Vous êtes sur la page 1sur 22

INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA

JOS ANTONIO ANZOTEGUI


EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

354
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com

INTEGRALINDEFINIDA

Funcinprimitiva:

Una funcin F(x) se dice que es primitiva de otra funcin f(x) cuando F'(x) = f(x), (si la
derivadadeFes).
PorejemploF(x)=x
2
esprimitivadef(x)=2x
Otra primitiva de f(x)=2x podra ser F(x) = x
2
+5, o en general, F(x)=x
2
+ K, donde K es
unaconstante.
Porlotantounafuncinf(x)tieneinfinitasprimitivas.Alconjuntodetodaslasfunciones
primitivasselellamaintegralindefinidayserepresentapor f x dx ( )

Demostracin:
[ ] [ ] [ ]
( ) ( ) ( ) 0 ( )
d d d
F x K F x K f x f x
dx dx dx
+ = + = + =

Elsmbolo sellamasignodeintegral,yselee,laintegralindefinidade(x)esigualaF
(x) ms K. El adjetivo indefinidase usa porque el segundo miembro de la ecuacin no
es una funcin definida, sino ms bien todo un conjunto de funciones posibles; la
constanteKsedenominaconstantedeintegracin.

Es razonable preguntarse si no hay otras antiderivadas de que no puedan obtenerse


sumandounaconstanteaF.SiemprequesloseconsiderenvaloresdexenunintervaloI,
larespuestaesno.Paraverporqu,seaG(x)cualquierotraantiderivadade(x);entonces
[ ] [ ]
d
dx
F x
d
dx
G x f x ( ) ( ) ( ) = = demodoqueFyGslodifierenporunaconstante,K,enI,
es decir, G (x) = F(x) + K, para x en I. En el siguiente teorema se resumen estas
observaciones.

Teorema
Si F (x) es cualquier antiderivada de (x), entonces para cualquier valor de K, F(x) + K
tambin es una antiderivada de (x); adems, en cualquier intervalo todas las
antiderivadasdef(x)puedenexpresarseenlaformaF(x)msconstante.

( ) ( ) ( ) ( ) f x dx F x K F x f x = + =


w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

355
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
Propiedadesbsicasdelasantiderivadas

a) Unfactorconstantepuedesacarsedelsignodeintegral; c f x dx c f x dx ( ) ( ) =
b) La antiderivada de una suma o resta es la suma o restas de las antiderivadas;
[ ] f x g x dx f x dx g x dx ( ) ( ) ( ) ( ) =

Integralesinmediatas:
Se llaman integrales inmediatas las que se deducen directamente de las frmulas de
derivacin.(Seutilizanlastablasdirectamente,paralasolucindelasmismas)
Tabladeintegralesinmediatas.
1
2 2
1) 2) ( 1)
1
3) 4)
5) sec tan 6) csc cot
7) sec tan sec 8) csc cot csc
1 '( )
9) 10) ( )
( )
+
= + = +
+
= + = +
= + = +
= + = +
= + = +





n
n
x
dx x K x dx K n
n
Cos xdx Senx K Senx dx Cos x K
x dx x K x dx g x K
x x dx x K x x dx x K
f x
dx Lnx K dx Lnf x K
x f x
[ ]
( ) ( )
( ) ( )
1

11) 12) '( )
13) 14) '( )
( )
15) ( ) '( )
1
+
= + = +
= + = +
=
+


x x f x f x
x x f x f x
n
n
e dx e K e f x dx e K
a Lnadx a K a f x Lnadx a K
f x
f x f x dx
n
2 2
2 2
2
'( )
16) log log ( )
( )
1 '( )
17) arcsen 18) arcsen ( )
1 1 ( )
1 '( )
19) arccos 20) arccos ( )
1 1 ( )
1
21) arctg
1
+ = +
= + = +


= + = +

= +
+


a a
f x
K e dx f x K
f x
f x
dx x K dx f x K
x f x
f x
dx x K dx f x K
x f x
dx x K
x
2
2 2
2 2
'( )
22) arctg ( )
1 ( )
1 '( )
23) sec 24) sec ( )
1 ( ) ( ) 1
1 '( )
25) arccs 26) arccs ( )
1 ( ) ( ) 1
= +
+
= + = +


= + = +



f x
dx f x K
f x
f x
arc x K arc f x K
x x f x f x
f x
cx K cf x K
x x f x f x

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

356
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
Nota:Estnalgunasdeellas,puedevisitarenlacesimportantesdemipginaparaverificar
otrasintegralesinmediatas

Ejemplos:
( )
1
2
3 1
2 2
2
2
2
3
1
3
2 2 2 2
3
2 2
1
3 3
1
2
1
csc cot csc
cos 5 4 5co
1)
2)
3)
4) (cos 5 4)
5) (1 )
s 4
( )
+
= +
= = + = + = +
+
= = = +
= +
+
+ + + +
= +

x
K
x
x dx K x K x dx x K
Cos x
dx x x dx x K
Senx Senx
xdx senx dx senx
x dx
x dx
Cos x
dx
Sen x
x senx x K
ctg x ctg
dx
ctg x tg x dx x tg x
2 2
2 2
1 1 1
cos cos cos
cos cos 1
cos c
2
os cos
( 1) csc
cos
cos
cos
1
sec sec
cos co
sec
6)
7)
cos s
+
+ = +
= = +
+
= = +
+

x x x
senx x sen x x
x senx xsenx xsenx
x
dx
tgx ctgx
senx
dx
dx ctg x dx xdx ctgx k
senx x
dx dx dx dx senxdx x k
x
senx
dx tgx xdx x
x x x
2
2
2
3 5
2
2
2
2 2 2
5 7 2
1 2
2 2 2 5
2
3 2 3 ( )
8) ( )
2
2 1
9) (3 )
( 2 1) 2 1
10)
11) (
1
1
( ) 2 2
)
2 2
7 3

= + + = + +
= + + = + +
= + + = + + = + +
=
+
+ +
+ +
=

x x
x
x
k
e e
dx x xdx e dx x dx x k
dy
x dy y dy y x Ln y k
y y
x x dx
dx dx
e
x x dx
x dy
y y
x x
dx
x
t t dt
x dx x Lnx k
x x x x x
t dt tdt t
1
2
3
3
2 4 3 5 2 4 6
2
2 2
( 1)
12)
13
2 1 2
2 2
) (2 )
2
3
1
(4 4 ) 4 4 2
6

+
+
= = + = +

+
= + + = + + = + + + +

x
dx
x
x x d
t k
x x
dx xdx dx x dx x x x k
x
x x x dx xdx x dx x dx x x x x k

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

357
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
MTODOSDEINTEGRACIN

INTEGRACINPORSUSTITUCIN
Consiste en igualar una parte del integrando a una nueva variable, (a esto se le
denominacambiodevariable),porejemplou,llamadavariableauxiliar.Luegodeesto,se
debecalcularladerivadadelavariableauxiliaryrealizarlasoperacionesnecesarias,para
que ni en el integrando ni en el diferencial, aparezca alguna expresin en trminos de la
variableoriginal.
Este mtodo puede usarse para transformar complicados problemas de integracin en
otrosmssencillos.
En la prctica este proceso de sustitucin se lleva a cabo de la siguiente manera: sea la
integral] (x)g(x)dx
a) Elegirunau,dgaseu = g(x).
b) Calcular
du
dx
= g(x) = (x) - Ju = (x)Jx
c) Realizarloscambiosrespectivosdeuydu] udu(todalaintegralenfuncinde
lanuevavariable)
d) Evaluarlaintegralresultante,aplicandoalgunosartificiosmatemticosylastablas
deintegralesinmediatas.
e) Reemplazaru por g(x), devolviendo el cambio de variable, paraque la respuesta
finalestenfuncindex.
ResolverlassiguientesintegralesutilizandoelMtododeSustitucinSimple.
1
2
1 1
2 2
1
2
2
1
1
2
2
2
2
1 2 2
2
1 1 1 1
.
2
var
2 2 2 1
2
1
1
: 1) . . :
1

+
= + = = =

= = = = + = +


+

+
= + +
+

Cambi
du du
u x x du x dx od xdx
dx
du du du u
sust u du I K I
xdx
x
e ib
u K
u u u
xdx
x
l
x
e c v
k

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

358
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( ) ( )
( ) ( )
3
2 2 2
2 2 3 4 3
5 4
4 3
3
3 2
1 : 1 2
2
1 1
: 1 . 1
2 2
1 1
. .
2 2 5
1
4
2) + = + = =
=


= +



+


du
x x xdx u x du xdx xdx
Despejamos x x u sust u u du u u du
u u
u du
x
u d
x x
I
d
u
c v
k
( )
( ) ( )
( )
( )
( )
5 4
2 2
3
3
4
3
2
4
5
2 7
5
4
2
3 2
2
3
3)
4) (5 3 )
1 1
1
1
2 5 4
1
: 3 2
2
3
2 2
. 2 3
5 5
5
: 5 3 6 ;
6 3
(5 3

+ +

+ = +


= + = =
+
= + = + +

= = = =
=
+


x x
x x dx k
dx du
Cambio de Variable x u dx
du
u u
u
x
sust x dx k du u k
u
du u
Cambio de Variable u x du xdx x
u
du
u
x x d x x dx
I x x
( )
( ) ( )
( )
8 9
7 7 7
8 9
2 2
2
3
2
3
2
3
5 1 1 5
) 5
3 6 18 18 8 9
5 5 3 5 3
144 162
1
: 1 2 5
2
2 1
. 2 2

2
)
1

+



= = = +





= + +
= + = =
/ = + = + = +
/



u du u u
xdx u u u du k
x x
I k
du dx
Cambio de Variable u x du
dx
x x
du u dx
Sust
dx
x x
u du I k I u k I k
u u
x
( ) ( )
( )
( )
( ) ( )
2
3 2
2 2
2 2
3
1
3
1
2
2 2
3 2 2 3
3
1
1
1 1
1 1 1
: 1
1 1
.
2 2 2
2 1
: 1 3
3
6)
1
7) 1
1
.

= +
+ +


= + = =

+ = + = + = +

+
= = =

u
u
u
k
x x
dz
Cambio de Variable Z dz du
u du u u
dx z z
Sust z dz I k I k I k I k
z
z
du du
Cambio de Va
d
riable u t t t dt
dt
S
u
dt
ust
t t
1
2
3 1
2 2
1
2 3
1
2
1 1 2 2
( 1)
3 3 3 1 9 9
+
+ = + = +
+

u
u du u du k I u k I t k

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

359
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )
( )
( )
( )
2 3 2
3
2 4
3
4
2
3
2
2
3
4
8 : )
4 3
4 3 2 6( )
6 1 1
( ) . ( )
6 6 6 3
1
18 (4 3 2 )
: 1 1 1
.
)
1
2
9 1

= = +

= + = =
+
+

= +

= = + =

=
+


Cambio de Variable u x x du x x dx
du du u
x x dx Sust I u du I k
u
I k
x x
du
Cambio de Variable u t t
x x
dx
x x
u du dt
dt
S
t
ust
d
u
t t
( )
( )
( ) ( )
( )
( )
( )
1
4 1 4 1
3
3 3 3 3
7 7 4 4
3 3 3 3
7 7
3 3
7 4
3 3
1
2 2
2
3 1
3
2
1
2
1
2
2
5 3
3 3 3 3
1 1
7 4 7 4
1

1
10) : 1
1
1
.
)
1
3
11
3
+ +
= + + = + + = + +

= + = =
+
= + = + +


+

x
x
x
x
u du u u du u du u du
u u u u
I k I k I t t k
du dx
Cambio de Variable u du
dx x x
u
sust u du I k
dx
x
d I k
x
x
x
x
( ) ( )
( )( ) ( )
( )
3 3 3/ 2 2
3 3 2 2 2
3/ 2
5/ 2 3/ 2 5/ 2 3/ 2
3
7/ 2 5/ 2 7/ 2 5/ 2
7 5
2
3
2
( 1)
: 1 1 3 3
3
1 1 1
. 1
3 3 3
2 1
1 1 2 2 1
3 3 7 5 3
1
= = + = = =

+ = + +

+

= + + = + + =


x x x dx
du du
Cambio de Variable u x x u x du x dx x dx
dx
sust u u du I u u du u du u du
x
u u u u
I k I k I
dx
( )
7/ 2 5/ 2
3
2 1
7 5
: 12)
1
13)
1
. 1
. 1
. 1
1
1

+

+ +


= + =
= + = + +
= + = =
= + = + +
+

x x x
x
x
x
x
x
x
k
Cambio de Variable u x du dx
du
sust Ln u k I Ln x k
u
du
Cambio de Variable u e e du e dx
dx
du
dx
x
e dx
e
e dx
sust Ln u k Ln e k
u e

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

360
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( ) ( )
( ) ( )
3 1
2 2
1 1
1/ 2 3/ 2 1/ 2 3/ 2 1/ 2
3 1
2 2
5/ 2 3/ 2
: 1 1;
. 1
1 1
2 2
1 1 1
5 3

(1 )
14) 1
15)
1 (1 )
:
+ +


= = + =
+ = + + = + +
+ +
= + +

+ +
+

x
x x x x
Cambio de Variable z x x z dz dx
x z
Sust z z dx z z dz z dz z dz I k
x x dx x x k
dx e dx
e e e
Camb
x x
io de Varia
dx
d
e
ble
x
2 2
2
2
1 . 1
: 2
2
1 1 1
.
2 2 2
: 2
2
s
16)
17
ust. 2 2
)

= + = = + = + +
= = =
= + = +
= = = =
=

x
x
x x x
u u x x
u u
du
u e du e dx sust Ln u k I Ln e k
u
du
Cambio de Variable u x du xdx xdx
sust e du
xe dx
e
dx
x
e k xe dx e k
du dx dx
Cambio de Variable u x du du
dx
x x
e du e
( )
( )
2
2
18)
19)
2
1
:
.
2 2
:
.

+ = +
= = =
= + = +
= + = =

= + =
+

x x
x x
x
x
x x x x x x
x x
x x
e
k dx e k
x
du dx
Cambio de Variable u Lnx du
dx x x
Ln x
u Ln x
sust udu k dx k
x
du
Cambio de Variable u e e e e du e
Ln x
dx
x
e
e dx
dx
du e e
Sus
e
t Ln u k
dx
e
dx
u e e
e
L
2
2 2 2 2
2 2 2
2
1 1
: 1 2
2
1 1 1
. 1
2 2 2
20)
1

+ +



= = =
= + =

x
x x
x
x x x
x x x
x
n e e k
dx e dx
e e e
du
Cambio de Variable u e du e dx e dx
du
sust Ln u k I Ln e
u
dx
e
k
w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

361
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )
2 1
2
2 2
1/ 2
1/ 2
1/ 2
2
1
2
21)
1
1
22)
1
: 1
1 1
.
( ) 2 1 ( 1) 1
: 1 .
)
2 1
23
x x x
x
x
x
x
x
du
Cambio de Variable u e e du e dx
dx
du u e
sust u du k I k dx k
u u e e
du
CambiodeVariable u x du dx
e
dx
sust du
u
u
u
I k I
e
x
x
x k
d
+

= + = =

= + = + = +
+ + +
= + = =
= +

+
+

= +
+


( )
( ) ( )
2
3 2
2
3 2 3
3 2 2
2 3 2
3 3
2
2 3
3 9 1
( )
24)
25)
: 3 9 1 3 6 9
1 1
2 3 . 3 9 1
3 3 3
( )
:
3
(1 )
.
3
CambiodeVariable u x x x du x x dx
du du
x x dx sust I Ln x x x k
u
dx Lnx
u
CambiodeVariable u Lnx d
x x
dx
x x x
Lnx
dx
x
dx
u sus
x x
t I du C k
u
x
C
= + + + = + +
= + + = = + + + +
= = = = +
+ +

+ + +
= +


( )
3 2/ 3
3 2
3
2
2
3
2
3
1
26)
27)
1
1
: 1 3
3
3
. 3 3 1
2
: ( )
2
1 1
. ( )
2 2
: 1
1
dx
ambiodeVariable u x du dx du
x
x
du du
sust I Ln x k
u u
dx du dx
Cambio de Variable u Ln x du
x x
du
sust I I Ln Ln x k
dx
xLn
x
x
d
u
x
dx Cambio de Variab x
x
e x d
x
l u
x

= + = =
= = + +
= = =
= = +
=

3
3
2
2 2
. 1
3 3
1
x
u dx
x du
sust dx I I Ln x x k
u
x

=
= = +


w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

362
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
2
2 2
3
3
2
3
2
2
: 1 1;
1
1
. 2 2 2 2 2 ( ) 2
1
2
2 1
1
: 1
2
28)
1
2
2 1;
1 2 1
2
.
9)
1
1
= = + =
+


= + = + +


= +

= =

+ =
+ +

Cambio de Variable u x x u du dx
u du
x du du
sust dx I I Ln u k
u u
u u x
I Ln x k
x
Cambio de Variable u x x u du dx
u u
x
x
sust d
x
dx
x
x x
dx
x
x
x
( )
3
2
3
2 2
3 3
2
3
3 2 2 2
2
2 1 2 2 1
2
1
1
: 3
3
1 1
.
3 3 3
: 2
2
1
.
30)
3
2
1)
+ +
= =
= + +

= = =
= = +
=

= =




u
u
u
u u
u u
du du d
x
dx
x e
ax
x d
u
u u u
du du
I Ln x C
u
u x
du
Cambio de Variable u du dx dx
x x x
du
e
x
sust du I k
e e
du
Cambio de Variable u a du axdx xdx
x
a
sust
x
a
e
e
( )
( ) ( )
2
3/
2 2
2 2 2 0 2
3/
2
2 2 2
2
1 1
2 2
3 3 1 1
: .
3 3 3
2 2
2 :
32)
33
:
)

= + = +

= = = = +
+ = +
+ =

u
u x
x x x x x x
x
x
x
x x
x
ax
du k I k
a a
dx du dx
Cambio de Variable u du sust du I k
e e
x
x x
dx dx
e e e e e e e
dx dx dx para dx Cambio de Var
e
x
d
iable u
e e e
x
e e
e e
2 2
1
2 2 2
3 1 2 3
2 2
2
1
. ; : : 2 2
2 2
1 1 1
. 2
2 2 2


= =

= + = = =
= + = + + = +

x x
x x x
dx
x du dx du
dx
sust I k para dx Cambio de Variable u x du dx du
e e
sust I k I I I I I x k
e e e

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

363
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )
3
1/ 2 3/ 2
: 1
2 2
. 1
3 3
1 1 1 1
1
1 1 1
1
:
34) 1
2
: 1
5
1
1
)
( )
3
= = =

= + = +
+ +
+ +

+ + +

= + =

+
=
+

x x x x x
x
dx
e e
x
d
Cambio de Variable u du dx du dx
e e e
sust du I k k
u u e
x
dx dx dx dx
x x x
du
Para dx Cambio de Variable u x du dx
u
x
Ln
x
u
x
( )
( ) ( ) ( )
( ) ( )
( )
2 3
2
2
3
2
2
2
1
: 1 1;
1 1
2 1
1
. 2 2 ( )
2
(
36)
1 )
2(1 ) (1 )
2
37) :
1
/
+
= + + +
= + = =
+ +
/
+

+
+ = + +
+
= + + + +

k
I x Ln x C
x dx
x
dx Cambio de Variable u x x u du dx
x x x
u du
u du u du u
sust udu du I u Ln u k
u u u
x
I x Ln x k
dx
Cambio de Variable u
x x
x
dx
x
x
dx
x x
( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
2
2 2
2
38
1
1
2
1 1
. 1
2 2
: 1 1;
2
2 2 1
4 3 1 2 2 1
3 2 1
. 2
3 ( 1)
2 ( 4 ) 2( 4 3 ( )) 2( 4(
)
2
1
2
= =
= +
= = + =
= + =
+

+ + + + +
+ +

+ + = + + + =

x du dx
x
du
sust I Ln x k
u
dx
Cambio de Variable u x x u du
x
x du dx u du dx
u u du u u du
u u du
sust
u u u
u x
u du I u Ln u k I
x
dx
x
x
u
( )
1) 3 ( 1)
: ;
1
. 1
39)
+ +
= = =


= = = +


= + + = + +

Ln x k
Cambio de Variable u a x x a u du dx
x a u a
sust dx du du a du du
a x u u u
I aLn u u k I aLn a x
dx
x
a
a
x
x
k

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

364
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )
2 1 2 2
1
2 1 2 1
2 1 2
: 2 1 2 . 1 1
2 2
1 1 1 1
2 2 2 1 2 2 1
2 2 2
1
2
2 3
40)
2 1
x
dx dx
x x
du
Cambio deVariable u x du dx sust I du
u u
I du du u Ln u C I x Ln x k
u
I x
x
L
dx
n
x + +
= +

+ +


= + = + = +




= + = + + = + + + +



= + +
+


+




3
2
3 3 9
2 2
2 1
: 3 2 ; 2
1 3( ) 1 ( ) 1 3 11
.
2 2 2 2
1 3 1
1 3
41)
3 2
1 1 3 11 3 11
2 2 2 2 2 2 4 4
u
u u
x k
Cambio deVariable u x x du dx
du du u
sust I I I du
u u u
du
I du I u Ln u k I u Ln u k
u
x
dx
x


+ +
= + = =
+
= = =



= + = + + = + +





+

( )
2
2
1 2
2
2
1
3 11
3 2 3 2
4 4
1 1 1 1
1 1 1 1
1
; : 1
2 1
2 2
1 2
42)
1
I x Ln x k
x x x x
x I x dx I xdx dx
x x x x
x x
I k I dx Cambiode Variable u x du dx
x
u x
I dx du u Ln u k I
u
x
dx
u
x
= + + + + =
+ + + +
= + = + = +



+
= + = = + =


+

=
+


= + = + + =


( )( )
2
2
2
2
1
5 7
43)
3
1 2 1
2
3 2 1
1 1
2 2
3 3 3
1
2 : 3
2 3
1
. 2 3
2
x Ln x k
x x
dx x dx xdx dx dx
x x x
x
I x k dx Cambiode Variable u x du dx
x
x
sust I dx Ln u k I x Ln x k
x x
dx
x
u
+ + +
+ + +
= = + + = + +

+ + +


= + + + = + =

+


= = +
+ +

= + + + +

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

365
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )( )
( )
3 2
3 2
4 3
3 2 2
2
2 2
2
4 2
2
2 2 1 3
3
2 2
1 1
1
2 2
1
44)
1
45
3 2 3 1
1 4 3
2
) 2
x x x x
dx x x x dx
x x
x x
I x dx x dx xdx dx dx I x x Ln x k
x
ab b dx
a dx a dx ab
x a
x x
dx
x
b
a dx
x
x a
a

+ + + +

= + + + +






= + + + + = + + + + +



+ + = +

+ +



+

+

( )
( )
( )
( )
2
2
2 2
2
1 2
2 2
2
2 2 2
1 1
2
4
1
1
2
1
:
1
.
6
= 2
)
b dx
x a
x a
I a x abLn x a b dx
x a
I dx Cambio de Variable u x a du dx
x a
b b
sust I b du I b u du
x Ln x
dx
x
k I a x abLn x a k
u x a x a
x
x





= + +



= = =



= = + = + +

( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
( )
( )
1/ 2
1/ 2
3
2
2
1
2
3 2
2 2 2 2
4
2
: ( ) .
2
7
2
2
)
Ln x Ln x
dx x dx
x x
Ln x Ln x
I x dx dx I x dx
x x
Ln x
dx u
I dx Cambio deVariable u Ln x du sust u du k
x x
Ln x
I x k
x a x
dx x
x
dx
x a x
x
a


+ = +




= + = +



= = = = +


= + +

= +

( )
2
2 2 2
2
2 2 2
2 2
2 2 2 2 2
2 2 2
: 2
2 2
1
I=
2 2 2 2 2 2
a x
dx x dx dx
a x a
x x du
I a dx CambiodeVariable u x a du xdx xdx
x a
x du x a x a
a I Ln u k I Ln x a k
u

=




= = = =



= + = +



w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

366
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )
( ) ( )
2
2 2
48) 4
4
: 4 4
4
1 1 1
. ( ) ( ) 4 4
4 4 4
: 5
5
1 1
. ( ) ( ) (
9) (5
) 5 ) (
5 5
)
(
Cos x dx
S
du
Cambio de Variable u x du dx dx
Sust I Cos u du I Sen u k Cos x dx Sen x k
du
Cambio de Variable u x dx
sust Sec u du tg u k ver Tabla Se
ec x dx
c x dx tg
= = =
= = + = +
= =
= +

3 2 3 2 2 3
3
5 )
: 3
3
1 1 1
. ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
3 3 3
50) ( ) ( )
51) ( : 6 ) ( 6
6
1
. ( )
6
6 )
x k
du
Cambio de Variable u x du x dx x dx
sust I ctg u Csc u du Csc u k ver tabla I Csc x k
d
x ctg x Csc x dx
ctg x Sen x dx
u
Cambio de Variable u x dx
sust I ctg u S

+
= = =
= = + = +
= =
=

2
2
1 1
( ) ( ) ( )
6 ( ) 6
1 1
(6 )
6 6
: 2
2
1 1 ( ) 1 ( )
. ( ) (
52) (2 ) (
) ( )
2 2 ( ) 2 ( )
1 1 (
2
2 )
Cos u
en u du Sen u du Cos u du
Sen u
I Sen u k I sen x k
du
Cambio de Variable u x dx
Sen u Sen u
sust I Sen u tg u du Sen u du du
Cos u Cos u
Cos u
I
Sen x tg x dx

= + = +
= =

= = =

2
1 2
) 1 1 1
( ) ( )
2 2
( ) ( ) ; ( ) ( )
1 1
( ) ( ) ( ) (2 ) (2 ) (2
53)
)
2 2
Cos x
Cos u
du I du I Sec u du Cos u du
Cos u Cos u Cos u
I Sec u du Ln Sec u tg u k I Cos u du Sen u k
I Ln Sec u tg u Sen u k I Ln Sec x tg
e
x Sen x k
I
c x
e dx
Cs


= =



= = + + = = +
= + + = + +

=

: ( ) ( )
.
Cos x
u u Cos x
Sen x dx Cambio de Variable u Cos x du Sen x dx
sust I e du e k I e k
= =
= = + = +

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

367
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
1
2
2 2
2
2
2
54)
55)
: ( )
1
.
1
1
:
Cambio de Variable u Cos x du Sen xdx
du u Sen x
sust I u du I k I k dx Sec x k
u u Cos x
Sen x dx Senx dx Senx
Otra forma dx tgxSec x dx Secx k
Cos x CosxCosx Cos
Sen x
Cos x
tg x Sec x
x Co
dx
sx

= =

= = = + = + = +

= = = +

2
3/ 2
1/ 2 2 3
3
2
( )
56)
: ( )
2
. ( )
3
1
:
( )
. (

1
)
57)
3
tg Lnx
Cambio de Variable u tg x du Sec x dx
u
sust u du u du I k tg x Sec x dx tg k
Cambio de Variable u Ln x du dx
x
tg Ln x
sust I tg udu Ln Sec u k dx
dx
x
Secxtgx dx
Ln Sec Ln
S
x k
x
= =
= = + = +
= =
= = + = +



( ) ( )
( )
2
: 1 3 3
3
1 1 1
. 1 3
3 3 1 3sec 3
:
.
5 )
2
8
du
Cambio de Variable u Secx du Secxtgxdx Secx tgx dx
du Secx tg x dx
sust I Ln u k Ln Secx k
u x
Sen x
Cambio de Variable u Ln Cosx du dx du tg x dx
Cos
u
sust I udu
ecx
Ln Cos x t
k
gx dx
= + = =
= = + = + +
+

= = =
= = +


2
2
2
2
2
2
2
59)
60)
( )
2
:
.
:
1
.
1
1
ctg
ctg
x
u u ctgx
x
Ln Cosx
I k
dx
Cambio de Variable u ctg x du Csc x dx du
Sen x
e
Sust I e du e k dx e k
Sen x
d
Cambio de Variab
e
Sen
le u ArcSen du
du d
s
x
d
Arcs
ust I Ln u k
u
en

= +
= = =
= = + = +
=

= = +

2
Ln Arc Sen k
Arc Sen


= +

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

368
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( )
2
2
2
1
2
2
2
2
1 2
2
1
1 1
61)
1
:
1
.
2 1 2
62) ( ) ( :
. ( )
)

= =
+
= = + = +
+
= = =
= = + =

x
x
x
x
dx
Cambio de Variable u Arctgx du
x
Arc tgx
u Arctgx dx
sust I udu k k
x
dx
Cambio de Variables u x du x dx du
x
sust I Cosudu Senu k
Arctgx dx
x
Cos d
Co dx
x
s sen
1
2 2 2 2
2
1
2
2
1 1
2
2
2
2
( )
(2 ) (2 ( )
1 4 1 4 1 4 1 4
:
2 )
63)
(1 4
1 4
1 4 8
1 1 1
. 1 4
8 8 1 4 8
(2 )
1 4
)
+



+ + + +

= = + =
+
= = + =

+
= + +
+
=
+

x
k
Arctg x x Arctg x x dx
dx dx
x x x x
x dx du
I Cambiode Variable u x xdx
x
du xdx
sust I Ln u k I Ln x k
u x
Arctg x
x A
I
rctg x dx
x
x
dx
2
3/ 2
3
2 2
2
3
2
2 3
2
: (2 )
2 1 4
(2 ) 1 1 1
. (2 )
2 2 1 4 3
(2 ) 1 1
1 4 (2 )
1 4 8 3
1
1
1
4
1
6 )
1
= =
+

= = + = = +

/ +

= + +
+

=

+

du dx
Cambiode Variable u Arctg x
x
Arctg x u
sust I u du k I dx Arctg x k
x
x Arctg x dx
dx
Sen
Ln x Arctg x k
x
Sen
dx Sen x
Senx Sen x x
( )
( )
( )
( )
( )
( )
2 2
2 2
2
1
2
2
2
65) c
1
1
1
1
1
: ( ) co os

=
= = = +
= = = + = + +
= =



sen x
x Senx
dx dx
Cos x Sen x
Senx
I dx
Cos x Cos
I dx Sec x dx tgx k
Cos x
Senx Senxdx Senx
I dx dx tgxSecxdx Sec x k I tgx Sec x k
Cos x CosxCos x Cosx Cosx
cambiode Variable u sen x d a u x dx
( )
( )
( )
( )
s( )
. 0 0 = = + > = + >

sen x u
u
x dx
a a
Sust I a du k con a I C con a
Ln a Ln a

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

369
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
1
(2 ) (2 )

1 (2 )
(2 ) (2 ) 1 (2 )
(2 ) (2 )
: 2
2
1 1
.
2 1 1 1
(2 )
66)
(2 ) (2 )
= =

= =
+

=

+



Sec x dx Cos x
dx dx
Sen x
Sec x Tag x Sen x
Cos x Cos x
du
Cambio de Variable u x dx
du du
Sec x
dx
Sec x ta
Senu
sust I
Senu Senu Senu
g x
( )
( )
2
2 2 2
2
1
2
2
2
1
2 2
2
1
1
2 1
1 1 1
2 2
2

:
.
1

+
=



+

= = +




= = = + = +
= = =
= = =

Sen u
du
Sen u
Sen u du Sen u
I du du
Cos u Cos u Cos u
du
I Sec udu tgu k tg x k
Cos u
Sen u
I du Cambio de Variable w Cosu dw Senudu
Cos u
dw w
sust I I
w
( )
[ ]
2 2 2

2

67)
68)
1
2
1
(2 ) (2 )
2



: s .
1 2
ec

+ = + = + = +
= + +
=
= = = + = +
+


T
Secx
Secx
u u Sec
Sec x
x
k I k I Secu k I Sec x k
Cosu
I tg x Sec x k
Senx e
dx tanxSecx e dx
Cosx Cosx
Cambio de Variable u x du Secx tanxdx s
Senx e
dx
Cos
ust e du e k I
x
dx
Cos x
e k
( )
2 2 2 2
2 2 2 2
2
2 2
2 2
4 4 2 4 2 2 4
; : 1; 2
1 1 1

2 2 2 2
2


9

6 )
+ = =
+ +
= = = = = + +

+
= +



dx
Donde Sen x Cos x Cos x Cos x Sen x
Sen x Cos x Cos x Sen x
dx dx dx
I Secx dx I Ln Secx Tgx k
Cosx
Cosx
Cos x
Sen x Cos x dx
Sen x dx Cos x dx
Sen x Co
dx
Sen x Cos s x Sen x Cos x Sen x
2
1 2
2 2 2 2
1
4 2 2 2 2 2 2

(I ) (I )


+
= = = =


x Cos x
Sen x dx dx Sen x Cos x Sen x dx
I dx
Sen x Cos x Sen x Cos x Sen x Cos x Sen x Cos
2
2 2 2
3 4
2
2
3
2 2 2


(I ) (I )


+
= = = =


Cos x dx
x Sen x Cos x
Sen x dx dx
I Sec x dx
Sen xCos x Cos x
( )
2
2
4
2 2 2
2
4 2 2 2 2
2
4 2 4


1
+
= = = = +
= = = = = +


tanx k
Cos x dx dx
I Csc x dx Ctgx k
Sen xCos x Sen x
Cos xdx dx
I Csc x dx Csc xCsc x dx Ctg x Csc x dx
Sen xCos x Sen x
w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

370
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
2 2 2
2
5 6
2 2 2
5
3 3
2
5 5
2
6
4 2

( ) ( )
:
.
3 3

=

I Ctg x Csc x dx Csc x dx
I I
I Ctg x Csc x dx Cambio de Variable u ctgx du Csc xdx
u Ctg x
sust I u du k I k
I Csc x dx Ctgx k
dx
Sen x Cos x
= +
= = =
= = + = +
= = +

( )
3
2 2
2 2
2 4 2 4 2 4
1
2 4
2
3
( )
70)
Ctg x
Tgx Ctgx k
Sen x Cos x dx
Sen x Cos x
dx dx
Sen xCos x Sen xCos x Sen xCos x
I
dx
Sen xCos x
+
+
= +

( )
2
2
4 2 2 2 2
1
2 4 4
2 2 2
1
3 4
2
3
2 2
4
( )
1

( ) ( )
( )
( ) :
I
Sen x dx
I dx Sec x dx Sec xSec x dx Sec x tan x dx
Sen xCos x Cos x
I Sec x dx Sec x Tan x dx
I I
I Sec x dx tanx k
I Sec xtan xdx CambiodeVariable
= = = = +
= +
= = +
=

( )
2
3 3
2
4 4
2 2
2 2 2
2
2 4 2 2 2 2 2 2
2 2
2
2 2

. ( ) ( )
3 3

( )

( )
u tanx du Sec x dx
u tan x
Sust I u du k I k
Sen x Cos x
Cos x Sen x dx Cos x dx
I dx dx
Sen xCos x Sen x Cos x Sen x Cos x Sen x Cos x
dx dx
I Sec x dx Csc x dx tanx Ctgx k
Cos x Sen x
I
= =
= = + = +
+
= = = +
= + = + = +



( )
( )
( )
( )
( )
( )
3 3
2 2
2
2
2
2
2 2
2
2 2
2
7
2
3 3

1 1
2
1
1
2 1
1
: 1
1 1
. 2 2 1
1)
1
1
1
T
tan x tan x
tanx tanx Ctgx k tanx Ctgx k
dx
x Ln x x
x
x x
dx
x
x
Cambio de Variable u Ln x x du du dx
x x x x
dx du
du sust I u k
dx
x Ln x
I Ln x x k
u
x
x
= + + + = + +
+ + +

+ +
+

+
+
= + + = =
+ + + +
= =

= + = + +
+
+
+
+ +



w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

371
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
2 2 2 2
2 2 2 2
2 2
2
tan 2 tan . cot cot tan 2 c 72 ot
tan 1 1 cot tan 1 1 cot
sec csc tan c
) tan cot
( )
73
ot
1
:
2
. 2
)
2 cos
+ + = + +
= + + + = + + +
= + = +
= =
= =

+
+


x x x x dx x x dx
I x x dx x dx x dx
I x dx x dx x x k
Cambio de Variable t x dt dx
x
sust I s
x x dx
sen
en t dt
d
x
t
x
k
x
2 2
1 2
2
1
2
2 2 2
2
2 cos

( ) ( )
( )

( )
1
74


)


+
= +
+
= = +



= = = =


I x k
dx tgx
dx
tgx
dx
S Sen x Sen x
I I
I Csc x dx Ctgx k
Senx
dx
tgx dx Senx dx dx Cosx
I
Sen x Sen x S
en x
en x Cosx Senx C
( ) ( )
2 2
2 2
2




75


( )
)
2 2
: ( 2)
+

+ = + = +
= + + = + + +
= =


Sen x Cos x dx
osx Senx Cosx
Sen x dx Cos x dx Senx dx Cosx dx
Tgx dx Ctgx dx
Senx Cosx Senx Cosx Cosx Senx
I Ln Secx Ln Senx k I Ctgx Ln Secx Ln Senx k
dx
Cambio de Variable u Ln x d
Ln x
u
dx
x
2 2
3
3 1
2
2 2 2
1 1
2 2
2 2 2
2
2
. (
1
76)
2)
1 1
1 1
( )

= + = +


= =







= = =



x x
x
x
x x
x x x
x x
x
x
x
x
du
sust Ln u k I Ln Ln x k
u
a a
I dx dx I dx dx
a a a a
I a dx dx I a dx dx I a
a
d
dx a d
x
x
a
a
a
I
( ) ( ) ( )
( )
( )
( )
( )
3
2
2 2
3 1
2
2
2
3
2
3 1
2 2
2
2 2
ln ln 3 ln
ln( ) ln( ) ln
: 2
7
. 7
2 2
77
7
) 7

+ = + = + +

= =
= = +

x
x x
x
x x
x
u
x
u
a a a a a a
k I k k
a a a
a a a a
Cambio de Variable u x du xdx
du
x dx
sust I I k
Ln

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

372
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
( ) ( )
( )
2
2
2 2
1
2
2
1
cos 2cos
1 2cos 2 cos
2 cos : cos
2
2
78) cos
79
1 cos 2
2
)
= + +
= + = +
= = =
= = + = + +

=
+

ax sen ax ax sen ax dx
I ax sen ax dx dx ax sen ax dx
I ax sen ax dx Cambio deVar
ax sen ax dx I
sen x dx
iable u sen ax du a ax dx
sen ax
u
I u du k I x k
a a
x
I dx
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
( )
( )
( )
( )
( )
2 2
2 2 2
2
2
2
1
4
80)
1
2
1 1
cos 2
2 2 2 4
cos 1
1
81)
3cos 5
1
1
= = +


= = =




= =

= +

sen x
x
dx x dx I k
ax sen ax
I dx dx dx
sen ax sen ax
sen ax
Ctg ax
I dx dx Csc ax dx dx I x k
se
ctg ax dx
d
n ax a
C x
x
ambio d
( )
( ) ( )
1
4
1 1 1
15 15 15
1 1 1
15 4 4
2
2
1 1 1
2 2 2
2 2
2
: 5 5
5
1
. ( ) ln ( ) ( )
cos
5 5
: 82)
cos (
2
. ( )
cos ( )
)
= = =

= = = + +



= + +
= =
= =

du
eVariable u x du dx dx
sust I du I Sec u du Sec u tg u k
u
I Ln Sec x tg x k
Cambio deVariable u x du xdx
du
sust I Sec u du I
x
dx
x
t
u
( )
( )
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2
2
2 2
83) ( )
84)
: ( ) ( )
. ( )
: 2 2
1 1 1
. ( ) (
(
(
)
2
2 )
2 2

+
= = =

= = + = +
= =
= = + =

x
a b
x
x
u
b
a b
a
x
g x k
dx
Cambio deVariable u du a b du dx
a b
sust I a b ctg u du a b Ln sen u k I a b Ln sen k
Ca
ctg dx
dx
sen
mbio de Variable u x du dx
du
sust I Ln tg k I Ln t
x
g
sen u
) + k

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

373
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com

INTEGRACINDEPOTENCIASDEFUNCIONESTRIGONOMTRICAS.

a) Paraintegralesdeltipo: ( ) ; cos ( )
n n
sen x dx x dx


Sinesunnmeroenteropositivoimpar,secomienzaescribiendo:
1 1
( ) ( ) ( ) ; cos ( ) cos ( )cos( )
n n n n
sen x dx sen x sen x dx x dx x x dx

= =

,Comoelenteron1es
par,sepuedeaplicarlaidentidadtrigonomtrica
2 2
cos 1 sen x x + = paraobteneruna
integralmsfcil.

b) Paraintegralesdeltipo: ( )cos ( )
m n
sen x x dx

B
1
) Si m y n son enteros pares, reducir los exponentes de sen
2
x y cos
2
x usando las
frmulasparalamitaddeunngulo.

B
2
)Sinesimpar,escribirlaintegralcomo
1
( ) cos ( ) ( ) cos ( ) cos
m n m n
sen x x dx sen x x xdx

=

,
y expresar
1
cos ( )
n
x

en trminos
de ( ) sen x aprovechandolaidentidadtrigonomtrica
2 2
cos 1 sen x x + = .Usarlasustitucin
( ) u sen x = paraevaluarlaintegralresultante.

B
3
)Simesunenteroimpar,escribirlaintegralcomo
1
( ) cos ( ) ( ) cos ( ) ( )
m n m n
sen x x dx sen x x sen x dx

=

, y expresar
1
( )
m
sen x

en
trminos de cos( ) x aprovechando la identidad trigonomtrica
2 2
cos 1 sen x x + = . Aplicar la
sustitucin cos( ) u x = paraevaluarlaintegralresultante.

c) Paraintegralesdeltipo: ( )sec ( )
m n
tag x x dx



C
1
Sinesunnmeropar,escribirlaintegralcomo
2 2
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
m n m n
tg x Sec x dx tg x Sec x Sec x dx

=

,
y expresar
2
( )
n
Sec x

en
trminosde ( ) tg x tanxaprovechandolaidentidadtrigonomtrica
2 2
1 Sec x tg x = .Usar
lasustitucin ( ) u tg x = paraevaluarlaintegralresultante.

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

374
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
C
2
)Simesunenteroimpar,escribirlaintegralcomo
1 1
( ) ( ) ( ) ( )( )( )
m n m n
tg x Sec x dx tg x Sec x Secx tgx dx

=

Como m1 es par,

1
( )
m
tg x

puede expresarse en trminos de ( ) Sec x aprovechando la identidad trigonomtrica


2 2
1 Sec x tg x = Usarlasustitucin ( ) u Sec x = paraevaluarlaintegralresultante.

C
3
) Si m es par y n es impar, emplear otro mtodo como, por ejemplo, integracin por
partes.

3
3
2 2 2
1
2
2
(cos ) 2
2 3
3
2
3
( ) (1 cos ) cos ( )
cos
cos ( ) : cos
. cos
1
1 cos (
85) ( )
86)
cos
2
=
= = +
= = =
= = + = +
=

x
u
sen x senx dx x senxdx senxdx x senx dx
I senxdx x k
I x senx dx Cambio deVariable u x du senxdx
sust I u du k I x k
I
sen x dx
x dx
( )
( )
( ) ( )
3 4
2 4
2 4 2 4
5 5 7 2 4 4 6 7 1 1 1 1
5 5 7 7
87)
cos
88) sec
1 1 (2 )
2 ) cos (2 )
2 2 2 4
cos 1 cos
cos
: cos
. 1
= + = + +
= =
= =
= = = + = +

x sen x
x dx dx x dx I k
I x x x dx x x x dx
sen sen sen
Cambiode Variable u sen x du x dx
u sen sust I u du du k I x x k se
x x dx
sen
tg
n
x
u u u u
xd
( )
5 3
2 2 2 2 2 2
2
3 2 2 4 2 5 1 1
5 3 5 3
2 2 3 2 2 2
( ) sec ( )sec ( ) ( )( ( ) 1) sec
: tan sec
. ( 1) ( )
89) cos cos 1 cos cos
= = +
= =
= + = + = + + = + +
= =



tg x tg x
I x x x dx x x xdx tg tg tg
Cambio de Variable u x du xdx
sust I du du I u k
x
sen
I k
u u u u u
I sen x x s x x dx en x dx x x sen x
( )
( )
2 4
3 5 3 5
2 4
cos cos : cos
cos cos
.
3 5 3 5
= =

= = + = + +

dx
x x sen x dx Cambio de Variable u x du sen x dx
t t x x
sust I t t dt I k

w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m
INSTITUTO UNIVERSITARIO DE TECNOLOGA
JOS ANTONIO ANZOTEGUI
EL TIGRE-EDO-ANZOTEGUI
Ctedra: Matemtica II
Especialidades: Mecnica - Qumica
Lic. MSc. DMASO ROJAS

375
damasorojas8@gmail.com, damasorojas8@galeon.com, joeldama@yahoo.com
( ) ( )
( )( ) ( ) ( )
3 1
2 2
3/ 2 3/ 2
3
3
3
2
3/ 2
2
2
(2 ) cos(2 ) (2 ) cos2 (2 )
1 cos (2 ) cos( 2 ) (2 ) ( cos2 cos2 ) (2
(2 )
89)
(c
)
: cos(2 ) 2 ( 2 )
os(2 )
(
.
)
2 )

= =
= =
= = =

du
I sen x x dx sen x x sen x dx
I x x sen x dx x x sen x dx
Cambio de Variable u x du se
sen x
n x dx sen x dx
s
x
x
ust
d
3 1
2 2
3
11
2
2
3
1 1
2 2
(cos(2 )) 2 1
( ) ( )
2 3 3
cos(2 )


= = + = + +

x u u
I u u du k I k
x

( ) ( )
( )
( )
2
2
2 4 2
1 cos(2 ) 1
1 2cos(2 ) cos (2 )
2 4
1 1 cos4 1
1 2cos2 2 4cos(2 ) 1 cos(4 )
4 2 8
1 1 4 2 4 3 2 4
3 4cos(2 ) cos(4 ) 3
8 8 2 4 8 4 3
0)
2
9
x
I sen x dx dx x x dx
x
I x dx x x dx
sen x sen x x sen x sen x
I x
sen x
x x x
d
d k
x
k


= = = +


+

= + = + +



= + = + + = + +




DMASOROJAS
MARZO2008
w
w
w
.
L
I
B
R
O
S
P
D
F
1
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m

w
w
w
.
M
A
T
E
M
A
T
I
C
A
S
W
.
b
l
o
g
s
p
o
t
.
c
o
m











































w
w
w
.
G
R
A
T
I
S
2
.
c
o
m
www. LI B R OS P DF 1 . b l o g s p o t . c o m www. GR AT I S 2 . c o m

Vous aimerez peut-être aussi