Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
DE NIÑ@S
NIÑ@S BILINGÜES
1 ¿QUÉ
HIJ@
COMO
DEBEMOS HACER PARA FAVORECER QUE NUESTR@
SEA BILINGÜE Y DOMINE TANTO EL CASTELLANO
EL EUSKARA?
En primer lugar, El hábito de la lectura es
tened en cuenta que tanto el fundamental para
padre como la madre son desarrollar un bilingüismo
muy importantes para el verdadero, sobre todo
desarrollo lingüístico de l@s cuando ni el padre ni la
niñ@s. Para que un niñ@ madre hablan el otro idioma.
llegue a ser verdaderamente Animadles a leer mucho y,
bilingüe debe tener sobre todo, pedidles que os
abundante experiencia cuenten lo leído.
lingüística estimulante Para que l@s niñ@s Tanto el padre como la
(escuchar y hablar, leer y usen el lenguaje con fluidez y madre son muy
escribir tanto en euskara confianza es necesario importantes para el
como en castellano). Es hablar con ell@s en desarrollo lingüístico
también muy importante que situaciones y circunstancias
l@s niñ@s tengan una distintas, conocer y dialogar
de l@s niñ@s.
valoración positiva de sus dos con personas que hablen el Es también muy
idiomas, así como acercarl@s idioma, escuchar casetes con importante que l@s
a la mayor cantidad de cuentos, ver videos y niñ@s tengan una
experiencias culturales programas de televisión valoración positiva de
propias de ambos (teatro, (¡Cuidado! Es un medio pasivo
danza, juegos, ..). y debéis controlar qué ven y
sus dos idiomas.
cuánto tiempo)….
3 UN@ DE L@S
L@S PADRES-
PADRES-MADRES ES EUSKALDUN Y EL
OTR@ CASTELLANOPARLANTE. ¿QUÉ IDIOMA DEBEMOS
UTILIZAR CON NUESTR@S HIJ@S?
La estrategia Algunas sugerencias: La estrategia consiste
consiste en hablar con el El padre o la madre en hablar cada un@
niñ@ cada un@ que desconoce el euskara se
permanentemente en su esfuerza por aprenderlo para
permanentemente en su
idioma haciendo que le favorecer su uso en el hogar idioma con el niñ@
responda en el mismo, por lo menos en los momentos haciendo que le
intentando conseguir lo que en los que la familia está responda en el mismo.
se llama “bilingüismo reunida.
balanceado”. Esto crea Si la familia está
situaciones difíciles (¿qué reunida y se habla en
idioma hablar en la comida?) castellano, el padre-madre
que, generalmente, se euskaldun pide al hij@ que su
resuelven a favor del idioma relación fuera de esos
mayoritario –se acaba momentos sea siempre en
hablando castellano porque lo euskara. No hay que olvidar
saben tod@s y crea menos que el cambio de un idioma a
problemas-. Es importante otro e incluso el intercalarlo
que los padres-madres os es una facultad exclusiva de
pongáis de acuerdo en este la persona bilingüe.
punto.
4 GURE
AHAL
SEME-
SEME-ALABARI BI
DIOGU -EUSKARAZ
EUSKARAZ
HIZKUNTZATAN HITZ EGIN
ETA GAZTELANIAZ-
GAZTELANIAZ- BATERA?
Umea txikia denean dituela erakutsi nahi duelako.
Hizkuntza menperatu edo bigarren hizkuntza Horrelakoetan gurasoek
ikasten hasten denean hobe maitekiro gogoratu beharko
arte hobe da umeak da umeak pertsona diote hizkuntza bakarra
pertsona bakoitzarekin bakoitzarekin hizkuntza erabili behar duela:
edo euskaraz edo bakarraz egitea, nahasketak “mesedez, niri euskaraz /
gaztelaniaz egitea sor ez daitezen. Horregatik, gaztelaniaz esan …”
nahasketak sor ez guraso bakoitzak aukeratu Behin umea bi
duen hizkuntzaz zuzenduko hizkuntzen jabe dela eta bi
daitezen. zaio umeari beti. Prozesu hizkuntzak nahastu gabe
honetan normala izaten da erabiltzen dakiela –gaztetan,
Gerora, normala izaten umeak pertsonari berari bi normalean-, normala izaten
da umeak pertsona hizkuntzatan egitea, da umeak pertsona berarekin
berarekin bi hizkuntzak berarentzat hau jolasa bi hizkuntzak erabiltzea,
bezalakoa delako eta bi baldin eta pertsona horrek bi
erabiltzea. hizkuntzak menperatzen hizkuntzak badakizki.
UME ELEBIDUNEN
gurasoentzako gidaliburua
Zure seme-
DUT?
Orokorrean,
zuk euskaraz ondo ez
alabarentzat
jakitea zure arazoa
hizkuntzan eredu bada, zergatik ez duzu
txarra izan baino zuk arazo hori
lehenago hobe duzu konpontzen euskaltegi
umeari gaztelaniaz batean euskara
ikasten hasiz?
egitea.
Hori ez baduzu
egiten eta euskara
txarto menderatzen
daitezke eguneroko bizitzan
baduzu, zure seme-
eta horrela zure umeek
alabarentzat hizkuntzan
ikusiko dute zuretzako
eredu txarra izan baino
euskara ere hizkuntza
lehenago hobe duzu umeari
garrantzitsua dela. Honekin
gaztelaniaz
batera, oso inportantea da
egitea.
umeak euskararen kulturan
Hala ere,
ere sartzea: Olentzero;
gaztelaniaz
jaialdiak; euskarazko
hitz eginda
liburu, pelikula eta jolasak;
ere, ez ahaztu
.. umeek ikus dezaten
euskara ere
familian euskal kultura
goraipatu behar duzula:
maite dugula.
agurrak, esaldi errazak,
zorionak, ...... erraz sar
UME ELEBIDUNEN
gurasoentzako gidaliburua
7 NIRE SEME-
Oso
SEME-ALABAK BI HIZKUNTZAK NAHASTEN DITU,
EUSKARA ETA GAZTELANIA. ZER EGIN BEHAR DUGU?
normala da, - UMEAK: Pantaloi hauek ez hizkuntzetako hitzak
batez ere elebitasunaren zaizkit gustatzen! nahastu biak dakizkiela
hasieran. - HELDUAK: Oso praka erakusteko.
Askotan umeak ez du politak dira. Praka hauek Horrela bada,
hizkuntza bateko hitz bat modan daude eta zure arazorik gehienetan ez dago,
ezagutzen eta beste lagunek antzeko prakak baina kontuz zeren batzutan
hizkuntzatik hartzen du. erabiltzen dituzte. honelako egoerak ematen
Honelakoetan umeari eredu dira umeak euskarari utzi eta
garbia eman behar diogu Gerta liteke ere gaztelaniari eusten hasten
ahal den guztietan ondo umeak bi hizkuntzekin denean.
bereganatu arte: jolastu nahi izatea eta bi
8 GURE SEME-
SEME-ALABA NERABEAK GERO ETA GAZTELANIA
GEHIAGO ERABILTZEN DU. ZERE GIN BEHAR DUGU?
Nerabezaroan eta Ezin da ahaztu da, geroan erabaki zuzenak
gaztaroan gurasoak kontrola batzuetan gazteek hizkuntza eta sendoak hartzeko
galtzen hasten dira haren bati muzin egiten diotela, kapazak izan daitezen,
seme-alabek erabiltzen baina gero beranduago etxean euskaraz egitearen
duten hizkuntzen inguruan. berreskuratzen dutela. erabakiari tinko eutsiz.
Gazteek bi Estrategia bat izan
hizkuntzak, euskara eta daiteke gazteei azaltzea
gaztelania mantentzekotan, zelan gurasoen kontra
eurek hartutako joateagatik euskara ez
erabakiarengandik izango da erabiltzea hartu duten
gehiago, gurasoei erabakiak azken batean
obeditzeagatik baino. gaztelania bakarrik erabili
Gurasoek kontutan hartu nahi dutenen menpeko egin
behar dute gazteak dituela. Gazteek
behartzean batzuetan krisialdi hauetan galtzen
kontrako jarrerak hartzera duten hizkuntza-kopurua
bultzatzen dituztela nahi gutxitu ahal izateko,
gabe. gurasoek jarraitu ahal dute
Hobe izan daiteke gazteekin euskaraz egiten,
lorazain arduratsu bezala gazteek erdaraz erantzuten
jokatzea: euskaraz egin badiete ere. Gurasoek
dezaten motibatuz, euskaraz “lorazain arduratsu ” bezala
egiteko aukerak eskainiz, egin dezaketen gauza
etxean euskaraz egiteko bakarra gazteei baldintza
ohiturari tinko eutsiz. egokiak eskaintzea baino ez
UME ELEBIDUNEN
gurasoentzako gidaliburua
9 BIGARREN
BIGARREN HIZKUNTZA BAT IKASTEAK GUTXITZEN AL
DU LEHENENGO HIZKUNTZAREN ERRENDIMENDUA?
Hizkuntzak ez dira bestea baino hobeto
Beti horrela ez bada
ere, ume elebakarrak bata bestearen lepotik menperatzen du eta gainera
elikatzen. Hizkuntzak zein hizkuntza bakoitza egoera
hobeto erabiliko du bere aldetik garatzen dira. konkretu batzuetan
bere hizkuntza, ume Bigarren hizkuntza bat erabiltzen du. Beti horrela
elebidunak baino, baina ikasteak ez du lehenengo ez bada ere, ume
elebiduna bi hizkuntza hizkuntza kaltetzen, elebakarrak hobeto erabiliko
eta bi kulturaren jabea hizkuntzen artean du bere hizkuntza ume
transferentzia ematen elebidunak baino, baina
da eta bietan garatu delako, hau da, batean elebiduna bi hizkuntza eta bi
daiteke, eta ikasten dena aldi berean kulturen jabea da eta bietan
elebakarra ez. bestean ere erabilgarria da. garatu daiteke, eta
Dena dela, oso elebakarra ez.
garrantzitsua da ume Ikerketek diotenez,
elebidunak (euskara eta elebidunak gutxienez
gaztelania dakizkitenak) elebakarrak bezain
elebakarrekin (gaztelania burutsuak dira inteligentzia
bakarrik dakitenak) ez frogetan eta euren hizkuntza
konparatzea hizkuntzaren biak ondo garatuta badituzte
garapenari begira, eta emaitza hobeak ematen
konparatu nahi izatekotan dituzte. Orokorrean
elebidunak elebidunekin eta erraztasun gehiago agertzen
elebakarrak elebakarrekin dute arrazonamenduan,
konparatu beharko lirateke. pentsatzeko malgutasunean,
Ume elebidunak komunikatzeko gaitasunean,
orokorrean hizkuntza bat pentsatzeko ahalmenean …
10 GURE SEME-
SEME-ALABAK BERE HIZKUNTZA BIAK
ERDIZKA IKASIKO DITU ETA EZ BAKARRA
ERABILIKO BALU BEZAIN ONDO?
ONDO?
hiztegia elebakarrarena Holakoetan bai, posiblea
Eza da zelan horrela baino aberatsagoa da. da umeak ez lortzea bi
izan behar. Umeen ikasteko Baliteke ere zenbait hizkuntzetan aurrerapen
gaitasunak ez dauka mugarik. momentutan ume elebidunak nahikorik.
Munduko biztanleen bi elebakarrak baino
herenak elebidunak dira eta atzeratuago ematea Munduko
arazo hori ez da sumatu. hizkuntzan, baina atzerapen biztanleriaren
Baliteke ume elebidunak horiek puntualak izaten dira.
Arriskurik handiena da
bi herenak
hizkuntza batean ume
elebakarrak baino hiztegi gurasoek, umea eskolan elebidunak
pobreagoa agertzea, baina bi hobeto joatearren edo, dira.
hizkuntzetan darabilen etxeko hizkuntza
baztertzea erabakitzea.
UME ELEBIDUNEN
gurasoentzako gidaliburua
11 GURE SEME-
SEME-ALABA ESKOLAN TXARTO DABIL.
EUSKARAZ IKASTEN DUELAKO IZAN DAITEKE?
Orokorrean ume porrota eragotzi, ezta Honen inguruan, ezin
batek hizkuntza bat ikasteko sentimendu edo jarrera dugu ahaztu umeek erraz
behar duen denborak ez arazorik ere. Elebitasuna ikasiko dituztela hizkuntza
dauka zerikusirik ikasketak izan daiteke eskola- biak baldin eta giro
ondo burutzearekin ala ez. porrotaren arrazoia, bai, baikorrean bizi badira eta
Ikerketa batzuek baina bakarrik umea eskolara bi hizkuntzak praktikatzeko
diotenez, ezin zaio hizkuntza bat ondo garatu aukera egokiak ematen
elebitasunari umeen eskola- gabe sartzen bada. bazaizkie.
12 GURE SEME-
SEME-ALABEI ESKOLAKO ETXERAKO LANAK
EGITEN
EGITEN LAGUNDU NAHI DIEGU, BAINA EUSKARAZ
EZ DAKIGU. IKASIKO GENUKE BAINO MUNDU
OSOAK DAKI HIZKUNTZA BERRI BAT IKASTEKO NAGUSIOI
UMEEI BAINO GEHIAGO KOSTATZEN ZAIGULA.
Hizkuntzak ikasterakoan ume txikiek ikasketetan lagundu nahi izanez gero, oso
helduek baino erraztasun gehiago dutela gomendagarria izango litzateke zuek euskara
pentsatzea okerra da. Egia da ume txikiek ikastea. Ikasi ezingo bazenute zuen seme-
hizkuntza berriaren hoskera errazago hartzen alabek etxerako lanak euskaratik gaztelaniara
dutela, baina gazteek eta helduek pentsatzeko itzuli ahal dizkizute eta zuek gaztelaniaz
duten ahalmenagatik azkarrago ikasiko dute lagundu.
ume txikiek baino. Beraz, zuen seme-alabei
13 GURE SEME-
SEME-ALABAK ELEBIDUNAK DIRA. NOIZ
IZANGO DIRA GAUZA HIZKUNTZA BATETIK
BESTERA ITZULTZEKO?
BATETIK
14 GURE SEME-
SEME-ALABAK BADAUKA DIAGNOSTIKATUTAKO
ARAZO BAT (IKASTEKO ZAILTASUNAK,
HIZKUNTZAREKIN ARAZOAK, SENTIMENDU-
SENTIMENDU-ARAZOAK…).
HIZKUNTZA BAKARREAN HITZ EGIN BEHAR DIOGU?
Etxean bi hizkuntza Askoz inportanteagoa *Galdetu espezialistari, baina
erabiltzeak ez dauka zer da etxean beti erabili den informa zaitezte ea
ikusirik umeak hizkuntza- hizkuntza sendotzea umeari elebitasun-arazoetan
arazoak edo ikasteko konfiantza emateko. Etxean esperientziadunak diren.
arazoak izatearekin. euskara eta gaztelania
Ume elebidunek batera erabiltzen badira, eta *Hizkuntza bakarrean
halako arazoak izan umeak hizkuntza-arazoak egiteko aukera hartzen
ditzakete, bai, baina baldin baditu, inoiz egin baduzue, etxeko hizkuntza
elebitasuna ez da horren daiteke hizkuntza bakarrera hautatu eta ez hartu behin
arrazoia. Bost umetik batek pasatu (umeak hobetu betiko erabakia bezala. Ahal
(%20) hizkuntza-arazo menperatzen duena) umeak baduzue, geroan bi
arinak izaten ditu eta hizkuntza bat ondo garatu hizkuntzetara berriro itzuli.
normalean ezer berezirik dezan, baino gerora bi
egin gabe edo espezialisten hizkuntzetara pasa daiteke *Kontuz ibili baztertutako
laguntzaz zuzentzen dira. berriro. Honelako erabakia hizkuntza umearen buruan
Badira guraso eta hartu baino lehenago, sentimendu negatiboekin
espezialista asko hizkuntza- kontutan hartu urrats hauek: erlazionaturik gera ez dadin.
arazoak agertzen dituen
umearen gurasoei etxeko *Ez bota errua elebitasunari Bost umetik batek
hizkuntza, hizkuntza ez baita erraza bera hizkuntza-arazo arinak
gutxitua (euskara zuen umearen arazoaren sortzaile
izaten ditu eta
kasuan) baztertzea izatea.
aholkatzen dietenak. normalean ezer
Erabaki honek arazo *Hitz egin arazo bera izan berezirik gabe edo
larriak sor ditzake duten beste guraso elebidun espezialisten laguntzaz
umearengan, segurtasun batzuekin. zuzentzen dira.
falta nabaritu dezakeelako.
16 GURE
IZAN
SEME-
SEME-ALABA TOTELA DA. ELEBITASUNAGATIK
DAITEKE?
Egia da ume batzuk Beraz, umea lasaitu eta
bi hizkuntza ikasten hastean ezer gertatuko ez balitz
toteltze-arazoak agertzen bezala jokatu, umea
dituztela gehiegizko animatuz.
informazioaz erabiltzeagatik, Dena dela, arazoa
baina bi hizkuntzak garatu konponduko ez balitz
hala normalean arazo horiek espezialista batengana jo
desagertu egiten dira. beharko litzateke, baina beti
Umetan toteltze- ahaztu gabe bi
arazoak oso normalak dira, hizkuntzetatik batera
berdin umeak hizkuntza pasatzea ez dela
bakar bat erabili zein bi edo konponbidea eta gainera
Ume txiki askok 3-4 hiru erabili. Normalean arazo batzuetan umearengan
urteko adinarekin toteltze- hauek berez konpontzen dira nahasmen gehiago sor
arazoak izaten dituzte baina espezialistarengana joan dezakegula zeren eta berak
oso azkar zuzentzen dira. gabe. Arazoa konpontzeko pentsa dezake hizkuntza
Toteltasuna ikertu nahikoa izaten da umea ez bakar batean egiten duzuela
duten adituek ez diote estutzea eta hitz egiteko bera totela delako, eta
elebitasunari errua behar duen denbora orduan bere arazoaren
botatzen. ematea. kontzienteago egiten
dugulako umea.
17 IRAKURKETA-
IRAKURKETA-PROZESUA ZEIN HIZKUNTZETAN
IKASI BEHAR DUTE LEHENENGOZ?
Irakurtzen erraztuko duela bigarren
jaiotegunetik aurrera hizkuntzan irakurtzea.
ikasten da. Entzutea eta Umeak ez du birritan
hitz egitea irakurketarako irakurtzen ikasi behar,
hastapenak dira. Gurasoek hizkuntza batetik bestera
umeari irakurtzen lagundu transferentzia handia
ahal diote umeak letra bat dagoelako. Gainera, bigarren
bera jakin barik: ipuinak hizkuntzan irakurtzea asko
irakurriz, jolasteko liburuak laguntzen dio hizkuntza hori
emanez, … Gurasoek jakin ikasteari, are gehiago
behar dutena zera da: hizkuntza hori gutxitua Bigarren hizkuntza
bigarren hizkuntza batean denean eta umeak batean irakurtzeak
irakurtzeak lehenengo praktikatzeko aukera gutxi lehenengo hizkuntzaren
hizkuntzaren irakurtze- duenean.
irakurtze-prozesuan du
prozesuan duela oinarri, hau
da, hizkuntza batean
oinarri.
irakurtzen jakiteak asko
UME ELEBIDUNEN
gurasoentzako gidaliburua
GURE SEME-
SEME-ALABAK DAKIZKIEN BI HIZKUNTZAK