])OrOCJIOBJ1E

JoeaH 3U3jYJlaC

AIIOCTOJICKO IIPEJEMCTBO II IIPABOCJIABHA TEOJIOrIIJA:

Y IIP ABQYCMHTE3E):UJE IIEPCIIEKTMBE (ll)
4. AKOca):la noKYIlIaMo:lanpO):lpeMo ) ):Iy60Ko TeOJIOIlIKY Y
H
JbHBOCTH H npOMeHJbHBOCTH. ,[(OHocenH

ecxaTOHy HCTOpHjy ,[(yx He

CXBaTaTH

eCXaTOJIOIlIKY npHpO):lY OBa):IBanpHCTynaHMajynH YBH):IYlbHXOBO

O):lHOC npeMa nojMY anOCTOJICKOr npejeMCTBa, MO)KeMO ):IOHeTH CJIe):lene 3aKJb)"IKe. IIpBO nOCMarpalbe HMa Be3eca caMHM nojMoM npejeMCTBa.llITa npejeMCTBo npe):lCTaBJbaY CBaKOM0):1OBHXnpHCTYna? Y HCTOpHjCKOM npHCTyny, lberOBe OCHOBHe KOMnOHeHTecy CJIe):lene: a npBOM MeCTY, H . . npejeMCTBO 3HaqH CJIe):lOBalbeHJIH Ha):\)KHBJbaBalbe y BpeMeHY, 0):1 Tj. HJIH npOIIIJIOCTH npeKO Ca):\aIIIlbOCTHa 6Y):IynHOCTH. K CJIe):lOBalbe
Ha):\)KHBJbaBalbe anOCTOJICKHX nOqeTaKa I(pKBe MO)Ke ):la ce O):lBHja Ha

O)KHBJbaBa npenocTojenH ca):\p)Kaj; OH ra ciii6apa:OH npeTBapa

JIHHeapHY HCTOPHqHOCT y
HCTOpHjy

caqmu/-bOCiii. BHIlIe Moryne HHje

aHaMHe3e,

je):lHOCTaBHO Kao 'npOIIIJIOCT', 1j. npHMeHHTH Ha lb y nCHy CMHCJIY cnoc06HOCTH

XOJIOIlIKO H HCKYCTBeHO 3Haqelbe

):IYIlIe):la me):la Y npOIIIJIOCT. Ka):l Hac noceTH ecxaTOH, I(pKBeHa aHaAt. .. . He3a):IOCTH)Ke eBxapHCTHjCKH
HHKa):\a He MO)Ke 06YXBaTHTH,

napa):lOKC

KOjH HHje):lHa HCTOpHjCKa CBeCT

Tj. cena/-beHa 6yqynHociiiu, a IIITO HaJIa3CE. JOBaHa 3JIaTOYCTor: 'CenajynH

H qpY202 qOJlaCKa, TBoje

HMO y aHarpopH KpCTa, Te6H BaCKpcelba, npHHocenH.'

JIHryprnje
Ba3HeCelba

ce

0):1 TBOjHX, YCJIOB

pa3JIHqHTe HaqHHe. Mo)Ke ):la ce ):leCH nYTeM iipeHot;e/-ba O):lpeijeHHx MonH, BJIaCTH, HT):I.24Mo)Ke ce TaKoije O):lBHTH nYTeM MepO):laBHOCTH,

YKOJIHKO I(pKBa

):IOnYCTH IIHeBMaTOJIorHjH

XpHCTOJIOrHje

):la je CJIe):l ,jyqe- ):IaHaC-CYTpa' TpaHCQeH):IeHTaH, Hene joj

1j. Y BH):\Y npHMepa KOjHrpe6a nO):lpa)KaBaTH.25 CBaKOM Y CJI)"Iajy, peiiipociieKiiiu6HO2 CJIe):lOBalba HCTOpHjCKH npHcryn CTBapa OCHOBe
npOIIIJIOCTH. YJIora I(pKBe Y nO):lcenalbY je OB):IeynoTpe6JbeHa Ha nCHXOJIOIlIKH HaqHH, a TO BO):lH Ka CTBapalbY c6eciiiu o CJleqo6a/-bY

)"IHHHTH no npaB):IH. ,[(yxje 3ap06JbeH y JIHHeapHOM Heilsgeschichte.

OHje
pHjCKH

'rocno):l'
CJIe):l

KOjH npeBa3HJIa3H
Ka 6Y):lynHOCTH.32

JIHHeapHY

HCTOpHjy

H OKpene

HCTO-

CBe nojMoM

OBa noKa3yje

KaKO je ):Iy60KO npejeMcTBa.

IIHTaBa

TeOJIOrHja

nOBe3aHa

iipO!UJIOCiiiu. I(pKBa O)KHBJbaBa BpeMe Ha3BaHO 'anOCTOJICKHM'; 6HJIO

):la je OHa Y Be3H ca lbHM npeKO Pa3JIHqHTHX nOCpe):lHHKa HJIH no):Ipa)KaBalbeM, IIITO je BepHHjeMoryne, OBor HOpMaTHBHOr nepHO):la,
OCTaje qHlbeHHQa ):la

anOCTOJICKOr

Y HCTOpHjCKOMnpHcryny
npHCTYny

Anoc-

TOJIH cy 3HaqajHH jCKHM ):IoraijajeM HaM

3a I(pKBY

3aTO IlITO cy y Be3H ca npecY.D.HHM HCTOPHY eCXaTOJIOIlIKOM peqH ):Ioraijaja. AnOCTOJIH Ben

y npOIIIJIOCTH.

ciiipaHe iipOlUJlociiiu.

YOBOMnpHcryny /-beHaaiiociiioJlHOciii qo.I/a3Uoq C ):Ipyre CTpaHe, eCXaTOJIOIlIKH npHCTyn He

HJIH MepO):laBHOCTH.OB):Ie I(pKBa ):10-

He OTKpHBajy H ca):lp)Kaj

H He noKa3yjy XpHCTOBor

XpHCTOBe

npOnOBe):lH,

CTBapHOCT AnOCTOJIll

y HCTOpHjCKOM

npHcTyny

06YXBaTa CMHcao npeHOIlIelba

cy ciii6apaO!{U llCTopHje ):IOKcy y eCXaTOJIOIlIKOMnpHcryny

ToMe,y npBOM CJIyqajy I(pKBa je anOCTOJICKa

6Hja anOCTOJIHOCT0):1crpaHe 6Y.D.ynHOCTH. beH anOCTOJICKHKapaKTep I OTKpHBa H~eKHBalbe Kpaja, KOHaqHOr CTalba I(pKBe. OBa HIlIqeKHCXBaTHTHKao nCHXOJIOIlIKO;T9 HHje ):IaTa, Ben CTBapHO
,26 H ca):\a,

cyquje HCTopHje. IIpeMa

Ka):la BepHO iipeHOciiiU

anOCTOJICKY npOnOBe):l;

y ):IpyroM CJIyqajy OHa je

HCTOpHjCKH ca):lp)Kaj Kp03 BHijelbe a

Balbe He 6H Tpe6aJIO norpeIIIHo ocenalbe

anOCTOJICKaKa):la je iipUMe/-b yje Ha noje):lHHaqHH

nOTOM cyqu O TOM ca):lp)Kajy Ha npOpOqKH

OqeKHBalba H Ha):le Koja je Kp03 lbera

HaqHH,

ecxa-

iipucyciii60 ecxaTOHa ca):\a H OB):Ie.'Caqa

je cY):l OBOMe CBeTH'

TOHa 3a Koje ce nO):lpa3YMeBa ):la ca):lp)KH. lIpe Ma TOMe, aKO I(pKBa

3allCTa )KeJIH ):la 6Y):le anOCTOJICKa, OHa Mopa 6HTH H HCTOpHjCKH . . eCXaTOJIOIlIKH YCMepeHa; OHa HCTOpHjY Mopa H CaOnIIITaBaTH H

Taj je):lHOCTaBHH TpeHYTaK JOBaHOBcaKO V1>V, 06YXBaTa QeJIY HCTOpHjy. OHO IIITO eCXaTOJIOIlIKH npHCTYn H3HOCH Ha BH):\eJIO jecre Be3yje 3a

CBpIlIeHOCT HJIH KOHaqHOCT CTBapH. AnOCTOJIHOCT ce

npocyijHBaTll,

CMeIIITajynH je y CBeTJIOecxaTOHa.

BaCKpCJlO2XpHCTa, Tj. KpajlbY H KOHaqHY CY):l6HHYCBera IIITO nocTOjH.27 CBe ce OBa Ha je):laH ):Iy6JbH HaqHH O):lHOCH najaM npejeMCTBa: Ha HapOqHTO ce MHCJIHHa XpHCTOJIOrnjy H IIHeBMaTOJIornjy Y lbHXOBOM O):lHOCY anOCTOJICKHMH3BopHMa I(pKBe. Ka

TI
1. CBe IIITOje ):IOca):lpeqeHO
I(pKBeHoM
BO.D.H

Hac ):103aKJbyqa O HeOnXO):l-

HOCTll TeOJIOIlIKe CHHTe3e HCTOpHjCKOr H eCXaTOJIOIlIKOr npHcryna CJIe):lOBalbY AnOCTOJIHMa. OHaj KO npoyqaBa HCTOpHjy TeOJIOrHje Ha 3ana):ly, YBllija MamqHa.
KOJIHKO je OBa CllHTe3a 6HJIa np06JIe-

Ii

y HCTOpHjCKOMnpHcryny,
HOBHH CTPYKrypHH ):leo npejeMCTBa.28

XpHCTOJIOrnja
CBeTH ~X

je HeMHHOBHO OC-

II

je oHaj KOjH je iiocJlaiii,

OHTOJIOIlIKe H nCHXOJIOIlIKe npe):lCTaBe

npejeMCTBa

cy

a nOCJIaTje oq Xpuciiia. OH je 60)KaHCKa CHJIa Koja ocnOC06JbaBa

anOCTOJIe 3a MHCHjy.OH TaKoije Y3poKyje H O):lrOBOp Ha ry MHCHjy.OH je Ha):la6lbHBaq OCHOBHor Haq-iiOj.MJbU602 caqpJ/Caja.29 IIHeBMaTOJIornja

O):lpe):lHJIe3ana):\HY TeOJIOrnjy Ha pa3JIHqllTe HaqHHe.33 CTora je, Ka):l rO):l je HCTOpHjCKH KOHTllnyHTeT 6HO np06neMaTHqaH, nojaBH np06JIeM HCTopHjcKor Mcyca),
HeOnJIaTOHCKO o):l6aQHBalbe llCTopHje,

(Hnp, Ka):\ ce

je):lHOM

aJITepHaTHBa 6HJIa Malbe-BHIlIe

npH6eraBalbe eCXaTOJIOrnjH

OBaKBOMnpHcryny

npe):lCTaBJba nOKpeTaqKY cHary;

0):1 Ibera.30 XpHCTOJIOrHja OB):Ie

,[(yx je
03HaqaBa

CUJla XpuciiiO6a H 3aBHCH

3HaqelbY ):Ioraijaja.34 Ha MCToKY, aneT, eCXaTOJIOIlIKH npHCTyn BpJIO qeCTO HMa HCTll 06JIHK Kao H Tpa)Kelbe 3Haqelba ):IOKje 3a):lOBOJbelbe BHijelbeM ecxaTonOIlIKe 3a paqYH llCTopHje,35

CaMOO):lpeijeHH ):Ioraijaj, Kao H najaM AnOCTOJIaTa. Y OBOM

HCTOpHjCKOM npHcryny npejeMCTBY, BeTH ,[(yxO)KHBJbaBa iipe-iiocC iiiojene H Ca.Mo-oqpet;eHe qo2at;ajeH

BpeMeHHMa H OKOJIHOCTHMa.
):IOBO):lH HX

CJIHKe I(pKBe, KaKO je TO MHclloHap-

Y Be3Yca pa3JIHqHTHM

H3pa)KeHO y lbeHOM 60roCJIY)KelbY, Te)KHJIo):la napaJIll3yje

cTeneHy.36 KaKo je oH):\a CKYaKTHBHOCTy je):lHOM Y3HeMHpaBajyneM

IIaK, CTBapH cy aneT ):IpyraqHje. Moryne oCTBapHTH CHHTe3Y?

eCXaTOJIOIlIKOM npHcryny

OB):Ie je ,[(yx oHaj. KOjH ):IOHOCH ecxaTOH

.y

HCTOpHjy.31 OH ce cynpoT-

r OBopenH
Tpa):lHQHje,

Kao IlITO ja TO Pa):\HM OB):Ie, ca me):lHIlITa CHHTe3e Kp03 Hape):lHe

npaBOCJIaBHe

CTaBJba HCTOpHjCKOM TOKY H lberOBOj npona):\JbHBOCTH, npeTBOp-

Bll):\HM MorynHoCT

npaBQe.

XPHIII'fl"'-HCK"'-

MHC"'-O 1

4/2001

-a

I)OrOCJIOBJ1E
(a) ~oraljaj XpHCTa MOpa 6HTH IIOCMaTpaHKaO IIHeBMaU:pKBY,IIO pelIHMa CE. IIaBJIa, 'CYJJ,HjOM CBeTa' ,43Tj. 'IHHH JJ,a OHa IIOCTHrHe IIpeHMyncTBoy OL\HOCY AIIOCTOJIe, Ha HapO'IHTO ~BaHHa aeCTopHUY IbHXOBOj y eCXaTOJIOIIIKoj CPYHKUHjH. - HaCTaBllne ce

TOJIOIIIKHaCHOBaH. 3 IIOL\BJIa'IIlM pe'I '3aCHOBaH' )[(eJIHM jer L\aKa)[(eM L\a XpHCTOC HHje XpHCTOC YKOJIHKO HHje IIoCTojalbe Y ~YXY, 000 nOL\pa3YMeBa, meL\Hooa OHTOJIOmje, ca nOHMalbe XpllCTa He y rep-

MHHHMa HH,[\HBH,[\YaJIHOCTH Ibera caMor IIOTBpljyjeYL\aJbaBalbeM Koja HAITOMEHE: OL\L\pyrHx HH,[\HBHL\ya, y TepMHHHMa Ben nH'IHOCHOCTH, IIITO IIO24OnaI<BH nomcllHcypa3BHjcIIH na3ana.ny CpellIhCMCKY. y B BHIICTH CongarL'Eglisede y, L\pa3YMeBa IIojeL\HHa'IHOCT 3aCHOBaHYH Kp033ajeQ/lUlly.37 THuajH y Y s, Augustin l'epoque a moderneHistoire ( desdogmes 3, 1970) III. passim H napoqlITo173ff. TaKolje ibid, 'Quelquesproblemestouchantles ministeres,'y OBaraHa IIojaM IIpejeMcTBa jacHH. Y IIHeBMaTOJIOIIIKH cy 3aCHoBaHoj
NouvelleRevue Theologique93 (1971)785-800.

XpHCTOJIOmjH, jeL\aHL\oraljaj HIlKaAHe MO)[(e 6HTHOL\peljeH caMHM 25OnaHJ\cja cnoj,'TBCHa je Pc<jJOpMaTOpeKoM solaScriptura.Hcl\anno H, Kung, npHJI\IHny je Die Kirche (1967),napOqHTO f, Ol1HCyjyhH 421 CJlCI\OnaIhC AJlocroJIHMa y H3pa3HMa C060M,BencaMOKao CTBapHOCTOL\HOCHMa. y YnpaBO TOL\03BOJbaBa L\a 6H6JIHjCKH IIojaM ' OTeJIOBJbeHHX JIH'IHOCTH' 6YL\eIIpHMelbeHHa XpHCTa:38 Xpuciiioc 6e3Ce02iiieJla/luje Xpuciiioc eenu/lqueuqya/laj20pe epciiie.HaIIIe CJJeL\oBalbe L\oraljajy XpHCTaHHje,npeMaTOMe, L\peljeHo .O . HH30MHJIHOL\rOBOpM 3aCHOBaHOMa YL\aJbeHOCTH; je Ta'IHHje H TO pe'IeHOCJIeL\OBalbeTepMHHHMa 6yxeaiii/lOCiiiu: HCMO XpHcryH y 0 M Y TO 'IHHH L\a je OH i1peHac, Hac 'npBopoljeHH 6paT' y IIaBJIoBcKOM CMHCJIy.39 je IIapaL\OKCaJIHO, OBa aJIHje 61lTHO pa3YMeBalbe OBor 3a H IIoCTojalba Kojeje CTBopeHO XpHCTY.XpHCTOBO y y . . . IIpBeHCTB040OL\HOCY Hac HHje IIpBeHCTBO Ha HaJIHK OHOM KOJe CTBopeHO je HaIIOM . . IIOjeL\HHa'IHOM ef3HCTeHUHjOM OKapaKTepHcaHOpeMeHCKHMJIeH B C L\OBalbeM; TOje IIpBeHCTBO caL\p)[(ajHOCTH: 06YXBaTalbe jeL\HOr6Hna IIperxOL\HOHOM Kojeje 06YXBaneHO. OBaje TaKOYIIpaBO 3aTOIIITOje 06YXBaneHH Beny OHOM KOjH06YXBaTa.)or Kao ~yx, Tj. Kao 3ajeL\I HHua, je ynpaBo cBe06YXBaTHO IIoCTojalbe Koje HMa YL\eJIa6e3 Y'IeCTBOBalba.41HCTOM JJ,YXY ])O)[(jeM, pHCTOC X CaL\p)[(H Hacy caMOM

'nOllpa)KaBaIha' (Nachfolge),y ocnonH ycnojHo npHl'1'Yn AIIOl'1'OnHMa KaoY30Py H IIapallHrMHojyTpe6a K IIOllpa)Kana:rH, 26Jn 12:31 27O na)KIIocr BaCKpl'CIba 3aCCXaTOJlOIDKH anOCTOJlHOl'1'H W. Panenberg, npHl;ryn nHJ\e1'H op. rit. str. 158 f. Tpc6aYOqlITH1a y JonaIIonCKOM 1 cc Koucmy'can' (v'Uv) Kpajnocr BacKpcnor XpHCTa ncpa3nHja HCTopHjcKor H3 npoueca, nchnaMI\OJla3H Kao cnoJba rOl'1' HCKJlOIlHUlTC(JH 1:14). 28 O onOM BHIjeIhYOfJICl\aTH Congar,'Pneumatologie theologie de l'histoire,' y n y, et Archiviodi Filosojia (1971), 63. crp, 29EKJlHcHoJlomja BamKaIIaI\ajcymcaK ce IIIICnMaTOJIOmja naKOII II 11a janJha OCIIHBan,a UPKBC noMohy pHCrOJIOmjc. X

30BeJa 3MC~y UlTOonl\CIIa3HBaMO H ollor 'HCTOpHjcKHM' npHC1'YIIoM HOBC Bpcrc IIlIcnMaToJlomje MOJKC HJlYl'1'poBam 6HTH cnopIlHM nHTaIl,cMilioque.3aHHMJI.HBO HHcroK F je I\a H 3aIIaI\npH3l1ajy 3anHCllocr Cn".or J],yxa011 CHIlaIIa IIHnoyHl'TOpHjcKC MHCHje. Pa3J1HKC ccjambajy KaJla TCK llpeonJIaI\ajy MCTaHl'1'OpHjcKH HHKOIlOJIOlllKH IIpHl'TynH TajIIH 60)Kallcma. IIp06J1CM 6HTH MOJKC npc6a'ICII qCTnpm CD. aCHJIHjc y HCK: B y CBOM I1CJIYCeiflrw O /l,yxy3aMcII,yjc ~OPMYJIY AJICKcaIVIPHjCI<HX 60rOCJIOBa Olla-I<p03 '011 CHIIa-y JJ,yxy'~OPMYJIOM 'OTau ca CHIIOMH ca J],YXOM' ynpaBo 3aTOIIITO jc II,cron

aprYMCIrr H3 06J1aCTH )'JCT 60rOCJIY)l(Clba, IIC H3 HcropHjcKor OTKpoBClha. a Bpel\H

IIOfJICl\am lIa np06JIcM Filioque H3 YfJIa ncpe HKOIIOJlOUlKor npHcryna 60ry - H crnapIlOCTH YOlliUTC- Y3anal\IIojMHCJlH, 31JJ,CJIa2:17. 32 J],cTaJbIIHja pacnpana o OBOMC nocrojHY MOjOj 'Die Pneumatologische imension der D Kirche,' y Internationale Katolische zeitschriji 2 (1973) 133-147. 33Onojc l\eJlHMHqllO HCrHlla, YOIIIlOCYa CBeTcTajIlC,cnelllTCnCI'BO u HTll. 34Hnp.P.6YJlTMallOBa UJKOJlac jacllo Hnma y onOM npaBI\Y. TCKyhH np061!CMnoMHpeIha j '6J1arol\amor' H 'HIICTHTYUHOHaIIlIOr' acnCKTal\PKBCTOII31hCHJIycrpyje. 35 Ono cc IIa HcTOKY jamba ca OpHfCIIOM.J],06po je n0311aTOIhefOBOlIamaUlaBall,c ccxaTOJlOUJKor 311aQClha JCBaII~ILa na paQYHHCropHjcKOr.V. In Jo. 1:24; 6:6 itd. G. Florovski, 'Origen, Eusebius and Iconoclastic Controversy,' y Church History 19 (1950) 77-96. OpHrclloBa BH~IbaanocroJ!cKor npejeMcmacynOl\lJCJlHKHM YTHI1ajcMOBOl'
IIpHl1'yna: allocronCl<O IlpejeMCI'BO je Y CYUlTlllm llpenoIl!cn,c XpHcroBor )"lelhO (De ptinc. '6naroy npaKao

ce6H,CBOjOM HapO'IHTOM IIpHpOL\OM KaoXpHCTOC ~yxy. OH JJ,aKJIe y y ~yxy, IIO L\eqJHHHUHjH, CaL\p)[(H ecxaTOH, aIIIY KpajlbY CYL\6HHY, H Hac caMey 6YL\yneM JIHKY; Hje eCXaTOJIOIIIKH O 1.JoBeK aJIH, \03BOJIine H L M L\a IIOHOBHM, Kao nojeL\HHau,Ben Kao U:pKBa,Tj. 360r HaIIIer He IIoCTojalba Koje OH 06YXBaTa.YIIpaBO y OBOM CMHCJIYCTOpHjCKO H noCTojalbey XpHcry H~yxy IIocTaje KOHTHHYHTeT L\OJIa3H\O KOjH L Hac H3 6YL\ynHOCTH, He Kp03 IIpoueIIe H3L\eJbeHOr a BpeMeHCKor JIeL\a C noIIyr OHor KojeOKYIIIaMO HaIIIeMIIaJIOM y CTalbY noCTojalba.CTora, KaAecxaTOH y HCTOpHjy ~yxy, BpeMe ylje Y 6HBaHCKYIIJbeHO OL\L\eJbelba a HCTopHja JJ,06Hja\Pyra'IHjHCMHcao. L

4:9; In Luk. 34 HTII.), ClJCI\OBan,c rllOl'1'HKa y J],yxyDe Oral.28:9,Comm.Rom,7:5) (

npc HCro ClICIIODan,c Kpo3 Hl'1'OpHjcKCHnl'1'HryItHje. TCIlllclU1Hja Ka lIafJIamaDan,y )\amor' Ha paQ)1I '1fiIClliI)'l1HOllaJJlIor' CJlCJIOBaJIXIUPKUC onCT l"C nojaBJhyje

BOCJIambYKp03 pa:lIIH'IHTC ImCTHl'THQKCnOKpcrc H TCIIIICIUlHjeY Mollcplla BpcMClla. 36 Ono MopaMO npH311aTH ynpKoc 06jamlhcIhc. HCTOpHjcKHM pa3lIO311Ma KOjH 6H MomH 6HTH nonyljenH

(6) O'IHmeJJ,Ho L\a OBaYTH'Ie Ha IIojaM aIIOCTOJIHOCTH 37 BpcmlO jc na)KIhC TO Ila jc YJlora CBCTOr ~yxa )\a OTKpHBa 6Hha, TaKo l1a TO MO~<CnocraTH je Ha OI\IIOCIIO. 6C3 IIlIeBMaTOJIomjc, OIiTOJIomja 1I0l'1'ajccyncraIlIIHjaJmCrH'IKa H HII)\HnH)IYIIpeCYL\aH Ha'IHH.AKOje CaM XpHCTOC eCXaTOJIOIIIKH 'IOBeK,a HaIIIe aJJHCTHQKa. JJ,yx cxBahclI Kao '3ajCI\IIHIla' H KOI\ rpQKHX (n!lp. Cu, BacHllHjc) H KOll je CJIeL\OBalbe lbeMY HHjeOL\peljeHo BpeMeHcKHM HH30MKOjHYKJbY'Iyje JJaTHIIcKHX (Imp. 6JI. ABrycrHn) Oraua - lIapOQlITo KacnHjHx, AnH BaJKnOl'1' nIlCUMaTOJlomje 3a OIlToJlomjy nHKa.na Imjc 6HO !lpccYllall3a 3anaJlllY MHcao. paCTojalbe, Ben npeL\CTaBOM BpeMeHa Koja je OL\peljeHajeL\HOM 38 O 'OTCJloBJbCnojJIHQIlOl'TH' BIllIe'rHS. Pcdersen, Israel.lts l.ifeand Culture (1926); H. Wheeler cBe06YXBaTHOM 3ajeL\HHUOM, caMHAIIOCTOJIH eMOry6HTHorpaljeHH H Robinson, The Hebrew Conception of Corporate Personality (1936); A. R. Johnson, The One and the Many in the Israelite Conception of God (1942); J, De Fraine, Adam y CaMOOL\peljeHH L\oraljaj, y 3aTBopeHojnpOIIIJIOCTH. IbHXOBa jeL\HHet sonlignage: Etudessur la 'personalite corporative' dam la Bible (1959), CTBeHOCT MO)[(e He . 6HTHL\eqmHHcaHaepMHHHMa T IIojeL\HHa'IHOr pe- 39 PHM8:29; KoJ! 1:15-IRHIJI. Y J!HllcaplloM TlHlY 'Heilsgeschichte', 'lipe' 0311aQaBalIca B . . Hl'TOpHjC -IICpHOIIKOjH IlpenollH IICKOM )lpyroM - Kao IIITO I\CmaBaHca HCropHjcKOM ce MeHCKor OCTOjalba, n 'IaK H aKOHaMTOIIOCTOjalbe HJIOCTHBO, M KaKBO cBcmhy, IlapoQIITO canpeMCIIO y 1106a.Aim aKoje Hl'1'OpHjcKa cBCCroI\JlyqyjyhcOl1peljena OHO jecre, L\ajeHeIIITO OBorL\oraljaja KOjH OL\ OHO IIOCeL\yje CKJbY'IHBO. H CCXaTOJIOmjoM, 'lipe' je CXBaTlLHBO jel\HIIO y TcpMHnHMa'ure', KpajIhe, TaKBo je H naBJIOnCKOCxnaTan,c 'npBopoljenor': XpHl'Tje 'ure' naCKao IIITO H'IIOCJlCllIhH' je A)\aM MHIIIJbelbeOIIojMY aIIOCTOJIHOCTH y TepMHHHMa CTOpHjCKHX H IIpepo(I Kop 15:45),Ol'TBapen,cHHcnYIhClhC HCropHjC. 'IHfJICIIIIO O jclla cnc ono IICMa CMHCJIa raTHBaKao H lberOBO CMeIIITalbe 06JIHK y IIeTpoBHcKHX KJbY'IeBa HJIH y H3pa3HMa Heilsgeschichte.' anOCTOJICKe IIpOIIOBeL\H, HaHeJIO caMOMIIOjMYMHoro IIITeTe.Jep cy je 40EIjJ 1:3; KoJI 1:16-IR;Il Con 2:13 HTI(, KJbyqeBH OL\U:apCTBa,42 06jeKTHBH3Hpajyna opMa HHjeIIpOIIOBeL\ a H Ben BaCKpCJIH XpHCTOC,Ij. )[(HBaoc06a; y 06a CJIY'IajaHCTOpHjCKH ' IIpepOraTHBH cy eCXaTOJIOm30BaHH. AnOCTOJIHHaCTaBJbajyL\a CBeJJ,O'Ie HnpOnOBeL\ajy pHCTay U:PKBH X caMO 3aTO IIITOU:pKBa CBOjHM HapO'IHTHMIIoCTojalbeMjecre )[(HBOIIpHCycrBO Pe'IH Eo)[(je Kao JIH'IHOCTH. CTora U:pKBa,CJIYIIIajynH pe'I AIIOCTOJIa, CJIYIIIa CBOj COIICTBeHH mac, mac KOjHL\OJIa3H 3caMelbeHeeCXaTOJIOIIIKe H IIpHpOL\e, 0L\3BalbajynH lbeHYCOIICTBeHY eCXaTOJIOIIIKY CYL\6HHY. 'IHHHL\aje OBa HCTopHja U:PKBe HL\eHTH'IHa HCTOpHjOMBeTa TBopeBHHe OIIIITe. ca C H Y II03HBalbe Ha AIIOCTOJIeKao OCHHBa'IeU:pKBe y jeL\HOMecxaTOJJOIIIKOM CMHCJIY 'IHHHL\aU:pKBa IIOCTHfHe BOj C KpajlbHef3HCTeHUHjaJIHIl 3Ha'Iaj Kao 3HaKOTKYIIJbeHe CIIaIIIeHe H TBopeBHHe. OBa'IHHH
41 IIojaM KOlvrovla KOIIrpqKHX OraIla je npOI1HcKYToBao . Houssia, '!ncarnaton et A communion selon les Peres grecs,' y I1pellHKOH (1972) 457-6R. 45 42 Moh Koja je l\aTa CD. nCTpy, JIa 'BCJKC omyuITa' (MT. 16:18-19) IICIIOjMJbHDa &'3 H je CCXaTOJlOmje, nOUlTO npHpolla OBC je MohH CCXaTOJlOUIKa: ce BCQIlOr Bpme'rKa. THQC c AKo pa3MoTpHMOCCXaTOJlOUIKY IIpHpOI\YMohH Koja jc l\aTa IICTPy y MT. 16:18, npcllocchH ORY Moh lIa CBC Anl'1'oJ!cy JJ! 20:23 HJIH'IaK lIa Ilcny 3ajC)(IIHI1Y Mr IR:18, y
IIchcMO HCroBpeMCIIO (1lnc OlllhHX CC1I0jaBlhyjy 'IaK H y GaMOM JcBall~CJhY!), Yllyhyjc lIa

TOje npHMHTHBlIacxaToJlomja IICMHIIOBlIO c Cal(pJKaJlaClIHKC UpKnClIor ca6pan,a H anocroJlCKC3ajcmmIlc (H3naJI, lIall. II). AKO ce nOBpam OBa ncpenCKTHBa,CBaKa npHMCllaaBCBJlaCTH 3aXTCBaIIa OIITCKl'1' 6H K ca6panc UPKBC,YcmapH, nocrojH II06ap HCropHjcKH pa3JIor 11aBCpyjeMO je rana UPKIIaORYMoh 'BC3HBaIl,aH omYIl!Talha' Ila 011nO'ICTKanpHMcIbHBaJJa HCKJbYQHBOH Kp03 ca6palhe na cnXapHl'1'HjcKHM Y CKYnOBHMa,(~OKa3 3a ono jc 3l1aTall, B, MOjqJlaIIaK 'The Developmentor Counciliar Structures to the Time of the First Ecumenical Council' u Councils and the Ecumenical Movement (=World council Studies 5, 1968) crp, 34-51, lIapO'IHTO 34-39,I\31ba ynyhHBaIhaoBornpHcryna lIa IIcTpoByynory y UPKDH, apOQHTO n !IaII. 115. 43 I Kop 6:2, npl.xol\JIa JIan.

XPHIIIRt\.HCKt\.

MHCt\.O

1 .4!2OCI