ITALIAN GAS TECHNOLOGY

ECO-DRIVE
SOFTWARE KULLANIM
KLAVUZU Kod TA01Z038TU - Rev.: 1.0 tarih: 13/02/2008

M.T.M . s . r. l. V i a L a M o rra , 1 - 120 6 2 - C H E RASC O (Cn) - Italy - www.kitmtm.com - suppor t@kitmtm.c om

AIKLAMA

emalar.

ECO-DRIVE SOFTWARE
Ecodrive Eco-Drive KITMTM tarafndan gelitirilmi gerek LPG gerekse Doalgaz dnm kalibrasyonlarnda kullanlan yeni softwaredir . Yeni bir sistem olan Ecodrive Eco-Drive sistemi iin gelitirilmi, ama ayrca Ecodrive 24 Model Year 07 e Ecodrive Direct injection (SDI) sistemlerininde de kullanmak mmkndr.

Montajclar iin ECO-DRIVE Sistemi

Kalibrasyon software gerek beklenti gerekse ilevsel bakmdan deitirilmi olup, zaten Ecodrive sistemlerinde maksimum pratiklie ulam montajclarn, bir nceki softwarelerin alma felsefesine sadk kalarak, ilerinin daha kolaylatrlmas ynnde yaratlmtr. Sistemin tarama ilemini daha basite indirebilmek iin birtakm ilave fonksiyonlar kullanlmtr. Kalibrasyon Software program siz mterilerimiz iin www.kitmtm.it sitesinde herzaman yklemeye hazr bulundurulacak ve yaplan gncellemeler ve gelimeler ayn siteden elde edilebilecektir.

FAYDAL BILGILER
Montajc Ecodrive El kitab 1/3. ECODRIVE sisteminin montaj hakknda genel bilgiyi en basit ekilde alabilmenin

yoludur. Ayrca bu kitapkta: Sistemin yapsn ve alma prensibini; Sistemi oluturan paralar hakknda detayl bilgiyi, Mekanik ve elektronik montaj hakkndaki bilgileri grebilirsiniz. Montaj tipleri 2/3. Karlalabilecek deiik tiplerdeki montajlara ait elektrik zel Bilgiler. Baz zel aralara ait KITMTM Firma Mekezinden elde edilen detayl mekanik ve elektronik balant emalarn bulabilirsiniz.

1. BALAMAK IIN NEYE HTIYACM VARDR?

Ksaca ,Kitmtm sisisteminin Elektronik 1_ahsi tanabilir bilgisayara kablosuna 3_PC ECO-DRIVE software ihtiya vardr. NOT: ECODRIVE hardware anahtarna ihtiya olmamas byk bir rahatlk salamaktadr. Tanabilir PC hari, dier tm malzemeler 90AV99002054 kod.no.lu SOFTWARE KITMTM SENZA CHIAVE HW (CD ROM) kitinde mevcuttur, ayrca bu kit KITMTM nin dier softwareleri yklemek iin gerekli olabilecek tm malzemeyi ierir.(HW anahtar hari). Resim 1-1 de ECODRIVE balant kablosunu grmektesiniz. Ecodrive Eco-Drive software iin hardware anahtar gerekli deildir ancak CDROMdaki dier tipteki KITMTM imdi bu malzemenin zelliklerinden ksaca softwareleri iin gereklidir. bahsedelim. Beyinden gelen sinyalleri elektronik devresi sayesinde eviren kablodur. Otomotiv sektrndeki ISO 9141 ve ISO 15031 standartlara uygun olduundan bilgisayar sinyallerine de uyumludur yani Rs232 serial iletiim standartndadr. Bu kablo KITMTMnin dier sistemlerine uyumlu deildir. rnein; FLYING INJECTION , JUST ve JUST HEAVY sistemler. KITMTMden bu kabloyu DE512114 kod ile smarlayabilirsiniz.. Software KITMTM 90AV99002054 SOFTWARE SENZA CHIAVE HW (CD Beyni ile diyaloa geebilmek iin;

2_ECODRIVE (kod. DE512114) iletiim

1.2. SISTEMLERI IIN KABLOSU

LETIIM

1.1. AHSI BILGISAYAR

ECODRIVE ECO-DRIVE softwarei

ROM)kit ile sunulan CDROM iindedir. CDROMda tm gncellemeler mevcut olup srekli KITMTM nin http://www.kitmtm.com. sitesinden de gncellemeleri takip ediniz.

Windows 2000 / XP / Vista. Ilemcili bilgisayarla alr. stenilen Hardware zellikleri aada sralanmtr: Minimum Hardware zellikleri: Mikroilemci: Pentium II 350 Hafza RAM :128 MB Hard Disk: 1 GB lk bo alan 1024x768 1 adet serial port veya USB adaptrl USB k ,serial tip full duplex .

1.3. SOFTWARE YKLEME

Ykleme gerek CDROMdan gerekse

KitMTMnin http://www..it adresli internet sitesinden yaplabilir. Ayrca gerekli olabilecek tm gncellemeler (software, ykleyici, map ve tarama gncelAma u anda sfr hareket edelim ve gerekse internetten yaplabilir. lemeleri) ayn ekilde gerek CDROMdan

CDROMdan ykleme yapalm;

2. SOFTWARE YKLEME

Resim 2 1: Yklemeye ait ilk ema

Ykleme

gerek

CDROMdan

gerekse

KITMTMnin http://www.kitmtm.com adresli internet sitesinden yaplabilir. Ayrca gerekli olabilecek tm gncellemeler (software, ykleyici, map ve tarama gncelAma u anda sfr hareket edelim ve gerekse internetten yaplabilir. lemeleri) ayn ekilde gerek CDROMdan 10. Ykleme sonunda Windows bilgisayarn kapanp yeniden almasn talep edebilir , Si(Evet,Yes) olarak cevap verin.

CDROMdan ykleme yapalm;

2.1. ECO-DRIVE SOFTWAREINI CDROMDAN BILGISAYARA YKLEME

ECO-DRIVE softwareini yklemek iin

NOT:

ECO-DRIVE

software

CDROM

taktktan sonra program otomatik olarak amazsa; CDROMdaki Ana dosyann iinden Setup dosyasn altrn( Start tuuna basn Esegui, scrivere D:\Setup.exe ve basn. D OK CDROM bulunduu blgenin

gerekli zelliklerdeki bilgisayar temin ettikten sonra aadaki admlar takip etmeniz gerekir: Bilgisayar anz. 1. CD-ROMu yerletiriniz. 2. Ykleme programnn otomatik olarak almasn bekleyiniz. ( Eer otomatik olarak almazsa aada NOT ta belirtilen ilemleri uygulaynz.) 3. 2-1de lisan seiniz. gsterilen emadan istediiniz

iaretidir: eer sizin bilgisayarnzda bu blge baka bir harfle gsterilmise o harfi yazn.

4. Resim 2-2de gsterilen emadaki gibi, ECODRIVE sistemlerine ait ikona basnz. DRIVE sembolne basnz. ECO-DRIVE

5. Resim 2-3de gsterilen emadaki ECOsembolne bastnzda

6. Resim 2-4de gsterilen emadaki gibi, Installazione Completa (ykleme tamamlanmtr) diye uyar gelecek. Eer softwa-

re daha nce yklenmi ise ve sadece gncelleme yaplmak isteniyorsa UPDATE tuuna basnz. 7. Ykleme esnasnda sizi ynetecek tm Uyarlara Next veya Onay tuu ile cevap veriniz. 8. Yklenecek program bilgisayarnzda nereye kayt etmek istediiniz sorulduunda Next tuu ile haliyle devam etsin. 9. Bu noktada ykleme balamtr.Ykleme ubuunun 100% dolmasn bekleyin. cevap verin ve orjinal

3. PROGRAMN YAPS VE BALANGC

Resim 3 1: ECO-DRIVE ana sayfas

3.1. GENEL
Program aadaki sistemler iin kullanlr: 7 Eco-Drive 8 Ecodrive 24 M.Y. 07 9 Ecodrive Direct Injection. Bu kullanma klavuzu tamamen Eco-Drive iin hazrlanm olup, dier sistemler iin uygulanamayacak ksmlar belirtilmitir. Balang DIKKAT!: Eer bu noktada kayt etmeden geer iseniz, yaptnz deiiklikleri kaybedersiniz. uyar gelecektir. daki baz ayarlar deitirmek Iin (rnein Lisan , iletiim parametreleri vs.. gibi) PRATIKLIK tuu kullanlr.

3.2. SAYFASNN TANTM

En alt ksmda ince uzun 3 adet kutu bulunYklemeyi doru olarak tamamladktan sonra ECO-DRIVE programn kullanmaya balayabilirsiniz. Bilgisayarnzdaki ECODRIVE ikonunu ift tkladnzda alr veya mouse ile sol kedeki Bala veya Start a geliniz Programlar KITMTM Gas EquipmentECO-DRIVE. Ana sayfada grld gibidir. lk anda gznze arpacak olan ECO-DRIVE ikonuna mouse ile tkladnzda bir el iareti kacaktr ve yklenmi olan sofware ile ilgili bilgiler veren kk pencere alacaktr ; Bilgisayara yklenmi olan software versiyonu hi bir harekete gerek kalmadan da sembolun altnda direkt okunabilir. Ana sayfa emasnn alt ksmnda Ana adettir ve emann alt ksmnda bulunur. sralanrlar: (baknz resim 3.1). PROGRAMLAMA DEVREYE SOKMA DIAGNOS PRATIKLIK Elektronik Beyinin programlanmas ile ilgili tm ilemler PROGRAMLAMA tuu ile yaplr; ama eer daha nce programlanm bir beyinde ilem yapmak iin DEVREYE SOKMA tuu, hatalar incelemek, gerekli testleri yapmak iin DIAGNOS , programDaha nce izah edildii gibi ana tular 4 ve soldan saa doru aadaki ekilde Baslmad zaman Mavi renkte grnrler maktadr. Bu kutulardan en solda olan komnikasyon durumunu belirtir.(balanyor, Komnikasyon OK vs.) Ortada bulunan kutu taklan tesisatn tipini (rnein; EcoDrive, gelir) EcoDrive manasna (rnein : elektronik beyin kodunu belirtir.

3.3.1. PROGRAMLAMA TUU

Elektronik beyni programlamaya yarayan ana tutur. Daha nce arivde olan veya KITMTM tarafndan salanan programla (AR VDEN tuunu seerek) veya yeni ile) yapabilirsiniz. bir programlama (K SEL KULLANIM tuu

DE815010 EcoDrive a 4 cil.) ve software versiyonunu SPDAA008010). Sa kutu diagnos kontrollerini ve sistemin uygulayc sensr kontrollerini yapar. Eer diagnos tantlm ise kontrol esnasnda bulduu hatalar belirtir, eer tantlmam ise DIAGNOS TANITILMAMI uyars verir. Bu tu tarama , map dzeltmeleri , kumanda parametreleri iin ECODRIVE PLUG& DRIVE sisteminin ihtiya duyaca tm ayarlar yapmanz salar. DEVREYE SOKMA tuunu kullanarak arzu edilen herhangi bir parametreyi deitirebilir, kiiselletirebilirsiniz, benzinden gaza gei parametreleri , map dzeltmeleri vs. gibi. (rnein

3.3.2. DEVREYE SOKMA TUU

3.3. ANA TULAR

tular diye adlandrdmz 4 adet tu bulunmaktadr. Bu tular; PROGRAMLAMA,DEVREYE SOKMA, DIAGNOS V E PRAT KL K tulardr. imdi ksaca bu tularn ne ie yaradn ve nasl kullanldn greceiz. Biraz st ksmda IKI tuu mevcuttur. Bu tua bastnzda eer hi bir deiiklik yaplmam ise program hemen kapanacaktr. Eer yapm olduunuz deiiklikleri kaydetmeden basar iseniz yaplan ilemlerin kayt edilip edilmemesini soran bir

3.3.3. DIAGNOSTUU
Baz verileri grmeye , ykleme problemleri veya hatalar olup olmadn anlamaya, beyne yklenen maplarn, kullanlan software ve ykleyicinin tespitini yapmaya yarar. Ayrca uygulayclarn doru alp almadnn testini yapmak mmkndr. ( enjektrler, gaz valfleri, rle vs.).

3.3.4. PRATIKLIK TUU

Genel olarak pratik bir ekilde kullanmaya

ynelik aletler burada gruplanmtr. PCdeki

program gncellemek veya baz grnleri deitirmek; lisan deitirmek, beyin ile balant komnikasyonlarn deitirmek, karp PCye kaydetmek, daha nce arivyapmak , maplar bir PCden dier PCye tayabilmek iin yeni disketler oluturmak , PC zerindeki verileri gncellemek gibi deiik ilemler yapmanz salar. elektrik emelarn grntlemek, maplar

de mevcut olan maplar zerinde alma

4. PROGRAMLAMA

Kiisel Uygulama ilemleri

Kiisel uygulama ilemine balama

Resim 4 1: Kiisel Uygulama Admlar

Tesisat tip seimi (1. adm)

4.1. PROGRAMLAMA TIPLERI DOSYAS

ECO-DRIVE software programlama prosedr aadaki iki dosyaya dayanr; 1. Dosya .S19 2. Dosya .FPD, F7D o FDD.

Tesisatn ve enjektrlerin kalibrasyonu (2. adm)

F?D dosyasnn Kayd (3. adm)

Otomatik map ilemi ( 4. adm) lem sonu komnikasyonu (5.adm) Resim 4 2: Kiisel uygulama ileminin seimi

4.1.1. DOSYA S19

S19 Dosyas ECO-DRIVE Sofware kullanan sistemlerin algoritma ve stratejilerini ierir. Elektronik beyne atlan yeni bir programda , bilgisayarnzda mevcut olan S19 softwarenin en son versiyonu ile gncellenmesi gerekir. (Dolays ile bilgisayar da devaml gncellenmi tutmak gerekir.) Bu da size en son stratejilerle kullanmanz salar.

4.1.2. FPD, F7D, FDD DOSYALAR

Ad geen dosya aracn map zelliklerini ierir. rnein ; tesisat tipini, motor tipini (emili veya turbo), map parametrelerini, tesisat parametrelerini, kalibrasyon parametrelerini, tm sensr sinyallerini, kumanda parametrelerini, transitor stratejileri iin gerekli parametreleri vs. Ierir. FPD dosyas Eco-Drive ilr yklenmi araclara hitap eder. F7D dosyas Ecodrive 24 MY07 yklenmi aralara hitap eder. FDD dosyas Ecodrive Direct Injection yklenmi aralara hitapeder. Kullanm Klavuzunun ilerleyen sayfalarnda F?D genel map dosyasnn izahn bulacaksnz, ? ; P ,7 veya D olabilir. Software, elektronik beyin ile bir kere komnikasyon saladnda kendisi otomatik olarak kullanlan sisteme gre gerekli olan dosyay seecektir, sizin bir mdahale yapmanza gerek yoktur. Daha ileri sayfalarda daha aydlatc bilgilere rastlayacaksnz. Bu tip programlama sadece Eco-Drive e Ecodrive 24 MY07 sistemleri iin geerlidir. Su sistemi Ecodrive Direct Injection sistemleri iin daha hassas mapa ihtiya olduundan arivden yapmak gereklidir. Yaplan izahlar Eco-Drive iindir. Ecodrive 24 MY07 ilemi iin sadece balangta map sensrl tarama kiti takp ilem sonunda karlmas gerektiini belirten mesaj verir. Beyne program atmak istiyorsanz ana gerekir. ki ayr tipte programlama mevcut Kiisel Kullanm Arivden emadan Programlama tuunu semeniz tur:

4.2. BEYNIN PROGRAMLANMAS

Kiisel Uygulama, yeni bir araca montaj yapld zaman, arivde map bulunmayan durumlarda uygulanr. Otomatik map iin konfigurasyon iin gerekli olan parametre zellikleri uygulanr. Kiisel uygulama deiik admlardan meydana gelir. Bu ileme balamak iin emann altndaki Programalama tuuna basp anz ve solda beliren kiisel uygulama tuu ile devam ediniz ( baknz resim 4-2). Montajc ilemle ilgili adm adm yazl olarak ynlendirilir. ILERI VE GERI tular kullanlarak bir nceki admlara geri dnlebilir veya baz admlar geilebilir, veya ayn ilem PgUp e PgDwn Dikkat: tular Bu kullanlarak yaplabilir. kulkalibrasyon ilemini

4.2.1. KIISEL KULLANM PROGRAM

landnzda beyinde daha nceden mevcut olan tm veriler kaybolacaktr.

10

4.2.1.1. Tesisat Tipi

Resim 4-3 te grld gibi ilemin ilk admdr.Kutucukta tesisat tipine gre LPG veya Metan setikten sonra , BALA tuuna basmak yeterlidir. Bylece aracn kalibrasyonunun yaplabilmesi iin beyne software ve standart map otomatik olarak gnderilir. Bu ilem tamamlannca montajc hibir mdahaleye gerek kalmadan bir sonraki Soldaki D ER tuunda baz rakamlar ve adma geer. softwarenin tipi ile ilgili bilgiler verir. Ilk 5 karakter software ismini belirtir. (SPDAAResim 4-3) Ortaki 3 rakam software versiyonunu belirtir. (007Resim 4-3). Son rakam software tipini belirtir yani programlanacak beyin tipine baldr.( Resim 4-3 teki 010 Eco-Drive 4 enjektrl DE815010 kodlu elektronik beyin tipini ifade eder. ). NOT: 1. Bu emaya girer girmez, bir ileme balamadan, bilgisayardaki program beyinde mevcut olan ykleyicinin versiyonunu tespit ve kontrol eder. Eer beyin gncellenmi ykleyiciye sahip deilse gerekli ynlendirilecek gncelleme ilemleri uygulanr. ( Nasl yaplmas gerektiine dair baknz). 2. KITMTM tarafndan baz zel durumlarda bildirilmesi halinde; normal olarak kullanlan softwareden daha deiik bir D ER tuuna basarak yapabilirsiniz. software (Baknz kullanma ihtiyac olursa Resim 4-4). Bu bastnzda aadaki seenekler belirir: Standard: KITMTM tarafndan normal olarak datlan software tipidir. KITMTMnin zel olarak teknik elemanlar tarafndan yetki verilmedike; sadece standard tipi software kullanlacaktr. zel: Aratrma ve Gelitirme konularnda kullanlan zel software tipidir. Bu tip sadece KITMTMnin teknik elemanlarnn verecei talimatlarla kullanlr. Bu opsiyonu setikten sonra OK tuuna basarak devam edilir. paragraf 4.2.2ye

Resim 4 3: Kiisel uygulama tesisat tipi

harfler bulunur. Bunlar beyne yklenecek

Resim 4 4: Ynlendirilmi lemler D ER tuu ile tesisat tipi seme.

Resim 4 5:Ynlendirilmi Prosedr Tesisat kalibrasyonu

tua

11

4.2.1.2. Tesisat Kalibrasyonu

lemin ikinci admdr.Araca ve tesisata ait

tm bilgileri kesinletirmeye yarar. (baknz Resim4-5). Tesisatn Emili veya turbo olarak tipi belirtilir. Birok parametre nceden ayarlanm olup deitirmeye gerek yoktur. Bazlar aratan ayarlanr. Bu emada aadaki ykleme araa deitiinden montajc tarafndan zelliklerinde seim yaplabilir; Tesisat: Tesisat tipi LPG veya Metan olarak belirtilir. Motor: Ad geen motorun tipi Turbo veya emili olarak belirtilir. Sensor P1-T gaz: kullanlan basn ve s sensr tipi bildirilir. Program otomatik olarak sensr tipini seer ama montajc gerekli ise sensr tipi ayarlarn deitirebilir. Enjeksiyon: Enjeksiyon tipi sral veya yar sral olarak seilir. Silindir adedi: motorun silindir adedi belirtilir, bu bilgi ayn zaman balanan gaz enjektr adedini ve aracn benzin enjektr adedini belirtir. Eer bu adet elektronik beyinin max. kumanda edecei enjektr adedinden az ise balantlara dikkat edilir.rnein eer elektronik beyin 6 enjektrl beyin ise ve 5 enjektrl araca taklm ise ; 6. numaral ejektrn kablosu balanmaz, dierleri balanr. Silindir Hacmi: Santimetrekp olarak motorun silindir hacmi belirtilir. (rnein 1400 1,4 litre iin). Enjektr tipi: Listede sunulan; taklm olan gaz enjektr tipi seilir. Gaz enjektr tipi seimi aracn gcne gre yaplr: Ecodrive Montaj tipleri kullanm klavuzu 2-3e baknz . MAP Sensr: Kullanlan Map sensr tipini belirtir. Aracn orjin Mapnn kullanldn belirten deiiklik yaplabilir. Bu durumda ilem sizden sensor taramas yapmanz ve rlantideki ve motor kapal iken okunan deerin elde edilmesini ister. Su Sensr: Kullanlacak sensr gsteDnm anahtar: Kullanlacak anahtar gsterir. nceden ayarlanm deer doru olandr, zel durumlar hari. rir. imdilik tek tiptir deiiklik yaplamaz. Sonde lambda 1 ve 2: Sonda lambda kablolarnn balanp balanmadn belirtir. Debimetre: Orijinal benzinli tesisatta eer debimetre mevcut ise (MAFda denebilir) sisteme daha iyi bir tarama debimetre yoksa MEVCUT DE L veya pheniz debimetre olup olmamas konusunda varsa kkn seiniz. Mmknse son kkn kullanlmamasn salaynz.. OBD Komnikasyon Tipi: Sistemin aracn diagnos soketi ile balants olduunu ve K (1 kablo balanr) hattn veya CAN BUS (2 kablo) kullanldn belirtir. KITMTMden temin edilebilecek olan DE805500 Kod no.lu OBD test cihazn ara soketine takarak kominikasyon tipini ve yaplacak balantlar tespit etmeniz mmkndr. Test cihaz balanty kuarar kurmaz 1
6.tipten 9. tipe 4.tipten 5.tipe

Resim 4 6: Ynlendirilmi Prosedr Tesisat blmndeki D ER tuu seilerek yaplan tesisat kalibrasyonu

ksmndaki,motor devir sinyali ve kollektr basn Map alma limitlerini ayarlayabilirsiniz. Bu ilem yaplmas gereken bir Norm deildir, KITMTM teknik elemanlarnn belirtmesi dahilinde uygulanr.

D ER Tuuna basarak, emann st

NOT: Resim 4-6 da grld ekilde;

yapabilmek iin MEVCUT kkn eer NGRLMEM

4.2.1.3. FPD, F7D veya FDD Dosyalarnn Kayd

Ynlendirilmi prosedrn nc admdr. Bu blm u ana kadar yaplan ayarlarn hangi blmdeki dosyaya kaydedileceinin
OBD test cihaznn stndeki balant tipi 1. tipten 3.tipe Interf. EcoDrivede ayarlanacak balant K-LINE Balanacak kablolar Beyaz OBD soketindeki 7 no.lu pine Sar OBD soketindeki 6 no.lu pine ve sar/siyah 14 nolu pine

Mevcut deil

CAN BUS

den 9a kadar numaralarla belirtilen tipleri sunar. Balantlar ve seim aadaki tablodaki bilgiler izlenerek yaplr. Devir Sinyali.Arata mevcut olan devir sinyalinin sistemle balanldn belirtir veya devir sinyalinin benzin enjektrlerinden veya bobinden okunduunu belirtir. Normal olarak bu sinyali balamak gerekli deildir bu durumda software otomatik olarak Balanmam opsiyonunu seer. Btn ayarlarn girildiini ve tamamlandn tespit edin ve leri tuuna basarak ileme devam edin.

seimini salar. Aadaki kutucuklarda istenilenlerin Marka, Model, Beyin, Dosya mmkn olduu kadar detayl biimde tamamlanmas gerekir. (Baknz Resim 47). Not: Dosya ad seiminde istenilen isim kullanlr. Size tesisatn takld araca ulatracak bir ad kullanmanz tavsiye ederiz.( rnein aracn plakas dosya ad olarak kullanlabilir.) Aracn motoru kapal kontak anahtar takl vaziyette ve gerekli bilgiler tamamlandktan sonra kaydet tuuna basmak kaydyle beyine atlmak zere kalibrasyon bilgileri bilgisayara kaydedilir. k tuuna kaydetmeden baslrsa o ana

12

kadar yaplm tm kalibrasyonlar kaybedilir.

Resim 4 7: F?D Dosya Kayd

4.2.1.4. Otomatik map ilemi ECO-DRIVE software ile alan sistemler elektronik beyinde mevcut olan maplar baz alnarak alrlar, benzin enjektrlerinden alnan sinyalleri gaz enjktrlerine evirirler, bu sinyaller arabadan arabaya deiiklik gsterirler. Otomatik map ileminin hedefi hemen montajdan sonra aracn alma artlar ile ilgili bilgiler vastas ile evirici maplar elde etmektir. (Araba durur vaziyetteyken elde edilir.) Otomatik map ileminde arac benzindeyken kere gaz vermeniz halinde deiik parametreleri okuyarak deerleri elde eder. (Parametreler tarafnzdan bildirilmi olmal, silindir hacmi, enjeksiyon tipi, silindir adedi vs. gibi.) Ilem montajcnn hi bir mdahalesine gerek kalmadan rlanti ve rejimli durumlarda olmak zere devam eder. (Baknz aadaki resimler.) Otomatik Map ilemine balar balamaz Resim 4-8 de grld gibi arac benzinde rlanti rejimine getirip OK tuuna basnz. Resim 4-8deki emada grld gibi iki adet garfik mevcuttur; birincisi Sonda Lamdann ve Mapn gidiatn gsterir. kincisinde de benzin ve gazdaki enjeksiyon sreleri grlmektedir. Motorun rlanti artlarnda tutulmas istenir (resim 4-9) ve sonra kez gaz pedalna sonuna kadar baslarak 5000 devir/dakikaya getirilir ( Resim 4-10) Baz arac reticilerinin koymu olduu hz engelleme mdahalesinin devreye girmemesi iin, gaz pedalna hzl bir ekilde baslp 5000 dv/dk.nn stnde bir rejime klmamaldr. Her gaz vermeden sonra emann alt orta ksmnda bulunan sar dairenin iinde uygulanm gaz verme adedi belirir. ( Resim 4-11). nc gaz vermeden sonra montajcnn grevi bitmitir. Bundan sonraki tm otomatik map kalibrasyonlar otomatik olarak yaplr ve hi bir mdahaleye ihtiya yoktur, sadece ilem bittiinde OK tuuna baslmas istenir. Dier admlar otomatik yaplsa da biz neler yapldn anlamanz iin

Resim 4 8:Otomatik Map ilemi; OK tuuna basnz

Resim 4 9:Otomatik Map lemi - Bekleme

aada izahlarn vereceiz. kez gaz verme hareketiyle yaplan otomatik kalibrasyon (baknz resim 412) rlanti rejiminde en doruyu salamaya alr. Bu ilem aamasnda resimde de grlecei zere alt ksmda 4 adet krmz veya yeil renkli kk kutucuk ve hala dzeltilmesi gereken hata yzdesini belirten kutu mevcuttur. Kk kutucuklar her silindir iin bir adet olmak zere balangta krmz renktedir. Bu da aracn benzinle beslendiini belirtir. Daha sonra ta ki

gazda alma ilemini elde edene kadar kendisi gaz benzinde kumanda ederek ilemi tamamlar. lem boyunca hata kutusunda optimum deere ulamak iin gerekli dzeltme yzdesi belirir. Hata yzdesi (positif veya negatif) eer %5 den kk ise kabul edilebilir snrdadr ve kk kutucuk yeil renkte olur, eer krmz ise dier silindirlere kumanda etmek iin beklenmelidir. lem sonunda; ilemin doru olarak tamamlandna dair mesaj ile uyarla-

13

caktr. ILERI tuuna basarak ilemi tamamlanmal, modifiyelei kaydedilip arive ilave edilmelidir. (Resim 4-13) NOT 1: Otomatik map ilemi esnasnda ara tm silindirleri gaz ile almadan stop ederese , otomatik map ilemi tekrar edilir, tekrardan nce D ER tuu altnda bulunan(baknz Resim 414) balangdzeltmeleri tuuna basn PC gerekli grd kadar yzdesel fakirletirme veya zenginletirme yapacaktr.Bu sadece balang iin gerekli olan bir ka saniyelik dzeltmedir. NOTA 2: lem esnasnda PC elde ettii bilgileri deerlendirecek, eer kabul edilemeyen deer olur ise sze bir hata mesaj verecektir bu durumda otomatik map ilemini tekrar batan yapmanz gerekecektir.

Resim 4 10: Otomatik Map ilemi, kez gaz verme

Resim 4 11: Otomatik map ilemi 2 kere gaz verilmi

Gazverme adedi

Resim 4 12: Otomatik Map lemi- otomatik kalibrasyon

Gaz ile beslenen silindirler(yeil), benzin ile beslenen silindirler(krmz)

Hala mevcut olan hata yzdesi

Resim 4 13: Otomatik map ilemi doru olarak tamamland.

14

4.2.1.5. Parametrelerin Beyine gnderilmesi

Bu son blm ile yeni bir aracn map ve sinyallerin kalibrasyon ilemleri tamamlanr. Verilerin kaydedilmesi istenir. stee gre yeni bir yere veya otomatik olarak (Baknz Resim4-15) daha nce semi olduunuz yere kayt yaplr .

Resim 4 14: Otomatik Map ilemi , D ER Tuu

4.2.1.6. lem Sonu

lem sonunda

tamamlandna dair uyar gelir, bu durumda k tuu ile programn balagcna dnersiniz. (Resim 4-16). Ara otomatik olarak gazda alacaktr.

lemin dzgn ekilde

Resim 4 15: PROGRAMLAMA FINALI

4.2.2. ARIVDENPROGRAMLAMA
Programlama Arivden tuunu seerek

KITMTM beyni arivde mevcut olan programlar kullanarak yapabilirsiniz. (rnein daha nceden gelitirilmi aralar.) Programlama kontak anahtar takp motor kapal vaziyette veya benzinle alr vaziyette yaplr. Eer ara gazda alrken yaplmaya balanrsa sistem programa balamadan nce otomatik olarak benzine geer. Arivden Programlama yaparken aracn zelliklerine gre; sistem tipi, model, marka, benzin, elektronik beyin tipi, uygun olan dosya seilir. Eer ara KITMTMnin datt ara ise dosya KITMTM_MAPS klasrnden, eer montajc tarafndan oluturulmu arivden ise USER_MAPS klasrnden seim yaplr. Resim 4-17 de gsterilen rnekte aadakiler seilmitir: Map: montajc tarafndan yaplm
Resim 4 17: Arivden rogramlanma Resim 4 16: lemin bittii mesajnn verildii ema.

(User_Maps) CNG: Doal gaz kiti Marka: BMW 320 Model: test Beyin: automap Dosya: .FPD ( EcoDrive tip tesisat) Programlanmas yaplacak elektronik beyin seildikten sonra, yklenmek istenen dosya seilir. rnekte elektronik beyin iin iki dosya seenei grlmektedir.( kesin FPD e Fpd

15

prova) F?D dosya seimi dosyann zerine iki kere tklayarak yaplr. Otomatik olarak Ara Parametreleri yazsnn yanna iaret konur ve seilen dosya ad kutucukta belirir. Ara parametreleri (dosya .F?D) dosyas seildiinde yklenecek Software seimi (dosya Software .S19) otomatik olarak seilir. Elektronik beyine bu dosyay atmak iin yazan kutucuk iaretlenmi D ER tuu ile seilen software deitirileolmas gerekir.

Resim 4 18: Ykleyici gncellemesine gerek yoktur

bilir. Bu tua bastnzda deiik tiplerdeki softwareleri ieren kutucuk belirir, listedeki softwarelerden istenilen iki kere tklama ile seilir. Bu ilemlerin KITMTM teknik elemanlar tarafndan tavsiye edilmi olmas veya yetkili personel tarafndan yaplmas nerilir. Programla tuuna basarak seilen software yklenir. Resim 4-17deki rnekte memitir. Tek seferde aadaki seenekleri yklemek mmkndr: F?D F?D + S19 S19 dosyasn tek bana F?D dosyas yuklemeden yklemek mmkn deildir. Baz zamanlarda beyin ykleyicinin gncellenmesi gerekir. Buna ihtiya duyulmas durumunda program montajcy otomatik olarak gncelleme yaplmasna dair ikaz eder. Ykleyici gncellemesini yapmak iin YKLEY C GNCELLEME tuuna sadece FPD dosyas yklenmi, software S19 yklen-

2. Ykleyici programlanmaya balar balamaz ilem kesilirse,kontak anahtarn kapatp karn ve tekrar takn ve yeniden deneyin. Yine de ykleyici programlanmyorsa elektronik beyini silin, silme ilemini PRAT KL KBEY N S LMEden yapabilirsiniz ve tekrar deneyin.

basnz. (Baknz resim 4-17) Alacak olan pencerede neler yaplmas gerektii bildirilecektir. PROGRAMLA tuuna basmak kaydyla beyine transfer yaplacaktr. lemin sonunda , ilem doru olarak tamamlanmtr ikaz verilir. Eer gncelleme ihtiyac yok ise elektronik beyindeki versiyon gnceldir ikaz verir.(Baknz resim 418) DIKKAT!: 1. Ykleyici gncelleme ilemi hassas ve tehlike potansiyeli olan bir ilemdir. PC nin pilinin dolu olduundan veya balamadan nce elektrie bal olduundan emin olun.

16

5. DEVREYE SOKMA

Resim 5 1: Devreye sokma

Devreye sokma tuuna basarak kalibrasyon kontrollarn, ara parametreleri ve bir ok ilemlere ince ayar yapabilirsiniz. (baknz).Tesisat tipi seimi , otomatikmap ilemi Kiisel kullanmdaki ile ayndr, dolays ile daha nceki paragraflarda anlatlmtr.Burada sadece farkl olan ilemler anlatlacak, dier ayn olan ilemler nceki paragraflarda grlebilir. Devreye sokma blmnde yaplan modifikasyonlar , deiikliin yapld veriye ait blmn yanna krmz X iareti konur , bu durumda hangi verilerde deiiklik yaptnz grebilirsiniz. rnein DEVIR tuu yannda krmz X var ise , devir taramasnn deitirildii belirtilir. Her yaplan modifikasyondan sonra deiiklikleri dosyasna bu marka
Resim 5 2: Devreye Sokma map ince ayar

model,elektronik beyin tipi, dosya ad yazlarak kaydedilmesi istenir.

5.1. DAHA NCE ANLATLAN ILEMLER

Devreye sokma ile ilgili daha nce anlatlan ilemler aadakilerdir: 1. Tesisat tipi (baknz paragraf 4-2-1-2 ) 2. Otomatik map ilemi (baknz paragraf 42-1-4) Bundan sonra anlatlacaklar Resim 5-1)): 3. Map ince ayar 4. Kullanabilirlik 5. Kumanda 6. Devir 7. MAP 8. OBD ayarlar 9. Seviye kalibrasyonu (baknz

5.2.1. MANUEL

INCE AYAR

byk), sola doru gtrrseniz rlantideki gaz miktar gsterilen yzdede azalr (numaralar 0 dan kk). Bu ilemi orta ve yksek motor yklerinde karbrasyon dzeltmesi gerekli ise yapnz. Iyi bir map ileminden sonra aracn doru alp almad yol testinde orta veya artlarn , benzin beyninin deerlerini baz yksek rejimde kontrol ediniz. closed loop alarak ayarlaynz, bu deerleri programda kndr. Ayn ekilde bu deerler sonda grmek eer OBD balants varsa mmlambdann alma eklinden de anlalabituundan mdahale edilir. Resim 5-3de grld gibi sol tarafta bulunan Rlanti dzeltmelerinin altnda ve Rejim dzeltmelerinin altnda OBD vatas ile alnan hzl ve yava dzeltici deerleri mevcuttur. Resimde de grld gibi eer OBD balants yoksa komnikasyon aktif deilse bu blmlerde hi bir deer grntlenmez. lir. Her trl karburasyon hatalarna Rejmde

nce ayar manuel olarak yaplabilir. Resim 5-2de grld zere iki ayr tu ile yaplr. Bu ilemi tm KITMTM montajclar gayet iyi bilirler. Birinci tu RLANT ve ikinci tuta REJ MDE RLANT : Bu tu rlantideki ayarlar iin olup tradizional reglatrlerde yaplan rlanti ayar ilemine denktir. Ama rlantide zenginletirmek veya fakirletirmektir. Tuu saa doru gtrrseniz rlantideki gaz miktar gsterilen yzdede artar (numaralar 0 dan byk), sola doru gtrrseniz rlantideki gaz miktar gsterilen yzdede azalr (numaralar 0 dan kk). Bu ilemi rlantide map dzeltmesi gerekli ise yapnz. REJIMDE : Bu ilem tradizional sistemlerde vidann ayarna denk bir ilemdir. Orta ve yksek rejim noktalarnda zenginletirme veya fakirletirmeye yarar. Tuu saa doru gtrrseniz rlantideki gaz miktar gsterilen yzdede artar (numaralar 0 dan

5.2. MAP INCE AYAR

Bu emada daha nce herhangi bir beyinde

bulunan map seilebilir. Bu seimde yeni yaplm bir map seilmesi faydal olur.

17

Aa ksmda iki adet grafik penceresi mevcut olup bunlar sonda lambdann gidiatn ve enjeksiyon srelerini gsterir.

Resim 5 3: Rlantide otomatik ince ayar

5.2.2. RLANTI

OTOMATIK INCE AYAR

Rlantide ince ayar ilemini otomatik olarak yapmak mmkndr. RLANT DE NCE AYAR tuuna basmanz yeterlidir. Resim 5-3de okla gsterilen yer, Resim 5-4 de grld gibi ortada bir pencere alr. START tuuna basarak ilem balar. Resim 5-5de gsterildii gibi benzinde staDaha sonra otomatik olarak gaza geecek bil artlarda balanr.
Resim 5 4: Rlantide ince ayar penceresi

ve rlanti ortalamasn yapacaktr (Baknz Resim 5-6). Final dzeltme grld zere -2% dir. Bu da bize rlantinin daha nce ortalanm olduu teyidini verir. Bu ilem bir diagnos ilemidir. Daha nce kalibrasyonu yaplm bir aracn rlanti ayarnn kontroln yapabiliriz.

5.2.3. REJIM ARTLARNDA TRLM NCE AYAR

artlar

KOLAYLAResim 5 5: Rlanti ince ayar balangc

Rejimli artlarda kolaylatrlm yar otomaolup aadaki salayacan garantiler; kullanm, Ksa srelerde ayarlama

tik yeni bir ince ayar metodu gelitirilmi

Montajc tarafndan olduka kolay ve basit

Sr esnasnda PC zerinden grafik ve deerleri okuma gerekliliinin olmamas Duru halde devreye alma , bunun iin sr Alnan neticelerin yksek dzeyde kusursuz olmas
Resim 5 6: Otomatik rlanti ortalamas

e gerek olmamas

Resim 5-8deki okla iaret edilen tua basnca Resim 5-9 grlen grafik alr. Resim 5-9 da alt ksmda adet tu grlmektedir. S L, START ve KAPAT. START tuuna basmanz halinde, program benzin enjektrlerinin Tonunu(enjeksiyon sreleri)elde etmeye balar ve Map deeri ile orantl olarak grafikte grntler. lem benzin ile alrken yaplnca grafikte

noktalar turuncu renkte, gaz ile yaplnca noktalar mavi renkte grnr.

Bir mddet gerek benzinde ve gerekse

18

gazda yol yaptktan sonra grafik resim 5-10

da grld ekilde olacaktr. Arac gaza daki komutatr resminden veya PC F5 tuu ile geirebilirsiniz. Her noktada ilem yaparken

Resim 5 7: Rlanti ince ayar doru olarak tamamlanmtr.

veya benzine komutatrden veya program-

gaz verme

ayarnn ayn olma gereklilii yoktur. Sadece ar dk veya ar yksek devirlerde yapmamanz tavsiye ederiz. rnein gaz pedalndan ayanz ekerek veya vites byterek 2500 ve 3500 dv/dk arasnOpen Loop artlar normal olarak gaz pedada kalmak en uygunudur.

lnn sonuna kadar baslmas ile elde edilir bir manas yoktur o yzden deerlendirmeZaten elde edilecek grafikte bu arta ait elde ye almayabilirsiniz. edinim rahatlkla ayrt edilebilecektir. Daha sonra gaza geerek ayn noktalarda ayn ilemler uygulanr ve Resim 5-10da grld gibi bir grafik elde edilir. Bu noktada STOP tuuna baslr ve ara

ama programn bu aamasnda bu deerin

Resim 5 8: Rejimde kolaylatrlm Ince ayar

gvenli bir yerde durdurulur. Bu aamada Map dzeltmeleri ara durur vaziyette iken yaplr bylece bu dzeltmeleri bilgisayarda yapacak src dnda baka bir personel ihtiya olmaz. Resim 5-10 da grlecei gibi gaz ve benzin noktalar grafiin sol tarafnda daha st ste gelmi, grafiin sa tarafnda ise birbirlerinden ayrlm olarak grlmektedir. Bundan da anlalaca zere map yksek devirlerde iyi ortalanamam, ayarlanamamtr. O yzden REJIM blmnde dzeltmeler yapmak gereklilii bulunmaktadr. REJIM tuuna mdahale edelim ve +%10 luk dzeltme yapalm. Netice Resim 5-11 de grld gibi olacaktr. Gaz noktalar daha da aa doru gelmitir ve birbirlerinden iyice ayrlmlardr, bu da durumu daha da ktletirdiimizi gstermektedir. Gaz noktalarn benzin noktalarna yaklatrmak iin tam tersi bir dzeltme gerekiyor. Yani negatif deer vermek gerekiyor. Dzeltmeyi - %10 deneyerek , Resim 512deki neticeyi elde ederiz. Noktalarn birbirine yaklamas daha dzelmitir, gaz noktalar benzin noktalar ile st ste gelmi olduundan ince ayar ilemimiz tamamlanmtr. Bu doru Map beyne kaydetmek iin ince ayar sayfasndan kmamz yeterlidir. Bunun
Resim 5 10: benzin ve gazda iken noktalarn elde edilmesi Resim 5 9: Kolaylatrlm ince ayar grafii

19

iin IK veya PROGRAMLA tuuna basnz. RLANT penceresi de gaz noktalarnn hareket etmesini salar. Oysa REJIM blm alt sol taraftaki noktalar sabit brakarak gaz noktalarnn eimini deitirir, RLANT blm ise noktalar eit llerde, eime dokunmadan, yukar ve aa doru hareket ettirir. Bazen bu noktalarn hepsini st ste getirerek mkemmelliyet elde etmek isterseniz RLANT ksmna da mdahale etmeniz gerekir.

Resim 5 11: Rejimde dzeltme +%10

Resim 5 12: Rejimde dzeltme - %10

5.3. KULLANM
Bu emalar Zengin Open Loopta (gaz
Resim 5 13: Devreye sokma Kullanm - O.L. fakirletirme

pedal sonuna kadar baslm vaziyet), hzl gaz vermelerde aniden gaz pedaln brakmalarda veya rlantiye geri dnlerde, sr daha iyiletirmek iin baz parametrelerin kalibrasyonunu yapmamz salar. Yukardan hareket edip aaya doru Open Loop fakirletirmesinin analizi yapalm; Yukar ksmda benzin ve gaz enjektrlerinin enjeksiyon sreleri grlmektedir. Hemen aa ksmda stne tklayarak seebileceiniz 4 deiik blm bulunmaktadr. Bunlar; rlantiye geri dn, soukta fakirletirme stratejileri, transitorler ve Open emann orta ksmnn biraz aasnda sol Loop fakirletirme stratejileridir. tarafta Delta gc grlmektedir. Bu kutucuk tm sr stratejilerinde motora gnderilen gaz miktar deiikliklerini emann orta ksmnda zerinde KITMTM yzdesel olarak ifade eder. Alt sa ve alt solda 2 grafik bulunur. Alt soldaki grafik benzin (turuncu) enjeksiyon sresi ve gaz (yeil) enjeksiyon sreleri grntler. Alt sadaki grafik ise sonda lambda gidiatn gsterir. Arac gazdan benzine, benzinden gaza geirmek iin anahtar resmindeki KITMTM yazsna basmak veya klavyeden F5e basmak yeterlidir.

dir, bu ileme stechiometrik denir. Stechiometrik alma esnasnda benzin beyni sonda lambdadan ald sinyaller dorultusunda srekli benzin miktarn kontrol eder ve dzeltir. Bu srekli dzeltmeye CLOSED LOOP denir. Oysa src tarafndan ok yksek g ve devir talep edilirse (rnein gaz pedaln iletim sistemi stechiometrik artlarn zensek yzdelerde benzini zenginletirir.( rnein %30 ) Bu durumda Sonda Lambda hava/benzin karmnn zengin olduunu belirtir ama ne kadar zengin olduu hakknda elektronik beyne bilgi verme ni dzeltmede kapasitesi yoktur. Elektronik beyin srekli enjeksiyon sreleribu sinyali baz almaz. Dolays ile artk CLOSED LOOPta alda anlatlr.) maz ama OPEN LOOPta alr. (O.L. aaO.L. stratejisinin amac zenginletirmede limit koymaktr. kklemek gibi) elektronik benzin enjeksiyon ginletirmesi gerektiini anlar ve hatta yk-

yazan Dnm anahtar grlmektedir. stteki yuvarlak anahtarn aktiv almasn gsterir, gazda (yeil) veya benzinde (krmz).

5.3.1. OPEN LOOP (O.L.)TA

Fakirletirme Open Loopta fakirletirme yksek hzlarda sr stratejisidir. Bu strateji Ecodrive Direct Injection sistemlerde kullanlamaz. Bu stratejiyi analiz edelim. Open Loop ne demektir ? ve rejimli bir ekilde normal benzinde alkesin ve doru ayarlanm olup mkemmelrken; motora verilen benzin dozaj ok Herkes tarafndan bilindii gibi, motor ykl

Dier 4 yuvarlak srcnn seimini belirtir, gazda (ak) veya benzinde (snk) Hemen altnda 2 tu grlmektedr HAFIZALA ve RESETLE. Hafzala: Yaplan deiiklikleri hafzaya almaya yarar ki daha sonra istenilen tm hafzalanm kaytlar grebilirsiniz. 1. Restle: Hafzalanm son parametre konfigrasyonlarna dner. Her dosya iin bu tular ayr ayr kullanlr, dolays ile resetleme sadece o andaki allan dosyada gerekleir.

20

Mesela %30 zenginletirme benzinli almada optimum olabilir ama gazda ve zellikle metanda kabul edilebilir olmayabilir. Metan motun kuralsz almasndan dolay zengin karmlarda tutuma zelliine sahiptir. O.Lta Fakirletirme stratejisinin alma sistemi O.L. fakirletirme stratejisinin amac; steohiometrik dozaj iin gerekli olan benzin miktarn hesaplamak ve montajcya maximum zenginletirme kalibre imkan yaratmaktr. Benzin Beyni, ara gaz ile alrken, kalibre edilen miktardan daha fazla zenginlik ihtiyac hissetmesi durumunda, kalibre edilmi mikatara eit limitli gaz miktar bildirilecektir. Oysa eer benzin beyni strateji tarafndan hesaplanan benzin miktarndan daha az bir miktar talep ederse, hi miktar snrlamas konmayacak istenilen gaz enjekte edilecektir. O.L Fakirletirmede kalibrasyon stratejisi Aadaki bilgiler; aracn montajnn dzgn yaplm olduunu, sonda lambdann 0/1 V standard olduunu ve balanm olduunu, kalibrasyonunun dzgn yaplm olduunu, map ince ayarlarnn yaplm olduu kabul edilerek verilmitir. tantma kutucuunu seiniz. Bu artlarda lk adm: st sol tarafta bulunan strateji strateji verilecek gaz kendi hesaplarna dayanarak yapar. NEMLI NOT: strateji tantmn yaptktan sonra; rlantide gaz miktarnn snrlandrlmam olduunu kontrol ediniz. rnein dk deerlerde sonda lambdann durmamas gerekir, tam tersi durumda motorun kt almasndan dolay bir ka saniye sonra arza ikaz yanar Byle bir olayla karlamanz durumunda arac tekrar benzinde altrarak doru silindir hacmi, doru enjektr tipi ve doru Bu noktada ema resim 5-14de grld olarak dier parametreleri yeniden giriniz. ekilde olacaktr. Yukar sol tarafta D GER tuu bulunur. D ER tuu yukarda Open Loop dzelme-

Strateji tantm yapldktan sonra, sol tarafta, stnde +5, +1, -1 ve -5 yazlarnn yazd ve bir silgi sembolnn bulunduu kutular ortaya kar. Resim 5-14te grlen sayfann ortasndaki grafik mavi bir izgi ile (O.L. dzeltme grafitn 16 noktay birletirerek grntler. i) devirlerdeki zenginlik limitlemesi gidiarnein +5 tuuna bastmzda grafik yukarya doru kalkar ve aada daha nceki orjinal pozisyonunun bulunduu yere kesik kesik mavi izgiler brakr. (Baknz resim 5-14) Ayn anda grafiin stndeki siyah 16 tane rakam 5er nite art gsterir. Bu ekilde motorun btn rejimlerde zenBir sonraki ilem yolda tespit etmektir. Gaz ile alr vaziyette yola kalm, arac 2. veya 3. vitese alalm ve 800 veya 900 dv/dk tekabl edecek dk bir hz elde edelim. leme balamak iin silgi iareti bulunan Hemen arkasndan gaz pedalna sonuna kadar basarak devir d rejime ulaalm. (rnein 6500 dv/dk) Gaz vermeyi keselim ve gaz vermemeye alalm. Elde edilecek netice Resim 5-15 de grlmektedir. Grafikte grdnz zere krmz noktalar olduka byk, yeil noktalar daha kktr. 1. Kmz noktalar da sonda devir artlar esnasndeerini belirtir.

Bir nceki resimde strateji daha iyi grlmektedir. Delta gc kutucuunda grlen - %7 deeri o anda stratejinin yapt fakirletirmeyi belirtir. Sonda yukarda kaldndan benzin beyni stechiometrike nazaran %7nin stnde zenginlik talep etmektedir. Ortaki grafikte 3000-3500 devir arasnda bulunan siyah dikey izgi motorun aktel rejimini ifade eder. Bu noktada btn rejimlerde %5 daha fakirletirme denenir, -5 tuuna basarak ve daha sonra silgi tuuna basarak ilem yapBirka denemeden sonra netice Resim 517deki gibi olacaktr. Burada grld zere sonda yaklak 4500 dv/dk kadar fakir daha sonra yksek rejimlerde zengindir. Bu da ok fazla fakirletirme yaptmz belirtir. Daha kabuledilebilir fakirletirmenin mevcut olduu belirli bir marjla bi nceki pozisyona dnebiliriz. Deiik rejimlerde kalibrasyou mkemmelletirmek mmkn olduunca uniform yapmak mmkndr. rnein tamamn yeniden %5 zenginletirdikten sonra yukarda bulunan 4000 dv/dk ve st kutular seerek sadece o blgeyi biraz fakirletirebiliriz. Mouse ile seim yapp -5 veya -1 basmak yeterlidir. Bata Netice Resim 5-18de grlmektedir. Ufak bir mdahale sondann fakir olduu 1500 dv/dk. Altndaki blgeye gerekli. Resim 5-19 final neticeyi gstermektedir. Kesik mavi izgiler ile balangtaki gidiatn mukayeyesisi yaplmaktadr. NOT: O.L. fakirletirme stratejisi herzaman yeterli zenginletirme (hi olmazsa stechiometrikin %10 st) belli artlarda marjini brarklarak kalibre edilir. Sondann fakir kalibrasyonu katalizatrn snmasna, arza ikaz nn yanmasna sebep olur. OBD balantsnn bu stratejiye nemli bilgiler verdiini unutmamak gerekir; rnein hava ss; sa alt kedeki kutucuk T.hava 38C yi gsteriyor, OBD balants mevcut deilse bu kutucuk krmz olur. lr ve bu ekilde devam edilir.

ginletirme limitinde %5 art elde edilir.

kutucuu tklayalm.

lambda

Grld gibi her devirde sonda deeri yksekte kalmtr. Bu da zenginletirme snrlandrmas, stechiometrikten daha zengin karm retmitir. 2. Yeil noktalar benzin beyninin talep ettii yakt miktarn belirtir.

Eer yeil noktalar, mavi grafik izgisinin stnde ise (resim 5-15 de olduu gibi, 3500 dv/dk. stnde) strateji fakirletirme yaparaken yakt miktarn mavi noktalar seviyesine getirir. Yeil noktalarn mavi grafik izgisinin altnda olduu durumlarda (resim 5-15 300 dv/dk altnda) fakirletirme yaplmaz. Benzin, beynin istemi olduu miktarda kadar verilir.

si yazsnn alt ksmnda krmz ve siyah ile yazlm 16 tane rakam grntler. Bu numaralarn altnda bulunan krmz ok motor rejimini belirtir.

21

5.3.2. GEILER
Gei stratejisi sr iyiletirmek adna

Resim 5 14: Devreye sokma Kullanm - OL tantm +5%

geilerdeki karmn zenginletirilmesi veya fakirletirilmesini salar. Yani, motor alma parametrelerinde ani ve hzl deibaslar ve gaz pedaln ani braklar artgibi, veya src tarafnda gaz pedalna ani ihtiya yoktur. Benzin stratejileri zellikle metan sistemlerde her zaman gaz almasna uymaz, gaz halindeki karmn emme nk
Resim 5 15: Devrye sokma Kullanm OL yolda test 1

imler szkonusu olduunda, MAP ve devir larnda. O.L. kalibrasyonu ve Maplarndan iyi netice alnmas durumunda bu stratejiye

sbablarnn en u ksmlarna enjekte edilNormal olarak deiik manevralarda iyi bir sr elde etmek iin geilerle ve tahliye Resim 5-20de grld gibi. dzeltmeleri farkl ekillerde yaplabilir.

me ekli sv yakta nazaran farkldr.

Kutularda pozitif deer zenginletirmeyi, negatif deer fakirletirmeyi ifade eder. Genellikle balang standart deerlerle yaplan ya duyulur. ayarlamalar iyi bir sr salayacandan bu stratejilere nadiren ihtiGerekli olmasa da istenirse D ER tuuna baslarak baka parametreler de deitirilebilir. (Baknz Resim 5-21). - Strateji iin max. devir: Bildirilen devirlermeye durdurur. - Gei zaman [enjekte adedi]: Ani gaz vermelerde stratejide ok veya az uzatma salar. Tahliye zaman [enjekte adedi]: Ani gaz kesmelerde stratejide ok veya az uzatma salar. - % ift enjekte penceresi: Extre enjekteleri normal enjektelerden ayrt edebilme hassasiyet kalibrasyonu. Deerler ykseltilirse sistem enjeksiyonlar extra-enjekte olarak alglar ve akabinde strateji devreye girer. - Gaz enjekte geckmesi: Gaz enjeksiyon balangcn benzininkine nazaran geciktirir. Gaz enjektrlerinin enjeksiyon sresi benzin enjektrlerinin enjeksiyon sresinden dk olduu zaman bu ksmda artrma yaplr.
Resim 5 17: Devreye sokma Kullanm - OL , fakir sonda Fig. 5-16 Messa a punto Guidabilit Delta portata vale -7%

Detayl bir ekilde grelim:

de strateji fakirletirmeyi veya zenginletir-

22 Resim 5 18: Devreye Sokma Kullanm - OL , blgesel fakirletirme

Resim 5 19: Devreye Sokma Kullanm - OL , Final netice

Resim 5 20: Devreye sokma kullanm geiler

Resim 5 21: Devreye sokma kullanm geiler, dier

23

5.3.3. SOUK STRATEJ LER

Souktaki stratejiler, dk slarda geiler fakirletirme veya zenginletirmeleri zel deerler ile ayarlanmasn salar. Soukta normal olarak geileri biraz fakirletirmek gerekir. Kalibrasyon softwareyi scaktaki fakirletirme deerlerine nazaran, daha yksek fakirletirme Montajc deerlerini nceden ayarlar. deerleri deitirir ve souk artlardaki scakta nceden ayarlanm

Resim 5 22: Devrye sokma Kullanm souk stratejileri

deerlere hi dokunmasa bile bu deerler kendiliinden aralarnda belli bir deer farklln koruyarak otomatikman ayarlanr. Eer montajc souk artlarda dzeltme bir daha otomatik olarak ayarlama yapamaz. Bu sayfa Geilerler sayfasna ok benzer. (Baknz Resim 5.22), o sayfadaki kutucuklara ilaveten burada iki adet ayarlanabilir numerik kutu mevcuttur. Dk s girii : Soutma svsnn bu s altna dmesi durumunda geilerde ve grld ekilde olur. derece stne tahliye durumunda dzeltmeler bu sayfada Yksek s girii : Soutma svsnn bu kmas durumundaki dzeltmleler bu sayfada grld gibidir. ki s girii aras sistem tarafndan kullanlan dzeltme deerleri bu sayfadaki deerler ile geiler sayfasndaki deerlerin ortalamasdr. Sa alt tarafta soutma svs derecesi grlmektedir. Rlantiye geri dnte problem yaayan grntler: Kutucuk krmz ise o anda o silindir benzin ile alyor, yeil ise gaz ile alyor. Bu grnt strateji almalarn detayl bir ekilde anlatlacaktr. kontrol altnda tutmaya yarayp aada Aracn devri bu kutudaki deerden daha yksek ise ara geirilmesi gereken zaman gznne alnmadan gaza geer. Resim 5-23te bu deer 0 olarak grlmektedir bu deer stratejinin tantlmadn belirtir. Benzinde max. Kal sresi: Bu sre bitince stratejinin de grevi biter ve ara devri dikkate almayarak gazda almaya balar. Resim 5-23te bu deer 10 saniye olarak ayarlanmtr. NOT: Stratejinin aktif olup olmadn emann alt ksmndaki enjektrlerin duruDurumu kutusundan da grebiliriz. Mdahale edilebilecek parametreler: Gazdan- benzine gei devir girii: Aracn devri bu kutuda verilen deerin altna dtnde bu strateji aracn benzin ile almasn salar. Resim 5-23de stratejinin tanltlmadn belirtir. Benzinden-gaza gei devir girii: bu Bu strateji cutt-off esnasnda dier yntemlerle zlemeyen devir d problemlerini zmeye yarar. (Gazdan ayak ekilince enjektrlerin kapanmas gibi.) Bu strateji ani devir deer 0 olarak grlmektedir bu deer aralarda dier yntemlerle bu problem zlemedii zaman kullanlan stratejidir. Resim 5-23 te dir. seildiinde grtlenen ema grlmekteGrld zere bu klasrde adet deiRlantide benzin ile kumanda Cutt-off ta benzin ile kumanda Cutt- off ile rlantiye dn Aada detayl olarak bu stratejiler anlatlResim 23teki emann alt tarafnda sral bir maktadr. ekilde 1-4 kadar numaralandrlm krmz kutucuklar grlmektedir. Bunlar her silindirin besleme durumunu Rlantiye dn klasr Bu strateji rlantiye geri dnte motorun stop etmesi ve devrin dmesi problemlerini engellemek iin arac bir ka saniye benzinde altrr, benzin sarfiyat ok azdr.
Resim 5 23: Devreye SokmaKullanm Rlantiye dn

blmne kendisi manuel olarak nceden

ayarlanm deerden farkl bir deer verirse

5.3.4.1. Rlantide benzin ile kumanda etme

5.3.4. RLANTIYE

DN

ik strateji mevcuttur:

mundan greceimiz gibi ayrca Strateji

5.3.4.2. Cutt-Offda benzin ile alma

24

dlerinde motorun stop etmesi durumlarna kar kullanlr. Bu strateji cutt-off esnasnda motorun stop etmesi ve devrin dmesi problemlerini engellemek iin arac bir ka saniye benzinde altrr, benzin sarfiyat ok azdr. Mdahale edilebilecek parametreler : Dnm iin Max. devir: Devir bu kutuda ayarlanan deerden dk olduunda strateji devreye girer ve araba benzinle almaya balar. Resim 5-23te bu deer 0 olarak grlmektedir bu deer stratejinin tantlmadn belirtir..

lk

basn reglatrnn stndeki bas

benzin alr vaziyette 1 silindir gazla al-

vastas ile okunan motor soutma svsnn ssdr. SOUK ARA blmnde aadki verileri girmek mmkndr: 1. 2. Dnm ..... sdan yksekte ise Dnm gecikmesi

r olacak, 3 adet enjekteden sonra srayla, 2 silindir gaz 2 silindir banzin, 3 adet enjekteden sonra 3 silindir gaz, 1 silindir benzin, 3 enjekteden sonra butn silindirler gaz ile alr olacak. D ER tuu, dnm iin dier parametre-

Soutma svs ayarlanan sya ulatnda dnm meydana gelir ancak motor atelendikten sonra belli bir zaman gemesi gereklidir bu zamanda Dnm geikmesi blmnde vrilen sredir. Parametre analoglar SICAK ARA bl-

lerin ayarlarn belirler. Depoda gaz bitmesi, gas ss ar dk olmas durumundaki ayarlara ait parametreler olup bu blmn sadece KITMTM teknik ekip destei deitirilmesi tavsiye edilir. (Resim 5-25) Benzin-gaz dnm kutusunda grntlenen parametreler gazdan benzine gei deerleri olup aada izah edilmitir:

Eer devir kablosu balanmam ise ve bu strateji aktifletirilmek isteniyorsa bu kutucua cutt-off esnasnda okunan devirde deerinde hata olmamas iin ok yksek bir deer konur (rnein 8000 dv/dk) Benzin enjekte adedi: Stratejinin maximum sresini belirler .Bu kutuda belirtilen adette enjekteden (birinci enjektrde saynz) sonra ara yeniden gaza geer. Resim 5-23 te bu deer 1 enjekte olarak ayarlanmtr. NOT: Stratejinin aktif olup olmadn emann alt ksmndaki enjektrlerin durumundan greceimiz gibi ayrca Strateji Durumu kutusundan da grebiliriz.

mndedir. Eer soutma svsnn ss Scak Ara

Dnm iin Max. MAP deeri: Emme manifoldundaki basn deerini belirtir. Bu deere Resim 5-25te grld gibi 2000 yazarsak, Map deeri 2000 mbarn altnda olduu srece arac gaz ile kumanda edilecektir. (Pratik olarak her zaman) Dnm iin min. Devir deeri: Motor devrini belirtir ve buraya verilen deerin altna dtnde gaz ile kumanda engellenir. Resim 5-25te grld gibi 0 deeri verilir buna grede arac her hengi bir devirde gaz ile kullanlabilir. Dnm iin max. Devir deeri: Motor devrini belirtir ve buraya verilen deerin stne ktnda gaz ile kumanda engellenir. Resim 5-25te grld gibi buraya 8000 deeri verilir. Motor devri 8000 devrin altnda olduu srece ara gazda alr. (Pratik olarak her zaman) Rail dolma sresi: Dnm esnasnda geen sredir. Gaz valfi aldktan ve birinci enjektr greve balayana kadar geen sre. Resim 5-25te grld gibi buraya 2 deeri koyarsak gaz valfi aldktan 2 sn. sonra dnm gerekleir.

kutusunda verilen deerden yksek ise, Souk ara blmndeki parametrelerin hi bir etkisi yoktur, sadece scak ara blmndekiler uygulanr. Tam tersi s Scak ara blmnde verilen deerden kk ise Souk ara blmndeki parametreler uygulanr. rnein : Resim 5-24 de grlen parametarttan en azndan bir tanesi salandnda Soutma svs ss reler gz nne alnrak, aadaki iki dnm meydana gelir. ( lk 39,8Cden

1.

salanan art kazanr.)

5.3.4.3. Cutt-off ile rlantiye dn

Rlantiye cut-off ile dn stratejisi , cutt-off duruundan kar kmaz fakirletirme veya zenginletirme ayarlar yapmay salar.

yksek ve motorun atelemesinden sonra 60 sn. gemi. 2. Soutma svs ss 49,9Cden yksek ve motorun atalemesinden sonra 5 sn. Gemi. Bu durumda scak arata dnm 5 saniye iinde, souk arata ise 1 dakika beklemek gereklidir. Dnm iin enjekte adedi parametresi benzinden gaza ve gazdan benzine dnm hzn ayarlar. (KITMTM patenti) Pratik yapmas gerektiini ayarlar. Resim 5-24te grlen 3 enjekte deeri; rnek verirsek; 4.silindirli bir ara birinci enjektr devreye girdikten sonra 3 adet enjekte yapacak bu arada dier 3 silindir

5.4. DNM KUMANDAS

Bu ema benzinden gaza gei iin gerekli olan parametrerin ayarlanmasn salar. Byk harflerle yazlm iki seenekten ibarettir. (Baknz resim 5-24) SOUK ARA SICAK ARA Birincisi ara soukken benzinden gaza gemesini salayacak dnm klalibrasyonudur. rnein uzun bir moladan sonra motoru ateleme ihtiyac yoktur. kincisi ise scak motorda dnm kalibrasyonudur. Mesela aracnz scak iken verilen ksa bir moladan sonra, bahsi geen scak-

Gaz bitiminden dolay tekrar benzine gei parametresi gaz basncnn azalma durumunda veya gaz ssnn dmesi durumunda raile yeterli gazn ulamamasndan benzine gei ayardr. (dutycycle) 1. Minumum DeltaP :Delta P deerini ( raildeki gaz basnc ile MAP basncnn farkdr) altna dnce ara benzine geer. Resim 5-25te grld gibi 800 mbarn altna dtnde benzin ile

olarak her gaz enjektrnn bir sonraki kumandaya gemek iin ka adet enjekte

25

alr. 2. Dnm iin D.C.: Raildeki dutycycle giri deeridir. 3. Benzine geri dn iin gaz ss: Gaz ss ayarlanan deerin altna dmesi durumunda aracn benzine geme ayar ( Resim 5-25de - 10 C ayarlanmtr.) 4. Tekrar benzinde almas iin bekleme sresi: Benzine geri dn sebebinin anlalmas iin geen sredir. 5. Kesin geridn iin max. devir: Burada yazan deerin altna dld zaman ara benzine kesin dn yapar ve tekrar gaza gemek iin deneme yapmaz ve srcye sesli ikaz verir. 6. Kesin geridn Max. MAP: Burada yazan deerin altna dld zaman ara benzine kesin dn yapar ve tekrar gazagemek iin deneme yapmaz ve srcye sesli ikaz verir. 7. Benzine geri dn iin gerekli gaz gc: Benzine kesin geri dn yaplmadnda sistem gazla almay tekrar deneceyecek, buraya verilen yzdesel deer altna dmesi halinde benzine geecektir. 8. Gaza geri dn iin bekleme sresi: dolay ara bir saniye iinde olsa benzin Baz artlarn uygun olmamasndan srenin gemesi gerekir. 9. Soglia Yakt sarfiyat girii: Az bitiminden dolay aracn benzine gemesinden sonra 0,5 litre benzin harcandnda ksa bir sesli ikaz ile srcye benzinde gidildii ikaz verilecektir.

Resim 5 24: Devreye sokma Dnm parametreleri kalibrasyonu

Resim 5 25: Devreye sokma Dnm D ER Tuu

getiinde tekrar gaza gemesi burada

Resim 5 26: Devreye sokma Tank seviye kalibrasyonu

5.5. SEVIYE KALIBRASYONU

Bu blm tanktan gelen seviye sensrnn masn ayarlar. emada gsterilen deerler kalibrasyonunu yapp LED2ler doru albeyinde mevcut olanlardr. Doru bir kalibrasyon iin, tank bo iken seviye sensr kalibrasyonunun yaplmas gerekir. Bo tank ile elde edinim tuuna basnz. Ayarlanan deer kutuda grlr. (Baknz resim 5-26) Gaz tank tamamen doldurulduunda dolu tank ile elde edinim tuuna basmanz yeterlidir. Tuun yanndaki kutuda deer grlecek. METAN kesin deerler tuuna basmak kayri ayarlanacak ve bu ekilde hzl bir kalibdyla KITMTM manometre standart deerle-

rasyon yapmak mmkn olacaktr. Resim 5-26da grld gibi seviyeler aras yzdesel ayarlamalar yaplp anahtardaki LEDlerin doru almas salanr. Normal olarak bunlar daha nceden ayarlanm deerlerdir ama azaltmak veya ogaltmak istenirse manuel olarak tarama yaplabilir. %->Elettrico tuuna baslarak deerleri yzde yerine miliVolt olarak grebilirsiniz. lemler tamamlannca k tuu ile prog-

m ise kaydedilmesi iin sorulduunda EVET tuuna basnz.

5.6. DEVIRLER
Sinyal tantlmam, devir veya rank aft

sinyal ve Bobin sinyali adlar altnda seenek bulunur.

Otomatik olarak yaplan kalibrasyonda program sinyal tantlmam seeneini seer bu durumda gri devir kablosunu balamak gerekli deildir. Sinyal tantlmam veya

ramdan knz. Eger modifikasyonlar yapl-

26

bobin seilmesi durumunda devir sinyal kalibrasyonu yapmaya gerek yoktur sadece tesisatn SIRALI VEYA YARISIRALI olarak devir veya krank aft sinyali seimi yaplmas yeterlidir. durumunda gri devir kablosu seilmesi balanm

Resim 5 27: Devreye sokma Devir

olmaldr. Program motorun benzinde rlantide olmasn isteyecek ve otomatik olarak doru sinyal tipini tanyacaktr. (resim 5-28) Okunan devirin doru olup olmad sorulacak, teyidiniz halinde ilem devam edecektir. Eer sistem seilen sinyal tipini tanyamazsa hi bir ayar yaplmam mesaj verecek ve kendisi otomatik deviri okmaya alacak. edin. NOT:Otomatik tanma iin mutlaka SIRALI veya YARI SIRALI tipini doru seiniz. Ayarlamalar tamamlandktan sonra PROGRAMLA tuuna basarak sayfadan kp deiiklikleri kaydedebilirsiniz.. emann orta ksmnda Enjeksiyon sralaBu durumda okunan deerin doruluunu ve elektrik balantsn kontrol
Resim 5 28: Devreye sokma devir kalibrasyonu - onaylama

mas kutusu bulunur. Eer devir ucu doru balanm ise program otomatik olarak sistemin Sral veya Yar sral olduu tespit edebilir.
Resim 5 29: Devreye Sokma- MAP

5.7. MAP
Eer tesisat orjinal OEM tip MAP sensr seilmi ise (yani aracn orjinalinde bulunan)bu sayfadaki bilgiler kullanlarak sensr kalibrasyonu yaplr. (Resim 5-29) Motor kapal gsterge paneli ak ekilde motor kapal blmndeki ELDE ED N M tuuna basnz. (En alttaki tu) Motoru anz, benzinde altrarak rejiime ulamasn salaynz. Motor rlantide blmndeki ELDE ED N M tuuna basnz. (Yukarda bulunan tu). pozisyonda aracn OBD soketine balanr. letiim tipi tespiti ve balant tipi tespiti mmkndr, KITMTM firmasndan DE 805500 kod ile satn alnabilecek OBD tesEer aracn OBD diagnos zellii mevcut ise daha mkemmel bir ayarlamaya OBD vastas ile ulamak mmkndr. OBD ayarlen ema alr. grlmektedir. Doru iletiim tipi seilir ve kablolar doru lar seilmesi halinde Resim 5-30 da grletiim tipini seme imkan resim 5-31 de ter ile ara soketine balanlabilir. Tester iletiime geer gemez 1 ila 9 aras rakamlar belirecek, balant ve seimler aadaki tablo takip edilerek yaplacaktr. possibile leggere il tipo di comunicazione con cui la centralina benzina sta comunicando col sistema gas. La casella PID di default indica i parametri leggibili dalla comunicazione OBD, che sono rilevanti per il nostro sistema. La casella PID richiesti indica i parametri che la centralina benzina sta effettivamente trasmettendo al sistema gas. Il tasto Abilita default consente di inserire i parametri contenuti nella casella dei PID di default nella casella dei PID richiesti, nel caso non siano gi presenti. Se infatti non ci sono PID richiesti, la sola presenza della comunicazione non garantisce che i dati vengano effettivamente letti lem olduka basittir:

5.8. OBD AYARLAR

27

dal sistema gas. Selezionando la casella Memory, si attiva la cancellazione degli errori diagnostici memorizzati dalla centralina benzina. E possibile effettuare la cancellazione in ogni condizione, oppure solo durante il funzionamento a gas, come visibile in Figura 533.
OBD testerda iletiim tipi EcoDrive inetrfaccia iin iletiim ayar K-LINE Balanacak kablolar Beyaz kablo OBD soketinde 7 no.lu pine Sar kablo OBD soketindeki pin 6 ya ve sar/siyah kablo pin 14 giallo/nero su pin 14

Resim 5 30 Devreye SokmaOBD ayarlar

tip 1 den tip 3 e

Tip 4 veya tip 5

Mevcut deil

tip 6 dan tip 9

CAN BUS

Resim 5 31: Devreye Sokma OBD ayarlar, ayarlanan iletiim

32deki ekilde grntleme oluur. terilir.

Bu noktada iletiim aktiftir ve resim 5-

Bulunan iletiim kutusunda benzin beyninin gaz sistemi ile kurduu iletimin tipi gsPID di default kutusu OBD iletiiminden okunan parametreleri belirtir. PID richiesti kutusu benzin beyninin gaz sistemine gnderdii parametreleri belirtir. Default Tant tuu yukarda bahsedilen PID default ve istenen PD kutularnda deer yok ise defult deerlerini koymaya yarar. Memory Kutusu, beynin beyni tarafndan hafzalanan hatalar silme ilemini aktive Silme ilemi her artta veya sadece gaz ile eder.
Resim 5 32: Devreye Sokma OBD ayarlar, iletiim aktif

alrken yaplabilir. Resim 5-33de. grl-

d ekilde.

Resim 5 33: Devreye sokma OBD ayarlar, Memory fonksiyonu

28

6. DIAGNOSTIK

Resim 6 1: deerlerin grntlenmesi

6.1. DEERLERIN GRNTLENMESI

DIAGNOSTIK tuuna basarak Deerlerin Grntlenmesi blmn seerseniz, Resim 6-1 de grld gibi, Resim 6-2 de grnen beynin alma parametrelerini gerek rakamsal gerekse grafiksel gsteren sayfa alr. deerler emann sol tarafnda kolon halinResim 6-2de grlecei gibi, numerik emann sa tarafnda bulunan OBD
Figura 6 2: OBD ile berber deerlerin grntlenmesi

de Ecu parametreleri ad altnda sralanr.

Parametreleri blmnde OBD vastas ile benzin beyninden okunan deerler numerik olarak gzkr. Eer OBD balants mevcut deil ise bu blge bo gzkecek ve sa alt kutucukta iletiim hatas bildirecektir. (Resim 6-3) Resim 6-3, Resim 6-4 ve Resim 6-5te pencere eklinde grafikler mevcuttur. cereler eklinde ayrlm en az 1 en ok 3
Figura 6 3: OBD siz deerlerin grntlenmesi

grld gibi emann orta ksmnda penGrafik penceresi eklemek veya karmak

iin Resim 6-5de krmz ok ile gsterilen Men ubuundan Grafikleri seebilirsiniz. Yeni parametreler eklenmek istenirse mouse sa tuu ile tklayarak Resim 6-6da seimi yaplr. Maximum grntlenebilen parametre adedi 10dur. Her pencerenin sol tarafnda dikey ubuklar ve gsterilen parametrelerin adlar yazar. Ayn parametre btn pencerelerde gzkemez. Grafikleri tklayarak ve Grafikleri kitleyi seerek veya Resim 6-7de okla gsterilen tua basarak grafii kitleyip verilerin analizini yapabilirsiniz. Resim6-8deki ekilde olacaktr. Bu resimde Grafikleri kitledikten sonra sayfa grnts krmz ok ile gsterilen tua basmak kaydyla analizleri grebilirsiniz. Mouse ile bunlarn stne geldiinizde birka saniye ilemi anlatan yazlar kar.
Figura 6 4: verilerin grntlenmesi 2 grafik

grld ekilde istenen paramatrelerin

29

Sol taraftaki art iaretine bastnzda grafiklerde kmz dikey ubuk belirecek. (Baknz resim 6-9) Bu ubuu saa ve sola oynatarak grafiin sadaki ve soldaki, o noktadaki parametre deerlerini. Grebilirsiniz. + - iaretli byte tuu ile zoomlayarak grafii bytp daha detayl inceleyebilirsiniz. Ortasnda + iareti olan bytei kullanarak ilemin tersini yapar, btn elde edilen verileri grntlersiniz.. Disket iaretini seerek verileri dosya olarak kayt edersiniz. (snapshot). Veri safalar tuunu semek kaydyle verileri excell veya baka hesap sayfas olarak kaydedebilirsiniz. Printer iareti seerek grafikleri yazdrabilirsiniz Grafiklerin kilitlenmesi zmek iin gene (Resim 6-7 de okla gsterildii ekilde. grafikleri tklayn Kilit z tklayn.

Resim 6 5: verilerin grntlenmesi 3 grafik

Resim 6 6: Verilerin grntlenmesiparametre ilave eilmesi

6.1.1. HAFZALAMA PARAMETRELERI

Resim 6-10da ok ile gsterilen ikon hafzalama parametrelerini deitirir, yani daha nce hafzalanm dosya adn ve dier bilgileri. Tua bastnzda Resim 6-11den grlen sayfa alr. Ayn ilem men ubuundan (sol stte) Dosya blm ve daha sonra Ayar Parametreleri blm seilerek de yaplabiemann orta ksmndaki geni kutu daha lir. doldurulmas gereken bo kutular mevcuttur.: Marka, Model, ve Plaka/Belirleyici doldurulmas zorunlu blmlerdir. Dier bilgiler (Yl, Motor no,elektronik beyin tipi,G, Tesisat tipi, Nolar) opsiyonel olup hazrlanan dosyann hatrlanmasn salar. rnein Marka blmne Fiat yazalm, Model blmne Stilo ve plaka/belirleyici blmne TEST 1 yazalm bu durumda elde edilecek dosyann ad C:\KITMTM Gas E q u i p m e n t \ E c o Drive\AR VI\VERILER\Fiat\TEST 1.ACQ olacaktr. Hafzala tuuna basarak bu dosyay yaratrz. Oysa k tuuna basarak veriler kaydedilmeden bir nce sayfaya dneriz.
Resim 6 8: Verilerin grntlenmesi, grafiklerin kilitlenmesi Resim 6 7: Verilerin grntlenmesigrafikleri kitleme tuu

Hemen altnda Veriler emas blmnde nce elde edilen verileri gsterir.

30

6.1.2. BALANG/ KAYT

Sol tarafta ii krmz daire tuuna (Resim 612 de gsterilen kayt tuu) basarak verilerin elde edilmesi ilemine balanr. Bu ilem aktif hale geldii zaman bu tutaki resim (Ayn kayt edici bir aletteki PAUSE tuu gibi). lem esnasnda bu tua basl ise kayt iledeiiklii paralel izgi ekline dnr.

Resim 6-9: Verilerin grntlenmesiubuk

mi durdurulur ve tekrar krmz daire iareti grlr. Bu arada ilave etmek istenilen bilgi varsa ilave edilir tekrar kayt ilemine devam edilir. Ayn ilem Men ubuundan (solt st ksmda) Kayt ve sonra Balang/kayt tular seilerek veya klavyeden BYKHARF+F2, BYKHARF+F5,
Resim 6 10: Diagnostik Verilerin grntlenmesi-Verilerin hafzaya alnmas

BYKHARF+F9 tular ile kayt yaplabilir. Ayrca kayt esnasnda STOP (krmz kare kutu) tuu ile durma yaplabilir.

6.1.3. GRAFIKLERI KILITLE

deerleri kilitleyip video grnts eklinde sunar. zerinde art olan resmine basldnda grafikler o anki durumda donar, numerik deerler deimelerini durdurur. Tekrar bu tua basarak grafikler silininerek sfrlanr, numerikler tekrar deimeye balar. Soldan drdnc tu grafikleri ve numerik krmz grafik
Resim 6 11: Balang ve kayt ilemi

6.1.4. SAYFADAN K
Sayfann st ksmndaki soldan 5. tu bulunan sayfadan kmay salar veya klavyeden ESC ile k yaplabilir.

6.2. UYGULAMA TESTLERI

Resim 6-1de alt sol tarafta grlen

Resim 6 12: Diagnos Uygulama testleri

Uygulama Testleri tuuna basarak sistemdeki paralarn almalar ile ilgili testlerin yaplabilecei sayfa grntlenir. (Resim 614) ve yaplabilecek testler aadakilerdir: Enjektr sralamasnn doruluu He rgaz enjektrnn tek tek almas Elettrovalvola ve amandrann almas Tesisat ana rlenin almas

Benzin enjektrleri kesmenin almas almas

Gaz seviyesi gsteren LEDlerin doru

31

Dnm anahtarnn sesli ikaznn almas Dnm anahtarnn almas Resim 6-14te grlen Enjektrler blmnden, enjektrlerin balant srasnn doruluu kontolnn nasl yaplacan grelim.

Resim 6 13: Doru montaj rnei

6.2.1. ENJEKTR SRALAMAS

Aracn montaj yaplp programlanmas yapldktan onra enjektrlerle ilgili gelen sinyallerin doruluunun kontrolnn yaplmas nemlidir. Yanl sralamadan dolay arabann alma yaanabileceini unutmamak gerekir. eklinin bozulacan, byk problemler
Resim 6 14: Yanl montaj rnei

Dnm esnasnda eer iki enjektr ters balanm ise tehlikeli olabilir nk gaza geiten sonra bir silindir hi beslenmeyecek oysa dier silindir srayal benzin ve gazda alacaktr. Resim 6-15te doru balants yaplm

enjektrler ve Resim 6-16da 1 ve 2 gaz enjektrlerinin ters taklm rnei gsterilmektedir. ECO-DRIVE sistemi sra ile her enjektrn bu ekilde daha hassas olmasn salar. 4 altrlmas mantna dayanr, geilerin silindirli bir arata benzinden gaza geite bir silindir gaz ile 3silindir benzin ile , daha sonra 2 silindir benzin 2 silindir gaz ile, sonra3 silindir gaz , 1 silindir benzinve sonunda drt silindir gaz ile alr. Iki enjektr aras geilerde montajclarn programdan ayarlayabilecei belirli bir adette motor devri gemesi gerekir.(normal olarak 3). keser ve 4. gaz enjektr devreye girer. tajda aadaki anlatlan ekilde geiler Belli bir anda 1.benzin enjektr keser ve 1.gaz enjektr devreye girer : 3 adet enjekteden sonra 2.benzin enjektr keser ve 2.gaz enjektr devreye girer :ok 3 adet enjekteden sonra 3. benzin enjektr keser ve 3. gaz enjektr devreye girer: 3 enjekteden sonra 4. benzin enjektr Resim 6-15 grlen doru yaplm bir monBu tablodanda anlalaca zere tm silindir sral alma sisteminde beslenir. Yanl bir montaj yaplm olmas durumunda Resim 6-16da grld gibi; : Belli bir anda 1.benzin enjektr keser ve 2. gaz enjektr devreye girer; bir silindir hibir yakt ile beslenmez oysa 2. silindir hem gaz hem benzin ile. 3 enjekteden sonra 2.benzin enjektr keser , 1. gaz enjektr devreye girer : bu durumda motor dnn devam ettirir Pratik olarak birinci kademede birinci sislindirde yakt beslemesi yoktur oysa 2 silindir hem gaz hem benzinle almaktadr Enjektrlerin elektronik balantsndaki hatay tespit edebilmek iin uygulama testleri sayfasndan enjektrler blmn kulnk 1. ve 2. silindirler gazla almaktadr.. 3 enjekteden sonra 3.benzin enjektr keser 3. gaz enjektr devreye girer : 3 enjekteden sonra 4.benzin enjektr keser ve 4. gaz njektr devreye girer:.
Resim 6 15: Diagnos Beyin Versiyonu

gerekleir:

32

lanrz Resim 6-14 te(Diagnos testleri tularndan ulaabilirsiniz) Bu program ka emada

Uygulama enjektrn

kutusu seilerek

START tuuna basl,

(Ykleyici beyne program yapmay salayan softwarein bir parasdr.) : KER-SPD 0029 grld gibi birtakm harf ve rakamlardan olumutur. Son 4 rakam versiyonu belirtir. (Bizim rneimizde 29) Byk rakam en son versiyonlu ykleyiciyi belirtir.

(Baknz Resim 6-14) deiik seferler alma kontrolleri yaplr.

balanm olduunu elektronik beyinden okur(rnekte olan 4 ) ve silindir aras geite ka adet enjekte gerekli olduu okunur( bizim rneimizde 3 adet) Enjektr kablosundaki hatay tespit etme ilemi; Resim 6-16da grlen durumda enjektr olduumuzu dnerek Gaz ejektr kutusu seerek (Resim 6-14) Start tuuna basarak seilen enjektr alp kapanacaktr. rnnden gelen ama kapama sesi doru altn gsterir. Birka kez tm enjektrlerde deneyiniz.

6.2.3. GAZ ENJEKTRLERI

6.3.1.3. Software Versiyonu

Beyindeki softwarei belirtir. 5 karakter + 3 numara + 3 numaradan olumutur. lk 5 karakter software tipini, sonraki 3 rakam software versiyonunu (byk rakam son versiyonu ifade eder) ve son 3 rakam hardware versiyonunu ifade eder. (010 , DE815010 kodlu Eco-Drive 4 silindir beynine ait olduunu ifade eder. ).

balantlarnn doruluunu kontrol etmek istersek; Geilerdeki enjekte gecikmesini artrdmzda aracn hi bir ekilde

6.2.4. REL
Rle kutusu seerek (Resim 6-14) Start

beslenmeyen 1. silindirin almasresi ve hembenzin hem gazla beslenen 2. silindirn alma sresi aratacaktr ve buradanda motorun kt alt veya stop etmesi rahatlkla anlalacaktr. Bu noktada enjektr balantlarmzda hata olduu anlarz ama hangilerinde olduunu riz;. aada bahsedilen ekilde tespit edebili-

tuuna basnca rle birka kez alp kapanacaktr. rnnden gelen ama kapama sesi doru altn gsterir.

6.2.5. N VE ARKA GAZ VALFI

Gaz Valfinden herhangi bir tanesi seilerek (baknz resim 6-14) Start tuuna baslr, valf alpkapanr. rnden gelen ama kapama sesi doru altn gsterir.

6.3.1.4. Ara Kodu

KITMTM tarafndan fabrikasnda gelitirilen aralar kullanlan koddur. Eer montajc daha nce KITMTM tarafndan yaplm aracn mapn kullanmak isterse KITMTM orginal ara kodu girerek yapabilir.

Enjektr kablolarndaki hatay dzeltme ilemleri;: emadaki enjektr kutucuklarndaki tm

6.3. BEYIN VERSIYONU

Ana emann alt ksmnda DIAGNOS basarak, sol taraftaki tulardan BEYIN VERS YONU tuu seilir. Resim 6-17deki sayfa grnr, burada software tipi, bilgileri ve tedir. imdi bunlar tek tek grelim. dier beyin programlama verileri grlmek-

6.3.1.5. Kalibrasyon Versiyonlar

Beyinde mevcut kalibrasyon versiyonunu (file .F?D) belirtir. KITMTM Maplar iin bu rakam 1dir ve KITMTMnin her yeni kalibrasyonunda bu rakam byyerek devam eder. Oysa montajclar tarafndan gerekletirilen maplarda bu rakam her zaman 0 dr.

iaretleri kaldral. Bu durumda ara tamamen benzin ile almaktadr..

Sadece 1. enjektr kutusunu iaretleyelim. Eer 1 no.lu enjektr doru silindire enjekte ediyorsa (yani benzin enjektrndeki 1 no.luya karlk), motor dzgn alacaktr.Eer doru ise bir sonraki enjektre geelim ayn kontrolu yapalm. Hatay bulduumuzda 4. admdan devam edelim. Seilen gaz enjektrnn yer deitirilmesi gerekir.;motor dzgn alr hale gelene kadar enjektr soketini baka bir enjektr takmak gerekir. Tm gaz enjektr soketlerinin doruluuna emin olana kadar 1.admdan itibaren ilemleri tekrar ediniz..

6.3.1. PARAMETRELERIN AKLAMAS

6.3.1.6. lk programlama Tarihi 6.3.1.1. Beyin Kodu
Montajcnn beyni ilk programlad tarihi rn tipinin kodudur. rnek resimde grl nu belirtir. Ayrca e n DE815010 Eco-Drive 4 silindir versiyonugreceiniz dier kod DE815010-2, bu kodun aklamas ilk rakamlar 4. silindir ana kodu (DE815010) izgiden sonraki rakamlar beyin hardware revizyonunu ifade eder. Eer izgiden Bu tarih montajcnn en son beyni ne zaman programladn belirtir. Pratik olarak araca ait final programlamadr. sonra rakam yok ise, hala ilk versiyonun belirtir. Bu ilk tarih beynin mr boyunca hi bir zaman deimeyecek bylelikle beynin ilk defa ne zaman kullanld tespit edilebilecektir.

6.3.1.7. Programlama Tarihi

6.2.2. LED
LED ve

BUZZER

geerli olduu henz revizyon yaplmad anlalr.

Anahtarn sesli ikaznn alp

6.3.1.8. 1Programlama Tarihi 6.3.1.2. Ykleyici Versiyonu

Bu tarih montajcnn en son beyni ne zaman Beyindeki ykleyici versiyonunu bildirir. programladn belirtir. Pratik olarak araca

almadnn testi yaplabilir. LED kutularndan biri seilerek rnekte grld gibi, LED veya LED krmz veya buzzer

33

ait final programlamadr.

6.3.1.9. Programlayc Kodu

Beynin son programlanmasnda PCde kullanlan program tipini belirtir. Normal olarak PROG_INSdir. Bunun da aklamas montajclara ait Eco-Drive programdr. Eer PROG_ACM kodu grlrse aklamas zel snama veya zel ve datlmam program kullanlmtr.

Resim 6 16: Hatalarn Ynetimi

6.3.1.10. Lotto
Beynin retim lottosunu belirtir. Bukod 2007ylnda (ilk

sayesinde beynin retim yl ve haftas tespit edilebilir. rnein 7BC rakam),23.haftada (B=2 e C=3) retilmitir.

Resim 6 17: Hatalarn ynetimi Hata yok

6.3.1.11. Dnm anahtar versiyonu

Sisteme taklan anahtarn versiyonunu belirtir. Anahtar iinde bulunan mikroipler vastas ile beyinle iletiim kurar. Anahtar deitirmeniz durumunda bu bilgi de deiir. Anahtar versiyonunu ykseltmek mmkn deildir.

6.3.1.12. Benzinde alma sresi [gn:saat:dakika]

Gn saat ve dakika olarak benzinde alt sreyi gsterir. Bu deeri sfrlamak mmkn deildir.

Resim 6 18: Hatalarn Kalibrasyonu

6.3.1.13. Gazda [gn:saat:dakika]

alma

sresi

Gn saat ve dakika olarak gazda alt sreyi gsterir. Bu deeri interfaccia vastas ile PCde sfrlamak mmkn deildir.

6.3.1.14. Direk Gazda ateleme adedi ve ateleme sayacnn silinmesi

Il sistema Eco-Drive belli ve snrl adetlerde aracn direkt gazda almasna msaade eder. Bu zellik sadece benzin bitmesi gibi veya benzin ile ilgIli dier problemlerde (pompa,enjektr gibi) acil durumlarda kullanlmas gereken bir zelliktir. Motoru direk gazda altrma, kontak anahtarn taknz, dnm anahtarn basl tutunuz sesli ikazdan if beep sesini bekleyiniz (yaklak 4 saniye) ve 4 saniye iinde

Resim 6 19: DEFAULT Tantm

34

konta altrnz. Sistem kullancya sadece 5 kere msaade eder, daha sonra sayacn sfrlanmas gerekir. Sfrlama ilemi Mar Sayacn sfrla tuundan yaplr.

Resim 6 20: Deiikliklerin Programlanmas

6.4. HATALARN YNETIMI

KITMTM yeni sistemindeki en byk yenilik ON BOARD diagnostiidir, yani beyne uygulanan.Sistemin normal almas dnda beynin dier bir grevi gaz tesisatndaki tm elektrik ve elektronik paralar kontrol altnda tutmak ve bunlardan gelen sinyalleri orjinal benzin tesisatndan gelen sinyallerle ayn hale getirmek. Beyin bilgisayardan bamsz olarak alr ve alma esnasnda meydana gelen herhangi bir anormallii hafzasna kaydeder, ok uzun sre sonra dahi montajc bilgisayar ile beyne balandnda , beyin bu hatalarn olumu olduunu montajcya bildirir. Ayrca KITMTM beyni benzin/gaz dnm anahtarndaki LEDler vastas ile anormal durumlara tekrar edilen 3 kere bip sesi ile montajcya bildirir. Diagnostik baz src veya ara iin tehlikeli , problemli durumlarda sensorler vastas ile koruyucu hareketler yapar ,mesela otomatik benzine gemek gibi. Resim 6-20deki sayfa ekrana gelir gelmez , burada seimi yaplmam bir takm hatalar grntlenmektedir, ilemin aktivasyonu
AKTIVE VE DISAKResim 6 21: Diagnos Aktif, Hi hata yok

6.4.2. HATALARN
MESI

OKUNMAS VE SILIN-

6.4.1. DIAGNOSTIIN
TIVESI

iin DEFAULT TANIT tuuna basmanz yeterlidir. Bu ilemden sonra Resim 6-21 de grlen OK basarak yaplan deiiklikler iin PC den gelen mesajlar onaylayarak Resim 622 deki sayfaya ulalacaktr.Bu sayfada size beynin programlanabilmesi iin hatalarn ynetimi sayfasndan kmanz(IKI tuu) gerektii mesaj verilecektir IKI tuuna bastnzda yeni kalibrasyonu arive kaydetmek iin gerekli olan marka, model ve dier bilgiler sorulacaktr. Gerekli bilgileri verdikten sonra yeni bir balang sayfas alacak burada sa alt ksmda diagnosun aktiv olduu ve hi bir hatann olmad bildirilecek (resim 6-22) Hatalarn olma durumunda ise Resim 6-24 de grlen sayfa alacaktr., burada 5 adet hata tespit edilmi.. ema elde edilecektir.

Eer sistem bir takm hata bulmu ise buradan hangi paralarnzn yanl altn ekilde zleceini reneceksiniz. sayfasna girmeniz yeterlidir. zet tabloda 5 adet hata grnyor, hata kodlar , hatann sebebi olan para ve hata tipi belirtilecektir( mesela sinyal ok dk veya ok yksek, ksa devre hatas veya ak devre ve benzeri hatalar gibi) ve tablonun son blmnde gerekten hatann yaplp ama u anda o parann normal mevcudiyeti veya daha nce hata tespiti alt bilgileri verilecektir.(en son satrdaki gibi) Bizi ilgilendiren hatay mouse ile setiimizde, sayfann orta ksmnda bulunan iki blmden sadaki hata esnasndaki sinyali , soldaki blmde ise hatann sebebi ve yaplmas gerekenler bildirilir. benzin /gaz dnm anahtar hatas veya yanl takldn anlayabilecek ve ne Durumu komple tablo olarak grmek iin (resim 6-25) Yeniden HATALAR YNETIMI

Aada diagnostiin kullanm ekilleri anlatlmaktadr. Ilk yapacamz aracn kalibrasyonunu yaptktan sonra ana sayfadan bu blme giri yapmaktr. Resim 6-18de grld gibi HATALARIN YNETIM yeterlidir. DIAGNOS tuuna daha sonra sa tarafta bulunan tuuna basmak Resim 6-18 de grlecei gibi emann en yazsndan ara diagnosunun henz aktifletirilmei anlalr. Gelecekteki software versiyonlarnda bu aktivasyon ilemi otomatik yaplabilecektir.. Bu noktada greceimiz sayfa Resim 6-19 da grlmektedir.Ilk bata tamamen botur.Devam etmek iin alttaki KALIBRASYON tuuna basnz.

alt sanda DIAGNOS TANITILMAMI

35

Resim 6-25 teki rnei inceler isek; Setiimiz hata Su ss. Bize bildirilen sinyal deeri min. Giriin altndayani s ok dk ve limitlerin dnda.Yine rnekte greceimiz gibi Hata mevcut bilgisi veriyor. Sa blmde alt ksmda OLAY SAYACI yazan yerde 64 diye bir deer gryoruz. Bu deer her marta beynin algladg hatann adedidir.Beyin tarafndan hafzaya alnan (sar) 60 deerli bir hata35 deerli bir hatadan nemlidir.Hata sayac 0 deerine ulat zaman hata beyinden tamamen kaybolacaktr. Bu rnekte , tavsiye edilen ilemler su ss elektrik balantlarnn kontrolu, balanmam soket olup olmadnn kontrolu veya elektronik beyinin arzal olmas. Yeni bir gncellenmi hata durumu renmek istiyorsak, YENIDEN OKU tuuna basrak okuyabiliriz. Bu durumda eer hata gemi ise hata durumu blmnde o hata sar ile HAFIZALANAN diye grnecektir. Hatalar hafzasn tamamen silmek istersek: Gerek mevcut olan veya gerekse Hafzalanan hatalar beyinden tamamen silmek istersek Resim 6-25 de grld gibi alt ksmdaki SIL tuuna basmanz yeterlidir. zmeden sildiinizde diagnos bu hatalar tekrar karnza karacaktr. Doal olarak mevcut hatalar bu ekilde

Resim 6 22: Diagnos aktif, 5 hata

Resim 6 23: Hatalarn ynetimi- 5 hata mevcut

Resim 6 24: Hatalar Kalibrasyonu

6.4.3. DIAGNOSTIK

DISAKTIVESI

Diagnostigin kt alma durumunda komple veya ksm disaktive edilebilir. Komple disaktive etmek iin ana sayfadan YNETIMIKALIBRASYON tularn seimi sayfasna gelince HI BIR EYI TANITniz. Resim 6-26 da grlen hatalarn ynetituuna basnz. Netice resimde
Resim 6 25: Diagnostik rapor

D I AG N O S T I K H ATA L A R

MA

grld gibi olacak hi bir hata seilmemi olacak. Baz hatalar disaktive etmek iin,Mouse ile sol taraftaki hata kutusuna tklamak yeterlidir (baknz Resim 6-26). Yaplan deiiklikleri kaydetmek iin ; IKI tuu ile hatalar ynetiminden ana sayfaya gelene kadar k yapn, bu arada size yaplan deiiklikleri kaydetmek isteyip istemediini sorulacak Evet cevab ile kaydet-

36

meyi gerekletirebilirsiniz.

Fig. 6-26 Report di diagnostica

6.4.4. OTOMATIK RAPOR

RAPOR KAYDET Tuu vastas ile software sistemin tespit ettii hatalarn kaydn yapar. Aa 2 adet hafzalanm hata rnei gsterilmektedir.
-----------------------------------25/01/2008

rapor

Beyin Kodu :

Tipo ECU : : EcoDrive N. Cilindri Max : Software Beta12 Ykleyici versiyonu : versiyonu 0

DE815010 4

Basn P1 = 500,0 mBar KER-SPD0029 MAP basnc = 130 mBar GAZ ISISI Devir Sinyali = -41 C 0

Kalibrasyon 10/01/2008

Versiyonu

(FPD)

::

SPDAA007010

MAP Versiyonu (Axx) :: PROG_INST I lk programlanma tarihi ::

Ara Kodu : Ilk

TON BENZIN = 0,00 ms TON GAS = 0,00 ms YAKIT DURUMU = Benzinde alma Hadise Sayac = 64

4094/27DI

Kalibrasyon Dosyas (FPD) : 10/01/2008 Tekrar 25/01/2008 1 prova Lotto : 0-01:45 00:15 programlanma

tarihi tarihi

Tekrar programlanma tarihi :: Bulunan hata adedi = 4

: : Beta

------------------------------------

programlanma

-----------------------------------P1190 - SENSOR P1 Hata giri altnda Tipi = Sinyal deeriminumum

Programlayc Kodu : Sicil nO :

PROG_INST

6.4.5. D ER TUU PARAMETRELER

VE

ILAVE

Benzinde alma [gn-saat:dakika] : 0-

7DI

4094/2-I

DURUM = Hata mevcut - Tavsiye edilen mdahale

D ER TUU veILAVE PARAMETRELER Resim 6-26 da grlmektedir. Bu tularla gsterilen deerler montajc tarafndan deitirilemez sadece diagnostik kt almalarda KITMTM teknik personeli tarafndan mdahale edilir.

Gazda alma [gn-saat:dakika] : = 2

PI sensr soketini kontrol ediniz.

P1 sinyal kablosu ile besleme negatifi arasnda ksa devre olmadn tespit ediniz.. noktadan)gaz

Hata adedi

-----------------------------------P1115 - SENSOR TH2O Giriin altnda HATA TIPI = Sinyal deeri min.

P1 sensor soketinden(veya alnd kesintisiz gittiini tespit ediniz.. Gaz beynini deitiriniz. - Koullar P1 MAP P1 bsn sensrn deitiriniz. beyin soketine kadar

DURUM = Hata mevcut - Tavsiye edilen mdahale

noktann lehimini kontrol ediniz. arasndaki Sinyalin kabloda ksa

Motor su ss sinyalinin alnd

basnc= 500,0 mBar basnc= 130 mBar

Suss sinyali ile besleme positifi olmadn tespit ediniz.. Sus sensor

Gaz ss = -41 C Devir sinyali 0

devre

TON BENZINA = 0,00 ms TON GAS = 0,00 ms Hata sayac = YAKIT DURUMU = Benzinde alma 64 Beyin

tespit ediniz..

soketine kadar kesintisiz gittiini

den(veya alnd noktadan)gaz beyin

soketin-

DE815010 Max

Kodu

::

Gaz beynini deitiriniz. - Tespit edilen koullar

ECU tipi :: KER-SPD0029 software Versiyonu:: 0

silindir adedi :: SPDAA007010

Ara Kodu :: 0

37

7. PRAT KL K

Resim 7 1: Pratiklik

emaya ulalr. Buradaki tm noktalarn ileyiini aada greceiz.

PRAT KL K tuunu setiinizde grlen

7.1. KONFIGURASYONLAR KAYDETME

Bu tu daha nce programlanm bir beynin bilgilerini PCdeki arive map dosyas eklinde kaydetmenizi salar. Bu ekilde
Resim 7 2: Pratiklik konfigurasyon kayd

ara repertuar zenginletirilebilir ve disketler oluturmanz geremez. Map ve kalibrasyon dosyalarnda modifikasyonlar yaplarak herhangi bir arata kullanlabilir. Prosedr aadaki gibidir. (Baknz resim 72): Bilgisayar balant kablosu ile EcoDrive beynine balaynz. EcoDrive programn altrnz. Aracn gsterge panosunu anz. Ana sayfadan PRAT KL Ktuunu seiniz . KONF GRASYONU KAYDET tuuna basnz. Eer komnikasyon gereklemez ise (ema sol alt ksmnda Komunikasyon OK yazmaz ise) bekleyip yeniden deneyiniz, balantnz ve kontak anahtarn kontrol ediniz. USER_MAPS iinden metan tesisat tipini seiniz, Kaydetmek istediiniz marka, model, elektronik beyin tipine ait dosyay seiniz. Eer dosya mevcut deilse marka, model veya elektronik beyin tipi ismi girip yenisini oluturunuz.. FILE: yazan blme, hatrlayabileceiniz anlaml bir isim veriniz bu dosyaya map ve kalibrasyonlar elektronik beyinden bilgisayar arivinize kopyalanacaktr. Sa altta bulunan basnz. KAYDET tuuna lemin bitmesini KONF GRASYON Beyin silinme ilemi gvenlik prosedrdr. Elektronik beyin programlanamyorsa bu ilem yaplr. Elektronik beynin retildii orjinal haline dnmesini salar. Daha nceki kalibrayon programlar silinir. DIKKAT: Bu operasyonu yaptnzda beyinde mevcut tm verileri kaybedeceksiniz. Emin olmama durumunda verileri nce PCye kaydediniz. PRAT KL K KONF GRASYONLARI KAYDET. PRAT KL K_ BEYIN S LME tuu seildikten sonra Resim 7-3 de grlen sayfa alr. Silme ilemi emann ortasnda bulunan S L tuuna basnca gerekleecektir. Yaplacak ilem aada zetlenmitir: 1. Gncellenecek EcoDrive programn bilgisayarda anz. 2. Gncellemeleri ieren CDROM veya tanabilir bellei bilgisayara yerletiriniz. 3. Ana sayfadan PRAT KL K tuunu seiniz. 4. Sol taraftaki VERILERI GNCELLEME tuunu seiniz. 5. Verileri gncelleme yazsnn yannda gncellenecek blm seiniz. Bu blmde PC verileri gerek CDROMdan gerekse tanabilir bellekten gncelleme prosedrleri bulunur. Gncelleme verileri Gncelleme dosyalarn ieren klasr seiniz. rnein CDROMda D:\ECODRIVEEcoDrive\aggiornamento maplarn bulunduu yeterlidir. software, ykleyici ve maplar ierir. Gncellenmi CDROMlar ekilde KITMTM

7.2. BEYNIN SILINMESI

tarafndan yaratlr, map gncellemeleri kullanc tarafndan ilerideki paragraflarda anlatld yaplr veya http://www.kitmtm.it.adresindeki KITMTM Gncelleme emas resim 7-4 de grlmekinternet sitesinden yaplr. tedir.

7.3. VERILERIN GNCELLENMESI

KAYDI DZGN OLARAK TAMAMLANMITIR yazl ikaz bekleyin. Bu blmden kmak iin ana sayfaya gelip IKI tuuna veya ESC tuuna basmanz

38

ve

GNCELLE tuu ile ileme

6. lem bitince ana sayfaya dnmek iin balaynz. IKI tuuna basnz.

Resim 7 3: Pratiklik- Beyin Silme

7.4. LISAN SEIMI

Lisan Seimi iin aadaki prosedrleri uygulaynz : 1. EcoDrive programn balatn. 2. Ana sayfadan PRAT KL K sein. tuunu 3. emann sol tarafndaki L SAN SE M tuunu sein. 4. MEVCUT L SANLAR blmn sein. 5. emann alt ksmndaki SE tuuna (Resim 7-5), basn. 6. IKI tuu ile ana sayfaya dnn. IKI tuu veya ESC tuu ile Lisan seimi sayfasndan deiiklik yapmadan kabilirsiniz.
Resim 7 4: Pratiklik Veri gncellemesi

7.5. LET M
Beyin ile PC arasndaki iletiime ait parametrelerin modifikasyonunu kapsar. zellikle Serial portu olmayan bir bilgisayar kullanlyorsa modifikasyon gereklidir. Bu durumda USB/Serial adaptr veya USB Kablosu kullanmak gereklidir. Resim 7-6da grld gibi Serial dosyasnda grlen normal deer COM 1 adaptrle ayarlanan , deer ile deitirilmelidir. (Bu deeri Windows kontrol panelinden Sistem opsiyonunun altnda grebilirsiniz.) Resim 7-6da grlen Baud rate kutucuu balant hznn modifikasyonunu ayarlar. Eer zel problemler yok ise maximum hz (38400 baud) semeniz tavsiye olunur. Bu program tarafndan otomatik seilir bylelikle beyin programlanmasnda ksa sreler kullanlr. Aggancio Fast Init kutucuu iletiim balant balangcn gsterir. Bu kutunun seili olmas tavsiye edilir. Dier nemli bir parametre de iki mesaj aras bekleme zamandr. Bu zaman drerek beyin programlanmasn hzlandrabilirsiniz fakat ok dk olursa hatalara da sebep olabilir. Min deer(0 ms) seilmesi tavsiye olunur. Verileri elde etme zaman Deerlerin grntlendii (DIAGNOS VERILERIN GRNTLENMESI) SAYFANIN KAYDININ YAPILMA HIZIDIR. DIER deerler tuuna basarak ortaya kan sadece problem durumunda Modifikasyonlar kaydedebilmek iin ana sayfaya dnp KAYDET tuuna basmalsnz. Kaydetmeden kmak isteniyorsa IKI tuuna basmak yeterlidir.
Resim 7 5: Pratiklik lisan seimi

KITMTM teknik elemanlarn gzetiminde veya eksper kiiler tarafndan deitirilir. Parametre deiiklikleri yaplmas durumunda beyine balanmada zorluk oluyorsa standart deerler resetlenir. Her kutuya mouse ile yaklanca standard deerleri grebilirsiniz, hibir yere tklamaya gerek yoktur.

7.6. BILGILENDIRME
Bu tu sayesinde PCde kaytl Software versiyonunu grebilirsiniz. Gerek software ismi gerekse versiyonu grlmektedir. (baknz resim 7-7). Versiyon 5 karakter + 3rakam + 3 rakamdan olumutur. Ilk 5 karakter software tipini

39

belirtir, sonraki 3 rakam software versiyonunu belirtir. (Yksek rakam her zaman en son versiyonu ifade eder.) 3 rakam ise kullanlan hardware versiyonunu belirtir. (rnein 001 DE815010 EcoDrive 4 cil beyin iin) Bu blm versiyonlarnzn gncel olup olmadnn kontrolnde faydaldr.7.7MAP Tamas Bu tu arivde mevcut olan map dosyasn kopyalamay salar. Ayn ekilde bilgisatanabilir diskete veya hafza anahtarna dosyay tamay salar. PCde mevcut olan bir Mapn baka yere tanmasnda yaplacak ilemler: (Baknz resim 7-8) Kompterden tamak istediiniz Map ieren EcoDrive programn anz. Bilgisayarnza disket veya hafza anahtarn yerletiriniz. Ana sayfadan PRAT KL K tuunu seiniz. MAPLARI TAI tuuna basnz. Mteri arivinden tamak istediiniz map seiniz. KAYDET tuuna basnz. Kopyalama ilemi bitince, baka dosyalar kopyalanmak istenirse 4. maddeden devam ederek kopyalama yapabilirsiniz. Diskete kopyalama ilemi bittikten sonra IKI tuu ile ana sayfaya dnebilirsiniz. Diskete veya tanabilir bellee alnan maplar baka bir bilgisayara kaydetmek iin bir sonraki paragrafta anlatlan ilemleri uygulaynz. 2. Eventualmente inserire un dischetto o ununit rimovibile nel computer. 3. Dalla pagina principale selezionare il tasto principale UTILITA . 4. Premere il tasto ESPORTA MAPPE . 5. Nellarchivio clienti selezionare il tipo impianto, la marca, il modello e il tipo di centralina relativa alla mappa che si vuole trasferire. 6. Premere il tasto SALVA posto in fondo , allo schermo. 7. Quando finita loperazione di copia si Questo tasto permette di salvare le mappature estratte dallarchivio utente presente su un computer su un dischetto o ununit rimovibile, in modo da poterle agevolmente trasferire su un altro. La procedura consente di trasferire la mappatura anche in qualsiasi posto nellhard disk del PC o in qualsiasi unit logica visibile dal sistema operativo. La procedura da seguire per trasferire una mappatura su ununit presente nel PC la seguente (vedi Figura 7-8): 1. Avviare il programma Eco-Drive dal computer che contiene la mappatura da trasferire. pu ripetere loperazione dal punto 4. in poi, finch ci sono mappe da trasferire o finch non si esaurisce lo spazio disponibile sul dischetto o sullunit rimovibile (in questo caso bisogna ripetere lultima operazione che non andata a buon fine, dopo aver sostituito il dischetto o lunit o aver liberato spazio). 8. Quando finita lultima operazione di copia su dischetto che si voleva effettuare, premere il tasto ESCI per ritornare alla pagina principale. Per trasferire una mappatura dallunit rimovibile o condivisa ad un altro computer biso-

Resim 7 6: Pratiklik letiim

yarn hard diskinde herhangi bir yere bu

Resim 7 7: Pratiklik- Informasyonlar

gna seguire la procedura di aggiornamento dati da dischetto, descritta nel paragrafo seguente.

7.8. ARCHIVI MAPPATURE

Kullancya map arivlerinde deiiklik yapma, dosya adlar deitirme, dosyalar kopyalama veya silme veya baka yerlere tama olanaklar salar. (Resim 7-9) 1. Bir Klasr adlandrmak iin (gerek marka, gerek model ve gerekse beyin tipine gre) aadaki ilemleri yapmanz yeterlidir: 1. Ana sayfadan PRAT KL K tuuna 2. emann sa tarafnda bulunan MAP basnz. 3. USER MAPS klasrne ift tklaynz. 4. Ariv penceresinden tesisat tipini seiniz. 5. Yine ariv penceresinden mouse veya oklar yardm ile adlandracanz klasr 6. emann alt ksmnda bulunan ADLANseiniz.

7.7. MAP ARIVLERI

AR VLER tuuna basnz.

40

DIR tuuna basnz. 7. Klavye ile vereceiniz ismi yaznz. 8. Bala tuuna basnz. 2. Klasr silmek iin(gerek marka, gerek model ve gerekse beyin tipine gre oluturulmu) aadaki ilemleri yapmanz yeterlidir: 1. Ana sayfadan PRAT KL K tuuna 2. emann sa tarafnda bulunan MAP basnz. AR VLER tuuna basnz. (yukarda solda) 4.. Ariv penceresinden tesisat tipini seiniz. 5. Yine ariv penceresinden mouse veya oklar yardm ile sileceiniz klasr sei6. emann alt ksmnda bulunan S L niz. tuuna basnz. 7. Bu aamada size bir ikaz gelecektir. Silme ilemini onaylayp onaylamadnz sorulacaktr, eer pozitif cevap verirseniz klasr arivden silinecek, negatif cevap verirseniz hi bir ilem yaplmayacaktr. i. Daha sonra silme ileminin tamamlandn belirten pencere alacak bu aamada OK tuuna veya bilgisayardan enter tuuna basarak ileminize devam edebilirsiniz. DIKKAT !: Dosya silme ilemi dikkat gerektiren tehlikeli bir ilemdir, arivdeki nemli bilgilerinizi kaybetme riski mevcuttur. rnein silmek iin herhangi bir marka adl klasr seildi (rnek Citroen) Btn bu markaya ait, her tipte , her modele ve her beyne ait arivde bulunan Citroen marka klasrlerin tek tek tamam silinecektir. 3. Yeni bir dosya oluturmak (gerek marka, gerek model ve gerekse beyin tipine gre) aadaki ilemleri yapmanz yeterlidir: 1- Ana sayfadan PRAT KL K tuuna basnz. 2emann sa tarafnda bulunan isteniyorsa (yani yeni retim rnein LEXUS) 8.maddeden devam ediniz. 6- Eer yeni bir model klasr oluturmak isteniyorsa (rnein mevcut olan Citroen klasrne C3 1100 modelini ilave etmek) 9.maddeye geiniz ve oradan devam ediniz. 7- Eer yeni tip elektronik beyinli klasr oluturmak isteniyorsa ( rnein MagnetiMarelli) 15. maddeye gidiniz. 8- YENI OLUTUR tuuna basarak , Yenimarka ismi ile yeni klasr oluturulur. 9- Klavye yardm ile markann ismi yazlarak bala tuuna baslr. 10- 18. maddeye atlaynz. 11- Mouse ile markaya ait klasr seiniz ( bizim rneimizde Fiat) 12- YEN lur. 13- Klavye ile model ismi yazlr ve bala tuuna baslr. 14- 18. maddeye atlaynz. 15- Mouse ile markaya ait klasr seiniz (bizim rneimizde Citroen), sonra modeli. OLUTUR tuuna basarak yeni Model ismi ile yeni klasr oluturu3. USER MAPS klasrne ift tklaynz.

Resim 7.8: Pratiklik- Map tamas

Resim 0 9: Pratiklik Map arivi

16- YENI OLUTUR tuuna basarak Yeni beyin ismi ile beyin tipine ait yeni klasr oluturulur. 17- Klavye ile beyin tipi ismi yazlr bala tuuna baslr. 18-Yeni klasr oluturuldu fakat bo grnecek. Dosyann iine verileri atabilmek iin programlama kiisel kullanm veya devre sokma prosedrlerini uygulaynz. 4. Benzin beyni tipine gre veya modele gre oluturulmu bir klasr baka bir pozisyona kopyalamak iin; 1-Ana sayfadan PRATIKLIK tuuna basnz. 2emann sa tarafnda bulunan

MAPAR VLER tuuna basnz. , 3- USER MAPS klasrne ift tklaynz. 4-Ariv penceresinden tesisat tipini seiniz. 5- Eer tm bir markaya ait dosyalar tanmak isteniyorsa ( rnein Fiat ait tm klasrler) 8. maddeden devam ediniz. 6- Eer sadece bir modelin klasr bir markadan dierine tanmak isteniyorsa ( indeki tm beyin tipi dosyalar ile bera-

MAPAR VLER tuuna basnz. 3- USER MAPS klasrne ift tklaynz. 4 Ariv penceresinden tesisat tipini seiniz. 5- Eer yeni bir marka klasr oluturmak

41

ber)13. maddeden itibaren uygulaynz. 7- Eer herhangi bir markann herhangi bir modelinin iindeki beyin tipine gre oluturulmu klasr kopyalanmak isteniyorsa 18. maddeden devam ediniz. 8- Mouse veya oklarla Marka dosyasn seiniz. (rnein : Citroen) 9- emann alt sa ksmndaki KOPYALA 10- Kopyalanmak istenen marka klasr iin yeni tesisat tipi seilir. 11- YAPITIR tuuna baslr. 12- 22. maddeden devam edilir. 13- Kopyalanmak istenen model dosyas seilir. (rnein CNG sonra Citroen , 14- emann sa tarafndaki KOPYALA sonra C1.1100 ) PITIR olarak deiir. 15- Modelin kopyalanmas istenen marka 16- emann alt sa ksmndaki KOPYAklasr seilir. tiyle kaydedebilirsiniz. S L basarak iinize yaramayan bilgileri silip yer deitirebilirsiniz.
Resim 7 10: Pratiklik Ariv elde etme

tuuna basnz; tu YAPITIR olarak deiir.

tuuna basnz; tu ad deitirip YA-

LA tuuna basnz.

17- 22. maddeden devam ediniz. 18- Kopyalanmak istenen benzin beyni tipine gre olumu dosya seilir. (rnein CNG, sonra Citroen sonra C1.1100 sonra 4 cil) LA 19- emann alt sa ksmndak KOPYAtuuna basnz; tu YAPITIR olarak deiir. 20- Model Dosyas seilir. 21- YAPITIR tuuna baslr. 22- Yeni dosya oluturuldu. Dosya iindeki verileri deitirmek veya dosya adn deitirmek iin bu kitapkta anlatlan prosedrleri uygulaynz. Map ariv mensnden kmak iin program ana sayfaya geri dnp k tuuna veya bilgisayardan Esc tuuna basarak kabilirsiniz.

7.9. ARIV ELDE ETME

Verilerin grntlenmesi sayfasnda (DIAGNOS VERILERIN GRNTLENMES ). elde edilenleri kullanmaya yarar. stenilen elde edilmi bilgileri tanabilir bir bellee (disket, hafza anahtar vs.) veya PC farl bir yere GNDER tuuna basmak sure-

42

INSTALLAZIONE E TARATURA ECODRIVE PLUG&DRIVE

La vettura va bene?

Guidabilit: affinare transitori e strategie ritorno al minimo Installazione Ecodrive EcoDrive Guidabilit: abilitare strategia smagrimento O.L.

SI

NO
La vettura va bene? (attacchi, stacchi, spunto, ritorno al minimo)

NO
Controllo installazione telefonare Assistenza KITMTM

Automappatura

Controllo mappa e funzionamento vettura

NO
La vettura va bene? (condizione Open Loop)

SI SI
CONSEGNARE LA VETTURA AL CLIENTE

AUTOMAPPATURA

Inizio procedura

Fine procedura

OK
Minimo benzina Verifica dati Mappa Gas

3 Correzione Mappa Gas

KO

Effettuare 3 accelerate

Commutazione a Gas: 2 Correzione Mappa Gas

Commutazione Sequenziale Automatica da Benzina a Gas: 1 Correzione Mappa Gas

Passaggio benzina