Vous êtes sur la page 1sur 251

JANE AUSTEN

MANSFIELD PARK
Przeoya Anna Przedpeska-Trzeciakowska
KLASYKA POWIECI
Warszawa !!"
OD TUMACZKI
Oddawana dzi# do r$k Czy%e&nika powie#' ()ans*ie&d Park+ ,es% pi$%$ ksi$k$ -ane
A.s%en w /oi/ przekadzie0 1ie s$dzia/ przy poprzednic23 4y po%rze4ne i/ 4yy
ko/en%arze czy wy,a#nienia3 .a%wia,$ce czy%e&nikowi zroz./ienie ksi$ki - do%yc2czasowe
.%wory -ane A.s%en3 ,ak %o si5 /6wi3 (do4rze znosiy podr6+ - /a/ %. na /y#&i podr6 z
,5zyka an7ie&skie7o do ,5zyka po&skie7o0 (8ozwana i ro/an%yczna+3 (Opac%wo 1or%2an7er+3
(Perswaz,e+3 a nade wszys%ko (9./a i .przedzenie+ - yy wasny/ ycie/ 4ez niczy,e7o
po#rednic%wa i3 .waa/3 4yy wca&e do4rze roz./iane i wca&e nie:&e przy,/owane0
Przyp.szcza/ nawe%3 e po&ski czy%e&nik serdecznie po&.4i %e ksi$ki i %5 pisark5 - c2o' /oe
nie do %e7o s%opnia co An7&icy3 k%6rzy /a,$ nie*or/a&ny k&.4 wie&4icie&i -ane A.s%en3
(-anei%6w+3 do k%6re7o na&ee&i - 4a7a%e&a - Ka%2erine )ans*ie&d3 ;ir7inia Woo&*3 E0 )0
<ors%er3 8.dyard Kip&in73 =enry -a/es i wie&.3 wie&. innyc20
> ()ans*ie&d Park+ sprawa /a si5 inacze,0 Powie#' %a .waana ,es% za na,%r.dnie,sz$ z
cae, %w6rczo#ci -ane A.s%en3 a&e ,e#&i idzie o czy%e&nika po&skie7o3 %r.dno#' nie &ey w
zawio#ciac2 czy %o *i&ozo*icznyc23 czy znaczeniowyc23 &ecz w %y/3 e3 /oi/ zdanie/3 %en
wa#nie .%w6r -ane A.s%en nie na,&epie, znosi podr6e3 a szcze76&nie podr6 do Po&ski0
>apy%ana przez swo,$ sios%r53 co 45dzie %e/a%e/ pisane, wa#nie przez ni$ powie#ci3
-ane A.s%en - a 4yo %o ,. po wydani. (9./y i .przedzenia+ - odpowiedziaa? (@5dzie %o
ko/p&e%nie inny %e/a% - #wi5cenia+0 Odpowied: do %e7o s%opnia zaskak.,$ca3 e p6:nie,si
4io7ra*owie zas%anawia&i si53 czy pisarka nie /iaa na /y#&i ,akie,# z.penie inne,3 nie
napisane, w koAc. ksi$ki3 #wi5cenia 4owie/ nie s$ %e/a%e/ ()ans*ie&d Park+0 A ,ednak3 po
pewny/ zas%anowieni.3 %a odpowied: wyda,e si5 sp6,na z ,e, niew$%p&iwy/i przecie
na/ysa/i i de&i4erac,a/i nad koncepc,$ %e, powie#ci - #wi5cenia nie s$ %e/a%e/ ()ans*ie&d
Park+3 a&e z pewno#ci$ s$ %e/a%e/ prze/y#&eA a.%orki3 7dy ()ans*ie&d Park+ pisaa0 Pisaa
4owie/ o /io#ci3 a&e %a 2is%oria /iosna ./o&iwiaa ,e, pi5kne3 pros%e i nie/a& k&asyczne
przeds%awienie o4raz. swo,e7o #wia%a war%o#ci3 k%6ry s%anowi3 w ,e, przekonani.3 *.nda/en%
&.dzkie7o szcz5#cia0
Poniewa za# %en #wia% przeds%awiony ,es% za po#rednic%we/ #wia%a 4ezpo#rednio ,$
o%acza,$ce7o3 na&ey %e/. os%a%nie/. po#wi5ci' ki&ka s6w opis.3 a4y podr6 ()ans*ie&d
Park+ z ,5zyka an7ie&skie7o do po&skie7o okazaa si5 nieco /nie, .ci$&iwa0
-ane A.s%en .rodzia si5 w BB" rok.3 z/ara w CB0 Dycie ,e, przypado na okres
8ewo&.c,i <ranc.skie,3 wo,ny o niepod&e7o#' ko&onii a/erykaAskie, po%e/ za# wo,en
napo&eoAskic2 - wo,ny An7&ii z <ranc,$0
E/ara w dwa &a%a po 4i%wie pod Wa%er&oo0 W %&e cae7o cz%erdzies%odw.&e%nie7o ,e,
ycia %ocz$ si5 wo,ny i roz7rywane s$ 4i%wy3 przede wszys%ki/ na /orz.0 9w6c2 z pi5ci.
4raci pisarki s.yo w /arynarce wo,enne,3 dos.yo si5 nawe% s%opnia ad/iraa0 Wie&.
/5czyzn z ,e, da&sze, rodziny i o%oczenia r6wnie s.yo w /arynarce3 k%6ra s%anowia *i&ar
po%57i wo,skowe, Wie&kie, @ry%anii0 A&e z adne, ze s%ronic powie#ci -ane A.s%en nie do4ie7a
szcz5k or5a ani 4i%ewny z7iek0 Wo,na3 prowadzona 7dzie# da&eko3 na %yac2 sceny3 ,awi si5
%y&ko ,ako /o&iwo#' zdo4ycia .p.3 k%6ry wz4o7aci ,edne7o z ,e, 4o2a%er6w i3 ,ak w
(Perswaz,ac2+3 pozwo&i /. aspirowa' do r5ki do4rze .rodzone, panny0 Te wo,ny dos%arczay
pisarce %y&ko os64 dra/a%. - o*icer6w3 kapi%an6w3 ad/ira6w /arynarki wo,enne, Wie&kie,
@ry%anii - pos%aci ze #wia%a3 w k%6ry/ por.szaa si5 4ez przeszk6d0
@y %e dr.7i zaw6d3 k%6ry -ane A.s%en doskona&e znaa z codzienne7o 4y%owania i
o4cowania3 ,ako c6rka an7&ikaAskie7o pas%ora i sios%ra dw6c2 an7&ikaAskic2 d.szpas%erzy -
zaw6d d.c2owne7o0 9&a nas3 czy%e&nik6w po&skic23 wyc2owanyc2 w ka%o&icyz/ie3 w
zes%awieni. s6w (d.c2owny+ i (zaw6d+ 4rz/i wr5cz sprzeczno#'3 ,e#&i idzie ,ednak o An7&i5
- odpowiada na,#ci#&e, rzeczywis%o#ci3 zwaszcza w okresie3 w k%6ry/ ya nasza a.%orka0
Ekad spoeczny An7&ii sprawia3 e przed /ody/3 nieza/ony/ czowiekie/ z
do4re, rodziny - na przykad /odszy/ syne/ 4arone%a3 ,ak rzecz si5 /a z Ed/.nde/
@er%ra/e/3 4o2a%ere/ nasze, powie#ci - s%a wy46r po/i5dzy zawode/ d.c2owne7o &.4
karier$ w /arynarce0 @yy %o ,edyne zawody .znawane za 7odne den%e&/ena0 W rodzinie
pisarki3 a wi5c rodzinie do4rze sko&i7acone,3 a&e nieza/one,3 w k%6re, 4yo pi5ci. syn6w3
dw6c2 wy4rao karier5 w /arynarce wo,enne,3 dw6c23 po s%.diac2 w Oks*ordzie3 przy,5o
#wi5cenia3 ,eden za#3 Edward3 adop%owany przez wa#cicie&a roz&e7yc2 d64r zie/skic23
45d$c %yc2 d64r dziedzice/ pozos%awa po pros%. zie/ianine/ i zaw6d 4y /. z45dny0 Tak
wi5c rodzina -ane A.s%en /oe s.y' za wz6r wy4or6w zawodowyc2 dokonywanyc2 w
owyc2 czasac2 przez nieza/onyc2 /5czyzn z do4ryc2 rodzin0
W An7&ii wi5kszo#' /a,5%no#ci rodowyc2 przec2odzia z poko&enia na poko&enie
prawe/ /a,ora%. - cay3 nie podzie&ony /a,$%ek dziedziczy na,s%arszy syn0 )odsi /.sie&i
sz.ka' c2&e4a w innyc2 zawodac23 ,ak powiedziaa/ - w /arynarce czy Ko#cie&e0
A&e przy dworze3 w /a,$%k. dziedziczony/ przez pierworodne7o3 zna,dowa si5
zwyk&e ko#ci63 przy ko#cie&e s%aa p&e4ania3 a do p&e4anii na&eaa pre4enda3 czy&i doc2ody3
,akie przypaday /ie,scowe/. p&e4anowi0 Poniewa wa#cicie& dwor.3 ,ako pa%ron3 /ia
prawo prezen%owania wadzo/ ko#cie&ny/ swe7o kandyda%a na p&e4ana - %zw0 prawo
prezen%y3 k%6re nierzadko 4ywao przed/io%e/ 2and&. - nic dziwne7o3 e zazwycza, na
p&e4anii za/ieszkiwa /odszy 4ra% dziedzica &.4 ,e7o 4&iski k.zyn0 I/ 4o7a%szy dw6r3 %y/
na o76 zaso4nie,sza p&e4ania0 W %en spos64 do4re 4ene*ic,./ $czyo si5 z do4ry/
.rodzenie/0
Ko#ci6 an7&ikaAski krzep w o#wiecony/ osie/nas%y/ wiek. ,ako ins%y%.c,a
paAs%wowa3 .przywi&e,owana i dziaa,$ca wed&e %yc2 sa/yc2 zasad3 co #wieckie ins%y%.c,e w
paAs%wie0 O#wiecenie ze swoi/ rac,ona&iz/e/3 k&asycyz/e/ i %endenc,a/i &i4era&ny/i
s%worzyo Ko#ci6 w /iar5 %o&erancy,ny3 z /od$ na .czono#' i niez4y% po4ony0 P&e4an
4o7a%e, para*ii nierzadko /ieszka poza swo,$ para*i$ i przy,eda %y&ko w niedzie&e3 4y
wy7osi' kazania0 1a p&e4anii /ieszka za# .4o7i wikary3 wypenia,$cy codzienne o4owi$zki
pas%erskie0 Laicyzac,a s.7 Ko#cioa an7&ikaAskie7o pos%5powaa 4ardzo szy4ko0
Sek.&aryzac,a s*ery d.c2a ,es% ,edn$ z na,4ardzie, wido/yc2 cec2 wiek. O#wiecenia0
1ie /o7o %o pozos%awa' 4ez reakc,i3 zwaszcza e przez #wia% szed wie&ki3 si&ny
powiew nowyc2 idei3 nios$cy posiew ro/an%yz/.0 W sz%.ce i yci. p.nk% zain%eresowania
przenosi si5 k. e/oc,ona&no#ci i indywid.a&iz/owi0 W Ko#cie&e an7&ikaAski/ pows%a,e
nowy pr$d3 poci$7a,$cy wiernyc2 swo,$ now$3 nie znan$ do%$d ar&iwo#ci$3 pr$d3 k%6ry w
spos64 o7ro/nie szy4ki o7arnia &.dzi na,.4oszyc23 k&asy na,nisze3 o4iec.,$c i/3 w za/ian
za *ana%ycznie ar&iw$ wiar5 - pewno#' z4awienia0 Pr$d %en3 45d$cy now$ /e%od$
prak%ykowania wiary3 nazywany ,es% /e%odyz/e/0
Przez o#wiecone k&asy wysze przy,/owany ,es% z po7ard$0 Kiedy ,edna z 4o2a%erek
nasze, powie#ci3 panna Craw*ord3 powiada do Ed/.nda @er%ra/a3 e 4y4y do4ry/
/e%odys%yczny/ kaznodzie,$ - nie %y&ko ironiz.,e3 a&e szydzi ze swe7o roz/6wcy0 Daden
do4rze .rodzony den%e&/en nie /oe 4y' /e%odys%$0
Przypo/ni,/y so4ie w %y/ p.nkcie sowa -ane A.s%en w odpowiedzi na py%anie3 o
czy/ 45dzie ,e, nowa powie#'0 (O #wi5ceniac2+0 Ta powie#' nie ,es% o #wi5ceniac23
na%o/ias% ,es% - /i5dzy inny/i - spoko,n$ i wywaon$ o4ron$ paAs%wowe7o Ko#cioa
an7&ikaAskie7o przed ,e7o z/a%eria&izowanie/ i pr64$ przypo/nienia wyznawco/
an7&ikaniz/.3 czy/ ,es% ic2 re&i7ia i ,aki powinien 4y' do4ry pas%erz an7&ikaAski0 1ie ,es% %o
,ednak sprawa wiary - -ane A.s%en nie wkracza ani ,edny/ sowe/ na %en %eren3 ,ak przys%ao
na osie/nas%owieczn$3 w 7r.ncie rzeczy3 o#wiecon$ pisark50
>4awienie nie ,es% %e/a%e/ ,e, powie#ci3 a&e /ora&no#' - %ak0 )ora&no#' ,ednak %o nie
%y&ko sprawa re&i7ii3 wi5ce,3 /ora&no#' niekoniecznie /.si z re&i7ii wynika' - /ora&no#' ,es%
po pros%. o4owi$zkie/3 rac,ona&ny/ war.nkie/ szcz5#cia0
)ans*ie&d Park3 pi5kny3 dos%a%ni an7ie&ski dw6r3 na&e$cy do rodziny sir T2o/asa
@er%ra/a3 ,es% %erene/3 na k%6ry/ roz7rywa si5 akc,a powie#ci3 a&e %e sy/4o&iz.,e zesp6
o4ycza,6w3 .znawanyc2 przez -ane A.s%en za *.nda/en% pan.,$ce7o w ,e, #wiecie ad.0 -e,
dw6r )ans*ie&d Park %o /ikrokos/os /ora&ne7o wszec2#wia%a0 >a4.rzenia ,e7o ad. %o
za4.rzenia porz$dk.3 ,aki pisarka .waa za niez45dny e&e/en% indywid.a&ne7o i z4iorowe7o
szcz5#cia0
1a #wiecie %oczy si5 wo,na3 @onapar%e za7raa cae, E.ropie3 na /orz. roz7rywa,$ si5
4i%wy3 w k%6ryc2 zapewne .czes%nicz$ zar6wno 4racia a.%orki3 ,ak 4o2a%erowie nasze,
powie#ci0 A&e w )ans*ie&d Park poda,e si5 ko&ac,50 8y%.a ,es% niez/ienny i .s%a&ony od &a%0
Fwaran%.,e kade/. na&ene /. /ie,sce i na&eny /. szac.nek0 Po ko&ac,i panie ws%a,$ od
s%o.0 1a,/odszy z pan6w podnosi si53 4y o%worzy' przed ni/i drzwi do sa&on.0 Panie
wyc2odz$ wed.7 ko&e,no#ci3 na k%6r$ skada,$ si5 niez&iczone e&e/en%y - %en rankin7 %o nie
anac2roniz/3 %o oddanie kade/. %e7o3 co /. si5 na&ey0 1a,pierw wyc2odzi pani do/.3
po%e/ na,s%arsza c6rka G/6wi si5 o nie, (panna @er%ra/+3 w odr6nieni. od pozos%ayc23 przy
k%6ryc2 niez45dne ,es% wy/ienienie i/ieniaH3 ,e#&i s$ 7o#cie3 %o o ko&e,no#ci decyd.,e wiek3
.rodzenie G&epie, .rodzona przed nie, .rodzon$H3 s%an cywi&ny G/5a%ka zawsze przed
pann$H3 7o#' idzie przed do/ownikie/0
W sa&onie panie za,/.,$ si5 ro46%ka/i a&4o &ek%.r$0 Panowie pi,$ por%wa,n i
roz/awia,$ o /5skic2 sprawac2 - in%eresac23 po&i%yce3 wo,nie0 1as%5p.,e sakra/en%a&ne
py%anie pana do/.? (S2a&& we ,oin% %2e &adiesI+ - ()oe prze,dzie/y do paAI+ 1ie ,es% %o
py%anie3 ,es% %o decyz,a0 Panowie ods.wa,$ krzesa i przec2odz$ - w okre#&ony/ porz$dk. -
do sa&on.0 Pierwszy wyc2odzi pan do/.3 sir T2o/as @er%ra/0 >a ni/ syn na,s%arszy - /6wi
si5 o ni/? pan @er%ra/0 9a&e, syn dr.7i3 %. przy nazwisk. %rze4a pos%awi' i/i5 - oznacza %o3
e nie ,es% pierworodny/0 W sa&onie zaczyna si5 wieczorna do/owa roz/owa3 k%6re,
%e/a%e/ powinna 4y' &i%era%.ra &.4 os%a%nie wydarzenia w #wiecie 4&iszy/ i da&szy/ -
%e/a%y3 k%6re in%eres.,$ wszys%kic23 a przyna,/nie, powinny in%eresowa' wszys%kic23 nie
%y&ko wy4rane 7ronoJ p&o%ka i o4/owa #wiadcz$ o zy/ 7.#cie0 (Ecz.cia kade7o 4rane s$
pod .wa753 kady /a swo,e /ie,sce i swo,e znaczenie+3 /6wi nasza 4o2a%erka3 <anny Price0
Po pewny/ czasie o%wiera,$ si5 drzwi i w cere/onia&ny/ orszak. wc2odzi ka/erdyner3
wnosz$c zas%aw5 do 2er4a%y3 nas%5p.,e ry%.a ,e, zaparzania3 o4rz5d3 przy k%6ry/ ro&5
wes%a&ki spenia c6rka do/. - podc2odz$ do nie, ko&e,no ze4rane oso4y3 kady po swo,$
*i&iank5000 syc2a' %ykanie ze7ara000 wszys%ko na swoi/ /ie,sc.3 wszys%ko w na&ene,
ko&e,no#ci0 -es% %ak3 ,ak 4y' powinno0
A&e ,es% ,eszcze dr.7i rodza, ad.3 4ez k%6re7o %a/%en3 pierwszy3 nie /674y 4y'
7waranc,$ s%a4i&no#ci i szcz5#cia0 -es% %o z4i6r zasad nor/.,$cyc2 &.dzkie ycie i
.kada,$cyc2 si5 w pewien %rway wz6r3 cao#'3 ,akie, nar.sza' nie wo&no3 7dy wy,5cie
,edne7o e&e/en%. 7rozi r.in$ 4.dow&i0
Ta 4.dow&a wznoszona ,es% z wie&ki/ %r.de/ w procesie wyc2owania /ode7o
czowieka czy /ode, dziewczyny3 k%6ry/3 przede wszys%ki/3 4ardzie, ni wsze&kie na.ki
wpa,any winien 4y' nawyk przyzwoi%e7o pos%5powania i pocz.cia o4owi$zk.0 -ane A.s%en
nie pisze o re&i7ii3 %eo&o7ii ani z4awieni. - -ane A.s%en pisze o pocz.ci. o4owi$zk.3 k%6re3 ,ak
powiada3 (sa/o w so4ie wys%arcza+0 Te dwa porz$dk.,$ce sys%e/y3 spoeczno-o4ycza,owy
oraz /ora&ny3 ni7dy nie /o7$ 4y' ze so4$ niez7odne3 ni7dy nie powinny si5 krzyowa'0
9o4ry kon%rak% /aeAski ,es% sa/ w so4ie ce&e/ c2wa&e4ny/ z p.nk%. widzenia %e,
pierwsze,3 spoeczne, 2ierarc2ii3 a&e do4ry kon%rak% /aeAski w sy%.ac,i3 kiedy &.dzie si5 nie
koc2a,$ czy nie szan.,$3 zaprzecza %e, dr.7ie, 2ierarc2ii3 ,es% sprzeczny z wewn5%rzny/
ade/3 zak6ca 7o - nie /oe przynie#' szcz5#cia0
W %y/ /ay/ *ra7/encie /ora&ne7o wszec2#wia%a /ie#ci si5 %ake sprawa re&i7ii i
pro4&e/ do4re7o d.szpas%erza0 -e7o r6wnie o4owi$z.,e 6w dwo,aki ad3 4ez k%6re7o nie
/oe osi$7n$' ani oso4is%e7o szcz5#cia3 ani &.dzkie7o szac.nk.0 )odsza o ,edno poko&enie
C2ar&o%%e @ron%e pisaa? (1iec2 @67 /a w swo,e, opiece Ko#ci6 an7&ikaAski0 1iec2 7o
r6wnie zre*or/.,e+0 Ona %ake 4ya c6rk$ an7&ikaAskie7o pas%ora0 Ic2 ar&iwe 7osy odezw$
si5 ec2e/ w nas%5pnyc2 poko&eniac20
Pos%a' /ae, 4o2a%erki %e, powie#ci3 <anny Price3 sz.ka,$ce, szcz5#cia przy
zac2owani. owyc2 zasad w s%opni. nie/a& 2eroiczny/3 nie s%warza pre%eks%. do
/ora&iza%orskie7o 7ad.&s%wa3 prowadzi nas ,edynie po kr5%yc2 i s%ro/yc2 #ciekac2 #wia%a3 w
k%6ry/ si5 zna&aza0 -e#&i za# w pewny/ /o/encie nasze, &ek%.ry cz.,e/y odr.c2
zniecierp&iwienia3 w nas%5pny/ zas%anawia/y si53 czy %o na pewno ,es% zniecierp&iwienie0
Czy c2aos i 4ezad3 w k%6ry/ y,e/y3 4rak akcep%owanyc2 powszec2nie re7. i wynika,$cy z
%e7o za/5% i za7.4ienie nie sprawia,$ czase/3 e .cz.cie3 k%6re si5 w nas 4.dzi3 kiedy
syszy/y /iarowe %ykanie ze7ara w sa&onie )ans*ie&d Park3 nie zaczyna do z.dzenia
przypo/ina' zazdro#ciI
Anna Przedpeska-Trzeciakowska
ROZDZIA I
Przed 4&isko %rzydzies%. &a%y panna )aria Ward z =.n%in7don3 posiada,$ca za&edwie
siede/ %ysi5cy *.n%6w cae7o /a,$%k.3 /iaa szcz5#cie zdo4y' serce sir T2o/asa @er%ra/a z
)ans*ie&d Park w 2ra4s%wie 1or%2a/p%on i %y/ sa/y/ dos%$pi' 7odno#ci ony 4arone%a
y,$ce, w dos%a%k. i wy7odzie3 ,akie zapewnia pi5kny do/ i poka:ny doc26d0 Cae
=.n%in7don 4yo zac2wycone %y/ wspaniay/ /ariae/3 a w., panny /ode,3 prawnik3
s%wierdzi oso4i#cie3 e powinna 4ya posiada' co na,/nie, %rzy %ysi$ce wi5ce,3 a4y /6c
.czciwie pre%endowa' do %akie, pozyc,i0
)iaa dwie sios%ry3 k%6re /o7y4y wynie#' poy%ek z ,e, nowo na4y%e, 7odno#ci3 %o%e
r6ni zna,o/i - .waa,$c3 e ani na,s%arsza panna Ward3 ani panna <rances nie .s%5p.,$
pannie )arii .rod$ przepowiada&i i/ r6wnie awan%aowne par%ie0 1iew$%p&iwie ,ednak &icz4a
/a,5%nyc2 /5czyzn na %y/ #wiecie nie dor6wn.,e &icz4ie pi5knyc2 ko4ie%3 k%6re na nic2
zas.7.,$0 Po ki&k. &a%ac2 na,s%arsza panna Ward dosza do wniosk.3 i winna pocz.'
skonno#' do wie&e4ne7o pas%ora 1orrisa3 zaprzy,a:nione7o z sir T2o/ase/ d.szpas%erza 4ez
pensa przy d.szy3 pannie <rances za# powiodo si5 ,eszcze 7orze,0 Fdy przyszo co do cze7o3
okazao si53 e /aria na,s%arsze, panny Ward wca&e nie 4y do po7ardzenia3 7dy na
szcz5#cie sir T2o/as /67 so4ie pozwo&i' na o*iarowanie przy,acie&owi s%ae, in%ra%y w
pos%aci pre4endy )ans*ie&d3 dzi5ki cze/. paAs%wo 1orris rozpocz5&i okres /aeAskie,
szcz5#&iwo#ci3 /a,$c rocznie 4&isko %ysi$c *.n%6w doc2od.0 Panna <rances za# wysza za /$3
,ak %o si5 /6wi3 na przek6r rodzinie3 i %o pod kady/ wz7&5de/ na przek6r3 zdecydowaa si5
4owie/ na por.cznika /arynarki3 4ez wyksz%acenia3 /a,$%k. czy koneks,i0 Tr.dno o
4ardzie, niewa#ciwy wy46r0 Sir T2o/as posiada /o&iwo#ci3 z k%6ryc2 skorzys%a4y c25%nie3
a4y dopo/6c szwa7ierce - skaniay 7o k. %e/. zar6wno zasady3 ,ak d./a3 a r6wnie
wrodzona c25' pos%5powania 7odziwie oraz pra7nienie3 4y ,e7o 4&iscy za,/owa&i 7odne
pozyc,e na c6 si5 ,ednak /o7y zda' ,e7o /o&iwo#ci przy %aki/ zawodzie3 ,aki wy4ra
szwa7ierI 1i/ zacny 4arone% zdoa o4/y#&i' spos64 przy,#cia z po/oc$ sios%rze ony3 panie
zerway s%os.nki0 @y %o oczywis%y sk.%ek pos%5powania o4. s%ron3 sk.%ek3 ,aki nie/a&
zawsze poci$7a nierozwane /aeAs%wo0 Pani Price3 pra7n$c .nikn$' z45dnyc2 pro%es%6w3
zawiado/ia rodzin5 o swy/ #&.4ie dopiero po *akcie0 Lady @er%ra/3 k%6ra 4ya ko4ie%$
pow#ci$7&iwyc2 .cz.' oraz .sposo4ienia wy,$%kowo 4ez%roskie7o i 7n.#ne7o3 zadowo&ia4y
si5 p.szczenie/ cae, sprawy w niepa/i5' i zaniec2anie/ wsze&kic2 /y#&i o sios%rze3 pani$
1orris ,ednak rozpiera d.c2 ak%ywno#ci3 k%6ry nie spocz$3 p6ki nie napisaa do <anny
d.7ie7o3 pene7o wy/6wek &is%.3 w k%6ry/ wy%ykaa sza&eAs%wo ,e, pos%5pk. i zapowiadaa
na,7orsze %e7o pos%5pk. konsekwenc,e0 Lis% .razi i roz7niewa pani$ PriceJ w ,e, 7orzkie,
odpowiedzi3 w k%6re, /owa 4ya o o4. sios%rac23 zna&azy si5 %ak &ekcewa$ce .wa7i na %e/a%
d./y sir T2o/asa3 e pani 1orris w aden spos64 nie /o7a ic2 zac2owa' d&a sie4ie3 co na
d.7o pooyo kres wsze&ki/ kon%ak%o/ o4. rodzin0
)ieszkay %ak da&eko3 o4racay si5 w %ak r6nyc2 kr57ac23 e w ci$7. nas%5pnyc2
,edenas%. &a% %r.dno i/ 4yo nawe% sysze' o wza,e/ny/ is%nieni.3 %o%e sir T2o/asowi
wydawao si5 zd./iewa,$ce3 i pani 1orris /oe co pewien czas in*or/owa' ic2 7niewny/
7ose/3 e <anny znow. powia dziecko0 Po ,edenas%. &a%ac2 ,ednak pani Price nie /o7a ,.
so4ie pozwo&i' na d./n$ .raz5 i s%ra%5 ,edynyc2 krewnyc23 ,acy /o7&i4y ,$ wesprze'0 Liczna
i wci$ powi5ksza,$ca si5 7ro/adka dzieci3 /$ niezdo&ny do czynne, s.4y3 zdo&ny
na%o/ias% do wypi%ki w ko/panii3 /izerne #rodki na zaspoko,enie niez45dnyc2 po%rze4 -
wszys%ko %o sprawio3 e zapra7n5a naprawi' s%os.nki z rodzin$3 k%6ryc2 %ak poc2opnie
zaniec2aaJ zwr6cia si5 wi5c do &ady @er%ra/ w &i#cie %y&e /6wi$cy/ o skr.sze i s/.%k.3 o
dzieciac2 w nad/iarze i 4rak. nie/a& wszys%kie7o inne7o3 e /.sia o4.dzi' c25'
po,ednania0 Szykowaa si5 wa#nie do ko&e,ne7o poo7.3 a .4o&ewa,$c nad %y/ prosia3 4y
z7odzi&i si5 zos%a' rodzica/i c2rzes%ny/i ,e, przysze7o po%o/ka3 niezdo&na przy %y/
.krywa'3 ,ak wane 4yo4y d&a nie,3 7dy4y /o7&i w przyszo#ci dopo/6c w .%rzy/ani. %yc2
o#/ior7a ,. narodzonyc20
1a,s%arszy %o dziesi5cio&e%ni c2opiec3 o7ro/nie ywo%ny i peen ener7ii3 /arzy o
wyrwani. si5 w #wia%3 &ecz c6 ona /oe pocz$'I
Czy nie is%nie,e /o&iwo#'3 4y w przyszo#ci przyda si5 sir T2o/asowi w
/a,5%no#ciac2 posiadanyc2 przez nie7o w Indiac2 >ac2odnic2I

A&4o - co sir T2o/as /y#&i o


Woo&wic2I
K
A&4o %e3 ,ak wyprawi' c2opca na Wsc26dI
Lis% nie pozos%a 4ez odpowiedzi0 Przywr6ci pok6, i wza,e/n$ ycz&iwo#'0 Sir
T2o/as przesa rady i zapewnienie o swo,e, przyc2y&no#ci3 &ady @er%ra/ - pieni$dze i
pie&.szki3 a pani 1orris napisaa &is%y0
Takie 4yy 4ezpo#rednie %e7o sk.%ki3 nas%5pny rok przyni6s za# inne3 ,eszcze 4ardzie,
d&a pani Price po/y#&ne0 Pani 1orris pow%arzaa cz5s%o w przy%o/no#ci innyc2 os643 i nie
/oe przes%a' /y#&e' o swo,e, 4iedne, sios%rze i ,e, rodzinie3 i .waa3 e c2o' %ak wie&e d&a
nie, zro4i&i3 powinni .czyni' ,eszcze wi5ce,3 wreszcie za# wyznaa3 e ,e, zdanie/ powinno
si5 od,$' pani Price kopo%y i kosz%y zwi$zane z wyc2owanie/ ,edne7o dziecka z ,e, &iczne,
7ro/adki0
Fdy4y %ak pod,5&i si5 wsp6&nie opieki nad na,s%arsz$ z c6rek3 k%6ra /a %eraz dziewi5'
&a%I 9ziewczynka w %y/ wiek. wy/a7a wi5ce, .wa7i ni %a nieszcz5sna /a%ka ,es% w s%anie
,e, da'0 Kopo%y i wyda%ki3 ,akie %o poci$7nie3 s$ niczy/ z7oa w por6wnani. ze
sz&ac2e%no#ci$ podo4ne7o czyn.0 Lady @er%ra/ na%yc2/ias% ,e, przyk&asn5a0
- Tr.dno o &epsze rozwi$zanie - powiedziaa0 - Po#&i,/y po /a$0
Sir T2o/as nie wyrazi z7ody r6wnie szy4ko i 4ez zas%rzeeA0
>as%anawia si5 i wa2aJ %o 4ardzo powana odpowiedzia&no#' dziewczynka
wyc2owywana w ic2 do/. /.si o%rzy/a' odpowiednie za4ezpieczenie /a%eria&ne3 inacze,
za4ieranie ,e, od rodzic6w 4yo4y okr.cieAs%we/3 a nie do4rodzie,s%we/0 )y#&a o czw6rce
wasnyc2 dzieci3 o swoic2 dw6c2 synac23 o k.zynowskic2 /io#ciac2 i%d0 - a&e 7dy %y&ko
zacz$ przeds%awia' z na/yse/ swo,e o4iekc,e3 pani 1orris przerwaa /.3 o4a&a,$c
wszys%kie3 nawe% %e3 k%6ryc2 nie pos%awi0
- 9ro7i /6, szwa7rze3 roz./ie/ ci5 doskona&e i odda,5 sprawied&iwo#' sz&ac2e%no#ci
i de&ika%no#ci %woic2 s$d6w3 k%6re3 %rze4a %o przyzna'3 s%anowi$ ,edno z %woi/
pos%5powanie/3 i w zasadzie z7adza/ si5 z %o4$3 e na&ey .czyni' wszys%ko3 co /o&iwe3 4y
za4ezpieczy' dziecko3 za k%6re si5 nie,ako wzi5o odpowiedzia&no#'J doprawdy3 4ya4y/
os%a%ni$ w #wiecie oso4$3 k%6ra posk$pia4y na %aki ce&3 c2o' /o,e /o&iwo#ci s$ %ak
o7raniczone0 1ie /a/ przecie wasnyc2 dzieci3 ko/. 4y/ wi5c /iaa zos%awi' %en
skro/ny do4y%ek3 ,aki kiedy# 45d5 /iaa do oddania3 ,ak nie dziecio/ /oic2 si6s%rI -es%e/
%e pewna3 e /6, /aonek ,es% z4y% sz&ac2e%ny000 a&e wiesz do4rze3 szwa7rze3 e nie na&e5
do os643 k%6re rz.ca,$ na wia%r sowa i zapewnienia0 1ie pozw6&/y3 4y 4a2e wz7&5dy
odwiody nas od sz&ac2e%ne7o czyn.0 9a' dziewczynie wyksz%acenie3 wprowadzi' ,$
odpowiednio w #wia% - %o z pewno#ci$ wys%arczy3 4y /o7a si5 przyzwoicie .rz$dzi'3 nie
naraa,$c niko7o na da&sze kosz%y0 1asza sios%rzenica3 dro7i szwa7rze3 a w kady/ razie
%wo,a sios%rzenica3 doras%a,$ca %.3 w %e, oko&icy3 45dzie /iaa &iczne awan%ae0 1ie powiada/3
e dor6wna .rod$ swoi/ k.zyneczko/3 co %o3 %o nie3 a&e we,dzie w %.%e,sze %owarzys%wo w
o7ro/nie korzys%nyc2 oko&iczno#ciac23 dzi5ki k%6ry/3 wed&e wsze&kie7o
prawdopodo4ieAs%wa3 zna,dzie so4ie 7odne szac.nk. 7niazdo0 )y#&isz o swoic2 synac2 - nie
s$dzisz ,ednak3 e ze wszys%kic2 /o&iwo#ci na #wiecie %a ,es% na,/nie, prawdopodo4naI
Przecie 45d$ si5 c2owa' ,ak rodzeAs%wo0 To rzecz nie/o&iwa /ora&nie0 1i7dy nie syszaa/
o podo4ny/ wypadk.0 W is%ocie ,es% %o ,edyny spos64 na za4ezpieczenie si5 przed podo4ny/
1 Indie >ac2odnie - nazwa nadana przez d.7i czas A/eryce3 p6:nie, .ywana wy$cznie na okre#&enie wysp
)orza Karai4skie7o3 wynika z 45dne7o /nie/ania Ko&./4a3 e pyn$c k. zac2odowi odkry dro75
/orsk$ do Indii0
2 W Woo&wic23 w 2ra4s%wie Ken%3 /ie#ci si5 Arsena Kr6&ewski0
zwi$zkie/0 Wyo4ra: so4ie3 szwa7rze3 e %o ,es% adna dziewczyna i e To/ czy Ed/.nd
zo4acz$ ,$ po raz pierwszy za siede/ &a% - w%edy dopiero nieszcz5#cie 7o%owe0 -. sa/a /y#&3
e dop.#ci&i#/y3 4y wzras%aa z da&a od nas3 w 4iedzie i op.szczeni.3 wys%arczya4y3 a4y
,eden z %yc2 koc2anyc23 do4ryc2 c2opc6w zaraz si5 w nie, zakoc2a0 A&e niec2 si5 %. z ni/i
c2owa3 %o nawe% 7dy4y 4ya pi5kna ,ak anio - pozos%anie d&a nic2 zawsze %y&ko sios%r$0
- W %y/3 co szwa7ierka /6wi3 ,es% wie&e prawdy - przyzna sir T2o/as - i da&eki
,es%e/ od s%awiania ,akic2# wyi/a7inowanyc2 przeszk6d wo4ec pro,ek%.3 w k%6ry/ 4ierze
si5 pod .wa75 ic2 wza,e/n$ pozyc,50 Pozwo&ie/ so4ie %y&ko za.way'3 i nie na&ey
pode,/owa' poc2opnie %e, decyz,i3 oraz3 ,e#&i pro,ek% /a przynie#' pani Price poy%ek3 a na/
- c2&.453 %o /.si/y zapewni' dziewczynce3 a&4o %e .waa' si5 za zo4owi$zanyc2 do
zapewnienia ,e, w przyszo#ci3 kiedy oko&iczno#ci 45d$ %e7o wy/a7ay3 war.nk6w na&enyc2
ko4iecie z do4re, rodziny3 ,e#&i nie zna,dzie owe7o 7niazda3 ,akie7o %y3 szwa7ierko3 %ak .*nie
wy7&$dasz0
- 8oz./ie/ ci53 szwa7rze3 doskona&e - zapewnia 7o pani 1orris0 - -es%e#
czowiekie/ .waa,$cy/ i sz&ac2e%ny/ pod kady/ wz7&5de/ i ,es%e/ pewna3 e ni7dy si5
w %e, sprawie nie por6ni/y0 -ak do4rze wiesz3 7o%owa ,es%e/ zawsze ro4i' wszys%ko3 co w
/o,e, /ocy3 d&a do4ra %yc23 k%6ryc2 koc2a/3 i c2ocia ni7dy nie 45d5 /o7a ywi' d&a %e,
dziew.szki nawe% se%ne, cz5#ci %e7o3 co cz.,5 d&a %woic2 koc2anyc2 dzieci3 ani %e .waa' ,e,
za r6wnie /i 4&isk$ pod ,aki/ko&wiek wz7&5de/ - nie /o75 ,e, zaniec2a'? ni7dy 4y/ so4ie
%e7o nie darowaa0 Przecie %o /o,a rodzona sios%rzenica0 Czy /o7a4y/ znie#' %o3 e ona
,es% w 4iedzie3 podczas 7dy ,a /a/ kawaek c2&e4a3 k%6ry/ /o7a4y/ si5 z ni$ podzie&i'I
9ro7i /6, szwa7rze3 przy wszys%kic2 /oic2 wadac2 ,edne7o /i nie 4rak 7or$ce7o serca3 i
c2o' ,es%e/ .4o7a3 pr5dze, od/6wia4y/ so4ie na,po%rze4nie,sze, rzeczy3 ni okazaa si5
sk$pa0 -e#&i wi5c nie /asz nic przeciwko %e/.3 napisz5 ,.%ro do /o,e, 4iedne, sios%ry i
przeds%awi5 ,e, nasz$ propozyc,53 a kiedy ,. wszys%ko .z7odni/y3 za,/5 si5 przewiezienie/
/ae, do )ans*ie&d - nie 45dziesz /ia z %y/3 szwa7rze3 adnyc2 s.4iekc,i0 -e#&i idzie o /o,e
kopo%y3 %o3 ,ak wiesz3 &ekce ,e so4ie wa50 Wy#&5 spec,a&nie do Londyn. niani.si5J /oe si5
przespa' . swo,e7o k.zyna3 %e7o ry/arza3 a /aa powinna si5 %a/ z ni$ spo%ka'0 Przywioz$
,$ 4ez %r.d. dy&ianse/ z Por%s/o.%2 do Londyn. pod opiek$ ,akie,# 7odne, za.*ania oso4y3
k%6ra ak.ra% 45dzie ,ec2aa0 >awsze si5 zna,dzie ,aka# szacowna k.pcowa czy k%o# podo4ny3
,ad$cy do s%o&icy0
Sir T2o/as sprzeciwi si5 %y&ko za/ac2owi na k.zyna niani.si3 poza %y/ przeszk6d
nie s%awia3 %o%e 7dy zna&eziono inny3 4ardzie, wa#ciwy3 c2o' /nie, oszcz5dny spos64
spo%kania z /a$ podr6niczk$ w Londynie - .znano spraw5 za zaa%wion$ i cieszono si5
%y&ko sz&ac2e%ny/ pro,ek%e/0 Po sprawied&iwo#ci3 owa sa%ys*akc,a nie powinna i/ przypada'
w r6wnyc2 cz5#ciac23 sir T2o/as 4owie/ .czciwie pos%anowi zos%a' prawdziwy/ i
konsekwen%ny/ opiek.ne/ wy4rane7o dziecka3 podczas 7dy pani 1orris nie /iaa za/iar.
4ra' na,/nie,sze7o nawe% .dzia. w kosz%ac2 ,e7o .%rzy/ania0 @ya 4ardzo o*iarna3 ,e#&i ,e,
wkad o7ranicza si5 do c2odzenia i 7adania3 i nik% &epie, od nie, nie ./ia nakania' innyc2
do 2o,no#ci3 &ecz podo4nie ,ak &.4ia rz$dzi'3 &.4ia swo,e pieni$dze i r6wnie do4rze po%ra*ia
oszcz5dza' wasne3 ,ak wydawa' c.dze0
Fdy zaoya do/3 k%6ry /.siaa prowadzi' na o wie&e skro/nie,sz$ ska&5 ni %o
przewidywaa3 pos%anowia z p.nk%.3 e 45dzie oszcz5dza'3 a %o3 co zrodzio si5 z
roz%ropno#ci3 wkr6%ce s%ao si5 ce&e/ sa/y/ w so4ie3 przed/io%e/ nie.s%anne, %roski3 nie
.sprawied&iwione, posiadanie/ po%o/s%wa0 >resz%$3 7dy4y pani 1orris /.siaa kar/i'
wasne dzieci3 %o pewno 4y nie oszcz5dzaa3 a&e e ic2 nie /iaa3 nic nie /o7o o7raniczy' ,e,
skners%wa czy z/nie,szy' przy,e/no#ci3 ,ak$ czerpaa z dodawania co rok. zaoszcz5dzone,
s./ki do nie prze,edzonyc2 doc2od6w z pre4endy0 Poniewa %e, na/i5%no#ci nie /iarkowao
a.%en%yczne .cz.cie do sios%ry3 nie /o7a pra7n$' nic wi5ce, pr6cz zas.7i wy/y#&enia i
zaaranowania %e7o kosz%owne7o do4roczynne7o dzieaJ zapewne ,ednak nie wiedziaa o
so4ie wie&e3 wracaa 4owie/ po %e, roz/owie na p&e4ani5 w pocz.ci.3 e ,es% na,2o,nie,sz$
sios%r$ i cio%k$ na #wiecie0
Kiedy spraw5 ponownie pod,5%o3 pani 1orris ,a#nie, okre#&ia swo,e s%anowisko0 1a
spoko,ne py%anie &ady @er%ra/? - Fdzie /aa z pocz$%k. za/ieszkaI E cie4ie3 sios%ro3 czy .
nasI - sir T2o/as .sysza z pewny/ zd./ienie/3 e nie ,es% w /ocy pani 1orris za,$' si5
sios%rzenic$ w na,/nie,sze, nawe% /ierze0 9o%yc2czas s$dzi3 e 45dzie ona szcze76&nie
po$dany/ doda%kie/ na p&e4anii3 /i&e widzian$ %owarzyszk$ 4ezdzie%ne, cio%ki3 okazao si5
,ednak3 e ,es% w 45dzie0 Pani 1orris s%wierdzia z przykro#ci$3 e przyna,/nie, w o4ecny/
s%anie rzeczy /ieszkanie /ae, na p&e4anii ,es% wyk&.czone0 1ie pozwa&a na %o zy s%an
zdrowia pas%ora? /67 r6wnie do4rze znosi' dzieci5c$ wrzaw53 co &a%a' w powie%rz.0 Fdy4y
przes%aa /. dok.cza' poda7ra3 a3 w6wczas 4yo4y co inne7o3 w6wczas ona z przy,e/no#ci$
wzi5a4y sios%rzenic5 do sie4ie3 nie d4a,$c o zwi$zane z %y/ niewy7ody3 a&e %eraz %o
nie/o&iwe3 4iedny pas%or po%rze4.,e cae7o ,e, czas.3 sa/a wz/ianka o czy/# podo4ny/
na pewno wy%r$cia4y 7o z r6wnowa7i0
- Wo4ec %e7o niec2 przy,eda do nas - powiedziaa z cakowi%y/ spoko,e/ &ady
@er%ra/0 Po c2wi&i sir T2o/as doda z 7odno#ci$? Tak3 niec2e %.%a, 45dzie ,e, do/0
Pos%ara/y si5 speni' nasz o4owi$zek wo4ec nie,3 a 45dzie /iaa przyna,/nie, %en poy%ek3
,aki da,e %owarzys%wo r6wie#nic i s%ae, na.czycie&ki0
- wi5%a prawda - przy%akn5a pani 1orris0 - -edno i dr.7ie ,es% 4ardzo po%rze4ne3 a
pannie Lee 45dzie o4o,5%ne3 czy .czy %rzy dziewczynki3 czy dwie - przecie %o adna r6nica0
De %e nie /o75 4y' 4ardzie, .y%eczna - a&e sa/i widzicie3 e ro4i53 co /o750 1ie na&e5 do
os64 oszcz5dza,$cyc2 so4ie kopo%6w? niani.sia po,edzie po dziecko3 c2ocia 4ardzo /i %o
nie na r5k53 %rac5 na cae %rzy dni /o,$ 76wn$ po/ocnic50 Przyp.szcza/3 sios%ro3 e
./ie#cisz /a$ w 4iay/ pokoik. na poddasz.3 o4ok dawnyc2 pokoi dziecinnyc20 To 45dzie
d&a nie, na,&epsze /ie,sce3 %. o4ok panny Lee i nieda&eko dziewcz$%3 a %ake 4&isko
poko,owyc2 - ,edna z nic2 /o7a4y po/a7a' ,e, przy .4ierani. i za,$' si5 7ardero4$3 4o nie
s$dz53 4y# .waaa za s%osowne3 a4y E&&is .s.7iwaa ,e, %ak sa/o ,ak %woi/ c6rko/0 Tak3 nie
przyp.szcza/3 4y# /o7a ,$ .&okowa' 7dzie indzie,0
Lady @er%ra/ nie oponowaa0
- )a/ nadzie,53 e okae si5 dzieckie/ o do4ry/ .sposo4ieni. - ci$7n5a pani 1orris
- i 45dzie #wiado/a niezwyke7o szcz5#cia3 ,aki/ ,es% posiadanie %akie, rodziny0
- W rzeczy sa/e,3 7dy4y si5 okazao3 e /a zy c2arak%er powiedzia sir T2o/as - nie
/o7&i4y#/y za%rzy/a' ,e, . nas ze wz7&5d. na nasze dzieci0 1ie /a ,ednak powod.
spodziewa' si5 %akie7o nieszcz5#cia0 >apewne za.way/y w nie, wie&e cec23 k%6re 45dzie/y
pra7n5&i z/ieni'3 /.si/y %e 4y' przy7o%owani na ,e, ra$c$ i7noranc,53 pewn$ pospo&i%o#'
s$d6w i wysoce przykre pros%ac%wo o4e,#cia3 a&e %o nie s$ nie.&ecza&ne wady3 a %.sz5 r6wnie3
e nie oka$ si5 nie4ezpieczne d&a ,e, o%oczenia0 Fdy4y /o,e c6rki 4yy od nie, /odsze3
.waa4y/ przydanie i/ %akie, %owarzyszki za spraw5 wy/a7a,$c$ wie&kie7o zas%anowienia3
a&e %ak3 ,ak sprawy s%o,$3 s$dz53 e nie /a si5 cze7o o4awia'3 ,e#&i idzie o nie3 a /ona /ie'
d.e nadzie,e3 ,e#&i idzie o ni$0
- Tak wa#nie /y#&5 - zapewnia 7o pani 1orris0 - To sa/o3 sowo w sowo3
powiadaa/ dzi# rano /5owi0 Prze4ywanie z k.zynka/i 45dzie sa/o w so4ie ed.kac,$ d&a
%e, /ae,0 1awe% 7dy4y panna Lee nicze7o ,e, nie na.czya3 one dadz$ ,e, przykad3 ,ak 4y'
do4r$ i /$dr$ dziewczynk$0
- )a/ nadzie,53 e nie 45dzie drania /o,e7o 4iedne7o /opsa - wes%c2n5a &ady
@er%ra/0 - Edao /i si5 wreszcie nakoni' -.&i53 4y 7o zos%awia w spoko,.0
- S%anie/y3 szwa7ierko3 wo4ec pewnyc2 %r.dno#ci - powiedzia sir T2o/as - ,akie
wynikn$ z konieczno#ci zac2owania na&ey%e, r6nicy po/i5dzy panienka/i3 7dy 45d$
doras%a'J idzie /i o %o3 ,ak .%rwa&i' w ./ysac2 /oic2 c6rek #wiado/o#'3 czy/ s$3 4ez %e7o3
4y pa%rzyy na k.zynk5 z4y%nio z 76ry3 i ,ak nie depry/.,$c /ae, sprawi'3 4y pa/i5%aa3 e
nie ,es% pann$ @er%ra/0 Pra7n$4y/3 a4y si5 4&isko zaprzy,a:niy i pod adny/ pozore/ nie
pozwo&i4y/ /oi/ c6rko/ na okazanie k.zynce na,/nie,sze7o &ekcewaenia3 a&e /i/o
wszys%ko one nie /o7$ 4y' r6wne0 Ic2 pozyc,a3 *or%.na3 na&ene prawa oraz oczekiwania
zawsze 45d$ od/ienne0 To sprawa niezwyk&e de&ika%na i /.sisz po/6c na/ zna&e:'
na,wa#ciwsz$ &ini5 pos%5powania0
Pani 1orris 4ya na ,e7o .s.7i i c2o' przyznawaa /. rac,53 e pro4&e/ ,es%
niezwyk&e %r.dny3 krzepia 7o nadzie,$3 e zos%anie &ekko rozwi$zany0
La%wo .wierzy'3 e &is% pani 1orris do sios%ry nie pozos%a 4ez sk.%k.0 Pani Price 4ya3
co prawda3 zd./iona3 e wy4rano dziewczynk53 podczas 7dy ona /a %y&. #wie%nyc2
c2opc6w3 a&e przy,5a propozyc,5 z wdzi5czno#ci$3 zapewnia,$c o do4ry/3 po7odny/
.sposo4ieni. /ae,3 k%6ra z pewno#ci$ ni7dy nie da powod.3 4y ,$ odsya' do do/.0 Pisaa
%e3 e c6reczka ,es% de&ika%na i dro4na3 i wyraaa szczer$ nadzie,53 e z/iana powie%rza
do4rze ,e, zro4i0 @iedna ko4ie%aM >apewne s$dzia3 e z/iana powie%rza do4rze 4y zro4ia
nie,edne/. ,e, dzieck.0
ROZDZIA II
9ziewczynka od4ya d.7$ podr6 4ez szwank.0 W 1or%2a/p%on powi%aa ,$ pani
1orris3 k%6ra dzi5ki %e/. /o7a wzi$' na sie4ie zas.75 przy,5cia 7o#cia oraz s/akowa'
pocz.cie swo,e7o znaczenia3 7dy przeds%awiaa /a$ pozos%ay/ czonko/ rodziny i po&ecaa
ic2 ycz&iwo#ci0
<anny Price skoAczya wa#nie dziesi5' &a% i c2o' na pierwszy rz.% oka nie wydawaa
si5 szcze76&nie poci$7a,$ca3 nie /iaa %e w so4ie nic3 co /o7o4y wz4.dzi' niec25'
pa%rz$cyc20 1a sw6, wiek nied.a3 4ez r./ieAc6w na po&iczkac2 czy ,akic2ko&wiek oznak
.rody3 o7ro/nie nie#/iaa3 pra7n$ca skry' si5 przed &.dzk$ .wa7$3 wydawaa si5 nieporadna3
&ecz nie 4yo w nie, pospo&i%o#ciJ 7os /iaa sodki3 a 7dy /6wia3 4.zia ,e, wydawaa si5
cakie/ adna0
Sir T2o/as i &ady @er%ra/ powi%a&i ,$ 4ardzo ycz&iwie3 a pan do/.3 widz$c3 ,ak ,e,
%rze4a o%.c2y3 ro4i3 co /673 4y dziecko o#/ie&i'3 przeszkadzaa /. w %y/ ,ednak powa7a
o4e,#cia3 4ardzo w %y/ wypadk. kopo%&iwa0 Lady @er%ra/ zadawaa so4ie o wie&e /nie,
%r.d.3 &ecz c2o' na dziesi5' s6w /5a wypowiadaa ,edno3 wydaa si5 /ae, od pierwsze,
c2wi&i /nie, przeraa,$ca %y&ko za spraw$ do4rod.szne7o .#/iec2.0
Caa /odzie 4ya w do/. i wzi5a .dzia w prezen%ac,i /io3 wesoo i swo4odnieJ
%ak przyna,/nie, zac2owa&i si5 c2opcy3 ,eden siede/nas%o-3 dr.7i szesnas%o&e%ni3 k%6rzy3
wysocy na sw6, wiek3 /ae, k.zyneczce wydawa&i si5 ,. wspaniay/i /5czyzna/i0 9wie
dziewczynki prze,awiay pewne skr5powanieJ 4yy /odsze i okazyway wi5kszy respek%
o,c.3 k%6ry przy %e, okaz,i zwraca si5 do ic2 w spos64 nie*or%.nnie wysz.kany0 >4y% cz5s%o
,ednak 4yway w %owarzys%wie i s.c2ay ko/p&e/en%6w3 4y zac2owa' wrodzon$
nie#/iao#'3 na4ieray wi5c pewno#ci sie4ie3 w /iar5 ,ak s%wierdzay cakowi%y ,e, 4rak .
/ae7o 7o#cia i wkr6%ce ,. ze spoko,n$ o4o,5%no#ci$ przy7&$day si5 ,e, 4.zi i s.kience0
@y&i wy,$%kowo dorodny/ rodzeAs%we/ - c2opcy 4ardzo przys%o,ni3 panny
zdecydowanie adne3 wszyscy wyro#ni5ci i rozwini5ci nad wiek3 r6ni&i si5 wi5c .derza,$co
od k.zynki zar6wno wy7&$de/ zewn5%rzny/3 ,ak o4e,#cie/3 po k%6ry/ zna' 4yo szko50
1ik% nie przyp.#ci3 e %e dziewcz5%a s$ %ak /ode - w rzeczywis%o#ci /i5dzy /odsz$ a
<anny 4yy %y&ko dwa &a%a r6nicy0 -.&ia @er%ra/ /iaa za&edwie dwana#cie &a%3 a )aria rok
wi5ce,0 )ay ic2 7o#' cz. si5 %y/czase/ o7ro/nie nieszcz5#&iwy0 >aws%ydzona3 za&5kniona3
prze,5%a %5skno%$ za do/e/3 <anny nie wiedziaa3 7dzie oczy podzia'3 i /6wia cic2o3 &edwo
sysza&nie3 z %r.de/ 2a/.,$c zy0 Przez ca$ dro75 z 1or%2a/p%on syszaa od pani 1orris3 e
spo%kao ,$ wie&kie szcz5#cie3 za k%6re powinna odpaci' niezwyk$ wdzi5czno#ci$ i do4ry/
sprawowanie/3 %o%e rozpacz ,e, rosa wraz z przekonanie/3 e ,es% niedo4ry/ dzieckie/3
poniewa nie ,es% szcz5#&iwa0 >/5czenie po d.7ie, podr6y r6wnie dawao zna' o so4ie0 1a
pr6no sir T2o/as okazywa ,e, do4rod.szn$ askawo#'3 a pani 1orris 7or&iwie
przepowiadaa3 e ic2 7o#' okae si5 do4ry/ dzieckie/J na pr6no &ady @er%ra/ .#/iec2aa
si5 do nie, i zapraszaa do sie4ie3 na so*53 koo /opsaJ pr6ny okaza si5 r6wnie widok
p&acka a7res%owe7o - zdoaa przekn$' %y&ko dwa /ae k$ski3 ni/ przeszkodziy ,e, zy3
wydao si5 wi5c3 e sen 45dzie ,e, na,&epsz$ pociec2$3 i zaprowadzono ,$ na 76r53 4y
prze/o7a rozpacz w 6k.0
- 1iez4y% %o o4iec.,$cy pocz$%ek - s%wierdzia pani 1orris po przy,#ci. /ae,0 -
S$dzia/3 e si5 &epie, zac2owa po wszys%ki/3 co ,e, /6wia/3 kiedy#/y %. ,ec2ay0
T./aczya/3 i&e za&ey od %e7o3 ,aka si5 pokae na pocz$%k.0 Czy %e ona czase/ nie ,es%
skonna do *oc26wI -e, /a%ka 4ya3 i %o ,ak ,eszczeM A&e dzieck. %rze4a wie&e wy4aczy' i
doprawdy nie wie/3 czy na&ey 4ra' ,e, za ze3 e opak.,e wy,azd z do/.3 4o' przecie3
/i/o wszys%kic2 swoic2 wad3 %o 4y ,e, do/3 a ona nie /oe ,eszcze zroz./ie'3 i&e
skorzys%aa na %e, z/ianieJ a&e %e znow.3 we wszys%ki/ %rze4a zac2owa' ./iar0
).siao ,ednak .pyn$' wi5ce, czas.3 ni pani 1orris skonna 4ya wyznaczy'3 ni/
<anny po7odzia si5 z )ans*ie&d Park i rozs%anie/ ze swoi/ o%oczenie/0 Odznaczaa si5
wie&k$ wra&iwo#ci$ .cz.'3 k%6ryc2 nik% nie %rak%owa na&eycie3 poniewa ic2 nie roz./ia0
1ik% nie c2cia ,e, zro4i' przykro#ci3 a&e %e nik% nie pod,$ wysik.3 4y ,e, przynie#' .&750
1as%5pne7o dnia o4ie panny @er%ra/ zos%ay zwo&nione z &ekc,i3 a4y /o7y si5 pozna'
i po4awi' z /a$ k.zyneczk$3 &ecz ,ako# i/ si5 z ni$ nie k&eio0 9oszy do wniosk.3 e ,es%
.4o7a3 skoro /a %y&ko dwie szar*y i ni7dy nie .czya si5 *ranc.skie7o3 kiedy za# s%wierdziy3
e d.e%3 ,aki zec2ciay askawie ,e, za7ra'3 zro4i na nie, niewie&kie wraenie3 nie pozos%ao
i/ nic inne7o3 ,ak o4darowa' ,$ 2o,nie za4awka/i3 na ,akie sa/e nie /iay oc2o%y3 i
zos%awiwszy ,$ sa/e, so4ie3 za,$' si5 na,nowsz$ .&.4ion$ rozrywk$3 czy&i ro4ienie/
sz%.cznyc2 kwia%6w i /arnowanie/ pozacane7o papier.0
<anny3 czy %o w o4ecno#ci3 czy nieo4ecno#ci k.zynek3 czy w poko,. szko&ny/3 w
sa&onie czy w park.3 cz.a si5 %ak sa/o za7.4iona3 a w kady/ /ie,sc. i w kade, oso4ie
widziaa co#3 co prze,/owao ,$ s%rac2e/0 )i&czenie &ady @er%ra/ /rozio w nie, d.c2a3
powany wy7&$d sir T2o/asa - prze,/owa 7roz$3 a repry/endy pani 1orris /iadyy
swoi/ ci5are/0 S%arsze k.zynki sprawiay ,e, przykro#' ko/en%arza/i na %e/a% ,e, wzros%. i
peszyy dziwi$c si5 ,e, nie#/iao#ci0 Panna Lee zd./iewaa si5 ,e, niewiedz$3 poko,owe
szydziy z ,e, s.kien3 a kiedy do %yc2 wszys%kic2 z/ar%wieA do$czaa si5 /y#& o 4raciac2 i
sios%rac23 w#r6d k%6ryc2 od7rywaa %ak wan$ ro&5 ,ako %owarzyszka za4aw3 na.czycie&ka i
opiek.nka w serc. ,e, wz4iera o7ro/ny s/.%ek0
Wspaniao#' do/. zd./iewaa ,$3 a&e nie przynosia pociec2y0
Poko,e 4yy z4y% wie&kie3 4y cz.a si5 w nic2 swo4odnie3 4aa si53 e cze7o si5
do%knie3 %o na pewno s%.cze3 i %ak sn.a si5 w 4ez.s%anny/ &5k. przed %y/ czy przed owy/3
cz5s%o .cieka,$c do swe7o poko,.3 4y popaka'0 )aa dziewczynka3 o k%6re, /6wiono3 7dy
wysza wieczore/ z sa&on.3 e na szcz5#cie wida'3 i ,es% #wiado/a3 ,ak &os si5 do nie,
.#/iec2n$3 koia codziennie sz&oc2e/ s/.%ki /inione7o dnia0 Tak /in$ %ydzieA3 a ,e,
spoko,ne3 4ierne zac2owanie nie nas.wao pode,rzeA3 co si5 /oe za ni/ kry'3 dop6ki
pewne7o ranka k.zyn Ed/.nd3 /odszy z 4raci3 nie zna&az ,e,3 pacz$ce,3 na sc2odac2
poddasza0
- K.zyneczko koc2ana - spy%a a7odnie3 z wrodzon$ de&ika%no#ci$ - co si5 s%aoI - Po
czy/3 .siadszy przy nie,3 s%ara si5 przezwyci5y' kon*.z,5 wywoan$ %y/ na7y/
odkrycie/ i skoni' /a$ do /6wienia0 )oe ,es% c2oraI )oe si5 k%o# na ni$ 7niewaI
A /oe pok6cia si5 z )ari$ czy -.&i$I A /oe /a ,akie# kopo%y z &ekc,$3 k%6re
spr64owa4y wy,a#ni'I Czy3 kr6%ko /6wi$c3 ,es% co#3 co /674y d&a nie, zro4i' czy zdo4y'I
Przez d.szy czas nie sysza nic3 pr6cz? - 1ie000 nie000 nic %akie7o000 nie3 dzi5k.,5000 - a&e nie
dawa za wy7ran$3 a kiedy zacz$ kierowa' py%ania k. ,e, do/owi3 7o#nie,szy sz&oc2
wy,a#ni /.3 sk$d si5 wzi$ %en s/.%ek0 Pr64owa ,$ pocieszy'0
- Da& ci3 e# op.#cia /a/53 koc2ana /o,a <anny3 a %o #wiadczy3 ,ak do4r$ ,es%e#
c6rk$3 /.sisz ,ednak pa/i5%a'3 e zna,d.,esz si5 w#r6d rodziny i 4&iskic23 k%6rzy ci5 koc2a,$ i
pra7n$3 e4y# 4ya szcz5#&iwa0 C2od:3 prze,dzie/y si5 po park.3 opowiesz /i wszys%ko o
swoi/ rodzeAs%wie0
Podczas %e, roz/owy s%wierdzi3 e c2ocia cae rodzeAs%wo 4yo ,e, o7ro/nie dro7ie3
,edna oso4a za,/owaa w ,e, /y#&ac2 wi5ce, /ie,sca ni pozos%ae0 @y %o Wi&&ia/3 o k%6ry/
na,wi5ce, /6wia i k%6re7o na,4ardzie, pra7n5a zo4aczy'J Wi&&ia/3 pierworodny syn3 o rok
od nie, s%arszy3 nieod$czny ,e, %owarzysz i przy,acie&3 zawsze3 w kady/ kopocie .,/.,$cy
si5 za ni$ przed /a%k$ Gk%6re, 4y .&.4ieAce/H0 Wi&&ia/ 4y nierad z wy,azd. sios%ry3 /6wi3
e 45dzie 4ardzo za ni$ %5skni0 - A&e Wi&&ia/ na pewno do cie4ie napisze0 - Tak3 o4ieca3 e
napisze3 a&e powiedzia3 e4y/ napisaa pierwsza0 - A kiedy %o zro4iszI - Sp.#cia 76wk5 i
odpowiedziaa niepewnie? - 1ie wie/000 nie /a/ papier.0
- -e#&i w %y/ cay kopo%3 da/ ci papier i wszys%ko3 co %rze4a3 i /oesz napisa' &is%3
kiedy %y&ko zec2cesz0 Czy napisanie &is%. do Wi&&ia/a sprawi ci przy,e/no#'I
- Tak3 o7ro/n$0
- Wo4ec %e7o we:/y si5 za %o od raz.0 C2od: ze /n$ do poko,. #niadaniowe7o3
zna,dzie/y %a/ wszys%ko3 co %rze4a3 a pok6, 45dzie/y na pewno /ie&i %y&ko d&a sie4ie0
- A&e3 k.zynie3 czy &is% p6,dzie na pocz%5I
- Tak3 /oesz 4y' %e7o pewnaJ p6,dzie wraz z pozos%ay/i &is%a/i3 a poniewa %w6,
w.,ek 7o o*rank.,e3 Wi&&ia/ nie 45dzie /.sia nic paci'0
- W.,ek000 - pow%6rzya <anny z przeraon$ /in$0
- Tak3 kiedy napiszesz &is%3 zanios5 7o do o,ca3 e4y 7o o*rankowa0
<anny .znaa %o za #/iae pos.ni5cie3 a&e nie pro%es%owaa d.e, i raze/ posz&i do
poko,. #niadaniowe7o3 7dzie Ed/.nd przy7o%owa ,e, papier i po&iniowa 7o z %ak$ sa/$
ycz&iwo#ci$3 ,ak$ niec2y4nie okaza4y ,e, wasny 4ra%3 a /oe nawe% 4ardzie, s%arannie0
Towarzyszy ,e, podczas pisania &is%.3 s.$c czy %o swoi/ noykie/3 czy wiedz$
or%o7ra*iczn$3 ,ako e odcz.waa 4rak ,edne7o i dr.7ie7o3 a do %yc2 ,ake ,e, /iyc2
7rzeczno#ci do$czy ycz&iwy 7es% wo4ec Wi&&ia/a3 co sprawio ,e, przy,e/no#' na,wysz$0
1apisa wasnor5cznie serdeczne pozdrowienia d&a k.zyna Wi&&ia/a i przesa /. p6 korony
pod piecz5ci$0 Wydawao si5 <anny3 e nie ,es% w s%anie wyrazi' rozpiera,$cyc2 ,$ .cz.'3 a&e
,e, 4.zia i ki&ka pros%yc2 s6w #wiadczyy dowodnie3 ,ak 4ardzo ,es% zac2wycona i wdzi5czna3
co sprawio3 e Ed/.nd zacz$ o nie, /y#&e' ,ako o os64ce 7odne, zain%eresowania0
8oz/awia z ni$ ,eszcze ,aki# czas i s%wierdzi3 e /a cz.e serd.szko i 7or$co pra7nie
pos%5powa' ,ak na&ey0
9oszed %e do wniosk.3 e winno si5 ,e, po#wi5ci' wi5ce, .wa7i3 7dy ,es% 4ardzo
nie#/iaa i /a %r.dn$ sy%.ac,50 1ie zro4i ,e, do%yc2czas #wiado/ie adne, przykro#ci3 &ecz
%eraz .zna3 e %rze4a ,e, okazywa' czynn$ ycz&iwo#' i z %$ /y#&$ s%ara si5 przede wszys%ki/
./nie,szy' ,e, &5ki3 za&eca,$c szcze76&nie3 4y si5 4awia z )ari$ i -.&i$ i cieszya3 i&e %y&ko si5
da0
Od %e7o dnia <anny pocz.a si5 swo4odnie,0 Wiedziaa3 e /a przy,acie&a3 a
ycz&iwo#' k.zyna Ed/.nda sprawiaa3 e cz.a si5 pewnie, wo4ec pozos%ayc20 9o/
wydawa si5 ,e, nie %ak o4cy3 ,e7o /ieszkaAcy - nie %ak s%raszni3 ,e#&i za# niek%6ryc2 nie
przes%aa si5 4a'3 zaczynaa przyna,/nie, poznawa' ic2 o4ycza,e i sz.ka' sposo46w
dos%osowania si5 do nic20 9ro4ne niezr5czno#ci i #wiadec%wa 4rak. o7ady3 k%6re z pocz$%k.
nie/i&e zak6cay spok6, wszys%kic23 $cznie z ni$ sa/$3 %eraz si5 ,. nie zdarzayJ nie
wpadaa w panik53 7dy przyszo ,e, s%an$' przed w.,kie/3 a 7os cio%ki 1orris nie podrywa
,e, z krzesa0 K.zynko/ 4ya od czas. do czas. po%rze4na0 -ako /odsza i sa4sza3 nie
nadawaa si5 na ic2 s%a$ %owarzyszk53 niekiedy ,ednak przydawaa si5 4ardzo ,ako %rzecia do
roz/ai%yc2 za4aw czy pso%3 zwaszcza e owa %rzecia 4ya .s.na i .s%5p&iwa3 %o%e kiedy
cio%ka dopy%ywaa o ,e, wady a&4o Ed/.nd $da okazywania ,e, ycz&iwo#ci3 przyznaway3
e (<anny %o doprawdy zacne s%worzenie+0
Sa/ Ed/.nd 4y d&a nie, niez/iennie do4ry3 a ze s%rony To/a nie /.siaa cierpie'
nic ponad ar%y3 ,akie siede/nas%o&e%ni c2opiec .waa za wa#ciwe wo4ec dziesi5cio&e%nie7o
dziecka0 Wkracza w ycie peen werwy3 ze wszys%ki/i &i4era&ny/i skonno#cia/i
pierworodne7o3 k%6ry .waa3 e .rodzi si5 %y&ko po %o3 4y /ie' przy,e/no#ci i wydawa'
pieni$dze0 Dycz&iwo#'3 ,ak$ okazywa k.zynce3 odpowiadaa ,e7o sy%.ac,i i prawo/? dawa
,e, adne prezen%y i #/ia si5 z nie,0
W /iar5 ,ak poprawiao si5 ,e, sa/opocz.cie i wy7&$d3 sir T2o/as i pani 1orris
/y#&e&i z wi5ksz$ sa%ys*akc,$ o swoi/ c2ary%a%ywny/ dzie&e i wkr6%ce dosz&i do wniosk.3 e
c2o' nie ,es% /$dra3 a%wo ni$ pokierowa' i zapewne nie sprawi i/ wi5kszyc2 kopo%6w0
1ie %y&ko oni /ie&i %ak nisk$ opini5 o ,e, zdo&no#ciac20 <anny ./iaa czy%a' i pisa'3
a&e nic poza %y/3 poniewa za# k.zynki s%wierdziy3 e nie wie nic o sprawac2 od dawna i/
znanyc23 .znay ,$ za niepospo&icie 7.pi$ i przez ki&ka pocz$%kowyc2 %y7odni nie.s%annie
przynosiy do sa&on. #wiee in*or/ac,e na %en %e/a%0 ()a/o3 niec2 so4ie /a/a %y&ko
wyo4razi3 e nasza k.zynka nie po%ra*i zoy' /apy E.ropy+3 a&4o? (k.zynka nie po%ra*i
wy/ieni' 76wnyc2 rzek 8os,i+3 a&4o? (ni7dy nie syszaa o Az,i )nie,sze,+3 a&4o? (nie wie3
,aka ,es% r6nica /i5dzy kredka/i a *ar4a/i wodny/iM+ (-akie %o dziwneM+ (Czy /a/a kiedy
syszaa co# r6wnie 7.pie7oI+
- )o,a dro7a - odpowiadaa na %o ic2 rozwana cio%ka - %o 4ardzo przykre3 a&e %r.dno
oczekiwa'3 4y kady 4y r6wnie zaawansowany w na.ce i r6wnie po,5%ny ,ak %y0
- A&e3 cioci.3 ona naprawd5 nic nie ./ieM 1iec2 so4ie ciocia wyo4razi3 spy%ay#/y ,$
wczora, wiecz6r3 k%6r5dy ,ec2aa4y do Ir&andii3 a ona na %o3 e /.siaa4y popyn$' przez
wysp5 Wi72%0 1ic inne7o nie /a w 7owie3 %y&ko wysp5 Wi72% i /6wi o nie, Wyspa3 ,ak4y
adne, inne, wyspy nie 4yo na #wiecie0 1aprawd53 4yo4y /i ws%yd3 7dy4y/ nie ./iaa o
wie&e wi5ce,3 kiedy 4ya/ od nie, /odsza0 1ie pa/i5%a/3 e4y/ kiedyko&wiek w yci. nie
wiedziaa r6nyc2 rzeczy3 o k%6ryc2 ona nie /a na,/nie,sze7o po,5cia0 Kiedy %o 4yo3 cioci.3
kiedy#/y pow%arzay porz$dek kr6&6w an7ie&skic23 z da%a/i ws%$pienia na %ron i
na,wanie,szy/i wydarzenia/i za panowania kade7o z nic20
- Tak - dorz.cia ,e, sios%ra - i cesarzy rzy/skic2 a do Sewerasa3 opr6cz %e7o %y&e
/i%o&o7ii po7aAskie, i wszys%kie /e%a&e3 i p6-/e%a&e3 i p&ane%y3 i na,wi5ksi *i&ozo*owie0
- To wszys%ko szczera prawda3 /o,e koc2ane3 a&e Pan @67 o4darzy was wspania$
pa/i5ci$3 a wasza k.zynka3 4iedaczka3 pewno w o76&e nie /a pa/i5ci0 S$ o7ro/ne r6nice3
,e#&i idzie o pa/i5'3 %ak zresz%$ ,ak o wszys%ko inne3 i d&a%e7o %rze4a wie&e wy4aczy' wasze,
k.zynce i wsp6cz.' ,e, .o/no#ci0 I pa/i5%a,cie3 e c2ocia sa/e ,es%e#cie %akie /$dre i %y&e
./iecie3 powinny#cie zawsze 4y' skro/ne3 7dy /i/o zdo4y%e, wiedzy3 /acie ,eszcze przed
so4$ wie&e do na.czenia0
- Tak3 wie/3 e 45d5 si5 ,eszcze /.siaa .czy'3 p6ki nie skoAcz5 siede/nas%. &a%0 A&e
/.sz5 cioci powiedzie' co# ,eszcze o <anny3 s%rasznie dziwne7o i 7.pie7o0 Ona powiada3 e
wca&e si5 nie c2ce .czy' ani /.zyki3 ani rys.nk.0
- Is%o%nie3 /o,a dro7a3 %o 4ardzo nie/$dre i #wiadczy o 4rak. zdo&no#ci i a/4ic,i0 A&e3
zwaywszy wszys%ko3 /oe i do4rze3 e ,es% %ak3 ,ak ,es%3 4o c2ocia wiecie Gode /nieH e
wasi rodzice s$ %ak zacni3 i wyc2ow.,$ ,$ raze/ z wa/i3 nie s$dz53 a4y /.siaa 4y' r6wnie
,ak wy 4ie7a w k.nsz%ac2 - wr5cz przeciwnie3 pewna w %e, /a%erii r6nica ,es% rzecz$
wa#ciw$0
Taki/i %o wskaz6wka/i wspo/a7aa pani 1orris ksz%a%owanie ./ys6w swoic2
sios%rzenic3 nic dziwne7o wi5c3 e c2o' posiaday %ak o4iec.,$ce %a&en%y i wcze#nie zdo4y%e
wiado/o#ci3 4rakowao i/ /nie, powszednic2 osi$7ni5'3 %akic2 ,ak sa/owiedza3
wie&kod.szno#' i pokora0 @yy znako/icie ksz%acone we wszys%kic2 dziedzinac2 z
wy,$%kie/ c2arak%er.0 Sir T2o/as nie zdawa so4ie sprawy z ic2 niedos%a%k6w3 c2ocia
4owie/ 4y %rosk&iwy/ o,ce/3 nie okazywa na zewn$%rz serdeczno#ci3 a pow#ci$7&iwo#'
,e7o o4e,#cia .%r.dniaa dziecio/ szczere pokazanie3 co /y#&$0
Lady @er%ra/ nie po#wi5caa na,/nie,sze, .wa7i ed.kac,i swoic2 c6rek0 1ie /iaa
czas. na podo4ne o4owi$zki0 Cay/i dnia/i przesiadywaa w pi5kne, s.kni na kanapie3
szydek.,$c ,ak$# d.7$3 ani adn$3 ani poy%eczn$ ro46%k53 4ardzie, za,5%a swy/ /opse/ ni
dzie'/i3 a&e o7ro/nie wo4ec %yc2 dzieci po4a&iwa3 ,e#&i %y&ko nie sprawiay ,e, kopo%.J we
wszys%kic2 wanyc2 sprawac2 s.c2aa sir T2o/asa3 a w dro4nyc2 - sios%ry0 Fdy4y nawe%
zna&aza wi5ce, czas. na wyc2owywanie c6rek3 .waaa4y %o pewno za z45dne3 przecie 4yy
pod opiek$ 7.wernan%ki3 /iay odpowiednic2 na.czycie&i i nic nie /o7o i/ 4rakn$'0 Co za#
do %e7o3 e <anny okaz.,e si5 %5pa w na.ce3 /oe %y&ko powiedzie'3 i %o przykre3 a&e c63
niek%6rzy s$ %5pi i <anny /.si si5 po pros%. 4ardzie, s%ara'0
Trze4a ,ednak przyzna'3 e pr6cz %e, %5po%y %r.dno si5 cze7o# ze7o w /ae,
dopa%rzy'3 owsze/3 ,es% zr5czna3 szy4ko wykon.,e po&ecenia i przynosi3 o co si5 ,$ prosio0
)i/o swoic2 wad - i7noranc,i i nie#/iao#ci - <anny coraz si&nie, wras%aa w
)ans*ie&d Park i zaczynaa przenosi' naA wie&e swo,e7o przywi$zania do dawne7o do/.3 a
w#r6d k.zynos%wa nie cz.a si5 nieszcz5#&iwa0 Ani )aria3 ani -.&ia nie 4yy z na%.ry zo#&iwe
i c2o' nieraz %rak%oway <anny w spos64 d&a nie, .pokarza,$cy3 ona nie .waaa %e7o za
krzywd53 %ak niskie /iaa wyo4raenie o przys.7.,$cyc2 ,e, prawac20
W %y/ sa/y/ /nie, wi5ce, czasie3 w k%6ry/ <anny wesza do rodziny3 &ady @er%ra/3
wsk.%ek /ae, niedyspozyc,i oraz d.e7o &enis%wa3 zrezy7nowaa z prowadzenia do/. w
Londynie3 dok$d przenosia si5 co rok. na wiosn53 i pos%anowia prze4ywa' cay czas na wsi3
./nie,sza,$c w %en spos64 a&4o %e powi5ksza,$c wy7od5 sir T2o/asa3 w czasie kiedy /.sia
peni' par&a/en%arne o4owi$zki0
Panny @er%ra/ doskona&iy wi5c na wsi swo,$ pa/i5'3 'wiczyy d.e%y i rosy 2oe i
s%rze&is%e3 a o,ciec s%wierdza3 e zar6wno ic2 wy7&$d3 ,ak /aniery i opanowane k.nsz%y
spenia,$ ,e7o oczekiwania pod kady/ wz7&5de/0 1a,s%arszy syn3 &ekko/y#&ny i rozrz.%ny3
sprawi /. ,. wie&e z/ar%wieA3 &ecz pozos%ae dzieci zapowiaday si5 do4rze0 S$dzi3 e p6ki
c6rki nosi' 45d$ nazwisko @er%ra/3 p6%y przydawa' /. 45d$ #wie%no#ci3 kiedy za# ,e
z/ieni$3 przysporz$ rodzinie 7odnyc2 koneks,i0 C2arak%er Ed/.nda3 ,e7o rozs$dek i prawo#'
zapowiaday3 e wyro#nie na czowieka poy%eczne7o i 2onorowe7o3 k%6ry so4ie i swoi/
na,4&iszy/ zapewni szcz5#cie0 )ia zos%a' pas%ore/0
W#r6d %rosk i rado#ci ,akic2 nie szcz5dziy /. wasne dzieci3 sir T2o/as nie
zapo/ina wspo/a7a' dzieci pani Price? oy na ksz%acenie ,e, syn6w i po/67 i/ wy,#' z
do/.3 kiedy doro#&i na %y&e3 4y o4ra' so4ie okre#&one za,5cie0 <anny3 c2o' nie/a& cakowicie
rozdzie&ona z rodzin$3 odcz.waa prawdziw$ rado#'3 sysz$c o #wiadczone, i/ po/ocy czy
%e o czy/ko&wiek3 co zapowiadao popraw5 w ic2 pooeni. i poczynaniac20 8az i %y&ko raz
w ci$7. wie&. &a% /iaa szcz5#cie prze4ywa' z Wi&&ia/e/0 Pozos%ae7o rodzeAs%wa nie
widziaa? niko/. nie przyszo do 7owy3 4y ,$ ponownie wysa' do do/.3 c2o'4y %y&ko z
wizy%$3 nik% ,e, %a/ nie po%rze4owa i %y&ko Wi&&ia/3 k%6ry wkr6%ce po ,e, wy,e:dzie
pos%anowi zos%a' /arynarze/3 zaproszony zos%a do 2ra4s%wa 1or%2a/p%on3 4y sp5dzi
%ydzieA z sios%r$3 ni/ wyr.szy na /orze0 )ona so4ie wyo4razi' ywioow$ rado#' ic2
spo%kania3 zac2wy%3 e s$ raze/3 7odziny wese&a i szcz5#cia i c2wi&e powanyc2 roz/6w3
/ona %e so4ie wyo4razi' rezo&.%no#' i op%y/iz/ c2opca3 a do os%a%nic2 c2wi&3 i s/.%ek
dziewczynki3 7dy 4ra% ,$ op.szcza0 1a szcz5#cie owa wizy%a /iaa /ie,sce podczas @oe7o
1arodzenia3 kiedy <anny /o7a na%yc2/ias% sz.ka' pociec2y . k.zyna Ed/.nda3 %en za#
/6wi ,e, %ak c.downie o %y/3 co Wi&&ia/ 45dzie ro4i i do cze7o kiedy# do,dzie w swoi/
zawodzie3 e /.siaa wreszcie przyzna'3 i %a roz$ka ,ednak na co# si5 przyda0 Ed/.nd
okazywa ,e, nie sa4n$c$ przy,a:A0 Kiedy skoAczy E%on i poszed do Oks*ord.3 nic si5 nie
z/ienio w ,e7o ycz&iwy/ nas%awieni.3 /ia %y&ko cz5s%sze okaz,e3 4y dawa' %e, ycz&iwo#ci
#wiadec%wo0 1ie c2wa&i si53 e ro4i wi5ce, ni inni3 i nie o4awia si53 e ro4i za wie&e3 a&e
nie.s%annie d4a o ni$ i zwaa na ,e, .cz.cia3 s%ara si5 zwr6ci' .wa75 innyc2 na ,e, za&e%y i
po/a7a ,e, przezwyci5y' nie#/iao#'3 k%6ra %e za&e%y skrywaaJ doradza3 pociesza i
krzepi0
Es.wana przez wszys%kic2 w cieA3 nie /o7a3 dzi5ki nie/. ,edne/.3 na4ra'
#/iao#ci3 a&e okazywana ,e, ycz&iwo#' przynosia inne o7ro/ne korzy#ci - wspo/a7aa
rozw6, ,e, ./ys. i zwi5kszaa ,e7o sa%ys*akc,50 Ed/.nd wiedzia3 e ,es% in%e&i7en%na3 4ys%ra
i rozs$dna3 e /a za/iowanie do ksi$ek3 k%6re3 wa#ciwie .kier.nkowane3 /oe sa/o w
so4ie 4y' ed.kac,$0 Panna Lee na.czya ,$ *ranc.skie7o i przepy%ywaa codziennie z
wyznaczone, dawki 2is%orii3 a&e %o on za&eca ,e, ksi$ki3 k%6re w c2wi&ac2 odpoczynk.
4.dziy ,e, zac2wy%3 on ksz%a%owa ,e, 7.s% i kory7owa s$dyJ dzi5ki nie/. ,e, &ek%.ry
przynosiy poy%ek3 7dy ,e z ni$ o/awia3 zwi5ksza,$c ic2 .rok roz./n$ poc2wa$0 >a %o
wszys%ko koc2aa 7o 4ardzie, ni wszys%kic2 innyc2 na #wiecie z wy,$%kie/ Wi&&ia/a? ,e,
serce na&eao do nic2 dw6c20
ROZDZIA III
Pierwszy/ wany/ wydarzenie/ w rodzinie - a <anny /iaa w6wczas 4&isko
pi5%na#cie &a% - 4ya #/ier' pas%ora 1orrisa3 po k%6re,3 w spos64 na%.ra&ny3 przyszy z/iany i
innowac,e0 Pas%orowa 1orris op.#cia p&e4ani5 i przeniosa si5 na,pierw do dwor.3 a po%e/ do
/ae7o do/k. &e$ce7o we wsi3 a 45d$ce7o wasno#ci$ sir T2o/asa3 i pocieszaa si5 po
s%racie /5a /y#&$3 e /oe si5 4ez nie7o doskona&e o4e,#'3 a po z/nie,szeni. doc2od6w
/y#&$3 e /.si %eraz ry7orys%ycznie oszcz5dza'0
Pre4enda /iaa od%$d na&ee' do Ed/.nda i 7dy4y ,e7o w., ./ar ki&ka &a% wcze#nie,3
oddano 4y ,$ ko/.# z przy,aci6 do czas.3 kiedy Ed/.nd doro#nie i 45dzie /67 przy,$'
#wi5cenia0
1ies%e%y3 wsk.%ek o7ro/nyc2 eks%rawa7anc,i To/a3 %rze4a 4yo ko/. inne/. da'
prezen%5J w %en spos64 /odszy 4ra% spaca cz5#ciowo przy,e/no#ci s%arsze7o0 Is%niao
,eszcze ,edno rodzinne 4ene*ic,./ zac2owane d&a Ed/.nda3 dzi5ki cze/. sprawa pre4endy
)ans*ie&d nie ci$ya %ak 4ardzo na s./ieni. sir T2o/asa3 /i/o %o zdawa so4ie spraw53 e
dokon.,e si5 ak% niesprawied&iwo#ci3 i s%ara si5 z ca$ powa7$ .#wiado/i' %o s%arsze/.
synowi3 w nadziei3 e przyniesie %o &epszy sk.%ek ni wszys%ko3 co zdoa /. do%yc2czas
powiedzie' czy zro4i'0
- Ws%yd /i za cie4ie3 To/ - /6wi swoi/ na,4ardzie, dos%o,ny/ %one/0 - Ws%yd /i
%e3 e /.siae/ sz.ka' podo4ne7o rozwi$zania3 i %.sz53 e %rze4a ci wsp6cz.' za %o3 co
%eraz niec2y4nie3 ,ako 4ra%3 przeywasz0 Poz4awie# Ed/.nda poowy3 a nawe% wi5ce, ni
poowy na&enyc2 /. doc2od6w na przeci$7 dziesi5ci.3 dw.dzies%.3 %rzydzies%. &a%3 a /oe
na cae ycie0 @y' /oe w przyszo#ci 45dzie w /o,e, &.4 %wo,e, /ocy Go4y %ak si5 s%aoH
zapewni' /. awans3 nie wo&no ,ednak zapo/ina'3 e kada %e7o rodza,. .s.7a &ey w
ra/ac2 naszyc2 rodzinnyc2 zo4owi$zaA wo4ec nie7o3 i e w 7r.ncie rzeczy nic nie ,es% w
s%anie powe%owa' /. szkody3 ,ak$ /.si o4ecnie ponie#' wsk.%ek konieczno#ci pi&ne7o
spacenia %woic2 d.76w0
To/ s.c2a %e7o z &ekki/ zaws%ydzenie/ i &ekki/i wyrz.%a/i s./ienia3 po czy/3
wy/kn$wszy si5 ,ak na,szy4cie, o,c.3 zacz$ zaraz3 z e7ois%yczny/ op%y/iz/e/3 %./aczy'
sa/e/. so4ie3 e po pierwsze - /a d.7i o poow5 /nie,sze ni niek%6rzy z ,e7o przy,aci63
po dr.7ie - e o,ciec okropnie zrz5dzi3 a po %rzecie - e przyszy 4ene*ic,en%3 ki/ko&wiek
45dzie3 na pewno szy4ko ./rze0
Po #/ierci pas%ora 1orrisa zaprezen%owany zos%a na pre4end5 nie,aki pas%or Fran%3
k%6ry nas%5pnie osiad na p&e4anii w )ans*ie&d0
@y %o krzepki cz%erdzies%opi5cio&e%ni /5czyzna3 k%6re7o wy7&$d zaprzecza
nadzie,o/ /ode7o @er%ra/a0 Lecz? (Oc23 nie3 przecie %o %ypowy apop&ek%yk z kr6%k$ szy,$3
45dzie si5 na pewno o4era I szy4ko wyci$7nie no7i+0
9ok%or Fran% i ,e7o o pi5%na#cie &a% /odsza ona 4y&i 4ezdzie%ny/ /aeAs%we/ i
wesz&i w oko&iczne %owarzys%wo ze zwyk$3 ycz&iw$ opini$ /ie,3 7odne, szac.nk. pary0
1adszed wi5c czas3 w k%6ry/ sir T2o/as oczekiwa3 i szwa7ierka .po/ni si5 o
swo,e prawo do %owarzys%wa sios%rzenicy3 7dy wydawao si53 e z/iana sy%.ac,i pani 1orris
oraz z/iana wiek. <anny nie %y&ko .s.n5y poprzednie o4iekc,e co do ic2 wsp6&ne7o
za/ieszkania3 a&e odwro%nie3 sprawiy3 i %akie rozwi$zanie 4yo4y wr5cz po$daneJ poniewa
za# ,e7o wasna sy%.ac,a nieco si5 po7orszya3 ,ako e opr6cz eks%rawa7anc,i syna poni6s
doda%kowo s%ra%y w swoic2 /a,5%no#ciac2 w Indiac2 >ac2odnic2 - nie /ia4y nic przeciwko
%e/.3 4y si5 poz4y' kosz%6w .%rzy/ania sios%rzenicy oraz o4owi$zk. za4ezpieczenia ,e, na
przyszo#'0 @y 754oko przekonany3 e szwa7ierka %e7o wa#nie pra7nie i nawe% wspo/nia o
%y/ onie3 ona za#3 przypo/niawszy so4ie w o4ecno#ci <anny ,e7o sowa3 zapy%aa
spoko,nie? - Wi5c /asz nas op.#ci'3 <anny3 i za/ieszka' z /o,$ sios%r$0 -ak ci si5 %o podo4aI
<anny 4ya %ak zaskoczona3 e pow%6rzya %y&ko? - )a/ w.,os%wa op.#ci'I
- Tak3 /o,a dro7a3 d&acze7o /iaa4y# si5 %e/. dziwi'I )ieszkaa# . nas pi5' &a%3 a
/o,a sios%ra zawsze c2ciaa ci5 za4ra' po #/ierci pas%ora0 A&e /.sisz do nas przyc2odzi' i
da&e, *as%ry7owa' /i serwe%ki0
@ya %o d&a <anny wiado/o#' r6wnie zaskak.,$ca3 co nie/ia0
1i7dy nie doznaa serdeczno#ci od cio%ki 1orris i nie po%ra*ia ,e, koc2a'0
- @5dzie /i 4ardzo a& s%$d ode,#' - powiedziaa dr$cy/ 7ose/0
- 1ie w$%pi53 %o cakie/ na%.ra&ne0 )y#&53 e nie zaznaa# wie&e przykro#ci3 odk$d
przysza# do %e7o do/.0
- )a/ w @o7. nadzie,53 e nie okazaa/ si5 niewdzi5czna3 prosz5 cioci - powiedziaa
skro/nie <anny0
- 1ie3 /o,a koc2ana3 oczywis%a3 e nie0 >awsze ci5 .waaa/ za 4ardzo do4re
dziecko0
-I ,. ni7dy nie 45d5 %. /ieszkaaI
- 1i7dy3 /o,a koc2ana3 a&e /asz zapewniony do4ry dac2 nad 7ow$0 Przecie %o d&a
cie4ie niewie&ka r6nica3 czy /ieszkasz w ,edny/ do/.3 czy w dr.7i/0
<anny wysza z poko,. z o4o&ay/ serce/0 9&a nie, %o nie 4ya niewie&ka r6nica3 a o
za/ieszkani. z cio%k$ /y#&aa 4ez rado#ci0
1a%yc2/ias% 7dy zo4aczya Ed/.nda3 powiedziaa /. o swy/ s%rapieni.0
- K.zynie - zacz5a - nied.7o wydarzy si5 co#3 o czy/ /y#&5 z przykro#ci$3 i c2ocia
./iae# /nie nieraz przekona' do rzeczy3 k%6ryc2 z pocz$%k. nie &.4ia/3 %y/ raze/ %o
nie/o&iwe000 )a/ za/ieszka' z cio%k$ 1orris0
- 1aprawd5I
- Tak3 wa#nie /i %o powiedziaa %wo,a /a/a0 To ,. zdecydowane0 )a/ si5
wyprowadzi' z )ans*ie&d Park i za/ieszka' w @iay/ 9o/k.3 pewno zaraz ,ak ciocia si5
%a/ przeniesie0
- 1o c63 <anny3 7dy4y nie %o3 e ci si5 %en pro,ek% nie podo4a3 .waa4y/ 7o za
doskonay0
- Oc23 k.zynieM
- Wszys%ko inne prze/awia na ,e7o korzy#'0 Cio%ka3 pra7n$c3 4y# z ni$ za/ieszkaa3
pos%5p.,e ,ak rozs$dna ko4ie%a? sz.ka %owarzyszki i przy,aci6ki wa#nie %a/3 7dzie sz.ka'
powinna3 i rad ,es%e/3 e ,e, przywi$zanie do pieni5dzy nie okazao si5 w %y/ przeszkod$0
@5dziesz d&a nie, %y/3 czy/ 4y' powinna#0 )a/ nadzie,53 e ci5 %o nie /ar%wi0
- Owsze/3 /ar%wi0 1ie /oe /i si5 podo4a'0 Koc2a/ %en do/ i wszys%ko3 co w ni/
,es%0 Ta/ nic nie 45d5 koc2a'0 Wiesz3 ,ak si5 z ni$ :&e cz.,50
- Tr.dno /i /6wi'3 ,ak si5 wo4ec cie4ie zac2owywaa3 7dy 4ya# dzieckie/3 a&e
wo4ec nas 4ya %aka sa/a a&4o prawie %aka sa/a0 1ie ./iaa 4y' /ia d&a dzieci0 A&e %eraz
,es%e# w wiek.3 w k%6ry/ %rze4a ci5 odpowiednio %rak%owa'J wyda,e /i si53 e ona ,. si5
&epie, zac2ow.,eJ kiedy za# zos%aniesz ,edyn$ ,e, %owarzyszk$3 z konieczno#ci s%aniesz si5 d&a
nie, wana0
- 1i7dy si5 nie s%an5 wana d&a niko7o0
- A c6 s%oi na przeszkodzieI
- Wszys%ko000 sy%.ac,a3 w ,akie, ,es%e/000 /o,a 7.po%a i niezr5czno#'000
- <anny3 koc2ana3 wierza, /i3 nie ,es%e# ani 7.pia3 ani niezr5cznaJ .ywasz %yc2 s6w
niewa#ciwie0 1ie /a na,/nie,sze7o powod.3 4y# nie s%aa si5 d&a ko7o# wana3 4y&e4y# %y&ko
pozwo&ia si5 pozna'0 -es%e# roz./na3 /asz sodkie .sposo4ienie i z pewno#ci$ wdzi5czne
serce3 k%6re zawsze c2ce odpaci' za doznan$ ycz&iwo#'0 1ie zna/ &epszyc2 kwa&i*ikac,i na
przy,acie&a czy %owarzysza0
- -es%e# naz4y% do4ry - <anny zaczerwienia si53 sysz$c %e poc2way0 - -ake ,a ci si5
zdoa/ odwdzi5czy' za %o3 e %ak do4rze o /nie /y#&iszM Oc23 k.zynie3 ,e#&i s%$d ode,d53
45d5 pa/i5%a' o %wo,e, do4roci do os%a%nie, c2wi&i ycia0
- 9oprawdy3 <anny3 &icz53 e nie zos%an5 zapo/niany w %akie, od&e7o#ci3 ,aka nas
dzie&i od @iae7o 9o/k.0 )6wisz3 ,ak4y# /iaa wy,ec2a' dwie#cie /i& s%$d3 a nie %. za
4ra/y park.0 Przecie 45dziesz %ak sa/o ,ak do%$d cz5#ci$ nasze, rodziny0 )ieszkaAcy o4.
do/6w 45d$ si5 co dzieA spo%yka'3 przez okr$7y rok0 -edyna r6nica w %y/3 e /ieszka,$c z
cio%k$ 45dziesz z konieczno#ci 4ardzie, na widok.3 %ak ,ak 4y' powinno0 T.3 w %y/ do/.3
,es% z4y% wie&e os643 za k%6ry/i /oesz si5 skrywa'3 a&e przy nie, 45dziesz /.siaa za4iera'
7os we wasny/ i/ieni.0
- Oc23 nie powiada, %e7o3 prosz5M
- ).sz5 %ak powiada' i ro4i5 %o z przy,e/no#ci$0 Ciocia 1orris ,es% w %e, c2wi&i o
wie&e odpowiednie,sz$ oso4$ ni /o,a /a%ka3 4y sprawowa' nad %o4$ opiek50 Ona /a %akie
.sposo4ienie3 e ,e#&i si5 ki/# naprawd5 zain%eres.,e3 %o po%ra*i d&a nie7o wie&e zro4i'J z/.si
ci53 4y# pokazaa3 co po%ra*isz0
- 1ie po%ra*i5 widzie' %e7o w %en spos64 - wes%c2n5a <anny - a&e powinna/ wierzy'
w s.szno#' %e7o3 co /y#&isz %y3 a nie ,a0 -es%e/ ci 4ardzo wdzi5czna3 e s%arae# si5 po7odzi'
/nie z %y/3 co nie.niknione0 Fdy4y/ /o7a przyp.#ci'3 e cioci naprawd5 na /nie za&ey3
cz.a4y/ si5 c.downie3 4o d&a ko7o# 4y/ co# znaczya0 T.%a, d&a niko7o nic nie znacz53 a
przecie koc2a/ %o /ie,sce0
- Te7o /ie,sca nie op.#cisz3 <anny3 c2ocia op.#cisz do/0 @5dziesz /iaa %ak sa/o
,ak do%$d wo&ny ws%5p do park. i o7rod6w0 1awe% %wo,e wierne serd.szko nie powinno si5
&5ka' %akie, *or/a&ne, z/iany0 @5dziesz /o7a spacerowa' po %yc2 sa/yc2 #ciekac2 i 4ra'
ksi$ki z %e, sa/e, 4i4&io%eki3 widywa' %yc2 sa/yc2 &.dzi i ,e:dzi' na %y/ sa/y/ koni.0
- Tak3 %o prawda0 Koc2any s%ary siwek0 Oc23 kiedy so4ie przypo/n53 ,ak 4ardzo si5
4aa/ ,e:dzi' konno3 ,akie /nie o7arniao przeraenie3 kiedy syszaa/3 e %o /i /oe
do4rze zro4i' G,ak ,a si5 %rz5sa/3 7dy w.,aszek za4iera 7os podczas roz/owy o koniac2H3 i
kiedy po/y#&5 o %woic2 zacnyc2 s%araniac23 4y /i wyperswadowa' %e &5ki i przekona'3 e
szy4ko po&.4i5 ,azd5 konn$3 i ,ak si5 %wo,e sowa sprawdziy - %o skonna ,es%e/ wierzy'3 e
%wo,e sowa zawsze si5 45d$ sprawdza'0
- -es%e/ przekonany3 e /ieszkanie z cioci$ okae si5 r6wnie poy%eczne d&a %wo,e,
psyc2iki3 co ,azda konna d&a %wo,e7o zdrowia3 i przyniesie ci w rez.&%acie %y&e sa/o
zadowo&enia0
Tak si5 skoAczya ic2 roz/owa3 k%6re,3 ,ako e /iaa na ce&. poy%ek <anny3 /o7&i4y
so4ie oszcz5dzi'3 7dy pani 1orris w o76&e nie za/ierzaa 4ra' ,e, do sie4ie0 )y#&aa %eraz o
%akie, ewen%.a&no#ci ,edynie ,ako o czy/#3 cze7o %rze4a .nikn$'0 A4y nie dop.#ci' do
podo4nyc2 oczekiwaA3 wy4raa na,/nie,sze spo#r6d 4ardzie, &osownyc2 za4.dowaA w para*ii
)ans*ie&d? @iay 9o/ek /67 po/ie#ci' za&edwie ,$ i ,e, s.453 nad%o posiada %y&ko ,eden
pok6, 7o#cinny (d&a ko7o# z przy,aci6+3 co ze szcze76&ny/ naciskie/ podkre#&aaJ ni7dy nie
4yy ,e, po%rze4ne poko,e 7o#cinne na p&e4anii3 %eraz ,ednak wci$ przypo/inaa o
konieczno#ci posiadania poko,. 7o#cinne7o (d&a ko7o# z przy,aci6+0 Wszys%kie %e #rodki
os%rono#ci nie .ra%oway ,e, przed pode,rzenie/3 e ,es% &epsza ni 4ya w is%ocie3 a /oe
wa#nie owa podkre#&ana ci$7&e po%rze4a posiadania poko,. d&a 7o#cia doprowadzia sir
T2o/asa do *aszywe7o wniosk.3 e pok6, przeznaczony ,es% d&a <anny0 Wkr6%ce &ady
@er%ra/ dosza prawdy3 zwraca,$c si5 /i/oc2ode/ do sios%ry?
- S$dz53 e nie po%rze4.,e/y d.e, %rzy/a' panny Lee3 kiedy <anny p6,dzie z %o4$
/ieszka'I
Pani 1orris a dr7n5a0 - P6,dzie ze /n$ /ieszka'I A&e /o,a dro7a3 o czy/ %y
/6wiszI
- 1ie p6,dzieI )y#&aa/3 e# %o .s%a&ia z /oi/ /5e/0
- -aI 1ic podo4ne7o0 1ie /6wia/ o %y/ ani sowa sir T2o/asowi3 ani on /nie0
Os%a%nia rzecz3 ,aka 4y /i przysza do 7owy3 czy ,akie, /674y so4ie yczy' k%o#3 k%o nas
o4ie zna0 Wie&kie nie4aM A co 4y/ ro4ia z <annyI -a3 4iedna3 4ezradna3 sa/o%na wdowa3
niezda%na do nicze7o i zaa/ana - c6 ,a 4y/ /o7a ro4i' z dziewczyn$ w sa/e, wio#nie
ycia3 pi5%nas%o&a%k$M Przecie %o wiek3 w k%6ry/ %rze4a na,wi5ce, opieki i %roski3 w k%6ry/
ona /oe wys%awi' na ci5k$ pr645 nawe% na,po7odnie,sz$ oso450 > pewno#ci$ sir T2o/as
nie /y#&a o %y/ powanie0 >4y% wie&k$ darzy /nie ycz&iwo#ci$3 4y /i co# podo4ne7o
proponowa'0 -ak do %e7o doszo3 e ci %o /6wiI
- 1ie wie/0 Pewno .waa3 e %ak 4yo4y na,&epie,0
- A&e co ci /6wiI Przecie nie /67 powiedzie'3 e c2ce3 a4y/ wzi5a <anny0 -es%e/
pewna3 e w 754i serca nie /674y %e7o ode /nie c2cie'0
- 1ie3 powiedzia %y&ko3 e .waa %o za 4ardzo prawdopodo4ne - a i ,a %ak s$dzia/0
)y#&e&i#/y o4o,e3 e 4ya4y ci pociec2$0 A&e ,e#&i ,e, nie c2cesz3 %o nie /a o czy/ /6wi'0
Ona %. niko/. nie zawadza0
- Sios%ro koc2ana3 ,ake ona /o7a4y /i 4y' pociec2$ w /o,e, nieszcz5sne, sy%.ac,iM
O%o ,a3 4iedna3 sa/o%na wdowa3 k%6ra s%racia na,&epsze7o w #wiecie /5a3 ,a3 k%6ra
pie&57n.,$c 7o z/arnowaa/ so4ie zdrowie3 k%6re, cay spok6, &e7 w 7r.zac23 ,a3 k%6re,
&edwie s%arcza na ,akie %akie ycie3 nie .wacza,$ce oso4ie z /o,e, s*ery i nie przynosz$ce
ws%yd. pa/i5ci /e7o dro7ie7o /aonka - ,ak$ ,a /o7a4y/ /ie' pociec25 4ior$c na sie4ie
odpowiedzia&no#' za <annyM 1awe% 7dy4y/ %e7o d&a sie4ie c2ciaa3 nie wyrz$dzia4y/
4iedaczce podo4ne, krzywdy0 -es% w do4ryc2 r5kac2 i do4rze si5 ,e, wiedzie0 ).sz5 o
wasnyc2 siac2 wa&czy' z /oi/ s/.%kie/ i %r.dno#cia/i0
- Wi5c nie /asz nic przeciwko %e/.3 4y /ieszka' sa/aI
- 9ro7a /o,a sios%ro3 czy ,a si5 nada,5 do cze7o# inne7o pr6cz sa/o%no#ciI )a/
nadzie,53 e od czas. do czas. odwiedzi /nie w /oi/ do/eczk. ,aka# przy,aci6ka Gd&a
przy,aci6ki zawsze zna,dzie si5 . /nie 6koH3 a&e o7ro/n$ wi5kszo#' czas.3 ,aki ,eszcze
przede /n$3 sp5dz5 w z.pene, sa/o%no#ci0 Wszys%ko3 cze7o pra7n53 %o e4y/ /o7a ,ako#
zwi$za' koniec z koAce/0
- T.sz53 sios%ro3 e i z %y/ nie ,es% a %ak :&e3 zwaywszy000 Sir T2o/as powiada3 e
45dziesz /iaa sze#'se% *.n%6w rocznie0
- -a przecie nie narzeka/0 Wie/3 e nie 45d5 /o7a y' %ak3 ,ak do%yc2czas3 /.sz5
si5 &iczy' z kady/ pense/ i &epie, 7ospodarzy' /oi/i *.nd.sza/i0 @ya/ za ycia /5a
2o,n$ sza*ark$3 a&e %eraz nie 45d5 si5 ws%ydzia oszcz5dza'0 )o,a pozyc,a .&e7a %akie, sa/e,
z/ianie ,ak doc2ody0 Od /o,e7o 4iedne7o /5a /ona 4yo 4ardzo wie&e oczekiwa' ,ako od
p&e4ana3 a&e ode /nie ,. nie0 1ik% nie wie3 i&. w nasze, k.c2ni ,adao przypadkowyc2 &.dzi0
W @iay/ 9o/k. %rze4a 45dzie %akie sprawy .kr6ci'0 1ie /o75 wydawa' wi5ce,3 ni
/a/3 4o %o nieszcz5#cie3 a przyzna/3 e /iaa4y/ wie&k$ oc2o%5 dokona' rzeczy odwro%ne, -
odoy' co rok. ,ak$# oci.pink50
- 1ie w$%pi53 e ci si5 %o .da0 Co rok. przecie odkadasz0
- Pos%awia/ so4ie za ce& okaza' si5 poy%eczn$ d&a %yc23 co przy,d$ po /nie0 -e#&i
c2c5 4y' 4o7a%sza3 %o przecie d&a %woic2 dzieci0 1ie /a/ pr6cz nic2 niko7o3 o czy,e do4ro
/o7a4y/ za4ie7a' i rada 4y/ wiedzie'3 e zos%awi5 i/ ,ak$# dro4nos%k5 nie do
po7ardzenia0
- @ardzo ,es%e# zacna3 a&e nie zaprz$%a, so4ie ni/i 7owy0 > pewno#ci$ 45d$ na&eycie
za4ezpieczeni0 Sir T2o/as o %o zad4a0
- Wiado/o ci przecie3 e doc2ody sir T2o/asa o7ro/nie si5 z/nie,sz$3 ,e#&i ,e7o
/a,$%ek na An%i7.i
N
45dzie przynosi %akie /ierne zyski0
- Oc23 %o si5 wkr6%ce zaa%wi0 Wie/3 e /6, /aonek pisa ,. w %e, sprawie0
- 1o c63 sios%ro - pani 1orris podniosa si5 do wy,#cia - /o75 ,edynie powiedzie'3 e
c2c5 4y' poy%eczna d&a %wo,e, rodziny3 ,e#&i wi5c sir T2o/as zacznie ci kiedy /6wi' o %y/3
e4y/ wzi5a <anny3 45dziesz /. /o7a wy,a#ni'3 e %o ,es% wyk&.czone ze wz7&5d. na s%an
/o,e7o zdrowia i d.c2a0 Poza %y/ naprawd5 nie /iaa4y/ ,e, 7dzie pooy'3 /.sz5 przecie
3 An%i7.a - wyspa na )orz. Karai4ski/ w arc2ipe&a7. Wysp Podwie%rznyc2 G)ae An%y&eH0 Odkry%a przez
Ko&./4a w O!N rok.3 w PNK sko&onizowana przez An7&ik6w0
%rzy/a' pok6, 7o#cinny d&a ko7o# z przy,aci60
Lady @er%ra/ pow%6rzya /5owi %y&e z %e, roz/owy3 4y zdoa po,$'3 i 4ardzo si5
/y&i co do in%enc,i szwa7ierkiJ od%$d nie 7roziy ,e, ,. na,/nie,sze oczekiwania z ,e7o
s%rony ani ,akieko&wiek w %e, sprawie a&.z,e0 ).sia si5 dziwi'3 e szwa7ierka nie c2ce nic
zro4i' d&a sios%rzenicy3 k%6r$ %ak 4ardzo pra7n5a adop%owa'J poniewa ,ednak od dawna
dawaa ,e/. i ,e7o onie do zroz./ienia3 e wszys%ko3 co /a3 zos%awi ic2 po%o/s%w.3
po7odzi si5 z %y/ rozr6nienie/3 korzys%ny/ i zaszczy%ny/ d&a ,e7o dzieci3 a ,ednocze#nie
pozwa&a,$cy/ /. &epie, za4ezpieczy' przyszo#' <anny0
<anny dowiedziaa si5 wkr6%ce3 e s%rac2 przed przeprowadzk$ 4y z45dny3 a ,e,
spon%aniczna3 na%.ra&na rado#' pocieszya nieco Ed/.nda3 zawiedzione7o odrz.cenie/
rozwi$zania3 k%6re .waa za korzys%ne d&a nie,0 Pani 1orris za/ieszkaa w @iay/ 9o/k.3
paAs%wo Fran% osied&i na p&e4anii i przez pewien czas wszys%ko w )ans*ie&d %oczyo si5
zwyky/ %ry4e/0
PaAs%wo Fran% okaza&i si5 &.d:/i 7o#cinny/i i %owarzyski/i3 co przy,5%e zos%ao na
o76 z zadowo&enie/ przez oko&iczne %owarzys%wo0 )ie&i %e swo,e wady3 k%6re pani 1orris
wkr6%ce odkrya0
O%6 wie&e4ny pas%or 4ardzo &.4i ,e#' i $da do4re, ko&ac,i na co dzieA3 a ,e7o ona3
/ias% zaspoka,a' ,e7o ape%y% na,/nie,szy/ kosz%e/3 pacia k.c2arce %ak$ sa/$ pens,53 ,ak$
dos%awaa k.c2arka dworska3 na doda%ek za# w o76&e nie za7&$daa do k.c2ni0 Pani 1orris nie
po%ra*ia /6wi' 4ez 7niew. o podo4nyc2 7odnyc2 .4o&ewania niedoci$7ni5ciac2 ani %e o
i&o#ci ,a,ek czy /asa3 ,akie szy re7.&arnie na pas%orski s%60 1ik% 4ardzie, od nie, nie ceni
7o#cinno#ci i dos%a%k. - nik% 4ardzie, od nie, nie 7ardzi n5dzny/ skners%we/ - na p&e4anii za
,e, czas6w nie 4rakowao adnyc2 wy76d3 ni7dy ,e, p&e4ania nie /iaa ze, sawy3 a&e %e7o3 co
si5 %a/ %eraz dzie,e3 ona nie ,es% w s%anie po,$'0 Wy%worna da/a ,es% w wie,skie, p&e4anii nie
na /ie,sc.0 Spiarnia pani 1orris 4ya4y d&a pani Fran% wa#ciwy/ wzore/0 A 7dzieko&wiek
py%a3 zewsz$d syszy3 e pani Fran% nie /a wi5ce, nad pi5' %ysi5cy *.n%6w /a,$%k.0
Lady @er%ra/ s.c2aa %yc2 zarz.%6w 4ez szcze76&ne7o zain%eresowania0 1ie
roz./iaa si5 na 7ospodarskic2 przewinieniac2 pas%orowe,3 a&e ,ako pi5kno#' .waaa za
niesprawied&iwe3 e pani Fran% zdo4ya %ak$ do4r$ pozyc,5 nie 45d$c wca&e adn$3 wyraaa
wi5c swo,e zd./ienie w %e, sprawie r6wnie cz5s%o3 c2o' nie %ak rozw&ek&e ,ak pani 1orris w
%a/%e,0
O/awiay %o wszys%ko za&edwie przez rok3 kiedy w rodzinie zaszo wydarzenie %ak
wie&kie, wa7i3 e war%o /. 4yo po#wi5ci' nieco /ie,sca w /y#&ac2 i roz/owac2 o4. da/0
Sir T2o/as .zna za s%osowne ,ec2a' oso4i#cie na An%i7.53 4y dopi&nowa' %a/ swoic2
in%eres6w3 pos%anowi %e za4ra' ze so4$ s%arsze7o syna3 s$dz$c3 e w %en spos64 .c2roni 7o
od pewnyc2 zyc2 wpyw6w0 Wy,ec2a&i z An7&ii &icz$c3 i /o7$ wr6ci' za 4&isko rok0
Po%rze4a pod,5cia %e7o krok. z powod6w *inansowyc2 oraz nadzie,a3 e syn na %y/
skorzys%a3 po7odziy sir T2o/asa z konieczno#ci$ op.szczenia pozos%ae, rodziny i
pozos%awienia c6rek3 45d$cyc2 w na,ciekawszy/ okresie ycia3 c.dze, pieczy0 1ie /67
&iczy'3 e &ady @er%ra/ 45dzie 7o po%ra*ia przy nic2 zas%$pi' czy %e racze, wykonywa' %o3 co
4yo ,e, wasny/ o4owi$zkie/3 /ia ,ednak dos%a%eczne za.*anie do cz.,no#ci pani 1orris i
rozs$dk. Ed/.nda3 4y wy,eda' 4ez o4aw o pos%5powanie o4. panien0
Lady @er%ra/ 4ya nierada z wy,azd. /5a3 nie ywia ,ednak na,/nie,szyc2 o4aw o
,e7o 4ezpieczeAs%wo i nie /ar%wia si5 o ,e7o wy7ody3 na&eaa 4owie/ do os643 k%6re
.waa,$3 e %y&ko i/ /oe si5 przydarzy' co# nie4ezpieczne7o3 %r.dne7o czy /5cz$ce7o0
Panno/ @er%ra/ /ona 4yo w %y/ wypadk. 4ardzo wsp6cz.' nie z powod. ic2
s/.%k.3 a&e 4rak. owe7o s/.%k.0 O,ciec nie 4y ni7dy przed/io%e/ ic2 .cz.'3 ni7dy nie
sprzy,a ic2 rozrywko/3 %o%e3 nies%e%y3 ,e7o wy,azd 4y przez nie /i&e widziany0 Ewa&nia ,e
od skr5powaniaJ nie /a,$c na /y#&i adne, konkre%ne, przy,e/no#ci3 ,akie, /674y i/
za4roni'3 pocz.y si5 na%yc2/ias% swo4odne3 7o%owe *o&7owa' so4ie we wszys%ki/0 <anny
r6wnie odcz.a .&75 i r6wnie 4ya ,e, #wiado/a3 &ecz /a,$c o %y&e wra&iwsz$ na%.r5 cz.a3
e ,es% niewdzi5cznaJ doprawdy3 /ar%wia si5 %y/3 e nie po%ra*i si5 /ar%wi'0 Sir T2o/as3
k%6ry %y&e do4ra wy#wiadczy ,e, i ,e, 4racio/3 k%6ry wy,ec2a i /oe ni7dy nie wr6ci'M De
%e /o7a 7o poe7na' 4ez ,edne, zyM C6 za s%raszna niewdzi5czno#'M W doda%k.
powiedzia ,e, os%a%nie7o ranka3 e przyp.szcza3 i <anny w ci$7. zi/y zo4aczy Wi&&ia/a3 i
kaza ,e, napisa' do 4ra%a i zaprosi' 7o do )ans*ie&d3 kiedy 45dzie wiado/o3 e ,e7o eskadra
,es% ,. w An7&ii3 (-aki on zacny i %rosk&iwyM+ Fdy4y %y&ko .#/iec2n$ si5 przy %y/ i doda?
()o,a koc2ana <anny+3 wszys%kie poprzednie c2odne .wa7i /arszczenia 4rwi poszy4y w
niepa/i5'0 >a/ias% %e7o zakoAczy sowa/i3 k%6re wprawiy ,$ w rozpacz? - -e#&i Wi&&ia/
przy,edzie do )ans*ie&d3 %.sz53 i 45dziesz /. /o7a .dowodni'3 e nie sp5dzia#
4ezpoy%ecznie %yc2 ki&k. &a%3 k%6re /in5y od wasze7o rozs%ania3 c2ocia o4awia/ si53 e
pod wie&o/a wz7&5da/i ,e7o szesnas%o&e%nia sios%ra a nad%o 45dzie /. przypo/ina' ow$
dziesi5cio&a%k53 k%6r$ w6wczas o7&$da0 - Opakiwaa 7orzko %e sowa po wy,e:dzie w.,a3 a
k.zynki3 widz$c ,e, zaczerwienione oczy3 .znay ,$ za 2ipokry%k50
ROZDZIA IV
To/ @er%ra/ sp5dza os%a%nio %ak /ao czas. w do/.3 e 4rakowao 7o %y&ko
*or/a&nie3 a po nied.7i/ czasie &ady @er%ra/ s%wierdzia ze zd./ienie/3 e da,$ so4ie
doskona&e rad5 nawe% i 4ez o,ca3 e Ed/.nd #wie%nie 7o zas%5p.,e przy kra,ani. /i5sa3 w
roz/owac2 z ekono/e/3 pisani. &is%6w do prawnika3 zaa%wiani. spraw ze s.4$3 i e
po%ra*i ,e, oszcz5dzi' na,dro4nie,sze, nawe% *a%y7i czy wysik. w kade, dziedzinie3 z
wy,$%kie/ adresowania ,e, wasne, korespondenc,i0
Przysza pierwsza wiado/o#' o .dane, podr6y i szcz5#&iwy/ przy,e:dzie
podr6nik6w na An%i7.53 c2ocia pani 1orris ywia do%$d w %e, /a%erii na,7orsze o4awy i
s%araa si5 zarazi' ni/i Ed/.nda3 kiedy %y&ko .dao si5 ,e, dopa#' 7o sa/e7oJ nie /iaa
w$%p&iwo#ci3 e 45dzie pierwsz$ oso4$3 k%6ra si5 dowie o s%rasz&iwe, ka%as%ro*ie3 i ,. .kadaa
so4ie3 ,ak ,$ zako/.nik.,e pozos%ay/3 kiedy &is% sir T2o/asa3 zawiada/ia,$cy3 e do,ec2a&i
o4a, ca&i i zdrowi3 z/.si ,$ do odoenia na pewien czas zar6wno &5k6w3 ,ak wzr.sza,$cyc2
prze/6wieA przy7o%owawczyc20
>i/a przysza i przesza 4ez %e7o3 4y %rze4a ic2 4yo wzywa' do powro%.3 a
wiado/o#ci od nic2 4yy w da&szy/ ci$7. krzepi$ce0
Pani 1orris pa%ronowaa rozrywko/ sios%rzenic3 asys%owaa przy ic2 %oa&e%ac23
pozwa&aa popisywa' si5 zdo4y%y/i k.nsz%a/i i sz.kaa i/ przyszyc2 /56w3 ,edny/
sowe/ /iaa pene r5ce ro4o%y3 ,ako e opr6cz %e7o /.siaa si5 za,/owa' wasny/ do/e/3
/iesza' w sprawy do/owe sios%ry i nadzorowa' skanda&iczn$ rozrz.%no#' pani Fran%J nie
zos%awao ,e, wi5c czas. na &5ki o nieo4ecnyc20
Panny @er%ra/ zos%ay ,. przy,5%e do 7rona oko&icznyc2 pi5kno#ci3 a poniewa z
.rod$ i zdo4y%$ wiedz$ $czyy na%.ra&ne3 4ezpo#rednie o4e,#cie i s%arannie i/ wpo,on$
./ie,5%no#' okazywania o76&nikowe, 7rzeczno#ci i .prze,/o#ci - zyskay so4ie zar6wno
przyc2y&no#'3 ,ak i podziw s$siedz%wa0 Ic2 pr6no#' 4ya %ak do4re7o 7a%.nk.3 e wydaway
si5 cakie/ od nie, wo&ne i nie wynosiy si5 nad innyc23 a poc2way3 ,aki/i ,e z %e7o powod.
zasypywano3 przekazywane skwap&iwie przez cio%k53 kazay i/ wierzy'3 e s$ 4ez wad0
Lady @er%ra/ nie %owarzyszya c6rko/0 @ya z4y% &eniwa3 4y kosz%e/ c2o'4y
niewie&kie7o wysik. przeywa' zadowo&enie /a%ki pa%rz$ce, na %ri./*y i rado#ci dzieciJ
przekazaa opiek5 nad ni/i sios%rze3 k%6ra c25%nie pod,5a si5 %e, zaszczy%ne, ro&i i
rozkoszowaa si5 o%rzy/an$ dzi5ki %e/. /o&iwo#ci$ 4ywania w %owarzys%wie 4ez
konieczno#ci na,/owania powoz.0
<anny nie 4raa .dzia. w karnawaowyc2 za4awac23 &ecz 7dy /odzi i pani 1orris
wy,eda&i3 #wiado/o#'3 e ,es% %ak niew$%p&iwie po%rze4na &ady @er%ra/3 sprawiaa ,e,
wie&k$ przy,e/no#'0 @ya ,edyn$ i niezas%$pion$ %owarzyszk$ cio%ki w kady wiecz6r3 kiedy
od4ywa si5 4a& czy przy,5cie3 7dy panna Lee op.#cia ,. )ans*ie&d0 8oz/awiaa z cio%k$3
s.c2aa cio%ki3 czy%aa cio%ceJ spok6, %yc2 wieczor6w3 pewno#'3 e podczas %e7o tete-a-tete
nie .syszy adne7o nieycz&iwe7o sowa3 4yy niewy/ownie poci$7a,$ce d&a oso4y3 k%6ra
rzadko nie odcz.waa &5k. czy zakopo%ania0 -e#&i za# idzie o k.zynowskie rozrywki3
o7ro/nie &.4ia s.c2a' sprawozdaA3 zwaszcza z 4a&6w3 i dowiadywa' si53 z ki/ %aAczy
k.zyn Ed/.nd3 &ecz /iaa z4y% niskie wyo4raenie o wasne, pozyc,i3 4y s$dzi'3 i /o7a4y
kiedyko&wiek sa/a %yc2 przy,e/no#ci zakosz%owa'J s.c2aa wi5c nie oczek.,$c3 e /oe ,e,
%o do%yczy'0
O76&nie 4ior$c3 4ya %o d&a nie, przy,e/na zi/a i c2o' Wi&&ia/ nie przypyn$ do
An7&ii3 sa/a nadzie,a3 e przypynie3 /iaa o7ro/ne znaczenie0
Wraz z nade,#cie/ wiosny przeya s%ra%5 dro7ie7o przy,acie&a3 s%are7o siwka3 i przez
pewien czas zapowiadao si53 e sk.%ki %e7o zos%awi$ #&ad nie %y&ko w ,e, serc.3 a&e i zdrowi.3
7dy nie ro4iono nic3 a4y /o7a da&e, ,e:dzi'3 c2o' wszyscy %wierdzi&i3 e ,azda konna ,es%
d&a nie, wana0 -ak powiaday cio%ki3 (/o7a4y ,e:dzi' na wierzc2owc. ,edne, z k.zynek3
kiedy nie 45dzie %a/%e, po%rze4ny+0 Poniewa ,ednak panny @er%ra/ po%rze4oway swoic2
koni w kady po7odny dzieA3 a do 7owy i/ nie przyszo3 4y 7rzeczno#' /iaa ,e
doprowadzi' do wyrzeczenia si5 ,akie,# przy,e/no#ci3 <anny ni7dy konia nie dos%awaa0 W
pi5kne kwie%niowe i /a,owe ranki panny @er%ra/ od4yway prze,adki3 a <anny siedziaa
przez cay dzieA z ,edn$ cio%k$ a&4o spacerowaa ponad swo,e siy3 pona7&ana przez dr.7$0
Lady @er%ra/ .waaa3 e r.c2 ,es% kade/. %ak sa/o z45dny ,ak ,e, nie/iy3 pani 1orris za#3
k%6ra cay dzieA 4ie7aa3 4ya zdania3 e kady powinien ro4i' %o3 co i ona0 Ed/.nda nie 4yo
w6wczas w do/.3 inacze, na pewno 4y do %e7o nie dop.#ci0 Fdy przy,ec2a i pozna s%an
rzeczy oraz ,e7o konsekwenc,e3 doszed do wniosk.3 e /ona %e/. zaradzi' w ,eden %y&ko
spos643 /ianowicie? (<anny /.si /ie' konia+0 Przeciws%awi si5 zar6wno /a%czyne,
7n.#no#ci3 ,ak sk$ps%w. pani 1orris3 k%6ra pr64owaa z&ekceway' pro4&e/0 Ewaaa3 e w
s%a,niac2 dworskic2 na pewno zna,dzie si5 ,akie# s%are konisko3 k%6re 45dzie w sa/ raz3 a&4o
e /ona poycza' konia od ekono/a3 a&4o /oe pas%or Fran% /674y od czas. do czas.
.ycza' k.cyka3 k%6ry ,e:dzi po pocz%50 Ewaaa za cakowicie z45dne3 a nawe% niewa#ciwe3
e4y <anny /iaa wasne7o konia pod da/skie siodo3 %ak ,ak ,e, k.zynki0 @ya pewna3 e nie
&eao4y %o w in%enc,ac2 sir T2o/asa - podo4ny zak.p3 dokonany pod ,e7o nieo4ecno#'3
podnosz$cy kosz%a .%rzy/ania s%a,en3 w /o/encie kiedy cz5#' ,e7o doc2od6w s%oi pod
znakie/ zapy%ania3 ,es% cakowicie nie.zasadniony0 (<anny /.si /ie' konia+ 4rz/iaa
nie.s%5p&iwa odpowied: Ed/.nda0 Pani 1orris widziaa spraw5 inacze,0 Lady @er%ra/
widziaa spraw5 %ak sa/oJ z7adzaa si5 z syne/ cakowicie co do konieczno#ci zak.p.3
s$dzia3 e ,e, /aonek 4y4y %e7o sa/e7o zdania3 prosia %y&ko3 4y si5 nie spieszy' i
zaczeka' na powr6% sir T2o/asa3 k%6ry sa/ wszys%ko zaa%wi0
Przecie ,. we wrze#ni. 45dzie w do/.0 C6 szkodzi zaczeka' do wrze#niaI
C2o' pos%awa cio%ki 4ardzie, drania Ed/.nda ni pos%awa /a%ki3 7dy #wiadczya o
/nie,szyc2 wz7&5dac2 d&a sios%rzenicy3 nie /67 ,e, cakowicie z&ekceway' i w koAc.
zna&az wy,#cie3 k%6re pozwo&io <anny ,ak na,szy4cie, wr6ci' do konnyc2 spacer6w3 k%6ryc2
4rak. nie /67 #cierpie'3 a ,ednocze#nie .wa&niao 7o od ryzyka3 e o,ciec .zna ,e7o decyz,5
za rozrz.%n$0 )ia wasne %rzy konie3 a&e aden z nic2 nie 4y .oony pod da/skie siodo0
9wa do po&owaA3 %rzeci - prak%yczny koA do podr6y0 Te7o %rzecie7o pos%anowi
wy/ieni' na wierzc2owca d&a k.zyneczkiJ wiedzia3 7dzie %akie7o sz.ka'3 a raz pod,$wszy
decyz,53 szy4ko dokona %ransakc,i0 1owa k&acz okazaa si5 prawdziwy/ skar4e/J niewie&e
%rze4a 4yo nad ni$ pracy3 4y zacz5a znako/icie spenia' swo,e zadanie3 a w6wczas <anny
o%rzy/aa ,$ do nie/a& wy$czne, dyspozyc,i0 9o%yc2czas s$dzia3 e aden koA nie zas%$pi ,e,
s%are7o siwka3 a&e rado#' z k&aczy Ed/.nda 4ya da&eko wi5ksza ni wszys%kie poprzednie
rado#ci z konne, ,azdy3 a do %e7o doc2odzia ,eszcze #wiado/o#'3 e /a %o dzi5ki do4roci
k.zyna3 d&a k%6re, 4rak s6w0
Widziaa w ni/ wz6r wszys%kie7o3 co do4re i wspaniae3 z4i6r za&e%3 ,akie %y&ko ona
po%ra*i oceni'3 i czowieka zas.7.,$ce7o na %ak o7ro/n$ ,e, wdzi5czno#'3 ,akie, adne
.cz.cie spaci' nie ,es% w s%anie0 -e, s%os.nek do nie7o 4y /ieszanin$ szac.nk.3
wdzi5czno#ci3 .*no#ci i cz.o#ci0
Poniewa koA3 *or/a&nie i w rzeczywis%o#ci3 pozos%awa wasno#ci$ Ed/.nda3 pani
1orris %o&erowaa *ak%3 e <anny /a wierzc2owca do swo,e, dyspozyc,i3 a 7dy4y &ady
@er%ra/ przypo/niay si5 kiedy# ,e, dawnie,sze o4iekc,e3 pewno .sprawied&iwia4y syna za
%o3 e nie czeka na powr6% o,ca we wrze#ni.3 kiedy 4owie/ nadszed wrzesieA3 sir T2o/as
wci$ 4y za 7ranic$ i nie widzia szy4kie7o koAca swoic2 spraw0 Wa#nie kiedy
prze/y#&iwa nad powro%e/ do kra,.3 pows%ay na7&e pewne niekorzys%ne oko&iczno#ci3
wprowadza,$ce w ,e7o in%eresac2 o7ro/ne ko/p&ikac,e3 w zwi$zk. z czy/ pos%anowi
odesa' syna do do/.3 a sa/ czeka' na os%a%eczne zaa%wienie spraw0 To/ wr6ci szcz5#&iwie3
przywo$c do4re wiado/o#ci o zdrowi. o,ca3 k%6re ,ednak nie przekonay pani 1orris0 9&a
nie, *ak%3 i sir T2o/as odesa syna do do/.3 4y #wiadec%we/ %rosk&iwo#ci o,ca3 k%6ry sa/
spodziewa si5 nieszcz5#cia3 nie /o7a wi5c opanowa' na,7orszyc2 przecz.'3 a kiedy nadeszy
d.7ie3 ,esienne wieczory3 owe czarne /y#&i %ak ,$ napas%oway w s/.%ne, sa/o%ni @iae7o
9o/k.3 e /.siaa codziennie ra%owa' si5 .cieczk$ do ,ada&ni we dworze0 Powr6% zi/owyc2
rozrywek nie pozos%a 4ez sk.%k6w i w %ok. za4aw z %ak$ przy,e/no#ci$ za,5a si5
zapewnianie/ szcz5#cia na,s%arsze, sios%rzenicy3 e nerwy ,e, zaznay .ko,enia0 (-e#&i sir
T2o/asowi nie dane 45dzie powr6ci' do do/.3 ,ak$ /. 45dzie pociec2$ wiedzie'3 e
koc2ana )aria do4rze wysza za /$+3 /y#&aa cz5s%o3 zwaszcza kiedy 4yy w %owarzys%wie
/a,5%nyc2 kawa&er6w3 a szcze76&nie w%edy3 7dy zos%a i/ przeds%awiony pewien /ody
czowiek3 k%6ry odziedziczy niedawno ,edn$ z na,wi5kszyc2 wie,skic2 posiado#ci i
na,wspania&szyc2 wie,skic2 siedzi40
Pan 8.s2wor%2 od pierwsze, c2wi&i 4y pod wraenie/ .rody )arii @er%ra/3 a e
c2cia si5 eni'3 wyo4razi so4ie3 e ,es% zakoc2any0 @y %o oci5ay /ody czowiek3
o4darzony zdrowy/ rozs$dkie/3 a&e niczy/ wi5ce,J poniewa ,ednak *i7.r5 i /aniery /ia
do4re3 /oda panna rada 4ya z dokonane7o pod4o,.0 )aria @er%ra/ w dw.dzies%e, pierwsze,
wio#nie ycia zacz5a .waa' za/$p6,#cie za o4owi$zek3 poniewa za# /aeAs%wo z pane/
8.s2wor%2e/ pozwo&io4y ,e, cieszy' si5 wi5kszy/i doc2oda/i ni doc2ody o,ca i
zapewnio do/ w Londynie3 co 4yo %eraz 76wny/ ce&e/3 .znaa3 kier.,$c si5 %y/ sa/y/
/ora&ny/ nakaze/3 e ,e, oczywis%y/ o4owi$zkie/ ,es% wy,#' za pana 8.s2wor%2a3 ,e#&i %o
/o&iwe0 Pani 1orris 7or&iwie popieraa pro,ek% %e7o zwi$zk.3 nie zanied4.,$c na,/nie,sze,
wz/ianki czy pos.ni5cia3 k%6re /o7y4y o4. s%rono/ .naoczni' ,e7o za&e%y0 )i5dzy inny/i
pos%araa si5 zawrze' zna,o/o#' z /a%k$ /ode7o czowieka3 k%6ra /ieszkaa z syne/3 i
nawe% z/.sia &ady @er%ra/ do zoenia przedpo.dniowe, wizy%y pani 8.s2wor%23 w k%6ry/
%o ce&. zacna da/a /.siaa od4y' dziesi5cio/i&ow$ podr6 po nie na,&epsze, drodze0 )i5dzy
pani$ 1orris a pani$ 8.s2wor%2 szy4ko doszo do poroz./ienia0
Pani 8.s2wor%2 przyznaa3 e pra7nie3 4y /ody czowiek si5 oeni3 i o#wiadczya3 e
ze wszys%kic2 /odyc2 panien3 ,akie spo%kaa w yci.3 s%arsza panna @er%ra/3 dzi5ki /ie/.
.sposo4ieni. i na4y%y/ k.nsz%o/3 na,&epie, nada,e si5 do %e7o3 4y .szcz5#&iwi' ,e, syna0
Pani 1orris przy,5a %en ko/p&e/en% i podziwiaa s.4%e&n$ wra&iwo#' oso4y3 k%6ra
%ak do4rze ./ie dos%rzec czy,e# za&e%y0 )aria ,es% is%o%nie d./$ i rado#ci$ cae, rodziny -
panna 4ez wad - anio prawdziwyJ o%acza ,$3 rzecz ,asna3 %./ wie&4icie&i3 %r.dno ,e, 45dzie
dokona' wy4or.3 a&e ,e#&i ona3 pani 1orris3 /oe so4ie pozwo&i' na wyraenie opinii po %ak
kr6%kie, zna,o/o#ci3 pan 8.s2wor%2 wyda,e si5 /5czyzn$3 k%6ry /a na,wi5ksze szanse3 4y
na )ari5 zas.y' i zdo4y' ,e, .cz.cie0
Po prze%aAczeni. odpowiednie, i&o#ci %aAc6w na odpowiednie, i&o#ci 4a&6w /oda para
dowioda s.szno#ci %yc2 opinii i3 po zwr6ceni. si53 ,ak przys%ao3 do nieo4ecne7o sir
T2o/asa3 zawar%o zar5czyny k. zadowo&eni. o4. rodzin oraz wszys%kic2 o4serwa%or6w z
s$siedz%wa3 k%6rzy ,. od wie&. %y7odni wiedzie&i3 ,ak 4ardzo korzys%ne 4yo4y /aeAs%wo
pana 8.s2wor%2a z pann$ @er%ra/0
Przyzwo&enie sir T2o/asa /o7o nade,#' dopiero za ki&ka /iesi5cy3 a&e e nik% nie
w$%pi3 i 4arone% 45dzie szczerze rad z %e7o zwi$zk.3 o4ie rodziny prze4yway ze so4$ cz5s%o
i nik% nie s%ara si5 %rzy/a' sprawy w sekrecie pr6cz pani 1orris3 k%6ra /6wia o nie,
wsz5dzie ,ako o czy/#3 o czy/ ,eszcze /6wi' nie na&ey0
Ed/.nd 4y ,edyny/ czonkie/ rodziny3 k%6re/. si5 %o nie podo4ao3 i adne
ar7./en%y cio%ki nie /o7y sprawi'3 4y .waa pana 8.s2wor%2a za sy/pa%yczne
%owarzys%wo0 Przyznawa3 e sios%ra ,es% na,&epszy/ s5dzi$ w %y/3 co %yczy ,e, przysze7o
szcz5#cia3 a&e nie sprawiao /. przy,e/no#ci3 e %o szcz5#cie zasadza si5 na 4o7ac%wieJ nie
/67 %e nic poradzi' na %o3 e w %owarzys%wie pana 8.s2wor%2a pow%arza so4ie nieraz w
/y#&ac2? (Fdy4y %en czowiek nie /ia dw.nas%. %ysi5cy rocznie3 4y4y %y&ko 7.pce/+0
Sir T2o/as 4y szczerze rad z perspek%ywy %ak #wie%nyc2 ko&i7ac,iJ o rodzinie
/ode7o czowieka sysza wy$cznie rzeczy /ie i do4re0 >wi$zek 4y ze wszec2 /iar
odpowiedni? w %y/ sa/y/ 2ra4s%wie i w %e, sa/e, zie/iaAskie, s*erze0 Przysa na%yc2/ias%
swo,$ z7od53 pos%awi wszake war.nek3 4y zaczekano ze #&.4e/ do ,e7o powro%.3 k%6re7o
4ardzo ,. wy7&$da0 Pisa w kwie%ni.3 /a,$c wsze&kie nadzie,e3 e zaa%wi po/y#&nie swo,e
in%eresy na An%i7.i i wyr.szy do do/. przed koAce/ &a%a0
Tak wy7&$day sprawy w &ipc.J <anny zacz5a wa#nie osie/nas%y rok ycia3 kiedy
oko&iczne %owarzys%wo o%rzy/ao doda%ek w pos%aci 4ra%a i sios%ry pani Fran%3 pana i panny
Craw*ord3 dzieci /a%ki pani pas%orowe, z dr.7ie7o /aeAs%wa0 @y&i %o /odzi3 #wie%nie
sy%.owani &.dzie0 )ody czowiek /ia do4ry /a,$%ek w 2ra4s%wie 1or*o&k3 panna -
dwadzie#cia %ysi5cy *.n%6w0 Fdy 4y&i dzie'/i3 przyrodnia sios%ra .%rzy/ywaa z ni/i 4ardzo
4&iski3 serdeczny kon%ak%3 &ecz e wkr6%ce po ,e, za/$p6,#ci. ./ara ic2 wsp6&na /a%ka i
dzieci wzi$ na wyc2owanie s%ry,3 k%6re7o pani Fran% nie znaa3 przes%a&i si5 nie/a& widywa'0
E s%ry,a rodzeAs%wo zna&azo ycz&iwy do/0 Ad/ira Craw*ord i ,e7o ona nie z7adza&i si5 w
niczy/ pr6cz ,edne7o? przywi$zania do dzieci3 a w kady/ razie .cz.cia ic2 4yy o %y&e %y&ko
przeciws%awne3 e kade /iao swo,e7o .&.4ieAca3 k%6re/. okazywao wi5ksz$ serdeczno#'0
Ad/ira .wie&4ia c2opca3 ,e7o ona nie widziaa #wia%a poza dziewczynk$0 Fdy pani
Craw*ord ./ara3 ,e, .&.4ienica3 po ki&k./iesi5czne, pr64ie /ieszkania ze s%ry,e/3 z/.szona
4ya sz.ka' inne7o do/.0 Ad/ira Craw*ord okaza si5 czowiekie/ nie/ora&ny/3 k%6ry3
/ias% za%rzy/a' 4ra%anic53 wo&a sprowadzi' pod sw6, dac2 koc2ank50 Te/. wa#nie
zawdzi5czaa pani Fran%3 e sios%ra zwr6cia si5 do nie, z propozyc,$ przy,azd.0 To
rozwi$zanie 4yo r6wnie /ie d&a ,edne, ze s%ron3 ,ak do7odne d&a dr.7ie,3 7dy pani Fran%
dokonaa wa#nie prze7&$d. wszys%kic2 4ezdzie%nyc23 /ieszka,$cyc2 w oko&icy paA3
wypenia w nad/iarze sw6, .&.4iony sa&onik adny/i /e4&a/i3 z7ro/adzia do4orow$
ko&ekc,5 kwia%6w3 zapenia k.rnik i 4ardzo po%rze4owaa ,akie,# od/iany w yci.0 O7ro/nie
si5 wi5c .cieszya z przy,azd. sios%ry3 k%6r$ 4ardzo koc2aa3 a k%6r$ c2ciaa za%rzy/a' przy
so4ie a do ,e, za/$p6,#cia0 O4awiaa si5 %y&ko3 czy pannie3 k%6ra przywyka y' w
Londynie3 odpowiada' 45dzie )ans*ie&d0
Panna Craw*ord r6wnie niewo&na 4ya od podo4nyc2 o4aw3 c2o' do%yczyy one
przede wszys%ki/ s%y&. ycia sios%ry oraz %owarzys%wa3 w ,aki/ si5 ona o4raca0 9opiero
kiedy nie zdoaa przekona' 4ra%a3 4y za/ieszka raze/ z ni$ w swoi/ dworze3 zdecydowaa
si5 zaryzykowa' przy,azd do pani Fran%0 =enry Craw*ord ywi3 nies%e%y3 o7ro/n$ niec25' do
za/ieszkania 7dzie# na s%ae czy %e o7raniczenia kon%ak%6w %owarzyskic23 nie /67 wi5c
o*iarowa' sios%rze %e7o3 co 4yo ,e, na,4ardzie, po%rze4ne3 a&e z7odzi si5 ycz&iwie
eskor%owa' ,$ do 2ra4s%wa 1or%2a/p%on i r6wnie ycz&iwie zapewni3 e 7o%6w ,es% za4ra' ,$
s%a/%$d na%yc2/ias%3 kiedy %y&ko da /. zna'3 e /a ,. do#'0
Spo%kanie przynioso o4. s%rono/ pene zadowo&enie0 Panna Craw*ord nie dopa%rzya
si5 w sios%rze ani pedan%erii3 ani pros%ac%wa3 s%wierdzia3 e ,e, /$ wy7&$da ,ak den%e&/en3 a
do/ ,es% przes%ronny i wy7odnie ./e4&owany3 pani Fran% za# z o%war%y/ serce/ powi%aa
o4ydwo,e? /ode7o czowieka i pann5 o 4ardzo .,/.,$cy/ wy7&$dzie0 )ary Craw*ord 4ya
4ardzo adna3 =enry3 c2o' nie 4y przys%o,ny3 /ia #wie%n$ prezenc,5 i /aniery0 O4e,#cie
/ie&i ywe i /ie3 a pani Fran% na%yc2/ias% przypisaa i/ z 76ry wsze&kie za&e%y0 Spodo4a&i
si5 ,e, o4o,e3 a&e )ary pod4ia ,e, serce0
1i7dy nie /o7a szczyci' si5 wasn$ .rod$3 szczerze wi5c cieszya si5 /y#&$3 e /oe
4y' d./na z .rody swo,e, sios%ry0 -eszcze przed ic2 przy,azde/ zas%anawiaa si5 nad
odpowiedni$ d&a nie, par%i$ i wy46r ,e, pad na To/a @er%ra/aJ na,s%arszy syn 4arone%a %o
wca&e nie za wie&e d&a panny posiada,$ce, dwadzie#cia %ysi5cy *.n%6w3 w doda%k. %ak
e&e7anckie, i .ksz%acone,3 ,ak so4ie pas%orowa wyo4raaa3 a e 4ya oso4$ i/p.&sywn$ i
serdeczn$3 nie /in5y %rzy 7odziny od przy,azd. sios%ry3 kiedy si5 ,e, zwierzya ze swyc2
pro,ek%6w0
Panna Craw*ord rada 4ya sysz$c3 e /a,$ w na,4&iszy/ s$siedz%wie %ak znaczn$
rodzin5 i wca&e nie /iaa do sios%ry a&. za %e wczesne s%arania czy %e za dokonany wy46r0
>a/$p6,#cie 4yo ,e, ce&e/3 a&e c2ciaa do4rze wy,#' za /$3 a e poznaa To/a @er%ra/a w
Londynie i wiedziaa3 e nie /ona /ie' zas%rzeeA ani do ,e7o wy7&$d.3 ani pozyc,i
yciowe,3 po%rak%owaa spraw5 ,ako ar%3 a&e /y#&aa o nie, powanie0 Wkr6%ce i =enry
dowiedzia si5 o pro,ekcie0
- A %eraz - /6wia pani Fran% - powie/ wa/ co#3 co dopeni cao#ci0 @ardzo 4y/
c2ciaa3 4y#cie si5 %. osied&i&i o4ydwo,e3 i d&a%e7o %y3 =enry3 powiniene# si5 oeni' z /odsz$
pann$ @er%ra/3 /i$3 po7odn$3 wyksz%acon$ pann$3 z k%6r$ 45dziesz 4ardzo szcz5#&iwy0
=enry skoni si5 z podzi5kowanie/0
- Sios%ro koc2ana - .#/iec2n5a si5 )ary0 - -e#&i okaesz si5 zdo&na na/6wi' 7o do
%e7o3 %o *ak%3 e /a/ %ak zr5czn$ krewn$3 45dzie d&a /nie nowy/ powode/ do rado#ci0
Pozos%anie /i %y&ko aowa'3 e nie /asz p6 %.zina c6rek na wydani.0 ).siaa4y# zna' adres
,akie,# <ranc.zki3 e4y ci si5 .dao na/6wi' /o,e7o 4ra%a do /aeAs%wa3 4o wszys%kie
/o&iwo#ci w An7&ii zos%ay ,. wyczerpane0 )a/ %rzy na,4&isze przy,aci6ki3 k%6re po ko&ei
./ieray z /io#ci do nie7o3 doprawdy3 nie wyo4raasz so4ie3 i&e#/y si5 na%r.dziy o4ie3 ic2
/a%ki G/$dre ko4ie%yH3 /o,a koc2ana ciocia i ,a sa/a - 4y 7o nakoni'3 sk.si'3 o/o%a'0 To
na,okropnie,szy *&irciarz3 ,akie7o /ona so4ie wyo4razi'0 -e#&i %wo,e panny @er%ra/ nie c2c$
/ie' za/anyc2 serc3 niec2 si5 %rzy/a,$ od nie7o z da&eka0
- @raciszk. koc2any3 ni7dy w %o nie .wierz50
- @o ,es%e# na %o z4y% do4ra0 @5dziesz d&a /nie &epsza ni )ary0 We:/iesz pod .wa75
/o,$ /odo#' i niedo#wiadczenie0 -es%e/ czowiekie/ os%rony/ i nie c2c5 poc2opnie
ryzykowa' szcz5#cia0 1ik% wye, nie ceni /aeAskie7o s%an. ni ,a0 S$dz53 e
4o7osawieAs%wo3 ,aki/ ,es% ona3 na,%ra*nie, odda,$ roz./ne sowa poe%y?
(Os%a%ni dar na,&epszy nie4ios000+
O
- 1o wi5c widzisz3 sios%ro3 ,ak on podkre#&a %o ,edno sowo3 sp6,rz na ,e7o .#/ieszek0
>apewnia/ ci53 e ,es% o4/ierzy - cakie/ 7o zde/ora&izowa przykad ad/iraa0
- 1ie przykada/ wie&kie, wa7i do %e7o3 co k%o# /6wi o /aeAs%wie - o#wiadczya
pani Fran%0 - -e#&i dek&ar.,e swo,$ niec25'3 %o3 /oi/ zdanie/3 d&a%e7o3 e nie spo%ka ,eszcze
wa#ciwe, oso4y0
Pas%or Fran% ze #/iec2e/ 7ra%.&owa pannie Craw*ord3 e ona przyna,/nie, nie cz.,e
awers,i do %e7o s%an.0
- O3 %ak3 i wca&e si5 %e7o nie ws%ydz50 )aeAs%wo ,es% d&a kade7o3 ,e#&i ,es% %o
/aeAs%wo odpowiednie0 1ie ,es%e/ za %y/3 e4y si5 dare/nie po#wi5ca'J %rze4a wyc2odzi'
za /$ w%edy3 kiedy /ona wy,#' za /$ z korzy#ci$0
4 (Os%a%ni dar na,&epszy nie4ios000+ - -o2n )i&%on3 (8a, .%racony+0 ks ;3 w0 K3 KK0 Prze0 )acie, So/czyAski0
ROZDZIA V
Od pierwsze, c2wi&i /odzie 4ardzo si5 so4ie nawza,e/ spodo4aa0 I /ieszkaAcy
dwor.3 i przy4ysze okaza&i si5 4ardzo in%eres.,$cy3 %o%e nowa zna,o/o#' zapowiadaa ryc2$
ko/i%yw53 w %akic2 7ranicac23 rzecz ,asna3 na ,akie pozwa&ao do4re wyc2owanie0 Eroda
panny Craw*ord nie zaszkodzia ,e, w oczac2 panien @er%ra/0 @yy sa/e z4y% adne3 4y
okazywa' inne, ko4iecie niec25' z powod. ,e, pi5kno#ci3 podo4nie wi5c ,ak 4racia3
zac2wycay si5 ,e, ywy/i3 cie/ny/i oczy/a3 #niad$3 pi5kn$ karnac,$ i wdzi5czn$ pos%aci$0
Fdy4y 4ya wysok$3 pen$ 4&ondynk$3 /oe s%anowia4y wi5ksze za7roenie3 a&e poniewa
4ya3 ,aka 4ya3 por6wnanie nie wc2odzio w 7r5 i .znana zos%aa za niezaprzeczenie sodk$3
adn$ panienk53 podczas 7dy one 4yy na,pi5knie,szy/i /ody/i ko4ie%a/i w cay/
2ra4s%wie0
@ra% ,e, nie 4y przys%o,nyJ nie3 podczas pierwsze7o spo%kania 4y cakie/ 4rzydki3
cie/ny i 4rzydki0 1o3 a&e %o den%e&/en i /a 4ardzo /ie o4e,#cie0 >a nas%5pny/ spo%kanie/
okaza si5 ,. nie %ak 4ardzo 4rzydkiJ no3 oczywi#cie3 4y 4rzydki3 a&e %e co za kon%enansM
)ia %ak pi5kne z54y i %ak #wie%n$ *i7.r53 e szy4ko zapo/inao si5 o ,e7o 4rzydocie0 Po
%rzeci/ za# spo%kani.3 po wsp6&ne, ko&ac,i na p&e4anii3 nik% ,. %ak nie /67 o ni/ /6wi'0
Wa#ciwie okaza si5 na,sy/pa%ycznie,szy/ /ody/ czowiekie/3 ,akie7o sios%ry spo%kay w
yci. - 4yy ni/ o4ie w r6wny/ s%opni. zac2wycone0 Poniewa s%arsza panna @er%ra/ 4ya
zar5czona3 sprawied&iwo#' nakazywaa3 4y przypad w .dzia&e -.&ii3 z cze7o ona zdawaa
so4ie doskona&e spraw53 i ni/ /in$ %ydzieA od przy,azd. /ode7o czowieka - 7o%owa 4ya
si5 w ni/ zakoc2a'0
Odcz.cia )arii 4yy 4ardzie, /7&is%e i nie,asne0 1ie c2ciaa nic widzie' ani roz./ie'0
C6 ze7o /oe 4y' w %y/3 e ,e, si5 podo4a /iy /5czyzna - wszyscy zna,$ ,e, sy%.ac,5 -
pan Craw*ord /.si sa/ si5 pi&nowa'0 Pan. Craw*ordowi ani 4yo w 7owie wys%awia' si5 na
,akieko&wiek nie4ezpieczeAs%woJ o4ie panny @er%ra/ war%e 4yy za4ie76w i c2ciay3 4y o nie
za4ie7ano0 1a pocz$%k. pr64owa %y&ko zyska' ic2 sy/pa%i50 Wca&e nie pra7n$3 4y si5 w ni/
#/ier%e&nie zakoc2ay3 a&e .sposo4ienie i rozs$dek winny /. 4yy nakaza' wi5ce, rozwa7i i
pow#ci$7&iwo#ci3 %y/czase/ on pozwo&i so4ie na wie&k$ 4ez%rosk50
- O7ro/nie /i si5 spodo4ay %wo,e panny @er%ra/3 sios%rzyczko - powiedzia
wr6ciwszy po odprowadzeni. ic2 do powoz. w wiecz6r owe, wspo/niane, ,. ko&ac,i na
p&e4anii0 - To /ie3 e&e7anckie panny0
- 1ie /a/ co do %e7o w$%p&iwo#ci i rada ,es%e/3 e %ak /6wisz0 A&e -.&ia 4ardzie, ci
si5 podo4aI
- O3 %ak3 -.&ia 4ardzie, /i si5 podo4a0
- Czy a4y naprawd5I L.dzie .waa,$ na o763 e adnie,sza ,es% %a s%arsza0
- To /o&iwe0 )a rysy &epsze pod kady/ wz7&5de/ i 4ardzie, /i odpowiada ,e,
rezo&.%no#' - a&e wo&5 -.&i50 S%arsza sios%ra ,es% niew$%p&iwie adnie,sza i wyda,e /i si5
/i&sza3 a&e zawsze 45d5 wo&a -.&i53 poniewa %aki wydaa# /i rozkaz0
- 1ie 45d5 roz/awiaa z %o4$3 =enry0 Wie/3 e w koAc. ona ci si5 &epie, spodo4a0
- Przecie ci powiada/3 e od pocz$%k. 4ardzie, /i si5 spodo4aa0
- A ponad%o ,e, s%arsza sios%ra ,es% zar5czona0 Pa/i5%a, o %y/3 4raciszk. koc2any0 Ona
,. dokonaa wy4or.0
- Tak3 i dzi5ki %e/. podo4a /i si5 ,eszcze 4ardzie,0 >ar5czona panna ,es% zawsze
sy/pa%ycznie,sza ni nie zar5czona0 -es% .sa%ys*akc,onowana0 -e, wysiki do4ie7y koAca3
%eraz /oe roz%acza' swo,e wdzi5ki 4ez %e7o3 4y ,$ pode,rzewano o coko&wiek0 Przy
zar5czone, pannie czowiek ,es% 4ezpieczny3 nic ze7o nie /oe 7o spo%ka'0
- A&e ,e#&i000 pan 8.s2wor%2 %o 4ardzo przyzwoi%y /ody czowiek i %o d&a nie, #wie%na
par%ia0
- Ty&e e panna @er%ra/ nie d4a o nie7o ani %roc253 %aka ,es% %wo,a opinia o 4&iskie,
przy,aci6ce0 A ,a si5 z %y/ nie z7adza/0 -a ,es%e/ przekonany3 e panna @er%ra/ ,es%
o7ro/nie przywi$zana do pana 8.s2wor%2a0 Czy%ae/ %o w ,e, oczac23 kiedy wy/ieniano
,e7o nazwisko0 >4y% do4re /a/ /nie/anie o pannie @er%ra/3 4y s$dzi'3 i /o7a4y odda'
swo,$ r5k53 nie odda,$c r6wnie swe7o serca0
- )ary3 ,ak /oe/y przyprowadzi' 7o do porz$dk.I
- )y#&53 e /.si/y 7o zos%awi' w spoko,.0 )6wienie na nic si5 nie zda0 Wreszcie
przecie wpadnie0
- A&e ,a nie c2c53 e4y on wpada3 nie c2c53 e4y s%a si5 o*iar$ pods%5p.J wszys%ko
powinno si5 od4ywa' 2onorowo i .czciwie0
- Oc23 /6, @oe000 niec2 pokae3 co po%ra*i3 i niec2 wpadnie0 1a %o sa/o wy,dzie0
Kady wpada w %aki/ czy inny/ /o/encie0
- 1ie zawsze w /aeAs%wie3 )ary0
- >waszcza w /aeAs%wieM Przy cay/ na&eny/ szac.nk. d&a %yc2 w naszy/
7ronie3 k%6rzy s$ ak.ra% po #&.4ie3 s$dz53 koc2ana sios%ro3 e na s%o os64 o4o,7a pci nie
zna,dzie si5 ani ,edna3 k%6ra 4ior$c #&.4 nie wpada0 Fdzieko&wiek spo,rz53 widz5 %e7o
po%wierdzenie i wyda,e /i si53 e %ak 4y' /.si3 zwaywszy3 e z wszys%kic2 %ransakc,i na
#wiecie /aeAs%wo ,es% %$ wa#nie3 w k%6re, czowiek na,wi5ce, oczek.,e od dr.7ie7o3 a sa/
,es% na,/nie, .czciwy0
- Oc23 4ya# w niedo4re, szko&e /aeAs%wa3 na =i&& S%ree%0
- @iedna /o,a ciocia /iaa niew$%p&iwie /ao powod6w3 4y darzy' %en s%an sy/pa%i$3
a&e z /oic2 wasnyc2 o4serwac,i wnosz53 e ,es% %o o7ro/ne po&e do nad.y'0 >na/ %y&e
os643 k%6re wyc2odziy za /$ z pen$ .*no#ci$ i wiar$ w ,aki# ,eden szcze76&ny poy%ek z
%e7o zwi$zk.3 w ,ak$# do4r$ cec25 czy w ,akie# %a&en%y %e7o dr.7ie7o czowieka i okazywao
si53 e zos%ay ko/p&e%nie osz.kane i /.siay si5 po7odzi' z czy/# z.penie przeciwny/0
Czy %e oso4y nie wpadyI
- )o,e dziecko dro7ie3 %roc25 ,es% w %y/ c2y4a %wo,e, wyo4ra:ni0 @ardzo ci5
przeprasza/3 a&e nie /o75 ci ze wszys%ki/ .wierzy'0 Powiada/ ci3 widzisz %y&ko poow50
Widzisz zo3 a&e nie dos%rze7asz pociec2y0 >awsze 45d$ ,akie# %arcia3 ,akie# rozczarowania3 a
/y wszyscy skonni ,es%e#/y z4y% wie&e oczekiwa'J a&e %e kiedy zawodzi ,eden po/ys na
szcz5#cie3 na%.ra &.dzka %worzy so4ie dr.7iJ ,e#&i pierwsza ka&k.&ac,a okaz.,e si5 /y&na3
ro4i/y nas%5pn$3 &epsz$0 >na,d.,e/y pociec25 7dzie indzie,3 a owi zo#&iwi o4serwa%orzy3
)ary koc2ana3 co %o podnosz$ %y&e wrzawy o nic3 cz5#cie, si5 da,$ osz.ka' i (wpada,$+ ni ci3
co ,. s$ /aeAs%we/0
- @rawo3 sios%rzyczkoM Skania/ 7ow5 przed %woi/ esprit de corps
5
0 Fdy zos%an5
/5a%k$3 45d5 r6wnie &o,a&na i pra7n5a4y/3 a4y wszyscy /oi przy,acie&e 4y&i r6wnie %acyJ
oszcz5dzio4y /i %o wie&. przykro#ci0
- -es%e# %aka sa/a ,ak %w6, 4ra%3 )ary3 a&e /y %. was wy&eczy/y0 )ans*ie&d was
wy&eczy - o4ydwo,e3 i %o 4ez adne7o (wpadania+0 >os%aAcie z na/i3 a /y was wy&eczy/y0
8odzeAs%wo wca&e nie pra7n5o si5 &eczy'3 a&e zdecydowanie pra7n5o zos%a'0 )ary
4ya zadowo&ona z p&e4anii ,ako swe7o o4ecne7o do/.3 a =enry r6wnie /ia oc2o%5 na
przed.enie wizy%y0
Przy,eda,$c za/ierza sp5dzi' z rodzin$ %y&ko ki&ka dni3 a&e )ans*ie&d wie&e
o4iecywao3 a adne sprawy ni7dzie 7o nie wzyway0
Pani Fran% zac2wycona 4ya /o7$c za%rzy/a' ic2 o4o,e3 a pas%or Fran% r6wnie 4y z
%e7o rad? roz/owna3 adna /oda ko4ie%a3 %aka ,ak panna Craw*ord3 %o d&a &eniwe7o do/a%ora
szcze76&nie poci$7a,$ce %owarzys%wo3 a po4y% ,e, 4ra%a .sprawied&iwia codzienny kie&iszek
k&are%.0
En%.z,as%yczny zac2wy% panien @er%ra/ pane/ Craw*orde/ przekracza /iar5 .cz.'3
na ,akie zwyka pozwa&a' so4ie ,e7o sios%ra0 Przyznawaa ,ednak3 e o4a, panowie @er%ra/ %o
4ardzo pi5kni /odzi /5czy:ni3 e nawe% w Londynie %r.dno 4y spo%ka' %akic2 dw6c2
5 Esprit de corps G*ranc0H - d.c2 ko&eeAs%wa3 &o,a&no#'0
raze/ i e ic2 /aniery - szcze76&nie za# /aniery s%arsze7o - s$ #wie%ne0 To/ @er%ra/ wie&e
4ywa w Londynie i ,e7o zac2owanie 4yo 4ardzie, szar/anckie i ywe ni Ed/.nda3 a wi5c
na&ey ,e/. przyzna' pierwszeAs%wo0 Poza %y/ 4y pierworodny/ - %o o7ro/ny wa&or0 )iaa
od pocz$%k. przecz.cie3 e powinna pre*erowa' s%arsze7o0 >dawaa so4ie spraw53 e %o ,es%
wa#ciwa dro7a0
To/a @er%ra/a w kady/ wypadk. %rze4a 4y .zna' za 4ardzo /ie7o czowiekaJ
na&ea do /odyc2 &.dzi3 k%6rzy s$ powszec2nie &.4iani3 &ecz 4y poci$7a,$cy dzi5ki %e/.
7a%.nkowi wdzi5k.3 k%6ry si5 spo%yka cz5#cie, ni %a&en%y wysze7o rz5d.0 Swo4odny w
o4e,#ci.3 peen 2./or.3 /ia o7ro/nie d.o zna,o/yc2 oraz d.o do powiedzeniaJ prawo
dziedzic%wa )ans*ie&d Park i %y%.. 4arone%a nie ./nie,szay ,e7o za&e%0 Panna Craw*ord
ryc2o s%wierdzia3 e i on3 i ,e7o pozyc,a /o7$ si5 okaza' w sa/ raz0 8oz7&$daa si5 wkoo
4aczny/ wzrokie/3 &ecz wszys%ko3 co widziaa3 #wiadczyo %y&ko na ,e7o korzy#'? park3
prawdziwy park o pi5cio/i&owy/ o4wodzie3 o4szerny3 nowoczesny do/3 %ak pi5knie
.sy%.owany3 %ak do4rze osoni5%y3 e powinien si5 zna,dowa' w ka%a&o7. rycin na,&epszyc2
siedzi4 zie/iaAskic2 w kr6&es%wie - %rze4a /. %y&ko ko/p&e%. nowyc2 /e4&i - /ie sios%ry3
spoko,na /a%ka3 on sa/ sy/pa%yczny3 no i %o ,eszcze3 e ,aki# czas 45dzie si5 %rzy/a z da&a
od kar%3 4o przyrzek %o o,c.3 wreszcie i %o3 e kiedy# zos%anie sir T2o/ase/0
Tak3 /oe si5 cakie/ do4rze nada'J .znaa3 e powinna 7o przy,$'3 w zwi$zk. z
czy/ zacz5a si5 %roc25 in%eresowa' konie/3 k%6re7o wys%awia na wy#ci7ac2 w @0
1a owe wy#ci7i wy4iera si5 wkr6%ce po poznani. panny Craw*ord3 a e wy7&$dao na
%o3 i rodzina3 na.czona do%yc2czasowy/ do#wiadczenie/3 nie oczek.,e 7o przed .pywe/
ki&k. %y7odni3 .cz.cia ,e7o /.siay %y/ sa/y/ pod&ec wczesne, pr64ie0 )6wi ,e, wie&e o
%yc2 wy#ci7ac23 na/awia3 4y po,ec2aa ,e o4e,rze'3 sn. nawe% pro,ek%y wy4rania si5 %a/
d.$ 7ro/adk$3 a&e 4yo %o %y&ko czcze 7adanie0
A <annyI C6 ona przez %en cay czas ro4ia i /y#&aaI -ak$ /iaa opini5 o nowo
przy4yyc2I 1iewie&e ,es% osie/nas%o&e%nic2 da/3 k%6re 4y rzadzie, proszono o wyraenie
opinii ni <anny0 C2o' 7o#cie nie/a& nie zwraca&i na ni$ .wa7i3 zoya na sw6, cic2y spos64
2od .rodzie panny Craw*ord3 a&e e ,e, 4ra%a .waaa w da&szy/ ci$7. za szpe%ne7o3 /i/o i
o4ie ,e, k.zynki /iay przeciwne zdanie3 s%araa si5 o ni/ nie wspo/nie'0 >ain%eresowanie3
,akie sa/a wz4.dzia3 zna&azo nas%5p.,$cy wyraz? - >aczyna/ si5 %eraz orien%owa' co do
wszys%kic2 z wy,$%kie/ panny Price - powiedziaa panna Craw*ord3 przec2adza,$c si5 z
To/e/ i Ed/.nde/0 - Prosz5 /i powiedzie'3 czy ona 4ywa3 czy nie 4ywa000 nie /o75 si5 w
%y/ poapa'0 @ya na ko&ac,i . pas%oros%wa raze/ z wa/i wszys%ki/i3 wi5c wyda,e si53 e
4ywa3 a przecie %ak rzadko za4iera 7os3 e %r.dno %e/. da' wiar50
Ed/.nd3 do k%6re7o przede wszys%ki/ %o py%anie 4yo zwr6cone3 odpar?
- C2y4a roz./ie/3 o co pani c2odzi - a&e nie pode,/.,5 si5 na %o odpowiedzie'0 )o,a
k.zynka ,es% dorosa0 )a wiek i rozs$dek ko4ie%y3 a&e czy 4ywa3 czy nie 4ywa - %o ponad
/o,e roz./ienie0
- A przecie3 o76&nie 4ior$c3 %ak a%wo %o .s%a&i'0 86nice s$ o7ro/ne0 >ar6wno
o4e,#cie3 ,ak wy7&$d z/ienia,$ si5 cakowicie0 9o%yc2czas nie przyp.szczaa/3 e /ona 4y
w$%pi'3 czy ,aka# panna 4ywa3 czy nie 4ywa0 Taka3 k%6ra nie 4ywa3 .4iera si5 zawsze %ak
sa/o3 na przykad nosi w$sk$ 4.dk53 /a skro/n$ /ink5 i nie odzywa si5 ani sowe/0
)oesz si5 pan .#/iec2a'3 a&e zapewnia/ 7o3 e %o prawda3 i ,e#&i nie /a w %aki/
zac2owani. przesady3 %o ,es% 4ardzo wa#ciwe0 Panienki powinny 4y' cic2e i skro/ne0
Pro4&e/ w %y/3 e po wprowadzeni. w #wia%3 z/iana3 ,aka zac2odzi w ic2 o4e,#ci.3 ,es%
cz5s%o z4y% 7wa%owna0 1iekiedy panna w niez/iernie kr6%ki/ czasie przec2odzi od rezerwy
do ,e, przeciwieAs%wa - do #/iao#ci0 W %y/ %kwi niedoskonao#' o4ecne7o sys%e/.0 Wca&e
nie ,es% przy,e/nie widzie' osie/nas%o- czy dziewi5%nas%o&e%ni$ pann5 od raz. zdo&n$ do
wszys%kie7o3 zwaszcza kiedy si5 przed rokie/ widziao3 e nie/a& .s% nie po%ra*i o%worzy'3
S$dz53 e pan - zwr6cia si5 do To/a - 4ywae# niekiedy #wiadkie/ podo4ne, od/iany0
- >apewne %ak3 a&e %o nieadnie3 widz53 do cze7o pani z/ierzasz0
To przy%yk do /nie i panny Anderson0
- Co# podo4ne7oM Panna AndersonM 1ie wie/3 o ki/ i o czy/ /owa0 To d&a /nie
z.pena za7adka0 A&e z wie&k$ przy,e/no#ci$ 45d5 ro4ia przy%yki do pana3 %y&ko prosz5 /i
powiedzie'3 w zwi$zk. z czy/0
- 9oskona&e pani .da,esz3 a&e przecie nie da/ si5 %ak a%wo zwie#'0 ).siaa#3 pani3
/ie' w oczac2 pann5 Anderson3 opis.,$c da/53 k%6ra si5 %ak z/ienia0 >4y% ak.ra%nie ,$
opisaa#3 4y/ /67 si5 /y&i'0 Tak si5 wa#nie rzecz /iaa0 Andersonowie z @aker S%ree%0
)6wi&i#/y o nic2 one7da,3 pa/i5%asz Ed/.ndzie3 syszae#3 ,ak wspo/inae/ C2ar&esa
Andersona0 @y %o dokadnie %aki przypadek3 o ,aki/ /6wia#3 pani0 Kiedy Anderson zaprosi
/nie pierwszy raz do swo,e7o do/.3 ,akie# dwa &a%a %e/.3 sios%ra ,e7o ,eszcze nie 4ywaa i
nie /o7e/ ,e, skoni'3 4y si5 do /nie c2o'4y raz odezwaa0 Pewne7o przedpo.dnia
siedziae/ . nic2 ca$ 7odzin53 czeka,$c na Andersona3 a w poko,. 4ya %y&ko ,e7o sios%ra i
,akie# /ae dziewczynki3 7.wernan%ka 4ya c2ora czy %e .cieka3 czy co# %akie7o3 a /a%ka
wc2odzia i wyc2odzia co c2wi&a z ,aki/i# dok./en%a/i3 i przez cay %en czas panna nie
o4darzya /nie ani ,edny/ sowe/ czy spo,rzenie/3 ani raz. nie odpowiedziaa /i
7rzecznie? 4.zia w ci.p3 o4.rzone spo,rzenie i w %y zwro%0 1ie widziae/ ,e, po%e/ przez
rok0 Kiedy ,$ zo4aczye/ ponownie3 ,. 4ywaa0 Spo%kae/ ,$ . pani =o&*ord3 a&e nie
poznae/0 Podesza do /nie pierwsza3 powiedziaa3 e si5 zna/y3 pa%rzya na /nie %ak3 e/
si5 speszy3 i 7adaa i #/iaa si5 %ak3 e/ nie wiedzia3 7dzie oczy podzia'0 ).siae/ 4y'
przed/io%e/ o76&nyc2 ar%6w - a panna Craw*ord3 ,ak wida'3 syszaa %5 2is%ori50
- 9oprawdy3 2is%oria ,es% pi5kna i wi5ce, zawiera prawdy3 ni przynosi c2way pannie
Anderson0 Prze4raa /iar5 - %o si5 cz5s%o zdarza0 )a%ki nie 4ardzo ,eszcze ./ie,$ radzi' so4ie
z c6rka/i0 1ie wie/3 na czy/ po&e7a 4$d0 1ie pr64.,5 niko7o po.cza'3 a&e przecie widz53
e &.dzie cz5s%o pos%5p.,$ niewa#ciwie0
- Oso4a3 k%6ra da,e #wia%. wz6r wa#ciwyc2 niewie#cic2 /anier - powiedzia
szar/ancko To/ @er%ra/ - ,. przez %o sa/o po.cza innyc20
- @$d ,es% dosy' oczywis%y - s%wierdzi /nie, szar/ancko Ed/.nd0 - Takie panny s$
:&e wyc2owane0 Od pocz$%k. wpa,a i/ si5 niewa#ciwe po7&$dy0 >awsze /o%ywe/ ic2
dziaania ,es% pr6no#'3 a prawdziwe, skro/no#ci w ic2 zac2owani. ,es% r6wnie /ao
przed%e/3 ni/ we,d$ w #wia%3 co po%e/0
- 1ie wie/ - w 7osie panny Craw*ord 4rz/iao pow$%piewanie0 - Tak3 nie /o75 si5 z
pane/ w %y/ p.nkcie z7odzi'0 To niew$%p&iwie na,skro/nie,szy w %e, sprawie pro4&e/0
)y#&53 e o wie&e ,es% 7orze,3 kiedy panna nie 4ywa3 a przy4iera %akie %ony3 ,ak4y ,. 4ywaa3
i pozwa&a so4ie na %o3 do cze7o /iaa4y prawo3 7dy4y 4ywaa0 Spo%ykaa/ podo4ne
przypadki0 To ,es% na,7orsze ze wszys%kie7o - 4.dzi a4o/inac,50
- Tak3 a ,aka z %y/ niewy7oda - powiedzia To/ @er%ra/0 Czowiek si5 7.4i - nie
wie3 co /a ro4i'0 W$ska 4.dka na 7owie i skro/na /inka3 k%6r$ %ak do4rze opisaa#3 pani
G%r.dno %o %ra*nie, przeds%awi'H3 /6wi$ czowiekowi3 cze7o si5 /oe spodziewa'3 a&e wa#nie
z ic2 4rak. wpade/ w zeszy/ rok. w okropne %arapa%y0 Po,ec2ae/ we wrze#ni. z
przy,acie&e/ na %ydzieA do 8a/s7a%e zaraz po powrocie z Indii >ac2odnic2 - z /oi/
przy,acie&e/3 Sneyde/ - syszae# ,. ode /nie o Sneydzie3 prawda3 Ed/.ndzie0 O%6 4y&i
%a/ ,. ,e7o rodzice i sios%ry3 niko7o z %e, rodziny nie znae/0 Kiedy przy,ec2a&i#/y na
A&4ion P&ace3 w do/. niko7o nie 4yo3 posz&i#/y wi5c ic2 sz.ka' i zna&e:&i#/y na /o&o0
Spacerowaa %a/ pani Sneyd z dwie/a c6rka/i oraz 7rone/ zna,o/yc20 >oye/ *or/a&ny
.kon3 a poniewa pani Sneyd 4ya w o%oczeni. pan6w3 przy$czye/ si5 do ,edne, z c6rek3
szede/ przy ,e, 4ok. ca$ dro75 do do/. i s%arae/ si5 zro4i' ,ak na,&epsze wraenieJ /oda
da/a zac2owywaa si5 cakie/ swo4odnie i r6wnie c25%nie s.c2aa3 ,ak /6wia0 1ie
przyszo4y /i do 7owy3 e pos%5p.,5 niewa#ciwie0 Wy7&$day z.penie %ak sa/o - do4rze
.4rane3 z woa&ka/i i paraso&ka/i3 ,ak inne pannyJ p6:nie, ,ednak dowiedziae/ si53 e
po#wi5cie/ ca$ .wa75 /odsze,3 k%6ra ,eszcze nie 4ywaa3 i %y/ sa/y/ o7ro/nie .razie/
s%arsz$0 Przez sze#' /iesi5cy nie powinno si5 ,eszcze dos%rze7a' panny A.7.s%y i s%arsza
panna Sneyd3 o i&e wie/3 do%$d /i %e7o nie wy4aczya0
- C6 za *a%a&ne zdarzenie0 @iedna s%arsza panna Sneyd0 )o75 ,e, wsp6cz.'3 c2o' nie
/a/ /odsze, sios%ry0 -akie %o /.si 4y' iry%.,$ce - %ak wcze#nie spo%ka' si5 z
&ekcewaenie/0 A&e ca$ win5 za %o ponosi ,e, /a%ka0 Panna A.7.s%a powinna 4ya zna,dowa'
si5 w %owarzys%wie 7.wernan%ki0 Te7o rodza,. poowiczne rozwi$zania ni7dy nie s$
szcz5#&iwe0 A&e %eraz c2ciaa4y/ si5 ,eszcze cze7o# dowiedzie' o pannie Price0 Czy wy,eda
na 4a&eI Czy przy,/.,e zaproszenia na ko&ac,e do innyc2 do/6w3 nie %y&ko do /o,e, sios%ryI
- 1ie - odpowiedzia Ed/.nd0 - 1ie s$dz53 a4y kiedyko&wiek 4ya na 4a&.0 )o,a
/a%ka rzadko si5 .dzie&a %owarzysko3 a zaproszenia na ko&ac,e przy,/.,e ,edynie od
pas%orowe,3 <anny za# %owarzyszy /o,e, /a%ce w do/.0
- Oc23 wo4ec %e7o sprawa ,es% ,asna0 Panna Price nie 4ywa0
ROZDZIA VI
To/ @er%ra/ wyr.szy do @03 a panna Craw*ord 7o%owa 4ya przeywa' 4o&e#nie ,e7o
4rak w %owarzys%wie i wyra:nie odcz.wa' ,e7o nieo4ecno#' w czasie nie/a& codziennyc2
spo%kaA o4. rodzin0 Wkr6%ce po ,e7o wy,e:dzie3 przy wsp6&ne, ko&ac,i we dworze3 siada3 ,ak
dawnie,3 na swoi/ wy4rany/ krze#&e . kraAca s%o.3 oczek.,$c w d.szy przypyw.
/e&anc2o&ii z powod. z/iany na krze#&e 7ospodarza0 1ie /iaa w$%p&iwo#ci3 e wiecz6r
okae si5 wy,$%kowo nieciekawy0 W por6wnani. z 4ra%e/ Ed/.nd nie 45dzie /ia nic do
powiedzenia0 >.pa 45dzie podawana 4ez po&o%.3 przy winie nie 45d$ si5 roz&e7a' wesoe
#/iec2y czy /ie ar%y3 a podczas kra,ania pieczys%e7o nie padnie ani ,edna dyk%ery,ka o ,aki#
innyc2 .d:cac2 czy %e wesoa ane7do%ka o (/oi/ przy,acie&. %aki/ %o a %aki/+0 Trze4a
sz.ka' rozrywki pa%rz$c na %o3 co si5 dzie,e . szczy%. s%o.3 i przy,rze' si5 pan.
8.s2wor%2owi3 k%6ry po,awi si5 w )ans*ie&d po raz pierwszy od przy,azd. rodzeAs%wa0
Wr6ci z odwiedzin . przy,acie&a w s$siedni/ 2ra4s%wie3 a e 6w przy,acie& na,$ 4y
/oderniza%ora3 a4y dokona roz/ai%yc2 /ody*ikac,i w o%oczeni. ,e7o dwor.3 pan 8.s2wor%2
nie po%ra*i /y#&e' o niczy/ inny/3 prze,5%y 7or$cy/ pra7nienie/ dokonania podo4nyc2
z/ian w swo,e, /a,5%no#ci0 1iewie&e o %y/ /6wi3 a&e o niczy/ inny/ /6wi' nie po%ra*i0
Spraw5 o/awiano ,. w sa&onie3 pod,5%o ,$ ponownie w ,ada&ni0 @yo oczywis%e3 e za&ey
/. 76wnie na .wadze i zdani. s%arsze, panny @er%ra/3 a ona3 c2o' zac2owanie/ 4ardzie,
s%araa si5 okaza' /. swo,$ wyszo#' ni zro4i' przy,e/no#'3 na wz/iank5 o dworze
So%2er%on i zwi$zany/i z ni/ pro,ek%a/i odcz.a /i$ 4o7o#'3 k%6ra .c2ronia ,$ od
okazania ,awne, nie7rzeczno#ci0
- Pra7n$4y/3 a4y# /o7a3 pani3 zo4aczy' Co/p%on - /6wi0 To dzi# posiado#'
doskonaa0 1ie widziae/ ni7dy siedzi4y %ak 7r.n%ownie od/ienione,0 Powiedziae/
S/i%2owi3 e wasny/ oczo/ nie wierz50 1owy pod,azd %o rzecz niepor6wnywa&na z niczy/
w cae, An7&ii0 9o/ zos%a,e .kazany w spos64 zaskak.,$cy0 ).sz5 powiedzie'3 e kiedy/
wczora, wr6ci do So%2er%on3 dw6r wyda /i si5 ,ak wi5zienie - pon.re3 s%are wi5zienie0
- Oc23 ws%yd: si5 pan - zawoaa pani 1orris0 - Wi5zienie3 %e po/ysM 9w6r So%2er%on
%o sz&ac2e%na3 s%ara 4.dow&aM
- A&e wy/a7a .nowocze#nieA3 askawa pani3 wy/a7a z/ian0 W yci. nie widziae/
dwor.3 k%6ry 4y ic2 4ardzie, po%rze4owa3 a sprawia wraenie %ak op.szczone7o3 e doprawdy
nie wie/3 co ro4i'0
- 1ic dziwne7o3 e pan 8.s2wor%2 odnosi dzi# %akie wraenie - zwr6cia si5 z
.#/iec2e/ pas%orowa do pani 1orris0 - Prosz5 /i ,ednak wierzy'3 e we wa#ciwy/ czasie
So%2er%on zyska %ak$ ozdo453 o ,akie, on /arzy0
- ).sz5 co# z %y/ zro4i' - .piera si5 pan 8.s2wor%2 - %y&ko nie 4ardzo wie/ co0 Caa
nadzie,a w %y/3 e po/oe /i ,aka# przy,azna d.sza0
- PaAsk$ przy,azn$ d.sz$ w %y/ wypadk. - s%wierdzia panna @er%ra/ spoko,nie -
powinien si5 okaza'3 ,ak s$dz53 pan 8ep%on0
- To sa/o /y#&ae/0 -e#&i %ak do4rze spisa si5 . S/i%2a3 %o pewno &epie, 45dzie3 ,e#&i
7o od raz. na,/50 @ierze pi5' 7winei dziennie0
- A 7dy4y nawe% 4ra dziesi5' - zawoaa pani 1orris - %o doprawdy3 pan nie
po%rze4.,esz si5 z %y/ &iczy'0 W %y/ wypadk. kosz%a nie powinny s%anowi' przeszkody0 1a
paAski/ /ie,sc. nie /y#&aa4y/ o kosz%ac20 C2ciaa4y/ /ie' cao#' wykonan$ w
na,&epszy/ s%y&. i /o&iwie na,pi5knie,0 Taki dw6r ,ak So%2er%on zas.7.,e na wszys%ko3 co
/ona zro4i'3 /a,$c pieni$dze i 7.s%0 )asz pan %a/ przes%rzeA do dziaania i %eren3 k%6ry ci
pi5knie odpaci0 -a3 7dy4y/ posiadaa /a,5%no#' wie&ko#ci pi5'dziesi$%e, cz5#ci So%2er%on3
ci$7&e 4y/ co# sadzia i ci$7&e 4y/ ,$ zdo4ia3 ,ako e /a/ do %e7o wrodzone za/iowanie0
@yo4y #/ieszne3 e4y/ si5 za %o 4raa w /o,e, dzisie,sze, siedzi4ie3 na /o,e, po6wce akra0
To 4yo4y wpros% ko/iczne0 A&e 7dy4y/ dysponowaa wi5ksz$ przes%rzeni$3 za4raa4y/ si5
z rado#ci$ za ,e, .pi5kszanie i za sadzenie drzew0 Wie&e#/y wprowadzi&i nowo#ci na p&e4anii3
od/ieni&i#/y ,$ cakowicie0 )odzi zapewne niewie&e z %e7o pa/i5%a,$3 a&e 7dy4y 4y %.%a,
koc2any /6, szwa7ier3 za#wiadczy4y3 i&e#/y %a/ dokona&i z/ian3 a nie 4y4y na %y/ koniec3
7dy4y nie s%an zdrowia /o,e7o 4iedne7o /aonka0 1ie 4ardzo ,. /67 wyc2odzi'3
nie4orak3 i w niczy/ nie zna,dowa przy,e/no#ci3 a %o od4ierao /i c25' do wcie&ania w
ycie %yc2 &icznyc2 pro,ek%6w3 k%6re o/awia&i#/y z sir T2o/ase/0 Fdy4y nie %o3
skoAczy&i4y#/y 4.dowa' o7rodowy /.r i posadzi&i4y#/y drzewa3 4y si5 odci$' od
c/en%arza3 %ak ,ak %o zro4i pas%or Fran%0 A&e /i/o %o3 ci$7&e wprowadza&i#/y ,akie# z/iany0
Przecie wiosn$3 &edwie na rok przed #/ierci$ /o,e7o /aonka3 posadzi&i#/y pod #cian$
s%a,ni /ore&53 k%6ra %eraz wyrosa na %akie pi5kne drzewo i %ak si5 4.,nie krzewi3 prawda3
pas%orzeI - zwr6cia si5 do pas%ora Fran%a0
- 9rzewo niew$%p&iwie krzewi si5 doskona&e3 askawa pani odpar pas%or Fran%0 -
>ie/ia ,es% do4ra3 %o%e zawsze3 7dy %a/%5dy przec2odz53 a.,5 4ardzo3 e owoc niewar% ,es%
%r.d. z4ierania0
- A&e pas%orze3 %o %o ,es% /ore&a z )oor Park3 k.pi&i#/y ,$ ,ako )oor Park3 a
kosz%owaa nas - %o znaczy3 4y %o podar.nek sir T2o/asa3 a&e widziaa/ rac2.nek i wie/3 e
kosz%owaa siede/ szy&in76w3 %o 4ya cena za /ore&5 z )oor Park0
- Osz.kano pani$3 askawa pani - odpar pas%or0 - Te %.%a, kar%o*&e %y&e sa/o
przypo/ina,$ s/akie/ /ore&5 z )oor Park3 co owoc z owe7o drzewka0 -es% %o owoc w
na,&epszy/ wypadk. 4ez s/ak.J do4ra /ore&a nada,e si5 do ,edzenia3 cze7o nie /ona
powiedzie' o /ore&ac2 z /o,e7o o7rod.0
- W is%ocie rzeczy3 dro7a pani - .dawany/ szep%e/ zwr6cia si5 pas%orowa do pani
1orris - /6, /aonek nie zna w o76&e s/ak. naszyc2 /ore&i0 -eszcze so4ie nie pozwo&i na
%o3 e4y c2o' ,edn$ z,e#'3 %o przecie %aki cenny owoc i niewie&ka przy ni/ ro4o%a3 a %e nasze
%o przecie %akie d.e3 pi5kne sz%.ki0 )o,e, k.c2arce .da,e si5 wszys%kie co do ,edne, z.y'
na wczesne cias%a owocowe i na prze%wory0
Pani 1orris3 k%6re, %warz zacz5a 7wa%ownie p.rp.rowie'3 .do4r.c2aa si5 po %yc2
sowac2J przez pewien czas /6wiono o innyc2 sprawac2 zwi$zanyc2 z za/ierzon$
/odernizac,$ So%2er%on0 9ok%or Fran% i pani 1orris rzadko 4ywa&i z7odni - ic2 zna,o/o#'
zacz5a si5 w %r.dny/ okresie3 a przyzwycza,enia /ie&i z.penie od/ienne0
Po c2wi&owe, przerwie pan 8.s2wor%2 zacz$ znow.?
- )a,5%no#' S/i%2a ,es% przed/io%e/ podziw. cae, oko&icy3 a 4ya niczy/ z7oa3 ni/
8ep%on si5 za ni$ za4ra0 )y#&53 e na,/5 8ep%ona0
- 1a paAski/ /ie,sc. - o#wiadczya &ady @er%ra/ - zaoya4y/ przy dworze pi5kny
o7r6d krzewias%y0 Przy,e/nie ,es% przy adne, po7odzie wy,#' na spacer /i5dzy krzewy0
Pan 8.s2wor%2 pra7n$ ,$ zapewni'3 e z7adza si5 z ni$ cakowicie3 i pr64owa
wy/y#&i' ,ak$# 7rzeczno#'3 po/i5dzy ,ednak .&e7o#ci$ wo4ec nie, oraz *ak%e/3 e sa/
pra7n$ %e7o sa/e7o3 co ona3 ,ak r6wnie %y/3 e .siowa za4ie7a' o zadowo&enie
wszys%kic2 da/ w o76&no#ci3 da,$c do zroz./ienia3 e przy,e/no#' %y&ko ,edne, z nic2 /a na
wz7&5dzie - zacz$ si5 7.4i'3 Ed/.nd wi5c rad 4y /. przerwa'3 wznosz$c zdrowie 7o#ci0
Pan 8.s2wor%2 ,ednak3 c2o' na o76 niez4y% /owny3 /ia ,eszcze co# do powiedzenia na
%e/a% %ak 4&iski ,e7o serc.0 - S/i%2 /a nieco ponad s%o akr6w cae7o /a,$%k.3 a %o przecie
niewie&e3 %y/ 4ardzie, wi5c zd./iewa,$ce3 e %y&e /ona 4yo dokona' na %ak /ay/ %erenie0
1o a w So%2er%on /a/y siede/se% akr6w z okade/3 nie &icz$c 576w3 /y#&5 wi5c3 e ,e#&i
%y&e /ona 4yo zro4i' w Co/p%on3 %o nie na&ey %raci' nadziei0 ci5%o %a/ ki&ka s%aryc23
pi5knyc2 drzew3 k%6re rosy z4y% 4&isko do/.3 dzi5ki cze/. o%worzya si5 wspaniaa
perspek%ywa3 a %o kae /i przyp.szcza'3 e 8ep%on3 czy k%o# %aki3 45dzie niew$%p&iwie c2cia
wyci$' a&e,5 w So%2er%onJ wiesz3 pani3 zapewne3 o k%6r$ /i c2odzi - o %53 k%6ra prowadzi od
zac2odnie7o we,#cia do dwor. na szczy% wz76rza - /6wi$c %o3 zwr6ci si5 do panny @er%ra/3
ona ,ednak .znaa za s%osowne odpowiedzie'?
- A&e,aI 1ie przypo/ina/ so4ie0 -a doprawdy %ak /ao zna/ So%2er%on0
<anny3 k%6ra siedziaa po dr.7ie, r5ce Ed/.nda3 dokadnie naprzeciw panny
Craw*ord3 i pi&nie s.c2aa3 podniosa na nie7o wzrok i odezwaa si5 cic2o?
- Wyci$' a&e,5M -aka szkodaM 1ie przyc2odzi ci na /y#& CowperI (O3 wy powa&one
a&e,e3 pacz5 wasz &os nie zawiniony+0
Odpowiedzia ,e, z .#/iec2e/0
- O4awia/ si53 <anny3 e %a a&e,a /a niewie&kie szanse0
- C2ciaa4y/ zo4aczy' So%2er%on w %aki/ s%anie3 w ,aki/ ,es% %eraz3 nie z/ienione3
c2ciaa4y/ zo4aczy' %5 posiado#'3 ni/ a&e,a zos%anie #ci5%a0 1ie s$dz5 ,ednak3 4y %o 4yo
/o&iwe0
- 1ie 4ya# %a/ ni7dyI O3 prawda3 nie /o7a#0 1ies%e%y3 %o z4y% da&eka dro7a na konn$
prze,adk50 Szkoda3 e nie /oe/y %e7o zro4i'0
- Oc23 %r.dno0 Kiedy ,e zo4acz53 opowiesz /i3 co zos%ao z/ienione0
- Wnosz5 z %e7o - powiedziaa panna Craw*ord - e So%2er%on %o s%ary dw6r i %o dw6r
okazay0 W ,aki/ s%y&. zos%a z4.dowanyI
- 9w6r zos%a wzniesiony w czasac2 e&4ie%aAskic23 ,es% %o wie&ka3 o re7.&arnyc2
ksz%a%ac2 4.dow&a z ce7y3 ci5ka3 a&e sz&ac2e%na3 /a wie&e pi5knyc2 po/ieszczeA0 >os%aa
:&e .sy%.owana3 w ,edne, z na,nie, pooonyc2 cz5#ci park.3 co .%r.dnia przer64ki0 A&e &asy
s$ pi5kne3 ,es% %e rzeczka3 k%6r$ niew$%p&iwie /ona #wie%nie wykorzys%a'0 S$dz53 e pan
8.s2wor%2 /a rac,53 pra7n$c nieco .nowocze#ni' swo,$ siedzi453 i z pewno#ci$ zro4i %o
doskona&e0
Panna Craw*ord3 s.c2a,$c skro/nie3 powiedziaa so4ie w d.c2.? To czowiek do4rze
wyc2owany? #wie%nie da so4ie z %y/ rad50
- 1ie /a/ za/iar. wpywa' na pana 8.s2wor%2a - ci$7n$ a&e 7dy4y/ ,a /ia
siedzi45 do .nowocze#nienia3 nie oddawa4y/ ,e, w r5ce /oderniza%ora0 Wo&a4y/ pi5kno
skro/nie,sze3 a&e z wasne7o wy4or. i na4ywane z 4ie7ie/ czas.0 Wo&a4y/ %rwa' przy
wasnyc2 45dac2 ni c.dzyc20
- Tak3 a&e pan 4y# wiedzia3 cze7o c2ceszJ /nie %akie rozwi$zanie nic 4y nie dao0 @rak
/i zar6wno po/ysowo#ci3 ,ak wyo4ra:ni3 widz5 %o3 co widz53 i 7dy4y/ /iaa wasn$
posiado#' na wsi3 4ya4y/ wdzi5czna ,akie/.# pan. 8ep%onowi3 k%6ry 4y si5 ni$ za,$ i
wni6s za /o,e pieni$dze %y&e pi5kna3 i&e 4y wnie#' zdoa3 a ,a o4e,rzaa4y/ wszys%ko
dopiero po .koAczeni.0
- 9&a /nie 4yo4y c.downe pa%rze'3 ,ak si5 dokon.,$ z/iany powiedziaa <anny0
- Oc23 pani$ do %e7o wyc2owano0 A&e nie 4yo %o cz5#ci$ /o,e, ed.kac,i0 -edyna
dawka3 ,ak$ o%rzy/aa/3 z r$k oso4y niez4y% przeze /nie &.4iane,3 kazaa /i .zna'
dokonywane 4ie$co renowac,e za na,wi5ksze nieszcz5#cie0 Przed %rze/a &a%y /6, sz&ac2e%ny
w.,aszek3 Ad/ira3 k.pi do/ek w Twicken2a/3 c2c$c3 4y#/y sp5dzay w ni/ &a%oJ
po,ec2ay#/y %a/ z cioci$ i 4yy#/y wpros% zac2wycone0 9o/ek 4y prze#&iczny3 wy/a7a
za%e/ renowac,i i przez %rzy /iesi$ce yy#/y w 4r.dzie i 4aa7anie3 4ez ,edne, wirowane,
a&e,ki3 po k%6re, /ona 4y spacerowa'3 4ez ,edne, awki3 na k%6re, /ona 4y spocz$'0 1a wsi
c2ciaa4y/ /ie' wszys%ko od raz. w ko/p&ecie? o7rody krzewias%e3 o7rody kwia%owe3
r.s%yka&ne aweczki - 4ez adne7o wysik. z /o,e, s%rony0 =enry ,es% inny3 on .wie&4ia
dziaanie0
Ed/.nd3 k%6ry wyra:nie skonny 4y ad/irowa' pann5 Craw*ord3 z przykro#ci$
s.c2a %eraz ,e, &ekcewa$cyc2 s6w o wasny/ w.,.0 Ezna ,e za nies%osowne3 /i&cza wi5c3
dop6ki oywienie i wesoo#'3 ,akie po pewny/ czasie zapanoway3 nie skoniy 7o3 4y
zos%awi %y/czase/ spraw5 w spoko,.0
- 1areszcie - zwr6cia si5 do nie7o - o%rzy/aa/ wiado/o#ci o /o,e, 2ar*ie0
>awiado/iono /nie3 e ,es% 4ezpieczna3 w 1or%2a/p%on3 i %o od dziesi5ci. dni3 /i/o
.roczys%yc2 i cz5s%o przekazywanyc2 na/ zapewnieA3 i ,e, %a/ nie /a0 - Ed/.nd wyrazi
swo,e zadowo&enie i zdziwienie0 - 8zecz w %y/3 e dowiadywa&i#/y si5 z4y% 4ezpo#rednio -
wysa&i#/y s.$ce7o3 ,e:dzi&i#/y oso4i#cie? okaz.,e si53 e %akie prak%yki s$ niewa#ciwe
siede/dziesi$% /i& od Londyn.0 9opiero dzi# rano wiado/o#' dosza do nas w spos64
na&ey%y0 =ar*5 widzia pewien *ar/er3 k%6ry przekaza wiado/o#' /ynarzowi3 /ynarz
powiado/i rze:nika3 a zi5' rze:nika zos%awi wiado/o#' w sk&epie0
- 8ad ,es%e/3 e# si53 pani3 o %y/ dowiedziaa3 wszys%ko ,edno ,ak3 i /a/ nadzie,53 e
nie za,dzie ,. w %e, sprawie da&sza zwoka0
- )a/ ,$ dos%a' ,.%ro - a&e ,ak pan s$dzisz3 czy/ zos%anie przywiezionaI 1ie
*.r7one/ czy *.r/ank$ - o nieM Ani ,edno3 ani dr.7ie nie ,es% na wsi osi$7a&ne0 86wnie
do4rze /o7a4y/ prosi' o %ra7arzy i nosze0
- Tak3 s$dz53 e 45dziesz /iaa3 pani3 %r.dno#ci z na,5cie/ konia i woz. %eraz3 w
sa/y/ #rodk. p6:nyc2 sianokos6w0
- >d./iona 4ya/3 s%wierdziwszy3 ,aki %o niesyc2any pro4&e/0 1ie przyszo /i do
7owy3 e na wsi /oe za4rakn$' konia z woze/3 kazaa/ wi5c s.$ce, ,ak na,szy4cie, 7o
na,$'0 Poniewa za# kiedy %y&ko wy,rz5 przez okno 7ardero4y3 widz5 ,edno *ar/erskie
podw6rze3 a id$c do &as. - przec2odz5 o4ok dr.7ie7o3 s$dzia/3 e wys%arczy poprosi'3 e4y
/ie'3 i nawe% si5 /ar%wia/3 e nie da/ wszys%ki/ zaro4i'0 Wys%aw pan so4ie /o,e
zd./ienie3 kiedy si5 okazao3 e prosz5 o na,4ardzie, nierozs$dn$3 na,4ardzie, nie/o&iw$
rzecz na #wiecie3 e o4razia/ wszys%kic2 *ar/er6w3 wszys%kic2 na,/i%6w i wszys%ko siano w
cae, para*ii0 -e#&i za# idzie o rz$dc5 pas%ora Fran%a3 %o c2y4a powinna/ si5 %eraz 4ardzo
pi&nowa' i nie wc2odzi' /. w dro753 a nawe% /6, szwa7ier3 k%6ry ,es% na o76 .oso4ienie/
do4roci3 spo,rza na /nie nie/a& po%5pia,$co3 .syszawszy3 o co /i c2odzi0
- Tr.dno si5 spodziewa'3 4y# /o7a3 pani3 wcze#nie, o %y/ /y#&e'3 po zas%anowieni.
,ednak na pewno zroz./iesz3 ,ak 4ardzo wane ,es% zwiezienie siana pod dac20 1a,5cie woz.
w inny/ okresie /oe r6wnie nie 4y' %ak a%we3 ,ak si5 zda,e3 nasi *ar/erzy nie /a,$
zwycza,. wyna,/owa' swyc2 koni3 a&e w czasie sianokos6w %o d&a nic2 wr5cz nie/o&iwe0
- >roz./ie/ w odpowiedni/ czasie wasze nawyki3 a&e przy,ec2awszy %.%a, z
prawdziwie &ondyAski/ przekonanie/3 e kad$ rzecz /ona dos%a' za pieni$dze3 4ya/ z
pocz$%k. nieco zaa/4arasowana %ward$ niezawiso#ci$ waszyc2 wie,skic2 o4ycza,6w0 )a/
,ednak ,.%ro dos%a' /o,$ 2ar*50 =enry3 zacno#' wcie&ona3 przywiezie /i ,$ swoi/ wo&an%e/0
Czy nie 7odny %o spos64 &oko/oc,iI
Ed/.nd powiedzia3 e 2ar*a %o ,e7o .&.4iony ins%r./en% i &iczy3 e wkr6%ce 45dzie
/67 ,e, pos.c2a'0 <anny ni7dy w yci. nie syszaa 7ry na 2ar*ie i 4ardzo si5 na %o cieszya0
- > rozkosz$ 45d5 7raa d&a o4ydwo,7a paAs%wa - powiedziaa panna Craw*ord - ,ak
d.7o 45dziecie c2cie&i s.c2a'3 a /oe i d.e,3 4o o7ro/nie &.4i5 /.zyk5J przy podo4nyc2
wrodzonyc2 .podo4aniac2 zawsze zysk.,e 7ra,$ca3 /a 4owie/ podw6,n$ przy,e/no#'0 A&e
prosz53 pisz$c do swe7o 4ra%a3 zawiado/ 7o pan3 e /o,a 2ar*a przy,ec2aa - %y&e si5
nas.c2a o /oic2 w zwi$zk. z ni$ kopo%ac20 I3 ,e#&i /ona3 prosz5 /. r6wnie donie#'3 e
przy7o%.,5 na ,e7o powr6% na,4ardzie, ao#&iwe piosenki3 4y wyrazi' /. wsp6cz.cie3 ,ako
e wie/3 i ,e7o koA prze7ra0
- -e#&i 45d5 pisa3 przeka5 /. wszys%ko3 a&e nie widz5 w %e, c2wi&i okaz,i do pisania0
- Oc23 oczywis%a3 nawe% 7dy4y wy,ec2a na cay rok3 ani pan nie napisa4y do nie7o3
ani on do pana3 c2y4a e z konieczno#ci0 Tr.dno przewidzie' okaz,5 do pisania0 C6 %o za
dziwne s%worzenia 4racia0 Pisa&i4y#cie do sie4ie %y&ko w na,wysze, konieczno#ci3 a ,e#&i ,.
/.sicie wzi$' pi6ro do r5ki i napisa'3 e %en a %en koA zac2orowa a&4o %en a %en krewny
./ar3 ro4icie %o .ywa,$c ,ak na,/nie, s6w0 Poroz./iewacie si5 w ,edny/ s%y&.0 >na/ 7o
doskona&e0 =enry3 k%6ry pod kady/ inny/ wz7&5de/ ,es% wzorowy/ 4ra%e/3 k%6ry /nie
koc2a3 radzi si5 /nie3 zwierza /i si5 i po%ra*i ze /n$ 7ada' 7odzina/i3 ni7dy ,eszcze nie
napisa do /nie wi5ce, ni ,edn$ s%roniczk53 na,cz5#cie, za# &is% 4rz/i o3 %ak? (Koc2ana )ary3
wa#nie/ przy,ec2a3 w @a%2 peno &.dzi3 wszys%ko ,ak zwyk&e0 Tw6, oddany+0 Prawdziwie
/5ski s%y&0 Prawdziwie 4ra%erski &is%0
- Kiedy zna,d$ si5 da&eko od cae, rodziny - powiedziaa <anny3 czerwieni$c si5 na
/y#& o Wi&&ia/ie - po%ra*i$ pisa' d.7ie &is%y0
- Panna Price /a 4ra%a na /orz. - wy,a#ni Edward0 - -es% wspaniay/
koresponden%e/3 co kae ,e, s$dzi'3 i ,es%e#3 pani3 z4y% d&a nas s.rowa0
- 1a /orz.I W s.4ie -e7o Kr6&ewskie, )o#ci3 oczywis%a0
<anny wo&aa4y3 e4y in*or/ac,i .dzie&i Ed/.nd3 a&e e .parcie /i&cza3 zacz5a
opowiada'3 co ro4i ,e, 4ra%J 7os ,e, si5 oywi3 7dy /6wia o ,e7o zawodzie3 o
da&eko/orskic2 4azac23 w ,akic2 s%ac,onowa ,e7o okr5%3 a&e nie /o7a pows%rzy/a' ez
wspo/ina,$c3 i&e %o ,. &a% 7o nie widziaa0 Panna Craw*ord .prze,/ie yczya /. ,ak
na,szy4sze7o awans.0
- Czy wiesz co#3 pani3 o kapi%anie /e7o k.zynaI - spy%a Ed/.nd0
- Kapi%an )ars2a&&I Wnosz53 e /asz wie&. zna,o/yc2 w /arynarce0
- W#r6d ad/ira6w %ak3 a&e - %. zro4ia wynios$ /ink5 - niewie&e wie/ o &.dziac2
niszyc2 s%opni0 9ow6dcy wo,ennyc2 okr5%6w %o zapewne 4ardzo zacni &.dzie3 a&e nie s$ z
nasze, s*ery0 )o7a4y/ d.o powiedzie' o wie&. ad/iraac23 o nic23 ic2 4anderac23
nier6wno#ci ic2 pac oraz o ic2 zazdro#ciac2 i k6%niac20 )o75 %e pana zapewni'3 e3 o76&nie
4ior$c3 wszyscy 4y&i niedoceniani i wszyscy 4y&i o7ro/nie wykorzys%ywani0 9osy' si5
napa%rzya/ wszys%kic2 %yc2 Kon%r i Wice0 Ty&ko prosz5 /nie nie pode,rzewa' o
dowcipkowanie0
Ed/.nd spowania znow. i powiedzia kr6%ko?
- To sz&ac2e%ny zaw6d0
- Tak3 zaw6d ,es% do4ry pod dwo/a war.nka/i? e przyniesie /a,$%ek i e %en /a,$%ek
zos%anie rozwanie spoy%kowany0 A&e3 /6wi$c kr6%ko3 nie ,es% %o /o,a .&.4iona pro*es,a0
1ie przeds%awia /i si5 ni7dy w sy/pa%yczne, pos%aci0
Ed/.nd pod,$ znow. roz/ow5 o 2ar*ie i w nadziei na 7r5 odna&az znow.
przy,e/no#'0
Ty/czase/ pozos%a&i wci$ /6wi&i o /odernizac,i posiado#ci i pani Fran% nie /o7a
si5 pows%rzy/a'3 4y nie odwoa' si5 do 4ra%a3 c2o' 4y za,5%y pann$ -.&i$ @er%ra/0 - =enry3
/6, dro7i3 czy nie /asz nic do powiedzenia w %e, /a%eriiI Przecie sa/ ro4ie# . sie4ie d.e
z/iany3 a z %e7o3 co sysz5 o EQerin72a/3 %w6, do/ /oe rywa&izowa' z kady/ dwore/ w
An7&ii0 T5 posiado#' cec2owao wie&e na%.ra&ne7o pi5kna0 EQerin72a/3 ,akie nie7dy#
widziaa/3 %o 4ya doskonao#'? c.downy3 a7odny spadek %eren.3 przepi5kne drzewaM I&e
4y/ daa3 4y ,e znow. zo4aczy'M
- 1ie wyo4raa/ so4ie wi5ksze, przy,e/no#ci ,ak .sysze' %wo,e zdanie - odpar0 -
O4awia/ si5 ,ednak3 e przeya4y# pewnie zaw6d0 8zeczywis%o#' nie z7adzaa4y si5 z
%woi/ dzisie,szy/ wyo4raenie/0 >ewn5%rznie %o nie ,es% nic szcze76&ne7o - zd./iaa4y#
si53 ,aka %o niepozorna 4.dow&a0 -e#&i za# idzie o przer64ki3 niewie&e /iae/ do ro4o%y3 o
wie&e za /ao3 pra7n$4y/ /ie' na d.e, za,5cie0
- Tak 4ardzo ono pan. odpowiadaI - spy%aa -.&ia0
- O7ro/nie0 A&e przy na%.ra&nyc2 za&e%ac2 %eren.3 k%6re 4yy oczywis%e nawe% d&a
4ardzo /odyc2 ocz.3 niewie&e pozos%awao %a/ do zro4ienia3 %o%e w wynik. /oic2
ko&e,nyc2 decyz,i ,. w %rzy /iesi$ce po %y/3 ,ak doszede/ do peno&e%nio#ci3 EQerin72a/
4yo %y/3 czy/ ,es% dzisia,0 Eoye/ pro,ek%y w szko&e w Wes%/ins%erze3 nieco ,e /oe
z/ienie/ 45d$c w Ca/4rid7e3 a zrea&izowae/ /a,$c dwadzie#cia ,eden &a%0 Skonny ,es%e/
zazdro#ci' pan. 8.s2wor%2owi %e7o szcz5#cia3 ,akie ,eszcze /a przed so4$0 -a swo,e wasne
pokn$e/ ,edny/ 2a.s%e/0
- K%o /a 4ys%re oko3 %en szy4ko decyd.,e i szy4ko dziaa - s%wierdzia -.&ia0 - Pan.
ni7dy nie za4raknie za,5cia0 >a/ias% zazdro#ci' pan. 8.s2wor%2owi powinien 7o pan
wspo/6c swo,$ rad$0
Pani Fran%3 k%6ra .syszaa %e os%a%nie sowa3 7or$co i/ przy%akn5a3 przekonana3 e
nik% nie /oe wy/y#&i' nic &epsze7o ni ,e, 4ra%3 a e i s%arsza panna @er%ra/ zapa&ia si5 do
%e7o pro,ek%. i popara 7o3 %wierdz$c3 e ,e, zdanie/ o wie&e ,es% &epie, rozway' spraw5 z
przy,aci6/i i 4ezin%eresowny/i doradca/i ni %ak od raz. oddawa' wszys%ko w r5ce
pro*es,ona&is%y3 pan 8.s2wor%2 na%yc2/ias% poprosi3 4y pan Craw*ord .czyni /. zaszczy% i
wspo/67 7o sw$ rad$0
Pan Craw*ord na,pierw3 ,ak przys%ao3 zaprzeczy swoi/ ./ie,5%no#cio/3 nas%5pnie
za# o#wiadczy3 e ,es% na ,e7o .s.7i0 W6wczas pan 8.s2wor%2 spy%a3 czy pan Craw*ord nie
.czyni4y /. 2onor.3 przy,eda,$c do So%2er%on i zos%a,$c na noc3 a w%edy pani 1orris3
za.waywszy3 e o4ie sios%rzenice nie popiera,$ pro,ek%.3 k%6ry sprawi3 e pan Craw*ord
zos%anie i/ za4rany3 wniosa propozyc,5 poprawki0 - 1iew$%p&iwie pan Craw*ord c25%nie
po,edzie3 a&e cze/. nie /iao4y nas ,ec2a' wi5ce,I Cze/. nie /ie&i4y#/y zro4i' /ae,
wycieczkiI Wie&e %. ,es% os64 zain%eresowanyc2 paAski/i /ody*ikac,a/i3 dro7i panie
8.s2wor%23 k%6re pra7n5y4y na /ie,sc. .sysze' opini5 pana Craw*orda i k%6ryc2 zdanie
/o7o4y /ie' d&a pana pewn$ wa750 > /o,e, s%rony od dawna pra7n5 zoy' ponownie
wizy%5 %wo,e, dro7ie, /a%ce0 Ty&ko *ak%3 e nie /a/ wasnyc2 koni3 sprawia3 e/ 4ya do%$d
%ak opieszaa0 W %e, sy%.ac,i ,ednak /o7a4y/ po,ec2a' i posiedzie' par5 7odzin z pani$
8.s2wor%23 podczas 7dy pozos%a&i posz&i4y na spacer i wszys%ko .s%a&i&i3 a po%e/ /o7&i4y#/y
%. wr6ci' na p6:n$ ko&ac,5 a&4o %e z,e#' w So%2er%on3 ,e#&i4y %o odpowiadao paAskie, /a%ce3
a nas%5pnie od4y' /i$ powro%n$ prze,adk5 przy ksi5yc.0 S$dz53 e pan Craw*ord /674y
za4ra' o4ie /o,e sios%rzenice i /nie swoi/ wo&an%e/3 Ed/.nd po,ec2a4y wierzc2e/3 a
<anny zos%aa4y w do/.3 4y ci3 sios%ro3 do%rzy/a' %owarzys%wa0
Lady @er%ra/ nie z7osia zas%rzeeA3 a pozos%a&i spiesznie wyrazi&i c25' .dzia. w
wycieczce3 z wy,$%kie/ Ed/.nda3 k%6ry s.c2a3 a&e nie powiedzia ani sowa0
ROZDZIA VII
- 1o ,ak3 <anny3 co %eraz /y#&isz o pannie Craw*ordI - zapy%a nas%5pne7o dnia
Ed/.nd3 sa/ do4rze si5 nad %$ spraw$ zas%anowiwszy0 - -ak ci si5 wczora, spodo4aaI
- @ardzo000 o7ro/nie0 )io 4yo ,e, s.c2a'0 @awi /nie3 a poza %y/ ,es% %aka #&iczna3
e przy,e/nie na ni$ pa%rze'0
- )a w %warzy co# 4ardzo poci$7a,$ce7o0 O7ro/nie wy/owne rysy0 A&e czy w %y/3
co /6wia3 nie .derzyo ci5 co#3 co si5 wydao niewa#ciweI
- O %ak0 1ie powinna 4ya %ak /6wi' o swoi/ w.,.0 @ya/ 4ardzo zd./iona0 W.,3 .
k%6re7o przez %y&e &a% /ieszkaa i k%6ry3 4ez wz7&5d. na swo,e przywary3 ,es% %ak o7ro/nie
przywi$zany do ,e, 4ra%a3 %rak%.,e 7o3 powiada,$3 ,ak wasne7o syna0 To wpros% nie do wiary0
- Wiedziae/3 e zwr6cisz na %o .wa750 To 4yo 4ardzo na7anne - o7ro/nie
nies%osowne0
- I3 ,ak s$dz53 #wiadczyo o niewdzi5czno#ci0
- 1iewdzi5czno#' %o /ocne sowo0 1ie wie/3 czy %en w., zas.7.,e na ,e,
wdzi5czno#'3 a&e ,e7o ona niew$%p&iwie %akJ s$dz53 e panna Craw*ord 4$dzi3 powodowana
ar&iwo#ci$ swe7o szac.nk. d&a pa/i5ci cio%ki0 )a 4ardzo nie*or%.nn$ sy%.ac,50 Przy %ak
7or$cyc2 .cz.ciac2 i ywy/ .sposo4ieni. nie po%ra*i okaza' przywi$zania do cio%ki3 nie
rz.ca,$c przy %y/ cienia na Ad/iraa0 1ie .da,53 e wie/3 k%6re z nic2 %rze4a wini' za %e
niesnaski3 c2ocia pos%5powanie Ad/iraa w os%a%ni/ czasie kae racze, opowiedzie' si5 po
s%ronie ,e7o ony0 -es% ,ednak rzecz$ na%.ra&n$ i /i$3 e panna Craw*ord nie /oe si5
dopa%rzy' winy w cio%ce0 1ie /a/ ,e, %e7o za ze3 a&e .waa/3 e pos%5p.,e nies%osownie3
/6wi$c o %y/ p.4&icznie0
- Czy nie s$dzisz - powiedziaa po c2wi&i na/ys. <anny - e zarz.% nies%osowno#ci
/ona w is%ocie pos%awi' sa/e, pani Craw*ord3 4o' przecie %o ona wyc2owaa sios%rzenic50
1ie wpoia ,e, na&ene7o Ad/iraowi szac.nk.0
- To s.szna .wa7a0 Tak3 na&ey s$dzi'3 e 45dy sios%rzenicy s$ 45da/i cio%kiJ %o
.#wiada/ia czowiekowi3 ,ak wie&kie /iaa dezawan%ae0 S$dz5 ,ednak3 e po4y% w %y/
do/.3 w k%6ry/ /ieszka dzisia,3 do4rze ,e, zro4i0 Pani Fran% ,es% oso4$ posiada,$c$
nieskazi%e&ne /aniery0 O swoi/ 4racie panna Craw*ord /6wi z %ak .,/.,$cy/ a*ek%e/0
- Tak3 %y&e e /a /. za ze pisanie kr6%kic2 &is%6w0 )ao 4rakowao3 a 4ya4y/ si5
roze#/iaaJ nie /o75 ,ednak do4rze /y#&e' o przywi$zani. czy do4roci 4ra%a3 k%6ry nie ./ie
zada' so4ie %r.d. i napisa' porz$dne7o &is%. do sios%ry3 ,e#&i ,es% da&eko0 -es%e/ pewna3 e
Wi&&ia/ ni7dy 4y %ak wo4ec /nie nie pos%$pi3 w adne, sy%.ac,i0 I ,akie /iaa prawo
przyp.szcza'3 e %y nie pisa4y# d.7ic2 &is%6w3 7dy4y# wy,ec2aI
- Prawo ywe7o ./ys.3 <anny3 k%6ry c2wy%a wszys%ko3 co /oe /. pos.y' do
za4awienia sie4ie czy innyc2J %o dozwo&one3 ,e#&i %y&ko wo&ne od zo#&iwo#ci czy pros%ac%wa3
a %e7o zar6wno w wy7&$dzie3 ,ak o4e,#ci. panny Craw*ord nie /ona si5 dopa%rzy'J nie ,es%
ani zo#&iwa3 ani 2aa#&iwa3 ani w.&7arna0 -es% doskona&e ko4ieca3 z wy,$%kie/ %yc2
wypadk6w3 o k%6ryc2 /6wi&i#/y0 T. nie /ona ,e, .sprawied&iwi'0 8ad ,es%e/3 e /y#&isz o
%y/ %ak sa/o ,ak ,a0
)67 si5 spodziewa'3 e 45dzie /y#&aa podo4nie ,ak on3 .ksz%a%owa 4owie/ ,e,
./ys i zyska ,e, .cz.cieJ w %y/ ,ednak okresie i w %y/ przed/iocie zarysowaa si5
/o&iwo#' r6nic3 on 4owie/ skonny 4y zac2wyca' si5 pann$ Craw*ord3 co /o7o 7o
zaprowadzi' %a/3 dok$d <anny pod$y' za ni/ nie /o7a0 Erok panny Craw*ord nie /a&a0
Przywieziona 2ar*a .wyda%nia %y&ko .rod53 dowcip i 2./or /ode, panny3 k%6ra 7raa 4ardzo
c25%nie3 z o7ro/nie %warzowy/ prze,5cie/ i s/akie/3 a zawsze3 po kade, piosence3 /iaa
co# in%eres.,$ce7o do powiedzenia0 Ed/.nd 4ywa codziennie na p&e4anii3 4y si5
rozkoszowa' .&.4iony/ ins%r./en%e/3 zapraszany %a/ z dnia na dzieA3 da/a 4owie/ &.4ia
/ie' s.c2acza3 i %ak %o wkr6%ce weszo w zwycza,0
)oda da/a3 adna3 ywa3 z r6wnie e&e7anck$ 2ar*$3 siedz$ca przy por%*ene%rze
P
o%war%y/ na %rawnik o4ro#ni5%y krzewa/i o 4.,ny/3 &e%ni/ &is%owi.3 %o do#'3 4y pod4i' serce
kade7o /5czyzny0 Pora3 sceneria3 pie#A - wszys%ko skaniao k. wzr.szenio/ i
sen%y/en%o/0
1awe% pani Fran% ze swoi/ %a/4orkie/ do 2a*%. /iaa %. ro&5 do ode7rania3 %worz$c
2ar/oni,n$ cao#'3 a poniewa wszys%ko /a znaczenie3 kiedy 4.dzi si5 /io#'3 na&ey
r6wnie odno%owa' %ac5 z kanapka/i i pas%ora3 k%6ry ni/i cz5s%.,e0 Ed/.nd3 nie w754ia,$c
si5 w spraw5 i nie#wiado/3 k. cze/. z/ierza3 pod koniec %y7odnia 4y ,. po .szy
zakoc2any3 a na korzy#' da/y %rze4a powiedzie'3 e c2o' nie 4y #wia%owce/ ani s%arszy/
4ra%e/3 c2o' nie zna sz%.ki poc2&e4s%wa i nie zna,dowa rozrywki w /6wieni. o niczy/ -
zaczyna si5 ,e, podo4a'0 Cz.a3 e %ak ,es%3 c2o' si5 %e7o nie spodziewaa i nie 4ardzo
po%ra*ia zroz./ie'3 nie 4y 4owie/ /iy w pospo&i%y/ %e7o sowa znaczeni.3 nie 7ada 4y&e
cze7o3 nie prawi ko/p&e/en%6w3 ,e7o zdanie 4yo niewzr.szone3 a 7rzeczno#ci - spoko,ne i
niewysz.kane0 )oe w ,e7o szczero#ci3 powadze i nieza&eno#ci kry si5 ,aki# .rok3 k%6ry
panna Craw*ord ./iaa odcz.'3 c2o' nie ./iaa 7o so4ie .z/ysowi'0 >resz%$ niewie&e o %y/
/y#&aaJ c2wi&owo 4yo ,e, do4rze3 &.4ia 7o /ie' przy so4ie - i %y&e0
<anny nie /o7a si5 dziwi'3 e Ed/.nd cae przedpo.dnia sp5dza na p&e4aniiJ sa/a
c25%nie %e 4y %a/ posza3 a4y3 nie proszona i nie za.waona3 pos.c2a' 7ry na 2ar*ie0 Kiedy
za# wieczora/i o4ie rodziny rozdzie&ay si5 po zakoAczeni. spacer.3 nie dziwia si5 r6wnie3
e Ed/.nd .waa za s%osowne odprowadza' pas%orow$ i ,e, sios%r5 na p&e4ani53 podczas 7dy
pan Craw*ord odprowadza do do/. panie ze dwor.J .waaa ,ednak %5 wy/ian5 za wysoce
niekorzys%n$ i ,e#&i wieczore/ nie 4yo Ed/.nda3 k%6ry wasnor5cznie z/iesza4y d&a nie,
wino z wod$3 %o wo&aa ,. o4y' si5 4ez %e7o napi%k.0 Troszk5 ,$ dziwio3 e on /oe %y&e
7odzin sp5dza' z pann$ Craw*ord i nie dos%rze7a' wci$ nowyc2 #wiadec%w %e, sa/e,
przywary3 k%6r$ wcze#nie, 4y za.way3 a o k%6re, ona3 <anny3 nie /o7a zapo/nie'3 sysz$c
przy kady/ spo%kani. z .s% /ode, da/y .wa7i podo4ne, na%.ry3 no3 a&e %ak ,. 4yo0
Ed/.nd o7ro/nie &.4i roz/awia' z k.zynk$ o pannie Craw*ord3 a&e *ak%3 e nie wspo/inaa
wi5ce, o Ad/ira&e3 z.penie /. wys%arczy3 <anny za# nie /6wia /. o %y/3 co za.waya3
nie c2c$c si5 wyda' zo#&iwa0 Pierwsza prawdziwa przykro#'3 ,akie, doznaa z powod. owe,
panny3 zwi$zana 4ya z ,azd$ konn$3 k%6re, panna Craw*ord wkr6%ce po przy,e:dzie do
)ans*ie&d zapra7n5a si5 .czy'3 zac25cona przykade/ panien ze dwor.0 Ed/.nd3 w /iar5
rozwo,. ic2 zna,o/o#ci3 zacz$ ,$ do %e7o na/awia' i zaproponowa na pierwsze &ekc,e swo,$
spoko,n$ k&acz3 .waa,$c3 e w adne, s%a,ni nie /a wierzc26wki3 k%6ra 4y si5 &epie,
nadawaa d&a pocz$%k.,$ce, a/azonki0
Skada,$c %5 propozyc,5 nie za/ierza wyrz$dzi' na,/nie,sze, przykro#ci czy szkody
swo,e, k.zynce - nie /iaa s%raci' ani ,edne7o dnia ,azdy0 K&acz /iaa 4y' zaprowadzona na
p&e4ani5 p6 7odziny przed prze,adk$ <annyJ ona za# .syszawszy o %y/ pro,ekcie nie
pocz.a si5 z&ekcewaona3 wr5cz przeciwnie3 4ya wdzi5czna Ed/.ndowi3 e py%a,$ o
pozwo&enie0
Pierwsza &ekc,a przyniosa .znanie pannie Craw*ord3 a nie przyniosa szkody <anny0
Ed/.nd3 k%6ry przyprowadzi k&acz i 4y przy na.ce ,azdy o4ecny3 wr6ci z wierzc26wk$
p.nk%.a&nie3 ni/ ,eszcze <anny i s%ary3 7odny za.*ania s%an7re%3 ,e, %owarzysz na spacerac23
7dy ,e:dzia 4ez k.zynek3 7o%owi 4y&i r.szy'0 -. nas%5pna &ekc,a nie od4ya si5 %ak
niewinnie0 Pannie Craw*ord %ak o7ro/nie spodo4aa si5 ,azda3 e nie c2ciaa ,e, skoAczy'0
Dywa3 odwana i3 c2o' niewie&kie7o wzros%.3 /ocno z4.dowana3 4ya .rodzon$ a/azonk$J a
do czys%e,3 szczere, rado#ci3 ,ak$ ,e, dawa *izyczny wysiek3 co# pewno doc2odzio? %rosk&iwa
.wa7a i wskaz6wki Ed/.nda3 oraz przekonanie3 e 45d$c %ak po,5%n$ .czennic$3 .kaz.,e si5
&epsza od innyc2 przeds%awicie&ek swo,e, pciJ nie c2ciaa wi5c ze,#' z konia0 <anny czekaa3
6 Por%*ene%r Gz *ranc0 porte-fenetreH - okno si57a,$ce do podo7i3 czase/ za4ezpieczone zewn5%rzn$ 4a&.s%rad$
&.4 nisk$ kra%$3 c2arak%erys%yczne d&a arc2i%ek%.ry paacowe, R;II-RIR w0
7o%owa3 pani 1orris zacz5a ,$ a,a' za %o3 e ,eszcze nie wy,ec2aa i wci$ ani nie
/e&dowano3 e k&acz wr6cia3 ani Ed/.nd si5 nie pokazywa0 Wreszcie3 c2c$c ze,#' cio%ce z
ocz. i posz.ka' k.zyna - wysza na powie%rze0
O4a do/os%wa3 c2o' odda&one od sie4ie o niecae p6 /i&i3 4yy nawza,e/
niewidoczne3 &ecz po prze,#ci. pi5'dziesi5ci. ,ard6w od 76wne7o we,#cia /ona 4yo3 za
rozci$7a,$cy/ si5 dworski/ parkie/3 do,rze' p&e4ani5 i ,e, przy&e7o#ci na a7odny/
wz76rz. za wie,sk$ dro7$0 1a $ce p&e4ana <anny zo4aczya na%yc2/ias% cae %owarzys%wo -
Ed/.nda i pann5 Craw*ord3 ,ad$cyc2 konno s%rze/i5 w s%rze/i53 oraz pas%ora z on$ i pana
Craw*orda3 przy7&$da,$cyc2 si5 %e/. wraz z ki&ko/a c2opca/i s%a,enny/i0 Sprawia&i
wraenie 4ardzo zadowo&onyc2 - zain%eresowanyc2 ,edn$ %y&ko oso4$ - i 4ez w$%pienia
wesoyc23 7dy nawe% %.%a, doc2odziy ,$ #/iec2y0 A&e %e od7osy nie 4.dziy ,e, rado#ciJ
zd./iewao ,$3 e Ed/.nd /67 o nie, zapo/nie'3 i pocz.a .k.cie 46&.0 1ie /o7a
oderwa' ocz. od $ki3 nie /o7a si5 pows%rzy/a' od pa%rzenia na %o3 co si5 dzie,e0 > pocz$%k.
panna Craw*ord wraz ze swy/ %owarzysze/ okr$a&i3 s%5pe/3 roz&e7$ $k53 po%e/3 wyra:nie
z inic,a%ywy a/azonki3 przesz&i w k.sJ
<anny3 o4darzona 4o,a:&iw$ na%.r$3 zo4aczya ze zd./ienie/3 ,ak ona do4rze siedzi w
siod&e0 Po ki&k. /in.%ac2 s%an5&i0 Ed/.nd 4y %. przy nie,3 co# do nie, /6wi3 wyra:nie
dawa wskaz6wki3 ,ak powinna %rzy/a' wodze3 .,$ ,e, r5k5 - widziaa %o3 a /oe wyo4ra:nia
.z.peniaa %o3 cze7o nie /67 dosi57n$' wzrok0 1ie powinna si5 %e/. wszys%kie/. dziwi'?
c6 4ardzie, na%.ra&ne7o ni %o3 e Ed/.nd ,es% .czynny3 e da,e wszys%ki/ dowody swo,e,
do4rociI A&e d&acze7o %e pan Craw*ord nie oszcz5dzi /. *a%y7iI Przecie 4yo4y
wa#ciwsze3 e4y %o wszys%ko ro4i 4ra%3 a&e pan Craw*ord3 /i/o %e, wyc2wa&ane, pod
nie4iosa zacno#ci oraz ./ie,5%no#ci ,e:dzieckic23 na,wyra:nie, na niczy/ si5 nie zna i w
przeciwieAs%wie do Ed/.nda nie po%ra*i swo,e, do4roci okaza'0 1ieszcz5sna %a k&acz3 k%6ra
%eraz /.si podw6,nie pracowa'0 -e#&i zapo/niano o nie,3 o <anny3 %o przyna,/nie, na&eao
pa/i5%a' o 4iedne, k&aczy0
-e, a&e nad ni/i o4ie/a zeszy ,ednak na dr.7i p&an3 7dy zo4aczya3 e z7ro/adzeni
na $ce zaczyna,$ si5 rozc2odzi'3 a panna Craw*ord3 wci$ w siod&e3 w %owarzys%wie id$ce7o
pieszo Ed/.nda3 z/ierza do *.r%ki i przez dr6k5 do park.3 w ,e, kier.nk.0
Przes%raszya si53 e /oe si5 wyda' nie7rzeczna i niecierp&iwa3 r.szya wi5c k. ni/3
pra7n$c .nikn$' pode,rzeA0
- 9ro7a panno Price - zacz5a panna Craw*ord3 zna&azszy si5 na od&e7o#' 7os. -
przy,ec2aa/ oso4i#cie przeprosi' za %o3 e /.siaa# przeze /nie czeka' - a&e nie /a/ nic na
swo,e .sprawied&iwienie0 Wiedziaa/3 e ,es% p6:no i e pos%5p.,5 4ardzo na7annie3 i wa#nie
d&a%e7o3 ,e#&i aska3 /.sisz /i3 pani3 wy4aczy'0 Sa/o&.4s%wo %rze4a zawsze wy4acza'3
poniewa ,es% nie.&ecza&ne0
<anny odpowiedziaa 4ardzo .prze,/ie3 a Ed/.nd doda3 i ,es% przekonany3 e ,e, nie
spieszno3 ,ako e? - Pozos%a,e a nad%o czas.3 4y /o,a k.zyneczka po,ec2aa nawe% dwakro'
da&e, ni zazwycza, ,e:dzi3 pani za#3 ra%.,$c ,$ od wy,azd. p6 7odziny wcze#nie,3 oddaa# ,e,
%y&ko przys.753 7dy pokaz.,e si5 %roc25 c2/.r3 wi5c .pa 45dzie ,e, o wie&e /nie, dok.cza0
Pra7n$4y/3 a4y# %y3 pani3 nie odcz.a z/5czenia po %y/ wysik.0 Pra7n$4y/3 4y#
oszcz5dzia so4ie powro%ne7o spacer. do do/.0
- Oc23 4$d: pan pewny3 e nic /nie nie /5czy pr6cz %e7o3 e /.sz5 ze,#' z konia -
powiedziaa zeskak.,$c3 z ,e7o po/oc$3 z sioda0 - -es%e/ 4ardzo si&na0 Odcz.wa/
z/5czenie %y&ko w%edy3 7dy ro4i5 co#3 cze7o nie &.4i50 Panno Price3 za/ienia/ si5 z pani$
4ardzo niec25%nie3 a&e szczerze pani ycz5 /ie, prze,adki3 a ,.%ro c2ciaa4y/ .sysze'
sa/e do4re rzeczy o %y/ koc2any/3 c.downy/3 pi5kny/ zwierz5ci.0
>4&iy si5 %eraz do nic2 s%ary s%an7re%3 k%6ry do%$d czeka nieopoda& z wasny/
konie/3 podsadzi <anny na siodo i raze/ po,ec2a&i na spacer do inne, cz5#ci park.J 2./or
wca&e si5 /ode, pannie nie poprawi3 7dy3 o4e,rzawszy si5 przez ra/i53 zo4aczya %a/%yc2
dwo,e id$cyc2 w d6 s%ok.3 w kier.nk. wsi0 S%an7re% %e ,e, nie pocieszy swy/i .wa7a/i3
,aka %o z panny Craw*ord zdo&na a/azonka3 przy7&$da si5 4owie/ owe, &ekc,i ,azdy z nie/a&
r6wny/ co <anny zain%eresowanie/0
- Przy,e/nie widzie' da/53 k%6ra /a %akie serce do ,azdy /6wi0 - 1i7dy nie
widziae/ &epsze7o dosiad.0 Ani ,e, w 7owie si5 4a'0 Inacze, 4yo3 kiedy panienka
zaczynaa3 na Wie&kanoc 45dzie sze#' &a% %e/.0 Wie&ki @oe3 ,ak si5 panienka %rz5sa3 kiedy
sir T2o/as pierwszy raz posadzi panienk5 na konia0
W sa&onie r6wnie wynoszono pann5 Craw*ord pod nie4iosa0
O4ie panny @er%o/ 4ardzo wysoko oceniy ,e, wrodzon$ si5 i odwa75J podo4nie ,ak
one cieszya si5 konn$ ,azd$3 podo4nie ,ak one od raz. zacz5a doskona&e dawa' so4ie rad53
c2wa&iy ,$ wi5c z przy,e/no#ci$0
- Przekonana 4ya/3 e 45dzie do4rze ,e:dzi' - powiedziaa -.&ia0 - -es% ,ak .rodzona
do %e7o0 )a r6wnie zr5czn$ *i7.r5 ,ak ,e, 4ra%0
- Tak - przy%akn5a )aria0 - -es% %e3 podo4nie ,ak on3 pena werwy3 ener7iczna z
na%.ry0 Wyda,e /i si53 e ./ie,5%no#' ,azdy konne, /a wie&e wsp6&ne7o z ./ysowo#ci$0
Kiedy si5 rozc2odzi&i na spoczynek3 Ed/.nd spy%a <anny3 czy za/ierza nas%5pne7o
dnia ,e:dzi' konno0
- Sa/a nie wie/3 na pewno nie3 ,e#&i ci k&acz po%rze4na - odpowiedziaa0
- 1ie po%rze4.,5 ,e, d&a sie4ie - odpar - a&e ,e#&i kiedyko&wiek 45dziesz /iaa oc2o%5
zos%a' w do/.3 %o panna Craw*ord pewno rada 4y ,$ wzi$' na d.e, - kr6%ko /6wi$c na cae
przedpo.dnie0
C2ciaa4y po,ec2a' a na $ki 7ro/adzkie0 Pani Fran% opowiadaa ,e,3 ,aki s%a/%$d
pi5kny widok3 a ,a nie w$%pi53 e z konie/ so4ie poradzi0 A&e /ona %o zro4i' kade7o dnia0
@yo4y ,e, o7ro/nie przykro3 7dy4y /iaa ci pokrzyowa' p&any0 W is%ocie pos%$pia4y
4ardzo na7annie0 Ona ,e:dzi %y&ko d&a przy,e/no#ci - %y d&a zdrowia0
- -.%ro na pewno nie 45d5 ,e:dzia - powiedziaa <anny0 - Os%a%nio wie&e prze4ywaa/
na dworze i wo&aa4y/ zos%a' w do/.0 Wiesz3 e ,es%e/ ,. dos%a%ecznie si&na3 4y
spacerowa'0
Ed/.nd sprawia wraenie zadowo&one7o3 co /.siao ,e, wys%arczy' za pociec253 i
nas%5pne7o ranka od4y si5 spacer konny na $ki 7ro/adzkie0 Wzi5a w ni/ .dzia caa3 pr6cz
<anny3 /odzie3 k%6ra 4awia si5 doskona&e3 a wieczore/3 o/awia,$c prze,adk53
przeywaa swo,$ rado#' pow%6rnie0 > %akie7o .dane7o po/ys. rodzi si5 na o76 ko&e,ny i
wyprawa na $ki 7ro/adzkie sprawia3 e wszyscy /ie&i oc2o%5 na wycieczk5 r6wnie i w
nas%5pny/ dni.0
Ty&e ,es% innyc2 pi5knyc2 widok6w do pokazania i c2o' pan.,e %aki .pa3 wsz5dzie da
si5 do,ec2a' ,ak$# cienis%$ #ciek$0 )oda 7ro/adka zawsze so4ie zna,dzie ,ak$# cienis%$
#ciek50 W %en spos64 .pyn5y cz%ery nas%5pne przedpo.dnia3 podczas k%6ryc2 pokazywano
rodzeAs%w. Craw*ord oko&ic5 i na,pi5knie,sze w nie, zak$%ki0
Wszys%ko si5 znako/icie .kadaoJ sa/a rado#' i wese&e3 a .pa sprawia %y&e ak.ra%
przykro#ci3 4y /ona 4yo z przy,e/no#ci$ o nie, /6wi' - a do czwar%e7o dnia3 kiedy %o
c2/.ry przesoniy szcz5#cie ,edne, oso4y z %e7o 7rona0 @ya ni$ s%arsza panna @er%ra/0
Ed/.nd i -.&ia zos%a&i zaproszeni na ko&ac,5 do pas%oros%wa3 a ,$3 )ari53 po/ini5%o0
Eczynia %o pas%orowa3 4ez na,/nie,sze, ze, /y#&i3 przez wz7&$d na pana 8.s2wor%2a3
k%6re7o %roc25 wy7&$dano %e7o dnia we dworze3 a&e )aria .znaa %o za despek% i ,e, do4re
wyc2owanie zos%ao wys%awione na o7ro/n$ pr6453 kiedy w drodze do do/. /.siaa
.krywa' o4.rzenie i 7niew0 Poniewa za# pan 8.s2wor%2 nie przy,ec2a3 7niew wzr6s3 a
)aria nie /o7a nawe% zna&e:' .&7i3 okaz.,$c przy4ye/. swo,$ nad ni/ wyszo#'J /o7a
%y&ko pokazywa' swo,e 2./ory /a%ce3 cio%ce i k.zynce i za%r.' i/3 ,ak po%ra*ia3 ko&ac,5 i
deser0
)i5dzy dziesi$%$ i ,edenas%$ Ed/.nd i -.&ia wesz&i do sa&on. po przec2adzce na
#wiey/ wieczorny/ powie%rz.3 rado#ni i po7odni3 z.pene przeciwieAs%wo %rzec2
siedz$cyc2 w sa&onie paA3 )aria 4owie/ &edwie podniosa oczy znad ksi$ki3 &ady @er%ra/
nie/a& spaa3 a wydawao si53 e nawe% z/ieszana iry%ac,$ sios%rzenicy pani 1orris3 k%6ra
zadaa ki&ka py%aA na %e/a% ko&ac,i i nie o%rzy/aa od raz. odpowiedzi3 pos%anowia si5 nie
odzywa'0 Przez ki&ka pierwszyc2 /in.% 4ra% i sios%ra wyraa&i zac2wy% d&a pi5kna nocy i
7wiazd i nic inne7o ic2 nie in%eresowao3 &ecz 7dy nas%$pia pierwsza pa.za3 Ed/.nd
roze,rza si5 i spy%a?
- A&e 7dzie <annyI Czy posza spa'I
- 1ic /i o %y/ nie wiado/o - odpara pani 1orris0 - Przed c2wi&$ %. 4ya0
La7odny/ 7ose/3 k%6ry doszed ic2 z dr.7ie7o koAca 4ardzo d.7ie7o poko,.3
powiedziaa3 e ,es% na so*ie0 Pani 1orris zacz5a ,$ a,a'0
- To 4ardzo 7.pia sz%.czka3 <anny3 &eni.c2owa' cay wiecz6r na so*ie0 Cze/. %. z
na/i nie .si$dziesz i nie za,/iesz si5 czy/#3 %ak ,ak /yI -e#&i nie /asz wasne, ro46%ki3
/o75 ci co# da' z koszyka na 4iednyc20 -es% %en nowy perka&3 przyniesiony w zeszy/
%y7odni.3 &ey nie%kni5%y0 9oprawdy3 /ao /i 7rz4ie% nie p5k3 kiedy/ ro4ia z nie7o
wykro,e0 Powinna# si5 na.czy' /y#&e' o innyc2 i3 powiada/ ci3 %o ws%yd3 e4y %aka /oda
oso4a ci$7&e wy&e7iwaa si5 na so*ie0
1i/ zd$ya wy7osi' poow5 %yc2 s6w3 <anny wr6cia ,. na swo,e /ie,sce przy
s%o&ik. i pod,5a ro46%k53 a -.&ia3 w pyszny/ 2./orze po /iyc2 przeyciac2 dnia3 oddaa
k.zynce sprawied&iwo#'3 s%wierdza,$c?
- 9oprawdy3 cioci.3 /.sz5 powiedzie'3 e nik% w %y/ do/. nie siad.,e na so*ie %ak
rzadko3 ,ak <anny0
- <anny - odezwa si5 Ed/.nd3 przy7&$da,$c si5 ,e, .wanie - ,es%e/ przekonany3 e
/asz /i7ren50
1ie /o7a zaprzeczy'3 a&e powiedziaa3 e nie ,es% 4ardzo :&e0
- Tr.dno /i w %o .wierzy' - odpar0 - >4y% do4rze ci5 zna/0 Od dawna ci5 4o&iI
- >acz5o si5 %roc25 przed ko&ac,$0 To %y&ko %en .pa0
- Wyc2odzia# na dw6r w %en .paI
- Pewno3 e wyc2odzia - powiedziaa pani 1orris0 - C2cia4y#3 e4y siedziaa w do/.
w %aki pi5kny dzieAI Przecie wszyscy 4y&i#/y na dworze0 1awe% %wo,a /a%ka wysza na
przeszo 7odzin50
- Tak - przy%akn5a ,e, sios%ra3 k%6r$ os%ra repry/enda3 ,ak$ o%rzy/aa <anny3 cakie/
wyrwaa ze sn.0 - @ya/ przeszo 7odzin5 na dworze0 Siedziaa/ %rzy kwadranse w o7rodzie
kwia%owy/3 podczas 7dy <anny #cinaa r6e3 i zapewnia/ ci53 e 4yo 4ardzo przy,e/nie3
c2o' 4ardzo 7or$co0 W a&%anie /iaa/ do#' cienia3 a&e/ naprawd5 4ya w s%rac2. przed
powro%n$ dro7$ do do/.0
- <anny #cinaa r6eI
- Tak3 i o4awia/ si53 e %o os%a%nie w %y/ rok.0 @iedaczka0 -ake ,e, .pa /.sia
do&e7a'M A&e r6e ,. %ak rozkwi%y3 e nie /ona 4yo d.e, zw&eka'0
- 1ie 4yo inne, rady - 7os pani 1orris z/i5k nieco - a&e zada,5 so4ie py%anie3 czy %o
nie s%$d wzi5a si5 %a ,e, /i7rena3 sios%roI 1ic %ak a%wo nie powod.,e /i7reny ,ak s%anie i
sc2y&anie si5 w soAc.0 A&e na pewno do ,.%ra ,e, prze,dzie0 )oe daa4y# ,e, swo,e7o
aro/a%yczne7o oc%. - ,a wci$ zapo/ina/ napeni' /6, *&akonik0
- -. 7o dos%aa - powiedziaa &ady @er%ra/0 - )a 7o3 odk$d wr6cia po raz dr.7i z
%wo,e7o do/.0
- Co %akie7oI - zawoa Ed/.nd0 - 1ie %y&ko #cinaa r6e3 a&e i c2odziaI W %y/ .pa&e
sza przez cay park i %o dwa razyI 1ic dziwne7o3 e /a /i7ren50
Pani 1orris /6wia co# do -.&ii i nie dosyszaa0
- O4awiaa/ si53 e %o d&a nie, za wie&e - %./aczya &ady @er%ra/ - a&e kiedy r6e
4yy ,. #ci5%e3 %wo,a cio%ka c2ciaa ,e dos%a'3 no wi5c %rze4a ,e 4yo zanie#' do ,e, do/.0
- A&e czy /.siaa c2odzi' dwa razyI Czy %o 4yo r6o/ po%rze4neI
- 1ie3 a&e %rze4a ,e 4yo .oy' w 7o#cinny/ poko,. do s.szenia3 a <anny na
nieszcz5#cie zapo/niaa za/kn$' drzwi od poko,. na k&.cz i przynie#' %en k&.cz3 wi5c
/.siaa i#' ,eszcze raz0
Ed/.nd podni6s si5 i c2odzi po poko,.0
- I3 doprawdy3 nie /ona 4yo wysa' z %y/ po&ecenie/ ko7o# inne7o3 a nie <annyI
9oprawdy3 :&e %o zos%ao zaa%wione0
- 1ie wie/3 ,ak 4y /ona 4yo zaa%wi' %o inacze, - zawoaa pani 1orris3 nie /o7$c
d.e, .dawa' 7.c2e, - c2y4a e4y/ ,a sa/a posza3 a przecie nie /o75 4y' w dw6c2
/ie,scac2 naraz0 Wa#nie w %y/ czasie roz/awiaa/ z pane/ Freene/ o /&eczarce %wo,e,
/a%ki3 na ,e, pro#453 i o4iecaa/ -o2nowi Froo/owi3 e napisz5 w sprawie ,e7o syna do pani
-e**eries3 a %en 4iedak czeka ,. na /nie od p6 7odziny0 1aprawd53 nie /y#&53 4y /i
k%oko&wiek /67 zarz.ci'3 e si5 oszcz5dza/3 a&e nie /o75 ro4i' wszys%kie7o naraz0 A ,e#&i
idzie o %o3 e przesza si5 d&a /nie do /o,e7o do/.3 %o' przecie nie da&e, %a/ ,ak 'wier' /i&i
i nie /y#&53 e4y %o 4ya nierozs$dna pro#4a z /o,e, s%rony0 -ake cz5s%o wydep%.,5 %5 dro75
%rzy razy dziennie3 rano i wieczore/3 w deszcz i w po7od53 i nie narzeka/0
- C2cia4y/3 e4y <anny /iaa c2o' w poowie %akie zdrowie3 ,ak ciocia0
- Fdy4y <anny /iaa re7.&arny r.c2 na #wiey/ powie%rz.3 %o nie .&e7a4y %ak
szy4ko .paowi0 Od dawna ,. nie ,e:dzia konno3 a ,es%e/ przekonana3 e ,ak nie ,e:dzi3 %o
powinna c2odzi'0 Fdy4y przed%e/ ,e:dzia3 %o nie prosia4y/ ,e, o %5 przys.750 A&e
/y#&aa/3 e do4rze ,e, %o zro4i po %y/ sc2y&ani. si5 nad r6a/i3 4o po %aki/ z/5czeni. nic
nie po/a7a &epie, ,ak spacer3 i c2o' soAce prayo3 wca&e nie 4yo %ak 4ardzo 7or$co0 )i5dzy
na/i /6wi$c3 Ed/.ndzie - %. spo,rzaa znacz$co na ,e7o /a%k5 - powode/ wszys%kie7o
/.siao 4y' %o #cinanie r6 i /i%r5enie czas. w o7rodzie kwia%owy/0
- O4awia/ si53 e %o rac,a - przy%akn5a ,e, o wie&e 4ardzie, prawdo/6wna sios%ra0 -
O4awia/ si5 4ardzo3 e wa#nie w%edy dos%aa /i7reny3 4o doprawdy %en .pa /67 kade7o
zwa&i' z n670 -a &edwo 7o /o7a/ wy%rzy/a'0 9oprawdy3 %o 4yo nie/a& ponad /o,e siy
siedzie' i woa' na /opsika3 e4y nie 4ie7a po ra4a%ac20
Ed/.nd nie odzywa si5 wi5ce, do o4. paA3 %y&ko podszed do 4oczne7o s%o.3 na
k%6ry/ s%aa ,eszcze %aca ko&acy,na3 na&a kie&iszek /adery3 przyni6s <anny i z/.si ,$3 4y
wypia ,ak na,wi5ce,0 C25%nie 4y od/6wia3 a&e zy3 wywoane na,r6nie,szy/i e/oc,a/i3
sprawiy3 e a%wie, ,e, 4yo przekn$' wino ni powiedzie' sowo0
C2o' ziry%owany na /a%k5 i cio%k53 Ed/.nd 4ardzie, 4y zy na sa/e7o sie4ie0 Winien
4y zanied4ania 7orsze7o ni wszys%ko3 co zro4iy0 1ie doszo4y do %e7o3 7dy4y pa/i5%ano o
<anny3 a przecie pozos%awaa przez cz%ery dni sa/a3 4ez /o&iwo#ci na&ey%e7o r.c2. na
powie%rz.3 i /.siaa spenia' $dania nieroz./nyc2 cio%ek0
>e ws%yde/ /y#&a3 e przez cae cz%ery dni nie /o7a ,e:dzi' konno i /ocno
pos%anowi3 e c2o' przykro /. 45dzie poz4awi' pann5 Craw*ord przy,e/no#ci3 podo4na
sy%.ac,a wi5ce, si5 nie pow%6rzy0
<anny posza do 6ka z serce/ r6wnie prze,5%y/3 ,ak pierwsze7o wieczora po
przy,e:dzie do )ans*ie&d0 >apewne s%an ,e, .cz.' r6wnie przyczyni si5 do /i7reny3 7dy od
ki&k. dni /iaa #wiado/o#'3 e ,es% zanied4ywana3 i wa&czya z roz7oryczenie/ i zazdro#ci$0
Sk.&ona na so*ie3 7dzie si5 skrya przed c.dzy/ wzrokie/3 cz.a3 e serce 4o&i ,$ o wie&e
4ardzie, ni 7owa3 a po na7e, od/ianie3 spowodowane, ycz&iwo#ci$ Ed/.nda3 nie
wiedziaa3 co ze so4$ pocz$'0
ROZDZIA VIII
-. nas%5pne7o dnia <anny zacz5a ponownie ,e:dzi' konno3 a e ranek 4y /iy i
#wiey3 a .pa ze&a3 Ed/.nd &iczy3 e k.zynka wkr6%ce nadro4i .szczer4ek na zdrowi. i
zapo/ni o przykro#ci0 Pod ,e, nieo4ecno#' przy,ec2a pan 8.s2wor%23 %owarzysz$cy /a%ce3
k%6ra c2ciaa okaza' i/ szcze76&n$ 7rzeczno#'3 prosz$c3 4y wprowadzono w ycie pro,ek%
wizy%y w So%2er%on3 .oony przed dwo/a %y7odnia/i3 a po%e/ odoony3 poniewa nie 4yo
,e, w do/.0 Pani 1orris i ,e, sios%rzenice 4ardzo si5 z %e7o .cieszyy3 wy4rano wi5c i
.z7odniono nieda&eki %er/in3 pod war.nkie/3 e 45dzie odpowiada pan. Craw*ordowi0
)ode da/y nie zapo/niay o pos%awieni. %e7o war.nk. i3 c2o' pani 1orris c25%nie
przy,5a4y zaproszenie w i/ieni. /ode7o czowieka3 nie c2ciay ani podo4ne, swo4ody
apro4owa'3 ani pode,/owa' ryzyka0 Wreszcie3 po .wadze rz.cone, przez s%arsz$ pann5
@er%ra/3 pan 8.s2wor%2 zroz./ia3 e na,pro#cie, 45dzie p6,#' zaraz na p&e4ani53 zoy'
pan. Craw*ordowi wizy%5 i zapy%a'3 czy #roda 45dzie /. odpowiadaa3 czy nie0
1i/ zd$y wr6ci'3 przysza pas%orowa Fran% z pann$ Craw*ord0
@yy od ,akie7o# czas. na spacerze i nadeszy inn$ dro7$3 d&a%e7o nie spo%kay pana
8.s2wor%2a3 wyraziy ,ednak ko,$c$ nadzie,53 i zas%anie on pana Craw*orda w do/.0
Wspo/niano3 rzecz ,asna3 o pro,ekcie ,azdy do So%2er%on0 W 7r.ncie rzeczy %r.dno 4yo
/6wi' o czy/ko&wiek inny/3 7dy pani 1orris /iaa o7ro/n$ oc2o%5 na %5 wypraw53 pani
8.s2wor%2 za#3 n.dnawa3 .prze,/a3 cere/onia&na da/a3 k%6ra nie /iaa do powiedzenia nic
is%o%ne7o3 c2y4a e %yczyo %o ,e, i ,e, syna3 nie przes%awaa3 /a,$c na,&epsze in%enc,e3 na&e7a'3
4y &ady @er%ra/ wzi5a .dzia w owe, eskapadzie0 Lady @er%ra/ nie przes%awaa od/awia'3
a&e e czynia %o w spos64 de&ika%ny3 pani 8.s2wor%2 .waaa3 e da/a w 754i d.szy pra7nie
,ednak ,ec2a'3 a wreszcie pani 1orris wy/ownie, i 7o#nie, wy,a#nia3 ,ak rzecz /a si5
naprawd50
- To z4y% wie&ka *a%y7a d&a /o,e, sios%ry3 zapewnia/ dro7$ pani$3 e naprawd5 z4y%
wie&ka *a%y7a0 Przecie %o dziesi5' /i& %a/ i dziesi5' z powro%e/0 ).sisz3 pani3 %y/ raze/
wy4aczy' /o,e, sios%rze i przy,$' nasze dwie koc2ane panny i /nie3 a&e 4ez nie,0 So%2er%on %o
,edyne %ak od&e7e /ie,sce3 do k%6re7o c2ciaa4y ,ec2a'3 a&e wierza, /i3 pani3 %o nie/o&iwe0
1ie zos%anie sa/a3 <anny Price do%rzy/a ,e, %owarzys%wa3 wi5c wszys%ko 45dzie ,ak %rze4a0
-e#&i idzie o Ed/.nda3 %o ,ako e 7o %. nie /a3 z przy,e/no#ci$ przy,/.,5 zaproszenie
w ,e7o i/ieni.0 )oe ,ec2a' konno0
Pani 8.s2wor%2 /.siaa po7odzi' si5 z *ak%e/3 e &ady @er%ra/ nie przy,edzie3 i
pozos%ao ,e, %y&ko wyrazi' .4o&ewanie0 @rak %owarzys%wa &ady @er%ra/ %o niepowe%owana
s%ra%a0 Pra7n5a4y r6wnie powi%a' w So%2er%on %5 /od$ da/53 pann5 Price3 ona nie
odwiedzaa ic2 ,eszcze3 a szkoda3 4y nie zo4aczya dwor.0
- O7ro/nie pani .prze,/a3 niesyc2anie .prze,/a - odpara pani 1orris - a&e ,e#&i idzie
o <anny3 %o ona 45dzie /iaa ,eszcze wie&e okaz,i do o4e,rzenia So%2er%on0 Ty&e /a czas.
przed so4$M Ty/ raze/ nie /a /owy3 e4y po,ec2aa0 Lady @er%ra/ nie /oe si5 4ez nie,
o4y'0
- Oc23 %ak3 nie da/ so4ie rady 4ez <anny0
Pani 8.s2wor%23 przekonana3 i kady c2cia4y o4e,rze' So%2er%on3 o4,5a nas%5pnie
zaproszenie/ pann5 Craw*ord3 a pas%orowa Fran%3 k%6ra3 za/ieszkawszy w %e, oko&icy3 nie
zadaa so4ie %r.d.3 4y zoy' wizy%5 pani 8.s2wor%23 sa/a .prze,/ie od/6wia zaproszeni.3
&ecz c25%nie powi%aa /o&iwo#' sprawienia przy,e/no#ci sios%rze0 Po odpowiednic2
na/owac2 i perswaz,ac2 )ary wyrazia z7od50 Pan 8.s2wor%2 wr6ci z p&e4anii z
po/y#&ny/i wiado/o#cia/i3 a Ed/.nd przyszed ak.ra% na czas3 4y si5 dowiedzie' o
p&anac2 na #rod53 odprowadzi' pani$ 8.s2wor%2 do powoz.3 a dwie panie do poowy dro7i
przez park0
W poko,. #niadaniowy/ zas%a po powrocie pani$ 1orris3 k%6ra nie /o7a si5
zdecydowa'3 czy si5 cieszy' z przy$czenia panny Craw*ord do ic2 %owarzys%wa3 czy nie3
7dy w wo&ancie ,e, 4ra%a /oe z4rakn$' /ie,sca0 O4ie panny @er%ra/ wy#/iay %e
niepoko,e3 zapewnia,$c3 e w wo&ancie doskona&e z/ieszcz$ si5 cz%ery oso4y3 nie /6wi$c ,.
o ko:&e3 na k%6ry/ /oe o4ok pana Craw*orda .si$#' ,eszcze ,edna0
- Cze/. - zapy%a Ed/.nd - korzys%a' z po,azd. pana Craw*orda a&4o %e %y&ko z ,e7o
po,azd.0 Cze/. nie wzi$' powoz. /a/yI Kiedy przed ki&ko/a dnia/i po raz pierwszy
wspo/niano o %y/ pro,ekcie3 nie /o7e/ po,$'3 cze/. na rodzinn$ wizy%5 nie /ie&i4y#/y
,ec2a' rodzinny/ powoze/0
- Co %akie7oI - zakrzykn5a -.&ia0 - Cisn$' si5 przy %akie, po7odzie w powozie3 kiedy
/oe/y siedzie' w wo&ancieM 1ie3 4raciszk. koc2any3 nic z %e7o0
- Poza %y/ - dodaa )aria - wie/3 e pan Craw*ord ,es% przekonany3 e nas 45dzie
wi6z0 1a pewno przy,$ za o4ie%nic5 %o3 co#/y %. przed%e/ /6wi&i0
- W doda%k.3 /6, dro7i - ozna,/ia pani 1orris - 4ranie dw6c2 powoz6w3 kiedy ,eden
wys%arczy3 %o doprawdy z45dne zawracanie 7owy0 A /i5dzy na/i /6wi$c3 s%an7re% nie
4ardzo &.4i dro7i do So%2er%on3 zawsze narzeka3 e na %yc2 w$skic2 dr6kac2 &akier si5
drapie3 a nie c2cie&i4y#/y przecie3 e4y koc2any sir T2o/as po powrocie do do/. zna&az
podrapany &akier na swoi/ powozie0
- To nie na,adnie,szy pow6d3 e4y 4ra' wo&an% pana Craw*orda - za.waya )aria -
a&e rzecz w %y/3 e Wi&coS %o s%ary 7.piec i nie ./ie powozi'0 85cz53 e w #rod5 nie
45dzie/y /ie&i adnyc2 kopo%6w z w$ski/i dr6ka/i0
- Przyp.szcza/3 e ,azda na ko:&e wo&an%. nie /oe 4y' niewy7od$ ani przykro#ci$ -
/6wi da&e, Ed/.nd0
- Przykro#ci$M - zd./iaa si5 )aria0 - O,e,3 pewno wszyscy 45d$ .waa&i3 e %o
na,&epsze /ie,sce0 Dadne /. nie dor6wna3 ,e#&i idzie o /o&iwo#' o7&$dania oko&icy0 Pewno
panna Craw*ord 45dzie c2ciaa sa/a ,ec2a' na ko:&e0
- Wo4ec %e7o nie /oe 4y' adnyc2 przeszk6d3 4y <anny po,ec2aa z wa/iJ na pewno
zna,dzie si5 d&a nie, /ie,sce0
- <annyI - pow%6rzya pani 1orris0 - A&e /6, dro7i3 ona w o76&e nie wc2odzi w 7r50
>os%a,e z cio%k$0 Powiedziaa/ %o pani 8.s2wor%20 1ie oczek.,$ ,e, w So%2er%on0
- >apewne - zwr6ci si5 Ed/.nd do /a%ki - od/awia,$c <anny wy,azd. do So%2er%on3
nie powodowaa si5 /a/a adny/ inny/ wz7&5de/ pr6cz wasne, wy7ody0 Fdy4y /o7a si5
/a/a 4ez nie, o4y'3 %o nie c2ciaa4y ,e, za%rzy/ywa' w do/.3 prawdaI
- Oczywis%a3 a&e3 widzisz3 ,a si5 nie /o75 4ez nie, o4y'0
- @5dzie /a/a /o7a3 ,e#&i ,a z /a/$ zos%an53 a %o wa#nie za/ierza/ zro4i'0
1a %e sowa podni6s si5 o76&ny krzyk0
- Tak - ci$7n$0 - 1ie /a adne, po%rze4y3 4y/ ,ec2a3 i za/ierza/ pozos%a' w do/.0
<anny c2ce zo4aczy' So%2er%on0 Wie/3 e 4ardzo %e7o pra7nie0 1iecz5s%o /iewa %e7o rodza,.
przy,e/no#ci i ,es%e/ pewny3 e /a/a rada 45dzie ,e, %5 przy,e/no#' sprawi'0
- O3 %ak3 45d5 4ardzo rada3 ,e#&i ciocia nie /a adnyc2 zas%rzeeA0
Pani 1orris /iaa na podor5dzi. ,edyne zas%rzeenie3 ,akie si5 ,eszcze /o7o os%a'3 %o
/ianowicie3 e3 prak%ycznie 4ior$c3 zapewni&i pani$ 8.s2wor%23 i <anny nie /oe ,ec2a' i e
,e#&i ,$ za4ior$3 %o 45dzie wy7&$dao 4ardzo dziwnie3 co ona oso4i#cie .waa za %r.dno#' nie
do pokonania0 To 4y doprawdy niesyc2anie dziwnie wy7&$dao0 @yo4y %o #wiadec%wo 4rak.
szac.nk.3 7ranicz$ce nie/a& z okazanie/ &ekcewaenia pani do/.3 k%6re, 7rzeczno#' i do4re
/aniery /o7$ s.y' za niedo#ci7y wz6r3 %o%e ona3 pani 1orris3 nie ,es% w s%anie na %o
przys%a'0 Pani 1orris nie koc2aa <anny i ni7dy nie cz.a po%rze4y sprawiania ,e,
przy,e/no#ci3 %y/ raze/ ,ednak sprzeciw wo4ec Ed/.nda wynika 4ardzie, z przywi$zania
do wasne7o pro,ek%.3 poniewa 4y %o ,e, wasny pro,ek%3 ni z cze7oko&wiek inne7o0 Wy,azd
4y3 ,e, zdanie/3 #wie%nie zap&anowany i kada z/iana /oe /. %y&ko wy,#' na 7orsze0
Kiedy wi5c Ed/.nd powiedzia - 7dy 7o dop.#cia do 7os. - e nie po%rze4.,e si5 /ar%wi' z
powod. pani 8.s2wor%23 7dy on3 odprowadza,$c da/5 do 2a&&.3 skorzys%a z okaz,i i
wspo/nia3 i panna Price zapewne zna,dzie si5 w ic2 %owarzys%wie3 na co o%rzy/a wa#ciwe
zaproszenie d&a <anny - pani 1orris 4ya z4y% za7niewana3 4y si5 wyco*a' z do4r$ /in$3 i
powiedziaa %y&ko? - 9oskona&e3 doskona&e3 prosz5 4ardzo3 r643 co c2cesz3 /nie %o nic nie
o4c2odzi0
- To si5 wyda,e 4ardzo dziwne - za.waya )aria - e4y# %y /ia zos%awa' w do/.
za/ias% <anny0
- Powinna ci 4y' 4ardzo wdzi5czna - dodaa -.&ia i z %y/i sowy wysza z poko,.3
#wiado/a3 e powinna 4ya sa/a si5 zao*iarowa' w %e, sy%.ac,i0
- Wdzi5czno#' <anny 45dzie s%osowna do okaz,i - odpar kr6%ko Ed/.nd3 .cina,$c
spraw50
Wdzi5czno#' <anny3 7dy si5 o wszys%ki/ dowiedziaa3 okazaa si5 wi5ksza ni ,e,
rado#'0 Przy,5a do4ro' Ed/.nda ze wzr.szenie/3 a nawe% wi5ce, ni wzr.szenie/3 z cze7o
on3 nie#wiado/ ,e, cz.e7o przywi$zania3 nie /67 so4ie zdawa' sprawy0 To3 e wyrzek si5
d&a nie, przy,e/no#ci3 sprawiao ,e, przykro#'3 a %o3 e 7o nie 45dzie w So%2er%on3 za%r.wao
rado#' z o7&$dania dwor.0
>a nas%5pny/ spo%kanie/ o4a %owarzys%wa - i %o ze dwora3 i z p&e4anii - zna&azy
ko&e,ne rozwi$zanie3 k%6re zos%ao przez wszys%kic2 przy,5%e z zadowo&enie/0 Pani Fran%
zao*iarowaa si5 %owarzyszy' %e7o dnia &ady @er%ra/ w zas%5ps%wie ,e, syna3 pas%or za# /ia
si5 przy$czy' do paA na ko&ac,i0 Lady @er%ra/ 4ardzo si5 %en pro,ek% spodo4a3 a /ody/
panno/ na%yc2/ias% wr6ci 2./or0 1awe% Ed/.nd wdzi5czny 4y za rozwi$zanie3 k%6re
przywracao /. .dzia w wyprawie0 Pani 1orris .znaa po/ys za wspaniay3 /iaa 7o
zresz%$ na cz.4k. ,5zyka i c2ciaa i/ wa#nie powiedzie'3 %y&ko e .4ie7a ,$ pas%orowa0
Po7oda w #rod5 4ya pi5kna3 zaraz po #niadani. pod,ec2a wo&an%e/ pan Craw*ord3
wioz$c sios%ry3 a poniewa %owarzys%wo 4yo 7o%owe3 nie pozos%awao nic inne7o3 ,ak %y&ko3
4y pani Fran% wysiada3 a pozos%a&i wsied&i0 )ie,sce nad /ie,sca/i3 4.dz$cy zawi#' kozio3
pozyc,a 2onorowa3 pozos%awao wo&ne0 Ko/. przypadnie %o szcz5#cie w .dzia&eI Fdy kada
z panien @er%ra/ zas%anawiaa si53 ,ak4y ,e %. za,$'3 s%warza,$c przy %y/ odpowiednio
przekon.,$ce pozory3 e wy#wiadcza 7rzeczno#' pozos%ay/3 spraw5 rozs%rzy7n5a
wysiada,$ca z wo&an%. pas%orowa? - -es% was pi5cioro3 wi5c ,edno powinno si$#' z =enry/3 a
e /6wia# niedawno3 -.&io3 i c2ciaa4y# si5 na.czy' powozi'3 /y#&53 e nadarza si5 okaz,a3
4y# wzi5a &ekc,50
Szcz5sna -.&iaM 1ieszcz5sna )ariaM Pierwsza w ,edne, c2wi&i zna&aza si5 na ko:&e3
dr.7a3 pon.ra i z7n54iona3 wsiada do wn5%rza po,azd.0 8.szy&i3 e7nani na,&epszy/i
yczenia/i dw6c2 pozos%a,$cyc2 da/ i szczekanie/ /opsa w ra/ionac2 swo,e, pani0
9ro7a wioda przez /a&ownicz$ oko&ic53 a <anny3 k%6ra ni7dy nie wyp.szczaa si5 na
da&sze prze,adki3 wkr6%ce zna&aza si5 na nie znany/ %erenie i z rado#ci$ przy7&$daa si5
wszys%kie/.3 co nowe i pi5kne0 8zadko ,$ wci$7ano do o76&ne, roz/owy3 a&e wca&e %e7o nie
aowaa0 Wasne /y#&i i re*&eks,e 4yy ,e, zazwycza, na,&epszy/ %owarzys%we/3 o7arniaa
wi5c wzrokie/ kra,o4raz3 &.s%rowaa 4ie7 dr673 r6norodno#' 7&e43 s%an zaawansowania
niw3 c2a%y3 4ydo3 dzieci i %e o4serwac,e sprawiay ,e, o7ro/n$ przy,e/no#'J wi5ksz$
/o7a4y /ie' %y&ko dzie&$c si5 ni/i z Ed/.nde/0
1a %y/ po&e7ao ,edyne podo4ieAs%wo $cz$ce ,$ z siedz$c$ o4ok da/$J pod kady/
inny/ wz7&5de/ panna Craw*ord r6nia si5 od nie, 7r.n%ownie0 1ie /iaa nic z de&ika%no#ci
s/ak.3 /y#&i i .cz.'3 ,akie cec2oway <annyJ widziaa przyrod53 przyrod5 /ar%w$3 nie
widz$c nicze7o naprawd5J ,e, zain%eresowanie sk.piao si5 na /5czyznac2 i ko4ie%ac23 ,e,
./ie,5%no#ci - na wszys%ki/3 co &ekkie i za4awne0 @yy ,ednak ,edne, /y#&i3 7dy o7&$day si5
za Ed/.nde/ na kady/ pros%y/ odcink. dro7i ci$7n$ce, si5 za ni/i &.4 %e 7dy ,e:dziec
wys*orowa si5 przy pod,edani. na wi5ksze ,akie# wz76rze - w6wczas3 i %o nie raz3 z o4.
.s% wyrywao si5 ,ednocze#nie? (O3 ,es%+0
Siede/ pocz$%kowyc2 /i& podr6y nie sprawiao s%arsze, pannie @er%ra/ szcze76&ne,
przy,e/no#ciJ perspek%yw5 za/ykay ,e, sy&we%ki pana Craw*orda i /odsze, sios%ry
siedz$cyc2 o4ok sie4ie3 po7r$onyc2 w wesoe, roz/owie0 Iry%owaa si5 nie.s%annie3 widz$c
czy %o ,e7o wy/owny pro*i&3 kiedy zwraca si5 z .#/iec2e/ do -.&ii3 czy %o sysz$c #/iec2
sios%ry3 &ecz do4re wyc2owanie nakazywao ,e, %./i' iry%ac,50 -.&ia3 odwraca,$c si5 do nic23
.kazywaa rozradowan$ 4.zi53 a 7dy si5 z czy/# zwracaa3 w 7osie ,e, 4rz/iao
.szcz5#&iwienie? widok /a c.downy3 oc23 e4y wszyscy /o7&i %. siedzie'3 i%d0 - &ecz ,edyna
propozyc,a za/iany /ie,sca/i skierowana 4ya do panny Craw*ord i nie 4rz/iaa
szcze76&nie zac25ca,$co? - -aka si5 %eraz o%worzya szeroka perspek%ywaM C2ciaa4y/3 e4y#3
pani3 .siada na /oi/ /ie,sc.3 a&e wie/3 e %e7o nie zro4isz3 c2o'4y/ nie wie/ ,ak na&e7aa
- i panna Craw*ord nie zd$ya nawe% odpowiedzie'3 7dy ,ec2a&i ,. szparko naprz6d0
Kiedy w,ec2a&i w oko&ice na&e$ce ,. do So%2er%on3 sy%.ac,a zacz5a sprzy,a' s%arsze,
pannie @er%ra/3 k%6ra3 /ona 4y powiedzie'3 7raa na dw6c2 *or%epianac2? ywia .cz.cia
r.s2wor%2owe i craw*ordowe3 a w oko&icac2 So%2er%on %e pierwsze okazay si5 si&nie,sze0
Pozyc,a pana 8.s2wor%2a 4ya ,e, pozyc,$0 Kiedy /6wia pannie Craw*ord? - Te any %o ,.
So%2er%on - a&4o rz.caa nied4a&e3 e - zda,e si53 %e wszys%kie 7r.n%a po o4. s%ronac2 dro7i
na&e$ do pana 8.s2wor%2a - cz.a3 ,ak w ,e, serc. wz4iera .niesienie3 a przy,e/no#'
wzras%aa w /iar5 z4&iania si5 do znako/i%e, rezydenc,i3 s%are, dworskie, siedzi4y rodowe, z
wsze&ki/i prawa/i wynika,$cy/i z posiadania kronik dworskic2 i rady dwor.0
- Teraz nie 45dzie ,. wy4ois%yc2 dr673 panno Craw*ord3 przykro#ci si5 skoAczyy0
8esz%a dro7i ,es% %aka3 ,ak 4y' powinna3 pan 8.s2wor%2 ,$ zro4i po odziedziczeni.
/a,5%no#ci0 T. zaczyna si5 wioska0 Te c2a%y %o doprawdy ws%yd0 Wiea ko#cie&na .waana
,es% za wy,$%kowo adn$0 8ada ,es%e/3 e ko#ci6 nie &ey %ak 4&isko dwor.3 ,ak %o 4ywa w
wie&. s%aryc2 siedzi4ac20 9zwony /.sz$ 4y' s%raszny/ .%rapienie/0 P&e4ania000 wy7&$da
cakie/ sc2&.dnie3 a p&e4an i ,e7o ona %o3 ,ak sysz53 4ardzo przyzwoici &.dzie0 A %o
przy%.ki3 z4.dowane przez ko7o# z rodziny0 1a prawo do/ rz$dcy3 podo4no 4ardzo
porz$dny czowiek0 Teraz do,eda/y do por%ierni przy 4ra/ie3 a&e /a/y ,eszcze /i&5 dro7i
przez park0 > %e7o koAca3 ,ak wida'3 nie wy7&$da %o szpe%nie3 ,es% %roc25 pi5knyc2 drzew3 a&e
do/ /a okropne pooenie0 -edzie si5 p6 /i&i w d6 s%ok.3 doprawdy %o wie&ka szkoda3 4o
7dy4y pod,azd 4y adnie,szy3 dw6r nie wy7&$da4y %ak :&e0
Panna Craw*ord nie szcz5dzia zac2wy%6wJ od7adywaa3 co cz.,e panna @er%ra/3 i
wzi5a so4ie za p.nk% 2onor.3 4y si5 do %e7o zadowo&enia ,eszcze przyczyni'0 Pani 1orris
4ya pena .niesieA i o7ro/nie wy/owna3 a nawe% <anny zna&aza sowa podziw.3 k%6ryc2
s.c2ano z przy,e/no#ci$0 O7arniaa wszys%ko wok6 c2ciwy/ wzrokie/3 a kiedy wreszcie
.dao si5 ,e, zo4aczy' w odda&i do/3 o#wiadczya3 e ,es% %o (4.dow&a3 na k%6r$ czowiek
/.si pa%rze' z szac.nkie/+3 i zaraz dodaa? - A&e 7dzie ,es% a&e,aI @.dynek3 ,ak widz53 s%oi
*ron%e/ na wsc26d0 Wo4ec %e7o a&e,a /.si 4y' z %y.0 Pan 8.s2wor%2 /6wi o zac2odnie,
*asadzie0
- Tak3 a&e,a &ey z %y.3 za do/e/3 zaczyna si5 w pewne, od nie7o od&e7o#ci i powo&i
idzie pod 76r53 p6 /i&i3 na na,wysze wzniesienie park.0 )oesz s%$d zo4aczy' ,e, kawaek -
na,da&sze drzewa0 To sa/e d54y0
Panna @er%ra/ przekazywaa %eraz szcze76owe in*or/ac,e na %e/a%3 na k%6ry nie
po%ra*ia nic powiedzie'3 kiedy pan 8.s2wor%2 py%a ,$ o zdanie3 a 7dy pod,eda&i pod
szerokie ka/ienne sc2ody 76wne7o we,#cia3 rozpierao ,$ %akie prze,5cie i szcz5#cie3 ,akie
rodzi %y&ko pr6no#' i d./a0
ROZDZIA IX
Pan 8.s2wor%2 czeka w pro7. na da/5 swe7o serca i z na&ey%$ a%enc,$ powi%a
przy4yyc2 7o#ci0 W sa&onie z r6wn$ serdeczno#ci$ przy,5a ic2 /a%ka 7ospodarzaJ )aria
@er%ra/ zos%aa przez o4ydwo,e powi%ana w spos64 %ak ,$ wyr6nia,$cy3 ,ak %y&ko /o7a
so4ie yczy'0 Fdy skoAczyy si5 powi%ania3 %rze4a 4yo koniecznie si$#' do s%o.J o%war%o
drzwi do a/*i&ady pokoi prowadz$cyc2 do ,ada&ni3 w k%6re, czeka na 7o#ci &ekki posiek3
o4*i%y i e&e7ancko podany0 )6wi&i i ,ed&i wie&e i wszys%ko szo znako/icie0
Po%e/ %rze4a 4yo zas%anowi' si5 nad spraw$3 d&a k%6re, %. przy,ec2a&i0 W ,aki spos64
c2cia4y pan Craw*ord o7&$da' 7r.n%a - co 4y /. odpowiadaoI Pan 8.s2wor%2
zaproponowa swo,$ kario&k50
Pan Craw*ord s$dzi3 e &epszy 4y4y po,azd /ieszcz$cy wi5ce, ni dwie oso4y0
(Wyrzeczenie si5 korzy#ci3 ,ak$ da,$ inne oczy i inne s$dy3 przynioso4y szkod5 wi5ksz$
nawe% ni s%ra%a o4ecne, przy,e/no#ci0+
Pani 8.s2wor%2 zaproponowaa3 e4y wzi$' doda%kowo 4ryczk53 a&e 4ryczka nie
zos%aa .znana za do4ry po/ysJ /ode panny /i&czay3 4ez .#/iec2.0 >aproponowaa wi5c
nas%5pnie3 e pokae do/ %y/ z 7o#ci3 k%6rzy 7o ,eszcze nie widzie&i3 i %a propozyc,a okazaa
si5 4ardzie, do przy,5cia3 )aria @er%ra/ 4owie/ rada 4ya poc2wa&i' si5 roz/iara/i do/.3 a
wszyscy c2cie&i ,. si5 czy/# za,$'0
Towarzys%wo ws%ao wi5c od s%o. i pod przewodnic%we/ pani 8.s2wor%2 przeszo
przez &iczne poko,e3 wszys%kie wysokie3 niek%6re o7ro/ne3 ./e4&owane dos%a%nio wed.7
/ody sprzed pi5'dziesi5ci. &a%? &#ni$ce podo7i3 peny /a2oA3 &iczne ada/aszki3 /ar/.ry3
zocenia i rze:4y3 kada rzecz na sw6, spos64 adna0 O4raz6w 4yo /n6s%wo3 ki&ka do4ryc23
wi5kszo#' ,ednak %o por%re%y przodk6w3 nie in%eres.,$ce niko7o z wy,$%kie/ pani 8.s2wor%23
k%6ra z o7ro/ny/ wysikie/ na.czya si5 wszys%kie7o3 cze7o /o7a na.czy' ,$ 7ospodyni3 i
/iaa o4ecnie nie/a& %akie sa/e kwa&i*ikac,e do oprowadzania 7o#ci0 Ty/ raze/ zwracaa
si5 przede wszys%ki/ do panny Craw*ord i <anny3 &ecz zain%eresowanie o4. panien r6nio si5
dia/e%ra&nie? panna Craw*ord o7&$daa ,. w yci. wie&e wspaniayc2 rezydenc,i3 k%6re ,$ w
r6wny/ s%opni. n.dziy3 .dawaa wi5c %y&ko .prze,/$ .wa753 podczas 7dy <anny3 d&a k%6re,
wszys%ko 4yo zar6wno ciekawe3 ,ak nowe3 s.c2aa z nie .dawany/ prze,5cie/ opowiadania
pani 8.s2wor%2 o dawnyc2 dzie,ac2 rodziny3 o,e, pocz$%kac2 i #wie%no#ci3 wizy%ac2
/onarszyc2 i #wiadec%wac2 doc2owane, kr6&owi wiary i na%yc2/ias% $czya %o ze znany/i
so4ie *ak%a/i z 2is%orii &.4 4.dowaa w wyo4ra:ni o4razy z przeszo#ci0
Pooenie do/. sprawiao3 e za adny/ z okien nie rozci$7aa si5 da&sza
perspek%ywa i podczas 7dy <anny i ki&ka innyc2 os64 %owarzyszyo pani 8.s2wor%23 =enry
Craw*ord po%rz$sa 7ow$ z powa7$3 pa%rz$c na okna0 Wszys%kie zac2odnie poko,e /iay
widok na %rawnik3 za k%6ry/3 %. za wysoki/ e&azny/ o7rodzenie/ i 4ra/a/i3 zaczynaa
si5 a&e,a0
Po o4e,rzeni. &icznyc2 pokoi3 k%6re /o7y si5 przyczynia' ,edynie do zwi5kszenia
poda%k. od okien oraz zapewnienia pracy poko,owy/3 pani 8.s2wor%2 powiedziaa?
- Teraz we,dzie/y do kap&icy3 do k%6re, powinni#/y wa#ciwie we,#' z pi5%ra i
s%a/%$d ,$ o7&$da'3 a&e e ,es%e#/y w 7ronie przy,aci63 wprowadz5 paAs%wa3 za
pozwo&enie/3 %5dy0
Wesz&i0 Wyo4ra:nia kazaa <anny spodziewa' si5 cze7o# wspania&sze7o ni zwyky3
o4szerny3 pros%ok$%ny pok6,3 .rz$dzony %ak3 4y s.y /od&i%wie3 i nie odznacza,$cy si5
niczy/ niezwyky/ czy .roczys%y/ pr6cz nad/iar. /a2oni. i czerwonyc2 aksa/i%nyc2
pod.szek wys%a,$cyc2 znad por5czy 7a&erii rodzinne, na 76rze0
- -es%e/ zawiedziona - zwr6cia si5 szep%e/ do Ed/.nda0 - 1ie %ak wyo4raaa/
so4ie kap&ic50 1ie /a %. nic s%rasz&iwe7o3 nic /e&anc2o&i,ne7o3 nic wspaniae7o0 Dadnyc2
naw ani .k6w3 adnyc2 napis6w czy c2or$7wi0 Dadnyc2 c2or$7wi3 k.zynie3 k%6ry/i 4y
(powiewa w nocy wia%r nie4ieski+3 adnyc2 znak6w3 e (Szkocki /onarc2a #pi na do&e+
B
0
- >apo/inasz3 <anny3 ,ak p6:no wzniesiono %5 4.dow&5 i d&a ,akic2 o7raniczonyc2
po%rze43 w por6wnani. ze s%ary/i kap&ica/i w za/kac2 i k&asz%orac20 Ta 4ya %y&ko do
prywa%ne7o .y%k. rodziny0 >/aryc2 7rze4ano zapewne w ko#cie&e para*ia&ny/0 Ta/
powinna# sz.ka' sz%andar6w i %ro*e6w0
- 1ie/$drze3 e/ o %y/ nie po/y#&aa3 a&e ,es%e/ zawiedziona0
Pani 8.s2wor%2 zacz5a swo,$ re&ac,5?
- Ta kap&ica3 ,ak wida'3 zos%aa wyposaona w czasac2 -ak.4a II0 Przed%e/3 o i&e /i
wiado/o3 awki /iay %y&ko okadzin53 s$ %e powody3 4y przyp.szcza'3 i wy#ci6ki i
pod.szki kaza&nicy oraz awy ko&a%orskie,
C
4yy %y&ko z *io&e%owe7o s.kna3 %o ,ednak nie ,es%
cakie/ pewne0 To adna kap&ica3 dawnie, .ywana codziennie3 zar6wno rano ,ak wieczore/0
Kape&an do/owy czy%a /od&i%wy3 co wie&. ,eszcze pa/i5%a0
wi5%e, pa/i5ci pan 8.s2wor%2 zarz.ci ,ednak %en zwycza,0
- Kade poko&enie przynosi ,akie# z/iany na &epsze - odezwaa si5 panna Craw*ord3
.#/iec2a,$c si5 do Ed/.nda0
Pani 8.s2wor%2 przes.n5a si53 4y pow%6rzy' swo,$ &ekc,5 pan. Craw*ordowi3 a
Ed/.nd3 <anny i panna Craw*ord pozos%a&i w /ae, 7r.pce0
- -aka szkoda - za.waya <anny - e %e7o zaniec2ano0 To cenny skadnik dawnyc2
o4ycza,6w0 Kap&ica i kape&an %o co#3 co %ak pas.,e do wie&kie, siedzi4y3 do wyo4raenia3
czy/ %aka siedzi4a powinna 4y'0 Caa rodzina z4iera,$ca si5 na /od&i%w5 - ,akie %o pi5kneM
- Pi5kne3 nie /a co /6wi' - roze#/iaa si5 panna Craw*ord0 A c6 do4re7o /o7o
przy,#' 7owo/ rod. z %e7o3 e kaza&i nieszcz5sne, s.4ie rz.ca' za,5cie czy przy,e/no#' i
od/awia' /od&i%wy dwa razy dziennie3 podczas 7dy sa/i si5 z %e7o pod ,aki/# pre%eks%e/
wykr5ca&i0
- To nie ,es% cakie/ z7odne z wyo4raenie/ <anny o do/owe, /od&i%wie -
powiedzia Ed/.nd0 - -e#&i pan i pani do/. nie .czes%nicz$ w nie, oso4i#cie3 wi5ce, %en
zwycza, przynosi ze7o ni do4re7o0
- Tak czy inacze, &epie, pozwo&i' &.dzio/3 e4y %e sprawy zaa%wia&i po swo,e/.0
Kady &.4i pos%5powa' wed&e wasnyc2 .podo4aA - wy4iera' wasn$ por5 i wasny spos64
/od&i%wy0 Konieczno#' o4ecno#ci na pacierzac23 *or/a&nyc23 sz%ywnyc2 i d.7ic2 ,es%
okropna3 nik% %e7o nie &.4i0 Fdy4y ci zacni &.dzie3 co zwyk&i %. k&5cze' i ziewa' na %e, 7a&erii3
7dy4y oni /o7&i przewidzie'3 e przy,d$ czasy3 kiedy kady 45dzie /67 so4ie po&ee'
,eszcze dziesi5' /in.% w 6k.3 ,e#&i si5 o4.dzi z 46&e/ 7owy3 i nie 45dzie si5 4a po%5pienia
za %o3 e nie 4y na /od&i%wac2 w kap&icy3 %o skaka&i4y z rado#ci i zawi#ci0 Czy /oesz so4ie3
pani3 wyo4razi'3 ,ak niec25%nie dawne pi5kno#ci z rod. 8.s2wor%26w szy nieraz do %e,
kap&icyI Wszys%kie %e /ode panny E&eonory i panny @ry7idy wykroc2/a&one na pozorn$
po4ono#'3 a&e %e z czy/# cakie/ inny/ w 7owac2 - zwaszcza ,e#&i 4iedny kape&an
niewar% 4y3 e4y na nie7o spo,rze'3 a s$dz53 e w %a/%yc2 czasac2 pas%orzy 4y&i ,eszcze
po#&ednie,sze7o 7a%.nk. ni dzisia,0
Przez c2wi&5 nie o%rzy/ywaa odpowiedzi0 <anny zaczerwienia si5 i podniosa wzrok
na Ed/.nda3 &ecz3 o4.rzona3 nie /o7a wy/6wi' sowa3 a i on po%rze4owa c2wi&i na/ys.3
ni/ powiedzia?
- Dywo#' ./ys. nie pozwa&a ci3 pani3 zac2owa' powa7i3 nawe% 7dy /owa o
sprawac2 powanyc20 1arysowaa# na/ za4awny o4razek3 a zna,$c &.dzk$ na%.r5 nie /ona
zaprzeczy'3 e ,es% prawdopodo4ny0 Kady czowiek /oe czasa/i /ie' %r.dno#ci z
na&ey%y/ sk.pienie/ /y#&i3 ,e#&i ,ednak .waasz3 pani3 e ,es% %o cz5s%e z,awisko3 czy&i
sa4o#'3 k%6ra przesza w zwycza, w wynik. zanied4ania3 %o cze7o si5 /ona spodziewa' po
7 Wa&%er Sco%%3 (Pie#A os%a%nie7o /ins%re&a+0
8 Ko&a%or - *.nda%or &.4 do4roczyAca ko#cioa3 a %ake wa#cicie& /a,$%k.3 na k%6re7o %erenie ko#ci6 si5
zna,dowa0
prywa%ne, /od&i%wie %akie, oso4yI Czy s$dzisz3 e ./ys3 k%6re/. si5 po4aa3 k%6re/. si5
pozwa&a rozprasza' w kap&icy3 45dzie 4ardzie, zdyscyp&inowany w poko,.I
- Tak3 %o 4ardzo prawdopodo4ne0 Prze/awia,$ za %y/ dwa przyna,/nie, wz7&5dy0
)nie, 45dzie /ia zewn5%rznyc2 powod6w do rozpraszania .wa7i i kr6%szy czas s%araA0
- S$dz53 e k%o#3 k%o si5 nie po%ra*i sk.pi' w ,ednyc2 oko&iczno#ciac23 zna,dzie pow6d
do nie.wa7i w innyc23 na%o/ias% c.dzy przykad oraz wpyw3 ,aki wywiera okre#&one
/ie,sce3 /o7$ o4.dzi' &epsze .cz.cia0 Przyzna,53 e d.7ie /od&i%wy wy/a7a,$ niekiedy
z4y% wie&kie7o napi5cia ./ys.0 C2cia4y/3 e4y 4yo inacze, - nie na %y&e dawno op.#cie/
Oks*ord3 4y zapo/nie'3 czy/ s$ /od&i%wy w kap&icy0
Fdy %oczya si5 %a roz/owa3 resz%a %owarzys%wa3 rozproszona3 o7&$daa kap&ic5J w
pewne, c2wi&i -.&ia zwr6cia .wa75 pana Craw*orda na swo,$ sios%r53 /6wi$c?
- 1iec2e pan spo,rzy na pana 8.s2wor%2a i )ari53 s%o,$ %ak ra/i5 w ra/i53 ,ak4y si5
za c2wi&5 /iaa od4y' cere/onia0 Prawda3 e %ak wy7&$da,$I
Pan Craw*ord .#/iec2n$ si5 po%ak.,$co i3 podszedszy do )arii3 odezwa si5 7ose/3
k%6ry %y&ko ona /o7a dosysze'? - 1ie podo4a /i si53 e panna @er%ra/ s%oi %ak 4&isko
o%arza0
9r7n5a i ins%ynk%ownie ods.n5a si5 nieco3 &ecz opanowaa si5 na%yc2/ias% i z
a*ek%owany/ #/iec2e/ zapy%aa 7o niewie&e 7o#nie,3 czy nie zec2cia4y ,e, wyda' za /$0
- O4awia/ si53 e zro4i4y/ %o 4ardzo opornie - odpowiedzia ze znacz$cy/
spo,rzenie/0
W %y/ /o/encie przys.n5a si5 do nic2 -.&ia3 ci$7n$c da&e, swo,e ar%y0
- 9oprawdy3 7dy4y %y&ko 4y ind.&%
!
3 /ona 4y %o zro4i' zaraz3 ,aka szkoda e %o
nie/o&iweM Ak.ra% ,es%e#/y %. wszyscy raze/0
Czy /ona 4y so4ie wyo4razi' co# /i&sze7o i rozkosznie,sze7oI
Fadaa i #/iaa si5 %ak o%warcie3 e zwr6cia .wa75 pana 8.s2wor%2a i ,e7o /a%ki3 co
narazio ,e, sios%r5 na cic2e ko/p&e/en%y wie&4icie&a oraz wypowiedziane z 7odno#ci$ i
opa%rzone .#/iec2e/ sowa ,e7o /a%ki3 e 6w dzieA3 kiedyko&wiek przy,dzie3 45dzie d&a nie,
wie&ki/ szcz5#cie/0
- Fdy4y Ed/.nd 4y wy#wi5conyM - zawoaa -.&ia3 pod4ie7a,$c do /ie,sca3 7dzie s%a
4ra% z pann$ Craw*ord i <anny0 - Ed/.ndzie3 /6, dro7i3 7dy4y# 4y po #wi5ceniac23 /674y#
zaraz da' i/ #&.40 -aka %o szkoda3 e ,eszcze nie /asz #wi5ceA3 4o )aria i pan 8.s2wor%2 s$
7o%owi0
Wyraz %warzy panny Craw*ord w %y/ /o/encie /674y roz4awi' 4ezs%ronne7o
widza0 1owa wiado/o#' wprawia ,$ w os.pienie0 <anny zro4io si5 ,e, a&0 ().si 4y'
zrozpaczona %y/3 co przed c2wi&$ powiedziaa+3 prze/kn5o ,e, przez /y#&0
- Po #wi5ceniac2I - pow%6rzya panna Craw*ord0 - Czy4y# pan /ia zos%a'
d.c2owny/I
- Tak3 przy,/5 #wi5cenia zaraz po powrocie o,ca3 zapewne na @oe 1arodzenie0
Panna Craw*ord oprzy%o/niaa nieco3 r./ieAce ,e, wr6ciy i powiedziaa %y&ko?
- Fdy4y/ %o wcze#nie, wiedziaa3 /6wia4y/ z wi5kszy/ szac.nkie/ o d.c2ownyc2
- po czy/ z/ienia %e/a%0
Wkr6%ce do kap&icy powr6cia cisza i spok6,3 k%6re3 z ki&ko/a przerwa/i3 kr6&oway
w nie, przez cay rok0 )aria @er%ra/3 za na sios%r53 wysza pierwsza3 a wszyscy .zna&i c2y4a3
e do#' %. ,. siedzie&i0
O4e,rze&i cay par%er i pani 8.s2wor%23 4ez resz%y oddana sprawie3 ,. ic2 wioda k.
76wny/ sc2odo/3 7o%owa oprowadzi' ic2 po wszys%kic2 poko,ac2 na 76rze3 kiedy na
przeszkodzie s%an$ ,e, syn3 z7asza,$c w$%p&iwo#'3 czy wys%arczy i/ czas.0 - -e#&i 4owie/ -
powiedzia3 zawiera,$c w %e, wypowiedzi oczywis%$ s.7es%i53 przed czy/ nie po%ra*i si5
9 Ind.&% - w prawie kanoniczny/? zezwo&enie wadzy ko#cie&ne, na ods%$pienie od przepis. ko#cie&ne7o w
pewnyc2 szcze76&nyc2 wypadkac20
.s%rzec nie,edna 4ys%rze,sza 7owa - 45dzie/y z4y% d.7o c2odzi' po do/.3 nie wys%arczy
na/ czas. na %o3 co /a/y do zro4ienia na dworze0 -es% ,. po dr.7ie,3 a ko&ac,5 /a/y o
pi$%e,0
Pani 8.s2wor%2 .&e7a i pro4&e/3 k%o i w ,aki spos64 o4e,rzy %eren3 4y4y zapewne
7r.n%ownie rozpa%rzony - 4o pani 1orris ,. zacz5a .s%a&a'3 ,akie ko/4inac,e po,azd6w i
koni oka$ si5 na,&epsze - 7dy4y nie %o3 e /odzi3 zo4aczywszy drzwi o%war%e k.sz$co na
sc2ody3 a da&e, na %rawnik i zaro#&a i wszys%kie rozkosze park.3 pc2ni5ci ,edny/ i/p.&se/3
,edny/ pra7nienie/ powie%rza i swo4ody3 wysz&i 7ro/adnie na dw6r0
- )oe 4y#/y %y/czase/ wysz&i - zaproponowaa pani 8.s2wor%23 7rzecznie
akcep%.,$c ic2 decyz,5 i wyc2odz$c za /odzie$0
- T. ,es% na,wi5ce, ro#&inno#ci i %. /a/y ozdo4ne 4aan%y kr6&ewskie0
- Py%anie - powiedzia roz7&$da,$c si5 wok6 pan Craw*ord czy nie zna,dzie/y %.
cze7o# do ro4o%y3 ni/ p6,dzie/y da&e,0 Widz5 4ardzo o4iec.,$ce /.ry0 Czy nie s$dzi pan3
panie 8.s2wor%23 e na&eao4y zro4i' narad5 na %y/ %rawnik.I
- -a/es - zwr6cia si5 pani 8.s2wor%2 do syna - /y#&53 e nik% z %owarzys%wa nie
o7&$da nasze7o dzikie7o park.0 Panny @er%ra/ ,eszcze %a/ nie 4yy0
1ik% nie oponowa3 a&e przez ,aki# czas nik% %e nie wykazywa oc2o%y3 4y si5 r.szy'
z7odnie z ,aki/# p&ane/ czy na ,ak$# od&e7o#'0 > pocz$%k. wszyscy zain%eresowa&i si5
ro#&inno#ci$ i 4aan%a/i3 po czy/ wszyscy rozesz&i si5 w 4o7ie, nieza&eno#ci0 Pierwszy
wyr.szy pan Craw*ord3 4y sprawdzi' /o&iwo#ci do/. od %e, s%rony0
Trawnik3 o7raniczony z o4. s%ron wysoki/ /.re/3 przec2odzi da&e, w cz5#' poros$
krzewa/i3 po%e/ w %eren do 7ry w kr57&e3 a ,eszcze da&e, sc2odzi %arasa/i k. e&azne,
pa&isadzie0 S%$d rozci$7a si5 widok na cz.4ki drzew dzikie7o park. zaczyna,$ce7o si5 za
pa&isad$0 @y %o doskonay p.nk% do wypa%rywania .s%erek0 >a pane/ Craw*orde/ pod$ya
wkr6%ce )aria @er%ra/ i pan 8.s2wor%23 a kiedy pozos%a&i zacz5&i po pewny/ czasie
*or/owa' si5 w 7r.pki3 zna&e:&i %yc2 %ro,e poc2oni5%yc2 narad$ na %arasie0 Ed/.nd3 <anny i
panna Craw*ord3 k%6rzy w na%.ra&ny spos64 s%anowi&i oso4ne 7rono3 /in5&i ic2 i posz&i da&e,0
Pozos%aa %r6,ka3 pani 8.s2wor%23 pani 1orris i -.&ia3 zos%aa da&eko w %y&e3 -.&ia 4owie/3
k%6r$ szcz5#cie op.#cio3 /.siaa si5 %rzy/a' 4ok. pani 8.s2wor%2 i dos%osowywa'
niecierp&iwe kroki do powo&nyc2 krok6w /a%rony3 podczas 7dy cio%ka3 k%6ra na%kn5a si5 na
7ospodyni5 kar/i$c$ 4aan%y3 zw&ekaa z %y. na po7aw5dce0 @iedna -.&ia3 ,edyna z cae,
dziewi$%ki nie cakie/ zadowo&ona z %e7o3 co ,e, przypado w .dzia&e3 odprawiaa ci5k$
pok.%5J /ona so4ie wyo4razi'3 ,ak 4ardzo si5 r6nia od -.&ii siedz$ce, na ko:&e wo&an%.0
Frzeczno#'3 wpo,ona ,e, w procesie wyc2owania ,ako o4owi$zek3 .nie/o&iwiaa .cieczk53 a
4rak sz&ac2e%nie,szyc2 /o%yw6w do panowania nad so4$3 po/ini5%yc2 przy ,e, wyc2owani. -
szac.nk. d&a innyc23 czy %e zna,o/o#ci wasne7o serca i pocz.cia %e7o3 co s.szne -
sprawia3 i cz.a si5 w %e, sy%.ac,i rozpacz&iwie0
- -es% niezno#nie 7or$co - s%wierdzia panna Craw*ord3 kiedy przespacerowa&i si5 %a/ i
z powro%e/ po %arasie i s%an5&i znow. przy 4ra/ie prowadz$ce, do dzikie7o park.0 - Czy k%o#
/a co# przeciwko zna&ezieni. cieniaI Taki %. /iy &as3 e4y#/y %y&ko /o7&i si5 %a/ dos%a'0
C6 4y %o 4yo za szcz5#cie3 7dy4y %a 4ra/a nie 4ya za/kni5%a na k&.cz3 a&e oczywi#cie ,es%
za/kni5%a3 4o w %y/ wie&kic2 do/ac2 o7rodnicy %o ,edyni &.dzie3 k%6rzy /o7$ c2odzi'3
7dzie wo&a0
@ra/a ,ednak nie 4ya za/kni5%a i caa %r6,ka przesza przez ni$ z rado#ci$3
zos%awia,$c za so4$ os%ry ar soAca0 >esz&i po d.7ie, kondy7nac,i sc2od6w do dzikie7o
park. - 4y %o sadzony na dw6c2 akrac2 &as3 k%6ry3 c2ocia zoony 76wnie z /odrzewi3
wawrzyn. i s%rzyonyc2 4.k6w i c2ocia sadzony naz4y% re7.&arnie3 4y cie/ny3 cienis%y i
na%.ra&nie pi5kny w por6wnani. z kr57ie&ni$ i %arase/0
Cz.&i %. oywcz$ #wieo#' i przez pewien czas sz&i %y&ko3 zac2wyceni0 Wreszcie3 po
kr6%kie, przerwie3 panna Craw*ord zwr6cia si5 do Ed/.nda?
- Wi5c za/ierzasz pan zos%a' d.c2owny/0 To d&a /nie racze, niespodzianka0
- Cze/. 4y %o /iaa 4y' niespodziankaI ).siaa#3 pani3 s$dzi'3 i zos%ae/
przeznaczony do ,akie7o# zawod. i za.way'3 e nie ,es%e/ ani prawnikie/3 ani onierze/3
ani e7&arze/0
- To prawda3 a&e kr6%ko /6wi$c nie przyszo /i %o do 7owy0 O%3 na o76 zna,d.,e si5
,aki# w.,aszek czy dziad.nio3 k%6ry zapis.,e sw6, /a,$%ek dr.7ie/. synowi0
- Prak%yka 7odna na,wysze, poc2way - powiedzia Ed/.nd &ecz niez4y%
rozpowszec2niona0 -es%e/ ,edny/ z wy,$%k6w3 a e ni/ ,es%e/3 /.sz5 ,$' si5 ,akie7o#
za,5cia0
- A&e d&acze7o d.c2ownyI S$dzia/3 e %aki &os przypada zazwycza, na,/odsze/.3
przed k%6ry/ wie&. 4raci dokonao ,. innyc2 wy4or6w0
- Wi5c pani s$dzisz3 e nik% ni7dy nie zos%a,e d.c2owny/ z wasne, wo&iI
- 1i7dy %o zowieszcze sowo0 A&e do4rze3 przy,/.,$c konwersacy,ny sens sowa
(ni7dy+3 %o znaczy (niez4y% cz5s%o+3 %ak wa#nie s$dz50 Cze76 4owie/ /ona dokona' w
Ko#cie&eI )5czyzna pra7nie do cze7o# do,#' i w innyc2 zawodac2 %o ,es% /o&iwe3 a&e nie w
Ko#cie&e0 9.c2owny ,es% niczy/0
- (1ic+ w konwersacy,ny/ sensie /a3 ,ak s$dz53 pewne s%opnie3 podo4nie ,ak
(ni7dy+0 9.c2owny nie /oe za,#' wysoko w po&i%yce czy /odzie0 1ie /oe przewodzi'
%./o/ czy s%anowi' wzor. e&e7anc,i0 A&e %r.dno nazwa' (niczy/+ za,5cie3 k%6re7o is%o%$
,es% piecza nad %y/3 co na,wanie,sze d&a &.dzi3 z4iorowo i indywid.a&nie3 %eraz i zawsze -
piecza nad re&i7i$ i /ora&no#ci$3 a co za %y/ idzie3 nad o4ycza,a/i3 k%6re pod ic2 wpywe/
si5 ksz%a%.,$0 > %e7o p.nk%. widzenia nik% nie /oe nazwa' %e, *.nkc,i (niczy/+0 -e#&i
czowiek3 k%6ry ,$ spraw.,e3 ,es% niczy/3 %o d&a%e7o3 e zanied4.,e sw6, o4owi$zek3 o4iera 7o
z na&ene, /. powa7i i sc2odzi z wa#ciwe, dro7i3 4y .dawa'3 e ,es% ki/#3 za ko7o si5
przeds%awia' nie powinien0
- Przypis.,e pan d.c2owieAs%w. wi5ksze znaczenie3 ni %o si5 zwyko czyni' i ni ,a
/o75 po,$'0 -ako# nie 4ardzo wida' %en wpyw i %o spoeczne powaanie3 zresz%$ w ,aki
spos64 pas%orzy /a,$ ,e zyska'3 kiedy %ak /ao si5 ic2 wid.,e0 -ak /o7$ dwa kazania w
%y7odni.3 zaoywszy3 e war%o ic2 s.c2a'3 a nawe%3 e pas%or /a %y&e roz./.3 4y /6wi'
4&airowskie
T
3 a nie wasne - ,ake one /o7$ sprawi' %o wszys%ko3 o czy/ pan powiadaI
Wpywa' na &.dzkie pos%5powanie i zwycza,e3 na spos64 4ycia wiernyc2 przez resz%5
%y7odniaI Przecie pas%ora nie wid.,e si5 wa#ciwie poza kaza&nic$0
- Pani /6wi o Londynie3 a ,a /6wi5 o narodzie w o76&no#ci0
- )e%ropo&ia %o c2y4a nieza pr64ka cao#ci0
- )a/ nadzie,53 e nie3 ,e#&i idzie o proporc,e cno%y do wys%5pk. w naszy/
kr6&es%wie0 1ie w wie&kic2 /ias%ac2 sz.ka/y wzor6w nasze, /ora&no#ci0 To nie %a/ &.dzie
szacowni wsze&kic2 wyznaA /o7$ .czyni' na,wi5ce, do4raJ z pewno#ci$ nie %a/ na,si&nie, si5
odcz.wa wpyw d.c2owne7o0 >nako/i%y kaznodzie,a /a wie&. wyznawc6w i wie&4icie&i3 a&e
do4ry p&e4an s.y swo,e, para*ii i swe, oko&icy nie %y&ko pi5kny/i kazania/i3 ,e#&i roz/iary
%e, para*ii i o%oczenia pozwa&a,$ na %o3 4y ,e7o c2arak%er i pos%5powanie 4yy powszec2nie
znane3 co rzadko si5 zdarza w Londynie0 Ta/ d.c2owni 7in$ w %./ie swoic2 para*ian0
Wi5kszo#' zna ic2 %y&ko z kazaA0 -e#&i za# idzie o wpyw na spos64 4ycia o76.3 %o /a/
nadzie,53 e panna Craw*ord nie zroz./iaa /nie :&e i nie przyp.szcza3 i c2c5 w nic2
widzie' ar4i%r6w e&e7anc,i3 wzory wy%worno#ci czy 7rzeczno#ci3 /is%rz6w cere/onii ycia0
Spos64 4ycia3 o k%6ry/ /6wi53 /ona 4y racze, nazwa' sposo4e/ pos%5powania3 rez.&%a%e/
posiadania zasad3 e*ek%e/3 kr6%ko /6wi$c3 %yc2 dok%ryn3 k%6ryc2 /a,$ o4owi$zek na.cza' i
k%6re winni za&eca'0 -es%e/ przekonany3 e zawsze /ona s%wierdzi'3 i %a/3 7dzie
d.c2owieAs%wo ,es% %y/3 czy/ 4y' powinno3 &.4 czy/ 4y' nie powinno3 resz%a spoeczeAs%wa
,es% %aka sa/a0
10 Pas%or =.72 @&air GBC-CTTH - synny kaznodzie,a3 wyda& piec %o/6w kazaA0
- Oczywi#cie - przy%akn5a z a7odn$ powa7$ <anny0
- O%3 prosz5 - zawoaa panna Craw*ord0 - Cakie/ przekona pan pann5 Price0
- Pra7n$4y/ przekona' r6wnie pann5 Craw*ord0
- 1ie s$dz53 4y si5 %o pan. kiedyko&wiek .dao - powiedziaa z *i7&arny/ .#/iec2e/0
- -es%e/ %eraz r6wnie zd./iona paAski/ za/iare/ przy,5cia #wi5ceA3 ,ak 4ya/ z pocz$%k.0
9oprawdy3 ,es%e# pan zdo&ny do cze7o# wi5ce,0 1o3 z/ieA pan zdanie0 -eszcze nie za p6:no0
We: si5 za s%.diowanie prawa0
- P6,#' na prawoM 86wnie do4rze /ona 4y /nie posa' na p.s%yni50
- Teraz c2ce pan powiedzie'3 e prawo %o wi5ksza p.s%ynia z %yc2 dw6c2 /o&iwo#ci3
a&e ,a pana .4ie7a/J prosz5 pa/i5%a'3 e/ pana .4ie7a0
- 1ie po%rze4.,esz si53 pani3 spieszy'3 ,e#&i %woi/ ,edyny/ ce&e/ ,es% nie dop.#ci'3
4y/ powiedzia bon mot3 nie /a/ 4owie/3 z na%.ry3 dowcip. za 7rosz0 -es%e/ is%o%$
wyraa,$c$ si5 4ardzo prozaicznie3 4ardzo zroz./ia&e i po%ra*i5 przez p6 7odziny 4$ka' si5
w oko&icac2 ka&a/4.r. - i nie na%kn$' si5 na nie7o0
1as%ao /i&czenie0 Wszyscy si5 za/y#&i&i0 Pierwsza przerwaa ,e <anny0
- A dziwne3 e /o7a/ si5 z/5czy'3 spacer.,$c po %y/ .roczy/ &esie3 a&e ,ak %y&ko
zna,dzie/y ,akie# /ie,sce3 7dzie /ona .si$#'3 %o3 ,e#&i nie 45dzie %o wa/ przeszkadza'3
c25%nie .si$d5 na c2wi&50
- <anny3 koc2anaM - zawoa Ed/.nd3 na%yc2/ias% ws.wa,$c ,e, r5k5 pod swo,e ra/i5
- ,aki 4ye/ 4ez/y#&nyM )a/ nadzie,53 e# nie naz4y% z/5czona0 A /oe - %. zwr6ci si5 do
panny Craw*ord - dr.7a /o,a %owarzyszka zro4i /i zaszczy% i przy,/ie /o,e ra/i50
- 9zi5k.,53 a&e nie ,es%e/ z/5czona - /6wi$c %o .,5a ,ednak ,e7o ra/i53 a
wdzi5czno#'3 e %o zro4ia3 i #wiado/o#' pierwsze7o %akie7o kon%ak%. sprawiy3 e <anny
posza nieco w zapo/nienie0 - Pani /nie %y&ko do%yka - za.way0 - 1ie /a ze /nie w %en
spos64 adne7o poy%k.0 -aka %o r6nica - ci5ar r5ki ko4ie%y i r5ki /5czyzny0 W
Oks*ordzie zwyke/ cz5s%o %owarzyszy' /5czy:nie3 k%6ry wspiera si5 na /nie3 id$c przez
ca$ .&ic53 a pani w por6wnani. z %y/ way ,ak /.c2a0
- 1aprawd53 nie ,es%e/ z/5czona3 co /i si5 wyda,e nie/a& dziwne3 zwaywszy3 e
/.sie&i#/y prze,#' co na,/nie, p6 /i&i w %y/ &esie3 nieprawdaI
- )nie, ni p6 /i&i - odpar s%anowczy/ 7ose/3 4o nie 4y ,eszcze a %ak zakoc2any3
4y /ierzy' czas i od&e7o#' z ko4iec$ nie*raso4&iwo#ci$0
- Oc23 nie wzi$e# pan pod .wa753 i&e#/y si5 %. nakr5ci&i0 8o4i&i#/y serpen%ynyJ %en
&as /.si /ie' w pros%e, &inii z p6 /i&i d.7o#ci3 a odk$d zesz&i#/y z 76wne, #cieki3 nie
widzie&i#/y ,e7o koAca0
- -e#&i pani pa/i5%asz3 zo4aczy&i#/y wyra:nie ,e7o koniec3 ni/ zesz&i#/y z 76wne,
#cieki0 )ie&i#/y widok na przes%rza i widzie&i#/y3 e #ciek5 za/yka na koAc. e&azna
4ra/a0 1ie /o7o 4y' do nie, da&e, nad 'wier' /i&i0
- Oc23 nie zna/ si5 na paAskic2 /i&ac23 a&e wie/3 e %o 4ardzo d.7i &as3 e
spacerowa&i#/y po ni/ kr5%$ dro7$ i d&a%e7o3 ,ak powiada/3 e .sz&i#/y /i&53 %o /6wi5 w
przy4&ieni.0
- -es%e#/y %. dokadnie od kwadransa - Ed/.nd wyci$7n$ ze7arek0 - Czy s$dzisz3
pani3 e ro4i/y cz%ery /i&e na 7odzin5I
- Oc23 prosz5 na /nie nie napada' z ze7arkie/0 >e7arek zawsze a&4o si5 sp6:nia3 a&4o
spieszy0 1ie pozwo&53 e4y /i ze7arek co# narz.ca0
Po ki&k. krokac2 zna&e:&i si5 . kraAca #cieki3 o k%6re, przed c2wi&$ /6wi&i0 S%aa %a/3
ocieniona i zasoni5%a3 szeroka awka3 na k%6re, wszyscy .sied&i3 /a,$c przed oczy/a widok
na park ci$7n$cy si5 za rowe/ i niski/ o7rodzenie/0
- O4awia/ si53 e# 4ardzo z/5czona3 <anny - Ed/.nd przy7&$da si5 ,e,0 - Cze/. nie
powiedziaa# o %y/ wcze#nie,I )a$ /iaa4y# z %e7o wy,azd. przy,e/no#'3 7dy4y# opada z
si0 Wsze&ki wysiek *izyczny3 opr6cz ,azdy konne,3 4ardzo szy4ko ,$ /5czy wy,a#ni pannie
Craw*ord0
- -ake wi5c %o ws%r5%ne z paAskie, s%rony3 e# /i pozwo&i zawaszcza' ,e, konia przez
cay zeszy %ydzieA0 Ws%yd /i za pana i za sie4ie3 a&e %o si5 ,. wi5ce, nie pow%6rzy0
- Pani d4ao#' i wz7&5dy ka$ /i zda' so4ie &epie, spraw5 z /o,e7o zanied4ania0
Lepie, ni ,a pi&nowa' 45dzie pani in%eres. <anny0
- A&e nie dziwi5 si53 e ,es% s%r.dzona3 4o aden o4owi$zek nie ,es% %ak /5cz$cy ,ak %o3
co ro4i&i#/y cae przedpo.dnie? o7&$danie wie&kie7o do/.3 /i%r5enie czas. w ko&e,nyc2
poko,ac23 wy%5anie wzrok. i .wa7i3 wys.c2iwanie cze7o#3 cze7o si5 nie roz./ie3
zac2wycanie si5 czy/#3 co nic czowieka nie o4c2odzi0 1a o76 .waa si5 %o za na,n.dnie,sze
za,5cia na #wiecie i panna Price wa#nie si5 o %y/ przekonaa3 c2o' do%$d nie 4yo ,e, %o
wiado/e0
- >araz odpoczn5 - powiedziaa <anny0 - 1a,&epie, odpoczywa si5 w pi5kny dzieA
siedz$c w cieni. i pa%rz$c na zie&eA0
Po c2wi&i panna Craw*ord podniosa si5 z awki0
- ).sz5 si5 r.sza' - ozna,/ia0 - )5czy /nie %akie siedzenie0 Pa%rzaa/ przed sie4ie
ponad o7rodzenie/ i rowe/ i /a/ %e7o do#'0 ).sz5 %eraz p6,#' i popa%rze' na %o sa/o przez
e&azn$ 4ra/53 c2o' s%a/%$d nie 45d5 %e7o widziaa %ak wyra:nie0
Ed/.nd r6wnie podni6s si5 z awki0 - Fdy4y# askawie spo,rzaa %eraz3 pani3 w
kier.nk. do/.3 zo4aczya4y#3 e ani %o p6 /i&i3 ani nawe% 'wier'0
- To o7ro/na od&e7o#' - odpara0 - Widz5 %o na pierwszy rz.% oka0
Pr64owa ,$ przekona'3 &ecz dare/nie0 1ie c2ciaa s.c2a' o4&iczeA czy por6wnaA0
>apewniaa 7o %y&ko z .#/iec2e/ o swo,e, s.szno#ci0 1a,wyszy s%opieA &o7iki i
rac,ona&no#ci nie /674y 4y' 4ardzie, .,/.,$cy3 roz/awia&i wi5c 4ardzo /i&e0 Wreszcie
dosz&i do wniosk.3 e spr64.,$ okre#&i' wie&ko#' &as.3 przec2adza,$c si5 po ni/ ,eszcze
%roc250 9o,d$ do ,e7o kraAca3 po &inii3 na k%6re, w%edy s%a&i3 ,ako e wzd. row. i
o7rodzenia3 o%acza,$ce7o &as3 wioda zie&ona #cieka3 /oe skr5c$ kawaek w inny/
kier.nk.3 ,e#&i i/ si5 %o wyda po/ocne3 i za ki&ka /in.% wr6c$0 <anny powiedziaa3 e ,. nie
,es% z/5czona i p6,dzie z ni/i3 a&e na %o nie c2cie&i przys%a'0 Ed/.nd na&e7a3 4y zos%aa %a/3
7dzie ,es%3 a prosi %ak powanie3 e nie /o7a od/6wi'3 pozos%aa wi5c na awce3 /y#&$c z
przy,e/no#ci$ o %rosk&iwo#ci k.zyna i a.,$c %y&ko3 e nie ,es% si&nie,sza0 Spo7&$daa za ni/i3
p6ki nie znikn5&i ,e, z ocz. na zakr5cie i nas.c2iwaa3 p6ki nie .cic2y od7osy ic2 roz/owy0
ROZDZIA X
)in$ kwadrans3 po%e/ dwadzie#cia /in.%3 a <anny wci$ roz/y#&aa3 4ez adnyc2
przeszk6d3 o Ed/.ndzie3 pannie Craw*ord i o so4ie0 >acz5a si5 dziwi'3 e zos%awiono ,$
sa/$ na %ak d.7o3 i nas.c2iwaa c2ciwie ic2 krok6w i 7os6w0 S.c2aa i wreszcie .syszaa?
.syszaa 7osy i z4&ia,$ce si5 kroki i wa#nie kiedy s%wierdzaa3 e %o nie ci3 na k%6ryc2
czeka3 ze znane, ,. #cieki wyn.rzy&i si5 pan 8.s2wor%23 pan Craw*ord i s%arsza panna
@er%ra/0
- Panna Price sa/aM - oraz? <anny koc2ana3 ,ak %o si5 s%aoM - @rz/iay pierwsze
powi%ania0 Opowiedziaa wszys%ko0
- @iedna <anny - zawoaa k.zynka0 - -ak 4rzydko z %o4$ pos%$pi&iM Lepie,3 e4y# 4ya
zos%aa z na/i0
Po%e/ .sadowia si5 /i5dzy o4ydwo/a pana/i i pod,5a z oywienie/ prowadzon$
.przednio roz/ow5 na %e/a% ewen%.a&nyc2 /ody*ikac,i0 1ie pod,5%o ,eszcze adnyc2
decyz,i3 a&e =enry Craw*ord /ia peno po/ys6w i pro,ek%6w w 7owie i coko&wiek
zaproponowa3 4yo3 na o763 z p.nk%. apro4owane3 na,pierw przez ni$3 po%e/ przez pana
8.s2wor%2a3 k%6re7o 76wne za,5cie po&e7ao na wys.c2iwani. innyc2 i k%6ry rzadko
ryzykowa wasn$3 ory7ina&n$ /y#&3 pr6cz yczenia3 i4y /o7&i zo4aczy' siedzi45 ,e7o
przy,acie&a S/i%2a0
Tak /in5o ki&ka /in.%3 kiedy panna @er%ra/3 spo7&$da,$c na e&azn$ 4ra/53
powiedziaa3 e c2ciaa4y prze,#' do park.3 a4y zyska' &epsz$ perspek%yw5 przy ro4ieni.
pro,ek%6w0 Te7o wa#nie 4yo %rze4a3 4y %o na,&epszy po/ys3 4y %o3 zdanie/ =enryUe7o
Craw*orda3 ,edyny spos64 ./o&iwia,$cy wykonanie zadaniaJ zaraz zo4aczy wzniesienie3
&e$ce o niecae p6 /i&i3 sk$d 45d$ /o7&i o4,$' wzrokie/ cay do/0 Trze4a wi5c we,#' na
%en pa76rek3 %rze4a prze,#' przez 4ra/53 a&e 4ra/a 4ya za/kni5%a0 Pan 8.s2wor%2 aowa3
e nie wzi$ 4y k&.cza3 zas%anawia si5 przed wy,#cie/3 czy 7o wzi$'3 czy nie wzi$'3 ,.
naprawd5 ni7dy nie wy,dzie 4ez k&.cza3 c6 ,ednak3 nie rozwi$zywao %o o4ecne7o kopo%.0
1ie /o7&i prze,#' przez 4ra/53 a e c25' panny @er%ra/3 4y ,ednak przez ni$ prze,#'3 nie
/a&aa3 skoAczyo si5 na %y/3 e pan 8.s2wor%2 o#wiadczy3 i p6,dzie po k&.cz0 I poszed0
- 9oprawdy3 nic &epsze7o nie /ona zro4i'3 45d$c ,. %ak da&eko od do/. -
powiedzia3 po ,e7o ode,#ci.3 pan Craw*ord0
- Tak3 nic &epsze7o zro4i' nie /ona0 A&e3 prosz53 powiedz /i pan3 czy zna,d.,esz %en
do/ 7orszy/3 ni przyp.szczae#I
- O3 nie3 wr5cz przeciwnie0 -es% adnie,szy3 dos%o,nie,szy3 4ardzie, ,edno&i%y w s%y&.3
c2o' %en s%y& nie ,es% /oe na,&epszy0 Prawd5 /6wi$c - %. zniy 7os - nie s$dz53 4y/
kiedyko&wiek w przyszo#ci o7&$da So%2er%on z %ak$ przy,e/no#ci$3 ,ak dzisia,0 Przyszy rok
nie przyniesie %. /iyc2 d&a /nie z/ian0
9a/a3 zakopo%ana przez c2wi&53 odpara?
- -es% pan czowiekie/ z4y% #wia%owy/3 4y nie pa%rze' oczy/a #wia%owca0 -e#&i inni
zna,d$ %. z/iany na &epsze3 %o i pan3 nie w$%pi53 %akie z/iany dos%rzeesz0
- O4awia/ si53 e nie ,es%e/ czowiekie/ na %y&e #wia%owy/3 4y/ po%ra*i niekiedy
wynie#' z %e7o korzy#'0 )o,e .cz.cia nie s$ %ak prze&o%ne3 a wspo/nienia przeszo#ci nie
.&e7a,$ %ak a%wo zapo/nieni.3 ,ak %o 4ywa . &.dzi #wia%owyc20
Po %y/ nas%$pio kr6%kie /i&czenie0 Panna @er%ra/ pierwsza pod,5a roz/ow50
- Wydawao /i si53 e dzisie,sza ,azda 4ya d&a was d.$ przy,e/no#ci$0 8ada 4ya/
pa%rze'3 ,ak do4rze si5 pan 4awisz0 /ie&i#cie si5 z -.&i$ przez cay czas0
- 1aprawd5I )oe %ak 4yo3 a&e nie przypo/ina/ so4ie3 z cze7o0 Oc23 zda,e si53 e
opowiadae/ ,e, %akie #/ieszne 2is%orie o ir&andzki/ s%a,enny/ /o,e7o w.,a0 Sios%ra pani
.wie&4ia si5 #/ia'0
- S$dzisz pan3 e ,es% 4ardzie, nie*raso4&iwa ni ,aI
- S$dz53 e a%wie, ,$ za4awi'3 z cze7o wynika3 e ,es% &epszy/ ko/pane/0 1ie
przyp.szcza/3 4y /i si5 .dao za4awia' cie4ie3 pani3 ir&andzki/i opowias%ka/i w ci$7.
dziesi5cio/i&owe, podr6y0
- > na%.ry ,es%e/ c2y4a r6wnie ywa ,ak -.&ia3 a&e %eraz /a/ wi5ce, do /y#&enia0
- 1iew$%p&iwie3 a do4ry 2./or ,es% w pewnyc2 sy%.ac,ac2 r6wnoznaczny z 4rakie/
wra&iwo#ci0 Lecz widoki3 ,akie si5 o%wiera,$ przed %o4$3 pani3 s$ z4y% do4re3 4y /o7y
.sprawied&iwia' 4rak 2./or.0 )asz pani przed so4$ pro/ienn$ perspek%yw50
- 9osownie czy w przeno#niI Oc23 /y#&53 e dosownie0 Tak3 oczywi#cie3 soAce
#wieci3 a park wy7&$da %ak po7odnie0 A&e3 nies%e%y3 %a e&azna 4ra/a3 %en r6w z o7rodzenie/3
da,$ /i pocz.cie o7raniczenia i niedo7odno#ci0 1ie /o75 si5 wydos%a'3 ,ak /6wi szpak

0 -
Powiedziaa %o z prze,5cie/3 podesza do 4ra/y3 on r.szy za ni$0 - Pan 8.s2wor%2 %ak d.7o
nie przyc2odzi z %y/ k&.cze/0
- A za adne skar4y #wia%a nie przesza4y#3 pani3 do park. 4ez k&.cza oraz
.powanienia i opieki pana 8.s2wor%2a - 4o' przecie /o7a4y# 4ez %r.d. o4e,#' 4ra/5 z %e,
s%rony3 o3 %5dy3 z /o,$ po/oc$0 )y#&53 e 7dy4y# naprawd5 c2ciaa /ie' wi5ce, swo4ody i
pozwo&ia so4ie /y#&e'3 e %o nie ,es% zakazane - /o7a4y# si5 %a/ dos%a'0
- >akazaneM Co za 4zd.raM Oczywis%a3 e /o75 %a/ w %en spos64 prze,#' i prze,d50
Pan 8.s2wor%2 wr6ci %. za c2wi&5 - ,eszcze nas zd$y zo4aczy'0
- A 7dy4y nas ,. nie 4yo wida'3 %o panna Price 45dzie %ak do4ra i powie /.3 e nas
zna,dzie w oko&icy wz76rza3 w d54inie na wz76rz.0
<anny s%araa si5 %e/. zapo4iec3 cz.,$c3 e pos%5p.,$ niewa#ciwie0 - Ska&eczysz si53
)ario - zawoaa0 - Poka&eczysz si5 o %e ko&ce000 podrzesz so4ie s.kni5000 /oesz si5 zs.n$' do
row.M Lepie, %a/ nie c2od:0
Lecz )aria 4ya ,. po dr.7ie, s%ronie i z po7odny/3 zwyci5ski/ .#/iec2e/
zawoaa?
- 9zi5k.,53 <anny koc2ana3 a&e i ,a3 i /o,a s.knia ,es%e#/y cae i zdrowe3 wi5c e7na,0
>n6w zos%awiono <anny sa/$ w#r6d niewesoyc2 /y#&i3 4o nie/a& wszys%ko3 co
syszaa i widziaa3 4yo ,e, nie/ieJ dziwia si5 k.zynce i za 4ya na pana Craw*orda0
8.szy&i na wz76rek okr5n$ dro7$ i3 ,ak si5 ,e, zdawao3 w niewa#ciwy/ kier.nk.3 i wkr6%ce
znikn5&i ,e, z ocz.J przez ki&ka /in.% siedziaa sa/a3 nie widz$c i nie sysz$c niko7o0
)o7o4y si5 zdawa'3 e cay %en &as na&ey do nie,0
A /oe Ed/.nd i panna Craw*ord wysz&i ,. z &as.3 a&e nie3 %o nie/o&iwe3 Ed/.nd
nie /674y o nie, %ak ze szcz5%e/ zapo/nie'0
> przykryc2 roz/y#&aA wyrwa ,$ na7&e od7os krok6w3 k%o# szed szy4ko 76wn$
#ciek$0 Spodziewaa si5 pana 8.s2wor%2a3 a&e 4ya %o -.&ia3 z7rzana i 4ez %c2.0 Widok <anny
wyra:nie sprawi ,e, zaw6d?
- =e,3 a 7dzie %a/ciI )y#&aa/3 e )aria i pan Craw*ord s$ z %o4$ - zawoaa0
<anny wy,a#nia3 co si5 s%ao0
- 9o4ry *i7ie&M -. ic2 nie wida' - zap.#cia 4ys%ro wzrok /i5dzy drzewa park.0 - A&e
nie /o7&i ,eszcze da&eko ode,#'3 a /y#&53 e po%ra*i5 dokona' %e7o sa/e7o3 co )aria3 nawe%
4ez po/ocy0
- A&e -.&ioM Pan 8.s2wor%2 45dzie %. za c2wi&5 z k&.cze/0 >aczeka, na pana
8.s2wor%2a0
- Ani /y#&50 Wys%arczy /i %e, rodziny na ,edno przedpo.dnie0 Przed c2wi&$ .cieka/
%e, okropne, /a%ce0 )5czya/ si5 z ni$ ,ak d.sza po%5piona3 podczas 7dy %y siedziaa# so4ie
%.%a,3 szcz5#&iwa i spoko,na0 86wnie do4rze /o7o4y 4y' odwro%nie3 %y /o7a# si5 zna&e:' na
/oi/ /ie,sc.3 a&e %y si5 zawsze wykr5cisz z %akie, sy%.ac,i0
@ya %o 4ardzo niesprawied&iwa .wa7a3 a&e <anny nie zarea7owaaJ -.&i5 roznosia
zo#'3 %e/pera/en% /iaa wy4.c2owy3 &ecz ,e, iry%ac,a nie po%rwa d.7o i nie na&ey zwraca'
na ni$ .wa7i0 <anny zapy%aa wi5c %y&ko3 czy nie widziaa pana 8.s2wor%2a0
11 Sowa pow%arzane przez szpaka w powie#ci La.renceUa S%e/e w (Podr6 sen%y/en%a&na+0
- Tak3 %ak3 widzie&i#/y 7o0 P5dzi3 ,ak4y 7o #/ier' 7onia3 i zd$y %y&ko powiedzie'
na/3 po co 4ie7nie i 7dzie wy wszyscy ,es%e#cie0
- -aka szkoda3 %y&e niepo%rze4ne, *a%y7i0
- O %o niec2 si5 ,. )aria /ar%wi0 1ie /a po%rze4y3 4y/ ,a si5 karaa za ,e, 7rzec2y0
Od /a%ki nie /o7a/ .ciec3 p6ki /o,a niezno#na cio%ka nie przes%aa czarowa' 7ospodyni3
a&e od ,e, synka /o75 cz/yc2n$'0
1a%yc2/ias% wdrapaa si5 na dr.7$ s%ron5 o7rodzenia i po/aszerowaa przed sie4ie3
nie odpowiada,$c nawe% na os%a%nie py%anie <anny3 czy nie widziaa panny Craw*ord i
Ed/.nda0 Co#3 co 4yo nie/a& &5kie/ przed zo4aczenie/ pana 8.s2wor%2a3 nie pozwo&io
<anny /edy%owa' nad ci$7$ nieo4ecno#ci$ %a/%yc2 dwo,7a0 Cz.a3 e wyrz$dzono /.
krzywd53 i z przykro#ci$ /y#&aa3 e 45dzie /.siaa powiedzie' /.3 co si5 s%ao0 >,awi si5 w
pi5' /in.% po ode,#ci. -.&ii0 <anny .siowaa przeds%awi' /. wszys%ko w ,ak na,&epszy/
#wie%&e3 a&e wida' 4yo3 e ,es% .pokorzony i o7ro/nie za7niewany0 > pocz$%k. nic nie /6wi3
%y&ko wyraze/ %warzy okazywa zd./ienie i zdenerwowanieJ podszed do 4ra/y i s%an$
przed ni$3 ,ak4y nie wiedzia3 co da&e, ro4i'0
- Prosi&i3 e4y/ %. zos%aa0 K.zynka )aria prosia3 4y/ powiedziaa3 e zna,dziesz ic2
pan na wz76rz. &.4 w %a/%e, oko&icy0
- 1ie 45d5 ni7dzie c2odzi - o#wiadczy pon.ro0 - 1ie widz5 ic20 1i/ do,d5 na
wz76rze3 /o7$ ,. 4y' 7dzie indzie,0 )a/ do#' c2odzenia0
I .siad przy <anny z pon.r$ /in$0
- O7ro/nie /i przykro - powiedziaa0 - Wszys%ko si5 niedo4rze zoyo0 - C2ciaa4y
/6c powiedzie' /. co# wi5ce,0
Po c2wi&i /i&czenia s%wierdzi?
- 1aprawd5 /o7&i 4y&i na /nie zaczeka'0
- Panna @er%ra/ s$dzia3 e pan p6,dzie za ni$0
- 1ie /.sia4y/ za ni$ c2odzi'3 7dy4y %. czekaa0
Tr.dno 4yo %e/. zaprzeczy' i <anny za/i&ka0 Po nas%5pne, c2wi&i /i&czenia zacz$
znow.?
- Powiedz /i3 pani3 czy %o4ie pan Craw*ord %e %ak si5 podo4a ,ak niek%6ry/I -e#&i o
/nie c2odzi3 nie /o75 si5 w ni/ dopa%rzy' nicze7o szcze76&ne7o0
- 1ie .waa/3 e4y 4y przys%o,ny0
- Przys%o,nyM -ak /ona nazwa' przys%o,ny/ %akie7o kara0 )a niecae pi5' s%6p i
dziewi5' ca&i wzros%.0 )oe nawe% osie/ ca&i0 )oi/ zdanie/ %o szpe%ny /5czyzna0
Ewaa/3 e ci Craw*ordowie z.penie do nas nie pas.,$0 9oskona&e na/ 4yo 4ez nic20
<anny wyrwao si5 &eci.%kie wes%c2nienieJ nie /o7a %e/. zaprzeczy'0
- Fdy4y/ si5 4y oci$7a z decyz,$ p6,#cia po k&.cz3 /ona 4y %o zroz./ie'3 a&e
poszede/ na%yc2/ias%3 7dy powiedziaa3 e %e7o c2ce0
- 9oprawdy3 %r.dno o wi5ksz$ .prze,/o#' ni %a3 ,ak$ pan okazae# i na pewno nie
/i%r5ye# pan czas.3 a&e s%$d do do/. ,es% ,ednak kawaek dro7i3 a ,eszcze do #rodka3 do
pokoiM L.dzie3 k%6rzy czeka,$3 :&e /ierz$ czas i wyda,e i/ si53 e p6 /in.%y %o ,. z 76r$
pi5'0
Ws%a i podszed ponownie do 4ra/y3 znow. wyraa,$c a&3 e nie /ia w%edy przy
so4ie k&.cza0 Wydao si5 <anny3 e za,5cie %e, pozyc,i pod 4ra/$ #wiadczy o skonno#ci do
.s%5ps%w3 spr64owaa wi5c ponownie?
- Szkoda3 e# pan do nic2 nie poszed - powiedziaa0 - Przyp.szcza&i3 e z %a/%e, cz5#ci
park. 45d$ /ie&i &epszy widok na do/ i &epie, 45d$ si5 /o7&i zas%anowi'3 ,akic2 /ona
dokona' z/ian3 a przecie 4ez pana nic nie /ona .s%a&i'0
Okazao si53 e a%wie, ,e, przyc2odzi poz4y' si5 %owarzysza3 ni 7o za%rzy/a'0 Pan
8.s2wor%2 .&e7 ar7./en%o/0
- 1o c6 - powiedzia - ,e#&i %ak pani s$dzisz3 %o ,. &epie, p6,d5J 4ez sens. 4yo4y
przynosi' %en k&.cz na dar/o0 - I o%worzywszy 4ra/53 wyszed do park. 4ez da&szyc2
cere7ie&i0
Wszys%kie /y#&i <anny poc2aniaa %eraz para3 k%6ra ,$ %ak dawno %. zos%awia0
O7arn$ ,$ niepok6, i pos%anowia ic2 sz.ka'0 8.szya ic2 #&ade/ po oka&a,$ce, &as #ciece i
wa#nie skr5caa w 4ok3 7dy .sz. ,e, doszed 7os i #/iec2 panny Craw*ord? d:wi5k z4&ia
si53 ,eszcze ki&ka zakr5%6w i zna&e:&i si5 %warz$ w %warz0 Wa#nie wraca&i z park.3 do k%6re7o
skr5ci&i3 zwa4ieni %a/ 4oczn$3 nie za/kni5%$ *.r%k$3 na k%6r$ si5 wkr6%ce po rozs%ani. z <anny
na%kn5&i0
Przesz&i kawaek przez park i wysz&i na ow$ a&e,53 k%6r$ <anny cae przedpo.dnie
c2ciaa wreszcie zo4aczy'J %a/ .sied&i pod ,edny/ z drzew0 Tak 4rz/iaa ic2 re&ac,a0 @yo
oczywis%e3 e czas /io i/ .pyn$ i nie zdawa&i so4ie sprawy3 ,ak d.7o na nic2 czekaa0
1a,wi5ksz$ pociec2$ <anny 4yo zapewnienie Ed/.nda3 e 4ardzo /. ,e, 4rakowao i
e na pewno 4y po ni$ przyszed3 7dy4y nie 4ya %ak 4ardzo z/5czonaJ nie zr6wnoway %y/
,ednak przykro#ci3 ,ak$ odcz.waa3 czeka,$c na nic2 przez ca$ 7odzin53 c2o' zapowiedzia3
e 45dzie %o %y&ko ki&ka /in.%3 i nie rozproszy ,e, zaciekawienia3 o czy/ %e przez cay czas
roz/awia&i0 W rez.&%acie 4ya zawiedziona i s/.%na3 kiedy pos%anawia&i wsp6&nie wraca' do
do/.0
Fdy zna&e:&i si5 . s%6p sc2od6w prowadz$cyc2 na %aras3 na ic2 szczycie .kazay si5
pani 8.s2wor%2 i pani 1orris3 szyk.,$ce si5 do wy,#cia na spacer po dziki/ park.3 w pi5'
kwadrans6w po wy,#ci. z do/. cae, 7ro/adki0 Pani 1orris /iaa z4y% wie&e za,5cia3 4y si5
spieszy'0 C2o' r6ne ze przy7ody za'/iy rado#ci ,e, sios%rzenic3 d&a nie, %o przedpo.dnie
4yo sa/$ przy,e/no#ci$3 7ospodyni 4owie/3 .syszawszy wie&e /iyc2 s6w na %e/a%
4aan%6w3 za4raa ,$ do /&eczarni3 opowiedziaa wszys%ko o krowac2 i daa przepis na synny
ser #/ie%ankowy3 odk$d za# op.#cia ,e -.&ia3 zd$yy ,eszcze spo%ka' o7rodnika3 z k%6ry/
pani 1orris zawara wysoce sa%ys*akc,on.,$c$ zna,o/o#'3 wy,a#nia /. 4owie/3 na co
c2or.,e ,e7o wn.k3 zapewnia3 e ,es% %o zi/nica3 i o4iecaa za/6wi' c2oro453 on za# z
wdzi5czno#ci pokaza ,e, na,&epsze sadzonki ro#&in i da w prezencie 4ardzo oso4&iwy okaz
wrzos.0
Po %y/ spo%kani. wszyscy zawr6ci&i do do/.3 7dzie sp5dzi&i czas3 ,ak k%o /673 na
so*ac23 7adani. i prze7&$dani. n./er6w (V.ar%er&y 8eQiew+3 a do powro%. pozos%ayc2 i do
ko&ac,i0 Panny @er%ra/ i o4a, panowie wr6ci&i p6:noJ wy7&$dao na %o3 e ic2 w5dr6wka .daa
si5 %y&ko cz5#ciowo i nie przyniosa adnyc2 poy%k6w sprawie3 k%6ra s%anowia ic2 76wne
zadanie0 S$dz$c z ic2 re&ac,i3 ci$7&e si5 wza,e/nie sz.ka&i3 a os%a%eczne spo%kanie przyszo3
,ak si5 wydao <anny3 z4y% p6:no zar6wno na %o3 4y przywr6ci' /i5dzy ni/i 2ar/oni53 ,ak na
%o3 4y /o7&i pod,$' decyz,5 o ,akic2ko&wiek /odernizac,ac20 Spo7&$da,$c na -.&i5 i pana
8.s2wor%2a cz.a3 e nie ona ,edna nosi zaw6d w serc. - %warze o4o,7a zasn.wa pos5pek0
Pan Craw*ord i )aria @er%ra/ 4y&i o wie&e wese&siJ wydawao si5 <anny3 e on szcze76&nie
si5 s%ara przy ko&ac,i .do4r.c2a' %a/%yc2 dwo,e i przywr6ci' o76&n$ po7od50
Po ko&ac,i przysza ko&e, na kaw5 i 2er4a%53 a poniewa nie /ona 4yo /i%r5y' czas.
przed czeka,$c$ ic2 dziesi5cio/i&ow$ podr6$ powro%n$3 od c2wi&i3 7dy zasied&i do s%o.3
nas%$pio przyspieszenie wszys%kic2 ko&e,nyc2 e%ap6w cere7ie&iJ na koniec pod,ec2a pow6z3
pani 1orris3 k%6ra kr5cia si5 nerwowo3 dos%aa 4aancie ,a,a i #/ie%ankowy ser od 7ospodyni3
zasypaa pani$ 8.s2wor%2 wszys%ki/i /o&iwy/i 7rzeczno#cia/i i s%an5a wreszcie3 7o%owa
do wy,#cia0 W %y/ sa/y/ /o/encie pan Craw*ord podszed do -.&ii /6wi$c?
- )a/ nadzie,53 e nie s%rac5 /e, %owarzyszki3 c2y4a e si5 o4awia wieczorne7o
c2od. na %y/ nie osoni5%y/ siedzeni.0
1ie oczekiwaa %e, pro#4y3 a&e przy,5a ,$ c25%nie0 Wy7&$dao na %o3 e dzieA skoAczy
si5 d&a -.&ii r6wnie /i&e3 ,ak si5 zacz$0 S%arsza panna @er%ra/ spodziewaa si5 cze7o# inne7o
i przeya zaw6d &ecz pocieszya si5 przekonanie/3 e w 7r.ncie rzeczy on ,$ pre*er.,e3 co
pozwo&io ,e, przy,$' poe7na&ne a%enc,e pana 8.s2wor%2a %ak3 ,ak ,e przy,$' powinna0 On
4y wyra:nie rad3 e po/a7a ,e, wsi$#' do wn5%rza po,azd.3 a nie wdrapywa' si5 na kozio -
cze7o wyraze/ 4ya /a&.,$ca si5 na ,e7o %warzy 4o7o#'0
- 1o c63 <anny3 .da ci si5 dzieA3 coI - zwr6cia si5 pani 1orris do sios%rzenicy
podczas ,azdy przez park0 - Sa/e przy,e/no#ci od rana do wieczora0 Powinna# 4y' 4ardzo
wdzi5czna cioci @er%ra/ i /nie3 e#/y .oyy wszys%ko %ak3 4y# /o7a ,ec2a'0 )iaa# dzieA
peen rozrywek0
)aria 4ya na %y&e niezadowo&ona3 4y ,e, wy%kn$' na%yc2/ias%?
- S$dz53 e ciocia sa/a nie:&e dzisie,sze7o dnia skorzys%aa0 1a ko&anac2 wiezie ciocia
/as5 ,akic2# s/akoyk6w3 a /i5dzy na/i s%oi ,eszcze peen koszyk i 4ez&i%o#nie .wiera /nie
w okie'0
- A&e /o,a koc2ana3 %o %y&ko #&iczny wrzosek3 %en /iy s%ary o7rodnik z/.si /nie3
e4y/ 7o wzi5a3 a&e ,e#&i ci przeszkadza3 zaraz 7o sa/a wez/5 na ko&ana0 )asz3 <anny3
po%rzy/a, /i %5 paczk5 - a&e %rzy/a, os%ronie3 4roA @oe nie .p.#'3 %a/ ,es% ser
#/ie%ankowy3 r6wnie wy#/ieni%y ,ak %en3 k%6ry ,ed&i#/y na ko&ac,50 Ta zacna s%ara pani
W2i%aker nie c2ciaa sysze'3 e4y/ ,edne7o nie wzi5a0 Opieraa/ si53 ,ak /o7a/3 wreszcie
nie/a& si5 rozpakaa3 a wiedziaa/3 e %aki ser %o co#3 czy/ /o,a sios%ra 45dzie zac2wycona0
Ta pani W2i%aker %o skar4 prawdziwy0 @ya wpros% ws%rz$#ni5%a3 kiedy ,$ spy%aa/3 czy
pozwa&a si5 . nic2 dawa' wino na dr.7i s%6J zwo&nia dwie poko,owe za %o3 e nosiy 4iae
s.knie0 Pi&n.,3 <anny3 %e7o sera0 Teraz da/ so4ie rad5 i z %$ dr.7$ paczk$3 i z koszykie/0
- 1a co ic2 %a/ ciocia ,eszcze naci$7n5aI - zapy%aa )aria3 rada3 e %ak do4rze si5
/6wi o So%2er%on0
- 1aci$7n5aM O czy/ %y /6wiszM To %y&ko cz%ery #&iczne 4aancie ,a,a3 pani W2i%aker
wpros% /nie z/.sia3 4y/ ,e wzi5a3 ani c2ciaa sysze' o od/owie0 Powiedziaa3 e
%rzy/anie par. ywyc2 s%worzeA 45dzie d&a /nie prawdziw$ rozrywk$ - wiedziaa3 e
/ieszka/ sa/o%nie3 no i c2y4a /iaa rac,50 Powie/ /&eczarce3 e4y ,e podoya pierwsze,
kwok%a,$ce, k.rze3 a ,e#&i si5 wy&57n$3 wez/5 ,e do sie4ie i poycz5 ko,ec0 > przy,e/no#ci$
45d5 ,e kar/ia w /oic2 sa/o%nyc2 c2wi&ac20 A ,e#&i /i szcz5#cie dopisze3 %o i %wo,a /a%ka
dos%anie ki&ka0
@y %o pi5kny wiecz6r3 a7odny i cic2y3 a spok6, na%.ry sprawia3 e ,azda 4ya
szcze76&nie przy,e/na0 Kiedy ,ednak pani 1orris .cic2a3 ci3 k%6rzy siedzie&i wewn$%rz
po,azd.3 nie pod,5&i roz/owy0 Wyczerpa&i ca$ swo,$ ener7i5 - .s%a&enie za#3 czy dzieA
przyni6s wi5ce, rado#ci3 czy .%rapienia3 zaprz$%ao /y#&i nie/a& kade7o z nic20
ROZDZIA XI
9zieA sp5dzony w So%2er%on3 /i/o wszys%kic2 swoic2 niedos%a%k6w3 przyni6s o4.
panno/ @er%ra/ wi5ce, przy,e/no#ci ni &is%y z An%i7.i3 k%6re wkr6%ce przyszy do
)ans*ie&d0 O wie&e /i&e, 4yo /y#&e' o =enry/ Craw*ordzie ni o o,c.3 /y#&e' za# o o,c.3
k%6ry za ,aki# czas powraca do An7&ii3 ,ak na %o wskazywaa korespondenc,a3 4yo za,5cie/
naprawd5 /ao poci$7a,$cy/0
Pon.ry/ /iesi$ce/3 na ,aki wyznaczono powr6%3 4y &is%opad0
Sir T2o/as zapowiada przy,azd z %ak$ pewno#ci$3 na ,ak$ pozwa&ao /.
do#wiadczenie i o4awy0 >akoAczy ,. 4y nie/a& wszys%kie swo,e in%eresy3 dzi5ki cze/.
/67 si5 spodziewa'3 e wyr.szy s%a%kie/ odpywa,$cy/ we wrze#ni.3 i przewidywa'
spo%kanie z .koc2an$ rodzin$ na pocz$%k. &is%opada0
@ardzie, ni -.&ii aowa' na&eao )arii3 ,e, 4owie/ o,ciec wi6z /5aJ powr6%
czowieka3 k%6ry na,4ardzie, pra7n$ zapewni' ,e, szcz5#cie3 oznacza po$czenie si5 z
narzeczony/3 k%6re7o sa/a so4ie wy4raa ,ako 7waran%a %e7o szcz5#cia0 @ardzo %o 4ya
pon.ra perspek%ywa3 a nie ./iaa zro4i' nic inne7o3 ,ak zarz.ci' na ni$ we&on /7y i &iczy'
na %o3 e ,ak /7a si5 podniesie3 %o pod ni$ zna,dzie co# z.penie inne7o0 Przecie %en
przy,azd nie nas%$pi w pocz$%k. &is%opada3 zwyk&e 4ywa,$ ,akie# op6:nienia3 ,akie#
przeszkody w podr6y3 (co#+ wreszcie3 owo ycz&iwe (co#+3 nios$ce pociec25 kade/.3 k%o
pa%rzy za/kn$wszy oczy &.4 /y#&i wy$czywszy z %e7o proces. roz./0 O,ciec wr6ci
na,wcze#nie, w poowie &is%opada0 Poowa &is%opada przypada za %rzy /iesi$ce0 Trzy /iesi$ce
%o %rzyna#cie %y7odni0
Wie&e si5 /oe zdarzy' w ci$7. %rzynas%. %y7odni0
Sir T2o/as 4y4y o7ro/nie z4o&ay3 7dy4y /67 si5 do/y#&a'3 c2o'4y w poowie3 co
s$dz$ c6rki o ,e7o powrocie3 i zapewne nie pocieszya4y 7o wiado/o#' o zain%eresowani.3
,akie ,e7o oso4a wz4.dzia w piersi inne, /ode, da/y0 Panna Craw*ord3 k%6ra przysza z
4ra%e/3 4y sp5dzi' wiecz6r we dworze3 .syszaa wie&k$ nowin5 i c2o' wydawao si53 e
%y&ko 7rzeczno#' kae ,e, zain%eresowa' si5 %$ spraw$3 k%6r$ skwi%owaa spoko,ny/i
7ra%.&ac,a/i3 przy,5a ,$ z niea%wy/ do zaspoko,enia zaciekawienie/0 Pani 1orris
przekazaa zawar%e w &is%ac2 szcze76y i na %y/ spraw5 za/kni5%o3 &ecz po ko&ac,i3 kiedy
panna Craw*ord wraz z <anny i Ed/.nde/ s%a&i przy o%war%y/ oknie3 o7&$da,$c zac26d
soAca3 podczas 7dy panny @er%ra/3 pan 8.s2wor%2 i pan Craw*ord za,/owa&i si5 #wieca/i
przy pianinie - panna Craw*ord na7&e wr6cia do poprzednie7o %e/a%. i o4raca,$c si5 k.
pozos%ay/3 za.waya?
- Pan 8.s2wor%2 wyda,e si5 %aki szcz5#&iwyM )y#&i pewno o &is%opadzie0
Ed/.nd o4e,rza si5 r6wnie i spo,rza na pana 8.s2wor%2a3 a&e nie /ia nic do
powiedzenia0
- Powr6% paAskie7o o,ca 45dzie 4ardzo ciekawy/ wydarzenie/0
- Oczywis%a3 po %akie, nieo4ecno#ci3 nie %y&ko d.7ie,3 a&e pene, wie&.
nie4ezpieczeAs%w0
- @5dzie r6wnie zapowiedzi$ innyc2 ciekawyc2 wydarzeA? /aeAs%wa paAskie,
sios%ry ,ak %e paAskic2 #wi5ceA0
- Tak0
- Prosz5 si5 nie o4raa' - powiedziaa ze #/iec2e/ - a&e %o /i przywodzi na /y#&
r6nyc2 po7aAskic2 4o2a%er6w3 k%6rzy po dokonani. 2eroicznyc2 czyn6w w da&ekic2
krainac2 skada&i 4o7o/ o*iary za szcz5#&iwy powr6%0
- W %y/ wypadk. nie /a o*iar - odpar Ed/.nd z powany/ .#/iec2e/3 spo7&$da,$c
ponownie w kier.nk. pianina0 - To ,es% wy$cznie ,e, wasna decyz,a0
- Oc23 wie/3 e %ak ,es%0 Dar%owaa/ %y&ko0 >ro4ia %y&ko %o3 co zro4ia4y na ,e,
/ie,sc. kada inna /oda ko4ie%a3 i nie w$%pi53 e 45d$ 4ardzo szcz5#&iwi0 Oczywis%a3 nie
roz./iesz pan /o,e, dr.7ie, o*iary0
- >apewnia/ ci53 pani3 e przy,/.,5 #wi5cenia r6wnie do4rowo&nie3 ,ak )aria
wyc2odzi za /$0
- Co za szcz5#cie3 e paAskie skonno#ci i %o3 co odpowiada paAskie/. o,c.3 %ak
do4rze idzie w parze0 O i&e wie/3 czeka na pana 7dzie# w oko&icac2 ,aka# doskonaa
pre4enda0
- Co3 zdanie/ pani3 do4rze /nie .sposo4io do sprawy0
- 1ic podo4ne7o3 ,es%e/ %e7o pewna - zawoaa <anny0
- 9zi5k.,53 <anny3 za do4re sowo3 a&e ,a 4y/ za %o nie r5czy0 Przeciwnie3
#wiado/o#'3 e /a/ %akie za4ezpieczenie3 zapewne do4rze /nie .sposa4iao0 I nie widz5 w
%y/ nic ze7o0 1ie /.siae/ zwa&cza' adne, wrodzone, niec25ci3 a nie roz./ie/3 d&acze7o
czowiek /ia4y zos%a' 7orszy/ pas%ore/ przez %o3 e wie3 i wcze#nie o%rzy/a odpowiednie
#rodki do ycia0 >na,dowae/ si5 w do4ryc2 r5kac20 Przyp.szcza/3 e nie wpywano 4y na
/nie w spos64 niewa#ciwy3 i ,es%e/ pewny3 e o,ciec ,es% czowiekie/ z4y% .czciwy/3 4y na
%o pozwo&i'0 1ie w$%pi53 e .&e7ae/ wpywowi3 a&e s$dz53 e 4y %o wpyw niena7anny0
- >.penie %ak sa/o - odezwaa si5 po kr6%ki/ /i&czeni. <anny - ,ak %o3 e syn
ad/iraa idzie do /arynarki3 a syn 7eneraa do ar/ii i nik% w %y/ nie widzi nic ze7o0 1ik% si5
nie dziwi3 e synowie o4iera,$ dro753 na k%6re, rodzice na,&epie, /o7$ ic2 wesprze'3 nik% %e
nie przyp.szcza3 e ci /odzi &.dzie %rak%.,$ sw6, wy46r /nie, powanie ni /o7o4y si5 z
pozor. zdawa'0
- Tak ,es%3 dro7a panno Price3 i %o z oczywis%yc2 przyczyn0 Te zawody - czy %o
/arynarka czy ar/ia - s$ .sprawied&iwienie/ sa/e w so4ie0 )ona w nic2 zna&e:' wszys%ko3
co prze/awia na ic2 korzy#'? 4o2a%ers%wo3 nie4ezpieczeAs%wo3 r.c23 e&e7anc,50 Donierze i
/arynarze /a,$ w %owarzys%wie drzwi o%war%e0 1ik% si5 nie dziwi3 e /5czyzna %o onierz
czy /arynarz0
- A&e3 pani zdanie/3 /o%ywy /5czyzny3 k%6ry przy,/.,e #wi5cenia /a,$c pewno#'3
e dos%anie s%anowisko w Ko#cie&e3 /o7$ 4y' pode,rzaneI - powiedzia Ed/.nd0 - C2c$c 4y'
.sprawied&iwiony/ w pani oczac2 /.sia4y przy,$' #wi5cenia 4ez adne, pewno#ci ,.%ra0
- Co %akie7oI Przy,/owa' #wi5cenia nie /a,$c pre4endyI 1ie3 %o 4y 4yo sza&eAs%wo3
czys%e sza&eAs%wo0
- A czy /o75 spy%a'3 ,ak3 pani zdanie/3 Ko#ci6 /a swo,e zadanie wypenia'3 ,e#&i
/5czyzna nie /oe przy,$' #wi5ceA ani /a,$c pre4end53 ani ,e, nie /a,$cI 1ie3 pani z
pewno#ci$ nie zna,dzie na %o odpowiedzi0 ).sz5 ,ednak prosi' o przyznanie d.c2owne/.
pewnyc2 cec2 doda%nic23 pos.7.,$c si5 ar7./en%a/i3 ,akie 4ya#3 pani3 askawa wys.n$'0
-e#&i nie /a,$ na nie7o wpyw. %e .cz.cia3 ,akie s%awiasz pani %ak wysoko3 .waa,$c3 e
s%anowi$ pok.s5 i na7rod5 onierza i /arynarza przy wy4orze pro*es,i3 ,e#&i 4o2a%ers%wo i
wrzawa3 i e&e7anc,a - wszys%ko %o ,es% d.c2owne/. niedos%5pne3 %o c2y4a /nie, na&ey 7o
pode,rzewa' o 4rak powa7i przekonaA czy do4ryc2 in%enc,i przy dokonywani. wy4or.0
- Oc23 niew$%p&iwie3 ,es% cakie/ szczery3 wy4iera,$c s%ay doc26d3 za/ias% zara4iania
prac$ na ycie3 i /a na,&epsze in%enc,e3 4y nic nie ro4i' do koAca swoic2 dni3 %y&ko ,e#'3 pi' i
o4ras%a' w %.szcz0 To &enis%wo3 prosz5 pana0 Lenis%wo i c25' wy7ody - 4rak ,akic2ko&wiek
c2wa&e4nyc2 a/4ic,i3 c25ci prze4ywania w do4ry/ %owarzys%wie3 wysik.3 4y si5 okaza'
/iy/ d&a innyc2 - %akie s$ przyczyny3 d&a k%6ryc2 /5czyzna zos%a,e d.c2owny/0
9.c2owny %o sa/o&.4 i dy&e%an% - nie /a nic inne7o do ro4o%y3 ,ak %y&ko przeczy%a' 7aze%53
sprawdzi'3 ,aka po7oda3 czy k6ci' si5 z on$0 Wikary wszys%ko za nie7o ro4i3 a ,edyny/
zain%eresowanie/ p&e4ana ,es% o4iad0
- 1ie w$%pi53 e s$ %acy d.c2owni3 a&e nie s$dz53 e4y ic2 4yo %ak wie&.3 4y /ona
4yo .sprawied&iwi' podo4ne3 ,ak panny Craw*ord3 .o76&nienie0 Pode,rzewa/3 e %a
wyczerp.,$ca i Gczy wo&no /i powiedzie'IH do#' pospo&i%a kry%yka nie poc2odzi od pani3 &ecz
od os64 .przedzonyc23 k%6ryc2 zdania zwyka#3 pani3 s.c2a'0 1ie /o7a#3 dzi5ki wasny/
o4serwac,o/3 zdo4y' roz&e7e, wiedzy o d.c2owieAs%wie0 )o7a# %y&ko zna' ki&ka os64
%akie7o pokro,.3 ,aki %ak os%ro po%5pia#0 Pow%arzasz3 pani3 sowa zasyszane przy w.,owski/
s%o&e0
- )6wi5 %o3 co /i si5 wyda,e powszec2n$ opini$3 a opinia3 ,e#&i powszec2na3 na o76
,es% s.szna0 C2o' /ao widziaa/ prywa%ne7o ycia d.c2ownyc23 z4y% wie&. ,e zna3 4y
4rakowao na %en %e/a% in*or/ac,i0
- Kiedy ,akako&wiek 7r.pa &.dzi wyksz%aconyc23 wszys%ko ,edno ,aka3 ,es% w cza/4.
po%5piana3 %o /.si na ,e, %e/a% 4rakowa' in*or/ac,i a&4o - %. si5 .#/iec2n$ - cze7o# inne7o0
>apewne pani w., i ,e7o 4racia ad/iraowie niewie&. zna&i d.c2ownyc23 opr6cz kape&an6w3
k%6ryc2 zawsze3 czy %o do4ryc23 czy zyc23 pra7n5&i si5 poz4y'0
- @iedny Wi&&ia/M Kape&an na (An%werpii+ %y&e /. okaza po/ocyM - cz.e
wes%c2nienie <anny 4yo cakie/ z7odne ze s%ane/ ,e, .cz.'3 c2o' /oe nie z %e/a%e/
konwersac,i0
- 1ie /iaa/ w zwycza,. zapoycza' zdania od /e7o w.,a powiedziaa panna
Craw*ord - doprawdy wi5c3 nie s$dz5000 a zresz%$3 ,e#&i pan %ak na&e7a3 /.sz5 przypo/nie'3 e
nie ,es%e/ poz4awiona /o&iwo#ci o4serwowania ycia d.c2ownyc23 45d$c o4ecnie 7o#cie/
/o,e7o szwa7ra3 pas%ora Fran%aJ c2o' ,es% d&a /nie niezwyk&e do4ry i .prze,/y3 c2ocia %o
den%e&/en i3 o i&e /i wiado/o3 /$dry3 rze%e&ny .czony3 c2o' cz5s%o wy7asza do4re kazania
i ,es% czowiekie/ szanowany/3 widz53 e %o &eniwy3 sa/o&.4ny bon vivant3 k%6ry we
wszys%ki/ /.si si5 radzi' swe7o podnie4ienia3 k%6ry nie kiwnie pa&ce/3 4y ko/.# zro4i'
.prze,/o#'3 i k%6ry3 ponad%o3 ,e#&i k.c2arka popeni 4$d3 okaz.,e zy 2./or swo,e,
niezwyke, onie0 Prawd5 /6wi$c3 o4o,e z =enry/ .ciek&i#/y dzi# wiecz6r po %rosze z
powod. rozczarowania3 ,aki/ si5 okazaa /oda 75sina3 k%6re, nie 4y w s%anie z/6c0 )o,a
4iedna sios%ra /.siaa zos%a' i znosi' %o wszys%ko0
- 9oprawdy3 nie dziwi5 si53 e pani %o dezapro4.,esz0 To wie&ka wada .sposo4ienia3
po754iana przez niedo4ry nawyk po4aania so4ie0 Pa%rze'3 ,ak sios%ra %o znosi3 przy %akie,
wra&iwo#ci ,ak pani - %o /.si 4y' o7ro/nie przykre0 <anny3 %o ar7./en% przeciw na/0 1ie
/oe/y 4roni' pas%ora Fran%a0
- 1ie - przyznaa <anny - a&e nie /oe/y z %e7o powod. po%5pia' ,e7o zawod.3 4o
4ez wz7&5d. na %o3 ,aki 4y o4ra3 /.sia4y wnie#' do nie7o sw6,000 nie /674y do nie7o
wnie#' do4re7o .sposo4ienia3 a e zar6wno w ar/ii3 ,ak w /arynarce /ia4y wi5ce, &.dzi
pod swoi/i rozkaza/i3 %o /y#&53 e ,ako /arynarz czy onierz .nieszcz5#&iwi4y wi5ce,
os64 ni ,ako pas%or0 Poza %y/ s$dz53 e coko&wiek ,es% %akie7o w pas%orze Francie3 co
c2ciao4y si5 z/ieni'3 %o w inny/3 4ardzie, czynny/ i #wia%owy/ zawodzie /o7o4y si5
%y&ko z/ieni' na 7orsze3 7dy /ia4y /nie, czas. i o4owi$zk6w - /674y w o76&e nie
posi$#' adne, wiedzy o so4ie3 a przyna,/nie, nie %ak cz5s%o o %y/ /y#&e' ,ak d.c2owny0
)5czyzna - rozs$dny /5czyzna3 ,ak dok%or Fran%3 nie /oe co %ydzieA wskazywa' &.dzio/
ic2 o4owi$zk6w3 nie /oe co niedzie&5 c2odzi' dwa razy do ko#cioa i wy7asza' %akic2
do4ryc2 kazaA3 ,ak wy7asza3 nie s%a,$c si5 dzi5ki %e/. &epszy0 ).si 7o %o skania' do
zas%anowienia3 a nie w$%pi53 e cz5#cie, pr64.,e si5 opanowa'3 ni4y %o ro4i3 7dy4y nie 4y
d.c2owny/0
- Te7o dowie#' nie ,es%e#/y w s%anie3 %o prawda - a&e ycz5 pani &epsze7o &os.3 panno
Price3 ni /aeAs%wo z czowiekie/3 k%6re7o .prze,/o#' za&ey od ,e7o kazaA3 ,e#&i 4owie/
.da /. si5 nawe% co niedzie&a wprawi' si5 kazanie/ w do4ry 2./or3 do#' 45dzie pani /iaa
przykro#ci3 znosz$c ,e7o narzekania na /od$ 75sin5 od poniedziak. rano do so4o%y wiecz6r0
- Czowiek3 k%6ry 4y si5 cz5s%o k6ci z <anny3 /.sia4y 4y' niedos%5pny wsze&ki/
kazanio/ - powiedzia serdecznie Ed/.nd0
<anny ws.n5a si5 754ie, we wn5k5 okna3 a panna Craw*ord zd$ya %y&ko
powiedzie' .prze,/ie?
- Wyda,e /i si53 e panna Price zwyka cz5#cie, zas.7iwa' na poc2way ni ,e sysze'
- i na powan$ pro#45 panien @er%ra/3 4y si5 przy$czya do ic2 #piew. na 7osy3 r.szya
&ekki/ krokie/ w kier.nk. ins%r./en%.3 pozos%awia,$c Ed/.nda3 k%6ry pa%rzy za ni$3
prze,5%y .wie&4ienie/ d&a ,e, roz&icznyc2 za&e%3 od .prze,/e7o o4e,#cia pocz$wszy3 a na
&ekki/ i wdzi5czny/ krok. skoAczywszy0
- O%o .oso4ienie po7ody - powiedzia po c2wi&i0 - O%o na%.ra3 k%6ra nie ,es% w s%anie
sprawi' ko/.# przykro#ci0 -aki ona /a adny krokM I ,ak c25%nie spenia c.dze yczenia0
Ledwie ,$ poproszono ,. idzie0 -aka szkoda - doda po c2wi&i zas%anowienia - e 4ya w
%akic2 r5kac20
<anny przy%akn5a /.3 s%wierdza,$c z rado#ci$3 e zos%a,e przy nie,3 c2o' /iay si5
zacz$' #piewy3 i e po c2wi&i kier.,e wzrok3 podo4nie ,ak ona3 k. widokowi za okne/3 7dzie
w ,asno#ci 4ezc2/.rne, nocy3 na %&e 754okie, cie/ni &as.3 wszys%ko s%ao powane3 ko,$ce i
pi5kne0
- O%o 2ar/onia - powiedziaa z 754i serca0 O%o spoczynek0 Dadne /a&ars%wo czy
/.zyka nie /o7$ %e/. dor6wna'3 %y&ko poez,a /oe pr64owa' opis.0 O%o co /oe .koi'
kad$ %rosk5 i porwa' serce0 Kiedy pa%rz5 przez okno w %ak$ noc3 cz.,53 ,ak4y na #wiecie nie
/o7o 4y' ani za3 ani s/.%k.3 a pewno /nie, 4y ic2 4yo3 7dy4y &.dzie cz5#cie, po%ra*i&i
do,rze' wznioso#' 1a%.ry i kon%e/p&.,$c %akie widoki3 cz5#cie, i/ .&e7a&i0
- L.4i5 %w6, en%.z,az/3 <anny0 To pi5kna noc i /ona %y&ko aowa' &.dzi3 k%6ryc2
nie na.czono c2o' w przy4&ieni. odcz.wa' podo4nie ,ak %y - k%6ry/ we wczesny/
dzieciAs%wie nie zaszczepiono za/iowania do na%.ry0 O7ro/nie d.o %rac$0
- To %y na.czye# /nie %ak /y#&e' i cz.'3 k.zynie0
- -es%e# po,5%n$ .czennic$0 O3 ,ak ,asno #wieci Wie&ki W6z0
- Tak3 i )aa 1ied:wiedzica0 C2ciaa4y/ zo4aczy' Kas,ope,50
- ).sie&i4y#/y wy,#' z do/.3 na %rawnik0 1ie 45dziesz si5 4aaI
- Ani %roc250 -ak %o ,. dawno nie o7&$da&i#/y 7wiazd0
- Tak3 nie wie/3 ,ak %o si5 /o7o s%a'0 - W %y/ /o/encie zacz5a si5 pie#A0 -
Poczeka,/y3 <anny3 a skoAcz$ - powiedzia3 odwraca,$c si5 p&eca/i do okna3 a ona
zo4aczya z przykro#ci$3 e powo&ny/ krokie/ kier.,e si5 do pianina0 Fdy pie#A si5
skoAczya3 4y %. przy #piewakac2 i prosi 7or$co3 4y za#piewano raz ,eszcze0
<anny wzdyc2aa sa/o%nie przy oknie3 p6ki cio%ka nie przep5dzia ,e, s%a/%$d
a,anie/3 przepowiada,$c3 e si5 zazi54i0
ROZDZIA XII
Sir T2o/as /ia wr6ci' w &is%opadzie3 a ,e7o s%arsze7o syna o4owi$zki sprowadziy
do do/. wcze#nie,0 Fdy z4&ia si5 wrzesieA3 przyszy wiado/o#ci od To/a @er%ra/a3
na,pierw w pos%aci &is%. do 7a,owe7o3 a po%e/ &is%. do Ed/.nda0 Pod koniec sierpnia z,awi
si5 we wasne, oso4ie3 wesoy3 /iy i 7o%6w znow.3 ,e#&i okaz,a 45dzie %e7o wy/a7a' czy
panna Craw*ord poprosi3 opowiada' o wy#ci7ac2 i Wey/o.%23 o przy,5ciac2 i przy,acioac2J
sze#' %y7odni %e/. /o7a4y %e7o s.c2a' z pewny/ zain%eresowanie/ - %eraz3 por6wn.,$c
ic23 .#wiada/iaa so4ie ,asno3 e wo&i /odsze7o 4ra%a0
@yo %o 4ardzo denerw.,$ce i sprawiao ,e, o7ro/n$ przykro#'3 a&e %ak si5 rzecz /iaa0
1ie w 7owie ,e, 4yo %eraz wydawa' si5 za s%arsze7o i nie za/ierzaa przyci$7a' wi5ce, ,e7o
.wa7i3 ni ko4ie%a pi5kna powinna o%rzy/ywa' w oczywis%y/ 2odzie0 Przed.ona
nieo4ecno#' w )ans*ie&d3 na k%6r$ zdecydowa si5 z wasne, wo&i3 powodowany ,edynie
c25ci$ rozrywki3 #wiadczya do4i%nie3 e nie ,es% ni$ zain%eresowanyJ ona za# odpacaa /.
,eszcze wi5ksz$ o4o,5%no#ci$ i 7dy4y %eraz na7&e wys%$pi w ro&i wa#cicie&a )ans*ie&d Park3
,ako sir T2o/as3 k%6ry/ /ia zos%a' w przyszo#ci3 zapewne nie przy,5a4y ,e7o o#wiadczyn0
Pora i o4owi$zki3 k%6re #ci$7n5y To/a @er%ra/a do do/.3 za4ray pana Craw*orda
do 1or*o&k0 1ie /o7o 7o za4rakn$' w EQerin72a/ w pocz$%k. wrze#nia0 Wy,ec2a na dwa
%y7odnieJ panny @er%ra/ %ak si5 n.dziy przez %e dwa %y7odnie3 e powinno %o 4yo o4.dzi'
ic2 cz.,no#' i sprawi'3 4y nawe% zazdrosna o sios%r5 -.&ia zroz./iaa3 i nie na&ey .*a' ,e7o
a%enc,o/ i pra7n$' ,e7o powro%.0
On za#3 7dy4y /ia zwycza, zas%anawia' si5 nad swoi/i po4.dka/i i nad %y/3 do
cze7o /oe doprowadzi'3 *o&7.,$c swo,e, pr6no#ci3 powinien 4y po dw6c2 %y7odniac2
odpoczynk.3 w przerwac2 /i5dzy po&owanie/ i spanie/3 do,#' do wniosk.3 e z powro%e/
do )ans*ie&d na&ey zaczeka'0 Lecz 4ez/y#&no#' i sa/o&.4s%wo3 owoce do4ro4y%. i ze7o
przykad.3 na.czyy 7o y' %y&ko c2wi&$ o4ecn$0 O4ie sios%ry3 adne3 in%e&i7en%ne3
pozwa&a,$ce si5 4aa/.ci'3 4yy przy ,e7o 7n.#ny/ .sposo4ieni. rozrywk$0 Poniewa
%owarzyskie za&e%y )ans*ie&d przewyszay %o3 co zas%a w 1or*o&k3 c25%nie wr6ci w
wyznaczony/ czasie i zos%a r6wnie c25%nie powi%any przez %e oso4y3 k%6ryc2 kosz%e/
za/ierza si5 da&e, 4awi'0
)arii o7ro/nie 4rakowao pana Craw*orda3 ,ako e /iaa do %owarzys%wa %y&ko pana
8.s2wor%2a i skazana 4ya na wys.c2iwanie w k6ko ,e7o szcze76owyc2 re&ac,i3 /iyc2 &.4
nie/iyc23 z ranne7o po&owania3 zac2wy%6w nad wasn$ s*or$3 zawis%nyc2 .wa7 o s$siadac23
w$%p&iwo#ci co do ic2 owieckic2 .prawnieA oraz 7r6:4 wo4ec k.sownik6w - czy&i
wiado/o#ci3 k%6re dociera,$ do ko4iecyc2 serc %y&ko w%edy3 7dy ,edna s%rona /a %roc25
zdo&no#ci3 a dr.7a %roc25 .cz.ciaJ -.&ia za#3 nie zar5czona i nie za,5%a3 s$dzia3 e /a wsze&kie
prawo 4ardzie, 7o wy7&$da'0 Kada .waaa3 e on ,$ ak.ra% wo&i0 -.&i5 /o7y
.sprawied&iwia' a&.z,e3 rz.cane przez pani$ Fran%3 k%6ra skonna 4ya dawa' wiar5 %e/.3 w
co c2ciaa wierzy'3 )ari5 za# - a&.z,e sa/e7o pana Craw*orda0 Wszys%ko powr6cio do %e7o
sa/e7o s%an.3 co przed ,e7o wy,azde/J wo4ec o4. 4y wesoy i /iy3 na %y&e3 4y nie s%raci'
wz7&5d6w adne, i nie przekroczy' 7ranicy3 za k%6r$ ,es% ,. konsekwenc,a3 s%ao#'3
%rosk&iwo#' i ciepo3 /o7$ce zwr6ci' o76&n$ .wa750
<anny 4ya ,edyn$ oso4$ w ic2 7ronie3 k%6re, si5 co# nie podo4ao? od owe7o dnia w
So%2er%on3 za kady/ raze/ 7dy widziaa pana Craw*orda z ,edn$ z si6s%r3 co# zwracao ,e,
.wa753 a nieraz 4.dzio zd./ienie &.4 po%5pienie0 Fdy4y .*aa wasny/ s$do/ r6wnie si&nie3
,ak si5 ni/i sa/a kierowaa3 7dy4y 4ya pewna3 e widzi ,asno i os$dza 4ezs%ronnie3 zapewne
powiedziaa4y co# 4ardzo wane7o swo,e/. powiernikowi3 &ecz ona odwaya si5 %y&ko na
wz/iank53 a wz/ianka przesza nieza.waenie0
- Troc25 si5 dziwi5 - powiedziaa - e pan Craw*ord %ak szy4ko wr6ci3 c2o' siedzia
%. przed%e/ %ak d.7o3 cae siede/ %y7odni0 > %e7o3 co syszaa/3 4ardzo &.4i cz5s%e z/iany i
podr6e3 s$dzia/ wi5c3 e ,ak ,. raz s%$d wy,edzie3 %o co# 7o na pewno popc2nie da&e,0
>wyk si5 o4raca' w wese&szyc2 /ie,scac2 ni )ans*ie&d0
- To do4rze o ni/ #wiadczy - odpar Ed/.nd - i3 s$dz53 sprawia przy,e/no#' ,e7o
sios%rze0 @ardzo si5 /ar%wi ,e7o nies%ay/ %ry4e/ ycia0
- -ak o7ro/nie 7o &.4i$ o4ie k.zynkiM
- Tak3 ,e7o spos64 4ycia /.si sprawia' panio/ przy,e/no#'0 )y#&53 e pas%orowa
pode,rzewa 7o o sen%y/en% do -.&iiJ ,a si5 %e7o nie /o75 dopa%rzy'3 a&e c2cia4y/3 e4y %ak
4yo0 Powane .cz.cie wy&eczy 7o z %yc2 dro4nyc2 wad0
- Fdy4y )aria nie 4ya zar5czona - ci$7n5a os%ronie <anny /o7a4y/ nieraz s$dzi'3
e 4ardzie, /. si5 podo4a ni -.&ia0
- Co zapewne 4ardzie,3 ni przyp.szczasz3 #wiadczy o %y/3 e wo&i -.&i50 S$dz53 e
cz5s%o 4ywa3 i /5czyzna3 k%6ry nie powzi$ ,eszcze decyz,i3 zwraca wi5ksz$ .wa75 na
sios%r5 czy 4&isk$ przy,aci6k5 wy4rane, ko4ie%y ni na ni$ sa/$0 Craw*ord /a z4y% d.o
rozs$dk.3 4y %. siedzie'3 7dy4y )aria s%anowia d&a nie7o za7roenie3 a ,e#&i o ni$ idzie3 nie
/a/ adnyc2 o4aw3 4o' przecie daa dow6d siy swoic2 .cz.'0
<anny dosza do wniosk.3 e /.siaa si5 /y&i'3 i pos%anowia na przyszo#' z/ieni'
zdanieJ po/i/o ,ednak cae, .s%5p&iwo#ci wo4ec Ed/.nda oraz wsparcia3 ,akie ,e7o po7&$d
o%rzy/ywa w spo,rzeniac2 i sowac2 niek%6ryc2 os643 zda,$cyc2 si5 s$dzi'3 e %o -.&ia ,es%
wy4rank$ pana Craw*orda3 nie zawsze wiedziaa3 co /y#&e'0
Pewne7o wieczora zos%aa w%a,e/niczona w nadzie,e cio%ki 1orris w %e, /a%erii3 ,ak
%e w przyp.szczenia ,e, i pani 8.s2wor%2 w podo4ne, kwes%ii3 a s.c2a,$c nie /o7a si5
nadziwi'J 4ya4y szcz5#&iwa nie po%rze4.,$c s.c2a'3 dziao si5 %o 4owie/ podczas 7dy resz%a
/odziey %aAczya3 ona za# siedziaa3 w4rew wo&i3 przy ko/ink. w#r6d szaperon.,$cyc2
K
da/3 /arz$c o powrocie s%arsze7o k.zyna3 k%6ry 4y w %y/ /o/encie ca$ ,e, nadzie,$ na
par%nera do %aAca0 @y %o pierwszy 4a& <anny3 c2o' nie %owarzyszyy /. przy7o%owania i
sp&endor cec2.,$ce pierwsze 4a&e /odyc2 da/J pos%anowiono 7o .rz$dzi' po po.dni.3
,eszcze %e7o sa/e7o dnia3 poniewa zna&eziono skrzypka w o*icynie d&a s.4y3 ,ak %e i
d&a%e7o3 e pows%aa /o&iwo#' ze4rania pi5ci. par dzi5ki po/ocy pani Fran% oraz nowe7o
4&iskie7o przy,acie&a To/a @er%ra/a3 przy4ye7o wa#nie z wizy%$0 Przez cz%ery %aAce 4a&
sprawia <anny o7ro/n$ przy,e/no#' i a& ,e, 4yo nawe% kwadransa0
Kiedy %ak czekaa3 zerka,$c %o na %ancerzy3 %o na drzwi3 /.siaa wys.c2a'
nas%5p.,$ce7o dia&o7. o4. wspo/nianyc2 wye, da/0
- S$dz5 - /6wia pani 1orris3 pa%rz$c k. )arii i pan. 8.s2wor%2owi3 k%6rzy %aAczy&i
ze so4$ po raz dr.7i - e znow. zo4aczy/y szcz5#cie na ki&k. %warzac20
- T.sz53 e %ak si5 s%anie - przy%akn5a dr.7a /a%rona z 7odny/ .#/iec2e/0 - Teraz
45dzie/y /o7&i z pewny/ zadowo&enie/ wy7&$da' przyszo#ci3 a&e szkoda3 /oi/ zdanie/3
e /.sie&i pozos%awa' rozdzie&eni0 )ody/ &.dzio/ w %akie, sy%.ac,i ,ak oni winno si5
wy4aczy' ods%5ps%wo od przy,5%e7o zwycza,.0 9ziwi5 si53 e /6, syn o %o nie poprosi0
- A&e poprosi3 dro7a pani0 Pan 8.s2wor%2 nie ,es% czowiekie/3 k%6ry 4y zanied4a
cze7oko&wiek0 A&e nasza koc2ana )aria /a %ak si&ne pocz.cie %e7o3 co wypada3 %y&e
prawdziwe,3 %ak rzadko dzi# spo%ykane, de&ika%no#ci3 %y&e niec25ci do ,akic2ko&wiek
ods%5ps%w000 oc23 sp6,rz pani na ,e, %warz3 ,aka ,es% inna ni podczas dw6c2 poprzednic2
%aAc6w0
)aria is%o%nie wydawaa si5 .szcz5#&iwiona3 oczy ,e, 4yszczay rado#ci$3 roz/awiaa
z oywienie/3 -.&ia 4owie/ i ,e, par%ner3 pan Craw*ord3 %aAczy&i %. o4okJ 4y&i raze/ w
,edne, 7r.pie0 -ak wy7&$daa poprzednio - %e7o <anny nie wiedziaa3 sa/a %aAczya 4owie/
w%edy z Ed/.nde/ i nie /y#&aa o k.zynce0
Pani 1orris ci$7n5a?
- -ak %o /io3 dro7a pani3 pa%rze' na dwo,e /odyc2 &.dzi %ak zas.enie szcz5#&iwyc23
%ak doskona&e do4ranyc23 na %ak$ ak.ra%n$ par50 -ake si5 dro7i sir T2o/as 45dzie cieszyM A
12 Szaperonowa' Gz *ranc0 chaperonnerH - wys%5powa' w ro&i opiek.nki %owarzysz$ce, /ode, ko4iecie0
co powiada dro7a pani na szanse dr.7ie7o zwi$zk.I Pan 8.s2wor%2 da do4ry przykad3 a
%akie rzeczy s$ 4ardzo zara:&iwe0
Pani 8.s2wor%23 k%6ra nie widziaa niko7o poza swoi/ syne/3 nie roz./iaa3 o co
c2odzi0 - Ta para3 da&e,3 nie widzi . nic2 dro7a pani adnyc2 podo4nyc2 oznakI
- Oc23 /6, @oe3 panna -.&ia i pan Craw*ord0 Tak3 cakie/ do4ra par%ia0 I&e on /a
rocznieI
- Cz%ery %ysi$ce0
- 1o c63 ,ak k%o nie /a wi5ce,3 %o /.si si5 zadowo&i' %y/3 co /a0 Cz%ery %ysi$ce
rocznie %o niezy /a,$%ek3 a on wy7&$da na do4rze wyc2owane7o3 przyzwoi%e7o /ode7o
czowieka3 wi5c s$dz53 e panna -.&ia 45dzie 4ardzo szcz5#&iwa0
- To ,eszcze nie zdecydowane3 %o ,eszcze nic pewne7o3 dro7a pani0 Tak so4ie o %y/
%y&ko /6wi/y3 /i5dzy przy,aci6ka/i0 A&e nie /a/ w$%p&iwo#ci3 e k. %e/. z/ierza0
Okaz.,e ,e, coraz wyra:nie,sze a%enc,e0
<anny nie syszaa nic wi5ce,0 S.c2anie i dziwienie si5 .&e7o na c2wi&5 zawieszeni.3
,ako e To/ @er%ra/ wr6ci do sa&on.J c2o' zdawaa so4ie spraw53 e %o wie&ki zaszczy% 4y'
poproszon$ przez nie7o do %aAca3 nie /iaa w$%p&iwo#ci3 e ,$ poprosi0 Podszed do ic2
/ae7o 7rona3 za/ias% ,ednak prosi' ,$ do %aAca3 przys.n$ so4ie krzeso i zacz$ zdawa'
spraw5 ze s%an. c2ore7o konia i opinii s%a,enne7o3 z k%6ry/ si5 wa#nie rozs%a0 <anny
zroz./iaa3 e ,e, nadzie,e 4yy ponne3 a wrodzona skro/no#' kazaa ,e, .zna'3 e 4yy
nierozs$dne0 Opowiedziawszy ,e, o koni.3 wzi$ ze s%o. 7aze%5 i rz.ciwszy na ni$ okie/3
powiedzia &eniwie?
- -e#&i c2cesz %aAczy'3 <anny3 %o z %o4$ r.sz50 - Propozyc,a zos%aa odrz.cona z nieco
wi5ksz$ .prze,/o#ci$J powiedziaa3 e /a do#' %aAca0 - @ardzo/ z %e7o rad o#wiadczy
ywszy/ 7ose/3 odkada,$c 7aze%5 - 4o/ #/ier%e&nie z/5czony0 1ie wie/3 ,ak ci zacni
&.dzie /o7$ %ak d.7o wy%rzy/a'0 ).sz$ 4y' wszyscy zakoc2ani3 e4y zna,dowa' rozrywk5
w %akic2 7.ps%wac23 i wyda,e /i si53 e c2y4a s$0 Popa%rz %y&ko na nic23 a zo4aczysz3 i&e %.
zakoc2anyc2 - wszyscy z wy,$%kie/ Ya%esa i pani Fran%3 a /i5dzy na/i /6wi$c3 %a 4iedna
ko4ie%a na pewno pra7nie wie&4icie&a3 %ak sa/o ,ak kada inna0 -akie ona /.si /ie'
rozpacz&iwie n.dne ycie z %y/ pas%ore/ - %. rz.ci znacz$ce spo,rzenie k. krzes. dok%ora
Fran%a3 s%wierdziwszy ,ednak3 e %en siedzi %. przy ,e7o okci.3 z/ieni %on i %e/a% %ak
szy4ko3 e <anny &edwo /o7a pows%rzy/a' #/iec20 - 9ziwna 2is%oria3 %a w A/eryce3 co3
pas%orzeI Co pan o %y/ s$dziI >awsze si5 zwraca/ do pana3 4y si5 dowiedzie'3 co /a/
/y#&e' o po&i%yce0
- To/3 /6, dro7i - prze/6wia do nie7o w nas%5pne, c2wi&i cio%ka - poniewa nie
%aAczysz3 nie 45dziesz /ia nic przeciwko %e/.3 4y za7ra' z na/i ro4erka3 prawdaI - Po
czy/ ws%aa z krzesa i podesza 4&ie,3 4y .y' doda%kowyc2 ar7./en%6w0 - C2ce/y ze4ra'
s%o&ik d&a pani 8.s2wor%2 - szepn5a0 - Two,e, /a%ce 4ardzo na %y/ za&ey3 a&e sa/a nie /a
na %o czas. z powod. swo,e, *r5dz&i0 Ty i pas%or %o ak.ra% ko/p&e% i c2ocia /y 7ra/y o p6
korony3 %o %y3 no wiesz3 /oesz s%awia' przeciwko nie/. p6 7winei0
- @y4y/ niez/iernie szcz5#&iwy - odpar podrywa,$c si5 wawo - i sprawio4y /i %o
wie&k$ przy,e/no#'3 a&e wa#nie id5 %aAczy'0 <anny - %. .,$ ,e, r5k5 - nie oci$7a, si5 d.e,3
4o skoAcz$ 7ra'0
<anny c25%nie daa si5 odprowadzi'3 c2o' nie cz.a szcze76&ne, wdzi5czno#ci d&a
k.zyna ani nie widziaa wie&kie, r6nicy /i5dzy ,e7o i cio%czyny/ sa/o&.4s%we/0
- Skro/ni.%ka pro#4a3 prosz5 ,a ko7oM - zawoa z o4.rzenie/3 7dy odesz&i par5
krok6w0 - C2ciaa /nie .nier.c2o/i' na na,4&isze dwie 7odziny /i5dzy so4$3 pas%ore/3 z
k%6ry/ si5 ci$7&e k6ci3 i %$ w#ci4sk$3 s%ar$ ko4ie%$3 k%6ra %y&e wie o wi#cie co o a&7e4rze0
@ardzo 4y/ c2cia3 e4y nasza cio%eczka 4ya %roc25 /nie, przedsi54iorcza0 I na doda%ek
zwraca' si5 do /nie w %aki spos64M @ez cere/onii3 w o4ecno#ci innyc23 nie da,$c /i szans na
od/ow50 Te7o doprawdy nie znosz5M 1ic /nie nie doprowadza do %akie, zo#ci ,ak sy%.ac,a3
kiedy s%warza si5 pozory3 e si5 /nie o co# prosi3 e /a/ wy46r3 a&e przeds%awia si5 %o w %en
spos643 e nie /o75 od/6wi'0 Fdy4y /i szcz5#&iwie nie przyszo do 7owy3 e4y z %o4$
%aAczy'3 %o4y/ si5 nie wykr5ci0 Te7o doprawdy za wie&e0 A&e kiedy ciocia wpadnie na ,aki#
po/ys3 %o ,. nie /a rady0
ROZDZIA XIII
1iewie&e prze/awiao za owy/ nowy/ przy,acie&e/ To/a3 -o2ne/ Ya%ese/3 pr6cz
%e7o3 e /ia /odne nawyki i &.4i szas%a' pieni5dz/i3 oraz e 4y /odszy/ syne/ &orda3
,ako %ako nieza&eny/ /a,$%kowoJ sir T2o/as zapewne nie 4y4y zac2wycony
wprowadzenie/ 7o do )ans*ie&d Park0 To/ @er%ra/ pozna 7o w Wey/o.%23 7dzie sp5dzi&i
w %y/ sa/y/ %owarzys%wie dziesi5' dni3 a w dow6d przy,a:ni3 ,e#&i /ona %o nazwa'
przy,a:ni$3 oraz ce&e/ ,e, po754ienia zaprosi pana Ya%esa3 4y przy,ec2a do )ans*ie&d3 kiedy
/. przy,dzie oc2o%a i kiedy /. %o 45dzie po drodze3 a on zaproszenie przy,$0 Przy,ec2a
wcze#nie,3 ni si5 7o spodziewano3 a %o poniewa roz,ec2ao si5 na7&e &iczne %owarzys%wo3
z7ro/adzone d&a rozrywki w do/. inne7o przy,acie&a3 do k%6re7o po,ec2a 4y pros%o z
Wey/o.%20 Przy&ecia na skrzydac2 rozpaczy3 a w 7owie /ia %y&ko %ea%r3 7dy owo
%owarzys%wo z,ec2ao si5 ce&e/ wys%awienia sz%.ki0 Przeds%awienie3 w k%6ry/ on r6wnie
wys%5powa3 /iao si5 od4y' za dwa dni3 kiedy na7a #/ier' ko7o# z 4&iskie, rodziny
7ospodarza zniweczya wszys%kie p&any i sprawia3 e ak%orzy si5 roz,ec2a&i0 @y' %ak 4&isko
szcz5#cia3 %ak 4&isko sawy3 %ak 4&isko d.7ie,3 poc2&e4ne, recenz,i wysawia,$ce, prywa%nyc2
ak%or6w z Ecc&es*ord3 siedzi4y -e7o Eksce&enc,i &orda 8aQens2aw w Kornwa&ii3 recenz,i3
k%6ra niew$%p&iwie za7waran%owaa4y %owarzys%w. nie#/ier%e&no#' na co na,/nie, rokM I
45d$c %ak 4&isko - wszys%ko .%raci'M Pan Ya%es przeywa swo,$ krzywd5 %ak 4o&e#nie3 e nie
po%ra*i /6wi' o niczy/ inny/0 Ecc&es*ord i ,e7o %ea%r3 wszys%kie przy7o%owania3 kos%i./y3
pr64y i dowcipy - 4yy ,e7o ,edyny/ %e/a%e/3 a pociec25 zna,dowa ,edynie w wysawiani.
%e7o3 co /in5o0
Szcz5#cie/ d&a nie7o3 ./iowanie %ea%r. ,es% %ak powszec2ne3 poci$7 do ak%ors%wa %ak
w#r6d /odziey si&ny3 e nie 4y zdo&ny wyczerpa' cierp&iwo#ci s.c2aczy0 Wszys%ko
wydawao si5 i/ .rzeka,$ce3 od pocz$%kowe7o rozdzia. r6& a do epi&o7.3 i nie/a& kady
aowa3 e 7o %a/ nie 4yo i 4y4y 7o%6w spr64owa' swoic2 si0 Sz%.ka nazywaa si5 (&.4y
/iosne+
N
3 pan Ya%es /ia 7ra' ro&5 2ra4ie7o Casse&0
- To dro4na r6&ka - %./aczy - i nie w /oi/ 7.#cieJ nie przy,$4y/ ,e, ,ako %akie,3 a&e
o4iecae/ so4ie3 e nie 45d5 ro4i adnyc2 %r.dno#ci0 Lord 8aQens2aw i ksi$5 za4ra&i so4ie3
przed /oi/ przy,azde/ do Ecc&es*ord3 ,edyne dwie ro&e war%e 7rania3 i c2o' &ord 8aQens2aw
c2cia si5 zrzec swo,e, na /o,$ korzy#'3 nie /o7e/ si5 na %o z7odzi'3 %o oczywis%e0 @ardzo
/i 7o 4yo a&3 *a%a&nie o4&iczy wasne /o&iwo#ci3 4o cakie/ si5 nie nadawa na @arona0
1iski /5czyzna z pisk&iwy/ 7ose/3 zawsze3 po pierwszyc2 dziesi5ci. /in.%ac2
zac2rypni5%y/M Ko&osa&nie szkodzio %o przeds%awieni.3 a&e ,a pos%anowie/ nie ro4i'
%r.dno#ci0 Sir =enry .waa3 e ksi$5 nie nada,e si5 na <ryderyka3 a&e %o d&a%e7o3 e sa/
c2cia 7ra' %5 ro&53 podczas 7dy ona zna,dowaa si5 ,. na pewno w &epszyc2 r5kac20
>d./iony 4ye/3 e sir =enry %o %aki sa*and.a0 1a szcz5#cie nie od nie7o za&eaa wy/owa
%e, sz%.ki0 1asza A7a%a 4ya niezr6wnana3 a wie&. .waao3 e ksi$5 %e 7ra doskona&e0 I3
wszys%ko raze/ wzi$wszy3 przeds%awienie na pewno .dao4y si5 znako/icie0
- 9oprawdy3 %o o7ro/ny zaw6dM - i? - )ona wszys%kic2 szczerze aowa' - paday
ycz&iwe sowa wsp6cz.,$cyc2 s.c2aczy0
- 1arzekanie na nic si5 nie zda3 a&e doprawdy %a 4iedna s%ara wdowa nie /o7a ./rze'
w 7orszy/ /o/encieJ %r.dno nie pra7n$'3 e4y 4y&i zac2owa&i %5 wiado/o#' w sekrecie na
%rzy 4rak.,$ce na/ dni0 Trzy dni3 nie wi5ce,J a %o 4ya %y&ko ic2 4a4ka i ./ara o dwie#cie /i&
od Ecc&es*ord3 wi5c c2y4a nie s%ao4y si5 nic ze7o i wie/3 e k%o# zro4i %ak$ propozyc,53 a&e
&ord 8aQens2aw3 k%6ry ,es% ,edny/ z na,4ardzie, pryncypia&nyc2 &.dzi w An7&ii3 nie c2cia o
%y/ sysze'0
- <ina&na ,ednoak%6wka w /ie,sce wa#ciwe, ko/edii - s%wierdzi To/ @er%ra/0 -
13 Adap%ac,a sz%.ki A.7.s%a Ko%ze4.e7o (9as Kind der Lie4e+ dokonana przez pani$ Inc24a&d i wys%awiona
w An7&ii po raz pierwszy w B!C r0 W Po&sce sz%.k5 %5 7rano ,. w B!T r0 p%0
(9ziecko /io#ci+3 a w wydani. dra/a%6w
Ko%ze4.e7o GCKPH za/ieszczono ,$ p%0 (Syn nieprawny+ Gprzekad S%0 P&a%eraH0
(&.4y /iosne+ si5 skoAczyy3 a &ord i &ady 8aQens2aw zos%a&i3 4y we dw6,k5 ode7ra' ()o,$
4a4k5+
O
0 C63 /.si /. 4y' pociec2$ wdowie doywocie3 /oe %e3 /i5dzy na/i /6wi$c3
zacz$ si5 &5ka' o sw6, s.kces i swo,e p.ca w ro&i @arona i wyco*a si5 4ez a&.0 A e4y %o4ie
%o wyna7rodzi'3 Ya%es3 /y#&53 e powinni#/y .rz$dzi' %ea%r w )ans*ie&d i poprosi'3 4y# ni/
pokierowa0
C2o' po/ys pows%a pod wpywe/ c2wi&i3 nie skoAczy si5 w nas%5pne,0 C25'
ak%ors%wa o4.dzia si5 na7&e3 w niki/ za# %ak si&nie3 ,ak w To/ie3 k%6ry 4y %eraz pane/
do/. i k%6ry /ia %y&e wo&ne7o czas.3 e kada nowo#' wydawaa /. si5 poci$7a,$ca0
Ponad%o o4darzony 4y ywy/i zdo&no#cia/i i %a&en%e/ ko/iczny/3 k%6re /o7y
odpowiada' nowe/. za,5ci.0 Ci$7e wraca do %e7o po/ys.0 (Oc23 e4y /ie' %ea%r i
dekorac,e z Ecc&es*ord i spr64owa' co# wys%awi'+0 W%6roway /. o4ie sios%ry3 a =enry
Craw*ord3 k%6ry ,eszcze nie zas/akowa podo4ne, przy,e/no#ci3 c2o' na r6ny spos64
do7adza so4ie w yci.3 zapa&i si5 do pro,ek%.0
- Wyda,e /i si53 naprawd5 - powiedzia - e 7o%6w ,es%e/ w %e, c2wi&i zro4i' z sie4ie
d.rnia3 k%6ry pode,/ie si5 kade, ro&i z kade, sz%.ki3 od S2y&ocka i 8yszarda III poczyna,$c3
a na 4o2a%erski/ %enorze z *arsy3 w szkara%ny/ *rak. i %r6,7ranias%y/ kape&.sz.3 koAcz$c0
Wyda,e /i si53 e /674y/ 7ra' wszys%kic2 i wszys%ko3 e /674y/ wy7asza' %yrady i
7rz/ie' a&4o wzdyc2a' i p&$sa' w kade, napisane, po an7ie&sk. %ra7edii czy ko/edii0
864/y co#0 1iec2 %o 45dzie c2o'4y cz5#' sz%.ki3 ,eden ak%3 ,edna scena3 cze7o na/ 4rakI 1a
pewno nie %akic2 %warzyczek - %. spo,rza na o4ie sios%ry - a ,e#&i c2odzi o %ea%r3 po c6 na/
%ea%rI @5dzie/y si5 %y&ko 4awi&i0 -eden pok6, w %y/ do/. wys%arczy0
- Po%rze4na 45dzie k.r%yna - zas%anawia si5 To/ @er%ra/0 Ki&ka ,ard6w zie&one7o
ryps. na k.r%yn5 pewnie wys%arczy0
- Oc23 z.penie wys%arczy - po%wierdzi pan Ya%es0 - 9o %e7o ,edna a&4o dwie 4oczne
dekorac,e3 podnoszone3 drzwi w %y&ne, dekorac,i3 na pask3 i %rzy a&4o cz%ery dekorac,e
sp.szczane0 1a do/owy %ea%r nic wi5ce, nie %rze4a0
- S$dz53 e %rze4a /nie, - powiedziaa )aria0 - 1ie /a na %o czas.3 a zna,d$ si5
,eszcze inne %r.dno#ci0 ).si/y racze, przy,$' po/ys pana Craw*orda i za ce& wzi$' so4ie
przeds%awienie3 a nie %ea%r0 W na,&epszyc2 naszyc2 sz%.kac2 ,es% wie&e *ra7/en%6w3 k%6re nie
wy/a7a,$ dekorac,i0
- Oc23 nie - zaoponowa Ed/.nd3 k%6ry zacz$ %e7o s.c2a' z przeraenie/0 - 1ie
r64/y nic poowicznie0 -e#&i /a/y 7ra'3 %o 7ra,/y w %ea%rze wyposaony/ we wszys%ko? w
par%er3 &oe i 7a&eri5 i ode7ra,/y ca$ sz%.k5 od pocz$%k. do koAcaJ niec2e %o 45dzie sz%.ka
nie/iecka3 wszys%ko ,edno ,aka3 z doda%kow$ ,ednoak%ow$ ko/edy,k$ na *ina3 z %aAce/
*i7.rowy/3 d.da/i oraz piosenk$ w przerwac20 -e#&i nie prze&icy%.,e/y Ecc&es*ord3 %o
wszys%kie nasze wysiki na nic0
- Ed/.ndzie3 prosz53 nie 4$d: nie/iy - ac2n5a si5 -.&ia0 1ik% nie &.4i %ea%r. %ak ,ak
%y i nie ,e:dzi na koniec #wia%a3 4y o4e,rze' przeds%awienie0
- To prawda3 a&e e4y o4e,rze' ak%ors%wo3 do4re3 prawdziwe3 zawodowe ak%ors%wo0
1ie poszed4y/ ,ednak do s$siednie7o poko,.3 4y pa%rze' na a/a%orsk$ 7r5 os64 nie
wprawionyc2 w %y/ za,5ci.3 7rono paA i pan6w3 k%6rzy /.sz$ przea/a' dezawan%ae3
,aki/i s$ ic2 wyksz%acenie i /aniery0
Po kr6%kie, przerwie pod,5%o ,ednak %en %e/a% z niesa4n$cy/ zapae/3 a w /iar5
roz/owy rosa w kady/ oc2o%a3 ,ak %e przekonanie3 e inni c2c$ %e7o sa/e7o0 C2ocia nie
zapada adna decyz,a3 pr6cz %e7o3 e To/ wo&a4y ko/edi53 a ,e7o sios%ry i =enry Craw*ord
- %ra7edi53 i e nie /a nic a%wie,sze7o3 ,ak zna&e:' sz%.k53 k%6ra 45dzie i/ wszys%ki/
odpowiadaa - wydawao si53 e pos%anowienie3 4y ode7ra' ,ak$# sz%.k53 ,es% %ak si&ne3 i
Ed/.nd si5 zaniepokoi0 Pos%anowi do %e7o3 w /iar5 /ono#ci3 nie dop.#ci'3 c2ocia /a%ka3
k%6ra syszaa przy s%o&e ca$ roz/ow53 nie wyrazia na,/nie,sze7o sprzeciw.0
14 A&.z,a do *arsy napisane, przez ksi5cia =oareUa GB!NH0
Te7o sa/e7o wieczora nadarzya si5 sposo4no#' wypr64owania si0 )aria3 -.&ia3
=enry Craw*ord i pan Ya%es 4y&i w poko,. 4i&ardowy/0 To/ wr6ci s%a/%$d do sa&on.3 7dzie
przy ko/ink. s%a za/y#&ony Ed/.nd3 &ady @er%ra/ siedziaa nieco da&e,3 na so*ie3 a <anny3
%. o4ok3 po/a7aa ,e, w ro46%ce0 - Takie7o s%raszne7o s%o. 4i&ardowe7o ,ak nasz - zacz$
To/ - nie /a c2y4a na cay/ #wiecie0 1ie /a/ za/iar. d.e, 7o %. %rzy/a' i c2y4a /o75
powiedzie'3 e nic /nie nie z/.si3 4y/ kiedyko&wiek na ni/ 7ra0 A&e odkrye/ wa#nie
,edn$ do4r$ rzecz0 To ,es% na,odpowiednie,szy pok6, na %ea%r3 wa#ciwe, wie&ko#ci i ksz%a%.3 a
dwo,e drzwi na koAc. pozwa&a na ko/.nikac,5? /ona %o zaa%wi' w pi5' /in.%3 .s.wa,$c po
pros%. p6ki z ksi$ka/i w poko,. o,ca0 Co# podo4ne7o /o7&i4y#/y so4ie %y&ko wy/arzy'3
7dy4y#/y si5 zacz5&i zas%anawia'3 cze7o na/ %rze4a0 A o,cowski pok6, %o znako/i%a
poczeka&nia ar%ys%6w0 -ak4y 7o spec,a&nie ./ieszczono o4ok poko,. 4i&ardowe7o0
- 1ie /y#&isz serio3 To/3 ro4i' przeds%awienia - powiedzia cic2o Ed/.nd3 7dy 4ra%
podszed do o7nia0
- 1ie /y#&5 serioI A&e zapewnia/ ci53 e z.penie serio0 Co ci5 w %y/ dziwiI
- Ewaa/3 e %o 4y 4yo 4ardzo nies%osowne0 1awe% w o76&ne, opinii is%nie,$ pewne
zas%rzeenia co do do/owyc2 przeds%awieA3 a ,. w nasze, sy%.ac,i .waa4y/ %o za rzecz
4ardzo niewa#ciw$3 nawe% wi5ce, ni niewa#ciw$0 @y4y %o dow6d o7ro/ne7o 4rak. .cz.'
wo4ec o,ca3 k%6ry ,es% nieo4ecny i zna,d.,e si5 nie,ako w ci$7y/ nie4ezpieczeAs%wie3 i
4yo4y %o nieroz%ropne ze wz7&5d. na )ari53 k%6ra ,es% w 4ardzo de&ika%ne, sy%.ac,i3 o7ro/nie
de&ika%ne,3 wszys%ko raze/ wzi$wszy0
- )6wisz o %y/ %ak powanie3 ,ak4y#/y /ie&i 7ra' %rzy razy w %y7odni. a do
powro%. o,ca i sprasza' ca$ oko&ic50 A przecie %o nie 45dzie adne %e7o rodza,.
przeds%awienie0 C2odzi %y&ko o %roc25 rozrywki we wasny/ 7ronie3 pewn$ od/ian5 scenerii3
wypr64owanie wasnyc2 si w czy/# nowy/0 1ie c2ce/y ani widowni3 ani roz7os.0 )ona
&iczy'3 ,ak s$dz53 e zna,dzie/y ,ak$# sz%.k5 z.penie 4ez zarz.%.3 a nie /o75 si5 dopa%rzy'
wie&kie, d&a nas szkody czy nie4ezpieczeAs%wa3 ,e#&i 45dzie/y prowadzi' konwersac,5 w
e&e7ancki/ &i%eracki/ ,5zyk. a.%ors%wa ,akie7o# szacowne7o pisarza3 za/ias% 7ada'
wasny/i sowa/i0 1ie /a/ na,/nie,szyc2 o4aw ani skr.p.6w0 A ,e#&i idzie o %o3 e o,ca
nie /a3 nie %y&ko nie widz5 w %y/ przeszkody3 a&e racze, ar7./en% za przeds%awienie/J
oczekiwanie na ,e7o powr6% %o d&a /a%ki okres peen niepoko,.3 i ,e#&i po%ra*i/y rozproszy'
%en niepok6, i doda' ,e, d.c2a przez nas%5pne ki&ka %y7odni3 %o 45d5 .waa3 e 4y %o do4rze
spoy%kowany czas3 i zapewnia/ ci53 e o,ciec 45dzie /y#&a %ak sa/o0 To d&a nie, okres
wie&kie7o niepoko,.0
Kiedy %o /6wi3 o4a, skierowa&i wzrok na /a%k50 Lady @er%ra/ os.ni5%a w ro7.
kanapy3 okaz zdrowia3 dos%a%k.3 spoko,. i r6wnowa7i3 zapadaa wa#nie w a7odn$ drze/k53
a <anny wykonywaa za ni$ ,akie# %r.dnie,sze cz5#ci ro46%ki0
Ed/.nd .#/iec2n$ si5 i po%rz$sn$ 7ow$0
- 1a -owisza3 a&e/ c2y4iM - To/ rz.ci si5 na krzeso z serdeczny/ #/iec2e/0 -
9oprawdy3 /a/o koc2ana3 %w6, niepok6,000 %o /i si5 nie .dao0
- O co c2odziI - zapy%aa /a%rona 7.c2y/ %one/ czowieka 4.dzone7o ze sn.0 - -a
nie spaa/0
- Oc23 nie3 sk$d 4y %eM 1ik% /a/y o %o nie pode,rzewa0 1o do4rze3 Ed/.ndzie - z
c2wi&$ kiedy &ady @er%ra/ zacz5a si5 znow. kiwa'3 wr6ci do poprzednie7o %e/a%.3
s%anowiska i %on.0 - Przy %y/ ,edny/ 45d5 ,ednak o4s%awa - e %o nie ,es% nic ze7o0
- 1ie z7adza/ si5 z %o4$0 -es%e/ przekonany3 e o,ciec 4y %e7o nie apro4owa0
- A ,a ,es%e/ przekonany3 e 4yo4y odwro%nie0 1ik% 4ardzie, ni o,ciec nie &.4i3 ,ak
/odzi &.dzie pr64.,$ swyc2 zdo&no#ci3 i 4ardzie, do %e7o nie zac25ca3 a wyda,e /i si53 e
/ia wyra:ne .podo4anie do ak%ors%wa3 dek&a/ac,i i recy%ac,i0 Przecie s%ara si5 roz4.dzi' w
nas za/iowanie do %yc2 sz%.k3 7dy#/y 4y&i /a&i0 I&e %o razy opakiwa&i#/y Cezara3 s%o,$c
nad ,e7o ciae/3 i zas%anawia&i#/y si53 4y' a&4o nie 4y'3 w %y/ %.%a, poko,.3 c2c$c /.
sprawi' przy,e/no#'0 I doskona&e pa/i5%a/3 e (nosie/ i/i5 1orQa&+
"
w kade #wi5%a
@oe7o 1arodzenia0
- To 4yo co# z.penie inne7o0 Przecie /.sisz roz./ie' r6nic50 O,ciec c2cia3 4y#/y
,ako dzieci .czy&i si5 do4re, wy/owy3 a&e nie c2cia4y ni7dy3 e4y ,e7o dorose c6rki
od7ryway %ea%ra&ne ro&e0 )a o7ro/nie si&ne pocz.cie %e7o co przys%oi3 a co nie przys%oi000
- Wszys%ko %o wie/ - odpar To/3 nierad0 - >na/ o,ca r6wnie do4rze ,ak %y i 45d5
.waaJ 4y ,e7o c6rki nie zro4iy nic3 co 4y wz4.dzio ,e7o niezadowo&enie0 Pi&n., wasnyc2
spraw3 Ed/.ndzie3 a ,a si5 za,/5 resz%$ rodziny0
- -e#&i zdecydowae# si5 7ra'3 &icz53 e 45dzie %o co# spoko,ne7o i na /a$ ska&5 -
o4s%awa przy swoi/ Ed/.nd0 - Ewaa/3 e nie powinno si5 %. .rz$dza' %ea%r.0 @yo4y %o
dysponowanie do/e/ o,ca pod ,e7o nieo4ecno#'3 a %e7o nic .sprawied&iwi' nie /oe0
- -a 45d5 odpowiada za wszys%ko3 co do%yczy %e, sprawy odpar zdecydowanie To/0 -
-e7o do/owi nic si5 ze7o nie s%anie0 )a/ r6wnie wane powody ,ak %y3 4y pi&nowa' ,e7o
do/.3 a ,e#&i idzie o z/iany3 o k%6ryc2 /6wie/ przed c2wi&$3 %akie ,ak ods.ni5cie sza*y z
ksi$ka/i czy o%warcie za/kni5%yc2 do%$d drzwi3 czy nawe% korzys%anie z poko,.
4i&ardowe7o przez %ydzieA 4ez %e7o3 4y 7ra' w ni/ w 4i&ard - r6wnie do4rze /674y# .waa'3
e 4y4y nierad3 i po ,e7o wy,e:dzie siad.,e/y wi5ce, w %y/ poko,. ni w #niadaniowy/
a&4o e pianino nasze, sios%ry zos%ao przes.ni5%e z ,edne7o w dr.7i k$% poko,.0 To nonsens0
- -e#&i4y %a z/iana nie 4ya niewa#ciwa ,ako z/iana3 %o 4ya4y niewa#ciwa ,ako
wyda%ek0
- Tak3 kosz%a %akie7o przedsi5wzi5cia 4yy4y niesyc2ane0 Pewno cae dwadzie#cia
*.n%6w0 ).si/y3 niew$%p&iwie3 zro4i' co# w rodza,. sceny3 a&e 45dzie %o rzecz na,pros%sza?
zie&ona k.r%yna i %roc25 s%o&arki3 %o wszys%ko0 A caa s%o&arka /oe 4y' wykonana na /ie,sc.3
zro4i ,$ C2ris%op2er -ackson3 wi5c /6wienie o wyda%kac2 %o 4zd.raJ ,ak d.7o -ackson
45dzie wszys%ko ro4i3 %ak d.7o nie /a s%rac2.3 co powie o,ciec0 1ie /y#&3 e nik% w %y/
do/. opr6cz cie4ie nie po%ra*i /y#&e' i przewidywa'0 -ak sa/ nie c2cesz 7ra'3 %o nie 7ra,3 a&e
nie wyo4raa, so4ie3 e 45dziesz rz$dzi inny/i0
- -e#&i idzie o %o3 4y/ 7ra - powiedzia Ed/.nd - %o ,es% a4so&.%nie wyk&.czone0
To/ wyszed z poko,.3 a Ed/.nd zos%a i .siadszy3 7rze4a w pa&enisk.3 za/y#&ony i
z/ar%wiony0
<anny przez cay czas %e, roz/owy3 k%6r$ syszaa3 4ya po s%ronie Ed/.nda0 C2c$c
/. co# %eraz powiedzie' na pocieszenie3 odwaya si5 szepn$'?
- )oe nie 45d$ /o7&i zna&e:' odpowiednie, sz%.ki0 F.s%y %wo,e7o 4ra%a i si6s%r s$
4ardzo r6ne0
- 1ie &icz5 na %o3 <anny0 -e#&i si5 45d$ .piera' przy %y/ pro,ekcie3 %o wreszcie co#
zna,d$J poroz/awia/ z sios%ra/i i spr64.,5 i/ %o wyperswadowa'3 nic wi5ce, zro4i' nie
,es%e/ w s%anie0
- S$dz53 e ciocia 1orris opowie si5 po %wo,e, s%ronie0
- Pewno %ak3 a&e ona nie /a dos%a%eczne7o wpyw. ani na To/a3 ani na swo,e
sios%rzenice0 -e#&i sa/ nie zdoa/ ic2 przekona'3 %o zos%awi5 spraw5 wasne/. 4ie7owi3 nie
pr64.,$c dziaa' poprzez ni$0 Sprzeczki rodzinne %o na,7orsza rzecz3 ,aka si5 /oe zdarzy'3 i
,. wszys%ko &epsze ni %o3 4y#/y si5 w nic2 po7r$y&i0
1as%5pne7o dnia3 7dy nadarzya /. si5 sposo4no#' roz/owy z sios%ra/i3 s%wierdzi3
e w r6wne, /ierze &ekcewa$ ,e7o rady i s$ r6wnie oporne na ,e7o ar7./en%y oraz r6wnie
.porczywie o4s%a,$ przy za/ierzone, rozrywce3 ,ak To/0 )a%ka nie sprzeciwia si5
pro,ek%owi3 a one nie o4awia,$ si5 ani %roc25 dezapro4a%y o,ca0 Przecie nie /oe 4y' nic
ze7o w %y/3 co si5 ro4i w %y&. szacownyc2 rodzinac23 co ro4i %y&e ko4ie% z na,wyszyc2 s*erJ
doprawdy3 %y&ko k%o#3 czy,a skr.p.&a%no#' przekracza 7ranice a4s.rd.3 /674y si5 dopa%rzy'
niewa#ciwo#ci w %aki/3 ,ak ic23 pro,ekcie3 w k%6ry/ .dzia 4ierze %y&ko rodzeAs%wo i
15 1orQa& - 4o2a%er %ra7edii ro/an%yczne, (9o.7&as+ -o2na =o/eUa GB"PH
na,4&isi przy,acie&e i o k%6ry/ nik% poza ni/i nie 45dzie nawe% sysza0 -.&ia skonna 4ya
przyzna'3 i3 4y' /oe3 sy%.ac,a )arii wy/a7a szcze76&ne, .wa7i i os%rono#ci3 a&e %o nie
/oe do%yczy' ,e,3 ona ,es% wo&na0 )aria z ko&ei .waaa3 e ,e, zar5czyny s%awia,$ ,$ ponad
o7raniczenia/i i /a /nie, powod6w ni -.&ia3 4y py%a' o zdanie czy %o /a%ki3 czy o,ca0
Ed/.nd /ia niewie&kie nadzie,e3 &ecz wci$ nie .s%5powa3 7dy do poko,. wszed =enry
Craw*ord3 pros%o z p&e4anii3 woa,$c?
- 1ie 4rak c25%nyc2 do nasze7o %ea%r.3 dro7ie panie3 nie 4rak dr.7op&anowyc2
ak%or6w0 )o,a sios%ra przesya pozdrowienia i &iczy3 e zos%anie przy,5%a do %r.py3 a rada
45dzie 7ra' ro&5 s%are, 9.enny a&4o cic2e, Powiernicy3 ,akie, adna z paA 7ra' nie zec2ce0
)aria rz.cia Ed/.ndowi spo,rzenie3 k%6re /6wio? - 1o i co %y na %oI Czy %o
/o&iwe3 4y#/y nie /iay rac,i3 ,e#&i )ary Craw*ord /a %akie sa/o zdanie3 ,ak /yI -
Ed/.nd za/i&kJ /.sia przyzna'3 e .rok 7ry ak%orskie, /oe za*ascynowa' nawe% ./ys
7eni.sza3 a naiwno#' /io#ci kazaa /. zwr6ci' wi5ksz$ .wa75 na %5 cz5#' przesania3 k%6ra
#wiadczya o ycz&iwo#ci i .s.no#ci panny Craw*ord3 ni na wszys%ko inne0
Pro,ek% na4iera r./ieAc6w0 Op6r 4y dare/ny0 Okazao si53 e Ed/.nd si5 /y&i3
s$dz$c3 i cio%ka 1orris 45dzie %y/ p&ano/ przeciwna0 Wszys%kie %r.dno#ci3 ,akie wys.n5a3
zos%ay w pi5' /in.% o4a&one przez s%arsze7o sios%rzeAca i o4ie sios%rzenice3 k%6re nie /iay z
ni$ wi5kszyc2 %r.dno#ciJ poniewa za# owe przy7o%owania /iay si5 od4y' 4ardzo
niewie&ki/ kosz%e/3 a w adne, /ierze ,e, kosz%e/3 poniewa wi$zay si5 z ni/i wszys%kie
przy,e/no#ci3 ,akie niesie po#piec23 krz$%anina i pocz.cie wano#ci - wyci$7n5a z %e7o
na%yc2/ias%ow$ korzy#'3 o#wiadcza,$c3 e w %e, sy%.ac,i /.si op.#ci' wasny do/3 7dzie
ya4y przez /iesi$c na wasny kosz%3 i przenie#' si5 do dwora3 %ak 4y w kade, c2wi&i 4y' na
ic2 .s.7i0 W rez.&%acie wi5c o7ro/nie si5 ,e, %en pro,ek% spodo4a0
ROZDZIA XIV
Okazao si53 e <anny 4ya 4&isza prawdy3 ni %o si5 Ed/.ndowi wydawao0 1ie 4yo
a%wo zna&e:' sz%.k53 k%6ra 4y wszys%ki/ odpowiadaa0 S%o&arz dos%a dyspozyc,e3 wy/ierzy3
co %rze4a3 wys.n$ i .s.n$ co na,/nie, dwa zes%awy %r.dno#ci3 dowi6d w spos64 oczywis%y3
e na&ey powi5kszy' zar6wno pro,ek%3 ,ak wyda%ki3 i pracowa ,. na cae7o3 a oni wci$
roz7&$da&i si5 za sz%.k$0 Inne przy7o%owania r6wnie 4yy w %ok.0 > 1or%2a/p%on
przy,ec2aa o7ro/na 4e&a zie&one7o ryps.3 k%6r$ pani 1orris poci5a Gzaoszcz5dza,$c3 dzi5ki
swo,e, zapo4ie7&iwo#ci3 pene %rzy 'wierci ,ardaH3 poko,6wki zacz5y pracowicie nadawa'
/a%erii ksz%a% k.r%yny3 a sz%.ki ,ak nie 4yo3 %ak nie 4yoJ kiedy /in5o %ak ki&ka dni3 w
Ed/.ndzie nie/a& z4.dzia si5 nadzie,a3 e ni7dy adne, nie zna,d$0
W is%ocie rzeczy na %y&e spraw %rze4a 4yo zwr6ci' .wa753 %y&e os64 zadowo&i'3 %y&e
zna&e:' 76wnyc2 r6&3 a przede wszys%ki/ i %o koniecznie - sz%.k53 k%6ra 4ya4y ,ednocze#nie
%ra7edi$ i ko/edi$3 e szanse na pod,5cie decyz,i 4yy r6wnie /ae3 ,ak we wszys%kic2
/odzieAczyc23 en%.z,as%ycznyc2 przedsi5wzi5ciac20
>a %ra7edi$ opowiaday si5 panny @er%ra/3 pan Craw*ord i pan Ya%es0 >a ko/edi$ -
To/ @er%ra/3 nie cakie/ osa/o%niony3 ,asne 4yo 4owie/3 e .podo4ania panny Craw*ord3
k%6ry/ z 7rzeczno#ci nie dawaa wyraz.3 skania,$ si5 w %y/ sa/y/ kier.nk.3 &ecz
de%er/inac,a i pozyc,a To/a sprawiay3 e so,.sznicy nie 4y&i /. po%rze4ni0 1ieza&enie od
owe, pods%awowe, i nieprze4y%e, r6nicy .podo4aA3 sz.ka&i sz%.ki3 k%6ra /iaa4y r6&
niewie&e3 a&e wszys%kie pierwszorz5dne - a %rzy 76wne - ko4iece0 9are/nie prze7&$da&i
na,&epsze dra/a%y0 Ani w (=a/&ecie+ ani (O%e&&.+ czy (9o.7&asie+ a&4o (Fracz.+
P
nie 4yo
%e7o3 co zadowo&io4y c2o'4y rzecznik6w %ra7ediiJ ko&e,no odrz.cono %e3 z ,eszcze
powanie,szy/i zas%rzeenia/i3 (8ywa&i+3 (Szko5 o4/owy+3 (Koo *or%.ny+3 (Prawowi%e7o
dziedzica+
B
i wie&e3 wie&e innyc20 W kade, proponowane, sz%.ce k%o# zna,dowa ,aki# de*ek%
i czy %o z ,edne,3 czy dr.7ie, s%rony roz&e7ao si5? - Oc23 nie3 %o do nicze7o0 - Dadnyc2
pa%e%ycznyc2 %ra7edii0 - >a d.a o4sada0 - Ani ,edne, zno#ne, ko4iece, ro&i0
- Wszys%ko3 %y&ko nie %o3 /6, koc2any To/ie3 %e7o si5 nie da wys%awi'0 - Tr.dno so4ie
wyo4razi'3 4y k%o# przy,$ %ak$ ro&50 Sa/e 4azeAs%wa od pocz$%k. do koAca0 - To 4y si5
/oe nadao3 7dy4y nie %e pospo&i%e ro&e0 - >awsze .waae/ %o za na,n.dnie,sz$ sz%.k5 w
,5zyk. an7ie&ski/3 7dy4y /nie k%o py%a o zdanie0 - 1ie c2c5 ro4i' adnyc2 %r.dno#ci3
pra7n5a4y/ si5 na co# przyda'3 a&e s$dz53 e nie /o7&i4y#/y zro4i' 7orsze7o wy4or.0
<anny pa%rzya i s.c2aa3 s%wierdza,$c nie 4ez roz4awienia3 e kade z nic2 kier.,e si5
wasny/i e7ois%yczny/i wz7&5da/i w /nie, &.4 4ardzie, za/askowane, pos%aci i
zas%anawiaa si53 ,ak %e %o wszys%ko si5 skoAczy0 Fdy4y sz.kaa wasne, przy,e/no#ci3
/o7a4y nawe% pra7n$'3 4y i/ si5 .dao3 ni7dy 4owie/ nie o7&$daa nawe% kawaka sz%.ki3
wszys%kie ,ednak powanie,sze wz7&5dy 4yy %e/. przeciwne0
- 9o nicze7o w %en spos64 nie do,dzie/y - s%wierdzi wreszcie To/0 - )arn.,e/y
%y&ko czas0 Trze4a si5 na co# zdecydowa'0 Wszys%ko ,edno na co3 a&e %rze4a dokona' wy4or.0
1ie /oe/y 4y' %acy wy4redni0 1ie powinno nas przeraa'3 e o4sada 45dzie /iaa o dwie
oso4y za wie&e0 @5dzie/y d.4&owa' ro&e0 Trze4a %roc25 z/nie,szy' wy/a7ania0 -e#&i ,aka#
ro&a ,es% /ao znacz$ca3 %y/ wi5ksza nasza zas.7a3 e co# z nie, zro4i/y0 Od %e, c2wi&i nie
45d5 s%awia przeszk6d0 Przy,/5 kad$ ro&53 ,ak$ /i zec2cecie wyznaczy'3 a&e e4y 4ya
ko/iczna0 1iec2 %y&ko 45dzie #/ieszna3 adnyc2 innyc2 war.nk6w nie s%awia/0
Po%e/ po raz pi$%y zaproponowa (Prawowi%e7o dziedzica+3 zas%anawia,$c si5 %y&ko3
czy &epie,3 e4y 7ra &orda 9.4er&eya3 czy dok%ora Pan7&ossa3 i 4ardzo powanie3 a&e 4ardzo
niesk.%ecznie3 .siowa przekona' resz%53 e pozos%ae oso4y dra/a%. %o ki&ka wspaniayc2
%ra7icznyc2 r6&0
16 (Fracz+ - %ra7edia Edwarda )ooreUa GB"NH0
17 (8ywa&e+ GBB"H3 (Szkoa o4/owy+ GBBBH - ko/edie 8ic2arda S2eridanaJ (Ko&o *or%.ny+ - ko/edia
8ic2arda C./4er&anda GB!"HJ (Prawowi%y dziedzic+ - ko/edia Feor7eUa Co&/ana,rGB!BH0
Przerw53 ,aka nas%$pia po %yc2 4ezowocnyc2 wysikac23 zakoAczy %en sa/ /6wca3
za4iera,$c ponownie 7os0 Pod,$ ,eden z &icznyc2 &e$cyc2 na s%o&e %o/ik6w i przerz.ciwszy
7o3 zawoa na7&e?
- (&.4y /iosneM+ 9&acze7o nie /iay4y r6wnie do4rze nada' si5 na/3 ,ak
8aQens2awo/I -ak %o si5 s%ao3 e#/y o %y/ nie po/y#&e&iI Wyda,e /i si53 e 4yy4y d&a nas
w sa/ raz0 Co wy na %oI )a/y %. dwie kapi%a&ne ro&e %ra7iczne d&a Ya%esa i Craw*orda3 ,es%
d&a /nie %en S.7a3 co .kada wiersze - ,e#&i nik% inny 7o nie c2ce dro4iaz73 a&e nie sprawi /i
przykro#ci3 a ,ak ,. /6wie/3 7o%6w ,es%e/ wzi$' 4y&e co i zro4i' z %e7o3 i&e si5 da0 -e#&i
idzie o pozos%ae ro&e - kady /oe ,e za7ra'0 >os%a,e %y&ko =ra4ia Casse& i An2a&%
C
0
Po/ys zyska powszec2n$ apro4a%50 Wszys%kic2 z/5czy ,. s%an niezdecydowania3
%o%e w pierwsze, c2wi&i s$dzono3 e %a propozyc,a3 ,ak adna do%yc2czasowa3 /a szanse
zadowo&i' kade7o0
Szcze76&nie rad 4y pan Ya%es3 k%6ry w Ecc&es*ord wzdyc2a i /arzy o ro&i @arona i
zazdro#ci &ordowi 8aQens2aw kade, ko&e,ne, %yrady3 k%6r$ sa/ z konieczno#ci /67
wy7asza' %y&ko w swoi/ poko,.0 Szczy%e/ ,e7o ora%orskic2 a/4ic,i 4yo za7rz/ie' %eks%e/
ro&i @arona Wi&den2ai/a3 a e /ia %5 przewa753 i zna ,. na pa/i5' poow5 scen3
skwap&iwie zaproponowa %. swo,e .s.7i0
Trze4a /. odda' sprawied&iwo#' i przyzna'3 e nie pos%anowi zawaszczy' %e, ro&i3
wspo/niawszy 4owie/3 e w %eks%ac2 <ryderyka s$ r6wnie wspaniae ora%orskie
/o&iwo#ci3 z7osi i na nie oc2o%50 =enry Craw*ord 7o%6w 4y wzi$' a&4o ,edn$3 a&4o dr.7$
ro&50 S%wierdzi3 e wys%arczy /. cakowicie %o3 co pan Ya%es odrz.ci3 po czy/ nas%$pia
kr6%ka wy/iana ko/p&e/en%6w0 )aria @er%ra/3 z /y#&$ o in%eresac2 A7a%y3 wzi5a decyz,5
na sie4ie i zwr6cia pan. Ya%esowi .wa753 e w %e, sprawie wany ,es% wzros% i *i7.ra ak%ora3
a on3 ,ako na,wyszy3 ,es% ,ak s%worzony na @arona0
Eznano3 e /a s.szno#'J dwie ro&e zos%ay wi5c o4sadzone3 a ona zdo4ya pewno#'3
e <ryderykie/ zos%anie oso4a wa#ciwa0 Przydzia /iay ,. %rzy oso4y3 7dy )aria r5czya3
i pan 8.s2wor%2 c25%nie przy,/ie kad$ propozyc,53 7dy na7&e -.&ia3 k%6ra podo4nie ,ak
)aria c2ciaa 7ra' A7a%53 pocz.a skr.p.y z powod. panny Craw*ord0
- Pos%5p.,e/y 4rzydko wo4ec nieo4ecnyc2 - powiedziaa0 - 1ie /a w %e, sz%.ce
dos%a%eczne, i&o#ci r6& ko4iecyc20 A/e&ia i A7a%a /o7$ wys%arczy' d&a )arii i d&a /nie3 a&e
d&a paAskie, sios%ry nic nie /a0
Pan Craw*ord prosi3 e4y o %y/ w o76&e nie /y#&ay? pewny 4y3 e ,e7o sios%ra
wca&e nie za/ierza 7ra'3 pra7n5a %y&ko 4y' po/ocna i w o4ecny/ wypadk. z pewno#ci$ nie
45dzie c2ciaa3 4y ,$ 4rano pod .wa750 Te/. ,ednak sprzeciwi si5 To/ @er%ra/3 k%6ry
.waa3 e ro&a A/e&ii ,es% pod kady/ wz7&5de/ wasno#ci$ panny Craw*ord3 ,e#&i %y&ko
zec2ce ,$ przy,$'0
- Przypada ,e, ona w spos64 r6wnie oczywis%y ,ak konieczny - o#wiadczy - podo4nie3
,ak ro&a A7a%y przypada ,edne, z /oic2 si6s%r0 > ic2 s%rony %o adne po#wi5cenie3 4o ro&a ,es%
wysoce ko/iczna0
1as%$pia kr6%ka c2wi&a ciszy0 O4ie sios%ry wydaway si5 zaniepoko,one3 ,ako e kada
.waaa3 i &epie, si5 nada,e na A7a%53 i &iczya3 e pozos%a&i zec2c$ ,$ do %e, ro&i na/awia'0
Spraw5 rozs%rzy7n$ po c2wi&i =enry Craw*ord3 k%6ry odezwa si53 przerz.ciwszy z pozorn$
nied4ao#ci$ pierwszy ak% sz%.ki?
- ).sz5 prosi'3 4y panna -.&ia @er%ra/ nie 4raa ro&i A7a%y3 7dy %o 4y4y koniec
/o,e, ro&i0 9oprawdy3 nie r64 %e7o3 pani - zwr6ci si5 do nie,0 - 1ie po%ra*i4y/ zac2owa'
18 <a4.a (&.46w /iosnyc2+? @aron Wi&den2ai/ .wi6d i porz.ci poko,6wk5 A7a%5 <ri4.r70 Sz%.ka
zaczyna si5 w /o/encie3 7dy nie#&.4ny syn A7a%y3 <ryderyk3 onierz3 odna,d.,e /a%k5 w n5dzy0 S%ara si5
,e, po/6c e4rz$c0 >os%a,e .,5%y przy pr64ie ra4.nk. i w%edy dowiad.,e si53 e %en3 ko7o c2cia o7ra4i'3 %o
@aron3 ,e7o o,ciec0 <ryderyk .,awnia3 ki/ ,es% on sa/ i ,e7o /a%ka0 > po/oc$ pas%ora An2a&%a skania
@arona do po#&.4ienia A7a%y0 @aron z7adza si5 r6wnie na /aeAs%wo swe, c6rki A/e&ii z An2a&%e/3
za/ias% wydawa' ,$ prze/oc$ za 4o7a%e7o 7.pca3 =ra4ie7o Casse&0
powa7i wo4ec %wo,e, ao4ne, i po4&ade, %warzy0 1a%yc2/ias% s%an5y4y /i w oczac2
wszys%kie nasze wsp6&ne #/iec2y i <ryderyk ze swoi/ %ornis%re/ /.sia4y z/yka' ze sceny0
@yo %o powiedziane w *or/ie /ie, i 7rzeczne,3 k%6ra ,ednak nie /iaa znaczenia
wo4ec %e7o3 co przeywaa -.&ia0 >a.waya rz.cone )arii spo,rzenie3 k%6re po%wierdzao3 e
dzie,e si5 ,e, krzywdaJ %o pods%5p - sz%.czkaJ ona3 -.&ia3 zos%aa z&ekcewaona3 )aria zos%aa
wyr6niona3 .#/ieszek %ri./*.3 k%6ry s%arsza sios%ra s%araa si5 .kry'3 #wiadczy3 ,ak do4rze
%o roz./iaa0 1i/ -.&ia zd$ya si5 opanowa' na %y&e3 4y co# powiedzie'3 To/ r6wnie
wys%$pi przeciwko nie,?
- O3 %ak3 A7a%5 /.si 7ra' )aria0 -es% do %e7o na,odpowiednie,sza0 C2ocia -.&ia
wyo4raa so4ie3 e wo&i %ra7edi53 nie za.*a4y/ ,e, w %e, ro&i0 Ona nie /a w so4ie nic
%ra7iczne7o0 1ie /a %ra7icznyc2 rys6w3 c2odzi za szy4ko i za szy4ko /6wi3 nie po%ra*ia4y
zac2owa' powa7i0 1iec2 &epie, 7ra s%ar$ c2opk53 Don5 Wie#niaka3 naprawd53 %ak 45dzie
&epie,3 -.&io0 Dona Wie#niaka %o 4ardzo adna ro&a0 S%ar.szka .,awnia sz&ac2e%n$ do4ro'
swe7o /5a z 7odn$ podziw. werw$M @5dziesz Don$ Wie#niaka0
- Co %akie7oM - zakrzykn$ pan Ya%es0 - O czy/ %e pan /6wiszI 1a,4ardzie, 4a2a3
&ic2a3 niepozorna ro&a3 po pros%. adna ani ,edne, zno#ne, kwes%ii0 Two,a sios%ra /a,$ 7ra'I
Taka propozyc,a %o o4raza0 W Ecc&es*ord /iaa %o 7ra' 7.wernan%ka0 Ezna&i#/y wszyscy3 e
niko/. inne/. nie /ona %e, ro&i proponowa'0 @$d:e sprawied&iwszy3 pryncypa&eM 1ie
nada,esz si5 na s%anowisko3 ,e#&i nie po%ra*isz &epie, oceni' %a&en%6w swo,e7o zespo.0
- -e#&i o %o idzie3 zacny przy,acie&.3 %o dop6ki ,a i /6, zesp6 nie za7ra/y na scenie3
wszys%ko pozos%a,e %y&ko do/yse/0 Ani /i w 7owie ,ednak &ekceway' -.&i50 1ie /oe/y
/ie' dw6c2 A7a%3 /.si/y /ie' Don5 Wie#niaka3 a doprawdy sa/ dae/ ,e, przykad
skro/no#ci3 sa%ys*akc,on.,$c si5 ro&$ s%are7o S.7i0 -e#&i ro&a ,es% 4a2a3 %y/ wi5ksz$ 45dzie
/iaa zas.753 ro4i$c z nie, co# znacz$ce7o3 a ,e#&i %ak 4ardzo ,e, nie odpowiada,$ ko/iczne
%eks%y3 niec2 wy/ieni kwes%ie Wie#niaka na kwes%ie ,e7o ony i odwr6ci ro&eJ on ,es% a nad%o
.roczys%y i pa%e%yczny0 9&a sz%.ki %o 45dzie 4ez znaczenia3 a ,e#&i idzie o Wie#niaka3 %o ,e#&i
dos%anie kwes%ie swo,e, ony3 za7ra/ 7o z ca$ przy,e/no#ci$0
- Przy cae, paAskie, sy/pa%ii d&a Dony Wie#niaka - powiedzia =enry Craw*ord - nie
wy,dzie z %e7o nic3 co 4y si5 nadawao d&a paAskie, sios%ry3 a nie /oe/y pozwo&i'3 a4y
wykorzys%ywano ,e, do4ro'0 1ie /oe/y dop.#ci'3 4y przy,5a %5 ro&50 1ie wo&no pozwo&i'3
4y si5 po#wi5caa0 -e, %a&en% ,es% po%rze4ny do ro&i A/e&ii0 A/e&ia %o pos%a' ,eszcze
%r.dnie,sza do za7rania ni A7a%a0 Ewaa/ A/e&i5 za na,%r.dnie,sz$ ro&5 w %e, sz%.ce0 Trze4a
wie&kic2 zdo&no#ci3 o7ro/ne, *inez,i3 4y wyposay' ,$ w ar%o4&iwo#' i pros%o%53 a&e 4ez
przesady0 Widziae/ do4r$ ak%ork53 k%6ra %e, ro&i nie podoaa0 W is%ocie pros%o%a ,es%
nieosi$7a&na d&a nie/a& kade, zawodowe, ak%orki0 Wy/a7a de&ika%no#ci .cz.'3 ,akie, one nie
/a,$0 Wy/a7a da/y - %akie, -.&ii @er%ra/0 Przy,/iesz ,$3 pani3 /a/ nadzie,5 - zwr6ci si5 do
nie, z wyraze/ 7or$ce, pro#4y0
>/i5ka nieco3 a&e 7dy wa2aa si5 z odpowiedzi$3 To/ znow. w%r$ci si53 %wierdz$c3
e panna Craw*ord &epie, si5 nada,e do %e, ro&i0
- 1ie3 -.&ia nie powinna 7ra' A/e&ii0 To nie ,es% ro&a d&a nie,0 1ie 45dzie ,e, c2ciaa3
nie wy,dzie w nie, do4rze0 -es% z4y% wysoka3 z4y% krzepka0 A/e&ia powinna 4y' dro4na3
dziewcz5ca3 &ekka3 zwiewna0 Panna Craw*ord i %y&ko panna Craw*ord pas.,e do %e, ro&i0 )a
odpowiedni wy7&$d i ,es%e/ przekonany3 e wypadnie znako/icie0
1ie zwraca,$c na %o .wa7i3 =enry Craw*ord na&e7a w da&szy/ ci$7.0
- 9oprawdy3 /.sisz na/3 pani3 zro4i' %5 .prze,/o#'0 Po prze/y#&eni. %e, ro&i na
pewno .znasz ,$ za odpowiedni$ d&a sie4ie0 Wy4raa# %ra7edi53 a&e okae si5 /oi/ zdanie/3
e ko/edia wy4raa cie4ie0 @5dziesz /.siaa odwiedzi' /nie w wi5zieni.3 przynosz$c /i
koszyk ,adaJ przecie nie od/6wisz /i3 pani3 odwiedzin w wi5zieni.I -. widz5 ci5
wc2odz$c$ z koszykie/0
-e7o 7os nie pozos%a 4ez wpyw. i -.&ia zacz5a si5 wa2a' - a&e czy on czase/ nie
s%ara si5 %y&ko ,e, sc2&e4i'3 .spokoi' ,$3 sprawi'3 4y zapo/niaa o niedawny/ a*roncieI 1ie
.*aa /.0 9espek% 4y z4y% oczywis%y0 )o&iwe3 e on si5 %y&ko pods%5pnie ni$ 4awi0
Spo,rzaa pode,rz&iwie na sios%r5 - wyraz ,e, %warzy rozs%rzy7nie spraw5J ,e#&i okae 7niew
czy za&5knienie000 a&e )aria wy7&$daa ,ak .oso4ienie po7ody i zadowo&enia3 -.&ia za#
wiedziaa3 e na %y/ po&. )aria /oe odcz.wa' sa%ys*akc,5 %y&ko ,e, kosz%e/0 >wr6cia si5
wi5c do nie7o z 7wa%owny/ o4.rzenie/ i powiedziaa dr$cy/ 7ose/?
- 1ie o4awiasz si5 pan3 i s%racisz kon%enans3 7dy we,d5 z koszykie/ ,ada3 c2ocia
/ona 4y s$dzi'000 a&e okaz.,e si53 e %y&ko ,ako A7a%a zdo&na ,es%e/ wywoywa' %wo,e
z/ieszanie000 przerwaa0
=enry Craw*ord /ia nie/$dr$ /in53 ,ak4y nie wiedzia3 co odpowiedzie'0 To/
pod,$ znow.?
- A/e&i5 powinna za7ra' panna Craw*ordJ ona %o zro4i znako/icie0
- 1ie o4awia, si53 e pra7n5 %e, ro&i - zawoaa -.&ia z 7niewny/ po#piec2e/0 - 1ie
/o75 7ra' A7a%y3 a nicze7o inne7o 7ra' nie 45d53 ,e#&i za# idzie o A/e&i53 %o d&a /nie
na,4ardzie, w #wiecie a4o/inacy,na ro&a0 -es% /i ws%r5%na0 Pask.dna /aa i/per%ynen%ka3
niena%.ra&na3 z.c2waa dziewczyna0 Pro%es%owaa/ przeciwko ko/edii3 a %o ,es% ko/edia
na,7orsze7o 7a%.nk.0 - Powiedziawszy %o wy/aszerowaa spiesznie z poko,.3 4.dz$c w
nie,edne, oso4ie kons%ernac,53 &ecz nie 4.dz$c wsp6cz.cia w niki/ pr6cz <anny3 k%6ra 4ya
cic2y/ #wiadkie/ %e, sceny i szczerze aowaa -.&ii3 zda,$c so4ie spraw53 e przyczyn$ ,e,
o4.rzenia ,es% zazdro#'0
Po %y/ wy,#ci. zapanowao kr6%kie /i&czenie3 &ecz To/ szy4ko wr6ci do (&.46w
/iosnyc2+ i zacz$ wawo3 z po/oc$ pana Ya%esa3 prze7&$da' %eks%3 4y sprawdzi'3 ,akic2
45d$ po%rze4owa&i dekorac,iJ %y/czase/ )aria i =enry Craw*ord roz/awia&i przyciszony/i
7osa/iJ ,e, o#wiadczenie3 e c25%nie oddaa4y %5 ro&5 -.&ii3 &ecz c2o' sa/a na pewno za7ra ,$
4ardzo :&e3 s$dzi3 e -.&ia zro4ia4y %o ,eszcze 7orze,3 o%rzy/ywao niew$%p&iwie w na7rod5
wszys%kie ko/p&e/en%y3 o ,akie si5 prosia0
Trwao %o ,aki# czas3 po czy/ %owarzys%wo si5 rozdzie&io? To/ z pane/ Ya%ese/
odesz&i na da&sze narady do poko,. nazywane7o %eraz %ea%re/3 a )aria pos%anowia i#' na
p&e4ani5 i oso4i#cie poprosi' pann5 Craw*ord o przy,5cie ro&i A/e&ii0 <anny zos%aa sa/a0
Korzys%a,$c z sa/o%no#ci wzi5a pozos%awiony na s%o&e %o/ik i zacz5a czy%a' sz%.k53
o k%6re, %y&e syszaa0 @ya ,e, o7ro/nie ciekawa i spiesznie zapoznaa si5 z %eks%e/3
przerywa,$c od czas. do czas. &ek%.r5 w zd./ieni.3 i co# podo4ne7o /ona 4yo
zaproponowa' na do/owe przeds%awienie0 Wydao si5 ,e,3 e A7a%a i A/e&ia %o pos%acie z
r6nyc2 powod6w %ak nieodpowiednie na do/owy %ea%r - pozyc,a ,edne, i ,5zyk dr.7ie, %ak
niewa#ciwe3 i niepodo4na3 a4y skro/ne panny /o7y si5 pod,$' %akic2 r6&0 Pewno k.zynki
nie zda,$ so4ie sprawy3 do cze7o si5 wzi5y0 Pra7n5a3 4y zroz./iay %o ,ak na,szy4cie,3 pod
wpywe/ napo/nieA3 ,akic2 Ed/.nd na pewno i/ nie posk$pi0
ROZDZIA XV
Panna Craw*ord 4ardzo c25%nie przy,5a proponowan$ ro&53 a wkr6%ce po powrocie z
p&e4anii panny @er%ra/ przy,ec2a pan 8.s2wor%2 i nas%5pna ro&a zos%aa o4sadzona0
>aproponowano /. =ra4ie7o Casse& a&4o An2a&%aJ z pocz$%k. nie wiedzia3 co wy4ra'3 i
prosi3 4y panna @er%ra/ pod,5a decyz,53 kiedy /. ,ednak wy%./aczono3 ,ak r6ne s$ %e
pos%acie pod wz7&5de/ s%y&.3 i powiedziano3 k%o ,es% ki/3 i kiedy so4ie przypo/nia3 e
o7&$da 4y kiedy# %5 sz%.k5 w Londynie i .zna3 e An2a&% %o d.reA - zdecydowa si5 na
=ra4ie7o0 Panna @er%ra/ poc2wa&ia ,e7o wy46r3 4o i/ /nie, 45dzie si5 /.sia na.czy'3 %y/
&epie,3 i c2o' nie podzie&aa ,e7o pra7nienia3 4y =ra4ia i A7a%a za7ra&i raze/3 i nie czekaa
cierp&iwie3 7dy przewraca powo&i s%ronice3 w nadziei3 e zna,dzie ,ednak %ak$ scen53 wzi5a
.prze,/ie ,e7o ro&5 i skr6cia kad$ kwes%i53 k%6ra si5 do skr6cenia nadawaaJ nad%o
.przy%o/nia /.3 e 45dzie /.sia 7ra' s%ro,nisia i powinien wy4ra' so4ie 4arwy0 Pan.
8.s2wor%2owi 4ardzo si5 %a s%ro,no#' podo4aa3 c2o' .dawa3 e /a,$ za nic3 i z4y%nio 4y
poc2oni5%y wyo4raanie/ so4ie3 ,ak 45dzie si5 prezen%owa3 4y /y#&e' o innyc2 czy
wyci$7a' %e wnioski a&4o /ie' %e zas%rzeenia3 k%6ryc2 si5 )aria o4awiaa0
Ty&e wi5c .s%a&ono3 ni/ Ed/.nd3 k%6re7o cae przedpo.dnie nie 4yo w do/.3
dowiedzia si5 o wszys%ki/0 Kiedy wszed do sa&on. przed ko&ac,$3 przywi%aa 7o 7warna
roz/owa To/a3 )arii i pana Ya%esa3 a pan 8.s2wor%2 zwr6ci si5 na%yc2/ias% do nie7o3
ko/.nik.,$c /ie nowiny0
- )a/y ,. sz%.k5 - ozna,/i0 - @5dzie/y 7ra' (&.4y /iosne+3 a ,a 45d5 =ra4i$
Casse& i wys%5p.,5 na,pierw w 45ki%ny/ *rak. i r6owe, a%asowe, pe&erynie3 a po%e/ /a/
/ie' ,eszcze inny pi5kny kos%i./ na wz6r s%ro,. /y#&iwskie7o0 C2y4a /i %o nie odpowiada0
<anny pod$aa wzrokie/ za Ed/.nde/3 a s.c2a,$c %yc2 s6w3 cz.a .cisk w serc.0
Pa%rzya na ,e7o %warz i wyo4raaa so4ie3 co cz.,e0
- (&.4y /iosne+I - pow%6rzy %one/ na,wysze7o zd./ienia i zwr6ci si5 k. 4ra%. i
sios%ro/3 ,ak4y nie w$%pi3 e %e/. zaprzecz$0
- Tak - zawoa pan Ya%es0 - Po %yc2 wszys%kic2 kopo%ac2 i de4a%owaniac2 okazao si53
e %r.dno o co# odpowiednie,sze7o d&a nas3 o co# 4ardzie, s%osowne7o ni %a sz%.ka0
>d./iewa,$ce3 e %e na/ ona nie przysza wcze#nie, do 7owy0 )o,a 7.po%a okazaa si5
wr5cz odraa,$ca3 korzys%a/y 4owie/ z %e7o3 e o7&$dae/ przeds%awienie w Ecc&es*ord3 a
posiadanie pewne7o wzor. ,es% o7ro/nie po/ocne0 O4sadzi&i#/y ,. nie/a& wszys%kie ro&e0
- A&e co z ro&a/i ko4iecy/iI - zapy%a z powa7$ Ed/.nd3 spo7&$da,$c na )ari50
)aria zar./ienia si5 w4rew wo&i0
- -a 4ior5 ro&53 k%6r$ /iaa 7ra' &ady 8aQens2aw3 a - %. nieco #/ie&e, - A/e&i5 45dzie
7ra' panna Craw*ord0
- 1ie s$dzie/3 e %o ,es% sz%.ka3 k%6r$ a%wo 45dzie o4sadzi' przez oso4y z nasze7o
%owarzys%wa - powiedzia Ed/.nd3 po czy/ podszed do ko/inka3 7dzie siedziaa ,e7o
/a%ka3 cio%ka i <anny3 i .siad przy nic2 z 4ardzo za%roskan$ %warz$0
Pan 8.s2wor%2 podszed do nic2 r6wnie0
- Wc2odz5 %rzy razy - %./aczy - i /a/ cz%erdzie#ci dwie kwes%ie0 To nie 4ye co3
prawdaI Ty&ko nie 4ardzo /i odpowiada3 e /a/ 4y' %ak wys%ro,ony - nie pozna/ sa/e7o
sie4ie w 45ki%ny/ *rak. i r6owe, a%asowe, pe&erynie0
Ed/.nd nie 4y w s%anie odpowiedzie'0 Po c2wi&i To/ zos%a wywoany z sa&on.3 4y
rozs%rzy7n$' ,akie# w$%p&iwo#ci s%o&arza3 %owarzyszy /. pan Ya%es3 a wkr6%ce wyszed i pan
8.s2wor%20
Ed/.nd skwap&iwie skorzys%a z okaz,i?
- 1ie /o7e/ w o4ecno#ci pana Ya%esa /6wi'3 co s$dz5 o %e, sz%.ce3 4ez %e7o3 4y si5
%o nie odnosio r6wnie do ,e7o przy,aci6 z Ecc&es*ord - zacz$ - a&e /.sz5 %eraz3 )ario
koc2ana3 powiedzie' ci3 e .waa/3 i w adne, /ierze nie nada,e si5 do wys%awienia w
do/owy/ %ea%rze3 i /a/ nadzie,53 e ,$ odrz.cisz0 -es%e/ przekonany3 e %o zro4isz3
przeczy%awszy .wanie %eks%0 Przeczy%a, 7o#no c2o'4y %y&ko pierwszy ak% /a%ce a&4o cioci i
zo4acz3 czy /oesz akcep%owa' co# podo4ne7o0 -es%e/ pewny3 e nie 45dzie %rze4a
odwoywa' si5 do o,cowskie, opinii0
- Widzi/y roz/ai%e rzeczy z.penie od/iennie - odpara )aria0
- >apewnia/ ci53 e do4rze zna/ sz%.k5 i e3 przy dro4nyc2 wykre#&eniac2 i %ak da&e,3
k%6ryc2 oczywi#cie dokona/y3 nie /a w nie, nic zdrone7o0 A nie ,es%e/ ,edyn$ /od$
ko4ie%$3 k%6ra .waa3 e %a sz%.ka ,es% odpowiednia na do/owe przeds%awienie0
- @ardzo /i z %e7o powod. przykro - odpar - a&e w %e, sprawie %y /asz decyd.,$cy
7os0 Ty /.sisz dawa' przykad0 -e#&i inni 4$dz$3 %wo,$ spraw$ ,es% %o naprawi' i pokaza'3 na
czy/ po&e7a prawdziwa wra&iwo#'0 We wszys%ki/3 co %yczy do4ryc2 o4ycza,6w3 %wo,e
pos%5powanie /.si 4y' prawe/ d&a pozos%ayc20
Ta wysoka ocena ,e, pozyc,i daa pewien e*ek%3 nik% 4owie/ 4ardzie, od )arii nie
&.4i /ie' decyd.,$ce7o 7os.0 Odpowiedziaa o wie&e po7odnie,0
- @ardzo ci ,es%e/ zo4owi$zana3 Ed/.ndzie3 wie/3 e /asz na,&epsze c25ci3 a&e w
da&szy/ ci$7. .waa/3 e przesadzasz w %e, sprawie3 i doprawdy nie /o75 si5 pode,/owa'
wy7aszania prze/6wieA na %aki %e/a% do innyc2 os640 To wa#nie 4yo4y sprzeczne z
do4ry/i o4ycza,a/i0
- Czy wyo4raasz so4ie3 4y /i %aki po/ys przyszed do 7owyI
- 1ie - niec2e ,edyny/ ar7./en%e/ 45dzie %wo,e pos%5powanie0 Powiedz3 e po
dokadny/ prze,rzeni. ro&i s%wierdzia#3 e nie ,es%e# w s%anie ,e, za7ra'3 e wy/a7a ona
wi5ce, s%araA i pewno#ci sie4ie3 ni /ona po %o4ie oczekiwa'0 Powiedz %o 4ardzo s%anowczo
- wys%arczy0 Kady3 k%o ./ie /y#&e'3 zroz./ie %wo,e po4.dki0 Sz%.ka zos%anie odrz.cona3 a
%wo,a de&ika%no#' doceniona ,ak na&ey0
- Ty&ko e4y#cie nie 7ra&i cze7o# nies%osowne7o - os%rze7a ic2 &ady @er%ra/0 - Sir
T2o/as 4y4y 4ardzo nierad0 <anny3 zadzwoA3 niec2 poda,$ ko&ac,50 -.&ia zd$ya si5 ,.
c2y4a prze4ra'0
- -es%e/ pewny3 /a/o - powiedzia Ed/.nd3 .4ie7a,$c <anny - e o,ciec 4y4y
nierad0
- Prosz53 /o,a dro7a3 syszysz3 co Ed/.nd /6wiI
- Fdy4y/ si5 zrzeka %e, ro&i - powiedziaa )aria z nowy/ przypywe/ ener7ii - %o
-.&ia na pewno 4y ,$ wzi5a0
- -ake %oM - zawoa Ed/.nd0 - Fdy4y znaa %wo,e /o%ywyI
- Oc23 .waaa4y3 e %o %y&ko sprawa is%nie,$ce, /i5dzy na/i r6nicy - r6nicy w
sy%.ac,i ,e, i /o,e, - s$dzia4y3 e nie po%rze4.,e 4y' %ak os%rona3 ,ak ,a %o .waa/ za
konieczne0 -es%e/ pewna3 e %ak 4y /y#&aa0 1ie3 /.sisz /i wy4aczy'3 a&e nie /o75 co*n$'
/o,e, z7ody0 >4y% wie&e ,. zro4ionoJ wszyscy 4y&i4y zawiedzeni0 To/ 4y si5 7niewaJ i ,ak
zacznie/y 4y' %acy wy4redni3 %o ni7dy nie za7ra/y adne, sz%.ki0
- Wa#nie c2ciaa/ %o sa/o powiedzie' - w%r$cia si5 pani 1orris0 - -e#&i do kade,
sz%.ki 45dziecie /ie&i ,akie# zas%rzeenia3 %o nie wys%awicie adne,3 a %e wszys%kie
przy7o%owania %o 45d$ %y&ko z/arnowane pieni$dze0 To 4y4y d&a wszys%kic2 s%raszny ws%yd0
1ie zna/ %e, sz%.ki3 a&e ,e#&i ,es% w nie, co# z4y% #/iae7o Ga %ak 4ywa w wi5kszo#ci sz%.kH3 %o
przecie /ona %ak$ par%i5 4ez %r.d. op.#ci'0 1ie %rze4a 4y' przesadnie skr.p.&a%ny/3
Ed/.ndzie0 Przecie pan 8.s2wor%2 r6wnie 7ra3 wi5c nic si5 ze7o s%a' nie /oe0 Szkoda
%y&ko3 e To/ sa/ nie wiedzia3 cze7o c2ce3 kiedy s%o&arze zacz5&i3 4o s%raci&i wczora, p6
dnia pracy przy %yc2 4ocznyc2 drzwiac20 K.r%yna 45dzie ,ak na&ey0 Poko,owe do4rze si5
sprawiy i c2y4a 45dzie/y /o7&i odesa' ki&ka %.zin6w pier#cieni - nie /a powod.3 e4y ,e
%ak 75s%o przyszywa'0 )y#&53 e /acie ze /nie poy%ek - nie pozwa&a/ na adne
/arno%raws%wo i kady dro4iaz7 s%ara/ si5 wykorzys%a'0 >awsze powinna 4y' ,edna %rze:wa
7owa3 k%6ra pi&n.,e wie&. /odyc2 76w0 >apo/niaa/ powiedzie' To/owi o czy/#3 co /i
si5 dzisia, przydarzyo - roz7&$daa/ si5 po k.rnik. i wa#nie wyc2odzia/3 kiedy3 wyo4ra:
so4ie3 ko7o widz5 - 9icka -acksona3 id$ce7o pros%o do drzwi k.c2ennyc2 z dwie/a
sosnowy/i deska/i3 k%6re na pewno niesie o,c.3 4o wcze#nie, /a%ka posyaa 7o z ,ak$#
wiado/o#ci$ do o,ca3 a o,ciec kaza /. przynie#' %e dwa kawaki desek3 4ez k%6ryc2 w aden
spos64 nie /67 so4ie da' rady0 Wiedziaa/3 o co c2odzi3 4o w %e, ak.ra% c2wi&i zacz$ na/
nad 7ow$ dzwoni' dzwon na o4iad d&a s.4y3 a e nie znosz5 %akic2 naci$7aczy
G-acksonowie %o s%raszni naci$7acze3 zawsze %o /6wia/ - 4ior$3 co si5 %y&ko daH3 wi5c
powiedziaa/ %e/. c2opc. pros%o w %warz G%aki d.y3 niezdarny dziesi5cio&a%ek3 naprawd53
powinien si5 ws%ydzi'H? sa/a zanios5 %e deski %wo,e/. o,c.3 a %y z/yka, zaraz do do/.3 i %o
szy4ko0 - C2opak /ia 7.pi$ /in5 i zawr6ci 4ez sowa3 4o ,a po%ra*i5 os%ro /6wi'0 )a/
nadzie,53 e si5 na ,aki# czas od.czy w6czenia koo do/.0 1ie znosz5 %akie, c2ciwo#ci3 w
doda%k. %w6, o,ciec ,es% %aki d&a nic2 do4ry3 przez cay rok da,e %e/. czowiekowi prac50
1ik% si5 nie wysi&a na odpowied:3 pozos%a&i wr6ci&i i Ed/.nd zroz./ia3 e ,e7o
,edyn$ sa%ys*akc,$ 45dzie %o3 i s%ara si5 ic2 odwie#' od powzi5%e7o za/iar.0
Ko&ac,a /in5a w ci5ki/ nas%ro,.0 Pani 1orris opowiadaa ponownie o swoi/
zwyci5s%wie nad 9ickie/ -acksone/3 na%o/ias% ani o sz%.ce3 ani o przy7o%owaniac2 do nie,
nie /6wiono wie&e3 7dy nawe% To/ wycz.wa dezapro4a%5 Ed/.nda3 c2o' nie przyzna4y
si5 do %e7o0 )aria3 poz4awiona oywcze7o wsparcia pana Craw*orda3 wo&aa .nika' %e/a%.0
Pan Ya%es3 k%6ry pr64owa przypodo4a' si5 -.&ii3 s%wierdzi3 e a%wie, przenikn$' ,e,
pos%5pek3 roz/awia,$c z ni$ o wszys%ki/3 %y&ko nie o %y/3 e szkoda3 i op.#cia zesp63 pan
8.s2wor%2 za#3 k%6re/. w 7owie 4ya %y&ko ,e7o ro&a i ,e7o s%r6,3 szy4ko powiedzia
wszys%ko3 co 4y w s%anie powiedzie' na o4ydwa %e/a%y0
Lecz sprawy %ea%r. .&e7y zawieszeni. %y&ko na 7odzin5 czy dwieJ %y&e ,eszcze 4yo do
o/6wieniaM Wieczorne wino w&ao w nic2 #wie$ odwa75 i3 po prze,#ci. do sa&on.3 To/3
)aria i pan Ya%es zasied&i w ko/i%ecie przy oso4ny/ s%o&e3 rozoy&i %eks% sz%.ki i wa#nie
za754i&i si5 w roz/owie3 kiedy nas%$pia /ia przerwa i weszo rodzeAs%wo Craw*ord6w0
)i/o p6:ne, pory3 cie/no#ci i 4o%a nie /o7&i so4ie od/6wi' przy,e/no#ci przy,#cia i
zos%a&i rado#nie i /i&e powi%ani0
- 1o wi5c3 ,ak wa/ idzieI - i? - Co#cie .s%a&i&iI - i? - Oc23 4ez was nic nie po%ra*i/y
zro4i' - roz&e7o si5 po pierwszyc2 powi%aniac2 i po c2wi&i =enry Craw*ord siedzia ,. przy
ko/i%e%owy/ s%o&e3 podczas 7dy ,e7o sios%ra podesza do &ady @er%ra/ i winszowaa ,e,
7rzecznie i wdzi5cznie0
- 9oprawdy3 prosz5 przy,$' /o,e 7ra%.&ac,e - powiedziaa - z powod. dokonania
wy4or. sz%.ki3 c2ocia 4owie/ znosia#3 pani3 z wzorow$ cierp&iwo#ci$ nasze dysk.s,e i
kopo%y3 ,es%e/ przekonana3 e /iaa# %e7o do#'0 Ak%orzy /o7$ si5 cieszy'3 a&e oso4y
pos%ronne /.sz$ 4y' o wie&e 4ardzie, rade z pod,5cia decyz,i3 %o%e skada/ serdeczne
7ra%.&ac,e zar6wno askawe, pani3 ,ak pani 1orris i wszys%ki/3 k%6rzy 4y&i w %y/ sa/y/
pooeni. - %. rz.cia Ed/.ndowi ponad 7ow$ <anny na p6 &5k&iwe3 na p6 o4.zerskie
spo,rzenie0
Lady @er%ra/ odpowiedziaa ,e, 4ardzo 7rzecznie3 Ed/.nd ,ednak nie wy/6wi
sowa0 1ie zaprzeczy %e/.3 e ,es% %y&ko widze/0
Panna Craw*ord przez ki&ka /in.% roz/awiaa z %owarzys%we/ ze4rany/ przy
ko/ink.3 po czy/ przesza do siedz$cyc2 przy s%o&eJ s%an5a3 zain%eresowana
przy7o%owania/i3 ,akie ro4i&i3 a w pewne, c2wi&i3 ,ak4y .derzona na7$ /y#&$3 zawoaa?
- Przy,acie&e drodzy3 o/awiacie %. spoko,nie %e wie#niacze c2a%y i piwiarnie3 z
zewn$%rz i z wewn$%rz3 a&e czy nie /o7&i4y#cie /i powiedzie'3 ,aki ,es% /6, &osI K%o /a 4y'
An2a&%e/I 9o k%6re7o z o4ecnyc2 %. pan6w 45d5 /iaa przy,e/no#' si5 za&eca'I
Przez c2wi&5 nik% si5 nie odzywa3 po%e/ za# roz&e7o si5 wie&e 7os6w naraz3
wypowiada,$c %5 sa/$ s/.%n$ prawd5 - e nie /a,$ ,eszcze niko7o do ro&i An2a&%a0 - Pan
8.s2wor%2 45dzie 7ra =ra4ie7o Casse&3 a&e ,eszcze nik% nie pod,$ si5 ro&i An2a&%a0
- 9ano /i ro&e do wy4or. - ozna,/i pan 8.s2wor%2 - a&e po/y#&ae/3 e wo&a4y/
=ra4ie7o - c2ocia nie 4ardzo /i odpowiada %o cae s%ro,enie si53 ,akie /nie czeka0
- Wy4ra pan 4ardzo rozs$dnie - odpara panna Craw*ord z roz,a#niony/ spo,rzenie/0
- An2a&% %o ci5ka ro&a0
- =ra4ia /a cz%erdzie#ci dwie kwes%ie - zwr6ci ,e, .wa75 pan 8.s2wor%2 - a %o nie
4y&e co0
- 1ie dziwi5 si5 wca&e - pod,5a panna Craw*ord po kr6%kie, przerwie - e 4rak na/
An2a&%a0 A/e&ia so4ie na %o zas.ya0 Taka #/iaa /oda da/a /oe 4y' pos%rac2e/
wszys%kic2 /5czyzn0
- @y4y/ 4ardzo rad3 4ior$c %5 ro&53 7dy4y %o 4yo /o&iwe powiedzia To/ - nies%e%y
,ednak3 s.$cy i An2a&% wys%5p.,$ w %yc2 sa/yc2 scenac20 A&e /oe nie zrezy7n.,5 ,eszcze
os%a%ecznie0 >o4acz53 co si5 da zro4i' - prze,rz5 %eks% ,eszcze raz0
- T5 ro&5 powinien za7ra' paAski 4ra% - pods.n$ cic2y/ 7ose/ pan Ya%es0 - 1ie
s$dzisz panI
- 1ie 45d5 7o o %o prosi - odpar To/ zi/no i zdecydowanie0
Panna Craw*ord roz/awiaa ,eszcze o czy/# inny/ i po c2wi&i przy$czya si5 do
%owarzys%wa przy ko/ink.0
- Wca&e /nie %a/ nie c2c$ - skarya si5 siada,$c0 - Wprawia/ ic2 %y&ko w
zakopo%anie3 /.sz$ /i prawi' 7rzeczno#ci0 Pan - %. zwr6cia si5 do Ed/.nda - nie 4ierze
.dzia. w przeds%awieni.3 /oe wi5c 4y' 4ezin%eresowny/ doradc$3 zwraca/ si5 wi5c do
pana? co na&ey zro4i' z An2a&%e/I Czy ,es% /o&iwe3 4y k%o# wzi$ %5 ro&5 ,ako dr.7$I -aka
,es% paAska radaI
- )o,a rada - odpar spoko,nie - %o z/ieni' sz%.k50
- 1ie /iaa4y/ nic przeciwko %e/. - odpara - a&e3 c2ocia nie cz.,5 awers,i do ro&i
A/e&ii3 zwaszcza ,e#&i4y /iaa do4re wsparcie %o znaczy3 ,e#&i4y wszys%ko do4rze poszo -
nie c2ciaa4y/ sprawia' kopo%6w0 Poniewa ,ednak przy %a/%y/ s%o&ik. - %. o4r6cia si5 -
nie c2c$ s.c2a' paAskie, rady3 %o pewno pozos%anie nie wys.c2ana0
Ed/.nd nie odpowiedzia0
- Fdy4y ,akako&wiek ro&a /o7a pana sk.si' do 7rania3 %o zapewne ro&a An2a&%a -
za.waya *i7&arnie da/a po kr6%kie, przerwie - 4o przecie3 ,ak pan wie3 on ,es% pas%ore/0
- Ta oko&iczno#' na pewno nie 4ya4y d&a /nie pok.s$ - odpar - 7dy nie c2cia4y/
o#/ieszy' %e, pos%aci zy/ ak%ors%we/0 1iea%wo 45dzie sprawi'3 4y An2a&% nie wyda si5
.roczys%y/3 sz%ywny/ kaznodzie,$3 a k%o#3 k%o sa/ wy4iera zaw6d d.c2owne7o3 zapewne
ni7dy 4y nie c2cia od7rywa' 7o na scenie0
Panna Craw*ord za/i&kaJ z pewny/ zaws%ydzenie/ i .raz$ przys.n5a krzeso 4&ie,
s%o&ika do 2er4a%y i ca$ .wa75 sk.pia na prezyd.,$ce, przy ni/ pani 1orris0
- <anny - zawoa To/ od swo,e7o s%o&ika3 przy k%6ry/ wci$ %rwaa ywa narada i
nie.s%anna roz/owa - po%rze4na na/ ,es%e#0
<anny poderwaa si5 z krzesa3 spodziewa,$c si5 ,akie7o# po&ecenia3 7dy /i/o s%araA
Ed/.nda3 nie zaniec2ano ,eszcze zwycza,. wydawania ,e, po&eceA0
- Oc23 nie po%rze4.,esz ws%awa'0 1ie ,es%e# na/ po%rze4na w %e, c2wi&i0 C2ce/y
%y&ko3 e4y# za7raa w nasze, sz%.ce0 ).sisz 7ra' Don5 Wie#niaka0
- -aM - zawoaa <anny z przeraon$ /in$3 siada,$c z powro%e/0 - 9oprawdy3 /.sicie
/i wy4aczy'0 >a adne skar4y #wia%a nie za7raa4y/ w adne, sz%.ce0 9oprawdy3 %o
nie/o&iwe0
- A&e doprawdy3 /o&iwe3 a /y nie /oe/y ci wy4aczy'0 1ie /asz si5 cze7o 4a'3 %o
adna ro&a3 adna3 wszys%kie7o raze/ ki&ka kwes%ii3 a nic si5 nie s%anie3 ,e#&i ci5 nik% nie
.syszy3 /oesz si5 zac2owywa' ,ak /yszka3 ,e#&i c2cesz3 4y&e# %y&ko 4ya na scenie0
- -e#&i si53 pani3 o4awiasz ki&k. kwes%ii - w%r$ci pan 8.s2wor%2 - %o c6 4y# zro4ia z
%ak$ ro&$ ,ak /o,aI -a si5 /.sz5 wy.czy' cz%erdzies%. dw6c20
- 1ie idzie /i o .czenie si5 na pa/i5' - odpara <anny3 skons%ernowana3 7dy 4ya w
%e, c2wi&i ,edyn$ oso4$ za4iera,$c$ w poko,. 7os3 a oczy wszys%kic2 skierowane 4yy na ni$ -
a&e ,a naprawd5 nie /o75 7ra'0
- Owsze/3 /oesz3 d&a nas %wo,e 7ranie wys%arczy0 Wy.cz si5 swo,e, ro&i3 a /y ci5
na.czy/y resz%y0 Wys%5p.,esz %y&ko w dw6c2 scenac23 a poniewa ,a 7ra/ Wie#niaka3 wi5c
45d5 ci5 wpyc2a3 o4raca i popyc2a0 85cz53 e #wie%nie dasz so4ie rad50
- 1ie3 doprawdy3 k.zynie3 /.sisz /i wy4aczy'0 1ie /oesz so4ie nawe% wyo4razi'000
To a4so&.%nie nie/o&iwe0 Fdy4y/ si5 %e7o pod,5a3 sprawia4y/ ci %y&ko zaw6d0
- Co %y %a/M 1ie 4$d:e %aka skro/na0 9oskona&e dasz so4ie rad50 > nasze, s%rony
da/y ci wsze&kie *ory0 1ie oczek.,e/y doskonao#ci0 E4ierze/y ci5 w 4r$zow$ s.kni53 4iay
*ar%.c2 i czepiecJ %rze4a ci 45dzie zro4i' %roc25 z/arszczek i k.rze apki w k$cikac2 ocz.3 i
45dziesz s%ar$ wie#niaczk$ ,ak si5 pa%rzy0
- ).sisz /i wy4aczy'3 doprawdy3 /.sisz /i wy4aczy' - zawoaa <anny3 r./ieni$c
si5 coraz 4ardzie, ze zdenerwowania i rz.ca,$c rozpacz&iwe spo,rzenia Ed/.ndowi3 k%6ry
przy7&$da si5 ,e, ycz&iwie3 &ecz nie c2c$c swo,$ in%erwenc,$ drani' 4ra%a3 posa ,e, %y&ko
.#/iec2 wsparcia0 Pro#4y nie ro4iy na To/ie na,/nie,sze7o wraeniaJ pow%arza %y&ko %o3 co
/6wi poprzednio3 a nie 4y ,. sa/3 4o z7oszone zapo%rze4owanie zyskao wsparcie )arii3
pana Craw*orda i pana Ya%esa3 k%6rzy prosi&i ,$ r6wnie .si&nie3 c2o' nieco inacze,3 a7odnie, i
7rzecznie,3 cze7o <anny wpros% nie /o7a znie#'J ni/ zd$ya sc2wy%a' oddec23 pani 1orris
dopenia dziea3 zwraca,$c si5 do nie, 7niewny/ i dono#ny/ szep%e/?
- Po co %o cae 7adanie o niczy/0 Ws%yd /i za cie4ie3 <anny3 e nie c2cesz zro4i'
k.zyno/ .prze,/o#ci %ak$ 4a2os%k$0 A %acy s$ d&a cie4ie do4rzy0 Przy,/i, %5 ro&5 z c25ci$ i
prosz53 e4y#/y ,. o %y/ wi5ce, nie /6wi&i0
- 1iec2 ,e, ciocia nie przy/.sza - zapro%es%owa Ed/.nd0 - 1ieadnie %ak na ni$
nas%awa'0 Widzi ciocia3 e ona nie c2ce 7ra'0 1iec2e sa/a o so4ie decyd.,e3 %ak3 ,ak kade z
nas0 )ona spoko,nie za.*a' ,e, s$do/0 Prosz53 niec2 ciocia wi5ce, na ni$ nie nas%a,e0
- 1ie /a/ za/iar. do nicze7o ,e, przy/.sza' - odpara os%ro pani 1orris - a&e 45d5 ,$
.waaa za .par%$3 niewdzi5czn$ dziewczyn53 ,e#&i nie zro4i %e7o3 cze7o so4ie yczy ,e, cio%ka
i k.zyni doprawdy3 4ardzo niewdzi5czn$3 zwaywszy3 ki/ i czy/ ona ,es%0
Ed/.nd 4y z4y% o4.rzony3 4y si5 odezwa'3 panna Craw*ord ,ednak3 popa%rzywszy
c2wi&5 zd./iony/ wzrokie/ na pani$ 1orris3 a po%e/ na <anny3 w k%6re, oczac2 zacz5y
.kazywa' si5 zy3 powiedziaa c2odno?
- 1ie odpowiada /i %o /ie,sce3 nie cz.,5 si5 %.%a, do4rze - i przes.n5a krzeso na
przeciwn$ s%ron5 s%o.3 o4ok <anny0 - Prosz5 si5 nie /ar%wi'3 dro7a panno Price - zwr6cia si5
do nie, cic2y/3 ycz&iwy/ 7ose/3 siada,$c0 - )a/y dzi# wiecz6r niez7odyJ wszyscy
7niewni i dok.cz&iwi3 a&e nie zwraca,/y na nic2 .wa7i0 -i ze zdwo,ony/ wysikie/ s%araa
si5 podnie#' ,$ na d.c2. i prowadzi' da&e, roz/ow53 c2o' sa/a 4ya 4ez 2./or.0 8z.cia
4ra%. spo,rzenie3 k%6re .ci5o da&sze na&e7ania cae7o zespo.J dzi5ki okazane, ycz&iwo#ci3
k%6r$ si5 w %y/ wypadk. nie/a& wy$cznie kierowaa3 odzyskaa niezwyk&e szy4ko %o3 co
.%racia niedawno w oczac2 Ed/.nda0
<anny nie &.4ia panny Craw*ord3 a&e 4ya ,e, w %e, c2wi&i o7ro/nie wdzi5czna za
okazan$ ycz&iwo#'3 kiedy za# roz/6wczyni dos%rze7a ,e, ro46%k5 i powiedziaa3 e
c2ciaa4y ./ie' %ak 2a*%owa'3 i poprosia o wz6r3 i wyrazia przyp.szczenie3 e <anny
przy7o%ow.,e si5 do we,#cia w #wia%3 co przecie si5 dokona na wese&. k.zynki3 a po%e/
zacz5a py%a'3 kiedy %o /iaa os%a%nie wiado/o#ci od 4ra%a3 k%6ry ,es% na /orz.3 i
powiedziaa3 e 4ardzo 4y c2ciaa 7o pozna'3 i wyo4raa so4ie3 ,aki %o wspaniay /ody
czowiek3 i radzia3 4y zro4i' ,e7o por%re%3 zani/ wy,dzie znow. w /orze - <anny /.siaa
przyzna'3 e 4ardzo ,e, %o poc2&e4ia3 i 4raa .dzia w roz/owie z wi5kszy/3 ni za/ierzaa3
oywienie/0
9ysk.s,a na %e/a% sz%.ki %rwaa w da&szy/ ci$7. i To/ @er%ra/ pierwszy oderwa
.wa75 panny Craw*ord od <anny3 s%wierdza,$c z na,wyszy/ a&e/3 e nie ,es% /o&iwe3 4y
pod,$ si5 ro&i An2a&%a opr6cz ro&i S.7i - s%ara si53 ,ak /673 po7odzi' %e ro&e - a&e nic z %e7o
- /.si si5 podda'0 - 1ie 45dzie ,ednak na,/nie,sze7o kopo%. z ,e, o4sadzenie/ - doda0 -
Wys%arczy ,edno sowo3 a 45dzie/y /o7&i prze4iera' ,ak w .&57akac20 )674y/
na%yc2/ias% wy/ieni' co na,/nie, sze#ci. pan6w /ieszka,$cyc2 w pro/ieni. sze#ci. /i&3
k%6rzy /arz$3 4y#/y ic2 dop.#ci&i do nasze7o %owarzys%wa3 a ki&k. z nic2 na pewno nie
przynioso4y na/ ws%yd.0 1ie o4awia4y/ si5 zawierzy' ani O&iQero/3 ani C2ar&esowi
)addoSowi0 To/ O&iQer %o 4ardzo in%e&i7en%ny ,e7o/o#'3 a C2ar&es )addoS %o den%e&/en
ca$ 754$3 wi5c wez/5 ,.%ro rano konia3 po,ad5 do S%oke i ./6wi5 si5 z ,edny/ z nic20
Fdy %o /6wi3 )aria spo,rzaa niespoko,nie na Ed/.nda3 oczek.,$c3 e wys%$pi
przeciwko %e/. rozszerzeni. pro,ek%6w3 sprzeczne/. z ic2 pocz$%kowy/i zapewnienia/i3
a&e Ed/.nd /i&cza0 Po c2wi&i zas%anowienia panna Craw*ord powiedziaa spoko,nie?
- -e#&i o /nie idzie3 nie /a/ zas%rzeeA przeciwko %e/.3 co .waacie za wa#ciwe0
Czy zna/ k%6re7o z %yc2 pan6wI Tak3 pan C2ar&es )addoS 4y kiedy# . nasze, sios%ry na
ko&ac,i3 prawda3 =enryI
Spoko,ny /ody czowiek3 o i&e pa/i5%a/0 Tak3 ,e#&i aska3 prosz5 si5 zwr6ci' do
nie7o3 /nie, 45dzie /i %o przykre3 ni 7ra z ki/# cakie/ o4cy/0
Pos%anowiono wi5c zwr6ci' si5 do C2ar&esa )addoSa0 To/ pow%6rzy3 e po,edzie do
nie7o nas%5pne7o dnia rano i c2ocia -.&ia3 k%6ra do%$d rzadko o%wieraa .s%a3 za.waya z
przek$se/3 spo,rzawszy na,pierw na )ari53 a po%e/ na Ed/.nda3 i (a/a%orskie
przeds%awienie w )ans*ie&d niezwyk&e oywi cae s$siedz%wo+ Ed/.nd nie odzywa si5 w
da&szy/ ci$7. i %y&ko .porczyw$ powa7$ wyraa sw6, s%os.nek do %e7o przedsi5wzi5cia0
- 1ie /a/ do4ryc2 przecz.'3 ,e#&i idzie o nasze przeds%awienie - powiedziaa panna
Craw*ord do <anny po c2wi&i na/ys. - i powie/ pan. )addoSowi3 e skr6c5 niek%6re ,e7o
kwes%ie i 4ardzo wie&e /oic2 wasnyc23 ni/ zacznie/y raze/ pr64y0 @5dzie %o 4ardzo
przykre i da&ekie od %e7o3 cze7o oczekiwaa/0
ROZDZIA XVI
1ie 4yo w /ocy panny Craw*ord za7ada' <anny %ak3 4y naprawd5 zapo/niaa o %y/3
co si5 wydarzyo0 Po skoAczony/ wieczorze posza do 6ka nie.s%annie %o rozpa/i5%.,$cJ
4ya w da&szy/ ci$7. por.szona na%arczywy/ i .par%y/ $danie/ k.zyna3 pos%awiony/ w
o4ecno#ci innyc23 i wci$ 4o&ay ,$ przykre sowa i wyrz.%y cio%ki0 De4y w %aki spos64 s%a'
si5 o#rodkie/ .wa7i3 a po%e/ .sysze'3 e %o %y&ko ws%5p do cze7o# o wie&e 7orsze7o3 e4y
si5 dowiedzie'3 i /a zro4i' co#3 co ,es% nie/o&iwe 7ra' w %ea%rze - e4y nas%5pnie .sysze'
oskarenie o .p6r i niewdzi5czno#'J e4y %o oskarenie wspar%e zos%ao .wa7$3 e ,es% na ic2
.%rzy/ani. - %o wszys%ko3 rozpa/i5%ywanie w sa/o%no#ci3 4o&ao niewie&e /nie, ni przed
c2wi&$3 na do&e3 a doc2odzi ,eszcze do %e7o &5k3 co 45dzie ,.%ro0 Panna Craw*ord o4ronia ,$3
a&e przecie nie na zawsze0 A ,e#&i ,.%ro3 w 7ronie rodzinny/3 zn6w si5 do nie, zwr6c$3
na%arczywie i rozkaz.,$co3 %ak ,ak %o )aria i To/ po%ra*i$3 a Ed/.nda /oe nie 45dzie3 %o co
ona zro4iI >asn5a nie ./ie,$c so4ie odpowiedzie' na %o py%anie3 a kiedy si5 rano o4.dzia3
py%anie pozos%awao o%war%e3 poniewa 4iay pokoik na poddasz.3 ,e, sypia&nia3 odk$d
przy,ec2aa do )ans*ie&d3 nie 4y zdo&ny da' ,e, odpowiedzi0 E4raa si5 i szy4ko przesza do
inne7o3 o4szernie,sze7o poko,.3 po k%6ry/ /ona 4yo spacerowa' roz/y#&a,$c3 a k%6ry od
pewne7o czas. /iaa do nie/a& wy$czne, dyspozyc,i0 @y %o pok6, szko&ny3 nazywany %ak3
p6ki panny @er%ra/ nie za4roniy 7o %ak nazywa'3 po%e/ ,eszcze ,ako szko&ny .ywany0 T.
/ieszkaa panna Lee3 %. czy%ay i pisay3 i 7aday3 i #/iay si5 ,eszcze %rzy &a%a %e/.3 przed
wy,azde/ na.czycie&ki0 Pok6, s%a 4ez.y%eczny i przez pewien czas nik% z nie7o nie
korzys%a z wy,$%kie/ <anny3 k%6ra przyc2odzia %. do swoic2 ro#&in a&4o po ,ak$# ksi$k53 4o
%rzy/aa %. swo,e ksi$ki3 ,ako e nie /iaa d&a nic2 /ie,sca w swo,e, /a&.%kie, sypia&ni na
76rze0 > czase/ ,ednak3 w /iar5 ,ak zacz5a 4ardzie, ceni' wy7od53 k%6r$ ,e, %en pok6, dawa3
zacz5a zwi5ksza' w ni/ sw6, s%an posiadania i cz5#cie, prze4ywa'J poniewa za# nic ,e, w
%y/ nie przeszkadzao3 za,5a 7o w spos64 %ak na%.ra&ny3 e po pewny/ czasie wszyscy
.zna&i 7o za ,e, wasno#'0 Pok6, Wsc2odni3 ,ak 7o nazywano3 odk$d )aria @er%ra/ skoAczya
szesna#cie &a%3 .waany 4y %eraz za pok6, <anny3 %ak sa/o ,ak ,e, 4iae poddaszeJ skro/no#'
sypia&ni sprawiaa3 e po%rze4a posiadania 7o wydawaa si5 oczywis%a3 i panny @er%ra/3
#wiado/e wyszo#ci wasnyc2 apar%a/en%6w3 ,akic2 wy/a7aa ic2 wasna wyszo#'3 w peni
%o rozwi$zanie apro4owayJ pani 1orris za#3 zas%rze7szy3 e nie 45dzie si5 %a/ pa&i' na
ko/ink.3 z7odzia si5 niec25%nie3 4y <anny o%rzy/aa do .y%k. co#3 cze7o nik% inny nie
c2cia3 c2o' wspo/inaa niekiedy o %y/ z4y%k. w sowac23 z k%6ryc2 /ona 4y wnioskowa'3
e %o na,&epszy pok6, w cay/ dworze0
Wys%awa poko,. 4ya %ak korzys%na3 e3 zdanie/ oso4y %ak /ao wy/a7a,$ce, ,ak
<anny3 /ona w ni/ 4yo sp5dzi' nawe% 4ez o7nia na ko/ink. wie&e porank6w wczesne,
wiosny i p6:ne, ,esieniJ p6ki #wieci c2o' ,eden pro/yk soAca3 c2ciaa %a/ siedzie' ,ak
na,d.e,3 nawe% ,e#&i nie /iaa nic do ro4o%y0 )o7a si5 %. sc2roni'3 7dy co# przykre7o
zdarzyo si5 na do&e3 i zna&e:' zaraz pociec25 w ,aki/# za,5ci. a&4o roz/y#&aniac20 -e,
kwia%y3 ksi$ki3 k%6re skrz5%nie 7ro/adzia od c2wi&i3 kiedy dos%aa pierwsze7o szy&in7a3 ,e,
4i.reczko3 ro46%ki - d&a 4iednyc2 czy d&a ozdo4y - wszys%ko zna,dowao si5 w zasi57. r5ki0
-e#&i za# nie 4ya w s%anie czy/# si5 za,$'3 ,e#&i /o7a %y&ko roz/y#&a'3 kada rzecz3 na k%6r$
spo,rzaa3 wi$zaa si5 z ,aki/# in%eres.,$cy/ wspo/nienie/0 Wszys%ko %o 4yo przy,azne &.4
kierowao ,e, /y#&i k. oso4ie przy,azne,3 i c2ocia /.siaa niekiedy wie&e przecierpie'3 c2o'
,e, in%enc,e cz5s%o roz./iano opacznie3 .cz.cia i7norowano3 a rozs$dk. nie doceniano3 c2o'
poznaa3 ,ak 4o&i despo%yz/3 szyders%wo czy &ekcewaenie3 %o ,ednak zawsze3 7dy cze7o#
podo4ne7o do#wiadczya3 przyc2odzio nas%5pnie ,akie# pocieszenieJ ciocia @er%ra/ .,5a si5
za ni$ a&4o panna Lee powiedziaa pokrzepia,$ce sowo3 a&4o3 co cz5s%sze i 4&isze serc. -
Ed/.nd wys%5powa w ro&i ,e, o4roAcy i przy,acie&a3 ws%awia si5 za ni$ czy %e ,$ %./aczy3
prosi3 e4y nie pakaa3 a&4o okazywa ,e, swo,e przywi$zanie3 co sprawiao3 e zy s%away
si5 rozkosz$J wszys%ko %o sp&o%o si5 %eraz w ,edno3 %ak s%onowane przez dys%ans3 e kady
/iniony s/.%ek zawiera ,aki# czar0 Ten pok6, 4y ,e, 4ardzo dro7i i nie z/ienia4y ,e7o
./e4&owania na na,adnie,sze z dworskic2 /e4&i3 c2ocia %o3 co od pocz$%k. 4yo 4ardzo
zwycza,ne3 zos%ao ,eszcze zniszczone przez dzieciJ na,4ardzie, wykwin%ny/i ozdo4a/i 4yy
%.? spowiay podn6ek ro4o%y -.&ii3 z4y% nied4a&e wykonany3 4y /67 s%a' w sa&onie3 %rzy
%ransparen%y na %rzy do&ne szy4ki w ,edny/ oknie3 zro4ione w okresie3 kiedy 4ya /oda na
%ransparen%y - opac%wo Tin%ern za,/owao s%anowisko po/i5dzy ,askini$ we Woszec2 i
ksi5ycowy/ ,eziore/ w 2ra4s%wie C./4er&andJ ko&ekc,a pro*i&6w rodzinnyc23 .znanyc2 za
nie7odne ,akie7oko&wiek inne7o /ie,sca3 wisz$ca nad ko/inkie/ i %. o4ok3 przypi5%y do
#ciany3 niewie&ki rys.nek okr5%.3 k%6ry Wi&&ia/ przysa ,e, przed cz%ere/a &a%y z )orza
r6dzie/ne7o z napise/ (=0)0S0 An%werpia+ na do&e3 &i%era/i wysoki/i ,ak /asz%0
9o %e, oazy ko/*or%. wesza %eraz <anny3 4y wypr64owa' ,e, wpyw na wz4.rzony
./ys3 4y sprawdzi'3 czy z pro*i&. Ed/.nda wysn.,e ,ak$# rad5 &.4 %e czy wys%awia,$c
pe&ar7onie na powie%rze sa/a wci$7nie yk d.c2owe, siy0 L5kaa si5 ,ednak o co# wi5ce, ni
%y&ko o si5 wasne7o opor.J zacz5a /ie' w$%p&iwo#ci co do %e7o3 co powinna zro4i'3 a kiedy
%ak spacerowaa po poko,.3 w$%p&iwo#ci ,e, rosy0 Czy /iaa s.szno#'3 od/awia,$c pro#4ie
%ak 7or$ce,3 %ak ar&iwe,I Od/awia,$c cze7o#3 co ,es% is%o%ne d&a rea&izac,i pro,ek%. dro7ie7o
serc. ki&k. os643 k%6ry/ winna ,es% na,wysz$ .prze,/o#'I Czy %o nie #wiadec%wo ze7o
c2arak%er.3 sa/o&.4s%wa3 o4awy przed wys%awienie/ si5 na #/ieszno#'I Czy opinia
Ed/.nda3 ,e7o pewno#'3 e sir T2o/as sprzeciwi4y si5 .rz$dzani. przeds%awienia3 %o do#'3
4y .sprawied&iwi' ,e, .porczyw$ od/ow53 op6r wo4ec wszys%kic2 pozos%ayc2I
Wys%5powanie w sz%.ce wydawao si5 ,e, czy/# %ak okropny/3 e skonna 4ya
kwes%ionowa' rze%e&no#' i czys%o#' swoic2 skr.p.6w3 a kiedy roz7&$daa si5 wok63 prawo
k.zyn6w do proszenia ,e, o co# zdawao si5 .zyskiwa' po%wierdzenie w &icz4ie prezen%6w3
,akie od nic2 dos%aa0 S%o,$cy /i5dzy okna/i s%6 zas%awiony 4y koszyczka/i do ro46%ek i
p.deka/i do koronek3 ,akie o%rzy/ywaa przy r6nyc2 okaz,ac23 na o76 od To/a3 i
zd./iaa si5 wie&ko#ci$ d.7.3 ,aki %e #wiadec%wa do4roci na ni$ nakada,$0 > posz.kiwaA
wa#ciwe, dro7i o4owi$zk. wyrwao ,$ p.kanie do drzwi3 a na cic2e (prosz5+ wszed %en3
k%6re/. zwyka przeds%awia' wszys%kie swo,e w$%p&iwo#ci0 Oczy ,e, roz4ysy na widok
Ed/.nda0
- Czy /o75 po/6wi' z %o4$ c2wi&53 <annyI - zapy%a0
- Tak3 oczywi#cie0
- Pra7n5 %wo,e, rady3 c2c5 .sysze' %wo,e zdanie0
- )o,e zdanieM - zawoaa3 wz4rania,$c si5 ko/p&e/en%.3 c2o' %aki 4y d&a nie,
poc2&e4ny0
- Tak3 c2c5 %wo,e, rady i zdania0 1ie wie/3 co ro4i'0 Te %ea%ra&ne pro,ek%y s%a,$ si5
coraz 7orsze3 sa/a widzisz0 Wy4ra&i na,4ardzie, niewa#ciw$ sz%.k53 a %eraz3 4y rzecz
doprowadzi' do koAca3 /a,$ prosi' o po/oc /ode7o czowieka3 znane7o na/ 4ardzo
powierzc2ownie0 To ,es% wy,#cie poza nasze prywa%ne 7rono3 %o ,es% przekroczenie 7ranicy
do4ryc2 o4ycza,6w3 o k%6ryc2 z pocz$%k. /6wiono0 1ic /i ze7o nie wiado/o o C2ar&esie
)addoS3 &ecz zayo#'3 ,aka 45dzie3 z konieczno#ci3 wynikie/ %e7o rodza,. we,#cia do
nasze7o %owarzys%wa3 ,es% wysoce niewa#ciwa - %o 45dzie nawe% wi5ce, ni zayo#'3 wr5cz
kon*idenc,a0 1ie /o75 o %y/ spoko,nie /y#&e'J wyda,e /i si5 %o %ak wie&ki/ ze/3 e na&ey
/. si53 ,e#&i %o /o&iwe3 przeciws%awi'0 Czy %y %e %ak .waaszI
- Tak3 a&e co /ona zro4i'I Tw6, 4ra% ,es% %aki .par%y0
- )ona zro4i' %y&ko ,edno3 <anny0 -a sa/ /.sz5 za7ra' ro&5 An2a&%a0 >da,5 so4ie
spraw53 e nic inne7o nie .spokoi To/a0
<anny /i&czaa0
- @ardzo /i %o nie odpowiada - ci$7n$0 - 1iko/. nie /oe sprawia' przy,e/no#ci3
kiedy zos%a,e z/.szony do %akie, pozorne, niekonsekwenc,i0 Oponowae/ przeciwko %e/.
pro,ek%owi od sa/e7o pocz$%k.3 i wyda,e si5 a4s.rde/3 4y/ przy$cza si5 do nic2 %eraz3
kiedy prze4ra&i pod kady/ wz7&5de/ /iar53 a&e nie przyc2odzi /i do 7owy adne inne
rozwi$zanie0 A %o4ie3 <annyI
- 1ie - odpowiedziaa <anny powo&i0 - W %e, c2wi&i nie3 a&e000
- A&e coI Widz53 e si5 ze /n$ nie z7adzasz0 >as%an6w si50 )oe nie zda,esz so4ie
sprawy %ak do4rze3 ,ak ,a3 i&e szkody /oe przynie#'3 i&e przykro#ci /.si przynie#' %o3 e
/ody czowiek zos%anie %. wprowadzony w %aki spos64 - zado/owi si5 . nas3 45dzie /ia
prawo przyc2odzi' o kade, porze3 na7&e nawi$e z na/i s%os.nki3 w k%6ryc2 nie /a /ie,sca
na skr5powanie0 Po/y#&e'3 i&e z7orszenia /oe wynikn$' z kade, ko&e,ne, pr64y0 To wpros%
*a%a&ne0 Pos%aw si53 <anny3 na /ie,sc. panny Craw*ord0 >as%an6w si53 czy/ /oe 4y' 7ranie
ro&i A/e&ii z ki/# cakie/ niezna,o/y/0 )a prawo do nasze7o wsp6cz.cia3 4o wyra:nie ,e,
sa/e, %a sprawa do&e7a0 > %e7o3 co ci wczora, wieczore/ /6wia3 a co syszae/3 wynika3 e
nie /a oc2o%y 7ra' z ki/# o4cy/3 a e zapewne przy,/.,$c %5 ro&5 spodziewaa si5 cze7o#
inne7o3 4y' /oe nie zas%anowia si5 na %y&e3 4y przewidzie' sk.%ki swo,e, decyz,iJ 4yo4y3
/oi/ zdanie/3 niesz&ac2e%ne3 4yo4y niewa#ciwe dop.#ci' do %e7o0 Czy nie /y#&isz %ak ,ak
,a3 <annyI Wa2asz si50
- @ardzo /i a& panny Craw*ord3 a&e o wie&e wi5ce, /i a& widz$c3 e zos%a,esz
wci$7any w co#3 cze/. si5 sprzeciwiae# i co3 ,ak wiesz3 sprawi przykro#' w.,owi0 -ake oni
45d$ %ri./*owa'M
- 1ie 45d$ /ie&i wie&kic2 powod6w do %ri./*.3 kiedy zo4acz$3 ,ak ,a okropnie 7ra/0
A&e3 rzecz ,asna3 %ri./*owa' 45d$3 a ,a /.sz5 so4ie z %y/ poradzi'0 -e#&i ,ednak .da /i si5
nie dop.#ci' do roz7os.3 z/nie,szy' &icz45 .czes%nik6w przeds%awienia3 .%rzy/a' %o
sza&eAs%wo w ryzac23 %o 45d5 sowicie na7rodzony0 W o4ecne, sy%.ac,i nie /o75 nic zro4i'3
nie /a/ adne7o wpyw.J .razie/ ic2 i nie 45d$ c2cie&i /nie s.c2a'3 ,e#&i ,ednak
.s%5ps%we/ wprawi5 ic2 w do4ry 2./or3 %o /oe .da /i si5 na/6wi' ic23 4y o7raniczy&i
przeds%awienie do o wie&e /nie,sze7o 7rona3 ni za/ierza,$0 To 45dzie 4ardzo konkre%ne
osi$7ni5cie0 Pra7n53 4y nik% wi5ce, nie przyszed3 opr6cz pani 8.s2wor%2 i pas%oros%wa Fran%0
Czy %o nie war%e wysik6wI
- Tak3 osi$7n$4y# 4ardzo wie&e0
- A&e wci$ %e7o nie apro4.,esz0 Czy /oesz zna&e:' ,aki# inny spos643 k%6ry da4y /i
szans5 na osi$7ni5cie %e7o sa/e7oI
- 1ie3 nie po%ra*i5 nic inne7o wy/y#&i'0
- A wi5c powiedz3 e si5 z7adzasz3 <anny0 @ez %e7o nie 45d5 si5 do4rze cz.0
- Oc23 k.zynie0
- -e#&i ,es%e# %e/. przeciwna3 powiniene/ /ie' w$%p&iwo#ci a ,ednak000 Przecie nie
/ona dop.#ci'3 4y To/ si5 w %en spos64 zac2owywa3 e4y .7ania si5 konno po oko&icy za
,aki/# czowiekie/3 k%6re7o c2ce na/6wi' do 7rania w %e, sz%.ce3 za ki/#3 k%o z wy7&$d.
przypo/ina den%e&/ena i %o /a 4y' caa 7waranc,a0 S$dzie/3 e po%ra*isz &epie, wnika' w
.cz.cia panny Craw*ord0
- 1ie w$%pi53 e 45dzie 4ardzo rada i e odcz.,e wie&k$ .&75 odpara <anny3 s%ara,$c
si5 powiedzie' %o z pewny/ ciepe/ w 7osie0
- 1i7dy nie wydawaa /i si5 %ak /ia ,ak wczora, wiecz6r3 kiedy si5 %ak wo4ec cie4ie
zac2owaa0 To dao ,e, powane prawo do /o,e, ycz&iwo#ci0
- @ya d&a /nie3 is%o%nie3 4ardzo /ia3 i rada ,es%e/3 e zos%anie ,e, oszcz5dzone000
1ie 4ya zdo&na dokoAczy' %e, wie&kod.szne, wypowiedzi0 S./ienie kazao ,e,
przerwa' w #rodk.3 &ecz Ed/.ndowi %o wys%arczyo0
- >araz po #niadani. ze,d5 na d6 - powiedzia - i pewny ,es%e/3 e sprawi5 i/
przy,e/no#'0 A %eraz3 <anny koc2ana3 nie 45d5 ci d.e, przeszkadza0 C2ciaa# czy%a'0 A&e
nie /o7e/ zazna' spoko,.3 p6ki nie poroz/awia/ z %o4$ i nie pode,/5 decyz,i0 Czy %o we
#nie3 czy na ,awie3 ci$7&e o %y/ /y#&ae/3 przez ca$ noc0 To na pewno ze wy,#cie3 a&e dzi5ki
%e/.3 co ro4i53 zo 45dzie /nie,sze0 -e#&i To/ ,. ws%a3 p6,d5 do nie7o zaraz i skoAcz5 z %$
spraw$3 a ,ak si5 spo%ka/y przy #niadani.3 45dzie/y wszyscy w wy4ornyc2 2./orac23 /a,$c
w perspek%ywie wsp6&ne i ,edno/y#&ne s%ro,enie z sie4ie idio%6w0 A %y przez %en czas
od45dziesz pewno wypraw5 do C2in0 Co %a/ pora4ia &ord )acar%neyI
!
- %. o%worzy ,eden z
&e$cyc2 na s%o&e %o/ik6w3 a po%e/ zacz$ prze7&$da' pozos%ae0 - O3 prosz53 (Opowiadania+
Cra44eUa3 a i (Pr6niak+
KT
3 4y# %roc25 ode%c2n5a3 kiedy si5 z/5czysz %$ wie&k$ ksi57$0
Podziwia/ %o %wo,e 7niazdkoJ zaraz ,ak %y&ko so4ie p6,d53 wyrz.cisz z 7owy wszys%kie
4zd.ry o wys%awiani. sz%.ki i zasi$dziesz wy7odnie przy swoi/ s%o&ik.0 A&e nie sied: %.3
e4y# nie z/arza0
Wyszed - a&e nie 4yo adne7o czy%ania3 adnyc2 C2in3 adne7o spoko,.0 Przyni6s
,e, na,4ardzie, zd./iewa,$ce3 nieprawdopodo4ne3 na,4ardzie, niepo$dane wiado/o#ci i o
niczy/ inny/ nie 4ya w s%anie /y#&e'0 De4y Ed/.nd /ia wzi$' .dzia w przeds%awieni.M
Po %yc2 wszys%kic2 zas%rzeeniac23 %ak s.sznyc23 %ak ,awnie wypowiadanyc2M Po wszys%ki/3
co w ,e, przy%o/no#ci /6wi3 po %y/3 ,ak wy7&$da i co cz.0 Czy %o /o&iweI Ed/.nd %ak
z/iennyI Czy nie osz.k.,e sa/e7o sie4ieI Czy nie ,es% w 45dzieI Oc23 %o ro4o%a panny
Craw*ord0 Cz.a ,e, wpyw we wszys%ki/3 co /6wi3 i 4ya nieszcz5#&iwa0 W$%p&iwo#ci i
niepoko,e co do s.szno#ci wasne7o pos%5powania3 k%6re niedawno %ak ,$ %rapiy3 a k%6re
przycic2y3 7dy s.c2aa Ed/.nda3 %eraz nie /iay ,. znaczenia0 Poc2on$ ,e o wie&e
wi5kszy niepok6,0 1iec2 sprawy id$ wasny/ 4ie7ie/ - nie d4aa ,.3 ,ak si5 wszys%ko
skoAczy0 To/ i ,e7o sios%ry /o7$ ,$ da&e, na/awia'3 a&e nie /o7$ ,. ,e, dok.czy'0
>na&aza si5 poza ic2 zasi57ie/J ,e#&i 45dzie /.siaa wreszcie .s%$pi'3 %o wszys%ko
,edno3 %eraz pozos%aa ,e, %y&ko niedo&a0
19 Feor7e Lord )acar%ney GBNB-CTPH - a.%or wydane7o w CTB r0 (9ziennika a/4asady+ Gw C2inac2H0
20 (Pr6niak+ G(T2e Id&er+H - ese,e Sa/.e&a -o2nsona p.4&ikowane w (EniQersa& C2ronicie+0
ROZDZIA XVII
9&a To/a i )arii 4y %o is%o%nie dzieA %ri./*.0 1ie przyp.szcza&i3 e /o7$ odnie#'
zwyci5s%wo nad zas%rzeenia/i Ed/.nda3 i 4y&i w si6d/y/ nie4ie0 Dadne przeszkody nie
za7raay ,. ic2 wy/arzone/. pro,ek%owi3 %o%e .niesieni rado#ci$3 ,ak$ rodzi zaspoko,enie
pra7nieA3 7ra%.&owa&i so4ie po cic2. %e, zazdrosne, sa4o#ci3 k%6ra ic2 zdanie/ 4ya
przyczyn$ od/iany0 1iec2 so4ie Ed/.nd da&e, c2odzi z pos5pn$ /in$3 niec2 /6wi3 e /. si5
%en po/ys z przeds%awienie/ nie podo4a3 a szcze76&nie nie podo4a /. si5 wy4rana sz%.ka -
oni pos%awi&i na swoi/J 45dzie 7ra3 a zdecydowao o %y/ wy$cznie ,e7o sa/o&.4s%wo0
>s%$pi z /ora&ne7o piedes%a.3 na ,aki/ s%a do%yc2czas3 a oni na %y/ skorzys%a&i0
W ,e7o o4ecno#ci zac2owywa&i si5 ,ednak 4ardzo do4rze3 nie okaz.,$c
.kon%en%owania3 c2y4a e k$cika/i .s%3 i sprawia&i wraenie3 e s$ o7ro/nie radzi
.nikn$wszy in%r.za3 ,aki/ 4y4y C2ar&es )addoS3 ,ak4y do zaproszenia 7o zos%a&i z/.szeni
w4rew wo&i0
(Przecie szcze76&nie na/ za&eao3 4y za/kn$' si5 we wasny/3 rodzinny/ 7ronie0
O4cy zeps.4y ca$ przy,e/no#'+0 Kiedy za# Ed/.nd3 id$c za %$ /y#&$3 wspo/nia3 i &iczy3
e widownia 45dzie 4ardzo o7raniczona3 7o%owi 4y&i3 w o4ecny/ .s%5p&iwy/ nas%ro,.3
wszys%ko /. przyrzec0 Panowa do4ry 2./or i o76&na ycz&iwo#'0
Pani 1orris o4iecaa3 e o4/y#&i /. kos%i./3 pan Ya%es zapewnia3 e os%a%nia scena
An2a&%a z @arone/ pozwa&a na wie&kie i pa%e%yczne ak%ors%wo3 a pan 8.s2wor%2 pod,$ si5
z&iczenia ,e7o kwes%ii0
- )oe - powiedzia To/ - <anny 45dzie %eraz 4ardzie, skonna przys%a' na nasz$
pro#450 )oe .da ci si5 ,$ do %e7o nakoni'0
- 1ie0 -es% a4so&.%nie zdecydowana0 > pewno#ci$ nie 45dzie 7raa0
- C63 %r.dno0 - I nie pado ,. ani sowo wi5ce,3 <anny ,ednak pocz.a si5 zn6w
za7roona3 a o4o,5%no#' wo4ec za7roenia zacz5a ,$ powo&i op.szcza'0
>/iana decyz,i Ed/.nda przy,5%a zos%aa na p&e4anii z r6wnie &iczny/i co we dworze
.#/iec2a/iJ panna Craw*ord ze swoi/ .#/iec2e/ wy7&$daa wpros% .roczo i wr6cia do
spraw przeds%awienia z %ak 7wa%owny/ przypywe/ do4re7o 2./or.3 e Ed/.nd /67
odnie#' ,edno %y&ko wraenie? /ia rac,53 okaz.,$c szac.nek d&a %akic2 .cz.' ,ak ,e,3 i do4rze
zro4i3 pode,/.,$c %ak$ decyz,53 ,ak$ pod,$0 Tak /in$ ranek3 w rozkoszny/3 c2o' /oe
niez4y% .zasadniony/ &o7icznie3 powszec2ny/ zadowo&eni.0 <anny wyniosa z %e7o ,edn$
korzy#'J na powan$ pro#45 panny Craw*ord pas%orowa Fran% z7odzia si5 za7ra' ro&53 do
k%6re, po%rze4owano <anny - i %o 4yo wszys%ko3 co %e7o dnia .cieszyo ,e, serceJ nawe%
zresz%$ i %a nowina3 przyniesiona przez Ed/.nda3 zawieraa w so4ie ziarnko 7oryczy3 4o %o
wo4ec panny Craw*ord zaci$7n5a <anny zo4owi$zanie3 4o %o ycz&iwy/ s%aranio/ panny
Craw*ord winna 4ya wdzi5czno#'3 4o %o %e wa#nie s%arania wywoyway iskr5 .wie&4ienia w
oczac2 Ed/.nda3 7dy o nic2 /6wi0 1ic ,e, ,. nie 7rozio3 &ecz nie 4yo zwi$zk. /i5dzy
4ezpieczeAs%we/ i spoko,e/0 E/ys ,e, ,. od dawna da&eki 4y od spoko,.0 1ie dr5czya ,e,
#wiado/o#'3 e :&e pos%5p.,e3 &ecz prze,/oway ,$ inne &5ki0
>ar6wno serce/3 ,ak roz./e/ sprzeciwiaa si5 decyz,i Ed/.ndaJ nie po%ra*ia
.sprawied&iwi' ,e7o c2wie,no#ci3 a widz$c3 ,ak 4ardzo ,es% dzi5ki %e/.3 co zro4i3
.szcz5#&iwiony3 cz.a rozpacz0 Przepeniaa ,$ zazdro#' i o4.rzenie0 Panna Craw*ord przysza
z radosn$ /in$3 k%6ra wydawaa si5 wr5cz o4ra:&iwa3 z ycz&iwy/i d&a nie, sowa/i3 na k%6re
&edwo zdoaa spoko,nie odpowiedzie'0 Wszyscy wok6 4y&i wese&i3 za,5ci3 zadowo&eni3
4ardzo wani3 kady /ia swo,e zain%eresowanie3 swo,$ ro&53 kos%i./3 .&.4ion$ scen53
przy,aci6 i sprzy/ierzeAc6w3 wszyscy zaprz$%ni5ci 4y&i narada/i i por6wnania/i a&4o
zna,dowa&i rozrywk5 w wesoyc2 ar%ac20 Ona ,ednak 4ya s/.%na i nic nie znacz$caJ nie
/iaa w niczy/ .dzia.J r6wnie do4rze /o7a4y i#'3 ,ak zos%a'3 pozos%awa' w#r6d ic2
wrzawy a&4o od nie, .ciec do sa/o%no#ci we Wsc2odni/ Poko,.3 a niko/. 4y ,e, nie
za4rako i nik% 4y ,e, ode,#cia nie za.way0 1ie/a& .waaa3 e ,. &epsze wszys%ko3 4y&e nie
%o0 Pas%orowa Fran% zyskaa na znaczeni.J z .znanie/ /6wiono o ,e, zacno#ci - &iczono si5 z
,e, 7.s%e/ i ,e, czase/ - po%rze4owano ,e,3 wy7&$dano ,e, przy,#cia3 za,/owano si5 ni$ i
c2wa&ono0 > pocz$%k. 7rozio <anny3 e zacznie zazdro#ci' pas%orowe, .dzia. w
przeds%awieni.0 Po na/y#&e przysza ,ednak re*&eks,a3 e pas%orowe, na&ey si5 szac.nek3
,akie7o ona ni7dy nie /o7a4y zazna'3 a 7dy4y ,$ nawe% %aki/ szac.nkie/ o4darzono3 nie
/o7a4y do#wiadczy' spoko,.3 4ior$c .dzia w przedsi5wzi5ci.3 k%6re3 c2o'4y przez wz7&$d
na w.,a3 /.si po%5pia'0
Wkr6%ce <anny .#wiado/ia so4ie3 e nie %y&ko w ,e, serc. za/ieszka s/.%ek - -.&ia
r6wnie cierpiaa3 c2o' nie cakie/ 4ez winy0
=enry Craw*ord i7ra z ,e, .cz.cia/i3 a&e ona przez 4ardzo d.7i czas pozwa&aa /.
na ./iz7i3 a nawe% ic2 sz.kaa3 /i/o oczywis%yc2 powod6w do zazdro#ci o sios%r53 k%6re
powinny ,$ z wszys%kie7o wy&eczy'J %eraz za#3 kiedy zos%aa wr5cz z/.szona do zroz./ienia3
e Craw*ord wo&i )ari53 podporz$dkowaa si5 %e/.3 wca&e nie przeraona sy%.ac,$3 w ,akie,
zna&aza si5 sios%ra0 1ie ro4ia %e adnyc2 rozs$dnyc2 s%araA3 4y zapewni' so4ie spok6,0 A&4o
przesiadywaa w pon.ry/ /i&czeni.3 spowi%a w powa753 ,akie, nic nie /o7o rozproszy'3
,akie, ciekawo#' nie /o7a przenikn$' ani dowcip roz4awi' - a&4o %e przy,/owaa a%enc,e
pana Ya%esa3 zwracaa si5 ze sz%.czn$ wesoo#ci$ %y&ko do nie7o i wy#/iewaa si5 z 7ry
pozos%ayc20
Przez ki&ka dni po dokonany/ a*roncie =enry Craw*ord pr64owa 7o za%rze'3
zasyp.,$c pann5 pospo&i%y/i 7rzeczno#cia/i i ko/p&e/en%a/i3 a&e rzecz nie 4ya d&a nie7o
na %y&e wana3 4y s%awi czoo odprawo/3 z ,aki/i si5 spo%ka3 a e wkr6%ce z4y% 7o za,5o
przeds%awienie3 4y /67 prowadzi' wi5ce, *&ir%6w ni ,eden3 zo4o,5%nia wo4ec cae, zwady3 a
nawe% .znawa ,$ za do4r$ okaz,5 do spoko,ne7o pooenia kres. %e/.3 co /o7o 4yo
wz4.dzi' nadzie,e nie %y&ko pas%orowe,0 Ta os%a%nia 4ya nierada3 e -.&ia ,es% wy$czona z
%ea%ra&ne7o zespo. i siedzi3 op.szczona3 a&e poniewa nie do%yczyo %o ,e, oso4is%e7o
szcz5#cia3 poniewa .waaa3 e =enry ,es% na,&epszy/ s5dzi$ we wasnyc2 sprawac23 i
poniewa ,$ zapewni z przekon.,$cy/ .#/iec2e/3 e ani on3 ani -.&ia ni7dy3 ani przez
c2wi&5 nie /y#&e&i o so4ie na serio3 pow%6rzya %y&ko poprzednie os%rzeenia co do s%arsze,
sios%ry3 prosia3 4y nie wys%awia na pr645 wasne7o spoko,.3 okaz.,$c ,e, z4y% wie&kie
.wie&4ienie3 a po%e/ za4raa si5 ywo do .dzia. we wszys%ki/3 co zwyko przynosi' rado#'
/ody/3 a szcze76&nie %y/ dwo,7.3 %ak 4ardzo ,e, dro7i/0
- 9ziwi5 si53 e -.&ia nie ,es% zakoc2ana w =enry/ - zwr6cia si5 do panny Craw*ord0
- A&e ,es% - odpara %a/%a c2odno0 - O4ie sios%ry si5 w ni/ koc2a,$0
- Co %e %y /6wiszM To nie /oe 4y'0 1awe% /i o %y/ nie wspo/ina,0 Po/y#& o pan.
8.s2wor%20
- Powiedz &epie, s%arsze, pannie @er%ra/3 4y po/y#&aa o pan. 8.s2wor%20 Wyszo4y
,e, na do4re0 Cz5s%o /y#&5 o /a,$%k. i nieza&eno#ci pana 8.s2wor%2a3 pra7n$c3 e4y si5
zna,doway w innyc2 r5kac2 - a&e ni7dy nie /y#&5 o ni/0 )5czyzna posiada,$cy %aki
/a,$%ek /674y reprezen%owa' okr57J /674y nie pode,/owa' zawod.3 %y&ko 4y' pose/0
- )y#&53 e nied.7o zna,dzie si5 w par&a/encie0 Fdy przy,edzie sir T2o/as3 %o
8.s2wor%2 na pewno we,dzie z ,akie7o# okr57.3 a&e nik% ,eszcze nie pr64owa /. pokaza'3
,ak si5 co ro4i0
- Sir T2o/as 45dzie /.sia dokona' wie&kic2 dzie po powrocie do do/. -
powiedziaa )ary po c2wi&i0 - Pa/i5%asz (Prze/6wienie do %a4aki+ =awkinsa @rowneUa3
wed.7 PopeUaI
Liciu bogosawion - tw!" zapach stanowi
#dpuszczenie win ksi$dzu% szcz$cie - czowiekowi&
-a %o sparodi.,5 w %en spos64?
#' wie(ki baronecie' tw!" powr!t stanowi'
)e dzieciom dasz bogactwo' a rozum - zi$ciowi&
Czy %o nie dosy'3 sios%rzyczkoI Wszys%ko %eraz za&ey od powro%. sir T2o/asa0
- Kiedy 7o zo4aczysz w o%oczeni. rodziny3 sa/a si5 przekonasz3 e wszys%ko3 co
/6wi3 ,es% s.szne i rozs$dne0 )y#&53 e nie na,&epie, da,e/y so4ie 4ez nie7o rad50 )a 7odne3
dos%o,ne o4e,#cie3 ,ak przys%oi 7owie rodziny3 i pi&n.,e3 4y kady 4y na swoi/ /ie,sc.0
Lady @er%ra/ pod ,e7o nieo4ecno#' %o ko/p&e%ne zero3 a nik% poza ni/ nie po%ra*i da' so4ie
rady z pani$ 1orris0 A&e nie wyo4raa, so4ie3 /o,a koc2ana3 e )aria @er%ra/ zawraca so4ie
7ow5 =enry/0 -.&ia na pewno nie3 4o inacze, nie *&ir%owaa4y cay wczora,szy wiecz6r z
pane/ Ya%ese/0 C2ocia =enry i )aria na pewno si5 przy,a:ni$3 s$dz53 e ona za 4ardzo &.4i
So%2er%on3 e4y si5 okaza' nies%a$0
- 1ie dawaa4y/ pan. 8.s2wor%2owi wie&kic2 szans3 7dy4y =enry si5 zdek&arowa
przed podpisanie/ ./owy /aeAskie,0
- -e#&i /asz %akie pode,rzenia3 %o %rze4a co# z %y/ zro4i'3 i ,ak %y&ko skoAczy si5 %ea%r3
poroz/awia/y z =enry/ powanie i z/.si/y3 e4y pod,$ decyz,53 a ,e#&i nie /a adnyc2
za/iar6w3 wy#&e/y 7o s%$d3 c2ocia %o =enry3 na ,aki# czas0
-.&ia ,ednak cierpiaa3 c2o' pani Fran% %e7o nie za.waya i c2ocia ./kn5o %o
r6wnie .wa7i wie&. os64 z rodziny0 @ya zakoc2ana3 koc2aa w da&szy/ ci$7. i znosia
cierpienia3 ,akie s%a,$ si5 .dziae/ /ode, dziewczyny o 7or$cy/ %e/pera/encie i ywy/
.sposo4ieni.3 k%6r$ zawiody dro7ie ,e, serc.3 c2o' nieroz./ne nadzie,e i /a 754okie
pocz.cie doznane, krzywdy0 @6& i 7niew /ieszkay w ,e, serc. i zdo&na 4ya %y&ko sz.ka'
7niewne, pociec2y0 Sios%ra3 z k%6r$ $czyy ,$ zawsze do4re s%os.nki3 s%aa si5 %eraz ,e,
na,wi5kszy/ wro7ie/J nieo4ca ,e, 4ya nadzie,a3 e %e %rwa,$ce wci$ ./iz7i skoAcz$ si5
,aki/# nieszcz5#cie/3 e )aria zos%anie .karana za swo,e 2anie4ne wo4ec nie, pos%5powanie3
%ak sa/o zresz%$ ,ak za pos%5powanie wo4ec pana 8.s2wor%2a0 Dadne is%o%ne wady
.sposo4ienia czy r6nice po7&$d6w nie .nie/o&iwiay do%yc2czas serdeczne, przy,a:ni o4.
si6s%r3 &ecz w o4&icz. os%a%nie7o do#wiadczenia okazao si53 e nie dos%a,e i/ /io#ci a&4o
zasad3 4y /o7y zdo4y' si5 na wsp6cz.cie &.4 sprawied&iwo#'3 4y day #wiadec%wo 2onor.
a&4o /iosierdzia0 )aria przeywaa sw6, %ri./* i nie o7&$da,$c si5 na -.&i5 ro4ia3 co ,e, 4yo
/ie3 -.&ia za#3 za kady/ raze/3 7dy widziaa ze s%rony =enryUe7o Craw*orda dowody
wyr6niania ,e, sios%ry3 &iczya3 e wz4.dz$ one zazdro#' i spowod.,$ wreszcie p.4&iczn$
sensac,50
<anny widziaa %o i wsp6cz.a -.&iiJ nie $czya ic2 ,ednak kon*idenc,a0 -.&ia si5 nie
zwierzaa3 a <anny nie pozwa&aa so4ie na po.*ao#'0 Cierpiay oso4no3 a $czya ,e %y&ko
wiedza <anny o %y/ cierpieni.0
To3 e o4a, 4racia i cio%ka nie za.way&i rozdranienia -.&ii i 4y&i #&epi na prawdziw$
przyczyn5 ,e, s%an.3 /ona %./aczy' %y&ko zaprz$%ni5cie/ inny/i sprawa/i0 @y&i ni/i
poc2oni5ci ze szcz5%e/0 To/ /y#&a %y&ko o pro4&e/ac2 swo,e7o %ea%r. i nic nie widzia
poza %y/0 Ed/.nd sza/o%a si5 /i5dzy swo,$ prawdziw$ i %ea%ra&n$ ro&$3 /i5dzy %y/3 co si5
na&ey pannie Craw*ord3 a wasny/ pos%5powanie/3 /i5dzy /io#ci$ i konsekwenc,$ - i
r6wnie nicze7o nie za.waa0 Pani 1orris z4y% 4ya za,5%a /a%aczenie/ i dyry7owanie/3
rozwi$zywanie/ r6nyc2 spraw cae7o zespo.3 szycie/ kos%i./6w 7ospodarczy/
sposo4e/3 za co nik% ,e, nie dzi5kowa3 skr.p.&a%ny/ a radosny/ oszcz5dzanie/
nieo4ecne/. sir T2o/asowi3 %o %.3 %o %a/3 po p6 korony z ,e7o wyda%k6w3 4y /iaa czas na
pi&nowanie zac2owania czy s%rzeenie szcz5#cia ,e7o c6rek0
ROZDZIA XVIII
Sprawy na4ray %eraz wasne7o 4ie7.J %ea%r3 ak%orzy3 ak%orki3 kos%i./y3 wszys%ko
pos.wao si5 naprz6d0 C2o' ,ednak nie po,awiay si5 adne przeszkody3 <anny po nied.7i/
czasie s%wierdzia3 e zesp6 wca&e nie przeywa nieprzerwane7o pas/a szcz5#cia3 a ona
wca&e nie 45dzie #wiadkie/ przed.a,$ce, si5 ,edno/y#&no#ci i zadowo&enia3 k%6ryc2 z
pocz$%k. nie /o7a po pros%. znie#'0 1a kade7o przyszy ,akie# s%rapienia0 Ed/.nd /ia ic2
wie&e0 )i/o ,e7o sprzeciw. przy,ec2a sprowadzony z /ias%a sceno7ra* i za4ra si5 do
/a&owania dekorac,i3 co 4ardzo zwi5kszyo kosz%y cae7o przedsi5wzi5cia3 a3 co 7orsza3
r6wnie i sp&endor przeds%awieniaJ To/3 za/ias% pos%5powa' z7odnie z wskaz6wka/i 4ra%a i
o7raniczy' widowni5 do os64 na,4&iszyc23 zacz$ rozdawa' zaproszenia kade, napo%kane,
rodzinie0 > ko&ei To/ zacz$ si5 /ar%wi'3 e praca sceno7ra*a pos%5p.,e %ak wo&no i
przeywa /5ki oczekiwania0 Wy.czy si5 ,. na pa/i5' swo,e, ro&i - wszys%kic2 r6&3 wzi$
4owie/ ,eszcze inne dro4ne r6&ki3 k%6re /ona 4yo po7odzi' ze S.7$3 i niecierp&iwie
wy7&$da c2wi&i wy,#cia na scen50
Kady dzieA 4ez za,5cia sprawia3 e wszys%kie %e ro&e raze/ wzi5%e wydaway /. si5
coraz 4ardzie, 4a2e i coraz /ocnie, aowa3 e nie wy4rano inne, sz%.ki0
<anny3 k%6ra 4ya zawsze .prze,/$ s.c2aczk$3 cz5s%o ,edyn$3 ,ak$ /ie&i pod r5k$3
wys.c2iwaa narzekaA i a&6w nie/a& cae7o zespo.0 Ona wiedziaa3 e wszyscy .waa,$3 i
ak%ors%wo pana Ya%esa ,es% okropnie ko%.rnowe3 e pan Ya%es3 z ko&ei3 rozczarowany ,es%
=enry/ Craw*orde/3 e To/ @er%ra/ /6wi z4y% szy4ko3 4y k%oko&wiek 7o zroz./ia3 e
pani Fran% wszys%ko ps.,e3 4o si5 #/ie,e3 e Ed/.nd si5 sp6:nia ze swo,$ ro&$ i e
,akako&wiek wsp6praca z pane/ 8.s2wor%2e/ %o prawdziwe nieszcz5#cie3 4o %rze4a /.
podpowiada' nie/a& kad$ kwes%i50 Wiedziaa %e3 e 4iedny pan 8.s2wor%2 rzadko ,es% w
s%anie zna&e:' ko7o#3 k%o zec2cia4y od4y' z ni/ pr6450 Skary si5 ,e,3 podo4nie ,ak
wszyscy3 a e 7oy/ okie/ wida' 4yo3 ,ak )aria 7o .nika i ,ak cz5s%o a niepo%rze4nie
od4ywa pr645 pierwsze, sceny z pane/ Craw*orde/3 <anny oczekiwaa z wie&ki/
niepoko,e/3 i przy,dzie do nie, z ,eszcze inny/i a&a/i0 S%wierdzia3 e wszys%ki/ i/
da&eko do zadowo&enia i rado#ci i e kady pra7nie cze7o#3 cze7o nie /a3 a sa/ ,es%
przyczyn$ pre%ens,i innyc20 Kady /ia ro&5 czy %o za d.7$3 czy za kr6%k$ - nik% nie c2cia
s.c2a' .wanie3 nik% nie pa/i5%a3 z k%6re, s%rony /a we,#' - nik% pr6cz %e7o3 k%o narzeka3
nie s%osowa si5 do wskaz6wek0
<anny .waaa3 e czerpie %y&e sa/o niewinne, rozrywki z %e, sz%.ki3 co pozos%a&iJ
=enry Craw*ord 7ra do4rze3 a ona z przy,e/no#ci$ ws.waa si5 do sa&i %ea%ra&ne, i
przy7&$daa si5 pr64o/ pierwsze7o ak%.3 po/i/o .cz.'3 ,akie 4.dziy w nie, niek%6re
kwes%ie )arii0 )aria3 zdanie/ k.zyneczki3 %e 7raa do4rze3 z4y% do4rze - po ki&k.
pierwszyc2 pr64ac2 <anny s%aa si5 ic2 ,ednooso4ow$ widowni$3 4ardzo niekiedy .y%eczn$3
czase/ ,ako s.*&erka3 %o znow. ,ako widz0 1a i&e /o7a s$dzi'3 pan Craw*ord 4y z nic2
wszys%kic2 na,&epszy/ ak%ore/J /ia wi5ce, pewno#ci sie4ie ni Ed/.nd3 wi5ce, rozs$dk.
ni To/3 wi5ce, zdo&no#ci i s/ak. ni pan Ya%es0 1ie podo4a si5 ,e, ,ako /5czyzna3 /.siaa
,ednak przyzna'3 e 7ra na,&epie,3 a w %y/ wz7&5dzie ,e, opini5 podzie&a&i nie/a& wszyscy0 Co
prawda pan Ya%es /ia /. za ze 4ez4arwno#' i 4ana&no#'3 przyszed %e wreszcie dzieA3
kiedy pan 8.s2wor%2 zwr6ci si5 do <anny z pon.r$ /in$ /6wi$c?
- Czy naprawd5 widzisz3 pani3 co# nadzwycza,ne7o w %y/ ,e7o/o#ci.I 1ie /o75 si5
w ni/ dopa%rzy' nic 7odne7o .znania3 c2o'4y/ nie wie/ ,ak si5 s%ara - a /i5dzy na/i
/6wi$c3 %aki przysadzis%y nizioek3 %akie nie wiado/o co3 .pozowane na wie&kie7o ak%ora3 %o
4ardzo3 .waa/3 #/ieszne0
Od %e, c2wi&i wr6cia /. dawna zazdro#'3 k%6re, )aria nie pr64owaa spec,a&nie
s%.dzi'3 coraz 4ardzie, &icz$c na Craw*orda3 %o%e szanse3 e pan 8.s2wor%2 opan.,e
kiedyko&wiek swo,e cz%erdzie#ci dwie kwes%ie3 z dnia na dzieA /a&ay0 1ik% %e3 opr6cz ,e7o
/a%ki3 nie wierzy3 4y po%ra*i ,ako %ako da' so4ie rad53 ona za# aowaa %y&ko3 e nie dos%a
wi5ksze, ro&i i ws%rzy/ywaa si5 z przy,azde/ do )ans*ie&d3 dop6ki pr64y nie o4e,/$
wszys%kic2 scen3 w k%6ryc2 wys%5p.,e ,e, syn0 Pozos%a&i nie &iczy&i na nic wi5ce, poza %y/3 4y
pa/i5%a 2aso i pierwsz$ &ini,k5 swo,e, kwes%ii i po%ra*i pow%6rzy' resz%5 za s.*&ere/0 >acna3
wsp6cz.,$ca <anny ro4ia3 co /o7a3 4y 7o na.czy' si5 .czy'3 po/a7aa /.3 ,ak ./iaa3 i
pods.waa na,roz/ai%sze sposo4y3 pr64.,$c s%worzy' /. sz%.czn$ pa/i5' i .cz$c si5 sa/a3
sowo po sowie3 ,e7o kwes%ii3 a&e ,e/. niewie&e z %e7o przyszo0
Przeywaa %e wie&e przykro#ci3 &5k6w i o4aw3 a&e ,e, czas i .wa7a 4yy po%rze4ne
inny/3 nie do&e7a ,e, wi5c 4rak za,5cia i nie cz.a si5 nieprzyda%na3 nie /iaa %e oc2o%y
dzie&i' si5 z niki/ swy/i o4awa/i0 1a ,e, wo&ne c2wi&e i na ,e, wsp6cz.cie 4yo o7ro/ne
zapo%rze4owanie0 Pocz$%kowe pon.re przewidywania okazay si5 4ezpods%awne0 Od czas. do
czas. po%rze4owa ,e, kady3 a nik% zapewne nie /ia w so4ie %y&e spoko,.3 co ona0
Poza %y/ 4yo wie&e szycia3 przy k%6ry/ po%rze4owano ,e, po/ocy3 a pani 1orris3
podo4nie ,ak inni3 .waaa3 e <anny /a wie&e wo&ne7o czas.3 cze/. dawaa wyraz woa,$c?
- C2od:e %.3 <annyM Dy,esz ,ak kr6&owa3 a&e przecie nie /oesz ci$7&e spacerowa' z
poko,. do poko,.3 przy7&$da' si5 i nic nie ro4i'3 po%rze4na /i %. ,es%e#M Widzisz3 e 2ar.,5 ,ak
niewo&nica3 &edwo /o75 .s%a' na no7ac23 s%ara/ si5 wykoAczy' %5 pe&eryn5 d&a pana
8.s2wor%2a 4ez %e7o3 e4y sa' doda%kowo po a%as0 )o7a4y# /i %eraz po/6c przy
zszywani.0 To %y&ko %rzy szwy3 skoAczysz3 ani si5 o4e,rzysz0 @ya4y/ szcz5#&iwa3 7dy4y/
/o7a ro4i' %y&ko %o3 co /i k%o# pa&ce/ wskae0 Powiada/ ci3 e %o4ie %. na,&epie,3 a&e 7dy4y
wszyscy ro4i&i %y&e co %y3 niepr5dko 4y#/y skoAczy&i0
<anny spoko,nie pod,5a ro4o%53 nie pr64.,$c si5 4roni'3 a&e .,5a si5 za ni$ ycz&iwsza
z ,e, cio%ek0
- Tr.dno si5 dziwi'3 sios%ro3 e <anny c2odzi %aka zac2wycona3 przecie d&a nie, %o
wszys%ko nowina - a ,ak /y o4ie &.4iy#/y kiedy# przeds%awieniaM - zresz%$ ,a i dzisia, ,e
&.4i5 i /a/ za/iar3 ,ak %y&ko 45d5 /iaa wi5ce, wo&ne7o czas.3 i#' i o4e,rze' pr6450 O czy/
,es% %a sz%.ka3 <anny3 ni7dy /i nie opowiadaa#I
- Prosz53 sios%ro3 nie py%a, ,e, %eraz3 <anny nie ,es% z %yc23 co po%ra*i$ naraz /6wi' i
pracowa'0 To ,es% o (&.4ac2 /iosnyc2+0
- Wyda,e /i si5 - zwr6cia si5 <anny do &ady @er%ra/ - e ,.%ro wiecz6r 45dzie pr64a
%rzec2 ak%6w3 wi5c /iaa4y ciocia okaz,5 zo4aczy' wszys%kic2 ak%or6w0
- Lepie, poczeka,3 a zawiesz$ k.r%yn5 - przerwaa pani 1orris0
- >ro4i$ %o za dzieA3 dwa3 a nie /a wie&kie7o sens. o7&$da' przeds%awienia 4ez
k.r%yny0 1ie ryzyk.,$c wie&kie, po/yki powie/ ci3 e 45dzie wisiaa w pi5knyc2 *es%onac20
Wy7&$dao na %o3 e &ady @er%ra/ po7odzia si5 z konieczno#ci$ czekania3 &ecz
podo4ne opanowanie o4ce 4yo <anny3 k%6ra wci$ roz/y#&aa o ,.%rze0 -e#&i 4owie/ 45dzie
pr64a %rzec2 ak%6w3 %o Ed/.nd i panna Craw*ord po raz pierwszy za7ra,$ raze/J w %rzeci/
akcie 45dzie scena3 k%6ra szcze76&nie ,$ in%eresowaa0 )arzya3 e4y zo4aczy'3 ,ak ,$
ode7ra,$3 i 4aa si5 ,ednocze#nie0 Tre#ci$ %e, sceny 4ya /io#' - on /ia opisywa'3 czy/ ,es%
/aeAs%wo z /io#ci3 ona za# nie/a& /iaa /. swo,$ /io#' wyzna'0
Czy%aa %5 scen5 raz po raz3 z przykro#ci$ i zaciekawienie/3 i wy7&$daa %e, pr64y ,ako
wydarzenia a naz4y% in%eres.,$ce7o0 1ie wierzya3 4y ro4i&i pr64y %e, sceny3 c2o'4y %y&ko
kade z oso4na0
1adszed ranek3 pro,ek%y na wiecz6r nie .&e7y z/ianie3 a zain%eresowani. <anny
wci$ %owarzyszyo podniecenie0 Pracowaa pi&nie pod okie/ cio%ki3 &ecz pod %$ pi&no#ci$ i
/i&czenie/ skryway si5 niespoko,ne3 rozproszone /y#&iJ okoo po.dnia .cieka ze swo,$
ro46%k$ do Wsc2odnie7o Poko,.3 4y nie 4ra' .dzia. w ,eszcze ,edne, i3 ,e, zdanie/3 z.penie
z45dne, pr64ie pierwsze7o ak%.3 ,ak$ zaproponowa =enry Craw*ordJ c2ciaa /ie' czas d&a
sie4ie i ,ednocze#nie .nikn$' spo%kania z pane/ 8.s2wor%2e/0 Kiedy przec2odzia przez
2a&&3 /i7n5y ,e, sy&we%ki o4. da/ nadc2odz$cyc2 z p&e4anii3 wo4ec cze7o ,eszcze szy4cie,
pospieszya na 76r5 i przez pi5%na#cie /in.% pracowaa i /edy%owaa w swoi/ poko,. 4ez
przeszk6d3 kiedy roz&e7o si5 cic2e s%.kanie i wesza panna Craw*ord0
- Czy do4rze %ra*ia/I Tak3 %o Wsc2odni Pok6,0 9ro7a panno Price3 o7ro/nie pani$
przeprasza/3 a&e przysza/ prosi' o po/oc0
<anny3 o7ro/nie zd./iona3 s%araa si5 okaza' 7rzeczno#'3 ,ak$ pani %e7o poko,.
winna ,es% swe/. 7o#ciowi3 i spo,rzaa z zakopo%anie/ na &#ni$ce pr5%y p.s%e7o pa&eniska0
- 9zi5k.,53 a&e ,es% /i ciepo3 z.penie ciepo0 Prosz53 pozw6& /i3 pani3 c2wi&5 %.
zos%a'J 4$d: %ak do4ra i pos.c2a, /oic2 kwes%ii w %rzeci/ akcie0 Przyniosa/ e7ze/p&arz
sz%.ki i 4ya4y/ o7ro/nie wdzi5czna3 7dy4y#3 pani3 zec2ciaa od4y' ze /n$ pr6450
Przysza/ %. dzisia,3 za/ierza,$c %o zro4i' z Ed/.nde/ - we dwo,e przed wieczorn$ pr64$3
a&e ni7dzie 7o nie /a3 a nawe% 7dy4y 4y3 %o nie s$dz53 4y/ /o7a z ni/ przero4i' %en %eks%3
ni/ sa/a si5 z ni/ %roc25 nie oswo,53 4o is%o%nie ,es% %a/ ki&ka kwes%ii000 - a&e pani 45dzie %ak
do4ra3 prawdaI
<anny z7odzia si5 z na,wi5ksz$ .prze,/o#ci$3 c2ocia 7os ,$ nieco zawodzi0
- Czy kiedyko&wiek rz.cia#3 pani3 okie/ na %5 ro&5I - ci$7n5a panna Craw*ord3
o%wiera,$c ksi$k50 - O3 %. ,es%0 > pocz$%k. nie ro4ia/ so4ie z %e7o z4y% wie&e3 a&e000
doprawdy000 Prosz53 sp6,rz3 pani3 na %5 kwes%i5000 i %.000 i %.0 -ake ,a kiedyko&wiek zdoa/
pa%rze' /. w %warz i /6wi' %akie rzeczyI Czy pani 4y si5 odwayaI A&e %o pani k.zyn3 w
%y/ caa r6nica0 Prosz53 prosz5 zro4i' ze /n$ pr6453 45d5 so4ie wyo4raaa3 e pani %o on3 i
%ak3 po %roc2.3 ,ako# /i %o p6,dzie0 Pani nawe% 7o czase/ przypo/ina0
- 1aprawd5I > c25ci$ .czyni53 co w /o,e, /ocy - a&e 45d5 czy%a' %e kwes%ie3 4o
niewie&e z nic2 /o75 /6wi' z pa/i5ci0
- >apewne adne,0 Oczywis%a3 /.sisz3 pani3 czy%a' z e7ze/p&arza0 9o ro4o%yM
).si/y /ie' pod r5k$ dwa krzesa3 k%6re pani wyniesiesz na prz6d sceny0 Prosz53 o%o s$ dwa
4ardzo porz$dne szko&ne krzesa3 zapewne nie przeznaczone do %ea%r.3 racze, d&a /ayc2
dziewczynek3 k%6re %. siedziay i s%.kay pi5%a/i3 odra4ia,$c &ekc,e0 Co 4y powiedziaa pani
7.wernan%ka i w.,3 7dy4y wiedzie&i3 do cze7o %eraz s.$0 Fdy4y sir T2o/as zo4aczy nas
%.%a, w %e, c2wi&i3 przee7na4y si5 c2y4a3 4o w cay/ do/. s$ pr64y0 Ya%es ryczy w ,ada&ni3
syszaa/ 7o wc2odz$c na 76r53 a scen5 za,/.,$ ci nies%r.dzeni A7a%a i <ryderyk0 @ardzo
4y/ si5 dziwia3 7dy4y nie osi$7n5&i doskonao#ci0 A propos3 za,rzaa/ do nic2 pi5' /in.%
%e/.3 a 4yo %o przypadkie/ w ,edny/ z %yc2 /o/en%6w3 kiedy s%ara&i si5 nie o4e,/owa'J
pan 8.s2wor%2 4y ze /n$0 Wydawao /i si53 e zaczyna ro4i' %roc25 dziwn$ /in53 wi5c
wykr5cia/ %o zaraz3 na,&epie, ,ak po%ra*ia/ - szepn5a/ /. do .c2a? (@5dzie/y /ie&i
wspania$ A7a%53 ona /a w o4e,#ci. co# %ak /acierzyAskie7o3 co# %ak /acierzyAskie7o w
7osie i wyrazie %warzy0+ Czy nie 4ya/ zr5cznaI 1a%yc2/ias% si5 rozc2/.rzy0 A %eraz /6,
/ono&o70
>acz5a3 a <anny przy$czya si5 do nie, ze skr5powanie/3 ,akie /.siaa wywoa'
/y#&3 e 45dzie wys%5powaa w ro&i Ed/.nda3 &ecz ,e, ko4iecy 7os i 4.zia sprawiay3 e
%r.dno ,$ 4yo wyo4razi' so4ie ,ako /5czyzn50 1a %akie7o An2a&%a wys%arczyo pannie
Craw*ord odwa7i3 .dao i/ si5 wi5c prze'wiczy' poow5 sceny3 kiedy przerwao i/ p.kanie
do drzwi3 a nas%5pnie we,#cie Ed/.nda3 k%6re zawiesio pr6450
9&a cae, %r6,ki %o niespodziane spo%kanie 4yo zaskoczenie/3 zakopo%anie/ i
rado#ci$3 a poniewa Ed/.nd przyszed z %ak$ sa/$ pro#4$3 ,aka przywioda pann5 Craw*ord3
zakopo%anie i rado#' %yc2 dwo,7a zapowiaday si5 na d.e,0 On r6wnie przyni6s sw6,
e7ze/p&arz i sz.ka %. <anny3 c2c$c3 4y od4ya z ni/ pr645 i po/o7a przy7o%owa' si5 na
wiecz6rJ nie wiedzia3 e panna Craw*ord ,es% we dworze0 Cieszy&i si5 wi5c o7ro/nie3 e %ak
si5 %. spo%ka&i3 e /ie&i %akie sa/e p&any3 i z7odny/ c26re/ wyc2wa&a&i .czynno#' <anny0
Ona nie po%ra*ia dor6wna' i/ en%.z,az/e/0 Os%.dzi ,$ ic2 zapa3 cz.a3 e przes%a,e
/ie' d&a nic2 ,akieko&wiek znaczenie i nie widziaa pociec2y w %y/3 e o4ydwo,e ,e, sz.ka&i0
Teraz /.sz$ zro4i' pr645 raze/0 Ed/.nd prosi3 na&e7a3 4a7a3 a wreszcie da/a3 od
pocz$%k. niez4y% niec25%na3 nie /o7a d.e, od/awia'3 a <anny po%rze4na 4ya %y&ko po %o3
4y i/ s.*&erowa' i pa%rze'0 Przydzie&ono ,e, ro&e s5dzie7o i kry%yka3 k%6re pra7n5a wykona'
s./iennie i wy%kn$' i/ wszys%kie 45dy3 a&e nie pozwa&aa ,e, na %o wra&iwo#'3 nie /o7a3
nie #/iaa3 nie waya si5 na kry%yk5J nawe% 7dy4y /iaa po %e/. kwa&i*ikac,e3 s./ienie nie
pozwo&io4y ,e, wyraa' dezapro4a%y0 @ya przekonana3 e ,e, s%os.nek do cao#ci ,es% z4y%
oso4is%y i .cz.ciowy3 4y /o7a 4y' .czciwa i z.penie pewna co do szcze766w0
).si wi5c ,e, wys%arczy' s.*&erowanie3 czase/ ,ednak i %o okazywao si5 nie/o&iwe3
4o nie po%ra*ia sk.pi' .wa7i na ksi$ce0
Pa%rz$c na nic2 zapo/inaa si53 a zdenerwowana rosn$cy/ *erwore/ Ed/.nda3
za/kn5a w pewny/ /o/encie e7ze/p&arz3 ak.ra% 7dy po%rze4na 4ya ,e, po/oc0
Przypisano %o 4ardzo rozs$dnie ,e, z/5czeni.3 dzi5kowano3 wyraano wsp6cz.cie3 a&e ona
4ardzie, zas.7iwaa na %o wsp6cz.cie3 ni4y %o i/ kiedyko&wiek /o7o przy,#' do 7owy0
Wreszcie skoAczy&i scen53 a <anny z/.sia si5 do .z.penienia swoi/i 7ra%.&ac,a/i
ko/p&e/en%6w3 ,akie so4ie nawza,e/ skada&i0 Kiedy zos%aa sa/a i zacz5a od%warza' cao#'
w /y#&ac23 dosza do wniosk.3 e ic2 wys%5p 45dzie na%.ra&ny3 peen sen%y/en%. i przyniesie
i/ .znanie3 ,e, za# - 46&0 @ez wz7&5d. %e na %o3 ,ak i/ si5 %en wys%5p .da3 ona przey,e sw6,
46& ,eszcze raz0
Pierwsza re7.&arna pr64a %rzec2 pierwszyc2 ak%6w /iaa si5 na pewno od4y' %e7o
sa/e7o wieczora0 Pani Fran% i ,e, rodzeAs%wo /ie&i wr6ci' zaraz po ko&ac,i3 ,ak na,szy4cie,J
wszyscy zain%eresowani skwap&iwie wyczekiwa&i na %5 c2wi&50 Panowao powszec2ne
zadowo&enieJ To/ 4y rad3 e z4&ia,$ si5 wreszcie do koAca3 Ed/.nd 4y w do4ry/ nas%ro,.
po poranne, pr64ie3 wszys%kie dro4ne s%rapienia 7dzie# pierzc2y0 Wszyscy 4y&i niecierp&iwi i
7o%owi do dzieaJ panie wcze#nie ws%ay od s%o.3 panowie przy$czy&i si5 do nic2 szy4ko i
wszyscy3 opr6cz &ady @er%ra/3 pani 1orris i -.&ii3 przesz&i zaraz do %ea%r.3 zapa&i&i #wia%a3
s%wierdzi&i3 e 4rak %. ,eszcze %e7o i owe7o do wykoAczenia3 i czeka&i z rozpocz5cie/ pr64y
na przy,#cie pani Fran% i ,e, rodzeAs%wa0
1a rodzeAs%wo nie czeka&i d.7o3 a&e pani Fran% nie przysza0
1ie /o7a przy,#'0 -e, /$ doszed do wniosk.3 e ,es% niedysponowany - cze/. nie
dawaa wiary ,e7o .rocza 4ra%owa - i o4ecno#' ony 4ya /. niez45dna0
- Pas%or Fran% ,es% c2ory - ozna,/ia )ary z .dan$ powa7$0 C2or.,e od ko&ac,iJ nie
,ad dzisia, 4aan%a0 Ezna3 e /i5so ,es% %warde0 Odesa %a&erz - i od%$d 4ardzo cierpi0
Co za zaw6dM @rak pani pas%orowe, 4y 4ardzo do%k&iwy0 -e, %owarzys%wo3 dzi5ki
/ie/. o4e,#ci. i po7odne, .s%5p&iwo#ci3 zawsze ceni&i 4ardzo wysoko3 %eraz ,ednak 4yo i/
po pros%. niez45dne0 1ie /o7$ 7ra'3 nie /o7$ 4ez nie, od4y' pr64y3 %ak ,ak %rze4a0
Pierzc2a rado#' cae7o wieczor.0 Co %eraz ro4i'I To/3 ,ako Wie#niak3 4y w
rozpaczy0 Po c2wi&owy/ za/ieszani. oczy ki&k. os64 zacz5y si5 zwraca' k. <anny i
roz&e7y si5 7osy? (Fdy4y panna Price 4ya %ak do4ra i c2o'4y przeczy%aa ro&5+0
1a%yc2/ias% o%oczy&i ,$ s.p&ikanci3 prosi&i wszyscy3 nawe% Ed/.nd powiedzia? >r64 %o3
<anny3 ,e#&i ci %o nie sprawi wie&kie, przykro#ci0
A&e <anny opieraa si5 w da&szy/ ci$7.0 1ie c2ciaa nawe% o %y/ /y#&e'0 Cze/. nie
zwr6c$ si5 r6wnie do panny Craw*ordI I d&acze7o ona sa/a3 za/ias% przyc2odzi' %. na
pr6453 nie .cieka wcze#nie, do swo,e7o poko,.3 7dzie na pewno 4ya4y 4ezpieczna0
Wiedziaa przecie3 e si5 %y&ko zdenerw.,e i 45dzie ,e, przykro - wiedziaa3 i ,e,
o4owi$zkie/ ,es% %rzy/a' si5 od %e7o z da&a0 >os%aa na&eycie .karana0
- C2odzi %y&ko o %o3 4y#3 pani3 przeczy%aa ro&5 - zwr6ci si5 do nie, 4a7a&nie =enry
Craw*ord0
- -es%e/ przekonana3 e ona ,$ ca$ ./ie na pa/i5' - dodaa )aria - 4o one7da,
poprawia pas%orow$ w dw.dzies%. /ie,scac20 <anny3 ,es%e/ pewna3 e ./iesz ro&50
<anny nie /o7a powiedzie'3 e ,e, nie ./ie - a poniewa nie .s%5powa&i i Ed/.nd
pow%6rzy swo,$ pro#453 rz.ca,$c ,e, spo,rzenie3 k%6re /6wio3 i &iczy na ,e, do4ro'3 /.siaa
.s%$pi'0 >ro4i3 co 45dzie w ,e, /ocy0 Wszyscy 4y&i zadowo&eni - ona s%aa z koa%a,$cy/
serce/3 podczas 7dy resz%a szykowaa si5 do rozpocz5cia pr64y0
8ozpocz5&i - a z4y% ic2 poc2ania 2aas3 ,aki podnosi&i3 4y zdoa&i zwr6ci' .wa75 na
niecodzienne od7osy doc2odz$ce z inne, cz5#ci do/.3 i 7ra&i ,aki# czas3 kiedy drzwi do
poko,. rozwary si5 z %rzaskie/ i s%an5a w nic2 -.&ia z %warz$ 4&ad$ ,ak #ciana3 woa,$c? -
O,ciec przy,ec2a0 Wa#nie wszed do 2a&&.0
ROZDZIA XIX
-ake opisa' zaskoczenie ze4ranyc2I 9&a wi5kszo#ci 4y %o 7ro/ z ,asne7o nie4a0 Sir
T2o/as w do/.M Wszyscy z p.nk%. przy,5&i %5 wiado/o#' za pewnik0 1ik% ani przez c2wi&5
nie s$dzi3 e %o po/yka &.4 ar%0 Wy7&$d -.&ii po#wiadcza %en *ak% niez4icie i po pierwszyc2
zd./ionyc2 okrzykac2 nas%$pio do4re p6 /in.%y /i&czenia3 kiedy3 po4&ad&i3 spo7&$da&i po
so4ie nawza,e/J d&a nie/a& wszys%kic2 4y %o okropny3 przeraa,$cy cios3 k%6ry spad na nic2
w na,4ardzie, niesprzy,a,$cy/ /o/encie0 Pan Ya%es /67 so4ie .waa' powr6% pana do/.
za kopo%&iw$ przerw5 w wieczorze3 pan 8.s2wor%2 - za 4o7osawieAs%wo3 &ecz w serc.
kade7o z pozos%ayc2 &57o si5 pocz.cie winy i nieokre#&ony s%rac23 rodzio si5 py%anie? (Co
z na/i 45dzieI Co %eraz pocz$'I+ S%raszna 4ya %a przerwa i s%rasznie w .szac2 ze4ranyc2
za4rz/iay po%wierdza,$ce wiado/o#' d:wi5ki o%wieranyc2 drzwi i z4&ia,$cyc2 si5 krok6w0
-.&ia por.szya si5 i zacz5a /6wi'0 > pocz$%k. wszys%kie ,e, e7ois%yczne a&e3
zazdro#ci i roz7oryczenia .s%$piy wo4ec wsp6&ne, sprawy3 &ecz kiedy wc2odzia do poko,.
%ea%ra&ne7o3 <ryderyk z wyraze/ na,wysze7o oddania s.c2a wa#nie opowie#ci A7a%y3
przyciska,$c do serca ,e, doA3 i /i/o ws%rz$s.3 wywoane7o wiado/o#ci$3 wci$ %rwa w %e,
sa/e, pozie3 nie p.szcza,$c r5ki swe, par%nerki0 >ranione serce -.&ii wez4rao pocz.cie/
krzywdy i3 r6wnie zar./ieniona ,ak do%$d 4ya 4&ada3 zawr6cia na pi5cie i wysza z poko,.3
/6wi$c?
- -a nie /a/ si5 cze7o 4a'3 s%o,$c przed o,ce/0
-e, wy,#cie przywoao pozos%ayc2 do przy%o/no#ciJ dwa, 4racia por.szy&i si5
,ednocze#nie3 .#wiada/ia,$c so4ie3 e przecie %rze4a co# zro4i'0 Ki&ka s6w wys%arczyo0
Sy%.ac,a nie dop.szczaa r6nicy zdaA - /.sz$ si5 na%yc2/ias% .da' do sa&on.0
)aria przy$czya si5 do nic2 z %y/ sa/y/ za/iare/3 na,odwanie,sza w %y/
/o/encie z cae, %r6,kiJ %a sa/a oko&iczno#'3 k%6ra wy7naa -.&i5 z poko,.3 d&a nie, 4ya
na,sodszy/ wsparcie/0 To3 e =enry Craw*ord nie p.#ci ,e, r5ki w %aki/ /o/encie3
/o/encie %akie, pr64y i %akie, wa7i3 war%e 4yo cayc2 wiek6w niepoko,. i w$%p&iwo#ci0
Przy,5a %o za dow6d os%a%eczne7o zdecydowania i 7o%owa 4ya %eraz nawe% na spo%kanie z
o,ce/0 Wysz&i nie zwraca,$c .wa7i na ponawiane py%ania pana 8.s2wor%2a?
(Czy ,a /a/ r6wnie i#'I Czy nie &epie,3 e4y/ %e poszedI Czy nie 4yo4y
wa#ciwe3 a4y/ i ,a poszedI+ 1a%yc2/ias% ,ednak3 7dy drzwi si5 za ni/i za/kn5y3 =enry
Craw*ord pod,$ si5 odpowiedzi na %e niespoko,ne py%ania? poradzi /ode/. czowiekowi3
4y na%yc2/ias% zoy swe .szanowanie sir T2o/asowi3 i wysa 7o za %a/%y/i w radosny/
po#piec2.0
<anny pozos%aa z pane/ Ya%ese/ i rodzeAs%we/ Craw*ord6w0
K.zynowie zapo/nie&i o nie,3 ona za# .waaa3 i /a %ak /ae prawo do .cz.' sir
T2o/asa3 e w 7owie ,e, nie pos%ao3 4y si5 r6wna' z ,e7o dzie'/i3 zos%aa wi5c3 rada z %e,
c2wi&i oddec2.0 @ya o wie&e 4ardzie, ni pozos%a&i prze,5%a i przeraona3 7dy przy %aki/
.sposo4ieni.3 ,ak ,e,3 nawe% niewinno#' nie s%anowia oc2rony przed cierpienie/0 8o4io ,e,
si5 sa4oJ wraca s%ary3 zadawniony &5k przed w.,e/3 a ,ednocze#nie wsp6cz.cie d&a nie7o i
nie/a& wszys%kic2 czonk6w rodziny na /y#& o %y/3 co 7o czekaJ w serc. za# rodzi si5
o7ro/ny niepok6, o Ed/.nda0
>na&aza so4ie ,aki# k$cik3 .siada i3 caa roz%rz5siona3 oddawaa si5 %y/ okropny/
rozwaanio/3 podczas 7dy pozos%aa %r6,ka3 ,. 4ez skr5powania3 dawaa wyraz swe/.
poiry%owani.3 .4o&ewa,$c nad %y/ przedwczesny/3 niepo$dany/ przy,azde/3 k%6ry 4y d&a
nic2 wydarzenie/ poaowania 7odny/0 Dyczy&i 4ez&i%o#nie sir T2o/asowi3 4y ,e7o podr6
%rwaa dwakro' d.e, a&4o 4y wci$ ,eszcze %kwi na An%i7.i0
8odzeAs%wo Craw*ord6w 4yo 4ardzie, prze,5%e ni pan Ya%es3 7dy &epie, znao
s%os.nki rodzinne i /o7o z wi5kszy/ prawdopodo4ieAs%we/ przewidywa' konsekwenc,e
przy,azd. pana do/.0
Oczywis%e 4yo d&a nic23 e o %ea%rze nie 45dzie ,. /owy i e s%o,$ wo4ec cakowi%e,
r.iny wszys%kic2 p&an6w3 c2ocia pan Ya%es %wierdzi3 e %o %y&ko c2wi&owa przerwa3
ka%as%ro*a na ,eden wiecz6r i nawe% 7o%6w 4y przyp.szcza'3 e po 2er4acie3 kiedy skoAcz$
si5 powi%ania3 a sir T2o/as zec2ce si5 %roc25 rozerwa'3 /ona 45dzie pod,$' pr6450
Craw*ordowie wy#/ie&i %e przyp.szczeniaJ .zna&i3 e na,wa#ciwie, pos%$pi$3 wy/yka,$c si5
po cic2. do do/. i pozos%awia,$c rodzin5 we wasny/ 7ronie3 zaproponowa&i %e pan.
Ya%esowi3 4y wyszed z ni/i i sp5dzi wiecz6r na p&e4anii0 Pan Ya%es3 k%6ry nie o4raca si5
w#r6d &.dzi /a,$cyc2 wysokie po,5cie o prawac2 o,cowskic2 czy wi5zac2 rodzinnyc23 nie
widzia %akie, po%rze4y i podzi5kowawszy i/ s%wierdzi3 e (wo&i zos%a'3 7dzie ,es%3 4y /6c
zoy' .szanowanie s%arsze/. pan.3 po ,e7o przy,e:dzieJ poza %y/ nie 4yo4y adnie wo4ec
pozos%ayc23 7dy4y wszyscy .ciek&i+0
<anny oprzy%o/niaa niecoJ cz.a3 e d.sza zwoka /oe 4y' .znana za 4rak
szac.nk.3 %o%e 7dy 7o#cie pod,5&i ,. decyz,5 i kiedy 4ra% i sios%ra szyk.,$c si5 do wy,#cia
przekaza&i ,e, pro#45 o przeproszenie w ic2 i/ieni. 7ospodarzy3 r.szya3 4y speni' okropny
o4owi$zek i s%an$' przed o4&icze/ w.,a0
A naz4y% szy4ko zna&aza si5 pod drzwia/i sa&on. i zaczekawszy c2wi&5 na co#3 co3
,ak wiedziaa3 nie przy,dzie3 na odwa753 ,akie, ni7dy ,eszcze nie zna&aza pod adny/i
drzwia/i3 przekr5cia w rozpaczy 7ak5 i s%an5a w #wia%ac2 sa&on.3 wo4ec cae, ze4rane,
rodziny0 Wc2odz$c .syszaa swo,e i/i50 Sir T2o/as wa#nie roz7&$da si5 wok6 i py%a? -
A&e 7dzie ,es% <annyI 9&acze7o %. nie widz5 /o,e, /ae, <annyI - a zo4aczywszy ,$3 wyszed
k. nie, z serdeczno#ci$3 k%6ra ,$ zd./iaa i prze,5a0 Ecaowa ,$ cz.&e3 nazywa,$c swo,$
koc2an$ <anny3 i s%wierdzi z wyra:n$ rado#ci$3 e 4ardzo wyrosa0 <anny nie wiedziaa3 ,ak
/a zarea7owa'3 7dzie podzia' wzrok0 @ya skons%ernowana0 1i7dy w yci. nie okaza ,e,
%akie, do4roci3 %ak wie&kie, do4roci0 )ia z/ienione o4e,#cie3 7os .niesiony rado#ci$3 a
wszys%ko3 co ,$ %ak przeraao w ,e7o dos%o,eAs%wie - %eraz prze%opio si5 w serdeczno#'0
Podprowadzi ,$ 4&ie, #wia%a i przy,rza si5 ponownie - py%a na,pierw o zdrowie3 a po%e/
napo/nia si53 /6wi$c3 e nie po%rze4.,e py%a'3 4o ,e, wy7&$d sa/ #wiadczy za sie4ie0 Pi5kny
r./ieniec3 k%6ry okrasi 4&ade do%$d po&iczki3 po%wierdzi3 e zyskaa zar6wno na zdrowi.3 ,ak
.rodzie0
Po%e/ wypy%ywa ,$ o rodzin53 a zwaszcza o Wi&&ia/aJ %a niezwyka ycz&iwo#'
sprawia3 e <anny zacz5a so4ie wyrz.ca'3 i %ak 7o /ao koc2aa3 e ,e7o przy,azd .waaa
za nieszcz5#cie3 a kiedy wr6cia ,e, odwa7a na %y&e3 e zdoaa podnie#' k. nie/. wzrok i
zo4aczya3 ,ak 4ardzo wyc2.d3 ,aki ,es% z/5czony3 wyczerpany3 spa&ony podzwro%nikowy/
soAce/ - wez4raa w nie, o7ro/na serdeczno#' i /y#&aa z rozpacz$3 i&e ,eszcze 45dzie
/.sia przey' niespodziewanyc2 przykro#ci0
Sir T2o/as 4y d.sz$ ze4ranyc23 k%6rzy3 na ,e7o pro#453 zasied&i wok6 ko/inka0 )ia
wsze&kie prawo wie#' pry/ w roz/owieJ oywiony rado#ci$3 e o%o3 po %ak d.7ie,
nieo4ecno#ci3 zna&az si5 znow. we wasny/ do/.3 po#r6d rodziny3 s%a si5 nie %y&ko
ko/.nika%ywny3 a&e wr5cz roz/owny3 7o%6w dzie&i' si5 z ni/i wsze&ki/i wiado/o#cia/i o
od4y%e, podr6y i odpowiada' na wszys%kie py%ania o4ydw. syn6w3 ni/ ,eszcze zd$y&i ,e
pos%awi'0 In%eresy na An%i7.i na4ray pod koniec d.e7o %e/paJ sir T2o/as przypyn$
4ezpo#rednio do LiQerpoo&.3 7dy nadarzya /. si5 okaz,a podr6y prywa%ny/ s%a%kie/3 %ak
e nie /.sia czeka' na s%a%ek pocz%owy0 >re&ac,onowa i/ szy4ko3 z dro4ny/i szcze76a/i3
swo,e poczynania i dziaania i opowiada o wszys%kic2 przy,azdac2 i od,azdac23 siedz$c %ak
przy &ady @er%ra/ i wodz$c wzrokie/3 z serdeczny/ zadowo&enie/3 po o%acza,$cyc2 7o
%warzac2J cz5s%o %e so4ie przerywa3 4y pow%6rzy'3 ,akie %o wie&kie szcz5#cie3 e zas%a ic2
wszys%kic2 w do/.3 a przecie przy,ec2a %ak niespodzianie - wszyscy s$ raze/3 %ak ,ak %e7o
pra7n$3 c2o' na %o nie &iczy0 1ie zapo/niano o pan. 8.s2wor%23 k%6ry zos%a ycz&iwie
przy,5%yJ sir T2o/as .#cisn$ /. 7or$co doA i w %en szcze76&nie .prze,/y spos64 /ody
czowiek zos%a w$czony w kr$7 os64 na,#ci#&e, zwi$zanyc2 z )ans*ie&d0 W wy7&$dzie pana
8.s2wor%2a nie 4yo nic nieprzy,e/ne7o3 %o%e /ody czowiek spodo4a si5 sir T2o/asowi
od pierwsze7o we,rzenia0
1ik% spo#r6d ze4ranyc2 nie s.c2a 7o z %ak niepodzie&n$3 niezak6con$ rado#ci$ ,ak
,e7o ona3 k%6r$ ,e7o nieoczekiwany przy,azd o7ro/nie .szcz5#&iwiJ %e/pera%.ra ,e, .cz.'
wzrosa niepo/iernie - od dw.dzies%. &a% nie 4ya %ak 4&iska wzr.szenia0 Przez c2wi&5 ,e, %o
nie/a& poc2&e4iao3 a %y&e zac2owaa rozs$dk.3 /i/o prze,5cia3 e odoya ro46%k53 ods.n5a
/opsa i zos%awia ca$ swo,$ .wa75 i resz%5 so*y d&a /5a0 1ie o4awiaa si53 4y k%oko&wiek
/67 za/$ci' ,e, rado#'? pod nieo4ecno#' /5a sp5dzaa czas niena7annieJ zro4ia d.y
kawaek dywanika i .p&o%a wie&e ,ard6w *r5dz&i3 a r6wnie do4rze ,ak za sie4ie3 7o%owa 4ya
r5czy' za do4re zac2owanie i poy%eczne za,5cia swo,e, /odziey0 O7ro/nie 4ya rada3 e
zn6w widzi i syszy /5a3 e ,e7o opowie#ci 4awi$ ,e, .c2o i wypenia,$ .wa753 a wreszcie
zdaa so4ie z ca$ /oc$ spraw53 ,ak 4ardzo /.siaa za ni/ %5skni' i ,ak nie do zniesienia
4yo4y d&a nie,3 7dy4y ,e7o nieo4ecno#' /iaa %rwa' d.e,0
1ie /ona por6wna' ,e, rado#ci z rado#ci$ pani 1orris0 1ie znaczy %o3 4y pas%orow$
dr5czyy o4awy o dezapro4a%5 sir T2o/asa3 kiedy %en zo4aczy3 w ,aki/ s%anie zna,d.,e si5
,e7o do/3 7dy do %e7o s%opnia poz4awiona 4ya zdrowe7o rozs$dk.3 e nie/a& nie okazaa
przeraenia - ,edyny/ ins%ynk%owny/ ,e, odr.c2e/ 4yo przezorne .krycie3 w c2wi&i we,#cia
szwa7ra3 r6owe7o a%asowe7o paszcza pana 8.s2wor%2aJ nie3 ,$ poiry%owa spos64 powro%.
pana do/.0 1ie zos%awi ,e, na,/nie,sze7o po&a do popis.0 >a/ias% %e7o3 4y wywoano ,$ z
poko,.3 4y zo4aczya 7o pierwsza i /o7a o4wie#ci' wszys%ki/ szcz5#&iw$ wiado/o#'3 sir
T2o/as3 &icz$c si5 zapewne z nerwa/i /aonki i dzieci3 za ,edyne7o powiernika wzi$
ka/erdynera i wszed nie/a& wpros% za ni/ do sa&on.0 Pani 1orris cz.a si5 o7ra4iona z ro&i3
na k%6r$ zawsze &iczya3 4ez wz7&5d. na %o3 czy /iaa o4wieszcza' powr6%3 czy #/ier'
szwa7ra3 pr64owaa wi5c %eraz3 c2c$c przyda' wa7i swo,e, oso4ie3 krz$%a' si53 c2o' nie 4yo
wok6 cze7o si5 krz$%a'3 wszys%ki/ za# po%rze4na 4ya przede wszys%ki/ cisza i spok6,0
Fdy4y sir T2o/as z7odzi si5 co# z,e#'3 /o7a4y p6,#' do 7ospodyni z kopo%&iwy/
po&ecenie/ i .4&ia' s.4ie3 $da,$c od nie, po#piec2.3 sir T2o/as ,ednak .porczywie
od/awia ko&ac,i3 nie 45dzie nic ,ad a do 2er4a%y - wo&i zaczeka' na 2er4a%50 )i/o %o3 co
,aki# czas pani 1orris wys%5powaa z ko&e,n$ propozyc,$ posik. i w na,4ardzie,
in%eres.,$cy/ /o/encie ,e7o opowie#ci o podr6y powro%ne,3 ak.ra% kiedy za7raa i/
*ranc.ski s%a%ek korsarski3 przerwaa /. pro#4$3 4y z,ad z.p50
- 9oprawdy3 szwa7rze dro7i3 %a&erz z.py 4y4y o wie&e odpowiednie,szy d&a cie4ie ni
2er4a%a0 Prosz53 z,edz %a&erz z.py0
Sir T2o/as nie da si5 sprowokowa'0
- Wci$ %roszczysz si53 szwa7ierko3 o wy7od5 wszys%kic2 wok6 - odpowiedzia0 -
9oprawdy3 ,ednak3 nie c2c5 nic inne7o pr6cz 2er4a%y0
- Wo4ec %e7o3 sios%ro3 /oe kazaa4y# od raz. podawa' 2er4a%53 /oe pona7&ia4y#
%roc25 @adde&eya3 okropnie si5 dzisia, 7.zdrze0 - Pos%awia na swoi/3 a sir T2o/as pod,$
przerwan$ opowie#'0
Wreszcie nas%$pia przerwa0 Przekaza i/ ,. wszys%kie na,#wiesze wiado/o#ci i
%eraz pa%rzy %y&ko z rado#ci$ na o%acza,$cy 7o kr$7 .koc2anyc2 %warzy3 przenosi wzrok z
,edne, na dr.7$3 &ecz przerwa nie %rwaa d.7oJ w radosny/ .niesieni. &ady @er%ra/ s%aa si5
roz/owna0 -akie %e /o7y 4y' wraenia ,e, dzieci3 7dy powiedziaa? - -ak s$dzisz3 /5.
dro7i3 ,ak$ %o rozrywk5 zna&aza so4ie os%a%nio nasza /odzieI O%6 wys%awienie %ea%ra&ne,
sz%.ki0 Wszyscy os%a%nio za,5ci ,es%e#/y wys%awianie/ sz%.ki0
- 9oprawdyI A ,akie, %o sz%.kiI
- Oc23 oni sa/i powiedz$ ci wszys%ko0
- Wszys%ko zos%anie wkr6%ce opowiedziane3 o,cze - zawoa To/ z .dan$ 4ez%rosk$ -
&ecz %eraz nie war%o zaprz$%a' %y/ o,c. 7owy0 9owie si5 o,ciec wszys%kie7o ,.%ro0
C2cie&i#/y po pros%. czy/# si5 za,$' i za4awi' /a%k53 o%3 w zeszy/ %y7odni.
pos%anowi&i#/y wys%awi' ki&ka scenek3 nic wie&kie7o0 Od pocz$%k. pa:dziernika nie/a& cay
czas pada deszcz i /.si/y cay/i dnia/i przesiadywa' w do/.0 Od %rzecie7o prawie nie
wzi$e/ s%rze&4y do r5ki0 9o %rzecie7o 4yo ,ako %ako3 a&e po%e/ nawe% nie 4yo /owy o
pr64ac2 s%rze&ania0 Pierwsze7o dnia poszede/ za )ans*ie&d Wood3 a Ed/.nd do za7a,nika
za Eas%on3 przynie#&i#/y o4a, do do/. sze#' par 4aan%6wJ /o7&i#/y .s%rze&i' sze#' razy
wi5ce,3 a&e oszcz5dza/y 4aan%y o,ca3 %ak ,ak 4y so4ie o,ciec %e7o yczy0 1ie s$dz53 4y
o,ciec zas%a w swyc2 &asac2 /nie, zwierzyny ni przed wy,azde/0 1i7dy w yci. nie
wiedziae/3 4y w &asac2 )ans*ie&d 4yo %y&e 4aan%6w3 co w %y/ rok.0 )a/ nadzie,53 e
zec2ce o,ciec k%6re7o# dnia sa/ zapo&owa'0
1ie4ezpieczeAs%wo c2wi&owo /in5o i n.dno#ci <anny .s%$piy3 kiedy ,ednak po
nied.7i/ czasie podano 2er4a%53 a sir T2o/as ws%a i powiedzia3 e nie /oe d.e, 4y' w
do/. nie za,rzawszy do swe7o koc2ane7o poko,. - wr6cia %rwo7a0 Wyszed3 ni/ .sysza
coko&wiek3 co 4y 7o przy7o%owao na z/iany3 ,akie %a/ zas%anie3 i po ,e7o wy,#ci. nas%$pia
c2wi&a przeraone7o /i&czenia0
Ed/.nd prze/6wi pierwszy?
- Trze4a co# zro4i'0
- Czas po/y#&e' o naszyc2 7o#ciac2 - przypo/niaa )aria3 wci$ cz.,$c3 ,ak =enry
Craw*ord przyciska ,e, r5k5 do piersi3 niepo/na na nic inne7o0 - Fdzie zos%awia# pann5
Craw*ord3 <annyI
<anny powiedziaa o wy,#ci. 7o#ci i przekazaa ic2 sowa poe7nania0
- Wi5c 4iedak Ya%es siedzi cakie/ sa/ - zawoa To/0 - P6,d5 7o sprowadzi'0 )oe
si5 okaza' poy%eczny3 kiedy wszys%ko wy,dzie na ,aw0
8.szy wi5c do %ea%r. i zna&az si5 %a/ ak.ra% na czas3 4y 4y' #wiadkie/ pierwsze7o
spo%kania o,ca z pane/ Ya%ese/0 Sir T2o/as 4ardzo si5 zd./ia zo4aczywszy zapa&one
#wiece w swoi/ poko,.3 a roze,rzawszy si5 wok63 za.way inne dowody czy,e,# niedawne,
%. 4y%no#ci i poprzes%awiane /e4&e0 Ederzyo 7o zwaszcza3 e znikn5a 4i4&io%eczka
zasania,$ca drzwi do sa&i 4i&ardowe,3 &ecz niewie&e /ia czas.3 4y si5 %y/ zd./iewa'3 7dy
d:wi5ki doc2odz$ce spoza %yc2 drzwi zd./iay 7o ,eszcze 4ardzie,0 K%o# %a/ za drzwia/i
7ada3 4ardzo 7o#no akcen%.,$c sowa - 7os 4y nie znany - wi5ce, ni 7ada - nie/a&
wykrzykiwa0 Sir T2o/as podszed do drzwi3 rad w %y/ /o/encie3 e /a a%w$
ko/.nikac,53 i o%worzywszy ,e3 zna&az si5 na scenie %ea%r.3 na wpros% dek&a/.,$ce7o
pa%e%ycznie /ode7o czowieka3 k%6ry wykona %aki 7es%3 ,ak4y c2cia przewr6ci'
wc2odz$ce7o na p&ecy0 W %e, sa/e, c2wi&i3 kiedy Ya%es zo4aczy sir T2o/asa i wykonywa
na,&epszy odr.c2 przeraenia ze wszys%kic23 ,akie /. si5 .day na pr64ac23 To/ @er%ra/
wszed z dr.7ie, s%rony na sa&5J ni7dy w yci. nie 4yo /. %r.dnie, zac2owa' powa7i0 Wyraz
dos%o,eAs%wa i zd./ienia na %warzy o,ca3 kiedy po raz pierwszy zna&az si5 na scenie %ea%r.3 i
s%opniowe przeis%oczenie rozna/i5%nione7o @arona Wi&den2ai/a w do4rze wyc2owane7o3
swo4odne7o pana Ya%esa3 k%6ry kania si5 i przeprasza sir T2o/asa @er%ra/a - %o 4y popis
%ak doskonae7o ak%ors%wa3 e To/ nie wyrzek4y si5 7o za adne skar4y #wia%a0 Ode7rana
zos%aa os%a%nia - wed&e wsze&kie7o prawdopodo4ieAs%wa - scena w %y/ %ea%rze3 a&e
niew$%p&iwie %r.dno o doskona&sz$0 Tea%r zos%a za/kni5%y . szczy%. swo,e, kariery0
To/ nie /ia ,ednak czas. na za4awne 7ry wyo4ra:ni0 ).sia %eraz wys%$pi' i
dokona' prezen%ac,i3 co /i/o zakopo%ania .czyni na,&epie,3 ,ak po%ra*i0 Sir T2o/as
przywi%a si5 z pane/ Ya%ese/ z pozorn$ ycz&iwo#ci$3 ,ak na pana do/. przys%ao3 &ecz w
is%ocie 4y r6wnie nierad ze sposo4.3 w ,aki si5 %a zna,o/o#' zacz5a3 ,ak z %e7o3 e z/.szony
,es% ,$ zawrze'0 >ar6wno rodzina3 ,ak koneks,e pana Ya%esa 4yy /. na %y&e znane3 4y
prezen%ac,5 (4&iskie7o przy,acie&a+3 ,eszcze ,edne7o z se%ek 4&iskic2 przy,aci6 To/a3 .waa
za wysoce niepo$dan$0 Trze4a 4yo cae7o pocz.cia szcz5#cia3 ,akie /. da powr6% do
do/.3 i cae, wynika,$ce, z %e7o szcz5#cia wyroz./iao#ci3 4y zdoa opanowa' 7niew
wywoany %y/ zaskoczenie/J s%a si5 przecie .czes%nikie/ #/ieszne7o widowiska po#r6d
,akie,# %ea%ra&ne, 4azenady i z/.szony 4y w %ak nie*or%.nny/ /o/encie zawrze'
zna,o/o#'3 k%6re, nie poc2wa&a i poc2wa&a' nie 45dzie3 z /ody/ czowiekie/3 k%6re7o
4ez%roska /ierno%a i swada3 ,aki/ da wyraz w ci$7. pierwszyc2 pi5ci. /in.%3 /o7y
#wiadczy'3 e z nic2 dw6c2 on cz.,e si5 %.%a, 4ardzie, . sie4ie0
To/ zna o,cowskie /y#&i i pra7n$ z cae7o serca3 4y do4ry 2./or zawsze pozwa&a
/. na .,awnianie ic2 ,edynie w cz5#ciJ zacz$ %eraz ,ednak &epie, ni do%yc2czas roz./ie'3 e
o,ciec /oe /ie' powody do niezadowo&enia - e zapewne is%nie,e pow6d spo,rzenia3 ,akie
rz.ci w kier.nk. s.*i%. i sz%.ka%erii3 e kiedy zapy%a z a7odn$ powa7$ o &os s%o.
4i&ardowe7o3 nie 4ez rac,i nie wyszed poza dop.szcza&n$ ciekawo#'0 Wys%arczyo ki&ka
/in.% na %e przykre o4.s%ronne wraeniaJ sir T2o/as zdo4y si5 nawe% na %o3 4y rz.ci' ki&ka
spoko,nyc2 s6w apro4a%y w odpowiedzi na na%r5%ne py%ania pana Ya%esa3 czy podo4a,$ /.
si5 dokonane przer64ki3 po czy/ %rze, panowie wr6ci&i raze/ do sa&on.3 sir T2o/as 4ardzie,
%eraz powany3 co nie .szo niczy,e, .wa7i0
- Wraca/ z wasze7o %ea%r. - powiedzia spoko,nie3 siada,$c0 - @y d&a /nie
zaskoczenie/0 @&isko#' /o,e7o poko,.000 w is%ocie zaskoczyo /nie wszys%ko3 ,ako e nie
przyp.szczae/3 i wasze pr64y wys%awienia sz%.ki przy4ray %ak powany c2arak%er0 Wyda,e
si53 e ro4o%a zos%aa wykonana przyzwoicie3 o i&e /o7e/ %o s%wierdzi' przy #wiecy3 i
wys%awia do4re #wiadec%wo /e/. przy,acie&owi3 C2ris%op2erowi -acksonowi0 - Po%e/ c2cia
z/ieni' %e/a% i spoko,nie wypi' kaw53 roz/awia,$c o sprawac2 do/owyc2 4.dz$cyc2
/nie,sze e/oc,e3 a&e pan Ya%es3 k%6ry nie /ia po,5cia3 co si5 dzie,e w /y#&ac2 7ospodarza3
nie /ia %e dosy' de&ika%no#ci czy rozwa7i3 4y odda' /. s%er roz/owy3 a sa/e/. .s.n$' si5
i nie narz.ca'3 nie pozwo&i /. ode,#' od %ea%ra&ne, %e/a%yki3 dr5czy 7o zwi$zany/i z ni$
py%ania/i i .wa7a/i i wreszcie z/.si do wys.c2ania re&ac,i o rozczarowani.3 ,akie7o
dozna w Ecc&es*ord0 Sir T2o/as s.c2a .prze,/ie3 &ecz wie&e z %e7o3 co sysza3 razio ,e7o
pocz.cie przyzwoi%o#ci i .%wierdzao w ze, opinii o pan. Ya%esieJ wyrazi wi5c swo,e
wsp6cz.cie ,edynie &ekki/ skinienie/ 7owy0
- W is%ocie rzeczy s%$d si5 wzi$ nasz po/ys wys%awienia sz%.ki - powiedzia To/ po
c2wi&i zas%anowienia0 - )6, przy,acie&3 Ya%es3 przyni6s in*ekc,5 z Ecc&es*ord3 a ona si5
rozniosa3 ,ak %o 4ywa3 wie o,ciec3 /oe %y/ a%wie,3 e sa/ o,ciec zac25ca nas w przeszo#ci
do podo4nyc2 rzeczy0 To 4yo %ak3 ,ak4y#/y wr6ci&i na dawne pozyc,e0
Pan Ya%es na%yc2/ias% prze,$ pry/ w roz/owie i od raz. opowiedzia sir
T2o/asowi3 co zro4i&i i co ro4i$3 opisa3 ,ak s%opniowo do,rzewa pro,ek%3 ,ak szcz5#&iwie
rozwi$zano pierwsze %r.dno#ci i ,aki ,es% o4ecny3 o4iec.,$cy s%an przy7o%owaA3 a
re&ac,onowa wszys%ko z %ak #&epy/ prze,5cie/3 e nie za.waa nawe% niespoko,nyc2
por.szeA siedz$cyc2 wok6 ze4ranyc23 z/iany na ic2 %warzac23 nerwowyc2 r.c26w3
niespoko,nyc2 c2rz$kni5'M 1ie widzia nawe% wyraz. %e, %warzy3 w k%6r$ sa/ si5 wpa%rywa -
#ci$7a,$cyc2 si5 cie/nyc2 4rwi sir T2o/asa3 k%6ry z py%a,$c$ powa7$ po7&$da na swo,e
c6rki i Ed/.nda3 za%rzy/.,$c si5 szcze76&nie na %y/ os%a%ni/3 z wyraze/ wy/6wki i
wyrz.%.3 ,akie nosi w serc.0 1ie /nie, 4o&e#nie odcz.waa ,e <anny3 k%6ra ws.n5a swo,e
krzeso za so*5 od s%rony &ady @er%ra/ i3 sa/a .kry%a3 przy7&$daa si5 wszys%kie/.3 co si5
dzie,e0 1i7dy nie przyp.szczaa3 4y o,ciec /67 kiedyko&wiek pa%rze' na Ed/.nda z %aki/
wyrz.%e/M -ake 4o&esna 4ya #wiado/o#'3 e ,es% %o w pewny/ s%opni. zas.one0 Wzrok
sir T2o/asa /6wi? - 1a %w6, rozs$dek &iczye/3 Ed/.ndzieJ i co# %y zro4iI - W d.c2.
k&5kaa przed w.,e/3 a serce ,e, woao? Oc23 nie na nie7oM 1a wszys%kic2 %ak pa%rz3 %y&ko nie
na nie7oM
Pan Ya%es perorowa w da&szy/ ci$7.?
- Prawd5 /6wi$c3 wa#nie od4ywa&i#/y pr6453 kiedy 4y pan askaw wr6ci'
wieczore/0 Przera4ia&i#/y pierwsze %rzy ak%y i3 o76&nie 4ior$c3 nie:&e na/ %o wyc2odzio0
1asz zesp6 %eraz si5 rozpierzc2n$3 poniewa Craw*ordowie posz&i do do/.3 %ak wi5c
dzisie,sze7o wieczora nic ,. nie 45dzie /ona zro4i'3 ,e#&i ,ednak zaszczyci nas pan swoi/
%owarzys%we/ ,.%ro wiecz6r3 nie 45d5 si5 o4awia o rez.&%a%y0 Prosi/y3 rzecz ,asna3 o
wyroz./iao#'3 ,ako pocz$%k.,$cy ak%orzyJ prosi/y o wyroz./iao#'0
- Wyroz./iao#' 45dzie okazana - odpar powanie sir T2o/as - a&e 4ez adnyc2
da&szyc2 pr640 - I z a7odnie,szy/ .#/iec2e/ doda? - Wr6cie/ do do/.3 a4y 4y'
szcz5#&iwy i wyroz./iay0 Po%e/ o4r6ci si5 do kade7o i wszys%kic2 pozos%ayc23 py%a,$c
spoko,nie?
- W os%a%nic2 &is%ac2 z )ans*ie&d wspo/niano o pan. i pannie Craw*ord0 Czy
.waacie3 e %o /ia zna,o/o#'I
Ty&ko To/ /ia 7o%ow$ odpowied:3 a&e e rodzeAs%wo Craw*ord6w nic 7o nie
o4c2odzio3 e nie 4y zazdrosny ani o ic2 .cz.cia3 ani ak%orskie ./ie,5%no#ci3 po%ra*i
wyrazi' si5 do4rze o o4o,7.0 Pan Craw*ord %o 4ardzo /iy /ody czowiek3 den%e&/en3 a
,e7o sios%ra - .rocza3 adna3 e&e7ancka3 ywa panna0
Pan 8.s2wor%2 nie 4y w s%anie d.e, zac2owa' /i&czenia0
- 1ie powie/3 e %o nie ,es% den%e&/en3 s./.,$c wszys%ko3 a&e powiniene# pan
powiedzie' o,c.3 e /a na,wye, pi5' s%6p i osie/ ca&i wzros%.3 inacze, 45dzie si5 spodziewa
przys%o,ne7o /5czyzny0
Sir T2o/as nie cakie/ %o zroz./ia i z pewny/ zd./ienie/ spo,rza na /6wi$ce7o0
- Fdy4y/ /.sia powiedzie'3 co /y#&5 - ci$7n$ pan 8.s2wor%2 - %o /oi/ zdanie/
%akie nie.s%anne pr64y %o naprawd5 %y&ko przykro#'0 >a d.o %e7o do4re7o0 O wie&e /nie, /i
si5 dzisia, podo4a 7ranie w %ea%rze ni na pocz$%k.0 )y#&53 e na,&epsze za,5cie d&a nas %o
siedzie' %. raze/ i nic nie ro4i'0
Sir T2o/as spo,rza naA ponownie3 po czy/ odpowiedzia z apro4.,$cy/ .#/iec2e/0
- 8ad ,es%e/3 e nasze sen%y/en%y w %y/ wz7&5dzie s$ podo4ne0 Przynosi /i %o
prawdziwe zadowo&enie0 To3 e/ sa/ os%rony i przewid.,$cy3 e odcz.wa/ wie&e
skr.p.6w3 k%6ryc2 /o,e dzieci nie /a,$3 %o cakie/ na%.ra&neJ r6wnie na%.ra&ne ,es% %o3 e
wi5ksz$ ni one wa75 przywi$z.,5 do do/owe7o spoko,.3 do do/.3 w k%6ry/ nie /a
/ie,sca na 2aa#&iwe za4awy0 A&e podo4ne sen%y/en%y w paAski/ wiek. %o oko&iczno#'
niezwyk&e cenna zar6wno d&a pana3 ,ak wszys%kic2 pan. 4&iskic20 -es%e/ #wiado/3 i&e ,es%
war%e posiadanie %akie7o sprzy/ierzeAca0
Sir T2o/as c2cia wyrazi' po7&$dy pana 8.s2wor%2a w zr5cznie,szyc2 sowac2 ni
ic2 a.%or0 >dawa so4ie spraw53 e nie powinien oczekiwa' w pan. 8.s2wor%2 7eni.sza3 &ecz
rozs$dne7o3 so&idne7o /ode7o czowieka o roz./nie, szyc2 zapa%rywaniac23 ni %o /ona
4yo wnioskowa' z ,e7o wypowiedzi3 i zdecydowa si5 da' /. wysok$ no%50 Wie&. ze4rany/
%r.dno 4yo pows%rzy/a' .#/iec20 Pan 8.s2wor%2 nie 4ardzo wiedzia3 co pocz$' z %ak
o4*i%y/ w %re#' o#wiadczenie/3 przy4ra wi5c %y&ko /in5 o7ro/nie zadowo&one7o z do4re,
opinii sir T2o/asa3 k%6ra is%o%nie sprawia /. wie&k$ przy,e/no#'3 i nie /6wi$c nic z7oa3
ro4i3 co /673 d&a zac2owania %e, do4re, opinii ,eszcze czas ,aki#0
ROZDZIA XX
1as%5pne7o ranka Ed/.nd c2cia przede wszys%ki/ poroz/awia' z o,ce/ sa/ na
sa/J pra7n$ /. .czciwie wy,a#ni' wszys%ko3 co si5 wi$zao z po/yse/ wys%awienia sz%.ki3
4roni$c swe7o .dzia. na %y&e %y&ko3 na i&e3 pa%rz$c c2odnie,szy/ okie/3 .zna swo,e /o%ywy
za /o&iwe do o4rony i3 przyzna,$c z a4so&.%n$ szczero#ci$3 e niewie&ki poy%ek3 ,aki
przynioso ,e7o .s%5ps%wo3 kae w$%pi'3 czy pod,$ roz./n$ decyz,50 @ardzo si5 s%ara nie
/6wi' nic ze7o o innyc23 skada,$c %e wy,a#nienia3 a&e o pos%5powani. ,edne, %y&ko oso4y
/67 /6wi' nie .si.,$c ,e, 4roni' czy .sprawied&iwia'0
- Kade z nas zawinio w /nie,szy/ czy wi5kszy/ s%opni. powiedzia - z wy,$%kie/
<anny0 <anny ,es% ,edyn$3 k%6ra cay czas /iaa rac,5 i k%6ra 4ya konsekwen%na0 Ona
sprzeciwiaa si5 %e/. po/ysowi od pocz$%k. do koAca0 1i7dy nie zapo/niaa3 co#/y o,c.
winni0 <anny ,es% %aka3 ,ak$ 4y o,ciec c2cia widzie'0
>7odnie z przewidywania/i Ed/.nda o,ciec .zna po/ys zrodzony w %aki/ 7ronie i
w %aki/ /o/encie za wysoce niewa#ciwy3 a 4yo /. %ak przykro3 e nie c2cia wie&e o %y/
/6wi'3 i3 .#cisn$wszy doA3 pr64owa o%rz$sn$' si5 z przykre7o wraenia i zapo/nie' o %y/3
,ak 7o %. zapo/niano3 kiedy %y&ko do/ zos%anie .prz$%ni5%y z wszys%kic2 %e7o #wiadec%w i
powr6ci do dawne7o s%an.0 1ie ro4i pozos%ay/ dziecio/ adnyc2 wyrz.%6wJ wo&a
wierzy'3 i roz./ie,$ popeniony 4$d3 ni ryzykowa' doc2odzenie0 Wys%arczy na7ana3 ,ak$
45dzie na%yc2/ias%owe pooenie kres. wszys%ki/ przy7o%owanio/0
@ya ,ednak w do/. pewna oso4a3 k%6re, c2cia nie %y&ko zac2owanie/ wyrazi'3 co
/y#&i0 -asno da pani 1orris do zroz./ienia3 e w ,e7o przekonani. winna 4ya odradzi'
/odziey %o3 przeciwko cze/. z pewno#ci$ opowiada si5 ,e, rozs$dek0 Po/ysy /odyc2
4yy 4ardzo nierozwane3 powinni 4y&i /ie' &epie, w 7owie3 a&e s$ /odzi i3 z wy,$%kie/
Ed/.nda3 /ao3 ,e7o zdanie/3 odpowiedzia&ni0 Wi5ksze ,e7o zd./ienie 4.dzi *ak%3 i
szwa7ierka popara %ak niewa#ciwe kroki i przyzwo&ia na %ak ryzykowne rozrywki3 ni %o3 e
/odzie %akie kroki i %akie rozrywki zaproponowaa0 Pani 1orris 4ya nieco z4i%a z %rop. i
nie/a& s%racia /ow53 co ,e, si5 ,eszcze ni7dy w yci. nie zdarzyo3 ws%ydzia si5 4owie/
przyzna'3 e nie widziaa nic zdrone7o w %y/3 co sir T2o/as .zna za %ak oczywi#cie
niewa#ciwe3 ani e /a zniko/y wpyw na /odzie i niko7o nie zdoaa4y przekona' do
swoic2 rac,i0 -edyn$ desk5 ra%.nk. zo4aczya w ,ak na,szy4sze, z/ianie %e/a%. i skierowani.
/y#&i sir T2o/asa na po7odnie,sze #cieki0 )o7a napo/kn$' o swoic2 &icznyc2 zas.7ac2?
sprawowani. o76&ne, pieczy nad in%eresa/i i do4ro4y%e/ ,e7o rodziny3 o niez&iczonyc2
wysikac2 i po#wi5ceniac2 wy/a7a,$cyc2 spiesznyc2 spacer6w i na7e7o odrywania si5 od
ko/inka3 /o7a wy/ieni' niez&iczone 4ezcenne rady3 k%6ry/i skaniaa &ady @er%ra/ i
Ed/.nda do pode,rz&iwo#ci i ./iarkowania w wyda%kac23 cze7o sk.%kie/ 4yy spore
oszcz5dno#ci i wy#&edzony zos%a nie,eden zy s.7a0 F6wny/ ,ednak ,e, a%.%e/ 4yo
So%2er%on0 1a,wi5ksz$ ,e, si$ i c2wa$ 4yo nawi$zanie s%os.nk6w z 8.s2wor%2a/i0 W %y/
p.nkcie 4ya nie do po4icia0 Przypisywaa so4ie ca$ zas.75 doprowadzenia .cz.' pana
8.s2wor%2a d&a )arii do skonkre%yzowania0
- Fdy4y/ si5 wok6 %57o nie zakrz$%n5a %./aczya - 7dy4y/ nie zad4aa o %o3 4y
zos%a' przeds%awiona ,e7o /a%ce3 a po%e/ 7dy4y/ nie nakonia sios%ry3 e4y zoya
pierwsz$ wizy%53 %o %ak3 ,ak %. siedz53 nic 4y z %e7o nie wyszo3 7dy pan 8.s2wor%2 %o /iy
/ody czowiek3 a&e %rze4a 7o pc2n$'3 a naokoo 4yo /n6s%wo dziewcz$%3 k%6re 4y 7o /o7y
zapa'3 7dy4y#/y /y siedziay z zaoony/i r5ka/i0 1ie spocz5a/ ani na c2wi&50 Fo%owa
4ya/ por.szy' nie4o i zie/i53 4y na/6wi' sios%r53 i wreszcie dopi5a/ swe7o0 >nasz3
szwa7rze3 od&e7o#' do So%2er%on? %o 4y #rodek zi/y i dro7i nie/a& nieprze,ezdne3 a&e ,$
przecie na/6wia/0
- Wie/ do4rze3 szwa7ierko3 ,ak s.szny ,es% %w6, wpyw na /o,$ /aonk5 i dzieci3 i
%y/ 4ardzie, /i przykro3 e nie zos%a spoy%kowany000
- Koc2any szwa7rze3 7dy4y# widzia3 w ,aki/ s%anie 4yy dro7i %e7o dniaM -.
/y#&aa/3 e ni7dy nie prze,edzie/y3 c2ocia ,ec2ay#/y3 oczywis%a3 w czw6rk5 koni3 i s%ary
s%an7re% .par si53 e4y powozi'3 wszys%ko d&a%e7o3 e %aki ,es% przywi$zany i oddany3 a &edwo
/67 w&e:' na kozio3 %ak /. do&e7a re./a%yz/3 z k%6re7o 7o &eczya/ od #wi5%e7o )ic2aa
i wreszcie wy&eczya/3 a&e ca$ zi/5 o7ro/nie 7o a/aoJ a %o 4y %aki dzieA3 e naprawd5
nie /o7a/ si5 oprze'3 e4y nie p6,#'3 przed wy,azde/3 do ,e7o poko,. i nie powiedzie'3
e4y si5 nie way ,ec2a'3 wa#nie wkada per.k50 (1iec2 Wi&coS nie ,edzie - powiedziaa/ -
wasza pani i ,a 45dzie/y cakie/ 4ezpieczne3 wiecie sa/i3 e S%e*anowi /ona .*a'3 a
C2ar&es %y&e ,. razy *ory%owa na &e,cowy/3 e na pewno nie /a si5 cze7o 4a'0+ A&e okazao
si53 e nic z /oic2 przekonywaA3 .par si53 e4y ,ec2a'3 a e nie znosz5 si5 narz.ca' i
naprzykrza'3 nie na&e7aa/ wi5ce,3 %y&ko serce /i krwawio na /y#& o ni/ przy kady/
ws%rz$sie3 a kiedy do,ec2a&i#/y do %yc2 wy4ois%yc2 dr67 koo S%oke3 a ,eszcze &ea /r6z i
#nie7 na %yc2 ka/ieniac23 %o naprawd5 4yo %ak3 e %r.dno so4ie co# 7orsze7o wyo4razi'3
doprawdy3 przec2odzia/ ka%.sze z ,e7o powod.0 I ,eszcze %e nieszcz5sne konieM
Pa%rze'3 ,ak si5 /5cz$0 Wiesz3 szwa7rze3 ,ak /i zawsze konie &e$ na serc.0 A kiedy
do,ec2a&i#/y do wz76rza Sandcro*%3 ,ak /y#&isz3 co ,a zro4ia/I @5dziesz si5 ze /nie #/ia -
a&e wysiada/ i sza/ piec2o%$ pod 76r50 1aprawd50 )oe niewie&e i/ .&ya/3 a&e zawsze
co#3 a nie /o7a/ %ak siedzie' wy7odnie i znosi'3 e /nie ci$7n$ %e sz&ac2e%ne zwierz5%a0
Okropnie si5 zazi54ia/3 a&e %o *.rda0 To3 o co /i c2odzio3 zaa%wia/ podczas wizy%y0
- )a/ nadzie,53 e zawsze 45dzie/y .waa' %5 zna,o/o#' za 7odn$ %r.d6w3 ,akie
zos%ay przy ,e, nawi$zani. pod,5%e0 W o4e,#ci. pana 8.s2wor%2a nie widz5 nic szcze76&ne7o3
a&e rad 4ye/ wczora, wiecz6r z ,e7o opinii w pewny/ przed/iocie - z ,e7o zdecydowane7o
przedoenia spoko,ne7o ze4rania rodzinne7o nad za/5% i c2aos pr64 %ea%ra&nyc20 Ecz.cia
,e7o s$ %akie3 ,akic2 na&ey so4ie yczy'0
- Tak ,es% w is%ocie3 a i/ &epie, si5 7o pozna,e3 %y/ 4ardzie, si5 7o &.4i0 1ie ,es% %o
czowiek 4ysko%&iwy3 a&e /a %ysi$ce za&e%0 I 7o%6w ,es%3 szwa7rze3 okazywa' ci %akie
powaanie3 e a si5 ze /nie #/ie,$3 4o wszyscy .waa,$3 e %o /o,e dzieo0 (9oprawdy3
pas%orowo - powiedziaa /i one7da, pani Fran% - 7dy4y pan 8.s2wor%2 4y pani syne/3 nie
/674y okazywa' sir T2o/asowi wi5ksze7o szac.nk.+0
Sir T2o/as da wreszcie za wy7ran$ wo4ec %yc2 /anewr6w3 roz4ro,ony ,e,
poc2&e4s%wa/i3 i /.sia przy,$'3 e %a/3 7dzie w 7r5 wc2odzi przy,e/no#' os64 przez ni$
koc2anyc23 do4ro' po%ra*i niekiedy za'/i' ,e, rozs$dek0
)ia 4ardzo pracowi%e przedpo.dnie0 Te dwie roz/owy za,5y za&edwie dro4n$ cz5#'
dnia0 ).sia si5 znow. w$czy' we wszys%kie powszednie sprawy3 skada,$ce si5 na ,e7o
ycie w )ans*ie&d3 zo4aczy' si5 z zarz$dc$ i ekono/e/ - sprawdzi' i po&iczy'3 co %rze4a - a
w przerwac2 w in%eresac2 p6,#' do s%a,en i do o7rod.3 o4e,rze' na,4&ie, pooone po&a0
8z.%ki i sys%e/a%yczny3 zd$y zro4i' co# wi5ce,3 ni/ zasiad ponownie przy ko&ac,i na
pierwszy/ /ie,sc. za s%oe/3 sprowadzi /ianowicie s%o&arza i kaza /. roze4ra' ,e7o
niedawne dzieo w poko,. 4i&ardowy/3 a r6wnie zwo&ni dekora%ora na %y&e wcze#nie3 4y
/ie' przy ,edzeni. /i$ pewno#'3 e %a/%en do,ec2a ,. co na,/nie, do 1or%2a/p%on0
)a&arz dekorac,i wy,ec2a3 zniszczywszy %y&ko podo75 w ,edny/ poko,. i wszys%kie 7$4ki
s%an7re%a i poz4awia,$c pi5' /odszyc2 poko,owyc2 przy,e/no#ci i za,5cia0 Sir T2o/as /ia
nadzie,53 e wys%arczy ,eszcze ki&ka dni3 4y znikn$ wsze&ki #&ad %e7o3 co si5 %. dziao3 $cznie
z wszys%ki/i &.:ny/i e7ze/p&arza/i (&.46w /iosnyc2+3 wrz.ca 4owie/ do o7nia kady3
na ,aki pad ,e7o wzrok0
Pan Ya%es zacz$ wreszcie roz./ie' za/iary sir T2o/asa3 c2o' ,ak poprzednio3 %ak i
%eraz3 nie roz./ia ic2 przyczyn0 Sp5dzi wi5kszo#' przedpo.dnia raze/ z przy,aci6/i na
po&owani.3 a To/ skorzys%a z okaz,i3 4y3 przeprasza,$c 7o za dziwac%wa o,ca3 przy7o%owa'
na %o3 co 7o czeka0 Pan Ya%es o7ro/nie si5 prze,$0 9oprawdy3 %rze4a /ie' okropne7o pec2a3
4y dw.kro%nie dozna' %akie7o sa/e7o zawod.J 4y do %e7o s%opnia o4.rzony3 e s$dzi3 i
7dy4y nie wz7&$d na przy,acie&a i ,e7o /odsz$ sios%r53 rz.ci4y 4arone%owi w %warz
oskarenie o niedorzeczno#' dziaania i na/6wi do wi5ksze7o rozs$dk.0 Wierzy w %o
754oko3 ,ak d.7o 4y w &esie )ans*ie&d i przez ca$ dro75 do do/.3 kiedy ,ednak zasied&i
przy wsp6&ny/ s%o&e3 okazao si53 e ,es% w sir T2o/asie co#3 co kazao si5 pan. Ya%esowi
zas%anowi' i pozwo&i' 7ospodarzowi3 4y ro4i3 co c2ce3 a r6wnie zroz./ia wasne
sza&eAs%wo 4ez ,e7o3 pana Ya%esa3 .dzia.0 >na wie&. nie/iyc2 o,c6w i nierzadko doznawa
przez nic2 przykro#ci3 ni7dy ,ednak w yci. nie widzia %ak niepo,5%e7o /ora&is%y3 %ak
nieprawdopodo4ne7o %yrana ,ak sir T2o/as0 Takie7o czowieka /ona 4yo znie#' %y&ko
przez wz7&$d na ,e7o dzieciJ /oe dzi5kowa' swo,e, #&iczne, c6rce3 -.&ii3 e pan Ya%es3 /i/o
wszys%ko3 za/ierza ,eszcze ki&ka dni pozos%awa' pod ,e7o dac2e/0
Wiecz6r /in$ pozornie 7adko3 c2o' nie/a& kady nosi w serc. .raz5J /.zyka3 o
k%6r$ sir T2o/as poprosi c6rki3 pozwo&ia .kry' 4rak prawdziwe, 2ar/onii0 )aria ya w
o7ro/ny/ podnieceni.0 @yo d&a nie, spraw$ na,wysze, wa7i3 4y Craw*ord ,ak na,szy4cie,
si5 zdek&arowa3 %o%e niepokoi ,$ nawe% dzieA zwoki0
Oczekiwaa 7o przez cae przedpo.dnie i przez cay wiecz6r r6wnie0 Pan 8.s2wor%2
wy,ec2a do So%2er%on wczesny/ rankie/3 zawo$c %a/ wie&kie wie#ci3 ona za# /iaa
serdeczn$ nadzie,5 na 4ardzo szy4kie rozs%rzy7ni5cie3 k%6re pozwo&i /. na zawsze
oszcz5dzi' so4ie *a%y7i powro%.0 1ie zo4aczy&i ,ednak niko7o z p&e4anii - nie przyszed nik%3
%y&ko pas%orowa Fran% przysaa &ady @er%ra/ &i#cik z 7ra%.&ac,a/i i py%ania/i o zdrowie0 Po
raz pierwszy od wie&.3 wie&. %y7odni rodziny si5 nie spo%kay0 Od pocz$%k. sierpnia nie
/in5a ani ,edna do4a 4ez %e7o3 4y si5 nie widzie&i0
9zieA /in$3 s/.%ny i niespoko,ny3 nas%5pny za# przyni6s nie /nie, s/.%k.3 c2o'
inne7o rodza,.0 Po ki&k. c2wi&ac2 .niesienia i rado#ci nas%$piy 7odziny do%k&iwe7o
cierpienia0 =enry Craw*ord przyszed zn6w do dwor.J wraz z ni/ przyszed pas%or Fran%3
k%6ry pra7n$ zoy' .szanowanie sir T2o/asowi0 O do#' wczesne, 7odzinie wprowadzono
ic2 do poko,. #niadaniowe7o3 7dzie ze4rana 4ya nie/a& caa rodzina0 Po c2wi&i z,awi si5 sir
T2o/as3 a )aria z rado#ci$ i drenie/ serca pa%rzya3 ,ak czowiek3 k%6re7o koc2a3 zos%a,e
przeds%awiony ,e, o,c.0 Tr.dno opisa' %o3 co przeywaa w %y/ /o/encie3 %r.dno %e opisa'
%o3 co przeya w ki&ka /in.% p6:nie,3 kiedy .syszaa3 ,ak =enry Craw*ord3 siedz$cy /i5dzy
ni$ i To/e/3 py%a szep%e/ %e7o os%a%nie7o3 czy s$ pro,ek%y kon%yn.owania %ea%ra&nyc2 pr643
k%6re zos%ay przerwane dzi5ki szcz5#&iwe/. wydarzeni. G%. 7rzeczne spo,rzenie na sir
T2o/asaH3 4o ,e#&i %ak3 a on 45dzie po%rze4ny3 z pewno#ci$ powr6ci do )ans*ie&dJ o4ecnie
wy,eda zaraz3 /.si 4owie/ 4ez zwoki spo%ka' si5 ze swoi/ w.,e/ w @a%23 ,e#&i ,ednak s$
nadzie,e na wys%awienie (&.46w /iosnyc2+3 %o .waa si5 za zo4&i7owane7o wo4ec
pozos%ayc2 i s%awi si5 w kade, c2wi&i3 odkada,$c inne zo4owi$zaniaJ zapowie %e w.,owi3
e 45dzie /.sia wy,ec2a'3 ,e#&i si5 okae po%rze4ny0 -e7o nieo4ecno#' nie /oe przekre#&i'
/o&iwo#ci wys%awienia sz%.ki0
- Czy %o z @a%23 czy 1or*o&k3 Londyn.3 York.3 7dzieko&wiek si5 zna,d5 - powiedzia -
przy,ad5 do was z kade7o /ie,sca w An7&ii3 o%rzy/awszy 7odzinne .przedzenie0
9o4rze si5 zoyo3 e zwraca si5 o odpowied: do To/a3 a nie ,e7o sios%ry0 To/
odpar na%yc2/ias% swo4odny/ 7ose/?
- Da.,53 e wy,edasz pan3 a&e ,e#&i idzie o nasz$ sz%.k53 %o koniec ze wszys%ki/3
koniec i kwi%a - %. spo,rza znacz$co na o,ca0 - Wczora, odesano /a&arza3 a ,.%ro niewie&e ,.
zos%anie z nasze7o %ea%r.000 od pocz$%k. wiedziae/3 e %ak %o si5 skoAczy0 Troc25 wcze#nie na
@a%20 1iko7o pan %a/ nie zas%aniesz0
- To ,es% pora3 w k%6re, /6, w., zawsze ,e:dzi0
- Kiedy za/ierzasz pan ,ec2a'I
- )oe ,eszcze dzisia, do,ad5 do @an4.ry0
- W ,akic2 s%a,niac2 %rzy/asz pan konie w @a%2I - 4rz/iao nas%5pne py%anie i
podczas wy/iany in*or/ac,i na %en %e/a%3 )aria3 k%6re, nie 4rakowao ani d./y3 ani
s%anowczo#ci3 7o%owaa si5 do wzi5cia .dzia. w roz/owie z ,aki/ %aki/ spoko,e/0
>wr6ci si5 do nie, wkr6%ce3 pow%arza,$c %o3 co ,. powiedzia3 nieco /i5kszy/
7ose/ i do4i%nie, wyraa,$c a&0 C6 ,ednak /o7o przy,#' z ,e7o a&. i wyraz. %warzyI
Wy,eda - i ,e#&i nie wy,eda z wasne, wo&i3 %o inne za,5cia wy4ra do4rowo&nie0 )oe
so4ie /6wi' o konieczno#ci3 ona wiedziaa3 e ,es% nieza&eny0
Ta r5ka3 k%6ra %ak /ocno przyciskaa do serca ,e, doAM Ta r5ka i %o serce 4yy %eraz
r6wnie 4ierne i o4o,5%ne0 Pod%rzy/ywana si$ c2arak%er.3 cierpiaa w d.szy /5ki0 1ie
/.siaa d.7o wys.c2iwa' s6w3 k%6ry/ przeczyy czyny3 ani kry' sk54ionyc2 .cz.' pod
%owarzyski/ opanowanie/3 7dy wy/a7ania 7rzeczno#ci kazay /. zwr6ci' .wa75 7dzie
indzie,3 a poe7na&na wizy%a3 ,ak ,$ ,. o%warcie nazwano3 4ya 4ardzo kr6%ka0 Od,ec2a -
do%kn$ po raz os%a%ni ,e, r5ki3 zoy poe7na&ny .kon3 /o7a na%yc2/ias% sz.ka' po/ocy w
sa/o%no#ci0 =enry Craw*ord wy,ec2a - wy,ec2a z do/.3 a w dwie 7odziny p6:nie, z para*ii
i %aki 4y kres wszys%kic2 nadziei3 ,aki e7oiz/ i pr6no#' wz4.dziy w )arii i -.&ii0
-.&ia 4ya rada z ,e7o wy,azd.0 -e7o o4ecno#' s%aa si5 d&a nie, nie do zniesienia0 1a
%y&e ,. oc2on5a3 4y darowa' so4ie wsze&k$ inn$ ze/s%5 - wys%arczy3 e )aria 7o nie
zdo4ya0 1ie na&ey roz7asza'3 e zos%aa porz.cona0 Po wy,e:dzie =enryUe7o Craw*orda
po%ra*ia nawe% wsp6cz.' sios%rze0
<anny z czys%szy/i .cz.cia/i cieszya si5 z %e7o wy,azd.0 9owiedziaa si5 o ni/
przy ko&ac,i i przy,5a ,ak 4o7osawieAs%wo0
Wszyscy inni wyraa&i z %e7o powod. a&3 wy/ienia,$c za&e%y pana Craw*orda we
wa#ciwe, .cz.ciowe, ko&e,no#ci3 od szczere7o3 c2o' s%ronnicze7o3 .znania Ed/.nda3 do
o4o,5%nyc2 s6w ,e7o /a%ki3 k%6ra recy%owaa 4anay0 Pani 1orris roz7&$daa si5 wok6 i
dziwia3 e c2o' zakoc2a si5 w -.&ii3 nic z %e7o nie wyszo3 i &5kaa si53 czy czase/ cze7o#
nie zanied4aa3 a&e /a,$c %ak &iczne o4owi$zki nie /o7a3 nawe% przy swo,e, ywo%no#ci3
do%rzy/a' krok. wasny/ yczenio/0
W ki&ka dni p6:nie, pan Ya%es r6wnie wy,ec2a0 Ty/ wy,azde/ sir T2o/as 4y
na,4ardzie, zain%eresowanyJ d&a czowieka3 k%6ry c2cia pozos%awa' sa/ na sa/ z rodzin$3
o4ecno#' nawe% ko7o# wy4i%nie,sze7o od pana Ya%esa 4ya4y drani$ca3 a co %. /6wi' o ni/3
4aa/.%ny/ i pewny/ sie4ie3 7n.#ny/ i rozrz.%ny/ - doprawdy3 o7ro/nie %o 4yo iry%.,$ce0
Sa/ w so4ie 4y oso4$ /5cz$c$3 a&e ,ako przy,acie& To/a i wie&4icie& -.&ii przynosi wr5cz
dys2onor0
9&a sir T2o/asa %o3 czy pan Craw*ord wy,ec2a3 czy pozos%a3 4yo z.penie o4o,5%ne3
&ecz yczenia do4re, podr6y3 ,akie skada pan. Ya%esowi3 odprowadza,$c 7o do drzwi
we,#ciowyc23 wypowiada ze szczer$ sa%ys*akc,$0 Pan Ya%es zos%a na %y&e d.7o3 4y 4y'
#wiadkie/ zniszczenia wszys%kic2 %ea%ra&nyc2 przy7o%owaA we dworze3 .s.ni5cia
wszys%kie7o3 co /iao ,akiko&wiek zwi$zek ze sz%.k$J op.szcza dw6r 7odny i s%a%eczny3 ,e#&i
idzie o o76&ny c2arak%er0
Odprowadza,$c 7o#cia sir T2o/as /ia nadzie,53 e poz4ywa si5 na,7orsze7o
skadnika cae7o pro,ek%. i os%a%nie7o3 ,aki /.sia /. nie.c2ronnie %en pro,ek% przypo/ina'0
Pani 1orris .dao si5 .s.n$' /. sprzed ocz. ,eszcze ,eden przed/io%3 k%6ry /674y
7o denerwowa'0 K.r%yna3 nad k%6r$ pracowaa z %aki/ %a&en%e/ i s.kcese/3 pow5drowaa z
ni$ do ,e, do/k.3 7dzie ak.ra% 4ardzo po%rze4ny 4y zie&ony ryps0
ROZDZIA XXI
Wraz z powro%e/ sir T2o/asa zasza3 nieza&enie od (&.46w /iosnyc2+3 o7ro/na
z/iana w sposo4ie ycia rodziny0 Pod ,e7o rz$da/i )ans*ie&d s%ao si5 inny/ /ie,sce/0
1iek%6re oso4y z %owarzys%wa wy,ec2ay3 inne popady w przy7n54ienie3 w por6wnani. z
przeszo#ci$ panowa pos5pek i n.daJ pon.re3 rzadko oywiane ze4ranie rodzinne0 > p&e4ani$
kon%ak%y 4yy rzadkie0
Sir T2o/as w o76&e nie 4y skonny do zayo#ci3 a %eraz szcze76&nie nie /ia oc2o%y
na spo%kania w inny/ 7ronie ni wasne0 8.s2wor%2owie 4y&i ,edyny/ doda%kie/ do rodziny3
o ,aki prosi0
Ed/.nd nie dziwi si5 .cz.cio/ o,ca3 nie aowa %e nicze7o z wy,$%kie/
wyk&.czenia z ic2 7rona paAs%wa Fran%6w0
- Przecie oni - %./aczy <anny - /a,$ do nas prawo3 s$ z na/i zwi$zani - s$ ,ak4y
cz5#ci$ nas0 C2cia4y/3 e4y o,ciec &epie, zdawa so4ie spraw53 ,ak 4ardzo w czasie ,e7o
nieo4ecno#ci %roszczy&i si5 o /a%k5 i /o,e sios%ry0 O4awia/ si53 e /o7$ si5 cz.'
zanied4ywani0 A&e rzecz w %y/3 e o,ciec wa#ciwie ic2 nie zna0 Przecie kiedy wy,eda3
oni nie 4y&i %. ,eszcze nawe% rok.0 Fdy4y ic2 &epie, pozna3 ceni4y ic2 %owarzys%wo %ak3 ,ak
na %o zas.7.,$3 4o przecie %o %acy wa#nie &.dzie3 ,akic2 &.4i0 1a/ %.3 we wasny/ 7ronie3
4rak.,e czase/ nieco wesoo#ciJ sios%ry ,akie# przy7n54ione3 a To/ z pewno#ci$ nie ,es% w
do4ry/ nas%ro,.0 PaAs%wo Fran% wnie#&i4y %roc25 oywienia3 wieczory /i&e, 4y .pyway3
nawe% i o,c.0
- Tak /y#&iszI - zas%anowia si5 <anny0 - A /oi/ zdanie/ w.,ek nie c2cia4y niko7o
na doda%ek0 )y#&53 e on so4ie ceni wa#nie %en spok6,3 o k%6ry/ /6wisz3 i e po%rze4.,e
,edynie odpoczynk. w rodzinny/ 7ronie0 I wca&e /i si5 nie wyda,e3 4y#/y 4y&i powanie,si
ni dawnie,3 %o znaczy ni/ w.,ek wy,ec2a za 7ranic50 -ak da&eko si57a/ pa/i5ci$3 zawsze
4yo podo4nie0 1i7dy#/y si5 w ,e7o o4ecno#ci wie&e nie #/ia&i i ,e#&i ,es% ,aka# r6nica3 %o
c2y4a %y&ko %aka3 ,ak$ /oe sprawi' podo4na nieo4ecno#'0 1ie przypo/ina/ so4ie ,ednak3
4y nasze wieczory 4yy kiedyko&wiek wesoe3 c2y4a %y&ko w%edy3 7dy w.,ek wy,eda do
Londyn.0 )odzie nie sp5dza c2y4a ni7dy wesoyc2 wieczor6w3 ,e#&i s%arsi s$ w do/.0
- Pewno /asz rac,53 <anny - odpar po kr6%ki/ na/y#&e0 Pewno nasze wieczory
4ardzie, wraca,$ do dawne, nor/y3 ni na4iera,$ nowe7o c2arak%er.0 1owo#' po&e7a na %y/3
e 4yy ywe000 -ak si&ne wraenie /oe zos%awi' na czowiek. za&edwie ki&ka %y7odni0
Wyda,e /i si53 ,ak4y#/y ni7dy przed%e/ %ak nie y&i0
- -a ,es%e/ pewno powanie,sza ni inni - /6wia <anny0 Wieczory wca&e /i si5 nie
d.$0 Ewie&4ia/ s.c2a'3 ,ak w.,aszek opowiada o >ac2odnic2 Indiac20 )o7a4y/ 7o
s.c2a' i 7odzin5 4ez przerwy0 @ardzie, /nie %o za,/.,e ni wie&e innyc2 rzeczy - a&e pewno
d&a%e7o3 e nie ,es%e/ %aka3 ,ak inni0
- -ak /oesz %ak /6wi'I - .#/iec2n$ si50 - Czy c2cesz3 e4y/ ci powiedzia3 e nie
,es%e# podo4na do innyc23 4o ,es%e# /$drze,sza i roz%ropnie,szaI A&e czy %y a&4o k%oko&wiek
inny .sysza kiedy ode /nie ko/p&e/en%I Id: do /o,e7o o,ca3 <anny3 ,e#&i sz.kasz
ko/p&e/en%6w0 Ta/ ,e zna,dziesz0 >apy%a, w.,a3 co /y#&i3 a .syszysz wie&e ko/p&e/en%6w3
a c2ocia odnosi' si5 45d$ 76wnie do %we7o wy7&$d.3 /.sisz si5 z %y/ po7odzi' i .*a'3 e
nade,dzie czas3 kiedy do,rzy w %o4ie r6wnie wewn5%rzn$ .rod50
@y %o ,5zyk %ak cakie/ nowy3 e <anny si5 speszya0
- Tw6, w.,ek .waa3 e ,es%e# 4ardzo adna3 dro7a <anny3 o% i wszys%ko0 Kady3 pr6cz
/nie3 rozwin$4y %o ,eszcze i kada3 pr6cz cie4ie3 cz.a4y si5 .raona3 e przed%e/ nie
.waano ,e, za adn$3 prawda za# ,es% %aka3 e %w6, w.,ek do%yc2czas za adn$ ci5 nie .waa3
a %eraz .waa0 Tak 4ardzo poprawia ci si5 pe'3 %y&e na4raa# kon%enans.3 a *i7.raM 1ie3
<anny3 nie odwraca, si53 %o %y&ko %w6, w.,ek0 -e#&i nie /oesz znie#' ad/irac,i wasne7o
w.,a3 %o co z %o4$ 45dzieI 1aprawd53 /.sisz po7odzi' si5 z /y#&$3 e war%o na cie4ie pa%rze'0
1ie /oesz si5 /ar%wi' %y/3 e wyras%asz na adn$ ko4ie%50
- Oc23 nie /6w %ak3 nie /6w %ak3 prosz5 - zawoaa <anny3 por.szona .cz.cia/i3 z
k%6ryc2 on nie zdawa so4ie sprawy3 a&e zo4aczywszy3 e ,es% s%rapiona3 nie por.sza wi5ce,
%e7o %e/a%.3 doda %y&ko powanie,szy/ %one/?
- Tw6, w.,ek c2ce 4y' z cie4ie zadowo&ony pod kady/ wz7&5de/3 a ,a pra7n$4y/
%y&ko3 4y# si5 cz5#cie, do nie7o odzywaa0 -es%e# ,edn$ z %yc2 w naszy/ wieczorny/ 7ronie3
k%6re z4y% cz5s%o /i&cz$0
- A&e zwraca/ si5 do w.,a cz5#cie,3 ni %o dawnie, ro4ia/0 1a pewno0 1ie syszae#3
,ak wczora, wiecz6r py%aa/ 7o o 2ande& niewo&nika/iI
- Syszae/ i /iae/ nadzie,53 e po %y/ py%ani. inni zaczn$ zadawa' nas%5pne0 Tw6,
w., 4y4y 4ardzo zadowo&ony3 7dy4y 7o da&e, py%ano0
- )arzya/3 e4y py%a'3 a&e nas%$pia %aka #/ier%e&na cisza0 K.zynki siedziay 4ez
sowa3 wydaway si5 w o76&e nie zain%eresowane %y/ %e/a%e/3 wi5c nie c2ciaa/3 e4y si5
wydawao000 /y#&aa/3 e %o /oe wy7&$da'3 ,ak4y/ si5 c2ciaa wyr6nia' ic2 kosz%e/3
okaz.,$c .kon%en%owanie i zaciekawienie %y/3 co /6wi3 k%6re on zapewne pra7n$4y widzie'
w swoic2 c6rkac20
- Panna Craw*ord /iaa s.szno#'3 kiedy /i one7da, powiedziaa3 e %y nie/a& %ak
sa/o si5 4oisz &.dzkie, .wa7i i poc2way3 ,ak inne ko4ie%y zanied4ywania0 8oz/awia&i#/y o
%o4ie na p&e4anii i %akie 4yy ,e, sowa0 To oso4a niesyc2anie 4ys%ra0 1ie spo%kae/ ko7o#3
k%o 4y si5 &epie, zna na &.dziac20 E %ak /ode, ko4ie%y %o rzecz niezwyka0 1a pewno
roz./ie ci5 &epie, ni wi5kszo#' z nas3 k%6rzy zna/y ci5 od %ak dawna3 ,e#&i za# idzie o
innyc23 %o wnosz5 z ,e, przypadkowyc23 ywyc2 .wa73 nieos%ronyc2 wypowiedzi pod
wraenie/ c2wi&i3 e wie&e os64 /o7a4y sc2arak%eryzowa' r6wnie %ra*nie3 7dy4y %y&ko
de&ika%no#' ,e, na %o pozwa&aa0 Ciekaw ,es%e/3 co %e ona s$dzi o /oi/ o,c.I ).si 7o
podziwia' ,ako pi5kne7o /5czyzn53 den%e&/ena o konsekwen%ny/ i 7odny/ o4e,#ci.3 a&e
/oe %roc25 ,$ zniec25ca ,e7o rezerwa3 %ak /ao 7o przecie wid.,e0 Fdy4y wi5ce, ze so4$
prze4ywa&i3 na pewno 4y si5 wza,e/nie po&.4i&i0 -e/. spodo4aa4y si5 ,e, ywo#'3 a ona
./iaa4y doceni' ,e7o si50 C2cia4y/3 e4y si5 cz5#cie, widywa&i0 )a/ nadzie,53 e ona nie
pode,rzewa 7o o niec25'0
- Pewno z4y% do4rze wie3 e /oe &iczy' na wz7&5dy wszys%kic2 pozos%ayc2 -
powiedziaa z &eci.%ki/ wes%c2nienie/ <anny - 4y ywi' %e7o rodza,. niepok6,0 A %o3 e sir
T2o/as pra7nie z pocz$%k. prze4ywa' %y&ko ze swo,$ rodzin$3 %o rzecz %ak na%.ra&na3 e nie
/ona z %e7o wyci$7a' adnyc2 wniosk6w0 S$dz53 e po pewny/ czasie znow. 45dzie/y si5
%ak sa/o spo%yka'3 z %$ %y&ko r6nic$3 ,ak$ narz.ca pora rok.0
- To ,es% pierwszy pa:dziernik3 od dziecinnyc2 czas6w3 ,aki sp5dza na wsi0 1ie
nazywa/ wsi$ T.n4rid7e czy C2e&%en2a/J a &is%opad %o ,eszcze %r.dnie,szy /iesi$c i widz53
,ak pani Fran% si5 /ar%wi3 4y z nade,#cie/ zi/y )ans*ie&d nie wydao si5 ,e, n.dne0
<anny /iaa4y %. wie&e do powiedzenia3 &ecz 4ezpiecznie, 4yo /i&cze' i nie
pode,/owa' roz/owy o za&e%ac2 panny Craw*ord ,e, o7adzie3 2./orze3 przy,acioac2 i
znaczeni. - /o7y4y si5 4owie/ wy/kn$' .wa7i na poz6r nie/ie0 Dycz&iwa opinia panny
Craw*ord o nie, zas.7iwaa przyna,/nie, na wdzi5czn$ wyroz./iao#'3 <anny zacz5a wi5c
/6wi' o czy/# inny/0
- >da,e si53 e ,.%ro w.,ek 45dzie na ko&ac,i w So%2er%on3 raze/ z %o4$ i To/e/0
>os%anie nas w do/. nie&iczna 7ars%ka0 )a/ nadzie,53 e w.,ek 45dzie da&e, &.4i pana
8.s2wor%2a0
- To nie/o&iwe3 <anny0 @5dzie 7o &.4i /nie, po ,.%rze,sze, wizycie3 poniewa
45dzie/y prze4ywa' w ,e7o %owarzys%wie pi5' 7odzin0 O4awia4y/ si5 n.dy %e, wizy%y3
7dy4y/ si5 nie 4a wi5ksze7o za3 ,akie z nie, wyniknie - wraenia3 ,akie odniesie /6, o,ciec0
1ie 45dzie /67 si5 d.e, osz.kiwa'0 Da& /i ic2 wszys%kic2 i wie&e 4y/ da3 4y 8.s2wor%2 i
)aria ni7dy si5 4y&i nie spo%ka&i0
W %e, sprawie is%o%nie 7rozi sir T2o/asowi zaw6d0 Caa ycz&iwo#'3 ,ak$ ywi d&a
pana 8.s2wor%2a3 cay szac.nek3 ,aki pan 8.s2wor%2 ywi d&a nie7o3 nie /o7y .c2roni' sir
T2o/asa od poznania cz5#ci prawdy - %e7o /ianowicie3 e pan 8.s2wor%2 4y /odzieAce/
po#&ednie7o 7a%.nk.3 nie zna,$cy/ si5 na in%eresac23 nieoczy%any/3 o po7&$dac2 na o76 nie
skrys%a&izowanyc23 z cze7o sa/ nie zdawa so4ie sprawy0
Wyo4raa so4ie z.penie inne7o zi5ciaJ zacz$ z niepoko,e/ /y#&e' o )arii i
pr64owa pozna' ,e, .cz.cia0 1ied.7o /.sia ,$ o4serwowa'3 4y po,$'3 e o4o,5%no#' %o
na,korzys%nie,szy ic2 s%an0
)aria zac2owywaa si5 wo4ec pana 8.s2wor%2a osc2&e i c2odno0
1ie /o7a 7o &.4i'3 z pewno#ci$ 7o nie &.4ia0 Sir T2o/as pos%anowi poroz/awia' z
ni$ powanie0 C2ocia ic2 zwi$zek 4y korzys%ny3 c2ocia zar5czyny 4yy d.7o%rwae i
p.4&icznie znane3 nie wo&no po#wi5ci' ,e, szcz5#cia0 @y' /oe przy,5a pana 8.s2wor%2a po
z4y% kr6%kie, zna,o/o#ci3 a %eraz3 7dy 7o &epie, poznaa3 a.,e swe, decyz,i0
Sir T2o/as zwr6ci si5 do c6rki powanie i serdecznieJ powiedzia o swoic2 o4awac23
zapy%a o ,e, pra7nienia3 prosi3 4y 4ya wo4ec nie7o szczera i o%war%a i przekonywa3 e
na&ey s%awi' czoo wsze&ki/ %r.dno#cio/ i zrezy7nowa' z %e7o zwi$zk.3 ,e#&i %y&ko /y#& o
ni/ ,es% ,e, przykra0 @5dzie dziaa w ,e, i/ieni. i .wo&ni ,$ od zo4owi$zaA0 )aria3 s.c2a,$c
7o3 wa2aa si5 c2wi&53 a&e %y&ko c2wi&50 Fdy o,ciec skoAczy3 7o%owa 4ya na%yc2/ias% /.
odpowiedzie'3 zdecydowanie i 4ez widoczne7o prze,5cia0 Podzi5kowaa za okazan$ ,e,
%rosk&iwo#'3 za o,cowsk$ do4ro'J o,ciec ,ednak /y&i si5 s$dz$c3 e /a na,/nie,sz$ oc2o%5 na
zerwanie zar5czyn czy %e e ,e, opinie i ink&inac,e z/ieniy si5 od czas.3 7dy ,e *or/owaa0
)a na,wysze .znanie d&a c2arak%er. i .sposo4ienia pana 8.s2wor%2a i nie w$%pi3 e 45dzie z
ni/ szcz5#&iwa0
Sir T2o/as 4y kon%en%J z4y% kon%en% /oe3 4y na&e7a' d.e, i o4s%awa' przy swoi/
%ak .parcie3 ,ak zapewne kaza4y o4s%awa' inny/0 Wyrzeczenie si5 %e7o zwi$zk. sprawio4y
/. prawdziw$ przykro#'3 roz./owa wi5c %ak? pan 8.s2wor%2 ,es% na %y&e /ody3 e /oe
si5 ,eszcze z/ieni' na korzy#' - pan 8.s2wor%2 /oe si5 z/ieni' i na pewno si5 z/ieni3
prze4ywa,$c w do4ry/ %owarzys%wie3 ,e#&i za# )aria z %aki/ przekonanie/ /6wi o swoi/
przyszy/ z ni/ szcz5#ci.3 a /6wi na pewno 4ez .przedzeA3 4ez /iosne7o za#&epienia - %o
na&ey ,e, wierzy'0 -e, .cz.cia nie s$ zapewne z4y% 7or$ce - ni7dy nie s$dzi3 4y /o7y 4y'
7or$ce3 a&e ,e, wy7ody nie 45d$ z %e7o powod. /nie,sze3 ,e#&i za# ,e, nie przeszkadza3 e /$
nie 45dzie wy4i%ny/3 nieprzeci5%ny/ czowiekie/3 %o poza %y/ wszys%ko inne prze/awia na
korzy#' %e7o zwi$zk.0 )oda ko4ie%a o do4ry/ .sposo4ieni.3 k%6ra nie z /io#ci wyc2odzi za
/$3 ,es% na o76 4ardzie, przywi$zana do wasne, rodziny3 a 4&isko#' So%2er%on i )ans*ie&d
%o3 rzecz ,asna3 na,wi5ksza za&e%aJ %a 4&isko#' s%anie si5 zapewne :r6de/ nie koAcz$cyc2 si53
/iyc2 i niewinnyc2 przy,e/no#ci0 Takie i %y/ podo4ne 4yy /y#&i sir T2o/asa3
szcz5#&iwe7o3 e .nikn$ kopo%&iwyc2 i przykryc2 konsekwenc,i zerwania? zd./ienia3
wy/6wek i wyrz.%6w3 ,akie /.siay4y si5 z %y/ wi$za'0 @y rad3 e doprowadza do zawarcia
zwi$zk.3 k%6ry przyczyni si5 do powi5kszenia ,e7o znaczenia i powszec2ne7o powaania i
c25%nie rozpa/i5%ywa %akie cec2y .sposo4ienia c6rki3 k%6re na,4ardzie, %o roz./owanie
po%wierdzay0
Ona 4ya r6wnie kon%en%a ,ak on z zakoAczenia %e, roz/owy0
W o4ecny/ s%anie d.c2a rada 4ya z pod,5cia nieodwraca&ne, decyz,i o swoi/ &osie -
z ponownyc2 zr5kowin z So%2er%on3 z przekre#&enia /o&iwo#ci %ri./*. Craw*orda3 7dy4y
pozwo&ia3 4y decydowa o ,e, czynac2 i zniszczy ,e, perspek%ywy - i odesza3 d./na i
zdecydowana3 pos%anawia,$c %y&ko w przyszo#ci 4y' 4ardzie, os%rona w s%os.nk. do pana
8.s2wor%2a3 a4y nie wz4.dzi' w o,c. nowyc2 pode,rzeA0
Fdy4y sir T2o/as zwr6ci si5 do c6rki w ci$7. ki&k. pierwszyc2 dni po wy,e:dzie
=enryUe7o Craw*orda z )ans*ie&d3 ni/ zd$ya si5 cakie/ .spokoi'3 ni/ porz.cia wsze&k$
co do nie7o nadzie,5 a&4o ni/ nie pod,5a /ocne, decyz,i3 e #cierpi ,e7o rywa&a3 /oe
odpowiedziaa4y inacze,3 a&e po ki&k. nas%5pnyc2 dniac23 kiedy nie doczekaa si5 ani
powro%.3 ani &is%.3 ani wiado/o#ci - na,/nie,sze7o znak.3 e serce /. z/i5ko - adne,
nadziei na korzy#' z roz$ki - oc2on5a na %y&e3 4y sz.ka' pociec2y3 ,ak$ /oe da' d./a i
ze/s%a0
=enry Craw*ord zr.,nowa ,e, szcz5#cie3 a&e nie /oe 4y' %e7o #wiado/J nie /oe
zr.,nowa' ,e, pozyc,i3 ,e, .rody3 a r6wnie ,e, do4ro4y%.0 1ie /oe so4ie wyo4raa'3 e ona3
w sa/o%no#ci )ans*ie&d3 .syc2a z %5skno%y za ni/3 odrz.ca,$c przez nie7o So%2er%on i
Londyn3 nieza&eno#' i #wie%no#'0 1ieza&eno#' 4ya ,e, %eraz 4ardzie, ni kiedyko&wiek
po%rze4naJ 4rak swo4ody w )ans*ie&d odcz.waa coraz /ocnie,0 Coraz /nie, 4ya zdo&na
znosi' narz.cone przez o,ca o7raniczenia0 Swo4oda3 ,akie, zazna&i pod ,e7o nieo4ecno#'3 4ya
,e, %eraz a4so&.%nie konieczna0 ).si .ciec od nie7o i )ans*ie&d kiedy %y&ko si5 da i w
4o7ac%wie3 pozyc,i i #wia%owy/ z7iek. sz.ka' 4a&sa/. na z4o&a$ d.sz50 Pod,5a decyz,5 i
przes%aa si5 wa2a'0
Przy %aki/ nas%awieni. zwoka3 niez45dna do zro4ienia d.yc2 przy7o%owaA3 4ya4y
niekorzys%na3 a nawe% pan. 8.s2wor%2owi nie 4yo %ak spieszno do #&.4. ,ak ,e,0 -e#&i idzie o
niez45dne wewn5%rzne przy7o%owania - 4ya 7o%owaJ do /aeAs%wa przy7o%owaa ,$
nienawi#' do wasne7o do/.3 ,e7o o7raniczeA i spoko,.J przy7o%owa ,$ 46& zawiedzione7o
.cz.cia i po7arda d&a czowieka3 k%6re7o /iaa po#&.4i'0 8esz%a /o7a zaczeka'0 >
szykowanie/ nowyc2 powoz6w i /e4&i /ona czeka' do wiosny i Londyn.3 7dzie ,e, wasny
7.s% 45dzie /ia wi5ksze po&e do popis.0
Po .z7odnieni. pods%awowyc2 spraw okazao si5 wkr6%ce3 e wys%arczy ki&ka %y7odni
na wese&ne przy7o%owania0
Pani 8.s2wor%2 7o%owa 4ya si5 .s.n$' i odda' swo,e /ie,sce szcz5#&iwe, wy4rance
syna0 W pocz$%kac2 &is%opada przeniosa si53 za4iera,$c poko,ow$3 s.$ce7o i pow6z3 %ak3 ,ak
przys%ao szacowne, wdowie3 do @a%23 a4y %a/ c2wa&i' si5 wspaniao#ci$ So%2er%on podczas
swoic2 wieczornyc2 przy,5' i czerpa' z %e, wspaniao#ci %ak$ sa/$ przy,e/no#' przy
karciany/ s%o&ik.3 ,ak$ si5 cieszya na /ie,sc.0 W poowie /iesi$ca od4ya si5 cere/onia3
dzi5ki k%6re, So%2er%on o%rzy/ao now$ pani$0
@ya %o 4ardzo s%osowna cere/onia0 Panna /oda .4rana 4ya e&e7anckoJ dwie dr.2ny
odpowiednio skro/nie,J w ko#cie&e prowadzi ,$ o,ciecJ /a%ka s%aa3 %rzy/a,$c w doniac2
so&e %rze:wi$ce3 w nadziei3 e si5 wzr.szyJ cio%ka pr64owaa paka'J pas%or Fran% 4ardzo
pi5knie odprawi na4oeAs%wo0 Kiedy s$siedz%wo o%worzyo dysk.s,5 nad %y/ wydarzenie/3
nie /o7o /. nic zarz.ci' z wy,$%kie/ %e7o3 e po,azd3 k%6ry za4ra /od$ par5 i -.&i5 sprzed
ko#cioa do So%2er%on3 4y %y/ sa/y/ powoze/3 k%6ry/ pan 8.s2wor%2 ,e:dzi od rok.0 Pod
kady/ inny/ wz7&5de/ na,s.rowsze ana&izy nie /o7y wykaza' na,/nie,sze7o .c2y4ienia
w cere/onia&e0
9okonao si5 i po,ec2a&i0 Sir T2o/as przeywa %o %ak3 ,ak przeywa %rosk&iwy o,ciec3
i do#wiadcza wie&. z %yc2 .cz.'3 ,akic2 o4awiaa si5 d&a sie4ie i askawie nie do#wiadczya
,e7o ona0 Pani 1orris3 .niesiona szcz5#cie/ i rado#ci$3 c25%nie sp5dzia %en dzieA we dworze3
asys%owaa w za,5ciac23 pod%rzy/ywaa sios%r5 na d.c2. i wznosia doda%kowe kie&iszki za
zdrowie paAs%wa 8.s2wor%26w - 4o' przecie %en zwi$zek %o ,e, dzieo3 ona 7o dokonaa3 a
nik% 4y nie przyp.#ci3 widz$c ,e, zwyci5sk$ pewno#' sie4ie3 e syszaa kiedyko&wiek o
nieszcz5#&iwyc2 /aeAs%wac2 a&4o e znaa c2o'4y w dro4ne, /ierze skonno#ci
sios%rzenicy3 k%6ra c2owaa si5 pod ,e, okie/0
)oda para za/ierzaa za par5 dni ,ec2a' do @ri72%on i wyna,$' %a/ do/ na ki&ka
%y7odni0 Kade p.4&iczne /ie,sce 4yo d&a )arii nowo#ci$3 a @ri72%on ,es% w zi/ie nie/a&
r6wnie wesoe ,ak w &ecie0
Kiedy przes%anie ic2 4awi' %a/%e,sza nowo#'3 przy,dzie czas na szersze po&e dziaaA3
,aki/ ,es% Londyn0
-.&ia /iaa ,ec2a' z ni/i do @ri72%on0 Odk$d skoAczya si5 ic2 rywa&izac,a3 zacz5o
powo&i wraca' dawne wza,e/ne zroz./ienie i $czyy ,e %eraz s%os.nki na %y&e przy,azne3 4y
/o7y si5 cieszy' swoi/ %owarzys%we/0 )aria s%anowczo c2ciaa /ie' opr6cz /5a ,eszcze
ko7o# do %owarzys%wa3 a -.&ia r6wnie c25%nie wy7&$daa nowo#ci i rozrywek ,ak sios%ra3 c2o'
nie /.siaa %y&e przecierpie'3 4y ,e zyska'3 i &epie, znosia sy%.ac,5 za&eno#ci0
Ic2 wy,azd dokona ,eszcze ,edne, is%o%ne, z/iany w )ans*ie&d3 s%worzy pr6ni53
k%6ra /o7a si5 zapeni' dopiero po ,aki/# czasie0
Frono rodzinne 4ardzo si5 z/nie,szyo i c2o' panny @er%ra/ niewie&e os%a%nio
przydaway /. wesoo#ci3 ic2 4rak odcz.wano do%k&iwie0 1awe% /a%ka %5sknia za ni/i - a o
wie&e 4ardzie, ic2 o4darzona wra&iwy/ serd.szkie/ k.zyneczka3 k%6ra c2odz$c po do/.
/y#&aa o nic2 z serdeczny/ wsp6cz.cie/3 na ,akie ni7dy so4ie nie zas.yy0
ROZDZIA XXII
Po wy,e:dzie k.zynek pozyc,a <anny wzrosa0 @ya %eraz ,edyn$ /od$ ko4ie%$ w
sa&onie3 ,edyn$ oso4$ z %e, ,ake in%eres.,$ce, rodzinne, ka%e7orii3 w k%6re, za,/owaa
do%yc2czas skro/ne %rzecie /ie,sce3 %o%e %r.dno 4yo nie zwraca' na ni$ wi5ksze, ni
do%yc2czas .wa7i3 4ardzie, si5 ni$ nie za,/owa' i wi5ce, o nie, nie /y#&e'0 (Fdzie ,es%
<annyI+ - %o py%anie padao cz5s%o3 nawe% 7dy nik% nie /ia d&a nie, po&eceA0
1ie %y&ko we dworze wzroso ,e, znaczenie3 a&e i na p&e4anii0
W %y/ do/.3 do k%6re7o po #/ierci pas%ora 1orrisa wc2odzia za&edwie dwa razy w
rok.3 s%aa si5 po$dany/3 c25%nie zapraszany/ 7o#cie/3 k%6re7o )ary Craw*ord szcze76&nie
/i&e wi%aa w pos5pne3 4o%nis%e3 &is%opadowe dni0 Wizy%y na p&e4anii zacz5y si5 od
przypadk.3 &ecz kon%yn.owane 4yy na zaproszenie0 Pas%orowa Fran%3 sz.ka,$c d&a sios%ry
,akie,# nowo#ci3 a%wo w/6wia so4ie3 e wy#wiadcza <anny przys.753 s%warza,$c ,e, cenn$
sposo4no#' zdo4ywania o7ady podczas cz5s%yc2 wizy%0
Fdy pewne7o dnia <anny posza do wioski z ,aki/# po&ecenie/ od cio%ki 1orris3 %.
o4ok p&e4anii zapa ,$ .&ewny deszcz0 > okna zo4aczono3 ,ak pr64.,e si5 sc2roni' pod
7a5zia/i i os%a%ni/i &i#'/i rosn$ce7o w po4&i. d54.3 i z/.szono3 c2o' nie 4ez skro/ne7o
opor. z ,e, s%rony3 do we,#cia0 Opara si5 pro#4ie .prze,/e, poko,6wki3 a&e 7dy wyszed do
nie, sa/ pas%or Fran% z paraso&e/ w r5k.3 nie /o7a zro4i' nic inne7o3 ,ak %y&ko zaws%ydzi'
si5 4ardzo i we,#' ,ak na,szy4cie, do do/.0 9&a nieszcz5sne, panny Craw*ord - k%6ra w
/e&anc2o&i,ny/ nas%ro,. kon%e/p&owaa wa#nie %en okropny deszcz i wzdyc2aa nad k&5sk$
p&an6w na poranny spacer i nadziei na zo4aczenie w ci$7. na,4&isze, do4y ko7o# inne7o
pr6cz do/ownik6w - ,akie# za/ieszanie na do&e w 2a&&.3 a po%e/ widok panny Price
ocieka,$ce, wod$ 4yy czy/# wr5cz zac2wyca,$cy/0 >daa so4ie w %y/ /o/encie spraw53
,ak$ war%o#' w deszczowy dzieA na wsi /a ,akie# wydarzenie0 1a%yc2/ias% si5 oywia i
zacz5a ener7icznie po/a7a' <anny3 a s%wierdziwszy3 e 4ardzie, z/oka3 ni si5 do %e7o
przyzna,e3 przyniosa ,e, s.c2$ odzieJ <anny /.siaa si5 z7odzi' na %e wszys%kie
.prze,/o#ci3 znie#' asys%5 i po/oc o4. paA i poko,6wek3 z/.szona 4ya r6wnie ze,#' na d6
i przesiedzie' 7odzin5 w sa&onie3 p6ki deszcz nie .s%a3 i w%edy wa#nie panna Craw*ord
zo4aczya w nie, 4o7osawieAs%wo #wiee, poywki d&a /y#&i i ocz.3 dzi5ki cze/. /o7a w
&epszy/ s%anie d.c2a do%rwa' do 7odziny3 kiedy %rze4a si5 4yo prze4iera' do ko&ac,i0
O4ie sios%ry 4yy %ak /ie i .prze,/e3 e wizy%a sprawia4y <anny prawdziw$
przy,e/no#'3 7dy4y zdo&na 4ya .wierzy'3 e niko/. nie zawadza3 i przewidzie'3 e deszcz
.s%anie za 7odzin5J .c2ronio4y ,$ %o od ws%yd. wracania do do/. koA/i pas%ora Fran%a3
k%6re %en nie/a& kaza ,. wyprowadza'0 1ie po%rze4owaa si5 o4awia'3 e ,e, nieo4ecno#' w
do/. w %ak$ po7od5 wz4.dzi niepok6,3 7dy o,e, wy,#ci. wiedziay %y&ko o4ie cio%ki3 one za#
na pewno s$ o ni$ spoko,neJ 4ez wz7&5d. na %o3 w ,akie, c2acie skrya ,$ przed deszcze/ w
swo,e, wyo4ra:ni cio%ka 1orris3 *ak%3 e ,es% w ,akie,# c2acie3 nie .&e7a d&a cio%ki @er%ra/
w$%p&iwo#ci0
>acz5o si5 prze,a#nia'3 kiedy <anny3 za.waywszy s%o,$c$ w poko,. 2ar*53 zadaa
ki&ka py%aA3 z k%6ryc2 na%yc2/ias% wyniko3 e 4ardzo 4y c2ciaa ,$ .sysze'3 ,ak r6wnie %o -
w co nie/a& nie c2ciano .wierzy' - e odk$d ins%r./en% przy,ec2a do )ans*ie&d3 ,eszcze nie
s.c2aa 7ry na ni/0 9&a <anny 4yo %o pros%e i na%.ra&ne0 Przecie c2y4a ani raz. nie 4ya na
p&e4anii3 odk$d przywieziono 2ar*53 ,ake4y wi5c /o7a ,e, s.c2a'0 Pannie Craw*ord3 7dy
przypo/niaa so4ie o wyraony/ nie7dy# przez <anny yczeni.3 zro4io si5 ws%yd3 e %ak ,$
zanied4aa3 i zacz5a na%yc2/ias% py%a'?
- Czy /o75 za7ra' %erazI Co c2ciaa4y#3 pani3 .sysze'I - pena ycz&iwo#ci i do4ryc2
c25ci0
>a7raaJ rada 4ya3 e /a nowe7o s.c2acza i %o %ak wdzi5czne7o3 %ak zac2wycone7o
,e, 7r$3 a przy %y/ nie poz4awione7o s/ak.0
Fraa3 dop6ki oczy <anny3 wpa%rzone w okno3 za k%6ry/ wyra:nie si5 rozpo7adzao3
nie powiedziay3 e czas na ni$0
- -eszcze kwadrans - na/awiaa ,$ panna Craw*ord - i zo4aczy/y3 co da&e,0 1ie na&ey
.cieka' od raz.3 w pierwsze, c2wi&i3 kiedy przes%ao pada'0 Te c2/.ry wy7&$da,$ 7ro:nie0
- C2/.ry ,. przeszy - odpara <anny0 - Przy7&$daa/ si5 i/0
Wia%r wie,e z po.dnia0
- > po.dnia czy z p6nocy3 czarna c2/.ra %o czarna c2/.ra i nie na&ey wyc2odzi'3
p6ki 7rozi0 A poza %y/ - c2ciaa4y/ ci3 pani3 ,eszcze co# za7ra'3 4ardzo adn$ /e&odi53
.&.4ion$ piosenk5 pani k.zyna Ed/.nda0 ).sisz zos%a' i pos.c2a' ,e7o .&.4ione, piosenki0
<anny cz.a3 e /.si3 a c2o' nie po%rze4owaa czeka' na %e sowa3 4y /y#&e' o
Ed/.ndzie3 zo4aczya 7o ywie, w wyo4ra:ni3 ,ak siedzi w %y/ poko,.3 /oe na %y/ sa/y/
/ie,sc. co ona3 s.c2a,$c z niesa4n$cy/ zac2wy%e/ swo,e, .&.4ione, piosenki3 7rane,3 ,ak
,e, si5 wydawao3 z nadzwycza,ny/ wyraze/ i ekspres,$0 C2o' ,e, si5 podo4aa3 c2o' rada
4ya3 e ,e, 7.s% z7odny ,es% z 7.s%e/ Ed/.nda3 zacz5o ,e, si5 %eraz 4ardzie, ni poprzednio
#pieszy' do wy,#cia0 Kiedy s%ao si5 %o widoczne3 panie zacz5y %ak serdecznie prosi'3 4y ,e
ponownie odwiedzia3 4y za4ieraa ,e na spacer3 7dy %y&ko 45dzie /o7a3 4y przyc2odzia
s.c2a' 2ar*y - e <anny dosza do wniosk.3 e /.si %o zro4i'3 ,e#&i %y&ko nie .syszy w do/.
sprzeciw6w0
Taki 4y pocz$%ek pewne7o rodza,. zayo#ci3 ,aka si5 /i5dzy ni/i wy%worzya w
ci$7. pierwszyc2 dw6c2 %y7odni po wy,e:dzie panien @er%ra/3 zayo#ci3 wyrose,3 ,e#&i idzie
o pann5 Craw*ord3 z po%rze4y sz.kania cze7o# nowe7o i nie /a,$ce, pokrycia w .cz.ciac2
<anny0 C2odzia co ki&ka dni na p&e4ani5 ,ak za*ascynowanaJ 4ez %e7o nie /o7a zazna'
spoko,.3 a przecie nie sza z /io#ci do panny Craw*ord ani d&a%e7o3 e $czy ,e podo4ny
spos64 /y#&enia3 nie cz.a wdzi5czno#ci za %o3 e o ni$ za4ie7a,$3 nie /a,$c pod r5k$ niko7o
inne7oJ z roz/6w nie czerpaa nic wi5ce, ponad c2wi&owe roz4awienie3 a i %o cz5s%o w4rew
rozs$dkowi3 ,e#&i ar%owano z &.dzi czy spraw3 k%6ry/ w ,e, po,5ci. na&ea si5 szac.nek0 A
,ednak sza i od4ywaa z pann$ Craw*ord cz5s%e spacery w#r6d o7rodowyc2 krzew6w3 ,ako e
po7oda 4ya niezwyk&e askawa3 ,ak na %5 por5 rok.0 Czase/ odwaay si5 nawe% przysi$#' na
,edne, z awek3 %eraz nie/a& ,. niczy/ nie osoni5%yc23 i siedziay3 dop6ki po ,aki/# cz.y/
wes%c2nieni. <anny3 co %o za rozkosz3 e ,esieA %ak si5 przed.a3 na7y pod/.c2 zi/ne7o
wia%r.3 s%r$ca,$ce7o os%a%nie po6ke &i#cie z drzew3 nie z/.sza ic2 do zrywania si5 i
szy4kie7o spacer. d&a roz7rzewki0
- -ak %. adnie3 ,ak #&icznie - powiedziaa pewne7o dnia <anny3 kiedy %ak siedziay we
dwie0 - >a kady/ raze/3 kiedy wc2odz5 po/i5dzy %e krzewy3 4ardzie, /nie .derza ic2
wzros% i .roda0 Trzy &a%a nic %. nie 4yo pr6cz ywopo%. wzd. zewn5%rzne, 7ranicy po&aJ
ni7dy nie zwracaa/ na %o .wa7i ani nie s$dzia/3 e 45dzie na co zwraca' .wa753 a %eraz ,es%
%. spacerowa a&e,a3 %r.dno powiedzie'3 czy cennie,sza ze wz7&5d. na .y%eczno#'3 czy .rod50
I /oe za nas%5pne %rzy &a%a zapo/ni/y3 nie/a& zapo/ni/y3 co %. nie7dy# 4yo0 -akie
c.downe3 ,akie zac2wyca,$ce ,es% dziaanie czas. i z/iany3 ,akie zac2odz$ w &.dzki/
./y#&eM - I3 kon%yn..,$c %en %ok rozwaaA3 dodaa po c2wi&i? - -e#&i ,ak$ko&wiek zdo&no#'
nasze, na%.ry /ona nazwa' c.downie,sz$ od pozos%ayc23 %o /y#&53 e ,es% ni$ pa/i5'0
Wyda,e si53 e w si&e3 sa4o#ci i nier6wno#ciac2 pa/i5ci ,es% co# 4ardzie, nieod7adnione7o
ni w innyc2 naszyc2 wadzac2 ./ysowyc20 Pa/i5' ,es% niekiedy %aka %rwaa3 %aka .s.na3
%aka pos.szna3 kiedy indzie, - %aka zdezorien%owana3 %aka sa4a3 kiedy indzie, znow. - %aka
4ezwz7&5dna3 %aka nie podda,$ca si5 kon%ro&i0 9oprawdy3 czowiek ,es% c.de/3 pod kady/
wz7&5de/3 a&e nasze ./ie,5%no#ci zapa/i5%ywania i zapo/inania wyda,$ si5 szcze76&nie
niepo,5%e0
Panna Craw*ord3 niepor.szona i nie.wana3 nie /iaa nic do powiedzenia3 a
za.waywszy %o3 <anny przesza do %e/a%.3 k%6ry3 ,ak s$dzia3 /oe zain%eresowa' ,e,
roz/6wczyni50
- )o,e poc2way /o7$ si5 wyda' i/per%ynenc,$3 a&e %r.dno nie podziwia' 7.s%.
pas%orowe, Fran% w %y/ wszys%ki/0 I&e ,es% spoko,ne, pros%o%y w pro,ekcie %e, a&e,ki3 ,aki
./iar0
- Tak - przyznaa &ekcewa$co panna Craw*ord - 4ardzo ,es% odpowiednia do %e7o
rodza,. siedzi4y0 T.%a, nie /y#&i si5 o przes%rzeniac23 zresz%$3 /i5dzy na/i /6wi$c3 ni/
przy,ec2aa/ do )ans*ie&d3 nie wyo4raaa/ so4ie3 4y prowinc,ona&ny p&e4an /67
aspirowa' do posiadania krzew6w o7rodowyc2 czy cze7o# podo4ne7o0
- Taka/ rada3 e i7&aki do4rze si5 %. rozwi,a,$ - 4rz/iaa odpowied: <anny0 -
O7rodnik w.,aszka powiada3 e %.%a, zie/ia ,es% &epsza ni . nie7o3 i %ak /ona s$dzi'3
pa%rz$c3 ,ak %. rosn$ wawrzyny i inne zi/ozie&one0 -akie one pi5kne3 ,akie c.downe3 ,akie
czowiekowi /ieM )y#&$c o nic2 %rze4a si5 zd./iewa' r6norodno#ci$ na%.ry0 Wie/y3 e w
niek%6ryc2 kra,ac2 drzewo3 k%6re zrz.ca &i#cie3 s%anowi od/ian53 a&e nie /nie, ,es% dziwne3 e
%a sa/a 7&e4a i %o sa/o soAce /oe wykar/i' ro#&iny r6ni$ce si5 pods%awowy/i prawa/i i
re7.a/i e7zys%enc,i0 )oe pani po/y#&isz3 e/ e7za&%owana3 a&e kiedy wyc2odz5 na dw6r3
a%wo wpada/ w nas%r6, zac2wy%.0 Kade spo,rzenie na na,zwyk&e,szy %w6r na%.ry %o
poywka d&a poryw6w *an%az,i0
- Prawd5 /6wi$c - powiedziaa panna Craw*ord - ,es%e/ ,ak %en synny doa na
dworze L.dwika RI; i /o75 o#wiadczy'3 e na,wi5kszy/ d&a /nie c.de/ w %yc2
krzewinac2 ,es% %o3 e si5 w#r6d nic2 zna,d.,50 Fdy4y k%oko&wiek powiedzia /i rok %e/.3 e
%o /ie,sce 45dzie /oi/ do/e/3 e 45d5 w ni/ sp5dza' /iesi$c po /iesi$c.3 %ak ,ak %o si5
s%ao - na pewno 4y/ /. nie .wierzya0 -es%e/ %. od nie/a& pi5ci. /iesi5cyM W doda%k.
na,spoko,nie,szyc2 pi5ci. /iesi5cy3 ,akie /iaa/ w yci.0
- -ak s$dz5 - z4y% d&a pani spoko,nyc20
- Powinna/ sa/a %ak .waa'3 a ,ednak - %. oczy ,e, roz4ysy wszys%ko raze/
wzi$wszy3 - ni7dy ,eszcze nie sp5dzia/ %ak .dane7o &a%a0 A&e - dodaa cisze, i z wi5kszy/
na/yse/ - nie wiado/o3 do cze7o %o /oe prowadzi'0
Serce za4io szy4ko w piersi <annyJ cz.a3 e nie ,es% w s%anie ani si5 d.e, do/y#&a'3
ani dopy%ywa'0 Panna Craw*ord w nowy/ przypywie oywienia zacz5a ,ednak po c2wi&i
/6wi' da&e,0
- >da,5 so4ie spraw53 e o wie&e a%wie, przys%osowaa/ si5 do ycia na wsi ni %o
so4ie wyo4raaa/0 )o75 nawe% przyp.#ci'3 e 4yo4y /io sp5dza' p6 rok. na wsi - w
pewnyc2 oko&iczno#ciac2 4ardzo /io0 E&e7ancki3 #rednie, wie&ko#ci do/ w sa/y/ #rodk.
rodzinne7o kr57.3 nie.s%anne wza,e/ne wizy%y3 przyna&eno#' do na,&epsze7o %owarzys%wa w
oko&icy3 .zyskanie3 4y' /oe3 pierwsze, w ni/ pozyc,i3 /i/o i s$ w#r6d s$siad6w wi5ksze
*or%.ny3 i powr6% po %akic2 po7odnyc2 rozrywkac2 do cze7o# nie 7orsze7o ,ak tete-a-tete z
oso4$3 k%6r$ si5 .waa za na,/i&sz$ na #wiecie0 1ic okropne7o nie /a w %aki/ o4razie3
prawda3 panno PriceI 1ie %rze4a zazdro#ci' nowe, pani 8.s2wor%2 podo4ne7o do/.0
- >azdro#ci' pani 8.s2wor%2M - %y&ko %y&e zdoaa powiedzie' <anny0
- 1o3 no3 /o,a dro7a3 nie 4$d:/y z4y% s.rowe d&a pani 8.s2wor%23 4o &icz53 e
45dzie/y ,e, zawdzi5czay wie&e wesoyc23 wspaniayc23 szcz5#&iwyc2 7odzin0
Przyp.szcza/3 e w przyszy/ rok. 45dzie/y wie&e 4ywa' w So%2er%on0 Takie /aeAs%wo3
,akie zawara panna @er%ra/3 %o 4o7osawieAs%wo d&a cae, oko&icy3 7dy na,wi5ksz$
przy,e/no#ci$ ony pana 8.s2wor%2a 45dzie na pewno przy,/owanie 7o#ci i .rz$dzanie
na,&epszyc2 4a&6w w 2ra4s%wie0
<anny /i&czaa3 a panna Craw*ord po7r$ya si5 w /y#&ac23 &ecz po ki&k. /in.%ac2
podniosa wzrok i zakrzykn5a?
- Oc23 o%o i on0 1ie 4y %o ,ednak pan 8.s2wor%23 %y&ko Ed/.nd3 k%6ry si5 wa#nie
.kaza3 id$c w ic2 kier.nk. z pani$ Fran%0 - )o,a sios%ra i pan @er%ra/J ,ake si5 ciesz53 e
%w6, s%arszy k.zyn3 pani3 wy,ec2a i /odsze7o /ona znow. nazywa' pane/ @er%ra/e/0
-es% co# %ak *or/a&ne7o3 %ak przykre7o3 %ak /odszo-4ra%owe7o w sowac2 pan Ed/.nd
@er%ra/3 e ic2 wpros% nie znosz50
- -ak r6nie %o odcz.wa/y - zawoaa <anny0 - 9&a /nie sowa? pan @er%ra/ 4rz/i$
zi/no i ni,ako3 s$ cakie/ wyz4y%e ciepa czy c2arak%er.0 Powiada,$ %y&ko3 e %o den%e&/en3
i nic wi5ce,0 A&e w i/ieni. Ed/.nd ,es% %y&e sz&ac2e%no#ci0 To i/i5 4o2a%ers%wa i sawy - i/i5
kr6&6w3 ksi$$% i rycerzyJ /ieszka w ni/ d.c2 sz&ac2e%no#ci i 7or$cyc2 .cz.'0
- Przyzna,53 e i/i5 sa/o w so4ie ,es% do4re i e &ord Ed/.nd a&4o sir Ed/.nd 4rz/i
pi5knie3 a&e niec2e si5 zna,dzie w c2odzie czy .nices%wia,$ce, 4&isko#ci sowa pan - i pan
Ed/.nd %o %y&e sa/o co pan -o2n a&4o pan T2o/as0 Wy,d:/y k. ni/3 e4y ic2 poz4awi'
przy,e/no#ci poowy kazania na %e/a% przesiadywania na dworze o %e, porze rok.0 Ws%aA/y3
ni/ zaczn$0
Ed/.nd powi%a ,e ze szcze76&ny/ zadowo&enie/0 Widzia ,e raze/ po raz pierwszy
od nawi$zania %e, 4&isze, zna,o/o#ci3 o k%6re, si5 z przy,e/no#ci$ dowiedzia0 1icze7o nie
/67 so4ie 4ardzie, yczy'3 ,ak przy,a:ni /i5dzy dwie/a %ak /. dro7i/i oso4a/i3 a odda,$c
sprawied&iwo#' rozs$dkowi zakoc2ane7o3 /.si/y przyzna'3 e wca&e nie .waa <anny za
,edyn$3 k%6ra na %e, przy,a:ni skorzys%a3 ani nawe% za %53 k%6ra skorzys%a wi5ce,0
- 1o c6 - zacz5a panna Craw*ord - nie 45dzie nas pan a,a za nieroz%ropno#'I Po
c6e#/y %. siedziay3 ,ak nie po %o3 4y o %y/ /6wiono3 4y 4a7ano i proszono3 4y#/y %e7o
ni7dy wi5ce, nie ro4iyI
- )oe 4y/ i a,a - powiedzia Ed/.nd - 7dy4y ,edna z paA siedziaa sa/a3 a&e ,e#&i
7rzeszycie wsp6&nie3 ,es%e/ 7o%6w wie&e wy4aczy'0
- 1ie /o7y siedzie' d.7o - w%r$cia si5 pani Fran% - 4o kiedy sza/ na 76r5 po sza&3
widziaa/ przez okno na sc2odac23 e spacer.,$0
- Is%o%nie - powiedzia Ed/.nd - po7oda %aka adna3 e %r.dno .zna' za nieroz%ropno#'
ki&ka /in.% siedzenia na awce0 1ie /ona nasze, po7ody ocenia' zawsze wed&e ka&endarza0
Czase/ /oe/y so4ie pozwo&i' na wi5ce, w &is%opadzie ni w /a,.0
- 9oprawdyM - zawoaa panna Craw*ord - %r.dno o 4ardzie, poz4awionyc2 serca i
4ardzie, zawodnyc2 przy,aci60 Wca&e nie c2cecie si5 niepokoi'0 1ie wiecie3 ,ake#/y
cierpiay i ,ake#/y zzi54y0 A&e ,. dawno .znaa/ pana @er%ra/a za na,7orszy /a%eria3
na,ci5szy dop.s%3 ,aki /oe spo%ka' ko4ie%53 szyk.,$c$ ,ak$# dro4n$ sz%.czk5 przeciwko
zdrowe/. rozs$dkowi0 Od pocz$%k. nie /iaa/ co do nie7o wie&kic2 nadziei3 a&e %y3
pas%orowo3 sios%ro3 rodzona sios%roM )iaa/ przecie prawo %roc25 ci5 przes%raszy'0
- 1ie poc2&e4ia, so4ie3 dro7a )ary0 1ie /asz na,/nie,sze, szansy na %o3 4y/ si5 %o4$
prze,/owaa0 )a/ swo,e wasne %roski3 a&e do%ycz$ cze7o# z.penie inne7o0 Fdy4y/ za#
/o7a z/ieni' po7od53 /ie&i4y#cie przez cay czas si&ny3 os%ry wsc2odni wia%r3 4o pa%rzcie
%y&ko3 %. s$ /o,e ro#&iny3 k%6re 8o4er% ./y#&nie zos%awi na dworze3 7dy noce s$ %akie
a7odne3 a ,a wie/3 czy/ %o si5 skoAczy - przy,dzie na7a z/iana po7ody3 zie/i5 ze%nie /r6z3
wszyscy Gw kady/ razie 8o4er%H 45d$ %y/ 4ardzo zaskoczeni3 ,a za# s%rac5 /o,e ro#&inki0 Co
7orsze3 k.c2arka wa#nie /i powiedziaa3 e indyk3 k%6re7o nie c2ciaa/ sprawia' przed
niedzie&$3 4o wie/3 e w%edy3 po caodziennyc2 %r.dac23 /$ /ia4y na nie7o oc2o%5 - nie
do%rzy/a d.e, ni do ,.%ra0 To ,es% pow6d do z/ar%wienia3 i d&a%e7o /y#&53 i po7oda ,es%
nie%ypowo parna0
- 8ozkosze prowadzenia do/. na wsi - powiedziaa *i7&arnie panna Craw*ord0 -
9o4ierz odpowiednie7o o7rodnika i dro4iarza0
- 9ro7ie dziecko3 wy4ierz /o,e7o /5a na dziekana w Wes%/ins%erze a&4o . wi5%e7o
Pawa3 a 45d5 %ak rada z %wo,e7o o7rodnika i dro4iarza3 ,ak %y&ko /ona0 A&e %.3 w )ans*ie&d3
ic2 nie /a0
Co powinna/ %woi/ zdanie/ ro4i'I
- Oc2 nic3 %o sa/o3 co zawszeJ znosi' cz5s%e przykro#ci i ni7dy nie %raci' opanowania0
- 9zi5k.,53 a&e od %akic2 dro4nyc2 z/ar%wieA ni7dy nie da si5 .ciec3 4ez wz7&5d. na
%o3 7dzie si5 /ieszka0 Kiedy osi$dziesz w Londynie3 a ,a przy,ad5 do cie4ie w odwiedziny3 na
pewno zna,d5 ci5 po#r6d %woic2 kopo%6w3 /i/o o7rodnika i dro4iarza - a&4o /oe wa#nie
przez nic20 Esysz5 7orzkie narzekania z powod. %e7o3 e s$ da&eko a&4o nie s$ p.nk%.a&ni3
a&4o przysya,$ wy76rowane rac2.nki i osz.k.,$0
- @5d5 z4y% 4o7a%a3 4y narzeka' czy zwraca' .wa75 na podo4ne rzeczy0 9.y doc26d
%o na,&epsza recep%a na szcz5#cie3 o ,akie, syszaa/0 W kady/ razie z pewno#ci$ /oe
zapewni' ,e7o indycz$ cz5#' skadow$0
- >a/ierzasz pani 4y' 4ardzo 4o7a%aI - zapy%a Ed/.nd z /in$3 k%6ra wydaa si5
<anny 4ardzo powana0
- Oczywis%a0 A pan nieI )y wszyscy - nieI
- 1ie /o75 za/ierza' cze7o#3 na co nie /a/ wpyw.0 Panna Craw*ord /oe so4ie
wy4iera' s%opieA 4o7ac%wa0 Wys%arczy3 e .s%a&i &icz45 %ysi5cy roczne7o doc2od.3 a na pewno
,e zna,dzie0 -a za/ierza/ %y&ko nie 4y' 4iedny/0
- Wsk.%ek ./iarkowania i 7ospodarno#ci3 dos%osowania po%rze4 do doc2od6w i %ak
da&e,0 8oz./ie/ - %o 4ardzo odpowiednie zaoenia d&a czowieka w paAski/ wiek.3 o %ak
o7raniczonyc2 #rodkac2 i %ak /iernyc2 koneks,ac20 Taki czowiek ,ak pan /oe pra7n$'
na,wye, przyzwoi%yc2 war.nk6w e7zys%enc,i0 )asz pan niewie&e czas. przed so4$J paAska
rodzina nie ,es% w s%anie ci dopo/6c i nie 45dzie ci5 .pokarza' swoi/ 4o7ac%we/ i pozyc,$0
@$d: pan .czciwy i 4iedny3 koniecznie3 a&e ,a nie 45d5 ci zazdro#ci'J nie /y#&5 nawe%3 e
45d5 ci5 szanowa'0 O wie&e 4ardzie, szan.,5 &.dzi .czciwyc2 i 4o7a%yc20
- S%opieA pani szac.nk. d&a .czciwo#ci3 czy %o 4iedne7o3 czy 4o7a%e7o3 ,es% dokadnie
%y/3 czy/ si5 /ar%wi' nie /.sz50 1ie za/ierza/ 4y' 4iedny/0 -es%e/ zdecydowanie
przeciwny 4iedzie0 A&e pra7n$4y/3 a4y# nie pa%rzya z 76ry na .czciwo#' os64 po/i5dzy
%y/i dwo/a 4ie7.na/i3 przy #rednie, pozyc,i /a,$%kowe,0
- A&e oczywi#cie3 e 45d5 na ni$ pa%rzya z 76ry3 ,e#&i /o7a4y 4y' czy/# wi5ce,0
@5d5 pa%rze' z 76ry na wszys%ko3 co si5 zadowa&a 4y&e czy/3 c2o' /o7o4y do,#' do
znaczenia0
- A&e ,ake4y /o7o do %e7o znaczenia do,#'I W ,aki spos64 /o,a .czciwo#' /o7a4y
osi$7n$' znaczenieI
1a %o py%anie niea%wo 4yo odpowiedzie'3 w zwi$zk. z czy/ pi5kna da/a rz.cia
%y&ko d.7ie (Oooc2+3 a po%e/ dodaa?
- Powiniene# pan 4y' w Par&a/encie a&4o p6,#' do ar/ii dziesi5' &a% %e/.0
- To si5 dzisia, nie na wie&e zda3 ,e#&i za# idzie o Par&a/en%3 %o /.sz5 zaczeka'3 a
pows%anie spec,a&na iz4a d&a przeds%awicie&i /odszyc2 syn6w o skro/nyc2 doc2odac20 1ie3
panno Craw*ord doda powany/ %one/0 - @yo4y d&a /nie nieszcz5#cie/3 7dy4y/ nie /67
osi$7n$'000 7dy4y/ nie /ia adnyc2 szans na pewne osi$7ni5cia3 a&e %o s$ osi$7ni5cia inne7o
rodza,.0
Kiedy %o /6wi3 wyraz zroz./ienia i ,ak4y wynika,$ce ze zroz./ienia zac2owanie
panny Craw*ord3 k%6ra odpowiedziaa /. ze #/iec2e/3 napenio 7orycz$ pa%rz$c$ na %o
<anny3 k%6ra3 s%wierdziwszy3 e nie ,es% w s%anie okazywa' na&ene, .wa7i pani Fran%3 . 4ok.
k%6re, pos%5powaa za %a/%y/i dwo,7ie/3 pos%anowia na%yc2/ias% wr6ci' do do/. i z4ieraa
si5 na odwa753 4y %o ozna,/i'3 kiedy d:wi5k wie&kie7o ze7ara w )ans*ie&d Park
wy4i,a,$ce7o %rzeci$ .#wiado/i ,e,3 e is%o%nie nie 4yo ,e, w do/. o wie&e d.e, ni
zwyk&e3 co 4ardzo przyspieszyo rozwaania3 czy3 ,ak i kiedy powinna powiedzie' do
widzenia0 >acz5a si5 wi5c na%yc2/ias% i zdecydowanie e7na'3 a w %y/ sa/y/ /o/encie
Ed/.nd przypo/nia so4ie3 e /a%ka o ni$ py%aa i e przyszed na p&e4ani5 po %o3 4y ,$
odprowadzi' do do/.0
<anny 4yo coraz 4ardzie, spieszno3 a e nie spodziewaa si53 i Ed/.nd 45dzie z ni$
wraca3 c2ciaa szy4ko ode,#'3 wszyscy ,ednak %e przyspieszy&i krok. i dosz&i z ni$ do do/.3
przez k%6ry %rze4a 4yo prze,#'0 W 2a&&. zas%a&i pas%ora Fran%a3 a kiedy przys%an5&i3 4y
za/ieni' z ni/ ki&ka s6w3 Ed/.nd da swoi/ zac2owanie/ do zroz./ienia3 e za/ierza z
ni$ wraca'0 On r6wnie si5 e7na0 @ya o7ro/nie rada0 Kiedy Ed/.nd wyc2odzi3 pas%or
Fran% zaprosi 7o na 4aranin5 nas%5pne7o dnia3 a &edwo <anny zd$ya si5 zaniepokoi'3
pas%orowa3 przypo/niawszy so4ie na7&e o ,e, is%nieni.3 r6wnie o4,5a ,$ zaproszenie/0 @y
%o nowy dow6d .prze,/o#ci3 oko&iczno#' %ak cakie/ nowa w yci. <anny3 e zd./iona i
zakopo%ana3 zacz5a ,$ka'3 ,ak 4ardzo si5 cz.,e zo4owi$zana i e (000nie przyp.szcza3 a4y %o
4yo w ,e, /ocy+3 sz.ka,$c wzrokie/ . Ed/.nda opinii i wsparcia0 Ed/.nd rad3 e
zaproponowano ,e, %ak$ przy,e/no#'3 i widz$c z ,e, spo,rzenia i .rywanyc2 s6w3 e ,edyn$
przeszkod$ ,es% cio%ka - doradzi o%warcie3 4y przy,5a zaproszenie3 nie /67 so4ie 4owie/
wyo4razi'3 4y /a%ka si5 %e/. sprzeciwia0 <anny3 nawe% przy ,e7o poparci.3 nie /o7a si5
zdo4y' na podo4nie z.c2wa$ de/ons%rac,5 nieza&eno#ci3 .s%a&ono wi5c3 e ,e#&i pani Fran%
nie o%rzy/a wiado/o#ci z od/ow$3 %o 45dzie ,e, oczekiwa'0
- I wiecie3 co dos%aniecie na ko&ac,5I - .#/iec2n5a si5 do nic2 pas%orowa0 - Indyka3 a
zapewnia/ was3 e 45dzie znako/i%y0 1ie wiesz o %y/ ,eszcze3 /6, dro7i - zwr6cia si5 do
/5a0 - K.c2arka $da3 4y indyka sprawi' ,.%ro0
- 9oskona&e3 doskona&e - powiedzia pas%or0 - Ty/ &epie,0 8ad ,es%e/3 e /asz w do/.
co# %ak s/akowi%e7o0 A&e /y#&53 e panna Price i pan @er%ra/ zaryzykowa&i4y
niespodziank50 1ik% z nas nie c2ce s.c2a' ,adospis.0 C2odzi na/ o przy,acie&skie spo%kanie3
a nie wy%worn$ ko&ac,50 Wszys%ko na/ ,edno - indyk czy 75#3 czy co/4er 4arani3 coko&wiek
%a/ d&a nas wy4ierzecie3 %y i %wo,a k.c2arka0
Ed/.nd i <anny wraca&i raze/ do do/.J opr6cz roz/owy o zaproszeni.3 o k%6ry/
Ed/.nd wyraa si5 z en%.z,az/e/3 7dy widzia w ni/ korzys%n$ d&a <anny okaz,5
.%rwa&ania przy,a:ni z pann$ Craw*ord3 ,aka si5 k. ,e7o wie&kie, rado#ci zacz5a - dro75
od4y&i w /i&czeni.3 on 4owie/3 po wyczerpani. %e7o %e/a%. za/y#&i si53 nieskonny /6wi'
o czy/ inny/0
ROZDZIA XXIII
- A&e d&acze7o pas%orowa prosi <annyI - py%aa &ady @er%ra/0
- -ak %o si5 s%ao3 e ,e, przyszo do 7owy prosi' <annyI <anny ni7dy . nie, nie 4ywa
na proszonyc2 ko&ac,ac20 1ie da/ so4ie 4ez nie, rady i pewna ,es%e/3 e ona nie /a oc2o%y
i#'0 <anny3 nie /asz oc2o%y i#'3 prawdaI
- -e#&i /a/a w %en spos64 pos%awi py%anie - zawoa Ed/.nd3 nie dop.szcza,$c
k.zynki do sowa - <anny na pewno powie? nie3 a&e ,es%e/ pewien3 /a/o dro7a3 e ona
c2ciaa4y p6,#'3 i nie widz5 powod.3 d&acze7o 4y nie /iaa i#'0
- 1ie /o75 zroz./ie'3 sk$d pas%orowe, przyszo do 7owy ,$ prosi'3 ni7dy %e7o do%$d
nie ro4ia0 >apraszaa od czas. do czas. %wo,e sios%ry3 a&e ni7dy <anny0
- -e#&i ciocia nie /oe si5 4eze /nie o4e,#'000 - zacz5a <anny z sa/ozaparcie/0
- A&e przecie /a/a 45dzie /iaa przy so4ie o,ca przez cay wiecz6r0
- To prawda3 /o,e dziecko3 %o prawda0
- Wo4ec %e7o /oe /a/a zapy%aa4y o,ca o zdanie0
- 9o4rze# %o wy/y#&i3 syn.3 %ak %e i zro4i50 >araz3 ,ak sir T2o/as przy,dzie3 zapy%a/
7o3 czy /o75 si5 4ez nie, o4e,#'0
- -e#&i /a/a c2ce o %o py%a'000 a&e ,a /iae/ na /y#&i zdanie o,ca o %y/3 czy s%osowne
,es% przy,$' zaproszenie3 czy nie0 I s$dz53 e o,ciec .zna3 i3 zar6wno ze wz7&5d. na pani$
Fran%3 ,ak i <anny3 na&ey %o zaproszenie3 ,ako pierwsze wys%osowane do nie,3 przy,$'0
- -a %a/ nie wie/0 >apy%a/y 7o0 A&e 45dzie o7ro/nie zdziwiony3 e pani Fran% w
o76&e c2ce prosi' <anny0
1ic wi5ce, nie 4yo do powiedzenia3 a racze, nie 4yo sens. nic wi5ce, /6wi' na %en
%e/a%3 ,ak d.7o nie przy,dzie sir T2o/as0
Poniewa ,ednak pro4&e/ %yczy ,e, wy7ody na ,.%rze,szy wiecz6r3 &ady @er%ra/ %ak o
ni/ pa/i5%aa3 e w p6 7odziny p6:nie,3 7dy /$ za,rza do nie, na c2wi&5 w drodze z
7ospodars%wa do swo,e, 7ardero4y3 przywoaa 7o3 c2o' ,. za/yka drzwi?
- >aczeka, c2wi&53 /6, /5.3 /a/ ci co# do powiedzenia0
-e, 7os3 spoko,ny i oci5ay3 7dy ni7dy nie ro4ia wysik.3 4y /6wi' 7o#nie,3
zawsze 4y przez /5a dosyszany i wys.c2anyJ sir T2o/as wr6ci0 >acz5a ca$ opowie#' i
<anny na%yc2/ias% wys.n5a si5 z poko,.0 S.c2anie roz/owy3 k%6re, 4ya przed/io%e/3 a
prowadzone, z w.,e/3 4yo ponad wy%rzy/ao#' ,e, nerw6w0 >dawaa so4ie spraw53 e si5
niepokoi3 4ardzie, zapewne ni powinna - czy %o 4owie/ %akie wane3 czy p6,dzie3 czy
zos%anie - 7dy4y ,ednak w.,ek przez d.szy czas zas%anawia si5 i dywa7owa3 z 4ardzo
powan$ /in$3 i 7dy4y z %$ powan$ /in$ pa%rza na ni$ i wreszcie doszed do wniosk.3 e
nie powinna i#'3 /oe nie po%ra*ia4y przy,$' pos%awy na&ey%e, pokory i o4o,5%no#ci0 A
%y/czase/ ,e, sprawa sza 4ardzo do4rze0 >acz5a &ady @er%ra/3 /6wi$c?
- )a/ ci co# do powiedzenia3 /5.3 co ci5 zadziwi0 Pas%orowa Fran% zaprosia <anny
na ko&ac,50
- TakI - powiedzia sir T2o/as3 ,ak4y wci$ czeka na zapowiedzian$ niespodziank50
- Ed/.nd c2ce3 e4y ona posza0 A&e ,ak ,a si5 /o75 4ez nie, o4e,#'I
- Sp6:ni si5 - za.way sir T2o/as3 wyci$7a,$c ze7arek0 - A&e w czy/ widzisz
%r.dno#'3 /o,a dro7aI
Ed/.nd .zna3 e powinien za4ra' 7os i wypeni' &.ki w opowie#ci /a%ki0
Powiedzia wszys%ko3 a ona dodaa %y&ko?
- Takie %o dziwne0 Pas%orowa Fran% ni7dy ,e, nie zapraszaa0
- Czy %o nie oczywis%e - za.way Ed/.nd - e pas%orowa c2ciaa4y zaprosi' d&a
swo,e, sios%ry %ak /ie7o 7o#ciaI
- Tr.dno o rzecz 4ardzie, oczywis%$ - przyzna sir T2o/as po kr6%ki/ zas%anowieni.0 -
A 7dy4y nie 4yo sios%ry3 %o r6wnie3 /oi/ zdanie/3 %r.dno o rzecz 4ardzie, oczywis%$0 1ie
wy/a7a %./aczenia *ak%3 e pani Fran% okaz.,e .prze,/o#' pannie Price3 sios%rzenicy &ady
@er%ra/0 9ziwi /nie ,edynie3 e zdarza si5 %o po raz pierwszy0 <anny /iaa z.pen$
s.szno#'3 da,$c war.nkow$ odpowied:0 Wyda,e si53 e ona po%ra*i si5 na&eycie zna&e:'0 A
poniewa s$dz53 e /a oc2o%5 i#'3 7dy /odzi zawsze &.4i$ 4y' w 7ro/adzie3 nie widz5
powod.3 4y ,e, %e, przy,e/no#ci od/awia'0
- A&e ,ak ,a si5 /o75 4ez nie, o4y'I
- 9oprawdy3 s$dz53 e /oesz0
- Wiesz3 e ona zawsze /i zaparza 2er4a%53 kiedy sios%ry . nas nie /a0
- @y' /oe skoni/y %wo,$ sios%r53 4y sp5dzia z na/i %en wiecz6r3 ,a za# z pewno#ci$
45d5 w do/.0
- A wi5c do4rze3 <anny /oe p6,#'3 Ed/.ndzie0
9o4ra wiado/o#' szy4ko do7onia <anny0 Ed/.nd zap.ka do drzwi k.zynki po
drodze do swe7o poko,.0
- Wszys%ko poszo ,ak %rze4a3 <anny3 i %o 4ez na,/nie,szyc2 wa2aA ze s%rony o,ca0 1ie
/ia adnyc2 w$%p&iwo#ci? powinna# i#'0
- 9zi5k.,5 ci0 Taka/ rada - odpara ins%ynk%ownie <anny3 kiedy ,ednak odwr6cia si5
od nie7o i za/kn5a drzwi3 nie /o7a opanowa' /y#&i? - > cze7o %e /a/ 4y' radaI
Czy4y/ nie wiedziaa na pewno3 e .sysz5 %a/ a&4o zo4acz5 co#3 co /i sprawi przykro#'I
Lecz /i/o %e, pewno#ci 4ya rada0 W oczac2 innyc2 &.dzi %akie %owarzyskie
zo4owi$zanie /oe si5 wyda' rzecz$ 4a2$3 d&a nie, ,ednak 4yo czy/# nowy/ i wany/3 z
wy,$%kie/ 4owie/ owe7o dnia w So%2er%on3 ni7dy ,eszcze nie ,ada ko&ac,i poza do/e/ i
c2o' %eraz wy4ieraa si5 %y&ko o p6 /i&i s%$d i %y&ko do %rzec2 os643 4ya %o ,ednak proszona
ko&ac,a i wszys%kie dro4ne e&e/en%y przy7o%owaA s%anowiy sa/e w so4ie przy,e/no#'0
Dadna z os643 k%6re powinny wiedzie'3 co przeywa3 i wesprze' ,$ rad$ co do .4ior.3 nie
okazaa ,e, ani zroz./ienia3 ani wsparcia3 &ady @er%ra/ 4owie/ ni7dy 4y nie przyszo do
7owy3 e /oe ko/.# po/6c3 a pani 1orris3 k%6ra z,awia si5 nas%5pne7o dnia3 po wczesne,
wizycie i zaproszeni. sir T2o/asa3 4ya w 4ardzo zy/ 2./orze i zdawaa si5 pra7n$'
,edynie %e7o3 4y za%r.'3 na i&e si5 da3 zar6wno o4ecn$3 ,ak przysz$ przy,e/no#' sios%rzenicy0
- 9oprawdy3 <anny3 /asz nie 4y&e ,akie szcz5#cie3 e# si5 spo%kaa z %ak$ .prze,/o#ci$
i po4aanie/0 Powinna# 4y' 4ardzo wdzi5czna pas%orowe,3 e o %o4ie po/y#&aa3 i %wo,e,
cio%ce3 e ci pozwo&ia i#'3 i powinna# zdawa' so4ie spraw53 e %o ,es% rzecz wy,$%kowa3 4o
sa/a wiesz3 /a/ nadzie,53 e nie /a powod.3 4y# w o76&e 4ywaa w %owarzys%wie ani e4y#
c2odzia na proszone ko&ac,e3 wi5c nie wyo4raa, so4ie3 e %o si5 45dzie pow%arza'0 I nie
wyo4raa, %e so4ie3 e %akie zaproszenie %o ko/p&e/en% d&a cie4ie3 nic podo4ne7o3 %o
ko/p&e/en% d&a %wo,e7o w.,a3 cio%ki i /nie0 Pani Fran% przez .prze,/o#' d&a nas
pos%anowia ci okaza' %roc25 .wa7i3 inacze, ni7dy 4y %o ,e, w 7owie nie pos%ao i /oesz 4y'
pewna3 e 7dy4y -.&ia 4ya w do/.3 %o %y nie 4ya4y# zaproszona0
Pani 1orris %ak spry%nie przekre#&ia wsze&k$ zas.75 pani Fran% w cae, sprawie3 e
<anny3 od k%6re, oczekiwaa odpowiedzi3 /o7a %y&ko wyrazi' wdzi5czno#' d&a cioci @er%ra/
za zwo&nienie ,e, z o4owi$zk6w oraz s%wierdzi'3 e pos%ara si5 zos%awi' wieczorn$ ro46%k5
cioci w %aki/ s%anie3 4y ,e, nieo4ecno#' nie okazaa si5 kopo%&iwa0
- Oc23 /oesz 4y' pewna3 e cio%ka doskona&e so4ie 4ez cie4ie poradzi3 inacze, nie
pozwo&ono 4y ci wyc2odzi'0 -a %. 45d53 wi5c o cioci5 /oesz 4y' spoko,na0 I /a/ nadzie,53
e ci5 czeka 4ardzo /iy dzieA i wszys%ko okae si5 nadzwycza,ne0 ).sz5 ,ednak powiedzie'3
e pi5' %o na,c.dacznie,sza &icz4a 7o#ci3 ,ak$ /ona posadzi' przy s%o&e3 i %y&ko si5 dziwi53 e
%aka e&e7ancka da/a ,ak pani Fran% nie po%ra*ia nic &epsze7o wy/y#&i'3 i %o przy %y/
przeo7ro/ny/3 szeroki/ s%o&e3 k%6ry zawa&a ca$ ,ada&ni50
O i&e 4yo4y &epie,3 7dy4y pas%or si5 z7odzi wzi$' /6, s%63 kiedy si5
wyprowadzaa/3 co zro4i4y kady czowiek przy zdrowyc2 z/ysac23 za/ias% przywozi'
%en 4ezsensowny wasny3 nowy3 k%6ry ,es% szerszy3 dosownie szerszy od ,ada&ne7o s%o. %.3
we dworze0
I o i&e 4ardzie, 4y 7o szanowano0 @o ni7dy nie szan.,e si5 &.dzi3 k%6rzy si57a,$ wye,
wasne7o nosa0 Pa/i5%a, o %y/3 <anny0 Pi5cioro3 %y&ko pi5cioro /a zasi$#' za %y/ s%oe/M A&e
,edno ,es% pewne3 e 45dzie na ni/ ,edzenia d&a dziesi5cior7a0
Pani 1orris zapaa oddec2 i ci$7n5a?
- Kiedy po/y#&5 o sza&eAs%wie i 7.pocie &.dzi3 k%6rzy zapo/ina,$3 7dzie ic2 /ie,sce3
i s%ara,$ si5 .dawa'3 e s$ czy/# wi5ce, ni s$3 przyc2odzi /i do 7owy3 e %eraz3 kiedy
idziesz w 7o#ci 4ez niko7o z nas3 powinna/ ci da' pewn$ rad50 Prosz5 i 4a7a/3 4y# si5
pierwsza nie pc2aa3 e4y# nie za4ieraa 7os.3 nie wy7aszaa .wa73 %ak ,ak4y# 4ya ,edn$ z
panien @er%ra/ - koc2an$ pani$ 8.s2wor%2 a&4o -.&i$0 To si5 na nic nie zda3 wierza, /i0
Pa/i5%a,3 7dzieko&wiek si5 zna,dziesz3 /asz 4y' os%a%ni$ i na,skro/nie,sz$J a c2ocia panna
Craw*ord ,es% . paAs%wa Fran% na pewien spos64 do/ownikie/3 %y nie powinna# 4ra' /ie,sca
przed ni$0 -e#&i za# idzie o powr6% wieczore/3 /asz zos%a' %ak d.7o3 ,ak Ed/.nd 45dzie
c2cia0 9ecyz,5 on pode,/ie0
- Tak3 cioci.0 O niczy/ inny/ nie /y#&aa/0
- A 7dy4y pada deszcz3 na co 4ardzo wy7&$da3 4o w yci. nie widziaa/3 e4y %ak si5
zanosio na wieczorn$ .&ew5 - %o /.sisz so4ie ,ako# poradzi' i nie /y#& %y&ko3 e przy#&$ po
cie4ie pow6z0 -a na pewno dzisia, nie wr6c5 do do/.3 wi5c d&a /nie nie 45dzie si5
wyprowadza' koniJ /.sisz przewidzie'3 co si5 /oe zdarzy'3 i za4ra'3 co %rze4a0
Sios%rzenica .znaa ,e, sowa za rozs$dne0 Swo,e prawa do wy76d oceniaa nie wye,
ni pani 1orris3 %o%e kiedy po nied.7i/ czasie sir T2o/as o%worzywszy drzwi zapy%a? -
<anny3 o k%6re, c2cesz3 e4y pow6z po cie4ie za,ec2aI - 4ya %ak zd./iona3 e nie/a&
ode4rao ,e, /ow50
- 9ro7i /6, szwa7rze - zawoaa pani 1orris czerwona z 7niew.0 - <anny /oe i#'
pieszo0
- PieszoM - pow%6rzy sir T2o/as %one/ 7odno#ci nie dop.szcza,$ce, sprzeciw. i
wszed 754ie, do poko,.0 - )o,a sios%rzenica /iaa4y i#' pieszo na proszon$ ko&ac,5 o %e,
porze rok.I Czy odpowiada ci dwadzie#cia po czwar%e,I
- Tak3 w.,. - odpara pokornie3 cz.,$c si5 wo4ec pani 1orris nie/a& ,ak z4rodniarka0
Poniewa nie c2ciaa zos%awa' z cio%k$ w sy%.ac,i3 w k%6re,3 /ona 4y powiedzie'3
%ri./*owaa3 wysza za w.,e/ z poko,.3 sysz$c ,eszcze sowa3 wypowiadane z 7niewny/
wz4.rzenie/?
- >.penie z45dne000 za wie&e %yc2 .prze,/o#ci0 A&e Ed/.nd ,edzie3 prawda3 c2odzio
o Ed/.nda0 >a.waya/3 e we czwar%ek wiecz6r /ia c2rypk50
To ,ednak nie przekonao <anny0 Cz.a3 e pow6z 4y d&a nie, i %y&ko d&a nie,3 i %e
w.,owskie wz7&5dy3 okazane ,e, zaraz po wy/6wkac2 cio%ki3 kosz%oway ,$ %roc25 ez
wdzi5czno#ci3 kiedy zos%aa sa/a0
S%an7re% za,ec2a p.nk%.a&nie co do /in.%y3 w nas%5pne, /in.cie zeszed na d6 /ody
czowiek3 a poniewa da/a3 o7ro/nie o4awia,$c si5 sp6:ni'3 od dawna ,. czekaa w sa&onie3
sir T2o/as wyprawi ic2 o wa#ciwe, 7odzinie3 z7odnie ze swy/i zasada/i3 k%6re
nakazyway p.nk%.a&no#'0
- ).sz5 ci si5 przy,rze'3 <anny - zwr6ci si5 do nie, Ed/.nd z serdeczny/
.#/iec2e/ koc2a,$ce7o 4ra%a - i powiedzie'3 ,ak /i si5 podo4asz0 1a i&e /o75 s$dzi' w %y/
#wie%&e3 wy7&$dasz naprawd5 4ardzo adnie0 Co /asz na so4ieI
- 1ow$ s.kni53 k%6r$ w.,ek 4y askaw da' /i na #&.4 )arii0 )a/ nadzie,53 e nie
,es% z4y% s%ro,na3 a&e /y#&aa/3 e powinna/ ,$ ,ak na,szy4cie, zn6w woy'3 4o przez ca$
zi/5 nie 45d5 /iaa dr.7ie, %akie, okaz,i0 )a/ nadzie,53 e nie .waasz /nie za z4y% s%ro,n$I
- Ko4ie%a nie /oe 4y' z4y% s%ro,na3 ,e#&i ,es% caa w 4ie&i0 1ie3 nie widz5 %. nic
nies%osowne7o3 wszys%ko 4ardzo na /ie,sc.0 S.knia wyda,e /i si5 #&iczna0 Podo4a,$ /i si5 %e
&#ni$ce c5%ki0 Czy panna Craw*ord nie /a podo4ne, s.kniI
>4&ia,$c si5 do p&e4anii3 prze,eda&i /i/o s%a,en i powozowni0
- O%3 prosz5M - zawoa Ed/.nd0 - )a/y %owarzys%wo3 przy,ec2a pow6z0 Ko76 %o
na/ szyk.,$ na przy,5cieI - Sp.#ci 4oczn$ szy4k53 4y popa%rze'0 - To Craw*ord3 wo&an%
Craw*orda3 da,5 sowo3 ,e7o wo&an%M 9wa, s.$cy w%acza,$ 7o wa#nie na dawne /ie,sce0 To
on0 Co za niespodzianka3 <anny0 8ad 7o zo4acz50
1ie 4yo czas. ani sposo4no#ci3 4y /. <anny powiedziaa3 ,ak r6ne s$ ,e, wraenia3 a
sa/a /y#& o %y/3 e zwi5ksza si5 &icz4a os643 k%6re 45d$ ,$ o7&$da'3 przyspieszya %rzepo% ,e,
serca podczas s%rasz&iwe, cere/onii wc2odzenia do sa&on.0
Is%o%nie3 pan =enry Craw*ord 4y w sa&onie3 a przy,ec2a na %y&e dawno3 4y 4y' ,.
7o%6w do ko&ac,iJ .#/iec2y i zadowo&one %warze o%acza,$ce, 7o %r6,ki #wiadczyy o %y/3 ,ak$
przy,e/no#' i/ sprawi na7$ decyz,$ przy,azd. na ki&ka dni do )ans*ie&d po op.szczeni.
@a%20 Przywi%anie z Ed/.nde/ 4yo 4ardzo serdeczne i z wy,$%kie/ <anny wszyscy 4y&i /.
radzi3 a nawe% i ona /o7a wyci$7n$' pro*i% z ,e7o przy,azd.3 7dy kady doda%ek do
%owarzys%wa zwi5ksza ,e, szans5 na oddanie si5 .&.4ione, sa4o#ci? siedzeni. 4ez sowa i
niezwracani. na sie4ie niczy,e, .wa7i0 Wkr6%ce si5 o %y/ przekonaa3 c2o' 4owie/ /.siaa3
,ak ,e, nakazywao do4re wyc2owanie3 po7odzi' si5 z *ak%e/3 e ,es% %. - w4rew opinii cio%ki
1orris - pierwsz$ da/$3 z wszys%ki/i wynika,$cy/i z %e7o dro4ny/i przywi&e,a/i3
s%wierdzia3 kiedy .sied&i przy s%o&e3 e konwersac,a3 w k%6re, nie /.si 4ra' .dzia.3 pynie
war%ko3 e 4ra% i sios%ra /a,$ so4ie o7ro/nie d.o do powiedzenia o @a%23 dwa, /odzi &.dzie
- o po&owani.3 a pas%or i pan Craw*ord - o po&i%yce3 za# pan Craw*ord i pani Fran% o
wszys%ki/ inny/3 wsk.%ek cze7o ona /a przed so4$ #wie%n$ perspek%yw5 sp5dzenia 4ardzo
/ie7o wieczor.3 przys.c2.,$c si5 i/ 4ez sowa0 1ie /o7a ,ednak sprawi' nowo
przy4ye/. przy,e/no#ci3 okaz.,$c na,/nie,sze zain%eresowanie pro,ek%e/ przed.enia
,e7o po4y%. w )ans*ie&d i posania po konie /y#&iwskie do 1or*o&k3 co zaproponowa pas%or
Fran%3 poc2wa&i Ed/.nd i 7or$co podc2wyciy ,e7o o4ie sios%ry3 a co wkr6%ce zacz5o 7o
k.si'3 c2o' do pod,5cia decyz,i po%rze4owa zac25%y nawe% ze s%rony <anny0 Py%a ,$3 ,ak
d.7o /oe si5 .%rzy/ywa' %a do4ra po7oda3 &ecz dos%awa odpowiedzi na %y&e kr6%kie i
o4o,5%ne3 na i&e pozwa&aa 7rzeczno#'0 1ie /o7a pra7n$'3 4y zos%a3 i wo&aa3 e4y si5 do nie,
nie zwraca0
-e7o oso4a przywodzia ,e, na /y#& nieo4ecne k.zynki3 zwaszcza )ari53 a&e on nie
wydawa si5 zakopo%any wspo/nienia/i0 Wr6ci na %en sa/ %eren3 na k%6ry/ wszys%ko si5
od4ywao3 i na,wyra:nie, /ia oc2o%5 zos%a' i 4awi' si5 r6wnie do4rze 4ez panien @er%ra/3
%ak ,ak4y w o76&e nie 4y %. przed%e/3 w inne, sy%.ac,i0 Syszaa3 ,ak o nic2 o76&nikowo
wspo/ina3 &ecz dopiero kiedy ze4ra&i si5 ponownie w sa&onie3 a Ed/.nd poc2oni5%y 4y na
4ok. roz/ow$ o in%eresac2 z pas%ore/ Fran%e/3 pas%orowa za# prezydowaa przy s%o&ik. z
2er4a%$3 zacz$ /6wi' o pannac2 @er%ra/ z dr.7$ sios%r$3 4ardzie, %eraz szcze76owo0 >e
znacz$cy/ .#/ieszkie/3 k%6ry wz4.dzi w <anny nie/a& ws%r5%3 za.way?
- 1o wi5c %akM 8.s2wor%2 i ,e7o pi5kna o4&.4ienica s$3 ,ak roz./ie/3 w @ri72%on0
Szcz5#ciarzM
- Tak3 s$ %a/ - c2y4a ,. dwa %y7odnie3 prawda3 panno PriceI
- I -.&ia ,es% z ni/i0
- Przyp.szcza/3 e pan Ya%es %e ,es% 7dzie# nieda&eko0
- Pan Ya%esI 1ic na/ o ni/ nie wiado/o0 1ie przyp.szcza/3 4y wie&e o ni/ pisano w
&is%ac2 do )ans*ie&d Park3 prawda3 panno PriceI S$dz53 e /o,a przy,aci6ka -.&ia /a do#'
roz./. w 7owie3 4y nie za4awia' o,ca opowiadanie/ o pan. Ya%esie0
- @iedny 8.s2wor%2 i ,e7o cz%erdzie#ci dwie kwes%ie - ci$7n$ Craw*ord0 - To nie do
zapo/nieniaM @iedakM )a/ 7o przed oczy/a - ,e7o %r.dy i rozpacze0 1o c63 4ardzo w$%pi53
4y ,e7o .rocza )aria kiedyko&wiek zapra7n5a .sysze' od nie7o %e cz%erdzie#ci dwie
kwes%ie0 - A po%e/ doda z c2wi&ow$ powa7$? - Ona ,es% d&a nie7o za do4ra - o wie&e za
do4ra0 - Po czy/3 przy,/.,$c z ko&ei %on 7rzeczny i rycerski3 zwr6ci si5 do <anny? - @ya#3
pani3 na,&epszy/ przy,acie&e/ pan. 8.s2wor%2owi0 1ie spos64 zapo/nie' %wo,e, zacno#ci i
cierp&iwo#ci3 %e, niez/ordowane, cierp&iwo#ci3 z ,ak$ s%araa# si5 ./o&iwi' /. na.czenie si5
ro&iJ s%araa# si53 pani3 da' /. roz./3 k%6re7o na%.ra /. posk$pia3 do/iesza' /. in%e&i7enc,i
z %e7o3 co sa/a /asz w nad/iarze0 On3 4y' /oe nie /ia na %y&e rozs$dk.3 4y doceni' %w$
do4ro'3 a&e o#/ie&5 si5 %wierdzi'3 e resz%a %owarzys%wa /iaa ,$ w wysokie, cenie0
<anny zaczerwienia si5 i nie odpowiedziaa0
- To sen3 /iy sen - zacz$ znow.3 po ki&k. /in.%ac2 zad./y0 >awsze 45d5 wspo/ina
z na,wysz$ przy,e/no#ci$ %e nasze pr64y wys%awienia sz%.ki0 Ty&e 4yo zain%eresowania3
%y&e oywienia3 %y&e /ie&i#/y zapa.0 Kady /ia %akie sa/o wraenie0 Wszyscy cz.&i#/y3 e
y,e/y0 O kade, porze dnia /ie&i#/y za,5cie3 nadzie,53 %rosk53 krz$%anin50 Wci$ ,akie#
dro4ne o4iekc,e3 ,akie# w$%p&iwo#ci3 ,aki# niepok6,3 pro4&e/3 k%6ry %rze4a 4yo rozs%rzy7n$'0
1i7dy nie 4ye/ %aki szcz5#&iwy0
W /i&cz$cy/ o4.rzeni. <anny pow%6rzya w /y#&ac2? (1i7dy %aki szcz5#&iwyM 1i7dy
%aki szcz5#&iwy ,ak w%edy3 7dy ro4i co#3 co3 ,ak wiedzia3 4yo 7odne po%5pieniaM 1i7dy %aki
szcz5#&iwy ,ak w6wczas3 7dy pos%5powa %ak pod&e i okr.%nieM Oc23 ,aki %o zeps.%y
czowiekM+
- )ie&i#/y pec2a3 panno Price - ci$7n$ cisze,3 4y 7o czase/ nie .sysza Ed/.nd3 nie
zda,$c so4ie sprawy3 co ona cz.,e0 - 9oprawdy3 /ie&i#/y s%raszne7o pec2a0 -eden %ydzieA
wys%arczy4y na/ - ,eszcze %y&ko ,eden %ydzieA0 )y#&53 e 7dy4y#/y /o7&i decydowa' o
wydarzeniac23 7dy4y w )ans*ie&d Park przez %ydzieA decydowano o kier.nk. wia%r6w3 przez
%ydzieA czy dwa okoo zr6wnania dnia z noc$3 wszys%ko wy7&$dao4y inacze,0 To nie znaczy3
e wys%awia&i4y#/y 7o na nie4ezpieczeAs%wo3 na z$ po7od53 a&e /ia4y s%ay przeciwny
wia%r - a&4o cisz5 /orsk$0 )y#&53 panno Price3 e pozwo&i&i4y#/y so4ie o %e, porze rok. na
%ydzieA ciszy /orskie, na A%&an%yk.0
Wyra:nie czeka na ,e, odpowied: i <anny3 odwr6ciwszy 7ow53 powiedziaa %one/
/ocnie,szy/ ni zwyk&e?
- -e#&i o /nie idzie3 prosz5 pana3 nie op6:nia4y/ ,e7o powro%. ani o ,eden dzieA0 )6,
w., po przy,e:dzie wyrazi d&a %yc2 poczynaA %ak zdecydowan$ dezapro4a%53 e3 /oi/
zdanie/3 sprawy zaszy o wie&e za da&eko0
1i7dy ,eszcze nie powiedziaa /. %y&e za ,edny/ raze/ i ni7dy nie odezwaa si5 do
niko7o z %aki/ 7niewe/3 %o%e kiedy skoAczya /6wi'3 draa i ponia si53 przeraona
wasn$ #/iao#ci$0 @y zaskoczony3 a&e po c2wi&i /i&cz$ce7o na/ys. odpowiedzia
spoko,nie,szy/3 powanie,szy/ %one/3 ,ak4y dawa szczery wyraz swoi/ przekonanio/?
- )y#&53 e /asz3 pani3 s.szno#'0 @ardzie, %o 4yo przy,e/ne ni rozwane0
>ac2owywa&i#/y si5 z4y% 2aa#&iwie - po czy/ pr64owa z/ieni' %e/a%3 a&e odpowiadaa /.
%ak nie#/iao i niec25%nie3 e niewie&e zdoa wsk6ra'0
Panna Craw*ord3 k%6ra .porczywie pa%rzya na pas%ora Fran%a i Ed/.nda3 za.waya?
- Ci dwa, panowie /.sz$ /6wi' na ,aki# 4ardzo in%eres.,$cy %e/a%0
- 1a,4ardzie, in%eres.,$cy na #wiecie - odpar ,e, 4ra%0 - -ak zro4i' pieni$dze - ,ak z
do4re7o doc2od. zro4i' wi5kszy0 Pas%or da,e @er%ra/owi rady na %e/a% pre4endy3 k%6r$
wkr6%ce o4e,/ie0 Sysz53 e za ki&ka %y7odni przy,/.,e #wi5cenia0 )6wi&i o %y/ przy
o4iedzie0 8ad ,es%e/3 e @er%ra/ 45dzie y %ak dos%a%nio0 @5dzie /ia przyzwoi%y doc26d3
pozwa&a,$cy nie &iczy' si5 z 7rosze/3 i niewie&e przy %y/ pracy0 >roz./iae/3 e dos%anie co
na,/nie, siede/se% *.n%6w rocznie0 Siede/se% *.n%6w rocznie %o nie:&e ,ak na /odsze7o
4ra%aJ a e3 oczywis%a3 45dzie da&e, /ieszka w do/.3 wszys%ko %o p6,dzie na ,e7o menus
p(aisirs
*+
3 a zapaci za %o dwo/a kazania/i? na @oe 1arodzenie i na Wie&kanoc0
Sios%ra pr64owaa wy#/ia' %e wyo4raenia?
- 1ic /nie 4ardzie, nie 4awi ni swo4oda3 z ,ak$ k%o# okre#&a s%opieA za/ono#ci
ko7o#3 k%o /a od nie7o o wie&e /nie,0 )ia4y# nie%57$ /in53 =enry3 7dy4y o7raniczono
%wo,e menus p(aisirs do sied/i.se% *.n%6w rocznie0
21 ,enus p(aisirs G*ranc0H - rozrywki0
- @y' /oe3 a&e wiesz3 e %o ,es% sprawa wz7&5dna0 Prawo .rodzenia i zwycza,
decyd.,$ o wszys%ki/0 @er%ra/ ,es% w do4re, sy%.ac,i /a,$%kowe,3 ,ak na /odsze7o syna3 a
nawe% ,ak na syna 4arone%a0 Kiedy skoAczy dwadzie#cia cz%ery czy dwadzie#cia pi5' &a%3
45dzie /ia siede/se% *.n%6w rocznie i nic do ro4o%y0
Panna Craw*ord /o7a4y powiedzie'3 e /oe zna&azo4y si5 co# do ro4o%y3 co# war%e
%r.d6w3 cze7o ona 4y nie &ekcewaya3 a&e si5 pows%rzy/aa i za/i&ka3 a kiedy o4a, panowie
podesz&i do nic23 s%araa si5 4y' spoko,na i o4o,5%na0
- Pos%ara/ si5 - zwr6ci si5 =enry Craw*ord do Ed/.nda przy,ec2a' spec,a&nie do
)ans*ie&d3 4y pos.c2a' pierwsze7o paAskie7o kazania0 Przy,ad53 4y doda' d.c2a
pocz$%k.,$ce/. kaznodziei0 Kiedy %o 45dzieI Panno Price3 czy nie przy$czysz si53 pani3 do
/nie3 a4y wesprze' k.zyna na d.c2.I Czy nie z7odzisz si53 pani3 .czes%niczy' w %e,
.roczys%o#ci i s%a'3 wpa%rzona w nie7o3 niepor.szenie3 przez cay czas - podo4nie ,ak ,a - 4y
nie .roni' ani sowaI A&4o zde,/owa' z nie7o wzrok3 4y zano%owa' ,akie# zdanie
wyr6nia,$ce si5 .rod$I >a4ierze/y do ko#cioa %a4&iczki i o6wki0 Kiedy %o 45dzieI ).sisz
kaza' w )ans*ie&d3 e4y sir T2o/as i &ady @er%ra/ /o7&i ci5 s.c2a'0
- @5d5 si5 %rzy/a z da&a od cie4ie3 Craw*ord3 na i&e %y&ko si5 da - powiedzia Ed/.nd
- 7dy s$dz53 e s%ara4y# si5 z4i' /nie z pan%ayk.0 @ardzie, 4yo4y /i przykro widzie' w
%akie, ro&i cie4ie ni ko7oko&wiek inne7o0
(Czy on %e7o nie cz.,eI - py%aa si5 w d.c2. <anny0 - 1ie3 on nic nie cz.,e %ak3 ,ak
%rze4a+0
Towarzys%wo ,. si5 sk.pio3 a roz/awia,$cy do%$d w 7r.pkac2 zna&e:&i wsp6&ne
%e/a%y roz/owy3 /o7a wi5c siedzie' w spoko,.J po 2er4acie zor7anizowany zos%a s%o&ik
wis%a - w is%ocie %rosk&iwa pas%orowa przy7o%owaa 7o spec,a&nie d&a /5a3 c2o' /iao %o
wy7&$da' na przypadek - a panna Craw*ord wzi5a 2ar*53 <anny nie /iaa wi5c nic do ro4o%y3
/o7a %y&ko s.c2a'0 9o koAca wieczor. nic nie za/$cio ,e, spoko,.3 z wy,$%kie/ rz.canyc2
od czas. do czas. .wa7 i o4serwac,i pana Craw*orda3 na k%6re /.siaa odpowiada' - nie
/o7a si5 od %e7o .c2y&a'0 Panna Craw*ord 4ya z4y% zdenerwowana %y/3 co zaszo3 4y
c2ciaa cze7o# wi5ce, pr6cz /.zyki0 Fra,$c3 sprawiaa przy,e/no#' ze4rany/ i sa/a
odna,dywaa spok6,0
Wiado/o#'3 e Ed/.nd zos%anie wkr6%ce wy#wi5cony3 spada na ni$ ,ak cios3 k%6ry
pozos%awa do%$d w zawieszeni.3 /iaa wci$ nadzie,53 e ,es% od&e7y i niepewny0 Przy,5a ,$
z o4.rzenie/3 ,ako a*ron%0 @ya 4ardzo 7niewna0 S$dzia3 e /a wi5kszy wpyw na nie7o0
Przecie zacz5a o ni/ /y#&e' - %e7o 4ya #wiado/a - z o7ro/ny/ szac.nkie/3 z nie/a&
okre#&ony/i in%enc,a/i3 %eraz ,ednak odpaci /. pi5kny/ za nado4ne0 Oczywis%a3 e nie
/67 /ie' powanyc2 wo4ec nie, za/iar6w3 prawdziwe7o .cz.cia d&a nie,3 skoro
zdecydowa si5 przy,$' pozyc,53 do k%6re,3 ,ak wiedzia3 ona si5 ni7dy nie zniy0 1a.czy si5
dor6wnywa' /. o4o,5%no#ci$0 @5dzie od%$d przy,/owaa ,e7o a%enc,e wy$cznie d&a
rozrywki0 -e#&i on ./ie %ak panowa' nad swy/i a*ek%a/i3 ,e, .cz.cia %e ,e, nie zaszkodz$0
ROZDZIA XXIV
1as%5pne7o ranka =enry Craw*ord pod,$ decyz,53 e zos%anie w )ans*ie&d ,eszcze
dwa %y7odnieJ posa po swo,e konie /y#&iwskie3 napisa kr6%ki &i#cik do Ad/iraa3 a
o7&$da,$c si5 na sios%r53 7dy piecz5%owa i rz.ca &is% do w.,a3 i s%wierdziwszy3 e adne7o z
/aonk6w Fran% nie /a w po4&i.3 powiedzia z .#/iec2e/?
- -ak /y#&isz3 )ary3 czy/ si5 45d5 za4awia w dni wo&ne od po&owaniaI >a s%ary
,es%e/3 4y si5 .7ania' po po&ac2 cz5#cie, ni %rzy razy w %y7odni.3 a&e /a/ po/ys3 ,ak
wykorzys%a' pozos%ay czas0 >7adniesz3 co %o %akie7oI
- 1a pewno spacery i ,azda konna raze/ ze /n$0
- 1ie cakie/3 c2o' rad 45d5 ro4i ,edno i dr.7ie0 To ,ednak %y&ko 'wiczenia *izyczne3
a ,a /.sz5 pa/i5%a' i o ./y#&e0 Poza %y/ 4y4y %o %y&ko odpoczynek i &enis%wo3 4ez
zdrowe7o .dzia. pracy3 a ,a nie c2c5 poywia' si5 pr6niac%we/0 1ie3 nie3 /6, po/ys %o
rozkoc2a' w so4ie <anny Price0
- <anny PriceM Co za 4zd.raM 1ie3 nie0 Powinny ci wys%arczy' ,e, dwie k.zynki0
- 1ie 45dzie /i do#'3 p6ki nie dokona/ /ae7o wyo/. w serd.szk. <anny Price0
Wyda,e /i si53 e nie zda,esz so4ie sprawy3 ,ak 4ardzo zro4ia si5 poci$7a,$ca0 Kiedy#/y o
nie, wczora, wieczore/ roz/awia&i3 /iae/ wraenie3 e nik% z was nie za.way3 i&e
niezwyk&e korzys%nyc2 z/ian zaszo w ,e, wy7&$dzie w ci$7. os%a%nic2 sze#ci. %y7odni0 Ty ,$
wid.,esz codziennie3 wi5c %e7o nie dos%rze7asz3 a&e zapewnia/ ci53 e %o dzisia, oso4a
cakie/ r6na od %e,3 k%6r$#/y o7&$da&i na ,esieni0 W%edy 4ya cic2$3 skro/n$3 nie4rzydk$
dziewczyn$3 a %eraz ,es% wpros% #&iczna0 >wyke/ s$dzi'3 e 4rak ,e, ko&ory%. i wyraz.3 a
przecie i&e ,es% pi5kna w %e, de&ika%ne, sk6rze3 %ak cz5s%o za4arwiane, r./ieAce/3 ,ak %o si5
wczora, dziaoJ ,e#&i za# idzie o ,e, oczy i .s%a3 %o po %y/3 co/ wczora, zo4aczy3 nie w$%pi53
e po%ra*i$ 4y' wyrazis%e3 kiedy c2c$ co# wyrazi'0 1o a poza %y/ spos643 w ,aki si5 nosi3 ,e,
o4e,#cie3 caa powierzc2owno#' - ,akie, %o wszys%ko .&e7o niesyc2ane, poprawie0 ).siaa
od pa:dziernika .rosn$' co na,/nie, dwa ca&e0
- =oM =oM Wszys%ko d&a%e7o3 e nie 4yo wysokic2 ko4ie%3 z k%6ry/i /ona 4y ,$
por6wna'3 e /iaa na so4ie now$ s.kni5 i e ni7dy ,e, nie widziae# %ak do4rze .4rane,0
Wierza, /i3 nie z/ienia si5 od pa:dziernika0 8zecz w %y/3 e 4ya w %owarzys%wie ,edyn$
pann$3 na k%6r$ /o7e# zwr6ci' .wa753 a %y koniecznie /.sisz %ak$ /ie'0 >awsze .waaa/3
e ,es% adna - nie .derza,$co adna3 a&e (cakie/ adna+3 ,ak si5 powiadaJ %en rodza, .rody3
,aki na czowiek. do,rzewa0 Oczy /o7a4y /ie' cie/nie,sze3 a&e /a sodki .#/iec23 ,e#&i
,ednak idzie o %e zd./iewa,$ce z/iany3 wszys%ko3 /oi/ zdanie/3 sprowadza si5 do s.kni w
&epszy/ s%y&. oraz %e7o3 e 4ya ,edyn$ pann$ do o7&$dania0 -e#&i wi5c zaczniesz z ni$
*&ir%owa'3 %o nie .wierz53 e zro4isz %o w 2odzie d&a ,e, .rody3 a&e z czys%e, 7n.#no#ci i d&a
*ana4erii0
@ra% skwi%owa ,e, s$d .#/iec2e/3 a po c2wi&i pod,$?
- 9oprawdy3 nie 4ardzo wie/3 co /y#&e' o pannie <anny0 1ie roz./ie/ ,e,0 1ie
po%ra*i4y/ powiedzie'3 o co ,e, wczora, c2odzio0 -aki /a c2arak%erI Czy ,es% powanaI Czy
%o dziwaczkaI Czy ,es% pr.dery,naI Cze/. si5 przede /n$ za/kn5a i pa%rzya na /nie %ak
s.rowoI 1ie/a& ,e, nie /o7e/ skoni' do roz/owy0 1i7dy ,eszcze w yci. nie 4ye/ %ak
d.7o w %owarzys%wie panny3 k%6r$ s%arae/ si5 za4awi' z %ak /izerny/ sk.%kie/0 1i7dy nie
spo%kae/ panny3 k%6ra pa%rzya4y na /nie %ak s.rowo0 ).sz5 so4ie z %y/ poradzi'0 )6wia
swoi/ wy7&$de/? (-a ci5 nie po&.4i50 Pos%anowia/ so4ie3 e ci5 nie po&.4i5+0 A ,a
powiada/3 e po&.4i0
- Co %o za wariac%wo0 A wi5c na %y/ si5 zasadza a%rakcy,no#'M C2odzi o %o3 e ona nie
d4a o cie4ie - s%$d %a de&ika%na cera3 s%$d %en na7y przyros% wzros%.3 %e .roki i wdzi5kiM
Ka%e7orycznie $da/3 e4y# ,e, nie .nieszcz5#&iwi naprawd5J odro4inka /io#ci /oe 4y si5
,e, przydaa3 %roc25 ,$ oywia3 a&e nie ycz5 so4ie3 4y# ,$ po7r$y3 4o %o 4ardzo poczciwe
s%worzenie i 4ardzo .cz.ciowe0
- To nie po%rwa d.e, ,ak dwa %y7odnie - s%wierdzi =enry a 7dy4y /iaa pa#' w ci$7.
dw6c2 %y7odni3 %o znaczy3 przy ,e, kons%y%.c,i3 e nie /a szans na przeycie0 1ie3 nie3 nic
ze7o ,e, nie zro4i53 4iedne, /ae,0 C2c5 %y&ko3 e4y pa%rzya na /nie przyc2y&ny/ okie/3
darzya /nie i .#/iec2e/3 i r./ieAce/3 zac2owaa d&a /nie krzeso przy so4ie zawsze i
wsz5dzie i oywiaa si53 kiedy na ni/ .si$d5 i zaczn5 z ni$ roz/awia'3 4y /y#&aa %ak3 ,ak ,a
/y#&53 in%eresowaa si5 /oi/i rozrywka/i i wszys%ki/3 co /o,e3 4y s%araa si5 za%rzy/a'
/nie d.e, w )ans*ie&d3 a kiedy wy,ad5 - 4y .waaa3 e ni7dy w yci. nie zazna szcz5#cia0
1ic wi5ce, nie c2c50
- Szczy% ./iarkowania - o#wiadczya )ary0 - 1ie /a/ wo4ec %e7o adnyc2
zas%rzeeA0 1o c63 45dziesz /ia wie&e /o&iwo#ci3 4y si5 ,e, reko/endowa'3 4o d.o ze
so4$ prze4ywa/y0
I nie pr64.,$c 7o d.e, napo/ina'3 zos%awia <anny wasne/. &osowi - &osowi3 k%6ry
/67 si5 okaza' okr.%nie,szy3 ni na %o zas.7iwaa3 7dy4y na s%ray ,e, serca nie s%ao co#3 o
czy/ pannie Craw*ord nawe% si5 nie #nioJ c2ocia 4owie/ na pewno s$ na %y/ #wiecie
osie/nas%o&e%nie da/y o sercac2 nie do zdo4ycia Ginacze, przecie nie czy%a&i4y#/y o nic2H3
k%6re ni7dy nie .&e7n$3 w4rew rozs$dkowi3 /io#ci3 do ,akie, c2ce ,e nakoni' k%o# peen
%a&en%6w3 o /iy/ o4e,#ci.3 7rzeczny i ./ie,$cy prawi' ko/p&e/en%y3 %o nie s$dz53 4y <anny
do nic2 na&eaa3 ani %e3 4y przy swoi/ cz.y/ .sposo4ieni. oraz do4ry/ 7.#cie zac2owaa
swo,e serd.szko w cao#ci3 s%a,$c si5 przed/io%e/ za&o%6w Gc2o' %y&ko dw.%y7odniowyc2H
%akie7o /5czyzny3 ,ak Craw*ord3 c2ocia /.siaa4y z/ieni' powzi5%e .przednio o ni/
zdanie - 7dy4y ,e, .cz.cie nie na&eao ,. do ko7o# inne7o0 C2o' /io#' i szac.nek do %e7o
ko7o# inne7o 4yy za4ezpieczenie/ spoko,. ./ys.3 k%6ry pan Craw*ord pra7n$ nar.szy'3
,e7o nie.s%anne a%enc,e - nie.s%anne3 a&e nie na%r5%ne3 coraz &epie, dos%ro,one do ,e,
de&ika%ne7o i a7odne7o .sposo4ienia - sprawiy wkr6%ce3 e cz.a do nie7o /nie,sz$ ni
.przednio niec25'0 1ie zapo/niaa ani %roc25 o przeszo#ci i /y#&aa o ni/ %ak sa/o :&e ,ak
dawnie,3 a&e zdaa so4ie spraw5 z ,e7o %a&en%6w? po%ra*i ,$ za4awi'3 ,e7o spos64 4ycia .&e7
poprawie3 4y %ak 7rzeczny3 %ak powanie3 niena7annie 7rzeczny3 e nie /o7a nie odpaca'
/. %y/ sa/y/0
1iewie&. %rze4a 4yo dni3 4y dokonaa si5 %a z/iana3 a pod koniec %yc2 ki&k. dni
pows%aa sy%.ac,a po/y#&nie,sza d&a ,e7o s%araA o sy/pa%i5 <anny3 7dy na /od$ pann5
spado %ak wie&kie szcz5#cie3 e 7o%owa 4ya kade7o po&.4i'0 Wi&&ia/3 ,e, 4ra% .koc2any3 od
%ak dawna nieo4ecny3 4y znow. w An7&ii0 O%rzy/aa od nie7o &is%3 ki&ka spiesznyc23
%c2n$cyc2 rado#ci$ &ini,ek3 pisanyc23 7dy s%a%ek pyn$ Kanae/3 a wysanyc2 do Por%s/o.%2
pierwsz$ odzi$3 ,aka odpyn5a od 4.r%y (An%werpii+3 zako%wiczone, w Spi%2ead
KK
0 Fdy
Craw*ord przyszed do dwor. z 7aze%$ w r5k.3 s$dz$c3 e przynosi pierwsze wiado/o#ci3
zas%a ,$ dr$c$ z rado#ci nad &is%e/ 4ra%a i s.c2a,$c$3 z %warz$ rozpa&on$ i pen$
wdzi5czno#ci3 .prze,/e7o zaproszenia3 ,akie ,e, w., zr6wnowaony/ 7ose/ dyk%owa w
odpowiedzi0
>a&edwie dzieA wcze#nie, Craw*ord pozna w cao#ci %5 spraw53 a wa#ciwie
dowiedzia si5 w o76&e o is%nieni. owe7o 4ra%a3 k%6ry pywa na %aki/ %o a %aki/ s%a%k.3 a
zain%eresowanie3 ,akie wz4.dzia w ni/ %a wiado/o#'3 4yo %ak ywe3 e pos%anowi po
powrocie do s%o&icy dowiedzie' si53 ,aki ,es% przyp.szcza&ny %er/in powro%. (An%werpii+ z
)orza r6dzie/ne7o i%d0J szcz5#&iwy %ra*3 ,aki /. si5 zdarzy nas%5pne7o dnia3 7dy
prze7&$da rano wiado/o#ci z /orza3 4y nie,ako na7rod$ za c25' sprawienia <anny
przy,e/no#ci3 ,ak r6wnie za pos.szn$ o4owi$zkowo#'3 ,ak$ okazywa Ad/iraowi3
pren./er.,$c od &a% 7aze%53 k%6ra za/ieszczaa na,#wiesze wiado/o#ci z /orza0 Okazao si5
,ednak3 e si5 sp6:ni0 Te wszys%kie pi5kne pierwsze wraenia3 ,akie /ia nadzie,5 wywoa'3
,. /in5y0 Lecz ,e7o in%enc,e3 zacno#' %yc2 in%enc,i3 zos%ay z wdzi5czno#ci$ .znane - ciepo
i z wdzi5czno#ci$3 7dy przypyw /io#ci do 4ra%a pozwo&i <anny wznie#' si5 ponad zwyk$
22 Spi%2ead - ko%wicowisko przy cyp&. w po4&i. por%. Por%s/o.%20
4o,a:&iwo#'0
Ten .koc2any Wi&&ia/ wkr6%ce zna,dzie si5 w#r6d nic20 1ie 4yo w$%p&iwo#ci3 e
o%rzy/a na%yc2/ias% .r&op3 7dy wci$ ,eszcze pozos%awa aspiran%e/
KN
3 a e rodzice3 k%6rzy
/ieszka&i na /ie,sc.3 na pewno 7o ,. widzie&i i pewno wid.,$ co dzieA3 .r&op /674y
s.sznie przypa#' sios%rze3 ,e7o s%ae, koresponden%ce od sied/i. &a%3 oraz w.,owi3 k%6ry
na,4ardzie, 7o wspiera i wspo/a7a0 Tak wi5c na ,e, odpowied: przysza ,ak na,#piesznie,sza
odpowied:3 okre#&a,$ca ryc2$ da%5 przy,azd.0 >a&edwie dziesi5' dni .pyn5o3 odk$d <anny
draa przed pierwsz$ proszon$ ko&ac,$3 kiedy znow. draa z prze,5cia wysze, %y/ raze/
na%.ry - czeka,$c w 2a&&.3 w przedsionk.3 na sc2odac23 na pierwszy d:wi5k k6 po,azd.3
k%6ry /ia przywie:' ,e, 4ra%a0
1a szcz5#cie nad,ec2a3 7dy na nie7o czekaa3 a e adne cere/onie ani s%rac2 nie
op6:niy /o/en%. spo%kania3 4ya ,. przy ni/3 7dy wc2odzi do do/.3 i pierwsze c.downe
wsp6&ne c2wi&e .pyn5y 4ez #wiadk6w i zak6ceA3 c2y4a e4y za in%r.z6w .zna' s.$cyc23
za,5%yc2 76wnie o%wieranie/ drzwi0 >ar6wno sir T2o/as3 ,ak Ed/.nd pra7n5&i - kady z
oso4na - 4y %ak si5 wa#nie %o powi%anie od4yo3 i dowied&i so4ie %e7o nawza,e/3
pows%rzy/.,$c z ycz&iw$ skwap&iwo#ci$ pani$ 1orris3 k%6ra c2ciaa na%yc2/ias% 4iec do
2a&&.3 7dy %y&ko doszy ic2 od7osy przy,azd. 7o#cia0
Wkr6%ce .kaza&i si5 Wi&&ia/ i <anny i sir T2o/as z przy,e/no#ci$ powi%a swe7o
pro%e7owane7o3 ,ake inne7o od /ode7o c2opca3 k%6re7o wyposay przed sied/i. &a%y0 @y
%o %eraz /ody /5czyzna o /iy/3 o%war%y/ we,rzeni. i o4e,#ci. szczery/ i 4ezpo#redni/3
a przy %y/ ciepy/ i peny/ szac.nk.3 co pozwa&ao przy,$' 7o ,ako przy,acie&a0
Epyn5a 7odzina3 na k%6r$ zoyo si5 p6 7odziny oczekiwania i p6 7odziny
spenienia3 ni/ <anny oc2on5a z podnieca,$ce7o .cz.cia szcz5#ciaJ /.siao ,eszcze .pyn$'
sporo czas.3 ni/ owo szcz5#cie /o7o ,$ naprawd5 .szcz5#&iwi'3 ni/ pierzc2o .cz.cie
zawod.3 nieod$cznie %owarzysz$ce7o z/iano/3 ,akie dokon.,e czas3 i ni/ /o7a do,rze' w
4racie %e7o sa/e7o co dawnie, Wi&&ia/a i roz/awia' z ni/3 %ak ,ak %e7o serdecznie pra7n5a
przez %y&e /inionyc2 &a%0 Ten /o/en% ,ednak s%opniowo nadc2odzi3 a %orowaa /. dro75
4ra%erska /io#'3 r6wnie si&na3 ,ak ,e, .cz.cie3 a nie zna,$ca .%r.dnieA3 ,akie s%warza
nie#/iao#' i dys%yn7owane /aniery0 @ya pierwszy/ przed/io%e/ ,e7o /io#ci3 k%6r$3
o4darzony si&nie,sz$ na%.r$ i #/iao#ci$ d.c2a3 po%ra*i r6wnie na%.ra&nie odcz.wa'3 ,ak
wyraa'0 1as%5pne7o ranka spacerowa&i raze/3 prawdziwie .szcz5#&iwieni3 i z kady/
nas%5pny/ rankie/ ponawia&i %akie tete-a-tete3 k%6re/. sir T2o/as przy7&$da si5 z
.kon%en%owanie/3 ni/ ,eszcze Ed/.nd zwr6ci /. na nie .wa750
> wy,$%kie/ szcze76&nyc2 /o/en%6w .niesienia3 ,akie 4.dzi w nie, w ci$7.
os%a%nic2 ki&k. /iesi5cy kady spec,a&ny czy przypadkowy dow6d wz7&5d6w Ed/.nda -
<anny nie zaznaa ,eszcze w yci. %akie7o .cz.cia szcz5#cia ,ak %o przy,azne3 nie
kon%ro&owane3 #/iae i r6wnoprawne o4cowanie z 4ra%e/3 ki/#3 k%o o%wiera przed ni$
szeroko wasne serce i opowiada o nadzie,ac2 i o4awac23 p&anac2 i %roskac2 zwi$zanyc2 z
%y/ od dawna wy7&$dany/3 ci5ko zapracowany/ i zas.enie ceniony/
4o7osawieAs%we/3 ,aki/ ,es% pro/oc,aJ k%o /67 ,e, da' na,#wiesze i szcze76owe
wiado/o#ci o rodzicac2 i rodzeAs%wie3 o k%6ryc2 %ak rzadko syszaaJ ko7o ciekawiy
wszys%kie dos%a%ki i wsze&kie dro4ne niedos%a%ki ,e, do/. w )ans*ie&dJ k%o 7o%6w 4y /y#&e'
o kady/ czonk. ,e, rodziny %ak3 ,ak ona /y#&aa3 a r6ni si5 %y/ ,edynie3 e /ia /nie,sz$
i&o#' skr.p.6w przy *or/.owani. swoic2 opinii i 7o#no wyk&ina cio%k5 1orris - i z ki/
wsp6&nie Ga %e/. oddawaa si5 c2y4a z na,wi5ksz$ przy,e/no#ci$H /o7a przywoywa' cz.&e
na pa/i5' wszys%kie do4re i ze wspo/nienia z na,wcze#nie,szyc2 &a%3 wszys%kie wsp6&nie
23 Aspiran% - Gz ac0H kandyda%0 W ory70 midshipman3 czy&i kandyda% na o*icera 4ry%y,skie, /arynarki wo,enne,
GR;III-RIR w0H3 /ieszka,$cy na #r6dokr5ci. GmidshipH i po4iera,$cy na okr5cie %eore%yczn$ i prak%yczn$
na.k5 zawod.0 ,idshipmani poc2odzi&i z do4ryc2 rodzin3 ,ednake 4ez wy4i%nyc2 zdo&no#ci &.4 pro%ekc,i
%r.dno i/ 4yo .zyska' awans - zdarzao si53 e czeka&i na %o wie&e &a%0
przey%e s/.%ki i rado#ci0 -aka %o wie&ka3 .7r.n%ow.,$ca .cz.cia war%o#' - nawe% /io#'
/aeAska /.si pod %y/ wz7&5de/ .s%5powa' /io#ci 4ra%erskie,0 9zieci z %e, sa/e, rodziny3
%e, sa/e, krwi3 zwi$zane wczesny/i wspo/nienia/i i zwycza,a/i posiada,$ kapi%a3 k%6ry/
si5 /o7$ wsp6&nie cieszy'3 a k%6re7o nie da,e aden z p6:nie,szyc2 zwi$zk6wJ %y&ko wsk.%ek
d.7ie7o i sz%.czne7o wyo4cowania3 wsk.%ek rozszczepienia3 k%6re7o .sprawied&iwi' nie
/o7$ adne inne wi5zy3 %akie cenne pozos%ao#ci na,wcze#nie,szyc2 .cz.' /o7$ si5 s%a'
przey%kie/0 1ies%e%y3 z4y% cz5s%o %ak si5 dzie,e0 @ra%erska /io#'3 niekiedy na,wi5kszy skar43
4ywa d&a innyc2 niczy/ z7oa0 A&e .cz.cie Wi&&ia/a i <anny Price rozkwi%ao3 nie skaone
r6nic$ in%eres6w3 nie c2odzone oso4ny/i a*ek%a/i3 a czas i rozs%anie %y&ko ,e po754iy0
To sy/pa%yczne przywi$zanie 4ra%a i sios%ry podnosio ic2 w oczac2 kade7o3 ko/.
wra&iwo#' serca pozwa&aa doceni' %o3 co do4re0 1a =enry/ Craw*ordzie zro4io %akie sa/o
wraenie3 ,ak na innyc20 Cz. szac.nek d&a ciepe,3 spon%aniczne, serdeczno#ci /ode7o
/arynarza3 k%6ra pozwa&aa3 4y wyci$7n$wszy r5k5 k. 76wce <anny3 powiedzia?
- Wiecie3 zaczyna /i si5 ,. podo4a' %a dziwaczna /oda3 c2ocia3 kiedy/ po raz
pierwszy .sysza3 e co# podo4ne7o wyra4ia si5 w An7&ii3 nie c2ciae/ w %o wierzy'3 a kiedy
pani @rown i inne da/y . ko/isarza Fi4ra&%ar. .kazay si5 w podo4nyc2 *ryz.rac23
po/y#&ae/3 e zwarioway0 A&e <anny zdo&na ,es% po7odzi' /nie ze wszys%ki/0 - Pa%rza z
ywy/ zac2wy%e/ na r./ieniec na 4.zi <anny3 na ,e, roziskrzony wzrok3 na na,ywsze
zain%eresowanie3 sk.pienie cae, .wa7i3 7dy 4ra% opisywa ,akie# nie4ezpieczeAs%wo
za7raa,$ce na /orz. czy ,akie# s%rasz&iwe wydarzenie3 a d.7i czas sp5dzony na okr5cie
/67 %akic2 zdarzeA dos%arczy' w o4*i%o#ci0
=enry Craw*ord o4darzony 4y dos%a%eczny/ /ora&ny/ s/akie/3 4y doceni' %en
o4razek0 <anny s%aa si5 4ardzie, pon5%na dwakro' 4ardzie, - 7dy ,e, .cz.ciowo#'3 krasz$ca
po&iczki i roz#wie%&a,$ca 4.zi53 sa/a w so4ie 4ya pon5%$0 1ie w$%pi ,.3 e /ona zdo4y' ,e,
serce0 >do&na 4ya do .cz.'3 prawdziwyc2 .cz.'0
To nie 4y&e co3 4y' koc2any/ przez %ak$ dziewczyn53 wznieci' pierwszy ar %e7o
/ode7o3 niewinne7o serca0 >ain%eresowaa 7o 4ardzie,3 ni przyp.szcza0 9wa %y7odnie nie
wys%arcz$0 Przed.y sw6, po4y% w nieskoAczono#'0
W., cz5s%o zac25ca Wi&&ia/a do za4ierania 7os.0 -e7o wypowiedzi 4yy sa/e w
so4ie za,/.,$ce3 a&e sir T2o/as c2cia przede wszys%ki/ pozna' dzi5ki ni/ opowiada,$ce7o3
zroz./ie' /ode7o czowieka po ,e7o opowie#ciac2J z przy,e/no#ci$ s.c2a ,asnyc23
pros%yc23 porywa,$cyc2 szcze766w3 widz$c w nic2 #wiadec%wo wa#ciwyc2 zasad
/ora&nyc23 ./ie,5%no#ci zawodowyc23 ener7ii3 odwa7i i po7ody - wszys%kie7o3 co
zas.7iwao na do4r$ przyszo#' &.4 ,$ zapowiadao0 Wi&&ia/3 c2o' /ody3 widzia ,. wie&e0
@y na )orz. r6dzie/ny/3 w Indiac2 >ac2odnic2 - ponownie na )orz. r6dzie/ny/ -
cz5s%o wyc2odzi na &$d dzi5ki ycz&iwo#ci swe7o kapi%ana i w ci$7. %yc2 sied/i. &a% pozna
wsze&kie rodza,e nie4ezpieczeAs%w3 w ,akie o4*i%.,e /orze i wo,na raze/ wzi5%e0 Te przeycia
daway /. prawo do .wa7i s.c2aczy i /i/o i cio%ka 1orris kr5cia si5 po poko,. i
przeszkadzaa wszys%ki/3 sz.ka,$c nici do dw6c2 naw&eczeA czy po#&ednie,sze7o 7.zika do
kosz.&i3 podczas 7dy ,e, sios%rzeniec opisywa ka%as%ro*5 okr5%. czy po%yczk5 /orsk$3
wszyscy pozos%a&i za/ienia&i si5 w s.c20 1awe% &ady @er%ra/ nie /o7a 4ez prze,5cia
s.c2a' o %akic2 okropno#ciac2 i od czas. do czas. .nosia wzrok znad ro46%ki3 wzdyc2a,$c? -
9oprawdy3 ,akie %o nieprzy,e/ne0 A dziw3 e &.dzie id$ na /orze0
W =enry/ Craw*ordzie 4.dzio %o inne .cz.cia0 -ake4y c2cia s.y' na /orz.3
zo4aczy'3 dokona' i wycierpie' %y&e3 co %en /ody czowiek0 Pocz. ar w serc.3 na7y wz&o%
wyo4ra:ni3 prze,$ 7o na,wyszy szac.nek d&a c2opca3 k%6ry nie skoAczy ,eszcze dw.dzies%.
&a%3 a zni6s %y&e %r.d6w3 da %akie dowody roz./.0 C2waa na&ena 4o2a%ers%w.3
.y%eczno#ci3 wysiko/3 wy%rwao#ci sprawia3 i *o&7owanie sa/o&.4s%w.3 k%6re /ia w
zwycza,.3 .kazao /. si5 w zaws%ydza,$cy/ kon%ra#cie i pra7n$3 4y za/ias% 4y' %y/3 czy/
,es%3 4y Wi&&ia/e/ PriceUe/3 wy4i,a,$cy/ si53 przeciera,$cy/ so4ie dro75 do /a,$%k. i
pozyc,i z %aki/ pocz.cie/ wasne, 7odno#ci i z %aki/ radosny/ zapae/0
Pra7nienie 4yo 4ardzie, spon%aniczne ni %rwae0 > zad./y nad przeszo#ci$ i
pyn$ce7o s%$d a&. wyrwao 7o py%anie Ed/.nda o p&any zwi$zane z ,.%rze,szy/
po&owanie/3 co pozwo&io /. na%yc2/ias% s%wierdzi'3 e ,ednak nie 7orze, ,es% 4y'
czowiekie/ /a,5%ny/3 posiada,$cy/ konie i c2opc6w s%a,ennyc2 do dyspozyc,i0 Pod
pewny/ wz7&5de/ dawao /. %o nawe% przewa753 /ia 4owie/ dzi5ki %e/. sposo4no#'
wy#wiadczenia .prze,/o#ci3 w /o/encie kiedy ,$ c2cia wy#wiadczy'0 Wi&&ia/3 ze swo,$
odwa7$3 ani/.sze/ i ciekawo#ci$ wszys%kie7o3 powiedzia3 e /ia4y oc2o%5 wzi$' .dzia w
po&owani.3 Craw*ord za# /67 da' /. konia 4ez adne7o d&a sie4ie .szczer4k.3 .s.n$wszy
%y&ko skr.p.y sir T2o/asa3 k%6ry &epie, od sios%rzeAca zna war%o#' %akie, poyczki3 oraz
.ciszywszy niepoko,e <anny0 @aa si5 o Wi&&ia/aJ nie dawaa si5 przekona' ,e7o
opowie#cio/ o %y/3 ,ak ,e:dzi konno w roz/ai%yc2 kra,ac23 o sza&onyc2 konnyc2
eskapadac2 w ,akic2 4ra .dzia3 o os%ryc2 wierzc2owcac2 i /.ac23 k%6ryc2 dosiada3 o %y/3
i&e razy &edwo /. si5 .dao .nikn$' 7ro:ne7o .padk.3 z cze7o wynika wniosek3 e da so4ie
rad5 ze spasiony/ konie/ /y#&iwski/ na an7ie&ski/ po&owani. na &isa0 9opiero 7dy wr6ci
zdr6w i cay3 4ez wypadk. czy ws%yd.3 zdo&na 4ya po7odzi' si5 z ryzykie/ czy odcz.' ow$
wdzi5czno#' d&a pana Craw*orda3 na ,ak$ %ak &iczy0 Kiedy wi5c okazao si53 e Wi&&ia/ nie
dozna szwank.3 przyznaa3 e zro4iono /. 7rzeczno#'3 i nawe% na7rodzia .#/iec2e/ pana
Craw*orda3 k%6ry zaraz zaproponowa Wi&&ia/owi konia na dr.7i dzieA3 a w nas%5pne, c2wi&i3
z o7ro/n$ serdeczno#ci$3 k%6ra nie pozwa&aa na od/ow53 da /. konia do dyspozyc,i na
cay okres prze4ywania w 1or%2a/p%on0
ROZDZIA XXV
W %y/ okresie kon%ak%y /i5dzy o4ydwie/a rodzina/i zacz5y 4ardzo przypo/ina'
poprzednie3 ,esienne3 c2o' nik% z dawne,3 zaprzy,a:nione, 7ro/adki nie przyp.szcza3 e %aki
powr6% ,es% /o&iwy0 Przyczyni si5 do %e7o zar6wno przy,azd =enryUe7o Craw*orda3 ,ak
wizy%a Wi&&ia/a PriceUa3 poza %y/ 4y %o w d.e, /ierze rez.&%a% wyroz./iao#ci3 a nawe%
cze7o# wi5ce, ni wyroz./iao#ci3 okazywane, przez sir T2o/asa d&a s$siedzkic2 inic,a%yw
/ieszkaAc6w p&e4anii0 Kiedy skoAczyy si5 przykro#ci3 ,akie 7o spo%kay po przy,e:dzie3 /ia
do#' czas.3 4y s%wierdzi'3 e pas%oros%wo Fran% i ic2 /odzi 7o#cie s$ &.d:/i 7odny/i
%owarzyskie7o kon%ak%.0 C2o' %e o4ce /. 4yy wsze&kie in%ry7i i /a%ac%wa3 /a,$ce na ce&.
na,korzys%nie,szy z ewen%.a&nyc2 zwi$zek /aeAski ko7o# z ,e7o 4&iskic23 i c2o' 7ardzi
prze,awianie/ w %akic2 sprawac2 nad/ierne, 4ys%ro#ci3 .waa,$c %o za /aos%kowo#'3 nie
/67 nie za.way' na sw6, wyniosy3 nied4ay spos643 e pan Craw*ord zwraca .wa75 na
,e7o sios%rzenic5 i3 4y' /oe3 nie /67 si5 pows%rzy/a' Gc2o' nie#wiado/ieH od
c25%nie,sze7o - z %e7o wz7&5d. - przy,/owania zaproszeA0
Lecz przy,5cie zaproszenia na ko&ac,5 . pas%oros%wa Fran%3 kiedy wreszcie o#/ie&ono
si5 z %y/ wys%$pi'3 po wie&. dysk.s,ac2 i w$%p&iwo#ciac23 czy w o76&e war%o pr64owa'3 4o
(sir T2o/as wyda,e si5 %aki nieskory3 a &ady @er%ra/ %aka &eniwa+ - o%6 przy,5cie %e7o
zaproszenia nas%$pio %y&ko wsk.%ek ,e7o do4re7o wyc2owania i do4re, wo&i i nie /iao nic
wsp6&ne7o z pane/ Craw*orde/3 .waany/ do%$d po pros%. za ,edn$ z /iyc2 os64 na
p&e4anii3 7dy %o wa#nie podczas %e, wizy%y po raz pierwszy przyszo sir T2o/asowi do
7owy3 e k%o#3 k%o /ia4y w zwycza,. za,/owa' si5 4a2y/i o4serwac,a/i3 /674y
po/y#&e'3 e pan Craw*ord ,es% pod .rokie/ <anny Price0
Wszyscy .zna&i %o spo%kanie za .dane3 ,ako e %owarzys%wo skadao si5 w do4ryc2
proporc,ac2 z %akic23 co /6wi&i3 i %akic23 co s.c2a&i3 ko&ac,5 za# podano e&e7anck$ i o4*i%$3
,ak %o 4yo w zwycza,. paAs%wa Fran% oraz ,ak %o 4yo do przesady w zwycza,. wszys%kic2
pozos%ayc23 %o%e nie wz4.dzia ona wi5kszyc2 e/oc,i . niko7o z wy,$%kie/ pani 1orris3
k%6ra ni7dy nie /o7a znie#' spoko,nie ani widok. szerokie7o s%o.3 ani i&o#ci zna,d.,$cyc2
si5 na ni/ po%raw i k%6re, zawsze si5 .dawao do#wiadczy' ,akie,# niedo7odno#ci od
por.sza,$ce, si5 za ,e, krzese/ s.4y oraz wynie#' na nowo przekonanie3 e przy %ak wie&.
po%rawac2 niek%6re /.sz$ 4y' zi/ne0
Po ko&ac,i okazao si53 z7odnie z wcze#nie,szy/i .s%a&enia/i pas%orowe, i ,e, sios%ry3
e po zoeni. par%ii wis%a pozos%anie ,eszcze dos%a%eczna &icz4a os64 do par%y,ki w inn$ 7r5 i
wszyscy3 ,ak %o zwyk&e 4ywa3 przys%a&i na %o3 ,ako e nie /ie&i wy4or.0 >decydowano si5 na
spek.&ac,5
KO
3 nie/a& r6wnie szy4ko ,ak na wis%a3 a &ady @er%ra/ zna&aza si5 w kry%yczne,
sy%.ac,i3 7dy zapy%ano ,$3 w co c2ce 7ra'3 i poproszono3 4y a&4o ci$7n5a kar%5 do wis%a3 a&4o
nie0
>awa2aa si50 1a szcz5#cie sir T2o/as 4y w po4&i.0
- Co /a/ ro4i'3 /6, /5.I Wis% czy spek.&ac,aI Co /i sprawi wi5ksz$ przy,e/no#'I
Sir T2o/as po c2wi&i na/ys. zareko/endowa spek.&ac,50
Sa/ 7rywa w wis%a i 4y' /oe doszed do wniosk.3 e ona ,ako par%nerka nie 45dzie
7o 4awi'0
- 9oskona&e - 4rz/iaa pena zadowo&enia odpowied: pani na )ans*ie&d0 - Wo4ec %e7o
wy4iera/ spek.&ac,53 pani pas%orowo0 1ie wie/3 co %o %akie7o3 a&e <anny /nie na.czy0
W %y/ /ie,sc. <anny zapro%es%owaa z przeraenie/ - ona r6wnie nic nie wie -
ni7dy w yci. nie 7raa w spek.&ac,5 ani nie asys%owaa przy %e, 7rze0 Lady @er%ra/ ,eszcze
raz zawa2aa si5 c2wi&53 a&e e wszyscy zapewnia&i ,$3 i %o nic %r.dne7o3 e %o na,pros%sza z
karcianyc2 7ier3 a =enry Craw*ord wys%$pi z .roczys%$ pro#4$3 4y /. pozwo&ono .si$#'
24 Spek.&ac,a - 7ra w kar%y3 k%6re, 76wny/ e&e/en%e/ ,es% k.powanie i sprzeda kar% a%.%owyc20 Wy7rywa
par%i5 zdo4ywca na,wysze, kar%y a%.%owe,0
po/i5dzy askaw$ pani$ a pann$ Price3 a4y o4ie ins%r.owa'3 sprawa zos%aa przes$dzona0 Tak
wi5c sir T2o/as3 pani 1orris i pas%oros%wo Fran% zasied&i przy s%o&ik. na,wysze,
in%e&ek%.a&ne, /iary i 7odno#ci3 a pozos%aa sz6s%ka pod wodz$ panny Craw*ord zasiada przy
dr.7i/0 @ardzo %en .kad odpowiada =enryUe/. Craw*ordowi3 k%6ry siedzia przy <anny i
/ia /n6s%wo za,5cia3 7dy /.sia roz7rywa' kar%y dw6c2 os643 ,ak %e i wasne - c2o'
4owie/ %r.dno so4ie wyo4razi'3 4y <anny nie opanowaa zasad 7ry w ci$7. pierwszyc2
%rzec2 /in.%3 /.sia ,$ zac25ca' do wi5ksze, #/iao#ci3 wyos%rza' c2ciwo#' i za%wardza'
serce3 co nie przyc2odzio /. a%wo3 zwaszcza 7dy sy%.ac,a wy/a7aa konk.rowania z
Wi&&ia/e/J /.sia %e przez cay wiecz6r d4a' o saw5 i *or%.n5 &ady @er%ra/ i ,e#&i zd$y
nie dop.#ci'3 4y za,rzaa w swo,e kar%y na pocz$%k. rozdania3 /6wi' ,e,3 co /a z ni/i ro4i'
a do koAca 7ry0
@y w wy4orny/ 2./orze3 ro4i wszys%ko z po7odn$ a%wo#ci$3 wyr6nia si5 spo#r6d
7ra,$cyc2 zr5czny/i pos.ni5cia/i i ar%o4&iwy/ z.c2wa&s%we/3 k%6re przynosio c2wa5
,e7o 7rze3 dzi5ki cze/. okr$7y s%6 /ie kon%ras%owa ze s%a%eczn$ powa7$ i
zdyscyp&inowany/ /i&czenie/ dr.7ie7o s%o&ika0
Sir T2o/as dw.kro%nie py%a o s.kcesy i sa%ys*akc,e swo,e, /aonki3 na pr6no
,ednak? ,e7o /iarkowany spos64 /6wienia sprawia3 e adna przerwa nie wys%arczaa3 4y
zd$y o%rzy/a' odpowied:3 nie /67 si5 wi5c nic na %en %e/a% dowiedzie'3 p6ki pas%orowa
Fran%3 po skoAczeni. pierwsze7o ro4ra3 nie podesza do &ady @er%ra/ z py%anie/?
- )a/ nadzie,53 e 7ra sprawia askawe, pani przy,e/no#'0
- Oc23 %ak3 oczywis%a0 O7ro/nie %o3 /.sz5 przyzna'3 za,/.,$ce0
@ardzo dziwna 7ra0 1ie /a/ po,5cia3 o co w nie, c2odzi0 1ie wo&no /i o7&$da'
wasnyc2 kar%3 a pan Craw*ord ro4i ca$ resz%50
- @er%ra/ - zwr6ci si5 Craw*ord do Ed/.nda po ,aki/# czasie3 7dy %e/po 7ry nieco
spowo&niao - ,eszcze/ nie opowiada3 ,ak$ /iae/ przy7od5 w powro%ne, drodze do do/.0 -
Po&owa&i wsp6&nie i ak.ra% podczas po7oni3 w d.e, od&e7o#ci od )ans*ie&d3 koA Craw*orda
z7.4i podkow53 ,e:dziec /.sia wi5c zrezy7nowa' z po&owania i radzi' so4ie ,ako# w drodze
powro%ne,0 - )6wie/3 e/ z7.4i dro75 po /ini5ci. %e, s%are, *ar/y o%oczone, cisa/i3 4o nie
po%ra*i5 py%a' o dro753 a&e/ nie opowiada3 e dzi5ki /o,e/. nieszcz5#ci.3 k%6re sprawia3 e
zawsze3 ,ak zro4i5 co# ze7o3 %o na %y/ zysk.,5 - zna&aze/ si5 po pewny/ czasie ak.ra% w
/ie,sc.3 k%6re ciekaw 4ye/ zo4aczy'0 1a7&e3 kiedy okr$ye/ ,akie# spada,$ce s%ro/izn$
po&e3 zna&aze/ si5 w /ae,3 .s%ronne, wiosce3 &e$ce, /i5dzy a7odny/i wz76rza/iJ przede
/n$ rzecz.ka3 k%6r$ prze,ec2ae/ w 4r6d3 po prawe, ko#ci6 na czy/# w rodza,. kopca
ko#ci6 .derza,$co d.y i adny3 ,ak na %ak$ wioseczk53 i ani ,edne7o3 ani nawe% p6 4.dynk.3
w k%6ry/ /674y za/ieszka' den%e&/en3 z wy,$%kie/ ,edne7o - niew$%p&iwie p&e4anii3 o
rz.% ka/ienie/ od owe7o ko#cioa na pa76rk.0 Kr6%ko /6wi$c3 zna&aze/ si5 w T2orn%on
Lacey0
- Tak %o wy7&$da - przyzna Ed/.nd - a&e w k%6r$ s%ron5 skr5cie# pan3 kiedy# /in$
*ar/5 Sewe&&aI
- 1ie odpowiada/ na %akie pods%5pne py%ania3 c2o' 7dy4y# nawe% wypy%ywa /nie
przez 7odzin5 i %ak nie /674y# dowie#'3 e/ nie 4y w T2orn%on Lacey - ,ako e
niew$%p&iwie %a/ 4ye/0
- Wi5c ,ednak py%ae# panI
- 1ie3 ni7dy nie py%a/0 A&e/ powiedzia wie#niakowi3 k%6ry poprawia ywopo%3 e
%o T2orn%on Lacey3 a on przy%akn$0
- )asz pan do4r$ pa/i5'0 1ie przypo/ina/ so4ie3 4y/ kiedyko&wiek opisywa ci3
c2o'4y o76&nie3 %o /ie,sce0
T2orn%on Lacey 4yo nazw$ przysze, pre4endy Ed/.nda3 o czy/ panna Craw*ord
do4rze wiedziaaJ ze wz/oony/ zain%eresowanie/ zacz5a per%rak%owa' o wa&e%a Wi&&ia/a
PriceUa0
- 1o i c6 - ci$7n$ Ed/.nd0 - -ak %e si5 pan. spodo4aoI
- @ardzo0 Szcz5#ciarz z pana0 )asz pan ro4o%y na co na,/nie, pi5' wiosen3 ni/ %en
do/ 45dzie si5 nadawa do za/ieszkania0
- Co %eM 1ie ,es% a %ak :&e0 Podw6rze s%a,enne %rze4a przenie#'3 %o przyzna,53 a&e poza
%y/ nie widz5 nic inne7o do zro4ienia0 Sa/ do/ ,es% niezy3 a kiedy si5 przeniesie podw6rze3
45dzie /ia cakie/ zno#ny pod,azd0
- Podw6rze %rze4a z.penie z&ikwidowa'3 a /ie,sce po ni/ o4sadzi' drzewa/i3 e4y
zasoni' widok na k.:ni50 9o/ %rze4a o4r6ci' %ak3 4y wyc2odzi *ron%e/ na wsc26d3 a nie na
p6noc - %o znaczy we,#cie i 76wne poko,e /.sz$ 4y' po %e, s%ronie3 sk$d ,es% doprawdy
4ardzo adny widok0 To na pewno ,es% do zro4ienia0 Ta/ %e /.si prowadzi' pod,azd - przez
%eren3 na k%6ry/ dzi# &ey o7r6d0 ).sisz pan zaoy' nowy o7r6d3 %a/3 7dzie dzisia, s$ %yy
do/. - 45dzie /ia na,&epsz$ na #wiecie wys%aw5 - po.dniowowsc2odni s%ok0 Teren ,ak do
%e7o s%worzony0 Prze,ec2ae/ pi5'dziesi$% ,ard6w dr6k$ /i5dzy ko#cioe/ a do/e/3 e4y
si5 roze,rze'3 i ,. so4ie wyo4raa/3 ,ak %o wszys%ko /oe wy7&$da'0 1aprawd5 nic
a%wie,sze7o0 L$ki za %y/ przyszy/ o7rode/ i za %y/ o4ecny/3 ci$7n$ce si5 od dr6ki3 na
k%6re, s%ae/3 na p6nocny wsc26d3 %o znaczy k. 76wne, drodze prowadz$ce, przez wie#3
%rze4a3 rzecz ,asna3 po$czy'J 4ardzo adne $ki i sporo na nic2 drzew0 1a&e$3 /a/ nadzie,53
do pre4endy0 -e#&i nie3 /.sisz ,e pan odk.pi'0 1o i rzeczka - co# %rze4a zro4i' z rzeczk$3 a&e
nie /o7e/ si5 zdecydowa'3 co /ianowicie0 Przyc2odzio /i ki&ka po/ys6w do 7owy0
- )nie %e ki&ka po/ys6w przyc2odzi do 7owy - powiedzia Ed/.nd0 - A ,eden z
nic2 %o %o3 e niewie&e z paAskic2 pro,ek%6w co do T2orn%on Lacey .,rzy kiedyko&wiek
#wia%o dzienne0 ).si /i wys%arczy' /nie, orna/en%ac,i i pi5kna0 S$dz53 e /ona
/nie,szy/ kosz%e/ sprawi'3 i do/ i o%oczenie zo$ si5 na cakie/ wy7odn$ rezydenc,5
den%e&/ena i %y&e /.si wys%arczy' zar6wno /nie3 ,ak %y/3 k%6ry/ ,es%e/ 4&iski0
Tonac,a ,e7o 7os. i rz.cone spod powiek spo,rzenie %owarzysz$ce wyraone, nadziei
o4.dzio w pannie Craw*ord niec25%n$ pode,rz&iwo#'3 zakoAczya wi5c spiesznie per%rak%ac,e
z Wi&&ia/e/ PriceUe/3 na4ywa,$c wa&e%a za nie4o%yczn$ cen53 i zakrzykn5a?
- Prosz5 4ardzo3 ryzyk.,5 resz%ki /o,e7o do4y%k.3 ,ak ko4ie%a z c2arak%ere/0 1ie d&a
/nie zi/na rozwa7a0 1ie ,es%e/ .rodzona do %e7o3 4y siedzie' z zaoony/i r5ka/i0 -e#&i
prze7ra/3 %o nie d&a%e7o3 e/ si5 o %o nie s%araa0
Wy7raa %5 par%i53 a&e nie dos%aa zwro%. %e7o3 co zapacia za zwyci5s%wo0 8ozdano
ponownie kar%y i Craw*ord pod,$ zn6w %e/a% T2orn%on Lacey0
- @y' /oe /6, pro,ek% nie ,es% na,&epszyJ /iae/ naA za&edwie ki&ka /in.%3 a&e %a/
,es% 4ardzo wie&e do zro4ienia0 9o/ na %o zas.7.,e3 a nie 45dziesz pan /ia sa%ys*akc,i3 ,e#&i
nie wykorzys%asz ,e7o /o&iwo#ci0 GPrzeprasza/3 askawa pani nie /oe o7&$da' swoic2 kar%0
Prosz5 ,e %. pooy' przed so4$3 o3 %ak3 niec2 &e$0H
Ten do/ zas.7.,e na %o3 przy,acie&.0 Powiadasz3 e c2cesz /. nada' c2arak%er
rezydenc,i den%e&/ena0 1a %o wys%arczy przenie#' podw6rze s%a,enne3 4o - z wy,$%kie/ %e,
zawady - ni7dy w yci. nie widziae/ do/.3 k%6ry 4y3 sa/ z sie4ie3 4ardzie, wy7&$da na
rezydenc,5 den%e&/ena3 na co# wi5ce, ni zwyka wie,ska p&e4ania3 na wi5ce, ni do/
czowieka /a,$ce7o ki&kase% *.n%6w roczne7o doc2od.0 To nie ,es% przypadkowy z&epek
po,edynczyc2 niskic2 iz4 z %ak$ sa/$ i&o#ci$ dac26w co okien3 %o nie 4.dynek #ci#ni5%y w
pospo&i%y pros%ok$% *ar/erskie7o do/.3 %o so&idna3 przes%ronna3 dos%o,na 4.dow&a3 %aka3 w
,akie, /ona so4ie wyo4razi' szacown$3 s%ar$ rodzin53 /ieszka,$c$ od poko&eA na wsi3 co
na,/nie, przez dwa os%a%nie s%.&ecia3 a k%6ra dzisia, wyda,e w ni/ dwa do %rzec2 %ysi5cy
*.n%6w rocznie0 - Panna Craw*ord s.c2aa3 a Ed/.nd przy%akn$0 - Tak wi5c3 c2o'4y# pan
niewie&e zro4i3 nadasz do/owi c2arak%er rezydenc,i den%e&/ena0 A&e on /a o wie&e wi5ksze
/o&iwo#ci0 GPozw6& no3 )aryJ &ady @er%ra/ da,e %.zin za %5 kr6&ow50 1ie3 nie3 %.zin %o o
wie&e za d.o3 niewar%a %y&e0 Lady @er%ra/ nie da,e %.zina za %5 kr6&ow50 1ic wi5ce, nie /a
do powiedzenia0 Fra,cie da&e,0H 9okon.,$c %akic2 z/ian3 ,akie proponowae/ Gnie na&e7a/
4yna,/nie,3 4y# pan ,e ro4i wed&e /oic2 wskaz6wek3 c2ocia3 nawiase/ /6wi$c3 w$%pi53 4y
k%o# wy/y#&i co# &epsze7oH3 /oesz /. pan nada' ,eszcze 7odnie,szy c2arak%er0 )oesz pan
z nie7o zro4i' indywid.a&n$ siedzi450 9zi5ki rozs$dny/ przer64ko/ /oesz pan .czyni' z
rezydenc,i den%e&/ena siedzi45 czowieka wyksz%acone7o3 o4darzone7o s/akie/3 o
nowoczesny/ sposo4ie 4ycia3 z do4ry/i koneks,a/i0 )oesz pan nada' %e/. do/owi
zna/iona3 k%6re sprawi$3 e ,e7o /ieszkaniec .waany 45dzie przez kade7o podr6ne7o
prze,eda,$ce7o dro7$ za wa#cicie&a zie/skie7o cae, para*ii3 zwaszcza e nie /a w
oko&icy adne7o dwor.3 k%6ry 4y %ak$ s.pozyc,5 podwaaJ /i5dzy na/i /6wi$c ,es% %o
oko&iczno#' podwysza,$ca ponad wsze&kie wyo4raenie war%o#' .sy%.owania %e7o do/.3
,e#&i idzie o pres%i i nieza&eno#'0 Pani3 /a/ nadzie,53 podzie&asz /o,$ opini5 - zwr6ci si5
cic2szy/ 7ose/ do <anny0 - Czy 4ya# %a/ kiedyko&wiekI
<anny zaprzeczya kr6%ko3 a swo,e zain%eresowanie %e/a%e/ s%araa si5 .kry'3
sk.pia,$c .wa75 na roz7rywce z Wi&&ia/e/3 k%6ry prowadzi z ni$ ci5kie per%rak%ac,e3
pr64.,$c ,$ w /iar5 /o&iwo#ci okpi'J Craw*ord ,ednak nie dop.#ci do %e7o?
- 1ie3 nie3 nie /oesz pani ods%$pi' kr6&owe,0 K.pia# ,$ za z4y% wysok$ cen53 a 4ra%
nie o*er.,e nawe% poowy %e7o0 1ie3 nie3 szanowny panie3 prosz5 %rzy/a' r5ce przy so4ie i nie
si57a' po kr6&ow$ - nic z %e7o0 PaAska sios%ra nie sprzeda,e kr6&owe,0 Pod,5a decyz,50
Wy7rasz pani %5 par%i5 - %. znow. zwr6ci si5 do nie,0 - > pewno#ci$ wy7rasz0
- A <anny %y/czase/ wo&aa4y3 e4y wy7ra Wi&&ia/ - .#/iec2n$ si5 do nie,
Ed/.nd0 - @iedna <anny0 1ie pozwa&a,$ ,e, sa/e, sie4ie osz.kiwa'3 %ak3 ,ak4y c2ciaa0
- Widzi pan3 panie @er%ra/ - zwr6cia si5 po c2wi&i panna Craw*ord do Ed/.nda -
,aki z =enryUe7o kapi%a&ny pro,ek%an% - nie 45dziesz pan /67 zro4i' adnyc2 przer64ek w
T2orn%on Lacey 4ez ,e7o po/ocy0 Przypo/ni, so4ie %y&ko3 ,aki si5 okaza .y%eczny w
So%2er%on0 Przypo/ni, so4ie3 ,akie %o wie&kie dziea zos%ay dokonane dzi5ki %e/.3 e
po,ec2a&i#/y raze/ z ni/ w pewien .pa&ny3 sierpniowy dzieA3 4y o4,ec2a' cay %eren i
o4serwowa' eksp&oz,e ,e7o 7eni.sz.0 Po,ec2a&i#/y3 wr6ci&i#/y3 a co %a/ zos%ao dokonane3
nie nada,e si5 do opowiedzenia0
Przez c2wi&5 <anny pa%rzya na Craw*orda z powa7$3 a nawe% wi5ce,3 z wyrz.%e/3
&ecz 7dy napo%kaa ,e7o wzrok3 na%yc2/ias% sp.#cia oczy0 -ak4y zda so4ie z cze7o# spraw53
po%rz$sn$ 7ow$ i zwr6ci si5 ze #/iec2e/ do sios%ry0 - 1ie /o75 powiedzie'3 e w So%2er%on
wie&e zos%ao dokonane3 a&e dzieA 4y .pa&ny i c2odzi&i#/y ,ak 45dni3 sz.ka,$c ,edni dr.7ic20
- A kiedy o76&ny 7war pozwo&i /. skry' w ni/ swo,e sowa3 odezwa si5 cic2o3 wy$cznie
do <anny? - @yo4y /i przykro3 7dy4y /o,e ./ie,5%no#ci pro,ek%owania s$dzone 4yy wed&e
owe7o dnia w So%2er%on0 Cakie/ inacze, pa%rz5 dzisia, na %o wszys%ko0 1ie /y#&3 pani3 o
/nie wed&e %e7o3 ,aki si5 w6wczas wydae/0
Sowo So%2er%on na%yc2/ias% wpado w .c2o pani 1orris3 a e /iaa wa#nie wo&n$
c2wi&5 po &edwie wy7rane, wspaniae, 7rze sir T2o/asa i ,e, sa/e, przeciwko #wie%ny/
kar%o/ pas%ers%wa Fran%3 zawoaa w wy4orny/ 2./orze?
- So%2er%onM Tak3 %o dopiero dw6r ,ak si5 pa%rzy0 Sp5dzi&i#/y %a/ c.downy dzieAM
Wi&&ia/ie3 nie /asz szcz5#cia3 a&e &icz53 e za nas%5pny/ %woi/ przy,azde/ paAs%wo
8.s2wor%2 45d$ w do/.3 a doprawdy3 /o75 ci5 zapewni'3 e zos%aniesz przez nic2 4ardzo
ycz&iwie przy,5%y0 Two,e k.zynki nie na&e$ do os643 k%6re 4y zapo/inay o swoic2
krewnyc23 a pan 8.s2wor%2 %o o7ro/nie .prze,/y czowiek0 O4ecnie prze4ywa,$ w
@ri72%on3 wiesz - na,/.,$ %a/ ,eden z na,&epszyc2 do/6w3 %o oczywis%e przy %akie, *or%.nie0
1ie zna/ dokadnie od&e7o#ci3 a&e ,ak po,edziesz do Por%s/o.%23 %o s%a/%$d ,. nieda&eko3
powiniene# wy4ra' si5 do nic2 i zoy' i/ swo,e .szanowanie3 a /o7a4y/ i/ przez cie4ie
przesa' pewn$ pacz.szk50
- @y4y/ rad %o zro4i'3 prosz5 cioci3 a&e @ri72%on &ey ,. prawie przy @eac2ey =ead3
a 7dy4y/ si5 %a/ nawe% zap.#ci3 %o nie s$dz53 4y %akie7o n5dzne7o3 4iedne7o aspiran%a ,ak ,a
c25%nie powi%ano w %ak e&e7ancki/ /ie,sc.0
Pani 1orris zacz5a 7o ywo zapewnia'3 e /oe &iczy' na ic2 .prze,/o#'3 &ecz
przerwa ,e, sir T2o/as0
- 1ie doradza/ ci3 Wi&&ia/ie3 ,ec2ania do @ri72%on - o#wiadczy z powa7$ - %.sz5
4owie/3 i wkr6%ce /oesz /ie' o wie&e do7odnie,sz$ sposo4no#' podo4ne7o spo%kania3
c6rki /o,e ,ednak rade s$ widzie' swoic2 k.zyn6w3 a sa/ s%wierdzisz3 e pan 8.s2wor%2
wszys%kic2 czonk6w nasze, rodziny %rak%.,e ,ak wasnyc2 krewnyc20
- Wo&a4y/ .sysze'3 e ,es% prywa%ny/ sekre%arze/ Pierwsze7o Lorda Ad/ira&ic,i -
rz.ci p6754kie/ Wi&&ia/3 &ecz ,e7o .wa7a nie 4ya przeznaczona d&a .sz. os64 siedz$cyc2
da&e,3 po czy/ porz.cono %en %e/a%0
9o%yc2czas sir T2o/as nie za.way nic szcze76&ne7o w zac2owani. pana
Craw*orda3 kiedy ,ednak po dr.7i/ ro4rze zakoAczono 7r5 w wis%a3 pozos%awi pas%ora
Fran%a i pani$ 1orris3 k%6rzy o/awia&i os%a%nie rozdanie3 i zacz$ si5 przypa%rywa' reszcie
ze4ranyc2J w%edy %o s%wierdzi3 e ,e7o sios%rzenica ,es% przed/io%e/ a%enc,i3 a racze, wyznaA
o dosy' ,ednoznaczny/ c2arak%erze0
=enry Craw*ord zapa&i si5 do nowe7o pro,ek%. zwi$zane7o z T2orn%on Lacey3 a e
,ako# nie /67 przyci$7n$' .wa7i Ed/.nda3 przeds%awi 7o szcze76owo i z powa7$ swo,e,
.rocze, s$siadce0 O%6 przyszo /. do 7owy3 e /674y wyna,$' T2orn%on Lacey na przysz$
zi/53 a4y /ie' wasny do/ w %e, oko&icyJ nie c2odzi /. %y&ko o sezon owiecki G,ak ,e,
%./aczyH3 c2ocia %en wz7&$d /a r6wnie pewne znaczenie3 7dy po/i/o o7ro/ne,
.prze,/o#ci pas%ora Fran%a nie /oe %. wy7odnie /ieszka' i %rzy/a' swoic2 koniJ ,e7o
przywi$zanie do %e, oko&icy nie wi$e si5 z ,edn$ rozrywk$ czy ,edn$ por$ rok.J zapra7n$
/ie' %. ,aki# dac2 nad 7ow$3 pod k%6ry /674y w kade, c2wi&i przy,ec2a'3 niewie&ki do/
do swo,e, dyspozyc,i3 7dzie /674y sp5dza' wszys%kie wakac,e w rok. i sk$d /674y
kon%yn.owa'3 doskona&i' i po754ia' %5 przy,a:A i zayo#' z rodzin$ z )ans*ie&d Park3 k%6ra
z kady/ dnie/ s%a,e si5 d&a nie7o wanie,sza0 Sir T2o/as s.c2a %e7o i nie cz. .razy0
Wypowied: /ode7o czowieka 4ya pena szac.nk.3 za# <anny odpowiadaa /. z na&ey%$
skro/no#ci$3 spoko,nie i nie zac25ca,$co - nie /ona ,e, 4yo nic zarz.ci'0 )6wia niewie&e3
przy%akiwaa od czas. do czas. i nie sprawiaa wraenia3 e 4ierze ,e7o sowa za ko/p&e/en%
d&a sie4ie3 nie pr64owaa %e podkre#&a' za&e% 2ra4s%wa 1or%2a/p%on0 )ody czowiek
za.way3 e ,es% o4serwowany3 i na%yc2/ias% zacz$ opowiada' sir T2o/asowi o swoi/
pro,ekcie3 %one/ 4ardzie, /iarkowany/3 &ecz ,ednak z prze,5cie/0
- C2cia4y/ zos%a' paAski/ s$siade/3 /6wie/ o %y/ wa#nie pannie Price3 zapewne
pan %o sysza0 Czy /o75 &iczy' na paAsk$ przyc2y&no#' i na %o3 e nie odradzi pan synowi
%akie7o dzierawcyI
Sir T2o/as skoni si5 .prze,/ie0
- -es% %o ,edyna sy%.ac,a3 dro7i panie3 w ,akie, nie /674y/ pra7n$' pana ,ako s%ae7o
s$siada /a/ nadzie,5 4owie/3 i &icz5 na %o3 e Ed/.nd o4e,/ie sw6, do/ w T2orn%on Lacey0
Ed/.ndzie3 czy /6wi5 z4y% wie&eI
Ed/.nd /.sia si5 na,pierw dowiedzie'3 o co c2odzi3 4y zroz./ie' py%anie3 po czy/
odpowiedzia na%yc2/ias%0
- Oczywi#cie3 o,cze3 nie /y#&ae/ o niczy/ inny/3 ,ak o %y/3 e za/ieszka/ %a/ na
s%ae0 A&e3 Craw*ord3 c2o' od/awia/ ci dzierawy3 zaprasza/ ,ako przy,acie&a0 Ewaa, pan
kade, zi/y %en do/ w poowie za sw6,J roz4.d.,e/y s%a,nie wed&e %wo,e7o pro,ek%.
innowacy,ne7o $cznie z wsze&ki/i innowac,a/i pro,ek%. innowac,i3 ,akie ci przy,d$ do
7owy w czasie wiosny0
- @5dzie/y 4ardzo s%ra%ni - ci$7n$ sir T2o/as0 - 9o%k&iwie odcz.,e/y .szcz.p&enie
nasze7o do/owe7o 7rona po ,e7o wy,e:dzie3 c2o' %o %y&ko osie/ /i&3 4o&ao4y /nie ,ednak
754oko3 7dy4y k%6ry# z /oic2 syn6w z7odzi si5 nie /ieszka' na p&e4anii0 To3 e# pan o %y/
nie po/y#&a3 panie Craw*ord3 ,es% dosy' na%.ra&ne0 Para*ia ,ednak /a po%rze4y3 /a swo,e
wy/a7ania3 k%6re zna' /oe ,edynie p&e4an /ieszka,$cy na /ie,sc.3 a k%6re7o nik% nie ,es% w
s%anie rze%e&nie zas%$pi'0 Ed/.nd /674y3 .ywa,$c po%oczne7o wyraenia3 peni' o4owi$zki
p&e4ana T2orn%on3 %o znaczy3 /674y kaza' i czy%a' /od&i%wy3 nie rezy7n.,$c z /ieszkania w
)ans*ie&dJ /674y co niedzie&a ,ec2a' konno do do/. za/ieszkae7o *or/a&nie i odprawia'
4o$ pos.75J /674y 4y' p&e4ane/ T2orn%on Lacey w co si6d/y dzieA przez %rzy czy cz%ery
7odziny3 7dy4y %o 4yo w s%anie 7o zadowo&i'0 A&e nie zadowo&i0 On wie3 e na%.ra &.dzka
wy/a7a wi5ce, na.ki3 ni /ona zawrze' w niedzie&ny/ kazani.3 i e ,e#&i nie 45dzie
/ieszka w#r6d swoic2 para*ian i nie dowiedzie i/ nie.s%ann$ %rosk$ swo,e, ycz&iwo#ci i
przy,a:ni3 %o niewie&e z %e7o przy,dzie do4re7o i ,e/.3 i i/0
Pan Craw*ord skoni si5 po%ak.,$co0
- Pow%arza/ - doda sir T2o/as - e T2orn%on Lacey %o ,edyny do/ w naszy/
s$siedz%wie3 w k%6ry/ zoenie .szanowania pan. Craw*ordowi ,ako s%ae/. /ieszkaAcowi
nie sprawio4y /i przy,e/no#ci0
Pan Craw*ord skoni si5 z wdzi5czno#ci$0
- Sir T2o/as - powiedzia Ed/.nd - niew$%p&iwie roz./ie3 na czy/ po&e7a,$
o4owi$zki p&e4ana para*ia&ne7o0 )ie,/y nadzie,53 e ,e7o syn dowiedzie3 i r6wnie %o
roz./ie0
@ez wz7&5d. na %o3 ,aki sk.%ek naprawd5 wywara %a orac,a na pan. Craw*ordzie3 w
dw6c2 innyc2 4ardzo pi&nyc2 s.c2aczkac2 pannie Craw*ord i <anny - wz4.dzia dziwne
.cz.cia0 -edna3 k%6ra do%yc2czas nie zdawaa so4ie sprawy3 e T2orn%on %ak nied.7o s%anie
si5 ,e7o do/e/3 zas%anawiaa si53 sp.#ciwszy oczy3 co znaczyo4y nie widywa' na co dzieA
Ed/.nda3 dr.7a3 wyrwana z /iyc2 wyo4raeA3 ,aki/ pop.szczaa do%$d wodze3 zac25cona
opowiadanie/ 4ra%a3 nie /o7$c d.e, z owe7o wyo4raenia przysze7o T2orn%on wyrwa'
ko#cioa3 .%opi' d.c2owne7o i da&e, widzie' ,edynie szacown$3 e&e7anck$3 nowoczesn$ i
sezonow$ rezydenc,5 za/one7o /5czyzny - pa%rzya na sir T2o/asa z wyra:n$ niec25ci$3
,ako na %e7o3 k%6ry %o wszys%ko z4.rzyJ %y/ 4ardzie, 4yo ,e, przykro3 e /i%y7owaa ,$
/i/owo&nie ,e7o pozyc,a i spos64 4ycia i e nie /o7a so4ie .&y'3 wy#/iewa,$c ,e7o rac,e0
Wszys%ko3 co przy,e/ne w ,e, spek.&ac,i3 zakoAczyo si5 w %y/ /o/encie0 9o#' %e,
7ry w kar%y3 ,e#&i kazania okaz.,$ si5 wanie,sze0 8ada 4ya z konieczno#ci wyci$7ni5cia
wniosk. i z %e7o3 e /oe si5 nieco pokrzepi' na d.c2.3 z/ienia,$c /ie,sce i s$siada0
S%arsi z %owarzys%wa ze4ra&i si5 %eraz w roz/ai%yc2 7r.pkac2 wok6 ko/inka3
czeka,$c na os%a%eczne poe7nanie0 Wi&&ia/ i <anny siedzie&i na,da&e,0 >os%a&i przy
op.szczony/ s%o&ik. do kar%3 roz/awia,$c wesoo i nie /y#&$c o pozos%ayc23 p6ki inni nie
po/y#&e&i o nic20 Krzeso =enryUe7o Craw*orda pierwsze zos%ao pc2ni5%e w ic2 kier.nk.J
przez ki&ka /in.% /ody czowiek o4serwowa rodzeAs%wo w /i&czeni.3 sa/ %y/czase/
45d$c o4serwowany przez sir T2o/asa3 k%6ry3 s%o,$c3 roz/awia z pas%ore/ Fran%e/0
- 9zi# ,es% 4a& w sa&ac2 asa/4&owyc2
K"
- /6wi Wi&&ia/0 - Fdy4y/ 4y w Por%s/o.%23
pewno 4y/ %a/ poszed0
- A&e %y nie c2cesz 4y' w Por%s/o.%2I
- 1ie3 <anny3 nie c2c50 @5d5 /ia do#' Por%s/o.%2 i %aAc6w3 kiedy nie 45d5 /67 4y'
z %o4$0 I wca&e nie wie/3 czy4y co do4re7o przyszo z p6,#cia na 4a& asa/4&owy3 4o /oe nie
zna&az4y/ par%nerki0 Panny z Por%s/o.%2 kr5c$ nose/ na kade7o3 k%o nie /a o*icerskie7o
pa%en%.0 K%o#3 k%o ,es% %y&ko aspiran%e/3 %o po pros%. nik%0 -ako aspiran% nic si5 nie znaczy0
Pa/i5%asz panny Fre7oryI
Wyrosy na 4ardzo pi5kne dziewcz5%a3 a&e do /nie &edwo o%wiera,$ .s%a3 4o o L.cy
za4ie7a o*icer0
- Oc23 ws%yd3 ws%yd doprawdy0 A&e nie prze,/., si5M - -e, po&iczki pon5y
o4.rzenie/0 - 1ie war%o o %y/ /y#&e'M To adna .,/a d&a cie4ieJ %e7o sa/e7o do#wiadcza&i
w swoi/ czasie r6ni wie&cy ad/iraowie0 ).sisz o %y/ pa/i5%a'J /.sisz si5 s%ara'
przy,/owa' %o ,ako ,edno z do#wiadczeA3 k%6re s$ .dziae/ kade7o e7&arza3 ,ak za po7oda
25 Asa/4& Gz *ranc0 assemb(eeH - ze4ranie %owarzyskie3 4a&3 ra.%0
czy codzienne %r.dy3 z %$ %y&ko r6nic$3 e %o si5 kiedy# skoAczy3 e przy,dzie czas3 kiedy ,.
nie 45dziesz /.sia znosi' podo4nyc2 rzeczy0 Kiedy zos%aniesz o*icere/M Po/y#& %y&ko3
Wi&&ia/ie3 kiedy zos%aniesz o*icere/3 nie 45d$ ci5 wca&e o4c2odziy %akie 7.ps%wa0
- >aczyna/ /y#&e'3 <anny3 e ni7dy nie zos%an5 o*icere/0 Kady dos%a,e pro/oc,53
%y&ko nie ,a0
- Oc23 /6, koc2any3 prosz53 e4y# nie powiada %akic2 rzeczy3 e4y# nie 4y
pesy/is%$0 W.,aszek nic nie /6wi3 a&e ,es%e/ pewna3 e zro4i wszys%ko3 co w ,e7o /ocy3 4y#
awansowa0 On wie r6wnie do4rze ,ak %y3 ,akie %o wane0
Przerwaa3 widz$c3 e w., ,es% o wie&e 4&ie,3 ni s$dzia3 i o4o,e .zna&i3 e %rze4a
z/ieni' %e/a%0
- Czy &.4isz %aAczy'3 <annyI
- Tak3 4ardzo3 %y&ko szy4ko si5 /5cz50
- C2cia4y/ p6,#' z %o4$ na 4a& i zo4aczy'3 ,ak %aAczysz0 Czy w 1or%2a/p%on nie
.rz$dza,$ 4a&6wI C2cia4y/ zo4aczy'3 ,ak %aAczysz3 i za%aAczy4y/ z %o4$3 7dy4y# si5
z7odzia3 4o nik% 4y %. nie wiedzia3 ki/ ,es%e/3 a c2cia4y/ raz ,eszcze 4y' %woi/
par%nere/0 I&e %o razy skaka&i#/y we dwo,e3 kiedy ka%arynka 7raa na .&icyM -a cakie/
nie:&e %aAcz53 a&e %y na pewno &epie,0 - I zwraca,$c si5 do w.,a3 k%6ry 4y %eraz %. o4ok3
spy%a? - Prawda w.,.3 e <anny do4rze %aAczyI
<anny3 skons%ernowana %y/ nieoczekiwany/ py%anie/3 nie wiedziaa3 7dzie oczy
podzia' czy %e ,akie, oczekiwa' odpowiedzi0
Powana wy/6wka &.4 co na,/nie, c2odny wyraz o4o,5%no#ci na pewno sprawi$
wie&k$ przykro#' ,e, 4ra%.3 a ona zapadnie si5 pod zie/i50 A&e s%ao si5 z.penie inacze,3
.syszaa ,edynie?
- Przykro /i3 e nie /o75 odpowiedzie' na %wo,e py%anie3 Wi&&ia/ie0 Widziae/3 ,ak
<anny %aAczy3 %y&ko kiedy 4ya /a$ dziewczynk$J %.sz5 ,ednak3 e kiedy ,$ .,rzy/y w %aAc.3
sprawi si5 ,ak prawdziwa da/a0 @y' /oe niezad.7o 45dzie/y /ie&i sposo4no#' po %e/.0
- )iae/ przy,e/no#' widzie' paAsk$ sios%r5 w %aAc. - poc2y&i si5 k. Wi&&ia/owi
=enry Craw*ord - i ,es%e/ 7o%6w odpowiedzie' wyczerp.,$co na wsze&kie py%ania3 ,akie pan
w zwi$zk. z %y/ zec2ce zada'0 S$dz5 ,ednak - za.way3 e <anny /a z/ar%wion$ /in5 - e
45dzie/y /.sie&i poroz/awia' o %y/ inny/ raze/0 -es% w naszy/ %owarzys%wie pewna
oso4a3 k%6ra nie &.4i3 a4y /6wiono o pannie Price0
Prawd$ 4yo3 e raz widzia <anny w %aAc.3 i r6wnie prawd$ 4yo3 i 7o%6w 4y %eraz
r5czy'3 e pyn5a &ekko3 ze spoko,n$ e&e7anc,$ i znako/i%y/ wycz.cie/ ry%/.3 &ecz prawd$
4yo r6wnie3 e za adne skar4y #wia%a nie 4y4y w s%anie przypo/nie' so4ie3 ,ak %aAczya3 i
4ardzie, przy,/owa %o za pewnik3 ni o %y/ pa/i5%a0
Przeds%awi si5 ,ednak ,ako ad/ira%or ,e, %aAcaJ sir T2o/as nie okaza niezadowo&enia
z %e7o powod. i prowadzi da&e, roz/ow5 o %aAc. w o76&no#ci3 a %ak 4y poc2oni5%y
opisywanie/ 4a&6w na An%i7.i i s.c2anie/ opowiadaA sios%rzeAca o r6nyc2 %aAcac23 ,akie
%en /ia sposo4no#' o7&$da'3 e nie dosysza3 ,ak anons.,$ ,e7o pow6z3 i dopiero
.#wiado/ia /. %o pani 1orris3 podnosz$c rwe%es0
- C2od:e3 <anny3 na co czekaszI -edzie/y0 1ie widzisz3 e ciocia wy,edaI Szy4ko3
po#piesz si50 1ie znosz53 kiedy s%ary3 poczciwy Wi&coS czeka0 Powinna# zawsze /y#&e' o
s%an7recie i o koniac20 )6, dro7i szwa7rze3 .s%a&iy#/y3 e pow6z wr6ci po cie4ie3 Ed/.nda
i Wi&&ia/a0
Sir T2o/as nie /67 oponowa'3 ,ako e sa/ wyda %5 dyspozyc,5 i przekaza ,$ onie
i szwa7ierce3 o %y/ ,ednak pani 1orris zapo/niaa i %eraz .waaa decyz,5 za wasn$0
Os%a%ni/ .cz.cie/ <anny podczas %e, wizy%y 4y zaw6d? po sza&3 po k%6ry si57a
Ed/.nd3 4y ,e, zarz.ci' na ra/iona3 szy4cie, wyci$7n$ r5k5 pan Craw*ord i %o ,e/. /.siaa
4y' zo4owi$zana za 4ardzie, skwap&iw$ .s.no#'0
ROZDZIA XXVI
Pra7nienie Wi&&ia/a3 4y zo4aczy'3 ,ak <anny %aAczy3 wywaro na sir T2o/asie
wraenie3 ,ak si5 okazao3 wca&e nie prze&o%ne0
Sowa 4arone%a3 e /oe nadarzy si5 ,aka# okaz,a3 nie 4yy rz.cone na wia%r0
1aprawd5 /ia oc2o%5 speni' %ak sy/pa%yczne yczenie - speni' yczenie kade7o3 k%o 4y
c2cia zo4aczy'3 ,ak <anny %aAczyJ w o76&e /ia oc2o%5 zro4i' przy,e/no#' /ody/0
Prze/y#&a ca$ spraw5 i pod,$ w ciszy sa/odzie&n$ decyz,5J nas%5pne7o dnia przy
#niadani. przeds%awi %e7o rez.&%a%y0 1a,pierw przypo/nia ycz&iwie %o3 co powiedzia ,e7o
sios%rzeniec3 a nas%5pnie doda?
- 1ie c2cia4y/3 e4y#3 Wi&&ia/ie3 wy,ec2a z 1or%2a/p%ons2ire nie zaspokoiwszy
swe7o pra7nienia0 @y4y/ 4ardzo rad3 widz$c was o4o,e %aAcz$cyc20 )6wie# o 4a&ac2
asa/4&owyc2 w 1or%2a/p%on0 Two,e k.zynki 4yway na nic2 niekiedy3 a&e %akie 4a&e nie
odpowiaday4y na/ o4ecnie0 @ya4y %o z4y% wie&ka *a%y7a d&a %wo,e, cio%ki0 S$dz53 e nie
/oe/y /y#&e' o p.4&iczny/ 4a&.0 @ardzie, 4yy4y odpowiednie %aAce w do/. i ,ee&i000
- Oc23 szwa7rze dro7iM - zawoaa pani 1orris0 - Wie/3 co 45dzie da&e,0 Wie/3 co
zaraz powiesz0 Fdy4y w do/. 4ya nasza dro7a -.&ia a&4o 7dy4y nasza na,drosza pani
8.s2wor%2 prze4ywaa %eraz w So%2er%on3 s%warza,$c pow6d3 okaz,5 do cze7o# podo4ne7o3
odcz.wa4y# pok.s5 wydania d&a /odyc2 &.dzi 4a&. w )ans*ie&d0 Wie/3 e %ak 4y si5 rzecz
/iaa0 Fdy4y one o4ie 4yy w do/.3 4y .#wie%ni' 4a&3 wyda4y# %en 4a& podczas #wi$%
@oe7o 1arodzenia0 Podzi5k., swe/. w.,owi3 Wi&&ia/ie3 podzi5k., w.,owi0
- )o,e c6rki - przerwa ,e, z powa7$ sir T2o/as - /a,$ r6ne przy,e/no#ci w
@ri72%on i s$dz53 e 4awi$ si5 do4rze3 &ecz 4a&3 ,aki /y#&5 wyda' w )ans*ie&d3 45dzie d&a ic2
k.zyn6w0 Fdy4y#/y si5 /o7&i wszyscy %. z7ro/adzi'3 przy,e/no#' nasza 4ya4y
niew$%p&iwie penie,sza3 &ecz nieo4ecno#' ,ednyc2 nie /oe poz4awi' przy,e/no#ci dr.7ic20
Pani 1orris nie /o7a powiedzie' ,edne7o sowa wi5ce,0 >o4aczya zdecydowany
wyraz na %warzy sir T2o/asa i /.siaa przez ki&ka /in.% /i&cze'3 4y opanowa'
zdenerwowanie i zd./ienie0 @a& w %aki/ czasieM Pod nieo4ecno#' c6rek i 4ez kons.&%ac,i z
ni$M A&e zna&aza so4ie zaraz pociec250 Ona %o wszys%ko zor7aniz.,e0
Trze4a oszcz5dzi' &ady @er%ra/ ,akic2ko&wiek %r.d6w i na/ys6w3 wszys%ko spadnie
na ni$3 pani$ 1orris0 Ona 45dzie /.siaa ro4i' 2onory do/. %e7o wieczor.0 Ta /y#& ryc2o
przywr6cia ,e, do4ry 2./or i pozwo&ia przy$czy' si5 do pozos%ayc23 ni/ zd$y&i wysowi'
ca$ swo,$ wdzi5czno#' i rado#'0
Ed/.nd3 Wi&&ia/ i <anny3 kade na sw6, spos643 wyraa&i sowa/i i oczy/a %y&e
zadowo&enia i wdzi5czno#ci za o4iecywany 4a&3 i&e %y&ko sir T2o/as /67 zapra7n$'0
Ed/.nd 4y wdzi5czny za pozos%ayc2 dwo,e0 1i7dy ,eszcze o,ciec nie okaza do4roci i
wz7&5d6w 4ardzie, po ,e7o /y#&i0
Lady @er%ra/ 4ya spoko,na i zadowo&ona i nie /iaa adnyc2 zas%rzeeA0 Sir T2o/as
zapewni on53 e czeka ,$ niewie&e kopo%6w3 a ona /. powiedziaa3 e (nie 4oi si5
kopo%6w3 doprawdy3 nie s$dzi3 4y w o76&e ,akie# kopo%y /o7y si5 po,awi'+0
Pani 1orris /iaa 7o%owe s.7es%ie co do pokoi3 ,akie sir T2o/as winien .zna' za
na,odpowiednie,sze3 a&e okazao si53 e ,. wszys%ko ,es% .s%a&one3 kiedy za# pr64owaa
od7adywa' i podpowiada' da%53 okazao si53 e i da%a ,es% wyznaczona0 Sir T2o/as za4awi
si5 przy7o%owanie/ pro,ek%. w cao#ci3 kiedy wi5c zdo&na 4ya wys.c2a' 7o w spoko,.3
odczy%a &is%5 rodzin3 ,akie za/ierza zaprosi'3 na pods%awie k%6re, %o &is%y .s%a&i3 &icz$c si5 z
*ak%e/3 e zaproszenia s$ na kr6%ki %er/in3 i z4ierze si5 dos%a%eczna &icz4a /odziey3 4y
/ona 4yo .s%awi' dwana#cie do cz%ernas%. par3 po czy/ wy,a#ni dokadnie3 ,akie wz7&5dy
kazay /. przy,$' dw.dzies%e7o dr.7ie7o za na,wa#ciwsz$ da%50 Wi&&ia/ /.si 4y' w
Por%s/o.%2 dw.dzies%e7o czwar%e7o3 a wi5c dw.dzies%y dr.7i 45dzie os%a%ni/ dnie/ ,e7o
wizy%yJ dyspon.,$c %ak kr6%ki/ czase/ nie 4yo4y rozs$dne .s%a&a' wcze#nie,sze7o %er/in.0
Pani 1orris /.siaa si5 .kon%en%owa' s%wierdzenie/3 e %ak sa/o /y#&i3 i wa#nie3 ,.3 /iaa
zaproponowa' da%5 dw.dzies%e7o dr.7ie7o3 ,ako ze wszec2 /iar na,odpowiednie,sz$0
@a& 4y wi5c spraw$ pos%anowion$3 a ni/ nadszed wiecz6r r6wnie o4wieszczon$
wszys%ki/ zain%eresowany/0 8ozesano spiesznie zaproszenia i wie&e /odyc2 da/ poszo
%e7o dnia spa' z 7ow$ r6wnie pen$ szcz5#&iwyc2 %rosk ,ak <anny0 Ona ,ednak /iaa niekiedy
wraenie3 e ,e, %roski przewysza,$ szcz5#cieJ /oda i niedo#wiadczona3 /a,$c niewie&kie
/o&iwo#ci wy4or. i 4rak za.*ania do wasne7o s/ak.3 s%aa przed nas%5p.,$cy/ przykry/
pro4&e/e/? (-ak powinna/ 4y' .4ranaI+ -edyn$ ozdo4$3 ,ak$ posiadaa3 4y 4ardzo adny
krzyyk z 4.rsz%yn.3 k%6ry Wi&&ia/ przywi6z ,e, z Sycy&ii3 a&e na,wi5kszy kopo% w %y/3 e
/iaa %y&ko ws%$k53 na k%6re, /o7a 7o zawiesi'3 i c2o' raz ,. 7o %ak nosia na szyi3 %o czy
w o4ecny/ wypadk. ,es% %o dop.szcza&neI Przy %yc2 wszys%kic2 4o7a%yc2 ozdo4ac23 ,akie na
pewno nosi' 45d$ pozos%ae panieI A ,ednak - ,ake /o7a4y 7o nie woy'I Wi&&ia/ pra7n$
k.pi' ,e, do %e7o zo%y aAc.szek3 a&e %o przekraczao ,e7o /o&iwo#ciJ %ak wi5c ewen%.a&no#'
zrezy7nowania z krzyyka s%.dzia ,e, rado#'3 /i/o widok6w na 4a& wydawany przede
wszys%ki/ d&a ,e, przy,e/no#ci0
Ty/czase/ przy7o%owania pos.way si5 war%ko3 a &ady @er%ra/ w da&szy/ ci$7.
przesiadywaa na so*ie 4ez adnyc2 inkonwenienc,i z powod. 4a&.0 Oc2/is%rzyni odwiedzia
,$ doda%kowo ki&ka razy3 a poko,owa szya d&a nie, spiesznie now$ s.kni5J sir T2o/as
wydawa rozporz$dzenia3 a pani 1orris 4ie7aa po cay/ do/.3 &ecz %o wszys%ko nie
sprawiao &ady @er%ra/ adnyc2 kopo%6w3 7dy3 z7odnie z ,e, przewidywania/i3 (w %e,
sprawie nie po,awiy si5 adne kopo%y+0
Ed/.nd 4y w %y/ czasie prze,5%y wie&k$ %rosk$J zas%anawia si5 754oko nad dwie/a
4ardzo wany/i i nieod&e7y/i sprawa/i3 decyd.,$cy/i d&a ,e7o da&szyc2 &os6w -
#wi5cenia/i i /aeAs%we/3 wydarzenia/i %akie, wa7i3 e 4a&3 po k%6ry/ wkr6%ce /iao
nas%$pi' ,edno z nic23 wydawa /. si5 wi5ksz$ ni ko/.ko&wiek z do/ownik6w 4a2os%k$0
9w.dzies%e7o %rzecie7o /ia ,ec2a' do /ieszka,$ce7o w Pe%er4oro.72 przy,acie&a3 k%6ry 4y
w %e, sa/e,3 co on3 sy%.ac,i0 O4a, /ie&i o%rzy/a' #wi5cenia w %y7odni. #wi$%eczny/0 Poowa
,e7o &os. rozs%rzy7nie si5 w %y/ /o/encie - a&e %a dr.7a nie przy,dzie %ak a%wo0 O4owi$zki
,e7o zos%an$ okre#&one3 &ecz ona3 k%6ra /o7a4y ,e z ni/ dzie&i'3 oywia'3 wyna7radza'
/oe si5 okaza' nie do zdo4ycia0 >na wasne pra7nienia3 a&e nie zawsze 4y pewny3 czy zna
pra7nienia panny Craw*ord0 @yy sprawy3 w k%6ryc2 nie cakie/ si5 z7adza&i3 4yy c2wi&e3 w
k%6ryc2 zdawaa si5 /. przeciwna3 i c2o' .*a w ,e, a*ek% do %e7o s%opnia3 i 7o%6w 4y
Gnie/a& 7o%6wH pos%awi' ,$ przed konieczno#ci$ decyz,i w 4ardzo nied.7i/ czasie3 kiedy
%y&ko .o$ si5 r6ne sprawy3 ,akie /a ,eszcze do zaa%wienia3 i 45dzie wiedzia3 co /oe ,e,
zao*iarowa' - 4y ,ednak niespoko,ny o rez.&%a% i przeywa wie&e 7odzin zw$%pienia0
Czasa/i 4y z.penie pewny3 e ,e, na ni/ za&eyJ pa/i5%a wszys%kie3 od %ak dawna
okazywane /. wz7&5dy 4ya r6wnie doskonaa w swoi/ 4ezin%eresowny/ .cz.ci.3 ,ak we
wszys%ki/ inny/0 Czasa/i ,ednak do ,e7o nadziei wkraczao zw$%pienie i o4awy i kiedy
/y#&a o ,awnie okazywane, przez ni$ niec25ci do ycia w ciszy i odoso4nieni.3 o wyra:ny/
przedkadani. przez ni$ ycia w Londynie - czy /67 oczekiwa' cze7o inne7o ,ak nie
zdecydowane, od/owyI )o7a 7o ,eszcze przy,$' w spos64 o wie&e 4ardzie, na7anny3 /o7a
za$da'3 4y wyrzek si5 pozyc,i i zawod.3 co 4yo4y sprzeczne z nakaze/ s./ienia0
Wszys%ko za&eao od odpowiedzi na ,edno py%anie0 Czy ona koc2a 7o na %y&e3 4y
wyrzec si5 spraw do%yc2czas d&a nie, is%o%nyc2 - czy koc2a 7o na %y&e3 4y one przes%ay 4y'
is%o%neI I na %o py%anie3 k%6re so4ie nie.s%annie s%awia3 na,cz5s%sz$ odpowiedzi$ 4yo (%ak+3
c2ocia czasa/i sysza (nie+0
Panna Craw*ord /iaa niezad.7o wy,ec2a' z )ans*ie&d i w %yc2 oko&iczno#ciac2 owe
(%ak+ i (nie+ cz5s%o nas%5poway ,edno po dr.7i/0 Widzia3 ,ak oczy ,e, 4yszcz$3 kiedy
/6wia o &i#cie od dro7ie, przy,aci6ki3 zaprasza,$ce, ,$ na d.7$ wizy%5 w Londynie3 i o
do4roci =enryUe7o3 k%6ry pos%anowi pozos%a' w )ans*ie&d a do s%ycznia3 4y odwie:' sios%r5
do s%o&icyJ s.c2a3 7dy /6wi3 ,aka %o 45dzie przy,e/na podr63 z prze,5cie/3 w k%6re7o
kady/ %onie roz4rz/iewao (nie+0 A&e %o si5 dziao pierwsze7o dnia3 kiedy pod,5a decyz,5 o
wy,e:dzie3 w pierwsze, 7odzinie rado#ci3 kiedy nie /iaa przed oczy/a nic opr6cz przy,aci63
do k%6ryc2 si5 wy4ieraa0
Po%e/ ,. sysza3 ,ak /6wi inacze,3 wyraa inne .cz.cia3 4ardzie, pow#ci$7&iweJ
sysza3 ,ak zapewnia pani$ Fran%3 e op.#ci ,$ z a&e/3 e zaczyna s$dzi'3 i czeka,$cy %a/
przy,acie&e i rozrywki nie zr6wnowa$ ,e, %yc23 k%6re %. zos%awia3 i c2o' cz.,e3 e /.si
,ec2a'3 i wie3 e 45dzie ,e, %a/ przy,e/nie3 ,. z 76ry wyczek.,e powro%. do )ans*ie&d0 Czy
w %y/ wszys%ki/ nie 4yo syc2a' (%ak+I
> %aki/i o%o pro4&e/a/i3 k%6re nie.s%annie o4raca w /y#&ac23 Ed/.nd nie 4y w
s%anie ciekawi' si5 wieczore/3 wy7&$dany/ przez resz%5 rodziny z o wie&e wi5kszy/ ni on
zain%eresowanie/0
Od,$wszy rado#' Wi&&ia/a i <anny3 %en wiecz6r nie przeds%awia d&a nie7o wi5ksze,
war%o#ci ni kade inne ./6wione spo%kanie o4. rodzin0 W kady/ spo%kani. krya si5
nadzie,a na nowe po%wierdzenie .cz.' ze s%rony panny Craw*ord3 &ecz wir sa&i 4a&owe,
nieszcze76&nie sprzy,a wyraani. powanyc2 sen%y/en%6w czy e/oc,i0 Ed/.nd s$dzi wi5c3
e wasn$ przy,e/no#' na %en wiecz6r zapewni so4ie %y&ko prosz$c ,$ ,ak na,wcze#nie, o dwa
pierwsze %aAce i na %y/ koniec ,e7o przy7o%owaA do 4a&.3 4ez wz7&5d. na %o3 co si5 wok6
nie7o dzie,e od rana do wieczora0
@a& /ia si5 od4y' w czwar%ek0 W #rod5 rano <anny3 k%6ra wci$ nie /o7a si5
zdecydowa'3 co powinna woy'3 pos%anowia sz.ka' rady . os64 4ardzie, o#wieconyc2 i
zwr6ci' si5 do pas%orowe, Fran% i ,e, sios%ry3 k%6ryc2 do4ry 7.s%3 przez wszys%kic2 wysoko
ceniony3 z pewno#ci$ sprawi3 e 45dzie .4rana ,ak na&ey0 Ed/.nd i Wi&&ia/ wy,ec2a&i do
1or%2a/p%on3 /iaa %e pods%awy s$dzi'3 i pan Craw*ord r6wnie wy,ec2a3 r.szya wi5c na
p&e4ani53 nie &5ka,$c si53 e z4raknie ,e, okaz,i do roz/owy na oso4no#ciJ %a oso4no#' 4ya
d&a <anny w %y/ wypadk. na,wanie,sza3 7dy 4ardzo si5 ws%ydzia swoic2 kopo%6w0
1a ki&ka krok6w przed p&e4ani$ spo%kaa pann5 Craw*ord3 k%6ra wa#nie wy4ieraa si5
do nie,J <anny odniosa wraenie3 e c2o' przy,aci6ce wypadao prosi'3 4y zawr6ciy3 /iaa
oc2o%5 i#' da&e,3 zaraz wi5c powiedziaa3 e spraw5 /ona r6wnie do4rze o/6wi' na
spacerze3 ,ak w do/.3 i wy,a#nia3 z czy/ przyc2odzi3 prosz$c o rad50
Wydawao si53 e ,e, sowa sprawiy przy,e/no#' pannie Craw*ord3 k%6ra po c2wi&i
zas%anowienia poprosia <anny3 %one/ o wie&e serdecznie,szy/ ni poprzednio3 4y wr6ciy na
p&e4ani5 i poszy do ,e, poko,.3 7dzie 45d$ /o7y spoko,nie poroz/awia'3 nie przeszkadza,$c
pas%oros%w.3 k%6rzy s$ w sa&onie0 @ardzo %o odpowiadao <anny3 podzi5kowaa wi5c za %ak
c25%nie zaproponowan$ .prze,/o#' i poszy raze/ na 76r53 7dzie na%yc2/ias% poc2on5a ,e
ze szcz5%e/ owa ,ake in%eres.,$ca pro4&e/a%yka0 Pro#4a <anny poc2&e4iaa pannie
Craw*ord3 k%6ra .dzie&ia ,e, rad wed&e swo,e, na,&epsze, wiedzy i 7.s%.3 .a%wia spraw5
podpowiada,$c3 co na&ey zro4i'3 i pokrzepia swo,$ roz/6wczyni5 na d.c2. %ak3 e wszys%ko
wydao si5 o wie&e przy,e/nie,sze0 8ozs%rzy7ni5%o na,powanie,sze pro4&e/y %ycz$ce s.kni0 -
A&e co 45dziesz /iaa na szyiI - spy%aa panna Craw*ord0 - 1ie woysz3 pani3 krzyyka od
4ra%aI - )6wi$c %o rozpakowywaa zawini$%ko3 k%6re przy spo%kani. %rzy/aa w r5ce0 <anny
powiedziaa3 na co /a oc2o%5 i cze7o si5 o4awia3 nie wie3 czy /a zawi$za' krzyyk na
ws%$eczce3 czy %e nie0 W odpowiedzi panna Craw*ord pos%awia przed ni$ /a$ szka%.k5 i
poprosia3 4y so4ie co# wy4raa spo#r6d zo%yc2 aAc.szk6w i naszy,nik6w0 Szka%.ka
zna,dowaa si5 w %y/ wa#nie zawini$%k.3 k%6re niosa3 i %aki 4y ce& ,e, za/ierzone, wizy%y0
>wr6cia si5 do <anny3 4ardzo serdecznie prosz$c3 4y zec2ciaa wy4ra' so4ie co# do krzyyka
i zac2owa' na pa/i$%k5 od nie,J s%araa si5 %e3 ,ak %y&ko /o7a3 rozwia' skr.p.y swo,e,
roz/6wczyni3 k%6ra z pocz$%k. co*n5a si53 przeraona %$ propozyc,$0
- Widzisz przecie3 pani3 e /a/ %. ca$ ko&ekc,5 - %./aczya0 Poowy z nie, nie nosz5
ani o nie, nie /y#&50 1ie o*iarow.,5 rzeczy nowe,0 O*iarow.,5 %y&ko s%ary naszy,nik0 ).sisz
/i wy4aczy' #/iao#' i zro4i' /i przy,e/no#'0
<anny w da&szy/ ci$7. od/awiaa3 i %o cakie/ szczerze0 Podar.nek 4y z4y%
kosz%owny0 Panna Craw*ord ,ednak na&e7aa w da&szy/ ci$7. i ar7./en%owaa z %ak
serdeczn$ powa7$3 powo.,$c si5 na Wi&&ia/a i krzyyk3 i 4a&3 i na ni$ sa/$3 e wreszcie
pos%awia na swoi/0 <anny .znaa3 e powinna .s%$pi'3 4y nie 4y' pos$dzona o d./5 czy
o4o,5%no#'3 czy ,ak$# inn$ /aod.szno#'3 wyrazia wi5c ze skro/n$ pow#ci$7&iwo#ci$ z7od5
i zacz5a wy4iera'0 Pa%rzya i pa%rzya3 c2c$c si5 zorien%owa'3 co %e /oe /ie' na,/nie,sz$
war%o#'3 i wreszcie pod,5a decyz,53 4o zdawao si5 ,e,3 e ,eden naszy,nik pods.wany ,es% ,e,
cz5#cie, ni inne0 @yo %o pi5kne pro*i&owane zo%o i <anny3 c2ocia wo&aa4y d.szy i
pros%szy aAc.szek3 k%6ry 4ardzie, pasowa4y do krzyyka3 wyo4razia so4ie3 e wy4iera,$c
%en3 4ierze %o3 co panna Craw*ord na,/nie, pra7nie zac2owa'0 Panna Craw*ord .#/iec2e/
wyrazia pen$ apro4a%5 i spiesznie zakoAczya spraw53 zapina,$c prezen% na szyi <anny i
prosz$c3 4y popa%rzya3 ,ak ,e, w %y/ do %warzy0
<anny nie /o7a zaprzeczy' i c2o' dr5czyy ,$ ,eszcze resz%ki skr.p.6w3 rada 4ya z
na4y%k.3 k%6ry przyszed %ak 4ardzo w por50
)oe wo&aa4y 7o zawdzi5cza' ko/.# inne/.0 A&e %o 4rzydkie .cz.cie0 Panna
Craw*ord przewidziaa3 co ,e, 45dzie po%rze4ne3 a %aka ycz&iwo#' #wiadczy o prawdziwe,
przy,a:ni0 - 1osz$c %en naszy,nik zawsze 45d5 /y#&aa o %o4ie3 pani - powiedziaa - i
pa/i5%aa o %wo,e, do4roci0
- Powinna#3 nosz$c %en naszy,nik3 pa/i5%a' ,eszcze o ki/# inny/ - odpara panna
Craw*ord0 - Powinna# pa/i5%a' o =enry/3 poniewa %o on 7o pierwszy wy4ra0 9arowa /i
7o3 a ,a wraz z %y/ naszy,nikie/ przekaz.,5 ci o4owi$zek pa/i5ci o pierwszy/ o*iarodawcy0
Powinna %o 4y' rodzinna pa/i$%ka0 1ie powinna# /y#&e' o sios%rze3 nie wspo/ina,$c przy
%y/ 4ra%a0
>d./iona i o7ro/nie skons%ernowana <anny c2ciaa na%yc2/ias% zwr6ci' prezen%0
@ra' co#3 co si5 okaz.,e czyi/# dare/M W doda%k. dare/ 4ra%aM To nie/o&iweM Tak 4y' nie
/oeM I z zakopo%anie/ i po#piec2e/3 k%6ry ,e, %owarzyszce wyda si5 wr5cz za4awny3
pooya na%yc2/ias% naszy,nik na wy#ci6ce szka%.ki3 zdecydowana wzi$' inny a&4o nie
4ra' adne7o0 Panna Craw*ord po/y#&aa3 e ni7dy w yci. nie widziaa wdzi5cznie,sze7o
zaenowania0
- 9ziecko dro7ie - zacz5a ze #/iec2e/ - a cze76 %y si5 4oiszI S$dzisz3 e =enry
.po/ni si5 o %en naszy,nik ,ako /o,$ wasno#'3 i wyo4raasz so4ie3 e %wo,a .czciwo#'
zos%anie podana w w$%p&iwo#'I Czy %e s$dzisz3 e z4y%nio /. poc2&e4i3 kiedy zo4aczy na
%wo,e, #&iczne, szy,ce ozdo453 k%6r$ k.pi %rzy &a%a %e/.3 nie /a,$c po,5cia3 e %aka szy,ka
is%nie,e na #wiecieI A&4o /oe - %. rz.cia *i7&arne spo,rzenie - pode,rzewasz /i5dzy na/i
,aki# spisek3 s$dzisz pani3 e %o3 co ro4i53 ro4i5 za ,e7o wiedz$ i na ,e7o pro#45I
<anny3 zar./ieniona 754oko3 zapro%es%owaa0
- 1o do4rze - ci$7n5a powanie, panna Craw*ord3 c2o' wca&e ,e, nie .wierzya -
wo4ec %e7o we: %en naszy,nik i nie /6w o %y/ wi5ce,3 na dow6d3 e nie pode,rzewasz3 4y si5
coko&wiek za %y/ kryo3 i3 ,ak zwyk&e3 nie przyp.szczasz3 4y k%o# ci ro4i ko/p&e/en%0 <ak%3
e %o prezen% od /o,e7o 4ra%a3 nie powinien w na,/nie,szy/ s%opni. wpywa' na %o3 e 7o
przy,/.,esz3 7dy zapewnia/ ci53 pani3 e w na,/nie,szy/ s%opni. nie wpywa na %o3 e 7o
odda,50 =enry ci$7&e /i da,e ,akie# prezen%y0 )a/ od nie7o %ak nieprawdopodo4n$ i&o#'
podark6w3 e nie ,es%e/ w s%anie oceni' ic2 war%o#ci3 a on nie ,es% w s%anie ic2 spa/i5%a'0
-e#&i za# idzie o %en aAc.szek3 /y#&53 e /iaa/ 7o na szyi nie wi5ce, ni sze#' razyJ ,es%
4ardzo adny3 a&e ,a ni7dy o %y/ nie /y#&5 i c2ocia z wie&k$ c25ci$ podarowaa4y/ ci kady3
,aki /a/ w szka%.ce3 %ak si5 zoyo3 e wy4raa# %en3 z k%6ry/ na,c25%nie, 4y/ si5 rozs%aa3
7dy4y do /nie na&ea wy46r prezen%.0 1ie pro%es%., d.e,3 prosz50 Taki dro4iaz7 niewar%
,es% nawe% poowy %e7o 7adania0
<anny nie #/iaa od/awia' d.e, i z nowy/i3 c2o' /nie, radosny/i
podzi5kowania/i przy,5a z powro%e/ naszy,nik3 zo4aczya 4owie/ w oczac2 panny
Craw*ord wyraz3 k%6ry nie sprawi ,e, przy,e/no#ci0
1ie /o7a nie dos%rzec z/iany3 ,aka zasza w zac2owani. pana Craw*orda0 >a.waya
,$ dawno0 @ardzo wyra:nie s%ara si5 ,e, przypodo4a'3 4y szar/ancki3 .waa,$cy3 podo4nie
,ak w6wczas3 kiedy za4ie7a wok6 ,e, k.zynek0 S$dzia3 e pra7nie ,$ w spos64 osz.kaAczy
poz4awi' spoko,.3 podo4nie ,ak osz.kiwa ,e, k.zynki3 wi5c czy czase/ %en naszy,nik %o nie
,e7o sprawkaI Co do %e7o nie /o7a /ie' pewno#ci3 4o panna Craw*ord3 .czynna ,ako
sios%ra3 4ya &ekko/y#&na ,ako ko4ie%a i przy,aci6ka0
9e&i4er.,$c %ak3 pena w$%p&iwo#ci3 wracaa do do/.3 #wiado/a3 e posiadanie %e7o3
cze7o %ak 4ardzo pra7n5a3 nie przynioso ,e, wie&kie7o zadowo&enia3 i w5drowaa %$ sa/$
dro7$3 k%6r$ %. przysza3 wy/ieniwszy %y&ko swo,e %roski na inne3 za/ias% si5 ic2 poz4y'0
ROZDZIA XXVII
Po powrocie do do/. <anny posza zaraz na 76r53 do Wsc2odnie7o Poko,.3 4y
sc2owa' 6w nieoczekiwany na4y%ek3 owe w$%p&iwe do4ro3 ,aki/ 4y naszy,nik3 w .&.4ione,
szka%.ce3 7dzie %rzy/aa swe dro4ne skar4yJ ,akie ,ednak 4yo ,e, zd./ienie3 kiedy
o%worzywszy drzwi zo4aczya Ed/.nda3 k%6ry siedzia przy s%o&e i co# pisa0 -eszcze ,e, si5
nie zdarzy %aki widok3 r6wnie c.downy3 ,ak .pra7niony0
- <anny - na%yc2/ias% ws%a od s%o.3 porz.ciwszy pi6ro3 i wyszed k. nie,3 %rzy/a,$c
co# w r5k. - przeprasza/ ci53 e/ %. siedzia0 Przyszede/3 4o ci5 sz.kae/3 a po pewny/
czasie3 &icz$c3 e nade,dziesz3 skorzys%ae/ z %we7o kaa/arza3 4y wy,a#ni'3 po co 4ye/0
>o4aczysz %. pocz$%ek /o,e7o &i#cik. do cie4ie3 a&e %eraz sa/ /o75 wszys%ko powiedzie'3 a
s%reszcza si5 %o do pro#4y3 4y# przy,5a %en dro4iaz7 aAc.szek do Wi&&ia/owe7o krzyyka0
)iaa# 7o dos%a' %ydzieA %e/.3 a&e sprawa si5 odw&eka3 7dy /6, 4ra% przy,ec2a do
Londyn. o ki&ka dni p6:nie,3 ni si5 spodziewae/3 i dopiero %eraz dos%ae/ %o w
1or%2a/p%on0 )a/ nadzie,53 e ci si5 spodo4a0 S%arae/ si5 wzi$' pod .wa75 pros%o%5 %we7o
s/ak.3 a&e %ak czy inacze, wie/3 e ycz&iwie ocenisz /o,e in%enc,e i .znasz %en prezen% za
%o3 czy/ ,es% w rzeczywis%o#ci3 za #wiadec%wo .cz.cia ,edne7o ze swoic2 na,s%arszyc2
przy,aci60
Powiedziawszy %o c2cia wy,#'3 ni/ <anny3 o4ezwadniona %ysi$ce/ .cz.' przykryc2
i radosnyc23 zdoaa do4y' 7os.J prze/o7a si5 ,ednak i zawoaa?
- Poczeka,3 prosz53 zos%aA c2wi&50
Odwr6ci si50
- 1ie 45d5 pr64owaa ci dzi5kowa' - ci$7n5a z o7ro/ny/ prze,5cie/ - 4o %o
nie/o&iwe0 >4y% wie&e cz.,53 4y/ %o po%ra*ia wyrazi'0 Two,a do4ro'3 %o3 e# o /nie
po/y#&a3 %o wi5ce,000
- Czy %o wszys%ko3 co /asz /i do powiedzenia3 <annyI - przerwa ,e, z .#/iec2e/3
odwraca,$c si5 ponownie k. drzwio/0
- 1ie3 %o nie wszys%ko0 Po%rze4.,5 %wo,e, rady0
1ie/a& /ec2anicznie rozwin5a pacz.szk53 k%6r$ ws.n$ ,e, do r$k3 a zo4aczywszy
przed so4$3 w cae, .rodzie ,.4i&erskie7o opakowania3 zwyky3 zo%y aAc.szek3 pro#ci.%ki i
7adki3 wy4.c2n5a znow.0
- Oc23 ,aki pi5knyM To wa#nie %o3 dokadnie %o3 o czy/ /arzya/0 -edyna ozdo4a3
,akie, kiedyko&wiek pra7n5a/M C.downie 45dzie pasowa do /o,e7o krzyykaM Powinno si5
,e nosi' i zawsze 45d5 ,e nosi' raze/0 I do %e7o w %ak odpowiedni/ /o/encieM Oc23
Ed/.ndzie3 sa/ nie wiesz3 ,ak 4ardzo %o ,es% odpowiedni /o/en%M
- <anny koc2ana3 doprawdy z4y% %o e/oc,ona&nie przeywasz0 @ardzo si5 ciesz53 e ci
si5 aAc.szek podo4a i e si5 zna&az w sa/$ por5 na ,.%rze,szy dzieA3 a&e %wo,e
podzi5kowania s$ a4so&.%nie na wyros%0 Wierza, /i3 adna przy,e/no#' na #wiecie nie ,es% d&a
/nie wi5ce, war%a ni %a3 ,ak$ /o75 sprawi' %o4ie0 Tak3 /o75 spoko,nie powiedzie'3 e adna
przy,e/no#' nie ,es% %ak pena3 %ak czys%a0 1ie /a adnyc2 .,e/nyc2 s%ron0
Po %aki/ wyznani. .cz.' <anny /o7a4y y' 7odzin5 nie wypowiada,$c ani sowa3
Ed/.nd ,ednak3 odczekawszy c2wi&53 #ci$7n$ ,$ z %yc2 nie4iaAskic2 wysoko#ci /6wi$c?
- A&e co %o ,es% %akie7o3 w czy/ po%rze4a ci /o,e, radyI
C2odzio o naszy,nik3 k%6ry %eraz 4ardzo c2ciaa zwr6ci' i &iczya3 e k.zyn %o
zapropon.,e0 Opowiedziaa o swo,e, niedawne, wizycie i w %y/ /o/encie nas%$pi kres ,e,
eks%a%yczne, rado#ci3 7dy na Ed/.ndzie opowiadanie wywaro %akie wraenie3 %ak 4y
zac2wycony pos%5pkie/ panny Craw*ord3 %ak zadowo&ony ze z4ieno#ci ic2 dziaaA3 e
<anny dosza do wniosk.3 i przyna,/nie, ,edna przy,e/no#' ,es% d&a nie7o wi5ce, war%a ni
wasne zdanie3 c2o' %a przy,e/no#' /oe nie 4y' wo&na od .,e/nyc2 s%ron0 ).sia .pyn$'
,aki# czas3 ni/ zdoaa przywoa' ,e7o .wa75 czy poprosi' o odpowied: w sprawie3 o k%6r$
py%aa - po7r$y si5 w rozkoszne, zad./ie i od czas. do czas. rz.ca %y&ko .rywane sowa
zac2wy%.J kiedy si5 ,ednak ockn$ i zroz./ia3 o co <anny prosi3 opowiedzia si5
zdecydowanie przeciwko ,e, za/iaro/0
- >wr6ci' naszy,nikM 1ie3 /o,a koc2ana3 pod adny/ pozore/0 O7ro/nie 4y# ,$
z/ar%wia3 %r.dno o wi5ksz$ przykro#' ni o%rzy/a' zwro% prezen%.3 k%6ry zos%a o*iarowany
w .zasadnione, nadziei3 e sprawi przy,e/no#' przy,aci6ce0 Cze/. /iaa4y# ,$ poz4awia'
zas.one, rado#ciI
- Fdy4y %o 4y dar od nie,3 z pierwsze, r5ki - %./aczya <anny - nie /y#&aa4y/ 7o
zwraca'3 a&e e %o prezen% od ,e, 4ra%a3 na&ey c2y4a przyp.szcza'3 e wo&aa4y si5 z ni/ nie
rozs%awa'3 ,e#&i si5 okaz.,e niepo%rze4ny0
- Ona nie /oe po/y#&e'3 e ,es% niepo%rze4ny czy %e e nie ,es% /i&e widzianyJ co za
r6nica3 e pierwo%nie %o 4y prezen% od 4ra%aJ nie przeszkadzao %o pannie Craw*ord3 4y ci 7o
daa3 ani %o4ie - 4y# 7o przy,5a3 powinno wi5c nie s%anowi' przeszkody3 4y# 7o zac2owaa0
-es% niew$%p&iwie adnie,szy ni /6, i 4ardzie, s%osowny na 4a&0
- 1ie3 wca&e nie ,es% adnie,szy3 nie .waa/3 e4y 4y adnie,szy0 O wie&e /nie,
odpowiedni na ,.%ro0 Tw6, aAc.szek 45dzie o wie&e &epie, pasowa do krzyyka Wi&&ia/a ni
%en naszy,nik0
- 1a ,eden wiecz6r3 <anny3 %y&ko na ,eden wiecz6r3 nawe% 7dy4y %o 4yo po#wi5cenie -
,es%e/ przekonany3 e po na/y#&e 45dziesz wo&aa si5 po#wi5ci' ni zro4i' przykro#' ko/.#3
k%o %ak si5 s%ara zro4i' ci przy,e/no#'0 Eprze,/o#ci3 ,akie ci #wiadczy panna Craw*ord3 s$000
nie s$ wi5ksze ni na %o zas.7.,esz3 ,es%e/ os%a%ni/ czowiekie/3 k%6ry 4y %ak s$dzi3 a&e s$
nie.s%anne3 a na pewno nie 4yo4y z7odne z %wo,$ na%.r$ odpacanie za %o czy/#3 co /o7o4y
przypo/ina' niewdzi5czno#'3 c2ocia3 na pewno3 niewdzi5czno#ci 4y nie oznaczao0 W6
%en naszy,nik ,.%ro wiecz6r3 %ak ,ak za/ierzaa#3 a zac2owa, na /nie, wane okaz,e aAc.szek3
k%6ry nie 4y za/awiany z /y#&$ o 4a&.0 Taka ,es% /o,a rada0 1ie c2cia4y/3 a4y c2o'4y cieA
c2od. za&e7 po/i5dzy dwie/a oso4a/i3 na k%6ryc2 rosn$c$ zayo#' pa%rz5 z o7ro/n$
przy,e/no#ci$3 widz$c %y&e podo4ieAs%wa w ic2 c2arak%erac2 - prawdziw$ wie&kod.szno#' i
wrodzon$ de&ika%no#'J /i5dzy wa/i ,es% za&edwie ki&ka dro4nyc2 r6nic3 a %e wynika,$
,edynie z od/ienne7o .sy%.owania3 k%6re nie s%anowi adne, przeszkody w prawdziwe,
przy,a:ni0 1ie c2cia4y/3 e4y c2o'4y cieA c2od. - pow%6rzy 7ose/ zaa/.,$cy/ si5
%roc25 - za&e7 /i5dzy oso4a/i na,droszy/i d&a /nie na #wiecie0
)6wi$c %o wyszed3 <anny za# pozos%aa i s%araa si5 opanowa'0
-es% ,edn$ z dw6c2 na,droszyc2 /. os64 - %o ,es% ,e, wsparcie0 A&e %a inna oso4a - %a
pierwszaM 1i7dy ,eszcze nie wypowiada si5 %ak o%warcie i c2o' nie powiedzia nic3 cze7o 4y
od dawna nie wiedziaa3 4y %o ,ednak cios - #wiadec%wo ,e7o przekonaA i po7&$d6w0
@yy 4ardzo zdecydowane0 Oeni si5 z pann$ Craw*ord0 )i/o i spodziewaa si5 %e7o
od dawna - 4y %o cios0 ).siaa so4ie pow%arza' raz po raz3 e ,es% ,edn$ z dw6c2 is%o% /.
na,droszyc23 ni/ sowa %e wywoay ,akie# wraenie0 Fdy4y /o7a .wierzy'3 i panna
Craw*ord zas.7.,e na nie7o3 4yo4y000 Oc23 ,ak 4yo4y inacze,000 o i&e zno#nie,M A&e on si5
.dzi3 przypis.,e ,e, nie is%nie,$ce za&e%yJ ona /a %e sa/e wady3 co dawnie,3 %y&ko on ic2 ,.
nie widzi0 9.7o opakiwaa ,e7o z.dzenia3 ni/ zdoaa si5 opanowa'J po%e/ przyszo
przy7n54ienie3 od k%6re7o sz.kaa .&7i w 7or$ce, /od&i%wie za szcz5#cie Ed/.nda0
@yo ,e, za/iare/3 a r6wnie3 ,ak s$dzia3 o4owi$zkie/3 s%ara' si5 przezwyci5y' %o3
co nie./iarkowane3 co 7ranicz$ce z e7oiz/e/ w ,e, .cz.ci. do Ed/.nda0 Ewaa' czy
wyo4raa' so4ie3 i doznaa s%ra%y3 zawod.3 4yo4y zaroz./ia&s%we/3 d&a k%6re7o nie /iaa
s6w do#' si&nyc23 zdo&nyc2 zadowo&i' ,e, pokor50 @yo4y sza&eAs%we/3 7dy4y /y#&aa o ni/
%ak3 ,ak panna Craw*ord /a prawo /y#&e'0 On nie /oe 4y' d&a nie, w %yc2 oko&iczno#ciac2
niczy/000 niczy/ droszy/ ni przy,acie&0 Wi5c cze/. %aka /y#& przysza ,e, do 7owy3
c2ocia /.siaa 4y' po%5piona i zakazanaI
1ie powinna nawe% za/a,aczy' na pro7. ,e, wyo4ra:ni0 @5dzie si5 s%araa 4y'
rozs$dna i zas.y' na prawo s$dzenia c2arak%er. panny Craw*ord i przywi&e, prawdziwe,
%roski o Ed/.nda dzi5ki rze%e&no#ci roz./. i .czciwo#ci serca0
)iaa w so4ie 2eroiz/ pryncypia&no#ci i zdecydowana 4ya speni' sw6, o4owi$zek3
%r.dno si5 ,ednak dziwi'3 e3 ,ako oso4a o na%.rze /odzieAcze, i .cz.ciowe,3 pod,$wszy %e
wszys%kie sz&ac2e%ne pos%anowienia3 c2wycia kar%k5 papier.3 zawiera,$c$ pocz$%ek &is%.
Ed/.nda3 ,ak skar43 o ,aki/ nie /arzya3 i z na,wyszy/ wzr.szenie/ odczy%ywaa sowa?
,o"a bardzo kochana -ann' prosz$' b zechciaa askawie prz"./&&& - po czy/ sc2owaa
kar%k5 raze/ z aAc.szkie/3 ,ako na,cennie,sz$ cz5#' podar.nk.0 @yo %o ,edyne pis/o
przypo/ina,$ce &is%3 ,akie od nie7o dos%aa? /oe ,. ni7dy w yci. nie o%rzy/a' dr.7ie7oJ
nie/o&iwe3 4y kiedyko&wiek o%rzy/aa dr.7ie3 k%6re3 4ior$c pod .wa75 okaz,5 i s%y& - 4yo4y
%ak doskonae0 1i7dy spod pi6ra na,synnie,sze7o pisarza nie wyszy dwie cennie,sze &ini,ki3
ni7dy posz.kiwania na,4ardzie, zapa&onyc2 4io7ra*6w nie zos%ay .wieAczone podo4nie
szcz5#&iwy/ odkrycie/0
Eniesienia ko4iece7o serca przeras%a,$ .niesienia 4io7ra*a0 W ,e, oczac2 ,. sa/o
pis/o3 nieza&enie od zawar%e, w ni/ %re#ci3 4yo czy/# c.downy/0 1i7dy adna &.dzka r5ka
nie ka&i7ra*owaa %akic2 &i%er3 ,akie skaday si5 na na,zwyk&e,sze pis/o Ed/.ndaM
C2o' kre#&one w po#piec2.3 nie zawieray 45d.3 a ,ak$ 4o7o#' .krywa s%r./ieA
pierwszyc2 cz%erec2 s6w3 ic2 ko/pozyc,a? ,o"a bardzo kochana -annJ /o7a si5 w nie
wpa%rywa' 4ez koAca0
Po .porz$dkowani. /y#&i i .ko,eni. .cz.' dzi5ki .dane, ko/4inac,i rozs$dk. i
sa4o#ci3 zdo&na 4ya po ,aki/# czasie ze,#' na d63 pod,$' zwyke o4owi$zki przy cioci
@er%ra/3 i wykonywa' przy nie, codzienne o4rz$dki3 nie okaz.,$c ,awnie swe7o
przy7n54ienia0
1adszed czwar%ek3 k%6re/. przeznaczona 4ya rado#' i nadzie,aJ na pocz$%k. okaza
<anny wi5ksz$ ycz&iwo#' ni %akie .par%e3 krn$4rne dni zwyky o*iarowywa' z wasne, wo&iJ
wkr6%ce po #niadani. przyniesiono &i#cik do Wi&&ia/a od pana Craw*orda3 w k%6ry/ %en
os%a%ni pisa3 i okazao si53 e ,.%ro /.si ,ec2a' do Londyn. na ki&ka dni i c2cia4y zdo4y'
%owarzysza podr6y3 /a wi5c nadzie,53 e Wi&&ia/ zdecyd.,e si5 wy,ec2a' z )ans*ie&d o p6
dnia wcze#nie,3 ni %o pro,ek%owa3 i przy,/ie zaproszenie do ,e7o powoz.0 Pan Craw*ord
za/ierza 4y' w Londynie . swe7o w.,a na p6:ne, ko&ac,i0 Ad/ira 4owie/ zawsze p6:no
,ada3 a Wi&&ia/ 4y r6wnie na ko&ac,5 zaproszony0 Propozyc,a 4ardzo odpowiadaa /ode/.
/arynarzowi3 z przy,e/no#ci$ po/y#&a o szy4kie, ,e:dzie w czw6rk5 koni i w %ak
sy/pa%yczny/3 po7odny/ %owarzys%wie3 a przyr6wn.,$c ,$ do wy,azd. z rozkaze/3 /6wi3
,akie spo%kao 7o szcz5#cie i zaszczy% - wszys%ko3 co pods.n5a /. wyo4ra:nia0 <anny 4ya
r6wnie 4ardzo rada3 aczko&wiek z inne7o powod.3 poprzednio 4owie/ .s%a&ono3 e Wi&&ia/
wy,edzie nas%5pne7o wieczora kare%k$ pocz%ow$ z 1or%2a/p%on3 co nie dawao4y /. nawe%
7odziny odpoczynk. przed od,azde/ dy&ians. do Por%s/o.%2J c2o' wi5c propozyc,a pana
Craw*orda poz4awiaa ,$ ki&k. 7odzin %owarzys%wa 4ra%a3 z4y% si5 cieszya3 e zos%anie /.
oszcz5dzony %r.d %akie, podr6y3 4y /y#&e' o czy/ko&wiek inny/0 Sir T2o/as apro4owa %en
pro,ek% z inne, przyczyny0 Przeds%awienie Wi&&ia/a Ad/iraowi Craw*ordowi /o7o
przynie#' poy%ek0 Przyp.szcza3 e Ad/ira /a pewne wpywy0 Wszys%ko raze/ wzi$wszy3
4ya %o radosna wiado/o#'3 k%6r$ <anny cieszya si5 przez poow5 ranka3 przy czy/ cz5#'
zadowo&enia wynikaa z *ak%.3 e a.%or &is%. /ia wy,ec2a'0
-e#&i za# idzie o nadc2odz$cy 4a&3 4ya z4y% niespoko,na i prze,5%a3 4y przeywa' c2o'
w cz5#ci %5 rado#' oczekiwaA3 ,ak$ powinna przeywa' czy ,ak$ /.siay ,e, przypisywa'
wszys%kie /ode panny3 wy7&$da,$ce %e7o sa/e7o wydarzenia spoko,nie i 4ez
zdenerwowania3 ,ako sprawy 4ardzie, zwycza,ne,3 wywo.,$ce, /nie,sze zain%eresowanie i
nie zapowiada,$ce, d&a nic2 %e, szcze76&ne, sa%ys*akc,i3 ,aka ,e, przypadnie w .dzia&e0 Panna
Price3 znana poowie zaproszonyc2 7o#ci %y&ko z nazwiska3 /iaa %eraz po raz pierwszy we,#'
w #wia% i 4y' Kr6&ow$ Wieczor.0 K%6 /674y 4y' szcz5#&iwszy od panny PriceI A&e panna
Price nie 4ya przy7o%owana do zawod.3 ,aki/ ,es% 4ywanie3 i 7dy4y zdawaa so4ie spraw53
e na %en 4a& pa%rzy si53 o76&nie 4ior$c3 przez pryz/a% ,e, oso4y3 4ya4y o wie&e /nie,
spoko,na i 4aa4y si5 o wie&e 4ardzie, ni do%$d3 e zro4i co# niewa#ciwe7o i e &.dzie 45d$
si5 ,e, przypa%rywa'0
Szczy%e/ ,e, a/4ic,i 4yo %aAczy' 4ez nad/ierne7o z/5czenia czy &icznyc2
pa%rz$cyc23 /ie' siy i par%ner6w na poow5 wieczor.3 %aAczy' %roszk5 z Ed/.nde/ i nie za
wie&e z pane/ Craw*orde/3 widzie'3 ,ak Wi&&ia/ do4rze si5 4awi i %rzy/a' si5 z da&a od
cio%ki 1orrisJ w %y/ zawieray si53 w ,e, /nie/ani.3 na,wi5ksze /o&iwo#ci szcz5#cia0
Poniewa 4yy %o ,e, na,pi5knie,sze nadzie,e3 nie /o7a ic2 ywi' 4ez.s%annieJ w ci$7.
d.7ie7o ranka3 ,aki sp5dzia na o76 z o4ydwie/a cio%ka/i3 cz5s%o nac2odziy ,$ /nie,
op%y/is%yczne /y#&i0 Wi&&ia/3 k%6ry pos%anowi3 e %en os%a%ni dzieA sp5dzi wy$cznie na
rozrywkac23 poszed po&owa' na 4ekasyJ Ed/.nd3 ,ak s$dzia nie 4ez pods%aw3 siedzia na
p&e4aniiJ pozos%awiona na pas%w5 .%yskiwaA pani 1orris3 k%6ra 4ya za3 poniewa
oc2/is%rzyni pos%awia na swoi/ w sprawie ko&ac,i3 <anny3 k%6ra nie /o7a3 %ak ,ak
oc2/is%rzyni .ciec przed cio%k$ - zos%aa wreszcie doprowadzona do s%an.3 w k%6ry/
wszys%ko3 co /iao zwi$zek z 4a&e/3 wydawao si5 nieszcz5#cie/0 1a koniec3 kiedy odesano
,$ na 76r5 z os%a%ni/ z/ar%wienie/3 czy&i po&ecenie/ .4rania si5 na 4a&3 sza do swe7o
poko,. %ak niec25%nie3 %ak wyz4y%a .cz.cia rado#ci3 ,ak4y ,e, za4roniono w %e, rado#ci
.dzia.0
Fdy %ak sza po sc2odac23 po/y#&aa o wczora,szy/ dni.J o %e, sa/e, /nie, wi5ce,
7odzinie wracaa z p&e4anii i zas%aa Ed/.nda we Wsc2odni/ Poko,.0
- A 7dy4y/ 7o /iaa %a/ i dzisia, zas%a'I - po/y#&aa3 pop.szcza,$c wodze serdeczne,
*an%az,i0
- <anny - za4rz/ia w %e, c2wi&i 7os %. o4ok0 9r7n5a3 a podni6sszy wzrok
zo4aczya na pode#cie3 na k%6ry wa#nie wesza3 Ed/.nda3 k%6ry s%a . s%6p dr.7ie,
kondy7nac,i0 Podszed do nie,0 Wy7&$dasz na z/5czon$ i wyczerpan$3 <anny0 >4y% d.7o
spacerowaa#0
- 1ie3 nie wyc2odzia/ w o76&e0
- Wo4ec %e7o /5czya# si5 w do/.3 a %o ,eszcze 7orsze0 Lepie, 7dy4y# 4ya na
dworze0
<anny nie &.4ia narzeka'3 na,a%wie, wi5c 4yo ,e, z/i&cze'J on pa%rzy na ni$
ycz&iwie3 ,ak zawsze3 a&e widziaa3 e szy4ko przes%a /y#&e' o ,e, wy7&$dzie0 Wydawa si5
osowiay? /.siao co# za,#'3 co#3 co nie /iao z ni$ zwi$zk.0 8.szy&i raze/ na 76r53 poko,e
/ie&i na %y/ sa/y/ pi5%rze0
- Wraca/ od paAs%wa Fran% - powiedzia wreszcie0 - >apewne z7ad.,esz3 po co/ %a/
poszed0 - Wydawa si5 %ak %e7o pewny3 e <anny3 k%6ra po%ra*ia /y#&e' %y&ko o ,edny/3 nie
/o7a do4y' s6w3 4&iska o/d&enia0 - C2ciae/ poprosi' pann5 Craw*ord o dwa pierwsze
%aAce - wy,a#ni3 co przywr6cio <anny do ycia3 pozwa&a,$c ,e, wy/a/ro%a' co#3 cze7o si5
,e, zdanie/ spodziewa3 a /ianowicie zapy%a' o rez.&%a%0
- Owsze/ - odpar - przy,5a zaproszenie3 a&e z .#/iec2e/ krzywo przy&epiony/ do
war7 powiedziaa3 e po raz os%a%ni 45dzie ze /n$ %aAczy'0 1ie /6wia powanie0 Tak s$dz53
%ak$ /a/ nadzie,53 ,es%e/ pewny3 e nie /6wia powanie3 a&e wo&a4y/ %e7o nie sysze'0
1i7dy nie %aAczya z d.c2owny/3 powiedziaa3 i ni7dy %aAczy' nie 45dzie0 -e#&i o /nie idzie3
wo&a4y/3 e4y nie 4yo adne7o 4a&.3 kiedy000 %o znaczy nie w %y/ sa/y/ %y7odni.3 nie w
%y/ sa/y/ dni.J ,.%ro wy,eda/ z do/.0
- @ardzo /i przykro - wyd.sia wreszcie <anny - e zdarzyo si5 co#3 co ci sprawio
przykro#'0 To /ia 4y' radosny dzieA0 Takie in%enc,e /ia w.,aszek0
- Oc23 %ak3 %ak3 i %o 45dzie radosny dzieA0 Wszys%ko si5 do4rze skoAczy0 To %y&ko
c2wi&owe poiry%owanie0 W 7r.ncie rzeczy wca&e nie /y#&53 e 4a& ,es% nie w por5J przecie %o
nie /a znaczenia0 A&e3 <anny - za%rzy/a ,$3 .,/.,$c ,e, r5k53 i /6wi cic2o i powanie - %y
roz./iesz3 co %o wszys%ko znaczy0 Widzisz3 ,ak %o ,es%3 i /oesz /i powiedzie'3 pewno &epie,3
ni ,a /o75 powiedzie' %o4ie3 ,ak i d&acze7o ,es%e/ ziry%owany0 Pozw6&3 4y/ z %o4$ c2wi&5
poroz/awia0 -es%e# %ak$ ycz&iw$3 %ak$ ycz&iw$ s.c2aczk$0 >rania /nie dzisia, swoi/
zac2owanie/ i nie /o75 so4ie z %y/ da' rady0 Wie/3 e ona /a sodkie .sposo4ienie3
nieskazi%e&ne3 %akie ,ak %wo,e3 a&e wpyw %owarzys%wa3 w ,aki/ prze4ywaa poprzednio3
sprawia3 e ona si5 wyda,e - e %o3 co /6wi3 opinie3 ,akie wy7asza3 /a,$ niekiedy pos/ak
cze7o# niedo4re7o0 Ona nie /y#&i :&e3 a&e /6wi3 /6wi ar%o4&iwie3 &ecz c2ocia wie/3 e %o
ar%y3 o7ro/nie /nie %o 4o&i0
- To sk.%ek wyc2owania - powiedziaa a7odnie <anny0
Ed/.nd3 rzecz ,asna3 przy%akn$0
- Tak3 ci w.,os%woM Wyrz$dzi&i krzywd5 na,sz&ac2e%nie,sze/. ./ysowi - 4o3 <anny3
/.sz5 ci wyzna'3 e czase/ /i si5 zda,e3 i %o co# wi5ce, ni spos64 4ycia3 %o %ak ,ak4y ,e,
./ys 4y skaony0
<anny /iaa wraenie3 e ,es% %o odwoywanie si5 do ,e, s$d6w3 i d&a%e7o po c2wi&i
zas%anowienia powiedziaa?
- -e#&i c2cesz /ie' we /nie %y&ko s.c2aczk53 ,es%e/ do %wo,e, dyspozyc,i3 a&e nie
nada,5 si5 na doradc50 1ie pro# /nie o rad50 1ie /a/ kwa&i*ikac,i po %e/.0
- )asz s.szno#'3 <anny3 nie przy,/.,$c %akie, ro&i3 a&e nie o4awia, si53 %o ,es% sprawa3
w k%6re, ni7dy nie powiniene/ prosi' o rad50 To ,es% %e7o rodza,. sprawa3 w k%6re, &epie, w
o76&e nie prosi' o rad53 i s$dz53 e niewie&. o ni$ prosi3 c2y4a e c2c$ ar7./en%6w przeciwko
wasne/. s./ieni.0 C2c5 %y&ko /6wi' do cie4ie0
- I ,eszcze ,edno - wy4acz #/iao#' - a&e zwaa,3 ,ak do /nie /6wisz0 1ie /6w /i
cze7o#3 cze7o p6:nie, 45dziesz aowa0 )oe przy,#' c2wi&a000 - Krew napyn5a ,e, do
%warzy przy %yc2 sowac20
- <anny na,drosza - zawoa Ed/.nd3 przyciska,$c ,e, doA do .s% %ak 7or$co3 ,ak4y %o
4ya doA panny Craw*ord0 - -aka %y ,es%e# .waa,$caM A&e w %y/ wypadk. %o z45dne0 Ta
c2wi&a ni7dy nie nade,dzie0 Taka c2wi&a3 o ,akie, /6wisz3 ni7dy nie przy,dzie0 >aczyna/
s$dzi'3 e %o ,es% nie/o&iweJ szanse s$ coraz /nie,sze0 A nawe% 7dy4y przysza - nie
45dzie/y /ie&i we wspo/nieniac2 ani %y3 ani ,a3 nicze7o3 cze7o /o7&i4y#/y si5 4a'3 4o ,a
ni7dy nie 45d5 si5 ws%ydzi /oic2 skr.p.6wJ ,e#&i za# one znikn$3 %o %y&ko dzi5ki z/iano/3
,akie si5 w nie, dokona,$3 %y/ 4ardzie, d&a nie, c2&.4nyc23 e pozos%anie pa/i5' ,e, wad0
-es%e# ,edyn$ is%o%$ na #wiecie3 k%6re, /674y/ zawierzy' %o3 co/ powiedziaJ a&e %y zawsze
wiedziaa#3 co o nie, /y#&5J %y /oesz #wiadczy'3 <anny3 e/ ni7dy nie 4y za#&epiony0 I&e
%o razy roz/awia&i#/y o,e, dro4nyc2 przywarac20 1ie &5ka, si5 o /nie0 1ie/a& ,. si5
wyrzeke/ wsze&kic2 powanyc2 o nie, /y#&i0 ).sia4y/ ,ednak 4y' 7.pce/3 7dy4y/3
coko&wiek si5 s%anie3 po%ra*i /y#&e' o %wo,e, do4roci i wsp6cz.ci. 4ez na,754sze,
wdzi5czno#ci0
Powiedzia do#'3 4y zac2wia' do#wiadczenie/ osie/nas%o&a%ki0
Powiedzia do#'3 4y w serc. <anny zawi%ao nieco rado#nie, szyc2 ni do%yc2czas
.cz.'0 Odpara wi5c z po7odnie,sz$ %warz$?
- Tak3 ,es%e/ pewna3 e %y nie 4y4y# do %e7o zdo&ny3 c2o' inni /oe %ak0 1ie 4o,5 si5
.sysze' %e7o3 co /i c2cesz powiedzie'0 1ie s%awia, so4ie adnyc2 o7raniczeA0 )6w
wszys%ko3 co c2cesz /6wi'0
@y&i %eraz na dr.7i/ pi5%rze i .kazanie si5 poko,6wki pooyo kres roz/owie0 >e
wz7&5d. na do4re sa/opocz.cie <anny 4y %o na,wa#ciwszy /o/en%? 7dy4y Ed/.nd /67
/6wi' przez nas%5pne pi5' /in.%3 niewyk&.czone3 e darowa4y so4ie wszys%kie wady panny
Craw*ord i wasn$ /e&anc2o&i50 Ty/czase/ rozs%a&i si5J on z pocz.cie/ serdeczne,
wdzi5czno#ci3 a ona pena r6nyc2 4ardzo cennyc2 wraeA0 Od wie&. 7odzin nic podo4ne7o
nie cz.a0 Kiedy /in5a pierwsza rado#' po &i#cik. od pana Craw*orda do Wi&&ia/a3 nas%r6,
,e, z/ieni si5 dia/e%ra&nie? adne, pociec2y z zewn$%rz3 adne, nadziei w serc.0 Teraz za#
cay #wia% si5 .#/iec2a0 >n6w .#wiado/ia so4ie3 ,akie Wi&&ia/ /ia szcz5#cie3 a nawe% %o
szcz5#cie wydao ,e, si5 %eraz wi5ksze0 A ,eszcze 4a& - przecie /a przed so4$ wiecz6r
sa/yc2 przy,e/no#ci0 Prawdziwie oya0 >acz5a si5 .4iera' z %y/ radosny/ 4icie/ serca3
,akie zawsze %owarzyszy kade/. 4a&owi0
Wszys%ko si5 .dao - 4ya zadowo&ona z wasne7o wy7&$d.3 a kiedy doszo do
naszy,nika3 okazao si53 e &os ponownie si5 do nie, .#/iec2n$3 7dy /i/o s%araA3 naszy,nik
od panny Craw*ord nie c2cia prze,#' przez k6ko od krzyyka0 Pr64owaa 7o woy'3 4y
sprawi' Ed/.ndowi przy,e/no#'3 a&e okaza si5 z4y% 7r.4y0 ).si wi5c zawiesi' krzyyk na
Ed/.ndowy/ aAc.szk.J z rozkoszny/ .cz.cie/ w serc. po$czya aAc.szek z
krzyykie/3 %e pa/i$%ki dw6c2 os64 na,4ardzie, przez ni$ koc2anyc23 %e na,drosze .po/inki
%ak c.downie do sie4ie pas.,$ce i w rzeczywis%o#ci3 i w wyo4ra:ni - i zapi5a na szyi0 Widz$c
i cz.,$c3 i&e w nic2 o4. ,es% i Ed/.nda3 i Wi&&ia/a3 zdo&na 4ya3 4ez %r.d.3 zdecydowa' si5
r6wnie na naszy,nik od panny Craw*ord0 9osza do wniosk.3 e %ak na&ey pos%$pi'0 Panna
Craw*ord /a do %e7o prawo0 -ak d.7o %o prawo nie wkracza3 nie ko&id.,e z prawe/ od nie7o
wanie,szy/3 prawe/ wiary7odnie,sze, do4roci3 ona3 <anny3 /oe ,e .znawa'3 nawe% z
pewn$ przy,e/no#ci$0 1aszy,nik wy7&$da w is%ocie 4ardzo adnie i <anny wysza wreszcie z
poko,.3 zadowo&ona z sie4ie i wszys%kie7o naokoo0
Cio%ka @er%ra/ pa/i5%aa w %y/ wypadk. o sios%rzenicy z wy,$%kow$ cz.,no#ci$0
9oprawdy3 przyszo ,e, do 7owy3 4ez niczy,e7o przypo/inania3 e <anny3 szyk.,$c si5 na
4a&3 45dzie /oe po%rze4owaa po/ocy ko7o# 4ardzie, do#wiadczone7o ni poko,6wka z
pi5%ra3 i kiedy sa/a 4ya ,. .4rana3 posaa ,e, swo,$ wasn$ 7ardero4ian5J oczywis%a3 z4y%
p6:no3 4y si5 na coko&wiek zdaa0
Pani C2ap/an ak.ra% wc2odzia na podes% poddasza3 kiedy panna Price wyc2odzia ze
swe7o poko,. ko/p&e%nie .4ranaJ pozos%ay i/ o4. ,edynie 7rzeczno#ci3 <anny ,ednak
odcz.a %rosk&iwo#' cio%ki nie/a& %ak3 ,ak 7dy4y &ady @er%ra/ i pani C2ap/an naprawd5
zro4iy %o3 co za/ierzay zro4i'0
ROZDZIA XXVIII
<anny zesza do sa&on.3 7dzie siedzia w., i o4ie cio%ki0 W., 4y ,e, 4ardzo ciekawJ k.
swe/. zadowo&eni. s%wierdzi3 e sios%rzenica wy7&$da pi5knie i e&e7ancko0 W ,e, o4ecno#ci
pozwo&i so4ie %y&ko na powiedzenie3 e s.knia ,es% sc2&.dna i odpowiednia3 &ecz kiedy po
c2wi&i <anny wysza z poko,.3 wyrazi si5 o,e, .rodzie ze zdecydowany/ .znanie/0
- Tak - przyznaa &ady @er%ra/0 - @ardzo adnie wy7&$da0 Posaa/ ,e, 7ardero4ian50
- Ladnie wy7&$daM A %o do4reM - zawoaa pani 1orris0 - Tr.dno3 e4y :&e wy7&$daa
przy %akic2 awan%aac2? wyc2owana w %akie, rodzinie3 /a,$c %aki wz6r przed oczy/a ,ak
panny @er%ra/ i ic2 /anieryM Po/y#& %y&ko3 dro7i szwa7rze3 ,akie ona /iaa niesyc2ane
/o&iwo#ci dzi5ki %o4ie i /nie0 Ta s.knia3 na k%6r$ zwr6cie# .wa753 %o %w6, wasny3 2o,ny
dar na wese&e koc2ane, nasze, pani 8.s2wor%20 Czy/e 4y %a dziewczyna dzi# 4ya3
7dy4y#/y ,e, nie poprowadzi&i za r5k5I
Sir T2o/as za/i&k3 kiedy ,ednak zasied&i do s%o.3 wyraz ocz. dw6c2 /odyc2
pan6w pozwo&i /. s$dzi'3 e3 kiedy panie wy,d$3 /oe z wi5kszy/ powodzenie/ pod,$'
de&ika%nie %en %e/a%0 <anny zroz./iaa3 e ,e, wy7&$d zyska .znanie3 a #wiado/o#'3 e adnie
wy7&$da3 sprawia3 e wy7&$daa ,eszcze adnie,0 @ya szcz5#&iwa z wie&. powod6w3 a wkr6%ce
szcz5#cie ,e, ,eszcze wzroso3 4o 7dy wyc2odzia z ,ada&ni za cio%ka/i3 Ed/.nd3 k%6ry
przy%rzy/ywa przed ni/i drzwi3 powiedzia3 7dy 7o /i,aa?
- ).sisz ze /n$ za%aAczy'3 <anny3 prosz53 zac2owa, d&a /nie dwa %aAce3 wszys%ko
,edno k%6re3 z wy,$%kie/ dw6c2 pierwszyc20
1ie /o7a nic wi5ce, pra7n$'0
1i7dy ,eszcze w yci. nie 4ya w s%anie %ak 4&iski/ .po,enia rado#ci$0 1ie dziwia si5
%eraz3 e k.zynki zawsze %ak 4yy wesoe w dni. 4a&.J /iaa wraenie3 e wszys%ko ,es%
wpros% c.downe i nawe% zacz5a 'wiczy' %aneczne kroki w sa&onie3 p6ki nie za7rozio ,e,
zain%eresowanie ze s%rony cio%ki 1orris3 do%yc2czas za,5%e, roz7rze4ywanie/ i niszczenie/
wspaniae7o o7nia rozpa&one7o na ko/ink.0
)in5o p6 7odziny3 k%6re w kadyc2 innyc2 oko&iczno#ciac2 %e 4y si5 w&eko3 a
szcz5#cie <anny %rwao w da&szy/ ci$7.0 Wys%arczyo po/y#&e' o roz/owie z Ed/.nde/3
4y nie.s%anne podniecenie cio%ki 1orris i ziewanie cio%ki @er%ra/ %raciy wsze&kie znaczenie0
Przy$czy&i si5 do nic2 panowie i wkr6%ce zacz5o si5 rozkoszne oczekiwanie na
przy,azd powoz6w3 kiedy %o wszys%kic2 o7arn5o pocz.cie 4ez%roski i rado#ci i s%a&i %ak
raze/3 roz/awia,$c i #/ie,$c si53 a kada c2wi&a zawieraa ,ak$# przy,e/no#' i ,ak$#
nadzie,50
<anny cz.a3 e po7oda Ed/.nda ,es% zapewne nieco wy/.szona3 a&e ,ak %o do4rze3
e %ak /. si5 %o .da,e0
Kiedy naprawd5 doszed ic2 %.rko% za,eda,$cyc2 po,azd6w3 kiedy 7o#cie pocz5&i
wc2odzi'3 rado#' w ,e, serc. /ocno przy7asaJ widok %ak wie&. o4cyc2 ponownie ,$ s%ropiJ
4ya speszona nie %y&ko powa7$ i *or/a&no#ci$ pierwsze7o d.e7o 7rona3 k%6re, sir T2o/as i
&ady @er%ra/ nie po%ra*i&i ./nie,sza' swoi/ zac2owanie/3 a&e /.siaa co pewien czas znosi'
co# ,eszcze 7orsze7o0 W., przeds%awia ,$ %o %y/3 %o owy/ 7o#cio/3 /.siaa cierpie'3 e si5
do nie, zwraca,$3 kania' si5 i odpowiada'0 @y %o ci5ki o4owi$zek i za kady/ raze/3 7dy
,$ wzywano3 rz.caa spo,rzenie na Wi&&ia/a3 k%6ry przec2adza si5 swo4odnie w %&e sceny3 i
/arzya3 a4y 4y' 4&isko nie7o0
We,#cie Fran%6w i Craw*ord6w zapocz$%kowao &epsz$ epok50
Ic2 4ezpo#rednie o4e,#cie i dro4ne oznaki zayo#ci szy4ko rozadoway pan.,$c$
sz%ywno#'0 E%worzyy si5 /ae 7r.pki i wszyscy pocz.&i si5 swo4odnie,0 9&a <anny 4ya %o
.&7aJ .wo&niona od cere/onia. powi%aA3 4ya4y znow. szcz5#&iwa3 7dy4y si5 /o7a
pows%rzy/a' od przenoszenia wzrok. z Ed/.nda na pann5 Craw*ord0 Ona wy7&$daa .roczo
- i czy/ %o si5 /oe skoAczy'I 8oz/y#&ania przerwa ,e, pan Craw*ord3 k%6ry s%an$ przed
ni$ i poprosi zaraz o dwa pierwsze %aAce3 kier.,$c ,e, /y#&i na z.penie inny %or0
Przy,e/no#'3 ,ak$ w zwi$zk. z %y/ odcz.a3 4ya /ieszane7o 7a%.nk.0 >apewnienie so4ie z
76ry par%nera wydao si5 ,e, czy/# o7ro/nie korzys%ny/3 7dy z4&iaa si5 ,. c2wi&a
rozpocz5cia 4a&.3 a <anny %ak /ao wiedziaa3 co si5 ,e, na&ey3 e wyo4raaa so4ie3 i3
7dy4y ,e, pan Craw*ord nie poprosi3 4ya4y os%a%ni$3 ,akie, 4y k%o sz.ka do %aAca i
zna&aza4y par%nera dopiero po wie&. s%araniac23 za/ieszani. i r6nyc2 in%erwenc,ac23 co
4yo4y okropneJ ,ednocze#nie ,ednak w ,e7o pro#4ie 4yo co# znacz$ce7o3 co wca&e si5 ,e, nie
podo4ao? za.waya3 e ,e7o wzrok zawis prze&o%nie na ,e, naszy,nik.3 za.waya .#/iec2 -
przyna,/nie, /iaa wraenie3 e %o .#/iec23 k%6ry sprawi3 e za&aa si5 p$se/ i zaws%ydzia0
I c2o' ,. nie spo,rza na ni$ wi5ce, w %aki spos643 c2ocia sprawia wraenie3 e c2ce %y&ko
4y' /iy i cic2y3 ona nie /o7a si5 wyz4y' zaa/4arasowania3 %y/ 4ardzie, e s$dzia3 i on ,e
dos%rze7a3 i przysza do sie4ie dopiero w6wczas3 7dy pan Craw*ord odwr6ci si5 do ko7o#0
W%edy3 s%opniowo3 zacz5a odcz.wa' szczere zadowo&enie3 e /a par%nera3 k%6ry poprosi ,$
do %aAca sa/3 z wasne, wo&i3 przed rozpocz5cie/ 4a&.0
Fdy %owarzys%wo przec2odzio do sa&i 4a&owe,3 <anny po raz pierwszy zna&aza si5
o4ok panny Craw*ord3 k%6ra z .#/iec2e/ skierowaa wzrok k. %e/. sa/e/.3 co ,e, 4ra%3
przed/io%owi3 %y&e e szy4cie, i ,awnie,J ,. zacz5a co# /6wi' na %en %e/a%3 kiedy <anny3
pra7n$c ,ak na,pr5dze, wszys%ko wy,a#ni'3 spiesznie opowiedziaa 2is%ori5 dr.7ie7o
naszy,nika - prawdziwe7o aAc.szka0
Panna Craw*ord s.c2aa - i wszys%kie za/ierzone ko/p&e/en%y i a&.z,e3 ,akie
przy7o%owaa d&a <anny3 poszy w niepa/i5'J cz.a %y&ko ,ednoJ i z 4yszcz$cy/ wzrokie/3
k%6ry dawa #wiadec%wo3 e /oe 4y' ,eszcze 4ardzie, &#ni$cy3 zawoaa ywo i rado#nie? -
9oprawdyIM 9oprawdy3 Ed/.nd %o zro4iM To cay on0 1ik% inny na #wiecie nie po/y#&a4y o
%y/0 1ie po%ra*i5 wyrazi'3 ,ak wie&kie /a/ d&a nie7o .znanie0 - I roze,rzaa si5 wok63 ,ak4y
c2ciaa /. %o powiedzie'0 1ie 4yo 7o w po4&i.0 Asys%owa 7ron. paA wyc2odz$cyc2 z
poko,.0 Pani Fran% podesza w %y/ /o/encie do o4. dziewcz$% i .,$wszy ,e pod ra/iona3
r.szya wraz z ni/i za resz%$ %owarzys%wa0
<anny #cisn5o si5 serce3 nie /iaa ,ednak czas. roz/y#&a' d.7o nawe% o .cz.ciac2
panny Craw*ord0 >na,dowaa si5 na sa&i 4a&owe,3 skrzypce 7ray3 a w 7owie ,e, panowa
za/5%3 k%6ry nie pozwa&a sk.pi' /y#&i na niczy/ powany/0 ).si pi&nowa' szyk. i .waa'3
co na&ey ro4i'0
Po ki&k. /in.%ac2 podszed do nie, sir T2o/as i spy%a3 czy /a par%nera do %aAca3 a ,e,
odpowied:?
- Tak3 prosz5 w.,a3 poprosi /nie pan Craw*ord - 4ya na,wyra:nie, %$3 ,ak$ c2cia
.sysze'0
Pan Craw*ord s%a nie opoda&J sir T2o/as przyprowadzi 7o do nie,3 /6wi$c co#3 z
cze7o <anny zroz./iaa3 e %o ona /a %aAczy' w pierwsz$ par5 i o%worzy' 4a&J zawsze
przyp.szczaa3 e rozpocznie 7o Ed/.nd z pann$ Craw*ord i %ak 4ya o %y/ przekonana3 e
c2ocia %eraz sa/ w.,aszek ozna,/i3 i /a 4y' inacze,3 nie /o7a pows%rzy/a' okrzyk.
zd./ienia3 szepn$'3 e ona %e/. nie spros%a3 i nawe% prosi'3 4y ,$ od %e7o zwo&niono0 <ak%3 e
o#/ie&ia si5 opiera' wo&i sir T2o/asa3 #wiadczy3 e sy%.ac,a ,es% kry%yczna3 %aka ,ednak
o7arn5a ,$ panika3 e po%ra*ia pa%rze' w.,aszkowi w %warz i prosi'3 4y ,ako# inacze,
rozwi$za %5 spraw50 9are/nie0 Sir T2o/as .#/iec2n$ si53 pr64owa ,e, doda' o%.c2y3 a
po%e/3 z wyraze/ a naz4y% powany/3 powiedzia a naz4y% zdecydowanie?
- Tak 4y' /.si3 /o,a dro7a - 4y /o7a o#/ie&i' si5 na c2o'4y ,edno sowo wi5ce,0
W nas%5pne, c2wi&i pan Craw*ord prowadzi ,$ ,. k. szczy%owi 4a&owe, sa&i3 7dzie
s%an5&i3 czeka,$c a .s%awi$ si5 za ni/i3 ko&e,no3 nas%5pne pary0
Wpros% nie /o7a w %o .wierzy'0 Pos%awiona przed %y/i wszys%ki/i e&e7ancki/i
panna/iM To z4y% wie&kie wyr6nienie0 >os%aa po%rak%owana %ak sa/o ,ak ,e, k.zynki0 I
/y#&i ,e, poszy4oway do %yc2 nieo4ecnyc2 k.zynek z nieka/any/ i serdeczny/ a&e/3 e
nie /a ic2 w do/.3 e nie /o7$ za,$' ,e, /ie,sca na %e, sa&i i /ie' swe7o .dzia. w za4awie3
k%6ra 4y ,e %ak .szcz5#&iwia0 I&e %o razy syszaa3 ,ak /6wiy o 4a&. we dworze ,ak o
na,wi5kszy/ szcz5#ci.M De %e ic2 nie /a3 kiedy %en 4a& si5 od4ywa - i e %o ona %en 4a&
o%wiera - i na doda%ek z pane/ Craw*orde/M )iaa nadzie,53 e %e7o wyr6nienia nie
zazdro#ciy4y ,e, %erazJ kiedy ,ednak /y#&i ,e, po4ie7y do %e7o3 co %. si5 dziao ,esieni$3
czy/ 4y&i nawza,e/ d&a sie4ie3 kiedy %aAczy&i poprzedni/ raze/ w %y/ do/.3 sy%.ac,a ,aka
%eraz pows%aa3 wydaa si5 ,e, wpros% niepo,5%a0
>acz$ si5 4a&0 Wi5kszy %o 4y d&a <anny zaszczy% ni szcz5#cie3 przyna,/nie, podczas
pierwsze7o %aAcaJ ,e, par%ner 4y w wy4orny/ 2./orze i pr64owa zarazi' ,$ swoi/
nas%ro,e/3 a&e ona 4ya z4y% przeraona3 4y si5 cieszy' %aAce/3 p6ki /y#&aa3 e k%o# na ni$
pa%rzy0 De ,ednak 4ya /oda3 adna i wdzi5czna3 ,e, zaa/4arasowanie /iao w so4ie .rok i
niewie&e zna,dowao si5 na sa&i os643 k%6re nie wyraay4y si5 o nie, poc2&e4nie0 @ya adna3
skro/na3 4ya sios%rzenic$ sir T2o/asa3 zacz5%o %e szep%a'3 e pan Craw*ord ,$ ador.,e0 To
wys%arczyo3 4y zdo4ya o76&n$ ycz&iwo#'0 Sa/ sir T2o/as pa%rzy z sa%ys*akc,$3 ,ak <anny
so4ie radzi w ko&e,nyc2 *i7.rac2? d./ny 4y ze swo,e, sios%rzenicy i c2o' nie .waa3 ,ak
pani 1orris3 e ,es% adna d&a%e7o3 e przeniosa si5 do )ans*ie&d3 rad 4y3 e o*iarowa ,e,
wszys%ko poza %y/? wyksz%acenie i /aniery zawdzi5czaa ,e/.0
Panna Craw*ord od7adywaa /y#&i s%o,$ce7o %ak sir T2o/asa3 a e c2ciaa /. si5
przypodo4a'3 /i/o i %y&e ,e, wyrz$dzi ze7o3 skorzys%aa z okaz,i i wys.n$wszy si5 nieco z
szere7.3 powiedziaa co# /ie7o o <anny0 Poc2waa 4ya 7or$ca3 a on przy,$ ,$ %ak3 ,ak so4ie
%e7o yczya3 po%ak.,$c na %y&e3 na i&e pozwa&aa /. 7rzeczno#'3 rozs$dek i powo&na
wy/owaJ niew$%p&iwie okaza si5 w %y/ wypadk. o wie&e sy/pa%ycznie,szy ni ,e7o ona3
do k%6re, )ary zwr6cia si53 widz$c ,$ %. o4ok na kanapie3 z poc2&e4ny/i .wa7a/i o
wy7&$dzie panny Price0
- O3 %ak3 4ardzo do4rze wy7&$da - przyznaa a7odnie &ady @er%ra/0 - )o,a
7ardero4iana po/o7a ,e, si5 .4ra'0 Posaa/ ,e, /o,$ 7ardero4ian50 - @ya pod %aki/
wraenie/ .prze,/o#ci3 ,ak$ zro4ia3 posya,$c <anny 7ardero4ian53 e nie po%ra*ia /y#&e' o
niczy/ inny/0
Panna Craw*ord z4y% do4rze znaa pani$ 1orris3 4y /y#&e'3 e sprawia4y ,e,
przy,e/no#' c2wa&$c <anny3 %o%e w %y/ wypadk. rz.cia %y&ko?
- Ac23 dro7a pani3 ,ake 4yo4y /io3 7dy4y /o7y %. 4y' dzisia, z na/i koc2ana pani
8.s2wor%2 i -.&ia - a pani 1orris odpacia ,e, wszys%ki/i .#/iec2a/i i 7rzeczno#cia/i3 na
,akie si5 /o7a zdo4y' po#r6d .s%awiczne, krz$%aniny3 ,ednocze#nie 4owie/ szykowaa
s%o&iki do kar%3 pods.waa r6ne po/ysy sir T2o/asowi i s%araa si5 przeprowadzi' wszys%kie
szaperon.,$ce da/y do &epsze, cz5#ci sa&i0
1a,wi5ksz$ 7a*5 popenia panna Craw*ord w s%os.nk. do sa/e, <anny3 c2c$c ,e,
zro4i' przy,e/no#'0 C2ciaa wprawi' ,e, serd.szko w szcz5#&iwy %rzepo% i napeni' ,$
c.downy/ pocz.cie/ wasne, wano#ciJ /y&nie %./acz$c so4ie r./ieAce <anny s$dzia3 e
si5 ,e, .dao0 Podesza do nie, po dw6c2 pierwszyc2 %aAcac2 i zapy%aa ze znacz$cy/
spo,rzenie/?
- )oe ,es%e#3 pani3 w s%anie wy,a#ni' /i3 po co /6, 4ra% ,edzie ,.%ro do Londyn.I
Powiada3 e /a %a/ sprawy3 a&e nie c2ce /i powiedzie'3 ,akie0 Po raz pierwszy w yci.
od/6wi /i zwierzeA0 A&e %ak %o 4ywa z na/i wszys%ki/i0 Kada wcze#nie, czy p6:nie,
zna,d.,e nas%5pczyni50 Teraz do pani /.sz5 si5 zwraca' o wiado/o#ci0 Po co =enry ,edzie3
prosz5 powiedzie'I
<anny zapewnia ,$3 e nie wie3 z %aki/ przekonanie/3 na ,akie pozwa&ao ,e,
z/ieszanie0
- 1o c6 - roze#/iaa si5 panna Craw*ord - /.sz5 wi5c wnosi'3 e ro4i %o %y&ko po %o3
4y /ie' przy,e/no#' przewiezienia %we7o3 pani3 4ra%a i roz/awiania z ni/ w drodze o %o4ie0
<anny speszya si53 niezadowo&ona3 a panna Craw*ord3 dziwi$c si53 e ,e,
roz/6wczyni nie odpowiada .#/iec2e/3 wzi5a ,e, zakopo%anie za dow6d nad/ierne,
oc2o%y a&4o dziwac%wa3 a&4o wszys%kie7o inne7o3 %y&ko nie za o4o,5%no#' wo4ec a%enc,i
=enryUe7o0
<anny zaznaa wie&e przy,e/no#ci %e7o wieczora3 a&e a%enc,e =enryUe7o nie /iay z
%y/ wie&kie7o zwi$zk.0 Wo&aa4y3 e4y ,e, nie prosi o %aniec %ak 4ardzo wcze#nie3 e4y nie
/.siaa pode,rzewa'3 i py%ania o 7odzin5 ko&ac,i3 zadawane przezeA .przednio pani 1orris3
/iay na ce&. zapewnienie so4ie ,e,3 <anny3 %owarzys%wa przy s%o&e0 To ,ednak 4yo nie do
.nikni5cia - dawa ,e, odcz.'3 e ,es% przed/io%e/ wszys%kic2 ,e7o s%araA0 1ie /ona
powiedzie'3 e4y %o ro4i w przykry spos643 e4y w ,e7o zac2owani. 4ya ,aka# os%en%ac,a
czy niede&ika%no#' - a nawe% czase/3 7dy /6wi o Wi&&ia/ie3 4y cakie/ /iy3 a %o3 co
/6wi3 dowodzio wra&iwo#ci serca3 co do4rze o ni/ #wiadczyo0 A /i/o %o ,e7o a%enc,e nie
sprawiay ,e, przy,e/no#ci3 ani %roc250 Cieszya si5 za kady/ raze/3 7dy pa%rz$c na
Wi&&ia/a widziaa3 ,ak si5 wspania&e 4awi3 4ya szcz5#&iwa podczas kadyc2 pi5ci. /in.%3
kiedy przec2adza,$c si5 z ni/ s.c2aa3 co /6wi o swoic2 par%nerkac2J 4ya rada3 e ,es%
podziwiana3 i 4ya rada3 e /a przed so4$ dwa %aAce z Ed/.nde/3 k. k%6ry/ /oe wci$
wy7&$da'3 4o przez wi5ksz$ cz5#' wieczor. %ak cz5s%o proszono ,$ do %aAca3 i ,e7o
nieokre#&one zaproszenie wci$ pozos%awao nie zrea&izowane0 @ya rada3 nawe% 7dy do %yc2
dw6c2 %aAc6w doszo3 ,ednak na ,e, zadowo&enie nie wpyn$ do4ry 2./or par%nera ani
#wiadec%wa cz.e, 7a&an%erii3 podo4ne do %yc23 ,aki/i .szcz5#&iwi ,$ %e7o ranka0 @y
wewn5%rznie wyczerpany3 a ona zna&aza zadowo&enie w %y/3 e /oe /.3 ,ak przy,acie&3
o*iarowa' odpoczynek0
- -es%e/ ./5czony 7rzeczno#ci$ - o#wiadczy0 - Cay wiecz6r 7ada/ 4ez przerwy3 nie
/a,$c nic do powiedzenia0 A&e przy %o4ie3 <anny3 /o75 /i&cze'0 Ty nie 45dziesz $daa3
e4y/ do cie4ie /6wi0 Pozw6&/y so4ie na &.ks.s /i&czenia0 - <anny &edwo wyszep%aa
z7od50 Apa%i53 ,aka zapewne w d.e, /ierze 4raa si5 z rannyc2 przey'3 na&eao szcze76&nie
.szanowa'3 prze%aAczy&i wi5c raze/ dwa %aAce w s.rowy/ /i&czeni.3 co /o7o .pewni'
wszys%kic2 pa%rz$cyc23 i sir T2o/as nie szyk.,e ony d&a swe7o /odsze7o syna0
Ed/.ndowi %en wiecz6r przyni6s niewie&e rado#ci0 Panna Craw*ord prze%aAczya dwa
pierwsze %aAce w wesoy/ nas%ro,.3 &ecz nie 4ya %o wesoo#'3 k%6ra 4y 7o podniosa na d.c2.
- racze, odwro%nie0 P6:nie, za# - 4o co# znow. 7o pc2n5o3 4y sz.ka' ,e, %owarzys%wa -
zro4ia /. wie&k$ przykro#' sposo4e/ wyraania si5 o zawodzie3 k%6ry /ia za/iar wkr6%ce
pod,$'0 8oz/awia&i - i /i&cze&i3 on ar7./en%owa3 ona drwia3 i wreszcie rozs%a&i si53 o4o,e
7niewni0 <anny3 k%6ra nie /o7a si5 pows%rzy/a' od zerkania na nic2 od czas. do czas.3
zo4aczya do#'3 4y odcz.' sa%ys*akc,50 To 4ar4arzyAs%wo cieszy' si53 7dy Ed/.nd cierpi0 A
,ednak odro4ina szcz5#cia /.siaa wynika' i wynikaa wa#nie z przekonania3 e Ed/.nd
cierpi0
Kiedy skoAczyy si5 ic2 dwa %aAce3 oc2o%a i siy <anny na nas%5pne 4yy nie/a& na
wyczerpani.3 a sir T2o/as3 za.waywszy3 i wo&i spacerowa' ni %aAczy' wzd. skr6cone7o
szere7.3 e nie /oe zapa' oddec2. i %rzy/a r5k5 przy 4ok.3 kaza ,e, .si$#'0 Od %e, c2wi&i
pan Craw*ord siedzia r6wnie0
- @iedna <anny - zawoa Wi&&ia/3 podc2odz$c do nie, na c2wi&5 i wac2&.,$c si5
zawzi5cie wac2&arze/ par%nerki0 - -ak szy4ko zwa&io ci5 z n670 Przecie za4awa &edwo si5
zacz5a0 )a/ nadzie,53 e ,eszcze ze dwie 7odziny 45dzie/y %aAczy'0 -ak /ona si5 z/5czy'
%ak wcze#nieI
- Tak wcze#nieI )6, panieM - sir T2o/as wydo4y ze7arek z ca$ niez45dn$
os%rono#ci$0 - -es% 7odzina %rzecia3 a %wo,a sios%ra nie przywyka cz.wa' o %akie, porze0
- Wo4ec %e7o3 <anny3 nie ws%awa, ,.%ro rano3 ni/ wy,ad50 pi, ,ak na,d.e, i nie /y#&
o /nie0
- Oc23 Wi&&ia/ieM
- C6 %oM Czy4y ona c2ciaa ws%awa' przed %woi/ wy,azde/I
- Tak3 w.,aszk. - zawoaa <anny3 podrywa,$c si5 z krzesa3 4y zna&e:' si5 4&ie, w.,a0
- ).sz5 rano ws%a' i z,e#' z ni/ #niadanie0 To przecie os%a%ni raz3 os%a%ni ranek0
- Lepie,3 4y# %e7o nie ro4ia0 On /a z,e#' #niadanie i r.sza' o wp6 do dziesi$%e,0 Pan3
panie Craw*ord3 /a3 zda,e si53 za,ec2a' po nie7o o wp6 do dziesi$%e,I
<anny ,ednak o4s%awaa przy swoi/3 a e w ,e, oczac2 .kazay si5 zy3 w.,owi %r.dno
4yo od/6wi'3 skoAczyo si5 wi5c askawy/?
- 9o4rze3 do4rze - co oznaczao przyzwo&enie0
- Tak3 o wp6 do dziesi$%e, - powiedzia Craw*ord do Wi&&ia/a3 7dy %en odc2odzi - a
45d5 p.nk%.a&nie3 7dy adna do4ra sios%ra nie ws%anie d&a /nie rano0 - A cic2szy/ 7ose/
zwr6ci si5 do <anny? - -a 45d5 op.szcza %y&ko sa/o%ny do/0 @ra% pani s%wierdzi ,.%ro3 e
nasze po,5cia czas. 4ardzo si5 r6ni$0
Sir T2o/as3 po c2wi&i zas%anowienia3 zaprosi Craw*orda3 4y za/ias% rano ,e#'
sa/o%nie3 przyszed na wczesne #niadanie do dwor.J on sa/ r6wnie si$dzie do s%o.0
>aproszenie zos%ao przy,5%e ze skwap&iwo#ci$3 k%6ra .pewnia 7o3 e pode,rzenia3 z ,akic23
co przyznawa przed so4$3 wzi$ si5 w d.e, /ierze %en 4a&3 4yy .zasadnione0 Pan Craw*ord
4y zakoc2any w <anny0 Sir T2o/as z przy,e/no#ci$ przewidywa3 co 45dzie da&e,0
Ty/czase/ sios%rzenica nie podzi5kowaa /. za %o3 co zro4i0 Liczya3 e w %en os%a%ni ranek
45dzie /iaa Wi&&ia/a wy$cznie d&a sie4ie0 @y4y %o d&a nie, na,wspania&szy prezen%0 C2o'
,ednak ,e, /arzenia &e7y w 7r.zac23 nie podni6s si5 aden sprzeciw w ,e, serc.0 Wr5cz
przeciwnieJ %ak 4ya nienawyka3 4y py%ano3 co ,e, sprawi przy,e/no#'3 &.4 4y coko&wiek
dziao si5 %ak3 ,ak 4y %e7o c2ciaa3 e 4ardzie, 4ya skonna dziwi' si5 i cieszy'3 i .dao si5 ,e,
w pewne, /ierze przeprowadzi' swo,$ wo&53 ni /ar%wi' p6:nie,szy/ zawode/0
Wkr6%ce sir T2o/as znow. zro4i co# nie cakie/ po ,e, /y#&i3 radzi ,e, 4owie/
na%yc2/ias% i#' do 6ka0 (8adzi+ - %akie7o .y sowa3 4ya %o ,ednak rada wadcy
a4so&.%ne7o i <anny pozos%awao %y&ko ws%a' i3 wys.c2awszy serdeczne7o poe7nania pana
Craw*orda3 cic2o ode,#'J przys%an5a ,eszcze w drzwiac2 we,#ciowyc23 niczy/ 9a/a z
@ranS2o&/ =a&&? (1a c2wi&53 na c2wi&5 %y&ko000+
KP
3 4y o7arn$' wzrokie/ po7odn$ scen53
spo,rze' raz ,eszcze na pi5' czy sze#' zde%er/inowanyc2 par3 %r.dz$cyc2 si5 wci$ w pocie
czoa - a po%e/ podrep%a' powo&i 76wny/i sc2oda/i3 %rapiona nie.s%annie przez /.zyk5 do
%aAca3 roz7or$czkowana nadzie,$ i o4aw$3 z.p$ i 7rzany/ wine/3 z/5czona3 z o4o&ay/i
no7a/i3 niespoko,na i podniecona3 a&e ,ednak przekonana3 e /i/o wszys%ko %en 4a& 4y
c.downy0
Sir T2o/as odsya,$c ,$ na 76r5 /y#&a3 4y' /oe3 nie %y&ko o,e, zdrowi.0 )o7o /.
przy,#' do 7owy3 e pan Craw*ord do#' ,. d.7o przy nie, siedzia3 a /oe c2cia
zareko/endowa' ,e, za&e%y na on53 pokaz.,$c3 ,ak a%wo podda,e si5 c.dze, wo&i0
26 > (Pie#ni os%a%nie7o /ins%re&a+ Wa&%era Sco%%a0
ROZDZIA XXIX
@yo ,. po 4a&. - a wkr6%ce /iao %e 4y' po #niadani.J wy/ieniono os%a%nie
poca.nki - i Wi&&ia/ wy,ec2a0 Pan Craw*ord I z,awi si5 4ardzo p.nk%.a&nie3 %ak3 ,ak
zapowiada3 a #niadanie 4yo kr6%kie i /ie0
<anny %owarzyszya Wi&&ia/owi do os%a%nie, c2wi&i3 po czy/3 ze s/.%kie/ w serc.3
wr6cia do poko,. #niadaniowe7o3 4y %a/ opakiwa' zasz$ z/ian5J w.,aszek zacnie zos%awi
,$ sa/$3 4y /o7a si5 spoko,nie wypaka'3 przyp.szcza,$c zapewne3 e p.s%e krzesa po
dw6c2 /odyc2 &.dziac2 /o7$ wznieci' w ,e, serc. cz.e por.szenie i e pozos%ae na %a&erz.
Wi&&ia/a ko#ci po sc2a4owy/ ko%&ecie z /.sz%ard$ /o7$ podzie&i' ,e, .cz.cia ze
skor.pka/i po ,a,kac2 z,edzonyc2 przez pana Craw*orda0 Siedziaa i pakaa con amore3 ,ak
przewidywa w.,aszek3 a&e 4ya %o %y&ko /io#' sios%rzana i adna inna0 Wi&&ia/ wy,ec2a3 a
,e, wydawao si5 %eraz3 e z/arnowaa poow5 ,e7o wizy%y na czcze %roski i sa/o&.4ne
niepoko,e3 nie /a,$ce z ni/ adne7o zwi$zk.0
<anny /iaa %ak$ na%.r53 e nie po%ra*ia /y#&e' o cio%ce 1orris3 y,$ce, w swoi/
skro/ny/3 s/.%ny/ do/k.3 nie odcz.wa,$c wyrz.%6w s./ienia za %o3 e 7dy 4yy os%a%nio
raze/3 nie okazaa ,e, %roc25 wi5ce, .wa7iJ o %y&e %r.dnie, 4yo ,e, wy4aczy' sa/e, so4ie3 e
nie zro4ia czy nie powiedziaa3 czy nie po/y#&aa cze7o#3 co si5 Wi&&ia/owi w ci$7. %yc2
dw6c2 %y7odni na&eao0
@y %o pos5pny3 s/.%ny dzieA0 Wkr6%ce po dr.7i/ #niadani. Ed/.nd poe7na ic2 na
cay %ydzieA3 wsiad na konia i po,ec2a do Pe%er4oro.720 Wszyscy wy,ec2a&i0 > poprzednie7o
wieczora pozos%ay %y&ko wspo/nienia3 k%6ry/i nie /iaa si5 z ki/ dzie&i'0 8oz/awiaa z
cio%k$ @er%ra/ - /.siaa /6wi' z ki/# o 4a&.3 a&e cio%ka %ak /ao widziaa z %e7o3 co si5
dziao3 i %ak /ao 4ya %e7o ciekawa3 e roz/owa sza opornie0 Lady @er%ra/ nie pa/i5%aa3
,ak k%o 4y .4rany ani k%o ,akie /ie,sce za,/owa przy ko&ac,i3 opr6cz nie, sa/e,0 1ie /o7a
so4ie przypo/nie'3 co %o %akie7o syszaa o ,edne, z panien )addoS ani co %akie7o za.waya
&ady Presco%% w <annyJ nie 4ya pewna3 czy p.kownik =arrison /6wi o pan. Craw*ordzie3
czy o Wi&&ia/ie3 kiedy powiada3 e %o na,przys%o,nie,szy /ody /5czyzna na sa&iJ k%o# ,e,
co# szepn$3 a&e zapo/niaa spy%a' sir T2o/asa3 co3 /ianowicie3 %akie7o0 Takie 4yy ,e,
na,d.sze wypowiedzi i na,4ardzie, k&arowne s%wierdzeniaJ resz%a3 %o %y&ko? - Tak3 %ak3
doskona&e000 naprawd5I On %eI 1ie widziaa/000 1ie po%ra*ia4y/ odr6ni' ,edne, od dr.7ie,0
- Okropno#'0 C2o' ,. &epsze %o ni os%re odpowiedzi3 ,akie pady4y z .s% cio%ki 1orris3 a&e
ona posza do do/.3 za4iera,$c wszys%kie pozos%ae 7a&are%ki3 4y kar/i' c2or$ s.$c$3 %o%e
w /ay/ do/owy/ 7ronie panowa spok6, i po7oda3 &ecz niewie&e wi5ce,0
Wiecz6r 4y r6wnie pos5pny ,ak dzieA0
- 9oprawdy3 nie wie/3 co si5 ze /n$ dzie,e - powiedziaa &ady @er%ra/3 kiedy
wyniesiono zas%aw5 do 2er4a%y0 - Cz.,5 si5 cakie/ o%5piaa0 To pewno przez %o wczora,sze
siedzenie do p6:na0 <anny3 /.sisz co# zro4i'3 e4y/ nie zasn5a0 1ie po%ra*i5 pracowa'0
Przynie# kar%y0 -es%e/ %aka o%5piaaM
<anny przyniosa kar%y i 7raa z cio%k$ w cribbage a do 7odziny spoczynk.3 a e sir
T2o/as czy%a ksi$k53 przez nas%5pne dwie 7odziny w poko,. nie syc2a' 4yo adne7o
d:wi5k. pr6cz 7o#ne7o &iczenia?
- To da,e %rzydzie#ci ,eden3 cz%ery w r5k.3 a osie/ w 4ank.3 %eraz ciocia rozda,e3 czy
/a/ rozda' za cioci5I - <anny roz/y#&aa 4ez przerwy nad od/ian$3 ,aka si5 w ci$7.
dw.dzies%. cz%erec2 7odzin dokonaa w %y/ poko,. i w cae, %e, cz5#ci do/.0 >esze7o
wieczora 4yo %. peno #/iec26w3 nadziei3 krz$%aniny i za/ieszania3 7war i ,asno#' w sa&onie3
poza sa&one/3 wsz5dzie0 A %eraz %y&ko %5skno%a i sa/o%no#'0
9o4ry nocny spoczynek poprawi ,e, 2./or0 Po7odnie, /y#&aa %eraz o Wi&&ia/ie3 a e
przed po.dnie/ /iaa okaz,5 /i&e roz/awia' o czwar%kowy/ wieczorze z pani$ Fran% i
pann$ Craw*ord3 pop.szcza,$c wodze wyo4ra:ni3 w#r6d #/iec26w i ar%6w3 k%6re s$
nieod$czny/ skadnikie/ cienia /inione7o 4a&. - /o7a po%e/ a%wie, doprowadzi' ./ys
do s%an. codzienno#ci i po7odzi' si5 ze spoko,e/ /i,a,$ce7o cic2e7o %y7odnia0
@y&i %eraz przez cay dzieA w /nie,szy/ ni kiedyko&wiek 7ronie3 a %en3 k%6re7o oso4a
przes$dzaa o spoko,. i po7odzie wszys%kic2 rodzinnyc2 ze4raA i posik6w - wy,ec2a0 Trze4a
si5 na.czy' %o znosi'0 Wkr6%ce Ed/.nd wy,edzie z do/. na zawszeJ rada 4ya3 e po%ra*i
%eraz siedzie' w %y/ sa/y/ poko,. z w.,aszkie/3 s.c2a' ,e7o 7os. i odpowiada' na
zadawane py%ania 4ez %yc2 rozpacz&iwyc2 .cz.'3 ,akic2 przed%e/ do#wiadczaa0
- @rak na/ naszyc2 dw6c2 /odzieAc6w - %ak$ .wa75 sir T2o/as pow%6rzy zar6wno
pierwsze7o3 ,ak dr.7ie7o dnia3 kiedy ze4ra&i si5 po ko&ac,i w %y/ 4ardzo z/nie,szony/
7ronieJ pierwsze7o dnia ze wz7&5d. na /okre oczy <anny nie /6wi nic wi5ce,3 wzni6s %y&ko
%oas% za ic2 zdrowie0 9r.7ie7o dnia ,ednak sir T2o/as pos.n$ si5 da&e,0 Dycz&iwie /6wi o
Wi&&ia/ie i wyrazi nadzie,53 i o%rzy/a awans0
- I nie /a powod. s$dzi' - doda - e nie 45dzie nas w /iar5 cz5s%o odwiedza0 -e#&i
idzie o Ed/.nda /.si/y si5 na.czy' o4ywa' 4ez nie7o0 Ta zi/a 45dzie os%a%ni$3 ,ak$ sp5dzi
w rodzinny/ do/.0
- Tak - przyznaa &ady @er%ra/ - a&e wo&aa4y/3 e4y nie wy,eda0 Wyda,e /i si53 e
wszyscy wy,eda,$0 Wo&aa4y/3 e4y 4y&i w do/.0
To yczenie do%yczyo przede wszys%ki/ -.&ii3 k%6ra wa#nie poprosia o pozwo&enie
wy,azd. z )ari$ do Londyn.J sir T2o/as .waa3 e d&a do4ra o4. si6s%r na&ey pozwo&enia
.dzie&i'3 a &ady @er%ra/3 k%6ra w swo,e, zacno#ci nie c2ciaa %e7o c6rce za4rania'3
&a/en%owaa nad z/ian$3 ,aka si5 dokonaa w do/owyc2 p&anac23 4o -.&ia /iaa wa#nie
%eraz wr6ci'0 >e s%rony sir T2o/asa paday rozs$dne ar7./en%y3 k%6ry/i pr64owa przekona'
/aonk50 Podpowiada ,e, co powinna odcz.wa' .waa,$ca /a%ka3 przypisywa ,e,
wszys%ko3 co /.si odcz.wa' koc2a,$ca rodzicie&ka3 k%6ra pra7nie rado#ci swo,e7o dziecka0
Lady @er%ra/ przy%akiwaa /. spoko,nie3 a pod koniec pi5%nas%o/in.%owyc2 /i&cz$cyc2
rozwaaA o#wiadczya spon%anicznie?
- )y#&aa/ so4ie3 /5.3 ,ak %o do4rze3 i wzi5&i#/y <anny3 4o %eraz3 kiedy inni
wy,ec2a&i3 przysza na/ z %e7o korzy#'0
Sir T2o/as na%yc2/ias% .sz&ac2e%ni %en ko/p&e/en%3 doda,$c?
- To prawda0 9a&i#/y <anny dow6d3 e .waa/y ,$ za do4re dziecko3 c2wa&$c ,$ w ,e,
przy%o/no#ci - dzi# ,es% na/ dro7$ %owarzyszk$0 -e#&i okaza&i#/y do4ro' ,e, %o %eraz ona
okaz.,e si5 r6wnie po%rze4na na/0
- Tak - przyznaa po c2wi&i &ady @er%ra/0 - I ,aka pociec2a w %y/3 e zawsze 45dzie/y
,$ /ie&i0
Sir T2o/as /i&cza c2wi&53 .#/iec2n$ si5 &ekko3 spo,rza na sios%rzenic5 i wreszcie
odpar powanie0
- )a/ nadzie,53 e ni7dy nas nie op.#ci3 c2y4a e o%rzy/a zaproszenie do ,akie7o#
do/.3 k%6ry /674y ,e, o4iecywa' wi5ce, szcz5#cia ni nasz0
- A %o3 /6, /5.3 ,es% /ao prawdopodo4ne3 4o k%o 4y ,$ /ia prosi'I )aria rada
45dzie widzie' ,$ w So%2er%on od czas. do czas.3 a&e nie przy,dzie ,e, do 7owy prosi'3 4y z
ni$ za/ieszkaa0 Pewna ,es%e/3 e &epie, ,e, . nas - a poza %y/3 ,a so4ie nie da/ 4ez nie, rady0
Ww %ydzieA3 k%6ry %ak cic2o i spoko,nie /in$ w )ans*ie&d3 4y od4ierany na p&e4anii
z.penie inacze,? w kady/ razie przyni6s dw6/ /ody/ panno/ w o4. rodzinac2 z.penie
inne wraenia0
To3 w czy/ <anny zna,dowaa spok6, i .ko,enie3 n.dzio i iry%owao )ary0 1a pewno
wynikao %o w d.e, /ierze z r6nicy ic2 .sposo4ieA i przyzwycza,eA - ,edn$ %ak a%wo 4yo
zadowo&i'3 dr.7a %ak 4ya nienawyka do cierp&iwo#ci3 &ecz wi5ce, zapewne znaczya
od/ienno#' sy%.ac,i kade, z nic20 Pod pewny/i wz7&5da/i s%anowiy z.pene
przeciwieAs%wo0 9&a <anny nieo4ecno#' Ed/.nda 4ya3 ze wz7&5d. na ,e, przyczyn5 i ce& -
.&7$0 9&a )ary 4ya pod kady/ wz7&5de/ przykra0 Kade7o dnia3 nie/a& o kade, 7odzinie
odcz.waa 4rak ,e7o %owarzys%wa3 %ak do%k&iwy3 e kiedy so4ie .przy%o/niaa przyczyn53 d&a
k%6re, po,ec2a3 cz.a %y&ko iry%ac,50
@yo4y /. %r.dno wy/y#&i' co#3 co 4y 7o 4ardzie, podnioso w ,e, oczac23 ni %a
%y7odniowa nieo4ecno#'3 k%6ra nas%$pia ak.ra% w c2wi&i3 7dy ,e, 4ra% wy,ec2a3 7dy Wi&&ia/
Price r6wnie wy,ec2a i 7dy wsk.%ek %e7o rozpado si5 cae wesoe %owarzys%wo0 Odcz.waa
%o 4ardzo 4o&e#nie0 Pozos%ao ic2 %eraz aosne %rio3 za/kni5%e w do/. ci$7y/i deszcza/i i
#nie7ie/3 nie /a,$ce nic do ro4o%y3 4ez nadziei na od/ian50 C2o' za 4ya na Ed/.nda za %o3
e o4s%awa przy swoic2 za/ierzeniac2 i w4rew nie, wprowadza ,e w ycie Ga 4ya %ak na
nie7o za3 e rozs%awa&i si5 na 4a&. nie/a& wro7oH - nie /o7a3 7dy 7o nie 4yo3 przes%a' o
ni/ /y#&e'3 rozpa/i5%ywa' ,e7o za&e% i .cz.' i %5skni' za %y/i3 nie/a& codzienny/i os%a%nio3
spo%kania/i0 -e7o nieo4ecno#' 4ya niepo%rze4nie d.7a0 1ie powinien 4y p&anowa' %akie7o
wy,azd. - nie powinien 4y op.szcza' do/. na cay %ydzieA3 kiedy z4&ia si5 ,e, wy,azd z
)ans*ie&d0 Po%e/ zacz5a wini' sa/$ sie4ie0 1iepo%rze4nie wypowiadaa si5 %ak os%ro w
czasie ic2 os%a%nie, roz/owyM 1iepo%rze4nie .ya /ocnyc2 - po7ard&iwyc2 s6w3 /6wi$c o
d.c2ownyc2J nie powinna 4ya %e7o ro4i'0
To dow6d ze7o wyc2owania - %o niewa#ciwe0 Cay/ serce/ pra7n5a odwoa' %e
sowa0
-e, iry%ac,a nie /in5a wraz z %y7odnie/0 9o%$d 4yo :&e3 a&e okazao si53 e /oe 4y'
,eszcze 7orze,3 kiedy nadszed pi$%ek i Ed/.nd si5 nie pokaza3 przysza so4o%a3 a Ed/.nda
w da&szy/ ci$7. nie 4yo i kiedy przy okaz,i kr6%kie7o spo%kania z rodzin$ ze dwora3 ,aka
nadarzya si5 w niedzie&53 .syszaa3 e napisa do do/.3 zapowiada,$c3 i op6:ni powr6%3
7dy o4ieca przy,acie&owi przed.y' wizy%5 o ki&ka dni0
-e#&i do%$d ocz. waa niepok6, i skr.c25 - ,e#&i aowaa wypowiedzianyc2 s6w i
o4awiaa si53 e z4y% /ocno 7o do%kn5y3 %o %eraz ,e, a& i o4awy zwi5kszyy si5
dziesi5ciokro%nie0 W doda%k. /.siaa wa&czy' z pewny/ nieprzy,e/ny/ .cz.cie/3 z.penie
d&a nie, nowy/ - z zazdro#ci$0 Przy,acie& Ed/.nda3 pan Owen3 /ia sios%ry0 )oe okazay si5
poci$7a,$ceI Tak czy inacze, *ak%3 i Ed/.nd nie wr6ci do do/.3 kiedy3 wed&e .przednic2
.s%a&eA3 ona /iaa ,ec2a' do Londyn.3 oznacza co#3 co 4yo nie do zniesienia0
Fdy4y =enry wr6ci po %rzec2 czy cz%erec2 dniac23 %ak ,ak zapowiada3 wy,edaa4y
%eraz z )ans*ie&d0 S%ao si5 wi5c konieczne3 4y posza z wizy%$ do <anny i spr64owaa
dowiedzie' si5 od nie, cze7o# wi5ce,0 1ie /o7a d.e, y' w %akie, sa/o%ne,
4eznadzie,no#ci3 r.szya wi5c do dwor.3 /i/o i spacer 4y .ci$&iwy i %ydzieA %e/.
.waaa4y3 e ,es% nie do po/y#&eniaJ &iczya3 e /oe dowie si5 cze7o#3 /oe przyna,/nie,
.syszy ,e7o i/i50
Pierwsze p6 7odziny poszo na /arne3 7dy <anny siedziaa raze/ z &ady @er%ra/3 a
/ona 4yo na co# &iczy' %y&ko3 7dy 45dzie sa/a0 Wreszcie ,ednak &ady @er%ra/ wysza z
poko,.3 a w6wczas3 nie/a& na%yc2/ias%3 panna Craw*ord zacz5a 7ose/3 nad k%6ry/ s%araa
si5 panowa'? - -ake ci si5 %o podo4a3 e k.zyn Ed/.nd %ak d.7o nie wracaI -ako ,edyna
/oda oso4a w %y/ do/. pani na,4ardzie, przez %o cierpisz0 Pewno 4rak ci 7o 4ardzo0 Czy
nie dziwisz si53 e %ak przed.a swo,$ wizy%5I
- 1ie wie/ - odpowiedziaa <anny z wa2anie/0 - Tak000 a&e spodziewaa/ si5 %e7o0
- )oe on zawsze zos%a,e d.e,3 ni zapowiada0 To powszec2ny o4ycza,J wszyscy
/odzi &.dzie %ak ro4i$0
- 1ie przed.y swe7o po4y%. poprzednio3 kiedy %o pierwszy raz odwiedza pana
Owena0
- Ty/ raze/ do/ pana Owena wyda /. si5 przy,e/nie,szy0 Pan Ed/.nd @er%ra/ %o
przecie 4ardzo000 4ardzo .,/.,$cy /ody czowiek i doprawdy %r.dno /i si5 nie /ar%wi'
%roszeczk53 e 7o ,. nie zo4acz5 przed wy,azde/ do Londyn.3 a na %o si5 niew$%p&iwie
zanosi000 wy7&$da/ codziennie =enryUe7o i kiedy przy,edzie3 nic /nie ,. nie 45dzie
za%rzy/ywa' w )ans*ie&d0 Przyzna,53 e c2ciaa4y/ zo4aczy' pani k.zyna raz ,eszcze0
).sisz3 pani3 przekaza' /. ode /nie pozdrowienia0 Tak - s$dz53 e %o /.sz$ 4y'
pozdrowienia0 Czy nie .waa pani3 panno Price3 e cze7o# na/ 4rak w naszy/ ,5zyk. -
cze7o# po/i5dzy pozdrowienia/i a serdeczno#cia/i - co 4yo4y wa#ciwe przy %e7o rodza,.
przy,acie&skie, zna,o/o#ci3 ,aka nas %.%a, $czyaI Ty&e /iesi5cy zna,o/o#ciM A&e
pozdrowienia %o do#' w %y/ wypadk.000 Czy %o 4y d.7i &is%3 %en3 k%6ry przyszedI Czy pisze3
co %a/ ro4iI Czy zos%a,e po %o3 4y przeywa' %a/ #wi$%eczne rado#ciI
- Syszaa/ %y&ko cz5#' &is%.J adresowany 4y do w.,a3 a&e c2y4a 4y 4ardzo kr6%ki3
%ak3 pewna ,es%e/3 e %o %y&ko ki&ka &ini,ek0 Wszys%ko3 co wie/3 %o %o3 e przy,acie& na&e7a3
4y Ed/.nd zos%a d.e,3 a on si5 z7odzi0 Ki&ka dni a&4o par5 dni3 nie wie/3 ,edno czy
dr.7ie0
- Oc23 ,e#&i pisa do o,ca000 S$dzia/3 e /oe do &ady @er%ra/ &.4 do cie4ie3 pani0
A&4o ,e#&i do o,ca3 nie dziw3 e pisa zwi5:&e0 K%6 4y si5 rozpisywa w &i#cie do sir T2o/asaI
Fdy4y pisa do cie4ie3 4yo4y %a/ wi5ce, szcze766w0 1apisa4y o 4a&ac2 i przy,5ciac20
Opisa4y ci wszys%kic2 i wszys%ko0 I&e ,es% panien OwenI
- Trzy dorose0
- L.4i$ /.zyk5I
- 1ic /i o %y/ nie wiado/o0 1ie syszaa/0
- To ,es% pierwsze py%anie - wy,a#nia panna Craw*ord3 c2c$c si5 wyda' za4awna i nie
zain%eresowana - ,akie kada ko4ie%a3 k%6ra sa/a 7ra3 zada3 py%a,$c o inn$0 A&e nie /a sens.
py%a' o ,akie# /ode panny - o ,akie# %rzy sios%ry3 k%6re wa#nie dorosy3 poniewa i 4ez %e7o
dokadnie wiado/o3 ,akie one s$ - wszys%kie sy/pa%yczne3 zna,$ce k.nsz%a3 a ,edna 4ardzo
adna0 W kade, rodzinie ,es% ,edna pi5kno#'0 Tak zawsze 4ywa0 9wie 7ra,$ na pianinie3 a
,edna na 2ar*ie - i wszys%kie #piewa,$ - &.4 #pieway4y3 7dy4y ,e .czono - a&4o #piewa,$ %y/
&epie,3 e ic2 nie .czono - czy co# %akie7o0
- 1ic nie wie/ o pannac2 Owen - powiedziaa spoko,nie <anny0
- 1ic nie wiesz i nie c2cesz wiedzie'3 ,ak %o si5 /6wi0 Tr.dno o %on &epie, wyraa,$cy
o4o,5%no#'0 Is%o%nie3 ,ak /ona d4a' o ko7o#3 ko7o si5 ni7dy nie widziaoI 1o c63 kiedy
%w6, k.zyn3 pani3 powr6ci3 zna,dzie )ans*ie&d 4ardzo cic2e? wszyscy 2aa#nicy wy,ec2a&i3
%w6, 4ra% i /6,3 i ,a0 Teraz3 kiedy /6, wy,azd si5 z4&ia3 nie &.4i5 /y#&e'3 e zos%awia/
sios%r5 sa/$0 Ona nie cieszy si5 z /o,e7o wy,azd.0
<anny .waaa3 e wypada ,e, powiedzie'?
- 1ie w$%pisz3 pani3 i wie&e os64 %.%a, 45dzie odcz.wa' %w6, 4rak0 @5dzie ci5 4ardzo
4rakowao0
Panna Craw*ord przeniosa na ni$ wzrok3 ,ak4y c2ciaa zo4aczy' czy .sysze' co#
wi5ce,3 a po%e/ powiedziaa ze #/iec2e/?
- Oc23 %ak3 45dzie /nie 4rakowao3 %ak ,ak 4rak.,e kade, 2aa#&iwe, zawady po ,e,
.s.ni5ci.0 A&e ,a nie naprasza/ si5 o ko/p&e/en%y0 -e#&i 45dzie /nie 4rakowao3 %o si5
pokae0 9o,d$ do %e7o wniosk. ci3 co /nie zec2c$ zo4aczy'0 1ie 45d5 prze4ywaa w ,akic2#
pode,rzanyc2 czy da&ekic23 czy niedos%5pnyc2 re,onac20
Ty/ raze/ <anny nie /o7a si5 przy/.si' do odpowiedzi3 czy/ sprawia zaw6d
pannie Craw*ord3 pewne,3 e .syszy ,akie# .prze,/e zapewnienie o wadzy3 ,ak$ posiada3 z
.s% oso4y3 k%6ra3 ,e, zdanie/3 /.si %o wiedzie'0 Ponownie d.c2 w nie, .pad0
- Panny Owen - pod,5a po c2wi&i0 - Przyp.#'/y3 e ,edna z panien Owen osiada4y w
T2orn%on LaceyJ ,ak 4y ci si5 %o podo4aoI >darzay si5 dziwnie,sze wypadki0 Przyp.szcza/3
e oni si5 o %o s%ara,$0 I /a,$ rac,53 4o %o 4ya4y d&a nic2 #wie%na par%ia0 1ie dziwi5 si5 i/ ani
ic2 nie po%5pia/0 O4owi$zkie/ kade7o ,es% za4ie7a' ,ak na,&epie, koo swoic2 spraw0 Syn
sir @er%ra/a %o nie 4y&e k%o3 a poza %y/ na&ey do %yc2 sa/yc2 zawodowyc2 kr576w0 Ic2
o,ciec %o d.c2owny i 4ra% r6wnie3 i wszyscy raze/ wzi5ci %o d.c2owni0 -es% ic2 prawowi%$
wasno#ci$3 wa#ciwie ,es% ,edny/ z nic20 A&e %y nic nie /6wisz3 <anny - panno Price - nie
odzywasz si50 Powiedz .czciwie3 spodziewasz si5 %e7o czy nieI
- 1ie - odpowiedziaa <anny zdecydowana0 - 1ie spodziewa/ si5 %e7o wca&e0
- Wca&eM - zakrzykn5a ywo panna Craw*ord0 - To dziwne0 A&e s$dz53 e %y3 pani3
wiesz do4rze0 >awsze przyp.szczaa/3 e ,es%e#000 /oe s$dzisz3 pani3 e on w o76&e nie ,es%
skonny si5 eni'000 przyna,/nie, nie w %e, c2wi&i0
- 1ie s$dz5 - powiedziaa cic2o <anny z nadzie,$3 e si5 nie /y&i ani w %y/
przyp.szczeni.3 ani w %y/3 e ,e wypowiada0
8oz/6wczyni przy,rzaa ,e, si5 4ys%roJ r./ieniec3 ,aki %o spo,rzenie wywoao na 4.zi
<anny3 pokrzepi pann5 Craw*ord na d.c2.3 powiedziaa wi5c %y&ko?
- 1a,&epie, /. %ak3 ,ak ,es% %eraz - i z/ienia %e/a%0
ROZDZIA XXX
Pannie Craw*ord spad ci5ar z serca po %e, roz/owie i wracaa do do/. w nas%ro,.3
k%6ry pozwo&i4y ,e, wy%rzy/a' ,eszcze ,eden %ydzieA w %y/ sa/y/ szcz.py/ 7ronie przy
%e, sa/e, 4rzydkie, po7odzie3 7dy4y ,$ %akie, pr64ie poddanoJ poniewa ,ednak %e7o sa/e7o
dnia wieczore/ 4ra% ,e, wr6ci z Londyn.3 ,ak zwyk&e3 a /oe nawe% 4ardzie, ni zwyk&e
po7odny3 %e7o rodza,. sprawdzian 4y z45dny0 =enry w da&szy/ ci$7. nie c2cia si5
przyzna'3 po co ,e:dzi3 a&e %o ,$ %y&ko roz4awioJ dzieA wcze#nie, przy,5a4y %o z iry%ac,$3
dzi# ,ednak widziaa w %y/ ,edynie /iy ar%J pode,rzewaa3 e .krywa co#3 czy/ za/ierza
,e, sprawi' /i$ niespodziank50 Is%o%nie3 nas%5pny dzieA przyni6s ,e, niespodziank50
=enry powiedzia3 e za,dzie %y&ko do @er%ra/6w3 4y si5 dowiedzie'3 co . nic2
syc2a'3 i wr6ci za dziesi5' /in.% - a&e nie 4yo 7o przeszo 7odzin53 kiedy za# sios%ra3 z k%6r$
/ia p6,#' do o7rod. na spacer3 nie /o7$c si5 7o doczeka'3 wysza niecierp&iwie na pod,azd i
na widok 4ra%a zawoaa?
- =enry3 /6, dro7i3 c6 %y ro4ie# %y&e czas.I - po%ra*i %y&ko odpowiedzie'3 e siedzia
z &ady @er%ra/ i <anny0
- Siedziae# z ni/i p6%ore, 7odzinyI - zd./iaa si5 )ary0
A&e %o 4y dopiero pocz$%ek niespodzianki0
- Tak3 )ary - powiedzia3 ws.wa,$c ,e, r5k5 pod swo,e ra/i5 i id$c pod,azde/ przed
sie4ie3 ,ak4y nie 4ardzo wiedzia3 7dzie ,es%0 - 1ie /o7e/ wy,#' wcze#nie,3 <anny wy7&$daa
%ak .roczo0 -es%e/ z.penie zdecydowany3 )ary0 Pod,$e/ decyz,50 Czy si5 ni$ zdziwiszI
1ie3 /.sisz zdawa' so4ie spraw53 e ,es%e/ z.penie zdecydowany oeni' si5 z <anny Price0
1iespodzianka 4ya ko/p&e%na3 4ez wz7&5d. 4owie/ na %o3 co so4ie wyo4raa3 ,e7o
sios%rze w 7owie nie pos%ao podo4ne przyp.szczenieJ pa%rzya wi5c na nie7o z %ak nie
.dawany/ zd./ienie/3 e /.sia pow%6rzy' wiado/o#'3 %y/ raze/ wyra:nie, i 4ardzie,
.roczy#cie0 Kiedy .wierzya3 e ,es% z.penie zdecydowany3 przy,5a %o 4ez niec25ci0 1awe%
.cieszya si5 z %e, niespodzianki0
)ary 4ya w nas%ro,.3 w k%6ry/ zwi$zek z rodzin$ @er%ra/6w sprawia ,e,
przy,e/no#' i w k%6ry/ *ak%3 e 4ra% eni si5 z oso4$ s%o,$c$ od nie7o nieco nie,3 nie
sprawia ,e, przykro#ci0
- Tak3 )ary - koAczy =enry swo,e wyznania0 - S%racie/ 7ow5 na do4re0 Wiesz3 e/
na pocz$%k. /ia pr6niacze za/iary3 a&e koniec z %y/0 9okonae/ Gpoc2&e4ia/ so4ieH
nie/ae7o wyo/. w ,e, serd.szk.3 a /o,e .cz.cia s$ niewzr.szone0
- -akie %a dziewczyna /a szcz5#cieM - zawoaa )ary3 7dy %y&ko zdoaa do4y' 7os.0
- C6 %o za par%ia d&a nie,M 9ro7i /6, =enry3 /o,a pierwsza reakc,a nie /o7a 4y' inna3 a&e
dr.7a3 r6wnie szczera3 %o na,serdecznie,sza poc2waa %wo,e7o wy4or.J widz53 e 45dziesz %ak
szcz5#&iwy3 ,ak %e7o so4ie ycz5 i ,ak pra7n50 @5dziesz /ia .rocz$ on5 - .oso4ienie
wdzi5czno#ci i oddania0 Tak$3 na ,ak$ zas.7.,esz0 C6 %o za nie4ywaa par%ia d&a nie,0 Pani
1orris cz5s%o pow%arza3 e ona /a szcz5#cie? co powie w %y/ wypadk.I -ak ,e, rodzina
45dzie zac2wyconaM A ona /a w %e, rodzinie ki&k. prawdziwyc2 przy,aci60 -ak oni 45d$ si5
cieszy'M A&e powiedz /i wszys%ko0 Opowiada, 4ez koAca0 Kiedy zacz$e# /y#&e' o nie,
powanieI
Tr.dno o co# r6wnie nie/o&iwe7o3 ,ak odpowied: na %o py%anie3 c2o' %r.dno o rzecz
r6wnie przy,e/n$3 ,ak .sysze'3 e k%o# ,e s%awia0 (-ak za&57a si5 /ia c2oro4a+
KB
- %e7o nie
wiedzia i ni/ zd$y pow%6rzy' %o %rzy razy3 z/ienia,$c %y&ko szyk s6w3 sios%ra przerwaa
/. ywo?
- Oc23 =enry3 wi5c %o d&a%e7o po,ec2ae# do Londyn.M O %o c2odzioM Pos%anowie#
naradzi' si5 z Ad/irae/3 ni/ pode,/iesz decyz,50
Te/. ,ednak zdecydowanie zaprzeczy0 >4y% do4rze zna swe7o w.,a3 4y zasi57a'
27 > wiersza Wi&&ia/a W2i%e2eada0
,e7o rady co do /aeAskic2 pro,ek%6w0 Ad/ira nie znosi /aeAs%wa i .waa ,e za rzecz
niewy4acza&n$ . /ode7o czowieka3 nieza&ene7o /a,$%kowo0
- Kiedy pozna <anny - ci$7n$ =enry - 45dzie ,$ .wie&4ia0 To ,edyna ko4ie%a3 ,aka
/oe zwa&czy' wszys%kie ,e7o .przedzenia3 poniewa ,es% dokadnie %ak$ ko4ie%$3 ,aka3 ,e7o
zdanie/3 nie is%nie,e0 -es% .oso4ienie/ %e7o3 co on okre#&a ,ako nie/o&iwe3 ,e#&i s%arcza /.
de&ika%no#ci ,5zyka3 4y wyrazi' %o3 co so4ie wyo4raa0 A&e dop6ki rzecz nie 45dzie
os%a%ecznie przes$dzona - %ak3 4y adne in7erenc,e nie 4yy /o&iwe - nie dowie si5 o %y/0
1ie3 )ary3 ,es%e# w 45dzie0 -eszcze nie z7ada#3 po co/ wy,eda0
- 9oskona&e3 /nie %o wys%arczy0 Wie/ %eraz3 z ki/ %o /.si /ie' zwi$zek i wca&e /i
nie spieszno dowiedzie' si5 resz%y0 <anny PriceM C.downe3 wpros% c.downeM De4y )ans*ie&d
/o7o %y&e000 De4y# %y zna&az w )ans*ie&d swo,e przeznaczenieM A&e /asz z.pen$ s.szno#'M
1ie /674y# &epie, wy4ra'0 1ie /a &epsze, dziewczyny na #wiecie3 a /a,$%ek nie ,es% ci
po%rze4nyJ ,e#&i za# idzie o ,e, koneks,e3 s$ wi5ce, ni do4re0 @er%ra/owie %o niew$%p&iwie
,edna z pierwszyc2 rodzin w kra,.0 -es% sios%rzenic$ sir T2o/asa @er%ra/aJ %o #wia%.
wys%arczy0 A&e /6w da&e,3 /6w da&e,0 -akie /asz p&any0 Czy ona ,. zna swo,e szcz5#cieI
- 1ie0
- Wi5c na co czekaszI
- 1a000 na niewie&e wi5ce,3 ,ak na okaz,50 )ary3 ona nie ,es% %aka3 ,ak ,e, k.zynki3 a&e
/y#&53 e nie 45d5 prosi dare/nie0
- Oc23 %o nie/o&iwe0 1awe% 7dy4y# nie 4y %ak poci$7a,$cy zaoywszy3 e ona ci5
,eszcze nie koc2a Gw co 4ardzo w$%pi5H - nie po%rze4owa4y# si5 /ar%wi'0 )a .sposo4ienie
%ak a7odne i pene wdzi5czno#ci3 e zaraz 45dzie %wo,a0 -es%e/ na,754ie, przekonana3 e nie
wysza4y za cie4ie 4ez /io#ci3 %o znaczy3 ,e#&i ,es% na %y/ #wiecie dziewczyna zdo&na nie
kierowa' si5 a/4ic,$3 %o c2y4a %y&ko ona3 a&e popro#3 4y ci5 koc2aa3 a nie 45dzie /iaa serca
od/6wi'0
Kiedy rado#' pozwo&ia ,e, wreszcie za/i&kn$'3 =enry z r6wn$ przy,e/no#ci$ /6wi3
,ak ona s.c2aa3 i po%oczya si5 roz/owa3 r6wnie ciekawa d&a o4ydwo,7a3 c2o' on w 7r.ncie
rzeczy nie /ia do powiedzenia nic ponad %o3 co cz.,e3 do rozpa/i5%ywania nic wi5ce, nad
wdzi5ki <annyJ pi5kno ,e, rys6w i *i7.ry3 .rok ,e, o4e,#cia3 do4ro' serca - %o 4y %e/a%
niewyczerpany0 Enosi si5 nad ,e, a7odno#ci$3 skro/no#ci$3 sodycz$ c2arak%er.J nad %$
sodycz$3 k%6ra w oczac2 kade7o /5czyzny s%anowi na,is%o%nie,szy wa&or ko4iecy3 i c2o'
4ywa3 e zdarzy /. si5 pokoc2a' da/5 owe, sodyczy poz4awion$3 ni7dy nie ./ie w %en
4rak .wierzy'0 )ia pods%awy do %e7o3 4y pokada' za.*anie w ,e, c2arak%erze i 4y 7o
c2wa&i'0 Cz5s%o widywa3 ,ak wys%awiano ,$ na pr6450 Czy c2o' ,edna oso4a z %e, rodziny3 z
wy,$%kie/ Ed/.nda3 nie nad.ywa nie.s%annie3 w %aki czy inny spos643 ,e, cierp&iwo#ci i
wyroz./iao#ciI Ecz.cia /a 4ardzo si&ne0 Wys%arczy zo4aczy' ,$ raze/ z 4ra%e/0 Czy /oe
4y' &epszy dow6d na %o3 e serce /a r6wnie ar&iwe3 ,ak a7odneI I czy /oe 4y' co# 4ardzie,
zac25ca,$ce7o d&a czowieka3 k%6ry /y#&i o /io#ciI A nad%o - co do ,e, roz./. nie /oe 4y'
na,/nie,szyc2 w$%p&iwo#ci3 ,es% ,asny i 4ys%ry3 o4e,#cie za# /a r6wnie skro/ne i e&e7anckie3
,ak spos64 /y#&enia0 A&e %o ,eszcze nie wszys%ko0 =enry Craw*ord /ia do#' rozs$dk.3 4y
doceni' war%o#' zasad . ony3 c2o' nie przywyk do powanyc2 roz/y#&aA na %en %e/a%3
k%6re pozwo&iy4y /. nazwa' ,e po i/ieni.0 Kiedy ,ednak wyc2wa&a s%ao#' i /e%odyczno#'
,e, pos%5powania3 wysokie po,5cie 2onor. i niewzr.szenie do4re o4ycza,e3 dzi5ki cze/.
/ona po&e7a' na ,e, prawo#ci i .czciwo#ci3 wyrazi %o3 co wynikao z *ak%.3 e <anny ,es%
oso4$ re&i7i,n$ i /a si&nie .7r.n%owane zasady0
- )674y/ ,e, a4so&.%nie i 4ez resz%y .*a' - /6wi - a %e7o wa#nie pra7n50
)ary3 k%6ra is%o%nie /iaa prze#wiadczenie3 e opinia 4ra%a o <anny Price wca&e nie
,es% nad /iar53 4ya .radowana o%wiera,$c$ si5 perspek%yw$0
- I/ wi5ce, o %y/ /y#&5 - powiedziaa - %y/ 4ardzie, si5 .pewnia/ w przekonani.3 e
%wo,a decyz,a ,es% s.szna3 i c2o' ni7dy nie .waaa4y/ <anny Price za dziewczyn53 k%6ra
/oe zdo4y' %wo,e .cz.cie3 ,es%e/ %eraz pewna3 e %o wa#nie ona da ci szcz5#cie0 Tw6,
nie7odziwy pro,ek% ode4rania ,e, spoko,. okaza si5 cakie/ do4ry/ po/yse/0 O4ydwo,e
na ni/ skorzys%acie0
- To 4yo nie7odziwe3 4ardzo nie7odziwe w s%os.nk. do %akie, is%o%y3 a&e ,a ,e, w%edy
nie znae/0 I nie 45dzie /iaa powod. opakiwa' 7odziny3 w k%6re, /i %o przyszo do 7owy0
Sprawi53 e 45dzie 4ardzo szcz5#&iwa3 )ary3 szcz5#&iwsza3 ni kiedyko&wiek 4ya3
szcz5#&iwsza ni k%oko&wiek3 ko7o znaa0 1ie za4ior5 ,e, z 2ra4s%wa 1or%2a/p%on0 P.szcz5
EQerin72a/ w dzieraw5 i wyna,/5 do/ %.3 w s$siedz%wie - /oe S%anwiS Lod7e0 Odda/
EQerin72a/ w sied/io&e%ni$ dzieraw50 Pewny ,es%e/3 e po 4y&e wz/iance zna,d5
doskonae7o dzierawc50 )o75 nawe% w %e, c2wi&i wy/ieni' %rzec2 &.dzi3 k%6rzy %5 dzieraw5
wez/$ na /oic2 war.nkac2 i ,eszcze /i podzi5k.,$0
- Co %y powieszM - zawoaa )ary0 - C2cesz osi$#' w 2ra4s%wie 1or%2a/p%onM -ak %o
/io z %wo,e, s%rony0 @5dzie/y wszyscy raze/0
Opa/i5%aa si53 wypowiedziawszy %e sowa3 i rada 4ya4y ,e co*n$'3 niepo%rze4nie si5
,ednak z/ieszaa3 7dy 4ra% widzia w nie, %y&ko ewen%.a&n$ /ieszkank5 p&e4anii )ans*ie&d i
w odpowiedzi zaprosi ,$ na,serdecznie, do swo,e7o do/.3 podkre#&a,$c3 e /a na,wi5ksze
prawa do ,e, %owarzys%wa0
- @5dziesz na/ /.siaa odda' wi5ce, ni poow5 swo,e7o czas. - powiedzia0 -
Przecie pas%oros%wo nie /o7$ /ie' %akic2 sa/yc2 praw do cie4ie ,ak <anny i ,a3 7dy /y
45dzie/y /ie&i podw6,ne0 <anny 45dzie ci prawdziw$ sios%r$0
)ary /o7a %y&ko podzi5kowa' i o76&nikowo wyrazi' z7od53 w 7r.ncie rzeczy ,ednak
4ya w %e, c2wi&i zdecydowana3 e za ki&ka /iesi5cy nie 45dzie ,. 7o#cie/ ani swe7o 4ra%a3
ani sios%ry0
- @5dziesz dzie&i rok po/i5dzy Londyne/ i 2ra4s%we/ 1or%2a/p%onI
- Tak0
- S.sznie0 A w Londynie wasny do/3 rzecz ,asna3 ,. nie z Ad/irae/0 I&e %y
zyskasz3 =enry koc2any3 odrywa,$c si5 od Ad/iraa3 ni/ zd$y ci5 zarazi' swoi/ sposo4e/
4ycia3 ni/ na4awisz si5 ,e7o 7.pic2 po7&$d6w a&4o si5 na.czysz3 e siedzenie za s%oe/ %o
na,wi5ksze w yci. 4o7osawieAs%wo0 Sa/ nie zda,esz so4ie sprawy3 i&e zyskasz3 7dy
za#&epi ci5 szac.nek3 ,aki /asz d&a nie7oJ wed&e /o,e, oceny wczesne /aeAs%wo /oe ci5
.ra%owa'0 Serce 4y /i p5ko3 7dy4y/ widziaa3 ,ak .poda4niasz si5 do Ad/iraa w sowac2 i
czynac23 wy7&$dzie i r.c2ac20
- 1o c63 /a/y w %e, sprawie od/ienne zdanie0 Ad/ira /a swo,e wady3 a&e %o
4ardzo zacny czowiek i 4y d&a /nie wi5ce, ni o,ce/0 1iewie&. o,c6w pozwo&io4y /i c2o'
w cz5#ci ro4i' %o3 na co /a/ oc2o%50 1ie powinna# .przedza' do nie7o <anny0 ).sz5
sprawi'3 e4y si5 pokoc2a&i0
)ary nie powiedziaa3 c2o' c2ciaa powiedzie'3 e ,e, zdanie/ nie /a na #wiecie
dw6c2 os643 k%6ryc2 c2arak%ery i spos64 4ycia 4yy4y /nie, z7odneJ czas %o .dowodni0 1ie
/o7a si5 ,ednak pows%rzy/a' od nas%5p.,$ce, .wa7i o Ad/ira&e?
- =enry3 /a/ %ak wysokie /nie/anie o <anny Price3 e 7dy4y/ /o7a przyp.#ci'3 i
przysza pani Craw*ord 45dzie /iaa c2o' w cz5#ci %e powody3 d&a k%6ryc2 /o,a nieszcz5sna3
pokrzywdzona cio%ka nie znosia nawe% ,e7o i/ienia3 nie dop.#cia4y/ do %e7o /aeAs%wa0
A&e ,a ci5 zna/3 ,a wie/3 e ona3 k%6r$ 45dziesz koc2a3 45dzie na,szcz5#&iwsz$ z ko4ie%3 a
7dy4y# ,$ nawe% przes%a koc2a'3 %o okaesz si5 wo4ec nie, czowiekie/ 2o,ny/ i
den%e&/ene/0
8zecz ,asna3 ,e7o wy/owna odpowied: sprowadzia si5 do %e7o3 i ,es% nie/o&iwe3
4y przes%a koc2a' <anny Price &.4 4y nie .czyni wszys%kie7o3 co w &.dzkie, /ocy3 4y ,$
.szcz5#&iwi'0
- Fdy4y# ,$ %y&ko dzisia, widziaa3 )ary - ci$7n$ - kiedy z niewypowiedzian$
sodycz$ i cierp&iwo#ci$ speniaa wszys%kie po&ecenia %e, 7.pie, cio%ki3 pracowaa z ni$ i za
ni$3 a 4.zia ,e, #&icznie r6owiaa3 7dy poc2y&aa 7ow5 nad ro46%k$3 po%e/ posza na swo,e
/ie,sce3 4y skoAczy' ,aki# &i#cik3 k%6ry zacz5a przed%e/ pisa' d&a %e, 7.pie, ko4ie%y3 a
wszys%ko z %ak$ nie .dawan$ a7odno#ci$3 ,ak4y *ak%3 e nie /a ani c2wi&i d&a sie4ie3 4y
rzecz$ oczywis%$J wosy /iaa s%arannie .czesane3 ,ak zwyk&e3 a ,eden /ay &oczek spada ,e,
na czoo3 7dy pisaa - ods.waa 7o od czas. do czas. a po#r6d %yc2 wszys%kic2 za,5' zwracaa
si5 w przerwac2 do /nie &.4 s.c2aa3 ,ak4y &.4ia s.c2a' %e7o3 co /6wi50 Fdy4y# ,$
widziaa3 )ary3 nie s$dzia4y#3 e ,e, wadza nad /oi/ serce/ /oe si5 kiedyko&wiek
skoAczy'0
- =enry na,droszy - zawoaa )ary3 przerywa,$c i .#/iec2a,$c si5 do nie7o - ,ake ,a
si5 ciesz5 widz$c3 e# %aki zakoc2any0 1aprawd53 ,es%e/ zac2wycona0 A&e co powiedz$ pani
8.s2wor%2 i -.&iaI
- 1ie o4c2odzi /nie ani co powiedz$3 ani co cz.,$0 >o4acz %eraz3 ,aka ko4ie%a /oe
wz4.dzi' /o,e .cz.cie3 ,aka ko4ie%a /oe wz4.dzi' .cz.cie rozs$dne7o czowieka0
C2cia4y/3 e4y %o odkrycie na co# si5 i/ przydao0 >o4acz$ %eraz swo,$ k.zynk5 %rak%owan$
%ak3 ,ak %rak%owana 4y' powinna3 i pra7n53 4y si5 serdecznie zaws%ydziy swe7o odraa,$ce7o3
&ekcewa$ce7o i nie7rzeczne7o zac2owania0 @5d$ ze - doda c2odnie,szy/ %one/ po c2wi&i
zas%anowienia0 - Pani 8.s2wor%2 45dzie o4.rzona0 To d&a nie, 7orzka pi7.ka3 %o znaczy3 ,ak
wszys%kie 7orzkie pi7.ki3 przez c2wi&5 zapiecze w ,5zyk3 po%e/ 45dzie pokni5%a i p6,dzie w
zapo/nienieJ nie ,es%e/ %aki/ zaroz./ia&ce/3 4y s$dzi'3 e ,e, .cz.cia s$ %rwa&sze ni
.cz.cia innyc2 ko4ie%3 c2o' 4ye/ przed/io%e/ %yc2 .cz.'0 Tak3 )ary3 /o,a <anny odcz.,e
r6nic53 codziennie3 o kade, porze3 r6nic5 w zac2owani. wszys%kic23 kade7o3 k%o si5 do
nie, z4&iy3 a .koronowanie/ /o,e7o szcz5#cia 45dzie #wiado/o#'3 e ,a %o sprawie/3 e %o
dzi5ki /nie /a pozyc,53 ,aka si5 ,e, na&ey0 9zi# ,es% .za&eniona od innyc23 4ezradna3 4ez
przy,aci63 zanied4ana i zapo/niana0
- O3 nie3 =enry3 nie przez wszys%kic23 nie ,es% zapo/niana przez wszys%kic23 nie ,es%
ani zapo/niana3 ani 4ez przy,aci60 -e, k.zyn3 Ed/.nd3 zawsze o nie, pa/i5%a0
- Ed/.nd - %o prawda3 s$dz53 e on ,es% d&a nie, Go76&nie 4ior$cH do4ry3 %ak sa/o sir
T2o/as3 na sw6, spos643 a&e %o ,es% spos64 4o7a%e7o3 wyniose7o3 ar4i%ra&ne7o3
7randi&okwen%ne7o
KC
w.,a0 C6 /o7$ .czyni' sir T2o/as i Ed/.nd raze/ wzi5ci3 c6 /o7$
.czyni' d&a ,e, szcz5#cia3 wy7ody3 7odne, pozyc,i i czci w por6wnani. z %y/3 co ,a .czyni5I
28 Frandi&okwen%ny - 76rno&o%ny3 nap.szony3 po/pa%yczny w sposo4ie wyraania si50
ROZDZIA XXXI
1as%5pne7o ranka =enry Craw*ord z,awi si5 znow. we dworze )ans*ie&d Park
wcze#nie, ni na %o pozwa&a zwyka pora wizy%0
O4ie panie zna,doway si5 w poko,. #niadaniowy/3 a %ak si5 d&a nie7o szcz5#&iwie
zoyo3 e &ady @er%ra/ wa#nie wyc2odzia3 7dy on wc2odzi0 >na,dowaa si5 ,. nie/a& w
drzwiac23 a e nie /y#&aa /arnowa' do%yc2czasowe7o %r.d.3 sza da&e,3 .prze,/ie
powi%awszy 7o#cia i rz.ciwszy /. %y&ko kr6%k$ in*or/ac,53 e k%o# na ni$ czeka3 a s.$ce/.3
4y zawiado/i pana do/.0
=enry3 .radowany3 e da/a wyc2odzi3 skoni si5 i przy%rzy/a ,e, drzwi3 po czy/ nie
%rac$c ani c2wi&i3 zwr6ci si5 do <anny i wyci$7n$wszy ,akie# &is%y3 zacz$ z o7ro/ny/
prze,5cie/?
- ).sz5 wyzna'3 e ,es%e/ nieskoAczenie zo4owi$zany kade/.3 k%o da,e /i
sposo4no#' o7&$dania ci53 pani3 sa/$0 1ie ,es%e# w s%anie wyo4razi' so4ie3 ,ak 4ardzo %e7o
pra7n$e/0 >na,$c %wo,e .cz.cie do 4ra%a3 nie zni6s4y/3 4y k%oko&wiek w %y/ do/. dzie&i
z %o4$ przeycie pierwszyc2 wiado/o#ci3 ,akie przywo50 Tw6, 4ra% awansowa0 Tw6, 4ra%
zos%a por.cznikie/0 )a/ niewy/own$ przy,e/no#' po7ra%.&owa' ci3 pani3 awans. 4ra%a0
T. s$ &is%y3 k%6re o %y/ donosz$3 a k%6re przed c2wi&$ przyszy0 >apewne 45dziesz c2ciaa ,e
zo4aczy'0
<anny nie /o7a do4y' 7os.3 a&e on nie c2cia3 e4y /6wia0
Wys%arczy /. wyraz ,e, ocz.3 r./ieniec3 ,aki si5 .kaza na po&iczkac23 s%opniowa
z/iana o7arnia,$cyc2 ,$ .cz.'? w$%p&iwo#' - po/ieszanie - .szcz5#&iwienie0 Wzi5a od nie7o
&is%y0 Pierwszy 4y od Ad/iraa3 k%6ry zawiada/ia sios%rzeAca w ki&k. sowac23 e .dao /.
si5 zaa%wi' spraw53 k%6re, si5 pod,$3 /ianowicie awans /ode7o PriceUa0 9o &is%. do$czone
4yy dwa inne3 ,eden od sekre%arza Pierwsze7o Lorda Ad/ira&ic,i do przy,acie&a3 k%6re7o
Ad/ira zwer4owa do %e7o zadania3 a dr.7i od %e7o przy,acie&a do Ad/iraaJ z &is%6w
wynikao3 e -e7o Eksce&enc,a Pierwszy Lord Ad/ira&ic,i ,es% 4ardzo szcz5#&iwy3 /o7$c
skorzys%a' z reko/endac,i sir C2ar&esa3 e sir C2ar&es ,es% niez/iernie rad3 /a,$c sposo4no#'
.dowodnienia swe7o szac.nk. d&a Ad/iraa Craw*orda i e oko&iczno#'3 i pan Wi&&ia/ Price
zos%a awansowany na dr.7ie7o por.cznika na korwecie -e7o Kr6&ewskie, )o#ci (9rozd+
wywoaa powszec2n$ rado#' w szerokic2 kr57ac2 wy4i%nyc2 oso4is%o#ci0
85ka <anny %rzy/a,$ca %e &is%y draa3 wzrok prze4ie7a od ,edne7o do dr.7ie7o z
nic23 a serce rozpierao wzr.szenie0 Craw*ord za# ci$7n$ z nie .dawany/ prze,5cie/3
wy,a#nia,$c sw6, .dzia w wypadkac2?
- 1ie 45d5 /6wi o /oi/ szcz5#ci.3 c2ocia ,es% o7ro/ne3 a&e na wz7&5dzie /a/
%y&ko %wo,e szcz5#cie3 pani0 K%o3 w por6wnani. z %o4$3 /oe /ie' prawo do szcz5#ciaI
1ie/a& /iae/ a& do sie4ie3 e o%rzy/ae/ %5 wiado/o#' przed %o4$3 k%6ra powinna# ,$
dos%a' na,pierwsza na #wiecie0 A&e nie s%racie/ ani c2wi&i0 Pocz%a dzi# przysza p6:no3 a&e od
%e7o /o/en%. nie /i%r5ye/ czas.0 -ake ,a si5 niecierp&iwie/3 ,aki/ 4y niespoko,ny3 ,aki
sza&ony %e7o nie 45d5 pr64owa opisa'J ,ak ci5ko z/ar%wiony3 ,ak okr.%nie zawiedziony3 e
nie /o7e/ zakoAczy' %e, sprawy podczas po4y%. w Londynie0 > dnia na dzieA odkadae/
wy,azd w nadziei3 e przy,dzie wiado/o#'3 nic 4owie/ /nie, /i dro7ie7o ni %a sprawa nie
za%rzy/ao4y /nie z da&a od )ans*ie&d nawe% i p6 dnia0 C2o' ,ednak w., przy,$ /o,$
pro#45 z na,wi5ksz$ serdeczno#ci$3 ,akie, /674y/ pra7n$'3 i za,$ si5 spraw$ na%yc2/ias%3
napo%ka %r.dno#ci3 7dy ,eden z ,e7o przy,aci6 wy,ec2a3 dr.7i 4y za,5%y3 a ,a nie /o7e/
,. znie#' %e7o czekania3 a wiedz$c3 e zos%awia/ spraw5 w do4ryc2 r5kac23 wr6cie/ w
poniedziaek3 .*a,$c3 e niezad.7o pocz%a przyniesie /i %akie wa#nie &is%y0 Kiedy /6, w.,3
k%6ry ,es% na,&epszy/ czowiekie/ na #wiecie3 pozna %we7o 4ra%a3 pod,$ si5 s%araA w ,e7o
sprawie3 %ak ,ak si5 %e7o spodziewae/0 @y ni/ zac2wycony0 1ie pozwo&ie/ so4ie wczora,
/6wi'3 ,ak 4ardzo 4y zac2wycony ani pow%6rzy' poowy ,e7o poc2wa0 Czekae/ z %y/
wszys%ki/3 p6ki nie przy,dzie dow6d3 e 4yy %o poc2way ko7o# 4ardzo ycz&iwe7o3 %aki
dow6d3 ,aki przyszed dzisia,0 Teraz /o75 powiedzie'3 e nawe% ,a nie /674y/ $da'3 4y
Wi&&ia/ Price wz4.dzi wi5ksze zain%eresowanie &.4 4y %owarzyszyy /. 7or5%sze yczenia i
wi5ksze poc2way ni %e3 ,aki/i z wasne, wo&i o4darzy 7o /6, w., po wsp6&nie sp5dzony/
wieczorze0
- Wi5c %o wszys%ko paAska zas.7aI - zawoaa <anny0 - Wie&kie nie4aM C6 za
o7ro/na3 o7ro/na do4ro'M Czy pan naprawd5000 Czy %o z wasne, c25ci000 przeprasza/3 a&e
,es%e/ oszoo/iona0 Czy Ad/ira Craw*ord zwr6ci si5 z pro#4$I -ak %o 4yoI -es%e/ ,ak
o7.szona0
=enry z na,wi5ksz$ przy,e/no#ci$ zacz$ ,e, opisywa' /inione wypadki w spos64
4ardzie, zroz./iay? opowiedzia3 ,ak si5 wszys%ko zacz5o i szcze76owo przeds%awi swo,e
p6:nie,sze dziaania0
Os%a%ni wy,azd do Londyn. przedsi5wzi$ w ,edny/ %y&ko ce&.3 /ianowicie c2cia
przeds%awi' Wi&&ia/a na =i&& S%ree% i na/6wi' Ad/iraa3 4y .y wsze&kic2 swoic2 wpyw6w
d&a poparcia ,e7o pro/oc,i0 Taki 4y ce& wy,azd.0 1ie /6wi o %y/ niko/.3 ani s6wkie/ nie
pisn$ )aryJ niepewny co do rez.&%a%6w3 nie /67 #cierpie'3 4y k%o# zna ,e7o .cz.cia3 a&e
%aki 4y ce& %e7o wy,azd.0
> prze,5cie/ /6wi3 ,ak o7ro/nie /. na %y/ za&eao3 .ywa %ak /ocnyc2 okre#&eA3
%ak cz5s%o pow%arza sowa? na,754sze zain%eresowanie oraz dwo,akie /o%ywy3 ,ak %e cae
pra7nienia3 ,akic2 wyrazi' nie spos643 e <anny /.siaa4y wreszcie zroz./ie'3 do cze7o
z/ierza3 7dy4y zdo&na 4ya si5 sk.pi'J a&e e serce /iaa wez4rane3 a z/ysy o%5piae ze
zd./ienia3 nie 4ardzo doc2odzio do nie, %o3 co /6wi3 nawe% o Wi&&ia/ie3 a 7dy wreszcie
przes%a /6wi'3 pow%arzaa %y&ko?
- C6 za zacno#'M -aka niesyc2ana do4ro'M Oc23 ,ak nieskoAczenie ,es%e#/y pan.
zo4owi$zani0 Koc2any3 koc2any Wi&&ia/M - po czy/ poderwaa si5 z krzesa i po#pieszya k.
drzwio/3 woa,$c? - P6,d5 do w.,ka0 On powinien si5 o %y/ ,ak na,pr5dze, dowiedzie'M
9o %e7o ,ednak =enry nie /67 dop.#ci'0 Okaz,a 4ya z4y% do4ra3 a ,e7o .cz.cia z4y%
niecierp&iwe0
1a%yc2/ias% r.szy za ni$0 - 1ie /oe wyc2odzi'3 /.si /. ,eszcze po#wi5ci' pi5'
/in.%0 - I wzi$wszy ,$ za r5k5 poprowadzi z powro%e/ do krzesaJ 4y ,. w poowie
wy,a#nieA3 kiedy zacz5o ,e, #wi%a'3 po co ,$ za%rzy/a0 Kiedy %o wreszcie zroz./iaa i
s%wierdzia3 e oczek.,e si5 od nie,3 4y .wierzya3 e %o ona wzniecia .cz.cia3 ,akic2 ni7dy
nie zaznao ,e7o serce oraz e wszys%ko3 co .czyni d&a Wi&&ia/a3 na&ey zoy' na rac2.nek
,e7o przeo7ro/ne, i niesyc2ane, /io#ci do nie, - prze,5a ,$ rozpacz i przez do4r$ c2wi&5 nie
/o7a wy/6wi' sowa0 Eznaa %o wszys%ko za niedorzeczno#'J /iaa pocz.cie3 e zos%aa
po%rak%owana w spos64 4rzydki i nies%osowny3 na k%6ry nie zas.7.,e3 a&e %aki on ,. ,es%3
wszys%ko ,es% z7odne z %y/3 cze7o 4ya kiedy# #wiadkie/0 1ie pozwo&ia so4ie okaza'
niezadowo&enia nawe% w cz5#ci3 wy#wiadczy ,e, 4owie/ przys.753 ,akie, nie /67
./nie,szy' 4rak de&ika%no#ci z ,e7o s%rony0 Serce ,e, wci$ rozpieraa rado#' i wdzi5czno#' za
Wi&&ia/a3 nie /o7a wi5c okaza' wie&kie7o o4.rzenia z powod. cze7o#3 co %y&ko ,e,
sprawiao przykro#'J dw.kro%nie wyrwaa /. r5k5 z doni i dw.kro%nie3 a&e 4ezsk.%ecznie3
pr64owaa si5 od nie7o odwr6ci'3 wreszcie ws%aa i powiedziaa z widoczny/ o4.rzenie/?
- Prosz53 4y# pan przes%a0 Prosz53 4y# przes%a0 To sprawia /i %y&ko przykro#'0 ).sz5
s%$d wy,#'0 1ie /o75 %e7o s.c2a'0
A&e on /6wi w da&szy/ ci$7.3 opisywa swo,e .cz.cia3 prosi o wza,e/no#' i
wreszcie3 w sowac2 %ak ,asnyc23 e nawe% d&a nie, ic2 znaczenie /.siao 4y' oczywis%e3
o*iarowa ,e, sie4ie3 sw$ *or%.n53 wszys%ko3 prosz$c3 4y ,e przy,5a0 Tak si5 s%ao0 Tak zos%ao
%o powiedziane0 >d./ienie i z/ieszanie <anny wzroso i c2ocia wci$ nie wiedziaa3 na i&e
%e sowa s$ powane3 &edwo /o7a .%rzy/a' si5 na no7ac20 Prosi3 4y /. daa odpowied:0
- 1ie3 nie - zawoaa kry,$c %warz0 - To wszys%ko niedorzeczno#'0 Prosz53 niec2e /i
pan nie ro4i przykro#ci0 1ie c2c5 %e7o wi5ce, s.c2a'0 Dycz&iwo#' okazana Wi&&ia/owi
sprawia3 e ,es%e/ pan. nad wyraz wdzi5czna3 a&e nie c2c53 nie /o75 znie#'3 nie /o75
s.c2a' %akic2000 1ie3 nie3 prosz5 o /nie nie /y#&e'3 a&e pan o /nie nie /y#&i0 Wie/3 e %o
wszys%ko nic nie znaczy0
Wyrwaa /. si5 i w %y/ /o/encie doszed ic2 7os sir T2o/asa3 k%6ry id$c do
poko,.3 7dzie si5 zna,dowa&i3 /6wi co# s.$ce/.0 1ie 4yo czas. na da&sze zapewnienia
czy 4a7ania3 c2o' rozs%anie z <anny w c2wi&i3 7dy %y&ko ,e, skro/no#' s%aa na drodze ,e7o
szcz5#cia - ,ak %o so4ie w swoi/ zad.*ani. i pewno#ci wyo4raa - wydao /. si5 okr.%n$
konieczno#ci$0 Wy4ie7a przez drzwi przeciw&e7e do %yc23 k%6ry/i /ia za c2wi&5 we,#' w.,3
i spacerowaa ,. %a/ i z powro%e/ po Wsc2odni/ Poko,.3 /io%ana sprzeczny/i .cz.cia/i3
zani/ sir T2o/as zd$y zakoAczy' swo,e .prze,/o#ci i .sprawied&iwienia i zani/ .sysza
pocz$%ek radosnyc2 wie#ci3 z k%6ry/i przyszed ,e7o 7o#'0
8oz/y#&aa %eraz o wszys%ki/3 dr$ca i prze,5%a3 por.szona3 szcz5#&iwa i
nieszcz5#&iwa3 niez/iernie zo4owi$zana i w na,wyszy/ s%opni. 7niewna0 Wszys%ko %o nie
do wiary0 To3 co zro4i3 ,es% niewy4acza&ne i niezroz./iae0 A&e %akie s$ ,e7o o4ycza,e3 nie
po%ra*i zro4i' nic3 w czy/ nie 4yo4y do/ieszki za0 1a,pierw sprawi3 e 4ya
na,szcz5#&iwsz$ is%o%$ na #wiecie3 a po%e/ ,$ o4razi - nie wiedziaa3 ,ak %o nazwa' - ,ak %o
zak&asy*ikowa'3 ,ak %o %rak%owa'0
1ie c2ciaa 7o 4ra' powanie3 a ,ednak - czy /ona .sprawied&iwi' %akie sowa i %akie
propozyc,e3 ,e#&i /iay 4y' ar%e/I
A&e Wi&&ia/ zos%a por.cznikie/0 To 4y niew$%p&iwy *ak%3 k%6re7o nic nie /oe
podway'0 @5dzie zawsze o %y/ pa/i5%aa3 a o reszcie zapo/ni0 Pan Craw*ord z pewno#ci$
ni7dy wi5ce, nie zwr6ci si5 do nie, w %en spos64J na pewno zroz./ie3 ,ak ,e, %o 4yo przykreJ
a w%edy ona 45dzie 7o o4darza' wdzi5czno#ci$ i szac.nkie/ za okazan$ Wi&&ia/owi
ycz&iwo#'0
@aa si5 wys.n$' z poko,. da&e, ni na podes% sc2od6w3 ni/ si5 nie .pewnia3 e pan
Craw*ord wyszedJ kiedy nie /iaa ,. co do %e7o w$%p&iwo#ci3 pospieszya na d63 do w.,a3
4y cieszy' si5 z ni/ raze/ i dowiedzie' si5 od nie7o &.4 .sysze'3 co s$dzi o na,4&isze,
przyszo#ci Wi&&ia/a0 Sir T2o/as 4y o7ro/nie .radowany3 4ardzo ycz&iwy i roz/ownyJ
/6wia z ni/ o Wi&&ia/ie %ak /i&e3 ,ak4y nic ,e, .przednio nie zdenerwowao3 p6ki nie
dowiedziaa si5 pod koniec roz/owy3 e pan Craw*ord /a %e7o ,eszcze dnia wr6ci' do dwor.
na ko&ac,50 @ya %o 4ardzo niewesoa wiado/o#'3 4o c2ocia on3 4y' /oe3 .waa %o3 co
zaszo3 za nic z7oa3 ,e, 45dzie 4ardzo przykro %ak ryc2o znow. 7o widzie'0
Pr64owaa prze/6c w so4ie %o .cz.cie3 s%araa si5 o7ro/nie3 w /iar5 ,ak nadc2odzia
pora ko&ac,i3 wy7&$da' i zac2owywa' si5 ,ak zwyk&e3 nie okazao si5 ,ednak /o&iwe3 4y nie
wydaa si5 onie#/ie&ona i zakopo%ana3 7dy 7o#' wszed do poko,.0 9oprawdy3 ni7dy 4y nie
przyp.#cia3 e4y ,aki/# z4ie7ie/ oko&iczno#ci w dni.3 w k%6ry/ dowie si5 o awansie
Wi&&ia/a3 /.siaa przeywa' %akie przykro#ci0
Pan Craw*ord nie %y&ko 4y w poko,.3 a&e wkr6%ce 4y przy nie,0
)ia ,e, do przekazania &i#cik od sios%ry0 <anny niezdo&na 4ya podnie#' na nie7o
wzrok.3 a&e nic w ,e7o 7osie nie przypo/inao poprzednic2 4aa/.c%w0 1a%yc2/ias%
o%worzya &i#cik3 rada3 e /a si5 czy/ za,$'3 i rada r6wnie3 e niecierp&iwie kr5c$ca si5
cio%ka 1orris3 k%6ra %e przysza na ko&ac,53 zasania,$ nieco0
,o"a kochana -ann - bo tak "u0 1i$ mog$ zawsze nazwa/ ku niewsowione" u(dze
"$zka' kt!r potka si$ na 2pani3 od przna"mnie" szeciu ostatnich tgodni& - 4ie mog$
pozwo(i/ 5enr6emu' b wszed' nie da".c mu d(a 1iebie tch ki(ku s!w gratu(ac"i oraz
wraz!w mo"e" radosne" zgod i aprobat& 4aprz!d' mo"a kochana -ann' nie ($ka" si$
niczego' nie b$dzie 0adnch trudnoci' o "akich warto wspomnie/& Pozwa(am sobie s.dzi/' 0e
zapewnienie o mo"e" zgodzie b$dzie miao d(a 1iebie pewne znaczenie' tak wi$c mo0esz si$ do
niego dzi wiecz!r umiecha/ swoim na"sodszm umiechem i odesa/ mi go szcz$(iwszego'
ni0 kied wchodzi&
Two"a oddana ,&1&
1ie 4yy %o sowa3 w k%6ryc2 <anny /o7a zna&e:' pociec250
C2o' czy%aa ,e w o7ro/ny/ po#piec2. i po/ieszani.3 .%r.dnia,$cy/ zroz./ienie
%e7o3 co panna Craw*ord /a na /y#&i3 4yo oczywis%e3 e 7ra%.&.,e ,e, .cz.' swe7o 4ra%a i
nawe% c2y4a wierzy3 i s$ %o .cz.cia powane0 <anny nie wiedziaa3 co s$dzi' i co ro4i'0 To
s%raszne3 7dy4y si5 /iay okaza' powaneJ czy %ak3 czy inacze, - we wszys%ki/ za/5% i
niepok6,0 O7arniaa ,$ rozpacz za kady/ raze/3 7dy pan Craw*ord zwraca si5 do nie,3 a
zwraca si5 o wie&e za cz5s%o3 o4awiaa si5 %e3 e w ,e7o 7osie i zac2owani. wo4ec nie, ,es%
co# z.penie inne7o ni 7dy roz/awia z pozos%ay/i0 1ie /iaa adne, przy,e/no#ci z %e,
ko&ac,iJ &edwo zdoaa co# przekn$'3 a kiedy sir T2o/as za.way do4rod.sznie3 e rado#'
ode4raa ,e, ape%y%3 /ao si5 nie zapada ze ws%yd. i przeraenia3 e pan Craw*ord opacznie %o
zroz./ie - c2ocia 4owie/ nic nie skonio4y ,e, do skierowania wzrok. w prawo3 7dzie
siedzia3 cz.a3 e ,e7o oczy na%yc2/ias% zwr6ciy si5 k. nie,0
@ya 4ardzie, /i&cz$ca ni zwyk&e0 1awe% 7dy /6wiono o Wi&&ia/ie3 rzadko
przy$czaa si5 do roz/owy3 7dy ,e7o awans poc2odzi %e z prawe, s%rony3 a %o powi$zanie
sprawiao ,e, przykro#'0
)iaa wraenie3 e &ady @er%ra/ siedzi przy s%o&e d.e, ni zwyk&e3 i z rozpacz$
/y#&aa3 e ,. ni7dy s%$d nie wy,dzie3 wreszcie ,ednak panie przeszy do sa&on.3 7dzie /o7a
so4ie roz/y#&a' do wo&i3 podczas 7dy o4ie cio%ki koAczyy o/awianie awans. Wi&&ia/a3
kada na sw6, wasny spos640
Pani 1orris r6wnie ,ak z awans.3 cieszya si5 z oszcz5dno#ci3 ,akie 45dzie /ia z %e7o
sir T2o/as0 Teraz Wi&&ia/ 45dzie si5 sa/ .%rzy/ywa3 co przyniesie ,e7o w.,owi o7ro/ne
oszcz5dno#ci3 4o nik% nie wie3 i&e on na sios%rzeAca wydawa3 a3 prawd5 /6wi$c3 i ona
oszcz5dzi na prezen%ac20 O7ro/nie ,es% rada3 e daa Wi&&ia/owi przy wy,e:dzie %o3 co daa3
doprawdy3 4ardzo rada3 e /iaa /ono#'3 4ez wie&kie7o .szczer4k. d&a sie4ie3 da' /. spor$
s./k53 %o znaczy ,ak na ni$3 na ,e, o7raniczone #rodki3 %eraz %o /. si5 4ardzo przyda na
.rz$dzenie ka4iny0 1a pewno 45dzie /ia spore wyda%ki3 45dzie /.sia wie&e rzeczy k.pi'3
c2o' ,e7o rodzice z pewno#ci$ .a%wi$ /. %anie k.pno wszys%kie7o - a&e %aka ,es% rada3 e /a
w %y/ sw6, .dzia0
- Ciesz5 si53 e# /. daa3 sios%ro3 spor$ s./k5 - powiedziaa &ady @er%ra/ spoko,nie i
4ez na,/nie,sze, pode,rz&iwo#ci - 4o ,a /. daa/ %y&ko dziesi5' *.n%6w0
- 9oprawdyM - pani 1orris poczerwieniaa0 - 1o %o /.sz5 powiedzie'3 e wy,ec2a
s%$d z peny/i kieszenia/iM I ,eszcze /ia 4ezpa%n$ podr6 do Londyn.0
- )6, /aonek powiedzia /i3 e dziesi5' *.n%6w wys%arczy0
Pani 1orris nie /iaa oc2o%y kwes%ionowa' wysoko#ci %e, s./y i zacz5a rozwaa'
spraw5 z inne7o p.nk%. widzenia0
- To niesyc2ane - /6wia - i&e /odzi kosz%.,$ rodzin53 ,akie s$ kosz%y ic2
wyc2owania i wyprowadzenia w #wia%0 8zadko si5 zas%anawia,$3 do ,akic2 %o s./ doc2odzi i
,akie %o ic2 rodzice czy w.,owie3 czy cio%ki ponosz$ przez cay rok wyda%ki0 1o3 na przykad
wszys%kie dzieci nasze, sios%ry PriceJ pewno nik% 4y nie .wierzy3 i&e pieni5dzy wyda,e na nie
co rok. sir T2o/as3 nie /6wi$c o %y/3 co ,a d&a nic2 ro4i50
- To prawda3 co /6wisz3 sios%ro3 a&e one3 4iedac%wa3 nic nie /o7$ na %o poradzi'3 a
wiesz do4rze3 e d&a sir T2o/asa %o niewie&ka r6nica0 <anny3 e4y %y&ko Wi&&ia/ nie
zapo/nia o sza&. d&a /nie3 ,e#&i po,edzie do Indii Wsc2odnic2J i da/ /. za/6wienie na
inne rzeczy3 k%6re war%o 4y /ie'0 Tak 4y/ c2ciaa3 e4y popyn$ do Indii Wsc2odnic2 i
przywi6z /i sza&0 )y#&53 <anny3 e poprosz5 nawe% o dwa sza&e0
Ty/czase/ <anny3 o%wiera,$c .s%a %y&ko kiedy %o 4yo konieczne3 s%araa si5 .si&nie
zroz./ie'3 o co c2odzi pan. i pannie Craw*ord0 Wszys%ko na #wiecie wskazywao3 e nie
/6wi$ powanie3 wszys%ko3 pr6cz ,e7o s6w i zac2owania0 Wszys%ko3 co oczywis%e3 /o&iwe3
rozs$dne #wiadczyo przeciwko %e/.? ic2 o4ycza,e i spos64 /y#&enia3 a r6wnie ,e, wasne
niedos%a%ki0 -ake4y ona /o7a wz4.dzi' powane .cz.cie w czowiek.3 k%6ry zna %y&e
znacznie,szyc2 od nie, ko4ie%3 przez %ak wie&e 4y .wie&4iany i *&ir%owa z %y&o/aJ k%6ry
wydawa si5 %ak niezdo&ny do powanyc2 .cz.'3 nawe% 7dy .si&nie s%arano si5 ,e wznieci' -
k%6ry o wszys%kic2 podo4nyc2 sprawac2 /y#&a %ak &ekko3 %ak &ekcewa$co3 %ak py%ko - k%6ry
4y d&a wie&. os64 %ak wany3 a k%6re/. nik% nie 4y niez45dnyI I da&e, - ,ake /ona
przyp.szcza'3 e ,e7o sios%ra3 k%6ra /a %ak wysokie i #wia%owe po,5cie o /aeAs%wie3
popieraa4y powanie %ak$ oso453 ,ak onaI Wszys%ko %o 4yo4y sprzeczne z na%.r$ i ,e,3 i ,e7o0
<anny zaws%ydzia si5 swoic2 w$%p&iwo#ci0 Wszys%ko /o&iwe3 %y&ko nie prawdziwe .cz.cie
do nie, i prawdziwa %e7o .cz.cia apro4a%a0 9osza do %e7o przekonania3 ni/ sir T2o/as i pan
Craw*ord wesz&i do sa&on.0 Tr.dno#' po&e7aa na zac2owani. %e7o przekonania po we,#ci.
pana Craw*orda3 ki&ka razy 4owie/ s%ara si5 sprawi'3 4y za.waya ,e7o spo,rzenie3 k%6re/.
nie po%ra*ia nada' zwyke7o znaczeniaJ w kady/ razie . kade7o inne7o /5czyzny
.waaa4y ,e za 4ardzo powane i 4ardzo wy/owne0 A&e wci$ pra7n5a .waa'3 e ,es% %akie
sa/o3 ,ak owe rz.cane cz5s%o ,e, k.zynko/ i pi5'dziesi5ci. inny/ ko4ie%o/0
Sprawia wraenie3 ,ak4y c2cia roz/awia' z ni$ %ak3 4y inni nie sysze&i0 Wydawao
si5 ,e,3 e s%ara si5 o %o co pewien czas przez cay wiecz6r3 za kady/ raze/3 7dy sir T2o/as
wyc2odzi z poko,. &.4 7dy cio%ka 1orris za,/.,e ,e7o .wa753 a&e s%arannie od/awiaa /.
,akic2ko&wiek po %e/. okaz,i0
Wreszcie - <anny3 k%6ra 4ya zdenerwowana3 .waaa3 e %o (wreszcie+3 c2o' nie 4yo
,eszcze 4ardzo p6:no - zacz$ /6wi' o wy,#ci.3 a&e .&753 ,ak$ niosy %e sowa3 na%yc2/ias%
za%r. py%anie/?
- Czy nie /asz3 pani3 nic d&a )aryI Dadne, odpowiedzi na ,e, &i#cikI @5dzie
zawiedziona3 nie o%rzy/awszy nic od cie4ie0 Prosz53 napisz ,e,3 pani3 c2o' ki&ka s6w0
- Oc23 %ak3 oczywis%a - <anny porwaa si5 z po#piec2e/3 a&e po#piec2e/ wywoany/
z/ieszanie/ i pra7nienie/ ode,#cia od nie7o - napisz5 zaraz0
Podesza do s%o&iczka3 przy k%6ry/ pisaa zawsze &is%y dyk%owane przez cio%k53 i
przy7o%owaa papier3 nie /a,$c po,5cia3 co powinna napisa'0 Przeczy%aa &i#cik panny
Craw*ord raz %y&ko - 4ardzo %o kopo%&iwe odpowiada' na &is% nie cakie/ zroz./iay0 1ie
/iaa adne7o do#wiadczenia w pisani. %akic2 kr6%kic2 &i#cik6w0 Fdy4y /iaa czas na o4awy
i skr.p.y3 zaznaa4y ic2 w nad/iarze3 co# ,ednak %rze4a 4yo zaraz napisa'3 %ak wi5c3 /a,$c
,edno przede wszys%ki/ na wz7&5dzie3 %o /ianowicie3 4y si5 nie /o7o zdawa'3 e wzi5a
coko&wiek na serio3 napisaa z drenie/ serca i r5ki3 co nas%5p.,e?
7estem Pani bardzo zobowi.zana' droga panno 1rawford' za gratu(ac"e' "e(i dotcz.
mego na"dro0szego 8i((iama& 9eszta Pani (iciku' wiem dobrze' nic nie znacz' tak "ednak
mao si$ znam na tego rodza"u sprawach' 0e (icz$' i0 mi' Pani' wbaczsz' kied poprosz$' b
wi$ce" o tm nie wspominaa& :bt wie(e widwaam pana 1rawforda' bm nie znaa "ego
sposobu bcia% gdb on mnie r!wnie dobrze zna' s.dz$' 0e nie zachowwab si$ w ten
spos!b&
4ie bardzo wiem' co pisz$' a(e babm bardzo zobowi.zana' gdb Pani nigd wi$ce"
nie m!wia o te" sprawie& ;zi$ku".c za zaszczt' "akim b (ist Pani' pozosta"$ etc& etc&
Os%a%nie sowa &is%. 4yy &edwo czy%e&ne3 %ak roso ,e, przeraenie3 s%wierdzia
4owie/3 e pan Craw*ord3 pod pozore/ ode4rania &is%.3 z4&ia si5 do nie,0
- 1ie /y#&3 pani3 e pra7n5 ci5 pona7&a' - powiedzia #ciszony/ 7ose/3
za.waywszy %o zd./iewa,$ce drenie3 k%6re %owarzyszyo pisani. &is%.0 - 1ie /oesz
przecie przyp.szcza'3 e /i o %o c2odzi0 Prosz53 nie spiesz si50
- Oc23 dzi5k.,53 ,. koAcz53 wa#nie koAcz5000 45dzie za c2wi&5 7o%6w000 4ardzo ,es%e/
zo4owi$zana000 /oe 45dzie pan askaw odda' %o swo,e, sios%rze0
Wyci$7n5a do nie7o &i#cik3 k%6ry /.sia wzi$'3 a poniewa odwr6ciwszy od nie7o
wzrok podesza zaraz do ko/inka3 przy k%6ry/ siedziaa resz%a %owarzys%wa3 nie pozos%awao
/. nic inne7o3 ,ak ode,#' na do4re0
<anny po/y#&aa3 e w ,e, yci. nie 4yo ,eszcze dnia3 w k%6ry/ przeya4y wi5ksz$
/ieszanin5 przykro#ci i przy,e/no#ciJ na szcz5#cie przy,e/no#' nie /iaa si5 skoAczy' wraz
z dnie/ - kady nas%5pny ranek przyniesie #wiado/o#'3 e Wi&&ia/ dos%a awans3 podczas
7dy przykro#' ,. si5 pewno wi5ce, nie pow%6rzy0 1ie w$%pia3 e ,e, &i#cik wyda si5 4ardzo
nie.dany3 e dziecko ws%ydzio4y si5 %ak pisa'3 7dy s%rapienie nie po/o7o ,e, w
ko/pozyc,i3 przyna,/nie, ,ednak o4o,e 45d$ %eraz pewni3 e a%enc,e pana Craw*orda ani ,e,
nie zwiody3 ani nie sprawiy przy,e/no#ci0
ROZDZIA XXXII
<anny3 4.dz$c si5 nas%5pne7o ranka3 nie zapo/niaa o pan. Craw*ordzie3 &ecz
wspo/niawszy %re#' swo,e7o &i#cik.3 pocz.a przypyw podo4ne, ,ak wczora, wiecz6r
nadziei co do ,e7o sk.%k6w0 De4y pan Craw*ord wy,ec2aM Te7o pra7n5a na,serdecznie, -
e4y wy,ec2a i za4ra ze so4$ sios%r53 %ak ,ak za/ierza po %o przecie przy,ec2a do
)ans*ie&d0 I nie /o7a po,$'3 cze/. %e7o ,eszcze nie zro4i3 przecie pannie Craw*ord
wyra:nie 4yo spiesznie0 Podczas wczora,sze, wizy%y <anny &iczya3 e .syszy3 kiedy
wy,eda,$3 on ,ednak /6wi o wy,e:dzie ,ak o czy/#3 co si5 niezad.7o s%anie0
Kiedy ,. przekonaa sa/$ sie4ie3 ,akie 45d$ sk.%ki wczora,sze7o &is%.3 /.siaa si5
zdziwi'3 .,rzawszy przypadkie/ pana Craw*orda3 k%6ry wc2odzi wa#nie do dwor. i %o o
7odzinie r6wnie wczesne,3 ,ak poprzednie7o dnia0 -e7o wizy%a /o7a nie /ie' z ni$ nic
wsp6&ne7o0 <anny ,ednak wo&aa .nika' 7o#cia3 ,e#&i si5 da3 a e wa#nie wc2odzia na 76r53
pos%anowia zos%a' . sie4ie na czas %e, wizy%y3 c2y4a e ,$ zawoa,$J poniewa ,ednak pani
1orris pozos%awaa ,eszcze we dworze3 niewie&kie 4yy o4awy3 4y ,e, po%rze4owano0
Przez pewien czas siedziaa 4ardzo zdenerwowana i nas.c2iwaa z drenie/
o4awia,$c si53 e w kade, c2wi&i /o7$ po ni$ przysa'3 poniewa ,ednak niczy,e kroki nie
z4&iay si5 do Wsc2odnie7o Poko,.3 .spokoia si5 wreszcie3 .siada i nawe% za4raa si5 za
,ak$# ro46%k53 w nadziei3 e pan Craw*ord przyszed i p6,dzie3 a ona nie 45dzie /.siaa /ie'
z %y/ nic wsp6&ne7o0
)in5o 4&isko p6 7odziny i <anny cz.a si5 coraz pewnie, i swo4odnie,3 kiedy na7&e
doszed ,$ od7os /iarowyc2 krok6w - ci5kic2 krok6w3 rzadko syszanyc2 w %e, cz5#ci
do/.J 4yy %o kroki w.,a3 znaa ,e r6wnie do4rze3 ,ak ,e7o 7os0 I&e %o razy sysz$c ,e %rz5sa
si5 z przeraeniaJ %eraz %e zacz5a dre'3 w o4awie3 e idzie na roz/ow5 z ni$3 wszys%ko
,edno o czy/0 Is%o%nie sir T2o/as .c2y&i drzwi3 zapy%a3 czy ,es% i czy /oe we,#'0 >a&aa ,$
*a&a s%rac2.3 ,ak kiedy#3 kiedy zwyk przyc2odzi' do %e7o poko,.3 i cz.a si53 ,ak4y ,$ /ia za
c2wi&5 przepy%ywa' z *ranc.skie7o czy an7ie&skie7o0
> na,wysz$ ,ednak .prze,/o#ci$ pods.n5a /. krzeso3 s%ara,$c si5 okaza'3 e .waa
%5 wizy%5 za zaszczy%3 &ecz3 zdenerwowana i prze,5%a3 cakie/ zapo/niaa o niedos%a%kac2
swe7o apar%a/en%.J w., za%rzy/a si5 7wa%ownie w we,#ci. i spy%a ze zd./ienie/?
- 9&acze7o nie /asz dzisia, o7nia na ko/ink.I
1a dworze &ea #nie73 a <anny siedziaa o%.&ona sza&e/0 >awa2aa si50
- 1ie ,es% /i zi/no3 prosz5 w.,ka000 ni7dy %. nie przesiad.,5 d.7o o %e, porze rok.0
- A&e /asz %. zazwycza, o7ieAI
- 1ie3 prosz5 w.,ka0
- -ake %o /o&iweI ).siaa za,#' ,aka# po/yka0 8oz./iae/3 e dos%a,esz do
swo,e7o .y%k. %en pok6, z wsze&ki/i wy7oda/i0 Wie/3 e w swo,e, sypia&ni nie /oesz
/ie' o7nia0 To /.si 4y' ,akie# nieporoz./ienie3 k%6re %rze4a wy,a#ni'0 -es% rzecz$ wysoce
niewa#ciw$3 4y# %. siedziaa - c2o'4y %y&ko p6 7odziny dziennie 4ez o7nia na ko/ink.0 1ie
,es%e# si&na0 T. ,es% c2odno0 Cio%ka widocznie nie zda,e so4ie z %e7o sprawy0
<anny wo&aa4y /i&cze'3 a&e /.siaa odpowiedzie'3 a e c2ciaa odda'
sprawied&iwo#' swo,e, 4ardzie, koc2ane, cio%ce3 w ,e, wy,a#nieniac2 wyra:nie za4rz/iay
sowa? ciocia 1orris0
- 8oz./ie/ - w., po,$3 o co c2odzi3 i nie po%rze4owa wi5ce, %./aczeA0 -
8oz./ie/0 Ciocia 1orris zawsze .waaa3 i s.sznie3 e /odzie %rze4a wyc2owywa' 4ez
niepo%rze4ne7o po4aania3 a&e w kade, rzeczy na&ey zac2owa' ./iar0 Ona sa/a ,es% 4ardzo
odporna i d&a%e7o nie zda,e so4ie sprawy z po%rze4 innyc20 9r.7i wz7&$d r6wnie doskona&e
po,/.,50 >na/ ,e, po7&$dy0 >asada sa/a w so4ie ,es% do4ra3 a&e 4ywa3 e si5 z ni$ przesadza3
a %ak si53 /oi/ zdanie/3 s%ao w %woi/ przypadk.0 wiado/ ,es%e/3 e czasa/i3 w pewnyc2
sprawac23 ro4iono %.%a, niewa#ciwe rozr6nienia3 z4y% ,ednak do4rze o %o4ie /y#&53 <anny3
4y przyp.szcza'3 i kiedyko&wiek 45dziesz o %o ywia .raz50 -es%e# roz./na3 co nie pozwo&i
ci ani 4ra' cze7o# w cz5#ci ,edynie3 ani pode,/owa' cz5#ciowyc2 s$d6w0 @5dziesz oceniaa
przeszo#' w cao#ci3 4ior$c pod .wa75 czas3 &.dzi i oko&iczno#ci3 i zroz./iesz3 e oso4y3
k%6re ci5 .czyy i przy7o%owyway do przeci5%ne7o &os.3 ,aki3 zdawao si53 4y ci
przeznaczony3 wca&e ci nie 4yy nieycz&iwe0 I c2ocia ic2 os%rono#' /oe si5 okaza'
z45dna3 pyn5a z do4ryc2 po4.dekJ /oesz %e 4y' pewna3 e wsze&kie awan%ae do4ro4y%.
ceni si5 w dw6,nas64 dzi5ki %aki/ dro4ny/ niedos%a%ko/ i o7raniczenio/3 ,akie si5
.przednio ponosio0 -es%e/ przekonany3 e nie pozwo&isz3 4y/ si5 na %o4ie zawi6d i ni7dy
nie zanied4asz okaza' cioci 1orris na&ene7o ,e, szac.nk. i a%enc,i0 A&e do#' %e7o0 Siada,3
/o,a koc2ana0 ).sz5 z %o4$ par5 /in.% poroz/awia'3 a&e nie 45d5 ci5 d.7o %rzy/a0
<anny pos.c2aa3 sp.#ciwszy oczy3 a na po&iczki ,e, wypyn$ r./ieniec0 Po c2wi&i
przerwy sir T2o/as3 s%ara,$c si5 s%./i' .#/iec23 ci$7n$0
- @y' /oe wiesz3 i /iae/ dzisia, 7o#cia0 1ied.7o po #niadani.3 kiedy 4ye/ w
7a4inecie3 za/e&dowano pana Craw*orda0 >apewne z7ad.,esz3 z czy/ przyszed0
8./ieniec na ,e, 4.zi cie/nia coraz 4ardzie,3 a w.,3 za.waywszy3 i <anny w
o7ro/ne, kons%ernac,i ani nie /oe /6wi'3 ani podnie#' ocz.3 sa/ odwr6ci wzrok i ,. 4ez
da&szyc2 przerw wy,a#ni3 o co c2odzio pan. Craw*ordowi0
Pan Craw*ord przyszed3 4y o#wiadczy'3 e koc2a <anny000 i prosi' o%warcie o ,e, r5k5J
zwr6ci si5 %e o .sankc,onowanie %e, pro#4y do w.,a panny3 k%6ry nie,ako zas%5p.,e ,e,
rodzic6wJ przeds%awi wszys%ko w spos64 na&ey%y i ,asny3 zoy propozyc,5 %ak wa#ciw$ i
korzys%n$3 e sir T2o/as3 k%6ry nad%o .waa swo,e odpowiedzi i .wa7i za nad wyraz
s%osowne3 z przy,e/no#ci$ pow%arza <anny roz/ow5 ze wszys%ki/i szcze76a/i0
1ie#wiado/ .cz.' sios%rzenicy s$dzi3 e %e szcze76y sprawi$ ,e, wi5ksz$ przy,e/no#' ni
,e/.3 /6wi wi5c przez ki&ka /in.%3 a <anny nie #/iaa /. przerywa' - nie /iaa zresz%$ po
%e/. oc2o%y0 W 7owie ,e, panowa o7ro/ny za/5%0 Poprawia si5 w krze#&e i .%kwiwszy
.parcie wzrok w ,edno okno3 s.c2aa z na,wyszy/ prze,5cie/ i przeraenie/ s6w w.,a0
1a c2wi&5 przerwa3 a ona zdaa so4ie z %e7o spraw5 dopiero3 7dy ws%a,$c z krzesa
powiedzia?
- A %eraz3 <anny3 kiedy wypenie/ ,edn$ cz5#' zadania i przeds%awie/ ci spraw5
opar%$ na sprawdzonyc2 i zadowa&a,$cyc2 pods%awac23 /o75 dokona' resz%y prosz$c3 4y#
zesza ze /n$ na d63 7dzie - c2o' .*a/3 e nie ,es%e/ ci nie/iy/ %owarzysze/3 /.sz5 si5
,ednak po7odzi' z %$ /y#&$ 7dzie zna,dziesz roz/6wc5 4ardzie, 7odne7o %wo,e, .wa7i0 Pan
Craw*ord3 ,ak zapewne z7ad.,esz3 ,es% ,eszcze we dworze0 Czeka w /oi/ 7a4inecie i /a
nadzie,53 e si5 %a/ z %o4$ zo4aczy0
Spo,rzenie3 ws%rz$s3 okrzyk3 z ,aki/i przy,5a %e sowa3 zd./iay sir T2o/asa3 &ecz
zd./ienie ,e7o wzroso ,eszcze 4ardzie,3 7dy .sysza?
- Oc23 nie3 nie w.,.M 1ie /o750 1aprawd5 nie /o75 do nie7o ze,#'0 Pan Craw*ord
powinien wiedzie'000 /.si wiedzie'3 e000 powiedziaa/ /. wczora, %y&e3 e powinien /ie'
cakowi%$ pewno#'J /6wi /i %o wczora,3 a ,a odpowiedziaa/ 4ez osonek3 e sprawia /i
przykro#' i e nie ,es% /o&iwe3 4y/ odwza,e/nia ,e7o do4re /nie/anie0
- 1ie roz./ie/3 co /asz na /y#&i - sir T2o/as .siad z powro%e/0 - 1ie ,es% /o&iwe3
4y# odwza,e/nia ,e7o do4re /nie/anieI Co %o wszys%ko znaczyI Wie/3 e /6wi wczora, z
%o4$ i Go i&e /o7e/ zroz./ie'H zac25cia# 7o do da&szyc2 krok6w na %y&e3 na i&e pozwo&ia4y
so4ie na %o roz%ropna /oda ko4ie%a0 @ye/ 4ardzo rad3 sysz$c3 ,ak si5 w %e, sy%.ac,i
zac2owaa#J okazaa# przezorno#'3 zas.7.,$c$ na wysokie .znanie0 A&e %eraz3 kiedy za4ie7a
o cie4ie w spos64 %ak wa#ciwy3 %ak 2onorowy3 ,akie w o4ecne, c2wi&i /asz zas%rzeeniaI
- W.,ek si5 /y&i - zawoaa <anny3 k%6ra pod wpywe/ s%rac2. pozwo&ia so4ie nawe%
powiedzie' w.,owi3 e ,es% w 45dzie0 - W.,ek si5 cakowicie /y&i0 -ake pan Craw*ord /67
co# podo4ne7o /6wi'I 1ie o%rzy/a wczora, ode /nie na,/nie,sze, zac25%y3 wpros%
przeciwnie3 nie pa/i5%a/ dokadnie s6w3 a&e ,es%e/ pewna3 e/ /. powiedziaa3 e nie c2c5
7o s.c2a'3 e /i %o ,es% pod kady/ wz7&5de/ nie/ie i e 7o prosz53 4y ni7dy wi5ce, nie
/6wi do /nie w %aki spos640 1a pewno powiedziaa/ %o wszys%ko i wi5ce, a
powiedziaa4y/ ,eszcze wi5ce,3 7dy4y/ 4ya przekonana3 e coko&wiek z %e7o3 co /6wi3
/6wi serio3 a&e nie c2ciaa/ - ws%ydzia4y/ si5 przypisywa' ,e7o sowo/ wi5ksze7o
znaczenia0 S$dzia/3 e %o wszys%ko /oe 4y' rz.cane na wia%r0
1ie 4ya zdo&na /6wi' da&e,J dec2 ,e, zaparo0
- Czy /a/ roz./ie' - pod,$ po c2wi&i /i&czenia sir T2o/as - e c2cesz od/6wi'
pan. Craw*ordowiI
- Tak3 prosz5 w.,ka0
- Od/6wi' /.I
- Tak3 prosz5 w.,ka0
- Od/6wi' pan. Craw*ordowiM Pod ,aki/ pre%eks%e/I > ,akie7o powod.I
- -a000 ,a nie &.4i5 7o3 prosz5 w.,ka3 na %y&e3 4y wy,#' za nie7o za /$0
- To 4ardzo dziwne - powiedzia sir T2o/as %one/ spoko,ne7o niezadowo&enia0 - -es%
w %y/ co#3 cze7o a4so&.%nie nie /o75 po,$'0 O%o /ody czowiek3 k%6ry c2ce si5 s%ara' o
%wo,$ r5k53 a k%6ry /a wszys%kie /o&iwe reko/endac,e? nie %y&ko pozyc,5 yciow$3 /a,$%ek
i c2arak%er3 a&e nadzwycza, /ie .sposo4ienie3 ,e7o o4e,#cie za# i spos64 konwersac,i /.sz$
kade/. sprawia' przy,e/no#'0 1ie znasz 7o %e od wczora,3 znasz 7o ,. od ,akie7o# czas.0
Ponad%o ,e7o sios%ra ,es% %wo,$ 4&isk$ przy,aci6k$J no i zro4i d&a %wo,e7o 4ra%a %o3 co zro4i3
a %o3 ,ak %.sz53 powinno s%anowi' d&a cie4ie wys%arcza,$c$ reko/endac,53 nawe% 7dy4y
inacze, nie 4yo0 -es% rzecz$ 4ardzo w$%p&iw$3 czy /o,e s%os.nki ./o&iwiy4y awans
Wi&&ia/a0 A s%os.nki pana Craw*orda ./o&iwiy0
- Tak - przyznaa <anny sa4y/ 7ose/3 sp.szcza,$c wzrok3 ponownie zaws%ydzonaJ
doprawdy3 nie/a& si5 ws%ydzia3 e nie &.4i pana Craw*orda3 po %y/ por%recie narysowany/
przez w.,ka0
- ).siaa# zdawa' so4ie spraw5 - pod,$ sir T2o/as - /.siaa# so4ie zdawa' spraw5 z
%e7o3 e pan Craw*ord zac2ow.,e si5 wo4ec cie4ie w spos64 szcze76&ny0 To nie /o7o 4y'
d&a cie4ie zaskoczenie/0 ).siaa# za.way' ,e7o a%enc,e i c2o' zawsze przy,/owaa# ,e we
wa#ciwy spos64 Gw %e, /a%erii nie /a/ adnyc2 zas%rzeeAH3 ni7dy nie za.waye/3 4y ci
4yy nie/ie0 Skonny ,es%e/ s$dzi'3 <anny3 e nie znasz wasnyc2 .cz.'0
- Oc23 zna/3 prosz5 w.,ka0 -e7o a%enc,e 4yy d&a /nie zawsze000 czy/# przykry/0
Sir T2o/as spo,rza na ni$ z ,eszcze wi5kszy/ zd./ienie/0
- To przec2odzi /o,e roz./ienie - o#wiadczy0 - To wy/a7a wy,a#nieA0 -es%e# /oda i
nie/a& niko7o nie widywaa#3 wi5c /ao ,es% prawdopodo4ne3 4y# oddaa swo,e .cz.cia000
Przerwa i przy,rza si5 ,e, .wanie0 >o4aczy3 e ,e, war7i .kada,$ si5 w (nie+3 &ecz
c2o' d:wi5k 4y niedosysza&ny3 %warz /iaa nie/a& szkara%n$0 E %ak skro/ne, panny /o7o
%o ,ednak wynika' z niewinno#ci3 %o%e sir T2o/as3 pos%anawia,$c przyna,/nie, .dawa'
zadowo&enie3 doda szy4ko?
- 1ie3 nie3 wie/3 e %o ,es% z.penie nie/o&iwe3 %o wyk&.czone0 C6 wi5ce, /ona
powiedzie'I
I przez ki&ka /in.% /i&cza0 >a/y#&i si5 754oko0 -e7o sios%rzenica r6wnie za/y#&ia
si5 754oko3 s%ara,$c si5 opanowa' i przy7o%owa' na da&sze py%ania0 Wo&aa4y ./rze'3 ni
wyzna' prawd53 i /iaa nadzie,53 e c2wi&a zas%anowienia pozwo&i ,e, ze4ra' siy na %y&e3 4y
si5 nie zdradzi'0
- 1ieza&enie od %e7o3 e pan Craw*ord .y swoic2 wpyw6w3 cze7o
.sprawied&iwienie/ ,es%3 4y' /oe3 wy46r3 ,akie7o dokona pod,$ sir T2o/as opanowany/
7ose/ - 4ardzo 7o w /oic2 oczac2 reko/end.,e ,e7o c25' wczesne7o oenk.0 -es%e/
zwo&ennikie/ wczesnyc2 /aeAs%w3 ,e#&i pozwa&a,$ na %o wz7&5dy *inansowe3 i radzi4y/
kade/. /ode/. czowiekowi posiada,$ce/. odpowiednie doc2ody eni' si5 ,ak
na,szy4cie, po skoAczeni. dw.dzies%. cz%erec2 &a%0 Tak wie&k$ wa75 przywi$z.,5 do %e7o
przekonania3 e z przykro#ci$ /y#&53 ,ak /ao ,es% prawdopodo4ne3 4y /6, na,s%arszy syn3
%w6, k.zyn3 oeni si5 /odoJ o i&e ,ednak /o75 s$dzi'3 /aeAs%wo nie wc2odzi w zakres
,e7o p&an6w i rozwaaA0 Pra7n$4y/3 a4y 4ardzie, 4yo prawdopodo4ne3 e si5 .s%a4i&iz.,e0
T. spo,rzenie na <anny0
- >e skonno#ci i zwycza,6w Ed/.nda wnosz53 e oeni si5 pewno wcze#nie, ni ,e7o
4ra%0 S$dz5 %e3 od nie,akie7o czas.3 e3 4y' /oe3 spo%ka ko4ie%53 k%6r$ /674y pokoc2a'3
%ak ,ak wie/3 e /6, s%arszy syn ,eszcze %akie, nie spo%ka0 Czy /a/ rac,5I Czy z7adzasz si5
ze /n$3 /o,a dro7aI
- Tak3 prosz5 w.,a0
Odpowied: 4ya a7odna3 a&e spoko,na i sir T2o/as wyz4y si5 niepoko,6w
zwi$zanyc2 z k.zyna/i0 To ,ednak3 e si5 wyz4y niepoko,6w3 nie po/o7o ,e7o sios%rzenicyJ
w /iar5 ,ak ,e, pos%awa s%awaa si5 d&a nie7o coraz 4ardzie, niezroz./iaa3 wzras%ao ,e7o
niezadowo&enie0 Ws%a i zacz$ c2odzi' po poko,. ze z/arszczk$ na czo&e3 k%6r$ <anny %y&ko
so4ie wyo4raaa3 4o nie #/iaa podnie#' ocz.3 wreszcie s%an$ i s%anowczy/ %one/ spy%a?
- Czy /asz ,akie# powody3 /o,e dziecko3 4y /y#&e' :&e o .sposo4ieni. pana
Craw*ordaI
- 1ie3 prosz5 w.,a0
)arzya3 e4y doda'? (A&e o ,e7o zasadac2 - %ak+3 &ecz serce w nie, sa4o na /y#& o
przeraa,$ce, perspek%ywie roz/6w i %./aczeA3 k%6re nie przekonay4y w.,a0 -e, za opinia o
pan. Craw*ordzie 4raa si5 76wnie z o4serwac,i3 a o %yc2 nie /o7a nawe% wspo/nie' sir
T2o/asowi3 7dy do%yczyy ,e7o c6rek0 )aria i -.&ia3 a&e zwaszcza )aria3 /iay %ak
4ezpo#redni .dzia w na7annyc2 pos%5pkac2 pana Craw*orda3 e 7dy4y /.siaa %./aczy'3 co
o ni/ naprawd5 /y#&i3 /.siaa4y %e zdradzi' k.zynki0 )iaa nadzie,53 e %akie/.
czowiekowi ,ak ,e, w.,3 %ak 4ys%re/.3 2onorowe/.3 %ak do4re/.3 pros%e o#wiadczenie o ,e,
.7r.n%owane, niec25ci powinno wys%arczy'0 > na,wysz$ przykro#ci$ s%wierdzia3 e ,es%
inacze,0
Sir T2o/as podszed do s%o.3 7dzie siedziaa nieszcz5#&iwa i dr$ca3 i powiedzia
%one/3 w k%6ry/ wyra:nie 4rz/ia s.rowy c26d?
- Widz53 e nic nie przy,dzie z roz/owy z %o4$0 ).si/y c2y4a zakoAczy' %5 4ardzo
.pokarza,$c$ kon*erenc,50 1ie /ona pozwo&i'3 4y pan Craw*ord czeka d.e,0 9oda/ wi5c
%y&ko3 ,ako e ,es% /oi/ o4owi$zkie/ wyrazi' zdanie o %woi/ pos%5powani. - e zawioda#
wsze&kie /o,e oczekiwania i daa# #wiadec%wo3 e %w6, c2arak%er ,es% odwro%no#ci$ %e7o3 co
so4ie wyo4raae/0 ).siaa# zapewne wnosi' z /o,e7o zac2owania3 e po powrocie do
An7&ii /iae/ 4ardzo korzys%ne wyo4raenie o %o4ie0 S$dzie/3 e szcze76&nie ,es%e# wo&na
od zaroz./ia&s%wa czy skonno#ci do sa/owo&i i nie /asz na,/nie,sze7o poci$7. do %e,
nieza&eno#ci d.c2a3 %ak cz5s%o w dzisie,szyc2 czasac2 spo%ykane,3 nawe% . /odyc2 ko4ie%3 .
k%6ryc2 ,es% 4ardzie, odraa,$ca i przykra ni pospo&i%e przewinienie0 A&e dowioda# %eraz3 e
po%ra*isz 4y' .par%a i przekorna3 e po%ra*isz i c2cesz decydowa' o so4ie3 nie okaz.,$c
wz7&5d6w i szac.nk. %y/3 co niew$%p&iwie /a,$ pewne prawo do kierowania %o4$ - nie
prosz$c ic2 nawe% o wskaz6wki0 Okazaa# si5 z.penie3 z.penie inna3 ni %o so4ie
wyo4raae/0 Ani przez c2wi&5 nie 4raa# w %e, sprawie pod .wa75 zysk6w czy s%ra% %wo,e,
rodziny3 %woic2 rodzic6w3 %we7o rodzeAs%wa0 I&e /o7o4y i/ %o przynie#' poy%k.3 ,ak oni
/o7&i4y si5 cieszy' z %wo,e, pozyc,i - %o nie /a d&a cie4ie znaczenia0 )y#&isz %y&ko o so4ie3 a
poniewa nie cz.,esz w s%os.nk. do pana Craw*orda dokadnie %e7o3 co rozpa&ona i /oda
wyo4ra:nia .waa za niez45dne do szcz5#cia3 pos%anawiasz od/6wi' /. z p.nk%.3 nie c2c$c
nawe% poprosi' o %roc25 czas. do zas%anowienia3 %roc25 czas. na c2odny na/ys3 na .czciwe
skon%ro&owanie wasnyc2 skonno#ci3 i w 7wa%owny/ odr.c2. sza&eAs%wa odrz.casz %ak$
okaz,5 zaoenia rodziny - do4r$3 2onorow$3 sz&ac2e%n$ - ,aka zapewne ni7dy ci si5 ,. nie
nadarzy0 O%o ,es% /ody czowiek3 roz./ny3 z c2arak%ere/3 do4ry/ .sposo4ienie/3
/aniera/i i /a,$%kie/3 o7ro/nie do cie4ie przywi$zany3 k%6ry s%ara si5 o %wo,$ r5k5 w
na,4ardzie, 4ezin%eresowny i korzys%ny d&a cie4ie spos64J pozw6&3 <anny3 e ci powie/3 e
/oesz y' ,eszcze dr.7ie osie/na#cie &a% i nie .sysze' o#wiadczyn czowieka3 k%6ry 4y
posiada c2o' poow5 /a,$%k. pana Craw*orda czy dziesi$%$ cz5#' ,e7o za&e%0 C25%nie
odda4y/ /. ,edn$ z /oic2 c6rek za on50 )aria wysza znako/icie za /$ - a&e 7dy4y pan
Craw*ord prosi o r5k5 -.&ii3 da4y/ /. ,$ z wi5ksz$ i rze%e&nie,sz$ sa%ys*akc,$3 ni 7dy
oddawae/ )ari5 pan. 8.s2wor%2owi0 - A po kr6%kie, przerwie? - I 4y4y/ o7ro/nie
zd./iony3 7dy4y ,edna z /oic2 c6rek3 o%rzy/awszy kiedyko&wiek propozyc,5 /aeAs%wa
c2o' w poowie %ak korzys%n$3 daa na%yc2/ias% i s%anowczo odpowied: zdecydowanie
od/own$3 nie okazawszy szac.nk. d&a /oic2 .cz.' i /o,e7o zdania3 prosz$c /nie o rad50
@y4y/ %y/ 4ardzo zd./iony i o7ro/nie .raony0 Ewaa4y/ %o za 4ardzo powane
.c2y4ienie3 za 4rak szac.nk. i pocz.cia o4owi$zk.0 9o cie4ie nie /ona s%osowa' %e, sa/e,
/iary0 1ie ,es%e# /i winna %e7o3 co winna ,es% c6rka0 A&e3 <anny3 ,e#&i serce pozwo&i ci okaza'
niewdzi5czno#'000
Przerwa0 <anny sz&oc2aa %ak 7orzko3 e c2o' 4y 4ardzo za7niewany3 nie c2cia ,.
ci$7n$' %e7o wywod.0 Serce o/a& ,e, nie p5ko3 7dy /6wi3 ,ak o nie, /y#&i3 7dy rz.ca na ni$
oskarenia %ak powane3 %ak &iczne3 coraz %o okropnie,sze0 Sa/owo&na3 .par%a3 sa/o&.4na i
niewdzi5czna0 Tak o nie, /y#&i0 >awioda ,e7o nadzie,e3 .%racia ,e7o do4r$ opini50 Co si5 z
ni$ s%anieI
- O7ro/nie /i a& - /6wia niewyra:nie przez zy0 - 1aprawd5 o7ro/nie /i a&0
- Da& ciM Oczywis%aM Powinno ci 4y' a&J zapewne 45dziesz d.7o aowa' dzisie,szyc2
decyz,i0
- Fdy4y %y&ko 4yo w /o,e, /ocy pos%$pi' inacze, - powiedziaa z wysikie/ - a&e
,es%e/ %ak z.penie pewna3 e ni7dy nie daa4y/ /. szcz5#cia i sa/a r6wnie 4ya4y/
nieszcz5#&iwa0
>now. wy4.c2n5a pacze/J /i/o ,ednak %yc2 ez i /i/o wie&kie7o3 czarne7o
sowa? (nieszcz5#&iwa+3 k%6re poprzedzio owe zy3 zacz5o si5 sir T2o/asowi zdawa'3 e
/ona 4y si5 w %y/ dopa%rzy' pewne, skonno#ci do .s%5ps%w3 ,akie,# dro4ne, z/iany
ink&inac,iJ przyszo /. %e do 7owy3 e oso4is%e pro#4y /ode7o czowieka /o7y4y
przynie#' do4ry sk.%ek0 Wiedzia3 e <anny ,es% o7ro/nie nie#/iaa i 4ardzo nerwowa3 i nie
wyk&.cza3 e w %aki/ s%anie ./ys.3 po ,aki/# czasie3 po pewnyc2 na/owac23 po okazani.
przez wie&4icie&a odpowiednie, cierp&iwo#ci i niecierp&iwo#ci3 rozs$dne, /ieszaniny
wszys%kie7o - /oe przy,#' o%rze:wienie0
-e#&i /ody czowiek wy%rwa3 ,e#&i koc2a ,$ na %y&e /ocno3 4y wy%rwa'3 sir T2o/as
zacz$ /ie' nadzie,50 Te nowe /y#&i przyniosy /. pewn$ pociec250
- -. do4rze3 /o,e dziecko - powiedzia %one/ na&ene, powa7i3 a&e /nie, 7niewny/0
- O%rzy, zy0 1ie %rze4a paka'3 zy nic nie po/o7$0 ).sisz %eraz ze,#' ze /n$ na d60 -. i %ak
kaza&i#/y pan. Craw*ordowi czeka' z4y% d.7o0 ).sisz /. sa/a da' odpowied:? %r.dno si5
spodziewa'3 4y co inne7o /o7o 7o zadowo&i'0 Ty&ko %y /oesz /. wy,a#ni'3 co 4yo
pods%aw$ 45dne7o przekonania o %woic2 sen%y/en%ac23 ,akie powzi$ z niew$%p&iw$ szkod$
d&a sie4ie0 -a nie ,es%e/ w s%anie %e7o .czyni'0
<anny ,ednak okazaa %aki op6r3 %ak 4ya nieszcz5#&iwa na /y#&3 e /a ze,#' na d6 do
pana Craw*orda3 e sir T2o/as po c2wi&i zas%anowienia doszed do wniosk.3 i &epie, 45dzie
.s%$pi'0 1adzie,e3 ,akie wi$za ze spo%kania /ode7o czowieka z /od$ da/$3 nieco si5
wsk.%ek %e7o z/nie,szyy3 kiedy ,ednak spo,rza na sios%rzenic5 i zo4aczy3 do ,akie7o s%an.
doprowadzia %y/ pacze/ sw$ pe' i rysy3 doszed do wniosk.3 e wi5ce, /ona s%raci' ni
zyska' na %y/ spo%kani.0 Powiedzia wi5c ki&ka s6w 4ez szcze76&ne7o znaczenia i wyszed
sa/3 zos%awia,$c 4iedaczk53 k%6ra w rozpaczy opakiwaa /inione wypadki0
W 7owie /iaa ,eden wie&ki za/5%0 Przeszo#'3 c2wi&a o4ecna3 przyszo#'3 wszys%ko
,awio si5 ,e, ,ako co# przeraa,$ce7o0 1a,wi5kszy ,ednak 46& sprawi ,e, 7niew w.,owski0
Sa/o&.4na i niewdzi5cznaM De4y %ak o nie, /y#&aM @5dzie nieszcz5#&iwa do koAca ycia0
I niko7o3 k%o 4y s%an$ po ,e, s%ronie3 k%o 4y ,e, doradzi3 k%o 4y si5 za ni$ .,$0 -edyny
,e, przy,acie& - nieo4ecny0 )oe on .a7odzi4y o,caJ wszyscy3 pewno wszyscy 45d$ .waa&i3
e ,es% sa/o&.4na i niewdzi5czna0 @5dzie /.siaa znosi' wyrz.%y 4ez koAcaJ 45dzie ,e
syszaa i widziaa we wszys%ki/3 co /a z ni$ ,akiko&wiek zwi$zek0
1ie /o7a nie cz.' niec25ci do pana Craw*orda3 a&e ,e#&i on ,$ naprawd5 koc2a i
r6wnie ,es% nieszcz5#&iwyI Wszys%ko raze/ 4yo s%raszne0
)nie, wi5ce, po kwadransie w., wr6ciJ na ,e7o widok o/a& nie ze/d&aa0 >acz$
,ednak /6wi' spoko,nie3 4ez wyrz.%6w czy s.rowo#ci3 wi5c ode%c2n5a nieco0 -e7o sowa
r6wnie niosy pociec253 podo4nie ,ak zac2owanie3 zacz$ 4owie/ od?
- Pan Craw*ord wyszedJ poe7na si5 ze /n$ przed c2wi&$0 1ie 45d5 opisywa nasze,
roz/owy0 1ie c2c5 dodawa' do %e7o3 co pewno o4ecnie przeywasz3 opis. %e7o3 co on
przey0 Wys%arczy3 e powie/3 i zac2owa si5 sz&ac2e%nie3 ,ak den%e&/en3 po%wierdza,$c
/o,$ do4r$ opini5 o ,e7o rozs$dk.3 serc. i .sposo4ieni.0 Kiedy/ /. przeds%awi3 ,ak 4ardzo
,es%e# cierpi$ca3 na%yc2/ias% i z na,wi5ksz$ de&ika%no#ci$ przes%a prosi' o spo%kanie z %o4$ w
o4ecne, c2wi&i0
W %y/ /o/encie <anny3 k%6ra przed%e/ podniosa wzrok3 sp.#cia 7o znow.0
- 8zecz ,asna - ci$7n$ w.,aszek - na&ey s$dzi'3 i 45dzie prosi o roz/ow5 z %o4$
sa/ na sa/3 c2o'4y kr6%k$J ,es% %o a naz4y% oczywis%a i s.szna pro#4a3 4y /ona ,e,
od/6wi'0 Ter/in nie zos%a ,ednak .s%a&ony3 /oe ,.%ro czy %e w6wczas3 kiedy ,. 45dziesz
dos%a%ecznie opanowana0 Teraz pos%ara, si5 .spokoi'0 Os.sz %e zy - pacz ci5 %y&ko
wyczerp.,e0 -e#&i3 ,ak c2cia4y/ wierzy'3 pra7niesz okaza' /i %roc25 szac.nk.3 nie 45dziesz
pop.szczaa wodzy swy/ e/oc,o/3 a&e spr64.,esz sa/$ sie4ie skoni' do opa/i5%ania0
1a/awia/ ci53 4y# wysza na dw6r3 #wiee powie%rze do4rze ci zro4iJ id: na 7odzin5 do
park.3 w krzewinie niko7o nie spo%kasz3 a przec2adzka i powie%rze zaraz ci5 orze:wi$0 I3
<anny - odwr6ci si5 ,eszcze na c2wi&5 - nie wspo/n5 niko/. na do&e o %y/3 co zaszoJ nie
powie/ nawe% /o,e, /aonce0 1ie /a powod.3 4y wszyscy przeywa&i zaw6dJ sa/a
r6wnie nic niko/. nie /6w0
Ten rozkaz 7o%owa 4ya wypeni' z na,wysz$ przy,e/no#ci$J przy,5a wdzi5czny/
serce/ ak% do4roci w.,a0 Oszcz5dza ,e, 4ez.s%annyc2 wyrz.%6w cio%ki 1orrisM >os%awi ,$
prze,5%$ 754ok$ wdzi5czno#ci$0 Wszys%ko &epsze od %akic2 wyrz.%6w0 1awe% spo%kanie z
pane/ Craw*orde/ wydawao si5 /nie, przeraa,$ce0
Wysza na dw6r od raz.3 %ak ,ak poradzi w.,3 i spenia3 ,ak ./iaa3 ,e7o po&ecenia?
przes%aa paka'3 z cayc2 si s%araa si5 .spokoi' i .,$' /y#&i w kar4y0 C2ciaa /.
.dowodni'3 e pra7nie ,e7o spoko,. i s%ara si5 odzyska' ,e7o wz7&5dyJ poza %y/3 zac2ow.,$c
ca$ spraw5 poza wiedz$ cio%ek3 da ,e, doda%kowy pow6d do s%araA? war%o za4ie7a'3 4y
wy7&$de/ czy zac2owanie/ nie wz4.dzi' ic2 pode,rzeAJ 4ya4y c2y4a zdo&na zro4i'
wszys%ko3 co /o7o4y ,$ .s%rzec przez cio%k$ 1orris0
Przeya ws%rz$s3 prawdziwy ws%rz$s3 kiedy po powrocie ze spacer. zo4aczya3
wc2odz$c do Wsc2odnie7o Poko,.3 o7ieA pon$cy na ko/ink.0 O7ieAM 9oprawdy3 wydawao
si53 e %e7o za wie&eJ e4y wa#nie %eraz w., ro4i ,e, %akie przy,e/no#ciM Cz.a 4o&esn$
wdzi5czno#'0 @ya zd./iona3 e sir T2o/as /ia czas pa/i5%a' o czy/# %ak /ao wany/J
po c2wi&i dowiedziaa si5 od poko,6wki3 k%6ra przysza dooy' w57&i3 e %ak /a 4y' %eraz
codziennie0 Sir T2o/as wyda %ak$ dyspozyc,50
().siaa4y/ 4y' doprawdy po%wore/ - /ono&o7owaa - 7dy4y/ si5 naprawd5
okazaa niewdzi5czna0 1iec2a, /nie nie4a przed %y/ .s%rze7$M+
9o ko&ac,i nie widziaa ,. ani w.,a3 ani cio%ki 1orris0 Przy s%o&e w., zac2owywa si5
w s%os.nk. do nie, nie/a& %ak sa/o3 ,ak zawszeJ 4ya przekonana3 e on nie c2ce nicze7o
z/ienia' w swoi/ pos%5powani.3 i %y&ko s./ienie kae ,e, %o so4ie wyo4raa'0 Wkr6%ce
,ednak cio%ka zacz5a na ni$ zrz5dzi'3 a kiedy <anny pocz.a na wasne, sk6rze3 ,ak wie&ki
rwe%es /ona podnie#' %y&ko d&a%e7o3 e wysza na spacer 4ez wiedzy cio%ki3 .#wiado/ia
so4ie3 ,aki/ 4o7osawieAs%we/ ,es% owa w.,owska do4ro'3 k%6ra oszcz5dzia ,e, podo4nyc2
pre%ens,i3 %y&e e z wanie,sze7o powod.0
- Fdy4y/ 4ya wiedziaa3 e wyc2odzisz3 posaa4y/ ci5 do /nie do do/. z
dyspozyc,a/i d&a niani.si - wyrzekaa - a %ak /.siaa/ ,e z wie&k$ *a%y7$ zanie#' sa/a0 1ie
/iaa/ czas.3 a %y /o7a4y# /i oszcz5dzi' kopo%.3 7dy4y# %y&ko 4ya %ak do4ra i
zawiado/ia nas askawie3 e wyc2odzisz0 )a/ nadzie,5 e nie zro4io4y ci r6nicy3 czy
spacer.,esz po park.3 czy idziesz do /nie do do/.0
- >a&ecae/ <anny o7r6d krzewias%y ,ako na,s.c2sze /ie,sce - powiedzia sir T2o/as0
- O - pani 1orris za/i&ka na c2wi&50 - @ardzo %o askawie z %wo,e,3 szwa7rze3 s%rony3
a&e nie wiesz3 e dro7a do /o,e7o do/. ,es% z.penie s.c2a0 >apewnia/ ci53 e <anny
/iaa4y %a/ r6wnie do4ry spacer3 o %y&e %y&ko &epszy3 e zro4ia4y co# poy%eczne7o i
po/o7a cio%ce0 To wszys%ko ,e, wina0 Fdy4y nas %y&ko powiado/ia3 e wyc2odzi - a&e ,es% w
<anny co#3 co ,. dawno za.waya/ - ona &.4i c2odzi' wasny/i dro7a/i3 nie c2ce3 e4y ,e,
coko&wiek narz.ca'J zawsze3 kiedy %y&ko /oe3 idzie oso4no na spacer0 )a w so4ie3 %o wida'3
%ak$ ,ak$# skonno#' do sekre%no#ci3 %ak$ nieza&eno#'3 %ak$ niedorzeczno#'3 k%6ryc23 do4rze
,e, radz53 &epie, 4y si5 poz4ya0
Sir T2o/as po/y#&a3 e %r.dno o 4ardzie, niesprawied&iwy s$d3 c2o' niedawno sa/
wyraa podo4nyJ spr64owa z/ieni' %e/a% roz/owy3 a&e /.sia pr64owa' ki&ka razy3 ni/
/. si5 .dao0 Pani 1orris nie 4ya do#' spos%rze7awcza3 4y za.way'3 czy %o %eraz3 czy
dawnie,3 ,ak wysokie /nie/anie /a ,e, szwa7ier o swo,e, sios%rzenicy ani %e ,ak 4ardzo nie
&.4i3 4y powi5kszano za&e%y ,e7o dzieci poprzez ./nie,szanie za&e% <anny0 Przez poow5
ko&ac,i a,aa ,$ i wyrz.caa ,e, %en sa/o%ny spacer0
Wreszcie i %o si5 skoAczyo i nadszed wiecz6r3 o wie&e spoko,nie,szy i wie&e
po7odnie,szy3 ni /ona 4yo przyp.szcza' po %ak 4.rz&iwy/ przedpo.dni.? <anny przede
wszys%ki/ 4ya przekonana3 e pos%$pia s.sznie3 e rozs$dek ,e, nie zawi6dJ /o7a
odpowiada' za czys%o#' swoic2 in%enc,iJ poza %y/ c2ciaa wierzy' w %o3 e niezadowo&enie
w.,a sa4nie i e 45dzie da&e, sa4o3 w /iar5 ,ak zacznie 4ardzie, 4ezs%ronnie pa%rze' na
spraw5 i .#wiado/i so4ie3 %ak ,ak %o /.si so4ie .#wiado/i' czowiek do4ry3 e /aeAs%wo
4ez /io#ci %o rzecz niewy4acza&na3 4eznadzie,na i naprawd5 nie7odziwa0
O4iecywaa so4ie3 e kiedy /inie owo spo%kanie3 k%6re 7rozi ,e, ,.%ro3 sprawa zos%anie
os%a%ecznie za/kni5%a3 kiedy za# pan Craw*ord wy,edzie z )ans*ie&d3 wszys%ko zaraz wr6ci
do poprzednie7o s%an.3 ,ak4y %e7o pro4&e/. ni7dy nie 4yo0 1ie wierzya3 nie /o7a
.wierzy'3 e pan Craw*ord 45dzie d.7o cierpia z powod. swe7o a*ek%. - nie na&ea do %e7o
rodza,. &.dzi0 Londyn szy4ko 7o wy&eczy0 W Londynie wkr6%ce sa/ 45dzie si5 dziwi
swo,e/. za#&epieni. i 45dzie ,e, wdzi5czny za rozs$dek3 k%6ry .ra%owa 7o od nieszcz5snyc2
sk.%k6w %e7o za#&epienia0
Fdy <anny sn.a swo,e .*ne rozwaania3 w., zaraz po 2er4acie zos%a wywoany z
sa&on.J z4y% cz5s%o %ak si5 dziao3 4y zwr6cia na %o .wa753 %o%e nie /y#&aa o %y/3 p6ki
ka/erdyner nie wr6ci po dziesi5ci. /in.%ac2 i kier.,$c si5 pros%o do nie,3 nie powiedzia?
- Sir T2o/as prosi askawie do swo,e7o 7a4ine%.0 - W %y/ /o/encie za#wi%ao ,e, w
7owie3 o co /oe c2odzi'J przez /y#& prze4ie7o pode,rzenie3 k%6re sp5dzio ,e, krew z
po&iczk6w3 &ecz ws%aa na%yc2/ias%3 7o%owa pos.c2a' w.,a3 kiedy pani 1orris zawoaa?
- >aczeka,3 <annyM Co %y ro4iszI 9ok$d idzieszI Fdzie si5 %ak spieszyszI )oesz 4y'
pewna3 e %o nie cie4ie prosz$3 /oesz 4y' pewna3 e %o o /nie idzie0 - T. spo,rzaa na
ka/erdynera0 - A&e %y si5 %ak zawsze wys.wasz przed innyc20 Po co 4y ci5 sir T2o/as /ia
woa'I To o /nie c2odzi3 @adde&ey3 nie /a/ w$%p&iwo#ciJ zaraz id50 C2cie&i#cie /nie prosi'3
@adde&ey3 na pewno0 Sir T2o/as prosi /nie3 a nie pann5 Price0
A&e @adde&ey 4y .par%y0
- 1ie3 ,a#nie pani3 c2odzi na pewno o ,a#nie panienk50 - A %y/ sowo/ %owarzyszy
.#/ieszek /6wi$cy? (1ie /y#&53 e4y si5 pani nadaa do %e, sprawy0+
Pani 1orris3 wyra:nie niezadowo&ona3 /.siaa si5 z powro%e/ za4ra' za ro46%k53
<anny za#3 k%6ra wysza z sa&on.3 /a,$c niepoko,$c$ #wiado/o#'3 o co c2odzi3 zna&aza si5 w
nas%5pne, c2wi&i3 %ak ,ak przewidywaa3 sa/ na sa/ z pane/ Craw*orde/0
ROZDZIA XXXIII
8oz/owa nie 4ya ani %ak kr6%ka3 ani %ak rozs%rzy7a,$ca3 ,ak %o so4ie wyo4raaa
da/a0 )ody czowiek nie da si5 a%wo przekona'0 )ia odpowiednie predyspozyc,e do
%rwania w powzi5%yc2 za/iarac23 %ak ,ak %e7o sir T2o/as pra7n$0 @y pr6ny3 co3 po
pierwsze3 kazao /. wierzy'3 e <anny 7o koc2a3 c2ocia nie zda,e so4ie z %e7o sprawy3 i co3
po dr.7ie3 kiedy ,$ wreszcie przy/.si do wyznania3 e nie zna wasnyc2 .cz.'3 kazao /.
.*a'3 e ,es% w s%anie sprawi'3 4y po pewny/ czasie owe .cz.cia 4yy %akie3 ,akic2 on c2ce0
@y zakoc2any3 4ardzo zakoc2anyJ %a /io#'3 przepenia,$ca serce czowieka o
.sposo4ieni. czynny/ i pewny/ sie4ie3 4ya 4ardzie, ar&iwa ni de&ika%na3 co sprawiao3 e
,e, a*ek% znaczy d&a nie7o o wie&e wi5ce, d&a%e7o wa#nie3 e zos%a /. od/6wiony0
>/.sza,$c <anny3 4y 7o pokoc2aa3 pan Craw*ord zdo4ywa nie %y&ko szcz5#cie3 a&e i
c2wa50
1ie za/ierza %raci' nadziei ani rezy7nowa'0 )ia wsze&kie powody3 4y ,$ prawdziwie
koc2a'J wiedzia3 e za&e%y <anny pozwa&a,$ &iczy' na doz7onne z ni$ szcz5#cieJ ,e, o4ecne
pos%5powanie3 #wiadcz$ce o 4rak. in%eresowno#ci oraz o de&ika%no#ci .sposo4ienia Gcec2y3
k%6re .waa za wie&k$ rzadko#'H %y&ko po%57oway ,e7o pra7nienie i .%wierdzay w
powzi5%yc2 za/iarac20 1ie wiedzia3 e /a wa&czy' o serce3 k%6re nie ,es% wo&ne0 Co do %e7o
nie /ia na,/nie,szyc2 pode,rzeA0 Ewaa ,$ racze, za oso453 k%6ra ni7dy ,eszcze nie /y#&aa
o /io#ci na %y&e3 4y /o7a si5 zna&e:' w nie4ezpieczeAs%wieJ k%6r$ c2ronia /odo#'3
/odo#' ./ys. r6wnie zac2wyca,$ce7o ,ak ,e, oso4aJ k%6re, skro/no#' nie pozwo&ia
dos%rzec3 e on o ni$ za4ie7a3 i k%6ra wci$ ,es% przy%oczona ,e7o na7$3 nieoczekiwan$
pro#4$ i nowo#ci$ sy%.ac,i3 ,akie, ni7dy so4ie nie wyo4raaa0
Czy wi5c nie wynikao z %e7o w spos64 oczywis%y3 e kiedy zos%anie zroz./iany -
zwyci5yI Wierzy w %o 754oko0 Taka3 ,ak ,e7o3 /io#'3 wy%rwaa /io#' czowieka %akie7o
,ak on3 /.si zyska' wza,e/no#'3 i %o w nieda&ekie, przyszo#ci0 Ty&e rado#ci sprawiaa /.
/y#&3 ,ak %o nied.7o skoni ,$ do koc2ania3 e wa#ciwie nie a& /. 4yo3 i w %y/ /o/encie
,eszcze 7o nie koc2a0 9ro4na %r.dno#'3 k%6r$ %rze4a pokona'3 %o adne nieszcz5#cie d&a
=enryUe7o Craw*orda0 1awe% dodawao /. %o ener7ii0 >4y% a%wo zdo4ywa serca0 O4ecna
sy%.ac,a 4ya nowa i podnieca,$ca0
<anny3 k%6ra zaznaa w yci. z4y% wie&. przeciwieAs%w3 4y /o7a si5 w nic2 dopa%rzy'
.rok.3 nie po%ra*ia %e7o wszys%kie7o zroz./ie'0 Okazao si53 e pan Craw*ord pos%anawia
nie rezy7nowa'3 co wydawao si5 wpros% niepo,5%e po %y/ wszys%ki/3 co .waaa za
s%osowne /. powiedzie'0 A powiedziaa3 e 7o nie koc2a3 nie ,es% zdo&na 7o koc2a'3 /a
pewno#'3 e 7o ni7dy nie pokoc2aJ e o adne, z/ianie /owy 4y' nie /oeJ %en %e/a% ,es%
d&a nie, niez/iernie przykry3 /.si prosi'3 4y 7o ni7dy wi5ce, nie por.sza3 4y pozwo&i ,e,
na%yc2/ias% op.#ci' 7a4ine% i .zna spraw5 za os%a%ecznie za/kni5%$0 Po da&szyc2
na&e7aniac2 dodaa3 e ,e, zdanie/ .sposo4ienia ic2 s$ kraAcowo od/ienne3 co .nie/o&iwia
wza,e/ne .cz.cie3 e nie pas.,$ do sie4ie z powod. r6nic c2arak%er6w3 wyksz%acenia i
przyzwycza,eA0 Powiedziaa %o wszys%ko z ca$ powa7$ szczero#ciJ a&e i %e7o 4yo /ao0 Pan
Craw*ord na%yc2/ias% zaoponowa przeciwko %e/.3 4y ic2 c2arak%ery 4yy niez7odne czy %e3
4y pozyc,a ,edne7o i dr.7ie7o /o7a 4y' przyczyn$ %r.dno#ci3 po czy/ o#wiadczy
s%anowczo3 e da&e, 45dzie ,$ koc2a i nie %raci nadziei0
<anny wiedziaa3 ,aki ,es% sens %e7o3 co /6wi3 a&e nie /o7a zdawa' so4ie sprawy z
wraenia3 ,akie ro4i0 1ie wiedziaa3 e ,e, niepoprawna a7odno#' w d.e, /ierze od4iera
zdecydowanie ,e, sowo/0 -e, nie#/iao#'3 wdzi5k i de&ika%no#' sprawiay3 e kade
zapewnienie o o4o,5%no#ci wy7&$dao nie/a& na wyrzeczenie i /o7o si5 w koAc. zdawa'3 e
%y&e sa/o 46&. zada,e so4ie3 co ,e/.0 Pan Craw*ord przes%a ,. 4y' %y/ pane/ Craw*orde/3
k%6ry ,ako skry%y3 pods%5pny3 zdrad&iwy wie&4icie& )arii @er%ra/ 4.dzi ,e, odraz53 k%6re7o
widok3 czy z k%6ry/ roz/owa 4yy ,e, nienawis%ne3 k%6re/. nie po%ra*ia przypisa' c2o'4y
,edne, za&e%y i k%6re7o zdo&no#ci3 nawe% do wywoania /ie7o wraenia3 nie dos%rze7aa0 @y
%o %eraz pan Craw*ord dek&ar.,$cy ,e, swo,$ ar&iw$3 4ezin%eresown$ /io#'J /5czyzna o
.cz.ciac2 2onorowyc2 i prawyc23 k%6re7o po7&$d na szcz5#cie sprowadza si5 do %e7o3 e
c2cia si5 eni' z /io#ciJ wynosi pod nie4o ,e, za&e%y3 opisywa 4ez koAca swo,e .cz.cie i
dowodzi3 ,e#&i /o7$ %e7o dowodzi' sowa3 przy czy/ sowa3 wyraane %one/3 s%y&e/ i
,5zykie/ czowieka .%a&en%owane7o3 e koc2a ,$3 4o ,es% a7odna i do4raJ a na doda%ek 4y
%y/3 k%o zaa%wi Wi&&ia/owi awans0
1a %y/ po&e7aa r6nicaM > %e7o wynikay ,e7o .prawnienia3 a z nic2 - konsekwenc,e0
)o7a ni/ 7ardzi' z ca$ 7odno#ci$ o4.rzone, cno%y na %erenie So%2er%on a&4o %ea%r. w
)ans*ie&d Park3 a&e prawa3 na ,akic2 %eraz zwraca si5 do nie,3 wy/a7ay z/iany ,e, s%os.nk.0
Wy/a7ay od nie, .prze,/o#ci i wsp6cz.cia0 Wy/a7ay #wiado/o#ci3 e zos%a ,e,
.czyniony 2onorJ na /y#& o Wi&&ia/ie czy o so4ie - powinna odcz.wa' 754ok$ wdzi5czno#'0
Wsk.%ek %e7o wszys%kie7o okazywaa /. %y&e &i%o#ci i prze,5cia3 a od/ow5 opa%rzya %ak
&iczny/i wyraza/i %roski i wdzi5czno#ci3 e d&a czowieka pr6ne7o i pewne7o sie4ie3 ,aki/
4y pan Craw*ord3 prawdziwo#' czy %e c2o'4y %rwao#' ,e, o4o,5%no#ci /o7y si5 wyda'
w$%p&iwe0 1ie 4y wi5c %ak nieroz./ny3 ,ak s$dzia <anny3 7dy ,$ zapewnia3 e 45dzie s%ara
si5 o ni$ da&e,3 nie.s%5p&iwie i wy%rwa&e3 i e ,e7o .cz.cie nie podda si5 zw$%pieni.J %y/
zakoAczy spo%kanie0
1iec25%nie pozwo&i ,e, ode,#'3 a&e przy rozs%ani. aden wyraz rozpaczy nie
zaprzeczy ,e7o sowo/ i nie pozwo&i ,e, przyp.szcza'3 e ,es% 4ardzie, rozs$dny3 ni da
%e/. #wiadec%wo0
O7arn$ ,$ 7niew0 Ten .p6r3 %ak e7ois%yczny i /aod.szny3 4.dzi ,e, o4.rzenie0 O%o
znow. przykad owe7o 4rak. de&ika%no#ci i wz7&5d6w d&a innyc23 k%6ry %ak ,$ dawnie, razi i
iry%owa0 >now. co# z %e7o sa/e7o pana Craw*orda3 k%6re7o %ak po%5piaa0 -e#&i w 7r5
wc2odzi ,e7o wasna przy,e/no#'3 zawsze okaz.,e 4rak &.dzkic2 .cz.'0 I - nies%e%y - ,ak
zawsze 4rak /. zasad3 k%6re narz.ciy4y3 ,ako o4owi$zek3 %o3 cze7o ,e7o serce da' nie ,es% w
s%anie0 Fdy4y /iaa serce wo&ne - ,ak pewno /ie' powinna - ni7dy 4y 7o ,e/. nie oddaa0
Tak /y#&aa <anny3 szczerze i z %rze:wy/ s/.%kie/3 siedz$c w nie4yway/ &.ks.sie i
z4y%k.3 ,aki/ 4y o7ieA na ko/ink.0 )y#&aa o przeszo#ci i c2wi&i o4ecne,3 o %y/3 co ,eszcze
,$ czeka3 prze,5%a i przy7n54ionaJ ,asne 4yo d&a nie, %y&ko %o3 e ni7dy i w adnyc2
oko&iczno#ciac2 nie 45dzie w s%anie pokoc2a' pana Craw*orda oraz e %o wie&kie szcz5#cie
/ie' na ko/ink. o7ieA3 przy k%6ry/ /ona siedzie' i roz/y#&a'0
Sir T2o/as 4y zo4owi$zany3 &.4 sa/ si5 zo4owi$za3 do czekania do ,.%ra na
wiado/o#'3 co zaszo /i5dzy /ody/i &.d:/i0 >o4aczy si5 z pane/ Craw*orde/ i
wys.c2a ,e7o sprawozdania0 Pierwsz$ reakc,$ 4y zaw6d - &iczy na co# wi5ce,J nie
przyp.szcza3 4y %aki /odzieniec3 ,ak Craw*ord3 /67 w czasie 7odzinne, na/owy %ak
niewie&e wsk6ra' . dziewczyny o %ak a7odny/ c2arak%erze ,ak <anny0 Wkr6%ce ,ednak
zna&az pociec25 w de%er/inac,i i op%y/is%yczny/ .porze zakoc2ane7o /odzieAcaJ widz$c
pewno#' zwyci5s%wa 76wne7o zain%eresowane7o3 sir T2o/as wkr6%ce sa/ w nie .wierzy0
>e swo,e, s%rony nie zanied4a nicze7o - 7rzeczno#ci3 poc2wa czy ycz&iwo#ci - co
/o7o4y wesprze' spraw50 Okaza powaanie d&a s%ao#ci pana Craw*orda3 poc2wa&i <anny3
a ic2 zwi$zek .waa w da&szy/ ci$7. za na,4ardzie, po$dany0 9rzwi w )ans*ie&d s$
zawsze d&a pana Craw*orda szeroko o%war%eJ ,e#&i idzie o cz5s%o#' ,e7o wizy%3 ,edyny/
doradc$ /.si /. 4y' %eraz i w przyszo#ci rozs$dek i .cz.cie0 W cae, rodzinie3 w cay/
o%oczeni. sios%rzenicy is%nie,e ,edno zdanie i ,edno yczenie w %e, sprawieJ wpyw
wszys%kic23 k%6rzy ,$ koc2a,$3 /.si ,$ skania' w ,edny/ %y&ko kier.nk.0
Powiedziane zos%ao wszys%ko3 co /o7o s%anowi' zac25%53 przy,5%e zos%ao z radosn$
wdzi5czno#ci$ wszys%ko3 co /o7o s%anowi' zac25%53 i panowie rozs%a&i si5 w na,&epsze,
przy,a:ni0
Sir T2o/as3 rad3 e sprawa do4rze wr6y i zna,d.,e si5 na wa#ciwe, drodze3
pos%anowi nie naprzykrza' si5 wi5ce, sios%rzenicy i ,. o%warcie nie in7erowa'0 S$dzi3 e
przy ,e, .sposo4ieni. do4ro' /oe 4y' na,sk.%ecznie,szy/ sposo4e/ dziaania0 1iec2e
pro#4y przedkada ,edna %y&ko s%rona0 Wyroz./iao#' okazywana przez rodzin5 w sprawie3 w
k%6re, <anny do4rze zna yczenia na,4&iszyc23 /oe 4y' na,&epszy/ sposo4e/ wspierania
owyc2 yczeA0
>7odnie z %$ zasad$ sir T2o/as przy pierwsze, sposo4no#ci zwr6ci si5 do sios%rzenicy
z a7odn$ powa7$3 k%6r$ c2cia ,$ .,$'?
- 1o c63 <anny3 widziae/ si5 ponownie z pane/ Craw*orde/ i dowiedziae/ si5 od
nie7o szcze76owo3 ,ak s%o,$ sprawy /i5dzy wa/i0 To doprawdy wy,$%kowy /odzieniec i
4ez wz7&5d. na %o3 czy/ si5 wszys%ko skoAczy3 powinna# zroz./ie'3 e# wywoaa rzadko
spo%ykane .cz.cie3 c2o' ,ako /6dka3 nie zna,$ca prze/i,a,$ce,3 z/ienne, na%.ry /io#ci3 nie
/oesz 4y' pod %aki/ ,ak ,a wraenie/ podo4nie zd./iewa,$ce, wy%rwao#ci3 w4rew
wsze&ki/ %r.dno#cio/0 On .waa3 i %o ,es% wy$cznie sprawa .cz.ciaJ nie widzi w %y/
adne, swo,e, zas.7i3 /oe zresz%$ %o wca&e nie ,es% zas.7a0 A&e przy %ak do4ry/ wy4orze
,e7o s%ao#' nosi zna/i5 szacowno#ci0 Fdy4y ,e7o wy46r nie 4y %ak niena7anny3 4y4y/ %e,
wy%rwao#ci przeciwny0
- 9oprawdy3 prosz5 w.,ka - powiedziaa <anny - o7ro/nie /i przykro3 e pan
Craw*ord w da&szy/ ci$7.000 -a wie/3 e %o d&a /nie wie&ki zaszczy% i cz.,5 si5 niezas.enie
.2onorowana3 a&e ,es%e/ pewna3 e - %ak ,ak /. powiedziaa/ - ni7dy nie 45d5 w s%anie000
- )o,a dro7a - przerwa ,e, sir T2o/as0 - To nie ,es% czas na podo4ne roz/owy0 Two,e
.cz.cia s$ /i znane3 podo4nie ,ak /o,e yczenia i a& znane s$ %o4ie0 1ic wi5ce, nie /ona
powiedzie' ani zro4i'0 Od %e, c2wi&i %en %e/a% nie 45dzie /i5dzy na/i por.szany0 )oesz si5
nicze7o nie o4awia'3 nik% nie 45dzie ci5 niepokoi0 1ie przyp.szczasz3 e/ zdo&ny na/awia'
ci5 do /aeAs%wa w4rew skonno#cio/0 Two,e szcz5#cie i poy%ek %o wszys%ko3 co /a/ na
wz7&5dzie3 i nie $da/ od cie4ie nicze7o3 %y&ko 4y# cierp&iwie znosia s%arania pana
Craw*orda3 k%6ry c2ce ci5 przekona'3 i %wo,e szcz5#cie /oe nie 4y' sprzeczne z ,e7o
szcz5#cie/0 8o4i %o na wasne ryzyko0 Ty ,es%e# na 4ezpieczny/ 7r.ncie0 >apewnie/3 e
45dziesz 7o widywaa podczas kade, ,e7o wizy%y3 %ak ,ak4y %o si5 dziao3 7dy4y nie 4yo
cae, sprawy0 @5dziesz 7o widywaa przy nas wszys%kic23 %ak sa/o ,ak /y3 %ak cz5s%o3 ,ak
45dziesz /o7a3 zaniec2awszy przykryc2 wspo/nieA0 On wkr6%ce wy,eda z nasze7o
2ra4s%wa3 %o%e nawe% o %o niewie&kie po#wi5cenie nie 45dziesz cz5s%o proszona0 Przyszo#'
/.si pozos%a' 4ardzo niepewna0 A %eraz3 /o,a koc2ana3 %en %e/a% zos%a,e za/kni5%y0
Ww zapowiadany wy,azd 4y wszys%ki/3 o czy/ <anny /o7a /y#&e' z
przy,e/no#ci$0 9ocenia ,ednak ycz&iwe sowa w.,a i ,e7o wyroz./iao#'3 kiedy za#
po/y#&aa3 ,aka cz5#' prawdy ,es% /. nie znana3 dosza do wniosk.3 e nie /a prawa si5
dziwi' o4rane, przez nie7o &inii pos%5powania - on3 k%6ry wyda c6rk5 za pana 8.s2wor%2a0 >
pewno#ci$ nie na&ey od nie7o oczekiwa' ro/an%yczne, wra&iwo#ci0 Ona za# /.si speni'
sw6, o4owi$zek w nadziei3 e wraz z .pywe/ czas. %en o4owi$zek s%anie si5 a%wie,szy0
C2o' /iaa %y&ko osie/na#cie &a%3 nie przyp.szczaa3 i .cz.cie pana Craw*orda
45dzie wieczno%rwae i wyo4raaa so4ie3 i ci$7e3 nie.s%anne dek.raowanie
K!
7o pooy
%e/. kiedy# kres0 I&e w swo,e, wyo4ra:ni wyznaczya na %o czas. - %o inna sprawa0 1ieadnie
4yo4y docieka'3 na i&e ocenia /oda da/a wasn$ doskonao#'0
Sir T2o/as3 /i/o i za/ierza /i&cze'3 z/.szony zos%a do ponowne7o pod,5cia %e7o
%e/a%. z sios%rzenic$3 4y ,e, powiedzie'3 e poin*or/.,e o wszys%ki/ o4ie cio%ki0 1ie ro4i4y
%e7o3 7dy4y /673 a&e zos%a z/.szony przez pana Craw*orda3 k%6ry nie za/ierza
zac2owywa' sprawy w sekrecie0 1awe% 4y /. %o do 7owy nie przyszo0 Sprawa 4ya ,.
znana na p&e4anii3 7dzie rad sn. rozwaania o przyszo#ci ze swy/i sios%ra/iJ 4ardzo
pra7n$ /ie' o#wieconyc2 o4serwa%or6w ,e7o pos%5p6w i s.kces.0 Esyszawszy %o3 sir
T2o/as .zna za konieczne powiado/i' zaraz o wszys%ki/ swo,$ on5 i szwa7ierk53 c2o' ze
wz7&5d. na sios%rzenic5 o4awia si5 nie/a& %ak sa/o3 ,ak <anny3 wraenia3 ,akie %a
29 9ek.raowa' Gz *ranc0 decouragerH - od4iera' odwa753 zniec25ca'0
wiado/o#' zro4i na pani 1orris0 9o,ada /. ,e, z45dna3 c2o' okazywana w na,&epszyc2
in%enc,ac2 7or&iwo#'0 W is%ocie 4&iski 4y w owy/ czasie s$d.3 e ,es% ,edn$ z %yc2 os643 co %o
/a,$ do4re za/iary3 a&e zawsze ro4i$ rzeczy niewa#ciwe i 4ardzo nieprzy,e/ne0
Lecz pani 1orris /i&e 7o zaskoczya0 > naciskie/ prosi o wyroz./iao#' d&a
sios%rzenicy i zaniec2anie wsze&kic2 z ni$ roz/6wJ pani 1orris nie %y&ko %o o4iecaa3 a&e
do%rzy/aa o4ie%nicy0 8osn$c$ niec25' wyraaa ,edynie spo,rzenie/0 @ya za3 4ardzo za3
a&e 4ardzie, 7niewaa si5 na <anny za %o3 e o%rzy/aa %ak$ propozyc,53 ni e ,e, nie przy,5a0
-e, zdanie/ krzywda i a*ron% zos%ay wyrz$dzone -.&ii3 7dy na ni$ powinien 4y pa#' wy46r
pana Craw*orda0
1ieza&enie od %e7o nie &.4ia <anny3 poniewa 4ya ona oso4$3 wo4ec k%6re, nie
spenia o4owi$zk.3 i niec25%nie pa%rzya na wyniesienie do 7odno#ci ko7o#3 ko/. zawsze
s%araa si5 dok.czy'0
Sir T2o/as przypisa ,e, w %y/ wypadk. wi5ksz$ zas.753 ni si5 na&eao3 a <anny
4ya wdzi5czna3 e cio%ka kae ,e, %y&ko o7&$da' swo,e niezadowo&enie3 za/ias% 7o s.c2a'0
Lady @er%ra/ od/iennie zarea7owaa na in*or/ac,50 Cae ycie .c2odzia za pi5kno#'
i %o pi5kno#'3 k%6re, si5 powiodoJ pi5kno#' i 4o7ac%wo 4yy war%o#cia/i3 k%6re 4.dziy ,e,
szac.nek0 Wiado/o#'3 e o r5k5 <anny .4ie7a si5 czowiek 4o7a%y3 podniosa 4ardzo
sios%rzenic5 w ,e, oczac20 Przekonanie3 e <anny ,es% adna3 w co do%yc2czas w$%pia3 oraz e
do4rze wy,dzie za /$3 kazao ,e, odcz.wa' co# w rodza,. sa%ys*akc,i3 e /a %ak$
sios%rzenic50
- 1o c63 <anny - zacz5a na%yc2/ias%3 7dy si5 zna&azy sa/e3 a doprawdy wy7&$daa
%e7o sa/ na sa/ w nas%ro,.3 k%6ry nie/a& przypo/ina niecierp&iwo#'3 na ,e, %warzy za#
/a&owao si5 niecodzienne oywienie0 - 1o c63 <anny3 /iaa/ dzi# rano 4ardzo /i$
niespodziank50 ).sz5 o %y/ raz poroz/awia'0 Powiedziaa/ sir T2o/asowi3 e /.sz5 raz
po%e/ ,. nie 45d50 Dycz5 ci szcz5#cia3 /o,a koc2ana sios%rzenico0 - I spo,rzawszy na ni$ z
zadowo&enie/ dodaa? - =/000 1ie /a co /6wi'3 .rodziwa z nas rodzina0
<anny poczerwieniaa i z pocz$%k. nie wiedziaa3 co powiedzie'J po c2wi&i spr64owaa
zaa%akowa' cio%k5 od ,e, sa4e, s%rony?
- Cioci. koc2ana3 z pewno#ci$ ciocia nie c2ce3 4y/ pos%$pia inacze,3 ni pos%$pia/0
Ciocia nie /oe c2cie'3 4y/ wysza za /$3 4o przecie 4yo4y /nie cioci 4rak3 prawdaI
-es%e/ pewna3 e 4ardzo 4rak0
- 1ie3 /o,a dro7a3 ani4y /i w 7owie nie pos%ao3 e4y cie4ie za%rzy/ywa'3 kiedy
dos%aa# %ak$ propozyc,50 9oskona&e o4ya4y/ si5 4ez cie4ie3 7dy4y# wysza za /$ za
czowieka z %aki/ /a,$%kie/ ,ak pan Craw*ord0 I /.sisz zdawa' so4ie spraw53 <anny3 e ,es%
o4owi$zkie/ kade, /ode, ko4ie%y przy,$' %ak korzys%n$ propozyc,5 ,ak %a0
@ya %o nie/a& ,edyna wy%yczna pos%5powania3 ,edyna rada3 ,ak$ <anny o%rzy/aa od
cio%ki w ci$7. o#/i. i p6 &a%0 >a/i&ka0 >daa so4ie spraw53 ,ak 4ezowocny 4y4y wsze&ki
sp6r0 -e#&i .cz.cia cio%ki s$ ,e, przeciwne3 sz%.r/ na ,e, rozs$dek na nic si5 nie zda0 Lady
@er%ra/ okazaa si5 roz/owna?
- Powie/ ci co#3 <anny0 -es%e/ pewna3 e zakoc2a si5 w %o4ie na 4a&.0 -es%e/
przekonana3 e %o si5 w%edy s%ao0 Wy7&$daa# szcze76&nie awan%aownie0 Wszyscy %ak
/6wi&i0 Sir T2o/as %o za.way0 I pa/i5%asz3 e /o,a 7ardero4iana po/o7a ci si5 .4ra'0
Taka/ rada3 e ci ,$ posaa/0 Powie/ sir T2o/asowi3 e %o si5 na pewno /.siao s%a' %e7o
wieczora0 - I ci$7n$c %e po7odne /y#&i dodaa po c2wi&i? - I ,eszcze ci powie/3 <anny - a %e7o
nie zro4ia/ nawe% d&a )arii - e za nas%5pny/ raze/3 kiedy /opsiczka 45dzie /iaa
szczeni5%a3 %y dos%aniesz ,edno /ae0
ROZDZIA XXXIV
1a Ed/.nda czekay po powrocie wie&kie nowiny0 )iay 7o spo%ka' &iczne
niespodzianki0 -. pierwsza okazaa si5 nie 4y&e ,aka - zo4aczy /ianowicie3 w,eda,$c do
wsi3 =enryUe7o Craw*orda przec2adza,$ce7o si5 z sios%r$0 A przecie s$dzi000 a przecie
&iczy3 e 45d$ 4ardzo da&eko0 Przed.y swo,$ nieo4ecno#' ponad dwa %y7odnie spec,a&nie
po %o3 4y .nikn$' spo%kania z pann$ Craw*ord0 Wraca do )ans*ie&d 7o%6w kar/i' si5
/e&anc2o&i$ wspo/nieA3 &.4y/ pa/i5%anie/3 kiedy na7&e panna .kazaa /. si5 we wasne,3
wdzi5czne, pos%aci3 wspar%a na ra/ieni. 4ra%a0
S%wierdzi niespodzianie3 e wi%a 7o3 i %o w spos64 niew$%p&iwie przy,azny3 oso4a3
k%6r$ przed c2wi&$ widzia w wyo4ra:ni o siede/dziesi$% /i& s%$d i o wie&e od&e7&e,sz$3 ,e#&i
idzie o sy/pa%i50
Powi%aa 7o w spos643 o ,aki/ nie /674y /arzy'3 7dy4y si5 4y spodziewa %akie7o
spo%kania0 Wraca przecie zrea&izowawszy %o3 po co ,ec2a3 /67 wi5c oczekiwa'
wszys%kie7o3 %y&ko nie zadowo&one7o spo,rzenia i pros%yc23 /iyc2 s6w0 To wys%arczyo3 4y
pocz. ar w serc. i przy,ec2a do do/. w s%anie pozwa&a,$cy/ w peni doceni' war%o#'
radosnyc2 czeka,$cyc2 7o niespodzianek0
1a,pierw dowiedzia si5 z wszys%ki/i szcze76a/i o awansie Wi&&ia/aJ /a,$c za# we
wasny/ serc. doda%kowe3 cic2e zaso4y zadowo&enia3 .zna 6w awans za :r6do niezwyke,
rado#ci i nie.s%a,$ce, po7ody d.c2a podczas cae, ko&ac,i0
Po ko&ac,i3 7dy zos%a z o,ce/ sa/ na sa/ przy s%o&e3 .sysza 2is%ori5 <anny i dopiero
w%edy pozna w cao#ci wie&kie wydarzenia os%a%nic2 dw6c2 %y7odni oraz s%an spraw w
)ans*ie&d0
<anny pode,rzewaa3 o czy/ roz/awia,$0 Siedzie&i w s%oowy/ o %y&e d.e, ni
zwyk&e - pewna 4ya3 i o nie, /6wi$3 a kiedy 2er4a%a wreszcie #ci$7n5a ic2 do sa&on. i
Ed/.nd zn6w zo4aczy panie3 cz.a si5 ,ak winowa,czyni0 Podszed do nie,3 siad o4ok3 .,$
,e, doA i #cisn$ serdecznie3 i w %y/ /o/encie po/y#&aa3 e 7dy4y nie o4owi$zki i sceneria3
,ak$ %worzya zas%awa do 2er4a%y - zdradzia4y swo,e .cz.cia ,aki/# niewy4acza&ny/
wy4.c2e/0
Ed/.nd nie za/ierza ,ednak przekaza' ,e, %y/ .#ciskie/ r5ki swe, 4ezwz7&5dne,
apro4a%y i poparcia3 ,ak %o podszep%ywaa ,e, nadzie,a0 C2cia %y&ko okaza'3 e 4ierze .dzia
we wszys%ki/3 co ,e, do%yczy3 i powiedzie'3 e .sysza co#3 co dao i/p.&s ,e7o serdeczny/
.cz.cio/0 W is%ocie 4y w %e, sprawie cakowicie po s%ronie o,ca0 To3 e od/6wia
Craw*ordowi3 nie zdziwio 7o %ak ,ak sir T2o/asa3 7dy ni7dy nie przyp.szcza3 i <anny &.4i
Craw*orda3 .waa3 e racze, ,es% przeciwnie3 i wyo4raa so4ie3 e zos%aa zaskoczona ,e7o
propozyc,$J sir T2o/as ,ednak nie /67 4ardzie, so4ie yczy' %e7o zwi$zk. ni on sa/0
Widzia w ni/ wy$cznie za&e%yJ w zdecydowanyc2 sowac23 k%6ry/ o,ciec sa4o w%6rowa3
oddawa <anny 2onor za decyz,53 ,ak$ pod,5a3 cz.,$c wo4ec Craw*orda o4o,5%no#'3 wyraa
,ednak powan$ nadzie,5 i .*n$ wiar5 w %o3 e w koAc. 45dzie z %e7o /aeAs%wo3 kiedy za#
po$czy ic2 wza,e/na /io#'3 okae si53 e ic2 .sposo4ienia s$ ,ak s%worzone do %e7o3 4y
/o7&i so4ie da' nawza,e/ szcz5#cie0 Craw*ord pos%$pi z4y% 7wa%ownie0 1ie da ,e, czas. -
nie zd$ya 7o pokoc2a'0
>acz$ od niewa#ciwe7o koAca0 A&e przy ,e7o /o&iwo#ciac2 i ,e, .sposo4ieni.
wszys%ko si5 na pewno do4rze skoAczy0 A %y/czase/ zakopo%anie <anny3 k%6re za.way3
kazao /. pi&nowa' si5 4acznie3 4y nie o4.dzi' 7o po raz w%6ry sowe/3 spo,rzenie/ czy
7es%e/0
Craw*ord przyszed nas%5pne7o dnia3 a sir T2o/as .zna3 e ze wz7&5d. na powr6%
syna /oe zaprosi' 7o#cia3 4y zos%a na ko&ac,iJ .prze,/o#' w 7r.ncie rzeczy konieczna0 Pan
Craw*ord zos%a3 oczywis%a3 a Ed/.nd /67 si5 przy7&$da' do wo&i3 ,ak /. idzie z <anny3 i
zas%anawia' si53 i&e przy,acie& /oe wynie#' z ,e, zac2owania nadziei0 Tak %e7o 4yo /ao3
%ak 4ardzo /ao Gwszys%ko3 kada /o&iwo#'3 kada ewen%.a&no#' sprowadzaa si5 w 7r.ncie
rzeczy do ,e, zakopo%aniaJ ,e#&i nie 4yo nadziei w zakopo%ani.3 %o w niczy/ nie 4yo
nadzieiH3 e 7o%6w 4y nie/a& dziwi' si5 wy%rwao#ci Craw*orda0 - <anny ,es% %e7o war%aJ
.waa3 e war%a ,es% wsze&kic2 cierp&iwyc2 s%araA3 wsze&kic2 wewn5%rznyc2 wysik6w - a&e
nie s$dzi3 4y on sa/ po%ra*i %rwa' w podo4nyc2 za/ierzeniac2 wo4ec ,akie,ko&wiek ko4ie%y3
k%6ra za cae wsparcie daa4y /. %o3 co %.%a, o7&$da0 Pra7n$ wierzy'3 e Craw*ord ,a#nie, %o
widzi3 i %aka 4ya na,korzys%nie,sza d&a przy,acie&a konk&.z,a3 ,ak$ /67 wyci$7n$' z %e7o3 co
zao4serwowa przed3 podczas i po ko&ac,i0
Wieczore/ zdarzyo si5 ki&ka incyden%6w3 k%6re .zna za 4ardzie, o4iec.,$ce0 Kiedy
wc2odzi z Craw*orde/ do sa&on.3 /a%ka i <anny siedziay %ak /i&cz$ce i poc2oni5%e
ro46%ka/i3 ,ak4y nie o4c2odzio ic2 nic inne7o0 Ed/.nd za.way %en pozornie 754oki
spok6,0
- 1ie siedziay#/y %ak cic2o przez cay czas - wy,a#nia /a%ka0 - <anny czy%aa /i na
7os i odoya ksi$k53 7dy .syszay#/y3 e idziecie0 - I rzeczywi#cie na s%o&ik. &eaa
ksi$ka3 k%6ra wy7&$daa3 ,ak4y ,$ przed c2wi&$ za/kni5%o3 %o/ Szekspira0 - Cz5s%o /i czy%a z
%yc2 ksi$ek i wa#nie 4ya w #rodk. wspaniae, /owy %e7o czowieka000 ,ak on si5 nazywa3
<annyI - kiedy#/y .syszay wasze kroki0
Craw*ord wzi$ ksi$k5 do r5ki0
- Prosz53 4y# zec2ciaa3 pani3 .czyni' /i przy,e/no#' i pozwo&i'3 4y/ skoAczy
czy%a' %5 /ow5 - powiedzia0 - >araz ,$ zna,d50 - I zr5cznie pozwa&a,$c s%ronico/ rozoy' si5
wed&e wo&i3 zna&az ,$ is%o%nie o ki&ka kar%ek da&e,3 na %y&e 4&isko3 4y zadowo&i' &ady @er%ra/3
k%6ra3 7dy wspo/nia i/i5 kardynaa Wo&seya3 zapewnia 7o3 e wa#nie o %5 /ow5 c2odzi0
<anny nie spo,rzaa nawe%3 nie zaproponowaa po/ocyJ ani sowa za czy przeciw0 Ca$
.wa75 sk.pia na ro46%ce0 Wyra:nie pos%anowia in%eresowa' si5 %y&ko %y/0 A&e z4y% wie&kie
/iaa .podo4anie do &ek%.ry0 1ie /o7a i pi5ci. /in.% %rwa' w oderwani.3 /.siaa s.c2a'0
Craw*ord czy%a kapi%a&nie3 a ona o7ro/nie s/akowaa w do4ry/ czy%ani.0 A&e do do4re7o
czy%ania przywyka od dawna? w., czy%a do4rze3 ,e, k.zyni - Ed/.nd 4ardzo do4rzeJ &ecz w
czy%ani. pana Craw*orda 4ya zr6nicowana doskonao#'3 nic podo4ne7o do%$d nie syszaa0
Kr6&3 Kr6&owa3 Wo&sey3 Cro/we&& wszyscy prze/awia&i po ko&ei3 7dy pan Craw*ord3 z ,ak$#
wie&k$ ./ie,5%no#ci$ z7adywania i wysz.kiwania wa#ciwyc2 /ie,sc3 %ra*ia swo4odnie na
na,&epsz$ scen5 czy na,&epsz$ /ow5 kade7o z nic23 a czy wyraa&i 7odno#'3 d./53 /io#'
czy wyrz.%y s./ienia oddawa ,e r6wnie pi5knie0 @y w %y/ prawdziwy dra/a%yz/0
Ak%ors%wo pana Craw*orda pozwo&io <anny po raz pierwszy zroz./ie'3 ,ak$
sa%ys*akc,5 /oe sprawi' sz%.ka %ea%ra&na3 a on3 czy%a,$c3 znow. s%an$ przed ni$ ,ako ak%orJ
%y/ raze/ sprawia ,e, wi5ksz$ przy,e/no#'3 4o niespodziewan$ i wo&n$ od przykro#ci3 ,akie
/.siaa cierpie'3 7dy 7ra na scenie z )ari$ @er%ra/0
Ed/.nd pa%rzy3 ,ak ro#nie ,e, zain%eresowanie3 i z roz4awienie/ i zadowo&enie/
no%owa3 ,ak powo&i zwa&nia r.c2y i7y3 c2o' na pocz$%k. /o7o si5 zdawa'3 e ro46%ka
poc2ania ,$ ze szcz5%e/J ,ak powo&i wyp.szcza ,$ z r$k i nier.c2o/ie,e - i wreszcie3 ,ak ,e,
oczy3 k%6re przez cay dzieA ./y#&nie .nikay Craw*orda3 %eraz zwraca,$ si5 k. nie/. i3
.%kwione3 pozos%a,$ %ak d.7o3 dop6ki si$ przyci$7ania nie #ci$7a,$ wzrok. Craw*orda i
ksi$ka zos%a,e za/kni5%a3 i czar pryska0 W6wczas znow. za/kn5a si5 w so4ie i
zar./ieniona zacz5a szy' z %aki/ sa/y/ ,ak poprzednio zapae/3 a&e wys%arczyo %o3 4y
Ed/.nd na4ra %roc25 op%y/iz/. d&a sprawy przy,acie&a3 k%6re/. serdecznie podzi5kowa3 z
nadzie,$3 e wyraa r6wnie sekre%ne .cz.cia <anny0
- To /.si 4y' %wo,a .&.4iona sz%.ka - powiedzia0 - Czy%asz ,$ pan3 ,ak4y ci 4ya
doskona&e znana0
- S$dz53 e od %e, c2wi&i 45dzie /o,$ .&.4ion$ sz%.k$ - odpar Craw*ord - a&e nie
pa/i5%a/3 4y/ /ia w r5k. %o/ Szekspira3 odk$d skoAczye/ pi5%na#cie &a%0 8az o7&$dae/
(=enryka ;III+ na scenie - a&4o /oe syszae/ o %y/ od ko7o#3 k%o 7o o7&$da - nie ,es%e/
pewny0 Czowiek zazna,a/ia si5 z Szekspire/ nie wiado/o ,ak0 To cz5#' or7aniz/. kade7o
An7&ika0 )y#&i i .roki Szekspira s$ %ak rozpowszec2nione3 e czowiek 4ez.s%annie si5 na nie
na%yka3 ,es% z ni/ w ins%ynk%owne, zayo#ci0 1ik%3 k%o /a c2o' %roc25 roz./. w 7owie3 nie
/oe o%worzy' ,akie,# ,e7o sz%.ki na do4ry/ *ra7/encie3 nie wpada,$c na%yc2/ias% w %ok
,e7o /y#&i0
- Prawda3 e kady ,es% w pewny/ s%opni. o4eznany z Szekspire/ - przyzna Ed/.nd
- od na,wcze#nie,szyc2 &a%0 Kady po%ra*i cy%owa' ,e7o synne *ra7/en%yJ zna,d.,$ si5 w
poowie o%wieranyc2 przez nas ksi$ek3 wszyscy /6wi/y o Szekspirze3 .ywa/y ,e7o
por6wnaA i opis.,e/y ,e7o opisa/i3 a&e %o ,es% z.penie co inne7o ni przekazywanie ,e7o
znaczeA3 %ak ,ak %o pan zro4ie#0 >na,o/o#' Szekspira w kawakac2 i .rywkac2 ,es% dosy'
powszec2na3 754oka ,e7o zna,o/o#' nie ,es% c2y4a rzadko#ci$3 a&e do4ra 7o#na ,e7o &ek%.ra
%o niepowszedni %a&en%0
- Panie3 czynisz /i zaszczy% - odpar Craw*ord kania,$c si5 z ar%o4&iw$ powa7$0
O4a, panowie spo,rze&i na <anny3 4y sprawdzi'3 czy da si5 z nie, wydo4y' sowo
podo4ne, poc2way3 c2o' o4a, cz.&i3 e %o nie/o&iwe0 -e, poc2waa zawar%a 4ya w
sk.pione, .wadzeJ %o /.si i/ wys%arczy'0
Lady @er%ra/ wyrazia sw6, podziw i %o 4ardzo zdecydowanie0
- 9oprawdy3 ,ak4y/ siedziaa w %ea%rze - o#wiadczya0 - -ake a.,53 e /e7o
/aonka %. nie /a0
Craw*ord 4y niez/iernie rad0 -e#&i &ady @er%ra/3 z ca$ swo,$ niewiedz$ i ospao#ci$3
/o7a odnie#' %akie wraenie3 %o co %e /.siaa odcz.wa' ,e, sios%rzenica3 %ak ywa i
roz./naI Wniosek z %e7o 4y op%y/is%yczny0
- )a pan o7ro/ne zdo&no#ci ak%orskie3 panie Craw*ord - powiedziaa po c2wi&i &ady
@er%ra/ - i powie/ pan. co#0 )y#&53 e .rz$dzi pan %ea%r3 kiedy# %a/3 . sie4ie w do/. w
1or*o&k0 To znaczy3 kiedy pan w ni/ osi$dzie0 1aprawd5 %ak /y#&50 )y#&53 e .rz$dzi pan
%ea%r w swoi/ dworze3 w 1or*o&k0
- Czy4y3 paniM - zawoa spiesznie0 - 1ie3 nie3 %o z.penie wyk&.czone0 Laskawa pani
,es% w 45dzie0 1ie 45dzie %ea%r. w EQerin72a/M O3 nieM - i spo,rza na <anny z .#/iec2e/3
k%6ry wyra:nie /6wi? (Ta da/a ni7dy nie pozwo&i na %ea%r w EQerin72a/+0
Ed/.nd za.way %o wszys%ko i za.way r6wnie3 e <anny pos%anowia %e7o nie
widzie'3 co oznaczao3 i 7os wys%arczy3 4y po,5a znaczenie owe7o pro%es%.J .zna3 e %ak
szy4kie zroz./ienie ko/p&e/en%.3 4ys%re poc2wycenie a&.z,i3 wr6y racze, do4rze ni :&e0
W da&szy/ ci$7. roz/awiano o 7o#nyc2 &ek%.rac20 -edyny/i roz/6wca/i 4y&i dwa,
/odzi panowie3 k%6rzy s%o,$c przy ko/ink.3 rozprawia&i o ,ake cz5s%y/ zanied4ywani. %e,
./ie,5%no#ci3 o %y/3 e nie zwraca si5 na ni$ z.penie .wa7i w zwyky/ sys%e/ie na.czania
w szkoac2 /5skic23 co w konsekwenc,i przynosi na%.ra&ny3 a w niek%6ryc2 przypadkac2
nawe% niena%.ra&ny s%opieA i7noranc,i i pry/i%ywiz/. . /5czyzn3 rozs$dnyc2 i
wyksz%aconyc2 /5czyzn3 k%6rzy niespodzianie s%a,$ przed konieczno#ci$ 7o#ne7o
odczy%ania ,akie7o# %eks%. i da,$ pokaz po/yek oraz niepowodzeA3 wynika,$cyc2 z przyczyn
dr.7orz5dnyc23 /ianowicie z niezna,o/o#ci pos.7iwania si5 7ose/3 nie./ie,5%no#ci ,e7o
/od.&owania i akcen%owania3 4rak. spos%rze7awczo#ci i rozs$dk.3 a %o wszys%ko 4ierze si5 z
pierwsze, przyczyny3 czy&i z %e7o3 i za /od. nie .czono ic2 7o#ne7o czy%ania i nie
wprowadzono 7o#ne7o czy%ania w zwycza,0 <anny s.c2aa znow. z wie&ki/
zain%eresowanie/0
- 1awe% w /oi/ zawodzie - ci$7n$ z .#/iec2e/ Ed/.nd /ao .czono sz%.ki
czy%ania0 -ak niewie&k$ wa75 przywi$zywano do ,asne7o i do4re7o podania %eks%.0 )6wi5 co
prawda 4ardzie, o przeszo#ci ni %era:nie,szo#ci0 Teraz rodzi si5 powszec2ny d.c2 naprawy3
a&e wie&. z %yc23 co zos%a&i wy#wi5ceni dwadzie#cia3 %rzydzie#ci3 cz%erdzie#ci &a% %e/.3
/.siao s$dzi'3 wnosz$c z ic2 dziaa&no#ci3 e czy%a' znaczy czy%a'3 a kaza' znaczy kaza'0
Teraz %o si5 z/ienia0 Pro4&e/ ,es% roz./nie, %rak%owany0 Ewaa si53 e wyrazis%o#' i
dyna/iz/ /o7$ /ie' znaczenie w przekazywani. na,4ardzie, pods%awowyc2 prawdJ poza
%y/ 4ardzo wzrosa spos%rze7awczo#' i s/ak s.c2a,$cyc23 wi5ce, si5 spo%yka kry%yczne,
wiedzyJ w kade, kon7re7ac,i ,es% %eraz &icznie,sza 7r.pa %yc23 co zna,$ si5 %roc25 na sprawie3
po%ra*i$ wydawa' s$dy i kry%ykowa'0
Od przy,5cia #wi5ceA Ed/.nd raz odprawia na4oeAs%wo3 a Craw*ord3
dowiedziawszy si5 o %y/3 zacz$ 7o wypy%ywa'3 ,ak %o przeywa i ,ak /. poszo0 Te py%ania
- c2o' zadawane z ca$ ywioowo#ci$ przy,azne7o zain%eresowania i #/iao#ci$ 7.s%6w3 nie
/iay cec2 kpiars%wa czy &ekko/y#&no#ci3 k%6re3 ,ak Ed/.nd wiedzia3 <anny .znaa4y za
o4ra:&iwe3 odpowiedzia wi5c na nie z prawdziw$ przy,e/no#ci$3 kiedy za# Craw*ord py%a
7o o zdanie i /6wi3 ,ak wed.7 nie7o powinno si5 na,wa#ciwie, podawa' poszcze76&ne
*ra7/en%y %eks%. podczas na4oeAs%wa3 z cze7o wynikao3 e sa/ ,. si5 nad %y/ .przednio
zas%anawia3 i %o rozs$dnie zas%anawia3 Ed/.nd 4y coraz 4ardzie, rad0 To 4ya wa#ciwa
dro7a do serca <anny0 1ie /o7y ,e, zdo4y' dowcip3 7a&an%eria i ycz&iwo#' raze/ wzi5%e3 a
w kady/ razie nie /o7y4y ,e, zdo4y' szy4ko3 7dy4y nie /iay wsparcia .cz.'3 wra&iwo#ci
i powa7i okazywane, przy powanyc2 za7adnieniac20
- W nasze, &i%.r7ii - ci$7n$ Craw*ord - s$ pi5kne *ra7/en%y3 k%6ryc2 nie ,es% w s%anie
zniszczy' nawe% nied4ae3 par%ackie czy%anie3 a&e s$ r6wnie d.yzny i pow%6rzenia3 k%6re
%rze4a do4rze przeczy%a'3 4y nie 4yy n.$ce0 -a przyna,/nie, przyzna,53 e nie zawsze
,es%e/ %ak .wany3 ,ak powiniene/ 4y' - %. spo,rzenie na <anny - i w dziewi5%nas%.
wypadkac2 na dwadzie#cia /y#&5 so4ie3 ,ak dana /od&i%wa winna 4y' przeczy%ana3 i /arz53
4y/ /67 sa/ ,$ przeczy%a'0 )6wia# co#3 paniI - Spiesznie podszed do <anny3 zwraca,$c
si5 do nie, cic2szy/ 7ose/3 7dy za# odpara?
- 1ie - doda? - Pewna ,es%e#3 pani3 e# nie /6wiaI >a.waye/ por.szenie %woic2
war70 Wyo4razie/ so4ie3 e c2cesz /i powiedzie'3 e/ powinien 4y' 4ardzie, .wany i
4y/ nie pozwa&a rozprasza' si5 /y#&o/0 Czy nie za/ierzasz3 pani3 powiedzie' /i %e7oI
- 1ie3 doprawdy3 znasz pan swo,e o4owi$zki z4y% do4rze3 4y/ /o7a000 przy,/.,$c
nawe%000
Przerwaa3 cz.,$c3 e pak.,e si5 w kopo%y3 i ,. nie /ona z nie, 4yo wydo4y' ani
sowa3 /i/o pr6#4 i czekania3 k%6re %rwao ki&ka /in.%0 Wr6ci w6wczas na poprzednie
s%anowisko i ci$7n$ roz/ow53 ,ak4y %e, cz.e, przerwy nie 4yo0
- 9o4rze wy7oszone kazanie %o rzecz spo%ykana rzadzie, ni do4rze odczy%ane
/od&i%wy0 Kazanie3 sa/o w so4ie .dane3 nie ,es% rzadko#ci$0 Tr.dnie, ,es% do4rze /6wi' ni
do4rze pisa'3 %o znaczy3 zasady i sz%.ka pisania cz5#cie, s$ przed/io%e/ przy7o%owaA0
Prawdziwie do4re kazanie prawdziwie do4rze wy7oszone %o niesyc2ana sa%ys*akc,a0 Kiedy
,e sysz53 /a/ d&a /6wcy na,wi5kszy podziw i szac.nek i przyc2odzi /i nie/a& oc2o%a
przy,$' #wi5cenia i zacz$' wy7asza' kazania0 -es% co# w kraso/6ws%wie ko#cie&ny/3 ,e#&i %o
,es% a.%en%yczne kraso/6ws%wo3 co zas.7.,e na na,wysze poc2way i 2onory0 Kaznodzie,a3
k%6ry po%ra*i por.szy' r6norodny przecie %./ s.c2aczy i wywrze' na nie7o wpyw3
prze/awia,$c na o7raniczon$ i&o#' %e/a%6w3 od dawna wy#wiec2%anyc2 w pospo&i%yc2
r5kac23 k%6ry po%ra*i powiedzie' co# nowe7o czy zaskak.,$ce7o3 coko&wiek3 co wz4.dzi
.wa753 nie o4raa,$c s/ak. czy nad.ywa,$c .cz.' s.c2aczy3 %o czowiek3 k%6ry Gw ,e7o
p.4&iczny/ c2arak%erzeH zas.7.,e na na,wysze 2onory0 C2cia4y/ 4y' %aki/ czowiekie/0
Ed/.nd roze#/ia si50
- C2cia4y/3 naprawd50 >awsze3 kiedy/ s.c2a ,akie7o# synne7o kaznodziei3
odcz.wae/ co# w rodza,. zazdro#ci0 A&e %e /.sia4y/ /ie' &ondyAskic2 s.c2aczy0
)674y/ /6wi' kazania %y&ko do &.dzi wyksz%aconyc23 %akic23 k%6rzy 4y&i4y zdo&ni oceni'
ic2 ko/pozyc,50 I nie s$dz53 4y/ &.4i cz5s%o kaza'J o%3 /oe od czas. do czas.3 raz czy dwa
na wiosn53 kiedy 4y /nie niecierp&iwie wyczekiwano po ki&k.dziesi5ci. niedzie&ac20 A&e nie
s%a&e0 1ie odpowiadaa4y /i s%ao#'0
W %y/ /o/encie <anny3 k%6ra nie /o7a si5 oprze' i s.c2aa3 nie#wiado/ie
pokr5cia 7ow$J Craw*ord na%yc2/ias% zna&az si5 przy nie, i poprosi3 4y wy,a#nia3 co %o
/iao znaczy'0 Ed/.nd3 widz$c3 i /ody czowiek przys.wa krzeso i siada przy pannie3
doszed do wniosk.3 e zanosi si5 na so&idny a%ak3 w k%6ry/ s%osowane 45d$ .porczywe
spo,rzenia i szep%y3 odwr6ci si5 wi5c i wzi$ do r5ki 7aze%53 pra7n$' na,szczerze,3 4y /aa3
koc2ana <anny daa si5 na/6wi' do wy,a#nienia owe7o po%rz$#ni5cia 76wk$ k. sa%ys*akc,i
po/ienne7o wie&4icie&a0 Poniewa naprawd5 nie c2cia sysze' nawe% .rywk6w roz/owy3
/r.cza pod nose/3 czy%a,$c na,roz/ai%sze o7oszenia od (pi5kne7o /a,$%k. zie/skie7o w
Po.dniowe, Wa&ii+ przez (8odzic6w i Opiek.n6w+ do (znako/icie .,edone7o konia
/y#&iwskie7o+0
Ty/czase/ <anny3 za na sie4ie3 e nie ./iaa %kwi' w 4ezr.c2.3 %ak ,ak %kwia w
/i&czeni.3 i serdecznie z4o&aa na widok asek.racy,nyc2 dziaaA Ed/.nda3 s%araa si5 na
wsze&kie dos%5pne ,e, skro/ne, oso4ie sposo4y da' odp6r pan. Craw*ordowi i .nika'
zar6wno ,e7o spo,rzeA3 ,ak py%aA3 on za#3 nie da,$c si5 odeprze'3 z .pore/ pow%arza ,edno i
dr.7ie0
- C6 /iao znaczy' %o po%rz$#ni5cie 76wk$I - py%a0 - Co /iao wyraa'I O4awia/
si53 e dezapro4a%50 A&e dezapro4a%5 cze7oI C6 %akie7o /6wie/3 co wz4.dzio %wo,e3 pani3
niezadowo&enieI Czy4y/ si5 nies%osownie wyraaI Lekko3 &ekcewa$co na %en %e/a%I
Powiedz /i %y&ko3 czy %ak0 Powiedz /i %y&ko3 czy pos%$pie/ :&e0 C2c5 wiedzie'3 4y si5
poprawi'0 1ie3 ,a ci5 prosz5J od63 pani3 na c2wi&5 %5 ro46%k50 Co znaczyo %o po%rz$#ni5cie
76wk$I
Pr6no pow%arzaa? (Prosz53 niec2 pan da pok6,000 Prosz53 panie Craw*ord+ - pr6no
pr64owaa si5 ods.n$'0 Wci$ %y/ sa/y/ na&e7a,$cy/ %one/3 wci$ przy nie,3 da&e,
pow%arza3 prosz$co3 %e sa/e py%ania0
- -ak pan /oeM Pan /nie naprawd5 zd./iewa3 dziwi5 si53 e pan000
- -a pani$ zd./iewa/I - odpar0 - 9ziwisz si53 paniI Czy w %e, /o,e, pro#4ie ,es% co#3
cze7o nie roz./ieszI Wy,a#ni5 na%yc2/ias%3 co kae /i %ak na&e7a'3 co sprawia3 e %wo,e
spo,rzenia i czyny s$ przed/io%e/ /e7o zain%eresowania i 4.dz$ /o,$ ciekawo#'0 1ie
pozwo&5 ci3 pani3 d.7o si5 zd./iewa'0
)i/o wo&i nie zdoaa pows%rzy/a' &ekkie7o .#/iec2.3 a&e nie powiedziaa ani
sowa0
- Po%rz$sn5a#3 pani3 7ow$3 7dy/ o#wiadczy3 e nie c2cia4y/ pode,/owa'
o4owi$zk6w d.szpas%erskic2 na zawsze i na s%ae0 O %akie c2odzio sowo0 S%ao#'0 1ie 4o,5
si5 %e7o sowa0 )o75 ,e sy&a4izowa'3 czy%a'3 pisa' przy wszys%kic20 1ie widz5 w %y/ sowie
nic 7ro:ne7o0 S$dzisz3 pani3 e/ powinien widzie'I
- @y' /oe - powiedziaa <anny3 - zn.ona ,. %y/ wszys%ki/ /oe s$dzia/3 e
szkoda3 i nie zawsze znae# pan sa/e7o sie4ie r6wnie do4rze3 ,ak ci si5 %o dzisia, wyda,e0
Craw*ord3 zac2wycony3 e doprowadzi do %e7o przyna,/nie,3 4y o%worzya .s%a3
pos%anowi pod%rzy/a' roz/ow5 i nieszcz5sna <anny3 k%6ra &iczya3 e .ciszy 7o %ak os%ry/
zarz.%e/3 /.siaa s%wierdzi'3 e po/y&ia si5 7r.n%ownie0 >/iana3 ,aka %eraz nas%$pia3
do%yczya %y&ko przed/io%. ,e7o ciekawo#ci? ,eden zesp6 s6w zas%$pi inny0 )ody czowiek
wci$ s%awia py%ania3 4a7a,$c o wy,a#nienia0 Okaz,a 4ya z4y% pi5kna0 -eszcze %akie, nie
/ia3 odk$d roz/awia z <anny w 7a4inecie ,e, w.,a3 dr.7a podo4na /oe si5 nie nadarzy'
przed wy,azde/ z )ans*ie&d0 Siedz$ca po dr.7ie, s%ronie s%o. &ady @er%ra/ w o76&e si5 nie
&iczya3 /ona ,$ 4yo .waa' za nie/a& #pi$c$3 Ed/.nd za# 4y cakowicie poc2oni5%y
o7oszenia/i0
- 1o wi5c %ak - /6wi Craw*ord po szere7. 7wa%ownyc2 py%aA i niec25%nyc2
odpowiedzi - ,es%e/ %eraz szcz5#&iwszy ni przed%e/3 poniewa ,a#nie, po,/.,53 ,akie /asz3
pani3 o /nie zdanie0 Ewaasz3 e/ nies%ay3 e a%wo si5 podda,5 c2wi&owy/ kapryso/3
a%wo .&e7a/ pok.sie3 a%wo z4acza/ z dro7i0 Skoro /asz %ak$ o /nie opini53 nic dziwne7o3
e000 A&e zo4aczy/y0 1ie 45d5 ci przeczy3 .si.,$c ci5 przekona'3 e /nie krzywdzisz3 nie
45d5 zapewnia3 e /6, a*ek% ,es% s%ay0 Prze/awia' za /n$ 45dzie /o,e pos%5powanieJ
nieo4ecno#'3 od&e7o#'000 czas 45dzie za /n$ prze/awia0 One %o .dowodni$3 e ,e#&i k%o#
/oe zas.7iwa' na cie4ie3 %o wa#nie ,a0 1ieskoAczenie przewyszasz /nie swy/i za&e%a/i -
%o wszys%ko wie/0 Posiadasz3 pani3 wa#ciwo#ci3 w k%6ryc2 is%nienie . ko7oko&wiek3 i %o w
%aki/ s%opni.3 nie wierzye/ do%$d0 )asz w so4ie co# z anioa3 ponad%o - nie %y&ko ponad %o3
co si5 widzi3 4o cze7o# podo4ne7o w o76&e si5 nie wid.,e3 a&e ponad %o3 co czowiek ,es% w
s%anie so4ie wyo4razi'0 A /i/o %o ,a si5 nie 4o,50 1ie /ona ci5 zdo4y'3 o*iarow.,$c ci
war%o#ci r6wne %woi/0 To nie/o&iwe0 Ten3 k%o na,&epie, widzi i czci %wo,e za&e%y3 k%o koc2a
ci5 z na,wi5kszy/ oddanie/3 %en /a na,wi5ksze prawo do wza,e/no#ci0 1a %y/ 4.d.,5 /o,$
.*no#'0 Taki/ prawe/ c2c5 na cie4ie zas.y' i zas.5J kiedy za# ci5 przekona/3 e /o,e
.cz.cie i dek&arac,e s%anowi$ ,edno3 %o zna,$c ci5 %ak3 ,ak zna/3 /a/ prawo ywi'
na,7or5%sze nadzie,e0 Tak3 na,drosza3 na,sodsza <anny0 1ie - %. zo4aczy3 ,ak co*a si53
niezadowo&ona - wy4acz0 )oe nie /a/ ,eszcze prawa3 a&e ,ake /a/ ci5 nazywa'I -aki/
i/ienie/I Czy s$dzisz3 e pod inny/ ,es%e# s%a&e o4ecna w /o,e, wyo4ra:niI 1ie3 %o o
(<anny+ /y#&5 dnie/ i #ni5 noc$0 1adaa# %e/. i/ieni. %ak sodk$ rea&no#'3 e nic nie ,es% w
s%anie &epie, ci5 opisa'0
<anny nie .siedziaa4y d.e, na krze#&e3 przyna,/nie, nie pr64.,$c ode,#'3 /i/o i
spodziewaa si5 a naz4y% ,awne7o sprzeciw.3 7dy4y nie .syszaa krok6w nadc2odz$ce7o
ra%.nk.3 %yc2 od7os6w3 na k%6re czekaa od dawna i k%6re od dawna wydaway si5 ,e, dziwnie
op6:nione0
Eroczys%a proces,a3 prowadzona przez @adde&eya - %aca z zas%aw$ do 2er4a%y3
dz4anek3 cias%a - wszys%ko %o wparadowao3 .wa&nia,$c ,$ od przykre7o *izyczne7o i
psyc2iczne7o .wi5zienia0 Pan Craw*ord /.sia si5 ods.n$'0 @ya wo&na3 4ya za,5%a3 4ya
4ezpieczna0
Ed/.nd nie aowa3 e ,es% znow. w kr57. os643 k%6re /o7$ /6wi' i s.c2a'3 c2o'
kon*erenc,a wydawaa /. si5 okropnie d.7a i c2o'3 spo,rzawszy na <anny3 widzia przede
wszys%ki/ r./ieniec 7niew.3 skonny 4y .*a'3 e nie /ona %y&e powiedzie' i %y&e
wys.c2a' 4ez ,akie,# korzy#ci d&a /6wi$ce7o0
ROZDZIA XXXV
Ed/.nd doszed do wniosk.3 e od <anny za&ey3 czy 45d$ roz/awia' o ,e, s%os.nk.
do pana Craw*orda3 czy nie3 i ,e#&i ona nie zacznie3 %o on pierwszy nie pode,/ie %e, kwes%iiJ
,ednak po ki&k. dniac2 ciszy w %e, sprawie o,ciec na/6wi 7o3 4y z/ieni zdanie i spr64owa
.y' swe7o wpyw. d&a wsparcia przy,acie&a0
@ya ,. .s%a&ona da%a3 i %o 4ardzo nieod&e7a3 wy,azd. rodzeAs%wa Craw*ord3 i sir
T2o/as s$dzi3 e 4yo4y do4rze pod,$' ,eszcze raz ,akie# wysiki na rzecz /ode7o
czowieka3 %ak a4y ,e7o zapewnienia i o4ie%nice %rwae7o .cz.cia wspieraa ,ak na,wi5ksza
nadzie,a0
Sir T2o/as serdecznie si5 niepokoi o doskonao#' c2arak%er. pana Craw*orda pod
%y/ wz7&5de/0 Pra7n$3 a4y /ody czowiek okaza si5 wzore/ s%ao#ci3 i .waa3 e z %e,
wa#nie przyczyny nie na&ey 7o poddawa' z4y% d.7ie, pr64ie0
Ed/.nd 4ez niec25ci da si5 o,c. przekona'J c2cia zna' .cz.cia <anny0 >wyka 4ya
radzi' si5 7o we wszys%kic2 %r.dnyc2 sprawac23 a za 4ardzo ,$ koc2a3 4y nie do&e7a /.
%eraz 4rak ,e, za.*aniaJ &iczy3 e okae si5 ,e, po/ocny3 s$dzi3 e /.si si5 okaza' po/ocny3
przecie przed ki/ /o7a4y o%worzy' serceI -e#&i nie po%rze4.,e rady3 /.si po%rze4owa'
pociec2y zwierzenia0 <anny niec25%na /.3 /i&cz$ca i o4ca - %o rzecz niena%.ra&na3 s%an3 k%6ry
%rze4a z/ieni'3 cze7o - a%wo %o so4ie w/6wi - ona od nie7o oczek.,e0
- Poroz/awia/ z ni$3 prosz5 o,ca - %aki 4y rez.&%a% owyc2 rozwaaA0 - Skorzys%a/ z
pierwsze, okaz,i3 kiedy 45d5 /67 po/6wi' z ni$ sa/ na sa/0 - A dowiedziawszy si5 od o,ca3
e <anny o %e, porze spacer.,e sa/o%nie w park.3 na%yc2/ias% do nie, poszed0
- Przyszede/ pospacerowa' z %o4$3 <anny - powiedzia0 - Czy /o75I - %. ws.n$ ,e,
r5k5 pod swo,e ra/i50 - Od 4ardzo dawna nie spacerowa&i#/y spoko,nie raze/0
Przys%aa spo,rzenie/ 4ardzie, ni sowe/0 @ya s/.%na0
- A&e3 <anny - doda po c2wi&i - do /ie7o spacer. %rze4a cze7o# wi5ce,3 nie /ona
%y&ko dep%a' wir. a&e,ki0 ).sisz ze /n$ po/6wi'0 Wie/3 e ci co# do&e7a0 Wie/3 o czy/
/y#&isz0 1ie przyp.szczasz c2y4a3 e nie zos%ae/ o wszys%ki/ poin*or/owany0 Czy /a/
si5 o %y/ dowiadywa' od kade7o3 %y&ko nie od cie4ieI
<anny3 por.szona i przy7n54iona zaraze/3 odpara?
- -e#&i si5 dowiad.,esz od wszys%kic23 %o /nie nic nie zos%a,e do powiedzenia0
- 1ie o *ak%y /i idzie3 a&e o .cz.cia3 <anny0 1ik% pr6cz cie4ie nie /oe /i o nic2
powiedzie'0 A&e nie za/ierza/ ci5 przy/.sza'0 -e#&i sa/a nie c2cesz /6wi'3 %o ,a ,.
skoAczye/0 S$dzie/3 e %o ci /oe przynie#' .&750
- O4awia/ si53 e /y#&i/y z4y% od/iennie3 4y /6wienie o %y/3 co cz.,53 /o7o /i
przynie#' .&750
- 1aprawd5 s$dzisz3 e /y#&i/y od/iennieI 1i7dy 4y /i %o nie przyszo do 7owy0
Przyp.szcza/3 e 7dy por6wna/y nasze opinie3 oka$ si5 r6wnie podo4ne do sie4ie3 ,ak
dawnie,? do rzeczy - .waa4y/ o#wiadczyny Craw*orda za 4ardzo korzys%ne i po$dane3
7dy4y# /o7a odwza,e/ni' ,e7o .cz.cie0 Ewaa/ za rzecz z.penie na%.ra&n$3 i %wo,a
rodzina pra7nie3 4y# ,e /o7a odwza,e/ni'J ,e#&i ,ednak nie /oesz3 %o od/awia,$c /.
pos%$pia# s.sznie0 Czy r6ni/y si5 %.%a,I
- Oc23 nie3 a&e /y#&aa/3 e /asz /i %o za ze3 e ,es%e# /i przeciwny0 Co za .&7aM
- )o7a# ,$ odcz.' wcze#nie,3 <anny3 7dy4y# ,e, sz.kaa0 A&e ,ake /o7a#
przyp.szcza'3 e ci ,es%e/ przeciwnyI -ak /o7a# /y#&e'3 e 45d5 ci5 na/awia do
/aeAs%wa 4ez /io#ciI Fdy4y/ nawe% wypowiada si5 kiedy# 4ez%rosko o czy/#
podo4ny/3 ,ake /o7a# so4ie wyo4razi' /o,$ 4ez%rosk53 7dy w 7r5 wc2odzi %wo,e
szcz5#cieI
- W., .waa3 e pos%$pia/ niewa#ciwie3 a wie/3 e z %o4$ roz/awia0
- -ak do%$d3 <anny3 pos%5powaa# z.penie s.sznie0 )oe /i 4y' przykro3 /o75 ci si5
dziwi' - c2ocia %o c2y4a nie3 4o nie /iaa# czas.3 4y si5 przywi$za'J a&e .waa/3 e
do%yc2czas pos%5p.,esz s.sznie0 Czy %. ,es% /ie,sce na ,akieko&wiek w$%p&iwo#ciI -e#&i %ak3
%o ws%yd d&a nas o4o,7a0 1ie koc2aa# 7o - nic nie /o7o4y .sprawied&iwi' %e7o3 4y# 7o
przy,5a0
Od 4ardzo dawna <anny nie cz.a %akie, .&7i0
- -ak do%$d %wo,e pos%5powanie 4yo 4ez45dne i ,e#&i k%o pra7n$3 4y# pos%$pia
inacze,3 %o nie /ia rac,i0 A&e sprawa si5 na %y/ nie koAczy0 Ecz.cie Craw*orda nie ,es%
.cz.cie/ przeci5%ny/J on %rwa w nadziei3 e wywoa a*ek%3 k%6ry przed%e/ nie is%nia0 To3 ,ak
wie/y3 ,es% spraw$ czas.0 A&e - %. .#/iec2n$ si5 serdecznie do <anny - niec2e /. si5
powiedzie3 <anny3 niec2 /. si5 na koniec powiedzie0 9owioda#3 e ,es%e# prawa i
4ezin%eresowna3 dowied:3 e ,es%e# wdzi5czna i cz.aJ w6wczas 45dziesz wzore/ ko4ie%y3 na
co si53 /oi/ zdanie/3 .rodzia#0
- Oc23 ni7dy3 ni7dy3 ni7dyM 1i7dy /. si5 ze /n$ nie powiedzieM - zawoaa %ak ywo3
e Ed/.nd si5 zd./ia3 a widz$c %o opa/i5%aa si53 zar./ieniona0 Esyszaa3 ,ak /6wi?
- 1i7dyM <annyM Tak zdecydowanie i s%anowczoM To niepodo4ne do cie4ie3 do cie4ie3
%ak roz./ne,0
- C2odzi /i o %o - poprawia si5 ao#nie - e s$dz53 i ni7dy3 na %y&e3 na i&e /ona
/6wi' o przyszo#ci3 /y#&53 e ni7dy nie odwza,e/ni5 ,e7o .cz.cia0
- -a pa%rz5 4ardzie, op%y/is%ycznie0 >da,5 so4ie spraw5 &epie, ni Craw*ord3 e
czowiek3 k%6ry c2ce sprawi'3 4y# 7o pokoc2aa Ga %y znasz ,e7o za/iaryH3 /a przed so4$
4ardzo s%ro/$ #ciek53 ,ako e s%a,$ przeciw nie/. w szyk. 4o,owy/ wszys%kie %wo,e
wczesne przywi$zania i przyzwycza,enia i zani/ zdo45dzie %wo,e serce na wasny .y%ek3
/.si ,e na,pierw .wo&ni' od wsze&kic2 powi$zaA z r6ny/i rzecza/i - ywy/i i /ar%wy/i -
k%6re rosy raze/ z %o4$ przez %y&e &a%3 a k%6re %eraz ,eszcze s$ wz/acniane /y#&$ o roz$ce0
Wie/3 e o4awa przed konieczno#ci$ op.szczenia )ans*ie&d 45dzie przez ,aki# czas z4roia
ci5 przeciwko Craw*ordowi0 Da.,53 e 4y zo4&i7owany powiedzie' ci3 o co /. c2odzi0
Da.,53 e nie zna ci5 %ak do4rze3 ,ak ,a0 )y#&53 e zdo4y&i4y#/y ci5 wsp6&ny/i sia/i3 we
dw6c20 )o,a wiedza %eore%yczna w po$czeni. z ,e7o wiedz$ prak%yczn$ nie /o7y4y
zawie#'0 Pos%5powa4y wed&e /oic2 wskaz6wek0 )a/ ,ednak nadzie,53 e kiedy czas i
s%ao#' ,e7o a*ek%. .dowodni$ Gw co 754oko wierz5H3 i zas.7.,e na cie4ie - o%rzy/a sw$
na7rod50 1ie przyp.szcza/3 e %y nie pra7niesz 7o pokoc2a' - przecie %akie pra7nienie w
spos64 na%.ra&ny wypywa z wdzi5czno#ci0 ).sisz odcz.wa' co# w %y/ rodza,.0 ).si ci 4y'
a&3 e ,es%e# o4o,5%na0
- -es%e#/y %ak kraAcowo od/ienni - <anny .nikn5a odpowiedzi wpros% - %ak z.penie3
z.penie r6ni pod wz7&5de/ skonno#ci i sposo4. pos%5powania3 e .waa/ za cakie/
nie/o&iwe3 4y#/y kiedyko&wiek /o7&i 4y' ,ako %ako szcz5#&iwi3 nawe% 7dy4y/ 7o /o7a
po&.4i'0 Tr.dno zna&e:' dwo,e &.dzi /nie, do sie4ie podo4nyc20 1ie /a/y ,edne7o
wsp6&ne7o .podo4ania0 @y&i4y#/y nieszcz5#&iwi0
- )y&isz si53 <anny0 86nica nie ,es% %aka wie&ka0 -es% /i5dzy wa/i do#' podo4ieAs%w0
)acie wsp6&ne 7.s%y0 )acie %akie sa/e 7.s%y /ora&ne i &i%erackie0 )acie o4o,e 7or$ce serca i
ar&iwe .cz.cia i3 <anny3 ,e#&i k%o# wczora, sysza3 ,ak on czy%a3 i widzia3 ,ak %y s.c2asz3 nie
45dzie was .waa za niedo4ran$ par50 >apo/inasz o so4ieJ wasze .sposo4ienia r6ni$ si5
zdecydowanie3 %o przyzna,50 On ,es% ywy3 %y powana3 a&e %o %y&ko &epie,3 ,e7o 2./or 45dzie
ci5 pod%rzy/ywa na d.c2.0 )asz w swoi/ .sposo4ieni. skonno#' do a%we7o popadania w
depres,5 i wyo4raanie so4ie3 e %r.dno#ci s$ wi5ksze ni w rzeczywis%o#ci0 -e7o po7oda
45dzie %o zwa&cza'0 On w niczy/ nie widzi %r.dno#ci3 a ,e7o /ie o4e,#cie i wesoo#' 45d$ ci
s%ay/ wsparcie/0 To3 e ,es%e#cie %ak 4ardzo niepodo4ni3 w adne, /ierze nie .nie/o&iwia
wasze7o szcz5#cia? nie /y#& %ak0 Oso4i#cie s$dz53 e %o ,es% racze, korzys%na oko&iczno#'0
-es%e/ a4so&.%nie przekonany3 e &epie,3 7dy %e/pera/en%y si5 r6ni$3 %o znaczy r6ni$
rodza,e/ 2./or.3 o4e,#cie/3 .podo4anie/ do %owarzys%wa czy sa/o%no#ci3 skonno#ci$ do
roz/6w czy /i&czenia3 powa7i czy wesoo#ci0 Pewne r6nice s$ na korzy#'3 754oko w %o
wierz53 /aeAskie7o szcz5#cia0 Wy$cza/3 rzecz ,asna3 skra,no#ciJ 4ardzo d.e
podo4ieAs%wo za# w %yc2 wszys%kic2 p.nk%ac2 /.siao4y prawdopodo4nie rodzi' skra,no#'0
La7odne3 s%ae przeciwdziaanie %o na,&epsza re7.&ac,a zac2owania i sposo4. 4ycia0
<anny 4ez %r.d. z7adywaa3 7dzie 4.,a,$ w %e, c2wi&i ,e7o /y#&i0
Wraca,$ wpywy panny Craw*ord0 Odk$d przy,ec2a do do/.3 /6wi o nie, po7odnie0
>.penie przes%a ,e, .nika'0 >a&edwie dzieA wcze#nie, ,ad ko&ac,5 na p&e4anii0 <anny
pozwo&ia /. przez ki&ka /in.% cieszy' si5 %y/i szcz5#&iwy/i /y#&a/i3 a po%e/3 .waa,$c3
e %o si5 ,e, na&ey3 powr6cia do pana Craw*orda i powiedziaa?
- 1ie %y&ko z powod. %e/pera/en%. .waa/ 7o za cakie/ d&a /nie
nieodpowiednie7o3 c2ocia i pod %y/ wz7&5de/ r6nica /i5dzy na/i ,es% z4y% d.a3 o wie&e
za d.aJ cz5s%o /nie /5czy ,e7o wesoo#' - a&e ,es% w ni/ co#3 co 4.dzi we /nie ,eszcze
wi5ksz$ niec25'0 ).sz5 powiedzie'3 Ed/.ndzie3 e nie apro4.,5 ,e7o c2arak%er.0 Od czas.
kiedy wys%awiana 4ya sz%.ka3 /iaa/ o ni/ ze zdanie0 Widziaa/ w%edy3 e pos%5p.,e
4ardzo niewa#ciwie3 i3 ,ak s$dzia/3 4ardzo okr.%nie - /o75 o %y/ %eraz /6wi'3 4o sprawa
za/kni5%a - 4ardzo okr.%nie wo4ec 4iedne7o pana 8.s2wor%2aJ nie &iczy si5 z %y/3 e 7o
naraa000 e sprawia /. przykro#'000 nadskakiwa k.zynce )arii3 co000 kr6%ko /6wi$c3 w %y/
czasie odniosa/ wraenie3 k%6re7o si5 ni7dy nie wyz45d50
- <anny koc2ana - zacz$ Ed/.nd3 nie/a& nie da,$c ,e, skoAczy' niec2e nik% z nas nie
45dzie s$dzony wed&e %e7o3 ,acy si5 wydawa&i#/y w owy/ czasie o76&ne7o sza&eAs%wa0
Okres3 w k%6ry/ wys%awia&i#/y sz%.k53 %o czas3 k%6re7o nie cierpi5 wspo/ina'0 )aria
pos%5powaa :&e3 Craw*ord pos%5powa :&e3 wszyscy pos%5powa&i#/y :&e3 a&e nik% nie zawini
%y&e3 co ,a0 W por6wnani. ze /n$ wszyscy pozos%a&i 4y&i 4ez winy0 -a 7rae/ 7.pca z
o%war%y/i ocza/i0
- -ako o4serwa%or z 4ok. - za.waya <anny - widziaa/ /oe wi5ce, ni %y i ,es%e/
pewna3 e pan 8.s2wor%2 4y czase/ 4ardzo zazdrosny0
- Wysoce prawdopodo4ne0 1ic dziwne7o0 Tr.dno o co# 4ardzie, niewa#ciwe7o ni %a
caa 2is%oria0 Przeywa/ ws%rz$s za kady/ raze/3 7dy .#wiada/ia/ so4ie3 e )aria 4ya
do %e7o zdo&na3 a&e ,e#&i ona /o7a przy,$' %5 ro&53 %r.dno si5 dziwi' pozos%ay/0
- A przed pr64a/i3 o i&e si5 nie /y&53 -.&ia s$dzia3 e pan Craw*ord o ni$ za4ie7a0
- -.&iaM Syszae/ od ko7o#3 e on si5 koc2a w -.&ii3 a&e sa/ nie /o7e/ si5 %e7o
dopa%rzy'0 I3 <anny3 c2o' s$dz53 e docenia/ za&e%y /oic2 si6s%r3 dop.szcza/ ,ednak
/o&iwo#'3 e /o7y3 ,edna czy o4ie3 4ardzie, pra7n$' ad/irac,i Craw*orda i 4ardzie,
o%warcie okazywa' %o pra7nienie3 ni pozwa&a na %o rozwa7a0 Pa/i5%a/3 e 4ardzo &.4iy ,e7o
%owarzys%wo i ,awnie %o okazywayJ a podo4ny 4odziec d&a czowieka %akie7o ,ak Craw*ord3
ywe7o i /oe %roc25 4ez/y#&ne7o3 /67 doprowadzi' do000 1ie /o7o %a/ do,#' do nicze7o
szcze76&ne7o3 4o ,asne ,es%3 e do nicze7o nie aspirowaJ serce rezerwowa d&a cie4ie0 I /.sz5
powiedzie'3 e wa#nie %en wy46r o7ro/nie 7o podni6s w /oic2 oczac20 Przynosi /.
zaszczy%J dowodzi3 e Craw*ord po%ra*i na&eycie doceni' 4o7osawieAs%wo do/owe7o
szcz5#cia i czys%e7o .cz.cia0 9owodzi3 e ,e7o w., nie zdoa 7o zeps.'0 9owodzi3 kr6%ko
/6wi$c3 %e7o wszys%kie7o3 w co c2ciae/ wierzy'3 ,e#&i o nie7o idzie3 o4awia,$c si5
,ednocze#nie3 e ,es% %o dare/na wiara0
- -es%e/ przekonana3 e nie /y#&i %y&e3 co powinien3 na %e/a%y powane0
- Powiedz racze,3 e w o76&e nie /y#&i na powane %e/a%y3 4o %ak3 /oi/ zdanie/3
sprawa wy7&$da0 -ake /iao4y 4y' inacze,3 przy %akie, ed.kac,i i %aki/ doradz%wieI Przy
%akic2 dezawan%aac23 ,akie /ie&i o4o,e3 ,es% rzecz$ nie4ywa$3 e s$ %y/3 czy/ s$0 Fo%6w
,es%e/ przyzna'3 e .cz.cia Craw*orda 4yy /. do%yc2czas z4y% cz5s%y/ przewodnikie/0 1a
szcz5#cie %e .cz.cia3 o76&nie 4ior$c3 4yy do4re0 Ty dos%arczysz resz%yJ %o wspaniae
zrz$dzenie &os.3 e przywi$za si5 do %akie, is%o%y - do ko4ie%y3 k%6re, zasady s$ %warde ,ak
skaa3 a c2arak%er %ak a7odny3 %ak odpowiedni do ic2 reko/endac,i0 9oprawdy3 /ia
nie4ywae szcz5#cie przy wy4orze %owarzyszki0 On ci5 .szcz5#&iwi3 <anny3 wie/3 e on ci da
szcz5#cie3 a&e %y dasz /. wszys%ko0
- 1ie pode,/5 si5 %akie7o zadania - zawoaa os%ro <anny0 - Tak odpowiedzia&ne,
powinno#ci0
- -ak zwyk&e s$dzisz3 e nicze/. nie spros%asz - wyo4raasz so4ie3 e kade zadanie
ci5 przeras%a0 1o c63 c2o' nie ,es%e/ w s%anie przekona' ci53 e nie powinna# %ak .waa'3
.*a/3 e k%o inny ci5 o %y/ przekona0 Przyzna,53 e 7or$co pra7n53 4y %ak si5 s%ao0 @ardzo
/i za&ey na powodzeni. Craw*orda0 Po %woi/ szcz5#ci.3 <anny3 ,e7o szcz5#cie &ey /i na
serc. w nas%5pne, ko&e,no#ci0 >da,esz so4ie spraw53 e ,es%e/ szcze76&nie ni/
zain%eresowany0
<anny za do4rze zdawaa so4ie z %e7o spraw53 4y o %y/ /6wi'3 spacerowa&i wi5c ,aki#
czas w /i&czeni.3 roz/y#&a,$c0 Ed/.nd pierwszy %o przerwa?
- @ye/ wczora, rad3 4ardzo rad z %e7o3 ,ak o %e, sprawie /6wia3 4o nie
przyp.szczae/3 e /oe ,$ widzie' w %ak s.szny/ #wie%&e0 Wiedziae/3 e 4ardzo ci5 &.4i3
a&e o4awiae/ si53 e nie docenia war%o#ci3 ,ak$ przeds%awiasz d&a ,e, 4ra%a3 i e a.,e3 i nie
wy4ra so4ie ,akie,# ko4ie%y wysokie7o rod. czy wie&kie, *or%.ny0 O4awiae/ si5 .przedzeA3
%yc2 #wia%owyc2 /aksy/3 k%6ryc2 zwyka 4ya a naz4y% cz5s%o wys.c2iwa'0 A&e wszys%ko
wy7&$dao z.penie inacze,0 )6wia o %o4ie3 <anny3 %ak3 ,ak powinna0 Pra7nie %e7o zwi$zk.
r6wnie 7or$co3 ,ak %w6, w., i ,a0 )ie&i#/y d.7$ o %y/ roz/ow50 1ie podni6s4y/ %e7o
%e/a%.3 c2o' ciekaw 4ye/ ,e, sen%y/en%6w - a&e nie /in5o pi5' /in.% od /e7o we,#cia do
poko,.3 kiedy zacz5a sa/a3 z %$ serdeczn$ o%war%o#ci$3 z %y/ specy*iczny/ sodki/
sposo4e/ 4ycia3 z %y/ dowcipe/ i ywo#ci$3 k%6re %ak s$ d&a nie, %ypowe0 Pani Fran% #/iaa
si53 e %aka ,es% pr5dka0
- Wi5c pani Fran% 4ya %e w poko,.I
- Tak3 kiedy przyszede/3 zas%ae/ o4ie sios%ry siedz$ce raze/3 a ,ak ,. zacz5&i#/y3
nie /o7&i#/y skoAczy' roz/owy o %o4ie3 <anny3 ni/ wesz&i pas%or Fran% z Craw*orde/0
- -. przeszo %ydzieA nie widziaa/ panny Craw*ord0
- Tak3 4ardzo ,e, przykro z %e7o powod.0 Przyzna,e ,ednak3 e %ak ,es% c2y4a na,&epie,0
A&e zo4aczysz ,$ przed wy,azde/0 @ardzo si5 na cie4ie 7niewa3 <anny3 /.sisz 4y' na %o
przy7o%owana0 Powiada3 e 4ardzo si5 7niewa3 a&e /oesz so4ie wyo4razi' %en 7niew0 To a& i
zaw6d sios%ry3 k%6ra .waa3 e ,e, 4ra% /a prawo do wszys%kie7o3 o czy/ %y&ko za/arzy3 od
raz.3 na%yc2/ias%0 -es% .raona3 %ak ,ak %y 4ya4y# .raona3 7dy4y c2odzio o Wi&&ia/aJ a&e
szan.,e ci5 i koc2a cay/ serce/0
- Wiedziaa/3 e 45dzie si5 na /nie 4ardzo 7niewa'0
- <anny na,drosza - zawoa Ed/.nd przyciska,$c /ocnie, ,e, ra/i5 - nie /ar%w si53
/y#&$c o ,e, 7niewie0 To %aki 7niew3 o k%6ry/ wi5ce, si5 /6wi3 ni si5 7o cz.,e0 Serce /a
s%worzone do koc2ania i do4roci3 a nie do .raz0 Da.,53 e nie /o7a# sysze' ,e, pean6w na
%wo,$ cze#'J a.,53 e# nie widziaa ,e, %warzy3 7dy /6wia3 e powinna# zos%a' on$
=enryUe7o0 I za.waye/3 e /6wi zawsze o %o4ie (<anny+3 cze7o ni7dy do%$d nie ro4ia3 i
e d:wi5czy w %y/ sowie sios%rzana serdeczno#'0
- A pani Fran%3 czy ona powiedziaa000 czy za4ieraa 7os000 czy 4ya przy %y/ cay
czasI
- Tak3 z7adzaa si5 we wszys%ki/ z sios%r$0 >d./ienie3 kiedy# od/6wia3 4yo
4ez7raniczne0 To3 e# /o7a od/6wi' czowiekowi %akie/. ,ak =enry Craw*ord3 wyda,e si5
przekracza' ic2 zdo&no#' roz./ienia0 E,/owae/ si5 za %o4$3 ,ak /o7e/3 a&e prawd5
/6wi$c3 kiedy przeds%awiay spraw5000 /.sisz ,ak na,szy4cie, z/ieni' pos%5powanie i
.dowodni'3 e ,es%e# przy zdrowyc2 z/ysac23 nic inne7o ic2 nie zadowo&i0 A&e %eraz ci
dok.cza/0 SkoAczye/0 1ie odwraca, si5 ode /nie0
- )y#&aa4y/ - odezwaa si5 po c2wi&i na/ys. i re*&eks,i - e kada ko4ie%a powinna
wiedzie'3 i /5czyzna3 c2o'4y nie wie/ ,ak /iy3 /oe nie zos%a' przy,5%y3 /oe nie
zdo4y' /io#ci ,edne, przyna,/nie, przeds%awicie&ki ,e, pci0 C2o'4y posiada wszys%kie
doskonao#ci #wia%a3 nie powinno si5 .waa' za pewnik3 i kada ko4ie%a3 ,ak$ przypadkie/
po&.4i3 winna 7o przy,$'0 A&e nawe% zaoywszy3 e %ak ,es%3 zaoywszy3 e pan Craw*ord /a
wsze&kie za&e%y3 ,akie widz$ w ni/ ,e7o sios%ry3 ,ake ,a 4ya/ przy7o%owana do wy,#cia
naprzeciw %aki/ .cz.cio/I -ake ,e /o7a/ odwza,e/ni'I Przecie on /nie z.penie
zaskoczy0 1ie /iaa/ po,5cia3 e ,e7o wcze#nie,sze zac2owanie w s%os.nk. do /nie /a
,akieko&wiek znaczenie i z pewno#ci$ nie powinna/ 4ya nakazywa' so4ie sy/pa%ii d&a nie7o
%y&ko d&a%e7o3 e okazywa /i3 ,ak /i si5 zdawao3 4ardzo 4a2e zain%eresowanie0 @yo4y3 w
/o,e, sy%.ac,i3 dowode/ o7ro/ne7o zaroz./ia&s%wa ywienie ,akic2# oczekiwaA w s%os.nk.
do pana Craw*orda0 -es%e/ pewna3 e ,e7o sios%ry3 k%6re %ak wysoko 7o ceni$3 /.siay4y %ak
s$dzi'3 7dy4y nie /y#&a powanie0 -ake wi5cI )iaa/000 /iaa/ 7o koc2a' od /o/en%.3
kiedy on /i powiedzia3 e /nie koc2aI )iaa/ /ie' .cz.cie na podor5dzi.3 na%yc2/ias%3
7dy /nie o nie poprosiI -e7o sios%ry powinny zas%anowi' si5 nie %y&ko nad ni/3 a&e i nade
/n$0 I/ wi5ksze ,e7o za&e%y3 %y/ 4ardzie, 4yo4y nies%osowne3 4y/ kiedyko&wiek o ni/
/y#&aa0 I000 i /a/y z.penie inne zdanie o ko4iece, na%.rze3 ,e#&i one wyo4raa,$ so4ie3 ,ak
%o z ic2 s6w wynika3 e ko4ie%a /oe %ak szy4ko odwza,e/ni' a*ek%0
- Koc2ana /o,a <anny3 %eraz zna/ prawd50 Wie/3 e %o ,es% prawdaJ %o s$ .cz.cia
naprawd5 7odne cie4ie0 Przypisywae/ ci ,e ,. wcze#nie,0 Ewaae/3 e po%ra*i5 ci5
zroz./ie'0 To ,es% dokadnie %akie wy,a#nienie3 ,akie o#/ie&ie/ si5 przeds%awi' za cie4ie
%wo,e, przy,aci6ce i pas%orowe, Fran% i o4ie skonne 4yy przyzna' /i %roc25 rac,i3 c2o'
%wo,$ zapa&czyw$ przy,aci6k5 wci$ ponosi po/ieA .cz.' do 4ra%a0 Powiedziae/ i/3 e z
wszys%kic2 is%o% na #wiecie ,es%e# %$3 nad k%6r$ na,wi5ksz$ wadz5 /a przyzwycza,enie3 a
na,/nie,sz$ - nowo#'3 i e sa/ *ak% nowo#ci o#wiadczyn Craw*orda 4y przeciwko nie/.0 Ic2
na7o#' i nowo#' 4yy ,e7o przeciwnikie/J /6wie/3 e nie znosisz rzeczy3 do ,akic2 nie
przywyka#3 i ,eszcze wie&e na %en sa/ %e/a%3 a4y /o7y &epie, zroz./ie' %w6, c2arak%er0
Panna Craw*ord roz4awia nas o7ro/nie swoi/i po/ysa/i dodania 4ra%. o%.c2y0
Pos%anowia zac25ca' 7o do %rwao#ci w nadziei3 e we wa#ciwy/ czasie zos%anie pokoc2any
i e ,e7o za&o%y zos%an$ ycz&iwie przy,5%e pod koniec dziesi5ci. &a% szcz5#&iwe7o poycia
/aeAskie7o0
<anny z %r.dno#ci$ przy/.sia si5 do .#/iec2.3 o k%6ry w %y/ /o/encie prosi0 W
.cz.ciac2 ,e, panowa za/5%0 O4awiaa si53 e pos%5p.,e niewa#ciwie3 /6wi z4y% wie&e3
przesadza z os%rono#ci$3 k%6r$ .waaa za niez45dn$3 wys%rze7a,$c si5 ,edne7o za wys%awia
si5 na inne3 a w doda%k. do&e7ao ,e, %o .s%awiczne wspo/inanie3 w %aki/ /o/encie i w
roz/owie na %aki %e/a%3 ywe7o c2arak%er. panny Craw*ord0
Ed/.nd wyczy%a z/5czenie i s/.%ek na ,e, 4.zi i na%yc2/ias% pos%anowi przerwa'
wsze&k$ dysk.s,53 nawe% nie wy/ienia' wi5ce, nazwiska Craw*ord3 c2y4a e w zwi$zk. z
czy/#3 co /o7o4y 4y' d&a nie, /ie0 Kier.,$c si5 %$ zasad$ powiedzia po c2wi&i?
- Wy,eda,$ w poniedziaek0 > pewno#ci$ wi5c zo4aczysz swo,$ przy,aci6k5 a&4o
,.%ro3 a&4o w niedzie&50 1aprawd5 wy,eda,$ w poniedziaekM A /ao 4rakowao3 4y /nie
na/6wiono w Lessin74y3 a4y/ %a/ pozos%a wa#nie do poniedziak.0 -. nie/a& i/ %o
przyrzeke/3 i&e 4y si5 /o7o przez %o z/ieni'0 )674y/ przez cae ycie ponosi' sk.%ki
%yc2 pi5ci. czy sze#ci. dni d.e, w Lessin74y0
- )ao 4rakowao3 4y# %a/ zos%aI
- @ardzo /ao0 Tak serdecznie /nie na/awia&i3 a ,a ,. si5 prawie z7odzie/0
Fdy4y/ dos%a ,aki# &is% z )ans*ie&d z wiado/o#ci$3 co si5 z wa/i wszys%ki/i dzie,e3 %o
s$dz53 e pewno 4y/ zos%a3 a&e od dw6c2 %y7odni nie /iae/ pocz%y i cz.e/3 e
dos%a%ecznie d.7o 4ye/ poza do/e/0
- )io sp5dzie# %en czasI
- Tak0 To znaczy3 ,e#&i nie3 %o wini' na&ey s%an /o,e7o d.c2a0
Wszyscy 4y&i 4ardzo sy/pa%yczni0 W$%pi53 e4y/ ,a i/ si5 wyda /iy0 >a4rae/ ze
so4$ niepok6, i nie /o7e/ si5 7o wyz4y'3 p6ki nie wr6cie/ do )ans*ie&d0
- A panny Owen - podo4ay ci si53 prawdaI
- Tak3 4ardzo0 )ie3 po7odne3 na%.ra&ne dziewcz5%a0 A&e ,a ,es%e/ zeps.%y3 <anny3 nie
zadowo&i /nie zwyke ko4iece %owarzys%wo0 Po7odne3 na%.ra&ne dziewcz5%a nie wys%arcza,$
/5czy:nie3 k%6ry przywyk do roz./nyc2 ko4ie%0 To dwa r6ne rodza,e is%o%0 Ty i panna
Craw*ord sprawiy#cie3 e/ s%a si5 z4y% wy4redny0
Lecz <anny w da&szy/ ci$7. 4ya z/5czona i s/.%naJ czy%a %o w ,e, %warzy3 nie
po%ra*i %e7o za7ada'3 wi5c ,. nawe% nie pr64owa3 %y&ko z serdeczn$ powa7$
.przywi&e,owane7o opiek.na zaprowadzi ,$ do do/.0
ROZDZIA XXXVI
Ed/.nd .waa3 e ,. %eraz wie wszys%ko3 co <anny /oe powiedzie' &.4
pozos%awia do od7adni5cia w sprawie swoic2 .cz.'3 i 4y zadowo&ony0 8zecz /iaa si5 %ak3
,ak przyp.szcza3 Craw*ord z4y%nio si5 pospieszyJ /.si .pyn$' pewien czas3 zani/ <anny
na,pierw oswoi si5 z %$ /y#&$3 a po%e/ ,$ po&.4i0 ).si przywykn$' do *ak%.3 e Craw*ord ,$
koc2a3 a w6wczas /oe si5 okaza'3 e wza,e/no#' s%oi %. za pro7ie/0
Powiedzia o,c.3 ,akie wnioski wysn.wa z %e, roz/owyJ radzi3 4y wi5ce, z <anny na
%en %e/a% nie /6wi'3 e4y nie pr64owa' ,e, na/awia' czy przekonywa'J wszys%ko %rze4a
pozos%awi' wy%rwao#ci Craw*orda i na%.ra&ne/. 4ie7owi ,e, wasnyc2 /y#&i0
Sir T2o/as o4ieca3 e %ak 45dzie0 Fo%6w 4y przyzna'3 e opinia Ed/.nda o
.sposo4ieni. <anny ,es% s.szna3 pewno ona ywi %e wszys%kie .cz.cia3 a&e wie&ka szkoda3 e
,e ywiJ /a,$c 4owie/ /nie, ni syn za.*ania do przyszo#ci3 o4awia si53 e ,e#&i <anny
/.si /ie' %y&e czas. na z/ian5 przyzwycza,eA3 %o ni/ zd$y przekona' sa/$ sie4ie3 e
powinna wa#ciwie przy,/owa' wz7&5dy /ode7o czowieka3 %en s%raci oc2o%5 na ic2
okazywanie0 1ie pozos%awao ,ednak nic inne7o3 ,ak si5 spoko,nie z7odzi' i nie %raci' nadziei0
<anny widziaa s%raszn$ 7ro:45 w zapowiadane, wizycie (przy,aci6ki+3 ,ak Ed/.nd
nazywa pann5 Craw*ord3 i 4ardzo si5 ,e, 4aa0 -ako sios%ra3 %ak s%ronnicza i %ak za7niewana3
%ak /ao przywi$z.,$ca wa7i do %e7o3 co /6wi3 a3 z inne7o p.nk%. widzenia3 %ak zwyci5ska i
pewna sie4ie3 4.dzia przykry &5k0 1iea%wo 45dzie s%an$' wo4ec ,e, niezadowo&enia3 ,e,
przenik&iwo#ci i szcz5#cia0
-edyn$ nadzie,5 pokadaa <anny w o4ecno#ci innyc2 os64 podczas %e7o spo%kania3
%rzy/aa si5 wi5c nie.s%annie &ady @er%ra/ i z da&a od Wsc2odnie7o Poko,. i nie od4ywaa
sa/o%nyc2 spacer6w po park.3 pra7n$c si5 .s%rzec przed niespodziewany/ a%akie/0
Edao si50 Kiedy panna Craw*ord przysza3 <anny siedziaa wraz z cio%k$ w poko,.
#niadaniowy/0 Fdy /in5o pierwsze zaa/4arasowanie3 okazao si53 e ani w sowac23 ani w
spo,rzeni. panny Craw*ord nie /a nic szcze76&ne7o3 cze7o 4y si5 <anny powinna o4awia'3
za#wi%aa wi5c nadzie,a3 e nie czeka ,e, nic 7orsze7o3 ,ak p6 7odziny ./iarkowane7o
zdenerwowania0 A&e %a nadzie,a okazaa si5 ponna0 Panna Craw*ord nie 4ya niewo&nic$
przypadk.0 Pos%anowia po/6wi' z <anny sa/ na sa/ i nie/a& na%yc2/ias% zwr6cia si5 do
nie, przyciszony/ 7ose/?
- ).sz5 7dzie# z %o4$ poroz/awia' przez ki&ka /in.%0 - Te sowa <anny odcz.a w
cay/ cie&e3 w .derzeniac2 serca i wszys%kic2 nerwac20 1ie /o7a od/6wi'0
Przeciwnie3 przyzwycza,ona do .&e7o#ci3 ws%aa nie/a& na%yc2/ias% i wyprowadzia
7o#cia z poko,.0 Eczynia %o z wie&k$ przykro#ci$3 a&e nie /o7a inacze,0
Ledwo zna&azy si5 w 2a&&.3 kiedy caa pow#ci$7&iwo#' panny Craw*ord prysa0
>acz5a kr5ci' 7ow$3 7ro$c <anny z *i7&arny/3 a&e serdeczny/ wyrz.%e/3 .,5a ,$ za r5k5 i
wydawao si53 e nie /oe si5 pows%rzy/a'3 4y na%yc2/ias% nie zacz$'0 Powiedziaa ,ednak
%y&ko?
- Okropna3 okropna dziewczynoM 1ie wie/3 kiedy przes%an5 ci5 4esz%a' - a&e /iaa
do#' rozs$dk.3 4y zac2owa' resz%5 na c2wi&53 7dy zna,d$ si5 sa/e w cz%erec2 #cianac20
<anny oczywi#cie r.szya na 76r5 i zaprowadzia 7o#cia do apar%a/en%.3 w k%6ry/ %eraz
zawsze /ona 4yo wy7odnie przesiadywa'0 O%wieraa ,ednak drzwi z 4o&e,$cy/ serce/3
cz.,$c3 e czeka ,$ %ak przykra scena3 ,akie, nawe% %en pok6, ,eszcze nie 4y #wiadkie/0 A&e
czy2a,$ce/. nieszcz5#ci. zapo4ie7a3 c2wi&owo przyna,/nie,3 na7a od/iana nas%ro,. panny
Craw*ord3 ,ak$ spowodowao we,#cie do %e7o wa#nie poko,.0
- Oc2 - zawoaa /oda panna z na7y/ oywienie/ - 7dzie %o ,a znow. ,es%e/M
Wsc2odni Pok6,0 Ty&ko raz w yci. %. 4ya/ przerwaa3 4y si5 roze,rze'3 i ,ak4y
przypo/ina,$c so4ie3 co si5 w6wczas dziao3 dodaa? - Ty&ko raz0 Czy pa/i5%aszI Przysza/
%.3 e4y sprawdzi' /o,e ./ie,5%no#ci0 Tw6, k.zyn %e przyszed i zro4i&i#/y pr645 %ea%ra&n$0
@ya# nasz$ widowni$ i s.*&erk$0 C.downa pr64a0 1i7dy ,e, nie zapo/n50 T. siedzie&i#/y3 w
%e, cz5#ci poko,.J %. 4y %w6, k.zyn3 %. ,a3 %. krzesa0 Oc23 cze/. %akie rzeczy /.sz$
prze/i,a'I
Szcz5#cie/ d&a swe, %owarzyszki nie oczekiwaa odpowiedzi0
@ya z.penie poc2oni5%a wasny/i /y#&a/i0 O7arn5a ,$ sodka zad./a0
- -aka %o 4ya niezwyka scena3 %a3 k%6re, ro4i&i#/y pr6450 Te/a% 4y %aki000 %aki000 ,ake
%o powiedzie'0 On /ia /i %./aczy'3 czy/ ,es% /aeAs%wo3 i przekonywa' /nie do nie7o0
Wyda,e /i si5 wpros%3 e 7o widz53 kiedy s%ara si5 4y' %ak powany i opanowany3 ,ak An2a&%
4y' powinien3 podczas dw6c2 d.7ic2 kwes%ii0 (Kiedy dwa roz./ie,$ce si5 nawza,e/ serca
spo%yka,$ si5 na #&.4ny/ ko4ierc.3 ycie /aeAskie /ona nazwa' ycie/ szcz5#&iwy/+0
S$dz53 e ni7dy3 przeni7dy nie zapo/n5 wraenia3 ,akie zro4io na /nie ,e7o spo,rzenie i
7os3 7dy wy/awia %e sowa0 To zd./iewa,$ce3 doprawdy zd./iewa,$ce3 e przypada na/
%aka scena do ode7rania0 Fdy4y 4yo w /o,e, /ocy przywoa' z powro%e/ ,akiko&wiek
%ydzieA /o,e7o ycia3 4y4y %o %en %ydzieA3 %en %ydzieA %ea%ra&nyc2 przy7o%owaA0 )6w3 co
c2cesz3 <anny3 a&e %o 4y4y %en %ydzieA3 poniewa w ci$7. adne7o inne7o nie 4ya/ %ak
c.downie szcz5#&iwa0 Ten ,e7o si&ny d.c23 k%6ry si5 %ak .7i$M Oc23 nie spos64 opisa' %e,
sodyczy0 A&e c63 %e7o sa/e7o wieczora wszys%ko &e7o w 7r.zac20 Te7o sa/e7o wieczora
wr6ci3 nies%e%y3 %w6, w.,0 @iedny sir T2o/asie3 i k%6 si5 cieszy na %w6, widokI A&e nie
/y#&3 <anny3 e 45d5 si5 wyraaa &ekcewa$co o %woi/ w.,.3 c2o' z pewno#ci$ nie
cierpiaa/ 7o przez wie&e %y7odni0 1ie3 dzisia, odda,5 /. sprawied&iwo#'0 Tak powinna
wy7&$da' 7owa rodziny0 I nawe% /y#&5 z %rze:wy/ s/.%kie/3 e %eraz koc2a/ was ,.
wszys%kic20 Powiedziaa %o z cz.o#ci$ i przekonanie/3 ,akie 4yy . nie, z.pen$ nowo#ci$ i
w ,akic2 4yo ,e, wy,$%kowo3 zdanie/ <anny3 do %warzy0
Odwr6cia na c2wi&5 7ow53 4y si5 opanowa'0
- -ak widzisz3 /iaa/ /a&eAki paroksyz/ po we,#ci. do %e7o poko,.3 a&e ,. po
wszys%ki/ - powiedziaa wreszcie z ar%o4&iwy/ .#/iec2e/ - .si$d:/y wi5c spoko,nie3 4o
,e#&i idzie o a,anie ci53 co 4yo /oi/ szczery/ za/iare/3 %o ,ak przyc2odzi co do cze7o3 nie
/a/ do %e7o serca0 - O4,5a ,$ 4ardzo serdecznie0 - 9o4ra3 a7odna <annyM Kiedy po/y#&53 e
widz5 ci5 os%a%ni raz3 4o' przecie nie wie/3 na ,ak d.7o000 cz.,53 e nic inne7o nie ,es%
/o&iwe3 /o75 ci5 %y&ko koc2a'0
<anny 4ya wzr.szona0 1ie przewidywaa cze7o# podo4ne7o3 a sowo (os%a%ni+
zawsze 4.dzio w nie, /e&anc2o&i,ne .cz.cia3 rozpakaa si5 wi5c %ak3 ,ak4y koc2aa pann5
Craw*ord ponad wsze&k$ /iar53 a panna Craw*ord3 doda%kowo wzr.szona widokie/ %akie7o
prze,5cia3 .#cisn5a ,$ cz.&e /6wi$c?
- To okropne3 e ci5 op.szcza/0 Ta/3 dok$d ,ad53 nie 45d5 widziaa niko7o %ak /ie7o
,ak %y0 K%o powiada3 e nie zos%anie/y sios%ra/iI Wie/3 e zos%anie/y0 Cz.,53 e
.rodziy#/y si5 na %o3 4y 4y' rodzin$3 a %e zy przekon.,$ /nie3 e i %y %ak /y#&isz3 <anny0
<anny opanowaa si5 i odpowiedziaa po cz5#ci?
- A&e ,edziesz %y&ko od ,ednyc2 przy,aci6 do dr.7ic20 -edziesz do swo,e, serdeczne,
przy,aci6ki0
- Tak3 %ak3 %o prawda3 pani <raser %o /o,a serdeczna przy,aci6ka od &a%0 A&e nie /a/
na,/nie,sze, c25ci do nie, ,ec2a'0 )y#&5 %y&ko o przy,acioac23 k%6ryc2 op.szcza/? o swo,e,
wspaniae, sios%rze3 o %o4ie i rodzinie @er%ra/6w w o76&no#ci0 Wy wszyscy /acie o %y&e
wi5ce, serca3 ni si5 na o76 spo%yka na #wiecie0 Wy wszyscy 4.dzicie we /nie przekonanie3
e /o75 wa/ .*a' i /o75 wa/ wierzy'3 co w nor/a&nyc2 s%os.nkac2 ,es% rzecz$ nieznan$0
Da.,53 e/ nie .s%a&ia z pani$ <raser3 e po,ad5 do nie, dopiero po Wie&kie,nocy3 %o o wie&e
&epsza pora na wizy%53 a&e %eraz nie /o75 ,e, zawie#'3 a po wizycie . nie, /.sz5 po,ec2a' do
,e, sios%ry3 &ady S%ornaway3 4o %o ona wa#ciwie 4ya /o,$ 4&isz$ przy,aci6k$ z nic2 dw6c23
a&e ,ako# przez %e %rzy &a%a nieszcze76&nie odcz.waa/ ,e, 4rak0
Przez d.sz$ c2wi&5 dziewcz5%a siedziay w /i&czeni.3 kada za%opiona we wasnyc2
/y#&ac2? <anny zas%anawiaa si53 i&e ,es% na %y/ #wiecie rodza,6w przy,a:ni3 )ary /y#&aa o
/nie, *i&ozo*icznyc2 sprawac20 Odezwaa si5 pierwsza?
- wie%nie pa/i5%a/3 kiedy %o pos%anowia/ ci5 zna&e:' na 76rze i wyr.szya/ na
posz.kiwania Wsc2odnie7o Poko,.3 nie /a,$c po,5cia3 7dzie %e on /oe 4y'0 9oskona&e
pa/i5%a/3 o czy/ /y#&aa/3 id$c %.%a,J za,rzaa/ i zo4aczya/ ci53 siedziaa# przy %y/
s%o&ik. i pracowaa#J i %o zd./ienie %wo,e7o k.zyna3 kiedy wszed do poko,. i .,rza /nie
%.%a,M I ,eszcze powr6% %wo,e7o w.,a %e7o sa/e7o wieczoraM 9oprawdy3 %o wszys%ko 4yo
%akie niezwykeM
-eszcze ,edna3 kr6%ka c2wi&a zad./y3 po%e/3 o%rz$sa,$c si5 z nie,3 pod,5a o*ensyw50
- C6 %o3 <anny3 roz/arzya# si5M )y#&isz3 /a/ nadzie,53 o %y/3 k%6ry 4ez.s%annie o
%o4ie /y#&i0 Oc23 e4y/ %ak /o7a na c2wi&5 przenie#' ci5 do nasze7o &ondyAskie7o
%owarzys%wa3 e4y# /o7a po,$'3 co oni %a/ /y#&$ o wadzy3 ,ak$ zdo4ya# nad =enry/0 Oc23
,aka 45dzie zawi#'3 i&e a&. w niez&iczonyc2 sercac2M >d./ienie3 niedowierzanie3 kiedy si5
dowiedz$3 cze7o# dokonaa0 @o ,e#&i idzie o zac2owanie %a,e/nicy3 =enry ,es% ,ak 4o2a%er ze
s%are7o ro/ans. - c2&.4i si5 swoi/i aAc.c2a/i0 Powinna# przy,ec2a' do Londyn.3 e4y
zda' so4ie spraw53 ,akie7o dokonaa# pod4o,.0 Fdy4y# widziaa3 ,ak o nie7o za4ie7a,$ i ,ak o
/nie za4ie7a,$ z ,e7o powod.M 9oskona&e wie/3 e %eraz3 przez %en ,e7o a*ek% d&a cie4ie3 pani
<raser nie 45dzie /nie wi%aa %ak 7or$co ,ak dawnie,0 Kiedy si5 dowie prawdy3 45dzie
zapewne pra7n5a3 e4y/ si5 zna&aza z powro%e/ w 2ra4s%wie 1or%2a/p%on3 4o pan <raser
/a c6rk5 z pierwsze7o /aeAs%wa3 k%6r$ ona koniecznie c2ce wyda' za /$ i %o za
=enryUe7o0 Oc23 ,akic2 %o si5 4raa sposo46wM Ty3 co %.%a, siedzisz %aka niewinna i cic2a3 nie
/oesz /ie' po,5cia3 ,ak$ sensac,5 wz4.dzisz3 ,ak wszyscy 45d$ ciekawi ci5 zo4aczy'J 45d5
/.siaa odpowiada' 4ez koAca na r6ne py%ania0 @iedna )ar7are% <raser 45dzie /nie
za/5cza'3 py%a,$c3 ,akie /asz oczy i z54y3 ,ak si5 czeszesz i . ko7o ro4isz 4.ciki0
C2ciaa4y/3 ze wz7&5d. na /o,$ 4iedn$ przy,aci6k53 e4y )ar7are% wysza za /$3 4o na
/o,e oko <raserowie s$ r6wnie nieszcz5#&iwi3 ,ak wi5kszo#' /aeAs%w0 A ,ednak w swoi/
czasie %o 4ya 4ardzo do4ra par%ia d&a -ane%0 Wszyscy 4y&i#/y zac2wyceni0 1ie /o7a zro4i'
nic inne7o ,ak 7o przy,$'3 4o on 4y 4o7a%y3 a ona 4iednaJ okaz.,e si5 ,ednak3 e on /a
2./ory i ,es% e<igeant
=>
i c2ce3 e4y /oda ko4ie%a3 pi5kna3 dw.dzies%opi5cio&e%nia /oda
ko4ie%a3 4ya r6wnie s%a%eczna ,ak on0 I /o,a przy,aci6ka nie ./ie so4ie z ni/ radzi'J nie
4ardzo3 zda,e si53 wie3 ,ak %o wszys%ko o4r6ci' na swo,$ korzy#'0 Wycz.wa si5 %a/ nas%r6,
iry%ac,i3 a %o ,es% #wiadec%wo ze7o wyc2owania3 ,e#&i nie cze7o# 7orsze7o0 @5d5 w ic2 do/.
wspo/ina' z szac.nkie/ /aeAskie zwycza,e na p&e4anii )ans*ie&d0 1awe% dok%or Fran%
okaz.,e /o,e, sios%rze pene za.*anie i w pewne, /ierze &iczy si5 z ,e, zdanie/3 dzi5ki cze/.
cz.,e si5 ,ednak3 e $czy ic2 .cz.cie3 a&e nie spodziewa/ si5 nicze7o podo4ne7o . <raser6w0
1a zawsze pozos%an5 w )ans*ie&d3 <anny0 )o,a wasna sios%ra ,ako ona i sir T2o/as
@er%ra/ ,ako /$ pozos%an$ zawsze d&a /nie wzore/ doskonao#ci0 @iedna -ane%3 okropnie
si5 osz.kaa3 a przecie nie zro4ia nic niewa#ciwe7oJ nie wysza nieroz%ropnie za /$3 nie
za4rako ,e, przezorno#ci0 Przez %rzy dni zas%anawiaa si5 nad ,e7o o#wiadczyna/i i przez %e
%rzy dni py%aa o rad5 kade7o3 ko7o znaa i ko7o war%o 4yo py%a'3 a zwaszcza py%aa /o,$
koc2an$ #wi5%e, pa/i5ci cio%k53 k%6ra do4rze znaa #wia%3 i d&a%e7o wszyscy /odzi &.dzie
sz.ka&i . nie, rady3 i s.sznie3 a ona %e zdecydowanie opowiedziaa si5 za pane/ <rasere/0
Wy7&$da wi5c na %o3 e nic nie /oe za7waran%owa' /aeAskie7o szcz5#cia0 1ie /o75 %y&e
do4re7o powiedzie' o /o,e, przy,aci6ce <&orze3 k%6ra rz.cia niezwyk&e /ie7o /ode7o
czowieka z )arynarki d&a %e7o okropne7o &orda S%ornaway3 k%6ry /a %y&e roz./.3 <anny3 co
pan 8.s2wor%23 %y&ko ,es% d.o 4rzydszy i /a a,dacki c2arak%er0 )iaa/ ,. w%edy swo,e
w$%p&iwo#ci3 czy ona wa#ciwie pos%5p.,e3 4o on nawe% z wy7&$d. nie przypo/ina
den%e&/ena3 a %eraz ,es%e/ pewna3 e pos%$pia :&e0 A&e3 a&e3 <&ora 8os5 #/ier%e&nie
zakoc2aa si5 w =enry/ pierwsze, zi/y3 kiedy zacz5a 4ywa'0 A&e 7dy4y/ pr64owaa
opowiada' ci o wszys%kic2 znanyc2 /i ko4ie%ac23 k%6re si5 w ni/ koc2ay3 %o ni7dy 4y/ nie
30 E<igeant G*ranc0H - wy/a7a,$cy0
skoAczya0 To %y&ko %y3 niecz.a <anny3 zdo&na ,es%e# /y#&e' o ni/ z czy/# w rodza,.
o4o,5%no#ci0 A&e czy naprawd5 ,es%e# %ak niecz.a3 ,ak .%rzy/.,eszI 1ie3 przecie widz53 e
nie0
Is%o%nie3 w %y/ /o/encie na po&iczki <anny wypyn$ cie/ny r./ieniec3 k%6ry /67
wz4.dzi' powane pode,rzenia . skonne, do pode,rzeA oso4y0
- C.downa is%o%oM 1ie 45d5 ci dok.cza'0 Wszys%ko we wa#ciwy/ czasie0 A&e3 <anny
koc2ana3 /.sisz przyzna'3 e nie 4ya# cakowicie nieprzy7o%owana na owe zadane ci
py%anie3 ,ak %o s$dzi %w6, k.zyn0 To nie/o&iwe3 e4y ci nie przyc2odziy do 7owy ,akie#
/y#&i3 ,akie# przyp.szczenia0 Przecie /.siaa# wiedzie'3 e on ci si5 s%ara przypodo4a' na
wsze&kie /o&iwe sposo4y3 e ci okaz.,e a%enc,e0 1ie ods%5powa ci5 na 4a&.0 A ,eszcze przed
4a&e/ - naszy,nik0 Oc23 przy,5a# 7o %ak3 ,ak %e7o pra7n$ o*iarodawca0 Wiedziaa# do4rze3 o
co c2odzi0 Pa/i5%a/ doskona&e0
- Czy c2cesz3 pani3 powiedzie'3 e %w6, 4ra% wiedzia przed%e/ o naszy,nik.I Oc23
panno Craw*ord3 %o nieadnieM
- WiedziaI Przecie %o 4yo ,e7o dzieo3 ,e7o po/ys0 Ws%yd powiedzie'3 a&e /nie 4y
%o ni7dy nie przyszo do 7owy0 @ya/ ,ednak rada zro4i'3 o co prosi3 ze wz7&5d. na was
o4o,e0
- 1ie /o75 powiedzie' - odpara <anny - e nie o4awiaa/ si5 %e7o %roc253 4yo
4owie/ co# w %woi/3 pani3 spo,rzeni.3 co /nie przes%raszyo3 a&e dopiero p6:nie,3 z pocz$%k.
nie /iaa/ adnyc2 pode,rzeA3 adnyc20 To prawda3 %ak ,ak %. siedz50 A 7dy4y/ %o
pode,rzewaa3 nic nie skonio4y /nie do przy,5cia %e7o naszy,nika0 -e#&i za# idzie o
zac2owanie %wo,e7o 4ra%a3 %o oczywis%a3 zdawaa/ so4ie spraw53 e ,es% oso4&iwe3 zdawaa/
so4ie z %e7o spraw5 od pewne7o czas.3 /oe od dw6c2 czy %rzec2 %y7odni3 .znaa/ ,ednak3
e %o nie /a znaczenia0 Ewaaa/3 e po pros%. %aki /a spos64 4ycia3 i r6wnie da&eka 4ya/
od przyp.szczeA3 e /a wz7&5de/ /nie powane ,akie# za/iary3 ,ak od %e7o3 4y/ ic2
pra7n5a0 1ie 4ya/3 panno Craw*ord3 nie.wany/ o4serwa%ore/ %e7o3 co %. si5 dziao
/i5dzy ni/ a pewny/i oso4a/i z %e, rodziny &a%e/ i na ,esieni0 )i&czaa/3 a&e nie 4ya/
#&epa0 1ie /o7a/ nie za.way'3 e pan Craw*ord pozwa&a so4ie na a%enc,e3 k%6re nie znacz$
nic0
- A000 Te/. nie /o75 zaprzeczy'0 Od czas. do czas. okropnie *&ir%owa i niewie&e
przywi$zywa wa7i do sp.s%oszeA3 ,akic2 dokona w sercac2 /odyc2 panien0 Cz5s%o 7o za %o
a,aa/3 a&e %o ,e7o ,edyna wadaJ a /ona powiedzie' i %o3 e 4ardzo niewie&e /odyc2 panien
/a w o76&e serce3 o k%6re war%o 4y si5 /ar%wi'0 A poza %y/3 <anny3 ,aka %o c2waa3 e si5
zdo4yo %e7o3 do k%6re7o %ak wie&e panien /ierzyoJ e /a si5 /ono#' spacenia d.76w
wasne, pci0 -es%e/ pewna3 e na%.ra ko4ieca nie pozwa&a wyrzec si5 %akie7o %ri./*.0
<anny po%rz$sn5a 7ow$0
- 1ie po%ra*i5 do4rze /y#&e' o /5czy:nie3 k%6ry i7ra z .cz.cia/i ko4ie%y3 wszys%ko
,edno3 ,akie,J cz5s%o 4ierze si5 z %e7o o wie&e wi5ce, cierpienia3 ni pos%ronny o4serwa%or
/oe s$dzi'0
- -a 7o nie 4roni50 >os%awia/ 7o cakowicie %wo,e, asce3 a kiedy ,. ci5 sprowadzi do
EQerin72a/3 /oesz /. prawi' kazaA3 i&e c2cesz3 /nie wszys%ko ,edno0 A&e powie/ ci3 e %a
,e7o wada3 %o3 e &.4i %roc25 zawraca' panno/ w 7owie3 nie ,es% d&a ony %ak nie4ezpieczna
,ak koc2&iwo#'3 od ,akie, zawsze 4y wo&ny0 Wierz5 powanie i .czciwie3 e pokoc2a ci5 %ak3
,ak ,eszcze ni7dy nie koc2a adne, ko4ie%y3 e ci5 koc2a z cae7o serca i 45dzie ci5 koc2a
zawsze3 na %y&e3 na i&e %o ,es% /o&iwe0 -e#&i kiedyko&wiek ,akiko&wiek /5czyzna koc2a
ko4ie%5 na zawsze3 %o s$dz53 e =enry %y&e d&a cie4ie /oe zro4i'0
<anny nie /o7a pows%rzy/a' &ekkie7o .#/iec2.3 &ecz nie /iaa nic do powiedzenia0
- 1ie pa/i5%a/3 4y =enry 4y kiedyko&wiek %ak szcz5#&iwy ci$7n5a )ary - ni kiedy
.dao /. si5 zaa%wi' awans %wo,e/. 4ra%.0
@y %o ce&ny s%rza0
- O %akM -aka %o zacno#' z ,e7o s%ronyM
- Wie/3 e ro4i o7ro/ne s%arania3 4o zna/ oso4y3 k%6re /.sia w %o wci$7n$'0
Ad/ira nie znosi a/4aras. i 7ardzi pro#4a/i o przys.7i3 a %y&. /odyc2 &.dzi ro#ci so4ie
prawo do ,e7o po/ocy3 e a%wo /. przyc2odzi z4y' nie do#' s%anowcze s%arania przy,aci60
-aki szcz5#&iwy /.si 4y' %eraz Wi&&ia/M De4y#/y 7o /o7y zo4aczy'M
1as%r6, nieszcz5sne, <anny wszed %eraz w na,czarnie,sz$ *az50
Pa/i5' o %y/3 co d&a Wi&&ia/a .czyni pan Craw*ord3 s%anowia zawsze
na,po%5nie,sz$ przeszkod5 we wszys%kic2 niec25%nyc2 /. decyz,ac20 Siedziaa wi5c3
754oko nad %y/ zad./ana3 p6ki )ary3 k%6ra na,pierw przy7&$daa si5 ,e, z 4o7i/ spoko,e/3
a po%e/ roz/y#&aa o czy/# z.penie inny/3 nie przywoaa ,e, do przy%o/no#ci0
- Siedziaa4y/ %. i 7adaa z %o4$ cay dzieA3 a&e nie /oe/y zapo/ina' o paniac2 na
do&e3 wi5c do widzenia3 /o,a koc2ana3 /o,a /ia3 /o,a nadzwycza,na <anny3 4o c2ocia
*or/a&nie rozs%anie/y si5 w poko,. #niadaniowy/3 c2c5 si5 z %o4$ poe7na' %.%a,0 I e7na/
si53 %5skni$c za szcz5#&iwy/ spo%kanie/ i wierz$c3 e 45dzie /iao /ie,sce w innyc2
oko&iczno#ciac23 k%6re pozwo&$ na/ o%worzy' przed so4$ serca 4ez resz%ek czy nawe% 4ez
cienia rezerwy0
@ardzo3 4ardzo serdeczny .#cisk3 %roc25 wzr.szenia i ,eszcze %e sowa?
- Wkr6%ce zo4acz5 si5 w Londynie z %woi/ k.zyne/J /6wi3 e %a/ nied.7o
przy,edzie3 i sir T2o/as zapewne %e3 na wiosn53 i %w6, s%arszy k.zyn3 i 8.s2wor%2owie3 i
-.&ia - na pewno ic2 wszys%kic2 zo4acz53 z wy,$%kie/ cie4ie0 )a/ do cie4ie dwie pro#4y3
<annyJ pierwsza - o &is%y0 ).sisz do /nie pisa'0 A dr.7a3 %o e4y# cz5s%o odwiedzaa /o,$
sios%r5 i zas%5powaa /nie pod /o,$ nieo4ecno#'0
<anny wo&aa4y nie .sysze' %e, pierwsze, pro#4y3 nie /o7a ,ednak od/6wi'J /.siaa
nawe% wyrazi' z7od5 na pisanie &is%6w skwap&iwie,3 ni %o ,e, roz./ dyk%owa0 Tr.dno si5
oprze' %ak ,awnie okazywane/. .cz.ci.0 >e szcze76&n$ wra&iwo#ci$ rea7owaa zawsze na
okazywan$ ,e, serdeczno#'3 a e %ak /ao ,e, zaznaa3 %y/ 4ardzie, cenia %eraz cz.o#' panny
Craw*ord0 Poza %y/ 4ya ,e, wdzi5czna za %o3 e owo tete-a-tete nie okazao si5 %akie s%raszne3
,ak si5 %e7o w swoic2 przewidywaniac2 o4awiaa0
SkoAczyo si53 a ona .nikn5a zar6wno wy/6wek3 ,ak dekonspirac,i0 -e, sekre% wci$
na&ea %y&ko do nie,3 a 7o%owa 4ya zrezy7nowa' nie/a& z wszys%kie7o3 4y&e w %e, sprawie
nic si5 nie z/ienio0
Wieczore/ /iao /ie,sce ,eszcze ,edno poe7nanie0 Przyszed =enry Craw*ord i
siedzia z ni/i ,aki# czas3 a e <anny sa/a 4ya przy7aszona3 serce ,e, z/i5ko na c2wi&5 - 4o
naprawd5 ro4i wraenie czowieka3 k%6ry co# przeywa0 >ac2owywa si5 ,ak nie %en sa/3
&edwo o%wiera .s%a0 @y ,ak s%r.%y i <anny zro4io si5 7o a&3 c2o' /iaa nadzie,53 e nie
zo4aczy 7o ,. ni7dy wi5ce,3 p6ki nie oeni si5 z ,ak$# inn$ ko4ie%$0
Kiedy przysza c2wi&a rozs%ania3 .,$ ,e, r5k5 - nie /ona /. 4yo %e7o od/6wi'J nie
powiedzia ,ednak ani sowa3 w kady/ razie sowa3 k%6re 4y .syszaa3 a kiedy wyszed z
poko,.3 4ya rada3 e wy/ieni&i %aki znak przy,a:ni0
1as%5pne7o ranka Craw*ordowie wy,ec2a&i0
ROZDZIA XXXVII
Sir T2o/as3 po wy,e:dzie pana Craw*orda3 c2cia przede wszys%ki/3 4y za ni/
za%5skniono3 i /ia wie&kie nadzie,e3 e sios%rzenica odcz.,e p.s%k53 7dy za4raknie a%enc,i3
k%6re .waaa czy %e wyo4raaa so4ie3 e .waa za co# przykre7o0 >aznaa pocz.cia
wano#ci w ,e7o na,4ardzie, sc2&e4ia,$ce, *or/ie3 &iczy wi5c3 e .%ra%a %e, pozyc,i3 ze,#cie
znow. w cieA3 wz4.dzi w ,e, d.szy zdrowy a&0 O4serwowa ,$3 /a,$c %o na .wadze3 a&e nie
4ardzo po%ra*i wykoncypowa'3 co z %yc2 o4serwac,i wynika0 1ie ./ia powiedzie'3 czy
zasza ,aka# r6nica w ,e, sa/opocz.ci.3 czy nie0 @ya zawsze %aka a7odna3 %ak /ao/6wna3
e nie po%ra*i okre#&i' ,e, .cz.'0 1ie roz./ia ,e,3 cz.3 e nie roz./ie3 i d&a%e7o zwr6ci si5
do Ed/.nda z py%anie/3 ,ak na ni$ %en wy,azd wpyn$3 i czy ,es% ,e, %eraz &epie,3 czy 7orze,0
Ed/.nd nie za.way adnyc2 oznak a&. i .zna o,cowskie yczenia3 4y ki&ka
pierwszyc2 dni /o7o %aki a& wz4.dzi'3 za przesadne0
1a,4ardzie, zd./iewao 7o %o3 e <anny nie okaz.,e widoczne7o s/.%k. po
wy,e:dzie sios%ry Craw*ord3 swo,e, przy,aci6ki i %owarzyszki3 k%6ra przecie %y&e d&a nie,
znaczya0 9ziwi si53 e <anny %ak rzadko /6wi o nie, i z wasne, wo&i rzadko .4o&ewa nad %$
roz$k$0
1ies%e%y3 %a wa#nie sios%ra3 przy,aci6ka i %owarzyszka 4ya %eraz na,wi5kszy/
wro7ie/ spoko,. <anny0 Fdy4y /o7a wierzy'3 e przyszy &os )ary 45dzie /ia %y&e
zwi$zk. z )ans*ie&d3 co3 wed&e ,e, wasne, wo&i3 &os =enryUe7o3 7dy4y /o7a wierzy'3 e
powr6% owe, przy,aci6ki ,es% r6wnie od&e7y3 ,ak w ,e, pra7nieniac2 od&e7y ,es% ,e7o powr6%3
ka/ieA spad4y ,e, z serca0 I/ wi5ce, ,ednak wspo/inaa i i/ 4acznie, si5 wszys%kie/.
przy7&$daa3 %y/ 4ardzie, 4ya pewna3 e widoki na /aeAs%wo panny Craw*ord z
Ed/.nde/ s$ %eraz &epsze ni dawnie,0 > ,e7o s%rony skonno#' 4ya si&nie,sza3 z ,e, - /nie,
nieokre#&ona0 Wyz4y si5 wida' - nie wiado/o3 ,ak - wsze&kic2 o4iekc,i i wa2aA
pods.wanyc2 przez s./ienie3 a ona wyz4ya si5 - r6wnie 4ez widoczne, %e7o przyczyny -
wsze&kic2 wa2aA i w$%p&iwo#ci3 ,akie ,e, pods.waa d./a0 )ona %o 4yo przypisa' %y&ko
rosn$ce/. .cz.ci.0 -e7o do4re skonno#ci i ,e, ze raze/ wiody k. /io#ci i %aka /io#'
/.si ic2 po$czy'0 Ed/.nd /ia ,ec2a' do Londyn.3 kiedy %y&ko skoAczy ,akie# sprawy
zwi$zane z T2orn%on Lacey3 /oe za dwa %y7odnieJ /6wi o %y/ wy,e:dzie3 &.4i o %y/
/6wi'3 a kiedy ,. raz zna,dzie si5 znow. przy nie,3 rez.&%a% /ona przewidzie'0 To3 e ona
7o przy,/ie3 4yo w /nie/ani. <anny r6wnie pewne3 ,ak %o3 e on si5 o#wiadczyJ a przecie
%rapiy ,$ ci$7&e r6ne niedo4re /y#&i3 k%6re sprawiay3 e na ewen%.a&no#' %akie7o rozwo,.
wypadk6w pa%rzya z niec25ci$3 nieza&enie - wierzya w %o - nieza&enie od wasne, oso4y0
Podczas ic2 os%a%nie, roz/owy panna Craw*ord3 c2o' sprawiaa /ie wraenie i 4ya
d&a nie, serdeczna3 pozos%awaa wci$ pann$ Craw*ord3 da&e, okazywaa3 e /a c2aos i /5%&ik
w 7owie3 z cze7o so4ie nie zda,e sprawy3 e ,es% oso4$ zask&epion$3 c2o' .waa si5 za
o%war%$0 )o7a koc2a' Ed/.nda3 a&e w aden inny spos64 na nie7o nie zas.7iwaa0 >danie/
<anny3 poza %$ /io#ci$ nie $czyo ic2 adne inne .cz.cieJ niec2e ,e, wy4acz$ s%arzy
/5drcy3 e .waaa szanse panny Craw*ord na przysz$ popraw5 za r6wne zer.3 e s$dzia3 i
wpyw Ed/.nda w %e, *azie .cz.' nie przyni6s z/iany ,e, s$d6w na &epsze i nie wprowadzi
ad. w ,e, po,5cia3 z cze7o ,asno wynika3 e wszys%kie ,e7o s%arania d&a ,e, do4ra oka$ si5
ponne3 nawe% po wie&. &a%ac2 /aeAs%wa0
9o#wiadczeni /o7&i4y z wi5kszy/ op%y/iz/e/ /y#&e' o dwo,7. /odyc2 &.dziac2
45d$cyc2 w %akic2 war.nkac23 a 4ezs%ronni nie od/6wi&i4y pannie Craw*ord %e, cz$s%ki
ko4iece, na%.ry3 k%6ra /o7a4y sprawi'3 e przy,5a4y po7&$dy koc2ane7o i szanowane7o
/5czyzny za swo,e wasne0 Poniewa ,ednak %akie 4yy przekonania <anny3 4o&aa nad ni/i
i ni7dy nie /o7a 4ez przykro#ci /6wi' o pannie Craw*ord0
A %y/czase/ sir T2o/as w da&szy/ ci$7. ywi swo,e nadzie,e i przekonania i s$dzi3
e /a prawo oczekiwa'3 na pods%awie cae, wiedzy o &.dzkie, na%.rze3 sk.%k6w3 ,akie .%ra%a
pozyc,i i znaczenia wywrze na ,e7o sios%rzenicy3 ,ak r6wnie %e7o3 e wspo/nienia o
/inionyc2 a%enc,ac2 wie&4icie&a sprawi$3 i panna za ni/i za%5skniJ wkr6%ce ,ednak zdarzyo
si5 co#3 co /o7o .sprawied&iwi' *ak%3 e ,ako# nie /67 %e7o wszys%kie7o dos%rzec z z.pen$
i cakowi%$ pewno#ci$0 >apowiedzia si5 /ianowicie inny 7o#'3 a %a zapowied: wys%arczaa3
4y nas%r6, oso4y poddane, o4serwac,i .&e7 poprawie0
Wi&&ia/ o%rzy/a dziesi5ciodniowy .r&op3 k%6ry /ia sp5dzi' w 2ra4s%wie
1or%2a/p%on3 i przy,eda wa#nie3 na,szcz5#&iwszy z por.cznik6w3 4o na,os%a%nie,
pro/owany3 4y okaza' swo,$ rado#' i opisa' sw6, .ni*or/0
Przy,ec2a0 @y4y niez/iernie rad /o7$c r6wnie pokaza' sw6, .ni*or/3 7dy4y
okr.%ny zwycza, nie za4rania noszenia 7o poza s.4$0 Eni*or/ pozos%a wi5c w Por%s/o.%23
Ed/.nd za# s$dzi3 e ni/ <anny 45dzie /iaa okaz,5 7o zo4aczy'3 ze%&e,e caa ,e7o
#wieo#'3 podo4nie ,ak #wieo#' .cz.' ,e7o wa#cicie&a0 Prze/ieni si5 we ws%yd&iwy sy/4o&3
c6 4owie/ /oe 4y' 4ardzie, nies%osowne czy 4ezwar%o#ciowe ni /.nd.r por.cznika3
k%6ry od rok. czy dw6c2 ,es% por.cznikie/ i widzi3 ,ak inni o%rzy/.,$ przed ni/ awans
kapi%aAskiI Tak /y#&a Ed/.nd3 p6ki o,ciec nie zwierzy /. si5 z po/ys.3 k%6ry w inny/
#wie%&e s%awia szanse <anny na o4e,rzenie dr.7ie7o por.cznika =0)0S0 (9rozd+ w cae, ,e7o
wspaniao#ci0
Po/ys po&e7a na %y/3 e4y <anny %owarzyszya 4ra%. w drodze powro%ne, do
Por%s/o.%2 i zos%aa %a/ na czas ,aki# ze swo,$ rodzin$0 Przyszo %o sir T2o/asowi do 7owy
w czasie ,e7o dos%o,nyc2 roz/y#&aA3 ,ako wa#ciwy i po$dany krok3 ni/ ,ednak pod,$
os%a%eczn$ decyz,53 zasi57n$ rady Ed/.nda0 Ed/.nd rozway pro,ek% z wszys%kic2 s%ron i
zo4aczy w ni/ sa/e za&e%y0 8zecz 4ya do4ra sa/a w so4ie3 a %r.dno o &epszy czas na ,e,
rea&izac,5J nie w$%pi %e3 e sprawi <anny d.$ przy,e/no#'0 To wys%arczyo sir T2o/asowiJ
,e7o zdecydowane? - Wi5c %ak 45dzie - za/kn5o %en e%ap sprawy0
Sir T2o/as wyc2odzi po %e, roz/owie z pewn$ sa%ys*akc,$ oraz nadzie,$ na rez.&%a%y
o wie&e donio#&e,sze ni %e3 o k%6ryc2 /6wi synowi3 7dy ,e7o 76wny ce& odesania ,e, do
do/. /ia niewie&e wsp6&ne7o z ponowny/ zo4aczenie/ rodzic6w i nic w o76&e z c25ci$
sprawienia ,e, przy,e/no#ci0 Pra7n$3 oczywis%a3 4y ,ec2aa c25%nie3 a&e r6wnie /ocno
pra7n$3 4y ni/ si5 %a wizy%a skoAczy3 serdecznie za%5sknia za )ans*ie&d Park0 C2cia3 a4y
pozos%a,$c ,aki# czas z da&a od &.ks.s. i e&e7anc,i dwor.3 %roc25 o%rze:wiaa3 4y ,$ %o skonio
do wa#ciwsze, oceny owe7o s%ae7o3 a r6wnie ko/*or%owe7o do/.3 ,aki zos%a ,e,
zao*iarowany0
@y %o p&an k.rac,i przepisane, rozs$dkowi <anny3 k%6ry - zdanie/ sir T2o/asa - 4y
w c2wi&i o4ecne, c2ory0 Osie/ czy dziewi5' &a% /ieszkania w do4ro4ycie i dos%a%k.
z/nie,szyo ,e, zdo&no#' por6wnywania i dokonywania os$d6w0 O,cowski do/ na.czy ,$
zapewne3 i&e ,es% war% do4ry roczny doc26dJ sir T2o/as wierzy %e3 e po %y/ ekspery/encie
<anny s%anie si5 do koAca ycia szcz5#&iwsz$ i /$drze,sz$ ko4ie%$0
Fdy4y <anny 4ya skonna do en%.z,az/.3 na pewno wpada4y w en%.z,az/
zroz./iawszy3 co si5 #wi5ci3 kiedy w., po raz pierwszy zaproponowa ,e,3 4y odwiedzia
rodzic6w i rodzeAs%wo3 k%6ryc2 nie widziaa przez nie/a& poow5 ycia3 4y wr6cia na ki&ka
/iesi5cy do /ie,sca swe7o dzieciAs%wa3 z Wi&&ia/e/ ,ako opiek.ne/ i %owarzysze/
podr6y3 i 4y /o7a z ni/ 4y' do os%a%nic2 ,e7o 7odzin na &$dzie0 Fdy4y kiedyko&wiek
pozwo&ia so4ie na wy4.c2 rado#ci3 %o wa#nie %eraz3 7dy prze,/owaa ,$ rado#'3 a&e rado#' z
7a%.nk. spoko,nyc23 754okic23 odcz.wanyc2 w serc.0 <anny ni7dy wie&e nie /6wia3 a&e
kiedy co# 7or$co przeywaa - zawsze wo&aa /i&cze'0 W %y/ /o/encie zdo&na 4ya %y&ko
podzi5kowa' i wyrazi' z7od50 Po%e/3 kiedy oswoia si5 ,. z %$ na7&e s%a,$c$ przed ni$
radosn$ wiz,$3 /6wia Ed/.ndowi i Wi&&ia/owi3 co cz.,e3 4yy ,ednak pewne e/oc,e3 ,akic2
nie ./iaa .4ra' w sowa0
Wspo/nienie na,wcze#nie,szyc2 rado#ci3 pa/i5' cierpieA3 ,akie przeywaa3 7dy ,$
oderwano od do/.3 wr6ciy ze wz/oon$ si$ i wydao si5 ,e,3 e powr6% .&eczy wszys%kie
rany3 ,akie przyniosa roz$ka0 >na&e:' si5 znow. w rodzinny/ 7ronie3 przez %y&. koc2ana3
koc2ana ,eszcze 4ardzie, ni dawnie,3 sa/a koc2a' 4ez o4aw i skr5powania3 cz.' si5 r6wna
%y/3 co s$ naokoo3 nie 4a' si5 adnyc2 wz/ianek o Craw*ordac23 innyc2 spo,rzeA3 w
k%6ryc2 /ona 4y si5 dopa%rzy' wyrz.%.M O%o wiz,a3 k%6r$ rozpa/i5%ywaa z %aki/
wzr.szenie/3 e nie cakie/ /o7a si5 do nie7o przyzna'0
1o i Ed/.nd - dwa /iesi$ce roz$ki z ni/ Ga /oe pozwo&$ ,e, na %rzyIH do4rze ,e,
zro4i0 Kiedy wy,edzie i nie 45dzie 7o widywa' ani do#wiadcza' ,e7o do4roci3 kiedy
wyz45dzie si5 %e, nie.s%anne, iry%ac,i3 wynika,$ce, ze zna,o/o#ci ,e7o .cz.'3 kiedy przes%anie
.nika' ,e7o zwierzeA3 45dzie /o7a wyperswadowa' so4ie %en niepok6,3 45dzie /o7a 4ez
rozpaczy /y#&e'3 e Ed/.nd ,es% w Londynie i zaa%wia swo,e sprawy0 To3 co /o7o 4y'
%r.dne do zniesienia w )ans*ie&d3 /iao si5 okaza' dro4n$ przykro#ci$ w Por%s/o.%20
-edyn$ wad$ %e7o pro,ek%. 4ya niepewno#'3 czy cio%ka @er%ra/ da so4ie 4ez nie,
rad50 1iko/. inne/. nie 4ya po%rze4na3 a&e %. /o7o ,e, 4rakowa' %ak 4ardzo3 e nie c2ciaa
nawe% o %y/ /y#&e'0
Is%o%nie3 %a cz5#' zadania 4ya d&a sir T2o/asa na,%r.dnie,sza i %y&ko on /67 ,$
wykona'0
A&e %o on 4y pane/ na )ans*ie&d Park0 -e#&i kiedyko&wiek pod,$ ,ak$# decyz,53
zawsze po%ra*i ,$ wprowadzi' w ycie0 Ty/ raze/3 po d.7ic2 roz/owac23 %./aczeni. i
wy,a#niani.3 e ,es% o4owi$zkie/ <anny widywa' czase/ swo,$ rodzin53 skoni wreszcie
on53 4y pozwo&ia ,e, ,ec2a'0 T5 z7od5 4ardzie, zawdzi5cza .&e7o#ci /aonki ni ,e,
przekonani.3 7dy &ady @er%ra/ 4ya przekonana %y&ko o %y/3 e zdanie/ sir T2o/asa <anny
powinna ,ec2a' i d&a%e7o /.si ,ec2a'0 W ciszy swo,e, 7ardero4y ,ednak3 podczas wasnyc2
4ezs%ronnyc2 roz/y#&aA3 nie poddana naciskowi ,e7o wypowiedzi3 wprowadza,$cyc2 za/5%
w ,e, ./ys3 nie /o7a si5 z7odzi' z /y#&$3 e <anny koniecznie /.si ,ec2a' do /a%ki i o,ca3
k%6rzy %ak d.7o dawa&i so4ie 4ez nie, rad53 podczas 7dy %.%a, ,es% ,e, %ak 4ardzo po%rze4na0
Co za# si5 %yczy %e7o3 4y ona /iaa nie odcz.wa' 4rak. <anny3 cze7o pani 1orris pr64owaa
w dysk.s,i dowie#'3 &ady @er%ra/ pos%anowia3 e 45dzie zawsze s%anowczo oponowa'
przeciwko podo4ny/ s.pozyc,o/0
Sir T2o/as odwoywa si5 do ,e, rozs$dk.3 s./ienia i 7odno#ci0
1azwa %o wyrzeczenie/ i prosi3 4y ,e .czynia3 da,$c dow6d do4roci i ./ie,5%no#ci
panowania nad so4$0 Pani 1orris za# pr64owaa ,$ przekona'3 e 4ez <anny doskona&e da
so4ie rad5 G7dy ona 7o%owa ,es%3 ,e#&i %rze4a3 po#wi5ci' sios%rze cay sw6, czasH3 kr6%ko
/6wi$c3 e &ady @er%ra/ nie odcz.,e ani 4rak. <anny3 ani nie 45dzie za ni$ %5skni'0
- @y' /oe3 sios%ro - odpara &ady @er%ra/ - przyzna,53 e /asz z.pen$ s.szno#'3 a&e
,es%e/ przekonana3 e 4ardzo 45d5 za ni$ %5skni'0
1as%5pny krok %o poroz./ienie si5 z Por%s/o.%20 <anny napisaa &is% z propozyc,$
przy,azd.3 a odpowied: /a%ki3 c2o' kr6%ka3 za/yka,$ca si5 w ki&k. &ini,kac23 4ya ciepa i
pena na%.ra&ne,3 /acierzyAskie, rado#ci z widok6w na ponowne zo4aczenie swo,e7o dziecka0
9&a <anny %en &is% 4y po%wierdzenie/ nadziei na szcz5#cie3 ,aki/ 45dzie prze4ywanie z
/a%k$J 4ya %eraz przekonana3 e zna,dzie 7or$c$ i cz.$ przy,aci6k5 w (/a/.si+3 c2o' %a
nie o4darzaa ,e, .przednio szcze76&ny/ .cz.cie/3 a&e %o pewno ,e,3 <anny3 wina3 a&4o %y&ko
%akie wyo4raenie0 Pewno zrazia do sie4ie )io#' Wcie&on$3 wsk.%ek 4ezradne, dra&iwo#ci
wasne7o 4o,a:&iwe7o .sposo4ienia3 a&4o $daa d&a sie4ie wi5ksze7o .cz.cia3 ni na nie
zas.7iwaa3 45d$c %y&ko ,edn$ z %ak &iczne, 7ro/adki0 Teraz3 kiedy ,. wie3 co %o znaczy 4y'
poy%eczn$ i wyroz./ia$ i kiedy /a%ka nie ,es% ,. %ak .s%awicznie za,5%a do/e/ peny/
/ayc2 dzieci3 zna,dzie si5 czas i oc2o%a na wsze&kie rado#ci i wkr6%ce 45d$ d&a sie4ie %y/3
czy/ 4y' powinny /a%ka i c6rka0
Wi&&ia/ cieszy si5 z %e7o pro,ek%. nie/a& %ak sa/o ,ak sios%ra0
1ie /oe 4y' d&a nie7o wi5ksze, przy,e/no#ci ni /ie' ,$ %a/3 w Por%s/o.%23 do
os%a%nie, c2wi&i ni/ odpynie3 i /oe ,eszcze ,$ %a/ zas%a'3 kiedy przypynie ze swe7o
pierwsze7o re,s.0 A poza %y/ %ak 4ardzo c2cia3 4y zo4aczya (9rozda+ przed wy,#cie/ w
/orze G(9rozd+ 4y niew$%p&iwie na,pi5knie,sz$ korwe%$ na s.4ieH0
Poza %y/ w s%oczni zro4iono wie&e nowoczesnyc2 z/ian3 /arzy3 e4y ,e zo4aczya0
1ie o/ieszka %e powiedzie'3 e ,e, po4y% w do/. /oe si5 okaza' 4ardzo
wszys%ki/ przyda%ny0
- 1ie wie/3 ,ak %o si5 dzie,e - /6wi - a&e 4ardzo 4rak . rodzic6w %wo,e7o porz$dk. i
sys%e/a%yczno#ci0 W do/. ,es% zawsze 4aa7an0 -es%e/ pewny3 e zaprowadzisz %a/ na&ey%y
ad0 Powiesz /a/ie3 ,ak wszys%ko powinno wy7&$da'3 i po/oesz S.san3 i 45dziesz .czya
@e%sey3 i sprawisz3 e c2opcy ci5 pokoc2a,$ i 45d$ ci5 s.c2a'0 -ake na/ 45dzie do4rze i
wy7odnie0
Kiedy przysza odpowied: pani Price3 pozos%ao i/ ,eszcze %y&ko ki&ka dni w
)ans*ie&d0 Cz5#' ,edne7o z %yc2 dni przeyo rodzeAs%wo w o7ro/ny/ s%rac2.3 ,ak %o 45dzie
z ic2 podr6$3 kiedy 4owie/ zacz5%o ,$ o/awia' i pani 1orris s%wierdzia3 e wsze&kie
wysiki3 4y oszcz5dzi' wyda%k6w szwa7rowi3 s$ dare/ne i e3 w4rew ,e, yczenio/ i
wskaz6wko/ co do %aAszyc2 /o&iwo#ci podr6owania3 /a,$ ,ec2a' na,5%$ kare%k$
pocz%ow$3 kiedy zo4aczya na wasne oczy3 ,ak sir T2o/as da,e Wi&&ia/owi pieni$dze na %en
ce&3 po/y#&aa na7&e3 e w kare%ce ,es% do#' /ie,sca d&a %rzec2 os643 i pocz.a o7ro/n$ c25'
po,ec2ania z ni/i i odwiedzenia %e, koc2ane, 4iedne, sios%ry3 pani Price0 Powiedziaa o %y/
7o#no0 ).si przyzna'3 e /a nie/a$ oc2o%5 ,ec2a' z /ody/iJ 4ya4y %o d&a nie, %aka
przy,e/no#'J nie o7&$daa swo,e, 4iedne,3 koc2ane, sios%ry od ponad dw.dzies%. &a%J poza
%y/3 d&a %yc2 dwo,7a 4ya4y wi5ksz$ po/oc$ w podr6y3 ,ako s%arsza i do#wiadczona3 no i
poza %y/ przyc2odzi ,e, na /y#&3 e pani Price /iaa4y ,e, 4ardzo za ze3 7dy4y nie
skorzys%aa z podo4ne, okaz,i0
Wi&&ia/ i <anny 4y&i przeraeni %y/ po/yse/0
@y4y %o koniec przy,e/no#ci ic2 przy,e/ne, podr6y0 Spo7&$da&i po so4ie ao#nie i
%rwa&i %ak w niepewno#ci przez 7odzin5 czy dwie0 1ik% si5 nie w%r$ca3 nie na/awia3 nie
odradza0 Pani 1orris /iaa pod,$' decyz,5 sa/a0 SkoAczyo si53 k. nieopisane, rado#ci
rodzeAs%wa3 na %y/3 i so4ie .#wiado/ia3 e przecie w %y/ wa#nie okresie ,es% niez45dna
w )ans*ie&dJ e ,es% z4y% po%rze4na sir T2o/asowi i &ady @er%ra/3 4y /o7a so4ie pozwo&i'
na pozos%awienie ic2 c2o'4y przez %ydzieA sa/yc23 i d&a%e7o /.si wyrzec si5 wsze&kic2
przy,e/no#ci pr6cz %e,3 4y i/ 4y' .y%eczna0
W rzeczywis%o#ci .#wiado/ia so4ie3 e c2o' po,edzie do Por%s/o.%2 za dar/o3
45dzie przecie /.siaa zapaci' za dro75 powro%n$0 Kazaa wi5c 4iedne, koc2ane, pani Price
przey' zaw6d z powod. nie wykorzys%ane, okaz,i i w %en spos64 zacz5o si5 nas%5pne
dw.dzies%o&ecie nieo4ecno#ci pani 1orris . sios%ry0
Podr6 do Por%s/o.%23 wy,azd <anny od4iy si5 w pewien spos64 na pro,ek%ac2
Ed/.nda0 On r6wnie3 podo4nie ,ak cio%ka3 /.sia si5 cze7o# wyrzec d&a )ans*ie&d Park0
>a/ierza %eraz wa#nie ,ec2a' do Londyn.3 nie /67 ,ednak zos%awi' /a%ki i o,ca ak.ra% w
/o/encie3 7dy inni3 od k%6ryc2 za&ea ic2 spok6, i wy7oda3 wy,eda&i0 > przykro#ci$3 k%6r$
odcz.wa3 a&e z k%6r$ si5 nie o4nosi3 pos%anowi op6:ni' o %ydzieA czy dwa sw$ %ak 4ardzo
wy7&$dan$ podr63 k%6ra /iaa zadecydowa' o ,e7o szcz5#ci.0
Powiedzia o %y/ <anny0 Wiedziaa ,. %ak wie&e3 e powinna wiedzie' wszys%ko0
S%anowio %o %re#' ,eszcze ,edne, po.*ne, roz/owy o pannie Craw*ordJ <anny przeya ,$
si&nie,3 cz.a 4owie/3 i po raz os%a%ni wy/ienia,$ i/i5 panny Craw*ord z resz%k$ swo4ody0
Po%e/ ,eszcze raz o nie, wspo/nia0 Lady @er%ra/ .po/inaa wieczore/ <anny3 4y do nie,
szy4ko i cz5s%o pisaa3 o4iec.,$c3 e 45dzie s./iennie odpisywa'3 a Ed/.nd w odpowiedni/
/o/encie szepn$?
- -a %e napisz5 do cie4ie3 <anny3 ,ak 45d5 /ia co#3 o czy/ war%o pisa'3 ,ak 45d5 /ia
do powiedzenia co#3 co rada .syszysz3 a o czy/ si5 %ak szy4ko nie dowiesz od niko7o
inne7o0 - Fdy4y /iaa ,akieko&wiek w$%p&iwo#ci3 co /a na /y#&i3 wy,a#nia4y ,e, %o .na3
4i,$ca od ,e7o %warzy0
1a przy,5cie %e7o &is%. /.si si5 .z4roi'0 De4y &is% od Ed/.nda 4.dzi w nie, %aki &5kM
>acz5a roz./ie'3 e nie do#wiadczya ,eszcze wszys%kic2 z/ian .cz.' i po7&$d6w3 ,akie na
%y/ #wiecie przeo4raeA dokon.,e pos%5p czas. i od/iana oko&iczno#ci0 1ie wyczerpaa
,eszcze wszys%kic2 /o&iwo#ci z/ian3 zac2odz$cyc2 w &.dzki/ ./y#&e0
@iedna <annyM C2o' wy,edaa c25%nie i oc2oczo3 przeywaa os%a%ni wiecz6r w
)ans*ie&d Park 4ardzo ao#nie0 8ozs%anie wz4.dzio w ,e, serc. o7ro/ny s/.%ek0 Widok
kade7o poko,. wyciska ,e, zy z ocz.3 a kade7o dro7ie7o /ieszkaAca - rz5sis%y pacz0
Przy%.&ia si5 do cio%ki3 wiedz$c3 e 45dzie za ni$ %5skni'J .caowaa r5k5 w.,a3
ws%rzy/.,$c sz&oc23 4o 7o za7niewaa3 ,e#&i za# idzie o Ed/.nda3 7dy przysza os%a%nia
c2wi&a3 nie 4ya zdo&na ani /6wi'3 ani pa%rze'3 ani /y#&e' i dopiero 7dy si5 wszys%ko
skoAczyo3 zdaa so4ie spraw53 e e7na ,$ z 4ra%ersk$ cz.o#ci$0
Wszys%ko %o od4ywao si5 wieczore/3 7dy /ie&i wy,ec2a' 4ardzo wczesny/
rankie/0 Kiedy .szcz.p&one rodzinne 7rono ze4rao si5 przy #niadani.3 /6wiono o Wi&&ia/ie
i <anny ,ako o %yc23 co ,. prze4y&i pierwszy e%ap podr6y0
ROZDZIA XXXVIII
Fdy dw6r )ans*ie&d Park zos%a do4rze w %y&e3 nowo#' podr6owania i rado#'3 e ,es%
z Wi&&ia/e/3 poprawiy nas%r6, <anny3 kiedy za# zakoAczy&i pierwszy e%ap podr6y i /ie&i
wysi$#' z powoz. sir T2o/asa3 /o7a ,. z po7odn$ %warz$ poe7na' s%are7o s%an7re%a i da'
/. odpowiedni$ wiado/o#' d&a dwor.0
1ie 4yo koAca /ie/. 7adani. o4o,7a0 Eszcz5#&iwiony Wi&&ia/ we wszys%ki/
zna,dowa pow6d do #/iec2.3 ar%owa wi5c i dowcipkowa w przerwac2 /i5dzy roz/owa/i
o sprawac2 powanie,szyc23 k%6re wszys%kie koAczyy si5 - ,ee&i si5 nie zaczynay - na
wysawiani. korwe%y (9rozd+3 do/ysac23 dok$d zos%anie wysana3 o/awiani.
ewen%.a&no#ci ,akie,# 4i%wy z przewaa,$cy/i sia/i nieprzy,acie&a3 k%6ra Gskoro pierwszy
por.cznik zos%anie .s.ni5%y z dro7i - a Wi&&ia/ nie okazywa szcze76&ne, &i%o#ci pierwsze/.
por.cznikowiH /iaa /. przynie#' nas%5pny awans i %o szy4ko3 oraz na spek.&ac,ac2 nad
zdo4y%y/i pieni5dz/i3 k%6ry/i szczodrze o4dar.,e rodzic6w3 od,$wszy %y&ko s./k5
wys%arcza,$c$ na wy7odny /ay do/ek3 w k%6ry/ sp5dzi raze/ z <anny cae do,rzae ycie3
$cznie ze s%aro#ci$0
Sprawa <anny i pana Craw*orda nie 4yy %e/a%e/ ic2 roz/6w0
Wi&&ia/ wiedzia3 co si5 s%ao3 i serdecznie aowa3 e ,e7o sios%ra okaz.,e %aki c26d
czowiekowi3 k%6re7o .waa za doskonao#'J 4y ,ednak w wiek.3 w k%6ry/ na,wye, ceni
si5 /io#'3 nie /67 wi5c /ie' pre%ens,i do <anny3 a wiedz$c3 e nie yczy so4ie roz/6w na
%en %e/a%3 nie sprawia ,e, przykro#ci adny/i a&.z,a/i0
)iaa powody s$dzi'3 e pan Craw*ord ,eszcze o nie, nie zapo/nia0 W ci$7. %yc2
%rzec2 %y7odni3 odk$d wy,ec2a wraz z sios%r$ z )ans*ie&d3 o%rzy/ywaa re7.&arnie &is%y od
)ary3 a w kady/ 4yo ki&ka s6w od nie7o3 ciepyc2 i ener7icznyc23 %akic2 ,ak ,e7o spos64
/6wienia0 Ta korespondenc,a sprawiaa <anny3 ,ak si5 %e7o wcze#nie, o4awiaa3 o7ro/n$
przykro#'0 -. spos64 pisania panny Craw*ord3 ywy i serdeczny3 4y ze/ sa/y/ w so4ie3
nieza&enie od %e7o3 co nioso pi6ro ,e, 4ra%a3 a co adresa%ka z/.szona 4ya czy%a'0 Ed/.nd
4owie/ nie da ,e, za kady/ raze/ spocz$'3 p6ki nie przeczy%aa /. wi5ksze, cz5#ci &is%.3 a
po%e/ /.siaa wys.c2iwa' ,e7o pean6w na cze#' ,5zyka pisz$ce, i ciepa ,e, .cz.'0 Is%o%nie3
w kady/ z %yc2 &is%6w 4yo %y&e wiado/o#ci3 a&.z,i i wspo/nieA3 e %r.dno 4yo nie
przyp.szcza'3 i s$ w 7r.ncie rzeczy przeznaczone d&a ,e7o .sz.0 >/.szona wi5c do 4rania
.dzia. w %akic2 sz%.czkac23 skazana na korespondenc,53 zawiera,$c$ s%arania czowieka3
k%6re7o nie koc2aa3 a zo4&i7owana do wspierania *a%a&ne, na/i5%no#ci czowieka3 k%6re7o
koc2aa - doprawdy3 przec2odzia /5ki0 O4ecny wy,azd zapowiada i na %y/ po&. korzys%n$
z/ian50 <anny przyp.szczaa3 e kiedy zna,dzie si5 pod inny/ dac2e/3 ni Ed/.nd3 panna
Craw*ord nie 45dzie /iaa na %y&e si&ne7o /o%yw. do pisania3 4y ,e, si5 %r.d opaci i e w
Por%s/o.%2 caa korespondenc,a powo&i .s%anie0
W#r6d %akic2 /y#&i i se%ek innyc2 <anny ,ec2aa wy7odnie3 /io i z %ak$ szy4ko#ci$3
,ak$ /ona rozs$dnie przy,$' w 4o%nis%y/ /iesi$c. &.%y/0 W,ec2a&i do Oks*ord.3 a&e
zd$y&i %y&ko rz.ci' w prze,e:dzie okie/ na co&&e7e3 w k%6ry/ s%.diowa Ed/.nd3 i nie
za%rzy/ywa&i si5 ni7dzie po drodze3 p6ki nie do,ec2a&i do 1ew4.ry3 7dzie .koronowanie/
rado#ci i %r.d6w dnia 4y s/aczny posiek3 $cz$cy o4iad i ko&ac,50
1as%5pne7o dnia wyr.szy&i znow. wczesny/ rankie/J ,ec2a&i 4ez przeszk6d i 4ez
op6:nieA i w,ec2a&i w oko&ice Por%s/o.%2 ,eszcze za dnia3 %ak e <anny /o7a zo4aczy' i
podziwia' nowo wzniesione 4.dynki0 Prze,ec2a&i /os% zwodzony i w,ec2a&i do /ias%aJ
#wia%o dzienne /iao si5 k. koAcowi3 kiedy prowadzeni dono#ny/ 7ose/ Wi&&ia/a
w,ec2a&i w w$sk$ 4ocznic5 76wne, .&icy i s%an5&i przed /ay/ do/kie/3 w k%6ry/ /ieszka
o4ecnie pan Price0
<anny 4ya podniecona i prze,5%a - /i5dzy nadzie,$ i o4aw$0
> c2wi&$ 7dy za,ec2a&i3 ,aka# niec2&.,na s.$ca3 zapewne czeka,$ca na nic2 pod
drzwia/i3 wysza k. ni/ i okaz.,$c wi5ksz$ oc2o%5 do .dzie&ania in*or/ac,i ni po/ocy3
na%yc2/ias% zacz5a3 e - (9rozd+3 prosz5 panicza3 wyszed z por%. i 4y %.%a, ,eden
por.cznik000 - kiedy przerwa ,e, wysoki ,edenas%o&a%ek3 k%6ry wypad z do/.3 odepc2n$ ,$ i
zacz$ woa' do Wi&&ia/a3 o%wiera,$ce7o drzwi kare%ki? >d$ye# w sa/$ por5M Czeka/y na
cie4ie od p6 7odziny0 (9rozd+ dzi# rano wyszed z por%.0 I pan Ca/p4e&& 4y %. o czwar%e,3
wypy%ywa o cie4ieJ /a ,edn$ z odzi (9rozda+ i o sz6s%e, pynie na okr5%3 &iczy3 e
przy,edziesz na czas3 e4y z ni/ ,ec2a'0
Spo,rza ki&ka razy na <anny3 k%6re, Wi&&ia/ po/a7a wysi$#' z kare%ki3 i %o 4yo cae
4ra%erskie powi%anie3 a&e pozwo&i si5 .caowa'3 c2o' w da&szy/ ci$7. przekazywa szcze76y
o wypyni5ci. (9rozda+ z por%.3 czy/ /ia prawo si5 in%eresowa'3 ,ako e wa#nie %eraz3 na
%y/ okr5cie3 /ia rozpocz$' swo,$ /arynarsk$ karier50
-eszcze c2wi&a i <anny zna&aza si5 w w$ski/ kory%arzyk.3 prowadz$cy/ od drzwi
we,#ciowyc23 i w ra/ionac2 /a%ki3 k%6ra k. nie, wysza z wyraze/ szczere7o .cz.ciaJ <anny
wzr.szya si5 na widok ,e, %warzy3 4o zo4aczya na7&e cio%k5 @er%ra/J wyszy %e dwie
sios%ry? S.san3 adna3 wyro#ni5%a cz%ernas%o&e%nia dziewczynka3 i @e%sey3 na,/odsza z
rodziny3 pi5cio&e%nia - o4ie okazyway swois%$ rado#' na ,e, widok3 nie wspar%$ ,ednak
do4ry/i /aniera/i przy powi%ani.0 A&e <anny nie /y#&aa o /anierac20 Wys%arczy3 e4y ,$
koc2ay0
Po%e/ zaprowadzono ,$ do 4awia&ni3 %ak /a&.%kie,3 e z pocz$%k. /y#&aa3 e %o %y&ko
prze,#cie do cze7o# wi5ksze7o3 i s%aa c2wi&53 czeka,$c3 a ,$ poprosz$ da&e,3 &ecz kiedy
zo4aczya3 e nie /a %. innyc2 drzwi i e w poko,. s$ oznaki za/ieszkania3 skarcia si53
pow#ci$7n5a /y#&i i zacz5a si5 /ar%wi'3 czy ic2 nie od7adni5%o0
A&e /a%ka nie /iaa czas. na adne od7adywania i r.szya z powro%e/ do drzwi
we,#ciowyc23 4y powi%a' Wi&&ia/a0
- Oc23 synk. koc2any3 ,aka/ rada ci5 widzie'0 Syszae# ,. o (9ro:dzie+I Wyszed z
por%.3 o %rzy dni wcze#nie,3 ni /y#&e&i#/y3 i nie wie/3 co ,a zro4i5 z 4ie&izn$ Sa/a3 nie
45dzie 7o%owa na czas3 przecie rozkazy wy,#cia w /orze /o7$ przy,#' c2o'4y ,.%ro0
Cakie/ /nie %o zaskoczyo0 A i %y /.sisz zaraz pyn$' na Spi%2ead0 Ca/p4e&& 4y %.%a,3
/ar%wi si5 o cie4ie3 i co /y pocznie/yI )y#&aa/3 e sp5dzi/y z %o4$ %aki /iy wiecz6r3 a
%. wszys%ko spada naraz0
Syn odpar po7odnie3 e wszys%ko si5 do4rze koAczy i po%rak%owa &ekcewa$co
wasn$ niewy7od5 i konieczno#' ryc2e7o wy,azd. z do/.0
- Oczywis%a3 wo&a4y/3 e4y (9rozd+ pozos%awa w porcie3 a ,a /67 sp5dzi' %. z
wa/i par5 /iyc2 7odzin3 a&e ,e#&i ,es% 6d: na 4rze7.3 %o &epie, popyn5 od raz.3 nie /a na %o
rady0 Fdzie ,es% zako%wiczony (9rozd+ na Spi%2eadI O4ok (Kanop.sa+I A&e wszys%ko
,edno000 <anny ,es% w 4awia&ni3 cze/. s%oi/y w kory%arz.I 1iec2 /a/a we,dzie3 &edwo
/a/a spo,rzaa na swo,$ koc2an$ c6reczk50
Wesz&i o4ydwo,e i pani Price raz ,eszcze do4ro%&iwie .caowaa c6rk53 za.waa,$c3 ,ak
4ardzo .rosa3 po czy/ zacz5a okazywa' do#' oczywis%$ %rosk5 o ic2 z/5czenie i po%rze4y
po %ak d.7ie, podr6y0
- )o,e 4iedakiM -acy /.sicie 4y' o4o,e z/5czeniM 1a co /ie&i4y#cie oc2o%5I
>acz5a/ ,. /y#&e'3 e ni7dy nie przy,edziecie0 Od p6 7odziny wy7&$daa/ was raze/ z
@e%sey0 Kiedy ,ed&i#cie os%a%nioI A co z,ed&i4y#cie %erazI 1ie wiedziaa/3 czy 45dziecie /ie&i
ape%y% na ,akie# /i5so3 czy %y&ko na *i&iank5 2er4a%y po podr6y3 inacze, /iaa4y/ co#
7o%owe7o0 A %eraz 4o,5 si53 e Ca/p4e&& przy,edzie3 ni/ si5 zd$y zro4i' s%ek3 a nie /a/y
rze:nika pod r5k$0 @ardzo %o niewy7odne3 ,ak si5 nie /a rze:nika na swo,e, .&icy0 Lepie, z
%y/ 4yo w naszy/ poprzedni/ do/.0 )oe napi,ecie si5 2er4a%y3 ,ak %y&ko 45dzie 7o%owa0
Podr6nicy o#wiadczy&i3 e przedkada,$ 2er4a%5 nad wszys%ko0
- Wo4ec %e7o3 4ie7ni,3 @e%sey3 do k.c2ni i zo4acz3 czy 8e4eka nas%awia i/4rykJ i
powiedz3 e4y przyniosa ,ak na,szy4cie, zas%aw50 De4y na/ wreszcie zreperowano %en
dzwonek - a&e @e%sey %o 4ardzo sprawny posaniec0
@e%sey po4ie7a p5de/3 d./na3 e /oe si5 poc2wa&i' swoi/i ./ie,5%no#cia/i przed
now$3 pi5kn$ sios%r$0
- O,e, - ci$7n5a s%roskana /a%ka - ,aki n5dzny /a/y dzi# o7ieA3 na pewno ./ieracie
z zi/na0 Przys.Acie %. 4&ie, krzesa3 /oi koc2ani0 9oprawdy3 nie wie/3 co %a 8e4eka
wyra4ia0 Przecie p6 7odziny %e/. kazaa/ ,e, przynie#' %. w57&i0 S.san3 d&acze7o nie
przypi&nowaa# o7niaM
- @ya/ na 76rze3 prosz5 /a/y3 przenosia/ /o,e rzeczy odpara S.san pewny/
sie4ie %one/ o4rony3 k%6ry wz4.dzi z7roz5 <anny0 - Przecie /a/a dopiero co powiedziaa3
e ,a i <anny /a/y /ie' %en dr.7i pok6,3 a nie /o7a/ .prosi' 8e4eki3 e4y /i po/o7a0
9a&sz$ dysk.s,5 przerway ko&e,ne za/ieszaniaJ na,pierw przyszed s%an7re% po
zapa%53 po%e/ zacz5a si5 sprzeczka Sa/a z 8e4ek$ o %o3 ,ak wnie#' k.*erek <anny3 k%6ry
Sa/ c2cia %ranspor%owa' na sw6, spos643 a na koniec wszed pan Price we wasne, oso4ie3
anonsowany swoi/ %.4a&ny/ 7ose/3 kiedy z czy/# w rodza,. przek&eAs%wa kopn$ w
kory%arz. wa&iz5 syna i p.do z ro46%ka/i c6rki3 woa,$c o #wiec5J adne, #wiecy ,ednak nie
przyniesiono i pan Price wszed do poko,.0
<anny podniosa si5 niepewnie3 c2c$c 7o powi%a'3 a&e .siada z powro%e/3
s%wierdziwszy3 e nie za.way ,e, w %y/ /rok. ani nie po/y#&a o nie,0 Po%rz$sn$
przy,a:nie r5k$ syna i zacz$ na%yc2/ias% ywo?
- Wi%a, w do/.3 syn.M Ciesz5 si53 e ci5 widz5M Syszae# nowinyI (9rozd+ wyszed z
por%. dzi# rano0 Os%ro zaczynaM 1a @000
N
3 wr6cie# w sa/ czas0 Przyc2odzi %. dok%or py%a' o
cie4ie3 wzi$ ,edn$ z odzi i pynie na Spi%2ead koo sz6s%e,3 wi5c &epie, z ni/ ,ed:0 @ye/ .
T.rnera w sprawie wasze, /esy3 wy7&$da na %o3 e wszys%ko ,es% na do4re, drodze0 1ie
dziwi4y/ si53 7dy4y#cie ,.%ro dos%a&i rozkaz wy,#cia w /orze3 a&e przy %y/ wie%rze nie
/oecie pyn$'3 ,e#&i /acie re,s na zac26d3 a kapi%an We&s2 .waa3 e z pewno#ci$
popyniecie na zac26d3 raze/ ze (Sonie/+0 1a @000 c2cia4y/3 e4y %o 4ya prawda0 A&e
s%ary Sc2o&ey powiada wa#nie3 e ,e7o zdanie/ na,pierw was wy#&$ na TeSe&0 1o c63
,es%e#/y 7o%owi na wszys%ko3 co &os zdarzy0 A&e3 na @000 s%racie# dzi# rano pi5kny widok3 nie
o7&$da,$c (9rozda+3 ,ak wyc2odzi z por%.0 >a %ysi$c *.n%6w nie odda4y/ %e7o widok.0
S%ary Sc2o&ey przy4ie7 %. podczas #niadania i powiedzia3 e (9rozd+ odc./owa i
wyc2odzi0 >erwae/ si5 i w dw6c2 skokac2 4ye/ na nad4rze.0 (9rozd+ %o skoAczone
c.do3 dr.7ie7o %akie7o nie /a na /orz.0 S%oi %eraz na Spi%2ead3 a kady w %y/ kra,. wzi$4y
7o za dw.dzies%k5 6se/k5
NK
0
9wie 7odziny %kwie/ dzi# na nad4rze. i wpa%rywae/ si5 w nie7o0
S%oi %. o4ok (Endy/iona+3 /i5dzy (Endy/ione/+ i (K&eopa%r$+3 po wsc2odnie,
s%ronie od 2.&k. d:wi7owe7o0
- -asneM - zawoa Wi&&ia/0 - Sa/ 4y/ 7o %a/ pos%awi0 To na,&epsze /ie,sce na
Spi%2ead0 A&e %. ,es% /o,a sios%ra3 prosz5 o,ca3 %. ,es% <anny - o4r6ci si5 i wys.n$ ,$ do
przod.0 - Tak cie/no3 e o,ciec ,e, nie widzi0
Pan Price przyzna3 e cakie/ zapo/nia o c6rceJ przywi%a ,$ serdeczny/ .#ciskie/3
za.way3 e wyrosa ,. na /od$ ko4ie%53 i zaraz 45dzie %rze4a d&a nie, /5a3 a po%e/
wydawao si53 e za/ierza zn6w szy4ko o nie, zapo/nie'0
<anny zapada z powro%e/ w krzesoJ s/.ci ,$ i razi ,e7o spos64 /6wienia i
za&a%.,$ca woA a&ko2o&.J on da&e, roz/awia %y&ko z syne/ i %y&ko o (9ro:dzie+J Wi&&ia/3
c2o' o7ro/nie zain%eresowany %e/a%e/3 ki&kakro%nie pr64owa zwr6ci' /y#&i o,ca k. <anny3
,e, d.7ie, nieo4ecno#ci i d.7ie, podr6y0
Po pewny/ czasie przyniesiono #wiec53 poniewa ,ednak w da&szy/ ci$7. nie 4yo
2er4a%y ani si5 na ni$ nie zanosio3 wed&e przekazywanyc2 przez @e%sey z k.c2ni in*or/ac,i3
31 W pro%es%anckie, An7&ii .ycie i/ienia 4oe7o poza kon%eks%e/ re&i7i,ny/ .waane 4yo za powane
nar.szenie dr.7ie7o przykazania i 4yo powszec2nie po%5piane0
32 9w.dzies%ka 6se/ka - *re7a%a dw.dzies%oo#/iodziaowa0
Wi&&ia/ pos%anowi p6,#' si5 prze4ra' i przy7o%owa' na %o3 co niez45dne do przeniesienia si5
na okr5%3 4y po%e/ spoko,nie .si$#' do podwieczork.0
Po ,e7o wy,#ci. wpad&i do poko,. dwa, c2opcy o r6anyc2 4.ziac23 4r.dni i
o4szarpani3 ,eden o#/io-3 dr.7i dziewi5cio&e%niJ przy4ie7&i pros%o ze szkoy przywi%a' si5 z
sios%r$ i zako/.nikowa'3 e (9rozd+ wyszed z por%.0 @y&i %o To/ i C2ar&es0 C2ar&es
przyszed na #wia% po wy,e:dzie <anny3 a&e To/a cz5s%o po/a7aa niaAczy'3 o7ro/nie wi5c
si5 .cieszya na ,e7o widok0 Ecaowaa serdecznie o4. c2opc6w3 a&e To/a c2ciaa za%rzy/a'
c2wi&53 4y odsz.ka' w ,e7o %warzy zna,o/e rysy nie/ow&5cia3 k%6re %ak koc2aa3 i
przypo/nie' /.3 ,ak ,$ kiedy# &.4i0 To/ ,ednak nie /ia na %o oc2o%y3 wr6ci do do/. nie po
%o3 4y s%a' i s.c2a'3 ,ak k%o# 7ada3 a&e a4y 4ie7a' i 2aasowa'J o4a, c2opcy oderwa&i si5 od
nie, szy4ko i %rzasn5&i drzwia/i 4awia&ni3 a pocz.a 46& w skroniac20
>o4aczya wi5c ,. cae rodzinne 7ronoJ /i5dzy ni$ i S.san 4y&i ,eszcze dwa, 4racia3
,eden pracowa w ,aki/# .rz5dzie w Londynie3 dr.7i 4y aspiran%e/ na pokadzie s%a%k.
Ko/panii Wsc2odnioindy,skie,0 C2o' ,ednak widziaa ,. wszys%kic2 czonk6w rodziny3 nie
syszaa ,eszcze wrzawy3 ,ak$ po%ra*i$ podnie#'0
1as%5pny kwadrans pozwo&i ,e, %e7o do#wiadczy'0 Wi&&ia/ zacz$ po c2wi&i woa' do
/a%ki i 8e4eki z podes%. na pi5%rze0 )ia kopo%3 nie /67 zna&e:' cze7o#3 co zos%awi0
Fdzie# zapodzia si5 k&.cz3 @e%sey zos%aa oskarona o %o3 e do4raa si5 do ,e7o nowe7o
kape&.sza3 okazao si5 %e3 e nie zro4iono o4iecane, /. dro4ne,3 a&e niez45dne, poprawki
przy ka/ize&ce /.nd.r.0
Pani Price3 @e%sey i 8e4eka zacz5y si5 4roni'3 wszys%kie naraz3 &ecz 8e4eka
na,7o#nie,J %o3 co pozos%awao do zro4ienia3 %rze4a 4yo zro4i' 4y&e ,ak i w po#piec2.0
Wi&&ia/ pr64owa 4ezsk.%ecznie odesa' @e%sey na d63 a przyna,/nie, nie pozwo&i' ,e,
psoci' na 76rze3 a poniewa wszys%kie drzwi w cay/ do/. s%ay o%wore/3 wszys%kie %e
d:wi5ki wpaday do 4awia&niJ od czas. do czas. za7.szay ,e %y&ko 7o#nie,sze wrzaski
Sa/a3 To/a i C2ar&esa3 k%6rzy 7oni&i si5 %a/ i z powro%e/ po sc2odac23 przewraca,$c si5 i
pokrzyk.,$c0
<anny 4ya nie/a& o7.szona0 9o/ 4y %ak /ay3 a #ciany %ak cienkie3 e wszys%ko %o
roz7rywao si5 ,ak4y %. o4ok nie,J z/5czona podr6$ i niedawny/ podniecenie/3 wpros%
nie 4ya w s%anie %e7o wy%rzy/a'0 W sa/e, 4awia&ni panowa ,aki %aki spok6,3 S.san 4owie/
znikn5a raze/ z inny/i3 <anny zos%aa wi5c sa/ na sa/ z o,ce/0 On po c2wi&i wzi$ 7aze%53
k%6r$ poycza zawsze od s$siada3 i za4ra si5 do czy%ania3 ,ak4y nie#wiado/ o4ecno#ci c6rki0
-edyn$ #wiec5 %rzy/a po/i5dzy 7aze%$ a swo,$ %warz$3 nie /y#&$c nawe% o wy7odzie
<annyJ ona ,ednak nie /iaa nic do ro4o%y i rada 4ya3 e ,e, o4o&aa 7owa ,es% osoni5%a
przed #wia%e/J siedziaa %ak3 zaa/ana3 oszoo/iona3 w s/.%ny/ za/y#&eni.0
@ya w do/.0 A&e3 nies%e%y3 nie 4y %o %aki do/3 nie 4yo %o %akie powi%anie3 ,akie7o000
po2a/owaa si5J %o nierozs$dne0 -aki/ prawe/ /a 4y' d&a swo,e, rodziny oso4$ o ,aki/#
znaczeni.I Dadny/ - od %ak dawna nie /ieszkaa w#r6d nic20 1a,wanie,sze /.sz$ 4y' d&a
nic2 sprawy Wi&&ia/a - zawsze 4yy - on /a do %e7o wsze&kie prawa0 A&e e %e %ak /ao do
nie, /6wi$3 %ak /ao py%a,$0 1ie/a& ani ,edne7o py%ania o )ans*ie&dM Tak 4ardzo ,e, 4yo
przykro3 e zapo/niano o )ans*ie&d3 o rodzinie3 k%6ra %y&e .czynia000 koc2ane,3 koc2ane,
rodzinie0 A&e %.%a, ,edna sprawa przesania wszys%ko0 )oe %ak 4y' /.si0 Ce& re,s. (9rozda+
/.si ic2 %eraz in%eresowa' przede wszys%ki/0 >a %ydzieA czy dwa %o si5 /oe z/ieni'0 To
ona ,es% winna0 A&e ,ednak w )ans*ie&d wy7&$dao4y %o inacze,0 Tak3 w do/. w.,a 4rao4y
si5 pod .wa75 por5 dnia3 por5 rok.3 porz$dek %e/a%6w3 do4re wyc2owanie i kade/.
okazywao4y si5 .wa75 - a %. %e7o nie /a0
-edyn$ przerw$ w p67odzinnyc2 prawie roz/y#&aniac2 4y na7y wy4.c2 o,ca3 nie
o4&iczony 4yna,/nie, na .spoko,enie <anny0
Kiedy %.po% i krzyki w kory%arz. prze4ray zwyk$ /iar53 krzykn$?
- A niec2 dia4&i wez/$ %yc2 c2opak6wM Co %o za wrzaskiM A Sa/ na,7o#nie,szyM Ten
c2opak powinien zos%a' 4os/ane/M =e,3 %y %a/M Sa/M >os%aw %en przek&5%y 7wizdek3 4o ci
poka5M
1ie zwr6ci&i .wa7i na %5 7ro:45 w spos64 %ak oczywis%y3 e c2o' caa %r6,ka w pi5'
/in.% p6:nie, wpada do poko,. i .siada3 <anny /o7a %o .zna' ,edynie za dow6d
kraAcowe7o wyczerpania3 o czy/ #wiadczyy roz7rzane %warze i zadyszane oddec2y3
zwaszcza e w da&szy/ ci$7. kopa&i si5 po ydkac2 i pokrzykiwa&i3 s%rasz$c si5 nawza,e/3
%. pod 4okie/ o,ca0
Fdy drzwi si5 ponownie o%wary3 po,awio si5 w nic2 co# 4ardzie, po$dane7o?
wniesiona zos%aa zas%awa do 2er4a%y3 na k%6r$ <anny z przykro#ci$ s%racia ,. na %en wiecz6r
wsze&k$ nadzie,50
S.san wraz z /odsz$ poko,6wk$3 k%6re, po#&ednie,szy wy7&$d kaza <anny zroz./ie'
ze zd./ienie/3 e %a3 k%6r$ o7&$daa poprzednio3 %o 7ospodyni - wniosy wszys%ko3 co do
2er4a%y niez45dne0
S.san3 s%awia,$c i/4ryk na o7ni.3 rz.cia na sios%r5 spo,rzenie3 w k%6ry/ /ia
sa%ys*akc,a z /o&iwo#ci okazania3 ,aka ,es% przyda%na i po/ocna3 /ieszaa si5 z &5kie/3 e %a
pos.7a ./nie,sza,$ w oczac2 pa%rz$ce,0 Wy,a#nia3 e posza do k.c2ni3 e4y pop5dzi' Sa&&y3
po/6c ro4i' %os%y i pos/arowa' c2&e4 /ase/ - inacze, nie wiado/o kiedy dos%a&i4y %5
2er4a%5 - a przecie sios%ra /.si 4y' spra7niona i 7odna po podr6y0
<anny 4ya 4ardzo wdzi5czna0 ).siaa przyzna'3 e /a wie&k$ oc2o%5 na *i&iank5
2er4a%y3 a S.san na%yc2/ias% za4raa si5 do zaparzania3 ,ak4y rada 4ya3 e %o za,5cie
przypado %y&ko ,e,J wykonaa zadanie 4ardzo zr5cznie3 ro4i$c %y&ko %roc25 z45dne7o za/5%. i
ki&ka nieroz%ropnyc2 pr64 opanowania 4raci3 co przekraczao ,e, /o&iwo#ci0 Pokrzepiona na
cie&e i d.c2. okazan$ ,e, w por5 serdeczno#ci$3 <anny pocz.a w serc. i w /y#&ac2 przypyw
op%y/iz/.0
S.san /iaa rozs$dn$3 o%war%$ %warzJ podo4na 4ya do Wi&&ia/a /oe okae si5
podo4na c2arak%ere/ i 45dzie ,e, r6wnie ycz&iwaI
W %e, po7odnie,sze, sy%.ac,i do poko,. wszed Wi&&ia/3 a za ni/ /a%ka i @e%sey0 @y
%eraz w ko/p&e%ny/ /.nd.rze por.cznika3 a por.sza si5 i wydawa w ni/ wyszy3 si&nie,szy
i ,eszcze 4ardzie, .rodziwyJ ze szcz5#&iwy/ .#/iec2e/ na %warzy podszed wpros% do <anny3
a ona ws%aa z krzesa3 pa%rzya naA przez c2wi&5 w nie/y/ .wie&4ieni.3 a po%e/3
zarz.ciwszy /. r5ce na szy,53 zacz5a wypakiwa' cae swo,e szcz5#cie i nieszcz5#cie0
W o4awie3 e /oe si5 wyda' niezadowo&ona3 opanowaa si5 szy4ko i o%arszy zy
o7&$daa i podziwiaa wszys%kie i/pon.,$ce szcze76y ,e7o .ni*or/.J w coraz &epszy/
nas%ro,. s.c2aa3 ,ak /6wi po7odnie3 i /a nadzie,53 e 45dzie /673 zani/ odpynie3 cz5#'
kade7o dnia sp5dza' na &$dzie3 a nawe% za4ierze ,$ na Spi%2ead3 4y o4e,rzaa okr5%0
1as%5pne za/ieszanie pows%ao z c2wi&$ nade,#cia dok%ora Ca/p4e&&a3 c2ir.r7a
okr5%owe7o3 do4rze wyc2owane7o /ode7o czowieka3 k%6ry przyszed po przy,acie&a i d&a
k%6re7o .dao si5 po pewnyc2 s%araniac2 zna&e:' krzeso3 a po spieszny/ z/ywani. /ode,
2er4aciarki - *i&iank5 i spodek0 1as%$pi kwadrans powane, roz/owy ze4ranyc2 pan6w3
rosn$ce7o 2aas. i rosn$ce7o za/5%.3 po%e/ ,. wszyscy raze/3 /5czy:ni i c2opcy3 zacz5&i
si5 r.sza' - przysza c2wi&a wy,azd.? wszys%ko 4yo 7o%owe3 Wi&&ia/ poe7na si5 i panowie
wysz&i - %rze, c2opcy 4owie/3 /i/o pr6#4 /a%ki3 pos%anowi&i odprowadzi' 4ra%a i pana
dok%ora Ca/p4e&&a do 4ra/y wypadowe,3 a pan Price wyszed r6wnie3 4y odnie#' 7aze%5
s$siadowi0
Teraz /ona 4yo /ie' nadzie,5 na co# w rodza,. spoko,. i kiedy na/6wiono 8e4ek53
4y za4raa zas%aw5 do 2er4a%y3 a pani Price .siada3 po d.szy/ posz.kiwani. w poko,.
r5kawa kosz.&i3 k%6ry wreszcie @e%sey wyci$7n5a z k.c2enne, sz.*&ady - /ae 7rono ko4ie%
ode%c2n5o nieco3 a /a%ka3 po d.7ic2 &a/en%ac23 e na pewno nie zd$y przy7o%owa' Sa/a
na czas3 /o7a wreszcie po/y#&e' o na,s%arsze, c6rce i o rodzinie3 . k%6re, prze4ywaa0
>acz5a ,e, zadawa' py%ania3 a ,edny/ z pierwszyc2 4yo3 ,ak sios%ra da,e so4ie rad5
ze s.4$I Czy podo4nie ,ak ona3 pani Price3 /a %y&e kopo%6w ze zna&ezienie/ do4re,
s.$ce,I To py%anie wkr6%ce odwiodo ,e, /y#&i od 2ra4s%wa 1or%2a/p%on3 a przywiodo do
wasnyc2 do/owyc2 .%rapieA i czarny c2arak%er wszys%kic2 s.$cyc2 w Por%s/o.%23 z
k%6ryc2 ,e, dwie 4yy na,7orsze3 poc2on$ cakowicie ,e, .wa750 8odzina @er%ra/6w posza
w niepa/i5' wo4ec niez&iczonyc2 wad 8e4eki3 k%6ryc2 &is%5 S.san 4ardzo przed.ya3 a
/aa @e%sey ,eszcze 4ardzie,3 i k%6re, nic nie reko/endowao3 wo4ec cze7o <anny wys.n5a
skro/nie przyp.szczenie3 e /a%ka zapewne rozs%anie si5 ze s.$c$3 kiedy skoAczy si5 ,e,
rok pracy0
- 8ok pracyM - zawoaa pani Price0 - )a/ nadzie,53 e rozs%an5 si5 z ni$ znacznie
wcze#nie,3 4o rok .pyn$4y w &is%opadzie0 S.4a w Por%s/o.%2 ,es% %ak zeps.%a3 /o,a dro7a3
e %o c.d prawdziwy3 ,e#&i k%o# %rzy/a 7ospodyni5 d.e, ni p6 rok.0 1ie /a/ ,. nadziei3
e kiedyko&wiek 45d5 /iaa s.$c$ na s%aeJ 7dy4y/ si5 %eraz /iaa rozs%a' z 8e4ek$3 %o
dos%aa4y/ %y&ko ko7o# 7orsze7o0
A przecie nie ,es%e/ wy/a7a,$c$ pani$ do/. i /ie,sce nie ,es% %akie ci5kie3 4o
zawsze /a ,ak$# poko,6wk5 do po/ocy3 a ,a sa/a ro4i5 nieraz poow5 ro4o%y0
<anny /i&czaa3 a&e nie d&a%e7o3 4y 4ya przekonana3 i nie /ona zna&e:' rady na
niek%6re z %yc2 4o&$czek0 Kiedy %ak siedziaa3 przy7&$da,$c si5 @e%sey3 /y#&i ,e, wy4ie7y k.
inne, sios%rze3 4ardzo adne, dziewczynce3 k%6r$ w %aki/ /nie, wi5ce, wiek. zos%awia
wy,eda,$c do 2ra4s%wa 1or%2a/p%on3 a k%6ra w ki&ka &a% p6:nie, ./ara0 )iaa w so4ie co#
szcze76&nie poci$7a,$ce7o i w %a/%yc2 czasac2 <anny wo&aa ,$ od S.sanJ kiedy wiado/o#' o
,e, #/ierci do%ara wreszcie do )ans*ie&d3 <anny przez kr6%ki czas 4ya wpros% zaa/ana0
Pa%rz$c na @e%sey zo4aczya %eraz na7&e /a$ )ary3 a&e nie c2ciaa wspo/ina' z/are,3 a4y
nie sprawi' 46&. /a%ce0 Fdy %ak roz/y#&aa3 przy7&$da,$c si5 siedz$ce, o4ok @e%sey3
zo4aczya3 e dziewczynka %rzy/a co#3 co c2ce ,e, pokaza'3 a&e ,ednocze#nie .kry' przed
S.san0
- Co %a/ /asz3 koc2anieI - zapy%aa <anny0 - C2od: i poka0
@y %o sre4rny noyk0 S.san porwaa si5 na no7i woa,$c3 e %o ,e, wasno#'3 i pr64.,$c
7o wyrwa'3 a&e /aa .cieka pod skrzyda /a%ki i S.san /o7a ,e, %y&ko wypo/ina' z
o7ro/ny/ prze,5cie/ dokonane przes%5ps%wo3 &icz$c3 i przeci$7nie <anny na swo,$ s%ron50 -
To naprawd5 okropne3 e4y nie /o7a /ie' swo,e7o noykaJ %o ,e, wasno#'J sios%rzyczka
)ary daa ,e, 7o na o. #/ierciJ powinna 7o 4ya ,. dawno dos%a'0 A&e /a/a 7o wzi5a i
ci$7&e pozwa&a @e%sey 7o %rzy/a'3 a rez.&%a% 45dzie %aki3 e @e%sey 7o zeps.,e i dos%anie na
zawsze3 c2ocia /a/a o4iecaa3 e @e%sey nie we:/ie 7o do r5ki0
<anny 4ya ws%rz$#ni5%a0 Sowa sios%ry i odpowied: /a%ki .raay pocz.cie
o4owi$zk.3 2onor. i przywi$zania0
- 9a, pok6,3 S.san - napo/inaa ,$ /a%ka - ,ak /ona %ak si5 7niewa'0 Ci$7&e si5
wyk6casz o %en noyk0 C2ciaa4y/3 e4y# nie 4ya %aka swar&iwa0 )o,a 4iedna3 /aa @e%sey3
,aka %a S.san d&a cie4ie niedo4ra0 A&e nie powinna# 7o 4ya wy,/owa'3 koc2anie3 kiedy ci5
posaa/ po co# do sz.*&ady0 Wiesz3 e za4ronia/ ci 7o %yka'3 4o S.san %ak si5 o %o 7niewa0
>a nas%5pny/ raze/ 45d5 7o /.siaa sc2owa'3 @e%sey0 @iedna )ary3 nie przyszo4y ,e, do
76wki3 e %o 45dzie %aka ko#' niez7ody3 kiedy /i 7o dawaa na dwie 7odziny przed #/ierci$0
@iedne /a&eAs%woM Ledwo ,. /ona 4yo dosysze'3 co /6wi3 i %ak %o #&icznie powiedziaa?
(1iec2 S.san we:/ie /6, noyk3 /a/o3 kiedy ,a ./r5 i kiedy /nie poc2owa,$+0 @iedac%wo
koc2aneM Tak &.4ia %en n63 <anny3 e prosia3 4y &ea przy nie, w 6eczk.3 przez ca$
c2oro450 9os%aa 7o od swo,e, zacne, c2rzes%ne, /a%ki3 s%are, Ad/iraowe, )aSwe&&3 za&edwie
na sze#' %y7odni przed #/ierci$0 )aa3 koc2ana is%o%ka0 1o c63 oszcz5dzone ,e, zos%ay
przysze cierpienia0 )o,a koc2ana @e%sey pie#cia c6rk5 - %o4ie si5 %ak nie poszcz5#cio z
c2rzes%n$ /a%k$0
Cio%ka 1orris /ieszka z4y% da&eko3 4y pa/i5%a' o %aki/ /ay/ czowieczk. ,ak %y0
<anny is%o%nie przywioza od cio%ki 1orris ,edynie wiado/o#'3 e /a nadzie,53 i ,e,
c2rzes%na c6rka ,es% 7rzeczn$ dziewczynk$ i do4rze si5 .czy0 Pani 1orris powiedziaa raz co#
nie,asno w sa&onie w )ans*ie&d Park o ewen%.a&ny/ przesani. /ae, /od&i%ewnika3 a&e
wi5ce, o %y/ nie wspo/niaa0 Wr6cia ,ednak z %$ /y#&$ do do/. i wyci$7n5a dwa s%are
/5owskie /od&i%ewniki3 &ecz po ic2 o4e,rzeni. d.c2 szczodro4&iwo#ci w nie, z7as0 -eden z
/od&i%ewnik6w /ia z4y% dro4ny dr.k ,ak na oczy dziecka3 dr.7i za# 4y z4y% ci5ki3 4y 7o
nosia0
<anny 4ya o7ro/nie z/5czona i z wdzi5czno#ci$ przy,5a pierwsz$ propozyc,5
p6,#cia do 6kaJ ni/ @e%sey przes%aa &a/en%owa'3 e pozwo&ono ,e, siedzie' %y&ko 7odzin5
d.e, ni zwyke z powod. przy,azd. sios%ry3 wysza3 pozos%awia,$c na do&e znow. za/5% i
7war? c2opcy prosi&i o 7rzany ser3 o,ciec woa o r./ i wod53 a 8e4eki nie 4yo %a/3 7dzie
4y' powinna0
W ciasny/ i sk$po ./e4&owany/ poko,.3 k%6ry /iaa dzie&i' z S.san3 nie zna&aza
nic3 co 4y ,$ podnioso na d.c2.0 Ciasno%a pokoi na 76rze i na do&e3 w$skie kory%arze i sc2ody
zro4iy na nie, przy7n54ia,$ce wraenie0 >acz5a z wi5kszy/ szac.nkie/ /y#&e' o /ay/
poddasz. w )ans*ie&d Park %.3 w %y/ do/.3 z4y% /ay/3 4y k%oko&wiek /67 w ni/ y'
wy7odnie0
ROZDZIA XXXIX
Fdy4y sir T2o/as zna wszys%kie .cz.cia swo,e, sios%rzenicy3 kiedy pisaa pierwszy
&is% do cio%ki3 nie /ia4y powod. do z/ar%wieniaJ c2ocia 4owie/ wyspaa si5 do4rze3 ranek
4y adny3 nadzie,a na spo%kanie w Wi&&ia/e/ ryc2a3 a w do/. panowa wz7&5dny spok6,3
7dy To/ i C2ar&es wysz&i do szkoy3 Sa/ do ,akic2# swoic2 spraw3 a o,ciec na codzienn$
w6cz5753 co pozwo&io ,e, po7odnie opisywa' sprawy do/. - do4rze wiedziaa3 e .krywa
wie&e ,e7o niedos%a%k6w0 Fdy4y sir T2o/as pod koniec %y7odnia zna ,e, .cz.cia c2o'4y w
cz5#ci3 .zna4y3 e pan Craw*ord /oe 4y' pewny zwyci5s%wa i winszowa4y so4ie swo,e,
przenik&iwo#ci0
1i/ /in$ %ydzieA3 rozczarowanie 4yo cakowi%e0 Przede wszys%ki/ - Wi&&ia/
wy,ec2a0 (9rozd+ dos%a rozkazy3 wia%r si5 z/ieni i okr5% odpyn$ czwar%e7o dnia po
przy,e:dzie rodzeAs%wa do Poi%s/o.%2J podczas %yc2 cz%erec2 dni za# widziaa 4ra%a %y&ko
dwa razy3 kr6%ko i spiesznie3 7dy przypywa na &$d3 45d$c na s.4ie0
Dadnyc2 swo4odnyc2 roz/6w3 adnyc2 spacer6w na waac23 adne, wyprawy do
s%oczni3 adne7o o7&$dania (9rozda+ - nic z %e7o3 co so4ie p&anowa&i i na co &iczy&i0 Pod %y/
wz7&5de/ wszys%ko ,$ zawiodo3 z wy,$%kie/ .cz.cia Wi&&ia/a0 Fdy op.szcza do/3
os%a%ni/i /y#&a/i 4y przy nie,0 >awr6ci do drzwi3 4y powiedzie'?
- 1iec2 /a/a .waa na <anny0 Ona ,es% de&ika%na3 nie przywyka do %akie7o %ry4.
ycia ,ak /y0 Prosz53 niec2 /a/a opiek.,e si5 <anny0
Wi&&ia/ wy,ec2a3 a do/3 w k%6ry/ ,$ zos%awi3 4y - <anny nie /o7a %e7o .kry'
przed so4$ - nie/a& pod kady/ wz7&5de/ r6ny od %e7o3 cze7o /o7a pra7n$'0 @yo %o
sied&isko 2aas.3 nieporz$dk. i wszys%kie7o3 co nies%osowne0 1ik% %. nie 4y na swoi/
/ie,sc.3 nicze7o nie ro4iono w na&ey%y spos640 1ie /o7a szanowa' swoic2 rodzic6w3 ,ak
na %o &iczya0 Co do o,ca3 nie /iaa spec,a&nyc2 nadziei3 a&e nie przyp.szczaa3 e a %ak
zanied4.,e rodzin5 i /a %ak ordynarny spos64 4ycia3 %ak ze o4ycza,e0 1ie 4rak /. 4yo
zdo&no#ci3 4rak /. 4yo zain%eresowaA i wiedzy inne, ni zawodowaJ czy%ywa %y&ko 7aze%5 i
wykaz o*icer6w /arynarki wo,enne,3 /6wi %y&ko o s%oczni3 porcie3 Spi%2ead i )o%2er4ankJ
przek&ina3 pi3 4y niec2&.,ny i 7r.4iaAski0 1ie pa/i5%aa3 4y w ,e7o s%os.nk. do nie, 4yo
dawnie, co#3 co przypo/inao serdeczno#'0 Pozos%a ,e, %y&ko o76&ny o4raz czowieka
szors%kie7o i 2aa#&iwe7o0 Teraz &edwo ,$ za.waa3 a ,e#&i3 %o %y&ko po %o3 4y .czyni' ,$
przed/io%e/ ,akie7o# pros%ackie7o ar%.0
8ozczarowanie co do /a%ki 4yo ,eszcze wi5kszeJ %. &iczya na wie&e3 a nie zna&aza
nic0 Owe %ak /ie wyo4raenia3 ,aka %o 45dzie d&a /a%ki wana3 okazay si5 ponne0 Pani
Price nie 4ya ,e, nieycz&iwa3 &ecz <anny3 za/ias% zyskiwa' ,e, rosn$ce .cz.cie i za.*anie i
s%awa' si5 coraz ,e, drosza3 ni7dy ,. nie spo%kaa si5 z wi5ksz$ /a%czyn$ serdeczno#ci$ ni
pierwsze7o dnia po przy,e:dzie0 1a%.ra&ny ins%ynk% zos%a szy4ko zaspoko,ony3 a .cz.cia pani
Price nie /iay inne7o :r6da0 -e, serce i czas 4yy cakowicie wypenione3 nie /iaa ic2 na
z4yci. d&a <anny0 C6rki ni7dy wie&e d&a nie, nie znaczyy0 Koc2aa syn6w3 szcze76&nie
Wi&&ia/a3 @e%sey za# 4ya pierwsz$ z c6rek3 k%6r$ o%aczaa d.$ %rosk$ i k%6re, okazywaa
4ardzo nierozwan$ po4a&iwo#'0 Wi&&ia/ s%anowi ,e, d./53 @e%sey 4ya ,e, pieszczoszk$3
za# -o2n3 8ic2ard3 Sa/3 To/ i C2ar&es o%rzy/ywa&i %o3 co zos%ao z wrodzone,
/acierzyAskie, %rosk&iwo#ci? na z/ian5 %o a,ania3 %o poc2way0 Oni za,/owa&i ,e, serceJ ,e,
czas wypenia przede wszys%ki/ do/ i s.4a0 Sp5dzaa dni na powo&ne, krz$%aninie3 4ya
ci$7&e3 a&e niesk.%ecznie za,5%a3 zawsze sp6:niona i &a/en%.,$ca nad %y/ sp6:nienie/3 a&e
ni7dy nie pr64owaa z/ieni' swe7o sposo4. ycia0 Pra7n5a 4y' 7ospodarna3 a&e 4rak ,e,
4yo po/ysowo#ci i sys%e/a%yczno#ci3 niezadowo&ona ze s.$cyc23 a&e nie po%ra*ia ic2
wyc2owa'3 kiedy za# i/ po/a7aa czy karcia3 czy po4aaa - nie ./iaa zdo4y' ic2
szac.nk.0
> dw6c2 si6s%r3 pani Price 4ardzie, przypo/inaa &ady @er%ra/ ni pani$ 1orris0
>arz$dzaa do/e/ z konieczno#ci3 nie /a,$c do %e7o ani .podo4ania pani 1orris3 ani ,e,
ak%ywno#ci0 Esposo4ienie /iaa z na%.ry .s%5p&iwe i &eniwe3 ,ak &ady @er%ra/J o wie&e
4ardzie, odpowiada4y ,e, na%.rze podo4ny dos%a%ek i nier64s%wo3 ni wysiki i wyrzeczenia3
do ,akic2 z/.sio ,$ nierozwane /aeAs%wo0
)o7a4y r6wnie do4rze ,ak &ady @er%ra/ 4y' ko4ie%$ wysokie7o s%an.3 a&e pani
1orris &epie, ni ona dawaa4y so4ie rad5 ,ako szacowna /a%ka dziewi5cior7a dzieci3 y,$ca
ze skro/nyc2 doc2od6w0
<anny 4ya %e7o w d.e, /ierze #wiado/a0 @y' /oe zawa2aa4y si5 przed .4ranie/
%e7o w sowa3 a&e /.siaa cz.' i cz.a3 e /a%ka ,es% s%ronnicza i nierozwana3 /ar.dna i
niec2&.,na i ani nie wyc2ow.,e swoic2 dzieci3 ani nie narz.ca i/ ,akie7oko&wiek ry7or.J e
do/ od pocz$%k. do koAca #wiadczy o ze, 7ospodarce i 4aa7aniars%wie3 e /a%ka nie /a ,e,
nic do zao*iarowania - ani roz/6w3 ani .cz.cia - e wca&e nie c2ce ,e, &epie, pozna'J nie ,es%
,e, ciekawa3 nie po%rze4.,e ,e, przy,a:ni i nie pra7nie prze4ywa' w ,e, %owarzys%wie3 czy/
/o7a4y za%rze' %e odcz.cia0
<anny s%araa si5 4y' .y%eczna i nie sprawia' wraenia3 e si5 wywysza z powod.
o%rzy/ane7o w )ans*ie&d Park wyc2owania ani e ode4rao ,e, ono c25' czy ./ie,5%no#'
pracy do/owe,3 za4raa si5 wi5c zaraz do po/ocy w przy7o%owaniac2 do wy,azd. Sa/a i
prac.,$c i wcze#nie3 i p6:no3 cierp&iwie i pi&nie3 doprowadzia do %e7o3 e kiedy c2opiec
wreszcie wypywa3 /ia ponad poow5 4ie&izny 7o%owe,0 wiado/o#' wasne, .y%eczno#ci
4ya ,e, o7ro/nie /ia3 a&e nie /o7a so4ie wyo4razi'3 ,ak da&i4y so4ie 4ez nie, rad50
C2ocia Sa/ 4y 2aa#&iwy i aro7ancki3 aowaa3 e wy,ec2a3 7dy 4y spry%ny i
in%e&i7en%ny i c25%nie zaa%wia wsze&kie posyki na /ie#cie0 )i/o i odrz.ca po7ard&iwie
repry/endy S.san3 k%6re3 c2o' rozs$dne sa/e w so4ie3 odznaczay si5 niewczesn$ i 4ezsi&n$
apodyk%yczno#ci$ - zaczyna si5 poddawa' a7odne, %rosk&iwo#ci i perswaz,o/ <annyJ
.waaa3 e z ,e7o wy,azde/ odszed na,&epszy z %rzec2 c2opc6w0 To/ i C2ar&es3 o %y&e od
nie7o /odsi3 4y&i o %y&e sa/o &a% da&ecy od %e7o wiek. wra&iwo#ci i rozs$dk.3 w k%6ry/
zaczyna #wi%a' w 7owie3 e opaca si5 /ie' przy,aci6 i nie dok.cza' inny/0 <anny 4ardzo
szy4ko s%racia nadzie,53 4y /o7a .zyska' na nic2 ,akiko&wiek wpywJ 4y&i nieposkro/ieni3
niedos%5pni wsze&ki/ perswaz,o/3 k%6ryc2 pr64owaa3 7dy ,e, na %o pozwa&a czas czy siy0
Co wiecz6r zaczyna&i swo,e 2aa#&iwe za4awy po cay/ do/.J po pewny/ czasie zacz5a
wzdyc2a'3 7dy z4&iaa si5 so4o%a3 kiedy %o wraca&i wcze#nie, ze szkoy0
Podo4nie przes%aa nie/a& &iczy'3 4y /o7a kiedy pokoc2a' @e%sey czy okaza' po/oc
%e/. zeps.%e/. dzieck.3 k%6re na.czone zos%ao .waa' a&*a4e% za swo,e7o na,7orsze7o
wro7a3 k%6re/. pozwa&ano3 i&e c2ce3 prze4ywa' w#r6d s.$cyc23 po%e/ za# na/awiano3 4y
na nie donosia0 -e#&i idzie o .sposo4ienie S.san3 r6wnie n5kay <anny w$%p&iwo#ci0 S.san
/iaa .s%awiczne nieporoz./ienia z /a%k$3 os%re sprzeczki z To/e/ i C2ar&ese/ i
zadranienia z @e%seyJ wszys%ko %o sprawiao 4ardzo przykre wraenie i c2o' <anny
przyznawaa3 e S.san ,es% cz5s%o prowokowana3 zas%anawiaa si53 czy .sposo4ienie3 k%6re %ak
da&eko pos.wa si5 w 7niewie3 /oe 4y' /ie3 i czy ona sa/a /oe w %owarzys%wie sios%ry
zna&e:' spok6,0
Taki %o do/ /ia ,e, wy4i' )ans*ie&d z 7owy i sprawi'3 4y /y#&aa o k.zynie
Ed/.ndzie z 4ardzie, ./iarkowany/i .cz.cia/i0 Wpros% przeciwnie3 nie /o7a /y#&e' o
niczy/ inny/ ,ak o )ans*ie&d3 o ,e7o koc2anyc2 /ieszkaAcac23 ,e7o sie&skic2 o4ycza,ac20
Wszys%ko3 co ,$ %. o%aczao3 kon%ras%owao z )ans*ie&d0 W kade, 7odzinie
wspo/inaa e&e7anc,53 poprawno#'3 sys%e/a%yczno#'3 2ar/oni5 - a /oe przede wszys%ki/
cisz5 i spok6, ycia w )ans*ie&d Park3 /a,$c %. przed oczy/a wszys%ko3 co 4yo ic2
odwro%no#ci$0
Dycie w nie.s%anny/ 2aasie 4yo d&a oso4y %ak de&ika%ne, i nerwowe, ,ak <anny ze/3
k%6re7o adna doda%kowa e&e7anc,a czy 2ar/onia nie 4yy4y w s%anie zr6wnoway'0 To 4yo
na,wi5ksze nieszcz5#cie0 W )ans*ie&d nie syszao si5 ni7dy adne, sprzeczki3 podniesione7o
%on.3 na7yc2 wy4.c26w3 nie 4yo na,/nie,sze7o #&ad. 7wa%owno#ciJ ycie pos%5powao
wy%yczon$ #ciek$ po7odne7o ad.J kady /ia na&ene /. znaczenieJ .cz.cia kade7o 4yy
4rane pod .wa750 -e#&i /ona powiedzie'3 e za /ao 4yo cz.o#ci3 /ie,sce ,e, wypeniao
do4re wyc2owanie i rozs$dekJ ,e#&i za# idzie o dro4ne iry%ac,e3 powodowane niekiedy przez
cio%k5 1orris3 4yy kr6%kie i 4a2e3 ,ak krop&a wody w oceanie3 w por6wnani. z pan.,$cy/
%.%a, nie.s%anny/ za/5%e/0 T. kady 2aasowa3 kady 7os 4y dono#ny Gz wy,$%kie/ /oe
7os. /a%ki3 k%6ry przypo/ina cic2y3 /ono%onny 7os &ady @er%ra/3 %y&ko 4y zdar%y
.s%awiczny/ wyrzekanie/H0 -e#&i k%o# cze7o# c2cia3 %o krzycza3 a s.$ce odkrzykiway z
k.c2ni swo,e wy,a#nienia0 Es%awicznie %rzaskano drzwia/i3 4ie7ano po sc2odac23 wszys%ko
ro4ione 4yo z osko%e/3 nik% nie siedzia spoko,nie i aden /6wi$cy nie po%ra*i zapanowa'
nad .wa7$ pozos%ayc20
1i/ skoAczy si5 pierwszy %ydzieA3 <anny3 por6wn.,$c o4a %e do/y3 /iaa oc2o%5
.y' synne7o powiedzenia dok%ora -o2nsona o /aeAs%wie i ce&i4acie i s%wierdzi'3 e
c2ocia )ans*ie&d Park /a swo,e przykre s%rony3 Por%s/o.%2 nie /oe zao*iarowa' adnyc2
s%ron przy,e/nyc20
ROZDZIA XL
<anny /iaa s.szno#'3 nie oczek.,$c %eraz od panny Craw*ord r6wnie cz5s%yc2 &is%6w3
,ak na pocz$%k. ic2 korespondenc,i0
Lis% )ary przyszed po wyra:nie d.sze, przerwie3 <anny ,ednak nie /iaa s.szno#ci
przyp.szcza,$c3 e %ak$ przerw5 przy,/ie z .&7$0 O%o ,eszcze ,edna dziwna rewo&.c,a
po7&$d6w0 Kiedy &is% przyszed3 4ya /. naprawd5 rada0 Prze4ywa,$c %eraz na wy7nani. z
do4re7o %owarzys%wa3 odda&ona od wszys%kie7o3 co zwyko ,$ in%eresowa'3 c25%nie wi%aa &is%
nadc2odz$cy od ko7o# z 7rona3 w k%6ry/ yo ,e, serce3 napisany serdecznie i z pewn$ doz$
e&e7anc,i0 Pisz$ca %./aczya op6:nienie zwyk$ wy/6wk$ - rosn$cy/i o4owi$zka/i
%owarzyski/i0
Teraz' kied "u0 zacz$am - ci$7n5a - wiem' 0e m!" (ist nie b$dzie wart cztania' bo nie
b$dzie mia na ko?cu skromnego zapewnienia o mioci ani ki(ku (ini"ek passionnees od
na"bardzie" na wiecie oddanego 5&1&' poniewa0 5enr "est w 4orfo(k% w"echa w interesach
do Everingham dziesi$/ dni temu' a mo0e t(ko wm(i sobie te interes' 0eb podr!0owa/ w
tm samm czasie' co T&
4o' a(e w"echa' i prawd$ m!wi.c' ta nieobecno/ mo0e cakowicie usprawied(iwi/
opieszao/ "ego siostr w pisaniu (istu' bo nie ssz$@ 24o' ,ar' kied napiszesz do -annA
1z nie czas' 0eb napisaa do -annA3 - nikt mnie nie prznag(a& 8reszcie' po ki(ku
pr!bach' b si$ spotka/' zobaczam Two"e kuznki' 2drog. 7u(i$ i na"dro0sz. pani.
9ushworth3% wczora" zasta mnie w domu i rade bm pogada/& 8dawam si$ bardzo
rade' a(e tak naprawd$ m($' 0e nie a0 tak bardzo& ,iam sobie wie(e do powiedzenia&
1z mam 1i opisa/ min$ pani 9ushworth' kied pado Two"e imi$A ,oim zdaniem nie brak
"e" opanowania' a(e go na wczora"sze potrzeb nie wstarczo& 8szstko razem wzi.wsz'
7u(ia (epie" wg(.daa z nich dw!ch' przna"mnie" kied mowa ba o Tobie& ,aria nie
odzskaa rumie?c!w od momentu' kied powiedziaam@ 2-ann3' i m!wiam o Tobie da(e"'
"ak siostra m!wi/ powinna& A(e przed nami chwi(a' kied uroda pani 9ushworth uka0e si$ w
cae" krasie% dosta(im zaproszenie na "e" pierwsze prz"$cie' dwudziestego !smego& 8ted
uka0e si$ w chwa(e i g(orii' bo otworz "eden z na"(epszch dom!w na u(ic 8impo(e& Bam
w tm domu dwa (ata temu' kied tam mieszkaa (ad Lasce((e' i wo($ go od wszstkich
znanch mi w Londnie% nie w.tpi$ te0' 0e b$dzie miaa w!wczas poczucie - m!wi.c
wu(garnie - i0 transakc"a "e" si$ dobrze opacia& 5enr nie m!gb "e" sprawi/ takiego domu&
,am nadzie"$' 0e sobie o tm przpomni i b$dzie zadowo(ona na t(e' na i(e to mo0(iwe'
sun.c "ak kr!(owa po paacu' chocia0 kr!(a (epie" trzma/ w t(e' poniewa0 za nie chc$ "e"
dokucza/' nie b$d$ "e" "u0 nigd przpomina/ Two"ego imienia& Powo(i otrzeCwie"e& : tego
wszstkiego' co ssz$ i zgadu"$' atenc"e Barona 8i(denhaima d(a 7u(ii nie usta".' a(e nie
s.dz$' ab mu robia powa0ne nadzie"e&
Powinna sobie zna(eC/ co (epszego& ;obrze urodzon biedak to 0adna partia' a nie
mog$ sobie wobrazi/ na"mnie"sze" w tm wpadku smpatii% z w".tkiem upodobania do
trad nieszcz$sn Baron nic nie ma do zaofiarowania& 7aka to r!0nica - ki(ka (iterD
Edb te0 "ego dochod b "ak "ego wwodD&&& Tw!" kuzn' Edmund' wo(no "edzie'
mo0e go zatrzmu". obowi.zki parafia(ne&
Pewno "aka stara kobieta w Thornton Lace pragnie zosta/ nawr!cona& 4ie chc$
m(e/' 0e mogabm b/ zaniedbwana d(a mode"& Adieu' mo"a kochana' sodka -ann' to
dugi (ist z Londnu% napisz mi adn w odpowiedzi' 0eb uradowa ocz 5enr 6ego' kied
wr!ci - i prz(i" mi spis wszstkich e(eganckich modch kapitan!w' kt!rmi wzgardzia d(a
niego&
Lis% zawiera o4*i%y pokar/ d&a /y#&i i %o przewanie nie/iyc23 a ,ednak3 przy
wszys%kic2 niepoko,ac23 ,akie 4.dzi3 $czy ,$ z nieo4ecny/i i /6wi o &.dziac2 i rzeczac23
k%6re ni7dy nie ciekawiy ,e, %ak3 ,ak %erazJ rada 4y 4ya /ie' pewno#'3 e dos%anie %aki &is% co
%ydzieA0 @ardzie, in%eresowaa ,a %y&ko korespondenc,a z cio%k$ @er%ra/0
-e#&i za# idzie o %owarzys%wo w Por%s/o.%23 k%6re /o7o4y sko/pensowa' do/owe
4raki3 %o w kr57. zna,o/yc2 rodzic6w nie zna,dowaa niko7o3 k%o 4y ,$ zadowo&iJ nie
widziaa niko7o3 d&a ko7o c2ciaa4y przea/a' swo,$ nie#/iao#' i rezerw50 Wszyscy
/5czy:ni wydawa&i si5 ,e, 7r.4iaAscy3 wszys%kie ko4ie%y - wyzywa,$ce3 ,edni i dr.dzy - :&e
wyc2owani0 Przy odnawiani. dawnyc2 zna,o/o#ci i nawi$zywani. nowyc2 odcz.waa
r6wnie /ao przy,e/no#ci3 ,ak ,e, inny/ sprawiaa0 )ode panny3 k%6re z pocz$%k.
okazyway ,e, pewien szac.nek3 poniewa poc2odzia z rodziny 4arone%a3 ods.way si5
wkr6%ce3 .raone ,e,3 ,ak %o okre#&ay3 (*./a/i+3 a e ani nie 7raa na *or%epianie3 ani nie
nosia pi5kne, pe&isy3 nie /o7y ,e, przyzna'3 po d.szyc2 o4serwac,ac23 adne7o prawa do
wyszo#ci0
Pierwsz$ pociec2$ <anny za do/owe 4raki3 pierwsz$3 ,ak$ ,e, roz./ apro4owa i ,aka
/iaa cec2y %rwao#ci3 4ya 4&isza zna,o/o#' z S.san i nadzie,a3 e /oe si5 okaza' sios%rze
.y%eczna0
S.san od pocz$%k. 4ya wo4ec nie, 4ardzo /ia3 a&e <anny ze zd./ienie/ i
przeraenie/ przy,/owaa ,e, os%ry spos64 pos%5powania wo4ec innyc2J dopiero po dw6c2
%y7odniac2 zacz5a roz./ie' .sposo4ienie kraAcowo od ,e, wasne7o r6ne0 S.san widziaa3
e w do/. :&e si5 dzie,e3 i c2ciaa %o naprawia'3 %r.dno si5 ,ednak dziwi'3 e cz%ernas%o&e%nia
dziewczynka dziaa,$ca sa/a3 4ez niczy,e, po/ocy3 /y&ia si5 co do sposo46w %e, naprawy0
Po nied.7i/ czasie <anny skonna 4ya 4ardzie, podziwia' na%.ra&n$ ,asno#' ./ys.3 k%6ry
%ak wcze#nie po%ra*i wydawa' s.szne s$dy3 ni s.rowo ocenia' 45dy pos%5powania3 ,akie
4yy %e7o sk.%kie/0 S.san kierowaa si5 %aki/i sa/y/i zasada/i i %aki/ sa/y/ sys%e/e/
war%o#ci3 ,aki ona3 <anny3 akcep%owaa3 a&e ,akie7o3 /a,$c 4ardzie, .s%5p&iwe i 4ierne
.sposo4ienie3 nie pr64owaa4y niko/. narz.ca'0
S.san s%araa si5 dziaa' w sy%.ac,ac23 w k%6ryc2 ona3 <anny3 .siada4y i pakaaJ a
wida' 4yo3 e S.san po%ra*i dziaa' i e c2o' w do/. ,es% :&e3 %o 4ez ,e, in%erwenc,i 4yo4y
,eszcze 7orze,3 7dy %o ona nie dop.szczaa do nad/iar. ra$ce, po4a&iwo#ci i pros%ac%wa
/a%ki i @e%sey0
W kady/ sporze z /a%k$ S.san3 roz./owo 4ior$c3 /iaa rac,53 a /a%ka ni7dy nie
pr64owaa zdo4y' ,e, serdeczno#ci$0 S.san ni7dy nie do#wiadczya %e, #&epe, /a%czyne,
/io#ci3 k%6ra dokonywaa %y&. szk6d0 1ie o%rzy/ywaa za swo,e przywi$zanie ani przed%e/3
ani %eraz adne, wdzi5czno#ci3 k%6ra pozwa&aa4y ,e, &epie, znosi' nad/iar serdeczno#ci
okazywane, inny/0
Wszys%ko %o .widaczniao si5 s%opniowo i <anny s%opniowo zacz5a odcz.wa' d&a
sios%ry /ieszanin5 wsp6cz.cia i szac.nk.0
W da&szy/ ci$7. .waaa3 e zac2owanie S.san ,es% niewa#ciwe3 niekiedy 4ardzo
niewa#ciwe3 pode,/owane kroki - nieodpowiednie i niewczesne3 ,e, wy7&$d i ,5zyk - nie do
o4rony3 zacz5a ,ednak s$dzi'3 e %o wszys%ko /ona naprawi'0 >a.waya3 e S.san /a d&a
nie, respek% i c2ce /ie' . nie, do4r$ opini53 i c2o' pos%awa a.%ory%e%. 4ya d&a <anny
nowo#ci$3 podo4nie ,ak nowo#ci$ 4yo przekonanie3 e /oe .dzie&a' ko/.# na.k czy
wskazaA3 pos%anowia dawa' czase/ S.san ,akie# dro4ne wskaz6wki i spr64owa' ,e, wpoi'3
d&a ,e, wasne7o do4ra3 wa#ciwsze po7&$dy na %o3 co si5 ko/. na&ey3 i3 co na,rozs$dnie,sze z
,e, p.nk%. widzenia3 po7&$dy3 k%6re ona sa/a /iaa .%rwa&one dzi5ki o %y&e &epsze, ed.kac,i0
-e, wpyw3 a przyna,/nie, #wiado/o#'3 e posiada wpyw i /oe 7o .y'3 zacz$ si5
od %e7o3 e wy#wiadczya S.san przys.753 na k%6r$ zdecydowaa si5 po wie&. wewn5%rznyc2
wa2aniac20 -. dawno przyszo ,e, do 7owy3 e niewie&ka s./ka pieni5dzy /o7a4y po/6c
w przywr6ceni. na zawsze spoko,. w sporne, i wci$ pode,/owane, na nowo sprawie
sre4rne7o noyka0 <anny /iaa w r5k. /a,$%ek3 poniewa w., przy poe7nani. da ,e, T
*.n%6w3 co pozwa&ao ,e, nie %y&ko c2cie' 4y' szczodr$3 a&e /ie' po %e/. /o&iwo#'0 Tak
,ednak 4ya nieprzywyka do dawania cze7o#3 c2y4a e 4iedako/3 %ak niewprawna w
.s.wani. kopo%6w czy okazywani. ycz&iwo#ci oso4o/ r6wny/ so4ie i %ak si5 4aa3 e w
do/. /o7$ po/y#&e'3 i .da,e wie&k$ da/53 e .pyn5o %roc25 czas.3 ni/ pozwo&ia so4ie
zro4i' %en prezen%0 Wreszcie dokonaa3 cze7o c2ciaaJ k.pia sre4rny noyk d&a @e%sey3 k%6ra
przy,5a 7o z zac2wy%e/3 7dy ,ako nowy /ia wyszo#' nad s%ary/0 S.san prze,5a sw6, w
cakowi%e wadanie3 a @e%sey o#wiadczya .prze,/ie3 e %eraz3 kiedy dos%aa o wie&e
adnie,szy3 nie 45dzie ,. ni7dy c2ciaa %a/%e7o0 >e s%rony r6wnie zadowo&one, /a%ki nie
pado ani sowo wyrz.%.3 co <anny .waaa .przednio za nie/o&iwe0 Pos%5pek zadowo&i
wszys%kic20 Xr6do do/owyc2 nieporoz./ieA zos%ao .s.ni5%e i wa#nie dzi5ki %e/. S.san
o%worzya przed sios%r$ swo,e serce3 a <anny zna&aza przed/io% .cz.cia i zain%eresowania0
S.san okazaa wie&e de&ika%no#ciJ c2o' rada 4ya3 e s%aa si5 wa#cicie&k$ noyka3 o k%6ry
wa&czya od dw6c2 &a%3 &5kaa si5 ,ednocze#nie3 e sios%ra 45dzie /iaa o nie, ze /nie/anie i
45dzie ,e, wyrz.ca' owe wa&ki3 k%6re z/.siy ,$ do zro4ienia zak.p.3 a4y zapewni' spok6, w
do/.0
)iaa o%war%e .sposo4ienie0 Przyznaa si5 do swyc2 o4aw i wyrz.caa so4ie ow$
zawzi5%o#'J w%edy wa#nie <anny zdaa so4ie spraw53 e S.san /a 4ardzo do4ry c2arak%er3 e
serdecznie pra7nie zdo4y' ,e, do4re /nie/anie i odwoywa' si5 do ,e, zdania0 Odcz.a
w6wczas znow. 4o7osawieAs%wo przywi$zania i .wierzya3 e /oe si5 okaza' .y%eczna
ko/.#3 k%o po%rze4.,e po/ocy i zas.7.,e na ni$0 >acz5a dawa' S.san radyJ rady z4y%
rozs$dne3 4y oso4a roz./na /o7a ,e odrz.ci'3 a przekazywane a7odnie i z rozwa7$3 4y nie
drani' i/p.&sywne7o .sposo4ieniaJ z przy,e/no#ci$ o4serwowaa3 i %o nierzadko3 do4re
%e7o sk.%ki0 1ie /o7a si5 spodziewa' cze7o# wi5ce,3 ona3 k%6ra roz./ie,$c o4owi$zek i
ce&owo#' .s%5ps%w i cierp&iwo#ci3 zdawaa so4ie ,ednocze#nie ,asno i z cay/ wsp6cz.cie/
spraw53 co %ak$3 ,ak S.san3 dziewczyn5 /.si nie.s%annie drani'0 1a,wi5ksze zd./ienie
<anny zacz5o wkr6%ce 4.dzi' nie %o3 e S.san3 w4rew rozs$dkowi3 da,e si5 sprowokowa' i
okaz.,e 4rak szac.nk. i cierp&iwo#ci3 a&e e w o76&e okaz.,e %y&e rozs$dk. i %ak cz5s%o
wypowiada s.szne zdanie3 i e3 c2o' wzrosa w zanied4ani. i w#r6d wsze&kic2 niedos%a%k6w
%e7o do/.3 po%ra*ia wyro4i' so4ie wa#ciwe po7&$dy - 4ez po/ocy k.zyna Ed/.nda3 k%6ry
.kier.nkowa4y ,e, /y#&i czy .7r.n%owa zasady0
Tak rozpocz5%a ko/i%ywa przyniosa o4. konkre%n$ korzy#'0
Przesiad.,$c na 76rze .nikay nieco 2aas6w do/owyc2J <anny /iaa cisz53 a S.san
przekonaa si53 e spoko,ne za,5cie nie ,es% adny/ nieszcz5#cie/0 Przesiadyway 4ez o7nia
na ko/ink.3 a&e %en 4rak znany 4y nawe% <anny3 k%6re, do&e7a /nie,3 4o przypo/ina o
Wsc2odni/ Poko,.0 A&e %o 4yo ,edyne podo4ieAs%wo0 -e#&i idzie o wie&ko#'3 #wia%o3
./e4&owanie - poko,e r6niy si5 dia/e%ra&nieJ nieraz %./ia wes%c2nienie3 wspo/ina,$c
swo,e ksi$ki i p.deka3 i na,roz/ai%sze inne pociec2y0 S%opniowo panny zacz5y sp5dza'
wi5kszo#' przedpo.dniowyc2 7odzin na 76rze3 na,pierw %y&ko na szyci. i roz/owac20 Po
ki&k. dniac23 kiedy wspo/nienia owyc2 ksi$ek s%ay si5 coraz 4ardzie, na%arczywe i
do&e7&iwe3 <anny s%wierdzia3 e po pros%. /.si ksi$ek posz.ka'0 W o,cowski/ do/. nie
/o7a nic zna&e:'3 &ecz oso4a 4o7a%a ,es% #/iaa i wy/a7a,$ca? cz5#' ,e, /a,$%k. zna&aza si5
w wypoycza&ni ksi$ek0 S%aa si5 s.4skry4en%k$3 zd./iona3 e /oe 4y' czy/ko&wiek ,ako
propria persona3 zd./iona przede wszys%ki/ wasn$ #/iao#ci$? 4y' s.4skry4en%k$3
wy4iera' so4ie ksi$kiM I wy4iera' ,e3 /a,$c na wz7&5dzie czy,# rozw6,M A&e %ak wa#nie 4yo0
S.san nic nie czy%aa3 a <anny c2ciaa sprawi'3 4y zas/akowaa w ,e, wasnyc2 pierwszyc2
rado#ciac23 c2ciaa wz4.dzi' w nie, .podo4anie do 4io7ra*ii i %ak .wie&4iane, poez,i0
)iaa %e nadzie,53 e %o wszys%ko za7.szy pewne wspo/nienia z )ans*ie&d3 k%6re
zwyky zaprz$%a' ,e, /y#&i3 ,e#&i /iaa %y&ko pa&ce za,5%e0 )oe nie 45dzie %eraz pod$a' w
wyo4ra:ni za Ed/.nde/ do Londyn.3 dok$d po,ec2a3 ,ak si5 dowiedziaa z os%a%nie7o &is%.
cio%ki @er%ra/0 1ie /iaa w$%p&iwo#ci3 co z %e7o wyniknie0 O4iecana wiado/o#' wisiaa ,e,
nad 7ow$0 P.kanie &is%onosza do s$siednic2 drzwi 4.dzio codziennie &5k - ,e#&i wi5c &ek%.ra
/o7a przep5dzi' %e /y#&i c2o'4y na p6 7odziny - %o 4y ,ednak zysk0
ROZDZIA XLI
)in$ %ydzieA3 odk$d Ed/.nd powinien 4y' w Londynie3 a <anny wci$ nie /iaa od
nie7o wiado/o#ci0 )ona 4yo z ,e7o /i&czenia wysn.' %rzy r6ne wnioski3 po/i5dzy
k%6ry/i kr$ya /y#&a/i3 przy,/.,$c3 co pewien czas3 ,eden z nic2 za na,4ardzie,
prawdopodo4ny0 A&4o ,e7o wy,azd zos%a znow. odoony3 a&4o Ed/.nd nie /ia ,eszcze
okaz,i zo4aczy' si5 z pann$ Craw*ord sa/ na sa/ - a&4o 4y z4y% szcz5#&iwy3 4y si5
za,/owa' korespondenc,$0
Pewne7o ranka3 po cz%erec2 nie/a& %y7odniac2 od wy,azd. z )ans*ie&d - o czy/
<anny co dzieA /y#&aa3 z&icza,$c /i,a,$ce dni3 wa#nie kiedy /iaa za/iar i#' z S.san na
76r53 za%rzy/ao ,$ s%.kanie do drzwiJ nie /o7a ./kn$' przed 7o#cie/3 7dy 8e4eka
na%yc2/ias% po4ie7a o%wiera'3 ,ako e %en o4owi$zek przedkadaa nad wszys%kie inne0
8oz&e7 si5 /5ski 7osJ 7os3 k%6ry sprowadzi 4&ado#' na 4.zi5 <anny3 7dy pan
Craw*ord wc2odzi do poko,.0
>drowy rozs$dek3 a nie 4rako 7o <anny3 zawsze przy,dzie z po/oc$ w prawdziwe,
po%rze4ieJ <anny s%wierdzia3 e ,es% w s%anie przeds%awi' 7o#cia /a%ce i przypo/nie' ,e, ,e7o
nazwisko ,ako (przy,acie&a Wi&&ia/a+3 c2ocia przed c2wi&$ nie .wierzya4y3 i po%ra*i w
%aki/ /o/encie wy/6wi' c2o' ,edn$ sy&a450 9odawaa ,e, o%.c2y #wiado/o#'3 e znany
,es% %.%a, %y&ko ,ako przy,acie& Wi&&ia/a0 Kiedy 7o przeds%awia i wszyscy .sied&i3 o7arn$ ,$
znow. o7ro/ny &5k3 do cze7o %a wizy%a /oe z/ierza'3 i 4aa si53 e ze/d&e,e0
S%araa si5 ,ednak .%rzy/a' przy yci.3 7o#' za#3 k%6ry od pro7. powi%a ,$ z %warz$
,ak dawnie, oywion$3 %eraz roz%ropnie i wyroz./ia&e skierowa wzrok w inn$ s%ron53
pozwa&a,$c ,e, oprzy%o/nie'3 a sa/ za,$ si5 wy$cznie /a%k$3 do k%6re, zwr6ci si5 w spos64
s%osowny i 7rzeczny3 a ,ednocze#nie .,/.,$cy - w kady/ razie peen zain%eresowania - da,$c
%y/ sa/y/ #wiadec%wo doskonayc2 /anier0
)aniery pani Price 4yy r6wnie 4ez zarz.%.0 1a widok %ak wy%worne7o przy,acie&a
syna3 kierowana pra7nienie/3 4y okaza' si5 przed ni/ ,ak na,7odnie,3 zasypaa 7o wyraza/i
wdzi5czno#ci3 pros%e,3 /a%czyne, wdzi5czno#ci3 k%6ra /.siaa /. sprawi' przy,e/no#'0
@ardzo aowaa3 e /5a nie /a w do/.0 <anny zd$ya ,. na %y&e przy,#' do sie4ie3 4y
wiedzie'3 e ona %e7o nie a.,e0
9o wszys%kic2 innyc2 powod6w skr5powania doc2odzio ,eszcze os%re pocz.cie
ws%yd. za do/3 w k%6ry/ pan Craw*ord ,$ zas%a0
)o7a so4ie wyrz.ca' %5 sa4o#'3 a&e nie /o7a si5 ,e, wyz4y'0
@yo ,e, ws%yd3 a ws%ydzia4y si5 ,eszcze 4ardzie, za o,ca ni za wszys%kic2
pozos%ayc20
8oz/awia&i o Wi&&ia/ie - %e/a%3 na k%6ry pani Price /o7a /6wi' 4ez koAca0 Pan
Craw*ord wyc2wa&a 7o %ak 7or$co3 ,ak %e7o /o7o pra7n$' ,e, serce0 1i7dy w yci. nie
spo%kaa %ak /ie7o czowieka i dziwia si5 %y&ko3 e k%o# %ak znaczny i %ak sy/pa%yczny ,ak
on przy,eda do Por%s/o.%2 nie po %o3 4y odwiedzi' ad/iraa por%. czy ko/isarza3 nie
za/ierza nawe% ,ec2a' na wysp5 ani zwiedza' s%oczni0 1ie przywiodo 7o do Por%s/o.%2 nic3
co zwyka .waa' za dow6d pozyc,i czy 4o7ac%wa0 Przy,ec2a do Por%s/o.%2 p6:ny/
wieczore/ wczora,sze7o dnia3 za/ierza zos%a' dzieA czy dwa3 za%rzy/a si5 w 7ospodzie
(Pod Koron$+3 po przy,e:dzie spo%ka ki&k. zna,o/yc2 o*icer6w /arynarki3 a&e nie po %o
przy,ec2a0
Kiedy ,. .dzie&i %yc2 wszys%kic2 in*or/ac,i3 /ia prawo rozs$dnie przyp.szcza'3 e
/oe spo,rze' na <anny i odezwa' si5 do nie,J zniosa ,ako# ,e7o wzrok3 dowiedziaa si53 e
przed wy,azde/ z Londyn. sp5dzi p6 7odziny z sios%r$3 k%6ra przekaz.,e ,e, wyrazy
na,wi5ksze7o i na,cz.&sze7o przywi$zania3 a&e nie /a czas. pisa'3 e sa/ .waa3 i /ia
szcz5#cie3 /o7$c spo%ka' si5 z )ary c2o'4y na p6 7odziny podczas swe7o
dw.dzies%ocz%ero7odzinne7o po4y%. w Londynie po powrocie z 1or*o&k3 a przed
wyr.szenie/ %.%a,J e k.zyn <anny3 Ed/.nd3 ,es% w s%o&icy3 czy %e3 ,ak roz./ie3 prze4ywa w
s%o&icy ,. od ki&k. dni3 e on sa/ si5 z ni/ nie widzia3 a&e wie3 e ,es% zdr6w i zos%awi
wszys%kic2 w )ans*ie&d w do4ry/ zdrowi. i e /ia wczora, 4y' na ko&ac,i . <raser6w0
<anny wys.c2aa spoko,nie %e7o3 co /6wi3 $cznie z os%a%ni$ wiado/o#ci$J wydao
,e, si5 nawe%3 e pewno#' przynosi .&75 ,e, z/5czone, wyo4ra:ni i wypowiedziane w /y#&ac2
sowa? (wi5c ,. wszys%ko skoAczone+3 wywoay %y&ko &ekki r./ieniec3 adnyc2 wi5ce,
oznak e/oc,i0
Przez ,aki# czas roz/awia&i o )ans*ie&d3 k%6re na,wyra:nie, 4.dzio ,e, na,wi5ksze
zain%eresowanie3 a w pewne, c2wi&i Craw*ord zacz$ napo/yka'3 e 4yo4y do4rze p6,#' na
wcze#nie,szy spacer0
- 8anek %aki pi5kny3 a o %e, porze rok. %ak cz5s%o po7oda si5 z/ienia3 e na,rozs$dnie,
4yo4y wy,#' ,. %eraz0 - Widz$c3 e %e .wa7i nie odnosz$ sk.%k.3 zacz$ na/awia' pani$
Price i ,e, c6rki wpros%3 e4y nie zw&eka,$c r.szyy na spacer0 Wreszcie nas%$pio
zroz./ienie0 Okazao si53 e pani Price ni7dy3 opr6cz niedzie&3 nie wyc2odzi z do/.J
wyznaa3 e przy %ak &iczne, rodzinie rzadko /oe zna&e:' czas na spacer0
Czy wi5c nie na/6wia4y c6rek3 4y skorzys%ay z %ak pi5kne, po7ody i pozwo&ia3 4y
/ia zaszczy% i/ %owarzyszy'I Pani Price 4ya wie&ce zo4owi$zana i wie&ce .s%5p&iwa0 -e,
c6rki z4y% wie&e przesiad.,$ w do/.J Por%s/o.%2 %o okropne /ie,sceJ %ak rzadko wyc2odz$J i
przecie /a,$ ,akie# zak.py w /ie#cie3 na pewno c25%nie ,e zro4i$0 W rez.&%acie3 c2o' 4yo %o
dziwne - dziwne3 kr5p.,$ce i niepoko,$ce - w dziesi5' /in.% p6:nie, <anny i S.san
/aszeroway z pane/ Craw*orde/ k. =i72 S%ree%0
1a %en spacer3 ,ak si5 wkr6%ce okazao3 /iaa si5 zoy' przykro#' za przykro#ci$3
kon*.z,a za kon*.z,$J &edwo zna&e:&i si5 na =i72 S%ree% - spo%ka&i pana PriceUaJ *ak%3 e 4ya %o
so4o%a3 nie wpyn$ korzys%nie na ,e7o wy7&$d0 Przys%an$J /i/o i nie wy7&$da ,ak
den%e&/en3 /.siaa 7o przeds%awi' pan. Craw*ordowi0 1ie /iaa w$%p&iwo#ci3 ,akie widok
o,ca wywoa w ni/ wraenie /ieszanin5 zaws%ydzenia i nies/ak.0 1a pewno zaraz z nie,
zrezy7n.,e i s%raci wsze&k$ oc2o%53 4y si5 z ni$ eni'0 C2o' %ak 4ardzo pra7n5a3 4y si5
wy&eczy z %e, /io#ci3 %en spos64 k.rac,i 4y4y nie/a& r6wnie przykry3 ,ak sa/a c2oro4a0
S$dz53 e nie zna,dzie si5 we wszys%kic2 kr6&es%wac2 raze/ wzi5%yc2 /oda da/a3 k%6ra nie
po7odzia4y si5 pr5dze, z nieszcz5#cie/3 ,aki/ ,es% .wie&4ienie rozs$dne7o3 /ie7o
/5czyzny ni z *ak%e/3 e ods%raszya 7o w.&7arno#' ,e, na,4&isze, rodziny0
Pan. Craw*ordowi nie przyszo4y zapewne do 7owy 4ra' swe7o przysze7o %e#cia za
wz6r /5skie, e&e7anc,i3 okazao si5 ,ednak Gco <anny na%yc2/ias% i z o7ro/n$ .&7$
za.wayaH3 e pan Price ,es% z.penie inny/ czowiekie/3 z.penie inny/ pane/ PriceUe/
wo4ec %e7o 4.dz$ce7o respek% przy4ysza ni wo4ec swo,e, rodziny w do/.0 -e7o /aniery3
c2o' 4ez 4&ask.3 4yy cakie/ do przy,5ciaJ ywy3 /5ski3 przepeniony wdzi5czno#ci$3
wyraa si5 ,ak koc2a,$cy o,ciec i roz./ny czowiek3 a ,e7o dono#ny 7os 4rz/ia cakie/
do4rze na o%war%y/ powie%rz.J nie zak&$ %e ani raz.0 @y %o ins%ynk%owny ko/p&e/en%
zoony do4ry/ /aniero/ pana Craw*orda i coko&wiek 4y z %e7o /iao wynikn$' -
zdenerwowanie <anny o7ro/nie si5 z/nie,szyo0
Pod koniec %yc2 wza,e/nyc2 .prze,/o#ci pan Price zaproponowa pan. Craw*ordowi3
e zaprowadzi 7o do s%oczni3 na co pan Craw*ord3 c2c$c przy,$' ,ako 7rzeczno#' co#3 co
zos%ao w %aki/ d.c2. zaproponowane - c2o' widzia ,. s%oczni5 wie&e razy3 a ponad%o
&icz$c3 e dzi5ki %e/. 45dzie d.e, z <anny - skonny 4y z wdzi5czno#ci$ przys%a'3 ,e#&i
%y&ko o4ie panny Price nie o4awia,$ si5 z/5czeniaJ kiedy si5 za# w %aki czy inny spos64
.pewni3 czy %e wywnioskowa3 a&4o wreszcie przy,$3 e si5 %e7o nie o4awia,$3 decyz,a3 e
id$ do s%oczni3 zapadaJ 7dy4y nie pan Craw*ord3 pan Price r.szy4y %a/ na%yc2/ias%3 nie
d4a,$c o spraw.nki3 ,akic2 ,e7o c6rki /iay dokona' na =i72 S%ree%3 pan Craw*ord ,ednak
przypi&nowa3 4y odwiedziy sk&epy3 do k%6ryc2 si5 spec,a&nie przecie wy4ray0 1iewie&e
za4rao i/ %o czas.3 7dy <anny nie /o7a znie#'3 4y k%o# si5 przez ni$ niecierp&iwi czy %e
na ni$ czekaJ s%o,$cy przy drzwiac2 sk&ep. panowie zd$y&i za&edwie zacz$' roz/ow5 o
os%a%ni/ re7.&a/inie /arynarki wo,enne, czy .s%a&i' &icz45 .z4ro,onyc2 %r6,pokadowc6w3
kiedy ic2 %owarzyszki wyszy3 7o%owe do da&sze, dro7i0
8.szy&i wi5c zaraz do s%oczniJ 4y4y %o Gzdanie/ pana Craw*ordaH spacer do#'
oso4&iwy3 7dy4y pozwo&ono pan. PriceUowi .s%a&a' ze wszys%ki/ ,e7o zasady3 7dy o4ie
panny /.siay4y pos%5powa' z %y.3 za pana/i3 nad$a,$c za ni/i a&4o nie nad$a,$c3
podczas 7dy panowie kroczy&i spiesznie przode/ ra/i5 w ra/i50 Pan. Craw*ordowi .dawao
si5 od czas. do czas. z/ienia' co# w %y/ porz$dk.3 ,ednak nie na %y&e3 na i&e 4y %e7o pra7n$J
nie 7odzi si5 a4so&.%nie i#' w od&e7o#ci od paA3 a przy kady/ skrzyowani. czy w %./ie3
kiedy pan Price pokrzykiwa %y&ko?
- C2od:cie3 dziewcz5%a3 c2od:3 <anJ c2od:3 S.eJ pi&n.,cie si5J roze,rzy,cie si5 do4rzeM
- /ody czowiek asys%owa i/ ze spec,a&n$ .wa7$0
Kiedy ,. zna&e:&i si5 w s%oczni3 pan. Craw*ordowi za#wi%aa nadzie,a na /i$
wy/ian5 zdaA z <anny3 ,ako e do pana PriceUa przy$czy si5 ,aki# ,e7o ko/pan w
nier64s%wie3 k%6ry przyszed %.3 ,ak co dzieA3 4y sprawdzi'3 ,ak sprawy s%o,$3 i k%6ry 4y o
wie&e odpowiednie,szy/ %owarzys%we/ d&a pana PriceUa ni ,e7o /ody 7o#'0 Po pewny/
czasie o4a, o*icerowie wy7&$da&i na 4ardzo zadowo&onyc23 e /o7$ i#' raze/ i o/awia'
pro4&e/y zawsze i niezawodnie ic2 in%eres.,$ce3 podczas 7dy /odzi przysiada&i %o na ,akic2#
deskac2 w s%oczni3 %o znow. zna,dowa&i siedzisko na pokadzie 4.dowane7o s%a%k.3 k%6ry
przysz&i o7&$da'0 Tak si5 po/y#&nie skadao3 e <anny /.siaa odpocz$'0 Craw*ord na
pewno nie pra7n$3 4y si5 4ardzie, z/5czya i 4ardzie, po%rze4owaa odpoczynk.3 a&e nie 4y
da&eki od pra7nienia3 4y ,e, sios%ra znikn5a0 @ys%ra dziewczyna w %y/ wiek. co S.san %o
na,7orsza na #wiecie przyzwoi%ka - cakowi%e przeciwieAs%wo &ady @er%ra/ - sa/e oczy i
.szy3 nie 4yo /owy o pod,5ci. przy nie, na,wanie,sze7o %e/a%.0 ).si /. wys%arczy'3 e
45dzie sprawia /ie wraenie i dos%arczy S.san ,e, porc,5 przy,e/no#ci3 pozwa&a,$c so4ie
,edynie3 od czas. do czas.3 na wz/iank5 czy spo,rzenie w kier.nk. 4ardzie, w%a,e/niczone, i
#wiado/e, <anny0 1a,cz5#cie, /6wi o 2ra4s%wie 1or*o&kJ sp5dzi %a/ ,aki# czas i %eraz
wszys%ko z %y/ zwi$zane na4rao wa7i na sk.%ek dziaaA3 ,akie pod,$0 Taki ,ak on /ody
czowiek nie /oe przy,eda' z ,akie7o# /ie,sca3 z ,akie7o# %owarzys%wa nie przywo$c ze
so4$ za,/.,$cyc2 nowinekJ wykorzys%a zar6wno podr6e3 ,ak zna,o/yc23 za4awia,$c S.san
w spos64 z.penie d&a nie, nowy0 <anny ,ednak /6wi o czy/# wi5ce,3 ni %y&ko o /iy/
%owarzys%wie3 w ,aki/ prze4ywa0 Przeds%awi ,e, do apro4a%y pewn$ szcze76&n$ spraw53 d&a
k%6re, po,ec2a do 1or*o&k o %ak niezwyke, porze rok.0 C2odzio o is%o%ny pro4&e/3 o
odnowienie ./owy dzierawne,3 od k%6re, za&ea do4ro4y% d.e, i3 ,ak s$dzi3 pracowi%e,
rodziny0 Pode,rzewa swe7o p&enipo%en%a o ,akie# pok$%ne dziaania - pr645 .przedzenia 7o do
przyzwoi%yc2 &.dzi - i pos%anowi po,ec2a' sa/ i dokadnie sprawdzi'3 ,ak si5 rzecz /a0
Po,ec2a3 zro4i wi5ce, do4re7o3 ni s$dzi3 e /oe zro4i'3 okaza si5 .y%eczny wi5ksze,
&icz4ie &.dzi3 ni przyp.szcza3 e %o /o&iwe3 i %eraz /oe so4ie po7ra%.&owa'3 #wiado/3 e
spenia,$c sw6, o4owi$zek3 zapewni so4ie /ie wspo/nienia0 Przeds%awi si5 niek%6ry/
dzierawco/3 k%6ryc2 ,eszcze nie zna3 o7&$da c2a%y3 o k%6ryc2 is%nieni.3 c2o' s%o,$ na ,e7o
7r.ncie3 do%yc2czas nie wiedzia0 To wszys%ko przeznaczone 4yo3 i s.sznie przeznaczone3
d&a .sz. <anny0
-ake ,e, 4yo /io s.c2a' %ak s%osownyc2 wypowiedzi0 Eczyni w %y/ wypadk. %o3
co powinien0 Przy,acie& 4iednyc2 i .ciskanyc2M
1ic nie /o7o sprawi' ,e, wi5ksze, przy,e/no#ci i ,. /iaa /. rz.ci' poc2wa&ne
spo,rzenie3 kiedy ,$ sposzy3 doda,$c co# w %y/ sensie3 e &iczy3 i nied.7o zdo45dzie
po/ocnika3 przy,acie&a3 przewodnika w kady/ czy %o do4roczynny/3 czy prak%yczny/
dzie&e zwi$zany/ z EQerin72a/3 ko7o#3 k%o .czyni EQerin72a/ i wszys%ko wok6 nie7o
czy/# na,4ardzie, w #wiecie koc2any/0
Odwr6cia si53 pra7n$c3 e4y nie /6wi %akic2 rzeczy0 Fo%owa 4ya przyzna'3 e on3
4y' /oe3 /a wi5ce, do4ryc2 cec23 ni zwyka 4ya s$dzi'0 >acz5a przyp.szcza'3 i ,es%
/o&iwe3 4y okaza si5 w koAc. do4ry/ czowiekie/J a&e ,es% i zawsze 45dzie z.penie d&a
nie, nieodpowiedni i nie powinien o nie, /y#&e'0
>a.way3 e do#' ,. /owy o EQerin72a/ i e &epie, 45dzie z/ieni' %e/a%3 zacz$
wi5c /6wi' o )ans*ie&d0 1ie /67 wy4ra' &epie,J 4y %o %e/a%3 k%6ry/ na%yc2/ias%
przyci$7n$ z powro%e/ ,e, .wa75 i spo,rzenie0 S.c2anie i /6wienie o )ans*ie&d 4yo d&a
nie, prawdziw$ rozkosz$0 Teraz3 kiedy %ak d.7o nie widziaa si5 z niki/3 k%o zna %en do/ -
7os3 k%6ry o ni/ /6wi3 wydawa si5 ,e, 7ose/ przy,acie&a0 W%6rowaa /. wyraza/i
cz.e7o zac2wy%.3 wynosz$c pi5kno dwor. i ,e7o wy7ody3 a on3 skada,$c sz&ac2e%ny 2od
,e7o /ieszkaAco/3 da ,e, /ono#' wyraenia po%rze4y serca w 7or$cy/ pane7iryk.? /6wia
o w.,. ,ako o .oso4ieni. /$dro#ci i do4ra3 a o cio%ce ,ako o oso4ie posiada,$ce, na,sodsze ze
sodkic2 .sposo4ieA0
On sa/ 4ardzo 4y przywi$zany do )ans*ie&dJ %ak powiedziaJ spodziewa si53 e
45dzie %a/ sp5dza cz5#'3 d.$ cz5#' swo,e7o czas. - %a/ a&4o w s$siedz%wie0 Szcze76&nie
&iczy na 4ardzo /ie &a%o i ,esieA3 ,akie 7o w %y/ rok. czeka,$ w )ans*ie&dJ cz.3 e 45d$
/ie3 4y %e7o pewnyJ &a%o i ,esieA o wie&e c.downie,sze od poprzednic20 86wnie ywe3
.roz/aicone3 4o7a%e %owarzysko - a&e w oko&iczno#ciac2 nieopisanie c.downie, szyc20
- )ans*ie&d3 So%2er%on3 T2orn%on Lacey - ci$7n$0 - -akie wspaniae %owarzys%wo
z7ro/adzi si5 w %yc2 %rzec2 do/ac20 A na #wi5%e7o )ikoa,a3 4y' /oe3 do,dzie czwar%y3
/ae /y#&iwskie p.deko w po4&i. %e7o3 co serc. dro7ie - ,e#&i 4owie/ idzie o .dzia w
T2orn%on Lacey3 k%6ry Ed/.nd @er%ra/ nie7dy# %ak /i zacnie zaproponowa3 s$dz53 i na&ey
przewidzie' w %y/ pro,ekcie dwie przeszkody - dwie pi5kne3 wspaniae3 nieodpar%e
przeszkody0
W dw6,nas64 .ciszy %y/ <anny3 k%6ra po c2wi&i zacz5a aowa'3 e nie przy/.sia
si5 do przyznania3 i roz./ie po cz5#ci3 co si5 w ,e7o sowac2 kry,e3 i nie zac25cia 7o3 4y
powiedzia co# wi5ce, o swo,e, sios%rze i Ed/.ndzie0 ).si na.czy' si5 /6wi' na %en %e/a%3 a
sa4o#'3 k%6ra ,e, nakaz.,e /i&cze'3 wkr6%ce s%anie si5 niewy4acza&na0
Kiedy pan Price wraz ze swoi/ przy,acie&e/ o4e,rze&i wszys%ko3 co c2cie&i o4e,rze'
czy na co /ie&i czas3 resz%a 7o%owa 4ya wraca'0
Podczas dro7i powro%ne, .dao si5 pan. Craw*ordowi roz/awia' przez /in.%5 z sa/$
<anny i powiedzie' ,e,3 e ,edyny/ powode/ przy,azd. do Por%s/o.%2 4ya c25' zo4aczenia
,e,3 e przy,ec2a na ki&ka dni ze wz7&5d. na ni$ i %y&ko na ni$3 7dy nie /67 znie#' %ak
d.7ie7o rozs%ania0 @yo ,e, przykro3 naprawd5 przykroJ a ,ednak3 /i/o %e7o i ki&k. innyc2
rzeczy3 k%6ryc2 wo&aa4y od nie7o nie .sysze'3 .znaa3 e o7ro/nie si5 poprawi od czas.3
kiedy 7o os%a%nio widziaaJ 4y o wie&e a7odnie,szy3 4ardzie, .prze,/y3 4ardzie, zwaa na
c.dze .cz.cia ni kiedyko&wiek w )ans*ie&dJ ni7dy ,e, si5 nie wyda %aki /iy3 %aki prawie
/iyJ zac2owywa si5 w s%os.nk. do ,e, o,ca niena7annie i 4yo co# szcze76&nie .,/.,$ce7o i
s%osowne7o w .wadze3 ,ak$ darzy S.san0 Poprawi si5 zdecydowanie0
C2ciaa4y3 e4y ,. 4yo po,.%rze a&4o e4y 4y przy,ec2a %y&ko na ,eden dzieA - a&e
nie 4yo %ak :&e3 ,ak /ona 4y przyp.szcza'J i&e przy,e/no#ci sprawia ,e, roz/owa o
)ans*ie&dM
1i/ si5 rozs%a&i3 zaskar4i so4ie ,e, wdzi5czno#' inny/ i %o nie4a2y/ dowode/
de&ika%no#ci0 Pan Price poprosi 7o3 4y zro4i /. zaszczy% i z,ad z ni/i kawaek 4araninyJ
<anny zd$ya %y&ko przey' sk.rcz przeraenia3 4o w nas%5pne, c2wi&i Craw*ord odpar3 e
,es% ,. ./6wiony0 -es% ./6wiony na ko&ac,5 i dzisia,3 i ,.%roJ spo%ka (Pod Koron$+ ,aki#
zna,o/yc23 k%6ry/ nie /67 od/6wi'J c2cia4y ,ednak /ie' zaszczy% zoenia i/ wizy%y w
dni. ,.%rze,szy/ - i%d0 I %ak si5 rozs%a&i - <anny prawdziwie .radowana3 e .nikn5a
podo4ne7o nieszcz5#cia0
@yo4y s%raszne3 7dy4y zasiad z ni/i do do/owe, ko&ac,i i zo4aczy ic2 wszys%kie
niedos%a%kiM Po%rawy 8e4eki i 8e4eka .s.7.,$ca do s%o.3 i @e%sey3 k%6ra ,e 4ez opa/i5%ania i
c2wy%a3 na co %y&ko przy,dzie ,e, oc2o%a - <anny sa/a ,eszcze do %e7o nie przywyka i cz5s%o
nie 4ya w s%anie skoAczy' posik.0 -e, wra&iwo#' 4raa :r6do ,edynie we wrodzone,
de&ika%no#ci3 a&e on zos%a wyc2owany w szko&e &.ks.s. i epik.reiz/.0
ROZDZIA XLII
1as%5pne7o dnia rodzina paAs%wa Price wyr.szaa wa#nie do ko#cioa3 kiedy pan
Craw*ord przyszed znow.0 Przyszed - nie po %o3 4y zos%a'3 a&e przy$czy' si5 do nic2J
zaproponowa&i3 4y poszed z ni/i do kap&icy 7arnizonowe, - okazao si53 e %o wa#nie 4yo
,e7o za/iare/3 po/aszerowa&i wi5c raze/0
8odzina pokazywaa si5 %eraz od korzys%ne, s%rony0 1a%.ra 2o,nie o4darzya
wszys%kic2 .rod$3 a kada niedzie&a przyodziewaa ic2 w na,czys%sze kosz.&e i na,&epsze
s.knie0 1iedzie&a zawsze niosa pociec25 <anny3 k%6ra dzisia, /iaa %e7o si&nie,sz$ ni
kiedyko&wiek #wiado/o#'0 -e, 4iedna /a%ka nie %ak cakie/ wy7&$daa na oso453 k%6ra nie
zas.7.,e3 e4y 4y' sios%r$ &ady @er%ra/3 ,ak %o si5 a naz4y% cz5s%o wydawao0 <anny nieraz
cz.a 46& w serc. na /y#& o kon%ra#cie /i5dzy sios%ra/i3 na /y#&3 e %a/3 7dzie na%.ra
.czynia %ak niewie&kie r6nice3 oko&iczno#ci .czyniy %ak o7ro/ne3 i e ,e, /a%ka3 r6wnie
pi5kna ,ak &ady @er%ra/ i o ki&ka &a% od nie, /odsza3 wyda,e si5 o %y&e 4ardzie, zniszczona i
zwi5da3 %ak s/.%na3 zanied4ana i .4o7a0 1iedzie&a ,ednak czynia z nie, wr5cz dys%yn7owan$
i nie/a& po7odn$ pani$ Price3 k%6ra wyc2odzi z do/. o%oczona 7ro/adk$ dorodnyc2 dzieci3
4y ode%c2n$' nieco od cao%y7odniowyc2 %rosk3 a %raci r6wnowa75 %y&ko w%edy3 7dy ,e,
c2opcy wy4ie7a,$ na ,ezdni5 &.4 7dy widzi 8e4ek5 przec2odz$c$ /i/o z kwia%kie/ .
kape&.sza0
W kap&icy powinni si5 4y&i rozdzie&i'3 a&e pan Craw*ord pos%ara si53 4y 7o nie
odseparowano od eAskie, 7ro/adki i po na4oeAs%wie da&e, szed z ni/i3 we wsp6&ne,3
rodzinne, 7r.pce od4ywa,$ce, spacer na waac20
Pani Price od4ywaa %a/ spacer w kad$ po7odn$ niedzie&5 w ci$7. cae7o rok.J
.dawaa si5 zawsze na way wpros% po na4oeAs%wie i przec2adzaa si5 a do o4iad.0 @yo %o
,e, /ie,sce spo%kaAJ %. widywaa swoic2 zna,o/yc23 s.c2aa nowinek3 o/awiaa
nie7odziwo#' s.$cyc2 w Por%s/o.%2 i z4ieraa siy na sze#' nas%5pnyc2 dni0
Eda&i si5 wi5c na wayJ pan Craw*ord rad 4y prze,$' pod swo,$ opiek5 o4ie panny
Price i po nied.7i/ czasie - w ,aki# %aki spos64000 nie wiado/o ,ak000 <anny doprawdy %r.dno
4yo w %o .wierzy'000 a&e %ak si5 s%ao3 e szed /i5dzy panna/i z r5k$ kade, z nic2 pod
swoi/ ra/ienie/3 a ona nie wiedziaa3 ,ak %e/. zapo4iec3 czy ,ak %e/. pooy' kres0 Przez
pewien czas 4ardzo ,$ %o kr5powao a&e dzieA ni6s %y&e przy,e/no#ci3 %y&e wraeA zapowiada
roz%acza,$cy si5 przed ni/i widok0
9zieA 4y niezwyk&e .roczy0 W rzeczywis%o#ci 4y %o dzieA /arcowy3 a&e ,e7o a7odna
a.ra3 rze#ki3 de&ika%ny wia%r i ,asne soAce3 od czas. do czas. przesaniane przez c2/.ry3
4ardzie, przypo/inay koniec kwie%niaJ pod %aki/ nie4e/ wszys%ko wy7&$dao c.downie?
cienie #ci7ay si53 2en3 po s%a%kac2 na Spi%2ead i da&e,3 na wyspie3 /orze /ienio si53
nie.s%annie wzdy/ane przypywe/3 %aAczyo rado#nie i .derzao o way z 7rz/i$cy/ 2.kie/
- %o wszys%ko %worzyo %ak c.downy zesp6 .rok6w3 e <anny powo&i zapo/inaa o
oko&iczno#ciac23 w ,akic2 ,e przeywaa0 A nawe% wi5ce,3 7dy4y nie opieraa si5 na ra/ieni.
pana Craw*orda3 wkr6%ce zroz./iaa4y3 e 7o po%rze4.,e3 nie /iaa 4owie/ si na %ak$
dw.7odzinn$ przec2adzk5 po cao%y7odniowy/ 4ezr.c2.0 <anny zaczynaa ,. odcz.wa'
sk.%ki 4rak. zwykyc23 re7.&arnyc2 spacer6wJ odk$d przy,ec2aa do Por%s/o.%23 nie ro4ia
nic d&a zdrowia i 7dy4y nie pan Craw*ord i pi5kna po7oda3 ,. dawno /iaa4y do#' spacer.0
On r6wnie3 podo4nie ,ak ona3 4y pod wraenie/ pi5kna dnia i widok.0 Cz5s%o
przys%awa&i3 powodowani %y/ sa/y/ .cz.cie/ i .podo4anie/ i wspiera&i si5 przez ki&ka
/in.% na /.rze3 pa%rz$c i podziwia,$c0 )i/o i pan Craw*ord nie 4y Ed/.nde/3 <anny
/.siaa ,ednak przyzna'3 e ,es% nieo4o,5%ny na .roki na%.ry i po%ra*i pi5knie wyrazi' sw6,
zac2wy%0 Od czas. do czas. popadaa w /odzieAcze za/y#&enie3 k%6re wykorzys%ywa3 4y
zerkn$' niepos%rzeenie w ,e, %warz3 i w rez.&%acie za.way3 e ,e, 4.zia3 c2ocia .rzeka,$ca3
,ak dawnie,3 ,es% o wie&e 4&edsza3 ni 4y' powinna0
<anny %wierdzia3 e cz.,e si5 doskona&e3 i nie c2ciaa3 4y s$dzono inacze,3 a&e on3 po
zas%anowieni.3 doszed do przekonania3 e /ie,sce3 w k%6ry/ o4ecnie prze4ywa3 nie /oe
zapewni' ,e, wy76d3 a wi5c nie s.y ,e, zdrowi.0 >apra7n$3 4y wr6cia do )ans*ie&d3 %a/ na
pewno 45dzie szcz5#&iwsza3 on zresz%$ %e3 /o7$c ,$ widywa'0
- -es%e# %.3 pani3 ,. od /iesi$ca3 prawdaI - spy%a0
- 1ie0 1iecay /iesi$c0 -.%ro /inie cz%ery %y7odnie od /o,e7o wy,azd. z )ans*ie&d0
- Ak.ra%ny z pani i .czciwy rac2/is%rz0 -a 4y/ powiedzia3 e %o /iesi$c0
- Przy,ec2aa/ %. dopiero we w%orek wiecz6r0
- I %o /a 4y' dw./iesi5czna wizy%a3 prawdaI
- Tak0 W., /6wi o dw6c2 /iesi$cac20 1ie s$dz53 e4y %o /iao 4y' kr6ce,0
- A w ,aki spos64 /asz3 pani3 wraca'I K%o po cie4ie przy,edzieI
- 1ie wie/0 Ciocia /i o %y/ ,eszcze nie pisaa0 )oe %rze4a 45dzie3 e4y/ zos%aa
d.e,0 )oe 45dzie w.,os%w. nie na r5k5 przywozi' /nie ak.ra% z koAce/ dw6c2 /iesi5cy0
Po c2wi&i zas%anowienia pan Craw*ord powiedzia?
- >na/ )ans*ie&d3 zna/ ,e7o o4ycza,e3 zna/ ,e7o .c2y4ienia wo4ec cie4ie3 pani0
>da,5 so4ie spraw53 e is%nie,e nie4ezpieczeAs%wo3 i zapo/n$ o %o4ie3 a %wo,e do4ro ze,dzie
na dr.7i p&an wo4ec wyi/a7inowane, wy7ody poszcze76&nyc2 os64 w rodzinie0 Wie/3 e
/o7$ ci5 %. prze%rzy/ywa' z %y7odnia na %ydzieA3 ,e#&i sir T2o/as nie zdoa sa/ po cie4ie
przy,ec2a' a&4o przysa' poko,owe, cio%ki3 nie dokon.,$c przy %y/ adnyc2 z/ian w p&anac23
,akie zapewne zro4i na nas%5pny kwar%a0 Tak nie /oe 4y'0 9wa /iesi$ce %o z.penie do#'3
powiedzia4y/3 e sze#' %y7odni wys%arczy0 Idzie /i o zdrowie sios%ry - zwr6ci si5 do S.san
- k%6re/.3 /oi/ zdanie/3 nie s.y po4y% w za/kni5ci. /ias%a0 Po%rze4.,e nie.s%annie
#wiee7o powie%rza i r.c2.0 Fdy4y# znaa ,$3 pani3 r6wnie do4rze ,ak ,a3 z7odzia4y# si5 z
%y/3 ,ak i z %y/3 e ni7dy nie powinna 4y' poz4awiona na d.7o o%war%e, przes%rzeni i
wie,skie, swo4ody0 -e#&i wi5c - %. zwr6ci si5 ponownie %o <anny - 45dziesz3 pani3 /iaa si5
7orze,3 a pows%an$ ,akieko&wiek %r.dno#ci z %woi/ powro%e/ do )ans*ie&d - ,eszcze przed
koAce/ dw6c2 /iesi5cy3 4o %er/iny nie /o7$ %. /ie' znaczenia - ,e#&i pocz.,esz3 pani3
osa4ienie czy 45dziesz niedysponowana - %o da, zna' /o,e, sios%rze a&4o c2o'4y ,e, o %y/
wspo/ni,3 a o4o,e przy,edzie/y na%yc2/ias% i za4ierze/y ci5 do )ans*ie&d0 Wiesz3 pani3 z
,ak$ a%wo#ci$ i przy,e/no#ci$ %o zro4i/y0 >nasz .cz.cia3 ,akie 45d$ %e/. %owarzyszy'0
<anny podzi5kowaa3 a&e pr64owaa %o wy#/ia'0
- )6wi5 4ardzo powanie - zapewni ,$ - o czy/ doskona&e wiesz3 pani0 I /a/
nadzie,53 e nie 45dziesz %ak okr.%na3 4y .krywa' po7arszanie si5 %we7o zdrowia0 1ie
45dziesz3 poniewa nie 45dzie %o &eao w %woic2 /o&iwo#ciac2? ,ak d.7o w kady/ &i#cie
do )ary zna,dzie si5 s%wierdzenie? (cz.,5 si5 do4rze+ - a wie/3 e nie ,es%e# zdo&na pisa' czy
/6wi' ka/s%wa - %ak d.7o 45dziesz .waana za oso45 zdrow$0
<anny podzi5kowaa /. raz ,eszcze3 4ya ,ednak %ak prze,5%a i wyczerpana3 e nie
/o7a wie&e /6wi'3 a nawe% nie 4ya pewna3 co /6wi' powinna0 9ziao si5 %o pod koniec
spacer.0 Odprowadzi ic2 z powro%e/ i poe7na pod drzwia/i do/.3 7dzie3 ,ak wiedzia3
/ie&i ,e#' o4iad - d&a%e7o wa#nie .dawa3 e ,es% ./6wiony 7dzie indzie,0
- C2cia4y/3 a4y# nie 4ya3 pani3 %ak z/5czona - powiedzia za%rzy/.,$c <anny
,eszcze na c2wi&53 7dy pozos%a&i wesz&i ,. do do/.0 - Wo&a4y/ zos%awia' ci5 w &epszy/
zdrowi.0 Czy /o75 co# ci zaa%wi' w LondynieI Troc25 /nie ci$7nie3 4y zaraz ,ec2a' z
powro%e/ do 1or*o&k0 1ie ,es%e/ zadowo&ony z )addisona0 )a/ wci$ wraenie3 e pr64.,e
/nie osz.ka'3 ,e#&i si5 %y&ko da3 c2ce osadzi' swo,e7o k.zyna na /ynie3 k%6ry przeznacza/
d&a ko7o# inne7o0 ).sz5 si5 z %y/ czowiekie/ do7ada'0 ).si zroz./ie'3 e nie pozwo&5 na
adne sz%.czki w po.dniowe, cz5#ci EQerin72a/3 %ak sa/o ,ak w p6nocne,3 e 45d5 pane/
na swo,e, zie/i0 1ie roz/awiae/ z ni/ dos%a%ecznie s%anowczo os%a%ni/ raze/0 1ie do
po,5cia3 ,ak %aki czowiek /oe zaszkodzi' zar6wno opinii swe7o pracodawcy3 ,ak i .4o7i/0
)a/ wie&k$ oc2o%5 ,ec2a' pros%o do 1or*o&k i doprowadzi' wszys%ko do porz$dk. %ak3 e4y
p6:nie, adne z/iany nie 4yy /o&iwe0 )addison %o zdo&ny ,e7o/o#'J nie c2c5 7o niki/
zas%5powa'3 pod war.nkie/3 e on nie c2ce zas%5powa' /nieJ a&e 4yo4y naiwno#ci$
pozwo&i' si5 naci$7a' czowiekowi3 k%6ry nie /a wierzycie&skie7o prawa3 4y /nie naci$7a' -
i 7orze, ni naiwno#ci$ pozwo&i'3 4y da /i %warde7o3 4ezwz7&5dne7o ,e7o/o#cia za
dzierawc5 w /ie,sce .czciwe7o czowieka3 k%6re/. %o ,. nie/a& przyrzeke/0 Czy %o nie
4yo4y 7orsze ni naiwno#'I Czy powiniene/ ,ec2a'I Czy %ak3 pani3 radziszI
- -a - radzi'I Pan do4rze wie3 co ,es% s.szne0
- Tak3 kiedy %y powiesz3 co /y#&isz3 zawsze wie/3 co ,es% s.szne0 Tw6, s$d ,es% /o,$
/iar$ s.szno#ci0
- Oc2 nie3 prosz5 %ak nie /6wi'0 )a/y w so4ie - kady z nas &epsze7o przewodnika3
ni ,akiko&wiek dr.7i czowiek0 9o widzenia3 ycz5 do4re, podr6y ,.%ro0
- Czy nic nie /o75 zro4i' d&a pani w LondynieI
- 1ie3 4ardzo ,es%e/ zo4owi$zana0
- 1iko/. nic nie przekaza'I
- Serdeczno#ci d&a sios%ry3 ,e#&i askaJ ,e#&i za# spo%kasz pan /o,e7o k.zyna3 /o,e7o
k.zyna Ed/.nda3 prosz5 4y' %ak do4ry/ i powiedzie'3 e000 &icz53 i nied.7o dos%an5 &is%0
- Oczywis%a3 ,e#&i za# 45dzie &eniwy czy opieszay3 sa/ napisz5 przeproszenia w ,e7o
i/ieni.0
1ie /67 wi5ce, /6wi'3 4o <anny /.siaa wraca' do do/.0
E#cisn$ ,e, doA3 rz.ci ,eszcze ,edno spo,rzenie i odszed0 On poszed przep5dzi'3 ,ak
si5 da3 %rzy na,4&isze 7odziny wraz ze swoi/i zna,o/y/i3 dop6ki nie 45dzie 7o%owy
na,&epszy o4iad3 na ,aki s%a' pierwsz$ 7ospod5 w /ie#cie3 ona za# zasiada zaraz do swe7o o
wie&e skro/nie,sze7o posik.0
Te dwa o4iady /iay z.penie od/ienny c2arak%erJ 7dy4y Craw*ord /67 z7adn$'3 i&e
wyrzeczeA3 opr6cz 4rak. spacer6w3 /.siaa cierpie' w o,cowski/ do/.3 dziwi4y si53 e nie
wy7&$da o wie&e 7orze,0 1ie 4ya w s%anie spros%a' p.ddin7o/ 8e4eki czy siekaninie 8e4eki
podawany/ zawsze do s%o. na nie do/y%yc2 %a&erzac2 z 4r.dny/i sz%.'ca/i3 i cz5s%o
z/.szona 4ya odoy' 76wny posiek na p6:nie,3 kiedy 45dzie /o7a posa' wieczore/
,edne7o z 4raci po s.c2arki i 4.eczki0 Wyde&ikacona w )ans*ie&d3 nie /o7a ,. 2ar%owa'
si5 w Por%s/o.%2 - za p6:no 4yo na %o0 Fdy4y sir T2o/as %o wszys%ko wiedzia3 /674y
.waa'3 e sios%rzenica zos%aa w spos64 4ardzo o4iec.,$cy doprowadzona 7ode/ ciaa i
d.c2a do s%an.3 w k%6ry/ po%ra*i doceni' %owarzys%wo i 4o7ac%wo pana Craw*ordaJ pewno
4a4y si5 ,ednak przed.a' ekspery/en%3 4y czase/ nie ./ara wsk.%ek k.rac,i0
Przez resz%5 dnia <anny 4ya przy7n54iona0 C2o' nie/a& pewna3 e nie zo4aczy
ponownie pana Craw*orda3 4ya s/.%na i nic nie /o7a na %o poradzi'0 8ozs%aa si5 z ki/# w
rodza,. przy,acie&a i c2o' z ,edne, s%rony rada 4ya3 e poszed3 /iaa ,ednocze#nie pocz.cie3
e zos%aa op.szczona przez wszys%kic2J ,ak4y ponownie przeywaa rozs%anie z )ans*ie&d0
Kiedy po/y#&aa3 e on wraca do Londyn.3 7dzie 45dzie si5 cz5s%o widywa z )ary i
Ed/.nde/3 nie /o7a si5 oprze' .cz.ci. %ak z4&ione/. do zawi#ci3 e zacz5a si5 4ardzo
7niewa' na sie4ie0
To3 co si5 dziao wok6 nie,3 nie ./nie,szyo ,e, przy7n54ieniaJ ki&k. ko&e76w o,ca
sp5dzao w ,e7o do/. d.7i3 d.7i wiecz6rJ %ak 4yo zawsze3 c2y4a e on przesiadywa .
nic2J od sz6s%e, do dziewi$%e, 7war i 7ro7 nie/a& 4ez przerwy0 @ardzo ,e, 4yo s/.%no0 >e
wszys%kie7o3 co niosy /y#&i3 na,4ardzie, z4&ione do pociec2y 4yo wspo/nienie c.downe,
poprawy3 ,akie, dopa%rywaa si5 w pan. Craw*ordzie0 1ie zas%anawiaa si53 w ,ak od/ienny/
7ronie o7&$daa 7o dzisia, ani ,ak wie&e /67 zyskiwa' przez kon%ras%J 4ya przekonana3 e
,es% o cae nie4a de&ika%nie,szy3 4ardzie, d4ay o innyc2 ni dawnie,0 A ,e#&i %aka od/iana
dokonaa si5 w sprawac2 dro4nyc23 %o c2y4a przecie i w wie&kic2I Tak si5 niepokoi o ,e,
zdrowie i do4re sa/opocz.cie3 z %aki/ prze,5cie/ zwraca si5 do nie, naprawd5 wydawa si5
wzr.szony - /ona wi5c c2y4a przyp.#ci'3 e przes%anie %rwa' .parcie w s%araniac2 %ak ,e,
nie/iyc2I
ROZDZIA XLIII
PaAs%wo Price s$dzi&i3 e pan Craw*ord /.sia nas%5pne7o dnia wy,ec2a' do Londyn.3
7dy nie po,awi si5 . nic2 wi5ce,J w dwa dni p6:nie, *ak% %en zos%a po%wierdzony w &i#cie3
,aki <anny dos%aa od ,e7o sios%ryJ o%worzya 7o i przeczy%aa3 ciekawa i niespoko,na3 a&e z
inne7o powod.0
,am 1i do zakomunikowania' na"dro0sza -ann' to' 0e 5enr "eCdzi do Portsmouth'
b 1i$ zobacz/' 0e odb z Tob. cudown spacer do stoczni w zesz. sobot$ i "eszcze "eden'
kt!r mo0na opiswa/ w niesko?czono/' nast$pnego dnia na waach' gdzie panowaa
cudowna harmonia@ ba(samiczne powietrze' posk(iwe morze' two"e sodkie spo"rzenie i
rozmowa z Tob.' a cao/ razem wzi$ta wzbudzia uczucia zdo(ne wwoa/ ekstaz$ nawet w
retrospekc"i& To' o i(e dobrze rozumiem' ma stanowi/ trzon moich informac"i& #n mi ka0e
pisa/' a(e "a nie mam po"$cia' co "eszcze mog$ opisa/' opr!cz te" "u0 opisane" wizt w
Portsmouth i tch dw!ch spacer!w i faktu' 0e zosta przedstawion Two"e" rodzinie' zwaszcza
Two"e" adne" siostrzczce' urodziwe" pi$tnasto(atce' kt!ra na(e0aa do spaceru".cego na
waach towarzstwa i braa' "ak przpuszczam' pierwsz. (ekc"$ mioci& 4ie mam czasu wie(e
pisa/' a(e nie potrzeba' 0ebm miaa' bo to ma b/ po prostu powa0n (ist zawiera".c
niezb$dne informac"e' kt!rch op!Cnienie grozi katastrof.&
,o"a kochana' kochana -annD 7ak0e "a bm si$ z Tob. ugadwaa' gdb tu baD
Fuchaab mnie do utrat si i udzie(aab mi rad do cakowite" utrat si% nie "est "ednak
mo0(iwe' bm przeniosa cho/b setn. cz$/ moich wspaniach m(i na papier' nawet nie
b$d$ pr!bowa/' da"$ 1i wo(n. r$k$ - zgadu"' co chcesz - 4ie mam d(a 1iebie 0adnch
nowinek& 7est' rzecz "asna' po(itka' a(e bob okropnie n$ka/ 1i$ nazwiskami (udzi i
nazwami partii' "akie za"mu". m!" czas& Powinnam 1i ba przesa/ sprawozdanie z
pierwszego prz"$cia wdanego przez Two". kuznk$' a(e bam (eniwa' a teraz to "u0
przeszo/' niech wstarcz' 0e wszstko odbo si$ tak' "ak powinno' w st(u' "aki wszstkim
obecnm krewnm i powinowatm winien sprawi/ satsfakc"$' i 0e "e" suknia i manier
prznios "e" na"w0sz. ch(ub$& ,o"a prz"aci!ka' pani -raser' marz o takim domu' a i "a
nie czuabm si$ nieszcz$(iwa' gdbm go posiadaa& Po 8ie(kie"noc "ad$ do (ad
Ftornawa& 7est' "ak mi si$ zda"e' 2w wietnm humorze i bardzo szcz$(iwa& 8da"e mi si$' 0e
(ord F& "est w rodzinie czowiekiem mim i pogodnm i nie m($ teraz' 0e "est tak brzdki' "ak
dawnie" s.dziam' w ka0dm razie bwa". gorsi& 4ie uszedb w zestawieniu z Twoim
kuznem' Edmundem& A "e(i idzie o tego bohatera - c!0 mam powiedzie/A
Edbm w og!(e o nim nie wspomniaa' wg(.daob to pode"rzanie& Powiem wi$c' 0e
spotka(im si$ ki(kakrotnie' 0e moi tute"si prz"acie(e s. pod ogromnm wra0eniem "ego
wg(.du@ prawdziw d0ente(men& Pani -raser Gnie na"gorsz s$dziaH twierdzi' 0e zna w
Londnie t(ko trzech m$0czzn' kt!rz tak si$ nosz.' tak s. przsto"ni i wsoc' a musz$
przzna/' 0e kied tu obiadowa onegda"' nikt nie m!g si$ z nim r!wna/' a siado nas do
stou szesnacie os!b& 4a szcz$cie nie robi si$ dzisia" dstnkc"i w stro"u' kt!r m!wib sam
za siebie' a(e&&& a(e&&& a(e&&&
Two"a oddana&&&
4iema( zapomniaam Gto wina Edmunda' cz$cie" o nim m($' ni0 mi to wchodzi na
zdrowieH o pewne" bardzo wa0ne" rzecz' "ak. mam powiedzie/ w imieniu 5enr6ego i
wasnm' to znacz o przwiezieniu 1i$ z powrotem do hrabstwa 4orthampton& Iochane
mo"e stworzonko' nie siedC tam' w tm Portsmouth' i nie tra/ urod& Te wstr$tne morskie
brz niszcz. zdrowie i cer$& ,o"a biedna ciotka zawsze odczuwaa tego skutki' nawet o
dziesi$/ mi( od morza' w co Admira' rzecz "asna' nigd nie wierz' a(e "a wiem' 0e to
prawda&
7estem' "a i 5enr' na Two"e usugi' z godzinnm uprzedzeniem&
Bardzo bm tego chciaa' nado0(ibm troch$ drogi i pokaza(ibm 1i
Everingham' a mo0e nie miaab nic przeciwko temu' b za"echa/ do Londnu i obe"rze/
wn$trze kocioa Jwi$tego 7erzego' na 5anover FKuare& T(ko trzma" z da(a ode mnie
swo"ego kuzna Edmunda' nie chciaabm b/ kuszona& 7aki to dugi (istD 7eszcze "edno
sowo& #kazu"e si$' 0e 5enr ma zamiar znowu "echa/ do 4orfo(k w "akie" sprawie' kt!r. T
aprobu"esz' na to "ednak abso(utnie nie mo0na pozwo(i/ przed poow. przszego tgodnia' to
znacz' "est mi niezb$dn czternastego' bo tego dnia wieczorem da"em prz"$cie& 4ie masz
po"$cia' "aka "est w podobne" stuac"i warto/ m$0czzn takiego "ak 5enr% wierza" mi na
sowo' 0e "est bezcenna& Fpotka si$ z 9ushworthami' czego - m!wi.c prawd$ wca(e nie 0au"$
i nawet "estem troszeczk$ ciekawa' a s.dz$' 0e i on te0' cho/ si$ do tego nie przzna"e&
Taki %o &is% <anny skwap&iwie prze4ie7a wzrokie/3 odczy%aa z na/yse/3 a po%e/
rozwaaa d.7oJ wszys%ko pozos%awao w ,eszcze wi5kszy/ ni do%$d zawieszeni.0 -edyny
pewnik3 ,aki z &is%. wynika3 %o %o3 e nic decyd.,$ce7o si5 nie s%ao0 Ed/.nd ,eszcze si5 nie
o#wiadczy0 Co panna Craw*ord naprawd5 cz.,e - ,ak za/ierza pos%$pi' czy %e ,ak /oe
pos%$pi'3 4ez wz7&5d. na %o3 co pisze3 a nawe% w4rew %e/. - czy Ed/.nd ,es% d&a nie, r6wnie
wany ,ak 4y os%a%nio3 przed rozs%anie/ - a ,e#&i ,es% /nie, wany3 %o czy /oe 4y' ,eszcze
/nie, wany3 czy %e wszys%ko /oe wr6ci' do poprzednie7o s%an. - o%o %e/a%y nie
koAcz$cyc2 si5 do/ys6w3 k%6re sn.a %e7o dnia i przez wie&e nas%5pnyc23 nie doc2odz$c do
os%a%ecznyc2 wniosk6w0 1a,cz5s%sza 4ya /y#&3 e panna Craw*ord3 k%6ra wr6ciwszy do
swoic2 &ondyAskic2 przyzwycza,eA3 nieco si5 zre*&ek%owaa i zacz5a si5 wa2a'3 /i/o
wszys%ko s%wierdzi os%a%ecznie3 e ,es% z4y% do nie7o przywi$zana3 4y si5 7o wyrzec0 @5dzie
si5 s%araa 4y' 4ardzie, a/4i%na3 ni na %o pozwa&a ,e, serce0 @5dzie si5 wa2aa3 45dzie si5
droczya3 45dzie s%awiaa war.nki3 45dzie $daa 4ardzo wie&e3 a&e w koAc. 7o przy,/ie0 9o
%akie7o wniosk. doc2odzia na,cz5#cie, <anny0 9o/ w LondynieM To3 ,ak s$dzia3 okae si5
nie/o&iweM A&e cze7o %e panna Craw*ord nie ,es% w s%anie za$da'M
Perspek%ywa o%wiera,$ca si5 przed Ed/.nde/ wy7&$daa coraz 7orze,0 Ko4ie%a3 k%6ra
/6wi$c o ni/ po%ra*i /6wi' ,edynie o ,e7o wy7&$dzieM C6 za nie7odne .cz.cieM De4y
sz.ka' .%wierdzenia swo,e7o zdania w reko/endac,ac2 pani <raserM Ona3 k%6ra %ak 4&isko
znaa 7o przez p6 rok.0 9oprawdy3 <anny ws%ydzia si5 za ni$0 W por6wnani. z %y/
wszys%ki/ *ra7/en%y &is%.3 odnosz$ce si5 do pana Craw*orda i ,e, sa/e,3 niewie&e ,$ do%ykay0
To3 czy pan Craw*ord po,edzie do 1or*o&k przed czy po cz%ernas%y/3 %o naprawd5 nie ,e,
sprawa3 c2ocia3 wzi$wszy wszys%ko pod .wa753 s$dzia3 e r.szy %a/ 4ez zwoki0 To3 e
panna Craw*ord s%ara si5 .rz$dzi' /. spo%kanie z pani$ 8.s2wor%23 dowodzi3 e przy,5a
na,7orsz$ &ini5 pos%5powania3 ,es% #wiadec%we/ 4rak. serca i rozs$dk.0
<anny /iaa nadzie,53 e on nie .&e7a r6wnie ponia,$ce, ciekawo#ci0 1ie przyznawa
si5 do %akic2 po4.dek3 a sios%ra powinna /. przypisywa' wysze .cz.cia ni ,e, wasne0
Po %y/ &i#cie ,eszcze 4ardzie, niecierp&iwie wy7&$daa inne7o z Londyn. i przez ki&ka
dni %ak si5 7or$czkowaa %y/3 k%6ry przyszed3 i %y/3 k%6ry przy,#' /oe3 e ,e, wsp6&ne
roz/owy i &ek%.ry z S.san /.siay zos%a' cz5#ciowo zawieszone0 1ie 4ya zdo&na na&eycie
sk.pi' .wa7i0 -e#&i pan Craw*ord nie zapo/nia3 co /ia od nie, przekaza' Ed/.ndowi3 %o
,es% prawdopodo4ne3 wysoce prawdopodo4ne3 e k.zyn do nie, %ak czy inacze, napisze3
przecie zawsze okazywa ,e, %y&e do4rociJ ni/ si5 nie wyz4ya %e, /y#&i3 ni/ nie ./ara ona
wasn$ #/ierci$3 ,ako e aden &is% nie przyszed w ci$7. ki&k. nas%5pnyc2 dni - <anny 4ya w
s%anie .s%awiczne, ekscy%ac,i i roz7or$czkowania0
Wreszcie nas%$pio co# w rodza,. .spoko,enia0 Trze4a si5 po7odzi' z niepewno#ci$3
nie wo&no pozwo&i'3 4y ,$ spa&aa i od4ieraa /ono#' pracy0 Czas ro4i swo,e3 ,e, wasne
s%arania - %roszk5 wi5ce, i wreszcie powr6cia do za,5' z S.san i sa/a zacz5a zna,dowa' w
%y/ zain%eresowanie0
S.san przywi$zywaa si5 do nie, coraz 4ardzie,0 1ie po%ra*ia si53 %ak ,ak <anny3
/odzieAczo zac2wyca' ksi$k$3 nie /iaa %e, skonno#ci do siedz$ce7o %ry4. ycia czy
sz.kania wiado/o#ci d&a wiado/o#ci3 a&e 4ardzo pra7n5a nie wydawa' si5 i7noran%k$3 a %o3
po$czone z ./ie,5%no#ci$ ,asne7o /y#&enia3 czynio z nie, .wan$3 do4r$3 wdzi5czn$
.czennic50 <anny 4ya d&a nie, wyroczni$0 Wy,a#nienia i .wa7i <anny 4yy na,wanie,szy/
doda%kie/ do kade7o ese,.3 kade7o rozdzia. 2is%orii0 To3 co <anny opowiadaa o
/inionyc2 czasac23 /ocnie, zapadao ,e, w pa/i5' ni cae s%ronice Fo&ds/i%2aJ o4darzya
sios%r5 ko/p&e/en%e/3 e wo&i ,e, s%y& od s%y&. wszys%kic2 wydawanyc2 pisarzy0 @rakowao
,e, wczesne7o nawyk. czy%ania0
8oz/awiay nie zawsze na %ak wzniose %e/a%y ,ak 2is%oria czy /ora&no#'0
Przyc2odzi czas i na inne3 a z %yc2 &e,szyc2 aden nie powraca %ak cz5s%o i nie 4y
o/awiany %ak szeroko ,ak )ans*ie&d Park3 ,e7o /ieszkaAcy3 ic2 spos64 4ycia3 ic2 rozrywki -
o4ycza,e )ans*ie&d Park0 S.san /iaa wrodzone .podo4anie do wszys%kie7o3 co
dys%yn7owane i e&e7anckie3 %o%e s.c2aa c25%nie3 a <anny sprawiaa so4ie przy,e/no#'3
rozwodz$c si5 na %en .&.4iony %e/a%0 )iaa nadzie,53 e nie ro4i nic ze7o3 a&e 7dy po
pewny/ czasie S.san zacz5a si5 zac2wyca' wszys%ki/3 co si5 /6wi i ro4i w do/. w.,a3 i
zacz5a /arzy' o wy,e:dzie do 1or%2a/p%on - <anny nie/a& wyrz.caa so4ie3 e wz4.dzia
.cz.cia3 k%6ryc2 nie /ona zaspokoi'0
@iedna S.san niewie&e &epie, pasowaa do rodzinne7o do/. ni ,e, s%arsza sios%raJ
kiedy <anny zacz5a %o so4ie .#wiada/ia'3 zroz./iaa3 e 7dy przy,dzie ,e, sa/e, wy,ec2a' z
Por%s/o.%23 nie 45dzie /o7a 4y' w peni szcz5#&iwa3 7dy zos%awi %.%a, S.san0 Coraz
4ardzie, do&e7aa ,e, /y#&3 e dziewczyna /a,$ca wszys%kie przyrodzone war.nki3 4y zos%a'
#wie%nie .ksz%a%owana3 pozos%anie w %akic2 r5kac20 -aki/ 4yo4y 4o7osawieAs%we/3 7dy4y
ona sa/a /iaa wasny do/3 do k%6re7o /o7a4y sios%r5 zaprosi'0 I 7dy4y &eao w ,e,
/o&iwo#ciac2 odwza,e/nienie .cz.' pana Craw*orda3 %o on pewno nie 4y4y skonny
sprzeciwia' si5 %akie/. pro,ek%owiM
C6 4y %o 4ya d&a nie, za pociec2aM S$dzia3 e on naprawd5 /a do4re .sposo4ienie i
z ca$ przy,e/no#ci$ wyo4raaa so4ie3 ,ak akcep%.,e %e7o rodza,. pro,ek%0
ROZDZIA XLIV
)in5o ,. nie/a& siede/ %y7odni z zapowiedzianyc2 dw6c2 /iesi5cy3 kiedy w r5ce
<anny woony zos%a %en wa#nie3 z dawna - oczekiwany &is% od Ed/.nda0 O%worzywszy 7o
zo4aczya3 e ,es% d.7i3 przy7o%owaa si5 wi5c na szcze76owy opis szcz5#cia oraz na
wy&ewn$ dek&arac,5 /io#ci i .wie&4ienia d&a wy4ranki &os.3 k%6ra ,es% %eraz pani$ ,e7o ycia0
O%o %re#' &is%.?
,ansfie(d Park
Iochana mo"a -ann'
8bacz' 0em wczenie" nie pisa& 1rawford mi powt!rz' 0e prosisz o (ist' a(em nie b
zdo(n pisa/ do 1iebie z Londnu i wtumaczem sobie' 0e zrozumiesz mo"e mi(czenie&
Edbm m!g wsa/ 1i ki(ka radosnch s!w' tob 1i ich nie zabrako' a(e nic podobnego
nie bo w mo"e" moc& 8r!ciem do ,ansfie(d w stanie wi$ksze" niepewnoci ni0 w!wczas'
gdm st.d w"e0d0a&&& ,o"e nadzie"e s. o wie(e sabsze& :apewne sama "u0 o tm wiesz'
Panna 1rawford "est tak do 1iebie przwi.zana' 0e to zupenie natura(ne' i0 zwierza ci si$
ze swoich uczu/' tak 0e mo0esz odgadn./ w przb(i0eniu' "aki "est stan moich&&& To "ednak mi
nie przeszkadza' bm sam do 1iebie napisa& 7e" i mo"a ufno/ do 1iebie nie powinn ze sob.
ko(idowa/& 4ie zada"$ 0adnch pta?& 7est co ko".cego w m(i' 0e mam wsp!(n.
prz"aci!k$ i 0e' bez wzg($du na istnie".ce mi$dz nami r!0nice pog(.d!w' z"ednoczeni
"estem mioci. do 1iebie&&&
B$dzie mi pociech.' gd 1i powiem' "ak spraw dzisia" sto". i "akie mam teraz p(an'
"e(i mo0na powiedzie/' 0e w og!(e mam "akie p(an&
7estem w domu od sobot& 8 Londnie bem trz tgodnie i widwaem ". G"ak na
LondnH bardzo cz$sto& Pa?stwo -raser okazwa(i mi wsze(k. grzeczno/' "akie" mo0na bo
rozumnie oczekiwa/&
Trzeba powiedzie/' 0e to "a nie okazaem do/ rozumu' 0wi.c nadzie"$ na takie same
stosunki' "ak utrzmwa(im w ,ansfie(d& A(e idzie mi bardzie" o "e" spos!b zachowania ni0
cz$sto/ spotka?&
Edb ba inna' kiedm si$ z ni. widzia' nie narzekabm wca(e' a(e od pierwsze"
chwi(i ba zmieniona% prz"$a mnie podczas pierwszego spotkania tak inacze"' ni0 na to
(iczem' 0e niema( chciaem natchmiast w"e0d0a/ z Londnu& 4ie mam co wchodzi/ w
szczeg!& :nasz sabe stron "e" charakteru i potrafisz sobie wobrazi/ "e" opinie i
sformuowania' kt!re sprawia mi b!(& Ba w wbornm humorze' otoczona (udCmi' kt!rz z
cam nierozs.dkiem podnieca(i "e" nazbt 0w ums& 4ie podobaa mi si$ pani -raser& To
pr!0na' zimna kobieta' kt!ra wsza za m.0 w.cznie z wrachowania i cho/ "est "awnie
nieszcz$(iwa w ma0e?stwie' widzi przczn$ swego zawodu nie w b$dnm s.dzie cz
wadach usposobienia a(bo r!0nic wieku' a(e w tm' 0e mimo wszstko nie "est a0 tak bogata
"ak wie(u "e" zna"omch' zwaszcza "e" siostra' (ad Ftornawa& Pani -raser opowiada si$
zdecdowanie za wszstkim' co interesowne i ambitne' t(e 0e to musi b/ dostatecznie
interesowne i ambitne& Lwa0am za0o/ pann 1rawford z tmi dwiema siostrami za
na"wi$ksze w 0ciu nieszcz$cie' "e" i mo"e& #d (at sprowadza". ". na manowce& )eb te0
moga z nimi zerwa/D 1zasami "ednak o0wa we mnie nadzie"a' gd0 wda"e mi si$' 0e
uczucie "est g!wnie z ich stron& #gromnie ". (ubi.' a(e "estem przekonan' 0e ona nie kocha
ich tak' "ak 1iebie& Iied sobie m($ o"e" ogromnm przwi.zaniu do 1iebie' a r!wnie0 o "e"
rozumnm' prawm zachowaniu "ako siostr' wda"e mi si$ zupenie inn. istot.' zdo(n. do
sz(achetnoci' i got!w "estem wrzuca/ sobie zbt ostr. ocen$ "e" 0artob(iwego zachowania&
4ie "estem w stanie wrzec si$ "e"' -ann& To "edna kobieta na wiecie' o kt!re" mog$ m(e/
"ako o 0onie& Edbm nie wierz' 0e ma d(a mnie "akie wzg($d' to nie m!wibm tego' rzecz
"asna' a(e "a w to wierz$& 7estem pewn' 0e nie "est zupenie obo"$tna& 4ie "estem zazdrosn o
0adnego konkretnego czowieka& 7estem zazdrosn o wpw' "aki ma na ni. ca ten e(egancki
wiat& Bo"$ si$ tch bogackich obcza"!w& 7e" wobra0enia nie si$ga". w0e" tego' co
usprawied(iwia "e" ma".tek' a(e przekracza". wszstko' na co pozwa(ab nasze dochod
razem wzi$te& A(e i w tm "est pociecha&
Matwie" b mi przszo ". utraci/ d(atego' 0em nie do/ bogat' ni0 d(atego' 0em
duchown& To wiadczob "ednie' i0 "e" afekt nie mo0e sprosta/ koniecznoci wrzecze?'
kt!rch' prawd$ m!wi.c' nie mam prawa 0.da/% "e(i ona mi odm!wi' to s.dz$' 0e taka
wanie b$dzie prawdziwa przczna& Lprzedzenia "e"' "ak s.dz$' nie s. tak si(ne "ak dawnie"&
Przedstawiam 1i mo"e m(i tak' "ak si$ rodz.' -ann kochana% mo0e czasem s. ze
sob. sprzeczne' a(e mimo to masz dokadn obraz tego' co si$ w mo"e" gowie dzie"e& Fkoro
"u0 raz zacz.em' powiem 1i teraz z prz"emnoci. wszstko' co czu"$& 4ie mog$ si$ "e"
wrzec& 8i$z' "akie nas .cz.' oraz te' "akie "eszcze .cz/ nas b$d. w przszoci' oznacza".'
0e wrzec si$ ,ar 1rawford to wrzec si$ towarzstwa niekt!rch os!b bardzo mi drogich'
skaza/ si$ na banic"$ z tch wanie dom!w i od tch prz"aci!' u kt!rch w ka0dm innm
nieszcz$ciu szukabm pociech& Ltrat$ ,ar uwa0a/ musz$ za "ednoczesn. utrat$
1rawforda i -ann& Edb rzecz ba zako?czona' gdbm otrzma zdecdowan. odmow$'
m($' 0e wiedziabm' "ak to znie/' i pr!bowabm zmnie"sz/ "e" wadz$ nad moim sercem' i
mo0e po ki(ku (atach&&& - a(e pisz$ bzdur - "ak mi da kosza' b$d$ musia to znie/' a p!ki nie
dostaem' nie przestan$ stara/ si$ o ni.& Taka "est prawda& 7edne ptanie' to "akA 7ak bob
na"waciwie"A 1zasem m($' 0eb "echa/ po 8ie(kie"noc z powrotem do Londnu' a czasem
zn!w' 0eb nic nie robi/' p!ki ona nie wr!ci do ,ansfie(d& 4awet teraz m!wi z prz"emnoci.
o swoim powrocie do ,ansfie(d w czerwcu% a(e czerwiec to bardzo da(eko' wi$c m($' 0e
pewno do nie" napisz$& 8aciwie niema( si$ zdecdowaem na to' 0eb "e" przedstawi/
spraw$ (istownie& Bardzo "est d(a mnie wa0ne' 0eb szbko zska/ pewno/& ,!" obecn stan
"est nie do wtrzmania& 8szstko razem wzi.wsz - (ist to chba na"(epsz spos!b
przedstawienia spraw& B$d$ m!g napisa/ o wie(e wi$ce"' ni0 gdbm m!wi' i dam "e" czas
do zastanowienia przed pod"$ciem decz"i' a mnie" si$ obawiam skutk!w namsu ni0
natchmiastowego' pochopnego odruchu% chba tak& 4a"wi$kszm d(a mnie
niebezpiecze?stwem "est to' 0e ona zwr!ci si$ o rad$ do pani -raser' a "a b$d$ gdzie da(eko'
niezdo(n broni/ wasne" spraw& List nara0a czowieka na wszstkie ze skutki szukania rad
u innch' a tam' gdzie ums nie cakiem "eszcze do"rza do ostateczne" decz"i' doradca w
niefortunnm momencie mo0e przes.dzi/ o post$pku' kt!rego si$ potem 0au"e& ,usz$ si$
"eszcze nieco zastanowi/ nad t. spraw.& Ten dugi (ist peen t(ko moich trosk' to do/' b
wczerpa/ prz"aC?' nawet Two".' -ann& #statnim razem widziaem 1rawforda na prz"$ciu
u pani -raser& 1oraz bardzie" mi si$ podoba to' co widz$ i co o nim ssz$& Ani (adu
wahania& ;obrze wie' czego chce' i dziaa zgodnie z pod"$t. decz". - to nieoceniona za(eta&
Trudno mi bo patrze/ na niego i mo". starsz. siostr$' kied b(i razem w poko"u' nie
wspomina".c tego' co mi niegd powiedziaa' i przzna"$' 0e nie bo to prz"acie(skie
spotkanie& #na okazwaa wraCn ch!d& Ledwo ze sob. rozmawia(i& :auwa0em' 0e cofn.
si$ zdumion' i przkro mi bo' i0 pani 9ushworth mo0e si$ gniewa/ za niegdsie"sz rzekom
afront ucznion pannie Bertram& Pewno chciaab ussze/ ode mnie' w "akie" mierze' moim
zdaniem' ,aria rada "est ze swego ma0e?stwa& 4ic nie wskazu"e na to' b ba nieszcz$(iwa&
,am nadzie"$' 0e "ako im si$ razem ukada% dwukrotnie obiadowaem na 8impo(e Ftreet i
bwabm tam cz$cie"' a(e to udr$ka b/ u 9ushwortha "ako szwagra& 8da"e si$' 0e 7u(ia
"est bardzo zadowo(ona z pobtu w Londnie& 7a niewie(e tam zaznaem prz"emnoci - a(e tu
"eszcze mnie"& 4asze grono nie "est szczeg!(nie o0wione&
Bardzo 1iebie tu brak& T$skni$ za Tob. bardzie"' ni0 to potrafi$ wrazi/& ,atka
przesa 1i na"gor$tsze uciski i (icz na rch (ist od 1iebie& 8spomina 1i$ niema( co
godzina' a "a z przkroci. ob(iczam' i(e "eszcze tgodni b$dzie pewno musiaa obwa/ si$ bez
1iebie& #"ciec zamierza sam po 1iebie "echa/' a(e to b$dzie dopiero po 8ie(kie"noc' kied
wbiera si$ w interesach do Londnu& 4a pewno dobrze 1i tam' w Portsmouth' a(e przecie to
nie mo0e b/ caoroczna wizta& Potrzebna mi "este tuta"' 0eb mi doradzia co do Thornton
Lace& 4ie mam spec"a(nie ochot dokonwa/ tam wie(kich zmian' p!ki nie b$d$ wiedzia' 0e
ten dom b$dzie mia kied pani.& 1hba "ednak napisz$& 7est "u0 postanowione' 0e pa?stwo
Erant "ad. do Bath' w"e0d0a". z ,ansfie(d w poniedziaek&
9ad "estem z tego& 4ie nada"$ si$ do kontakt!w z kimko(wiek& Two"a ciotka uwa0a'
zda"e si$' 0e szcz$cie ". opucio' poniewa0 opis nowinek z ,ansfie(d przpad w udzia(e
mnie' a nie "e"&
Tw!" bardzo 1i oddan&&&
(1i7dy3 ,. na pewno ni7dy wi5ce, nie 45d5 c2ciaa dos%a' &is%. - powiedziaa so4ie w
d.c2. <anny3 skoAczywszy &ek%.r50 - C6 one przynosz$ pr6cz zawod. i przykro#ciI000
9opiero po Wie&kie,nocy000 -ake ,a %o wy%rzy/a/I000 I 4iedna ciocia3 co 7odzina o /nie
/6wi+0
<anny s%araa si5 za2a/owa' 4ie7 swoic2 /y#&i3 k%6re wyra:nie z/ierzay k. %e/.3 e
sir T2o/as ,es% niedo4ry zar6wno d&a nie,3 ,ak i cio%ki0 -e#&i idzie o 76wny %e/a% &is%. - nie
zna&aza %a/ nic3 co /o7o4y .a7odzi' ,e, iry%ac,50 9oprawdy3 Ed/.nd wyprowadzi ,$ z
r6wnowa7i3 4ya na nie7o nie/a& za i 7niewna0 (1ic do4re7o nie przy,dzie z %e7o zw&ekania
- /6wia so4ie0 - Cze/. do%$d %e7o nie zaa%wiI -es% za#&epiony i nic nie zde,/ie /. 4ie&/a
z ocz.3 nic %e7o zro4i' nie ,es% w s%anie3 ,e#&i /ia prawd5 przed oczy/a %ak d.7o i nie
po%ra*i ,e, dos%rzec0 Oeni si5 z ni$ i 45dzie 4iedny i nieszcz5#&iwy0 1iec2 @67 nie dop.#ci3
4y pod ,e, wpywe/ przes%a 4y' 7odny szac.nk.+0 Prze,rzaa &is% ,eszcze raz0 (Taka do /nie
przywi$zanaM Wszys%ko %o 4zd.ry0 Ona nie koc2a niko7o pr6cz sie4ie i swo,e7o 4ra%a0
Przy,aci6ki3 k%6re od &a% sprowadza,$ ,$ na /anowceM TeM 86wnie do4rze ona /oe ,e
sprowadza' na /anowceM Wszys%kie pewnie depraw.,$ si5 nawza,e/3 a&e ,e#&i one 4ardzie,
&.4i$ ,$ ni ona ,e3 %o /nie, ,e, /o7$ zaszkodzi' - c2y4a %y&ko poc2&e4s%wa/i0 Y-edyna na
#wiecie ko4ie%a3 o k%6re, /oe /y#&e' ,ak o onieZ0 W %o 754oko wierz50 To ,es% .cz.cie3
k%6re zapanowao nad cay/ ,e7o ycie/0 Czy ona 7o przy,/ie3 czy odrz.ci3 serce/ po#&.4i
,$ na wieki0 YE%ra%5 )ary /.sz5 .waa' ,ako r6wnoznaczn$ z .%ra%$ Craw*orda i <annyZ -
Ed/.ndzieM 1ie znasz /nie0
Tyc2 rodzin nic ni7dy 4y nie $czyo3 7dy4y# %y ic2 nie $czyM Oc23 pisz so4ie3 piszM
>aa%w %o szy4koM 1iec2 45dzie koniec %e, niepewno#ci0 >aa%w3 skoAcz3 wyda, na sie4ie
wyrok+0
Te .cz.cia z4y% 4&iskie 4yy zo#ci3 4y /o7y d.7o s%anowi' is%o%5 /ono&o76w <anny0
Wkr6%ce z/i5ka nieco i zro4io si5 ,e, a&0 -e7o 7or$ce oddanie3 serdeczne sowa3 za.*anie3
,akie ,e, w %y/ &i#cie okaza - wszys%ko %o 4ardzo ,$ wzr.szyo0 On ,es% %y&ko za do4ry0 Kr6%ko
/6wi$c3 4y %o &is%3 k%6re7o wo&aa4y nie dos%a' za nic w #wiecie i k%6re7o war%o#ci nic nie
/o7o przewyszy'0 I %y&e0
Oso4y3 k%6re nao7owo prowadz$ korespondenc,53 nie /a,$c wie&e do powiedzenia - a
w %y/ 7ronie /ie#ci si5 co na,/nie, d.a cz5#' eAskie, poowy &.dzko#ci - z7odz$ si5 na
pewno3 e is%o%nie3 szcz5#cie nie dopisao &ady @er%ra/3 ,e#&i %aki wspaniay k$sek3 ,ak
wiado/o#' z )ans*ie&d3 e Fran%owie wy,eda,$ do @a%23 przyszed ak.ra% w%edy3 7dy nie
/o7a 7o wykorzys%a'J z7odz$ si5 r6wnie3 e /.siao ,e, 4y' 4ardzo przykro3 7dy pa%rzya3
,ak przypada w .dzia&e ,e, niewdzi5czne/. synowi i zos%a,e ./ieszczony3 w skr6%owe,
*or/ie3 pod koniec d.7ie7o &is%.3 za/ias% s%a' si5 %re#ci$ wi5ksze, cz5#ci przez ni$ sa/$
zapisane, kar%y papier.0 C2ocia 4owie/ &ady @er%ra/ 4ya znako/i%o#ci$ w dziedzinie
epis%o&o7ra*ii3 ,ako e od pocz$%k6w /aeAs%wa3 z 4rak. inne7o za,5cia oraz ze wz7&5d. na
%o3 e sir T2o/as zasiada w Par&a/encie3 na4raa zwycza,. nawi$zywania i .%rzy/ywania
korespondenc,i i wypracowaa so4ie szacowny3 4ana&ny3 rozw&eky s%y&3 k%6ry pozwa&a na
wykorzys%anie na,4ardzie, 4a2e7o %e/a%. - nie /o7a si5 ,ednak o4y' 4ez adne7o3 /.siaa
/ie' coko&wiek3 e4y o %y/ pisa'3 nawe% do sios%rzenicy3 a e 7rozia ,e, .%ra%a korzy#ci3 ,akie
niosa poda7ra pas%ora Fran%a oraz poranne wizy%y pas%orowe,3 ci5ko ,e, 4yo3 7dy zos%aa
poz4awiona ,edne, z os%a%nic2 /o&iwo#ci zro4ienia z nic2 .y%k.0
Szykowaa si5 ,ednak 4o7a%a reko/pensa%a0 1adesza 7odzina3 w k%6re, &ady @er%ra/
si5 poszcz5#cio0 W ki&ka dni po wiado/o#ciac2 od Ed/.nda3 <anny o%rzy/aa od cio%ki &is%
zaczyna,$cy si5 %ak?
;roga mo"a -ann'
Bior$ do r$ki pi!ro' b 1i zakomunikowa/ przera0a".c. wiadomo/' kt!ra' nie w.tpi$'
ogromnie 1i$ zaniepokoi&
To 4yo o wie&e &epsze ni 4ranie do r5ki pi6ra3 4y przekaza' sios%rzenicy wszys%kie
szcze76y za/ierzone, podr6y Fran%6w3 ,ako e o4ecna wiado/o#' o4iecywaa za,5cie d&a
%e7o pi6ra na wie&e przyszyc2 dniJ c2odzio /ianowicie o %o3 e na,s%arszy ,e, syn
zac2orowa ci5ko3 a wiado/o#' o %y/ przysza eksprese/ do dwor. przed ki&ko/a
7odzina/i0
To/ w %owarzys%wie innyc2 /odyc2 &.dzi po,ec2a z Londyn. do 1ew/arke%3 7dzie
po nieopa%rzony/ .padk. z konia i nie./iarkowany/ pici. zacz$ 7or$czkowa'J kiedy
%owarzys%wo si5 roz,edao3 nie /67 si5 r.sza'J pozos%awiono 7o sa/e7o w do/. ,edne7o z
%yc2 /odyc2 &.dzi3 na pas%w5 c2oro4y i sa/o%no#ci oraz na opiece s.4y ,edynie0 >a/ias%
szy4ko wr6ci' do zdrowia i r.szy' za swy/i ko&e7a/i3 ,ak %o za/ierza3 pocz. si5 ,eszcze
7orze,3 a po nied.7i/ czasie a %ak :&e3 e 7o%6w 4y3 podo4nie ,ak ,e7o dok%or3 sa' &is%y do
)ans*ie&d0
7ak mo0esz sobie wobrazi/' ta zatrwa0a".ca wiadomo/ - pisaa &ady @er%ra/ po
.przedni/ przeds%awieni. is%o%y rzeczy - ogromnie nas porusza i nie "estem w stanie
opanowa/ wie(kiego niepoko"u i obaw o nieszcz$snego chorego' kt!rego stan' "ak si$ sir
Thomas obawia' mo0e b/ ogromnie ci$0ki& Edmund zacnie proponu"e' 0e po"edzie
natchmiast' b opiekowa/ si$ bratem% z prz"emnoci. doda"$' 0e sir Thomas nie opuci
mnie w te" rozpacz(iwe" stuac"i% bob to d(a mnie zbt wczerpu".ce& Bardzo nam b$dzie
brakowao Edmunda w naszm mam k!ku' a(e (icz$ i wierz$' 0e zna"dzie nieszcz$snego
brata w stanie mnie" niepoko".cm' ni0 mo0na si$ obawia/' i 0e b$dzie m!g wkr!tce
przwieC/ go do ,ansfie(d' co' "ak s.dzi sir Thomas' powinno si$ zrobi/ i co bob
na"(epszm w"ciem' a "a mam nadzie"$' 0e biedn cierpi$tnik wkr!tce b$dzie w stanie znie/
podr!0 bez istotne" niewgod cz szkod& Poniewa0 nie w.tpi$ w Two"e d(a nas uczucia'
droga -ann' napisz$ niebawem ponownie&
Is%o%nie3 reakc,a <anny po o%rzy/ani. %e, wiado/o#ci 4ya o wie&e 4ardzie, 7or$ca i
szczera ni cio%czyny s%y& pisania0 Prawdziwie i/ wsp6cz.a0 To/ ci5ko c2ory3 Ed/.nd3
k%6ry ,edzie 7o pie&57nowa'3 i ao#nie sk.rczone 7rono pozos%a,$ce w )ans*ie&d - o%o %roski3
k%6re /.sz$ ods.n$' na 4ok wszys%kie a&4o prawie wszys%kie inne s%rapienia0 Wys%arczyo ,e,
,eszcze e7oiz/.3 4y zas%anowi' si53 czy Ed/.nd zd$y napisa' do panny Craw*ord3 ni/
dos%a %5 wiado/o#'3 a&e wkr6%ce adne inne .cz.cia pr6cz czys%e7o przywi$zania i
4ezin%eresowne7o niepoko,. nie zna,doway do nie, przys%5p.0
Cio%ka ,e, nie zanied4ywaa? pisaa &is% za &is%e/J Ed/.nd przekazywa rodzico/
cz5s%e re&ac,e3 %e za# &ady @er%ra/ re7.&arnie przekazywaa <anny3 w %y/ sa/y/ rozw&eky/
s%y&.3 z %ak$ sa/$ /ieszanin$ .*no#ci3 nadziei i o4aw3 ,edno po dr.7i/3 ,edno rodz$ce dr.7ie3
od przypadk. do przypadk.0 @yo %o ,ak za4awa w .dawanie przeraone,0 Cierpienia3 ,akic2
sa/a nie 4ya #wiadkie/3 nie /o7y za/ieszka' w ,e, wyo4ra:ni3 pisaa wi5c swo4odnie o
prze,5ci. i niepoko,. i nieszcz5snyc2 c2oryc23 p6ki To/a nie przywieziono do )ans*ie&d i
p6ki nie zo4aczya na wasne oczy3 ,ak 4ardzo ,es% z/ieniony0 W6wczas zakoAczya &is%3 k%6ry
wa#nie pisaa do <anny3 z.penie inacze,3 ,5zykie/ prawdziwe7o .cz.cia i przeraeniaJ
pisaa %ak3 ,ak /o7a4y /6wi'0 8anie prz"echa' kochana -ann' i zabra(i go na g!r$% tak
"estem wstrz.ni$ta "ego widokiem' 0e sama nie wiem' co pocz./& #n naprawd$ b bardzo
chor& Biedn Tom' tak nad nim bo(e"$ i tak si$ bo"$' i sir Thomas te0% "aka babm rada'
gdb tu ba i moga mnie pociesz/& A(e sir Thomas powiada' 0e Tom b$dzie si$ "utro (epie"
czu' powiada' 0e trzeba zwa0/ na trud podr!0&
Prawdziwa %roska zrodzona w /a%czyny/ serc. niepr5dko /iaa .s%$pi'0 Wsk.%ek
o7ro/ne, niecierp&iwo#ci To/a3 k%6ry c2cia 4y' ,ak na,szy4cie, przewieziony do )ans*ie&d3
a4y /67 zazna' %yc2 pociec2 do/. i rodziny3 o ,akic2 niewie&e /y#&a 45d$c w do4ry/
zdrowi. - zos%a przewieziony zapewne z4y% wcze#nieJ powr6cia 7or$czka i przez %ydzieA
zna,dowa si5 w s%anie o wie&e ci5szy/ ni poprzednio0 Wszyscy 4y&i naprawd5 przeraeni0
Lady @er%ra/ przekazywaa swo,e codzienne &5ki sios%rzenicy3 k%6ra3 /ona powiedzie'3 ya
od &is%. do &is%. i dzie&ia czas /i5dzy desperac,5 nad dzisie,szy/i wiado/o#cia/i i
wy7&$danie ,.%rze,szyc20 <anny nie 4ya szcze76&nie przywi$zana do s%arsze7o k.zyna3 a&e
cz.e serce kazao ,e, %eraz wyo4raa' so4ie3 e nie /o7a4y 4ez nie7o y'J czys%o#' ,e, zasad
sprawiaa3 e n5ka ,$ ,eszcze ,eden3 754szy niepok6,3 7dy zas%anawiaa si53 ,ak /ao
.y%eczne3 ,ak nie zna,$ce wyrzeczeA 4yo Gna poz6rH ,e7o ycie0
W %e, sprawie3 podo4nie ,ak w innyc23 4ardzie, pospo&i%yc23 S.san 4ya ,e, ,edyn$
%owarzyszk$ i powiernic$0 >awsze 4ya 7o%owa s.c2a' i wsp6cz.'0 1ik% inny nie
in%eresowa si5 %ak da&eki/ nieszcz5#cie/ ,ak c2oro4a w rodzinie odda&one, o przeszo s%o
/i& nik%3 nawe% pani Price3 k%6ra rz.caa %y&ko par5 kr6%kic2 py%aA3 ,e#&i zo4aczya c6rk5 z
&is%e/ w r5k.3 a od czas. do czas. za.waaa spoko,nie?
- Ta /o,a 4iedna sios%ra /.si si5 o7ro/nie /ar%wi'0
9.7a roz$ka i ko/p&e%nie r6ne sy%.ac,e yciowe sprawiy3 e zwi$zki krwi znaczyy
d&a nic2 nieco wi5ce, ni nic0 Sios%rzane przywi$zanie3 nie7dy# %ak senne ,ak ic2
.sposo4ienia3 %eraz pozos%ao %y&ko sowe/0 Pani Price %y&e ro4ia d&a &ady @er%ra/3 i&e &ady
@er%ra/ zro4ia4y d&a pani Price0 Tro,e czy czworo PriceU6w /o7o4y znikn$' z powierzc2ni
zie/i - z wy,$%kie/ Wi&&ia/a i <anny - a &ady @er%ra/ niewie&e 4y o %y/ /y#&aa3 a&4o /oe
zapoyczya4y z .s% pani 1orris *razes o %y/3 ,akie %o szcz5#cie i ,akie 4o7osawieAs%wo d&a
koc2ane, 4iedaczki3 ic2 sios%ry3 pani Price3 e %a dw6,ka zos%aa %ak do4rze wyposaona0
ROZDZIA XLV
Po %y7odni. /nie, wi5ce, od powro%. do )ans*ie&d nie4ezpieczeAs%wo /in5o i
.znano3 i c2oro4a To/a zos%aa na %y&e opanowana3 4y /a%ka /o7a przes%a' si5 niepokoi'J
przywyka ,. do widok. syna cierpi$ce7o i 4ezradne7o3 a e o%rzy/ywaa %y&ko na,&epsze
wiado/o#ci i ni7dy nie si57aa /y#&$ ponad %o3 co .syszaa3 e 4ya nieskonna do o4aw i
niezdo&na do ko,arzenia wz/ianek - okazaa si5 niezwyk&e poda%na na dro4ne &ekarskie
cy7aAs%wa0 For$czka si5 o4niya3 a przecie wa#nie 7or$czka na,4ardzie, /. do&e7aa3
oczywis%a3 e zaraz wydo4rze,e3 nic inne7o nie /o7a so4ie &ady @er%ra/ wyo4razi'3 a <anny
podzie&aa ,e, przekonanie3 p6ki nie o%rzy/aa kr6%kie7o &i#cik. od Ed/.nda3 napisane7o
spec,a&nie po %o3 4y ,e, powiedzie' prawd5 o s%anie To/a i przekaza' &5ki wasne i o,ca3
wywoane niepoko,e/ &ekarza3 w zwi$zk. z si&ny/i o4,awa/i wyniszczenia3 ,akie po,awiy
si5 w /ie,sce .s%5p.,$ce, 7or$czki0 Ezna&i3 e na,&epie, 45dzie nie n5ka' &ady @er%ra/
o4awa/i3 k%6re3 /ie&i nadzie,53 oka$ si5 4ezpods%awne3 nie 4yo ,ednak powod.3 4y <anny
nie znaa prawdy0 @a&i si5 o p.ca To/a0
Te ki&ka &ini,ek od Ed/.nda .kazao ,e, pac,en%a i pok6, c2ore7o wyra:nie, i rze%e&nie,
ni s%ronice papier. zapisane7o przez &ady @er%ra/0 Kady w %y/ do/. /674y3 na
pods%awie swoic2 o4serwac,i3 &epie, ni ona opisa'3 co si5 dzie,eJ kady w %aki/ czy inny/
/o/encie 4y 4ardzie, ni ona po/ocny ,e, synowiJ Po%ra*ia ,edynie ws.wa' si5 cic2.%ko do
poko,. i pa%rze' na nie7o3 &ecz kiedy zacz$ ,. /6wi' i s.c2a'3 kiedy /ona /. 4yo
czy%a'3 wo&a %owarzys%wo Ed/.nda0 Cio%ka /5czya 7o swo,$ %rosk&iwo#ci$3 a sir T2o/as
nie ./ia sp.#ci' ani %on. roz/owy3 ani %on. 7os. do pozio/. wyde&ikacone7o i sa4e7o
c2ore7o0 Ed/.nd 4y nadzwycza,ny0 <anny nie /iaa co do %e7o w$%p&iwo#ci3 a zacz5a 7o
ceni' ,eszcze wye,3 kiedy si5 okazao3 ,aki ,es% w ro&i opiek.na3 podpory i pocieszycie&a
c2ore7o 4ra%a0 To/ nie %y&ko po%rze4owa wsparcia3 4y prze/67 sa4o#' po prze4y%e,
c2oro4ieJ /ia r6wnie3 ,ak si5 %eraz okazywao3 o7ro/nie nadwer5ony sys%e/ nerwowy i
o76&n$ depres,5 - %rze4a 7o 4yo .spoka,a' i krzepi'0 Wyo4ra:nia podpowiadaa ,e,3 e
po%rze4owa r6wnie d.c2owe7o kierownic%wa0
W rodzinie nie 4yo s.c2o%3 %o%e 4ardzie, si5 skaniaa k. nadziei ni o4awo/ o
k.zyna - c2y4a e zaczynaa /y#&e' o pannie Craw*ord3 k%6ra wydawaa si5 dzieckie/
szcz5#cia3 a przecie przy ,e, sa/o&.4s%wie i pr6no#ci 4yo4y d&a nie, szcz5#cie/3 7dy4y
Ed/.nd zos%a ,edyny/ syne/0
1awe% w poko,. c2ore7o %a wy4ranka &os. nie posza w zapo/nienie0 9o &is%.
Ed/.nda do$czone 4yo pos%scrip%./? 8 sprawie' kt!r. poruszaem ostatnio' zacz.em
pisa/ (ist' kied przerwaa mi choroba Toma' a(e teraz zmieniem zamiar' bo"$ si$ zda/ na
wpw prz"aci!ek& 7ak Tomowi si$ po(epsz' po"ad$&
Taka 4ya sy%.ac,a w )ans*ie&d i %ak si5 sprawy pos.way3 4ez wi5kszyc2 z/ian3 a
do Wie&kie,nocy0 Ki&ka s6w dopisywanyc2 przez Ed/.nda do &is%6w /a%ki wys%arczyo3 4y
<anny wiedziaa3 co si5 dzie,e0 8ekonwa&escenc,a To/a pos%5powaa niepoko,$co powo&i0
1adesza Wie&kanoc - 4ardzo w %y/ rok. p6:na3 co <anny z przykro#ci$ s%wierdzia
zaraz3 kiedy si5 dowiedziaa3 e nie /a szans na wcze#nie,szy wy,azd z Por%s/o.%20
Wie&kanoc przysza i przesza3 a <anny w da&szy/ ci$7. nie syszaa nic o swoi/ powrocie
nawe% o w.,owski/ wy,e:dzie do Londyn.3 k%6ry /ia ,e, powr6% poprzedzi'0 Cio%ka
nie,ednokro%nie pow%arzaa3 e c2ciaa4y ,$ /ie' w do/.3 a&e ani sowa3 adne, wiado/o#ci
od w.,a3 od k%6re7o wszys%ko za&eao0 Pewno nie /oe ,eszcze od,ec2a' od syna - a&e %a
zwoka 4ya d&a <anny s%raszna3 okr.%na0 1adc2odzi koniec kwie%niaJ wkr6%ce .pyn$ %rzy
/iesi$ce za/ias% dw6c23 odk$d ,es% z da&a od nic2 i odk$d ,e, dni s%ay si5 nie/a& pok.%$3 &ecz
z4y%nio ic2 koc2aa3 4y pra7n$'3 a4y %o zroz./ie&i0 K%6 /oe wiedzie'3 czy /a,$ czas
/y#&e' o nie, a&4o ,$ przywozi'I
-e, niepok6,3 niecierp&iwo#'3 %5skno%a3 4y si5 zna&e:' w#r6d nic23 przywodziy ,e,
.s%awicznie na pa/i5' ki&ka &ini,ek z (Tirocini./+ Cowpera0 (-ak ar&iwie pra7nie .czeA
powro%. do do/.000+ - sowa %e /iaa wci$ na ,5zyk.3 widz$c w nic2 na,prawdziwszy wyraz
swo,e, %5skno%y3 od k%6re,3 ,e, zdanie/ nie /o7a 4y' si&nie,sza adna %5skno%a rozpiera,$ca
pier# .czniowsk$0
Kiedy ,ec2aa do Por%s/o.%23 z rado#ci$ nazywaa ,e do/e/3 cieszya si53
pow%arza,$c3 e ,edzie do do/.J %o sowo 4yo ,e, 4ardzo dro7ie i wci$ pozos%awao dro7ie3
%y&e e odnosio si5 do )ans*ie&d0 Ta/ 4y %eraz ,e, do/0 Por%s/o.%2 %o Por%s/o.%23
)ans*ie&d %o do/0 W %aki/ porz$dk. s%ay ,. od dawna w ,e, /i&cz$cyc2 rozwaaniac23 a
nic nie przynosio ,e, wi5ksze, pociec2y ni %o3 e cio%ka .ywaa %e7o sa/e7o ,5zyka? 4ie
mog$ si$ powstrzma/' b 1i nie powiedzie/' "ak mi 0a(' 0e 1i$ nie ma w domu podczas tch
nieszcz$snch chwi(' tak ogromnie trudnch w moim stanie ducha&&& ,am nadzie"$ i (icz$' i
szczerze pragn$' 0eb "u0 nigd nie przebwaa tak dugo poza domem - %e zdania 4yy d&a
<anny na,c.downie,sze0 A&e raczya si5 ni/i %y&ko w sekrecie0 9e&ika%no#' wo4ec rodzic6w
wy/a7aa3 4y nie zdradza' si5 z %y/3 e do/ w.,owski ,es% ,e, droszyJ zawsze /6wia?
(Kiedy wr6c5 do 2ra4s%wa 1or%2a/p%on+3 a&4o? (Kiedy wr6c5 do )ans*ie&d3 zro4i5 %o i %o+0
Tak si5 %o .%rzy/ywao przez ,aki# czas3 a&e wreszcie rosn$ca %5skno%a zwyci5ya os%rono#'
i <anny ani si5 spos%rze7a3 kiedy zacz5a /6wi'3 co zro4i po powrocie do do/.0 Speszya
si53 zaczerwienia i spo,rzaa niespoko,nie na o,ca i /a%k50 1iepo%rze4nie si5 zakopo%aa0 Ani
#&ad. niezadowo&enia3 ani znak.3 e co# w o76&e za.way&i0 1ie 4y&i w na,/nie,sze, /ierze
zazdro#ni o )ans*ie&d0 86wnie do4rze /o7a pra7n$' %a/ 4y'3 ,ak 4y' %a/ naprawd50
Przykro 4yo <anny3 e %raci wszys%kie rado#ci wiosny0 1ie zdawaa so4ie przed%e/
sprawy3 ,akie przy,e/no#ci /.sz$ ,$ /in$'3 ,e#&i 45dzie sp5dzaa w /ie#cie /arzec i
kwiecieA0 1ie zdawaa so4ie .przednio sprawy3 ,aki zac2wy% 4.dziy w nie, pocz$%ki i rozw6,
ro#&inno#ci3 i&e oywienia *izyczne7o i ./ysowe7o czerpaa z przy7&$dania si5 poc2odowi
wiosny3 pory3 k%6ra3 /i/o swoic2 kaprys6w3 zawsze ,es% pena wdzi5k.3 i z o7&$dania ,e,
rosn$ce7o pi5kna3 od na,wcze#nie,szyc2 kwia%6w w na,ciep&e,szyc2 cz5#ciac2 o7rod. cio%ki
do o%wiera,$cyc2 si5 &i#ci na w.,owskic2 po&ac2 i w ,e7o wspaniayc2 &asac20 To nie 4y&e co
.%raci' %akie rado#ciJ a .%raci' ,e d&a ciasno%y i 2aas.3 o%rzy/.,$c za/ias% swo4ody3
#wieo#ci3 pi5knyc2 woni i zie&eni - za/kni5cie3 d.c2o%5 i *e%or - %o nieskoAczenie 7orsze0 A&e
i %e powody a&. 4yy nike w por6wnani. z %y/i3 ,akie niosa pewno#'3 e ,e, na,4&isi
%5skni$ za ni$3 oraz z pra7nienie/3 4y si5 okaza' poy%eczn$ %y/3 co ,e, po%rze4.,$0
Fdy4y /o7a 4y' w do/.3 /o7a4y si5 %a/ przyda' wszys%ki/0
Cz.a3 e 4ya4y po/ocna wszys%ki/0 1a pewno oszcz5dzia4y kade/. c2o' %roc25
wysik. r$k i /y#&i3 a 7dy4y nawe% o7raniczyo si5 %o %y&ko do pod%rzy/ywania cio%ki
@er%ra/ na d.c2.3 .c2ronienia ,e, od s/.%k. sa/o%no#ci a&4o3 co ,eszcze 7orsze3 od
niespoko,ne,3 na%r5%nie 7or&iwe, %owarzyszki3 skonne, wyo&4rzy/ia' nie4ezpieczeAs%wo3 a4y
.wyda%ni' wa75 wasne, oso4y - %o ,e,3 <anny3 o4ecno#' 4ya4y z poy%kie/ d&a wszys%kic20
L.4ia so4ie wyo4raa'3 e czy%a cio%ce3 roz/awia z ni$ i s%ara si5 sprawi'3 4y odcz.waa
c2wi&5 o4ecn$ ,ako 4o7osawieAs%wo i e4y 4ya 7o%owa na %o3 co c2wi&a nas%5pna przynie#'
/oe0 A i&e oszcz5dzia4y ,e, spacer6w %a/ i z powro%e/ po sc2odac2M I&e zaniosa4y od nie,
po&eceAM
9ziwio ,$3 e sios%ry To/a /o7$ pozos%awa' w Londynie w %aki/ czasie - podczas
c2oro4y3 k%6ra3 w r6nyc2 s%adiac2 nie4ezpieczeAs%wa3 %rwaa ,. ki&ka %y7odni0 Przecie one
/o7$ wr6ci' do )ans*ie&d3 kiedy %y&ko przy,dzie i/ oc2o%a3 d&a nic2 podr6 %o adna
%r.dno#'J nie 4ya w s%anie po,$'3 ,ak o4ie /o7$ pozos%awa' z da&a od do/.0 -e#&i pani
8.s2wor%2 zdo&na ,es% wy/y#&a' so4ie ,akie# o4owi$zki3 k%6re s$ ,e, przeszkod$3 %o -.&ia z
pewno#ci$ /oe wy,ec2a' z Londyn.3 kiedy %y&ko zec2ce0 W ,edny/ z &is%6w cio%ka pisaa3
e -.&ia proponowaa3 i przy,edzie3 ,e#&i ,es% po%rze4na - a&e %o 4yo wszys%ko0 -asne3 e
wo&aa zos%a' w s%o&icy0
<anny skonna 4ya .waa'3 e Londyn wywiera o7ro/nie niekorzys%ny wpyw na
wszys%kie przyzwoi%e .cz.cia0 wiadec%we/ %e7o 4ya zar6wno panna Craw*ord3 ,ak i o4ie
k.zynki0 Ecz.cie panny Craw*ord do Ed/.nda 4yo przyzwoi%e3 s%anowio na,4ardzie,
przyzwoi%$ cz5#' ,e, c2arak%er.3 przy,a:A panny Craw*ord d&a nie,3 d&a <anny3 4ya co
na,/nie, niena7anna0 I c6 si5 %eraz s%ao z %y/i o4ydwo/a .cz.cia/iI Ty&e czas. .pyn5o
od os%a%nie7o &is%. )ary3 e <anny /iaa pods%awy3 4y /y#&e' z pewny/ &ekcewaenie/ o
przy,a:ni3 o k%6re, si5 %ak wie&e /6wio0 )in5y ,. d.7ie %y7odnie3 odk$d os%a%ni raz /iaa
wiado/o#ci o nie, czy innyc2 4&iskic2 z Londyn.3 c2y4a e poprzez )ans*ie&d3 i zacz5a
przyp.szcza'3 e nie 45dzie wiedziaa3 czy pan Craw*ord po,ec2a do 1or*o&k3 czy nie
po,ec2a3 p6ki si5 nie zo4acz$3 i e ,e7o sios%ra nie napisze ,. do nie, %e, wiosny3 kiedy
przyszed nas%5p.,$cy &is%3 k%6ry od#wiey dawne i zrodzi nowe wraenia0
8bacz mi' droga mo"a -ann' na"szbcie" "ak mo0esz' dugie mo"e mi(czenie i
zachowu" si$ tak' "akb mi "u0 od razu przebacza& To mo"a skromna proba i oczekiwanie'
bo taka "este dobra' 0e wierz$' i0 potraktu"esz mnie (epie" ni0 na to zasugu"$ - a pisz$
prosz.c o natchmiastow. odpowiedC& 1hciaabm wiedzie/' "ak sto". spraw w ,ansfie(d
Park' a T' nie w.tpi$' "este w stanie mi to powiedzie/& Trzeba b/ potworem' 0eb im nie
wsp!czu/ w ich zmartwieniu - a z tego' co ssz$' biedn Tom Bertram ma nike szanse na
cakowit powr!t do zdrowia& : pocz.tku (ekcewa0am t$ "ego chorob$& Fprawia na mnie
wra0enie czowieka' z powodu kt!rego robi si$ wie(e zamieszania i kt!r sam wprowadza
du0e zamieszanie prz swo"e" na"mnie"sze" do(eg(iwoci' i przede wszstkim martwiam si$ o
tch' kt!rz go pie($gnu".% teraz "ednak rozesza si$ poufna wiadomo/' 0e "est zo0on ci$0k.
niemoc.' 0e ob"aw s. zatrwa0a".ce i 0e przna"mnie" cz$/ rodzin zda"e sobie z tego
spraw$& 7e(i tak "est istotnie' s.dz$' 0e w te" cz$ci' te" owiecone" cz$ci musisz si$
zna"dowa/ i d(atego bagam 1i$' b mi napisaa' w "akie" mierze mo"e informac"e s.
prawdziwe&
4ie potrzebu"$ 1i m!wi/' "ak si$ uciesz$' dowiadu".c si$' 0e to nieprawda' a(e ta
pogoska tak si$ powtarza' 0e' przznam' a0 dr0$& To doprawd ogromnie smutne' 0eb taki
wietn mod czowiek mia ode"/ w kwiecie wieku& Biedn sir Thomas ogromnie to
prze0"e&
7estem doprawd strasznie t. spraw. prze"$ta& -ann' -ann' widz$' 0e si$ umiechasz
i robisz sprtn. mink$' a(e' na honor' nigd w 0ciu nie przekupwaam (ekarza& Biedn mod
czowiekD Edb mia umrze/' bob o dw!ch biednch modch (udzi mnie" na tm wiecie%
a m!wiabm wted ka0demu miam gosem i z podniesionm czoem' 0e bogactwo i pozc"a
nigd nie mogb si$ dosta/ w bardzie" godne r$ce& Eupio si$ pospiesz w czasie ostatniego
Bo0ego 4arodzenia' a(e kr!tkotrwae zo mo0na cz$ciowo wmaza/& Lakier i pozota
skrwa". wie(e p(am& Ltraci t(ko ttu 2pan 2przed nazwiskiem& Prz prawdziwm uczuciu'
takim "ak mo"e' kochana -ann' na o wie(e wi$ce" mo0na machn./ r$k.& 4apisz mi odwrotn.
poczt.' (icz si$ z moim niepoko"em i nie igra" z nim&
4apisz mi szczer. prawd$' to' co wiesz z pierwsze" r$ki& N nie pr!bu" nawet wstdzi/
si$ wasnch uczu/ cz moich& 8ierza" mi' s. nie t(ko natura(ne' a(e bezinteresowne i
sz(achetne& :apta" wasnego sumienia' cz 2sir Edmund3 nie (epie" b si$ przsu0
ma"$tnoci Bertram!w ni0 "akiko(wiek inn ewentua(n 2sir3A Edb Erantowie b(i w
domu' nie zawracaabm 1i gow' a(e "este teraz "edn. osob.' kt!r. mog$ spta/' "ak "est
naprawd$' bo z "ego siostrami nie mam kontaktu& Pani 9& sp$dzaa 8ie(kanoc z A(mersami w
Twickenham G"ak to z pewnoci. wieszH i "eszcze nie wr!cia' a 7u(ia "est u kuzn!w' kt!rz
mieszka". koo Bedford FKuare' a(e zapomniaam ich nazwiska i nazw u(ic& A(e nawet
gdbm moga spta/ kt!r. z nich' wo(aabm spta/ 1iebie' bo wda"e mi si$' 0e one nie
chc. si$ wrzeka/ prz"emnoci i skonne s. zamka/ ocz na prawd$& Przpuszczam' )e
wie(kanocne wakac"e pani 9& niedugo si$ sko?cz.% nie w.tpi$' 0e d(a nie" to prawdziwe
wakac"e& A(mersowie to mi(i (udzie' a ona' bez m$0a' mo0e si$ t(ko bawi/& #dda"$ "e"
sprawied(iwo/ za to' 0e popara "ego w"azd "ako dobrego sna po matk$ do Bath' a(e "ak
one sobie uo0. razem 0cie pod "ednm dachemA 5enrOego nie mam pod r$k.' wi$c nic od
niego nie przekazu"$& 1z nie s.dzisz' 0e Edmund "u0 dawno prz"echab do Londnu' gdb
nie ta chorobaA
Two"a oddana ,ar
:acz$am wanie skada/ m!" (ist' kied wszed 5enr' nie przwi!z "ednak 0adnch
wiadomoci' kt!re b mi kaza wstrzma/ si$ z "ego wsaniem& Pani 9& wie' 0e "est obawa o
suchot% widzia ". przedpoudniem' ona wraca dzi na 8impo(e Ftreet' teciowa prz"echaa&
4ie pozw!( sobie na na"mnie"sz niepok!"' droga mo"a' ani nie wobra0a" sobie B!g wie
czego' poniewa0 sp$dzi ki(ka dni w 9ichmond& 7eCdzi tam ka0de" wiosn& B.dC pewna' nie
dba o nikogo' pr!cz 1iebie& 8 te" chwi(i marz t(ko o tm' 0eb 1i$ zobacz/' i wszuku"e
sposob!w' "akb to zrobi/ tak' b sprawia".c sobie prz"emno/' sprawi/ ". i Tobie& 4a
wiadectwo tego powtarza "eszcze bardzie" gor(iwie wszstko' co m!wi w Portsmouth o
odwiezieniu 1i$ przez nas do domu' a "a cam sercem prz.czam si$ do niego&
-ann kochana' napisz zaraz i powiedz' 0ebm prz"e0d0a(i& Tob nam wszstkim na
dobre wszo& 5enr i "a mo0em zatrzma/ si$ na p(ebanii' wiesz przecie0' i nie robi/ kopotu
naszm prz"acioom w ,ansfie(d Park& Bob ogromnie mio zobacz/ znowu ich
wszstkich' a pewien dodatek do towarzstwa m!gb si$ d(a nich okaza/ bardzo po0teczn'
"e(i za idzie o 1iebie' wiesz przecie0 dobrze' "ak "este tam potrzebna' i nie mo0esz z czstm
sumieniem Gb$d.c tak sumiennaH pozostawa/ poza domem' gd masz mo0no/ powrotu& 4ie
mam ani czasu' ani cierp(iwoci' 0eb 1i wpiswa/ poow$ przesa? od 5enrOego' niech 1i
wstarcz' 0e istot. wszstkich razem i ka0dego z osobna "est niezmienne uczucie&
<anny 4ya %ak o4.rzona wi5ksz$ cz5#ci$ %e7o &is%. i %ak 4ardzo nie c2ciaa
przyczynia' si5 do spo%kania ,e7o a.%orki z Ed/.nde/3 e nie 4ya w s%anie G%ak ,e, si5
zdawaoH pod,$' 4ezs%ronne, decyz,i co do os%a%nie, zawar%e, w ni/ propozyc,i0 9&a nie,
oso4i#cie 4ya ona niezwyk&e k.sz$ca0 )6c zna&e:' si5 w ci$7.3 4y' /oe3 %rzec2 dni w
)ans*ie&d - %o o4raz na,wysze, szcz5#&iwo#ci - a&e ,e7o wie&ki/ /in.se/ 4y *ak%3 e
/.siaa4y zawdzi5cza' %o szcz5#cie oso4o/3 k%6ryc2 .cz.cia i os%a%nie pos%5pki %ak
zdecydowanie po%5piaa? .cz.cia sios%ry000 pos%5powanie 4ra%a000 ,e, wyrac2owane a/4ic,e000
,e7o 4ez/y#&na pr6no#'0 De %e w da&szy/ ci$7. .%rzy/.,e zna,o/o#'3 *&ir%.,e 4y' /oe3 z
pani$ 8.s2wor%2M To .pokarza,$ce0
)iaa o ni/ &epsze /nie/anie0 1a szcz5#cie ,ednak nie 4yo ,e, dane zas%anawia' si5 i
wy4iera' po/i5dzy przeciws%awny/i skonno#cia/i i nie,asny/i wyo4raenia/i3 co s.szne3
a co nies.szne0
1ie 4yo ,e, dane wy4iera'3 czy powinna przeszkodzi' w spo%kani. Ed/.nda i )ary3
czy nie0 ).siaa pos%$pi' z7odnie z zasad$3 k%6ra rozs%rzy7aa o wszys%ki/0 S%rac2 przed
w.,e/ i o4awa3 4y so4ie nie pozwo&i' na na,/nie,sz$ #/iao#' wo4ec nie7o3 ,asno okre#&ay3
co /a ro4i'0 ).si s%anowczo odrz.ci' %5 propozyc,50 Fdy4y w., c2cia3 posa4y po ni$J
nawe% s.7erowanie /.3 e /o7a4y wcze#nie, wr6ci'3 4yo4y #wiadec%we/ niczy/ nie
.sprawied&iwione, pewno#ci sie4ie0 Podzi5kowaa pannie Craw*ord i od/6wia
zdecydowanie0 (W.,3 ,ak roz./ie3 /a za/iar sa/ po ni$ przy,ec2a'3 a poniewa c2oro4a ,e,
k.zyna %rwa od %y&. %y7odni3 podczas k%6ryc2 ,e, przy,azd nie 4y .waany za konieczny3
/.si przyp.szcza'3 i ,e, powr6% w o4ecne, c2wi&i nie 4y4y po$dany3 a ona 4ya4y %a/
zawad$+0
Przeds%awia s%an zdrowia swe7o k.zyna z7odnie z %y/3 co sa/a wiedziaa3 a co3 ,ak
s$dzia3 ws$czy w ywy ./ys ,e, koresponden%ki nadzie,5 na spenienie wszys%kic2 ,e,
yczeA0 Ed/.ndowi zos%anie wy4aczone %o3 e ,es% d.c2owny/3 pod war.nkie/ okre#&one7o
4o7ac%wa3 i w %en spos643 zapewne3 przezwyci5one zos%an$ .przedzenia3 cze7o on 45dzie
skonny so4ie 7ra%.&owa'0 1a.czya si5 /y#&e' nie %y&e o pozyc,i3 co o pieni$dzac20
ROZDZIA XLVI
<anny nie w$%pia3 e ,e, odpowied: sprawi pannie Craw*ord do%k&iwy zaw6d3 a zna,$c
.sposo4ienie swo,e, koresponden%ki3 oczekiwaa nas%5pnyc2 py%aA3 i c2o' przez cay %ydzieA
nie dos%awaa &is%.3 kiedy wreszcie przyszed3 si57n5a po nie7o wci$ si5 %yc2 py%aA
spodziewa,$c0
1a pierwszy rz.% oka wida' 4yo3 e &is% ,es% kr6%ki3 ,ak4y spiesznie pisany w ,akie,#
sprawie0 Te/a% nie .&e7a w$%p&iwo#ciJ ,. w pierwsze, c2wi&i w 7owie <anny pows%aa
/y#&3 e 45dzie %o wiado/o#'3 i %e7o ,eszcze dnia )ary z 4ra%e/ przy,eda,$ do
Por%s/o.%2J w nas%5pne, zacz5y ni$ /io%a' w$%p&iwo#ci3 co wo4ec %e7o powinna zro4i'0 -e#&i
,ednak dwie c2wi&e /o7$ s%worzy' %r.dno#ci3 %rzecia po%ra*i ,e rozwia'J ni/ o%worzya &is%3
dosza do .spoka,a,$ce7o wniosk.3 e )ary i ,e, 4ra% zwr6ci&i si5 ,. do sir T2o/asa i
o%rzy/a&i ,e7o z7od50 O%o %re#' &is%.?
;osza mnie w te" chwi(i oszczercza p(otka i pisz$' -ann kochana' przestrzega".c
1i$' 0eb "e" nie daa na"mnie"sze" nawet wiar' gdb si$ rozesza poza Londnem& To "aka
pomka' wierza" mi' wszstko si$ za dzie?' dwa w"ani - a w ka0dm razie 5enr "est
niewinn i pomimo chwi(owe" etourderie
==
nie m(i o nikim innm pr!cz 1iebie& 4ie m!w
nikomu ani sowa - nie sucha" nikogo' nie snu" doms!w' nie szepta" z nikim' p!ki zn!w nie
napisz$ - 7estem pewna' 0e wszstko zostanie zatuszowane' a "ednm dowiedzionm faktem
b$dzie sza(e?stwo 9ushwortha& 7e(i w"echa(i' to gow$ bm daa' 0e po"echa(i do ,ansfie(d
Park' razem z 7u(i.& 1zemu nie pozwo(ia nam prz"echa/ po 1iebieA )eb tego nie
0aowaa w przszociD
Two"a itd&
<anny os.piaa0 1iewie&e /o7a zroz./ie' z %e7o dziwne7o &is%.3 ,ako e nie do%ara
do nie, adna oszczercza3 zo#&iwa p&o%ka0
8oz./iaa %y&e3 e /.si %o si5 odnosi' do Wi/po&e S%ree% i pana Craw*orda i cze7o#
4ardzo nierozwane7o3 co %a/ /iao /ie,sce i przyci$7n5o &.dzk$ .wa753 a w przekonani.
panny Craw*ord wz4.dzio4y ,e, zazdro#'3 7dy4y si5 o %y/ dowiedziaa0 Panna Craw*ord
/oe si5 o ni$ nie /ar%wi'0 Daowaa %y&ko .czes%nik6w %e7o incyden%. i )ans*ie&d3 ,e#&i
p&o%ka a %a/ do%ara3 /iaa ,ednak nadzie,53 e nie0 -e#&i sa/i 8.s2wor%2owie po,ec2a&i do
)ans*ie&d3 ,ak %o /ona wnosi' ze s6w panny Craw*ord3 %o /ao prawdopodo4ne3 4y
poprzedziy ic2 ,akie# insyn.ac,e3 a w kady/ razie3 4y k%oko&wiek si5 ni/i prze,$0
-e#&i za# idzie o pana Craw*orda3 s$dzia3 e po/oe /. %o zroz./ie' wasne
.sposo4ienie3 przekona 7o3 e nie ,es% zdo&ny przywi$za' si5 na s%ae do ,edne, ko4ie%y na
#wiecie i sprawi3 e ws%yd /. 45dzie da&e, o ni$ za4ie7a'0
@ardzo %o dziwne0 >aczynaa ,. /y#&e'3 e on ,$ naprawd5 koc2a3 i wyo4raa' so4ie3
e ,e7o .cz.cie d&a nie, nie ,es% czy/# cakie/ zwycza,ny/ - a ,e7o sios%ra w da&szy/ ci$7.
.%rzy/.,e3 e on o niki/ inny/ nie /y#&i0 ).sia ,ednak w spos64 szcze76&ny okazywa'
a%enc,e pani 8.s2wor%23 /.sia pos%$pi' o7ro/nie nieo7&5dnie3 7dy ,e, koresponden%ka nie
na&eaa do %yc23 co przywi$z.,$ wa75 do dro4ne, &ekko/y#&no#ci0
@ya 4ardzo niespoko,na i wiedziaa3 e 45dzie niespoko,na w da&szy/ ci$7.3 p6ki nie
dos%anie nas%5pne7o &is%. od panny Craw*ord0
1ie spos64 4yo przep5dzi' %e, sprawy z /y#&i3 a nie /o7a sz.ka' .&7i w roz/owie o
%y/ z ki/ko&wiek0 Panna Craw*ord niepo%rze4nie prosia ,$ %ak 7or$co o dyskrec,53 /o7a
za.*a' ,e, pocz.ci. &o,a&no#ci wo4ec k.zynki0
Przyszed nas%5pny dzieA3 a&e nowe7o &is%. nie 4yo0 <anny cz.a zaw6d0 Przez cay
ranek nie po%ra*ia /y#&e' o niczy/ inny/J kiedy ,ednak po po.dni. o,ciec przyszed3 ,ak
zwyk&e3 z 7aze%$ codzienn$3 %ak 4ya da&eka od przyp.szczenia3 i pro4&e/ zos%anie
wy,a#niony %$ dro7$3 e przez pewien czas w o76&e przes%aa o ni/ /y#&e'0
33 E%o.rderie G*ranc0H - nieroz%ropno#'3 czyn nierozwany0
Po7r$ona 4ya %eraz w z.penie innyc2 rozwaaniac20 Odyo w ,e, pa/i5ci
wspo/nienie pierwsze7o wieczor. w %y/ poko,.3 wspo/nienie o,ca i ,e7o 7aze%y0 9zisia,
#wieca 4ya z45dna0 SoAce ,eszcze przez p6%ore, 7odziny .nosi' si5 45dzie nad 2oryzon%e/0
@ardzo ,. odcz.waa %e %rzy /iesi$ce3 ,akie %. sp5dziaJ pada,$ce do 4awia&ni
soneczne pro/ienie3 za/ias% dodawa' ,e, o%.c2y3 po754iay %y&ko /e&anc2o&i53 soAce
4owie/ wydawao si5 czy/# z.penie inny/ %.3 w /ie#cie3 ni na wsi0 T. rz.cao ,edynie
4&ask3 d.szny3 /dy 4&ask3 .widacznia,$cy %y&ko p&a/y i k.rz3 k%6re inacze, spay4y
spoko,nie0 SoAce w /ie#cie nie przynosio ani wesoo#ci3 ani zdrowia0 Siedziaa w #wia%o#ci
na%r5%ne7o 7or$ca3 w c2/.rze r.c2o/e7o k.rz.3 a wzrok ,e, /67 si5 ,edynie przenosi' ze
#cian3 na k%6ryc2 rysowaa si5 7owa ,e, o,ca3 do s%o. porysowane7o i po4r.done7o przez
,e, 4raci3 na k%6ry/ s%aa %aca3 ni7dy nie doczyszczona porz$dnie3 *i&ianki i spodeczki ze
s/.7a/i po /yci.3 /&eko - /ieszanina pyk6w pywa,$cyc2 w rozwodnione, nie4iesko#ci
oraz c2&e4 z /ase/ z kad$ c2wi&$ ,eszcze 4ardzie, roz/i5ky ni 4y3 kiedy 7o
wyprod.koway r5ce 8e4eki0 O,ciec czy%a swo,$ 7aze%53 podczas 7dy 2er4a%a si5 zaparzaa3 a
/a%ka &a/en%owaa3 ,ak zwyk&e3 nad dzi.rawy/ dywane/3 nie zeszy%y/ przez 8e4ek50
<anny ockn5a si5 dopiero 7dy3 po c2wi&i po/r.kiwania i /edy%owania nad ,ak$# szcze76&n$
r.4ryk$ pis/a3 zawoa do nie,?
- -ak si5 nazywa,$ ci %woi k.zyni w Londynie3 <anI
Po c2wi&i zas%anowienia odpowiedziaa?
- 8.s2wor%2owie3 prosz5 o,ca0
- Czy oni /ieszka,$ na Wi/po&e S%ree%I
- Tak3 prosz5 o,ca0
- Wo4ec %e7o dia4e ic2 w k./y poprosi3 %y&e ci powie/0 Popa%rz no - wyci$7n$ k.
nie, 7aze%50 - 9.o ci przy,dzie z %akie, e&e7anckie, rodziny0 1ie wie/3 co sir T2o/as /y#&i o
%akic2 sprawac2? /oe %o %aki dworny i wie&ki pan3 e wca&e nie 45dzie /ia %e7o c6rce za ze0
A&e3 na @000 7dy4y %o 4yo /o,e dziecko3 %.k4y/ ,$ dop6%y3 dop6ki /674y/ si5 nad ni$
.%rzy/a' na no7ac20 Fdy4y /5czyzna i ko4ie%a 4y&i za %akie rzeczy karani do4r$ c2os%$3 nie
doc2odzio4y do cze7o# podo4ne7o0
<anny sa/a przeczy%aa3 e (z na,wysz$ przykro#ci$ 7aze%a /.si zawiado/i'
czy%e&nik6w o /aeAski/ nieporoz./ieni. w rodzinie pana 80 z Wi/po&e S%ree%J pi5kna
pani 803 k%6re, i/i5 od niedawna *i7.r.,e na &i#cie za/5nyc2 da/ i k%6ra zapowiadaa si5 na
%ak 4ysko%&iw$ czoow$ pos%a' w e&e7ancki/ #wiecie3 op.#cia do/ swo,e7o /aonka w
%owarzys%wie znane7o i czar.,$ce7o pana C3 4&iskie7o przy,acie&a i %owarzysza pana 803 i nie
,es% wiado/e3 nawe% redak%orowi ninie,sze7o pis/a3 dok$d si5 .da&i+0
- To ,aka# po/yka3 prosz5 o,ca - powiedziaa <anny na%yc2/ias%0 - To /.si 4y'
po/yka000 %o nie /oe 4y' prawda000 %o /.si do%yczy' ,akic2# innyc2 &.dzi0
)6wia wiedziona ins%ynk%owny/ pra7nienie/3 4y odw&ec ws%yd3 /6wia z
przekonanie/ pyn$cy/ z rozpaczy3 /6wia 4owie/ %o3 w co sa/a nie wierzya3 nie /o7a
wierzy'0 Czy%a,$c 7aze%5 przeywaa szok pewno#ci0 Prawda 4ya przy7nia%a,$ca <anny sa/a
si5 p6:nie, dziwia3 e 4ya w s%anie odpowiedzie' o,c.3 e w o76&e 4ya w s%anie oddyc2a'0
9&a pana PriceUa %a wiado/o#' /iaa z4y% /ae znaczenie3 4y c2cia od c6rki pewne,
odpowiedzi0
- To /oe 4y' ka/s%wo przyzna - a&e dzisia, %y&e wy%wornyc2 da/ sc2odzi na psy3 e
%r.dno r5czy' za ko7oko&wiek0
- Oc23 /a/ nadzie,53 e %o nieprawda - powiedziaa ao#nie pani Price0 - To 4yo4y
okropneM De4y/ %o ,a raz /6wia 8e4ece o %y/ dywanie3 a&e przecie /.siaa/ ,e, /6wi' z
dziesi5' razy co na,/nie,3 nieprawda3 @e%seyI Przecie %o ,es% ro4o%a na dziesi5' /in.%3 nie
wi5ce,0
Tr.dno opisa' z7roz5 oso4y o %akie,3 ,ak <anny3 ./ysowo#ci3 kiedy zroz./iaa3 e %o
si5 naprawd5 s%ao3 i zacz5a powo&i zdawa' so4ie spraw5 z o7ro/. cierpienia3 ,akie %en
wys%5pek spowod.,e0
1a,pierw przyszo na ni$ ,akie# odr5%wienie3 po%e/ z kad$ c2wi&$ wzras%aa
#wiado/o#' nieszcz5#cia0 1ie /o7a w$%pi'J nie #/iaa pozwo&i' so4ie na nadzie,53 e
in*or/ac,a w 7azecie ,es% *aszywa0
Lis% panny Craw*ord3 k%6ry czy%aa %ak cz5s%o3 e nie/a& ./iaa 7o na pa/i5'3 4y z %$
wiado/o#ci$ s%rasz&iwie z7odny0 Skwap&iwa o4rona 4ra%a3 nadzie,a3 e sprawa zos%anie
za%.szowana3 wyra:ne podniecenie3 wszys%ko %o raze/ 4yo czy/# niedo4ry/3 a ,e#&i na %y/
#wiecie is%niaa ko4ie%a3 k%6ra /o7a po%rak%owa' ,ak 4a2os%k5 7rzec2 na,pierwsze,
wie&ko#ci3 k%6ra pr64owaa4y 7o za%.szowa' i pra7n5a3 a4y pozos%a 4ez kary - %o %$ ko4ie%$3
w przekonani. <anny3 4ya panna Craw*ord0 Teraz dopiero zdaa so4ie spraw53 ,ak /y&nie
zroz./iaa3 k%o wy,ec2a - czy %e rzeko/o wy,ec2a0 1ie c2odzio o pani$ i pana 8.s2wor%23
c2odzio o pani$ 8.s2wor%2 i pana Craw*orda0
Wydawao si5 <anny3 e ,eszcze ni7dy w yci. nie 4ya %ak ws%rz$#ni5%a0 1ie /o7a
zazna' spoko,.0 )in$ wiecz6r3 a rozpacz nie .s%5powaa ani na c2wi&53 noc przesza
4ezsennie0 Od pocz.cia n.dno#ci - do dreszczy o4rzydzenia3 od na7yc2 przypyw6w
7or$czki - do zi/na0 Cae %o wydarzenie 4yo %ak ws%rz$sa,$ce3 e serce ,e, c2wi&a/i
4.n%owao si5 przeciw nie/. ,ako rzeczy nie/o&iwe,J wydawao si5 ,e,3 e co# %akie7o s%a'
si5 po pros%. nie /o7o0
Ko4ie%a3 k%6ra za&edwie sze#' /iesi5cy %e/. wysza za /$3 /5czyzna3 k%6ry
%wierdzi3 e ,es% zakoc2any3 nawe% wi5ce, - zar5czony z inn$000 %a inna %o 4&iska k.zynka owe,
ko4ie%y000 caa rodzina3 o4ie rodziny zwi$zane %y&o/a w5za/i3 wszyscy ze so4$
zaprzy,a:nieni3 4&isko zaprzy,a:nieni000 c2y4a %y&ko na%.ra &.dzka 45d$ca w s%anie
a4so&.%ne7o 4ar4arzyAs%wa /o7a4y si5 okaza' zdo&na do %ak s%rasz&iwie pokr5%ne7o
wys%5pk.3 %ak o4rzyd&iwe, p&$%aniny za0
A ,ednak rozs$dek powiada3 e %o ,es% prawda0 >a %ak$ /o&iwo#ci$ /6wiy ,e7o
nies%ae .cz.cia3 wa2a,$ce si5 z kady/ przypywe/ pr6no#ci3 wyra:ny a*ek% )arii i 4rak
dos%a%ecznyc2 zasad . o4ydwo,7a0 Lis% panny Craw*ord piecz5%owa %o ,ako *ak%0
-akie 45d$ %e7o sk.%kiI K%6 nie zos%anie skrzywdzonyI 1a czy,e po7&$dy %o nie
wpynieI Czy, spok6, nie &e7nie na zawsze w 7r.zac2I Sa/a panna Craw*ord3 Ed/.ndJ a&e
c2y4a nie4ezpieczne ,es% wc2odzi' na %en 7r.n%0 O7raniczya si53 &.4 %e s%araa si5
o7ranicza'3 do pros%e7o3 niew$%p&iwie rodzinne7o nieszcz5#cia3 k%6re /.si do%yczy' ic2
wszys%kic23 ,e#&i %o ,es% is%o%nie .dowodniony wys%5pek3 k%6ry zos%a p.4&icznie .,awniony0
Cierpienie /a%ki3 o,ca - %. przerwaa0 -.&ii3 To/a3 Ed/.nda - %. przerwaa na d.e,0 Ci dwa,
na,ci5e, za %o zapac$0 O,cowska %roska sir T2o/asa3 ,e7o wie&kie pocz.cie 2onor. i
przyzwoi%o#ci3 prawe zasady Ed/.nda3 ,e7o wyz4y%e pode,rz&iwo#ci .sposo4ienie i wrodzona
sia .cz.' kazay ,e, s$dzi'3 e po %akie, 2aA4ie o4a, nie 45d$ c2y4a /o7&i zac2owa' ycia i
zdrowyc2 z/ys6w0 Wydao si5 ,e,3 e ,e#&i idzie %y&ko o %en #wia%3 na,wi5kszy/
4o7osawieAs%we/ d&a wszys%kic2 spokrewnionyc2 z pani$ 8.s2wor%2 4yo4y
na%yc2/ias%owe z %e7o #wia%a ze,#cie0
1aza,.%rz nie wydarzyo si5 nic3 co /o7o4y ./nie,szy' ,e, przeraenie3 nas%5pne7o
dnia r6wnie0 Pocz%a przyc2odzia dw.kro%nie3 a&e nie przyniosa zde/en%owania zarz.%6w3
ani dro7$ p.4&iczn$3 ani prywa%n$0 Od panny Craw*ord nie przyszed nas%5pny &is%3
%./acz$cy poprzedniJ adne, wiado/o#ci z )ans*ie&d3 c2ocia 4ya pora na ko&e,ny &is% od
cio%ki0 To 4ardzo zy znak0 8ozpaczy <anny nie koi nawe% cieA nadzieiJ dosza do %akie7o
s%an. wyczerpania3 przy7n54ienia3 roz%rz5sienia3 e nie .szo4y %o .wa7i adne, do4re, /a%ki
z wy,$%kie/ pani Price0 Wreszcie %rzecie7o dnia roz&e7o si5 przyprawia,$ce o /do#ci
s%.kanie do drzwi i znow. dos%aa do r5ki &is%0 Wysany 4y z Londyn.3 a pisa 7o Ed/.nd0
Iochana -ann'
:nasz nasze obecne nieszcz$cie& 4iech 1i$ B!g wspiera w Twoim& 7estem tu drugi
dzie?' a(e nic nie mo0na zrobi/& J(ad po nich zagin.& B/ mo0e nie wiesz o ostatnim ciosie -
7u(ia ucieka% po"echaa do Fzkoc"i z Patesem& 8"echa(i z Londnu na ki(ka godzin przed
naszm tu prz"azdem& 8 ka0dm innm momencie bob to d(a nas ci$0kie prze0cie%
obecnie wda"e si$ niczm' a(e to "ednak dodatkow ci$0ar& #"ciec "est zaaman& 8i$ce" si$
nie mo0na spodziewa/& 8ci.0 "eszcze potrafi m(e/ i dziaa/' a "a pisz$ na "ego po(ecenie' b
1i zaproponowa/ powr!t do domu& Bardzo mu na tm za(e0 ze wzg($du na matk$& B$d$ w
Portsmouth rankiem nast$pnego dnia po tm' kied otrzmasz ten (ist' i mam nadzie"$' 0e
zna"d$ 1i$ gotow. do w"azdu do ,ansfie(d& #"ciec prosi' b zaprosia Fusan na
ki(kumiesi$czn pobt do ,ansfie(d& :aatw to' "ak uznasz za stosowne% powiedz' co
powiedzie/ na(e0% "estem przekonan' 0e b$dzie 1i mi ten dow!d 0cz(iwoci' "aki skada w
takim momencieD #dda" w ka0dm razie sprawied(iwo/ "ego uczuciom' "e(i co pokr$ciem&
,o0esz sobie wobrazi/' w "akim zna"du"$ si$ stanie&
4ie ma ko?ca zu' "akie si$ rozp$tao i spada na nas& :obaczm si$ rano' prz"e0d0am
karetk. pocztow.&
Tw!" etc&
1i7dy <anny nie po%rze4owaa %ak 4ardzo kordia.0 1i7dy nie o%rzy/aa podo4ne7o
,ak %en &is%0 -.%roM Wy,eda z Por%s/o.%2 ,.%roM Frozio ,e,3 cz.a3 e ,e, 7rozi - na,wi5ksze
nie4ezpieczeAs%wo? pocz.cie nie4ywae7o szcz5#cia3 podczas 7dy inni s$ nieszcz5#&iwi0 >o3
k%6re ,e, przynioso %y&e do4raM S%rac2 ,$ 4ra3 e si5 na.czy nie zdawa' so4ie z %e7o sprawy0
De %e wy,eda %ak szy4ko3 e %ak zacnie po ni$ posya,$ ,ako po oso453 k%6ra /a przynie#'
pociec253 i ,eszcze pozwa&a,$ za4ra' S.sanM wiado/o#' %yc2 wszys%kic2 do4rodzie,s%w
przepenia ,e, serce i na ,aki# czas ods.n5a od nie, wsze&ki 46&J nie po%ra*ia s%osownie
podzie&a' rozpaczy %yc2 nawe%3 k%6ryc2 rozpacz do%ykaa ,$ na,/ocnie,0 Ecieczka -.&ii w
por6wnani. z %a/%y/ niewie&e ,$ za4o&aaJ 4ya zd./iona3 ws%rz$#ni5%a3 a&e %o nie /o7o ,e,
za,$'3 nie /o7o wypeni' ,e, /y#&i0 ).siaa si5 przywoywa' do porz$dk.3 z/.sza' do
/y#&enia o %y/3 przyznawa' roz./owo3 e %o rzecz s%raszna i s/.%na inacze, .&a%ywao %o z
,e, /y#&i po#r6d %yc2 wszys%kic2 podnieca,$cyc23 pi&nyc23 radosnyc2 czynno#ci3 ,akie wi$zay
si5 z o%rzy/any/ wezwanie/0
1ie /a &epsze7o &ekars%wa na rozpacz ,ak za,5cie3 czynne i konieczne0 >a,5cie3 nawe%
s/.%ne3 po%ra*i rozproszy' s/.%ek3 a ,e, za,5cie 4yo po7odne0 Ty&e /iaa do zro4ienia3 e
nawe% okropn$ 2is%ori$ pani 8.s2wor%2 G%eraz ,. pewn$ ponad wsze&k$ w$%p&iwo#'H nie
/o7a si5 %ak prze,/owa'3 ,ak przed%e/0 1ie /iaa czas. na rozpacz0 Liczya3 e za
dwadzie#cia cz%ery 7odziny wy,edzieJ %rze4a poroz/awia' z /a%k$ i o,ce/3 przy7o%owa'
S.san3 przyszykowa' wszys%ko0 -edna sprawa 7onia dr.7$J dzieA nie/a& nie wys%arcza0 A
przecie 4ya ,eszcze rado#'3 ,ak$ niosa swo,e, rodzinie3 rado#'3 k%6r$ pon.ra3 poprzedza,$ca
,$ in*or/ac,a niewie&e zak6cia - /a%ka i o,ciec przys%a&i z zadowo&enie/ na wy,azd S.san3
cay do/ przy,$ z sa%ys*akc,$ wiado/o#' o ic2 wsp6&ne, wyprawie3 a sa/a S.san 4ya w
6s/y/ nie4ie - wszys%ko %o krzepio <anny na d.c2.0
8odzina PriceU6w niez4y% si5 prze,5a nieszcz5#cie/ @er%ra/6w0
Pani Price przez ki&ka /in.% /6wia o swo,e, 4iedne, sios%rze - a&e 4ardzie, ,e, 4yo w
7owie py%anie3 ,ak4y %. zna&e:' co#3 w co 4y /ona zapakowa' rzeczy S.san3 ,ako e
8e4eka za4raa wszys%kie p.da i zniszczyaJ S.san za#3 k%6re, na,wi5ksze /arzenie spenio
si5 nieoczekiwanie3 a k%6ra nie znaa oso4i#cie ani 7rzesznik6w3 ani 7rzec2 opak.,$cyc2 -
,e#&i nie radowaa si5 cay/ serce/3 %o c6 wi5ce, /ona wy/a7a' od &.dzkie, cno%y w
wiek. &a% cz%ernas%.0
Poniewa w 7r.ncie rzeczy nic nie pozos%awiono decyz,i pani Price ani .s.7o/
8e4eki3 wszys%ko zos%ao roz./nie i na&eycie zro4ione i dziewcz5%a 4yy 7o%owe na
nas%5pny ranek0 1ie 4yo /owy o d.szy/ #nie3 k%6ry %ak 4y si5 przyda przed da&ek$
podr6$0 -ad$cy k. ni/ k.zyn nie /67 zazna' 7o /nie, ni one w swoi/ podnieceni.3 ,edna
.niesiona szcz5#cie/3 dr.7a prze,5%a z/ienny/3 nieokre#&ony/ niepoko,e/0
O 6s/e, rano Ed/.nd 4y na /ie,sc.0 9ziewcz5%a .syszay na 76rze3 ,ak wc2odzi3 i
<anny zesza na d60 Fdy zdaa so4ie spraw53 e za c2wi&5 zo4aczy ,e7o3 k%6ry %ak cierpi3
powr6ciy *a&$ ,e, wasne3 pierwsze odcz.cia0 Wc2odz$c do 4awia&ni 4ya 4&iska ze/d&enia0
@y sa/ i wyszed k. nie, na%yc2/ias%J cz.a3 ,ak przyciska ,$ do serca3 /6wi$c %y&ko %e
zroz./iae sowa?
- )o,a <anny3 ,edyna %eraz /o,a sios%ra000 /o,a ,edyna pociec2a0 - Sa/a nie po%ra*ia
nic powiedzie'3 on przez d.szy czas r6wnie0
Odwr6ci si53 c2c$c pow#ci$7n$' wzr.szenie3 i 7dy odezwa si5 ponownie3 wida'
4yo3 c2o' 7os /. si5 a/a3 e s%ara si5 opanowa' i .nika' wsze&kic2 a&.z,i0
- Czy ,es%e# po #niadani.I Kiedy 45dziesz 7o%owaI Czy S.san ,edzieI - py%ania
nas%5poway szy4ko ,edno po dr.7i/0 1a,wanie,sze 4yo wy,ec2a' ,ak na,szy4cie,0
Kiedy szo o )ans*ie&d3 czas 4y cennyJ %y&ko w r.c2. zna,dowa %eraz Ed/.nd .&750
Es%a&ono na%yc2/ias%3 e za/6wi kare%k53 k%6ra za p6 7odziny s%anie pod drzwia/iJ <anny
zapewnia 7o3 e za p6 7odziny 45d$ po #niadani. i 7o%owe do ,azdy0 On ,. #niada i
od/6wi .dzia. w ic2 posik.0 Prze,dzie si5 na waac2 i przy,edzie po nie w kare%ce0 W
nas%5pne, c2wi&i wyszed3 rad3 e .ciek3 nawe% od <anny0
Wy7&$da 4ardzo :&eJ wida' 4yo3 e szarpi$ ni/ 7wa%owne .cz.cia3 k%6re s%ara si5
opanowa'0 Wiedziaa3 e %ak 4y' /.si3 a&e 4o&aa nad %y/ o7ro/nie0
Kare%ka za,ec2aa i Ed/.nd ponownie wszed do do/.3 ak.ra% w por53 4y sp5dzi'
ki&ka /in.% z rodzin$ i 4y' #wiadkie/ - c2ocia nic nie widzia - spoko,ne7o poe7nania
c6rek z rodzica/i oraz w sa/$ por53 4y nie pozwo&i' i/ zasi$#' do #niadania3 k%6re na sk.%ek
nie4ywae, ak%ywno#ci zos%ao podane ak.ra% w /o/encie3 7dy kare%ka od,edaa spod
drzwi0 Os%a%ni posiek <anny w do/. podo4ny 4y do pierwsze7oJ zos%aa z nie7o zwo&niona
r6wnie 7o#cinnie3 ,ak 4ya zaproszona0
La%wo so4ie wyo4razi'3 e serce /iaa pene rado#ci i wdzi5czno#ci3 7dy wy,eda&i
za ro7a%ki Por%s/o.%23 i e 4.zi5 S.san roz,a#nia szeroki .#/iec20 Poniewa siedziaa z
przod.3 a 4.zi5 ,e, zasania kape&.sz3 .#/iec2 4y niewidzia&ny0
>apowiadao si5 na /i&cz$c$ podr60 Cz5s%o doc2odziy <anny 754okie wes%c2nienia
Ed/.nda0 Fdy4y ,ec2a z ni$ sa/ na sa/3 na pewno o%worzy4y przed ni$ serce3 c2o'4y
przed%e/ pos%anowi inacze,3 o4ecno#' S.san ,ednak kazaa /. za/kn$' si5 w so4ie3 a pr64y
roz/awiania na o4o,5%ne %e/a%y nie /o7y %rwa' d.7o0
<anny o4serwowaa 7o z nie.s%ann$ %rosk$J czase/3 7dy spo%kaa ,e7o wzrok3
o%rzy/ywaa serdeczny3 krzepi$cy .#/iec23 a&e pierwszy dzieA podr6y /in$ 4ez %e7o3 4y
powiedzia c2o' sowo o sprawac23 k%6re sp5dzay /. sen z powiek0 1as%5pny ranek
przyni6s nieco wi5ce,0 T. przed wy,azde/ z Oks*ord.3 kiedy S.san .sadowia si5 przy
oknie3 o4serw.,$c 4acznie ,ak$# &iczn$ rodzin5 wy,eda,$c$ z 7ospody3 pozos%ayc2 dwo,e
s%ao przy ko/ink.0 Ed/.nd3 k%6re7o .derzya z/iana w wy7&$dzie <anny3 a k%6ry3
nie#wiado/ codziennyc2 .ci$&iwo#ci ,e, rodzinne7o do/.3 przypisywa wszys%ko os%a%ni/
wypadko/3 .,$ ,e, r5k5 i powiedzia cic2o3 a&e z prze,5cie/?
- 1ic dziwne7o3 /.sisz %o przeywa'3 /.sisz cierpie'0 -ak /5czyzna3 k%6ry ci5
koc2a3 /67 ci5 op.#ci'M A&e %wo,e000 %wo,e .cz.cie 4yo #wiee w por6wnani. z000 <anny3
po/y#& o /nieM
Pierwsza cz5#' podr6y za,5a i/ cay d.7i dzieAJ przy,ec2a&i do Oks*ord.
s%rasz&iwie z/5czeni0 9r.7i dzieA skoAczy si5 o wie&e wcze#nie,0 >na&e:&i si5 w oko&icy
)ans*ie&d na d.7o przez zwyk$ ko&acy,n$ por$3 a 7dy si5 z4&ia&i do .koc2ane7o /ie,sca3
o4ie sios%ry pocz.y sk.rcz w serc.0 <anny zacz5a si5 o4awia' spo%kania z cio%ka/i i To/e/
w sy%.ac,i %ak s%raszne7o .pokorzenia3 S.san za# zdaa so4ie z &5kie/ spraw53 e nadc2odzi
/o/en%3 w k%6ry/ 45dzie /.siaa podda' prak%yczne, pr64ie swo,e do4re wyc2owanie i
zdo4y%$ os%a%nio wiedz5 na %e/a% pan.,$cyc2 %. o4ycza,6w0 Przed oczy/a /iaa wyo4raenia
do4re7o i ze7o wyc2owania3 dawnyc2 %rywia&no#ci i nowe, wy%worno#ci3 i /y#&aa
in%ensywnie %y&ko o %akic2 pro4&e/ac23 ,ak sre4rne wide&ce3 serwe%ki czy /iseczki do
op.kiwania pa&c6w0 <anny przez cay czas o4serwowaa z/iany3 ,akie dokonay si5 na wsi
od &.%e7o3 &ecz kiedy w,ec2a&i na %eren )ans*ie&d Park3 ,e, spos%rzeenia i rado#' s%ay si5
szcze76&nie in%ensywne0 )in5y %rzy /iesi$ce3 pene %rzy /iesi$ce3 odk$d s%$d wy,ec2aa3 a
z/iana3 ,aka zasza3 %o prze,#cie zi/y w &a%o0 Wzrok ,e, o4e,/owa wszys%ko? %rawniki i
.prawy pokry%e 4yy #wie$ zie&eni$J drzewa3 c2o' ,eszcze nie w peny/ &is%owi.3
zna,doway si5 w %y/ c.downy/ s%adi./3 kiedy wiado/o3 e 45d$ ,eszcze pi5knie,sze3 i
kiedy3 c2o' %y&o/a .roka/i przyci$7a,$ wzrok3 ,eszcze ic2 wi5ce, pozos%a,e do wyo4raenia0
>ac2wy% przeywaa %y&ko ona3 Ed/.nd nie 4y w s%anie 7o dzie&i'0 >erkaa na nie7o3 a&e on
siedzia3 754oko opar%y i za%opiony w ,eszcze wi5kszy/ ni do%$d pos5pk.3 oczy
za/kn$wszy3 ,ak4y razi 7o %en po7odny widok i ,ak4y c2cia si5 odci$' od .rocze, scenerii
do/owe,0
Pos/.%niaa wi5c znow.0 wiado/o#'3 ,ak 4ardzo /.sz$ cierpie' /ieszkaAcy %e7o
do/.3 nadaa sa/e/. 4.dynkowi - c2o' 4y przecie nowoczesny3 przes%ronny i pi5knie
pooony - przy7n54ia,$cy wy7&$d0
Przez ,edn$ oso45 z nieszcz5sne7o 7rona 4y&i oczekiwani %ak niecierp&iwie ,ak ni7dy0
Ledwo <anny /in5a ze4ran$ w powadze s.453 kiedy z sa&on. wysza k. nie, &ady @er%ra/0
Sza cakie/ wawo i rz.ciwszy si5 ,e, na szy,53 powiedziaa?
- Koc2ana <annyM Teraz ,. 45dzie /i do4rze0
ROZDZIA XLVII
S/.%ne %o 4yo %owarzys%wo3 w k%6ry/ kada z os64 .waaa si5 za na,4ardzie,
cierpi$c$0 W is%ocie ,ednak cierpienie na,/ocnie, do%kn5o pani$ 1orris3 k%6ra 4ya
na,4ardzie, przywi$zana do )arii3 swo,e, .&.4ienicy3 na,.koc2aAsze, z wszys%kic20
Oso4i#cie doprowadzia do ,e, /aeAs%wa3 co zwyka 4ya z d./$ podkre#&a'3 %o%e
,e7o *ina nie/a& ,$ zaa/a0
@ya %o %eraz inna oso4a3 .ciszona3 os.piaa3 zo4o,5%niaa na wszys%ko dookoa0 1ic
nie po/o7o3 e sios%r53 sios%rzeAca i cay do/ pozos%awiono na ,e, opieceJ nie 4ya w s%anie
wydawa' rozkaz6w i po&eceA3 a nawe% wyo4raa' so4ie3 e ,es% poy%eczna0
Kiedy do%kn5o ,$ prawdziwe nieszcz5#cie3 ,e, ./ie,5%no#' dziaania .&e7a para&iowi
i ani &ady @er%ra/3 ani To/ nie o%rzy/a&i od nie, na,/nie,sze, po/ocyJ nawe% nie pr64owaa
i/ po/a7a'0
Ty&e sa/o zro4ia d&a nic23 co oni nawza,e/ d&a sie4ie0 Wszyscy 4y&i ,ednakowo
osa/o%nieni3 4ezradni i zrozpaczeni3 a przy,azd <anny i S.san %y&ko .7r.n%owa w nie,
pocz.cie wyszo#ci w nieszcz5#ci.0 Ta/%y/ dwo,7. przyni6s .&753 ,e, .&7i nic przynie#' nie
/o7o0 To/ powi%a Ed/.nda r6wnie serdecznie3 ,ak ,e7o /a%ka powi%aa <anny3 pani 1orris
,ednak za/ias% sz.ka' . ,edne7o i dr.7ie7o pociec2y3 4ya ,eszcze 4ardzie, rozdraniona na
widok oso4y3 k%6r$ w swoi/ #&epy/ 7niewie zdo&na 4ya .waa' za 76wn$ winowa,czyni50
Fdy4y <anny przy,5a pana Craw*orda %o 4y si5 nie s%ao0
S.san r6wnie 4ya ka/ienie/ o4razy0 Pani 1orris rz.cia ,e, ki&ka odpyc2a,$cyc2
spo,rzeAJ widziaa w nie, szpie7a i na%r5%a3 .4o7$ krewn$ i w o76&e wszys%ko3 co na,7orsze0
9r.7a cio%ka przy,5a S.san z do4ro%&iwy/ spoko,e/0 Lady @er%ra/ nie /o7a ,e, po#wi5ci'
wie&e swo,e7o czas. czy s6w3 cz.a ,ednak3 e S.san3 ,ako sios%ra <anny3 /a pewne prawa w
)ans*ie&dJ 7o%owa 4ya ,$ .caowa' i po&.4i'0 S.san 4ya cakie/ zadowo&ona3 przy,ec2aa
4owie/ wiedz$c doskona&e3 e ze s%rony cio%ki 1orris /oe si5 spodziewa' %y&ko
zrz5d&iwo#ci0 C2ronio ,$ niezwyke pocz.cie szcz5#cia i %ak 4ya si&na %$ o7ro/n$ ask$ -
ra%.nkie/ od nie.c2ronnyc2 4ied3 e zniosa4y o wie&e wi5ksz$ o4o,5%no#' ni %a3 z ,ak$
powi%a&i ,$ pozos%a&i0
>os%awiono ,$ %eraz w d.e, /ierze sa/e, so4ie3 4y zapoznaa si5 z do/e/ i
o%acza,$cy/ 7o %erene/ i dni .pyway ,e, po7odnie3 podczas 7dy oso4y3 k%6re w inne,
sy%.ac,i zapewne 4y si5 ni$ za,/oway3 %eraz3 da&ekie od po7ody i do4ryc2 /y#&i3 a&4o
.nikay roz/6w i kon%ak%6w3 a&4o cay sw6, czas po#wi5cay ko/.#3 ko/. 4yy niez45dne0
Ed/.nd pr64owa .kry' %o3 co przeywa3 s%ara,$c si5 przynie#' .&75 4ra%.3 a <anny
po#wi5cia si5 cakowicie cio%ce @er%ra/3 prze,/.,$c wszys%kie dawne o4owi$zki z ,eszcze
wi5kszy/ ni dawnie, oddanie/3 przekonana3 e ni7dy nie do#' ,e, pracy d&a %yc23 k%6rzy %ak
4ardzo ,e, po%rze4.,$0
Ca$ pociec2$ &ady @er%ra/ 4yy %eraz roz/owy z <anny o %e, s%raszne, sprawie3
roz/owy i &a/en%y0 Ty&ko w %en spos64 /ona ,e, 4yo po/6c? k%o# /.sia ,e, s.c2a' i
znosi' %o3 co /6wi3 o*iarow.,$c w za/ian sowa ycz&iwo#ci i wsp6cz.cia0 Wsze&ka inna
pociec2a 4ya nie/o&iwa0 Ta sprawa nie dop.szczaa pociec2y0
Lady @er%ra/ nie 4ya oso4$ 754oko /y#&$c$3 a&e pod kier.nkie/ sir T2o/asa
wyro4ia so4ie wa#ciwy po7&$d we wszys%kic2 na,wanie,szyc2 kwes%iac23 roz./iaa wi5c
o7ro/ dokonane7o za i ani sa/a nie pr64owaa ./nie,szy' winy i 2aA4y3 ,aka na nic2
spada3 ani nie $daa %e7o od <anny0
1ie 4ya czowiekie/ si&nyc2 .cz.'3 a /y#&$c nie %rzy/aa si5 .porczywie ,edne7o
%e/a%.0 Po pewny/ czasie <anny s%wierdzia3 e /ona skierowa' /y#&i cio%ki w inn$ s%ron5
i odnowi' ,e, zain%eresowanie codzienny/i sprawa/i0 Kiedy ,ednak &ady @er%ra/
koncen%rowaa si5 na os%a%nic2 wydarzeniac23 widziaa %y&ko ,edno? .%ra%5 c6rki i 2aA45 nie do
z/azania0
<anny dowiedziaa si5 od cio%ki wszys%kic2 szcze766w3 ,akie do%$d wyszy na ,aw0
Cio%ka nie ./iaa opowiada' /e%odycznie3 a&e <anny od%worzya so4ie wkr6%ce3 z po/oc$
&is%6w do i od sir T2o/asa oraz %e7o3 co sa/a wiedziaa3 oko&iczno#ci cae, sprawy0
Pani 8.s2wor%2 po,ec2aa na Wie&kanoc do Twicken2a/ z rodzin$3 z k%6r$ si5 os%a%nio
4&isko zaprzy,a:nia - 4y&i %o &.dzie o ywy/3 /iy/ sposo4ie 4ycia i zapewne id$ce, z %y/ w
parze /ora&no#ci i roz%ropno#ci3 7dy pan Craw*ord /ia s%ay ws%5p do ic2 do/. o kade,
porze0 O %y/3 e prze4ywa w %e, wa#nie oko&icy3 <anny wiedziaa ,. .przednio0 W %y/
czasie pan 8.s2wor%2 wy,ec2a do @a%23 7dzie /ia sp5dzi' z /a%k$ ki&ka dni3 a po%e/
przywie:' ,$ do Londyn.0 )aria prze4ywaa z owy/i przy,aci6/i3 z.penie swo4odna3 nie
/a,$c nawe% -.&ii do %owarzys%wa3 %a 4owie/ przed ki&ko/a %y7odnia/i wy,ec2aa z
Wi/po&e S%ree% i .daa si5 z wizy%$ do ,akic2# krewnyc2 sir T2o/asaJ rodzice przyp.szcza&i
%eraz3 e owa przeprowadzka /.siaa /ie' na ce&. s%worzenie pan. Ya%esowi do7odnie,sze,
sy%.ac,i0 Wkr6%ce po powrocie 8.s2wor%26w na Wi/po&e S%ree% sir T2o/as o%rzy/a &is% od
swe7o s%are7o i 4&iskie7o przy,acie&a z Londyn.3 przeraone7o %y/3 co widzia i syszaJ
przy,acie& 6w radzi sir T2o/asowi3 4y przy,ec2a oso4i#cie do Londyn. i .y swe7o
wpyw. na c6rk53 kad$c kres pewne, zayo#ci3 k%6ra naraa ,$ na przykre .wa7i i
niew$%p&iwie 4.dzi niepok6, pana 8.s2wor%2a0
Sir T2o/as za/ierza pos%$pi' z7odnie z %$ rad$3 nie /6wi$c o nie, niko/. w
)ans*ie&d3 kiedy przyszed nas%5pny &is%3 wysany pocz%$ ekspresow$ przez %e7o sa/e7o
przy,acie&a3 k%6ry zawiada/ia 7o3 e sprawa /odyc2 &.dzi wy7&$da ,. nie/a&
4eznadzie,nie0 Pani 8.s2wor%2 op.#cia do/ swe7o /5aJ pan 8.s2wor%23 zrozpaczony i
7niewny3 zwr6ci si5 do nie7o Gpana =ardin7aH o rad5J pan =ardin7 o4awia si53 e /iaa
/ie,sce co na,/nie, ,edna3 skanda&iczna wpros% &ekko/y#&no#'0 Poko,owa s%arsze, pani
8.s2wor%2 s%anowia wie&kie za7roenie0 8o4i3 co /673 4y .ciszy' spraw53 &icz$c na powr6%
pani 8.s2wor%23 a&e napo%yka na Wi/po&e S%ree% %aki op6r w oso4ie /a%ki pana 8.s2wor%2a3
e spodziewa si5 na,7orsze7o0
1ie /ona 4yo .kry' %e, s%raszne, wiado/o#ci przed rodzin$0
Sir T2o/as wy,ec2a3 Ed/.nd pos%anowi ,ec2a' za ni/3 resz%a pozos%aa w rozpaczy3
rosn$ce, w /iar5 nadc2odzenia &is%6w z Londyn.0 Sprawa s%aa si5 p.4&icznie znana i nie
rokowaa adnyc2 nadziei0 Poko,owa s%arsze, pani 8.s2wor%2 /iaa wszys%kie dowody w
r5k.3 a wspierana przez swo,$ pani$3 nie c2ciaa zac2owa' /i&czenia0 9wie panie 8.s2wor%23
/i/o i %ak kr6%ko prze4yway raze/3 4yy zwa#nioneJ niec25'3 ,ak$ s%arsza ywia do
synowe,3 /o7a w r6wny/ s%opni. wynika' z okazywane7o ,e, przez )ari5 &ekcewaenia3 co
z /acierzyAskie, %roski o syna0
-akko&wiek rzecz si5 /iaa3 nie /ona 4yo s%arsze, pani 8.s2wor%2 do nicze7o
nakoni'0 Fdy4y ,ednak 4ya nawe% /nie, .par%a czy /iaa /nie,szy wpyw na syna3 k%6ry
zawsze z7adza si5 ze zdanie/ os%a%nie7o roz/6wcy3 zdo&ne7o wzi$' 7o w 7ar#' i nie
dop.#ci' do sowa3 sprawa i %ak 4ya4y 4eznadzie,na3 7dy pani 8.s2wor%2 nie wr6cia i
wszys%ko wskazywao na %o3 e .krya si5 7dzie# z pane/ Craw*orde/3 k%6ry wy,ec2a 4y z
do/. swe7o w.,a3 .da,$c si5 rzeko/o w podr6 %e7o sa/e7o dnia3 w k%6ry/ ona op.#cia
do/ /5a0
Sir T2o/as pozos%a ,ednak ,eszcze na ki&ka dni w Londynie3 /a,$c nadzie,53 e
odna,dzie c6rk5 i .nie/o&iwi ,e, da&szy wys%5pek3 c2o' ,e#&i idzie o rep.%ac,53 wszys%ko i %ak
4yo s%racone0
<anny 4aa si5 nawe% /y#&e' o %y/3 co w., %eraz przeywa0
Ty&ko ,edno dziecko nie sprawiao /. o4ecnie 46&.0 C2oro4a To/a przy4raa na si&e
pod wpywe/ szok. wywoane7o pos%5powanie/ sios%ryJ nas%$pi %ak si&ny re7res
rekonwa&escenc,i3 e nawe% &ady @er%ra/ .derzona 4ya z/ian$3 ,aka w ni/ zasza3 i
wszys%kie swo,e niepoko,e przekazywaa re7.&arnie /5owi0 <anny roz./iaa r6wnie3 ,ak
/ocno /.sia w., przey' .cieczk5 -.&ii3 %en doda%kowy cios3 ,aki o%rzy/a po przy,e:dzie
do Londyn.3 c2o' zapewne c2wi&owo nieco osa4iony0 Wiedziaa3 e %ak ,es%0 > ,e7o &is%6w
wynikao3 ,ak 4ardzo nad /aeAs%we/ -.&ii .4o&ewa0 W kadyc2 innyc2 oko&iczno#ciac2
zwi$zek %en 4y4y niepo$dany3 a&e ,e7o skry%o#' i /o/en% wy4rany na .cieczk5 wy,$%kowo
:&e #wiadczyy o ,e, .cz.ciac2 i doda%kowo podkre#&ay sza&eAs%wo dokonane7o przez ni$
wy4or.0 Sir T2o/as nazywa %o czyne/ zy/3 dokonany/ w na,7orszy/ s%y&.3 w
na,7orszy/ /o/encie0 C2o' krok -.&ii pr5dze, /ona 4yo wy4aczy' ni %o3 co .czynia
)aria3 %ak ,ak sza&eAs%wo /ona wy4aczy' pr5dze, ni wys%5pek3 .waa3 i na&ey
przewidywa' na,7orszy koniec %e7o /aeAs%wa3 podo4ny do *ina. /aeAs%wa )arii0 Takie
/ia zdanie o sy%.ac,i3 w ,akie, si5 z wasne, wo&i zna&aza0
<anny wsp6cz.a /. na,serdecznie,0 -edyn$ ,e7o pociec2$ 4y Ed/.nd0 Wszys%kie
pozos%ae dzieci raniy /. serce0 )iaa nadzie,53 roz./.,$c inacze, ni pani 1orris3 e %eraz
nie ywi ,. do nie, .razy0 -$ powinien .sprawied&iwi'0 Pan Craw*ord w peni .dowodni3 e
/iaa rac,53 od/awia,$c /. swe, r5ki3 ,ednak %a oko&iczno#'3 c2o' d&a nie, is%o%na3 s%anowia
/arn$ pociec25 d&a sir T2o/asa0
1iezadowo&enie w.,a 4yo d&a nie, rzecz$ s%raszn$3 a&e c6 /. po ,e,
.sprawied&iwieni.3 po ,e, wdzi5czno#ci i .cz.ci.I -e7o ,edyn$ podpor$ ,es% %eraz Ed/.nd0
)y&ia si5 ,ednak3 przyp.szcza,$c3 e Ed/.nd nie da,e o,c. powod. do z7ryzo%y0 1ie
4ya ona %ak wie&ka3 ,ak 46& sprawiany /. przez pozos%ae dzieciJ sir T2o/as .waa3 e na
szcz5#ci. Ed/.nda w is%o%ny spos64 zaway wys%5pek ,e7o sios%ry i przy,acie&a3 7dy
rozdzie&i 7o z ko4ie%$3 o k%6r$ si5 s%ara3 k%6r$ niew$%p&iwie koc2a i k%6r$ /ia szanse
zdo4y'3 a k%6ra3 7dy4y nie ,e, nikcze/ny 4ra%3 4ya4y 4ardzo odpowiedni$ par%i$0 >dawa
so4ie spraw53 45d$c wraz z syne/ w Londynie3 e Ed/.nd cierpi doda%kowo z wasnyc23
oso4is%yc2 powod6wJ widzia %o a&4o si5 %e7o do/y#&a3 a e przyp.szcza3 i syn raz
przyna,/nie, spo%ka si5 z pann$ Craw*ord3 co spowodowao ,eszcze wi5ksz$ ,e7o .dr5k53
s%ara si5 r6wnie i z %e, przyczyny wyprawi' 7o z Londyn.J po&eci /. wi5c przywie:'
<anny do )ans*ie&d3 do cio%ki3 &icz$c3 e przyniesie /. %o nie /nie,sz$ korzy#' i .&75 ni
inny/0 <anny nie znaa .cz.' w.,a3 sir T2o/as nie zna c2arak%er. panny Craw*ord0 Fdy4y
/67 .sysze' roz/ow53 ,ak$ od4ya z ,e7o syne/3 nie c2cia4y ,e, w swo,e, rodzinie3 c2o'4y
,e, posa7 wynosi nie dwadzie#cia3 a&e cz%erdzie#ci %ysi5cy *.n%6w0
<anny nie /iaa w$%p&iwo#ci3 e Ed/.nd zos%a rozdzie&ony na zawsze z pann$
Craw*ord3 &ecz nie /o7o ,e, %o przekonanie wys%arczy' 4ez po%wierdzenia z ,e7o s%rony0
Przyp.szczaa3 e on /y#&i %ak sa/o3 a&e c2ciaa wiedzie' na pewno0 Fdy4y %e zacz$ z ni$
/6wi' w %en sa/ dawny3 o%war%y spos643 k%6ry 4y d&a nie, niekiedy %ak %r.dny do zniesienia3
,aka 4y %o 4ya pociec2a - on ,ednak /i&cza0 8zadko 7o widywaa - ni7dy sa/ na sa/ -
zapewne .nika %akie7o spo%kania0 -ak %o na&ey %./aczy'I De roz./ kaza /. po7odzi' si5
z wasny/ szcze76&ny/ i 7orzki/ .dziae/ w rodzinny/ nieszcz5#ci.3 a&e e rana ,es% z4y%
4o&esna3 4y /o7a s%a' si5 przed/io%e/ ,akie,ko&wiek roz/owyI Tak zapewne ,es%0 Podda,e
si53 a&e %owarzyszy %e/. cierpienie3 k%6re nie dop.szcza s6w0 Wie&e3 wie&e czas. .pynie3
ni/ i/i5 panny Craw*ord prze,dzie /. przez 7ardo3 a ona3 <anny3 45dzie /o7a oczekiwa'
%akic2 ,ak nie7dy# zwierzeA0
Is%o%nie3 .pyn5o wie&e czas.0 Przy,ec2a&i do )ans*ie&d w czwar%ek3 a dopiero w
niedzie&5 wieczore/ Ed/.nd zacz$ z ni$ /6wi' na %en %e/a%0 Siedzie&i raze/ w niedzie&ny
wiecz6r - deszczowy wiecz6r - a wi5c w porze3 k%6ra z wszys%kic2 innyc2 na,4ardzie, ,es%
wa#ciwa3 4y o%worzy' serce i zacz$' zwierzenia3 ,e#&i si5 /a przy,acie&a pod 4okie/0 W
poko,. nie 4yo niko7o pr6cz &ady @er%ra/3 k%6ra po wys.c2ani. wzr.sza,$ce7o kazania
.koysaa si5 pacze/ do sn.J nie spos64 4yo nie zacz$' roz/owyJ ,ak %o zwyk&e z %aki/i
pocz$%ka/i 4ywa3 %r.dno .s%a&i'3 co 4yo na,pierw? po o#wiadczeni.3 e ,e#&i 7o przez ki&ka
/in.% pos.c2a3 %o on pos%ara si5 s%reszcza' i z pewno#ci$ ni7dy ,. w yci. nie wys%awi w
podo4ny spos64 ,e, cierp&iwo#ci na pr6453 niec2 si5 nie o4awia3 i %o si5 kiedyko&wiek
pow%6rzy3 %o 45dzie %e/a% a4so&.%nie za4roniony pozwo&i so4ie na &.ks.s opowiedzenia o
na,is%o%nie,szyc2 d&a nie7o wydarzeniac2 i przeyciac2 oso4ie3 k%6re, wsp6cz.cia i
serdeczno#ci /67 4y' z.penie pewny0
-ak <anny %e7o s.c2aa3 z ,aki/ prze,5cie/ i ciekawo#ci$3 ,aki/ 46&e/ i zac2wy%e/3
,ak pi&nie no%owaa %onac,5 ,e7o 7os. i ,ak s%araa si5 kierowa' wzrok wsz5dzie3 %y&ko nie na
nie7o - /ona so4ie a%wo wyo4razi'0 Pocz$%ek 4y przeraa,$cy0 Ed/.nd widzia si5 z pann$
Craw*ord0 Poproszono 7o3 4y si5 z ni$ zo4aczy0 9os%a od &ady S%ornaway &i#cik z pro#4$3 4y
przyszedJ s$dzi3 e %o /a 4y' os%a%nie3 os%a%nie przy,acie&skie spo%kanie3 a o4&eka,$c ,$ w
wyo4ra:ni w sza%y ws%yd. i rozpaczy3 ,akie winny przys%a' sios%rze Craw*orda3 poszed do
nie, %ak prze,5%y3 wzr.szony i oddany3 e przeraone, <anny wydao si5 przez c2wi&5
nie/o&iwe3 4y %o /iao 4y' spo%kanie os%a%nie0 -ednake3 w /iar5 ,ak /6wi3 ,e, &5k
.s%5powa0 Panna Craw*ord wysza do nie7o w nas%ro,. powa7i3 niew$%p&iwe, powa7i3 i nawe%
prze,5cia3 ni/ ,ednak zd$y wypowiedzie' ,edno zroz./iae zdanie3 por.szya %e/a% w
spos643 k%6ry3 przyznawa3 wywoa w ni/ ws%rz$s0 - (Syszaa/ - powiedziaa - e ,es%e# pan
w Londynie i c2ciaa/ si5 z %o4$ zo4aczy'0 ).si/y o/6wi' %5 przykr$ 2is%ori50 Czy /ona
so4ie wyo4razi' %akie sza&eAs%wo ,ak %o3 co zro4i&i paAska sios%ra i /6, 4ra%I+ 1ie po%ra*ie/
wy/6wi' sowa3 a&e c2y4a wyraz /o,e, %warzy 4y odpowiedzi$0 Odcz.a przy7an50 -ake
szy4ko po%ra*i niekiedy rea7owa'M > powanie,szy/ spo,rzenie/ i %one/ dodaa? (1ie
za/ierza/ 4roni' =enryUe7o kosz%e/ paAskie, sios%ry+0 Tak zacz5a3 a&e %o3 co /6wia da&e,3
<anny3 nie nada,e si53 prawie si5 nie nada,e do pow%arzania przy %o4ie0 1ie spa/i5%ae/ ,e,
s6w3 a&e nie pow%6rzy4y/ ic23 nawe% 7dy4y/ pa/i5%a0 Is%o%$ 4yo o4.rzenie na sza&eAs%wo
kade7o z nic20 Po%5piaa sza&eAs%wo 4ra%a3 k%6ry pozwo&i3 4y ko4ie%a3 o ,ak$ ni7dy nie d4a3
pc2n5a 7o do .czynk.3 k%6ry poz4awi 7o ko4ie%y3 ,ak$ wie&4iJ a ,eszcze 4ardzie, po%5piaa
sza&eAs%wo000 4iedne, )arii3 k%6ra po#wi5cia %ak$ pozyc,53 wp5dzia si5 w %akie kopo%y3
s$dz$c3 e ,es% prawdziwie koc2ana przez /5czyzn53 k%6ry ,. dawno okaza ,e, dowodnie
swo,$ o4o,5%no#'0 )oesz z7adn$'3 co cz.e/0 S.c2a'3 ,ak ko4ie%a3 k%6ra000 nazwa' %o
,edynie sza&eAs%we/M Tak o %y/ swo4odnie3 nieprzy/.szenie3 %ak c2odno dysk.%owa'I000
Dadne7o ws%r5%.3 przeraenia3 adne, ko4iece,000 czy powiniene/ %o /6wi'I000 Dadne,
pyn$ce, ze skro/no#ci odrazy000 O%o cze7o /oe dokona' #wia%0 Fdzie 4owie/3 <anny3
zna&e:&i4y#/y ko4ie%5 r6wnie 4o7a%o wyposaon$ przez na%.r5I000 >eps.%a3 zeps.%aM
Po c2wi&i zas%anowienia ci$7n$ z ,aki/# rozpacz&iwy/ spoko,e/0 - Powie/ ci
wszys%ko i skoAcz5 z %y/ raz na zawsze0 Widziaa w %y/ %y&ko sza&eAs%wo i %o sza&eAs%wo
przypiecz5%owane ,edynie *ak%e/ .,awnienia0 Po pros%. 4rak dyskrec,i - %o3 e on po,ec2a do
8ic2/ond na cay %en okres3 kiedy ona 4ya w Twicken2a/3 %o3 e ona oddaa si5 we wadz5
s.$ce,3 kr6%ko /6wi$c3 szo o .,awnienie wys%5pk. - <anny3 %o3 co ona po%5piaa3 %o 4yo
wykrycie wys%5pk.3 a nie sa/ wys%5pek0 Po%5piaa nieroz%ropno#'3 k%6ra doprowadzia do
os%a%eczno#ci i nakazaa ,e, 4ra%. poniec2a' wsze&kic2 droszyc2 /. pro,ek%6w po %o3 4y
.ciec z )ary0
Przerwa0
- I co - spy%aa <anny G4o s$dzia3 e ,$ o %o prosiH - co na %o powiedziae#I
- 1ic0 1ic3 co zos%ao4y zroz./iane0 @ye/ ,ak o7.szony0 Ona /6wia da&e,3 zacz5a
/6wi' o %o4ie000 %ak3 w%edy zacz5a /6wi' o %o4ie3 aowa'3 co zroz./iae3 .%ra%y %akie,000 W
%y/ p.nkcie /6wia cakie/ rozs$dnie0 A&e ona zawsze oddawaa ci sprawied&iwo#'0
(Odrz.ci - powiedziaa - %ak$ ko4ie%53 ,akie, ni7dy w yci. nie spo%ka0 Ona 4y 7o
.%e/perowaa3 ona daa4y /. szcz5#cie do koAca ycia+0 <anny na,drosza3 /a/ nadzie,53 e
wi5ce, ci sprawia/ przy,e/no#ci ni 46&. %y/i rozwaania/i3 co %e 4y /o7o 4y'3 a co ,.
%eraz ni7dy si5 nie s%anie0 1ie c2cesz3 4y/ za/i&kI -e#&i %ak3 da, /i znak sowe/3
spo,rzenie/3 a skoAcz50
1ie daa /. znak. ani sowe/3 ani spo,rzenie/0
- @o7. dzi5ki - powiedzia0 - Wszyscy zas%anawia&i#/y si5000 %o c2y4a aska
Opa%rzno#ci3 e serce3 k%6re nie zna ka/s%wa3 nie cierpi %eraz0 )6wia o %o4ie w sowac2
na,wysze7o .znania i 7or$ce7o przywi$zania3 a&e nawe% i w %y/ krya si5 skaza3 do/ieszka
za3 7dy na7&e3 po#r6d %e7o wszys%kie7o3 po%ra*ia wykrzykn$'? (Cze/. ona 7o nie c2ciaaI
To wszys%ko ,e, winaM Pros%aczkaM 1i7dy ,e, nie wy4acz5M Fdy4y 7o przy,5a3 %ak3 ,ak przy,$'
powinna3 4y&i4y %eraz %. przed #&.4e/3 a =enry 4y4y z4y% szcz5#&iwy i za,5%y3 e4y sz.ka'
inne,0 1ie s%ara4y si5 przywr6ci' do4ryc2 s%os.nk6w z pani$ 8.s2wor%20 Wszys%ko
skoAczyo4y si5 na s%ay/ *&ircie3 na corocznyc2 spo%kaniac2 w So%2er%on i EQerin72a/+0
Ewierzya4y#3 e co# podo4ne7o ,es% /o&iweI A&e czar prysn$0 Prze,rzae/0
- Okr.%ne - powiedziaa <anny0 - -akie %o okr.%ne0 De4y w %aki/ /o/encie pozwa&a'
so4ie na wesoo#'3 /6wi' %ak &ekko3 i %o do cie4ieM Co za okr.cieAs%woM
- 1azywasz %o okr.cieAs%we/I W %y/ p.nkcie si5 r6ni/y0 1ie3 ona nie ,es% z na%.ry
okr.%na0 1ie .waa/3 4y %o /6wia3 c2c$c zrani' /o,e .cz.cia0 >o &ey da&eko 754ie,? w ,e,
cakowi%e, i7noranc,i3 z.pene, niezna,o/o#ci %akic2 .cz.' ,ak /o,e3 w przewro%no#ci
./ys.3 wsk.%ek k%6re, po%rak%owaa %en pro4&e/ %ak3 a nie inacze,0 )6wia po pros%. %ak3 ,ak
inni /6wi$ przy nie, i ,ak3 w ,e, po,5ci.3 /6wi4y kady0 To nie ,es% wada .sposo4ienia0 Ona
z wasne, wo&i nie zadaa4y niko/. niepo%rze4ne7o 46&. i c2o' /oe si5 .dz53 s$dz53 e
wo4ec /nie3 wo4ec /oic2 .cz.'3 ona000 -e, wady3 <anny3 %o wady zasadnicze? s%5piona
de&ika%no#' i spaczony3 skaony ./ys0 )oe %o i do4re z /o,e7o p.nk%. widzenia - pozwa&a
/i %ak niewie&e aowa'0 A&e %ak ,ednak nie ,es%0 C25%nie z7odzi4y/ si5 na wi5kszy 46& z
powod. ,e, .%ra%y3 ni e4y/ /.sia o nie, /y#&e' %ak3 ,ak /y#&50 Powiedziae/ ,e, %o0
- 1aprawd5I
- Tak3 powiedziae/ ,e, %o wyc2odz$c0
- -ak d.7o roz/awia&i#cieI
- 9wadzie#cia pi5' /in.%0 Ona /6wia da&e,3 e %eraz pozos%a,e ,edynie doprowadzi'
do ic2 /aeAs%wa0 )6wia o %y/3 <anny3 spoko,nie,3 ni ,a 4y/ po%ra*i0 - W %y/ /o/encie
/.sia przerwa' na c2wi&53 po%e/ ci$7n$? - ().si/y przekona' =enryUe7o3 4y si5 z ni$
oeni - /6wia - a 4ior$c pod .wa75 ,e7o pocz.cie 2onor.3 no i pewno#'3 e si5 na zawsze
wyrzek <anny3 nie %rac5 nadziei0 > <anny /.si zrezy7nowa'0 1ie przyp.szcza/3 e4y nawe%
on /67 &iczy'3 i %eraz powiedzie /. si5 z oso4$ ,e, pokro,.3 i d&a%e7o s$dz53 e w %e,
sprawie nie napo%ka/y nieprze4y%yc2 %r.dno#ci0 Cae7o /o,e7o wpyw.3 a nie ,es% /ay3
.y,5 w %y/ ce&.J kiedy za# wreszcie si5 po4ior$3 a ona o%rzy/a odpowiednie poparcie
rodziny3 &.dzi 7odnyc23 /oe w pewny/ s%opni. odzyska' pozyc,5 %owarzysk$0 W niek%6ryc2
kr57ac23 %o wie/y3 ni7dy nie 45dzie akcep%owana3 a&e kiedy zacznie dawa' do4re ko&ac,e i
wie&kie przy,5cia3 zawsze zna,d$ si5 %acy3 k%6ry radzi 45d$ z %e, zna,o/o#ciJ dzisia, ,es% o
wie&e wi5ce, &i4era&iz/. i wyroz./iao#ci w %yc2 sprawac2 ni dawnie,0 )o,a rada ,es%
nas%5p.,$ca? niec2 o,ciec paAski 45dzie cic2o0 1iec2 si5 do %e7o nie w%r$ca3 4o dziaa
sprzecznie z wasny/ in%erese/0 Przekona, 7o pan3 niec2 pozwo&i3 4y sprawy szy swoi/
4ie7ie/0 -e#&i wsk.%ek nad/iernyc2 s%araA o,ca ona wy,dzie spod opieki =enryUe7o3 szanse3
4y si5 z ni$ oeni3 45d$ o wie&e /nie,sze3 ni ,e#&i z ni/ pozos%anie0 -a wie/3 ,ak on a%wo
.&e7a wpywo/0 1iec2e sir T2o/as za.*a ,e7o pocz.ci. 2onor. i &i%o#ci3 a wszys%ko /oe
si5 do4rze skoAczy'3 a&e ,e#&i za4ierze swo,$ c6rk53 zniszczy sw6, 76wny a%.%+0
Ed/.nd3 skoAczywszy %5 re&ac,53 4y %ak o7ro/nie prze,5%y3 e pa%rz$ca na nie7o z
nie/$3 &ecz cz.$ %rosk$ <anny nie/a& aowaa3 i zacz5&i roz/awia' na %en %e/a%0 Epyn5a
d.sza c2wi&a3 ni/ zdo&ny 4y /6wi' da&e,0 Wreszcie?
- 1o3 <anny - powiedzia zaraz koAcz50 Przekazae/ ci is%o%5 %e7o3 co /6wia0 Kiedy
odzyskae/ 7os3 odpare/3 e wc2odz$c do %e7o do/. w szcze76&ny/ s%anie d.c2a nie
przyp.szczae/3 i ,es% /o&iwe3 4y s%ao si5 co#3 co kae /i 4ardzie, cierpie'3 ona ,ednak
kady/ swoi/ zdanie/ zadawaa /i 754sz$ ran50 De3 c2o' w czasie nasze, zna,o/o#ci
#wiado/ 4ye/ nieraz3 i r6ni/y si53 niekiedy w sprawac2 d.e, wa7i3 nie przyszo4y /i do
7owy przyp.#ci'3 i r6nica /oe 4y' %aka3 ,ak %o si5 okazao0 De spos643 w ,aki
po%rak%owaa s%raszny wys%5pek popeniony przez ,e, 4ra%a i /o,$ sios%r5 Gnie pr64.,5
okre#&a'3 k%6re z nic2 4ardzie, zawinioH3 wi5c spos643 w ,aki /6wia o sa/y/ wys%5pk.3
po%5pia,$c w ni/ wszys%ko z wy,$%kie/ ,e7o is%o%y3 .waa,$c3 e %rze4a z&ekceway' ,e7o
konsekwenc,e czy z.c2wa&e s%awi' i/ czoo3 nie &icz$c si5 z przyzwoi%o#ci$3 i wreszcie i
przede wszys%ki/3 za&eca,$c na/ .s%5p&iwo#'3 ko/pro/is3 przyzwo&enie na da&sze %rwanie w
7rzec2.3 z .wa7i na /o&iwo#' /aria.3 k%6re7o3 /a,$c o ,e, 4racie %akie wyo4raenie3 ,akie
/a/ w %e, c2wi&i3 powinno si5 racze, za4roni' ni sz.ka' - %o wszys%ko raze/ wzi5%e
.%wierdzio /nie z przykro#ci$ w przekonani.3 e ni7dy do%$d ,e, nie roz./iae/ i e ,e#&i
idzie o ,e, /en%a&no#'3 %o przez wie&e os%a%nic2 /iesi5cy zwyke/ 4y roz/y#&a' o wy%worze
/o,e, wyo4ra:ni3 a nie o pannie Craw*ord0 De3 4y' /oe3 %ak nawe% d&a /nie &epie,J /nie,
45dzie /i a& wyrzeka' si5 przy,a:ni3 .cz.cia3 nadziei3 k%6re %ak czy inacze, zos%ay /i %eraz
od,5%e0 A ,ednak3 e /.sz5 i c2c5 wyzna'3 i 7dy4y/ /67 przywr6ci' ,e, dawny o4raz w
/oic2 oczac23 %o c2o' 46& rozs%ania 4y4y si&nie,szy3 4ardzie, 4y/ %e7o c2cia3 7dy /674y/
w%edy zac2owa' prawo do cz.o#ci i szac.nk.0 Ty&e powiedziae/3 %aki 4y %e7o sens3 a&e3 ,ak
/oesz so4ie wyo4razi'3 nie /6wie/ %e7o %ak spoko,nie i z4ornie ,ak %eraz0 @ya zd./iona3
o7ro/nie zd./iona3 a nawe% 4ardzie, ni zd./iona0 Widziae/3 ,ak si5 /ieni na %warzy0
>aczerwienia si5 /ocno0 Wydawao /i si53 e widz5 /ieszanin5 wie&. .cz.'3 ,ak$# wie&k$3
c2o' kr6%k$ wa&k53 po cz5#ci c25' .znania %yc2 prawd3 po cz5#ci pocz.cie ws%yd. - a&e
przyzwycza,enie3 przyzwycza,enie zwyci5yo0 8oze#/iaa4y si53 7dy4y /o7a0
Odpowiedziaa /i z czy/# w rodza,. #/iec2.? (9oprawdy3 cakie/ niezy wyw6dM Czy %o
cz5#' os%a%nie7o paAskie7o kazaniaI W %aki/ %e/pie szy4ko pan nawr6ci wszys%kic2 w
)ans*ie&d i T2o/%on Lacey3 a kiedy .sysz5 o pan. po raz w%6ry3 %o ,ako o synny/
kaznodziei3 /oe w ,aki/ wie&ki/ s%owarzyszeni. /e%odys%6w a&4o /is,onarzy w da&ekic2
kra,ac2+0 S%araa si5 /6wi' 4ez%rosko3 a&e nie 4yo %o %akie 4ez%roskie3 ,ak c2ciaa0
Odpowiedziae/ %y&ko3 e z cae7o serca ycz5 ,e, wszys%kie7o do4re7o3 /a/ nadzie,53 e
na.czy si5 wkr6%ce .czciwie, /y#&e' i nie 45dzie zawdzi5czaa na,cennie,sze, wiedzy3 ,ak$
k%oko&wiek z nas /oe zdo4y'? wiedzy o so4ie i swoic2 o4owi$zkac2 - &ekc,i nieszcz5#cia3 po
czy/ na%yc2/ias% wyszede/ z poko,.0 Eszede/ ki&ka krok6w3 kiedy .syszae/3 ,ak drzwi
si5 za /n$ o%wiera,$0 (Panie @er%ra/+3 powiedziaa0 Odwr6cie/ si50 (Panie @er%ra/+3
powiedziaa z .#/iec2e/3 a&e %en .#/iec2 nie pasowa do od4y%e, przed c2wi&$ roz/owy3
sze&/owski3 ar%o4&iwy .#/iec23 prosz$cy3 4y/ wr6ci i da si5 .a7odzi' - %ak /i si5
przyna,/nie, wydawao0 Opare/ si5 ,e,J opare/ si5 i/p.&sywnie i szede/ da&e,0 Od %e7o
czas. niekiedy a.,53 e/ nie wr6ci3 a&e wie/3 e pos%$pie/ s.sznieJ i %aki 4y koniec
nasze, zna,o/o#ci0 C6 %o 4ya za zna,o/o#'M -ake ,a si5 osz.kae/0 >ar6wno co do 4ra%a3
,ak i sios%ry0 9zi5k.,5 ci3 <anny3 za %wo,$ cierp&iwo#'0 To 4ya nie4ywaa .&7a0 Teraz ,.
skoAczy&i#/y0
I %ak da&ece wierzya <anny ,e7o sowo/3 e przez cae pi5' /in.% 4ya przekonana3 e
,. z %y/ skoAczy&i0 A&e w%edy wszys%ko zacz5o si5 od nowa3 czy %e /oe 4ardzo podo4nie3
i %y&ko prze4.dzenie si5 &ady @er%ra/ /o7o naprawd5 pooy' kres %e, konwersac,i0 9op6ki
drze/aa3 roz/awia&i w da&szy/ ci$7. o pannie Craw*ord3 o %y/3 ,ak 4ardzo wydawaa /.
si5 poci$7a,$ca3 ,ak c.down$ .czynia ,$ na%.ra i ,ak$ 4ya4y wspania$ ko4ie%$3 7dy4y si5
wcze#nie, dos%aa w do4re r5ce0 <anny3 /o7$c %eraz /6wi' o%warcie3 .waaa3 e /a prawo
doda' do ,e7o wiedzy o c2arak%erze )ary ki&ka .wa73 #wiadcz$cyc2 o %y/3 w ,akie, /ierze %a
c25' po,ednania /o7a wynika' z in*or/ac,i o s%anie zdrowia To/a0 1ie 4ya %o /ia
wiado/o#'0 1a%.ra odrz.caa ,$ ,aki# czas0 Przy,e/nie, 4yo4y s$dzi'3 i przywi$zanie panny
Craw*ord 4yo 4ezin%eresowne3 pr6no#' Ed/.nda ,ednak nie 4ya na %y&e si&na3 4y /ia si5
d.7o opiera' rozs$dkowi0 E&e7 wreszcie /y#&i3 e c2oro4a To/a /iaa na ni$ wpyw3 i
zarezerwowa so4ie %y&ko %ak$ pociec253 e zwaywszy o7ro/ne przeszkody3 ,akie s%awiaa
od/ienno#' ic2 przyzwycza,eA3 panna Craw*ord 4ya z pewno#ci$ 4ardzie, do nie7o
przywi$zana3 ni si5 %e7o /ona 4yo spodziewa'3 oraz e ze wz7&5d. na nie7o 4ardzie, 4ya
skonna wa#ciwie pos%5powa'0 <anny /iaa %akie sa/o zdanieJ 4y&i r6wnie i w %y/ z7odni3
e %e7o rodza,. rozczarowanie zos%awio z pewno#ci$ %rway #&ad3 nieza%ar%e wraenie w ,e7o
./y#&e0 Czas niew$%p&iwie s%5pi nieco ,e7o cierpienie3 /i/o %o ni7dy cakie/ si5 z nie7o nie
o%rz$#nieJ ,e#&i za# idzie o /o&iwo#' spo%kania kiedyko&wiek ko4ie%y3 k%6ra000 4yo %o wr5cz
nie/o&iwe3 nie spos64 /6wi' 4ez o4.rzenia o %akie, ewen%.a&no#ci0
Teraz /oe 7o pod%rzy/ywa' %y&ko przy,a:A <anny0
ROZDZIA XLVIII
1iec2a, inne pi6ra rozwodz$ si5 nad wys%5pkie/ i nieszcz5#cie/0 -a3 ,e#&i %y&ko /o753
.cieka/ od %ak okropnyc2 %e/a%6w3 niecierp&iwa przywr6ci' wszys%ki/3 co z4y%nio nie
zawini&i3 ,aki %aki spok6,3 a z ca$ resz%$ skoAczy'0
)o,a <anny3 ,ak %o /i z przy,e/no#ci$ wiado/o3 /.siaa 4y' w %y/ czasie 4ardzo
szcz5#&iwa3 /i/o wszys%ko0 ).siaa 4y' o7ro/nie szcz5#&iw$ is%o%$3 /i/o %o3 co cz.a3 czy
%e wydawao si5 ,e,3 e cz.,e3 z powod. nieszcz5#cia o%acza,$ce, ,$ rodziny0 )iaa powody
do .ciec2y3 k%6re /.siay do nie, do%rze'0 Powr6cia do )ans*ie&d Park3 4ya poy%eczna3
4ya koc2anaJ nie 7rozi ,e, ,. pan Craw*ord3 a odk$d wr6ci sir T2o/as3 o%rzy/ywaa od
nie7o wsze&kie /o&iwe dowody3 na ,akie 4yo 7o w %y/ s/.%k. s%a'3 pene7o .znania i
754sze7o %eraz szac.nk.0 A c2o' wszys%ko %o raze/ wzi5%e czynio ,$ szcz5#&iw$3 4ya4y
szcz5#&iwa i 4ez %e7o3 4o panna Craw*ord przes%aa ,. wodzi' Ed/.nda za nos0
To prawda3 e Ed/.nd da&eki 4y od szcz5#cia0 @o&a 7o doznany zaw6d3 prze,/owa
a&J cierpia nad %y/3 co 4yo3 pra7n$ %e7o3 co ,. 4y' nie /o7o0 >dawaa so4ie z %e7o
spraw5 i wsp6cz.a /.3 4yo %o ,ednak wsp6cz.cie %ak si&nie prze/ieszane z sa%ys*akc,$3
przynosz$ce %ak$ .&75 i %ak z2ar/onizowane z ,e, na,droszy/i .cz.cia/i3 e wie&.
za/ienio4y ,e c25%nie na swo,$ na,wi5ksz$ rado#'0
Sir T2o/as3 nieszcz5sny sir T2o/as3 o,ciec3 #wiado/ 45d6w3 ,akie popeni w swoi/
rodzicie&ski/ pos%5powani.3 cierpia na,d.e,0 Cz.3 e nie powinien 4y pozwo&i' na
/aeAs%wo c6rki3 e na %y&e zna ,e, .cz.cia3 4y sankc,on.,$c %o /aeAs%wo - zawini'3 e
po#wi5ci s.szno#' d&a korzy#ci i kierowa si5 sa/o&.4ny/i i /a%eria&ny/i wz7&5da/i0
Pa/i5' d.7o zac2ow.,e %akie wnioskiJ czas ,ednak po%ra*i dokona' nie/a& wszys%kie7o i
c2o' pani 8.s2wor%2 niewie&e /. przyniosa pocieszenia za spowodowane przez sie4ie
nieszcz5#cie3 zna&az pociec25 i %o wi5ksz$3 ni przyp.szcza3 w pozos%ayc2 dzieciac20
)aeAs%wo -.&ii nie okazao si5 %ak *a%a&ny/ zwi$zkie/3 ,ak z pocz$%k. s$dzi0 -.&ia
spokorniaa i poprosia o prze4aczenie3 a pan Ya%es3 pra7n$c zos%a' naprawd5 przy,5%y do
rodziny3 7o%6w 4y szanowa' %e#cia i s.c2a' ,e7o wskaz6wek0 1ie 4y z4y% so&idny/
czowiekie/3 is%niaa ,ednak nadzie,a3 e s%anie si5 /nie,szy/ &ekkod.c2e/ - a przyna,/nie,3
e 45dzie siedzia cic2o i w do/.J poza %y/ pociec2$ 4yo i %o3 e /a,$%ek ,e7o okaza si5
nieco wi5kszy3 a d.7i nieco /nie,sze3 ni si5 sir T2o/as o4awia3 i e %rak%owa %e#cia ,ako
ycz&iwe7o /. przy,acie&a3 . k%6re7o na,&epie, sz.ka' rady0 Pociec2$ r6wnie 4y To/3 k%6ry
s%opniowo odzyskiwa zdrowie3 nie odzysk.,$c przy %y/ swoic2 dawnyc2 e7ois%ycznyc2 i
4ez/y#&nyc2 nawyk6w0 Wyni6s z c2oro4y korzy#' do koAca ycia0 9o#wiadczy cierpienia i
na.czy si5 /y#&e' - dwa poy%ki3 ,akic2 ni7dy do%$d nie zaznaJ wyrz.ca so4ie3 e ,es% w
pewne, /ierze wsp6odpowiedzia&ny za nieszcz5sne wydarzenia na Wi/po&e S%ree%3 7dy
dop.#ci do nie4ezpiecznie po.*ayc2 s%os.nk6w przy swoi/ niec2wa&e4ny/ %ea%rze -
#wiado/o#' %a pozos%awia si&ny #&ad w ,e7o ./y#&e3 a %o3 . czowieka
dw.dzies%osze#cio&e%nie7o3 nie poz4awione7o rozs$dk. i prze4ywa,$ce7o w do4ry/
%owarzys%wie3 przynioso do4re rez.&%a%y0 S%a si5 %aki3 ,ak 4y' powinien3 po/ocny o,c.3
spoko,ny3 so&idny3 y,$cy nie %y&ko d&a sie4ie0
@ya %o doprawdy nie 4y&e ,aka pociec2aM Po nied.7i/ czasie3 kiedy ,. /ona 4yo
wierzy' w %rwao#' %ak pozy%ywne, z/iany3 Ed/.nd r6wnie przyczyni si5 do poprawy
o,cowskie7o sa/opocz.cia3 7dy okaza popraw5 w ,edne, ,edyne, dziedzinie3 w ,akie,
poprzednio sprawia o,c. 46& - popraw5 swe7o nas%ro,.0 Po d.7ic2 spacerac2 i
przesiadywani. z <anny pod drzewa/i przez cae &a%o do %e7o s%opnia po7odzi si5 z
rzeczywis%o#ci$3 e zacz$ okazywa' ,ak$ %ak$ po7od5 d.c2a0
Takie %o oko&iczno#ci i %akie nadzie,e s%opniowo przynosiy sir T2o/asowi pociec253
s%5piay ,e7o pocz.cie s%ra%y i cz5#ciowo 7odziy w sa/y/ so4$3 &ecz 4o&e#'3 pyn$ca ze
#wiado/o#ci wasnyc2 45d6w3 popenionyc2 przy wyc2owani. c6rek3 nie op.#cia 7o ,.
ni7dy0
>4y% p6:no zroz./ia3 ,ak *a%a&ny wpyw na c2arak%er kade7o /ode7o s%worzenia
/.si /ie' kraAcowo r6ne %rak%owanie3 z ,aki/ spo%yka si5 w do/.3 a %e7o wa#nie
do#wiadczyy ,e7o c6rki? niesyc2ana po4a&iwo#' i poc2&e4s%wa cio%ki kon%ras%oway
nie.s%annie z ,e7o wasn$ s.rowo#ci$0 >da so4ie spraw5 z /y&no#ci wasnyc2 s$d6w3 kiedy
%o &iczy3 e zapo4ie7nie *a%a&ny/ sk.%ko/ pos%5powania pani 1orris3 zac2ow.,$c si5 inacze,
ni ona3 %y/czase/ zwi5kszy %y&ko zo3 na.czy dzieci %rzy/a' w o4ecno#ci o,ca sw6,
%e/pera/en% w ryzac23 wsk.%ek cze7o nie zna ic2 prawdziwe7o c2arak%er.3 a po
po4a&iwo#' odsya ,e do oso4y3 k%6ra poci$7aa ,e %y&ko swoi/ #&epy/ .cz.cie/ i
nad/iare/ poc2wa0
1a %y/ po&e7a powany 4$d wyc2owawczy3 a&e c2o' is%o%nie 4y powany3 sir
T2o/as zacz$ powo&i zdawa' so4ie spraw53 e nie %o 4yo na,wi5ksz$ .o/no#ci$ ,e7o
pro7ra/. ed.kacy,ne7o0 ).siao w ni/ nie dos%awa' cze7o# wewn$%rz3 inacze, czas
zniwe&owa4y wie&e ,e7o zyc2 sk.%k6w0 O4awia si53 e za4rako w ni/ zasad3 czynnyc2
zasadJ e ,e7o c6rki nie zos%ay wyc2owane %ak3 4y pocz.cie o4owi$zk.3 k%6re ,. sa/o w
so4ie wys%arczy3 pozwa&ao i/ panowa' nad wasny/i skonno#cia/i i %e/pera/en%a/i0
O%rzy/ay %eore%yczn$ na.k5 re&i7ii3 ni7dy ,ednak nie $dano3 4y daway ,e, #wiadec%wo w
codzienne, prak%yce0 Wyr6nianie si5 e&e7anc,$ i k.nsz%a/i - .sankc,onowany ce& ic2
/odo#ci - nie /o7o %. przynie#' poy%k6w3 nie /o7o %e wpyn$' ./ora&nia,$co na ic2
./ysy0 C2cia3 a4y ,e7o c6rki 4yy do4re3 &ecz o4e,/owa swo,$ %rosk$ ic2 roz./ i /aniery3
a nie ic2 skonno#ci3 o4awia si5 %e3 e ni7dy z adnyc2 .s%3 k%6re /o7y4y ,e cze7o#
na.czy'3 nie .syszay o konieczno#ci sa/o wyrzeczenia i pokory0
Forzko 4o&a nad %$ .o/no#ci$3 nie /o7$c wpros% po,$'3 ,ak %o si5 s%ao3 ,ak %o 4yo
/o&iwe0 > rozpacz$ /y#&a3 e przy wszys%kic2 kosz%ac2 i wysikac23 ,akie poci$7aa dro7a i
%rosk&iwa ed.kac,a3 wyc2owa c6rki %ak3 e nie znay swoic2 pods%awowyc2 o4owi$zk6w3 on
za# nie zna ani ic2 c2arak%er6w3 ani .sposo4ieA0
Pozna si&ne na/i5%no#ci i ywioowo#' pani 8.s2wor%2 dopiero po aosnyc2 ic2
sk.%kac20 1ie /ona ,e, 4yo nakoni' do op.szczenia pana Craw*orda0 )iaa nadzie,53 e
wy,dzie za nie7o3 i /ieszka&i raze/3 dop6ki nie zdaa so4ie wreszcie sprawy3 e ,e, nadzie,e
s$ ponne3 i dop6ki rozpacz i pocz.cie zawod. nie doprowadziy ,e, do z.pene7o
z7orzknienia i nie przeksz%aciy ,e, .cz.cia nie/a& w nienawi#'J przez pewien czas 4y&i so4ie
nawza,e/ .dr5k$3 wreszcie za# rozs%a&i si5 do4rowo&nie0
>a %o3 e z ni/ ya3 o%rzy/aa w zapacie wyrz.%y3 e s%aa si5 przyczyn$ r.iny ,e7o
szcz5#cia z <annyJ op.szcza,$c 7o za# ,edyn$ pociec25 widziaa w %y/3 e ic2 rozdzie&ia0
Czy /ona so4ie wyo4razi' wi5ksz$ n5dz5 d.c2ow$ w %akie, sy%.ac,iI
Pan 8.s2wor%2 .zyska rozw6d 4ez %r.d. i %ak skoAczyo si5 /aeAs%wo zawar%e na
war.nkac23 ,akie nie pozwa&a,$ &iczy' na nic &epsze7o3 nawe% na .% szcz5#cia0 Ona 7ardzia
/5e/ i koc2aa inne7o - a on do4rze o %y/ wiedzia0 Ponienie 7.pca i zaw6d3 ,akie7o
doznaa e7ois%yczna na/i5%no#'3 niewie&kie rodz$ wsp6cz.cie0 >a swo,e pos%5powanie
poni6s kar53 %ak sa/o zresz%$ ,ak ,e7o ona3 k%6re, kara 4ya o wie&e s.rowsza3 7dy wina
4ya o wie&e wi5ksza0 On3 wyswo4odzony ze #&.4nyc2 wi5z6w3 y3 nieszcz5#&iwy i
.pokorzony3 p6ki ,aka# adna panna nie nakonia 7o do ponowne7o /aeAs%wa i p6ki nie
rozpocz$ dr.7ie, i3 /ie,/y nadzie,53 szcz5#&iwsze, pr64y /aeAskie7o poycia - ,e#&i za# 4y
wodzony za nos3 %o przyna,/nie, sk.%ecznie i wesooJ ona za# /.siaa ode,#'3 ywi$c .cz.cia
nieskoAczenie si&nie,sze3 i pozos%awa' w odoso4nieni. i 2aA4ie3 4ez szansy na odzyskanie
rep.%ac,i czy nadziei0
1aradzano si53 ze s/.%kie/ i powa7$3 7dzie ,$ ./ie#ci'0 Pani 1orris3 k%6re,
przywi$zanie zdawao si5 wzras%a' wraz z wina/i sios%rzenicy3 pra7n5a3 4y )aria wr6cia do
do/. i zos%aa przy,5%a przez rodzin50 Sir T2o/as nie c2cia o %y/ sysze'J pani 1orris3
przekonana3 e powode/ od/owy ,es% /ieszka,$ca pod ,e7o dac2e/ <anny3 zacz5a ,eszcze
4ardzie, dawa' si5 ,e, we znaki0 > .pore/ zapisywaa ,e7o skr.p.y na ,e, rac2.nek3 c2ocia
sir T2o/as zapewnia ,$ so&ennie3 e nawe% 7dy4y nie 4yo /ode, ko4ie%y w ,e7o do/.3
7dy4y nie 4yo pod ,e7o dac2e/ niko7o /ode7o3 czy %o /5czyzny3 czy ko4ie%y3 ko/.
/o7o4y za7raa' %owarzys%wo pani 8.s2wor%2 i ,e, rep.%ac,a - ni7dy nie wyrz$dzi4y %ak
wie&kie7o a*ron%. swoi/ s$siado/3 4y oczekiwa'3 i zec2c$ ,$ dos%rze7a'0
-ako c6rka3 spodziewa si53 e pena skr.c2y3 powinna o%rzy/a' ,e7o opiek53 powinien
zapewni' ,e, wy7ody oraz okaza' wsze&k$ po/oc i zac25%5 do pos%5powania .czciwie3 na %y&e
pozwa&a,$ $cz$ce ic2 wi5zyJ da&e, ,ednak nie zro4i ani krok.0 )aria zniszczya swo,$
rep.%ac,53 a on nie 45dzie czyni dare/nyc2 s%araA o przywr6cenie %e7o3 cze7o przywr6ci' nie
/ona3 nie 45dzie sankc,onowa 7rzec2. ani pr64owa ./nie,szy' 2aA4y3 nie s%anie si5 w
adne, /ierze wsp6odpowiedzia&ny za sprowadzenie na czy,$# rodzin5 %akie7o nieszcz5#cia3
,akie7o sa/ zakosz%owa0
SkoAczyo si5 na %y/3 e pani 1orris pos%anowia wy,ec2a' z )ans*ie&d i po#wi5ci'
si5 nieszcz5sne, )arii0 Erz$dzono i/ siedzi45 za 7ranic$ - da&eko i na .4ocz.3 7dzie3
za/kni5%e3 nie/a& 4ez %owarzys%wa3 ,edna - nie koc2a,$ca3 dr.7a - 4ezroz./na3 /.siay 4y'3
/a,$c %akie .sposo4ienia3 kar$ nawza,e/ d&a sie4ie0
Wy,azd pani 1orris z )ans*ie&d przyni6s doda%kowo o7ro/n$ .&75 sir T2o/asowi0
Odk$d wr6ci z An%i7.i3 /ia coraz 7orsz$ opini5 o szwa7ierceJ w kady/ wsp6&ny/
przedsi5wzi5ci.3 w codziennyc2 s%os.nkac23 w in%eresac2 czy roz/owac2 pani 1orris coraz
4ardzie, %racia w ,e7o oczac2J s$dzi3 e a&4o czas 4ardzo niekorzys%nie na ni$ wpyn$3 a&4o
%e on sa/ .przednio znacznie przecenia ,e, rozs$dek i cierp&iwie znosi ,e, zac2owanie0 @ya
d&a nie7o .s%awiczny/ dop.s%e/3 o %y&e do%k&iwszy/3 e wydawao si53 i %y&ko ycie /oe
%e/. pooy' kres3 4ya ci5are/ nie do poz4ycia0 Ewo&nienie si5 od nie, sprawio /. wi5c
%ak o7ro/n$ przy,e/no#'3 e 7dy4y nie zos%awiaa za so4$ 7orzkic2 wspo/nieA3 /ona 4y
si5 o4awia'3 i 4y4y 7o%6w nie/a& apro4owa' zo3 k%6re zrodzio %akie do4ro0
1ik% w )ans*ie&d ,e, nie aowa0 1ie po%ra*ia przywi$za' do sie4ie nawe% %yc23
k%6ryc2 na,4ardzie, koc2aa3 a po .cieczce sios%rzenicy s%aa si5 %ak rozdraniona3 e
zadr5czaa wszys%kic2 naokoo0 1awe% <anny nie opakiwaa cio%ki 1orris - nawe% 7dy
wy,ec2aa na zawsze0
> -.&i$ skoAczyo si5 &epie, ni z )ari$3 po cz5#ci dzi5ki %e/.3 e i .sposo4ienie /iaa
&epsze3 i oko&iczno#ci &epie, si5 d&a nie, zoyy3 przede wszys%ki/ ,ednak d&a%e7o3 e nie 4ya
oczkie/ w 7owie cio%ki3 k%6ra /nie, sc2&e4iaa ,e, pr6no#ci i /nie, ,$ ps.a0 -e, .roda i
osi$7ni5cia zawsze 4yy na dr.7i/ p&anie0 Przywyka .waa' si5 za co# %roszk5 7orsze7o od
)arii0 Esposo4ienie /iaa z na%.ry spoko,nie,sze3 .cz.cia3 c2o' zapa&czywe3 4ardzie, ./iaa
kon%ro&owa'J wyksz%acenie za# nie dao ,e, pewno#ci sie4ie w %ak szkod&iwy/ s%opni.0
Po7odzia si53 ,ak ./iaa3 z zawode/ /iosny/3 ,aki przeya dzi5ki Craw*ordowi0
Kiedy /in5a 7orycz .pokorzenia3 zdoaa3 po nied.7i/ czasie3 nie/a& z.penie przes%a' o
ni/ /y#&e'3 kiedy za# odnowiono zna,o/o#' w Londynie3 a do/ paAs%wa 8.s2wor%26w s%a
si5 przed/io%e/ zain%eresowania Craw*orda3 po%ra*ia s%a/%$d wy,ec2a' do da&sze, rodziny3
c2roni$c si5 w %en spos64 przed ponowny/ za.roczenie/0 To 4yo przyczyn$ ,e, wy,azd. do
k.zyn6w0 1ie /iao %o nic wsp6&ne7o z .a%wienie/ sprawy pan. Ya%esowi0 Pozwa&aa /. si5
od ,akie7o# czas. adorowa'3 a&e ani ,e, 4yo w 7owie wyc2odzi' za nie7o za /$J 7dy4y nie
na7y krok )arii3 7dy4y nie rosn$cy s%rac2 przed o,ce/ i powro%e/ do do/.3 7dy4y nie
przekonanie3 e 45dzie %eraz %rak%owana o wie&e s.rowie, i %rzy/ana kr6ce, - i 7dy4y w
rez.&%acie nie pos%anowia3 4ez wz7&5d. na ryzyko3 .ciec przed %aki/i s%raszny/i
konsekwenc,a/i - 4ardzo prawdopodo4ne3 e pan Ya%es ni7dy 4y ,e, nie zdo4y za on50
E7ois%yczny s%rac2 4y na,7orszy/ z .cz.'3 ,akie %owarzyszyy ,e, .cieczce0 Eznaa3
e nie pozos%a,e ,e, nic inne7o do zro4ienia0 Wys%5pek )arii 4y przyczyn$ sza&eAs%wa -.&ii0
=enry Craw*ord3 k%6re7o zniszczya wczesna nieza&eno#' *inansowa i zy przykad
do/owy3 nieco z4y% d.7o pozwa&a so4ie na zaspoka,anie swe, pr6no#ci w ko&e,nyc2
wy4rykac2 i z zi/n$ krwi$0 8az dao /. %o nieza/ierzon$ i niezas.on$ szans53 k%6ra
o%worzya przed ni/ /o&iwo#' szcz5#cia0 Fdy4y zadowo&i si5 zdo4ycie/ .cz.cia ,edne,
/ie, ko4ie%y3 7dy4y /. wys%arczya %ri./*a&na rado#'3 pyn$ca z przezwyci5enia ,e,
niec25ci3 z zapracowania na szac.nek i cz.o#' <anny Price - /674y odnie#' zwyci5s%wo i
zdo4y' szcz5#cie0 -e7o .cz.cie ,. cze7o# dokonao0 Wpyw3 ,aki wywieraa na nie7o3
pozwo&i /. zdo4y' pewien wpyw na ni$0 Fdy4y zas.y na wi5ce,3 niew$%p&iwie wi5ce, 4y
o%rzy/a3 zwaszcza 7dy4y zos%ao zawar%e /aeAs%wo3 dzi5ki k%6re/. zyska4y so,.sznika
w ,e, s./ieni.3 7dy /.siaa4y zd.si' swo,e pierwsze .cz.cie3 p6:nie, za# widywaa4y 7o
cz5s%o0 Fdy4y %rwa .czciwie w swoic2 za/iarac23 <anny 4ya4y ,e7o na7rod$3 i %o
do4rowo&n$ na7rod$3 dan$ /. w ,aki# czas po #&.4ie Ed/.nda i )ary0 Fdy4y pos%$pi %ak3
,ak za/ierza3 i ,ak wiedzia3 e pos%$pi' powinien3 7dy4y po powrocie z Por%s/o.%2 po,ec2a
pros%o do EQerin72a/3 4y' /oe zapewni4y so4ie szcz5#cie0 1akoniono 7o ,ednak3 4y
zos%a na przy,5ci. . pani <raserJ ,e7o a/4ic,a zos%aa /i&e poec2%ana3 7dy podkre#&ano3 ,ak$
wa75 przywi$z.,e si5 do ,e7o o4ecno#ci3 poza %y/ /ia %a/ spo%ka' pani$ 8.s2wor%20
Odezwaa si5 pr6no#' i ciekawo#'J pok.sa ryc2e, przy,e/no#ci okazaa si5 z4y% si&na d&a
czowieka nieprzywyke7o do ro4ienia po#wi5ceA na rzecz do4ra0 Pos%anowi odoy' podr6
do 1or*o&k3 .zna3 e spraw5 /ona zaa%wi' &is%ownie3 &.4 %e3 e sprawa nie ,es% wana - i
zos%a0 >o4aczy pani$ 8.s2wor%23 k%6ra powi%aa 7o c2odno3 co powinno wz4.dzi' w ni/
odr.c2 niec25ci i .7r.n%owa' /i5dzy ni/i na zawsze s%os.nek ,awne, o4o,5%no#ciJ za4o&ao
7o %o ,ednak3 nie /67 znie#'3 e od%r$ca 7o ko4ie%a3 k%6re, wszys%kie .#/iec2y 4yy na ,e7o
zawoanieJ /.si .czyni' wysiek i z&ikwidowa' %e z.c2wae #wiadec%wa .razyJ %o przecie
%y&ko 7niew z powod. <anny? /.si 7o pokona' i sprawi'3 4y pani 8.s2wor%2 %rak%owaa 7o
%ak3 ,ak nie7dy# )aria @er%ra/0
W %aki/ d.c2. rozpocz$ .par%y i ener7iczny a%ak i wkr6%ce przywr6ci 6w rodza,
*a/i&iarnyc2 s%os.nk6w - ni %o ro/ans.3 ni %o *&ir%. - o ,aki /. c2odzioJ odnosz$c ,ednak
zwyci5s%wo nad ,e, rozwa7$3 k%6ra3 c2o' 4raa si5 z 7niew.3 /o7a okaza' si5 d&a nic2
ra%.nkie/3 odda si5 w /oc ,e, .cz.'3 o wie&e si&nie,szyc23 ni s$dzi0 Koc2aa 7oJ nie /67
wyco*a' swoic2 a%enc,i3 %ak ,awnie ,e, dro7ic20 >na&az si5 w p.apce s%worzone, przez
wasn$ pr6no#'3 nie /a,$c .sprawied&iwienia3 ,aki/ 4ya4y /io#'3 i nie 45d$c w d.c2. ani
%roc25 nies%ay wo4ec ,e, k.zynki0 >a&eao /. przede wszys%ki/3 4y <anny i @er%ra/owie
nie dowiedzie&i si5 o niczy/0
>e wz7&5d. na sie4ie pra7n$ dyskrec,i nie /nie, ni pani 8.s2wor%2 ze wz7&5d. na
swo,$ rep.%ac,50 Po powrocie z 8ic2/ond rad 4y nie o7&$da' ,e, wi5ce, na oczy0 Wszys%ko3
co p6:nie, nas%$pio3 4yo sk.%kie/ ,e, nierozwa7iJ wy,ec2a z ni$ wreszcie3 poniewa nie
/67 pos%$pi' inacze,3 a.,$c ,. w %y/ sa/y/ /o/encie3 e %raci <anny3 a&e a.,$c ,e,
nieskoAczenie 4ardzie,3 kiedy skoAczyo si5 za/ieszanie wok6 cae, sprawy i ki&ka
nas%5pnyc2 /iesi5cy pokazao /.3 przez kon%ras%3 o i&e wi5ce, war%a ,es% sodycz ,e,
.sposo4ienia3 czys%o#' d.szy i si&ne zasady0
-ak wie/y3 p.4&iczna kara 2aA4y3 ,aka winna /. 4y' wy/ierzona we wa#ciwe,
proporc,i za .dzia w wys%5pk.3 nie na&ey do 4arier s%osowanyc2 przez %owarzys%wo d&a
oc2rony cno%y0 1a %y/ #wiecie wyrok nie ,es% r6wny winie3 ,ak 4y %e7o na&eao so4ie yczy'0
1ie pr64.,$c ,ednak czeka' na sprawied&iwsz$ ocen5 w przyszy/ yci.3 /a/y pods%awy
s$dzi'3 e /y#&$cy czowiek3 ,aki/ 4y =enry Craw*ord3 #ci$7n$ na sie4ie do#' s%rapienia i
powod6w do a&.J s%rapienia3 k%6re /.siao si5 czase/ przeradza' w pre%ens,e do sa/e7o
sie4ie3 oraz a&.3 k%6ry niekiedy z/ienia si5 w rozpacz - e %ak odpaci za 7o#cinno#'3 %ak
zniszczy rodzinny spok6,3 w %aki spos64 .%raci na,4ardzie, 7odn$ szac.nk. i na,cennie,sz$
zna,o/o#' i ko4ie%53 k%6r$ roz./nie i na/i5%nie koc2a0
Po %y/ wszys%ki/3 co zrazio i ods%r5czyo od sie4ie o4ie rodziny3 da&sze prze4ywanie
@er%ra/6w i Fran%6w w 4&iski/ s$siedz%wie 4yo4y 4ardzo kopo%&iweJ nieo4ecno#'
pas%oros%wa3 przed.ona ./y#&nie o ki&ka /iesi5cy3 zakoAczya si5 na szcz5#cie
konieczno#ci$3 a&4o przyna,/nie, /o&iwo#ci$3 wy,azd. na s%ae0
9ok%or Fran%3 dzi5ki wpywo/3 na k%6re nie/a& s%raci ,. 4y nadzie,53 o%rzy/a
7odno#' kanonika w Wes%/ins%erze3 k%6ra %o no/inac,a3 ,ako e s%warzaa sposo4no#'
wy,azd. z )ans*ie&d3 .sprawied&iwiaa za/ieszkanie w Londynie3 dawaa wysze doc2ody3
s%osowne do wyda%k6w3 ,akie niosa z/iana - zos%aa c25%nie przy,5%a zar6wno przez
wy,eda,$cyc23 ,ak %yc23 co zos%awa&i0
Pas%orowa Fran%3 o4darzona wrodzon$ po%rze4$ koc2ania i 4ycia koc2an$3 z nie,aki/
a&e/ zapewne op.szczaa /ie,sca i &.dzi3 do k%6ryc2 przywyka3 &ecz szcz5#&iwe
.sposo4ienie pozwa&ao ,e, w kady/ /ie,sc. i w kady/ %owarzys%wie zna,dowa' wie&e
powod6w do zadowo&eniaJ ponad%o /o7a znow. przy,$' )ary pod sw6, dac20 )ary za# w
ci$7. os%a%nie7o p6rocza dosy' ,. prze4ywaa ze swoi/i przy,aci6/i3 dosy' /iaa
pr6no#ci3 a/4ic,i3 /io#ci i zawod6w3 4y nie akn$' szczere, do4roci serca swo,e, sios%ry i
roz./ne7o spoko,. ,e, o4e,#cia0 )ieszkay raze/3 a kiedy dok%or Fran% dozna apop&eks,i i
./ar - wsk.%ek z,edzenia %rzec2 wie&kic2 o*ic,a&nyc2 ko&ac,i w ,edny/ %y7odni. - da&e,
/ieszkay raze/3 7dy )ary3 c2o' zdecydowana3 e ni7dy wi5ce, nie zwi$e si5 .cz.ciowo z
ki/#3 k%o ,es% /odszy/ 4ra%e/3 d.7o nie /o7a zna&e:' w#r6d dziarskic2 przeds%awicie&i
sawnyc2 rod6w &.4 pr6niaczyc2 przyszyc2 spadko4ierc6w3 ,acy s%awa&i na .s.7i ,e, oraz
,e, dw.dzies%. %ysi5cy *.n%6w - niko7o3 k%o odpowiada4y ,e, .ksz%a%owane/. w )ans*ie&d
7.s%owi3 niko7o3 czy, c2arak%er i wyc2owanie pozwa&ay4y &iczy' na do/owe szcz5#cie3 ,akie
%a/ na.czya si5 ceni'3 czy %e po%ra*i4y de*ini%ywnie wy4i' ,e, Ed/.nda @er%ra/a z 7owy0
Pod %y/ wz7&5de/ Ed/.nd /ia nad ni$ wie&k$ przewa750 1ie po%rze4owa czeka' i
z wo&ny/ serce/ sz.ka' oso4y3 k%6ra 4ya4y 7odna zas%$pi' )ary0 Ledwie zd$y odaowa'
i przes%a %./aczy' <anny3 e ,es% a4so&.%nie nie/o&iwe3 4y /67 kiedyko&wiek spo%ka'
dr.7$ %ak$ ko4ie%53 zacz5o /. #wi%a' w 7owie3 e ko4ie%a cakie/ od )ary od/ienna
/o7a4y si5 r6wnie nada' - a&4o nawe% i &epie,J e <anny s%a,e /. si5 r6wnie dro7a i
po%rze4na3 wraz ze swy/ .#/iec2e/ i swoi/ zac2owanie/3 ,ak nie7dy# )ary Craw*ord3 i e
/oe /ia4y szans5 i spr64owa ,$ przekona'3 e ,e, 7or$ce3 sios%rzane .cz.cie /o7o4y
s%anowi' dos%a%eczny *.nda/en% /aeAskie, /io#ci0
E/y#&nie pows%rzy/.,5 si5 od podawania da% w %e, sprawie3 %ak a4y kady /67
swo4odnie .s%a&i' wasn$3 7dy wie/3 e wy&eczenie si5 z niezwyci5onyc2 a*ek%6w oraz
przeniesienie na inn$ oso45 doz7onne, /io#ci /.si si5 . r6nyc2 os64 r6nie .kada' w
czasie0 Prosz5 %y&ko wszys%kic23 4y .wierzy&i3 i dokadnie w%edy3 kiedy sprawa do,rzaa3 i ani
o %ydzieA wcze#nie,3 Ed/.nd przes%a d4a' o )ary Craw*ord i zacz$ %ak 7or$co pra7n$'
/aeAs%wa z <anny3 ,ak %y&ko <anny /o7a so4ie %e7o yczy'0
Przy %aki/ .znani.3 ,akie d&a nie, od dawna ywi3 .znani.3 ,akie 4.dzi .,/.,$ca
niewinno#' i 4ezradno#'3 oraz rosn$cy/ przekonani. o niezwyke, war%o#ci <anny - czy
/oe 4y' co# 4ardzie, na%.ra&ne7o ni podo4na od/ianaI
Koc2a ,$3 4y ,e, przewodnikie/3 s%rze7 ,e, nieprzerwanie od dziesi$%e7o rok. ycia3
sa/3 w o7ro/ne, /ierze3 .*or/owa ,e, ./ys3 swo,$ do4roci$ dodawa ,e, o%.c2y3 o4darza
,$ szcze76&ny/ i serdeczny/ zain%eresowanie/J dzi5ki znaczeni.3 ,akie d&a nie7o /iaa3 4ya
/. drosza ni k%oko&wiek inny w )ans*ie&d - c6 wi5c 4yo ,eszcze do dodania pr6cz %e7o3
e /.sia si5 na.czy' wye, ceni' ,asne3 a7odne oczy ni cie/ne i skrz$ce0 A e nie.s%annie
prze4ywa w ,e, %owarzys%wie3 wci$ prowadzi z ni$ kon*idenc,ona&ne roz/owy3 e .cz.cia
,e7o zna,doway si5 ak.ra% w %y/ odpowiedni/ s%anie3 ,aki nas%5p.,e po #wiey/ zawodzie -
owe a7odne3 ,asne oczy niezad.7o zdo4yy przewa750
Kiedy ,. raz si5 zdecydowa i zda so4ie spraw53 e ,es% na drodze k. szcz5#ci.3 nie
ws%rzy/yway 7o ani 2a/oway adne wz7&5dy roz%ropno#ci? adne w$%p&iwo#ci co do ,e,
za&e%3 adne o4awy wynika,$ce z r6nicy 7.s%6w3 adna po%rze4a 4.dowania - z powod.
r6nicy .sposo4ieA - nowyc2 nadziei na szcz5#cieJ ,e, ./ys3 skonno#ci3 po7&$dy i zwycza,e
nie wy/a7ay skrywania3 nawe% w cz5#ci3 nie po%rze4owa si5 osz.kiwa' co do s%an.
o4ecne7o czy %e &iczy' na przysz$ popraw50 1awe% kiedy 4y z.penie za#&epiony3 przyzna
<anny ./ysow$ wyszo#'0 -akie wi5c /.sia /ie' %eraz zdanieI Oczywis%a3 4ya za do4ra
d&a nie7oJ poniewa ,ednak nik% si5 nie /ar%wi posiadanie/ cze7o#3 co ,es% d&a nie7o za
do4re3 .parcie i z powa7$ s%ara si5 osi$7n$' %o do4rodzie,s%wo3 a nie ,es% /o&iwe3 4y d.7o
czeka na znak przyc2y&no#ci0
C2o' <anny 4ya nie#/iaa3 4o,a:&iwa3 pena w$%p&iwo#ci3 r6wnie nie ,es% /o&iwe3
4y /a,$c w so4ie %ak o7ro/ne pokady .cz.cia3 nie ywia niekiedy nadziei na zwyci5s%woJ
/.siao ,ednak .pyn$' wie&e czas.3 4y zdo&na 4ya wyzna' /. ca$ niezwyk$ i
zd./iewa,$c$ prawd50 Kiedy si5 dowiedzia3 e %o serce od dawna 7o koc2ao3 /.sia
doprawdy przeywa' wie&kie szcz5#cie3 %ak wie&kie3 e pozwo&io /. zna&e:' sowa3 4y ,e
wyrazi' wo4ec sa/e7o sie4ie i <annyJ /.siao %o 4y' c.downe szcz5#cie0 K%o# inny 4y
r6wnie szcz5#&iwy3 a %e7o szcz5#cia nie spos64 opisa'0
1iec2 nik% nie wyo4raa so4ie3 e po%ra*i odda' .cz.cie /ode, ko4ie%y3 k%6ra
o%rzy/aa wyznanie /io#ci3 o ,aki/ nie/a& nie pozwa&aa so4ie /arzy'0
Kiedy pewni ,. 4y&i nawza,e/ swoic2 .cz.'3 nie /ie&i adnyc2 %r.dno#ciJ ani 4ieda3
ani .rodzenie nie 4yy i/ przeszkod$0
Sir T2o/as nawe% .4ie7 w swoic2 pra7nieniac2 %en zwi$zek0
>4rzydy /. a/4ic,ona&ne i in%eresowne koneks,e i coraz wye, ceni rze%e&n$ war%o#'
zasad i .sposo4ieniaJ za&eao /. przede wszys%ki/ na %y/3 4y powi$za' na,#ci#&e,szy/i
w5za/i %o3 co /. pozos%ao z do/owe7o szcz5#cia3 %o%e z prawdziw$ sa%ys*akc,$ rozwaa
w /y#&ac2 rys.,$c$ si5 /o&iwo#'3 e %yc2 dwo,e s%anie si5 d&a sie4ie nawza,e/ pociec2$ po
zawodzie3 ,aki kade z nic2 przeyo0 8adosna z7oda3 ,ak$ da Ed/.ndowi3 kiedy si5 o ni$
zwr6ci3 przekonanie3 e <anny ,ako synowa 45dzie wspaniay/ na4y%kie/ d&a rodziny3
s%anowiy kon%ras% z ,e7o wczesn$ opini$ w %e, /ierze - kiedy po raz pierwszy por.szano
spraw5 przy,azd. /ae,3 .4o7ie, dziewczynki - ,aki czas ci$7&e s%warza po/i5dzy p&ana/i i
decyz,a/i #/ier%e&nik6w3 d&a ic2 na.czki i d&a rozrywki ic2 4&i:nic20
<anny 4ya %ak$ wa#nie c6rk$3 ,akie, pra7n$0 Okazane dzieck. /iosierdzie i do4ro'
przyniosy ,e/. sa/e/. osod5 ycia0
>a sw$ szczodro#' o%rzy/a 2o,n$ zapa%53 na co zas.y zacny/i in%enc,a/i0 )67
4y .czyni' ,e, dzieciAs%wo szcz5#&iwszy/J popeni ,ednak %y&ko 4$d w roz./owani. i 4y
d&a nie, z pozor. szors%ki3 co poz4awio 7o ,e, wczesne, /io#ci3 a %eraz3 7dy si5 do4rze
pozna&i3 pokoc2a&i si5 serdecznie0 Kiedy sir T2o/as osadzi <anny w T2orn%on Lacey3
przypi&nowawszy .przednio3 4y /iaa zapewnione wsze&kie wy7ody3 nie/a& codziennie s%ara
si5 4y' . nie, &.4 %e /ie' ,$ . sie4ie0
Lady @er%ra/3 %ak e7ois%ycznie koc2a,$ca <anny3 nie /o7a si5 z ni$ c25%nie rozs%a'0
Ani szcz5#cie syna3 ani sios%rzenicy nie sprawiao3 4y c2ciaa %e7o /aeAs%wa0 Lecz rozs%anie
s%ao si5 /o&iwe3 poniewa w /ie,sce <anny przysza S.san0 S.san zos%aa s%ac,onarn$
sios%rzenic$ - o7ro/nie %y/ zac2wyconaM - a nadawaa si5 na %o3 dzi5ki 4ys%ro#ci ./ys. i
wrodzone, .czynno#ci3 r6wnie do4rze3 ,ak <anny nadawaa si5 dzi5ki sodyczy .sposo4ienia i
si&ne/. pocz.ci. wdzi5czno#ci0 S.san okazaa si5 niezas%$piona0 >os%aa osadzona w
)ans*ie&d na,pierw ,ako po/ocnica <anny3 po%e/ ,ako ,e, zas%5pczyni3 a wreszcie - ,e,
s.4s%y%.%3 ,ak si5 wydawao3 r6wnie s%ay0 > .sposo4ienia 4ya #/ie&sza3 nerwy /iaa
/ocnie,sze3 %o%e wszys%ko 4yo %. d&a nie, a%we0 Wrodzona 4ys%ro#' pozwo&ia ,e, szy4ko
pozna' c2arak%er os643 z k%6ry/i /iaa do czynienia3 a e nie okazywaa nie#/iao#ci3 k%6ra
.%r.dniaa4y wyraanie yczeA3 wkr6%ce 4ya &.4iana przez wszys%kic2 i d&a wszys%kic2
.y%ecznaJ po wy,e:dzie <anny prze,5a w na%.ra&ny spos64 s%a$ piecz5 nad wy7od$ cio%ki i
powo&i zdo4ya /oe nawe% ,eszcze wi5ksze ,e, przywi$zanie0 W .y%eczno#ci S.san3 w
doskonao#ci <anny3 w niez/iennie do4ry/ sprawowani. si5 Wi&&ia/a i ,e7o rosn$ce, sawie3
w o76&ne, prawo#ci i osi$7ni5ciac2 innyc2 czonk6w %e, rodziny3 z k%6ryc2 kady po/a7a
dr.7ie/. rozwin$' skrzyda i przynosi w.,owi 2onor w za/ian za okazan$ po/oc i s%arania
- w %y/ wszys%ki/ widzia sir T2o/as nie.s%anny i ni7dy nie .s%a,$cy pow6d do zadowo&enia
z %e7o3 co zro4i d&a nic2 wszys%kic23 i #wiadec%wo korzy#ci3 ,akie pyn$ z wczesnyc2 %r.d6w
i dyscyp&iny oraz #wiado/o#ci3 e czowiek rodzi si5 po %o3 4y wa&czy' i %rwa'0
Wyda,e si53 e przy %y&. za&e%ac23 %ak si5 szczerze koc2a,$c3 przy dos%a%k. przy,aci6 i
pieni5dzy - /odzi k.zyni /a,$ na %y&e zapewnione szcz5#cie3 na i&e /ona 7o 4y' pewny/
na %e, zie/i0 @y&i ,ak s%worzeni do do/owe7o ycia - przywi$zani do wie,skic2 rado#ci3
zaoy&i do/ ciepy i spoko,nyJ a4y %en pi5kny o4raz 4y peny o%rzy/a&i pre4end5 )ans*ie&d3
k%6ra zwo&nia si5 po #/ierci pas%ora Fran%a3 ak.ra% w%edy3 kiedy ,. na %y&e d.7o 4y&i
/aeAs%we/3 4y zapra7n$' wi5kszyc2 doc2od6w i odcz.wa' odda&enie od o,cowskie7o
do/. ,ako do&e7&iwo#'0
Przenie#&i si5 w6wczas do )ans*ie&d3 a %a/%e,sza p&e4ania3 do k%6re,3 7dy za,/owa&i
,$ poprzedni ko&e,ni /ieszkaAcy3 <anny zawsze .dawaa si5 z przykry/ .cz.cie/ niec25ci
&.4 &5k.3 wkr6%ce s%aa si5 %ak dro7a ,e, serc.3 a w ,e, oczac2 %ak a4so&.%nie doskonaa3 ,ak od
dawna wszys%ko3 co zna,dowao si5 w po&. widzenia i pod skrzyda/i dwor. )ans*ie&d Park0
KO1IEC

Vous aimerez peut-être aussi