‫ر ا

  
ى  ا  ا

 ا
 ‬

‫د‪ !
" .‬ا
ري‬
‫ر‪ () *+‬ا
  ا
 وا
 ت ا‪#$%‬‬
‫‪(2 3‬س إي أ‪, -.‬م‬

‫ا
‪56‬‬

‫  ا
ف ا
 ا  ا
  ا ا (' &ورة إ‪"#‬ء روا  ا‬

‫ا رو) و ااد ا را)‪ / .‬ا‪2‬د ‪ 01‬و
 ‪ ./‬ة ر ا ‪-‬ى ‪ 6/‬ا
‪ 4 5‬ر ‪3‬‬

‫ا  ا‪

 7‬؟ وإن آن هك ‪/‬ا‪ 
'4 .‬ر ا ‪-‬ى‪ / ،‬ا?ب

رس‬

‫ا ا غ ه‪ I1‬ا‪H‬ا‪ .‬؟
 ه‪ 6‬ا‪C‬ت ا‪ 

#EF 
6‬أن ‪ BC4‬ر ا ‪-‬ى وآ‪A‬‬

‫ ‪ L‬ا‪
( K‬؟ وأ‪Q‬ا آ‪PL
4  A‬ت ا‪ B
6/ 1‬ه‪ I1‬اا
‪ 5‬ا‪-4 6‬ول ا‪N‬ج ‬

‫ا وا‪-‬ى؟ ه‪P4 I1‬ؤ‪S‬ت )‪ 6/ 

( R 'P‬ه‪ I1‬ا را ا‪P‬ه ‪ P-4 6/‬ا
‪5‬‬

‫‪ 4‬ا ا  ا‪
AW
6/ 

 7‬ا‪ BU‬ا و‪ 6/ VQ‬ا‪ U‬ا))‪.‬‬

‫ ا
‪8‬د 
ى؟‬

‫ ‪ 4‬دت ا ‪H‬ت ‪-‬ى‪ ،‬و‪ B‬أآه ‪ (F‬ه ا ‪ A‬ا‪1‬ي ‪ X
C‬آ‪Z 
B‬ا‪ #‬ال و‪L7‬‬

‫"‪ "Grandall & Tucker, 1990‬وا‪1‬ي
‪H‬د‪ I‬أن ا‪-‬ى ه (رة (
ا&‪
l‬ر)
‪B‬‬

‫ا &ت وام وا‪n‬ا‪ /‬وار ‪ m‬و‪Z‬ه
 ااد ا را) ا‪ 4 6‬م ‪ 6/‬ا ارس وا‪
n‬ت‪.‬‬

‫أ
 ا ‪ A‬ا‪- Qp‬ى وا‪1‬ي ء ‪ 

/ (Genesee 1994) 6P X‬أآ ‪ ،F‬و‪2 S‬‬

‫(' ااد ا ر) ‪  B KP-/‬اه "‪ B‬أي
&ع
 ‪ X#EF‬أن " اهم ا?‪ K‬و ‪l
'F‬‬

‫
‪ X‬و ي إ
‪ X4#L‬ا  ‪Sn
6/‬ت
‪ .(
/‬و‪- L ،6P A 4 KPU‬ى أن‬
 ‫ أ
‪ #L‬ه
 ‪ 6/ / 3‬ا
‪ 5‬ا‪#S‬س ا‪ 4 6‬رس ‪

/‬اد
ر)
‪ B‬ا‪P-‬ب‪ ،‬وار ‪،m‬‬

‫وا‪n‬ا‪ ،/‬وا‪L‬ء  أ‪ ،‬وإ‪ #‬أ ‪( 2U 6/ v‬د   ا ‪L‬ن ‪ 
/‬ا‪-‬ى (رة‬

‫( و‪ U‬ات درا) ‪ w4‬ا&‪ ) K)4 l‬ا?‪ BH‬و
‪ B
،X‬ا‪ 2‬ا‪ C‬وا)‪H‬ر وا‪.‬‬

‫وا‪SHUS‬ت و‪2/‬ل ا‪ P‬و‪Z‬ه‪L
x/ .‬ن ا‪ w 7 ( 1‬ه‪ I1‬ا‪ U‬ات أن ‪N‬ز زاد‪ I‬ا‪6/‬‬

‫و ‪ C 6‬را‪ X4‬ا ‪ .‬و ‪- L‬ى أ ‪ v‬أن ‪7"# BLF 1W‬ت 

( ‪  z4‬ار)‪ 6‬ا‬

‫‪ V/‬اا‪  BV‬ا رو) ‪{
AW
6/‬ه ا‪-‬ة ا

 أب ر & وأآ‪ B‬و‪Z‬ء و‪C‬م‬

‫"ر ‪ ،/ l‬آ‪ B‬ذ‪} -
6/ 0‬ي و
 ‪ 4 
Bn‬ا أ
ا
‪ .‬آ ‪ z‬ه‪1‬ا اذج‬

‫ا‪ 4 6/ AL‬ا ا  ارس ا‪~7S‬ع (' }‪ /‬و‪ 4‬ا‪  7‬ا رو) ا‪
C~?#‬‬

‫‪ 04‬ا‪ ?"#‬ا(‪ .‬و ف ه‪1‬ا اذج
 اا
‪ 5‬ا  ‪LP‬ات أو اى ا ‪'( ،‬‬

‫‪Z‬ار "‪C‬ى آ‪L‬رد  ا " )‪ (Concordia Language Villages‬اا ة ‪ 6/‬و‪" 4P
 S‬ل‬

‫ا‪ S‬ت ا‪ -‬ة وا‪ 4 6‬رس ‪ 

/‬ا
 ات ا  ‪ 
/‬ا ا‪ .‬و‪ C‬و‪ …HV‬ه
‬

‫)‪ (Hamilton, 2005‬ه‪ I1‬اى ا  وه‪ I1‬ا?  ا ‪ 4 6/‬و‪ 4‬ا ا "‪،B2H
BL‬‬

‫

 ‪~Q‬ل أ

( أن ا)‪ K‬ا ر ‪ P‬ا ة ‪ B
6/‬ه‪ I1‬اى ا ‪ ،‬وا‪4 6‬آ‪N‬‬

‫(' ا‪v‬ن أآ
 ‪4‬آ‪N‬ه (' ا‪-
L ،‬آ‪n 

4‬ح ‪ AV 6/‬ا ا‪.‬‬

‫ ا
‪8‬د  ا
  
ى؟‬

‫إن ر ا ‪-‬ى ‪ 4 
Bn‬ا ا ‪ 

/ BP4 ( n4‬ا داء وŒ‪A.‬‬

‫
‪Sn
6/ HW‬ت
(‪ .‬وه‪ I1‬ا?  ‪  4 6/‬أ ‪ w?4‬إ' ‪ U‬آ
‪ l‬ا?  ا?‬

‫‪ 6/‬اآ‪P‬ب ا ام‪/" ،‬س ‪PL S‬ن ا } ‪ 

#P‬وإ‪ 
#PL #‬وه ‪ ،"
#P‬وه‪1‬ا‬

‫
  ‪ 6/ ~/‬اا
‪ 5‬ا‪ 5
4 6‬ا وا‪-‬ى ‪  U‬ا‪V( AW – 
 1‬ه‬

‫و‪4‬اآ
 ‪ -‬ا‪

C~?#‬اد درا) أو
ا&‪ "4 l‬اه
‪ X‬و‪.I( K)4‬‬

‫و‪ 4  S‬ا ا‪ 
C~?#‬ا‪-‬ى و‪Z‬اض وŒ‪ 
 H‬ا‪ -P‬ث آ  ذ‪  ) 0‬و‪P#‬‬
 ‫)‪ 1/ ، (Swain & Johnson, 1997‬ا م )' اس   أ ‪ 3‬آ
ف اد ‪1‬ا‪ X4‬وإ‪#‬‬

‫آ‪E‬داة ‪S‬آ‪P‬ب ارف وا‪H‬ن وا ات ا‪ 6‬أ‪ 

n#‬أه‪ 04 B‬ا )وه‪L4 
Z 6‬ن  د ‪ #‬أو‬

‫‪vU‬رة أو إ
ا‪7‬ر  ({'(‪ ،‬و
 } آن ا‪-‬ى ه ا

ف و‪ ?#‬ا‪~?#S‬ق و‪ 4 3‬ا‬

‫)ى
? رك 
 ه‪1‬ا ا
ف‪ ~
/ .‬ا‪"#‬ت ‪ KP‬ا‪"#‬ر ا—)~م و)‪ 6‬اس ا‪  1‬ا(ا‬

‫ا—)~م إ' ‪Z 

4‬اض د ‪ .‬آ أن ا ازدهت ‪ 6/‬ا‪2‬ر ا)?' وأ‪  …-V‬ام‬

‫~
زع ‪ …/‬ام إ' ا و‪U … C‬آ ا‪LS‬ر ا‪ …U/ 6‬ا
‪N
#L‬ة وازداد‬

‫ا"‪ 
 A‬وا‪-‬ص (' ‪ Z 

4‬ا‪ .
 7‬و‪ C‬آن ه‪1‬ا ا‪-‬ص وا—‪C‬ل (' ا‬

‫
‪ Z (/‬اس ‪ 6/‬اآ‪P‬ب ام وارف "' أ‪#‬ا(

‪) KP-/ .‬ف ن‪" :‬أ‪…-V‬‬

‫ا ا ا ‪v-‬رة ‪ l 6/‬ا‪?C‬ر ا‪ 6‬د‪ 

Q‬اب‪ 6/ 'U B ،‬أور"‬

‫و &‪ A‬ا?ء ا‪ 6‬ء ا ا و‪ …C‬إ ا(‪ 6/ 

4‬ا‪2‬ر ا~‪ U‬ا‪
P-#‬ا‬

‫و&‪ A‬ا—‪C‬ل (

 و ‪ 6/ 4  4‬ا ر ‪S 3‬آ‪P‬ب ام وارف ‪7 
'U‬ف أ‪،
.‬‬

‫‪ …-VE/‬ام ‪ B‬ااد ا ‪ 6/‬ا‪ 
L‬ا‪?C‬ر ا و‪
ln‬ا‪ BU‬ا ‪ 4‬رس  أ‬

‫
‪ B‬ا‪ P#H‬وا‪. Nn#S‬‬

‫وš آن ‪ 4‬ر ‪ 3‬ا‪-‬ى ‪(S‬د ('  أ ‪ 
 3‬ا‪ -P‬ث‪ X#x/ ،‬آ‪
 3 01‬‬

‫ا
‪U 01 .‬ول ا‪ 
L‬ا‪ U‬ا  و ا  ‪ {#  ?4‬ت ‪ ( 6/‬ا ا?‪ 6‬ا‬

‫(
 اا
‪ 5‬ا  ا‪N4 6‬ج  ا وا‪-‬ى و
 
 ا
‪ 5‬ا‪#S‬س ا‪
Œ 6‬ت
‪) 1‬ت‬

‫ان ا" ‪ .‬و‪  C‬ا
 رواد ا
‪ 5‬ا‪#S‬س ا‪N4 6‬ج  ا وا‪-‬ى
‪
S B‬ت‬

‫و‪ (Lambert & Tucker, 1972)L7‬أه ا  ا وا‪-‬ى ‪ 4 6/‬ا ا‬

‫وا?ت ا  
‪1‬ا ا ‪ (P‬ة ا ارس ‪ 6/‬ا‪  4  w/‬أ واآ‪P‬ب
رف  ة‬

‫‪ 6/‬ا‪ …C‬ذا‪.X4‬‬
 ‫أ‪.‬اع ا
‪9‬ا ا
   ا
  وا
ى‬

‫‪  
5
#  S‬ر ‪  3‬أ م (' ا  ا وا‪-‬ى ‪N4 L‬آ‪ X‬أو ا(ر‪I‬‬

‫‪ C‬وة ‪1-‬ى 
‪ ،‬وإ‪ #‬هك ا
‪H4 (
5‬وت ‪ 6/‬در ‪4‬آ‪N‬ه (' ا
‪ B‬ا‪-‬ى ‬

‫ )‪ K‬واه اف ا‪ 'P4 6‬ه‪ I1‬اا
‪ .

- 5‬و‪4‬اوح ه‪ I1‬اا
‪ 04  5‬ا‪ 
Bn4 6‬ا‬

‫ه‪ 6‬ا)س إ' ا
‪ 5‬أ‪Q‬ى ‪ 
Bn4‬ا‪-‬ى ه ا)س‪ .‬و ه‪1‬ا اع
 اا
‪ 5‬و‪ ،04‬هك‬

‫ا
‪ 5‬أ‪Q‬ى ‪-4‬ول ‪6F w-4‬ء
 اازن  ا وا‪-‬ى  ‪ X‬اآ‪ '( N‬ا‪ 2‬‬

‫
‪.‬‬

‫‪ P/‬ا
‪ 5‬ا‪ '( .‬ا‪ AŒ4  ،‬ا‪-‬ى ‪ 
W‬ا‪HL‬ءة ا   ‪ 
~) 

/‬ا?‪w‬‬
‫
ر‬
‫و‪ œHU‬ا‪H‬دات وإ‪4‬ن اا( وا
رات ا  ا‪HL/ .HW‬ءة ا  ‪ B
6/‬ه‪ I1‬اا
‪ 5‬ه‪6‬‬

‫ا ‪ ،‬و‪ 3‬ا‪-‬ى )ى أداة غ ه‪ I1‬ا  ‪  ~/ ،‬ا‪Q‬ر ا‪2‬ص اا‪& '( .‬ء‬

‫ا‪U‬ا‪C '( 
.‬ا(  
 ‪ W4‬م أه اف ا رس )‪U‬وف ا‪ ،n‬ا أ وا‪ B/ ،W‬ا
‪ ،‬إ‪.(m‬‬

‫و‪  S‬ا‪ 6/ ?W‬ه‪ I1‬اا
‪2 5‬رة
رو) ‪ (P‬ة ا‪ '( 1‬آ‪

KP‬ت أو
‪
v‬‬

‫(
‪ .‬وإن ‪ B2U‬ه‪1‬ا ا‪ #x/ KPL‬ه أ
 (&‪ X( K)- S 6‬ا‪ 6/ 1‬ا
‪#-‬ت‬

‫ا‪ ،B2-‬وه‪1‬ا أ
 )?ق إ‪ 6/ X‬ا?‪ l‬ا‪ 
Q‬ه‪ I1‬ا‪.‬‬

‫‪ 6/‬ا?ف ا‪ B‬هك اا
‪ 5‬ا‪ 
Bn4 6‬ا‪-‬ى ه ا)س‪

/ .‬ك ا
‪ 5‬ا‪#S‬س "'‬

‫أ‪#‬ا(
 )ا‪#S‬س ا‪ 6L‬أو ا‪ (6.Nn‬وا‪ 
Bn4 6‬ا‪-‬ى )(م – ر &ت – ‪4‬ر ‪ – m‬ا‪،/‬‬

‫إ‪ (.m‬ا
ف ا))‪ 6/ 6‬ا ر ‪ .3‬و‪  …P‬ا ر ‪) 3‬ى أداة 
 ‪ BV4 
~Q‬ا
ت‬

‫‪ ،1‬إذ ‪ 4 S‬أه اف
)
 ‪ v4‬ا‪ V‬ا  ا‪ B2-/ ،/
P‬اي – إن ‪3 – 4‬‬

‫)ى أ
 (&‪.X ?W
Z 6‬‬

 ‫و ه‪  1‬ا?
 اا
‪ 5‬ا  هك اا
‪ 5‬ا‪-4 6‬ول ‪# wQ‬ع
 اازن 
 ‪X‬‬

‫ا ارس


رات   و
 ‪

XPL‬رف  ة ‪Sn
6/‬ت
‪ / .HW‬ا‪Q‬ر ‪2#‬ص ‪C‬ا‪.‬‬

‫‪&
6/‬ع
 )‪ ) K‬ا‪ 1‬واه
‪ B
) X4‬ا & وا)‪H‬ر و‪Z‬ه( و ا(' ‪ 6/‬ه‪I1‬‬

‫ا‪2‬ص
‪P‬ى ا‪ 2‬ا  و  ا‪2‬ف ‪ 

/‬إن ‪N‬م ا
‪L/ .‬ن اه اف ا)
 ‪?Q 6/‬‬

‫ا ر ‪ 3‬ذات 
‪ 6/‬وي )ا‪ {#‬ا‪ w-‬أ(‪.‬‬

‫و  ا"‪ BL‬ر‪ 6/ 1 C‬ا)‪ P
BH‬ت اآ‪ '( N‬ا
‪ B‬ا‪-‬ى اا ة ‪ AW
6/‬اا
‪5‬‬

‫ا ‪ .‬و‪4‬اوح ه‪ I1‬ا‪ P‬ت
 ا—هل ا‪ 4 6/ 6L‬ر ‪ 3‬ا‪-‬ى‪ ،‬آ ه ا‪-‬ل ‪ 6/‬ا?ف‬

‫ا  "‪ ،BL‬إ' ا—هل ا‪ 4 6/ 6L‬ر ‪ 3‬ا‪ ،‬آ ه ا‪-‬ل ‪ 6/‬ا?ف ا ‪   ،BL" P‬‬

‫‪4‬ا‬

‫زن‬
‫ـــــــــــــ‬
‫
ـ‪-‬ــى‬ ‫‪6/‬‬

‫‪ 4‬ر‬

‫ ‪ 3‬ا وا‪-‬ى ‪ 6/‬و) ا"‪ .BL‬آ  ا"‪ BL‬أ‪ X#‬آ ‪ Œ4‬دور ا‪v4 ،‬ءل دور ا‪-‬ى‬

‫‪ B- 'U‬ه‪1‬ا ا‪ #L
Q‬ه
" ‪ 6/‬ا ر ‪ .3‬و‪ B‬آ ‪ Œ4‬دور ا‪-‬ى‪v4 ،‬ءل دور ا‬

‫وأ‪ zV‬ه
" آ ه ا‪-‬ل ‪ 6/‬اج ا‪#S‬س‪.‬‬

‫ا
‪-‬وا; وا
‪9‬رات‬

‫إن ر ا ‪-‬ى ‪
X‬را‪ X4‬ا وا‪ -‬ا ? ا‪1‬اآة ا"  و( ا‪ / .‬‬

‫‪ 0‬ادئ ا
 ا‪4 6‬م (

 ( ا
 ‪ X#EF‬أن ‪ 4 P‬ا  ى ا ارس‪ .‬و
  ه‪I1‬‬

‫ادئ ‪1#‬آ
 ‪:6‬‬

 ‫ ا
(ق ‪ 
:‬ا
 ر ا
ت ا‪ 4 6‬م ?‪ X4- K‬ا
 ‪
(P 'U‬‬

‫و‪ 6/ m)4‬ذه‪ 6H/ .X‬ا‪LP‬ات ا  – (' )‪ B‬ال – ‪ 4‬ا)ل ا ‪Sn‬ت ‪4U‬‬

‫
(
‪ B‬اآ‪ B‬وا‪ K‬وا‪P‬ق وا‪P‬ت ا & و‪Z‬ه
 ا‪ B/ BP/ ،?"#‬ا
 –‬

‫
~ ‪ ( -‬ا‪) K‬ارم – هت – ا‪1C‬ف – ا – ا‪ ،K‬إ‪ (.m‬أو ا ( ا—(‪n‬ب )را‪~)  – !l.‬م!‬

‫({!( و
 ‪ XF‬ذ‪-?2

0‬ت ‪~Q‬ل
 ‪L‬ة ا م أو آة ا‪  P‬ا~
‪ .1‬آ أن ‪ 4‬ر ‪3‬‬

‫و‪ U‬ة ( ا?م ‪ L‬أن  ‪) 6/‬ق ا( ا‪1‬ا‪ .‬وا‪ -/L
(  -‬ز دة ازن وا ا‪#‬‬

‫وا‪W‬رات ا‪1‬ا‪ .‬ا‪ P‬أو أه ا & ‪ 6/‬ا‪H-‬ظ (' ا‪ -2‬وا‪ C‬ا ‪ .#‬و ‪ L‬ه ‪ 4‬‬

‫
‪
"
6( B‬ر و‪) 1
~ X4‬ا‪ B‬ا‪ 6/ P‬ا‪ Pn‬ا‪ .(P‬آ ‪ L‬أن ?‪ 
K‬ا~
‪1‬‬

‫ا‪ (  -‬ا
م ا‪1‬ا‪) 6.‬ا‪(n‬ت ا‪1‬ا‪ (.‬و‪ A24‬ا‪ 7‬ا‪ 6‬و‪) 
 
#‬ا‪،K-‬‬

‫ا‪ ،2‬ا?‪ ،37‬ا‪H‬ح‪ ،‬از (' )‪ B‬ال( ‪ KPU‬ا‪(n‬ت ا‪1‬ا‪ ..‬آ ‪ L‬ر‬

‫
&ع اآ‪¡ ¢ B‬داب ا?م )
ذا ‪#‬ل ‪ BC‬اآ‪ B‬و ‪ I‬؟ آ‪ ( # A‬إ(‪? n‬م وآ‪A‬‬

‫‪ 
L"#‬أ( ‪I‬؟( و
‪1‬ا ‪L‬ن
 ا ا ‪ C‬ر 
دة ا ا و
دة ام و
دة ا ‬

‫أو ا را)ت ا—)~
‪.‬‬

‫?> ا
 ا
(‪4 :‬ى ا ر) ا  أن ( ا ‪ v4‬إ(دة ‪ {4‬وء ‬

‫اآ‪ XP‬ا‪P#S‬ن

رف )‪ ،‬و ى رو‪ (Roberts 1998) 34‬أن "ا آن 
 ‪C }E4‬ي‬

‫(' ‪ 24‬اه‪ 5‬ا ‪ U ،‬أ}ت (' ا?  ا‪ 6‬رس 
 ‪ 
/‬اوء وا‪P‬ع آ‪N‬ه‬

‫(' ارف ا‪ ... P‬ا‪ 

n 6‬ان"‪( )/ .‬ء ا
ت ا‪ 6/ #NW‬ا‪1‬اآة وا)(
‬

‫ ‪ BU '( (P‬اض ا‪1‬ي (دة
 ‪ AL‬ا
ت ا‪ n‬ة ‪ 01 B

P/‬ا)ب ه‪ I1‬ا
ت‬

‫و
 } ‪NU B-4‬ا
 ذاآة ا‪P#S‬ن‪ / .‬ا ا ‪ 
HP‬ه‪1‬ا ا أ ا
م ا‪1‬ي ‪4‬م (‪X‬‬

‫( ا ‪ BH/‬ا
ت ا‪NW‬و‪ #‬وا‪ 6/ /E‬ذه ا ارس وا‪ 6‬اآ‪



P‬اد أ‪Q‬ى ‪B
P‬‬

‫( ا‪ AV 6/ 
H‬ا‪.‬‬
 ‫ا
ر‪ $‬ا
(ة‪ :‬إن
 ‪ 6‬ا
ت ا‪ 6/ #NW‬ا‪1‬اآة ‪ U‬و)
 ا‪)S‬ع ه‬

‫ا)‪ W‬ا

 ‪2‬رة
‪P‬ة ‪
6/‬ا‪ ،(
7‬إذ ‪ 3‬هك ‪ BH  7‬ا‪ V‬ا  ا‪PL‬‬

‫‪ 
Q‬ار) ا‪ H‬ا‪P‬ة ‪~L‬م ‪Sn
6/‬ت
(‪/ .‬ا

ت
‪  /E‬أ‬

‫آن ا ارس ‪4 C‬ض 

 ‪ X‬ام ‪ N N4 '( (P‬ه‪ I1‬ا
ت و‪ 6/ 
W)4‬ذه‪ X‬دون
‪B‬‬

‫‪} 6/ …
C 
#‬ب  أي   ة ‪ 'P‬ا ارس —‪.
#4‬‬

‫و—&‪ /‬إ' ه‪ I1‬ادئ ا‪4 6‬م (

 ( ا‪x/ ،‬ن هك (
‪ Q¡ B‬ر ر ا‬

‫‪-‬ى وه‪ 6‬ا~‪ C‬ا‪  (H‬ا وا‪-‬ى )أي (~‪ C‬ا‪ }E‬وا‪  }E‬ه‪  1‬ا‪،( 2‬‬

‫‪ /‬ر ‪  3‬أ ‪(S‬د ('
&(ت درا)
‪ 04 N N4 '( (P HW‬ا&(ت‬

‫و‪ 4 (P  
 4‬ر ‪ 3‬ا&(ت ا را) ا‪(S HW‬د ('  أ (' ‪04 N N4‬‬

‫ا و‪ ،
4‬آ &‪ z‬ذ‪ 0‬ا"‪ BL‬ر‪.2 C‬‬

‫اى‬ ‫اـــ ‬

‫
ر
‪ 
 :‬ا  وا   ا واى‬

‫‪9A‬ت ر ا
  
ى‬

‫ ‪ 6v‬د
‪ 5‬ا وا‪-‬ى ‪ AV 6/‬ا ا ‪Q‬وج ا
 ‪ XCC‬و‪ Kn4‬ا‪B‬‬

‫ا‪H#S‬ادي ‪N‬ل (  ا وذ‪  0‬ا—‪~7‬ع ('  ااد ا را) دا‪ BQ‬ا ر)
‬

‫‪PU‬ب و(م ودرا)ت ا( و‪Z‬ه‪ .‬آ ‪ K?4‬أ ‪ wP4 v‬و‪4‬ون
‪  l‬ا ‪ S 'U‬‬
 ‫‪  4‬ا
ت ‪"( H2‬ا‪ / ..‬ا‪v‬ب ‪
6/‬دة ا‪P-‬ب‪ B) '( ،‬ال‪( ،‬دة
 ‪ 4‬رس ‪6/‬‬

‫ا‪ A2‬ا ا‪ S‬ا‪  6.‬أن ‪L‬ن ا?‪ C K‬درس ا‪ ln‬وا?ح ‪ 6/‬ا‪ H2‬اول وا‪x/ .6#‬ذا‬

‫ا‪Q‬ر
 ا
ا ه‪ I1‬ا

رة ‪
6/‬دة ا‪P-‬ب  ا ‪ BvH/‬أن  ذ‪ 
# 6/ 0‬‬

‫ا‪ P‬ا را) ‪~? P‬ب ا‪ P‬ا‪ ،‬أو ‪ 6/‬ا‪ A2‬اا‪  ،l‬أن ‪L‬ن ا‪ C 1‬ا‪
'
#‬‬

‫درا)
 ‪ X‬ام ‪ 6/‬ا‪ A2‬ا‪ .‬أ
 ا‪H‬ه ا‪n‬ا‪ B
- /‬درا) ا‪W‬ا‪ .‬وارات و
ا‪lC‬‬

‫ا ول واخ وا‪~Q‬ف }‪/‬ت ا"ب‪/ -‬دة
  أ ‪ 4‬ر ‪ 6/ 

P‬ا‪ A2‬اا‪ l‬أو ا‪  3
W‬أن‬

‫ ‪L‬ن ا‪4 C 1‬ض ‪ 6/‬ا‪H2‬ف ا ‪H #‬ه أ))
‪ B‬ا‪n4S‬هت )‪F‬ل – ب – ‪F‬ق –‬

‫‪Z‬ب( وا‪/P‬ت )‪ (  – K C‬وآ‪ X?- w 
B‬ا ‪) K‬ا)ة ‪ -‬ا‪-‬رة – ا  ‪ -‬ا‪.( S‬‬

‫‪ Z /‬ا)‪ K‬ا‪
(  -‬ا‪ lC‬ا ول ا و‪ 

2.2Q‬ا‪ Q‬وا‪L
) 6/ #LP‬ة‬

‫)آ‪ A2‬اول أوا‪ (6#‬آ ‪ 6
¢ BH‬ا ا‪ U/ .‬ات ا‪L 6‬ن

 ا‪L‬ب‬

‫ا را)‪ ،6‬آ‪?C‬ر ا
~‪ Kn ،‬أ‪ 4 S‬م "‪"( BL‬ا‪ 6.‬دون ا(ر ‪ P‬ا‪ 1‬و
 در)‪ 6/ X‬‬

‫ااد‪.‬‬

‫)ت د ا
  وا
ى‬

‫ر‪ Z‬ا‪H‬ا‪ .‬ا دة )ب ا ر ‪ 3‬ا‪ '( .‬د
‪ 5‬ا وا‪-‬ى‪x/ ،‬ن ه‪1‬ا ا)ب ‪
W S‬‬

‫( ة (ت ‪
n
BC4 C‬د ا ‪ 6/‬د
‪ 5‬ا وا‪-‬ى‪ .‬و‪ ¢ W4 6 
6/‬ه‪ I1‬ات‬

‫و
‪U‬ت ‪:
( K‬‬

‫‪ C‬ا‪"#‬ر ا‪H‬ظ وا‪-?2‬ت ا وا‪ 6/ 22W‬ا ا‬

‫أ‪ zV‬ا
 ا‪-?2‬ت ا ‪ 6/ .F‬ا

‪n‬ت ا
 ر‪ Z‬ود
‪ 
 B‬‬

‫ا‪) 
،‬ه ‪ K4 6/‬ا‪-?2‬ت ا ا‪ ،‬وأ‪ ( 6/ #U‬م ‪-?2
 ?4‬ت‬

‫ ة‪ .‬وه‪1‬ا أ
 ?‪

n
K‬دا

‪ 6‬ا ا " ا‪-?2‬ت ا  ى دار)‪ 6‬ا‬

‫ا‪ .‬آ‪ 6
'( 6 01‬ا أ‪ 

PH#‬أن  را (' ا)ل ا‪-?2‬ت ا ‬
 ‫ا و( م ا‪n‬ء إ'  و)? ‪#L/‬ا ‪ C 01‬وة ‪ 6/ PU‬ا)ل ا‪.‬‬

‫إ‪nU‬م
 ا ( ‪ 4‬ر ‪
3‬ا&‪ l‬ه ‪X22W4 
…P‬‬

‫‪ 
n- C‬ا ا ( ا‪W‬ض ‪ ¢ 6/‬اا&‪ l‬ا را) و
 ‪N‬ء
 ‪ 2U‬ا‬

‫ا  ‪ 
X2‬زاد
‪ 6/‬أو ي ‪ 4 Xv‬ر ‪ 04 3‬اا&‪ CH/ ،l‬ا"‪6‬ء ‪.X? S‬‬

‫وه‪1‬ا &‪ 6P X?W4 L A‬إ' ا—‪~7‬ع (' ا
ت ا)) ا‪ 4 6‬رس ‪  6/‬ااد‬

‫ا را) ا‪Q‬ى‪ .‬إن ا—م رف وا
ت ا)) ‪ AW
6/‬ااد
‪ B‬ام‬

‫وا &ت ا‪ 4 6‬رس ‪ 6/‬اا‪ BU‬ا)) ‪ 22W4 K? S‬أو
‪
n‬دا ا)‪ ،.‬و‪ 'P# S‬أن‬

‫
{ ا
‪E4 5‬ه‪ 6
B‬اا‪ BU‬ا)) ‪ 6/‬ا ارس ا
 ‪ KP4 L‬أن ‪n‬ز ا‬

‫ا
‪E4 #-‬ه ‪ 6/‬ارف ا)) ‪2-‬ل (' ‪

F‬دة ‪ 6/ Q4‬ا ر ‪. 3‬‬

‫‪P
6# 4‬ى ا‪HL‬ءة ا   ارس‬

‫إن &‪P
A‬ى ا‪HL‬ءة  ى ا‪ ( 6/ KP C 1‬م ‪ C‬ر‪ '( X4‬ا)ب ا‪-‬ى
 ‪l/ C‬‬

‫ إ' ا‪n‬ء إ'  و)?‪ 6/ .‬أ‪L4 S‬ن هك ‪n/‬ة آى 
‪P‬ى ا?‪ K‬اي‬

‫و
 ?‪ X‬ا)ب ا‪-‬ى
 ‪ C‬رات  ‪ I1

/ .‬ا‪nH‬ة ‪¦4 C‬دي إ' ا‪ #‬ام ا‪ 
H‬وه‪1‬ا  ور‪ C I‬‬

‫ ¦دي إ' ا"ر ‪ B"H‬وا‪US‬ط  ى ا‪ 1‬و
 } ‪ /‬ان ا‪S‬هم وا‪ 4 6/ Z‬ه‪ I1‬ااد‬

‫ ا‪ .‬و ‪ L‬ه ا‪

")S‬د ‪ ¢‬ا ارس ا—)~
 ‪ 6/‬أ
 ‪ L‬ا‪ 6‬أ‪ W …V‬أ
‪B‬‬

‫‪ 4 6/‬ر ‪
3‬دة ا ا—)~
  ا
 ‪ ¢ B‬ه‪ I1‬ا ارس ‪4‬ا‪ ( l‬ه‪1‬ا ا‪X‬‬

‫و‪4‬آ إ' ا ا‪   NL#S‬ر ‪
3‬دة 

 ار‪4‬ط و}‪  w‬ا‪ .‬إن ا‪1
 B-‬ا ا"‪ BL‬ه أن‬

‫ ا(‪ 6‬ا
‪P‬ى ا‪HL‬ءة  ى ا ارس ( د
‪ 5‬ا‪-‬ى ‪W ~/‬ض ‪
6/‬ا&‪ 
l‬ة ‪S‬‬

‫‪ 'F4‬و
‪P‬ا‪ I‬اي‪ .‬آ ‪ '( 6‬ا ا‪? #)S‬ق ‪ 4‬ر ‪ # P‬آ?  ا‪n)S‬‬

‫ا‪  Pn‬ا‪ 'P U (Total Physical Response – TPR) 
L‬ا &‪6#
z‬‬

‫ا‪L‬ت وا‪ '( K‬ا‪ 2‬ا  وض وا‪-‬آت ا‪  Pn‬واح وا" ‪6 .w‬‬
 ‫أ ‪ v‬ا‪E #)S‬دوات ‪ )
-&4‬آ?‪C‬ت وا‪2‬ر و‪Z‬ه
 ادوات  ‪( ¢‬‬

‫ا ‪ 6/‬ا رات ا  ?‪.K‬‬

‫‪ #‬رة
ارد ا ر ‪  3‬ا‬

‫‪ 6#4‬ا
‪ 4 5‬ر ‪ 3‬ا ا  ا‪U # 


 7‬د ‪ 6/‬ا‪ KL‬ا را) واارد‬

‫ا ا‪ ?P‬وا"‪ 6/ 

 #)~ C‬ا ر ‪ 3‬وا)‪ ¢ 6/ l‬اا&‪ l‬و‪ VQ‬ا‬

‫

‪ .‬وه‪1‬ا ا ‪ 6/‬اارد ?‪ 
K‬ا ‪1‬ل
‪
n‬د إ&‪  ? 6/‬اارد أو ا‪( -‬‬

‫
ارد ‪)) )
4‬اء
?( أو ‪ - (?
Z‬أ‪ V‬أو
‪ 
L/ .((2‬ه‪I1‬‬

‫اارد
‪/‬ة (' ‪ LF‬ا
ت ا‪ .‬آ ‪
64 L‬ارد ‪  …V 4‬ر ‪ 3‬ت‬

‫أ‪Q‬ى‪ .‬و‪ C‬و&… ‪ ¢‬ادئ وا)‪ (P 3‬ة ا (' ‪
4‬ارد ‪ 4‬ر ‪HW
P‬‬

‫وا)
 ‪ AV 6/‬ا ا )‪ .(Janus & Johnson, 2007‬آ ‪ '( 6‬ا
اآ‬

‫ا?رات ‪ 6/‬ا‪n‬ت وا¦‪H‬ت  ا
‪"
B‬وع "
‪ 6L‬ا" ا‪1‬ي أ‪7 
C‬ف‬

‫دار ا" ا ا"

رة ")‪ 0)SL‬أ‪#F##‬ل – ‪) / ."Scholastic International‬ه‬

‫ه‪1‬ا ا"وع ‪ 6/‬إ}اء ا‪ L‬ا ‪ /‬آ‪ C"
K‬وذات
‪ ،() (

v‬ه‪،N‬‬

‫‪ ،Q‬إ‪ (m‬أ( ت ‪P‬ات او' ‪ 'U‬ا‪P‬د)
 ا ا))‪.6‬‬

‫‪ 4‬ه‪ I1‬ا‪C‬ت أن ‪ 4‬ر ‪ 3‬ا‪-‬ى  ا دون أن ‪ X /#‬أ)ب ا‪n‬ح ‪¦ C‬دي إ' ‪5.#‬‬

‫)‪ HP ~/ ،‬ا‪ ( 
1‬ا ر ‪ ~LF 3‬و‪ .#v
S‬و‪ B‬ا)أ
 ذ‪ 0‬أن ب ا"‪ 0‬‬

‫ا~
‪ 1‬وا وا—دار  واوء ‪ C 6/‬رة ا ا (' أن ‪L4‬ن و(ء وأداة ‪/ -V‬‬

‫وام ا‪ ، -‬ر‪ Z‬أن ا ‪ .2Q 

2 S‬ا ا و

‪Sp QN4 6
/ 
4‬ف
‬

‫ا‪H‬ظ ‪ AW
6/‬ام وا‪H‬ن وا‪p‬داب‪ .‬و‪ X …{U 
'P# S‬ا‪-

L‬و‪S‬ت ا ‪6/ K‬‬

‫‪ ¢‬ا‪?C‬ر ا ‪N S U‬ال
&ع ‪ 4‬ر ‪ 3‬ام  ا
‪n‬ل أ‪ 1Q‬ورد ‪
 ~/ .‬‬

‫‪ /4‬اارد ا~ز
 وا)‪ B.‬وات ا ‪ B) v# 'U‬ا‪n‬ح ‪ .‬آ أن ر ‪ 4‬ر ‪3‬‬
 ‫ا ا ‪-‬ى ?‪ K‬إ‪"#‬ء دورات ‪ 4‬ر  وا
‪  L 5‬ا وإ‪ '( 
(~7‬أ‪ U‬ث‬

‫ا?ق وأ‪ 4 6/ 

n#‬ا ا ور?
 ‪22W‬ت (
(‪.‬‬

‫و‪
"P C‬ا‪ B ¢‬ه‪ I1‬ا‪C‬ت
‪ nP‬أن ا ا ‪  } Z‬و
 } ‪C Z‬درة‬

‫(' أن ‪L4‬ن  ‪ 4‬ر ‪ 3‬م وا‪ .L‬وه‪1‬ا اد(ء ‪ '/‬و
 ‪ 7 ( X/#‬ا‪# ،‬ه‪( 0‬‬

‫ا ا و‪ C‬را‪ 

4‬ا  ا‪?4 6‬رت ( ار ‪ m‬و‪N4 S‬ال‪ .‬و ‪ 6HL‬د (' ه‪1‬ا ا‪(N‬‬

‫ا‪
")S‬د ‪ n‬ا‪P‬ر  ‪n
6/‬ل ا)ل ا  ر ‪ 3‬ااد ا ‪
'F 6/‬ا‪ BU‬ا‪،‬‬

‫‪( 1/‬م ‪ 1923‬وا‪22W‬ت ا‪) 6/ 
n‬ر  ‪ 4‬رس  ا  ‪

/‬دة ا?‪ ،K‬و ‪l‬‬

‫ا)ل ا
 أن أ‪7‬ء )ر  ‪CH‬ن ‪ 6/‬ا
‪#-‬ت ال ا‪ 

n 6‬ا‪ 3n‬ا‪7­ 6‬ء‬

‫ا‪ 6/ K#‬أ
 ‪ 
3 B .L‬ا‪ P‬أن ‪L‬ن ‪)S‬ل ا ا دور ‪ 6/‬ه‪1‬ا ا‪H‬ق‪ ،‬وه‪1‬ا‬

‫
&ع ¡‪ w-P Q‬ا را) وا‪.-‬‬

‫ذا ‪ B‬ا
؟‬

‫ ‪ B‬ا ا وري ‪
6/‬دة ا – آ ه ا‪-‬ل ‪  6/‬ااد –‪ 6/ 

U‬ا ورة ا ‬

‫
 ‪ 
 4‬اآ‪ XP‬ا ارس

رف و

رات و
ى ‪­ XZ‬ه اف ا)
 ‪ 5
#‬ا‪.‬‬

‫‪ 5./‬ا ‪ 6/‬ا
‪ 5‬ا ا ‪W4‬ل ا ا—‪~7‬ع (' ‪ #‬ا‪PL
6/ Av‬ت ا‪
~ 1‬‬

‫و‪7 B 4‬ق ا ر ‪ 3‬إذا ‪N‬م ا
‪PL
4 AL/ .‬ت ا‪ 6/ 1‬ا
‪ 5‬ا ا ا‪N4 6‬ج ‬

‫ا وا‪-‬ى؟‬

‫إن ‪ 4‬ا‪2-‬ل اي أو ا‪2-‬ل ا‪ '( AC 6/‬اه اف ا
 ا‪ 6‬ر)… ‪ 5
#‬ا‬

‫ا
 ا ا ‪x/ .‬ذا آن ا

ف ا))‪ 5
# 6‬ه ‪  4‬ا?‪ K‬و‪ ?4‬ه‪x/ ،‬ن
‪v‬ن‬

‫ا‪QS‬رات ‪ 6‬أن ‪ 3L‬ه‪1‬ا ا‪ K)-/ ،X‬ا?‪ C '( K‬را‪ X4‬ا  دون
‪'( X)-‬‬

‫ا‪ 
v‬ا‪ /‬ا‪~Q …
C 6‬ل ا ر ‪ 
{ ~/ .3‬ا‪ U X&4  ~
1‬ة درا) (‬
 ‫ا?م ‪ -‬آن اض

 ‪H
4‬دات  ة ‪ -‬أن ‪L‬ن ‪C‬درا (' ‪ AW
K44‬ا‪6/ 7‬‬

‫ا‪(n‬ت ا‪1‬ا‪ .‬ا‪ 'U - 3W‬و ‪4‬ض إ' ه‪ I1‬ا
ت ‪~Q‬ل ( ا ر ‪ ،3‬إذ أن ه‪I1‬‬

‫ا
ت  ‪) L4‬ى و)  
‪H‬دات أو ‪4‬اآ‪    K‬ة‪.‬‬

‫أ
 إذا آن ا‪ 5
#‬آ‪ N‬أآ (' ا‪-‬ى )آ ه ا‪-‬ل ‪ 6/‬ا
‪ 5‬ا‪#S‬س( ‪ /‬ا?‪ 6‬أن‬

‫ ‪L‬ن ‪4‬آ‪ N‬ا‪QS‬رات (' ا‪ 2-‬ا‪ 6/ ~
) 1 /‬و‪ U‬ة ا?م ‪ W‬ا‪ ( 1‬أ‪#‬اع‬

‫ا?م و‪/‬ا‪ I .‬ا‪ -2‬وا

م ا‪1‬ا‪ 6.‬و
 إ' ذ‪ .(0‬و‪L S‬ن  ‪ B
6/‬ه‪ I1‬اا
‪ 5‬دور ‪ -4 6/‬‬

‫‪ 5.#‬ا‪#-
S‬ت ا‪~? '?4 6‬ب‪.‬‬

‫وإذا آن ا?ب ه ‪  4‬ا?‪ BH‬و‪ ?4‬ه —&‪ /‬إ' آ‪ XP‬رف و

ت  ة – آ‬

‫ه ا‪-‬ل ‪ 6/‬أ‪ KZ‬ا
‪ 5‬د
‪ 5‬ا وا‪-‬ى – ‪ 
 ~/‬أن ‪ W‬ا‪ ( 1‬ا‪ 2-‬ا ‬

‫وا‪ .
/‬و  ذ‪E 0‬ن ?‪ 
K‬ا‪ B) '( – 1‬ال ‪ S‬ا‪ – 2-‬آ ‪/‬ة ‪
/ W‬‬

‫‪/‬ا‪ .‬ا‪4‬ع ‪1Z U‬ا‪ 
.‬و‪ 3H# 6/‬ا‪~Q 
- 

/ ّ …C‬ل ه‪ I1‬ا‪H‬ة ‪
X 
~) '( -‬‬

‫‪ U‬ااآ‪ K‬ا  و‪4‬ا ا‪ Bn‬وا‪Q‬ر ا‪H‬دات ا) وا‪U‬ام ‪C‬ا( ا) و
 إ' ذ‪
0‬‬

‫ا‪ V‬ا  ا‪ 4 4 6‬ر ‪.

P‬‬

‫و)اء آن ا
ف
 ا ر ‪ 3‬ه ‪  4‬ا‪ 1‬أو ‪
4‬ر‪ X/‬أو ا—}
‪ / ،‬ا
 ‪X4‬‬

‫ا‪ - 1‬و
‪  1‬ا  ا ر ‪ - 3‬إ'
 ه
?ب
‪ X‬و( )‪ 6/ ( K)-‬ا‪Q‬رات ا‪.B2-‬‬

‫وآا
 "‪
6L‬ر) ااد ا
 &‪ A‬ا  ى ‪1
~4‬ه وآة ا‪?Q‬ء ا  ‪6/‬‬

‫ا‪#-
S‬ت ا‪ ،L‬ر‪ Z‬أ‪L4 S 

#‬ن
‪ B‬ه‪ I1‬ا‪?Q‬ء ‪ 2U 6/‬ا‪ .‬إن ه‪1‬ا ا

‪VQ ،lC‬‬

‫إذا  ?‪ 
K‬ا‪ 6/ 1‬ااد ا أن ‪ X B2‬و 

 ا  ا~ز
‪ .‬و‪ 6HL S‬أن ?‪
K‬‬

‫ا‪ 1‬ا—(ء 
‪1‬ا ا‪ 2‬أن ذاك دون
‪ ( H2 X)-‬وذ‪)x 0‬د (~
ت ( ا‪K)L‬‬

‫ا  وا‪./‬‬
 ‫ا
‪"D6‬‬

‫  ا  ا وا‪-‬ى
 اه اف ا


 ا‪ 6‬و&
 ا‪ 3n‬ا
 ‪  6L‬ات ا‪،‬‬

‫إذ ‪ N N4 '( (P‬واآ‪P‬ب ارف  ى ا ارس و‪ C 4‬را‪ X4‬ا  ‪ 6/‬ا‪ …C‬ذا‪ .X4‬و ?‪K‬‬

‫ا  ا وا‪-‬ى ا)ل أ)‪?
 4 K‬رة و
اد ‪ 4‬ر ‪ )
P‬و
ا(ة
‪P‬ى‬

‫ا‪HL‬ءة ا   ى ا ارس و
‪ .X‬آ ‪ 6v‬ا  ا وا‪-‬ى ‪4‬ون و‪6
 wP4‬‬

‫ا ا و
‪ 6‬ااد ا را) ا‪  4  S 'U HW‬ا
ت ‪ AV 6/‬ا "‪"( BL‬ا‪.6.‬‬

‫وأ‪Q‬ا ‪ 
 S‬ا)ل ا
‪#-‬ت ا‪ )- B2-‬ا?‪ B
6/ K‬ه‪ I1‬اا
‪ 5‬ا‪N4 6‬ج  ا‬

‫وا‪-‬ى ('
 اآ‪ /

v

XP‬و(‪   V‬دون إهل 

‪1‬ا ا‪ K#n‬أو ‪1‬اك‪.‬‬
 9 3E‫; ا‬3‫ا
ا‬

Brinton, M. Donna, Snow, M., Wesche, M. (2003). Content-Based Second Language Instruction. The

University of Michigan.

Caine, R., & McClintic, C., & Klimek, K. (2005). Brain/Mind Learning Principles in Action. The

Fieldbook for Making Connections, Teaching, and the Human Brain. Corwin Press.

Genesee, F. (1994). Integrating language and content: Lessons from immersion. Educational Practice

Report 11. National Center for Research on Cultural Diversity and Second Language
Learning. http://www.ncbe.gwu.edu/miscpubs/ncrcdsll/epr11.htm

Grandall, J., & Tucker, G.R. (1990). Content-based instruction in second and foreign languages. In A.

Padilla, H. H. Fairchild, & C. Valadez (Eds.), Foreign Language Education: Issues and
Strategies. Newbury Park, CA: Sage.

Hamilton, H., & Crane, C., & Bartoshesky, A. (2005). Doing Foreign Language: Bringing Concordia

language Villages into Language Classrooms. Pearson Education.

Johnson, B., Janus, L. (2007). Developing Classroom Materials for Less Commonly Taught

Languages, Center for Advanced Research on Language Acquisition, University of

Minnesota

Kennedy, T.J. (2006). Language Learning and its impact on the brain: Connecting language learning

with the mind through content-based instruction. Foreign Language Annals, 39(3), 471-486.

Met. M. (1999). Content-Based Instruction: Defining Terms, Making Decisions: A counterbalanced

approach. College Park, MD: National Foreign Language Center.

Roberts, J. (1998). Language Teacher Education. London: Arnold.


‫; ا‬3‫ا
ا‬

Cambridge University Press ‫ ﺘﻁﻭﻴﺭ ﻤﻨﺎﻫﺞ ﺘﻌﻠﻴﻡ ﺍﻝﻠﻐﺔ‬.(2001) ‫ ﺠﺎﻙ‬،‫ﺭﻴﺘﺸﺎﺭﺩﺯ‬

‫ ﻭﻗﺎﺌﻊ ﺍﻝﻨﺩﻭﺓ ﺍﻝﺴﻨﻭﻴﺔ ﺍﻝﺜﺎﻨﻴﺔ ﻝﻤﻌﻬﺩ‬.‫ ﺍﻝﻜﻔﺎﺀﺓ ﺍﻝﻠﻐﻭﻴﺔ ﻝﻤﻌﻠﻡ ﺍﻝﻌﺭﺒﻴﺔ ﻝﻐﻴﺭ ﺍﻝﻨﺎﻁﻘﻴﻥ ﺒﻬﺎ‬.(1994) ‫ ﻤﺤﻤﺩ ﺃﺤﻤﺩ‬،‫ﻋﻤﺎﻴﺭﺓ‬
‫ﺍﻝﻌﻠﻭﻡ ﺍﻻﺴﻼﻤﻴﺔ ﻭﺍﻝﻌﺭﺒﻴﺔ ﻓﻲ ﺃﻤﺭﻴﻜﺎ‬

‫ ﺍﻝﻤﺠﻠﺱ ﺍﻝﻭﻁﻨﻲ‬:‫ ﺍﻝﻜﻭﻴﺕ‬.‫ ﺃﻫﻤﻴﺘﻬﺎ – ﻤﺼﺎﺩﺭﻫﺎ – ﻭﺴﺎﺌل ﺘﻨﻤﻴﺘﻬﺎ‬:‫ ﺍﻝﺤﺼﻴﻠﺔ ﺍﻝﻠﻐﻭﻴﺔ‬.(1996) ‫ ﺃﺤﻤﺩ ﻤﺤﻤﺩ‬،‫ﺍﻝﻤﻌﺘﻭﻕ‬
.‫ﻝﻠﺜﻘﺎﻓﺔ ﻭﺍﻝﻔﻨﻭﻥ ﻭﺍﻵﺩﺍﺏ‬
 ‫ا
‪ F‬أ‬

‫ا
 " ا‪- A6
$$E‬ر‪H *#‬ج  ا
  وا
ى‬

‫
ا‪HV‬ت ا ارس‬

‫ا‪:P‬‬ ‫•‬

‫
‪P‬ى ا‪HL‬ءة‪:‬‬ ‫•‬

‫ا‪ U‬ة ا‪:‬‬

‫ا&ع )أو ا‪¦P‬ال ا))‪: (6‬‬

‫
ة ا رس‪:‬‬

‫ا)‪ B.‬ا‪:‬‬

‫اه اف ا  )ا‪H‬دات‪/‬ارات‪/‬اا( (‪:‬‬

‫اه اف ا‪//‬ا‪) /‬ا
ت وا

رات(‪:‬‬

‫ا"‪7‬ت‪:‬‬

‫ا‪:‬‬