Vous êtes sur la page 1sur 7

no itrtcio de uma eslermaciauni_ A Li da Grvitao Toda pacula do uriverso abai lodas pacxla ejyc locizda cterc,.

i a loa grviiacional pa r.uras :\ ouas conluDratbra glitacionalcjo ndulo torne una djncje / do cenrro.

= Gt!!].

(i dngrrvitqo dc\cwton),

( l-t )

{lue sc crconl,a o rssrv,trL sotrea patculase deveapcnas ns dadaPor de rxio r.-Esa intcrior dc urnaesfer

dc mr e rrr so s assasdas paculas./ dislnciaentre .ase c- (: 6,67t l0 " N mr/kg:) r.orsldr. tr?rld.ldral. Grvitcional d Cascas Esricas Comportmento pafa partclas. A for Uniormes A Eq. 3-l vlida apcDas o.pos d e d j e n s cl s nitas cn gcradeve ser : : r \ i r a c j o n e n t rc e nculade somndo(integrando)s forcasa quc csto submeii que compe,n rr5 rs particuls os corpos. Encldto, se !m dos esfrica unilomc ou un slidocom sinletria :.pos uma c.rsc lora galiLacional rcsultaDte que ele exercesobeum -.4rica.a .ielo crlerno po.lese cacuda comoseloda a mas d carca o.eizedno!eu ccrtro. ! do corpoe-ctlesse Superposio As tbrasgrvitacionas obedecern ao princ. pi, da superposio:sc n paculas ierage. fo esutantc ' La ., quc igc sobrc una patculadenoninda pa!cuLa .rn dasiorasexercids individuanrente sobreeh porlodas as

(1rE)
dd csiea. oDdcp a a massa especica nrgi Potencial Gravitacionl A energipotencjalera_ de na$s M e litacona U(/) de un sistema dc duasprtculas /. lgue ao neg.riv do raba r,. scparadtspo una dsincia partcua Lhoquc scriaaljzdo pellora gravitacoraldc t1t cnlre easmudasc de innnita a8indosobfe{ oura sea distncia lrrito grnde)at r.aenergia dadapor
(crergiapolencialsraliacionrl) 03 2l)

Enrgi Potncil de um Sistma Se un sema contem polen.il gravitaciona t a suetregia nas de dtraspatculs, poteiciais de Lodos somade rermosque etresentamasenergias 1fs pcusde nasss,r!.m: c Dr. ospres. Por exemplo:para

(i3 i) rde a soma uma somrctoil clasfois ar exrcidrs sobrc t p'... o-J.o r'-rl ...r... A.",fr\ir.i"' finilas sobeunu pacu rrrcida poruDcopo de dmenses .: .uda dnidnrdo o corpo en pacusde nlrssjnlitcsirnal ...P'o../,-, ,,. , .... ,4.",. " paraobtcr a somdessnas: .rficua.e n,leg.arido

"=(.'.-,:.'#)
i2GM

(1r-22J

Velocidade de Escap Un objclo escata da ataogruna vitacionalde un !s!ro de masa M c r!o R (isto , a1ng do obieto nspronmjdadesda dislncia innita)se a veocidadc dc escpe. srferfce do aolor ignalon maiorque a velocidadc

(1r,28)

a alraognljtcionl quc manlm est biljdadedo sistenasolarc lorna tossvela cincia de salcs. Acefrao Gravitacional ^ a.tl.raa gratdcanalade !an!o nluraisconroartifici.is. en rbita cm torno dTerf c ou:d partcua(de mess,, se dere unicaDlcDtc toa grev- l.os plaDets.Esses seB do movimcntos sogovernados Peas a que ge sobreela. Ouando una pacuac a lma dis- movinenlo pnetfiodc Kepe. dlfelas lLuesocoDse!ncjes ircia, do ce tro de um corpo esl.icouniloDnedc Drasa.U.o dseisdo novinetrto e dagivitaodcNe$lonl sobfepricu dadopelaEq. ,ldxoada lora Sralitacional se novem em rbitaselp' \. Lei das tas. fotlot as pnetas i l.^si ,deco.do c o m as e g u D d a l c i d N ee i l t o n . ticas.conoSol e un dostbcos. ( 1 i 1 0 ) 2. Lei d6 rca A |a q[e iga qulquertneta ao So trre (Estalcj equiv fes guais cm jnterlalos dc lcmpo igueis. ngular) do rnornento enre ej dcconsenao GM ( 1 3 1 ) 3. Le dosperodos.O.lr^lrdo do terodo 1 de qual.lefP1a ncra propocioral ao cubo do seml eixo mi d de sua L rio,. bila. Paarbltscirculares.le (elero de Oueda Livre e Peso Como e massada :rra no es!disibud. uniforcmente,o pnetno pefei/-, 'r.,,a . 1 - :,, erle eslricoe es!S..ndo. acclerao de qxedaiv.e i de \u,z/ ri pancule nastroxiniddes da lcra diicrc ligeramente da .:.cao g!tacional ,8. e o pesodi pacua (isual a,rs) dioDderU r Dassdo corPoatl (o Sol.no casodo srsrema pelo ... do duo d lora !.alilcjonal quc agc sobre prtcula, o mio r subs!luido sola0.No ca\o de rbitasclptics. 13 . rdapeEq.1 scmi ci\o maior a. Grvta no Interior d uma Casca Esric Una : ).r uDitmc dc Datria nao exercefora graljlacioDalsobre rpicua ocalizadano scuintefior.hso sjgnifica que sc una ou Enrgi no Movimento Planetrio Ouadoxm plaDe!, satite de n$arr sc nroveem xma rbita ci.cuarde rao r,nta po Kso dds energja totercial tr c enerSncinlica

(r3-6) Leis de Kepler

!l!

13 lcravitao cptulo
_GMn 2.r Aenefgia ecnicat= K+ U.porlto.
GMhl

(13-21.13 38)

GMm 2n

2r
\.c,no. r m ^l_rrrJlpr'.dde."n'.i\o lJi r'

(13 a0)

Tod da Gravitao de Ein5tin EiNtern nosbou quc Esrc Princpiodc equi e acecosAoequiventes Sravitno (a icori da relti;alnci; a bsede uma teofia dn sravirao cn1termos de grvicinnf Yiddegerl)qle xplicaos cleitos espo. unracuNturado

1 Na Fig.13 22,una paicula ccntral cst cercadpor dos anjscir_ cnarcsde pariculs,de faios / c R, tm con R > /. Todasas Prticuas a nesma mssa,'. Qurisso o 'n duo e a ontao da Lra grva clonal resultantea que essubmc tida pecuacenh?

vitacion do sistc dc quatro pcla menos comeando partcuas,

5 N Fig. 13 26. uma Pficua de ssaM esi no cenlo de m arno quadmdode ouLras Pa pof unrdstnca scparadas culs. .l ou d/2 ao ongodo Perincodo quadrdo. Quaissoo mdulo e a pculas. Fig. 13 23, duas 2 Nr F l G .1 3 . 2 6 P e 8 u n l 1 5 orenlaoda for gravttadonL ,, c 2rr, estolxassobe de masss FlG 13_22 Pergunll' resulunre que estsujeitaa palcuacenal um cixo. () Etn que ugar do cixo gralitacionalas 'le qualo umr tcrceira prtcu.de ssa . A Fe. 13'27 mostra a acelcrao . 21n (excluido coocada do ceno do planela,come_ 3,r. podc se oanclaien ftnaoda disinc . "L lir' 2,'rr ou dstnca (otr seia.na planeta o infinito) para que a loa gavi do Fc. 13-23 Pefgurra2. iando na superftcie g n c osse4coin> , o s tcional esultantc erercid so i,).Osgrniosre2coincidempaff selannla:i csqueddas ciem prar>n'. oLocneosquatro plnetas de acodo(a) con a bre cla pesduasprineirspartculas pon n1nls pefio nssae (b) com asa especlca.em orden 'lecrcscente duaspnneims paculs. difeita,enlre elas. da par!culde mlssa naior. ox en(e elas,pofmmatsperto da q fa' JUJJFr\: m.rr',l_, c po.J n,dJ{J(r..iJpal de 16rJ?(c) Exlstelgun Ponlo for do tc!1apossuixna mss so eixo (exclxindoo infinito) no qual a lora resulianleexerclda be a tefceiapacu nulal que ervolvent una pa 3 A Fig. 13 2,1nostra trs siluaes una massa esrjca con1 cula poDiuaL.l'densa rr c uma csca so dados. rios das cscs distbuda. Os M uniiomeente de acodo com o mduo da fora Sravira' Ordenc as situes sob pafcxla P, enl otdem dcces_ cionl exc.cidatela casca 6 FlG.13-27 Pergunt

..;,, '-,-'\

PI

l I

/--

\-1l

,--

FlG.13-24 Pefgurla 3. 4 A Fig. 1325 mosrratrs ara! jos de quatfo particuls igus,com irs delassobfe ura circunfern \ \ 1 .+ eJ \--t cia coln 0.20n dc raio e a quaa (,) no cenrodo cculo.() Ordeneos tL,) t arrnjosde acordocn o mdo F l G , 1 3 - 2 5P c g u n t a 4 . da fora gravitacionlfesutantc a que a patculacential e subnetid.em ordem decescenle (b) Ofdctrc os arranjosde rcordo com erersra Porencrar s.a-

t.

J"

7 A Fig. 13 28 mo trs Prticu_ mantidaslts, com las iDicimenle sime!i B e C iguaiie posiciondas a una o eixo) emreao cmenle d de,4 (a) Qual a orendistncia tao da fofa graviicioral resuL' tnte l: que agesob Al (b) Se a ", fadialmente laitcula C desocada orienlo da origeD!a paf onge de f.". vara?Casoa resPoa sela anrmatila.comovariae qui o liI Na Fig. 13 29. s Pac!as 1xasA Inasa de t so natrlidas maio que a na$a de C. Uma ,) Poquarta partcula(Parlcula lugr de em aLsum de ser coocad. tanna qc a fo. gravitaciona

F t G , 1 3 - 2 3P e r g u r t a T .

FlG.13-29 Pcrguntall.

P,"b".,,q
::(ult!Dl. cxcrcidsobfc r prticar lelasfffcul.s A. a . , .: r iul. I Casoa reslo selaalrntna.cn que qradrinie el, n a s r . \ e s e rc o o c a de f o x l m l d , d cd se q u ee i \ o , t Odcnc os qualrc sjslcnas de terticusde esn,a rnrssado i:slc 2 de .,)do .(' o \dL absolno d erergir toten.lal !.! .cionaLdo sislen.en1 ordcm dccr.sccD.. r 0 \ a F i g . l 3 - 3 0 .u n a L r a r t c x d e n x s e , r ( n on n , s l r a d ! ) lc \e desl..d dcsdeuDa distDciinfinta .r xe de Les .osicaes t.sirels. d. e r Duas outas pafticul.s.de msln\ , - l,. so nnidesfras.Ofdctrc is tfas poscs posleis de ..,d. cornrabahofeized I1ea tra gra\jtrcoDaresutnte ..,hr. ! partculi mvcl dxrarte o desl.ceenLo. crn odcm dc crdospo1etrsenr cdr plael..mno equadorc oulro no to norte Ordcnc os ponlosde acordoco o \ ror ocalda acclc a odc qu.d ivre g,e ord.!r dcc.escrre
1 6 21h

<; (-

<5

\_/

\-r/
F l O ,' 3 . 3 1 P e r g l l r a 1 1 .

\.--_r
! -...-.
" .. '',-,t

+r1

-i.

--

tl

.f

FtG.13 30 I'egunl l0 11 A Fg. il l1 rnostratrs planeassllco\ unilorrcsque :: ! mc5.,a md$a c o ncso loune. Os pe.tudosdc rote.o Idos pLan1s s()dadosc dojs porios da tteficie \o dcnlil

12 ^ l-'ig ll32 noslr! scis 1.jckias possleispara um ioguete cm rLrita en torno d. uDlrrc se dcsocrr do pono , tarx o ponlc) /). Ordenc as hajelirs de aco(kr () con a vai!o de enefgiapo lcDcia graviLacj.ne do sislcra e (b)con o lrabalho loeuclc-tu peL o logucl l o t a L e l i T as do ob r c

t,lC. 'l3.3ii

Perguffa 2.

. #

...

o nner..Jepoft.s tri .i o qEU de dii.u dde d. pros e: nf. na6 3. c.i s,l sp.ie s em O Ctr ,"/a.ir d. F6i.a, rl.l.ar

/ le, Riode len ,., 14, 2009.

so13-2 A Lei da Gravito d Nwton .1 Oa dete ser disLaincia cDtrc una paiclla de i_2 kg c trn tefiicu de 2..1kg tx quc a atracogfrcionlent.c u n m d x od e 2 . l x l 0 r r N ' l , rstenla .2 Tentoo SoqunnrTen'aercfccm unalorqe grvia.ionaL -)bre a Lui. Qxl faz \,,rt . -" cnlc !s dusfores?(A llsnciamdiacntrc o So e i Lue igual distilcia ndeer ' 3 l . m n a s a M d i l i d i d ae m d u a sp u l c s .D e M ri. que sepa.ds po. lDra cca djstncjaQl elo .aem segxiLla :,r.r1qucmaxinizro nduoda n'a gra\iaciolal en.e asp ,4 lrr.1rakilt dd Lro. llunrs pe$oescredilalr quc susali 1nades so conl,oladas pca Lua Se e Lu esrlr do outo lado . ns. df. passafrara . l aT e r r . e d i a n e r a n e no te p o a .v c r l i tosio :incnle acrmada sur cabcc..lul a variacopcrccntu(a) li ardao srayjtacioDal !ue a L eece sobreloc c (r) o -rx r.sol Sutohr quc a distDci Ter Lu d cenro a ccDtro) :.E2 x l 1 l s n 1q u eo r a i o d a I c r r a . 3 7 : l 0 n 1 . g seco'13-3Grvita<o e o Princpio d Superposio ' 5 a n d . / D . r r r i a\ a F i g . I i - 3 3 . d u a L srar poDtuas :icus somantids fi\r! soLrrc uD1 ps o r u m d i s n c i a :i{o r.separada d.^ p! rcuh lcrn massa /r! e partculall lcm drss!l,(111,,r,,. Uma lcccjfa tar.xL ('. de dlssa 75.0,ir. devc se coocada$bre rixo . nas toxinlidade! das partcras,,1 e A E m l e n o sd a d i s r i n c i a L q u a l d e v es e r c o o r d n a d a ra p r r d

1curC paraqu e lora galjlacic $rlDlctjd.l Dal fcsullante,r qre e-(t Terol a pcula,,1 ser ' N Fig. 3-3.1.trs eslersdc a djDcjas 5.00lig co lo.aizedas Dr.Ous d - 0,-lll0n e d: : 0..100 sao (a) o duo c (t, a orenao (e rero a o s c m ic i r o r p o s l i r o ) lj f. da f!a grelitaconal res.Ltnte Flc.13 33 Problea6. que es1 sujeitax c.! 3? .7 A qtre distincia d! ic,a dele eu ura $nda esprclo ongo da reta quc liea nosnr pl.net to Sol fr que a 1aao dTeiIa? gaacion. igua alrao dl o S o l s e i a .8 Na Fig 1l 35.un qxdfdocom 20.0 clr de ado a lon1dopof quitfo csierns g .r r : g.nr : 1,00 d e m s s ars = 5.00 d o sv c l o I . 0 l g e d r : 5 . { 1g 0.E n 1l e r m o s qua a lor g.litcionl e5 unjrios. .esulne exefcjda peLassleres nrfc u r n e s l e f c . n l r rd l en s r ' . : 2 . 5 ! g l

ai-4.: ,,,.i-.

.9 Mhhnrtts n.Erdj Talez elislam rjiibuacos negfos no uni\eso. produ f t c - 1 33 5 zidoslogo .t{n o big bug. Se un! desses obletos, con un,a nssade L ! 10" kg le a qtr I x 1 0 " ! r s c t p r o x j n r sd sa eT c r r . u n r a i od c d p e n a s fofa gflitacoal do ninibuacose,ra disncia da suacabea ..10 N Fig.1l 3d,,rparticulr 71a naDlida lre em {1.211 nr tre o eixo c a paticuet, com umarssede 1.0kg. a ri_

re

caPtul13 Grvitao
lid, n\a na origen Unia partcua C (no mosrada) pcdc scr desocada o o n l o d o e i x o . ! ,e n l r e a p a c u h l j e I : - . A F l g 13-l, nosr. a coponcnLc r. 4.. ,. d tora gralicioral rcsul LaDlce\crcla pclas particulas C sohe a partcula , cm n !o d. fosiao r da patcula C O qrlco. n! le.dar e. sc cncDdc .., J,r"r'i ,d...,.e,JFo ir.r'.p. .1.11 x l i l ' ! N q u a n d or i - . Q l a l a n r s s a ( ! ) d a l a r l i c u L a

(e) | d cn1que vlo de coorclenrda parLcua se coo e , deve e b) _r cdr p.ua que bra gaulcofal fesuhrnLeeiercid peasparlcuas t. a c l) lobe peicu ,1 sel.r

"J,,
t.')n

(,1
F l G . r ? P L o b l c L il L )

...15 l,?f l,tL'sds Trs prrliculas tontuis so mantidls nras l:l d e c o o c D a d a s - i f . . F l d . 1 34 0 P r o b i . m a cm u listem partcula nirs niss ,1r. A 8. cor\ parlicur ,1. na oigcm. tcm tem m$a 2.00r?1. .r pri.l ,01.i:2.001). orde.eds(2.{10,r a , n sc o o r d . n a d a(s l 0 l d : 2 . 0 0 d r 3 . 0 ! d )t c n e s s e3 . 0 0 , / r . res nassa 4.00rr.f()de sef colocada lrme qarla pa,lic D. L1e d.cn pfoiD ade5 dsouraspaculas.Enr!e.s da distDcia ( l t . ( r ) ) c ( c ) . . r p a r i c u D d e v cs c rc o r o c ! d a . l u cc o o r d e n a d pclaspaculat exefcda pxraquc l!e gre!itxcioDal rcsull.nte , 9 .C e D s o b r c I pa,licula/ sejDulal . , . . 1 N F i g .1 3 , 1 1u . m pari cula .re nss,, - 0.7hg est .; l: ""' ' - -tLr un dislDcii d = 2l cn de ' =. Lde xna uma das cxtcDrida.les conprmenlo bara uDilonne de 16 Ftc. t3-,r1 Poblen1. Z : 1.0 Dr e nssa .V : 5.0 ke. Qrial a o ndul.,da lor gavitrcioDalr que a brn exefc. so seo '13-4 A Gravitao ns Proximiddes da Sup.fcie .17 A que allil!de cimda supctclcdr Te a celcfaao gra!itacionrl.1.9n? Ldil.io dt tuu tnilhn En 195.Frdk -l\'d Wright tops conruao de ri edtciocoDruDu nrilha de atur e Chicgo.Suponha que o edilicio tircssc sido construdo. Derezando a rornoda Terra. dctcrmnc a vaodo seu vocpes teso sc vocesubis\ede eeradordo andarlrro.nde 00N.ata o a l l od o e d i f c i o . .19 (a)Ournto pesri um objcto na supc.lcied L.se pes 100N tr! sufeli.ie de Ter? (b) ^ quntos ais terercs ce mcsmo objero dele ear do ccnlo da Tea pr rer o ncuo peso q u cn a s u t e r l . l e daLx? .1a

..11

aloo ntua a fig. 13 37.

.20 Attu. .ld nnrinht. Un grnde montlnha p.licace n o f e t aa d j c a o\ e . t i c l ' i r d c d ep o r u r a L n , 1 a Drene pnno. Sxpontrqre ! ,ontnhe possasc modc ada p. ue (nassa esladeraio :2.0! kne tusa estecinca foundade lamb! qlc una linha de de \1tre) ?.6 ! 10rkgiDlr.Suponh pru. d 0.5lm dc coDlprinentosejapendrdad um drsLi.o di esrfa c qu. a esfe.aetreiahorizontaLNcDlc cia 311docenro do feso da nha teso da hrh. de pruno.Qtr o cl.slocamenlr d e t r u m o e m d i c a o e s l e r ? # '.21 Um ceo plancla noddo tor !! ncleode .aio e !a$ d esfera, ans de I cv F l c . 1 3 3 9 P f o b e n 1 3 . .lde sef ebete, e = 2.95 kg. nis!..V cercadopo uDa crlce de reio interno ,R.raio e\Leno Conrque la gralitacione esieade chumbocorn ca!,ouc 2 t e D a s s a . l V S e , l l : 4 . : 0 r ' k g e R : 6 . 0i 1 0 im . q u l a dr! urndpcqucla eslerade massa rj : 0..+31 kq.ue seencontra acclcragtog.alitcioral d. ura !lcu nos tontos a umt djs ( a ) 1 l . ( b )i d o c e n t r o a u n ad i s i n c l e l : 9 , 0 0c m d o c e n n od n e s l r a do plancla/ d ec h u m b o . s o b r et n c i a .1 quc lisa osccntrosdsesfeas e da caljda.e) '.22 O.nr . e a nassa r de Dn bnraconegocstaorclado..14 Dtas .lntn\.t \r fig. 13,10.rrs t.rtculas poDrxas Dadas = 2Glril.:. onde . x rclocididc ra!! da eqnio ,R,, soe.tidas lras en um pn. f_i.A pa.lculd,,l ten mss nr. da uz.SupoDtaque r eceer!ao e\i!,cionrl ,! de um oblclo . apaicu,9 ennla$a2.00rrr e a p a c u l aC t e mr n a s 3 . 0 0 , r . lna dincia fr = 1,001 r do ccnLodo btraco.egf o scja drd. llma quafta taicul.. dc masa .1,00ri_,. pode scr coocrdalas pea Eq. 13 1t (o que rerdade para buacosegros 8fndes). prorni.des ds ouLas tfs parcnas. En tcrnosda drncia () Deterninco lalor de rs a uma disincja,ien ermosde M.

ceiri esfeede nassa,Ulonnam !!r i n g u l oe q t e . o e, u D a q r a a eslerade ass,rr ocup o ce!o do L.inguo. r\ i.ra grayitecjonl .c\ulLulc soLrrc cssacf cen!a ntl. (r) Oual a o ylor de .1/n1 rermos d e n r ( b ) s e d o b m o so v o r d e r l r . . L u e o n o \ o m d x l od a 1l lor greliracionairesuLrante a que F l G ,1 3 . 3 r P o b c r m estsubnetld aesfeiccrtral? ..12 1es pitcxlas pontr,i\ \ao ,nlidas lxls cn un pn ] Dus de!.a farlicur ,1 de mss g e e partcul,l de Dus 12.0 6.{10 e .s om o f a d a sn e F i ! . 1 3 l i i . s e p e radasponma distnci l"! = 0.500 n: 0 = 30'.,\ prtcula C.culan1assr l.ll0 g. no morad. A forr F l C .1 3 ; r g P r o b l e m a 12. grrvilacicDlrcsxtante.1ueas pa tculds ts c C cxcrcen ne. Lrarl cua.,1 lcm um n1dulo de 2.77 : lrl 4 N e ir um nnguode lri3.3 con o scDrieixo ! tosliv. rc (lr) a coorde.dr da partculaC? Oul (a) coo.denada '.'13 A Fig. 13-39rnofa !n cridade eslicx no illciof de u!x cslera de chnnlbo dc rao = 4.0lc:a npelcie di cari dnde!nrs. pelo ccDtroda eslri e "toc! o lado direito da eslera. A

( b ) O l a l o d e , . d i n f c l r r r x u f e n r ro u d t n ] j r oq rundo,./l u n r e n t r l( c l Q u x r h \ a l c d ! d i s t n . t rr i p r i u r n b u m c oD c g o m u i t og r r . d e c u j am s s a t.5-\ x 0I veTes a rna$! soraf de . 9 9i l { 1 , k g l l ) S ci s t o n a t r t i o E{erp o lj I dkin c r , ' rc o n ro st s \ o t a d o !L a r a o buraco re!r.!ul. dittre.a c n r c r i . c . e r i os r a r i t e . j o D a d \ u r c i b e c e !os s ! \ p a s ( e ) A r!lroDautr senLe rlsuD descorlLrLol a'23 Acr.dl.+c que aStrDus esteltsde nrrroDs le(rcas exlrcn Ncn. deniaslcstosrldo cccade I rcyrs. Se urnades ia\ cslrcrs r e ml r r f r i o d e 2 0 k m . q u a d l c \e s e r . n o njnno.a sx! assrpara!ue unln pn.uta na n'I)e]ciccaestr cta fenrrnce !o ltr!. iLrciar d .lacol) sEo13-5 A Gravitao no tnterior d Trr e24 A tie i .12 nrosrxdx,scrs cs esl.icasco..nt|icas uiilo ires de Drlssis.Vr e l/: Deenine ,, .../ o D d u od e | o ! g r i \ i L a c i o n a q u c c s t s x e i n u n ap a L i c u d e rr .i .t. n r r s a , ? L e d u ' d s i n . i (rl d (bl b c (cl. doccnrr!.rnnrn

..27 Uta eea Dacir uritne tem umr mass clc l.0 r 1{11 kg e uDrxio de 1.0n. Ou c Drclulo.11 tof! lrll!.cional erercidetel. eslerasobrc !nra piItcu de malsa ,? l.rclizad x u'r djncia .c la) l.i nr e (b) il.-:0m do ccDtroda eslerl
f. '.' T .\o ,..1 ! r! g ^-

Dlsobr prliculaa ur.]istncia f< L0 do celrrodd cstera ..28 ansidcrc um pukr.j uni ee I de dcDsidadc eltree mente l e l n d nc .o r r u m an a s aM e u i d o S o ( . 9 8x r 0 r k g ) . u'n reio ,Rde pcDrs2 kDe um perodode oracnoI d. 0.0:11 s. Oui dileenapcfccntr.l enre a ceer!io dc qucdr livfe s c a rceero !r!iitcionll -.!o cquadordese sle I cdica l seo 13- Enrgi Poten<ialGravitacionl . 2 9 O s d i n e n o !D r d i od sc \ I r e e d T e n ' x s o6 . t ) : 1 0 ; k n e . 1 ! ] ( f k r . r s t c l i v m c nA l c .m a s a d e \ e 0 . t l c z nassd dxTerf.{e) Oul a zo cDLfc x masa especilca Drdia (Dass e p o ru n j d a d c lc lohm.)de l\'late e , d T e r r l( b ) Q u x o iilo daacclcra g r a ii t e c l o . a e o i \,artc I ( c ) Q u a a I e l . cidide de escapc cn Nlale:' . 3 0 ( a ) Q u ! a . n e q i p e n c i r l - r a l i l a c j od Do as l ie de d!as tx,1culasdo Problcna1t' Se loc .iflica a djsrIciaerre aspa.ticul$.qual o lfabalhorelizido (bl peltiofa gra!.co .al erne rs t!ri.trlas c (c) por Ioc? .31 Oue rnlliplo da cnefSl .ecessriaparr sc escataf da Tracorcsrnde e.erlia ecesstiria paa esctr(a) da Lur

.'25 A fiS. ll-.:ll nostn. lora .le escaa. um cote trrDslersrt da Ter., O nlcrior d, lcfa rcdc ser dr i.o em ! fcges:l .nrr,. o ,rlrkr e o rri.t(,.,\ nglr .d . . .. o. -,. .p., , ., ,.,.. l '. .\ Lr ten un,anass torade 5.98i 10:rk! c u! ro de 63711 .32 A Fig. l-.1.1 mor ener knr Despfczee roragrodelen e sforh qr.ta strica. () qia pote.cirl a,'(f)de uDr prcjati Cllculc d- r{ sxpe.ijcic.(b) Suponh,r e m i u n i o d e d i s n c d aa s u p . l !uc seiafejlr um lcft!e Sc o ata a rnl.dece dr coscoDro ranlo. u protndjdtde d fcic d. ulr pleneu de ..io 11,. 2 5 . 0k m : q u a s e . i o r a o r d e d " . o f r D d o d o t o c o l ( . ) S u p o n h a o projti .ldo lerlicaLmcDtc qLLe r'tcrrx lose urm esfer. uritbrrnc con ncvDaassatorl !arcrnrcoi trl encgamcci e o ncnDorolune.Qul siao !elor dc d! e una proiutrdjdide nica .e 2.0 x l0; I quaj\ s.o () d e2 50 k D l ( \ l e d d a s p r e c i s rd s c a . : l u ! u a r e \ c a r n r u . stracncgjaci!tlci un1,r djsln rnernda lcra. eLroraos resuiados possan\er as.irados c,e / = 1.25,e (b) su/,ri, ./. por!anrq.e\ llrcis f.r.,", (\'cla a sco 8 ) e d disirlbuiio de ft\!a.l

r : : r :' i . t : i P f o b l e m i s 32 c3l

.33 lig. ll .1.{ nora e lunoenegidpccrcia U) de un1 projrilem lLrnao d dr-ctin.lad suirerlicjcdc um fnra de
\ri.1.0.l.9J: lrt:rtg

prort, lanadod supe dcie_s..rte do plncla?

O.',

.:

.-J.1,

.34 No Probl.na 3. p qtre r7io r?, cDefglapon.i gravlr.ionrldo s j s t c n a m e r o r t o $ i l e l l . . 3 5 A s t l e s. c r a s d a F i S .1 3. 1 5d . n a $ a s , r , ] : 8 0 9 . , , , l0 g e,. : ll cltCDrscusc.ltros sobre unla rncsmarcla. com I : l2 c e I :.1.{rcrn.\bca dcsloc I eslea,4 ao cDgoda rera rt .ue suadirLAnci ccDtfoa centro d eseraa scj : ;{,0cr. Qurl o lfablho reaizedo sobe a eslcfilJ ( por oc e (b) pela lorg! gfavitacion i dasslas,tc al

C!. r.3.rl:

jlrlr kq

U.1!! L.i

p r o bc n a 2 5 . t. '.2 Suponl quc um tl.n.la unu cfu uDitoedc raio R . o /J. l. | ' '. I t, .....^.l,jt .. pelo seu ccntro (Fjg. i E). Suponla lanbmlluc sejrposivel : focroDaf um nlacacm .Luat!uerlugaf do n.1ou .lo lado .le a ne da estce.Sejr f, o ndulo d torr grerilrcjo.at crperi re.rda Lrcla lri quando! n sutcrtcie do pane ^ que i r a : .r a . r ' i P . r ) b l e r a 1 5 . djsin.i dr supcf.ie csrro i p o n t on o q u l o r n d u t o . l lorea gravrie.i.n solrree l11aa tr;r sc r ni,r destocd () pdra ..3 Un pojalil lanado!erllclentc fara cnaa pertir d loDge d . t h n e l a c ) p a f ad e f 1 , o donel? pe'lcie{a lcrra. Dcspreze rotio da Jcna. [m mhidos

re

13 I Gravito caPitulo
do raio daTer . que dis!ncia o pojil atingese (a) sua!eoc.1adc nicjl 0,500 dr vclocidade dc cscrpedaTerrae (b) sue . ..ri c:'i c ir .i -f .idd.r(rg."cin r.i (.e*i ipd d cscalardaTerr?(c) Oual a menoreregir mcclica nicjaLneque oprojlilescapeda lrra? cessip.a ..37 () Ourt a relocidadcde cscapcdc un aeride e ico cujo ao 500 kfr e cujr acclcrrgosa\iiacional Dasupc ficie :1.0mh:: (b) Que distci da lupe.lcie uma parlcuLa alingir se dexarn superfcie do asteride com uma vclocjdde vericalde 1000mlsl (c) Con q velocldde um objelo se chocar con o acridc sc fose iberado sem velociddeinicil 1000 kn dcnnada supcrlcic? ..38 Zcro. um pLancta ipottico, ten xma mnse de 5.0x 10I kg. urn aio de 1.0 x lll rn c Dcnhuna atnosfera.Um sondaes pacide l0 kg devese. lanada vcicahncnic a pan da supc icie.(a) Sea sonda an.dcom uDacncrgiaiiciade 5.0x 10r J.qual sr cncgia ciDatica {tuandoest.1.0x 106 n do ce.tro de Zcro:' (b) UoDrquc erefgi cintica sondadvese lnada da supccicdc Zc.o paraatingirunrdstncle mxina de 8.0x i0'm do cen!o de Ze, o ..39 Duas cclas dc !utrons estosepardas tor m dis tncide 1.0x l()LLrn. Anbas 1mxma nasa de 1.0x 10rtkg e u i o d e 1 . 0 : 1 0 j . E l a ss c c D c o n a m ilricialmenr e e nre pousoreati!o.Conrque vcLocidadcs cstarose movendo.enr re (a) quendo dis!ncia 1ao ee clccnciaLde repouso. ene eastor mctadc do valor inicie (b) quandoesLrvee n inlr ro eixo v.A curla na lcrdade se est.ndeinderinl_ da partcula paaum valor dc danenle parxdela e tendc assntolicamcDtc a 2.7x l0 !r J quando) J -. Oual nasse(a) dasparrcr'as c a.e (b) da parttcula,l? seo 3"7 Plants Satirs:As Leis de Kplr .43 Fobos. dc Nrte.se novc cm une flita apro uDrste cn 9.,{! loi rn de.lo,comum perodode xnadanete circuLar pai.desss infomacs de V1erte 7 h 39m.Calcule emassa .44 A pr n<, .nl Jo.u ,l . JJ - rr' a un1l ecial e operaoocoeu em 199: xn salLite ffancescon nm ano dc uso tude de 700 kn. um satite-espio Afinc qe estvaem toi alingidopor un pedaode um lgtrte rba h 10 anos.Un eabiizador do s!!lte foi dnincadoe ntesda coli ele coneou ! gner sem controle.Imedtamcnle soc cDrquilmetospor ho4.qual cra a leocdadcdo Pedao dc iogueteem rclaoao setilcsc nlboseslrv, e orbits e e colisoloi (a) honll e (b) ao onso d tajetras cicuaes perpendiculacs? ntuemeDLc . 4 5 O S o . q u e e a 2 , 2 x 1 0 r ! n d o c e n t r o d V i a Lctea.con plcla ua fevoluoen torno dc$c cenlr cada2,5x 10j nos. Supondoque todas as crelas d galrii potsem!na rnassa distribu kg, que asereas csLo igual masa do Sol.2.0x 10r'r en toDo do centfoda gaxia dasuiloDrenente en urn! esfera eimc o nneo esfer. e lue o So se eDconrana borda dcss da galxi. dc esreias

.4 A distncia xo SoL1.52vez diDci dr mdiade l\,Iarte de KePlerparacalcnlaro ! Iere ao Sol.Use a ei dosperodos pre Mac completafum. rcvouo . . 4 0 N o e s p a s reccssios oi d e r a l . esle,4.cot 2 u 0k s d en a s s ! . e D a nero de anos no o valor que prece a rcspoa com torno do Soicompre em ofigcndcuncrxor.e a esler B . c o n 1 0k g d e n 1 s se r .t s o b r e o nesno cixo cn r : 0,rj0n. A esferaB ibeadaa pa do repouso. cnquantoa estr '!ntide fix na origei. (a) Oual .47 UDr satlite colocadoen uma rbiLaelptica. culo Ponto poiencialgra!racionado a eDcrgia sistemrdasduasesler\Do mais distanteesta 360 kn da supcicieda Tera c culo lonto nomcnto c n q u e a l b e r r d a ?( b ) O u e e r g j a c i n l i c (a) o semi eixo d e B nlaisprxjno e\l 180kn da superfcie. CacuLc apslcr sc dcslocado 0.20tn em difeoa,,1? d rbiia. mrnre (b) eexcertricidade ..41 ^ Fig. ll 46 mostr quato prtcus. '48 t]n satlite colocdoem rlrita n torno da t.'a con todasde rnassa 20,0g. qe lornrn xm qu um faio igual meiadc do aio da rbit da Lur Oual o pcr drado de lado I = 0.600m. Sc d fcduzLdo lunresl (UD1nslunr odo de ievouodo siiteenncscs pr 0.200n. qua la.iao da cncgia periodo evouo da Lua.) o de potencia grarltaciona do li\leDadas quarro .49 (a) Oue veocidadcliDe.rrun stlitc da Tea deve icr pari esrr em rbjb cncur 160 km acina da supcricie da FlG 13_4 ..42 A fg. l3-.17a mosta uma paricula,4 Te.m? (b) Oul o pefododc revoLuol Pfohlenn:ll que po.le ser destoc.la o lonso de um cixo .50 O cenifo daTcua.A d r b i t a d o S o lc e u m d o s l o c o s infinit t oigetu.A oigem c oca .lue distncia ), desdeuna distnci desse foco se cnconlrao orlro toco (a) em metros lizadano ponto ndio elife strtcuasB e C-que leni Drassas c b) e ternos do raio soLar.6.96 ! LOr da m] A exceDtricidade iguais, e o eixo ] perpcDdicular fet qtre iga esas duasp fr;ada 0.0167 naior 1.50x l01rm e o scm-eixo lculas. A dillncia , 0.3057 m. A lig 13 47b mor a energi .5'1 Utri coeta que toi vio efr abril dc 57'l por estrlomos po|encialU do siem dc trs pactrlas em funo da posio cono $bo \\bo. foi aviado no chincscs, enl um dia coDhccido S . u p o n hq u co i r l e . v a l o d ct c m l o e n l a D r e n L e e m o d ct 9 9 . 1 tre as obscvte!selao teriodo do cometdo diaWoo $roo e so(d) o leml co serdo 0.11.Otris roDe a sDeexcertricid.de d i n c i aa o S o d o . o m e t ae ( b ) a i u m a o r e i x om i o rd r r b j t e -- em lennosdo rio dio da bn de Phrto-p? .52 L-. ,.r'r!r!.r" t. do nesmo poDtodo cqurd. dTerra io longo de Loda rbila. d a r b i 1 q u .r . c ! b c o n o t ed e . t t n a 8 . r . a Q u a a a t i l u d c t:bniu)t 4 ..53 Em 1610 p . r d e s c o b nq r Calieu u:.u s.! .tcscpio (,,) e osteriodos r3 s d j o s d d : i o !o r b i t a i r L r os a t i t e se J p l c r . c u i o 7apecem n at a b c l a r.c!ui.

tr

d ( 1 0 " )

r{diat
1.71 t.55 7.16 16.7

Clalisio

1.22 6.71 10.7 IIJ.E

,) llote log d (ei\o r) nr lun.o de r (eixo r) losrrc quc resutado trm inhe ea. lb) Nlca a icinai d reta. comparca con o ralor pfevisopea lcrcca cj de Keper.(c) Dctcnnnrc a rnassa dc Jpiter a pa.ri'd inteseao da rea com !.54 | , . . u . . t L , r t r e Le , , ^ r J t e . , . r . . r - , J ! - r (lig. l:-43) do icidc 2.13 .]x e de u minsculo sarltc(hoie conh.cido como Drctyl). o t meiro exenplo coDlrmdo de ua sstema xslcridesatlite. N in1ag.m. que te .5 kl o satite, de largxra.csl a 10(lkm do centro do acrdc. que fosuj 55 kn dc conpncnio A fofn d hta do sltalitc no conhqxe sejacircla.con1 cjdr com peco:suponha um pcfiodo de b)Ovolunle 2 7 h ( a ) O a l a m a s s a d o a s t c r i d e(? c l oa c f d e . Dredidoa fetn das magens d Gaieu, 1.1.100 kmr. Qual a nesseestecfic (mrssaplt unjdrdc de vohnre) do steridcl

...58 a s ve,es. prcsen. de un tl.eta invsvelrssociado a partir d. obseaodo unacrch djrnte podeser deduzcla n1olil]entoda erela Ln!unlo a eslreae o plenetagram crn a estfel. sc tono do c.o de n$. do sslcml eeL-plne. a|rcxira e se lasade ns coDra chanad 'zl,.tlrd. do /ora, .la nhu&. ri:ada.ln no\iDcDlo q! podeser deleciado.AFiS. eo longod lnrhadc sada l3'50 ostr o gfcoda vclocidade [ma{e que a em fnodo tcmpo paa a ertea l4 Hefclis. que apens do So.SupoDdo mess da es1f.1a scja 0.tll da tussa trm pnegirs cD1 lono d eslree qxe a Tcfra c no plao do ParcLa e tridda fbt do plancla,delejne la) a nassa e (b) o rdio dr LriLa do tnet en dcs de,r/.a rnrs' de JiLpiter urdade\de f.. o raio da bjta da l, .

TenrF) FiG,13'50 Poblcrm 5E. ...59 fs esteas iguais dc masla M ftnrn um tringulo eqjtero que gn.m torDo do centro enquentoxs cstrclassc O lado do lriDmovemo longo de uma mcsDr cjrcunfe.lca. guoto*um conpiDenlor. Ou lelocddedrs cstcl!l reo 13'8 satlits: Orbitas nrgis .0 Dois satliles,,4e B. enbosdc ma$a ,r. cslao en rbit a uft rtilude de circl cm tono dTer. O s1lilc,1obiLa a u n aa l t i t u d de l9.ll0 kn. O riod 6 3 7 0k m e o s a l i t e Tera 6:70 km. (a) Qa a azo en.e a eneryiapoiencialdo ,9 e enefgipolcncialdo satljte/? (b) Qurl a azo satli1 cin1ica do saLente ene{ia ciriica do sa!lile,Be e enefSa !e nior cDcrgia 1o1r1, ite ,1l (c) Qxal dos dois salites tostri kg? (d) Qual a dccD ente as erbostmuma mssa de 1.1, e.e.gjsrotasdosdois satlites? .1 Un efde. cuja massa 2,0 x 10 ' vezesa massada Ter. gira cm uma .bit cjrcufem lortro do Sol a t disn (a) Cecne o per cia quc o dobo da distlcadaTcra o SoL. cDtrc a d o n s t e r dc cn a n o s . l bO ) u . a z o o d od c e r o l u o energiacintlca.io aeidc e enrgiaciniicedaTcrrt:) .2 Urn satlilegir em torno dc um panelade mssa dcsco con 2.Llx 10r rn de raio. O m Dhecida em uma circunferncia pelo plancti sobreo satite duo d! fofa gravitacjonalexecida (b) Qua citica do sdllile? , : 8 0 \ . ( a ) O u a l e n e r g i a auncDlassepa3.1 00 : rn? scria o m d u l o s eo r a i o d a f l i t a

F l c . 1 3 - 4 8 P r c b l c m a 5 ;U 1m . p e q u e nln La ( d i r e i r ) g i r a efr tndo\1eridc2:13 I d.( crlesin .h NASA) ..55 Em un certo sstem eelrr binio.asdusesrc,as lem unamasa igul do Sol e Sirameh lono do ccrltrode messr.A drstn.irnl ases!.cas a iguel distcien!e I Tcna e o So dascfeas em nos? Qu o perodode revoltro ..56 Ptu.unnn. Lnt bwa e d lM de uma sD. AsobseNaes .ea estfelairdcm que e iaz bi.rio. Essa tarte de um sistema csrela!is!e 1enun1 \clocidxde pcodo orbiLal| : 270 kln1s. uD1 diae ur masa o r b i t a I : 1 . 7 0 nproxinada ,r : 6r. onde rU! e massa d o S o l .1 . 9 9 x lO'trkg. Suponhquc as rbitas desa esre. rjsrcl c da compnhena. c . 1 3 . 4 ? P r ) e r j d

.3 () A quc altilude adna da supefcic da Ierra a energia lecesfia paraiazcr utr satite bi| at cssdalliLude igua energiacinlicdnecessrla tar quc o sttaljle se nterha em (Fis.1l 49).Orul amassa rhite cncular ncssaaLlitLde? que escufa e irvisvel.so circularcs (l) Em atiludcsrnajores, que ,,: da csifcacscfa. em rnidde\ derU\? naiof.a encgidpaa lzer o satljlcsubi ou a enegecnrlica paaquc clc senlantnha em rbit circular? ..57 UD satitede 20 ks eii em umr bit cfcuacon un .4 d c 2 . 4 h e n ! r a i o d e E . 0 : 1 0 " m c r n t o r n o d e u n p L a n c t a I / c A. ambosde tasa ,r : Na Fig. t3-5 , dois satles. ferodo dc Dr.ssa dcsconhccjd. Se o duo da acclcfarogravitciontL 125k8. ocuprnr mesna rbita circularde .aio | : 7.87x 106 m por na $rpclcjcdophDcia 8.0mh:,qual oaio do paner? estxndo. em tornGdaltra e senovem en scrlidosoFoslos.

Vous aimerez peut-être aussi