Vous êtes sur la page 1sur 89

.

-III:

- 1998
130.2 87.8 70
. . . .
. .
. .

.

"" .
ISBN 5-87983-074-8
Edition Qallimard, 1984
.
" " (D. L), 1998 .
"", 1998 , .
"", 1998 .
"-", 1998

I.
..........................................................7
1.
.........................................................................11
2.
.............................................................................
..................25
3.
.............................................................................
.............33
II.
.............................................................................
.45
III.
.............................................................................
.........79
1.
.............................................................83
2.
......................................................................92
IV.
.............................................................................
........................109
1.
.............................................................................
....................117
2.
?........................................................... 124
3.
................................................................ 136
4.
.............................................................................
....145
V.

.............................................................................
.......................157
1.
........................................................................ 163
2.
...............................................................178
3.
...............................................................189
VI.
.............................................................................
........201
1.
.............................................................................
.............207
2. -
............................................................................
226
3.
.............................................................................
245

.............................................................................
..........251

.............................................................................
...........259
(. . )............... 261
(. . . .
).................................
273
.
.......................................................... 280
In memoriam
.............................................................................
..............283

I

1.
2.
3.
, . ,
"" ,
,-- ,

. -
, ,
, , ,
, aphrodisia*. ,

. .


.
___________
* , ,

-- . " ", " ",


"" -- ,

"" "". . . :
.
.-- , 1996.-- . 385.-- . .
1.

* --
. ,
II . ., ,

: -
1,
2, 3, 4,

5, 6.
7, ,

8.
(,
9)
" ", "
" , , "

, "10.

? . , ,

____________
* . 'O (. " ").-- . .
1 . , 1, 2.
2 , I, 2; I, 64; II, 35.
3 , I, 79.
4 , I, 2; II, 9; IV, 48; IV, 66.
5 , II, 66.
6 , I, 67: II, 9: II, 66.
7 . I, 31; IV, 23; IV, 24.
8 , I, 2; II, 44.
9 . .-. (. 9),
: . A. Behr Aelius Aristides and the Sacred Tales.-- P. 181 sq.
10 . , IV, : II, .
12
.
:
, , ,

, ,-- ,

.
,
. , ( ,

), ,

, , "
",
. , ,

.
,

.
, ,
,
.

, , ,
. ,
, ,-- ,

, , :
",-- ,--

,-- , ,

( ),

, . ,

, ,

, "1. ,
, ,
, " ", " , ,
, "; ___________________
1 , , I, III.
13
" ,
"; , , " , ,

, , ,

", " , , ",

1. .
-- , :

, "" , ,
, , , .

: "
, , ,
,

"2. , ,
, techne,
, .
. []
, . ,
IV V:
" , ,

"3 . ,
,
, " ", " ",

" ", .

" " (therapeia soteriodes)


4. , " "

, .

, ,
, -
: , " -

____________
1 Synesios. De insomnis, 15--16.
2 . , III, ; . I, 12.
3 , IV, .
4 , I, .
14
,
1.
" " ,

*-- ,

, .

, ,

" "
, [ ] :
" , <...>

"2.
,
-, , "
<...>
, ,
"3**. , ,
, , "" ,
(
,
),
, , ( , ),
( , ).
,-- ,
, , , ,
.
__________
1 , III, .
* . (XXIII--XXVIII),
( , ),
, ;
; . .
// .-- ., 1985.-- . .
2 . , II, .
3 , II, 44.
** . , , XVII, 1.17.-- .
.
15
, .
.
,

. ,

, .


.
:
, , "", .

""
, .

, .

( )

. -, "
", -, ,

: " , ,
, * ,
; ,
,
,

"1. , --

, "" (peira),
" " 2.
,
, , ,
, _______________
* " " (. .
. : -
. II--IV .-- ., 1964.-- . 211--220.-- . .
1 , I, .
2 , II, .
16
, : ,
,
", ". ,
, "", (,
historia, peira), ,
,
, ,
'. ,

.

,-- , , ,
.
,

,
, .
, ,-- ,
, ,

,-- .
,
.
, ,

, ,
,
, , ,

,
_____________
1 . . (Wliite)

. . (. .
.
Kessels. Ancient Systems of Dream Classification//Mnemosune.-- 1969.-- P.
391)
, ,

.
17
. ,
, .
, ,
,
.
1. . "" ("")
-enupnia ("
"): " ,

: , ,

, , ,
, , -- , --

- - ..."1

: " " ,
("") ,
-, --

("").
oneiroi.
"": -, oneiros -- ",
" (to on eirei), a ,

*; -, oneiros , " "
(oreinei) , , , " ,

" " ",


, ; , oneiros
, "
,
"
_____________
1 . , I, 1.
* .-. , ,
"" ,
; . . . .
: " [ .-- .] ,
" " [to on eirei],

""" ( ).-- . .
18
""1*. , [ , ]
enupnia oneiros, : , -
; , --
[] ;

, ,
.

, ,
.
:
, ,
, ,
. ""

( , ,
),
.

"" : ,

,-- , , ,

, , ,

... ""
(""). :

, , ,
,
, , , ,
. ""**.
___________
1 ; . . , XVIII, 7.
* , " " ,
(), ,
, , ,
eiro
-- ", , " (. .-- 1989.-- No4.-- . 204, .
8).-- . .
** . . . . : "

<...> .

-- , , .
<...> ,

-" (I, 2).-- . .


19
. ,

? ,
, "",
, " "?
IV,
, "
".
",-- ,-- ,
,
[enupnia], -
.
<...> , ,

...". ,
:
, ,

. "... ,-- ,-- ,

"1. , , :
,

. ,
, , " ",

,-- - ,
2.
, ,
,
:
, " ,

"; " " "


",--
"
". , , ,
, ,


___________
1 . , L, 6.
2 Plutarchus. Quamodo quis suos in virtute sentiat profectus, 12.
20
, , ,
, , : ",
, , , , ...". [-

]:
, , , , ,

" ".
, :

, " ",

1.
, ""
, " "?
, ("
, ,
"), "
",

. , ,

, "
".
, . ,
,-- , ,
,--
. : ,
, .
- "": "

[ ] ,-- ,
,-- . ,
"2.
____________
1 . , IV, .
2 . , IX, 572--.
21
,
,

"" ,

:
, " :

, , .
:
" .
,
,
:







-- ,
,-- __________
1 . , V, 5.
22
.
, , ,
, ;
, ,
.
2. ,
:
; " ,
"1.
. ,

,-- , ,

. " ": -
; -- ,
; : "" (krios)

", , " krios/kreion2*;


: **, ;
, , : ,
3,-- ; :
, " " ,

, telos, " " 5;


: -- ,
" , "6.
______________
1 . , II, 25. 2 . , II, 12.
* kreiein, , , "

""".-- . .
** " , --
<...> -- <...>

" ( , II, 12).-- . .


3 , II, 12.
4 . II, 12.
5 , II, 49 65.
6 , II, 65.
23
.

, ,
( ) .

,
, . ,
,
. .
,
"".
?
. [] ?

? ? "", techne,
, ,
? (
) , , ( ,

)?
"
, , ,
, , , . <...>
", ,
" "1*. ,
,
,--
: , , " ",
" ": ,
(, , , ,

-- , ,--
)2. , , " " " ":
, , ____________
1 , I, 3; IV, 2.
*
( , IV, 88). . . . :
",
, , ,
".-- . .
2 . , I, 3.
24
, , .
,
. , ,

,
.
,

,
. ,

, : ,
, . ,
, , , ,
, -- ,

, .
: " ",
,-- , ,
, ,

, ,
-- ,
- .

- , :
, .
2.
1;

, .
(""): -,
"", (kata ), ""
"",
-, ", " (para ), , ,
,
" " (para phusin). - :

, ,

( , , ""
""); "" .
,

, , .
,

.
1. " ".

, :
(" ") , ("
") ,
... ,
.
. ,
____________
1 78--80 I.
26
("") ",
": "" ,

" , [] "1.

, , , , -

, ("")
, . ""
: "",
(

), , , ,

; , , ,

(, , , .
.).
, , ,

: ,
.
,
: , , .

"" , ,
, " ,
, , ". "
[] ,
, ".
. . ,
, :
: -, , ,
, -, "
". , "
",-- ,
",-- , , ,
, .
________________
1 , I, 78.
27
;

. : ,
"",-- ergasterion,-- , ,
, , ,
"
", " ", , *.
,
,-- , "",

, : "
" .
.
"// "
, "", .

: "
, , ,
", . ", , ,
, ",
.
-- --

. :
,
. , , ,
"" , ,
, , ",

". ,
.
, "" .
, ,-- ,-- ,
;
, . ,

_______________
*

(I, 2, 5), " " ( ,

) (. .-1990.-- No1.-- . 254, . 84).-- . .


28
,
.
: " , ,
". ,

("") , ,
,
,
,-- , .
. "" ,
, " ,

, ": ,
. , , ,

: ,

, .
"" ? ( ,

) ,

. ,
,
: , , ,
( " ",--

), , ,
( " " -- ).

" "

,-- ,
(", , "),
,
-- ,
: , , "

", " ". ,


" "
29
, , (
) .
2. " " , ,
,
1, ,

. /;
, ,
kata para. . ,

, .
, "" ,
,

, "" : , ,

, "" ;

, , "
"; " ", ,

. ,
, -- : ,

, , ,
"" -- ; - ,
[] , .
: "
", "" " "

" "; , ,
,
,-- ,-- :
, .
"" , ______________
1 , I, 78 79.
2 , , , 4 IV,
, ,
, ,-- .
, ,
,-- ,--
.
30
, , " " -- *.

" ", ,

( " " );

, ,
. , -
,
"" : " ,

"1.
, (
"/" "/") . ,

, , "/" ?

?.. ,

"/" ,

, , ""
. , " --
-", , "
". -- , ""
" "
.
, ;
,
" - , ,
",

, "" -
.
3. , " ",
:
, ,
;
, ""

2.
________
* (I, 78) .-- . .
1 , I, 78.
2 , I, 79--80.
31
, "
- , .
,
, , , , ,

; , ,
; , ; --

, ; ,
, , ".
" , ".

, "" "",
"" . "
". [ ]
, "" ,
(, )
.
""
.
,-- 1,- : " ", "",
"". ,

, " ": ,
,
, ... ,
,-- .
, ,
, , .
,

"" . :
, , , , ,
.

. " "
,
_____________
1 . Veyine. L'homosexualite a Rome//L'Histoire.-- Janvier 1981.-- . 78.
32
" ".

, -,
(" "), -, ( "
"), -, (" ")
. " ,
,
", -- " , "; --

; -- , ,

,
(" , "), .
,

"" ,
( , "" ).
, , , ,
: , ""

, , .

, -- ,
-- (
, ). ""
, ,
, .
, . ,

" " .
3.
,
. , ;
, ,

(),
-, .
, -- ; ,
,-- : ,

. , ,

;

'. , [
]
:
"" "": , ,
, . ,
"", ,
-, ,
.
-- [] ,
, ,
.
________________
1 , IV (.
37,
41, 46, 66) V (. 24, 44, 45, 62, 65, 67, 95).
34
,
. ,
-- ;

.
, , ,

, , , ,
,
, , .

,-- ,

, ,
,
, .
.

, . , , ,

,
. , soma,
, -- "";
"" 1.
Ousia -- , (), , :
2. , ""
(""), ,

("")3.

" ": , , ,
, ,
, , : anagkaion
-" ", " " --
4.
___________
1 . , II, 77; . IV, 4: " ""

"" " -"".


2 , I, 78.
3 . ; . IV, 66,-- , :
"<...> ,
, ",
" <...> ".
4 , I, 79; . I, 45.
35
:
, , , ,
. ,


; ,

. ,
, ,
, ,

. :
, ,
, , .
,
.
: ,
, , ,
, :
" " " " ,
, , ,
, , , ,

, .
, , ,
aphrodisia, ,
, .
:

, ,
, ( )
.
1.

?
. , ,
, , ,
, 36
: , , ,
, .
"" ;
,
,

:
( , ,
), , ;
; ,

, ,
; ;
,
; .
,
. , ,
,--
-. , ,
,

. , , ,
, ,
,
. ,
, ,

. ( )?
, , ?
, ? ,

,-- (
): ""? :
? (
"")
.
37
, -- ,

--
.

, , :
;

, , ,
, ; , ,

, ;
, .

: "",

: , , , ,

, , , ,
, . ,
,
, ,
, , ,
""
(/) "" (/).
,
,
"", ,
.
, ,
, ,

.
2. , ,
"" , ""

? ""
, , ,-- 38
,-- "", ,
, "" "",

.
;
(
)
("" ""
). ,
, , [] ,
" ",
[] , ", ". ,
: --
;
, : ,
,-- .
: , ,

, , ""
(
) , ? ,
"" ,
:
. , ""
,

( ) , ,
. "" ""

.
"" , ,
"". "" , ,

: " "
" ". , ,

, 39
: , "" (
) -- , ;

"" , , . .
:

, , , , ,
, , , , .

, ,
" "; ""

"" :
( -- )
( , , ,
,
).

: "" ,-- ,
.
: , , ,
, ,
, .
, ,
, , ,
( ),
, ,
,
, ,

. ,
, ( , - )
, [ ]
. , 40

-- oneiros,-- "

", "" , ,
"", :
, ,
, , "", ,
"", ,
,-- , .
"" "",
, "" ,
.
,
, ,
.

. ,
anagkaion,-- "" ,
,--

, : ,
, , , ,
, , :
" , - , ; ,
, ;
-- , ;
<...> ,

. ,

-- , " ",
-- , , .
<...> , ,

; <...>
,
, , " " [anagkaion]
41
[anagke]; ,

aidos, -- aidion.
, , , , ,
, ; -- ,
-- , -- (

: ,
). , , ,-
, (
-- , ). -- ;

, , , "1.
,

: -- ,
; --
"", ; ,--
.
*
,

,
,
, , . ,
-

.
,
,
. ,
,
( ) . ,
,
, ,
____________
1 , I, 45.
42
, .
. ,

, :
, ,
, , ,
; ,
, , ,
,
.

"/", ,
" ". , ,


"" ,-- , .

, ,
:

, , ,
, ,
. ,

, " " ,
,

: , , .

(,
, ),
, ;
,
. ,
, ,
.
43
aphrodisia,
. ,--

, , ,
,

,--

.
,
,
[] ,

IV . , ,

?-- , . :

, [ ],
, ,--
, . .
,
,
,
: ,

.
II

,

, "" ,
:

,
, , , , . ,
,

, ,

,

(, )
. ,

: , ,

, ,
" ", ,
, .

aphrodisia
.
. ,
,
. ,
, ,
, ,-- ,
,--
48
.
"",-- ,
,
,

, .
, -- , --
,
,
. , ,
'
, ,
.

, -
"" ,

, , , ,
,
, "". ,
[], : ,
I II . ; ,
,-- , ,
, ; *
, .
[ ] ,
[] ;

, ;
,
; _____________
1 , (, VII, 70--81, 103 ) ,

, ,

, .
* Dialogue sur mr ( ) --
'. ( . -- ).-. .
49
, ,-- ,

. , ,

, , , ,

, ,

.
, .
,
"", ""
, . ,

,-- , ,

: ,
,
,
. .

, - ,
.

, , -

.
, ,
, [] "",

:
, , , . ,

,
(, ),
____________
1 . 1. Voelke. Les Rapports avec autrui dans la philosophie grecque,
d'Aristote
a Panetius:-- P. 183--184.
50
, , ,
, .
, "",
, .
. ,
: -, ,

, ,
, ; ,

-- , , ,
;
, , ,
,
, , ,
. , , :
, ,

.
,
. (,
),

, , ,
,-- ,
- .

, ,

-, XIX .;

. , ,


51
: ,
,
,
; ,
,
.

. ,
, ,

: , "
",-,

.
*
" "1 " ",
(techne tou bi)

; ,
. , : ,
" " (heautou
epimeleisthai), , .

.
,
, ,

;
,
: "
, -
,-- , .-- ,

,
"2. , ,
,

_______________
1 .: . Hadot. Exercices spirituels et philosophie
antique.
2 . , VII, 5, 43.
52
, , ,
, " "1,-- ,
*.

. ,
,

, ,

: -- ,
, 2.
:
, ,

, , 3.
, ,
, "
", . ,
,
" ". ,

: ,
" "
;
, , ,
, , ,
,
, . ,
, ,

, ; ,

.
________________
1 . , 10, 3, 217.
* ,

, , : "
, , ".-- . .
2 . I, 127d-e.
3 . , 29d--30-.
53

, -
; , , ,

,-- , techne tou biou


.
1. Epimeleia heautou, r sui --
. , , : ,
, , "
", , , , "
"1.
,
: " []
, , , , <...>

[animum suum colunt].

, , ,
, ,

. <...> -- , ,
. ; -

:
[curnon etiam animum suum ratione
excolant]?"2
:
,
,

:
" ,
:

, "3.
______________
1 . : A.-J. Festugiure. Etudes de philosophic grecque.-- P. 536.
2 Apulei. De deo Socratis, XXI, 167--168.
3 . , ... , X, 122.
54
: " ,
, , ,
[hominis corpus animumque curantis],
,
, ,

, -- "1.
,--
I
. , :
,
2*. , :

, ,--

(sibi vacare)3. ""


,
, " ", " ",
" ". Se formare4, sibi vindicare5, se facere6, se ad studia
revocare , sibi applicare8, suum fieri9, in se recede10, ad se recurrere11,
secum morari12...-- ,
,
(ad se properare)13. :

,
: " ; ,

, ,
. -
______________
1 . , LXVI, 46.
2 Musonius Rufus. Reliquiae, XXXVI; . : . , 2,
453d.
* . . : "
,
".-. .
3 . , XVII, 5; De brevitati vitae, VII, 5.
4 Seneca. De brevitati vitae, XXIV, 1.
5 . , I, 1.
6 , XIII, 1; , XXIV, 4. .
7 Seneca. De tranquilitate animi, III, 6.
8 Ibid., XXIV, 2.
9 . , LXXV, 118.
10 . , LXXIV, 29; De tranquilitate animi, XVII, 3. 11 Seneca. De
brevitati
vitae, XVIII, 1.

12 . , II, 1.
13 . , XXXV, 4.
55
, , --
[sautoi boethei ei ti soi melei sautou],--

"1*.
,
, .
,
.
, " " "",--

" , ,

"2. , ,
,
, - -
, ,

, " ",
,
"" ;
,
, " ", ,
" , "3.
,
. , ,
, , .

, ,-- ,--
. "

, "4. ,

-- --, --;
, 5.
______________
1 . , III, 14.
* . : "
. <...> , , , ,

, , -
".-- . .
2 . , I, XVI, 1--3.
, I, I, 4.
4 , II, VIII, 18--23.
5 . . Spanneut. Epiktet//Reallexikon fur Antike und Christentum.
56
,

, , ,
. ,

. ,- ,-- ; ,
"
", "

". :

- ,
, ,
. ,

, , , .
,
, ,

, ", "1. ,
, ,
, : "...,

<...> "2.
, : "

",-- . " ,

, , ,

.

:
-- ,
, -- ,
"3. , --

,
______________
1 : , I, 10. 2 . , I, 9. 3 , ...
, X, 122.
57
, -- 1.
, ,
. , . , ,
De tranquilitate ( De constantia , , De otio)*- -- "
".
De tranquilitate ,
,
; ,

. , , .
,
,

, ,
, , .

, , , ,

2. ,
,

, , , ,--
.
, , ,
-, ,
,
, , . , ,

, , .
, ,

, .

_____________
1 . . , LXXXII, 76; , 44--45.
* : De tranquilitate animi -- " "; De
constantia
sapientis -- " "; De otio sapientis -- "
".-. .
2 . , LXXVI, 1--4. . A. Grilli. II problema
della vita contemplativa nello mondo grecoromano.-- P. 217---280.
58
( )
,
, -

.
,
- :
",
,-- ,-- "1.

. ,

, " " -Erwachsenerziehung2.


2. , " "
, .

epimeleia ,
[]
,-- , , ,
3*, , 4,

5** 6. "",

epimeleia .
.

, , .

. ,
, ,
,
, , :
-""***
_____________
1 . , 13.
2 I. Hadot. Seneca und die griechisch-romishe Tradition der Seelenleitung.-S.
160.
3 . , V, 1.
*
(",
"); . ,
XIII,
1.-- . .
4 Dio Chrysostomus. Orationes, III, 55.
5 . , 197d.
** , :
, , "

, ": "- , ".-- .
.
6 . , 717.
*** . . , 40.-- . .

59
,-- , ,-- . 1,
2, 3 ,

.

"", , ,
4: ,
, , ,

, [ ] ,
, ,
. , ,
,
, ,
, , ,

, *.
:
. -- .
,
, ,
,
. ,
, ,
, , ,
. " ",
" ", ,
,-- " ",
, 5**.
, , ;
, , ,

___________
1 . , III.
2 . , II, XXI; III, X, 1--5.
3 . , IV, 3; XII, 18.
4 Musonius Rufus. Reliquiae, LX.
* . . , VII, 1.-- . .
5 . , IV, 3.
** , " ", , " "
"",-- . .
60
(, ,
)...1 ,
, ( , ),

.
: ,

. , [] . ,

, , ,
, ,
:
""
(
, ), ,

(to di' allolen sozesthai2).


, , .

: ,

, , ,
,
3. (, )

, ,
, / ,

: " ,
,
". "
, " 4. ,
, , ____________
1 . , VII; 1 CIX.
2 Philodemus. Peri parrhesias, 36 (Olivieri, S. 17).
3 . . L. Hijmans. Askesis, Notes on Epictetus'
Educational System,-- P. 41--46.
4 P. N. Sandbach. The Stoics.-- P. 144; . I. H. Liebeschbtz.
Continuity
and Change in Roman Religion.-- P. 112--113.
61
""

. , , ,
:

. , ,
,
, , (
), .
,

;
, .
,
, ,
, ,

,-- .

: ,

, ,
, ,
,

'. ,


. , -- , ,
,-- .
, , ,

, , .
,
.
,-- , ,--

[ ]

_____________
1 Galenus. De cujuslibet animi peccatorum dignotione et medela, III, 6--10.
62
, .

: " : --
",-- : " , ,

, ,

, ";
,

,
: " ,
,
. ,
;
, "1.
, "
",
.
3. , ,
.
, , ,
.
, " "
-mia chora2. , ,
,
namoc, ,
, ;
,
, -"", ,

-- , .

, .
"" ,
,
___________________
1 . , CIX, 2. ,
. . Grimal. Seneque ou la conscience
de
I'Empire.-- P. 393--410.
2 Plutarchus. De tuenda sanitae praecepta, 122e.
63
.
""
(proclivitas), ,
; "", ,

- pathos, affectus;
"" (nosema, morbus),-- ,
, -"" (arrhostema, aegrotatio) , , -"" (kakia, aegrotatio inveterata, vitium. malum),
.
, , ,
; , ,
; , ,

; , ,

'. ,
,
,
,
,
,
: , "" ,

.

, :
, , , ,

, , 2.
, ,

-paideia, .
,
-- .
, , ________________
1 . , IV, 10; . , LXXV,
9-15; . I. Hadot. Seneca und die griechisch-romishe
Tradition
der Seelenleitung (II, 2).
2 ., : .

, LX, 8.
64
, "": ,
, []
, - .
" ", , " ", ""
(iatreion), " , "1.
, ,
, ,

, , , ,
, -- . ,

(therapeuthesomenoi),
(epanorthosontes) : "

<...> , ,
..."2.
, ,

), (" ,
"), (" ");
, " " " "3.
, ,

, , "
,
", , "-
", -- -
4.
""
,

__________________
1 . , III, XXIII, 30 III, XXI, 20--24; .
,
: "Aut sanior domum redeat.aut sanabilior"
(.
, CVIII, 4)*.
* . . : " ,
- ,
".-- . .
2 . , II, XXI, 12--22; . II, XV, 15--20.
3 Galenus. De cujuslibet animi peccatorum dignotione et medela, I, 1.
4 Ibid., IV, 16; VI, 28.
65
, ,

. [ ] ,
, , , ,
, ,
,
" "1. ,

,
"" :

,

.
, ,
, ,

. --

[] -- , ,

. ,
[] ,-- , ;
, , ,

, , ,--
,
, .
, , ,
2.
3
-- ,

, -- ,
, ,

: ,
, ,
, _______________
1 . , I, IX, 12--17; I, XXII, 10--12; Epicteti manuale, XCI. 2
. , LV; LVII; LXVIII. 3 Marcus Aurelius. Epistulae,
VI,
6.
66
, ( , , ,
), , .
:

. ,

, ,
, , ,
, ,--
- . ,
. "... ,--
,-- ,

[aisthesis tou idiou hegemonikou pos echei]*. ,


, ,
. ,
, .
. , , .

, "1.

,
:
" ", , .
, [, , " "] :
, , , ,
;
, ,
,--
.
, ,
: ,
__________
* -- , ,
, , (. .. . IV,
VII, 38).- . .
1 . , I, XXVI, 15--16; . II, XI, 1: ["
<...>
"].
67
,-- , -- , --
, -- . ,
-- " ", " ,
"1.
4. , , ,
,
. ,

.
,
, ,
.
) ,
, ,
" ". :

, ;

, , .
:
, . ,

,--
,
,

. ,

, ,

, [],
: "
", ,
, , "
" 2 .
_______________
1 Plutarchus. Animme an corporis affectiones sint pejores, 501a.
2 . , 15, 585.
68
, ,
-. , ,
,
,
, ;
, ,

. , ,
, , "
,
"1. ,
,
, , ,
, ,

, , , ;
,

. "

,-- ,-- ,
, , .

, , "2. 3
:
"- , " " ",
" " , " "
, ,--

, , ( lusus, sed perimentum)


, [
]
, " " ,
4. ,

.
_______________
1
(.
XVIII, 9).
2 . , XVIII, 6.
3 , XX, 11.*
* , XVIII.-- .
.
4 . : Seneca. Consolatio ad Helvia, 12, 3.
69
, 62
,
" " " ", "
". ,
, " ,
", "
",

" ".

, " ,

": " , ,
, , ,
,
, , ". " "
,
,
(luxuria), ,
" ", 1.
)
,
" ", 2,
. ""
,
, ,
.
, , De
ira
3, , ,
*. ,

, : "

___________
1 . , XVIII, 2--8; . XVII, 5: "
, ,
-- ".
2 , VIII, I, 27. . , 40.
3 . , III, 36.
* . , LXIV.-- . .
70
", " " " : "

? ? ?""
. ("

") (" ,

<...> "),-- . ,
: "

? ,

[tranquillus], [altus] [liber]!

..." , ,
, , ,
"
", " ", ""
,
"" , ,
. ,
,
, ,
. ,
,
, ,

, .
. "":

"" , " " ( excutere -- ",


,
[]" -- );

, "", ""; ""

,-- , "" "" (remetiri),

, , .
"" ,

; ,

, "", "", ,
; speculator*,-- speculator
___________
* , , , (.) specular -"", "", "", ""; . specula -" ", "" (in speculis esse -- " ").-. .
71
sui ,-- . ,

,
, "",
. ""
,
, , ,
[] .

,
: , ,

" , ", ;
, , " ,
". ,

. "
",
" ", , : ",

",
, ,
. ,
, , ,

,
, .
) ,-- ,
: ,

, ,
.
, ,

. ,

, (,
, ):
" , :
",
, ", : "
"...", 72

, " ", ,
, , ,
, : ", , <...>

-- , , , , :
, ,
,

"1. , ,
, , , ,
" ". , ,
[
], ergon,

(dokimazein)2.
,
, : "
[anexetastos bios] "3. ,

,
,
.

:
"",
"" (diakrinen) ,-- ,
"" , : ",
, : " "",
, ,

4. , , :
, ,

. , ,

diakrisis, , ____________
1 . , III, XII, 15.
2 , I, XX, 7--11; . III, III, 1--13.
3 . , 38.
4 . , III, XII, 15.
73
,
, , ; ,
,
, ""
"", "" "". --
; ,
, .
, , ,
,-- , ,

:
, ,

, ,
.
5. ,
, : epistrophe
eis heauton1. , ,
. ,
[] : , ,

,
, ,

. :
,

(
polupragmosune*),
,

(, **, , ,

, ,
______________
1 : , I, IV, 18; III, XVI, 15; III, XX,
39; III, XXIII, 37; III, XXIV, 106, Manuale, XCI.
* . . .-- . .
** . . , VII, 1, 3.-- . .
74
). conversio ad se -- ,
,
, ,

, , : "
,
:
. , :
, , "1.
, ,
.
""
.
: " ", "
",
" ", ,
, ,

(suum fieri, suum esse, sui juris, potestas sui -- ,


)2. , , ,
,
,
. , ,
, ,

,
, , . --
" , ,
, ",
" , , ";
" , "; " "3.
_______________
1 . , LXXXII, 5.
2 . Seneca. De brevitati vitae, II, 4: De tranqiiilitate animi, XI, 2;
, LXII, 1; LXXV, 18 (suun fieri, suum esse); De brevitati
vitae, V, 3 (sui juris); , LXXV, 8 (in se habeve
potestatem),
XXXII, 5 (facultas sui).
3 Seneca. De brevitati vitae, X, 4 XV, 5.
75
, ,

, ,
.
, , , ,

, ,
""
"" 1. "",
gaudium laetitia, -
; ,
-, , , :
2. , ,

" ", ,

3. ,
voluptas, , ,
; , ,
, .

,
. Disce gaudere! --
,-- : " , ,
, . ,

. <...> -- .
<...>
, [de tuo].

""? , !"4.
______________
1 . , XIII, 1; . XIII, 2--3; .
,
II, 18; . , VI, 16.
2 . , LXXII, 4.
3 . ; . : . , III, 4.
4 . , XXIII, 3--6; . CXXIV, 24;
.: , XI, 1--2*
* " - , --
.
, , ,
, , ,

, ?

?
, ?

, [uoluptas].-- . .
76
*
, ,

;
, , . ,

, ,

,
;
,
, , .

.
,
,

.
?
, , , , ..
-
-- ,
; , , ,
, ,
, , , , .
, ,
,
,
, ,
.
:
, askesis, :

, ,
-- , ,

--
. , , ,
77
,

,
, , .
,
,
. ,
,
techne,

...

.
III

1.
2.
,
, .
:
.
, ,
.
, ,-- ,
,

, ? ,

, ,
, ,
,--
.
""

"" ,
,
.

1.

,
,
-- , ,- , ,

, .
. , ,

, , , , ,

. "

oikos"* , ,
: , ,
1. , "

: -- , -
", " "2.

. . . . , ,

" ", , "


",-- , " "
" "3.
_____________
* , (.); ( ) "" .
"-" .-- .. .
1 J.-. Broadehoux. Manage et famille chez Clement d'Alexandrie.-- P. 16--17.
2 Cl: Vatin. Recherches sur le mariage et la condition de la femme mariee a
1'epoque hollenistique.-- P. 4.
3 J. A. Crook. Law and Life of Rome.-- P. 99 sq.; P. Veyn. L'amour a
Rome//Annales E. S. C- 1978, 1.- P. 39-40.
84

,
"" ""
(, ) . ,
,

.
, II--1 .

. ., : ",
,
, ,
, :
, , , ,
". , ,
() , : " chora*,

:
"1.
,

, " , "2,
.

. (de
adulteriis) -- , ,
,

,
, ,

( ,
),
,
,

,
.
____________
* .: " ".-- .. .
1 Cl. Vatin. Op. cit-- P. 177--178.
2 . Veyne. Loc cit.
85
"" ,
, .
, ,
, ,
. ,
, ,

,
,-- , , ,
,-- ,

. . , "

. <...> ,

: ,
,-- ,
"1. , , . ,
-- ", "2.
,
,
. . ,
,
:

[]
; , " ,
"3.
- ,
,
,

, "",

""
________________
1 Ibid.
2 J. Boswell. Christianity, Social Tolerance, and Homosexuality.-- P. 62.
3 S. B. Pomeroy. Goddesses, Whores, Wives and Slaves.-- P. 133.
86
. ., .
, "",--
, , .
. , , ,
, , , ,
,
,
, ... ,

,
1;
2.
, , : ,
"",
.
, ,
,
, . ,

. , ,
, ,-- .
,
- ;
, .

, , :
" .

.
. ,

. , ,

_______________
1 Ibid-- P. 209.
2 . Veyne. Op. cit.-- . 40; S. fi. Pomeroy. Op. cit.-- P. 193.
87
, ,
: ,
"1. ,

, . ekdosis'a,
" ",
,
"",
, ,

. ,
, ,
, ,
.
.
,
.
, IV--III . . ., ,

, ,
, ,
. , , ,
,

( ).
.
;
( ). ,

" ;
[ ] , ".
,
,

, ., , [] .
,

, _____________
1 S. . Pomeroy. Op. cit.-- . 129.
88
, ,
1.

, , .
,

,
.
, . , "
, "2.
- , . : "

,
. <...> <...> ,
.
: , "3.
, .

,-- , ,
.
,-- , , .
"" ,-- , ,

, , .

, ,
,

.
, -

.
_____________
1 Cl. Vatin. Op. cit-- P. 203--206.
2 Ibid- P. 274.
3 . Veyne. L'amour a Rome//Annales E.S.C.-- 1978, 1.
89
, ,
,
, . ,
, , , --
,-- , ,
, .
, ,
, , ;

"" : , ,
, .

. , ,
,
(, ,

): , , -,
, , ,

.
, " "
,
, ,

, ,
.
" "*,

[] , .
,
, :
,
,
,

, , :
________________
* ., , . , IV, 19, VII, 5.-- . .
90
" , .
, , .

, ; , ,
, , ,
. , , , , . .
,

. , , -- ,
..."1.
. ,

, ,

, . ,

, ,
,

.
:
[], , ,
"",-- ;
, , , ,

. , ,
,
: ,
; ,

.
:
, ,
,

, , ,
.
______________
1 . , VII, 5.

91
;
, :

,
: " ,
.
(libens* et docilis), ,
<...> (creavit me tibi):
"1.
,
. :

,
,
, .
, ,
oikos , ,

, , ,
,
, ,
" " .
, , ,
. ,


"" ,
, ,
.
______________
* : Ubens -- "", libentia -- ",
", Libentina -- .-- . .
1 Statius. Silvae, III, 3, 23--26, 106--107.
2.
- III . . .--
. ,
"
";
;

,
,

. " -
. , ,

... ...
, , ,
"1.
-,-- , ,-- ,

III . ,

.
, .
,- ,

-, XIX ,-
, ,


,
_____________
1 J. Ferguson. Moral Values in the Ancien World.-- P. 135--137.
93
[ ]. , ,
"
"
. --
, --
, ,
. ,

, ,
- .
" " ,

" ". ,
" ", . X.
, "-
",

, " ,

"'.

, , ,
: ,
,
-,-- ,
, ,
,
III *... ,
, , , ,

, .
,
, , _____________
1 F. . Sandbach. The Stoics.-- P. 23.
* III . . .,
.

: 212 .
,
(284--305) , III .
, -, .-- .. .
94
, ,
, ,
,
1. ,
, , , :

2.

,

, , , ,

: " ",

, , " ",
, , "
"3.
,
, ,
? :
.
: 4,
,
, , . ,


, ,

" "
. : "

, "5,--
,
_____________
1 . Rostoutzeff. Social and Economical History of the Hellenistic World.-Vol.
II.--P. 1305--1306.
2 J. Gage. Les Classes sociales a Rome.-- P. 155 sq.
3 Cassias Did. Historia Romana, LII, 19.
4 R. MacMullen. Roman Social Relations.-- P. 125--126.
5 Cassius Dio. Historia Romana, LII, 19.
95
,
1.
,
, , ,
, , , , ""
,-- , (

) ,

, ,
, . ,
"manegerial aristocracy",
,--
, "
": " , -
"2.
, ,

, , ,
, ,
,
, , .

, , , ,

,
,
, , :

.
. - :
"" ,

3.
____________
1 . G. Starr. The Roman Empire.-- P. 64.
2 R. Syme. Roman Papers, II.-- P. 1576.
3 R. MacMullen. Op. cit,-- P. 93.
96
, ,
, , '.
, ,
, , ,
. , ,
. ,
,
,

,--

:
, , , ,

. - ,

. ,
, , :
,
, ,

,
.

, ,
, , , ,
,

.
.' :
" ,
,
. ? , , ,
. , ?

_______________
1 Ibid.,-- P. 110, ( , XXXI, 11)
(, III, 14, 11; IV, 6, 4).
97
, , .
,
, ? -- ,
. ,--
..."1.
,

, *: " ,

, ,

, , .
? ?
?"2.
,
,
,

. ,

.
,
,
. , ,
,

, ,
, ,
[] [] .
,
_______________
1 . , XXXI, 11; XLVII, 16; , III, 18.
* . , -- "
" -- ,
103--108 . ,
;
-- ,

( , ).-- . .
2 . , III, 7, 37--39**.
** , VII III
36. . III, VII, 29: " .--

?
. ?".-- . .
98
,
,
.
.
1. .
. , ,
,

,
. ,
( )

, ,

Praecepta gerendae republicae, :


"",

. , ,

(schole),

(" "), ,
, " , ",

1. -- "" "" (bios kai praxis)2,

(
proairesis),
(krisis kai logos)3,--
. -- "",
; ,
"" ,
___________
1 . , 798--d.

2 , 823.
3 , 798--d.
99
, ;

-- .
.
, , ,
, .
, , . ,
"", , 1*. ,
, ,
,
" " 2**.
""
, ,
(imperium), (procuratio),
_______________
1 . , I I, 1259b5--8.
* I, ,
,-- "
" ,
, : "

:
. , ,
, -
, ". . I
2,
12210--15.-- . .
2 . , 29--39.
** . . : " []
, , ,
.
-. <...>
<...>; ,
-- ! , ,

-- ,
. ,
, ,
. <...>
,
,
,

[ , ] , ,

. <...> [ ] ,
[],
, ...".-- . .
100
,

(delectare) 1.

: ,
,
, *,

: " " (hegemones,

). , ,
,
. **

" " [
], " "
" ", "

, , [


]"2. ,

3: ,
, , ,
.
2. . ,
,
,
,
, ,


______________
1 Seneca. Naturalium quaestionum, IV prol.*
* . ( //
.-- , 1958) .-- . .
** , , ,
.-- . .
2 . , 18--19, 814--f.
3 . , ,

, ,

(15, 811--813).
101
, :
,
,

,- , .
, ,
, , , ,
, ,

(, , ,
,
),- daimon, ,

1.

. :

, .
? , ,
,
, logos,
2.

,
, , ,
,
, , ,

,-- , ,
. ,

"" , ,
: ,
. :
[ ] , ,
ethos.
__________
1 Dio Chrysostomus. Orationes, III.
2 Plutarchus. Ad principem ineruditum, 780c--d.
102
, , ,
, ,
,
, .


: ("
,
"); ,
(" , , , , ,
, , , ,

"); , , :
" , , "1.
,
,
,
" "*. ,

, , , ,
,
, ,

"". ,-- , ,

,-- ,
, ,
, ,
"" "". ,

: [ ] ,
,
, . ,
[]
_____________________
1 . , VI, 30.
* I, "",
,-- , "" (
-- "") ; ,

, ( 16),
( 17).-- .
.( - yankos@dol.ru)
103
,-- ,

[]
.
,
. ,
, : "

, - ,
. ,

, ,
- , -

, ?"1

, , ,
, , ,
, : ,--
*,-- " .
. -- .
-- .
. <...> " . .
".
. :
" , . -- ,

". ? , : , .

, , . ,

, , "2. ,
, , ,
.
--
,-- ,

_____________
1 . , III, XXIV, 3--6 [. III, VII, 21].
* . . 99 .-- . .
2 , III, 7, 33--36.
104
,
,-- , ;
,
,

,
. , " ",

,
.
: , "
"
ethos1.
3. . ,

, , ,
,
.
, , ,
.
, ,

potentia aliena vis potentioris2*.

:
, , , .
, :
; , ; ,

. ,- . ,
, ,
: "
: ,
_____________
1 Plutarchus. Ad principem ineruditum, 780b.
2 . , XIV, 4; 3.
* . , , " "
"
, ".-- . .
105
, , ? ,

, .

, ,
"1.
, ,
,
:
" ,
"2.
, ,
.
, ( ,
, ,

" "3), , -
, *, ,
, ...4 ,-- , ,
,-- "

, ", , " ",

, 5.
,--
, : , ,-- ,
, , ,
. , , , , ,
,-- ,
_______________
1 Seneca. De tranqiiilitate animi, XI, 11.
2 Ibid., X, 7.
3 , ,
rcepta gerendae rei publicae [ .].
* ,
( , ) ;
, ,
.-- . .
4 Plutarchus. De exilio, 602--.
5 . , XXII, 1--12.
106
, ,
,

, . ,

, ,-- , .
, , " ",
, .
,

, , ,
.
, , ? , "
"1: " ,
"2. , ,
.
, ,

: . ,
,


, .
, :
, ,

,
. ,
,

, ,

. ,
_____________
1 , XXXI, 11.
2 , XLVII, 15.
107
, ,

[], , ,
,
[ ],

,
, ,

,
, ,
.
*

, . ,
" ",
, , , []
"" ,
; ,

.
, :
, ,
, .
,
,

. , ""
,

. "" ,

, ""
,-- , .
,
108
" ",
,
, "
". ,

( ,

), ,
.
, ?
[ ], ? , ,
, , , :
,

, , ,
,
.
IV

1.
2. ?
3.
4.
1,

, .

2 ,
. ,
,
3.
,

.
: , , , ,
;

, , ,

. , ,
(eleutherai technai),
, , : ,
, ,
4.
_____________
1 . .
-
(Jackie Pigeaud. La Maladie de 1'ame. Etude sur la relation de 1'ame et du
corps
dans la tradition medico-philosophique antique.-- P.: Les Belles Lettres,
1981.

2 G. W. Bowersock. Greek Sophists; . . Allbut. Greek Medicine in


Rome
J. Scarborough. Roman Medicine.
3 G. W. Bowersock. Op. cit.-- P. 67.
lifterarum disciplina.
4 Plutarchus. De tuenda sanitate, 122d--e.
112
,
, .
,
, , ,
, ,

[]. ,
.


. ,

, ,
, . ,
, ,

, , , 1.
"" .

, -- ,

,-- ,

. :
, ,
: " , ,

,
,
, ,

, , :
,
_________________
1 () " "
: " " (victu), ,
(medicanentis) " ", (mn). "
,
, , <...>
...". , , " ,
,

: , " (I, I)* *


"", -"", -- "".-- . .
113
, , ,-
, , ,

,
; , ,

"1.
:
, "-",
, .

logos -- ,

" ".
" " (hugieine
pragmateia techne),

, , ,

, ,
.

, , ,

"", ,

, ,

.
,
.
""
,
, .

: --
,

. _____________
1 . Oribase. Collection des medecins grecs et latins. Livres incertains,
XXI/ed. Bussemaker et Daremberg.-- Ill, P. 164.
114
,
, ; ,
, ,
, []
, -- ; , ,
; ;
, -- 1.
-- , , --

,
, .

, :

, ,
, , " - ". ,
, " ,
.
, , ,-- , ,

, ;

, *,
, **.
, , -,
;
, , ;

-- , [] ;
, , , ".
,
, ,
_________________
1 . Oribase, II, . 307.
* ( , )

, .-- . .
**
,
, . .-- . .
115
. ,
.1
.
,

, , ,
, , . ,
"",-- , , "
" (litterarum cupidi),-- "

":
", , ; ,
, ,
, ; ,
,
,
, . <...> , ,

, :

, , . <...> ,
,

[curatio corporis].
. <...> : ,
, , . ,
,
, , .
, ; , ,
; , , ;
, .

, , . <...> ,

, ,

, "2.
__________________
1 . Oribase, Livres incertains, XXIII; . Ill, P. 182 sq.
2 . , I, II.
116
, ""

;
, , ,
,
,
, ,

. ,

. , ,

, ,

, ,

...
,

, , ,
, ,
, , 1.
_________________
1 . (Rouselle) :
rneia. De la maitrise du corps a la privation sensorlelle.
1.
1. aphrodisia
; ,
, ,


(""). ,
1. , "",

, . ,
""
(espoudase) , ,

, : , ,

, " ".
-- demiourgema -- ,
"",
() . Logos, ""

, , :
, , ,
.
.
, , - ,
,-- (boetheia),
(techne), (delear),--
,
, - ,
____________
1 . ..., XIV, 2.
118
sophisma1. ,
,
, ,--
logos', ,

.
. ,
, . --
. ,
(epithumia), "" ,--
(arrheton). , ""

,
,
. , ,

, "" dunamis.
, ,

, , , ,
, "" (
, ""
2), , ,

, (aphrona)
(aloga), ,
, 3.
, aphrodisia ,

, , -
[
].
_______________
1 , XIV, 2, 3.
2 . . , VI, 782--783.
3 .. ..., XIV, 2.
119
2.
, .
, []
. ,

: "<...>

, ,
"1.
, ,
, , ""
,--
.
[],
, . ,
,
,
,
: ,

, , , ,
, , ,
,
. ,

.
, ""
. 9 XIV
: "

?". ,

, -

, ,
. ,

, :
,
________________
1 , XIV, 6.
120
,

. -- -- ,
:
"
,
, -- --

, ,

, "1.
- , -- .

.
, ,
, " ", ,

: "<...>
, ,
, "2.
,

[], [],

.
, ,
-- 3. , ,
, ,
. ,
, ,
. , ,
(""), ,
r______________
1 , XIV, 9.
2 .
3 , XIV, 7.
121
states, :
, , ,

. ,

(huperoche tes
hedones),
(amechanos)1.
,
, , ,
, , .

De generatione ,
,
, .

: ,
"" (
), ,

, - :
,
. p
. ,
, ,

, " ". "


" ,-- [,
, ],--

, " ,
, "; , " ,
, ,

, , ,
, -- , ;
,

". _____________
1 . , XIV, 9.
122
[] ,
, , "
"1.
3. , , ,
, ,- , .
,
2.
,
; , ,
, ,
, , ,

, , , ,
.

. ,
, ,

, .

, , ,

.
, ,
aphrodisia.
, aphrodisia ,
, . ,
: " ,--
,--
, , ,
______________
1 . Oribase, XXII, . III, . 46--47.
2 Galenas. De locis affectis, III, 8.
123

,
.

, "1.
, ,
,
.
aphrodisia
. ,
,

,
, , .
,

, ,
, . ,

,
- .

,
aphrodisia, ,
.
____________
1 . ..., XIV, 10.
2 ?

, .
I II . ,
, , , ,

.
, --
,
,

: ,

[] ;

, .

", , "1.
,
. ,

. --
,
. ,
,
-- , ,

2.
, ,-, ,

,
, ____________
1 Aretaeus. De causis et signis acutorum et diuturnorum morborum, II, 5.
2 Rufus Ephesius. Fragmenta, extr. Aetius (Euvres/ed. Daremberg.-- P. 320).

125
, . ,

. :

, " [sumbola]" 1.
,
,

: " , ,
, , ,
,
..."2. :
, , ,

, , ,-- []

. I II .

. ,
, , ,

.
1. ,
:
.
, , ,
,
. , ,
,
(,
),
, , :

, .
, ,
.
,

, ,
- ,
______________
1 Aretaeus. De curatione acutorum et diuturnorum morborum, I, 4.
2 Caelius Aurelianus. De morbis acutis et chronicis, I, 4.
126
,--
: "
. <..->
, ,
,
, , ,

, ".
: " ,
;
<...> , , ,

"; , ,

1.
: " --
,

, . ,

"2. , ,
, " "

" ". ,
,
,- , , "
". , " " ,
, "" ([ ]
,
- "

"), , , ,

.
.
, " ".
, _____________
1 Aretaeus. De causis et signis acutorum et diuturnorum morborum, II, 12.
2 Galenus. De locis affectis, VI, 6.
127
, " "

"1. , , ,

, .
,
,
: , ,
,
,
, - ,
; , ,
; , .

,--
,
,
, , , ;
, ,-- ",

, "2.
,-- ,
, seminis effusio.
" ", , " ,

, ".

, ,
"
"3.

: ,
"" : " , ,

; ,
,
, , , , , ,
, , ,
____________
1 Soranus. De mulierum morbis, I, 51.

2 Galenus. De locis affectis, VI, 5


3 Ibid., VI, 7.
128
, , ,-- ,
. ,

,
?

, , , ,
,

: , . ,

, , , , ,

,-- "1. ,
, .

,-- , , ,

,
, , .
: ,
2. , ,

, , 3, .
2. ,

. ,

, , , ,
,
. , ,
. , ,
,
,--
: " ", ____________
1 Aretaeus. De causis et signis acutorum et diuturnorum morborum, II, 5.
2 . , VI, XXVIII.
3 Aretaeus. De curatione acutorum et diuturnorum morborum, II, 5.
129
", ,
"1.
aphrodisia ,
, , ,

, .
, , ""

,-- ,--
.
",-- ,-- ,
, "2.
: ,
,
, , ,

, , , ,
, , 3.

, , ,
,
,

- .
,
: " - ,

,
". , , ,
; ",
,
-- , , , ,
"; [] -- ,
"
"
- . : " ,

, , , _____________
1 . Oribase. Livres incertains, VIII; . IlI, P. 110.
2 Ibid., P. 109.
3 Rufus Ephesius. Fragmenta, extr. Aetius (OEuvres.-- P. 318).
130
, , ,

, , ,
, "1. , ,

, ,
, , , ,
, ,
.
3. ,

, .

, , , ;
,
: ,

, , ,
. , , , "
- , ", :
"
, ,
. , ,

-- ,
..."2. ,-- ,- , ,

, , :
,
.
,-
, : "

;

______________
1 Galenus. De locis affectis, VI, 5.

2 Rufus Ephesius. Fragmenta, extr. Aetius (CEuvres-- P. 320-- 321); .


Oribase, VI, . I, P. 541.
131
, - ;

, , , ,

";

", ", ",

"1.
, ,
, ,--

: ", ,
, , ,
, ".
"
, ".
:
, ,

, ;
, 2.

,
, , ,
:
" ,
; , ,

, , ,

, , ; ,
, ,

, ,

, -

" .

_______________
1 . Oribase, Livres incertains, V11I; . Ill, P. 109.
2 Ibid, VI, 37: . I, . 537.
3 Ibid., X; . III, P. 113.
132
. , , ,
, " "
;
, ,

, " ,
"1. ,
- , 2.
, , ,

.
, ,

, , .
, , ,
3.

. ,
,
; , , ;
, , ", ,
, ,
: ,
, . , ,
? ,
, : , ,
,
"4.
,
,
, [ ].
________________
1 . Oribase, VI, 38; . I, P. 542.
2 . Ibid., Livres incertains, X; T. Ill, P. 113.
3 Rufus Ephesius. Fragmenta, extr. Aetius (CEuvres.-- P. 320).
4 Aretaeus. De curatione acutorum et diuturnorum morborum, I, 4.
133
4. , ,

. , ,
, ,
, ,
;

, ,

1.
,
. ,
" " " ".
:
" ,
, , ,
; [ ] ,

,
"2. ,
,
; , ,
,
. , , ,
, ,

.
, ,
, (
,
) .
, ,
, , ,


____________
1 Galenus. De locis affectis, VI, 5. 2 Ibid.
134

, . ,

" ", ,-- - , ,


,
, [] ,

,-- , , " ",

", , ,

". ,
, ;
, ", ,

(akrasia) , (enkrateia)
(kreittones)"1.
, ,
, ,

, , ,
.
, ,
,
. ,
, ,
; ,
, . ,
, ,

, " "
" ".
2. ,

,
: " "
, .
___________
1 Aretaeus. De causis et signis acutorum et diuturnorum morborum, II, 5.
2 Soranus. De mulierum morbis, 1, 7.
135
, ,
. , ,
IV .,

:

, ,

,
,-- . -
, ,
[]; ,
, .
.
,

aphrodisia.
,

: ", ,
,
, , ,

, , ,

, [he
ek
ton aphrodision blabe]"1.
______________
1 . Oribase, Livres incertains, III, P. 112.
3
,
, , , ,
"",
. ,
,
,
. , ,
, ,

, ,
: , 1. ,
"", , , "". ,
,
, ,
:
, ,

, 2.
" "3. ,
, ,
,
,
,
_____________
1 . Oribase, VI, 38; . Ill, P. 540--541. ,
.
2 Ibid., P. 541.
3 . Oribase, VIII; . Ill, P. 110. ,
: " ,
, ". ( , I,
1).
137
. : ,
, , ,

.
1. aphrodisia .
, , euteknia,

. , ,
, , ,
, ,

. 1.
, , ,

,
.

, ,

, , ,
; , ,
.
, : , ,

, ,
, , ,

- 2.
: ,
,
(-

); ,

( , " "
" , ")
,-- ,
, ,
:
________
1 . . Foucault. L'usage des plaisirs, chap. III.
2 c. Oribase, Livres incertains, VII; T. Ill, P. 107.
138
" , "1.
, , ,
; , , ",

", ,
(
, , - ),

( ).
, .
(
), " , ,
, ,
"2. , , ,
.
"
", , 3: ,
( ) ( ).
, " "

" ". ,

,-- ", , ,

, , ,
"; ,
;
, , ,
. , "
", , ,
" "4. ,
, ,
5.
____________
1 Soranus. De mulierum morbis, I, 10.
2 Ibid.
3 ., , , XXII, 3 (. III, . 53).
4 Oribase, XXII, 7; . III, P. 70.
5 Soranus. De mulierum morbis, 1, 10.
139
. ,
, ,
.

, ,
[] , :
"

", " ".
, , "

,
"1. ,
; ,
" ,

, : ,
, "2. -- , -

: "
, , ,
, , ,
, [] , "3.
, [] aphrodisia,

.
,
, ,
, , ,
,

,
___________
1 Ibid.
2 Ibid.. I, 14.
3 . Oribase, Livres incertains, VI; T. Ill, P. 102.
140
.

, ,

, , .

, , ,
,
. ,
, ,
, , : " ,
, , , ,

, , :
,
,
, . ,
.
, ,
, , , ,
[akairion aphrodision]".

, "
". , ,--
, ,-- ,

, " 1.
2. . [] "" aphrodisia

, .
: ,
2. , ,
___________
1 . ..., XI, 10.
2 . : VIII; . III, . 110.
141
,
. " ,
",-- [ ]1.
:
"
,
, "2. " "?

, .
, aphrodisia .
, ,

. ,
,
,
. ,
. ,

. , :
" [ ] ,

, []
, , ,

, , "3.
.

,
,
4. ,

, , ,
, : " ",
______________
1 . Oribase, Uvres incertains, XXI; . Ill, P. 165.
2 Ibid., VIII; . Ill, P. 111.
3 Ibid., XXI; . Ill, P. 164--165.
4

. A. Russelle. Porneia.-- P. 49--52.


142
,
,
; ,
, 1.
. , ,


,
. ,
; , -- -,

, --
, (
, ):

, ,
. , ,--
( ), , ,
,
: , ,

, (

, , ,
[] ). , "
", " , []

, ,
". , ,

: " ,
, "2.
3. " ". kairos
. ,

: -- ;

; , ________________
1 Soranus. De mulierum morbis, I, 8.
2 . Oribase, Livres incertains, II; T. Ill, P. 82--85.
143
, 1. ,
[] .
,
2*,
, .
, ,
, ;
,
. aphrodisia , ,

,
3.
, .
: " ,

; , ,
,

"4. ,

,
; ,

, . ,
,

,
" "; , " ,
"5.
, ", ": ,

, ; ,

, _____________
1 . , I, III; (Oribase, VI; . I, . 543).
(Oribase, Uvres incertains, VIII, . 110).

. . Foucault. L'usage des plaisirs, chap. II.


2 . , III, VI, 654d--655a.
* VI " ";

, , , ,
. .-- . .
3 . Oribase, VI; . I, . 540 .
4 Ibid., P. 547.
5 Ibid., P. 549.
144
, " , ", , ,
- ,
1.
4. . ,
, , " ";
, , .

, [ ]
, aphrodisia,

, ,
: , ,
(
[ ]),
,
, , , , , ;

;
[ ] -- , , ( ),
( ). ,
, ,
; , []
,
(

), , ,
; , ,-- ,
, 2.
_____________
1 . Oribase, Livres incertains, VIII; . Ill, P. 111. ,
: " ,
,
, , , , -,-- " ( , I, I).
2 . Orlbase, VI, 38; . I, . 543--546.
4.
, ,
,
: , , ,
,
, , .
.

. ,

; ,

, .
, ,

,
, . ,
, , :
,
1.
, .
,

, , ,
. ,
: ,
[] , , - __________
1 Soranus. De mulierum morbis, I, 8.
146
. ,
,

: "
, <...> [hormai]

[prothumai] "1. ,

, ,

; , ,
, "" ,

.
,
,-- , -
.
1. .
"" , ,

, . ,

, aphrodisia ;

,
, . ,
[ epithumein], .

: , .

. ,

: " ,

, "2.
.
"", []

.
__________
1 . Oribase, XXI; . III, . 165.
2 Ibid, VI; . I, P. 549.

147
.
"", 1. ,
, hormai,
2. ,
-- , "
" " ",
, ,
" "3.
, , [] ,

. ,
: d.

, ,
,-- (kenai).
, ,
, ,
. , , ,

, , ,
. :
" "4.
, ,
.

, , ,
.

,
. Doxai

,
, .
___________
1 Rufus d'Ephese. (Euvres.-- P. 75.
2 c. Oribase, VI; T. I, P. 549.
3 . , VI, XXVIII.
4 . Oribase, VI; . I, P. 550.
148
, ,

, , , :
, ,
- ; , , , ,
, , , doxai, "
, []".
:
(doxa) , "

"; , , "
",
" "1.
, ""
epithumia;
, ,
, , , ,
"" ,
.
2. "", ""
(phantasiai), . ,

, -- [] : "
, , ,

, , ,
[] <...> , ,

, "2.

, :
, , .
____________
1 Galenus. De locis affectis, VI, 5.
2 Rufus d'Ephese. Euvres.-- P. 74--75.
149
; , ,

, [] :
" , ,
"1.
,
"" , . , ,

-: , ,

, ,
,
, ,
(

, " ,
"2).
, , , ,

, , , ,
, . ,
, " ,
,
, , , ,
, . ,

[ ]*,

, "3.
phantasia
. aphrodisia,
. , aphrodisia
, , .
___________
1 Galenus. De locis affectis, VI, 6.
2 Rufus d'Ephese. Euvres.-- P. 74. ,

: . Galenus.
De
locis affectis, VI, 6; (Oribase, . Ill, P. 177).
* -- [] ;
"" --
.-- . .
3 Galenus. De locis affectis, VI, 6.
150
"": -- ,

, .
kairos, []

. , [] ,
" ",
" ", , "

,
"1.
, ""
.
,

. , "
"; -- :
, , , ,
.
, , ,

( ,
" "3),
, . ,
, :
--

4.

. ,

Remedia Amoris, : ,
. ,
5. ,
___________
1 . , III, VI, 54.
2 . , II, XV, 15--16.
3 , II, VI, 27--31.
4 . , III, 807--808.
5 . , 411--412; 341--356. .
(III,
209--210) " ".
151
. ,


.
3. , , ,
aphrodisia. , ,
? ,

. ,

aphrodisia. , , :

, , ,

. , "
",
, , doxa,

( ); , ,
, aphrodisia ,
, .
, "" ,

aphrodisia
, , .
, ,
. ",

[tous sophronas]

, , ,
, "1,--
: ,
, ,

, , , "
"2*.
__________
1 Galenus. De locis affectis, VI, 5.
2 Ibid., Id.
* . , ... , VI, 46.-- . .
152
, ,
,--
.

( , ),

: , ,
, . , ,

, :
,
, , ;

; ,

( - , ,
,
, !); , ,--
, , (
)1. , ,
, ,

; ,
, .
, , ,


, .
*
1.

, .

( , )
. V .
, _____________
1 . , VI, 17--20.
153
, , ,

, .
,
.
,

,
, --

, . ,
,

, ;

.
,

, , , ,

. , , ,

, ;
-- ,
, ,

.
2. ,
"" . ,
, ,
,
,
, , ,
,
. - :
,

(, , ) , ,
, .
154
. -, ,
,

-- , , ,
. - ,

, ,
, ,

,

. , chresis
aphrodision ""
;
, ,

,
pathos.
, .
3. , ,
,

,--

, , ,

, , , ,
, , .
,
, .

,--
, ,
, , , .

"" , , ,

: --,
,

. , " "
" ": , "
", " " "
, , <...> ,--
155
"1. ,

aphrodisia, , ,

, , ,
,-- .
4. ""

: ,

;
, ;
[] , ,
... .

.
:
, , , ,
, .

:
(, )
; .
.

XVIII --
XIX ., .
, ,
, ,
( , )
- .
,
,
, ,
.
__________
1 G. Canguilhem. Etudes d'histoire et de philosophie des sciences.-- P.
337--338.

Vous aimerez peut-être aussi