ARHITEKTONSKE KONSTRUKCIJE I FIZIKA ZGRADE I

6. predavanje - 9.11.06.

ELIK KAO MATERIJAL U ARHITEKTURI

V.pred. Mateo Bilu, d.i.a.

studeni 06

elik

ELIK
metal - legura eljeza -u stanju crvenog usijanja lako se obrauje legira se s dodacima ugljika, silicija, mangana, kroma, bakra, nikla,..

iroka primjena u arhitekturi - nosivi konstruktivni elementi (stropovi, grede, krovovi, mostovi, reetkasti nosai) - obloge (podovi, zidovi, stropovi, fasade, krovovi) - stubita - graevinska stolarija (prozori, vrata) - pomone konstrukcije (oplate, skele) - spojna sredstva - ograde, mree, uad, druga galanterija u zgradama, ... - nezamjenjiv u izvedbi visokih zgrada

studeni 06

elik

vea koliina ugljika od 1,7% u eliku - sirovi eljezo - krto manje koliine - elik za armirani beton do 0,6% ugljika, visokovrijedni elik do 0,25% vlana vrstoa - najbitnije svojstvo elika - granica elastinosti, granica velikih izduenja i granica loma (GA 240/360; RA 400/500)

studeni 06

elik

SVOJSTVA ELIKA
dobra svojstva u odnosu na ostale materijale vrlo visoka vlana i tlana vrstoa izotropnost mala prosjena prostora teina konstrukcija od elika mogunost povezivanja elemenata mane: neotpornost na poviene temperature (pri 600 C, nosivost pada na 40% od normalne) neotpornost na koroziju (u vlanoj atmosferi i kod izloenosti vodi ili solima) visoka provodljivost topline i zvuka (jako lo toplinski izolator) gustoa elika 7850 kg/m izbjegavanje korozije - zatieni poloaji konstrukcije - visokovrijedni legirani elici s kromom ili niklom (Inox elik , rostfrei) - temeljni i zatitni premazi za izloene eline konstrukcije - plastificiranje, hladno ili vrue cinanje, bruniranje, lakiranje ...
studeni 06 elik 4

PROIZVODI OD ELIKA
1. toplo valjani limovi (tanki i debeli), puni i perforirani, ravni ili profilirani (trapezni) 2. hladno valjani limovi sa prevlaenjem povrine drugim materijalima koji ga tite od korozije (aluminij, pocinani lim, umjetne mase, bijeli lim ( krom) 3. cijevi (beavne i avne) - okrugle, sanduaste, kvadratne 4. valjani profili (tranice, U, L; Z, I 5. puni profili (ipke) - okrugli, kvadratni, esterokutni, plosna eljeza 6. kovani i lijevani komadi

studeni 06

elik

armaturni elik glatka armatura - ipke 5, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 25, 28, 30, 32 (GA 240/369) rebrasta armatura - isti profili ali i do 40 mm (MA 400/500) mreasta armatura - zavarene ipke, dimenzije mrea 215-220/500-600 cm glatke ipke (MAG 500/560), rebraste ipke (MAR 400/500)

studeni 06

elik

valjani profili uskopojasni i irokopojasni profili - ovisno o namjeni

studeni 06

elik

studeni 06

elik

profilirani limovi za stropne ploe na elinim nosaima

1. Trapezno profilirani limovi. Vii profili po cijeloj duini poprena izboenja u gornjem pojasu i rebru

2. Limovi s uvuenim rebrima. Rebra slue i kao ine za vjeanje podgleda stropa

3. Trapezni i ravni lim ili dva trapezna lima meusobno spojeni

studeni 06

elik

zatita elika od poara nosive dijelove konstrukcije izvedene od elika potrebno je zatititi od poara (brzo poputanje konstrukcije u sluaju izloenosti poaru) vatrootporna buka (vermikulitna buka) ubetoniranje nosaa vatrobrani premaz (pirostopi) vatrootporne obloge ploama (gipskartonske, gipsvlaknaste, negor ploe)

studeni 06

elik

10