. .

. .

-
2002

 63.3(0)32
56
. .

56

. .
. , / .
. . . . .: . 2002.
864 ., .
ISBN 5-89173-171-1
. . (18861960),
. . ,
, (
) .
,
I . . V .
.
:
, , , . . : , , , .
,
.
63.3(0)32

. . . . . .
. . . . . . . .
27.02.2002. 6090 1/16. .
TimeRoman. . . . 54,0. . . . 54,0. 10000 . .
03073 23.10.2000 . ,
194044, .-, . ., 38/40.
.: 320-74-24; ./: 320-74-23. E-mail:polygon@spb.cityline.ru

ISBN 5-89173-171-1

, 2002
. ., , 2002
. ., (.1: . 12, 17; . 2: . 3, 9), 2002

. .
:
, ,

, , , . ( antiquus ) ,
- , . .
IV .
. . . IVIII , ,
, VI . . ., , , . : , , , , , .
,
, II . . . , . I . . . . VIIIVII . . .
. ,
, ,
.
. ., 2002

: , ,

.
, , -
( ),
, ( ) ( ).
.
. , (
), ,
. , , , . ,
, , , .
, II . . . , . ( , ) II . . .
. , ( ),
. ,
. II . . .
, ( ).
,
, ,
, , , , . -,
,
.

, . , -

 : , ,

-, , (
, , , - [. ]). ,
, ,
, , .
- ()
VIIIVI . . .
, V .
, , .
. II (359336 .)
,
(336323 .) -

- .
, ,
. , , ( , , . . , ) , , ,
. III . . . ,
.
,
: , , , , ,
.
, , , .

?
( ), 25 ,
754 . . . ( ). . -

: , ,

, -;
, , .
, , , .
: , . , ( ,
, ),
,
.
- ,
.
, , . ,
- , , .
, ,
, .
,
. (754510 . . .)
,
( , ), . VI . . .
- ,
( ). , .


, . VI . . .

,
.

(51030 . . .).
, , -

 : , ,

, .
(510264 .) , . , , ,
-, . ,
,
. III .
, . ,
, - .
- .
( 60- . III . . .) , .
,
, .
(264130 . . .),
,
, ,
,
.
; , .
,
, , , , () , , .
, , ,
,
. ,
, ,

: , ,

, ,
.
, - ,
(13630 . . .).
: (
),
,
,
, . ,
.
:
, . , , ,
, .
,
, , , , .
, , , ,
.
,
:
, ,
, , .
, ,
, ,
, .
( 30 . . .) :
, . :
, , . , ,
, . ,
, .

(30 . . . 476 . . .).

 : , ,

( ),
,

.
, (imperium)
, , .
() ,
-, .
, , .
- ;
,
. , , , , , ,
, , III . , .
, (30 . . . 192 . . .),
(
,
), :
(, , , ), (
) (, , , , , ). , , ,
, .
( , ), , ,
, .
.
, , ,
, . , , , ,
. , , , -

10

: , ,

.
.

. - , ,
( ),
. ,

, -
. , .
, ,
,
III ( 193284 .).
( ), ,
. , , .
, III .
( ).
, . , , ( )
. ,
(270275 .) (284305 .)
( ), .
. , ,
, (284476 .). . , , (dominus, ).

 : , ,

11

, ,
Iovius .
, , ,
, , . (
).
, , .

(306337 .), : , , ,
( 313 .), ( 325 .).
, ,
,
(330 .).
, , ,
, , , . ,
,
, . , , ,
.
395 ., ,
: ,
. V . , . 410 . :
. 451 . ,
(, .),
- .
: .
,

(476 .).
:
, -

12

: , ,

. , ,
, , , , - .
V .,
: 1453 . II
, .
,
,
, , - . , , . ,
,
,
, . , .
, ( , , ) ,
.
, , ,
(, , , , .). , ,
, .
. , (), ,
,
.
,
,
- ( ) . ,
, ,

 : , ,

13

.
,
, . :
, , , ,
-
, , ,
. ,
II (451450 . . .),
II ( V .) ( VI .). , , ,
( ).
.
( ),
(,
), ( , , ) ,
().
, . , , .

, ( , ).
, , , , , , . -,
( , ) (. : hyle materia ). -,
( ) .
, ( ) ( - - ).
, . -

14

: , ,

, , , , , , . ,
,
. , , , ,
, , 79 . . .
, , , , , - , . - , , . ,
,
,
. , , , ,
, , , , , , ,
, .
VIII .
. ,
, , . . ( , 1748 .),

. ,
: (,
, , , ), (, , , , ) (, , .).
last but not least
, , , , : . I . . . ,
,
, IV ., , , .

 : , ,

15

, , . , , ,

. , ,
, , , ,
.
, , . , ,
, .
-
, , , ,
.
( ), , , ,
, (, , ), , . , , , , ,
, ,
,
,
, ,
, , .

. ,
.
, , ,

. ,

16

: , ,

, ,
, , .
, ,
. , , ,
, .
, , , .
, , , -, , . . , .
. , .
, - ,
, ,
.
.
,
, ,
.
, , ( ,
) .
,
. - :
, , , . ,
, ,
.
, , ? , -

 : , ,

17

, ? .
,
,
, V . . .
(59 .
. . 17 . . .), (. 55120 .) (.
330395 .): , (
),
IV .
(. 200120),
(. 45120), (. 160235), (.
. 180 .), (. 500565) .
(, , ), ( ), .
, , , ,
.
(13041371),
,
(
) ,
, . , (13131354) (1388
1463) ( ), (14691527)
(
), - (15231584)
(

).
. VIIVIII .
, ,
, . (16371698) , , .
(16611741) , ,
, .
, ,
,

18

: , ,

. . .
.
(17371794) ,
(
), (1453 .). ,
, , (
, ),
.
,

(17761831). , ,
, , -, , , , -,
.
(18171903).

(
) . ,
. , , ,
. , ,
, , , .
,
, ,
. ,
, , - , .
, .,
.
, --

 : , ,

19

- . ,
: ( 284 . . .)
(H.Bengtson. Grundriss der rmischen Geschichte mit Quellenkunde: Republik
und Kaiserzeit bis 284 n.Chr., 3.Aufl., 1982) ( , 284565 . . .) (A.Demandt. Die Sptantike: Rmische Geschichte von
Diocletian bis Justinian, 284565 n.Chr., 1989).
, .
. . , VIII . . . . I . -. . . (18091845), . . (18221874), . . (18371919),
(),
() - ().
, , ( , , ) . . (18391907), . . (18551920)
. . (18501928).

. . (18211892) . . (18591944),
, . . (1870
1940), ,
. . (18601941) . . (18701952), - .
, , .
, -
, , ( ), - (1926 .) - (1941 .),
- .
, , .
. , , ,
. , .

20

: , ,

(18831941),
(19001950) .
, , .
. . , ( 1986 .).

, . ,
,
.
4 2002 .

. .


. . , ,
.
, ,
. . . .
XX . , , , . , , ,
. , , , , . .
, . , , , , , , ,
. .
(VIIIIV . . .). ,
,
,
.

, . . , ,
. XX . ,
, ,
. ., 2002

22

, , , .
, ,
, ,
. ,
1970- .
( , ) VI .
. . . , :
[En aid]e iste Terai Popliosio Valesiosio
suodales Mamartei.
,
, ()1.

,
.
, ,
, VIV . . ., . . 2.
, , XX .
, .
XX . , ,
3, 4. ,
, ,
1
- .: Peruzzi E. On the
Satricum inscription // La parola del passato, fasc. CLXXXII, Napoli, 1978. P. 346
350; . . . ., 1982. . 4546.
2
., : Heurgon J. The Rise of Rome. London, 1973. P. 165166;
Richard J.-Cl. Les origines de la plebe romaine. Rome, 1978. P. 187188; Scullard
H. H. A History of the Roman World 753146 B.C., 4th ed. London, 1980. P. 466.
3
. , , :
Gjerstad E. Early Rome. Vol.16. Lund., 19531973.
4
.: Roma arcaica e le recenti scoperte archeologiche /
/ Giornate di studio in onore di U.Coli, Firenze, 1979. Milano, 1980; Coarelli F. Il foro
romano: Periodo arcaico. Rome, 1983.

23

,
, .
. , , , , ,
. VIIIVII . ..
( ), VI . . . (. 575 . . .) , (509 . . .)
, , V . . . 1.
. , , .
. , . ,
,
. ,
2. .
, . ,
3. ,
, . 4.


1
.
( ), , : Legends and Facts of Early Roman History. Lund.
1962; The Origins of the Roman Rupublic// Les origines de la Republique romaine.
Geneve, 1967. P. 131; Innenpolitische und militarische Organisation in fruhrmischer
Zeit// ANRW, Tl.1, Bd.1. BerlinNew-York, 1972. S. 136188.
2
Pallotino M. Fatti e legende (moderne) sulla piu antica storia di Roma// Studi
Etruschi, vol. XXXI, 1963. P. 337; Le origini di Roma: considerazioni critiche sulle
scoperte e sulle discussioni piu recenti// ANRW, Tl.1, Bd.1. BerlinNew-York, 1972.
P. 2247; Storia della prima Italia. Milano, 1984. ( ,
, . . ,
. : . .
: . ., 1983.)
3
.: . . ...
. 531; Cornell T. J. The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze
Age to the Punic Wars. LondonNew-York, 1995; Grandazzi A. The Foundation of
Rome: Myth and History/Transl. J. M. Todd. London, 1997.
4
.: Werner R. Der Beginn der rmischen Republik. Mnchen, 1963.

24

VIII . . . , -, . 1. 2.
. , . , V . . .
, , , ,
, , , . , ,

, . V . . ., .
, .
- .
, , , , , , 3. , ,
. ,
, .
, V . . . , , IV . . .4
, . ,
1

Last H. The Servian Reform // JRS, 35, 1945. P. 3048.

: De Francisci
P. Primordia civitatis. Roma, 1959; Heurgon J. The Rise of Rome...; Richard J.-Cl. 1)
Les origines...; 2) Patricians and Plebeians: The Origin of a Social Dichotomy//Social
Struggles in Archaic Rome. Los Angeles, 1986. P. 105129; Gjerstad E.
Innenpolitische und militarische Organisation... S.136188.
3
: Staveley E. S. Forschungsbericht: The Constitution of the Roman Republic//
Historia, 5, 1956. P. 74119; Scullard H. H. A History of the Roman World... P. 460
461. . . .
(,
1959, 2. . 153165).
4
., : Sumner G. V. The Legion and the Centuriate Assembly// JRS,
60, 1970. P. 6778.
2

25

VI V . . .1
. . , , ,
40- . V . . . .
, , ,
. .2.

,
. ;
;
, ; ,
.
. ,
, 3.
. . .
,
, ,
. . . 4.
, . ,
( ),
.
.
,
. V . . . , . ,
, VI . . .,
, 451 . . .
(dictator annus),
(decemviri).
1

Fraccaro P. The History of Rome in the Regal Period // JRS, 47, 1957. P. 5965.
. . ... .160162.
3
, : Ogilvie R. M. A Commentary on Livy.
Oxford, 1970. P. 218255; Scullard H. H. A History of the Roman World... P. 462
466; . : . . . ., 1993. . 2223.
4
Mazzarino S. Dalla monarchia allo stato repubblicano. Catania, 1947;
De Martino F. Intorno allorigine della repubblica romana e delle magistrature//
ANRW, Tl.1, Bd.1. BerlinNew-York, 1972. P. 217249; Storia della constituzione
romana, 2nda ed. V.1, Napoli, 1972.
2

26

,
praetor maius. , 367 . . . , .
, XIX XX . , , ,
V . . . 20 60 ( 509
451 . . .), 12 509 486 .
. .1. , 2.
, . ,
, .
, . 3.
, VIII IV . . .,
, , .
IV . . . . . 4. 1980- . . . , ,
, . , , ,
,
1

Scullard H. H. A History of the Roman World... P. 466.

. : Beloch K. J. Rmische Geschichte bis zum Beginn
der punischen Kriege. BerlinLeipzig, 1926. S. 162.
3
: Heurgon J. The
Rise of Rome... P. 164166; Richard J.-Cl. Les origines... P. 520540; Momigliano
A. The Rise of the Plebs in the Archaic Age of Rome//Social Struggles in Archaic
Rome... P. 187190.
V . . . . .
(., 1982).
4
Gelzer M. Die Nobilitt der rmischen Republik. Leipzig, 1912; Mnzer F.
Rmische Adelsparteien und Adelsfamilien. Stuttgart, 1920.
2

27

(honores), . , , 1.
, ,
, ,
, . ,
- , ,
.
.

: (I . . . I . . .);
(IIIV .).
XX . .

(, , ), , .
, , (pars, factio)2.
- , , 3. ,
,
1

Holkeskamp K. Die Entstehung der Nobilitt. Studien zur sozialen und politischen
Geschichte der rmischen Republik in 4 Jhdt. v. Chr. Stuttgart, 1987; Conquest,
Competition and Consensus: Roman Expansion in Italy and the Rise of the Nobilitas/
/Historia, 42, 1993. . 1239.
2
:
Broughton T.R.S. The Magistrates of the Roman Republic. Vol. 12. Cleveland, 1951
1952; Nicolet C. Lordre equestre a lepoquerepublicaine (31243 av. J.-C.). Paris, 1966;
Gruen E. 1) Roman politics and criminal courts, 14978 B.C. Cambridge, 1968; 2) The
Last Generation of the Roman Republic. Los-AngelesLondon, 1974; Wiseman T. P.
New Men in the Roman Senate 139 B.C. 14 A.D. Oxford, 1971. , 1972 . : Aufstieg und
Niedergang der Romischen Welt. Tl. III, BerlinNew-York, 1972. .
. . (II . . .) (., 1986).
3

28

XIX XX . .
(),
(senatus populusque Romanus)1;
. ,
,
2; .
, ,
3; , , . , , 4.
? -,
, , -,

. , auctoritas. auctoritas
. . . . auctoritas
, , , auctoritas principis
(imperium maius) 5. . ,
, 6.
1970- . , . , 30 7!
: . . . . .-., 1949. . 338376; . . : .
, 1994. . 33112.
1
Mommsen Th. Romische Staatsrecht, 1 Aufl., Bd.13. Leipzig, 18711887.
2
Ferrero G. Grandezza e decadenza di Roma. Vol. 15. Milano, 19021907.
. : . . . 15, ., 19151923;
., 19971998.
3
Meyer Ed. Caesars Monarchie und das Principat des Pompeius. Stuttgart, 1922.
4
Syme R. The Roman Revolution. Oxford, 1939.
5
Grant M. From imperium to auctoritas. A Historical Study of aes Coinage in the
Roman Empire. 49 B.C. 14 A.D. Cambridge, 1946.
6
Magdelain A. Auctoritas principis. Paris, 1947.
7
Aufstieg und Niedergang der Rmischen Welt. Tl. II, Bd.137. BerlinNewYork, 1972.

29

,
, . .
, , ,
, 1.
,
, , , 2.
1980- .
. , , , ,
. . 3, . . 4.
, , 1980- . . IIIV .
(
).
,
, ,
, , 5.
1

Wickert L. Neue Forschungen zum Rmischen Prinzipatus//ANRW, Tl. II, Bd.1.

BerlinNew-York, 1975. S. 376.
2
. . (.
), . .
(., 1947; ) . (.., 1949). . . , , , 19301970-
.: (., 1965); (.,
1976).
3
. . : . ., 1985.
(.,
1993).
4
. . ... 1994.
5
, , . . . ( VI .) (., 1984).

30

:
, , 1.
, , . , ,
VVI ., ,
, . , . , , ,
.
2.
, . , ,
. 3, . . . , ,
IIIV .4, .
, , ,
,
,
5. , , . , ,
, ,
,
1
. XX . ., :
Dopsch A. Economic and Social Foundations of European Civilization. London,
1937.
: Vogt J. Der Niedergang Roms. Zrich, 1965; Hubinger P. E.
Kulturbruch oder Kulturkontinuitat im Ubergang von der Antike zum Mittelalter.
Darmstadt, 1968; Meier Chr. Kontinuitt Diskontinuitt im Ubergang von der
Antike zum Mittelalter // Kontinuitt Diskontinuitt in den Geisteswissenschaften.
Darmstadt, 1973. S. 5394.
2
Piganiol A. Lempire chretien. Paris, 1947.
3
Boak A.E.R. Manpower Shortage and the Fall of the Roman Empire in the West.
Ann Arbor, 1955.
4
Starr Ch. The Roman Empire 27 B.C. 476 A.D. New-YorkOxford, 1982. P.
161170.
5
. ...

31

, ,
1.
,
, , ,
.

.: Walbank F. W.
The Awful Revolution. The Decline of the Roman Empire in the West. Toronto, 1969;
Grant M. The Fall of the Roman Empire, 1 ed. Radnor, 1976. . :
. . ., 1998. .:
Jones A.H.M. The Later Roman Empire: a Social, Economic and Administrative Survey.
Vol. 13. Oxford, 1964.

.

. .
,
.
. , ,
, . , , ,
, , , VIV . . .
, .
. .
. .
, , , .
, ,
- .
.
, ,
. (VIII .),

33

(IIII .)
, , . I . . . ,

. , , .
, , . , , . , ,
:
, , ,
.
, .
,

. .
,
, ,
: , . ,
,
,
. , , .
, . , , ,
. . , ,
.
,
. -, , , ,
- . -,
, ,
, ,
: , ,
(). ( ), , ,

34

.
, , , , I . . .
.
, . , ,
. , , III . . .
, IIIIV . . .
,
.
.
: .
30- . I . . . (
). . -, , : , , , ? (
), : 31 . . .
, , 30 (
), 27, ? , -,
.
,
. ,
. , :

; . 30 . . ., .
. ,
( ).
I. (VIIIVI . . .) , .
II. (V III . . .)
.
.

35

III. ( III 30- .

II . . .) ; .
IV. (30- . II . 30- . I . . .)
- ; , .

, , , , XII , . III . . . ( ), . ,
, , , .
V . . . ( annales
).
III . . . .
I . . . I . . . , , , .

. ,
, . , : .
, , , , .
VI V . cippus (,
). 1898 .,
,
(lapis niger)
. ,
. - , . . . ,
. , -
.

36

, . .
: Manios med fhe fhaked
Numasioi, . e. Manius me fecit Numerio ( ).
. , .
. () (Scipionum elogia).
, 298 .
: , ,
, , , , . , , ; . , .
, , . 10 . (, ). , ,
- .
, . ( , ),
, .
(, , .) .
.
.
, , , .
(Fasti consulares
Capitolini), . . .
, -, ,
.
, , (Fasti triumphales Acta
triumphorum). , . : Romulus Martis f. r de Caeninensibus . r, . .
, , [ ] 1 .
. , - .
, . . 30- 20- . II . . .

37

Fasti anni iuliani I . . . I . . .,

(, ).

(Carmen arvale).
(II III . . .), . , ,
, . : Enos, Lases, juvate, . . Nos,
Lares, iuvate ( , ).
, , . , , . PECEI (=regei=regi,
Dat. Sing. ). VIIVI .
. , . . , ,
,
(rex sacrorum, sacrificulus), . . , . VI V . ( . .,
. ., 1982. . 43).
, ,
.
. : , ,
(., , ..
). ,
300 ... . , ,
, , , - : -
, (
) , , . - - ,
, ,
, .
(. : . . ... . 4445).
(VIIIIV .) 1978 .
VI . ,
:

38

[En aid]e iste Terai Popliosio Valesiosio suodales Mamartei.

:
In aedem isti (=hic) Terrae Publii Valerii sodales Mamartei.
, ( ) .
, ,
, . . ( .: . . ... . 45.).
(= ).
-, , , 509, 508, 507 504 .,
, .

.

(Fasti consulares) . , , ,
. , ( )
. , ,
( V .) .
(, , , IIII . ). . XX . (. ) . .

,
. , .
- . XII (Leges XII tabularum),
V .
,
.
(Leges regiae)
, . .

39

,
. , ,
(, 508 .), (III, 22). , , .
, , ,
.

. , ,
. V . ( , IV .), .
, .
, , , ,
.

, .
, , , : , ,
, , ,
, ( ),
. (, , ) .
, , , ,
. . , , . .
(, ).
,
. - , , , .

, . , ,

, . ,
.

40

, , .
,
.
.

: (, , , , . .). ,
: ,
. , : ,
. , , , , , - ( ,
.). ( ) .
, , , ,
, . ,
. ,
, .
, .
, , .

, ,
(annales).
,
, ( ). . , : -

41

, V . III . . III , -,
, ( V .).
(commentarii
pontificum), . commentarii (, ).
. , . (laudationes funebres)
. ,
.
? (VI, 1) ,
390 .:

, . . , , (pontifex maximus)
. (Annales maximi) 80
. . , , .
, ,
. ,
III . .
.

, , , . ,
- .

(. 270
200 .). . , .
. ,
. -

42

,
, .
(versus saturnius)1. ,
,
. .

, ,
(239169 .). ,
18 , .
.
. .
(600 30 .).

. .
, . 254 ., ,
. . , , . , .
, . ,
.

, , , 210 ., , .
, , ,
.
1

43

, ,
, (234
149). . . , ,
, , . - - .
. . ,
, ,
, . 7 .
, 4- 5- , 6- 7- 149 .
, , . . , -, . , ,
.

.

, 146 .
, ,
. 97 .
, 133 .
120 . ,
. .
, 115 . , .
(121 .). . , : , , ,
.

44

, I ., .
, , .
, , . ,
:
. ( ). .
. , .
, , .
,
, . , ,
, . . . .
22 , (390 .)
(78 .). . , , 75 77 ,
. ,
.
.
.
, , . 66 . .
, -
, libri lintei ( ). ,
. ,
,
.
( ) , , (48 .). . I . . . ,
.

45

, (
). ,
? ,
?

. ( )
(59 . . . 17 . . .).
.
, b urbe condita libri (
). 142 9 . . . 35 : ( ), 293 ., 21- 45-
(. . 3, 4- 5- ), 218 167 .
, () ( 136- 137-). , , 1- .
, . , .
-
. .
, . -.
-
, ,
, :
, , , (, 10).
, . , .
, .
. . , , 4- 5-
, II . 3- , . 1- ,
. , . . , (, -

46

), ,
- , , .
.
, 1- , 18- , , , 100
, ,
. ,
,
. .?
. , , ,
.
, , , .
.

, .
. , , . , ,
.
.

,
. 30 . . . ,
, 22 , 7 . . .
20 , 10
, 11- , . (264 .).
443 . - . , ,
.
( ).
1- , 6- 7- .
, , . -, : ,
.

47

.
. , , , . .
. ,
, .

, , I . . .
.
, . 50 46 4 .
, , , ,
. - : .
, -.
, , , , . . , , , .
, ,
: ,
, , (, ).
. ,
.
. ,
.

, .
. ,
I . . .
. ,
54 . . . ( ). 5
11- 20-. . 1120- ,
479 301 . -

48

: , .
,
, .
,
. , ,
. , 1120- , ,
.
, . . ,
.
( , , , )
. - .

. ,
. , ,
(11627). -, (
70 ). , , , ,

. . 25 . 5- 10-,
.

.
, , . , , , II . . . .
( ),
. ,
, . ,
,
, , , . ,
.

49

. .
(10643), ,
, , .
6 , 1- 2-, . ,
, ,
.

.
. , (VI . . .)
(Corpus iuris civilis), , II . . . , .
II . . . , .

: (II .),
(VI .),
(IV V .), ,
V .,
(II .),
(IV .) .

III . . . .

. , , , ( ,
VI .). V . , , ,

50

, . 390 . . ( , ) , , : .
. ,
, 2829 . ( ,
) , -
. . ,
45 . . ., . .
. . ?
(IV . . .), (I, 74), 38 1- , . . 814 . . .; 1- 8- (748 .);
4- 12- (729/28 .). ,
432 , . . 1- 7-
(752 .). 2- 7- (751/50 .).
. ,
3- 6- (754/53 .),
. , , , ,
.

.
. , ,
, . , ,
, .
,
.
. , . ( .
).
, , ., , ( ) - . , , (Roma)
(Romulus); ,
, . .
. , -

51

, . , (, ), . .
, .
XVII . . XVIII .

. ,
.
. 90- . XIX .
. , III .
, XII .
. ,
, , , .
: . , ,
VII (The
Cambridge ancient history), .
XX , , , , - , , , 18
. , , , . -,
. ,
, , IIII . . . , , , ,
, .
, ,
. , , ? : , , , -

52

, ; :
, , , . . , , .
, .
, , ,
, , .
, : ,
IIIII . . ., .
, VIIIIV . . .

II

. , , , .
.
, , , . ()
.

III . . .
, ,
, , .
, ,
.

(, ), . ,
1 . , ,
150 . ,
, ( 150 )
. . , , (

53

), .
( ) , , ( ) . . . ,
, .
, , : ( ), () . , .
, , . ,
.
. , . .
, (, ). . ( ) .
.
,
.
, .
, ,

.
, . , , , .
( ) , . . .
( )
. ,
, . ,
, ( ). ;
. . .
, ,
.
. (. Padus) . -

54

(. Arnus). , . , .
, .
.

. .
, .
.
. , , , . .
.
, , -
. ,
.
, .
, . .
, : , , , . ,
. , , , ,
. .
-
, . , , . .
, , , , .
- . . :
,
. , ,
, , -

55

. , , , ,
.
( ,
).
, .
,
.
. . :
,
+13. ,
. . . 69 .
. , , , , ,
. (I . . .) , , . . 54
7 (1 , 2 , 1
, 2 , 1 ).
, . . , , 7 , . (3 ), (1 )
(3 ).
. ,
-.
, 21,6 % , 38,4 %, 39,7 %. : . ,
.
,
. (

56

2914 )1, , , ,
;
.
(. . , 800
) , , . , ,
68 %, 76 %.
, ,
. .
.
,
. , , . , ,
( . . II . . . I . . . ., 1966).
. , .
(II, 15):
! ,
, , ,
, .
, , :
, , . ,
, , ,
, . , , -,
, . ,
,
(. . . ).
1
4807
(. ). . .

57

III

.


. : , , . ,
. - II .
(, ) , .
. II . (
).
II . (
).
VIII . .
VIIVI . .

. ():
, , , .
, () .
.
(), .
, ,
:
; (, , ).
, - , ,
, , . , .
, , ,
.
, , ,
.
( )
. , , ., -, . , . -

58

.

. , , , ,
, , .

, ( , , , , ), , (, , .). .

.

?
. .
, , , . , . ,
, -
.

: .
(,
) , . , , . .
. - V ., , , IV .
.

. - . II .
() - . II
. (terra marna ).
: , .
, ,

59

, . .

II . ,
, .
-.
1000 . .
, . , . , , .
, .
, VIII VII . , .

. . . ,
(I, 94), -
. ,
, .
.
, , (Lydius
amnis). , . , , . 1.
(-,
). , , , ,
, ,
.
,
(I, 2930). , : ,
, .
, , , ,
, ,
,
.
.
. , 1

. , IV, 55.

60

, ,
. , . ,
. VII .
. VI . . .
VI . .
.
. . 524 .
. 510 . ,
. . V .
,
. , V .
( 445 425 .) .
III . , .
. ,
. 10 .
. ( ), , - ,
. , . . . ,
, . , VIIVI .
() , , .
. , ( , ), . ,
, , , .
1899 . .
. . , .
,
.
. a: Sulla, Cinna, Catilina, Perperna ( Porsenna).
. , (Ramnes, Tities, Luceres) rumulna, titie, luchre.
(Roma) (Romulus)
rumate, - Ramennius, Ramnius . .

61

,
, . 1885 .
. ( ) , . .
, , ( ) VIII VII .
(
),
. ,
, - .
(),
(
- ). .
VII .
(=) (I, 94) : , , [ ].
, , , , ...
18 . ,
. : , .
, . , , .
,
[] .
,
, . ,
[], ,
(. . . ).
. . - : , . , , , ,
:

62

, , - , . , - , ... , , ,
. , ... : . , , ,
, , ,
,
. , , , , . ,
, , ,
, ...
, , . ,
, , , , , , , ... ,
, , .
, ,
. . , . ,
, , ,
.
,
, , . ,
, ... , , , . , ,
, ,
, ,
...
, , . ,
, ,
, ,
.

63

, , , ,
, , . , , , , ,
, , - . -
. , : , , , . , ,
, , , ...
... ... (. . . ).

, , . ,
, , .
. , . .
. . . , , , . ,
.
. .
.
VI . .
( ).
500 ., 450 . . () . VII . , VII . . VI .
, V .
, 20 . .
, ,

64

. . . , , .
.
. . . , .
.

. , . , . .
, . , -, , .
, , ,
, .
.
III . 12. ,
.
, 1,
. , -, , . 12 () - .
, ,
. , V IV . .

.
, , .
VIV . , -, . , , , . , .
, VIIVI .,
, ( ), .
V .
1

, , . .

65

, -
, . , 1885 . .
. :
, , ,
.
, , .
, ,
, ,
. , , , , . ,
. , -
, ,
, ,
( ., . . ., 1970. . 74.).
. .
. .
. : , . ,
. , ,
.
.
,
. . , .
: ,
,
. ,
, , . , ,
, , .
, ,
.

66

. , ,
.
, ,
. , , -
, ,
. , ,
, , ,
,
, ( ., . . . . 157158).

, (,
.) , . , , (fasces), -, .
(sella curulis), , (toga praetexta), .
. ,
tinia, uni menrva : ,
. maris , vesuna , nethuns
. . , , : charu
(), aita (), hercle () .
: , (
, .), . . , , ,
.
, , ,
.
. : 24 , 6, 12, 6; ,
. , ,
(fasces)
(securis) (virga).

67

.
(). :
, ,
,
,
(. . . ). . . : ,
.

, ( . . . , 1878. . 601).
,
,
. ;
.
(Sella curulis) , , .
, .
( ) : , , , , , : , , .
( . .
. , 1878. . 169).
,
-. , , 6 .
. . :
, .
. . (
), ; ,
( . . . . . 598).
(XXXIV, 52) V 194 . . .:
. , , ...; -

68

, , . 43
270 ;
, ,
, , , .
84 , , . 3714 ,
, 4514 ; 114 (. . . ).
167 . . .:
, :
250 ,
. ...
750 ; .
,
, , .
, , ,
, , ... , , , . 77. ,
, , 10 , , ,
.
,
(. . 3233, . . . ).
, . . ,
, ; , ,
.
, , ;
, , . .
, , . , .
.

69

;
, , , . ( . . II, 41). ,
.
, , ,
, ,
. , .
, (
),
; , . , , ; ; ,
(corona triumphalis). ,
.
- , , , (. . 6).
(. . II, 41). ,
, ,
, , . , , ,
, Io-io triumphe! ,
, -
.
(porta Carmentalis)
(Circus maximus); , , ,
. . , , .
( . . . . . 599603).
. .

70

, . . .
, , ,
, , .
, , . , II I ,
, , . , ombroi (),
, - .
.

(). VIII . .
,
. : , , . VIII . , VII . . . ( ).
, : , ,
, . (), .
. VII . , .
: , ,
, , , ( , ),
, - ,
( )
, XIVXII ., . .
. () , ? ,
.
,
?
, , ,
.
, . ,

71

,
, .
, , (, , , .). . . .
, , .
. ,
,
, , .

IV

. , , . , . , , , .
- . -,
, -.
II . .
XIX . , .
754/753 . ( ).

, .
, . ,
, .

1,5 . . . , ,
() , , . .
. . -

72

. , , , , , .
, , . .
. , ( 2 , . . 0,5 ).
, . .

II . , -, , .
.
().
, .
, , VII .,
( ).
, , . . . 2025
.
(,
). ,

(Via salaria).

. ,
. ,
- , , ,
. 68 , , ,
.
, .
, . ,
, , .

, ,
,
. , , , -

73

. (, , ) . , , IX .
: , . .
VIII VI ., , ,
.

? , IX .
(,
), . . IX . . -, , ().
.
, .
.
IX .
IX . .

VII .

. (Roma quadrata).
I .
, . VIII .
. , ( ), , (), (,
) , , . ,
,
, . .
,
.
(, VII .). , (), (
). , , -

74

: , , ,
. VII .,
-,
(). ,
(VI .). ,
, IV . , ,
VI . ,
: , , , , . , , -, V .

, ( ),
. ,
, .
( ) . ,
.
. -
. ,
. , . .
,
. , . . ,
. ,
.
. ,
, , -
. ,
. , , ,
. . .
. , , , , , .
, . , , .
, ,
( Roma Romulus).
, 754/53 . . .

75

( .
I, 37). ,
. , , , , . [ ]
, , , ,
, . , , .
, .
, , , ,
, , ,
. , - , ,
(, , ).
. , , , ,
, . ,
, ; , ,
, . (. I, 4, . . . ).
(I, 67) : ()
, , . , , , ,
, , . ,
, . ,
, ,
, ,
, , ,
, .
, , ,
, . ; , . , ; .
, ,

76

, , : , . ,
(. . . ).

, I . . . , . , , .
V . .
. , : 670 , (1184 .) , (510 .), ,
7 .
. , -, : (Rhomos),
(Romulus). : , . -.
,
. , IV ., ,
. , (
), V .,
. ,
. ,

III .
, , , . ,
, ( , , ). . -. ( ) . I .
,
. , -.
,
.
(,12):

77

, . , ,
,
. , ,
,
. , , , , ,
. ;
, - , ,
, ,
, , , , . , , ,
, ,
. ,
, ( , ), (
, ). , ,
, , ,
, , , - , (. . . ).

. , .
. , .

.
754 717 . .
VII . .
VI . .
510/509 . .

78

,
: , , , , (),
.

. 100 , (12 ), 30 , , , (asylum), , .
. . ,

, . ,
. ,
.
.
, . - , .
,
.
, ,
.
. . ,
. :
, .
, . . : ,
().
(I, 9): ,
, ,
,
. , ,

79

...
, . ,
, , : .
, .
, , , , . , ,
, , . ...
. , , , , , , . ,
, -, ,
: . , ,
, , , , . , , , , , , , ,
, , ; (. . . ).
(, 15): , ,
,
. ,
, , , , . , , , ,
, .
: !
! , ! !
. , ,
, , ,
: , , !, . , , ,
, (talasia):
, ,
. -

80

, ,
- , , .
, ,
, : ,
. , , , : !, , , . ,
, ,
,
(. . . ).

, confarreatio.
,
, (panis farreus). , 10 .
, .
confarreatio ,
.
. (I,16)
: , , , , ,
, ,
. , ; ,
, , ,
, . , , ,
, , , ,
, , .
, , - ,
,
, ; , ,
. ,
, :
, , . , , , ,
, . ,

81

, , :
: ,
. ,
, ,
.
. , , ,
(. . . ).

. .
.
, , , III .
, , VIV ., , ,
, . , ( ). ,
, , . -
, .

.
. (Cures).
. : , .
. - ,
. , , , ,
, .
. :
? ,
12- 10-
- , , .
,
(,1819): ...
-

82

: 20 ,
35, . ,
360 . , , 11 354 ,
365, 11 , ; 22 . , ,
, , ,
.
. , ,
, , , , . ,
, , , ,
...
, , ,
: . , :
,
. , ,
, . , ,
, .
, , :
, ,
. , , ,
,
; , , ,
.
( ), . , ,
: (maiores)
- , (iuniores) . , , , , , ,
.
, , , . , :
, -. . , , : , -,

83

, -,
, . , ,
. , , ,
. ,
, , , , ,
... (. . . ).

.
: , , , . ,
, .
-. .
. -, , ( ,
.). , , .
. ,
, III . ,
.
, ,
, , . , : ,
( ) , .
. - , ,
.

, (I, 2326). ,
: -, , . , ,
, ,
;
, ,
. , , -

84

, ,
. ,
, : , . , . ,
: ,
...
, , ,
. : ,
, , , . , , , ...
, , ,
, , . ,
, ,
, , , . , ,
, ,
, .
, , ,
.
, ,
: ,
. ,
, . , , , , . , , , , . , ,
, , , , .
,
, . , ,
, ,
: , ,
. , , ,
, ; , , , , . . , :
, , , -

85

. , ; .
, , .
, ,
. , : , ,
, , ,
... .
, , -,
; , , , ,
. , . ,
, :
!
, .
, ! (. . . ). . ,
, . , , . ,
.

,
1 ,
.
().
,
. ,
100 , ,

. ,
. , , , , , . : , ,
; ,
(, ); (vicus Tuscus);
1
. .

86

, .
, .
, , : Gneve Tarchu
Rumaches ( ). . . , (I, 60), .

, -, , , ,
. ,
.
. ,
, , .
,
,
.
,
. :
, ,
.
,
. ,
, , .
,
. : - , . ? 390 .?
,
. ,
-, . . ? ,
- .

, , , .
. , , -

87

.
,
. .
, , , .
. (I . . .) , . , , , , , .
. .
, ,
. , -, . .
. (
.) , . , .
,
.
, . , .
.
. ,
. . .
, .
: , , . ,
,
. , , , - , , .
, , . . ,
, : ,
? , -, , , . , , , ,
.

88

, ,
.
, . , , ,
; .
, , , .
, , ,
, , , ; , .
, , ,
. ,
, ,
( I, 39, . . . ).
(48 . . .), (Derrau, Inscriptiones Latinae Selectae, I, 212),
. , , , , ,
.
,
, ,
, , - . ,

(. . . ).

. . , , . , ( . , ).
: , ,
. ,
.
,
. , . , , , .

89

VI

. , , ,
. , -,
.
, , .
: (rex), (patres, senatus),
(comitia curiata). , , , , (comitia centuriata).
VI . .

, ,
.
, .
. : ( ) .

.
. pater () . ?
, , , , .
, (),
. , . (pater familias)
: ,
. (ius vitae
necisque). (gentes, 300) . ,
, , : (praenomen, ,
), (nomen) (cognomen),
, . .
, , . . -

90

. ,
2 (0,5 ) . -,
(, ). ,
(, .),
.
(ius possessions), .
. , . , 1 ,
,
. , . .
.
, : , . : , .
, : ,
, -, .

. : , .
( ) ( ).
, , . , 30 , 300 3 . . ,
, , .
(
, , ).
, , , , ,
. () .
. ,
,
( ).

. . ,
: , ,
1

, II, 22, 56.

91

,
, ,
,
. , , , , , ,
, .
: , ,
, , , ,
(, I, 13, . . . ). (, 20):
,
,
. , , ,
, , , , (
- [lucus]). ,
, :
, .
, , , , , : (. . . ).

.
, -,
, .
clientes , . ?
, , . . , .
. ,
.
, , . .
, , . ,
.

: , , ,
- () , . . . : .

92

, . XII ,
(VIII, 21) : Patronus si clienti fraudem fecerit,
sacer esto (, , ).
:
, , .
, :
, , ,
; , -
, ,
.
,
, , -
() ,
, , ,
, , .

(, II, 910, . . . ).

,
, . plebeius, plebs , , . . -, , , , .
, , .,
. ,
: ,
. incerta proles .
, -

93

, :
, , . ,
. ,
. . (ius
commercii), :
, . V .
. ,
, .

,
. , ,
. , , .
, , .
, . XIX . .
, ,
, . , , .

, - :
,
, ,
. , , .
:
- , , . . , .
, . , ,
,
, , . , , .

94

, ,
. (
, II, 23) (I, 8) , , patres ().
(II, 8):
, , , .
...,
, ,
, , , -
... ,
, ,
, . , , , , , ,
, , ,
(. . . ).
(, 13): , ,
, .
,
(legere) .
(populus).
(patricii), (senatus),
. ,
(patres) , , , , : ,
, .
:
, ,
-, , .
, , ,
, ,
, , -, ...
, (. . . ).

, , .

95

XX ., . . , ,
. C
(. , . , .-. ) ,
. , V .
, , ,
, , , ,
. ,
,
,
.
, (patres). .
, ,
.

,
, . .
. , ,
(populus Romanus), . - , . ,
. .
, . , , , . , . . , (ager publicus)
. , -, .
, - ,
- .
,
. , , . -

96

: , ,
. ,

.
-.

(), ,
.
, , - . : , , , .
.

- . , , ,
, ,
(. 2- ., . 21, . 127) . . : , (, ), .
. .
,
( senatus senex ). (patres). , 100
. 100 . , 300. , ,
, . , .
. , .
, .
(
interregnum ) . ,
. -, .

97

rex ().
, . .
- . , , . (, -, ), , . . ,
, . ,
. , ( , ),
.
, ,
.
,
interregnum.
(, I, 17; , II, 57; . , II, 23).
(II, 57): ( )
, , , , : , , 200... . , ,
. , , ,
.
50 , ,
, , (. . . .)
, (I, 17):
100 , , .
, ;
, , .
. ,
(. . . ).
,
.
. , , , ,
, , , ,
interrex. , , , , .

98

,
, . . ,
, interrex.

,
10 . ,
, .
, ,
, ,
.

. , , . (interreges),
.

-,
.
, - . ,

.
, -, ,

. . ,
, : , ,
. : 16 26.
, 5 (classis).
, 100
. 1, 75 . , 50 .,
25 . , , 12,5 . ( ), 11 . (
) . , ,
(infra classem) proletarii ( proles ),
. . , . capite censi
( ).
(). I
(equites).
1
1 ,
.

99

(, , , , ) .
,
. V ,
, infra classem, .
.
,
.
. (), , , ,
,
( ). I
98 . 18 (6
12 ) 80 . II, III, IV 20
; V 30 .
4 , . , 193
.
(seniores) (iuniores) :
17 45 , 46 60. , ,
.
, .
, , ( 98 , 95). , ,
. ,
, ,
. : , , . , .
. . , ,
, IV .
,
312 . . . , -,
: I , (, 20 ), II 3/4 , III 1/2 . .
VI . , : classis infra classem. ,
: , ?
, , ,
IV .

100

. . ,
, , ,
, . ,

(, , )
.
, .
,
.
. : ,
, , , , , , .
, , (., . 21, . 129).
? .
, (I, 36) ,
, , . , ,
.
. ,
. , (1, 46),
, .
.
, , , ,
, ,
. , , . , , ,
, , ,
(, I, 47).
,
, . , , ,
- .
, -

101

, . , , - . ,
, -,
, - ,
. , ,
.
- .
. . . :
. , , . ,
, ,
. , ,
, . ,
, ,
... XII ,
,
. 445 . . .
,
, .
. ,
, , - , ,
. ,
, ,
... 444 . , ,
, (, IV, 7).
.
. (443 .)...
V . ( 445443 .) ( . .
. , 1959, 2. . 160162).

102

VII

VI . . ,
, , , . , . ,
. , .
, , , .
509 . .
508 . .
507 . . . .

, . : ,
; , , ; ;
, , .
. . , . : , . .
.
. , , . ,
,
. ,
.
. ,
, .
,
. , , . , . ,
, ,
, .

103

. .

. , . , . , , 510 ., 507 .

?
. ,
, , .
,
. 510 . . : VI , , V .
. , , ,
, , , , , .
(-) . .

. , . , . . ,
, . , ,
. , , , .
, . . ,
, .
.
, ,
. , , , .
,
. .

104

, , . ,
, . , ,
:
. ,
, . ,
(). ,

.
,
, . . 1, . 2,
,
. ? , ,
.
:

. (507 .).
. ,
.
, .
.

.
. (, 56) ,
. . ... ...
, , , ,
. - . ,
, : , , , ,
?. , , , , , , : . , ,
,
, , ,
1
2

, III, 72.
, XXXIV, 39.

105

, , , , ,
.
, . , , , .
,
, , . , , ,
, ,
. , ,
, .
, , , (. . . ).

: , : ,
.
,
,
. ,
, , , :
, . , ! , ,
!. , , . , . ,
: ,
, , , , , ,
, (, II, 11, . . . ).

508 ., I.
(III, 22):

.
1, ,
. -
, , .
1

, .

106

5 .
,
. , , . - , ,
. , , , , 1, , . -
, , , .
.
,
, . , . ,
, . ,
,
, . , VI . , ,
, .

, . .
(r
Camitlnas). , III . . ., - . ,
,
.

, , ,
,
. , ,
1

, , , .

107

. ,
.
, , (, III, 57 .; , I, 5; , II, 4).
(, I, 42; , IV,
27) (, I, 55; , IV, 65).
- ( , ). , , , , ( -
) . . , .
, . , ,
, .
, -
. ,
, . ,
, .
,
.
, (), , .
, , -, . ( ) ,
.

,
.
(consules, consulere ). , , (I, 60).
(III, 55), (c. 249)
, (praetores ). , III . . .,

V .,
, praetor.

108

, . . . XII
, praetor (XII, 3)1.
, . , . ,
, .
.
, , IV . .
? ,
, , IV .,
, .
, .
V . ,
. , . ,
.
, ,
.
. .
,
,
. . : , . ,
,
. . . , , (praetor
maximus, , VII, 3) , 2. IV .

IV .
1
2

Si vindiciam falsam tulit, si velit is... tor arbitros tris dato....

, .

109

, . , ,
rexa? ? , (rex sacrorum). , :
rex sacrorum ( ) . rex .
(quaestores).
, , ,
.
(quaestor ). , -, ,
1.
,
(aediles). , (aedes , ).
, .

VIII

. , , . , , .
( V .)
XII ( V .). (445 .), . V ., IV . , : (367 .) ,
, ( IV .), .
, III . , civitas.
1
, .

110

494 . , ,
.
451450 . , XII .
445 . .
367 . -.
326 (313) . - .
287 . , .

- VI . ( ),
.

. ,
. ,
.
, .

. , , . . .
,
, populus, . , , -, populus ,
, , .
, ,
, ,
.
, ,
: ,
- (ager publicus).
, , , , . .
. -

111

.
, . XII , V .,
(III ). ,
V . ,
.
.
, .

. , ,
, .
,
, ,
,
ager publicus.

( )
, 494 . - ; .
: , .
,
, ,
.
. , 1.
, . :
, , . ,
. , () , . . ,
.
(secessio
plebis in montem sacrum) . . , 494 . 449 .,
, 1
, (II, 32),
.

112

. , , ,
, . . , :
?
471 . , -, ( ).
, .
. . , .
, , ... ... ,

(II, 33).
. -,
V ., 10.
: ? 494 ., , , . ,
, 471 .
(XI, 68) . ,
,
,
(, ).
, , .
, V . , ,
. , ,
10. .
-, (ius auxilii). .
.
, , , , . , , , ,
- . ,
, , ,
, , ,
; , , ,

113

. , , ,
. , , , , . - ,
, , ,
, ,
. , , .
,
, ,
.
[493 .]. ; , ;
. ,

(. . . ).

, 494 ., , (aediles
aedes (, )). , , , .
, .
,
. -, .

, ,
, ,
( , ):
, . , , , , .

. , . III .
, .

114

V .
494 .
V .
. . 492 .1 . .
, , .
,
. , , . , , ,
. , ,
. .
,
, , .
, - . ,
, .
.
486 . .
. ager publicus.
. . , : 493 .
, . .
460 . .
.
. - . ,
, .
, 456 .,
(lex Icilia) .
, , 454 .,
(lex Aternia Tarpeia) , -, .
1
. , .

115

451450 .,
.

V ., , ,
, .
, ,
, ,
, , .
V .
.
.

XII

. . . ,
, . ,
462 . (Harsa)
5 (de imperio consulari).
.
, . ,
, ( ). (
). , .

.
. 454 . .
452 . 10 () 451 .
,
.
, : (ius intercessionis) . , . .
, . .
10 . (III, 34), -

116

. . , 450 . . ,
.
, , -, ,
. (X, 58), . .
,
. , ,
, .
. , , . ,
.
449 . , . .
. 1, , .
, ,
, 2. .
1

, , . ,
. ,
, , . ,
. ,
,
, , ; , , . ,
,
. , .
2
, . , . :
, . , , ,
!.
, , . ... ,
, ,
, : , ,
. , ,
: , !.

117

,
. .
. .
, , . 1.
, . ,

.
, XII : . , - ,
V . V .
, , , .
. , -,
- .
, , . ,
, 2 ,
. . 2 VIII : - , .
:
, 300 ,
150 .
. . 4 5 V: , 3 .4
, .
. 3 :
,
.

,
( )
2
(talio)
, .
3
Familia ,
.
4
, ,

(pater familias). , ,
, .

118

, . , , . 8 VIII:
... .
, XII , : ,
(. VIII, . 12).
,1
, , () , ,
.
, XII , , ()
.
XII
. III.
, 30 , .

. , , , 15
.
. ,
. 60 .
() ,
. , . . . , , :
. ,
(. III, . 6).

, - . , .
, XII ,
.
, XII , . , .2 - : , (. IV, . 2).
1

, XI, 18, 8.
, - .
2

119

:
, , - : ,
. .: , ,
, , ... -, .
XII 1.
, , : , , (. VIII, . 21).
, , , :
, ... ...
2.
, (, ,
).
, -,
. .
, XII , . .
. ,
,
(r maximum comitiatum). ,
, ,
:
, , 3.
, , .
, , , . ,
: , 4.
1

. , I, 144145.
, II, 36, 37. (X, 60)
(IV, 4).
3
, 1, 13, 21.
4
, 25.
2

120

XII ( ,
, . .)
, , V .
1. , . ,
.
,
, . XII ,


.
, , .
: , , ( , II, 63, . . . ).
, ,
, , :
- 34
, . , , , ...
. , ... , (, IV, 4, . . . ).
, - ,
445 ., 5 .
, XII , ,
. ,
, XII , -

1
- ,
.

121

, ,
.
, , -, ,

(, IV, 59), ; -,
, : .

449 .
, (leges Valeriae ratiae).
.
(III, 55). , , ( plebiscita), .
(provocatio) ,
1.
, .
, , , .
, , , , 2.
. , ,
.
, . , : , XII ?
. , : 339 287 . 1

,
509 . . (, II, 8; , IV,
1,1). , . ,
, .
2

.

122

,
, 287 .
,
449 . : -, 449 . ; -, , , ,
. , , ,
. .
, , , . , .
,
, V .,
.

. 445 . (rogatio) .
.
,
: .
, , .
, ,
,
: , . . , (tribuni militum consulari
potestate1).

.
. .

1

. , .
consularis
. ,
, . .

123

, () . ,
, .
, :
.
, , 444 .,
(. ). , ,
, , .
, . 444 400 .,
. . 45 , ,
23 .

, . ,
-. , . 443 . . ,
. , ,
, . .
, , 433 .
18 . ,
. , , 18 . 1,5 , 3,5
.

, . , : 501 . ( )
498 . ( ). . , , ... (II, 18).

, . , -

124

. ,
. ,
. ,
, .
. , , ,
(magister equitum; magister populi ).
6 , .
, , .
, .
, . , , , , . ,
, , , .
.

50- 40- . V .
. (, 439 .
, ),
.
,
V . IV .
.
, .
, ,
, 300 . ( 75 . ), . 393 .
(V, 30),
7 . 7 , ,
IV . ( (XIV, 102) 390 . 4 ),
.

125

80- .
390 . .
, .
, , ,
.

. ,
, (, VI, 11) 385 . .
, ,
, ,
. , . . :
.
,
, . , -
(384 .).
,

.

. 378 . .
376367 ., ,
. 376 . .
,
;
.
, , ,
.
. 500 ( 125 ).
, 1,
: 1
II . . .
.

126

... 100 500

.1
, . - .
() . ,
10 . .
(376371 .) , . , 367 . ,
, 366 .
. :
( , ), . ,
( ) 2.
, . . , ,
.
.
.
500 . ,
IV . ,
500 . , ,
, 376367 . . .
500 . .
, , , . 376 . .
.
, . (VI, 35, 42), ,
, . ,
,
, , .
, -, , 1

, I, 8.
(sella curulis)
.
2

127

.

. , ,
- . ,
.
. , , 1.
367 .,
, 366 . . ,
355 343 . .
, .
(VI, 3435) , :
... ,
, ,
, . -,
, , , , ,
, , . , , , , . - ,
. :
? ,
. ,
, , , : ? ,
.
, : ,
, , . ,
:
, .
, , .

: , ...
1

. . .

128

,
. , , (375 .) . :
, , , .
: ; .
,
(. . . ).

, 367 ., ,

. 366 .
,
. 356 .
, 351 . , 337 . .

342 .
. . ; , ;
.
(VII, 42),
.
, .

339 . .
(leges Publiliae).
449 . ,
. -, ,
.
.
, ,
. , , , . -

129

, (rogatio) (1). .
, .

. (1
Poetelia Papiria). : 326 .,
, 313 .
. (VIII, 28) ,
326 . ,
... , , , ; , . ,
.
, (VII, 105), ,
, ,
.
,
: ,
. , , . .

312 . ,
(Caecus). , , ( ). , .
1
.
1
, , -, 312 .

130

, - , . ,
. ,
. .
308 . :
,
. ,
.
,
, , .
.

304 . .
: , ; 15 ,
, . .

. 304 . ,
(scriba) - , , , , (dies fasti nefasti), (legis actiones). (IX, 46) .
, , ,
. , ,
, ,
.
XII , ,

. .
.

131

. 300 . , 1
.
, .
, ,
,
(X, 6).
, . .
, .

300 . ,
, .
(509, 449 300 .) ,
, , -, .

. 287 ., . 287 . . ,
, ,
. ,
, ,
. . . ,
. , -
. ,
. , ,
.

287 ., ,
. III .,
. .
1
, , .

132

1. , , , , III . ( , ).
, IV .
(-, ),
.
, , IV . .
2.
( ): , ,
,
.
3. V IV . . , ,
, .
4. , .
, ,
. ( )
. , .
, . ,
,
. . , ,
, -.

, .
. , , .

133

IX

- .
, ; , .
, , .
: , . .
, .
. .
. V . .
443 . .
366 . .
III . .

, VIV ., ,
.
, , III ., . , II .,
, . (), III . , , ,
.

.
. . ,
- , ,
, . . ( ), III .
, . , V . .

134

IV . . ,
.
-
VIV ., - VIIVI . .
, ,
,

.
.
IV ., , , ,
. . -,
,
. IVIII ., - . ,
:
, (,
)
, . . -, , , , . ,
. . .
, ,
. , ,
. (nobiles ),
(nobilitas ).
. - IIIII . . 200 234 133 . 92 108
. 159 26
: 10 16 . , , 23 , 11 ,
9, 10, 9 . .
, 26
.
. III .

135

(
). ,
- , .
. . , ,
(ius imaginum).
. (ius anuli aurei), .
: -, , , IV ., -, ,
-, .
, .
, , (imperium). , , , . , , .

VIV . , .
: -, , -, . (provocatio), (auxilium) (veto) , ,
.
, .
366 . . 342 .
.
342 .
, 10 ,
,
. 342 .
, .

136

, , . ,
, -, , ,
. . ,
III . ,
, . ,
honores .
, , . IV . . 357, 352, 344, 342 ., 356 .,
351 .; 339, 327, 320, 315 ., 339 ., (336 .), 322 .; 312, 308, 297, 295 ., 304 ., (295 .). ,
(res publica),
. ( 326, 320, 319, 315,
313 ., 324 309 .) ( 322, 310, 308, 297, 295 ., 315 ., 304 .).
.

. 300.
, . ( IV .), . , ,
,
(lectio senatus). ,
(, 246). .
. , . . , : , , ,
; : , , , ( ).
, princeps senatus (
).
. -

137

, . , , , , 1.
. . (patres conscripti , ).
, , , .
. III . , . . .
, , , .
, ,
. . , , , ,
, ( ). .
, , . 339 .,
,
. .
( ), .
, . . , .
. II .
. ,
: ,
- (Videant (veant)
consules, ne quid respublica detrimenti capiat).
( ) , . (sine collega). , , , I .
. , :
, . ,
.
1

, .

138

, .
. , ,
. , .
: ( 5 ), ,
, .
. , , (), , , .
. 123 .
( ).
, ,
,

, (interregnum). .
(interrex) . ,
. . ., ,
.
, ,
1.

.

:
, . (comitia curiata). -, ,
, . . .
.
(imperium ) ,
.
(1 curiata de imperio). 1

senatus consultum.

139

, ,
, (
) 30 -. ,
(adrogatio).

Comitia centuriata .
,
.
(), .
. ,
: , , , . (
), , . ,
97 ( 193
). III . ,
.
? ,
( , -,
287 .), . 287 . .

. . : , , , . ,
, (caput).

(comitia tributa)
, . . concilia plebis, , , plebiscita. 449 ., 339 287 ., , . .
(leges). ,
.
(concilia plebis tributa) (comitia tributa)

140

, ,
, . comitia tributa , , concilia plebis tributa
. ,
, .
, ,
Comitium, . , , . . ( 35 ),
, . 18 , .
287 . comitia tributa ,
. :
, .
, , ( ) :
, , . : .

,
. ,
.
.
, , , ( ).
, .
, II .
, , , .
, .
II . .
(tabella), ;
(). UR uti rogas (, ),
A antique (, -)1.
1
: UR, .
, .

141

L absolvo, libero (),

D condemno, damno (). , NL non liquet ( ).
. , (rogatio)
. , ,
. : . , , (contiones), .
, , ,
III ., . 31 4 , ,
.

.
1. () ().
: , , , , ,
;
: , , , , , .
2. ().
: , , ,
, , , . .
3. (cum imperio) (sine imperio).
: , , , , ; : .
4. .
cum imperio, () ; : .
: 1)
, , , ; 2) (
honores ) ; 3) -

142

, , , , 18 ; 4) ;
,
(ius intercessionis ); 5) , , , : , ; 6) , :
(), , , , .

1.
. : - -,
L. Pisone A. Gabinio consulibus ( .
. ), . II . 1 , 1 .
, . . , ,
( ), .
(potestas) , , , , , ,
.

,
. , (, ), . ,
, . ,
2,
, 3 . 1

.
.
3
,
, provincia.
2

143

, , , , .
12 ,

(fasces)
. , , 1 .
. , .
,
501 . (II, 18). ,
. . , , : . . , , ,
, ,
.
. , 24
. ,
. - , . , ,
, .
363 .
. 363 . (, VII, 3)
(imminuto iure), : , , . .
202 .

366 . ,
. . 242 .
. (praetor urbanus),
(praetor peregrinus ). ,
1

24 , . , , , .

144

. ,
, ,
I . . . 16.
. , ( ), . , ( ) (edictum praetorium),
,
.
.
.
(, ). (, ) . , (propraetores ).

. sanctissimus magistratus ( ). , .
, 433 . 5 ,
18 . : 1) (lectio senatus), 2) (census), 3)
(cura morum ) 4)
.
5 .
, , ,
. .
,
.
, , . , ,
, , , , . . (edicta censoria), , , ,
, , (nota
censoria), , . .
, .

145

(, ), ,
. .
( , .)
, .
, .

, ,
.
, ,
,
. , .
10 , . : , , , .
(ius auxilii): (intercessio)
, ( , ).
, ,
.
, , , . ,
: veto (). ,
. veto , .

, . , , ,
( ).
, .
,
, . , .

146

, , ,
. ,
, ,
, 1 ( 1,5 ). .
,
. (10 ) , ,
.
.

.

.
IV . :
. , . , , .
,
1 . , , . ,
,
.
, . ,
,
( ).
. , , , .
, , .
. , ,
, .

147

,
,
, . V . .
, 40. .
(aerarium), .
,
, ,
.
.
, , , . .
, ,
, . , .
, .

, , .
5 , 26 :
3 , ,
, ; , , . , 2,
4, 5, 7, 10 20 ,
.

(apparitores) (servi publici).

, . , , , , .
.
, , . . .

148

( , VI, 1118). ,

.
,
.
, :
...

, , , , , , . . :
,
, , , , -
, , , .
,
,
. ,
, , :
. , ,
; , ,
, , ;
, , . , , ,

. , ,
; , ,
, .
, , , ...
. ,
. ,
, .
, ,
, ,
,
. , , : - -

149

, - , , , ,
.
:
, , ,
. ,
.

.
, ,
, ,
, , , , , ,
, .
, , , . ,
- ,
, , .
, : ,

. ,
, ,
.
, , . ,
, .
,
.
,
, , . , -
,
, .
- ,
,
,
.

(VI, 1118, . . . ).

150

, . , V . ,
, . ( IV .). , 390 .,
. IV . . 343 .
. ,
. III .
,
264 . .
493 . .
396 . .
390 . .
343290 . .
280275 . .

,
,
. VII .
,
.
. -, . , . . ,
.
, , V, . ,
, , .
, . ,
: , ,

151

, .
:
. ( ), , , (. V).
, .
(,
,
12 ),
.
. ,
508 .
VII , , .
, , . , , : VI .
.
VII ,
: ,
. , , .
(, , , , , , ) 1, , .

(V .).

, V . . , , . , -. , . ,
, , , . 1
, , .

152

, . 493 . 1. 493 . ,
(. VIII).
( ) (VI, 95).

, .
.
, ,
.
10 , .
, ,
.
486 . , , , . .
,
493 . , .

; . , . -, () ,
6 ,
.
V .
(499 496 .). (II,
1920): , .
; , ,
. . , , , ,
, , , ,
. , , , ; ,
, , . ,
, , ,
1
, (499 496 .).

153

. ,
, , . , ,
, . , , , , ,
. ,
, .
, , ,
,
, , ,
; , . , , , , - , ;
, , . , , , ,
, ,
: , .
; . ;
, .
.
,
, . ,

, ,
, ,
, , ; , , , . , , .
, , . ,
, ,
, . -
, : ,
. , , , ,
, , ,
. , .
. (. . . ).

154

.

-
. , . - , 18 .
. ,
: . ,
9 , . . , ,
- .
, 477 .
.
306 ( ) . , , , , . , .
70- . 474 . 40- .
30- 20- . ( ). , , . , -,
. 428 . . . . 426 .
20 . , -, .
(406396 .),
.
10- , . ,
.
10- . , 10-
. , . .
. .
. , .

155

. 1.
, , , , ,
.

,
, . ,
. .
, ,
. 458 . ( ),
, . . , , ,
, (III, 26).
4 , . , , . , 16- , ,
. , , , .
V .,
, :
;

; ,
, , .
.

() , ,
, . ,
, 1
, .
. : 395 . , 394 .
. , 90- . , .

156

. ,
, ,
390 .
, . , .
, , V . ,
. , , .
.
.
90- . IV .
. . , , .
.
, ,
. ,
, .
. : , , .
. ,
, ,
.
. , , ,
, 18 390 . . , , . .
.
() 390 , (, ) 387-. , ,
18 (dies Alliensis) . .
(V, 37), , (XIV, 114) , , .
:

157

, . , .
390-, , , .
, . .

. . .
-, ,
. (
). 1, .
,
.
, ,
. , . . ,
.
, .
.
.
, . . ,
, . , , .
, . ,
. ,
. 2,
. , . -,
.
7 . ,
. - . , . , ,
. ,
1

.
, ,
.
2

158

1 . 1. ,
,
.
. . ,
-, .

390 ., , . , , , .

: ! (Vae victis!). . ,
.
, .
, . 30- . IV . .

390 . ,
- . ,
, . (V, 47)
: . , , ( ) ,
, . , , . , ,
; , ,
; ,
, , ,
. , , ,
, . .
, , . , , .
, , 1

4/5 .
1 . , , .

159

, ,
, .
: ,
.
. , .
:
, .

, , ,
, . ,
! , - , (. . . ).

, ,
70- 60- . .
390 . , ,
. .
, ,
. IV . .
VI .
. , V . . , ,
:
IV .
(
), IV .
.
.
(
, . .)
: . :

160

(), (), ,
, ().
, -
, .
, .
30.
.
,
: , , (pilum) . .
, IV ., , . .
, IV .,
. : , , .

. 50
.
.
. , ,
.
( ) . . ,
.
80- . IV . ; ( 383 .)
( 385 . 382 .).
,
-,
.
381 . . , . , . . . , ,
, . .

.
. .

161

. : . 389 .
, 90-
. , ,
.
. , ,
.
388 .
. .
,
.
.
386 . . . : .
.
. 383 .
. , 25 . .
. 307 .
. 1, .
. , , .
355 .
. . , 307 ,
, 348 , . . . , ,
, . ,
100 .
, 351 . .
, .
, 40 .
.
, 40- IV .
,
.
. ,
,
. , , .
1

, , .

162

389 . . (Bolae)
, .
. 80- . , 20 . ,
, . 60- .
. :
. , .
. , 358 .
, , , ,
, 486 .
.
, , 50
( 389 338 .).

.

.
. 386 . .
. ,
. 385 .
. 2 .
. . :
. 379 . ,

. . : , .
.
: 377 . . .
: ,
.
, .
358 .
.
. 10 . 338 .,
.

163

493 . .
. , . ,
: 1 . 30 .
80- ., ,
. ( 382 .) . 377 .
,
. . , , . 360 . (Ahala)
, -
. . .
358 . 493 .2, . 358 . 493 . , (VII, 12), ,
, , , ,
. -, - , .
,
. -
.
, .
, 80- , IV .
,
5 . . .
.
348 . 508 . (, III, 24). 1

, , , , , , .
, 358 .
, .
2

164

, ,
. , , ( - ,
)1.
, .
, .

.

, . , . , .
. . V . , , , 2. , , .
. , ,
. ,
.
. 354 . . -,
, , . . , :
, .
, -, , ;
-, : ,
. , 354 . .
11 , 343 ., ,
, 1
,
, ( ).
2
.

165

. : , , , 354 ., ,
. :
.
.
. , . . , , (343341 .).
, -, , (VII,
3237) . , . . , ,
() , . .
, .
.
:
-,
343 . , ; -,
, 1.
, . , ,

. (343341 .) .
. (VII, 29) : [343 .]
, , . ,
, ; , , , . !
, ,
() , ! (. . . ).
1

. . , 343 .
. , .

166

340 .
: , - ; , , .

. , , , .
, ,
, (340338 .).
.
, (VIII, 610)
340 . .
1, . , , , ,
.
, .
, , , , , , .
, .
, ,
,
. ,
, .
, , . ,
, .
, .
.
, ,
.
, .
.
.
, , , 1

(VIII, 8), IV ., :
:
, .

167

(ius commercii)
(ius conubii).
,
. , , , . . , , (, , , .)
. , , , ,
. (, , .)
, .
.
.
. ,
,
(rostra). ,
. . .
,
(civitates sine
suffragio). , (, ) , : .
,
, . , ,
. (, , .) , , . , ,
. . , , , . .
, ( ), 340338 .
.
, 30- . IV .
, ,
, . .

168

. -,
.
45 - . ,
, . (X, 28) : ...,
,
.
, , , : , , ,
, .
,
, : , , , .
, :
, , ...
: , , , ? . , , ,
, , :
! . !
(, ,
) , , , .
, , ,
, , , , , ,
. , , ,
, , ,
(. . . ).
340 .
279 . (. , XX, 13).

169

, 40 (328290 .)
,
. ,
: , , , . (,
III .)
. . ,
. , ( ), , .
(328304 .) . , , ,
, .
, .
-, , ,
. . , , , (327 .).

.
,
, . 327 . ( 339 .,
) , . 326 .
( ).
; .
. , . .
. , 328 . - , .
.
, 321 .
. .

170

. ,
, , .
,
. 321 .1, ,
,
. . , - , . , ,
.
. ,
. 600
.
.
, 2,
. , , 6 .
, , . , , ,
.
.
. , . .
316 . , , , ,
. 315 . , . - .
,
. , . . , . .
, . , .
.
1

.
,
, . (iugum),
.
2

171

,
314 . . :
10 . 1. .
,
, . ,
315 . , ,
. , (, , .), .
. , (313 .). , ,
338 . .
311 . (duoviri navales)2. ,
, . , , 312 ., .
. 311 . 40-
. , ,
.
310 . ,
. .
.
. 30 .
, .
,
, . 308 . , . .
. , ,
. .
304 . . . , ,
. , , .
1

314 . . ,
.
2
, .

172

,
. , . , , , , ., .

,
. , , ,
.
(298290 .). ,
299 ., , , , , .

, - .
. , ,
, , ,
.
(298 .). ,
, - , , 1.
. 298 .2 . ,
. 297 . ,
340 . ,
. , , , .
295 . .
. ,
.
, , . 3 : .

(295 .). , 100 . , .
1
,
.
2
.
3
. , . , .

173

(X, 28) ,

340 . ,
(279 .). , , , - , ,
, .
, , , . . . . : , , , 1,
40- . . , .
. 293 . 2,
. , 290 .,
, ,
.
. .
.
. 290 . . , ,
.
.
. , , ,
.
, 285 . , , . . , , .
, ,
. 3 (284 .). , ,
. . (ager Gallicus), ,
. , , .
1

, .
. .
3
.
2

174

, . ,
. 283 .
, , .
,
, . ,
. ,
, .
, 80- . .
. , ,
, .
, 80- .
,
. .

.
III . .
.
. IV .
I. :
, , . , .
() . .
.
- ,
.
, 338 . . , . . , .
,
(330 .). (303 .). . ,
. 300 . . , . 289 . ,
. .

175

80- . .
,
, . 282 .
: , ,
. ,
, , 10 ,
. ,
, .

.
,
,
. (281 .).
.
,
. . .
, , .
.
, .
280 . . ,
, 20 . (), 2 . 3 . .
, 20 ,
. 350 . 20 . . ,
.
, , . 40 . 295 . ,
, , , , . , , :
, .
. , ,
, , .
.
:

176

1 ( , ) .
, , .
,
.
. . .
,
, 280 .
, : ,
. . , . . . , .
, 7 . ; 2 . .
: 4 . , . ,
. , ,
!2.
, ,
. , . ,
, . ,
. , , .
. ,
. , , , , ,
. , ...
3. , , . , , .
1
,
.
2
.
3
.

177

.
, , , , . , -,
. .
, ,
, , , .
,
, .
, . , .
-
.
, . :
, .
. ,
. , .
279 . .
, ,
, . . ,
, , , .
. . ,
, , . 6 . .
3,5 ., .
.
.
,
. , ,
(289 .) .
.

. 279/78 .
, , . , , .
. ,
, , 280 .,
279 . .

178

, .
.

120 . , .

. ,
. . , (III, 25), , . ,
, , . ,
, . 1 , . ,
, .
278 . , . , . ,
, , .
,
.
.
. ,
.
, ,
.
.
278 . 10- , .
, . .
: .
. :
. , ,
. .
1
,
, , , .

179

, . ,
, .
, .
,
, , ,
. , , , , . ,
, . . ,
.
.
.
.
275 . .
. .
,
. . -
, ,
.
(275 .). , . , . ,
, ,
.
: , ,
. , 1 . , , , .
, , .
, , , ,
. 275 .
, . ,
...
(272 .).

180

. , , ,
273 .
.
- ,
, -
, . , , . , ,
III . .
, , . .
III .
. .
, , .
.
, : , , .
: ,
. ,
,
. , ,
, :
, . ,
, ,
,
(, 3). :
, , ,
, ,

, ,
, .

, . , ,

181

, ( ): , . ,
, , ...
,
... - ,
, , ,
. : , .
, .
(, 8, . . . ).
:
, . : , .
, . : . ,
,
,
,
. ; . ,
, : , , , , , , ,
, . ,
, ,
, ,
, ,
, ? , , ! ,
, , ,
, - , , ,
.
, ! , , , ,
, ,
, , ,
,
. ... (, 1819, . . . ).

182

.
.
.
. , , ; , , , ,
.
(272 .). , . , .
,
, : , , , .
, ,
270 . ,
, 300 , .
,
.
,
, . ,
.
: , (),
( ).
,
. , (ager Gallicus). . ,
ager Gallicus.
, . .

, ,
. III . . ,
.
, . 265 .
. , :
, . .
. (
, ), -

183

. .
, , , III . , -, , , .
,
,
: , . . , , , .

, , , . 60- . III . 1, . , -
, . - , , , . ,
, ? ,
. , ,
, ,
. : . , , , ; .
.
, , . - , ,
. , , , 1

, ( Viteliu )
- . , , ( ). .

184

, .

. , . .
, , .
, , . . V ., ,
. ,
,
, .
, , 1. , , , , ,
- .
( .)
. .
, . , .
, , , , ,
, , , .
, ( , ).
1

, . . , .
. , , , . , ,
, , -, .

185

. , ,
? , . : - ,
, .
, , , , , ,
, , , , .
, , III .
( , , ), . , , . ,
.
.

XI

,
- . (divide et impera), ,
, .
. ,
. , , . , , , .
(socii),
, . ,
(dediticii).
381 . .
338 . .

.
60- . III ., . .
. . , . , . -

186

, , . - .
.

(cives Romani) , ( ) . , ,
(ager Romanus) .
( III . 35),
,
. .
(coloniae civium Romanorum). , , . II ., ,
, , . , ( I .) ,
().
III . , , ,
, .
: ,
,
. . ,
.
, IV .
: , ( ) .
( 317 .),
.

,
(municipia civium Romanorum) ,
.
(381 .), .

(civitates cum suffragio). ,

187

,
. (), , , , .
(, , ).

, (civitates sine suffragio), , , ( ).
.
, , .
, .

IV . . , .
civitates sine suffragio civitates cum suffragio, . . .

(coloniae Latinae)
, . , , . 338 . , . ,
.
, ( , , 60- . III .). ,
(), .
, . .
.
, ,

1 . ,

. 1

, 268 .

188

, - .
III . 30. , ,
, , , , , , .

(socii) . :
, , ,
. ,
, , ,
:
, .

. , , ; alae (ala
). ( )
. (, , ), .
, , , , , , .

, . (dediticii ). ,
, .
dediticii , , . , .

? (),
, . . , .

189

,
, , .
, : ,
; ,
; ,
,
; ,
.
: , ,
, .
, , , . . .
, 1/2 2/3.
. ager publicus
, ( ),
.
.
,
. . . , III . . ., , , , .
. , , . :
, .
. :
, . ,
. , , , .
, . , , -

190

, , III II . ,
V . , III . , ,
. .
, .
- ,
. . .
, , .
. , II . . .

XII

( VIII III . . .)
.
, , - (civitas), . , , , .
, . , ,
, , , , , ,
(, , )
.
, ,
,
, ,

191

, , . , , . , - , . ,
,
, , , ( ),
, , .
, , , - , ,
. II , , (fons omnis iuris),
.
:
509 . .
451450 . II .
V . .
364 . (, ), .
312 . (Aqua
Appia) (Via Appia).
268 . .

.
. ,
, , ( ). , , ,
, ( III .)
.
, . () , . . ,
.
, , , ,

192

, , , , . . ,
-, . .
.
. ,
.
, .
, .
. , ,
( ). -
. , , -, ()
.

.
II .
. . , , , , - .
,
, , .
. , . , .
-, ,
- . , , , , (ager publicus).
, ager publicus.
.
, ,
, -,
( 2 ). , ,
,
.
. , ,
, , . . . ager publicus . (
) .

193

IV . . ager publicus
,
(occupare) .
possessiones (), possessores.
, , (vectigal), .
. -, (
, , , )1. -,
. , II .

.
,
, . ( 27 ), . assignatio.
. ( ager
captivus), ager publicus, ( ), assignatio.
: , , , . ,

.
,
, .
, , , ,
. IV . . ,
.
. , 1

: 357 . 367 .
. 10 . (,
VII, 16).

194

, III .1, ,
II . , . ,
, , .
, ,
,
II . . , ,
.

. , . , , , , , , 2. -
XII :
, - (VIII, 27).

( ),
. .

, 3,
. ,
, 4, ,
1

, ,
IV ., (, . ), - , 357 . 5 %-
. , V, IV III .,
.
2
, , XVII.
3
, , 3 . ,
.
4
,
, 5652 . , .

195

( .).
14 15 ,

. , ,
1 , .
, , , . , , , VI .
V ., . ,
, .
, , . . .
, , IV .
, V . , .
IV III . , (,
-, ), . ,
20 , .
IV . :
. ,
, .
, IV III ., , (,
). , , (Salus) , , , ,
. .
, . (cistae).
. -, ,
- .
:
.

, : 1
,
.

196

, , , . . ,

; .
. , , , , , -.

? .
- , , . , , IV . () . .
, -, . , , ,
. , ,
IV . . ,
.
, , -, , :
. .

, ,
. .
. ,
nundinae1, ,

.
. . , . , ,
(Forum boarium ).
, ,
, .
.
(mercatus), ,
1
.
.

197

. , , - .
:
, ,
,
( , ) .
, .
, ,

. (508 .).
. , (348 .)
,
, ,
. , , , . ,

, , , .
, , , ( ) . 338 .
. , , ! 282 . .
,
- .
, , .
, ?
,
IV . .
, ,
.
. , ,
,
. , ,
.

. , ,
, . . , -

198

( )
, , .
. , II ,
. : , ,
, . ,
, . , . , : . , , .
,
, , , . .
, , , , (. . . ).

, , 1. 1 10 .
(aes rude ),
.
XII (VIII,
3, 4). 454 ( 430) . , ,
: 1 = 10 = 100
.
IV .,
( )
.
, aes grave ( ), as
( ). semis (1/2 ), uncia
(1/12 ) . . , .
, 338 . , 1/12 ( ).
1

pecunia () pecus ().

199

() ( : Romano Roma). .
268 . ( ) , (2,5 ). III .

, V . , III . , II . . . (
). , -, . ,

;
,
. , , , , (pilum), .
.
30 , (manipulus
). : 120 , 60.
60 30 .
, .
. . (, hasta ,
). ,
(, ). ,
, .
10 , ,
. , ,
4 .
,
.
. . 120 , 60. , 20 (). 300 . 10 30 . ,
4200 300 :

200

10
10
10
60

120
120
60
20

=1200
=1200
=600
=1200

4200
300

,
3 . 6 .
,
.
,
. ,
. ,
,
.
. : res ad triarios rediit
( , . . ).
,
, , .
hasta .
, hasta pilum, 2 , . ,
. piluma ,
. , , , ,
. , ,
.
,
, ,
. . , . : .
.
,
, . 5 . 900 .
, . ( 500 ) , alae .
-

201

, ,
.
6 , . , . ,
.
.
, .
.
, , 4 ;
. .
. , .
(castra).
,
. ,
.

, . , , . ,
. ,
,
. . ,
, .
.
, .
III . ,
,
:
, . .
, , , 1.
(aries, , )
, . , , .
. 1

202

. , .
,
.
.
, . ( ), ,
45 ( ).
, ,
.
: . , . I ( ) / . . ., 1936; . . , . I ( ). ., 1955.
: . / .
. , 1899; . . , . 3-. ., 1912.
,
. , , .
.
;
, (equus
publicus) (aes equestre),
(aes hordearium). ( 406 .)
(stipendium). , . 4 (modius), . . 10,5 (34,8 ) . . ,
. . . . , ; II
. . 120 , .
225 , 450
, ( ) ( . . . . .182183).
. (tunica) ,

203

, (sagum), . paenula .
(paludamentum), ,
. ( ) ,
(caligae), .
Braccae () .
,
. (fasciae) ( . .183).
. , , sarcina, 50
(16,3 ) . , , (cibaria) (vasa): , , , , , . .,
(vallus) . (sarcina)
( mulus
Marianus). impeditus, ,
( ) expeditus.
(impedimenta) , ,
. (calones) ( . . 189).
. ,
.
, .
,
, . (auspicia),
(vexillum) .
, . ,
, . , : , . . 1520, , , , ... ,
.
(acies) media acies
cornua.
alae . frons ,

204

latera, tergum. subsidia. . , .

() . , .
, .
cuneus,
orbis testudo. Cuneus ,
, . Orbis ,
, , . Testudo ( ) ,
.
,
, , ; , , ( . .194195).
, , , ,
vexilla signa. Vexillum,
, , (turma)
- (,
).

. Signum,
, - (, ), , , , .
(aquila), .
:
. , , , . ,
.
, ...
. -

205

(sacellum), . (asylum) .
aerarium . . . , ; ( . .187189).
. . (. ) , (340 .):

, , , .

I . . . . .
,
: , (. 300 .).
, , . , . , (279 .). ,
, ,
, 4 . . , , ,
(271 .). , ,
, ( ) . .
.
, (252 .).
. , , .
. , . , , ,
(. 195 .). .
, , , , ,
(143 .) ( . . . .486).
, ,
, .

206

. ,
, , . , , . , , , , , ( , -
.). : corona civica , corona muralis ,
, corona navalis ,
. , ,
, , ( ) ( . . III).
. .
17 46 , 1620 , 10;
20 .
, 16 .
emeritus, . . , .
, , ( )
( . . . . . 182).
: 1) , , ; 2)
, , -
; 3) ,
,
; 4) , ,
.
, ,
.
, 3035 , -

207

, . ,
, .
,
.

,
. - .

.

, .

.

. , ,
, , , .
, ( quinque remus ), , , .
300 , 400 .

,
, . (. . ), , 811 1 ;
, .

. ,
.
, ,
.

208

,
, , , .
. , , ,
,

.
. ,
. , , .

. ,
, ,
. , . ,
, , , , ,
. , -,
, . - . , , ,
, , , .
43 : , , , , . .
, , ,
.
, . ,
; ,
; , , ,
. , .

: . , . ,
, .

209

,
. , . . VI . - .

, . , ,
.
. , , ,
( : do, ut des ( , ).
, .
.
, , , . , ,
, , -
.
, ,
- , . , . ,
, ,
. ,
, ,
.
-
, . - , , , .
- , :
. .
, . ,
-
. , , , .
.
,
. (pontifices) .
pons () facere (, ). ,
, -

210

, . , , , . pontifex
maximus ( ) .
rex sacrorum (
), , ,
.
-.
,
- .
,
. .
, ,
( avis ).
, , ,
, , () . (,
, ) , ,
.
.
, , .
, , .

, . .
, , , .
-, .
. . 30 . , ,
. : , ,
; , ,
;
, .
, . (, ) ,
,
. () ,
I,
(Dea Dia). , -

211

. . , . . (flamen Dialis).
, . , , ,
. , ,
.
. .
-, , .
(
, , ). ,
( tins, uni menrva). ,
. , , , .
V IV . ,
. , , , . , , .
V . , . ,
( ) ,
.

.
. , . , , , , . .

. , , , , , . , , ,
.

212

.
,
: , , ,
, , , .
.
: ,
, ,
, ,
. .
,
. (indigitamenta) (libri rituales), .

.
,
,
. - , , ,
,
. , ,
, . , , , .
. , .
, , , , , , , . ,
, .
, , . , , , . ,
, . , -

213

, ,
. (, , ) , : , , , , : , , ,
(. , 9).
, , , ,
: -,
, ,
,
, , ,
... , , ,
. () ,
. : , ,
, , .
,
, . , , , , , , ;
, ,
, . . , ,
. ,
,
; ,
, . ,
, , . ,
.
. , , ,
...
;
,
, , ,
: ,

214

.
,
, ,
. , , . , , . . , ,
-
,
, ,
. , , ,
.
( , 910).
, , . ,
20 ( ),
. ,
24 ,
. , ; ( 30 ),
pater patratus
. , pater patratus ,

. ,
, (iustum piumque
duellum)...
, pater patratus , , () ...
(. . ) 12
(Dea Dia),
(arva),
(carmen fratrum arvalium), : Enos (=nos), Lases (=Lares), iuvate, . . , , ... ( ) 12
...

215

, 12 (ancilia), ,
. , ,
, (
) ( ). , .
, . . ( . . . . .152154).
: , , ,
. , ,
12 , , : , , ,
, , , , , , .
,
, .
. . ,
, .

1. (dei [dii, di] superi, caelestes)
, ,
( ).
, , (. ).
,
, (. ).
, ,
(. ).
, , , ,
, ,
.
2. (terrestres)
)
(
. , ).
, , (. ).

216

, (). .
,
, (. ).
,
(. ).
, (. ).
)
, , , (. ).
,

.
, ,
(. ).
)
(. ).
, .
, , .
, , ,
.
3. (dii inferi)
,
(. ).
, , .
, , : (
, , ), ; : , , , , ,
.
,
, .
, ,
, -

217

, , , ,
().
( ) , , .
, -
, () ,
() ,
.
( )
, .
, . (Magna mater deorum)
,
, III .
. ., . , ,
, ,
.

, . , . : ...

, ,
( , , , . .) (. 2- ., . 211,
. 311).
, ,
.
, XII
. , .
. . , , , , , . ,
, (commentarii pontificum)
.

218

. , . , ,
IV . .
(legis actiones), .
, , Jus civile
Flavianum ( ) , . II
I . . .
(interpretatio)

. , ,
, . (senatus consulta).
, . , ,
, , XII . , ius civile . - - ,
. , , , .
, , , , , (ius
praetorium). (ius aedilicium). , ,
ius honorarium ( ) honores
().
. . 366 .
. , ,
, ,
. ,
,
.
.
: ( : in iure )
( in iudicio).
,
( , .)

219

. , , .
. . , .
, .
,
. ,
. ,
, . -
, , .
( II .) . legis actio
, .
: .
, -
, , , XII
.
legis actio . ,
legis actio per
sacramentum ( ). , , -. , (in iure) .
(iudex), . in iudicio. ,
. -, . , , . , . :
.
-
,
II . (r formulas).
, .
, , . -

220

, . (formula)
, . ,
. ,
, : , . . ,
. , ,
.

,
, .
, , , ,
, ,
. ,
.

. , , , . . , ,
. , , .
. ,
. , , , , .
. , XII , . . , . . , ,
, , .

,
.
;
.
,
(provocatio ad populum) , (
, caput) .

: -

221

,
3020 1.
II . . , , (quaestio).
, . , . : , ( ,
) . . . , .
( ), ,
. .
, . , , , . ,
: . .
.
. II .
(quaestiones extraordinariae) ,
. II .
(quaestiones perpetuae).
, 149 .

, , , .
, ,
, .
delicta publica , . . . : 1) perduellio , 2) peculatus
, 3) crimen repetundarum , 4) ambitus , 5) vis , , 1
30 2 .
(1 = 10 = 100 ), 3020 .

222

, . ., 6) caedes , , , - ., 7) falsum
, , . .
(poenae capitales)
, , ,
. . , . , aquae et ignis interdictio
, . . , , , ,
. , : ,
. . . , .
: 1) ( ) ; 2) , ; 3) ; 4)
( ); ( ); 6) ( ); 7)
, ; 8)
, ( . . . . . 213215).

, , ,
.
III . , . ,
. , , . ,
, ,
. ,
, , , .
.
, ,
. , , .

223

(neniae),

.
, .
- .
, ,
. -,
.
, . (VII, 2)
, 364 . , - , . ,
. , , . saturae.
. ,
, . , , 364 . (,
) ,
, (ludi Maximi, Romani). ,
, . , .
.
,
, .
, .
.
, ,
. .
, ,
: Hauat, hauat, hauat ista pista sista damiabodannaustra. , , , -, , : , . ,
, .
, , . , .
, , , .
.

224

, , , , ,
,
. -
.
. ( ), , , ,
( XII ), ( , ) ,
.

, . , .
. . . (
: Faber suae quisque fortunae
). ,
:
s r (, Valerius Valesius,
arboribus arbosibus . .). , , .

, , . , , -, .
-
. , , III . ,
. ,
( ). , 7 ,
, , , , ,
,
.
, , .
, . ,
,

225

. , , .
: , ; ; .

, , ,
. -.
, , , . , , ; ;
, ; , , , , . , , , , , , , , ,
-.
, , .
, , . , IV .,
.
, . , .

. 1 ,
.
: . .
.
, -, ,
(),
.
, , (Tullianus), , ,
1

,
, - ( ).

226

( ). . IV . , , .
.
.
, ,
. , ,
, , ,
, 509 . .
IV . , : , .
- : , .
.
IV ., , .
. , . ()1, .
, (). ().
. ,
, , , . . . ,
. .
, . : ,
. ,
(). (). , . , . ;
: , (), , , , .
- .
1
atrium , , ater (, . . ).

227

, , : , , , . , ,
. , ,
. .
,
( IV . . .):
( , ), .
( II .) , ,
, ,
.
( ) -
.

. , 493 . , 1, ,
.
. . ,
, - . , , .
III .
, III .
, , .
IV . . , . . ( ),
. :
III . , , .
.
. - . .

, .

228

XIII

1
(264133 .)
, , . . III .
. (264241 .)
. ,
. 256 .
, (255 .). , 241 .
, . , .
264 . .
260 . .
256 . ,
.
255 . .
247 . .
241 . , .

(264241 .)
, .
, ,
.
, .

( 210126) .
, . 167 . 1 . , 17 . ,
.
.
1
, (Poeni).
, , .

229

40 . 5 : ,
. , , : , ? (III,
I, 4). : 264 145 ., . .
, . 220 ., , ,
220 .
VI1 .
, , -
: ,
.
, - .
.
, , ,
, ,
...
, , ,
, (II, 56, 10).
: (, ),
( ),
( ) . . ,
, , . , , ,
,
(I, 14; III, 8).
.
, , , ,
(. . ) ,
,
, (I, 14, 5).
?
, ,
, .
, , 1
8 . II . (, 46
XXXIII) . -
II . . . .

230

. , ,
. , ,
: , . , . . , , - , ,
, (XIII, 7).
, , . , - . ,
, : ,
, , ,
, , (VI, 51, 4). .
, . , ,
, . . ,
: ,
, , ,

(VI, 9, 9).
, :
, , , (VI, 9, 10).
, .

. , , . . . 218 168 . (3, 4- 5- ) .

I , 4- 5-
. 3- (
), , . ,
, (, , , ). ( , ) .

231

, , , , . ,
I. , ,
, -, , ,
.

II . . ., ,
.
, , ()
( 90 .). . 24 , 6
8- 1217-. ,
. , . ( ) :
, , , .
, : , , . ( 1317-)
. : , , , , .
. , ,
, -
( ).

,
. , , ,
(
). ,
, .
: , , ,
, .

. . ( ), 155 . . ., 30- . III . , : , , ,

232

. -
.
80 . 222 . . .
3659-, 68 . . .
46 . . . .
(XI .)
(XII .), . , 8- .
:
, , . .
: , , , . .
,
, .

2233- .
,
I . . . ,
. , .
IIIII . . .
II . . . , 44 (, ,
). , , , ,
.
II .
II . . .
.
- , ,
I . . .
; (I . . .), 1; , V ., , , .
1
II . . . .

233

, ,
, , - .
.
, 259 .
. , , ,
. ( ). ,
, , .
, ,
260 . , .
, . . . ,
.
, , . 189 . . ,
. 186 . (Senatus consultum de bacchanalibus). . - , II .
,
.

.
. , I, .
.
,
, , , ,
, . ,
: , , ,
.
:
, .

, , , , , 814 .
. .

234

, -,
, , - .
- , , . ,
. , ,
,
. , . , , .
, , .
, , ,
.
. 1
. , , . .
. .
.
, . .
28
. ,
-, - .
.
, . -,
. , -
.
. ,
.
. , ,
1

235

, . , ,
. , , ,
.
1, ,
. .
( ), ,
, 2. , -,
. . ,
, , .
30 , .
100 104,
. , , .
3.
, , , , , ,
, ...4.
. , ? . 5
; , , ,
. , ,
. , : , , , ,
... ,
, ... , .
, ,
1

- shofetim. (reges, ).
2

.
3
, 5 .
4
, II, 8, 4.
5
. , XXXIII, 46.

236

(VI, 51). , ,
, , , : , .
, 1.
2.
, , , . , , ,
.
, . , ,
.
.
( ), . ,
.

. ,
.
. - . , , ,
. .
, ,
. , , ,
. , , ,
. , ,
.
. : ,
, , , . 1
2

, XV, 30, 10.

. , 11, 8, 9.

237

,
.
,
.
, 146 .
, .
.
. ( , XIV, 95):
.
25 ; ,
, ,
, . , ,
, , , ,
, . 30 , ,
, 4 ; 30 ; 2 , , , 300
.
4000 , ,
20 4000 .
. , , , , .
, ;
70 , . , ; ,
, . , 220 , , , ,
. , ,
. ,

238

, ,
.
,
, ,
, .
,
, , (. . . ).
, . . : . 22
23 , 32 ,
20 . . ,
,
, , , 10 . (VI . . .),
, 10 . ,
... ,
700 . .
, , , .
,
, . ,
.
IV . . . 550
600 . . ,
200300 . , I . . . , , 300 . , 1 .
; 800 .
, , . II . . .
, -, - , ,
, ( . .
. ., 1986. . 125126).

60- . III ., ,
, . .

. . -

239

. 1. . 289 .,
. ,
,
, .
( 265 .).
II.
.
,
, . .
: ,
. ,
.
,
. , ,
, ? ,
.
. , , . ,
(
), -
.
, , , ,
. .
.
, . .
, (,
) .
III ., , , ,
. . , - ! ,
1
. ,
( - Mamers).

240

, .
,
, , . , .
, , : , , .
, , 1, .
, .
, ,
. , ,
. 2, (264 .).

. , , ,
, -, , . .
. . , . , .
, , , , ,
.
, , ,
.
, ,
.

.
263 .3 ( 40 .
). 4 .

. .
:
1

: ... (1, II, 2).

2
, .
3
.
4
, , .

241

,
.
,
.
. , ,
. . - .
262 .1 , 40 .,
. ,
.
.
. , ,
. .
, , .
, . , ,
.

, . , , ,
. ,
.
.
100 20 . 30 . .
, . ,
, .
: , , . , , , .
. ,
, . , . . .
1

242

(I, 22):

, -
:
, . ,
.
,
;
. ,
; , ,
. , ,
; ,
.

, , .
,
.

260 .
(Mylae) , .
, 50 .
(I, 23) :
, ,
1, ;
...
;
. , , . , , .
,
, .
1

243

1 .
,
.
260 . 259 . . . , .
.

. ,
. ,
, .
256 . 330
, .
. . 100 . ,
40 . . 256 .
.
- ,
- . ,
350 . 150 .

.
: 140 .,
300 120 . ,
,
. , , 150
. . -, , ,
, .
, ,
,
.
,
1
, .

244

;
, ,
; . ,
.
, , , .

.
, ;
, .
,
, , ,
, , , ; ,
... , , ;
. ,
, , . ,
...
, , , ,
. ,
,
, .
, ,
, ;
, . .
,
,
, . , , , ,
, ,
; , . , ,
... :
, ...
. -

245

, , , .
, , , . , , , ,
, ...
; ,
. 24,
30.
, 64.

. . , . , . . , . 20 . .
, , ,
. , ,
. . , .
, ,
. ,
,
1 . , , .
15 . , 500 40 .
, ,
. . . , , . , . () .
1
(IV, 4, 6),
, (-)
, , , ,
, , .
, .
, III .

246

.
. , . ,
, .
. , , , , . .
.
, ,
. . , .
. , .
. .
, , , 12 . , 4 .
100 . ,
: , . ,
.
: , 500 2 . .
,
350 .

2 . ,
. 255 .
. , 24 . , . :
364 80. 70 . 25 .
.
,
, . ,
. ,
, ,
...
,
... ,

247

- , , - , (1, 37).
, .
, . ,
, . , . , , .
.
,

. , , , 256 .
.
15 ,
.
, 255 . , , .

.

220 1,
. ().
.
. , ,
.
. 253 .
, -
. ,
150 .
, . , ;
.
, .
250 . .
, 1

200 .

248

. , . ,
, .
, , . , , , . . .
.
, .
. 250 .
.
: 4 200 .
20 . . ,
. ,
. , .
,
.
.
, ,
,
, 100
.

. 120 , , , .
, .
.
. . . , , , .
,
. , -, , ,
. , , . -

249

40- , . . ,
.
.
, , . , .
247 . (. . ) , . , -, ,

. ,
.
. .
: ,
.
. ( 244 .)
. () , .

40- ,
.
, . : () . ,
. 242 . 200 .
242 . , . , , . , ,
.

, . .
, , . , -

250

.
.
, 241 . , , .
,
. , .
. 120 , .
.
, .
,
.
, . , , , ,
. , 40- , , . ,
, ,
. , - .
. , (I, 62, 89):
, , : , ,
, ;
;
.
,
. 10
.
, -
. , :
10 , 3,2
. ,
(. . ). (241 .).
,
23 . -

251

, (
). , 1, ,
, . (
). 3,2 .
,
.
. , .
, ,
. , ,
, ,
. ,
.
. ,
,
1/10 ().
.
. ? , ? , , . ,
, ,
. ,
- . .
, . ,
, , .
, , - . , ,
.

1
259258 . ,
, .

252

XIV

241 218 .
. 238 .
. , ,
. ,
219 . .
, ,
.
. 221 . ,
. .
241238 . .
237 . .
230229 . .
226 . .
219 . .

. : .
.

, , .
.
, , , ,
.
, . .

, - .
. , .
. ,

 241 218 .

253

, ,
.
. ,
( , , , , ) . . ,
20 ., , ,
, .
. . , , . ,
. , .
.
,
. . , . ; ;
.
: ;
.
, ,
. , , ,
, , .
, , , ,
. .
: .
: , . 2 .
. (
) .
4 . . , ,
: , , , ,
.
, , . , ,

254

.
: .
, .
,
: ,
. ,
.
: ,
. , ,
.
, ,
. , , ,
.
, . ,
,
.
50 .
,
.
. , 10
,
, . , , 40 .
.
, . , . , ,
. , .
, . 30 .
. , .
, , .
. . .
.
, ,
, .

 241 218 .

255

.
, , .
.
a , .
3 4 (241238 .). ,
(I, 88, 7).

,
. , . .
,
, ,
.
, , .

.
.
:
,
.
, , . 238 .
, ,
.
.
, , .
, . , , .
1,2 . .
, , ,
.
: , . 227 .
, . . .

256

. ,
, 1.
, .
.
, .
237 . .
,
.
9- , .
,
237 . : (), () .
.

, , : , , . ,
, .
: , ,
; , , . : , .

. VII . -, , . VI . . .
(535 .). ,
.
VI . , . . .
1

, , (., 4; ., 2) ,
.

 241 218 .

257

(- ) . ()
, -,
, -
.
-.
, , . , . , - ( )
VII VI . .
. VI .
, . - , - , . .
-. , .
(, , ) , , , .
. ,
, , . , ,
: , , .
, -, .
, , , -
. .
. 348 .,
, .
,
(I, 10, 5). , -, .
. :
,
.
, ,
() (II, 1, 56).

264 237 . ,

258

, .

. 237 .
, .
,
. 8 9 , ,
, , , , .
.
, .
231 . . , , ,
. , , , , . ,
:
. .
.
, - , . , .
, , ,
, .
229/28 .
.
, , . , .
, ,
. . (); . 50 . 6 . . - ,
(), , . .
. 226 . , -

 241 218 .

259

, . , , , .
,
:
,
.
221 . . ,
, 25- 1.
. , ,
. ,
, .
,
.
. , (I . . .).
: , , , , ; , , .
; , , , , , , , . ,
, ,
.
, . ,
. ,
, ,
, , ,
; ,
.
, :
,
, , ,
, , ,
, , 1

, , .

260

,
, .
.

, . ,
, , -,
, . , ; 20 . , . ,
. ,
, . ,
100 ,
, , ,
, . ,
, , .
,
, , .
, , , ;
. , , ,
, . ,
! -

, , .
,
,
, . .
, , , , :
, , , . , , 9-
. ,
, , , ,
(, 14, .
. . ).

 241 218 .

261

, ,
. ,
, .
, , , . ;
, ( , ,
).
. , , .
,
, .
, 241 218 . .
, , 241 ., , , , .
.
351. , . , 5 35 ,
2 : . , 10 ,
70 (2 35). : (2 . 5) 35 + 18
. + 4 . + 1 . = 373 .
,
187 , , ,
.
. , , , , ; -,
, .
, 1

.

262

,
: .
241 .
1.
222 218 . ,
, . ,
, .
, 30- 20- .
, (XXI, 63), ,

2.
; .

. , . ,
.
: , . -,
- , , . ,
- .

, , , 30-

. , 232 .,
, 1
241 . , , ,
. , , , ,
. , . , 241 .
.
2
, 26 . , 300 8 . , . . .

 241 218 .

263

. ,
.
,
1. . . 225 . (, .)
- .
, 150 . , ,
, . . . , , , . .
. , 40 . 10 . . .

, . 224 .
. .
, . 50 .
. .
, ,
. , . , ,
, . ,
(II, 33), ,
. .
, .
, .
. 222 . , - .

(). .
( )
, .
(), p.
(). ,
. , .
1
236 . , - .

264

241 218 ., ,
: . . , ,
, ,
.
,
.

.
30- . III . , 231 .
.

, . ,
II, .
,
, , . , ,
, . 230 . , . , , , .
, - . ,
, : , !. ,
, .
.
229 . .
.
, . .
- , , .
,
200 , . 22
. . ,
II , 9- V.
, , , . . , , , -

 241 218 .

265

.
(, .)
.
. ,
. 229 .
. .
228 . .
, , , ,
. 1.
.
, .
. , ,
( ),
, . , ,
, ., ,
:
; . (dediticii) , , .
, .
. , . .
. . , , ,
. ,
.
, 228 . , .
:
. ,
( ) . 20- ., , , , , 1

266

.
. .
17- V, ,
220 . .
:
. 219 .
. , , , . , ,
,
, . . , -,
, ,
228 .
219 . , . .

221 . ,
25 . , ,
,
.
, .
. : ,

, 40 ; .
(XXI, 4):

,
; ,
, .
, ,
, . , ,
. ,
. , -

 241 218 .

267

, , ,
; ,
, ,
, , ; , ,
, ,
. , . ,
, ,
.
. , . , ,
, , .

.
, .
: ,
.
(XI, 19)
. :
,
, ,
, , , , , , ? 16
.
, , . , , , , , , , ,
, ,
.
, , ,
, .

, (IX, 2226) , .
, ,
. , , .

268

,
.
, ,
,
; , ,
(IX, 26).

,

- . , , ,
. , , .
, , ,
. 221 220 .
,
, . 219 . .
, , . 1.
.
, -, 226 .2.
,
. , , . , (,
), , .
. 220 .

, . ,
. . , , ,
. ; ,
, , 3. , 1
,
.
2
, 231 .
3

, .

 241 218 .

269

. ,
, .
219 . ,
. ,
, 8 .
, . ,
219 . .
, , , ( )
, 219 . ; ,
. , ,
, .
, , .
, , , , .
,
,
(219 .). , .
. : ,
... , [] , , , ,
, ... ,
- ;

. ,
. , , ,
, .
, , ...
, ... ; ;
. ,
;
, , ,

270

.
, ,
.
,
, . , ; , ,
, ; , ,
, .
, ,
: ,
, ...
; , , , , ,
. ,
, ,
, , , (XXI, 79).
8- . : ,
1 , - ,
. ,
, ,
, ,
, , , , . ,
, , ,
:
, , , , . , ,
. ;
. ,
. ,
, ,
, , ,

(XXI, 14, . . . ).
1
, .

271

XV

218 . 226 .
,
(218 .). , (216 .).
, , , , , , . : ,

, 204 . . , (202 .).
.
218 . .
216 . .
211 . , .
209 . .
202 . .
201 . , .

.
,
, . . , , .
.
,
.
.
.
. , . , , : , , ,
.
. .

272

.
,
.
, . ,
, . : .
, , ,
, :
, !. :
! , , : ,
, , (XXI, 18).

218 . , . 218 . .
, . , , , , .
, . ,
, ,
. ,
.
, .

, . ,
, .
,
. , , :
, ,
. , ,
.

. .
, ,
. , , -

273

, , , , . .
, ,
(IX, 24).
, , (II, 24), , ,
, , , . , 5200 300
. ,
30 2 .
4 50 .

. , , 20 , 20
. ,
. ,
.
20 ,
, 30
2 . 80
5 , 70 7 ; 50
16 , 30 3 ,
, , 20 4
. ,
, 4200 200 . , 150 23 ,
, , , 700 70 . -
, 20
(. . . ).

218 .
, 90 . , 12 .
. ,
, . -

274

10 . .
. ,
.
. , , 50 . 9 . . .
. ().
, . :
. , , , .
.
, : 160 , 60 .
, :
. , , .
, ( ), . , , , ,
. ,
, ! .
, .
, .
. . .
.
.
.
,
.
40,
, ,
. .
,
:
. . .

275

37 , . ,
,
. . ,
,
, , , . . ,
.
, 500
. .
200 .
. , .
. , : 3
. .
,
. .
. ,
.
, ,
, , , .
, ,
, . (). ,
, . , .
.
, , , . , .
. ,
, ,

. , , , .
, , - -.
1, , ,
1
,
. .

276

. , .
. ,
.
218 . . 5 ,
15 . 20 .
6 . 1.
. .
, , . , , . (III, 5056)
. : () 800 , , .
, , ,
.
, , ...
, ,
,
. , ,
, . :
, , ,
.
, , ,
, ; , ,
. ,
,
;
. ,
, , , , ...
1
38 . 8 . . , .

277

, ,
. , ,
, . , , ,
,
;
. , , , , ,
. ,
, .
, ,
, ,
.
, , , , , ...
, . , .
,
. , ,
, . ,

, , .
.
,
, ; ,
. ,
, , , , , , . , . ,
, , , , , , .
; ,
, , .

278

c - : , , ;
, ,
. ,
, , , : , , . , :
,
, ,
, . , ,
, , , ,
, .

,
; , , .

; , , , . ,
,
. , , , ; ,
.
, ;
(.
. . ).

:
,
,
: . , - ,
, , (. ). .

.
.

279

, ,

. , , , . , , .
, ,
. , 25 . , , . .
2 . .
. ,

(), . ,
. , . , .
, 17-
, 1.
.
.
,
. , .
,
.
,
, ,
.
,
.
, , , .
.
2 .
. :
. . , .
1

-, , .
-.

280

. , , , ,
. .
.
. .
, -, .
, .
...

. . ,
. , , , . , .
,
, . , . , ,

, , ,
. , .
, , ,
, .
2 . , , . . , , .
. , . , , , .
,
, , , .
:
40 . 1. (10 . 4 .),
1

281

, . , , . ,
. 10 .
. .
, .
,
; , .

.
.

. . , .
, ;
.

,
, . 217 .
,
.
, . ,
, ,
(XXI, 63), , 1.
217 . ,
. : . ,
, 2.
; ,
. .
1
, , , .
2
, , .

282

.
:
,
;
. , :
() (). ,
, ,
. ,

.
, .
, , . ,
,
. , . , .
, , - .
, . , . .
, , , . .
, .
: (
, ) .
:
.
- , . : , . ,
, . .
,
, .
. . , ,
, .
,
, .

283

, , ,
. . , .
21 217 . ,
,
. .
, , ,
. , . - ,
. , 223 . 3 .
15 . , .
6 .
, .
. , ,
. , , , ,
.
, . , 4 . . , , .
, . , .

,
: . . .
, ,
.
: , .
.
,
.
.

. , -

284

.
, .
, 10
, , . , 1 , , .
,
, .
, , . , .
,
, . ,
, . , , . , 218 . ,
, . : . . , ,

, .
, ,
, , .
, ,
. , . , - , . .
,
,
, .
, .
. .
: . ,
, ,
1
(III, 88),
.

285

, ,
, ,
, . -
(), .
. , ,
. , . ,
, ,
4 . .
. 2 . . , , ,
, . , . , ,
, .
- . . . ,
.
. ,
, . , .
,
, , . .
. ,
.
, . , , .
. , .

217 . ,
1. . 216 . .
1
,
.

286

.
, . ,
.
216 . . ,
, . . ,
, , (
, ), .
. , ,
. 216 . . . , .
. . .
,
. , ,
,
. ,
, ,
. ,
. , , ,
, ( ), .
2 216 . .
, . (III, 113114) , 80 .
6 . ;
40 ., 10 . (XXII, 36) ,
, , , 8 ,
80 . , , 50 . ,
, , 40 50 .
, 35 . ( ). , , . , -

287

, . , .
, . , .
, ,
, . , ,
, .
, . , ,
,
.
a : . ,
.
.
, , ; , .
, , , . .
. ,
, .
,
. . , , , . , .
, , ,
.
,
, . ,
. , ,
.
.

, -

288

, . ,
, .
.
, , , . ,
, : , .
80 . 70 ., . . . : 6 .,
4 . .
(XXII, 51),

, . , , . .
,
,
- .
. ,
. .
, .
, ,
, , .
, , , ,
.

-
. , .
,
.
, . , . , 216 . , ,
.

289

, ( ).
: ;
; 300 , . . ,
.
, . : ,
, .
, .
. , . :
,
, .
:
; , .
,
.
. 1. , 17- . ,
. :
, 2
. , .

. ,

,
2. , , , . ,
.
. ,
3. 1

.
2
.
3
, XXII, 57, 5.
2

290

, :
, , .

. , , (
, , ).
. , .
, . ,
, . . . , ,
. ,
.
,
, .
,
. .
, . ,
. , , , ,
. ,
. , 40 . ,
, ,
.

,
. ,
, .

291

216 . 2
, . ,
, . , : ,
, .
. . ,
, , .
215 213 .
. . . , .
, . .
, ,
. : 212 . , , 25 ( 250 . ),
10 . , , .
. , , , .
. , , , , ,
, .

.
, , .
12 . , 1,5 . 20 .
.
, , 218 .
,
. , , ,
, . 2

292

. , 217 .,
. ,
, , -
.
, ,
- . . . 215 . . .
. 25 . .
. , :
.
.
,
.
. . , ,
, .

. . ,
, .
. (214212 .)
, , , .
: .
212 . , . ; , . 211 . , ,
, .
:
, . .
. .

II, .
.
215 . , , 15- , . , .

293

, . ,
: .
, , . ,
. . .
.
( 214 .) .
, .
. . .
, . .
214 .
, , . 213 . .
. . , , ,
.
.
, , ,
. ,
, .
,
, ,
,
. , ;
- .
, , . , , , (VIII, 78).

. -, -. , (25 . , 3 . 12 ) -

294

. ,
, . 1 (
4 , ),
.
-
. , .
212 . , , ,
.
,
.
,
. ,
, ,
. , 212 . , .
, .
, .
211 .
. , , .
. .
.
, (
), . , ,
, (
).
, , . . . , - . , . ,
.
. 210 . - ,
.

. . , , .
, 5 !

295

213211 .
. , .
, . (VIII, 6): ,
, , , ,
. :
,
; , ,
. .
, , , , , , , . , , ,

. ,
; , ,
. ,
,
,
; ,
.
: , ( ).

. V - . ( . 217 .).
. 216 . . , ( 10 ), . .

296

, :
. ,
, , . ,
.
215 . , . VII . :
, , , , , ,
, , ,
, ,
, : , ;
, ; , ; , , ;
, , ,
, ,
, , .

.
,
, , , . , ,
. : -
.
: , . , .
, .
. , ,
,
. . , : , , . 214 .
, . , . , ,
. -

297

. . , ,
, 213 .,
.
, , .
, , , ,
. , ,
, . .
.
213 . ,
. . 212 .
,
- . , 25
. , . , .
.
, ,
.
: , , , , I.
. . ,
, . 208 ., , . ,
, .
207 . : ,
. . .
,
, . 206 . . , 214 ., .
. ,
. -

298

, :
.
205 . . ,
.

216 .
. , , ,
.
212 . ,
. , ,
10 . ,
,
, ( ). ,
. 1, , , , ,
. , ,
, .
. .
: ,

. .
. , , . .
. 211 . , , .

. . , :
, .
.
5 , , ,
. -,
, . ,
1

299

, ,
.
,
. ,
8 . .

. Hannibal ante portas! ( !),
.
. ,
, -
(IX, 6).
- . 4 ; . ,
, . ,
. .
, , ,
(211 .). :
;
;
. , .
.

, , ,
: .
.
. , 209 ., , ,
. . , ,
, . , 30 . . , , .

. , : 208 .
. . , 210 ., .

300

, , . 210 .,
, 12 1 30
. ,
- , 210 .
.
IV
.

.
211 . .
, . 211 . ,
. 2 . :
,
, . .
25- . 218 ., 17-
.
. ,
. : ,
. , .
.

, .
, ,
, ,
. , ,
(
213 .), . 2 ,
, 2 .
210 . , . . 3 :
1
, , , , , , , , ,
, .

301

, ( ). . ,
.
. , . 209 .
, .
,
. ,
, .
. , 500
, . ,
. . .
,
.
, , .
. , .
.
208 . . , . , . , , . . ,
, . ,
, , ,
. ,
.

.
, . , .
. , ,
: . .
208 . . 207 . .

302

. 23,
15 (7 8 ).
, 20 . .
, 207 . , , , .
, 30 . ,
,
. :
, .
207 .
, . ,
. .
. , . , . .
,
() . . 40 . .
, , .
: . . .
,
. , ,
.
, .
, . , :
. ,
, .

, . . 207 .
,
. . , -

303

, , .
, ,
.
, .
,
. ,
.
, 206 .
. , .
, . 4
, .
206 . 205 .
,
(, , , , ). 1,
, . , ,
. , .
,
:
,
. 2 , , . 30 7 . .

.
30 14 . . .
, .
( )
, ,
. , (203 .).
1
.
.

304

.
, , . 204 . ,
50 25 . . .
.
, . , ,
,
. , , . , ,
. .

, , , . , , ,
.
. , ,
.

. , 10 .
, , , .
. . status quo ante bellum. ,
, .
, ,
.
203 . .
, , , .

,
.
. , ,
. ,
.

305

,
. .
, -
, . .
, .
, . ,
. . 203 .
. .
, 15
, ! , , , .
. , ,
, ,
.
.
,
.

.
. , . , , . ,
.
,
1. . , 5
. . , .
.
40 . . ,
4 . 6 . ,
2 . . ,
: .
; .
1

306

80 . ,
, . 3 (, ),
, .
, . .
.
, .
, ,
, . -
? ,
,
.
, ,
(XV, 9).

, , .
, , . ,
. . , , . ,
. . , . . ,
. . 10 .
. . .
( 202 .) , . , ,
, (XV, 15).
, . - .

. , - . ,
.
, , , , , .

307

. ,
.
,
, . , , ,
, 10 , .
, 3 10 . 50 , 200 .
100 .
, ,
( ). ,
, . , , (201 .). .
, ,
, : , , . , : , . ,
,
. . .
, . , , , .
,
, , , .
.
, ,
, .

.
. ,
15 , , , ,
II . ,
.
.

308

(, ). , , ,
.
, . , , ,
, . , , ,
.
, . , , , ,
. , -, .
(. ) ,
198 . . . 196 .
.
, , , .
.

, .
( ,
, ),
, . , . , , . ,
,
, 1.
cum imperio. , .
, ,
. ,
, 215, 214 209 ., 215, 214, 210 208 . ( , ). .
1
, senatus consultum.

309

.
, I . . .
,
10 (210201 .) .
, sine imperio ( ,
) .

. ,
, . .
, : ,
.
: , ; .
, ,
. , .

XVI

.
V (200 .).
(197 .).
III (192189 .). (168 .),
(148 .). , III . .
, ,
133 . . , 146 .
.
200197 . .
192189 . .
171168 . .
149146 . .
146 . .

310

1
: V, III IV. , ,
, . III . . , III (210205 .)
. IV .
; . 204 . ,2 V ,
, , .

. , ,
. ,
,
. -, 203/02 . , - .
,
. (201 .).
3, , .
,
, . , , . , , .
, .
,
. ,
.
10 . , 28
70 .
1

, (217 .),
, .
2
,
, 203 .
3
, , .

311

. ( ) ,
, , .
, ,
201/200 . , ,
,
, , . , , ,
, ,
, (XVI, 24).
200 . .

.
. . 201 .
. , V. ,

. , : , ,
( tributum) , . .
, , , .
.
( ,
), , . : .
, ( ,
, ,
).
, : , , ,
. .
,
. (, ) . ,
, .
, -

312

, .
,
. : ,
,
. ,
, : ,
.
.
.

. , 200 .
. 65 .
:
; , ;
; , ( );
, , , ,
, .
. , 200 . : . ,
. ,
, . ,
.
200 .
,
. ,
, .
. , ,
. ,
, , , .
,
. .

, , , . -

313

,
1.
, ,
2. ,
, ,
. .

.
. , .
, .
.
. , ,
. , , , , .
.
.
.
. .
199 . , .
, .
,
, , .
, 198 .
.
, .
.
1

,
, . , , .
2
, XXXI, 68

314

198 . .
30, ,
. ,

. , , .
.
. , , ,
. . ,
. . , . , ,
, .
. 198/97 .
,
. ,
,
.
:
, .
: .
, , .
, , 16- . 197 . , ( ), . :
26 . . . , .
.
: , , .
.
4 200 .
, 10
.
, ,
, , 1 . :

315

, 10 .
196 .
, ,
.
. V 221 179 .
. : , ,
. ,
.
;
, .
,
, .
, , , ,
, , ,
;
.

, . , , , ,
, , (Asebeia)
(Paranomia). ,
,

; ,
. , , , ,
, . ,

, .
, , ; , , 17 , , , ( . . . I. ., 1936. . 655656).

316

: , , ,
1.
. ?
196 . :
, , , , , , , , , , ,
2.
,
,
. .
, ,
.
, , ,
, 3.
, 33 ,
,
, .
, , : , ,
, , ,
, ,
, , !
!
,
4 .

:
. ,
, .
1

, XVIII, 44.
, 46.
3
.
4
, XXXIII, 3233.
2

317

. .
, .
, . , -
, ,
. , ?
, , , , . . , ,
.
.
, ,
. .
, , . 194 .
, .

, , : , 196 . , . . .
. , , ,
, , , .
(, -, ,
),
, 197/96 .
196 . , .
1. ,
:
1

, .

318

, , 1, ,
, .
,
, , .
, 2.

, , -, , , , .
, , -
; -, ,
.
, ,
: 3 .
, ,
. . . 197 .
I , , . II.
,
, .
.
195 . .
, .
,
. , 104
. ,
. , ,
.
. 195 .
.
.
, . , . , ,
, . 1

, .
, XVIII, 50.
3
().
2

319

. , ,
.
, .
, . , ,
, . ,
.
. . .
. .
, .
,
, : , , ,
.
, , . ,
, . ,
, . .
. , . , , . , ,
-, , . : ,
,
. (206192 .)
: -, , .
,
, , .
, ,
. . . , .
. . ,
,
197/96 .
, ,

320

, ,
.
,
, .
, .
, , .
90- . , , , ,
. ,
. , , ,
.
193 . , .
, . , .
, , .
, , (192 .).
. , , . ,
. ,
.
. , , , .
.
, . ,
. , ,
.
, ,
. ,
.
. . ?
, , , .

321

, .
, 192 .
. , 10 . , 6 . , ,
, . ,
. .
, , , ,
, , . . , , .
: .
191 . 20 . , 2
. 15
, .
. , . .
191 . .
.
, . . .
,
.
,
. , (, , ) ,
. 191 .
, , - , .
.

.
,
? 190 . :
194 .
1. . 190 . 1
, 342 ., 10 . ,
, ,
.

322

, ,
. , . , . , , 1. .
.
,
.

.
- ,
. . ,
, .
,
. ,
, . . 20
, ( 190 .).
, -
, . , , ,
. , , 80 , 89.
, 42 , , ( 190 .).

.

. ,
. ,
196 ., 190 . ,
,
. .
, , 189 .2
. 3. 30 . .
:
70 . , 16 . (), 12
. , 20 . , 54 , . . ,
1
.
, .
2
, 190 .
3
.

323

. , , ,
.
, . .
.
, , ,
, , ,
. , , . ,
, .
,
. , ,
(Liv., XXXVII, 44), , ,
50 . . 300. .
. 189 .
, . 188 . 10 . ,
, 15 . 12 ,
10 . ,
, , .
, ,
, . , , , ,
. . . .
. 6-
190 . ,
, .
. 1.
,
. , , ,
. ,
1

. .

324

, . . , . .
,
,
192 ., 200 .
40 6 . ,
- ,
.
II . (
), .
.
, .
, , ,
, . ,
, , , . , , , , -
. .
, , , ,
. . , .
(187 .). , ,
.
, , - .

. 1 , .
. , ,
.
. ,
, .
1

, .

325

. , , III . II .,
.

187 ., ( ),
,
, .
.
, , . 185 . 184 .
, ,
. , ,
,
. , .
. , . , , , ,
. , , -, 183 .,
.
.
- . , .
. ,
, . . .
, , ,
, , , . , ,
.
, . , ? . ,

326

10 7 .
,
. . , .
. 191 190 .
. :
, .
189 . . ,
, .
, . .
. , . ,
20 . .
.
, , ,
. ,
, ,

. : , , , ,
- 1. , , ,
.
, . , , ,
. , , ,
1
XVIII.

327

, . II .
, .
,
.

-, 183 .,
, 1. , .
, .
. ,
. 184 . .
, . ,
, .
, , , .
: , , ,
,
, , , , ,
. ,
.
: , , , ,
, , .
, ,
, . :
, . ,
, , , . ,
, ,
. ,
.
, : 1

183 .
. 70-
.

328

, ,
; , !.
,
. 1 .

, ,
. , . ,
, , . ,
. .
,
. . , , ,
. , . , .
, . . , .
, . . ,
-, . . , ,
, ,
, .

, , .
, .
, ; -
.
1

, XXXIX, 51

329

. ,
.
,
. . ,
. ,
. 189 .
, . , , .
, , .

. ,
,
( ).
. (181 .).
, , :
. , . , . ,
179 . , , , .
.
, .
,
. II
IV ( ). , , , .
.
, . , . , .

. -

330

.
, .
,
, .
, ,
. .
,
, . , , , . 172 .
,
. , , . .
,
. , ,
. , .
171 . ,
. , , . , , . .
, ,
. : , , , . , IV, IV, , .
,
, : , , ,
.
, . ,
. ,
,
, , ( ). -

331

, . . , , .
(170 169 .) ,
.
. , ,
, - .
168 . , , . :
.
168 . ( , ). ,
, . .
( ) . ,
. . . 22 168 . , .
,
, , .
,
, , . . - .
, , .
,
. , , , . ,
( ), .
. (Liv., XLIV,
42), 20 . , 11 . .
.
( 6 . ) . , . -

332

.
, .
,
.

, . .
, , , , .
4 , ,
,
.
. , , . ,
. , .

. , : 167 . 70 , 150 . . , ( ),
, .
, ,
. , . , , a
, .
, , . .
1 . , , , .
. .
. - , ; -, .
. , , ,
.
, 1 . 150 .
.

333

, , .
, - . , , .
: ,
, . .

. , , , .
, 168 . , - .
IV ,
. , 168 .
.
. , , ,
, . , . , , . .

4 . . . . ,
, 149 .
, ,
.
.
. ,
.
: , 18 . . I
.
. .
. , .
, .
. , -,
, -

334

, , .
, .
. . , .
, .
, , . .
( ).
148 . . . , . , ,
.
, , , . , .
, , (148147 .).
. , . , 20 .
,
.
,
. 149
146 . .
149148 . , . , , . -
, .
, . , ,

. : , :
. , (148 .).
. , , .

335

147 ., : , , ,
. . : , . ,
, ( 147/
46 .). , , , ,
. , : , ,
. .
146 . ,
.
( ). ,
.
,
. , , , , 12 . , . :
, .
. ,
. , .
; (146 .).

. .
(, , , )
. .
1.
. , , . ,
. , 2. , (, , , , ), .
, 147146 .
1

.

.
2

336

, , , . , . , , , .
, .
:
. . . 22
, , ,
. ,
. 146 .
. , . : , .
,
. , ,
.

,
- . , .
, , . , .
: , . ,
. .
,
: . .
153 . ,
. ,
ide fixe. Ceterum
censeo Carthaginem esse delendam (, , )

337

, .
, . . 201 .
,
. ,
. .
,
. ,
,
, . ,
(150 .),
201 . .
. :
(, ,
), , . .
. (149 .).
, ,
. , , , 300
.
.
, ,
. . ,
: ; , ,
80 ( 15 ) .
,
. , , , , .
, .
.

338

. , ,
, , .
. , ,

.
. ,
, .
. .
, . , , , , .
(149- 148-)
: ,
, . . . , :
. 149 .,
.
: , , . ,
,
. , : 90- ,
. , .
148 . ,
. , -
. 147 . ,
( 35 ), .
,
, . . . ,
. .
147/46 . .
.

339

146 . , . , ,
.
, ,
. . , . , ,
. . , . 50 . .
. .
900 , , : , , . ,
.
( , XIX, 128130): , , , , ,
, .
- ,
.
, , , , , .
,
,
, , , . , , ,
, ;
, . ,
,
. : , , ,
;
,
, , , , , , . , , ,
; ,
, , , ,

340

, , ,
;
, ,
, ,
, ,

, .
,
, , , ... , , , , , , ...
; , . 50
.
-
, .
.
. , ,
, , .

, ,
. .
-, , .
( 149 ., ).
, , , .
,
. , , , ,
, . . , .
146 .
: .
, , .
(234149). , (, 2627), .

341

, , . , , ...
, , , ,
, ,
,
, ,
,
, . ,
, , -, , ,
, ,
,
, , .
, , ,
.
, , ,
, . , ; , :
, . ,
, , : ,
. , -, , , , , ,
, , ,
, :
, ,
, , . ,
,
,
, ,
, ;
,
. , , :
(. . .
).

342

,
. ,
. , - . ,
1.
.
, . II .
: (Hispania
citerior) (Hispania ulterior). . -. , 2 .
(
, , , , .),
.
,
, .
.
, , 195 .
. .
. , ,
.
70- . ,
, :
, . .
.
20 , 50- . . ( ), .
, 153 . .
,
1
, , ,
.

343

15 1 .
, .
, , . 40- . ,
.
52- : , , , .
.
8 .
, 145 . . . 139 .
, , .
.
.
, , 143142 .
. , ( - ), .
, ,
, , . 137 . , ,
. . , ,
,
.
. . ,
. ,
.
. ,
, . ,
. 134 . .
, : 2 . .
. , .
( 133 .). , .
,
.
154133 ., II ., .

344

. 130
, . , , ( 130 .),

(, , ). , , . , III . ,
,
.
.

XVII

, . . , , , . .
.
, , . . , ,
. ,
, , .
. , , , , ,
. ,
, , , ,
.
:
264 . , , , .
240 . .
184 . .
179 . ( ).
144 . .

345

, . . , .
, ,
. , . 167 .
.
,
. . ,
, . ,
- ,
. ,
, ,
.
, III .
, II . . , -, III . 282 . -, 280 .
.
. , ,
. ( , ,
, , , ,
, ) . II . . . ,
, , . ,
10, , .
, . III
II . . 212 .

(ludi Apollinares) ,
.
,

346

(ludi Megalenses).
.
,
, . 186 .
.
7 .
. 3 . .

.
,
XII.
,
.
( 284204 .).
, .
, , ,
.
.
, . : ,
, XII . . .

. ,
. , , , , , . .
, III .
.
240 . : (ludi
Romani) .
. .
, ( .).
,
: .
. 207 .
, .

347

. , ( scribae) ().
. , .

, ,
.
( 270200).
I.
. ,
. ,
, 1.
: .
.
( ).
. . ,
.

. . ,
, ,
. ,
, , . , , .
I , : . ,
, .
, ,
, .

. ,
1

Toga praetexta , ,
. fabula praetexta praetexta,
.

348

( 1).
, , :
2.
. ( ).
, .
. 3 . ,
, , , , . .
, , , .
. , ,
. , ( V .),
,
. ( 300 .),
, , .
, .

.
I.

. ( 254184), , , , . 130 ,
, , . 20 ,
, , , , , , , .
1
(189 .) ,
, . , , , .
2
, (220130),
. .
3
Satura , , .

349

: . , , .
: ,
, , -,
. ,
.
, .
. ,
, , . .
,
. , ,
,
.
. . : , , , , . , . ,
()
(Maccus),
, , , ... , , , , , ,
IIIII . . . ,
, , , ...
,
, ,
, .
, , ,
; , , , qui pro quo,
. ,

350

. - (I . . .),
, ( II .),
,
- ( . . //
/ . . . -, . 4-, ., 1986. . 270).

.
( 195159) .
.
.
6 : , , , , .
, : . .
, .
, . : .
,

, . .
,
-
. , . .
.
, .
, . . , .

, .
, , , , ,
. ,
. -

351

, ,
, . , , ,
, , ,
.
,
- . . : ,
;
,
, . : ,
, , , , , .
, . , , , , , , , , , ,
.

. ; . ,
. ,
, ;
, : ( 165 .) ,
, ; ( 160 .)
, ; (
160 .) .
,
, 8000 , . . ,
.
...

, , . -

352

,
.
.
( . . // /
. . . , . . - . . ,
. I. ., 1959. . 108, 110111).
. ,
,
.
,
,
?
IIIII ., . ,
, , ,
, , , , ,
. ,
,
,
.

.
, III .
. , , ,
. .
I.
.

. . 150. 80
, . . -

353

, . , . , , , . .
.
, , . , , , , . .
, , .
, ,
. . , ,
, .
,
, , , . . ,
, : , . ,
,
, ,
.
-, , , . . , ,
: ,
, ,
, .
, , .
, . ,
, , .
:
, ,

354

. , , , , , : , !
, , , ,
,
...
, , , , , , ,
. ,
, : , , , , ...
()
,
, . - :
. , , .
, , , .
, , , ,
. , , , , ...

, , ,
: , :
, -
. ,
, ,
. , , , , .
, : , , ,
?.
,
, , ,
(. , 8
9, . . . ).

355

, , , , .
, ,
,
;
.
( ) , , ,
,
,
, , . , ,

,
, .
, ( , 2).
. :
, ,
, , .
,
,
. ,
,
... ,
... , , , . , , , ,
,
... , , , , , . ,
, . ,
( , 2223).

356

. . , , ,
, , : ( ). ,
, , , , : , .
, , ,
.
, .
, , .

, , .

, . . .
, , ,
, . , . , . .
184 .
( ). , , 193 .
, .
70- . , .
, .
, .
,
.

357

. . . , . , ,
, , , ,
. III . . . . , , (), .
, - . , ( ), -, II . . . .
, . , . .
- ( )
( ), ( )1.

: , .
, () (),
1
()
, , , , , . . , .

358

. . , , .
184 . , 179 . ,
169 . , 121 . .
- . , , , .
, , ,
.
, . .
, , , . ( II . . .)
.
,
, ,
, , , ,
(, , ) .
. , () ,
, .

, , . ,
. , . :
, ,
, , , ,
221 . . .
. 55 . ..; (
) .
(IIIII . . .).
, ;

359

, , ,
, . ( I . . .) ,
.
.
, ,
.
. ,
. ,
, , , ( .:
. 12 ., . 2-. . II. ., 1973. . 419).

. , :
(), . ,
.

. , , , .
.

IV . ( ), II ., , , I . . .

, IV .,
. IIIII . , .
, .
, , , , , . . -

360

, ,
. - , . : , . . 171 .
.
. , ,
. , . 1,
, .
, . , . , . , ,
. ,
, .
,
. 167 .
. , .
, - : .
, , .
264 . . 216 . 22 , 200 . 25 , 183 . 60 .
. . 186 ., .
, . , , , .

.
. . . . , (
1

, .

361

.), . ,
169 .
.
, ,
.
,
. -,
. -, .
.
II .
. , ,
, .
,
II ., , , , : ,
, .
, , , . . , . , ,
. ,
,
. , . ,
-. , , , , . .
, . , .
.
, , ,
. , .
. ; ,
, , . .
,
.
, . ,

362

, , .
, , .
. ,
. 184 .
. , 1. (, , , )
. ,
, , , . .
, , ,
, . ,
, II .
.

XVIII

:

II .
. , , , , . ,
. III
II .
.
, ,
, .
, - . -
, , , I .
177 . , .
133 . , .
1

, , ,
, , ,
.

363

, ,
. , ( 37 . . .), 1317-
, . ,
, .
, . , , , , , ,
, , , , .
. , ,
. ,
.

56 133- . , , -
.

( ), II . . .
: 700 .

.

(8635). , , , : . ,
. 5 78 67 .
, .
, . , , ,
, , ,
.
,

364

. .
, , , , - .
. ,

-: , , ,
( ).
,
, .
.

. , , ,
. (, , ), .
,
. , .
: . , . . , , ,
, .

, 80 . 43 .
, , .
.
,
1.
( 57 , 20 ) :
(80 .),
; 1

. , , . .

365

, (70 .);
(66 .) , ;
. ,
63 ., (
63 .); . , ;
(56 .) ,
; (56 .)
;
(52 .) ; 14
(), 4443 .
.

, .
( )
,
, . .
, . , , , , 1.
.
, , . , , , , . , , . ,
. . ,
. , I . . .

, (101
44), , ,
. , :
.
8 , 7 . 5852 .
1

. (388). .

366

8- 5150 . .
. 49 48 .,
.
-
( , , ) : ,
.
.
.
, , , . , : . ,
.
, ,
, , .
.

, ,

( 75160). XII , .
. .
. , , . - , . , , .
.
,
.
3561- ,
(68 .)
(30 .). XIII.

3436- . -,
-

367

(13560).
52 , 14486 .
, . 17 (II . . .) . ,
.
, ,
, 30 . . . ( ).
.
- : , , .
I XIII.
II .
.
I . . . . .
,
, .
. :
(lex Acilia repetundarum) 123 122 .,
;
111 . (lex Thoria);1 81 .
(lex Cornelia de XX quaestoribus);
45 . (lex Julia municipalis)
. , , , . .
,
, Monumentum nranum ( ), , .
(, ). ( )
, . . . , . , .
1

368

.
,
, .
, . , , , , .
,
, 1. , , 24 79 . . .

.

II .
II .2 .
II . , . II .,

, II . , , III .
. . ,
, , .
II . , , .

: 1) , 2)
,
3) - . - : 1)
, 2) , 3) 1

, .
II I . , , II .,
I ., XVIII, ,
- III . . .
2

369

-, 4) .
II .
, ,
; ,
,
,
IIIII . ,


II . , , ,
,
. , , , , . ,
- . ,
, - . .
, ,
,
. 256 . 20 . . 209 . 30 . .
177 .
, 80 . 1. 167 .
150 . , 50 .
. . .
, , , , !
, . ,
, .
: 3,2 . 2 , 10 .; V 1 . , III 15 ., . .
201 . 133 . 3 1

, XLI, 28.
- , 26,2 .
3
1 327 .
2

370

, 400 1. ,
, .
, , , 250
, , . ...
3 . ,
750 ,
... ,
, . 77. 10 , 2.

, II . 6
200 . ( 65 . )
5 . ( 1,6 . ).
189 . 1230
, 234 , 137 . , 224 .
, 140 . .
. , , .
, .
, 73 71 ., 40
.
. ,
. 149 . . (lex
Calpurnia)
(quaestio repetundarum),
, . 123 .
. ,
. ,
.

. , , , 1
, . 217 . . .
1/12 , . . 27,3 . : 16
= 4 =1 ; 3,9 .
2
, XXXIIXXXIII.

371

, . .
, .
IIIII . .
- .

.
, .
. ,
. : ,
. ( 105 .)
.
. ,
, , . , , ,
, , . 800
. , ( XXXVI ),
II .
,
. , , . , - ,
. ,
.
. . 67 .
. .
, , , . , .

372

. , , .
, . , ,
. ,
.
. ,
, .
, (vernae), , . , , . .

, - , , , .

. ( XXXIV ) II .
,
.
, . , . , . , I .

, . , , .
, - . ,
, -, .
: , . .
. - . , .
. -

373

.
. , , (XIV 5, 2),
10 . .
, , ,
. :
, . ,
, .
.
, , . . ,
, .
. , ,
.
. .
, 1,
, , , , 700 .
, , , , ,
500 . 2.

. 177 . , . , 3. I ., ,
4 ,
300500 .
,
. . . 4
, , . , 1
, I . . . , .
2
, VII, 128.
3
Sardi venales, alius alio nequior (, 428 L).
4
, , : (familia urbana) (familia rustica).

374

, , . ,
, , , , , , , ,
. .
, -,
, . , .
, -, .
:
500 -.
: ,
, 40 . .
,
, (societates publicanorum) .
, .

. ,
, II . .
, I . . . . .
1 ,
240 ( 60 ): ( , ), (, ), 5 , 3 , 1 , 1 , 1 13 . 100 :
, , 10 , 1 , 1 , 1 , , 1 16 . , , .
. ,
.
.

. 2
.
1
2

, 1011.
Latifundium ( ).

375

.
, , , ; , .
. .
,
.
. , : 4 , 4,5; , , , 3
. 4 ; ,
, 5 ,
. 4 .
.
; ,
. . 2,5 ; , , () , . . 5 ; ,
, , . .
. 3,5
. 7
. , ; 10 , .
. .
,
. , . , .
, 1.

. , . , . , , , .
:
, .
,
... (),
2.

, I
. . ., .
, , .
, , , :
1
2

, 5658.
, 5.

376

, , , , , 1
, , ,
, . , , ;
...2.

, , , .
III .
. . 3. : , . . , ,
, . . ( ).

.
, . :
, .
, . :
, , 4, .
, ,
5.

, , (). (manumissio)
, ( ), (
) . ,
. . ,
-, , , .
. , , , ( ) 1

Ergastulum ( ).
, I, 6, 34.
3
.
4
, semivocalia.
5
, I, 17.
2

377

, , . . . ,
. ,
. , ,
4 .

. ,
, . . , . (689 . ).
: ,
, , . , ,
,
1 . : , - . ,
, : , . ,
, 4
3 .
,
( ), ,
;
.
: , , .

. , , .
, . . ,
, .
.
, ,
( . . .
., 1964. . 260).
, , . , . . : , . , .
, (171167 . . .)

378

, , . . -
, II . . . . . -
: , ,
, ,
,
.
, ,
. ,
, , . ,
.
,
, .
, , 20 , 10
(1000 ),
. , , , , , , , , ,
, , ,
.
-, , , . ,
, : , , . . ,
, , , . , , , .
II I . . .,
. . , , , :
, ...
, ;
, , , ,
( , 27).
,

379

. . ,
, : 200 , (, I, 3). , ,
I . . .
.

, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,
, .
, : .
. , , ,
, , , .
, . . . II . . . ,
.
-. -.
, , .
I . . . . , ,
.
, , ,
, , . , , , , .
, , , , .
,
, ,
. , .
,
, , ... ,
, . ,

380

. , 20 . , , . ... , .
, ...
, , . , . , ,
. ,
, , , , , .
, , , , ( . . . ., 1964. . 121).

, III . , ,

. III . ,
II . .
, ,
:
, 1
, ,
, ,
, .
. ,
, . , , ,
. , , , , , 2.
1
2

ager publicus.
, I, 7.

381

, .
, , , . , , . . II . ?
-, ,
.
-, , , ,
, .
.
-, ,
(ager
publicus). , , , , .
, II .
: , , , . :

, . II . , , , , . . :
, ,
: ,
, ,
, ,
, , ,
, , ,
, , , 1.

,
.
- . ,
, , . () . II .
. , , , :
1

, I, 7.

382

, , , , , .
, , , (I, 3).

: ,
, ,
, , ,
, . ,
, . ,
, , , . ,
, , , ,
, . ,
, ,
. ,
, .
, , , , , , ,
. ,
. ,
,
. ,
, , (I, 2, 35).

,
:
, , , ,
[ ], , ,
: , , , , ,
, , (135).

(146) ,
. , II .
.
, , , . ,
, ,
, , . -

383

.
, , ,
. , . . , .
. . :
100 (1,7; 11,1),
120 . (3,5), 240 . (10,1). (7,13)
- . : , , , , .
. -
.
, ,
,
. . , 100200300 , .
, (
. . . ., 1973. . 5859).
,
III . , ( . . . 7077).
. , ,
. . . : , ... . ,
. .
. , , , ?
35 . ,
, , , 5 .
. ?
,
, XIII, 92.

384

,
-, , ,
1,3 .
. - ,
1 . , 1000
( . ., .193194).

. ( ,
), 1.
,
. , , . .
.
.
, . ,
: ,
. : ,
, .
, II . ,
. ,
- . ;
.
,
. ; ,
. .
1
, , . .

385

-

, , . ,
. ,
, .
.
: , ,
, .
-, , : !.
. ,
,
.
, , , . , .
I . . . ,
.

-

. , , , ( II .) .
. - , ( ) -
, .
,
, .
.
,
. :
, , ,
, , , , , ,
, .
, , ,

386

. , - , ,
,
(VI, 17).

, . -
, : , .
(societas publicanorum).
(partes). , , .
: , , , . , .
, , . . ,
.
.
.
, ;
,
. ,
4850 % .

.
, I .
:
, . ,
, , . ,
, . 300 , , , , , 3
, ,
1, , 7100 . , ,
, , 2.
1
2

55 .
, II.

387

,

. . .

, . ,
, , , .
.
.
,
- . ,
.
argentarii ( argentum ),
argentariae. ,
trapezita, .
.
. .
.

: , , ( ),
. .

. , ,
, ,
, II .,
, .
.
, : , , .
, ,
, , , ,
. . ,
,
.

388

,
() ,
.
. ,
. . ,

. , , ? ,
, , . , .
,
. ,
,
.

II
I . . . , : ,
, , - (. 2- ., . 25, . II,
. 142).
, . .
.
, , ,
. , , , . .
, -, , ; -, . II . .
, , :
, , -

389

.
, II . . ,
, ,
, , , .

, II . ,
. -.
.
(equites) . ,
, 18 .
I ,
. ,
,
(aes equestre )
(aes hordearium hordeum ). , ,
IV ., (equites equo
publico), (equites equo
private). , .
III .
(ordo equester). , , (tribuni militum
) (praefecti sociorum ).
, 10 I , . . 1 , 400 . 1.
218 . , , , .
, . .
: 194 .
; ,
.
. , , . ,
1 ,
1

217 . 1 =2,5 , 217 . 4 .

390

(400 . ). .
, II .
: -.
;
, . , .
VIII . , .
, .
. ,
.
. : , -. , , .

II . . . , , ,
. ,

. ,
.
, , . , , , -.
, . . ,
.
.
, ()
, .
, , : (, .). ,

391

, , , -. , .

.

?
,
. . , , , . 91 .
; . : .
, , . 1.
?
,
?
III . . , . ( , ):
, .
: , ,
, . ,
, . . ,
,
, . , .
III .,
.
, ,
1
, .

392

, . . , .
III . , - , II . , , , .
,

.
,
, . , ,
. .
30- 20- . II . : , , , .
, 15 .
II . : , , .
90- . :
, .
(8278) ,
70- .:
.
.
,
( , ).

393

XIX

, ,
, 136 . . .
, ,
. - .
, , III, . 129 . .
136132 . .
132129 . .

II . . 199 .
,
.
. , . 186185 . . , .

. .
,

. II . .
, ,
( XXXIVXXXV .).

- . . ,
,
, . . .
, , . : , -

394

,
?.
(, XXXIVXXXV .).
, , .
,
. , ,
-, : . ;
; . -;
, . . , : 1.

. 136132 . . , :
, , (VI, 272).

,
, , . , ,
, ,
( XXXIVXXXV .).
, .
. , .
, , ,
. . -, - ,
. , ,
.
,
. , 400 , , . , .

1

. , VI, 777 .

395

.
,
. , . , ,
.
.
,
. , . ,
.
: , . . . ,
.
, 6 . .
, - , . , , .
.
.
.
, 5 .
. , , , .
8-
. . , , 200 .
.
, , , , , , . .
, , . , -
. , , , .
.
, ,
, ,
, ,
, , ,

396

, , ( XXXIVXXXV .).

,
. . , . -, ,
.
,
, , .
. 134 . .
. , 133 . , .
, 132 . . . ,
.
.
,
. , ,
( XXXIVXXXV .). .
. ,
.
, .
.
.
, . , , : ,
. , .
, ; .
,
, . ,
.
.
-

397

,
.
, . ,
, . ,
(
). , , .
, , ,
, , .

, .
,
, ,
, , .
, ,
. ,
.
, , ,
, . , , .
, , .
,
- .
.
.
,
,
, , .

, , ,
,
,
. (117138) .
,
, , . ,
, , .

398

, , ,
.
. , ,
, .
, . . ,
. , .
,
, ,
. , , ( , ,
). , ( .
, , . ., 1992. .173176).

. ,
- . . .
, -
, . 1 ,
. ( XXXIVXXXV .)
150 , ,
1 . , . , 450 , 2
4 . , .
. , 3,
.
1

, , V, 9, 5.
,
, .
3
( ). ,
II .
2

399

,
, , -,
, (132130 .). . 133 .
III (138133 .). , . II, ,
.
, .
,
. ,
.
:
,
; . ,
.
. :
,
. .
, ,
. . , . , ,
. 1.
, 5 .
(-, 132 .) . , II (,
III), . , ( ). , ,
,
, (XIV, 646).
. .
1
, 155 . 74 . IV.

400

. , .
.
, , - , , .
, . , , 1 (XIV, 646). ,
, ,
, . ,
, , , .
, , : , . :
, .
.
:
, -, ,
. ,
, , . , , -, .
131 .
. , , . ,
; .
130 . . .
. .
.
,
. 129 .
( ).

. . (, ).
.
1

401

. ( . ) , , , ,
8885 .

XX

. 133 ,
,
.
. ,
123 122 .
, , , , .
, 121 .
.
133 . .
123122 . .

, , . ,
. .
, -,
, .
,
. . . , -
,
.
, , , ,

402

: , , . , -, .

, . .
. .
. 1, , (), . , . 12 , ,
.
. ,
, ,
VI.
, .
.
.
,
. ( )
: , ,
.
.
princepsa .
137 . ,
. , (
), .

.
, 2,
, . ,
, .
134 .
133 . .
, ,
,
1
2

184 .; .
, VIII.

403

,
( ).

, ,
.
10 1 134 ., . . , , .

.

.
, , ,
, ,
2.

, , , 3.
, ,
. ,
:
, , , ,
, , , , , . ,
.
, ,
, .
, 4.

.
.
. (ager publicus) 500
. , 250 , , 1
. (250 ) .
,
(, 30
)5, 1

.
, I, 11.
3
.
4
, IX.
5
, . .
2

404

. (I, 10), . , .
,
, (triumviri agris iudicandis assignandis).
1
.
-
.
, , ,
, , 1. , ager publicus
. , : ,
?

.
, , ( ).
.
. ,
. ,
.
, .
veto .
. , , ,
. , . , , ,
2.
. , , .
,
. ,
, .
, , . 1

. , .
,
, .
2

405

, , .
, ,
, , , 1.
, .
. ,
, ,

.
,
2.
, veto . 35 , , . ,
.

(lex Sempronia.)
, ,
.
. , ,
.

. ,
, .
,
ager publicus, , , . .
, . ,
.
.
,
,
. . , . 133.
III. ,
.
,

1

A, I, 12.
, ( , XV).
2

406

1. , , , ,
.

.
.
,
, , , ,
!
, -, : , , , , ,
.
. .
132 .
, , 133 . . 2. .
. .
, . ,
.
. , . , , . , , , , . ,
. , .
, , . , 300 .
.
1

(, ), , . .
2

. , , 342 .
( ), 10- ,
. ,
, , . ,

407

.
, .
. , .
. , 1, .
.
. . , , , .
131 . . , , , !
. , - ,
,
. 2, , , , , : , !.
.
,
,
. , . . .
,

, . .
.
.
,
,
.
,
. , ,

.
1
, XX.
2
, XXI.

408

129 . .
, , , .
.
,
, , .
129 ., (I, 19), . . , ,
,
. , . (
LIXLX .), , 131 125 ., 318823 394736. ,
129 . ? . , , 131 . ,
, , 125 . ,
. . , , . . , . .
, - . 131 125 .,
.
.
. ,
. .
. ; ,
, , , ; ; , , .
, , 1, , , . , , .
, ,
.
1

, X.

409

, ,
. .
, , -, . , , .
(I, 21).
, . 125 ., , .
, , - , 126 .
. , ,
, - ,
.
125 . ,
. , , -
,
.
, , ,
.

. , , . , . , . .
:
.

. 9 124 .
, . , , .
.
.
126 . ,
. , , . , .
. , .

410

. 124 ., 10 , 123 .
. , 1, , ,
. ,
, .
. , , .
,
. ,
,
.
10 124 .
,
. , , .
, , .
: ,
,
. (123-
122-) .

, ,
. ,
, ,
, 3020- .
: ,

.
.
-, , , . , ( ), ,
.
(123 .) : , . (lex agraria), -1

, III.

411

, 133 ., . ,
.
(lex frumentaria), , ,
, . ,
, , , . LX .
, 6,3 (8,7 ). ,
, . , 6,3
( ) ; ,
.
. ,

.
, .
- , .
, , . , , . , ,
. ,
.
,
-.
(lex iudiciaria). ,
(quaestio repetundarum). . ( LX .),
, ,
600 . 1,
-, 300, , , 600 .
, , ,
., . ,
.
1

, V.

412

, ,
, .
,
,
. ,
.
,
quaestio repetundarum. , . ,
,
: ,
.
, . , . ,
, , .
, ,
,
.
,
, , -,
123 . (lex militaris). 17-
,
, ,
.
(lex de viis muniendis)
.
,
.
,
. ,
, ,
. ,
,
.
(lex de provinciis consularibus) , . , . ,
.

413

, . . , -, ,
.
, , , ,
(lex Sempronia de provincia Asia).
- , ,
: .
. 1/10 , ,
, .
1.
. , ,
.
, , , , :
.
122 ., . , -, 2.
,
.
,
. , , , . . ,
. , . -,
123 . ,
.
1
, , , .
2
,
, , .

414

.
. 123
122 . :
(lex Sempronia de colomis deducendis) .
, ,
, -, ,
.
.
:
(), () ,
, . , . .
,
, . , , , , .

(lex Rubria). .
, , , ,
- . , , ,

.
1, ,
, , ,
, . , , -, ,
. .
( ) ,
. .
,
, ,
. , , 125 .
- ,
- .
1

, IX.

415

:
,
,
. ,
.
12 3 . ,
( ,
).
- . ,
. (lex Livia), , ,
.
,
: .
, , . .
122 . 70
. ,
, ,
. .
.
, (rogatio
de soclis et nomine Latino). : , , ,
, ,
, ( ). , :
, ,
. .
. 122 . , ,
,
. , , , ,
, .
, ,
, .
: ,
, .
, .

416

. 122 .
121 ., .
, .
122 . . , ,
.
10 122 . . 1 121 .
. , .
. . :
, , . .
, ,
. .
. .
. -
, . . , , , , 1.
.
, .
. .
,
.
. .
. , .
.
- ,
. , , .
, 1
videat L. Opimius consul, ne quid respublica detrimenti capiat
( . , - ). .

417

. . , . ,
. , , . , , 3 . .
- . .
( , 23): ,
, ,
, , , , , , , ...
-, , ,
, , , ,
,

... , , ,
. , ,
.
: , , , , , 1200
.
: , , , ,
, ,
. ,
. , , , , ,
, ,
, ; ,
, .
; , ,
, , (. . . ).

418

.

, .
,
. , , . , . . ,
(
). 118 . (
, ). , .
.
, ,
: , . ,
, , , ,

. , , .
, .
. , , 121 .,

.
. , , .
.
,
, . (I, 27).

(, 119 .).
,
, , . . , , .
, , 111 ., .
(lex Thoria)1, ,
1
. 367,
.

 II .

419

, ,
, lex Sempronia, , (5001 . ), , , . ,
. ,
: 10 50
.
, .
, . II . . .,
, ,
, .
,
.
,
, , . ,
.

. .
, , , . . ,
. .
. , .
,
, . ,
, - . , . ,
, , ,
.

420

, ?
. -,
,
. -, : , .
, . .

XXI

II .
, II .,
, .
(111105 .),
. ,

. , .
,
(102101 .).
. ,
, 100 . .
111105 . .
104100 . .
103 . .
102101 . .
100 . .

, , .
,

. , . , 121 . ,

 II .

421

. . :
.
, , 10 .
. , .
, .
,
. , - . ! , . , ,
: , .
, . . . - . ,
- . : , , .
. .
, , . . , - .
, , .
. .
. ,
.
,
. II . ,
. .

. (111105 .) ,
, .
, ,
. ,

422

,
.
. 118 .
, , .
(. 148 .)
(. 118 .)

. ,
, ,
118 . . , .

, .
. . , , , , , , . 117 . . ,
: , .
, (116 .).

. . , . , .
, . 113 .
, .
.
( . ). , , .
15 . , , .
. ,
, ( ), .
. , , , , .
111 . .
. , ,
.

 II .

423

,
.
. 111/10 . . .
, , . , , .
.
, . , , . , , .
. , , : , , !.
. , , . . . , ,
( 109 .).
,

.
. . , , ( . ).
, , .
109 . .
, , , . .
, . . - . , , .
.
, . . 108 . , , , .

424

, 1,
, . ,
107 . .
146 . ,
. . ,
, , .
. , :
, , ,
, .
, , , ,
, , , , , , ,
, . ,
,
; , .
, ,
; ,
, ,
, . , ; , ,
; ,
, , ,
, , .
, ,
, , ,
, .
, , ,
1

(optimates
) (populares)
.

 II .

425

, , , - , , , , .
, . , ,
, , , ,
, , , , ,
. ,
; , .

, ,
, , .
, (. , 57, . . . ).
, , , .
109 .: ,
, , , , , . , ,
, , , , .

, : ,
, ,
. , , . , , , , ; .
, ,
;
. , , , -
, , . , (,
), .

426

. : , ,
, , , ,
,
; , .
, ,
, , (, 38).

,
II . .
. -, .
, . ,
.
.
. 119 .
,
.
.
. . 115 .
, .
, .
. .
, 107 .
.

.
, 1 . .
,
.
, , . , .
1

 II .

427

, . ,
.
, .
, :
, , . .
. ,
. ,
. ,
, .
. 132 . , . ,
, , . , .
. , .
, ,
, . , ,
. .
. ,
. ,
. ,
. , ,
. , . , , ,
( 105 .).
.
, .
, .
, , ,
105 . 104 .
. :

.
1 104 . ,
.
: ,
. .

428

, . , .
: , -
,
: , , , , .
, , , : , , , , , , .
, , , ,
. , ,
. , , , ,
.
, , , ,
( , 63).
:
, , .
, , , . , ; , .
, , ,
; ,
. , - ,
, , ... , ,
,
, ,
; , . ,
; ,
, ;
, - ,
( , 9596).

 II .

429

.

113 . -
. , , , , , . .
,
. . . . , . ,
, .
113 . - . .
. : . .
, (
. ).
: , , , .
. , . ,

, . 109 .
. ,
.
. 105 .
, -,
. : , . : ,
. ,
, . () 105 .
, ,
. ,
. , . .
. : , . 104 . , -

430

. , , ,
, .
, 108107 . -
. , . ,
,
. (, , ,

.) ,
. (imperator) , . , ,
. , ,
.
, 1.
. ,
2. . . (hasta) , pilum. , , (,
).
.


.
1
. . -
. -.

. .
,
.
2
, , .

 II .

431

, 1.
.
(, ), , ,
. , , .
( ) 4 ,
3. .
: , , . .
() 6 . , 600,
200, 100 .
,

.
104 103 . ( 104 .
). , 102 . . ,
( 102 .
), . 103 .
.
102 . . ,
, , .
,
. :

,
-
.
. ,
. 102 . .
, 2. ,
, . , . , , , , .
1
.
.
2
,
. .

432

,

. , .
,
(Aquae Sextiae, . ), ,
. ,
. . , , , , , . . . (
3040 .),
. 100 .
. . (
102 .).
- .
. .
102/01 . , . . . ,
101 . ,
.
. , , , .
, : 65 . ,
( 101 .), . .
, .
, II ., .
, , , , : , .
,
, . , . , ... -

 II .

433

. ,
,
, -,
(. , 9).
, ; , ( . . . I. ., 1994. . 304305).
, . , ,
102 . (
) 101 . (
). (, 2526): , , , , , .
, , ;
, , , , . . 20 300 , 32 000... ;
30 .
, 15 , , , , ,
, . ,
.
,
.
, , , , .
, , . , , , ; , . , , , : !. , , , . , -

434

, , ,
, , , ;
,
, ,
, . , , , , , , , ,
, , , (
).
, , ,
, , ,
, ,
.
,
,
, , , , .
,
, , , . , , , , :
,
, , ,
. , ,
, , , , , . , 60 . , (. . . ).

104 . , . , 105 .
, . .
.

 II .

435

, . 30 . 136132 .

, . 104 . , , 104 .
, 136 . ,
II .
. ( XXXVI .)
. .
200 . .
, , , , . , 400 , .
3,5 . . ;
.
.
, , , . 1.
. 800
. , , , . .
, . . , - ,
80
. . . , , , ,
. 2 . . 600
, , .
. 6 . .
.
136 . ,
, , - , . ,
1

, ,
.

436

, 40- . II . .
.
, .
. : 2 . , 20 . .
. . 10- . , . ,
. , , 4 . .
. , , , ,
. .
, ,
.
, .
, , , , , . 200 , .
, 5
1 . , .
.
. ,
, .
, . , , . ,
(
),
.
,
XXXVI 1,
, .
.
10 . , , .
, ,
1
, , .

 II .

437

.
1.
2, ,
- , . ,
( ), .
:
, ,
; , , ; , , ,
,
3. .
.
, , -
, , ,
,
( ).

, ,
.
, - , ,
.
, ,
,
, ( ).

, , , . , ,
.

, ,
, 103 . 17 .
. , 1

, : , , .
, .
2
. , : , .
3
, XXXVI .

438

, (, .). ,
, - , ,
.
(40 . 17 . ), ,
20 . . ,
.
, , .
. ,
. ,
, . .
9 .
. - . , , 102 . 1.
(, 102 .),
. , -,
. ( 93-),
.
101 .
. , , .
, . ,
. -
, , . . 1 . . , . . ,
, .
, (30 ) -
.
, ,
, .
, . ,
. ,
, ,
. . 1
.

 II .

439

. , , ,
- , . , , , . 136 104
. : , -, ,
. , .

. , .
.
, , - . , .
, VI, ,
.

-
, 108 ., , .
, ,
. ,
,
.
. , ( ) .

( ) . ,
. , . II .
, , , .
: . ,
:
, . .

440

, . . ,
.
, .
. , ,
, , .
104 . .
. . ,
.
104 .
(lex Servilia iudiciaria). -, , 106 .
. 1. , .
lex iudiciaria :
(lex Servilia de repetundis).
. , 104 .
(. ,
. .) .
.
103 . . . ( , 104 .) ,
. . ,
2.
-, ,
, . . 6 1/3 ,
5/6 , . : ,
, .
, .
1

.
: 103 100 .
. , 100 .
2

 II .

441

() ( 100 ) .
, . .
, 103 .
(lex Appuleia de maiestate).
. , :
,
. ., .
, ,
102 . . 101 ., .
:
, ,
. . , , : (imperator) . , ,
.
, 101 . , : 100 . ( !),
. , ( ) . . ,
, , .
, . .
, 7
(. . 107 .). ,
, 100 . , , ,
, . ,
, , . ,

( ).
.
, , .

442

,
: . ,
: , .
: 5
,
.
.
.
, , , .
, , ,
. .
, . .
. . , , , ,
: , . , .

. , . ,
, , . . .
. .
.
99 .,
. . ,
( , ), . .
.
. ,
. .
.
(Videant consules).
, . . -

 80- . I .

443

. :
, .
10 100 ., ,
. . ,
, . ( ), . , .
.
, .
- , 108 . , , , . , ,
: 1) -, ; 2) ,
; 3)
. , ,
.
-
, . II . - - . , , , . ,
. , .

XXII

80- . I .
90- . I . .

. 91 . .
, (9188 .). ,
.
. 88 . ,

444

, .
(8382
.). , .

,
.
9188 . .
8985 . .
88 . , .
8382 . , .
8279 . .

.
. . .
. ,
. . ( .)
. , . , .
,
, , quaestio repetundarum. Co
104 .
,
. , , .
,
. 90- . .
, , .
, . . .
, . , , .

 80- . I .

445

.
.
91 . ,
, . . ,
.
, , , .
,
. , , , .
- ,
. :
, . .
, .
. . , 300
.
, 1. : ,
.
, , , , ,
.
.
, , , 2.
, ,
: .
, , .
1
(, ( 71-
) ) , . (I, 35), .
2
, . 69.

446

XXXVII
, .
. ,
.
, . , -, , , . ,
,
. ,
: .
, . , . , , , . 98 . (lex Caecilia Didia),
. .
.
, . , .
, ,
.
, . . ,
- ( 91 .).

. ,
,
.
,
. , , ,
90- .
.

( )
, . . -,
,
. .

 80- . I .

447

91 .
. , ,
. ,
. , . ,
. , ,
, , , ,
.
, , . ,
. .
,
,
, .
,
.
,
. .

. , , . , , .
.
( ) ,
.
,
. .
,
, .
: , , , .
. , , .
100 .
, ( ). . , ,
.
. ,
, ,
.

448

, , , .
. ,
. . :
500 2 12 . -, , , : , ,
,
. (
) ,
:
, . .
,
. ( , , .)
, : (), , () .
,

,
. , ,
, , . :
. , , .
.
. , . , , .
, ,
: 90- ,
89-. 88 . .
.
, 91/90 ., .
, . .
( ) . .
. -

 80- . I .

449

, - .
, : , , , , .
.
. , ,
, , .
90 .
. . 8 . ,
. , , ,
.
. . .
.
: , . .
.

: , . . .
. 90 .
(lex Julia),
, . ,
.
, , , 89 .,
. , , , (lex Plautia Papiria). ,
35 , 8 1.
,
2.
,
, 89 .
1
. ,
10 , 35.
2
, 4 .

450

(lex Pompeia). (, )
, ,
, ,
.
,
. . . 15 . ,
.
, . . .
,
. .
, , . . , .
. , .
. .
, .
. 20 . ,
88 . . . . , . .
, . .
, . , , .
88 . .
, .
VI, . , . 82 ., 88 .
, 88 ., , ,
.

, .
.
, ,

 80- . I .

451

.
89 . , , . , , . , , .
, , .
.
, ,
8 .
( , ).
, . , ,
.
.

VI ( 12063) .
- . 11- , -,
, , 7 , . . 18 ,

de jure, de facto.
. .
22 ,
, ,
.
.
,
.
, . , , .
, ( ) . , -

452

. ,
.
.
, , ,
. .

, .
90- - , ,
- . ,
. . , 1.
88 ., ,
,
.
, -, . , , , .

. 101 . , , , .
,
.
, , : , 50 %,
5 . . . , ,
.
, . . . -
. .
. .
. , , , .
1
( 89 .),
.

 80- . I .

453

. . .
,
, , .

,
. , , . , 67 . , , ,
.
:
... , , , ,

. , , ,

,
.
, ;
, . , ,
, , , , . , , .
.
, , , ,
( II, ),

, , , ,
? , , , ,
, , ,
?
, ,
,

454

: ,
, , . , ,
,
. , ,
, , , . , ,
, ,
. , ,
, ,
, .
, , , ,
, , ; , ,
,
- . , ,
, , ,
:
, , , . , .
: ,
, , ,
; ,
. ,
,
, , ,
, (.
,VIVII,1419, . . . ).
, . ( , 22
23):
: ,
, , , , , , , .
, , -

 80- . I .

455

, ;
,
. , ,
.
.
,
, , , ,
,
, , . , , , , . ,

, , , , ,
. , ,
, , , , ,
, .
, ,
, , , ,
. ,
,
(. . . ).

. ,
88 . . .
. ,
, ,
, ,
1: 1)
; ; 2) , 2 . ,
; 3) , , ; 4) , . .
,
.
1

456

, -, - , . , , ,
, (iustitium). . 3 . . , 600 , .
, . , .
(, ), : , .
.
,
, ,
. , , , , . ,
, : , . . , .
, . 6
( 30 . ) . , .
,
.
. .
, .
. , . . . 70- , .
:
.
, , . ,
.
. 300 . , , . . , 241 .
.
, , 87 .
,

 80- . I .

457

. , , . ,
, .
, ,
1.
, , 87 . .

, , . ,
. .
30 . . , . , .
. ,
.
.
: status quo.
, , , . , , .
87/86 ., . . ,
.
. . 86 . . 1 .
.
:
, .
. 2
,
. .
1

. , X.
(, XIV) ,
, , .
2

458

. ,
. , . - .
, ,
86 . . ,
, . 86 . , .
.
.
. : , ,
. , . , , ,
.
86 .1 , . , , . .
, , ,
, : , ! ,
, , :
2.
: ,
, .
86/85 . .
.
. , - . . . -
, :
. .
.
, . . , . .
1
2

.
. , XXI.

 80- . I .

459

, .
. . , ,
. . . : ? , , .
,
. ,
, ,
. , , . : ,
, 3 . ( 2 .) ,
80 . , , . 85 . . ,
,
. .
. .
. , .
,
.
.
, , , ( , .) . . , 20 . .
(. , , .)
.
84 . , ,
. . 83 . 40- ,
, .
.
, ,
( 87/86). , . , ,
, .

460

.
(1214).
:
, ,
, ,
, , ,
...
, , ,
: , , .
,
, ,
.
, , - ,
, . , , . , ,
. - , ,
, , , , .
, :
, , ,
, ...
, , -
, , ,
, ,
... . ,
,
, , ,
, ...
, , ,
, , ,
: - , , :
, .
-, , - : -

 80- . I .

461

, , , . , , ...
,
. , ,
, ,
, ,
, . , , , . , , ,
,
, .
,
, , ,
, , , . , ,
. , -, , , , , (. . . ).

87 .
4 ,
. 87 . , - . , ,
,
.
. 10 . . , . .
, .
, .
( , - , . .)
,

462

. .
6 . .
.
. ,
. ( 87 .).
. , . . -
, .
, , . , .
86 . .
:
86 .
.
, , . , , .
(8785 .)
.
. , , ( 3/4), .
.
, ,
.
.
. , , .

. . , , 85/84 .
.
, , , 84 . . . .
,
, , . 83 .
: . -
.

 80- . I .

463

83 . , 30
. 6 . .
: , , 200 . . , . . , ,
, .
. ,
.

. , . : , , , , .
( 23 ),
, .
, 83 .
,
. 82 . -,
20 , .
.
82 .
. 88 . ,
, .
, , .
,
.
, . ,
,
. ,
,
, ,
.

. , 70 . , , .
, , ,
.
. .
.

464

,
, .
,
. , .
,
.

. . 1
82 . , . , , . .
. .
, .
, .

, , .
, ,
, , 6 .
,
, , .
. , , ,
, ,
,
, , 1 .
, , .
.
. , , . ,
, . . : , .
. .
.
. , , ,
. ,
40 .
,
. (Felix).
1

. , XXX.

 80- . I .

465

.
. , , , , . , , ,
.

. 87 .
, 8281 . ,
, , (proscriptiones, tabulae proscriptionis), , .
, ,
40 1,6 . . ,
,
, , , . . , ,
, , , ,
; , , .
, . , . , ,
... , ,
. .
.
, ...

, ;
, ,
. .
, ,
1.
:
.
1 81 .
5 . . , , .
1

, I, 9596.

466

, .
, , , 10 . . ,
. 120 . , .

. 82 . (
-) , . , . ,1 ,

(dictator rtuus
legibus scribundis et reipublicae constituendae). ( 82 .), (lex Valeria). , .
, , ,
. ,
, (
) .
, ,
,
, .
. .
.
. . , : , , - .
, , .
, , , , ,
. . ( 80 .
). . , 88 ., ,
.
. . . . 1

86 .

 80- . I .

467

,
. , . , .
:
, ,
.
, , ,
,
. (
342 .), 10- .
8, 20, . .
,
. , .
. ,
. . , .
.

300 . , ,
. , .
.
. . , . , :

35 . , ,
.
.
. , . , , .

468

,
. .
, ,
.
,
, .
. 80 .
, , (
), 79 . . ,
79 .1 , ,
. , , , - . .

.
, , , . , , , . :
, , , (. , I, 104, . . . ).

.
,
, , 78 . - . 60 .
.

.
, -
, .
,
. , ; , - (
). , -, . , , ,
, . ,

, .
, .
1

 80- . I .

469

,
, , .
. ,
,
. , ,
, , ,
.

. .
,
, . , , : , ; , .
, , ... , , , .
, , ,
... , ,
,
. , ... ,
, , . , , .
, .
, , , , , , , ...
, , ...
, .
, .
, , , , -

470

. ,
,
. ,
,
, , , ,
. ,
, ...
;
... , . , ,
, ( . . . II. ., 1937. . 345351).

III

(78 .), .
, , ,
.
, , . , , .
(72 .)
. (7371 .).

( ) ( ).
8072 . .
77 . .
7371 . .

, . - , , .
, , , -. ,
, .

471

78 . 1.
, 2.
( , ), , ,
. .
, - , , , .
: .
. ,
,
. 77 .
, . , .
, , 3, . (). .
. , , .
. , . ,
.
, .
. -
, , ,
, .
,
8 .

, 81 .
. .
. 80 .

1

43 .
,
.
.
3
.
2

472

.

. . , , . , , 79 .
, .
.
. .
, -, , , , ,
orbis terrarum ( )
.

.
.
300 . .
, . -,
, ,
. .
.
,
. , . (
), , . -
:
. (, ,
:
.)
.
,
. : , .
, , ,
, . , ,
. , . -

473

, 74 .
.
,
, 40 3 .
.
, :
, .
.
.
. : . :
, . 77 .
, .
. 77 . :
,
( 20 . ). , . , ,
. 75 . , , . , , .
,
, . .
: , ,
.
. ,
. , , .
.
,
. .
.
. , , . , ,
(72 .).
, ,
, , ,
, , ,
, , . -

474

, , , 1.

.
, . , .
.
. .
71 . ,
.
. . , : , ,
, .
, ,
,
, , , ,
. , , , . , ,
: , , ,
. -,
,
,
; . , , :
,
(,10, . . . ).
, , , , ,
. ( , 11):
, .
.
. , , ,
; , , ( ),
1

, . III. . . 1887. . 30.

475

. ,
;
,
, . . . ,
,
, .
, , : , . . , - - , ,
, .
, -
, , , , , , - .

70- . . .
. ,
, ,
. , , .
, 80- , ,
. : ,
.
.
, . ,
.
.
. ( 9597- , ,
, .) . -

476

,
.
, . ,
. ,
. . , .
73 .1 , . 200 , , -,
. 6070 ,
, .
. . .

. , .

, .
, , . -
,
. . 3 .
. , ,
. .
, . , .
, .
. . , ,
.
.
: , , , . . , , .
,
.
.
70 . . . .
1
, ,
74 .

477

, ?
, :
. ,
. , . ,
- , .
, , 72 . . . , (
20 . )
. , , . .
? (, , ) ,
. , ,
.
. - .
, -,
. : ,
- , .

() .
, ,

.
,
, . , , , , , .
. ,
120 . . ,
. , ,
.
, , ,
. .
? , . ,
. ,
, .
,

478

.
.
- . , ,
. 72 .
. . 72 . . .
8 , , .
,
.
, -, .
, ,
. , ,
. .
. , , : .
.
. . , . .
, .
.
: , , 1. ,
. , -, .
.
.
, . . 300 (
55 ), .
.
( 72/71 .) . .
. , , .
,
1

. , X.

479

. . , ,
.
. .

, . , , ,
.
.
.
?
. ,
? - , .
. , ,
.
.
71 . .
. 60 . 1. . 1 . . 6 .
, , ,
. ,
, .
. 5 . .
.
.

, . , .
: .
. . . , , .
.
1
, , , , , ,
, .
. ,
.

480

.
, , , , ,
. . .
. .

, 18 1 . ,
.
-, -
. , , - , . 70- . I . , .
. , , , .
,
. ,
, , , , , . , , , .

.
,
.
. , ,
,
. , .
... ,
(. 2- ., . 30. . 126).
, ,
, .
7371 . ,
. 100 . , ,
. 1

73 ., .

 . I

481

, , .
. .
,
, , .
, .
. . , : ,
.

-, ,
, ...

,
, ,

...
, - , ,
-. , ,
,
, ,
! , . , , ,
, ( . . . . . . .,
1969. . 6467).

482

XXIV

.
I
70- . . , . 60- : 67 .
, , , , , .
63 . .

, ,
I (60 .). , 58 . ,
. 8 ,
. .
(53 .). , . , , . , 49 .
.
7464 . .
6663 . .
60 . I .
5851 . .
5453 . .

. , 70 . , .
. , .
70 . . (lex Pompeia Licinia).
(lex Aurelia):
, -

 . I

483

. , 1. , . , , , .
70 . ,
, . 64 .
,
. ,
, , ,
.
.

, , 82 ., .
, , , ,
.
.
60- .
, . ,
,
, , , . 2 , ,
. ,
, .
. .
67 . ,

3 , 50 .
15 , 200
, . , , .
1

tribuni aerarii ,
.
.
2
.
. . ,
6867 .

484

:
, . , 1
. . (lex Gabinia),
, 24, 500, 120 .
5 . . ,
2. .
. 40 .
,
. 49 .
, , :
, . 10 .
, 800 , 120
.
, .
. , .
30 .

,
.
, .
, , ;
.

.

.
, . 83 . , ,
, , . .
, 82 . .
75 . IV , III,
. . ,
1

.
,
.
2

 . I

485

.
74 . . 74 .
1,
, .
, .
, ,
, .

. ,
. .
,
. ( ) .
,
( 69 .). .
,
.
. , , .
,
. , ,
, , .
, , . , ,
500 ;
: , , ,
(). , .
. , , , .
,
, .
1
, , 71 .
.

486

, , ,
; . , , . .

( . ). 68 . ,
, ,
.
, . , ,
, .
, , , 70 .
. , . 67 .
.
, . , ,
.
66 . (imperium maius)
. . , (lex Manilia).
, , ( ). , . ,
.
. ,
.
.
. . ,
,
. .
: ,
.
.
, 66/65 . (65 .). , . .

 . I

487

.
, . .
.
36 . ,
, . , , .
,
, .
( ). , . ,
, .
. ;
, , .
.
, , , .
(,
),
(63 .). ,
.
, , .
, . ( , 111):
() , , , ,
; - ,
. , ,
.
, ,
, , , , ; . ,
, , .
, , , , ,
, , ; , .
, ,
, ,

488

;
. , , :
, ,
; , ,
,
. , , , . , , .

, , ,
.
(), , . , .
(64 .). .
.
. ,
, , , . , .

(63 .).
.
: .
, ,
. , . .
.
, .
. , .

. .
, . -

 . I

489

. , 3 , , ,
. ,
. .
, , .
(, ,
).
.
, ,
, .
62 . , ,
.

:
.
108 . . ,
( ). , , . , , -, ,
, (,
).
68 . , 67 .
. . , 66 .
65 .,
.
1. , - .
,
.
12 () 101 .
,
- .
. , ,
,
. 1

.

490

,
.
, .
.
, ,
: 1.
,
, .
.

. , . 74 . .
, , , , . , . 65 .,
, .
65 . .

, . , .
(, 1 65 .) ,
. , .
. ,
. , , , .
63 . .
. , , , - , . . . ,
, . ,
( ) , ,
,
.
1

. , I.

 . I

491

,
, ,
, .

. , ,
, . 63 . .
1
. , , .
,
ager publicus.
.
. , 5 17 , .
. , , , .
: ,
, : ,
. , .
, ,
, . , , , , . ,
, : . ,
- .

, 63 . . -, .
. 62 .
. .
,
1

, ager publicus, .
.

492

. .
.
. , . .
, . , ,
. , , ,
, .
, , , 63 .,
.
.
:
.
. . 25- . , . .
,
, . 21 , . , ,
, . .
, . . ,
. 1 ,
.
7 . .

.
, , .
.
,
.
. , ( ) , .
8 . .
. -

 . I

493

: , ,
?. , .

, . , , -
. , . 8 63 .
: , ,
? , , ? , ?
, , , , , ,
,
? ,
? ,
? , , , , , ,
, ? , ! , !
, , .
? , , , ,
, , , ,
, . , , , , , ... (I,12, . . . ). .
, .

, ,
, , , .
:
.
.
. . ,
, , . . : . .

494

63 .
. , ,
. , , . , , .
. . .
.
. .
.
- . , ,
. .
, , , , , , . , , . ,
,
, ,
.
2 3 .
. 3 , ,
, 1.
, , . .

. ,
.
5 .
, .
: , . , ,
, 62 . , (extremum supplicium). . , 1

 . I

495

62 ., ,
.
,
1.
,
. ,
, , . .
, ,
, . ,
,
.

, (5 63 .),
.
: , , ,
; , , ,
-. , . , . , , , , . , .
, . ,
, ; , , , ; , , , . , , . ,
, . ,
. ,
, ( ,
54, . . . ).

10 .
. . . , . , 1
, .

496

, , ,
1.
,
.
. . () , ( 62 .). . 2 3 . .
, ,
,
: , . , ; , , (, 61).
I . : , , . .
, , ,
,
.
, .
, . ,
, .
,
- , .
, , , . .

, , -,
,
. , , 6562 . ,
.
.
, ,
. 62 . 61 . . ,
.
830 3.
1
. , 56. , ,
(, 44).
2
, ,
. .
3
. , XI.

 . I

497

.
,
, . 20- , (, 2): ... , . ,
, . 20
, , , , , 50 . ,
,
; , , , , , . 38
, ,
, , . ,
, ,
, .
, .
, , , .

. , . , , , , , . , ( ), , , ; , , ,
, ,
(. . . ).

I
, .
20 . , (, )
, . . , 61 . ,
, , , ,

498

. .
60 . .
1.
, 59 .
.
. , ;
.
. .
. , 61 .,
.
.
. ,
. , .
60 . , I .
.
( 59 .).
:
, , . : , ,
, . .
.
, : , . , , .
:
, . .
, .
.
.
, , 60 .
. , , . :
, , ,
. ,
-
1

 . I

499

, , , , , , , ... , . , , , . , , , ,
,
() , , , ,
. . . , , ,
, ,
. , ; , , , . ,
, , , . ,
.
,
,
, , . , , ,
, .

, , . ,
, , , ,
, .

. . ,
,
...
, , , . , . ,
, . . , . ,
,
,

500

. ,
; ,
, ,
. () ,
, - .
,
( , XXXVII, 5558).

, , . 1.
. .
,
. , . 20 . . 1/3
.
, , , 2.
. .
, ;
, , veto ;
. , , , . , , , . . .
.
. ,
, :
.
, 59 .,
(lex Julia repetundarum).
. 1
, . .
2
,
: , .

 . I

501

, ,
, .
, , ,
(acta senatus et
populi Romani). .
.
, .
. ,
. , , 59 . .
. , ,
,
5 3 (lex
Vatinia).
, ,
- . , 1 1
( ).
, , . . ,
. , ,

. .
,
, .
. , . .

, .
, . , . 58 . .
, . .
2.
1
2

.
67 . .

502

62 . 1.
. , .
59 . , . 58 . -
. : , (collegia compitalicia), 64 .,
.
, , , , ,
, (aquae et ignis
interdictio), . . . ,
( 58 .).
, .
, . . ; .
58 . , , . ,
57 . . , ,
(II, 16). . 57 . , . .

. 5 (cura annonae). .

, .
: 2, 3 4.
1

59 . ,
.
2
Gallia togata, . . , , , .
3
Provence,
122 .
4
Gallia comata vel bracata .
, .

 . I

503

,
. , , : , . (), , ; , () ,
(); , , , (- ), .
,
. , , - . , ().
.
-.
. .
, . , ,
. .
: ( . -),
(), (--), (), (), () .
.
, . .
58 . ,
. ,
, : ,
. , . ,
( 60 .).
( ).
, . .
. , , , 300 . . , .
. .

504

58 . .
.
, .
70 . 30 . ,
20 . 4 .
.
,
, . , , . 130 .
. ,
.
, , .

. .
58 .
,
. , .
. , . 58 . , , .
.
.

, ,
-.
,
, , .
(. ). 50 .1 ;
, , 75 . , (), , 10 .
. , .
, , , . ; , 1

36 .

 . I

505

, . . .

, ,
.
,
, . , . , , , ,
.
58 . . , 1,

, . . 57 . 8
. .
.
. ( ), ( ), , , .
( , , ,
- ) . ,
300 . . ,
, . 40 .
20 . , ,
.
75 . 100 . , , (. ), .
, , .
. ,
(, , ),
(. ) (. ), .
, , ,
1

, . . .

506

75 . . ,
. . , ,
. ,
. 60 . , .

( 57/56 .)
. . () . .
. , ,
, . . ( ),
. , .
,
.
.
, . ,
, , . .
,
.
. . 57 .,
1, 15 . , , .
,
. .

.
56 . . , . , , , ,
200 , 120 ,
. . .
, 54 ., 5 10 .
48 .
1
,
.

 . I

507

55 ., 5 :
, .
,
.
55 . , , . 55 . . , . , , .
. . 53 .
. . ,
. . , , ,
( 53 .).
, , , .
6 .
. ,
, .
Kpaca.
, . - . . ,
. , .
, 40 .
, , .
.
,
. , 1 .
.
, , , . 51 . .
.
.
- , .
, , . .
1

508

.
.

55 . ,
. . . 56/55 .

. ,
-, ,
, . . , . 10
1. ,
. 18-
, .
,
(, , ) .
430 . ,
100 . . ,
.
, , , . , , , . - .
, . . , , , , , .
55
. ,
, , ,
.
1
( , IV, 1619) .

 . I

509

-,
:
, :
, .
55 ., , ,
, . .
, .
, .
3 .
10 . 10
. . , , .
,
.
. . , . 10 ,
. . , ,
, . , .
,
. ,
10- ,
, ,
.
. . 18
. , .

. .
.
7- , 10- . -

510

. , ,
, ; , , . - ,
, , , . ,
.
,
, . .
,
,
...
. , , , , .

. , , ; . ( ),
, (), , ,
. ,
: ; , , ;
, , . ; , .

. . 800 5
. .
. ,
() . . .
. ,
, .

 . I

511

, . , ,
, .
. 55 . . . ,
. 54 . . .
.
. , , .
. ,
.
, ,
. , , , .
,

.
, ,
.
, .

, . .
54/53 . . 6
.
. 15 , ,
. , , . , .
5453 .
. ,
, , , , , 50 . . , -

512

, . .
, ,
. ;
.
.
,
; , . .
, ( 7 . ), . ,
. , ,
,
. ,
,
, ,
. , . , , ,
.

.
(
). . - , 53 .
.
.
, . ,
.
, , .
, , . : . . (), 53/52 .
.
.
,
. ,
, , . , -

 . I

513

, .
.
:
; , , ;
.
, . 60 . , , .
.
, , ,
, , :
. ,
1, 6 .
,
. .
, .
, ,
, . .
,
. ,
. , . , . , ,
.

: , ,
, , , .
80 . .
, .
. . , 200 . .
, .
, , , .
, , .
, .
,
.
, 1

().

514

. ,
. .

. . .
, .
.
, . .
. , ,
, .

. 51 .
. 50 .
, .
. 1 ,
10 , , 800 , 300
3 , 1
. .
, .
, . ,
. 50- ., . , , , , . .
. , ,
, .
.
- . - , , -
, - , . , , 50- .
1

. , XV.

 . I

515

, . ,
(praefectus fabrum) .
XXIX
, ?
, , !
,
, !
, , ?
, , , !
, , ,
,
, , !
, , ?
, , , !

, ,

?
, !
, ?
,
, ,
, ,
.
?
!
,
, ?
LVII
,
!
?
.
,
,
,
,
.
!
(. . )

516

.

, - .
. 53 . - 7 .
, .
, .
, . , -,
. 52 .
.
( ).
2 (sine collega). ,
.
.
, . . .
5 , .
,

, 5 . , , . ,
. , , .
. ,
, . 54 . ,
. , . . 53 .
. . ,
.
,
, .
, , ,
, .
, , . -

 . I

517

, , . , , , , , . 5251 . .
51 . , . 1 49 . , , 1 48 .
, , 10- ,
( ). - 49 ., . .
1 48 . , 10 , , ,
. , 52 .,
-, 5 . , , ,
1 49 .
,
: ,
48 .?
. 50 . .
:
. . .
, 50 . ,
, . 1 49 . .
,
;
. , 49 . , , 7 . . .
.
,
. . .

518

XXV

10 11 49 . .
. (49 .), (48 .),
(46 .) (45 .). , .
15 44 . . ,
. , II ,
(43 .). : ,
(42 .).
, , . 10
, , ,
(31 .). ; .
4944 . .
15 44 . .
43 . II , .
42 . .
31 . .
30 . , .

, ,
13-
, 1.
, .
14 . . , . - , 18 2
, (), . .
1

. ,
7 ,
. , . , 7 .
2
.
, 7 .

519

, :
!. , , , , , 40 20
.
;
.
, ( ) , , ,
.
,
. , . , , ,
,
, . .

, . , , .
, ( 49 .).
, , . ,
( ), , . 7
: , , ( ). , . .
, ,
.
, , .
, . ,
, .

, , . . : -

520

, , . , , , . (clementia),
. .
, , , , .
, 78 .
,
.
, ,
. . ,
, ,
, . , , 40
( 49 .). , .
, .
, . . , 65 . , (. ). .
.
:
- ,
.
, , ,
,
, .
,
, , .
, 30 49 .
2 49 , . , , ,

(. ), . , , , .

521

, 49 .
1.
. ,
.
. 49 . , .
.
. .
,
, ,
. , ,
. .
.

49 . , 11 ,
48 . . 48 .
: ( ).
. .
. . , ,
,
. , 12 .

.
9 , . . 200 .
.
.
1

522

. .
. 48 . 6 .
,
7 25
. , , , ,
(. ).
, 20 . . ,
, .

,
, . ,
. , , .
. , . 48 . , . .
. . : .

.
, ,
48 .: ,
.
, , . , -
, .
(. 2- ., . 30, . 126).
.
, . , , .
. 12
30 . 1.
1
,
25 . .

523

60 . 7 .
1.
.

.
.
. 3000 4500 . : 55 , , 10 . .
(500 ), .
,
. , , . 200300 .
, 45 . .
:
4 , 3 .
, , .

.
.
. , , .
. ,
.
. . ,
.
, . . .
25 ,
30 , 45 .

. .
.
1
,
50 . .

524

, . .
,
. 6 ;
,
.
, . .
, . . . () .
. , ,
.

.
. , . . 48 .1
. , 47 . 7 . 22 . 1 . .
, , , , . ,
6 (3 . ).

, . , .
. , . ,
.
9 48 . . , , () ,
. : , ,
1

9 () .

525

,
, ;
, , , . :
, , ,
, .
, ,
; .
; , ,
. , () . , ; , . , ,
. , , , ,
( , III, 93, .
. . ).
. .
, , . , . . ,
. : ,
.
; , ( , XLI, 54, 2). ? , ,
.
, ,
, .
, ( , II, 65).
... , :
6 .
(II, 79), ,

526

10- , , .
( ,
,
,
, .)
, .
( 47 . ), 10-
. , 4- , . , ,
; , , ,
( . . . I. ., 1994.
. 387388).

. . , , , . . 51 . XI , . : 17-
XII , 9 10 .
(, , ) . , .
, ,
, ,
, .
. , ,
. , . ,
, . 28 48 ., , 13 .
58 .

. ,
, .
. ,
.

 () .

527

. , .
.
. ,
. .
. , :
.
48 . .
. , , ,
. ,
, , . .
, 47 . . .
, .
. 24 47 . ,
. .
XIII.1

.
9 . . ,
. , .
, .
( , ) , . .
, .
, , . . 2 47 .
. 5 2.
- , , , , . ,
. , 1
47 . , . 30 .,
, .
2
: , ,
(veni, vidi, vici).

528

:
.
, 47 .
50- . ,
- 49 . . 49 . -
. 48 . , , 6 .
. , , , . , (
49 .). ,
.
47 . .
,
,
. -. 47 .
,
. ,
.
: , , .
. . : , ; , ; , ; , ;
, , .
. .
,
.
,
. .
. , , . , , .
. , , : .
, .
, . .

529

, 47 .
6 . , ,
. . . , , 6 46 . .
, . , , .
. ,
, . ,
50 ., 50 .
. : ,
, , . , ,
, . . .
28 46 . :
, , . .
. , ,
. , . . ,
.
. ,
.
. . 46 . . 17 45 . . 8 13 .

. , , , . , :
,
. . , ,
. , , .
.

530

, :
, ,
1.
17 45 . ( , , ,
.)
, ,
. , . ,
, . , , , . ,
,
. ,
. 30 . ,
.
;
, .
5 . . , ,
.
, ;
. ,
, ,
,
, . , . ,
49 , ;
.
, .
, 10 .
, 45 ,
(dictator in perpetuum).

45 . .
, .
1

. , LVI.

531

,
,
1, , .
, . ,
( ),
.
49 .
, . .
.
48 ., 49 . .
48 . . . (magister equitum) , .
. , 48 ., (tribumcia potestas), .
. , , 5 . 46 ., ,
, 10
, 45 . (dictator perpetuus). ,

.
: imperator Caius Julius Caesar. :
, , , , . .
.
, (pontifex maximus) . , . , .

. 900 , :
, .
1

80 . .

532

( ),
. ,
( ), , ,
, . . .

, , . 20
40, 4 6, 8 16.
,
: ,
, . ,
. , ,
. . . , , , .
.
, . , - ,
.
. (. 42) , 80 . . , , ,
. , .
.

.
, , .
, 59 .,
- -. :
. , , ,
. .
, .
,
.
.
, ,
. (lex Julia
municipalis). , , , -

533

, ,
, -.
, , . , , . 90 .
46 . , ( ). , ,
XVI ., .
.
, , -, .
( ).
, , , . .
,
, . . ,
. :
12 : 31
(, , =, ), 29 (,
, , =, , , ) 28 () 355 .
( . .) 22 23 .
(23 );
,
27 28 .
(Kalendae), (
31 ) (Nonae), ( 31 ) (Idus).
, . , . . , ,
. , , pridie... ,
365 1/4 , . 46 . . . 90 ,
.
1 45 . . . 365
, ( . . ., 1975. . 38, 42.).

534

. ,
,
. , ,
.
, . ,
50- . , , ,
. 4847 ., -
, ; ,
300 . 100 . ; , ,
;
, .
-. . , ,
.
40- . . 50- . , ,
.
, 40- . , . , . ,
. , .
-, , , .
. . -, , . , . ,
(, . ), . , , . , ,
, . , , .
. , , , , . , . -

535

: , .
.

.
: 16 10 . .
, 1 , .
. 60 , , , ,
, . , ,
.
44 . ,
.
.
. .
, , .
(15 ) 44 . . ,
- . , . . , 15
, . . 23 .
. . ,
, . ,
, . . . .
, , , ,
, .
. . .
1

, . 15 .

536

.
. , , , ,
46 .
(. , 82; . , 66; . , II, 117).
, 44 .
. , , . , , : ,
,
;
. , , ,
, . ,
. ; , , : , ,
. , , . : -:
, ? -, :
, !. ,
, , , .
, , . , , , , ,
, , .
. ,
, , , , ,
. , , . . ,
, , . , , 23 . , .
, , ,
, : , ?.
. . , -

537

, , , , (. . ., 1964. . 290).
, , , , ,
.
, , .
, ,
.
, , , ,
, .
: , ,
.
60 , . . , , .

, , ,
. . .
. , ,
, . . .
, .
.

. II
, , ,
. .
, . , . , 16 ,
, . .

538

17 . ,
. .
, ,
.
: , , . .
, :
, ,
, , .
19 .
,
. . , . 300 . .
. ,
,
.
20 ,
.
. ,
. , . 17 .
: 44 .
1 . . . , , . ,
- ,
.
. ,
, .
, . . .
.
.
, , ,
.
1

539

,
.
, , , .
.
44 . , , , .
.
.
,
: , ,
3/4 . ,
. 22 63 .
, . , .
19 ,
. ,
, ,
, . : .
.
,
1. , ( 44 .) . .
: 2 . , .
43 . , . .
( 43 .). .
43 .:
.
, .
, . ,
, . ,
. , :
, , .
1
. 4 44 ., 10 43 .
( ).

540

, , ,
,
.
, ,
. ( 43 .). .
, , , . ,
, , .
.
( 43 .)1. (lex Pedia), ,
.
. ,
2.
. ()
43 . .
, . , 42 ., .
.
.
(lex
Ticia), , 5 ( 31 38 .)
(triumviri rei publicae constituendae).
,
. , , .
(7 43 .), . ,
.
.
, , 250 .
. , . , . ,
,
(IV, 20).
1
2

sextilis augustus.
.

541

,
.
, - . , ,
.
. ,
. , ,
. , .

:
( ),
, ,
.
.
, 1/10 , 18
.
.
divus Julius, , ,
iulius . .
. 1, ,
. , , .
. , .
, .
42 .
.
42 . .
. 19 ,
, . , . .
. .
, , , .
. . 1

542

, .
.
.
.
. , , . .
, ,
.
. ,
.
. ,
, .
, 42/41 .
, . ,
,
, .
. : 170 . ,
, . . , . , 18 16
( ). . .

. , .
, , .
: ,
.
, . 1.
, 40 ., . , , .
: , ; .
40 . .
,
. ( ).
, , .

1

543

( ). : ( ), ,
. - . . .
.
,
. .
. ,
.
1. 39 .
, . . ,
.
, . , ,
. . 5
, , .
. ,
.
. , .
,
.
, ,
. , . 38 .
, . : . 37 .
. , . , . 31 33 . . , .
36 .

. ,
, , (35 .).
1
. , .

544

. , , . ,
.
, , .
. 12 . . .
.
. . 30 .
; 6 .,
, . , , ,
.
.
, . , , , , 43 .
.
, , , .
, .
, ( , IV, 8
11), ,
, . : ,
, , : ,
, ,
, , , ,
, ,
. , , ,
,
, . - , ; , . , , ,
,

545

,
,
, , 23 ; , ,
, ,
. ,
,
. , ,
, , . , , , , , ,
, ,
.
, , , , , .
,
, - .
, , ,
, ,
. ,
, , ,
.
,
, .
,
, , , , ,
, , , ,
1 ; , ,
, .
. , . ,
, ,
. , , , , . , , 1

546

, .
- ; ,
, , , , .
, . , ,
; , , ,
, , , . 25 000 , ,
, , 10 000
. .
,
(. . . ).
. 7 43 . . (, 48) ( , IV, 20)
,
.

. , , :
, , .
, , , , , , , ,
, , , , ,
. , , , , ,
, .
, , , .
, , , , -
, , ,
, , , . , , , ,
, , (. . . ).

547

. , . ,
. , , .
.
,
. , , :
, , .
, .
36 . .
,
.
. .
, . ,
. , .
, .
.
,
.
. ;
, ; ,
, , ;
. , . . .
1 32 . .
- . .
300 .
. .

.

548

, , .
. ,
.
100 . 15 . . 500 .
. ,
,
. , , .
:
80 . 400 . ,
. .

. .
. . , ,
. , . , . , ,
. .
. .
, , .
. 2 31 . .
. . , , . , . ,
- , . ,
, . ,
.
, . ,
, , ,

549

, III .
;
, .
, , .
, .
,
, (
)
,
.
,
, .

, . . .
31/30 . .
, 1. 30 . (
) ( ).
, . .
( , ).
.
.
1 30 . .
. , , . .
, . , , .
30/29 .
, ,
. .
29 . .
.
1

550

: .

. ,
.
.
, , . , , , , . . , , , ,
. ,
, ;
, , . , ,
.
. , , .

, .
.
I . . . - . , . , , ,
, ,
. , , , .
,
, .

551

, , I . . . . ; .
: ,
-, .
. , ,
, .
, ,
.
, ,
, , ,
.
,
, , , , . , ,
, , -
. , ,
, . , . , , , ,
, ,
, .

:
(30 . . . 14 . . .), (1468 .),
(69161 .), (161284 .), (284337 .), ( IV V .).
I . . ( ) (
).
( ), (
) . . IIIII . (
), IV .
. () 352 378 .
(, , ), ( , )
(, ). ,
, .
, .
55120 . .
IV . .
. VI . .

.
I. (30 . . . 14 . . .)
.

553

II. (1469 .) , ; 6869 .

III. (69161 .) ; .
IV. (161284 .)
, 193 .; ; III .
V. (284337 .)
; -
.
VI. ( IV V .)
.

. (I .). ( ), (5267- 6167-
) ( , , , , , , , , , ).
, . 1
( 55 120 .) . . 88 . ,
97 . . . , ,
.
( 81 .), .
. 15
, ( ),
.
, (8196 .) .
. , .
1
. .

554

. . , , .
, ( ),
, . , , 105107 .
, -, 12 68 96 .,
. . .
4 5-. , 115117 .,
, -, 18 , 14-, 5-, 6-, 11-, 1215- 16-. (14 .)
(68 .). , I .
.
. ,
.
; ; , , . .
, ,
, , . - ,
:
. .

. , , , I . . , ,
, . ,
.
, , ? , . ,
, -

555

, , , . . , , . ,
,
.
, , (, , .) ,
- .
. . , . .
,
. . , . , , , .
,
, , .
, (), ,
.
, . ,
( ), , .
? , .
, , . ,
, I .,
, , ,
. .
, , , .
.
. ,
. , .
,
, . ,
, - .

556

, .
, I .: , .
.
.
,
, .
.
(37 100).
, :
( 7 ), ( 20 ), . , 6670 .
.
, . . .
, . (62114)
,
24 79 . . .
:
100 . , 111113 .
. . ,
.
-
, .
(
), ,
1. I . . . 2
.
1
2

. 229.
.

557

- .
. , , , , , , , .
, I . . II
III .
(117284 .), Scriptores Historiae Augustae ( ).
.
: , , , , .
. ,
,
. , Scriptores
Historiae Augustae . ,
IV .
, IV . .
( ).
: . , ; , (, ) .
, II III . , Scriptores. , ( 170 240),
(divi) . -, .
(180 .) (238 .). , .
IV . , ( 330 .). , . 31 ,
(96378). 18 ( 14 31),
352378 . , . ,
.
, , . :
, .

558

IVV ., (, , .), ,
V . 6 , .
IV . 395 410 . (56- ). .
, III ., . ,
, , . , , , ,
.

, , III .
5
221 .
, , ( 260340),
354 ., : (VII .), (IX .), (
IX .) .

, .
, , , 10 ; ( IV .), (II .), (IIIII .), (IVV .) .
, , ,
. (II .), (III .), (IV .) (IV .).
II . , , , .

. II . (, , .) ,
IIIIV .

559

IIIII .: ( ), , , . .

. , , , (., . 22, . 469),

II . IV . V .
. ( IV .) .

, ,
. , . .
. , .
II ( V .) ( VI .)
.
( ), ,
. ,
Monumentum Ancyranum, , , , , , ( ), , ,
( , , . .).
. , (, )
212 . (constitutio Antoniniana) .
,
: , . .
.
, . . , ,
, .

560

, . , I . . .
. , , , II . , , , ,
.
IIIII .

Monumentum Ancyranum
, , , . , (Res gestae divi Augusti), , 14 . .. (, , 101, 4). , , .
, , , , . . ,
. ,
, .
. 1555 . ,
II,
. , . . , , ;
.
Monumentum Ancyranum...
,
,
. XIX . (
) ,
... 1914 1924 . ( ) ,
( . . . ., 1982. . 129). ,
.

561

II

. 27 . . .
, (imperium maius),
, , . (tribunicia potestas), 36 . . . . 27 . . .
().

: , . .
, .
, 300 . , . ,
: , , , .
.
(9 . . .).
30 . . . .
27 .
.
23 . .
69 . . . .
9 . .
14 . .

.
44 .
, . ,
, , ,
.
,
, .
, .
43 ., 5 .

562

31 33 . . , 1 32 . .
, 32 .
. , , - .
, 32 . , .
1 30 . , . ,
36 ., , . .
29 . .
,
,
, , (). 28 . ( ). 1 (
70 .) .
, 1 . , 800. , , princeps senatus.
, 13 27 . :
. 2 3.
?
,
potestas4. ,
,
. , (auctoritas) .
? , ,
(princeps civitatis).
,
1

.
2
Augustus , , ( augeo:
, , , ).
3
, .
4
(potestas maior) .

563

. :

,
.
,
. , .
10 1
: , .
, 30 . .

.
() .
, . (fiscus).
(). , ,
,
. ,
, , :
, .
, .

.
. 27 .
.
(praefectus urbi) . . , .
, -, - .
23 . 2.
; ,
.
,
.
1

.
2
. .

564

, ,
. , , 9 1 . (cohortes praetoriae)1. 24 . , .
, . ,
(cohortes urbanae) . ,
.
1 23 . , 31 . 2. ,
.
,
: (ius primae relationis). 22 . , .
, 23 .:
(imperium maius)
, , . , , .
2422 .3 . ,
. ,
.
. , .
, , ,

1
().
. , , 3
, . , , .
2
, . - , (tribunicia
potestas) , , , .
3
, -, ,
senatus consulta.

565

. , , , , .
, ,
1.
:
, , , .
.
, 13 . (pontifex maximus) , ,
. ? :
(, );
;
. , : (cura legum et morum), . (cura annonae),
(cura aquarum).

27 . . . (52, 1) , , . , , , : , ,
,
. , ,
, , . , ,
, , , ,
. , , , , ,
. , , 1

, : , .
, cohors praetoria.

566

, ,
. , ,
,
, .

. , ,
, . ,
. , , .
, ,
,
( , 52,1415, .
.: . . . ., 1979.
. 6263).

, .
: , . . (22 . . .) , .
, , ,
.
. . . (19 . . .), . . (18 . . .)
. . (11 . . .)
, , . , ,
, , . , , ( ,VVI, . . . ).

, ,
. . , , ,
.
, .

567

, , , ,
. .
. , , ,
. . (patrum auctoritas)
. , ,
. , : .
15
, .
, .
, , ,
, ,
.
, , . . 1 . . ( 28, 18 8 . . ., 4 14 . . .),
, 600.
.
, .
1 . ,
, , ,
( ). ,
, .
400 . . (), .
.
, ,
, , : , 1, 2 .
:
. , , 3. , , 1

Praefectus praetorio .
(cohortes vigilum), 7 . . .
3
.
2

568

, , . ,
, II .

, - ,
V IV .1. ,
.

() ().
() . .
.
,
( ). . ,
; ( );
.
, . 2 . . . (lex Fufia Caninia),
. ,
. , 3 10 1/2; 10 30
1/3; 30 100 1/4; 100 500 1/5.
.
.
4 . . . (lex Aelia Sentia),
. , 20 ,
30 . ,
,
5 5 2, , ( ) .

. ,
. ,
1

, 29 .
.
2
. 20 .

569

(rigrini dediticii): , 100

.

. , . .
,
. , ,
,
. , ,
.
. , , , . , : , .
. () . , .
, .
, ,
, . , . . , .

,
. 1, , ,
. , ,
.
, .
, , , II .
,
: .
. de facto ,
.
1

, 40.

570

. , , .
. , 18 . . . 9 . . . ( ).
(lex Julia de adulteriis coercendis). ,
.

( ). ,
.

, , 60
25 . , ( , , , , ).


. , , .
, (adulterium),
stuprum (, ). .
(lex Julia de maritandis ordinibus)
.
. , . -, ( ).
. : 25 60 20 50 . ,
1.
, , 1 % .
. .
, lex Julia.

, .
9 . . .
(lex Papia Poppaea)2.
1
2

.
9 . .

571

, ,
, , . ,
. ,
. , ,
.
, ( ius trium liberorum).
.
(). , . , ,
,
(, , ).
:
.
, , ...
, , ,
.
, . ;
, . ...
, . ,
.
, , 1.

-
? 28 . . . 13 . . .,
41 4 5 2. , , . - , ,
, .
, . .
1

, 7273.
70100 .
2

572

,
,
, . , , .
.
,
, . 41 . , , . ,
, , 38 .
. .
, 1 , .

. , (, ), . . , -, .
( ) ().
, , , . ,
, , . . ,
300 100 .
, 200 . .

. 300 .
. 10 . . 26 , 3,5 . .
, ,
, , ,
1800 , 1200.
30 .
, 3000 .

.
1

, , , .

573

, , , , , , . ,
82 , , . .
,
, (). , .
(. . -) .
. (Roma), .
. , , ,
. :
, ,
, , ,
, ; ,
, ,
, ; , ,
,
. , , , , , , ,
, ;
: ( )
: , , ,
, ; , ,
; ,
. , , , , , . ,
... () ( , 53, 12, . . . ).
(53, 21) , -

574

: ,
;
... , ,
, , , , - -
, , , : , - , , - .
,
( ) , ,
.
, , : , , . ,
, ,
; . ,
,
,
.

, , . ,
. , de iure , de facto .
, .
. :
16 ( 20) 20 .
( 12 .); .
, , . .
, , : , , -

575

. II , 2728 1.
250 300 . . , . , , , .
, , . , , ,
. .
20 , 25. ,
. . :
2, .
,
. , .
, . (, , ) . . , .
. ( ),
. , . ,
.
, ,
,
, .
.
(, 2425):
,
1

31 . 50.
(aerarium militare), .
2

576

. .
, . ,
- , ,
...
. ,
, .
, , ,
. ,
, , ,
: ,
,
,
.
,
, ,
, , : ,
, .
, : , ... , , :

. ...
, ,
. :
, , .
, ,
, . ,
,
, : (. . . ).

. , , . , ,

577

, . :
. , , .
.
. . . - ,
. , . . .
.
. -
.
, .
26 . 2019 . .
. 1.
.

. ,
28 .
,
.
.
. , -, . ,
. 25 . , ,
. .

, . 16 .
,
1
. : .

578

( ), . ( ).
. , (129 .) ,
, , , .
.
. . (), , 1. (
) , .
. ,
.
. , , 29, 17 12 . . . 129 . ,
. , .
. 87 . . . 45 . . .
.
, .
6 . . . .

. ,
. 75 . .
.

, .
. : 200 . ( ).
, () .
. : 15
.
. 9 . . .
.
. 1
27 . .
6 . . . .

579

. 9 .
,
( ), . , 3 , ( ). ; .
: . ; . 10 11 .

. , .
, .
.
( limes
( )).
,
. , 30-
(9 . . .).
(, 23) : ; ,
;
,
, - . , ,
,
: , !, .

.

14 . 77- . , . , . , . ,
.
, , , .

580

.
. ,
, .
, , , .
44
, - : .
, ,
44 ? , (, 7984), , . , , ,
- . ,
:
, ,
,
, .
; , ,
,
, . ,
. , , , , ,
, ,
. ... ...
.
,
, , . , ,
, .
. , , ,
; , .
.
, :
,
...
. ,
, ;

581

, .
, , -...

. , , , , . ,
, , ,
, .
, . ,
,
.
, ; ,
.

III

. , :
; ,
; , ,
, ,
. ,
, ,
, (), ( , , ),
( ), , (, , , ).
:
63 . .
54 . .
5251 . .
28 .
.
2919 . .

582

. .
, .
,
. , II . . .
,
. , , ,
.
, 30 . . ., . , ,
,
.
: , ,
, , , .

. ,
- .

. , , . . , ,
, . , . . ,
.

. , -, (14091). . . ,

583

,
. . .
,
.
( ) , , ,
. . ,
, , I . . . , -, . (11450). ,
, .
,
.
, .
. , ,
.
, , : , , .
. ,
. :
(exordium), (narratio), ,
(partitio), (probatio),
(repetitio) , , (peroratio).
. , .
. ,
, . . . .
, .
, ,
,
.
, , ,
. .

,
.

584

, , . . , .
, .
. , , ,
. . ,
, . , , -, .

.
, . III .
: . ,
, :
, , ,
: , . .
: , (
), ,
. , , .
, . -.
, . , . . , , ,
. ,
.
,

585

.

, .

( 9854 .). . 6 , . , .
, . ,
.
, ,
.
. , , .
,
, , . . , ,
. 5-

, .
,
.
-, . . . -, - .
: , ; . :
:
.
,
,

586

, .
,
,
: .
.
(I, 149150)
, , ,
, :
.
, , :
, -, , - , ,
.
,
; ,
, , ,
- .
, ,
,
.
(I, 418428)
,
-, ,
:
: ,
,
, , ,
;
,
, ,
, .
,
.

, .
(II, 114124)

,
. ,
:

587

, ,
...
:
, , , , ...
, ,
, ,
, .
,
, , :
, .
,
, :
:
.
- ,
;
,
...
, , ,
, , ,
, :
, , ,
,
.
(V, 11051107, 12411242, 12831296, 14481453)

, , . ,
. ,
. ,
.
(. , )
(. ).

.
( ) II . . , , .
, , , .

588

,
( 180 100). ,
. . 30 , 800
. , . , , ,
. ,
. . 1 150 , .

.
.
.
. III . .
, , .
I . . . ,
2. , .
( 87 54). ,
. , .
- .
.
.
, , . ,
. ; , , . (, .)
, .
, . :
1
, III ., , , ,
.
2
, , , .

589

Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris

Nescio, sed fieri sentio et excrucior.
. ? .
, .

.
, -.

,
. (170 85) .
. ( 50)1, (
, ). , : ( ) ( ).
. I . . . ,
. , , .
I . , .
.
, commedia
dellarte.
, ,
. , .
I . . . .
- (, , ), ( ), . ,
. , .
, , . , .
1

590

,
, . , , . , ,
. - . , .
, ,
. -. , , , .
, , .
. ,
, -, . , , (, ), ,
. ,
.
,
. , , , , ; ,
, .
;
, ,
... , , ,
, , .

, .
: , , , , , ,

591

...
, , ... , , (. , 2830, . . . ).
,

, , ,
, .
, ,
: , , . ,
, . ,
, ;
, 1
(, );
, ; , ,
, . , ( , 43).
. ,
, , , , , , ,
. , , , , ,
, , , .
, , . , , .
, , , , . , , ,
,
1

592

1,
. ,
, ,
, 30 .
, , , (. , 8485).
, , , , ,
, ,
, .
,
. ,
, ( , 84). :
(. .
) , , ,
, , , . , .
,
:

, , . ,
, , ,
. : 28 .
, .
, ,
, ,
.
, 1
, ( ):
, .
, , , .

593

, . , 23 .,

. , ,
. : ,
, .
, ,
,

( . .
// , 1991, 11). . I . . .
, ,

. , , ,
, .

, ,
(7019). .
. . , . , ,
(42 .). .
, 10 , .
. . ,
,
. ,
.
, , . , , . 4 . , , .
7
. , , 31 ., , 4 .

594

, , , 12 . 10 , . ,
.
, , , . .
. , . , ,
, ,
. . .
, .
, . , .
.
, .
, .
. . ,
.
( II).
. . , . ,
.
( VI). .
. , : , .
, :
,
,

, :
!
! ,
!1
1

VI, 847 853.

595

.
. . ,
. ,
. .

. , , .
(658) , . . , ,
. :
, . :
,
, ,
, ,
?
! !


1.

, . ,
, .
, , ,
. , . .
. : 2. , , , - .
, , .
1
2

, II. 7. .
, III, 30.

596

.

. (carmina).
103, 4 . , , .
r diem ( ) .
, , ,
,
, , ,
, 1.

30- III , :
Exegi monumentum aere perennius.
Regalique situ pyramidum altius...
( .
...)

, .
, . .
- ( 2 ).
. 3-
II , , (De arte poetica). ( ) , . , .
.
XVII . (Lart potique, 1674 .),
, .

.
(43 . . . 17 . . .) , . , .
, ,
. ,
1

, I, 9.

597

, ,
. , , .
1, ,
.
. : 3
2 (Amores); ;
( 3 ), ,
, .
, . , , ,
.
.
. . () . .
12 ,
6 ( ).
()
. , 15 ,
, .
. , , ,
, , . , ; ; ,
; , , , .
,
; , , .
8 . . .
( ) .
1
: , , -, .
2
5 .
3 .

598

.
, - , 1. ,
.
: ,
, 17 . . .

, .
: (Tristia) 5 4
. , ,
, , . , ,
, , , , , .

,
.
. .
44 , , (Historiae
Philippicae). , . .
, II . .
, , , , .
.

- , ,
. , .
10 .
, ( 17),
. , 1

( 7 . . .).

599

(), (),
, ( ) .

. , (6312) .
, (66 24) , , 17 .
.

.

IV

76 ,
. , , , ,
14 . : , ,
, (3137 .).
. (3741 .) , . , . (4154 .) .
. , (5468 .). , , ,
.
1437 . .
19 . .
3137 . .
3741 . .
4154 . .
43 . .
5468 . .
68 . .

600

,
. ,
.
. . , 23 . , , .
, . , , -,
, .
. , , . . . 21 .

. , .
.
, , .
12 . . . .
.
. 11 .
, ,
, .
, .
9 . . ., . (6 . . .), , .
. , ,
.
, ,
, 7 , . 2 . . . , 1.
(2 . . .), . . , ,
, .
, , . 2, 13 . . ., ,
1
2

2 . . . . .
, .

601

. , ,
,
.
, , . (, 21)
: ,
, , : , !. ,
,
, ,
, , (. . . ).

, ,
(1468 .), ,
, .
, (
)
(
) .
. 44 ,
- ,
. , , , .
44 .
, . ,
,
. ,
,
.
. .
, , .
. , .

602

,
, ,
, . , -
,
. , ? . , .
, , .
, , ,
. , 55 . ,
( ),
, , . .
, , .
,
,
.
. , ,
,
, .
, , ,
. . ,
. , .
,
. , .
, ,
. , . . , .
. .
: ; ;
.

603

(1416 .). , . , .
. , (17 .)
.
. : ; -.
(1719 .). . ,
. 19 . , . , . .
,
,
. , , . , ,
. ,
(23 .) ,
, .
, 29 . , . ,
, (33 .).
, , ,
.
(), 1.
, .
.
, , , 17 . ,
24 . 21 .
, .
24 . .
-, . . 1

, .

604

. , .
.
( !).
, (23 .). .
. , , . -, , , . ,
. ,
, ,
1.
. 26 .
, , - (r).

, ,
(31 .). ,
, . .
, ,

.
, (
) . , .
. .
, .
. .
. , 2, . , , :
.
, , , .
1
,
, .
2
, .

605

26 ., ,
.
. ,
, . , ,
,
, (laesae maiestatis). 103 .

, . ,
: , ,
25 % , . . ,
, .
, ,
,
. ( ).
. , .
, .
( , , ) . . . 33 . ( )
2/3 . ,
. .

- , .
. ,
. . 16
37 . ,
1.
,
2, .
, . ,
. , . .
1

.
, .
2

606

(, 2324) , ,
: ,
, ,
, .
, , , , .
, - :
!. - ,
, , ,
. , ,
, , .
, -
; : ... , , .
, , ,
, . , . . (, 34):
, ,
, : , ,
,
.
,
, .
.
. .
, ... , -
, ... . ,

, , , . , - - ,
, - ;
,
, -

607

, , , ,
20 (. . . ).
, . (, IV,12)
: ; , ,
; , , ,
; (
), , , ,
. , ; ,
; ; , , - , , , . ,
,
...
, - , ;
. ,
.
, , ,
, ,
(. . . ).
. ,
. ,
(, I, 72), , ,
: ,
, , ,
; ,
. , , , -

608

,
; ,
, , , .
(. . . ).


. , , ,
, , . , : , , ,
, .

, , . , , , .
,
.
, .
: , .
,
.
, (, 4344).

, 1, . ,
, .
, .
. ,
. . , , , .
1

caliga, . ,
.

609

.
(25 ), , , , .
, .
- . , , . 39 .
, .
,
(40 .).
. , . , (,
, , .),
.
,
.
39 .
.
. , , 1. , . 2, .
, , .
40 . ( ). 24 41 . .

. ,
. .
.
, . , : -

, .
, , ,
.
2

610

... , ,
;
.
,
, , ,
,
,
, ( , XIX, 26, . . . ).
, .
: , ,
; , . , ,
,
. . , ,
, , ,
, ...
, ; .
,
, , , ( , XIX, 10). ,
, .

.
, . , ,
,
. .
, .
, , ,
. , .
,

611

.
.
, 1,
, 50 .
. , , . , , . .
, , ,
.
.
- .
, , , ,
, . .

, ; . ,
. , , , .
. , , .
. , : , . ,
.
.
( ,
) , . .
(). ,
,
.
, . , . ,
. (officia). ab epistulis (
). . 1

612

1,
. a rationibus (
), .
. a
libellis ( ), .
, . , a patrimonio ( ).
.
( ), ,
, . .
.
(ab epistulis)
: , , , . .
, .
a rationibus
. ( ), ,
. , ,
, .
a libellis . ,
,
. a patrimonio ( a
rationibus), , .
.
. () , .

, III .
, ,
. , 1
: ab epistulis latinis (
) ab epistulis graecis ( ).

613

,
;
.
, , , . ,
.
. , 1.
, 48 . , , ius honorum,
, ( ).
,
. ,
, 2.
. ,
, ,
. . . .
.
, ,
. , , , .
.
. , , .
, .

.
, (42 .)
, (52 .). 10 . 11 .
. .
, , . .
1
4748 . 6 , . . 13 . . . 1 .
2
. , XI, 2325 (
).

614

. ,
(4142 .). : Mauretania Tingitana () Mauretania
Caesariensis ().
, , Lycia
Pamphylia (43 .).

.
, . 43 . 50 . . - () (mesa).
.
, -
, (). 1, 2 . .
.
, , ,
. , . 46 . , . , .
- . - , ,

. ( 4748 .);
3. , ,
() ,
-.
.
. .
, ,
. ,

. -, , ,
. , , ,
1

.
.
3
. .
2

615

.
, . ,
.
. . , ,

, (53 .).
.
(54 .) . ,
, .
,

, . : , , .
, . .

, , , 41 . . (, 10)
: , (),
, , , ;
. - , , , , , , ,
,
, , ,
. , , , , , , ,
. , , , .
, , , . ,
, , . , ,
, ,
,
,
15 ,
(. . . ).

616

, ,
13 .
,
. , . , , , , , .
: , , , , , . , ,
,

, ; .
, , , . , , ,
, (
, IV, . . . ).

1 ,
17 . , .
. .
. . . ,

, . ,

.
, . 55 .
, . 1
:
.

617

, , , . ?
.
, . :
. : , , . . . , .
, . , , , .
, . ,
. , ,
, .
,
. . 58 . , . . . ,
. . . .
,
. . , ,

, , . (59 .).
, , . . (62 .)1.
. ,
2 .
. , ,
, . ,
,
, . .
1

. , , , .
2
, .

618

, . ,
, , . 57 . , , .
:
.
61 .
. 400 . , . . , , .
, ,
.
. 64 .
.
6 . 14 ;
, .
. ,
, , .
, . , , .
-, ,
. , , ( ),
.
, 1. .
, .
. (, ) .
. 2
3, , .
, , , . ,
(Domus Aurea).
1

. .
, XV, 44.
3
, XVI.
2

619

.
, , , . , , , , . .
. , , .
62 . . , , , , ,
. . ,
,
.
(65 .).
.
. , , . ,
, .
,
. . , . ,
,
, , ,
1.
, . , -, , .
, 2.
, .
,
.
6667 . ,
, .
1,8 . . 3.
. , ,
1
, ,
(, XV, 49).
2
elegantiae arbiter .
3
,
.

620

.
.
.
, , , , . ,
,
, .
,
.
. . ,
, .
, . , (60 .). , .
.
.
. ,
,
. . ,
, . 1
,
. 66 .
.
, -
. . , , 67 . , , .

. . ,
,
. ,
, , .
, , .
1
58 59 . .

621

66 . 1 . , . , , , .

() , .
,
. , . , , .
. , 2,
, . , , .
,
, .

, ,
. . , .
, 57 .
, 3,
, .
67 . 50 . . , .
,
.
68 . ,
, .

. 4 . , , . ,
. 1
, . , .
2

.
3
,
,
. (, 4).
4
. ().

622

,
, . , , .
.
. . .
, . ,
.
. , ,
.
: ! ( 68 .).
1,
,
, , ,
, .
. , 20 , , .
, . 49 ., ,
. ,
(, XII, 7), , , ;
, . ;
, . .

. .
.
(, XIV, 3): , , ,
,
. ,
, , ,
1

, 57.

623

: , ;
, ,
, ? ,
, .
, ,
. , ( , 5), ,
, ,
... , ; ,
, ,
. ,
,
.
;

, ,
, . ,
,
, ,
,
,
(, ), ,
.
.
, . , , ( , 8), ,
, ; ,
. ,
, : , 1: , ; , .
1
, .

624

, , :
, ,
, , ,
, ; ,
, :
. ;
. ,
, , , : ! , .

(
)

(14 . . .)

( )
. , . ,
, ,

, ,
(454 .)

, , , , ,
(3741 .) (
)

(5468 .)

(1437 .)

 6869 .

625

6869 .
. . ,
.
, 15 69 . . 69
. , , , ,
.
, (25 69 .). , , 69 . ( )
. ,
. 69 .
.
.
15 69 . ,
.
25 69 . , .
69 . , .

, . , . . -,
. , , ,
. . :
. -, , ,
. , , , .
, :
. .
, (

626

),
:
, . .
, ,
. , .
.
, . ,
. ,

.
, 1 69 . ,
. ,
. .
.
, , . , , ,
, , .
. . .
, . . 15 69 . , .
: 73 ,
.
.
, ; ,
; , ;
, ,
.
, ,
.
, ,

 6869 .

627

, .
, ,
.
,
, , (, I, 49, . . . ).

( , ,
) .
( 3 ) , . . , . ,
, 1.
.
, . , ,
.
, , . . , , . .

.
( ).
,
.
, .
69 . .
, .
.
,
, . (LXIV, 13), : ,
. (, 18) :
,
1

. , I, 46.

628

, .
, :
.
. ,

. , ,
(. . . ).

6869 .
. , . . , ( ), .
( ,
) .
, , , , . , ,
,
, 1.
, - .
. ,
. 1 69 .
. , ,
.
, .
.
. , ,
, . , , ,
, (
69 .). . , , .
, , . , , 1

. , I, 4.

 6869 .

629

, . , .
. ( 69 .).
, . . , .
, , (
, ).
,
.
, , .
.
,
. , .
,
, . . . ,
( 69 .).
,
.
, .
, ,
. .
.
, , . ( 70 .).
(, 13),
:
. ,
, , ; ,
.
, ,
(). , : ,

630

.
, , -.
, , , ,
. ,
, ,
; ,
,
, (. . . ).
(, II, 95):
, , , , ,
.

6869 .
6869 . ,
: .
( ) , . ,
, , . , , .
, , , .
, : . . , .
, -
. .
. ( ) :
, . ,

, tribunicia potestas.

631

, . , , , . , ,
,
.
.
,
. .
.
, , .
,
.
- ,
.
, . . . 1,
. .
, ,
. . , ,
, , .
, ,
, , . - .
, ,
, , .
: -
, . , :
.
. . , .
1

. , XVIII, 35.

632

, . . ,
.
6869 .
. , -,
. , -, .
.

VI

. (6979 .). , , , . . (7981 .).
(8196 .) . - ,
. ,
96 . .
6979 . .
7981 . .
79 . .
8196 . .

, 1 , .
.
, .
. . , , . ,
,
1

633

.
, .
, .
70 ., ,
. . ,
, 6 ( 70 .).
,
.
, ( )
. , ,
, .
.
; , ,
; ;
. 71 .
. , . .
, , , , . ,
. . .
, , . .
, , .
. ,
. , . : , . .
(mperium Gallarum).
.
,
, . . 70 . , , .
.
() .
.

634

, 70 .
. .
. 69 . .
.
.
. . , ,
. .
. ,
1, , 4 . .
, . , . , . ,
60 , , , .
. ,

, .
, . . , .

. . , ,
. ; 16 ( ) 9.
. . . , .
, .
2 , , -, . ,
. , .
. , .
1
2

, XVI.
, XXIII.

635

.

, . ,
,
. Colosseum ()
. .
, , .
, , , .
,
, . , ,
. , lex de
imperio Vespasiani. senatus consultum, , -, .
, ,
, .
, , , .
, ,
. . , ,
. , , . ,
. , ,
. . 7374 .
. ,
. .
,
.
:
.
, .

( ). , , .

636

. , ,
, . (13
15 %). . , -
. ? , . , . .
, .
,
. , .
. .
, , .
72 . ,
.
-, , .
.
. . . ( agri decumates)1 . , , .
.
:
.
,
, .
.
, .
79 .
. , : , , , ... , : ,
.
1
. ,
1/10 .

637

, , , .

. , , : ...
, , ,
(1).
,
,
, ,
, . , ,
,
, ,
.
,
, , - , , ,
, .
, , . , , ,
, , , , ,
1.
,
, , ,

, ( ) . , - , , ,
, . , ,
, , - ,
, . -
- , , ,
,
, , , ,
; -
1

. . , , .

638

- ,
, ( : . . . . . ., 1962. . 535536.).
,
. ,
(, 12),
.
. -
, ,
. ,
, ,
, : , : ,
,
!.
,
( , 14), . , , , .
, , , , : !
, ,
(. . . ).
, , .
(70 .).
. :
, .
, , , . ,
, . 2000 ,
, , .

, , , ;
, , . , , ...
.
, . ; , , , , : ,

639

, , . , , . ,
,
( , VI, 9, 4; VII, 1, 1, . . . ).

. 70 . , . ; 7374 ., .
, , , .
1 2 81 . .
, -
. .
(deliciae generis humani). .

, . 24 79 .
,
. , . , , , . , , 2 .
( 30- ). , 2.
, , , .

(VI,16).
: .
, ,
, ...
( , 1

.
(. VI,
16). .
2

640

; , )
:
. ,
, , ;
, , , . , , ...
, ,
. . , ,
, , , . , , , ... , : ; , . , ; , . ,
.
. ,
,
.
, : -
. ,
- . , , , . , , ,
,
: ,
. (
, ),
, ; , (. . . ).

. , -, ,
. . , . .

641

, , ,
. , 1.
. ,
2, .
, ,
() .
, .
, - . , , .
, dominus () deus noster ( ). ,
,
, .
, , . , , , ... ... ,
, 3.
, ,
. . 91 ., , , ,
. , , . -, .
.
, , 4. , 1

.
. , 84 . .
2
,
, , .
3
, VIII.
4
(lex municipalis Malacitana lex municipalis Salpensana).

642

( ), , .
, (
, ) .
.
, , ,
. 1,
.
, .
,
. , . , . . ( ) , ,
-, (83 .).
, . 84 . , .
.
, .
(83 89 .)
.
, limes (, )
. , (castella) , .
.
, , , . 86 .
. . . , , .
.

.
1

, 4
.
.

643

, , ,
. , .
,
. , . , (),
(89 .). .
. ,
.
. (88 .).
. . 1.
.
. , , . 96 . .
, , . , ,
. , , ( , 48):
(. . )
() , , , ,
- ,
. ; , . :
, , ,
, . , ,
, (.
. . ).
1
:
.

644

VII

. (9698 .), ,
,
20 (98117 .). . ,
. ,
, (106 .) (115
117 .). (117138 .) , . , (138161 .).
9698 . .
98117 . .
101106 . .
114116 . .
117138 . .
138161 . .

, . (, , , , ),
1. 2 , .
. (96161 .) .
, , .
.

, , , -, . .
1
2

, .
. .

645

. . , , , . , , .
, .
, .
.
( , .) , . .
. , .
,
, . ,
. :
, , 1. . ,
, . , , . .
.
, .
, .
. , , , . , , ,
.
- ,
, .
.
I . . , I . . .
1

53 .

646

. , , , , , I . . . .
. -,
, - ,
.
1 ,
2 .
.
. ,

(5 %). , , . alimenta.

, . , 3, . , ,
4. , - , ,
,
.
, Germanicus.

98 . ,
, ( Colonia Agrippina),
5. ,
, 1,5
1

Alimentum .

. ,
.
3
, , .
4
-, , . . ,
.
5
.
: Germanicus Dacicus.
2

647

, . , . 99 ., , .
-
. , , , , : . , ,
.

. (Optimus
Princeps), , .
, ,
, .
, . , II . , . ,
, .
. .

. (
) . , , . ,
. .
, - , ,
.
II ., ,
.
, ,
. , ,
,
.
.
. -, II .
, -, . , . -, ,
.

648

.

. ,
.
: 16 , 12. , 1. 5 .
, .

.
.

. , 1/3
. : ;

; .
, .
, ,
: ,
, , .
.

, ( )
.
101 . . . . :
.
- . , , .
.
.
102 . . , ,
1
(praefectus
alimentorum).

649

( ). ,
. , , .
. .
. . 105 . ,
.
. 12 ( 120 . ). . , (106 .).
, .

1.
, . , , .
. . ,
.
.
2. .
, ,
. , .

- . ,
. .

. (,
, ).
, . , .
1

Colonia Ulpia Traiana Augusta,

.
2
.

650

. 114 . . .
115 . - .
, , ,
.
115/16 . , 115 .
. . . , ,
, .
.
,
(116 .). .
, ,
.
, . , , ,
.
.

. , ,
. .
. , -
(117 .).
. ,
117 .
.

?
,
, .
, . ,
II . ,
. , ,
. , ,
. , -

651

. , . ,
.
, ,
, .

. , , ,
, .
(1)... , , , ,
, .
- ,
...(2)
- , ,
, , .
(25) , , , ,
, ... (26)
, , , .

. . , , , , ; , ,
, , , ... (27)
, ,
, ; ,
...
, ,
...
(42) ... (
) , - .
... , ,

652

: , . ,
, , , . ,
, , , . , :
, ...
(50)
, , ,
, ,
. , .
, . () ; ,
, , , . , , ...
(54) , ,
,
, .
, , ,
- , ,
, ,
, .
, ...
(88) , ,
: , , ,
; , . ,
.
, , ,
. ,
(.
. . ).
,
, ,
. , . . . . : -

653

,
. 39 83 .
, ;
185 42 .
: ( ) , , , , , 17-
, 6- , , , , , ( . . . ., 1979. . 136.).
. IV .
II. ( , XVI, 10, 1516):
, , , -, , , ,
. -
, , ,
. ()
... :
, , , ; , ,
, , (. . . ).

1.
, , . , , , . ,
, ,
.
, 2.
. , -, ,
1

76 . . , .
2
.

654

. ,
1, : , , .
,
, , , . 118 ., ,
. . -, , , .
, ,
, , . , ,
, .
, , , , . ,
, 116 . .
. , , , ,
. , , , 117 . . .
, .
: , , , , . ( ). .
, .
. , ,
, : .
, .
,
,
15 . 1
, , , , .

655

. ,

. , , .
. , , . ,
. . , .
. .
, ( , ), .
. , . ,
, . , . , ,
.

.
.
, 1
. , , , -,
,
, -, . ,
,
.
. (advocati fisci), , (praefecti vehiculorum) .
1

, , .

656

. , viri clarissimi ( , V. .). . (, , ) viri eminentissimi
( ). (praefecti annonae, praefecti
vigilum) viri perfectissimi ( ). , viri egregii ( ). , .

(consilium principis).
. 15 , 2 . , . ,
. consilium principis.
. . , , consilium principis .
.
.
- . , : .
, , .
consilium principis
. , ,
, , , .
. .
. .
(edictum perpetuum). , , .
, (praefectus urbi),
.
. , , , -

657

. 21
.
. , , ( )1.
, , , . . ,
, .
.
, .
20-
30- . . 131 . , , . , 70 ., .
- (
). (131134 .). , . 134 . . .
.
, . 135 .
. 50
, 985 580 . ,
. .
, ( ),
.
.
, , .
.
, .
30- .
, . 1

. .
.

658

. 136 . , 1, 2,
, , . 138 ., 6 , . 3, , , ,
17- 4 , 8-
5. ,
, . . .
138 . ,
6.

( 161 . 75- )
.
, .
, .
, , . , ,
II . , . , . , 675 .
. , . :
1
136 .
.
2
.
3
( II . . .
). 86 .
, , .
4
.
5

.
6

. Pius () , , , .

 III .

659

, .
.
. . - . 50- . , .
, . ,
.
,
. ( ). . .
.
.
, ,
. , ,
.

166 .
-.
- ( , )
.
161 . ,
1, 2.
. ,
169 .
(161180 .) . , , 1

,
. . . , , ,
.
2
,
.
. .

660

,
, - , , II .
III .
,
. , , ,
, , ( . ).
: (II)
, , , ,
, , , , , , , ,
...
. (VI)
, , , ,
, .
(VII) , , .
. .
,
(. . . ).

VIII

III .
,
, , III . , , . ; , - . ,

 III .

661

, .
. , , III . , , .

, , ,
. .
. , . , ,
, .
, , , , , ,
.
.
(, ), ,
, , , . , . ,
, . , ,
.
, : , ; ;
, ;
; ;
. ,
, ,
, -

662

.
, . ? ,
, . ,
:
, ;
; , , -. ,
. ,
,
.
, . , :
;
; , . , .
, , ,
.
, - . , . ,
,
, .
, , , , , ,
. , . . ,
, . ,
, . ,
.

 III .

663

. -
- . ,
, ,
.
, (
) ()
, . , . :
;
, :
,
1.

,
, .
, ,
, . ,
, instrumentum
vocale ( ) instrumentum semivocale
( )
instrumentum mutum ( ). - , , .
con amore ( )
, . , ,
(., . 23,
. 208, . 17).
, ,
.
. -,

,
. -,
. , 1

, XVII, 320 323/. . . .

664

(, ), , .
,
. , , . ,
( , .)1. .

. ,
.
III . . ,
()2,
(), 3.
(68, 13) , :
,
, . , . ,
, 4, , . ,
, .
, ? , , , ?
.

(V, 3538) (XXXIII, 67

78; XXXIV, 143145)
, , , .
(X, 5) (XVIII, 97) , , , 5. I . . . ( ).
1

( , , ).
2
, , 2, 13. ,
, ,
.
3
, X, 4, 12; 9, 14.
4
30 .
5
. , XII, 556.

 III .

665

, ,
. (XVIII,
172) , . , :
, :
1.

, ,
, , ,
, .

,
III .
. (),
50 . , ( , )2, ( , ), 27 200 ,
( . ) . , , , . () ,
, ,
, . . ,
, , , 3 . .
.
. I . . . .
. , -, I ., ( ) .
,
, . ,
1

. , XVIII, 296.
(
IV . . .) (VII, 2, 24).
2
55 .
. .
3
., , .

666

, . , , . , .
. , , , ; ,
, . :
, 1. 2 :
, , ( ),
, ,
, , , ,
, . , , , , ,
,
, 3.

( )
. .
. ,
, ,
.
. , , .
, I . . . . . .
1

. , XXXIV, 11.
, (354430). , . , II ., ,
.
3
, VII, 4.
2

 III .

667

, .
I . . . , (, ) , . , ,
.
, .
(I .) , : , , .

. , ,
,
.

. ( ) , . , (), () . .
, , .
, (79 .).
, , (), ,
, , .
: . ,
, , ,
, ,
, .
II .
.
, , ,
(pax Romana), . I .
, . II .
:
.
, . , , .
.

668

. ( ), ,
.
.
,
.
, , ,
. ,

. (). .
, . I . , (terra sigillata).
, .
II .
. . , ,

.
. , I . (), .
(Colonia Agrippina).

. . terra sigillata ,
.
( ).
() . () .
.
. . .
, .
, , (12).
510 . (officina) (taberna). , , .
, , , , ,

 III .

669

: 100 . . - (
, ,
) . , . ,
(damnatio ad metalla).
, , .

, . ,
. .
,
.

, , . - . I . ,
.
, -, , , () . , , , ,
, . Terra sigillata
. ,
, , .
.
.
,
. , , ,
.
. 1,
55 . , 1

, VI, 101; XII, 84.

670

, 100 , .
, 100 . , :
!.

, -, , , .
.
. . . . I .

.
( ), , ( ).
,
.
, ,
. ()

, , -,
.
.
. , , .
. .
.
( ,
) I . , .
.
, (). ,
- ( , ) .
I .
. , . -

 III .

671

I .
. : ,
( ). . , 97 . (, )
.
. .
- , .
, , . I . . . , II . . . 166 ., ,
, - (
), . .
,
II . , . ,
. ,
. , ,
: ,
, , . ,
, .
I . II .
( , ), . .
. .
, I ., .
.
,
(), () (). .

672

. . , , . , II ., ,
1 , , .
. . ,
.
. (, , .), , , ,
, . ,
, , . ,

. ,
100 . .
, .
. , .
. , .
, .

-

. , .
. - ,
. , , - .
-
. ,
, . ,
. . : , 1

- 4 . .

 III .

673

.1 46 %.
. - , ,
, () 2,
. , , , .
, , . . , , .
, , .

( II .) . . .
.
, , 1 . . ( )
, , , . I .
.
() , 3. .
, , 1

,
. ,
, . (Opramoas) . . III . ,
,
.
2
, , ,
., .
3
, , , , .
, , .

674

. , . .
, 300 . ,
, .

.
() - . .
() ().

.
() - , 45 . .
II . , ( -).
, . , ,
. ,
, , ,
. .
.
(), () () , (), () () .
- . -, . . ,
, , . .
. ( ).
: , . , , : , , . , , -

 III .

675

1. .
. (), () . , , , . II .
, .
100 ,
25 100 . . ; , ,
. ,
, ,
(duoviri duumviri), .
()
. (duoviri quin
quennales) .
I .
, . .
, .
.
(collegium,
sodalicium). ,
. , . 3
(tres faciunt collegium). : ,
, , , , . . . , (collegia tenuiorum),
.
(collegia
licita) (illicita).
, . .
( ) , , , , , 1

(seviri augustales), . . .
.

676

, . - .
, , , , .,
- . . , . , .
, , ,
, .
.
, ,
, , , , . ,
, , . ?
, , .
, ,
, .
, , ,
, ,
.
,
, . .

,

. , . . , , ,
. , .
. .
.
. .
.

 III .

677

.
, , , , . .
.
.
, , .
, , .
II ., ,
. , , . ,
1. ,
, , .
.
, . , ,
.
.
. -
-, .
. , ,

. , , , . - . ,
( ,
procuratores ludorum, munerum). ( , .)
, , .
,
. , , .
;
. 1
, ,
.

678

.
: , .
(), .
.
.
. . ,
, . , . , , .
III . , ,
, . , , , . . , , (), :
XXI... , , , ,
, , ,
, ,
, , ,
, ,
, ,
, , , .

, , , , ()
XXII. , , ,
, , , , , () , , ,
, , , ,
() , , ( ) ,
,
.

 III .

679

XXIIII. , , , , , , -
, , , ,
, , .

, ,
XXVI. , , ,

, , ,
, , ,
, , ,
, ,
, , ,
, , , , ,
, ()
, , ; -
(), , ,
. , , 10 000 ; , , , , ,
.

, ,
XXVII. , , ,
,
, -
() , () ,
( ) ,
; ,

680

,
- - .

,
XXVIII. - , , ,
,
() , ,
- - ,
-
, , ,
, , , , , () ; - 20 ,
,
( ) , , ( .:
. . . . . ., 1962. . 476479).
, .
. , , , :
() 1,
, 25- .
, , , ,
, () , , , ,
. ,
, , , , 56
. ,
, , , , 8 .
, , ,
1

48 . . .

 III .

681

, , , , , 8
. , 2,5 ,
2 1,5 , , - ,
8 . - ,
, ,
8
. , 4 , . ,
- , ,
, , ,
. , 25-
... ,
, 4 ,
8 . - , , , ,
,
, ( :
. . . . .
., 1962. . 406407).

.
, .
, -
, , .

1 . . . , ,
,
. ,
, , . , .
1
, 120 . , 80 .
170 . .

682

I . . . , 1.
, I . . .
, .
2: , , .
(. . IX) ,
, , .
, . , , .
, , , - 3.
I . ( ). :
,
, .
; , , , . ...
... , ,
. , ,
,
.

: -,
, I .
; -, , . (I, 7)
, :
,
, ;
; , , , ;
,
, .
, . ,
1

.
2
, XVIII, 35.
3

I . , . ,
.

 III .

683

. , , , . , , , , .

,
. (I, 7) ,
, I .:
, .
: , .
; , ...
,
, , , , ... , , ,
, ,
, ,
.
, ,
- . ,
. . , 1.
.
, :
, , ; ,
, , ...
, , , -; , , ,
; 2.
1
,
, .
, .
2
, I, 7.

684

. ,
,
,
. ,
, ,
. ,
- .
, -1.
, I ., , . , . ,
I .
. , , , (). , .
. , , , .
. .
, , , , , . , , , .

. . . .
, ,
,
. .
() . . , , , 1

-

().

 III .

685

.
()
. I .
, :
, 1. , :
.
, -, ,
, .
, ,
.
. .
.
, .
I .
( ). , .
II . . ,
. ,
.

I II . . ,
. , . , ,
. . . ,
. . .
. , .
.
1

. , XVIII, 35.

686

. ,
, ,
.
? ,
1.
,
, , , . , . , I . , : ,
, . . . , , .
II . (). . , , ( ),
.
.
, , ,
. .
. (leges),
, .
. . ,
().
, , (). .
. , 1/4 1/3 , , 6 .
II . . , , (180192 .). , ,
, . .
II . .
( ) .
1

. , III, 19; VII, 30; IX, 37.

 III .

687

. .

, ,
. , , . , , .

,
,
,

, .
, ,
, . , , , .
.
, ,
. ,
1.
. .
, , . I . . . . , :
, : ,
, ,
, , ; ,
, .
, ,
, 2.

,
:
1
2

, II, 1, 26; 1, 17.

, I, 1415.

688

,
,
, ,
. , ,
, , (I, 19).

. (peculium pecus ) ,
(pater familias) , : , .
, ,
: , . , .
,
,
,
, .
, .
, ,
.

.

. . , ,
, ().
,
. . . . ,
. ,
.
, , . ,
,
.
. . . :

 III .

689

, -
1, , ; , .
, ,
2.

3.
, , ; ,
4.

. , , ,
5.
,
,
.
, 6, . .
7.

. . , .
.
. , ,
, , , .
(4 . . .
65 . . .) -,
. ,
, :
, .
. ? , .
? , . ? ,
1

.
. , XXV.
3
, XLVIII, 8, 11. .
4
Scriptores Historiae Augustae, Hadrianus, 18.
5
, I, 6, 12.
6
III . . .
7
, L, 17, 32.
2

690

. ? , , , , .
, ?
, ! , ,
,
, , . , . , , , :
. , . - ,
. , , ,
, ,
. ,
.
: ,
. .
,
, . ,
, , , , , ...
,
, ; ,
,
; ,
, , . , , ,

. , ,
: , , ,
, , . , , , ...
- : , , , , , ,
, , , ?
, ...

, , .
: , , . , , ,

 III .

691

. !
; , ... ,
, , , . :
, ! , . ,
,
? , (
) .
,
, , ,
, , . ,
? , . ,
, , : , , , . :
, .
, . ,
, , .
,
. , ,
; , . ; , . , , , , ,
, , . ! , , . !
? , . , , ...
... ,
: , .
... . , , , , , , . .
, , ;
,
. . , , , , . ,
: , - (. ,
47, . . . ).
,
,

692

, , . 61 . , , , . . ,
. ,
(, XIV, 4344), :
, , , ,
; , , ,
, , . ,
,
, , - .
. , , , ,
,
. , , . ,
? ,
?
, ?
, ,
,
?
, , , ,
.
, , ,
, ?
,
, , ,
, ? , ,
. ,
, , , ? . ,
, , , . -

 III .

693

, , , .
,
, , , . ? , . , , , , ,
(. . . ).
, .
I .
,
. . . , III .,
: , ,
.
, , ,
.
. , -,
,
,

.
II . ,
, , , . , , ,
,
, .
, , ,
,
. , , : . , ,
,
, , , -

694

. ,
- ,
,
, , ,
, , ,
, . . 1 , , ,
, , . : ;
(. , I, 5253). :
,
.
, ,
( ). , , , ,
, ,
, ,
. , ,
.
: ,
() .
... , ( ) , ,
, , . , , , , , ,
, , ,
( , , ), ,
, , ,
(. , I,
12, 1, 1 8). ( . .
. ., 1957. .7880).
1

, . . .

 III .

695

, . . . , ,
.
, , .
, , ,
. , , , . , , . ,
, , ,
,
.
. , . . , .
.
. , , , , , ,
(
,
). .
, ,
, .
,
, .
.

, , , , ,
. , , , . , , , .
, .
, .
, .

696

, , , ,
: .
, .
. ,
. , , . , . ,

.
, .

IX

III .
, ,
.
. ( ),
III . ,
, . ,
.
, , , . , ,
. , ( ),
( ),
, , . , , . () .

 III .

697

,
,
, .
:
65 . , .
79 . .
80 . .
81 . .
112 . .
. 160 . .

, ,
.
, . . - .
, . IIIII .
, .
-.
.
, . , .
. . (). , , , ().
- . (, ) .
II . ,
, III .

. I . ()
(2379), 37 .

698

, , . , 2 . .
, , , , , , , , , .
. , . , ,
, . , : ,
.

( . ., 65 .). ,
. . . - 7 .
, . ,
, , . .

, . . . , .
,
(). () ( ) 13
(XVI .). , , , . (
), . . , . .
( 131 .,
III .). ,
.
. .
100 , .
. -

 III .

699

,
, , .
.
, . , - , , .
. ,
, :
, , . Scriptores Historiae
Augustae IV V .

, 1.
. . :
: , , ,
, . . ,
, - . .
, , , .
, ,
.
. .
, . .
, .
, ,
. .
, ,
. ,
.
.
: , 1
. ,
.

700

, , ; ,
, , , , - .
,
, , ,
(., . 19, . 311312).
, . , , , ,
. , .
, . ,

. , .
. .
, . , ,
. , ,
- . , , , , ,
, , - .
( I . II .),
.
.
,
, . , ,
.
, - , ( 12 ). , , .
, ,
:
, , ,
, , , ,
, , -

 III .

701

. ,
, , 1.
.
.
,
.
- ,
, , , ,
, , , , 2.

, . II . , , . - ()
, , . -
, .

( ), . . . , , ,
.
, , .

,
.
, II III . .
, , (senatus consulta) .
, ( III .).
: ; ;
; , , .
, (leges).
1
2

, III, 5.
, IX, 23.

702

.
.
,
.
.
.
, (extra ordinem).
, , ,
. .
.
, , extra ordinem,
. . . , .
.
.
.
(quaestiones perpetuae) , .
. , , . .
. , , , . I . . .
.
. ,
; , . ,
-, , ()
.
.
, , II
III . II . .
(
). (), -

 III .

703

. .
II III .
: ( 212 .), ( 40- . III .)
( 228 .).

(3965).
( ) , . , , , .
. , , .
10 .
, . . , . . ,
, , , . , : , , , .
. - , , , ,
. , .
. , , ,
, . , , , , . , . .
, . , .
. , ,
. ,
, , 1.
1
I .: , , .

704

, . .
- 1. , , , , ,
. . , -, 14-
. .
,
2, .
- , ,
. , ,
(, ).
, .
,
(, ), . . ,
.
,
.
, . , ,
. . , , , . , , .
.
: , , , .
, , -
I ., : , , ,
. , ,
1
, .
.
2
-,
.

 III .

705

.

. . I . . .
1
( 42 102). ,
, .
, . ; -
() . .
12 ( 1,2 . ). .
: , , , , .
.
2, . : , , , , , ,
.
, , (), .
.
, , . . .
. . , -,
, , . 16 5 .
-. , .

. (, ), , , , , ,
. . , 1

, .
2
.

706

, . ,
, ,
. -, , . .

. .
( ). 124 . , . 1. , , . ,
. ,
.
. .
.
. , , . ,
.
2
, .
. ,
,
, . , . . , . - . ,
.
.
,
. ,
.

.
1
, III .
. , .
2
,
,
,
...
(. , . VIII)

 III .

707

, , .
, , .
( 11 ), -, . .
.
.
, , .
- . II . , , .

II .
. . , , , , .
.
II . . ,
. ,
.
(), . ,
,
( ). , , .
.
, . .
. - .
, . .
, -

708

1.
, - . , , ,
, .
, .
. ( 120 . II .), , . ()
, . ,
, .
,
.
, ,
, , . .
. ,
, : ,
,
(., . 22, . 469; . 1, . 418).
( ,
), (, , ). - II ., , .
; .
, II . .
, . , , ,
.
. , ,
1
, ,
. , , , , . .

 III .

709

(, ),
( , ).
, -, , .
- , , , 1. . , , ,
. , , , . .
.
-
. .
.

. , ,
. :
I ., , . , () .
, , (,
, ).
:
, . .
: , , , , , , . ,
,
, , , .
. , V .
.
, , , .
, . ,
. 1
(IIIII .), (III .),
(IIIII .) .

710

, ,
. - , . , . ,
, .
: , .
, ,
.

, .

, . .

. , ,
, . , , .
, , , .

. . . III . . .
.
.
, ,
. I . .
( ) . , .
( ) , , . . :
, .

 III .

711

.
, ,
, , 80 ., , .
(Colosseum)
: . ,
,
.
. 187 155 , 48,5 , 85
53 . .
4- ,
, ,
.
. 4- ( ),
,
, , . , ,
.
, 560 ,
.
.
,
, ,
.
,
, , . 80
, . , ,
.

.

712

,
,
.
, ,
.
. IV . , III .
.
.
, , , .
, , 125 .
. ,
, ,
. , , . , : .
, . , ,
, .
.
, ,
, 6,2 . .
(
42,7 , 49,5 ) .
. . , .
, , 9 . ,
.
. ,
.

 III .

713

- . , . 609 . ,
.

. . ,
, .
.
. . . , .
, .

, . ( , .), . ,
.
. , ,
, . ; .
( ) , .
, ,
(203 .), .
. , , : .
- IIIII . .
: , - , . .
, , .
- .
.

714

,
III . , , , 1.
, , .
, . ,
, , , . . . , , .
. , , , , , ,
.
, .
.
( ,
), . , ,
, . ,
, .

: -,
.
, , . (I . . .) .
(II .), , , , .
.

, , ( ).
, , , .
1

-, .

715

(161180 .), , . : 162 . , 167 . .
. 180 .
(180192 .). ,
. .
. 1- 193 .
.
161180 . .
180192 . .

: .
. .
- . , . 162 .

. , ,
,
, , 165 . . , . ,
.
, , . . ,
. 174
175 . 1.
.
, , . , .
1
.

716

.

, , ,
. 167 .
, .
,
. .
. . . . (, . ) .
. ,
. , .
70- ,
. ,
.
:
. , ,
,
.
.
,
.
. ,
, .
. , , 3 ,
(175 .).
, 178 . ,
. ,
, () 180 .
.
, ,
. - ,
: (II, 5) , , , , , , ,
; ,
. ,

717

, , , , . , , ,
.
, , .
(II, 17) ;
; ; ; ; ; . , , , ,
. ; .
? , . , ,
, , , , ,
- ,
,
, , .
, ?
, , , .
(III, 5) , , - , ,
, .
, , , , ,
, , , , ,
. , , ,
. , , .
(V, 17) , . . , ,
.
(IV, 51) .
, ; ,
. ,
, .
(VI, 39) , .
, (.
. . -).

718

(180192 .),
176 . .
. , , ,
. ,
19 . , ( ).
180 .,
, : . ,
: . , .
, , , . -,
.
183 . , . . , , .
, ,
, . .
185 . . ,
. 189 . , .
.
.
187 .
. , ,
.
. ,
. , , :
, ,
. . .
. , .
. 192 .
. 1 193 .
, .

719

XI

. , 193 .
: ,
. 193197 .
, . (193211 .)
.
. . 212 .

. .
,
. 235 . .
193197 . .
193211 . .
211217 . .
212 .
.
222235 . .

. , ,
.
, , .
. 87 (28 193 .).
: .
:
, .
, . .
.
. , 68 .,
. :
,

720

.
, .
, , ,
,
. .
,
.
, 1 , 60 , .
, , , . .
. , ,
. , .

.
196 . .
.
. .
.
. (198 .).
, .
, ,
. , (193211 .) .
, . ,
- , .
,
III . . . , , , , .
, , , .
: (), , (
).

721

, . .
, .
. , , 211 ., : !. ,
, .
, . .
, , . , , .
, .
.
, . . , , .
. , . , ,
. .
.
,
, , .
.
, :
.
. .
. ,
, . , .
, :
. . . , , . -

722

, , . , .
.
, . , ,
, (2- ) ,
. ,
, . , , .
.
. . ,
. . .
.
, .
.
, .
, .
( .) ,
. .
. . , . .
, . . . , -, ,
: , ,
dominus noster (
).
. , . 600 ,
. . -

723

, , , . ,
, :
, . ,
. , . , , ,
, .
, , . (II, 9) , : , , , , ,
... , - ,

, , ,
, , ,
, (. . . ).
. , (III,
8), ,
. , , .
,
. , , , , , ,
(. . . ).
, . , , : , , . , , (. . ) ,
, , ( , , XXIII, . . . ). , :
,
, , (, XIX).

724

196 . 8- 1,
. . 211 .
2. , , .
, . 212 .
.
(212217 .), 3, .
. .
. , , . , ,
. : , . . , . , 212 .,
, - ,
(constitutio Antoniniana). ,
. 212 ., , , , , ,
.

,
.
, , ,
.
,
. 215 . .

: . 1

. .
2
60 .
3
-, , .

725

, . , ,
. 217 . , . .
.
. (IV, 4) : , ,
- . , . : ,
. ,
, . , ,
, ,
, (. . . ).
,
, .

, 203 . :
, , ,
, , , ,
11- , 11- , 3-
,
, , , 6- , , , , ,

(
) (. . . ).
-, 212 ., . .
. , . . ,
,
, , : P(ublio) Septimio, L(ucii) fil(io), Getae
nobiliss(imo) Caesari ( , , ). : P(atri) P(atriae),
optimis fortissimisque principibus ( , ) ( . . . ., 1982. . 130).

, , , . , ,

726

, . . ,
.
.

( ). , .
14- . , .
, , ,
. , . . , 218 . .
, , ,
, . .

, .
, , , .

, .

.
. ,

, . , .
.
,
. ,
- . ,
, . , , . , , ,
, . -

727

, ,
,
.
, , , , , , . , ,
. 18-
( 222 .).
. -, . ,
, (V, 5), . ,
, , , , , , ,
.
- .
, , , ... , , ; ,
, , , , , , ,
, . ,
, , ,
,
, , ,
, ; , ,
, ... (. . . ).
, ,
.
, .
, , ...
, ,
...
,
, ,

728

... ,
, ...
, , , , ( , , XIXXXIII).
, III .,
, ,
,
.
. . : , II III ., . . .
,
, .
, , ... ,
.
. , ,
,
, , , . . ,
, , ().
, , ,
, .
, ! , , , , ...
, ,

, ,
, , .

, ( III .).

729

,
, ,
, , . , , ,
. , , , . , ,
() , ,
, . , ( . .
. . II. ., 1938. . 626627).

. ,
,
. . - . ,
. .
, , .
,
.

. , ,
. .


. . , , 16 ,
. ,
, .
.
. -

730

1. ,
. . .
.
, , , ,
.
.
, , (228 .).
,
. , . , . , , .
, , , .
. , , (). , . .
, , ,
- . . 230 . , .
,
.
. - .
, , . , , ,
. ,
.
. : , .
; - ; , , . , .
1
, .
. , , .

731

, . .
. , ,
. , ,
, ,
. ,
. , .
. , - . , .
. .
, , .
, .
,
. .
233 . ,
.

, . ,
, : .
. ().
. . . .
.
.
.
.
.
.
, , .
, .

.
.
. -

732

.
, , .
235 . , , . , , . ,
.

.
.
,
.
.
. . . . . ,
. .
. ,
. .
,
, . ,
, ,
.
. .

III .
,
50 . ,
. , . . ,
III II . ., , , . I - ,
,
-.

733

,
. IV . . .
,
. IVIII .
- : ,
, .
. ,
,
.
, . : , , .
, ,
, ,
.
. , -, . ,
;
(., . 20, ., 185). .
(, ,
) , .
: , , .
. - , , . ,
. , , , ,
. : , , . .
.
. ,
, -,
. , : , ,
, . . , . , . ,

734

, , , , . ( ).
. .
, . ,
II I . . . .
. , , , III . . . .
. , . , . , , ,
.
,
. , .
, ,
III . . .,
. ,
. ,
: . . , . . ,
, .
, . .
. , . .
I . . . . , ,
. ,
. (adscripticii glebae
adscripti), , , . ,

735

, .
. -, ( obaerati),
. , . -, ,
, . , , ,
, , .
, .
.
.
, ,
. III . . . . , .
.
. , ,
I . . .
. ,
. ( ) , , ;
.
. , ,
. , , , , ,
, ,
. , , : I II . . . .
, .
.
( )
. , -

736

, . .
, , , , , . . : , ,
.
, , , , . . ,
.
. , , - . .
, II .

, ,
, .

, II .
,
: , ,
, , .
, .
III .
. , 350 ,
,
. , II . . .,
: . - , , , ,
,
. . , II . . . .
III . . . .
.
.
. , ,
. ,
. -

737

,
- , .
,
, .

.
. : , , , . , II ., .
. , ,
. , , , . , , III . ,
. .
III . , , ( ), .

.
,
. .
, , ,
. , , , , .
. , , , , ,
.
, III .
. ; ,
.
,
,
. . , III . , , .
.

738

, III .
: . III . ( II .). III . . . , , .
, -, , -
. .
, . -, II . (
, ) .
, .
,
. ,
II . -
.
III . .
,
. . , , , , ,
.
. ,
.
, , ,
. , . . ,
, , . , ,
. , .
, III .
, , III .

 III .

739

XII

III .
235 . . , .
, ,
. . :
, , . 60- . III .
, : ,
, ,
. (270275 .) . 273 . .

(276282 .). , , , , , .
(284 .).
235238 . .
238 . , ,
.
260268 . , .
270275 . .
273 . , .
276282 . .
284 . .
III ., ,
, ,
,
, . . . :
1. :
,
; , ; ,
, , , ;
,
-

740

; , ,
,
;
. , .
, , I ... . I . . , , , . .
,
. .
. , ,
, , , , ,
...
I . , . ,
. III .
, . I . ,
, ... ,
III .,
, , ... ,

. , I III . .
2.
-

 III .

741

, :
,
; ,
; ;
; , ; , ;
, ,
, ,
; ;
.
. , , I . III ., ,
.
3. :
;
; , ; ;
, , ,
, ;
, , ,
, , ; , ; ,
( . .
. ., 1957. . 306309).

. , ,
. , .
, ; .
.
, , , -

742

.
.
,
.
. , ,
.
, ,
,
, .
, , . Scriptores Historiae Augustae, 4 . (XIX, 10, 6).
. , . , ,
, .
. ,
, .
,
.
,
.
, , , .
.
.
. , ,
. .
,
. .
.
, . , . .
, , ,
Germanicus.
235/36 . .
. . ,
.

 III .

743

. . . .
,
, .
,
:
, , ,
, ... , , .
, , , , , , , ,
. (VII, 3, 15).
,

. . : , , , . .
. .

.
238 . . , . . , , ,
. , . , .
. 238 .
,
.
.

, . . ,
. ,

744

. .
, .
, , , .
, ,
.
. , . . , .
, , . () ,
, , , , , -, . .
. : , , , , . . .
,
: , . ,
, ,
- , .
. , .
( , ) .
( ) . . , . ,
,
.
,
. , ,
.
. ,
. ,
,
20 , (
238 .). : . , . -

 III .

745

. . , . .
.
. , , ,
. , ,
.
. , . . - . -
, , .
.
, ,
, . .

, . .
. .
.
,
.
. . , ,
. , . . ,
.
, , 13- . ,
. .
,
, .
. . :
. ,
, . .

746

. . , ,
, , .
. ,
.
.
.

. ,
.
.
. ,
. , , . .
. , .
, , ,
.
, .
, , .
. -
, , .
.
,
. ,
, .
, . .
, , ,
. .
, ,
. , . , .
, ,
(), .
.
. .

 III .

747

, . , . ,
.
.
. . ,
. , , .
. , , .
. , , . .

. ,
. , .
2- .
.
, .
, . ,
, . 2- .
, -, . ,
- , 2- . . . , .
(238 .).
, , , . , . , . .
, , . . ,

.
.
.

748

, - , .
.
. , , , , (VIII, 7, 3). -
, .
.
- . , , ,
.
. , .
, -,
. -
, ( -
). ,
- .
.
, , ,
-.
.

.
. , . .
238 . .
. .
,
. ,
, ,
. , . ,
.
, , . . . ,
, .
. ,
. , , , . . . ,

 III .

749

, , .
.
, 4
.
13- III,
. , .
235
238 ., III . . , ,
- ,
. ,
. - , . ,
,
. .
. , , , . , , .
, .
, .
:
(
), .
III . .
.
. , .

III
, III.
, - , .
. , -,
,
.
.
. -

750

. -,
.
, .
, ,
, . 241 .
- .
.
,
. 242 . . , , , , .
:
.
- ( , ).

. , . , .
, . , , (244 .). ,
, . .

, . , .
: (), ,
. . , . (20 248 .).
.
, , . ,
. , ,
.
. , . . , -

 III .

751

. , , , . . , ,
. , 30 .
. , . , , , .
,
, . ,

. . ,
, . , . ;
. , .
, , ,
: ! , , ,
.
, , .
. , .
.
, .
, . , (249 .).

1 .
,
.
.
. .
, - , , . 15
1

752

, .
. , , -
. , : , , , , . , .
,
. , ,
, . .
.
, . .
, .
, , : , , .
-,
, .
. , ,
( ,
, ), .
,
.

.
. , . 70 . . , (). .

. ,
. . .
. . , , ,
, , . ,

 III .

753

(, 100 . ),
.
. , , , .
. . , .
, .
(251 .).
,
.
, . ,
. ,
.
,
.

(, , ). , , , - .
.
,
.
. .
, (253 .).

4 . , 63-
, .
, ( 253 .).

, . . 15 ,
268 . . ,
III ., , , . -

754

15 , ,
,
.
. : .
, , , , .
, ,
.
, . , , . ,
, , .
.
. -
.
. , , ,
. .
. , , .
. .
.
, , -, .

, .
. (260 .). ,
, .
. -, .

, ,
, . ,
,
.
. .

 III .

755

, ,
. ,
, . . , . . , , .
.

. , ,
, . , . . .
. :
.
. .
, (256 .).

,
.
. .
.
, , . , . . .

. ,
. .
. - , . , , ,
.
, . , , .
, (259 .).

756

.
, , , . , , 10 , .
(). ,
. , ( .) .
.
. , .
.
:
, . . ,
, , , : , .
, ,
. ,
, , . -
,
,
. (261 .). , , . ,
, :
. . , ,
.
, . . .
, ,
.
, .
.
, . , . , , . ,
.

 III .

757

(
), . , . , . (262 .).

.
, , . . , , , ,
III . .
. , .
. 262 . . . . , , , .
, .
262 . . .
. ,
. . .
. , . , ,
.
,
. , .

, , 263 264 ., . III . -, , .
, ,
, . , . , 1.
1

Scriptores Historiae Augustae, XXIII, 4, 9.

758

, 60- .,
. , . , .

. tectores divini lateris
( ) .
,
. .
.
, . ,
, , , .
,
, , , , , ,
.
. 263 .
10- , .

, .
. 264 .
. , , , -, .
, , .
. .
.
, ,
, . (268.).

. 266 . . ,

 III .

759

. :
. , . .
, . . .

267 . , , ,
. 500 . ,
, , , . . , ,
. . , , ,
, . ,
. , ,
, .
. , .
, .
, : ,
, . , , .
. .

- , 15
, .
,
. . . ,
,
, . ,
, .
, ,
. , -

760

,
, , , . , , .
,
. . ,
, ( 268 .) , ,
. .

II.
, ,
, .
, , . , -,
. ,
, . .
.
, , ,
.
, . ,
- . , , . , .
, (
) , , , ,
. , -, . (10 12).
,
, (268 .).

. (268270 .)
- . -

 III .

761

- .
, , . . , 1. 269 .
(). . :
. .
, .
.
. 270 . . , .
.
III ., . . , , .
, (bagaudae, bakaudae), baga , , , .
, .
- , II . .
, (vicani), (agricolae) (rusticani). . , , . , , , ? , .

,
(259273 .)
.
, , ,
, , ;
.
, , 1

- .

762

, ,
.
, . ,
.


, , . ,
. ,
, , . ,
( . .
. . II. ., 1938. . 637638).

, , , .
III . .
, , ( ) , .
.
.
269 . -
1,2 . .
, 300 . . .
. ( ) .
. , .
. (). , , , ,
.
50 . .
. .
,
.
, .
,

 III .

763

. :
, , .
- -1.
, . .
. . . 270 . .

, , .
. , .
, , , :
,
, , ,
, . , , , ,
.
, ,
Restitutor orbis ( ), , .

,
. ,
, .
, (270 .).
.
,
2 . .
, , .
271 ., , , ,

1
Scriptores Historiae Augustae, XXV, 9, 4 (
).

764

. , . ,
, .
, , . .
.
. .
- . . .

, -, .
, . . , . . , .
. III . . ,
.
1,33 % , (15,94 %)
(82,73 %). ,
,
.
, , . , . . ,
, , 7 . .
, ,
.
.

,
( dominus ()). . , - .
.

 III .

765

dominus et deus natus ( ). . .

, .
: , .

. 274 ., . 25 , .

270 . . , .
,
, , .
, . 271 .

.
, (272 .). .

. .
.
, ,
, .
. , . . ,
. .
. , . .
. . , , .
. . ,
, .
. ,
.
, , -, .

. . , -

766

, . , . . , (273 .).

. , . - ,
. , , ,
- . , .

, .
. , , 270 . .
, , . . .
. .
, , .
, 273 . , ( . )
.
.
. ,
.
. - . 274 .
.
, , , . , .
. 275 . , . , ,
.

 III .

767

, -, . , .
- . ,
.
III . , II .
, .
. , . , , . , , -
III .
: - .
.
. , . ,
. ( ), , ,
. - , . ,
,
.
. , (276 .).
, , .
(276 .). . , .
.

(276282 .) , .
. 275 ., , . .

768

. .
, ,
, . .
. .
, ,
. 15 . (277 .). , (, ).
,
.
- ,
. .
,
. , ; .
.
, (279 .).
, .
,
, , .
.
.
. ,
. ,
. 279280 . , .
281 . ,
. ,
,
. .
, , , . : , , , . ( , ) . -,
.
, . 282 .

. ,
.

 III .

769

, , . . , ,
.

: .
, . 80- III . .
,
. (), , . . . ,
, .
, .
, , ,
. , . . .
. 150 , , , .

, ,
, , . : ,
. , , (284 .). ,
, .
. , .
: . .
, , . , -

770

.
, , , . 17 284 .
.
,
. .
, .
, .
III ., . .
: , , .
,
,

... , , , III .
,
, , . , . , , .
III . , , ,
( . . . . . 509).

 ()

771

XIII

()
284 . , .
,
(deus et dominus). ,
, (285 .),
( 293 .) : , .
, ,
,
. ,
, , , .
305 . .
,
. (306337 .) ,
.
. (313 .)
. .
284305 . .
306337 . .
313 . .
323 . .
330 . .

- III .
, .

, . ,
III . . .
, III .
. , : - ,
.
, , ,
IV . .

772

III . . - , , , .
. . .
.
. ,
III .,
.
, , ,
, , .
III . .
. , , ,
. , .
III . , .
, -1
. III .
. . - ,
. - .
III IV . , ,
. ,
. , , , ().

,
, .
.
1

. .

 ()

773

-, - , .
, ,
. -, , . , . -,
. , ,
, ,
, . ,
III ., ,
. , .
, ,
( ), .
, , , ; , . . , ,
. . , , , . , , .
dominus (, ), .
: , ,
, ,
, III .
, ,
.
. 285287 . , 287 .
, 290 . .
. 285 . ,
. . .
. ,
286 . , . ,
. . , .
. . -

774

,
.
293 . ,
. ,
().
, 1 293 ., . . , ,
- .

.
: ,
; , .
,
.
. , , ; ( );
, ; .
().
, ,
( ), , . ,
, ,
. , 20
, , ,
, . . , .
, IV . , .
, , .
, .
, , . 20
, .
, . (296 .).
, .
, . , ,
(297 .).

 ()

775

.
(296 .). , (296 .). , III .
. , .

, 100 ( . , , 101).
: , , . , . 12: 1) (, , , ), 2) , 3) ( ), 4) ( ), 5) ( , ,
. . , ), 6) , 7) (
), 8) ( ), 9) , 10) , 11) 12) . ().
; . (
). , .
.
.
. (
).

, 1. , :
,
, . ,
-,
.
, 500 . .
1
.
, .

776

. . - . .
(, ),
, , (, ). , .
. - (capitatio iugatio). caput (). ,
-.
iugum ( , ),
, , , .
(, ) , (nnn).
, . .
, , , .

, ,
, , , . , , , , . , ,
. , . , , , , -
() - .
,
. ,
.

.
, IV ., :

, . ; ,

 ()

777

,
. ,
,
.
, , , , 1.

. , (1
(aureus), 1/40 2, =25 =100
), .
, . , . ,
III .
.
301 . . 1/60 , 1/96 .

301 .
(edictum de pretiis venalium rerum). . , , , , , , , ,
, , ,
, . .
, , , , , , .
.
, , , -, . , , ,
.
1
2

, VII.
=327,45 .

778

.
, , . 301 ., , , , ,
.
, . , , ,
, . , , : !
,

,
, , ,
, , . , ,
, ,
, , .
, ... , , . ,

? , -? ,
, . ,
, ,
, ;
, , , , , , , , , , , , .
, , , , , ,
. , , , , , . -

 ()

779

, , ,
, ,
, ,
, , . ,
,
. , ,
, .
, , . , . , ,
, . ,
, , .
. ,
. ,
, ,
, , ( .: . . . . . . .,
1962. . 564566).
1,
:

......... 100
...... 100
.......... 100
............ 100
............ 60
..... 100
........... 100
..... 30
........... 30
.. 150
1

. . 566567. , , , .

780

............ 30
................. 150
VII.
1 ....... 25
....... 50
....... 50
....... 75
- .......150
....... 20
1 ...................... 2
XI.
1 ...... 50
1 ............. 50
.................. 75
, ......... 200
................. 250
... 250
....................1000

, . , .
, ,
, .
. , III ., , .

: . Jovius, . . (
Herculius ), .
,
. 303 . , . . , .
.
, ,
, .

 ()

781

, . . ,
. , ,
, .
,
. ,
... 303 .
: , ,
; . 303 . 20- , ,
,
. 304 .
, .
, . Nomen christianorum deleto . , ,
.
, (16
304 .), ,
. , , ( . . . , 1991. . 102).

305 . 20 . , , . , 304 .,
. , -,
, , , . 1 305 . (
, ) .
.

.
, .
, : . ,

782

,
.
306 . .
.
, . . , , .
, , , .
, . , .
, .
, . ,
. , 308 . , , 1, , , .
.
. 311 . ,
. . 312 . , ,
.
. ,
. ,
, . , , . . (28 312 .).
, ,
, ,
. . , . ,
, . .
1

, , 307 .
.
, (310 .).

 ()

783

, , ( IV . ).
, , .
.
.

,
(. . ) , . (
) .
( ), .
. .

, . , 313 . ,
. . 313 . .
. 314 .
- . . , , .
. . 323 . . ,
. , , (323 .).
, , .

.
: , , , , , , , .

, . , ,
, , . -

784

, ,
, (. , XLVIII,
.: . . ... . II. . 709).

, 323 . ,
, .
, , ,
. . , , .
.
. , ,
,
. . ,
, 1,
,
. : ,
; , ; . ,
, .

, : , , .

,
. .
(magister militum) (magister equitum).
,
(comitatenses ), (ripenses, limitanei ) . .
, , 1
326 . , -, . .

 ()

785

. 40 . , . .
. ,
, . : , ,
, ,
.
.
. .
. , 1 (consistorium principis), . , , : (sacrum
palatium), (sacrum consistorium) . .
, III . , . . ,
. , (diis genitus et deorum creator). , . IVV ., ,
, , .
...
.
, , , , . . , , ...
, , . , 1

consilium principis. consistorium , ,

.

786

. , ... , (consistorium principis), , , ( . . ... . II. . 669671).

, .
(subiecti),
(servi douloi).

, - , , , . . 11 330 .
, ( ). , . ,
.
: , , 1; ( ).
,
. . , , ,
, , .
,
, , 1453 .

: . , :
.
1

, , , .

787

, , . , . , -, ,
(). . , .
, . , , .
. -
: . ,

, ,
,
.
, , .
. , , (
, , . .).
, , .
.
,
.

. ?

XIV

.
, , . , , , ,
. I . . . III .
, -
. .

788

.
(313 .)
. : , , .
I . . . .
. 28 . .
. 30 . , .
112 . - .
303 304 . .
313 . .
325 .
.

, , . , , . ,
,
, .
, .
. , . ,
. ,
. , , , . . - , .
, , , ,
. (, .) -
. , , ,
, , , .

789

. (,
, ), ,
(). I . . ., , ,
1. ,
.
,
. . ,
, .
, . , , .
,
, , . , , ,
.
, () , ,
(). , 12 (), ,
, .,
-
.
,
. -
III . . .: , , , .
.
(, ) , , . ( ) ,
- .

II . . ., 1

68 . . .; II . , -, .

790

. . : ?
. .
, .
, . ,
. .
.
, ,
.

- . I . . .,
III . . . . , , . , ,

. ,
, , , .
. , , , ,
? , . . .

(., . 22, . 483).

, . , . , , .

, .
? - ? . , - ,

791

.
, , . . , , , , . , .
,
, .
, ,
, ? .
, , , , .
, , , . , .
, , , . -,
, .
.
. .
, .
,
: , , . , , .
,
.
, - .

( ). , .
,
. ,
, ,
. , , .

792

, , , , ,
.
,
.
. : , ,
. . , ,
, , .
. , ,
.

. , .
, .
: , , . . , ( ) .
.
.
-? I . . .,
, , .

I . . . .
, .
:
, , , , .
( ). - , II .
. . .
, -, . , (), , ,
, . .
.
(), .
,

793

.
II . , ,
. , ,

.

,
. . . ; .
, . .
. : , . , , .
, I . . . , : ; ; , , ; ,
; .

. , -,
I . . .
.
,
, , , .

.
,
. ( , ) .
, , ,
, . , -

794

, .
. . , 1. ,
. ,
.
.
, ,
,
: , ,
, .
. . . .
.

: , , . , ,
. . ,
:

.

. ,
I . . ., , , ,
.
. , , , ,
( 27 37 ), : , , .
, . 1
, ,
.

795

. .
. ,
, .
,
.
, (XVIII, 3, 3, . . . ).
.
, : () , , ,
,
(XX, 9, 1).

. . , , (,
, ) , - . , ,
, ,
.
, , , ,
.
,
, , ,
. , , ,
,
. ,
,
, , . , . , , ,
,
,
( . .,
. ., . . : . .
. ., 1988. . 9596).

796

, .
, .

IIIII .
, - I .

.
IIIII . , . , ,
II . : , ,
. . -,
. , , , .
. -, II .
.

. ,
II ., .
II . .
.
. II ., , ,
. ,
, , , , , ,
, , ; : , , ,
, , ,
. .
. . I .
, , . , . , . ,
.
, . -

797

, .
(), (), (). . ( ,
) , .
, .
. . .
, . . .
III . . , . ,
. III . . , .

. , . III IV . , .
, . .

III .
. III ., , (, )
. , ,
post factum .
.
,
.
, , III IV .
. - .
, , .
, , . . , , - , . III .
.

798

- , .
,
. , , , .
. ,
III . . ,
III ., . , , IIIIV . ( , , ) , .
(303304 .). . ,
10 .

?
? . IV .
,
, .
, , ,
- .
, .
. . 303304 .
, , ,
III .

.
, , .
, , IV . -
. , 1500 . ?
, ? , ;
, (
, , ). -

799

, . , ,
, (.,
. 21. . 148),
. . , , .
. , ,
, .
:
, ,
. .
.
, IV .: .

, , , .
. IV . . , ,
. ,
, , , , :
, , , ,
.
, , .
. ,
II . . ., .
, , .
1, , .
1

hairesis ().

800

, , ,
.
.
, (
). , II .
, ,
. . ,
. ,
.
, , .
, .
, , . , , .
, : ().
, ,
. ( ), ; (), . 40- . IV .
. , , ,
, .
, . ,
, -
V .
IV .
. , . , ,
. ,
, . . , .
, 1. ,
.
1

, ,
-
.

801

.
, .
, . . .
. 325 . ( ) , , .
1.
.
, .

XV

337 .
. , , 353 .
. 355 .
. 361 . (361363 .). -. ,
. ,
(363 .).
337353 . .
353361 . .
361363 . , .

337 . . ,
: , . (, ). .
.
1

, .

802

. . ,

.
, . . (338 .).
. II, (340 .).
10 .
. , ,
, :
, , . 350 .
,
. ,
,
I. ,
.
.
, ,
, .
. : (351 .).
.
. ,
353 ., , . ,
.

.
, .
(356 .).
, , . :
, .

. ,
, . . ,

803

.
. - ,
, .
, , , , , , . , , . , ( ),
. , , , .
. ,
.
, , . , . .

. ,
, I. ,
.
,
(354 .). . (355 .).
, .
( 331 .) .
, 337 . 12 ,
6. . , ,
. , . . , . ,
, , .
342 . , , 6 .
. . ,
-

804

. ,
.
, -, . , . ,
.
, .
. , .

.
. .
. ,
, .
. , , .
, , , .
,
, . ,
, . : ,
( ), .
, , , . , , . ,
IV . . , .
,
, . , ,
, .
, . , , . .
.
.
.
.
, .

805

- ,
III . .
() ,
(). ,
; , ; ,
. ,
, .

- . , ,
,
.
, , ,
.
, .
, , , , .
.
.
. . , , , . . , , !.
, .
, , 357 .
().
, .
,
, .
.
359 . II
. .
. , , , . , , 360 .
.
.

.
, .
. , 5 361 .
. .

806

- .
, , . , .
.
( ) ?
. ,
.
,
, ,
. , , . .
. ( ), , .
, , . , ,
!
, , .
, . 362 . ,
, .
, , ,

. , , . , , ,
.
, .
. . , .
, . ,
,
. . , .
. -

807

, . ,
, . . ,
, , . , .
, , . , ( ), .
- , , , .
, . . , .
, , , . ,
, , ,
.
, .

. ,
,
.
. .
, .
.
( ) . ,
, , . .
. .
.
.
, .

808

. 363 . , .
. . , . 26
363 . .
. , , ,

. , . , .
364 . .
, . .
,
30- , . , - .
. . . : (331363)
. , ,
, ,
. .
;
. , ... - ,
, , . , , , . , ,
.
, , , , , ...
, ,
.

809

. ;

. : , -, , - . , , ,

, , ;
, () , . ,
- ,
, , ,
. , .

, .

,
, , , , . ,
,
363 ., ( . .
. . ., 1990. . 396397).

XVI

.

IV . , . 378 . . 395 . . V . : , , .
410 . 455 . .
476 ., -

810

, , .
.
378 . .
395 . .
410 . .
476 . , .

IVV .
IV V .
, .
IV . - .
1 : , . . , , .
,
. .
, . ,
, , - :
, , . . .
. IV V . , . 2 ,
.

. . : .

.
1
IV .,
, .
2
332 . , ,
.

811

(origo). 30 332 . , .
, . , . ,
,
, , , , ()
, . ,
, ,
, .
, .
. , , , , , ;
, .
, ,
,
,
. ,
, 371 . , ... ,
. , .
,
,
(obnoxii). ,

(adscripti) (censiti)...
, , , ,
,
, . , (), , ,

812

; , ,
, . , , , .
, ,
, , , , .
,
, ,
. (
. . . . II. ., 1938. . 679686).

, , .
,
, ,
, . . V . :
, ,
, ,
, , :
, . ,
, , ,
, , , , .
, -
. , , , 1.
.
. , , IV . , , .
IV . , , ,
. ,
. , , ,
. ,
, . . , : - .
1

. , V.

813

.
.
, .
, , , ; , , .
- .
.
, .
: .
: , ( ), . . ,

. IV . , . . IV .
, .

:
. ,
, ;
, , , ,
. , . ; , .
... ,
; , .
, , ,
. ; , , , ,
,
; , , . -

814

. , ;
, , . : ;
, ,
, .
. , ; , , , .
, , .
; , . , , - ; , , , , . , ,
, , ,
...
; .
.
, , , partiarii, , , ,
. , ,
, , ; , , ,
, ,
, , , (contubernium). .
. ,
, , .
, ,
. , , ... .
-

815

. ,
: ,
. , .
(.,
. 21, . 146149).
IV . - ,
, , . , .
. . ,
III ., .
IV . , ,
, , .

.

, ,
,
.
. , , . . , ,
, . , , .
367 . .
II, . ,
, .
375 . I . ,
( I ). , .
.
.
, , . -

816

.
, (366 .).
, . 369 .
,
. .

. 375 . .
, -, . II .
. ,
. , , . , , . , , . ( ).

378 .
, , .

. . , ,
, ,
. , (9 378 .).
, . ,
, , .
, , . ,
, :
,

, , .
, , , , , . ,
; , ,
1.
1

, XXXI, 5, 6.

817

, , . , , .
. (
) , ; ; . , .
,
. , ,
, , .
, .
. IV . .
III . .
.
, , , (,
, , .) .
, , .

, .
( ) ,
.

. .
, (, XXXI, 1213): ,
. , . , ,
, ...
, , ,
. , , , , -

818

. ,
, . ,
; , , .
, , ,
,
. ,
. , , ,
, ... ,
,
, ; ,
.
, .
, ,
, , , , , ,
.
,
, . ,
, ,
... ,
: , . , ,
,
, ...
, ,
. ,
, ; ... ,
, , .
, , , , , ; , (.
. . ).

819

.

,
, ,
. , ,
. . (), , (382 .).
, . . : , .
.
, (391 .). ,
-, .
,
: .
,
. ,
. (383 .).
, . 392 .
. , .
, (394 .).
,
. 395 . .

.
. . ,
:
,
. ,
.

820

,
.
. , . . ,
,
(397 .). ,
.
. .
. , , , ,
. .

. ,
(408 .). .
. .
. 40 .
. . (24 410 .).

. -
. 390 . . . 800
. . , , , . , ,
.
, , 24 410 . . , , :
. - ,
.
. VI . . , ( , I, 2), ,

821

- , .
, , ... ,
,
, , . , ,
, , ,
. , , , ,
, , , , .
, , , ... ,
...
, , ,
, ,
, ,
, , -
. , ,
,
... ,
, , , , , .
, . ,
... , ...
, ,
, , , , , :
. , , , ,
(. . . ).

, , . .
- , .
(

822

) . 455 . . , , .
V .
. , - , , . . . II .
. 451 . .

, , . .
.
.
452 . , ,
. , , () . , -, ,
. ,
, ,
.

. .

. 455 476 . 9 1.
5 , . ,
476 . ,
, (),
.
, ,
, . , .

, : ,
, . , . 1
, , , , , , ,
.

823

( )
, . , , , , . ,
, .
.
VI . ( ) . (527565 .) .
, - . .
, Corpus
iuris civilis ( ). . ,
,
.
, ,
. . ,
. 532 .
, 6
. , 40 .
.
, , : , , . , VII .
. , ,
.
.
, (610641 .)
,
. ,

. 30- . VII .
, 650 . , , ,
, . , , , ,
. ,
.

824

,
:
,
.
, VIII .
,
. (, ). , , , , .
, , ,
. . : , , , ,
.

27 . . .14 . . .
(. Octavius; . 63 . . .;
. 44 .: . Iulius Caesar
Octavianus; 40 .: Imp. Caesar; 27 .:
Imp. Caesar Augustus).
1437 . . .
(Ti. Clauditls Nero; . 42 . . .;
. 4 . . .: Ti. Iulius Caesar; .: Ti. Caesar Augustus).
a 3741 . . .
(. Iulius Caesar; . 12 . . .;
.: . Caesar Augustus Germanicus).
(I) 4154 . . .
(Ti. Claudius Drusus; . 10 .
. .; 9 . . .: Germanicus; 4 .
. .: Ti. Claudius Nero Germanicus;
.: Ti. Claudlus Caesar Augustus
Germanicus).
5468 . . .
(L. Domitius Ahenobarbus; . 37 .
. .; . 50 .: Nero
Claudius Drusus Germanicus sar;
.: (Imp.) Nero Claudius Caesar
Augustus Germanicus).
a 6869 . . .
(Ser. Sulpicius Galba; . 5 .
. .; .: Ser. Galba Imp. Caesar
Augustus; Imp. Ser. Sulpicius Galba
Caesar Augustus).
69 . . .
(M. Salvius Otho; . 32 . . .;
.: Imp. M. Otho Caesar Augustus).
69 . . .
(A. Vitellius; . 15 . . .;
.: A. Vitellius Augustus imp. Germanicus).
6979 . . .

(. Flavius Vespasianus; . 9 .
. .; : Imp. Caesar Vespasianus Augustus).
T 7181 . . .1
(. Flavius Vespasianus; . 39 .
. .; .: Imp. Titus Caesar Vespasianus Augustus).
I 8196 . . .
(T. Flavius Domitianus; . 51 .
. .; .: Imp. Caesar Domitianus
Augustus (Imp. Domitianus Caesar
Augustus).
9698 . . .
(M. Cocceius Nerva; . 35 .
. .; .: Imp. Nerv Caesar
Augustus; Imp. Caesar Nerva Augustus).
98117 . . .
(M. Ulpius Traianus; . 53 . . .;
. 97 .; .:
Imp. Caesar Nerva Traianus Augustus).
117138 . . .
(P. Aelius Hadrianus; . 76 .
. .; . ; .: Imp.
Caesar Traianus Hadrianus Augustus).
138161 . . .
(. Aurelius Fulvius Boionius Arrius
Antoninus; . 86 . . .; . 138 .: . Aelius Caesar Antoninus; .: Imp. Caesar T. Aelius
Hadrianus Antoninus Augustus Pius).
161180 . . .
(M. Annius Catilius Severus; .
121 .; 130 .: M. Annius Verus; . 138 .: M. Aelius Aurelius
1

71 79 . .

826

Verus Caesar; .: Imp. Caesar

M. Aurelius Antoninus Augustus).
y 161169 . . .
(L. Ceionius Commodus; . 130 .;
. : L. Aelius Aurelius
Commodus; .: Imp. Caesar L.
Aurelius Verus Augustus).
176192 . . .1
(L. Aelius Aurelius Commodus; .
161 .; .: Imp. Caesar M. Aurelius Commodus Antoninus Augustus;
Imp. Caesar L. Aelius Aurelius Commodus Augustus).
193 . . .
(P. Helvius Pertinax; . 126 .;
.: Imp. Caesar P. Helvius Pertinax Augustus).
193 . . .
(M. Didius Severus Iulianus; .
133 .; .: Imp. Caesar M. Didius Severus Iulianus Augustus).
193211 . . .
(L. Septimius Severus; . 146 .;
.: Imp. Caesar L. Septimius Severus Pertinax Augustus).
193197 . . .2
(D. Clodius Albinus; . 140 .; . . : D. Clodius Septimius Albinus Caesar; 196 .
: Imp. Caesar D. Clodius
Septimius Albinus Augustus;
y ).
193194 . . .
(. Pescennius Niger Iustus;
.: Imp. Caesar . Pescennius Niger
Iustus Augustus; y
).
198217 . . .3
(Septimius Bassianus; . 186 .;
.: Imp. Caesar M. Aurelius
(Severus) Antoninus Augustus (Caracallus, Caracalla).

1
176 180 .
.
2
193 197 . .
3
198 211 . .

ea 209212 . . .1
(L. Septimius Geta; . 189 .;
.: Imp. Caesar P. Septimius Geta
Augustus).
M 217218 . . .
(M. Opellius Macrinus, . 164 .;
.: Imp. Caesar M. Opellius
Macrinus Augustus).
( ) 218
222 . . .
(Varias Avitus (Heliogabalus, Elagabalus); . 204 .; .: Imp.
Caesar M. Aurelius Antoninus Augustus).
222235 . . .
(Alexianus Bassianus; . 208 .,
. 221 .; .:
Imp. Caesar M. Aurelius Severus Alexander Augustus).
235
238 . . .
(. Iulius Maximinus; . 172 .;
.: Imp. Caesar . Iulius Verus
Maximinus Augustus).
(I) 238 . . .
(M. Antonius Gordianus; . 159
.; .: Imp. Caesar M. tonius
Gordianus Sempronianus Romanus
Africanus Augustus).
(II) 238 . . .
(M. Antonius Gordianus; . 192
.; .: Imp. Caesar M. Antonius
Gordianus Sempronianus Romanus
Africanus Augustus).
y 238 . . .
(M. Clodius Pupienus Maximus; .
164 .; .: Imp. Caesar M. Clodius Pupienus Maximus Augustus).
238 . . .
(D. Caelius Caloinus Balbinus; .
178 .; .: Imp. Caesar D. Caelius Calvinus Balbinus Augustus).
(III) 238244 . . .
(M. Antonius Gordianus; . 225 .;
.: Imp. Caesar M. Antonius
Gordianus Augustus).
1
209 211 . .; 211 212 . .

I ( )
244249 . . .
(M. Iulius Philippus; .: Imp.
Caesar M. Iulius Philippus Augustus).
II 244
249 . . .
(M. Iulius Philippus; . 237
238 .; .: Imp. Caesar M. Iulius
Philippus Augustus); ,
I .
248253 . . .
(L. Iulius Aurelius Sulpicius Uranius
Antoninus).
248 . . .
( )
249 . . .
I 249251 . . .
(. Messius Decius; . 200 .;
.: Imp. Caesar . Messius Quintus
Traianus Decius Augustus).
II 250251 . . .
(Q. Herennius Etruscus Messius Decius; .: Imp. Caesar C. rrennius Etruscus Messius Decius Augustus).
250251 . . .
(. Valens Hostilianus Messius Quintus; .: Imp. Caesar . Valens
Hostilianus Messius Quintus Augustus).
251253 . . .
(. Vibius Trebonianus Gallus; .
207 .; .: Imp. Caesar . Vibius Trebonianus Gallus Augustus).
251253 . . .
(C. Vibius Afinius Gallus Veldumnianus Volusianus; .: Imp. Caesar C. Vibius Afinius Gallus Veldumnianus Volusianus Augustus).
253 . . .
(M. Aemilius Aemilianus; .:
mp. Caesar M. Aemilius Aemilianus
Augustus).
253260 . . .
(P. Licinius Valerianus; . 193 .;
.: Imp. Caesar P. Licinius Valerianus Augustus).
253268 . . .
(P. Licinius Egnatius Gallienus;
. 218 .; .: Imp. Caesar
P. Licinius Egnatius Gallienus Augustus).

827

258268 . . .
(M. Cassianius Latinius Postumus;
. , ; .: Imp.
Caesar M. Cassianius Latinius Postumus Augustus).
260 . . .
(?)
.
261 . . .
267268 . . .
.
268 . . .
.
268 . . .

. .
268270 . . .
(M. Piavonius Victorinus;
, ; .:
Imp. Caesar M. Piavonius Victorinus
Augustus).
270273 . . .
(. Esuvius Tetricus Pius;
; .: Imp. Caesar . Pius
Esuvius Tetricus Augustus).
(II) 268
270 . . .
(M. Aurelius Claudius; . 219
220 .; .: Imp. Caesar M. Aurelius Claudius Augustus).
270 . . .
(M. Aurelius Claudius Quintillus;
.: Imp. Caesar M. Aurelius Claudius Quintillus Augustus).
270275 . . .
(L. Domitius Aurelianus; . 214
215 .; .: Imp. Caesar L.
Domitius Aurelianus Augustus).
II 270275 . . .
;
.:
.
270271 . . .

.
, , . .

828

275276 . . .
(M. Claudius Tacitus; .: Imp.
Caesar M. Claudius Tacitus Augustus).
276 . . .
(M. Annius Florianus; .: Imp.
Caesar M. Annius Florianus Augustus).
276282 . . .
(M. Aurelius Probus; . 232 .;
.: Imp. Caesar M. Aurelius
Probus Augustus).
280 . . .
.
282283 . . .
(M. Aurelius Carus; . Imp.
Caesar M. Aurelius Carus Augustus).
I 283 . . .
(Imp. Caesar M. Aurelius Iulianus
Augustus; ).
I 283285 . . .
(M. Aurelius Carinus; .: Imp.
Caesar M. Aurelius Carinus Augustus).
283284 . . .
(M. Aurelius Numerius Numerianus;
.: Imp. Caesar M. Aurelius
Numerius Numerianus Augustus).
284305 . . .
(Diocles (Valerius Diocletianus) .
225 .; .: Imp. Caesar . Aurelius Valerius Diocletianus Augustus).
M 281305 . . .
(M. Aurelius Valerius Maximianus,
. 240 .; .: Imp. Caesar M.
Aurelius Valerius Maximianus Augustus).
(I) 293
306 . . .
(Constantius; . 264 .; .
; .: Imp. Caesar
M. (.) Flavius Valerius Constantiue
Augustus).
293311 . . .
(Galerius; . 242 .; .: Imp.
Caesar . Galerius Valerius Maximianus Augustus).
286293 . . .
(Imp. Caesar M. Aurelius Maus
Augustus; ,
).

293296 . . .
(Imp. . Allectus Augustus;
;
).
296 . . .
305307 . . .
(Imp. Caesar Flavius Valerius Severus Augustus).
305313 . . .
(Daia; . . ;
.: Imp. Caesar Galerius Valerius
Maximinus Augustus).
306312 . . .
(Maxentius; . . 280 .; .:
Imp. Caesar M. Aurelius Valerius
Maxentius Augustus).
308311 . . .
(Imp. Caesar L. Domitius Alexander
Augustus; .
; ).
308324 . . .
(Licinius; . 248 .; .: Imp.
Caesar Valerius Licinianus Licinius
Augustus).
(I) 306
337 . . .
(Flavius Valerius Constantinus;
.: Imp. Caesar . Flavius Valerius
Constantinus Augustus).
I 314 . . .
(II) 317340 . . .
(Flavius Claudius Constantinus; .
317 .; .: Imp. Caesar Flavius
Claudius Constantinus (iunior) Augustus).
323 . . .
(?) .
333350 . . .
(Flavius Iulius Constans; . 323 .;
.: Imp. Caesar Flavius Iulius
Constans Augustus).
(II) 324361 . . .
(Flavius Iulius (Claudius) Constantius, . 317 .; .: Imp.
Caesar Iulius Constantius Augustus).
350 . . .
.
350 . . .
350353 . . .

(Imp. Caesar Flavius Magnus Magnentius Augustus (Flavius Magnentius

Maximus Augustus);
y , ).
355 . . .
.
28 .
II 355
363 . . .1
(Imp. Caesar Flavius Claudius Iulianus Augustus).
363364 . . .
(Imp. Caesar Flavius Iovianus Augustus).
(I) 364375 . . .
(Imp. Caesar Flavius Valentinianus
Augustus).
II 364378 . . .
(Imp. Caesar Flavius Valens Augustus).
367383 . . .
(Imp. Caesar Flavius Gratianus Augustus).
(II ) 375
392 . . .
(Imp. Caesar Flavius Valentinianus
(iunior) Augustus).
383388 . . .
(Imp. Caesar Magnus Maximus Augustus).
384388 . . .
(Imp. Caesar Flavius Victor Augustus).
392394 . . .
(Imp. Caesar Flavius Eugenius
Augustus).
(I) 379
395 . . .
(Imp. Caesar Flavius Theodosius
Augustus).

395423 . . .
(Flavius Honorius).
(III) 407 411 . . .
1

355 . , 361 .
.

829

(Imp. Flavius Claudius Constantinus,

, ,
).
409410, 414
415 . . .
(Priscus Attalus; . .
409410 . ; 414 . . .
;
).
(III) 421 . . .
(Imp. Flavius Constantius Augustus).
423425 . . .
(Iohannes).
(III) 425 455 . . .
(Flavius Placidus Vatentinianus).
455 . . .
(Petronius Maximus).
455456 . . .
(Avitus).
457461 . . .
(Maiorianus).
(III) 461465 . . .
(Libius Severus).
() 467
472 . . .
(Procopius Anthemius).
472 . . .
(Olybrius).
473474 . . .
(Glycerius).
474475 . . .
(Nepos).
475 476 . . .
(Romulus Augustulus).

395408 . . .
(II) 408450 . . .
M 450457 . . .
(I) 457474 . . .
474 . . .
474
491 . . .
491518 . . .
(I) 518527 . . .
(I) 527565 . . .


30002000 . . . .
3000 .
.
2000 .
.
1800 . .
1000700 . ,
.
IX . .
814 . .
753 .1
( ).
753509 . . .
.
VII . .
VI . .
VI .
.
VI . .
. 535 . . .
. 524 .
.
509 . .
50931 . . .
508 . .
496 . .
494 . .

( ).
493 .
.
486 .
.
480 . .
1

754 .

474 . .
462 . .
460 . .
456 .
.
454 .

.
451450 .
XII .
449 . .
449 . -.
445 . .
444 .
.
443 . .
439 . .
438426 . .
409 . .
406396 . .
396 . .
390 . . .
384 . .
367 .1 -.
358 . .
356 . .
354 . .
351 . .
348 . .
348 . .
343341 .
.
342 . . .
340338 . -
.
339 .
.
1

366 .

337 . .
327304 .
.
326 .
.
321 . .
312 . .
310 .1
.
304 . .
300 . .
298290 .
.
295 .
287 . .
285 . .
. 284204 . .
281 . .
280275 . .
280 . .
279 . .
279 .
.
275 . .
. 274204 .2 .
273 .
.
272 . . , .
270 . .
268 . ().
265 . .
264241 .
.
264263 . .
II .
262 . .
260 . . .
1
2

283 .
270200 .

831

259 . .
256 . . .
254 . ().
. 254184 . .
253 . .
250 . .
247 .
.
246183 ( ).
241 . . . .
241238 . .
239169 . .
238 . .
237 . .
234149 .
.
232 .
.
231 . .
229 . .
229228 .
.
226 . .
225222 .
.
221 . .
219 . . .
. 218 . .
218201 .
.
218 . .
217 .
.
216 . .
215 . .
214212 .
.

832

214205 .
.
213212 . .
211 . .
211 . .

( ).
210 .
1 .
. 210126 .2 .
209 .
.
208 . . .
207 .
.
206 . .
205 . . .
204 .
.
203 . .
202 . .
201 . .
200197 .
.
197 . .
196 . .
III .
195 .
III .
195 . .
. 195159 . .
192189 . .
191 . III .
.
1
211 . .
2
200120 .

190 . . .
189 .1 .
188 . .
186 .
.
183 .
.
.
. 180 . . 100 . .
179 . V .
171168 .
.
170 . . 85 . .
168 . .
167 .
.
149148 . . .
149146 .
.
149 . .
148 .
.
147 . .
146 . .
146 . . .
143133 . .
14091
().
13878 .
137132 .
.
133130 .

.
133 .
.
133 . .
123122 . .
121 . .
1

190 .

119 .
.
11627 .
11450 .
().
113 . .
111 . (
).
111105 . .
111101 .
.
105 . .
107 . .
10643 . .
105101 .
.
104 . .
103102 .
.
102 . .
101 . .
101 . .
101100 . , .
100 . .
10044 .
. 98 . . 54 . .
91 . .
9188 . .
90 . .
89 . .
88 . . .
8884 . .
. 87 . . 54 .
.
87 . .
8782 . .
87 .
(. 157 .).
86 . .
.

833

8635 .
84 . .
8381 . .
8279 . .
8072 .
.
78 . .
78 . .
7464 . .
7371 . .
7019 .
70 . . .
67 . . .
66 . .
6662 . .
658 . .
64 . 63 .
64 . .
6362 . .
62 .
.
60 . I .
59 . . . 17 . . . .
59 . .
5851 . .
56 .
.
55 . .
55 . .
5452 .
.
54 . .
53 . .
52 . .
52 .
.
49 . (14 .) , -

834

. . .
.
4945 . .
4944 . .
48 . (9 .) .
48 . (. 106 .).
48 . . .
4847 . . .
46 . ( ).
46 . .
10-
.
46 . (lex Iulia municipalis).
45 . ( )
44 .
.
44 . (15 .) .
43 . .
43 . II .
43 . (. 106 .).
43 . . . 17 . . .
.
42 . .
41 . .
40 . .
39 . .
36 .
.
36 . .
32 . .
31 . (2 .) .
30 . . .
31 . . . 476 . . .
.
27 .
.
2419 . .
18 .
.

17 . .
17 . .
15 . . ,
.
12 . .
149 . .
128 . .
2 . . .
.
465 .
4 .
.
69 .
.
9 . .
1437 .
1416 . .
1724 . .
19 . .
2379 .
24 . ( ).
26 . .
31 . .
37 . 100 .
3741 .
3965 .
401021 .
4154 . .
43 . .
45 . .
46 . .
. 46126 . .
48 . jus honorum .
50120 .
5468 . .
55 . .
. 55 . . 120 .
.
1

42104 .

61 . .
62114 .
64 . .
65 . . . , , .
6667 .
.
6670 . .
6869 . .
6979 . .
6971 . .
70 . .
72 . .
. 75160 .
7783 . .
7981 . .
79 . .
, .
8196 . .
8689 . .
88 . . .
. 90 . ().
9698 . .
98117 . .
101102 .
.
105106 .
.
113 . 16 .
1131117 . .
115117 .
.
117138 . .
. 120 . ().
. 124 . ().
132135 . -.
138161 . .
152 . .
155235 . .
161180 . M. .
161165 . .
167180 .
.
1

115 .

835

172 . .
180192 . .
187 . .
193 . .
193211 . .
196 . .
208211 . .
211217 . .
211212 . .
212 . .
212 .
(Constitutio Antoniniana).
215 . .
217218 . .
218222 . .
222235 . .
235 284 . III .
235238 . .
238 . .
238244 . III.
244249 . .
249251 . .
251253 .
.
253260 . .
256 . .
259268 . .
260268 . .
262 . .
. 263 . .
. 266273 . .
267 .
.
268270 . II.
.
.
269 . .
270273 . .
270275 . .
271 . . .

836

273 . . . .
275276 .
( ).
276282 . .
282284 . .
.
284305 . .
286 . .
293 .
. .
297 . .
301 .
.
303 . .
306337 . .
313 . .
316 .
( ).
325 . .
30 . IV . () .
. 330 .
().
330 .
.
332 . .
337353 . .
353361 . .
354430 . .

357 . .
361363 . II .
363364 . .
364375 . I.
375383 . .
375 . .
378 . .
378 .
II.
379395 . I.
394395 . .
381 . .
395 . .
395408 . .
395423 . .
408 . .
401 . .
410 . (14 .) .
420 . .
425455 . III.
429 . .
434453 . .
451 . .
455 . .
476 . (23 .)
.

()

227 . .
227 . .
197 . .
197
148
146
133
120
92
75
74
63
52
52
52

. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .

46
30
27
27

. .
. .
. .
. .

25
19
15
15
15
10
6

. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .
16 . .
16 . .
17 . .

4041 . .
4041
43
44
46
105
107
115
115

. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .
. .



(PRAENOMINA)
1. Aulus (). (.)
2. Appius (). (Ann.)
3. Gaius ()G. (.)
4. Gnaeus () Gn. (.)
5. Decimus () D. (.)
6. Kaeso (). (.)
7. Lucius () L. (.)
8. Marcus () . (.)
9. Manius () . (.)

10. Mamercus () m. (.)

11. Numerius ()N. (.)
12. Publius () . (.)
13. Quintus ()Q. (K.)
14. Sextus () Sex. (.)
15. Servius () Ser. (.)
16. Spurius () Sp. (.)
17. Titus () . (.)
18. Tiberius ()i(b). (.)

0,0185
Digitus (, )
= 1/16 pes () =
0,0740
Palmus ( ) = l/4 pes () =
Pes (, )
=
0,2963
Cubitus ()
= 1 pes + 2 palmus =
0,4443
Gradus ()
= 21/2 pes
=
0,7407
Passus ( )
=
5 pes
=
1,4815
Pertica (, )
= 10 pes
=
2,9630
Versus ()
= 100 pes
=
29,63
Mille ()
= 1000 passus
= 1481,5

Cyathus ()
= 1/12
Hemina cotyla () = 1/2
Sextarius ()
Congius ()
= 6
Urna ( )
= 4
Amphora cadus () = 8
Culleus ()
= 20

= 0,0456

= 0,2736
= 0,5472

= 3,2832
= 13,1328
= 26,2656

= 525,27

Modius ()
Se (mi) modius

/2

= 8,754
= 4,377

839

Sextarius
Hemina

= 1/16
= 1/32

= 0,547
= 0,2736

Pes quadratus ( )
Actus quadratus (,
120 pes)
Iugerum (,
120 pes, 240 pes)
Centuria (200 )

0,088 2

12,591

= 25,182
= 50,364

Libra (-, )
Deunx ()
Dextans ()
Dodrans ()
Bes ()
Septunx ()
Semis ()
Quincunx ()
Triens ()
Quadrans ()
Sextans ()
Sescuncia ()
Uncia ()
Semuncia ()
Sicilicus ()
Sextula ()
Scripulum ()
Siliqua ()

= 12
= 11

= 10

= 9

= 8

= 7

= 6

= 5

= 4

= 3

= 2

= 11/2
= 1/2
= l/4
= 1/6
= 1/24
= 1/144

=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=

327,45
300,16
272,88
245,59
218,30
191,02
163,73
136,44
109,15
81,86
54,58
40,93
27,288
13,644
6,822
4,548
1,137
0,189

Talentum ()
Mina ()
Libra ()
Uncia ()
Denarius ( 10 )
Scripulum ()

= 26196
=
436,6
=
327,5
=
27,3
=
4,55
=
1,14

840

268 .
As libralis ( ) (.) = 12
Semis ()
= 1 /2
Triens ()
= 1 /3
Quadrans ()
= 1 /4
Sextans ()
= 1 /6
Uncia ()
= 1/12

=327,45
=163,73
=109,15
=81,86
=54,58
=27,288

268 . 217 . . .
As trientalis (.) ( ) = 4 =109,15
Sestertius (.)
= 21/2 = 1,09
Quinarius (.)
=5
= 2,18
Denarius (.)
=10
= 4,37

217 . . .
As uncialis (.) ( ) = 1 = 27,288
Sestertius (.)
= 4 = 1,00
Denarius (.)
=16 = 4,00

Aureus () = 100
Aureus () A
Aureus ()
Aureus ()

=
=
=

7,96
7,28
6,55

Fllis () = 72 = 1 libra = 327,45
Fllis () = 125 = 1,74 libra = 568,75

841

842

843

844

/ . . . . . . ., 1933.
: /, . . . .; ., 1934.
- /, . . ., 1955,
24; 1956; 1957, 1.
. / . . . ., 1970.
/. . . . ., 1971.
/ . . . , . III (). ., 1953.
/ . . . . ., 1962.
. / . . ,
. . , . ., 1985.
. . /. . . . ., 1914.
/. . . . . , 1957
1959; 1960, 12.
. /. . . . . , .
13. , 19061908.
. /. . . . . . . . ., 1935.
. - /. . . . . , 1939,
2.
. . /. . . . .
, 1946, 4.
. /. . . . . ., 1895.
. . . /. . . . . , . 2-. ., 1956.
. . /. . . . ., 1940, 1.
: /. . . . , . . . , 1985.
. . . /. . . . . ., 1979.
. . . /. . . . .; .,
1933.
. /. . . , . 1II, . 2-. ., 1902.
. /. . . . .; ., 1933.
. /. . .
. . . ., 1936.
. /. . . . . . . . ., 1992.
. /. . . . , 1892.
. /. . .
. . ., 1972; 1973, l.
. /. . . -. .; ., 1936.

846

. /. . . . ., 1935.
. /. . . . . .; ., 1936.
/ . . , . 2-. ., 1898.
. . . . ., 1984.
. /. . . ,
. IVI. ., 17741775.
. /. . . . . .; ., 1950.
, , , . /. .
. . . ., 1937.
. /. . . . . ., 1957.
, , /. . . . . , ., 1963.
. /. . . , . 2-. ., 1899.
. /. . , . III. 1834.
. /. . . . , . III. , 1914 1916.
. /. . . . , . IVI. ., 18921899 (. IIII, . 2-. ., 1897 1901).
. , /. .
. . . .; ., 1951.
. /. . . . . . ., 1962.
. /. . . . . , . III.
.; ., 1935.
. / . ,
. . , . III. .; ., 19451947.
. /. . . . . ., 1968.
. /. . . , . III. ., 1891.
. /. . . .
, 1883.
. XV / . . . ., 1887.
. . . . . . .; ., 1937
(. 2-. ., 1977).
. . / . . . . . ., 1978.
. -/. . . . . ., 1913.
. (Tristia)/. . . . ., 1893.
. /. . ., 1973.
. /. . . . . .; ., 1924.
. /. . . , . IIII. .;
., 19331937.
. . . . . . , . 2-, . ., 1982.
. : . , 1946,
3.
. /. . . . . . .; ., 1941.
. /
. . , . . . . -. ., 19611964.

847

. /. . . , . IIX.
., 18901894.
. /. . . . , . I
III. ., 18901899.
. . . . . , . 2-. ., 1898.
. /. . . . . ., 1981.
. . /. . . . . ., 1916.
. /
. . . . . ., 1964.
. . . . . . . ., 1983.
. .
. . . ., 1977.
. : . . . .; ., 1932.
. /. . . . . ., 1879.
. /. . . . . ., 1964.
. . . . , . . , . . . ., 1969.
. /. . . . , . III. ., 1886
1887.
. /. . . .; ., 1934.
. / . . , . 2-. ., 1898.
. /. . . . ., 1900.
. /. . . . , . III. .,
1900.
. ( )., 1946, 1.
. /. . . . . .; ., 1948.
. : . . . . , . IIII. .;
., 19491951.
. / .
. . , . I. ., 1901.
. . . . . . -. ., 1962.
. : . / . . , . . . . . ., 1966.
. /. . . . . . .;
., 1937.
. Historiae Philippicae/. .
. . . . ., 1954; 1955, l.

. . . . ., 1973.
. . . ., 1983.
. . . ., 1965.
. . . ., 1961.
/ . . . -. . 2-. ., 1973.
. . /. . . . ., 1965.

848

/ . . . . ., 1973.
. . . . . -. ., 1967.
. /. . . . , 1977.
/ . . . -. ., 1969.
. . ., 1891.
. . , 1928.
. . . . 2-. ., 1976.
. . , 1903.
. . . ., 1975.
. . . ., 1938.
. . . ., 1952.
. . . ., 1981.
. . . . . 12. ., 19601966.
. . 1 . . . ., 1954.
. ., . . . ., 1971.
. ., . ., . . .
., 1975.
H. . . II, Academia. .., 1935.
. . . . 2. .
.., 1935.
. . ., 1915.
. /. .
. . . ., 1915.
. .
. ., 1892.
. /. .
. . . ., 1914.
. /. . . . . ., 1914.
. .
. ., 1896.
. . IIIII . ., 1981.
. /. . . . . , . 5-. ., 1923.
. 143129 . . X./. . . . . . ., 1924.
. /. . . . .
., 1941.
. . . ., 1923.
. . . .., 1938.
. . . ., 1903.
. /. . . . . .; ., 1963.
. /. . . . .
., 1925.
. /. . ., 1923.
. . ., 1909.
. /. ., . 12. ., 1888
1890.
. : . . . . .
., 1911.

849

P. . . ., 1908 (. 2-. , 1923).

. . . .., 1946.
. . . ., 1954.
. .
XVIII . ., 1975.
. . :
, (18951959 .). ., 1961 ( . . ,
1962 .).
. . . . ., 1962.
. . . ., 1947.
. . . .., 1947.
. . 2. (
)/ . . . , . . . . 2-. ., 1973.
. 1. / . . . . ., 1956.
. . ( ). ., 1971.
. . . 14. M., 1883
1884.
. /. . . . . , . 2-. ., 1913.
. . IIII .
., 1977.
. . - IIII .
( ). ., 1962.
. . . ., 1951.
. . III . .. III . . . ., 1972.
. . . , 1955.
. . I . . 69 . . , 1958.
. . . . ., 1970.
. . (
), . 1. ., 1899.
. . . . .., 1946.
. , , . 1. ., 1899.
. . . 1. ., 1903.
. . ., 1991.
. , . I
II. .; ., 19361937.
. ., . ., . ., . .
. ., 1954.
. ., . . , . II
( ), . 6-. ., 1965.
. . IVV . ., 1961.
: / . . . . ., 1937.
. . . . . ., 1997.
. /. . . . ., 1971.
B.C. . ., 1993.
. . . ., 1987.

850

. . . . ., 1991.
. . : . ., 1985.
. . VIIIIII . . .
., 1964.
. ., . ., . ., . .
, . III. ., 1922.
. . . ., 1903.
. . , . III. ., 19221923. /
. . . . . . ., 1971 (. 2-. ., 1981).
. . VII IV . . .
., 1965.
. . . ., 1959.
. . XIX XX .// . , . V. ., 1923.
. 313372 ().
. . I II . . . ., 1951.
. ., . . . ., 1940.
. . . ., 1940.
IIV ./. . . .,
1985.
/. . , . . . ., 1979.
./. . , . . . ., 1988.
. / . .
. . . ., 1982.
/ . . . . ., 1980.
/ . . . , . 1. ., 1941.
, . I, / . . . ., 1937.
, . 1, . ., 1988.
/ . . . . ., 1956.
/ . . . . . 1. .
2-. ., 1962. . 3-. ., 1993.
/ . . . , . 12. ., 1959
1962.
, . 1. ., 1941.
. . . ., 1969.
. . . ., 1970.
. . . ., 1949.
. . ., 1939.
. . - , . 3-. ., 1910.
. . - , . 3-. .,
1913.
. . . , 1959.
. . . . . . ., 1981.
. . . .., 1939.
. . . ., 1965.
. . . ., 1948.
. . . ., 1954.
. . . .; ., 1964.

851

. ., . . . . . 2-. ., 1964.
. ., . . . ., 1956.
. 3. IIIII . ,
1966.
. . IIII . ., 1973.
. . . . ., 1918, . 787.
. . // . ., 1923, . 29.
. . , . 2-. ., 1981.
A. P., . . ., 1984.
. . . ., 1955.
. . . . . . ., 1974.
. . , , ? ., 1964.
. . . ., 1960.
. . . . ., 1968.
. . -
. ., 1957.
. . II . . .
., 1954.
. . II . . .I . . .
., 1966.
. . (II . . .
I . . ). ., 1976.
. . . ., 1973.
T. ., . . .
., 1976.
, . III. ., 1985.
H. . ( ). ., 1922.
. .
, . III. ., 18901906 ( ,
19471949; 1950, 4; 1952, 2).
. . . . ., . 39. . 6484.
. . , ., 1958.
. . , ., 1967.
. . . ., I960.
. . . ., 1962.
. . . , 1957.
. . . ,
1970.
. . .
. 1967.
. . - 60- I . ..
. , 1960.
. ., . . , :
- ./ .
. . . . 2-. ., 1997.

852

. . . ., 1954.
. /. ., . 14.
., 18831885; 1898.
. .
// . . .,
1908, . IXXV ().
. , fas jus.. , 1929, . II. . 372415.
. , , , .
. ., . I, 1933.
. . . ., . II, 1936.
. . . ., 1947 (-1949, 1950, 1956).
. . . ., 1949.
. . . .; ., 1949.
. . IIIII . . . ., 1971.
. . : . ., 1983.
. : . ., . 3-. ., 1923.
. . ., 1899.
. . . . .,
1967.
. . . ., 1952.
. . . ., 1946.
. . , 1932 ( , . XIII, . 8).
. . . ., 1936.
. . . ., 1936.
. . , ., 1888.
. .
, . III,
., 19021904.
. /. . . . . . . ,
. IIII, V. ., 19361941, 1949.
. /. . . . . . .,
1934.
. . . ., 1977.
. . . 1971.
. . ., 1970.
. . . ., 1981.
. . . , 1964.
. . . , 1962.
. . . ., 1983.
. . , 2- ., , 1916.
. . , . 13, , 1894, 1897, 1902.
. /. . .
. . . ., 1908.
. . . ., 1922.
. . . ., 1908.
. . IV . ., 1979.
. /. . .
. . . ., 1910.

853

. . , . 2. ., 1944.
. . . ., 1962.
. M. . ., 1922.
. . , . 3-. ., 1917.
. . . . ., 1942.
. . . ., 1963.
. . . ., 1978.
. . / . . . . . . ., 1965.
. . ., 1909.
. . // . . . . ., 1923.
. . . . ., 1962.
. . . ., 1965.
. . , . 2-, . I. ., 1955.
. . . ., 1941.
. . . ., 1935.
. . IIII . .; ., 1949.
. . . ., 1959.
. . . ., 1933.
. ., . . . . II. ., 1971.
. . III .
., 1954.
. /. . . . .
., 1906.
. . . . II. ., . -. ( , . VI.)
. . . ., 1972.
. . . . . . ., 1974.
. . ( ). ., 1899.
. . . ., 1918.
. . . .; ., 1964.
epee . . . .; ., 1958.
. . , 1923.
H. . , . 6-. ., 1916.
. . . ., 1965.
. . . ., 1985.
. . , . III. ., 1938.
. . . .; ., 1949.
M. . . ., 1970.
. . . . .; ., 1964.
. . . ., 1968.
/. . ., 1989.
, . 116. ., 19611976.
. . . . ., 1956.

854

. . . ., 1971.
. . III . ., 1983.
/ . . . . . , . I ( ). .; ., 1927.
. . . . II. ., 1936.
. ., . ., . . .
. . 2-. ., 1965.
. . . , 1970.
. . . ., 1946 (. 4-. ., 1983).
. . (II .
. .). ., 1986.
. , . II, ., 1936.
. . . .; ., 1935.
3. . VI . ., 1959.
. . : , , . ., 1969.
. . - . ., 1952.
. . . ., 1965.
. . . ., 1977.
. . . ., 1972.
. . . ., 1976.
. . . ., 1982.
. . . . . . . ., 1985.
. . . ., 1979.
. . . ., 1969.
. . . ., 1976.
. . . ., 1990.
. . , 1910.
. /. . . , . IV. .,
19151925.
. . :
IV VII . ., 1965.
. . . ., 1976.
.
/. . . . . . . , . 1. ., 1914.
.
. ., 1914.
. . /. . . . , . 2-. ., 1903.
. . /
. . . . , . III. ., 19011904.
. . /. . . . . . ., 1908.
. . ., 1908.
. . , . 7-. ., 1919.
. . . ., 1902.
. . . ., 1940.

855

. ., . . . . 2-. ., 1971.
. ., . . . ., 1966.
. . (IIII . . ). ., 1977.
. . . ., 1990.
. /. . ., 1985.
. . : . ., 1978.
. . . ., 1975.
. . . . ., 1961.
. . . ., 1964.
. . . ., 1987.
. ., . ., . ., . .
I III . ., 1977.
. ., . . (). ., 1971.
. /. . ., 1938.
. , . ., 2-
., . 21. . 23178.
. ., . . . ., 1967.
Abele Th. Der Senat unter Augustus. Paderborn, 1907.
Albertini E. LEmpire romain. Paris, 1929 (Peuples et civilisations).
Aliislieg und Niedergang der rmischen Welt, Tl. IIV, Berlin; New York. 1972.
Allard P. Une grande fortune romaine du cinquime sicle, Revue des questions
historiques, 1907, t. 81, p. l30.
Bang M. Die Germanen im rmischen Dienst, bis zum Regierungsantritt Constantins
I. Berlin, 1906.
Bang M. Die Herkunft der rmischen Sklaven; Rm. Mitt. 1910, S. 25, 1912, S. 27.
Barrow B. H. Slavery in the Roman Empire. London, 1928.
Beaudouin E. Les grands domaines dans lEmpire romain. Paris, 1899.
Beloch J., Die Bevlkerung der griechisch-rmischen Welt, Leipzig, 1886.
Beloch K. J. Rmische Geschichte bis zum Beginn der Punischen Kriege. Berlin und
Leipzig, 1926.
Bengtson H. Grundriss der rmischen Geshichte mit Quellenkunde, Bd. l. Mnchen, 1967.
Binder J. Die Plebs. Leipzig, 1909.
Blmner H. Der Maximaltarif des Diocletians. Berlin, 1893.
Bott H. Die Grundzge der diocletianischen Steuerverfassung, Diss. Frankfurt, 1928.
Bouch-Lclercq, Leons dhistoire romaine. Paris, 1909.
Brogan O. Trade between the Roman Empire and the free Germans, The journal of
Roman studies, 1936, p. 2, 195222.
Broughton T. The romanization of Africa Proconsularis. Baltimore, 1929.
Bruns-Gradenwitz. Fontes iuris Romani antiqui., 7 ed., Tcbingen, 1909.
Burkhardt J. Die Zeit Konstantin des Grossen, 1853.
Bury J. History of the later Roman Empire, v. III. London, 1923.
Bcher K. Beitrge zur Wirtschaftsgeschichte. Tbingen, 1922.
Bcher K. Die Diokletianische Taxordnung vom Jahre 3.01, Zeitschrift fr gesammte
Staatswissenschaft, 1894, 50.
Carcopino J. Autour des Gracques. Paris, 1928.
Carcopino J. Sylla ou la monarchie manque. Paris, 1931.

856

Carratelli G. P. The Western Greeks. London, 1966.

Cavaignac E. Population et capital dans le monde mediterranen antique, Paris, 1923.
Chapot V. Le monde romain. Paris, 1926 (Lvolution de lhumanit).
Charlesworth M. Trade routes and commerce of the Roman Empire. Cambridge, 1926.
Ciccotti E. Il tramento della schiavitu nel mondo antico. Torino, 1899.
Clayton P. Treasures of Ancient Rome. London, 1997.
Contenau G. La civilisation phnicienne, 1926.
Conway R. S. Italy in the Etruscan age. Cambridge Ancient History., v. IV, 1926,
p. 433468.
Cumont F. Les religions orientales dans le paganisme romain. Paris, 1929.
Cumont F. Les mystres de Sabazius et le judasme, Comptes-rendus de lAcadmie
des inscriptions, 1906.
Daremberg Ch, Saglio E. Dictionnaire des antiquits grecques et romaines t. IV. Paris,
18771919
Della Corte. La fouille de Pompe, 1935.
Der Kleine Pauly. Lexikon der Antike, Bd. lV. Stuttgart; Mnchen 19641975.
Dill S. Roman society in the last century of the Western Empire. 2 ed., London, 1905.
Drumann W. u. Groebe P., Geschichte Roms in seinen Uebergngen von der
republikanischen zur monarchischen Verfassung. Berlin, 18991929.
Ducati P. Storia dellarte etrusca, 1927.
Duff A. M. Freedmen in the early Roman Empire, 1928.
Durchbach F. Choix dinscriptions de Dlos, 19211922.
Eberlein H. Kaiser Mark Aurel und die Christen, Diss. Bresiau, 1914.
Faye E. de. Gnostiques et gnostisme. Paris, 1925.
Fraccaro P. Studi sullet dei Gracchi, 1914.
Frank T. Economic History of Rome, London, 1927.
Gardthausen V. Augustus und seine Zeit, Bd. IIII. Leipzig, 18911904.
Gelzer M. Die Nobilitt der rmischen Republik. Leipzig u. Berlin, 1912.
Grabe O. Die Preisrevolution im IV Jahrhundert und ihre Ursachen, 1923.
Grenier A. Bologne villanovienne et trusque. Paris, 1912.
Grenier A. Le gnie romain dans la religion, la pense et lart. Paris, 1925 (Lvolution
de lhumanit).
Gsell S. Histoire ancienne de lAfrique du Nord, I VIII. Paris, 19131928.
Gummerus H. Der romische Crutsbetrieb (Klio, Beiheft 5, 1906).
Hammond M. The Augustan principale. Harward, 1933.
Harnack A. Die Mission und Ausbreitusng des Christentums in den ersten drei
Jahrhunderten, III, 4. Aufl., 19231924.
Hatzfeld J., Les trafiquants italiens dans lOrient hellnique. Paris, 1919.
Heisterberg B. Die Entstehung des Kolonats. Leipzig, 1876.
Helbig W. Die Italiker in der Poebene. Berlin, 1879.
Herbig G. Religion und Kultus der Etrusker, 1902.
Hirschfeld . Die kaiserlichen Verwaltungsbeamten bis auf Diocletian. Berlin, 1905.
His R. Die Domnen der Rmischen Kaiserzeit. Leipzig, 1896.
Histoire gnrale publie sous la direction de G. Glotz. Histoire ancienne, 3-eme partie),
t. lIV. Paris, 19261937.
Homo L. Auguste. Paris, 1935.
Homo L. LItalie primitive et les dbuts de limprialisme romain. Paris, 1926.
Homo L. Les institutions politiques romaines. Paris, 1927 (Lvolution de lhumanit).
Hoops J. Reallixicon der germanischen Alterumskunde, Ackerbau. Bd. I, 1913.

857

Huart C. La Perse antique et la civilisation iranienne. Paris, 1925 (Lvoslution de

lhumanit).
Jullian C. Histoire de la Gaule, v. IVII. Paris, 19081926.
Juster J. Les Juifs dans lEmpire romain. Paris, 1914.
Kennedy W. Petra, its history and monuments. London, 1925.
Kornemann E. De civibus Romanis in provinciis imperii consistentibus, 1892.
Kornemann E. Zur Geschichte der Gracchenzeit (Klio, Beiheft, l), 1903.
Kornemann E., Die rmische Kaiserzeit. 1914 (A. Gerke und E. Norden, Einleitung in
die Altertumswissenschaft, Bd. III).
Kromayer J. u. Veith H. Heerwesen und Kriegfahrung der Griechen und Rmer.
Munchen, 1928.
Kuhn E. Die stdtische und brgerliche Verfassung des Rmischen Reiches bis auf die
Zeiten Justinianus, t. III. Leipzig, 18641865.
Lacour-Gayet G. Antonin le Pieux et son temps. Paris, 1888.
Lang. Beitrge zur Geschichte des Kaisers Tiberius, Diss., 1911.
Lefebvre de Noettes. La force motrice animale travers les ages. Paris, 1924.
Lefebvre de Noettes. La voie romaine et la route moderne, Revue archologique,
1925, t. XXII.
Levi M. Silla. Milano, 1924.
Liebenam W. Stdteverwaltung im rmischen Kaiserreiche. Leipzig, 1910.
Lot F. La fin du monde antique et le dbut du moyen ge. Paris, 1928 (Lvolution de
lhumanit).
Maccioro V. Limpero Romano nelleta dei Severi,Riv. stor. ant., 1905, 10, 1906.
Marouzeau J. Lanne philologique. .Bibliographie critique et analytique de lantiquit
Grco-Latine, t. l. Paris, 1928.
Marquardt J. Rmische Staatsverwaltung, Bd. III. Leipzig, 18811884.
Martha L. La langue trusque. Paris, 1913.
Meltzer O. Geschichte der Karthager, Bd. I, 1879; Bd. II, 1896; Bd. III, Kahrstadt J.
1913.
Meyer E. Der Ursprung des Tribunats und die Gemeinde der vier Tribus, Kleine
Schriften, I. Halle, 1910.
Meyer E. Caesars Monarchie und das Principat des Pompeius, 3 Aufl., Stuttgart u.
Berlin, 1922.
Meyer E., Untersuchungen zur Geschichte der Gracchen, Kleine Schriften, I. Halle,
1910.
Mickwitz G. Geld und Wirtschaft im Rmischen Reich des IV Jahrhundert. Helsingfors,
1932.
Mommsen Th. Res gestae divi Augusti, 2 Aufl. Berlin, 1883.
Mommsen Th. Rmisches Staatsrecht, Bd. lII, 3 Aufl. Leipzig, 1887; Bd. III. Leipzig,
1888.
Mommsen Th. Ueber das Edict Diocletians De pretiis rerum venalium, Gesammelte
Schriften, II. Berlin, 1905.
Mnzer F. Spartakus, Pauly-Wissowa, Real-Encyclopdie, II Reihe Bd. III, l.
Mnzer F. Tiberius und Gaius Sempronius Gracchus, Paul Wissowa RealEncyclopdie, t. VII, 2, 1912.
Nissen H. Italische Landeskunde. Berlin, 18831902.
Oberziner. Patriziato e plebe nello svolgimento delle origini romane. Milano, 1912.
Ormerod H. Piracy in the ancient world, Liverpool, 1924.
Pais E. Storia critica di Roma duranti i primi cinque secoli, v. 5, 19131920.
Pais E. Storia di Roma durante le guerre Puniche, v. l2, 2 ed. Torino, 1935.

858

Paulys Realencyclopadie der klassiclien Altcrlumswissenschaft. Neufr Bearbeitung,

18941972.
Piganiol A. Lempereur Constantin. Paris, 1932.
Pringsheim F. Zum rmischen Bankwesen, Vierteljahresschrift fr Sozial und
Wirtschaftsgeschichte, 1919.
Ramsay W. M. u. Premerstein A. Monumentum Antiochenum, 1927 (Klio, Beiheft, XIX).
Rathke G., De Romanorum bellis servilibus. Diss, 1904.
Reinach Th. Mithridate Eupator, roi du Pont. Paris, 1890.
Reizenstein E. Die hellenistischen Mysterienreligionen. LeipzigBerlin, l927.
Sanctis de G. Storia dei Romani, t. IIIII. Torino, 1913.
Schanz M. u. Hosius C. Geschichte der rmischen Literatur. Mnchen, 1927.
SchillerH. Geschichte der rmischen Kaiserzeit. Bd. I, l2; Bd. II, Gotha, 18831887.
Schneider A. Geschichte der Sklaverei im alten Rom. Zrich, 1892.
Schuchardt C. Alteuropa in seiner Kultur und Stilentwicklung. Berlin, 1919.
Schulten A. Das rmische Afrika. Leipzig, 1899.
Schulten A.. Sertorius. Leipzig, 1926.
Scullard H. H. A History of th Roman World 753-146 B. C., 4th ed. London, 1980.
Segr A. Gircolazione monetaria e prezzi nel mondo antico. Roma, 1923.
Sorlin-Dorigny. Rustica res., Daremberg et Saglio, Dictionnaire des antiquits, t. IV, p. 916.
Stade . Der Politiker Diocletian und die letzte Christenverfolgung. Wiesbaden, 1926.
Starr Chester G. A History of the Ancient World, 3rd. d. New. York; Oxford, 1983.
Stein A. Der Rmische Ritterstand. Mnchen, 1927.
Stein E. Geschichte des Sptromischen Reiches, B. I. Wien, 1928.
Tarver J. C., Tibre. Paris, 1934.
Tubler E. Imperium Romanum, Studien zur Entwicklungsgeschichte des rmischen
Reiches, I. Die Staatsvertrge und Vertragsverhltnisse. Berlin, 1913.
The Cambridge Ancient History, Vol. lXII, Cambridge, 19231939.
The Oxford Classical Dictionary, 2nd d. Oxford, 1970.
Thdenat H. Pompei. Paris, 1906.
Toutain J. Lconomie antique, Paris 1927 (Lvolution de lhumanit).
Toutain J., Les cultes paens dans lEmpire romain. Paris, 19051917.
Tubler E. Untersuchungen zur Geschichte des Decemvirats. Berlin, 1921.
Wallon H. Histoire de lesclavage dans lantiquit, v. IIIII, Paris, 1879.
Waltzing J.-P. tude historique sur les corporations professionelles chez les Romains,
l4 vol., Louvain, 18951900.
Weber M. Die rmische Agrargeschichte in ihrer Bedeutung fr das Staatsund
Privatrecht, Stuttgart, 1891.
Weber W. Traian und Hadrian. Stuttgart, 1923.
Weber W., Untersuchungen zur Geschichte des Kaisers Hadrian. Leipzig, 1907.
Weigand E. Baalbek und Rom, die rmische Reichskunst in ihrer Entwicklung und
Differenzierung, 1914. Jahrb. des deutsch. Arch. Insti-tuts, B. 29.
Westermann W. L. Sklaverei, Pauly-Wissowa Real-Encyclopdie, Suppl. VI, 1936.
Willems P. Le snat de la Rpublique romaine. Paris, 1883.
Winnefeld H. Die Villa des Hadrians bei Tivoli. Berlin, 1895.
Wissowa. G. Religion und Kultus der Rmer, 2 Aufl., Mnchen, 1912 (Handbuch der
klassischen Altertumswissenschaft).


. . : ,
, .................. 3
. . . ...................... 21

.
. .............. 32
I.
................................................ 35
..................................... 35
.................................................. 35
...................... 38
................................................... 39
...................... 39
........................................................ 39
................... 40
................................................ 40
......................... 40
... 40
...................................................... 41
...................................................... 42
.......................................... 42
................................... 42
...................................................... 43
................... 43
.............................. 44
...................................................... 45
................................................ 46
.................................................. 47
.................................................... 47
.................................................... 48
........................................ 48

................................................. 49
.................................................. 49

................................................ 49
.................................... 49
II. .................. 52
III. .

.............................................. 57
.............................. 57
............................ 58
.................................................. 58
.................................................. 59
.............................. 63
.................................... 66
........... 70
IV. .............. 71
...................................................... 71
.................... 72
............................... 72
................... 72
................ 73
............ 73
............. 74
..... 76
V. ....................... 77
............................................. 78
...................................................... 78
....... 81
..................................... 81
............... 83

860

................................... 85
... 86
....................................... 86
.................................. 88
VI.
.............................................. 89
................................................ 89
.................................................. 91
.................................................... 92

............................................. 93

........................ 95
.............................. 96
........................ 98
VII.
............. 102
............................. 102
? ..................... 103
............................... 103
......................... 105
................................ 106
.......................... 106
107
VIII.
......................................... 109
.................................. 110
( )
........................................ 111
............ 113
..... 113

V . ................................ 114
XII ........................... 115
.................. 121
...................................... 122
................................................ 122
............................................... 123
............................................ 123
124
80- . ...................................... 125
................. 125
.......... 128
...................... 128
................... 128
......... 129
..................... 129
......................................... 130
..................... 131
........ 131

................................... 131
......... 131
..................... 132
IX. .......................................... 133
.......................................... 133
.................................................... 136
. ................................................. 138
....................... 139
............................. 139
............................................ 140
...................................... 141
................................................ 142
............................................... 143
............................................... 144
............................... 145
................................................... 146
.............................................. 147
.......... 147
............................................. 147
X.
............................. 150
... 150
(V .).
........................................ 151
. ..................................... 154
, 155
........................... 155

............................................... 159
.

.............................................. 164
................................... 166
.................... 169
.................... 172
.
.......................................... 174
..... 182

.......................................... 183
XI. .... 185
................................ 186
, ....................................... 186
.......... 187
.............................. 187
.............................................. 188


............................................ 188
................................................ 188
XII.
.... 190
.............................. 191
................................................ 194
............................................... 196
.................... 198
........................................ 199
................................................. 208
.................................................... 217
............... 222
...................... 224
........ 224
225
XIII.
.............................................. 228

.......................................... 228
............................................... 228
.................................................... 230
.................................................. 231
..................................................... 231
................................... 232
................ 233
............................................... 233
....................................... 238
. ... 240

................................................ 241
............................. 243
.................................. 247
................................. 249
XIV. 241
218 . .......................................... 252
...... 252
............ 255
...... 256
..... 261
..... 262
............................. 264
............................. 266
XV. ... 271
....................................... 271
................. 273
: . 278
.............. 281
.................. 283
................................................... 285
........................................... 288

861

......................................... 290
................................................ 292
................. 295
........ 298
........................... 299
............. 300
.
......................................... 301
....... 302
. .... 304
................................. 306
XVI.


................................................ 309
........................ 310
. ................................ 311
..................... 316
............................... 317
.............................. 325
................................ 327
.................. 329
......... 333
............................... 336
................................. 342
XVII.
.......... 344
............................... 345
. ........ 346
.................................................... 347
.................................................... 347
.................................................... 348
.............................................. 350
. ........................................ 352
................ 356
.......................................... 359
XVIII.
:
II . ................................ 362

................................................ 363
.......................................... 363
............................................... 364
.................................................. 365
, , ...... 366
II . 368

862

........................................ 371
.............................. 380
............... 384
- .... 385
- ..... 385
................................ 387
................................................ 388
...... 389
.................................................. 390
?
................................. 391
XIX. ... 393
....................... 393
........ 398
........................ 399
XX. ............. 401
...................................... 401
...................... 407
.............................................. 409
.
.......................................... 418
XXI. II . ............. 420
.............................. 420
, ..................................... 426
.
............................................. 429
.... 434
- ................................. 439
XXII.
80- . I . ..................... 443
. ......................... 444
. .................... 445
(
) ............................................. 446
.............................................. 451
. , .... 455
................ 457
87 .
............................................ 461
................................ 463
................................. 465
III. .................... 470

........................................ 470

............................ 471
............................. 475
XXIV.
. I ................. 482
........ 482
................. 483
.
..................................... 484
................................ 489
I ........................................ 497
............................. 500
.................................................. 501
................................... 502
. ......... 506
. . ............ 508
.
....................... 516
XXV. ........ 518
................................. 518
....................... 526
.......................... 527
......................... 527
....... 531
...................................... 534
. II .......... 537
............................ 547
............. 550

I. ......................... 552
........ 552

........................................ 553
................................... 559
II. ............... 561

...................................... 561
............ 566
.................. 574
................. 576
. ......................... 579
III.
...... 581
..................... 582


582
............................. 584
. ........................... 584
.............................................. 585
.................................................... 587
. .................................... 587
. .................................... 588
..................................................... 589
.............................. 590
.............................................. 593
................................................ 595
.................................................. 596
..................................... 598
.................................................... 598
IV.
........................................ 599
........................ 600
................................................ 601
............................................... 608
................................................ 610
.................................................... 616
.................. 624
(14 . . .) ................................ 624
V. 68
69 . .............................................. 625
................................................... 625
...................................................... 627
.............................................. 628
6869 . . 630
VI. ................................. 632
............................................. 632
........................................................ 639
............................................. 640
VII. ........................... 644
.................................................... 644
.................................................... 646
.................................................. 653
........................................ 658
VIII.
III . ....................... 660
........................ 661
................................................. 663
.................. 666
............................................... 669
- ..... 672
.................... 673
. ................................................ 681
................................ 687

863

.................................................. 695
IX. I
II . ............................................... 696
.................................................... 697
........................................... 699
.................................................... 701
........................................... 703
....................... 707
..................................................... 709
................................................. 710
. .................. 715
...................................... 715
................................................. 718
XI . ................................ 719
................................... 719
............................................. 724
................................................. 725
............................................... 726
.................................. 729
III . 732
XII. III . ....................... 739
............................................. 741
. ........... 743
.................... 745
............................... 747
III ............................................ 749
........................................ 750
.................................................... 751
.................................... 753
............................................... 753
............................. 753
................................ 754
............................... 754
............................ 755
............. 755
. ................. 756
. ......... 757
................ 757
................ 758
................................... 758
................................................. 758
........................... 759
................................... 759
II. .................................................. 760
.................. 760
.................................. 762
.............................................. 763

864

.............................. 763
......................... 764
.................................. 764
.......... 765
.................... 766
...... 766
........................... 767
..................................................... 767
........................................................ 769
.... 769
............ 769
XIII.
() .................. 771
....... 771

......................................... 772
................ 775
................................. 775
.............................. 776
.............................. 777
........................ 777
... 780

. 781
................................. 783
.............. 784
...... 784
..................... 786
..................... 786
XIV. .................... 787

................................. 788
................. 790

........................... 793

IIIII . ...................... 796

..................... 797

? ................................ 798
.................................................... 799
XV. .................................................. 801
..... 801
.... 802
........ 802
.................................................. 803
...................... 806
............. 807
XVI. .
............................................... 809
IVV . ............................ 810
, , ............ 815
............................... 816
378 . ................................... 816
.
................................. 819
........ 819
............................. 820
......................................... 820
........ 821
........... 822
... 822

......... 825
................... 830
............................. 837
......................... 838
..................................... 845

 .
. . IV . . .

 - . .
. 650 . . . ,

 . .
475455 . . .

 . . .
VI . . .

 . . 120 . . .

.
. 10080 . . .

. I .

 (), .
V . . .

 ().
V . . .

 ,
. ,
I . ,

. II . . .

 268264 . . .

,

()
.

(aes grave) 311

271 . . .
,

.
XIX . .
35 -: .
,

 . .

()
( )

.
I . . .

. .
I . . .

.
.
, , ()

 : ,

 III . . .

 III . . .

, . .
, ,
, ,
,

 .
: 1. , , . 2.
, , . 3. . 4. , . 5.
. 6. . 7. .
8. , . 9. , . 10. . 11. ,
, .
12. , , ,
. 13. ,
. 14.
. 15.

. -

 . ( ) , ,
VI . . .
: , , , ,
, , . , , , .
,
.

.
. : , .
, , , . .
1012 8090 . : 18,3 (5,6 ), 2 (0,6 ) ,
3,2 (1 )
. , .
, 114,8 (35 )
16,4 (5 ) . , , , 131
(40 ), 32 (7 ). 200 1520
. ,
, 260 .

 III . . .

 I . . . I ., I . II .

 I . . .

 4945 . . .

, . . I .

, .

. . 3741 .

. . 6068 .

 . I . . .

 . IIV .
. XIX .

. . :1. . 2. . 3. .
4. . 5. . 6. . 7. . 8. .
9. . 10. . 11. . 12.

 (Circus Maximus).

 . 107113 .

 . . .

 . . 161180 .

 . 270275 .
. 312315 .

 , . I .

 , .
I . . . I .

 .
().


.
.

, .

, (
), .
I .

 . I .

 . IVV .

 II . . .

 VI III . . .

 . . III . . .

 II . . .

 . 264241 . .

 . 149146 . . .

 217 . . .

 2 216 . . .

 197 . . .
168 . . .

 II . . .

 53 . . .

 7371 . . .

52 . . .

 IVV . . .



(306337 .)