Altar Maket

Askeri Tarih Notları No 5, Mayıs 2009

Büyük Türk denizcisi, kahraman komutan

Turgut Reis’i öldürmek!

Tarih konusundaki cehaletimize ve atalarımıza saygısızlığa bir örnek

S izlerle önemli olduğunu düşündüğüm ve tarihini öğrenmeye çalışan sizlerin de

benim kadar hassas olduğunu umduğum bir konuyu paylaşmak istiyorum. Şubat 2009
tarihinde Ankara’daki bir Teknosa mağazasında yeni olduğunu tahmin ettiğim bir ürün
tanıtımı gördüm. Normalde cep telefonunda oyun oynamayan ve sadece telefon özelliğini
kullanan biri olarak Vidoo adı ile Age of Empires III’ün cep telefonu ile oynanabilecek
mobil versiyonunu paket olarak satın alınabileceğini görünce açıkcası ürün cazip geldi.
Bu oyunu yıllardır büyük zevkle oynayan biri olarak cepte nasıl göründüğünü merak
ederek 9.50 TL ödeyerek Teknosa mağazasından ürünü satın aldım.

Vidoo’nun Teknosa’da satılan oyununun kutusu

Oyunu, talimatları takip ederek indirdim ve kurulumunu tamamladım. Oyun senaryosunu,
yani menüde “overview” menu seçeneği altında şu bilgiler var: “As Morgan Black you
must defend the island of Malta from the Ottoman empire. Though hopelessly
outnumbered, the Knights of St. Jean historically drove the Ottomans back during
possibly the most famous siege of them all. Will you be ableto repeat their victory?”

Oyun girişinde çıkan hikaye ve oyun tanımı

Resmi web sitesi http://www.vidoomobile.com da ise daha coşkulu bir tarif vardı: Age of
Empires III: Kendinizi tarihte hayal edin. Efsanevi “real-time-strategy” oyununda yeni
bir çağın doğuşu. St John şövalyesi olarak yeni dünyayı keşfet, savaş, yeni koloniler ele
geçir ve büyük impratorluğunu kurarak tarihe tanıklık et. Tüyo: Düşmanlarına erken
saldırma, önce kendi durumunu sağlamlaştır...”

Burada bahsedilen senaryo 1565 senesinde Osmanlı’nın başarısız kalan Malta

Kuşatmasıdır. Osmanlı’nın binlerce evladını kaybettiği, ve en önemlisi Barbaros
Hayreddin Paşa’dan sonraki en büyük Türk denizcisi, saygıyla ve hürmetle anmamız,
gençlerimize layıkıyla öğretmemiz gereken Turgut Reis’i kaybettiğimiz kuşatmadır.
Büyük denizcimiz Malta kuşatması esnasında, Osmanlı’nın başarısı için yıllarca yaptığı
gibi yine canla başla mücadele ederken, şövalyelerin St. Angelo kalesinden attıkları top
güllesinin yakınında bulunan taşa çarparak koparttığı parçaların kafasına isabet etmesiyle
ağır şekilde yaralanmıştır. Ağzından burnundan kan boşanmış ve 4 gün 4 gece komada
yatmış ve beşinci gün yani 22 Haziran 1565 günü ruhunu teslim etmiştir. Avrupalıların ve
şövalyelerin Dragut diye bildikleri bu pervasız denizcinin ölümü onlarda büyük sevinç
yaratmış ve Malta’da muhteşem zaferlerini kutlamak için yaptıkları gravürlerde özellikle
belirtilmiştir.

1565 Malta Kuşatmasında, şövalyeler üzerine ilerleyen Osmanlı askerleri ve resmin ortasında yere yığılan
Turgut Reis. 1582 yılında yapılan bu gravür Turgutun ölümü diye özellikle resin altına not düşmüştür.

Kaynak: Matteo Perez d’Aleccio, The True depiction of the investment and attack suffered by the Island of
Malta at the hands of the Turks in the year of Our Lord 1565, 1582 yılı Roma baskısından çeviren D. J.
Calnan, Malta Kraliyet Donanması, Progress Press Co. Ltd. Valetta Malta, 1965, yaprak VI
Yani Teknosa ve Vidoo’nun, tarihinden zaten bihaber olan şuursuz genç nesillerin eline
bulup verdiği AoE III oyunu senaryosu, aslında bizim atalarımızın yaşadığı bir felaketi
tekrar tekrar yaşatan ama şövalyeler açısından yaşatan oldukça münasebetsiz bir
seçimdir. Vidoo kahramanınız Morgan Black olarak ordunu kur Turgut Reis’i öldür
demekten farkı var mıdır? Ya da mesela “Binbaşı George Mountwater” olarak
Çanakkale’yi düşmanlara karşı savun, ama sana Tüyo: Düşmanlarına erken saldırma,
önce kendi durumunu sağlamlaştır...” demekle aynı değil midir? Çanakkale’den bir kaç
yüzyıl önce olması bu konu hakkında Türkiye’nin en köklü gruplarından birine ait bir
teknoloji firması olan Teknosa’nın bu konuda bilgisiz olmasını haklı çıkartır mı?

Yaşayan en önemli tarihçilerimizden Halil İnalcık’ın öğrencisi değerli Profesör İlber

Ortaylı’nın yazdığı gibi “Türkiye tarih okumuyor. Biz çocuklarımıza ve gençlerine bir şey
veremeyen nesilleriz...oysa mazisini bilmeyen bir toplumun geleceğini inşa etmesi
düşünülemez” (İlber Ortaylı, tarihimiz ve Biz, Timas Yayınları, İstanbul 2008, s 151)

Cebinde olan parayla kitap yerine cep telefonu, gazete yerine kontür alan, şuursuz
kelebekler gibi sadece yaşadığı güne bakan, atalarından, tarihinden habersiz, ama işine
geldiğinde saçma ve cehaletle tarihiyle övünen bir nesle Age Of Empires gibi gerçekten
güzel bir oyunun daha münasip bir senaryo versiyonunu seçerek aslında bir nebze olsa
gençlerin tarih öğrenmelerine Teknosa veya Vidoo olarak katkıda bulunabilirdi. Age of
Empires oyun sistemi yüzlerce senaryoya sahip ve hiçbir medeniyeti öbüründen üstün
tutmuyor. Gönül ister ki bu gerçekten vahim uygulamayı sonlandırıp olumlu bir
versiyonla Türk gençlerine yardımcı olsunlar. Turgut Reis olarak muhteşem Osmanlı
donanmasıyla Malta’yı ele geçirmeye çalışın demek bu kadar zor olmamalı.

Bu konu ile ilgili Vidoo, Teknosa ve bağlı bulunduğu Sabancı Holding, Sabancı
Üniversitesi ve Sabancı Müzesi ve Milliyet gazetesinden tarih konularında hassasiyeti ile
bilinen Sayın Yalvaç Ural’a yazılar gönderdim. Teknosa çağrı merkezinden 3 defa
arandım ama ne arayanın bilgi vermeye ve durumu aktardığım şekliyle anlamaya niyeti
vardı ne de durumu düzeltmeye niyeti. Benimle “DVD playerım bozuk çıktı” diyen
kişiyle konuşur gibi önceden belirlenmiş parametrelerle ve kalıplarla konuşan, anlatılan
konuyu çok da kavradığına inanmadığım bir şekilde nazikçe ilgilendiler, veya doğrusu
geçiştirdiler. Durumun Vidoo ile ilgili olduğunu kendilerini bağlamadığını söylediler. En
önemli desteği Sayın Yalvaç Ural’dan gördük. Kendisi büyük bir nezaket örneği
göstererek ve sahip olduğu yüksek tarih bilincine yakışır biçimde konuyu 29 Mart 2009
tarihinde Milliyet gazetesindeki köşesine taşıdı. Aşağıda Sayın Ural’ın yazısını
görebilirsiniz:
Biz Altar Maket olarak geçmişiyle varolan, gençlerine atalarını cahilce bir hamasetle
öğretmeyen tersine onların gerçek başarılarını anlatabilen bir toplum yaratılması
özlemiyle yaşıyoruz. Türkiye'de maketçiliğin ve maketler vasıtasıyla tarih bilincinin
geliştirilmesi ve dünya çapında bu alanda, Türkiye ile ilgili boşluğun doldurulması temel
amacımız.

Etrafımızda Turgut Reis’in kim olduğunu bilmeyen veya daha kötüsü, cep telefonunda
Turgut Reis’i öldürmeye çalışan gençler görmek içimizi sızlatır. Siz ne düşünürsünüz?

RReepprraaeesseennttaa V
Viittaamm
T
Tuuuumm pprroopprriiuumm M
Muunndduumm aaeeddiiffiiccaa

©Altar Maket
Her hakkı Altar Maket’e aittir, izinsiz kopyalanamaz. Kaynak göstermek kaydıyla, burada yer alan görüş, bilgi ve resimlerden
araştırmalar ve kişisel kullanım için faydalanılabilir.