ZATITA UME

Predmet: Zatita ivotne sredine

Student: Lazar Radivojevi 10897/09 Smer: turizam i ugostiteljstvo

POJAM UME
uma

je sloena biljna zajednica ili biogeocenoza (eko sistem) umskog drvea koje utie jedno na drugo, kao i na sredinu u kojoj se nalaze. delovi ume kao ekosistema su: -Zemljite, - Vazduh -umska ivotna zajednica i - Geoloka podloga.
Osnovni

VRSTE UMA
umski ekosistemi su veoma raznovrsni. Sve ume se mogu grupisati u etiri osnovna tipa: - Liarske zimzelene - Liarske listopadne - etinarske zimzelene - etinarske listopadne

UMSKI BIOMI
Biom je skup slinih ekostistema. Svi biomi se udruuju u najsloeniji sistem biosferu. Meu suvozemnim biomima na zemlji, najbrojniji su umski biomi, i oni su:

- tajge - irokolisne i meovite ume umerenih predela - etinarske ume umerenih predela - tropske i suptropske suve irokolisne ume - tropske i suptropske vlane irokolisne ume - tropske i suptropske etinarske ume

ZNAAJ UME

Za opstanak planete zemlje, veliki znaaj imaju ume. Njena najvea neposredna korist je proizvodnja kiseonika. U svetu se 21 mart obeleava kao dan uma. ume su izvor iste vode, istog vazduha i hrane. Obezbeuju mnogo znaajnih funkcija za celo drutvo , sigurno stanite za floru i faunu, grau za nae kue, celulozu za papir, predivne pejzae kao i arheoloko i istorisko naslee. U umama krue organska materija, kiseonik, ugljen dioksid, azot, kao i druga vana jedinjenja.

UME SU UVARI PRIRODE

One uvaju i proiavaju vodu, tite od poplava, a za vreme sue oskrnjavaju vodotoke. uvaju i tlo, tite ga od isuivanja i osiromaenja, te klizanja i erozije. Takoe, ume su i uvari mnogobrojnih biljaka i ivotinja.
Osim to svojim intervencijama u prirodi ovek uslovljava njihovo nestajanje, on zagaivanjem svoje okoline posredno unitava i postojee umske ekosisteme.

UZROCI PROPADANJA UMA

zagaenje tla, izvorita i vodotoka od neproienih otpadnih voda i divljih deponija, velike vremenske nepogode koje uzrokuju vetrolome i vetroizvale, neracionalne umsko-uzgojne mere, primena teke mehanizacije, koja sabija tlo i spreava propusnost tla, kao i tete kod primene mehanizacije, starost i smanjena fizioloka aktivnost stabala i zajedniko delovanje vie nepovoljnih faktora.

SOCIJALNI I ESTETSKI ZNAAJ UME

1) 2)

3) 4) 5)

ume imaju veliki socijalni i estetski znaaj za oveka. ume su zapravo svojevrsne ekoloke tvornice. One utiu na smanjenje koliine ugljendioksida u atmosferi, to dovodi do globalnog zagrevanja, tj. efekta staklenika. Uetvuju u kruenju vode u prirodi ume imaju i veliki estetski znaaj Veliki znaaj i njena vanost uma za oveka, za jednu dravu i za celi svet, uslovio je nastanak zakona o umama.

PREVENTIVNE MERE ZATITE

DELIMO NA: - OBRAZOVNO-ODGOJNE, - PROPAGANDNE I - PREVENTIVNO UZGOJNE.

ZATITA UMA OD TETNIH INSEKATA

- Preventivne mere zatite pravovremeno uklanjanje svih potkornjakovih stabala (stablo napadnuto potkornjacima), sva stabla (izvale, prelomi) koja su predisponirana za napad potkornjaka izvesti iz ume najkasnije do kraja juna, izraene sortimente na vreme izvesti iz ume. - Kontrola - svodi se na postavljanje feromonskih klopki.

ZATITA UMA OD BILJNIH BOLESTI

UZRONICI BILJNIH BOLESTI KOD NAS SU NAJEE GLJIVE I BILJKE POLUNAMETNICI. UOBIAJENA JE POJAVA VETIINE METLE I RAKA JELE NA POJEDINIM STABLIMA.

ZATIM, BUKOVA GUBA UZRONICA BELE TRULEI I SUMPORAA KOJE SU UTVRENE NA 0,90 % JEDINKI BUKVE.

ZATITA UMA OD DIVLJAI I DOMAIH IVOTINJA

ZNAANE TETE OD DIVLJAI NASTAU U MLAIM UMSKIM KULTURAMA I OBNOVLJENIM PRIRODNIM UMAMA, NAROITO U OGRAENIM LOVITIMA SA VELIKOM KONCENTRACIOM KRUPNE DIVLJAI.

TETE OD DOMAIH IVOTINJA NASTAU U MLAIM KULTURAMA I OBNOVLJENIM PRIRODNIM UMAMA U BLIZINI NASELJA I USLOVIMA NEKONTROLISANOG PAARENJA.

ZATITA UMA OD ABIOTSKIH, ANTROPOGENIH I OSTALIH TETNIH FAKTORA

Najuticajniji abiotski faktori na stabilnost uma ovog podruja su sneg, vetar i ekstremne temperature. Plan zatite uma od negativnih abiotskih faktora podrazumijeva odranje proborne strukture i uzgajanje meovitih raznodobnih uma stablimine smese i jednoline strukture.

ZATITA UMA OD POARA

Zatiti uma od poara

se pridae veliki znaa er poari predstavljau

izuzetno ozbiljnu opasnos

za ume i umske ekosisteme.

POUMLJAVANJE

Poumljavanjem smatramo umetno podizanje uma sadnjom sadnica ili setvom semena na povrinama koje su dui niz godina bez ume. Poumljavanje setvom semena sve se manje provodi zbog izrazitih prednosti poumljavanja sadnjom biljaka kod kojeg razlikujemo dva osnovna naina sadnje,a to su: sadnja biljaka s golim korenom te sadnja biljaka s busenom obloenim korenom.

UME SRBIJE

Nekada je umadija sa razlogom nosila to ime, zbog gustih i neprohodnih uma koje su se u njoj nalazile. Srbija ima 2000000 hektara ume i one godinje proizivedu oko 8000000 tona kiseonika. Na naim prostorima ima mnogo razliitih vrsta uma.

Glavne vrste umskog drvea su bukva, topola i hrast kao predstavnici listopadnog drvea,a crni bor i smreka kao predstavnici etinara. ubedljivo najvei udeo u umama srbije ima bukva preko 40 %.

Meutim,

Prema Zakonu o zatiti ivotne sredine iz 1991., prirodna bogatstva koja se stavljaju pod zatitu su: nacionalni park, park prirode, predeo izuzetnih odlika, rezervati prirode koji mogu biti opti i specijalni, spomenik prirode i prirodne retkosti. U Srbiji je pod zatitom oko 500 podruja povrine od oko 600 000 hektara odnosno 6,59 % teritorije pod zatitom.

UMSKI FOND SRBIJE

umovitost Srbije iznosi 27.3%, a razlikuje se po pojedinim regionima: Vojvodina 6.8 %, Centralna Srbija sa 32.8 %, Kosobo i Metohija sa 39.4 %. Od ukupne povrine uma i umskog zemljita u dravnom i drutvenom vlastnitvu se nalazi 50.91 %, a u privatnom 49.09 %. U Srbiji postoje etiri nacionalna parka. Idui od severa ka jugu to su: Fruka Gora u Vojvodini (25 390 ha), erdap du Dunava (63 600 ha), planina Tara pored Drine (19 710 ha) i planina Kopaonik (11810 ha). Glavne vrste umskog drvea su bukva, topola i hrast kao predstavnici listopadnog drvea,a crni bor i smreka kao predstavnici etinara. Meutim, ubedljivo najvei udeo u umama Srbije ima bukva preko 40 %.