Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
DA
YAN Sergey DALALYAN Anak HAKOBYAN Vardan 1 hunisi 1999.
1 Nerauyun
A ArmTEX- TEX-um L TEX-um hayeren lezvov grelu hamakarg : Ays hamakarg gtagorelu hamar anhraet unenal TEX ragir A (plain TEX /kam L TEX 2 formatneri het), inpes na METAFONT ragir: Hamakarg karo gtagorvel inpes latinakan ste{ naar uneco hamakargi vra (aanc or hatuk hayerenacman), aynpes l kamayakan haykakan stenaar unecoi vra, ayn payma{ nov or hayeren aybuben gtnvi ndlaynva ASCII ayusaki erkrord kesum, aysinqn 128-ic 255 dirqerum: Ayd paymanin bavararum, ri{ naki hamar, ArmSCII8 haykakan standart: ArmTEX hamakarg anvar (freeware): Karo eq ayn aanc mta{ hogvelu baanel er nkernerin barekamnerin, miayn ayn paymanov or oxanceq bolor fayler (anxtir): Bayc erbeq ooxuyun mi mtcreq ays hamakargi mej, aanc heinakneri hamaaynuyan: Mi tatanveq mez dimel bolor harcerov aajarkuyunnerov:
ArmTEX-i teadrman (installation-i) hamar anhraet bolor tee{ kuyunner gtnvum en readme.txt faylum: Hamakarg gtagorelu hamar bavakan karoanal ayn kanel er fayleric, tirapetel taatesakner oxo hramannerin ima{ nal e inpes petq nermuel teqst stenaaric: Ays gorou{ yunner nkaragrva en hajordo ereq bainnerum:
2 Taeri
Ee er hamakargi tva haykakan stenaarov, apa ta{ er petq nermuven taadaruyan het yal ayusaki hamaayn` Aa Bb Gg Dd Ee Zz
a b g d e z e u t, th g
Ii L l Xx Kk H h Mm
i l x c k h dz gh j m
Yy Nn
Oo Pp Jj Ss Vv
y n sh o ch p j r s v
T R C W Q
t r c w q
F f Uu
t r c w p, ph q ev o f u, ow
Ayusak 1: Taadaruyun: Inpes er um ays ayusakic, oro taer unen krknaki ta{ adaruyun. rinak <> ta stanalu hamar kareli nermuel inpes <t>, aynpes l <th>: Meataer stanalu hamar petq ha{ mapatasxan taadaruyan mej latinakan oqrataer (bolor kam miayn aajin) oxarinel meataerov: rinak <> ta sta{ nalu hamar kareli nermuel <T>, <TH> kam <Th>: Bacauyunnern en < >-, or meata uni, <u>-n, ori meata uni erku grela . nermuelov <U> kam <OW> kstanaq <U>, isk nermuelov <Ow>` <Ow>: Nenq, or ArmTEX 1.0-i gtagora taadaruyan hamakarg tarbervum Ayusak 1-um bervaic: Aveli grit` { <> tai hin grela er <z>- <zh>- oxarinvel en <g>-ov: { <> tai hin grela ` <ts>-, oxarinvel <c>-ov: 2
{ <> tai <j> <ch> hin grela eric ArmTEX-i nor tarberakum nergravvel miayn aajin: Ays tarberuyunneri pataov, ArmTEX 1.0-ov grva er fayler karo en ooxuyunneri kariq unenal: Neroamit klineq ez ays neuyun pataelu hamar: Taadaruyan ayspisi ntruyun ooxuyun omanc mot karo zarmanq kam dgohuyun aa{ jacnel, sakayn ayn uni byektiv pataner, oronq kqnnarkven suyn bani verjum: Baci taeric hamakarg tva na het yal ketadrakan ( o miayn) nannerov` . , : ` | ? ! { ' ... .... ( ) [ ] mijaket, grela ` [ . ] : storaket, grela ` [ , ] : verjaket, grela ` [ : ] : bu, grela ` [ ] : et, grela ` [ | ] : paruyg/harcakan nan, grela ` [ ? ] : erkaracman/bacakanakan nan, grela ` [ ! ] : miuyan gik, grela ` [ - ] : anjatman gi, grela ` [ \textanjgic ] kam [ \| ] : enamna/toadari nan, grela ` [ - - ] : apaarc, grela ` [ ] : kaxman keter, grela ` [ ... ] : bazmaket, grela ` [ .... ] : ax kor akagi, grela ` [ ( ] : aj kor akagi, grela ` [ ) ] : ax ui akagi, grela ` [ [ ] : aj ui akagi, grela ` [ ] ] : 3
ax avor akagi, grela ` [ \textbraceleft ] kam [ \{ ] : aj avor akagi, grela ` [ \textbraceright ] kam [ \} ] : lat. bacakanakan nan, grela ` [ \textexclam ] kam [ \! ] : ket-storaket, grela ` [ ; ] : bacvo angliakan akert, grela ` [ ] : akvo angliakan akert, grela ` [ ] kam [ " ] : dolari nan, grela ` [ \textdollar ] kam [ \$ ] : tokosi nan, grela ` [ \textpercent ] kam [ \% ] : astani, grela ` [ * ] : gumarman nan, grela ` [ + ] : kotoraki nan, grela ` [ / ] : bacvo akert, grela ` [ < ] kam [ << ] : akvo akert, grela ` [ > ] kam [ >> ] : havasaruyan nan, grela ` [ = ] :
at-i
nan, grela ` [ @ ] :
lat. harcakan nan, grela ` [ \textquestion ] kam [ \? ] : lat. erkar gi, grela ` [ - - - ] : angliakan hamari nan, grela ` [ \texthash ] kam [ \# ] : angleren < >, grela ` [ \textand ] kam [ \& ] :
Inpes nkateciq, oro nanner unen erku grela , oroncic mek uni \text... tesq: Aydpisi nanner tpelu aavel vstaheli mijoc \text... hramani gtagorumn , minde nuyn nan tpo myus hraman, linelov aveli harmar gtagorelu hamar, karo anha{ A mateeli linel L TEX-i oro aeneri (package-neri), kam nuynisk A L TEX-i apaga tarberakneri het: Inpes ktesnenq Bain 3.1-um, gtagoro nuynisk hnaravoruyun uni <anjatel> ayd hramanne{ ric omanq: 4
Ee er hamakargi tva haykakan stenaarov, apa i havelumn ver nkaragrva mijoci, stenaari vra goyuyun uneco taer nanner karo en nermuvel anmijakanoren: Nenq, or dbaxtabar hayeren teqstum toadarum inqna{ berabar i katarvum: Ayn iragorelu hamar karo eq gtagorel A bun L TEX-i [ \- ] Ar mTEX-i [ \armuh ] (ARMenian Unconditional Hyphenation) hramanner: Verjin hraman katarum o paymanakan toadarum imast uni gtagorel gatnavanki <> uneco ba{ erum < > kcagir toadarov kiselis: rinak, karo eq nermuel <si\-ra\-marg>, <bu\armuh nuthyun> kam <Se\armuh van>: Verjapes nkatenq, or at hazvagyut depqerum, stacva ar{ dyunq karo tarbervel naxatesvaic: rinak, ee <t> tain anmijapes hajordum <h> ta, bnakan kliner gtagorel <th> ta{ adaruyun, sakayn verjins kmeknabanvi orpes <> ta: Nman yurimacuyunneric karo eq xusael <th>-i oxaren nermuelov <t\textbreaklig h> kam <t\*h>: Nenq, or mer taadaruyan hama{ kargi steman katarelacman erkrord skzbunqn eel (aajin iharke linelov ar elahayereni het fonetik hamapatasxanuyun) nman yurimacuyunneri minimizacum: rinak, suyn enark kaz{ melis, menq o mi angam aydpisi depqeri enq handipel (bnakanabar, baci ditavoryal berva rinakneric): Stor mejberum enq mez hayt{ ni aydpisi yurimacuyunneri lriv cank. 1. <ev> taaxumb parunako bolor baer, rinak` <tareverj> ba karo taadarvel orpes <tare\*verj>: 2. Apaarc kam angliakan akert` oro taerin hajordelis, rinak [ mat ] nermuelis anspaselioren kstacvi [ \ma' ]: Nenq, or ays depqum baci <\*>-i gtagorumic, ka na het yal luum` [ mat" ]: 3. Het yal baer nrancov kazmva barduyunner` { dzzal [d\*zzal], { tha [t\*haj], { thas [t\*has]: Nuynanman depqer gtnelis, xndrum enq mez imacuyan mej dnel` ver berva cank lrivacnelu npatakov: 5
\usepackage{armtex}
tpelov er fayli skzbnamasum (\documentclass \begin{document} hramanneri mij ): Ays aein kareli tal het yal fakultativ argumentner` latin, notstar, notbar, notexclam, notdots safe: Ays argumentner karo en gtagorvel miaamanak, rinak` \usepackage[latin,notbar,notexclam]{armtex} : Aym nkaragrenq ays argumentneri imastner: ArmTEX-` latin argumenti bacakayuyan depqum, hayeren lezvov tpum er dokumenti himnakan teqst, inpes na bovandakuyu{ n, gluxneri bainneri anunner ayln: Sakayn, ee da er uza , apa karo eq gtagorel latin argument hayeren teqst sta{ nalu hamar kirael taatesakner oxo hramanner, oronq nka{ ragrva en 4.1 banum: A ArmTEX- verasahmanum <\*>, <\|> <\!> L TEX-i standart hramanner` pahpanelov nranc imast maematikakan eanakum: Ee er mot aydpisi verasahmanumneri het kapva problemner a{ ajanan, apa karo eq drancic yuraqanyur <anjatel>` gtagor{ elov hamapatasxanabar notstar, notbar kam notexclam fakulta{ tiv argumentner: A L TEX- \vdots \ddots hramanner iragorelis keter vercnum nacik taatesakic (i tarberuyun maematikakan eanakum A keter dno myus hramanneri): ArmTEX- uum L TEX-i ayd tar{ rinak varq` verohiyal hramanner verasahmanelov: Ee er mot aydpisi verasahmanumneri het kapva problemner aajanan, apa karo eq ayn <anjatel> gtagorelov notdots argument: Ee duq npatakaharmar eq gtnum miaamanak <anjatel> ver nkaragrva bolor hing verasahmanumner, apa karo eq gtagorel safe argument: Nenq, or ArmTEX-um gtagorvo taatesaknerum taer n{ anner dasavorva en OT6 dirqabaxman hamaayn: Ee gtagor{ 6
A um eq L TEX-i armtex ae, apa OT6- kanvum inqnstinqyan: Ayd depqum o miayn kariq ka, ayl na i kareli OT6- kanel <eqov>, A aysinqn gtagorelov L TEX-i standart fontenc ae: Verjapes, hayeren stenaar gtagorelu hamar petq kaneq A L TEX-i standart inputenc ae` er stenaarin hamapatas{ xano dirqabaxman anun (oqrataerov) orpes argument ta{ lov, rinak` \usepackage[armscii8]{inputenc} : Dbaxtabar, ArmTEX 2.0-um naxatesva miayn ArmSCII8 dir{ qabaxum: Verjins sahmanva armscii8.def faylum, or karo eq orpes himq gtagorel ayl dirqabaxumner sahmanelu hamar: Owrax klinenq stanal er sahmana orarka ayl dirqabaxumner` ArmTEX-i hetaga tarberaknerum ndgrkelu npatakov:
ArmTEX- plain TEX-um gtagorelu hamar, nax aaj petq kan{ el arm.tex fayl` het yal hraman teadrelov er fayli skzbum. \input arm : Hayeren stenaar gtagorelu hamar anhraet kanel na kbdencod.tex fayl` \input kbdencod : Verohiyal kbdencod.tex fayl naxatesva ArmSCII8 dirqa{ baxman hamar: Ayd fayl karo eq himq ndunel ayl dirqabaxumner sahmanelu hamar: Owrax klinenq stanal er sahmana orarka ayl dirqabaxumner` ArmTEX-i hetaga tarberaknerum ndgrkelu npatakov:
Ayusak 2: rogonal hramanner: Taatesak oxo ayn hramanner, oronq sksvum en \arm-ov, ha{ A mapatasxanum en L TEX-i \text-ov sksvo hramannerin: Nenq, or Ayusak 2-i hramanner linelov oxadarabar rogonal, rogo{ 8
A nal en L TEX-i standart hramanneri het: Dra patan ayn , or haykakan eanakum gtnvelu depqum, Ayusak 2-i hramanner na{ xapes mtnum en haykakan eanak, in kayanum mi arq goro{ uyunneri katarman mej, oronq, haykakan eanakic durs galu hramani het miasin, knkaragrven Bain 4.1.4-um: Verjapes nenq, or patmakan patanerov, inpes na ArmTEX 1.0-i het hamaaynecva linelu npatakov, cmr cmss ntaniqner ntro hramanneri anunner gtagorum en hamapatasxanabar tm ss <armatner>` avandakan rm-i sf-i oxaren:
\artm \artmit \artmsl \artmbf \artmbfit \artmbfsl \arss \arsssl \arssbf \arssbfsl
* * * *
Ayusak 3: O rogonal hramanner: Baci ayd ArmTEX- uni haykakan taatesakneri het axatelu seakan o rogonal hramanner, oronq berva en Ayusak 3-um: Ayd ayusakum astaniov nva hramanner gorum en na maema{ tikakan eanakum: 9
Ayusak 4: Maematikakan eanaki hramanner: Hnaramit nerco knkati, or ays verjin ayusaki hramanner hamapatasxanum en Ayusak 3-i astaniov hramannerin:
Verjapes hiatakenq \latArmTeX \ArmTeX hramanner, oronq verartadrum en hamapatasxanabar ArmTEX ArmTEX logoner: Ays hramanner gorum en inpes hayeren, aynpes l o hayeren e{ anaknerum, rogonal en hamapatasxan eanaki taatesak oxo hramannerin:
4.2 Plain TEX-i depqum
Plain TEX- uni taatesakneri het axatelu ayn kun hama{ A karg, orov tva L TEX 2 -: Ayd isk pataov, Ar mTEX- gta{ gorelis plain TEX-um, ver nkaragra hramanneric gorum en miayn \armdate, \armhyph, \armdateoff, \armhyphoff, \aroff, \latArmTeX \ArmTeX, inpes na Ayusak 3-um trva hramanner: Myus tarberuyunn ayn , or \rm, \sf, \tt, \bf, \it, \sl \sc hramanner tva en hayeren eanakic inqnuruyn durs galu hat{ kuyamb: Hayeren eanakic durs galu anhraetuyun unenalu depqum karo eq gtagorel \aroff hraman: Verjins o haykakan normal taatesaki ntruyun iragorelu hamar gtagorum \arofffont-i areq: Ayd areq \rm , bayc ayn kareli oxel, ri{ nak` \let\arofffont=\bf: Verjapes andradananq \latArmTeX \ArmTeX hramannerin: Ays A hramanner gorum en gree inpes L TEX-i depqum: Mi tarberu{ yunn ayn , or nranq petq gtagorven hamapatasxan ea{ naknerum: Baci ayd, orpeszi \ArmTeX hraman hangecni cankali ardyunqi, karo anhraet linel oxel \arofffont-i areq. rinak ArmTEX stanalu hamar petq nermuel {\artmbf \let\arofffont=\bf \ArmTeX} :
11
Havelva
A OT6 dirqabaxman ayusakner
A.1 artmr10 taatesak
0
00 01 02 03 04 05 06 07 10 11 12 13 14 15 16 17
( 0 8 @ H P X ` h p x
! ) 1 9 A I Q Y a i q y
" * 2 : B J R Z b j r z
# + 3 ; C K S [ c k s {
12
$ , 4 < D L T \ d l t |
% 5 = E M U ] e m u }
& . 6 > F N V ^ f n v ~
' / 7 ? G O W _ g o w
00 01 02 03 04 05 06 07 10 11 12 13 14 15 16 17
( 0 8 @ H P X ` h p x
! ) 1 9 A I Q Y a i q y
" * 2 : B J R Z b j r z
# + 3 ; C K S [ c k s {
$ , 4 < D L T \ d l t |
% 5 = E M U ] e m u }
& . 6 > F N V ^ f n v ~
' / 7 ? G O W _ g o w
13
14