ENGEL M SEVMEYE?

(engellilere adanm hikaye)

"ekil be! Zaten kalabalk, birde senin iskemlenin derdini mi ekeceiz?" diye kt Bra, tekerlekli sandalyeyle okul koridorunda ilerlemeye alan Selma'ya. Sonra yanndan hmla geip gitti. Selma, kimseye zarar vermek istemeden, zor bela tekerlekli iskemlesini kalabaln arasnda srerek, snfna gitmeye alyordu. Bra oktan snfna varmt. "Ya, okulun kalabal yetmiyor gibi, bir de u iskemleli kz kt bamza!" diye yaknd arkadalarna. Selma, okuldaki tek engelli renciydi ve yeni gelmiti. Babasnn tayini yznden, eski okulunu brakp, yeni ehirde yeni bir okula balam, dier okula balad zaman yaadklarn yeniden yaamak zorunda kalmt. Tekerlekli iskemlesinden nefret ediyordu ama yapabilecei baka bir eyi de yoktu. Kader onu ister istemez o iskemleye mahkm etmiti. Bra, arkadalaryla snfta akalap elenirken, Selma snfa girmiti. Zaten snfa ne zaman girse btn gzler hemen ona evriliyordu. Normalde yardm olmadan sraya oturamad iin, retmenleri onu en n srann yannda, cam kenarnda, iskemlesiyle oturmasna izin veriyorlard. Bylece iskemleden sraya, sradan iskemleye geme derdi olmuyordu. Bu geiler onu ok zorluyordu. Ac ekiyor, kimi zamanda alyordu. Yaamak iin bakalarnn yardmna muhta olmak, insanlk onuruna dokunuyor, ierliyordu. Selma iskemlesini her zamanki yerine gtrp ynn tahtaya evirmi retmenin gelmesini bekliyordu. Snftaki btn renciler konuuyor, akalayorlard. Selma'nn katlamayaca ama katlmay ok istedii bir coku vard aralarnda. O, bulunduu yerden mahzun gzlerle onlar izliyordu okta fark ettirmemeye alarak. Sebebi bilinmez, bir ara Bra ile gz gze geldiler; o, Bra'ya sevgi dolu baklarla bakarken, Bra'nn baklar birden, imekler saarcasna sertleip, terslemiti. Bunu anlayan Selma, hemen gzlerini yeniden nne indirdi. Gizli gzyalar gene comu, yreine doru akmaya balamt. Okul k tesadf Selma ve Bra'nn yollar gene kesimiti. Selma yznde tatl bir tebessmle Bra'ya bakt ama Bra, kmseyici bir yz ifadesiyle Selma'ya bakp, yanndan geip gitti. Selma gerekten ok krlyordu. Dier ocuklarda farkl davranyor ama en azndan belli etmemeye gayret gsteriyorlard. Bra ok ftursuz bir ekilde tavrn ortaya koyuyor, Selma'nn alnp alnmayacan hi umursamyordu. Selma, zaten okula giri klarda srekli zorluk ekiyordu. Tekerlekli iskemlesini okulun merdivenlerinden indirip karmak tam bir cehennem azab oluyordu. Allah'tan iyi kalpli bir iki hademe ona yardmc oluyorlard. Bu da Selma'nn zoruna gidiyordu ama baka aresi yoktu ki!... Okul normal rencilere gre yaplmt. Okuldan eve gitmek bambaka bir ileydi. stne stlk birde okuldaki arkadalarnn byle davranmas onu iyice kryor, ypratyordu. Her eye ramen o, gler yzl, sevgi dolu bir kzd. Gerek anlamda onu tanyan herkes ok seviyor, arkadalndan memnun kalyorlard. Tabi o aamaya getirmek bir ilikiyi en zoruydu. Baka insanlarn gzlerine hemen sakatl taklyor ve ondan uzaklayorlard. yide, sakatl kendisine ykt, onlara ne oluyordu ki? Buna bir trl anlam veremiyordu; srf bu yzden insanlardan bir eyler istemekten srekli ekinir olmutu. Okulda retmenleri ona ok scak yaklayorlard. ok zeki ve alkan bir renciydi ve hedefi iyi bir pedagog olmakt. Dier rencilerle arasnn

iyilemesini ve arkadalk ilikilerinin scak olmasn salamaya alyorlard. Tabi btn bu abalar, insanlarn n yarglarna lmne sarlmalar sebebiyle ok yava iliyordu. O ise durmadan kendine dnyor, geceleri yalnz kaldnda iin iin alayp kahrediyordu. Neden dier ocuklar gibi rahata yryemiyordu, koup oynayamyordu? Onun tek ve gerek dostlar kitaplaryd. Hemen her konuda bol bol okuyordu. Bo zamanlarn hep okuyarak dolduruyor, kendini gelitiriyordu. Bu yzden dier rencilerden olduka donanml ve farklyd. Doal olarak bu retmenlerinin gznden kamyor bu yzden Selma'ya ayr bir ihtimam gsteriyorlard. Selma'nn okuldaki durumu pek deiecek gibi grnmyordu. ocuklar srekli ondan uzak durmay, aralarna almamay tercih ediyorlard. Bra ise sebepsiz yere bulduu her frsatta Selma'ya ykleniyor, onu kryor, rencide ediyordu. Eitim yl neredeyse yarya gelmiti. Dersler, snavlar tm hzyla devam ediyordu. Btn renciler bir yandan okulu bitirmenin dier yandan niversiteye hazrlanmann derdindeydiler. Herkes, Selma'da dhil test kitaplarna, yardmc kitaplara dalmlard, harl harl alyorlard. Ne de olsa istikballerini belirleme dnemindeydiler ve ok sk almalar gerekiyordu. Gnlerden Perembe'ydi. Selma okula gelmi, hademeler yardmyla snfna gitmiti. Snfta tuhaf bir durgunluk ve uultu vard. Selma, snftaki hi bir arkadayla samimi olamamt bu yzden ne fsldatklarn, uultunun ve tuhaf durgunluun sebebini hemen anlayamamt. Arkadalarndan hi birisi de ona aklama yapmak gibi bir incelikte bulunmamlard. lk dersleri corafya olmasna ramen snfa giren retmenleri, rehber retmenleriydi. Herkes yerine oturmutu. retmenlerinin yznde zgn bir ifade vard. "ocuklar!" diye sze balad retmenleri. "Sizlere bugn zc bir haber vermek iin geldim ben snfnza." O srada Selma'nn gzleri Bra'y arad snfta. Yoktu. retmen devam etti: "Bu sabah, bir arkadanz hakknda zc bir haber aldk. Ar bir kaza geirmi ve u an hastanedeymi. Kaza geiren arkadanz, Bra!" dedii anda snfta bir uultu kopmu, Selma'nn gzleri fal ta gibi almt. "Arkadanz Bra'nn durumu ar, youn bakmdaym. Okula ne zaman dnecei belli deilmi. Bizim bildiklerimiz bu kadar. Umuyorum arkadanz byle bir gnnde yalnz brakmazsnz." diyerek szlerini tamamlam ve snftan kmt. Selma'nn gzleri dolmutu, neredeyse alayacakt. Tuhaf bir ekilde, kendisine bu kadar hain ve krc davranan Bra'ya kar scaklk hissediyordu. ten ie sevdii bile sylenebilirdi. Okul k, annesinden ricada bulunarak soluu Bra'nn yatt hastanede almlard. Hastanede Bra'nn anne ve babasn bulmu, onlarla konumulard. Bra youn bakmda olduu iin kimseyle grtrlmyordu. Ancak bir ka gn sonra, youn bakmdan ktktan sonra grtrlebileceini sylemilerdi. Ondan sonraki her gn, Selma annesinden ricada bulunup, hastaneye Bra'y grmeye gidiyordu. Bra youn bakmdan kt anda onu ilk gren arkada da Selma olmutu. Selma, Bra'nn salnn ksmen yerinde olduunu, ama bundan sonra yrmesinin imknsz olduunu renince yklmt. Ailesinden daha ok onu etkilemiti Bra'nn durumu. nk biliyordu neler yaayacan, nasl bir hayata mahkm olacan. Dier insanlar iinde, srekli kanlan bir insan olacan, hayatn her evresinde

srekli zorluklarla mcadele etmek zorunda olduunu, bunun iin ok ama ok gl olmas gerektiini ok iyi biliyordu. Bra, ilk gzlerini atnda da, Selma'y banda, anne babasyla beklerken bulmu; ok utanmt. Araya yaryl tatili girmi, okullar kapanmt. Selma, bulduu her frsatta Bra'y ziyarete gidiyordu. Her gittiinde biraz daha yaralanyordu. Yaralanmasnn sebebi ise, Bra, sakat kaln kabullenemiyor, Selma'nn geli sebebininse, onun sakat kalna sevinmi olmasna yoruyordu. Fakat durum tam tersiydi. Selma, Bra'nn neler yaayacan ok iyi bildii iin ona yardmc olmak istiyor, yalnz olmadn hissettirmeye alyordu. Bir sre sonra, Bra'nn tutumlar, Selma'y iyice yormu artk ziyareti kesmiti. Yaryl tatili bitmi; okullar almt. Selma, heyecanla gelmiti okuluna. Arkadalarna, retmenlerine kavutuu iin sevinliydi. Gzleri Bra'y aryordu. Hademelerin yardmyla snfna kmt; hademelerden Hseyin amca tatl tebessmyle Selmaya bakm ve: Seni ok zledik kzm; ho geldin! demiti. Hseyin amcann bu szleri ona her eyi unutturmutu. Zaten Hseyin amcann tatl dili ona hep evk veriyordu. Snfa vardnda gzleri Bra'y aramt ama yoktu, hemen iskemlesini her zamanki yerine getirmi ve ders kitaplarn karmaya balamt. Her zaman olduu gibi dier arkadalar sanki o snfta deilmi gibi konuuyor, akalayor, eleniyorlard. Herkes birbirine tatilde neler yaptn anlatyordu. Selma ise, bir kapya bakyor, bir kitaplarna bakyordu. Gayri ihtiyari Bra'nn geliini gzlyordu. Nihayet Bra snfn kapsnda grnmt. Onu fark eden herkes birden suskunlua brnmt. Selma ve Bra gz gze gelmilerdi. Selma'nn gzleri dolmutu. u an Bra'ya sarlmak istiyordu. Bra onun tam kar tarafna gelecek ekilde iskemlesini yerletirmiti. Gzleri dolu dolu olmutu. Arkadalar yaratk grm gibi bakyordu ona. Nihayet ilerinden birisi gidip Bra'ya sarlmt. Bra beklemedii bu hareket karsnda tuhaflamt, sonra birden arkadan kendisinden iterek uzaklatrd. Bu hareketinden sonra hi bir arkada ona yaklamamt. Bir yanda Selma arkadalaryla daha scak ilikiler kurmaya alrken, dlanyor; dier yandan Bra, kendisine yaklamaya alan arkadalarn, kendinden uzaklatryordu. Bu durum retmenlerini ok rahatsz ediyordu. Rehber retmenleri Melda Hanm bir zm bulmaya kararlyd. Bir gn okula psikoloji uzman bir arkadayla gelmiti. Selma ve Bra'y snftan karp, mdrn odasna gtrmler, rehber retmenleri ve arkada snfta kalmt. retmen sze balad; - Bakn ocuklar, insan olarak hepimiz ayn zelliklere sahip olarak yaratlrz. ki elimiz, ayamz, gzlerimiz, kulaklarmz v.s. Btn uzuvlarmzla benzeiriz. Ne talihtir ki, bazlarmz doutan, bir hastalk yznden, bir kaza sonucu ve baka sebepler yznden, baz uzuvlarn kaybedebilir. Bizlere, yani salkl insanlara gre onlarn bedensel eksiklikleri vardr. Bedensel engelli olan bu insanlar doal olarak baz eyleri bizim gibi yapamazlar. Bu yzden, engelli insanlara sayg duyup, elimizden geldiince yardmc olmak zorundayz. Dedi. Sevgili arkadam psikolog Tamer Candan beyi sizlere tantraym, konuyla ilgili kendisinin sizlere bir aklamas olacak. Dedi. Tamer Bey nce snftaki herkesi szd ve; - Sevgili ocuklar, retmeninizin dedii gibi, hayatta baz insanlar, yaadklar talihsiz olaylar

yznden baz uzuvlarn kaybeder ya da kullanamazlar. Bu bedensel engelli insanlar normal hayat aknda bizim kolaylkla yaptklarmz yapamazlar. Sosyal yaam iindeki her ey de normal insanlar iin yapldndan, zrl insanlar sosyal hayat iinde yaamlarn srdrrken bir ok engelle karlarlar. Bu engeller karsnda onlara yardmc olmak bizim insani grevimizdir. Bu insanlar zrl olduklar iin zaten yeteri kadar psikolojik olarak km olurlar, bir de bizim onlara cephe almamz onlar daha ok yaralayacaktr. Sizin yaadklarnzdan rnek verecek olursak, Selma yryemiyor. Ama her eye ramen okuluna geliyor, derslerine katlyor sizinle birlikte olmaktan mutlu oluyor. Eminim ki, zrl olmasnn acsn kendi i dnyasnda yeterince yayordur bir de sizin ya da Brann ona cephe almas onun hayatn daha zorluyordur. Mdrleri Zahir beyin odasndaki bekleyiin uzun srmesi, Taner beyin yapt konumann uzun srdn gsteriyordu. Ne Selma, ne de Bra konumuyordu. Arada Zahir beyin sorduu ufak sorulara kaamak cevaplar vermek dnda geen bu uzun srede hi konumamlard. Zahir bey; Sanyorum siz ikiniz artk daha yakn iki arkada olacaksnz? Bu soruya ne Selma ne de Bra yant vermemiti. Bir sre sonra rehber retmenleri Melda Hanm arkada Taner Bey ile birlikte mdrn odasna gelmilerdi. Taner Bey, Selma ve Braya dnerek; Bakn ocuklar, hepimiz bu hayatta potansiyel zrlyzdr. Toplum bu gerei yava yava kazanyor ama ncelikle sizler birbirinize destek olmak zorundasnz. Hayatn karnza kard engelleri el birliiyle amak durumunda kalacaksnz. Selma bu engellerle ok nceden tanm. Bra, Selma bu yolda senin yannda dost olarak var olmay seiyor ama sen onu yanl deerlendirip, kendinden uzaklatrmay yeliyorsun. Bu tutumun dier arkadalarna karda byle. Bu ekilde davranmaya devam edersen ok yalnz kalrsn. Selma, bunlar daha ncede duyduu iin biliyordu ama Bra iin yeni bir yaam biimi balamt. Konumadan sonra nce Selma ve Bra birbirlerine sarlmlard. Gzyalarn tutamam, smsk birbirlerine kenetlenmilerdi. Daha sonra snfa dndklerinde, snfta baka bir bayram havas esmi, btn arkadalar onlara sarlm, akalam, sohbetler etmilerdi. Artk farkllklar fark edip, engelleri kaldrmaya snfa karar vermilerdi. Okul idaresi de yeni bir karar alarak, merdivenlere tekerlekli sandalyelerin daha rahat gelip gitmesini salayacak dzenei kuracaklarn duyurmas ayr bir bayram havas estirmiti.
retmenleri ve psikologun hepsine verdii z mesaj ise uydu; "UNUTMAYIN; HEPMZ POTANSYEL ZRL ADAYIYIZ!" 29 Mart 2012 iiradam