S JAWA PDF

Alkitab
Bahasa Jawa
Edisi Formal 2006

Perjanjian Baru
Matius
1
1
Iki sarasilah Ysus Kristus,
tedhak Daud, tedhak Abraham.
2
Abraham peputra Ishak, Ishak
peputra Yakub, Yakub peputra Yhuda
sasadhrk;
3
Yhuda peputra Prs lan Zrah,
patutan saka Tamar; Prs peputra
Hzron, Hzron peputra Ram;
4
Ram peputra Aminadab, Aminadab
peputra Nahason, Nahason peputra
Salmon;
5
Salmon peputra Boas patutan saka
Rahab; Boas peputra Obd patutan saka
Rut; Obd peputra Isai,
6
Isai peputra Daud, Daud peputra
Salomo, patutan saka tilas bojon Uria,
7
Salomo peputra Rhabam, Rhabam
peputra Abia, Abia peputra Asa,
8
Asa peputra Yosafat, Yosafat peputra
Yoram, Yoram peputra Uzia;
9
Uzia peputra Yotam, Yotam peputra
Akhas, Akhas peputra Hizkia;
10
Hizkia peputra Manasy, Manasy
peputra Amon, Amon peputra Yosia;
MATIUS 1.1118 2
11
Yosia peputra Ykhonya sasadhrk,
nalika jaman pambuwangan menyang
Babil.
12
Sawus jaman pambuwangan
menyang Babil, Ykhonya peputra
Saltil, Saltil peputra Zrubabl;
13
Zrubabl peputra Abihud, Abihud
peputra lyakim, lyakim peputra Azor;
14
Azor peputra Zadok, Zadok peputra
Akhim, Akhim peputra liud;
15
liud peputra lazar, lazar peputra
Matan, Matan peputra Yakub;
16
Yakub peputra Yusuf bojon Maria,
kang mbabar Ysus, kang sinebut
Kristus.
17
Dadi gunggung saka Abraham
tumeka Daud iku ana patbelas turunan,
saka Daud tumeka jaman pambuwangan
menyang Babil ana patbelas turunan
lan saka jaman pambuwangan menyang
Babil tumeka Sang Kristus patbelas
turunan.
18
Anadn wiyos Ysus Kristus iku
kalakon mangkn: Nalika Maria kang
ibu lagi pacangan karo Yusuf, sadurung
tunggal sapaturon, tinemu wis ngandheg
marga saka Roh Suci.
MATIUS 1.1924 3
19
Sarhn Yusuf bojon iku wong
mursid sarta ora gelem mirangak Maria
ana ing ngarep wong akh, mulan
sumedya medhot pacangan kanthi
sesidheman.
20
Nanging bareng lagi duw gagasan
mangkono iku, tumuli ana malakating
Pangran ngatingali sajroning
pangimpn, dhawuh, "H, Yusuf,
tedhak Daud, aja sumelang anggonmu
ngepk Maria dadi bojomu, awit Putra
kang kabobotak iku marga saka Roh
Suci,
21
sarta Maria bakal mbabar putra
kakung, iku namakna Ysus; awit iya
iku kang bakal ngluwari umat saka ing
dosan."
22
Iku mau kabh kelakon supaya
katetepan apa kang kapangandikakak
dning Pangran lantaran nabi,
mangkn,
23
"Lah, sang kenya bakal nggarbini
sarta mbabar putra kakung, kang
asman bakal sinebut Imanul, teges:
Allah nunggil kalawan kita."
24
Satangin turu, Yusuf banjur
ngstokak kayadn kang
kadhawuhak dning malakating
MATIUS 1.252.5 4
Pangran, lan nampani Maria dadi
bojon,
25
nanging ora diwori turu, nganti
tumekan wus mbabar putra, kang
banjur dinamakak Ysus.
2
1
Nalika Ysus wus miyos ana ing
Btlehm, wilayah Yuda, yaiku
nalika jaman Raja Hrods, lah ana
para pandhita saka Wtan padha teka
ing Yrusalm
2
lan takon-takon, "Rajanipun tiyang
Yahudi ingkang nemb miyos punika
wonten ing pundi? Margi kula sampun
sami sumerep lintangipun wonten
ing Wtan, dn anggn kula mriki
punika badh sami sujud wonten ing
ngarsanipun."
3
Bareng miyarsa kang mangkono iku,
Hrods banget geter, mangkono uga
wong sakutha Yrusalm kabh.
4
Banjur nimbali sakh para
pangareping imam lan para ahli Tort
bangsa Yahudi, lan padha kadangu ana
ngendi Sang Kristus bakal miyos.
5
Unjuk kang padha kadangu, "Wonten
ing Btlehm, wilayah Yuda, awit
ingkang sampun kaserat dning nabi,
makaten:
MATIUS 2.610 5
6
Anadn sira, h Btlehm wilayah
Yhuda, sira iku babar pisan ora kang
cilik dhw ana ing antaran para kang
ngasta paprntahan ing wilayah Yhuda,
amarga saka sira bakal ana panutan
miyos, kang bakal ngengon umatingsun
Isral."
7
Hrods banjur nimbali para pandhita
mau kanthi sesidheman, padha kadangu
kanthi tlesih bab wektu katoning
lintang;
8
nuli padha didhawuhi menyang
Btlehm sarta kaweling, "Padha
mangkata, titi-priksanen sing tlesih bab
Sang Timur iku, dn samangsa wus
ketemu, nggal padha ngaturana uninga
marang aku, supaya aku iya bisa mrana
nyembah marang Panjenengan."
9
Para pandhita sawis ngrungu
dhawuh raja iku, banjur padha
mangkat. Lah nalika iku, lintang kang
wis kadeleng ana ing Wtan mau, nuntun
lakun para pandhita nganti tekan papan
kang katuju, lan banjur mandheg ing
sandhuwur padunungan Sang Timur.
10
Bareng weruh lintang, padha
bungah banget.
MATIUS 2.1115 6
11
Banjur padha lumebu ing omah lan
ndeleng Sang Timur karo Maria kang
ibu, nuli padha sujud nyembah marang
Panjenengan. Tumuli padha mbukaki
pethin raja-brana, Padha nyaosak
pisungsung marang Panjenengan arupa
mas, menyan lan blendok mur.
12
Sabanjur, sarhn padha dilingak
ing sajroning impn, supaya aja bali
sowan ing ngarsan Hrods, mula
mulih menyang tanah padha metu
dalan liya.
13
Sapungkur para pandhita mau
tumuli ana malakating Pangran, kang
ngatingali marang Yusuf ing sajroning
impn lan dhawuh, "Tangia, Sang Timur
lan kang ibu ungskna menyang Mesir,
sarta manggona ing kana nganti Ingsun
paring pangandika marang sira. Awit
Hrods bakal nggolki Sang Timur lan
arep nydani Panjenengan."
14
Yusuf tangi lan ing bengi iku uga
nambut Sang Timur dalah kang ibu,
tumuli ngungsi menyang Mesir,
15
lan manggon ing kana nganti
sasdan Hrods. Mangkono dadin
katetepan apa kang kapangandikakak
dning Pangran, lantaran nabi,
MATIUS 2.1621 7
"Saka Mesir anggoningsun nimbali
Putraningsun."
16
Bareng Hrods pirsa yn
Panjenengan diapusi, banget dukan,
banjur dhawuh matni sakh bocah
lanang ing Btlehm lan sakubeng,
sing umur rong taun sapangisor, manut
wektu kang kadangokak kanthi tlesih
marang para pandhita.
17
Kang mangkono iku, katetepan
kang kapangandikakak lantaran nabi
Yrmia,
18
"Ana swara kaprungu ing Rama,
panangis lan pangadhuh kang banget;
Rahl nangisi anak-anak lan emoh
kalipur, awit anak-anak wus padha ora
ana."
19
Bareng Hrods wis sda, ana
malakating Pangran kang ngatingali
marang Yusuf ing sajroning impn ana
ing Mesir, kang dhawuh,
20
"Tangia, Sang Timur lan kang ibu
gawanen bali menyang Isral, amarga
sing padha ngarah sdan Sang Timur
wus padha mati."
21
Yusuf banjur tangi, nambut Sang
Putra lan kang ibu tumuli mangkat
menyang Isral.
MATIUS 2.223.4 8
22
Ananging bareng krungu pawarta,
yn Arkhlaus nggentosi kang Rama
Hrods jumeneng raja ing Yuda, dadi
sumelang yn mrana. wadn sarhn
diparingi pitedah ing sajroning impn,
banjur ngener menyang wilayah Galila.
23
Satekan ing kono, tumuli manggon
ing kutha kang aran Nasart. Kang
mangkono iku supaya katetepan apa
kang kapangandikakak dning para
nabi, yn Ysus bakal kasebut: Wong
Nasart.
3
1
Ing nalika samana Yohanes
Pambaptis rawuh ing pasamunan
wilayah Yuda, nggelarak piwulang,
pangandikan,
2
"Padha mratobata, amarga Kratoning
Swarga wis cedhak!"
3
Dn satemen iya panjenengan iku
kang kapangandikakak dning Nabi
Ysaya, mangkn, "Ana swara kang
nguwuh-uwuh ana ing pasamunan:
Padha nyawisna margining Pangran,
lurung-lurung kagem Panjenengan
padha lencengna."
4
Yohanes iku ageman kang kagaw
wulu unta, sarta apaningset walulang;
kang kadhahar walang lan madu alas.
MATIUS 3.511 9
5
Banjur diparani dning wong-wong
saka Yrusalm, saka Yuda kabh lan
saka wilayah sakiwatengen Yordan.
6
Wong-wong mau tumuli padha
dibaptisi dning Yohanes ana ing kali
Yordan, kalawan ngakoni dosan.
7
Nanging bareng panjenengan pirsa
para Farisi lan para Saduki padha
teka nyuwun kabaptis, banjur padha
dipangandikani, mangkn, "H,
tetesaning ula bedhudhak, sapa kang
marahi kow nyingkiri bebendu kang
bakal teka?
8
Yn mangkono padha metokna woh
kang sembada marang pamratobat.
9
Lan aja padha duw pikiran,
mangkn: Aku rak padha duw Rama
Abraham. Awit aku pitutur marang kow,
sanadyan saka watu iki Allah kwaos
mijilak anak kanggo trah Abraham.
10
Karodn wadung wis cumawis
ing poking wit-witan; saben wit kang
ora metokak woh kang becik, mesthi
kategor lan kacemplungak ing geni.
11
Aku iki mbaptisi kow kabh nganggo
banyu amrih patobatmu, nanging kang
bakal rawuh nungka aku, iku luwih
kwasa katimbang aku lan mbok nyopot
MATIUS 3.1217 10
agem trumpah ba aku ora pantes. Iku
bakal mbaptisi kow kalawan Roh Suci
lan geni.
12
Panjenengan wis ngasta tampah;
panuton bakal diresiki nganti tapis
sarta gandum bakal diklumpukak
ing lumbung, nanging mrambut bakal
diobong ing geni kang ora kena sinirep."
13
Nalika samana Ysus saka Galila
rawuh ing Yordan murugi Yohanes,
karsan supaya dibaptis.
14
Nanging Yohanes menggak, unjuk,
Kawula ingkang prelu Paduka baptis, lah
kok Paduka murugi kawula.
15
Nanging Ysus paring wangsulan,
pangandikan, "Wis ta, cikbn saiki
mangkono, amarga iya mangkono iku
patut Aku lan kow padha netepi
sakh karsan Allah." Yohanes tumuli
sumarah.
16
Sawis kabaptis, Ysus banjur
mentas saka ing banyu, lah ing kono
langit tumuli piyak lan Panjenengan
pirsa Rohing Allah tumedhak pindha
manuk dara, nedhaki Panjenengan.
17
Banjur ana swara saka swarga,
kang ngandika, "Iki Putraningsun,
MATIUS 4.16 11
kang kinasih, kang ndadkak
keparengingsun."
4
1
Sawus mangkono Ysus
kapurugak dning Roh menyang
ara-ara samun supaya kagodha dning
Iblis.
2
Salebar siyam patang puluh dina
patang puluh bengi, wekasan kraos
luw.
3
Juru panggodha banjur marek
ing ngarsan sarta munjuk marang
Panjenengan, mangkn, "Manawi
Panjenengan Putranipun Allah,
sumangga sla-sla punika Panjenengan
sabdakaken dados roti."
4
Nanging Panjenengan paring
wangsulan, pangandikan, "Ana tulisan,
mangkn: Urip manungsa iku ora
mung saka roti ba, nanging saka
sakhing sabda kang miyos saka ing
lsaning Allah."
5
Iblis tumuli nambut Panjenengan
menyang kutha Suci lan dijumenengak
ana ing ndhuwur payon Padaleman
Suci,
6
banjur munjuk marang Panjenengan,
mangkn, "Manawi Panjenengan
Putranipun Allah, sumangga kula aturi
MATIUS 4.712 12
anjlog mangandhap, awit wonten seratan
makaten: Pangran bakal ndhawuhi para
malakat tumrap sira, sarta sira bakal
ditadhahi ing tangan, supaya sikilira aja
nganti kesandhung ing watu."
7
Pangandikan Ysus, "Ana manh
tulisan mangkn: Sira aja nyoba
Pangran Allahira."
8
Iblis banjur nambut Panjenengan
manh munggah ing gunung kang
dhuwur banget lan diaturi mirsani
sakh kraton ing donya dalah
kamulyan,
9
nuli munjuk mangkn, "Punika
sadaya badh kula aturaken dhateng
Panjenengan, anggeripun Panjenengan
karsa sumungkem sujud dhateng kula."
10
Ysus banjur ngandika, "Wis, lungaa,
stan! Sabab ana tulisan mangkn:
Pangran Allahira kang kudu sira sembah
lan Panjenengan Piyambak kang kudu
sira bektni."
11
Iblis banjur ninggalak
Panjenengan; lah ing kono tumuli
ana malakat-malakat kang padha
marek lan ngladosi Panjenengan.
12
Nanging bareng Ysus miyarsa
pawarta, yn Yohanes wis kacepeng,
MATIUS 4.1318 13
Panjenengan banjur tindak sumingkir
menyang Galila,
13
pindhah saka Nasart lan dedalem
ana ing Kaprnaum, ing sapinggiring
sagara wilayah Zbulon lan Naftali,
14
supaya katetepan apa kang
kapangandikakak dning Nabi Ysaya,
mangkn,
15
"Tanah Zbulon lan tanah Naftali,
dalan menyang ing sagara, ing sabrang
Kali Yordan, Galila, panggonan
bangsa-bangsa kang ora wanuh marang
Allah.
16
Bangsa kang manggon ing pepeteng,
iku wis ndeleng Pepadhang kang
gedh, sarta wong kang padha
manggon ing tanah kang kalimputan ing
wewayanganing pati, iku wis kaplethkan
Pepadhang."
17
Wiwit nalika iku Ysus nggelarak
piwulang, pangandikan, "Padha
mratobata, amarga Kratoning Swarga
wis cedhak!"
18
Nalika pinuju tindak ing sapinggiring
Tlaga Galila, Panjenengan pirsa wong
loro padha sadulur, yaiku Simon kang
karan Ptrus karo Andras sadulur, lagi
MATIUS 4.1924 14
padha nibakak jala ing tlaga, amarga
padha dadi juru-amk-iwak.
19
Panjenengan banjur ngandika
marang wong loro iku, dhawuh, "Payo,
padha mlua Aku, kow bakal padha
dakdadkak juru-amk-wong."
20
Sanalika banjur padha ninggal jalan,
ndhrkak Panjenengan.
21
Sabanjur nalika tindak saka kono,
Panjenengan pirsa wong loro manh,
uga padha sadulur, yaiku Yakobus
anak Zbdus karo Yohanes sadulur,
ana ing prau lagi ngrwangi Zbdus
bapakn anggon nyulami jalan.
Panjenengan banjur nimbali wong loro
iku.
22
Sanalika padha ninggalak praun
lan bapakn, nuli padha ndhrkak
Panjenengan.
23
Ysus tumuli ndlajahi sawilayah
Galila kabh, memulang ana ing papan-
papan pangibadah wong kono, sarta
nggelarak Injiling Kraton, apadn
marasak sarupan lelara lan sarupan
memala, kang tinemu ing satengahing
bangsa kono.
24
Pawarta bab Panjenengan iku banjur
sumebar ing wilayah Siria kabh; sakh
MATIUS 4.255.6 15
wong kang nandhang lelara banjur
padha digawa menyang ngarsan, kang
rupa-rupa lelaran lan sangsaran, wong
kasurupan, wong ayan lan wong lumpuh,
sarta Panjenengan tumuli marasak
wong-wong iku.
25
Wong golongan akh padha
gumrudug ndhrkak Panjenengan,
saka Galila, Dkapolis, Yrusalm,
Yuda sarta saka sabrang Yordan.
5
1
Bareng Ysus pirsa wong golongan
iku, banjur minggah ing gunung lan
sawis lenggah, para sakabat padha
ngadhep ing ngarsan.
2
Panjenengan tumuli medhar sabda,
paring piwulang, pangandikan,
3
"Rahayu wong kang mlarat ing budi,
awit iku kang padha nduwni Kratoning
Swarga.
4
Rahayu wong kang prihatin, awit iku
kang bakal padha kalipur.
5
Rahayu wong kang lembah-manah,
awit iku kang bakal padha tampa warisan
bumi.
6
Rahayu wong kang kaluwn lan ngelak
marang karsan Allah, awit iku kang
bakal padha kawaregan.
MATIUS 5.714 16
7
Rahayu wong kang ambek-welasan,
awit iku bakal padha olh piwelas.
8
Rahayu wong kang resik atin, awit
iku bakal padha sumurup marang Allah.
9
Rahayu wong kang dhemen gaw
tentrem, awit iku kang bakal padha
kasebut para putraning Allah.
10
Rahayu wong kang kaaniaya marga
nindakak karsan Allah, awit iku kang
padha nduwni Kratoning Swarga.
11
Rahayu kow, menawa kow
diwewada lan dianiaya sarta didakwa
nindakak sarupaning piala kang ora
nyata, marga saka Aku.
12
Padha bungaha lan sukarenaa, sabab
gedh ganjaranmu ana ing swarga, awit
iya kaya mangkono anggon wong-wong
padha nganiaya para nabi sadurung
kow."
13
"Kow iku uyahing bumi. Lah yn
uyah iku ilang asin, arep diasinak
nganggo apa? Wus ora ana gunan
manh kajaba mung dibuwang lan
diidak-idak ing wong.
14
Kow iku pepadhanging jagat. Kutha
kang ana ing ndhuwur gunung iku ora
kaling-kalingan.
MATIUS 5.1519 17
15
Lan manh wong nyumed lampu iku
ora dislhak ing sangisor genthong,
nanging ditumpangak ing cagak-lampu,
temah madhangi kabh kang ana ing
jero omah iku.
16
Samono uga padhangmu iya sorotna
marang wong, temah padha sumurup
marang panggawmu kang becik, banjur
padha ngluhurak Ramamu kang ana ing
swarga."
17
"Kow aja padha ngira, yn Aku
teka supaya mbatalak Tort utawa
kitab para nabi. Tekaku iki ora supaya
mbatalak, nanging nyampurnakak.
18
Awit satemen Aku pitutur marang
kow: Nganti langit lan bumi iki sirna,
dadia aksara kang cilik dhw utawa titik
siji ba ora ana kang kabuwang saka ing
Tort, sadurung iku kabh kalakon.
19
Mulan sing sapa mbatalak salah
siji saka pepakoning angger-angger
iki, sanadyan kang cilik dhw, sarta
mulangak mangkono marang wong, iku
bakal kasebut kang cilik dhw ana ing
Kratoning Swarga. Nanging sing sapa
nindakak lan mulangak pepakoning
Tort kabh, iku bakal kasebut kang
gedh ana ing Kratoning Swarga.
MATIUS 5.2025 18
20
Mulan Aku pitutur marang kow:
Menawa anggonmu netepi karsan Allah
ora ngungkuli para ngulama lan para
Farisi, kow mesthi ora bakal lumebu ing
Kratoning Swarga."
21
"Kow wis padha krungu, yn wus
kapangandikakak marang para leluhur:
Sira aja mematni, sing sapa mematni
kudu diladkak marang pangadilan.
22
Nanging Aku pitutur marang kow:
Sing sapa nepsu marang sadulur, kudu
diladkak marang pangadilan; sing
sapa ngunkak sadulur: Kapir, kudu
diukum dning pangadilan agama, lan
sing sapa ngunkak: Murtad, kudu
kacemplungak ing naraka murub.
23
Mulan menawa kow lagi lumaku
nggawa pisungsung menyang misbyah,
mangka banjur klingan yn sadulurmu
lagi duw ganjelan ing atin tumrap
kow,
24
pisungsungmu tinggalen ana ing
ngarep misbyah kono, nuli maranana
sadulurmu mau, rukuna dhisik, sawis
iku banjur balia, nyaosna pisungsungmu.
25
Endang rukuna karo lawananmu
nalika lagi lumaku bebarengan menyang
pangadilan, supaya kow aja nganti
MATIUS 5.2630 19
diladkak dning lawananmu mau
marang jaksa, jaksa banjur masrahak
kow marang pambantun, temahan
kow dilebokak ing pakunjaran.
26
Satemen Aku pitutur marang kow:
Kow ora bakal metu saka ing kono,
sadurung kow nyaur utangmu nganti
sah."
27
"Kow wis padha krungu pangandika
mangkn: Sira aja laku jina!
28
Sing sapa mandeng wong wadon
kalawan derenging napsu marang
dhwk, iku wus laku jina sajroning
atin.
29
Mulan menawa mripatmu tengen
dadi jalaraning piala, cuplaken banjur
buwangen, amarga luwih becik
klangan salah siji saka pranganing
badanmu katimbang badanmu sakojur
kacemplungak ing naraka.
30
Lan manh menawa tanganmu
tengen dadi jalaraning piala, kethoken
banjur buwangen, amarga luwih
becik klangan salah siji pranganing
badanmu katimbang badanmu sakojur
kacemplungak ing naraka.
MATIUS 5.3137 20
31
Uga ana pangandika mangkn: Sing
sapa megat bojon, kudu mnhi layang
pegat.
32
Sing sapa megat bojon ora jalaran saka
laku jina, iku ndadkak bojon laku jina
lan sing sapa ngalap bojo wong wadon
kang kapegat mau, dadi laku jina."
33
"Kow wis padha krungu, yn
para leluhur padha tampa pangandika
mangkn: Aja nglairak sumpah palsu,
nanging tetepana sumpahira ana ing
ngarsaning Pangran.
34
Nanging Aku malah pitutur marang
kow: Aja supata babar pisan, dadia
demi swarga, awit iku dhamparing Allah,
35
dadia demi bumi, awit iku ancik-
anciking sampyan, dadia demi
Yrusalm, awit iku kuthan Nata
Agung.
36
Iya aja supata demi sirahmu,
awit kow ora bisa mutihak utawa
ngirengak rambutmu saeler ba.
37
Yn iya, kandhaa: Iya, yn ora,
kandhaa: Ora. Saluwih saka iku, asal
saka pangawak dursila."
MATIUS 5.3845 21
38
"Kow wis padha krungu pangandika
mangkn: Mripat winales mripat, untu
winales untu.
39
Kow aja nglawan marang wong kang
gaw piala marang kow, malah sapa
kang napuk pipimu tengen, pipimu kiwa
ulungna pisan.
40
Lan menawa ana wong kang arep
prakaran karo kow, sedyan ngepk
klambimu, jubahmu pasrahna pisan.
41
Apadn menawa kow dipeksa dikon
ngiringak lakun wong samil, iringna
nganti rong mil.
42
Yn ana wong njejaluk marang kow,
wnhana lan aja nulak wong kang arep
utang marang kow."
43
"Kow iya wis padha krungu
pangandika: Sira tresnaa marang
sapepadhanira lan sengita marang
mungsuhira!
44
Nanging aku malah pitutur
marang kow: Padha tresnaa marang
mungsuhmu; wong kang nganiaya kow
padha dongakna slamet,
45
sarana mangkono kow padha dadi
putran Ramamu kang ana ing swarga,
kang mlethkak srengng marang
MATIUS 5.466.2 22
wong ala lan wong becik, sarta nurunak
udan marang wong kang ambek adil lan
kang ora.
46
Dn menawa kow tresna marang
wong kang nresnani kow, iku kow olh
pituwas apa? Para juru-mupu-bya rak
ya tumindak mangkono, ta?
47
Lan menawa kow awh salam
mung marang sadulur-sadulurmu ba,
kaluwihanmu apa? Wong kang ora
wanuh marang Allah rak ya tumindak
mangkono, ta?
48
Mulan kow padha sampurnaa, kaya
Ramamu ing swarga iya sampurna."
6
1
"Padha diling, aja padha nglakoni
kamursidanmu ana ing sangareping
wong, supaya katona ing wong iku, awit
yn mangkono, kow ora bakal nampa
ganjaran apa-apa saka Ramamu kang
ana ing swarga.
2
Mulan yn kow dedana, aja
kokwara-warakak kaya adat para
wong lamis ana ing sinagog-sinagog
lan ing lurung-lurung, pamrih supaya
dialem ing wong. Satemen Aku pitutur
marang kow, iku wus padha tampa
pituwas.
MATIUS 6.37 23
3
Nanging menawa kow dedana,
tanganmu kiwa aja nganti sumurup apa
kang ditindakak tanganmu tengen.
4
Dadi anggonmu dedana iku aja
nganti katon; Ramamu kang nguningani
tindakmu kang ora katon iku, bakal
paring piwales marang kow."
5
"Dn menawa kow padha ndedonga,
aja kaya para wong lamis, amarga
wong iku padha seneng ndedonga
adeg-adegan ana ing papan-papan
pangibadah lan ing pojok-pojoking
lurung, pamrih supaya katona ing
wong. Satemen Aku pitutur marang
kow: Wong iku wus padha tampa
pituwas.
6
Nanging menawa kow ndedonga,
lumebua ing kamarmu, lawang inebna,
banjur ndedongaa marang Ramamu
kang ora katon. Dn Ramamu kang
pirsa tindakmu kang ora katon iku bakal
paring piwales marang kow.
7
Apamanh, sajron ndedonga, aja
nganggo tembung akh-akh kaya adat
wong kang ora wanuh marang Allah,
awit iku padha nduwni pangira, yn
marga saka akhing tetembungan,
pandongan bakal katrimah.
MATIUS 6.814 24
8
Dadi aja tiru-tiru wong iku, awit
Ramamu pirsa apa sing kokbutuhak,
sadurung kow matur.
9
Marga saka iku ndedongaa mangkn:
Dhuh, Rama kawula ingkang wonten
ing swarga, Asma Paduka mugi
kasuckaken.
10
Kraton Paduka mugi rawuh. Karsa
Paduka mugi kalampahan wonten ing
bumi kadosdn wonten ing swarga.
11
Kawula mugi kaparingan rejeki
kawula sacekapipun ing dinten punika.
12
Saha Paduka mugi ngaputen
kalepatan kawula, kadosdn kawula
inggih ngapunteni tetiyang ingkang
kalepatan dhateng kawula.
13
Punapa dn kawula mugi sampun
ngantos katandukaken dhateng
panggodha, nanging mugi sami Paduka
uwalaken saking piawon. [Awitdn
Paduka ingkang kagungan Kraton
saha wissa tuwin kamulyan ing
salami-laminipun. Amin.]
14
Sabab, menawa kow padha ngapura
kaluputaning wong, Ramamu ing swarga
iya bakal ngapura marang kow.
MATIUS 6.1520 25
15
Nanging menawa kow ora ngapura
marang wong, Ramamu iya bakal ora
ngapura kaluputanmu."
16
"Anadn menawa kow padha
pasa, ulatmu aja kokgaw aclum
kaya para wong lamis, awit iku padha
nyengungusak ulat, supaya wong-
wong padha weruh yn lagi pasa.
Satemen Aku pitutur marang kow: iku
wus padha tampa pituwas.
17
Nanging kow menawa pasa, sirahmu
lenganana lan raupa,
18
supaya anggonmu pasa aja ketara
marang wong, ngemungna kauningan
ing Ramamu kang ana ing papan
pasingidan. Ramamu kang pirsa
sajroning pasingidan iku bakal paring
piwales marang kow."
19
"Aja padha nglumpukak bandha
ana ing donya; ana ing donya bandha
bakal karusak dning renget lan taiyng,
apadn dibabah lan dicolong dning
maling.
20
Nanging padha nglumpukna bandha
ing swarga, ana ing swarga bandha
ora karusak dadia dning renget utawa
dning taiyng, sarta ora dibabah lan
dicolong dning maling.
MATIUS 6.2126 26
21
Amarga ing ngendi dunung
bandhamu, iya ana ing kono dunung
atimu.
22
Diyaning badan iku mripat; menawa
mripatmu waras, badanmu sakojur
kapadhangan.
23
Nanging menawa mripatmu cacad,
badanmu dadi peteng kabh. Dadi
menawa pepadhang kang ana ing kow
dadi peteng, saiba ta peteng iku."
24
"Ora ana wong kang bisa ngawula
marang bendara loro, awit ora wurung
bendaran kang siji bakal disengiti;
sijin ditresnani, utawa bakal nengenak
marang kang siji lan nyeplkak
marang sijin. Kow ora bisa ngawula
marang Allah lan marang Mamon.
25
Aja padha sumelang ing bab uripmu,
bab apa kang bakal kokpangan utawa
kokomb, lan bab badanmu, apa kang
bakal kokanggo. Ajin urip iku apa ora
ngungkuli pangan, lan ajin badan apa
ora ngungkuli sandhangan?
26
Padha delengen manuk-manuk ing
awang-awang, padha ora nyenyebar lan
ora derep, sarta ora tetandho ana ing
lumbung, wadn padha kaparingan
MATIUS 6.2732 27
pakan dning Ramamu kang ana ing
swarga. Apa kow ora kinack luwih
banget katimbang karo manuk-manuk
iku?
27
Sapa ta panunggalanmu kang bisa
nyambungi umur saasta ba marga
saka sumelang?
28
Mangkono manh yagn kow padha
sumelang bab sandhang-panganggo?
Padha nyawanga kembang bakung ing
ara-ara anggon tumuwuh, ora nganggo
nyambut-gaw lan ngantih.
29
wadn Aku pitutur marang kow:
Sanadyan Salomo sajron sagunging
kaluhuran, pangageman ora madhani
salah sijining kembang iku.
30
Mulan yn suket ing ara-ara kang
dina iki isih ana, ssuk diobong, iku
dipanganggoni nganti kaya mangkono
dning Allah, saya manh kow, hh,
wong kang cupet ing pangandel!
31
Awit saka iku aja padha sumelang
kanthi calathu: Apa kang padha
dakpangan? Utawa: Apa kang padha
dakomb? Lan manh: Apa kang padha
daksandhang?
32
Awit iku kabh diupaya dning
MATIUS 6.337.4 28
Allah; kow aja mangkono, awit Ramamu
ing swarga wus pirsa, yn iku mau kabh
dadi kabutuhanmu.
33
Ananging Kratoning Allah lan apa
kang dadi karsan, iku padha upayanen
dhisik, nuli samubarang iku mau kabh
bakal kaparingak marang kow.
34
Mulan aja padha sumelang ing
bab dina ssuk, amarga dina ssuk
iku kadunungan kasusahan dhw.
Kasusahan sadina, wus cukup kanggo
sadina."
7
1
"Aja padha netepak luputing wong,
supaya kow aja ditetepak luputmu.
2
Amarga wewaton kang kokanggo
ngukumi, yaiku kang bakal dianggo
ngukumi kow. Sarta takeran kang
kokanggo nenaker, yaiku kang bakal
dianggo naker kow.
3
Kepriy dn kow weruh tatal kang
ana ing mripat sadulurmu, mangka
glondhong kang ana ing mripatmu
dhw, kow kok ora weruh?
4
Kepriy dn kow kok bisa kandha
karo sadulurmu: Mara, tatal sing ana
ing mripatmu iku dakilangan, mangka
mripatmu dhw ana glondhong?
MATIUS 7.511 29
5
H, wong lamis, ilangana dhisik
glondhong sing ana ing mripatmu,
mengko kow bakal kanthi pramana
anggonmu ngilangi tatal sing ana ing
mripat sadulurmu."
6
"Barang kang suci aja kokwnhak
marang asu, lan mutiyaramu aja
kokuncalak marang ngarep babi,
supaya ora diidak-idak sarta banjur
minger nyronggot kow."
7
"Padha nyenyuwuna, temah bakal
kaparingan. Padha golk-golka, temah
bakal nemu. Padha thothok-thothoka,
temah bakal kawenganan.
8
Sabab saben wong kang nyuwun,
tampa, sing golk, nemu lan sing
thothok-thothok iku kawenganan
lawang.
9
Apa ana panunggalanmu kang dijaluki
roti anak, kok mnhi watu,
10
utawa yn dijaluki iwak, kok mnhi
ula?
11
Dadin yn kow kang ala padha
mangerti ing bab pawwh kang
becik marang anak-anakmu, saya
manh Ramamu kang ana ing swarga,
mesthi peparing kang becik marang
MATIUS 7.1217 30
wong sing padha nyenyuwun marang
Panjenengan."
12
"Mulan sabarang panggaw sing
kokkarepak ing bab tumindak wong
marang kow, iku iya tindakna uga
marang wong, awit iya mangkono iku
surasan Tort lan kitab para nabi.
13
Padha lumebua liwat ing lawang kang
ciyut, awit amba lawang lan jembar
dalan kang anjog ing karusakan,
mangka akh wong kang padha metu
ing kono.
14
Kosok-balin ciyut lawang lan rupit
dalan kang anjog ing urip, mangka
mung sathithik wong kang nemu iku."
15
"Sing waspada marang para nabi
palsu, kang padha nekani kow nganggo
nylamur kaya wedhus gmbl, mangka
sajatin iku asu ajag kang galak.
16
Bakal kow bisa nitik marang
bab mau saka woh. Apa ana wong
ngundhuh anggur saka thethukulan eri,
utawa woh anjir saka rerungkudan?
17
Dadin wit kang becik metokak woh
becik, wit kang geringen woh iya ora
apik.
MATIUS 7.1824 31
18
Wit kang becik ora bisa metokak
woh kang ala, lan wit kang geringen ora
bisa metokak woh kang becik.
19
Sarupan wit kang ora metokak woh
kang becik, mesthi kategor lan banjur
kacemplungak ing geni.
20
Dadin wong-wong mau bakal katitik
saka woh.
21
Kang bakal lumebu ing Kratoning
Swarga iku dudu angger wong kang
ngucap marang Aku: Gusti, Gusti,
nanging mung wong kang nglakoni
karsan Ramaku kang ana ing swarga.
22
Ing dina wekasan bakal akh wong
kang padha matur marang Aku: Gusti,
Gusti, punapa kawula mboten sampun
medhar wangsit atas asma Paduka,
sarta sampun nundhungi dhemit atas
asma Paduka, punapa malih sampun
ngawontenaken mukjijat kathah atas
asma Paduka?
23
Ing waktu iku bakal padha dakblakani
mangkn: Aku durung tau wanuh
karo kow. Padha sumingkira saka
ing ngarepku, h, wong kang padha
duraka."
24
"Mulan saben wong kang
ngrungokak tembungku iku mau
MATIUS 7.258.2 32
lan banjur dilakoni, iku kayadn wong
wicaksana, kang ngadegak omah ana
ing sandhuwur watu padhas.
25
Bareng udan deres, banjur banjir
sarta ana angin gedh, kang nempuh
omah mau, nanging ora ambruk, amarga
katalesan ing watu padhas.
26
Nanging saben wong kang
ngrungokak tembungku iku mau
mangka ora dilakoni, iku upaman kaya
wong kang bodho, kang ngadegak
omah ana ing sandhuwur wedhi.
27
Bareng udan deres, terus banjir, sarta
ana angin gedh kang nempuh, omah
mau banjur ambruk lan banget rusak."
28
Kacarita, bareng Ysus wis mungkasi
pangandikan iku mau, wong kabh
padha gumun banget marang piwulang,
29
jalaran anggon mulang kaya kang
kagungan pangwasa, ora kaya para ahli
Tort.
8
1
Sawis Ysus tumedhak saka ing
gunung, wong golongan pirang-
pirang padha ngetut buri Panjenengan.
2
Lah ing kono ana wong lara
kusta marek sarta sujud marang
Panjenengan, unjuk, "Gusti, manawi
MATIUS 8.38 33
Paduka karsa, inggih tamtu saged mbirat
najis kawula."
3
Panjenengan nuli mulungak astan,
ndemk wong mau sarta ngandika, "Aku
karsa, birata najismu." Padha sanalika
iku kabirat kustan temahan dadi resik.
4
Ysus banjur ngandika marang wong
mau, dhawuh, "Poma bab iki aja
kokkandhakak marang sapa-sapa. Wis
lungaa, awakmu tuduhna marang imam
lan saosa kurban, sing diprntahak
dning Musa, minangka paseksi marang
wong."
5
Nalika Ysus lumebet ing kutha
Kaprnaum, ana sawijining opsir panatus
marek ing ngarsan sarta darb atur
panyuwun, unjuk,
6
"Gusti, rncang kawula sakit lumpuh,
nggluntung wonten ing griya, langkung
sanget anggnipun ngraosaken sakit."
7
Panjenengan banjur ngandika, "Aku
dakmrana, dakwarasn."
8
Nanging atur wangsulan opsir mau,
unjuk, "Gusti, kawula mboten pantes
nampni Paduka wonten ing gubug
kawula, mugi karsa ngandika satembung
kmawon, rncang kawula tamtu lajeng
saras.
MATIUS 8.913 34
9
Amargi kawula piyambak punika
tiyang ingkang kaerh lan inggih
ngerh prajurit. Manawi kawula akn
dhateng ingkang satunggal: Lungaa!
lajeng ksah; utawi dhateng sansipun:
Mrna! inggih lajeng dhateng. Tuwin
dhateng rncang-tumbasan kawula: Iku
lakonana! inggih lajeng dipun lampahi."
10
Bareng Ysus miyarsa kang
mangkono iku, Panjenengan karaman,
banjur ngandika marang kang padha
ndhrkak, "Satemen Aku pitutur
marang kow: Pangandel kang samn
gedhn iki Aku durung tau tumon ana
ing satengahing bangsa Isral.
11
Aku pitutur marang kow: Bakal akh
wong kang teka saka ing wtan lan ing
kulon kang padha mlu kembul bujana
karo Abraham, Ishak lan Yakub ana ing
Kratoning Swarga,
12
mangka para putraning Kraton bakal
padha kabuwang menyang pepeteng
ing jaba, ing kono bakal ana tangis lan
keroting untu."
13
Ysus banjur ngandika marang opsir
panatus mau, "Wis, mundura, katekana
kaya kang dadi pangandelmu." Sanalika
iku uga abdin waras.
MATIUS 8.1420 35
14
Bareng Ysus rawuh ing omah
Ptrus, Panjenengan pirsa embokn
maratuwa nggluntung ana ing paturon,
lara panastis.
15
Tumuli didemk tangan, panas
banjur ilang, nuli ngladni tamun.
16
Sorn akh wong kang padha
kesurupan stan kang padha digawa
menyang ngarsan Ysus. Stan padha
ditundhungi sarana pangandika lan
sarupan wong kang nandhang lelara
padha disarasak.
17
Bab iki kelakon supaya katetepana
apa kang kapangandikakak dning Nabi
Ysaya, "Panjenengan wus ngrembat
karingkihan kita lan nyanggi lelara kita."
18
Bareng Ysus pirsa wong golongan
padha ngrubung Panjenengan, banjur
dhawuh supaya padha nyabrang.
19
Nuli ana sawijining ahli Tort kang
marek sarta munjuk, "Guru, kula badh
ngetut wingking Panjenengan dhateng
pundia kmawon tindak Panjenengan."
20
Ysus ngandika, "Asu-wawar padha
duw rong, lan manuk ing awang-awang
padha duw susuh, nanging Putraning
Manungsa ora duw panggonan kanggo
nylhak sirah."
MATIUS 8.2128 36
21
Wong liyan, yaiku salah sijining
murid, matur marang Panjenengan,
"Gusti, kawula mugi Paduka parengaken
ksah rumiyin badh ngubur bapa
kawula."
22
Nanging Ysus ngandika, "Kow
mlua Aku, dn wong mati cikbn
padha ngubur wong mati panunggalan."
23
Ysus banjur minggah ing prau, para
sakabat padha ndhrk.
24
Dumadakan ana prahara ing sagara
kono, praun nganti ketungkeban ing
ombak, nanging Ysus sar.
25
Para sakabat tumuli padha marek
mungu, unjuk, "Dhuh, Gusti, nyuwun
tulung, kawula sami katiwasan."
26
marang para sakabat, dhawuh, "Yagn
kow padha wedi, h, wong kang cupet
ing pangandel?" Panjenengan banjur
jumeneng lan ndukani angin sarta
sagara, tumuli sirep.
27
Wong-wong padha gumun,
pangucap, "Iki wong apa ta, dn
dalah angin lan sagara kok iya padha
ngstokak dhawuh!"
28
Bareng Panjenengan wis mentas
ing sabrang, yaiku ing wilayah wong
MATIUS 8.2933 37
Gadhara tumuli dipethukak wong
loro kang padha kasurupan dhemit,
tekan saka ing pakuburan sarta banget
mutawatiri, nganti ora ana wong siji-sijia
sing wani liwat ing dalan kono.
29
Lah tumuli sakaron padha nguwuh
seru, unjuk, "Prekawisipun punapa
ta Panjenengan kaliyan kawula, dhuh,
Putranipun Allah? punapa rawuh
Panjenengan badh misakit kawula
sadrnging mangsanipun?"
30
Sawatara adoh saka ing kono ana
babi sapantha gedh, kang lagi diengon.
31
Dhemit nuli padha duw panyuwun
marang Panjenengan, unjuk, "Manawi
kawula sami Paduka dhawuhi ksah,
mugi kawula kadhawuhana manjing ing
babi sapantha punika."
32
Panjenengan banjur ngandika,
"Padha lungaa!" Banjur padha metu
lan manjing ing babi-babi mau. Babi
sapantha iku kabh nuli padha mlayu
gumrudug medhun saka ing rng-
rnging jurang, ambyur ing sagara
temahan padha mati klelep ana ing
banyu.
33
Kang padha ngengon babi mau padha
mlayu sarta bareng wis tekan kutha,
MATIUS 8.349.5 38
padha nyritakak lelakon iku mau kabh,
uga bab wong-wong kang kapanjingan
dhemit mau.
34
Lah ing kono wong sakutha padha
metu methukak Ysus lan bareng
wis padha weruh Panjenengan,
padha nyuwun kanthi adreng, supaya
Panjenengan karsa nilar wilayah.
9
1
Ysus tumuli minggah ing prau
banjur nyabrang lan rawuh ing
kuthan piyambak.
2
Banjur ana wong lumpuh nggluntung
ing paturon diusung menyang ngarsan.
Bareng Ysus pirsa pangandel wong-
wong iku, nuli ngandika marang kang
lumpuh, "H, nggr, diteguh atimu,
dosamu wis kaapura."
3
Lah tumuli ana ahli Tort sawatara
sing padha ngunandika, "Wong iku
nyenyamah marang Allah."
4
Nanging Ysus pirsa kang dadi
panggraitan wong-wong mau, mulan
banjur ngandika, "Yagn kow padha
duw panggraita kang ala ana ing atimu?
5
Gampang endi kandha: Dosa-dosamu
wis diapura, karo kandha: Ngadega lan
lumakua?
MATIUS 9.611 39
6
Nanging supaya kow padha mangerti,
yn Putraning Manungsa duw pangwasa
ngapura dosa ana ing bumi iki,"
banjur ngandika marang kang lumpuh
"Ngadega, paturonmu angkaten lan
muliha!"
7
Wong iya banjur ngadeg lan mulih.
8
Wong golongan bareng padha ndeleng
bab iku, padha wedi lan banjur padha
ngluhurak Allah, kang wis paring
pangwasa nganti samono marang
manungsa.
9
Sawus Ysus jengkar saka ing
kono, banjur pirsa wong kang jeneng
Matius linggih ing pabyan iku,
nuli dipangandikani, "Mlua Aku!"
Matius banjur ngadeg lan ndhrkak
Panjenengan.
10
Kacarita nalika Ysus lenggah dhahar
ana ing omah, ana juru-narik-pajeg
akh lan wong-wong dosa kang padha
teka ndhrk dhahar kalawan Ysus
dalah para sakabat.
11
Bareng para Farisi weruh kang
mangkono iku, banjur kandha marang
para sakabat "Yagn gurumu kok
mangan bebarengan karo juru-narik-
pajeg lan wong dosa?"
MATIUS 9.1217 40
12
Ysus midanget, nuli ngandika,
"Wong waras iku ora butuh dhokter, sing
butuh iku wong sing lara.
13
Wis, padha sumingkira, padha
sinaua ngerti isining pangandika, kang
surasan: Kang sunkarsakak iku dudu
kurban, nanging kawelasan. Sabab
tekaku iki ora ngundang wong mursid,
nanging wong dosa."
14
Kacarita para sakabat Yohanes
padha sowan ing ngarsan Ysus, lan
munjuk, "Kawula kaliyan tiyang Farisi
sami netepi siyam, nanging para sakabat
kok mboten?"
15
Ysus banjur paring wangsulan
marang wong-wong iku, "Apa iya bisa
para dhayoh bawahan manton padha
susah-susah sasuwn pengantn
isih ana? Nanging bakal ana wektun,
pengantn iku kabedhol, ing kono bakal
padha pasa.
16
Lan uga ora ana wong nambal
sandhangan lawas nganggo suwkan
anyar, awit tambalan iku bakal
nyuwkak sandhangan mau, temahan
malah saya amba bedhah.
17
Mangkono anggur kang anyar iku iya
ora diwadhahi ing kanthong kulit kang
MATIUS 9.1822 41
lawas, amarga yn mangkono kanthong
kulit mesthi bedhah, anggur banjur
wutah, kanthong kulit rusak. Nanging
anggur kang anyar iku diwadhahi ing
kanthong kulit anyar, dadi loro-loron
tetep kanggo ing gaw."
18
Sajron Ysus ngandika mangkono
iku, nuli ana lelurahing papan
pangibadah kang marek sujud lan matur,
"Anak kawula stri saweg kmawon tilar
donya wasemanten mugi Paduka karsa
rawuh saha numpangi asta, tamtu badh
gesang malih."
19
Ysus banjur jumeneng sarta tedhak
bebarengan karo lurah mau kanthi para
sakabat.
20
Nalika iku ana wong wadon kang lara
nggrajag getih wus rolas tahun lawas,
kang nyedhaki Panjenengan saka ing
buri lan ndemk gombyoking jubah.
21
Amarga duw osik mangkn,
"Angger aku bisa ndemk jubah, mesthi
waras."
22
Nanging Ysus banjur minger, mirsani
wong wadon iku mau sarta ngandika,
"Diteteg atimu, nggr, pracayamu kang
mitulungi kow." Wiwit ing nalika iku
wong wadon mau dadi waras.
MATIUS 9.2329 42
23
Bareng Ysus rawuh ing omah
lelurah mau, sarta pirsa panyuling lan
wong golongan kang padha ribut,
24
banjur ngandika, "Wis, padha
sumingkira; bocah ora mati, mung
lagi turu." Nanging wong-wong padha
nggeguyu Panjenengan.
25
Sawis wong golongan iku padha
sumingkir, Panjenengan nuli lumebet
sarta ngasta tangan si bocah. Bocah
banjur tangi.
26
Pawartan lelakon iku banjur
sumebar ing satanah kono kabh.
27
Nalika Ysus nglajengak tindak
saka ing kono, ana wong wuta loro
padha nututi lan nywara sora, unjuk,
"Dhuh, tedhakipun Daud, kawula mugi
Paduka welasi."
28
Bareng Panjenengan wis lumebet
ing dalem, wong wuta mau padha marek
ing ngarsan, Ysus banjur ngandika
marang wong-wong mau, "Apa kow
padha ngandel yn Aku bisa nindakak
mangkono?" Atur wangsulan, "Inggih,
Gusti, kawula sami pitados."
29
Panjenengan banjur ndhumuki
mripat wong-wong mau sarta ngandika,
MATIUS 9.3036 43
"Padha katekana kaya kang dadi
pangandelmu."
30
Mripat banjur kaelkak. Ysus
banjur manti-manti marang wong-
wong mau, "Poma, aja nganti bab iki
kaweruhan ing wong."
31
wasamono saundur tumuli padha
nyuwurak Panjenengan ana ing
sawratan wilayah kono kabh.
32
Saundur wong-wong mau banjur
ana wong bisu kapanjingan stan kang
kairid ing ngarsan Ysus.
33
Bareng stan wis ditundhung, kang
bisu mau bisa guneman. Wong-wong
padha karaman kabh, pangucap,
"Kang kaya mangkono iku durung tau
kelakon ana ing Isral."
34
Nanging ujar para Farisi, "Anggon
nundhungi stan iku kanthi pangwasan
panggedhning para dhemit."
35
Ysus tumuli tindak ndlajahi sakhing
kutha lan dsa, memulang ana ing
papan-papan pangibadah sarta
nggelarak Injil Kraton, apadn
nyarasak sakhing lelara lan memala.
36
Bareng Panjenengan pirsa wong
golongan iku, trenyuh banget panggalih
marga saka welas; awit wong-wong mau
MATIUS 9.3710.5 44
padha katon sayah lan ora kopn kaya
wedhus kang ora ana pangon.
37
marang para sakabat, "Pann gedh,
nanging kang derep mung sathithik.
38
Mulan padha nyuwuna marang Gusti
kang kagungan pann, supaya karsa
maringi wong derep kanggo pannan
iku."
10
1
Ysus tumuli nimbali sakabat
rolas sarta padha diparingi
pangwasa nundhungi stan lan
nyarasak sarupaning lelara lan
sarupaning memala.
2
Dn jeneng para rasul rolas mau
yaiku: Kang wiwitan Simon kang karan
Ptrus, lan Andras sadulur, Yakobus
anak Zbdus, lan Yohanes sadulur,
3
Filipus lan Bartolomus, Tomas lan
Matius juru-narik-pajeg, Yakobus anak
Alfus, lan Tadus,
4
Simon wong Zlot lan Yudas Iskariot,
kang ngulungak Panjenengan.
5
Wong rolas mau padha diutus dning
Ysus sarta diparingi piweling mangkn,
"Kow aja padha nyimpang menyang
dalan wong kang ora wanuh marang
MATIUS 10.612 45
Allah lan aja lumebu ing kuthan wong
Samaria,
6
nanging luwih becik padha maranana
wedhus-wedhus Banisral kang padha
ketriwal.
7
Padha mangkata lan padha
memulanga mangkn: Kratoning
Swarga wus cedhak.
8
Wong lara padha warasna, wong
mati tangkna, biraten najis wong lara
kusta; stan-stan padha tundhungana.
Kow wis padha nampani kanthi
lelahanan, mulan wnhna kanthi
lelahanan uga.
9
Aja padha nggawa emas utawa salaka
lan tembaga ana ing sabukmu.
10
Aja padha nggawa sangu kanggo
ana ing dalan; aja nggawa kotang
rangkep utawa trumpah. Sabab wong
nyambut-gaw iku wis sapantes yn
tampa pituwas.
11
Menawa kow lumebu ing kutha
utawa ing dsa, golka wong kang
pantes, banjur manggona ana ing kono
nganti salungamu.
12
Menawa kow lumebu ing omah
wong, ulukana salam.
MATIUS 10.1318 46
13
Menawa kanthi pantes nampani
salammu, salammu tumanduk marang
wong-wong iku, nanging menawa ora
pantes, salammu iku bali marang kow
manh.
14
Dn yn ana wong kang ora
nampani kow lan ora ngrungokak
tetembunganmu, endang lungaa lan
metua saka omah utawa kutha kono,
sarta ketabna lebun sikilmu.
15
Bsuk ing dina pangadilan kang sinangga
dning Sodom lan Gomora bakal luwih
nthng katimbang karo kutha iku."
16
"Lah kow padha dakutus kayadn
wedhus gmbl menyang ing
satengahing asu ajag, mulan
dingati-ati kaya ula lan dibars kaya
manuk dara.
17
Nanging sing waspada marang
wong kabh; sabab ana kang bakal
ngladkak kow marang pradata
agama, kang banjur nggitiki kow ana
ing papan-papan pangibadah.
18
Lan marga saka Aku, kow bakal
padha diirid menyang ngarsan para
kang padha ngasta pangwasa lan
para raja, minangka paseksi tumrap
MATIUS 10.1923 47
wong-wong mau lan tumrap para wong
kang ora wanuh marang Allah.
19
Anadn menawa kow padha
kelakon diladkak, aja padha sumelang
ing bab kepriy lan apa kang bakal
kokaturak, amarga ing sanalika iku uga
kow bakal kaparingan apa kang prelu
kokaturak.
20
Awit dudu kow kang celathu,
nanging Roh Ramamu kang ngandika
lantaran kow.
21
Sadulur bakal masrahak padha
sadulur marang paukuman pati, samono
uga bapa masrahak anak, lan
anak-anak bakal padha wani marang
wong-tuwan lan banjur dipatni.
22
Lan kow bakal disengiti ing wong
kabh marga saka Aku; nanging sing
sapa mantep tumeka ing wekasan, bakal
slamet.
23
Menawa kow dianiaya ana ing
sawijining kutha, padha ngungsia
menyang kutha liyan; awit satemen
Aku pitutur marang kow: Sadurung
kow ndlajahi kutha-kutha Isral kabh,
Putraning Manungsa wus rawuh.
MATIUS 10.2429 48
24
Mungguh sakabat iku ora ngungkuli
gurun, utawa abdi iya ora ngungkuli
bendaran.
25
Tumraping sakabat wis cukup, yn
nganti karengkuh padha kaya gurun,
lan tumrap abdi, yn karengkuh padha
kaya bendaran. Menawa kang duw
omah disebut Blzebul, apa manh
brayat saomah.
26
Mulan wong iku aja padha
kokwedni, awit ora ana barang kang
kasasaban, kang ora bakal kawiyak, lan
ora ana barang kang kadhelikak, kang
bakal ora kaweruhan.
27
Apa kang dakpituturak ana ing
petengan, iku kandhakna ana ing
padhangan; lan apa kang kokrungokak
kanthi bisik-bisik, iku padha wartakna
saka ing payon-payon.
28
Aja wedi marang wong-wong kang
bisa matni raga, nanging ora bisa
matni nyawa, aluwung wedia marang
Panjenengan, kang bisa ngrusak
karo-karon ana ing naraka, iya jiwamu
iya ragamu.
29
Manuk glathik loro apa ora mung
payu saasarion? wadn siji ba ora
MATIUS 10.3037 49
ana kang tiba ing lemah, yn ora saka
karsan Ramamu.
30
Mangka kow iku, malah dalasan
rambutmu wis padha ditung kabh.
31
Mulan aja padha wedi, amarga
ajimu iku ngluwihi manuk glathik
pirang-pirang.
32
Saben wong kang ngakoni Aku ana
ing ngarepaning manungsa, iku iya bakal
dakakoni ana ing ngarsan Ramaku kang
ana ing swarga.
33
Nanging sing sapa nylaki Aku ana
ing ngarepaning manungsa, iku iya bakal
dakslaki ana ing ngarsan Ramaku
kang ana ing swarga."
34
"Kow aja padha ngira, yn tekaku
nggawa pirukun ana ing bumi. Tekaku iku
ora nggawa pirukun nanging pedhang.
35
Sabab tekaku iku njalari wong
crah karo bapakn, anak wadon karo
embokn; mantu wadon karo embokn
maratuwa,
36
karodn mungsuh wong yaiku para
kang nunggal saomah kabh.
37
Sing sapa nresnani bapa utawa
biyung nganti ngungkuli Aku, iku ora
pantes tumraping Aku, lan sing sapa
nresnani anak lanang utawa wadon
MATIUS 10.3811.1 50
ngungkuli Aku, iku ora pantes tumraping
Aku.
38
Sing sapa nampani ora manggul
salib lan ngetut-buri marang Aku, iku
ora pantes tumraping Aku.
39
Sing sapa ngman nyawan, bakal
klangan nyawan, lan sing sapa
klangan nyawan marga saka Aku, iku
bakal olh nyawan.
40
Sing sapa nampani kow, iku dadi
Aku sing ditampani. Lan sing sapa
nampani Aku, iku dadi nampani kang
ngutus Aku.
41
Sing sapa nampani nabi marga
saka anggon dadi nabi, bakal tampa
pituwasing nabi, lan sing sapa nampani
wong mursid, marga saka anggon
mursid, bakal tampa pituwasing wong
mursid.
42
Apadn sing sapa awh banyu
adhem sacangkir ba marang salah
sawijining wong cilik iki, marga iku
sakabatku, Aku pitutur marang kow
satemen: wong iku mesthi bakal tampa
pituwas."
11
1
Sawis Ysus mungkasi
piweling marang sakabat rolas,
Panjenengan banjur tindhak saka ing
MATIUS 11.27 51
kono, bakal memulang lan nggelarak
Injil ana ing kutha-kuthan.
2
Kacarita ana ing pakunjaran Yohanes
midhanget pawarta bab pakaryan
Kristus,
3
banjur ngutus sakabat supaya
munjuk marang Panjenengan,
mangkn, "Punapa Paduka punika
ingkang pinasthi rawuh, punapa kawula
kedah sami ngentosi sansipun?"
4
Ysus paring wangsulan,
pangandikan, "Wis, padha mundura,
wartakna marang Yohanes apa kang
kokrungu lan kokdeleng:
5
wong picak padha ndeleng, wong
lumpuh padha lumaku, wong lara kusta
padha kabirat najis, wong budheg
padha krungu, wong mati padha
katangkak lan wong mlarat padha
kawartanan kabar kabungahan.
6
Rahayu wong kang ora rumangsa isin
ngakoni Aku."
7
Saundur para utusan mau, Ysus
wiwit medhar pangandika marang wong
golongan iku bab Yohanes, mangkn,
"Kow padha menyang pasamunan arep
ndeleng apa? Arep ndeleng glagah sing
diobat-abitak dning angin?
MATIUS 11.812 52
8
Utawa arep apa kow mrana? Arep
ndeleng wong kang nganggo sandhangan
kang sarwa alus? Wong kang manganggo
sarwa alus iku panggonan ana ing
kraton.
9
Dadi arep apa kow mrana? Arep
ndeleng nabi? Iya, bener, lan Aku pitutur
marang kow, malah kang ngungkuli
nabi.
10
Awit iya iku kang kapratlakak
ing Kitab, mangkn: Lah, Ingsun
ngutus malakatingsun lumaku ndhisiki
Sira, arep nyawisak dalanira ana ing
ngarepira.
11
Ing antaran wong-wong kang lair saka
wong wadon, ora ana tokoh kang luwih
gedh katimbang Yohanes Pambaptis,
wasamono wong kang cilik dhw ana
ing Kratoning Swarga, iku luwih gedh
katimbang Yohanes Pambaptis.
12
Sabab wiwit nalika Yohanes
Pambaptis tumapak ing gaw nganti
saprn, Kratoning Swarga iku karuda-
peksa lan para kang ngruda-peksa iku
mbudidaya arep ngrebut pangwasa.
MATIUS 11.1319 53
13
Sabab sakhing nabi lan kitab
Tort iku padha meca nganti satekan
Yohanes.
14
Sarta, -- menawa kow padha gelem
nganggep mangkono--, iya wong mau
iku lia kang bakal rawuh.
15
Sing sapa duw kuping, ngrungokna.
16
Dakpadhakak apa wong golongan
iki? Upaman kaya bocah-bocah kang
lelungguhan ana ing pasar, cluluk
marang kancan mangkn:
17
Aku wis padha nyuling kanggo kow,
nanging kow ora padha njogd. Aku wis
padha ngidungak kidung pangadhuh,
nanging kow ora padha tangisan.
18
Sarhning Yohanes iku teka tanpa
mangan tanpa ngomb, mulan
wong-wong padha ngucap: Wong iku
kepanjingan stan.
19
Tekan Putraning Manungsa nganggo
mangan lan ngomb, lan wong-wong
padha ngucap: Delengen kuwi, wong
grangsangan lan seneng ngomb anggur,
kancan para juru-narik-pajeg lan wong
dosa. Nanging kawicaksananing
Pangran iku anggon kabenerak
marga saka pandamel."
MATIUS 11.2024 54
20
Panjenengan banjur wiwit nenetah
marang kutha-kutha awit padha ora
mratobat, mangka ana ing kono
Panjenengan nindakak mukjijat kang
akh dhw,
21
"Bilai kow Khorazin, bilai kow
Btsaida, sabab menawa ing Tirus lan ing
Sidon iya kalakon ana mukjijat-mukjijat
kaya kang wus kalakon ana ing tengah-
tengahmu, mesthi wis biyn-biyn
anggon padha mratobat lan sedhih
banget.
22
Bsuk ing dina pangadilan kang
kasangga dning Tirus lan Sidon bakal
luwih nthng katimbang kow.
23
Apadn kow Kaprnaum, apa kow
bakal kaluhurak nganti sundhul ing
langit? Ora, kow bakal kacemplungak
ing teleng palimenganing pati. Sabab
menawa ing Sodom kalakon ana
mukjijat-mukjijat sing tumindhak ana
ing tengah-tengahmu, kutha iku mesthi
lestari tekan saprn.
24
Bsuk ing dina pangadilan kang
kasangga dning tanah Sodom bakal
luwih nthng katimbang karo kow."
MATIUS 11.2530 55
25
Ing wektu iku Ysus munjuk, "Dhuh,
Rama, Pangraning swarga lan bumi,
kawula ngaturaken agenging panuwun,
dn bab punika sadaya Paduka damel
wados tumrap tiyang wicaksana saha
tiyang wasis, nanging Paduka lairaken
dhateng lar-lar.
26
Inggih, Rama, pancn makaten karsa
Paduka."
27
"Samubarang kabh wus
kapasrahak marang Aku dning
Ramaku, lan ora ana wong kang
mangerti marang Sang Putra, aliya Sang
Rama, lan ora ana wong kang mangerti
marang Sang Rama, aliya Sang Putra lan
wong kang wus jinatnan saka karsan
Sang Putra.
28
H, para wong kang kesayahan lan
kamomotan, padha mrna, Aku bakal
gaw ayemmu.
29
Pasanganku padha tampanana
ing pundhakmu lan padha nggegurua
marang Aku, awit Aku iki alus lan
lembah-manah, satemah kow bakal
padha olh ayeming nyawamu.
30
Amarga pasanganku iku kapnak lan
momotanku iku nthng."
MATIUS 12.16 56
12
1
Ing nalika samana, mbeneri dina
Sabat, Ysus tindak nglangkungi
paganduman. Para sakabat padha luw,
mulan banjur padha nyethuti wewuln
sarta dipangan.
2
Para Farisi bareng weruh, padha
munjuk marang Panjenengan, "Lah,
sakabat Panjenengan sami nindakaken
prakawis ingkang mboten pareng
katindakaken ing dinten Sabat."
3
Nanging Panjenengan ngandika
marang wong-wong mau, "Apa kow ora
maca bab tumindak Daud dalah para
pandhrk nalika padha kaluwn?
4
Bab anggon banjur padha lumebu ing
Padalemaning Allah lan anggon padha
mangan roti sesaosan, kang pancn
ora kena kapangan dning Daud utawa
dning pandhrk, kajaba dning para
imam?
5
Mangkono uga apa kow ora maca
ing Tort, yn ing dina Sabat para
imam padha nerak pranataning Sabat
ana ing Padaleman Suci, lan ora padha
kaluputan?
6
Aku pitutur marang kow: Ing kn
ana kang ngluwihi Padaleman Suci.
MATIUS 12.713 57
7
Menawa kow pancn mangerti
apa karsan pangandika iki: Kang
sunkarsakak iku kawelasan, dudu
kurban, mesthi kow ora ngukum wong
kang ora kaluputan.
8
Amarga Putraning Manungsa iku iya
Gustin dina Sabat."
9
Sawus tindak saka ing kono, Ysus
banjur lumebet ing papan pangibadah
wong-wong mau.
10
Ing kono ana wong kang tangan
mati sasisih. Wong-wong banjur padha
matur marang Panjenengan, "Ing
dinten Sabat punapa dipun parengaken
nyarasaken tiyang?" Pamurih supaya
bisa nggugat Panjenengan.
11
marang wong-wong iku, "Menawa
panunggalanmu duw wedhus siji,
mangka wedhus iku kacemplung ing
luwangan pinuju dina Sabat, apa ora
banjur dicekel lan dientasak?
12
Iba ta kack ajin manungsa
katimbang karo wedhus? Mulan kalilan
ba nindakak kabecikan ing dina
Sabat."
13
Panjenengan banjur dhawuh
marang kang tangan mati sasisih mau,
MATIUS 12.1420 58
"Tanganmu athungna." Wong mau tumuli
ngathungak, temah dadi waras pulih
kaya tangan sijin.
14
Ananging para Farisi banjur padha
metu sarta padha rerembugan bab
anggon bakal nydani Panjenengan.
15
Bareng Ysus miyarsa bab iku,
banjur tedhak saka ing kono. Akh wong
golongan kang padha ndhrkak, lan
Panjenengan nyarasak wong-wong
mau kabh.
16
Nanging klawan kenceng padha ora
diparengak nyuwurak Panjenengan,
17
supaya katetepan pangandika kang
dilantarak dning Nabi Ysaya,
18
"Lah iku Abdiningsun, pilihaningsun,
kekasihingsun, kang ndadkak
keparenging galihingsun, Ingsun
bakal maringak Rohingsun
marang Panjenengan, sarta bakal
ngundhangak pangadilan marang
sakhing bangsa.
19
Panjenengan ora bakal nganakak
padudon lan ora bakal alok-alok. Siji
ba ora ana wong krungu swaran ing
lurung-lurung.
20
Glagah kang pepes ora bakal dikethok
lan uceng-uceng kang urub melik-melik
MATIUS 12.2126 59
ora dipatni nganti Panjenengan wus
ndadkak menang kabeneran.
21
Apadn bangsa-bangsa bakal padha
ngarep-arep marang Panjenengan."
22
Sawus iku wong-wong mau banjur
nggawa wong kang kasurupan, tur
picak lan bisu, menyang ngarsan,
Panjenengan banjur marasak wong
iku, satemah kang picak lan bisu mau
banjur bisa guneman lan ndeleng.
23
Wong-wong golongan kabh padha
karaman sarta padha calathu, "Wong
iku sajak tedhak Daud."
24
Nanging bareng para Farisi krungu
bab iku, banjur padha ngucap,
mangkn, "Wong iku anggon
nundhungi dhemit nganggo pangwasan
Blzebul, panggedhning para dhemit."
25
Sarhn Ysus pirsa pikiran
wong-wong iku, Panjenengan banjur
ngandika marang wong-wong mau,
"Saben kraton, kang ora manunggal iku
mesthi ambruk lan saben kutha utawa
omah kang ora manunggal iku ora bisa
lestari.
26
Menawa Iblis nundhung Iblis, iku
dadi dredah karo awak dhw; menawa
MATIUS 12.2732 60
mangkono kraton bisan lestari
kepriy?
27
Dadin yn Aku nundhungi stan
nganggo jeneng Blzebul, lah nganggo
jeneng sapa anak-anakmu olh
nundhungi? Mulan anak-anakmu iku
kang bakal padha ngadili kow.
28
Nanging menawa anggonku
nundhungi stan iku kanthi pangwasan
Rohing Allah, satemen Kratoning Allah
wis ana ing kow.
29
Utawa kepriy bisan wong lumebu
ing omah wong kang rosa lan njarah
rayah barang darbk, yn wong sing
rosa iku ora dibanda dhisik? Menawa
uwis, lagi bisa ngrampog omah mau.
30
Sing sapa ora ngrujuki marang Aku,
iku nglawan marang Aku, lan sing sapa
ora mlu ngumpulak karo Aku, iku
mbuyarak.
31
Sakhing dosa lan panyenyamahing
wong bakal kaapura, nanging
panyenyamah marang Roh Suci
iku bakal ora diapura.
32
Yn ana wong nglawan Putraning
Manungsa, iku bakal kaapura, nanging
menawa nglawan Roh Suci, iku bakal ora
MATIUS 12.3338 61
kaapura, dadia jaman saiki, samono uga
ing jaman bsuk.
33
Menawa uwit becik. woh iya becik;
menawa uwit ora becik, woh iya ora
becik. Amarga ketitiking wit iku marga
saka woh.
34
H, tetesaning ula bedhudhak,
kepriy anggonmu bisa ngucapak
barang-barang kang becik, lah wong
kow dhw ala? Sabab apa kang
kaucapak ing cangkem iku saka
bludaging ati.
35
Wong becik iku metokak barang-
barang kang becik saka simpenan
kang becik lan wong ala metokak
barang-barang kang ala saka simpenan
kang ala.
36
Saben tembung kang tanpa guna, kang
diucapak dning wong, iku bsuk ing
dina pangadilan kudu kapratlakak
kanthi tanggung jawab.
37
Awit anggonmu bakal kabenerak iku
adhedhasar tembungmu lan anggonmu
bakal kapatrapan paukuman iku iya
adhedhasar tembungmu."
38
Nalika samana ana ahli Tort lan
para Farisi sawatara, kang padha matur,
MATIUS 12.3943 62
"Guru, kula sami kapngin sumerep
pratandha saking Panjenengan."
39
Nanging paring wangsulan,
"Golongan kang ala lan ora setya iki
njaluk pratandha, nanging bakal ora
kaparingan, kajaba mung pratandhan
Nabi Yunus.
40
Awit padha kaya Yunus anggon
ana ing weteng iwak telung dina
telung bengi, mangkono uga Putraning
Manungsa bakal ana ing jeron telenging
bumi telung dina telung bengi.
41
Bsuk ana ing pangadilan wong-wong
Niniw bakal tangi bareng karo golongan
iki lan bakal ngadili golongan iki.
Sabab wong-wong Niniw iku sawus
ngrungokak piwulang Yunus, banjur
padha mratobat, lah satemen kang ana
ing kn iki ngungkuli Yunus.
42
Bsuk ing wektu pangadilan,
Raja saka Kidul bakal kawungokak
bareng karo golongan iki lan bakal
ngadili golongan iki, awit rawuh saka
pungkasaning bumi, banjur mirengak
bab kawicaksanan Salomo, lah mangka
ing kn ana kang ngungkuli Salomo."
43
"Mungguh roh jahat iku menawa wus
metu saka ing wong, banjur nglembara
MATIUS 12.4448 63
golk panggonan menyang papan-papan
kang cengkar lan suwung. Nanging ora
olh.
44
Tumuli ngucap mangkn: Aku
dakbali menyang omah sing daktinggal
ka. Banjur bali, omah tinemu suwung,
wus resik kasaponan lan katata becik.
45
Roh jahat mau banjur lunga ngajak
roh pepitu liyan kang luwih ala
katimbang roh iku, tumuli padha
lumebu sarta manggon ana ing kono.
Wekasan wong mau alan ngluwihi sing
uwis. Mangkono uga bakal kadadan
golongan kang ala iki."
46
Nalika Panjenengan lagi ngandika
marang wong golongan iku, ingkang ibu
lan sadhrk-sadhrk padha ana ing
jaba, nedya ketemu karo Panjenengan.
47
Banjur ana kang munjuk marang
Panjenengan, "Lah punika ingkang ibu
tuwin sadhrk-sadhrk Panjenengan
sami wonten jawi saha ngangkah
sagedipun kapanggih kaliyan
Panjenengan."
48
Nanging, Ysus paring wangsulan
marang kang munjuk, pangandikan,
"Sapa ta Ibuku? lan sapa ta sadulur-
sadulurku?"
MATIUS 12.4913.5 64
49
Panjenengan banjur mulungak
astan marang para sakabat sarta
ngandika, "Iki ibuku lan sadulur-
sadulurku!
50
Sabab sing sapa nglakoni karsan
Ramaku kang ana ing swarga, yaiku
sadulurku lanang lan wadon sarta
ibuku."
13
1
Ing dina iku Ysus miyos saka
ing omah mau lan banjur lenggah
ing pinggir tlaga.
2
Tumuli ana wong akh padha
gumrudug marek lan ngrubung
Panjenengan, mulan Panjenengan
banjur minggah ing prau lan lenggah
ing kono, dn wong akh mau padha
ngadeg ana ing gegisik.
3
akh-akh marang wong-wong mau
nganggo pasemon, dhawuh, "Ana juru
nyebar wiji metu arep nyebar wiji.
4
Sajron nyebar iku wijin ana kang
tumiba ing pinggir dalan, banjur ana
manuk kang padha teka, nucuki.
5
Ana kang tumiba ing watu padhas,
kang ora akh lemah. Wiji mau nggal
thukul, amarga lemah tipis.
MATIUS 13.613 65
6
Nanging bareng srengng wus saya
dhuwur, banjur alum, wekasan dadi
garing, sabab ora ana oyod.
7
Ana manh kang tumiba ing
satengahing thethukulan eri. Bareng
eri-erin saya gedh, wijin kelindhih
banget temahan ora ngetokak woh.
8
Lan ana manh kang tumiba ing
lemah becik; iku banjur metu woh, ana
kang tikel satus, ana kang tikel sawidak
lan ana kang tikel telung puluh.
9
Sapa kang duw kuping ngrungokna."
10
Para sakabat tumuli padha
ngadhep lan matur, "Punapa sababipun,
dn anggn Panjenengan ngandika
dhateng tiyang-tiyang punika kok mawi
pasemon?"
11
Paring wangsulan Ysus, "Kow
padha kaparingan kamurahan
diparengak mangretni wadi-wadining
Kraton Swarga, nanging wong-wong iku
padha ora kaparingan.
12
Amarga sapa kang duw, iku bakal
kaparingan, malah nganti lubr, nanging
sing sapa ora duw, apa ba kang
kaduw, bakal dipundhut.
13
Iya iku sabab anggonku paring
pangandika marang wong-wong iku
MATIUS 13.1418 66
nganggo pasemon, awit sanadyan
mripat padha ndeleng, nanging
ora weruh, lan sanadyan padha
ngrungokak, nanging padha ora krungu
lan ora ngerti.
14
Lah ana ing wong-wong iku katetepan
pamecan Ysaya, kang ngandikakak:
Sira bakal krungu lan krungu, nanging
ora mangerti, sira bakal ndeleng lan
ndeleng, nanging ora sumurup.
15
Amarga atin bangsa iki ndableg
lan kuping jampeng sarta mripat
dieremak, supaya aja padha ndeleng
kalawan mripat lan krungu kalawan
kuping sarta atin bisa mangerti banjur
mratobat, satemah sunwarasak.
16
Nanging rahayu mripatmu, jalaran
bisa ndeleng lan kupingmu, amarga bisa
krungu.
17
Awit satemen Aku pitutur marang
kow: Akh para nabi lan wong mursid
kang padha kepngin ndeleng apa kang
padha kokdeleng, nanging ora kelakon
ndeleng, lan padha kapngin krungu apa
kang kokrungu, nanging ora kelakon
krungu.
18
Mulan rungokna maknan pasemon
bab juru nyebar iku.
MATIUS 13.1923 67
19
Menawa ana wong kang krungu
pangandika bab Kratoning Swarga,
mangka ora mangerti, banjur si
pangawak dursila teka ngrebut apa
kang kasebar ing atin; yaiku wiji kang
kasebar ing pinggir dalan.
20
Dn wiji kang kasebar ing watu
padhas, yaiku wong kang ngrungokak
pangandika sarta nggal-nggal
nampani pangandika mau kanthi
bungah,
21
nanging ora ana oyod ing batin,
dadi ora antepan. Bareng tuwuh
panyiya-nyiya utawa panganiaya marga
saka pangandika iku, wong mau banjur
nggal murtad.
22
Sabanjur kang kasebar ing
satengahing eri, yaiku wong kang
ngrungokak pangandika, banjur
sumelanging donya lan daya
pamblithuking kasugihan padha
ngendhih pangandika mau, satemah ora
metu woh.
23
Nanging kang kasebar ing lemah
becik iya iku wong kang ngrungokak
pangandika lan mangerti, mulan iya
banjur metu woh, ana sing tikel satus,
MATIUS 13.2429 68
ana sing tikel sawidak, ana sing tikel
telung puluh."
24
Panjenengan medharak pasemon
liyan marang wong-wong mau,
pangandikan, "Kratoning Swarga iku
umpaman kaya wong kang nyebar wiji
becik ing pategalan.
25
Nanging nalika wong-wong padha
turu kabh, satrun teka nyebar wiji
alang-alang ing tengah gandum, banjur
lunga.
26
Bareng gandum thukul lan wiwit
metu wewuln, alang-alang iya katon.
27
Batur-batur sing duw pategalan
padha marani lurah lan matur:
Bendara, punapa sans wiji sa ingkang
panjenengan sebar ing pategilan
panjenengan? Saking pundi kambengan
punika?
28
Wangsulan lurah: Iku panggawn
satru. Batur-batur matur manh:
Punapa panjenengan ngersakaken,
supados kula sami mbedholi kambengan
punika?
29
Nanging wangsulan: Aja, sabab
anggonmu padha mbedholi alang-alang
iku, bisa uga ngatutak gandum.
MATIUS 13.3033 69
30
Cikbn padha thukul bebarengan
nganti mangsan pann. Ing wektu
iku aku bakal tutur marang sing padha
derep: Klumpukna dhisik alang-alang
lan bentlana, banjur obongen,
sawus iku gandum klumpukna ing
lumbungku."
31
liyan manh marang wong-wong mau,
upaman kaya wiji sawi kang kajupuk
lan kasebar dning wong ana ing
pategalan.
32
Padha-padha wiji, wiji sawi iku
pancn cilik dhw, nanging yn wus
thukul, gedhn ngluwihi janganan
liya-liyan, malah banjur dadi wit-witan,
nganti manuk-manuk ing awang-awang
padha saba mrono lan nusuh ing
pang-pang."
33
liyan manh marang wong-wong mau,
upaman kaya ragi kang kajupuk ing
wong wadon, kacarubak ing glepung
trigu patang puluh liter nganti mumbluk
kabh."
MATIUS 13.3439 70
34
Sakh prakara iku mau kabh
didhawuhak dning Ysus marang
wong akh kanthi pasemon lan ora
ana kang kapangandikakak kang ora
dhapur pasemon,
35
supaya ketetepana kang
kapangandikakak dning nabi,
mangkn, "Ingsun bakal ngangapak
tutukingsun lan mangandikakak
pasemon. Ingsun bakal ngucapak
prakara kang kineker wiwit jagat
tinalesan."
36
Ysus banjur nilar wong golongan
mau sarta banjur kondur. Para sakabat
tumuli padha marek lan matur, "Pasemon
kambengan ing pategilan punika mugi
Panjenengan terangaken dhateng
kawula."
37
Ysus banjur maringi wangsulan,
pangandikan, "Wong kang nyebar wiji
becik iku Putraning Manungsa.
38
Pategalan iku jagat. Wiji kang
becik iku para putraning Kraton, dn
alang-alang iku para anak si pangawak
dursila.
39
Satru kang nyebar wiji alang-alang
iku Iblis. Wektu pann iku wekasaning
MATIUS 13.4044 71
jaman lan kang padha derep iku
malakat.
40
Kang iku kayadn alang-alang
banjur kaklumpukak lan kaobong ing
geni, mangkono uga ing wekasaning
jaman,
41
Putraning Manungsa bakal ngutus
para malakat kadhawuhan
nglumpukak saka ing Kraton
samubarang kabh kang dadi
sandhungan lan sakhing wong
kang nglakoni duraka,
42
padha kacemplungak ing pawon
murub; ing kono kang bakal tinemu
panangis lan keroting untu.
43
Lah ing nalika iku para wong
sampurna bakal padha mancorong kaya
srengng ana ing Kratoning Raman.
Wong kang duw kuping, ngrungokna."
44
"Kratoning Swarga iku umpaman
kaya raja-brana kang kependhem ing
pategalan, kang ketemu dning wong
banjur dipendhem manh. Marga saka
bungah, wong mau banjur lunga
ngedoli barang-darbk kabh, lan nuku
petegalan mau.
MATIUS 13.4551 72
45
Mangkono manh Kratoning Swarga
iku umpanan kayadn wong dagang
kang golek mutiyara kang adi.
46
Bareng wis olh mutiyara kang
banget ajin, banjur lunga ngedoli
barang-darbk kabh, lan nuku
mutiyara iku mau."
47
"Karodn manh Kratoning
Swarga iku upaman kaya krakad
kang ditibakak ing sagara, banjur
ngumpulak iwak warna-warna.
48
Bareng wus kebak banjur digrd
mentas menyang ing gegisik, wong
tumuli padha linggih milihi iwak-iwak
kang becik sarta diwadhahi, dn iwak
kang ora becik dibuwang.
49
Iya kaya mangkono kaanan bsuk
ing wekasaning jaman. Malakat-
malakat bakal padha teka misahak
para wong kang ala saka tengah para
wong mursid,
50
padha kacemplungak ing pawon
murub; ing kono kang tinemu panangis
lan keroting untu.
51
Kow apa padha mangerti iku mau
kabh?" Atur wangsulan para sakabat,
"Inggih, Gusti."
MATIUS 13.5257 73
52
Ysus banjur ngandika, "Mulan
saben ahli Tort kang nampani piwulang
bab Kratoning Swarga iku upaman kaya
wong kang duw omah, kang metokak
barang anyar lan barang lawas saka ing
pasimpenan."
53
Sawis rampung anggon paring
pasemon-pasemon mau, Ysus banjur
tindak saka ing kono.
54
Sarawuh ing kutha asal, wong-
wong ing kono padha diparingi piwulang
ana ing sinagog. Wong-wong mau
padha karaman, pangucap, "Wong
iku olh kawicaksanan lan pangwasa
nindakak mukjijat saka ing ngendi?
55
Apa iku dudu anak tukang kayu?
Embokn jeneng rak Maria, lan sadulur
Yakobus, Yusuf, Simon lan Yudas?
56
Lan sadulur-sadulur wadon rak
padha ana ing kn kabh? Dadi olh
iku kabh saka ing ngendi?"
57
Wong-wong mau satemah padha
serik atin marang Panjenangan. Ysus
banjur ngandika marang wong-wong
mau, "Kang jeneng nabi iku ana ing
ngendi-endi kajn, kajaba ana ing papan
asal lan ing omah dhw."
MATIUS 13.5814.6 74
58
Mulan Panjenengan ora nindakak
mukjijat akh ana ing kono, jalaran saka
anggon padha ora pracaya iku.
14
1
Nalika samana Hrods, raja-
wilayah, midhanget pawarta bab
Ysus,
2
banjur ngandika marang para abdin,
"Iku Yohanes Pambaptis; wus wungu
saka ing antaran wong mati, mulan
pangwasa kang ngram-ramak iku
makarya ana ing Panjenengan kaya
mangkono."
3
Amarga Hrods pancn biyn wus
dhawuh nyepeng Yohanes, banjur
dibesta lan dilebokak ing pakunjaran,
gegayutan karo lelakon Hrodias,
garwan Filipus, sadhrk.
4
Jalaran Yohanes ngngetak Herods,
"Mboten knging panjenengan mundhut
garwa Hrodias!"
5
Sanadyan Hrods kagungan karsa
nydani Yohanes, nanging ajrih karo
wong akh, amarga iku padha nganggep
nabi marang panjenengan.
6
wadn bareng pinuju wiyosan
Hrods, putrin Hrodias, mbeksa ana
ing satengahing pahargyan, nengsemak
panggalih Hrods,
MATIUS 14.713 75
7
nganti Hrods nglairak sumpah
bakal maringi apa ba, sing disuwun.
8
Wasana, marga saka wus diajani
ingkang ibu, putri mau banjur munjuk,
"Keparenga kula nyuwun sirahipun
Yohanes Pambaptis wonten ing ngriki,
linambaran baki."
9
Raja dadin sungkawa panggalih,
nanging marga saka wus supaos lan
marga saka anan para tamu, banjur
dhawuh maringak,
10
sarta utusan nigas janggan Yohanes
ana ing pakunjaran
11
lan mustakan digawa ana ing talam
kapasrahak marang putri mau, banjur
disaosak marang ibun.
12
Sawus iku para sakabat Yohanes
tumuli teka ngukup layon, disarkak,
banjur padha lunga ngaturak pawartan
marang Ysus.
13
Bareng Ysus midhanget pawarta iku,
banjur tindak sumingkir saka ing kono,
nitih prau, arep miyambak menyang
panggonan kang sepi. Nanging bareng
wong golongan padha krungu bab iki,
tumuli padha nusul, lumaku ing dharatan
saka ing kutha-kuthan.
MATIUS 14.1419 76
14
Nalika Panjenengan minggah ing
dharatan, lan pirsa wong golongan kang
akh banget cacah, panggalih trenyuh
marga saka welas marang wong-wong
mau. Panjenengan banjur marasak
sing padha lara.
15
Sorn para sakabat padha sowan
ing ngarsan lan matur, "Panggnan
punika sepi tur wancinipun sampun
lungs. Pramila tiyang kathah punika
Panjenengan parengaken supados sami
ksah dhateng dhusun-dhusun tumbas
tedha piyambak-piyambak."
16
Nanging Ysus ngandika marang para
sakabat, "Ora usah padha lunga, kow
ba padha mnhana mangan."
17
Unjuk para sakabat, "Ing ngriki
kawula sami mboten gadhah punapa-
punapa, kejawi roti gangsal lan ulam
toya kalih."
18
Dhawuh Ysus, "Gawanen mrn,
wnhna Aku."
19
Panjenengan banjur paring dhawuh
marang wong golongan supaya padha
linggih ana ing pasuketan. Lan sawis
nampani roti lima karo iwak loro
mau, Ysus banjur tumenga ing langit
ndedonga nyuwun berkah, tumuli
MATIUS 14.2025 77
nyuwil-nyuwil roti lima karo iwak loro
mau, diparingak marang para sakabat,
lan para sakabat banjur padha ngedum
marang wong golongan mau.
20
Kabh banjur padha mangan nganti
wareg. Sawis mangkono wong-wong
nuli padha ngumpulak cuwilan-cuwilan
turahan nganti rolas wakul kebak,
21
sing mlu mangan mau cacah wong
lanang kira-kira limang wu, iku wong
wadon lan bocah-bocah ora kaptung.
22
Sawis iku Ysus banjur meksa
marang para sakabat, supaya padha
nunggang prau, ndhisiki tindak
menyang sabrang, dn wong golongan
padha kadhawuhan mulih.
23
Bareng wong golongan wis padha
kadhawuhan mulih, Ysus banjur
minggah ing gunung piyambakan, arep
ndedonga. Bengi iku Panjenengan
piyambakan ba ana ing kono.
24
Nalika iku lakun praun para
sakabat wis sawatara stadi saka pinggir
lan lagi montang-manting katempuh ing
ombak, amarga angin nampek.
25
Bareng wayah giliraning rondha
kaping pat Ysus tindak nusul para
sakabat, tindak napak ing sagara.
MATIUS 14.2632 78
26
Nalika para sakabat weruh
Panjenengan tindak ing sandhuwuring
banyu iku, padha kagt lan alok, "Ana
memedi!" banjur padha jerit-jerit, marga
saka wedin.
27
Nanging Ysus tumuli ngandika
marang para sakabat, dhawuh, "Padha
ditatag atimu! Iki Aku, aja wedi!"
28
Ptrus banjur munjuk marang
Panjenengan kalawan mbengok,
"Gusti, manawi sastu Panjenengan,
mugi andhawuhana kawula murugi
Panjenengan kaliyan napak ing
sanginggiling toya."
29
Panjenengan banjur dhawuh,
"Mrna!" Ptrus banjur mudhun saka
ing prau, lumaku napak ing banyu,
marani Ysus.
30
Nanging bareng kena angin gedh,
banjur wedi, satemah wiwit ambles,
tumuli mbengok, "Gusti, nyuwun
tulung!"
31
Ysus nggal-nggal mulung astan,
nyepeng Ptrus sarta ngandika, "H,
wong kang cupet ing pangandel, yagn
kow mangu-mangu?"
32
Banjur padha munggah ing prau,
angin tumuli mendha.
MATIUS 14.3315.3 79
33
Wong saisin prau padha sujud ana
ing ngarsan lan matur, "Panjenengan
punika sastu Putranipun Allah."
34
Sawis nyabrang, padha mentas ana
ing Genesart.
35
Bareng wong-wong ing panggonan
kono wis padha ora pangling marang
Ysus, banjur padha awh weruh marang
sawewengkon kono kabh. Wong-wong
banjur padha ngirid sakhing wong lara,
digawa marang ngarsan.
36
Kalawan matur, keparenga mung
ndemk gombyoking jubah wa, dn
sapira kang ndemk jubah, padha dadi
waras.
15
1
Sawis iku banjur ana para Farisi
lan ahli Tort sawatara saka ing
Yrusalm kang padha marek marang
ngarsan Ysus sarta matur,
2
"Punapa sababipun, dn sakabat
Panjenengan kok sami nerak adat-tata-
caranipun para leluhur kita? Manawi
badh nedha kok sami mboten wisuh
tangan rumiyin?"
3
wangsulan marang wong-wong mau,
pangandikan "Yagn kow kok uga
padha nerak angger-angger Allah
MATIUS 15.410 80
kanggo nuhoni adat-tata-caramu
dhw?
4
Sabab Allah ngandika: Sira ngajnana
bapa biyungira; lan manh: Sing sapa
ngipat-ipati bapa utawa biyung kudu
mati.
5
wadn kandhamu: sing sapa
kandha marang bapa utawa biyung:
Punapa ingkang madahi tumraping
panjenengan ingkang mesthinipun kula
aturaken, punika sampun kangg kurban
pisungsung,
6
lah wong iku banjur wis ora kuwajiban
ngajni bapakn utawa biyung manh.
Dadin kow wis ngorakak pepakoning
Allah kanggo nuhoni adat-tata-caramu
dhw.
7
H, wong lamis, cples temen
pamecan Ysaya tumrap kow:
8
Bangsa iki anggon ngluhurak Ingsun
kanthi lambn, dn atin adoh karo
Ingsun.
9
Tanpa guna anggon padha ngabekti
marang Ingsun, dn piwulang kang
diwulangak iku pepakoning manungsa."
10
Ysus banjur nimbali wong golongan,
kang dipangandikani mangkn,
MATIUS 15.1117 81
11
"Padha ngrungokna lan mangertia:
Kang njemberi wong iku dudu kang
mlebu ing cangkem, nanging kang metu
saka ing cangkem, iku kang njemberi
wong."
12
Ing nalika iku para sakabat padha
marek ing ngarsan lan munjuk,
"Punapa Panjenengan pirsa, bilih para
Farisi sareng mireng pangandika punika
wau lajeng sami serik manahipun?"
13
Panjenengan paring wangsulan,
"Sadhngaha thethukulan kang dudu
taneman Ramaku ing swarga iku bakal
kabedhol saoyod-oyod.
14
Jarna ba wong-wong iku, iku
wong picak nuntun padha wong picak.
Yn wong picak nuntun wong picak,
loro-loron mesthi padha kecemplung
ing luwangan."
15
Ptrus tumuli munjuk marang
Panjenengan, "Pasemon punika mugi
Panjenengan terangaken."
16
Panjenengan banjur ngandika, "Dadi
kow iya padha durung mangerti?
17
Apa kow padha ora mangerti, yn
samubarang kang lumebu ing cangkem,
iku paran menyang weteng banjur
dibuwang ing pakiwan?
MATIUS 15.1824 82
18
Nanging samubarang kang metu saka
ing cangkem iku asal saka ing ati sarta
iya iku kang njemberi marang wong.
19
Amarga saka ing ati iku kawetu
pikiran kang ala, gaw pepati, laku jina,
cabul, nyenyolong, sumpah palsu lan
pitenah.
20
Lah iya iku kang gaw jembering
wong. Nanging mangan ora nganggo
wisuh iku ora njemberi wong."
21
Ysus banjur jengkar saka ing kono
tindak menyang wilayah Tirus lan
Sidon.
22
Tumuli ana wong Kanaan saka
ing jajahan kono kang teka kanthi
nguwuh-uwuh, "Dhuh, Gusti, tedhakipun
Daud, mugi melasi kawula, anak kawula
stri kapanjingan dhemit, mesakaken
sanget."
23
Nanging Panjenengan ora maringi
wangsulan babar pisan. Para sakabat
padha marek lan nyuwun marang
Panjenengan, unjuk, "Tiyang
punika kadhawuhana ksah, dn kok
ngetutaken kita kaliyan bengok-bengok."
24
Panjenengan banjur paring
wangsulan, pangandikan, "Aku mung
MATIUS 15.2530 83
kautus marani wedhus-wedhus Banisral
kang padha ilang."
25
Nanging wong wadon mau banjur
marek lan sujud marang Panjenengan
sarta matur, "Dhuh, Gusti, nyuwun
tulung!"
26
wangsulan, pangandikan, "Ora becik,
wong njupuk rotin bocah-bocah banjur
diuncalak marang asu."
27
Atur wangsulan wong wadon mau,
"Kasinggihan Gusti, nanging segawon
rak inggih sami nedha cuwil-cuwilan
ingkang dhawah saking mjaning
bendaranipun."
28
Ing kono Ysus tumuli paring
wangsulan, pangandikan, "Hh, wong
wadon, gedh pangandelmu, mulan
katekana apa kang dadi karepmu." Wiwit
nalika iku uga, anak wong wadon mau
dadi waras.
29
Ysus sawis jengkar saka
papan kono, banjur tindak menyang
sapinggiring sagara Galila lan minggah
redi, tumuli lenggah ing kono.
30
Banjur ana wong golongan kang
padha gumrudug marek ing ngarsan
nggawa wong lumpuh, wong pincang,
MATIUS 15.3134 84
wong picak, wong bisu lan liya-liyan
akh, padha kaaturak ing ngarsan
Ysus, lan Panjenengan banjur
marasak wong mau kabh.
31
Satemah wong golongan padha
karaman ndeleng wong bisu padha
guneman, wong pincang padha waras,
wong lumpuh padha lumaku, wong picak
bisa ndeleng, lan kabh banjur padha
ngluhurak Allah Isral.
32
Sawus iku Ysus tumuli nimbali
para sakabat, padha dipangandikani
mangkn, "Atiku trenyuh banget saka
welasku marang wong golongan iki. Wis
telung dina anggon padha ngetutak
Aku, mangka padha ora duw apa kang
kena dipangan. Aku ora bakal akon mulih
wong-wong iku, kanthi padha kaluwn,
gk-gk padha ambruk ana ing dalan."
33
Para sakabat banjur padha munjuk
marang Panjenengan, "Wonten ing
papan ingkang sepi punika saking pundi
kita angsal roti ingkang kathah, ngantos
nuwuki tiyang kathah ingkang samanten
cacahipun?"
34
Pangandikan Ysus marang para
sakabat, "Kow padha duw roti pira?"
MATIUS 15.3516.1 85
"Pitu," atur wangsulan para sakabat,
"sarta wonten ulam alit-alit sawatawis."
35
Ysus banjur dhawuh marang wong
golongan iku, supaya padha lungguh ing
lemah.
36
Sawis mangkono Panjenengan
banjur mundhut roti pitu lan iwak-iwak
mau, sawis saos sokur, banjur padha
dicuwil-cuwil lan diparingak marang
para sakabat, sarta para sakabat padha
ngedum marang wong golongan.
37
Wong kabh banjur padha mangan
nganti wareg. Sawis mangkono
turahan diklumpukak, nganti dadi
pitung kranjang kebak.
38
Anadn kang mangan wong patang
wu cacah, mung wong lanang ba, ora
kaptung wong wadon lan bocah-bocah.
39
Sawis dhawuh marang wong
golongan, supaya padha mulih.
Panjenengan banjur nitih prau tindak
menyang wilayah Magadan.
16
1
Para Farisi lan Saduki padha
marek arep nyoba marang Ysus.
Wong-wong iku padha nyuwun marang
Panjenengan, supaya ngatingalak
pratandha saka ing swarga.
MATIUS 16.28 86
2
Panjenengan paring wangsulan
marang wong-wong iku, pangandikan,
"Ing wayah sor kow kandha, Iki bakal
terang, marga langit abang sumilak;
3
lan ing wayah suk kow kandha,
Dina iki ora becik, marga langit abang
surem. Kow bisa mbdakak rupaning
langit, nanging tandha-tandhaning
jaman ora ngerti.
4
Golongan kang ala lan ora setya iki
njaluk pratandha, nanging bakal ora
kaparingan, kajaba mung pratandhan
Nabi Yunus." Panjenengan banjur
tindak nilar wong-wong mau.
5
Nalika para sakabat padha nyabrang
sagara, padha lali ora nggawa roti.
6
Ysus ngandika marang para sakabat,
"Padha diawas, padha kang waspada
marang ragin para Farisi lan Saduki!"
7
Para sakabat padha rerembugan bab
pangandika iku, pangucap, "Anggon
ngandika mangkono iku rak marga kita
padha ora sangu roti."
8
Bareng Ysus pirsa apa sing padha
dirembug iku, tumuli ngandika, "Yagn
kow padha rerembugan bab ora ana
roti, h, wong kang cupet ing pangandel?
MATIUS 16.915 87
9
Apa kow durung padha mangerti?
Apa padha ora klingan bab roti lima
kanggo wong limang wu lan pirang
kranjang sing kokklumpukak?
10
Mangkono uga bab roti pitu kanggo
wong patang wu lan pirang kranjang
kang kokklumpukak?
11
Kepriy ta dn kow kok padha ora
mangerti, yn kang dakkarepak iku
dudu roti. Nanging padha diwaspada
marang ragin para Farisi lan Saduki!"
12
Ing kono para sakabat lagi padha
mangerti, yn dhawuh Gusti iku mau,
ora supaya waspada marang ragining
roti, nanging marang piwulang para
Farisi lan Saduki.
13
Bareng Ysus rawuh ing wilayah
Kaisara Filipi, banjur ndangu marang
para sakabat, "Wong-wong ngarani,
Putraning Manungsa iku sapa?"
14
Atur wangsulan para sakabat,
"Wonten ingkang cariyos: Yohanes
Pambaptis, wonten ugi ingkang mastani:
lia; wonten malih ingkang mastani:
Yrmia utawi salah satunggaling nabi."
15
Panjenengan banjur ndangu,
"Nanging kow dhw padha ngarani
Aku iki sapa?"
MATIUS 16.1621 88
16
Dn Simon Ptrus ngaturi
wangsulan, atur, "Paduka punika
Msias, Putranipun Allah ingkang
gesang!"
17
Nanggapi atur Ptrus, Ysus banjur
ngandika, "Rahayu kow! Simon anak
Yunus, amarga kang medharak marang
kow iku dudu manungsa, nanging
Ramaku kang ana ing swarga.
18
Lan Aku dhawuh marang kow:
Kow iku Ptrus, lan ing sandhuwuring
watu karang iki, Aku bakal mbangun
pasamuwanku, lan pangwasan alam
pati ora bakal ngalahak.
19
Kow bakal dakpasrahi soroging
Kraton Swarga. Apa kang koktalni
ana ing donya bakal katalnan ana ing
swarga, lan apa kang kokuculi, bakal
kauculan ana ing swarga."
20
Panjenengan banjur ngawisi para
sakabat, supaya ora ngandhakak
marang sapa ba, yn Panjenengan iku
Kristus.
21
Wiwit nalika iku Ysus mratlakak
marang para sakabat, yn
Panjenengan kudu tindak menyang
Yrusalm, lan bakal nandhang sangsara
warna-warna marga saka panggawn
MATIUS 16.2226 89
para pinituwa, para pangareping imam
lan para ahli Tort sarta banjur disdani,
lan ing telung dinan kawungokak.
22
Nanging Ptrus narik Panjenengan,
karo munjuk, "Gusti, mugi Gusti Allah
nebihaken bab punika! Sampun pisan-
pisan Gusti ngantos kataman ingkang
makaten punika."
23
Nanging Panjenengan banjur
mngo sarta ngandika marang Ptrus,
"H, stan, sumingkira. Kow iku dadi
sandhunganku, sabab kow ora mikir
apa kang kagalih dning Allah, nanging
mung manut pikiraning manungsa."
24
Ysus banjur ngandika marang para
sakabat, "Menawa ana wong kang arep
ngetut-buri Aku, iku nyingkura awak
dhw sarta manggula salib lan mlua
Aku.
25
Amarga sing sapa kumudu-kudu
nylametak nyawan, iku bakal klangan
nyawan, nanging kang klangan
nyawan marga saka Aku, iku bakal
nemu.
26
Apa gunan wong olh donya iki
kabh, yn klangan nyawan? Lan apa
kang bakal dipasrahak minangka ijol
nyawan?
MATIUS 16.2717.4 90
27
Awit Putraning Manungsa bakal
rawuh ngagem kamulyan Ingkang
Rama, ginarebeg ing para malakat;
ing nalika iku Panjenengan bakal
ngganjar marang sawiji-wijining wong
manut panggawn.
28
Wong-wong kang padha ana ing kn
iki ana kang ora bakal padha mati,
sadurung weruh Putraning Manungsa
rawuh ing Kraton."
17
1
Nem dina sawis iku Ysus
ngajak Ptrus lan Yakobus sarta
Yokanan sadulur, miggah ing gunung
kang dhuwur, prelu miyambak.
2
Panjenengan banjur katon santun
cahya ana ing ngarep para sakabat
mau, pasuryan mancorong kaya
srengng, sarta pangageman putih
sumorot.
3
Tumuli padha dikatingali Musa lan
lia, kang padha ngandikan karo
Panjenengan.
4
Ptrus banjur matur marang Ysus,
"Gusti, iba sanipun, bilih kawula
sadaya wonten ing ngriki. Manawi Gusti
marengaken, kawula badh damel tarub
tiga, satunggal kagem Gusti, satunggal
MATIUS 17.59 91
kagem Musa saha satunggalipun malih
kagem lia."
5
Sajron lagi matur, dumadakan
ana mga padhang kang ngayomi
wong golongan, sarta banjur ana
swara kaprungu saka sajroning mga,
pangandikan, "Iki Putraningsun,
kang kinasih, kang damel renaning
penggalihingsun. Iku sira rungokna!"
6
Krungu kang mangkono iku para
sakabat padha sumungkem ing bumi lan
banget wedin.
7
Ysus banjur nyelak njawili para
sakabat, sarta ngandika, "Padha
ngadega, aja wedi."
8
Lan bareng padha melk, mandeng
mendhuwur, para sakabat padha
ora weruh sapa-sapa, kajaba mung
Panjenengan, Ysus piyambak, ora ana
wong liyan manh.
9
Nalika padha mudhun saka ing
gunung, Ysus paring piweling marang
para sakabat mau, pangandikan,
"Tetingalan iku mau aja kokkandhak-
kandhakak marang sapa ba, nganti
Putraning Manungsa kawungokak saka
ing antaran wong mati."
MATIUS 17.1016 92
10
Para sakabat tumuli padha matur
pitakon, "Manawi makaten, punapaa
dn para ahli Tort sami cariyos, bilih
lia pinasthi rawuh rumiyin?"
11
"Pancn lia bakal teka mbenakak
samubarang kabh,
12
nanging Aku pitutur marang kow:
lia wis teka, mung ba wong-wong ora
wanuh marang wong iku, malah digaw
sawenang-wenang. Mangkono uga
Putraning Manungsa iya bakal nandhang
sangsara marga saka panggawn
wong-wong mau."
13
Nalika iku para sakabat padha
mangerti, yn kang kapangandikakak
iku Yohanes Pambaptis.
14
Bareng wis padha bali tekan
panggonan wong golongan, ana wong
kang marek sujud ing ngarsan Ysus,
15
lan matur, "Gusti, anak kawula mugi
Panjenengan welasi. Piyambakipun
sakit ayan, lan sangsara sanget. Asring
dhawah ing latu lan inggih asring dhawah
ing toya.
16
Sampun kawula bekta dhateng
ngajenging para sakabat Panjenengan,
MATIUS 17.1720 93
nanging sami mboten saged
nyarasaken."
17
Ysus banjur ngandika, "H, golongan
kang ora duw pangandel lan kang
keblinger, nganti pira lawas anggonku
isih kudu tetunggalan karo kow kabh?
Nganti pira lawas anggonku isih kudu
tahan ana ing antaramu? Bocah
gawanen mrn!"
18
Ysus banjur nggertak dhemit
klawan sereng, satemah metu saka ing
bocah iku lan wiwit nalika iku bocah
dadi waras.
19
Para sakabat tumuli padha marek
marang ngarsan Ysus lan bareng wis
karo Panjenengan piyambakan, banjur
padha matur, "Punapa sababipun dn
kawula sami mboten saged nundhung
dhemit wau?"
20
"Jalaran kow padha kurang
pangandelmu. Sabab satemen
Aku pitutur marang kow: Saupama
kow duw pangandel sawiji sawi ba,
kow bisa akon gunung: Sumingkira
saka ing kn mrana. Gunung iku
mesthi ngalih, sarta ora ana barang kang
mokal tumraping kow.
MATIUS 17.2127 94
21
[Jinis iki ora bisa katundhung yn ora
sarana ndedonga lan pasa]."
22
Nalika padha ngumpul ana ing
Galila, Ysus ngandika marang para
sakabat, "Putraning Manungsa bakal
dipasrahak marang tangan manungsa,
23
sarta bakal padha nydani
Panjenengan lan ing telung dinan
Panjenengan bakal kawungokak." Para
sakabat banjur padha susah banget.
24
Bareng padha lumebu ing
Kaprnaum, para juru-mupu-pajeg
Padaleman Suci padha marani Ptrus
lan calathu, "Guru, Panjenengan punapa
mboten asok paos Padaleman Suci kalih
drakhma?"
25
Wangsulan Ptrus, "Inggih asok!"
Nalika Ptrus lumebu ing omah,
Ysus ngrumiyini kalawan ndangu,
"Simon, panemumu kepriy? Sapa sing
dipundhuti bya utawa pajeg dning
para raja ing donya iki, para rakyat apa
wong manca?"
26
Atur Ptrus, "Tiyang manca!"
Ysus ngandika marang Ptrus, "Dadin
rakyat ora.
27
Nanging supaya aku kabh aja dadi
sandhungan tumrap wong-wong iku,
MATIUS 18.16 95
kow mancinga menyang sagara. Iwak
kang kena kokpancing dhisik dhw
iku cekelen, angapna cangkm, kow
bakal nemu dhuwit patang drakhma ana
ing jeron.Jupuken bayarna marang
wong-wong iku, kanggo Aku lan kow."
18
1
Ing nalika iku para sakabat
padha marek ing ngarsan Ysus
lan matur pitakon, "Sinten ta ingkang
pinunjul wonten ing Kratoning Swarga
punika?"
2
Ysus banjur nimbali bocah cilik
siji, diadegak ana ing satengah para
sakabat,
3
lan ngandika, "Satemen Aku pitutur
marang kow: Menawa kow ora
mratobat lan dadi kaya bocah cilik iki,
kow ora bakal lumebu ing Kratoning
Swarga.
4
Dadi sing sapa ngesorak awak lan
dadi kaya bocah cilik iki, yaiku kang
pinunjul ana ing Kratoning Swarga.
5
Karodn sing sapa nampani bocah
pepadhan iki atas saka jenengku, iku
Aku kang ditampani.
6
Nanging sing sapa dadi sandhungan
tumrap salah sijin bocah cilik saka ing
antaran bocah-bocah cilik iki, kang
MATIUS 18.710 96
pracaya marang Aku, iku luwih becik
dikalungi watu panggilingan banjur
dicemplungak ing sagara ba.
7
Bilai jagat karana sakhing
sesandhungan. Sandhungan iku
pancn kudu ana, nanging bilai wong
kang njalari tekan.
8
Menawa tanganmu utawa sikilmu dadi
sandhungan tumrap kow, kethoken
lan buwangen, amarga luwih becik
tumraping kow, urip kanthi tangan
kuthung utawa buntung, katimbang
karo tanganmu lan sikilmu karo-karon
wutuh nanging kacemplungak ing geni
langgeng.
9
Sarta menawa mripatmu dadi
sandhungan tumrap kow, cuplaken lan
buwangen saka ing awakmu, amarga
luwih becik tumrap kow lumebu
ing urip kalawan pc katimbang
kacemplungak ing geni naraka kalawan
ganep mripatmu.
10
Poma, aja nganti ngrmhak
salah sijin bocah saka ing antaran
bocah-bocah cilik iki. Amarga Aku
pitutur marang kow: Malakat ing
swarga tansah padha mandeng marang
pasuryan Ramaku kang ana ing swarga.
MATIUS 18.1117 97
11
[Dn rawuh Putraning Manungsa
iku prelu nylametak kang ketriwal]."
12
"Panemumu kepriy? Menawa ana
wong duw wedhus satus, banjur
ana siji kang ketriwal, apa ora bakal
ninggal sing sangang puluh sanga ana
ing pagunungan tumuli lunga nggolki
wedhus kang ketriwal mau?
13
Menawa bisa ketemu, kabungahan
tumrap wedhus sing siji iki ngluwihi
katimbang wedhus sangang puluh sanga
kang ora ketriwal.
14
Mangkono uga dudu karsan
Ramamu kang ana ing swarga, yn salah
siji bocah saka ing antaran bocah-bocah
cilik iki ilang."
15
"Menawa sadulurmu gaw dosa,
paranana lan lingna dhedhwkan.
Menawa nggugu marang kandhamu, iku
teges kow wus ngentas sadulurmu.
16
Dn yn ora nggugu, kow ngajaka
wong siji utawa loro engkas, supaya
marga saka katrangan seksi loro utawa
telu, prakaran banjur rampung.
17
wadn yn ora gelem manut,
aturna marang pasamuwan. Lan yn
meksa ora manut karo pasamuwan,
MATIUS 18.1822 98
anggepen wong kang ora wanuh marang
Allah utawa juru-narik-pajeg.
18
Samubarang kang koktalni ana ing
donya iku bakal katalnan ana ing
swarga lan apa kang kokuculi ana
ing donya iku bakal kauculan ana ing
swarga.
19
Lan manh Aku pitutur marang kow:
Menawa panunggalanmu ing donya ana
wong loro kang saiyeg nyuwun apa ba,
panyuwun iku bakal dikabulak dning
Ramaku kang ana ing swarga.
20
Sabab ing ngendi ana wong loro
utawa telu padha nglumpuk kalawan
nganggep marang jenengku, ing kono
Aku ana ing tengah."
21
Sawis iku Ptrus nuli marek lan
munjuk marang Panjenengan, "Gusti,
manawi sadhrk kawula gadhah
kalepatan dhateng kawula, ngantos
kaping pinten anggn kawula kedah
ngapunten? Punapa ngantos kaping
pitu?"
22
Ysus paring wangsulan, "Aku pitutur
marang kow: Aja mung ping pitu,
malah ngantia kaping pitung puluh ping
pitu.
MATIUS 18.2329 99
23
Kang iku bab Kratoning Swarga kena
kaupamakak kaya raja kang karsa
tang-tangan karo abdin.
24
Bareng wiwit tang-tangan, ana
wong siji kang duw utang saleksa
talnta kasowanak.
25
Sarhn wong iku ora bisa ngesahi
utang, rajan banjur dhawuh, supaya
wong iku dalah anak-bojon lan sakh
barang-darbk padha didoli kanggo
nglunasi utang.
26
Abdi mau tumuli sumungkem sujud
ana ing ngarsan raja lan munjuk: Dhuh,
Gusti, mugi wontena kasabaran dhateng
kawula, sedaya sambutan kawula badh
kawula lunasi.
27
Rajan trenyuh ing galih marga saka
welas marang abdi iku, mulan abdin
banjur diluwari, utang dililakak.
28
Nanging saundur abdi mau banjur
kepethuk karo kanca abdi liyan kang
utang marang abdi iku satus dinar,
tumuli dicekel lan ditekak gulun,
calathun: Utangmu sauren!
29
Kanca abdi mau banjur sumungkem
kanthi ngucap: Kula aturi sabar rumiyin,
sambutan kula badh kula lunasi.
MATIUS 18.3035 100
30
Nanging kang motangak ora
ngrws, malah kancan mau banjur
kapasrahak marang pakunjaran nganti
salunas utang.
31
Bareng kanca-kancan padha dn
abdi weruh apa kang kalakon, temah
padha banget sedhih, banjur padha
marek marang gustin, nglapurak
kabh apa kang wis kelakon.
32
Gustin nuli dhawuh nimbali wong
mau sarta banjur dipangandikani: H,
abdi kang ala, utangira kang semana
akh wus sunlilakak kabh, marga sira
matur memelas marang Ingsun.
33
Apa sira ora wajib melasi marang
kancanira padha dn abdi, kayadn
Ingsun iya wus melasi marang sira?
34
Gustin duka banget. Abdi mau
banjur kapasrahak marang juru
panyiksa, nganti sapundhat utang
kabh.
35
Samono uga Ramaku kang ana ing
swarga iya bakal tumindak mangkono
tumraping kow, menawa kow siji
lan sijin ora gelem ngapura marang
kaluputan sadulurmu kanthi trusing
ati."
MATIUS 19.17 101
19
1
Bareng Ysus wis mungkasi
pangandika iku mau,
Panjenengan banjur tindak saka
Galila menyang wilayah Yuda ing
sabrang Yardn.
2
Wong golongan padha gumrudug
ndhrkak tindak, Panjenengan nuli
nyarasak wong-wong iku ana ing kono.
3
Para Farisi banjur marek ing ngarsan,
sumedya nyoba Panjenengan, atur,
"Tiyang punapa dipun parengaken megat
smahipun awit saking sadhngaha
sabab?"
4
"Apa kow padha ora maca, yn Kang
Nitahak anggon nitahak manungsa
wiwit wiwitan mula wus arupa lanang lan
wadon?
5
Lan pangandikan: Mulan wong
lanang iku kudu ninggal bapa-biyung
sarta banjur manunggal karo rabin,
temah loro-loron dadi daging siji.
6
Mulan wus mari dadi loro, mung
daging siji. Awit saka iku, apa kang
wis katunggilak dning Allah, aja ana
manungsa kang misahak."
7
Para Farisi mau nuli munjuk marang
Panjenengan, "Manawi makaten,
MATIUS 19.812 102
punapaa dn Musa dhawuh supados
nyukani serat pegat manawi megat
smahipun?"
8
marang wong-wong iku, "Marga saka
wangkoting atimu, Musa marengak
kow megat bojomu, nanging wiwitan
mula ora mangkono.
9
Malah Aku pitutur marang kow: Sing
sapa megat rabin, kejaba jalaran saka
laku jina lan banjur rabi karo liyan, iku
dadi laku bandrk."
10
Para sakabat tumuli padha munjuk
marang Panjenengan, "Manawi kados
makaten punika kawontenanipun tiyang
ingkang sesmahan, langkung sa
mboten mah-mah."
11
Nanging Panjenengan ngandika
marang para sakabat, "Ora kabh wong
nyandhak marang tembungku, mung
kang wis padha kaparingan bisa ngerti.
12
Ana wong kang ora bisa omah-omah,
awit wiwit lair saka ing guwa-garban
ibun, kaanan wis kaya mangkono lan
ana wong kang didadkak mangkono
dning wong liya lan ana manh kang
nggaw awak dhw mangkono saka
karep dhw marga saka Kratoning
MATIUS 19.1318 103
Swarga. Sing sapa bisa ngerti, iku
mangertia."
13
Tumuli ana wong kang padha nggawa
bocah cilik-cilik marang ngarsan
Ysus, supaya ditumpangana asta sarta
didongakak; nanging banjur padha
disrengeni dning para sakabat.
14
Nanging Ysus ngandika, "Cikbn
bocah-bocah iku, aja kokalang-alangi
anggon padha marek ing ngarsaku,
sabab Kratoning Swarga iku duwk
wong-wong kang kaya mangkono iku."
15
Panjenengan nuli numpangi asta
marang bocah-bocah mau, banjur tindak
saka ing kono.
16
Lah tumuli ana wong anom marek
ing ngarsan Ysus lan matur, "Gusti,
kasanan kados punapa ingkang kedah
kula lampahi, supados kula ngalami
gesang langgeng?"
17
Panjenengan ngandika marang
wong iku, "Apa sabab, dn kow
takon marang Aku bab apa kang becik?
Kang becik iku mung Siji. wadn
menawa kow kepngin lumebu ing urip,
tetepana sakhing pepakon."
18
Unjuk wong mau, "Pepakn ingkang
pundi?" Ysus tumuli dhawuh, "Sira aja
MATIUS 19.1924 104
mematni, sira aja laku jina, sira aja
nyenyolong, sira aja ngucapak paseksi
goroh.
19
Sira ngajnana bapa-biyungira lan
sira tresnaa marang sapepadhanira kaya
marang awakira dhw."
20
Unjuk wong anom iku marang
Panjenengan, "Punika sadaya sampun
kula tetepi, kula taksih kirang punapa
malih?"
21
Ysus ngandika marang wong iku,
"Yn kow arep sampurna, wis lungaa,
barang darbkmu kabh dolana, lan
pepayon kabh wnhna marang wong
miskin, satemah kow olh bandha ana
ing swarga, banjur mrna, mlua Aku."
22
Bareng krungu pangandika kang
mangkono iku, banjur mundur kalawan
sedhih, amarga wong anom mau duw
bandha akh.
23
Ysus tumuli ngandika marang
para sakabat, "Satemen Aku pitutur
marang kow, yn wong sugih iku angl
banget bisan lumebu ing Kratoning
Swarga.
24
Sapisan manh Aku pitutur marang
kow, luwih gampang unta lumebu ing
MATIUS 19.2529 105
bolonganing dom katimbang wong sugih
lumebu ing Kratoning Allah."
25
Para sakabat bareng krungu
kang kaya mangkono iku, padha ilang
babar pisan semangat sarta padha
ngunandika, "Yn mangkono iku, sapa
kang bisa kaslametak?"
26
Ysus banjur mandeng marang para
sakabat sarta ngandika, "Tumraping
manungsa bab iku mokal, nanging
mungguhing Allah samubarang kabh
bisa kelakon."
27
Ptrus tumuli matur, unjuk, "Kawula
sadaya punika sampun sami nilar
samukawis lajeng ndhrk Panjenengan;
ingkang punika kawula sami badh
angsal punapa?"
28
Ysus banjur ngandika, "Satemen
Aku pitutur marang kow, bsuk
ing waktuning pamulihan, menawa
Putraning Manungsa lenggah ing
dhampar kamulyan, kow kang wis
padha ndhrk Aku, iya bakal linggih ing
dhampar rolas sarta ngadili taler Isral
rolas.
29
Lan saben wong kang marga saka
jenengku wus ninggal omah, sadulur
lanang utawa wadon, bapa-biyung,
MATIUS 19.3020.6 106
anak-anak apadn palemahan, iku
bakal tampa sembulih tikel satus lan
bakal olh warisan urip langgeng.
30
Ananging akh pangarep kang bakal
dadi pamburi lan para pamburi bakal
dadi pangarep."
20
1
"Anadn bab Kratoning Swarga
iku kena diupamakak kaya
bendara kang ing wayah suk umun-
umun metu arep mburuhak pagawan
ing kebon anggur.
2
Bareng wis mupakat karo para buruh
iku bab opah sadina sedinar, bendara iku
banjur akon para buruh menyang kebon
anggur.
3
Kira-kira jam sanga bendara mau
metu manh, nuli weruh wong-wong
kang padha nganggur ana ing pasar.
4
Tumuli kandha marang wong-wong
mau: Kow iya padha menyanga ing
kebon anggur lan aku bakal mnhi
kow ing sapatut. Wong-wong mau uga
banjur padha mangkat.
5
Kira-kira jam rolas lan jam telu awan
metu manh lan iya nindakak kaya ing
ngarep mau.
6
Lan watara jam lima sor iya metu
manh sarta mrangguli wong-wong
MATIUS 20.712 107
liyan kang padha nganggur, banjur
kandha marang wong-wong iku: Yagn
kow padha nganggur ana ing kn
sadina muput tanpa gawan?
7
Wangsulan wong-wong marang
bendara mau: Awit mboten wonten
tiyang ingkang mberahaken padamelan
dhateng kula. Wong iku tumuli
dikandhani: Kow iya padha menyanga
ing kebon anggurku.
8
Bareng wus surup sing duw kebon
anggur kandha karo mandhor: Buruh-
buruh mau padha undangen, padha
wnhana buruhan, wiwit sing mlebu
kri dhw nganti tekan sing mlebu
dhisik dhw.
9
Wong-wong kang kira-kira jam lima
wiwit nyambut-gaw padha teka, lan
diopahi nyadinar.
10
Sawus iku kang mlebun suk
dhw padha mara, iku padha ngira
bakal tampa opah luwih akh, mangka
iku iya tampa sedinar wong siji.
11
Nalika padha nampani opah, padha
prots marang kang duw kebon anggur.
12
Tembung: Tiyang-tiyang punika
mlebetipun kantun piyambak, dados
namung nyambut-damel sajam, mangka
MATIUS 20.1318 108
lajeng panjenengan damel sami kaliyan
kula ingkang nyambut-damel awrat
sadinten muput saha sami kebentren.
13
Nanging kang duw kebon anggur
mangsuli marang wong mau: Aku rak
ora luput karo kow. Kow karo aku rak
wis padha mupakat nyadinar sadina?
14
Tampanana baganmu, banjur
lungaa. Iki wis dadi karepku mnhi
wong kang mlebu kri dhw padha karo
kow.
15
Apa aku ora wenang nindakak apa
kang dakkarepak nganggo duwkku
dhw? Utawa, apa kow mri, dn aku
iki loma?
16
Iya kaya mangkono iku, kang dadi
pamburi bakal dadi pangarep lan kang
dadi pangarep bakal dadi pamburi."
17
Nalika Ysus arep tindak menyang
Yrusalm, Panjenengan nimbali
sakabat rolas ndhw sarta ana ing
dalan Panjenengan ngandika marang
para sakabat iku,
18
"Lah, Aku lan kow padha menyang
Yrusalm lan Putraning Manungsa bakal
diulungak marang para pangarep
imam lan para ahli Tort; wong iku
MATIUS 20.1923 109
bakal nibakak paukuman pati marang
Panjenengan,
19
sarta masrahak Panjenengan
marang wong-wong kang ora wanuh
marang Allah, supaya dipoyoki lan
disapu banjur disalib, sarta ing telung
dinan bakal kawungokak."
20
Nuli ibun anak-anak Zbdus
marek ing ngarsan Ysus karo anak-
anak, lan kanthi sujud sarta arep
ngaturak panyuwunan.
21
marang wong wadon iku, "Apa sing
kokkarepak?" Atur wong wadon iku,
"Gusti mugi ndhawuhaken supados
anak kawula kekalih punika mbnjing
sami linggiha ingkang satunggal wonten
ing tengen lan satunggalipun ing
kiwa Panjenengan wonten ing Kraton
Panjenengan."
22
Nanging Ysus mangsuli, "Kow iku
padha ora ngerti kang koksuwun. Apa
kow bisa ngomb ing tuwung, kang
kudu dakomb?" Karo-karon padha
munjuk marang Panjenengan, "Inggih
saged."
23
Panjenengan paring pangandika
marang sakabat loro iku, "Tuwungku
MATIUS 20.2428 110
pancn bakal kokomb, nanging bab
linggih ing tengenku utawa ing kiwaku,
iku Aku ora wenang nglilani. Iku bakal
kaparingak marang wong-wong, kang
wus cinadhang dning Ramaku."
24
Sakabat kang sapuluh, bareng
krungu kang mangkono iku, padha
nepsu marang sadulur loro mau.
25
wasamono Ysus banjur nimbali
marek para sakabat lan ngandika,
"Kow padha ngerti, yn para pangrh
bangsa-bangsa iku tumindak kaya
bendara marang rakyat, lan para
pangged padha nindakak pangwasa
kanthi sawenang-wenang marang kang
kabawah ing pangwasan.
26
Dn ana ing antaramu aja kaya
mangkono, nanging sapa sing ngangkah
dadi gedh ana ing antaramu, iku dadia
peladnmu,
27
lan sing sapa kepngin dadi pangarep
ana ing antaramu, iku dadia budhakmu.
28
Kayadn Putraning Manungsa
rawuh, ora supaya diladosi, nanging
supaya ngladosi sarta masrahak
nyawan minangka tebusan kanggo
wong akh."
MATIUS 20.2921.1 111
29
Nalika padha metu saka Yrikho,
wong sagolongan gedh padha
30
Ana wong picak loro linggih ing
pinggir dalan krungu yn Ysus
langkung, banjur padha nywara sora,
"Gusti, mugi karsa melasi kawula, dhuh
Putranipun Daud!"
31
Wong golongan banjur padha
nyendhu supaya padha meneng.
wasamono malah saya seru anggon
padha nywara atur, "Dhuh, Gusti, mugi
melasi kawula, dhuh Putranipun Daud!"
32
Ysus banjur kndel anggon tindak
sarta nimbali wong loro mau, lan
ngandika, "Apa sing padha kokkarepak
supaya daktindakak marang kow?"
33
Wong loro mau ngaturi wangsulan
marang Panjenengan, "Dhuh Gusti,
supados mripat kawula sageda
sumerep."
34
Klawan trenyuh ing galih awit saka
welas, Panjenengan banjur ndumuki
mripat wong loro mau, lan sanalika
padha bisa ndeleng, banjur padha
21
1
Bareng tindak wis cedhak
Yrusalm, wis tekan ing Btfag
MATIUS 21.28 112
ing Gunung Zaitun, Ysus banjur utusan
sakabat loro,
2
dhawuh marang para sakabat
mau, "Padha menyanga ing dsa
ngarepmu iku, ing kono kow bakal
nggal mrangguli kuldi wadon kacancang
karo belon ana ing sandhing, padha
uculana padha gawanen mrn.
3
Dn menawa ana wong aruh-aruh
marang kow, padha kandhaa: Gusti
kang ngarsakak. Panjenengan bakal
nggal mbalkak."
4
Bab iku kalakon supaya katetepana
apa kang kawedharak dning nabi,
pangandikan,
5
"Tutura marang putri Sion: Delengen,
Rajanira ngrawuhi sira, alus ing
panggalih, lan klawan nitih kuldi wadon,
sarta beloning kuldi momotan."
6
Sakabat-sakabat mau banjur mangkat
lan nindakak kaya kang kadhawuhak
dning Ysus.
7
Kuldin karo belon digawa, banjur
dilarabi sandhangan. Panjenengan
tumuli nitih.
8
Wong golongan kang akh cacah iku
padha njrng panganggon ana ing
dalan, ana manh kang padha mecoki
MATIUS 21.913 113
pang-panging wit-witan, padha disebar
ana ing dalan.
9
Lan wong golongan kang padha
lumaku ana ing sangareping
Panjenengan lan kang lumaku
ana ing saburin padha nguwuh-uwuh
pangucap, "Hosana konjuk ing
Putranipun Daud, binerkahana ingkang
rawuh atas asmanipun Pangran. Hosana
wonten ing ngaluhur."
10
Nalika Panjenengan lumebet ing
Yrusalm, wong sakutha kabh padha
horeg, lan padha ngucap, "Sapa ta wong
iki?"
11
Wong golongan padha mangsuli, "Iku
Nabi Ysus saka Nasart ing Galila."
12
Ysus banjur lumebet ing Padaleman
Suci sarta nundhungi wong kang padha
adol-tinuku ana ing Padaleman Suci,
mja-mjan wong juru-tukar dhuwit
lan bangku-bangkun wong adol manuk
dara padha digolingak,
13
wong-wong iku, "Wus tinulis,
Padalemaningsun bakal kasebut
dalem pamujan, nanging kokdadkak
guwaning bgal."
MATIUS 21.1419 114
14
Tumuli ana wong wuta lan wong
pincang padha marek ing ngarsan
Ysus ana ing Padaleman Suci lan
Panjenengan banjur nyarasak wong
loro iku.
15
wadn bareng para pangarep
imam lan para ahli Tort padha weruh
mukjijat-mukjijat kang katindakak,
sarta bocah-bocah kang padha nguwuh-
uwuh ana ing Padaleman Suci, "Hosana
konjuk ing Putranipun Daud!", atin
padha jngkl banget,
16
banjur matur marang Panjenengan,
"Panjenengan punapa mireng ingkang
dipun cariyosaken lar-lar punika?"
Ysus ngandika marang wong-wong
iku, "Iya, krungu; apa kow durung tau
maca: Paduka sampun nyawisaken puji
lantaran cangkemipun lar-lar saha
bayi-bayi?"
17
Panjenengan banjur nilar wong-
wong mau, miyos saka kutha menyang
Btania lan nyar ana ing kono.
18
Ing wayah bangun suk nalika
wangsul menyang kutha, Ysus kraos
kerapan.
19
Bareng pirsa wit anjir ana ing pinggir
dalan, Panjenengan tumuli murugi,
MATIUS 21.2023 115
nanging ora manggih apa-apa ana ing
wit iku, kajaba mung godhong thok,
banjur ngandika, "Ora bakal metu
wohmu manh ing salawas-lawas!"
Padha sanalika wit anjir mau dadi garing.
20
Weruh kang kaya mangkono iku para
sakabat padha karaman sarta munjuk,
"Kadospundi, dn wit anjir punika
lajeng dados garing sanalika?"
21
Nanging Ysus paring wangsulan
lan ngandika marang para sakabat,
"Satemen Aku pitutur marang kow,
menawa kow pracaya lan ora mangu-
mangu, kow bakal ora mung nindakak
apa kang wus kelakon tumraping wit
anjir iku, nanging malah saupama kow
guneman marang gunung iki, Kaangkata
lan kajegurna ing sagara, iku bakal
kelakon.
22
Lan apa ba kang koksuwun ing
pandonga kalawan pracaya, kow bakal
kaparingan."
23
Ysus lumebet ing Padaleman
Suci, lan nalika Panjenengan lagi
memulang para pangarep imam
lan pinituwan bangsa Yahudi padha
marek ing ngarsan, lan padha matur,
"Atas pangwaos punapa Panjenengan
MATIUS 21.2428 116
nindakaken sedaya punika? Saha sinten
ingkang maringi pangwaos punika
dhateng Panjenengan?"
24
Ysus paring wangsulan, "Aku iya
arep takon marang kow lan yn kow
wis mangsuli Aku, Aku iya bakal kandha
marang kow, Aku tumindak mangkono
iku atas pangwasa saka ngendi.
25
Pambaptis Yohanes iku saka ngendi?
Saka swarga apa saka manungsa?"
Wong-wong mau banjur padha nimbang-
nimbang lan padha rembugan, "Yn aku
padha kandha: saka swarga. Wong iku
bakal kandha: yn mangkono yagn
kow ora pracaya?
26
Nanging menawa aku kandha: Saka
manungsa, aku padha wedi karo wong
golongan iku, awit wong iku kabh
padha nganggep Yohanes iku nabi."
27
Banjur padha ngaturi wangsulan
marang Ysus, "Kula sami mboten
sumerep." Ysus tumuli ngandika
marang wong-wong mau, "Yn
mangkono Aku iya ora kandha marang
kow atas pangwasa saka ngendi kabh
iku daktindakak."
28
"Nanging kepriy panemumu? Ana
wong duw anak lanang loro. Wong mau
MATIUS 21.2933 117
marani kang pambarep lan kandha:
Nggr, dina iki kow nyambuta gaw ana
ing kebon anggur.
29
Anak mangsuli: Inggih, pak.
Nanging ora mangkat.
30
Wong mau banjur marani anak
lanang kang angka loro sarta dikandhani
mangkono uga, nanging anak
mangsuli: Kula mboten purun. Sawus
iku kaduwung, nuli mangkat.
31
Anak loro mau endi sing nindakak
karep bapakn?" Atur wangsulan
wong-wong mau, "Ingkang kantun."
Pangandikan Ysus, "Satemen Aku
pitutur marang kow: para juru-mupu-
bya lan para wanita tuna-susila bakal
ndhisiki kow lumebu ing Kratoning
Allah.
32
Sabab Yohanes nekani kow kanthi
ngambah margining Allah, nanging
kow padha ora pracaya, mangka
para juru-mupu-bya lan para wanita
tuna-susila padha pracaya. Dn kow
kabh sanadyan padha weruh, ora
keduwung lan sabanjur pracaya marang
panjenengan."
33
"Kow padha ngrungokna pasemon
liyan. Ana sawijining bendara kang
MATIUS 21.3438 118
nanduri kebon-anggur lan masang
pager ngubengi kebon-anggur iku sarta
ngedhuk jugangan pamipitan anggur
sajron pakebonan anggur iku, apadn
mbangun panggung pajagan, banjur
nywakak kebon marang tani-tani
kang nggarap swan, tumuli lelungan
menyang nagara liya.
34
Bareng mangsan ngundhuh wus
cedhak, bendara iku kongkonan
rwang-rwang menyang anggon para
kang nywa, njupuk pametu kang dadi
panduman.
35
Nanging para kang nywa iku padha
nyekel rwang-rwang bendara mau;
nggebugi kang siji, matni sijin, lan
mbenturi watu sijin manh.
36
Bendara iku banjur kongkonan
manh rwang-rwang liyan, luwih
akh katimbang kang dhisik, nanging
para kang nywa iku nggaw para
rwang mau padha kaya kang dhisik.
37
Wasana banjur kongkonan anak,
celathun: Bakal padha ring marang
anakku.
38
Nanging bareng wong-wong kang
nywa weruh anak mau, banjur padha
rasanan mangkn: Iku ahli waris,
MATIUS 21.3943 119
payo padha kita patni lan kita padha
ndarbni warisan.
39
Anak mau banjur dicekel lan
diuncalak menyang sanjabaning kebon
anggur, sarta dipatni.
40
Mulan samangsa kang duw
kebon anggur mau wus teka, iku bakal
nindakak apa marang kang padha
nywa iku?"
41
Kang padha kadangu munjuk,
"Bendara wau badh nyirnakaken
tiyang-tiyang duraka punika lan
nywakaken kebon angguripun dhateng
tiyang-tiyang sansipun ingkang
badh ngladosaken pamedalipun ing
mangsanipun."
42
iku "Apa kow durung tau maca ing Kitab
Suci mangkn: Watu kang ditampik
dning tukang-tukang gaw omah,
iku wis dadi watu pojokan. Kadadan
iki saka Pangran, sarta lok ana ing
pandeleng kita.
43
Mulan Aku pitutur marang kow,
yn Kratoning Allah bakal kapundhut
saka ing kow lan bakal kaparingak
marang sawenhing bangsa kang bakal
metokak woh.
MATIUS 21.4422.4 120
44
[Lan sing sapa tiba ing watu iku, bakal
ajur mumur lan sing sapa katibanan
bakal remuk.]"
45
Bareng para pangareping imam lan
para Farisi krungu pasemon-pasemon
mau, padha rumangsa yn Panjenengan
iku ngandika bab awak.
46
Lan nalika padha mbudi-daya nyekel
Panjenengan, wong-wong iku padha
wedi marang wong golongan, amarga
iku padha nganggep nabi marang
Panjenengan.
22
1
Ysus tumuli medhar pangandika
manh marang wong-wong mau
nganggo pasemon, pangandikan,
2
"Kratoning Swarga upaman kaya
ratu kang nganakak pahargyan nikah
kanggo putran.
3
Banjur utusan abdi-abdin nimbali
para kang kauleman, ana ing pahargyan
iku, nanging padha ora gelem nekani.
4
Nuli utusan manh abdi-abdi
liyan, dhawuh: Sing padha diulemi
kandhanana mangkn: Lah Ingsun wus
nyawisak bujananingsun, sapiningsun
lan kwaningsun lemon wis padha
kasembelh, sarta samubarang wus
cumepak, padha tekaa ing pahargyan.
MATIUS 22.511 121
5
wadn iku padha ora malu
lan lunga sumingkir. Sawenh
menyang pategalan, sawenh ngurusi
dagangan,
6
dn liyan padha nyekel, nganiaya
lan matni para abdin ratu iku.
7
Mulan ratu iku duka lan banjur
utusan wadyabalan kadhawuhan
numpes para kang gaw pepati iku lan
ngobongi kuthan.
8
Sawis iku nuli ngandika marang para
abdin: Bujana manton wis cumawis,
nanging wong-wong sing diulemi padha
ora pantes.
9
Mulan padha menyanga simpangan-
simpanganing dalan, lan saben wong
kang kokprangguli ing kono padha
ulemana menyang pahargyan manton
iki.
10
Para abdi tumuli padha metu
menyang dalan-dalan, padha
ngumpulak kabh wong kang
diprangguli, dadia wong ala, mangkono
uga wong becik, nganti papan pahargyan
manton dikebaki wong kang padha
lungguh kembul bujana.
11
Nalika ratu lumebet karsa manggihi
kang padha kembulan, panjenengan
MATIUS 22.1217 122
pirsa ing kono wong siji kang ora
manganggo sandhangan psta.
12
marang wong mau: H, kanca, kepriy
dn kow lumebu ing kn ora nganggo
sandhangan psta? Wong mau meneng
ba.
13
Raja iku banjur ngandika marang
para abdin: Bandanen tangan lan
sikil, nuli uncalna menyang panggonan
kang peteng dhw, ing kono kang bakal
ana panangis lan keroting untu.
14
Sabab akh kang katimbalan,
nanging mung sathithik kang pinilih."
15
Para Farisi banjur lunga, ngrancang
kepriy caran njiret Panjenengan.
16
Nuli kongkonan murid-murid marek
marang Panjenengan bebarengan karo
wong-wong Hrodian, matur, "Guru,
kula sami sumerep, bilih Panjenengan
punika jujur saha mulang bab margining
Allah kanthi jujur, punapa dn
Panjenengan mboten preduli dhateng
sinten kmawon, amargi Panjenengan
mboten mawang tiyang.
17
Ingkang punika mugi Panjenengan
ngandika dhateng kula sadaya,
kadospundi penggalih Panjenengan,
MATIUS 22.1824 123
menggah mbayar paos dhateng Kaisar
punika knging punapa mboten?"
18
Nanging Ysus pirsa alaning sedyan
wong-wong mau, banjur ngandika,
"Yagn kow padha nyoba marang Aku,
h wong-wong lamis?
19
Aku tuduhana dhuwit kang kanggo
pajeg iku!" Wong-wong mau banjur
ngaturi Panjenengan dhuwit dhinar siji.
20
Panjenengan nuli ngandika, "Iki
gambar lan tulisan sapa?"
21
Atur wangsulan, "Gambar saha
seratanipun Kaisar." Panjenengan
banjur ngandika, "Mulan saosna
marang Kaisar apa kang dadi kagungan
Kaisar lan marang Allah apa kang dadi
kagungan Allah."
22
Bareng wong-wong mau krungu
pangandika mangkono iku padha
karaman, tumuli ninggal Panjenengan
lan lunga bablas.
23
Ing dina iku ana para Saduki kang
padha ngarani yn ora ana tangin wong
mati, padha marek ing ngarsan Gusti
Ysus lan padha matur pitakon,
24
tembung, "Guru, Musa ngandika,
menawi wonten tiyang pejah mboten
tilar anak, sadhrkipun tiyang
MATIUS 22.2530 124
wau mendheta wulanjaripun dados
smahipun, supados nyukani turun
dhateng sadhrkipun punika.
25
Kelampahan ing satengah kula
sadaya wonten sadhrk jaler pitu;
lan ingkang kapisan sasampunipun
mah-mah lajeng pejah. Sarhn
mboten nilar anak, dados nilaraken
wulanjaripun dhateng sadhrkipun.
26
Makaten ugi ingkang kaping kalih
saha ingkang kaping tiga, ngantos
dumugi ingkang kaping pitu pisan.
27
Wasana sapengkeripun sadaya
punika wau ingkang stri inggih lajeng
pejah.
28
Ingkang punika bnjing ing dinten
patangn, tiyang pitu wau pundi
ingkang dados smahipun tiyang stri
punika, sadaya rak sampun nat gesang
sesarengan kaliyan piyambakipun."
29
Ysus mangsuli, pangandikan
marang wong-wong iku, "Kow iku
padha kesasar, jalaran kow padha
ora ngerti bab Kitab Suci lan bab
pangwasan Allah.
30
Awit bsuk ing jaman patangn
ora ana wong kang omah-omah utawa
MATIUS 22.3137 125
diomah-omahak, nanging padha kaya
malakat kang ana ing swarga.
31
Apadn bab tangin wong
mati apa kow ora maca apa kang
kapangandikakak marang kow dning
Allah, nalika Panjenengan ngandika:
32
Ingsun iki Allah Abraham, Allah
Iskak lan Allah Yakub? Panjenengan
iku dudu Allah wong mati, nanging
Allah wong urip."
33
Wong golongan kang padha
ngrungokak, padha karaman ing bab
piwulang.
34
Para Farisi bareng krungu, yn Ysus
wis mbungkem cangkem para Saduki,
banjur padha nglumpuk.
35
Nuli salah siji saka panunggalan
wong-wong iku, yaiku ahli Tort,
matur pitakon kanggo nyoba marang
Panjenengan,
36
"Guru, angger-angger ing salebeting
Tort punika ingkang ageng piyambak
ingkang pundi?"
37
wong iku, "Sira tresnaa marang
Pangran Allahira kalawan gumolonging
atinira, lan gumolonging nyawanira,
sarta gumolonging budinira.
MATIUS 22.3845 126
38
Yaiku angger-angger kang gedh lan
luhur dhw.
39
Dn angger-angger kang kapindho
kang padha karo iku, yaiku: Sira tresnaa
ing sapepadhanira dikaya marang
awakira dhw.
40
Kabh isining Tort lan kitab para
nabi iku gumantung ing angger-angger
loro mau."
41
Nalika para Farisi lagi padha
nglumpuk, Ysus ndangu marang
wong-wong mau, pangandikan,
42
"Kepriy panemumu bab Kristus? Iku
tedhak sapa?" Wangsulan kang padha
kadangu, "Tedhakipun Daud."
43
marang wong-wong iku, "Yn mangkono,
kepriy dn Daud marga saka katuntun
dning Roh kok nyebut Gustin, yaiku
nalika ngandika:
44
Pangran wis dhawuh marang
Gustiku: Sira linggiha ana ing
tengeningsun, nganti sakhing
mungsuhira wus Sunpapanak ing
sangisoring tlapakanira.
45
Dadi yn Daud nyebut Panjenengan
iku Gusti, kepriy dn Panjenengan
iku dadi tedhak?"
MATIUS 22.4623.6 127
46
Ora ana siji ba kang bisa mangsuli
Panjenengan, lan mangkono uga wiwit
ing dina iku ora ana kang wani matur
pitakon manh marang Panjenengan.
23
1
Ysus banjur ngandika marang
wong golongan lan marang para
sakabat, pangandikan,
2
"Para ahli Tort lan para Farisi iku
padha nglinggihi palenggahan Musa.
3
Mulan apa kang dituturak marang
kow iku padha lakonana kabh lan
padha tetepana, nanging aja padha
tumindak nulad tindak-tanduk, awit
wong-wong iku padha memulang,
nanging ora padha nglakoni dhw.
4
Mula mangkono, awit padha
mbongkoki momotan-momotan kang
abot lan rekasa olh nggawa, banjur
ditumpangak ing pundhak wong,
mangka awak dhw nynggol ba ora
gelem.
5
Panggawn kabh iku padha
katindakak supaya disawang dning
wong, awit padha ngambakak sabuk-
sabuk sembahyangan lan nggedhkak
gombyok-gombyoking jubah;
6
Padha seneng lungguh ing papan kang
kajn ana ing psta-psta, lan marang
MATIUS 23.713 128
palungguhan kang nomer siji ana ing
papan pangibadah,
7
apadn seneng nampa pakurmatan
ana ing pasar-pasar lan disebut dning
wong, Rabbi.
8
Nanging kow aja disebut Rabbi,
amarga mung siji Rabbimu lan kow
kabh padha-padha sadulur.
9
Apamanh kow aja nyebut sapa
ba ing bumi iki rama, awit mung siji
Ramamu, yaiku Panjenengan kang ana
ing swarga.
10
Kow aja gelem disebut panutan,
amarga mung siji Panutanmu, yaiku
Kristus.
11
Sing sapa gedh dhw ana ing
satengahmu iku dadia paladnmu.
12
Lan sing sapa ngluhurak awak
dhw, bakal kaasorak, dn kang
ngasorak awak dhw bakal
kaluhurak."
13
"Bilai kow, h, para ahli Tort lan
para Farisi, wong-wong lamis, awit kow
nutup lawang-lawang Kratoning Swarga
tumraping wong, sabab kow dhw ora
mlebu lan wong-wong kang arep lumebu
kokalang-alangi.
MATIUS 23.1418 129
14
[Bilai kow, h, para ahli Tort
lan para Farisi, wong-wong lamis,
amarga kow padha ngemplok omah
randha-randha nganti entk, ngapusi
nganggo padonga dawa-dawa, mulan
kow mesthi bakal tampa paukuman
kang luwih abot.]
15
Bilai kow, h, para ahli Tort lan
para Farisi, wong-wong lamis, sabab
kow padha ngambah segara lan ndlajah
dharatan, supaya kow olh wong
sing mlebu ing panunggalanmu, lan
menawa kalakon mangkono, wong iku
kokgadhang mlebu naraka, kang alan
tikel loro katimbang karo kow.
16
Bilai kow, h, para panuntun kang
picak, kang clathu: Sing sapa supata
demi Padaleman Suci, supatan iku ora
absah; nanging sing sapa supata demi
emas Padaleman Suci, supatan iku
katemahan.
17
H, kow wong-wong bodho lan
picak, endi sing luwih gedh maknan,
emas apa Padaleman Suci sing nuckak
emas?
18
Apamanh sing sapa supata demi
misbyah, supatan iku ora absah,
nanging sing sapa supata demi
MATIUS 23.1923 130
pisungsung kang ana ing misbyah,
supatan iku katemahan.
19
H, wong-wong picak, endi sing
luwih gedh maknan, pisungsung apa
misbyah kang nuckak pisungsung?
20
Mulan sing sapa supata demi
misbyah, iku supatan demi misbyah
lan uga demi barang-barang kang
tumumpang ing kono.
21
Lan sing sapa supata demi Padaleman
Suci, iku iya supata demi Padaleman
Suci lan uga demi Panjenengan kang
adedalem ing kono.
22
Apadn sing sapa supata demi
swarga, iku iya supata demi dhamparing
Allah lan iya demi Panjenengan kang
lenggah ing kono.
23
para Farisi, wong-wong lamis, awit
dalah godhong slasih lan adas tuwin
jinten iku kokbayar prasapuluhan,
nanging prekara-prekara kang luwih
gedh bobot mungguhing angger-
angger, yaiku: kaadilan, kawelasan lan
kasetyan iku koklirwakak. Sing siji kudu
ditindakak, sijin aja dilirwakak.
MATIUS 23.2430 131
24
H, kow, pemimpin-pemimpin
kang picak, lemud koksaring saka ing
ombn-ombnmu, nanging unta kokulu.
25
njaban tuwung lan pinggan padha
kokresiki, mangka ing njeron kebak
isi rampasan lan kamurkan kang tanpa
kendhali.
26
H, wong Farisi kang picak, resikana
dhisik njeron tuwung iku, temah
njaban iya bakal dadi resik.
27
kow iku padha kaya kuburan, kang
dilabur putih; njaban pancn katon
apik, nanging njeron kebak isi balung
wong mati lan rereged warna-warna.
28
Samono uga kow, lairmu katon
mursid ana ngareping wong, nanging ing
batinmu kebak isi lelamis lan duraka.
29
para Farisi, wong-wong lamis, awit
kow, mbangun pasaran para nabi
lan ngrengga-ngrengga tugu-tugun
wong-wong mursid ing pakuburan,
30
lan ngucap: Saupama aku padha
urip ing jaman para leluhurku, mesthi
MATIUS 23.3135 132
aku ora padha mlu sekuthon karo
wong-wong iku ing bab ngwutahak
getih para nabi.
31
Nanging marga kang mangkono iku,
kow padha dadi seksi tumrap awakmu
dhw, yn kow kabh iku padha
turun wong-wong kang nydani para
nabi.
32
Dadi kow padha ngganepi lelakon
leluhurmu!
33
H, ula, h para tetesaning ula
bedhudhak, kepriy anggonmu bisa
oncat saka paukumaning naraka?"
34
"Mulan, delengen, Aku ngutus nabi-
nabi lan wong-wong wicaksana sarta
ahli-ahli Tort nekani kow, mangka
kow bakal padha matni lan nyalib
wong sawatara saka panunggalan
kang dakutus iku, lan tumrap sawatara
liyan saka panunggalan iku bakal
padha koksapu ana ing papan-papan
pangibadahmu, lan kokoyak-oyak saka
ing kutha kang siji menyang kutha sijin,
35
supaya padha katempuhna marang
kow sakh getih resik kang wus
kawutah ana ing bumi, wiwit saka
getih Abil kang mursid iku, nganti tekan
getih Zakharia anak Brkhya, kang
MATIUS 23.3624.2 133
kokpatni ana ing antaran pasucn lan
misbyah.
36
Kabh iku bakal katempuhak marang
golongan iki.
37
Yrusalm, Yrusalm kang matni
para nabi lan mbenturi watu marang
wong-wong kang kautus nemoni kow,
wus nganti ping pira anggonku kepngin
nglumpukak anak-anakmu, kaya babon
anggon nglumpukak kuthuk-kuthuk
ing sangisoring swiwin, nanging kow
padha ora gelem.
38
Titnana, omahmu iki bakal
ditinggalak dadi suwung.
39
Lan Aku pitutur marang kow: Wiwit
saiki kow ora bakal padha ndeleng Aku
manh, nganti kow padha kandha:
Binerkahana Ingkang rawuh atas
asmanipun Pangran."
24
1
Sawis iku Ysus miyos saka
Padaleman Suci lan tindak saka
ing kono. Para sakabat tumuli padha
marek ngaturi Panjenengan mirsani
tata pangrakiting bangunan Padaleman
Suci.
2
Panjenengan ngandika marang para
sakabat, "Apa kow padha ndeleng iku
MATIUS 24.37 134
kabh? Satemen Aku pitutur marang
kow, ing kn bakal ora ana watu siji
ba kang lestari tumumpang ing watu
liyan, kabh bakal dijugrugak."
3
Nalika Panjenengan lenggah ing
Gunung Zaitun, para sakabat padha
sowan ing ngarsan piyambakan lan
matur, "Gusti mugi ngandika dhateng
kawula, bnjing punapa punika sedaya
badh kalampahan, saha punapa
pratandhanipun rawuh Paduka saha
pratandhanipun wekasaning jaman?"
4
Ysus paring wangsulan lan ngandika
marang para sakabat, "Padha diawas,
aja nganti ana wong kang nasarak
kow!
5
Amarga akh wong kang bakal teka
nganggo jenengku lan ngucap: Aku iki
Sang Kristus, sarta bakal nasarak wong
akh.
6
Kow bakal krungu swaraning perang
utawa kabar-kabar bab perang. Nanging
diawas, aja padha kagt, sabab iki kudu
kelakon, wadn iku durung wekasan.
7
Sabab bangsa bakal nempuh nglawan
bangsa, kraton nglawan kraton. Bakal
ana pailan lan lindhu, ing pirang-pirang
panggonan.
MATIUS 24.815 135
8
Nanging iku kabh mung lagi
wiwitaning sangsara ngarepak jaman
anyar.
9
Ing nalika iku kow bakal padha
kaulungak marang panganiaya lan
kow bakal dipatni, sarta kow bakal
disengiti dning sakhing bangsa marga
saka jenengku.
10
Ing kono bakal akh wong kang
ninggal pangandel sarta padha
ulung-ingulungak lan sengit-sinengitan.
11
Lan manh bakal akh nabi palsu
kang muncul lan nasarak wong
pirang-pirang.
12
Apamanh marga saka saya wuwuh
duraka, satemah katresnan wong akh
padha dadi ngabar.
13
Nanging sing sapa mantep tekan ing
wekasan, iku bakal kaslametak.
14
Sarta Injiling Kraton iki bakal
kawartakak ing saindenging jagat
minangka paseksi marang sakhing
bangsa. Sawis iku bakal tekan dina
wekasan."
15
"Anadn samangsa kow padha
weruh ambeksiyaning juru pangrusak
ngadeg ing panggonan suci, kang
MATIUS 24.1623 136
kapangandikakak lantaran Danil --
sing sapa maca siyagaa --
16
wong-wong ing Yuda padha
ngungsia menyang pagunungan.
17
Wong kang lagi ana ing payon aja
mudhun njupuk barang-barang saka ing
omah.
18
lan wong sing lagi ana ing pategalan
aja mulih njupuk sandhangan.
19
Cilaka wong kang lagi ngandheg lan
kang lagi nusoni ing wektu iku.
20
Padha ndedongaa, supaya anggonmu
padha ngungsi ora kelakon ing mangsa
bedhidhing utawa ing dina Sabat.
21
Amarga ing wektu iku bakal ana
sangsara gedh; kang durung tau
kalakon wiwit wiwitaning jagat nganti
saprn lan uga ora bakal kalakon
manh.
22
Lan saupama dina-dinan sangsara
iku ora dicepetak, sarupaning wong
ora tulus slamet; nanging marga
wong-wong kang pinilih, dina-dina iku
bakal dicepetak.
23
Ing wektu iku, menawa ana wong
kang kandha marang kow: Delengen
Msias ana ing kn, utawa Msias ana
ing kana, kow aja padha ngandel.
MATIUS 24.2429 137
24
Sabab Msias-msias palsu lan
nabi-nabi palsu bakal muncul sarta
padha gaw pratandha-pratandha gedh
lan kalokan-kalokan kanggo nasarak,
saupama bisa iya tumrap para kang
pinilih.
25
Lah Aku wus ngandhakak iku
marang kow sadurung kelakon.
26
Mulan yn ana wong kandha
marang kow: Lah Panjenengan ana
ing pasamunan, kow aja banjur mrana;
utawa: Panjenengan ana ing kamar
singidan, kow aja padha ngandel.
27
Sabab kayadn kilat muncul saka
ing wtan sumunar nganti tumeka ing
kulon, iya mangkono iku bsuk bakal
rawuh Putraning Manungsa.
28
Ing ngendi ana bathang, ing
kono manuk garudha bakal padha
gegrombolan."
29
"Sawis kasangsaran ing wektu
iku, banjur sanalika srengng bakal
dadi peteng lan rembulan bakal ora
nyunarak padhang sarta lintang-
lintang bakal padha runtuh saka ing
langit, apadn pikukuh-pikukuhing
langit bakal padha gonjang-ganjing.
MATIUS 24.3035 138
30
Ing nalika iku bakal katon
pratandhan Putraning Manungsa ana
ing langit lan sakhing bangsa ing
salumahing bumi bakal padha ngadhuh-
adhuh, banjur padha ndeleng Putraning
Manungsa rawuh nitih mganing langit,
ngagem pangwasa lan kamulyan gedh.
31
Panjenengan tumuli bakal ngutus
para malakat kanthi swaraning
kalasangka kang banter banget, lan iku
bakal padha ngumpulak wong-wong
pilihan saka ing kblat papat, saka
tepining langit tekan ing tepi sisih."
32
Padha sinaua saka wit anjir, kang
mangkn: Menawa pang-pang memes
lan wiwit semi, kow padha ngerti, yn
wis mh mangsa panas.
33
Samono uga, menawa kow padha
weruh lelakon iku mau kabh, padha
mangertia, yn wus cedhak, wus ana ing
ngarep lawang.
34
Satemen Aku pitutur marang kow,
golongan iki ora bakal sirna, nganti iku
mau kabh kelakon.
35
Langit lan bumi bakal sirna, nanging
tembung-tembungku ora bakal sirna
pisan-pisan.
MATIUS 24.3642 139
36
"Mung ba, mungguh dina lan
waktun iku, ora ana wong siji-sijia
kang mangerti, dadia para malakat
ing swarga ora, mangkono uga Sang
Putra, iya ora, kajaba mung Sang Rama
piyambak.
37
Sabab kayadn nalika jaman
Nuh, iya mangkono uga bakal rawuh
Putraning Manungsa.
38
Marga padha kaya dhk jaman
sadurung banjir patopan, wong-wong
padha mangan lan ngomb, omah-omah
lan ngomah-omahak, nganti dina
anggon Nuh lumebet ing prau,
39
lan padha ora nglegwa nganti tekan
banjir kang nyirnakak wong-wong mau
kabh, mangkono uga bsuk ing dina
rawuh Putraning Manungsa.
40
Ing wektu iku bakal ana wong loro
ana ing pategalan, kang siji bakal
kapulung, sijin bakal katinggal.
41
Bakal ana wong wadon loro
kang padha nggiling nganggo watu
panggilingan, siji bakal kapulung sijin
katinggal.
42
Mulan padha rumantia, amarga
kow ora ngerti ing dina apa Gustimu
bakal rawuh.
MATIUS 24.4350 140
43
Nanging iki kawruhana: Saupama
kang duw omah ing wayah bengi
ngerti wayah tekan maling, mesthi
banjur jaga-jaga, ora bakal olh omah
dibabah.
44
Awit saka iku, kow uga padha
rumantia, amarga Putraning Manungsa
iku rawuh ing wayah kang ora koknyana."
45
"Sapa abdi kang setya lan pinter, kang
tinanggenah dning bendaran nglurahi
para kalrhan, kapasrahan nyadhongi
pangan marang para kalrhan ing
wektu kang katemtokak?
46
Rahayu abdi kang nalika bendaran
rawuh ketemu nindakak mangkono.
47
bendara iku bakal netepak abdi mau
mengku sabarang kagungan kabh.
48
Nanging menawa abdi iku ala lan
nggagas ing sajroning atin, mangkn:
49
Bendaraku nyumenkak rawuh,
banjur wiwit nggitiki kanca-kancan
padha dn abdi lan mangan ngomb
bebarengan karo wong-wong kang
dhemen mendem,
50
bendaran abdi iku mau nuli rawuh
ing dina kang ora kanyana lan ing wayah
kang ora disumurupi,
MATIUS 24.5125.8 141
51
abdi mau bakal dipatni sarta
dipatrap padha karo para wong lamis.
Ing kono bakal ana tangis lan keroting
untu."
25
1
"Ing wektu iku bab Kratoning
Swarga kaupamakak kaya
prawan sapuluh, kang njupuk lampun
tumuli mangkat methuk pangantn
lanang.
2
Lima saka kang sepuluh iku bodho,
dn kang lima wicaksana.
3
Kang bodho mau nggawa lampun ora
nganggo nggawa lenga srepan,
4
dn kang wicaksana, nggawa lampu
lan lenga ing wadhah.
5
Nanging sarhn pangantn suw
ora teka-teka, prawan-prawan mau
padha ngantuk lan banjur turu.
6
Bareng wayah tengah wengi ana wong
alok-alok: Lah iku pengantn! Padha
pethukna!
7
Prawan-prawan mau padha tangi lan
nata lampu-lampun.
8
Prawan-prawan kang bodho banjur
nembung marang kang wicaksana: Aku
padha wnhana lengamu sathithik, awit
lampuku padha arep mati.
MATIUS 25.915 142
9
Nanging prawan-prawan kang
wicaksana padha mangsuli klawan
celathu: Aja, mbokmenawa ora nyukupi
kanggo aku lan kow. Aluwung padha
lungaa menyang enggon sing adol lan
tukua kanggo awakmu dhw.
10
Nanging nalika lagi padha lunga
arep tuku, pengantn teka, lan kang
wis miranti padha bareng pengantn
lumebu ing pahargyan, lawang banjur
dikancing.
11
Sawus mangkono prawan-prawan
liyan iya teka lan matur: Bendara,
bendara, kawula nyuwun kori!
12
Nanging pangantn mangsuli,
tembung: Satemen Aku pitutur
marang kow: Aku ora wanuh karo
kow.
13
Mulan padha melka, awit kow
padha ora weruh iya dinan lan wayah."
14
"Awit bab iku kayadn wong kang
arep lelungan marang ngamanca, banjur
ngundangi abdi-abdin, lan mitayakak
barang darbk marang abdi-abdin
mau.
15
Marang kang siji bendara iku mnhi
limang talnta, marang sijin rong
talnta, lan marang sijin manh
MATIUS 25.1622 143
satalnta, siji lan sijin miturut kabisan
dhw, lan bendara mau banjur nggal
mangkat.
16
Kang tampa limang talnta banjur
lunga, laku dagang nganggo dhuwit iku
lan olh bathi limang talnta.
17
Mangkono uga kang tampa rong
talnta iya olh bathi rong talnta.
18
Nanging kang tampa satalnta iku
lunga ndhudhuk lemah gaw luwangan,
lan nyimpen dhuwit bendaran.
19
Sawus watara lawas bendaran
abdi-abdi mau teka, banjur tung-
tungan karo abdi-abdin.
20
Kang tampa limang talnta ngaturak
bebathn limang talnta, klawan matur:
Bendara, panjenengan mitadosaken
gangsal talnta dhateng kula; lah punika
kula angsal bathi gangsal talnta.
21
Bendaran kandha marang batur
iku: Prayoga h abdi kang becik
lan tumemen; kow wus tumemen
tumrap prakara kang cilik, kow bakal
dakpitayani prakara kang gedh; mara
lumebua mlu ngrasakak kabungahan
bendaramu.
22
Kang tampa rong talnta uga maju,
klawan matur: Bendara, panjenengan
MATIUS 25.2327 144
mitadosaken kalih talnta dhateng kula;
lah kula angsal bathi kalih talnta.
23
Bendaran kandha marang batur
iku: Prayoga h abdi kang becik
lan tumemen; kow wis tumemen
tumrap prakara kang cilik, kow bakal
dakpitayani prakara kang gedh; mara
lumebua mlu ngrasakak kabungahan
bendaramu.
24
Kang tampa satalnta uga banjur
maju klawan matur: Bendara, kula
ngertos, bilih panjenengan punika tiyang
kereng ingkang ngenni ing papan
ingkang mboten panjenengan sebari lan
ngempal-ngempalaken saking papan
ingkang mboten panjenengan tanemi.
25
Mila kanthi ajrih, kula lajeng ksah
nyimpen talnta panjenengan ing
salebeting siti. Lah mangga panjenengan
tampni punapa ingkang dados
kagungan panjenengan!
26
Bendaran banjur mangsuli: H, abdi
kang ala lan kesd, kow wis ngerti,
yn aku ngenni ing papan kang ora
daksebari lan ngumpul-ngumpulak
saka papan kang ora daktanduri.
27
Yn mangkono, kow kudun
masrahak dhuwitku marang wong
MATIUS 25.2832 145
kang nglakokak dhuwit, lan samangsa
aku teka aku nampani bali, iku dalah
saanakan.
28
Mulan talntan iku jaluken, banjur
wnhna marang kang duw sapuluh
talnta iku.
29
Sabab sing sapa duw, bakal
kaparingan, lan bakal duw nganti
lubr-lubr. Nanging saka wong kang
ora duw, bakal kapundhutan sabarang
darbk kabh.
30
Anadn abdi kang tanpa guna iku
uncalna menyang pepeteng kang peteng
dhw. Ing kono bakal ana tangis lan
keroting untu."
31
"Bsuk menawa Putraning Manungsa
rawuh ngagem kamulyan lan
sakhing malakat padha ndhrkak,
Panjenengan banjur lenggah ing
dhampar kamulyan.
32
Sakhing bangsa nuli bakal
kaklumpukak ana ing ngarsan
lan Panjenengan bakal misah-
misahak bangsa-bangsa iku siji lan
sijin, kayadn pangon anggon
misah-misahak wedhus-gmbl karo
wedhus-brok,
MATIUS 25.3338 146
33
lan pangon iku mapanak wedhus
gmbl ana ing tengen, dn wedhus
jawa ana ing kiwan.
34
Tumuli Sang Nata bakal ngandika
marang kang ana tengen: H, para
kang binerkahan dning Ramaningsun,
mara, padha tampanana warisan Kraton,
kang wus kacawisak marang sira wiwit
dumadining jagat.
35
Awitdn nalika Ingsun kerapan, sira
nyaosi dhahar Ingsun; nalika Ingsun
kasatan, sira nyaosi kang kanggo
ngunjuk; nalika Ingsun neneka, sira
nyaosi palereban;
36
nalika Ingsun kelukaran, sira
ngagem-ngagemi Ingsun, nalika Ingsun
gerah, sira niliki Ingsun; nalika Ingsun
kinunjara, sira mara nemoni Ingsun.
37
Ing kono para wong kang lakun
bener iku bakal padha munjuk: Gusti,
kala punapa kawula sumerep Paduka
kerapan lajeng kawula nyaosi dhahar,
utawi kasatan lajeng kawula nyaosi
ngunjuk?
38
Kala punapa kawula sumerep Paduka
neneka lajeng kawula nyaosi palereban,
utawi kelukaran kawula agem-agemi?
MATIUS 25.3944 147
39
Kala punapa kawula sumerep Paduka
gerah utawi kinunjara, lajeng kawula
marek manggihi Paduka?
40
Sang Nata bakal paring wangsulan,
pangandikan marang wong-wong iku:
Satemen Ingsun pitutur marang sira:
Sepira kang sira tindakak marang salah
siji saka sedulur-seduluringsun kang
cilik dhw iki, iku sira tindakak kagem
Ingsun.
41
Sawus mangkono Panjenengan
iya bakal ngandika marang kang ana
ing kiwan: H wong kang padha
kena ing laknat, sumingkira saka ing
ngarsaningsun, menyang ing geni
langgeng, kang wis kacawisak kanggo
Iblis lan para malakat.
42
Awit nalika Ingsun kerapan, sira ora
nyaosi dhahar Ingsun; nalika Ingsun
kasatan, sira ora nyaosi ngunjuk;
43
nalika Ingsun neneka, sira ora
nampani Ingsun ing brayatira; nalika
Ingsun kelukaran sira ora ngagem-agemi
Ingsun; nalika Ingsun gerah lan ana ing
kunjara, sira ora niliki Ingsun.
44
Ing kono wong-wong mau iya bakal
padha mangsuli klawan munjuk: Gusti,
kala punapa kawula sumerep Paduka
MATIUS 25.4526.4 148
kerapan, utawi kasatan, utawi neneka,
utawi kelukaran utawi gerah, utawi
kinunjara lan kawula mboten ngladosi
Paduka?
45
Panjenengan banjur bakal mangsuli
wong-wong mau klawan ngandika:
Satemen-temen Ingsun pitutur marang
sira, sepira kang ora sira tindakak
marang kang cilik dhw iki, iku iya ora
sira tindakak kagem Ingsun.
46
Anadn wong-wong iku bakal padha
lumebu ing paukuman langgeng, dn
para wong kang lakun bener bakal
lumebu ing urip langgeng."
26
1
Sawis Ysus mungkasi
pangandikan kabh iku mau,
banjur ngandika marang para sakabat,
2
"Kow padha mangerti, yn rong
dina manh nyandhak dinan riyaya
Paskah, lan Putraning Manungsa bakal
kaulungak supaya kasalib."
3
Ing nalika samana para pangareping
imam lan para pinituwaning bangsa
padha nglumpuk ana ing padaleman
Imam Agung kang asma Kayafas,
4
pirembugan bab anggon arep
nyekel Ysus kanthi pakan lan nydani
Panjenengan.
MATIUS 26.512 149
5
Nanging padha celathu, "Aja pinuju
ing riyaya, supaya aja ndadkak ggr
ing satengah umat."
6
Nalika Ysus ana ing Btania, ana ing
omah Simon kang lara kusta iku,
7
ana wong wadon kang marek ing
ngarsan Ysus, nggawa guci watu isi
lenga jebad kang larang regan, banjur
diesokak ing mustakan Ysus, nalika
lagi lenggah dhahar.
8
Nanging para sakabat bareng weruh
padha muring-muring, pangucap, "Apa
karep pangech-ech iku?
9
Sabab lenga iku rak kena didol
payu larang, lan didanakak marang
wong-wong miskin."
10
Nanging Ysus pirsa, banjur ngandika
marang para sakabat, "Yagn kow
padha ngganggu-gaw wong wadon iki?
Awit panggaw becik kang katandukak
marang Aku.
11
Wong-wong miskin iku salawas ana
ing kow, nanging ora salawas Aku ana
ing kow.
12
Amarga anggon ngesokak lenga
ing awakku iku, kanggo nyawisak
anggonku bakal kakubur.
MATIUS 26.1318 150
13
Sanyatan Aku pitutur marang
kow, ana ing ngendi ba Injil iki
diwartakak ing saindenging jagat, apa
kang katindakak iku bakal kacaritakak
uga minangka pangling-ling marang
wong wadon iku."
14
Sawis iku salah sawijining sakabat
rolas, kang jeneng Yudas Iskariot,
marani para pangareping imam,
15
lan matur, "Panjenengan badh
maringi punapa dhateng kula, supados
kula masrahaken tiyang punika dhateng
panjenengan?" Para pangareping imam
banjur ngulungak telung puluh skel
prak marang Yudas.
16
Lan wiwit nalika iku Yudas golk
wektu kang cocog kanggo masrahak
Ysus.
17
Ing dina wiwitaning riyaya Roti
Tanpa Ragi, para sakabat padha marek
ing ngarsan Ysus lan matur, "Gusti
ngersakaken wonten ing pundi anggn
kawula nyawisaken papan kagem dhahar
Paskah?"
18
Panjenengan ngandika, "Padha
menyanga kutha, menyang enggon
si Anu lan kandhaa: Dhawuhipun
Guru: Wektuku wus cedhak, Aku arep
MATIUS 26.1924 151
mahargya Paskah karo para sakabatku
ana ing omahmu."
19
Para sakabat banjur nindakak kaya
kang kadhawuhak dning Ysus lan
nyawisak Paskah.
20
Bareng wus sor, Panjenengan
lenggah dhahar bebarengan karo para
sakabat rolas.
21
Lan sajron padha mangan,
Panjenengan ngandika, "Satemen Aku
pitutur marang kow, yn salah siji saka
ing antaramu bakal ngiyanati Aku."
22
Para sakabat padha sedhih banget
sarta wiwit padha munjuk mbaka siji
genti-genti, "Rak sans kawula, ta,
Gusti?"
23
Dn minangka wangsulan,
Panjenengan ngandika, "Sing
bebarengan karo Aku nyelupak tangan
ing mangkok iki, iya iku kang bakal
ngulungak Aku.
24
Putraning Manungsa pancn bakal
jengkar, kaya kang katulis tumrap
Panjenengan, nanging bilai wong
kang awit saka pokal-gawn Putraning
Manungsa kaulungak. Saupama wong
iku ora kalairak, iku luwih becik."
MATIUS 26.2530 152
25
Yudas kang bakal ngulungak
Panjenengan banjur matur, "Rak
sans kawula, ta, Guru?" Panjenengan
ngandika marang Yudas, "Kow wus
kandha dhw!"
26
Nalika padha mangan, Ysus
mundhut roti, lan sawus saos-sokur,
banjur nyuwil-nyuwil roti iku sarta
maringak marang para sakabat lan
ngandika, "Padha tampanana, panganen,
iki badanku."
27
Panjenengan nuli mundhut tuwung
lan sawus saos-sokur banjur maringak
marang para sakabat, pangandikan,
"Padha ngomba kabh saka ing tuwung
iki.
28
Sabab iki getihku, getihing prajanjian
kang kawutahak kanggo wong akh,
murih apuraning dosa.
29
Wiwit saiki Aku ora bakal ngomb manh
pametuning wit anggur iki, nganti tekan
wektun Aku lan kow padha ngomb
kang anyar ana ing Kratoning Ramaku."
30
Sawis padha ngunjukak kidung
pamuji, banjur padha mangkat menyang
Gunung Zaitun.
MATIUS 26.3136 153
31
sakabat, "Ing bengi iki kow kabh
bakal padha kecuwan marga saka
Aku. Sabab wis tinulis, mangkn:
Ingsun bakal nggebag juru pangon lan
wedhus-wedhus ing pepanthan bakal
kabuyarak.
32
Nanging sawis Aku tangi, Aku bakal
ndhisiki kow kabh menyang Galila."
33
Ptrus tumuli matur marang
Panjenengan, "Sanadyan sadaya sami
kecuwan dhateng Gusti babar pisan
kawula mboten badh kecuwan."
34
Pangandikan Ysus marang Ptrus,
"Satemen Aku pitutur marang kow:
Ing bengi iki, sadurung jago kluruk,
kow bakal nylaki Aku kaping telu."
35
Ptrus matur marang Panjenengan,
"Sanadyan kawula kedah pejah sareng
kaliyan Gusti, kawula mboten badh
nylaki Gusti." Para sakabat kabh iya
padha matur kaya mangkono.
36
Ysus banjur tindak karo para
sakabat menyang ing panggonan kang
aran Gtsmani, lan Panjenengan
ngandika marang para sakabat, "Padha
linggiha ing kn, sasuwn Aku lunga
mrana prelu ndedonga."
MATIUS 26.3742 154
37
Panjenengan ngajak Ptrus lan
anak Zbdus loro, Panjenengan
banjur wiwit sungkawa ing galih lan
gorh.
38
Panjenengan nuli ngandika marang
sakabat telu mau, "Atiku sedhih banget,
nganti kaya arep tumeka ing pati. Padha
tetepa ana ing kn lan padha melka
ngancani Aku."
39
Panjenengan banjur tindak maju
sethithik sumungkem wedanan lan
ndedonga, klawan matur, "Dhuh, Rama
Kawula, manawi kepareng, mugi tuwung
punika sumingkira saking Kawula,
nanging mboten awit saking pikajeng
Kawula, nanging karana karsa Paduka."
40
Panjenengan banjur murugi
sakabat mau lan padha ketemu turu.
Panjenengan ngandika marang Ptrus,
"Apa kow padha ora kuwat melk
ngancani Aku sajam ba?
41
Padha melka lan ndedongaa, supaya
kow aja kena ing panggodha. Roh iku
pancn cumadhang, nanging sipating
manungsa iku ringkih."
42
Kang kaping pindhon Panjenengan
tindak manh lan ndedonga, "Dhuh,
Rama Kawula, manawi tuwung punika
MATIUS 26.4348 155
mboten saged sumingkir, kajawi Kawula
omb, lah kalampaha ing sakarsa
Paduka."
43
Lan nalika Panjenengan wangsul
manh, para sakabat ketemu padha
turu, sabab mripat mbliyut.
44
Panjenengan banjur nilar para
sakabat manh tindak ndedonga kaping
telun, pandongan padha kaya kang
uwis.
45
Sawis mangkono banjur murugi
para sakabat lan ngandika, "Apa kow
isih padha turu lan ngaso? Lah wis
tekan wektun Putraning Manungsa
kaulungak marang tanganing wong-
wong dosa.
46
Padha tangia, payo padha lunga,
kang ngulungak Aku wus cedhak."
47
Nalika Ysus isih ngandika, Yudas,
yaiku salah sawijining sakabat rolas,
teka bebarengan karo wong golongan
gedh kongkonan para pangarep
imam lan para pinituwan bangsa, kanthi
nggawa pedhang lan penthung.
48
Dn kang ngulungak Panjenengan
wis awh tandha marang wong-wong
mau klawan ngucap, "Kang bakal
MATIUS 26.4954 156
dakcucup, yaiku wong, cekelen wong
iku!"
49
Lan Yudas tumuli marek ing ngarsan
Ysus sarta matur, "Ngaturaken salam,
Rabbi," sarta nyucup Panjenengan.
50
Ysus tumuli ngandika marang Yudas,
"H, kanca, prelumu apa kow teka
mrn?" Wong-wong mau banjur padha
ngangseg lan nyepeng Panjenengan.
51
Salah siji saka kang padha ndhrk
Ysus gumragh tangan ngunus
pedhang lan nyabet abdin Imam
Agung, merung kuping.
52
Ysus tumuli ngandika marang kang
medhang iku, "Pedhangmu balkna
ing rangkan, awit kabh wong kang
olah-pedhang, bakal tiwas dning
pedhang.
53
Utawa apa kokkira yn Aku ora
bisa nyuwun marang Ramaku lan
Panjenengan sanalika bakal ngirimak
marang Aku malakat luwih saka rolas
legiun?
54
Yn mangkono, banjur kepriy
anggon katetepan tulisan-tulisan kang
mratlakak yn pancn kudu kalakon
kaya mangkono iku?"
MATIUS 26.5559 157
55
Ing nalika iku Ysus ngandika marang
wong akh mau, "Kow padha teka arep
nyekel Aku kok kaya ngadhepi bgal
kanthi nganggo pedhang lan penthung?
Mangka saben dina Aku linggih lan
memulang ana ing Padaleman Suci lan
kow ora nyekel Aku.
56
Nanging kabh iki kelakon supaya
katetepan tulisan-tulisan para nabi."
Para sakabat kabh banjur padha
ninggal Panjenengan lan padha lumayu
sumingkir.
57
Para kang nyekel Ysus banjur ngirid
Panjenengan menyang dalem Imam
Agung Kayafas. Ing kono para ahli Tort
lan para pinituwa wus padha nglumpuk.
58
Ptrus ngetutak Panjenengan
saka kadohan nganti tekan ing plataran
dalem Imam Agung, lan bareng wis
mlebu banjur linggih ing antaran para
abdi, arep nyumurupi kepriy kedadan
prakara.
59
Para pangareping imam, malah
sapepak Pradata Agama padha golk
seksi palsu kang nglawan Ysus, supaya
bisa nydani Panjenengan,
MATIUS 26.6065 158
60
nanging padha ora bisa nemu,
sanadyan akh seksi palsu kang padha
maju. Wasana ana loro kang maju,
61
lan matur, "Tiyang punika nat
cariyos: Aku bisa mbubrah Padaleman
Allah lan bisa mbangun manh sajroning
telung dina."
62
Imam Agung banjur jumeneng lan
ngandika marang Panjenengan, "Apa
kow ora mangsuli apa-apa marang
pandakwan seksi-seksi iki?"
63
Nanging Ysus kndel ba. Imam
Agung banjur ngandika marang
Panjenengan, "Demi Allah kang asipat
gesang, kow kandhaa marang aku
kabh, apa kow iku Kristus, Putraning
Allah?"
64
Ysus ngandika marang Imam Agung,
"Kow wus nyebutak. wasamana
Aku pitutur marang kow kabh: Wiwit
saiki kow padha ndeleng Putraning
Manungsa lenggah ing satengen Kang
Mahakwasa lan rawuh nitih mganing
langit."
65
Ing kono Imam Agung banjur nyuwk
pangageman lan ngandika, "Wong iki
ngucapak panyenyamah. Yagn kita
kok isih mbutuhak seksi-seksi? Lah
MATIUS 26.6672 159
sapunika panjenengan sampun mireng
anggnipun nyenyamah.
66
Kadospundi panimbang
panjenengan?" Wong-wong padha
mangsuli klawan celathu, "Tiyang punika
kedah kaukum pejah."
67
Banjur padha ngidoni pasuryan
lan njotosi Panjenengan; dn liyan
napuki.
68
kanthi ngucap: "H, Kristus, coba
kandhakna marang aku kabh, sapa
kang napuk kow?"
69
Nalika samana Ptrus linggih ana
ing jaba, ana ing plataran. Banjur ana
sawijining abdi wadon kang nekani lan
alok, "Sampyan inggih tumut kaliyan
Ysus, tiyang Galila niku?"
70
Nanging Ptrus slak ana ing ngarep
wong kabh, pangucap, "Kula mboten
ngerti sampyan niku kandha napa."
71
Bareng dhwk menyang ing rgol,
ana abdi liyan kang weruh, banjur
kandha karo wong-wong kang ana ing
kono, "Wong iki iya mlu Ysus, wong
Nasart iku."
72
Nanging Ptrus slak manh kanthi
sumpah, "Kula mboten wanuh kalih
tiyang niku."
MATIUS 26.7327.3 160
73
Ora let suw wong-wong sing padha
ngadeg ana kono padha marani Ptrus
lan celathu, "Satemen-temen kow iya
panunggalan wong iku, omonganmu
kanthi cetha mratlakak kow iku
sapa."
74
Ptrus banjur wiwit nyupatani awak
dhw lan sumpah, "Kula mboten wanuh
kalih tiyang niku." Ing nalika iku uga
banjur ana jago kluruk.
75
Ptrus nuli klingan pangandikan
Ysus marang dhwk, "Sadurung
jago kluruk, kow wus nylaki Aku ping
telu." Mulan banjur metu lan nangis
kelara-lara.
27
1
Bareng wis suk, pangareping
imam kabh lan pinituwaning
bangsa padha nglumpuk lan gaw
keputusan tumrap Ysus nedya nydani
Panjenengan.
2
Lan sawis mbanda Panjenengan,
wong-wong iku banjur ngirid
Panjenengan lan masrahak marang
Pilatus, Gubernur ing wilayah kono.
3
Nalika Yudas, sakabat kang
ngulungak iku weruh Panjenengan
bakal kasdanan, temah kanthi
keduwung, banjur mbalkak dhuwit
MATIUS 27.49 161
telung puluh skel prak marang para
pangarep imam lan pinituwa,
4
kalawan matur, "Kula damel dosa,
kanthi ngulungaken rah resik." Nanging
wong-wong iku padha mangsuli,
"Apa urusan iku karo aku sakkanca?
Mesthin kow dhw kang ngrampungi
prekara iku!"
5
Lan karo nguncalak dhuwit iku
ana sajroning Padaleman Suci, Yudas
sumingkir saka kono lan nggantung.
6
Para pangareping imam padha njupuki
dhuwit mau lan padha kandha, "Dhuwit
iki ora kena kalebokak ing pethi
pisungsung, sabab iki dhuwit getih."
7
Sawis padha rembugan banjur tuku
palemahan kundhi nganggo dhuwit
iku minangka pakuburan wong-wong
manca.
8
Mulan palemahan mau saprn
diarani: Palemahan Getih.
9
Kang mangkono iku dadi wus
katetepan pangandika lantaran Yrmia
kang dhawuh, "Padha nampani dhuwit
telung puluh skel prak, yaiku ajin
wong manut katetepaning rega ing
satengah bani Isral,
MATIUS 27.1017 162
10
lan dhuwit mau banjur katukokak
palemahan kundhi, kaya anggon
Pangran dhawuh marang aku."
11
Ysus banjur kaadhepak ing
ngarsan gubernur, lan gubernur nuli
ndangu Panjenengan klawan ngandika,
"Punapa panjenengan rajanipun tiyang
Yahudi?" Ysus ngandika, "Panjenengan
piyambak mastani makaten."
12
Dn tumrap panggugat marang
Panjenengan dning para pangarep
imam lan para pinituwa, Panjenengan
ora paring wangsulan apa-apa.
13
Pilatus banjur ngandika marang
Panjenengan, "Punapa Panjenengan
mboten mirengaken gugatanipun para
seksi ingkang samanten kathahipun
punika?"
14
Panjenengan ora paring wangsulan,
nganti ndadkak gumun Pilatus.
15
Anadn ing saben mangsa riyaya,
adat gubernur nglilani luwar tawanan
siji kang dikarepak wong akh.
16
Mangka ing nalika iku ana wong siji
kang kawentar alan, jeneng (Ysus)
Barabbas.
17
Sarhn wong-wong wus padha
nglumpuk, Pilatus ngandika marang
MATIUS 27.1822 163
wong-wong iku, "Sapa sing kokkarepak
supaya dakluwari, (Ysus) Barabbas,
apa Ysus kang kasebut Kristus?"
18
Sabab Pilatus wus pirsa, yn
wong-wong iku padha masrahak
Panjenengan awit saka drengkining ati.
19
Nalika Panjenengan lagi lenggah
ing kursi pangadilan, garwan utusan
matur, "Sampun ngantos panjenengan
tumut-tumut ing prekawisipun tiyang
mursid punika, awit wau dalu damel
sisah kula salebetipun ngimpi karana
Panjenenganipun."
20
Nanging para pangarep imam lan
para pinituwa, padha ngojok-ojoki wong
golongan supaya nyuwun Barabbas
kaluwarana lan Ysus diukum pati.
21
Gubernur banjur mangsuli lan
ngandika marang wong golongan
iku, "Saka ing antaran wong loro
iku sapa kang kokkarepak supaya
dakluwari?" Wong golongan tumuli
matur, "Barabbas!"
22
Pilatus ndangu manh, "Yn
mangkono apa kang kudu daktindakak
tumrap Ysus kang kasebut Kristus iku?"
Kabh padha matur, "Tiyang punika
kasaliba!"
MATIUS 27.2328 164
23
wadn Pilatus ngandika, "Iku
awit saka kadurakan apa kang wus
katindakak?" Nanging wong golongan
iku sangsaya seru pambengok,
tembung, "Tiyang punika kasaliba!"
24
Bareng Pilatus pirsa, yn
pambudidayan bakal tanpa guna,
nanging malah wiwit ggran,
panjenengan tumuli mundhut banyu
sarta wijik asta ana ing ngarep wong
golongan iku karo ngandika, "Aku ora
kaluputan tumrap getih wong iki; padha
rampungana dhw!"
25
Lan wong kabh padha mangsuli
klawan matur, "Rahipun dhumawaha ing
kawula lan anak-anak kawula."
26
Pilatus banjur ngluwari Barabas
nuruti kareb wong akh iku, lan sawis
nindakak paukuman sapu marang
Ysus, panjenengan banjur masrahak
Ysus supaya kasalib.
27
Para prajurit gubernur banjur ngirid
Ysus mlebu ing gedhong pangadilan lan
nglumpukak prajurit sabataliyon wutuh
ngepung Panjenengan.
28
Lan sawus ngrucat jubah ageman,
para prajurit iku banjur ngagemak
jubah wungu marang Panjenengan,
MATIUS 27.2934 165
29
sarta padha nganam makutha eri
diagemak ing mustakan, apadn ing
astan tengen dicepengi glagah. Tumuli
padha jngkng ana ing ngarsan kambi
moyoki, pangucap, "Ngaturaken salam
bekti, dhuh Rajanipun tiyang Yahudi!"
30
Lan karo ngidoni Panjenengan,
banjur padha njupuk glagah iku mau
sarta kagebagak ing mustakan.
31
Sawus padha moyoki Panjenengan,
tumuli padha ngrucat jubah lan
ngagemak pangageman piyambak,
banjur nglarak Panjenengan metu arep
disalib.
32
Nalika padha lumaku metu menyang
njaban kutha, kepethuk wong saka ing
Kirn, jeneng Simon. Para prajurit
meksa wong iku supaya manggul salib
Ysus.
33
Lakun banjur tekan ing
panggonan kang aran Golgota,
teges pacumplungan.
34
Padha nyaosi ngunjuk Panjenengan
anggur kang dicampur rempelu; lan
bareng ngedhapi, Panjenengan ora
karsa ngunjuk.
MATIUS 27.3542 166
35
Sawis padha nyalib Panjenengan,
para prajurit banjur padha ngedum-
edum pangageman sarana dilotr.
36
Para prajurit nuli padha lungguh,
njaga Panjenengan.
37
Sarta padha masang pandakwa bab
kaluputan Panjenengan sarana tulisan
ana ing sandhuwur mustakan, unin,
"Iki Ysus rajan wong Yahudi."
38
Nalika samana ana bgal loro kasalib
bareng karo Panjenengan, siji ana ing
tengen, sijin ana ing kiwa.
39
Anadn wong-wong kang padha
liwat, padha ngala-ala marang Ysus,
kambi gdhg-gdhg
40
lan padha ngucap, "H, kow, kang
arep mbubrah Padaleman Suci lan
mbangun sajron telung dina, luwarana
awakmu dhw: Dn menawa kow iku
Putran Allah, mudhuna saka ing salib!"
41
Mangkono uga para pangarep imam
padha moyoki bareng karo para ahli
Tort sarta para pinituwa, pangucap,
42
"Wong iku wis nylametak wong liya,
nanging nylametak awak dhw ora
bisa! Menawa wong iku rajan Isral,
saiki karebn mudhun saka ing salib lan
aku bakal padha pracaya.
MATIUS 27.4349 167
43
Wong iku wis kumandel marang
Allah, dn saiki karebn Allah sing
nylametak, yn pancn Allah kepareng
ing penggalih, sabab wong iku rak wus
kandha: Aku iku Putran Allah."
44
Dalah bgal-bgal kang bareng
disalib iya ngala-ala Panjenengan
mangkono.
45
Wiwit jam rolas nganti tekan jam telu
ana pepeteng kang nglimputi satanah
kabh.
46
Kira-kira jam telu, Ysus nywanten
sora, "li, li, lama sabakhtani?" Teges:
Dhuh Allah Kawula, Allah Kawula,
punapaa dn Paduka nilar Kawula?
47
Krungu kang mangkono iku wong
sawatara kang padha ngadeg ana ing
kono padha ngucap, "Wong iki ngundang
Elia."
48
Sanalika ana wong siji saka antaran
wong-wong iku mlayu, njupuk jamur
karang, lan sawis dicelupak anggur
kecut, diubetak ing glagah banjur
kacaosak Panjenengan supaya
kaunjuk.
49
Nanging wong-wong liyan padha
ngucap, "Wis ta enengna ba, kita arep
MATIUS 27.5055 168
padha weruh, apa lia rawuh nylametak
wong kuwi."
50
Ysus banjur nywanten sora, nuli
masrahak nyawan.
51
Ing kono geber Padaleman Suci
suwk dadi loro wiwit saka ndhuwur
nganti tekan ngisor, lan ana lindhu, sarta
parang-parang padha bengkah,
52
apadn kubur-kubur padha menga,
lan akh para suci kang wus padha mati,
padha katangkak.
53
Bareng wis padha metu saka
ing kubur, lan sawis wungun
Panjenengan, para suci kang
katangkak iku padha lumebu ing
kutha suci sarta padha ngaton marang
wong akh.
54
Panggedhning prajurit lan para
kang njaga Ysus bebarengan padha
ngrasakak lindhu lan nyipati apa kang
wus kelakon, padha banget wedin,
lan padha ngucap mangkn, "Sanyata
Panjenengan iku Putraning Allah."
55
Ing kono ana wong wadon akh
kang padha ngawasak saka kadohan,
yaiku wong-wong wadon kang padha
ndhrkak Ysus saka ing Galila prelu
ngladosi Panjenengan.
MATIUS 27.5663 169
56
Ing antaran yaiku: Maria Magdalna,
lan Maria ibun Yakobus lan Yusuf, sarta
ibun anak-anak Zbdus.
57
Bareng sor ana wong sugih teka
saka Arimata, jeneng Yusuf, kang uga
wus dadi murid Ysus,
58
wong iku sba ing ngarsan Pilatus
nyuwun layon Ysus. Pilatus banjur
dhawuh maringak marang wong mau.
59
Bareng Yusuf wis njupuk layon,
tumuli ngulesi layon iku nganggo mori
putih kang resik,
60
lan banjur nyarkak layon iku
ana ing pakuburan kang anyar, kang
tinatah ana ing padhas, lan sawis
ngglundungak watu gedh ana ing
lawang pasaran, nuli mulih.
61
Maria Magdalna lan Maria sijin
padha ana ing kono padha linggih ing
ngarep pasaran.
62
suk, yaiku sawis dina pacawisan,
para pangareping imam lan para Farisi
padha nglumpuk ing ngarsan Pilatus
63
lan padha matur, "Tuwan, kula sami
nget, bilih juru panasaran punika nalika
taksih gesang, cariyos makaten: Sawis
telung dina Aku bakal tangi.
MATIUS 27.6428.2 170
64
Awit saking punika, mugi
panjenengan ndhawuhaken, supados
kuburipun kajagi ngantos dumugi
tigang dintenipun. Manawi mboten
mekaten, saged ugi para sakabatipun
lajeng dhateng mandung Piyambakipun,
nunten cariyos dhateng tiyang kathah,
Panjenengan wus wungu saka ing
antaran wong mati, satemah juru
panasaran ingkang kantun badh
langkung awon katimbang ingkang
rumiyin."
65
Pangandikan Pilatus marang
wong-wong mau, "Kow padha daklilani
nggawa prajurit, padha mangkata,
padha jaganen kaya kang kokkarepak."
66
Sawis padha mangkat, wong-wong
iku padha njaga pasaran, sarta kabantu
dning para prajurit nygel watun.
28
1
Bareng dina Sabat wis kliwat, ing
wayah bangun suk, ngarepak
dina kapisan ing minggu iku, Maria
Magdalna karo Maria sijin padha lunga
niliki pasaran.
2
Lah tumuli ana lindhu gedh, awit
ana malakating Pangran tumedhak
saka langit lan nyelak ngglundhungak
watun, nuli dilenggahi.
MATIUS 28.39 171
3
Pasuryan katon kaya kilat,
pangageman putih kaya salju.
4
Awit saka wedin marang malakat,
sing padha jaga gumeter wedi banget
nganti kaya wong mati.
5
Ananging malakat mau ngandika
marang wong-wong wadon iku, "Kow
aja padha wedi, sabab aku ngerti, kow
padha nggolki Ysus kang disalib iku.
6
Panjenengan ora ana ing kn,
awit wis wungu, kaya kang wus
kapangandikakak. Padha mrna,
delengen papan panggonan sumar.
7
Lan dinggal padha lungaa sarta
kandhakna marang para sakabat,
yn Panjenengan wis wungu saka ing
antaran wong mati lan mangertia,
Panjenengan ndhisiki kow tindak
menyang Galila. Ana ing kana, kow
bakal padha ndeleng Panjenengan. Lah
mangertia, Aku wis tutur marang kow."
8
Wong-wong wadon iku banjur nggal-
nggal padha lunga saka ing pasaran
klawan wedi lan kanthi kabungahan
gedh, padha lumayu arep awh warta
marang para sakabat Ysus.
9
Lah sanalika Ysus methukak wong-
wong wadon iku lan ngandika, "Baga!"
MATIUS 28.1015 172
banjur padha nyedhaki Panjenengan
lan nyandhak sampyan sarta nyembah
Panjenengan.
10
wong-wong wadon iku, "Aja padha
wedi. Padha lungaa, awh pawarta
marang sadulur-sadulurku supaya padha
menyang Galila, ana ing kana bakal
padha ndeleng Aku."
11
Nalika wong-wong wadon iku padha
mangkat, lah wong sawatara sing padha
njaga padha lumebu ing kutha, ngaturi
pawarta marang para pangarep imam,
bab kabh kang kalakon.
12
Lan sawus ngumpul karo para
pinituwa sarta gaw putusan, banjur
padha mnhi dhuwit akh marang para
prajurit,
13
sarta dhawuh, "Kow padha
kandhaa mangkn, Ing wayah bengi
para sakabat padha teka nyolong
layon, nalika aku padha turu.
14
Dn menawa prekara iki kapireng
dning gubernur, aku bakal padha matur
panjenengan, supaya kow ora nemu
reruwed."
15
Bareng wis padha nampani dhuwit,
para prajurit banjur padha nglakoni kaya
MATIUS 28.1620 173
anggon padha kawarah. Lan carita iku
sumebar ana ing antaran wong Yahudi
nganti saprn.
16
Para sakabat sawelas nuli padha
mangkat menyang Galila, menyang
gunung kang wus kadhawuhak Ysus
marang para sakabat mau.
17
Bareng padha ndeleng Panjenengan
banjur padha sujud, nanging sakabat
sawatara padha mangu-mangu.
18
Ysus banjur nyelaki para sakabat
lan ngandika, "Sakh pangwasa ana
ing swarga lan ing bumi wis kaparingak
marang Aku.
19
Mulan padha lungaa, sakhing
bangsa padha dadkna muridku, klawan
dibaptisi ing asman Sang Rama, Sang
Putra lan Sang Roh Suci,
20
lan padha diwulanga netepi sabarang
kang wis dakdhawuhak marang kow
kabh. Lah, Aku nunggal karo kow
ing sadina-dina, nganti tumeka ing
wekasaning jaman."
Markus
1
1
Iki wiwitaning Injil Ysus Kristus,
Putran Allah.
2
Kaya kang wis katulis ana ing kitab
Nabi Ysaya, "Lah, Ingsun ngutus
utusaningsun ana ing ngarsanira, kang
bakal nyawisak marginira;
3
ana swaran wong kang nywara sora
ana ing pasamunan: Padha nyawisna
margining Pangran, lencengna
lurung-lurung."
4
Mangkono Yohanes Pambaptis rawuh
ana ing pasamunan sarta ngundhangak
baptising pitobat murih apuraning dosa.
5
Wong saisin wilayah Yuda kabh
lan sakh wong kang manggon ing
Yrusalm, padha sowan panjenengan
sarta padha dibaptisi ana ing Kali Yordan
kalawan padha ngakoni dosan.
6
Yohanes ngagem ageman wulu unta
lan ing lambung ngagem sabuk lulang,
apadn dhaharan walang lan madu
alas.
7
Dn panjenengan iku ngundhangak
pawarta klawan ngandika, "Ing
MARKUS 1.814 2
sapungkurku, Panjenengan kang luwih
kwasa tinimbang aku rawuh; tumungkul
nguculi talining trumpah ba aku ora
pantes.
8
Aku mbaptis kow sarana banyu,
nanging Panjenengan iku bakal mbaptis
kow sarana Roh Suci."
9
Nalika samana Ysus rawuh saka
Nasart ing wilayah Galila, lan
Panjenengan banjur dibaptis dning
Yohanes ana ing Kali Yordan.
10
Bareng Panjenengan mentas saka
ing banyu, sanalika pirsa langit piyak,
sarta Roh kang pindha manuk dara
nedhaki Panjenengan.
11
Nuli ana swara saka swarga, "Sira
iku Putraningsun kang kinasih, kang
ndadkak renaning galihingsun."
12
Sawis iku, Roh tumuli nuntun
Panjenengan menyang pasamunan.
13
Sajron patang puluh dina,
Panjenengan ana ing kono kagodha
dning Iblis. Pamanggn sesarengan
karo kwan alas, dn malakat-
malakat padha ngladosi.
14
Sawis Yohanes katangkep, Ysus
rawuh ing Galila, nggelarak Injil
Allah,
MARKUS 1.1521 3
15
lan ngandika, "Wis tekan waktun,
Kraton Allah wis cedhak, padha
mratobata, lan pracayaa marang Injil!"
16
Nalika pinuju tindak urut pinggir
Tlaga Galila, Ysus pirsa Simon karo
Andras sadulur Simon, lagi padha
nibakak jala ing tlaga, amarga wong
iku padha tukang golk iwak.
17
wong-wong iku, "Ayo, padha mlua Aku.
Aku bakal ndadkak kow tukang golk
wong."
18
Sanalika banjur padha ninggal jalan,
19
Bareng nglajengak tindak sawatara,
Panjenengan pirsa Yakobus anak
Zbdus lan Yohanes sadulur, lagi
padha ana ing prau ndandani jalan.
20
Panjenengan banjur nimbali wong-
wong iku, lan tumuli padha ninggal
Zbdus, bapakn, ana ing prau karo
para buruh, lan padha ngetut-buri
Panjenengan.
21
Ysus lan para sakabat banjur
padha tekan ing Kaprnaum. Bareng
dina Sabat, Panjenengan nggal-nggal
mlebet ing papan pangibadah sarta
memulang.
MARKUS 1.2227 4
22
Wong-wong padha gumun banget
marang piwulang, awit Panjenengan
iku maringak piwulang kayadn kang
kagungan pangwasa, lan ora kaya para
ahli Tort.
23
Ing papan pangibadah kono,
dumadakan ana wong kang kepanjingan
roh jahat, lan bengok-bengok,
24
"Punapa prekawis kawula sadaya
kaliyan Panjenengan, dhuh Ysus saking
Nasart! Panjenengan rawuh punika
punapa badh numpes kawula? Kawula
ngertos Panjenengan punika sinten:
Inggih Panjenenganipun ingkang suci,
pinangkanipun saking Allah."
25
Nanging Ysus tumuli ndukani roh
jahat iku klawan ngandika, "Menenga,
metua saka wong iku!"
26
Roh jahat iku ngontang-antingak
wong mau sarta njerit kanthi swara sora
banjur metu saka wong mau.
27
Wong kabh padha gumun, temah
padha takon-tinakon, kalawan ngucap,
"Apa ta iki? Piwulang anyar mawa
pangwasa. Apadn paring dhawuh
marang roh-roh jahat lan iku iya padha
manut marang Panjenengan."
MARKUS 1.2834 5
28
Pawarta bab Panjenengan banjur
sumebar ing endi-endi nyrambahi
wilayah Galila kabh.
29
Lan sawis medal saka ing papan
pangibadah, Ysus karo Yakobus lan
Yohanes banjur nggal-nggal tindak
menyang omah Simon lan Andras.
30
Ibun maratuwa Simon ngglthak
nandhang lara panas. Para sakabat
mau tumuli padha matur marang
Panjenengan bab kang lara iku.
31
Panjenengan nuli nyelaki ibu mau,
sarta nangkak klawan narik tangan;
lan panas tumuli ilang, banjur ngladni
tamu-tamun.
32
Bareng sor, nalika srengng
wus surup, wong-wong padha nggawa
sakh wong kang padha nandhang lara
lan kesurupan stan kaaturak marang
Panjenengan.
33
Wong sakutha kabh padha
uyel-uyelan ngumpul ana ing ngarep
lawang.
34
Panjenengan banjur nyarasak
wong akh kang padha nandhang
lara warna-warna sarta nundhungi
stan akh; lan Panjenengan ora
marengak stan-stan padha kandha-
MARKUS 1.3540 6
kandha, awit wis padha wanuh marang
Panjenengan.
35
suk umun-umun, nalika isih peteng,
Panjenengan wungu banjur miyos,
tumuli tindak menyang papan kang sepi
lan ndedonga ana ing kono.
36
Simon lan sakancan padha nusul
nggolki Panjenengan.
37
Bareng wis ketemu Panjenengan,
banjur padha matur, "Tiyang sadaya
sami madosi Panjenengan."
38
Panjenengan paring wangsulan
marang Simon sakancan, "Ayo padha
menyang panggonan-panggonan liyan,
menyang kutha-kutha sakiwa-tengen
kn supaya Aku iya nggelarak
piwulang ana ing kono, awit iya iku
prelun anggonku rawuh ing donya."
39
Panjenengan banjur nggelarak
piwulang ing sawilayah Galila kabh,
ana ing papan-papan pangibadah
wong-wong ing kono sarta nundhungi
stan-stan.
40
Ana wong kang nandhang lara kusta
sowan ing ngarsan Ysus nyuwun
pitulungan marang Panjenengan
kalawan jngkng, matur, "Manawi
MARKUS 1.4145 7
Panjenengan karsa, Panjenengan saged
mbirat najis kawula."
41
Karana trenyuh dning welas,
Panjenengan mulung astan lan
ndemk wong mau sarta ngandika, "Aku
karsa, birata najismu!"
42
Sanalika kustan ilang, temahan
wong iku birat najis.
43
Panjenengan banjur nggal
ndhawuhi wong iku sumingkir lan
diwanti-wanti kanthi pangandika,
44
"Kow aja nganti kandha-kandha
apa ba marang sapa ba, nanging
lungaa, tuduhna awakmu dhw marang
imam, sarta nyaosna kurban, kaya kang
wis kadhawuhak dning Musa kanggo
pasucn awakmu, minangka paseksi
marang wong-wong."
45
wadn sapungkur saka kono,
wong mau wiwit martak-martakak lan
nyebar-nyebarak lelakon mau menyang
ngendi-endi, satemah Panjenengan
ora bisa lumebet ing kutha kanthi
terang-terangan, nanging lereb ana ing
njaba, ing panggonan-panggonan kang
sepi, lan wong saka ing endi-endi padha
terus marani marek ing ngarsan.
MARKUS 2.15 8
2
1
Let sawatara dina, sawis
Panjenengan rawuh manh ing
Kaprnaum, wong-wong wus padha
krungu wartan yn Panjenengan ana
ing dalem.
2
Banjur akh wong kang padha teka
nglumpuk nganti ora ana enggon
manh, dalah ing ngarep lawang ba
iya ora ana; lan Panjenengan banjur
medhar pangandika marang kang padha
nglumpuk iku.
3
Ana wong-wong teka karo nggawa
wong lumpuh, digotong wong papat,
disowanak marang Panjenengan.
4
Sarhn padha ora bisa nggawa
marang ngarsan Panjenengan
marga anan wong golongan, wong-
wong iku padha mbukak payon ing
sandhuwur Panjenengan; lan sawus
mbukak payon, wong-wong iku banjur
ngudhunak paturon panggonan kang
lumpuh iku ngglthak.
5
Bareng Ysus nguningani pangandel
wong-wong mau, banjur ngandika
marang kang lumpuh, "Nggr, dosa-
dosamu wus kaapura!"
MARKUS 2.612 9
6
Nanging ana ahli Tort sawatara kang
padha lungguh ana ing kono, lan iku
padha mikir,
7
"Yagn wong iku kok kandha
mangkono? Wong iku nyenyamah
marang Allah. Sapa kang kwasa ngapura
dosa kajaba mung Allah piyambak?"
8
Sarhn panggalih Ysus pirsa yn
kaya mangkono iku anggon padha
mikir, Panjenengan banjur ngandika
marang para ahli Tort iku, "Yagn
kow padha duw pikiran kang kaya
mangkono ing sajroning atimu?
9
Endi kang luwih gampang, kandha
marang kang lumpuh iku: Dosamu
wus kaapura, apa kandha: Tangia,
paturonmu angkaten lan lumakua?
10
Nanging supaya kow padha ngerti,
yn Putran Manungsa iku duw
pangwasa kanggo ngapura dosa ing
bumi," Panjenengan banjur ngandika
marang kang lumpuh,
11
"Aku kandha marang kow, ngadega,
paturonmu angkaten lan muliha
menyang omahmu!"
12
Kang lumpuh iku banjur ngadeg,
tumuli ngangkat paturon sarta
sumingkir liwat ing sangarep wong-
MARKUS 2.1316 10
wong, nganti wong kabh padha
karaman lan banjur ngluhurak Allah,
klawan padha ngucap, "Kang kaya
mangkono iku kita padha durung tau
weruh."
13
Ysus banjur tindak manh menyang
pinggir tlaga; lan wong golongan iku
kabh padha sowan ing ngarsan.
Panjenengan banjur memulang marang
wong-wong iku.
14
Bareng langkung ing kono,
Panjenengan pirsa Lwi anak
Alfus lungguh ana ing kantor pajeg.
Panjenengan banjur ngandika marang
Lwi, "Mlua Aku!" Lwi tumuli ngadeg
lan ndhrkak Panjenengan.
15
Kacarita Panjenengan dhahar ana
ing omah Lwi; akh juru-tagih-pajeg
lan wong dosa padha mangan bareng
karo Ysus lan para sakabat, sabab
pancn ana wong akh kang padha
16
Para ahli Tort saka golongan
Farisi bareng weruh yn Panjenengan
dhahar karo wong-wong dosa lan
para juru-tagih-pajeg, banjur padha
kandha marang para sakabat, "Yagn
MARKUS 2.1720 11
wong iku kok mangan awor karo para
juru-tagih-pajeg lan wong-wong dosa?"
17
Bareng Ysus midhanget,
marang para ahli Tort iku, "Wong-wong
waras ora mbutuhak dhokter, nanging
wong-wong lara iku kang mbutuhak.
Aku teka ora supaya ngundang wong-
wong kang mursid, nanging supaya
ngundang wong-wong dosa."
18
Nalika para sakabat Yohanes
lan para Farisi pinuju padha pasa;
padha sowan sarta matur marang
Panjenengan, "Sabab punapa dn
para sakabatipun Yohanes lan murid-
muridipun para Farisi sami siyam,
nanging sakabat-sakabat Panjenengan
kok sami mboten siyam?"
19
mau, "Rak ora bisa ta tamu-tamu kang
mahargya pangantn padha pasa,
nalika pangantn lanang isih lungguhan
bareng karo para tamu? Sasuwn
isih nyandhing pangantn lanang,
tamu-tamu ora kena pasa.
20
Nanging bakal tumeka ing waktu,
nalika pangantn kabedhol saka ing
MARKUS 2.2124 12
antaran para tamu, lan ing waktu iku
wong-wong iku bakal padha pasa.
21
Ora ana wong nambalak potongan
kain anyar kang durung mengkered
marang sandhangan lawas; dn
menawa mangkono tambalan kain
anyar mau bakal nyuwkak, kang anyar
nyuwk kang lawas, lan suwk dadi
luwih banget.
22
Lan ora ana wong ngiskak anggur
anyar ing kanthong kulit lawas; awit
menawa mangkono anggur bakal
ngrusak kanthong, satemah dadia
anggur apadn kanthong bakal dadi
rusak lan muspra; nanging anggur anyar
kudun diwadhahi ing kanthong kulit
kang anyar."
23
Kacarita ing sawijin dina Sabat,
Ysus tindak langkung pategalan
gandum; lan para sakabat padha
methiki wuln gandum.
24
Wong-wong Farisi banjur padha matur
marang Panjenengan, "Panjenengan
pirsani, sabab punapa tiyang-tiyang
punika sami nindakaken padamelan
ingkang mboten dipun parengaken ing
dinten Sabat?"
MARKUS 2.253.3 13
25
marang wong-wong Farisi iku, "Apa
kow padha ora tau maca apa kang
katindakak dning Daud lan para
pandhrk, nalika ngalami kekurangan
lan kaluwn,
26
kepriy anggon padha mlebu ing
Padaleman Allah, nalika jaman imam
agung Abyatar lan dhahar roti caosan --
kang ora pareng dipangan kejaba mung
dning para imam -- lan iya maringak
roti iku marang para pandhrk?"
27
Apadn Panjenengan ngandika
marang wong-wong Farisi, "Dina Sabat
iku dianakak kanggo manungsa, ora
kok manungsa kanggo dina Sabat;
28
mula, Putran Manungsa iku malah
iya Gustin dina Sabat."
3
1
Ysus banjur mlebet manh ing
papan pangibadah. Ing kono ana
wong kang tangan mati sasisih.
2
Wong-wong padha ngawasak
Panjenengan apa iya arep marasak
wong iku ing dina Sabat, supaya bisa
padha nggugat Panjenengan.
3
marang wong kang tangan mati sasisih
iku, "Mara, ngadega ing tengah kn!"
MARKUS 3.48 14
4
marang wong-wong kang padha
ngawasak iku, "Ing dina Sabat iku wong
diparengak nindakak kabecikan apa
nindakak piala, nylametak nyawa apa
matni?" Nanging wong-wong iku padha
meneng ba.
5
Panjenengan tumuli mirsani wong-
wong ing sakiwa-tengen kalawan
duka lan kanthi sekel ing galih karana
wangkoting atin. Panjenengan
ngandika marang kang tangan mati
sasisih iku, "Tanganmu athungna!" Wong
iku banjur ngathung, lan tangan wus
kapulihak.
6
Wong-wong Farisi iku, bareng wus
padha metu, nuli padha sekongkelan
karo para golongan Hrods gaw
rancangan, kepriy bisan nydani
Panjenengan.
7
sumingkir tindak menyang tlaga; sarta
kumpulaning wong akh cacah saka
Galila padha ndhrkak, samono uga
saka Yuda,
8
saka Yrusalm, saka Iduma lan
sabrang Yordan, apadn saka wilayah
Tirus lan Sidon. Kumpulaning wong
MARKUS 3.913 15
kang akh cacah iku padha sowan ing
ngarsan, marga wus padha krungu bab
samubarang kang katindakak dning
Panjenengan.
9
Panjenengan banjur dhawuh marang
para sakabat supaya nyawisak prau
kagem Panjenengan marga anan
wong golongan, supaya wong golongan
iku ora ngesuk-esuk Panjenengan.
10
Amarga Panjenengan wus nyarasak
wong akh, mula sakh wong kang
nandhang lelara padha dhesek-dhesekan
ngangseg nyedhak, murih bisan
ndemok Panjenengan.
11
Roh-roh jahat iku saben-saben
ndeleng Panjenengan, banjur padha
sujud ana ing ngarsan sarta ngucap
klawan sora, "Panjenengan punika
Putranipun Allah!"
12
Nanging kanthi wanti-wanti
Panjenengan menging roh-roh jahat
supaya ora padha ngandhakak bab
Panjenengan.
13
Ysus tumuli minggah ing gunung
sarta nimbali wong-wong kang
dikarsakak lan wong-wong iku padha
sowan ing ngarsan.
MARKUS 3.1421 16
14
Panjenengan netepak wong
rolas, kang kasebut rasul-rasul dning
Panjenengan, supaya ndhrkak
tindak, lan kautus nggelarak Injil,
15
sarta padha diparingi pangwasa
nundhungi stan.
16
Panjenengan netepak wong rolas
iku, yaiku: Simon, kang diparingi jeneng
Ptrus,
17
lan Yakobus, anak Zbdus,
lan Yohanes sadulur Yakobus, lan
Panjenengan maringi jeneng marang
karo-karon Boanrges, kang teges
anaking gludhug,
18
sarta Andras, Filipus, Bartolomus,
Matius, Tomas, Yakobus anak Alfus,
Tadus, Simon golongan wong Zlot,
19
apadn Yudas Iskariot, kang
ngiyanati Panjenengan.
20
Ysus tumuli mlebet ing sawijining
omah, lah wong golongan banjur teka
manh bareng-bareng, nganti padha ora
kober dhahar.
21
Bareng para sadhrk padha
krungu, banjur padha marani arep
ngajak Panjenengan sumingkir, marga
Panjenengan iku diarani wah.
MARKUS 3.2228 17
22
Dn para ahli Tort kang teka
saka Yrusalm padha ngucap,
"yn Panjenengan iku kepanjingan
Blzebul," lan "anggon nundhungi
stan kanthi pitulungan panggedhning
stan."
23
Panjenengan banjur nimbali lan
ngandikani wong-wong mau kanthi
upama, "Kepriy bisan Iblis nundhung
Iblis?
24
Menawa ana kraton nglawan awak
dhw, kraton iku ora bisa lestari madeg,
25
lan menawa ana brayat pecah
nglawan awak dhw, brayat iku ora
bisa lestari.
26
Mangkono uga menawa Iblis brontak
nglawan awak dhw sarta kapecah-
pecah, Iblis ora bakal tetep ana, nanging
wus tumeka ing pungkasan.
27
Nanging ora ana wong bisa mlebu ing
omah wong kang rosa lan njarah-rayah
barang darbk, menawa ora mbanda
dhisik wong kang rosa iku. Sawus
mangkono lagi bisa njarah rayah omah.
28
Sakhing dosa lan panyenyamah kang
kaucapak dning anak para manungsa
bakal kaapura.
MARKUS 3.2935 18
29
Nanging, sapa ba kang nyenyamah
marang Roh Suci, ora bakal olh
pangapura ing salawas-lawas, nanging
kaluputan marga anggon nindakak
dosa kang langgeng."
30
Panjenengan ngandika mangkono,
jalaran wong-wong mau padha ngarani
menawa Panjenengan kapanjingan roh
jahat.
31
Ibu lan sadhrk-sadhrk tumuli
padha teka; sasuwn ngadeg ana ing
jaba, padha kongkonan wong ngaturi
Panjenengan.
32
Wong akh padha lungguh ngupengi
Panjenengan lan padha matur, "Lah
punika ibu sarta sadhrk-sadhrk
Panjenengan sami wonten ing jawi
madosi Panjenengan."
33
Panjenengan banjur paring
wangsulan marang wong-wong iku,
"Sapa ibuku lan sadulur-sadulurku?"
34
Kanthi mirsani wong-wong kang
padha lungguh ngupengi Panjenengan,
banjur ngandika, "Iya iki ibuku lan
sadulur-sadulurku!
35
Awit sing sapa nindakak karsan
Allah, iya iku sadulurku lanang, lan
sadulurku wadon apadn ibuku."
MARKUS 4.16 19
4
1
Ysus wiwit memulang manh ana
ing pinggiring tlaga. Wong golongan
kang luwih dning akh padha nglumpuk
ana ing ngarsan, nganti Panjenengan
minggah ing prau kang lagi labuh,
banjur lenggah ing kono; dn wong
golongan kabh padha ana ing dharatan
sapinggiring tlaga.
2
Panjenengan banjur mulangak
prakara akh marang wong golongan
iku ngagem pasemon. Ing piwulang
iku, Panjenengan ngandika marang
wong-wong mau,
3
"Padha rungokna! Ana wong metu
arep nyebar wiji.
4
Nalika nyebar, sebaran iku sebagan
tiba ing sapinggiring dalan, lan manuk-
manuk banjur teka sarta nuthuli wiji-wiji
iku nganti entk.
5
Liyan tiba ing palemahan kang
campur watu, ing kono lemah ora akh;
wiji-wiji iku nggal thukul, awit lemah
tipis.
6
Nanging bareng srengng saya
dhuwur, banjur mati dning panas lan
marga ora duw oyod, temah dadi
garing.
MARKUS 4.712 20
7
Ana manh kang tiba ing ern, lan
erin tuwuh dadi dhuwur sarta sebaran
kelindhih banget, temahan mati lan ora
ngetokak woh.
8
Dn liyan tiba ing lemah kang becik,
lan banjur ngetokak woh; marga tuwuh
subur, temahan ngetokak woh; ana
kang tikel telung puluh, ana kang tikel
sawidak, ana kang tikel satus."
9
Panjenengan banjur ngandika, "Sapa
kang duw kuping kanggo ngrungokak,
iku ngrungokna!"
10
Nalika Panjenengan piyambakan,
para pandhrk karo sakabat rolas iku
padha nyuwun katrangan bab pasemon
mau.
11
marang wong-wong iku, "Kow kabh
wus padha kaparingan wewadining
Kraton Allah, nanging tumrap wong-
wong jaba samubarang kapratlakak
nganggo pasemon,
12
supaya: Sanadyan pancn ndeleng,
nanging padha ora weruh; sanadyan
pancn ngrungokak, nanging padha
ora ngerti, supaya sarana mangkono
iku ora padha mratobat lan kaparingan
pangapura."
MARKUS 4.1317 21
13
Panjenengan tumuli ngandika
marang wong-wong iku, "Kow apa
padha ora ngerti pasemon iki? Banjur
kepriy anggonmu ngerti sakhing
pasemon liyan?
14
Wong kang nyebar iku nyebar
pangandika.
15
Dn wong-wong kang ana ing
sapinggiring dalan, papan kasebar
pangandika, yaiku wong-wong kang
padha ngrungokak pangandika; Iblis
banjur nggal-nggal teka nyirnakak
pangandika kang lagi ba kasebar.
16
Mangkono uga, kang kasebar ing
palemahan kang campur watu-watu,
yaiku wong-wong kang nalika krungu
pangandika, banjur nggal-nggal
nampani pangandika iku kalawan
bungah.
17
Nanging pangandika iku ora ngoyod
ing atin; dadi panampan pangandika
mau mung tahan sadhla ba; kanthi
mangkono, bareng kelakon ana
panganiaya lan panguya-uya kang awit
saka pangandika iku, wong-wong mau
nggal padha murtad.
MARKUS 4.1824 22
18
Dn liya-liyan, yaiku kang kasebar
ing ern, iku wong-wong kang padha
ngrungokak pangandika,
19
nanging sumelanging urip ing
donya lan godhaning kasugihan tuwin
kamlikan marang prakara-prakara
liyan banjur nlusup lan nglindhih
pangandika iku, temah dadi tanpa woh.
20
Mungguh kang kasebar ing lemah
kang becik, yaiku wong-wong kang
ngrungokak sarta nampani pangandika,
apadn ngetokak woh, kang siji tikel
telung puluh, lan sijin tikel sewidak,
sarta sijin manh tikel satus."
21
wong-wong mau, "Anan lampu iku rak
ora supaya dipapanak ing sangisor
genthong utawa dipapanak ing longan
ta? Apa ora supaya ditumpangak ing
cagak lampu?
22
Sabab ora ana barang kang sinamar
kajaba supaya kawiyak, lan ora ana
barang kang winadi kejaba supaya
kawedharak.
23
Sapa kang duw kuping kanggo
ngrungokak iku ngrungokna!"
24
manh, "Padha titnana, apa kang
MARKUS 4.2530 23
padha kokrungu. Ukuran kang kokanggo
ngukur, bakal kanggo ngukur kow;
malah tumrap ing kow ukuran bakal
ditambahi.
25
Sabab sapa kang duw, bakal
kaparingan, lan sapa kang ora duw,
dalah apa kang diduwni bakal
kapundhut."
26
Ysus banjur ngandika, "Bab Kraton
Allah iku kaya mangkn: Upaman
kaya wong kang nyebar wiji ing lemah,
27
ing wayah bengi wong mau turu,
lan ing wayah awan tangi, dn wiji iku
thukul sarta tuwuh, lan wong iku dhw
ora ngerti kepriy kelakon.
28
Bumi iku tan kena ora mesthi
ngetokak woh, wiwitan arupa gagang,
banjur wewuln, nuli gandum kang
mentes ana ing wuln.
29
Samangsa woh wus tuwa, wong iku
nggal ngeriti, awit wus tekan wayah
pann."
30
Ysus banjur ngandika, "Kraton
Allah iku becik kita upamakak apa,
utawa becik kita gambarak nganggo
pasemon apa?
MARKUS 4.3137 24
31
Iku kayadn wiji sesawi kang nalika
disebar ing lemah, iku wujud cilik
dhw saka sakhing wiji ing bumi.
32
Nanging bareng wis disebar, banjur
tuwuh lan dadi gedh dhw saka
sakhing sayuran sarta ngetokak pang
kang gedh-gedh, nganti manuk-
manuk ing awang-awang padha bisa
nusuh ana ing ayoman."
33
Ngagem pasemon akh kang kaya
mangkono iku, Panjenengan mbabarak
pangandika marang wong-wong iku,
saukur karo sagaduking pangertn,
34
lan Panjenengan ora ngandika
tanpa pasemon marang wong-wong
iku, nanging yn marang para sakabat
piyambak, Panjenengan nerangak
samubarang kanthi kusus.
35
Ing dina iku bareng wus surup, Ysus
ngandika marang para sakabat, "Ayo
padha mangkat nyabrang."
36
Karo ninggal wong golongan, para
sakabat banjur padha ndhrkak
Panjenengan kang wus ana ing prau
bebarengan karo prau-prau liyan.
37
Tumuli ana prahara kang gedh, lan
ombak ngebyuki prau, nganti praun
mh kebak banyu.
MARKUS 4.385.3 25
38
Dn Ysus ana ing buritan sar
ngagem bantal. Para sakabat banjur
mungu Panjenengan lan matur, "Guru,
punapa Panjenengan mboten menggalih,
bilih kawula sami katiwasan?"
39
Sawis wungu, Panjenengan
banjur ndukani angin kanthi sereng
sarta ngandika marang tlaga, "Sirepa!
Antenga!" Angin nuli sirep lan tlagan
dadi anteng.
40
marang para sakabat, "Yagn kow
padha wedi? Apa kow padha ora
pracaya?"
41
Para sakabat dadi wedi banget,
sarta padha rerasanan, "Sejatin
Panjenengan iku sapa ta, dn angin
lan tlaga ba padha mbangun turut
marang dhawuh?"
5
1
Nuli Ysus lan para sakabat padha
tekan sabranging tlaga, ing wilayah
wong Gerasa.
2
Lagi ba Panjenengan mandhap saka
ing prau, ana wong kang kerasukan roh
jahat saka ing pakuburan, methukak.
3
Wong mau manggon ana ing
pakuburan lan ora ana wong siji ba
MARKUS 5.410 26
kang bisa mbanda wong mau, sanadyan
nganggo rant pisan,
4
amarga wong iku sikil lan tangan wus
kerep dirant, nanging rantn dipedhot
lan dibedhat, mangka ora ana siji ba
wong kang bisa nelukak.
5
Rina-wengi wong iku terus ana ing
pakuburan-pakuburan lan gunung-
gunung karo bengak-bengok sarta
ngantemi awak dhw nganggo watu.
6
Bareng weruh Ysus saka ing kadohan,
wong mau banjur mlayu lan nyembah
Panjenengan,
7
sarta mbengok klawan sora, "Punapa
urusan Panjenengan kaliyan kula,
dhuh, Ysus, Putranipun Allah ingkang
Mahaluhur? Demi Allah, sampun ngantos
nyiksa kula!"
8
Wong mau matur mangkono, jalaran
Panjenengan ngandika, "Metua saka
wong iku, h, roh jahat!"
9
Panjenengan banjur ndangu marang
wong iku, "Sapa jenengmu?" Wong iku
tumuli matur, "Nama kula Legion, awit
kula punika kathah."
10
Wong iku kanthi adreng nyuwun
supaya Panjenengan ora nundhung
roh-roh jahat iku saka ing wilayah kono.
MARKUS 5.1115 27
11
Ing kono ana babi sapantha gedh
lagi padha golk pangan ana ing
rng-rng gunung.
12
Roh-roh jahat iku banjur padha
nyuwun marang Panjenengan karo
matur, "Panjenengan ndhawuhana kula
supados sami pindhah ing babi-babi
punika, babi-babi punika badh kula
lebeti."
13
Ysus marengak roh-roh jahat iku;
lan roh-roh jahat mau tumuli padha
metu banjur mlebu ing babi-babi iku;
pepanthan babi mau tumuli gumrudug
mudhun liwat rng-rng kang njuleg
ambyur ing tlaga, cacah wetara rong
wu, lan padha klelep ing kono.
14
Para kang angon babi-babi mau
banjur padha mlayu awh warta marang
wong-wong ing kutha lan ing kampung-
kampung sakiwa-tengen. Wong-wong
banjur padha metu arep weruh apa kang
wis kelakon.
15
Wong-wong mau padha sowan ing
ngarsan Ysus lan padha ndeleng
wong kang kapanjingan stan Legion
iku lungguh ana ing kono, wis nganggo
sandhangan sarta waras budin,
satemah wong-wong iku padha wedi.
MARKUS 5.1621 28
16
Wong-wong kang padha weruh
lelakon mau banjur padha nyritakak
marang wong-wong kang padha teka
iku, apa kang tumanduk ing wong kang
kapanjingan stan lan bab babi-babi
mau.
17
Wong-wong banjur padha nyuwun,
supaya Panjenengan jengkar saka ing
wilayah.
18
Nalika Ysus minggah ing prau,
wong kang kapanjingan stan mau
nyuwun marang Panjenengan supaya
diparengak ndhrk.
19
Ysus ora marengak, nanging
ngandika marang wong iku, "Muliha
menyang omahmu, menyang krabatmu
lan kandhakna marang wong-wong
mau sabarang kang katindakak dning
Allah marang kow sarta anggon
Panjenengan melasi kow!"
20
Wong iku banjur lunga sarta wiwit
martakak ana ing tanah Dkapolis
samubarang kang wis katindakak
dning Ysus marang wong mau, temah
wong kabh padha gumun.
21
Nalika Ysus nyabrang manh
kalawan nitih prau, wong golongan
kang akh cacah teka padha ngrubung
MARKUS 5.2227 29
Panjenengan. Nalika Panjenengan ana
ing pinggir tlaga,
22
tumuli ana wong saka panunggalan
para pangareping papan pangibadah
teka, jeneng Yairus. Bareng weruh
Panjenengan, wong iku banjur sujud
ing ngarsan,
23
lan kanthi adreng nyuwun marang
Panjenengan lan matur, "Anak kawula
stri saweg sakit mh pejah, mugi Gusti
rawuh saha numpangi asta dhateng
anak kula wau, supados wilujeng lan
lestantun gesang."
24
Ysus banjur tindak bareng karo
pangareping papan pangibadah mau.
Lan wong golongan kang akh cacah
25
Ana wong wadon kang lara
nggrajag-getih wus rolas taun lawas,
26
sing banget anggon nandhang
sangsara, wis bola-bali ditambani
dhokter pirang-pirang, nganti
ngentkak barang darbk kabh,
mangka iku ora mitulungi, nanging
laran malah dadi luwih nemen.
27
Marga wus krungu pawarta bab
Ysus, wong wadon iku tumuli teka
nrambul ing satengah wong golongan,
MARKUS 5.2833 30
banjur ndemk jubah Panjenengan
saka ing buri.
28
Sabab pamikir, "Yn aku ndemk,
sanadyan ta mung jubah Panjenengan,
aku bakal kawarasak."
29
Sanalika nggrajag-getih banjur dadi
mampet, apadn iya ngrasakak yn
awak wus waras.
30
Sanalika iku uga Ysus ngraosak
saka ing sariran piyambak ana daya
kang metu, Panjenengan banjur
minger ing satengah wong golongan lan
ngandika, "Sapa kang ndemk jubahku?"
31
Para sakabat banjur padha matur
marang Panjenengan, "Gusti pirsa
tiyang golongan sami ndhesek-ndesek
Gusti, wasemanten Gusti ngandika:
Sapa kang ndemk Aku?"
32
Panjenengan banjur mirsani
mubeng, nedya nguningani wong kang
tumindak mengkono.
33
Dn wong wadon mau sarhn
nyumurupi apa kang kelakon tumrap
awak, banjur kanthi wedi lan gumeter
marek sarta sujud ing ngarsan Ysus,
apadn ngaturak kabh ing sanyatan
marang Panjenengan.
MARKUS 5.3439 31
34
marang wong wadon iku, "H, nggr,
pracayamu wus mitulungi kow.
Mundura kanthi tentrem-rahayu, lan
warasa saka lelaramu."
35
Nalika Panjenengan isih ngandika,
wong sawatara saka ing omah
pangareping papan pangibadah mau
nusul teka lan matur, "Putra putri
panjenengan sampun tilar, punapa
ginanipun panjenengan taksih ngribedi
Guru?"
36
Nanging Ysus, kanthi ora nggatosak
marang tetembungan kang kaucapak
iku, ngandika marang pangarep papan
pangibadah iku, "Aja wedi, pracayaa
ba!"
37
Ysus ora marengak ana wong kang
ndhrk Panjenengan kejaba Ptrus,
Yakobus lan Yohanes, sadulur Yakobus.
38
Bareng wus padha tekan omah
pangareping papan pangibadah iku,
Panjenengan pirsa kaributan, wong-
wong kang nangis lan sesambat kalawan
sora.
39
Bareng wis mlebet, Panjenengan
banjur ngandika marang wong-wong iku,
MARKUS 5.406.2 32
"Yagn kow padha ribut lan nangis?
Bocah ora mati, nanging turu."
40
Wong-wong iku banjur padha
nggeguyu Panjenengan. Sawis
ndhawuhi metu wong-wong iku kabh,
Panjenengan tumuli ngajak bapak lan
ibun bocah mau sarta kang padha
ndhrk Panjenengan, banjur mlebet
ing papan bocah mau.
41
Kanthi ngasta tangan, Panjenengan
ngandika marang bocah iku, "Talita
kum," kang ateges, "H, gendhuk, Aku
dhawuh marang kow, tangia!"
42
Sanalika bocah wadon iku tangi sarta
mlaku mrana-mrn; bocah iku umur
rolas taun. Wong kabh tumuli padha
banget karaman.
43
Panjenengan paring dhawuh
wanti-wanti marang wong-wong iku, aja
nganti ana wong kang ngerti bab mau,
sarta ndhawuhi supaya bocah diparingi
mangan.
6
1
Ysus banjur jengkar saka kono
lan rawuh ing papan asal, dn
para sakabat padha ndhrkak
Panjenengan.
2
Ing dina Sabat, Panjenengan wiwit
memulang ana ing papan pangibadah,
MARKUS 6.36 33
lan wong akh kang padha ngrungokak
gumun banget, klawan ngucap, "Wong
iku anggon olh iku kabh saka ngendi?
Lan kawicaksanan apa kang kaparingak
marang wong iku? Sarta kepriy dn
pangwasa kang ngram-ramak kang
kaya mangkono iku bisa katindakak
sarana tangan?
3
Apa wong iku dudu tukang kayu,
anak Maria, sadulur Yakobus, Yoss,
Yudas lan Simon? Lan apa sadulur-
sadulur wadon ora padha manggon ing
kn ing satengah kita?" Wong-wong iku
temah padha nampik Panjenengan.
4
Ysus banjur ngandika marang wong-
wong iku, "Nabi iku mesthi kajn ana ing
ngendi-endi, kejaba ana ing papan asal
lan ing satengah kulawargan sarta ing
omah dhw."
5
Ana ing kono Panjenengan ora
saged nindakak pangwasa kang
ngram-ramak liyan, kajaba mung
nyarasak wong lara sawatara sarana
numpangi asta.
6
Panjenengan gumun banget awit
saka anggon wong-wong mau padha
ora pracaya. (6-6b) Yesus banjur tindak
ndlajahi desa-desa karo memulang.
MARKUS 6.712 34
7
Panjenengan nimbali marek sakabat
rolas iku sarta wiwit ngutus para sakabat
mau ngloro-ngloro. Panjenengan
maringi pangwasa marang para sakabat
tumrap roh-roh jahat,
8
apadn ndhawuhi para sakabat
supaya ora sangu apa-apa kanggo ana
ing dalan, kejaba mung teken; aja padha
nggawa roti, aja nggawa kanthong,
dhuwit ing sabuk iya ora,
9
nanging kena nganggo trumpah, lan
aja padha nggawa sandhangan rangkep.
10
marang para sakabat, "Ing endi ba, yn
kow padha mlebu ing sawijining omah,
kow padha manggona ana ing kono
nganti salungamu.
11
Dn menawa ana panggonan
kang ora nampa kow lan uga ora
ngrungokak kandhamu, nalikan kow
padha ninggal papan kono, ketabna
lebu kang tummpl ing tlapakanmu
minangka paseksi marang wong-wong
mau."
12
Para sakabat banjur padha lunga
martakak supaya wong padha
mratobat,
MARKUS 6.1318 35
13
lan padha nundhungi stan akh,
apadn medhaki wong pirang-pirang
nganggo lenga dadi lan waras.
14
Raja Hrods iya midhanget bab
Ysus, awit asman wus misuwur, lan
wong padha ngandhakak, "Yohanes
Pambaptis wus kawungokak saka ing
antaran wong mati, mulan pangwasa
kang ngram-ramak iku makarya ana
ing Panjenengan."
15
Dn wong-wong liyan padha
ngucap, "Iku lia!" Nanging wong-wong
liyan padha nuturak, "Iku nabi
kayadn nabi-nabi ing jaman biyn."
16
Nalika Hrods midhanget prakara
iku, banjur ngandika, "Dudu, iku
Yohanes, kang wus daktigas gulun, iku
wus katangkak."
17
Amarga Hrods piyambak wis
dhawuh supaya nangkep Yohanes
lan mbanda panjenengan ana ing
kunjara, awit Hrods ngalap Hrodias,
garwan Filipus sadhrk Hrods, dadi
garwan.
18
Yohanes pancn nat ngngetak
marang Hrods, "Mboten wenang
panjenengan mengku smahipun
sadhrk panjenengan!"
MARKUS 6.1923 36
19
Mulan Hrodias ngendhem serik
marang Yohanes lan ngudi bisan
nydani panjenengan, nanging ora
bisa,
20
sabab Hrods ring marang
Yohanes, amarga pirsa yn Yohanes iku
priya mursid lan suci, mulan Hrods
ngayomi panjenengan. Lan manh,
samangsa midhanget pangandikan
Yohanes, Hrods kuwur panggalih,
wadn remen midhangetak.
21
Wusana ana wewengan kang becik
tumrap Hrodias, nalika Hrods ing
dina wiyosan damel bujana kanggo
para panggedhn lan para opsir sarta
para wong kang kajn-kringan ing
Galila.
22
Nalika putran putri Hrodias mlebu
sarta banjur mbeksa, iku gaw renan
Hrods lan para tamun. Raja Hrods
banjur ngandika marang putrin iku,
"Kow nyuwuna marang aku apa kang
kokkarepak, mesthi bakal dakparingi!"
23
Panjenengan nuli sumpah marang
putri iku, "Apa ba kang koksuwun
marang aku bakal dakparingak marang
kow, sanadyan nganti separoning
kratonku pisan!"
MARKUS 6.2429 37
24
Putri mau banjur metu sarta matur
marang ibun, "Prayoginipun kula
nyuwun punapa?" Dn ibun mangsuli,
"Sirah Yohanes Pambaptis."
25
Putri iku banjur nggal ba mlebu
kanthi rerikatan marek ing ngarsan
raja sarta nyuwun kalawan matur, "Ing
wekdal punika ugi, kawula kepngin
bilih panjenengan maringaken dhateng
kawula, sirahipun Yohanes Pambaptis
wonten ing baki!"
26
Raja Hrods dadi banget sungkawa
ing galih, nanging marga saka sumpah
lan karana para tamun, panjenengan
ora karsa nulak panyuwun putri iku.
27
Panjenengan banjur nggal ngutus
prajurit lan dhawuh supaya nggawa
mustakan Yohanes. Prajurit iku tumuli
mangkat, banjur nigas janggan Yohanes
ing pakunjaran.
28
Nuli nggawa mustakan Yohanes
ana ing baki sarta masrahak marang
putri iku, kang banjur ngaturak marang
ibun.
29
Bareng para sakabat Yohanes
krungu prakara iku, banjur padha
teka sarta ngukup layon, kang nuli
kasarkak ana ing pakuburan.
MARKUS 6.3035 38
30
Para rasul tumuli padha ngumpul ana
ing ngarsan Ysus lan padha ngaturak
marang Panjenengan apa kang wus
padha katindakak lan kawulangak.
31
marang para rasul, "Ayo padha menyang
panggonan kang sepi lan padha ngasoa
sadhla." Amarga wong akh padha
lunga-teka, temah padha ora kober
mangan.
32
Banjur padha mangkat numpak prau
ndhw menyang panggonan kang sepi.
33
Nanging nalika padha mangkat,
wong akh padha weruh lan iya padha
ngerti tujuan. Tumuli wong akh saka
sakhing kutha, kanthi laku dharat
padha nusul rerikatan mrana lan padha
tekan panggonan kono, ndhisiki para
rasul lan Ysus.
34
Nalika wus ndharat, Ysus pirsa wong
golongan kang akh cacah, banjur
tuwuh welas marang wong golongan
iku, awit padha kayadn wedhus
kang ora duw pangon. Panjenengan
nuli wiwit mulang wong golo ngan iku
pirang-pirang prakara.
35
Bareng wayah wus wiwit peteng,
para sakabat padha sowan ing ngarsan
MARKUS 6.3640 39
lan matur, "Panggnan punika sepen,
mangka wancinipun sampun wiwit
peteng.
36
Tiyang-tiyang punika kadhawuhana
sami ksah dhateng kampung-kampung
tuwin dhusun-dhusun ing sakubengipun
panggnan punika, supados sami
tumbas tedha piyambak."
37
wangsulan, "Kow padha mnhana
mangan!" Para sakabat banjur padha
munjuk marang Panjenengan, "Kawula
punapa kedah sami ksah tumbas roti
pengaos kalih atus dinar, lajeng kawula
sukakaken dhateng tiyang-tiyang punika
supados sami nedha?"
38
Panjenengan tumuli ngandika,
"Kow padha duw roti pira? Padha
delengen!" Bareng wus padha cetha
cacah, banjur padha matur, "Wonten
roti gangsal, sarta ulam loh kalih."
39
Panjenengan tumuli dhawuh marang
wong-wong mau, supaya kabh padha
lungguh sakrompol-sakrompol ana ing
pasuketan kang ijo.
40
Wong-wong banjur padha lungguh
krompol-krompolan kira-kira nyatus lan
nyket.
MARKUS 6.4147 40
41
Sawus mendhet roti lima lan iwak
loro iku, Panjenengan nuli tumenga
ing langit ngucap sokur, banjur nyuwil-
nyuwil rotin lan maringak marang
para sakabat supaya padha ngladkak
marang wong-wong mau, apadn
Panjenengan ngedum-edum iwak loro
iku marang wong-wong mau kabh.
42
Wong kabh mau banjur padha
mangan nganti wareg.
43
Lan para sakabat tumuli padha
ngukupi cuwilan-cuwilan sisan roti dadi
rolas wakul lan uga turahan-turahan
iwak.
44
Dn wong lanang kang padha mlu
mangan roti iku cacah limang wu.
45
Ysus banjur ndhawuhi para
sakabat, munggah ing prau lan
mangkat ndhisiki nyabrang menyang
Btsaida; dn wong golongan didhawuhi
mulih.
46
Sawus pisah saka wong golongan,
Panjenengan banjur minggah ing
gunung ngarsakak ndedonga.
47
Bareng wengi praun wus ana ing
tengah tlaga, dn Panjenengan
piyambakan ana ing dharatan.
MARKUS 6.4854 41
48
Nanging bareng pirsa para sakabat
rekasa anggon ndhayung, marga
angin nampek, watara jam telu bengi
Panjenengan nusul para sakabat
kalawan tindak napak ing banyun tlaga,
karsa nglancangi para sakabat.
49
Bareng para sakabat padha weruh
Panjenengan tindak napak ing banyun
tlaga, padha ngira yn Panjenengan iku
memedi, banjur padha bengok-bengok,
50
sabab kabh padha meruhi
Panjenengan, temah padha wedi
banget. Nanging Panjenengan banjur
nggal ngandika marang para sakabat,
"Padha ditatag atimu! Iki Aku, aja wedi!"
51
prau murugi para sakabat, lan angin
tumuli sirep. Para sakabat padha banget
gumun,
52
awit padha durung ngerti, sanadyan
wis ngalami lelakon bab roti mau, jalaran
saka wangkoting atin.
53
Bareng wus padha nyabrang, Ysus
lan para sakabat padha ndharat sarta
labuh ing Gnsart.
54
Sawus padha mentas saka prau,
sanalika wong-wong padha weruh
Panjenengan.
MARKUS 6.557.3 42
55
Mulan banjur padha mlaku rerikatan
ndlajahi sawilayah kono kabh sarta
wiwit padha nggotongi wong-wong
lara kang ngglthak ana ing paturon,
menyang panggonan kang kaprungu
dadi palereman Panjenengan.
56
Ana ing ngendi ba Panjenengan
rawuh, ing dsa-dsa, ing kutha-kutha,
utawa ing kampung-kampung, wong-
wong padha nylhak kang lara iku
ana ing pasar lan nyuwun marang
Panjenengan, kalilanana ndemk
sanadyan mung gombyoking jubah
ba. Dn sakhing wong kang padha
ndemk Panjenengan iku padha dadi
waras.
7
1
Nalika Para Farisi lan wong sawatara
saka golonganing ahli Tort kang
teka saka Yrusalm, padha nglumpuk
sowan ing ngarsan Ysus.
2
Wong-wong mau padha weruh para
sakabat sawatara padha mangan
nganggo tangan kang najis, yaiku ora
wisuh dhisik.
3
Sabab para Farisi, kayadn wong-
wong Yahudi liyan, ora mangan yn ora
ngwisuhi tangan dhisik, amarga padha
netepi padatan warisan para leluhur;
MARKUS 7.49 43
4
lan samangsa mulih saka pasar, iya
padha ora mangan yn ora nuckak
awak. Sarta akh manh padatan
liyan kang diwarisi supaya ditetepi,
kayata: bab ngumbah tuwung lan kendhi
sarta piranti-piranti prunggu, apadn
paturon.
5
Para Farisi lan para ahli Tort mau
banjur padha munjuk pitakon marang
Panjenengan, "Knging punapa dn
sakabat-sakabat Panjenengan kok
mboten sami nindakaken padatan
warisanipun para leluhur, nanging sami
nedha mawi tangan najis?"
6
wong-wong mau, "Cocog banget Ysaya
anggon meca bab kow, h wong-wong
lamis! Kaya kang wus katulis: Bangsa
iki ngurmati Ingsun kalawan lamb,
nanging atin adoh saka Ingsun.
7
Dadi, tanpa teges anggon ngluhurak
Ingsun, dn kang diwulangak iku
pepakon manungsa.
8
Kalawan ninggal pepakn Allah, kow
padha netepi padatan manungsa."
9
Panjenengan mbacutak
pangadikan marang wong-wong
mau, "Pinter tenan anggonmu nyisihak
MARKUS 7.1015 44
pepakn Allah, murih kow padha
nglestarkak padatan leluhurmu.
10
Amarga Musa wus dhawuh: Kow
ngajnana bapakmu lan ibumu! Lan uga:
Sing sapa ngipat-ipati bapakn utawa
ibun, iku kudu kaukum pati.
11
Nanging kow padha memulang:
Menawa ana wong kang matur
bapak utawa ibun: Sadaya bantuan
ingkang mesthinipun dados wewenang
panjenengan saking kula, sampun kula
dadosaken kurban, -- yaiku pisungsung
katur marang Allah, --
12
dadin, kow ora ngolhak wong
iku nindakak apa-apa manh kanggo
bapak utawa ibun.
13
Kang mangkono iku, sarana
nglestarkak padatan leluhurmu iku,
kow padha nggaw pangandikan
Allah batal. Kejaba iku kow isih padha
nindakak prakara rupa-rupa kang iya
kaya mangkono iku."
14
Ysus banjur nimbali marek manh
wong golongan sarta ngandika, "Kow
kabh padha ngrungokna marang Aku
lan padha nggatkna.
15
Ora ana barang saka sajaban wong
kang mlebu ing sajron awak, iku bisa
MARKUS 7.1621 45
gaw najis wong mau, nanging apa-apa
kang metu saka ing wong, iku kang
gaw najis wong iku."
16
[Sapa ba kang duw kuping kanggo
ngrungokak, ngrungokna!]
17
Bareng Panjenengan wis lumebet
ing sawijin omah, sumingkir saka wong
golongan, para sakabat banjur munjuk
pitakon marang Panjenengan bab
pasemon mau.
18
marang para sakabat, "Dadi, kow apa
iya padha ora nyandhak? Apa kow
padha ora nggatkak, yn samubarang
kang saka ing jaba mlebu ing wong, iku
ora bisa gaw najis wong mau,
19
amarga iku ora mlebu ing atin,
nanging ing weteng, apadn banjur
metu dibuwang ana ing pakiwan?"
Kaya mangkono anggon Panjenengan
mratlakak, yn sakhing pangan iku
kalal.
20
Panjenengan ngandika manh, "Apa
kang metu saka ing wong, iya iku kang
gaw najis wong mau,
21
sabab iya saka ing njero kono,
saka ing atin wong, kawetu gagasan-
MARKUS 7.2227 46
gagasan ala, laku cabul, colong-jupuk,
gaw pati,
22
laku jina, srakah, tingkah dursila,
pokal culika, laku rusuh, kumrn,
panyenyamah, umuk, tindak-tanduk
tanpa budi.
23
Sakh piala iku asal saka ing jero
lan gaw najis wong."
24
Ysus jumeneng banjur tindak
saka kono menyang wilayah Tirus.
Bareng wis lumebet ing sawijin omah,
Panjenengan ngarsakak aja ana wong
siji ba kang ngerti, wasamono rawuh
tetep ora bisa kasidhem.
25
Malah nalika iku uga, ana wanita
kang anak wadon kepanjingan roh
jahat; bareng krungu bab Panjenengan,
banjur ag-ag sowan ngrungkebi
sampyan.
26
Wanita iku wong Yunani, keturunan
Siro-Fnisia. Wong mau banjur nyuwun
marang Ysus, supaya karsa nundhung
stan metu saka anak wadon.
27
Ysus nuli ngandika marang wanita
iku, "Bocah-bocah iku dhisik karebn
padha wareg, awit rak ora patut
njupuk rotin bocah-bocah mau banjur
diuncalak marang asu."
MARKUS 7.2833 47
28
wadn wanita iku matur,
"Kasinggihan, Gusti. Nanging segawon
ing ngandhap mja menika rak inggih
sami nedha rontoganing rotinipun
lar-lar wau."
29
Ysus banjur ngandika marang wanita
iku, "Marga saka pitembunganmu, kow
muliha, stan wus metu saka anakmu
wadon."
30
Nalika mulih tekan omah, wanita iku
mrangguli anak teturon ing ambn lan
stan wis lunga.
31
Sawis iku Ysus jengkar saka
wilayah Tirus lan tindak langkung Sidon
menyang tlaga Galila, nratas tanah
Dkapolis.
32
Wong-wong tumuli nggawa wong
kang budheg lan angl guneman
sowan ing ngarsan, nyuwun supaya
Panjenengan numpangi asta marang
wong iku.
33
Sawus wong mau kadhwkak
saka wong golongan, dadi mung kari
karo Ysus, Panjenengan banjur
nglebetak drijin ing kuping wong iku,
sawus kecoh banjur ndumuk ilat wong
mau.
MARKUS 7.348.2 48
34
Sawis mangkono, kanthi tumenga
ing langit Panjenengan unjal ambekan,
banjur ngandika marang wong mau,
"fata!" teges: Mengaa!
35
Sanalika kuping padha kabukak,
apadn bundhelaning ilat udhar,
banjur bisa guneman kanthi cetha.
36
Panjenengan tumuli meling wong
golongan, aja padha kandha-kandha
marang sapa ba. Nanging sangsaya
keras Panjenengan meling wong-wong
golongan iku, sangsaya mempeng
anggon padha martak-martakak.
37
Dn wong golongan kabh padha
karaman banget lan padha ngucap,
"Panjenengan iku wus nggaw
samubarang dadi becik, wong-wong
kang budheg padha dadi bisa krungu,
lan wong-wong kang bisu padha dadi
bisa guneman."
8
1
Ing nalika iku, ana manh wong
golongan kang akh cacah lan
marga padha ora duw pangan,
Panjenengan banjur nimbali para
sakabat sarta ngandika,
2
"Atiku kok welas marang wong
golongan iki, awit wus telung dina iki
MARKUS 8.37 49
padha ngetutak Aku terus, mangka
padha ora duw pangan.
3
Menawa dakkon padha bali menyang
omah kanthi weteng luw, rak iya bakal
padha ambruk ana ing dalan, sabab
ing antaran wong golongan iki ana
sawatara kang adoh asal."
4
Para sakabat padha munjuk marang
Panjenengan, "Wonten ing pasamunan
punika, saking pundi tiyang sagedipun
angsal roti kangg nuwuki tiyang-tiyang
punika?"
5
Panjenengan banjur ndangu para
sakabat, "Kow padha duw roti pira?"
Para sakabat tumuli padha matur,
"Wonten pitu."
6
Panjenengan nuli ndhawuhi wong
golongan iku lungguh ana ing lemah.
Sawis mangkono, Panjenengan banjur
mundhut roti pitu mau, lan sawis saos
sokur, nuli nyuwil-nyuwil roti iku sarta
maringak marang para sakabat supaya
ngedum-dumak, lan tumuli padha
mbag roti iku kanthi rata marang wong
golongan.
7
Para sakabat uga duw iwak loh
cilik-cilik sawatara, lan sawus saos
MARKUS 8.813 50
sokur, Panjenengan banjur dhawuh
supaya iku iya didum-dumak.
8
Wong-wong tumuli padha mangan,
nganti wareg. Para sakabat banjur padha
ngukupi cuwilan-cuwilan sisan roti, dadi
pitung wakul.
9
Anadn wong golongan iku cacah
watara patang wu. Banjur padha
didhawuhi mulih.
10
Panjenengan nuli nggal minggah
ing prau bareng karo para sakabat lan
tindak menyang wilayah Dalmanuta.
11
Para wong Farisi tumuli padha
sowan, banjur wiwit bebantahan karo
Ysus. Kanggo nguji, wong-wong mau
nyuwun pratanda saka swarga marang
Panjenengan.
12
Kalawan ngresula penggalih,
Panjenengan ngandika, "Gnya
wong-wong jaman iki padha nyuwun
pratandha? Satemen-temen Aku pitutur
marang kow, wong-wong iki babar
pisan ora bakal kaparingan pratandha."
13
Panjenengan banjur nilar wong-
wong iku lan minggah manh ing prau
tindak menyang sabrang.
MARKUS 8.1420 51
14
Para sakabat lali ora nggawa roti,
kejaba mung duw roti siji kang ana ing
prau.
15
Ysus banjur ngngetak marang
para sakabat, pangandikan, "Padha
diawas, lan dingati-ati marang ragin
wong Farisi lan ragin Hrods."
16
Para sakabat banjur rerasan anggon
padha ora duw roti.
17
Bareng Ysus pirsa, banjur ngandika,
"Yagn kow padha rerasan bab
anggonmu ora duw roti? Apa kow
padha durung paham lan uga durung
ngerti? Apa atimu wus dadi kethul?
18
Kow iku duw mripat apa padha ora
ndeleng, lan kow iku duw kuping apa
padha ora ngrungu? Apa kow padha ora
klingan,
19
nalika Aku nyuwil-nyuwil roti lima
kanggo wong limang wu; kow padha
ngukupi cuwil-cuwilan roti dadi pirang
wakul kebak?" Para sakabat padha
matur marang Panjenengan, "Kalih
welas wakul."
20
"Lan nalika roti pitu kanggo wong
patang wu, kow padha ngukupi
cuwil-cuwilan roti pirang wakul kebak?"
MARKUS 8.2126 52
Para sakabat banjur matur marang
Panjenengan, "Pitung wakul."
21
marang para sakabat, "Apa kow isih
padha durung ngerti?"
22
rawuh ing Btsaida. Wong-wong tumuli
nggawa wong wuta sowan ing ngarsan
Ysus, sarta padha nyuwun supaya
Panjenengan karsa ndemk wong wuta
mau.
23
Panjenengan tumuli ngasta tangan
kang wuta mau lan nuntun wong iku
menyang sajaban dsa. Bareng wus
ngecohi mripat apadn numpangi asta
wong iku, Panjenengan banjur ndangu,
"Apa kow weruh apa-apa?"
24
Bareng wong wuta mau wiwit bisa
weruh banjur munjuk, "Kawula ningali
tiyang-tiyang kadosdn wit-witan
nanging ketingalipun sami mlampah."
25
Ysus banjur numpangak astan
manh ing mripat wong iku, lan wong
mau bisa ndeleng temenan sarta wis
waras, temahan bisa ndeleng apa ba
kanthi cetha.
26
Panjenengan tumuli ndhawuhi
wong mau mulih menyang omah, karo
MARKUS 8.2731 53
dingandikani, "Aja mampir ing dsa
kono!"
27
Ysus dalah para sakabat banjur
tindak menyang dsa-dsa sakiwa-
tengen Kaisara Filipi. Ana ing dalan,
Panjenengan ndangu marang para
sakabat, "Wong-wong padha ngarani
Aku iki sapa?"
28
Para sakabat padha ngaturi
wangsulan marang Panjenengan, atur,
"Wonten ingkang mastani Yohanes
Pambaptis, wonten ugi ingkang mastani
lia, sansipun malih mastani salah
setunggalipun para nabi."
29
para sakabat, "Nanging kow padha
ngarani Aku iki sapa?" Petrus nuli matur,
"Panjenengan punika Msias!"
30
Panjenengan banjur wanti-wanti
anggon meling para sakabat supaya
aja martakak marang sapa ba bab
Panjenengan.
31
Ysus tumuli wiwit mulang marang
para sakabat, yn Putraning Manungsa
iku kudu nglampahi sangsara akh, sarta
ditampik dning para pinituwa lan para
pangareping imam tuwin para ahli Tort,
MARKUS 8.3237 54
apadn disdani lan sawis telung dina
wungu manh.
32
Bab iki dingandikakak kanthi
ngeblak. Nanging Ptrus banjur narik
Panjenengan minggir sarta ngngetak
kanthi temenan.
33
minger lan kalawan mirsani para
sakabat, ndukani Ptrus kanthi keras,
"Sumingkira, h Iblis, sabab kow
ora mikir apa kang digalih dning
Allah, nanging apa kang dipikir dning
manungsa."
34
Ysus tumuli nimbali wong akh karo
para sakabat sarta ngandika marang
wong iku kabh, "Saben wong kang arep
ngetut-buri Aku, iku nyingkura awak
dhw, manggula salib lan mlua Aku.
35
Awit sing sapa arep nylametak
nyawan, iku bakal klangan nyawan,
nanging sing sapa klangan nyawan
marga saka Aku lan marga saka Injil, iku
bakal nylametak nyawan.
36
Apa gunan wong olh jagat iki
kabh, nanging klangan nyawan?
37
Awit apa ta kang kena diwnhak
kanggo ngijoli nyawan?
MARKUS 8.389.5 55
38
Sabab sing sapa isin karana Aku lan
marga saka tetembunganku ana ing
ngarep wong-wong kang ora setya lan
dosa iki, Putraning Manungsa iya bakal
lingsem marga saka wong iku, menawa
bsuk Panjenengan rawuh ngagem
kamulyan Ingkang Rama, bareng karo
para malakat suci."
9
1
Panjenengan ngandika manh
marang wong-wong iku, "Aku pitutur
marang kow, satemen wong kang ana
ing kn iki ana kang bakal ora mati,
sadurung padha ndeleng Kratoning
Allah rawuh kalawan pangwasa."
2
Nem dina sawis iku, Ysus ngajak
Ptrus, Yakobus lan Yohanes, supaya
padha ndhrkak Panjenengan
minggah ing gunung kang dhuwur,
miyambak. Ysus tumuli santun rupi ana
ing ngarep sakabat telu mau.
3
Pangageman dadi putih gilap; gaw
putih kang kaya mangkono iku, tukang
cuci ing donya iki ora ana kang bisa.
4
Para sakabat telu padha weruh
lia karo Musa, lagi padha wawan-
pangandika karo Ysus.
5
Ptrus nuli matur marang Ysus,
"Rabbi, saiba prayoginipun kita sami
MARKUS 9.610 56
wonten ing ngriki. Keparenga kawula
sami damel tarub tiga; kagem Gusti,
kagem Musa, sarta kagem lia."
6
Anggon matur mangkono iku,
amarga Ptrus ora ngerti kudu matur
apa, sabab para sakabat iku padha dadi
wedi banget.
7
Banjur ana mga nglimputi kang
padha ana ing papan kono, lan ana
swara saka sajroning mga iku, "Iki
Putraningsun kekasih; padha stokna
dhawuh."
8
Dumadakan, nalika sakabat telu iku
ndeleng sakubeng, padha ora weruh
wong liyan kang bareng karo para
sakabat mau, kajaba mung Ysus
piyambak.
9
Anadn nalika padha mudhun saka
ing gunung, Panjenengan paring
piweling marang sakabat telu iku,
supaya ora nyritakak marang sapa
ba apa kang wus padha dialami mau,
sadurung Putran Manungsa wungu
saka ing antaran wong mati.
10
Para sakabat telu iku padha ngugemi
pangandikan kalawan padha rerasan,
apa teges, "wungu saka ing antaran
wong mati".
MARKUS 9.1115 57
11
Banjur padha munjuk pitakon marang
Panjenengan, "Knging punapa para
ahli Tort sami cariyos bilih lia kedah
rawuh rumiyin?"
12
Panjenengan banjur ngandika, "Mula
pancn mangkono, lia rawuh dhisik
prelu mulihak samubarang. Nanging
kepriy dn kok katulis mungguh
Putran Manungsa yn Panjenengan
iku kudu nandhang sangsara akh sarta
disawiyah?
13
lia uga wis rawuh, lan wong-wong iya
tumindak sawenang-wenang marang
lia kaya kang wis katulis tumrap
panjenengan iku."
14
Nalika Ysus, Ptrus, Yakobus
lan Yohanes rawuh ing panggonan
sakabat-sakabat liyan, Panjenengan
lan sakabat telu mau pirsa wong
golongan akh padha ngrubung para
sakabat lan ahli-ahli Tort kang lagi
padha bebantahan.
15
Bareng wong golongan weruh
Panjenengan, padha gumun banget,
banjur nggal-nggal padha methukak
Panjenengan.
MARKUS 9.1620 58
16
Ysus banjur ndangu marang para
sakabat, "Kow iku padha bebantahan
prekara apa karo wong-wong iku?"
17
Ana wong siji saka antaran wong
golongan iku, matur, "Guru, punika
kawula nyowanaken anak kawula,
jalaran lar punika kapanjingan roh
ingkang damel bisu.
18
Saben-saben roh punika nyerang
lar punika, lajeng mbanting ing
siti; cangkemipun lajeng muruh,
untunipun kerot-kerot, badanipun dados
kaken. Kawula sampun matur dhateng
para sakabat Panjenengan, supados
nundhung roh punika, nanging sami
mboten saged."
19
Ysus banjur ngandika, "H,
golongan kang ora pracaya, nganti kapan
anggonku bakal padha tetunggalan karo
kow? Nganti kapan anggonku kudu
nyabari kow? Bocah gawanen mrn!"
20
Wong-wong banjur nggawa bocah
diaturak Panjenengan. Bareng roh iku
weruh Ysus, sanalika iku uga banjur
ngobat-abitak bocah nganti tiba ing
lemah, nggulung-nggulung kalawan
muruh cangkem.
MARKUS 9.2126 59
21
bapak bocah mau, "Wis pira lawas
anggon kataman mangkn iki?" Atur
wangsulan, "Sampun wiwit alit mila.
22
Sarta roh punika asring nguncalaken
lar wau dhateng latu utawi dhateng
toya, kanthi sedya badh nyirnakaken.
wadn manawi Panjenengan saged
nindakaken punapa-punapa, mugi
Panjenengan karsa mitulungi kawula lan
paring piwelas dhateng kawula."
23
bapak bocah iku, "Kandhamu: Manawi
Panjenengan saged? Tumrap wong kang
pracaya samubarang bisa kelakon!"
24
Sanalika bapakn bocah iku banjur
matur kalawan sora, "Kawula pitados.
Mugi karsa paring pitulungan dhateng
kawula ingkang kirang pitados punika!"
25
Bareng Ysus pirsa yn wong
golongan padha gumrudug,
Panjenengan banjur ndukani roh
jahat iku, pangandikan, "H, roh kang
nggaw bisu lan budheg, Aku dhawuh
marang kow: Metua saka bocah iki lan
aja manjingi manh!"
26
Roh iku banjur metu kalawan
jerit-jerit sarta ngobat-abitak bocah,
MARKUS 9.2731 60
dn bocah dadi kaya mati, nganti
wong akh padha ngarani, "Bocah wus
mati."
27
Nanging Ysus banjur ngasta
tangan bocah mau lan ngadegak,
bocah banjur ngadeg.
28
Bareng Ysus wis lumebet ing
sawijining omah, para sakabat padha
munjuk pitakon marang Panjenengan
nalika ora ana wong liya, "Sabab punapa
kawula mboten saged ngsahaken roh
punika?"
29
Panjenengan banjur ngandika, "Jinis
iki ora bisa katundhung kajaba mung
sarana pandonga."
30
padha bidhal saka kono, nglangkungi
Galila; dn Panjenengan ngarsakak
supaya ora ana wong kang ngerti;
31
awit Panjenengan lagi mulang
marang para sakabat. Panjenengan
banjur ngandika, "Putran Manungsa
bakal kapasrahak marang tangan
manungsa lan iku bakal nydani
Panjenengan, sarta telung dina sawis
disdani Panjenengan bakal wungu
manh."
MARKUS 9.3237 61
32
Para sakabat padha ora ngerti
marang pangandika mau, nanging
padha ora wani nyuwun pirsa marang
Panjenengan.
33
Ysus lan para sakabat banjur tekan
Kaprnaum. Bareng wus ana ing dalem,
Panjenengan banjur ndangu para
sakabat, "Apa kang padha kokrembug
ana ing dalan mau?"
34
Nanging kabh padha meneng ba,
sabab nalika ana ing dalan mau padha
bebantahan bab sapa kang pinunjul ing
antaran para sakabat iku.
35
Ysus banjur lenggah lan nimbali
sakabat rolas iku sarta ngandika,
"Menawa wong kepngin dadi kang
dhisik dhw, iku dadia kang kri dhw
saka antaran wong kabh lan dadia
paladn wong kabh."
36
Panjenengan mundhut bocah,
mapanak ing satengah para sakabat,
sarta kalawan mbopong banjur mangku
bocah mau lan ngandika marang para
sakabat,
37
"Sing sapa nampa bocah iki demi
jenengku, iku Aku kang ditampani. Sing
sapa nampa Aku, iku dudu Aku kang
MARKUS 9.3843 62
ditampani, nanging Panjenengan kang
ngutus Aku."
38
Yohanes matur marang Ysus, "Guru,
kawula sami sumerep wonten tiyang
ingkang sans golongan kawula sadaya,
nundhung stan atas asmanipun Gusti;
tiyang punika lajeng kawula penging,
amargi sans golongan kawula sadaya."
39
Nanging Ysus banjur ngandika,
"Iku aja kokpenging, awit ora ana wong
kang nindakak mukjijat atas jenengku,
sanalika iku uga banjur nyenyamah Aku.
40
Sapa ba kang ora nglawan kita, iku
ana ing pihak kita.
41
Sapa ba kang mnhi ngomb marang
kow banyu sacangkir, marga kow iku
pandhrk Kristus, wong iku mesthi ora
bakal klangan ganjaran."
42
"Sapa ba kang njalari siji saka
antaran bocah-bocah cilik kang
pracaya marang Aku iki gaw dosa,
wong iku luwih becik menawa gulun
dikalungi watu panggilingan, banjur
kacemplungak ing sagara.
43
Menawa tanganmu njalari kow
nindakak dosa, iku kethoken; luwih
becik kow lumebu ing urip kalawan
MARKUS 9.4450 63
kuthung, katimbang kalawan ganep
tanganmu nanging dibuwang menyang
naraka, ing geni kang ora kena disirep;
44
[ing papan kang singgat ora mati,
lan genin ora kena kasirep.]
45
Menawa sikilmu dadi sandhungan
tumrap kow, kethoken, awit luwih becik
kow lumebu ing urip kalawan buntung,
katimbang kalawan ganep sikilmu,
nanging kacemplungak ing naraka;
46
[ing papan kono singgat ora mati,
lan genin ora kena kasirep.]
47
Menawa mripatmu njalari kow
gaw dosa, iku cuplaken; awit luwih
becik kow lumebu ing Kratoning Allah
kalawan pc, katimbang karo ganep
mripatmu, nanging kacemplungak ing
naraka,
48
ing papan kang singgat ora mati
sarta genin ora kena kasirep.
49
Awitdn saben wong bakal diuyahi
sarana geni.
50
Uyah iku becik; nanging menawa
uyah dadi tawar, nganggo apa anggonmu
bakal mulihak asin? Kow padha
duwa uyah ana ing batinmu sarta
padha tansah rukuna siji lan sijin."
MARKUS 10.17 64
10
1
Saka ing kono, Ysus banjur
tindak menyang wilayah Yuda lan
menyang wilayah sabrang Kali Yordan,
sarta wong golongan banjur gumrudug
menyang ngarsan; tuwin kaya kang
wis dadi padatan, Panjenengan tumuli
mulang manh marang wong golongan.
2
Para Farisi banjur padha nyedhak,
lan kanggo nyoba Panjenengan,
wong-wong iku banjur padha munjuk,
"Punapa tiyang jaler dipun kngingaken
megat smahipun?"
3
Nanging Panjenengan banjur paring
wangsulan marang wong-wong mau,
"Musa wis ndhawuhi apa marang kow?"
4
Dn wong-wong iku matur, "Musa
marengaken tiyang jaler damel
serat-pegat kangg megat smahipun."
5
wong-wong iku, "Musa nyerat dhawuh
iku tumrap kow marga saka wangkoting
atimu.
6
Mangka saka wiwitaning tumitah,
Allah nitahak manungsa lanang lan
wadon.
7
Mulan wong lanang iku bakal ninggal
bapa lan biyung, rumaket karo rabin,
MARKUS 10.814 65
8
sarta wong loro iku banjur dadi daging
siji, wis ora loro manh, nanging dadi
daging siji.
9
Kang iku, apa kang wis katunggilak
dning Allah, aja dipisahak dning
manungsa."
10
Sawis tekan omah, para sakabat
padha miterang manh marang Ysus
bab iku mau.
11
marang para sakabat, "Sapa ba kang
megat somah banjur ngrabni wong
wadon liyan, iku laku jina tumrap
rabin.
12
Lan menawa sing wadon mau megat
somah, banjur ningkah karo wong
lanang liyan, iku iya laku jina."
13
Wong-wong banjur padha nyowanak
bocah-bocah cilik menyang ngarsan
Ysus, pamrih supaya Panjenengan
ngasta bocah-bocah iku; nanging para
sakabat nyrengeni wong-wong iku.
14
Bareng Ysus pirsa, Panjenengan
duka, tumuli ngandika marang para
sakabat, "Cikbn bocah-bocah iku padha
sowan marang Aku, kow aja padha
ngalang-alangi, awit iya wong kang kaya
MARKUS 10.1520 66
mangkono iku kang nduwni Kraton
Allah.
15
Sapa ba kang ora nampani Kratoning
Allah kaya bocah cilik, iku ora bakal
lumebu ing kono."
16
Panjenengan banjur ngrangkuli
bocah-bocah iku apadn padha
dibarkahi kalawan katumpangan asta.
17
Nalika Ysus nglajengak tindak,
ana wong kang lumayu sowan ing
ngarsan, banjur sujud lan matur,
"Dhuh, Guru ingkang utami, punapa
ingkang kedah kawula lampahi, supados
angsal gesang langgeng?"
18
Ysus tumuli ngandika marang wong
iku, "Yagn kow ngarani Aku utama?
Siji ba ora ana kang utama, kejaba
mung Allah.
19
Kow mesti wus ngerti pepakon-
pepakon iki: Sira aja mematni, sira
aja laku jina, sira aja nyenyolong, sira
aja ngucapak paseksi goroh, sira aja
ngapusi wong liya; sira ngajnana bapa
lan biyungira!"
20
Wong mau banjur matur marang
Panjenengan, "Guru, kawula sampun
MARKUS 10.2124 67
netepi sadaya punika wiwit kawula taksih
anm."
21
Sajron mandeng wong iku, Ysus
ketuwuhan rasa tresna marang wong
mau, Panjenengan banjur ngandika,
"Mung kari saprakara kakuranganmu:
Lungaa, dolen kabh apa kang
kokduwni, lan iku wnhna marang
wong-wong miskin, temahan kow bakal
duw bandha ing swarga; banjur balia
mrn, lan mlua Aku!"
22
Bareng krungu pangandika kang
mangkono iku, wong mau dadi peteng
polatan, banjur sumingkir kalawan
sedhih, awit wong iku barang darb
akh.
23
Kalawan mirsani para sakabat
kang ana ing sakubeng, Ysus banjur
ngandika, "Saiba angl wong kang
duw bandha akh olh bakal lumebu
Kratoning Allah."
24
Para sakabat padha kagt awit
saka pangandikan Ysus iku.
Nanging Panjenengan nglajengak
pangandikan iku, "H, bocah-bocah,
iba angl lumebu Kratoning Allah.
MARKUS 10.2530 68
25
Luwih gampang unta nlusup ing
bolonganing dom, katimbang wong sugih
lumebu Kratoning Allah."
26
Para sakabat sangsaya kagt, nuli
padha rasanan, "Banjur sapa kang bisa
kaslametak?"
27
Ysus mirsani para sakabat, sarta
ngandika, "Tumraping manungsa iku
pancn mokal, nanging tumraping Allah
ora, sebab tumraping Allah samubarang
bisa kelakon."
28
Ptrus banjur matur marang
Panjenengan, "Kawula sampun sami
nilar samukawis lan sami ndhrk Gusti."
29
Ysus ngandika, "Satemen Aku
pitutur marang kow, wong kang krana
saka Aku lan krana saka Injil, wus
ninggal omah, utawa sedulur-sedulur
lanang, apa sedulur-sedulur wadon,
utawa ibun, apa bapakn, utawa
anak-anak, apa palemahan,
30
saiki uga bakal tampa pituwas tikel
satus: Omah, sedulur-sedulur lanang,
sedulur-sedulur wadon, ibu apadn
anak-anak dalah palemahan, sanadyan
kanthi panganiaya rupa-rupa, lan urip
langgeng ing jaman kang bakal kelakon.
MARKUS 10.3135 69
31
Nanging akh wong kang dhisik
dhw bakal padha dadi kri dhw lan
kang kri dhw bakal padha dadi kang
dhisik dhw."
32
Ysus lan para sakabat lagi ana ing
dalan, munggah menyang Yrusalm;
lan Ysus tindak ana ing ngarep. Para
sakabat padha kagt, dn wong-wong
kang ndrkak padha wedi. Ysus
nimbali marek manh para sakabat rolas,
banjur wiwit ngandikakak apa kang
bakal kelakon tumrap Panjenengan,
33
"Kita padha munggah menyang
Yrusalm, lan Putran Manungsa bakal
kaulungak marang para pangarep
imam lan para ahli Tort, lan iku bakal
padha netepak paukuman pati tumrap
Panjenengan, sarta bakal padha
ngulungak Panjenengan marang
bangsa-bangsa liya;
34
Panjenengan bakal dipoyoki,
sarta diidoni, apadn digebagi lan
disdani; nanging sawus telung dina
Panjenengan bakal wungu."
35
Yakobus lan Yohanes, anak-anak
Zbdus, banjur padha nyedhaki Ysus
sarta matur marang Panjenengan,
"Guru, karsaa Panjenengan ngabulaken
MARKUS 10.3640 70
punapa kmawon ingkang sami kawula
suwun!"
36
marang wong loro iku, "Apa kang padha
kokkarepak supaya daktindakak?"
37
Wong loro mau banjur padha
munjuk marang Panjenengan, "Mugi
marengaken kawula, bnjing wonten
ing kamulyan Panjenengan, ingkang
satunggal linggih ing sisih tengen
lan setunggalipun ing sisih kiwa
Panjenengan."
38
Nanging Ysus ngandika, "Kow iku
ora ngerti apa kang padha koksuwun.
Kow apa bisa ngomb tuwung kang
dakomb, utawa dibaptis srana baptisan
kang kabaptisak ing Aku?"
39
Atur wangsulan wong loro mau
marang Panjenengan, "Kawula saged."
Ysus banjur ngandika, "Kow pancn
bakal padha ngomb tuwung kang
dakomb lan kabaptis srana baptisan
kang kabaptisak ing Aku;
40
Nanging bab lungguh ing sisih
tengenku utawa ing sisih kiwaku iku
dudu wewenangku mnhak; nanging
iku diparingak marang para kang wis
cinadhangak."
MARKUS 10.4146 71
41
Anadn sakabat kang sapuluh
bareng krungu iku mau, banjur padha
nepsu marang Yakobus lan Yohanes.
42
Ysus tumuli nimbali para sakabat
mau lan ngandika, "Kow padha ngerti,
yn kang kaanggep pamarntah
bangsa-bangsa, iku padha tumindak
kaya bendara tumrap bangsa iku, lan
para panggedn padha tumindak
sawenang-wenang.
43
Nanging ing antaramu aja kaya
mangkono; sing sapa kepngin dadi
wong gedh, iku dadia paladnmu,
44
sing sapa ngangkah dadi pangarep
ana ing antaramu, iku dadia abdin
wong kabh.
45
Awit Putran Manungsa iku anggon
rawuh ora supaya diladosi, nanging
supaya ngladosi, apadn supaya
masrahak nyawan minangka
panebus wong akh."
46
Ysus lan para sakabat tumuli padha
tekan Yrikho. Nalika Panjenengan
tindak medal saka ing Yrikho,
kadhrkak para sakabat lan wong
golongan gedh; ana wong ngemis
wuta, jeneng Bartimus, anak Timus,
ndhprok ing pinggir dalan.
MARKUS 10.4752 72
47
Bareng krungu, yn iku Ysus saka
Nasart, banjur wiwit nywara sora,
"Dhuh, Ysus, Putranipun Daud, mugi
melasi kawula!"
48
Wong akh banjur padha menging,
supaya meneng. Nanging malah
sangsaya sora anggon mbengok,
"Dhuh, Putranipun Daud, mugi melasi
kawula!"
49
Ysus banjur kndel, sarta ngandika,
"Undangen wong iku!" Wong-wong
banjur padha ngundang wong wuta
iku lan dingandikani, "Diteteg atimu,
ngadega, Panjenengan nimbali kow."
50
Wong iku banjur nguculi jubah,
tumuli ngadeg lan nggal-nggal sowan
Ysus.
51
Ysus ndangu marang wong iku,
pangandikan, "Karepmu, kow nyuwun
dakkapakak?" Wong wuta mau banjur
munjuk, "Rabuni, kawula nyuwun sageda
sumerep!"
52
Ysus banjur ngandika, "Lungaa,
pangandelmu wus mitulungi kow!"
Sanalika iku uga wong wuta mau bisa
weruh, banjur ndhrkak tindak
Ysus.
MARKUS 11.16 73
11
1
Bareng Ysus lan kang
padha ndhrkak wis nyelaki
Yrusalm, ing sacedhak Btfag lan
Btania, kang dumunung ing gunung
Zaitun, Ysus ngutus sakabat loro,
2
Pangandikan, "Padha menyanga dsa
ngarep iku. Satekamu ing kono kow
bakal mrangguli beloning kuldi kang
kacancang, kang durung tau ditunggangi
wong. Iku uculana banjur tuntunen
mrn.
3
Menawa ana wong aruh-aruh marang
kow, Yagn kow padha nindakak
iku? Kow kandhaa: Gusti kang
ngarsakak; Panjenengan bakal nggal
mbalkak mrn"
4
Sakabat loro iku banjur padha lunga,
tumuli nemokak belon kuldi kacancang
ing jaban lawang ing pinggir dalan;
belon banjur diuculi.
5
Ana wong kang ngadeg ing kono
ngaruh-aruhi sakabat loro iku, "Apa
kang padha kok tindakak; gnya kow
padha nguculi belo iku?"
6
Sakabat loro iku banjur ngandakak
kaya kang wis kapangandikakak dning
Ysus; temah wong-wong iku ngejarak
sakabat loro iku.
MARKUS 11.712 74
7
Sakabat loro mau banjur nuntun
beloning kuldi, menyang ngarsan
Ysus, sarta nglambari belo iku nganggo
sandhangan dhw; Panjenengan
banjur nitihi.
8
Akh wong kang padha nggelar
sandhangan ing dalan, dn wong-
wong liyan padha nggelar pang-pang
sagodhong olh mancasi saka ing
pategalan.
9
Dn kang padha mlaku ana ing
ngarep dalah kang padha ngetutak,
padha giyak-giyak, "Hosana! Pinujia
Panjenenganipun ingkang rawuh ing
asmaning Pangran.
10
Pinujia Kraton ingkang rawuh,
Kratonipun rama kita Daud, Hosana
wonten ing ngaluhur!"
11
Sarawuh ing Yrusalm,
Panjenengan banjur lumebet ing
Padaleman Suci. Ana ing kono
Panjenengan mirsani samubarang,
nanging sarhn wis surup, banjur
tindak menyang Btania, kadhrkak
sakabat rolas.
12
suk nalika Ysus lan para sakabat
rolas padha bidhal saka Btania, Ysus
kraos luw.
MARKUS 11.1317 75
13
Saka kadohan Panjenengan pirsa
wit anjir kang wis ana godhong.
Panjenengan tindak nyelaki,
mbokmenawa bisa manggih apa-apa ana
ing wit iku. Nanging sarawuh ing kono,
Panjenengan ora manggih apa-apa
kajaba mung godhong-godhong, amarga
pancn durung mangsan anjir awoh.
14
wit anjir iku, "Aja nganti ana wong
kang mangan wohmu manh ing
salawas-lawas!" Para sakabat padha
krungu pangandikan iku.
15
Sabanjur Ysus lan para sakabat
padha rawuh ing Yrusalm. Sawus
Ysus lumebet ing Padaleman
Suci, Panjenengan nuli wiwit
nundhungi wong-wong kang padha
dol-tinuku ing plataraning Padaleman
Suci. Panjenengan ngglimpang-
ngglimpangak mja-mjan juru-tukar
dhuwit dalah bangku-bangkun wong
adol manuk dara,
16
sarta Panjenengan uga ora
marengak wong nggegawa barang liwat
plataraning Padaleman Suci.
17
Panjenengan banjur paring piwulang
sarta ngandika marang wong-wong iku,
MARKUS 11.1823 76
"Apa ora wus tinulis: Padalemaningsun
bakal kasebut dalem pamujan kanggo
sakhing bangsa? Nanging kow wus
padha ndadkak guwaning bgal!"
18
Para pangareping imam lan para ahli
Tort padha mireng anan lelakon iku,
banjur padha golk akal anggon arep
nyirnakak Ysus; marga wong-wong iku
padha wedi marang Panjenengan, awit
wong golongan kabh padha karaman
marang piwulang.
19
Bareng wis sor, Ysus lan para
sakabat banjur bidhal saka kutha.
20
Ing wayah suk umun-umun, Ysus
lan para sakabat nalika padha langkung
ing panggonan wit anjir mau, pirsa
yn wit anjir wis garing saoyod-oyod
pisan.
21
Ptrus banjur klingan, tumuli matur
marang Panjenengan, "Rabbi, kula aturi
mirsani, wit anjir ingkang Panjenengan
supaosi punika sampun garing."
22
Ysus paring wangsulan marang para
sakabat, "Padha pracayaa marang Allah!
23
Satemen-satemen Aku pitutur
marang kow: Sapa ba kang ngucap
marang gunung iki: Kaangkata lan
kauncalna ing sagara, angger ora
MARKUS 11.2428 77
mangu-mangu ing sajroning atin,
nanging pracaya yn apa kang
kaucapak iku mesthi kelakon, iku
mesthi iya bakal kelakon.
24
Apa ba kang kokdongakak lan
koksuwun, padha pracayaa yn kow
wis padha tampa, iku mesthi iya bakal
padha kelakon tumrap kow.
25
Samangsa kow padha ngadeg
ndedonga, menawa ana wong kang
kaluputan marang kow, apuranen
dhisik, supaya Ramamu kang ana
ing swarga iya ngapura kaluputan-
kaluputanmu.
26
[Nanging menawa kow padha
ora ngapura, Ramamu kang ana
ing swarga iya bakal ora ngapura
kaluputan-kaluputanmu."]
27
rawuh ing Yrusalm manh. Nalika
Panjenengan tindak ing plataraning
Padaleman Suci, pangareping imam,
ahli-ahli Tort lan pinituwa-pinituwa
padha sowan ing ngarsan,
28
lan padha matur marang
Panjenengan, "Mawi pangwaos
punapa anggn Panjenengan nindakaken
MARKUS 11.2933 78
pandamel-pandamel punika? Tuwin
sinten ingkang maringi pangwaos
kangg nindakaken pandamel-pandamel
wau?"
29
iku, "Aku arep takon saprakara marang
kow kabh. Iku wangsulana dhisik,
mengko Aku iya bakal ngandhakak
marang kow, sarana pangwasa
apa anggonku nindakak panggaw-
panggaw iku.
30
Pambaptis Yohanes iku saka swarga
apa saka manungsa? Coba, padha
wangsulana."
31
Wong-wong mau banjur padha
rembugan dhw, kalawan ngucap,
"Upama aku padha kandha: Saka
ing swarga, mesthi diwangsuli: Yn
mangkono, yagn kow padha ora
pracaya marang Yohanes?
32
Nanging apa iya aku arep padha
kandha: Saka manungsa!" Wong-wong
iku padha wedi marang wong golongan,
awit kabh padha nganggep Yohanes iku
nabi sejati.
33
Dadin banjur padha mangsuli
marang Ysus, kalawan matur,
"Kula sami mboten ngertos." Ysus
MARKUS 12.14 79
tumuli ngandika marang wong-wong
iku, "Yn mangkono, Aku iya ora
bakal kandha marang kow, sarana
pangwasa apa anggonku nindakak
panggaw-panggaw iku."
12
1
Ysus banjur wiwit ngandika
marang wong-wong mau sarana
pasemon, "Ana wong gaw pakebonan
anggur lan dipageri mubeng. Wong
iku banjur ndhudhuk jugangan papan
kanggo meres anggur sarta ngadegak
panggung pajagan. Sawis mangkono
pakebonan iku diswakak marang
wong-wong kang bakal padha nggarap,
banjur lelungan menyang papan kang
adoh.
2
Bareng wis tekan mangsan, wong
mau kongkonan abdi marani wong-wong
kang padha nggarap, supaya nampa
sapranganing pametun pakebonan
mau.
3
Nanging abdi iku dicekel dning
wong-wong mau lan digebugi banjur
dikon bali tanpa gaw.
4
Wong kang duw pakebonan tumuli
kongkonan abdi liyan. Abdi iku
dipenthungi dning wong-wong mau
MARKUS 12.59 80
nganti tatu sirah sarta diwirang-
wirangak.
5
Wong mau banjur kongkonan abdi
siji manh, lan abdi iki malah dipatni.
Mangkono uga, isih akh manh liyan,
ana kang digebugi lan ana kang dipatni.
6
Isih ana wong siji manh, yaiku anak
kang ditresnani. Wasana wong kang
duw pakebonan anggur iku kongkonan
anakk mau, supaya marani wong-wong
kang padha nggarap, pamikir: Anakku
mesthin diringi.
7
Nanging wong-wong iku padha
rasanan: Lah iki ahli waris. Payo padha
dipatni ba, supaya warisan dadi
duwk kita.
8
Wong-wong mau tumuli nangkep lan
matni anak kang duw pakebonan
anggur iku sarta banjur padha mbuwang
menyang sajaban pakebonan anggur.
9
Saiki apa kang bakal katindakak
dning kang duw pakebonan anggur
iku? Wong mau bakal teka lan numpes
wong-wong kang nggarap kebon
anggur, nuli masrahak pakebonan
anggur mau marang wong-wong liya.
MARKUS 12.1014 81
10
Kow apa padha ora maca tulisan iki,
Watu kang ditampik dning para juru
gaw omah, iku wus dadi watu pojokan.
11
Kelakon iku dning Pangran, lan
dadi prakara kang ngram-ramak ing
pandeleng kita."
12
mbudi-daya bisan nangkep
Panjenengan, nanging padha
wedi marang wong golongan, awit
padha ngerti yn kang dingandikak
ngagem pasemon iku wong-wong
mau; mula banjur padha lunga ninggal
Panjenengan.
13
Wong-wong mau banjur kongkonan
wong Farisi lan wong Hrodian sawatara
sowan ing ngarsan Ysus, sedyan arep
njiret Panjenengan sarana pitakonan.
14
Kongkonan mau padha sowan lan
matur, "Guru, kula sami sumerep bilih
Panjenengan punika jujur, tuwin mboten
ajrih dhateng sinten kmawon, amargi
Panjenengan mboten mawang tiyang,
nanging kanthi leres mulangaken bab
marginipun Allah. Ingkang punika,
mbayar pajeg dhateng Kaisar punika
knging punapa mboten? Kula sami
kedah mbayar punapa mboten?"
MARKUS 12.1519 82
15
Nanging sarhn Ysus pirsa marang
lamis wong-wong iku, banjur ngandika
marang kongkonan mau, "Yagn kow
padha nyoba marang Aku? Aku jupukna
dhuwit dinar siji, dakdeleng!"
16
Wong-wong iku iya banjur ngaturak
dhuwit dinar siji. Panjenengan nuli
ndangu marang wong-wong mau, "Iki
gambar sapa lan iki tulisan sapa?" Atur
wangsulan, "Gambar tuwin seratanipun
Kaisar."
17
wong-wong iku, "Aturna marang Kaisar
apa kang wajib kaaturak marang
Kaisar lan marang Allah apa kang wajib
kaaturak marang Allah." Wong-wong
mau padha banget karaman marang
Panjenengan.
18
Wong-wong Saduki kang duw
panemu yn ora ana patangn saka ing
antaran wong mati; ana sawatara kang
sowan ing ngarsan Ysus lan padha
matur pitakon,
19
"Guru, Musa sampun nyerat
dhawuhipun dhateng kita, manawi
wonten tiyang ingkang gadhah sadhrk
jaler tilar donya, nilar smah mboten
tilar anak, tiyang punika kedah mendhet
MARKUS 12.2025 83
smah randhanipun wau punapadn
nuwuhaken turun kangg sadhrkipun
ingkang tilar wau.
20
Wonten sadhrk jaler pitu; ingkang
nomer satunggal mah-mah, nanging
tilar donya mboten nilar anak.
21
Ingkang nomer kalih lajeng mendhet
smah randha punika, lan ugi lajeng
pejah tanpa nilar anak; lan semanten
ugi ingkang nomer tiga.
22
Makaten ing salajengipun, pitu-
pitunipun sami mboten nilar anak.
Wasana, sasampunipun punika, tiyang
stri wau inggih lajeng pejah.
23
Ing dinten patangn, nalika tiyang-
tiyang wau sami tangi, tiyang stri
punika badh dados smahipun sinten?
Amargi pitu-pitunipun sampun nat sami
dados smahipun."
24
iku, "Apa dudu iki kang njalari kow
padha keblinger, marga anggonmu
padha ora ngerti Kitab Suci apadn
pangwasan Allah?
25
Awit samangsa padha tangi saka ing
antaran wong mati, wong-wong iku
padha ora sesomahan, nanging urip
padha kaya para malakat ing swarga.
MARKUS 12.2630 84
26
Dn prakara patangn wong mati,
apa kow padha ora maca ing kitab
Musa, bab grumbul eri, kepriy Allah
olh ngandika marang Musa: Ingsun iki
Allah Abraham, Allah Ishak, lan Allah
Yakub?
27
Panjenengan iku dudu Allah wong
mati, nanging Allah wong urip. Banget
anggonmu keblinger!"
28
Ing antaran para ahli Tort, ana siji
kang sawis krungu anggon wong-wong
Saduki lan Ysus padha bebantahan,
apadn neksni yn Ysus olh paring
wangsulan marang wong-wong iku
trep banget, banjur sowan marang
Panjenengan nyuwun pirsa, "Saking
sadaya pepaknipun Allah, pepakn
pundi ingkang utami?"
29
Ysus paring wangsulan, "Kang
utama yaiku: Rungokna, h Isral,
Pangran iku Allah kita, Pangran iku
siji.
30
Lan kow, tresnaa marang Pangran
Allahmu kalawan gumolonging atimu, lan
kalawan gumolonging nyawamu, sarta
kalawan gumolonging budimu, apadn
kalawan gumolonging kekuwatanmu.
MARKUS 12.3135 85
31
Dn pepakon kang kapindho, yaiku:
Kow tresnaa marang pepadhamu
kaya marang awakmu dhw. Ora ana
pepakon liyan kang ngungkuli pepakon
loro mau."
32
Ahli Tort mau banjur matur marang
Panjenengan, "Kasinggihan, Guru,
pangandika Panjenengan, bilih Allah
punika setunggal, mboten wonten
sansipun kajawi Panjenenganipun,
punika leres.
33
Pancn, tresna dhateng Allah
kalawan gumolonging manah, kalawan
gumolonging pengertosan, tuwin
kalawan gumolonging kakiyatan, punapa
dn nresnani sasami kados dhateng
awakipun piyambak, punika langkung
utami katimbang sakathahing kurban
obaran lan kurban sansipun."
34
Ysus pirsa, menawa wong iku
anggon ngaturi wangsulan kanthi
wicaksana, mulan Panjenengan banjur
ngandika, "Kow iku ora adoh saka
Kraton Allah!" Sabanjur ora ana wong
kang wani nyuwun pirsa apa-apa manh
marang Panjenengan.
35
Nalika Ysus paring piwulang ana
ing Padaleman Suci, Ysus ngandika,
MARKUS 12.3640 86
"Kepriy dn para ahli Tort bisa
mratlakak, yn Kristus iku Putran
Daud?
36
Daud piyambak marga saka katuntun
dning Roh Suci ngandika mangkn:
Pangran ngandika marang Gustiku:
Lenggaha ing tengeningsun, nganti
Ingsun nylhak mungsuh-mungsuhira
ing sangisoring tlapakanira.
37
Daud piyambak nyebut Panjenengan
iku Gusti, banjur kepriy anggon
Panjenengan iku dadi putran?" Dn
wong golongan kang akh cacah iku
padha ngrungokak Panjenengan
kanthi seneng.
38
Ing sajroning piwulang, Ysus
ngandika, "Padha diwaspada marang
para ahli Tort, kang padha dhemen
mlaku mider-mider nganggo jubah dawa
lan seneng nampa pakurmatan ing
pasar-pasar,
39
kang padha dhemen lenggah ing
panggonan kang utama ana ing papan
pangibadah sarta palenggahan kang
kinurmatan ing psta-psta,
40
kang padha nyaplok omah-omah
para randha, lan seneng ndedonga kang
dawa-dawa kanggo ngapusi. Wong-wong
MARKUS 12.4113.1 87
iku mesthi bakal padha olh paukuman
luwih abot."
41
Nalika Ysus lenggah ngajengak
pethi pisungsung, Panjenengan banjur
nggatosak wong golongan anggon
padha nglebokak dhuwit ing pethi
mau. Akh wong kang sugih padha
nyemplungak pisungsung gedh.
42
Banjur ana randha miskin kang uga
teka, nglebokak wang tembaga rong
kpng, pengajin sadhuwit, yaiku
dhuwit rch kang cilik dhw.
43
Ysus nimbali para sakabat,
menawa randha miskin iku nyaosak
luwih akh katimbang karo wong-wong
kabh kang wis padha nglebokak
dhuwit ing pethi pisungsung.
44
Awit wong-wong iku padha nyaosak
saka kalubran, dn randha iku
nyaosak saka kamlaratan, apa kang
diduwni kabh, yaiku kang dadi
nafkah."
13
1
Nalika Ysus jengkar saka
Padaleman Suci, ana sakabat
siji kang matur marang Panjenengan,
"Guru, sumangga Panjenengan pirsani;
MARKUS 13.27 88
saiba anggnipun ngbat-bati sla-sla
sarta ndahing bangunan-bangunan
punika!"
2
Ysus banjur paring wangsulan,
pangandikan, "Kow weruh bangunan-
bangunan kang ngbat-bati iki? Bakal
ora ana watu kang isih tumumpang ing
watu liyan, kabh bakal kajugrugak."
3
Nalika Ysus lenggah ing prnging
Gunung Zaitun ngadhepak Padaleman
Suci, Ptrus, Yakobus, Yohanes lan
Andras padha matur dhwkan marang
Panjenengan,
4
"Gusti mugi ngandika dhateng kawula
sadaya, bnjing punapa punika wau
badh kelampahan, sarta punapa
pratandhanipun samangsa sadaya
punika dumugi ing pungkasanipun?"
5
Ysus banjur wiwit ngandika marang
sakabat papat, "Kow padha diwaspada
supaya aja ana kang nasarak kow!
6
Bakal ana wong akh kang padha
teka nganggo jenengku, karo kandha:
Iya aku iki Panjenengan, sarta bakal
nasarak wong pirang-pirang.
7
Menawa kow padha krungu
swaraning perang utawa kabar-kabar
perang, aja geter atimu. Iku kabh kudu
MARKUS 13.812 89
kelakon, wadn iku durung tekan
pungkasan.
8
Awit bangsa siji bakal nempuh marang
bangsa liyan, lan kraton siji marang
kraton liyan. Ing endi-endi bakal ana
lindhu sarta paceklik. Kabh iku dadi
wiwitaning kasangsaran, ngarepak
jaman anyar.
9
Nanging kow, padha dingati-ati
marang awakmu dhw! Kow bakal
padha diladkak marang pradata
agama; kow bakal padha digebugi ana
ing papan pangibadah sarta bakal padha
diadhepak ing ngarsan para pangwasa
lan para raja marga saka Aku, minangka
paseksi tumrap wong-wong iku.
10
Nanging Injil kudu diwartakak dhisik
marang sakhing bangsa.
11
Dn samangsa wong-wong iku
padha nggiring kow, nedya masrahak
kow, kow aja padha sumelang, bab
apa kang kudu kokucapak, nanging
padha ngucapna apa ba kang nalika iku
kaparingak marang kow, awit dudu
kow kang padha kandha, nanging Roh
Suci kang ngandika.
12
Sadulur bakal masrahak sadulur
supaya dipatni, samono uga bapa
MARKUS 13.1320 90
masrahak anak sarta anak-anak bakal
padha nglawan lan matni wong tuwan.
13
Kow bakal padha disengiti dning
wong kabh marga saka jenengku.
Nanging sing sapa tahan nganti tumeka
ing wekasan, iku bakal kapitulungan."
14
"Samangsa kow padha weruh
Pangrusak kang ambeg siya mapan ana
panggonan kang ora samestin -- sing
sapa padha maca, iku mangerti - para
kang manggon ana ing Yuda padha
ngungsia menyang pagunungan.
15
Kang pinuju ana ing payon, aja
mudhun njupuk barang saka omah,
16
lan kang lagi ana ing pategalan aja
mulih njupuk sandhangan.
17
Nanging cilaka banget para ibu kang
lagi ngandheg lan kang padha nusoni ing
waktu iku.
18
Padha ndedongaa, supaya iku ora
kelakon ing mangsa adhem.
19
Amarga ing dina-dina iku bakal ana
panyiksa kaya kang durung tau kelakon,
wiwit wiwitaning donya kang dititahak
dning Allah nganti seprn, lan iya ora
bakal kelakon manh.
20
Lan saupama Pangran ora nyepetak
wektun, ora ana wong siji ba kang
MARKUS 13.2126 91
bakal kapitulungan; nanging marga
saka para wong pilihan, kang wus
kapilih dning Panjenengan, wektun
kacepetak.
21
Ing nalika iku menawa ana wong
kang kandha marang kow: Delengen,
Msias ana ing kn, utawa: Delengen,
Panjenengan ana ing kana, kow aja
padha ngandel.
22
Sabab bakal ana Msias-msias palsu
lan nabi-nabi palsu bakal padha muncul
lan bakal padha gaw pratandha-
pratandha sarta mukjijat-mukjijat,
karep, bisaa kanggo nasarak para
wong pilihan.
23
Dn kow padha diawas! Aku wus
ngandhakak iki kabh marang kow
sadurung."
24
"Nanging ing dina-dina iku, sawis
panyiksa mau, srengng bakal dadi
peteng lan rembulan ilang padhang
25
sarta lintang-lintang bakal padha
rontog saka ing langit, apadn para
pangwasa kang ana ing langit bakal
padha guncang.
26
Ing nalika iku wong-wong bakal
padha weruh Putraning Manungsa
MARKUS 13.2732 92
rawuh sarana mga ngagem sakhing
pangwasa lan kamulyan.
27
Apadn Panjenengan banjur
bakal ngutus malakat-malakat sarta
bakal nglumpukak para wong pilihan
kagungan saka kblat papat, saka
pungkasan bumi tekan pungkasan
langit.
28
Padha sinaua saka kaanan bab wit
anjir: Samangsa pang wiwit lemes lan
semi, kow padha ngerti, yn wus mh
mangsa panas.
29
Uga samangsa kow padha weruh
prakara-prakara iku kelakon, kow
padha ngertia, yn wis mh tekan
waktun, wus ana ing ngarep lawang.
30
Satemen Aku pitutur marang
kow yn angkatan iki ora bakal sirna
sadurung iku mau kabh kelakon.
31
Langit lan bumi bakal sirna, nanging
tetembunganku ora bakal sirna.
32
Dn mungguh dinan utawa
waktun, iku ora ana wong siji ba kang
sumurup, mangkono uga para malakat
ing swarga, dalah Sang Putra iya ora,
kajaba Sang Rama."
MARKUS 13.3314.2 93
33
"Kow padha jaga-jagaa, tansah
padha melka! awit kow padha ora
sumurup kapan waktun.
34
Iku upaman kaya wong kang
lelungan, ninggal omah lan
dipasrahak marang para abdin,
padha kabubuhan ayahan dhw-
dhw; sarta mrntahak marang kang
jaga rgol supaya melk.
35
Mulan padha melka, awit kow
padha ora sumurup, kapan kang duw
omah iku arep teka, apa ngarepak
wengi, apa tengah wengi, apa wayah
jago kluruk, apa bangun suk,
36
supaya samangsa kang duw omah
iku dumadakan teka, ora mrangguli
kow lagi padha turu.
37
Anadn kang dakkandhakak
marang kow, iku dakkandhakak
marang wong kabh: Padha melka!"
14
1
Rong dina manh ana riyaya
Paskah lan riyaya Roti tanpa
Ragi. Para pangarep imam lan para
ahli Tort padha ngrancang kepriy
anggon nangkep lan nydani Ysus
kanthi rka-daya jahat,
2
awit padha rasanan, "Aja sajroning
riyaya, supaya ora gaw ribut rakyat."
MARKUS 14.37 94
3
Nalika Panjenengan ana ing Btania,
ana ing omah Simon kang wis tau lara
kusta, lagi pinarak dhahar, ana wong
wadon teka nggawa botol marmer isi
lenga jebad narwastu tuln, kang larang
regan. Sawis mecah gulun botol iku,
wong mau banjur ngesokak lengan
ing mustakan Ysus.
4
Ana wong sawatara kanthi rasa ora
trima padha rasanan, "Apa gunan
mbuang-buang lenga jebad narwastu
iku?
5
Sabab lenga iku rak kena diedol
luwih saka telung atus dinar, lan kena
diwnhak marang wong-wong miskin."
Wong-wong iku banjur nyrengeni wong
wadon mau.
6
Nanging Ysus ngandika, "Enengna
ba wong iku. Yagn kow padha
gaw rpot? Wong iku wus nindakak
panggaw becik marang Aku.
7
Sabab wong-wong miskin rak tansah
ana ing antaramu, lan samangsa-
mangsa kow duw karep, kow bisa
nindakak panggaw becik marang
wong-wong miskin; balik Aku iki ora
salawas bebarengan karo kow.
MARKUS 14.813 95
8
Wong wadon iku wis nindakak
apa kang bisa dilakoni. Sarta wis
njebadi badanku kanggo pacawisan
panguburanku.
9
Ana ing ngendi ba Injil kawartakak
ing saindenging jagat, apa kang wis
katindakak dning wong wadon
iku bakal kacaritakak minangka
pangling-ling."
10
Yudas Iskariot, panunggalan
sakabat rolas, tumuli menyat marani
para pangarep imam, kanthi sedya
masrahak Panjenengan.
11
Bareng krungu, wong-wong iku
padha bungah lan janji bakal mnhi
dhuwit marang Yudas. Dn Yudas tumuli
golk cara anggon arep masrahak
Ysus ing waktu kang cocog.
12
Ing dina wiwitan riyaya Roti Tanpa
Ragi, wayah nyembelh cempning
Paskah, para sakabat padha matur
marang Ysus, "Gusti ngarsakaken kula
sami ksah cecawis wonten ing pundi
kagem dhahar Paskah Gusti?"
13
Panjenengan banjur ngutus
sakabat loro, lan ngandika marang
utusan iku, "Padha menyanga ing kutha;
MARKUS 14.1419 96
ing kana ana wong kang nggawa jun
isi banyu bakal methukak kow. Kow
padha ngetutna wong iku,
14
lan ana ing omah kang dileboni,
kow kandhaa marang kang duw omah
mau: Guru meling: Kamar endi kang
bakal kanggo mangan Paskah karo para
sakabatku?
15
Wong iku banjur bakal nuduhak
marang kow kamar lotng, kang jembar
kang wis kacawisak. Iya ing kono iku
kow padha nyawisna bujana Paskah
kanggo Aku lan kow kabh!"
16
Sakabat iku banjur padha mangkat,
lan bareng tekan kutha padha ngalami
kabh kaya kang dingandikakak dning
Ysus mau; tumuli padha nyawisak
Paskah.
17
Bareng wis sor Panjenengan rawuh
bareng karo sakabat rolas.
18
Nalika padha lungguh sarta padha
mangan, Ysus ngandika, "Satemen
Aku pitutur marang kow, ana siji saka
panunggalanmu kang bakal ngiyanati
Aku, iya kang lagi mangan karo Aku."
19
Para sakabat banjur wiwit padha
sedhih sarta siji-siji padha matur marang
MARKUS 14.2024 97
Panjenengan, "Rak sans kawula ta,
Gusti?"
20
marang para sakabat, "Wong iku iya
salah siji saka panunggalanmu wong
rolas, kang nyelupak roti ing mangkok
bebarengan karo Aku.
21
Sabab Putraning Manungsa
bakal jengkar kaya kang wis tinulis
mungguhing Panjenengan, wadn
bilai wong kang dadi margan Putraning
Manungsa kaulungak. Luwih becik,
saupama wong iku ora lair."
22
Nalika Ysus lan para sakabat lagi
padha dhahar, Panjenengan mundhut
roti, saos sokur, nyuwil-nyuwil roti mau
banjur maringak marang para sakabat,
kalawan ngandika, "Padha tampanana,
iki badanku."
23
Panjenengan banjur mundhut
tuwung, ngaturak panuwun lan
maringak tuwung iku marang para
sakabat. Kabh banjur padha ngomb
saka tuwung mau.
24
Apadn Panjenengan ngandika
marang para sakabat, "Iki getihku,
getihing prajanjian, kang kawutahak
kanggo wong akh.
MARKUS 14.2531 98
25
Aku bakal ora ngomb manh wohing
wit anggur, nganti tumekaning dinan
Aku bakal ngomb kang anyar ana ing
Kraton Allah."
26
Sawis padha ngunjukak kidung
pamuji, banjur padha lunga menyang
Gunung Zaitun.
27
Ysus nuli ngandika marang para
sakabat, "Kow kabh, bakal gonjing
imanmu, awit wis tinulis: Ingsun
bakal nggebag juru pangon, lan
wedhus-wedhus bakal padha buyar.
28
Nanging samangsa Aku wis
katangkak, Aku bakal ndhisiki kow
menyang Galila."
29
Ptrus banjur matur marang
Panjenengan, "Sanadyan sadaya sami
gonjing imanipun, kawula mboten."
30
Ptrus, "Satemen Aku pitutur marang
kow, ing dina iki, ing wayah bengi
iki uga, sadurung jago kluruk kaping
pindho, kow wus nylaki Aku rambah
kaping telu."
31
wadn kalawan luwih nandhes
Ptrus matur, "Manawi kawula kedah
pejah sareng-sareng kaliyan Gusti,
MARKUS 14.3237 99
kawula mboten badh nylaki Gusti."
Liya-liyan kabh iya padha munjuk
mangkono.
32
rawuh ing panggonan kang jeneng
Gtsmani. Ysus ngandika marang
para sakabat, "Padha lungguha ana ing
kn, sajron Aku ndedonga."
33
Panjenengan ndhawuhi Ptrus lan
Yakobus sarta Yohanes ndrk. Ysus
wiwit kraos sungkawa banget sarta giris
ing galih.
34
Panjenengan nuli ngandika marang
sakabat telu iku, "Atiku sedhih banget,
nganti kaya arep mati. Kow padha ana
ing kn lan padha melka"
35
Sawis majeng sawatara, Ysus
banjur sumungkem ing bumi sarta
ndedonga, supaya yn bisa waktu iku
sumingkira saka Panjenengan,
36
sarta matur, "Dhuh Abba, dhuh
Rama, tumrap Paduka samukawis saged
kelampahan; tuwung punika mugi
Paduka singkiraken saking Kawula,
namung kmawon sampun pikajeng
Kawula, nanging karsa Paduka."
37
Ysus banjur wangsul lan
manggih sakabat telu iku padha
MARKUS 14.3843 100
turu. Panjenengan nuli ngandika
marang Ptrus, "Simon, apa kow turu?
Apa kow ora kuwat melk sajam ba?
38
Padha melka lan ndedongaa, supaya
kow ora kena ing panggodha; roh iku
pancn becik niyat, nanging sipating
manungsa, ringkih."
39
Panjenengan banjur tindak manh
lan ndedonga nganggo tembung-
tembung kang padha.
40
Nalika rawuh manh, Ysus manggih
sakabat telu iku lagi padha turu, awit
mripat mbliyut, apadn padha ora
ngerti apa kang kudu diaturak marang
Panjenengan.
41
Panjenengan rawuh kang kaping
telun banjur ngandika marang sakabat
telu iku, "Apa isih padha turu lan ngaso?
Wis cukup, wis tekan waktun, delengen,
Putraning Manungsa kaulungak marang
tangan para wong dosa.
42
Padha tangia, ayo padha lunga. Kang
ngulungak Aku wus cedhak."
43
Nalika Ysus isih ngandika, Yudas
panunggalan sakabat rolas, dumadakan
teka bareng karo wong golongan kang
padha nggawa pedhang lan penthung
MARKUS 14.4450 101
atas prntah para pangarep imam, lan
para ahli Tort sarta para pinituwa.
44
Wong kang ngiyanati Panjenengan
wis awh sasmita marang wong-wong
mau, "Wong kang bakal dakcucup, yaiku
wong, iku tangkepen, jaganen sing
kuwat."
45
Sawis teka, Yudas nggal-nggal
nyelaki Panjenengan, banjur matur,
"Rabbi," lan nyucup Panjenengan.
46
Wong-wong mau banjur nyandhak
lan nangkep Panjenengan.
47
Saka ing antaran wong-wong kang
ana ing kono iku ana kang ngunus
pedhang, lan nyabetak pedhang
marang abdin Imam Agung, lan merung
kuping.
48
Ysus nuli ngandika marang wong-
wong iku, "Kow kok kaya ngadhepi
bgal, padha teka karo nggawa pedhang
lan penthung kanggo nangkep Aku?
49
Saben dina Aku rak iya nunggal karo
kow, memulang ana ing Padaleman
Suci; lan kow ora padha nangkep Aku.
Nanging supaya kelakona kang tinulis
ing Kitab Suci."
50
Para sakabat banjur ninggal
Panjenengan, padha mlayu kabh.
MARKUS 14.5157 102
51
Ana nom-noman ndhrkak
Panjenengan, nutupi badan mung
nganggo kemul lawon. Wong-wong
padha arep nangkep nom-noman iku,
52
nanging nom-noman mau ninggal
lawon, mlayu wuda.
53
Ysus banjur kairid menyang dalem
Imam Agung. Para pangareping imam,
pinituwa lan ahli Tort padha nglumpuk
ana ing kono.
54
Dn Ptrus ndhrkak
Panjenengan saka kadohan nganti
tekan plataraning Imam Agung, banjur
lungguh awor para pengawal, sinambi
gegeni.
55
Para pangarep imam dalah
warganing Pradata Agama kabh, padha
golk paseksi kang nglawan Ysus,
supaya Panjenengan bisa dipatrapi
paukuman pati, nanging ora olh.
56
Sabab akh wong kang awh
paseksi palsu nglawan Ysus, nanging
paseksi-paseksi iku siji lan sijin ora
cocog.
57
Banjur ana wong sawatara kang
ngaturak paseksi palsu, nglawan
Panjenengan kalawan pandakwa,
mangkn,
MARKUS 14.5863 103
58
"Kula sampun sami mireng tiyang
punika wicanten makaten: Aku bakal
ngrubuhaka Padaleman Suci kang
kagaw srana tanganing manungsa
iki lan sajron telung dina Aku bakal
mbangun liyan, kang dudu gawan
tanganing manungsa."
59
Bab iki, paseksin wong-wong iku
uga cengkah karo liyan.
60
Imam Agung banjur jumeneng
ana ing satengahing parepatan, nuli
ndangu marang Ysus, "Apa kow ora
mangsuli babar pisan? Kepriy mungguh
paseksin wong-wong kang ndakwa
kow iku?"
61
Nanging Panjenengan kndel
ba, ora paring wangsulan apa-apa.
Imam Agung ndangu Ysus manh,
pangandikan, "Apa kow iku Msias,
Putran Kang Pinuji?"
62
Paring wangsulan Ysus, "Iya Aku
iki Panjenengan, lan kow bakal padha
weruh Putran Manungsa lenggah ing
satengen Kang Mahakwasa lan rawuh
ana ing mganing langit."
63
Imam Agung banjur nyuwk-nyuwk
ageman lan ngandika, "Kangg punapa
kita taksih mbetahaken seksi malih?
MARKUS 14.6469 104
64
Panjenengan sampun sami midhanget
panyenyamahipun dhateng Allah.
Kadospundi pamanggih panjenengan?"
Wong-wong kabh saiyeg padha
netepak Ysus kudu kaukum pati.
65
Wong sawatara banjur wiwit
ngidoni Panjenengan, lan nutupi
pasuryan sarta njotosi kalawan kandha
marang Panjenengan, "H, nabi, coba
bedhken!" Dalah para pengawal iya
mlu padha ngantemi Ysus.
66
Nalika iku Ptrus isih ana ngisor, ana
ing plataran. Banjur ana wong wadon,
abdin Imam Agung, kang teka,
67
lan bareng weruh Ptrus gegeni,
banjur namatak rain, lan ngucap,
"Sampyan niku rak enggih tansah
sareng kalih Ysus, tiyang Nasart niku."
68
Nanging Ptrus slak, wangsulan,
"Kula mboten ngerti lan enggih mboten
mudheng napa sing mang karepk niku."
Ptrus banjur pindhah menyang mpr
ngarep. (Nuli ana jago kluruk.)
69
Bareng wong wadon mau weruh
Ptrus manh, banjur iya kandha-
kandha marang wong-wong kang ana
ing kono, "Tiyang niku enggih saking
panunggalan."
MARKUS 14.7015.2 105
70
Nanging Ptrus slak manh. Ora
let suw wong-wong kang ana ing kono
padha calathu manh marang Ptrus,
"Sampyan niku genah tunggal, napa
malih sampyan tiyang Galila!"
71
Nanging Ptrus banjur wiwit supata
lan sumpah-sumpah, "Kula mboten
kenal tiyang sing mang kandhakk niku!"
72
Sanalika iku uga jago kluruk kaping
pindhon. Ptrus banjur klingan marang
pangandikan Ysus, "Sadurung jago
kluruk ping pindho, kow wus nylaki
Aku kaping telu." Banjur nangis
sesenggrukan.
15
1
Bareng wayah bangun suk
para pangarep imam, karo
para pinituwa lan para ahli Tort sarta
warganing Pradata Agama liyan kabh
padha nglumpuk rembugan. Wong-wong
iku banjur mbanda lan ngirid Ysus sarta
ngladkak marang ngarsan Pilatus.
2
Pilatus nuli ndangu Panjenengan,
"Punapa Panjenengan rajanipun tiyang
Yahudi?" Ysus paring wangsulan,
ngandikan, "Panjenengan piyambak
ingkang ngandika makaten."
MARKUS 15.39 106
3
Para pangarep imam banjur padha
ngaturak pandakwa akh tumrap
Ysus.
4
Pilatus ndangu manh marang
Panjenengan, pangandikan, "Punapa
Panjenengan mboten mangsuli punapa-
punapa? Kula aturi menggalih, kathah
sanget pandakwanipun tiyang-tiyang
punika dhateng Panjenengan."
5
Nanging Ysus tetep ora mangsuli
apa-apa, temah Pilatus nganti gumun
banget.
6
Ing dina riyaya wis dadi padatan,
Pilatus ngluwari wong tawanan siji, sing
dikarepak dning wong akh.
7
Nalika iku ana wong, jeneng
Barabas, kang ditawan bareng karo para
pemberontak kang sajron keributan
padha gaw pati.
8
Wong akh banjur munggah lan
wiwit padha nyuwun kanthi banget,
supaya Pilatus nindakak kaya kang dadi
padatan kanggo wong akh.
9
Dn Pilatus nanggapi wong akh
kalawan ngandika, "Apa kow padha
kepngin supaya aku ngluwari rajan
wong Yahudi iki?"
MARKUS 15.1016 107
10
Jalaran Pilatus ngerti, yn para
pangarep imam padha ngulungak
Panjenengan marga saka drengkin.
11
Nanging para pangarep imam padha
ngojok-ojoki wong akh supaya Pilatus
ngluwari Barabas.
12
Pilatus nanggapi manh lan ngandika
marang wong akh, "Banjur aku kudu
nindakak apa marang wong kang padha
koksebut rajan wong Yahudi iku?"
13
Wong akh nuli padha mbengok
manh, "Kasaliba kmawon!"
14
Pilatus banjur ngandika manh
marang wong-wong iku, "Banjur dosan
apa, ta?" Nanging wong akh sangsaya
sora mbengok, "Kasaliba tiyang
punika!"
15
Sarhn Pilatus nedya gaw
mareming atin wong akh, mulan
iya ngluwari Barabas kanggo wong
akh mau; Ysus banjur digebagi sarta
dipasrahak supaya disalib.
16
Para prajurit tumuli ngirid Ysus
menyang plataran wewengkon dalem
gubernuran; sarta banjur padha
ngundang prajurit kabh supaya
nglumpuk.
MARKUS 15.1722 108
17
Wong-wong iku banjur ngagem-
agemi Panjenengan jubah wungu, lan
sawus nganam-anam makutha eri,
banjur diagemak ing mustakan.
18
Sawus mangkono banjur padha
ngucapak salam marang Ysus,
pangucap, "Ngaturaken kasugengan,
rajanipun tiyang Yahudi!"
19
Banjur padha menthungi mustakan
nganggo glagah lan padha ngidoni nuli
padha jngkng nyembah Panjenengan.
20
Sawus padha moyoki Panjenengan,
para prajurit banjur padha nglukari
ageman jubah wungu mau lan
ngagemak ageman piyambak. (15-
20b) Para prajurit tumuli padha ngirid
Ysus metu arep nyalib Panjenengan.
21
Nalika samana ana wong liwat
jeneng Simon, wong Kirn, bapakn
Aleksander lan Rufus, kang lagi bali saka
njaban kutha. Wong iku dipeksa supaya
manggul salib Ysus.
22
Para prajurit iku nuli ngirid
Panjenengan menyang panggonan
kang aran Golgota, kang ateges:
pacumplungan.
MARKUS 15.2331 109
23
Tumuli padha nyaosi Panjenengan
anggur kang dicampuri mur, nanging
Panjenengan ora karsa.
24
Wong-wong iku banjur padha nyalib
Panjenengan sarta ngedum-edum
pangageman sarana kalotr kanggo
nemtokak panduman dhw-dhw.
25
Wayah jam sanga suk para prajurit
padha nyalib Panjenengan.
26
Ana tulisan kang nlakak kaluputan
Ysus, unin, "Rajan wong Yahudi."
27
Bareng karo Panjenengan, para
prajurit iya nyalib bgal loro, kang siji
ing satengen, sijin ing sakiwan.
28
[Sarana mangkono, kayektnan apa
kang katulis ing Kitab Suci kang muni,
"Panjenengan katang golongan para
durjana."]
29
Wong-wong kang padha liwat ing
kono, padha ngala-ala Ysus, kanthi
gdhg-gdhg padha ngucap, "H,
kow kang arep ngrubuhak Padaleman
Suci lan arep mbangun manh sajron
telung dina,
30
luwarana awakmu dhw lan
mudhuna saka salib!"
31
Mangkono uga para pangarep imam
karo para ahli Tort, iya padha moyoki
MARKUS 15.3237 110
karo rasanan, "Wong iku wus mitulungi
wong liya, nanging mitulungi awak
dhw ora bisa!
32
Saiki Msias, Rajan Isral iku
karebn mudhun saka salib, supaya kita
padha weruh lan pracaya." Dalah kang
padha kasalib bareng karo Ysus iku iya
padha moyoki Panjenengan.
33
Bareng wus jam rolas, ana pepeteng
kang nglimputi satanah kabh nganti
jam telu.
34
Ing wayah jam telu iku Ysus
nywanten kalawan sora, "loi, loi,
lama sabakhtani?" Kang teges, "Allah
kawula, Allah kawula, kenging punapa
Paduka nilar kawula?"
35
Sawatara wong kang padha ngadeg
ana ing kono bareng krungu kang
mangkono mau, padha ngucap,
"Delengen, wong iku ngundang lia."
36
Banjur ana wong kang nggal-nggal
teka, nyelupak spons ing anggur kecut,
dituncepak ing glagah, tumuli ngaturi
ngunjuk marang Ysus, sarta ngucap,
"Ayo padha dientni lan dideleng, apa
lia teka ngudhunak wong iku."
37
Ysus banjur nywanten sora lan sda.
MARKUS 15.3843 111
38
Nalika iku geber Padaleman Suci
suwk dadi loro, saka ndhuwur tekan
ngisor.
39
Panggedhn prajurit kang ngadeg
adu-arep karo Ysus, bareng nyumurupi
kaya mangkono anggon sda, banjur
ngucap, "Sanyata, wong iku Putraning
Allah."
40
Ana uga wong wadon sawatara
kang padha ngawasak saka kadohan,
yaiku Maria Magdalna, Maria ibun
Yakobus-nom lan Yoss, sarta Salom.
41
Wong-wong iku kabh wis
ndhrkak Ysus lan ngladosi
Panjenengan nalika ana ing Galila.
Ing kono iya isih ana wong wadon
liyan kang akh cacah, kang padha
teka ing Yrusalm bebarengan karo
Panjenengan.
42
Bareng wayah wis sor, sarhn iku
dina pacawisan, yaiku dina ngarepak
Sabat,
43
mulan Yusuf, wong Arimata,
warganing Pradata Agama kang kajn
kringan, kang iya nganti-anti marang
Kratoning Allah, nkad sowan Pilatus
sarta nyuwun layon Ysus.
MARKUS 15.4416.2 112
44
Pilatus gumun nalika midhanget
menawa Ysus wis sda. Banjur nimbali
panggedhn prajurit lan ndangu, apa
Panjenengan wus sda.
45
Sawis midhanget atur
panggedhning prajurit mau, Pilatus
banjur maringak layon marang Yusuf.
46
Yusuf nuli tuku mori alus, lan
ngudhunak layon Ysus sarta ngulesi
layon mau nganggo mori iku. Sawis
mangkono, banjur nyarkak layon ana
ing kubur kang tatahan ing watu. Banjur
ngglundhungak watu nutup lawanging
kuburan.
47
Maria Magdalna lan Maria ibun
Yoss padha namatak papan anggon
nyarkak layon mau.
16
1
Bareng dina Sabat wis keliwat,
Maria Magdalna lan Maria ibun
Yakobus apadn Salom padha tuku
rempah-rempah wangi kanthi sedya bali
manh menyang pasaran arep njebadi
Ysus.
2
Wayah bangun suk ing dina kapisan
ing minggu iku, sawis srengngn
mlethk, wong-wong wadon mau padha
lunga menyang pasaran.
MARKUS 16.38 113
3
Banjur padha rasanan, "Sapa kang
bakal ngglundhungak watun kanggo
kita saka lawanging pasaran?"
4
Nanging bareng padha ndeleng saka
cedhakan, banjur padha weruh yn
watun wis ngglundhung, mangka watu
mau gedh banget.
5
Nuli padha lumebu ing pasaran lan
padha weruh priya nom-noman lenggah
ing sisih tengen ngagem jubah putih,
mulan padha kagt.
6
Nanging priya nom-noman mau tumuli
ngandika marang para wong wadon iku,
"Aja padha wedi! Kow padha nggolki
Ysus saka Nasart, kang wus kasalib
iku. Panjenengan wus wungu. Ora ana
ing kn. Padha delengen! Iki panggonan
kang kanggo nyarkak Panjenengan.
7
Nanging saiki padha lungaa, kandhaa
marang para sakabat lan Ptrus:
Panjenengan tindak ngrumiyini kow
kabh menyang Galila; ing kana kow
bakal padha ndeleng Panjenengan,
kaya kang wus dingandikakak marang
kow kabh."
8
Wong-wong wadon mau banjur padha
mlayu metu saka pasaran, amarga
padha giris lan geter, apadn ora
MARKUS 16.912 114
kandha apa-apa marang sapa ba,
marga padha wedi. [Dn wong-wong
wadon iku kanthi ringkes nerusak
sakhing piweling malakat mau
marang Ptrus lan kanca-kancan.
Sawus iku Ysus piyambak lumantar
para sakabat martakak saka wtan
nganti tekan kulon pawarta kang suci lan
kang ora bakal kena kasirnakak, bab
pawartaning karahayon kang langgeng.]
9
[Bareng Ysus wis wungu nalikan
isih suk umun-umun ing dina kapisan
ing minggu iku, kang dhisik dhw
Panjenengan ngatingal marang Maria
Magdalna, kang saka wong iku,
Panjenengan wis nundhung stan pitu.
10
Wong wadon mau nuli lunga wewarta
bab iku marang wong kabh, kang biyn
padha ndhrkak Panjenengan, lan
kang ing waktu samana lagi padha susah
lan nangis.
11
Nanging bareng padha krungu,
yn Ysus wungu lan wis kadeleng
dning Maria, wong-wong iku padha ora
ngandel.
12
Sawis iku, Panjenengan ngatingal
ngagem rupi kang bda marang wong
MARKUS 16.1317 115
loro panunggalan, nalika sakaron
padha lumaku menyang njaban kutha.
13
Wong loro mau banjur bali padha
wewarta bab iku marang murid-murid
liyan, nanging iya padha ora ngandel.
14
Pungkasan, Panjenengan ngatingal
marang sakabat sawelas, nalika lagi
padha mangan, sarta banjur netah
marang wong sawelas iku bab cupeting
pangandel lan wangkoting atin, dn
padha ora ngandel marang wong-wong
kang wus padha ndeleng Panjenengan
sawis wungu.
15
marang para sakabat sawelas mau,
"Padha lungaa menyang saindenging
jagat, padha martakna Injil marang
sakhing tumitah.
16
Sapa kang pracaya lan kabaptis,
bakal kaslametak, balik kang ora
pracaya bakal kaukum.
17
Pratandha-pratandha iki bakal
mbarengi para wong kang pracaya:
Wong-wong pracaya iku bakal padha
nundhungi stan sarana jenengku, bakal
padha guneman nganggo basa-basa
anyar.
MARKUS 16.1820 116
18
Bakal padha nyekel ula, lan sanadyan
ngomb racun kang matni, ora bakal
cilaka; bakal padha numpangi tangan
marang para kang lara, lan iku bakal
padha waras."
19
Sawis Gusti Ysus ngandika kang
mangkono marang para sakabat,
Panjenengan banjur kasengkakak
menyang swarga lan lenggah ing
satengen Allah.
20
Dn para sakabat iku banjur
padha lunga memulang ing endi-
endi, sarta Gusti nyarengi makarya,
apadn ngekahak piwulang sarana
pratandha-pratandha.]
Lukas
1
1
Tofilus ingkang minulya, sampun
kathah tiyang ingkang sami ndhapuk
cariyos bab lelampahan-lelampahan
ingkang kadadosan wonten ing antawis
kita,
2
kadosdn ingkang sami kita tampni
saking tiyang-tiyang, ingkang saking
wiwitan sami nyipati piyambak lan sami
dados paladosing Pangandika.
3
Awit saking punika, sasampunipun
kula nitipriksa kadadosan wau sadaya,
saking wiwitanipun kanthi premati,
putusaning manah kula, kadadosan-
kadadosan wau kula damel buku,
ingkang isinipun runtut, saha ingkang
lajeng kula aturaken ing ngarsa
panjenengan punika,
4
ing pangangkah, supados
panjenengan saged nguningani, bilih
sadaya ingkang sampun kawulangaken
dhateng panjenengan punika leres
sastu.
5
Nalika jaman Hrods, raja ing
Yuda, ana imam, asman Zakharia,
LUKAS 1.613 2
kalebu golongan Abia. Somah uga trah
Harun, asman lisabt.
6
Sakaron padha mursid ana ing
ngarsan Allah lan tansah nindakak
pepakon lan pranataning Pangran,
tanpa cacad.
7
Nanging ora kagungan putra, sabab
lisabt iku gabug lan sakaron wus
padha sepuh.
8
Ing sawijining dina, nalika pinuju
giliraning golongan, Zakharia nindakak
ayahan ngimami ana ngarsaning
Pangran.
9
Sabab nalika diundhi kaya adat,
kanggo namtokak imam kang nampa
ayahan, panjenengan kang katuding
lumebet ing Padaleman Suci ngobong
dupa ana ing kono.
10
Ing waktun ngobong dupa, umat
kabh kumpul ana ing jaba padha
sembahyang.
11
Imam Zakharia banjur dikatingali
malakating Pangran, jumeneng ing
satengening misbyah padupan.
12
Pirsa lelakon iku, Imam Zakharia
kagt lan dadi ajrih.
13
Nanging malakat mau banjur
ngandika, "Aja wedi, Zakharia, awit
LUKAS 1.1418 3
pandongamu wus kabul, lan lisabt,
bojomu, bakal nglairak anakmu lanang,
iku jenengna Yohanes.
14
Bocah iku bakal ndadkak bungah
lan senenging atimu, malah akh wong
kang uga bakal bungah marga saka lair
bocah mau.
15
Sabab iku bakal pinunjul ana ing
ngarsaning Pangran, lan bakal ora
ngomb anggur utawa minuman keras
liyan, sarta bakal kapenuhan ing Roh
Suci wiwit saka ing rahiming ibun.
16
Apadn bakal njalari akh wong
Isral padha mratobat marang Pangran,
Allah,
17
sarta bakal lumaku dadi cecala
ndhisiki tindak Pangran kanthi roh lan
pangwasan lia, supaya bisa mbalkak
atin para bapa marang para anak,
sarta nuntun wong mursal marang
kamursidan. Dadin nyawisak umat
kang sembada tumrap ing Pangran!"
18
Zakharia banjur munjuk marang
malakat mau, "Kadospundi anggn
kawula saged mangertos, bilih bab
punika sastu badh kalampahan?
Sabab kawula sampun sepuh, saha
LUKAS 1.1924 4
smah kawula sampun lungs ing
wanci."
19
Paring wangsulan malakat, "Aku
iki Gabril sing ngladosi Allah lan aku
diutus ndhawuhi kow, sarta nglantarak
pawarta kabungahan iki marang kow.
20
Satemen, kow bakal bisu lan ora
bisa guneman nganti tekan titimangsa
kalakon iku kabh, amarga kow ora
ngandel marang dhawuhku kang mesthi
bakal kelakon ing waktu kang wus
katamtokak."
21
Nalika iku wong akh padha ngentni
Imam Zakharia. Wong-wong iku padha
gumun, dn suw temen anggon ana
ing Padaleman Suci.
22
Bareng miyos, panjenengan ora bisa
ngandika apa-apa marang wong akh iku
lan wong akh iku banjur mangerti, yn
Zakharia mentas tampi wahyu ana ing
Padaleman Suci. Panjenengan banjur
paring sasmita marang wong akh, lan
tetep bisu.
23
Bareng waktuning ayahan wus
rampung, Zakharia banjur kondur.
24
Kacarita ora let suw lisabt,
garwan banjur ngandheg lan sajroning
LUKAS 1.2532 5
limang sasi ora tau metu-metu,
pangucap,
25
"Ya iki pandamel Pangran marang
aku anggon karsa ngluwari wirangku
ana ing ngareping wong akh."
26
Bareng wus nyandhak nem sasin,
Allah ngutus malakat Gabril menyang
Nasart, ing wilayah Galila,
27
nemoni prawan kang pacangan karo
wong kang aran Yusuf, tedhak Daud.
Prawan mau asman Maria.
28
Nalika malakat mau lumebet ing
omah Maria, banjur ngandika, "Salam,
kow kang kinasihan, Pangran tansah
nganthi marang kow."
29
Krungu pangandika mangkono iku
Maria kagt, lan pitakon ing sajroning
ati, apa teges iku.
30
Malakat nuli ngandika, "Aja wedi,
Maria, awit kow olh sih-kanugrahan
ana ing ngarsaning Pangran.
31
Lah kow bakal ngandheg lan bakal
nglairak anak lanang. Iku jenengna
Ysus.
32
Bocah mau bakal pinunjul lan
kasebut Putraning Allah Kang Mahaluhur.
Apadn Allah bakal maringak
LUKAS 1.3338 6
dhampar Daud, leluhur, marang
Panjenengan.
33
Panjenengan bakal jumeneng dadi
Rajaning para turun Yakub nganti
salawas-lawas, sarta kraton iku bakal
ora ana wekasan."
34
Maria banjur matur marang malakat
mau, "Punika sagedipun kalampahan
kadospundi, jalaran kawula drng
mah-mah?"
35
Paring wangsulan malakat, "Roh
Suci bakal nedhaki kow, sarta kwasan
Kang Mahaluhur bakal ngayomi kow;
mulan bayi kang bakal lair iku bakal
kasebut suci, Putraning Allah.
36
Lah lisabt, sadulurmu, kang wus
tuwa iku, iya lagi ngandhut anak lanang,
dn saprn wus nem sasi, mangka
wus diarani gabug.
37
Amarga tumraping Allah ora ana
barang kang mokal."
38
Maria banjur munjuk, "Sumangga,
kawula punika abdinipun Pangran;
tumrap kawula kalampaha kadosdn
ingkang Paduka ngandikakaken."
Sawus mangkono malakat mau banjur
jengkar nilar Maria.
LUKAS 1.3948 7
39
Ora watara suw, Maria nggal-
nggal tindak menyang kutha ing
pagunungan Yhuda.
40
Bareng lumebet ing dalem Zakharia
tumuli uluk-salam marang lisabt.
41
Kocapa nalika lisabt midhanget
uluk-salam Maria, bayi kandhutan
nggronjal, lan lisabt tumuli kapenuhan
ing Roh Suci,
42
sarta kalawan sora ngandika,
"Kow binerkahana ana ing antaran
wong wadon kabh, lan binerkahana
kandhutanmu.
43
Sapa ta aku iki, dn nganti
karawuhan ibun Gustiku?
44
Amarga sanyatan, bareng aku
krungu uluk-salammu, bayi kandhutanku
nggronjal, marga saka seneng.
45
Rahayu wong kang wus pracaya,
sabab apa kang kapangandikakak
dning Pangran, mesthi bakal kelakon."
46
Maria banjur medhar pangandika
mangkn: "Nyawaku ngluhurak
Pangran,
47
lan aku bungah marga saka Allah,
Juruslametku.
48
Sabab Panjenengan wus ngudanni
asoring abdin. Lah wiwit saiki sakhing
LUKAS 1.4956 8
wong turun-temurun bakal ngarani aku
rahayu,
49
jalaran Kang Mahakwasa wus
nindakak pakaryan-pakaryan kang
pinunjul marang aku sarta suci asman.
50
Rahmat turun-tumurun tumrap
wong kang wedi asih marang
Panjenengan.
51
Panjenengan ngatingalak
pangwaos kalawan pakaryaning astan
lan mbuyarak wong kang gumunggung
atin.
52
Panjenengan nglngsrak
wong-wong kang kwasa saka ing
kalenggahan, lan ngluhurak wong-
wong kang asor.
53
Panjenengan nglubrak
samubarang kang becik marang
wong kang kaluwn, lan nundhung wong
kang sugih kanthi nglaha.
54
Panjenengan nulungi Isral, abdin,
awit nget marang rahmat,
55
kaya kang wus kaprasetyakak
marang leluhur kita, marang Abraham
lan tedhak-turun, ing salawas-lawas."
56
Maria anggon ana ing omah
lisabt mau watara telung sasi, banjur
kondur.
LUKAS 1.5765 9
57
Bareng lisabt anggon ngandheg
wis tekan ing lke, banjur nglairak
jabang-bayi lanang.
58
Nalika tangga-teparon lan sanak-
sadulur krungu pawarta yn Allah wis
paring sih kamurahan kang samono
gedhn iku, padha mlu bungah.
59
Ing wolung dinan wong-wong mau
padha teka saprelu anggon arep netaki
bayin lan mnhi jeneng Zakharia
manut jeneng bapakn.
60
Nanging ibun kandha, "Aja, jeneng
kudu Yohanes."
61
Pangucap wong akh mau,
"Sanak-sanakmu ora ana kang jeneng
mangkono."
62
Banjur padha takon marang bapakn
kanthi sasmita, bakal dijenengak sapa
anak iku.
63
Zakharia njaluk lambaran kang
biasan kanggo nulis lan banjur nulis,
"Jeneng Yohanes." Wong kabh dadi
padha gumun.
64
Sanalika iku uga cangkem kabuka
lan ilat uwal, temahan banjur bisa
omong lan ngluhurak Allah.
65
Para tangga-teparon padha kataman
ing wedi, lan kabh lelakon mau banjur
LUKAS 1.6673 10
dadi rerasanan wong-wong ing satlatah
pagunungan Yuda kabh.
66
Wong kabh kang krungu prakara iku,
padha ngrasak-ngrasakak ing sajroning
ati, sarta pangucap, "Bakal dadi
apa bocah iki bakal bsuk?" Amarga
kaayoman ing astaning Pangran.
67
Zakharia, bapakn, marga saka
kapenuhan ing Roh Suci, banjur medhar
wangsit, pangucap,
68
"Pinujia Pangran, Allah Isral,
sabab wus nuwni umat lan paring
pangluwaran.
69
Panjenengan nukulak sunguning
karahayon kanggo kita ana ing tedhak
Daud, abdin,
70
-- kaya kang wis kapangandikakak
wiwitan mula lantaran para nabin kang
suci --
71
supaya kita luwar saka mungsuh-
mungsuh kita lan saka tangan sakh
wong kang padha sengit marang kita.
72
Minangka anggon nedahak
sih-rahmat marang leluhur kita lan
anggon nget marang prasetyan kang
suci,
73
yaiku supaos kang kapangandikakak
marang Abraham, bapa leluhur kita,
LUKAS 1.7480 11
yn Panjenengan paring kanugrahan
marang kita,
74
supaya kita luwar saka ing tanganing
mungsuh, bisa ngabekti marang
Panjenengan tanpa rasa wedi,
75
ing sajroning kasucn lan apa kang
bener ana ing ngarsan, sajeg urip kita.
76
Dn kow, nggr, anakku, bakal
kasebut nabining Allah Kang Mahaluhur,
amarga kow bakal lumaku ndhisiki
tindak Pangran saprelu nyawisak
dalan kagem Panjenengan,
77
lan mnhi pangertn marang umat
bab dalaning karahayon, adhedasar
pangapuraning dosa-dosan
78
marga saka rahmat lan sih-
piwelas Allah kita, kang iya srana iku
Panjenengan bakal rawuh minangka
anggon milujengak kita, Surya-suk
saka ing ngaluhur,
79
kagem madhangi sakhing wong
kang manggon ing pepeteng lan ana
ing ayang-ayanganing pati, apadn
ngenerak sikil kita marang dalaning
karahayon."
80
Anadn bocah mau saya mundhak
gedhn lan roh saya santosa, sarta
banjur manggon ing ara-ara samun
LUKAS 2.18 12
nganti tumeka ing dina anggon kudu
ngaton marang Banisral.
2
1
Nalika samana Kaisar Agustus
paring dhawuh, dianakna cacah-jiwa
tumrap wong saindenging jagat.
2
Iki cacah-jiwa kang kapisan kang
kaanakak nalika Kirnius jumeneng
gubernur ing Siria.
3
Mulan wong-wong kabh banjur
padha mangkat arep ndhaftarak, saben
wong menyang kuthan dhw-dhw.
4
Mangkono uga Yusuf iya mangkat saka
Nasart, wilayah Galila menyang Yuda,
kuthan Daud, kang aran Btlhm
-- amarga asal saka ing brayat lan
tedhak Daud --
5
supaya didhaftarak bebarengan karo
Maria, pacangan, kang lagi ngandheg.
6
Bareng wus tekan kono, Maria
anggon ngandheg wus tekan wektun
babaran,
7
banjur mbabar putra kakung,
kang pambajeng, nuli digedhong lan
dislhak ing pamakanan, sabab padha
ora komanan panggonan ana ing papan
panginepan.
8
Kacarita ing tlatah kono ana para
pangon kang padha nginep ing ara-ara
LUKAS 2.915 13
njaga pepanthaning kwan ing wayah
bengi.
9
Dumadakan ana malakating
Pangran jumeneng ing sacedhak sarta
padha kasorotan ing cahya kamulyan
Pangran satemah padha wedi banget.
10
Malakat mau tumuli ngandika
marang wong-wong mau, "Aja padha
wedi, lah kow padha dakwartani
kabungahan gedh, kang bakal
kaparingak tumrah sabangsa kabh:
11
Ing dina iki wus miyos Juruslametmu,
yaiku Kristus, kang jumeneng Gusti, ana
ing kuthan Daud.
12
Dn kang minangka tengeran
marang kow, mangkn: Kow bakal
mrangguli bayi kagedhong sumlh ing
pamakanan."
13
Dumadakan ana balatantra swarga
kang akh banget cacah, kang
mbarengi malakat mau sarta padha
memuji marang Allah, sabdan,
14
"Kamulyan kagem Allah kang ana ing
ngaluhur lan tentrem-rahayu ana ing
bumi, ing antaran manungsa kang dadi
renaning panggalih."
15
Sapengker para malakat menyang
swarga, para pangon mau padha
LUKAS 2.1621 14
sapocapan mangkn, "Payo, padha
menyang Btlhm, ndeleng apa kang
wus kelakon ing kana, kaya kang wus
kapangandikakak dning Pangran
marang kita."
16
Banjur padha nggal-nggal
mangkat, tumuli ketemu karo Maria
lan Yusuf, apadn Jabang-bayi, kang
sumlh ing pamakanan.
17
Bareng wus padha nyumurupi,
banjur padha nyritakak apa kang wis
kapangandikakak bab Jabang-bayi iku.
18
Wong kabh kang padha krungu
critan para pangon mau padha gumun.
19
Nanging Maria nyathet iku mau
kabh ana ing sajroning atin lan
dirasak-rasakak.
20
Para pangon tumuli padha bali
kalawan memuji lan ngluhurak Allah,
marga sabarang kang wis dirungu
lan dideleng iku, cocog karo kang wis
kapangandikakak marang wong-wong
mau.
21
Bareng wis ganep wolung dinan,
Bayi mau kudu disupiti lan banjur
kaparingan asma Ysus, yaiku asma
kang kapangandikakak dning
malakat sadurung kinandhut kang ibu.
LUKAS 2.2227 15
22
Nalika wus tekan dinaning panucn
miturut angger-angger Musa, Bayi mau
banjur diasta menyang Yrusalm arep
dicaosak marang Pangran,
23
kaya kang katulisan ing angger-
anggering Pangran, "Sakhing anak
lanang pambarep kudu kasuckak
kagem Allah",
24
lan padha saos kurban, manut apa
kang kadhawuhak ana ing angger-
anggering Pangran, arupa manuk deruk
sajodho utawa piyik dara loro.
25
Ing Yrusalm ana wong asman
Simon, wong mursid lan ngabekti
marang Allah, kang nganti-anti marang
panglipuring Isral sarta kang ingayoman
ing Roh Suci.
26
Panjenengan wis pinaringan wangsit
dning Roh Suci, yn bakal ora mati
sadurung nyipati Msias, yaiku Kang
Jinebadan dning Pangran.
27
Marga saka pitedah Roh Suci,
Simon tindak menyang Padaleman
Suci. Nalika Ysus, Bocah iku, diasta
mlebu dning wong tuwan arep
nindakak kaya kang wus katamtokak
dning angger-anggering Tort tumrap
Bocah mau,
LUKAS 2.2835 16
28
Simon banjur mbopong Bocah
klawan memuji marang Allah, unjuk,
29
"Dhuh, Pangran, mugi Paduka
sapunika marengaken kawula ksah
kalayan tentrem-rahayu, miturut
pangandika Paduka,
30
jalaran mripat kawula sampun
sumerep kawilujengan ingkang mijil
saking Paduka,
31
ingkang sampun Paduka cawisaken
wonten ing sangajenging bangsa sadaya,
32
inggih punika pepadhang ingkang
medharaken karsa Paduka tumrap
bangsa-bangsa sans saha ingkang
dados kamulyaning umat Paduka,
Isral."
33
Kang rama lan kang ibu padha
karaman banget marang kabh kang
diucapak tumrap Panjenengan mau.
34
Simon banjur mberkahi wong-wong
mau lan ngandika marang Maria, kang
ibu, "Sayektosipun Lar punika sampun
pinasthi dados margining dhawah lan
tanginipun tiyang kathah ing Isral,
sarta minangka pratanda ingkang badh
njalari pasulayan,
35
supados osiking manahipun tiyang
kathah kababar. Lan ing bnjing
LUKAS 2.3640 17
panggalih panjenengan badh katuwek
ing pedhang."
36
Apadn ing kono iya ana nabi
wadon, asman Hana, putran Fanul,
saka taler Asyr. Panjenengan wus
sepuh banget. Sawus krama banjur
gesang bebarengan karo garwan pitung
taun,
37
lan tekan saiki randha, yuswan
wolung puluh papat taun. Panjenengan
ora tau nilar Padaleman Suci, rina wengi
anggon ngabekti kalawan pasa lan
ndedonga.
38
Nalika iku panjenengan iya mrono
lan ngunjukak panuwun marang Allah,
sarta ngandikakak bab Bocah mau
marang sakhing wong kang padha
nganti-anti pangluwaran Yrusalm.
39
Sawus ngrampungak kang kudu
dilakoni kabh miturut angger-angger
Pangran, banjur padha kondur menyang
kutha asal, yaiku Nasart ing Galila.
40
Bocah mau saya mindhak ageng
lan tambah kiyat, kapenuhan ing
kawicaksanan sarta sinungan ing
sih-kanugrahaning Allah.
LUKAS 2.4147 18
41
Saben taun samangsa riyaya Paskah,
wong tuwan Ysus tindak menyang
Yrusalm.
42
Nalika Ysus wus yuswa rolas taun,
padha tindak menyang Yrusalm kaya
adat yn pinuju dina gedh.
43
Sarampung pahargyan, nalika
padha kondur, Ysus kantun ana ing
Yrusalm, wong tuwan ora pirsa.
44
Sarhn dikira yn Putran awor karo
wong-wong kang padha mulih tunggal
dalan, mulan padha mbacutak tindak
nganti sadina, banjur padha madosi
Panjenengan ana ing antaran para
sanak-kadang lan para pitepungan.
45
Bareng ora pinanggih, banjur padha
wangsul malih menyang Yrusalm karo
madosi terus.
46
Kacarita sawus telung dina
pinanggih Panjenengan ana ing
Padaleman Suci lagi lenggah ana
ing satengah para guru agama,
midhangetak sarta mundhut pirsa
piwulang.
47
Sakh wong kang ngrungokak
Panjenengan padha ram marang
kapinteran lan paring wangsulan.
LUKAS 2.483.1 19
48
Bareng wong tuwan pirsa, padha
njenger. Kang ibu banjur ngandika
marang Panjenengan, "Anggr, yagn
tumindakmu marang aku sakloron kok
mangkono. Ramamu lan aku padha
nggolki sliramu kanthi kuwatir."
49
Atur marang rama-ibun, "menapaa
dn panjenengan madosi kula?
Panjenengan menapa mboten pirsa, bilih
kula kedah wonten ing dalemipun Rama
kula?"
50
Nanging rama-ibun padha
ora nyandhak marang apa kang
dingandikakak iku.
51
Panjenengan banjur kondur
bebarengan karo kang rama lan kang ibu
menyang Nasart; sabanjur tetep terus
kaemong dning rama-ibun. Dn kang
ibu nyathet prakara iku mau kabh ana
ing sajroning penggalih.
52
Ysus saya mindhak ageng, lan saya
mindhak kawicaksanan, apadn saya
kinasihan dning Allah lan manungsa.
3
1
Sajroning paprntahan Kaisar
Tibrius wis nyandhak limalas
taun, nalika Pontius Pilatus jumeneng
gubernur ing Yuda, lan Hrods
jumeneng raja-wilayah ing Galila,
LUKAS 3.27 20
Filipus sadhrk jumeneng raja-wilayah
Itura lan Trakhonitis, sarta Lisanias
jumeneng raja-wilayah Abiln,
2
apadn Hanas lan Kayafas jumeneng
Imam Agung, Allah paring pangandika
marang Yohanes, putran Imam
Zakharia, ana ing ara-ara samun.
3
Yohanes banjur ndlajahi saindeng
wilayah Yordan sarta martakak baptisan
pitobat murih apuraning dosa,
4
kaya kang tinulis ing kitab pamecan
Ysaya, "Ana swaraning wong kang
nguwuh-uwuh ana ing ara-ara samun.
Padha nyawisna margining Pangran,
lencengna lurung-lurung kagem
Panjenengan!
5
Saben jurang bakal kaurug, lan
saben gunung lan gumuk bakal
digaw rata; kang mnggak-mnggok
bakal kalencengak, kang mendhak-
mandhukul bakal karatakak,
6
apadn sakhing wong bakal weruh
karahayon kang saka ing Pangran."
7
Yohanes banjur ngandika marang
wong akh kang padha sowan nyuwun
baptis, "H, turuning ula bedhudhak!
Sapa kang akon kow nyingkiri bebendu
kang bakal tumempuh?
LUKAS 3.814 21
8
Mulan padha metokna wohing pitobat
kang sembada. Lan aja padha nduwni
pangrasa: Abraham iku rama leluhur
kita! Awit aku pitutur marang kow:
Allah kwaos akarya turuning Abraham
saka watu-watu iki!
9
Wadung wus cumepak ana ing poking
wit, lan saben wit kang ora metokak
woh kang becik, bakal ditegor sarta
dicemplungak ing geni."
10
Wong akh mau banjur padha
nyuwun pirsa, "Menawi makaten,
punapa ingkang kedah sami kula
tindakaken?"
11
Paring wangsulan, "Sing sapa duw
klambi loro, supaya mnhi wong kang
ora duw, lan sing sapa duw pangan,
iya tumindaka mangkono."
12
Ana juru-narik-pajeg kang uga teka
arep nyuwun baptis, iku padha nyuwun
pirsa, "Guru, kula kedah sami nglampahi
punapa?"
13
Paring wangsulan, "Aja padha nagih
ngluwihi kang wus katamtokak tumrap
kow!"
14
Para prajurit uga padha nyuwun
pirsa, "Menawi kula, punapa ingkang
kedah sami kula lampahi?" Paring
LUKAS 3.1519 22
wangsulan Yohanes, "Aja ngrampas lan
aja meres, cukupna nganggo blanjamu
dhw."
15
Nanging sarhn wong akh lagi
padha nganti-anti lan ngarep-arep
Msias, kabh padha nggraita apa
Yohanes iku Panjenengan,
16
Yohanes banjur paring wangsulan,
pangandikan, "Aku iki mbaptisi kow
nganggo banyu, nanging Panjenengan
kang pangwasan ngungkuli aku, bakal
rawuh lan sanadyan mung nguculi
talining trumpah ba, aku ora patut.
Panjenengan bakal mbaptisi kow
ngagem Roh Suci lan geni.
17
Panjenengan wus ngasta piranti
kagem ngresiki gandum lan papan
panuton; gandum kaklumpukak ing
lumbung, nanging mrambut bakal
diobong ing geni kang ora bisa sinirep."
18
Kanthi paring pitutur liyan kang
akh Yohanes nggelarak Injil marang
wong akh.
19
Ananging bareng panjenengan
melhak Hrods, raja-wilayah
kono, bab lelakon karo Hrodias,
garwan sadhrk, tuwin bab anggon
nindakak sakhing piala liya-liyan,
LUKAS 3.2028 23
20
raja iku saya wuwuh durakan, srana
anggon ngunjara Yohanes.
21
Nalika wong akh iku wus padha
kabaptis lan nalika Ysus uga kabaptis
sarta lagi ndedonga, langit tumuli piyak,
22
banjur katedhakan ing Roh Suci
arupa manuk dara. Nuli ana swara kang
kaprungu saka ing langit mangkn,
"Sira iku Putraningsun kang kinasih,
kang ndadkak keparengingsun."
23
Nalika Ysus wiwit makarya,
yuswan kurang luwih telung puluh
taun lan manut pangiran wong-wong,
Panjenengan iku putran Yusuf, putran
li,
24
putran Matat, putran Lwi, putran
Malkhi, putran Yanai, putran Yusuf,
25
putran Matica, putran Amos,
putran Nahum, putran Hsli, putran
Nagai,
26
putran Maat, putran Matica,
putran Simi, putran Yoskh, putran
Yoda,
27
putran Yohanan, putran Rsa,
putran Zrubabl, putran Saltil,
putran Nri,
28
putran Malkhi, putran Adi, putran
Kosam, putran lmadam, putran r,
LUKAS 3.2938 24
29
putran Ysua, putran lizer,
putran Yorim, putran Matat, tedhak
Lwi,
30
putran Simon, putran Yhuda,
putran Yusuf, putran Yonam, putran
lyakim,
31
putran Mla, putran Mina, putran
Matata, putran Natan, putran Daud,
32
putran Isai, putran Obd, putran
Boas, putran Salmon, putran Nahason,
33
putran Aminadab, putran Admin,
putran Arni, putran Hzron, putran
Prs, putran Yhuda,
34
putran Yakub, putran Ishak,
putran Abraham, putran Trah,
putran Nahor,
35
putran Srug, putran Rhu,
putran Plg, putran br, putran
Salmon,
36
putran Knan, putran Arpakhsad,
putran Sm, putran Nuh, putran
Lamkh,
37
putran Mtusalah, putran Hnokh,
putran Yard, putran Mahall,
putran Knan,
38
putran nos, putran St, putran
Adam, putraning Allah.
LUKAS 4.16 25
4
1
Ysus, kang kapenuhan ing Roh
Suci, kondur saka kali Yordan, banjur
kapurugak dning Roh Suci menyang
ara-ara samun.
2
Ana ing kono lawas patang puluh
dina lan banjur kagodha dning Iblis.
Sajron ana ing kono iku Panjenengan
ora dhahar apa-apa sarta sawus iku
kraos luw.
3
Iblis nuli matur marang Ysus,
"Amargi Panjenengan Putranipun Allah,
sumangga sla punika kadhawuhana
dados roti."
4
Paring wangsulan Ysus, "Ana tulisan
mangkn: Urip manungsa iku ora
mung saka roti ba."
5
Iblis tumuli nambut Ysus munggah
ing papan kang dhuwur sarta ing
sakedhap ntra banjur nedahak
sakhing kraton ing jagat marang
Panjenengan.
6
Iblis nuli matur, "Panjenengan badh
kula aturi pangwaos punika sadaya
dalah kamulyanipun, awit punika sadaya
sampun dipun pasrahaken dhateng
kula saha kula saged nyukakaken
dhateng sinten kmawon ingkang kula
kajengaken.
LUKAS 4.713 26
7
Milanipun menawi Panjenengan
nyembah dhateng kula, sadaya punika
badh dados kagungan Panjenengan."
8
"Ana tulisan mangkn: Pangran
Allahira, iku kang kudu sira sembah,
sarta iya mung Panjenengan iku kang
kudu sira bektni!"
9
Sawis iku Iblis tumuli nambut Ysus
menyang Yrusalm lan kajumenengak
ing payoning Padaleman Suci kang
dhuwur dhw, banjur matur, "Menawi
Panjenengan Putranipun Allah,
sumangga kula aturi anjlog saking
ngriki,
10
awit wonten seratan makaten:
Tumraping Sira, Panjenengan bakal
dhawuh marang para malakat supaya
rumeksa marang Sira
11
lan iku bakal padha nadhahi Sira ana
ing tangan, supaya sikilira aja nganti
kesandhung ing watu."
12
Ysus paring wangsulan, "Ana
pangandika mangkn: Sira aja nyoba
marang Pangran, Allahira!"
13
Iblis sawus mungkasi sakhing
panggodhan banjur mundur saka ing
ngarsan, golk wektu kang cocog.
LUKAS 4.1420 27
14
Ysus banjur kondur menyang Galila
kanthi pangwasaning Roh. Anadn
pawarta bab Panjenengan iku tumuli
sumebar ana ing wilayah kono kabh.
15
Nalika samana Panjenengan
memulang ana ing sinagog kono sarta
sakhing wong padha ngalembana.
16
Ysus nuli rawuh ing Nasart,
panggonan nalika kagulawenthah, lan
kaya adat bareng dina Sabat banjur
rawuh ing papan pangibadah sarta
jumeneng arep maos Kitab Suci.
17
Nuli diaturi kitab Nabi Ysaya.
Bareng kabukak, prangan kang kawaos
surasan mangkn,
18
"Roh Pangran ana ing Aku,
awit Panjenengan wis njebadi Aku,
kadhawuhan martakak kabar-becik
marang wong-wong miskin; lan
Panjenengan wis ngutus Aku
19
supaya martakak luwar para
tawanan, sarta pulihing pandeleng
para wong wuta, ngluwari wong-wong
kang katindhes, ngundhangak yn
taun-rahmat Pangran wis tumapak."
20
Sawis mangkono kitab banjur
katutup kaparingak manh marang
kang kawogan, nuli lenggah. Wong
LUKAS 4.2125 28
kabh kang ana sinagog padha
mandeng marang Panjenengan.
21
Ysus banjur wiwit paring piwulang,
pangandikan, "Ing dina iki, sajron
kow padha ngrungokak, pangandika
mau wus kelakon."
22
Wong kabh iku padha mbenerak
Panjenengan apadn padha karaman
marang ndahing pitembungan kang
dingandikakak, banjur padha alok
mangkn, "Apa Iku dudu anak Yusuf?"
23
Ysus tumuli ngandika, "Kow mesthi
bakal ngucapak paribasan marang
Aku mangkn: H, dhukun, warasna
awakmu dhw. Kabh kang padha
dakrungu bab kang wus kelakon ana ing
Kaprnaum, iku uga tindakna ana ing
kn, ana ing tanah asalmu kn."
24
Lan pangandikan manh, "Aku
pitutur marang kow, sanyatan ora ana
nabi kang kajn ana ing tanah asal.
25
Sarta Aku pitutur marang kow, lan
pituturku iki nyata: Dhk jaman lia,
nalika langit mineb lawas telung taun
nem sasi, kang njalari anan pailan
kang nggegirisi ana ing satanah kabh.
Sanadyan ing Isral akh randhan,
LUKAS 4.2633 29
26
wasamono lia ora diutus menyang
ing salah sawijining randha-randha mau,
nanging menyang ing omah randha ing
Sarfat, wilayah Sidon.
27
Apadn nalika jaman Nabi lisa
ing Isral akh wong kang lara kusta,
nanging siji ba ora ana kang kabirat
najis, kajaba Naaman, wong Siria."
28
Bareng krungu kang mangkono
iku, wong kabh kang ana ing papan
pangibadah kono padha nepsu banget.
29
Banjur padha ngadeg, Ysus digawa
metu menyang sanjabaning kutha,
terus didhabyang menyang prnging
gunung, kang ana kuthan iku, supaya
Panjenengan dijorogak saka kono.
30
Nanging Panjenengan banjur tindak
nratas ing tengah wong-wong mau,
jengkar saka ing kono.
31
Ysus banjur rawuh ing Kaprnaum,
yaiku kutha ing Galila, sarta ing dina
Sabat memulang ana ing kono.
32
Wong-wong padha karaman krungu
piwulang, amarga pangandikan kanthi
pangwasa.
33
Ing papan pangibadah kono ana
wong kang kasurupan stan, iku nguwuh
kanthi swara sora,
LUKAS 4.3439 30
34
"Dhuh, Ysus saking Nasart, punapa
urusan Panjenengan kaliyan kawula?
punapa rawuh Panjenengan badh
nyirnakaken kawula? Kawula mangertos,
Panjenengan punika sinten, inggih
punika Ingkang Suci, utusaning Allah."
35
Nanging banjur didukani dning
Ysus, pangandikan, "Menenga! Metua
saka wong iku!" Wong banjur kabanting
dning stan ing satengahing wong
akh; stan nuli metu lan babar pisan
ora njalari laran wong mau.
36
Kabh wong padha ram, banjur
padha rasanan, "Tembung kok ngdab-
dabi banget! Anggon ndawuhi kalawan
wibawa lan pangwasa, temahan roh-roh
reged padha metu."
37
Pawarta bab Panjenengan iku banjur
sumebar tekan ing ngendi-endi ing
wilayah kono.
38
Sawis iku Ysus jengkar saka
papan pangibadah kono lan tindak
menyang omah Simon. Nalika iku ibun
maratuwa Simon lagi lara panas banget,
banjur disuwunak pitulungan marang
Panjenengan.
39
Ysus nuli jumeneng ing sandhing,
nundhung panas, wasana panas
LUKAS 4.405.1 31
banjur ilang. Wong wadon mau nuli tangi
lan ngladni para tamun.
40
Bareng wus surup, wong-wong padha
nyowanak kang padha nandhang lelara
warna-warna. Iku genti-genti padha
ditumpangi astan, temah padha dadi
waras.
41
Stan-stan uga metu saka
wong akh kalawan bengok-bengok,
"Panjenengan punika Putranipun Allah."
Awit padha mangerti, yn Panjenengan
iku Msias. Nanging banjur didukani, ora
diparengak kandha mangkono.
42
Bareng wus suk Ysus miyos lan
banjur tindak menyang panggonan kang
sepi. Nanging wong akh padha nggolki
lan iya ketemu. Kabh padha mbudidaya
nggondhli Ysus, supaya aja padha
ditilar.
43
Nanging padha dingandikani,
"Injil Kratoning Allah iku iya kudu
dakwartakak menyang kutha-kutha
liyan, sabab iya iku prelun anggonku
kautus."
44
Panjenengan banjur memulang ana
ing papan pangibadah ing Yuda.
5
1
Ing sawijining dina Ysus pinuju
jumeneng ana ing pinggiring tlaga
LUKAS 5.27 32
Genesart, wong akh padha ngangseg
arep ngrungokak pangandikan Allah.
2
Nuli pirsa prau loro ana ing pinggir
tlaga. Juru-amk-iwak wus padha
mudhun saka prau, lagi ngumbah jalan.
3
salah sijin prau iku, yaiku praun
Simon, lan dhawuh, supaya praun rada
didohak saka ing dharatan. Banjur
lenggah lan memulang marang wong
akh mau saka ing kono.
4
Bareng wis rampung, tumuli ngandika
marang Simon, "Parakna ing panggonan
kang jero, jalamu tibakna supaya olh
iwak."
5
Atur wangsulan Simon, "Guru,
sampun sadalu muput anggn kawula
sami nyambut damel kanthi sastu,
mboten angsal punapa-punapa, wadn
margi saking dhawuh Panjenengan,
kawula inggih badh ndhawahaken jala."
6
Sawis ditibakak, padha olh iwak
akh banget, nganti jalan wiwit bedhah.
7
Kanca-kancan kang ana ing prau
sijin padha diaw, dikon mara
ngrwangi. Iya banjur padha teka,
praun loro pisan diemoti iwak, nganti
mh krem.
LUKAS 5.814 33
8
Nalika Simon Ptrus nyumurupi kang
mangkono iku, banjur nyungkemi Ysus
sarta munjuk, "Gusti, Gusti mugi karsa
nilar kawula, awit kawula punika tiyang
dosa."
9
Amarga Simon lan wong-wong kabh
kang ana ing kono padha sumlengeren,
dn samono akh iwak sing kejala;
10
samono uga Yakobus lan Yohanes,
anak-anak Zbdus, kang padha dadi
kancan Simon. Ysus nuli ngandika
marang Simon, "Aja wedi, wiwit saiki
kow bakal njala wong."
11
Sawus minggirak praun, banjur
padha ninggal samubarang kabh sarta
ndhrkak Ysus.
12
Kacarita nalika Ysus ana ing
sawijining kutha, ana wong kang awak
sakojur kena kusta. Bareng ndeleng
Ysus banjur sumungkem ing bumi
lan matur, "Gusti, menawi Gusti karsa,
tamtu saged mbirat najis kawula."
13
Ysus nuli mulung astan, ndemk
wong mau kalawan ngandika, "Aku
karsa, birata najismu!" Sanalika iku uga
lelaran kusta banjur sirna.
14
Wong mau tumuli diwaleri, supaya
aja kandha-kandha marang sapa ba
LUKAS 5.1519 34
sarta dipangandikani, "Lungaa, awakmu
tuduhna marang imam lan nyaosna
kurbaning pasucnmu, kaya kang wus
diprntahak dning Musa, minangka
paseksi marang wong-wong iku."
15
wasamono pawarta bab Ysus iku
malah saya sumebar nganti adoh, lan
banjur akh wong kang padha gumrudug
sowan ing ngarsan arep ngrungokak
pangandikan sarta supaya lelaran
kasarasak.
16
Nanging Ysus banjur sumingkir
menyang papan-papan kang sepi,
ndedonga.
17
Ing sawijining dina nalika Ysus
pinuju memulang, ana wong Farisi lan
ahli Tort sawatara kang padha lungguh
ngrungokak. Iku padha teka saka
ing dsa-dsa ing Galila lan Yuda,
sarta saka ing Yrusalm. Kwasaning
Pangran ana ing Panjenengan, mula
saged nyarasak wong lara.
18
Banjur ana wong sawatara kang teka
ngusung wong lumpuh ana ing paturon;
iku padha mbudidaya bisan mlebu
nyowanak ana ing ngarsan Ysus.
19
Sarhn ora bisa nggawa mlebu,
marga saka akhing wong kang ana
LUKAS 5.2025 35
ing kono, banjur padha munggah ing
payon, nuli mbukak payon iku lan wong
kang lara diudhunak sapaturon ana
ing satengah wong akh, pas ana ing
ngarsan Ysus.
20
Ysus bareng pirsa pangandel
wong-wong mau, tumuli ngandika, "H,
sadulur, dosamu wus kaapura."
21
Nanging para ahli Tort lan para
wong Farisi padha mikir ing sajroning
ati, "Sapa ta wong iki, dn nyenyamah
marang Allah mangkono? Sapa kang bisa
ngapura dosa kajaba Allah piyambak?"
22
Nanging Ysus nguningani pikiran
wong-wong mau, mulan banjur
ngandika, "Apa sing padha kokpikir ing
sajroning atimu?
23
Gampang endi dhawuh: Dosamu
wis kaapura, karo dhawuh: Ngadega,
lumakua!
24
Nanging supaya kow padha ngerti,
yn Putraning Manungsa iku kwasa
ngapura dosa ana ing bumi," banjur
ngandika marang kang lumpuh iku,
"Dhawuhku marang kow: Ngadega,
paturonmu angkaten lan muliha!"
25
Sanalika iku uga wong mau banjur
ngadeg ana ing ngarep wong akh
LUKAS 5.2632 36
mau, ngangkat paturon, tumuli mulih,
wong kabh padha karaman lan padha
ngluhurak Allah.
26
Sarta padha wedi banget pangucap,
"Dina iki aku kabh wus padha
nyumurupi prakara-prakara kang
nggumunak banget."
27
Sawus mangkono Ysus banjur
tindak. Nuli pirsa juru-narik-pajeg linggih
ana ing pabyan, jeneng Lwi. Iku
dipangandikani mangkn, "Mlua Aku!"
28
Lwi banjur ngadeg, samubarang
kabh ditinggal lan ndhrk Ysus.
29
Lwi tumuli nganakak bujana gedh
kagem Panjenengan ana ing omah lan
akh juru-narik-pajeg lan wong-wong
liyan kang padha mlu kembul mangan.
30
Para Farisi lan ahli Tort padha
grundelan karo para sakabat Ysus,
tembung, "Yagn kow padha mangan
lan ngomb awor karo juru-narik-pajeg
lan wong dosa?"
31
pangandikan, "Wong waras iku ora
butuh dhokter, mung sing lara.
32
Tekaku iki ora ngundang wong
mursid, nanging wong dosa, supaya
padha mratobat."
LUKAS 5.3337 37
33
Wong-wong Farisi mau banjur matur
manh marang Ysus, "Murid-muridipun
Yohanes asring sami siyam sarta
sembahyang, makaten ugi muridipun
para tiyang Farisi, nanging punapaa
dn para murid Panjenengan kok sami
nedha lan ngomb?"
34
Paring wangsulan Ysus, "Apa bisa
para mitraning pangantn lanang dikon
pasa, sajroning pangantn isih ana ing
kono?
35
Nanging bakal ana wektun,
pangantn kabedhol saka ing antaran,
ing kono banjur bakal padha pasa."
36
Lan manh Panjenengan iya paring
pasemon marang wong-wong mau, "Ora
ana wong golk tambalan kanthi nyuwk
klambi anyar kanggo nambal klambi
lawas. Yn mangkono, kang anyar iku
uga bakal suwk, tur tumraping sing
lawas iku tambalan kang saka suwkan
kang anyar mau ora bakal cocog.
37
Mangkono uga ora ana wong kang
madhahi anggur anyar ana ing kanthong
kulit lawas, awit menawa mangkono,
anggur anyar mau bakal mbedhahak
kanthong, anggur dadi wutah, lan
kanthong rusak.
LUKAS 5.386.4 38
38
Nanging anggur anyar iku kudu
diwadhahi kanthong kulit kang anyar
uga.
39
Lan ora ana wong kang wus ngomb
anggur lawas banjur kapngin ngomb
anggur anyar, sabab banjur bakal
ngucap: Anggur kang lawas iku nak
banget."
6
1
Ing sawijining dina, pinuju
dina Sabat, nalika Ysus tindak
nglangkungi pategalan gandum, para
sakabat padha methiki wuln, banjur
diremed, isin dipangan.
2
Nanging ana wong Farisi sawatara
kang padha ngelokak, "Yagn kow
padha nindakak kang ora diparengak
ing dina Sabat?"
3
Ysus tumuli paring wangsulan,
pangandikan, "Apa kow padha ora
maca bab apa kang katindakak dning
Daud sapandhrk kabh nalika kraos
luw,
4
banjur lumebet ing Padaleman Suci,
mundhut roti caosan, nuli didhahar,
lan para pandhrk iya banjur padha
diwnhi, mangka ora ana kang
diparengak mangan roti iku kajaba
mung para imam."
LUKAS 6.510 39
5
Nuli ngandika manh, "Putraning
Manungsa iku iya Gustin dina Sabat."
6
Kacarita pinuju ing dina Sabat liyan
Ysus lumebet ing papan pangibadah
banjur memulang. Ing kono ana wong
kang tangan tengen mati.
7
Para ahli Tort lan para wong Farisi
padha ngulatak Ysus, apa bakal
nyarasak wong ing dina Sabat, supaya
bisa olh dhadhakan anggon nglepatak
Panjenengan.
8
Nanging Panjenengan pirsa pikiran
wong-wong mau, tumuli ngandika
marang kang tangan tengen mati,
"Ngadega, mapana ing tengah kn!"
Wong banjur ngadeg mapan.
9
wong-wong mau, "Aku takon marang
kow: Apa kang kepareng ditindakak
ing dina Sabat, kabecikan, apa piala,
nylametak nyawa apa matni?"
10
Sawus ngandika mangkono nuli
mirsani wong-wong saubeng, banjur
ngandika marang kang mati tangan,
"Tanganmu athungna!" Wong mau iya
banjur nindakak mangkono, wasana
tangan waras.
LUKAS 6.1117 40
11
Wong-wong mau tumuli padha nepsu
banget, sarta padha rembugan bab apa
kang bakal katindakak marang Ysus.
12
Kacarita ing nalika samana Ysus
minggah ing gunung saprelu ndedonga;
anggon ndedonga marang Allah nganti
sawengi muput.
13
Bareng wus raina para murid padha
ditimbali, banjur dipilih rolas, kang
padha diparingi sebutan rasul, yaiku:
14
Simon, kang uga diparingi jeneng
Ptrus, lan Andras sadulur Simon,
Yakobus lan Yohanes, Filipus lan
Bartolomus,
15
Matius lan Tomas, Yakobus anak
Alfus, lan Simon kang karan wong
Zlot,
16
Yudas anak Yakobus lan Yudas
Iskariot kang ing temb laku cidra.
17
Sawis iku Ysus banjur mandhap,
kadhrkak anggon ndedonga dning
para sakabat, tumuli kndel ana ing
sawijining papan kang rata. Ing kono
ana wong akh banget kang padha
nglumpuk, yaiku para sekabat lan
wong-wong liyan, kang teka saka
saindenging tanah Yuda lan saka ing
LUKAS 6.1823 41
Yrusalm, sarta saka ing tanah pasisir
Tirus lan Sidon.
18
Anggon padha mrana iku arep
ngrungokak pangandikan lan supaya
kawarasak lelaran, apadn wong-
wong kang kasurupan roh reged iya
padha kawarasak.
19
Lan wong akh iku mau kabh
padha mbudidaya bisan ndemk
Panjenengan, awit banjur ana daya
kang metu saka ing Panjenengan,
temah kabh padha diwarasak.
20
Ysus banjur mirsani para murid
lan ngandika, "Rahayu kow kang
mlarat, amarga iya kow iku kang padha
nduwni Kratoning Allah.
21
Rahayu kow kang saiki padha
kaluwn, amarga kow bakal padha
diwaregi. Rahayu kow kang saiki
nangis, awit kow bakal gumuyu.
22
Rahayu kow, menawa marga saka
Putraning Manungsa, kow padha
disengiti dning wong, disingkang-
singkang sarta diwewada, apadn
jenengmu diemohi, dianggep ala.
23
Ing wektu iku kow padha bungah-
bungaha lan suka-renaa, amarga
satemen bakal gedh ganjaranmu
LUKAS 6.2429 42
ana ing swarga; amarga para nabi iya
digaw mangkono dning para leluhur
wong-wong mau.
24
Nanging bilai kow, h, para wong
sugih, awit kow wus padha nampa
panglipur saka kasugihanmu.
25
Bilai kow, kang saiki wareg, amarga
kow bakal luw. Bilai kow, kang saiki
gumuyu, amarga kow bakal nandhang
susah lan nangis.
26
Bilai kow, menawa wong kabh
padha ngalembana marang kow, awit
iya kaya mangkono iku panggawn
para leluhur marang para nabi palsu."
27
"Nanging kow kang padha
ngrungokak marang Aku, padha
dakpituturi: Padha tresnaa marang
mungsuhmu: wong kang sengit marang
kow, padha becikana.
28
Wong kang nyupatani kow, padha
suwunna berkah; wong kang nindakak
piala marang kow, padha dongakna
becik.
29
Sapa ba kang napuk pipimu sasisih,
sisih pisan ulungna, lan sapa ba
kang ngrebut jubahmu, karebn ngepk
klambimu pisan.
LUKAS 6.3035 43
30
Wong kang njejaluk marang kow,
wnhana, lan darbkmu kang wus
dijupuk dning wong, aja kok jaluk bali.
31
Apa kang kokkarepak supaya wong
tumindak marang kow, iku iya tindakna
marang wong.
32
Sarta menawa kow tresna marang
wong kang nresnani kow, iku apa
pituwasmu? Amarga wong-wong dosa
iya padha nimbangi katresnaning liyan.
33
Awit menawa kow padha gaw
becik marang kang mbeciki kow, iku
pituwasmu apa? Wong-wong dosa rak
iya padha tumindak mangkono.
34
Lan manh menawa kow ngutangi
marang wong kanthi pangarah supaya
olh apa-apa saka wong mau, iku apa
pituwasmu? Wong-wong dosa rak iya
padha ngutangi marang para wong dosa,
supaya tampa manh kang ajin padha.
35
Nanging kow, padha tresnaa marang
satrumu lan padha becikana, sarta
silihana tanpa ngarep-arep piwales,
temah bakal gedh ganjaranmu,
apamanh kow bakal padha dadi
putraning Allah Kang Mahaluhur, amarga
Panjenengan nindakak kasanan
LUKAS 6.3641 44
marang wong kang padha ora weruh ing
kabecikan lan marang para wong ala.
36
Kow sing padha ambek-welasan,
kaya anggon Ramamu iya ambek-
welasan."
37
"Aja padha ngadili, supaya kow iya
ora bakal padha diadili. Lan aja padha
ngluputak, supaya kow iya ora padha
diluputak. Padha ngapuraa, supaya
kow iya diapura.
38
Padha wwha, supaya kow iya
diwnhi. Takeran kang becik, kang
ditetel-tetel, kang dioyog lan kang
lubr, bakal kaesokak ing pangkonmu,
amarga ukuran kang kokanggo ngukur,
iku iya bakal kanggo ngukur kow."
39
Ysus banjur ngandika manh
marang wong-wong mau kalawan
pasemon mangkn, "Wong wuta apa
bisa nuntun pepadhan wong wuta? Apa
karo-karon ora bakal kacemplung ing
luwangan?
40
Murid iku ora ngungkuli gurun,
nanging sapa ba kang wus tamat
pasinaon, bakal padha karo gurun.
41
Yagn kow weruh tatal kang
ana ing mripat sadulurmu, mangka
LUKAS 6.4245 45
glondhong kang ana ing mripatmu
dhw, kow ora sumurup?
42
Kepriy dn kow bisa ngucap
marang sadulurmu: Sadulur, tatal kang
ana ing mripatmu iku dakilangan.
Mangka glondhong kang ana ing
mripatmu, kow ora sumurup. H, wong
lamis, glondhong kang ana ing mripatmu
iku ilangana dhisik, temah kow bakal
bisa ndeleng kalawan cetha lan bisa
ngilangi tatal kang ana ing mripat
sadulurmu!"
43
"Ora ana wit kang becik ngetokak
woh kang ala, lan iya ora ana wit kang
ala ngetokak woh kang becik.
44
Sabab saben wit iku katitik saka
woh. Awit ora ana woh anjir dipethik
saka bebondhotaning eri, lan ora ana
woh anggur diundhuh saka gegrumbulan
eri.
45
Wong kang becik iku ngetokak
prakara kang becik saka ing simpenaning
atin kang becik, dn wong kang ala
iku ngetokak barang kang ala saka ing
simpenaning atin kang ala. Sabab kang
diucapak dning cangkem, iku mbludag
saka ing sajroning ati."
LUKAS 6.467.3 46
46
"Gnya kow kok nyebut Aku: Gusti,
Gusti, mangka kow padha ora nglakoni
pituturku?
47
Saben wong kang marani Aku lan
ngrungokak pituturku sarta nglakoni --
kow bakal dakkandhani wong iku kena
dipadhakak sapa --.
48
Iku kaya wong kang ngadegak
omah: Wong iku gaw kedhukan kang
jero, sarta pondhasin kapasang ana
ing watu karang. Bareng ana banjir lan
banjir mau nrajang omah iku, omah ora
bakal oyag amarga santosa banget.
49
Nanging sing sapa ngrungokak
pituturku mangka ora nglakoni, iku
kaya wong kang ngadegak omah
tanpa pondhasi. Bareng ana banjir kang
nrajang, omah iku ambruk, sarta rusak
banget."
7
1
Bareng wus rampung anggon
ngandika marang wong akh, Ysus
banjur tindak lumebet ing Kaprnaum.
2
Ing kono ana opsir kang duw batur,
kang banget kanggep, iku lara banget
lan wus mh mati.
3
Bareng opsir mau krungu bab Ysus,
tumuli kongkonan pinituwan wong
Yahudi sawatara, sowan ing ngarsan,
LUKAS 7.48 47
nyuwun supaya Panjenengan karsa
rawuh nyarasak batur mau.
4
Wong-wong mau iya banjur
sowan sarta nyuwun tulung kanthi
adreng, atur, "Tiyang punika pantes
kapitulungan,
5
amargi tresna dhateng bangsa kita,
saha inggih tiyang punika ingkang
ngyasakaken kita papan pangibadah."
6
Ysus banjur tindak bebarengan
karo wong-wong mau. Bareng wus
cedhak karo omah opsir iku, opsir iku
kongkonan para mitran matur marang
Panjenengan, "Dhuh, Gusti, mugi
sampun dados damel Panjenengan,
amargi kawula mboten pantes
Panjenengan rawuhi;
7
awit saking punika kawula inggih
rumaos mboten pantes sowan ing ngarsa
Panjenengan. Nanging Panjenengan
mugi karsa ngandika satembung
kmawon, temahan rncang kawula
tamtu badh saras.
8
Amargi kawula piyambak inggih
tiyang ingkang kaprntah, sarta inggih
mbawahaken prajurit. Menawi kawula
akn dhateng salah satunggaling prajurit
punika: Lungaa, piyambakipun inggih
LUKAS 7.913 48
lajeng ksah. Punapa dn menawi
kawula akn dhateng satunggalipun:
Mrna, inggih lajeng dhateng; utawi
dhateng rncang kawula: Iki tindakna,
inggih lajeng dipun tindakaken."
9
Bareng Ysus midhanget atur kang
mangkono iku, Panjenengan ram, nuli
minger mriksani wong akh kang padha
ndhrkak sarta ngandika, "Aku pitutur
marang kow, pangandel kang samn
gedhn iki Aku durung tau tumon,
sanadyan ing antaran wong Isral!"
10
Bareng kongkonan mau wus padha
bali lan wus tekan ing ngomah, batur
wus ketemu waras.
11
Sawus iku Ysus tindak menyang
kutha kang aran Nain. Para sakabat
padha ndhrkak, lan iya ana wong
akh kang padha gumrudug mlu
ndhrk uga.
12
Bareng tindak wus cedhak karo
gapuraning kutha, ana layon kapikul
metu, iku bocah lanang, anak ontang-
anting, embokn wus randha. Wong
akh saka ing kutha padha ngiringak.
13
Nalika Gusti pirsa randha mau,
trenyuh banget panggalih marga saka
LUKAS 7.1420 49
welas, banjur ngandika marang randha
mau, "Aja nangis!"
14
Ysus banjur nyelaki lan bandhosan
diasta. Kang padha mikul mandheg.
Panjenengan tumuli ngandika, "Anggr,
Aku dhawuh marang kow: Tangia!"
15
Kang mati tumuli njengglk, linggih
lan wiwit guneman, banjur dipasrahak
marang ibun.
16
Wong kabh padha wedi lan banjur
padha ngluhurak Allah, pangucap,
"Ana nabi agung kang karawuhak ing
tengah-tengah kita", sarta, "Allah wus
nuwni tuwin milujengak umat."
17
Pawarta bab Ysus iku banjur
sumebar ing satanah Yuda lan
sakiwa-tengen kabh.
18
Nalika Yohanes nampa pawarta bab
lelakon iku kabh saka para sakabat,
19
banjur ngundang sakabat loro,
kadhawuhan matur marang Gusti,
"Punapa Panjenengan punika ingkang
pinasthi rawuh, punapa kawula taksih
kedah ngentosi sansipun?"
20
Bareng wis padha ana ing ngarsan
Ysus, banjur matur, "Kawula sami
kautus dning Yohanes Pambaptis,
kadhawuhan matur pitakn: Punapa
LUKAS 7.2124 50
Panjenengan punika ingkang pinasthi
rawuh, punapa kawula taksih kedah
ngentosi sansipun?"
21
Nalika samana Ysus pinuju
marasak wong akh kang padha
nandhang sawarnaning lelara lan
memala sarta kang kasurupan roh-roh
ala, apadn sakh wong wuta padha
kaparingan pandeleng.
22
pangandikan, "Padha mundura, aturna
marang Yohanes apa kang kokdeleng lan
kokrungu: Wong wuta padha ndeleng,
wong lumpuh padha lumaku, wong
budhugen padha kabirat najis, wong
budheg padha krungu, wong mati padha
katangkak, lan wong mlarat padha
kawartanan kabar kabungahan.
23
Lan rahayu wong kang ora nampik
Aku."
24
Bareng utusan Yohanes wus padha
mundur, Ysus banjur wiwit medhar
pangandika marang wong akh iku
bab Yohanes, mangkn, "Apa prelumu
lunga menyang ara-ara samun? Apa
arep ndeleng glagah kang mobat-mabit
marga kanginan?
LUKAS 7.2530 51
25
Utawa arep apa kow mrana iku? Apa
arep ndeleng wong kang manganggo
sarwa alus? Wong kang manganggo
ndah lan kang urip mwah iku
panggonan ana ing kraton.
26
Dadi apa prelumu mrana? Apa arep
ndeleng nabi? Bener, lan Aku pitutur
marang kow, malah ngungkuli nabi.
27
Awit ana pangandika, mangkn: Lah
Ingsun dhawuh marang utusaningsun
supaya ndisiki Sira, lan nyawisak
dalanira ana ing ngarepira.
28
Aku pitutur marang kow: Ing
antaran wong kang kalairak dning
wong wadon ora ana kang ngungkuli
Yohanes, wadn kang cilik dhw ana
ing Kratoning Allah iku ngungkuli wong
iku."
29
Wong akh kang padha ngrungokak
pangandikan, kalebu para juru-mupu-
bya, kabh padha ngakoni marang
adiling Pangran, amarga wus padha
dibaptis dning Yohanes.
30
Nanging wong-wong Farisi lan para
ahli Tort padha nampik marang karsan
Allah tumrap awak dhw, sarana
anggon padha ora gelem dibaptis
dning Yohanes.
LUKAS 7.3137 52
31
Ysus banjur ngandika, "Wong-wong
jaman iki bakal dakupamakak apa lan
dakpadhakak karo apa?
32
Wong-wong iku upaman kaya
bocah-bocah kang linggih ana ing pasar
lan kang padha alok sesauran: Kow
wus padha daksulingi, kok ora njogd.
Aku wus padha ngidungak kidung
pangadhuh, kow kok ora nangis.
33
Amarga Yohanes Pambaptis iku
teka tanpa mangan roti sarta ngomb
anggur, kow banjur kandha: Iku wong
kepanjingan stan.
34
Sawus iku Putraning Manungsa
rawuh, Panjenengan dhahar lan
ngunjuk. Kow banjur ngucap:
Delengen, Iku rak wong kang karem
mangan lan tukang minum, kancan
para juru-mupu-bya lan wong dosa.
35
Nanging kawicaksananing Allah iku
kabenerak dning sakhing wong kang
padha nampani."
36
Tumuli ana wong Farisi kang ngaturi
dhahar Ysus ana ing omah. Ysus iya
banjur rawuh, nuli lenggah dhahar.
37
Ing kutha kono ana wong wadon
kang wus kondhang dosan. Nalika
krungu, yn Ysus lagi dhahar ana ing
LUKAS 7.3842 53
omah wong Farisi mau, banjur mrono
karo nggawa botol marmer isi lenga
wangi,
38
nuli ngadeg karo nangis ana ing
pengkeran Ysus, cedhak sampyan,
nganti luh crocosan nelesi sampyan,
diusapi nganggo rambut, lan banjur
diambungi sarta dijebadi kalawan
lengan wangi mau.
39
Bareng para Farisi kang ngaturi
Ysus weruh kang kaya mangkono iku,
banjur duw osik mangkn, "Menawa
Panjenengan iku Nabi, mesthi pirsa,
sapa lan wong apa sing nggepok sariran
iku; mesthi pirsa, yn iku wong kang
kondhang dosan."
40
Ysus nanggapi sarana ngandika,
"Simon, ana prakara kang arep
dakpituturak marang kow." Simon
mangsuli, atur, "Sumangga, kula aturi
ngandika, Guru."
41
"Ana wong loro kang padha duw
utang, kang siji limang atus dinar, sijin
sket dinar.
42
Sarhn padha ora bisa nyaur, kang
ngutangi banjur nglilakak utang wong
loro mau. Wong loro iku endi kang luwih
tresna marang kang ngutangi?"
LUKAS 7.4349 54
43
Atur wangsulan Simon, "Kula
kinten inggih ingkang sambutanipun
kathah, lajeng dipun lilakaken punika."
Pangandikan Ysus, "Bener penemumu
iku."
44
Banjur ngandika marang Simon
manh kalawan mirsani wong wadon
mau, "Kow weruh wong wadon iki?
Aku mau mlebu ing omahmu, kow
ora mnhi banyu kanggo wisuh sikil,
nanging wong iki nelesi sikilku nganggo
luh, banjur ngusapi nganggo rambut.
45
Kow ora ngambung Aku, nanging
wiwit nalika Aku mlebu, wong wadon iki
tansah ngambungi sikilku.
46
Kow ora nglengani sirahku, nanging
wong wadon iki njebadi sikilku nganggo
lenga wangi.
47
Dosan kang akh iku wus kaapura,
amarga wus nindakak katresnan akh.
Nanging kang kaapura sathithik, iya
nindakak katresnan sathithik."
48
Banjur ngandika marang wong wadon
mau, "Dosamu wus kaapura."
49
Wong kang padha linggih mangan
bebarengan karo Panjenengan,
padha mosik mangkn, "Sapa ta,
LUKAS 7.508.4 55
Panjenengan iku, dn kok nganti bisa
ngapura dosa?"
50
Nanging Ysus nuli ngandika marang
wong wadon mau, "Pangandelmu
kang mitulungi kow, mundura klawan
tentrem-rahayu!"
8
1
Ora let suw sawis iku, Ysus
banjur tindak ndlajah kutha-kutha
lan dsa-dsa martakak Injil Kratoning
Allah, kadhrkak dning sakabat
rolas,
2
lan uga dning wong wadon sawatara
kang wus padha kawarasak saka
anggon kasurupan roh-roh reged utawa
anggon nandhang lelara warna-warna,
yaiku Maria kang karan Magdalna, kang
wus kauwalak saka dhemit pitu cacah,
3
Yohana, bojon Khuza, bendhaharan
Hrods, Susana lan liyan manh
isih akh. Wong-wong wadon iki
padha ngladni rombongan Ysus
sapandhrk srana barang darbk.
4
Nalika wong akh padha gumrudug
teka, yaiku wong-wong kang ndhrkak
Ysus saka kutha siji menyang kutha
liyan, Panjenengan banjur ngandika
kanthi pasemon,
LUKAS 8.510 56
5
"Ana juru nyebar metu nyebar wijin,
saprangan tumiba ing pinggir dalan,
banjur kapidak-pidak ing wong lan
manuk-manuk ing awang-awang padha
nucuki nganti entk.
6
Ana kang tumiba ing padhasan,
lan bareng wus thukul banjur garing,
amarga ora olh banyu.
7
Ana manh kang tumiba ing
satengahing tethukulan eri, kang
banjur thukul bebarengan, temahan
wijin kelindhih banget, temahan ora
ngetokak woh.
8
Lan ana uga kang tumiba ing lemah
becik, iku thukul sarta metu woh tikel
satus." Sawus ngandika mangkono
Ysus banjur nguwuh mangkn, "Sapa
kang duw kuping kanggo ngrungokak,
ngrungokna!"
9
Para sakabat padha matur pitakon,
apa teges pasemon mau.
10
Ysus tumuli mangsuli,
pangandikan, "Kow padha kaparingan
kanugrahan diparengak nyumurupi
wewadin Kratoning Allah, nanging
tumrap wong-wong liyan prakara iku
kagiyarak kanthi pasemon, supaya
LUKAS 8.1115 57
sanadyan padha ndeleng, ora weruh, lan
sanadyan padha krungu, ora mangerti.
11
Dn pasemon mau teges
mangkn: Wiji iku pangandikaning
Allah.
12
Kang tumiba ing pinggir dalan iku
wong kang wus padha krungu, banjur
diparani Iblis, kang tumuli njupuk
pangandika mau saka ing sajroning
atin, supaya aja padha pracaya lan
kaslametak.
13
Kang tumiba ing padhasan iku wong
kang bareng krungu pangandika mau
banjur ditampani kalawan bungah,
nanging iku ora ana oyod, anggon
pracaya mung sadhla lan bareng kena
cobaning ngaurip banjur padha murtad.
14
Kang tumiba ing thethukulan eri
iku wong kang padha ngrungokak
pangandika, nanging sajron thukul iku
tumuli kalindhih ing rasa sumelang,
kasugihan lan kanikmataning ngaurip,
satemah ora bisa ngetokak woh kang
mateng.
15
Anadn kang tumiba ing lemah
becik iku wong kang sawus padha
ngrungokak pangandika, tumuli
LUKAS 8.1620 58
disimpen ing sajroning ati kang becik,
sarta mantep lan ngetokak woh."
16
"Ora ana wong nyumed lampu, kang
banjur ditutupi nganggo genthong utawa
didkk ing longan, nanging mesthi
tumuli ditumpangak ing cagak, supaya
kabh wong kang lumebu ing omah
padha bisa ndeleng padhang.
17
Sabab ora ana barang kasidhem,
kang ora bakal kababar, ora ana wadi,
kang ora bakal kawiyak lan dimangertni
wong akh.
18
Awit saka iku, kepriy anggonmu
ngrungokak, iku gatkna. Amarga
sapa kang duw iku bakal kaparingan,
nanging sapa kang ora duw, dalah apa
kang kanyana dadi duwk, iku uga
bakal dipundhut."
19
Ysus banjur dipurugi dning kang
ibu lan sadhrk-sadhrk, nanging
marga saka akh wong, padha ora bisa
nyedhaki Panjenengan.
20
Tumuli ana wong kang ngunjuki
uninga, atur, "Ingkang ibu saha
sadhrk-sadhrk Panjenengan wonten
ing jawi badh kapanggih kaliyan
Panjenengan."
LUKAS 8.2125 59
21
Nanging Panjenengan mangsuli,
pangandikan, "Ibuku lan sadulur-
sadulurku iku wong kang padha
ngrungokak pangandikaning Allah lan
banjur dilakoni."
22
Ing sawijining dina Ysus nitih prau
kadhrkak para sakabat, tumuli
padha dipangandikani mangkn, "Ayo
padha menyang ing sabranging tlaga."
Banjur padha mangkat.
23
Nalika lagi padha lelayaran iku, Ysus
sar. Dumadakan ana prahara ing tlaga
kono, satemah praun klebon banyu lan
padha kataman ing bebaya.
24
Para sakabat banjur sowan, ngwungu
Ysus, unjuk, "Guru, Guru, kawula
sami katiwasan!" Panjenengan iya
tumuli wungu, angin lan banyu kang
ngamuk iku padha didukani, temah
lerem, kaananing tlaga dadi anteng.
25
Panjenengan nuli ngandika,
"Pangandelmu iku ana ing ngendi?"
Kabh padha wedi lan karaman, sarta
padha sapocapan mangkn, "Sapa ta
Panjenengan iku, dn nganti angin lan
banyu padha ngstokak dhawuh?"
LUKAS 8.2629 60
26
ndharat ing tanah wong Gerasa, ing
sabrang Galila.
27
Bareng Ysus wus minggah ing
dharatan, tumuli ana wong lanang
saka ing kutha kono kang sowan ing
ngarsan, wong iku kepanjingan stan-
stan, sarta wus suw anggon ora
nganggo sandhangan lan ora manggon
ing omah, nanging ana ing pakuburan
ba.
28
Nalika ndeleng Ysus banjur mbengok
lan sumungkem ana ing ngarsan sarta
matur kalawan swara sora, "Punapa
urusan Panjenengan kaliyan kawula,
dhuh Ysus, Putraning Allah ingkang
Mahaluhur? Kawula nyuwun, mugi
Panjenengan sampun ngantos misakit
kawula."
29
Anggon matur mangkono iku
amarga Ysus wus dhawuh supaya roh-
roh ala iku padha metu saka wong mau.
Awit wong iku wus kerep dilarak-larak
dning roh mau, mulan kanggo njagani,
wong mau banjur dirant lan diblenggu,
nanging kabh mau dipedhot, lan wong
nuli digiring dning stan menyang ing
papan-papan kang sepi.
LUKAS 8.3035 61
30
Ysus banjur ndangu, "Sapa
jenengmu?" Atur wangsulan, "Legion,"
awit stan kang nyurupi iku akh.
31
Stan-stan iku nuli nyuwun marang
Ysus, aja nganti didhawuhi lumebu ing
juranging pati.
32
Kacarita ing kono ana babi kang
akh banget cacah lagi padha golk
pangan ana ing rng-rnging gunung.
Stan-stan mau banjur nyuwun, supaya
diparengak lumebu ing babi-babi iku.
Iku diparengak.
33
Stan-stan mau banjur padha metu
saka wong iku lan manjing ing babi-babi.
Pepanthan babi iku tumuli gumrudug
mlayu ing tepining jurang lan ambyur
ing tlaga dadi lan patin.
34
Bareng para pangon babi padha
nyumurupi lelakon mangkono iku, banjur
padha mlayu lan nyritakak bab iku ana
ing kutha lan ing kampung-kampung ing
sakiwa-tengen.
35
Wong-wong nuli padha metu arep
nyumurupi apa kang mentas kelakon.
Banjur padha sowan ing ngarsan Ysus
sarta padha nyumurupi wong kang
wus ditinggal dning stan-stan mau
linggih cedhak ing sampyan Ysus,
LUKAS 8.3640 62
wus manganggo lan wus waras. Wasana
padha wedi.
36
Wong-wong kang wus padha
nyumurupi dhw iku padha nyritani
kang lagi padha teka iku, kepriy
anggon wong kang kapanjingan stan
iku wus kaslametak.
37
Wasana wong kabh ing laladan
Gerasa padha nyuwun marang Ysus,
supaya karsa tindak saka ing kono,
marga padha wedi banget. Panjenengan
banjur minggah ing prau lan wangsul
nyabrang.
38
Wong kang wus koncatan stan
mau nyuwun supaya diparengna
ndhrk, nanging Ysus ndhawuhi lunga,
pangandikan,
39
"Kow muliha menyang omahmu
lan critakna kabh apa kang wus
katandukak dning Allah marang
kow." Wong mau iya banjur lunga
lan ndlajahi sakutha kabh kalawan
nyritakak apa kang wus katindakak
dning Ysus tumrap ing awak.
40
Kacarita bareng Ysus wangsul,
banjur dipethukak dning wong akh,
awit kabh pancn padha ngantu-antu
rawuh.
LUKAS 8.4147 63
41
Banjur ana wong kang sowan,
jeneng Yairus, kepalan papan
pangibadah, nuli tumungkul sujud ana
ing ngarsan Ysus, nyuwun supaya
Ysus karsa rawuh ing omah,
42
amarga anak wadon ontang-anting,
kang kira-kira umur rolas taun mh mati.
Ysus nalika tindak mrana, sariran
kadhesek-dhesek ing wong akh.
43
Nalika samana ana wong wadon
kang lara nggrajag getih wus rolas taun
lawas, ora waras-waras, sanadyan wus
ditambani sapa ba.
44
Iku banjur maju nyedhaki Ysus
saka ing buri lan ndemk gombyoking
jubah. Padha sanalika pampet anggon
nggrajag getih.
45
Ysus banjur ngandika, "Sapa kang
ndemk Aku?" Sarhn ora ana kang
ngaku, Ptrus nuli matur, "Guru, tiyang
kathah sami ngrubung lan sami ndhesek
Panjenengan makaten."
46
Nanging Ysus ngandika, "Ana wong
kang ndemk Aku, sabab Aku krasa ana
daya kang metu saka Aku."
47
Bareng wong wadon iku mau
mangerti, yn kauningan, banjur marek
kalawan gumeter, sumungkem ing
LUKAS 8.4853 64
ngarsan, apadn tumuli mratlakak
marang wong akh, apa sabab ndemk
Panjenengan sarta anggon sanalika
banjur waras.
48
Ysus nuli ngandika marang wong
mau, "H, anakku, pracayamu kang
wus mitulungi kow, mundura kalawan
tentrem-rahayu!"
49
Nalika Ysus isih ngandikan, ana
krabat kepala papan pangibadah iku
kang teka lan matur, "Anakmu wus mati,
aja ngribeti Guru manh."
50
Nanging Ysus midhanget sarta
banjur ngandika marang Yairus, "Aja
wedi, kumandela ba, anakmu bakal
slamet."
51
Sarawuh ing omah Yairus, Ysus
ora marengak wong siji-sijia ndhrk
mlebu karo Panjenengan, kajaba
Ptrus, Yohanes lan Yakobus tuwin
bapakn sarta ibun bocah.
52
Wong kabh padha nangisi bocah
kalawan ngadhuh-adhuh. Nanging Ysus
ngandika, "Aja padha nangis, bocah ora
mati, mung turu."
53
Wong-wong iku padha nggeguyu
Panjenengan, amarga padha weruh,
yn bocah wis mati.
LUKAS 8.549.5 65
54
Ysus banjur ngasta tangan
bocah kang mati iku sarta nguwuh,
pangandikan, "H, nggr, tangia!"
55
Nyawan bocah mau tumuli bali lan
sanalika iku uga bocah tangi. Ysus
banjur dhawuh mnhi mangan.
56
Wong tuwan bocah mau padha
karaman, nanging padha ora
diparengak martak-martakak lelakon
mau marang sapa ba.
9
1
Kacarita Ysus nimbali sakabat
rolas, padha kaparingan kasektn
lan wissa kanggo ngwasani stan-stan
lan marasak lelara.
2
Banjur padha diutus martakak
Kratoning Allah lan marasak wong-
wong lara,
3
sarta padha dipangandikani
mangkn, "Aja padha nggawa apa-apa
kanggo ana ing dalan, aja nggawa teken
utawa kanthong uba-ramp, roti utawa
dhuwit, utawa klambi rangkep.
4
Lan menawa kow wus ditampani
ana ing sawijining omah, kow lerema
ana ing kono lan anggonmu mbacutak
lakumu iya saka ing kono.
5
Dn menawa ana wong kang ora
gelem nampani kow, metua saka ing
LUKAS 9.610 66
kutha kono lan ketabna bledug kang
ana ing sikilmu, iku minangka pepling
tumrap wong mau."
6
Para sakabat banjur padha mangkat
ndlajahi dsa-dsa, ngabarak Injil
sarta marasak wong lara ing sakhing
panggonan.
7
Kocapa Hrods, raja-wilayah,
midhanget sakhing lelakon mau, banjur
rumangsa kuwatir, awit ana wong kang
kandha, yn Yohanes wus diwungokak
8
Ana manh kang kandha, yn lia
ngatingal manh, lan uga ana kang
kandha, yn salah sijining nabi jaman
kuna wis wungu.
9
Nanging Hrods ngandika, "Yohanes
wus daktigas gulun. Sapa ta sejatin
wong iki, kang kawartakak nindakak
prakara-prakara kang mangkono iku?"
Tumuli ngudi bisan ketemu karo Ysus.
10
Bareng para rasul wus padha bali,
padha matur marang Ysus bab apa
kang wus padha katindakak. Banjur
padha didhawuhi ndhrk Panjenengan
nyingkir menyang kutha kang aran
Btsaida.
LUKAS 9.1114 67
11
Nanging wong akh padha weruh,
lan tumuli padha nututi. Kabh padha
ditampani dning Ysus lan padha
dipangandikani bab Kratoning Allah.
Dn kang mbutuhak kawarasan padha
kawarasak.
12
Bareng wus ndungkap wayah bengi
para sakabat rolas padha sowan ing
ngarsan sarta matur, "Tiyang kathah
punika mbok sami dipun dhawuhi
ksah dhateng dhusun utawi kampung-
kampung sakiwa-tengenipun ngriki,
pados pasipengan saha tedha, amargi
ing ngriki punika kita wonten ing
panggnan ingkang kapencil."
13
Nanging banjur padha
dipangandikani, "Kow kang kudu
mnhi mangan wong-wong iku!"
Atur wangsulan, "Ingkang wonten
ing kawula mboten langkung saking
roti gangsal kaliyan ulam kalih, kajawi
menawi kawula lajeng sami ksah
tumbas tetedhan kangg sadaya tiyang
menika."
14
Amarga ing kono kira-kira ana
wong lanang limang wu. Ysus banjur
dhawuh marang para sakabat, "Padha
LUKAS 9.1520 68
konen linggih panthan-panthan, kira-kira
nyket-nyket."
15
Para sakabat padha ngstokak
dhawuh mau, kabh wong dikon linggih.
16
Ysus nuli mundhut roti lima lan iwak
loro mau, banjur tumenga ing langit,
rotin banjur diberkahi lan dicuwil-cuwil,
sarta diparingak marang para sakabat
supaya didumak marang wong akh.
17
Kabh padha mangan nganti wareg.
Turahan diklumpukak dadi rolas
wakul.
18
pinuju ndedonga piyambakan, para
sakabat padha sowan ing ngarsan.
Banjur padha didangu, "Wong akh iku
padha ngarani Aku iki sapa?"
19
Atur wangsulan, "Yohanes
Pambaptis. Wonten ugi ingkang mastani
lia, wonten malih ingkang mastani
salah satunggaling nabi ing jaman kina
ingkang sampun wungu."
20
Ysus nuli ndangu marang para
sakabat, "Lah yn kow, Aku iki kokarani
sapa?" Atur wangsulan Ptrus, "Msias
ingkang saking Allah."
LUKAS 9.2126 69
21
Banjur padha dipenging dning
Ysus, supaya aja ngandhakak bab iku
marang sapa ba.
22
Ysus ngandika manh, "Putraning
Manungsa iku pinesthi nandhang
sangsara akh sarta katampik dning
para pinituwa lan para pangareping
imam apadn para ahli Tort, nuli
disdani, lan ing telung dinan bakal
kawungokak."
23
Kabh banjur padha dipangandikani,
"Saben wong kang kapngin ngetutburi
Aku, iku kudu nyingkur awak dhw,
saben dina manggul salib lan ngetutak
Aku.
24
Sabab sapa ba kang arep
nylametak nyawan, iku bakal klangan
nyawan; nanging sapa ba kang
klangan nyawan marga saka Aku, iku
bakal nylametak nyawan.
25
Apa gunan wong bisa ndarbni
donya iki kabh, nanging njalari tiwas
lan kapitunan awak dhw?
26
Awit sapa ba kang isin marga saka
Aku lan pituturku, Putraning Manungsa
iya bakal lingsem marga saka wong
iku, bsuk menawa Panjenengan
rawuh kanthi kamulyan piyambak,
LUKAS 9.2732 70
lan kamulyan Kang Rama sarta para
malakat kang suci.
27
Aku pitutur marang kow: Satemen
ing antaran wong kang ana ing kn
iki, ana kang bakal ora ngrasakak pati,
sadurung padha nyumurupi Kratoning
Allah."
28
Kira-kira wolung dina sawis
paring piwulang mau kabh, Ysus
banjur minggah ing gunung arep
ndedonga; Ptrus, Yohanes lan Yakobus
kadhawuhan ndhrk.
29
Kacarita, nalika Panjenengan
ndedonga iku, pasuryan banjur malih,
lan pangageman dadi putih mancorong.
30
Tumuli ana priya loro padha imbal-
pangandika karo Panjenengan, yaiku
Musa lan lia.
31
Sakaron padha ngatingal ing
sajroning kamulyan, sarta padha
reraosan bab tujuan tindak Yesus
menyang ing Yrusalm minangka
ngrampungak pakaryan.
32
Nalika samana Ptrus sakancan
padha keturon; bareng tangi padha
weruh Ysus sajroning kamulyan, lan
priya loro kang padha jumeneng cedhak
Panjenengan.
LUKAS 9.3337 71
33
Kocapa, bareng priya loro mau
padha arep mundur saka ing ngarsan
Ysus, Ptrus munjuk marang Ysus,
"Guru, saiba sanipun menawi kita
sami wonten ing papan ngriki. Mugi
sapunika kawula dipun parengaken sami
damel tarub tiga, satunggal kagem
Panjenengan, satunggal kagem Musa,
satunggalipun kagem lia." Nanging
Ptrus ora mangerti apa kang diaturak
iku.
34
Sajron Ptrus matur mangkono
iku banjur ana mga teka ngayomi.
Bareng padha kalimputan ing mga
mau, wong-wong iku padha wedi.
35
Saka ing sajron mga mau tumuli
ana swara kaprungu mangkn, "Iki
Putraningsun, pilihaningsun, padha
stokna dhawuh!"
36
Nalika swara iku kaprungu, Ysus
katingal piyambakan. Para sakabat
padha nyimpen lelakon iku, lan nalika
samana padha ora martakak apa kang
kadeleng mau marang sapa ba.
37
suk, bareng padha mudhun saka
ing gunung, ana wong akh kang
gumrudug sowan ing ngarsan Ysus.
LUKAS 9.3843 72
38
Ana siji kang nguwuh, unjuk, "Guru,
kawula nyuwun, mugi Panjenengan
karsa mirsani anak kawula, jalaran lar
punika anak kawula ontang-anting.
39
Saben-saben piyambakipun
katempuh ing roh, lajeng dhadhakan
njerit, nunten dipun ontang-antingaken
ngantos muruh cangkemipun. Roh
punika tanpa kndel anggnipun nyiksa
saha mh mboten nat purun ngeculaken
piyambakipun.
40
Kawula sampun nedha tulung
dhateng para sakabat Panjenengan,
supados nundhung roh punika, nanging
sami mboten saged."
41
Ysus banjur ngandika, "H,
wong-wong kang ora pracaya lan kang
keblinger, nganti pira lawas anggonku
kudu tetunggalan karo kow lan nyabari
kow? Anakmu gawanen mrn!"
42
Lan nalika bocah mau marani Ysus,
banjur dibanting dning stan lan
diontang-antingak. Nanging roh jahat
mau nuli didukani banget dning Ysus
lan bocah diwarasak sarta dipasrahak
marang bapakn.
43
Wong kabh padha karaman, marga
saka nyumurupi kwasaning Allah kang
LUKAS 9.4448 73
samono gedhn iku. (9-43b) Nalika
wong kabh isih padha karaman awit
saka sakhing pandamel, Ysus tumuli
ngandika marang para sakabat,
44
"Rungokna lan gatkna kabh
tembungku iki: Putraning Manungsa
bakal diulungak marang tanganing
wong."
45
Nanging para sakabat ora mangerti
marang pangandika iku, amarga teges
isih peteng tumrap wong iku kabh,
mulan ora bisa mudheng. wasamono
padha ora wani miterang Panjenengan
bab pangandika mau.
46
Kacarita para sakabat padha padudon
bab sapa kang pinunjul saka ing
antaran para sakabat mau.
47
Nanging Ysus ora kekilapan tumrap
pikiran wong-wong iku. Jalaran saka
iku banjur mundhut sawenh bocah
cilik, diadegak ing sandhing,
48
sarta ngandika marang para
sakabat, "Sapa ba kang nampani
bocah iki ing sajroning asmaku, ateges
Aku kang ditampani; lan sapa ba kang
nampani Aku, iku nampani Panjenengan
kang ngutus Aku. Awit kang cilik dhw
LUKAS 9.4954 74
ing antaramu kabh, iku kang gedh
dhw."
49
Yohanes tumuli matur, "Guru, kawula
sami sumerep tiyang nundhung stan
atas asma Panjenengan, lajeng kawula
penging, amargi sans patunggilan kita."
50
Ysus banjur ngandika, "Aja
kokpenggak, sabab sapa ba kang ora
nyulayani marang kow, iku ana ing
pihakmu."
51
Bareng wus cedhak wektun karo
anggon bakal kasengkakak menyang
swarga, Ysus banjur adreng panggalih
arep tindak menyang Yrusalm,
52
Panjenengan tumuli ngutus wong
sawatara, kang ndhisiki tindak.
Wong-wong mau padha mangkat, banjur
padha lumebu ing salah sawijining
dsan wong Samaria arep nyawisak
samubarang kagem Panjenengan.
53
Nanging wong-wong Samaria
padha ora gelem nampani rawuh,
amarga karsan bakal tindak menyang
Yrusalm.
54
Nalika sakabat loro, yaiku Yakobus
lan Yohanes, nyumurupi kang mangkono
iku, banjur matur, "Gusti, punapa
Panjenengan ngarsakaken supados
LUKAS 9.5561 75
kawula sami ndhatengaken latu saking
langit, numpes tiyang-tiyang punika?"
55
Nanging Ysus nuli nolh ndukani
sakabat-sakabat mau.
56
Banjur padha pindhah menyang dsa
liyan.
57
Nalika padha mbacutak lakun, ana
ing tengah dalan iku ana wong kang
matur marang Ysus, "Kawula badh
ngetut-wingking Panjenengan, dhatenga
pundi kmawon tindak Panjenengan."
58
Paring wangsulan Ysus, "Asu ajag
padha duw rong lan manuk padha duw
susuh, nanging Putraning Manungsa
ora kagungan papan kagem nylhak
mustakan."
59
Banjur ngandika marang wong
liyan, "Mlua Aku." Atur wong mau,
"Keparenga kawula ksah ngubur bapak
kawula rumiyin."
60
Nanging pangandikan Ysus,
"Cikbn wong mati padha ngubur
wong mati, nanging kow iku lungaa,
ngundhangna Kratoning Allah ana ing
ngendi-endi."
61
Lan ana liyan manh kang matur,
"Kawula badh ngetut-wingking
Panjenengan, Gusti, nanging keparenga
LUKAS 9.6210.5 76
kawula pamitan rumiyin dhateng brayat
kawula."
62
Nanging Ysus ngandika, "Saben
wong kang wus nyekel waluku, mangka
banjur nolh marang kang ana ing buri,
iku ora pantes tumrap Kratoning Allah."
10
1
Sawus iku Gusti netepak wong
pitung puluh manh saka para
murid liyan padha diutus ngloro-ngloro
ndhisiki Panjenengan, menyang saben
kutha lan panggonan kang bakal
dirawuhi.
2
Kabh padha dipangandikani, "Pann
pancn gedh, nanging sing derep mung
sathithik. Mulan padha nyenyuwuna
marang Kang Kagungan pann, supaya
karsa ngintunak wong-wong kang
derep ing pannan.
3
Padha mangkata, lah kow padha
dakutus kayadn cemp menyang
satengah asu ajag.
4
Aja padha nggawa tas utawa kanthong
uba-ramp tuwin trumpah, sarta sajron
ana ing dalan iku aja uluk-salam karo
sapa ba.
5
Menawa kow lumebu ing sawijining
omah, padha ngucapa mangkn dhisik:
LUKAS 10.611 77
Tentrem-rahayu mugi wonten ing dalem
ngriki.
6
Anadn menawa ing kono tinemu
putraning tentrem-rahayu, uluk-
salammu bakal lestari ana ing kono.
Nanging menawa ora, uluk-salammu
bakal bali marang kow.
7
Kow tetepa ana ing kono, mangana
lan ngomba apa kang disuguhak
marang kow, amarga wong nyambut-
gaw iku wus samesthin olh pituwas.
Aja ngolah-ngalih papan anggonmu
nginep.
8
Lan menawa kow lumebu ing
sawijining kutha sarta ditampani ana ing
kono, mangana apa kang disuguhak
marang kow.
9
Wong kang padha lara ing kono
warasna, apamanh wong-wong padha
tuturana: Kratoning Allah wus nyedhaki
kow.
10
Nanging menawa kow lumebu ing
sawijining kutha, mangka kow ora
ditampani, lungaa menyang dalan-dalan
gedh ing kutha iku sarta nguwuha
mangkn:
11
Dalasan bleduging kuthamu kang
tummpl ing sikilku padha dakketabak
LUKAS 10.1217 78
ana ing ngarepmu, nanging sumurupa:
Kratoning Allah wus cedhak.
12
Aku pitutur marang kow: Ing
dina iku Sodom bakal luwih nthng
tanggungan katimbang karo kutha iku."
13
"Bilai kow Khorazim! Bilai kow
Btsaida! Amarga saupama ing Tirus
lan ing Sidon ana mukjijat-mukjijat
kaya kang kelakon ana ing satengah-
tengahmu, mesthi wus biyn-biyn
wong-wong ing kono anggon mratobat
kalawan manganggo bagor lan linggih
ing awu.
14
Nanging bsuk ing dinan pangadilan,
tanggungan Tirus lan Sidon bakal luwih
nthng katimbang karo tanggunganmu!
15
Apadn kow Kaprnaum, apa kow
bakal kaluhurak nganti sundhul ing
langit? Ora, kow bakal kaudhunak
nganti tumeka ing teleng palimengan.
16
Sapa ba kang ngrungokak kow,
iku ngrungokak Aku lan sapa ba
kang nampik marang kow, iku nampik
marang Aku. Mangka kang nampik
marang Aku, iku nampik marang
Panjenengan kang ngutus Aku."
17
Kacarita murid pitung puluh mau
padha bali kanthi bungah sarta padha
LUKAS 10.1821 79
munjuk, "Gusti, dalasan stan-stan
sami nungkul dhateng kawula awit
saking asma Panjenengan."
18
Ysus banjur ngandika, "Aku
pirsa stan tiba saka ing langit kaya
cumlrting kilat.
19
Lah kow wus padha dakparingi
pangwasa ngidaki ula lan kalajengking,
tuwin ngalahak kakuwataning
mungsuh, satemah ora ana kang
mbebayani tumrap kow.
20
Nanging sanadyan mangkono, aja
padha mbungahi marga saka roh-roh iku
padha nungkul marang kow, nanging
padha bungaha marga jenengmu wus
kacathet ana ing swarga."
21
Ing nalika iku Ysus sukarena
ing sajroning Roh Suci banjur matur,
"Dhuh, Rama, Gustinipun langit kaliyan
bumi. Kawula ngunjukaken genging
panuwun, dn prakawis punika sadaya
Paduka damel wados tumrap para tiyang
wicaksana lan winasis, nanging Paduka
lairaken dhateng lar alit. Inggih, Rama,
Kawula saos panuwun wonten ing ngarsa
Paduka, dn punika ingkang dados
keparenging panggalih Paduka.
LUKAS 10.2226 80
22
Samubarang kabh wus kapasrahak
marang Aku dning Ramaku lan ora
ana wong kang sumurup Kang Putra iku
sapa, kajaba Kang Rama, mangkono
uga Kang Rama iku sapa, kajaba Kang
Putra lan wong kang kawedharan dning
Kang Putra, marga saka keparenging
panggalih."
23
minger mirsani para sakabat sarta
kanthi mirunggan dipangandikani,
"Begja mripat kang ndeleng apa kang
padha kokdeleng.
24
Amarga Aku pitutur marang kow:
Akh nabi lan ratu kang kepngin
nyumurupi kang padha kokdeleng,
nanging ora kelakon, sarta kang
kepngin ngrungokak apa kang
kokrungu, nanging ora bisa kelakon."
25
Ing sawijining dina ana ahli Tort
ngadeg sumedya nyoba marang Ysus,
atur, "Guru, punapa ingkang kedah
kula lampahi, supados angsal gesang
langgeng?"
26
Paring wangsulan Ysus, "Kang
tinulis ing Tort kepriy? Apa kang
kokwaca ing kono?"
LUKAS 10.2732 81
27
Atur wangsulan wong iku, "Kow
tresnaa marang Pangran, Allahmu,
kalawan gumolonging atimu, kalawan
gumolonging nyawamu sarta kalawan
gumolonging kakuwatanmu, apadn
kalawan gumolonging budimu. Lan
tresnaa marang sapepadhamu dikaya
marang awakmu dhw."
28
Pangandikan Ysus marang wong
mau, "Wangsulanmu iku bener; iku
lakonana, temah kow bakal urip."
29
Nanging sarhn wong mau arep
mbenerak awak dhw, mulan banjur
matur marang Ysus, "Lajeng ingkang
dados sesami kula punika sinten?"
30
Paring wangsulan Ysus, "Ana wong
lumaku mudhun saka ing Yrusalm
menyang Yrikho; iku tumiba ing
tanganing para bgal, banjur ora mung
dibljdi ba, nanging nganggo dipilara
nganti setengah mati, nuli ditinggal.
31
Kapinujon ana imam kang liwat ing
kono. Lan weruh wong mau, nanging
terus lumaku ba, metu ing sabrang
dalan.
32
Mangkono uga wong Lwi, kang lagi
lelungan, satekan ing kono lan weruh
LUKAS 10.3338 82
wong mau, iya mung liwat ba, metu ing
sabrang dalan.
33
Tumuli ana wong Samaria, kang lagi
lelungan uga liwat ing kono. Bareng
weruh wong mau, trenyuh atin marga
saka welas.
34
Wong mau banjur diparani, sawus
disoki lenga lan anggur, tatu-tatun nuli
diblebet, banjur ditunggangak kuldin
dhw, digawa menyang panginepan
sarta dirawat.
35
suk kang duw panginepan
diwnhi dhuwit rong dinar, sarta
diweling: Tiyang punika karimatana,
bab wragadipun, langkungipun saking
samanten, kula ingkang badh nglintoni,
bnjing menawi kula wangsul.
36
Lah manut panemumu, wong telu iku
sing endi kang dadi pepadhan wong
kang dibgal mau?"
37
Atur wangsulan, "Inggih tiyang
ingkang nandukaken kawelasan dhateng
piyambakipun punika." Pangandikan
Ysus, "Wus mundura, lan nglakonana
mangkono uga!"
38
Nalika tindak Ysus lan para
pandhrk tekan ing sawijining dsa.
Ing kono Panjenengan ditampi dning
LUKAS 10.3911.1 83
wong wadon kang aran Marta ana ing
omah.
39
Wong iku duw sadulur wadon
jeneng Maria, iku linggih cedhak
ing sampyan Gusti lan tansah
ngrungokak pangandikan,
40
dn Marta rpot banget anggon
leladi, mulan banjur marek sarta
munjuk, "Gusti, punapa Panjenengan
mboten manggalih, bilih sadhrk
kawula ngakaken kawula lelados
piyambak? Mila mugi kadhawuhana
ngrncangi kawula."
41
Nanging Gusti paring wangsulan,
pangandikan, "Marta, Marta, kow iku
nyumelangak lan mrihatinak prakara
akh,
42
mangka kang prelu iku mung siji.
Dn Maria wus milih panduman kang
becik dhw, kang ora bakal kajupuk
dning sapa ba."
11
1
Ing sawijining dina Ysus
ndedonga ana ing sawenhing
panggonan; bareng wus rampung, ana
sakabat siji kang munjuk, "Gusti,
kawula mugi sami Panjenengan wulang
ndedonga, sami kados ingkang dipun
LUKAS 11.27 84
wulangaken dning Yohanes dhateng
para muridipun."
2
pangandikan, "Menawa kow padha
ndedonga, munjuka mangkn: Dhuh
Rama, asma Paduka mugi kasuckaken;
Kraton Paduka mugi rawuh.
3
Kawula mugi sami kaparingan
rejeki kawula sacekapipun ing saben
dintenipun.
4
Saha mugi karsa ngapunten dosa
kawula, awitdn kawula inggih sami
ngapunten dhateng saben tiyang
ingkang kalepatan dhateng kawula.
Punapa malih mugi kawula sampun
ngantos sami katandukaken dhateng
panggodha."
5
Banjur padha dipangandikani manh
mangkn, "Menawa panunggalanmu
ing wayah tengah wengi menyang ing
omah mitran lan kandha: Sadulur,
mbok aku kokutangi roti telung iji ba.
6
Sabab ana mitraku kang lelungan
mampir ing omahku, mangka aku ora
duw apa-apa, kang kena daksuguhak.
7
Apa iya sing ana ing sajroning omah
bakal mangsuli: Aja ngribedi aku,
ta, lawang wus dakkancing, aku lan
LUKAS 11.813 85
anak-anakku wus padha mapan turu,
aku ora bisa tangi ngladni kow.
8
Aku pitutur marang kow: Sanadyan
oraa tangi lan ngladni, marga iku
mitran, nanging marga saka anggon
ora idhep isin iku, mesthi iya bakal banjur
tangi, mnhi apa kang dibutuhak.
9
Mulan Aku pitutur ing kow: Padha
nyenyuwuna, temah bakal kaparingan;
padha ngupayaa, temah bakal olh,
padha thothok-thothoka, temah bakal
kawenganan.
10
Amarga saben wong kang
nyenyuwun, bakal tampa, lan
kang golk, bakal olh, tuwin kang
thothok-thothok, iku bakal kawenganan.
11
Endi ana kang jeneng bapa, dijaluki
iwak anak, mnhi ula, kanggo ijol
iwak?
12
Utawa, menawa njaluk endhog, apa
iya banjur diwnhi kalajengking?
13
Dadi, yn kow, sanadyan ala,
padha mangerti ing bab pawwh kang
becik marang anak-anakmu, apamanh
Ramamu kang ana ing swarga mesthi
bakal maringi Roh Suci marang kang
padha nyenyuwun."
LUKAS 11.1420 86
14
Ing sawijining dina Ysus nundhung
stan kang marakak bisu, saka ing
sawenhing wong. Bareng stan wus
metu, wong bisa guneman. Wong akh
padha karaman.
15
Nanging ana sawenh kang padha
ngucap mangkn, "Anggon nundhung
stan iku nganggo pangwasan
Blzebul panggedhning para stan."
16
Lan ana manh kang nyuwun
pratandha saka swarga, kanggo nyoba
marang Ysus.
17
Nanging Ysus ora kekilapan marang
pikiran wong-wong mau, mulan banjur
ngandika, "Saben kraton kang pecah,
iku mesthi rusak, lan saben brayat kang
wargan padha dredah, mesthi rusak.
18
Menawa Iblis iku uga dredah karo
awak dhw, kepriy bisan lestari
kraton?
19
Dadi, yn Aku nundhung stan iku
nganggo pangwasan Blzebul, para
muridmu anggon nundhung nganggo
pangwasan sapa? Mulan iya iku kang
bakal padha ngadili kow.
20
Nanging menawa Aku nundhung
stan nganggo pangwasaning Allah,
LUKAS 11.2126 87
sayektin Kratoning Allah wus rawuh ana
ing satengahmu.
21
Menawa ana wong kang rosa sarta
gegaman ganep kanggo ngreksa omah
dhw, barang darbk bakal slamet.
22
Nanging menawa katekan wong
kang luwih rosa, kang kalah rosa
mau banjur ditempuh lan dikalahak,
sakhing gegaman kang diandelak
bakal direbut, lan barang darbk bakal
diedum-edum dadi jarahan.
23
Sing sapa ora nyarujuki Aku, iku
nglawan marang Aku sarta sing sapa ora
nglumpukak bebarengan karo Aku, iku
mbuyarak."
24
"Samangsa roh jahat iku wus metu
saka ing wong, banjur nglembara
menyang papan-papan kang suwung
kanggo manggon, nanging sarhn ora
olh, nuli muni mangkn: dakbalnan
manh omah kang wis daktinggal.
25
Banjur bali, omah ketemu wis
disaponi resik lan tumata becik.
26
Tumuli metu, lunga ngajak roh liyan
cacah pitu kang luwih jahat, sarta
banjur padha mlebu lan manggon ana
ing kono, satemah wong mau alan
ngluwihi katimbang sadurung."
LUKAS 11.2731 88
27
Nalika Ysus isih ngandika, ana
wong wadon kang nguwuh marang
Panjenengan saka ing satengah wong
akh, unjuk, "Rahayu ibu ingkang
sampun nggarbini saha ingkang nesepi
Panjenengan."
28
Nanging Ysus banjur ngandika,
"Kang rahayu iku wong-wong kang
padha ngrungokak lan nggatkak
pangandikaning Allah."
29
Bareng wong akh padha ngrubung
Panjenengan, Ysus nuli ngandika,
"Wong-wong ing jaman iki, iku ala,
padha nyuwun pratandha, nanging
ora bakal kaparingan kajaba mung
pratandhan Yunus.
30
Sabab kayadn Yunus anggon
dadi pratandha tumrap wong-wong ing
kutha Niniw, samono uga Putraning
Manungsa iya bakal dadi pratandha
tumrap wong-wong ing jaman iki.
31
Bsuk ing dinan pangadilan, ratu
kang saka ing tanah Kidul iku bakal
wungu bareng karo wong-wong jaman iki
lan bakal ngadili wong-wong iku. Amarga
ratu iki rawuh saka ing pungkasaning
bumi arep mirengak kawicaksanan
LUKAS 11.3236 89
Salomo, mangka satemen kang ana ing
kn iki ngungkuli Salomo.
32
Bsuk ing dina pangadilan, wong-
wong ing Niniw bakal padha tangi
bebarengan karo wong-wong jaman
iki, lan bakal ngadili wong-wong iki.
Amarga wong-wong Niniw iku bareng
ngrungokak pitutur Yunus banjur
padha mratobat, mangka satemen
kang ana ing kn iki ngungkuli Yunus."
33
"Ora ana wong nyumed lampu
kang banjur dislhak ing panggonan
kang ndhelik utawa ditutupi genthong,
nanging ditumpangak ing cagak-lampu,
supaya wong kabh kang mlebu omah
bisa ndeleng padhang.
34
Mripatmu iku dadi lampuning
badanmu. Menawa mripatmu becik,
badanmu sakojur dadi padhang, nanging
menawa mripatmu jahat, badanmu dadi
peteng.
35
Mulan padha diwaspada, pepadhang
kang ana ing kow iku aja nganti dadi
peteng.
36
Menawa badanmu sakojur padhang
lan ora ana prangan kang peteng,
mesthi kabh dadi padhang, iya kaya
yn kow kena ing soroting lampu."
LUKAS 11.3743 90
37
Bareng Ysus wus rampung anggon
memulang, ana wong Farisi ngaturi
dhahar ana ing omah. Panjenengan
iya banjur lumebet sarta lenggah dhahar.
38
Wong Farisi mau bareng weruh Ysus
kok ora wijik dhisik sadurung dhahar,
dadi gumun.
39
Nanging Ysus banjur ngandika
marang wong-wong mau, "Kow para
Farisi, kow padha ngresiki jabaning
tuwung lan pinggan, nanging ing jeromu
kebak rampasan lan piala.
40
H, wong-wong bodho, Panjenengan
kang nitahak sisih jaban iku apa iya
ora nitahak njeron?
41
Mung ba isin iku danakna, lah
ing mengko sakabh bakal dadi resik
tumrap kow.
42
Nanging bilai kow, h, para
Farisi, amarga kow padha mbayar
pra-sapuluhan saka godhong merdinah,
inggu lan sawarnan jejanganan,
nanging kow padha nglirwakak
kaadilan lan katresnaning Allah.
Prakara-prakara iku kudu dilakoni, tanpa
nglirwakak sing liyan.
43
Bilai kow, h, para Farisi, amarga
ana ing papan pangibadah kow padha
LUKAS 11.4449 91
seneng linggih ing ngarep lan seneng
tampa pakurmatan ana ing pasar.
44
Bilai kow, amarga kow iku
kayadn kuburan kang tanpa
tenger; wong-wong kang lumaku ing
sandhuwur padha ora weruh."
45
Tumuli ana sawijin ahli Tort
kang mangsuli, atur, "Guru, menawi
Panjenengan ngandika makaten punika,
ateges ugi ngrmhaken golongan kula."
46
mangsuli, pangandikan, "Kow iya
padha bilai, h, para ahli Tort, amarga
kow padha ngemoti wong kalawan
momotan kang ora bisa kaangkat,
nanging kow dhw ora nganti ndumuk
momotan iku nganggo drijimu siji ba.
47
Bilai kow; amarga kow padha
mbangun pasaran para nabi, mangka
leluhurmu dhw kang nydani.
48
Dadin kow padha ngaku, yn
kow padha mbenerak pratingkah
leluhurmu, sabab leluhurmu iku padha
nydani para nabi mau, dn kow
padha mbangun pasaran.
49
Mulan kawicaksananing Allah
ngandika: Ingsun bakal ngutus para nabi
lan para rasul, marang wong-wong iku,
LUKAS 11.5054 92
sarta panunggalan iku ana separo kang
bakal dipatni lan kang dianiaya.
50
Supaya tumrap wong-wong jaman
iki katempuhna getih sakh para nabi
kang wus kawutahak, wiwit nalika bumi
katitahak,
51
wiwit saka getih Habl nganti getih
Zakharia, kang kapatnan ana ing
antaran misbyah lan Padalemaning
Allah. Malah Aku pitutur marang
kow: Kabh iku mau mesthi bakal
katempuhak marang wong-wong jaman
iki.
52
Bilai kow, h, para ahli Tort,
amarga kow wus padha njupuk
kuncining kawruh; kow dhw ora
lumebu, nanging wong kang arep
lumebu padha kokalang-alangi."
53
Bareng Ysus wus jengkar saka
ing papan kono, para ahli Tort lan
para wong Farisi padha ngincim-incim
marang Panjenengan lan ngebyuki
Panjenengan kalawan pitakonan
warna-warna,
54
apadn padha mbudidaya
gaw pasangan kanggo nyepeng
Panjenengan adhedhasar apa kang
kapangandikakak.
LUKAS 12.15 93
12
1
Nalika samana won wong
akh kang padha nglumpuk,
nganti padha suk-sukan. Ysus banjur
paring piwulang, kang dhisik marang
para sakabat, pangandikan, "Padha
diawas marang ragin para Farisi, yaiku
bab lamising budin.
2
Ora ana barang kang katutupan
kang ora bakal kawiyak, lan ora ana
barang kang kadhelikak kang ora bakal
kaweruhan.
3
Mulan apa kang kokkandhakak
ana ing petengan iku bakal kaprungu
ana ing padhangan, sarta apa kang
kokkandhakak kalawan bisik-bisik ana
ing kamar, iku bakal kawartakak saka
ing payon.
4
Aku pitutur marang kow, h, mitra-
mitraku, aja wedi marang wong-wong
kang bisa matni badan, nanging sawis
mangkono ora bisa apa-apa manh.
5
Kow bakal padha daktuduhi, sapa
kang kudu kokwedni. Padha wedia
marang Panjenengan, kang sawus
matni iya kwasa nyemplungak wong
menyang naraka. Sabener Aku pitutur
marang kow: Iya Panjenengan iku
kang kudu kokwedni.
LUKAS 12.611 94
6
Manuk emprit lima rak mung payu
rong dhuwit? wasamono ora ana
siji-sijia kang disupkak dning Allah,
7
malah dalasan rambut sirahmu iku
wus ditung kabh. Mulan aja padha
wedi, sabab ajimu rak ngungkuli manuk
emprit pirang-pirang.
8
Aku pitutur marang kow: Saben wong
kang ngakoni Aku ana ing sangareping
wong, iku iya bakal diakoni dning
Putraning Manungsa ana ing ngarep
para malakating Allah.
9
Nanging sing sapa nylaki Aku ana
ngarep wong, iya bakal dislaki ana ing
ngarepan para malakat Allah.
10
Sing sapa ngucapak tembung kang
nglawan marang Putraning Manungsa,
iku bakal diapura, nanging sing sapa
nyenyamah marang Roh Suci, iku bakal
ora diapura.
11
Menawa kow padha diladkak
marang ngarsan para pradataning
agama ing dalem pamujan, utawa
marang ngarsan para pamarntah lan
para kang ngasta pangwasa, aja padha
sumelang, kepriy anggonmu bakal
mblani awakmu lan apa kang kudu
kokaturak.
LUKAS 12.1218 95
12
Amarga ing wektu iku uga Roh Suci
bakal muruki kow apa kang kudu
kokaturak."
13
Tumuli ana wong panunggalan wong
akh iku kang matur marang Ysus,
"Guru, Paduka mugi karsa ndhawuhi
sadhrk kawula, supados andum
warisan kaliyan kawula."
14
Nanging Ysus ngandika marang
wong mau, "Sadulur, sapa sing ngangkat
Aku dadi hakim utawa dadi panengah
ana ing antaramu?"
15
Banjur ngandika marang wong akh,
"Padha diwaspada lan diprayitna tumrap
sakhing kamurkan, sabab sanadyan
wong duw bandha nganti akh banget,
urip ora gumantung marang kasugihan
iku."
16
Sawus mangkono banjur padha
dipangandikani ngagem pasemon,
mangkn, "Ana wong sugih,
pametuning palemahan akh banget.
17
Banjur mikir: Kepriy ya, rkan, aku
ora duw panggonan kanggo nyimpen
pametu samono akh iku.
18
Tumuli kandha: nak mangkn
ba: lumbung-lumbungku
dakbubrahan, banjur gaw kang
LUKAS 12.1923 96
luwih gedh lan gandumku kabh
apadn sakhing barang-darbkku
daksimpen ana ing kono.
19
Sawus iku nyawaku nuli
dakkandhanan: H, nyawaku,
kow wus duw bandha akh banget,
cukup kanggo urip pirang-pirang taun,
mulan ngasoa, mangana, ngomba lan
seneng-senenga.
20
Ananging dhawuh Allah marang
wong mau: H, wong kang bodho, bengi
iki uga nyawanira bakal kapundhut saka
ing sira. Lan apa kang wus sira cawisak
iku, arep kanggo sapa?
21
Iya kaya mangkono iku kadadan
wong kang nglumpukak bandha
kanggo awak dhw, mangka ora duw
kasugihan ana ing ngarsan Allah."
22
sakabat, "Mulan Aku pitutur marang
kow: Aja padha sumelang ing bab
uripmu, apa kang bakal kokpangan, lan
aja sumelang ing bab awakmu, apa kang
bakal koksandhang.
23
Amarga urip iku ajin ngungkuli
pangan, lan badan iku ngungkuli
sandhangan.
LUKAS 12.2430 97
24
Padha delengen, manuk gagak iku
ora padha nyebar lan ora derep apadn
ora duw gudhang utawa lumbung,
wasemono padha diparingi pangan
dning Allah. Ajimu rak banget anggon
ngungkuli manuk-manuk iku!
25
Sapa ta panunggalanmu kang marga
saka sumelang bisa nambahi umur
saasta?
26
Dadi yn kow ora bisa nindakak
bab kang sepl ba iku, kepriy dn
kok nyumelangak bab liya-liyan?
27
Padha tamatna kembang bakung ka,
ora ngantih ora nenun, wadn Aku
pitutur marang kow: Salomo sajron
sagunging kaluhuran, pangageman
ora ngungkuli ndah salah sijining
kembang iku.
28
Dadi, yn suket ing ara-ara, kang
saiki isih ana, ssuk kabuwang ing geni,
iku dipanganggoni dning Allah nganti
kaya mangkono, saya manh kow, h,
wong kang cupet ing pangandel!
29
Mulan aja padha mrihatinak apa
kang bakal kokpangan lan kokomb
sarta aja melang-melang.
30
Awit iku kabh kang diupaya dning
wong kang ora wanuh marang Allah.
LUKAS 12.3137 98
Ramamu rak ora kekilapan, yn iku
kabh dadi kabutuhanmu.
31
Nanging Kratoning Allah iku padha
upayanen, nuli kabh iku mau bakal
diwuwuhak marang kow.
32
Aja padha wedi, h pepanthan
cilik! Amarga Ramamu wus kepareng
maringak Kraton iku marang kow.
33
Barang darbkmu dolana kabh,
banjur dedanaa! Gawa kanthong-
kanthong kang ora bisa lawas,
nglumpukna rajabrana ing swarga,
kang ora bakal entk, kang ora bakal
katekanan maling sarta ora bakal
karusak dning renget.
34
Amarga ing ngendi dunung
bandhamu, iya ing kono dununging
atimu."
35
"Lambungmu tetep sabukana lan
lampumu tetepa murub.
36
Sarta kow padha kayaa wong-wong
kang nganti-anti rawuh bendaran saka
pahargyan mantn, supaya menawa
wis kondur lan thothok-thothok lawang,
nggal bisa ngengani lawang.
37
Begja para abdi kang sarawuh
bendaran ketemu isih melk. Aku
pitutur marang kow: Satemen
LUKAS 12.3842 99
bendara mau bakal ngagem sabuk,
para abdin banjur padha didhawuhi
mangan bebarengan, sarta bendara mau
kang bakal ngladni.
38
Menawa rawuh ing tengah wengi
utawa ing wayah bangun suk mangka
para abdi mau ketemu mangkono, begja
wong-wong iku.
39
Nanging padha mangertia: Saupama
kang duw omah ngerti tekan maling
jam pira, mesthi ora bakal ngenengak
ba omah dibabah.
40
Mulan kow kabh padha tansah
rumantia, awit rawuh Putran
Manungsa iku ing wektu kang ora
koknyana."
41
Ptrus banjur munjuk, "Gusti,
ingkang Panjenengan karsakaken
kanthi pasemon punika punapa kawula
sakanca, punapa inggih dhateng tiyang
sadaya?"
42
Paring wangsulan Gusti, "Sapa ta
kang dadi pangruktining omah kang
setya lan pinter, kang bakal diangkat
dning bendaran dadi tetuwaning para
abdi kang tinanggenah ngedum pangan
marang para abdi kabh ing wayah kang
wus katemtokak?
LUKAS 12.4348 100
43
Begja abdi kang ketemu nindakak
kuwajiban nalika bendaran rawuh.
44
bendaran mau mesthi bakal ngangkat
wong iku dadi abdi kang tinanggenah
ngawasi sakhing barang kagungan.
45
Nanging menawa abdi mau duw
gagasan mangkn: Bendaraku kok ora
rawuh-rawuh, banjur wiwit menthungi
para abdi lanang lan wadon, sarta
mangan lan ngomb nganti mendem,
46
samangsa bendaran rawuh ing dina
kang ora kanyana lan ing wayah kang
ora disumurupi, mesthi wong mau bakal
ditigas lan dipadhakak karo wong kang
ora setya.
47
Anadn abdi kang ngerti marang
karsan bendaran, mangka ora
cecawis utawa ora nindakak apa kang
dikersakak dning bendaran, iku bakal
digebugi marambah-rambah.
48
Nanging kang ora ngerti marang
karsan bendaran, mangka banjur
nindakak apa kang kagolong kena
ing ukuman gebug, iku bakal tampa
paukuman gebug, nanging nthng ba.
Saben wong kang kaparingan akh, iku
bakal kapundhutan akh, sarta kang
LUKAS 12.4954 101
dipracaya akh, bakal kapundhutan
luwih akh manh."
49
"Tekaku iki saprelu nekakak geni ing
bumi lan sapira kang dakkarsakak, geni
iku wis murub!
50
Aku kudu kabaptis, lan sapira
gedhn kasusahaning atiku, sadurung
iku kelakon!
51
Apa pangiramu, tekaku ing bumi iki
nggawa katentreman? Ora, Aku pitutur
marang kow, dudu pirukun, nanging
crah.
52
Amarga wiwit saiki wong lima kang
tunggal saomah bakal crah, kang telu
nglawan kang loro, kang loro nglawan
kang telu.
53
Kabh bakal padha crah, bapa karo
anak lanang, lan anak lanang karo
bapakn, embok karo anak wadon,
lan anak wadon karo embokn, embok
maratuwa karo mantun wadon, lan
mantu wadon karo embokn maratuwa."
54
Ana manh pangandikan Ysus
marang wong akh, "Menawa kow
padha weruh mendhung kandel ing sisih
kulon, kow banjur bisa kandha: Arep
udan, lan tumuli iya kelakon mangkono.
LUKAS 12.5513.1 102
55
Sarta menawa ana angin saka kidul,
kow banjur kandha: Mengko bakal
panas banget, lan iku iya tumuli kelakon
mangkono.
56
H, wong lamis, pratandhan bumi
lan langit kow padha bisa nitni, yagn
kow ora bisa nitik kaanan jaman iki?
57
Lan manh yagn kow padha ora
netepak dhw apa kang bener?
58
Amarga, menawa kow karo
lawananmu padha arep ngadhep marang
pamarntah, ana ing dalan ngudia
rukun karo wong mau, supaya kow aja
nganti diladkak marang hakim, lan
hakim banjur masrahak kow marang
pambantun sarta pambantu iku tumuli
nglebokak kow ing pakunjaran.
59
Aku pitutur marang kow: Kow ora
bakal metu saka kono sadurung kow
mbayar utangmu nganti lunas."
13
1
Nalika samana ana wong
sawatara kang padha sowan
marang ngarsan Ysus ngaturi uninga
bab wong-wong Galila kang padha
kawutahak getih dning Pilatus, getih
dadi campur karo getih kurban kang
diunjukak dning wong-wong mau.
LUKAS 13.27 103
2
Ysus paring wangsulan, "Apa
pangiramu wong-wong Galila mau
luwih gedh dosan katimbang karo
dosan wong-wong Galila liyan
kabh, dn kataman lelakon kang kaya
mangkono iku?
3
Ora, kandhaku marang kow.
Nanging menawa kow ora padha
mratobat, kow kabh bakal padha tiwas
kanthi patrap mangkono.
4
Utawa manh apa pangiramu wong
wolulas kang padha mati kebrukan
menara ing Siloam ka kaluputan
ngluwihi wong ing Yrusalm liyan
kabh?
5
Ora, kandhaku marang kow.
Nanging menawa kow kabh padha
ora mratobat, bakal tiwas kanthi patrap
mangkono."
6
Ysus banjur paring pasemon
mangkn, "Ana wong kang duw wit
anjir, kang katandur ing pakebonan
anggur, banjur diparani digolki woh,
nanging ora olh.
7
Tumuli kandha marang kang nggarap
kebon anggur iku: Delengen, iki wus
telung taun anggonku teka nggolki
woh, kok ora ana. Mulan tegoren ba
LUKAS 13.814 104
wit iki! Kanggo apa urip ana ing lemah
kn tanpa guna!
8
Atur wangsulan wong mau: Bendara,
kajengipun gesang setaun malih, siti
sakubengipun badh kula paculi lan wit
punika badh kula rabuk.
9
Mbokmenawi taun ngajeng saged
awoh; menawi mboten, inggih lajeng
kategora kmawon."
10
Ing sawijining dina, pinuju dina
Sabat, Ysus memulang ana ing papan
pangibadah.
11
Ing kono ana wong wadon kang
kapanjingan roh wus wolulas taun,
satemah lara lan dadi wungkuk, ora bisa
ngadeg jejeg.
12
Bareng Ysus pirsa wong mau,
banjur ditimbali sarta dipangandikani
mangkn, "H, Bu, lelaramu wus ilang."
13
Tumuli ditumpangi asta, lan sanalika
iku uga wong wadon mau bisa ngadeg
jejeg manh lan banjur ngluhurak
asman Allah.
14
Nanging pangarep papan
pangibadah iku nepsu, jalaran
Ysus nyarasak wong ing dina Sabat,
banjur kandha marang wong akh, "Ana
dina enem sing kanggo nyambut-gaw.
LUKAS 13.1519 105
Mulan tekaa ing salah sijin dina iku
supaya diwarasak, aja ing dina Sabat."
15
Nanging Gusti paring wangsulan,
pangandikan, "H, wong-wong lamis,
apa panunggalanmu ing dina Sabat
ora nguculi sapin utawa kuldin saka
ing kandhang banjur digawa menyang
pangombn.
16
Wong wadon iki tedhak-turun
Abraham mangka wus wolulas taun
lawas kabanda dning Iblis, apa ora
prelu diuculi bandan ing dina Sabat?"
17
Nalika Panjenengan ngandika
mangkono iku, kabh kang nglawan
padha kisinan, nanging wong akh padha
bungah awit saka sakh pandamel
becik kang ngram-ramak kang wus
katindakak dning Panjenengan.
18
Ysus banjur ngandika, "Kraton
Allah iku upaman apa, lan kena
dakupamakak apa?
19
Iku kena kaupamakak wiji sawi,
kang kajupuk lan kasebar dning wong
ana ing pakebonan, banjur thukul lan
dadi uwit, nganti manuk-manuk ing
awang-awang padha nusuh ana ing
pang-pang."
LUKAS 13.2025 106
20
Lan pangandikan manh mangkn,
"Kraton Allah iku, kena dakupamakak
apa?
21
Iku upaman kayadn ragi
kang dijupuk dning wong wadon
lan dicampurak ing glepung trigu
patangpuluh liter, nganti kemrasukan
kabh."
22
Ysus banjur ndlajahi kutha-kutha
lan dsa-dsa karo memulang, lan
banjur nglajengak tindak menyang
Yrusalm.
23
Tumuli ana wong kang munjuk
mangkn, "Gusti, tiyang ingkang
kawilujengaken menika punapa namung
sakedhik?"
24
Paring wangsulan Ysus marang
wong-wong kang ana ing kono, "Padha
ngudiya lumebu ing lawang kang ciyut!
Sabab Aku pitutur marang kow: Akh
wong kang ngudi lumebu, nanging ora
bisa.
25
Menawa kang kagungan dalem wus
jumeneng lan ngancing lawang, lan
kow ngadeg ana ing jaba sarta wiwit
dhodhog-dhodhog lawang kalawan
matur: Gusti, kawula nyuwun kori!
Panjenengan bakal paring wangsulan
LUKAS 13.2631 107
mangkn: Aku ora wanuh, kow iku
sapa?
26
Kow bakal matur: Kawula sampun
nat sami nedha lan ngomb wonten ing
ngarsa Panjenengan, sarta Panjenengan
sampun paring piwulang wonten ing
margi-margi ing kitha kawula.
27
Nanging Panjenengan bakal
ngandika marang kow: Aku ora wanuh,
kow iku wong ngendi, padha sumingkira
saka ngarepku, h wong kang padha
gaw piala!
28
Ing kono bakal ana panangis lan
keroting untu, malika kow padha weruh
Abraham lan Iskak sarta Yakub apadn
sakhing nabi padha ana ing Kraton
Allah, mangka kow dhw padha
kabuwang ing jaba,
29
sarta bakal ana wong kang padha
teka saka ing wtan lan kulon tuwin saka
ing lor lan kidul, padha bakal kembul
bujana ana ing Kraton Allah.
30
Lah satemen ana wong kang kari
dhw bakal dadi kang kawitan, lan ana
wong kang kawitan bakal dadi kang kari
dhw."
31
Ing nalika iku ana wong Farisi
sawatara kang padha sowan lan matur
LUKAS 13.3235 108
marang Ysus, "Panjenengan kula aturi
sumingkir saking ngriki, awit Hrods
ngangkah badh nydani Panjenengan."
32
Paring wangsulan Ysus, "Padha
lungaa, kandhaa marang asu wawar
iku: Aku nundhungi stan lan marasak
wong, ing dina iki lan ssuk, dn ing
telung dinan Aku bakal wus rampung.
33
Nanging ing dina iki, lan ssuk
tuwin suk embn, Aku kudu nerusak
lakuku, amarga ora samesthin kang
jeneng nabi dipatni ana ing sanjaban
Yrusalm.
34
Yrusalm, Yrusalm, kow kang
matni para nabi lan mbenturi watu
marang wong-wong kang padha diutus
nemoni kow. Wus makaping-kaping
anggonku arep nglumpukak anak-
anakmu, padha kaya babon anggon
nglumpukak kuthuk-kuthuk ana ing
sangisoring swiwin, nanging kow ora
gelem.
35
Lah omahmu bakal kapasrahak
suwung marang kow. Nanging Aku
pitutur marang kow: Kow bakal
padha ora ndeleng Aku manh nganti
tumeka ing wektun kow padha kandha
LUKAS 14.17 109
mangkn: Binerkahana kang rawuh
atas asman Pangran."
14
1
Ing sawijining dina Sabat, Ysus
rawuh ing omah panggedhn
wong Farisi, arep dhahar ana ing kono.
Wong kabh kang ana ing kono padha
maspadakak Panjenengan kanthi
temenan.
2
Ing kono ana wong lara busung
ngadeg ing ngarsan.
3
ahli Tort lan para Farisi mangkn,
"Marasak wong ing dina Sabat iku kena
apa ora?"
4
Kabh padha meneng ba.
Panjenengan banjur ngasta tangan
wong kang lara mau lan nyarasak sarta
ndhawuhi lunga.
5
Sawus mangkono banjur ngandika
marang wong-wong mau, "Sapa
panunggalanmu, kang anak utawa
sapin kecemplung ing sumur,
ora banjur nggal-nggal nulungi
dientasak, sanadyan ing dina Sabat?"
6
Wong-wong mau ora ana kang bisa
ngaturi wangsulan.
7
Bareng Ysus pirsa tamu-tamu padha
milih palinggihan ing ngarep dhw,
LUKAS 14.812 110
banjur padha dipangandikani pasemon
mangkn,
8
"Menawa kow diulemi jagong
mantn, kow aja linggih ing ngarep
dhw, awit mbokmenawa kang duw
gaw wus ngulemi wong kang luwih
kajn katimbang karo kow,
9
supaya wong kang ngulemi kow
lan wong mau aja padha marani kow
lan kandha marang kow: Kula aturi
pindhah, palenggahan punika kagem
sadhrk punika. Kow banjur kapeksa
ngalih linggih ing buri dhw kanthi
wirang.
10
Mulan, menawa kow diulemi,
linggiha ing buri dhw. Mbokmenawa
mengko sing duw omah banjur marani
lan kandha marang kow: Sadhrk,
mangga kula aturi lenggah ing ngajeng.
Temahan kow katon anggonmu kajn
ana ing ngarepan para dhayoh liyan
kabh.
11
Sabab sing sapa ngluhurak awak
dhw, bakal kaasorak, lan sing
sapa ngasorak awak dhw bakal
kaluhurak."
12
Ysus uga banjur ngandika marang
wong kang ngaturi rawuh Panjenengan,
LUKAS 14.1317 111
"Menawa kow nganakak psta ing
wayah awan utawa bengi, kow aja
ngulemi mitra-mitramu, utawa sadulur-
sadulurmu, utawa sanak-kadangmu
utawa tangga-teparomu kang sugih-
sugih, amarga iku bakal padha genti
ngulemi kow, dadi kow wus olh
piwales.
13
Nanging, menawa kow nganakak
psta, ngulemana wong-wong kang
mlarat, kang cacad, kang lumpuh lan
kang wuta.
14
Yn mangkono kow bakal rahayu,
amarga wong iku kabh ora padha duw
kang dianggo males marang kow. Dn
kow bakal tampa piwales bsuk ing
dina tangin para wong mursid."
15
Krungu pangandika kang mangkono
iku, ana tamu kang matur marang Ysus,
"Rahayu tiyang ingkang sami badh
kasegah nedha wonten ing Kratoning
Allah."
16
Nanging Ysus ngandika marang
wong mau, "Ana wong nganakak psta
gedhn lan ngulemi wong akh.
17
Bareng wus ndungkap wayah
bujana, batur dikongkon kandha
marang wong kang padha diulemi:
LUKAS 14.1823 112
Sumangga sami karsaa rawuh, amargi
sadayanipun sampun cumawis.
18
Nanging kabh, mbaka siji, padha
nyuwun ngapura. Wong kang kapisan
matur mangkn: Kula mentas tumbas
pategilan, kula badh ningali mrika, mila
kula nyuwun pangapunten.
19
Wong liyan matur mangkn: Kula
mentas tumbas lembu gangsal rakit,
kula badh ksah nyobi lembu-lembu
punika, mila nyuwun pangapunten.
20
Wong liyan manh matur: Kula
saweg kmawon mah-mah, mila
mboten saged sowan.
21
Batur mau banjur mulih ngaturak
iku kabh marang bendaran. Kang
duw omah nepsu banget sarta kandha
marang batur: nggal menyanga ing
dalan-dalan lan lurung-lurung kutha,
wong mlarat, wong cacad, wong wuta
lan wong lumpuh padha iriden mrn.
22
Batur tumuli matur: Bendara,
sadaya dhawuh panjenengan sampun
kalampahan, wasemanten papanipun
taksih tirah.
23
Bendaran banjur kandha marang
batur: Menyanga ing lurung-lurung lan
ing dalan-dalan cilik, wong-wong sing
LUKAS 14.2429 113
ana ing kono padha peksanen mlebu
mrn, amarga omahku kudu kebak.
24
Awit aku pitutur marang kow:
Wong kang padha diulemi dhisik mau
siji ba ora ana kang bakal ngrasakak
suguhanku."
25
Nalika Ysus tindak kadhrkak
wong akh gumrudug, Panjenengan
tumolh banjur ngandika marang
wong-wong mau,
26
"Menawa ana wong kang sowan ing
ngarsaku, mangka ora sengit marang
bapakn, ibun, bojon, anak-anak,
sadulur-sadulur lanang utawa wadon,
malah urip dhw pisan, iku ora bisa
dadi muridku.
27
Sing sapa ora manggul salib lan
ngetut-buri Aku, iku ora bisa dadi
muridku.
28
Sabab sapa ta panunggalanmu
kang menawa arep ngadegak menara,
ora linggih dhisik ngtung-tung, apa
dhuwit cukup kanggo ngragadi nganti
sarampung.
29
Supaya menawa wus rampung
pondhasin, mangka ora bisa
mbacutak, sakh wong kang
weruh aja nganti padha ngc,
LUKAS 14.3015.2 114
30
mangkn: Wong iku wani ada-ada
gegawan, nanging kok ora bisa
ngrampungak!
31
Utawa, ratu ngendi sing menawa
arep perang nglawan ratu liyan, ora
lenggah dhisik prelu nimbang-nimbang,
apa wadyabala sepuluh wu iku cukup
kanggo nglawan kang nekani kalawan
nggawa bala rongpuluh wu?
32
Menawa ora, mesthi banjur utusan,
mumpung mungsuh iku isih adoh, prelu
nakokak sarat-sarat bedhamn."
33
Mangkono uga saben wong
panunggalanmu, kang ora bisa ninggal
sabarang darbk kabh, iku ora bisa
dadi muridku.
34
Uyah iku pancn migunani, nanging
menawa ilang asin, apa kang kanggo
mulihak rasa asin?
35
Wus ora ana gunan, kanggoa lemah
utawa kanggoa rabuk, mung banjur
dibuwang ba. Sing sapa duw kuping
kanggo ngrungokak, ngrungokna!
15
1
Para juru-narik-pajeg lan wong
dosa padha sowan ing ngarsan
Ysus ngrungokak piwulang.
2
Para Farisi lan para ahli Tort padha
grundelan, pangucap, "Wong iku kok
LUKAS 15.38 115
nampani para wong dosa lan mangan
bebarengan."
3
Panjenengan banjur paring pasemon,
mangkn,
4
"Sapa panunggalanmu, kang duw
wedhus satus, mangka ana siji sing
ilang, apa ora banjur nggolki sing ilang
iku nganti saketemun, sing sangang
puluh sanga ditinggal ana ing ara-ara
samun?
5
Lan menawa wis ketemu, nuli
dipanggul kalawan bungah,
6
sarta satekan ing omah, banjur
ngundangi mitra-mitran lan tangga-
teparon sarta padha dikandhani: Payo,
padha bebarengan bungah-bungah karo
aku, sabab wedhusku kang ilang wis
ketemu.
7
Aku pitutur marang kow: Iya kaya
mangkono iku ing swarga bakal ana
kabungahan gedh marga ana wong
dosa siji kang mratobat, ngluwihi
kabungahan kang tumrap wong sangang
puluh sanga kang ora usah mratobat."
8
"Samono uga, endi ana wong wadon
kang duw dhuwit dirham sepuluh,
mangka ilang siji, kok ora banjur nyumed
LUKAS 15.914 116
damar lan nyaponi omah, nggolki
njlimet nganti saketemun?
9
Lan menawa wis ketemu, banjur
ngundangi mitra-mitran lan tangga-
teparon sarta padha dikandhani
mangkn: Dhuwitku dirham kang
ilang wus ketemu. Payo, padha
bungah-bungah bebarengan karo aku.
10
Aku pitutur marang kow: Samono
uga para malakat Allah bakal padha
bungah-bungah, jalaran ana wong dosa
siji kang mratobat."
11
Ysus ngandika manh, "Ana wong
duw anak lanang loro.
12
Anak kang wuragil matur marang
bapakn: Bapak, keparenga kula nyuwun
sapranganing barang darb ingkang
dados panduman kula. Bapakn iya
banjur mbag-mbag barang darbk,
diwnhak marang sakaron.
13
Let sawatara dina kang wuragil
mau banjur ngedoli panduman kabh,
sawus mangkono nuli lunga menyang
nagara kang adoh. Ana ing kana
bandhan diebrh-ebrh dianggo nguja
kekarepan nganti entk kabh.
14
Kapinujon ing tanah kono ana
paceklik kang nggegirisi, wong
LUKAS 15.1521 117
anom mau banjur wiwit nandhang
kacingkrangan.
15
Tumuli ngngr marang wong ing
tanah kono, banjur dikon ngrumati
babi-babin ana ing pategalan.
16
Nuli kepngin ngisni weteng
kalawan ampas pakan babi iku, nanging
ora ana wong kang gelem mnhi.
17
Banjur ngrumangsani kaanan,
temahan ngudarasa mangkn: Buruh
bapakku pirang-pirang lan padha bisa
mangan nganti turah-turah, mangka aku
ana ing kn bisa mati kaliren.
18
Aku dakmulih menyang ing dalem
bapakku lan matur: Bapak, kula sampun
nglampahi dosa dhateng swarga lan
dhateng Bapak,
19
kula sampun mboten pantes
kawastanan putranipun Bapak malih;
keparenga kula kadadosna berahipun
Bapak kmawon.
20
Banjur ngadeg lan mulih marani
bapakn. Nalika isih adoh, bapakn wus
ngawasak tekan, atin trenyuh banget
marga saka welas. Tumuli diplayoni,
banjur dirangkul lan diambungi.
21
Anak matur: Bapak, kula sampun
nglampahi dosa dhateng swarga tuwin
LUKAS 15.2227 118
dhateng Bapak. Kula sampun mboten
pantes kawastanan putranipun Bapak
malih.
22
Nanging bapakn prntah marang
batur-batur: nggal jupukna jubah
kang apik dhw, nuli enggokna, drijin
anggonana ali-ali lan sikil anggonana
trumpah.
23
Banjur njupuka pedht sing lemu,
belhen. Payo padha mangan lan
seneng-seneng.
24
Sabab anakku iki wus mati, urip
manh, wis ilang, ketemu. Banjur padha
wiwit sukan-sukan.
25
Nalika iku anak pambarep lagi
ana ing pategalan. Bareng mulih lan
wus cedhak karo omah, krungu
swaraning tetabuhan lan wong kang
padha tetembangan nganggo jejogdan.
26
Banjur ngundang salah sawijining
batur lan ditakoni, apa teges iku kabh.
27
Atur batur mau: Punika ingkang
rayi rawuh, dn ingkang rama sampun
dhawuh mragat pedht ingkang
lema, amargi kepanggih malih kaliyan
putranipun kanthi wilujeng.
LUKAS 15.2816.1 119
28
Anak pambarep mau temah nepsu lan
ora gelem lumebu ing omah. Bapakn
nuli metu lan ngarih-arih.
29
Nanging diwangsuli mangkn:
Sampun mataun-taun anggn kula
ngladosi Bapak lan mboten nat nerak
wewaleripun Bapak, nanging Bapak
mboten nat maringi cemp satunggal
kmawon, kangg bingah-bingah kaliyan
kanca-kanca kula.
30
Nanging sareng putranipun Bapak
ingkang ngebrh-ebrh`raja-darbkipun
Bapak, kadamel mblunthah kaliyan
sundel-sundel, saweg kmawon
dhateng, Bapak lajeng mragat pedht
ingkang lema kangg piyambakipun.
31
Bapakn kandha: Anakku, enggr,
kow iku salawas urip bareng karo aku,
lan apa saduwkku iku duwkmu.
32
Awak dhw kabh wus samesthin
kudu padha bungah-bungah lan seneng-
seneng, jalaran adhimu wis mati urip
manh, wis ilang ketemu."
16
1
Ana manh pangandikan
Ysus marang para murid, "Ana
wong sugih duw juru-reksa-bandha,
diwadulak menawa ngawut-awut
barang darbk.
LUKAS 16.27 120
2
Mulan banjur diundang lan
dikandhani mangkn: Aku krungu
apa bener tumindakmu kang kaya
mangkono? Mara, aku wnhana
palapuran tumrap rereksanmu,
amarga kow wus ora kena nerusak
pagawanmu.
3
Juru-reksa-bandha mau nuli mikir:
Gk aku arep nyambut-gaw apa yn
aku nganti dipecat. Macul aku ora bisa,
ngemis aku isin.
4
Iya, aku ngerti apa kang bakal
daklakoni supaya menawa aku sida
dipecat saka ing pagawanku dadi
juru-reksa-bandha, ana wong kang
gelem nampa aku ing omah.
5
Wong kang padha utang marang
majikan padha diundangi siji-siji. Wong
kang kapisan dikandhani mangkn:
Pira utangmu marang majikanku?
6
Wangsulan: Lisah satus tong. Banjur
dikandhani: Enya iki layang-utangmu.
Linggiha, gawa layang-utang liyan,
saiki uga, kang muni: Sket tong.
7
Wong kang kapindho ditakoni: Lah
kow utangmu pira? Wangsulan wong
mau: Gandum satus dhacin. Banjur
dikandhani: Enya iki layang-utangmu.
LUKAS 16.812 121
Gawa layang-utang liyan, tulisen:
Wolung puluh dhacin.
8
Majikan banjur ngalem marang
juru-reksa-bandha kang ora jujur iku,
marga saka anggon duw akal kang
mangkono iku. Sabab para anaking jagat
iki tumrap kang tunggal golongan, akal
ngluwihi para ahli-warising pepadhang.
9
Lan Aku pitutur marang kow:
Padha mbanguna memitran kalawan
migunakak Mamon kang ora jujur,
supaya menawa Mamon mau wus ora
bisa mitulungi kow manh, kow banjur
ditampani ana ing tarub kang langgeng."
10
"Sapa kang tumemen tumrap
prakara-prakara kang sepl, iya
tumemen ing prakara-prakara kang
wigati. Lan sapa kang ora tumemen
tumrap prakara-prakara kang sepl, iku
iya ora tumemen ing prakara-prakara
kang wigati.
11
Dadi, menawa kow ora kena
dipracaya ing bab Mamon, kang ora jujur
iku, sapa kang bakal mitayakak bandha
kang sayekti marang kow?
12
Lan menawa kow ora kena dipracaya
tumrap baranging liyan, sapa kang bakal
pracaya marang barangmu?
LUKAS 16.1317 122
13
Ora ana batur kang bisa ngladni
bandara loro. Amarga menawa
mangkono, mesthi bakal sengit marang
kang siji lan tresna marang sijin, utawa
setya marang kang siji lan nyeplkak
marang sijin. Ora bisa kow ngawula
marang Allah lan marang Mamon."
14
Pangandika mau kabh iya kaprungu
dning para Farisi, kang padha mata-
dhuwiten, satemah padha ngrmhak
Panjenengan.
15
Ysus banjur ngandika marang wong-
wong mau, "Kow padha mbenerak
awakmu dhw ana ing sangareping
wong, nanging Allah nguningani isining
atimu. Sabab apa kang dianggep
pinunjul lan disenengi dning manungsa,
iku dianggep asor sarta sinengitan
dning Allah.
16
Angger-anggering Tort lan kitab-
kitab para nabi iku kanggon mung
nganti jaman Yohanes. Wiwit wektu iku
Kratoning Allah kaundhangak lan saben
wong mbudidaya sakatog, kepngin
lumebu ing kono.
17
Ananging luwih gampang sirnan
langit lan bumi, katimbang karo
LUKAS 16.1823 123
bataling titik siji ba kang ana ing
angger-anggering Tort.
18
Saben wong kang megat somah,
banjur rabi liyan, iku laku jina; lan sapa
kang ngrabni wong wadon kang dipegat
dning kang lanang mau, iku iya laku
jina."
19
"Ana wong sugih kang tansah
manganggo jubah wungu lan kain kang
alus, sarta saben dina asuka-rena kanthi
mwah.
20
Lan ana wong ngemis jeneng
Lazarus, awak sakojur gudhigen;
ngglthak ana ing sacedhak rgoling
omah wong sugih mau,
21
sarta kepngin banget olh gogrogan
saka ing mjan wong sugih iku kanggo
nambani luwn. Nanging malah diparani
asu-asu sing padha ndilati gudhig.
22
Wong miskin mau banjur mati, nuli
digawa dning para malakat menyang
pangkon Abraham. Wong sugih mau iya
mati, banjur dikubur.
23
Lan nalika wong sugih mau kang lagi
nandhang sangsara ana ing sajroning
teleng-palimengan iku tumenga, nuli
weruh Abraham ana ing kadohan
mangku Lazarus.
LUKAS 16.2428 124
24
Banjur nguwuh-uwuh, atur: Dhuh,
Rama Abraham, mugi karsa paring
kawelasan dhateng kula. Lazarus mugi
kadhawuhan nyelupaken pucuking
drijinipun ing toya, kangg ngasrepaken
ilat kula, amargi kula nandhang sangsara
sanget wonten ing urubing latu punika.
25
Nanging Abraham mangsuli,
pangandikan: Anggr, linga, yn
kow wus tampa samubarang kang
becik salawas uripmu, nanging Lazarus
tampa samubarang kang ora becik. Saiki
wong iku tampa panglipur, dn kow
nandhang sangsara banget.
26
Kajaba saka iku ing antaran kow
lan aku karo Lazarus ana jurang kang ora
kena diliwati, supaya wong ing kn kang
arep padha menyang panggonanmu
utawa wong kang ana ing panggonanmu
padha arep mrn, ora bisa.
27
Atur wong mau: Manawi makaten,
panyuwun kula, dhuh Rama, Lazarus
mugi kadhawuhan dhateng griyanipun
bapa kula,
28
awit sadhrk kula taksih gangsal,
supados sami kangetna kanthi sastu,
amrih ing bnjingipun sampun ngantos
LUKAS 16.2917.3 125
sami lumebet ing papan kasangsaran
punika.
29
Nanging pangandikan Abraham:
Iku wus padha nduwni paseksin Musa
lan para nabi liyan. Iya iku kang kudu
padha digatkak.
30
Atur wong mau: Mboten, Rama,
drng cekap. Nanging manawi wonten
tiyang pejah ingkang ndhatengi, tamtu
sami badh mratobat.
31
Pangandikan Abraham: Menawa ora
padha nggatkak paseksin Musa lan
para nabi liyan, mesthi iya ora kena
dikandhani, sanadyan kang ngandhani
iku wong kang tangi saka ing antaran
wong mati."
17
1
Ysus ngandika marang para
murid, "Ora kena ora mesthi
bakal ana panasaran, nanging bilai kang
njalari anan panasaran iku.
2
Luwih becik menawa wong iku
dikalungana watu panggilingan lan
banjur dicemplungak ing sagara,
katimbang nasarak wong kang isih
ringkih pracayan iki.
3
Reksanen awakmu dhw! Menawa
sadulurmu duw kaluputan welhna;
menawa kaduwung, apuranen.
LUKAS 17.48 126
4
Saupama anggon kaluputan marang
kow ngantia kaping pitu sadina lan
kaping pitu uga anggon marani kow
sarta pratla: Aku kaduwung, iya kudu
kokapura."
5
Para rasul nuli munjuk marang
Gusti, "Kawula mugi sami kaparingan
kapitadosan!"
6
Paring wangsulan Gusti, "Menawa
kow duw pangandel sanadyan
gedhn mung sawiji sawi ba, lan yn
kow banjur ngucap marang wit anjir
iki: Rungkada, tumancepa ing sagara;
mesthi bakal nurut marang prntahmu
iku."
7
"Sapa panunggalanmu kang duw
batur, kang mluku utawa angon
raja-kayan, saulih saka pategalan
apa banjur dikandhani: Ayo, endang
mangan!
8
Apa ora malah kosok-balin,
dikandhani mangkn: Aku cawisana
mangan. Nganggoa sabuk lan
ngladnana aku nganti sarampung
anggonku mangan lan ngomb. Lan
sawus iku kow lagi kena mangan lan
ngomb.
LUKAS 17.915 127
9
Apa batur mau banjur diwnhi
panarima, marga saka anggon wis
nglakoni apa kang diprntahak?
10
Mangkono uga kow. Menawa kow
wis nglakoni kabh kang kaprntahak
marang kow, kow banjur padha
matura: Kula sadaya punika namung
abdi-abdi ingkang tanpa gina, amargi
namung sami nindakaken punapa
ingkang dados kuwajiban kula."
11
Nalika tindak menyang Yrusalm,
Ysus miyos ing sauruting tapel-wates
Samaria lan Galila.
12
Bareng lumebet ing sawijining dsa,
ana wong lara kusta sepuluh sowan
marang Panjenengan, nanging mung
ngadeg kapara adoh,
13
sarta padha nguwuh kanthi sora,
unjuk, "Dhuh, Guru, kawula mugi sami
Panjenengan welasi!"
14
Panjenengan nuli mirsani wong-
wong mau lan ngandika, "Kow padha
lungaa, awakmu priksakna marang para
imam!" Kocapa, sajron padha lumaku
iku, padha birat najis.
15
Ana siji kang bareng weruh yn wus
waras, banjur bali ngluhurak Allah
kanthi swara sora.
LUKAS 17.1622 128
16
Nuli nyungkemi sampyan Ysus,
ngunjukak panuwun. Mangka iku wong
Samaria.
17
Ysus banjur ngandika, "Apa mau ora
wong sepuluh kang birat najis? Lah,
kang sanga endi?
18
Apa panunggalan iku ora ana kang
bali ngluhurak Allah, kajaba mung
wong manca iki?"
19
Banjur ngandika marang wong mau,
"Ngadega, lungaa, pracayamu kang wus
mitulungi kow."
20
Bareng wong Farisi padha matur
pitakon bab bsuk kapan bakal
rawuh Kraton Allah, Ysus nuli
paring wangsulan, pangandikan,
"Rawuh Kratoning Allah iku tanpa
pratandha-pratandha kang katon,
21
sarta wong iya ora bisa kandha:
Lah ana ing kn, utawa ana ing kana!
Amarga satemen Kratoning Allah iku
ana ing antaramu."
22
Banjur ngandika marang para
murid, "Bakal tumeka ing wektun,
kow padha kepngin nyumurupi salah
sijining dinan Putraning Manungsa,
nanging ora bakal bisa nyumurupi.
LUKAS 17.2329 129
23
Sarta wong bakal ngandhani kow:
Lah, ana ing kana; lah ana ing kn!
Kow aja mrana lan aja klu.
24
Awitdn kaya kilat anggon
gumebyar saka ing tepining langit ing
sisih kn tekan ing sisih kana, iya kaya
mangkono uga Putraning Manungsa ana
ing dina bakal rawuh.
25
Nanging Panjenengan kudu
nandhang sangsara akh dhisik lan
katampik dning wong-wong ing jaman
iki.
26
Sarta kayadn nalika jaman Nuh,
iya kaya mangkono kaanan bsuk ing
dina-dinan Putraning Manungsa.
27
Wong-wong padha mangan lan
ngomb, padha omah-omah lan diomah-
omahak, nganti tumeka ing dinan Nuh
lumebet ing prau; banjur ana banjir
gedh, kang numpes wong kabh.
28
Uga kaya kang kelakon nalika jaman
Lut: wong-wong padha mangan lan
ngomb, padha dol-tinuku, padha
nenandur lan padha yeyasa.
29
Nanging ing dina oncat Lut saka
Sodom, banjur ana udan geni lan udan
welirang saka ing langit, kang numpes
wong kabh.
LUKAS 17.3037 130
30
Iya kaya mangkono bsuk kababar
ing dina Putraning Manungsa.
31
Sapa ba kang dina iku pinuju ana
ing payon, mangka barang-barang ana
ing jero omah, aja mudhun njupuki;
mangkono uga kang lagi ana ing
pategalan, aja mulih.
32
linga marang somah Lut!
33
Sapa kang ngudi rumeksa marang
nyawan, bakal klangan nyawan, lan
sapa kang klangan nyawan, iku bakal
nylametak nyawan.
34
Aku pitutur marang kow: Ing bengi
iku bakal ana wong loro kang tunggal
sapaturon, kang siji bakal kapulung,
sijin bakal katilar.
35
Ana wong wadon loro kang lagi
padha nggiling gandum, kang siji bakal
kapulung, sijin bakal katilar."
36
[Menawa ana wong loro ing
pategalan, kang siji bakal kapulung,
sijin bakal katilar.]
37
Para murid banjur padha munjuk
marang Ysus, "Wonten ing pundi,
Gusti?" Paring wangsulan, "Ing ngendi
ana bathang, iya ing kono manuk-manuk
garudha bakal padha nglumpuk."
LUKAS 18.17 131
18
1
Sawis kuwi Gusti Ysus nuli
maringak pasemon marang para
sekabat, sing maksud supaya tansah
padha ndedonga lan aja padha semplah.
2
Gusti Ysus ngandika: "Ing sawijining
kutha ana hakim sing ora wedi karo
Gusti Allah lan ora mreduli karo wong.
3
Ing kutha kono uga ana randha sing
bola-bali nekani hakim mau lan nyuwun
kaadilan tumrap enggon prekaran,
atur: Anggn kawula prekawisan
kaliyan tiyang menika mugi panjenengan
rncangi.
4
Nganti sawetara lawas hakim mau
ora gelem mbiyantu. Nanging wekasan
hakim mau nggagas mengkn:
Senajan aku ora wedi karo Gusti Allah,
lan ora preduli karo wong,
5
nanging merga randha iki pijer
teka wa ngganggu aku, luwih becik
prekaran nuli dakadilan, supaya wong
kuwi ora bola-bali teka lan wekasan
ngamuk aku."
6
Pangandikan Gusti Ysus: "Padha
titnana apa sing dikandhakak dning
hakim sing sewenang-wenang mau!
7
Yn umat Allah rina wengi padha
nyuwun tulung, apa Gusti Allah ora
LUKAS 18.812 132
nuli bakal paring adil marang umat
mau? Apa Panjenengan arep nyenyuw
enggon paring pitulungan?
8
Ngandela, Panjenengan bakal nggal
paring adil! Nanging menawa Putran
Manungsa mbsuk rawuh, apa ing
bumi kn isih ana wong sing duw
pengandel?"
9
Gusti Ysus nuli maringak pasemon
sing katujokak marang wong-wong
sing nganggep awak dhw sampurna,
sarta ngrmhak wong liya.
10
Pangandikan: "Ana wong loro padha
mlebu ing Pedaleman Allah, arep
ndedonga. Sing siji wong Farisi, lan sing
sijin pegaw pajeg.
11
Wong Farisi mau ngadeg ing
panggonan sing gampang katon ing
wong lan ndedonga mengkn: Dhuh
Allah, kawula ngaturaken panuwun
dhateng Panjenengan, awit kawula
mboten sami kaliyan tiyang-tiyang sans
ingkang srakah, ingkang remen ngapusi,
ingkang lampah jina, lan mboten sami
kaliyan pegaw pajeg menika.
12
Saben seminggu kula siyam kaping
kalih, sarta saprasedasanipun pamedal
kawula, kawula sedhekahaken.
LUKAS 18.1316 133
13
Nanging pegaw pajeg mau ngadeg
ana ing kadohan, malah ndangak wa
ora wani, mung tebah-tebah dhadha,
sarta matur mengkn: Dhuh Allah,
kawula tiyang dosa, mugi Panjenengan
welasi."
14
"Ngandela, saungkur saka ing
papan kono, pegaw pajeg mau sing
pandongan ketrima dning Gusti Allah,
dudu wong Farisi mau. Awit saben wong
sing ngluhurak awak dhw, bakal
diasorak, dn wong sing ngasorak
awak dhw, kuwi bakal diluhurak."
15
Nuli ana wong sing padha teka
nyowanak anak sing isih cilik-cilik
marang ngarsan Gusti Ysus, supaya
padha ditumpangi asta sarta diberkahi.
Bareng weruh sing mengkono mau
para sekabat padha nepsu marang
wong-wong mau.
16
Nanging Gusti Ysus nimbali wong-
wong sing padha arep nyowanak
anak-anak mau sarta ngandika:
"Karebn bocah-bocah kuwi marek
marang Aku, awit wong sing kaya bocah
kuwi sing padha dadi umat ing Kraton
Allah.
LUKAS 18.1722 134
17
linga, wong sing pambangun-turut
ora kaya bocah cilik iki, ora bisa dadi
umat ing Kraton Allah."
18
Ana sawijining panuntun wong
Yahudi nyuwun pirsa marang Gusti
Ysus: "Guru ingkang utami; menapa
ingkang kedah kula lampahi, supados
angsal gesang ingkang sejatos?"
19
Pangandikan Gusti Ysus: "Yagn
kow ngarani Aku utama? Ora ana wong
siji wa sing utama, sing utama kuwi
mung Gusti Allah piyambak.
20
Kow mesthin wis ngerti surasan
angger-angger: Kow aja laku
jina; kow aja mematni; kow aja
nyenyolong; kow aja goroh; lan
ngajnana marang bapak lan ibumu!"
21
Wong mau mangsuli: "Kasinggihan.
Sedaya pepakning angger-angger wau
sampun kula lampahi wiwit alit mila."
22
Nalika mireng wangsulan mau Gusti
Ysus nuli ngandika: "Isih ana saprekara
sing kudu koklakoni: Kabh saduwk-
duwkmu edolana, lan edum-edumna
marang wong miskin, temah kow bakal
olh bandha ana ing swarga. Sawis
kuwi nuli mrna mlua Aku."
LUKAS 18.2329 135
23
Bareng krungu pangandika sing
mengkono mau, wong kuwi sedhih, awit
dhwk sugih banget.
24
Bareng Gusti Ysus pirsa yn wong
mau sedhih banget, nuli ngandika: "Iba
angl wong sugih dadi kawula ing
Kraton Allah!
25
Luwih gampang unta mlebu ing
bolongan dom, tinimbang wong sugih
dadi kawula ing Kraton Allah."
26
Wong-wong sing padha ngrungokak
pangandikan Gusti Ysus mau nuli
padha nyuwun pirsa: "Menawi mekaten
sinten ingkang saged wilujeng?"
27
Pangandikan Gusti Ysus: "Apa
sing tumrap manungsa mokal, kuwi
tumrap Gusti Allah ora mokal."
28
Ptrus nuli matur: "Kawula sampun
sami nilar bal griya kawula sarta
ndhrk Panjenengan."
29
Pangandikan Gusti Ysus: "Kuwi
bener! Ngandela, saben wong sing
ninggal omah, utawa bojon, utawa
sedulur, utawa bapak lan ibun, utawa
anak-anak, merga enggon ngabdi
lan mbangun-turut marang dhawuh
Kraton Gusti Allah,
LUKAS 18.3035 136
30
wong kuwi mesthi bakal nampani
ganjaran tikel-matikel ing jaman saiki,
lan nampani urip langgeng ing jaman
akir."
31
Gusti Ysus nuli nimbali
sekabat rolas, diajak misah, sarta
dipangandikani: "Padha titnana! Kita
saiki padha lunga menyang kutha
Yrusalm, lan kabh sing wis ditulis
dning para nabi bab Putran Manungsa
bakal kelakon.
32
Panjenengan bakal dipasrahak
marang wong sing dudu bangsa
Yahudi, lan bakal disawenang-wenang,
disiya-siya lan diidoni.
33
Panjenengan bakal disiksa lan
disdani; nanging ing dina katelun
Panjenengan bakal wungu menh."
34
Nanging para sekabat ora nyandhak
babar-pisan, apa teges pangandika
mau kabh, awit pancn kagaw samar
tumraping para sekabat, nganti padha
ora ngerti sing satemen.
35
Nalika tindak Gusti Ysus wis mh
tekan kutha Yrikho, ana wong wuta
lungguh ing pinggir dalan karo ngemis.
LUKAS 18.3643 137
36
Bareng wong wuta mau krungu
swaran wong akh padha liwat ing
kono, nuli takon: "Ana apa ta?"
37
Ana wong sing mangsuli: "Guru
Ysus, saka Nasart, lagi langkung."
38
Wong wuta mau nuli nguwuh-uwuh:
"Gusti Ysus tedhakipun Sang Prabu
Dawud! Kawula mugi Panjenengan
welasi!"
39
Wong-wong sing ana ing ngarep
padha nyendhu, akon meneng. Nanging
wong wuta mau malah saya seru
panguwuh: "Gusti, putranipun Sang
Prabu Dawud, kawula mugi Panjenengan
welasi!"
40
Gusti Ysus nuli mandheg, lan
dhawuh supaya wong wuta mau dituntun
marek ing ngarsan. Sawis tekan ing
ngarsan Gusti Ysus, Gusti nuli ndangu:
41
"Aku kokkon nindakak apa marang
kow?" Wong wuta mau mangsuli:
"Gusti, kawula kepngin saged
sumerep."
42
Gusti Ysus nuli ngandika marang
wong mau: "Ya, kow ndelenga.
Pangandelmu sing marasak kow."
43
Sanalika iku uga wong wuta mau bisa
ndeleng, nuli ndhrkak tindak Gusti
LUKAS 19.18 138
Ysus, karo memuji marang Pangran.
Kabh wong sing nyipati lelakon mau iya
nuli padha memuji marang Gusti Allah.
19
1
Ysus banjur lumebet ing
Yrikho lan tindak nratas kutha
kono.
2
Ing kono ana wong aran Zakhus,
juru-tagih-pajeg kang sugih.
3
Wong mau ngudi bisan ndeleng Ysus
iku kaya apa, nanging ora bisa marga
kaling-kalingan wong akh, jalaran saka
cendhking dedeg.
4
Mulan banjur lumayu ndhisiki wong
akh, nuli mnk wit anjir supaya bisa
ndeleng Ysus, kang bakal miyos kono.
5
Nalika tindak Ysus tekan panggonan
kono, banjur tumenga lan ngandika,
"Zakhus, nggal mudhuna, amarga dina
iki Aku prelu lerem ana ing omahmu."
6
Zakhus nggal-nggal mudhun lan
nampi Ysus kanthi bungah.
7
Nanging wong kabh kang weruh
padha kedumelan, pangucap, "Kok
karsa lerem ana ing omah wong dosa."
8
Nanging Zakhus banjur ngadeg lan
munjuk marang Gusti, "Gusti, sabarang
gadhahan kawula, ingkang sapalih badh
kawula sukakaken dhateng tiyang miskin
LUKAS 19.914 139
sarta manawi wonten tiyang ingkang
sakinten kawula peres, bandha peresan
wau badh kawula wangsulaken tikel
sekawan."
9
Pangandikan Ysus, "Ing dina iki
brayat kn katekan karahayon, amarga
wong iki iya tedhak Abraham.
10
Sabab Putraning Manungsa iku
rawuh prelu nggolki lan mitulungi
rahayu wong kang ketriwal."
11
marang wong kang padha ngrungokak
pangandikan, sabab tindak wus cedhak
kutha Yrusalm sarta panyanan wong-
wong mau yn Kratoning Allah bakal
nggal kababar.
12
Panjenengan banjur ngandika, "Ana
priyagung tindak menyang sawijining
negara kang adoh, panjenengan bakal
kajumenengak raja ana ing kana,
sawis iku nuli kondur.
13
Banjur nimbali abdin sapuluh,
padha kapasrahan dhuwit sapuluh mina,
pangandikan: Dhuwit iki anggonen
dagang nganti tumeka sakondurku.
14
Nanging panjenengan iku disengiti
dning wong-wong ing negaran, mulan
tumuli padha nusuli kongkonan, padha
LUKAS 19.1521 140
dikon munjuk: Kawula sami mboten
trimah, manawi tiyang punika jumeneng
raja, ngerh kawula sadaya.
15
Kacarita nalika panjenengan kondur,
sawus kajumenengak raja, banjur
dhawuh nimbali para abdin, kang
padha dipasrahi dhuwit, awit kepngin
nguningani bebathn siji-siji anggon
laku dagang.
16
Wong kang kapisan sba lan munjuk:
Gusti, arta panjenengan samina angsal
bathi sadasa mina.
17
Pangandikan bendaran: Apik
banget pagawanira, h, abdi kang
becik. Sarhn sira wus tumemen
ing bab kang sepl mulan sira
sunparngak ngwasani kutha sapuluh.
18
Nuli kang kapindho sba sarta
munjuk: Gusti, arta panjenengan samina
angsal bathi gangsal mina.
19
Pangandikan marang wong iku:
Dn sira ngwasanana kutha lima.
20
Abdi kang katelu sba lan munjuk:
Gusti, lah punika arta panjenengan
samina, kawula simpen, kawula bundheli
ing kacu.
21
Awit kula ajrih dhateng panjenengan.
Amargi panjenengan punika kereng,
LUKAS 19.2227 141
karsa mundhut ingkang sans kagungan
panjenengan, punapa dn ngundhuh
ingkang sans sebaran panjenengan.
22
Pangandikan marang wong mau:
H, abdi kang ala, sira bakal dakadili
manut ujarira dhw. Sira wus ngerti,
menawa aku iki wong kang kereng,
kang njupuk kang dudu duwkku, sarta
ngundhuh kang dudu sebaranku.
23
Yn mangkono, yagn dhuwitku
ora kokpasrahak marang wong kang
nglakokak dhuwit, supaya sakondurku
kenaa dakpundhut dalah saanakan.
24
Banjur ngandika marang wong-wong
kang ana ing kono: Jupuken dhuwit
samina iku, wnhna marang kang
nggawa sapuluh mina.
25
Unjuk wong-wong mau: Gusti,
piyambakipun sampun mbekta sadasa
mina.
26
Paring wangsulan: Aku pitutur
marang kow, saben wong kang duw,
bakal kaparingan, nanging kang ora
duw, bakal kapundhutan, malah iya
kang diduwni pisan.
27
Nanging kabh satruku iki, kang
padha ora seneng menawa aku
jumeneng rajan, iku padha ladkna
LUKAS 19.2833 142
mrn, padha patnana ana ing
ngarepku."
28
Sawus ngandika mangkono, Ysus
banjur tindak ngrumiyini wong-wong
mau, menyang Yrusalm.
29
Bareng wus cedhak dsa Btfag
lan Btania kang dumunung ing gunung
kang aran Gunung Zaitun, Ysus nuli
ngutus sakabat loro
30
kalawan kaparingan piweling
mangkn, "Padha menyanga ing
dsa ing ngarep ka. Salebumu ing
kono, kow bakal mrangguli belo kuldi
cancangan, kang durung tau ditunggangi
ing wong. Iku uculana lan gawanen
mrn.
31
Lan menawa ana wong kang takon
marang kow: Punapaa kok panjenengan
uculi, wangsulana mangkn: Gusti
ingkang ngarsakaken."
32
Kang kautus banjur padha mangkat
lan tinemun kaya sapangandikan
Ysus mau.
33
Nalika lagi padha nguculi kuldi mau,
wong kang duw kuldi padha ngaruh-
aruhi, "Knging punapa kuldinipun kok
sampyan uculi?"
LUKAS 19.3440 143
34
Wangsulan kang kautus, "Gusti
ingkang ngarsakaken."
35
Kuldin tumuli dituntun menyang
ngarsan Ysus, banjur dilarabi jubah,
Ysus nuli dibantu anggon nitih belo
iku.
36
Sasuwn tindak, para sakabat
padha njrng jubah ana ing dalan
kang dilangkungi.
37
Bareng cedhak karo Yrusalm, ana
ing dalan kang mudhun saka Gunung
Zaitun, sakh murid kang ndhrkak
tindak padha wiwit giyak-giyak lan
memuji marang Allah kanthi swara cetha
marga saka anan mukjijat-mukjijat,
kang wus padha dideleng.
38
Mangkn pangucap, "Binerkahana
Sang Raja ingkang rawuh atas asmaning
Pangran, tentrem-rahayu wonten ing
swarga, saha kamulyan wonten ing
ngaluhur!"
39
Ana wong Farisi sawatara kang awor
karo wong akh, iku matur marang
Ysus, "Guru, Panjenengan mugi karsa
ndukani para murid panjenengan
punika."
40
Paring wangsulan, "Aku pitutur
marang kow: Menawa wong-wong iku
LUKAS 19.4146 144
padha meneng, watu-watu iki bakal
padha nywara sora."
41
Bareng tindak wis saya cedhak lan
pirsa kutha iku banjur muwun,
42
Pangandikan, "Adhuh, iba becik
menawa ing dina iki uga kow
nyumurupi apa kang prelu kanggo
tentrem-rahayumu! Nanging ing saikin
bab iku sinamar tumrap mripatmu.
43
Sabab bakal tumeka wektun,
mungsuhmu padha makuwon ing
saubengmu, sarta ngepung lan ngrampid
kow saka ing ngendi-endi.
44
Kow bakal kagempur nganti
wrata karo lemah, bareng karo
anak-anakmu, sarta mungsuhmu ora
bakal nglestarkak watu siji ba
kang tumumpang ing watu liyan ing
tembokmu, awit kow ora nyumurupi
wayah anggon Allah nuwni kow."
45
Ysus banjur lumebet ing Padaleman
Suci, wong kang padha dodolan ana ing
kono padha ditundhungi kabh,
46
padha dipangandikani mangkn,
"Ana tulisan: Padalemaningsun iku
dalem pamujan, kok kadadkak
guwaning bgal."
LUKAS 19.4720.3 145
47
Saben dina Panjenengan memulang
ana ing Padaleman Suci. Para
pangareping imam lan para ahli
Tort apadn para panggedhning
bangsa Isral padha ngudi nyirnakak
Panjenengan,
48
nanging padha ora ngerti patrap
kepriy, amarga wong kabh padha
tansah kepranan marang Panjenengan
sarta padha kepngin ngrungokak
piwulang.
20
1
pinuju memulang marang wong
akh ana ing Padaleman Suci sarta
martakak Injil, para pangareping imam,
para ahli Tort lan para pinituwa padha
sowan ing ngarsan,
2
tuwin munjuk marang Ysus, "Kula
sami kapangandikanana, menggah
anggn Panjenengan nindakaken
samukawis sadaya punika kanthi
pangwaos punapa, saha sinten ingkang
maringi pangwaos punika dhateng
Panjenengan?"
3
Paring wangsulan Ysus, "Aku iya
arep takon saprakara marang kow. Aku
kandhanana:
LUKAS 20.410 146
4
Pambaptis Yohanes iku saka swarga
apa saka manungsa?"
5
rembugan, ujar, "Menawa aku padha
kandha: Saka swarga, wong iku mesthi
kandha: Yagn kow padha ora
nganggep?
6
Nanging yn aku padha kandha: Saka
manungsa, wong-wong mesthi bakal
padha mbenturi nganggo watu marang
kita, amarga padha yakin, yn Yohanes
iku nabi."
7
Nuli padha matur, yn padha ora
mangerti saka ngendi baptisan iku.
8
Ysus banjur ngandika, "Yn
mangkono Aku iya ora gelem kandha
marang kow, kalawan pangwasa kang
endi anggonku nglakoni samubarang
kabh iku."
9
mangkn marang wong akh, "Ana
wong gaw pakebonan anggur, nuli
diswakak marang wong-wong tani,
banjur lelungan menyang papan kang
adoh nganti sawatara lawas.
10
Bareng wus tumeka ing mangsan,
tumuli kongkonan abdi siji nemoni wong-
wong mau, padha dikon ngladkak
LUKAS 20.1115 147
pandumaning pametun pakebonan.
Nanging abdi iku banjur digebugi dning
wong-wong tani mau, lan dikon bali
nglenthung.
11
Sawus mangkono wong iku
kongkonan batur liyan, nanging iku
iya digebugi lan diwirang-wirangak
dning para wong tani mau lan dikon
bali nglenthung.
12
Sabanjur nuli kongkonan manh
kang kaping telun, nanging iku iya
ditatoni dning wong-wong mau sarta
tumuli diuncalak menyang sanjabaning
kebon.
13
Kang duw pakebonan banjur
kandha mangkn: Apa kang kudu
daktindakak? Dakkongkonan anakku
kang kinasih, mesthi bakal diringi.
14
Nanging bareng wong-wong tani
iku weruh anak mau, banjur padha
rembugan: Iku ahli-waris, ayo dipatni
ba, supaya warisan dadi duwk kita
kabh.
15
Anak mau banjur diuncalak
menyang sanjabaning pakebonan
anggur sarta banjur dipatni. Saiki
apa kang bakal dilakoni dning kang
LUKAS 20.1620 148
duw pakebonan anggur iku tumrap
wong-wong mau?
16
Kang duw pakebonan bakal teka
lan nyirnakak wong-wong tani mau
sarta kebon anggur banjur diswakak
marang wong-wong liyan." Krungu
kang mangkono iku wong-wong mau
banjur kandha, "Aja pisan-pisan nganti
kelakon mangkono!"
17
Nanging Ysus tumuli mirsani marang
wong-wong iku lan ngandika, "Menawa
mangkono apa tegs nas iki: Watu kang
tinampik dning para juru gaw omah,
iya iku kang wus dadi watu pojokan.
18
Sapa ba kang tiba ing watu iku,
bakal ajur mumur, lan sapa ba kang
ketiban, bakal remuk."
19
Para ahli Tort lan para pangareping
imam banjur padha ngudi nyepeng
Panjenengan sanalika iku uga, amarga
padha mangerti, yn wong-wong iku
kang dikarsakak ana ing pasemon mau,
nanging padha wedi marang wong akh.
20
Marga saka iku para ahli Tort lan
pangarep imam-imam padha tansah
maspadakak marang Ysus. Banjur
ngutus telik sandi kang thok-thok
dadi wong mursid, supaya padha njiret
LUKAS 20.2126 149
Panjenengan sarana pitakonan, temah
bisa ngladkak Panjenengan marang
wewenang lan pangwasan gubernur.
21
Wong-wong mau padha ngaturak
pitakonan marang Panjenengan
mangkn, "Guru, kula sami mangertos,
bilih sadaya pangandika tuwin piwulang
Panjenengan punika leres sarta
bilih Panjenengan mboten pados
pangalembana, nanging kalayan
temen-temen mulangaken margining
Allah.
22
Kula sami kepareng ngaturaken pajeg
dhateng Kaisar punapa mboten?"
23
Nanging Ysus ora kekilapan marang
kaculikan wong-wong mau, mulan
banjur ngandika,
24
"Aku tuduhana dhuwit dinar. Iki
gambar sapa lan iki tulisan sapa?" Atur
wangsulan kang kadangu, "Gambar lan
seratanipun Kaisar."
25
Ysus nuli ngandika, "Yn mangkono,
Kaisar caosana apa kang wajib
kokcaosak marang Kaisar, lan marang
Allah apa kang wajib kokcaosak marang
Allah."
26
Dadin wong-wong ora bisa njiret
krana pangandikan ana ing ngarep
LUKAS 20.2732 150
wong akh. Wong-wong mau padha
karaman krungu paring wangsulan iku
lan banjur padha meneng.
27
Nuli ana wong Saduki sawatara,
yaiku kang ora ngakoni anan patangn,
padha sowan ing ngarsan Ysus lan
matur pitakon marang Panjenengan,
28
"Guru, Musa paring dhawuh dhateng
kula sadaya makaten: Menawa ana wong
kang duw sadulur lanang, tilar donya,
mangka somah isih urip, nanging
ora tinggal anak, sadulur mau wajib
ngrabni somah iku, supaya bisa
nukulak turun kanggo kang wus tilar
donya mau.
29
Kalampahan wonten sadhrk
jaler pitu, ingkang angka satunggal
mah-mah, wusana lajeng tilar donya
mboten tilar anak.
30
Tiyang stri wau lajeng karabi dning
ingkang angka kalih,
31
lajeng dning ingkang angka tiga,
tuwin makaten salajengipun, urut-
urutan karabi dning sadhrk pitu wau,
nanging sadaya sami tilar donya mboten
tilar anak.
32
Wekasanipun tiyang stri punika
inggih tilar donya.
LUKAS 20.3338 151
33
Lah sapunika kadospundi tiyang stri
punika, bnjing ing dinten patangn,
lajeng sinten ingkang dados smahipun,
amargi pitu-pitunipun sami nat dados
smahipun?"
34
Ysus nuli paring wangsulan,
pangandikan, "Wong-wong ing
donya iki, padha omah-omah lan
diomah-omahak,
35
nanging wong-wong kang padha
kaanggep pantes tampa panduman
ana ing donya liyan iku, lan ana ing
patangn saka ing antaran wong
mati, iku bakal ora omah-omah lan ora
diomah-omahak.
36
Sabab padha ora bisa mati manh;
kaanan kaya para malakat sarta padha
dadi putraning Allah, awit wus padha
katangkak.
37
Anadn mungguh tangin wong
mati iku, Musa iya wus mratlakak
ana ing sajroning carita bab grumbul
eri, anggon nyebut Pangran: Allah
Abraham, Allah Ishak, tuwin Allah
Yakub.
38
Panjenengan iku dudu Allah wong
mati, nanging Allah wong urip, awit
LUKAS 20.3946 152
kang ana ing ngarsan kabh iku wong
urip."
39
Krungu pangandika kang mangkono
iku banjur ana ahli Tort sawatara matur,
"Guru, paring wangsulan Panjenengan
punika kasinggihan sanget."
40
Awit wong-wong mau wus padha
ora wani matur pitakon apa-apa manh
marang Ysus.
41
Ysus banjur ndangu marang
wong-wong mau, "Kepriy dn wong
kok bisa ngarani Msias iku tedhak
Daud,
42
mangka Daud piyambak ana ing
Kitab Masmur ngandika mangkn:
Dhawuh Pangran marang Gustiku:
Sira lenggaha ana ing tengeningsun,
43
nganti tumeka mungsuhira wus
padha Ingsun dadkak ancik-anciking
talapakanira.
44
Dadi Daud nyebut Panjenengan,
Gusti, kepriy dn uga dadi tedhak?"
45
Nalika wong kabh padha
ngrungokak, Ysus banjur ngandika
marang para sakabat,
46
"Padha ngawkanana para ahli
Tort, kang padha seneng mlaku-mlaku
nganggo jubah landhung lan seneng
LUKAS 20.4721.5 153
tampa pakurmatan ana ing pasar sarta
seneng linggih ing ngarep dhw ana ing
papan pangibadah lan ing papan kang
ingajnan ana ing pahargyan,
47
kang padha mangan omah randha-
randha nganti entk, sarta kang
nasarak wong kalawan donga kang
dawa-dawa. Wong iku mesthi bakal
tampa paukuman kang luwih abot."
21
1
Bareng Ysus tumenga,
pirsa wong-wong sugih padha
nglebokak pisungsung ana ing pethi
pisungsung.
2
Tumuli iya mirsani randha miskin kang
nglebokak pisungsung rong kpng.
3
Banjur ngandika, "Aku pitutur marang
kow: Satemen kang dipisungsungak
randha miskin iku luwih akh katimbang
wong kabh iku.
4
Amarga wong-wong kabh iku
ngaturak pisungsung saka kasugihan,
nanging randha iki ngaturak saka ing
kamiskinan, malah nyaosak sakhing
darbk kang kanggo urip."
5
Bareng ana wong sawatara kang
padha rembugan bab Padaleman Suci lan
padha ngalem dn nganggo rinengga
ing watu-watu kang ndah sarta barang
LUKAS 21.610 154
pisungsung warna-warna, Ysus banjur
ngandika,
6
"Apa kang padha kokdeleng iku -
bakal tekan wektun ora ana watu siji
ba kang lestari tumumpang ing watu
liyan; kabh bakal padha karubuhak."
7
matur pitakon, "Guru, bnjing punapa
kelampahanipun punika? Saha punapa
ngalamatipun manawi punika badh
kelampahan?"
8
Paring wangsulan, "Padha diwaspada,
supaya kow aja nganti disasarak.
Amarga bakal ana wong akh kang
padha teka nganggo jenengku lan
kandha: Iya aku iki Panjenengan lan
iki wus ndungkap wektun. Kow aja
ngetut-buri wong-wong iku.
9
Sarta menawa kow krungu pawarta
bab peperangan lan kraman, aja padha
kagt. Awit iku kabh mesthi kudu
kelakon dhisik, wadn iku durung
ateges, yn bakal nggal tumeka ing
wekasaning jaman."
10
marang wong-wong mau, "Bakal ana
bangsa kang nglawan padha bangsa,
kraton nglawan padha kraton,
LUKAS 21.1116 155
11
lan bakal ana lindhu kang nggegirisi
sarta ing kana-kn bakal ana pageblug
ps lan paceklik, apadn bakal
kelakon uga ana prakara-prakara kang
medni tuwin ngalamat-ngalamat kang
nggegirisi saka langit.
12
Nanging sadurung iku kabh, kow
bakal padha dicekel lan dikaniaya;
kow bakal dipasrahak menyang
papan-papan pangibadah lan ing
pakunjaran-pakunjaran sarta bakal
padha diirid marang ngarsan para
ratu lan para pangwasa marga saka
jenengku.
13
Iku bakal dadi jalaran kow kabh
bakal padha nglairak paseksi.
14
Mulan sing padha mantep ba, aja
ngrancang-ngrancang dhisik bab kepriy
anggonmu bakal mangsuli.
15
Sabab Aku dhw kang bakal maringi
marang kow tembung-tembung lan
kawicaksanan, satemah kow ora
bisa dilawan utawa dibantah dning
mungsuh-mungsuhmu.
16
Apamanh kow bakal iya padha
diulungak dning wong-tuwamu,
sadulur-sadulurmu, sanak-kulawargamu
lan pawong-mitramu sarta ana
LUKAS 21.1723 156
panunggalanmu sawatara kang bakal
dipatni,
17
apadn kow bakal padha disengiti
dning wong kabh marga saka
jenengku.
18
Nanging ora ana rambutmu saeler
ba kang bakal ilang.
19
Menawa kow padha tetep mantep,
kow bakal padha nampa uripmu."
20
"Menawa kow nyumurupi Yrusalm
kakepung ing wadyabala, mangertia,
yn karuntuhan wis cedhak.
21
Ing nalika iku wong-wong kang ana
ing Yuda padha ngungsia menyang
pagunungan, lan wong-wong kang ana
ing jero kutha padha sumingkira, sarta
wong-wong kang ana ing padsan aja
lumebu ing kutha manh,
22
amarga, iya iku mangsa tekan
piwales, kang dadi kayektn sabarang
kang wus katulis kabh.
23
Nanging mesakak banget para wong
kang lagi ngandheg, utawa kang lagi
nusoni bayi ing wektu iku! Amarga bakal
ana kasangsaran gedh ing saindenging
nagara, lan bangsa iki bakal tampa
deduka.
LUKAS 21.2428 157
24
Wong-wong mau bakal padha tiwas
kena landheping pedhang sarta bakal
padha kabandhang dadi tawananing
bangsa-bangsa kabh, sarta Yrusalm
bakal kaidak-idak dning bangsa kang
ora wanuh marang Allah, nganti tumeka
sarampung jaman bangsa-bangsa
iku."
25
"Apadn bakal ana ngalamat
ing srengng, ing rembulan lan ing
lintang-lintang, sarta ing bumi, para
bangsa bakal padha wedi lan bingung
marga saka gumleger lan mawalikaning
sagara.
26
Wong-wong bakal padha mati
kawedn dning giris amarga kuwatir
marang apa kang bakal nekani jagat;
sabab kabh pangwasaning langit bakal
gonjing.
27
Ing nalika iku wong bakal padha
nyumurupi Putraning Manungsa rawuh
nitih mga, ngagem pangwaos lan
kamulyan gedh.
28
Anadn menawa iku kabh
wiwit kelakon, padha njengglka
lan tumengaa, amarga wus cedhak
anggonmu bakal kaluwaran."
LUKAS 21.2935 158
29
mangkn, "Padha mawanga wit anjir
lan wit apa ba.
30
Menawa kow padha nyumurupi yn
wus padha semi, kow padha mangerti
dhw, yn wus ngarepak mangsa
panas.
31
Mangkono uga menawa kow
padha nyumurupi lelakon mau, padha
mangertia yn Kratoning Allah wus
cedhak.
32
wong-wong jaman iki bakal ora sirna
sadurung iku mau kelakon kabh.
33
Langit lan bumi bakal padha sirna,
nanging pangandikaku ora bakal sirna
babar pisan."
34
"Padha jaganen awakmu dhw,
supaya atimu aja nganti mung mikir
bab psta gedhn lan endem-endeman,
apadn kasusahaning urip, supaya
kow tansah siyaga samangsa Dinaning
Pangran kang rawuh dhadhakan iku
aja nganti nempuh marang kow kaya
kalajiret.
35
Amarga Dina iku bakal nungkeb
sakhing wong kang dumunung ing bumi
iki.
LUKAS 21.3622.4 159
36
Padha tansah jaga-jagaa lan
ndedongaa, supaya kow diparingi
kakuwatan kang njalari padha ora bakal
ngalami lelakon iku lan supaya kow
padha bisa sembada anggonmu ngadhep
Putraning Manungsa."
37
Yn wayah awan Ysus memulang
ana ing Padaleman Suci, dn yn bengi
miyos lan nyar ana ing Gunung Zaitun.
38
suk, nalika isih umun-umun wong
akh padha marek marang ngarsan
ana ing Padaleman Suci, ngrungokak
pangandikan.
22
1
Nalika samana wus ngarepak
riyaya Roti Tanpa Ragi, kang aran
Paskah.
2
Para pangareping imam lan para ahli
Tort padha golk dalan, anggon bisa
nydani Ysus, amarga padha wedi karo
wong akh.
3
Yudas, kang peparab Iskariot,
panunggalan sakabat rolas tumuli
kasurupan dning Iblis,
4
banjur lunga marani para pangareping
imam lan para lelurahing jaga-baya
Padaleman Suci, prelu rembugan bab
anggon bakal ngulungak Ysus.
LUKAS 22.512 160
5
Wong-wong padha bungah lan sarujuk
bakal padha awh opah.
6
Yudas nyaguhi sarta wiwit nalika iku
tansah golk dalan bisan ngulungak
Ysus, ora nganti kasumurupan ing
wong akh.
7
Bareng tekan dinan riyaya Roti Tanpa
Ragi, yaiku dina anggon wong-wong
padha nyembelh cempning Paskah,
8
Ysus banjur ngutus Ptrus lan
Yohanes, dhawuh, "Kow padha lungaa,
nyawisna Paskah kang bakal padha kita
pangan."
9
Unjuk wong loro mau, "Karsa Paduka
anggn kawula sami nyawisaken wonten
ing pundi?"
10
Paring wangsulan Ysus, "Menawa
kow padha lumebu ing kutha, kow
bakal kepethuk wong kang nggawa jun
isi banyu, iku banjur etutna tekan omah
kang dileboni,
11
lan kandhaa marang kang duw
omah iku: Guru ndangu dhateng
panjenengan: Endi kamar, sing kena
dakanggo mangan Paskah bebarengan
karo para sakabatku?
12
Wong iku banjur bakal nuduhak
marang kow kamar gedh ing dhuwur
LUKAS 22.1319 161
kang wus katata. Kow padha nganakna
pacawisan ana ing kono."
13
Sakaron banjur padha mangkat,
tinemun iya trep kaya kang
kapangandikakak dning Ysus.
Nuli padha nyawisak Paskah.
14
Bareng wus tumeka ing wayah,
Ysus banjur lenggah dhahar bebarengan
karo para rasul.
15
Tumuli padha dipangandikani, "Aku
wus kepngin banget dhahar Paskah iki
bebarengan karo kow kabh, sadurung
Aku nandhang sangsara.
16
Awit Aku pitutur marang kow: Aku
ora bakal mangan iku manh, nganti iku
wus kelakon ana ing Kratoning Allah."
17
Sawus mangkono Panjenengan
banjur mundhut tuwung, saos sokur nuli
ngandika, "Iki tampanana lan edumen
kang warata,
18
sabab Aku pitutur marang kow:
wiwit saiki Aku ora bakal ngomb
pametuning wit anggur manh, nganti
Kratoning Allah rawuh."
19
Tumuli mundhut roti, saos sokur,
banjur nyuwil-nyuwil roti mau
kaparingak marang para sakabat
kalawan ngandika, "Iki badanku kang
LUKAS 22.2026 162
kaparingak marga saka kow. Iki
tindakna minangka pangling-ling
marang Aku."
20
Mangkono uga tuwung, sawus
dhahar, pangandikan, "Tuwung iki
prajanjian anyar kang sarana getihku,
kang kawutahak marga saka kow!
21
Nanging, delengen, tangan wong
kang ngiyanati Aku, nunggal karo Aku
ana ing mja kn.
22
Sabab Putraning Manungsa pancn
bakal jengkar miturut ing pepesthn,
nanging bilai wong kang dadi margan
anggon kaulungak."
23
Banjur padha wiwit takon-tinakon,
panunggalan iku sapa ta kang bakal
tumindak mangkono.
24
Kacarita para sakabat iya padha
padudon bab panunggalan sapa kang
bakal dianggep gedh dhw.
25
wong-wong mau, "Raja-rajan para
bangsa iku mrntah marang kawulan
lan kang padha ngwasani iku diarani
kang paring pangayoman.
26
Nanging kow kabh iku ora
mangkono, malah kang gedh dhw
ana ing antaramu iku dadia kaya kang
LUKAS 22.2733 163
anom dhw lan kang dadi panuntun
dadia kang ngladni.
27
Amarga sapa ta kang luwih gedh:
kang linggih mangan, apa kang ngladni?
Rak kang linggih mangan? Ananging
Aku iki ana ing satengah-tengahmu dadi
kang ngladni.
28
Kow kabh iku kang tansah
tetunggalan karo Aku sajron Aku kena
ing godha-rencana.
29
Sarta Aku wus nyawisak Kraton
kanggo kow kabh kayadn Ramaku
anggon wus nyawisak marang Aku,
30
supaya kow padha bisa mangan lan
ngomb tunggal samja karo Aku ana
ing Kratonku. Apamanh kow bakal
padha linggih ing dhampar lan ngadili
taler Isral rolas."
31
"Simon, Simon, weruha, Iblis banget
anggon nginteri kow, kaya gandum,
32
nanging kow wus dakdongakak,
supaya pracayamu ora ilang. Lan
kow, menawa wus mratobat, sadulur-
sadulurmu padha santosakna."
33
Atur wangsulan Ptrus, "Gusti,
kawula cumadhang mblani
Panjenengan, sanadyan ngantosa
LUKAS 22.3438 164
dipun kunjara lan dumuginipun pejah
pisan."
34
Nanging Ysus ngandika, "Aku pitutur
marang kow, Ptrus: ing dina iki bakal
ora ana jago kluruk, sadurung kow
nylaki Aku nganti ping telu."
35
Ysus banjur ngandika manh,
"Nalika kow padha dakutus ka, ora
nggawa wadhah dhuwit, kanthong
utawa trumpah, apa kow tau padha
kekurangan apa-apa?"
36
Atur para sakabat, "Mboten babar
pisan." Pangandikan Ysus, "Nanging
saiki iki, sapa kang duw wadhah dhuwit,
gawanen, mangkono uga kang duw
kanthong; lan kang ora duw pedhang,
ngedola jubah kanggo tuku.
37
Amarga Aku pitutur marang kow,
nas ing Kitab Suci iki iya kudu kayektnan
tumraping Aku: Panjenengan bakal
katang kagolongak para kraman.
Amarga apa kang katulis tumrap ing Aku
iku lagi kelakon."
38
Unjuk para sakabat, "Gusti,
punika wonten pedhang kalih." Paring
wangsulan Ysus, "Wus cukup."
LUKAS 22.3946 165
39
Ysus banjur miyos tindak menyang
Gunung Zaitun kaya adat, uga
kadhrkak dning para sakabat.
40
Sarawuh tekan kono, para
sakabat padha dipangandikani, "Padha
ndedongaa, supaya aja nganti kena ing
panggodha."
41
Panjenengan banjur misah doh
kira-kira sapambalang watu, nuli
jngkng ndedonga, atur,
42
"Dhuh Rama, manawi Paduka
marengaken, mugi tuwung punika
kapundhuta saking Kawula. Nanging
sampun pikajeng Kawula, namunga
karsa Paduka ingkang kalampahan."
43
Banjur diketingali malakat saka ing
langit kang nyantosakak Panjenengan.
44
Panjenengan giris banget lan saya
ngepeng anggon ndedonga. Riwn
nganti kaya ttsing getih kang padha
tumiba ing lemah.
45
Banjur jumeneng saka anggon
ndedonga lan tindak murugi para
sakabat, ketemu padha turu, marga
saka sedhih.
46
Nuli padha dipangandikani, "Yagn
kow padha turu? Tangia lan ndedongaa,
supaya aja padha kena ing panggodha."
LUKAS 22.4753 166
47
Sajron isih ngandika, ana wong
sagrombolan teka, kairid dning
panunggalan sakabat rolas kang
jeneng Yudas, iku banjur nyelaki Ysus
arep nucup.
48
Ysus banjur ngandika marang wong
iku, "H, Yudas, anggonmu ngulungak
Putraning Manungsa apa sarana nucup?"
49
Kang padha ndhrk Ysus, bareng
ngerti apa kang bakal kelakon banjur
padha munjuk, "Gusti, punapa kepareng
kawula lawan srana pedhang?"
50
Ana panunggalan tumuli medhang
abdin Imam Agung, kuping tengen
kaperung.
51
Nanging Ysus ngandika, "Wis,
samono ba!" Kuping banjur kaasta
kawarasak.
52
Ysus tumuli ngandika marang para
pangareping imam lan para kepalan
jaga-baya Padaleman Suci sarta para
pinituwa kang padha teka sumedya
nyekel Panjenengan, "Apa Aku iki
kokanggep bgal, dn anggonmu
padha teka sikep gegaman pedhang lan
penthung?
53
Mangka saben dina Aku ana ing
tengahmu, ana ing Padaleman Suci,
LUKAS 22.5459 167
kow ora padha nyekel Aku. Nanging
iki wektumu, lan iya iki pangwasan
pepeteng iku."
54
Ysus banjur dicepeng lan digawa
lunga saka panggonan kono, diirid
menyang dalem Imam Agung. Anadn
Ptrus ngetutak saka ing kadohan.
55
Wong-wong padha dadn geni ana
ing satengahing plataran lan banjur
padha linggih gegeni. Ptrus iya mlu
linggih ing kono.
56
Nuli ana abdi wadon weruh
Ptrus linggih cedhak geni, banjur
ditamatak, tumuli alok, "Wong iki iya
panunggalan."
57
Nanging Ptrus slak, pangucap,
"Mboten, kula mboten wanuh kalih wong
niku!"
58
Ora let suw ana wong liyan
kang weruh Ptrus lan banjur alok,
"Sampyan niku inggih tunggal."
Nanging wangsulan Ptrus, "Dd, kula
dd."
59
Lan kira-kira let sajam ana wong
liyan manh kang alok kanthi yakin,
"Temenan, wong iki iya tunggal, sabab
iki iya wong Galila."
LUKAS 22.6067 168
60
Nanging Ptrus mangsuli, pangucap,
"Dd, kula mboten ngerti napa sing
mang kandhakk niku." Sanalika iku
uga, nalika Ptrus ngucap mangkono
iku, ana jago kluruk.
61
Ysus banjur minger mirsani Ptrus.
Ptrus nuli klingan, yn Gusti wis
ngandika, "Sadurung jago kluruk ing
dina iki, kow wis nylaki Aku kaping
telu."
62
Ptrus nuli metu lan nangis
kelara-lara.
63
Ysus dipoyoki dning wong-wong,
kang padha nahan Panjenengan, sarta
digebagi.
64
Pasuryan ditutupi dning wong-
wong lan disuwuni pirsa, "Coba,
bedhken sapa sing nggebugi Kow iku?"
65
Kajaba iku isih akh manh
panguman-uman marang
Panjenengan.
66
Bareng wus suk, para pinituwaning
bangsa Yahudi, para pangareping imam
lan para ahli Tort padha nganakak
parepatan, Ysus banjur diladkak
marang ngarsan Pradata Agama.
67
Nuli padha ndangu, "Menawa Kow
iki Msias, kandhaa marang aku kabh."
LUKAS 22.6823.2 169
Paring wangsulan Ysus, "Sanadyan
Aku kandha marang kow kabh, kow
bakal padha ora ngandel;
68
lan sanadyan Aku takon apa-apa,
kow kabh bakal ora mangsuli.
69
Wiwit saiki Putraning Manungsa wus
lenggah ana ing satengening Allah Kang
Mahakwasa."
70
ngucap, "Yn mangkono, Kow iku
Putraning Allah?" Paring wangsulan
Ysus, "Kow dhw kang padha
kandha, yn Aku iki Putraning Allah."
71
Banjur padha kandha, "Apa prelun
kita isih padha golk paseksi manh.
Kita wis padha krungu dhw saka
pangucap."
23
1
Ing kono warga Pradata Agama
kabh banjur padha ngadeg,
Ysus diladkak marang ngarsan
Pilatus.
2
Nuli wiwit padha nggugat, atur,
"Kula sadaya sampun sami nyumerepi,
bilih tiyang punika nasaraken bangsa
kula, sami dipun penging ngaturaken
pajeg dhateng Kaisar, saha ngaken, bilih
piyambakipun punika Kristus, inggih
punika Raja."
LUKAS 23.38 170
3
Pilatus banjur ndangu marang Ysus,
"Punapa Panjenengan punika Rajanipun
tiyang Yahudi?" Paring wangsulan
Ysus, "Panjenengan piyambak sampun
mastani."
4
Pilatus nuli ngandika marang para
pangareping imam lan marang wong
akh iku, "Tumraping aku wong iki ora
tinemu kaluputan."
5
Nanging wong-wong mau saya banget
panggugat, atur, "Tiyang punika
ngojok-ojoki rakyat supados mballa
kanthi piwulangipun radin ing sa-Yuda,
kawiwitan saking Galila, lan sapunika
sampun dumugi ing ngriki."
6
Bareng midhanget atur mangkono iku
Pilatus banjur ndangu, apa wong iku
wong Galila.
7
Bareng pirsa yn Ysus iku saka
wilayah kang kalebet bawah Hrods,
nuli kaladosak marang ngarsan
Hrods, kang ing wektu iku pinuju ana
ing Yrusalm.
8
Bareng Hrods pirsa Ysus, banget
renan, amarga wus suw anggon
kepngin pirsa, awit wus kerep
midhanget bab Panjenengan, apadn
LUKAS 23.914 171
ngajeng-ajeng bisan nguningani
anggon Ysus damel mukjijat.
9
Akh kang kadangokak marang
Ysus, nanging Panjenengan ora paring
wangsulan babar pisan.
10
Nalika samana para pangareping
imam lan para ahli Tort padha maju lan
ngaturak pandakwa-pandakwa kang
abot.
11
Hrods dalah para prajurit
banjur padha nggeguyu lan moyoki
Panjenengan, tumuli ngagemi jubah
kamulyan sarta banjur mangsulak
marang ngarsan Pilatus.
12
Ing dina iku uga Hrods karo Pilatus
banjur padha memitran, awit maun
padha sesatron.
13
Pilatus banjur nimbali para
pangareping imam lan para panggedh
sarta wong akh, padha kadhawuhan
nglumpuk,
14
nuli padha dipangandikani,
mangkn, "Kow padha ngladkak
wong iki marang aku kokdakwa
nyasarak rakyat. Kow padha
sumurup dhw, yn wus dakpriksa,
nanging mungguh ing aku, bab kang
LUKAS 23.1522 172
kokdakwakak kabh tumrap wong iku,
ora tinemu.
15
Hrods uga ora nemokak
kesalahan, sabab wong iku banjur
dibalkak mrn. Satemen apa kang
ditindakak iku ora ana kang murwat
kapatrapan paukuman pati.
16
Mulan mung bakal dakpatrapi
ukuman cemethi, banjur dakluwari."
17
[Amarga Pilatus ing dina riyaya
iku wajib ngluwari wong siji kanggo
wong-wong mau.]
18
Nanging wong kabh mau
tumuli padha mbengok bebarengan,
"Kasirnakna tiyang punika! Barabas
kaluwarana kangg kula sadaya!"
19
Barabas iku kalebokak ing
pakunjaran marga kasangkut ing
kraman ing sajroning kutha lan gaw
pepati.
20
Pilatus ngandika manh marang
wong-wong mau kanthi swara kang sora,
karsan ngluwari Ysus.
21
Nanging wong-wong padha mangsuli
kanthi swara sora uga pambengok,
"Kasaliba, kasaliba!"
22
Pangandikan Pilatus kang kaping
telun, "Nglakoni piala apa ta wong
LUKAS 23.2327 173
iki sabener? Aku ora bisa nemokak
kaluputan kang kena ing paukuman
pati. Dadi mung bakal dakpatrapi
ukuman cemethi banjur dakluwari."
23
Nanging kalawan bengok-bengok
wong-wong padha nyuwun kanthi
adreng, supaya Panjenengan kasalib,
lan wekasan wong-wong mau menang
kalawan bengok-bengok iku.
24
Pilatus banjur ndhawuhak
karampungan, panyuwun wong-wong
mau dituruti.
25
Sarta nuli ngluwari wong kang
kalebokak ing pakunjaran marga
kasangkut ing kraman lan matni wong,
ngetrepi panyuwun wong-wong mau,
dn Ysus nuli kapasrahak marang
wong-wong mau supaya dipatrapi manut
sakarep.
26
Nalika padha ngirid Ysus iku, ana
wong kang jeneng Simon, saka ing
Kirn, kang lagi ba teka saka ing
jaban kutha, iku diendheg banjur dikon
manggul salib Ysus lan mlaku ing
sawingking.
27
Sarta ana wong akh kang padha
ndhrkak Panjenengan; ing antaran
LUKAS 23.2833 174
akh wong wadon kang padha nangisi
Panjenengan.
28
Ysus nuli minger mirsani wong-wong
wadon mau lan ngandika, "H para
putrin Yrusalm, aja padha nangisi
Aku, awakmu dhw lan anak-anakmu
ba kang padha tangisana!
29
Amarga sumurupa, bakal ana
wektun wong padha duw pangucap
mangkn: Rahayu wong wadon kang
gabug lan weteng kang ora tau nglairak
anak, sarta susu kang ora tau nusoni.
30
Wong-wong banjur bakal padha
ngucap marang gunung-gunung:
Aku padha jugrugana! Lan marang
punthuk-punthuk: Aku padha urugana!
31
Amarga menawa kaya mangkn iki
panggawn wong marang kayu kang
urip, saya manh kang garing bakal
dikapakak?"
32
Ana durjana loro kang uga padha
kairid bakal kaukum pati bebarengan
karo Panjenengan.
33
Satekan ing panggonan kang aran
Pacumplungan, Ysus banjur disalib ana
ing kono, mangkono uga durjana loro
mau, kang siji ana ing tengen, sijin ana
ing kiwan Ysus.
LUKAS 23.3439 175
34
[Ysus tumuli munjuk, "Dhuh
Rama, tiyang-tiyang punika mugi Paduka
apunten, amargi sami mboten mangertos
punapa ingkang dipun tindakaken."]
Ageman banjur kaedum-dum sarana
kaundhi.
35
Wong akh padha ngadeg ing kono
lan maspadakak sakabh. Nanging
para panggedh padha nyenyamah
Panjenengan, pangucap, "Wong-wong
liya padha dipitulungi, cikbn saiki
mitulungi awak dhw, menawa pancn
Msias, Pilihan Allah!"
36
Mangkono uga para prajurit iya
padha moyoki Panjenengan lan padha
nyaosi anggur kecut,
37
karo ngucap, "Menawa kow rajan
wong Yahudi, tulungana awakmu
dhw!"
38
Ing sandhuwur mustakan ana
tulisan, kang unin mangkn, "Iki
rajan wong Yahudi."
39
Durjana kang padha digantung mau
ana siji kang ngala-ala marang Ysus,
pangucap, "Kow iku rak Kristus?
nggal, tulungana awakmu dhw lan
aku kabh."
LUKAS 23.4046 176
40
Nanging sing siji banjur nyaruw,
ujar, "Apa kow ora wedi marang Allah,
jalaran kow tampa paukuman kang
padha?
41
Aku lan kow iku pancn wus
pantes diukum, padha tampa piwales
kang murwat karo panggaw kita,
bareng Panjenengan iki ora nindakak
kaluputan apa-apa."
42
Banjur munjuk, "Dhuh Ysus, mugi
Panjenengan karsa ngngeti dhateng
kawula, manawi Panjenengan rawuh
jumeneng Raja."
43
Paring wangsulan Ysus, "Aku
pitutur marang kow, satemen ing dina
iki uga kow bakal bebarengan karo Aku
ana ing Firdaus."
44
Bareng watara jam rolas, banjur ana
pepeteng kang nglimputi satanah kabh,
nganti jam telu,
45
amarga srengng ora sumunar.
Kacarita gubahing Padaleman Suci
suwk ing tengah dadi loro.
46
Ysus banjur ngandika kanthi sora,
"Dhuh Rama, kawula masrahaken
nyawa Kawula wonten ing asta Paduka."
Sawus ngandika mangkono banjur
masrahak nyawan.
LUKAS 23.4753 177
47
Nalika panggedhning prajurit
nyumurupi lelakon iku, tumuli
ngluhurak Allah, pangucap, "Nyata,
yn wong iki tanpa kaluputan."
48
Sakh wong kang padha
gegrombolan nonton, bareng wus
nyumurupi apa kang kelakon mau,
padha mulih kalawan tebah-tebah
dhadha.
49
Sakh wong kang wus wanuh
marang Ysus, kalebu uga para
wong wadon kang padha ndhrkak
Panjenengan saka Galila, padha
ngadeg ana ing kadohan, ndeleng
lelakon iku kabh.
50
Ana wong kang jeneng Yusuf,
warganing Pradata Agama, wong kang
becik lan mursid.
51
Iku ora mlu nyarujuki putusan lan
tumindaking Pradata Agama, asal saka
Arimata, sawenhing kutha Yahudi,
kang nganti-anti marang Kratoning
Allah.
52
Iku sba ing ngarsan Pilatus,
nyuwun layon Ysus.
53
Sawus layon diandhapak, banjur
diulesi mori alus, sarta disarkak
LUKAS 23.5424.4 178
ing kubur kang tinatah ing pepunthuk
parang, kang durung tau kanggo.
54
Nalika samana pinuju dina pacawisan,
ngarepak Sabat.
55
Apamanh wong-wong wadon kang
wus ndhrkak Ysus saka ing Galila,
iku iya padha mlu ngiringak sarta
maspadakak pasaran mau lan patrap
anggon nyarkak layon.
56
Saulih banjur padha nyawisak
rempah-rempah wangi lan lenga jebad.
Dn ing dina Sabat padha lrn, netepi
angger-angger.
24
1
Ananging bareng dina kapisan
ing minggu iku, ing wayah suk
umun-umun, wong-wong wadon mau
padha menyang pasaran, karo nggawa
anggi-anggi kang wus dicawisak.
2
Watun tinemu wus kaglimpangak
saka ing pasaran.
3
Bareng padha lumebu, ora nemu
layon Ysus.
4
Nalika lagi padha ngadeg kalawan
kuwur atin marga saka kaanan kang
mangkono iku, dumadakan ana priya
loro padha jumeneng ing cedhak,
pangageman mencorong.
LUKAS 24.511 179
5
Wong-wong mau padha wedi lan
padha tumungkul. Nanging priya loro
mau nuli padha ngandika mangkn,
"Yagn, dn kow padha nggolki
Kang Gesang ana ing antaran wong
mati?
6
Panjenengan ora ana ing kn, wus
wungu. linga marang apa kang wis
kapangandikakak marang kow kabh,
nalika isih ana ing Galila,
7
yaiku, yn Putraning Manungsa
pinasthi kaulungak marang tanganing
wong-wong dosa lan banjur kasalib,
sarta wungu ing telung dinan."
8
Wong-wong wadon iku mau iya nuli
klingan marang pangandikan Ysus.
9
Lan sabalin saka ing pasaran,
banjur padha nyritakak iku kabh
marang sakabat sawelas lan marang
sadulur liyan kabh.
10
Dn wong-wong wadon mau yaiku
Maria saka Magdala, lan Yohana sarta
Maria ibun Yakobus, tuwin wong-wong
wadon liyan kang padha bebarengan
uga nyritani marang para rasul.
11
Nanging tembung-tembung iku
dianggep ngayawara, padha ora ngandel
marang wong-wong wadon iku.
LUKAS 24.1218 180
12
wasamono Ptrus banjur ngadeg lan
mangkat rerikatan menyang pasaran.
Bareng nginguk manjero, mung weruh
ules thok. Nuli lunga lan mikir-mikir,
apa kira-kira kang mentas kelakon iku.
13
Ing dina iku uga ana wong loro,
panunggalan para murid, arep padha
menyang dsa maus, adoh saka
Yrusalm watara sewelas kilomter.
14
Wong loro mau padha rasanan
sabarang kang mentas kelakon.
15
Nalika lagi padha rasanan lan
rerembugan mau, Ysus piyambak
rawuh nyelaki lan banjur nyarengi
lakun.
16
Nanging wong mau pandeleng
padha ketutupan, mulan padha
pangling karo Panjenengan.
17
Ysus tumuli ngandika marang wong
loro iku, "Apa kang padha kokrembug
sajron lumaku iki?" Banjur padha
mandheg kanthi sedhih.
18
Kang siji kang jeneng Klopas,
mangsuli, "Punapa namung Panjenengan
piyambak tiyang manca ing Yrusalm,
ingkang mboten sumerep bab ingkang
mentas kelampahan wonten ing ngriku,
LUKAS 24.1923 181
ing salebetipun sawatawis dinten
punika?"
19
Paring wangsulan, "Lelakon
apa ta iku?" Unjuk kang kadangu,
"Lelampahanipun Ysus tiyang Nazart,
ingkang jumeneng nabi, ingkang
kagungan pangwaos ing pandamel saha
pangandika wonten ngarsanipun Allah
sarta wonten ngajengipun bangsa kula
sadaya.
20
Nanging para pangajengipun imam
saha para pangagenging bangsa kula
sami ndhawahaken paukuman pejah
dhateng Panjenenganipun, lajeng
kasalib.
21
Mangka kula sadaya kala rumiyin
sami gadhah pangajeng-ajeng, inggih
Panjenenganipun punika ingkang rawuh
badh ngluwari bangsa Isral. Dn
lelampahan wau sadaya sapunika
sampun tigang dintenipun.
22
Nanging lajeng wonten tiyang stri
sawatawis panunggilan kula ingkang
sami damel kagt kula. Awit tiyang-tyang
stri wau njing umun-umun sampun
sami dhateng pasaran,
23
nanging layonipun mboten wonten.
Lajeng sami wangsul, cariyos, bilih
LUKAS 24.2429 182
sami sumerep malakat, ingkang sami
ngandika, bilih Panjenenganipun wungu
saking sdanipun.
24
Nunten wonten kanca kula sawatawis
ingkang sami dhateng pasaran,
pinanggihipun pancn leres kados
ingkang dipun cariyosaken para tiyang
stri wau, sami mboten sumerep
Panjenenganipun."
25
wong-wong mau, "H wong kang padha
cupet nalar lan lamban pamikir, temah
ora pracaya marang samubarang kabh,
kang wus kapangandikakak dning
para nabi!
26
Msias apa ora pinasthi nglampahi
iku mau kabh, banjur lagi nampi
kamulyan?"
27
Ysus tumuli njlntrhak sabarang
kang wus katulis ing Kitab Suci, bab
Panjenengan, wiwit kitab-kitab Musa
lan kitab-kitab para nabi.
28
Bareng wus cedhak dsa kang
diparani, Ysus kaya-kaya arep
nglajengak tindak.
29
Nanging dicandhet dning wong-
wong mau, unjuk, "Kula aturi pinarak
wonten ing griya kula, awit sampun
LUKAS 24.3035 183
badh dalu, surya sampun serap."
Panjenengan iya banjur lumebet karo
wong-wong mau.
30
Bareng lenggah arep dhahar
bebarengan, nuli mundhut roti, diberkahi
banjur dicuwil-cuwil, diparingak marang
sakaron.
31
Sanalika, mripat wong loro iku
banjur kabuka, temah ora pangling karo
Panjenengan, nanging Ysus banjur
ilang saka ing pandeleng.
32
Wong loro mau tumuli padha
sapocapan mangkn, "Atiku rak
wus padha mangah-mangah, nalika
aku kabh ana ing dalan lan nalika
Panjenengan nerangak Kitab Suci
mau?"
33
Sanalika iku uga, banjur padha
ngadeg lan bali menyang Yrusalm.
Ana ing kono padha weruh sakabat
sawelas padha ngumpul bebarengan
karo para sadulur-sadulur liyan,
34
sarta padha ngucap, "Gusti nyata yn
wus wungu lan wus ngatingal marang
Simon."
35
Wong loro mau iya tumuli nyaritakak
lelakon sajron ana ing dalan,
LUKAS 24.3643 184
sarta anggon ora pangling manh
marang Ysus, bareng Panjenengan
nyuwil-nyuwil roti.
36
Nalika padha rembugan bab iku
mau, Ysus dumadakan jumeneng
ana ing tengah sarta ngandika,
"Tentrem-rahayu anaa ing kow kabh."
37
Kabh padha kagt kaworan wedi,
lan ngira weruh memedi.
38
ngandika, "Yagn kow padha kagt lan
apa sabab dn kow padha kethukulan
rasa mangu-mangu ana ing sajroning
atimu?
39
Delengen tanganku lan sikilku:
Iki Aku dhw; grayangana Aku lan
satitkna, yn memedi rak ora ana
daging lan balung, kaya kang padha
kokdeleng ana ing Aku iki."
40
Ngandika mangkono iku karo
nedahak astan lan sampyan.
41
Bareng kabh durung padha ngandel
marga saka bungah lan isih padha
karaman, Panjenengan nuli ngandika,
"Ing kn apa ana kang kena dipangan?"
42
Banjur dicaosi iwak gorngan sairis.
43
Iku tumuli ditampani lan didhahar
ana ing ngarp wong-wong mau.
LUKAS 24.4449 185
44
Banjur padha dipangandikani
mangkn, "Iki pituturku kang
dakkandhakak marang kow kabh,
nalika Aku isih nunggal karo kow, yaiku
yn kabh kang wus katulisan tumraping
Aku ana ing sajroning kitab Tort Musa
lan kitab para nabi sarta kitab Mazmur,
iku kudu kelakon."
45
Panjenengan banjur mbukak
pikiran wong-wong mau supaya padha
ngerti marang Kitab Suci.
46
Pangandikan, "Ana tulisan
mangkn: Msias pinasthi nandhang
sangsara lan ing telung dinan wungu
47
Karodn manh: pawarta bab
pamratobat lan apuraning dosa kudu
kaundhangak marang sakhing bangsa
atas asman, wiwit saka ing Yrusalm.
48
Dn kow kang padha dadi seksin
bab iku mau kabh.
49
Sabanjur kow bakal padha
dakkirimi apa kang wus dijanjkak
dning Ramaku. Nanging kow padha
anaa ing kutha kn dhisik, nganti kow
wus padha kaparingan kasektn saka
ing ngaluhur."
LUKAS 24.5053 186
50
Sawus mangkono para murid
banjur kadhawuhan ndhrk Ysus
menyang jaban kutha, ing sacedhak
Btania. Ana ing kono Panjenengan nuli
ngangkat astan, para murid padha
diberkahi,
51
lan nalika mberkahi mau,
Panjenengan banjur nilar para
murid tuwin mitran menyang swarga.
52
Para murid banjur padha sujud
nyembah marang Panjenengan, nuli
padha bali menyang Yrusalm kalawan
bungah banget,
53
sarta tansah padha ana ing
Padaleman Suci lan ngluhurak Allah.
Yohanes
1
1
Ing kala purwa Sang Sabda iku wus
ana, dn Sang Sabda iku nunggil
karo Allah sarta Sang Sabda iku Allah.
2
Panjenengan iku wiwit ing kala purwa
wus nunggil karo Allah.
3
Samubarang kabh katitahak dning
Panjenengan, lan samubarang kang
dumadi ora ana sawiji-wijia kang ora
katitahak dning Panjenengan.
4
Ana ing Panjenengan iku dununging
urip, sarta urip iku kang dadi
pepadhanging manungsa.
5
Pepadhang iku sumunar sajroning
pepeteng, sarta ora kalindhih dning
pepeteng.
6
Ana priya rawuh kautus dning Allah,
asman Yohanes.
7
Rawuh dadi seksi, kapatah neksni
bab pepadhang, supaya alantaran
panjenengan, wong kabh padha
pracaya.
8
Panjenengan iku dudu pepadhang
piyambak, mung kapatah neksni bab
pepadhang.
YOHANES 1.915 2
9
Pepadhang kang sejati kang madhangi
saben wong, iku lagi ngrawuhi jagat.
10
Panjenengan wus ana ing jagat,
lan jagat iku katitahak dning
Panjenengan, nanging jagat iku ora
wanuh marang Panjenengan.
11
Rawuh murugi kagungan, nanging
para kagungan iku ora gelem nampani.
12
Nanging sakh wong kang nampani
Panjenengan iku kaparingan wewenang
dadi para putraning Allah, yaiku wong
kabh kang padha pracaya marang
asman,
13
kang lair ora saka ing getih, iya ora
saka kareping daging utawa saka karep
wong lanang, nanging saka ing Allah.
14
Sang Sabda wus dadi manungsa,
sarta dedalem ana ing antara kita,
sarta aku lan kow kabh wus padha
nyawang kamulyan, yaiku kamulyan
kang kaparingak marang Panjenengan
yaiku Putra Ontang-anting Sang Rama,
kang kapenuhan ing sih-rahmat lan
kayektn.
15
Yohanes neksni bab Panjenengan
sarta nywanten sora, pangandikan, "Iya
Panjenengan iku kang dakkarepak
nalika aku pitutur mangkn:
YOHANES 1.1622 3
Panjenengan kang rawuh nungka aku
wus ngrumiyini aku, amarga anan
sadurung aku."
16
Amarga saka kasampurnan, kita
kabh wus tampa ganjaran sih-rahmat
kang tanpa kendhat.
17
Sabab angger-angger iku anggon
kaparingak lantaran Musa, dn
sih-rahmat lan kayektn iku pinangkan
saka Ysus Kristus.
18
Ora ana wong siji-sijia kang wus tau
weruh Allah. Sang Putra Ontang-anting
kang ana ing pangkon Sang Rama, iku
kang nerangak kawontenan.
19
Iki paseksin Yohanes nalika wong
Yahudi saka Yrusalm kongkonan para
imam lan para wong Lwi, supaya matur
pitakon, "Panjenengan punika sinten?"
20
Yohanes ngaken kanthi bars, "Aku
iki dudu Kristus."
21
Kang dikongkon banjur padha matur
pitakon, "Manawi makaten panjenengan
punika sinten? Punapa lia?" Yohanes
paring wangsulan, "Dudu."
22
Ing kono kang dikongkon padha
matur, "Panjenengan punika sinten,
supados kula sadaya sami saged
mratlakaken dhateng ingkang
YOHANES 1.2329 4
ngngkn kula. Pangaken panjenengan
tumrap sarira panjenengan kados
pundi?"
23
Pangandikan Yohanes, "Aku iki
swaran wong kang nywara sora ana
ing pasamunan: Padha nglencengna
margi ambah-ambahan Pangran! Kaya
kang wus dipangandikakak dning Nabi
Ysaya."
24
Ing antaran para kang dikongkon
mau ana wong Farisi sawatara.
25
Banjur padha nyuwun pirsa manh,
"Punapaa dn panjenengan mbaptis,
manawi panjenengan sans Kristus,
sans lia, sans nabi?"
26
Yohanes mangsuli, pangandikan,
"Aku mbaptis nganggo banyu; nanging
ing satengahmu Panjenengan wus
jumeneng, kow padha ora wanuh,
27
yaiku Panjenengan, kang rawuh
nungka aku. Sanadyan mung nguculi
talining trumpah ba aku ora patut."
28
Mungguh kelakon iku mau ana
ing Btania, ing sabrang kali Yordan,
panggonan Yohanes mbaptis.
29
suk Yohanes pirsa Ysus murugi;
panjenengan banjur ngandika,
YOHANES 1.3036 5
"Delengen iku Cempning Allah kang
mbirat dosan jagat.
30
Iya Panjenengan iku kang
dakkarepak nalika aku kandha
mangkn: Ana Priya rawuh nungka
aku, kang wus ngrumiyini aku, amarga
anan sadurung aku.
31
Maun aku dhw iya ora wanuh
marang Panjenengan, mulan aku teka
lan mbaptis nganggo banyu supaya
Banisral wanuh marang Panjenengan."
32
Lan manh paseksin Yohanes
mangkn, "Aku wus ndeleng Roh
tumedhak saka swarga kaya manuk
dara, dedalem ing sariran.
33
Maun aku iya ora wanuh marang
Panjenengan, nanging kang ngutus aku
mbaptis nganggo banyu, wus ngandika:
Menawa sira weruh Roh iku nedhaki
sawenhing wong lan dedalem ing
sariran, Panjenengan iku kang bakal
mbaptis sarana Roh Suci.
34
Aku wus ndeleng lan neksni yn
Panjenengan iku Putraning Allah."
35
suk Yohanes jumeneng ana ing
papan kono manh, karo murid loro.
36
Nalika pirsa Ysus langkung, Yohanes
ngandika, "Lah iku Cempning Allah!"
YOHANES 1.3742 6
37
Murid loro mau padha krungu
anggon Yohanes ngandika mangkono
iku, banjur ndhrkak tindak Ysus.
38
Nanging Ysus tumuli nolh.
Panjenengan pirsa menawa murid mau
padha ndhrkak, banjur ngandika,
"Kow padha golk apa?" Atur kang
padha kadangu, "Rabbi, pakndelan
Panjenengan wonten ing pundi?" (Rabbi
teges: Guru.)
39
Pangandikan Ysus, "Ayo, kow
bakal padha weruh!" Banjur padha
sowan lan weruh pakndelan, sarta ing
dina iku banjur padha manggon ing kono
karo Panjenengan; dn mungguh
wayah iku watara jam papat.
40
Murid loro kang wus krungu
pangandikan Yohanes banjur
ndhrkak Ysus mau, kang siji yaiku
Andras, sadulur Simon Ptrus.
41
Dhisik Andras ketemu karo Simon,
sadulur, banjur dikandhani, "Aku wus
padha ketemu karo Msias (teges:
Kristus)."
42
Simon mau nuli diirid menyang
ngarsan Ysus. Ysus banjur mirsani
marang Simon sarta ngandika, "Kow
iku Simon anak Yohanes. Kow bakal
YOHANES 1.4348 7
dijenengak Kfas (teges: Ptrus)."
(teges: Ptrus).
43
suk manh Ysus karsa tindak
menyang Galila. Panjenengan
pinanggih karo Filipus, banjur ngandika,
"Mlua Aku!"
44
Filipus mau wong saka Btsaida,
kuthan Andras lan Ptrus.
45
Filipus ketemu Natanal, banjur
dikandhani mangkn, "Aku wus padha
ketemu karo kang kasebutak dning
Musa ing sajroning Kitab Tort sarta
dning para nabi, yaiku Ysus, putran
Yusuf, saka Nasart."
46
Pangucap Natanal, "Apa ana
barang kang becik saka Nasart?"
47
Wangsulan Filipus, "Ayo, delengen
dhw!" Bareng Ysus pirsa Natanal
sowan ing ngarsan, banjur ngandika,
"Lah, iku wong Isral sejati, kang ora
kadunungan cidra."
48
Natanal banjur munjuk,
"Panjenengan nguningani kawula
saking pundi?" Ysus paring wangsulan,
pangandikan, "Sadurung Filipus
ngajak kow, Aku weruh kow ana ing
sangisor wit anjir."
YOHANES 1.492.4 8
49
Natanal munjuk manh, "Rabbi,
Panjenengan punika Putranipun Allah,
Panjenengan punika Rajanipun Isral."
50
pangandikan, "Amarga Aku pitutur
marang kow: Aku weruh kow ana ing
sangisor wit anjir, kow banjur pracaya?
Kow bakal weruh lelakon-lelakon kang
luwih nggumunak katimbang karo iku."
51
Ysus banjur ngandika, mangkn,
kow bakal padha weruh langit menga,
lan para malakat Allah padha
munggah-mudhun marang Putraning
Manungsa."
2
1
Ing dina katelun ana psta mantu
ing Kana, wilayah Galila, sarta ibun
Ysus ana ing kono.
2
Ysus dalah para sakabat uga diulemi
mrono.
3
Bareng padha kekurangan anggur,
ibun Ysus nuli ngandika marang
Panjenengan, "Padha kentkan
anggur."
4
Pangandikan Ysus, "Ibu,
panjenengan ngersakaken punapa
dhateng Kula? Drng dumugi wekdal
Kula."
YOHANES 2.510 9
5
Nanging ibun Ysus banjur dhawuh
marang para peladn, "Apa sadhawuh
marang kow padha lakonana."
6
Ing kono ana genthong watu wadhah
banyu enem, sadhiyan kanggo sesuci
manut adat wong Yahudi, isin saben
genthong mau rong klenthing utawa
telung klenthing.
7
Ysus nuli dhawuh marang para
peladn mau, "Genthong pada
kebakana banyu!" Tumuli diisni nganti
kebak.
8
Ysus banjur ngandika, "Saiki
cidhuken, lan aturna marang pitayaning
gaw!" Banjur padha ngaturak.
9
Pitayaning gaw iku bareng ngicipi
banyu kang wus dadi anggur mau -- lan
ora mangerti saka ngendi pinangkan,
awit kang mangerti mung para peladn
kang padha nyidhuki banyun -- nuli
ngaturi pangantn lanang,
10
sarta matur, "Saben tiyang nyegah
anggur punika ingkang sa rumiyin, lan
sasampunipun para tamu ngunjukipun
kathah lajeng nyegahaken ingkang
kirang sa. Nanging panjenengan kok
nyimpen anggur ingkang sa ngantos
sapunika."
YOHANES 2.1116 10
11
Prakara iku mau katindakak Ysus
ing Kana wilayah Galila, dadi wiwitaning
mukjijat-mukjijat lan sarana mangkono
Panjenengan wus mbabarak
kaluhuran. Para sakabat nuli padha
pracaya marang Panjenengan.
12
tindak menyang Kaprnaum, bebarengan
karo kang ibu lan para sadhrk tuwin
para sakabat, lan ana ing kono mung
padha kndel sawatara dina ba.
13
Nalika ngarepak riyaya Paskah
wong Yahudi, Ysus tindak menyang
Yrusalm.
14
Ana ing Padaleman Suci Ysus pirsa
wong-wong kang adol sapi, wedhus,
manuk dara, apadn wong-wong
pryalan padha dhasar ana ing kono.
15
Panjenengan mundhut tampar
kagem pecut, banjur nundhungi
wong-wong mau kabh dalah wedhus
lan sapin, saka ing Padaleman Suci.
Dhuwit pryalan padha disuntaki,
mjan padha digolingak.
16
Bakul-bakul dara padha kadhawuhan
mangkn, "Kabh iki padha singkirna
saka ing kn! Padaleman Ramaku aja
kokanggo papan bakulan."
YOHANES 2.1722 11
17
Para sakabat tumuli padha klingan
menawa ana tulisan mangkn,
"Katresnan Kawula dhateng Padaleman
Paduka punika ngantos nggrantesaken
manah Kawula."
18
Wong-wong Yahudi nuli padha matur
marang Ysus, "Panjenengan saged
damel mukjijat punapa ingkang saged
Panjenengan katingalaken dhateng
kula sadaya, bilih Panjenengan wenang
nindakaken kados makaten?"
19
pangandikan, "Bubrahen Padaleman
Suci iki, sajroning telung dina bakal
dakadegak manh."
20
Unjuk wong Yahudi, "Padaleman
Suci punika kabangun ing salebetipun
kawan dasa enem taun, mangka
Panjenengan kok badh ngadegaken
salebeting tigang dinten?"
21
Nanging kang dipangandikakak
Padaleman Suci iku sariran piyambak.
22
Ing temb, sawus Ysus wungu saka
ing antaran wong mati, para sakabat
lagi padha klingan, yn Panjenengan
wis tau ngandika mangkono mau, banjur
padha pracaya marang Kitab Suci lan
YOHANES 2.233.2 12
marang pangandika kang kadhawuhak
dning Ysus.
23
Nalika Ysus ana ing Yrusalm
sajron riyaya Paskah, wong akh padha
pracaya marang Panjenengan, amarga
padha weruh mukjijat-mukjijat kang
katindakak.
24
Ananging Ysus piyambak ora
nganggep marang pracayan wong-
wong mau, karana Panjenengan wus
pirsa wong-wong mau,
25
sarta ora prelu ana wong kang
nyaosi paseksi bab manungsa marang
Panjenengan, jalaran Panjenengan wis
pirsa piyambak apa kang ana ing batin
manungsa.
3
1
Ana wong Farisi jeneng
Nikodmus, pangarep wong
Yahudi,
2
sowan ing ngarsan Ysus ing wayah
bengi, sarta munjuk, "Rabbi, kawula
sami mangertos bilih rawuh Panjenengan
dados guru punika kautus dning Allah,
amargi mboten wonten tiyang ingkang
saged nindakaken pratandha kados
ingkang Panjenengan tindakaken punika,
manawi Allah mboten nunggil."
YOHANES 3.38 13
3
pangandikan, "Satemen Aku
pitutur marang kow: menawa wong
ora kalairak manh, iku ora bisa weruh
Kratoning Allah."
4
Unjuk Nikodmus, "Kadospundi
sagedipun tiyang kalairaken, manawi
sampun sepuh? Punapa saged lumebet
malih dhateng guwa-garbaning ibunipun,
lajeng kalairaken malih?"
5
pitutur marang kow: menawa wong ora
kalairak saka banyu lan Roh, iku ora
bisa lumebu ing Kratoning Allah.
6
Apa kang lair saka ing daging, iku
asipat daging lan apa kang lair saka Roh,
iku asipat roh.
7
Aja gumun, dn Aku pitutur marang
kow: Kow kudu padha kalairak
manh.
8
Angin iku midid manut ing sakarep,
lan kow krungu sumiyut, nanging ora
mangerti pinangkan lan paran. Kaya
mangkono iku kaanan saben wong
kang kalairak saka ing Roh!"
YOHANES 3.915 14
9
Nikodmus munjuk, atur, "Prakawis
punika sagedipun kalampahan
kadospundi?"
10
pangandikan, "Kow iku gurun
wong Isral, kok ora mangerti prakara
iku?
11
Kang padha dakrembug iku, iya kang
padha daksumurupi, sarta kang padha
dakseksni iya kang padha daktingali,
wadn kow ora padha nampani
paseksiku.
12
Menawa nalika kow dakpituturi
bab kadonyan padha ora ngandel,
kepriy bisamu padha ngandel saupama
daktuturana bab kaswargan?
13
Ora ana wong siji-sijia kang wus
sumengka menyang swarga, kajaba
mung Panjenengan kang wus tumurun
saka swarga, iya iku Putran Manungsa.
14
Kayadn Musa anggon manjer ula
ana ing pasamunan, iya mangkono uga
Putran Manungsa anggon pinesthi
kapanjer,
15
supaya saben wong kang pracaya
marang Panjenengan nduwni urip
langgeng.
YOHANES 3.1620 15
16
Awitdn Allah anggon ngasihi
marang jagat iku nganti masrahak Kang
Putra Ontang-anting, supaya saben wong
kang pracaya marang Panjenengan
aja nganti nemu karusakan, nanging
nduwnana urip langgeng.
17
Sabab Allah anggon ngutus
Kang Putra ngrawuhi jagat iku ora
supaya ngadili jagat, nanging supaya
jagat kapitulungan rahayu dning
Panjenengan.
18
Sing sapa pracaya marang
Panjenengan, iku ora bakal diukum;
dn sing sapa ora pracaya, iku wus
kapatrapan paukuman, amarga ora
pracaya ing asman Putraning Allah
kang ontang-anting.
19
Anadn paukuman iku mangkn:
Pepadhang iku wus tumeka ing
jagat, nanging manungsa padha
luwih rumaket marang pepeteng,
katimbang karo pepadhang, amarga
panggaw-panggawn ala.
20
Sabab sapa ba kang nindakak piala
mesthi sengit marang pepadhang lan
nyingkur pepadhang, supaya aja nganti
katon panggawn kang ala iku.
YOHANES 3.2127 16
21
Nanging sing sapa tumindak bener
iku marani pepadhang, supaya tetla
yn panggawn iku ditindakak ana ing
patunggilan Allah."
22
Sawis mangkono Ysus tindak
menyang Yuda kadhrkak dning
para sakabat; banjur kndel ana ing
kono sarta mbaptis.
23
Dn Yohanes anggon mbaptis ana
ing Ainon, sacedhak Salim, awit ing
kono akh banyun. Wong-wong banjur
padha teka mrono supaya dibaptis,
24
awit nalika samana Yohanes durung
kalebokak ing pakunjaran.
25
Nalika samana ana bebantahan para
murid Yohanes karo wong Yahudi bab
sesuci.
26
Para murid mau tumuli padha sowan
marang Yohanes lan matur, "Rabbi,
tiyang ingkang sesarengan kaliyan
panjenengan wonten ing sabrangipun
lpn Yordan saha ingkang sampun
panjenengan seksni punika inggih
mbaptis sarta tiyang kathah sami murugi
mrika."
27
Yohanes mangsuli, pangandikan,
"Wong ora bisa nduwni apa-apa
YOHANES 3.2833 17
menawa ora kaparingan saka ing
swarga.
28
Kow dhw padha bisa gaw paseksi
yn aku wus pitutur: Aku iki dudu
Kristus, nanging aku kautus lumaku
ndhisiki Panjenengan.
29
Kang nduwni pangantn wadon
iku pangantn lanang; dn mitran
pangantn lanang kang ngadeg ing
sacedhak lan nilingak, iku bungah
banget ngrungokak swaran pangantn
lanang iku. Iya iku kabungahanku
lan samengko kabungahanku wus
ketutugan.
30
Panjenengan iku pinesthi saya
mundhak, nanging aku iki saya suda.
31
Kang rawuh saka ing ngaluhur iku
ngungkuli sakabh, kang pinangkan
saka ing bumi iku iya saka ing bumi, lan
rembug iya tumrap prakara-prakara
kang ana ing bumi. Kang rawuh saka
ing swarga iku ngungkuli sakabh.
32
Panjenengan paring paseksi bab
apa kang wus dipirsani lan apa kang wus
dipiyarsakak, nanging ora ana wong
siji-sijia kang nampani paseksin.
33
Sapa kang nampani paseksin iku,
ngakoni yn Allah iku bener.
YOHANES 3.344.5 18
34
Sabab kang kautus dning Allah iku
kang ndhawuhak pangandikan Allah,
amarga Allah anggon maringak Roh
tanpa wates.
35
Sang Rama ngasihi marang Sang
Putra, sarta wus masrahak samubarang
kabh marang Panjenengan.
36
Sing sapa pracaya marang Sang
Putra, iku nduwni urip langgeng,
nanging sing sapa ora mituhu marang
Sang Putra, iku bakal ora ngalami
urip, nanging malah langgeng anggon
nampani bebendun Allah."
4
1
Bareng Ysus pirsa yn wong Farisi
wus padha krungu pawarta menawa
Panjenengan olh murid sarta anggon
mbaptis luwih akh katimbang Yohanes,
2
sanadyan dudu Ysus piyambak kang
mbaptis, nanging para sakabat
3
Panjenengan tumuli nilar Yuda,
tindak wangsul menyang Galila.
4
Panjenengan kudu nglangkungi
Samaria.
5
Banjur rawuh ing sawijining kutha
ing Samaria, kang aran Sikhar, cedhak
karo palemahan kang biyn diparingak
dning Yakub marang Yusuf, putran.
YOHANES 4.611 19
6
Ing kono ana sumur Yakub. Ysus
kraos sayah saka anggon tindak, banjur
lenggah ana pinggiring sumur kono.
Nalika samana kira-kira jam rolas.
7
Tumuli ana wong wadon Samaria teka
arep ngangsu. Ysus ngandika marang
wong mau, "Aku wnhana ngomb!"
8
Dn para sakabat wus padha
menyang kutha tuku pangan.
9
Wong wadon Samaria mau banjur
munjuk, "Kadospundi Panjenengan,
tiyang Yahudi kok mundhut ngunjuk
dhateng kula tiyang Samaria?" (Awit
wong Yahudi ora srawung karo wong
Samaria.)
10
pangandikan, "Menawa kow
mangerti ing peparing Allah, lan
sapa Panjenengan kang ngandika
marang kow: Aku wnhana ngomb,
mesthi kow kang nyuwun marang
Panjenengan, banjur kow diparingi
banyu urip."
11
Unjuk wong wadon mau, "Gusti,
Panjenengan mboten kagungan timba,
mangka sumuripun lebet, saking pundi
anggn Panjenengan angsal toya gesang
menika?
YOHANES 4.1218 20
12
menapa Panjenengan nglangkungi
leluhur kula Yakub ingkang maringaken
sumur menika dhateng bangsa kula.
Panjenenganipun ugi ngunjuk saking
sumur menika, samanten ugi para putra
dalah kwanipun."
13
pangandikan, "Sapa ba kang
ngomb banyu iki bakal ngelak manh,
14
nanging sapa ba kang ngomb
banyu pawwhku, bakal ora ngelak
ing salawas-lawas. Malah banyu
pawwhku mau ana ing jeron wong
iku bakal dadi sumber, kang mancur
terus tumeka ing urip langgeng."
15
kula Panjenengan paringi toya menika,
supados sampun ngantos ngelak, sarta
mboten sisah ngangsu mriki malih!"
16
Pangandikan Ysus, "Lungaa,
undangen bojomu, nuli balia mrn!"
17
Unjuk wong wadon mau, "Kula
mboten gadhah smah." Pangandikan
Ysus, "Bener kandhamu, menawa kow
ora duw bojo.
18
Sabab anggonmu bebojoan wus
ambal kaping lima, mangka kang
YOHANES 4.1923 21
saiki iku dudu bojomu. Pancn bener
kandhamu kang mangkono iku."
19
sapunika kula sampun cetha, bilih
Panjenengan menika nabi.
20
Para leluhur kula anggnipun
sujud wonten redi menika, mangka
Panjenengan ngandika, bilih Yrusalm
panggnanipun tiyang sami manembah."
21
Pangandikan Ysus, "Ngandela
marang Aku, h, wong wadon, bakal
tumeka ing waktun kow padha
manembah marang Allah, ora ana
ing gunung iki, lan iya ora ana ing
Yrusalm.
22
Kow iku padha manembah marang
kang ora padha kokweruhi. Aku iki
padha manembah marang kang padha
dakweruhi. Awit karahayon iku mijil
saka bangsa Yahudi.
23
Nanging bakal ana waktun, malah
saiki wus tekan waktun para wong
manembah kang sejati iku anggon
padha manembah marang Allah ing
sajroning Roh lan kayektn, awit para
wong kang kaya mangkono iku kang
dikarsakak dning Allah.
YOHANES 4.2429 22
24
Allah iku Roh, lan sapa ba
kang padha manembah marang
Panjenengan, anggon manembah iku
kudu ing sajroning roh lan kayektn."
25
Atur wong wadon mau, "Kula
mangertos bilih Msias badh rawuh,
ingkang ugi kasebut Kristus; menika
sarawuhipun badh nyumerepaken
samukawis dhateng kula sadaya."
26
Pangandikan Ysus, "Iya Aku iki
Panjenengan kang lagi ngandikan karo
kow."
27
Nalika samana para sakabat teka,
sarta padha gumun dn Ysus imbal-
pangandika karo wong wadon. Nanging
ora ana siji-sijia kang munjuk, "Punapa
ingkang Panjenengan karsakaken?"
utawa, "Tiyang punika Panjenengan
ngandikani punapa?"
28
Wong wadon mau nuli ninggal jun
ana ing kono, banjur lunga menyang
kutha lan crita marang wong-wong ing
kono,
29
"Ayo padha delengen, ing kana ana
wong kang ngandhakak marang aku
sakhing lelakonku. Apa sajak wong iku
Kristus?"
YOHANES 4.3036 23
30
Wong-wong mau tumuli padha
mangkat menyang sanjaban kutha
sowan marang ngarsan Ysus.
31
Nalika samana para sakabat munjuk
marang Panjenengan, atur, "Rabbi,
sumangga Panjenengan dhahar!"
32
wangsulan, pangandikan, "Aku duw
pangan kang ora padha kokmangertni."
33
Para sakabat tumuli padha
sapocapan, "Apa ana wong kang wis
nyaosi dhahar marang Panjenengan?"
34
Pangandikan Ysus, "Kang dadi
panganku yaiku anggonku nglakoni
karsan Panjenengan kang ngutus Aku,
sarta ngrampungak ayahan.
35
Rak ana kandhamu mangkn:
Kurang patang sasi nuli pann. Nanging
Aku pitutur marang kow: Padha
delengen ing kiwa-tengenmu lan
tamatna pategalan-pategalan, kang wis
katon kuning iku mangsan dienni.
36
Saiki uga kang padha derep wus
tampa bawon, sarta nglumpukak woh
kang tumuju marang urip langgeng,
satemah kang nyebar lan kang derep
loro-loron padha bungah.
YOHANES 4.3742 24
37
Awit tumrap iki, bener bebasan kang
mangkn: Kang siji nyebar, sijin kang
ngenni.
38
Kow padha dakutus ngenni kang
dudu garapanmu. Wong liya kang
padha nggarap, lan kow kang padha
ngundhuhi pametuning garapan."
39
Sakhing wong Samaria ing kutha
kono iku padha pracaya marang
Panjenengan awit saka paseksin
wong wadon mau, "Panjenengan wus
mbedhk sakhing lelakonku."
40
Wong-wong Samaria mau bareng wis
sowan ing ngarsan Ysus, padha duw
atur panyuwun, muga karsa lereb ana
ing omah. Panjenengan iya banjur
lereb ana ing kono rong dina,
41
sarta mundhak akh manh
kang padha dadi pracaya awit saka
pangandikan,
42
lan padha tutur marang wong wadon
mau, "Aku wus padha pracaya ora marga
saka kandhamu iku, amarga aku dhw
wus padha ngrungokak Panjenengan,
lan aku wus padha mangerti, yn
Panjenengan iku nyata Pamartaning
jagat."
YOHANES 4.4348 25
43
Sawis rong dina Ysus tindhak saka
kono menyang Galila,
44
sabab Ysus piyambak wus neksni
yn nabi iku ora kajn ana ing nagaran
dhw.
45
Sarawuh ing Galila, wong-wong
ing kono banjur padha nampni
Panjenengan, marga wus padha
ndeleng sakhing pandamel ana
ing Yrusalm nalika riyaya, sabab
wong-wong mau uga mlu nekani riyaya
iku.
46
Ysus tumuli rawuh manh ing
Kana, wilayah Galila, panggonan
nalika Panjenengan ndamel banyu dadi
anggur. Anadn ing Kaprnaum ana
punggawa kraton duw anak lanang
kang lagi lara.
47
Nalika punggawa mau krungu warta
menawa Ysus saka Yuda rawuh ing
Galila, banjur sowan Panjenengan
sarta nyuwun supaya karsa rawuh
nyarasak anak, awit anak iku wis
mh mati.
48
Ysus ngandika marang punggawa
mau, "Yn ora ndeleng pratandha lan
mukjijat, kow ora pracaya."
YOHANES 4.495.2 26
49
Unjuk punggawa mau, "Gusti, mugi
karsa rawuh sadrngipun anak kawula
pejah."
50
Pangandikan Ysus, "Balia, anakmu
urip." Punggawa mau pracaya marang
pangandikan Ysus, banjur bali.
51
Nalika isih ana ing dalan, punggawa
mau kapethuk abdi-abdin kang padha
nusul ngabari, menawa anak urip.
52
Tumuli padha ditakoni, wayah apa
anak wiwit waras. Wangsulan, "Kala
wingi siyang jam satunggal, anggnipun
mantun bentripun."
53
Bapakn mau banjur klingan yn
ing wayah iku dipangandikani Ysus,
"Anakmu urip." Punggawa kraton mau
dalah sabrayat kabh tumuli padha
pracaya.
54
Iku pratandha kang kapindho kang
katindakak dning Ysus, nalika kondur
saka Yuda menyang Galila.
5
1
Sawus iku, ana riyayan wong
Yahudi, Ysus tindak menyang
Yrusalm.
2
Ing Yrusalm, sacedhak Gapura
Wedhus, ana blumbang, kang ing
tembung Ibrani diarani: Btsda, kang
ana bangsal lima.
YOHANES 5.38 27
3
Ing bangsal-bangsal kono akh banget
wong lara pating gluntung: wong wuta,
wong pincang, wong lumpuh. [Padha
ngentni kocaking banyu.
4
Awit samangsa ana malakat
Pangran tumedhak ing blumbang kono
ngocak banyun; sarta menawa banyu
mau kocak, sapa ba kang nyegur dhisik
dhw dadi waras, sanadyan apa ba
lelaran.]
5
Ing kono ana wong kang nandhang
lara wus telung puluh wolu taun lawas.
6
Bareng Ysus pirsa wong mau
nggluntung ana ing kono sarta
Panjenengan nguningani menawa wong
mau wus lawas anggon mangkono
iku, banjur dipangandikani, "Kow apa
kepngin waras?"
7
Atur wangsulan wong kang lara
mau, "Bendara, mboten wonten tiyang
ingkang nyemplungaken kawula dhateng
blumbang samangsa toyanipun wiwit
kocak. Angger kawula saweg murugi,
lajeng wonten tiyang sans ingkang
nyemplung ngrumiyini kawula."
8
Ysus banjur ngandika, "Tangia,
paturonmu angkaten, lan lumakua!"
YOHANES 5.915 28
9
Sanalika wong mau dadi waras, nuli
ngangkat paturon lan banjur mlaku.
Nanging dina iku pinuju dina Sabat.
10
Amarga saka iku wong-wong Yahudi
padha ngelokak wong kang lagi ba
waras mau, pangucap, "Iki dina Sabat,
kow ora kena ngangkat paturonmu!"
11
Nanging wangsulan wong mau,
"Tiyang ingkang nyarasaken kula
punika ingkang dhawuh dhateng kula:
Paturonmu angkaten, lumakua!"
12
Wong-wong mau banjur padha takon,
"Sapa wong kang akon marang kow:
Paturonmu angkaten, lumakua?"
13
Nanging wong kang lagi ba waras
ora mangerti, iku sapa, amarga Ysus
wus nylimpet ana ing satengah wong
akh kang ana ing kono.
14
Sawis mangkono Ysus mrangguli
wong mau ana ing Padaleman Suci,
banjur dipangandikani, "Kow wus
waras, aja gaw dosa manh, supaya
kow aja nganti kataman kang luwih
banget."
15
Wong nuli lunga, nyaritakak
marang wong-wong Yahudi menawa
kang marasak iku Ysus.
YOHANES 5.1620 29
16
Lan marga saka iku, wong-wong
Yahudi padha ngudi arep nganiaya
Ysus, amarga Panjenengan nindakak
kang mangkono iku ing dina Sabat.
17
Nanging Ysus ngandika, "Ramaku
makarya nganti saprn, mulan Aku
uga nindakak pagawanku."
18
Marga saka iku wong Yahudi mundhak
nemen manh anggon ngarah nydani
Panjenengan, awit ora ngamungak
nerak dina Sabat ba, nanging uga
marga mastani yn Allah iku Raman
piyambak, dadi sariran dipadhakak
karo Allah.
19
pitutur marang kow: Sang Putra ora
bisa nindakak apa-apa saka awak
dhw, menawa Panjenengan ora
weruh kang katindakak dning Sang
Rama. Sabab apa kang katindakak
dning Sang Rama, iku uga katindakak
dning Sang Putra.
20
Sabab Sang Rama ngasihi Kang
Putra sarta nedahak sabarang
kang ditindakak piyambak marang
Panjenengan, malah iya bakal nedahak
marang Panjenengan pandamel kang
YOHANES 5.2125 30
luwih agung manh katimbang karo iku,
nganti kow padha gumun.
21
Awit padha kaya Sang Rama anggon
nangkak lan nguripak wong kang
padha mati, mangkono uga Sang
Putra iya nguripak saben wong kang
dikarsakak.
22
Sang Rama ora ngadili sapa ba,
nanging wus masrahak pangadilan iku
marang Sang Putra,
23
supaya wong kabh padha ngurmati
marang Sang Putra kayadn anggon
ngurmati Sang Rama. Sapa kang ora
ngurmati marang Sang Putra, iku uga
ora ngurmati marang Sang Rama kang
ngutus Panjenengan.
24
Satemen Aku pitutur marang
kow: Saben wong kang ngrungokak
pituturku, sarta pracaya marang kang
ngutus Aku, iku nduwni urip langgeng,
lan ora katut kaukum, jalaran wus
pindhah saka pati marang urip.
25
Satemen-temen Aku pitutur marang
kow, bakal tumeka wektun, malah
wus tumeka, menawa wong mati padha
krungu swanten Putraning Allah, lan
sapa kang ngrungokak iku bakal urip.
YOHANES 5.2632 31
26
Sabab padha kaya Sang Rama
kagungan gesang ing sariran piyambak,
mangkono uga Sang Putra iya wus
kaparengak kagungan gesang ing
sariran piyambak.
27
Sarta manh wus kaparingan
pangwasa ngasta pangadilan, amarga
Panjenengan iku Putraning Manungsa.
28
Kow aja padha gumun marang
prakara iku, sabab bakal tumeka
waktun yn sakhing wong kang ana
ing kubur padha krungu swanten,
29
kang kalakuan becik bakal metu
lan tangi nuju marang urip langgeng,
nanging kang kalakuan ala bakal tangi
nuju marang paukuman.
30
Aku ora bisa nindakak apa-apa saka
awakku dhw, anggonku ngadili iku
manut karo apa kang dakrungu, sarta
pangadilanku iku adil, amarga Aku ora
nuruti karepku dhw, nanging manut
karsan kang ngutus Aku.
31
Menawa Aku neksni bab awakku
dhw, paseksiku iku ora bener.
32
Ana liyan kang neksni mungguh
ing Aku lan Aku mangerti yn paseksi
kang kalairak bab Aku iku bener.
YOHANES 5.3339 32
33
Kow wus padha kongkonan marang
Yohanes, lan wong iku wus neksni bab
kayektn.
34
Nanging Aku ora mbutuhak paseksi
saka manungsa, dn Aku tutur
mangkono iku supaya kow padha
kapitulungan rahayu.
35
Yohanes iku minangka lampu kang
murub lan kang madhangi, nanging
kow iku mung sawatara mangsa ba
anggonmu gelem ngrasakak padhang.
36
Nanging Aku iki nduwni paseksi
kang ngungkuli paseksin Yohanes, yaiku
sakhing pagawan kang kaparingak
Sang Rama marang Aku, supaya
daktindakak. Pagawan iku iya kang
daktindakak saiki, lan iku dadi paseksi
anggon Sang Rama ngutus Aku.
37
Sang Rama kang ngutus Aku,
Panjenengan kang neksni piyambak
mungguh ing Aku. Kow ora tau krungu
swanten utawa nyumurupi pasuryan,
38
apadn pangandikan ora tetep
dumunung ana ing kow, awit kow
padha ora pracaya marang Panjenengan
kang kautus.
39
Kow padha nitipriksa Kitab-kitab
Suci, awit pandugamu marga saka iku
YOHANES 5.4046 33
kow nduwni urip langgeng. Nanging
sanadyan Kitab-kitab Suci iku neksni
bab Aku,
40
wasamono kow padha ora gelem
marani Aku supaya nduwni urip iku.
41
Aku ora mbutuhak pakurmataning
manungsa.
42
Nanging tumrap kow, Aku wus
mangerti, menawa ing atimu padha ora
kadunungan katresnan marang Allah.
43
Tekaku iki ing asman Ramaku,
nanging kow padha ora nampani
Aku. Menawa ana wong liya teka demi
jeneng dhw iku bakal koktampani.
44
Kow iku anggonmu bisa padha
pracaya kepriy, dn padha ngarah
urmat-ingurmatan, mangka kaurmatan
kang saka Allah piyambak iku ora padha
kokupaya.
45
Kow aja padha duw pangira yn
Aku kang bakal nggugat kow ana ing
ngarsan Sang Rama; kang nggugat
kow, yaiku Musa kang dadi dununging
pangarep-arepmu.
46
Sabab menawa kow padha pracaya
marang Musa, mesthin iya pracaya
marang Aku, amarga panjenengan wus
nyerat bab Aku.
YOHANES 5.476.7 34
47
Nanging menawa kow padha ora
pracaya marang seratan Musa, kepriy
anggonmu bakal padha pracaya marang
kang dakkandhakak?"
6
1
Sawis mangkono Ysus tindak
menyang sabrang tlaga Galila,
yaiku Tlaga Tibrias.
2
Wong golongan padha gumrudug
ndhrkak Panjenengan, amarga
padha ndeleng mukjijat kang wis
katindakak tumrap wong-wong kang
padha lara.
3
Ysus tumuli minggah ing gunung,
banjur lenggah ana ing kono karo para
sakabat.
4
Nalika samana wus ngarepak Paskah,
riyayan wong Yahudi.
5
Bareng Ysus mirsani sakiwa-tengen
lan pirsa wong golongan padha
gumrudug sowan, banjur ngandika
marang Filipus, "Ing ngendi anggon kita
padha arep tuku roti, supaya wong-wong
iku bisa padha mangan?"
6
Anggon ngandika mangkono iku
mung kagaw nyoba, awit wis pirsa
piyambak apa kang bakal katindakak.
7
Unjuk Filipus, "Roti pangaos kalih
atus dinar mboten badh nyekapi kangg
YOHANES 6.813 35
tiyang samanten kathahipun punika,
sanadyan namung sami kapanduman
nyakedhik."
8
Panunggalan sakabat yaiku Andras
sadulur Simon Ptrus, nuli munjuk,
9
"Punika wonten lar ingkang mbekta
roti gangsal iji kaliyan ulam loh kalih,
nanging punika punapa ginanipun
kangg tiyang samanten kathahipun?"
10
Ysus ngandika, "Wong-wong iku
konen padha linggih!" Anadn ing kono
akh suket, wong-wong mau banjur
padha linggih, kang lanang cacah
watara limang wunan.
11
Ysus tumuli mundhut roti mau, lan
sawus saos sokur, banjur diedum-edum
marang kang padha linggih ing kono,
mangkono uga iwak, olh arep padha
mangan sakarep.
12
Sawus padha wareg, Ysus nuli
dhawuh marang para sakabat, "Cuwilan
turahan padha klumpukna, supaya aja
ana kang kebuwang!"
13
Banjur iya diklumpukak, olh rolas
wakul kebak isi cuwilan roti lima mau,
yaiku sisan kang wis padha dipangan
dning wong-wong mau.
YOHANES 6.1421 36
14
Bareng wong-wong mau padha
ndeleng mukjijat kang katindakak
dning Ysus iku, nuli padha ngucap,
"Panjenengan iku nyata Nabi kang
bakal rawuh ing jagat."
15
Sarhn Ysus pirsa yn sedyan
wong-wong iku padha teka arep meksa
Panjenengan kajumenengak ratu,
banjur sumingkir minggah ing gunung
manh piyambakan.
16
Nalika ngarepak surup, para
sakabat padha mudhun menyang tlaga,
banjur padha nunggang prau,
17
arep nyabrang menyang Kaprnaum.
Bareng wus wengi, Ysus durung rawuh,
18
mangka ombak tlaga gedh, amarga
katempuh ing angin banter.
19
Bareng olh padha ndhayung mau
wis olh watara lima utawa enem
kilomteran, padha weruh Ysus tindak
napak ing banyu nyelaki praun,
satemah padha wedi.
20
ngandika, "Iki Aku, aja padha wedi!"
21
Para sakabat banjur ngaturi
Panjenengan minggah ing prau, lan
sanalika iku uga praun tekan dharatan
kang katuju.
YOHANES 6.2227 37
22
suk wong akh kang isih padha ana
ing sabranging tlaga, padha sumurup
yn ing kono ora ana prau manh kajaba
mung siji mau, mangka Ysus ora
nitih bareng karo sakabat, mung para
sakabat dhw kang mangkat.
23
Nanging tumuli ana prau liyan
sawatara teka saka Tibrias ana ing
sacedhak panggonan padha mangan
roti, sawus Gusti saos sokur.
24
Bareng padha weruh yn Ysus
ora ana ing kono dalah para sakabat,
banjur padha nunggang prau, nusul
menyang Kaprnaum, nggolki Ysus.
25
Bareng wong-wong mau ketemu
Panjenengan ana ing sabrang tlaga,
nuli padha munjuk, "Rabbi, kala punapa
anggn Panjenengan dumugi ngriki?"
26
Ysus paring wangsulan
pangandikan, "Satemen-temen
Aku pitutur marang kow, kow padha
nggolki Aku iku ora marga kow padha
weruh pratandha, nanging marga wus
padha mangan roti nganti wareg.
27
Padha tumandanga ing gaw aja
supaya olh pangan kang bisa rusak,
nanging supaya olh pangan kang
bisa tahan tumeka ing urip langgeng,
YOHANES 6.2832 38
kang bakal diparingak marang kow
dning Putraning Manungsa; marga iya
Panjenengan iku kang wus ditengeri
nganggo cap dning Allah Rama."
28
munjuk, "Kawula kedah sami nglampahi
menapa supados nindakaken padamelan
ingkang kakarsakaken dning Allah?"
29
Ysus paring wangsulan marang
wong-wong mau, "Iki pagawan kang
dikarsakak Allah, yaiku supaya kow
padha pracaya marang kang kautus
dning Allah."
30
Unjuk wong-wong mau, "Pratandha
punapa ingkang Panjenengan
tindakaken, supados kawula saged
sami ningali sarta lajeng pitados dhateng
Panjenengan? Panjenengan nglampahi
pandamel punapa?
31
Para leluhur kawula sami nedha
manna wonten ing pasamunan, kados
ingkang sampun sinerat: Padha diparingi
roti saka ing swarga."
32
Pangandikan Ysus, "Satemen-
temen Aku pitutur marang kow: Dudu
Musa kang maringi roti marang kow
saka ing swarga iku, nanging Ramaku
YOHANES 6.3339 39
kang maringi roti sejati kang saka
swarga marang kow kabh.
33
Awitdn roti kang saka ing Allah
yaiku roti kang tumurun saka ing swarga
sarta kang nguripi jagat."
34
Unjuk wong-wong mau, "Gusti,
kawula mugi Panjenengan paringi roti
punika ing salaminipun!"
35
Pangandikan Ysus, "Aku iki rotining
urip; sing sapa marani Aku, iku ora bakal
luw manh, sarta sing sapa pracaya
marang Aku, iku ora bakal ngelak
manh.
36
Nanging Aku wus mituturi kow:
Sanadyan kow wus padha ndeleng Aku,
wadn padha ora pracaya.
37
Kabh kang diparingak Rama
marang Aku, iku bakal padha marani
Aku. Sarta sapa kang marani Aku ora
bakal daktampik.
38
Sabab anggonku tumurun saka
swarga iku ora supaya nglakoni karepku
dhw, nanging karsan kang ngutus
Aku.
39
Dn karsan Rama kang ngutus
Aku iku mangkn: Kabh kang wus
kaparingak marang Aku iku aja
nganti ana kang ilang, nanging supaya
YOHANES 6.4045 40
daktangkna bsuk ing wekasaning
jaman.
40
Sabab karsan Ramaku iku, yaiku
supaya saben wong kang ndeleng Kang
Putra lan pracaya marang Panjenengan,
iku nduwnana urip langgeng, sarta
supaya Aku nangkak bsuk ing
wekasaning jaman."
41
Wong-wong Yahudi banjur padha
nggrundeli Panjenengan, awit ana
pangandikan, mangkn, "Aku iki roti
kang tumurun saka swarga."
42
Padha grenengan, mangkn, "Apa
iku dudu Ysus anak Yusuf? Aku rak
padha wanuh karo bapa lan ibun?
Kepriy dn duw pangucap: Aku
tumurun saka swarga?"
43
pangandikan, "Aja padha grundelan.
44
Ora ana wong kang bisa marani
Aku, menawa ora digndng dning
Sang Rama kang ngutus Aku, lan Aku
bakal nangkak wong iku mbsuk ing
wekasaning jaman.
45
Ing kitab para nabi ana tulisan,
mangkn, Wong kabh bakal kawulang
dning Allah. Saben wong kang wus
YOHANES 6.4653 41
ngrungokak sarta nampani piwulang
saka Sang Rama, iku marani Aku.
46
Kang mangkono iku ora ateges ana
wong kang wis weruh marang Sang
Rama. Mung kang pinangkan saka ing
Allah iku kang wis ndeleng Sang Rama.
47
kow: Sing sapa pracaya, iku nduwni
urip langgeng.
48
Aku iki rotining urip.
49
Leluhurmu padha mangan manna
ana ing pasamunan, lan wis padha mati.
50
Aku iki roti kang tumurun saka
swarga: Sing sapa mangan roti iki, iku
ora bakal mati.
51
Aku iki rotining urip, kang wus
tumurun saka swarga. Menawa
wong mangan roti iki, bakal urip ing
salawas-lawas. Anadn roti kang
dakparingak, yaiku dagingku, kang
bakal dakparingak kanggo urip jagat."
52
Wong-wong Yahudi tumuli padha
padudon, pangucap, "Wong iku kepriy
bisan mnhak daging supaya padha
dakpangan?"
53
wong-wong mau, "Satemen-temen Aku
pitutur marang kow. Menawa kow ora
YOHANES 6.5459 42
mangan daging Putraning Manungsa
lan ora ngomb getih, kow padha ora
kadunungan urip.
54
Sapa wong kang mangan dagingku
lan ngomb getihku, iku nduwni
urip langgeng, sarta Aku kang bakal
nangkak mbsuk ing dina wekasaning
jaman.
55
Sabab dagingku iku pangan kang
sejati, lan getihku iku ombn-ombn
kang sejati.
56
Wong kang mangan dagingku lan
ngomb getihku, iku dadi tetep ana ing
Aku, lan Aku ana ing wong iku.
57
Padha kaya Rama kang gesang
ngutus Aku lan Aku urip dning Sang
Rama, mangkono uga sing sapa mangan
Aku iku iya bakal urip dning Aku.
58
Iki roti kang wus tumurun saka
swarga. Dudu roti kaya kang dipangan
dning para leluhurmu, lan banjur wus
padha mati. Sapa ba kang mangan roti
iki bakal urip ing salawas-lawas."
59
Iku mau kabh dipangandikakak
Ysus ing Kaprnaum nalika
Panjenengan mulang ana ing
papan pangibadah.
YOHANES 6.6065 43
60
Bareng krungu kang mangkono mau
akh kang padha ngucap mangkn,
"Tetembungan iki keras temenan, kang
betah ngrungokak ba sapa?"
61
Ysus pirsa sajroning panggalih
menawa murid padha grenengan ing
bab iku mau, banjur dipangandikani,
"Apa tembung iki ndadkak kow
kecenthok?
62
Banjur kepriy saupama kow padha
weruh Putraning Manungsa sumengka
menyang padunungan kang dhisik?
63
Roh iku kang nguripak, daging ora
ana padah. Tembung-tembung kang
dakdhawuhak marang kow iku roh lan
urip.
64
Nanging ing panunggalanmu ana
kang ora pracaya." Ysus pancn pirsa
wiwit wiwitan mula, sapa wong kang
padha ora pracaya, lan sapa kang bakal
ngulungak Panjenengan.
65
"Mulan kow wus padha dakdhawuhi
mangkn: Ora ana wong kang bisa
marani Aku, kajaba menawa Sang Rama
maringi wewenang marang wong iku."
YOHANES 6.667.2 44
66
Wiwit nalika iku para murid akh
kang padha mundur, ora ndhrkak
tindak manh.
67
Ysus ngandika marang sakabat
rolas, "Apa kow ora padha arep lunga
uga?"
68
Atur wangsulan Simon Ptrus,
"Gusti, ingkang kawula purugi sinten?
Pangandika Panjenengan punika
pangandikaning gesang langgeng.
69
Saha kawula sampun pitados lan
sumerep, bilih Panjenengan punika
Ingkang Suci saking Allah."
70
Ysus paring wangsulan, "Rak Aku
dhw kang milih kow wong rolas iki,
nanging salah sijining panunggalanmu
iku Iblis."
71
Anadn kang dikarsakak iku Yudas
anak Simon Iskariot, marga iya wong
iku kang bakal ngulungalak Ysus,
sanajan iya panunggalan sakabat rolas.
7
1
Sawus mangkono Ysus lelana
ngideri Galila. Sabab Panjenengan
ora karsa mider-mider ana ing Yuda,
awit wong Yahudi padha ngarah sdan.
2
Nalika iku ngarepak riyayan wong
Yahudi, yaiku riyaya Tancebing Tarub.
YOHANES 7.38 45
3
Kang iku para sadhrk Ysus
padha matur marang Panjenengan,
"Sumangga Panjenengan tindak dhateng
Yuda, supados para murid Panjenengan
inggih sami saged ningali pakaryan
ingkang Panjenengan tindakaken.
4
Sabab mboten wonten tiyang ingkang
tumindak kanthi sesidheman, manawi
ngangkah dados kawigatosanipun
tiyang kathah. Manawi Panjenengan
nindakaken pakaryan ingkang makaten
punika, sumangga Panjenengan
ngedhng dhateng jagat."
5
Sabab para sadhrk piyambak
iya padha ora pracaya marang
Panjenengan.
6
Ysus tumuli ngandika marang para
sadhrk mau, "Durung tekan waktuku,
nanging tumrap kow kabh, tansah
ana waktun.
7
Jagat iku ora bisa sengit marang kow,
nanging sengit marang Aku, amarga Aku
neksni yn panggawn jagat iku ala.
8
Kow padha mangkata nekani riyaya
iku. Aku durung mangkat mrana, amarga
durung tekan waktuku."
YOHANES 7.915 46
9
Sawis ngandika mangkono,
Panjenengan banjur kantun ana ing
Galila.
10
Nanging bareng para sadhrk
wis mangkat nekani riyaya mau,
Panjenengan iya tindak mrana, nanging
ora ngeblak, dadi kanthi sesidheman.
11
Nalika riyaya, wong-wong Yahudi
padha nggolki Panjenengan, lan
ngucap, "Wong ana ing ngendi?"
12
Saka antaran wong akh mau
kaprungu rerasanan bab Panjenengan.
Ana kang ngucap mangkn, "Iku wong
becik." Liyan manh, "Ora, iku nasarak
wong akh."
13
wadn ora ana wong siji-sijia
kang wani rembugan ngeblak bab
Panjenengan, amarga padha wedi
marang wong Yahudi.
14
Bareng wus nengah-nengahi riyaya,
Ysus lumebet ing Padaleman Suci sarta
memulang.
15
Wong Yahudi padha karaman,
pangucap, "Wong iku olh kawruh
kang kaya mangkono iku saka ing
ngendi, rak ora nganggo sinau!"
YOHANES 7.1622 47
16
Ysus paring wangsulan, "Piwulangku
iki dudu piwulangku dhw, nanging
piwulang kang ngutus Aku.
17
Saben wong kang gelem nglakoni
karsan, mesthi bakal mangerti
piwulangku iki, apa saka Allah, apa saka
tetembunganku dhw.
18
Saben wong kang rembug saka
karep dhw iku ngarah kaluhuran
dhw. Nanging wong kang ngupaya
kaluhuran kang ngutus, iku kang
temen, sarta ora kadunungan cidra.
19
Apa dudu Musa kang ndhawuhak
angger-anggering Tort marang kow?
Nanging panunggalanmu ora ana
siji-sijia kang netepi angger-anggering
Tort mau. Sabab apa kow padha
ngarah patiku?"
20
Atur wangsulan wong akh,
"Panjenengan punika kapanjingan
dhemit. Sinten ingkang badh nydani
Panjenengan?"
21
wong-wong mau, "Mung ana panggaw
siji kang daklakoni, mangka kow kabh
padha gumun.
22
Dadin, Musa ndhawuhak pranatan
tetak marang kow -- sanyatan
YOHANES 7.2328 48
pranatan tetak iku ora saka Musa,
nanging saka para leluhur kita -- lan ing
dina Sabat kow iya padha netaki wong.
23
Menawa wong ditetaki ing dina Sabat,
supaya angger-angger Musa aja nganti
katerak, yagn kow padha panas
atimu marang Aku, awit Aku marasak
badan sakojur ing dina Sabat?
24
Anggonmu ngukumi aja manut apa
kang katon, nanging ngukumana kanthi
adil."
25
Wong Yrusalm sawatara padha
ngucap, "Apa dudu Wong iku kang diarah
patin?
26
Delengen, Panjenengan ngandika
kanthi sakepnak ba pangucap, sarta
wong-wong ora padha madoni apa-apa.
Apa sajak para panggedh kita iya wus
pirsa menawa Panjenengan iku Kristus?
27
Nanging mungguh Wong iku kita
wus mangerti pinangkan, mangka
samangsa Kristus iku rawuh, ora ana
kang weruh pinangkan."
28
Nalika Ysus memulang ing
Padaleman Suci, Panjenengan ngandika
mangkn, "Pancn kow padha wanuh
marang Aku, lan iya padha weruh
asal-usulku saka ngendi; nanging tekaku
YOHANES 7.2933 49
ora saka karepku dhw. Aku diutus
dning Panjenengan kang asipat leres,
kang kow padha ora wanuh.
29
Aku wanuh Panjenengan, amarga
Aku mijil saka Panjenengan, lan iya
Panjenengan iku kang ngutus Aku."
30
Wong-wong mau padha ngarah
nyekel Panjenengan, nanging ora ana
kang nganti nggepok sariran, amarga
durung tekan wektun.
31
Ananging ing antaran wong
akh iku, akh kang padha pracaya
marang Panjenengan sarta pangucap,
"Menawa Kristus rawuh, apa iya
bakal nindakak mukjijat luwih akh
katimbang karo kang katindakak
dning Panjenengan iki?"
32
Para Farisi padha krungu yn
wong akh padha grenengan kaya
mangkono bab Panjenengan, mulan
para pangareping imam lan para Farisi
banjur padha kongkonan para tukang
jaga Padaleman Suci dikon nyekel
Panjenengan.
33
Ysus banjur ngandika, "Mung kari
sawatara mangsa anggonku ana ing
antaramu, nuli Aku bakal sowan marang
kang ngutus Aku.
YOHANES 7.3439 50
34
Kow bakal padha nggolki Aku,
nanging ora bakal ketemu, awit kow
padha ora bisa marani padununganku."
35
Wong-wong Yahudi nuli padha
sapocapan, "Panjenengan iku arep
tindak menyang ngendi, nganti aku
padha ora bisa ketemu Panjenengan?
Apa arep marani wong kang padha
ngumbara ing antaran wong Yunani,
arep memulang wong Yunani?
36
Apa teges tembung kang diucapak:
Kow bakal padha nggolki Aku, nanging
ora bakal ketemu karo Aku, sarta
kow ora bakal padha bisa marani
padununganku?"
37
Bareng dina wekasan, yaiku nalika
gedh-gedhning riyaya mau, Ysus
jumeneng sarta ngandika, "Sing sapa
ngelak, iku maranana Aku lan ngomba!
38
Sing sapa pracaya marang Aku iku
kaya suraos kitab: ana ing batin bakal
mili iln-iln banyu urip!"
39
Kang dikarsakak iku mau yaiku
Roh, kang bakal ditampa dning
wong-wong kang padha pracaya marang
Panjenengan; sabab nalika samana Roh
durung rawuh, amarga Ysus durung
kamulyakak.
YOHANES 7.4047 51
40
Ana wong sawatara ing antaran
wong akh iku kang padha krungu
pangandika iku mau, banjur padha
ngucap, "Panjenengan iku sanyata Nabi
kang padha kita anti-anti."
41
Liyan padha ngucap, "Panjenengan
iku Kristus." Nanging kang liyan manh
ana kang ngucap, "Dudu, Kristus iku ora
mijil saka Galila!
42
Amarga manut surasan Kitab Suci,
Kristus iku mesthi mijil saka trah
Daud."
43
Temahan wong golongan padha
diya-diniya bab Panjenengan.
44
Ana panunggalan sawatara kang
padha arep nyekel Panjenengan,
nanging ora ana kang nganti wani
nggepok sariran.
45
Wong jaga mau tumuli padha bali
menyang ngarsan para pangarep
imam lan para Farisi, sarta dikandhani,
"Kena apa wong kok ora kokgawa?"
46
Wangsulan wong-wong iku, "Drng
nat wonten tiyang ingkang wicanten
kados tiyang punika!"
47
Wangsulan para Farisi marang para
wong jaga mau, "Apa kow iya wus
padha disasarak?
YOHANES 7.488.2 52
48
Apa ana ing antaran para panggedh
lan ing antaran para Farisi kang padha
pracaya marang wong iku?
49
Nanging wong akh iku padha
ora weruh ing Tort, padha kena ing
musibat."
50
Nikodmus, salah sijining wong
panunggalan, kang biyn tau sowan
Panjenengan, ngucap,
51
"Punapa angger-anggering Tort kita
ngukum tiyang, sadrngipun tiyang
punika dipun priksa sarta dipun yektosi
pratingkahipun?"
52
Wangsulan wong-wong mau,
"Punapa panjenengan inggih tiyang
Galila? Sumangga panjenengan titi-
priksa Kitab Suci, satemah panjenengan
badh uninga bilih mboten wonten nabi
ingkang rawuh saking Galila."
53
Wong-wong iku mau banjur padha
mulih sowang-sowangan,
8
1
nanging Ysus tindak menyang
gunung Zaitun.
2
Bareng wayah bangun suk
Panjenengan rawuh manh ing
Padaleman Suci, lan wong kabh padha
sowan ing ngarsan; Panjenengan
banjur lenggah mulang wong-wong iku.
YOHANES 8.37 53
3
Para ahli Tort lan para Farisi tumuli
padha ngajokak marang Panjenengan
wong wadon kang kacekel nalika laku
bandrk.
4
Wong-wong iku padha mapanak
wong wadon mau ana ing tengah, banjur
padha matur marang Ysus, "Rabbi,
tiyang stri punika kacepeng nalika
saweg lampah bandrk.
5
Musa ndhawuhaken dhateng kita
wonten ing angger-anggering Tort,
supados tiyang-tiyang stri ingkang
makaten punika dipun benturana sla.
Ingkang punika kadospundi pamanggih
Panjenengan?"
6
Wong-wong mau padha munjuk
mangkono kanggo nyoba Panjenengan,
supaya olh jalaran kanggo nglepatak
Panjenengan. Nanging Ysus
tumungkul banjur nyerat ing lemah
kalawan racikan.
7
Bareng wong-wong mau ora uwis-uwis
olh padha takon, Panjenengan nuli
jumeneng sarta ngandikani wong-wong
mau, "Sapa ing antaramu kang tanpa
dosa, iku miwitana mbenturi wong
wadon iku nganggo watu."
YOHANES 8.814 54
8
Panjenengan banjur tumungkul
manh sarta nyerat ing lemah.
9
Ananging sawis wong-wong mau
krungu pangandika iku, tumuli padha
lunga mbaka siji, wiwit saka kang tuwa
dhw. Wekasan kari Ysus piyambak
lan wong wadon kang isih tetep ana ing
kono.
10
Ysus tumuli jumeneng, sarta
ngandika marang wong wadon iku, "H,
wong wadon, ana ing ngendi wong-wong
mau? Apa ora ana kang ngukum kow?"
11
Atur wangsulan, "Mboten wonten,
Gusti." Ysus banjur ngandika, "Aku uga
ora ngukum kow. Lungaa, lan wiwit
saiki aja gaw dosa manh!"
12
Ysus paring dhawuh manh marang
wong akh, "Aku iki pepadhanging jagat;
sapa kang ngetut-buri Aku, ora bakal
lumaku ana ing pepeteng, nanging bakal
nduwni pepadhanging urip."
13
Unjuk para Farisi, "Panjenengan
neksni sarira panjenengan piyambak,
paseksi punika mboten leres."
14
Dhawuh wangsulan Ysus marang
wong-wong mau, "Sanadyan Aku neksni
awakku dhw, nanging paseksiku iku
nyata, amarga Aku mangerti sangkan-
YOHANES 8.1520 55
paranku. Nanging kow padha ora
mangerti sangkan-paranku iku.
15
Anggonmu padha ngadili iku nganggo
ukuraning manungsa, Aku ora ngadili
wong siji-sijia,
16
lan menawa Aku ngadili, anggonku
ngadili iku bener, amarga Aku ora
ijn, nanging Aku bebarengan karo
Panjenengan kang ngutus Aku.
17
Ing sajroning Tortmu wus katulis,
yn paseksin wong loro iku sah.
18
Aku kang neksni mungguh awakku
dhw, lan Rama kang ngutus Aku, iya
neksni mungguh ing Aku."
19
Wong-wong mau padha munjuk,
"Rama Panjenengan wonten ing pundi?"
Paring wangsulan Ysus, "Kow padha
ora wanuh marang Aku lan Ramaku.
Menawa kow wanuh marang Aku,
mesthi iya wanuh marang Ramaku."
20
Pangandika mau kadhawuhak
Ysus, nalika Panjenengan paring
piwulang ana ing Padaleman Suci,
sacedhak panggonan caos pisungsung.
Lan ora ana wong siji-sijia kang nyekel
Panjenengan, amarga durung tumeka
ing wektun.
YOHANES 8.2126 56
21
Ysus tumuli ngandika manh
marang wong golongan, "Aku iki bakal
lunga, lan kow bakal padha nggolki
Aku, nanging kow bakal padha mati
sajroning dosamu. Aku lunga menyang
papan kang kow padha ora bisa mrana."
22
Pangucap wong-wong Yahudi,
"Apa panjenengan iku arep ngendhat,
dn kagungan pangucap: Ing ngendi
paranku, kow padha ora bisa mrana?"
23
Pangandikan Ysus, "Pinangkamu
iku saka ngisor, Aku iki saka ngaluhur,
pinangkamu saka ing donya iki, nanging
Aku ora saka ing donya iki.
24
Mulan Aku mau pitutur marang
kow, menawa kow bakal padha mati
sajroning dosamu. Amarga menawa
kow padha ora ngandel yn Aku iki
Panjenengan, kow bakal padha mati
sajroning dosamu."
25
Pangucap wong-wong mau,
"Panjenengan punika sinten?" Ysus
paring wangsulan, "Apa gunan
rembugan manh karo kow kabh?
26
Mungguh ing kow, akh prakara
kang kudu dakdhawuhak lan dakadili,
nanging Panjenengan kang ngutus
Aku iku bener, apa kang dakrungu saka
YOHANES 8.2732 57
Panjenengan, iku kang dakdhawuhak
marang jagat."
27
Wong-wong kang kadhawuhan iku
ora mangerti menawa Panjenengan
ngandikak bab Sang Rama.
28
Mulan Ysus ngandika, "Bsuk
samangsa kow wus nyengkakak
Putraning Manungsa, nuli kow lagi
bakal padha mangerti yn Aku iki
Panjenengan, sarta ora nglakoni
apa-apa saka karepku dhw, nanging
apa kang dakwarahak iku miturut kaya
anggonku wis diwulang dning Ramaku.
29
Kang ngutus Aku iku nunggil karo
Aku. Panjenengan ora marengak Aku
ijn, awit Aku tansah nglakoni kang dadi
karsan."
30
Bareng Ysus wus ngandika bab iku
mau kabh, wong akh padha pracaya
marang Panjenengan.
31
wong-wong Yahudi kang padha pracaya,
dhawuh, "Menawa kow padha ngantepi
pituturku, kow sanyata padha dadi
muridku,
32
sarta bakal padha ngerti kayektn,
lan kayektn iku bakal mardikakak
kow."
YOHANES 8.3339 58
33
Wong-wong mau padha mangsuli,
"Kula sami tedhak-turunipun Abraham,
lan drng nat ngawula dhateng
sok tiyanga; kadospundi Panjenengan
ngandika: Kow bakal padha mardika?"
34
pitutur marang kow: Saben wong kang
nglakoni dosa iku dadi batur dosa.
35
Anadn batur iku pamanggon ora
tetep ana ing omah, nanging Putra
iku pamanggon tetep ana ing omah
salawas.
36
Kang iku menawa Kang Putra wus
mardikakak kow, kow iya padha
mardika temenan."
37
"Aku mangerti menawa kow iku
tedhak-turun Abraham, nanging kow
padha ngarah matni Aku, awit pituturku
ora olh papan ana ing kow.
38
Apa kang wis dakdeleng mungguh
ing Ramaku, iya iku kang dakucapak.
Mangkono uga kow, padha nglakoni
apa kang kokrungu saka bapakmu."
39
Wong-wong Yahudi padha mangsuli,
unjuk, "Rama kula punika Abraham."
Pangandikan Ysus, "Menawa kow
padha dadi putran Abraham, kow
YOHANES 8.4044 59
mesthi padha nglakoni apa kang
katindakak dning Abraham.
40
Nanging kang koktindakak yaiku
ngarah matni Aku, wong kang wus
nglairak kayektn marang kow, yaiku
kayektn kang wus dakrungu saka Allah;
panggaw kang kaya mangkono iku ora
katindakak dning Abraham.
41
Kow kabh padha nglakoni
paggawn bapakmu dhw." Unjuk
wong-wong mau, "Lair kula punika
mboten saking bdhang. Kula sami
gadhah Rama satunggal inggih punika
Allah."
42
Pangandikan Ysus, "Menawa Allah
iku Ramamu, kow mesthi padha tresna
marang Aku, awit Aku mijil saka ing
Allah, saiki Aku ana ing kn. Apa manh
tekaku iku ora saka karepku dhw,
nanging saka Panjenengan kang ngutus
Aku.
43
Sabab apa kow padha ora mangerti
tembungku? Iku awit kow padha ora
bisa nyandhak pituturku.
44
Kow mijil saka bapakmu, yaiku
Iblis, lan kow padha seneng nglakoni
kekarepan bapakmu iku. Mangka iku
tukang matni wong wiwit wiwitan
YOHANES 8.4549 60
mula, sarta ora urip sajroning kayektn,
awit kayektn iku ora dumunung ing
bapakmu. Samangsa ngucapak goroh,
pangucap iku saka awak dhw,
amarga pancn iku tukang goroh lan
bapakn sakhing goroh.
45
Nanging sarhn Aku iki mituturak
kayektn marang kow, kow padha ora
ngandel marang Aku.
46
Sapa panunggalanmu kang
mbuktkak menawa Aku tumindak
dosa? Menawa Aku ngandhakak
kayektn, sabab apa kow ora pracaya
marang Aku?
47
Sapa ba kang mijil saka Allah,
iku mesthi ngrungokak pangandikan
Allah; kow iku padha ora ngrungokak,
awit kow ora mijil saka Allah."
48
Wong-wong Yahudi padha mangsuli,
atur, "Rak ya bener ta kandhaku,
yn kow iku wong Samaria kang
kepanjingan stan?"
49
Ysus paring wangsulan, "Aku ora
kapanjingan dhemit, nanging Aku
ngluhurak Ramaku sarta kow padha
ora ngajni Aku.
YOHANES 8.5055 61
50
Nanging Aku ora ngudi marang
kaluhuranku: Ana siji kang ngupaya lan
Panjenengan iku uga kang ngadili.
51
Sapa kang netepi ing pituturku iku ora
bakal ngalami mati ing salawas-lawas."
52
Pangucap wong-wong Yahudi, "Saiki
aku padha mangerti yn Kow iku
kapanjingan stan. Sabab Abraham wus
sda, mangkono uga para nabi, mangka
Kow iku duw pangucap: Sapa ba
kang netepi ing pituturku, bakal ora
ngalami mati ing salawas-lawas.
53
Kow apa ngungkuli leluhurku
Abraham kang wus sda! Para nabi iya
wus padha sda; Kow iku ngaku-aku
sapa, ta?"
54
pangandikan, "Menawa Aku ngluhurak
awakku dhw, kaluhuranku iku ora ana
gunan sathithik-thithika. Ramaku iku
kang ngluhurak Aku, iya Panjenengan
iku kang koksebut Allahmu.
55
Mangka kow padha ora wanuh
marang Panjenengan, nanging Aku
wanuh marang Panjenengan. Saupama
Aku muni yn ora wanuh, Aku dadi wong
goroh padha kaya kow. Nanging Aku
YOHANES 8.569.3 62
wanuh marang Panjenengan, sarta
netepi pangandikan.
56
Abraham leluhurmu rena panggalih
dn bakal nguningani dinaku, lan
iya wis nguningani sarta ndadkak
bingah."
57
Pangucap wong-wong Yahudi
sabanjur, "Umurmu durung nganti
sket taun, kepriy anggonmu wis weruh
Abraham?"
58
Paring wangsulan Ysus, "Satemen-
temen Aku pitutur marang kow:
Sadurung Abraham ana, Aku wis ana."
59
Ing kono wong-wong banjur
padha njupuki watu, arep mbenturi
Panjenengan; nanging Panjenengan
ngilang, sarta nilar Padaleman Suci.
9
1
Nalika Ysus langkung,
Panjenengan pirsa wong kang
wuta wiwit lair mula.
2
Para sakabat banjur munjuk pitakon
marang Panjenengan, "Rabbi, sinten
ingkang damel dosa, tiyang punika
piyambak punapa tiyang-sepuhipun,
dn ngantos lairipun wuta makaten?"
3
Paring wangsulan Ysus, "Dudu wong
iki, lan iya dudu wong-tuwan, nanging
YOHANES 9.49 63
iku supaya pakaryan-pakaryan Allah
kababara ana ing wong iku.
4
Aku lan kow kabh kudu padha
nindakak ayahan Panjenengan kang
ngutus Aku, mumpung isih awan. Ana
mangsan bengi lan ora ana wong kang
bisa nglakoni pagawan.
5
Sasuwn Aku ana ing donya, Aku iki
pepadhang jagat."
6
Sawus ngandika mangkono iku,
Panjenengan banjur kecoh ing lemah,
lan nggaw luluhan nganggo kecoh lan
lemah mau, tumuli dilltak ing mripat
wong wuta iku.
7
"Lungaa, adusa menyang blumbang
padusan ing Siloam." Siloam teges
"Kang diutus". Wong wuta iku nuli
mangkat lan adus; banjur bali manh
lan wus bisa ndeleng.
8
Nanging tangga-tanggan lan wong-
wong kang maun weruh anggon
papriman banjur padha ngucap, "Apa
wong iku dudu kang adat papriman?"
9
Ana kang mangsuli, "Bener, iya iku
wong." Ana manh kang ngucap,
"Dudu, mung madha rupa ba." Wong
YOHANES 9.1016 64
iku dhw banjur ngucap, "Leres, inggih
kula punika tiyangipun."
10
Wong-wong banjur padha takon,
"Kepriy mripatmu bisan melk?"
11
Wangsulan, "Tiyang ingkang
namanipun Ysus damel luluhan siti,
lajeng dipun lltaken ing mripat kula;
kula tumunten dipun dhawuhi: Lungaa
menyang Siloam, adusa! Kula lajeng
mangkat, lan sasampunipun adus
tumunten saged ningali punika."
12
Wong-wong mau takon manh,
"Wong iku saiki ana ngendi?"
Wangsulan, "Kula mboten sumerep."
13
Wong kang maun wuta mau banjur
padha kairid ngadhep para Farisi.
14
Anadn anggon Ysus damel
luluhan lemah lan ngelkak mripat
wong wuta mau pinuju dina Sabat.
15
Mulan, para Farisi tumuli ndangu
marang wong mau, kepriy bisan
melk. Wangsulan, "Piyambakipun
nglltaken luluhan siti ing mripat kula,
kula lajeng adus, samangk kula saged
ningali."
16
Sawenhing para Farisi mau ana kang
ngucap, "Wong iku ora saka ing Allah,
awit ora netepi pranatan dina Sabat."
YOHANES 9.1721 65
Liyan manh ana kang ngucap, "Wong
kang nandhang dosa kepriy bisan
gaw mukjijat kang kaya mangkono
iku?" Temahan padha diya-diniya.
17
Para Farisi banjur ndangu manh
marang wong kang maun wuta iku,
"Panganggepmu marang wong iku
kepriy, rhn kow kang dielkak
mripatmu?" Atur kang kadangu,
"Panjenenganipun punika nabi."
18
Nanging wong-wong Yahudi padha
ora ngandel yn wong iku maun wuta
lan lagi ba bisa ndeleng, nganti padha
nimbali wong tuwan,
19
sarta kadangu, "Apa iki anakmu
kang kokkandhakak yn wuta wiwit lair
mula? Yn mangkono kepriy dn saiki
anakmu bisa ndeleng?"
20
Wangsulan wong tuwan mau,
"Ingkang sami kula mangertosi, bilih
punika anak kula, saha wuta wiwit lair
mila,
21
nanging kadospundi dn sapunika
saged ningali, kula sami mboten
mangertos, sarta sinten ingkang
ngelkaken mripatipun, kula ugi sami
mboten mangertos. Anak kula sampun
diwasa, panjenengan dangu piyambak,
YOHANES 9.2227 66
piyambakipun badh saged ngaturaken
kawontenaning badanipun piyambak."
22
Atur wong tuwan kang kaya
mangkono iku awit padha wedi marang
wong Yahudi, marga wong Yahudi wis
padha sarujuk, yn saben wong kang
ngakoni Panjenengan iku Kristus, bakal
disbratak saka papan pangibadah.
23
Mulan wong tuwan mau matur,
"Piyambakipun sampun diwasa, kula
aturi ndangu piyambak."
24
nimbali sepisan manh marang wong
kang maun wuta iku, sarta dipituturi,
"Kow ngurmatana Allah; aku padha
mangerti yn wong iku wong dosa."
25
Wangsulan wong mau, "Tiyang
punika punapa tiyang dosa, kula
mboten mangertos; nanging satunggal
prakawis ingkang kula mangertosi, kula
suwaunipun wuta lan sapunika saged
ningali."
26
Pitakon manh, "Kow dikapakak?
Kepriy anggon ngelkak mripatmu?"
27
Wangsulan wong mau, "Kula
sampun matur dhateng panjenengan lan
panjenengan mboten midhangetaken;
punapaa dn panjenengan badh
YOHANES 9.2833 67
midhangetaken malih? Punapa
panjenengan inggih kepngin dados
muridipun?"
28
Wong mau nuli dipisuhi, pangucap,
"Kow iku murid, nanging aku kabh iki
murid-murid Musa.
29
Aku padha mangerti yn Allah wis
ndhawuhak pangandika marang Musa,
nanging mungguh Wong ka aku padha
ora weruh pinangkan."
30
Wong mau tumuli mangsuli,
"Lah, punika rak anh, dn
panjenengan malah sami mboten
mangertos pinangkanipun, mangka
Panjenenganipun sampun ngelkaken
mripat kula.
31
Kula sami sumerep, bilih Allah
punika mboten midhangetaken dhateng
tiyang dosa, nanging nyembadani
tiyang-tiyang mursid sarta ingkang
nglampahi karsanipun.
32
Wiwit rumiyin ngantos samangk
drng nat kepireng bilih wonten tiyang
ingkang saged ngelkaken mripatipun
tiyang ingkang wuta lair mila.
33
Manawi tiyang punika mboten saking
Allah, Panjenenganipun mboten saged
nindakaken punapa-punapa."
YOHANES 9.3440 68
34
Wangsulan wong-wong iku, "Kow
iku kalairak sajroning dosa babar
pisan, kok arep mulang aku?" Wong iku
katundhung metu.
35
Ysus midhanget menawa wong
kang maun wuta mau wis katundhung.
Bareng Panjenengan mrangguli wong
mau banjur dipangandikani, "Apa kow
pracaya marang Putraning Manungsa?"
36
Atur wangsulan, "Panjenenganipun
punika sinten, Gusti, supados kawula
pitados dhateng Panjenenganipun?"
37
Pangandikan Ysus, "Kow ora
mung weruh Panjenengan ba, nanging
Panjenengan kang lagi ngandikan karo
kow, yaiku Panjenengan."
38
Unjuk wong mau, "Kawula pitados,
Gusti." Wong mau banjur sungkem sujud
marang Panjenengan.
39
Pangandikan Ysus, "Tekaku ing
jagat iki arep ngadili, supaya sing sapa
ora ndeleng padha bisa ndeleng, lan sing
sapa ndeleng padha dadia wuta."
40
Pangandika iku kaprungu dning para
Farisi sawatara kang lagi ana ing kono,
wong-wong iku tumuli munjuk, "Kula
punika punapa inggih sami wuta?"
YOHANES 9.4110.5 69
41
wong-wong mau, "Saupama kow wuta,
kow padha ora duw dosa. Nanging
sarhn kow padha kandha: Aku padha
ndeleng, dadi tetep dosamu."
10
1
"Satemen Aku pitutur marang
kow: Sapa kang mlebu
kandhang wedhus ora metu lawang,
nanging mnk tmbok, iku maling lan
rampog;
2
nanging sapa kang lumebun liwat
lawang, iku pangon wedhus.
3
Pangon iku kang diwengani dning
kang tunggu lawang sarta wedhus-
wedhus padha nilingak swaran,
lan tumuli diundangi manut jeneng
dhw-dhw sarta banjur digiring
metu.
4
Menawa wedhus kabh iku wus
digiring metu, pangon lumaku ing
ngarep lan wedhus padha ngetut-buri,
marga wedhus-wedhus mau padha
nitni swaran.
5
Nanging wong liya mesthi ora
ditut-buri, malah ditinggal mlayu, marga
wedhus-wedhus iku ora padha wanuh
marang swaran wong-wong liyan."
YOHANES 10.612 70
6
Pasemon iku dingandikakak dning
Ysus marang wong-wong mau, nanging
padha ora mangerti teges pangandika
iku.
7
Ysus tumuli ngandika manh,
"Satemen Aku pitutur marang kow:
Iya Aku iki lawang wedhus-wedhus iku.
8
Sakhing wong kang tekan
sadurung Aku, iku maling lan rampog,
lan wedhus-wedhus iku padha ora
ngrungokak marang wong-wong iku.
9
Aku iki lawang; sapa kang mlebun
metu ing Aku, iku bakal kaslametak,
sarta bakal mlebu lan metu, apadn
bakal nemu pangonan.
10
Maling iku tekan mung arep nyolong
lan matni sarta nyirnakak; Aku iki teka
supaya wedhus-wedhus padha duw
urip, lan urip iku kanthi kalubran.
11
Iya Aku iki pangon kang utama.
Pangon kang utama iku ngetohak
nyawan kanggo wedhus-wedhus,
12
nanging wong opahan kang dudu
pangon, sarta dudu kang duw wedhus-
wedhus iku dhw, samasa weruh
ana asu ajag teka, wedhus ditinggal
mlayu, temah asu ajag iku nubruki lan
mbuyarak wedhus.
YOHANES 10.1319 71
13
Anggon lumayu iku jalaran mung
wong opahan, lan ora gumati marang
wedhus-wedhus iku.
14
Aku iki pangon kang utama lan
Aku nitni wedhus-wedhusku lan
wedhus-wedhusku padha wanuh marang
Aku
15
kayadn Sang Rama anggon
tepang marang Aku sarta Aku wanuh
marang Sang Rama, sarta Aku ngetohak
nyawaku kanggo wedhus-wedhusku.
16
Aku isih duw wedhus liyan manh,
kang ora saka ing kandhang kn;
wedhus-wedhus iku iya kudu dakgiring
uga, lan bakal padha ngrungokak
swaraku sarta bakal dadi pepanthan siji,
lan pangon siji.
17
Sang Rama ngasihi Aku, jalaran Aku
ngulungak nyawaku supaya daktampani
manh.
18
Ora ana wong sijia ba kang ngrebut
nyawaku, nanging dakulungak miturut
karepku dhw. Aku kwasa ngulungak,
lan kwasa ngukup manh. Dhawuh iki
kang daktampa saka Ramaku."
19
Marga saka pangandika kang
mangkono iku nuli tuwuh pasulayan
manh ing antaran wong-wong Yahudi.
YOHANES 10.2025 72
Akh panunggalan kang ngucap,
mangkn,
20
"Wong iku kapanjingan dhemit
sarta ora waras; yagn padha
kokrungokak?"
21
Wong liyan ngucap, "Iku rak dudu
tembung wong kang kapanjingan
dhemit; apa dhemit bisa ngelkak
mripat wong-wong wuta?"
22
Ora antara lawas, ana riyaya
pngetan adeging Padaleman Suci ing
Yrusalm; nalika samana mbeneri
mangsa bedhidhing.
23
Ysus lagi tindak-tindak ana ing
Padaleman Suci, ing bangsal Salomo.
24
Wong-wong Yahudi banjur padha
ngrubung Panjenengan lan padha
munjuk, "Ngantos pinten dangunipun
anggn Panjenengan damel mangu-
manguning manah kula? Manawi
Panjenengan punika Kristus, mugi
Panjenengan blakakaken dhateng kula
sadaya."
25
Paring wangsulan Ysus, "Kow
wus padha dakkandhani nanging padha
ora pracaya; panggaw kang daklakoni
atas asman Ramaku, iku kang padha
neksni mungguh ing Aku,
YOHANES 10.2632 73
26
nanging kow padha ora pracaya,
amarga kow dudu panunggalan
wedhus-wedhusku.
27
Wedhus-wedhusku padha nilingak
swaraku, sarta Aku wanuh marang
wedhus-wedhusku lan wedhus-
wedhusku padha ngetut-buri Aku,
28
apadn padha dakwnhi urip
langgeng, lan wedhus-wedhusku mesthi
ora bakal padha nemu karusakan
salawas-lawas lan ora bakal ana wong
kang ngrebut wedhus-wedhus iku saka
tanganku.
29
Ramaku kang maringak wedhus-
wedhus iki marang Aku, Panjenengan
iku ngungkuli samubarang kabh,
lan ora ana wong kang bisa ngrebut
wedhus-wedhus mau saka astan
Ramaku.
30
Aku lan Ramaku iku siji."
31
Wong Yahudi tumuli njupuki
watu manh, arep kanggo mbenturi
Panjenengan.
32
Pangandikan Ysus marang wong-
wong mau, "Akh panggaw becik kang
saka Ramaku kang daktuduhak marang
kow. Panggaw iku mau endi kang
YOHANES 10.3338 74
njalari kow arep padha mbenturi Aku
nganggo watu?"
33
Wangsulan wong-wong Yahudi,
"Anggonku arep mbenturi kow iku ora
marga panggaw kang becik, nanging
marga anggonmu nyenyamah marang
Allah, iya iku amarga kow iku manungsa
kok ndadkak awakmu iku Allah."
34
Ysus paring wangsulan, "Apa ora
katulis ing Kitab Tortmu, mangkn:
Ingsun wus ngandika: Sira kabh iku
allah.
35
Menawa wong kang padha
kadhawuhan pangandikan Allah iku
diarani allah -- mangka Kitab Suci iku
ora kena dibatalak --
36
apa kow isih kandha karo
Panjenengan kang sinuckak dning
Sang Rama sarta kang wus kautus
menyang jagat iku: Kow nyenyamah
Allah! Amarga Aku wus ngandika: Aku
iki Putraning Allah?
37
Saupama Aku ora nglakoni pakaryan
Ramaku, kow aja pracaya marang Aku.
38
Nanging menawa Aku nglakoni iku
mau, mangka kow padha ora gelem
pracaya marang Aku, padha pracayaa
marang pakaryan-pakaryan iku supaya
YOHANES 10.3911.2 75
kow padha sumurup lan mangerti yn
Sang Rama iku ana ing Aku lan Aku ana
ing Ramaku."
39
Sepisan manh wong-wong mau
padha arep nyekel Panjenengan,
nanging Panjenengan luput saka
tangan wong-wong mau.
40
Ysus tumuli tindak manh menyang
sabrang Yordan, ing panggonan
Yohanes biyn mbaptisi, banjur lereb
ana ing kono.
41
Lan akh wong kang sowan marang
ngarsan sarta padha ngucap, "Yohanes
pancn ora damel pratandha apa-apa,
nanging kabh kang dingandikakak
dning Yohanes mungguh wong iki, iku
nyata."
42
Lan akh wong ing kono padha
11
1
Nuli ana wong kang lagi lara,
jeneng Lazarus, manggon ing
Btania, ing dsan Maria lan Marta,
sadulur wadon.
2
Maria iku wong wadon kang wus tau
njebadi sampyan Gusti kalawan lenga
wangi, sarta banjur diusapi nganggo
rambut.
YOHANES 11.38 76
3
Anadn Lazarus kang lagi lara iku
sadulur. Wong wadon loro iku banjur
padha kongkonan munjuk marang
Panjenengan, mangkn, "Gusti, tiyang
ingkang Panjenengan tresnani punika
sakit."
4
Ysus bareng midhanget pawarta iku,
Panjenengan banjur ngandika, "Laran
iku ora ndadkak patin, nanging bakal
mbabarak kaluhuraning Allah, awit
marga saka laran iku Putraning Allah
bakal kaluhurak."
5
Ysus pancn nresnani Marta sarta
mbakyun tuwin Lazarus.
6
Nanging sawis midhanget yn
Lazarus lara, Panjenengan njarag
kndel rong dina manh ana ing
palereban iku.
7
Sawis mangkono Panjenengan
banjur ngandika marang para sakabat,
"Payo padha bali menyang Yuda
manh."
8
Unjuk para sakabat, "Rabbi, nemb
kmawon tiyang-tiyang Yahudi sami
nyobi mbenturi Panjenengan mawi sla,
punapa Panjenengan taksih ngersakaken
tindak mrika malih?"
YOHANES 11.916 77
9
Paring wangsulan Ysus, "Sadina iku
apa ora rolas jam? Sapa kang lumaku
ing wayah awan, sikil ora kesandhung,
amarga ndeleng padhang jagat iki.
10
Nanging menawa wong mlaku ing
wayah bengi, sikil kesandhung, amarga
ora kadunungan pepadhang."
11
Mangkono pangandikan, tumuli
disambeti manh, "Lazarus sadulur kita
lagi turu, dn anggonku mrana prelu
arep nggugah anggon turu."
12
Para sakabat banjur munjuk, "Gusti
manawi piyambakipun tilem, badh
saras."
13
Nanging karsan Ysus turu kang
ateges mati, mangka panyanan para
sakabat kang kapangandikakak turu
iku turu salumrah.
14
Marga saka iku Ysus nuli ngandika
sabars, "Lazarus wus mati;
15
nanging sokur dn nalika iku Aku
ora ana ing kana, kang mangkono iku
luwih becik tumrap kow, supaya kow
padha bisa sinau pracaya. Payo, saiki
kita padha mrana."
16
Tomas, kang karan Didimus, banjur
kandha marang kanca-kancan para
YOHANES 11.1724 78
sakabat, "Payo, kita padha bla pati
marang Panjenengan."
17
Sarawuh Ysus, Lazarus tinemu wus
dikubur patang dina.
18
Dsa Btania iku dunung cedhak
karo Yrusalm, doh watara rong mil.
19
Ing kono sakhing wong Yahudi
wus padha teka ing omah Marta lan
Maria prelu nglipur anggon kesripahan
sadulur.
20
Nalika Marta krungu yn Ysus
rawuh, nuli menyat methukak, nanging
Maria kari ana ing omah.
21
Marta banjur munjuk marang Ysus,
"Gusti, manawi Panjenengan wonten
ing ngriki, sadhrk kula tamtu mboten
pejah.
22
Nanging sapunika ugi kula
mangertos, bilih punapa ingkang
Panjenengan suwun dhumateng Allah,
tamtu badh dipun sembadani."
23
Pangandikan Ysus, "Sadulurmu
bakal tangi."
24
Unjuk Marta, "Kula inggih mangertos
bilih piyambakipun badh tangi bnjing
ing dinten patangn, ing wekasaning
jaman."
YOHANES 11.2531 79
25
pangandikan, "Aku iki patangn
lan kauripan. Sing sapa pracaya marang
Aku bakal urip, sanadyan wus mati.
26
Lan saben wong kang urip sarta
pracaya marang Aku, iku ora bakal mati
ing salawas-lawas. Apa kow pracaya
marang iku?"
27
Unjuk Marta, "Inggih Gusti, kula
pitados bilih Panjenengan punika Kristus,
Putranipun Allah, ingkang badh rawuh
ing jagat."
28
Sawus munjuk mangkono, wong
wadon iku banjur lunga ngundang Maria
sadulur, lan mbisiki mangkn, "Guru
wus rawuh, nimbali kow."
29
Maria bareng krungu banjur mak
nyat ngadeg marani Ysus.
30
Nalika iku Ysus durung lumebet ing
dsa, isih ana ing papan nalika Marta
methuk Panjenengan.
31
Nalika wong-wong Yahudi kang padha
ana ing omah Maria prelu nglipur, weruh
Maria mak nyat ngadeg sarta metu, nuli
padha ngetutak, dikira yn Maria arep
menyang kuburan lan nangis ana ing
kono.
YOHANES 11.3239 80
32
Satekan Maria ing panggonan
Ysus, bareng weruh marang
Panjenengan, banjur nyungkemi
sampyan sarta munjuk, "Gusti,
saupami Panjenengan wonten ing ngriki,
sadhrk kula mesthi mboten pejah."
33
Bareng Ysus pirsa Maria nangis,
mangkono uga wong-wong Yahudi
kang padha ngetutak, satemah
Panjenengan sungkawa ing panggalih.
Panjenengan trenyuh banget lan tumuli
ngandika,
34
"Anggonmu ngubur ana ing ngendi?"
Kang kadangu banjur munjuk, "Gusti,
sumangga kula aturi mirsani!"
35
Ysus nuli muwun.
36
Pangucap wong-wong Yahudi,
"Delengen, semono anggon ngasihi!"
37
Nanging ana sawenh kang muni,
"Panjenengan kang wus ngelkak
mripat wong wuta, apa iya ora bisa
murungak patin wong iki?"
38
Ysus tumuli sungkawa manh ing
panggalih, banjur nyelaki kuburan.
Kubur iku awujud guwa katutupan ing
watu.
39
Pangandikan Ysus, "Watun
singkirna!" Marta, sadulur kang ngajal
YOHANES 11.4045 81
mau, munjuk, "Gusti, sampun mambet,
amargi anggnipun tilar sampun
sekawan dinten."
40
Pangandikan Ysus, "Apa Aku ora
wus pitutur marang kow: Angger kow
pracaya, kow bakal weruh kamulyaning
Allah?"
41
Watun tumuli disingkirak.
Ysus banjur tumenga sarta matur,
"Dhuh Rama, Kawula saos sokur
dhumateng Paduka, dn Paduka
sampun miyarsakaken Kawula.
42
Kawula sumerep, bilih Paduka tansah
miyarsakaken Kawula, nanging amargi
tiyang kathah punika sami ngrubung
Kawula, Kawula munjuk makaten
supados tiyang kathah punika sami
pitados bilih Paduka ingkang ngutus
Kawula."
43
Sawus matur mangkono,
Panjenengan nuli nguwuh kalawan
swara sora, "Lazarus, metua!"
44
Wong kang mati banjur metu, tangan
lan sikil isih kablebed ing ules, lan rain
katutupan kacu. Pangandikan Ysus,
"Uculana ules, karebn lunga!"
45
Akh saka antaran wong-wong
Yahudi kang padha layad menyang
YOHANES 11.4650 82
omah Maria lan padha nyumurupi
dhw apa kang katindakak Ysus, dadi
46
Nanging ana kang nemoni para
Farisi lan nyaritakak apa kang wus
katindakak Ysus iku.
47
Para pangarep imam lan para Farisi
padha ngaturi marepat pradataning
agama, banjur padha rembugan
mangkn, "Punapa ingkang kedah kita
tindakaken, jalaran Tiyang punika damel
mukjijat kathah?
48
Manawi piyambakipun kita etogaken,
sadaya tiyang sami badh pitados
dhateng Piyambakipun, sarta tiyang-
tiyang Roma badh dhateng lajeng
ngrebat papan suci kita dalah bangsa
kita."
49
Nanging ana panunggalan, yaiku
Kayafas, kang jumeneng Imam
Agung ing taun iku, banjur ngandika,
"Panjenengan sami mboten mangertos
punapa-punapa,
50
lan sami mboten nggalih bilih
langkung madahi tumrap panjenengan,
manawi wonten tiyang satunggal pejah
kangg bangsa kita, katimbang tiyang
sabangsa sadaya tiwas."
YOHANES 11.5156 83
51
Prakara iku dingandikakak ora saka
panjenengan piyambak, nanging marga
jumeneng Imam Agung ing taun iku,
panjenengan medhar pameca, yn
Ysus bakal nglampahi sda kanggo
bangsa iku,
52
lan ora mung kanggo bangsa iku ba,
nanging uga supaya ngempalak sarta
nunggilak para putraning Allah kang
pating slebar.
53
Wiwit ing dina iku wong-wong
mau padha sarujuk bakal nydani
Panjenengan.
54
Marga saka iku Ysus wus ora
ngedhng manh ana ing antaran wong-
wong Yahudi, nanging Panjenengan
banjur tindak saka ing kono menyang
laladan sacedhak pasamunan nuju
menyang kutha kang aran fraim, banjur
lereb ana ing kono karo para sakabat.
55
Nalika samana riyaya Paskah wong
Yahudi wus cedhak, lan wong akh saka
laladan kono padha menyang Yrusalm,
arep padha sesuci sadurung Paskah
iku.
56
Wong-wong mau padha nggolki
Ysus, sarta kalawan ngadeg ana ing
Padaleman Suci, padha sapocapan,
YOHANES 11.5712.5 84
"Pandugamu kepriy, apa kiran Wong
iku iya bakal nekani riyaya?"
57
Anadn para pangarep imam lan
para Farisi wus padha ndhawuhak
prntah, supaya saben wong kang weruh
padunungan, nuli ngaturana uninga
murih kena kacepeng.
12
1
Nem dina sadurung riyaya
Paskah, Ysus rawuh ing
Btania panggonan Lazarus kang wus
katangkak saka ing antaran wong
mati.
2
Ana ing kono Panjenengan disegah
dhahar lan Marta ngladosi, dn Lazarus
iya ndhrk kembul dhahar karo Ysus.
3
Maria banjur njupuk lenga wangi nared
tuln satengah liter kang larang regan,
banjur dijebadak ing sampyan Ysus,
nuli diusapi nganggo rambut; lan
gandan lenga kang kajebadak mau
ngebaki saomah kabh.
4
Nanging sakabat Ysus kang aran
Yudas Iskariot, kang bakal ngulungak
Panjenengan, banjur ngucap,
5
"Yagn lenga nared iku ora diedol
telung atus dinar, banjur didanakak
marang para wong miskin?"
YOHANES 12.612 85
6
Pangucap kang mangkono iku ora
amarga saka anggon nggatkak nasib
wong-wong miskin, nanging amarga iku
gawn nyolong, kerep nylingkuhak
dhuwit kang dadi rereksan.
7
Ysus tumuli ngandika, "Etogna
ba Maria tumindak mangkono, iku
pacawisan kanggo dinan anggonku
kakubur.
8
Awit wong-wong miskin iku salawas
tansah ana ing antaramu, nanging Aku
ora salawas ana ing antaramu."
9
Akh wong Yahudi kang padha krungu
warta, menawa Ysus ana ing kono,
banjur padha teka ora mung marga saka
Ysus ba, nanging uga padha arep
ndeleng Lazarus, kang wus katangkak
10
Para pangarep imam tumuli padha
rerembugan, sumedya matni Lazarus
pisan,
11
sabab marga saka wong iku akh
wong Yahudi kang padha nyingkur para
pangarep imam, sarta pracaya marang
Ysus.
12
suk bareng wong akh kang padha
teka mahargya riyaya krungu pawarta,
YOHANES 12.1318 86
menawa Ysus isih ana ing dalan arep
tindak menyang Yrusalm,
13
wong-wong iku banjur padha njupuk
godhong-godhong palem, nuli metu
padha methukak Panjenengan, kambi
surak-surak, "Hosana! Pinujia lan
binerkahana Panjenenganipun ingkang
rawuh atas asmanipun Pangran,
Rajanipun Isral!"
14
Ysus manggih kuldi isih belo, nuli
dititihi, kaya kang katulis, mangkn,
15
"H, putri Sion, sira aja wedi, lah,
tontonen Rajanira rawuh, nitih belon
kuldi."
16
Ing wiwitan para sakabat Ysus ora
mangerti marang prakara iku, nanging
sawus Ysus kaluhurak, lagi padha
klingan, yn kang katulis iku kagem
Panjenengan lan kang wus katindakak
iku uga kagem Panjenengan.
17
Wong akh kang padha ndhrkak
Panjenengan nalika nimbali Lazarus
metu saka ing kubur lan nangkak saka
ing antaran wong mati, padha neksni
bab Panjenengan.
18
Mulan Panjenengan dipethuk
dning wong akh iku, marga padha
YOHANES 12.1925 87
krungu pawarta, menawa Panjenengan
kang nindakak mukjijat iku.
19
Para Farisi banjur padha rerasanan,
"Kow wus padha weruh dhw, yn
kow padha ora olh gaw babar pisan;
delengen, wong sajagat kabh padha
ngetut-buri wong iku."
20
Ing antaran wong-wong kang padha
nekani riyaya arep ngabekti iku, ana
wong Yunani sawatara.
21
Wong-wong iku padha marani Filipus,
kang saka Btsaida, wilayah Galila,
padha kandha, "Sadhrk, kula sami
kepngin badh sowan manggihi Ysus."
22
Filipus nuli lunga ngandhani Andras;
Andras lan Filipus banjur padha munjuk
marang Ysus.
23
pangandikan, "Wus tekan wektun
Putran Manungsa kaluhurak.
24
Menawa wiji gandum ora tumiba ing
lemah, lan mati, tetep saelas ba;
nanging menawa wiji iku mati, bakal
ngetokak woh akh.
25
Sing sapa nresnani nyawan, iku
bakal klangan nyawan, nanging sing
sapa ora nresnani nyawan ana ing
YOHANES 12.2631 88
donya iki, iku kang bakal ngrumati
nyawan kanggo urip kang langgeng.
26
Sing sapa leladi marang Aku,
iku ngetut-buria Aku lan ing ngendi
padununganku, paladosanku ana ing
kono uga. Sing sapa leladi marang Aku,
iku bakal diajni dning Sang Rama.
27
Saiki nyawaku trenyuh, lan Aku bakal
matur apa? Rama, Paduka mugi ngluwari
Kawula saking kawontenan punika? Ora,
awit iya iku prelun anggonku teka ing
wektu iki.
28
Rama, Paduka mugi ngluhuraken
asma Paduka!" Tumuli ana swara saka
swarga, "Ingsun wus ngluhurak, lan
Ingsun bakal ngluhurak manh!"
29
Wong akh kang padha ngadeg
ana ing kono lan krungu swara mau
padha ngarani, yn iku mau swaraning
gludhug. Sawenh ana kang ngucap,
"Iku malakat kang imbal pangandika
karo Panjenengan."
30
pangandikan, "Swara mau kaprungu
ora marga saka Aku, nanging marga
saka kow.
31
Samengko ana pangadilan ing
ngatas jagat iki: Samengko uga
YOHANES 12.3236 89
panggedhn jagat iki bakal kabuwang
metu;
32
dn Aku, samangsa wus
kasengkakak saka ing bumi, Aku
bakal nggndng sakhing wong supaya
padha marek marang Aku."
33
Pangandikan kang mangkono
iku kanggo mratlakak patrap bakal
sdan.
34
Wong akh tumuli padha mangsuli,
"Pamireng kula saking angger-anggering
Tort, bilih Msias punika badh
tetep gesang ing salami-laminipun;
kadospundi dn Panjenengan ngandika,
bilih Putraning Manungsa kedah
kasengkakaken? Menggah Putranipun
Manungsa punika sinten?"
35
Ysus nuli ngandika, "Mung kari
sadhla manh pepadhang iku ana ing
antaramu. Sasuwn pepadhang iku
ana ing kow, padha lumakua, supaya
pepeteng iku aja nganti nglimputi kow;
sing sapa lumaku ana ing pepeteng, iku
ora weruh menyang ngendi paran.
36
Sasuwn pepadhang iku ana ing
antaramu, padha pracayaa marang
pepadhang iku, supaya kow padha
dadi putraning pepadhang." Sawus
YOHANES 12.3742 90
ngandika mangkono, Ysus tumuli tindak
sesingidan.
37
Sanadyan Ysus wus nindakak
mukjijat samono akh ana ing ngarep
wong-wong iku, wadn padha ora
pracaya marang Panjenengan,
38
supaya kayektnana pamedhar
wangsit Nabi Ysaya, mangkn,
"Gusti, sinten ingkang pitados dhateng
pawartos kawula? Punapa dn sinten
ingkang kawedharan asta pangwaosing
Pangran?"
39
Marga saka iku wong-wong padha ora
pracaya, jalaran Ysaya wus ngandika
uga, mangkn,
40
"Panjenengan wus micakak mripat
lan mangkotak atin, supaya aja padha
nganti ndeleng sarana mripat, lan
mangerti sarana atin, satemah padha
mratobat sarta sunwarasak."
41
Bab iki dingandikakak dning
Ysaya, amarga wus ningali
kamulyan sarta wis ngandikakak
bab Panjenengan.
42
Ewadn, akh uga ing antaran para
pangarep kang padha pracaya marang
Ysus, nanging marga saka para Farisi,
YOHANES 12.4348 91
pracayan mau ora kanthi blak-blakan,
supaya aja nganti padha disbratak.
43
Awitdn padha luwih seneng
marang kaurmatan kang saka manungsa
katimbang karo kaurmatan kang saka
Allah.
44
Nanging Ysus banjur nywanten
sora, pangandikan, "Sing sapa
pracaya marang Aku, iku ora pracaya
marang Aku, nanging pracaya marang
Panjenengan kang ngutus Aku.
45
Sarta sing sapa ndeleng Aku, iku
ndeleng Panjenengan kang ngutus Aku.
46
Aku wus teka ing jagat dadi
pepadhang, supaya saben wong kang
pracaya marang Aku, aja tetep ana ing
pepeteng.
47
Lan menawa wong ngrungokak
pitembunganku, nanging ora nindakak,
Aku ora dadi hakim, awitdn tekaku
iki ora supaya ngadili jagat, nanging
supaya nylametak.
48
Sing sapa nampik Aku, lan ora
nampani pitembunganku, iku wus ana
kang ngadili, yaiku pangandika kang wus
dakwedharak, iku kang bakal ngadili
bsuk ing dina wekasan.
YOHANES 12.4913.3 92
49
Awit Aku paring pangandika iku
ora saka Aku dhw, nanging saka
Rama kang ngutus Aku; Panjenengan
iku kang paring dhawuh marang Aku,
supaya ngandhakak apa kang kudu
dakkandhakak lan kang dakprntahak.
50
Lan Aku mangerti, yn dhawuh iku
urip kang langgeng. Dadin apa kang
dakkandhakak iku anggonku nglairak
kaya kang kadhawuhak dning Sang
Rama marang Aku."
13
1
Nalika ngarepak dina riyaya
Paskah, Ysus wis pirsa, menawa
wis tekan ing titi-mangsa anggon
bakal jengkar saka ing donya iki sowan
marang ngarsan Sang Rama. Padha
kayadn Panjenengan anggon tansah
ngasihi marang para kagungan kang
ana ing donya, mangkono uga saiki
Panjenengan anggon ngasihi iku
nganti tumeka ing wekasan.
2
Nalika padha kembul dhahar, Iblis wis
mbisikak pangrantam ing atin Yudas
Iskariot, anak Simon, supaya nyidrani
Panjenengan.
3
Ysus pirsa, menawa Sang Rama
wis masrahak samubarang kabh
marang Panjenengan sarta menawa
YOHANES 13.49 93
Panjenengan iku pinangkan saka ing
Allah lan wangsul marang Allah.
4
Ysus banjur jumeneng sarta lukar
pangageman. Panjenengan mundhut
lawon banjur diubetak ing sariran,
5
tumuli ngesokak banyu ing wadhah,
sarta wiwit mijiki sikil para sakabat lan
diulapi sarana lawon kang kaubetak ing
sariran mau.
6
Bareng tekan giliran Simon Ptrus.
Ptrus nuli munjuk, "Gusti, Paduka
badh mijiki suku kawula?"
7
pangandikan, "Apa kang daktindakak,
saiki kow durung nyandhak maknan,
nanging bsuk kow bakal mangerti."
8
Ptrus munjuk marang Panjenengan,
"Paduka sampun ngantos mijiki suku
kawula ing salami-laminipun." Ysus
paring wangsulan, pangandikan,
"Menawa Aku ora mijiki kow, kow ora
duw panduman ana ing Aku."
9
Unjuk Simon Ptrus marang
Panjenengan, "Gusti, sampun
ngamungaken suku kawula kmawon,
nanging dalah tangan saha sirah kawula
pisan."
YOHANES 13.1015 94
10
pangandikan, "Sapa ba kang
wis adus, ora susah adus manh, kajaba
mung wisuh sikil ba, awit badan
sakojur wis resik. Mangkono uga kow
iku wis resik, mung ba ora kabh."
11
Awit Panjenengan pirsa sapa kang
bakal ngulungak Panjenengan. Marga
saka iku Panjenengan ngandika, "Kow
iku ora kabh resik."
12
Sawus mijiki sikil para sakabat
mau, Panjenengan ngagem ageman
manh banjur mapan lenggah sarta
ngandika, "Apa kow padha mangerti
maknan panggawku marang kow iki
mau?
13
Kow padha nyebut Aku Guru lan
Gusti, lan panyebutmu iku bener, awit
Aku iki pancn Guru lan Gusti.
14
Dadi menawa Aku iki kang dadi Gusti
lan Gurumu wus mijiki sikilmu, dadi
kow iya padha wajib wisuh-winisuhan
sikil.
15
Awit Aku wis maringi tuladha marang
kow, supaya kow kabh uga nindakak
kaya kang wis daktindakak marang
kow.
YOHANES 13.1621 95
16
kow: Abdi iku ora ngungkuli bendaran,
utawa utusan iya ora ngungkuli kang
ngutus.
17
Menawa kow padha mangerti
prakara iku kabh, rahayu kow,
menawa kow kabh padha nglakoni.
18
Dhawuhku iki ora tumrap kow
kabh. Aku pirsa, sapa kang wis dakpilih.
Nanging kudu kayektnan tulisan kang
surasan mangkn: Tiyang ingkang
tumut nedha roti Kawula, punika sampun
ngagagaken tungkakipun dhateng
Kawula.
19
Samengko kow padha dakdhawuhi
sadurung bab iku kelakon, supaya
menawa bab iku kelakon, kow padha
pracaya, yn iya Aku iki Panjenengan.
20
kow, sing sapa nampani wong kang
dakutus, iku nampani Aku; lan sing sapa
nampani Aku, iku nampani Panjenengan
kang ngutus Aku."
21
Sawis Ysus ngandika mangkono,
Panjenengan banget trenyuh ing galih,
banjur paring paseksn mangkn,
"Satemen-temen Aku pitutur marang
YOHANES 13.2228 96
kow: Wong siji saka panunggalanmu
bakal ngulungak Aku."
22
Para sakabat nuli padha pandeng-
pandengan, karo mangu-mangu sapa
kang dikarsakak iku.
23
Salah sijining sakabat, yaiku sakabat
kang dikasihi Panjenengan, lungguh
sndhn sandhing Panjenengan, ing
sisih tengen.
24
Sakabat iku mau disasmitani dning
Simon Ptrus sarta dituturi, "Nyuwuna
pirsa sapa kang dipangandikakak iku."
25
Sakabat kang lungguh cedhak
Ysus mau tumuli nolh sarta matur
marang Panjenengan, "Gusti, sinten
tiyangipun?"
26
Ysus paring wangsulan, "Wong
iya iku kang bakal dakwnhi roti
sawus dakcelupak." Sawus ngandika
mangkono, banjur mundhut roti sarta
kacelupak nuli kaparingak marang
Yudas anak Simon Iskariot.
27
Lan sawis nampani roti iku, Yudas
nuli kapanjingan Iblis. Ysus tumuli
ngandika marang Yudas, "Apa kang arep
koklakoni, iku nggal tindakna!"
28
Ananging ora ana wong siji-sijia
ing antaran para sakabat kang padha
YOHANES 13.2933 97
kembulan iku kang mangerti, apa
karsan Ysus ngandika mangkono
marang Yudas iku.
29
Sarhn Yudas kang ngreksa kas,
ana kang duw pangira menawa Ysus
ngutus wong iku tuku apa-apa kang prelu
kanggo riyaya iku, utawa didhawuhi
maringi apa-apa marang wong miskin.
30
Yudas nampani roti iku banjur
nggal-nggal lunga. Nalika iku wayah
wis bengi.
31
Sawis Yudas lunga, Ysus banjur
ngandika, "Samengko Putraning
Manungsa kaluhurak sarta Allah
kaluhurak ana ing Panjenengan.
32
Menawa Allah kaluhurak ana
ing Panjenengan, Allah iya bakal
ngluhurak Panjenengan ana ing
sariran piyambak, malah Panjenengan
tumuli bakal kaluhurak.
33
H, anak-anakku, anggonku nunggal
karo kow mung kari sadhla. Kow
bakal padha nggolki Aku, kayadn
anggonku wus ngandikakak marang
wong Yahudi: Menyang ngendi paranku,
kow ora bakal padha bisa mrana;
mangkono uga saiki Aku pitutur marang
kow.
YOHANES 13.3414.1 98
34
Aku maringi pepakon anyar marang
kow, iya iku supaya kow padha
tresna-tinresnanana; dikaya anggonku
wis tresna marang kow, kaya mangkono
uga kow iya padha tresna-tinresnanana.
35
Kanthi mangkono wong kabh bakal
padha mangerti, yn kow padha dadi
muridku, yaiku menawa kow padha
tresna-tinresnan."
36
Simon Ptrus tumuli munjuk, "Gusti,
Gusti tindak dhateng pundi?" Paring
wangsulan Ysus, "Menyang ngendi
paranku, kow ora bisa ndhrk Aku
saiki, nanging bsuk kow bakal padha
ndhrk Aku."
37
Ptrus munjuk marang
Panjenengan, "Gusti, punapaa dn
kawula mboten saged ndhrk Gusti
samangk? Kawula badh ngetohaken
nyawa kawula kagem Gusti."
38
Paring wangsulan Ysus, "Nyawamu
bakal koketohak kagem Aku? Satemen-
temen Aku pitutur marang kow:
Sadurung jago kluruk, kow wis nylaki
Aku ambal kaping telu."
14
1
"Atimu aja melang-melang;
padha kumandela marang Allah;
uga kumandela marang Aku.
YOHANES 14.28 99
2
Ing dalem Ramaku akh panggonan.
Menawa ora mangkono, kow mesthi
dakkandhani. Awit Aku mrana prelu
nyawisak papan kanggo kow.
3
Dn menawa Aku wis mrana lan
wis nyawisak papan kanggo kow,
Aku bakal bali manh lan ngajak kow
menyang padununganku, supaya ing
ngendi padununganku, kow uga padha
ana ing kana.
4
Lan menyang ngendi paranku, kow
iya padha mangerti dalan mrana."
5
Tomas munjuk marang Panjenengan,
"Gusti, kawula mboten mangertos
dhateng pundi tindak Panjenengan,
dados kadospundi anggn kawula
sumerep marginipun mrika?"
6
Pangandikan Ysus, "Aku iki dalan,
sarta jatin kayektn lan urip. Ora ana
wong siji-sijia kang bisa sowan marang
Sang Rama, menawa ora metu Aku.
7
Menawa kow padha wanuh marang
Aku, mesthi kow kabh iya wanuh
marang Ramaku. Wiwit saiki kow
wanuh marang Panjenengan sarta wis
padha ndeleng Panjenengan."
8
Filipus munjuk marang Panjenengan,
"Gusti, kawula mugi sami Paduka tedahi
YOHANES 14.912 100
Sang Rama punika, supados kawula
sami marem."
9
Pangandikan Ysus, "Wis samono
lawas Aku nunggal karo kow, Filipus,
wasamono kow ora wanuh marang
Aku? Sapa ba kang wis ndeleng Aku,
iku wus ndeleng Sang Rama; kepriy
dn kow kandha: Kawula mugi sami
Paduka tedahi Sang Rama?
10
Apa kow ora ngandel yn Aku iki
ana ing Sang Rama lan Sang Rama
ana ing Aku? Apa kang dakkandhakak
marang kow iku, ora saka karepku
dhw, nanging saka Sang Rama, kang
dedalem ana ing Aku, Panjenengan iku
kang nindakak pakaryan.
11
Padha ngandela marang Aku, yn
Aku ana ing Sang Rama lan Sang
Rama ana ing Aku; utawa saora-
oran, padha ngandela, marga saka
pakaryan-pakaryan iku.
12
Sing sapa pracaya marang Aku, iku
bakal nindakak uga pakaryan kang
daktindakak, malah pakaryan-pakaryan
kang ngungkuli iku. Awit Aku sowan
menyang ngarsan Sang Rama;
YOHANES 14.1319 101
13
lan apa ba kang koksuwun atas
saka jenengku, Aku bakal ngleksanani,
supaya Sang Rama kaluhurna ana ing
Sang Putra.
14
Menawa kow padha nyuwun apa-apa
marang Aku atas saka jenengku, iku Aku
kang bakal ngleksanani."
15
"Menawa kow padha tresna marang
Aku, kow padha netepana pepakonku,
16
Aku bakal nyuwun marang Sang
Rama lan Panjenengan bakal maringi
kow Juru Pitulung liyan, supaya
Panjenengan nunggil karo kow, ing
salawas,
17
yaiku Rohing Kayektn. Jagat ora bisa
nampani Panjenengan, amarga jagat
ora sumurup lan ora wanuh marang
Panjenengan, nanging kow padha
wanuh marang Panjenengan, amarga
Panjenengan nunggil karo kow lan
bakal dedalem ana ing kow.
18
Kow ora bakal daktinggal lola, Aku
bakal mbalni kow.
19
Mung kurang sadhla jagat ora bakal
ndeleng Aku manh, nanging kow
ndeleng Aku, awit Aku urip, lan kow iya
bakal urip.
YOHANES 14.2024 102
20
Ing waktu iku kow bakal padha
mangerti, yn Aku ana ing Ramaku lan
kow padha ana ing Aku, tuwin Aku ana
ing kow.
21
Sing sapa nduwni sarta netepi
pepakonku, iya iku kang tresna marang
Aku. Sing sapa tresna marang Aku, iku
bakal ditresnani dning Ramaku lan Aku
uga bakal nresnani sarta bakal nglairak
sariraku marang wong iku."
22
Yudas, dudu Yudas Iskariot,
tumuli munjuk marang Ysus, "Gusti,
sababipun punapa dn Panjenengan
badh nglairaken sarira Panjenengan
dhateng kawula sadaya, lan mboten
dhateng jagat?"
23
pangandikan, "Menawa ana wong
kang tresna marang Aku, iku bakal
netepi piwulangku sarta bakal ditresnani
dning Ramaku lan Aku karo Sang Rama
bakal padha ngrawuhi sarta dedalem
ana ing wong iku.
24
Sing sapa ora tresna marang Aku, iku
ora netepi piwulangku; lan piwulangku
kang kokrungu iku ora saka Aku, nanging
saka Sang Rama kang ngutus Aku.
YOHANES 14.2529 103
25
Kabh iku mau dakkandhakak
marang kow, mumpung Aku isih
nunggal karo kow;
26
nanging Juru Pitulung, yaiku Roh
Suci, kang bakal kautus dning Sang
Rama atas jenengku, iku kang bakal
mulangak samubarang kabh marang
kow sarta bakal nglingak kow
sabarang kang wis dakkandhakak
marang kow.
27
Kow padha daktinggali tentrem-
rahayu. Tentrem-rahayuku dakwnhak
marang kow, lan apa kang
dakwnhak iku ora kaya pawwh
jagat marang kow. Atimu aja
melang-melang lan aja giris.
28
Kow wis padha krungu, yn Aku
wis kandha marang kow: Aku lunga,
nanging bakal nekani kow manh.
Menawa kow tresna marang Aku, kow
mesthi padha bungah amarga Aku lunga
sowan menyang Ramaku, sabab Sang
Rama iku ngluwihi Aku.
29
Lan saiki uga kow padha
dakkandhani sadurung bab iku
kelakon, supaya samangsa kelakon,
kow padha pracaya.
YOHANES 14.3015.4 104
30
Aku ora pitutur akh manh marang
kow, awit panggedhn jagat iki
teka, mangka ora duw pangwasa
sathithik-thithika ingatas Aku.
31
Nanging supaya jagat mangerti,
menawa Aku tresna marang Sang
Rama sarta menawa Aku nindakak
samubarang kang didhawuhak Sang
Rama marang Aku. Mulan ngadega, ayo
padha lunga saka kn."
15
1
"Aku iki wit anggur kang sejati
sarta Ramaku iku kang among
tani.
2
Saben pang kang ana ing Aku kang
ora metu woh, dipagas lan kang metu
woh, diresiki, supaya mundhaka akh
woh.
3
Kow iku wis padha resik awit saka
pangandika kang wis dakwulangak
marang kow.
4
Kow tetepa dumunung ing Aku lan
Aku ana ing kow. Padha kaya pang
ora bisa metu woh saka awak dhw,
menawa ora tetep dumunung ana ing
wit anggur, mangkono uga kow ora
bisa metokak woh menawa ora tetep
dumunung ana ing Aku.
YOHANES 15.510 105
5
Aku iki wit anggur lan kow iku
pang-pang. Sing sapa tetep dumunung
ana ing Aku, lan Aku ana ing wong
iku, iku kang metokak woh akh, awit
menawa pisah saka Aku, kow padha
ora bisa tumindak apa-apa.
6
Sing sapa ora tetep dumunung ana
ing Aku, iku dibuwang metu kaya pang
mau, temah dadi garing, tumuli padha
dikukupi lan banjur dicemplungak ing
geni, sarta kaobong.
7
Menawa kow dumunung ana ing
Aku lan piwulangku dumunung ana ing
kow, padha nyuwuna apa ba kang
kokkarepak, kow bakal kasembadan.
8
Kang dadi margan Ramaku
kaluhurak, yaiku menawa kow padha
metokak woh akh sarta marga saka
mangkono kow padha tetla yn dadi
muridku."
9
"Kayadn Sang Rama wis nresnani
Aku, mangkono uga Aku iya wis nresnani
kow; padha tetepa dumunung ing
katresnanku iku.
10
Menawa kow netepi dhawuhku,
kow bakal tetep dumunung ing
katresnanku, kayadn anggonku wus
YOHANES 15.1116 106
netepi dhawuh Ramaku sarta tetep
dumunung ana ing katresnan.
11
Kabh iku dakkandhakak
marang kow, supaya kabungahanku
dumununga ing kow lan kabungahanmu
dadia sampurna.
12
Dhawuhku iku mangkn, yaiku
supaya kow padha tresna-tinresnanana,
dikaya anggonku wus nresnani kow.
13
Ora ana katresnan kang gedhn
ngluwihi katresnan wong kang
ngetohak nyawan kanggo nglabuhi
mitra-mitran.
14
Kow iku mitraku, menawa kow
padha nglakoni apa kang dakdhawuhak
marang kow.
15
Aku ora ngarani abdi manh marang
kow, sabab abdi iku ora mangerti apa
kang katindakak dning bendaran,
nanging kow wus padha daksebut mitra,
jalaran sabarang kang wis dakrungu
saka Ramaku, iku wis daksumurupak
kabh marang kow.
16
Dudu kow kang padha milih Aku,
nanging Aku kang milih kow. Aku wis
netepak, supaya kow padha lunga lan
metokak woh lan wohmu iku lestaria,
sarana mangkono apa kang koksuwun
YOHANES 15.1722 107
marang Sang Rama atas saka jenengku,
kajurungana dning Panjenengan
marang kow.
17
Iki dhawuhku marang kow: Padha
tresna-tinresnanana."
18
"Menawa kow padha disengiti
dning jagat, linga yn jagat wis sengit
marang Aku sadurung kow.
19
Saupama pinangkamu saka ing
jagat, mesthi jagat tresna marang kow
awit dadi duwk. Nanging sarhn
pinangkamu ora saka ing jagat, malah
Aku wus milih kow saka ing jagat,
mulan jagat sengit marang kow.
20
Padha linga marang pitutur kang
wus dakwulangak marang kow: Kang
jeneng abdi iku ora ngungkuli bendaran.
Menawa Aku iki wis dikuya-kuya, kow
uga mesthi bakal dikuya-kuya; menawa
wong-wong iku netepi dhawuhku, mesthi
iya netepi pituturmu.
21
Nanging iku kabh bakal katandukak
marang kow marga saka Aku, awit
padha ora wanuh marang Panjenengan
kang ngutus Aku.
22
Saupama Aku ora teka lan ora
mituturi wong-wong iku, mesthi padha
YOHANES 15.2316.1 108
ora duw dosa. Nanging saiki wong-wong
iku ora duw alesan ing bab dosan.
23
Sing sapa sengit marang Aku, uga
sengit marang Ramaku.
24
Saupama Aku ora nindakak
pakaryan ana ing satengah wong-wong
iku, kang durung tau ditindakak dning
wong liya, mesthi ora padha dosa.
Nanging saiki sanadyan wis padha weruh
marang iku kabh, wong-wong iku padha
sengit marang Aku lan marang Ramaku.
25
Nanging pangandika kang katulis
ana ing kitab Tort wong-wong iku
kudu ditetepi: Tiyang-tiyang punika sami
sengit dhateng Kawula tanpa sabab.
26
Menawa Juru Panglipur kang bakal
dakutus saka Sang Rama rawuh, yaiku
Rohing Kayektn kang miyos saka Sang
Rama, Panjenengan iku bakal neksni
mungguh ing Aku.
27
Ananging kow iya kudu nekskak
uga, marga kow wiwit wiwitan mula
nunggal karo Aku."
16
1
"Kabh iku dakkandhakak
marang kow, supaya kow aja
padha kena sandhungan banjur nampik
aku.
YOHANES 16.27 109
2
Kow bakal disbratak saka sinagog,
malah bakal ana waktun saben wong
kang matni kow, padha ngira menawa
saos pangabekti marang Allah.
3
Wong-wong iku tumindak mangkono,
amarga padha ora wanuh marang Sang
Rama lan marang Aku.
4
Nanging kabh iki dakkandhakak
marang kow, supaya menawa tekan ing
waktun kow padha ling, yn Aku wus
ngandhakak marang kow." (16-4b)
"Prakara iki ora dakkandhakak marang
kow saka wiwitan mula, awit nganti
saiki Aku isih tetunggalan karo kow,
5
nanging saiki Aku lunga sowan
marang ngarsan Panjenengan kang
wis ngutus Aku, lan ora ana siji ba saka
panunggalanmu kang takon marang
Aku: Panjenengan tindak dhateng pundi?
6
Ananging marga kow padha
dakkandhani bab iku mau, temah atimu
sedhih.
7
Dn kang dakkandhakak marang
kow iki bener: Luwih madahi tumrap
kow, menawa Aku lunga. Sabab
menawa Aku ora lunga, Juru Pitulung iku
ora bakal nekani kow, nanging menawa
YOHANES 16.814 110
Aku lunga, Aku bakal ngongkon Juru
Pitulung marang kow.
8
Dn menawa Panjenengan rawuh,
iku bakal ngyakinak jagat bab dosa,
bab kayektn, lan bab pangadilan;
9
bab dosa, amarga padha tetep ora
pracaya marang Aku.
10
Bab kayektn, awit Aku sowan
marang ngarsan Sang Rama lan kow
padha ora ndeleng Aku manh;
11
bab pangadilan, amarga
panggedhn jagat iki wis kaukum.
12
Isih akh prakara kang prelu
dakkandhakak marang kow, nanging
saiki kow durung bisa nampa.
13
Nanging samangsa Panjenengan
rawuh, yaiku Rohing Kayektn, iku bakal
nuntun kow marang sakhing kayektn.
Awit Panjenengan ora bakal pitutur
saka sariran dhw, nanging sabarang
kang dipiyarsakak iku kang bakal
dingandikakak sarta Panjenengan
bakal martakak prakara-prakara kang
arep kelakon.
14
Panjenengan bakal ngluhurak Aku,
amarga bakal martakak marang kow
apa kang katampi saka Aku.
YOHANES 16.1519 111
15
Apa sakagungan Sang Rama, iku
iya duwkku; mulan Aku pitutur,
mangkn: Juru Pitulung bakal
martakak marang kow apa kang wis
katampi saka Aku."
16
"Mung kari sadhla kow bakal ora
padha ndeleng Aku manh lan sadhla
engkas kow bakal padha ndeleng Aku
manh."
17
Krungu kang kaya mangkono iku
sakabat ana sawatara kang padha
rasanan, "Apa ta teges pangandikan
marang kita: Kari sadhla nuli kow
padha ora ndeleng Aku, sadhla manh
banjur padha ndeleng Aku? Sarta: Aku
lunga menyang ngarsan Sang Rama?"
18
Banjur padha sapocapan, "Apa ta
teges pangandika: Mung kari sadhla?
Aku padha ora mangerti apa kang
dipangandikakak iku."
19
Ysus pirsa, yn para sakabat
padha sumedya munjuk pitakon marang
Panjenengan, banjur ngandika, "Apa
kow padha rerasanan apa kang
dakngandikakak mau, yaiku: Mung
kari sadhla nuli kow bakal ora padha
ndeleng Aku lan sadhla manh kow
bakal padha ndeleng Aku?
YOHANES 16.2024 112
20
kow: Kow bakal padha nangis lan
sesambat, nanging jagat bakal bungah;
kow bakal padha nandhang susah,
nanging kasusahanmu bakal malih dadi
kabungahan.
21
Samangsa wong wadon lagi
nglarani, iku ngrasakak susah, nanging
samangsa wis nglairak bayin, wis ora
klingan manh marang laran, marga
saka bungah dn ana manungsa
kalairak ing donya.
22
Mangkono uga kow samengko iya
padha nandhang susah, nanging Aku
bakal nemoni kow manh, temahan
bakal padha bungah atimu lan ora
ana wong siji-sijia kang bisa ngrebut
kabungahanmu saka kow.
23
Ing dina iku kow ora bakal
padha miterang apa-apa marang Aku.
Samubarang kang koksuwun marang
Sang Rama, iku bakal kaparingak
marang kow atas saka jenengku.
24
Nganti saprn kow durung njaluk
apa-apa atas saka jenengku. Padha
nyenyuwuna, kow mesthi bakal
YOHANES 16.2530 113
padha kaparingan, supaya sampurna
kabungahanmu.
25
Iku mau kabh dakkandhakak
marang kow sarana pasemon. Bakal
tumeka ing waktun anggonku mituturi
kow ora nganggo pasemon manh,
nanging kanthi ngeblak anggonku
mituturi kow bab Sang Rama.
26
Ing dina iku kow bakal padha
nyenyuwun atas saka jenengku. Aku
ora pitutur marang kow, yn Aku kang
bakal nyuwunak kow marang Sang
Rama,
27
awitdn Sang Rama piyambak
nresnani kow, amarga kow wis padha
tresna marang Aku, lan pracaya yn Aku
iki pinangkan saka ing Allah.
28
Aku mijil saka Sang Rama, lan wus
teka ing donya; Aku ninggalak donya
manh sowan marang Sang Rama."
29
Unjuk para sakabat, "Lah, sapunika
Panjenengan ngandika kanthi ngeblak,
mboten mawi pasemon malih.
30
Sapunika kawula sami mangertos,
bilih Panjenengan pirsa samukawis lan
mboten prelu tiyang munjuk pitakn
dhumateng Panjenengan. Pramila
YOHANES 16.3117.2 114
kawula sami pitados, bilih Panjenengan
punika mijil saking Allah."
31
pangandikan, "Apa kow saiki
padha pracaya?
32
Lah, bakal tumeka ing waktun,
malah iya wis tekan waktun, kow
padha kabuyarak, padha menyang
paranmu dhw-dhw, lan Aku
koktinggal ijn. Nanging Aku ora ijn
amarga Sang Rama nunggil karo Aku.
33
Anggon-Ku mulangak iku mau
kabh marang kow, supaya kow
olh tentrem-rayahu ana ing Aku.
Ana ing donya kow padha nandhang
panganiaya, nanging padha diteteg
atimu, Aku wis ngalahak donya."
17
1
Kaya mangkono mau
pangandikan Ysus.
Panjenengan banjur tumenga
marang langit sarta matur, "Dhuh Rama,
sampun dumugi wancinipun; mugi Putra
Paduka kaluhurna, supados Putra Paduka
ngluhuraken Paduka.
2
Kadosdn anggn Paduka sampun
maringi pangwaos mengku sawarnining
agesang dhateng Sang Putra, makaten
ugi Sang Putra inggih badh maringi
YOHANES 17.37 115
gesang langgeng dhateng sadaya
ingkang sampun Paduka paringaken
dhateng Sang Putra.
3
Wondn gesang langgeng punika
manawi tiyang sami wanuh dhateng
Paduka, Allah ingkang sejatos, sarta
dhateng Ysus Kristus utusan Paduka.
4
Kawula sampun ngluhuraken Paduka
wonten ing bumi sarana anggn Kawula
sampun ngrampungaken pakaryan
ingkang Paduka paringaken dhateng
Kawula supados katindakaken.
5
Dn sapunika, dhuh Rama, mugi
Paduka ngluhuraken Kawula wonten
ing ngarsa Paduka piyambak kanthi
kaluhuran ingkang sampun Kawula
darbni ing ngarsa Paduka sadrngipun
jagat tinalesan.
6
Kawula sampun medharaken asma
Paduka dhateng para tiyang ingkang
Paduka paringaken dhateng Kawula
saking jagat. Tiyang-tiyang punika
kagungan Paduka sarta sampun Paduka
paringaken dhateng Kawula, saha
sampun sami ngstokaken pangandika
Paduka.
7
Sapunika sampun sami mangertos,
bilih sadaya peparing Paduka dhateng
YOHANES 17.811 116
Kawula punika pinangkanipun saking
Paduka.
8
Amargi sadaya pangandika ingkang
Paduka paringaken dhateng Kawula
punika sampun Kawula tampkaken
dhateng tiyang-tiyang wau saha sampun
dipun tampni. Punapadn sampun
sami mangertos sastu, bilih Kawula
mijil saking Paduka lan sami pitados,
bilih Paduka ingkang ngutus Kawula.
9
Kawula ndongakaken tiyang-tiyang
punika. Sans jagat ingkang Kawula
dongakaken, nanging tiyang-tiyang
peparing Paduka dhateng Kawula, awit
tiyang-tiyang punika inggih kagungan
Paduka,
10
lan sadaya gadhahan Kawula inggih
kagungan Paduka sarta kagungan
Paduka inggih gadhahan Kawula, saha
Kawula sampun kaluhuraken wonten ing
tiyang-tiyang punika.
11
Kawula sampun mboten wonten ing
donya malih, nanging tiyang-tiyang
punika taksih wonten ing donya,
tuwin Kawula sowan dhateng ngarsa
Paduka. Dhuh Rama ingkang Suci,
tiyang-tiyang punika mugi Paduka reksa
wonten ing asma Paduka, inggih punika
YOHANES 17.1214 117
asma Paduka ingkang sampun Paduka
paringaken dhateng Kawula, supados
tiyang-tiyang wau sami dados satunggal
kadosdn Paduka kaliyan Kawula.
12
Salaminipun Kawula nunggil kaliyan
tiyang-tiyang punika, Kawula ingkang
ngreksa wonten ing asma Paduka,
dhateng Kawula; Kawula sampun njagi
tiyang-tiyang punika lan mboten wonten
tiyang satunggal kmawon ingkang
ical, kajawi namung tiyang satunggal
ingkang sampun pinasthi risak, supados
kayektosan suraosing Kitab Suci.
13
Nanging samangk, Kawula
sowan dhateng ngarsa Paduka, lan
Kawula ngaturaken sadaya punika ing
salebetipun Kawula taksih wonten ing
donya, supados kabingahan Kawula
wonten ing tiyang-tiyang wau sangsaya
sampurna.
14
Tiyang-tiyang wau sampun Kawula
sukani pangandika Paduka, lan sami
dipun sengiti dning jagat, amargi
pinangkanipun mboten saking jagat,
kadosdn pinangka Kawula punika
inggih mboten saking jagat.
YOHANES 17.1521 118
15
Kawula mboten nyuwun, supados
tiyang-tiyang wau kapundhuta saking
donya, nanging supados Paduka reksa
saking piawon.
16
Tiyang-tiyang wau pinangkanipun
mboten saking jagat, kadosdn
pinangka Kawula punika inggih mboten
saking jagat.
17
Mugi sami Paduka suckaken ing
kayektosan; inggih pangandika Paduka
punika kayektosan.
18
Kadosdn Paduka sampun ngutus
Kawula dhateng jagat, makaten ugi
Kawula inggih ngngkn tiyang-tiyang
wau dhateng jagat;
19
sarta Kawula nuckaken badan
Kawula kangg tiyang-tiyang wau,
supados ugi sami sinuckaken ing
kayektosan.
20
Mboten namung kangg tiyang-
tiyang punika kmawon anggn
Kawula ndedonga, nanging ugi kangg
tiyang-tiyang sansipun ingkang sami
pitados dhateng Kawula margi saking
piwucalipun tiyang-tiyang wau,
21
supados sadaya sami dadosa
satunggal kadosdn Paduka, dhuh
Rama, wonten ing Kawula, sarta Kawula
YOHANES 17.2224 119
wonten ing Paduka, murih sami dadosa
satunggal ing Paduka lan Kawula,
supados jagat pitados, bilih Paduka
ingkang ngutus Kawula.
22
Kawula sampun nyukakaken
kamulyan, ingkang Paduka paringaken
dhateng Kawula, dhateng tiyang-tiyang
punika, supados sami dados satunggal,
kadosdn Paduka lan Kawula inggih
dados satunggal.
23
Kawula wonten ing tiyang-tiyang
punika sarta Paduka wonten ing
Kawula supados sampurna anggnipun
dados satunggal, sarta supados jagat
mangertos, bilih Paduka ingkang
sampun ngutus Kawula saha bilih Paduka
nresnani tiyang-tiyang punika kadosdn
anggn Paduka nresnani Kawula.
24
Dhuh Rama, ingkang dados pikajeng
Kawula, Kawula wontena ing pundi
kmawon, tiyang-tiyang punika tansah
nunggila kaliyan Kawula, inggih punika
tiyang-tiyang ingkang sampun Paduka
paringaken dhateng Kawula, supados
sumerep dhateng kamulyan Kawula
dhateng Kawula, awit Paduka nresnani
YOHANES 17.2518.3 120
Kawula wiwit sadrngipun jagat
tinalesan.
25
Dhuh Rama ingkang adil, jagat
punika pancn mboten wanuh dhateng
Paduka, nanging Kawula wanuh dhateng
Paduka, sarta tiyang-tiyang punika sami
mangertos, bilih Paduka ingkang sampun
ngutus Kawula.
26
Punapadn asma Paduka sampun
Kawula sumerepaken dhateng tiyang-
tiyang punika sarta inggih badh Kawula
sumerepaken, supados katresnan
ingkang Paduka paringaken dhateng
Kawula punika wonten ing tiyang-tiyang
punika, sarta Kawula inggih wonten ing
tiyang-tiyang punika."
18
1
Sawis Ysus ngandika
mangkono, banjur miyos saka
ing kono tindak menyang sabrang
kali Kidron bareng karo para sakabat.
Ing kono ana patamanan kang tumuli
dilebeti bareng karo para sakabat.
2
Yudas, kang ngulungak Ysus iya
weruh panggonan iku, amarga Ysus
asring nglempak karo para sakabat ana
ing kono.
3
Yudas banjur teka ing kono kanthi
prajurit sapantha lan para tukang jaga
YOHANES 18.49 121
Padaleman Suci, kang diutus dning
para pangarep imam tuwin para Farisi,
padha nggawa lentra, obor, sarta
gegaman.
4
Ysus pirsa sabarang kang bakal
nempuh sariran, banjur majeng sarta
"Kow padha nggolki sapa?"
5
Wangsulan kang padha kadangu,
"Ysus wong Nasart." Pangandikan
Ysus, "Iya Aku iki." Yudas kang
ngulungak Panjenengan, uga ngadeg
ana ing kono bareng karo wong-wong
mau.
6
Bareng padha dipangandikani, "Iya
Aku iki," tumuli padha mundur sarta tiba
ing lemah.
7
Ysus banjur ndangu manh marang
wong-wong mau, "Kow padha nggolki
sapa?" Unjuk wong-wong mau, "Ysus
wong Nasart."
8
Ysus paring wangsulan, "Aku wus
pitutur marang kow: Iya Aku iki wong.
Menawa Aku kang padha kokgolki,
wong-wong iki karebn padha lunga."
9
Mangkono iku supaya ngetrepi
pangandika kang mangkn, "Tiyang-
tiyang ingkang Paduka paringaken
YOHANES 18.1015 122
dhateng Kawula mboten wonten
satunggal kmawon ingkang kawula
icalaken."
10
Simon Ptrus kang asikep pedhang,
banjur ngunus pedhang, disabetak
marang abdin Imam Agung, kuping
kang tengen kaperung. Abdi mau
jeneng Malkhus.
11
Ptrus, "Pedhangmu wrangkakna; apa
Aku ora kudu ngomb isining tuwung
peparing Sang Rama marang Aku?"
12
Prajurit sapantha lan panggedn
sarta para tukang jaga, kang dikongkon
dning wong Yahudi, banjur nyekel
Ysus nuli kabanda,
13
Panjenengan kajujugak luwih
dhisik menyang dalem Hanas, awit iku
marasepuh Kayafas, kang jumeneng
Imam Agung ing taun iku;
14
lan iya Kayafas iku kang wus paring
pamrayoga para pangarep wong
Yahudi, "Luwih madahi menawa wong
siji mati kanggo sakhing bangsa."
15
Simon Ptrus karo sakabat siji liyan
ngetutak Ysus. Sakabat iku mau
tepang karo Imam Agung, banjur mlebu
YOHANES 18.1620 123
menyang plataraning dalem Imam
Agung bareng karo Ysus,
16
nanging Ptrus kari ing jaba cedhak
rgol. Sakabat liyan iku kang tepang
karo Imam Agung, nuli metu manh,
rembugan karo wong wadon kang njaga
rgol, banjur ngajak Ptrus mlebu.
17
Abdi wadon kang tunggu rgol mau
ngelokak Ptrus, "Sampyan rak inggih
panunggalan sakabat tiyang niku?"
Wangsulan Ptrus, "Sans!"
18
Ing nalika iku para abdi lan para
tukang jaga Padaleman Suci wus padha
gaw bedhiyang, marga ing wektu iku
hawan adhem, wong-wong iku padha
ngadeg gegeni ana ing kono. Ptrus uga
ngadeg gegeni awor karo wong-wong
mau.
19
Imam Agung banjur ndangu marang
Ysus bab para sakabat lan bab
piwulang.
20
Wangsulan Ysus, "Anggn Kula
mituturi jagat punika wonten ing
ngedhngan: Kula wicanten kanthi
ngeblak dhateng jagat punika: Kula
mucal salaminipun wonten ing papan
pangibadah lan ing Padaleman Suci,
panggnanipun tiyang-tiyang Yahudi
YOHANES 18.2125 124
sami makempal; kula mboten nat
wicanten kanthi sesidheman.
21
Punapaa dn panjenengan pitakn
dhateng Kula? Mangga pitakna dhateng
tiyang-tiyang ingkang sampun sami
mireng punapa ingkang sampun kula
wucalaken dhateng tiyang-tiyang wau;
sayektos, tiyang-tiyang wau sampun
sami mangertos punapa ingkang Kula
wucalaken."
22
mangkono iku, ana tukang jaga
kang ngadeg sacedhak kono, napuk
pasuryan Ysus kambi kandha, "Kaya
mangkono iku wangsulanmu marang
Imam Agung?"
23
pangandikan, "Menawa wangsulanku
iku luput, tuduhna luput, nanging
menawa bener, sabab apa kow napuk
Aku?"
24
Ysus banjur kapurugak kalawan
kabanda menyang ngarsan Kayafas
kang jumeneng Imam Agung.
25
Simon Ptrus isih ngadeg gegeni.
Wong-wong kang ana ing kono padha
ngelokak Ptrus, "Sampyan rak inggih
sakabat, ta?"
YOHANES 18.2631 125
26
Ptrus slak, pangucap, "Sans."
Sawijin abdin Imam Agung, kalebu
sanak kang kaperung kuping dning
Ptrus, tumuli kandha, "Napa dudu
sampyan sing kula sumerep teng
patamanan sareng tiyang niku?"
27
Ptrus iya slak manh, lan nalika iku
ana jago kluruk.
28
Sawis iku, Ysus kairid saka dalem
Kayafas menyang gedhong pangadilan.
Nalika iku wayah isih suk. Kang padha
ngirid Panjenengan iku ora lumebu ing
gedhong pangadilan, supaya aja kena
ing najis, awit arep padha mangan ing
pahargyan Paskah.
29
Mulan Pilatus kang miyos manggihi
wong-wong mau, sarta ngandika,
"Panggugatmu marang Wong iku bab
prakara apa?"
30
Wong-wong mau padha mangsuli,
atur, "Manawi Tiyang punika sans
durjana, kula sami mboten ngladosaken
dhateng Panjenengan!"
31
Dhawuh Pilatus, "Wus gawanen
Wong, patrapana miturut angger-
anggering Tortmu." Atur wong-
wong Yahudi, "Kula mboten sami
YOHANES 18.3236 126
kawenangaken matrapi paukuman pejah
dhateng tiyang."
32
Kang mangkono iku supaya
kayektnana pangandikan Ysus, kang
dingandikakak kanggo mratlakak
kepriy patrap bakal sdan.
33
Pilatus banjur lumebet manh ing
gedhong pangadilan, nuli nimbali Ysus
sarta ngandika, "Punapa Sampyan
punika ratunipun tiyang Yahudi?"
34
"Panjenengan ngandika makaten
punika punapa saking panggalih
panjenengan piyambak, punapa wonten
tiyang sans ingkang munjuk makaten
dhateng panjenengan bab ingatasipun
Kula?"
35
Pilatus ngandika, "Punapa kula
punika tiyang Yahudi? Bangsa Sampyan
piyambak lan para pangajenging imam
ingkang ngladosaken Sampyan dhateng
kula; Sampyan tumindak punapa?"
36
Ysus paring wangsulan, "Kraton
Kula mboten saking donya ngriki;
manawi kraton Kula saking donya
ngriki, mesthi tiyang-tiyang Kula sami
nglawan, supados Kula sampun ngantos
kaulungaken dhateng tiyang Yahudi.
YOHANES 18.3740 127
Nanging kraton Kula mboten saking
ngriki."
37
Pilatus banjur ngandika, "Dados,
Sampyan punika punapa raja?" Paring
wangsulan Ysus, "Panjenengan
sampun mastani, bilih Kula punika
raja. Inggih punika prelunipun Kula
lair lan inggih punika prelunipun Kula
dhateng donya punika, supados Kula
neksni ing kayektosan; saben tiyang
ingkang asalipun saking kayektosan,
sami mirengaken swanten Kula."
38
Pangandikan Pilatus, "Kayektosan
punika punapa?" (18-38b) Sawis
ngandika mangkono, Pilatus tumuli
miyos manggihi wong-wong Yahudi
manh sarta ngandika, "Mungguh ing
aku Wong iku ora ana kaluputan
apa-apa.
39
Nanging kow padha duw padatan,
samasa riyaya Paskah aku nglilani
luwar wong siji kanggo kow. Apa dadi
karepmu supaya aku nglilakak luwar
rajan wong Yahudi kanggo kow?"
40
Wong-wong mau padha mbengok
manh, "Sampun Tiyang punika, nanging
Barabas kmawon!" Anadn Barabas
iku bgal.
YOHANES 19.16 128
19
1
Pilatus nuli dhawuh nggawa
Ysus supaya digebagi.
2
Para prajurit padha nganam eri
kagaw makutha, banjur ditrapak
ing mustakan. Wong-wong iku padha
ngagemak jubah wungu,
3
nuli padha maju sarta ngucap,
"Sugeng, rajanipun tiyang Yahudi!"
Wong-wong mau banjur napuk
Pasuryan.
4
Pilatus nuli miyos manh sarta
ngandika marang wong-wong
mau, "Padha tontonen, iku Wong
dakwetokak ana ngarepmu, supaya
kow padha mangerti, yn mungguh ing
aku, ora nemu kaluputan Wong iku."
5
Ysus tumuli miyos, ngagem makutha
eri lan jubah wungu. Pilatus ngandika
marang wong-wong mau, "Sawangen
Wong iku!"
6
Nalika para pangarep imam lan para
wong jaga padha ndeleng Panjenengan,
banjur padha mbengok, "Kasaliba,
kasaliba!" Pangandikan Pilatus,
"Gawanen lan saliben; awit mungguh
ing aku Wong iku ora ana kaluputan
apa-apa."
YOHANES 19.711 129
7
Wangsulan wong-wong Yahudi,
"Kula sami gadhah angger-angger, lan
miturut angger-angger wau, Tiyang
punika kedah kaukum pejah, amargi
ngaken-aken Putranipun Allah."
8
Bareng Pilatus mireng atur kang
mangkono iku, saya wuwuh ajrih,
9
banjur lumebet ing gedhong
pangadilan manh sarta ngandika
marang Ysus, "Asal Panjenengan
saking pundi?" Nanging Ysus ora paring
wangsulan.
10
Mulan Pilatus banjur ngandika,
"Punapa Panjenengan mboten
purun criyos dhateng kula? Punapa
Panjenengan mboten sumerep, bilih
kula punika gadhah pangwaos ngluwari
Panjenengan lan ugi kwaos nyalib
Panjenengan?"
11
Paring wangsulan Ysus,
"Panjenengan mboten kagungan
pangwaos punapa-punapa tumrap
Kula, manawi pangwaos wau mboten
kaparingaken dhateng panjenengan
saking nginggil. Pramila: tiyang ingkang
ngulungaken Kula dhateng panjenengan,
dosanipun langkung ageng."
YOHANES 19.1216 130
12
Wiwit nalika iku Pilatus ngangkah
ngluwari Panjenengan, nanging wong-
wong Yahudi padha mbengok, "Manawi
panjenengan ngluwari tiyang punika,
panjenengan sans mitranipun Kaisar.
Sabab tiyang ingkang ngaken-aken
dados raja, punika nglawan dhateng
Kaisar."
13
Bareng Pilatus mireng atur mangkono
iku, tumuli dhawuh ngedalak Ysus lan
banjur lenggah ana ing kursi pangadilan,
ing panggonan kang aran Litostrotos,
ing basa Ibrani: Gabata.
14
Ing nalika iku pinuju dina pacawisan
Paskah, kira-kira jam rolas. Pilatus
banjur ngandika marang wong-wong
Yahudi, "Sawangen rajamu!"
15
Wong-wong mau padha bengok,
"Kasirnakna! Kasirnakna! Kasaliba!"
Pangandikan Pilatus, "Apa aku kudu
nyalib ratumu?" Wangsulan para
pangarep imam, "Kula sami mboten
gadhah ratu kajawi namung Kaisar."
16
Wasana Pilatus banjur masrahak
Ysus marang wong-wong mau supaya
disalib. (19-16b) Wong-wong mau padha
nampani Ysus.
YOHANES 19.1723 131
17
Kalawan manggul salib, Ysus miyos
lan tindak menyang panggonan kang
aran Pacumplungan, ing basa Ibrani:
Golgota.
18
Ing kono, wong-wong mau padha
nyalib Panjenengan, bareng karo wong
loro liyan, dumunung ana ing kiwa lan
tengen, dn Ysus ana ing tengah.
19
Pilatus uga dhawuh masang tulisan
ana ing sandhuwur salib, unin, "Ysus
saka Nasart Rajan wong Yahudi."
20
Akh wong Yahudi kang padha maca
tulisan mau, amarga papan panyalib
Ysus iku cedhak kutha, lan tulisan mau
nganggo basa Ibrani, Latin, lan Yunani.
21
Para pangarep imam bangsa Yahudi
banjur padha matur marang Pilatus,
"Panjenengan sampun nyerat: Rajan
wong Yahudi, namung pangakenipun:
Aku iki Rajan wong Yahudi."
22
Wangsulan Pilatus, "Apa kang wus
daktulis, tetep katulis."
23
Sawis para prajurit mau padha
nyalib Ysus, banjur padha njupuk
pangageman dipara papat, saben
prajurit sabagan -- lan ageman jubah
iya kajupuk. Jubah iku ora nganggo
YOHANES 19.2428 132
dondoman, tenunan lajuran wiwit saka
ing dhuwur tekan ngisor.
24
Mulan para prajurit mau padha
rembugan, "Iku aja didum-dum dadi
suwkan, nanging payo padha diundhi
kanggo nemtokak sapa kang olh."
Iku supaya kayektnan kang katulis ing
Kitab Suci: "Sandhangan Kawula sami
dipun dum-dum, saha jubah Kawula
dipun undhi." Kang mangkono iku wus
katindakak dning para prajurit mau.
25
Ing sacedhak salib Ysus iku
ana kang ibu lan sadhrk kang ibu,
yaiku Maria bojon Klopas tuwin Maria
Magdalna.
26
Bareng Ysus mirsani kang ibu
lan sakabat kang ditresnani ngadeg
sacedhak kono, banjur ngandika
marang kang ibu, "Ibu, punika ingkang
putra!"
27
Nuli ngandika marang sakabat
mau, "Lah iku ibumu!" Wiwit nalika iku
sakabat mau banjur mboyong ibun
Ysus menyang omah.
28
Sawis iku, sarhn Ysus pirsa, yn
samubarang kabh wus rampung, banjur
ngandika, -- supaya kayektnana kang
katulis ing Kitab Suci --: "Aku ngelak!"
YOHANES 19.2934 133
29
Ing kono ana wadhah kang kebak isi
anggur kecut. Tumuli ana wong kang
nyelupak spons ing anggur kecut mau,
nuli katuncepak ing pang hisop, banjur
diaturak ing tutuk Ysus.
30
Sawus necep anggur kecut mau,
Ysus tumuli ngandika, "Wus rampung!"
Panjenengan banjur nungkulak
mustaka lan masrahak nyawan.
31
Sarhn pinuju dina pacawisan lan
supaya ing dina Sabat layon-layon ora
tetep ana ing kayu salib -- sabab dina
Sabat iku dina Sabat kang pinunjul --
mulan para pangarep wong Yahudi
padha teka sarta duw panyuwun
marang Pilatus supaya sikil wong-
wong kang ana ing kayu salib padha
karemukana, lan layon diudhunak.
32
Mulan para prajurit banjur padha
mara sarta ngremuki sikil wong siji lan
sijin kang disalib bareng karo Ysus.
33
Nanging bareng tekan enggon
Ysus lan weruh menawa Panjenengan
wus sda, wong-wong iku ora padha
ngremuk sampyan.
34
wasamono salah sijin prajurit
panunggalan iku njojoh lambung
YOHANES 19.3539 134
Ysus nganggo tumbak, lan sanalika
metu getih lan banyun.
35
Wong kang ndeleng dhw bab iku,
iku kang neksni, lan paseksn iku
nyata, sarta wong iku mangerti, yn
paseksin iku nyata, supaya kow uga
padha pracaya.
36
Sabab kelakon iku mau supaya
kayektnan kang katulis ing Kitab Suci,
"Ora ana balung kang diremuk."
37
Lan ana tulisan manh kang
mratlakak, "Wong-wong bakal padha
nyawang Panjenengan, kang wus
dijojoh."
38
Sawus iku mau, Yusuf saka Arimata
duw atur panyuwun marang Pilatus,
supaya dililani ngudhunak layon
Ysus. (Yusuf iku murid Ysus nanging
kanthi sidheman marga wedi karo para
pangwasa Yahudi.) Pilatus uga nglilani
panyuwun iku. Mulan tumuli sowan
sarta ngukup layon Ysus.
39
Nikodmus uga teka mrono. Wong
iku kang sakawit sowan ing ngarsan
Ysus nalika wayah bengi. Nikodmus
nggawa caruban lenga mur lan lenga
garu, bobot watara sket kati.
YOHANES 19.4020.4 135
40
Wong-wong mau padha ngukup
layon Ysus lan diulesi nganggo lawon
kang ana adon-adon kaya adat wong
Yahudi yn ngubur mayit.
41
Sacedhaking papan panggonan
Ysus kasalib iku ana patamanan lan
ing patamanan mau ana kuburan anyar
kang durung tau dianggo ngubur wong.
42
Sarhn pinuju dina pacawisan
wong Yahudi, sarta kuburan iku cedhak,
mula Ysus banjur disarkak ana ing
kono.
20
1
Ing dina kapisan ing minggu
iku, wayah suk umun-umun,
nalika isih peteng, Maria Magdalna
menyang pasaran lan weruh menawa
watu tutup guwa wis kasingkirak saka
ing pasaran.
2
Tumuli lumayu nemoni Simon Ptrus
lan sakabat liyan kang dikasihi dning
Ysus, lan padha diwartani, "Gusti dipun
pendhet tiyang saking pasaran, lan
kula mboten sumerep wonten ing pundi
anggnipun nyarkaken."
3
Ptrus lan sakabat liyan mau banjur
padha mangkat menyang pasaran.
4
Sakaron padha mlayu bebarengan,
nanging sakabat liyan iku playun luwih
YOHANES 20.512 136
rikat katimbang Simon Ptrus, satemah
luwih dhisik tekan ing pasaran.
5
Lan bareng nginguk menjero, weruh
yn ules wus sumlh ing lemah;
nanging dhwk ora mlebu.
6
Simon Ptrus olh nututi iya nuli
tekan sarta banjur mlebu ing pasaran,
lan weruh ules sumlh ing lemah,
7
dn lawon riw kang maun ana
ing mustakan Ysus ora awor karo
ules, nanging wus kalempit sumlh
kadhwkak ing panggonan liya.
8
Sakabat liyan kang dhisik tekan ing
pasaran mau iya nuli mlebu, banjur
ndeleng sarta pracaya.
9
Awit salawas sakabat-sakabat mau
durung padha mangerti isin Kitab Suci
kang mratlakak, yn Panjenengan
pinesthi wungu saka ing antaran wong
mati.
10
Sakabat loro iku mau tumuli padha
mulih.
11
Nanging Maria Magdalna ngadeg ing
sajaban pasaran karo nangis. Sajron
nangis nginguk ing pasaran,
12
weruh ana malakat loro ngagem
ageman putih, padha lenggah, kang siji
YOHANES 20.1317 137
ana ing ulon-ulon, sijin ana ing dagan
tilas panggonan sumarn Ysus.
13
Malakat iku banjur padha ngandika
marang Maria, "Ibu, kena apa kow
nangis?" Atur Maria, "Gusti kula
dipun pendhet tiyang lan kula mboten
sumerep wonten ing pundi anggnipun
nyarkaken."
14
Sawus matur mangkono, tumuli
nolh memburi sarta weruh Ysus
jumeneng ana ing kono, nanging ora
mangerti, menawa iku Ysus.
15
Ysus nuli ngandika, "Ibu, kena apa
kow nangis? Kow nggolki sapa?"
Maria ngira yn iku juru taman, banjur
matur, "Bapak, manawi sampyan
ingkang mendhet Panjenenganipun, kula
sampyan criyosi, wonten ing pundi
anggn sampyan nyarkaken, kula
pendhetipun."
16
Ysus tumuli ngandika, "Maria!"
Maria banjur minger sarta munjuk ing
basa Ibrani, "Rabuni!" Jarwan: Guru.
17
Pangandikan Ysus, "Aja nggondhli
Aku, awit Aku durung sowan menyang
ngarsan Ramaku, nanging lungaa
nemonana para Sadulurku, lan padha
kandhanana, menawa Aku arep sowan
YOHANES 20.1822 138
menyang ngarsan Ramaku lan Ramamu
ing ngarsan Allahku lan Allahmu."
18
Maria Magdalna nuli lunga wewarta
marang para sakabat, "Aku wus ndeleng
Gusti!" sarta kang mangandikani
bab-bab iku mau uga Panjenengan.
19
Bareng ing wayah bengi ing dina
kapisan minggu iku para sakabat Ysus
padha nglumpuk ana ing sawnhing
papan, lawang padha kakancing awit
saka wedin marang wong Yahudi. Ing
nalika iku Ysus rawuh jumeneng ana
ing tengah-tengah para sakabat sarta
ngandika, "Tentrem-rahayu anaa ing
kow kabh!"
20
Sawis ngandika mangkono, tumuli
nedahak astan lan lambung marang
para sakabat. Para sakabat iku padha
bungah nalika ndeleng Gusti.
21
Ysus banjur ngandika manh,
"Tentrem-rahayu anaa ing kow kabh!
Kayadn Rama anggon ngutus Aku,
mangkono uga saiki Aku ngutus kow."
22
Sawus ngandika mangkono,
Panjenengan banjur ndamoni para
sakabat lan dipangandikani, "Padha
nampanana Roh Suci.
YOHANES 20.2327 139
23
Menawa kow padha ngapura dosan
wong, iku dosan diapura, lan menawa
kow padha netepak dosan, iku
dosan isih tetep ana."
24
Nanging Tomas, panunggalan
sakabat rolas iku, kang karan Didimus,
nalikan Ysus rawuh pinuju ora nunggal
karo kanca-kancan.
25
Mulan, para sakabat liyan padha
ngandhani, "Aku wus padha ndeleng
Gusti!" Nanging Tomas ngucap,
"Sadurung aku ndeleng tabet paku
ana ing astan lan sadurung aku ndulek
tilas paku iku nganggo drijiku tuwin
lambung daklodok nganggo tanganku,
aku ora pracaya babar pisan."
26
Bareng tekan wolung dinan, para
sakabat Ysus padha ana ing jero omah
iku manh sarta Tomas iya ana ing
kono. Nalika lawang padha kakancing,
Ysus rawuh banjur jumeneng ana ing
tengah-tengah para sakabat sarta
ngandika, "Tentrem-rahayu anaa ing
kow!"
27
Banjur ngandika marang Tomas,
"Drijimu athungna mrn, delengen
tanganku, sarta ulungna tanganmu,
dlhna ing lambungku lan kow aja
YOHANES 20.2821.3 140
nganti ora pracaya manh, nanging
pracayaa!"
28
Tomas mangsuli, unjuk, "Dhuh Gusti
kawula, Allah kawula!"
29
Pangandikan Ysus, "Amarga kow
wus ndeleng Aku, temah kow pracaya.
Rahayu wong kang padha ora ndeleng,
nanging pracaya."
30
Isih akh manh pratandha liyan
kang katindakak dning Ysus ana
ing ngarep para sakabat, kang ora
kasebut ana ing kitab iki,
31
nanging apa kang wus katulis,
supaya kow padha pracaya, yn
Ysus iku Kristus, Putran Allah, sarta
supaya sarana pracayamu, kow padha
nduwnana urip ana ing asman.
21
1
Sawis iku, Ysus ngatingal
manh marang para sakabat ana
ing pinggir Tlaga Tibrias; dn anggon
ngatingal mau mangkn:
2
Ing pesisir kono kang padha ngumpul:
Simon Ptrus lan Tomas kang karan
Didimus, Natanal kang saka ing Kana,
Wilayah Galila, anak Zbdus lan
sakabat loro liyan.
3
Simon Ptrus tumuli kandha marang
kanca-kancan mau, "Aku arep lunga
YOHANES 21.48 141
golk iwak." Wangsulan kancan,
"Aku iya padha mlu kow." Banjur
padha mangkat nunggang prau, nanging
sawengi iku padha ora olh apa-apa.
4
Nalika wus bangun suk, Ysus
jumeneng ana ing gisik. Nanging para
sakabat padha ora mangerti, yn iku
Ysus.
5
Ysus tumuli ngandika, "H, bocah-
bocah, apa kow padha duw lawuh?"
Wangsulan, "Mboten."
6
Pangandikan Ysus, "Jalamu tibakna
ing satengen prau, temah kow bakal
padha olh." Jalan nuli ditibakak,
nanging ora kena ditarik, awit saka
akhing iwak.
7
Sakabat kang dikasihi dning Ysus
tumuli kandha marang Ptrus, "Iku
Gusti." Bareng Simon Ptrus krungu, yn
iku Ysus, tumuli nganggo sandhangan,
marga isih ngliga; banjur ambyur ing
tlaga.
8
Para sakabat liyan nusul nganggo
prau, jalaran ora adoh saka ing
dharatan, mung watara satus mter,
kambi nggrd jalan kang kebak iwak
iku.
YOHANES 21.915 142
9
Samentas ing dharatan, para sakabat
padha weruh geni areng, lan iwak
tumumpang ing geni mau sarta roti.
10
Ysus ngandika marang para
sakabat, "Njupuka iwak sawatara, saka
anggonmu mentas njala mau!"
11
Simon Ptrus banjur munggah prau
lan ngentas jalan menyang dharatan,
jala iku kebak iwak gedh-gedh:
cacah nganti satus sket telu. Nanging
sanadyan nganti samono akh, jalan
ora bedhah.
12
Pangandikan Ysus marang para
sakabat, "Padha mrna, sarapana."
Ora ana ing antaran para sakabat
iku kang wani munjuk pitakon marang
Panjenengan, "Paduka punika sinten?"
Amarga wus padha mangerti, yn
Panjenengan iku Ysus.
13
Ysus tumuli majeng, sarta mundhut
roti mau, banjur diparingak marang
para sakabat, mangkono uga iwak.
14
Iku wus kaping telun anggon Ysus
ngatingal marang para sakabat sawis
wungu saka ing antaran wong mati.
15
Sawis padha sarapan, Ysus
ngandika marang Simon Ptrus, "Simon
anak Yohanes, apa kow tresna
YOHANES 21.1618 143
marang Aku ngluwihi wong-wong iki?"
Unjuk Ptrus, "Inggih Gusti, Gusti
pirsa, bilih kawula remen dhateng
Gusti." Pangandikan Ysus, "Rumatana
cemp-cempku!"
16
Pangandikan Ysus manh marang
Ptrus kang kapindhon, "Simon, anak
Yohanes, apa kow tresna marang
Aku?" Unjuk Ptrus, "Inggih Gusti,
Gusti pirsa, bilih kawula remen dhateng
Gusti." Pangandikan Ysus, "Engonen
wedhus-wedhusku!"
17
Pangandikan Ysus marang Ptrus
kang kaping telun, "Simon, anak
Yohanes, apa kow tresna marang Aku?"
Ptrus dadi sedhih atin amarga Ysus
ndangu kang kaping telun, "Apa kow
tresna marang Aku?" Ptrus banjur
munjuk, "Dhuh, Gusti, Gusti pirsa
samukawis, inggih pirsa, bilih kawula
remen dhateng Gusti." Pangandikan
Ysus, "Engonen wedhus-wedhusku!
18
kow: Nalika kow isih enom, kow
sabukan dhw lan kow lumaku
menyang ngendi ba kang kokkarepak,
nanging samangsa kow wus tuwa,
kow bakal mulung tanganmu lan wong
YOHANES 21.1923 144
liya kang bakal nyabuki kow, banjur
nggawa kow menyang panggonan kang
ora kokkarepak."
19
Bab iku dipangandikakak kanggo
nlakak kepriy anggon Ptrus bakal
mati lan ngluhurak Allah. Sawus
ngandika mangkono mau, tumuli
dhawuh marang Ptrus, "Mlua Aku!"
20
Bareng Ptrus nolh, weruh sakabat
kang dikasihi dning Ysus ndhrk,
yaiku sakabat kang nalika bujana
lungguh cedhak Ysus, sarta munjuk,
"Gusti, sinten tiyangipun ingkang badh
ngulungaken Gusti?"
21
Nalika Ptrus weruh sakabat iku
mau, nuli munjuk marang Ysus,
"Gusti, piyambakipun punika lajeng
kadospundi?"
22
Pangandikan Ysus, "Saupama
dakkarepak, supaya iku tetep urip
nganti satekaku, iku rak dudu urusanmu.
Nanging kow: Mlua Aku!"
23
Banjur sumebar pawarta ing antaran
para sadulur-sadulur, yn sakabat iku
mau ora bakal mati. Nanging Ysus ora
ngandika marang Ptrus, yn sakabat
mau bakal ora mati, nanging, "Saupama
YOHANES 21.2425 145
dakkarepak, supaya iku tetep urip
nganti satekaku, iku dudu urusanmu."
24
Iya sakabat iku, kang neksni lan
wus nulis bab iku mau kabh, lan kita
padha mangerti, yn paseksin iku
nyata.
25
Isih akh bab-bab liyan manh
kang katindakak dning Ysus, nanging
saupama kabh iku kudu ditulis siji-siji,
dakkira jagat iki ora bisa ngemot
sakhing buku kang kudu ditulis iku.
Kisah Para Rasul
1
1
Tofilus, ingkang kinurmatan, ing
kitab kula ingkang kapisan, kula
nyariyosaken sakathahing pakaryan lan
piwulangipun Ysus,
2
ngantos dumugi ing dinten anggnipun
kasengkakaken dhateng swarga.
Sadrngipun, Panjenenganipun sampun
paring dhawuh lantaran Roh Suci
dhateng para rasul pepilihanipun.
3
Sareng sampun rampung anggnipun
nandhang sangsara, Panjenenganipun
lajeng ngatingal dhateng para rasul wau,
sarta kalayan pratandha kathah paring
bukti, bilih Panjenenganipun gesang.
Amargi ngantos kawan dasa dinten
laminipun anggning wongsal-wangsul
ngatingal saha paring pangandika bab
Kratoning Allah dhateng para rasul wau.
4
dhahar bebarengan karo para rasul,
padha ora diparengak ninggal
Yrusalm, sarta padha didhawuhi tetep
ana ing kono, ngentni janjin Sang
KISAH PARA RASUL 1.510 2
Rama, kang mangkn pangandikan,
"Kow wus padha krungu saka Aku,
5
Menawa Yohanes iku anggon mbaptis
nganggo banyu, nanging ora suw
manh kow bakal padha kabaptis
sarana Roh Suci."
6
Para rasul kang padha ngumpul
iku nuli nyuwun pirsa, "Gusti, punapa
sapunika anggn Panjenengan badh
mulihaken kraton tumrap Isral?"
7
Paring wangsulan, "Kow ora
prelu nyumurupi mangsa lan waktu,
kang katamtokak dning Sang Rama
piyambak, manut pangwaos.
8
Nanging kow bakal padha tampa
pangwasa, samangsa Roh Suci wus
nedhaki kow kabh, sarta kow bakal
padha dadi seksi-seksiku ana ing
Yrusalm lan ing Yuda sarta Samaria
kabh, tuwin tumeka ing pungkasaning
bumi."
9
Sawis ngandika mangkono,
Panjenengan nuli sinengkakak
menyang swarga, sineksnan dning
para rasul, banjur wus ora katingal,
amarga kaaling-alingan mga.
10
Nalika lagi padha tumenga ing langit
ngawasak anggon Panjenengan
sumengka iku, dumadakan ana priya
loro jumeneng ing sacedhak, padha
ngagem ageman putih,
11
kang tumuli mangandikani
mangkn, "H, wong-wong Galila,
yagn kow padha ngadeg tumenga
ing langit? Ysus, kang sinengkakak
menyang swarga, nilar kow kabh
iki, bakal rawuh manh kanthi patrap
kaya kang padha kokdeleng nalika
Panjenengan minggah menyang
swarga."
12
Para rasul banjur padha bali menyang
Yrusalm saka gunung Zaitun, kang
saka Yrusalm adoh mung salakon ing
dina Sabat.
13
Satekan ing kutha, nuli padha
munggah menyang kamar ing dhuwur,
kang dipondhoki, yaiku: Ptrus lan
Yohanes, Yakobus lan Andras, Filipus
lan Tomas, Bartolomus lan Matius,
Yakobus anak Alfus, lan Simon wong
Zlot sarta Yudas anak Yakobus.
14
Kabh padha saiyeg anggon
mempeng ing pandonga, bebarengan
karo wanita sawatara sarta Maria, ibun
Ysus, tuwin para sadhrk Ysus.
15
Ing nalika samana Ptrus banjur
jumeneng ana ing satengah para
sadulur tunggal pracaya, kang lagi padha
nglumpuk, cacah watara satus rong
puluh, sarta ngandika,
16
"H, para Sadulur, pangandika
ing Kitab Suci, kang kalairak dning
Roh Suci lantaran Daud, iku kudu
kayektnan, yaiku bab Yudas, kang
dadi pangirid wong-wong kang nyekel
Ysus.
17
Maun wong iku klebu ing golongan
kita sarta mlu nindakak ayahan leladi
iki."
18
Yudas iku wis tuku palemahan
sarana opahing pialan, banjur tiba
krungkeb, weteng bedhah, nganti
jeroan mbrodhol kabh.
19
Bab iku kasumurupan ing wong
Yrusalm kabh, mulan palemahan
mau banjur diarani nganggo basan
wong-wong mau dhw, "Hakal-Dama",
teges Palemahan Getih.
20
"Sabab ing kitab Masmur tinulis
mangkn: Kmah-kmahipun
dadosa suwung, sampun ngantos
wonten ingkang ngenggni. Sarta:
Kalenggahanipun kapendheta dning
tiyang sans.
21
Awit saka iku anaa siji kang
diwuwuhak marang kita saka
panunggalan wong-wong kang tansah
kekumpulan karo kita, nalika Gusti Ysus
isih tetunggilan karo kita,
22
yaiku wiwit saka pambaptis Yohanes
nganti tekan dina sumengkan Ysus
menyang swarga, nilar kita, supaya mlu
dadi seksi bab wungun."
23
Wong-wong banjur ngusulak wong
loro: Yusuf kang karan Barsabas lan
kang uga karan Yustus, tuwin Matias.
24
Kabh nuli padha ndedonga lan
munjuk, "Dhuh, Gusti, Paduka ingkang
nguningani manahipun sadaya tiyang,
mugi karsa paring pitedah, tiyang kalih
punika pundi ingkang Paduka pilih,
25
supados nampni kalenggahan
lelados, inggih punika kalenggahan
rasul, ingkang katilar dning Yudas,
ingkang sampun ksah dhateng
panggnan ingkang samesthinipun
tumrap tiyang wau."
26
Banjur padha diundhi, satemah kang
kena Matias, mula banjur kawuwuhak
marang para rasul sawelas.
2
1
Bareng ing dina riyaya Pntakosta,
wong-wong kabh padha nglumpuk.
2
Dumadakan ana swara saka langit,
samper sumiyuting angin gedh,
kang ngbeki saomah kang kanggo
lelungguhan,
3
banjur padha ndeleng urubing geni
ilat-ilatan, kang ambyar lan nibani saben
wong mau kabh.
4
Tumuli wong kabh padha kapenuhan
ing Roh Suci sarta banjur padha wiwit
guneman nganggo basa-basa liya, kaya
kang kawisikak dning Roh iku supaya
kaucapak.
5
Nalika samana ing Yrusalm ana
wong-wong Yahudi kang salh saka
sarupaning bangsa ing sangisoring
langit.
6
Bareng ana swara mangkono mau,
tumuli wong akh padha teka kumrubut
sarta padha gumun, amarga saben
wong krungu para rasul lan para murid
iku padha guneman nganggo basan
wong-wong mau.
7
Kabh padha njenger karaman,
banjur padha ngucap, "Wong-wong kang
padha guneman iku rak wong Galila,
ta?
8
Kepriy dn kita dhw-dhw padha
krungu anggon guneman nganggo basa
kita dhw, yaiku basa kang kita anggo
ana ing nagara asal kita:
9
kita iki wong Partia, Mdia, lam,
kang padha manggon ing Msopotamia,
Yuda lan Kapadokia, Pontus lan Asia,
10
Frigia lan Pamfilia, Mesir lan ing
wewengkon Libia kang cedhak karo
Kirn, wong-wong neneka saka Roma,
11
iya wong Yahudi iya wong kang
ngrasuk agama Yahudi, wong Krta lan
wong Arab, kita krungu wong-wong
iku padha guneman nganggo basa kita
dhw-dhw bab pakaryan-pakaryan
agung kang katindakak dning Allah."
12
Kabh padha karaman sarta bingung
lan padha takon-tinakon, mangkn,
13
"Apa ta teges iki?" Nanging wong
liyan ana kang moyoki, ujar, "Wong
iku rak lagi padha mabuk anggur manis."
14
Ptrus tumuli jumeneng dalah
para kanthin sawelas, sarta ngandika
kalawan swara sora marang wong-wong
mau, "Para Sadhrk Yahudi saha
panjenengan sadaya ingkang sami
manggn ing Yrusalm, mugi sami
nggatosaken saha ngretos punapa
ingkang kula andharaken.
15
Tiyang-tiyang punika mboten sami
mabuk, kados panginten panjenengan,
amargi sapunika saweg jam sanga
njing.
16
Nanging inggih punika ingkang
kapangandikakaken dning Allah
lumantar Nabi Yol makaten:
17
Bsuk ing dina-dina kang wekasan --
mangkono pangandikan Allah -- Ingsun
bakal ngesokak Rohingsun marang
sakhing manungsa; anak-anakira
lanang lan wadon bakal padha medhar
wangsit, lan wong nom-nomanira
bakal padha nampa wahyu, sarta
wong-wongira kang wus tuwa bakal
padha olh impn.
18
Uga para abdiningsun lanang lan
wadon bakal sunesoki Rohingsun ing
dina-dina iku, lan bakal padha medhar
wangsit.
19
Sarta Ingsun bakal nganakak
kalokan-kalokan ana ing dhuwur, ana
ing langit lan pratandha-pratandha ana
ing ngisor, ana ing bumi: getih lan geni
sarta kumeluning kukus.
20
Srengng bakal dadi peteng
ndhedhet lan rembulan bakal dadi getih
sadurung tekan dinaning Pangran
kang agung lan luhur iku.
21
Anadn saben wong kang nyebut
asman Pangran iku bakal kapitulungan
rahayu.
22
Para Sadhrk Isral, sami mirengna
andharan kula punika: Ingkang kula
kajengaken inggih punika Ysus
saking Nasart, satunggaling priya
ingkang sampun kapiji dning Allah
saha ingkang sampun kapratlakaken
dhateng panjenengan sadaya kalawan
pangwaos-pangwaos, tuwin kalokan-
kalokan sarta pratandha-pratandha
ingkang katindakaken dning Allah
lantaran Panjenenganipun, wonten
ing tengah-tengah panjenengan
sadaya, kadosdn ingkang sampun
panjenengan mangertosi.
23
Panjenenganipun ingkang
kaulungaken dning Allah miturut karsa
saha rancanganipun punika sampun
panjenengan salib sarta panjenengan
sdani lumantar tanganipun bangsa-
bangsa ingkang duraka.
24
Nanging lajeng kawungokaken
dning Allah, kauwalaken saking
sangsaraning pejah, amargi mboten
badh Panjenenganipun lestantun
kawengku dning pangwaosing pejah
punika.
25
Awit Daud ngandika bab
Panjenenganipun makaten: Aku
tansah mandeng marang Pangran,
amarga Panjenengan jumeneng ing
tengenku, satemah aku ora kguh.
26
Mulan atiku sukarena lan ilatku
surak-surak; malah badanku bakal lerem
sajroning pangarep-arep,
27
amargi Paduka mboten masrahaken
kawula dhateng jagatipun tiyang pejah,
sarta mboten ngakaken Abdi Paduka
ingkang suci ngalami risak.
28
Paduka paring sumerep dhateng
kawula bab margining gesang; Paduka
badh nglubraken kabingahan dhateng
kawula wonten ing pangayunan Paduka.
29
Para Sadhrk, kula badh cariyos
dhateng panjenengan sadaya kanthi
blaka-suta bab Daud, leluhuripun bangsa
kita. Panjenenganipun sampun sda
saha kasarkaken, saha pasaranipun
dumugi ing dinten punika taksih wonten.
30
Nanging panjenenganipun punika
jumeneng nabi saha pirsa, bilih Allah
sampun paring prajanji dhateng
panjenenganipun kalayan supaos,
bilih Allah badh nglenggahaken
tedhakipun Daud piyambak wonten ing
dhamparipun.
31
Margi saking punika panjenenganipun
uninga sadrngipun saha
ngandikakaken bab wungunipun
Msias, inggih punika nalika ngandika,
bilih Panjenenganipun mboten dipun
tgakaken wonten ing jagatipun tiyang
pejah, saha bilih sariranipun mboten
badh ngalami risak.
32
Inggih Ysus punika ingkang
kawungokaken dning Allah, saha
tumrap prakawis punika kula sadaya
ingkang sami dados seksinipun.
33
Punapadn sareng Panjenenganipun
sampun jinunjung dning asta
tengenipun Allah tuwin tampi
saking Sang Rama, Roh Suci
ingkang kaprasetyakaken punika,
Panjenenganipun lajeng ngesokaken
Roh punika kados ingkang sampun
panjenengan sumerepi saha
panjenengan pireng wonten ing
ngriki.
34
Amargi sans Daud ingkang minggah
dhateng swarga, malah Daud piyambak
ngandika makaten: Pangran wus
ngandika marang Gustiku:
35
Sira lenggaha ing satengeningsun,
nganti mungsuhira kabh wus padha
sundadkak ancik-anciking tlapakanira.
36
Awit saking punika, umat Isral
sadaya kedah mangertos kalayan sastu,
bilih Allah sampun njumenengaken Ysus
ingkang panjenengan salib punika, dados
Gusti lan Kristus."
37
Bareng wong-wong mau padha
krungu pangandika mangkono iku, atin
padha trenyuh, banjur padha matur
pitakon marang Ptrus lan para rasul
liyan, "Para Sadhrk, punapa ingkang
kedah sami kula lampahi?"
38
Paring wangsulan Ptrus,
"Sami mratobata sarta panjenengan
piyambak-piyambak sami kabaptisa ing
asmanipun Ysus Kristus, murih angsal
pangapuntening dosa panjenengan,
satemah panjenengan sami badh
nampni peparing, inggih punika Roh
Suci.
39
Awitdn ingkang kaparingan prajanji
punika panjenengan sadaya saha putra-
putra panjenengan tuwin tiyang-tiyang
ingkang taksih tebih, sapinten ingkang
badh tinimbalan dning Gusti Allah
kita."
40
Tuwin kalawan pangandika-
pangandika liyan akh manh
panjenengan paring paseksi lan
pambereg marang wong-wong kabh,
pangandikan, "Sami sumingkira saking
patunggilanipun tiyang-tiyang ingkang
keblinger."
41
Wong-wong kang nampani
pangandikan Ptrus mau padha
kabaptis. Ing dina iku, cacah para
murid wuwuh watara telung wu.
42
Wong-wong mau padha ngantepi
ing piwulang para rasul lan anggon
tetunggalan sarta padha tansah
nglumpuk, saprelu nyuwil-nyuwil roti lan
ndedonga.
43
Wong kabh padha kadunungan
rasa wedi, awit para rasul iku padha
nganakak mukjijat lan pratandha akh.
44
Sarta wong kang pracaya kabh
padha lestari manunggal, sakhing
KISAH PARA RASUL 2.453.2 14
barang darbk padha dianggep duwk
wong akh.
45
Apadn tansah ana panunggalan
kang ngedol barang darbk, banjur
didum-dumak marang wong kabh,
miturut kabutuhan.
46
Sadina-dina tansah padha nglumpuk
ana ing Padaleman Suci kalawan tegen
sarta saiyeg. Padha nyuwil-nyuwil roti
ana ing omah kanthi giliran, padha
mangan bebarengan kalawan bungah
lan ati kang tulus,
47
karo memuji marang Allah, apadn
padha disenengi dning wong sabangsa
kabh. Sarta manh ing saben dinan
cacah wong kang padha kapitulungan
rahayu diwuwuhi dning Gusti.
3
1
Ing sawijining dina, ngarepak
wektu sembahyang, yaiku jam
telu awan, Ptrus lan Yohanes padha
minggah menyang Padaleman Suci.
2
Ing kono ana wong lumpuh lair mula,
mulan saben dina digndhong lan
dipapanak ing sacedhak gapuraning
Padaleman Suci kang aran Gapura
ndah, supaya ngemis marang wong
kang padha lumebu menyang Padaleman
Suci.
3
Bareng wong mau weruh Ptrus
lan Yohanes arep lumebet menyang
Padaleman Suci, banjur nyuwun
peparing.
4
Sakaron padha mirsani wong iku
sarta Ptrus tumuli ngandika, "Aku
pandengen."
5
Wong mau iya banjur mandeng
marang sakaron kanthi pangarep-arep
bakal kaparingan apa-apa.
6
Nanging Ptrus nuli ngandika, "Emas
lan prak aku ora duw, nanging kang
aku duw, kow dakwnhi: Demi
asman Ysus Kristus, wong Nasart
iku, ngadega lan lumakua!"
7
Panjenengan banjur ngasta tangan
tengen wong mau, nulungi anggon
ngadeg. Sanalika iku uga sikil lan
polok wong mau dadi kukuh,
8
tumuli mlumpat sarta mlaku mrana-
mrn, banjur ndhrk sakaron lumebu
menyang Padaleman Suci, kalawan
jingkrak-jingkrak sarta memuji marang
Allah.
9
Wong-wong kabh weruh anggon
mlaku karo memuji marang Allah iku
10
sarta iya banjur padha ora pangling,
yn wong iku kang adat lungguh ngemis
ana ing Gapura ndah ing Padaleman
Suci, satemah padha karaman lan
gumun banget marang apa kang wus
kelakon mungguh ing wong mau.
11
Sarhn wong iku tansah ngetutak
Ptrus lan Yohanes, mulan wong akh
kang padha gumun banget iku kabh
padha teka ngrubung ana ing srambi
kang aran Srambi Salomo.
12
Bareng Ptrus pirsa wong akh iku,
banjur ngandika, "Para Sadhrk Isral,
punapaa dn panjenengan sadaya sami
gumun dhateng lelampahan punika saha
punapa sababipun dn panjenengan
sami ningali dhateng kula kekalih,
kados-kados ingkang murugaken tiyang
punika saged lumampah, margi saking
pangwaos utawi kamursidan kula kekalih
piyambak?
13
Allahipun Abraham, Ishak lan
Yakub, Allahipun leluhur kita sampun
mulyakaken Abdinipun, inggih punika
Ysus ingkang panjenengan ulungaken
saha panjenengan tampik wonten ing
ngarsanipun Pilatus, sanadyan Pilatus
mutusaken bilih Panjenenganipun kedah
dipun luwari.
14
Nanging panjenengan sampun
nampik Ingkang Suci saha Leres,
sarta milih tiyang ingkang damel
pepejah, supados kaparingaken dhateng
panjenengan.
15
Dados panjenengan nydani
Panjenenganipun ingkang dados
Sumbering Gesang, nanging lajeng
sampun kawungokaken dning Allah
saking antawisipun tiyang pejah; saha
tumrap bab punika kula ingkang sami
dados seksinipun.
16
Punapa dn margi saking pitados
dhateng asma Ysus punika, mila asma
punika sampun kelampahan ngiyataken
tiyang ingkang panjenengan sumerepi
saha ingkang panjenengan tepangi
punika; sarta inggih kapitadosan punika
ingkang njalari sarasipun tiyang punika
wonten ing ngajeng panjenengan
sadaya.
17
Para Sadhrk, kula mangertos, bilih
anggn panjenengan sami tumindak
makaten punika, amargi saking
kiranging pangertosan, sami kados para
pangageng panjenengan sadaya.
18
Nanging kanthi patrap makaten, Allah
sampun kelampahan nuhoni punapa
ingkang kala rumiyin kapangandikakaken
lantaran para nabinipun, inggih punika
bilih Msias ingkang kautus punika
kedah nandhang sangsara.
19
Awit saking punika, sami ngeta
saha sami mratobata, supados dosa
panjenengan kaapunten,
20
supados Pangran lajeng paring
wekdal ingkang damel lega saha ngutus
Ysus, ingkang wiwit sakawit sampun
katamtokaken dados Kristus kangg
panjenengan sadaya.
21
Kristus punika kedah lenggah wonten
ing swarga ngantos dumugi titimangsa
pulihipun samukawis sadaya, kadosdn
ingkang sampun dipun ngandikakaken
dning Allah lumantar para nabinipun
ingkang suci nalika jaman rumiyin.
22
Rak sampun dipun ngandikakaken
dning Musa, Gusti Allah bakal
njumenengak nabi saka ing antaran
para sadulurmu, padha kayadn
aku. Yaiku padha ngrungokna
marang panjenengan sarta sakhing
pangandika kang bakal kaparingak
marang kow.
23
Sarta bakal kelakon, wong kabh
kang ora ngrungokak nabi iku, bakal
katumpes saka ing antaran umat.
24
Punapadn sadaya nabi ingkang
nat nglairaken pangandika, wiwit
Samul saha sapengkeripun, sampun
sami meca bab jaman punika.
25
Inggih panjenengan sadaya punika
ingkang marisi pameca-pameca punika
saha angsal bagan tumrap ing
prajanjian ingkang dipun wontenaken
dning Allah kaliyan leluhur kita, nalika
Panjenenganipun ngandika dhateng
Abraham: Marga saka turunira, sakhing
bangsa ing salumahing bumi bakal
binerkahan.
26
Lan ingkang rumiyin inggih
kangg panjenengan sadaya punika
anggnipun Allah njumenengaken
Abdinipun saha ngutus Panjenenganipun
nuwni panjenengan sadaya, supados
panjenengan sami kabarkahan saha
nuntun panjenengan piyambak-
piyambak nilar sakathahing piawon
panjenengan."
4
1
Nalika Ptrus lan Yohanes lagi
ngandikani wong akh, dumadakan
padha katekan para imam lan lelurah
jaga-baya Padaleman Suci sarta para
wong Saduki.
2
Wong-wong iku padha nepsu banget,
jalaran sakaron padha mulang marang
wong akh sarta wewarta, menawa
ana ing Ysus ana patangn saka ing
antaran wong mati.
3
Banjur padha dicepeng lan ditahan
nganti dina candhak, amarga wayah
wus wiwit peteng.
4
Nanging wong kang padha
ngrungokak piwulang mau akh
kang padha pracaya, temahan cacah
wong lanang kira-kira dadi limang wu.
5
Kacarita suk para pangarep wong
Yahudi lan para pinituwa sarta para ahli
Tort padha nganakak parepatan ana
ing Yrusalm
6
karo Imam Agung Hanas lan Kayafas,
Yohanes lan Aleksander apadn wong
kabh, kang kagolong trah Imam Agung.
7
Ptrus lan Yohanes banjur diadhepak
marang ngarsaning parepatan tuwin
wiwit dipriksa kalawan didangu,
mangkn, "Panggawmu kang
mangkono mau kalawan pangwasa apa
lan atas jeneng sapa?"
8
Ptrus, kapenuhan ing Roh Suci,
tumuli matur, "Kula nuwun, para
pangajenging bangsa saha para
pinisepuh,
9
sarhning sapunika kula sami
kapriksa bab pandamel sa dhateng
tiyang sakit saha kedah nerangaken
kalayan pangwaos punapa tiyang punika
anggnipun kasarasaken,
10
pramila panjenengan sadaya dalah
sabangsa Isral sami kula aturi uninga,
bilih punika margi saking asmanipun
Ysus Kristus saking Nasart, ingkang
sampun panjenengan salib, nanging
ingkang sampun kawungokaken saking
antawisipun tiyang pejah dning Allah --
inggih margi saking Ysus punika tiyang
punika saged ngadeg, pinanggih sampun
saras wonten ing ngarsa panjenengan
sapunika.
11
Ysus punika sla ingkang kabucal
dning para juru yasa padaleman --
inggih punika panjenengan piyambak
-- wadn sampun dados slaning
pojokan.
12
Kaliyan malih mboten wonten
karahayon wonten ing sintena kmawon,
kajawi wonten ing Panjenenganipun,
amargi ing sakurebing langit punika
mboten wonten asma sansipun ingkang
kaparingaken dhateng manungsa,
ingkang dados margining karahayon
kita."
13
Bareng parepatan nguningani
kakendelan Ptrus lan Yohanes mangka
pirsa, yn sakaron iku mung wong
lumrah lan dudu wong pasinaon,
banjur padha ram, sarta padha ora
pangling, yn loro-loron iku padha dadi
pandhrk Ysus.
14
Nanging sarhn padha mirsani
wong kang diwarasak iku ngadeg ana
ing sandhing para rasul, dadi ora bisa
mbantah apa-apa.
15
Para rasul tumuli didhawuhi metu
saka papan parepatan, pradata banjur
rembagan,
16
pangandikan, "Tiyang punika kedah
kita punapakaken? Awit sampun nyata,
tumrap sadaya tiyang ingkang manggn
ing Yrusalm, bilih kekalihipun sami
ngawontenaken mukjijat ingkang nyolok,
ingkang mboten saged kita slaki.
17
Namung kmawon supados bab
punika sampun ngantos saya sumebar
wonten ing satengahing tiyang kathah,
prayoginipun tiyang kalih punika kita
ancam saha kita awisi, supados sampun
ngantos rembagan malih kaliyan sintena
kmawon atas asmanipun Ysus."
18
Bareng sakaron wus didhawuhi
lumebu, padha diawisi supaya babar-
pisan aja rembugan utawa memulang
manh kalawan asman Ysus.
19
Nanging Ptrus lan Yohanes padha
mangsuli, "Panjenengan kula aturi
menggalih piyambak, pundi ingkang
leres wonten ing ngarsaning Allah: nurut
dhateng panjenengan sadaya punapa
dhateng Allah.
20
Amargi tumrap kula sadaya mboten
saged mndel anggn kula sami
rembagan bab punapa ingkang sampun
sami kula tingali sarta ingkang sampun
sami kula pireng."
21
Pradata saya banget anggon
ngancam marang para rasul mau,
nanging wekasan iya banjur padha
dililani mundur, sabab parepatan ora
manggih bab kang kena kanggo ngukum,
sarta wong akh padha ngluhurak
asman Allah, awit saka anan bab kang
mentas kelakon.
22
Jalaran wong kang kasarasak sarana
mukjijat iku umur wus luwih saka
patang puluh taun.
23
Sawus kaluwaran, Ptrus lan
Yohanes banjur murugi mitra-mitran
sarta banjur nyariyosak bab apa
kang wus didhawuhak dning para
pangareping imam lan para pinituwa.
24
Bareng para mitran krungu bab
iku, banjur padha bebarengan nyebut
marang Allah, unjuk, "Dhuh Pangran,
Paduka ingkang nitahaken langit, bumi,
saganten tuwin saisinipun sadaya,
25
sarta ingkang sampun ngandika
kanthi pakaryanipun Roh Suci lumantar
abdi Paduka Daud, leluhur kawula
sadaya, makaten: Yagn para bangsa
padha waringuten, lan para suku-
bangsan padha ngangen-angen prakara
kang tanpa guna?
26
Para raja ing donya padha siyaga lan
para panggedh padha nglumpuk arep
lumawan marang Pangran lan marang
Jebadan.
27
Awitdn sayektosipun Hrods saha
Pontius Pilatus, kaliyan para bangsa
tuwin suku-bangsa Isral sampun sami
nglempak wonten ing kitha ngriki,
sumedya nglawan Ysus, Abdi Paduka
ingkang suci, ingkang Paduka jebadi
28
supados nglampahi sadaya ingkang
sampun Paduka tamtokaken wiwit
sakawit dning pangwaos saha karsa
Paduka.
29
Dn sapunika, dhuh Pangran,
Paduka mugi karsa nguningani
pangancamipun dhateng kawula
sadaya, saha para abdi Paduka mugi
sami kaparingan kakendelan kangg
martosaken pangandika Paduka.
30
Mugi Paduka karsa mulungaken
asta Paduka, ingkang ndhatengaken
kasarasan, punapa dn ngawontenaken
pratandha-pratandha saha mukjijat-
mukjijat kalayan asmanipun Ysus, Abdi
Paduka ingkang suci."
31
Nalika padha ndedonga iku,
panggonan kumpulan banjur horeg,
sarta kabh padha kapenuhan ing Roh
Suci, tuwin tumuli padha martakak
pangandikaning Allah kalawan kendel.
32
Anadn sagolonganing wong kang
wus pracaya iku padha tunggal ati lan
tunggal budi, lan ora ana wong siji-sijia
kang ngucap, yn barang darbk iku
duwk dhw, nanging samubarang
padha diduwni bebarengan.
33
Sabanjur para rasul anggon
neksni bab wungun Gusti Ysus
kalawan pangwasa kang gedh sarta
kabh padha kalubran ing sih-rahmat.
34
Sabab ora ana wong siji-sijia ing
panunggalan kang kekurangan, amarga
wong kabh kang duw palemahan
utawa omah, iku padha diedol, pepayon
digawa,
35
dicaosak ing ngarsan para rasul,
banjur didum-dum marang saben wong,
manut kabutuhan.
36
Samono uga Yusuf, kang diparabi
Barnabas dning para rasul, teges
anaking panglipur, wong Lwi saka
Siprus.
37
Iku duw pategalan, diedol, dhuwit
pepayon banjur digawa kacaosak ing
ngarsan para rasul.
5
1
Ana wong lanang jeneng Ananias
karo somah aran Safira, adol
palemahan.
2
Kanthi sarujuk somah, wong mau
ngunthet sapranganing pepayon iku,
dn liyan banjur digawa dicaosak ing
ngarsan para rasul.
3
Nanging Ptrus ngandika, "Ananias,
yagn atimu dikwasani dning Iblis,
nganti kow nggorohi Roh Suci sarta
ngunthet sapranganing pepayon
palemahan iku?
4
Saupama palemahan iku ora diedol,
apa iku ora tetep dadi duwkmu, lan
sawus diedol, apa pepayon iku ora
tetep kokkwasani? Yagn kow kok
ngrancang pratingkah mangkono ana ing
atimu? Dudu manungsa kang kokgorohi,
nanging Allah."
5
Bareng Ananias krungu pangandika
mangkono iku, banjur nggeblag pegat
nyawa, temah wong kabh kang krungu
bab iku padha wedi banget.
6
Para nom-noman tumuli padha teka,
ngulesi mayit, banjur digotong metu
sarta dikubur.
7
Sawus watara telung jam somah
Ananias lumebu, nanging ora sumurup
apa kang mentas kelakon.
8
Ptrus banjur ngandika, "Aku
kandhanana, apa palemahan iku kokedol
kalawan rega samono?" Wangsulan
wong wadon iku, "Inggih samanten."
9
Pangandikan Ptrus, "Yagn kow
sakloron padha sekuthon nyoba marang
Rohing Pangran? Delengen, wong-wong
kang mentas ngubur somahmu padha
ngadeg ana ing ngarep lawang, iku uga
bakal nggotong kow metu."
10
Wong wadon iku banjur nggeblag
sanalika iku uga ana ing ngarsan
Ptrus lan pegat nyawa. Nalika para
nom-noman padha lumebu, wong wadon
mau tinemu wus mati, banjur digotong
metu lan dikubur ing sacedhak sing
lanang.
11
Wong sapasamuwan kabh sarta
wong kang krungu bab iku padha banget
wedin.
12
Anadn para rasul padha nganakak
pratandha lan mukjijat akh ana ing
antaran wong akh. Wong kabh kang
padha pracaya tansah padha nglumpuk
ana ing Srambi Salomo ing sajron
patunggalan kang raket.
13
Wong-wong liyan ora ana kang wani
ngemori, nanging wong-wong akh iku
padha banget anggon ngajni marang
para wong kang pracaya iku.
14
Cacah wong kang padha pracaya
marang Gusti iku saya wuwuh-wuwuh,
lanang lan wadon,
15
malah padha nggawa wong-wong
kang lara menyang dalan gedh,
kaslhak ing ambn utawa klasa,
supaya menawa Ptrus langkung, saora-
oran ana sing kena ayang-ayangan.
16
Dalah saka kutha-kutha ing
sakubenging Yrusalm padha teka
gumrudug nggawa wong kang padha
lara utawa kang padha kabidhung ing
roh reged. Kabh padha kasarasak.
17
Wasana, marga saka bangeting
drengkin, Imam Agung lan para
pandhrk, yaiku wong-wong saka
golongan Saduki, padha tumindak.
18
Para rasul padha ditangkep lan
dilebetak ing pakunjaran umum.
19
Nanging bareng bengi ana malakat
Pangran kang ngengakak lawang-
lawang pakunjaran mau lan banjur
ngirid metu para rasul, sarta ngandika,
20
"Padha menyanga Padaleman
Suci, ngadega lan nggelarna sakh
pangandikaning urip iku marang wong
akh."
21
Para rasul padha mbangun miturut
marang piweling mau sarta bareng
bangun suk, padha lumebet ing
Padaleman Suci lan banjur wiwit
memulang ana ing kono. Nalika samana
Imam Agung lan para pandhrk
dhawuh marang Pradata Agama supaya
marepat, yaiku pakumpulan para
pinituwaning bangsa Isral, sarta banjur
dhawuh mapag para rasul menyang
pakunjaran.
22
Nanging bareng para abdi tekan ing
pakunjaran, para rasul ora ketemu ana
ing kono. Banjur padha bali ngaturi
uninga,
23
atur, "Wau pakunjaran pinanggih
taksih kuncn kekah, sarta sadaya tiyang
jagi wonten ing papan jaginipun ing
ngajeng kori, nanging sareng kula bikak,
ing nglebet mboten wonten tiyangipun
satunggal-satunggala."
24
Bareng pemimpining jaga-baya
Padaleman Suci lan para pangareping
imam krungu katrangan mangkono iku,
padha kuwur atin, banjur rerasanan
bakal kepriy kadadan.
25
Nanging banjur ana wong teka kang
pratla, "Kauningana, tiyang-tiyang
ingkang sampun panjenengan lebetaken
ing pakunjaran punika, samangk
wonten ing Padaleman Suci memulang
dhateng tiyang kathah."
26
Pemimpin jaga-baya lan para
punggawan banjur padha menyang
Padaleman Suci, nyepeng para rasul,
nanging ora kanthi roda-peksa, jalaran
wedi, menawa dibenturi watu wong
akh.
27
Para rasul mau diirid lan diajokak
ing ngarsan Pradata Agama. Imam
Agung nuli wiwit ndangu,
28
pangandikan: "Kow rak wus
padha dakwanti-wanti aja memulang
demi Jeneng kuwi? Nanging nyatan,
Yrusalm wus kokkebaki piwulangmu,
lan kow sumedya nekakak walating
getih Wong iku marang aku."
29
Ptrus lan para rasul banjur padha
mangsuli, atur, "Kita kedah langkung
mbangun-turut dhateng Allah katimbang
dhateng manungsa.
30
Allahipun leluhur kita sampun
mungokaken Ysus, ingkang sampun
panjenengan gantung ing kajeng salib
saha panjenengan sdani.
31
Inggih Panjenenganipun punika
ingkang sampun sinengkakaken ing
ngaluhur dning Allah kalayan astanipun
ingkang tengen, kajumenengaken dados
Panuntun tuwin Juruwilujeng, supados
Isral saged mratobat saha tampi
pangapuntening dosa.
32
Dn ingkang sami dados seksinipun
prakawis punika, kula sadaya saha Roh
Suci ingkang sampun kaparingaken
dning Allah dhateng tiyang sadaya
ingkang mbangun-turut dhateng
Panjenenganipun."
33
Mireng atur mangkono iku, kabh
padha muntab sarta banjur padha
ngangkah nydani para rasul.
34
Nanging ing Pradata Agama iku, ana
wong Farisi, nama Gamalil, ahli Tort
kang kajn banget ana ing antaran
wong akh, kang nuli ngadeg sarta usul,
supaya para rasul padha didhawuhi metu
sadhla.
35
Sawus mangkono banjur ngaturi
pamrayoga, "Para Sadhrk Isral, kula
aturi sami manggalih sastu, punapa
ingkang badh panjenengan tandukaken
dhateng tiyang-tiyang punika!
36
Amargi kala rumiyin sampun
muncul Tudas, ingkang ngaken tiyang
linangkung saha ingkang gadhah
panganut kirang langkung tiyang kawan
atus; nanging tiyang wau lajeng dipun
pejahi, para panganutipun sadaya sami
buyar saha sirna.
37
Sasampunipun tiyang punika, nalika
dipun wontenaken cacah-jiwa, Yudas
muncul, tiyang Galila. Kathah tiyang
ingkang kasrd ing pamballanipun,
nanging Yudas punika inggih tiwas,
sadaya panganutipun sami buyar.
38
Awit saking punika atur kula dhateng
panjenengan sadaya: Sampun tumindak
punapa-punapa tumrap tiyang-tiyang
punika. Sami kaetogna kmawon, awit
manawi kakajengan saha pandamelipun
punika asalipun saking manungsa, tamtu
badh sirna,
39
nanging manawi asalipun saking
Allah, panjenengan sadaya mboten
badh saged nyirnakaken tiyang-tiyang
punika; bokmanawi mangk badh
kabuktn ugi, bilih panjenengan sami
nglawan dhumateng Allah." Pamrayoga
iku dituruti.
40
Pradata Agama iku banjur nimbali
lan mecuti para rasul sarta nglarang
memulang atas asman Ysus. Sawus
mangkono padha klilan mundur.
41
Para rasul padha mundur saka
ing ngarsan Pradata Agama kalawan
bingah, jalaran wus padha kaanggep
pantes nandhang sangsara marga saka
asma Ysus.
42
Sarta saben dina padha nglajengak
anggon memulang ana ing Padaleman
Suci lan ana ing omah-omah tuwin
martosak Injil, kang mratlakak, yn
Ysus iku Msias.
6
1
Ing nalika iku, bareng cacah para
murid saya wuwuh, tumuli thukul
panggrundel ing antaran wong-wong
Yahudi kang basan Yunani marang
wong-wong Ibrani. amarga para rasul
ing paladn saben dinan nglirwakak
panduman para randhan wong-wong
mau.
2
Mulan rasul rolas banjur nimbali para
murid kabh, padha diklumpukak lan
dipangandikani, "Aku padha rumangsa
ora prayoga, menawa marga saka
leladi bab pangan nganti nglirwakak
paladosan bab pangandikaning Allah.
3
Mulan, para Sadulur, padha miliha
wong pitu saka ing antaramu, kang wus
katitik becik, lan kapenuhan ing Roh
sarta kawicaksanan, supaya aku padha
bisa ngangkat wong-wong mau kanggo
ayahan iku,
4
satemah aku kabh bisa nggatkak
pikiran kita mung ana ing pandonga lan
ing paladosan pangandika."
5
Usul iku dituruti dning wong
sapasamuwan kabh, banjur milih
Stfanus, wong kang kapenuhan ing
pracaya lan Roh Suci, sarta Filipus,
Prokhorus, Nikanor, Timon, Parmnas,
tuwin Nikolaus, wong kang ngrasuk
agama Yahudi saka Antiokhia.
6
Wong-wong iku padha diaturak
ing ngarsan para rasul, lan para
rasul banjur padha ndongakak sarta
numpangi asta.
7
Pangandikaning Allah saya sumebar,
sarta cacah murid ing Yrusalm saya
mundhak akh. Dalah para imam akh
kang padha pasrah dadi wong pracaya.
8
Anadn Stfanus iku penuh ing
rahmat lan pangwasa, nganakak
mukjijat-mukjijat lan pratandha-
pratandha ana ing antaran wong
akh.
9
Nanging banjur ana wong sawatara
saka pasamuwan Yahudi, kang kasebut
pasamuwan wong-wong mardika --
para wargan pasamuwan iku wong saka
ing Kirn lan Alksandria -- bebarengan
karo wong Yahudi sawatara saka ing
Kilikia lan tanah Asia, kang padha
bebantahan karo Stfanus,
10
nanging padha ora bisa nglawan
kawicaksanan sarta Roh kang nuntun
wicaran.
11
Nuli padha ngojok-ojoki wong
sawatara supaya padha duwa atur
mangkn, "Kula sampun sami mireng
tiyang menika nyenyamah dhateng Musa
saha Allah."
12
Kanthi patrap mangkono wong-wong
mau padha gaw ribut wong akh lan
para pinituwa tuwin para ahli Tort;
tumuli padha bebarengan nangkep lan
ngglandhang Stfanus, diladkak ing
ngarsan Pradata Agama,
13
sarta banjur ngajokak seksi-seksi
palsu kang padha matur mangkn,
"Tiyang punika mboten kndel-kndel
anggnipun nglairaken tetembungan
ingkang nyenyamah dhateng panggnan
suci punika saha dhateng angger-
anggering Tort,
14
amargi kula sampun sami mireng
wicantenipun, bilih Ysus, tiyang Nasart
punika badh mbibrah panggnan punika
tuwin badh nyantuni adat-tata-cara
peparingipun Musa dhateng kita."
15
Kabh kang padha lenggah ing
Parepatan Pradata Agama padha
maspadakak Stfanus, banjur padha
sumerep praupan Stfanus kaya
pasuryaning malakat.
7
1
Imam Agung tumuli ngandika, "Apa
iya bener mangkono?"
2
Wangsulan Stfanus, "Para Sadhrk
saha para bapa, sumangga sami
karsa midhangetaken. Allah ingkang
Mahamulya sampun ngatingal dhateng
leluhur kita Abraham nalika taksih
wonten ing Msopotamia, sadrngipun
dedalem wonten ing Haran,
3
saha ngandikani makaten: Sira
lungaa saka ing tanahira lan saka ing
sanak-sadulurira sarta menyanga ing
tanah kang bakal suntedahak marang
sira.
4
Panjenenganipun lajeng jengkar
saking tanahipun tiyang Kasdim, saha
dedalem wonten ing Haran. Sasdanipun
ingkang rama, lajeng kadhawuhan
dning Allah pindhah saking ngriku
dhateng tanah ngriki, ingkang sami
panjenengan dalemi sapunika.
5
Wonten ing ngriku Allah
mboten maringi warisan dhateng
panjenenganipun, siti sapecak kmawon
mboten, nanging paring prajanji,
badh maringaken tanah punika dados
kagunganipun turun-tumurun, sanadyan
kala samanten drng peputra.
6
Saha Allah nunten ngandika, bilih
tedhak-turunipun badh dados tiyang
neneka wonten ing nagari manca punapa
malih badh kadadosaken budhak sarta
dipun aniaya laminipun kawan atus taun.
7
Nanging bangsa kang bakal dikawulani
iku - makaten pangandikanipun Allah
-- bakal sunukum, lan sawus iku,
bakal padha metu saka kono tuwin
bakal ngabekti marang Ingsun ana ing
panggonan kn.
8
Allah lajeng maringi prajanjian
tetak dhateng panjenenganipun,
sarta makaten anggnipun Abraham
peputra Iskak, ingkang nunten dipun
supiti ing wolung dintenipun. Dn
Iskak nurunaken Yakub, tuwin Yakub
nurunaken bapa-leluhur kita taler kalih
welas.
9
Margi saking drengkinipun, para
bapa-leluhur kita wau lajeng nyad
Yusuf dhateng tanah Mesir, nanging Allah
nunggil kaliyan panjenenganipun,
10
sarta dipun luwari saking sakathahing
sangsaranipun saha kaparingan sih-
rahmat tuwin kawicaksanan, nalika
wonten ing ngarsanipun Firaun, raja ing
Mesir, lajeng kawisudha dning Firaun
dados tiyang ingkang ngasta pangwaos
tumrap ing tanah Mesir tuwin tumrap
kedhatonipun sadaya.
11
Ing saindenging tanah Mesir lan
ing tanah Kanaan lajeng kadhatengan
paceklik saha kasisahan ageng, ngantos
leluhur kita mboten saged angsal tedha.
12
Nanging sareng Yakub midhanget,
bilih ing tanah Mesir wonten gandum,
lajeng utusan para leluhur kita mrika.
Punika ingkang kapisan.
13
Sareng lampahipun ingkang kaping
kalih, Yusuf walh dhateng para
sadhrkipun, satemah asal-usulipun
Yusuf lajeng kauningan dning Firaun.
14
Yusuf lajeng utusan mapag Yakub,
ramanipun, saha sadaya sanak-
sadhrkipun, cacah-jiwa wonten pitung
dasa gangsal.
15
Yakub lajeng tindak dhateng Mesir,
wasana sda wonten ing ngrika dalah
para leluhur kita.
16
Layonipun sami kabekta dhateng
Sikhm, kasarkaken wonten ing
pasaran, ingkang sampun dipun
pundhut dning Abraham sarana arta
prak saking para putranipun Hmor ing
Sikhm.
17
Nanging saya celak kalampahaning
prajanji ingkang dipun paringaken
dning Allah dhateng Abraham, bangsa
wau saya mindhak kathah wonten ing
Mesir,
18
ngantos wonten raja sans ingkang
ngasta peprntahan ing tanah Mesir,
ingkang mboten ngretos bab Yusuf.
19
Raja punika nindakaken pakan
dhateng bangsa kita, para leluhur kita
dipun siya-siya saha dipun purih mbucali
bayi-bayinipun, supados sami pejah.
20
Kala samanten punika Musa miyos;
panjenenganipun sa ing ngarsanipun
Allah, lajeng kagulawenthah wonten ing
dalemipun ingkang rama tigang wulan
laminipun.
21
Lajeng kabucal, nanging tumunten
kapupu dning putra putrinipun
Firaun, ingkang nggulawenthah kados
putranipun piyambak.
22
Musa nunten kawulang ing bab
kasagedanipun tiyang Mesir sadaya,
satemah lajeng kadunungan kawibawan
ing wicara saha pandamel.
23
Sareng sampun yuswa kawan dasa
taun, panjenenganipun kagungan karsa
badh nuwni para kadangipun inggih
punika tiyang Isral.
24
Nalika punika panjenenganipun
pirsa tiyang dipun aniaya dning tiyang
Mesir, nunten dipun pitulungi saha dipun
blani, tiyang Mesir wau dipun pejahi.
25
Pangintenipun, para kadangipun
badh mangertos, bilih panjenenganipun
dipun agem dning Allah ngluwari para
kadangipun wau sadaya, nanging sami
mboten mangertos.
26
njingipun panjenenganipun
rawuh malih, kapinujon wonten
tiyang Isral kalih ingkang saweg
kerengan, tumunten mbudidaya badh
ngrukunaken, pangandikanipun: Para
Sadulur, kow iku rak padha sadulur?
Yagn kok padha siya-siniya?
27
Nanging tiyang ingkang nganiaya
dhateng kancanipun punika lajeng
mabeni Musa, aturipun:
28
Sinten ingkang ngangkat
panjenengan dados pangageng
saha hakim kula? Punapa panjenengan
kagungan karsa badh mejahi kula,
kadosdn anggn panjenengan mejahi
tiyang Mesir kala wingi punika?
29
Sareng midhanget atur makaten
punika, Musa lajeng ngungsi saha dados
tiyang neneka wonten ing tanah Midian.
Wonten ing ngriku peputra kakung kalih.
30
Sareng sampun kawan dasa taun,
lajeng wonten malakat ingkang
ngatingal dhateng panjenenganipun
wonten ing ara-ara samun ing redi Sinai,
wonten ing latu murub ing grumbul eri.
31
Musa gumun mirsani tetingalan
punika, saha sareng nyelak badh niti-
priksa, nunten midhanget swantening
Pangran makaten:
32
Ingsun iki Allah leluhurira, Allah
Abraham, Ishak lan Yakub. Musa
satemah gumeter saha ajrih mirsani.
33
Lajeng dipun ngandikani dning
Pangran: Copoten trumpah sikilira,
amarga panggonan kang sira idak iku
lemah kang suci.
34
Ingsun wis nggatosak kalawan
temenan marang kasangsaraning
umatingsun kang ana ing tanah Mesir,
sarta wis miyarsakak pasambat, tuwin
Ingsun wis tumedhak bakal ngluwari;
mulan mrna, sira bakal sunutus
menyang tanah Mesir.
35
Musa ingkang sampun dipun tampik
dning tiyang-tiyang wau sarana
pangucapipun: Sinten ingkang ngangkat
panjenengan dados pangageng saha
hakim? -- inggih Musa punika ingkang
kautus dning Allah dados pangageng
sarta juru pangluwar, lumantar malakat,
ingkang sampun ngatingal dhateng
panjenenganipun wonten ing grumbul
eri.
36
Inggih panjenenganipun punika
ingkang ngirid medal tiyang-tiyang wau
sarana nindakaken mukjijat-mukjijat
tuwin pratandha-pratandha wonten
ing tanah Mesir, wonten ing Saganten
Abrit tuwin wonten ing ara-ara samun,
ngantos kawan dasa taun dangunipun.
37
Inggih Musa punika ingkang ngandika
dhateng tiyang-tiyang Isral: Allah bakal
ngangkat nabi kaya aku iki kanggo kow
saka ing antaran para sadulurmu.
38
Inggih Musa punika ingkang
dados pantawis wonten ing salebeting
pasamuwan ing ara-ara samun,
ing antawisipun malakat ingkang
medharaken pangandika dhateng
panjenenganipun wonten redi Sinai
kaliyan leluhur kita; saha inggih
panjenenganipun ingkang tampi
pangandika-pangandika ingkang
gesang, supados kaparingaken dhateng
kula lan panjenengan sadaya.
39
Nanging leluhur kita mboten
sami mbangun-turut dhateng
panjenenganipun, malah dipun
tampik. Ing salebeting manah sami
kepngin wangsul dhateng tanah Mesir.
40
Dhateng Harun aturipun tetiyang
punika makaten: Kula sadaya
panjenengan damelaken sesembahan
sawatawis, ingkang badh ngirid lampah
kula, amargi Musa ingkang sampun
nuntun kula sadaya medal saking tanah
Mesir -- kula sami mboten sumerep
kadospundi kawontenanipun.
41
Kala samanten lajeng sami damel
reca pedht, sarta brahala punika
nunten dipun sajni, saha lajeng sami
sukan-sukan tumrap punapa ingkang
dipun damel piyambak punika.
42
Allah lajeng mengkeraken tiyang-
tiyang wau, sami dipun uja anggnipun
sami nyembah dhateng wadya-balaning
langit, kados ingkang sampun kaserat
wonten ing kitabipun para nabi
makaten: Apa sira tau nyaosak kurban
sembelhan lan pisungsung marang
Ingsun, sajron patang puluh taun ana
ing ara-ara-samun, h turun Isral?
43
Ora tau, malah sira padha ngusung
kmah Molokh lan lintang dwamu
Rfan, reca-reca kang padha sira gaw
sarta sira dadkak sesembahan. Mulan
sira bakal sunbuwang nganti tekan ing
sabranging tanah Babl.
44
Kmahing Paseksi wonten ing
satengahing leluhur kita wonten ing
ara-ara samun, ingkang kayasa awit
saking dhawuhipun Allah dhateng Musa,
miturut conto ingkang sampun dipun
tingali.
45
Kmah wau tinampn dning leluhur
kita sarta lajeng kabekta lumebet
dhateng tanah punika kalayan katuntun
dning Yosua, inggih punika nalika tanah
punika karebat saking bangsa-bangsa
sans, ingkang katundhung dning
Allah saking sangajenging leluhur kita;
makaten ngantos dumugi jamanipun
Daud.
46
Daud sampun tampi sih-rahmat
wonten ing ngarsanipun Allah saha
nyuwun, supados dipun parengna
mbangun padaleman kagem Allahipun
Yakub.
47
Nanging Salomo ingkang yasa
padaleman kagem Allah.
48
Namung kmawon Ingkang
Mahaluhur mboten dedalem ing yasaning
tanganipun manungsa, kados ingkang
kapangandikakaken dning nabi
makaten:
49
Langit iku dhamparingsun, sarta bumi
iku ancik-anciking sampyaningsun.
Padaleman apa kang bakal sira
yasa kagem Ingsun? Mangkono
pangandikaning Pangran, papan
apa kang bakal dadi panggonan
palerebaningsun?
50
Apa dudu astaningsun piyambak
kang yasa samubarang iki kabh?
51
H, tiyang ingkang sami ndableg,
wangkot ing manah, sarta mbudheg,
sampyan tansah sami nglawan Roh
Suci, sami kados leluhur sampyan,
inggih makaten ugi sampyan sadaya.
52
Nabi-nabi pundi ingkang mboten
dipun aniaya dning leluhur sampyan.
Malah sami mejahi tiyang-tiyang
ingkang langkung rumiyin memeca bab
rawuhipun Sang Kayektn, ingkang
sapunika sampun sampyan cidrani lan
sampyan sdani.
53
Sampyan sampun sami tampi
angger-anggering Tort, ingkang dipun
paringaken lumantar para malakat,
nanging sami mboten sampyan tetepi."
54
Bareng para warganing Pradata
Agama mireng iku mau kabh, padha
rumaos katuwek panggalih sarta dadi
padha kerot-kerot, gregeten marang
Stfanus.
55
Nanging Stfanus kapenuhan ing Roh
Suci, tumenga ing langit, banjur pirsa
kamulyaning Allah lan Ysus jumeneng
ing tengening Allah.
56
Nuli ngandika, "Sanyata, aku weruh
langit menga lan Putraning Manungsa
jumeneng ing tengen Allah."
57
Wong-wong nuli pada bengok-bengok
ngebyuk marang Stfanus kambi nutupi
kuping.
58
Banjur diglandhang menyang
sanjabaning kutha, lan dibenturi watu.
Para seksi padha cucul jubah ana ing
ngarep wong anom kang jeneng
Saulus.
59
Stfanus sajron dibenturi watu mau,
ndedonga unjuk, "Dhuh Gusti Ysus,
mugi karsa nampni roh kawula."
60
Kalawan jngkng nuli nywanten
sora, "Dhuh Gusti, dosa punika mugi
sampun Paduka tempahaken dhateng
tiyang-tiyang punika." Sawus munjuk
mangkono iku banjur sda.
8
1
(8:1b) Ing nalika iku pasamuwan
ing Yrusalm wiwit ngalami
panganiaya kang banget. Wong kabh
padha buyar, pating slebar menyang
tlatah Yuda lan Samaria, kejaba para
rasul.
2
Para wong salh padha ngubur layon
Stfanus, sarta banget anggon padha
nangisi.
3
Nanging Saulus ngudi sirnan
pasamuwan, saben omah dileboni,
wong lanang lan wong wadon padha
diglandhang lan digawa menyang
pakunjaran.
4
Wong-wong kang buyar mau padha
ndlajahi ing satanah kabh karo
ngabarak Injil.
5
Lan Filipus tindak menyang
sawenhing kutha ing Samaria
martakak bab Msias marang
wong-wong ing kono.
6
Nalika wong akh ngrungokak
apa kang diwartakak dning Filipus
sarta nyumurupi pratandha-pratandha
kang ditindakak, banjur padha saiyeg
nampani pawartan iku.
7
Amarga wong akh kang padha
kapanjingan roh reged, roh mau padha
metu kalawan bengok-bengok, lan uga
akh wong lumpuh sarta wong pincang
kang padha diwarasak,
8
temahan ana kabungahan gedh ing
kutha kono.
9
Ing kutha kono ana wong jeneng
Simon, kang wiwit biyn dadi tukang
sihir lan gaw ram rakyat Samaria,
apadn ngaku-aku wong kang pinunjul.
10
Wong-wong, gedh, cilik, padha
nganut marang wong iku, pangucap,
"Wong iki wujuding pangwaos Allah
kang kasebut Pangwaos Agung."
11
Mulan padha manut marang wong
iku, jalaran wis suw anggon gaw
ram sarana sihir.
12
Nanging saiki padha pracaya marang
Filipus, kang martakak Injil Kratoning
Allah sarta bab asman Ysus Kristus
tuwin padha kabaptis, wong lanang
dalasan wong wadon.
13
Simon dhw iya dadi pracaya
lan sawus dibaptis, tansah rumaket
marang Filipus sarta sumlengeren
nyumurupi pratandha-pratandha lan
mukjijat-mukjijat linuwih kang wus
kelakon.
14
Bareng para rasul ing Yrusalm
padha midhanget, yn wong ing
tanah Samaria wus padha nampani
pangandikaning Allah, Ptrus lan
Yohanes padha kautus mrana.
15
Sarawuh ing kono, sakaron banjur
padha ndedonga supaya wong-wong ing
Samaria padha kaparingan Roh Suci.
16
Amarga Roh Suci durung tumedhak
marang wong siji-sijia ing antaran
wong-wong mau, awit mung padha
dibaptisi ing asman Gusti Ysus.
17
Mulan kabh banjur padha
katumpangan asta dning para rasul
mau, satemah padha katedhakan Roh
Suci.
18
Bareng Simon sumurup, menawa
anggon padha pinaringan Roh Suci iku
marga katumpangan astan para rasul,
banjur nawni dhuwit marang para rasul,
19
karo matur, "Kula mugi kaparingan
kasektn punika ugi, supados tiyang
ingkang kula tumpangi tangan, inggih
lajeng katedhakan Roh Suci."
20
Nanging Ptrus banjur ngandika
marang wong mau, "Dhuwitmu sirnaa
bareng karo kow, amarga kow ngira,
yn kow bisa nuku peparinging Allah
nganggo dhuwit.
21
Kow ora duw panduman utawa
wewenang tumrap prakara iki, amarga
atimu ora jujur ana ing ngarsan Allah.
22
Mulan mratobata saka durakamu
iki sarta ndedongaa marang Pangran,
supaya niyating atimu iki kaparingan
pangapura,
23
amarga aku sumurup, yn atimu iku
wus kayadn rempelu kang pait lan
kajiret ing piala."
24
Simon mangsuli, atur, "Mugi
panjenengan karsa ndongakaken kula
dhateng Pangran, supados sadaya
pangandika panjenengan tumrap kula
punika sampun ngantos kelampahan."
25
Para rasul mau sawis paring paseksi
lan martakak bab pangandikaning
Gusti banjur padha kondur menyang
Yrusalm sarta sadalan-dalan padha
ngabarak Injil ing dsa akh ing
Samaria.
26
Tumuli ana malakating Pangran
kang ngandika marang Filipus,
mangkn, "Ngadega, lan mangkata
mangidul liwat dalan kang mudhun saka
Yrusalm menyang Gaza." Dalan iku
sepi.
27
Filipus jumeneng, banjur tindak.
Ana priyagung tiopia, panggedh, lan
juru kahartakan Kandak, ratu nagara
tiopia, kang tindak menyang Yrusalm
prelu ngibadah.
28
Nalika samono panjenengan lagi
kondur nitih krta kambi maos kitab
Nabi Ysaya.
29
Filipus banjur kadhawuhan dning
Roh, "Mronoa, cedhakana krta iku!"
30
Filipus banjur nggal-nggal murugi
lan mireng priyagung iku lagi maos
kitab Nabi Ysaya. Filipus matur,
"Panjenengan punapa mangertos
ingkang panjenengan waos punika?"
31
Paring wangsulan, "Kadospundi
anggn kula saged mangertos, manawi
mboten wonten ingkang nuntun?" Filipus
banjur didhawuhi minggah lan lenggah
ing sandhing.
32
Anadn nas kang diwaos iku
surasan mangkn: Kayadn wedhus,
Panjenengan katuntun menyang papan
panyembelhan, lan kaya cemp kang
ora nyuwara ana ing ngarep wong kang
ngguntingi wulun, mangkono anggon
Panjenengan ora mbikak tutuk.
33
Sajroning kaasoran Panjenengan
ora tampi kaadilan; sapa kang bakal
nyaritakak tedhak-turun? Sabab
nyawan kapundhut saka ing donya.
34
Priyagung mau banjur ngandika
marang Filipus, "Kula pitakn dhateng
panjenengan, sinten ingkang dipun
ngandikakaken dning nabi punika?
Punapa sariranipun piyambak, punapa
tiyang sans?"
35
Filipus tumuli wiwit cariyos, wiwit
saka nas iku, banjur martosak Injil
Ysus.
36
Sakaron padha nglajengak tindak,
nuli rawuh ing papan kang ana banyun.
Priyagung mau banjur ngandika, "Lah
punika wonten toya. Punapa wonten
pambenganipun, manawi kula dipun
baptis?"
37
[Wangsulan Filipus, "Manawi
panjenengan pitados kanthi gumolonging
panggalih, knging." Wangsulan
priyagung mau, "Kula pitados, bilih
Ysus Kristus punika Putranipun Allah."]
38
Priyagung tiopia mau banjur dhawuh
ngendhegak krtan lan sakaron nuli
padha mandhap marani banyu, Filipus
lan priyagung mau, sarta priyagung iku
nuli dibaptis dning Filipus.
39
Bareng sakaron wus padha
mentas saka ing banyu, Rohing
Pangran tumuli nambut Filipus, lan
ora kasumerepan dning priyagung
iku manh. Panjenengan banjur
nglajengak tindak kalawan renaning
panggalih.
40
Nanging Filipus tinemu wus ana ing
Asdod, tindak nglangkungi tlatah kono
sarta ngabarak Injil ana ing kutha-kutha
kabh nganti tekan Kaisara.
9
1
Anadn Saulus atin isih kebak
pangancam sarta pangigit-igit arep
matni para murid Gusti, banjur sowan
ing ngarsan Imam Agung,
2
lan nyuwun layang pangwasa kang
arep digawa menyang papan-papan
pangibadah ing Damsyik, supaya
samangsa mrangguli wong lanang
utawa wong wadon kang padha nganut
Margining Gusti, banjur kena ditangkep
lan digawa menyang Yrusalm.
3
Sajron lumaku iku, bareng wus
cedhak kutha Damsyik, dumadakan nuli
ana cahya tumlorong saka ing langit
kang nglimputi wong mau.
4
Saulus banjur tiba ing lemah
sarta krungu swara kang ngandikani
mangkn, "Saulus, Saulus, yagn sira
nganiaya Ingsun?"
5
Atur wangsulan Saulus, "Paduka
punika sinten, Gusti?" Pangandikan
Gusti, "Ingsun iki Ysus, kang sira aniaya
iku.
6
Nanging ngadega, lumebua ing kutha,
ana ing kono sira bakal didhawuhi apa
kang kudu sira lakoni."
7
Anadn wong-wong kang dadi
kanthining lakun, padha njenger,
marga pancn padha krungu swara mau,
nanging ora weruh wong siji-sijia.
8
Saulus banjur ngadeg lan ngelkak
mripat, nanging ora bisa ndeleng
apa-apa. Tumuli dituntun lumebu
menyang Damsyik.
9
Nganti telung dina lawas anggon
ora bisa ndeleng sarta ora mangan lan
ngomb.
10
Ing Damsyik ana murid Gusti
jeneng Ananias, iku didhawuhi dning
Gusti ing sajroning tetingalan, "Ananias!"
11
Unjuk, "Kawula, Gusti." Dhawuh
Gusti, "Ngadega, menyanga lurung
kang aran Lurung Kenceng, menyanga
omah Yudas, golkana wong kang saka
Tarsus kang jeneng Saulus, saiki lagi
ndedonga,
12
lan sajroning tetingalan weruh
wong aran Ananias kang lumebu sarta
numpangi tangan, supaya bisa ndeleng
manh."
13
Ananias mangsuli, unjuk, "Gusti,
kawula sampun mireng saking tiyang
kathah bab tiyang punika, bilih kathah
sanget piawon ingkang dipun tindakaken
tumrap para suci kagungan Paduka
ingkang wonten ing Yrusalm,
14
saha anggnipun mriki punika
kalayan mundhi dhawuh saking para
pangajenging imam supados nangkepi
sakathahing tiyang ingkang nyebut asma
Paduka."
15
wadn Gusti ngandika, "Sira
mangkata, jalaran wong iki piranti
pilihaningsun kanggo martakak
asmaningsun marang bangsa-bangsa
liya sarta para raja lan wong-wong
Isral.
16
Ingsun piyambak bakal nuduhak
marang wong iku, sapira akhing
kasangsaran, kang bakal kasandhang
awit saka asmaningsun."
17
Ananias tumuli mangkat mrono lan
lumebu ing omah kono. Saulus banjur
ditumpangi tangan sarta tembung,
"Saulus, sadulurku, Gusti Ysus, kang
wus ngatingal marang kow ana ing
dalan kang kokliwati, iku ngutus aku
marani kow, supaya kow bisa ndeleng
manh lan kapenuhan ing Roh Suci."
18
Padha sanalika, kaya-kaya banjur
ana kulit tipis kang rupan mmper sisik
padha rontog saka mripat, satemah
Saulus bisa ndeleng manh, banjur
ngadeg sarta kabaptis.
19
Dn sawis mangan, kakuwatan
nuli pulih. (9-19b) Saulus ana ing
satengahing para murid ing Damsyik
sawatara dina.
20
Nalika iku Saulus iya martakak bab
Ysus ana ing papan-papan pangibadah
sarta pratla yn Ysus iku Putraning
Allah.
21
Wong kabh kang ngrungokak
padha ram lan ngucap, "Apa iku dudu
sing ana ing Yrusalm arep numpes
wong kang nyebut jeneng Ysus iku,
sarta tekan ing kn iku apa ora
sumedya nangkepi wong-wong mau
banjur diladkak ing ngarsan para
pangareping imam?"
22
Nanging Saulus saya mundhak
gedh prabawan lan gaw judheging
wong-wong Yahudi kang manggon ing
Damsyik, jalaran anggon awh paseksi,
menawa Ysus iku Msias.
23
Bareng wus sawatara dina, wong
Yahudi padha ngrembug bab rancangan
anggon arep matni Saulus.
24
Nanging sedya kang ala iku
kaweruhan dning Saulus. Rina-wengi
wong Yahudi padha jaga ing gapura-
gapuraning kutha, supaya bisa matni
Saulus.
25
Nanging ing wayah bengi banjur
dipapag dning para murid kaudhunak
saka btnging kutha nganggo kranjang.
26
Satekan Yrusalm Saulus banjur
ngudi bisan nunggal karo para murid,
nanging kabh padha wedi, awit padha
ora ngandel, menawa Saulus iku uga
wus dadi murid.
27
Mung ba banjur ditampa dning
Barnabas lan dilantarak menyang
ngarsan para rasul sarta padha
dicaritani, bab anggon Saulus ana ing
dalan diketingali dning Gusti tuwin
anggon diparingi pangandika, apadn
anggon memulang kalawan asman
Gusti kanthi kendel ana ing Damsyik.
28
Saulus lestari tetunggilan karo para
rasul ana ing Yrusalm lan kanthi
kendel memulang demi asman Gusti,
29
apadn uga rerembugan lan
bebantahan karo para wong Yahudi kang
basan Yunani, nanging wong-wong iku
padha ngarah patin.
30
Mung ba, bareng bab iku
kasumurupan dning para sadulur
tunggal pracaya, banjur padha
ngungskak Saulus menyang Kaisara
lan saka ing kono menyang Tarsus.
31
Anadn ing sawatara wektu
pasamuwan ing satanah Yuda, Galila
lan Samaria kabh kaanan tentrem,
padha kabangun sarta padha wedi-asih
marang Pangran. Cacah saya wuwuh
akh marga kapitulungan dning Roh
Suci.
32
Nalika samana Ptrus tindak mider-
mider, tetuwi menyang ngendi-endi.
Panjenengan uga ngrawuhi para suci
ing Lida.
33
Ana ing kono mrangguli wong kang
aran nas, kang wis wolung taun
nggluntung ana ing paturon amarga
lumpuh.
34
Wong iku dingandikani dning Ptrus,
"nas, Ysus Kristus nyarasak kow;
tangia lan paturonmu tatanen!" Sanalika
iku uga wong mau banjur tangi.
35
Wong ing Lida lan Saron kabh padha
weruh wong mau, satemah banjur padha
mratobat marang Gusti.
36
Ing Yop ana murid wadon jeneng
Tabita -- ing basa Yunani: Dorkas.
Wong wadon iku akh banget anggon
nindakak kabecikan lan dedana.
37
Nanging nalika samana wong iku lara
banjur tilar-donya. Sawus disucni,
layon nuli diturokak ana ing kamar
ndhuwur.
38
Lida iku cedhak karo Yop. Bareng
para murid padha krungu, yn Ptrus
ana ing Lida, banjur kongkonan wong
loro sowan ing ngarsan, ngaturak
panyuwun mangkn, "Kula aturi nggal
rawuh dhateng panggnan kula!"
39
Ptrus nuli nggal-nggal tindak
bebarengan karo wong-wong mau.
Bareng wis rawuh ing kana, banjur
didhrkak menyang kamar ndhuwur.
Para warandha padha ngadeg ing
sacedhak apadn kalawan nangis
padha nuduhak kabh klambi lan
sandhangan, gawan Dorkas nalika isih
urip.
40
Nanging kabh nuli didhawuhi
metu dning Ptrus. Panjenengan
banjur jngkng lan ndedonga. Sawus
mangkono nuli minger ngadhepak layon
mau sarta ngandika, "Tabita, tangia!"
Tabita nuli melk lan bareng ndeleng
Ptrus, banjur njengglk linggih.
41
Tumuli tangan diasta dning Ptrus,
dibantu anggon ngadeg. Sawis
mangkono nuli nimbali para suci lan para
warandha sarta nedahak, yn wong
wadon mau wis urip.
42
Lelakon iku sumebar ing sakutha
Yop sarta akh wong kang padha dadi
pracaya marang Gusti.
43
Sawus mangkono Ptrus isih lereb
ana ing Yop sawatara dina, ana ing
omah wong aran Simon, tukang
walulang.
10
1
Ing Kaisara ana wong aran
Kornlius, perwiraning pasukan
kang diarani pasukan Italia.
2
Wong mursid, dalah sabrayat kabh
ngabekti marang Allah, sarta akh
sedhekah marang umat Yahudi tuwin
tansah ndedonga marang Allah.
3
Watara jam telu awan Kornlius ing
sajroning tetingalan sumurup kalawan
cetha ana malakat Allah kang lumebet
ing omah lan ngandikani, "Kornlius!"
4
Kornlius mandeng marang malakat
mau lan matur kalawan wedi, "Wonten
punapa, Gusti?" Paring wangsulan
malakat mau, "Sakhing pandongamu
lan sedhekahmu wus padha sumengka
marang ngarsaning Allah sarta Allah
nget marang kow.
5
Dn saiki kongkonana wong sawatara
menyang Yop, methuk wong aran
Simon, kang peparab Ptrus.
6
Wong iku nginep ana ing omah
tukang walulang, kang jeneng Simon,
omah ing pinggir sagara."
7
Sapengker malakat kang ngandikani
mangkono mau, Kornlius banjur nimbali
abdin loro tuwin prajurit siji kang
mursid, panunggalan kang tansah
tetunggalan karo panjenengan,
8
sarta sawis diparingi katrangan bab
sakabh, nuli padha diutus menyang
Yop.
9
suk nalika utusan mau isih padha
ana ing dalan lan wus cedhak karo
kutha, watara jam rolas awan, Ptrus
minggah ing payon arep ndedonga.
10
Banjur kraos luw lan kepngin
dhahar, nanging nalika dhaharan lagi
dicawisak, dumadakan roh kalimputan
ing pangwaosing Allah.
11
Panjenengan pirsa langit menga
sarta banjur ana barang kang wujud
lawon amba, poncot papat katalnan,
kaudhunak menyang lemah.
12
Lawon mau isi sakhing kwan kang
sikil papat, kwan kang rumangkang
sarta manuk.
13
Tumuli ana swara kapireng kang
dhawuh, "Ptrus, ngadega, nyembelha
lan mangana kwan-kwan iku!"
14
Nanging Ptrus munjuk, "Mboten
Gusti, sabab kawula drng nat nedha
punapa-punapa ingkang haram saha
najis."
15
Tumuli kapireng swara manh kang
kaping pindhon, dhawuh, "Apa kang wis
kapangandikakak halal dning Allah,
aja kokarani haram."
16
Bab iku nganti kelakon kaping telu lan
sawis iku lawon mau banjur kaangkat
menyang langit manh.
17
Nalika Ptrus isih judheg bab
maknaning tetingalan kang mentas
ditampni mau, wong-wong kang diutus
dning Kornlius, sawis takon-takon
bab omah palereban Ptrus, wus ana
ing ngarep rgol,
18
sarta banjur ngundang sawenhing
wong lan takon, apa Simon kang peparab
Ptrus lereb ana ing omah kono.
19
Nalika Ptrus isih manggalih bab
tetingalan mau, banjur dipangandikani
dning Roh, "Lah ana wong telu nggolki
sira,
20
mulan ngadega, mudhuna lan
mangkata bebarengan karo wong-wong
iku, aja mangu-mangu, sabab Ingsun
kang ngutus wong-wong iku."
21
Ptrus banjur mandhap sarta
"Inggih kula punika tiyang ingkang
sampyan padosi; punapa prelunipun
sampyan sami mriki?"
22
Atur wangsulan, "Kornlius, perwira
ingkang manahipun tulus saha ngabekti
dhateng Allah, punapadn ingkang
sampun kondhang sa wonten ing
antawisipun bangsa Yahudi, tampi
wangsiting Allah lumantar malakat suci,
supados ngaturi rawuh panjenengan
dhateng griyanipun saha mirengaken
punapa ingkang badh panjenengan
ngandikakaken."
23
Wong-wong mau banjur didhawuhi
nginep ana ing kono. suk sawis
wungu, Ptrus tumuli tindak bebarengan
karo wong-wong mau sarta ana wong
Yop sawatara kang ndhrkak tindak.
24
suk manh tindak wus tekan
Kaisara, Kornlius wus ngentni lan
wus ngulemi sanak-sadulur lan para
mitran.
25
Nalika Ptrus rawuh, Kornlius
methukak kambi sumungkem ing
ngarsan sarta sujud.
26
Nanging diadegak dning Ptrus
kalawan dingandikani, "Kula aturi
jumeneng, kula punika namung
manungsa limrah."
27
Ptrus nuli lumebet kambi ngandikan
karo Kornlius lan pinanggih wong akh
kang wus padha nglumpuk.
28
Tumuli padha dingandikani
mangkn, "Panjenengan sadaya sami
mangertos, bilih tiyang Yahudi punika
dipun awisi sanget srawung kaliyan
tiyang-tiyang ingkang sans Yahudi
utawi lumebet ing griyanipun. Nanging
Allah sampun paring pitedah dhateng
kula, bilih kula mboten dipun parengaken
nyebut sok sintena najis utawi haram.
29
Inggih punika sababipun kula lajeng
mboten kawratan mriki. Pramila kula
kepngin sumerep, punapa sababipun
dn kula panjenengan dhatengaken?"
30
Atur Kornlius, "Kawan dinten
kapengker, ing wekdal kinten-kinten
sami kaliyan sapunika, inggih punika
jam tiga siyang, kula saweg ndedonga
wonten ing griya.
31
Dumadakan wonten priya jumeneng
ing ngajeng kula, pangagemanipun
gumilap ingkang lajeng ngandika,
Kornlius, pandongamu wus
kapiyarsakak dning Allah lan
sedhekahmu wus kangetan ana ing
ngarsaning Allah.
32
Mulan kongkonana wong menyang
Yop methuk Simon kang peparab
Ptrus, kang lagi mondhok ing omah
Simon, tukang walulang, ing pinggir
sagara.
33
Awit saking punika kula nggal-
nggal kngknan tiyang sowan
panjenengan saha panjenengan sampun
rawuh kalayan renaning penggalih.
Sapunika kula sadaya sampun nglempak
ing ngriki, wonten ing ngarsanipun Allah,
badh mirengaken punapa ingkang
kadhawuhaken dning Allah dhateng
panjenengan."
34
Ptrus banjur medhar pangandika
mangkn, "Kula sampun mangertos
sastu, bilih Allah mboten mbdak-
mbdakaken tiyang.
35
Saben tiyang saking golongan
bangsa punapa kmawon, ingkang
ngabekti dhateng Pangran saha
ingkang nindakaken punapa ingkang
leres, punika ndadosaken keparengipun
Allah.
36
Punika pangandika ingkang
kadhawuhaken dhateng tiyang-
tiyang Isral, nalika Panjenenganipun
martosaken bab tentrem-rahayu lantaran
Ysus Kristus ingkang jumeneng dados
Gustinipun tiyang sadaya.
37
Panjenengan sadaya sampun
nguningani samukawis ingkang sampun
kelampahan wonten ing saindenging
tanah Yuda wiwit saking Galila,
sasampunipun baptisan ingkang
kaundhangaken dning Yohanes,
38
inggih punika bab Ysus saking
Nasart: anggnipun jinebadan dning
Allah kalawan Roh Suci saha daya-
pangwaos. Panjenenganipun tindak
mider-mider kalayan nindakaken
kasanan sarta nyarasaken sakathahing
tiyang ingkang kawassa dning
Iblis, amargi Allah nunggil kaliyan
Panjenenganipun.
39
Wondn kula sadaya punika sami
dados seksi tumrap sadaya ingkang
dipun tindakaken wonten ing tanahipun
tiyang Yahudi saha ing Yrusalm;
wasana lajeng kasdanan sarana
kagantung ing kajeng salib.
40
Ing tigang dintenipun Ysus punika
dipun wungokaken dning Allah saha
sampun dados keparenging Allah, bilih
Panjenenganipun lajeng ngatingal,
41
mboten dhateng tiyang sabangsa
sadaya, nanging namung dhateng
para seksi, ingkang sadrngipun
sampun katemtokaken dning Allah,
inggih punika dhateng kula sadaya
ingkang sampun ndhrk nedha lan
ngomb kaliyan Panjenenganipun,
sasampunipun Panjenenganipun wungu
saking antawisipun tiyang pejah.
42
Punapadn Panjenenganipun
sampun paring ayahan dhateng kula
sadaya, martosaken dhateng tiyang
sabangsa sadaya saha dados seksi,
bilih inggih Panjenenganipun punika
ingkang pinasthi dning Allah dados
Hakim tumrap tiyang ingkang gesang
saha ingkang pejah.
43
Inggih Panjenenganipun punika
ingkang dipun seksni para nabi
sadaya, bilih sinten ingkang pitados
dhateng Panjenenganipun, badh tampi
pangapuntening dosa margi saking
asmanipun."
44
Nalika Ptrus lagi ngandika mangkono
iku, wong kabh kang ngrungokak
pangandika padha katedhakan Roh Suci.
45
Sakhing wong pracaya saka
golongan tetakan kang ndhrkak
Ptrus, padha ram, jalaran padha
sumurup, yn Roh Suci iku uga
kaparingak marang bangsa-bangsa
liya;
46
amarga padha krungu anggon
wong-wong mau banjur padha guneman
nganggo basa ilat lan ngluhurak Allah.
Ptrus banjur ngandika,
47
"Apa ana kang bisa ngalang-alangi
wong-wong iki padha dibaptisi nganggo
banyu, marga wus padha tampa Roh
Suci kayadn kita?"
48
Banjur dhawuh, supaya wong-wong
mau padha dibaptisi ing asman Ysus
Kristus. Sawus iku nuli padha nyuwun,
supaya Ptrus lereb ana ing kono
sawatara dina.
11
1
Para rasul lan sadulur-sadulur
tunggal pracaya ing Yuda padha
krungu, menawa bangsa-bangsa liya uga
nampani pangandikaning Allah.
2
Bareng Ptrus rawuh ing Yrusalm
wong-wong golongan tetakan padha
padudon karo panjenengan,
3
pangucap, "Panjenengan sampun
lumebet ing griyanipun tiyang-tiyang
ingkang mboten tetak saha dhahar
sesarengan kaliyan tiyang-tiyang wau."
4
Nanging Ptrus banjur nerangak
samubarang kabh kanthi runtut,
pangandikan,
5
"Kula saweg ndedonga wonten
ing kitha Yop, dumadakan roh kula
kalimputan ing pangwaosipun Allah,
kula lajeng sumerep tetingalan: wonten
barang ingkang wujud lawon wiyar,
gumantung ing poncotipun sekawan
kaedhakaken saking langit ngantos
dumugi ing ngajeng kula.
6
Sareng kula tamataken, kula sumerep
sawarnining kwan wonten ing lebetipun,
kwan suku sekawan, kwan wanan,
kwan rumangkang saha peksi-peksi.
7
Kula lajeng mireng swanten ingkang
ngandika dhateng kula: Ngadega,
Ptrus, nyembelha lan mangana!
8
Nanging kula matur, Mboten, Gusti,
amargi drng nat wonten barang
ingkang karam utawi ingkang mboten
resik, ingkang lumebet ing cangkem
kawula.
9
wadn swanten saking swarga
wau lajeng ngandika dhateng kula
ingkang kaping kalihipun, Apa kang
kapangandikakak dning Allah, menawa
iku halal, aja kokarani haram!
10
Bab punika kalampahan ngantos
kaping tiga, sadaya wau nunten
kaangkat malih dhateng langit.
11
Sanalika punika wonten tiyang tiga
ingkang ngadeg ing sangajenging griya,
ingkang kula sipengi; tiyang-tiyang wau
utusan saking Kaisara murugi kula.
12
Kula nunten dipun ngandikani
dning Roh, Mangkata bebarengan karo
wong-wong iku lan aja mangu-mangu!
Sadhrk enem punika tumut. Sareng
kula lumebet ing griyanipun tiyang wau,
13
tiyang punika tumunten nyariyosaken
dhateng kula sadaya, anggnipun
sumerep malakat jumeneng ing
griyanipun saha ngandika dhateng
piyambakipun, Kongkonana wong
menyang Yop methuk Simon kang
peparab Ptrus.
14
Iku bakal awh pawarta marang
kow, kang bakal nekakak karahayon
tumrap kow dalah sabrayatmu kabh.
15
Sareng kula wiwit wicanten, tiyang-
tiyang wau lajeng sami katedhakan Roh
Suci, sami kadosdn kita kala rumiyin.
16
Kula nunten kngetan dhateng
pangandikaning Gusti, Yohanes mbaptis
nganggo banyu, nanging sira kabh
bakal kabaptis kalawan Roh Suci.
17
Dados manawi Allah maringaken
rahmatipun dhateng tiyang-tiyang wau
sami kadosdn dhateng kula nalika
kita wiwit pitados dhateng Gusti Ysus
Kristus, kadospundi anggn kula saged
nulak karsanipun Allah?"
18
Bareng krungu kang mangkono iku,
pasamuwan banjur bisa nampa sarta
padha ngluhurak Allah, pangucap,
"Dadin Allah uga paring pitobat marang
bangsa-bangsa liya, kang nuntun
marang urip."
19
Kacarita marga saka panganiaya
kang kelakon sawus Stfanus kaukum
pati, akh sadulur tunggal pracaya
padha buyar nganti tekan Fnisia, Siprus
lan Antiokhia, dn anggon martakak
Injil mung marang wong Yahudi.
20
Nanging ana sawatara panunggalan
wong Siprus lan wong Kirn, kang teka
ing Antiokhia lan banjur wawan-rembug
karo wong-wong kang nggunakak basa
Yunani sarta martakak Gusti Ysus.
21
Astan Gusti nunggil karo wong-
wong mau, satemah akh kang padha
dadi pracaya sarta mratobat marang
Panjenengan.
22
Pawarta bab wong-wong mau
keprungu dning pasamuwan ing
Yrusalm; Barnabas banjur kautus
dning pasamuwan menyang Antiokhia.
23
Bareng wis rawuh ing kono lan pirsa
sih-rahmating Allah, Barnabas bingah.
Sarta paring pitutur marang wong-wong
mau, supaya padha tetep setya marang
Gusti,
24
awit Barnabas iku sa penggalih,
kapenuhan ing Roh Suci lan pracaya.
Temahan ana wong akh kang padha
kawuwuhak ing pasamuwan Gusti.
25
Barnabas banjur tindak menyang
Tarsus madosi Saulus. Bareng wus
pinanggih tumuli diajak menyang
Antiokhia,
26
sarta padha tetunggilan karo
pasamuwan nganti sataun lawas,
sinambi memulang marang wong akh.
Ana ing Antiokhia kono para murid wiwit
padha kasebut Kristen.
27
Nalika samana ana nabi sawatara
kang rawuh ing Antiokhia saka
Yrusalm.
28
Ana siji kang asman Agabus,
jumeneng sarta marga saka kwaosing
Roh ngandika, yn ing saindenging jagat
bakal katekan paceklik gedh, kang iya
kelakon nalika jaman Klaudius.
29
Para murid banjur padha mutus
arep nglumpukak sumbangan miturut
kekuwatan dhw-dhw, bakal
dikirimak marang para sadulur tunggal
pracaya ing Yuda.
30
Iku iya kelakon lan banjur dikirimak
marang para pinituwa lumantar Barnabas
lan Saulus.
12
1
Kurang-luwih ing wektu iku,
Hrods wiwit tumindak keras
marang wong pasamuwan sawatara.
2
Panjenengan dhawuh nydani
Yakobus, sadhrk Yohanes, sarana
pedhang.
3
Bareng pirsa, menawa bab iku
ndadkak seneng atin wong Yahudi,
banjur nglajengak tindak kang
mangkono iku sarta dhawuh nahan
Ptrus. Nalika iku pinuju dina riyaya Roti
Tanpa Ragi.
4
Bareng Ptrus wus dicepeng, Hrods
dhawuh supaya dikunjara kanthi dijaga
dning prajurit patang regu, saben regu
wong papat. Karsan, salebar Paskah
bakal kaladkak ing ngarep wong
akh.
5
Iya kaya mangkono iku anggon
Ptrus katahan ana ing pakunjaran.
Nanging pasamuwan kalawan adreng
ndongakak panjenengan marang
Allah.
6
Nalika bengi sadurung kaladkak
ing ngarep wong akh dning Hrods,
Ptrus sar kaapit dning prajurit loro,
kabanda nganggo rant loro, astan
karant karo tangan prajurit mau.
Kejaba saka iku, ing ngarep lawang ana
prajurit kang padha jaga.
7
Dumadakan ana malakat Pangran
jumeneng ing sacelak Ptrus lan sl
kono kapadhangan ing cahya. Malakat
mau banjur nyablk Ptrus, supaya
wungu kalawan ngandika, "nggal
tangia!" Rantn nuli ucul saka ing
astan Ptrus.
8
Malakat iku banjur ngandika,
"Sabukana lan enggonen trumpahmu!"
Iku iya ditindakak. Malakat tumuli
ngandika, "Jubahmu anggonen lan
ngetutna aku!"
9
Panjenengan iya banjur tindak
medal ndhrkak malakat sarta
ora pirsa, yn apa kang ditindakak
dning malakat iku kelakon temenan,
rumangsan mung pirsa tetingalan.
10
Bareng wus padha nglangkungi
pajagan kapisan lan kapindho, nuli
rawuh ing gapura wesi kang anjog ing
kutha. Lawang iku menga dhw.
Bareng wus rawuh ing jaba, banjur
padha tindak tekan pungkasaning dalan;
dumadakan malakat mau banjur nilar
panjenengan.
11
Bareng wus nget kanthi cetha bab
kawontenan, Ptrus nuli ngunandika,
"Saiki aku ngerti temenan, yn Gusti
wus ngutus malakat sarta ngluwari
aku saka ing astan Hrods lan saka
samubarang kabh, kang dikarepak
dning wong Yahudi."
12
Sawus manggalih sadhla, banjur
tindak menyang omah Maria, ibun
Yohanes kang uga karan Markus. Ing
kono wong kang padha nglumpuk
ndedonga, akh.
13
Bareng panjenengan nothok
lawang rgol, ana abdi wadon jeneng
Rod teka arep nyumurupi sapa kang
thothok-thothok iku.
14
Wong wadon mau ora pangling
menawa iku swaran Ptrus, nanging
marga saka bungah, ora banjur
ngengakak lawang, nanging nggal-
nggal lumebu ngaturi pirsa, yn Ptrus
ana ing ngarep rgol.
15
Wong iku banjur dilokak, "Kow iku
ngomyang." Ewasamono tetep anggon
matur, menawa iku nyata temenan.
Banjur padha kandha, "Iku malakat."
16
Nanging Ptrus terus ba anggon
thothok-thothok. Bareng padha
ngengakak lawang lan ndeleng
panjenengan, padha kagt karaman.
17
Nanging Ptrus tumuli paring sasmita
sarana astan, supaya padha meneng,
banjur padha dingandikani, kepriy
anggon Gusti nuntun medal saka
pakunjaran. Pangandikan, "Yakobus lan
para Sadulur kita padha kandhanana bab
iki." Banjur miyos lan tindak menyang
panggonan liya.
18
suk para prajurit padha ribut-ribut,
padha takon-tinakon apa kang wus
kelakon ing ngatas Ptrus iku.
19
Hrods banjur dhawuh madosi
Ptrus, nanging ora ketemu, nuli dhawuh
mriksa para kang jaga, kang wusanan
padha dipatni. Hrods nuli tindak saka
Yuda menyang Kaisara sarta lereb ana
ing kono.
20
Kacarita Hrods duka banget
marang wong Tirus lan Sidon. Wong-
wong mau padha saiyeg bebarengan
sowan menyang ngarsan sarta padha
kelakon bisa ngrimuk Blastus, punggawa
kraton, supaya mbiyantu wong-wong
mau. Banjur padha nyuwun bedhami,
awit nagaran iku olh pangan saka
wilayah raja.
21
Ing dina kang wus katamtokak,
Hrods ngagem busana keprabon
banjur lenggah ing dhampar lan paring
pangandika marang wong-wong mau.
22
Ing kono rakyat padha nampani
pangandika iku kanthi surak-surak, sarta
ngucap, "Punika swantening dwa, sans
swantening manungsa!"
23
Padha sanalika Hrods banjur
kagebag dning malakating Pangran,
jalaran ora ngunjukak pakurmatan
marang Allah. Panjenengan sda
dipangan cacing-cacing.
24
Kacarita pangandikan Allah
saya sumebar lan saya akh kang
ngrungokak.
25
Barnabas lan Saulus, sawus
ngrampungak kuwajiban, banjur
kondur nilar Yrusalm, Yohanes kang
uga peparab Markus didhawuhi ndhrk.
13
1
Nalika iku ing pasamuwan
Antiokhia ana nabi lan guru
sawatara, yaiku: Barnabas lan Simon
kang karan Niger, lan Lukius wong
Kirn, sarta Menahm, kang biyn
diemong bareng karo Hrods raja
wilayah, lan Saulus.
2
Ing sawijining dina, nalika lagi
padha nindakak pangibadah marang
Gusti sarta pasa, Roh Suci ngandika,
"Barnabas lan Saulus padha pijinen,
supaya padha nglakoni ayahan, kang wis
suntemtokak tumrap sakaron."
3
Mulan banjur padha pasa lan
ndedonga, sarta sawis ditumpangi asta,
sakaron padha dililani mangkat.
4
Sakaron, kang padha kautus dning
Roh Suci iku, nuli tindak menyang
Slukia; saka ing kono padha lelayaran
menyang Siprus.
5
Bareng wus rawuh ing Salamis, banjur
padha martosak pangandikaning Allah
ana ing papan-papan pangibadah
wong Yahudi, sarta Yohanes ndhrkak
minangka pambantu.
6
Nuli padha ndlajahi saindeng pulo
mau, nganti tekan ing Pafos; ana ing
kono kepanggih wong Yahudi, jeneng
Barysus. Iku dadi tukang sihir lan nabi
palsu.
7
Apamanh dadi mitran gubernur
ing pulo kono, priyagung kang lantip,
asman Srgius Paulus. Gubernur iku
nimbali Barnabas lan Saulus sabab
kepngin mirengak pangandikaning
Allah.
8
Nanging limas -- mangkono
jeneng tukang sihir mau -- ngalang-
alangi sakaron sarta mbudi-daya
ngnggokak supaya Gubernur aja
nganti pracaya.
9
Nanging Saulus, kang uga asma
Paulus, kang kapenuhan ing Roh Suci,
nuli mencerengi wong mau
10
lan ngandika, "H, anak Iblis, kang
kebak ing kaculikan lan piala, kow iku
mungsuh sakhing kayektn, apa kow
ora uwis-uwis anggonmu ngingerak
Margining Pangran, kang lenceng iku?
11
Saiki delengen, astaning Pangran
nempuh marang kow, kow dadi picak,
sawatara dina kow ora bisa weruh
srengng." Lan sanalika iku uga wong
mau rumangsa kalimputan ing pedhut
lan pepeteng, banjur grayah-grayah
golk wong kang nuntun.
12
Ndeleng apa kang mentas kelakon
iku, Gubernur banjur pitados, sarta
karaman marga saka piwulang Gusti
iku.
13
Paulus sakanthin banjur tindak saka
Pafos lan lelayaran menyang Prga ing
Pamfilia. Nanging Yohanes tumuli misah
lan bali menyang Yrusalm.
14
Saka Prga padha nglajengak
tindak menyang Antiokhia ing Pisidia.
Bareng dina Sabat sakaron tindak
menyang papan pangibadah, tumuli
lenggah ana ing kono.
15
Sawis angger-anggering Tort
lan kitab para nabi kawaca, para
punggawaning papan pangibadah padha
kongkonan matur marang sakaron,
"Para Sadhrk, bokbilih panjenengan
sami kagungan pangandika minangka
pambangun saha panglipur tumrap
umat punika, sumangga kula aturi
ngandikakaken."
16
Paulus banjur jumeneng sarta sawus
paring sasmita kalawan astan, nuli
ngandika, "Para Sadhrk Isral saha
para ingkang sami ngabekti ing Allah,
kula aturi sami midhangetaken.
17
Allahipun bangsa Isral sampun
milih leluhur kita, tuwin kadadosaken
bangsa ingkang ageng, nalika dados
tiyang neneka wonten ing tanah Mesir,
tumunten kairid medal saking nagari
wau dning Panjenenganipun sarana
ngangkat astanipun.
18
Salebetipun kawan dasa taun
Panjenenganipun nyabari pratingkahipun
wonten ing ara-ara samun.
19
Sarta sasampunipun nyirnakaken
bangsa pepitu ing tanah Kanaan,
Panjenenganipun lajeng mbag-bag
tanah wau dhateng leluhur kita
kadadosaken tanah pusaka.
20
Sasampunipun watawis kawan atus
sket taun, lajeng kaparingan hakim-
hakim ngantos dumugi ing jamanipun
Nabi Samul.
21
Sasampunipun makaten sami
nyuwun kaparingana raja. Allah nunten
maringi Saul, anakipun Kish, saking
taler Bnyamin, laminipun sekawan dasa
taun.
22
Sasampunipun Saul kasingkiraken,
Allah lajeng ngangkat Daud,
kajumenengaken raja. Tumrap
Daud punika, Allah sampun pratla,
Ingsun wus manggih Daud, anak Isai,
wong kang ndadkak keparenging
panggalihingsun sarta kang nglakoni
sakhing karsaningsun.
23
Inggih saking trahipun punika, Allah
-- ngetrepi kaliyan ingkang sampun
kaprasetyakaken -- miyosaken Juru-
wilujeng tumrap tiyang Isral, inggih
punika Ysus.
24
Nalika ngajengaken rawuhipun,
Yohanes sampun ngatag-atag dhateng
bangsa Isral sadaya, supados sami
mratobat saha kabaptis.
25
Salajengipun, nalika Yohanes sampun
mh rampung anggnipun nindakaken
ayahanipun, panjenenganipun ngandika
makaten, Aku iki kokkira sapa? Aku
iki dudu Panjenengan. Sayektin
Panjenengan iku bakal rawuh sawis
aku. Nadyan nguculi agem trumpah
saka ing sampyan ba, aku ora
pantes.
26
Lah para Sadhrk ingkang kalebet
trahipun Abraham, saha para ingkang
sami ngabekti dhumateng Allah,
kabar kawilujengan punika sampun
kaparingaken dhateng kita.
27
Para ingkang sami manggn ing
Yrusalm saha para pangagengipun
sami mboten purun ngakeni
Ysus. Sarana anggnipun
ndhawahaken paukuman pejah
tumrap Panjenenganipun, sami dados
kayektosaning pangandikanipun para
nabi, ingkang kawaos ing saben dinten
Sabat.
28
Sanadyan tiyang-tiyang mboten
manggih bab-bab ingkang njalari Ysus
kaukum pejah, wasemanten sami
nyuwun sdanipun dhateng Pilatus.
29
Saha sasampunipun sami nglampahi
sadaya ingkang sinerat tumrap
Panjenenganipun, Panjenenganipun
lajeng kaedhakaken saking kajeng salib
tuwin kasarkaken.
30
Nanging nunten kawungokaken
dning Allah saking antawisipun tiyang
pejah,
31
sarta ngantos sawatawis wekdal
anggnipun ngatingal dhateng para
ingkang sami ndhrk Panjenenganipun
saking Galila dhateng Yrusalm.
Inggih tiyang-tiyang punika ingkang
sapunika sami dados seksinipun wonten
ing sangajengipun umat punika.
32
Dn kula sadaya sapunika sami
martosaken kabar-kabingahan dhateng
panjenengan sadaya, inggih punika,
bilih prajanjian ingkang kaparingaken
dhateng para leluhur kita punika,
33
sampun dipun tetepi dning Allah
tumrap kita, para turunipun, sarana
anggnipun mungokaken Ysus, kados
ingkang kaserat ing masmur ingkang
kaping kalih: Sira iku Putraningsun!
Ingsun wis jumeneng Ramanira ing dina
iki.
34
Allah sampun mungokaken
Panjenenganipun saking antawisipun
tiyang pejah saha mboten badh
kapasrahaken malih dhateng karisakan.
Bab punika kapratlakaken dning
Pangran wonten ing pangandikanipun,
makaten: Ingsun bakal netepi prajanji-
prajanji kang suci kang kena kapracaya
tumrap sira, kang wis sunparingak
marang Daud.
35
Awit saking punika wonten ing
masmur sansipun pangandikanipun
makaten: Paduka mboten badh
masrahaken Abdi Paduka ingkang suci
dhateng karisakan.
36
Awit Daud nglampahi karsaning
Allah ing jamanipun, lajeng sda
saha kasarkaken nunggil kaliyan
para leluhuripun, punapadn pancn
kaulungaken dhateng karisakan.
37
Nanging Ysus ingkang
kawungokaken dning Allah, mboten
ngalami makaten.
38
Pramila ndadosna ing kauningan,
para Sadhrk, margi saking
Panjenenganipun punika, panjenengan
sadaya sami kawartosan bab
pangapuntening dosa. Dning angger-
anggeripun Musa, panjenengan mboten
badh saged kaleresaken.
39
Dn wonten ing Panjenenganipun
saben tiyang ingkang pitados,
kaleresaken.
40
Pramila sami kula aturi waspada,
supados sampun ngantos kalampahan
tumrap panjenengan punapa ingkang
sampun kapangandikakaken wonten ing
kitabipun para nabi, ingkang suraosipun:
41
Padha diling, h wong kang padha
seneng ngina, padha rama lan sirnaa,
sabab Ingsun nindakak pakaryan ing
jamanira, yaiku pakaryan kang sira ora
bakal ngandel, saupama dicaritakak
marang sira."
42
Nalika Paulus lan Barnabas miyos,
wong-wong padha nyuwun supaya
sakaron ing dina Sabat candhak karsa
paring pangandika manh bab mau.
43
Sarampung nindakak pangibadah,
wong Yahudi lan para wong kang ngenut
agama Yahudi kang padha ngabekti
marang Allah, padha ndhrkak Paulus
lan Barnabas; rasul loro iku padha paring
piwulang lan pitutur marang wong-wong
mau, supaya padha lestari dumunung
ana ing sajroning sih-rahmat Allah.
44
Ing dina Sabat candhak, mh
wong sakutha kabh padha nglumpuk
ngrungokak pangandikaning Allah.
45
Nanging bareng wong Yahudi padha
weruh wong akh iku, banget anggon
padha mri lan karo misuh-misuh padha
mbantah apa kang dingandikakak
dning Paulus.
46
Nanging Paulus lan Barnabas
kanthi kendel ngandika, "Pancn
pangandikanipun Allah punika kedah
kawartosaken dhateng panjenengan
sadaya langkung rumiyin, nanging
panjenengan sami nampik lan nganggep
mboten pantes tampi gesang langgeng.
Pramila kula lajeng sami murugi
bangsa-bangsa sans,
47
awit dhawuhipun Pangran dhateng
kula kekalih, mekaten: Sira wus
suntetepak dadi pepadhang tumrap
bangsa-bangsa liya, supaya sira dadi
marganing karahayon nganti tumeka ing
pungkasaning bumi."
48
Krungu kang mangkono iku, wong
kabh kang saka panunggalan bangsa-
bangsa liya padha bungah sarta padha
ngluhurak pangandikaning Pangran,
sarta wong kabh kang kapasthkak
dning Allah tampa urip langgeng, padha
dadi pracaya.
49
Pangandikan Pangran banjur
kawartakak ing saindenging tanah
kono.
50
Wong Yahudi padha ngojok-ojoki
wong-wong wadon kajn kringan kang
bekti marang Allah sarta para panggedh
ing kutha kono. Wong-wong mau banjur
njalari anan panguya-uya marang
Paulus lan Barnabas, temahan sakaron
padha ditundhung saka wilayah kono.
51
Nanging, Paulus lan Barnabas nuli
padha ngetabak lebu kang ana ing
samparan, minangka pamelh marang
wong-wong mau, banjur tindak menyang
Ikonium.
52
Dn para murid ing Antiokhia padha
kebak kabungahan lan kapenuhan Roh
Suci.
14
1
Ana ing Ikonium rasul
sakaron iya lumebet ing
papan-pangibadah wong Yahudi lan
memulang, satemah wong Yahudi lan
wong Yunani akh kang padha dadi
pracaya.
2
Nanging wong-wong Yahudi kang
nampik pawartos, padha gaw panasing
atin wong-wong kang dudu Yahudi,
temahan wong-wong mau padha ora
seneng marang para Sadulur kang
pracaya iku.
3
Mulan Paulus lan Barnabas lereb
ana ing kono nganti sawatara mangsa.
Sakaron padha memulang kanthi
kendel, dn Gusti nyantosakak
pawartos bab sih-rahmat iku sarana
paring pangwaos, kanggo nganakak
pratandha-pratandha lan mukjijat-
mukjijat.
4
Nanging golonganing wong akh ing
kutha kono pecah dadi loro; ana kang
nganut wong Yahudi, lan ana kang
nganut rasul-rasul iku.
5
Wong-wong Yahudi mau dalah para
pangarep, bebarengan karo para wong
kang dudu Yahudi, banjur padha sarujuk
bakal nyiksa lan mbenturi rasul loro mau
nganggo watu.
6
Bareng rasul-rasul mau nguningani
bab iku, banjur sumingkir menyang
kutha-kutha ing Likaonia, yaiku Listra lan
Drb sarta ing wilayah sakiwa-tengen.
7
Ana ing kono padha nerusak
martosak Injil.
8
Ing Listra ana wong lanang kang
mung lungguh ba, jalaran sikil pepes,
lumpuh wiwit lair mula, durung tau bisa
lumaku.
9
Nalika Paulus memulang, wong
lumpuh iku ngrungokak. Paulus
mirsani lan nguningani, menawa wong
mau kadunungan pangandel lan kena
diwarasak,
10
banjur ngandika kalawan sora,
"Ngadega jejeg!" Wong mau banjur
mlumpat ngadeg lan mlaku mrana-
mrn.
11
Bareng wong akh nyumurupi apa
kang mentas ditindakak dning Paulus,
tumuli padha nguwuh-uwuh nganggo
basa Likaonia, "Dwa-dwa wus padha
tumedhak ing tengah-tengah kita dadi
manungsa."
12
Barnabas disebut Zus, dn Paulus
diarani Hrms, amarga panjenengan
kang paring pangandika.
13
Imaming dwa Zus, kang kuil ana
ing jaban kutha, nuli teka ing gapuraning
kutha karo nggawa sapi-sapi lanang lan
reroncn kembang kang arep dicaosak
minangka kurban, bebarengan karo
wong akh.
14
Mireng kang mangkono iku Barnabas
lan Paulus banjur nyuwk-nyuwk
ageman lan lumajeng menyang
satengahing wong akh iku kambi
nywanten sora,
15
"Para Sadhrk, kadospundi dn
panjenengan sami tumindak makaten?
Kula punika sami manungsa limrah
kadosdn panjenengan sadaya.
Kula wonten ing ngriki punika prelu
ngabaraken Injil dhateng panjenengan,
supados panjenengan sami nilar
tumindak ingkang tanpa gina punika
saha lajeng mratobat dhateng Allah
ingkang asipat gesang, ingkang sampun
nitahaken langit kaliyan bumi saha
saganten dalah saisinipun sadaya
punika.
16
Ing jaman kapengker bangsa
sadaya anggnipun sami lumampah ing
marginipun piyambak, dipun kndelaken
kmawon dning Allah,
17
nanging Panjenenganipun inggih
tansah ngatingalaken kamirahanipun,
inggih punika srana maringi jawah
sarta mangsa kamirahan dhateng
panjenengan sadaya saking langit, sarta
hasiling siti ing mangsanipun, dhateng
panjenengan sadaya. Panjenenganipun
paring tedha dhateng panjenengan sarta
panggalih panjenengan tinuwukan ing
kabingahan."
18
Sanadyan para rasul padha ngandika
mangkono, wadn mh-mh ba ora
bisa menggak anggon padha arep caos
kurban marang para rasul iku.
19
Nanging banjur ana wong Yahudi
kang padha teka saka Antiokhia lan
Ikonium, kang padha ngojok-ojoki
wong akh, wasana padha klu marang
wong-wong iku. Paulus banjur dibenturi
watu lan kasrd menyang sanjabaning
kutha, jalaran dikira wus sda.
20
Nanging bareng karubung dning
para murid, panjenengan nuli
wungu lan banjur lumebet ing kutha.
suk banjur tindak menyang Drb
bebarengan karo Barnabas.
21
Ing kutha Drb kono, Paulus
lan Barnabas padha ngabarak Injil,
temahan akh kang padha pracaya
marang Ysus. Sawus iku, kondur
menyang Listra, Ikonium lan Antiokhia.
22
Ana ing kutha-kutha mau, rasul
sakaron padha nyantosakak atin para
kang pracaya marang Ysus sarta paring
piweling, supaya padha mantep ing
pracaya, apadn padha dingandikani,
menawa sadurung bisa lumebu ing
Kratoning Allah iku, kita kudu nglakoni
kasangsaran.
23
Ana ing saben pasamuwan para rasul
mau padha netepak pinituwa-pinituwa
kanggo pasamuwan iku, lan sawus
ndedonga lan pasa, para pinituwa mau
padha disaosak marang Gusti, kang
padha dipracaya iku.
24
Sawis mangkono tumuli ndlajahi
saindenging Pisidia lan banjur rawuh ing
Pamfilia.
25
Ana ing kono sakaron padha
nggelarak pangandika ana ing Prga,
banjur tindak menyang Atalia.
26
Saka kono padha lelayaran menyang
Antiokhia; iya ana ing kono iku anggon
biyn padha kasaosak marang sih-
rahmating Allah supaya wiwit nglakoni
ayahan, kang saiki wus dirampungak
iku.
27
Sarawuh ing kono banjur
nglumpukak pasamuwan, padha
dicariyosi bab samubarang kang wus
katindakak dning Allah lumantar
sakaron; apadn bab anggon Allah
wus mengani lawanging pracaya marang
bangsa-bangsa liya.
28
Sakaron padha lereb ing kono
nganti rada suw, nunggil karo para
murid mau.
15
1
Tumuli ana wong sawatara saka
Yuda teka ing Antiokhia, kang
padha mulang marang para sadulur
tunggal pracaya ing kono, mangkn,
"Manawi panjenengan sadaya mboten
sami nglampahi tetak manut adat-tata-
cara ingkang dipun warisaken dning
Musa, panjenengan mboten badh saged
kawilujengaken."
2
Nanging Paulus lan Barnabas banget
anggon padha nglawan lan mbantah
panemun wong-wong mau. Wekasan
pasamuwan banjur mutus, Paulus lan
Barnabas sarta warga pasamuwan liyan
sawatara kautus menyang Yrusalm
nemoni para rasul lan para pinituwa,
saprelu ngrembug bab mau.
3
Para utusan mau diuntapak dning
pasamuwan nganti tekan ing jaban
kutha, banjur padha nglajengak
tindak ngliwati Fnisia lan Samaria,
sadalan-dalan padha nyariyosak
pamratobat wong-wong kang dudu
Yahudi. Iki banget ndadkak bungah
para sadulur tunggal pracaya ing kono.
4
Sarawuh ing Yrusalm, para utusan
padha ditampa dning pasamuwan lan
para rasul sarta para pinituwa, banjur
padha nyariyosak samubarang kabh
kang wis katindakak dning Allah
lumantar pandamel.
5
Nanging nuli ana wong sawatara
kang kalebu golonganing wong Farisi,
kang wis manjing pracaya, kang padha
ngadeg lan matur, "Ingkang sans tiyang
Yahudi kedah dipun tetaki saha dipun
wajibaken netepi angger-anggeripun
Musa."
6
Para rasul lan para pinituwa banjur
padha nganakak parepatan, ngrembag
prakara iku mau.
7
Bareng wus sawatara suw anggon
padha bebantahan, Ptrus banjur
jumeneng sarta ngandika, "Para
Sadhrk, panjenengan sadaya sampun
sami nguningani, bilih sampun wiwit kala
rumiyin mila kula kapiji dning Allah
saking antawis kita, supados lumantar
kula bangsa-bangsa sans sami mireng
pawartos bab Injil satemah lajeng sami
pitados.
8
Mangka Allah, ingkang nguningani
manahing manungsa, sampun paring
paseksi dhateng tiyang-tiyang wau,
sarana sami kaparingan Roh Suci
kadosdn kita,
9
punapadn Panjenenganipun babar
pisan mboten mbda-mbdakaken
tiyang-tiyang wau kaliyan kita,
sasampunipun nuckaken manahipun
sarana pitados.
10
Pramila kadospundi dn
panjenengan sadaya sami nyobi
dhateng Allah kanthi patrap ngetrapaken
momotan ing pundhakipun para murid,
ingkang leluhur kita utawi kita piyambak
mboten kiyat nyanggi?
11
Kosok-wangsulipun, kita pitados
bilih kita badh tampi karahayon margi
saking sih-rahmatipun Gusti Ysus
Kristus kadosdn sadhrk-sadhrk
punika."
12
Kabh kang padha marepat
banjur padha mndel, tumuli padha
mirengak cariyos Paulus lan Barnabas
bab pratandha lan kalokan kang
katindakak dning Allah lumantar rasul
loro iku ana ing antaran bangsa-bangsa
liya.
13
Bareng Paulus lan Barnabas wus
rampung anggon cariyos, Yakobus
banjur ngandika, "Para Sadhrk, sami
kula aturi midhangetaken atur kula:
14
Sadhrk Simon mentas
nyariyosaken, bilih wiwit wiwitan
mila Allah sampun ngatingalaken sih-
rahmatipun, inggih punika anggnipun
milih saking antawisipun bangsa-bangsa
sans wau, satunggaling umat kagem
asmanipun.
15
Bab punika cocog kaliyan
pangandikanipun para nabi, kados
ingkang kaserat, suraosipun:
16
Sawis mangkono Ingsun bakal
wangsul sarta mbangun manh
kmah Daud kang wis runtuh, lan
reruntuhan bakal sunbangun manh
sarta sunsantosakak,
17
supaya wong-wong liyan kabh
padha ngupaya marang Pangran,
mangkono uga bangsa liya kabh
kang tumrap bangsa-bangsa mau
asmaningsun kasebut, mangkono
pangandikan Pangran, kang nindakak
iku kabh,
18
kang wis kauningan wiwit sakawit.
19
Awit saking punika pamanggih kula,
kita sampun ngantos damel rekaosipun
para sadhrk saking bangsa-bangsa
sans, ingkang sami mratobat dhateng
Allah.
20
Prayoginipun kita kintun serat
dhateng sadhrk-sadhrk punika,
supados sami nyirik tetedhan ingkang
sampun kajemberaken dning brahala,
saha nebihi lampah jina, punapadn
nyirik dagingipun kwan ingkang
pejahipun mboten karana kasembelh,
tuwin rah.
21
Amargi sampun wiwit jaman rumiyin
angger-anggeripun Musa punika
kaundhangaken wonten ing saben kitha,
saha dumugi sapriki ing saben dinten
Sabat kawaos wonten ing papan-papan
pangibadah."
22
Wasana para rasul tuwin para
pinituwa sarta wong sapasamuwan
kabh padha netepak milih wong
sawatara saka ing antaran kang bakal
kautus menyang Antiokhia, bebarengan
karo Paulus lan Barnabas, yaiku Yudas
kang peparab Barsabas lan Silas. Iku
wong kang padha kajn ana ing antaran
para sadulur tunggal pracaya.
23
Para utusan mau padha digawani
layang kang surasan, "Salam kula
para rasul saha para pinisepuh, sarta
para sadhrk panjenengan, katur para
Sadhrk ing Antiokhia, Siria lan Kilikia
ingkang aslinipun saking bangsa-bangsa
sans.
24
Kula sampun sami mireng,
bilih wonten tiyang sawatawis
panunggilan kula, ingkang sami damel
gorhing panggalih saha damel kuwur
panjenengan sarana piwulangipun,
mangka mboten sami kula weling.
25
Pramila kula sampun sami sarembag
saha mutus kngknan tiyang sawatawis
manggihi panjenengan sesarengan
kaliyan sadhrk Barnabas tuwin Paulus
ingkang kula tresnani,
26
inggih punika sadhrk kalih ingkang
sampun ngetohaken nyawanipun margi
saking asmanipun Gusti kita Ysus
Kristus.
27
Wondn ingkang kula kngkn
sadhrk Yudas saha Silas, ingkang
badh ngaturaken kalayan lsan
piweling ingkang kaserat punika dhateng
panjenengan.
28
Amargi Roh Suci lan kula sampun
damel putusan, supados panjenengan
sampun ngantos kabebahan nglangkungi
ing samesthinipun:
29
Sami nyirika sesajning brahala, rah
saha daging kwan ingkang pejahipun
mboten karana kasembelh, punapadn
lampah jina. Punika sadaya manawi
sami panjenengan singkiri, panjenengan
sampun tumindak sa. Cekap samanten
atur kula, mugi sami ginanjar wilujeng."
30
Bareng wus padha pamitan, Yudas lan
Silas padha bidhal menyang Antiokhia.
Ana ing kono wong sapasamuwan banjur
padha ditimbali marepat, layang nuli
diparingak.
31
Bareng wus diwaca, padha bungah
awit layang mau isi panglipur.
32
Anadn Yudas lan Silas, sarhn
iya nabi, mulan nganti sawatara suw
anggon mituturi para sadulur tunggal
pracaya lan nyantosakak atin.
33
Lan sawus ana ing kono sawatara
mangsa, banjur padha diaturi dning
para sadulur kondur kanthi tentrem
menyang ngarsan kang ngutus.
34
[Nanging Silas ngarsakak isih
kantun ana ing kono.]
35
Paulus lan Barnabas anggon ana
ing Antiokhia nganti sawatara suwn,
padha bebarengan karo wong akh
liyan memulang sarta nggelarak
pangandikan Gusti.
36
Nanging bareng wus sawatara
lawas Paulus banjur ngandika marang
Barnabas, "Prayogan saiki kita padha
bali niliki para Sadulur ing saben kutha,
kang wis padha kita sebari pangandikan
Gusti, kepriy kaanan."
37
Barnabas kepngin uga ngajak
Yohanes kang apeparab Markus;
38
nanging Paulus ngandika kanthi
keras, ora prayoga yn ta ngajak wong
kang wus ninggal lunga ana ing Pamfilia
lan ora gelem diajak nyambut-gaw
bebarengan.
39
Bab iki ndadkak pasulayaning
sakaron, temahan padha pepisahan.
Barnabas ngajak Markus lan banjur
lelayaran menyang Siprus.
40
Dn Paulus milih Silas, lan sawus
kacaosak dning para sadulur tunggal
pracaya marang sih-rahmat Gusti,
41
banjur mangkat ndlajahi Siria lan
Kilikia, sarta nyantosakak pasamuwan-
pasamuwan ing kono.
16
1
Paulus uga rawuh ing Drb
lan Listra. Ing kono ana murid
jeneng Timotius, ibun wong Yahudi
kang wus dadi pracaya, dn bapakn
wong Yunani.
2
Timotius iku wis kaseksnan becik
dning para sadulur tunggal pracaya ing
Listra lan ing Ikonium.
3
Karsan Paulus, iku dadia kanthin ing
lampah. Paulus banjur dhawuh supaya
Timotius ditetaki marga saka anan
wong Yahudi kang padha ana ing wilayah
kono, awit wong kabh padha sumurup,
yn bapakn iku wong Yunani.
4
Sajron ndlajahi kutha-kutha iku,
Paulus lan Silas padha masrahak
putusan para rasul lan para pinituwa
ing Yrusalm kalawan piweling supaya
distokak.
5
Marga saka mangkono pasamuwan-
pasamuwan padha kasantosakak
pracayan lan saya suw saya wuwuh
cacah.
6
Tindak nglangkungi tanah Frigia
lan tanah Galatia, amarga dipambengi
dning Roh Suci nggelarak Injil ana ing
propinsi Asia.
7
Sarawuh ing Misia, banjur padha
ngangkah lumebet ing Bitinia, nanging
Roh Ysus ora marengak.
8
Bareng wus nglangkungi Misia, banjur
tekan Troas.
9
Bengin Paulus mirsa tetingalan:
ana wong Makdonia ngadeg lan matur
marang panjenengan, "Panjenengan
kula aturi nyabrang mriki saha mitulungi
kula sadaya!"
10
Bareng Paulus wis mirsa tetingalan
mau, aku kabh banjur padha ngarah
mangkat menyang Makdonia, awit
marga saka anan tetingalan mau,
aku padha namtokak, yn Allah wus
nimbali kita kakarsakak nggelarak Injil
marang wong-wong ing kono.
11
Aku banjur padha mangkat
nunggang prau saka Troas, terus ngener
Samotrak, lan suk nuli menyang
Napolis.
12
Saka ing kono banjur padha menyang
Filipi, kutha kawitan ing wilayah
Makdonia, kalebu kutha-koloni Roma.
Aku padha nginep ana ing kutha kono
sawatara dina.
13
Nalika dina Sabat aku padha
menyang sanjabaning gapuran kutha,
lumaku urut pinggir kali, banjur
mrangguli papan pangibadah wong
Yahudi, kang manut pangiraku ana ing
kono. Sawis linggih, aku nuli padha
rembugan karo wong-wong wadon kang
padha ngumpul ana ing kono.
14
Ing antaran wong wadon
panunggalan, jeneng Lidia, mlu
ngrungokak. Wong mau dadi bakul
kain wungu, pinangkan saka Tiatira,
wong kang bekti ing Allah. Atin wus
binuka dning Gusti, mulan nggatkak
marang apa kang kapangandikakak
dning Paulus.
15
Sawis kabaptis sabrayat kabh,
banjur matur mangkn, "Manawi
panjenengan sampun sami manggalih,
bilih kula sastu pitados dhateng Gusti,
sumangga sami kula aturi rawuh saha
nyar ing griya kula." Mangka banget
panyuwun, nganti aku kabh padha
nuruti.
16
Ing sawijining dina nalika aku padha
menyang papan pangibadah iku, aku
padha mrangguli batur wadon kang dadi
juru-tenung kang njalari para bendaran
olh kauntungan akh.
17
Iku ngetutak Paulus lan aku kabh
kalawan alok-alok, ujar, "Wong-wong
iku abdin Allah kang Mahaluhur, kang
martakak dalaning karahayon marang
kow kabh."
18
Kang mangkono iku ditindakak
nganti pirang-pirang dina. Ananging
bareng Paulus wis ora tahan manh
marang anan gangguan mau, nuli
minger sarta dhawuh marang roh iku,
"Atas asman Ysus Kristus, dhawuhku
marang kow: Metua saka wong wadon
iki." Sanalika iku uga roh mau iya banjur
metu.
19
Bareng para bendaran wong wadon
mau weruh, yn pangarep-arep
olh kauntungan wis ilang, banjur
padha nangkep Paulus lan Silas, padha
diglandhang menyang pasar kaaturak
marang pamarntah.
20
Sawis padha diajokak ing ngarsan
para panggedhn kutha kono, nuli
padha matur, "Tiyang punika sami damel
ributing nagari kita ngriki, amargi sami
tiyang Yahudi
21
sarta sami mulangaken adat-tata-
cara ingkang mboten knging kita tampi
utawi kita lampahi, awit kita punika
tiyang Roma."
22
Anadn wong akh iya padha
mlu nglawan marang Paulus lan Silas.
Para panggedhning kutha mau banjur
dhawuh mbljdi pangageman sarta
nggebugi.
23
Sawus digebagi bola-bali banjur
padha dijeblosak ing pakunjaran.
Panggedhn pakunjaran didhawuhi
njaga kanthi ketat.
24
Sarhn mangkono prntah, mulan
sakaron nuli dilebokak ing kamar
pakunjaran kang ana ing tengah dhw,
sarta padha kabelok sikil.
25
Watara wayah tengah wengi Paulus
lan Silas padha ndedonga kalawan
ngidungak pamuji marang Allah,
dn wong ukuman liyan padha
ngrungokak.
26
Dumadakan banjur ana lindhu gedh,
pondhasin pakunjaran nganti horeg;
lan sanalika iku uga lawang-lawang
padha menga, lan rantn wong kabh
padha ucul.
27
Panggedhn pakunjaran gragapan
tangi lan bareng weruh lawang
pakunjaran padha menga, banjur
ngunus pedhang arep nglalu, awit ngira
yn wong-wong ukuman wus padha
mlayu.
28
Nanging Paulus tumuli nywanten
sora, pangandikan, "Sampun nyilakani
badan piyambak, awit kula sadaya taksih
wonten ing ngriki!"
29
Panggedhn pakunjaran dhawuh
nggawa obor lan lumayu mlebu, apadn
nuli sumungkem ana ing ngarsan
Paulus lan Silas kalawan gumeter.
30
Tumuli padha diirid metu, karo matur,
"Dhuh, para Sadhrk ingkang kula
urmati, punapa ingkang kedah kula
lampahi, supados wilujeng?"
31
Banjur dingandikani, "Kula aturi
pitados dhateng Gusti Ysus Kristus,
temah panjenengan badh wilujeng,
panjenengan dalah brayat panjenengan."
32
Banjur diwartani pangandikan
Pangran, samono uga wong saisin
omah kabh.
33
Ing waktu iku uga sakaron padha
diresiki tatun, sarta ing bengi iku uga
panggedhn pakunjaran mau dalah
kulawargan padha kabaptis.
34
Sakaron banjur didhrkak
menyang omah lan padha disegah.
Panggedhn pakunjaran mau banget
bungah, dn awak dhw lan brayat
wus padha dadi pracaya marang Allah.
35
suk, para panggedhning kutha
banjur utusan para bawahan
nglantarak dhawuh marang
panggedhn pakunjaran mangkn,
"Wong loro iku padha luwarana!"
36
Panggedhn pakunjaran banjur
nerusak dhawuh mau marang Paulus,
atur, "Para pangagenging kitha sampun
paring dhawuh, supados panjenengan
sami kaluwaran. Awit saking punika
panjenengan sami kula aturi medal lan
tindak kanthi wilujeng!"
37
Nanging Paulus banjur paring
pangandika marang wong-wong mau,
"Kula sami tiyang Roma dipun gebagi
wonten ing sangajengipun tiyang kathah
tanpa dipun adili, lajeng kalebetaken ing
pakunjaran. Sapunika kula sami badh
kaluwaran sidheman? Mboten knging
makaten punika. Para pangageng punika
supados rawuh piyambak ngirid kula
medal."
38
Para bawahan mau banjur ngaturak
bab iku marang para panggedhning
kutha. Bareng padha mireng, yn Paulus
lan Silas iku wong Roma, temahan padha
ajrih.
39
Banjur padha rawuh nyuwun
pangapura, sakaron tumuli kairid medal
sarta diaturi nilar kutha kono.
40
Lan banjur padha nilar pakunjaran lan
tindak menyang omah Lidia, manggihi
para sadulur tunggal pracaya ing kono,
sarta sawis paring panglipur sakaron
banjur padha tindak.
17
1
Paulus lan Silas tumuli padha
tindak langkung Amfipolis lan
Apolonia, banjur tekan Tsalonika. Ing
kono ana papan pangibadah wong
Yahudi.
2
Kaya adat, Paulus nuli lumebet
mrono, sarta nganti telung dina Sabat
terus-terusan anggon rerembagan karo
wong Yahudi bab prang-pranganing
Kitab Suci.
3
Panjenengan nerangak lan
nedahak, yn Msias iku kudu
nandhang sangsara lan wungu manh
saka ing antaran wong mati, banjur
ngandika, "Menggah Msias punika
inggih punika Ysus, ingkang kula
wartosaken dhateng panjenengan."
4
Ana sawatara panunggalan wong-
wong mau kang padha yakin lan banjur
manunggal karo Paulus lan Silas lan uga
ana wong Yunani sawatara akh kang
padha bekti ing Allah, samono uga para
wanita kang kajn ora sathithik cacah.
5
Nanging wong-wong Yahudi iku padha
mri lan dibantu dning wong ala
sawatara kang kluyuran ing pasar, padha
gaw ribut sarta ngisruhak kutha kono.
Wong-wong iku padha nyerang omah
Yason, sedyan arep ngladkak Rasul
Paulus lan Silas marang parepataning
rakyat.
6
Nanging bareng padha ora ketemu,
Yason lan sadulur sawatara padha
diglandhang menyang ngarsan para
panggedhning kutha, kalawan nywara
sora, "Tiyang-tiyang ingkang sampun
sami damel ributing jagat sadaya punika
ugi sampun sami dumugi ing ngriki,
7
tuwin Yason punika nampni tiyang-
tiyang wau wonten ing griyanipun.
Tiyang punika sami nglawan dhateng
pranatan-pranatanipun Kaisar, sami
mratlakaken, bilih wonten raja sans,
inggih punika Ysus."
8
Nalika wong akh lan para
panggedhning kutha padha mireng,
banjur padha ribut.
9
Nanging bareng Yason lan sadulur-
sadulur tunggal pracaya liyan padha
masrahak dhuwit tanggungan, banjur
padha dililani mundur.
10
Nanging ing bengi iku uga Paulus lan
Silas diaturi dning para sadulur tunggal
pracaya ing kono supaya nggal tindak
menyang Bra. Sarawuh ing kono
banjur padha tindak menyang papan
pangibadah wong Yahudi.
11
Wong-wong Yahudi ing kutha kono
atin padha luwih longgar tinimbang
para wong Yahudi ing Tsalonika, sabab
padha nampani pangandika kalawan
legawa sarta saben dina padha niti-
priksa Kitab Suci supaya bisa sumurup,
apa iku kabh wis bener mangkono.
12
Akh panunggalan kang dadi
pracaya; uga ora sathithik panunggalan
bangsa Yunani, lanang lan wadon kang
kajn.
13
Nanging bareng wong-wong Yahudi
ing Tsalonika padha ngerti, yn
Paulus ana ing Bra uga martakak
pangandikaning Allah, banjur padha
teka mrono ngojok-ojoki lan nggorhak
atin wong akh.
14
Nanging para sadulur tunggal pracaya
banjur padha ngaturi Paulus supaya
nggal tindak menyang pasisir, dn
Silas lan Timotius isih padha kantun ana
ing Bra.
15
Wong-wong kang nguntapak Paulus
padha ndhrk tekan Atna, banjur
padha bali kalawan diwling supaya Silas
lan Timotius nggal padha nusul.
16
Paulus sajron ngentosi ana ing
Atna iku, banget sungkawa ing galih,
amarga nguningani kutha kono kebak
reca-reca brahala.
17
Awit saka iku, ana ing papan
pangibadah banjur wawan pangandika
karo wong-wong Yahudi lan wong-wong
kang padha bekti marang Allah,
apadn saben dina ana ing pasar karo
wong-wong kang ketemu ana ing kono.
18
Uga ana ahli pikir sawatara saka
golongan pikuros lan Stoa kang padha
sarashan karo panjenengan. Ana kang
ngucap, "Apa ta kang arep dikandhakak
tukang ngoch iku?" Nanging liyan
kandha, "Sajak wong iku nggiyarak
piwulang dwa-dwa manca." Sabab
kang diwartakak iku Injil bab Ysus lan
patangn.
19
ngaturi Paulus rawuh ing Aropagus
lan matur, "Punapa kula sami kepareng
mirengaken piwulang nggal ingkang
panjenengan wulangaken punika?
20
Amargi kula sami panjenengan
wartosi prakawis-prakawis ingkang
anh. Pramila kula sami kepngin
mangertos, punapa tegesipun punika
sadaya."
21
Wong-wong Atna lan wong-wong
manca kang padha manggon ing
kono iku ora kober nindakak bab
liyan kajaba mung ngandhakak lan
ngrungokak samubarang kang anyar.
22
Paulus banjur jumeneng ana
ing Aropagus lan ngandika, "Para
Sadhrk ing Atna, kula sumerep, bilih
panjenengan sadaya punika tumrap
punapa kmawon sakalangkung bekti
dhateng para dwa.
23
Amargi nalika kula mider-mider
wonten ing kitha panjenengan
saha ningali barang-barang ingkang
panjenengan pundhi-pundhi, kula inggih
mrangguli misbyah ingkang kaseratan
makaten: Konjuk ing Allah ingkang
mboten kasumerepan. Wondn ingkang
sami panjenengan sembah-sembah,
sanadyan panjenengan mboten tepang
punika, inggih punika ingkang badh
kula wartosaken.
24
Allah ingkang nitahaken jagat
saisinipun sadaya punika, sarhning
jumeneng Pangraning langit lan bumi,
pramila mboten dumunung wonten ing
kuil-kuil damelanipun manungsa,
25
sarta ugi mboten dipun ladosi
tanganing manungsa, kados-kados
Panjenenganipun kakirangan punapa-
punapa; amargi inggih Panjenenganipun
punika ingkang paring gesang sarta
napas saha samukawis ingkang dados
kabetahanipun manungsa sadaya.
26
Bangsa lan umat sadaya punika
kadadosaken dning Panjenenganipun
saking tiyang satunggal, supados
sami ngenggni jagat punika sadaya,
punapadn Panjenenganipun sampun
namtokaken mangsa-mangsa tuwin
wates-watesing pamanggnipun.
27
Punika supados tiyang sami
madosi Panjenenganipun saha kanthi
gagap-gagap sageda pinanggih
kaliyan Panjenenganipun, sanadyan
Panjenenganipun punika mboten tebih
kaliyan kita piyambak-piyambak.
28
Jalaran wonten ing Panjenenganipun,
kita punika gesang, bah, lan wonten,
kadosdn ingkang ugi sampun
kapratlakaken dning para pujangga
panjenengan: Sabab kita punika ugi
sami dados tedhak-turunipun Allah.
29
Sarhning kita punika tedhak-
turunipun Allah, mila kita mboten
knging gadhah pamanggih, bilih
kawontenanipun Allah punika kadosdn
pepethan emas, prak utawi sla,
ingkang kadamel srana kagunan saha
kawasisanipun manungsa.
30
Tanpa ngngeti malih dhateng
jamanipun manungsa kirang
pangretosan, Allah sapunika martosaken
dhateng manungsa, bilih wontena ing
pundi-pundia kmawon, tiyang sadaya
kedah mratobat.
31
Amargi Panjenenganipun sampun
namtokaken dinten anggnipun
badh ngakimi jagat kanthi adil,
lumantar Tiyang ingkang sampun
kapiji; mawi dipun buktkaken dhateng
tiyang sadaya, srana anggnipun
kawungokaken saking antawisipun
tiyang pejah."
32
Wong-wong mau bareng krungu bab
tangin wong mati, banjur ana kang
padha moyoki, lan ana liyan kang
padha ngucap, "Sans wekdal kmawon
kula sami badh mirengaken sesorah
panjenengan bab punika malih."
33
Paulus banjur tindak saka ing
satengah wong-wong mau.
34
wasamono iya ana wong sawatara
kang nunggal karo Paulus lan padha
dadi pracaya, kayata Dionisius,
warganing pradata Aropagus, lan wong
wadon kang aran Damaris, sarta uga
wong-wong liyan bebarengan karo
wong-wong mau.
18
1
Sawis mangkono Paulus banjur
nilar Atna, tindak menyang
Korintus.
2
Ana ing Korintus kepanggih karo
wong Yahudi jeneng Akwila, asal saka
Pontus, kang lagi ba teka saka Italia
karo Priskila, somah, sabab Kaisar
Klaudius dhawuh, supaya wong Yahudi
kabh padha ninggal Roma. Paulus
banjur pinarak ing omah.
3
Sarhn pagawan padha, Paulus
banjur manggn ing kono. Sakaron
nyambutgaw bebarengan, amarga
padha-padha tukang gaw kmah.
4
Saben dina Sabat, Paulus memulang
ana ing papan pangibadah lan ngudi
ngyakinak wong-wong Yahudi lan
wong-wong Yunani.
5
Bareng Silas lan Timotius rawuh saka
Makdonia, Paulus bisa mligi nyebar
pangandika sarta paring paseksi marang
para wong Yahudi, yn Ysus iku Msias.
6
Nanging bareng wong-wong iku padha
madoni lan nyenyamah, panjenengan
nuli ngetabak lebu kang ana ing
pangageman tuwin ngandika, "Getihmu
nempuha marang awakmu dhw; aku
resik, ora luput. Wiwit saiki aku bakal
marani bangsa-bangsa liya."
7
Sawis mangkono banjur miyos saka
kono, lan banjur tindak menyang omah
wong kang aran Titius Yustus, kang
ngabekti marang Allah lan kang omah
sandhing papan pangibadah.
8
Nanging Krispus, panggedhn papan
pangibadah, dadi pracaya marang
Gusti dalah sabrayat sarta wong
Korintus akh, kang padha ngrungokak
pangandikan Paulus, banju r dadi
pracaya, nuli padha kabaptis.
9
Ing sawijining bengi, Gusti ngandika
marang Paulus sarana tetingalan, "Aja
wedi! Terusna anggonmu martakak
pangandika lan aja lrn!
10
Amarga Ingsun nunggal karo kow
lan ora ana wong kang bakal nyekel lan
nganiaya marang kow, awit umatingsun
akh ana ing kutha kn."
11
Mulan Paulus nganti sataun nem
sasi anggon manggn ana ing kono
sarta mulangak pangandikan Allah
ana ing satengah wong-wong iku.
12
Ananging bareng Galio jumeneng
gubernur ana ing Akhaya, wong-wong
Yahudi banjur bebarengan nglawan
Paulus, lan ngadhepak panjenengan
ing pangadilan,
13
atur, "Tiyang punika mbudidaya
ngyakinaken tiyang-tiyang supados
ngabekti dhateng Allah kanthi patrap
ingkang cengkah kaliyan angger-
anggering Tort."
14
Bareng Paulus arep ngaturak
panjawab, Galio ngandika marang
wong-wong Yahudi mau, "H, wong-
wong Yahudi, saupama pandakwamu
iku bab pelanggaran utawa kadursilan,
wus samesthin menawa aku nampani
prakaramu,
15
nanging menawa ana padudon
bab tembung utawa jeneng, utawa
angger-angger tumrap kow kabh,
iku urusen dhw; aku emoh ngakimi
prakara kang mangkono iku."
16
Banjur padha ditundhung saka
pangadilan.
17
Wong iku kabh banjur nyekel
Sostens, panggedhn papan
pangibadah, lan digebugi ana ing
pangadilan, nanging Galio babar pisan
ora mreduli bab iku.
18
Paulus isih lereb sawatara dina
manh ana ing Korintus, banjur pamitan
marang para sadulur tunggal pracaya ing
kono lan sawis paras ana ing Kngkra,
jalaran kagungan nadar, tumuli bidhal
lelayaran menyang Siria. Priskila lan
Akwila padha ndhrk.
19
Bareng wus rawuh ing fesus, Priskila
lan Akwila ditilar dning Paulus ana ing
kono. Panjenengan piyambak lumebet
ing papan pangibadah lan rerembagan
karo wong-wong Yahudi.
20
Wong-wong mau padha nyuwun
marang panjenengan, supaya karsa
lereb sawatara suw ana ing kono,
nanging ora karsa.
21
Panjenengan pamitan kalawan
ngandika, "Kula badh mriki malih,
manawi Allah ngarsakaken." Banjur
bidhal saka fesus.
22
Bareng wus rawuh ing Kaisara
sawus munggah ing dharatan lan
paring salam marang pasamuwan, nuli
tindak menyang Antiokhia.
23
Sawus lereb sawatara dina ana
ing kono, panjenengan banjur tindak
manh ndlajahi satanah Galatia lan
Frigia kabh, nyantosakak atin para
murid.
24
Nalika samana ana wong Yahudi
jeneng Apolos, asal saka Alksandria,
teka ing fesus. Iku wong kang micara
lan kawruh bab isining Kitab Suci
mumpuni banget.
25
Wong iku wus tampa piwulang
bab Margining Pangran. Kalawan
semangat sarta patitis anggon
nglairak piwulang bab Ysus, nanging
kang disumurupi mung bab baptis manut
piwulang Yohanes.
26
Anggon wiwit memulang kalawan
kendel ana ing papan pangibadah.
Nanging bareng Priskila lan Akwila
krungu, Apolos banjur diajak menyang
omah sarta diwnhi katrangan kanthi
cetha lan tliti bab Margining Allah.
27
Sarhn Apolos kepngin nyabrang
menyang Akhaya, sadulur-sadulur
tunggal pracaya ing fesus nuli nggawani
layang kanggo para murid ing kono,
supaya ditampa. Satekan ing Akhaya,
marga saka sih-rahmat Allah banjur
dadi wong kang migunani banget tumrap
para wong kang padha pracaya.
28
Awitdn kanthi semangat anggon
mbantah wong-wong Yahudi ana ing
ngarep wong akh sarta mbuktkak
adhedhasar Kitab Suci, menawa Ysus
iku Msias.
19
1
Nalika Apolos isih ana ing
Korintus, Paulus wus ndlajahi
tanah-tanah pagunungan lan rawuh ing
fesus. Ana ing kono panjenengan
kepanggih karo murid sawatara.
2
Iku padha didangu mangkn,
"Punapa panjenengan sampun sami
nampni Roh Suci, nalika sami pitados?"
Nanging banjur padha matur, "Drng,
malah kula drng nat sami mireng,
bilih Roh Suci punika wonten."
3
Paulus nuli ndangu, "Manawi makaten,
panjenengan sami kabaptis ngangg
baptisan punapa?" Atur wangsulan,
"Ngangg baptisanipun Yohanes."
4
Pangandikan Paulus, "Baptisanipun
Yohanes punika baptisan pamratobat,
sarta panjenenganipun lajeng ngandika
dhateng tiyang kathah, bilih kedah
pitados dhateng ingkang rawuhipun
kantun, inggih punika Ysus."
5
Nalika padha krungu bab iku, banjur
padha kabaptis ing asman Ysus.
6
Lan nalika Paulus numpangi asta
wong-wong mau, banjur padha
katedhakan Roh Suci sarta padha wiwit
guneman nganggo basa warna-warna
tuwin padha medhar wangsit.
7
Wong-wong mau gunggung kira-kira
ana rolas.
8
Sajroning telung sasi, Paulus rawuh
ing papan pangibadah lan memulang
kanthi tatag; sarana dhbatan mbudi-
daya supaya padha kadunungan
kayakinan bab Kratoning Allah.
9
Ananging bareng ana sawatara kang
wangkot lan tetep ora gelem diyakinak,
malah ngala-ala Margining Pangran ana
ing ngarep wong akh, Paulus banjur
nilar wong-wong mau, para murid
dipisah saka wong-wong kang wangkot
iku, sarta ing saben dinan memulang
ana ing papan pamulangan Tiranus.
10
Bab iki ditindakak rong taun lawas,
satemah wong saisining propinsi Asia
kabh, wong Yahudi lan wong Yunani
padha ngrungokak pangandikan Gusti.
11
Lumantar Paulus, Allah
ngawontenak mukjijat-mukjijat
kang ngdab-dabi,
12
malah nganti kacu utawa lawon kang
tau diagem dning Paulus ditumpangak
ing wong lara, temahan dadi lan waras
sarta roh-roh jahat padha metu.
13
Ana dhukun Yahudi sawatara kang
mider-mider ing tanah kono, kang
padha nyoba nyebut asman Gusti
Ysus tumrap wong kang kasurupan
roh-roh jahat, kalawan ngucap, "Kow
daksupatani atas asman Ysus, kang
diwartakak dning Paulus."
14
Wong-wong kang nindakak
mangkono iku cacah pitu, yaiku putran
pangareping imam Yahudi, kang asma
Skwa.
15
Nanging roh jahat iku mangsuli,
"Kang asma Ysus iku aku wis wanuh,
lan Paulus aku wis weruh, nanging kow,
sapa kow iku?"
16
Wong kang kasurupan roh jahat
iku banjur nubruk marang wong-wong
mau, padha kalah rosa, mulan kalah,
temahan kalawan kawudan lan ketaton
padha lumayu saka omah wong iku.
17
Bab iku kasumurupan dning
sakhing wong ing fesus, wong Yahudi
lan wong Yunani, temah kabh padha
wedi, sarta asman Gusti Ysus dadi
saya kondhang.
18
Akh wong panunggalan kang
wus padha pracaya, padha teka ana
ing ngarep wong akh lan ngakoni
panggawn.
19
Uga akh wong panunggalan kang
wus tau nindakak sihir, kang banjur
nglumpukak buku-bukun lan diobong
ana ing ngarep wong akh. Ajin
buku-buku iku ditaksir ana sket wu
dhuwit prak.
20
Marga saka mangkono iku,
pangandikan Gusti saya sumebar lan
saya gedh wibawan.
21
Sawus kelakon iku mau kabh,
dning panuntun Roh, Paulus kagungan
karsa arep tindak menyang Yrusalm
nglangkungi Makdonia lan Akhaya.
Pangandikan, "Sawis mrono aku iya
kudu weruh Roma."
22
Banjur utusan pembantun loro,
yaiku Timotius lan rastus, kadhawuhan
ndhisiki menyang Makdonia, dn
panjenengan piyambak kantun ana ing
Asia sawatara mangsa.
23
Nalika samana tuwuh kaributan
gedh marga saka Margining Pangran.
24
Dn jalaran ana wong lanang
tukang prak jeneng Dmtrius, kang
panguripan gaw pepethan prak
tetironing kuil Dwi Artmis. Iku
ngolhak kauntungan ora sathithik
marang wong kang padha nunggal
sapagawan.
25
Wong-wong iku padha diklumpukak
dalah para tukang-tukang kang tunggal
sapagawan sarta padha dituturi
mangkn, "H, para Sadulur, kow
kabh padha sumurup, yn kecukupan
kita iku marga saka pagawan iki!
26
Mangka saiki kow padha sumurup
lan krungu, yn Paulus iki ora mung ana
ing fesus ba, nanging uga mh ana
ing saindenging Asia, wus mbebujuk lan
nasarak wong pirang-pirang kalawan
mratlakak, yn apa kang digarap
dning tanganing manungsa iku dudu
dwa.
27
Marga saka iku, ora mung pagawan
kita ba kang bakal ana sajroning bebaya
dirmhak dning wong, nanging uga
kuil Artmis, dwi agung iku, bakal
tanpa teges. Lan Artmis piyambak,
Artmis kang disembah-sembah dning
wong-wong sa-Asia kabh lan wong
sajagat kang wus maju, bakal sirna
kaluhuran."
28
Wong-wong mau bareng krungu kang
mangkono iku banjur padha banget
nepsun, sarta padha nywara sora,
"Kaluhurna Dwi Artmis, sesembahan
wong fesus!"
29
Kaanan ing sakutha kabh banjur
dadi kisruh, wong-wong kabh padha
gumrudug menyang papan pagelaran-
tontonan lan ngglandhang Gayus sarta
Aristarkhus, sakaron padha wong
Makdonia, kang padha dadi kanca
tindak Paulus.
30
Bareng Paulus arep tindak menyang
satengah-tengahing wong akh iku,
dipenggak dning para murid.
31
Malah ana panggedh sawatara kang
asal saka Asia, kang wis dadi mitran
Paulus, iku padha utusan ngngetak
marang panjenengan, supaya aja tindak
menyang papan pagelaran-tontonan.
32
Wong-wong kang padha nglumpuk
ana ing papan iku padha bengok-bengok,
ana kang nywara sora mangkn, ana
kang mangkono, sabab kaanan
kumpulan iku kisruh ora karuwan, kang
akh malah padha ora sumurup apa
prelun nglumpuk iku.
33
Banjur ana wong kang jeneng
Alksander kang dipurih maju dning
wong-wong Yahudi. Wong iku tampa
katrangan saka wong akh bab apa kang
kelakon, banjur kumlaw tangan, arep
awh katrangan minangka panjawab
marang wong akh.
34
Nanging bareng wong-wong padha
ngerti, yn iku wong Yahudi, banjur
padha nywara sora bebarengan nganti
suwn kira-kira rong jam, "Kaluhurna
Artmis, sesembahan wong fesus!"
35
Nanging tumuli disirep dning
panitraning kutha, pangucap, "H,
wong-wong fesus! Sapa ta kang ora
ngerti, yn kutha fesus iku kang
rumeksa marang kuil Dwi Artmis,
kang mahaagung, sarta recan kang
tumurun saka langit?
36
Bab iku ora kena dibantah, mulan
Sadulur kabh, padha tenanga lan aja
kesusu tumandang.
37
Dn mungguh wong-wong kang
padha kokgawa mrn, iku ora
ngrampog kuil sesembahan kita sarta
ora nyenyamah asman.
38
Dadi menawa Dmtrius lan tukang-
tukang duw prakara karo sawenhing
wong, rak wus ana pangadilan lan
ana gubernur, dadi karebn padha
gugat-gugatan ana ing kono.
39
Dn yn ana bab liyan
kang kokkarepak, iku prayogan
dirampungak ana ing parepataning
rakyat kang absah.
40
Amarga kita bakal padha nemu
bebaya, yn nganti ana pandakwa,
menawa anggon kita ing dina iki padha
gaw kaributan iki; awit ora ana dhasar
kang kena kanggo mbenerak anan
kumpulan kang kisruh ora karu-karuwan
iki."
41
Kalawan pitutur mangkono iku
anggon mbubarak kumpulaning rakyat
mau.
20
1
Bareng kaributan wis sirep,
Paulus tumuli nimbali para
murid padha disantosakak atin lan
sawis pamitan banjur bidhal menyang
Makdonia;
2
ndlajahi wilayah kono sarta
nyantosakak atin para sadulur tunggal
pracaya ing kono kalawan pitutur
akh-akh. Banjur rawuh ing tanah
Yunani.
3
Sawus telung sasi ana ing kono,
panjenengan arep lelayaran menyang
Siria. Nanging ing nalika iku, wong-
wong Yahudi padha ngrancang arep
nydani panjenengan. Mulan banjur
ngarsakak kondur miyos Makdonia.
4
Tindak didhrkak dning Sopater
anak Pirus, wong ing Bra, Aristarkhus
lan Sekundus, sakaron wong ing
Tsalonika, Gayus saka Drb, Timotius,
lan wong loro saka Asia, yaiku Tikhikus
lan Trofimus.
5
Nanging wong-wong iku padha
mangkat dhisik lan ngentni aku kabh
ana ing Troas.
6
Nanging sawus riyaya Roti Tanpa
Ragi, aku kabh padha budhal lelayaran
saka Filipi lan sajron limang dina tekan
Troas sarta ketemu karo sadulur-sadulur
mau kabh. Ana ing kono aku padha
nginep pitung dina.
7
Nalika ing dina kapisan ing minggu
iku, aku padha nglumpuk nyuwil-nyuwil
roti. Paulus reraosan karo para sadulur
tunggal pracaya ing kono, jalaran
karsan arep bidhal suk. Anggon
ngandikan iku nganti tengah wengi.
8
Ing kamar ndhuwur kang padha
dakanggo kumpulan iku, akh lampun.
9
Ing kono ana wong nom-noman
jeneng utikhus, linggih ing cendhla.
Sarhn Paulus suw banget anggon
ngandikan, wong anom mau ora bisa
nahan ngantuk, wasana kebacut turu,
temahan tiba saka tingkat telu. Bareng
digotong, wong mau wus mati.
10
Nanging Paulus banjur mandhap,
ngrungkebi wong anom iku, dirangkul
kalawan ngandika, "Aja padha kuwatir,
wong iki isih urip."
11
Bareng wangsul minggah, Paulus
banjur nyuwil-nyuwil roti lan dhahar, isih
ngandikan manh nganti suw, nganti
mh suk, banjur bidhal.
12
Dn wong-wong padha ngeterak
wong nom-noman kang wus urip mau
mulih, temahan kabh padha banget
anggon kalipur.
13
Aku padha ndhisiki nunggang kapal
lan lelayaran menyang Asos. Ana ing
kono anggonku bakal padha methuk
Paulus, awit piweling mangkono, dn
panjenengan piyambak ngarsakak
tindak miyos ing dharatan.
14
Bareng wis kepanggih karo aku
kabh ana ing Asos, banjur kadhrkak
menyang kapal, tumuli mbacutak
lelayaran menyang Mtiln.
15
Sawus bidhal saka kono, suk
tekan sangarep pulo Khios. Ing dina
candhak aku padha menyang Samos
lan let sadina manh tekan Miltus.
16
Paulus wus ngrancang ora bakal
pinarak ing fesus supaya aja kesuwn
ana ing Asia. Sabab karsan ngnggalak
tindak, supaya sabisa-bisa ing dina
riyaya Pntakosta wis rawuh ing
Yrusalm.
17
Marga saka iku Paulus banjur utusan
wong saka Miltus menyang fesus
nimbali para pinituwan pasamuwan.
18
Satekan padha dingandikani
mangkn, "Kow padha sumurup,
kepriy anggonku tetepungan karo kow
wiwit tekaku ana ing Asia iki;
19
anggonku kalawan andhap-asor
ngabdi marang Gusti. Sajroning
pangabdi iku aku kerep banget
ngetokak eluh nganti crocosan sarta
ngalami pangrantam wong Yahudi
pirang-pirang, kang arep matni aku.
20
Sanadyan mangkono, aku ora tau
nglirwakak apa kang migunani tumrap
kow kabh. Kabh wus dakcaritakak
lan dakwulangak marang kow, ana
ing sangarep wong akh utawa ana ing
pakumpulan-pakumpulan ing omahmu;
21
aku tansah ngyakinak marang
wong-wong Yahudi lan Yunani, supaya
padha mratobat marang Allah sarta
padha pracaya marang Gusti kita Ysus.
22
Nanging ing saikin aku lelungan
menyang Yrusalm kayadn tawanan
Roh, aku ora ngerti apa kang bakal
kelakon tumraping aku ana ing kana,
23
kejaba kang diwedharak dning Roh
Suci marang aku ana ing saben kutha,
yn aku bakal kinunjara lan sinangsara.
24
Ananging aku sathithik ba ora
mreduli marang nyawaku, angger
aku bisa tekan garis pungkasaning
lakuku lan ngrampungak bubuhan
kang kaparingak marang aku dning
Gusti Ysus, iya iku neksni bab Injil
sih-rahmating Allah.
25
Apadn saiki aku sumurup, yn
kow bakal padha ora weruh aku manh,
kow kabh kang wis padha dakparani
supaya dakwartani bab Kratoning Allah.
26
Mulan ing dina iki, aku pratla
marang kow kalawan temen-temen,
menawa aku resik, ora kalptan getih
sapa ba.
27
Sabab aku ora nglirwakak ing bab
martakak sakhing karsan Allah
marang kow.
28
Mulan awakmu sarta pepanthan
kabh padha reksanen, amarga kow
kang padha dipiji dning Roh Suci dadi
pamong kang kakarsakak ngengon
pasamuwaning Allah kang kadarb
sarana rah piyambak.
29
Aku sumurup, yn saungkurku bakal
ana asu ajag kang galak kang padha
nekani kow lan kang ora ngman
marang pepanthan mau.
30
Malah saka ing antaramu bakal ana
wong kang padha muncul lan mulangak
prakara kang palsu, pamurih supaya
bisa nggndng para murid saka dalan
kang bener tuwin banjur padha nganut
marang wong-wong mau.
31
Mulan padha diwaspada lan padha
diling, yn aku telung taun lawas,
anggonku rina-wengi ora kendhat-
kendhat kalawan eluh mituturi marang
kow dhw-dhw.
32
Dn saiki kow padha dakpasrahak
marang Gusti lan pangandikaning
sih-rahmat, kang kwasa mbangun kow
lan ngganjar marang kow warisan kang
katamtokak tumrap wong kabh kang
wis kasuckak dning Panjenengan.
33
Prak, emas utawa sandhangan, aku
ora tau kepngin, saka sapa ba.
34
Kow dhw padha sumurup, yn
kalawan tanganku dhw anggonku
nyambut-gaw, amrih bisan olh
apa kang dadi kabutuhanku sarta
kabutuhan para kang padha mlu aku.
35
Tumrap ing sadhngah prakara aku
wis awh tuladha marang kow, yn
wong padha kuwajiban nyambut-gaw
mangkono kagaw mbiyantu wong-wong
kang skng sarta kudu ling marang
pangandikan Gusti Ysus, sabab
Panjenengan piyambak wis ngandika:
Luwih begja wong wwh, katimbang
karo nampani."
36
Sawis ngandika mangkono
Paulus banjur jngkng lan ndedonga
bebarengan karo wong-wong mau
kabh.
37
Wong kabh padha nangis
sesenggrukan lan banjur padha
ngrangkul Paulus kalawan ngambungi
bola-bali.
38
Kabh padha susah, apa manh
marga ana pangandikan, yn bakal
padha ora sumurup marang pasuryan
manh. Nuli padha nguntapak
panjenengan menyang kapal.
21
1
Sawis aku padha pamitan karo
para pinituwan pasamuwan
ing kutha fesus, praun nuli mangkat
nyabrang menyang pulo Kos. suk aku
padha tekan pulo Rodhos. Saka kono
aku padha terus layaran menyang kutha
Patara.
2
Ing kutha Patara kono ana kapal sing
arep mangkat menyang tanah Fnisia.
Aku padha nunggang kapal mau, nuli
mangkat.
3
Aku padha tekan panggonan sing saka
kono bisa weruh pulo Siprus. Aku banjur
padha ngidul nganti tekan tanah Siria.
Ing kutha Tirus aku padha mudhun,
sebab ana ing kutha kono praun kudu
bungkar momotan.
4
Ing kutha Tirus kono aku padha
kepethuk karo sedulur Kristen sawetara,
nuli nginep ana ing omah para sedulur
mau, lawas nganti seminggu. Merga
olh wangsit Pangran, para sedulur
mau padha mnhi weruh marang Rasul
Paulus, supaya aja lunga menyang kutha
Yrusalm.
5
Nanging bareng wis tekan mangsan,
aku banjur padha nerusak laku. Para
sedulur mau kabh, saanak-bojon,
padha nguntapak aku tekan sanjaban
kutha. Ana ing gisik aku padha jngkng
ndedonga.
6
Sawis padha andum slamet, aku
banjur padha munggah ing prau, lan
para sedulur mau padha mulih.
7
Aku padha mbanjurak laku saka
kutha Tirus, menyang kutha Ptolmais.
Aku padha tilik para sedulur Kristen sing
ana ing kono, sarta nginep ing kono
sewengi.
8
suk nuli mangkat menh nganti
tekan kutha Kaisara. Ing kono aku
padha nginep ana ing omah guru
Injil, sing aran Filipus. Filipus kuwi
panunggalan wong pitu sing biyn
ditetepak dadi juru-tulung ana ing
kutha Yrusalm.
9
Filipus mau duw anak prawan papat,
sing uga padha ngabarak Injil Gusti
Allah.
10
Sawis ana ing kono seminggu
lawas, nuli ana nabi teka saka Yuda,
jeneng Agabus.
11
Agabus mau marani aku sakanca, nuli
njupuk sabuk Rasul Paulus. Sabuk mau
dienggo nalni sikil lan tangan dhw,
karo muni: "Mengkn pangandikan
Gusti Allah: Wong sing duw sabuk iki
bakal dibanda kaya mengkn iki ana
ing kutha Yrusalm dning wong-wong
Yahudi, lan wong kuwi bakal dipasrahak
marang bangsa liya."
12
Bareng aku padha krungu sing
mengkono mau, aku lan para sedulur
kabh nuli padha ngandhani Rasul
Paulus, supaya mbatalak enggon arep
lunga menyang kutha Yrusalm.
13
Nanging Rasul Paulus mangsuli:
"Yagn kow padha nangis lan ngrimuk
aku? Aku wis cumadhang ora mung
dibanda wa, malah senajan nganti
dipatni pisan ana ing kutha Yrusalm
krana Gusti Ysus aku lila."
14
Aku padha ora bisa ngeluk karep
Rasul Paulus, mulan aku mung padha
sumarah, karo muni: "Muga apa sing
bakal kelakon kuwi kersan Gusti Allah."
15
Sawis ana ing kono sawetara
dina, aku banjur padha ngringkesi
barang-barangku lan mangkat menyang
kutha Yrusalm.
16
Ana sedulur Kristen sawetara saka
kutha Kaisara sing mlu ngeterak
aku sakanca menyang omah Manason,
sing arep padha dakinepi. Manason kuwi
asal saka pulo Siprus, lan klebu wong
Kristen sing kawitan.
17
Nalika aku sakanca tekan kutha
Yrusalm, para sedulur Kristen ing kono
padha mbagkak klawan bungah.
18
suk Rasul Paulus karo aku
kabh tilik Yakobus. Para pinituwan
pasamuwan kabh uga padha teka.
19
Rasul Paulus nuli awh salam, sarta
nyritakak apa wa sing ditindakak
dning Gusti Allah ing antaran wong
kapir lantaran dhwk.
20
Krungu critan Rasul Paulus sing
mengkono mau, wong kabh nuli padha
memuji asman Gusti Allah. Sawis kuwi
wong-wong mau banjur padha kandha
marang Paulus mengkn: "Sedhrk
Paulus, kula aturi mirengaken atur
kula! Ing ngriki wonten pinten-pinten
wu tiyang Yahudi ingkang pitados
dhateng Gusti Ysus, lan ugi sami netepi
Tortipun Nabi Musa.
21
Nanging para sedhrk wau mireng
kabar bilih Panjenengan wonten ing
negari manca mulang dhateng sedaya
tiyang Yahudi ingkang wonten ing ngrika,
supados mboten sami nurut dhateng
Tortipun Nabi Musa, lan mboten sami
netaki anak-anakipun, utawi nganut adat
tata-caranipun tiyang Yahudi.
22
Sedhrk-sedhrk wau temtunipun
inggih sami mireng bilih panjenengan
rawuh. Samenika lajeng kadospundi,
menapa ingkang prelu kita tindakaken?
23
Kula sami mrayogkaken,
panjenengan kersaa nindakaken
panyuwun kula sedaya, mekaten: Ing
ngriki wonten sedhrk sekawan ingkang
sami gadhah nadar.
24
Panjenengan kula aturi sesarengan
kaliyan sedhrk-sedhrk menika
nindakaken tata-cara sesuci, lan mbayar
ragadipun, supados para sedhrk wau
saged sami nyukur rambutipun. Srana
mekaten sageda cetha tumrap tiyang
sedaya, bilih menapa ingkang dipun
pireng bab panjenengan menika mboten
leres, malah ketitika bilih panjenengan
piyambak inggih netepi Tortipun Nabi
Musa.
25
Tumrap tiyang-tiyang sans Yahudi,
kita pancn sampun kintun serat,
ingkang ngewrat putusan kita sedaya,
bilih para sedhrk wau dipun awisi
nedha tetedhan ingkang dipun angg
sajn dhateng brahala, nedha rah utawi
kwan ingkang pejahipun srana dipun
tekak; mekaten ugi sami dipun awisi
lampah jina."
26
suk Rasul Paulus nuli ngajak
wong papat mau, lan sawis nindakak
sesuci bebarengan, miturut tata-caran
wong Yahudi, banjur padha mlebu ing
Pedaleman Allah. Ana ing kono padha
ngumumak pira lawas wektu pasucn,
apa dn kurban tumrap wong siji-sijin
kang bakal disaosak.
27
Ngarepak genep pitung dina entk
mangsa sesuci mau, ana wong Yahudi
sawetara saka ing tanah Asia padha
weruh Rasul Paulus ana ing Pedaleman
Allah. Wong-wong mau nuli ngojok-ojoki
wong akh supaya nyekel Rasul Paulus.
28
Wong-wong mau padha nguwuh-
uwuh mengkn: "Sedhrk-sedhrk,
tiyang Isral, nyuwun tulung! Menika
tiyangipun, ingkang ksah dhateng
pundi-pundi memucal, supados
tiyang sedaya nglawan bangsa
Isral lan Tortipun Nabi Musa sarta
Pedalemanipun Allah menika. Samenika
tiyang menika ugi ngajak tiyang-
tiyang kapir sami mlebet wonten ing
Pedalemanipun Allah, lan srana mekaten
damel najisipun Pedalemanipun Allah!"
29
Enggon padha muni mengkono mau
merga padha weruh Trofimus, wong
fesus, ana ing Yrusalm, bebarengan
karo Rasul Paulus. Dikira yn Rasul
Paulus sing ngajak Trofimus mau mlebu
ing Pedaleman Allah.)
30
Wong sakutha kabh banjur ggr,
lan kabh padha kemrubut ngumpul.
Rasul Paulus nuli dicekel lan diglandhang
metu saka Pedaleman Allah. Lawang
Pedaleman Allah nuli nggal-nggal
ditutup.
31
Bareng wong akh sing gaw ggr
mau lagi nyoba arep matni Rasul
Paulus, komandhan tentara Rum
krungu, yn sakutha Yrusalm kabh
lagi brontak.
32
Sanalika komandhan mau teka,
nggawa perwira lan prejurit sawetara lan
nggal-nggal nglabrag wong akh mau.
Bareng padha weruh para prejurit lan
komandhan teka, wong-wong mau nuli
padha lrn enggon nggebugi Rasul
Paulus.
33
Komandhan mau marani Rasul
Paulus, nuli prntah supaya Rasul Paulus
tangan dirant loro-loron. Sawis kuwi
komandhan mau banjur takon marang
wong-wong sing ana ing kono: "Wong
kuwi sapa, lan apa sing ditindakak?"
34
Ing antaran wong akh mau ana
sing kandha mengkn, ana sing kandha
mengkono. Sarhn kisruh banget,
nganti komandhan mau ora bisa olh
ketrangan sing sanyatan. Mulan
banjur prntah, supaya Rasul Paulus
digawa menyang btng.
35
Bareng tekan undhak-undhakan
btng, Rasul Paulus kepeksa disunggi,
sebab wong-wong sing padha gaw
rusuh mau ambyuk dhesek-dhesekan.
36
Karo nguwuh-uwuh: "Wong kuwi
dipatni wa!"
37
Nalika arep digawa mlebu dning
para prejurit ana ing btng, Rasul
Paulus kandha karo komandhan
pasukan: "Menapa kula kepareng matur
sekedhik?" Komandhan mau nuli takon:
"Menapa panjenengan ngertos basa
Yunani?
38
Menawi mekaten panjenengan
menika sans tiyang Mesir ingkang
drng dangu menika miwiti
pembrontakan lan mbekta bala
tiyang kawan wu dhateng ara-ara
samun?"
39
Wangsulan Rasul Paulus: "Kula
menika tiyang Yahudi dipun lairaken
wonten kitha Tarsus, ing tanah Kilikia,
warga kitha ingkang kesuwur menika.
Kula nyuwun dipun parengaken
nyukani katerangan sekedhik dhateng
tiyang-tiyang menika."
40
Komandhan mau ngidini lan Rasul
Paulus nuli ngadeg ana ing undhak-
undhakan, mnhi sasmita nganggo
tangan. Bareng wong kabh wis
meneng, Rasul Paulus nuli mnhi
ketrangan marang wong akh mau
nganggo basa Ibrani, mengkn:
22
1
"Sadhrk-sadhrk saha
Bapak-bapak, sumangga
sapunika sami kula aturi midhangetaken
panjawab kula dhateng panjenengan."
2
Nalika wong akh krungu anggon
ngandika ngagem basa Ibrani, saya
mundhak tenang. Panjenengan banjur
ngandika,
3
"Kula punika tiyang Yahudi, kalairan
Tarsus ing tanah Kilikia, nanging ageng
kula wonten ing kitha ngriki, kadhidhik
kalayan tliti dning Gamalil ing bab
netepi angger-anggeripun para leluhur
kita, satemah kula lajeng dados tiyang
ingkang mempeng ing pangabekti
dhateng Allah, kados panjenengan
sadaya punika.
4
Punapadn tiyang-tiyang ingkang
sami nganut Margining Pangran punika,
sami kula kuya-kuya ngantos pejah;
jaler-stri sami kula tangkepi tuwin kula
lebetaken dhateng pakunjaran.
5
Menggah prakawis punika
panjenenganipun Imam Agung
saha Pradataning Pinisepuh sapepakipun
sami saged paring paseksi, kula inggih
kaparingan serat-serat kangg para
Sadhrk ing Damsyik, lajeng ksah
mrika badh nangkepi tiyang-tiyang ing
ngriku, ingkang sami nganut Margining
Pangran wau, badh kula bekta dhateng
Yrusalm supados sami kaukum.
6
Nanging sareng lampah kula sampun
celak Damsyik, ing wanci siang,
dumadakan wonten cahya ingkang
tumlorong saking langit nglimputi kula.
7
Kula lajeng dhawah ing siti saha
mireng swanten ingkang ngandika
dhateng kula makaten: Saulus, Saulus,
yagn sira nganiaya marang Ingsun?
8
Atur wangsulan kula: Paduka punika
sinten, Gusti? Pangandikanipun: Ingsun
iki Ysus saka Nasart, kang sira
kuya-kuya.
9
Tiyang-tiyang ingkang sami
sesarengan kaliyan kula, inggih sumerep
cahya wau, nanging swantening
Panjenenganipun ingkang ngandika
dhateng kula, sami mboten mireng.
10
Kula lajeng munjuk: Gusti, punapa
ingkang kedah kawula lampahi?
Paring wangsulanipun Gusti dhateng
kula: Ngadega, mangkata menyang
Dhamsyik. Ana ing kana sira bakal
diparingi sumurup, apa kang kudu sira
tindakak.
11
Sarhning kula mboten saged ningali,
jalaran saking knging cahya ingkang
mblerengi mripat wau, mila kanca-kanca
ingkang tunggil lampah kaliyan kula
lajeng nyepeng tangan kula, kula
katuntun dhateng Damsyik.
12
Ing ngriku wonten tiyang nama
Ananias, tiyang ingkang netepi angger-
anggering Tort saha kaseksnan sa
wonten ing satengahing tiyang Yahudi
sadaya ing ngriku.
13
Tiyang punika dhateng, saha ngadeg
ing sacelak kula tuwin wicanten: Saulus,
sadulurku, kow bisaa ndeleng manh!
Sanalika punika ugikula saged ningali
malih saha sumerep piyambakipun.
14
Ananias lajeng wicanten: Allah
leluhur kita wus netepak kow supaya
nyumurupi karsan, nyumurupi Kang
Bener sarta krungu swara kang miyos
saka ing lsan.
15
Sabab kow pinasthi dadi seksining
Panjenengan ana ing ngarep wong
kabh ing bab samubarang kang wus
kokdeleng lan kokrungu.
16
Lan saiki kepriy, dn kow isih
mangu-mangu? Ngadega, lan kabaptisa
sarta dosamu karesikana kalawan
nyebut asman Gusti!
17
Sasampunipun makaten, kula lajeng
wangsul dhateng Yrusalm lan nalika
kula saweg ndedonga wonten ing
Padaleman Suci, roh kula linimputan ing
pangwaosipun Allah.
18
Kula ningali Panjenenganipun,
ingkang lajeng ngandika dhateng kula:
Dinggal, mangkata saka Yrusalm,
amarga wong-wong ora bakal nampa
paseksinira bab Ingsun.
19
Atur wangsulan kula: Gusti, tiyang-
tiyang punika sami sumerep, bilih kawula
punika ingkang ndhatengi papan-papan
pangibadah saha ingkang nglebetaken
tiyang-tiyang ingkang sami pitados
dhateng Paduka dhateng pakunjaran
sarta ingkang mecuti tiyang-tiyang wau.
20
Salajengipun nalika rahipun Stfanus,
seksi Paduka, kawutahaken, kawula
wonten ing ngriku, saha kawula ngrujuki
pandamel punika, punapa dn kawula
nengga panganggnipun tiyang-tiyang
ingkang sami mejahi.
21
Nanging pangandikanipun Gusti
dhateng kula: Mangkata, sabab Ingsun
bakal ngutus sira menyang panggonan
bangsa-bangsa liya kang adoh saka
kn."
22
Sawus wong akh padha
ngrungokak Paulus nganti tekan
pangandikan kang mangkono iku,
banjur wiwit nywara sora, "Wong iku
kasirnakna ba saka bumi, ora pantes
urip!"
23
Wong-wong mau terus ba anggon
bengok-bengok karo nguncalak
jubah sarta nyawur-nyawurak lebu
mandhuwur,
24
mulan panggedhning prajurit
banjur dhawuh nglebokak Paulus
menyang btng sarta mriksa lan
mecuti panjenengan, supaya bisa
kasumurupan apa sabab dn
wong-wong iku padha bengok-bengok
mangkono ing bab panjenengan.
25
Nanging nalika Paulus diprenahak
arep dipecuti, panjenengan banjur
ngandika marang opsir kang nglakoni
wajib, "Punapa panjenengan dipun
parengaken mecuti warganagari Roma,
punapa malih tanpa dipun adili?"
26
Krungu katrangan mangkono
iku, opsir mau banjur lapur marang
panggedhning prajurit, atur, "Punapa
ingkang badh panjenengan tindakaken?
Tiyang punika warganagari Roma?"
27
Panggedhning prajurit banjur
murugi Paulus lan ndangu, "Kandhaa,
apa bener kow iku warganagari Roma?"
Atur wangsulan Paulus, "Inggih."
28
Panggedhn prajurit banjur
ngandika manh, "Anggonku dadi
warganagari Roma iku sarana tuku
kalawan rega larang." Paulus mangsuli,
"Nanging kula gadhah wewenang punika
wiwit lair mila."
29
Wasana wong-wong kang kuwajiban
mecuti nuli nggal-nggal mundur. Dn
panggedhn prajurit iku bareng ngerti
yn Paulus iku wong Roma, iya wedi,
mangka panjenengan kang dhawuh
mbanda.
30
wasamono panggedhn prajurit
mau kepngin nguningani kalawan tliti
apa kang dadi pandakwan wong-wong
Yahudi marang Paulus. Mulan suk
dhawuh nimbali Paulus saka pakunjaran
lan dhawuh, supaya pangarep imam
lan Pradata Agama nglumpuk. Banjur
dhawuh ngirid Paulus saka btng
diladkak marang ngarsan Pradata
mau.
23
1
Paulus banjur mandeng para
warganing Pradata Agama sarta
matur, "Para Sadhrk, ngantos dumugi
dinten punika kula tetep gesang kalayan
raosing manah ingkang resik wonten ing
ngarsanipun Allah."
2
Nanging Imam Agung Ananias dhawuh
marang wong-wong kang padha ngadeg
cedhak Paulus, supaya napuk tutuk
Paulus.
3
Paulus nuli mangsuli, atur, "Allah
badh napuk panjenengan, h, tmbok
ingkang kalabur pethak. Panjenengan
lenggah wonten ing ngriki badh ngadili
kula miturut angger-anggering Tort,
nanging panjenengan piyambak nerak
angger-anggering Tort, jalaran dhawuh
napuk kula."
4
Wong-wong kang padha ana ing kono
ngucap, "Kow iku nyenyamah marang
Imam Agung Allah!"
5
Paring wangsulan Paulus, "O, para
Sadhrk, kula mboten mangertos bilih
panjenenganipun punika Imam Agung.
Pancn wonten seratan makaten: Sira
aja ngucapak tembung ala marang
panggedhning bangsamu!"
6
Sarhn panjenengan pirsa, yn
ing antaran Pradata iku ana kang
kalebu golonganing wong Saduki lan
ana kang kalebu golonganing wong
Farisi, mulan banjur nywanten sora
ana ing ngarsaning Pradata Agama,
"Para Sadhrk, kula punika tiyang
Farisi; kula dipun ladosaken dhateng
ngarsanipun Pradata punika, jalaran
kula ngajeng-ajeng dhateng tanginipun
tiyang pejah."
7
Bareng panjenengan ngandika
mangkono, wong-wong Farisi lan
wong-wong Saduki padha padu satemah
wong akh banjur pecah dadi rong
golongan.
8
Amarga wong Saduki iku padha
nganggep, yn patangn iku ora ana lan
iya ora ana malakat utawa roh, balik
wong Farisi nganggep loro-loron.
9
Mulan banjur dadi ribut banget.
Ana ahli Tort sawatara saka golongan
Farisi kang maju sarta mbantah kalawan
keras ujar, "Tumrap kula, tiyang punika
mboten gadhah kalepatan! Mbokmanawi
wonten roh utawi malakat ingkang
sampun ngandikani piyambakipun."
10
Temahan kaanan ing kono saya
kisruh banget. Panggedhning prajurit
kuwatir, menawa Paulus nganti
dipothng-pothng dning wong-wong
mau, mulan nuli dhawuh marang
prajurit-prajurit, supaya padha mudhun
ngrebut Paulus saka satengahing wong
akh lan digawa menyang btng.
11
Bengin Gusti rawuh jumeneng ana
ing sandhing lan ngandika marang
panjenengan, "Sing teteg atinira, sabab
kayadn anggonira kalawan kendel
neksni Ingsun ana ing Yrusalm,
mangkono uga sira iya prelu neksni ana
ing Roma."
12
Bareng wus raina wong-wong Yahudi
nganakak komplotan lan sumpah
kalawan nyupatani awak dhw, ora
bakal mangan utawa ngomb sadurung
nydani Paulus.
13
Komplotan iku gunggung patang
puluh luwih.
14
Wong-wong mau padha nemoni para
pangareping imam lan para pinituwan
bangsa Yahudi lan pratla, "Kula sampun
sami sumpah kalayan nyupaosi badan
kula piyambak, mboten badh nedha
utawi ngomb sadrngipun mejahi
Paulus.
15
Awit saking punika mugi panjenengan
sadaya sesarengan kaliyan Pradata
Agami karsa ngaturi rembag dhateng
pangagenging prajurit supados
ngladosaken Paulus dhateng ngarsa
panjenengan malih, kados-kados
panjenengan badh mriksa prakawisipun
ingkang langkung tliti. Dn kula sadaya
mangk sampun sami mirantos badh
mejahi piyambakipun sadrngipun
dumugi ing ngarsa panjenengan."
16
Nanging keponakan Paulus, yaiku
putran sadhrk putri, krungu
bab rancangan cegatan iku lan
banjur menyang btng. Bareng wus
diparengak mlebu, nuli matur bab mau
marang Paulus.
17
Paulus tumuli ngaturi sawijining opsir
lan matur, "Nm-nman punika kula
aturi nyowanaken dhateng ngarsaning
pangagengipun prajurit, jalaran
wonten prakawis ingkang prelu dipun
uningakaken ing panjenenganipun."
18
Opsir iku banjur nyowanak
wong anom iku menyang ngarsan
panggedhning prajurit lan matur,
"Kula dipun undang Paulus, tahanan
punika, dipun tedhani tulung supados
nyowanaken lar anm punika dhateng
ngarsa panjenengan, awit wonten bab
ingkang prelu dipun aturaken dhateng
panjenengan."
19
Panggedhning prajurit mau banjur
nganthi wong anom mau diajak
miyambak, nuli didangu, "Apa kang arep
koklapurak marang aku?"
20
Wangsulan, "Tiyang-tiyang Yahudi
sampun sami sarujuk badh nyuwun
dhateng panjenengan, supados bnjing-
njing panjenengan ngladosaken Paulus
malih dhateng ngarsaning Pradata
Agami, kados-kados Pradata wau
kepngin angsal katrangan ingkang
langkung tliti saking piyambakipun.
21
Nanging panjenengan sampun
ngantos midhangetaken tiyang-tiyang
wau, amargi wonten panunggilanipun
ingkang cacahipun langkung saking
kawan dasa, ingkang sampun mirantos
badh nyegat. Tiyang-tiyang wau
sampun sami sumpah kalayan nyupaosi
badanipun piyambak mboten badh
nedha saha ngomb sadrngipun
mejahi Paulus. Sapunika sampun
sami siyaga, kantun ngentosi putusan
panjenengan."
22
Panggedhn prajurit banjur dhawuh
marang wong anom mau supaya mulih
kalawan dingandikani mangkn, "Kow
aja kandha-kandha marang sapa-sapa,
yn kow wus nglapurak bab iki marang
aku."
23
Sawis mangkono panggedhn
prajurit mau banjur nimbali opsir loro
sarta didhawuhi mangkn, "Siyagakna
prajurit rong atus kang bakal menyang
Kaisara karo prajurit jaranan pitung
puluh sarta prajurit kang sikep gegaman
tumbak rong atus, kira-kira jam sanga
bengi iki.
24
Cawisna uga kuldi tunggangan
sawatara kanggo Paulus, lan supaya
koksowanak ing ngarsan Gubernur
Fliks."
25
Panggedhn prajurit mau nuli damel
serat, surasan mangkn,
26
"Salam kula, Klaudius Lisias, katur
ing ngarsanipun Gubernur Fliks ingkang
minulya.
27
Tiyang punika dipun tangkep dning
tiyang-tiyang Yahudi. Sareng badh
dipun pejahi, kula lajeng dhateng
kalayan mbekta wadya-bala prelu
menggak saha ngluwari piyambakipun,
awit kula mireng, bilih tiyang punika
warganagari Roma.
28
Amrih sagedipun nyumerepi punapa
sabab-sababing pandakwanipun dhateng
tiyang wau, lajeng kula ladosaken
dhateng Pradataning Agaminipun.
29
Tumrap kula lajeng sampun cetha,
bilih pandakwanipun punika gegayutan
kaliyan angger-anggering Tortipun
tiyang-tiyang wau, namung kmawon
mboten wonten pandakwa ingkang
njalari knging paukuman pejah utawi
kedah kalebetaken ing pakunjaran.
30
Salajengipun kula tampi palapuran,
bilih wonten komplotan ingkang
badh mejahi tiyang wau. Awit saking
punika kula lajeng nggal-nggal
kngknan nyowanaken dhateng ngarsa
panjenengan. Wondn para ingkang
sami ndakwa sampun sami kula kn,
supados sami ngajengaken prakawis
punika dhateng panjenengan."
31
Para prajurit banjur padha nindakak
kaya kang kadhawuhak. Ing bengi iku
uga, Paulus digawa menyang Antipatris.
32
suk para prajurit jaranan padha
dikon mbacutak lakun karo Paulus,
dn liyan padha bali menyang btng.
33
Satekan ing Kaisara, para
prajurit jaranan ngaturak layang lan
masrahak Paulus marang Gubernur.
34
Bareng wus maos layang mau,
Gubernur nuli ndangu marang Paulus,
asal saka propinsi ngendi. Bareng
mireng, yn Paulus saka Kilikia,
35
banjur ngandika, "Aku bakal mriksa
prakaramu, yn wong kang padha
ndakwa marang kow wus teka ing
kn." Banjur dhawuh, supaya Paulus
ditahan ana ing kraton Hrods.
24
1
Bareng wus limang dina Imam
Agung Ananias rawuh bebarengan
karo pinituwa sawatara lan pengacara,
jeneng Tertulus. Wong-wong mau
padha sowan ing ngarsan Gubernur
sarta ngaturak pandakwan tumrap
Paulus.
2
Paulus ditimbali maju, dn Tertulus
banjur wiwit ngaturak panggugat,
unjuk, "Fliks ingkang minulya, margi
saking pambudi-daya panjenengan kula
sadaya tansah ngraosaken karaharjan
saha jalaran saking kawicaksanan
panjenengan, kathah sanget wah-
wahan sa ingkang tumindak tumrap
bangsa punika.
3
Bab punika sadaya wontena ing pundi
kmawon tansah kula tampi kalayan
agenging panuwun.
4
Nanging supados sampun ngantos
kadangon anggn kula ngribedi dhateng
panjenengan, kula nyuwun, mugi
panjenengan karsa midhangetaken
atur kula sakedhap kmawon kalayan
panggalih panjenengan ingkang sampun
misuwur lubripun punika.
5
Menggahing kula sadaya sampun
tetla, bilih tiyang punika dados penyakit
ps, tiyang ingkang damel kisruh
wonten ing satengahing tiyang Yahudi
sajagat, saha bilih tiyang punika salah
setunggaling pangajengipun aliran
Nasrani.
6
Malah sampun nyobi ngrisak
kasucning Padaleman Suci. Awit saking
punika lajeng kula tangkep saha badh
kula adili manut angger-anggering Tort
kula.
7
Nanging pangagenging prajurit Lisias
lajeng rawuh mambengi saha ngrebat
piyambakipun kanthi roda-peksa,
8
sarta dhawuh, supados sadaya
tiyang ingkang ndakwa sami sowan
ing ngarsa panjenengan. Manawi
panjenengan mriksa piyambak, tamtu
badh nguningani sadaya prakawis
ingkang kula gigataken punika."
9
Lan wong-wong Yahudi iya padha
nyarujuki pandakwa iku lan matur, yn
iya pancn mangkono.
10
Gubernur banjur paring sasmita
marang Paulus, yn wis diparengak
ngaturak panjawab. Paulus banjur
matur, "Kula sumerep, bilih sampun
mataun-taun anggn panjenengan
ngasta pangadilan tumrap bangsa
punika. Pramila tanpa raos mangu-
mangu anggn kula badh ngaturaken
panjawab tumrap prakawis punika
wonten ing ngarsa panjenengan:
11
Panjenengan saged nguningani, bilih
mboten langkung saking kalih welas
dinten kapengker punika anggn kula
dhateng Yrusalm prelu nindakaken
pangibadah.
12
Mboten nat wonten tiyang ingkang
nyumerepi kula saweg dredah utawi
damel kaributan, dadosa wonten ing
Padaleman Suci, utawi ing papan
pangibadah, mekaten ugi wonten ing
panggnan sans ing salebeting kitha
punika.
13
Tiyang-tiyang punika mboten saged
mbuktkaken wonten ing ngarsa
panjenengan, punapa ingkang sapunika
kagigataken tumrap kula punika.
14
Namung kmawon kula ngakeni
wonten ing ngarsa panjenengan, bilih
kula ngabekti dhateng Allahipun leluhur
kula sadaya kalayan nganut Margining
Pangran punika, inggih punika Margi
ingkang dning tiyang-tiyang wau dipun
wastani aliran. Kula ngugemi sadaya
ingkang kaserat ing angger-anggering
Tort saha ing kitabipun para nabi.
15
Kula gadhah pangajeng-ajeng
dhateng Allah, sami kaliyan tiyang-
tiyang punika, bilih badh wonten
patangnipun tiyang pejah, tiyang
ingkang mursid utawi tiyang mursal.
16
Awit saking punika kula tansah ngudi
gesang kalayan raosing manah ingkang
murni wonten ing ngarsaning Allah saha
wonten ing ngajenging manungsa.
17
Sareng sampun sawatawis taun
dangunipun, kula wangsul dhateng
Yrusalm prelu badh nyukani bantuan
dhateng bangsa kula saha caos
pisungsung.
18
Nalika kula saweg nindakaken
punika sadaya, wonten tiyang Yahudi
sawatawis ingkang dhateng saking
Asia, sami pinanggih kula wonten ing
Padaleman Suci sasampunipun kula
nuckaken badan kula, mboten kaliyan
tiyang kathah utawi mboten nuwuhaken
kaributan.
19
Inggih tiyang-tiyang punika ingkang
pancnipun kedah sowan ing ngarsa
panjenengan saha ngajengaken
panggigat, manawi gadhah prakawis
kaliyan kula.
20
wasemanten, tiyang-tiyang ingkang
sapunika wonten ing ngriki punika
kajengipun sami munjuk, piawon punapa
ingkang pinanggih wonten ing kula,
nalika kula wonten ing ngarsaning
Pradata Agami.
21
Punapa mbokmanawi namung margi
saking pangucap kula, nalika kula
ngadeg wonten ing satengahing tiyang-
tiyang wau, inggih punika: Margi saking
bab patangnipun tiyang-tiyang pejah,
kula ing dinten punika dipun ladosaken
wonten ing ngarsa panjenengan."
22
Nanging Fliks, kang wus nguningani
temenan bab Margining Pangran,
karsan ngundur prakara iku,
pangandikan, "Yn panggedhn
prajurit Lisias wus mrn, aku bakal
mutus prakaramu."
23
Banjur dhawuh marang opsir, supaya
Paulus tetep ditahan, nanging kanthi
kalonggaran, sarta para mitran kang
padha ngladni, aja dipenggak.
24
Let sawatara dina Fliks rawuh
karo garwan, Drusila, putri Yahudi,
banjur dhawuh nimbali Paulus sarta nuli
midhangetak katrangan bab pracaya
marang Ysus Kristus.
25
Nanging nalika Paulus matur bab
kayektn, bab ngendhalni dhiri, lan bab
pangadilan kang bakal kelakon, Fliks
banjur rumaos ajrih, nuli ngandika,
"Cukup samn ba dhisik, saiki
mundura; bsuk yn aku pinuju sela,
kow bakal daktimbali manh."
26
Karodn panjenengan ngajeng-
ajeng nampi dhuwit saka Paulus, mulan
kerep ditimbali diajak ngandikan.
27
Nanging bareng wus ganep rong
taun, Fliks digentosi Prkius Fstus lan
kanggo nyenengak atin wong Yahudi,
Fliks nglestarkak Paulus katahan ana
ing pakunjaran.
25
1
Telung dina sawis rawuh ing
propinsi iku, Fstus banjur tindak
saka Kaisara menyang Yrusalm.
2
Para pangareping imam lan wong-
wong Yahudi kang kajn kringan
padha sowan lan ngaturak pandakwa
mungguhing Paulus,
3
sarta nyuwun kamirahan, kang gaw
rugin Paulus, yaiku supaya Paulus
didhawuhi menyang Yrusalm. Sabab
wong-wong mau padha ngrancang arep
nydani panjenengan ana ing dalan.
4
Nanging Fstus paring wangsulan,
menawa Paulus tetep ditahan ana ing
Kaisara, dn panjenengan piyambak
bakal nggal-nggal kondur mrana.
5
Pangandikan, "Mulan wong-wong
panunggalanmu kang padha nyekel
pangwasa supaya padha mrana
bebarengan karo aku lan ngajokak
pandakwan, menawa ana kaluputan."
6
Fstus anggon lereb ana ing
Yrusalm ora luwih saka wolu utawa
sapuluh dina, banjur kondur menyang
Kaisara. suk panjenengan nggelar
pangadilan lan dhawuh ngladosak
Paulus.
7
Bareng Paulus wus disowanak, wong
Yahudi kabh kang teka saka Yrusalm
padha ngadeg ngepung lan ngaturak
gugatan akh kang abot tumrap
panjenengan, tanpa bisa mbuktkak.
8
Kosok-balin Paulus ngaturak
panjawab mangkn, "Kula sakedhik
kmawon mboten lepat, dadosa tumrap
angger-anggering Tortipun tiyang
Yahudi, punapadn Padaleman Suci
utawi dhateng Kaisar."
9
wadn sarhn Fstus karsa
nglegani atin wong Yahudi, nuli
maringi wangsulan marang Paulus,
pangandikan, "Apa kow saguh
menyang Yrusalm, supaya diadili ana
ing kana ana ing ngarepku bab prakara
iki?"
10
Nanging Paulus matur, "Sapunika kula
wonten ing ngarsaning pangadilanipun
Kaisar, kula kedah dipun adili wonten
ing ngriki. Kadosdn ingkang sampun
panjenengan uningani sastu, sakedhik
kmawon kula mboten damel kalepatan
dhateng tiyang Yahudi.
11
Dados, manawi kula sastu lepat
lan nindakaken piawon ingkang pantes
kaukum pejah, kula klas pejah,
nanging manawi punapa ingkang
kagigataken tumrap kula punika
kabuktn mboten leres, mboten wonten
tiyang ingkang wenang masrahaken kula
dhateng tiyang-tiyang punika minangka
kamirahan. Kula nyuwun minggah
bandhing dhateng Kaisar!"
12
Bareng wus karembag karo para
anggotaning pangadilan, Fstus banjur
ngandika, "Kow nyuwun munggah
bandhing marang Kaisar, yn mangkono
kow kudu sowan ing ngarsan Kaisar."
13
Let sawatara dina, Raja Agripa karo
Brnik rawuh ing Kaisara minangka
pakurmatan marang Fstus.
14
Sarhn lereb ana ing kono sawatara
dina, Fstus nyariyosak prakaran
Paulus marang Raja, atur, "Ing ngriki
wonten tiyang tahanan tilaranipun Fliks.
15
Kala kula wonten ing Yrusalm,
para pangajenging imam saha para
pinisepuhipun tiyang Yahudi sami
nggigat tiyang wau, saha nyuwun
supados tiyang punika dipun ukum.
16
Kula mangsuli, bilih tiyang Roma
mboten gadhah adat masrahaken dakwa,
sadrngipun dipun aben-ajengaken
kaliyan ingkang sami ndakwa saha
dipun lilani ngaturaken panjawab tumrap
gigatanipun.
17
Pramila tiyang-tiyang wau lajeng sami
tumut mriki sesarengan kaliyan kula.
njingipun kula lajeng ngawontenaken
parepatan pangadilan saha akn
ngladosaken tiyang punika.
18
Nanging sareng tiyang-tiyang
ingkang sami nggigat ngadeg ngupengi
tiyang wau, sami mboten ngajengaken
gigatan bab pandamel awon, kados
panginten kula.
19
Tiyang-tiyang wau namung sami
padudon bab-bab ingkang gegayutan
kaliyan agaminipun saha wonten tiyang
nama Ysus ingkang sampun pejah,
mangka Paulus mratlakaken kanthi
yakin, bilih Ysus wau gesang.
20
Sarhning kula ajrih anggn kula
mriksa prakawis ingkang kados makaten
punika, kula lajeng naros piyambakipun,
punapa purun dhateng Yrusalm,
supados prakawisipun dipun adili wonten
ing ngrika.
21
Nanging Paulus minggah bandhing.
Pramila nyuwun, supados lestantun
dipun tahan, ngantos prakawisipun
kaputus dning Kaisar. Milanipun lajeng
kula prntahaken, supados tiyang punika
lestantun katahan ngantos saged kula
sowanaken dhateng ngarsanipun Kaisar."
22
Agripa ngandika marang Fstus, "Kula
kepngin mirengaken panjawabipun
tiyang punika piyambak." Atur
wangsulan Fstus, "Bnjing-njing
panjenengan badh midhangetaken."
23
suk Agripa lan Brnik padha
rawuh kalayan sakhing ubaramp
upacara kaprabon sarta bareng wus
lumebet ing gedhong pangadilan
bebarengan karo para panggedhning
wadya-bala lan para panggedh ing
kono, Fstus banjur dhawuh, supaya
Paulus disowanak.
24
Fstus nuli ngandika, "Raja Agripa
saha para priyagung ingkang sami
lenggah ing ngriki sesarengan kaliyan
kula sadaya. Sami kula aturi mirsani
tiyang punika, ingkang dipun gigat
dning tiyang Yahudi sadaya, wonten
ing Yrusalm saha wonten ing ngriki.
Tiyang-tiyang sadaya sami ndhatengi
kula saha sami pratla kaliyan bengok-
bengok, bilih tiyang punika mboten
pantes gesang langkung dangu malih.
25
Nanging tumrap kula sampun cetha,
bilih tiyang punika mboten nglampahi
prekawis ingkang knging kaukum pejah
sarta sarhning tiyang punika nyuwun
minggah bandhing dhateng Kaisar, mila
kula lajeng mutus badh nyowanaken
ing ngarsanipun Kaisar.
26
Namung kmawon mboten wonten
alesan ingkang maton, ingkang kedah
kula aturaken ing serat dhateng
ngarsanipun Kaisar bab tiyang punika.
Inggih jalaran saking punika mila lajeng
kula ladosaken wonten ing ngarsa
panjenengan sadaya, mirungganipun
panjenengan Raja Agripa, supados
sasampunipun kapriksa lajeng wontena
ingkang saged kula serat.
27
Amargi pamanggih kula, mokal
nyowanaken tiyang tahanan tanpa
kinanthnan gigatan ingkang dipun
ajengaken tumrap tiyang wau."
26
1
Agripa tumuli ngandika marang
Paulus, "Kow wus kalilan
ngaturak panjawab." Paulus banjur
paring sasmita ngagem astan sarta
ngaturak panjawab mangkn,
2
"Dhuh, Raja Agripa, kawula rumaos
tampi kabegjan, dn ing dinten
punika kawula dipun parengaken
ngaturaken panjawab wonten ing ngarsa
panjenengan tumrap sadaya gigatanipun
tiyang-tiyang Yahudi dhateng kula,
3
punapa malih margi panjenengan
nguningani sastu bab adat utawi
tata-cara tuwin padudonipun tiyang
Yahudi. Awit saking punika kula
keparenga nyuwun wonten ing
ngarsa panjenengan, mugi karsa
midhangetaken atur kula kalayan sabar.
4
Sadaya tiyang Yahudi sami nyumerepi
gesang kula wiwit anm, amargi wiwit
wiwitan mila kula gesang wonten
satengahing bangsa kula ing Yrusalm.
5
Sampun dangu sanget anggnipun
sami pitepangan kaliyan kula saha
manawi purun, sami saged suka paseksi,
bilih kula gesang kadosdn tiyang Farisi
manut golongan ingkang keras wonten
ing salebeting agami kita.
6
Dn sapunika kula kedah ngadhep
wonten ing ngarsaning pangadilan
punika, jalaran kula ngajeng-ajeng
dhateng kaleksananing prajanjian,
ingkang dipun paringaken dning Allah
dhateng para leluhur kita,
7
saha ingkang dipun antos-antos
dning taler kita kalih welas ing
salebetipun sami nindakaken
pangibadahipun rinten-dalu kaliyan
tegen. Inggih margi saking pangajeng-
ajeng punika, dhuh, Raja Agripa, kula
dipun gigat dning tiyang-tiyang Yahudi.
8
Kadospundi, dn panjenengan
sadaya manggalih mokal, bilih Allah
nangkaken tiyang pejah?
9
Sanadyan kadospundia kmawon,
kula piyambak nat nginten, bilih
kula kedah tumindak keras nglawan
asmanipun Ysus saking Nasart.
10
Bab punika kawula tindakaken
ugi wonten ing Yrusalm. Kula
mboten namung nglebetaken para suci
kmawon dhateng pakunjaran, nanging
sasampunipun kula tampi pangwaos
saking para pangajenging imam, kula
inggih nyarujuki, bilih tiyang-tiyang
punika sami kaukum pejah.
11
Wonten ing papan-papan pangibadah,
kula asring nganiyaya tiyang-tiyang
wau, saha sami kula peksa supados sami
nylaki kapitadosanipun, punapadn
margi saking sanget muntabing manah
kula, tiyang-tiyang wau sami kawula
oyak-oyak, malah ngantos dumugi
nagari-nagari manca."
12
"Lan ing salebeting kawontenan
ingkang makaten punika, nalika kula
kanthi kebak pangwaos sarta mundhi
dhawuhipun para pangajenging imam,
lumampah dhateng Damsyik,
13
dumadakan, dhuh, Raja Agripa,
ing wanci siang, wonten ing tengah
margi kula sumerep cahya ingkang
nglangkungi padhanging surya, tumurun
saking langit ingkang lajeng nglimputi
kula saha kanca-kanca ingkang sareng
kula.
14
Kula sadaya nunten sami rebah
ing siti, tuwin lajeng mireng swanten
ingkang ngandikani kula mawi basa
Ibrani: Saulus, Saulus, yagn sira
nganiaya Ingsun? Rekasa tumraping sira
nglawan marang Kang ngwasani sira.
15
Kula tumunten munjuk: Paduka
punika sinten, Gusti? Paring
wangsulanipun Gusti: Ingsun iki
Ysus kang sira aniyaya.
16
Nanging saiki tangia lan ngadega.
Ingsun ngatingal marang sira iku prelu
netepak sira dadi paladn sarta seksi
tumrap samubarang kabh kang wus
sira deleng saka Ingsun lan kang bakal
Ingsun katingalak marang sira ing
temb.
17
Sira bakal Ingsun sengker saka
bangsa iki tuwin bangsa-bangsa liyan,
sarta sira bakal Ingsun utus marani
bangsa-bangsa iku,
18
supaya ngelkak mripat, satemah
banjur padha ninggal pepeteng,
marani pepadhang sarta uwal saka
ing pangwasaning Iblis lan ngungsi
marang Allah, karebn padha olh
pangapuraning dosa marga saka pracaya
marang Ingsun, apadn banjur tampa
warisan ana ing satengah para kang
wus kasuckak.
19
Awit saking punika, dhuh, Raja
Agripa, kula mboten nat mboten
mbangun miturut dhateng wahyu saking
swarga punika.
20
Nanging ing sakawit kula martosaken
dhateng tiyang-tiyang Yahudi ing
Damsyik, ing Yrusalm saha ing
tanah Yuda sadaya, tuwin ugi dhateng
bangsa-bangsa sans, bilih kedah sami
mratobat lan ngabekti dhumateng
Allah, punapadn lajeng nglampahi
pandamel-pandamel ingkang laras
kaliyan pamratobat wau.
21
Inggih margi saking punika tiyang-
tiyang Yahudi lajeng sami nangkep
kula wonten ing Padaleman Suci saha
ngangkah pejah kula.
22
Nanging margi saking pitulunganipun
Allah, kula saged gesang ngantos dumugi
samangk sarta saged nglairaken paseksi
dhateng tiyang-tiyang alit saha dhateng
para pangageng. Wondn ingkang
kula wartosaken punika mboten sans
kajawi ingkang sadrngipun sampun
kawartosaken dning para nabi lan ugi
dning Musa,
23
inggih punika, bilih Mesias
kedah nandhang sangsara saha
Panjenenganipun punika ingkang
rumiyin piyambak badh wungu
saking antawisipun tiyang pejah, saha
Panjenenganipun badh martosaken
pepadhang dhateng bangsa punika saha
dhateng bangsa-bangsa sans."
24
Bareng Paulus ngaturak bab iku
mau kabh minangka panjawab, Fstus
banjur ngandika kalawan sora, "Kow
iku gendheng, Paulus! Kawruhmu kang
akh iku njalari kow dadi dan."
25
Nanging Paulus nuli matur, "Kula
mboten gendheng, dhuh, Fstus ingkang
minulya! Kawula ngaturaken kasunyatan
kalayan pikiran ingkang saras!
26
Raja Agripa ugi nguningani prakawis
punika sadaya, awit saking punika kula
kalayan tatag saha tanpa tdhng aling-
aling matur wonten ing ngarsanipun.
Kula yakin, bilih sadaya punika mboten
wonten satunggal kmawon ingkang
drng nat kapirengaken, awit prakawis
punika mboten kalampahan wonten ing
panggnan ingkang kepencil.
27
Punapa panjenengan, dhuh, Raja
Agripa, pitados dhateng para nabi? Kula
sumerep, bilih panjenengan pitados."
28
Paring wangsulan Raja Agripa, "Mh
ba kow ngyakinak aku supaya dadi
wong Kristen!"
29
Unjuk Paulus, "Kula badh ndedonga
dhateng Allah, supados mboten namung
panjenengan kmawon, nanging ugi
tiyang-tiyang sans ingkang wonten
ngriki saha mirengaken atur kula
punika, nggal utawi dangu, sami dados
kadosdn kula, kajawi blenggu punika."
30
Raja, Gubernur tuwin Brnik lan
wong kabh kang padha lenggah banjur
padha jumeneng.
31
Nalika miyos, padha reraosan,
"Tiyang punika mboten nglampahi
pandamel ingkang knging kaukum
pejah utawi paukuman kunjara."
32
Agripa ngandika marang Fstus,
"Tiyang punika sajatosipun sampun
saged luwar, upami mboten minggah
bandhing dhateng Kaisar."
27
1
Bareng wus diputus, aku kabh
bakal lelayaran menyang Italia,
Paulus lan wong tahanan liyan sawatara
dipasrahak marang opsir wadyabalan
Kaisar, jeneng Yulius.
2
Aku padha nunggang kapal saka
palabuhan Adramitium, kang bakal
lelayaran menyang palabuhan-
palabuhan ing sauruting pesisir Asia,
tumuli padha mangkat. Aristarkhus,
wong Makdonia saka Tsalonika,
mbarengi lakuku.
3
suk mampir ing Sidon.
Pangrengkuh Yulius marang Paulus
becik, mulan dililani nemoni para
mitran, supaya padha nyukupi
kabutuhan.
4
Sarhn nampek angin, anggonku
padha lelayaran saka ing kono mlipir ing
pesisiring pulo Siprus,
5
banjur nrajang sagara ing sangareping
Kilikia lan Pamfilia, nuli padha tekan Mira
ing wilayah Likia.
6
Ana ing kono, opsir mrangguli kapal
saka Alksandria, kang arep lelayaran
menyang Italia. Aku kabh padha
dipindhah mrono.
7
Nganti pirang-pirang dina anggonku
padha lelayaran mh ora bisa maju,
sarta kalawan rekasa banget anggonku
padha bisa nyedhaki Knidus. Sarhn
angin terus ba nampek, aku kabh
mlipir ing pesisir pulo Krta, ngliwati
tanjung Salmon.
8
Kalawan rekasa banget anggonku
ngliwati tanjung mau, tumuli tekan
panggonan, kang aran Palabuhan ndah,
ing sacedhak kutha Lasa.
9
Nalika samana wus akh wektu kang
muspra. Wektu puwasa wus kliwat,
mulan menawa mbacutak anggonku
padha lelayaran mbebayani. Awit saka
iku Paulus nuli ngngetak marang wong
kabh, pangandikan,
10
"Para Sadhrk, saking pangraos
kula, anggn kita sami lelayaran punika
badh manggih alangan kathah saha
badh kapitunn ageng, mboten namung
baita samomotanipun kmawon, nanging
dalasan gesang kita pisan."
11
wadn opsir mau luwih ngandel
marang juru-mudhi lan nakodha
tinimbang karo pangandikan Paulus.
12
Sarhn palabuhan iku ora kapnak
kanggo labuh ing mangsa adhem,
mulan wong-wong mau kang akh
padha sarujuk, menawa mbacutak
laku lan mbudidaya bisan tekan kutha
Fniks, sarta banjur lrn ana ing kono
sajron mangsa adhem iku. Kutha Fniks
iku sawenhing palabuhan pulo Krta,
kang adhep ngidul ngulon lan ngalor
ngulon.
13
Ing nalika iku ana angin sumilir saka
kidul, mulan wong-wong padha ngira,
yn sedyan mesthi bakal kaleksanan.
Banjur padha mbedhol jangkar lan layar
mlipir cedhak banget karo pulo Krta.
14
Nanging ora antara suw nuli ana
prahara saka pulo iku, kang diarani
angin "Lor-Wtan".
15
Kapal kabuncang lan ora bisa
nahan tumempuhing angin saka ngarep.
Mulan aku kabh banjur pasrah manut
ing salakun angin.
16
Wasana aku padha kntir tekan
pasisiring pulo cilik kang aran Kauda;
ana ing kono kalawan rekasa anggonku
padha bisa nggondhli sekocining kapal.
17
Bareng sekoci mau diunggahak ing
kapal, wong-wong padha masang piranti
kanggo nylametak kapal srana diubedi
tali. Sarhn sumelang menawa kapal
bakal kandhas ing dhasar pasir Sirtis,
layar nuli diudhunak lan banjur ngli
ba manut salakun angin.
18
Sarhn banget anggonku padha
katempuh ing prahara, mulan suk
wong-wong padha wiwit mbuwangi
momotaning kapal menyang sagara.
19
Ing telung dinan padha mbuwangi
dhw pirantining kapal.
20
Bareng nganti sawatara dina
srengng utawa lintang-lintang ora
katon sarta tansah kaancam ing angin
prahara kang nggegirisi, aku kabh
wus ora duw pangarep-arep yn bakal
slamet.
21
Lan sarhn wong-wong wus suw
anggon padha ora mangan, Paulus
tumuli jumeneng ana ing satengah
sarta ngandika, "Para Sadhrk, manawi
sami ndhahar atur kula, supados mboten
lelayaran saking pulo Krta, kita tamtu
mboten ngraosaken kasisahan saha
mboten kapitunan makaten punika!
22
wadn sapunika ing salebeting
kasangsaran punika, keparenga kula
ngaturi pamrayogi, sami kula aturi tatag
kmawon ing salebeting panggalih,
amargi panunggilan panjenengan
satunggal kmawon mboten wonten
ingkang badh tiwas, kajawi namung
baitanipun.
23
Awit kala wau dalu wonten
malakating Allah, inggih punika Allah,
ingkang kula sembah tuwin ingkang
ndarbni kula, jumeneng wonten ing
sandhing kula
24
sarta ngandika: Aja wedi, Paulus!
Kow kudu sowan marang ngarsan
Kaisar lan sanyatan marga sih-
rahmating Allah, wong kabh kang
bebarengan karo kow ana ing kapal iki
bakal padha slamet, marga bareng karo
kow.
25
Milanipun dipun tatag kmawon
panggalih panjenengan, para Sadhrk!
Awit kula pitados dhateng Allah, bilih
sadaya tamtu badh kalampahan, kados
ingkang kapangandikakaken dhateng
kula wau.
26
Ananging kula sadaya kedah
ngandhasaken kapal punika wonten ing
salah satunggaling pulo."
27
Ing bengin kang kaping patbelas
aku kabh isih terus diontang-antingak
ana ing sagara Adria. Nanging bareng
tengah wengi wong-wong kapal padha
krasa, yn wus cedhak karo dharatan.
28
Banjur ngukur jeron banyu sagara
nganggo bandhul jajagan, tinemu
kira-kira patang puluh meter. Bareng
wus maju sawatara, nuli njajagi manh,
tinemu kira-kira telung puluh meter.
29
Sarhn aku kabh sumelang, yn
bakal kandhas ing salah sawijining
karang, mulan wong-wong padha
mbuwangi jangkar papat kang ana ing
buritan sarta aku padha ngarep-arep,
muga-muga nggal suk.
30
Nanging wong-wong kapal padha
sumedya minggat saka kapal, sarta
padha ngudhunak sekoci, thok-thok
arep mbuwangi jangkar saka ing ngarep.
31
Mulan Paulus banjur matur marang
opsir lan para prajurit, "Manawi tiyang-
tiyang punika mboten tetep wonten
ing kapal, panjenengan sadaya mboten
badh wilujeng."
32
Para prajurit banjur ngethoki talining
sekoci, tumuli dicegurak.
33
Bareng wus ngarepak raina, Paulus
ngajak wong kabh, padha didhawuhi
mangan, pangandikan, "Sampun
kawan welas dinten dangunipun anggn
panjenengan sami ngantos-antos
kmawon, nahan luw mboten dhahar
punapa-punapa.
34
Pramila kula ngaturi pamrayogi, sami
karsaa dhahar rumiyin. Bab punika prelu
kangg kawilujengan panjenengan. Ing
antawis panjenengan mboten wonten
satunggal kmawon ingkang badh
kcalan rambuting sirahipun sanadyan
namung saeler kmawon."
35
Sawus ngandika mangkono,
panjenengan nuli mundhut roti, lan
sawus saos sokur marang Allah ana
ing ngarep wong akh, rotin banjur
dicuwil-cuwil sarta wiwit dhahar.
36
Wong kabh banjur padha lejar atin
pulih semangat, lan iya banjur padha
mangan.
37
Gunggungku kabh kang ana ing
kapal iku ana rong atus pitung puluh
enem.
38
Sawus padha wareg, momotan
gandum padha dibuwangi menyang
sagara, supaya kapal dadi nthng.
39
Lan bareng wus awan, wong-wong
padha ndeleng teluk kang pesisir
warata. Sanadyan padha durung tau
weruh dharatan ing kono, wasamono
banjur netepak bisan ngandhasak
kapal ana ing kono.
40
Tali-talining jangkar dikethoki,
jangkar padha ditinggal ana ing
dhasaring sagara. Tali-tali kemudhi
padha diuculi, banjur masang layar
panampek, supaya angin bisa nyurung
kapal menyang pesisir.
41
Nanging banjur nabrak wedhi
dhasar sagara, temahan kapal
kandhas. Prangan kang ngarep ambles
ora bisa obah, dn kang buri remuk
marga saka panempuhing alun kang
nggegirisi.
42
Nalika samana para prajurit sedyan
arep matni pasakitan kabh, supaya ora
ana siji-sijia kang bisa nglangi minggat.
43
Nanging opsire kepngin milujengak
Paulus. Mulan niyat para prajurit
mau digagalak sarta prntah, supaya
wong-wong kang bisa nglangi padha
ndhisiki nyegur ing sagara lan munggah
ing dharatan,
44
dn wong-wong liyan nusul
migunakak blabag utawa remukan
kapal. Dadin wong kabh mau padha
bisa munggah ing dharatan kanthi
slamet.
28
1
Bareng aku kabh wus tekan
pasisir kanthi slamet, aku lagi
padha ngerti, yn dharatan iku pulo
Malta.
2
Pendhudhuk pribumi ing pulo kono
becik banget tangkep marang aku
kabh. Padha gaw bedhiyang gedh
sarta banjur ngajak aku kabh mrono,
jalaran wus wiwit udan, lan hawan
adhem.
3
Nalika Paulus mundhut kayu garing
sabongkok lan ditumpangak ing geni
mau, ana ula mandi kang metu, amarga
saka panas.
4
Bareng wong-wong padha ndeleng
ula kumlawr kanthil ing astan Paulus,
banjur padha rerasanan, "Wong iki
mesthi wong kang dosa pati, sabab
sanadyan wis bisa oncat saka bebaya ing
sagara, Dwi Kaadilan ora marengak
lestari urip."
5
Nanging Paulus nuli ngipatak ula
mau menyang geni, dn panjenengan
babar pisan ora apa-apa.
6
wadn wong-wong padha ngira, yn
bakal abuh utawa bakal sda sanalika
iku uga. Nanging dientni nganti suw,
padha weruh, yn panjenengan ora
apa-apa, satemah mbalik panemun,
ngarani yn Paulus iku dwa.
7
Ora adoh saka ing panggonan
kono ana palemahan, kagungan
panggedhn pulo iku, asman Publius.
Panjenengan nampani lan paring
pamondhokan marang aku kabh lawas
telung dina kanthi sumanak.
8
Kacarita nalika samana raman
Publius saran ba marga gerah bentr
lan dsntri. Paulus banjur tindak
lumebet ing kamar nuli ndedonga sarta
banjur numpangak astan ing sariran,
satemah dadi saras.
9
Sawis lelakon kang mangkono iku,
wong-wong lara liyan ing pulo kono
padha sowan, lan iya padha disarasak.
10
Awit saka iku wong-wong mau banget
anggon padha ngajni marang aku
kabh sarta bareng aku padha mangkat,
padha nyangoni apa sakabutuhanku.
11
Sawus telung sasi, aku padha
mangkat saka kono, nunggang kapal
saka Alksandria kang sajron mangsa
bedhidhing labuh ana ing pulo kono.
Kapal mau nganggo lambang Dioskuri.
12
Aku padha mampir ing kutha Sirakusa
lan lrn ana ing kono telung dina.
13
Saka ing kono banjur lelayaran turut
pesisir, nuli tekan Regium. Sadinan
manh banjur ana angin saka kidul lan
ing dina kapindhon padha tekan Putioli.
14
Ana ing kono kepanggih karo para
sadulur tunggal pracaya, banjur diaturi
nginep pitung dina. Sawis mangkono
nuli bidhal menyang Roma.
15
Para Sadulur tunggal pracaya ing
kono wis padha krungu warta bab tekaku
kabh, banjur padha methuk nganti
tekan papan kang aran Forum Apius
lan Trs Tabrn. Bareng Paulus mirsa
para Sadulur mau, banjur ngunjukak
panuwun marang Allah sarta iku
ndadosak santosaning panggalih.
16
Bareng aku wis padha tekan Roma,
Paulus diparengak dedalem piyambak
karo prajurit siji kang ngawal.
17
Sawus telung dina Paulus ngaturi
rawuh para panggedhning bangsa
Yahudi lan bareng wus padha nglumpuk,
banjur dingandikani mangkn, "Para
Sadhrk, sanadyan kula mboten
kalepatan dhateng bangsa kita utawi
dhateng adat utawi tata caranipun para
leluhur kita, wadn kula dipun tangkep
wonten ing kitha Yrusalm saha lajeng
dipun pasrahaken dhateng tiyang Roma.
18
Sareng kula sampun kapriksa, sami
sumedya ngluwari, amargi mboten
wonten kalepatan kula satunggal
kmawon, ingkang pantes kapatrapan
paukuman pejah.
19
Ananging tiyang-tiyang Yahudi sami
mabeni, mila kula lajeng kapeksa
minggah bandhing dhateng Kaisar,
nanging mboten kanthi sedya badh
nggigat bangsa kita.
20
Pramila kula lajeng ngaturi rawuh
panjenengan sadaya prelu badh
pirembagan, amargi saking pangajeng-
ajengipun bangsa Isral punika kula
lajeng karant."
21
Nanging banjur padha mangsuli,
"Kula mboten sami tampi serat-serat
saking tanah Yuda bab panjenengan,
punapa dn inggih mboten wonten
satunggal kmawon saking sadhrk-
sadhrk kita ingkang mriki martosaken
bab ingkang awon tumrap panjenengan.
22
Nanging kula sami kepngin mireng
saking panjenengan, kadospundi
pamanggih panjenengan, awit kula sami
sumerep, bilih aliran punika wonten ing
pundi-pundi dipun lawan."
23
Banjur padha namtokak dinan.
Ing dina kang wus katamtokak iku,
ana wong akh padha teka ing dalem
pondhokan Paulus. Panjenengane
nuli paring katrangan lan paseksi bab
Kratoning Allah sarta ngyakinak bab
Ysus adhedhasar angger-angger Musa
lan kitab para nabi. Pamulang wiwit
suk nganti sor.
24
Ana kang banjur padha nganggep
marang pangandikan, nanging iya ana
kang tetep ora pracaya.
25
Banjur padha bubar tanpa mupakat
ing panemu. Nanging Paulus isih
ngandikakak saprakara iki, kang
mangkn, "Sastu kasinggihan
pangandikanipun Roh Suci lumantar Nabi
Ysaya dhateng leluhur kita, suraosipun:
26
Sira maranana bangsa iki lan tutura:
Sira bakal padha krungu lan krungu
manh, nanging ora mangerti, bakal
ndeleng lan ndeleng manh, nanging ora
sumurup.
27
Sabab atin bangsa iki ndableg, lan
kuping wus dadi budheg, tuwin mripat
padha dieremak; supaya aja nganti
ndeleng lan kuping aja nganti krungu
tuwin atin aja nganti ngerti banjur
mratobat temah sunwarasak.
28
Pramila kauningana, bilih
kawilujengan ingkang saking Allah
punika lajeng kaparingaken dhateng
bangsa-bangsa sans ingkang sami
purun mirengaken."
29
[Sawis Paulus ngandika mangkono,
wong Yahudi banjur padha bubar
kalawan akh bda-bdaning panemu.]
30
Kacarita Paulus nganti genep rong
taun anggon manggn ana ing dalem
kang diswa piyambak. Wong kabh
kang sowan padha ditampi.
31
Panjenengan martakak Kratoning
Allah lan mulang bab Gusti Ysus Kristus
kalawan terang-terangan sarta ora ana
kang mambengi.
Roma
1
1
Saka Paulus, abdin Kristus Ysus,
kang katimbalan dadi rasul, kapiji
nggelarak Injil Allah,
2
Injil iku wus kaprasetyakak lantaran
para nabi kaya kang katulis ing
kitab-kitab suci,
3
bab Sang Putra, kang cara kadagingan
mijil saka tedhak Daud,
4
lan miturut Rohing kasucn
Panjenengan iku Putran Allah, katitik
ana ing wungun saka ing antaran
wong mati, yaiku Ysus Kristus, Gusti
kita.
5
Lantaran Panjenengan, aku padha
nampa sih-rahmat sarta kalenggahan
rasul marga asman, kadhawuhan
nuntun marang sakhing bangsa kang
ora wanuh marang Allah, supaya padha
pracaya lan mbangun-turut.
6
Kow uga padha klebu ing antaran
wong-wong mau, kow kang wus padha
katimbalan dadi kagungan Ysus
Kristus,
ROMA 1.712 2
7
marang para Sadulur kabh kang
manggon ing Roma, kang padha
ditresnani dning Allah, kang katimbalan
lan kadadkak para suci. Sih-rahmat
anaa ing kow kabh lan tentrem-rahayu
saka Allah, Rama kita lan saka Gusti
Ysus Kristus.
8
Kang kapisan, aku saos sokur marang
Allahku marga dning Ysus Kristus ing
ngatas kow kabh, awit kabar bab
pracayamu wus sumebar ing saindenging
jagat.
9
Sabab Allah, kang dakladosi
kanthi gumolonging atiku ing sajron
martakak Injil bab Sang Putra, iku
kang dadi seksiku menawa ing sajron
pandongaku, aku tansah nglingi
marang kow:
10
Aku ndedonga, muga-muga marga
saka karsan Allah, ing wekasan aku
bisa olh wewengan niliki kow kabh.
11
Awit aku kepngin banget ketemu
kow, saprelu andum ganjaran
kasukman, supaya kow padha
dikuwatak,
12
yaiku, supaya aku ana ing antaramu
lan mlu kalipur dning pracaya kita,
ROMA 1.1317 3
aku dning pracayamu, lan kow dning
pracayaku.
13
Para Sadulur, karepku supaya kow
padha mangerti, yn aku wis kerep
duw niyat niliki kow -- nanging nganti
saprn tansah ana alangan -- supaya
ana ing tengah-tengahmu aku bisa nemu
woh, padha kaya ana ing satengahing
para bangsa kang ora wanuh marang
Allah.
14
Aku kapotangan budi marang
wong Yunani, mangkono uga marang
Allah, wong wasis lan wong bodho.
15
Iya kang mangkono iku, kang njalari
aku uga kepngin martakak Injil
marang kow kang padha manggon ing
Roma.
16
Sabab aku ora isin mungguhing Injil,
awit Injil iku kakiyatan Allah kang
njalari kaslametan saben wong kang
pracaya, wiwitan wong Yahudi, nanging
uga wong Yunani.
17
Sabab ing kono kapratlakak
anggon Allah mbenerak, kang metu
saka ing pracaya lan nuntun marang
pracaya, kaya kang katulis, surasane,
ROMA 1.1822 4
"Wong kang kabenerak marga saka
pracayan, bakal urip."
18
Sabab bebendun Allah wis
kawedharak saka ing swarga tumrap
sarupaning duraka lan pialaning
manungsa kang nindhes prakara kang
bener marga dning pialan.
19
Awit kang disumurupi mungguhing
Allah iku wis cetha tumrap wong-wong
mau, jalaran Allah wis mratlakak
marang wong-wong mau.
20
Awitdn kawontenan Allah kang ora
katon, yaiku kakiyatan kang langgeng
sarta kaallahan, bisa katon lan
dimangertni, saka ing pakaryan, wiwit
dumadin jagat, satemah wong-wong
mau padha ora bisa slak.
21
Amarga sanadyan padha mangerti
marang Allah, wong-wong mau ora
padha ngluhurak Panjenengan kang
jumeneng Allah, utawa ora padha saos
sokur marang Panjenengan. Nanging
pangangen-angen dadi padha tanpa
guna, lan atin kang bodho padha dadi
peteng.
22
Wong-wong mau padha rumangsa
pinter, nanging satemen bodho.
ROMA 1.2327 5
23
Kamulyan Allah kang langgeng
dilironi wewujudan kang mmper
manungsa kang ora langgeng, manuk-
manuk, kwan-kwan sikil papat, utawa
kang rumangkang.
24
Mulan Allah banjur nguja
pepnginaning atin kang jember,
satemah badan dianggo jember-
jinemberan.
25
Wong-wong iku iya padha nglironi
prakara kang bener mungguhing
Allah sarana apus-apus, sarta padha
memuji lan ngabekti marang titah
kanthi nglalkak kang nitahak, kang
mesthin pinuji-puji ing salawas-lawas,
Amin.
26
Mulan Allah nguja wong-wong mau
padha nuruti hawa-napsun kang nistha,
sabab kang wadon padha ora awor turu
salumrah karo bojon, nanging padha
nyulayani kodrat.
27
Mangkono uga kang lanang, padha
ninggal patrap sapaturon kang lumrah
karo kang wadon, nanging klawan
ati kang ngangah-angah tanpa isin
nindakak iku karo pepadhan wong
lanang, satemah wong-wong iku padha
ROMA 1.282.1 6
nampani piwales kang mruwat karo
durakan.
28
Dadi sarhn padha rumangsa ora
prelu ngakoni Allah, mulan Allah nguja
wong-wong mau marang pangangen-
angen kang nistha, satemah padha
nindakak patrap kang ora patut,
29
kebak ing sarupan kadurakan,
kadursilan, kasrakahan, piala, kebak
drengki, gaw pati, tukar padu, culika
sarta pikiran ala.
30
Padha seneng misuh, mitenah, sengit
marang Allah, kurang ajar, gumunggung,
umuk, julig, ora mbangun-turut marang
wong tuwa,
31
tanpa budi, ora setya, ora welasan,
tegelan.
32
Sabab sanadyan padha mangerti
marang pepundhutaning angger-angger
Allah, yaiku yn saben wong kang padha
nglakoni kaya mangkono mau pantes
kaukum pati, wong-wong mau malah
ora mung nglakoni dhw, nanging iya
nyarujuki marang kang padha nglakoni
mangkono.
2
1
Mulan, h manungsa, sapa ba
kang ngadili wong liya, kow dhw
ora duw dhasar kanggo mblani
ROMA 2.27 7
awakmu dhw. Awit sarana kow
ngadili wong, kow ngadili awakmu
dhw, amarga kow kang ngadili wong
iku, kalakuanmu dhw iya mangkono.
2
Kita rak padha mangerti yn
paukuman Allah iku tumindhak kanthi
adil ing atas sapa ba kang nglakoni
mangkono.
3
Dn kow, h manungsa kang ngadili
wong kang tumindak mangkono mau,
mangka kow dhw uga nglakoni, apa
kow ngira, yn kow bakal luput saka
ing paukuman Allah?
4
Apa kow arep ngrmhak lubring
kamirahan sarta sabar-sarh Allah?
Apa kow ora mangerti menawa
kamirahan Allah iku nuntun kow
marang pamratobat?
5
Nanging marga saka wangkoting
atimu kang ora gelem mratobat
iku, dadin kow numpuk bebendu
tumrap awakmu dhw, nganti tumeka
ing dinan kababaring bebendu lan
paukuman Allah kang adil,
6
Panjenengan bakal males marang
saben wong miturut panggawn,
7
yaiku urip langgeng tumrap wong
kang taberi nglakoni panggaw becik,
ROMA 2.813 8
tansah ngupaya kamulyan, lan kaluhuran
sarta prakara kang ora bisa sirna,
8
nanging wong kang mburu
kapentingan dhw, ora mbangun-turut
marang apa kang bener, rumaket ing
duraka, iku bakal padha nampa deduka
lan bebendu.
9
Panandhang lan kasangsaran bakal
tumama marang saben wong kang
nindakak piala, wiwitan wong Yahudi,
samono uga wong Yunani,
10
nanging kamulyan, kaluhuran lan
tentrem-rahayu bakal kaparingak
marang wong kabh kang nindakak
kabecikan, wiwitan wong Yahudi,
mangkono uga wong Yunani.
11
Sabab Allah ora pilih-kasih.
12
Awit sakhing wong kang gaw dosa
tanpa angger-anggering Tort iku bakal
padha sirna iya klawan tanpa angger-
anggering Tort; lan sakhing wong
kang gaw dosa ing sajroning kawengku
ing angger-anggering Tort, iku bakal
padha diadili sarana angger-anggering
Tort.
13
Amarga wong kang bener ana
ing ngarsan Allah iku dudu kang
ngrungokak angger-anggering Tort,
ROMA 2.1418 9
nanging kang netepi angger-anggering
Tort.
14
Menawa bangsa-bangsa liya kang
ora nduwni angger-anggering Tort
marga saka nalurin nglakoni apa
kang kamot ing angger-anggering
Tort, iya wong-wong iku mau kang
dadi angger-anggering Tort tumrap
awak dhw, sanadyan ora nduwni
15
Kang mangkono iku, wong-wong
mau padha nlakak, menawa pepakon
angger-angger wus katulis ana ing
atin lan swaraning atin mlu neksni,
sarta pangangen-angen padha genti
ngluputak utawa genti mbenerak.
16
Bab iku bakal tetla ing dina
samangsa Allah lantaran Kristus Ysus
ngadili manungsa, cocog karo Injil kang
dakwartakak.
17
Nanging menawa kow iku nyebut
awakmu dhw wong Yahudi, sarta
ngandelak marang angger-anggering
Tort, apadn ngegungak Allah,
18
sarta mangerti kang dadi karsan, lan
marga kawulang ing angger-anggering
Tort, bisa mbdakak endi kang becik
sarta endi kang ala,
ROMA 2.1924 10
19
lan menawa kow yakin, yn
kow iku dadi panuntun wong wuta,
sarta pepadhang wong kang ana ing
pepeteng,
20
panggulawenthah wong bodho,
gurun wong kang durung diwasa;
marga ana ing angger-anggering Tort
iku, kow kadunungan wujuding kawruh
sarta kayektn.
21
Banjur kepriy mungguhing kow,
kang mulang wong liya, apa kow ora
mulang awakmu dhw? Kow kang
mulang: "Aja nyolong," yagn kow
dhw kok nyolong?
22
Kow kang kandha: Aja laku
bdhang, yagn kow dhw kok laku
bdhang? Kow kang gething marang
brahala, yagn kow dhw kok malah
njarah rayah papan brahala?
23
Kow kang ngegungak angger-
anggering Tort, yagn kow kok
malah nyenyamah Allah kalawan nerak
angger-anggering Tort iku?
24
Kaya kang katulis, surasan,
"Iya marga saka kow, asman
Allah dicecamah ana ing antaran
bangsa-bangsa liya."
ROMA 2.253.1 11
25
Tetak iku pancn ana padah,
menawa kow temen-temen netepi
angger-anggering Tort, nanging
menawa kow nerak angger-anggering
Tort, tetakmu iku ora ana gunan
manh.
26
Dadi menawa wong kang ora tetak
netepi angger-anggering Tort, apa iku
ora bakal dianggep padha karo wong
kang wus tetak?
27
Yn mangkono, wong kang ora tetak
nanging netepi angger-anggering Tort,
iku bakal ngadili kow kang nduwni
angger-angger kang katulis lan tetak,
nanging nerak angger-anggering Tort.
28
Awit kang diarani Yahudi iku dudu
tata-lair, lan kang diarani tetak kang
sejati iku uga dudu tetak ing tata-lair.
29
Nanging kang diarani wong Yahudi
sajati iku yaiku kang ora katon Yahudin,
lan tetak kang sejati iku tetaking ati
yaiku tata karohann, dudu tata-lair. Lan
iku olh pangalembana saka Allah, dudu
saka manungsa.
3
1
Yn mangkono, apa ta kaluwihan
wong Yahudi, lan apa ta padah
tetak iku?
ROMA 3.27 12
2
Akh banget lan ing sakhing prakara,
kang kapisan: Sabab iya marang
wong iku mau pangandikan Allah
dipitayakak.
3
Dadin kepriy, menawa ana ing
antaran wong-wong mau ana kang ora
setya, apa bab anggon ora setya mau
bisa njalari wurunging prasetyan Allah?
4
Babar pisan ora! Malah kosok-balin:
Allah iku asipat bener, lan manungsa
kabh tukang goroh, kaya kang katulis,
surasan "Supados Paduka katitik
manawi leres ing sapangandika Paduka,
saha unggul manawi Paduka dipun adili."
5
Ananging menawa duraka kita iku
nlakak yn Allah iku bener, banjur apa
kang bakal padha kita kandhakak? Apa
Allah iku ora adil yn ta ngetingalak
bebendun? -- Omonganku iki nganggo
cara manungsa. --
6
Mesthi ba ora! Yn mangkono,
kepriy Allah anggon bakal ngadili
jagat?
7
Nanging menawa marga saka gorohku
iku, apa kang bener tumraping Allah
malah sangsaya nglubrak kaluhuran,
yagn aku kok isih diadili manh padha
kaya wong dosa?
ROMA 3.816 13
8
Kena apa kita ora kandha, "Payo
kita padha nglakoni panggaw ala ba
supaya tuwuh kang becik saka ing
kono." Pancn ana pitenahing wong
kang ngandhakak menawa kita kandha
mangkono. Wong kang kaya mangkono
iku wus samesthin tampa paukuman.
9
Banjur kepriy? Apa kita luwih unggul
katimbang wong liya? Babar pisan ora!
Sabab ing ngarep kita rak wis ndakwa,
menawa wong Yahudi lan wong Yunani
iku kabh padha nandhang dosa.
10
Kaya kang wis katulis, surasan, "Ora
ana wong kang bener, siji ba ora ana.
11
Ora ana wong siji ba kang duw
pangertn, ora ana wong siji ba kang
ngupaya Allah.
12
Wong kabh padha nylwng, kabh
tanpa guna, ora ana kang gaw becik,
siji ba ora ana.
13
Gurung iku kaya kubur menga, ilat
dianggo mbujuki, lambn ngemu wisa.
14
Telak kebak supata lan ipat-ipat.
15
nthng sikil yn arep ngwutahak
getih.
16
Karusakan lan kasirnan didlh ana
ing dalan,
ROMA 3.1722 14
17
lan dalaning tentrem-rahayu ora
dimangertni;
18
padha ora duw rasa wedi-asih
marang Allah."
19
Nanging kita padha mangerti, yn
kabh kang kamot ing kitab Tort iku
katujokak marang wong-wong kang
kawengku ing angger-anggering Tort,
supaya wong kabh padha kabungkem
telak, lan sajagat kabh iki kapatrapan
ing pangadilan Allah.
20
Sabab ora ana wong siji ba kang
kabenerak ana ing ngarsan Allah
marga saka anggon netepi angger-
anggering Tort; awit iya marga saka
angger-anggering Tort iku wong padha
mangerti dosa.
21
Nanging saiki, tanpa angger-
anggering Tort, kaya kang
kapratlakak ing kitab Tort lan
kitab-kitab para nabi, apa kang
kabenerak dning Allah iku wus
kalairak,
22
yaiku apa kang kabenerak dning
Allah lantaran pracaya marang Ysus
Kristus, tumrap wong kabh kang
pracaya, awit ora ana bdan.
ROMA 3.2329 15
23
Marga wong kabh wus padha gaw
dosa sarta klangan kamulyaning Allah,
24
lan awit saka sih-rahmat padha
kabenerak kanthi lelahanan lantaran
panebus Kristus Ysus.
25
Panjenengan wus katetepak dning
Allah dadi sarananing karukunan, awit
saka pangandel marang rah. Bab
iki katindakak kagem ngatingalak
kaadilan, sabab Panjenengan wus
ngndelak dosa-dosa kang wus
kapungkur ing wektu kasabaran Allah.
26
Karsan yaiku kagem ngatingalak
kaadilan ing jaman saiki, supaya tetla
menawa Panjenengan iku bener, lan
uga mbenerak wong kang pracaya
marang Ysus.
27
Yn mangkono, apa kang kena
kanggo dhasar gumunggung? Ora ana.
Banjur dhasar apa? Apa adhedhasar
panggaw? Ora, nanging adhedhasar
pangandel.
28
Marga kita yakin, yn manungsa
iku anggon kabenerak awit saka
pracaya, ora marga saka anggon netepi
29
Karomanh, Allah iku apa mung
dadi Allah wong Yahudi ba? Apa
ROMA 3.304.3 16
Panjenengan iku dudu Allah
bangsa-bangsa liyan uga? Iya,
bener. Panjenengan uga dadi Allah
bangsa-bangsa liya.
30
Teges, menawa Allah iku pancn
mung siji, Panjenengan bakal
mbenerak wong kang padha tetak awit
saka pracaya, lan wong kang padha ora
tetak iya awit saka pracaya.
31
Yn mangkono, apa aku padha
mbatalak angger-anggering Tort
awit saka pracaya? Babar pisan
ora! Kosokbalin, aku malah padha
njejegak.
4
1
Yn mangkono, miturut kita, apa
kang wus katampa dning Abraham,
leluhur kita cara kadagingan?
2
Sabab, menawa Abraham anggon
kabenerak marga saka pandamel,
panjenengan bisa gumunggung,
nanging ora ana ing ngarsan Allah.
3
Sabab apa kang kapratlakak dning
Kitab Suci?, surasan, "Abraham banjur
kumandel marang Allah, lan iya bab iku
kang ndadkak panjenengan katang
bener dning Allah."
ROMA 4.411 17
4
Tumrap wong kang nyambut-gaw
iku, opah ora kena kaanggep ganjaran,
nanging pancn hak.
5
Dn tumrap wong kang ora nyambut-
gaw, nanging kumandel marang
Panjenengan kang mbenerak wong
duraka, kumandel iku kang katung
bener.
6
Kayadn Daud iya nyebut rahayu
tumrap wong kang kabenerak dning
Allah ora adhedhasar panggawn,
7
"Rahayu wong kang padha kaapura
panerak, lan kang dosa-dosan
kaaling-alingan;
8
rahayu wong kang kaluputan ora
katang dning Allah."
9
Pangandika bab rahayu iku apa
kalakon mung kanggo wong kang tetak
ba, apa iya kanggo kang padha ora
tetak uga? Aku rak wis kandha, menawa
tumrap Abraham iku pracayan katang
dadi apa kang bener.
10
Dn anggon katang mangkono
iku genah kepriy? Sadurung apa
sawis tetak? Ora sawis tetak, nanging
sadurung.
11
Pratandha tetak iku ditampani
minangka cap tumrap apa kang bener
ROMA 4.1215 18
adhedhasar pracayan ing sadurung
tetak. Iya kang mangkono iku anggon
panjenengan banjur bisa dadi bapa
tumrap para wong pracaya kang ora
tetak, supaya wong-wong iku mau
kabenerak,
12
lan uga dadi bapa tumrap para wong
kang tetak, yaiku para wong kang ora
mung padha tetak ba, nanging uga
padha napak tilas pracayan Abraham,
leluhur kita, nalikan durung tetak.
13
Sabab janji kang kaparingak marang
Abraham satedhak-turun, menawa
bakal marisi jagat, iku ora lantaran
angger-anggering Tort, nanging
adhedhasar apa kang bener lantaran
pracaya.
14
Awit menawa wong-wong kang
pangarep-arep adhedhasar angger-
anggering Tort padha mlu tampa
panduman kang kaprasetyakak Allah,
pracaya iku banjur dadi muspra lan
prasetyan dadi batal.
15
Amarga angger-anggering Tort iku
nekakak bebendu, nanging menawa
ora ana angger-anggering Tort, iya ora
ana panerak.
ROMA 4.1620 19
16
Mulan, prasetya iku adhedhasar
pracaya supaya ngetrepi sih-rahmat,
satemah prasetya iku iya kanggo tedhak-
turun Abraham kabh, ora mung kang
urip miturut angger-anggering Tort ba,
nanging uga kang padha urip miturut
pracayan Abraham. Sabab Abraham iku
bapa-leluhur kita kabh, --
17
iya kaya kang katulisan, surasan,
"Sira iku wis suntetepak dadi bapa
tumrap sakh bangsa," ana ing
ngarsan Allah kang dipracaya, yaiku
Allah kang nguripak wong mati sarta
kang srana sabdan nitahak apa kang
ora ana dadi ana.
18
Sabab sanadyan ora ana dhasaring
pangarep-arep, wasamono Abraham
tetep kagungan pangarep-arep lan
pracaya yn panjenengan bakal dadi
bapa tumrap sakh bangsa, miturut apa
kang wus kapangandikakak, "Cacahing
turunira bakal dadi samono akh."
19
Lan pracayan ora dadi kendho,
sanadyan rumangsa yn sariran wus
lungs, awit yuswan wis watara satus
taun, sarta Sara wus lungs ing wanci.
20
wasamono panjenengan tetep
ngugemi prasetyan Allah, tanpa
ROMA 4.215.2 20
mangu-mangu saka ora pracayan,
nanging panjenengan kasantosakak
ing pracayan, sarta ngluhurak Allah,
21
kanthi kebak pangandel menawa
Allah mesthi kwaos mujudak apa kang
wus kaprasetyakak.
22
Mulan bab iki katung dadi prakara
kang mbenerak.
23
Tetembungan iki, yaiku, "bab iki
katung tumrap panjenengan", iku
anggon katulis ora mung mligi kanggo
Abraham ba,
24
nanging iya katulis kanggo kita
uga; sabab kita bakal katung kaya
mangkono uga, awit kita padha
pracaya ing Panjenengan kang wus
ngwungokak Ysus, Gusti kita, saka ing
antaran wong mati.
25
Yaiku Ysus kang wis kaulungak awit
saka panerak kita, sarta kawungokak
supaya kita padha kabenerak.
5
1
Mulan kita kang wis padha
kabenerak awit saka pracaya, kita
padha urip kalawan rukun karo Allah
marga dning Gusti kita, Ysus Kristus.
2
Panjenengan iku kang njalari kita
padha olh dalan kang anjog ing
sih-rahmat marga saka pracaya. Ana ing
ROMA 5.39 21
sih-rahmat iki dumunung kita sarta kita
bombong sajroning pangarep-arep bakal
tampa kamulyaning Allah.
3
Lan ora mung iku ba. Kita malah
iya padha bombong sajroning sangsara
kita, awit kita padha mangerti menawa
sangsara iku njalari tataging ati,
4
lan tataging ati iku njalari tanggon,
tanggon nukulak pangarep-arep.
5
Dn pangarep-arep iku mesthi ora
bakal nguciwani, awit sih Allah wis
kaesokak ing ati kita dning Roh Suci,
kang wis pinaringak marang kita.
6
Awitdn ing nalika kita isih padha
apes, ing wektu kang katemtokak
dning Allah, Kristus wis nglampahi sda
kanggo kita para wong duraka.
7
Sabab ora gampang wong gelem mati
nglabuhi wong bener -- wadn kanggo
wong utama, bisa uga ana wong kang
wani mati. --
8
Nanging Allah wus ngatingalak sih
marang kita ing bab iki, nalika kita isih
kawengku dning dosa, Kristus wis
nglampahi sda kanggo kita.
9
Luwih manh, awit kita saiki wis
padha kabenerak sarana rah, mulan
ROMA 5.1014 22
kita mesthi bakal kaslametak lantaran
Panjenengan saka bebenduning Allah.
10
Sabab, menawa ing nalikan kita
isih padha dadi satru wis karukunak
karo Allah dning sdan Kang
Putra, mndahan manh saiki
sawis karukunak, mesthi kita bakal
kaslametak awit saka gesang.
11
Ora mung iku ba! Kita malah iya
bakal padha ngalembana marang Allah
marga dning Ysus Kristus, Gusti kita,
awit lantaran Panjenengan kita saiki
wus padha oleh pirukun iku.
12
Mulan, padha kaya tekan dosa ing
jagat jalaran saka wong siji, sarta tekan
pati marga saka dosa mau, mangkono
iku pati wus nyrambahi marang wong
kabh, jalaran wong kabh mau wis
padha gaw dosa.
13
Sabab sadurung ana angger-
anggering Tort ing jagat wus ana dosa.
Nanging dosa mau ora katung menawa
ora ana angger-anggering Tort.
14
Sanadyan mangkono, wiwit jaman
Adam tumekan Musa, pati uga wis
ngwasani wong-wong kang dosan ora
padha karo panerak kang katindakak
dning Adam, iya iku kang dadi
ROMA 5.1518 23
gegambaran Panjenengan kang bakal
rawuh.
15
Nanging sih-rahmat Allah iku ora
padha karo panerak Adam. Sabab,
menawa jalaran saka panerak wong
siji wong kabh padha tumiba ing
pangwasaning pati, luwih agung manh
sih-rahmat sarta peparing Allah kang
kalubrak marang wong akh, kang
marga saka wong siji, yaiku Ysus
Kristus.
16
Lan sih-rahmat iku ora timbang
karo dosan wong siji. Awit pangadilan
tumrap panerak wong siji iku nekakak
paukuman, nanging peparing sih-
rahmat marga saka panerak kang
akh iku njalari pakaryan Allah kang
mbenerak.
17
Sabab, yn marga saka panerak
wong siji, pati wis ngwasani marga saka
wong siji iku, mndahan manh wong
kang wis padha nampani kalubraning
sih-rahmat sarta ganjaran awujud
pakaryan Allah kang mbenerak,
mesthi bakal urip lan ngwasani marga
dning wong siji, yaiku Ysus Kristus.
18
Dadin padha kaya panerak siji
nekakak paukuman marang wong
ROMA 5.196.2 24
kabh, mangkono uga marga saka
panggawn wong siji kang bener,
njalari wong kabh padha kabenerak
supaya urip.
19
Sabab, padha kaya pambangkang
wong siji njalari wong kabh padha
dadi dosa, mangkono uga marga saka
pambangun-turut wong siji wong kabh
banjur padha dadi wong bener.
20
Nanging bareng angger-anggering
Tort kaparingak, panerak dadi
saya akh, menawa dosa saya akh,
sih-rahmat dadi saya lubr,
21
supaya, padha kayadn dosa
nduwni pangwasa ing alam pati,
mangkono uga sih-rahmat iya bakal
nduwni pangwasa kang njalari urip
langgeng marga saka pakaryan Allah
kang mbenerak, lantaran Ysus Kristus,
Gusti kita.
6
1
Yn mangkono, apa kang bakal
kita kandhakak? Apa kita kepareng
padha ndlarung ing sajroning dosa,
supaya wuwuha gedhn sih-rahmat?
2
Babar pisan ora! Kita rak wis mati
tumraping dosa, kepriy anggon kita isih
padha bisa urip ing sajroning dosa mau?
ROMA 6.39 25
3
Apa kow padha ora mangerti, yn
kita kang wus padha kabaptis ana ing
Kristus Ysus, iku wis padha kabaptis
ana ing sdan?
4
Dadi, kita wus padha ndhrk kakubur
kalawan Panjenengan, sarana baptising
pati mau, supaya padha kayadn
Kristus wus kawungokak saka ing
antaran wong mati dning kamulyaning
Sang Rama, mangkono uga kita bakal
urip ana ing sajroning urip kang anyar.
5
Sabab yn kita wis padha nunggal
kalawan apa kang padha karo sdan,
kita iya bakal padha nunggal kalawan
apa kang padha karo wungun.
6
Amarga kita padha mangerti yn
kamanungsan kita kang lawas iku wis
ndhrk sinalib, supaya si dosa sirna
pangwasan, lan kita padha ora ngawula
marang dosa manh.
7
Sabab, sapa kang wis mati, iku wis
luwar saka ing dosa.
8
Dadi menawa kita wis padha ndhrk
mati karo Kristus kita padha ngandel yn
iya bakal padha urip karo Panjenengan.
9
Amarga kita padha mangerti, yn
Kristus sawis kawungokak saka ing
antaran wong mati, ora sda manh:
ROMA 6.1014 26
Pati wis ora ngwasani Panjenengan
manh.
10
Awit sdan iku, sda tumraping
dosa, mung sapisan kanggo salawas;
lan gesang iku gesang lumados marang
Allah.
11
Samono uga anggonmu mawas
iya mangkna: Kow wis padha mati
tumraping dosa, nanging kow padha
urip lumados marang Allah ana ing
Kristus Ysus.
12
Mulan dosa aja nganti ngwasani
badanmu kang kena ing pati manh,
supaya kow aja nganti nuruti
pepnginan.
13
Sarta kow aja masrahak
gegelitaning badanmu marang si dosa
kanggo gegamaning kadurakan, nanging
badanmu saosna marang Allah, kaya
wong kang maun mati, nanging saiki
urip. Sarta gegelitaning badanmu
iku saosna marang Allah, minangka
gegaman kanggo nindakak apa kang
bener.
14
Sabab dosa ora bakal ngwasani
kow manh, marga kow padha ora
nanging kawengku ing sih-rahmat.
ROMA 6.1519 27
15
Dadin kepriy? Apa kita banjur arep
nglakoni dosa marga ora kawengku
ing angger-anggering Tort, ananging
kawengku ing sih-rahmat? Babar pisan
ora!
16
Apa kow padha ora mangerti,
menawa kow masrahak awakmu
marang sawijining wong dadi abdi kang
mituhu, iku ateges kow dadi batur
wong kang kudu kokpituhu, embuh ing
bab dosa kang nggndng kow marang
pati, embuh pamituhu kang nuntun kow
marang kang bener?
17
Nanging puji sokur marang Allah!
Ing maun kow iku dadi batur dosa,
nanging saiki kanthi gumolonging atimu
kow wis padha mituhu marang piwulang
kang katerusak marang kow.
18
Kow wis padha kaluwaran saka ing
dosa lan dadi abdining apa kang bener.
19
Bab iki dakpituturak cara manungsa,
awit kamanungsanmu kang ringkih.
Sabab kayadn kow wis masrahak
gegelitaning badanmu dadi baturing
jejember lan duraka tumuju marang
kadurakan, mangkono uga kow saiki
kudu masrahak gegelitaning badanmu
ROMA 6.207.2 28
dadi abdining kabeneran kang tumuju
marang kasucn.
20
Sabab nalika kow padha dadi
baturing dosa, kow padha ora
kawengku dning kabeneran.
21
Lan apa pikolhmu saka iku mau
kabh kang njalari saiki kow rumangsa
isin? Wekasan iku kabh, yaiku pati.
22
Nanging saiki bareng kow wus
padha kauwalak saka ing dosa lan
bareng kow wis padha dadi abdining
Allah, kow padha ngundhuh woh kang
nuntun kow marang kasucn sarta
wekasan iku urip langgeng.
23
Awit pituwas dosa iku pati, balik
peparing Allah iku urip langgeng ana
ing Kristus Ysus, Gusti kita.
7
1
Para Sadulur, apa kow padha ora
mangerti, -- awit aku pitutur marang
kang padha paham ing bab angger-
angger, -- menawa angger-angger iku
ngwasani wong kanggo ing sajeg urip?
2
Sabab wong wadon iku kacencang
dning angger-angger marang somah,
sasuwn somah isih urip, nanging
menawa somah mati, wong wadon
mau uwal saka ing angger-angger kang
nancang mau.
ROMA 7.36 29
3
Dadi sajron somah isih urip, wong
wadon dianggep laku bdhang yn dadi
bojon wong lanang liyan. Nanging
menawa bojon iku wis mati, wong
wadon mau wis uwal saka angger-
angger, lan ora laku bdhang, menawa
dadi somah wong lanang liya.
4
Iya kaya mangkono iku, para
Sadulurku, kow iya wis padha mati
tumrap ing angger-anggering Tort,
jalaran saka sariran Kristus, supaya
kow dadia kagunganing liyan, yaiku
kagungan Panjenengan, kang wis
kawungokak saka antaran wong mati,
supaya kita padha ngetokak woh,
kagem Allah.
5
Awit nalika kita isih padha urip ana
ing daging, hawa-napsuning dosa kang
kagugah dning angger-anggering Tort,
iku makarya ana ing gegelitaning badan
kita, satemah kita padha ngetokak woh
kanggo si pati,
6
Nanging saiki kita wis kauwalak saka
ing angger-anggering Tort, awit kita
wis padha mati tumrap kang maun
ngunjara kita, satemah saiki kita leladi
ana ing kaanan kang anyar, manut ing
ROMA 7.712 30
Roh, ora ana ing kaanan lawas manut
ing tulisan angger-anggering Tort.
7
Yn mangkono apa sing arep kita
kandhakak? Apa angger-anggering
Tort iku dosa? Babar pisan ora! Kosok
balin, malah marga saka angger-
anggering Tort iku aku mangerti dosa.
Awit aku uga ora ngerti apa kang diarani
mlik iku, menawa angger-anggering
Tort ora dhawuh, "Sira aja mlik!"
8
Nanging marga saka pepakon mau,
dosa olh jalaran kanggo nenangi
sarupaning kamlikan kang ana ing aku,
sabab tanpa angger-anggering Tort,
dosa iku mati.
9
Biyn aku iki urip tanpa angger-
anggering Tort. Nanging satekan
pepakon mau, dosa wiwit urip,
10
balik aku mati. Pepakon kang
mesthin nuntun marang urip,
tumraping aku malah dadi jalaraning
pati.
11
Awit saka ananing pepakon iku, dosa
olh jalaran anggon nasarak aku,
lan marga saka pepakon iku mau dosa
matni aku.
12
Dadi angger-anggering Tort iku suci,
lan pepakon iku iya suci, bener lan becik.
ROMA 7.1318 31
13
Yn mangkono, apa kang becik iku
kang njalari patiku? Babar pisan ora!
Nanging supaya tetlaa yn iku mau
si dosa, dosa iku migunakak kang
becik kanggo nekakak patiku, satemah
marga saka pepakon mau, wujud dosa
dadi saya cetha manh.
14
Sabab kita mangerti, menawa
angger-anggering Tort iku sipat rohani,
nanging aku iki asipat kadagingan,
kaedol marang pangwasaning dosa.
15
Sabab apa ba kang daktindakak
iku, aku dhw ora mangerti. Awit
apa kang daktindakak iku mau dudu
kang dakkarepak; nanging apa kang
daksengiti, iku kang daktindakak.
16
Dadi menawa aku nindakak bab
kang ora dakkarepak, iku ateges aku
ngakoni yn angger-anggering Tort iku
becik.
17
Menawa mangkono dudu aku manh
kang nindakak, nanging dosa kang ana
ing sajroning atiku.
18
Sabab aku mangerti, yn ing aku
iki, yaiku aku cara kadagingan, ora ana
kang becik. Sabab karep nindakak
kang becik pancn ana ing aku, nanging
nglakoni apa kang becik, ora.
ROMA 7.1925 32
19
Sabab dudu kang dakkarepak, yaiku
kang becik, kang daktindakak, nanging
kang ora dakkarepak, yaiku kang ala,
kang daktindakak.
20
Dadi yn aku nindakak apa kang ora
dakkarepak, ateges dudu aku manh
kang nindakak, nanging si dosa kang
dumunung ana ing aku.
21
Kang iku, aku nemu wewaton
mangkn: Menawa aku kepngin
nindakak kang becik, kang ala wis
cumepak ana ing aku.
22
Sabab sajroning batinku, aku seneng
marang angger-angger Allah,
23
nanging ana ing gegelitaning
badanku weruh ana angger-angger liya
kang cengkah karo angger-anggering
akal-budiku, sarta njalari aku dadi
tawananing angger-angger dosa kang
ana ing gegelitaning badanku.
24
Aku iki pancn wong kang cilaka!
Sapa kang bakal ngluwari aku saka
badan rh-rhan pati iki?
25
Puji sokur marang Allah, lantaran
Ysus Kristus, Gusti kita. (7-26) Dadi
sarana akal-budiku, aku ngawula
marang angger-angger Allah, nanging
ROMA 8.15 33
sarana daging aku ngawula marang
angger-angger dosa.
8
1
Kang iku saiki wis ora ana
paukuman manh tumrap wong kang
padha ana ing Kristus Ysus.
2
Sabab angger-angger Roh kang
paring urip, wis ngluwari kow kabh
ana ing Kristus, saka angger-anggering
dosa lan pati.
3
Awit apa kang ora bisa ditindakak
dning angger-anggering Tort jalaran
tanpa daya marga dning daging,
wis katindakak dning Allah sarana
ngutus Kang Putra piyambak, padha
karo manungsa kang nandhang dosa,
Panjenengan wis matrapi paukuman
tumrap dosa ana ing sajroning daging,
4
supaya apa kang dadi pangajab
angger-anggering Tort katetepana ana
ing kita, kang ora padha urip nuruti
daging, nanging manut marang Roh.
5
Sabab wong kang urip miturut daging,
iku padha ngangen-angen prakara-
prakara kang saka ing daging; nanging
wong kang urip manut marang Roh, iku
padha ngangen-angen prakara-prakara
kang saka Roh.
ROMA 8.611 34
6
Awitdn pepnginan daging iku
pati, balik pepnginan Roh iku urip lan
tentrem-rahayu.
7
Sabab pepenginaning daging iku
nyatru marang Allah, awit ora cundhuk
marang angger-angger Allah, lan
pancn iya ora bisa.
8
Wong kang urip miturut daging iku ora
bakal ndadkak kepareng Allah.
9
Balik kow iku padha ora urip miturut
daging, nanging miturut Roh, mangkono
iku menawa Rohing Allah pancn
dedalem ana ing kow. Nanging sing
sapa ora kadunungan Roh Kristus,
wong iku dudu kagungan Kristus.
10
Nanging menawa Kristus dedalem
ana ing kow, sanadyan badan iku mati
marga saka dosa, nanging roh iku urip
awit saka kabenerak.
11
Menawa Roh kang wis mungokak
Ysus saka ing antaran wong mati
iku dedalem ana ing kow, dadin
kang wis mungokak Kristus saka
ing antaran wong mati iku iya bakal
nguripak badanmu kang kena ing pati
iku, lantaran Roh kang dedalem ana ing
kow.
ROMA 8.1217 35
12
Mulan para Sadulur, kita iki padha
dadi wong kang kapotangan, nanging
ora marang daging supaya urip nuruti
daging.
13
Sabab menawa urip nuruti daging,
kow bakal padha mati; nanging
menawa dning Roh kow matni
panggawning badanmu, kow bakal
padha urip.
14
Sakh wong kang katuntun dning
Roh Allah, iku padha dadi putran Allah.
15
Awit kow padha ora nampani rohing
pangawulan kang njalari kow dadi
wedi manh, nanging kow wis padha
nampani Roh kang njalari kow dadi
putran Allah. Marga saka Roh iku kita
banjur padha nyebut, "Abba, Rama!"
16
Roh iku neksni bebarengan karo roh
kita, yn kita iku para putran Allah.
17
Dn menawa kita iki dadi putra,
dadi iya ahli waris, teges wong kang
padha nduwni hak nampani prasetyan
Allah, kang bakal katampa bebarengan
karo Kristus, yaiku menawa kita padha
ndhrk nandhang sangsara karo
Panjenengan, supaya kita iya ndhrk
kamulyakak bareng karo Panjenengan.
ROMA 8.1823 36
18
Sabab aku yakin, yn kasangsaraan
ing jaman saiki iku ora kena
katandingak karo kamulyan kang
bakal kaparingak marang kita.
19
Sabab kanthi cecengklungen
sakhing titah anggon padha nganti-
anti marang wektu kababar para
putran Allah.
20
Awit sakhing titah wis katelukak
marang prakara-prakara kang tanpa
guna, ora saka karep dhw, nanging
marga saka karsan Panjenengan kang
nelukak,
21
ananging sajroning pangarep-arep,
marga titah iku dhw uga bakal
kaluwaran saka ing pangawulaning
karusakan, lan lumebu marang
kamardikan lan kamulyan para putran
Allah.
22
Sabab kita padha mangerti, yn
nganti saprn sakhing titah iku
iya padha sesambat lan iya padha
ngrasakak laran wong kang arep
nglairak.
23
Ora mung wong-wong iku ba,
nanging kita kang wis kaparingan
Roh minangka ganjaran wiwitan, uga
padha sesambat sajroning ati kalawan
ROMA 8.2428 37
nganti-anti wektun kaangkat putra,
yaiku pangluwaraning badan kita.
24
Sabab kita padha kaslametak
ana ing pangarep-arep. Nanging
pangarep-arep kang katon iku dudu
pangarep-arep manh, marga kepriy
wong isih ngarep-arep barang kang wis
dideleng?
25
Nanging menawa kita ngarep-arep
marang apa kang ora kita deleng,
anggon kita ngarep-arep iku kalawan
sabar.
26
Mangkono uga Roh iya mbiyantu kita
ing sajroning karingkihan kita; awit kita
ora mangerti kepriy kudun anggon
kita ndedonga; nanging Roh piyambak
ngaturak panyuwun marang Allah,
kanthi pasambat kang ora kaucapak.
27
Sarta Allah kang nitipriksa sajroning
ati, pirsa karsan Roh, yaiku menawa
Panjenengan nyenyuwun kanggo para
suci, nyondhongi karsan Allah.
28
Saiki kita padha mangerti, yn Allah
uga makarya ana ing samubarang
kabh, minangka becik wong kang
padha tresna marang Panjenengan,
yaiku para kang tinimbalan miturut ing
karsan Allah.
ROMA 8.2933 38
29
Marga wong kabh kang wis kapilih
saka ing wiwitan dning Panjenengan,
iku iya katamtokak saka ing wiwitan
dadi madha rupa karo citran Kang
Putra, supaya Kang Putra iku dadi
pambarep ana ing antaran sadulur
kabh.
30
Wong-wong kang padha katamtokak
saka ing wiwitan iku iya padha
katimbalan. Lan kang wus padha
katimbalan, iku iya padha kabenerak.
Apadn kang wus kabenerak, iku iya
padha kamulyakak.
31
Kang iku apa kang bakal kita
kandhakak tumrap kabh mau?
Menawa Allah ana ing pihak kita, sapa
kang bakal nglawan kita?
32
Kang ora ngman Kang Putra
piyambak, nanging malah nganti
masrahak Panjenengan kanggo kita
kabh, apa iya kalakon ora maringak
samubarang kabh marang kita bareng
lan Panjenengan?
33
Sapa kang bakal nggugat para
pilihan Allah? Apa Allah kang
mbenerak wong-wong mau? Sapa kang
bakal matrapi paukuman?
ROMA 8.349.1 39
34
Apa Kristus Ysus kang wis sda?
Malah luwih saka iku, apa kang wis
wungu, kang lenggah ana ing satengen
Allah, malah dadi kang mblani kita?
35
Sapa kang bakal misahak kita
saka sih Kristus? Apa panganiaya, apa
kasangsaran, apa panguya-uya, apa
kaluwn, apa kawudan, apa bebaya, apa
pedhang?
36
Kaya kang wis katulisan, "Margi
saking Paduka, kawula sami wonten
ing salebeting bebaya pejah sadinten
muput, kawula sami kaanggep kados
mnda sembelhan."
37
Nanging tumrap iku mau kabh,
kita padha ngluwihi wong-wong kang
menang, lantaran Panjenengan kang
wus ngasihi kita.
38
Sabab aku yakin, menawa pati utawa
urip, para malakat apa para pangwasa,
kang saiki ana utawa kang bakal ana,
39
apa sakhing pangwasa kang ana
ing dhuwur utawa ing ngisor, utawa
sawenhing titah liyan, ora bakal bisa
misahak kita saka ing sih Allah, kang
ana ing Kristus Ysus, Gusti kita.
9
1
Aku ngandhakak apa kang bener
ana ing Kristus, aku ora goroh.
ROMA 9.27 40
Sabab osiking atiku mlu neksni marga
dning Roh Suci,
2
menawa aku nandhang prihatin
banget, lan tansah sedhih.
3
Malah aku saguh nampa ipat-ipat,
sarta kapisah saka Kristus marga para
Sadulurku, golonganing bangsaku cara
daging.
4
Sabab wong-wong kabh iku wong
Isral kang wis kaangkat dadi putra
lan wis kaparingan kamulyan tuwin
prajanjian-prajanjian sarta angger-
anggering Tort, apadn pangibadah
lan prasetya-prasetya.
5
Wong-wong iku padha tedhak-turun
para bapa leluhur, kang cara kadagingan
nurunak Kristus, kang ngungkuli
samubarang kabh. Panjenengan
iku Allah kang kudu pinuji-puji ing
salawas-lawas. Amin.
6
wadn pangandikan Allah iku
mokal yn ta nganti gagal. Awit ora
kabh wong kang asal saka Isral iku
wong Isral,
7
lan iya ora kabh kang kagolong
putran Abraham iku tedhak Abraham
kang sejati, nanging, "Kang asal saka
Ishak iku kang bakal kasebut turunira."
ROMA 9.815 41
8
Teges: Dudu anak-anak kang cara
kadagingan kang dadi para putran
Allah, nanging para anak prasetyan kang
katung dadi turun kang sah.
9
Sabab pangandika iku isi prasetya,
mangkn, "Ing watara pendhak mangsa
iki Ingsun bakal rawuh, sarta Sarah
bakal duw anak lanang."
10
Malah ora mung iku ba. Kang luwih
cetha manh yaiku Ribka kang mbobot
saka priya siji, yaiku Ishak, bapa leluhur
kita.
11
Sabab nalika bayi-bayi mau durung
padha lair, lan durung nglakoni
panggaw becik utawa ala, -- supaya
rancangan Allah bab pamilih tetepa,
ora adhedhasar panggaw nanging
adhedhasar timbalan --
12
dingandikakak marang Ribka,
mangkn, "Sing tuwa bakal ngawula
marang sing enom,"
13
iya kaya kang katulis, surasan,
"Yakub sunkasihi, nanging sau
sunsengiti."
14
Yn mangkono, apa kang bakal kita
kandhakak? Apa Allah ora adil? Mokal!
15
Sabab Panjenengan wis ngandika
marang Musa, mangkn, "Ingsun
ROMA 9.1620 42
bakal melasi marang sapa ba kang
sunkarsakak sunwelasi, sarta Ingsun
bakal paring sih-kamirahan marang
sapa ba kang sunkarsakak sunparingi
sih-kamirahan."
16
Dadi bab iku ora gumantung marang
kareping wong utawa rka-dayaning
wong, nanging gumantung marang
sih-kamirahan Allah.
17
Marga ing Kitab Suci ana pangandika
marang Firaun, mangkn, "Ya
mangkono iku sabab anggoningsun
ngangkat sira, yaiku supaya Ingsun
bisa ngatingalak pangwaosingsun ana
ing sira, sarta asmaningsun supaya
kasuwurna ing salumahing bumi."
18
Dadi Panjenengan maringi
sih-piwelas marang sapa ba kang
dikarsakak, lan Panjenengan
mangkotak sapa ba kang dikarsakak.
19
Saiki kow arep kandha marang aku,
"Yn mangkono, apa manh kang isih
kaanggep luput dning Panjenengan?
Sabab sapa kang bisa nglawan karsan?"
20
Nanging, h manungsa, kow iku
sapa ta dn kok madoni Allah? Apa iya
bisa ta, kang kagaw kandha marang
kang nggaw, mangkn, "Yagn
ROMA 9.2126 43
dn anggonmu gaw aku kok kaya
mangkn?"
21
Apa tukang grabah iku ora duw
wewenang tumrap lempung; saka
prongkolan kang padha, saprangan
kagaw barang kang mulya, saprangan
kagaw barang liyan kang lumrah?
22
Dadin, saupama kangggo
ngatingalak bebendu lan nedahak
pangwaos, Allah paring kasabaran kang
gedh marang wadhahing bebendu, kang
wus kacawisak marang karusakan,
23
mangka iku malah kagem
ngatingalak anggon sugih kamulyan
marang wadhahing sih-piwelas, kang
wis kacawisak marang kamulyan?
24
Yaiku kita, kang wis padha
katimbalan, ora mung saka ing antaran
wong Yahudi ba, nanging uga saka ing
antaran bangsa-bangsa liya,
25
kaya kang wus kapangandikakak
uga ana ing kitab Hosa, surasan,
"Kang dudu umatingsun bakal sunsebut
umatingsun, lan kang dudu kekasih, iku
sunsebut kekasih."
26
Lan ing panggonan kang wong-
wong dipangandikani, "Sira iku dudu
umatingsun," ing kono wong-wong mau
ROMA 9.2732 44
bakal dipangandikani, "Para Putran
Allah kang gesang."
27
Lan Ysaya nguwuh ing ngatas
Israel, mangkn, "Sanadyan Banisral
iku cacah kaya wedhin sagara,
nanging mung kekarn ba kang bakal
kaslametak.
28
Sabab apa kang wus
kapangandikakak, bakal tumuli
katindakak dning Pangran ana ing
bumi, kalawan sampurna lan tumuli."
29
Kaya kang sadurung wus kaweca
dning Ysaya, mangkn, "Saupama
Pangran kang murbng dumadi ora
nyisakak turun marang kita, kita
wus dadi kaya Sodom lan padha kaya
Gomora."
30
Yn mangkono, apa kang bakal
kita kandhakak? Sanyatan: Bangsa-
bangsa liya kang padha ora ngupaya
apa kang bener, wus padha kabenerak,
yaiku kabenerak marga saka pracaya.
31
Nanging: Bangsa Isral sanadyan
ngupaya apa kang bener lantaran
angger-angger, ora bisa netepi
angger-angger mau.
32
Yagn kok ora? Sabab bangsa
Isral anggon ngupaya ora adhedhasar
ROMA 9.3310.5 45
pracaya, nanging adhedhasar panggaw.
Bangsa iku padha kasandhung ing watu
sandhungan,
33
kaya kang katulis, surasan, "Lah
ing Sion Ingsun slhi watu tetanggoran
lan watu gedh kang njalari wong
tiba, lan sapa kang kumandel marang
Panjenengan, ora bakal kawirangan."
10
1
Para Sadulur, kang dadi
pepnginaning atiku lan
pandongaku marang Allah yaiku, supaya
wong-wong mau padha kaslametak.
2
Amarga aku neksni, yn pancn
padha mempeng anggon padha
ngabekti marang Allah, nanging tanpa
pangertn kang bener.
3
Sabab, amarga padha ora mangerti
marang pakaryaning Allah kang
mbenerak, sarta ngupadi bener
dhw, mulan padha ora sumuyud
marang apa kang bener tumraping Allah.
4
Sabab Kristus iku kang dadi
kawusanan angger-anggering Tort,
satemah saben wong kang pracaya
banjur kabenerak.
5
Sabab Musa nyerat apa kang bener
miturut angger-anggering Tort,
mangkn, "Sapa kang nglakoni
ROMA 10.610 46
angger-angger, iku bakal urip marga
saka iku."
6
Nanging apa kang bener awit saka
pracaya, iku unin mangkn, "Aja
ngunandika ing sajroning atimu: Sapa
ta kang bakal sumengka menyang
swarga?" yaiku kanggo ngaturi Kristus
tumedhak,
7
utawa, "Sapa ta kang bakal mudhun
menyang teleng-palimenganing pati?"
yaiku: Kanggo nginggahak Kristus saka
ing antaran wong mati.
8
Nanging kepriy unin? Mangkn,
"Pangandika iku cedhak karo kow, ana
ing cangkemmu lan ana ing atimu."
Yaiku pangandika bab pracaya, kang
dakwartakak.
9
Sabab, menawa sarana cangkemmu
kow ngakoni yn Ysus iku Gusti,
lan atimu ngandel menawa Allah
wus mungokak Panjenengan saka
ing antaran wong mati, kow bakal
kaslametak.
10
Sabab, sarana ati wong anggon
pracaya sarta kabenerak, lan sarana
cangkem wong anggon ngakoni
pracayan, sarta kaslametak.
ROMA 10.1116 47
11
Awit Kitab Suci mratlakak,
mangkn, "Sapa kang pracaya marang
Panjenengan, ora bakal kawirangan."
12
Sabab wong Yahudi lan wong Yunani
iku ora ana bdan. Awit, Gustin
wong kabh, iku sejatin padha, sarta
lubr kadarman marang sadhngaha
wong kang padha nyebut marang
Panjenengan.
13
Awitdn, "sapa kang nyebut
asmaning Pangran bakal kaslametak."
14
Nanging kepriy wong bisa nyebut
marang Panjenengan kang durung
dipracaya? Kepriy wong bisa pracaya
marang Panjenengan, menawa durung
tau krungu bab Panjenengan? Kepriy
wong bisa krungu bab Panjenengan
menawa ora ana kang martakak?
15
Lan kapriy wong bisa martakak
bab Panjenengan, menawa ora kautus?
Kaya kang katulis, surasan, "Iba
anggon nyenengak tekan wong kang
padha nggawa pawarta becik."
16
Ananging ora saben wong padha
nampani pawarta becik iku mau.
Sabab Ysaya matur, mangkn, "Dhuh
Pangran, sinten ingkang badh pitados
ROMA 10.1721 48
dhateng punapa ingkang sami kawula
wartosaken?"
17
Dadin, pracaya iku thukul awit
saka apa kang karungu, sarta apa kang
karungu iku marga saka pangandikan
Kristus.
18
Ananging aku takon: Apa wong-wong
iku ora padha krungu? Sejatin wis
padha krungu, "Swaran wong-wong
kang martakak wis sumrambah ing
salumahing bumi. Sarta pawartan wis
tekan ing pungkasaning jagat."
19
Nanging aku takon manh: Apa
kiran Isral ora mangerti? Wiwitan ana
pangandikan Musa, mangkn, "Ingsun
bakal ndandkak kumrnira marang
wong-wong kang dudu umat, sarta
ndadkak nepsunira marang bangsa
kang bodho."
20
Lan kalawan kendel Ysaya ngandika,
"Ingsun wis marengak wong kang
ora ngupaya Ingsun padha nemokak
Ingsun. Ingsun wus ngatingal marang
wong-wong kang ora nakokak Ingsun."
21
Balik tumrap Isral pangandikan,
mangkn, "Sadina muput astaningsun
mulung marang bangsa kang ora
mbangun-turut sarta maido."
ROMA 11.16 49
11
1
Kang iku aku takon: Apa
kiran Allah wis nampik umat?
Babar pisan ora! Awit aku dhw iya
wong Isral trah Abraham, saka suku
Bnyamin.
2
Allah ora nampik umat kang
kapilih wiwit biyn. Apa kow
padha ora mangerti, apa kang wis
kapangandikakak ing Kitab Suci bab
lia, nalika nggugat Isral ana ing
ngarsan Allah,
3
"Dhuh Pangran, para nabi Paduka
sampun sami dipun pejahi, misbyah-
misbyah Paduka sampun dipun
brukaken, namung kawula piyambak
ingkang taksih gesang, mangka tiyang-
tiyang punika sami kepngin mejahi
kawula."
4
Nanging kepriy pangandikan Allah
marang lia mau? Mangkn, "Ingsun
isih ngnghak wong pitung wu kagem
Ingsun, kang ora tau sujud nyembah
marang Baal."
5
Mangkono uga ing wektu saiki, iya ana
sisa sapantha kang pamilih adhedhasar
sih-rahmat.
6
Menawa bab iku kelakon awit saka
sih-rahmat, dadin ora marga saka
ROMA 11.711 50
panggaw manh, sabab yn ora
mangkono, kang diarani sih-rahmat iku
dudu sih-rahmat manh.
7
Dadin kepriy? Isral ora bisa
nggayuh apa kang diupaya, nanging
para wong kang pinilih iku kang bisa
olh. Dn liyan, atin wus padha
kawangkotak,
8
kaya kang katulis, surasan, "Allah
ndadosak wong-wong mau padha kaya
turu kepati, maringi mripat kang ora
kanggo ndeleng, lan kuping kang ora
kanggo ngrungokak, nganti tumeka ing
dina iki uga."
9
Apadn Daud munjuk, "Mja
pakembulanipun dadosa kalajiret lan
pasangan, sla sandhungan, punapadn
piwales tumrap tiyang-tiyang punika.
10
Saha mripatipun sami kadamela
peteng, satemah sami mboten ningali,
sarta gegeripun kadamela wungkuk ing
salaminipun."
11
Kang iku aku takon: Apa wong mau
anggon padha kesandhung iku supaya
tiba? Babar pisan ora! Nanging awit saka
panerak, karahayon banjur tumiba
marang bangsa-bangsa liya, supaya
padha mri.
ROMA 11.1217 51
12
Awit menawa panerak mau ateges
kasugihan tumraping jagat, lan
kagagalan dadi kasugihan bangsa-
bangsa liya, mndahan manh
kasampurnan.
13
Aku pitutur marang kow, h para
bangsa kang dudu bangsa Yahudi. Iya
marga aku iki dadi rasul para bangsa
kang dudu bangsa Yahudi, aku nganggep
yn bab iki dadi kamulyaning anggonku
leladi,
14
yaiku mbokmenawa aku bisa
nuwuhak rasa mri ing sajroning
batin para Sadulurku tunggal bangsa
miturut daging, sarta bisa nylametak
marang sawatara wong panunggalan
wong-wong iku.
15
Sabab yn panampik iku ateges
pirukun tumrap ing jagat, panampan
wong-wong iku apa nduwni teges liya
kajaba urip saka ing antaran wong
mati?
16
Menawa jladrn kang sapisanan iku
suci, dadin jladrn kabh uga suci, lan
yn oyod suci, pang-pang uga suci.
17
Mulan, menawa pang-pang wis ana
sawatara kang dikethoki, lan kow kang
dadi thukulan alas wis kacangkokak
ROMA 11.1822 52
minangka gantin, temahan mlu olh
bagan saka oyod wit zaitun kang
kebak tlutuh iku,
18
kow aja padha gumunggung marang
pang-pang iku! Menawa kow padha
gumunggung, padha diling, yn dudu
kow kang nyangga oyod, nanging
oyod iku kang nyangga kow.
19
Bisa uga kow bakal kandha: Ana
pang kang padha dikethoki, iku supaya
aku kacangkokak.
20
Iya bener! Anggon padha dikethoki
iku, awit saka anggon ora pracaya,
lan kow bisa jejeg iku mung marga
pracaya. Kow aja umuk, nanging malah
wedia!
21
Sabab, menawa Allah ora ngman
marang pang-pang kang asli,
Panjenengan ora bakal ngman
marang kow uga.
22
Mulan waspadakna sih-kamirahan
Allah, nanging uga pandamel kang
keras, yaiku pandamel kang keras
tumrap wong kang wis padha tiba,
nanging kamirahan tumrap kow,
samono iku menawa kow tetep ana
ing kamirahan, menawa ora, kow iya
bakal padha kapagas uga.
ROMA 11.2327 53
23
Nanging pang kang wis padha
kapagas mau uga bakal kacangkokak,
menawa ora puguh anggon ora
pracaya, jalaran Allah kagungan
pangwasa nyangkokak iku manh.
24
Sabab menawa kow kang dadi pang
wit zaitun alas wis padha kakethok,
lan cengkah karo kaananmu iku, kow
wis padha kacangkokak ing wit zaitun
sejati, mndahan manh pang-pang
kang asli, mesthi bakal kacangkokak
ing wit zaitun aslin dhw.
25
Para Sadulur, supaya kow aja padha
rumangsa pinter, karepku kow padha
mangertia wewadi iki: Wong Isral
iku saprangan padha mangkotak
atin, nganti tekan ganeping cacah
wong-wong saka bangsa-bangsa liyan
kang sowan marang Allah.
26
Kanthi patrap kang mangkono,
wong Isral bakal kaslametak kabh,
kaya kang katulis, surasan, "Saka
ing Sion bakal rawuh Juru-wilujeng,
Panjenengan bakal nyingkirak
sakhing pamblasar Yakub.
27
Lan iki prasetyaningsun karo
wong-wong iku, nalika Ingsun mbirat
dosan."
ROMA 11.2833 54
28
Mungguhing Injil, wong-wong iku
padha dadi mungsuh Allah marga
kow, ananging mungguhing pilihan,
wong-wong iku padha dadi kekasih
Allah, marga para leluhur.
29
Sabab Allah ora keduwung tumrap
peparing lan timbalan.
30
Sabab iya padha karo kow ing biyn,
anggonmu padha ora mbangun-turut
marang Allah, nanging saiki wus padha
nampa sih-kawelasan marga wong-wong
iku padha ora mbangun-turut,
31
mangkono uga, wong-wong iku saiki
iya padha ora mbangun-turut, supaya
marga saka sih-kawelasan kang wis
koktampa, wong-wong mau uga bakal
nampa sih-kawelasan.
32
Sabab Allah wis ngungkung
manungsa kabh ana ing kaanan ora
mbangun-turut, supaya Panjenengan
bisa nlakak sih-kawelasan marang
wong-wong kabh mau.
33
Wah, saiba gunging kasugihan,
kawicaksanan sarta kawaskithan Allah!
Sanyata putusan ora kena jinajagan,
sarta margin ora kena katlusuran.
ROMA 11.3412.3 55
34
Sabab, sapa ta kang nyumurupi
marang panggalihan Pangran? Utawa,
sapa ta kang bisa dadi paramparan?
35
Utawa, sapa ta kang wus tau
nyaosak samubarang marang
Panjenengan, satemah Panjenengan
kudu paring leliru?
36
Awitdn samubarang kabh iku
saka Panjenengan, krana Panjenengan
sarta kagem Panjenengan; kamulyan
kagema Panjenengan salawas-lawas!
Amin.
12
1
Kang iku para Sadulur, marga
saka sih-kamirahan Allah, aku
pitutur marang kow, padha nyaosna
badanmu minangka kurban kang urip,
kang suci lan kang dadi kepareng Allah:
Iya kang mangkono iku pangibadahmu
kang sejati.
2
Kow aja madha rupa kaya donya
iki, nanging padha salina marga saka
budimu kaanyarak, satemah kow bisa
mbdakak endi kang dadi karsan
Allah: Apa kang becik, kang dadi
kepareng lan kang sampurna.
3
Adhedhasar sih-rahmat kang
kaparingak marang aku, aku pitutur
marang saben wong ing antaramu: Aja
ROMA 12.48 56
padha mikirak prakara-prakara kang
luwih dhuwur katimbang kang patut
kok pikirak, nanging anggonmu mikir
kudu kanthi duga-prayoga, satemah
kow padha bisa ngwasani badanmu
miturut ukuraning pangandel, kang
kaparingak dning Allah marang kow
dhw-dhw.
4
Sabab padha kaya badan siji, kita
nduwni gegelitan kang akh, nanging
ora kabh gegelitan iku duw ayahan
kang padha,
5
mangkono uga kita iki, sanadyan
akh, padha dadi badan siji ana ing
Kristus; ananging siji-sijin kita padha
dadi gegelitan tumrap liyan.
6
Iya mangkono iku, kita iki padha
duw ganjaran kang bda-bda, miturut
peparing kang kaparingak marang kita:
Menawa ganjaran iku kanggo meca,
tindakna miturut pangandel kita.
7
Menawa ganjaran kanggo leladi, iya
padha leladia; menawa ganjaran kanggo
memulang, iya padha memulanga;
8
menawa ganjaran kanggo awh
pitutur, iya padha awha pitutur. Sing
sapa ngedum-edum, tindakna kanthi
klasing ati; sapa kang mimpin, tindakna
ROMA 12.916 57
kanthi taberi; sapa kang nlakak
kawelasan, tindakna kanthi bungah.
9
Tresna iku aja lamis! Padha sengita
marang piala sarta nglakonana
panggaw becik.
10
Kow padha tresna-tinresnanana
dikaya sadulur, lan padha dhisik-dhisikan
anggonmu urmat-ingurmatan.
11
Kasregepanmu aja nganti kendho,
rohmu ngalad-alada, lan padha leladia
marang Pangran.
12
Padha bungaha sajroning pangarep-
arep, disabar sajroning kasusahan,
dimantep anggonmu ndedonga!
13
Padha mlua nanggung kekurangan
para suci lan padha awh panginepan!
14
Berkahana sapa kang nganiaya kow,
berkahana lan aja koksupatani.
15
Mlua bungah karo wong kang
bungah, lan nangisa karo wong kang
nangis.
16
Padha ditunggal ati ing sajroning
uripmu bebarengan; aja mikirak
prakara kang dhuwur-dhuwur, nanging
enerna uripmu kanggo prakara-prakara
kang prasaja. Aja kuminter!
ROMA 12.1713.1 58
17
Aja males ala marang wong kang
gaw piala; padha nindakna apa kang
becik tumrap wong kabh.
18
Sabisa-bisa, yn pancn gumantung
marang kow, uripa kanthi rukun karo
wong kabh.
19
Para Sadulurku kang kinasih, kow
dhw aja nganti padha nandukak
piwales, nanging prakara iku pasrahna
marang bebendun Allah, sabab ana
tulisan, mangkn, "Pamales iku
wewenangingsun. Ingsun kang bakal
malesak," mangkono pangandikaning
Pangran.
20
Nanging, "Menawa mungsuhmu
kaluwn, wnhana mangan; yn
ngelak, wnhana ngomb. Sabab
kanthi patrap mangkono iku, kow gaw
wirang, prasasat numpuk mawa ing
sirah."
21
Kow aja nganti dikalahak dning
piala, nanging piala iku kalahna sarana
kabecikan.
13
1
Saben wong sumuyuda marang
pangwasa kang mbawahak,
sabab ora ana pangwasa kang asal ora
saka Allah; lan para pangwasa kang ana
iku padha katetepak dning Allah.
ROMA 13.27 59
2
Mulan sing sapa mballa marang
pamarntah, ateges mbangkang marang
pranatan Allah, lan sapa ba kang
mballa, bakal nekakak paukuman
tumrap awak dhw.
3
Awit sing sapa tumindak becik, ora
usah wedi marang pamarntah, mung
menawa nglakoni panggaw ala ba.
Apa kow gelem urip tanpa wedi marang
pamarntah? Nindakna apa kang becik,
temah kow bakal olh pangalem.
4
Awit pamarntah iku abdin Allah
kanggo kabecikanmu. Nanging menawa
kow nindakak piala, pancn iya kudu
wedi, marga ora tanpa gaw anggon
pamarntah iku nganggar pedhang.
Pamarntah iku abdin Allah kanggo
malesak bebendun Allah tumrap kang
padha nindakak piala.
5
Mulan kita prelu padha sumuyud,
ora mung marga bebendun Allah ba,
nanging uga marga saka osiking ati kita.
6
Iya marga saka iku anggonmu padha
mbayar pajeg. Awit kang padha ngurusi
iku mau padha dadi abdin Allah.
7
Mbayara marang wong kabh apa
ba kang kudu kokbayar. Pajeg marang
wong kang wenang nampani pajeg, bya
ROMA 13.812 60
marang wong kang wenang nampani
bya; pakring marang wong kang
wenang nampa pakring lan pakurmatan
marang wong kang wenang nampa
pakurmatan.
8
Kow aja padha duw utang apa-apa
marang sapa ba, kajaba mung utang
tresna-tinresnan. Awit sing sapa
nresnani pepadhan, iku wus netepi
9
Awit dhawuh, "Aja laku jina, aja
matni, aja nyenyolong, aja mlik,"
apadn dhawuh liyan, wus kacakup
ana ing pangandika iki, yaiku, "Tresnaa
marang sapepadhanira dikaya marang
awakira dhw!"
10
Katresnan iku ora nindakak piala
marang sapepadhan, mulan katresnan
iku ngganepi angger-anggering Tort.
11
Prakara iki kudu koktindakak, sabab
kow mangerti kaanan wektu saiki,
yaiku wus tekan wancin kow tangi
saka anggonmu turu. Awit saiki wektu
kang kanggo nylametak kita wus saya
cedhak, katimbang nalika kita dadi wong
pracaya.
12
Wektun wis lingsir wengi, wis mh
raina. Mulan payo kita padha ngrucat
ROMA 13.1314.4 61
sakhing panggaw kang peteng, sarta
sikep gegamaning pepadhang!
13
Payo kita padha urip kang patut,
kaya ing wayah awan, aja padha nguja
memangan lan mendem-mendeman;
aja padha laku jina lan ngumbar
hawa-napsu; aja padha tukar padu lan
kumrn.
14
Nanging padha ngrasuka Gusti Ysus
Kristus lan aja nuruti watak kang asipat
daging kanggo ngumbar pepnginan.
14
1
Wong kang ringkih pracayan
iku tampanana, lan aja ngrembug
panemun.
2
Ana wong kang yakin, yn kena
mangan sawernaning pangan, nanging
wong kang ringkih pracayan mung
mangan jejanganan ba.
3
Sapa kang mangan, aja ngrmhak
kang ora mangan, sarta sapa kang ora
mangan aja ngadili wong kang mangan,
awit Allah wus kepareng nampa wong
mau.
4
Kow iku sapa ta, dn kok ngadili
baturing liyan? Wong iku ngadeg apa
tiba, iku rak urusan bendaran dhw.
Nanging wong iku bakal tetep ngadeg,
ROMA 14.58 62
marga Pangran kwaos njaga wong mau
supaya terus ngadeg.
5
Ana wong kang nganggep yn ana
dina kang luwih wigati katimbang
dina-dina liyan, nanging ana manh
kang ngarani menawa kabh dina iku
padha ba. Saben wong iku yakina
kanthi temenan ana ing sajron atin
dhw.
6
Sapa kang nggondli salah siwijining
dina, anggon tumindak mangkono mau
kagem ngurmati Gusti. Dn wong kang
mangan, nindakak kang mangkono iku
kagem Gusti, awit wong iku ngaturak
panuwun marang Allah. Lan sapa kang
ora mangan, wong mau nindakak
iku kagem Gusti, lan uga ngaturak
panuwun marang Allah.
7
Sabab ora ana siji ba ing antara kita
kang urip kanggo awak dhw, lan ora
ana siji ba ing antara kita kang patin
kanggo awak dhw.
8
Marga menawa kita urip, urip kita iku
kagem Gusti, lan menawa kita mati,
mati kita iku iya kagem Gusti. Dadin,
urip utawa mati, kita iki padha dadi
kagungan Gusti.
ROMA 14.914 63
9
Sabab, iya minangka iku Kristus
wus sda lan wungu manh, supaya
Panjenengan jumeneng Gusti tumrap
wong-wong mati apadn kang isih urip.
10
Nanging mungguhing kow, yagn
kow kok ngadili sadulurmu tunggal
pracaya? Utawa yagn kow kok
ngrmhak sadulurmu iku? Awit kita
kabh kudu ngadhep dhamparing
pangadilan Allah.
11
Awit ana tulisan, surasan,
"Demi gesangingsun," mangkono
pangandikaning Pangran, "kabh
dhengkul bakal padha sujud ana ing
ngarsaningsun, sarta sakh ilat bakal
ngluhurak Allah."
12
Dadin saben wong ing antara
kita bakal ngaturak panjawab kita
dhw-dhw marang Allah.
13
Mulan kita aja padha adil-ingadilan
manh! Nanging luwih becik kow
nganut panemu iki: Kita aja nganti dadi
jalaran sadulur tunggal pracaya kita
tiba utawa kesandhung!
14
Aku mangerti lan yakin ana ing Gusti
Yesus, yn ora ana barang kang najis
saka kaanan dhw; mung kanggo
wong kang nganggep sawijining barang
ROMA 14.1520 64
iku najis, tumrap wong mau barang iku
dadi najis.
15
Sabab yn kow nglarakak atin
sadulurmu tunggal pracaya marga saka
apa kang kokpangan, dadin kow ora
urip awewaton katresnan manh. Kow
aja gaw rusak sadulurmu marga saka
panganmu, sabab Kristus wus sda
kanggo wong iku.
16
Kanthi mangkono, kow aja nganti
gelem dipitenah bab apa kang becik
tumrapmu.
17
Sabab Kraton Allah iku dudu bab
pangan lan ombn-ombn, nanging
bab kayektn, tentrem-rahayu sarta
suka-pirena marga dning Roh Suci.
18
Awit sapa ba kang ngladosi Kristus
kanthi patrap mangkono, iku dadi
kepareng Allah sarta kaajnan ing
wong.
19
Mulan payo kita padha nggayuh
marang apa kang ndadkak rukun sarta
bangun-binangun.
20
Kow aja mbubrah pakaryan Allah
marga dning pangan! Samubarang
kabh iku suci, nanging wong dadi
luput, yn pangan njalari wong liya
kesandhung.
ROMA 14.2115.3 65
21
Becik kow aja mangan daging sarta
aja ngomb anggur, utawa nindakak
apa ba kang dadi sandhungan tumrap
sadulurmu tunggal pracaya.
22
Antepana kang dadi keyakinanmu
iku tumrap awakmu dhw ana ing
ngarsan Allah. Rahayu wong kang ora
ngukum awak dhw tumrap apa kang
dianggep becik katindakak.
23
Nanging sing sapa mangan
kanthi mangu-mangu, iku ateges wis
kaukum, awit anggon nindakak
iku ora kadhasaran pracaya. Mangka
samubarang kang ora kadhasaran
pracaya iku dosa.
15
1
Anadn kita kang kuwat, mlu
nyangga karingkihan wong kang
ora kuwat, lan aja ngupaya kasenengan
kita dhw.
2
Saben wong ing antara kita, kudu
ngudi kasenengan sapadha-padha,
murih becik supaya padha kabangun.
3
Awit Kristus uga ora ngupaya
karemenan piyambak, nanging kaya
kang katulisan, surasan, "Tembung-
tembung panacadipun tiyang ingkang
sami nyacad Paduka, dhumawah dhateng
kawula."
ROMA 15.49 66
4
Ujer samubarang kang biyn wus
katulis, iku katulis minangka piwulang
kanggo kita, supaya kita gondhlan
kanthi kenceng ing pangarep-arep
kalawan sabar mantep sarta panglipur
kang saka ing Kitab Suci.
5
Muga-muga Allah kang dadi etuking
sabar mantep sarta panglipur, karsa
maringi pirukun marang kow, kaya
kang dikarsakak dning Kristus Ysus,
6
satemah kalawan saiyeg sarta tunggal
tembung, kow padha ngluhurak Allah,
lan Raman Gusti kita, Ysus Kristus.
7
Mulan kow padha tampa-
tinampanana, padha kaya Kristus
anggon uga wus nampani kita, kagem
kaluhuran Allah.
8
Kang dakkarepak yaiku, marga
kayektn Allah, Kristus wus dadi
pelados para wong tetakan, kanggo
ngukuhak prasetyan kang wus
kaparingak marang para leluhur kita,
9
sarta supaya para bangsa padha
bisa ngluhurak Allah, awit saka
sih-palimirman, kaya kang katulis,
surasan, "Mila kawula badh
ngluhuraken Paduka, wonten ing
ROMA 15.1015 67
satengahing para bangsa, saha memuji
asma Paduka kanthi pangidung mazmur."
10
Lan saterus mangkn, "H para
bangsa, padha bungah-bungaha bareng
karo umat."
11
Lan manh, "H para bangsa, padha
saosa puji marang Pangran, sarta
sakh suku bangsa padha memujia
marang Panjenengan."
12
Sarta sabanjur pangandikan
Ysaya, "Bakal ana sogol thukul
saka tunggak Isai, kang bakal
jumeneng ngerh para bangsa, sarta
iya Panjenengan iku kang bakal dadi
pangarep-arep para bangsa."
13
Muga-muga Allah, etuking pangarep-
arep, menuhi kow kabh kanthi
sakhing kabungahan sarta tentrem-
rahayu ing sajroning pracayamu, supaya
marga saka sawab Roh Suci, kow
nduwni lubring pangarep-arep.
14
Para Sadulur, aku dhw pancn
yakin mungguhing kow, yn kow
wus padha sugih kabecikan, mumpuni
ing sakhing kawruh, sarta kaconggah
padha ling-inglingak.
15
wadn marga saka sih-rahmat
peparing Allah marang aku, ana ing
ROMA 15.1619 68
layang iki ing kana-kn aku rada wani
awh pepling marang kow kabh,
16
yaiku menawa aku kepareng dadi
pelados Kristus Ysus minangka
imam kanggo bangsa-bangsa liya, ing
bab martakak Injil Allah, supaya
bangsa-bangsa mau bisa katampi dning
Allah, minangka pisungsung kang dadi
kepareng, kang kasuckak dning Roh
Suci.
17
Dadi aku bisa nglairak
panggunggung ana ing patunggilan
Kristus tumrap peladosanku ana ing
ngarsaning Allah.
18
Awit aku ora bakal kumawani
nyritakak bab liyan, kajaba
samubarang kang wis katindakak
dning Kristus lantaran aku, yaiku
nuntun bangsa-bangsa liya marang
pambangun-turut, srana pangucap sarta
panggaw,
19
kanthi kwasa awujud tandha
pangram-ram sarta kanthi
pangwaosing Roh Allah. Iya mangkono
iku, sajroning mider-mider wiwit saka
Yrusalm nganti tekan Ilirikum, aku wis
martakak Injil Kristus sakatog.
ROMA 15.2024 69
20
Lan sajron martakak mau aku
nganggep dadi utamaning lakuku,
menawa anggonku martakak ora ana
ing panggonan-panggonan kang asman
Kristus wus dimangretni ing wong,
supaya anggonku mbangun iku aja
nganti ana ing dhasar kang wis kapasang
dning wong liya,
21
nanging padha karo kang katulis,
surasan, "Wong kang padha durung
kawartanan bab Panjenengan, bakal
padha ndeleng Panjenengan, sarta kang
padha durung tau krungu pawartan,
bakal padha mangerti."
22
Ya marga saka iku aku tansah
kepalang anggonku arep nemoni kow
kabh.
23
Nanging saiki, sarhn aku wus ora
duw papan nyambut-gaw manh ana
ing wilayah kn, sarta sarhn aku wis
sawatara taun kepngin nemoni kow
kabh,
24
mulan ing lakuku menyang Spanyol,
bisaa mampir menyang padununganmu,
lan ketemu karo kow, temah kow
banjur padha bisa ngeterak aku mrana,
sawis aku bisa ngrasakak seneng
ROMA 15.2529 70
sawatara marga bisa ketemu karo kow
kabh.
25
Ananging wektu saiki, aku lagi
ana ing sajroning lakuku menyang
Yrusalm, ngeterak sumbangan
kanggo para suci.
26
Sabab para sadulur ing Makdonia
lan ing Akhaya wis padha gaw putusan
nyumbang apa-apa marang wong-wong
miskin panunggalan para suci ing
Yrusalm
27
Prakara iku wis diputusak kanthi
klas, lan pancn wis dadi kuwajiban.
Sabab, menawa bangsa-bangsa liya
wis padha tampa panduman bandha
karohann wong Yahudi, bangsa-
bangsa mau iya wajib ngladni uga
marang wong Yahudi kalawan bandha
kadonyan.
28
Kang mangkono, menawa aku
wis nindakak ayahan iku sarta wis
masrahak wohing pambudidayan
bangsa-bangsa liya mau, aku tumuli
mangkat menyang Spanyol liwat ing
kuthamu.
29
Lan aku mangerti, menawa anggonku
tilik kow, aku bakal nindakak kanthi
kebak berkah Kristus.
ROMA 15.3016.2 71
30
Ananging marga Kristus, Gusti kita,
lan marga katresnan kang sumber
saka Roh, kow padha dakpituturi, para
Sadulur, supaya mbudidaya bebarengan
karo aku ana ing pandonga marang Allah
kanggo aku,
31
supaya aku kauwalak saka
wong-wong ing Yuda kang padha
ora mbangun-miturut, lan supaya
peladosanku kanggo Yrusalm iku
katanggapana kanthi becik dning para
suci ing kono,
32
supaya aku bisa kanthi kebak
kabungahan nemoni kow awit saka
karsan Allah, lan anggonku bebarengan
karo kow bisa nyegerak ati.
33
Allah, etuking tentrem-rahayu
nunggila karo kow kabh! Amin.
16
1
Aku njaluk kawigatnmu tumrap
Fb, sadulur wanita tunggal
pracaya kang dadi pelados ana ing
pasamuwan Kngkra,
2
supaya koktampani ana ing
patunggilan Gusti, kanthi patrap
kang samesthin tumrap para suci,
sarta wnhana, pitulungan samangsa
dibutuhak. Sabab wong iku wus awh
ROMA 16.38 72
pitulungan marang wong akh, klebu
aku dhw.
3
Salam marang Priska lan Akwila,
kanca-kancaku sapagawan ana ing
Kristus Ysus.
4
Wong-wong mau wus padha
ngetohak nyawan kanggo uripku. Ora
mung aku ba kang awh panarima,
nanging iya sakhing pasamuwan kang
dudu Yahudi.
5
Uga salam marang pasamuwan
kang ana ing omah. Salam marang
pntus, sadulur tunggal pracaya
kang daktresnani, kang dadi woh kang
kapisanan saka wilayah Asia kagem
Kristus.
6
Salam marang Maria, kang wus
nyambut-gaw tanpa ngtung sayah
kanggo kow kabh.
7
Salam marang Andronikus lan Yunias,
sadulurku tunggal bangsa, kang wis tau
kinunjara bareng aku, kang padha kajn
ana ing antaran para rasul, sarta kang
anggon dadi Kristen sadurung aku.
8
Salam marang Ampliatus kang
daktresnani ana ing Gusti.
ROMA 16.915 73
9
Salam marang Urbanus kancaku
sapagawan ana ing Kristus, sarta salam
marang Stakhis, kang daktresnani.
10
Salam marang Apls, kang wus
katitik tahan uji ana ing Kristus.
Salam marang wong kang padha klebu
kulawargan Aristobulus.
11
Salam marang Hrodion, kancaku
tunggal bangsa. Salam marang wong
kang padha klebu kulawargan Narkisus,
kang ana ing patunggilan Gusti.
12
Salam marang Trifna lan Trifosa,
kang padha mempeng banget anggon
lelados kagem Gusti. Salam marang
Persis, kang daktresnani, kang wus
mbudi daya kanthi mempeng kagem
Gusti.
13
Salam marang Rufus, wong kang
pinilih ana ing Gusti, sarta salam marang
ibun kang tumraping aku uga dadi
ibuku.
14
Salam marang Asinkritus, Flgon,
Hrms, Patrobas, Hrmas sarta para
Sadulur tunggal pracaya kang padha
tetunggalan karo sadulur-sadulur.
15
Salam marang Filologus lan Yulia,
Nrus sarta sadulur wadon, lan
Olimpas, apadn sakh para suci kang
ROMA 16.1620 74
padha tetunggalan karo sadulur-sadulur
mau.
16
Padha sesalamana kalawan
pangambung kang suci. Salam marang
kow kabh saka sakhing pasamuwan
Kristus.
17
Nanging kow padha dakpituturi,
para Sadulur, padha diwaspada marang
para wong kang nyebar pasulayan,
gaw sandhungan, cengkah karo
piwulang kang wis koktampa. Singkirana
wong-wong iku.
18
Sabab wong-wong kang kaya
mangkono iku, padha ora lelados
marang Kristus, Gusti kita, nanging
padha ngawula marang weteng
dhw. Lan kanthi tetembungan kang
muluk-muluk sarta basan kang manis,
padha ngapusi marang wong-wong kang
tulus atin.
19
Pawarta bab kasetyanmu wus
keprungu wong akh. Mulan aku
bungah banget ing ngatas kow.
Nanging karepku, kow padha
wicaksanaa tumrap apa ba kang becik
sarta kalis saka sarupaning piala.
20
Allah, kang dadi etuking tentrem-
rahayu, bakal nggal nglebur Iblis
ROMA 16.2126 75
ana ing sangisoring tlapakan sikilmu.
Sih-rahmat Ysus, Gusti kita, nunggila
ing kow kabh.
21
Salam marang kow kabh saka
Timotius, kancaku sapagawan, lan
saka Lukius, Yason apadn Sosipatr,
kanca-kancaku tunggal bangsa.
22
Kula Trtius ingkang nyerat serat
punika, inggih kintun salam dhateng
panjenengan sadaya ing patunggilanipun
Gusti.
23
Gayus, kang awh panginepan marang
aku, lan marang pasamuwan kabh.
Salam marang kow kabh saka rastus,
hartakaning nagara, lan saka Kwartus
sadulur kita tunggal pracaya.
24
[Sih-rahmat Ysus Kristus, Gusti
kita, nunggila ing kow kabh! Amin.]
25
Kagem Panjenengan, kang kwasa
nyantosakak kow kabh, -- manut
Injil kang dakwartakak, sarta pawarta
bab Ysus Kristus, cocog karo kawiyak
wewadi kang sumimpen pirang-pirang
abad lawas,
26
nanging kang saiki wis kababar,
sarta wis kawartakak dning kitab-
kitab para nabi, manut dhawuh
ROMA 16.27 76
Allah kang langgeng marang sakhing
bangsa, kanggo nuntun marang ing
pambangun-turuting pracaya --
27
kagem Allah, iya mung Panjenengan
piyambak kang kebak kawicaksanan,
awit saka Ysus Kristus: sakhing
kamulyan langgeng ing salawas-lawas!
Amin.
1 Korintus
1
1
Saka Paulus, kang katimbalan
dadi rasul Kristus Ysus, awit
saka karsan Allah, lan saka Sostens,
sadulur kita tunggal pracaya,
2
marang pasamuwan Allah kang ana
ing Korintus, yaiku para kang sinuckak
ana ing Kristus Ysus, sarta kang padha
katimbalan dadi wong suci, dalah sakh
wong ing endi-endi, kang padha nyebut
asman Gusti kita Ysus Kristus, yaiku
Gustin wong-wong mau lan iya Gusti
kita.
3
Sih-rahmat lan tentrem-rahayu saka
Allah, Rama kita, lan saka Gusti Ysus
Kristus, anaa ing kow kabh.
4
Aku tansah saos sokur marang
Allahku karana kow kabh, awit saka
sih-rahmat Allah kang kaparingak
marang kow ana ing Kristus Ysus.
5
Awitdn ana ing Panjenengan, kow
wus padha dadi sugih samubarang,
iya sarupaning pitembungan lan
sawarnaning kawruh,
1 KORINTUS 1.612 2
6
laras karo paseksi bab Kristus, kang
wus kateguhak ana ing antaramu.
7
Satemah kow padha ora kekurangan
ing bab sadhngah ganjaran, sajron
kow padha nganti-anti kababar Gusti
kita Ysus Kristus.
8
Panjenengan iya bakal neguhak
kow nganti tumeka ing wekasan, temah
kow padha tanpa cacad bsuk ing
dinan Gusti kita Ysus Kristus.
9
Allah, kang wus nimbali kow marang
patunggilan Kang Putra Ysus Kristus,
Gusti kita, iku setya tuhu.
10
wadn panjalukku kanthi banget
marang kow kabh, para Sadulur,
marga saka asman Gusti kita Ysus
Kristus, kow kabh dipadha saiyeg sarta
aja nganti ana pasulayan ing antaramu;
nanging kow dipadha manunggal,
tunggal budi sarta tunggal pangrasa.
11
Sabab, para Sadulurku, aku wus
diwartani dning wong-wong saka
brayat Khlo bab kow kabh, yn ing
antaramu ana pasulayan.
12
Kang dakkarepak yaiku siji-sijin
panunggalanmu kandha: Aku iki
golongan Paulus! Aku golongan
1 KORINTUS 1.1319 3
Apolos! Aku golongan Kfas! Utawa aku
golongan Kristus!
13
Apa Kristus iku kabagi-bagi? Apa
Paulus iku kasalib marga saka kow?
Utawa apa kow padha kabaptis ing
jeneng Paulus?
14
Aku saos sokur dn siji ba saka ing
antaramu ora ana kang dakbaptis kajaba
Krispus lan Gayus,
15
satemah ora ana wong kang bisa
kandha yn kow padha kabaptis ing
jenengku.
16
Aku iya mbaptis brayat Stfanus.
Kejaba iku aku ora klingan, apa isih ana
wong liyan manh kang dakbaptis.
17
Sabab Kristus anggon ngutus aku
iku ora supaya mbaptis, nanging supaya
ngabarak Injil, lan bab iku ora nganggo
kawicaksananing tembung, supaya
salib Kristus aja nganti tanpa guna.
18
Awit pawarta bab salib iku pancn
kaanggep bodho tumrap wong kang
bakal padha tiwas, nanging kanggo
kita kang padha kapitulungan rahayu,
pawarta iku dadi kakiyataning Allah.
19
Sabab ana tulisan mangkn,
"Ingsun bakal nglebur kawicaksanan
1 KORINTUS 1.2024 4
para wong wicaksana, lan kapinteran
para wong pinter bakal sunsirnakak."
20
Ana ing ngendi wong kang wicaksana?
Ana ing ngendi ahli Tort? Ana ing ngendi
juru bantah ing jaman iki? Allah rak
wus ndadkak kawicaksanan jagat iki
bodho?
21
Awit sarhn sajroning
kawicaksanan Allah jagat ora
wanuh marang Panjenengan kalawan
kawicaksanan, mulan wus dadi
kepareng Allah mitulungi rahayu
marang para wong kang padha pracaya
marga saka kabar Injil kang kaanggep
bodho.
22
Wong Yahudi padha ngudi pratandha,
lan wong Yunani padha ngupaya
kawicaksanan,
23
balik aku padha martakak Kristus
kang sinalib: Mungguhing wong Yahudi
dadi sandhungan lan tumrap kang dudu
Yahudi kaanggep bodho,
24
nanging tumrap para kang
katimbalan, wonga Yahudi, wonga
kang dudu Yahudi, Kristus iku dadi
kakiyataning Allah lan kawicaksananing
Allah.
1 KORINTUS 1.2530 5
25
Awit apa kang kaanggep bodhoning
Allah iku luwih wicaksana katimbang
karo manungsa, lan karingkihaning
Allah iku luwih rosa katimbang karo
manungsa.
26
Padha nglingana ba, para Sadulur,
kepriy kaananmu nalikan kow
padha katimbalan, miturut ukuraning
manungsa ora akh kang kalebu wong
wicaksana, ora akh wong kang kalebu
gedh wibawan, ora akh kang kalebu
wong luhur.
27
Nanging kang kaanggep bodho
mungguhing jagat, kapilih dning
Allah kanggo mirangak para wong
wicaksana, apadn kang kaanggep
ringkih mungguhing jagat, kapilih dning
Allah kanggo mirangak kang rosa,
28
lan kang asor sarta nistha
mungguhing jagat, iku kapilih dning
Allah, malah kang ora ana ajin kapilih
dning Allah kanggo ngorakak kang aji,
29
supaya aja ana manungsa siji ba
kang gumunggung ana ing ngarsan
Allah.
30
Nanging awit saka Panjenengan,
kow wis padha ana ing Kristus
Ysus kang marga saka Allah wus
1 KORINTUS 1.312.5 6
dadi kawicaksanan tumrap kita.
Panjenengan wis ngleresak, nuckak
sarta nebus kita,
31
mulan kaya kang katulis,
suraos, "Sing sapa gumunggung, iku
gumunggunga ana ing Pangran."
2
1
Mangkono uga nalikan aku nemoni
kow, para Sadulur, tekaku ora
kanthi pitembungan kang muluk-muluk
utawa nganggo kawicaksanan kang
luhur anggonku nglantarak wewadining
Allah marang kow.
2
Sabab aku wis mutusak menawa ora
duw sedya nyumurupi apa-apa ana ing
antaramu kajaba Ysus Kristus, yaiku
Panjenengan kang sinalib.
3
Lan manh tekaku nemoni kow iku
kalawan apes lan wedi banget sarta
gumeter.
4
Anggonku guneman utawa anggonku
martakak ora nganggo tembung-
tembunging kawicaksanan kang
ngyakinak, nanging kanthi buktining
kakiyatan Roh,
5
supaya pracayamu aja gumantung
marang kawicaksananing manungsa,
nanging kakiyataning Allah.
1 KORINTUS 2.610 7
6
Sanadyan mangkono aku padha
nglairak kawicaksanan ana ing
kalangan wong kang wis padha mateng
kawruh, nanging dudu kawicaksanan
jagat iki, lan dudu kawicaksanan para
pangwasan jagat iki, yaiku pangwasa
kang bakal kasirnakak.
7
Nanging kang padha dakwartakak iku
kawicaksanan Allah kang kineker sarta
winadi, kang wis kacawisak dning
Allah ing sadurung jagat dumadi,
kanggo kamulyan kita.
8
Lan pangwasaning jagat iki ora ana
kang nyumurupi kawicaksanan iki, awit
menawa padha nyumurupi mesthi ora
nganti padha nyalib Gusti kang minulya.
9
Nanging kaya kang tinulis, suraos,
"Kang ora tau kadeleng ing mripat, lan
ora tau rinungu ing kuping, sarta kang
ora tau tuwuh ing atining manungsa,
kang wus kacawisak dning Allah, iku
mau kabh kanggo para kang padha
nresnani Panjenengan."
10
Awit Allah wis nglairak bab iku
marang kita sarana Roh, sabab Roh iku
nitipriksa samubarang kabh, dalah bab
kang winados ing Allah.
1 KORINTUS 2.1115 8
11
Awit sapa ta ing antaran manungsa
kang bisa nyumurupi apa kang tinemu
ana ing atin, kajaba mung roh
manungsa iku dhw kang ana ing
batin? Mangkono uga ora ana wong
kang sumurup apa kang dumunung ing
Allah kajaba Roh Allah.
12
Kita ora nampani roh jagat, nanging
Roh kang asal saka Allah, supaya kita
padha bisa nyumurupi apa kang dadi
sih-peparing Allah marang kita.
13
Lan sarhn aku padha awh
katrangan bab-bab karohann marang
wong-wong kasukman, anggonku
ngrembug bab sih-kamirahan Allah
iku nganggo tetembungan kang ora
diwulangak marang aku kabh dning
kawicaksananing manungsa, nanging
dning Roh.
14
Nanging manungsa kadonyan ora
nampani apa kang asal saka Roh
Allah, awit bab iku tumraping wong mau
kaanggep bodho; sarta wong iku ora
bisa ngerti, awit bab mau mung bisa
kawawas cara kasukman.
15
Balik wong kasukman iku nitipriksa
samubarang kabh, nanging awak
dhw ora katiti dning liyan.
16
Sabab, "Sapa ta kang nyumurupi
panggalih Pangran, nganti bisa atur
pirembag marang Panjenengan?"
Nanging aku padha kadunungan
panggalih Kristus.
3
1
Anadn aku, para Sadulur, nalika
iku ora bisa guneman karo kow
kaya marang wong kasukman, nanging
mung kaya marang wong kadagingan
kang isih kaya bayi ana ing Kristus.
2
Kang dakwnhak marang kow iku
susu, dudu pangan kang akas, sabab
kow durung bisa nampa. Malah ing
waktu saiki uga, kow iya durung bisa.
3
Marga kow isih wujud manungsa
kadagingan. Sabab, menawa ing
antaramu tinemu rasa kumrn sarta
pasulayan, apa iku ora dadi tandha-
yekti, yn kow kabh iku manungsa
kadagingan tuwin pratingkahmu apa ora
cara manungsa lumrah?
4
Awit yn kang siji kandha, "Aku
golongan Paulus," lan liyan kandha,
"Aku golongan Apolos," apa iku ora
nlakak yn kow iku mung manungsa
lumrah?
5
Dadi Apolos iku apa? Paulus iku
apa? Iku para abdi kang dadi lantaran
1 KORINTUS 3.611 10
anggonmu padha dadi pracaya,
miturut ayahan dhw-dhw kang
kaparingak dning Pangran.
6
Aku kang nandur, Apolos kang nyirami
nanging Allah kang nuwuhak.
7
Mulan kang penting iku dudu kang
nandur utawa kang nyirami, nanging
Allah kang nuwuhak.
8
Anadn kang nandur, lan kang
nyirami iku padha; siji-sijin bakal padha
nampani pituwas dhw-dhw, laras
karo kanglan.
9
Awit aku kabh iki padha bebarengan
nyambut-gaw kagem pakaryan
Allah, dn kow iku padha dadi lahan
garapan Allah, iya dalem yasan Allah.
10
Laras karo sih-rahmat Allah kang
kaparingak marang aku, aku kang
dadi ahli gaw omah kang trampil wis
masang pondhasin, lan wong liya padha
nerusak mbangun ing sandhuwur.
Nanging saben wong kudu nggatkak,
kepriy anggon padha mbangun ing
sandhuwur iku.
11
Sabab ora ana wong kang bisa
masang pondhasi liyan kajaba kang
wus dipasang, yaiku Ysus Kristus.
1 KORINTUS 3.1218 11
12
Embuh anggon mbangun ing
sandhuwur iku mau migunakak emas,
prak, watu aji, kayu, suket garing
utawa damn,
13
bsuk garapan saben wong mau
bakal kawiyak, awit dinan Gusti kang
bakal nlakak. Amarga kebabar dina
iku srana geni, garapan saben wong
bakal kadadar ing geni mau.
14
Menawa garapan bisa lestari, wong
iku bakal tampa pituwas.
15
Menawa garapan kobong, wong iku
bakal ora tampa pituwas, nanging wong
dhw bakal kapitulungan rahayu, mung
ba kaya wong kang oncat saka geni.
16
Apa kow padha ora sumurup,
yn kow bebarengan iku padha dadi
padalemaning Allah, sarta Roh Allah iya
dedalem ana ing kow?
17
Menawa ana wong kang ngrusak
padalemaning Allah, Panjenengan bakal
ngrusak wong mau. Sabab padalemaning
Allah iku suci, yaiku kow kabh.
18
Aja nganti ana wong kang ngapusi
awak dhw. Yn ing antaramu ana
kang rumangsa wicaksana miturut jagat
iki, karebn wong iku dadi bodho, supaya
dadi wicaksana.
1 KORINTUS 3.194.3 12
19
Awit kawicaksanan jagat iki
kaanggep bodho tumrap Allah. Sabab
ana tulisan suraos, "Panjenengan
nangkep para wicaksana sajroning
kajuligan."
20
Lan ing panggonan liya, mangkn,
"Pangran pirsa pikiran para wong
wicaksana, menawa iku kabh tanpa
guna."
21
Mulan aja nganti ana wong kang
ngegungak para manungsa, amarga
samubarang kabh iku dadi darbkmu:
22
dadia Paulus, Apolos, utawa Kfas,
dadia jagat, urip utawa pati, dadia wektu
saiki utawa wektu kang bakal kelakon.
Kabh iku darbkmu,
23
nanging kow padha dadi kagungan
Kristus, sarta Kristus iku kagungan
Allah.
4
1
Kang iku, aku padha dianggepa
kaya mangkono iku: dadi abdin
Kristus, kang pinitaya rumeksa ing
kekeran Allah.
2
Wondn para abdi kang kaya
mangkono iku, sarat kudu katitik
katemenan.
3
Tumraping aku dakanggep sepl, apa
kow utawa sadhngah pangadilaning
1 KORINTUS 4.47 13
manungsa kang ngadili marang aku.
Malah awakku dhw iya ora dakadili.
4
Sabab aku pancn ora rumangsa
apa-apa mungguhing awakku dhw,
nanging ora awit saka iku anggonku
kabenerak. Kang ngadili aku iku Gusti.
5
Mulan kow aja ngadili sadurung
tekan waktun, yaiku sadurung Gusti
rawuh. Panjenengan kang bakal nyunari
samubarang kang sumimpen ana ing
pepeteng, lan kang bakal nglairak
ciptaning ati. Ing kono saben wong bakal
olh pangalem saka Allah.
6
Para Sadulur, kandhaku iki mau
daketrapak marang awakku dhw
lan marang Apolos, marga saka kow,
supaya marga saka tuladhaku iku,
kow padha sinau ngerti apa ta teges
unn-unn, "Aja ngungkuli apa kang
tinulis," supaya ing antaramu aja
nganti ana kang kumlungkung kanthi
ngegungak kang siji ngrmhak sijin.
7
Awit sapa ta kang nganggep kow iku
kinack? Lan apa ta kang kokdarbni
kang ora saka anggonmu tampa? Dn
yn marga saka anggonmu tampa,
yagn kow kok kumalungkung,
kaya-kaya ora saka anggonmu tampa?
1 KORINTUS 4.813 14
8
Kow iku wus padha wareg, kow wus
padha dadi sugih, tanpa aku kow wus
padha dadi raja. Saiba becik yn ta
pancn nyata mangkono, menawa kow
wus padha dadi raja, satemah aku iya
padha mlu dadi raja karo kow!
9
Sabab mungguhing panemuku Allah
maringi papan kang asor dhw marang
aku kabh, para rasul, padha karo wong
kang wus kapatrapan ing paukuman pati,
marga aku wus padha dadi tontonaning
jagat, para malakat sarta manungsa.
10
Aku iki padha bodho awit saka
Kristus, nanging kow padha wasis ana
ing Kristus. Aku padha apes, nanging
kow padha rosa. Kow padha mulya,
nanging aku padha ora kajn.
11
Nganti tumeka ing waktu iki aku
padha luw, ngelak, kawudan, digebugi
sarta urip nglembara,
12
nganggo tanganku dhw aku
nindakak pagawan kang abot. Yn aku
dipoyoki, aku padha mujkak becik;
yn aku dikuya-kuya, aku padha sabar;
13
yn aku dipitenah, aku padha
mangsuli kanthi sumanak; aku wus
padha dadi leletheking jagat, padha karo
jejembering samubarang nganti tumeka
saiki.
14
Bab iki daktulis ora nedya gaw
isinmu, nanging kanggo nglingak
kow kabh kang dadi anak-anakku
kang daktresnani.
15
Marga sanadyan kow padha duw
panuntun mawu-wu ana ing Kristus,
nanging ora duw bapa akh. Marga iya
aku kang dadi bapakmu ana ing Kristus
Ysus sarana Injil.
16
Mulan kow padha dakpituturi:
Padha nulada marang aku!
17
Iya iku mulan aku banjur kongkonan
Timotius anakku kang kinasih lan kang
setya ana ing Gusti. Iku kang bakal
nglingak kow bab lakuku ana ing
Kristus Ysus, kaya kang dakwulangak
ana ing endi-endi ing saben pasamuwan.
18
Nanging ana wong sawatara kang
banjur padha kumenthus, marga wong
mau padha duw pangira, yn aku ora
bakal nekani kow manh.
19
Nanging menawa Gusti marengak,
aku bakal nggal nekani kow. Ing kono
aku bakal nyumurupi, dudu tembung
wong kang kumenthus mau, nanging
kakuwatan.
1 KORINTUS 4.205.4 16
20
Sabab kraton Allah iku ora awujud
tembung, nanging wujud kakiyatan.
21
Apa ta kang padha kokkarepak?
Apa tekaku marang kow kudu nggawa
penthung, apa kalawan katresnan lan
budi sarh?
5
1
Pancn wis kaprungu, yn ing
antaramu ana kang laku cabul,
malah anggon laku cabul mau, patrap
ora tau kelakon ana ing antaran para
bangsa kang ora wanuh marang Allah,
yaiku ana wong kang ngepk somah
bapakn.
2
wadn kow kok padha
kumlungkung. Apa ora luwih becik
kow padha prihatin, satemah
nyingkirak wong kang duw pratingkah
mangkono mau saka ing tengahmu?
3
Sabab aku, sanadyan ing tata lair
adoh, nanging sacara rohani adu-arep,
lan kanthi cara kang mangkono, kaya-
kaya aku wis matrapi paukuman marang
wong kang nglakoni mangkono iku.
4
Menawa kow padha kumpul
ing asman Gusti Ysus, sarta aku
uga nunggal sajroning Roh, kanthi
pangwaos Ysus, Gusti kita,
1 KORINTUS 5.510 17
5
wong iku kudu kapasrahak marang
Iblis, satemah daging rusak, supaya
sukman kapitulungan rahayu bsuk ing
dinan Gusti.
6
Ora becik gumunggungmu iku. Apa
kow padha ora sumurup, yn ragi
sathithik iku rumasuk ing jladrn kabh?
7
Buwangen ragi kang lawas iku, supaya
kow padha dadi jladrn kang anyar,
sabab kow rak pancn tanpa ragi.
Awit Cempning Paskah kita uga wus
disembelh, yaiku Kristus.
8
Mulan payo kita padha psta, ora
nganggo ragi kang lawas, ragi piala
utawa duraka, nanging nganggo roti
kang tanpa ragi, yaiku kamurnn lan
kayektn.
9
Aku wus nulis ana ing layangku
marang kow, supaya kow aja srawung
karo wong kang padha laku cabul.
10
Kang dakkarepak iku ora karo
sakhing wong kang laku cabul ing jagat
iki, utawa karo wong kabh kang srakah
sarta tukang njarah-rayah, utawa wong
kabh kang padha nyembah brahala,
amarga yn ta mangkonoa kow mesthi
kudu padha metu saka jagat iki.
1 KORINTUS 5.116.2 18
11
Nanging, anggonku nulis marang
kow iku mau mangkn: kow aja
nganti srawung karo wong, kang
sanadyan wong mau ngaku sadulur
tunggal pracaya, nyatan laku cabul,
srakah, nyembah brahala, gawn
mitenah, seneng endem-endeman
utawa tukang njarah-rayah; kow aja
pisan-pisan mangan bebarengan karo
wong kang kaya mangkono iku.
12
Sabab kanggo apa aku padha
ngakimi wong-wong kang ana
sanjabaning pasamuwan? Wong-wong
kang ana ing sajroning pasamuwan iku
rak kang kudun kokhakimi?
13
Para wong kang padha ana ing
sanjabaning pasamuwan, iku bakal
dihakimi dning Allah. Wong kang padha
nandukak piala iku tundhungen saka
ing tengah-tengahmu.
6
1
Apa ana wong ing antaramu kang
menawa prakaran karo padha
sadulur, wani golk kaadilan marang
wong kang padha ora pracaya, ora
marang para suci?
2
Utawa apa kow padha ora sumurup,
yn para suci bakal ngadili jagat? Lan
menawa pangadilan jagat iku ana
1 KORINTUS 6.38 19
ing tanganmu, apa kow ora saguh
ngrampungi prakara-prakara kang
rmh?
3
Apa kow padha ora sumurup, yn
kita bakal ngakimi para malakat?
Apamanh prakara-prakara padinan.
4
Sanadyan mangkono menawa kow
arep ngurus prakara-prakara padinan,
apa banjur kokpasrahak marang wong
kang ora keptung ana ing pasamuwan?
5
Bab iki dakkandhakak, supaya kow
padha rumangsa isin. Apa siji ba ora
ana ta ing antaramu kang wicaksana,
kang bisa ngrampungi prakaran para
sadulur kang tunggal pracaya?
6
Apa sadulur kang prakaran karo
sadulur liyan, malah golk kaadilan
marang wong-wong kang ora pracaya?
7
Bab anan prakara kang tuwuh ana
ing antaramu iku ba, wus nlakak
kekalahanmu. Yagn kow ora luwih
becik nandhang sangsara marga digaw
sawenang-wenang? Yagn kow ora
luwih becik nandhang kapitunan?
8
Ananging kow dhw malah padha
tumindak sawenang-wenang lan padha
gaw pituna kanthi ngapusi, lan iku
1 KORINTUS 6.913 20
malah koktandukak marang para
sadulurmu tunggal pracaya.
9
Utawa kow padha ora sumurup, yn
wong kang padha ora adil iku bakal
ora tampa warisan Kratoning Allah? Aja
padha kesasar. Wong kang laku cabul,
nyembah brahala, seneng laku jina,
wong lanang kang kawin karo padha
lanang, lan pasangan wong-wong mau,
10
kang nyenyolong, srakah, seneng
endem-endeman, tukang mitenah lan
tukang njarah-rayah, iku ora bakal
tampa warisan Kratoning Allah.
11
Sawenhing panunggalanmu biyn
iya kaya mangkono iku, nanging kow
wis padha masrahak awakmu supaya
diresiki, kow wis padha kasuckak,
wis padha kabenerak ing asman Gusti
Ysus Kristus lan ing Roh Allah kita.
12
"Samubarang diparengak tumraping
aku", nanging ora samubarang madahi.
Samubarang diparengak tumraping
aku, nanging awakku dakjaga aja nganti
dikwasani dning apa ba.
13
Pangan iku kanggo weteng, lan
weteng kanggo pangan: nanging
sakaron bakal dilebur dning Allah.
Badan iku ora kanggo laku cabul,
nanging kagem Gusti, lan Gusti kanggo
badan.
14
Allah wus mungokak Gusti; kita
iya bakal katangkak marga saka
pangwaos.
15
badanmu iku dadi gegelitaning Kristus?
Kang iku gegelitaning Kristus apa bakal
dakjupuk, tuwin dakdadkak gegelitan
pelacur? Babar pisan ora!
16
Utawa, apa kow ora sumurup, yn
sing sapa rumaket marang pelacur,
iku dadi nunggal sabadan? Rak ana
pangandika mangkn, "Loro-loron
bakal dadi daging siji."
17
Balik sing sapa rumaket ing Gusti, iku
dadi nunggal roh kalawan Panjenengan.
18
Padha ngedohana laku cabul!
Sarupaning dosa liyan kang dilakoni
wong iku tumindak sanjabaning
badan. Nanging wong kang nindakak
laku cabul iku ateges dosa marang
badan dhw.
19
badanmu iku padha dadi padaleman
Roh Suci kang dedalem ana ing kow,
Roh Suci kang kaparingak marang kow
1 KORINTUS 6.207.5 22
dning Allah, sarta menawa awakmu iku
dudu awakmu dhw?
20
Sabab kow wus padha tinuku lan
wus kabayar lunas: Mulan padha
ngluhurna Allah srana badanmu!
7
1
Saiki, masalah kang kasebut
ing layangmu marang aku. Becik
menawa wong lanang ora sesomahan,
2
nanging nglingi anan bebaya laku
cabul, becik saben wong lanang duw
somah dhw lan wong wadon iya duw
somah dhw.
3
Sing lanang netepana kuwajiban
marang sing wadon, mangkono uga sing
wadon marang sing lanang.
4
Sing wadon ora ngwasani badan
dhw, nanging sing lanang. Mangkono
uga sing lanang iya ora ngwasani badan
dhw, nanging sing wadon.
5
Kow aja padha cegah-cinegah,
kajaba kalawan padha sarujuk kanggo
sawatara mangsa, supaya kow bisa
mligkak waktu kanggo ndedonga.
Nanging sawus iku padha kumpula
manh, supaya Iblis aja nganti nggodha
kow, awit saka anggonmu ora kuwat
nahan napsumu.
1 KORINTUS 7.612 23
6
Bab iki dakkandhakak marang kow
minangka palilah, ora minangka prntah.
7
Sanadyan mangkono saiba becik
menawa wong kabh padha nglakoni
kaya aku; nanging saben wong
kaparingan ganjaran dhw-dhw
dning Allah, kang siji ganjaran
mangkn, sijin ganjaran mangkono.
8
Dn wong kang ora sesomahan lan
para randha, dakprayogakak, supaya
padha tetep kaya aku iki.
9
Nanging menawa ora kuwat nyegah
napsun, karebn padha omah-
omah. Awit luwih becik omah-omah
tinimbang ngangah-angah marga dning
hawa-napsu.
10
Mungguh para wong kang padha
sesomahan -- dudu aku, nanging Gusti
kang ndhawuhi, -- supaya wong wadon
aja nganti pegatan karo somah.
11
Lan yn pegatan, tetepa anggon
ora jejodhoan utawa rukuna manh karo
sing lanang. Lan wong lanang ora kena
megat somah.
12
Nanging marang wong liya aku --
dudu Gusti -- mituturi mangkn: Yn
ana sadulur tunggal pracaya duw
somah kang ora pracaya, mangka wong
wadon iku gelem manggon tetunggalan,
sadulur mau aja nganti megat sing
wadon iku.
13
Lan wong wadon menawa duw
somah kang ora pracaya, mangka wong
lanang iku gelem manggon tetunggalan,
wong wadon mau aja nganti megat sing
lanang iku.
14
Amarga wong lanang kang ora
pracaya iku, wis kasuckak marga
saka sing wadon, lan wong wadon
kang ora pracaya mau wis kasuckak
marga saka sing lanang. Saupama ora
mangkono, anak-anakmu iku rak banjur
dadi anak-anak kang najis, mangka saiki
padha suci.
15
Nanging menawa kang ora pracaya
iku kepngin pegatan, iya karebn
megat; menawa mangkono iku sadulur
lanang utawa wadon mau padha ora
kacencang ing wajib. Nanging Allah
nimbali kow supaya padha urip ing
sajron atut-rukun.
16
Sabab kepriy anggonmu bisa
sumurup, h wong wadon, menawa
kow ora bakal nylametak somahmu?
Utawa kepriy anggonmu sumurup, h
wong lanang, menawa kow ora bakal
nylametak somahmu?
17
Sabanjur, saben wong iku lestaria
urip kaya kang wus katetepak dning
Gusti, lan ing sajroning kaanan kaya ing
nalikan katimbalan dning Allah. Iya
iki pranatan kang dakwnhak marang
sakh pasamuwan.
18
Menawa ana wong kang katimbalan
wus tetak, aja mbudidaya ngilangi
tandaning tetak. Lan menawa ana wong
kang katimbalan ora tetak, aja banjur
nglakoni tetak.
19
Sabab tetak utawa ora tetak
iku ora penting. Kang prelu netepi
angger-angger Allah.
20
Saben wong iku tetepa ing timbalan
kaya nalikan katimbalan dning Allah.
21
Menawa nalikan katimbalan kow
dadi batur tukon, iku aja kokgrantesak!
Nanging menawa kow bisa dadi wong
mardika, gunakna kamardikanmu iku
kanthi prayoga.
22
Sabab batur tukon kang katimbalan
ing Gusti iku dadi wong mardika
kagungan Gusti. Mangkono uga wong
mardika, kang katimbalan dning
Kristus, iku dadi abdin Kristus.
23
Kow wus padha tinuku lan wus
kabayar lunas. Mulan kow aja padha
dadi batur tukoning manungsa.
24
Para Sadulur, saben wong iku tetepa
ana ing ngarsan Allah, kaya nalikan
katimbalan.
25
Saiki bab para wong kang durung
omah-omah. Aku ora olh dhawuh
saka Gusti tumrap bab iki. Nanging
aku nglairak panemuku kayadn
wong kang kena dipracaya, awit saka
palimirman Allah.
26
Kang iku panimbangku, nglingi
gawating kaanan ing waktu saiki, becik
menawa wong iku kaanan ora owah.
27
Menawa kow wus kacancang
ing wong wadon, aja ngarah pegat!
Menawa kow durung kacancang ing
wong wadon, ora prelu golk!
28
wadn menawa kow omah-omah,
iku kow ora dosa. Lan yn ana prawan
omah-omah, iku iya ora dosa. Nanging
wong-wong kang mangkono iku bakal
nandhang kasusahan mungguh ing
daging, mangka karepku kow aja
nganti ketaman ing kasusahan iku.
29
Para Sadulur, kang dakkarepak
mangkn: Waktun wus kari sathithik!
Mulan ing waktu kang mung kari
sadhla iki, wong lanang kang padha
sesomahan tumindaka kaya-kaya ora
sesomahan;
30
lan wong kang padha nangis, dikaya
ora nangis; lan kang bungah dikaya ora
bungah; sarta para wong kang tetuku,
dikaya ora nduwni kang dituku.
31
Dadin, wong kang padha nganggo
barang-barang kadonyan iki, dikaya ora
nganggo. Sabab donya kang wujud
kaya saiki iki, bakal sirna.
32
Kang dakkarepak, supaya kow
padha urip tanpa was-sumelang. Wong
lanang kang ora sesomahan, tansah
nggatkak prakara-prakara kang
mungguh ing Gusti, kepriy murih dadi
kepareng Gusti.
33
Dn wong lanang kang sesomahan,
tansah nggatkak prakara-prakara
kadonyan, kepriy bisan gaw seneng
sing wadon,
34
lan marga saka mangkono pikiran
banjur kabag-bag. Wong wadon
kang ora sesomahan, sarta para
prawan, padha tansah nggatkak
prakara-prakara kang mungguh ing
Gusti, supaya jiwa-ragan dadi suci.
Nanging wong wadon kang sesomahan
tansah nggatkak prakara-prakara
kadonyan, kepriy bisan gaw seneng
sing lanang.
35
Kabh iki mau dakkandhakak
kanggo kabutuhanmu dhw, ora
nedya ngalang-alangi kekarepanmu,
nanging supaya kow padha nglakoni
samubarang kang patut sarta supaya
anggonmu leladi marang Gusti tanpa
alangan.
36
Dn menawa ana wong duw
pangira, yn anggon ngrengkuh
marang pacangan kurang samesthin,
menawa prawan mau sangsaya tuwa,
mangka duw rasa adreng kudu
neningkahan, menawa pancn karep
mangkono, karebn neningkahan. Iku
ora dosa.
37
Dn menawa ana wong kang atin
yakin, ora kapeksa lan bisa ngerh
kekarepan, sarta wus kenceng sedyan
ora arep omah-omah karo pacangan,
iku tumindak becik.
38
Dadi wong kang omah-omah karo
pacangan, iku tumindak becik, dn
kang ora omah-omah karo pacangan,
iku tumindak luwih becik.
1 KORINTUS 7.398.5 29
39
Wong wadon somahan iku kacancang
salawas somah isih urip. Nanging yn
bojon wus tilar donya, wong wadon
mau wenang neningkahan manh karo
sapa ba kang dikarepak, angger
wong kang pracaya.
40
Nanging mungguhing panemuku,
luwih binerkahan, menawa wong mau
tetep kaya mangkono. Lan pangrasaku,
aku iya kadunungan Roh Allah.
8
1
Mungguh daging sesajning brahala
iku, kita padha sumurup, "Kita kabh
padha duw kawruh." Kawruh kang
mangkono iku marakak kumenthus,
nanging katresnan iku mbangun.
2
Menawa ana wong duw pangira, yn
duw "kawruh" iku ateges durung bisa
nggayuh kawruh kang kudun digayuh.
3
Nanging wong kang tresna marang
Allah, iku ditepangi dning Allah.
4
Mungguh bab mangan daging
sesajning brahala, kita padha sumurup,
"Yn brahala iku ing jagat satemen
ora ana, lan ora ana Allah liyan kajaba
mung Panjenengan."
5
Sabab, sanadyan ta ana kang sinebut
"ilah", dadia ing swarga, utawa ing bumi
-- sarta pancn bener ana "ilah" akh,
1 KORINTUS 8.610 30
lan "gusti" akh kang kaya mangkono
iku --,
6
nanging mungguh ing kita mung
ana Allah siji, yaiku Sang Rama,
kang dadi etuking samubarang kabh,
lan kita padha urip lumados marang
Panjenengan, sarta Gusti iya mung
siji, yaiku Ysus Kristus, kang lumantar
Panjenengan samubarang katitahak
lan kita padha urip.
7
Dn kang duw kawruh mangkono
iku ora saben wong. Ana wong, kang
awit saka anggon isih kacancang ing
brahala-brahala, anggon mangan
daging iku kaya mangan sesajning
brahala. Lan amarga pangrasaning atin
ringkih banjur dadi cacad.
8
"Pangan iku ora njalari kita saya
cedhak karo Allah. Kita padha ora
kapitunan apa-apa menawa ora mangan,
lan ora bathi apa-apa menawa kita
padha mangan."
9
Nanging poma kow padha diawas,
aja nganti wewenangmu iku dadi
sandhungan tumrap wong kang padha
ringkih.
10
Awit menawa nganti ana wong kang
weruh kow kang duw kawruh, lagi
1 KORINTUS 8.119.2 31
mangan ana ing omahing brahala, apa
wong kang pangrasaning atin ringkih
ora bakal kawankak mangan daging
sesajning brahala?
11
Kalawan patrap mangkono wong
kang ringkih, yaiku sadulurmu tunggal
pracaya, dadi nemu tiwas marga saka
"kawruhmu", mangka Kristus wus
nglampahi sda kanggo wong iku.
12
Menawa kanthi patrap mangkono,
kow gaw dosa marang para
Sadulurmu tunggal pracaya sarta natoni
pangrasaning atin kang ringkih, iku
sajatin kow gaw dosa marang
Kristus.
13
Mulan menawa pangan dadi
sesandhungan tumrap sadulurku tunggal
pracaya, ing salawas aku ora arep
mangan daging manh, supaya aja
nganti dadi sesandhungan tumrap
sadulurku.
9
1
Apa aku iki dudu wong mardika?
Apa aku iki dudu rasul? Apa aku ora
wis ndeleng Ysus, Gusti kita? Kow iku
apa ora dadi wohing garapanku ana ing
Gusti?
2
Sanadyan kanggon wong liya aku iki
dudu rasul, nanging tumraping kow aku
1 KORINTUS 9.39 32
iki rasul. Amarga uripmu ana ing Gusti
iku minangka tandha cap tumraping
karasulanku.
3
Iki panjawabku marang wong kang
padha nacad aku.
4
Apa aku ora duw wewenang mangan
lan ngomb?
5
Apa aku ora duw wewenang ngajak
wong wadon tunggal pracaya kang
dadi somahku ing sajroning lakuku,
padha kaya para rasul liyan lan para
sadhrk Gusti apadn Kfas?
6
Utawa apa mung aku lan Barnabas ba
kang ora duw wewenang kabbasak
saka ing pagawan kanggo golk
pangan?
7
Sapa ta kang wus tau mlu maju
perang kanthi wragad dhw? Sapa
ta kang nanduri kebon anggur lan
ora mangan woh? Utawa sapa ta
kang angon pepanthan wedhus lan ora
ngomb susun?
8
Kandhaku kang mangkono iku
apa mung gagasaning manungsa
ba? Angger-anggering Tort rak iya
mratlakak mangkono, ta?
9
Sabab ing angger-angger Musa ana
tulisan mangkn, "Sira aja mbrangus
cangkeming sapi kang lagi kanggo
nggiling." Apa Allah iku nggumatosi sapi?
10
Apa dudu kita kang kakarsakak?
Iya, bab iki katulis kanggo kita, yaiku:
kang mluku iya kudu mluku kanthi
pangarep-arep, lan kang nggiling iya
kudu nggiling kanthi pangarep-arep olh
panduman.
11
Kang iku menawa aku kang wus
padha nyebar wiji kasukman kanggo
kow kabh, apa ora kena aku padha
ngenni pametumu tata kadonyan?
12
Menawa wong liya padha wenang
ngarep-arep panduman saka kow,
luwih-luwih aku kabh! Nanging aku
padha ora migunakak wewenang
mau. Balik aku malah padha nahanak
samubarang, supaya aja nganti
ngalang-alangi pakabaraning Injil
Kristus.
13
wong kang padha leladi ing papan kang
suci iku pangan iya saka ing papan suci,
lan wong kang padha leladi ing misbyah,
iku iya padha olh panduman saka ing
misbyah kono?
14
Mangkono uga Gusti iya wus mranata,
para kang ngabarak Injil, iku urip iya
saka anggon ngundhangak Injil iku.
15
Nanging aku, ora tau migunakak
wewenang iku mau siji-sijia. Anggonku
nulis kabh iki, ora supaya aku uga
nampa pituwas kang kaya mangkono.
Sabab aku aluwung mati katimbang
tumindak mangkono. Temenan,
mongkoging atiku iki ora kena dibatalak
dning sapa ba!
16
Sabab yn aku ngabarak Injil, aku
ora duw dhasar kanggo gumunggung.
Marga iku kuwajibanku. Malah bilai aku
menawa ora ngabarak Injil.
17
Saupama anggonku nindakak iku
mung manut karepku dhw, pancn
aku wenang nampa pituwas. Nanging
menawa ora saka karepku dhw, iku
dadi ayahan kang kabubuhak marang
aku.
18
Yn mangkono banjur apa pituwasku?
Pituwasku yaiku: Aku diparengak
ngabarak Injil tanpa pituwas, lan aku
ora migunakak wewenangku anggonku
dadi juru ngundhangak Injil.
19
Sanadyan aku iki mardika tumraping
wong kabh, wadn aku ngabdkak
awakku marang wong kabh, supaya
aku kepareng nggndng wong akh.
20
Dadin, tumrap wong Yahudi aku
dadi kaya wong Yahudi, supaya aku
bisa nggndng wong Yahudi. Tumrap
para wong kang kawengku ing angger-
anggering Tort aku dadi kaya wong
kang kawengku ing angger-anggering
Tort, -- sanadyan aku dhw ora
kawengku ing angger-anggering Tort --
supaya aku bisa nggndng para wong
kang kawengku ing angger-anggering
Tort.
21
Tumrap wong kang padha ora
aku dadi kaya wong kang ora kawengku
ing angger-anggering Tort -- sanadyan
uripku iku ora tanpa angger-anggering
Allah, sabab aku kawengku ing
angger-angger Kristus -- supaya aku
bisa nggndng para wong kang ora
kawengku ing angger-anggering Tort.
22
Tumrap wong kang padha ringkih,
aku dadi kaya wong ringkih, supaya
aku bisa nggndng marang wong
kang padha ringkih. Tumrap sarupaning
wong aku dadi kaya wong-wong mau,
1 KORINTUS 9.2310.1 36
supaya sabisa-bisa aku nylametak
wong sawatara saka ing antaran.
23
Samubarang kabh iku mau
daktindakak marga saka Injil, supaya
aku mlu nampa panduman.
24
ana ing glanggang, wong kang padha
mlu iku kabh padha lumayu, nanging
mung siji kang tampa ganjaran? Mulan
padha lumayua amrih kow bisa tampa
ganjaran.
25
Saben wong kang mlu balapan, iku
njaga awak ing samubarang prakara.
Wong mau padha tumindak mangkono
supaya olh makutha kang bisa rusak;
balik kita supaya olh makutha kang
langgeng.
26
Mulan anggonku lumayu iku ora
tanpa tujuan, lan aku dudu jago tinju
kang mung waton njotos ba.
27
Nanging aku nggladhi sarta ngerh
badanku, supaya sawis ngabarak Injil
marang wong liya, aja nganti aku dhw
ditampik.
10
1
Anadn karepku, para Sadulur,
supaya kow padha mangerti,
yn para leluhur kita padha ingauban
1 KORINTUS 10.27 37
ing mga, lan kabh wus padha lumaku
nratas sagara.
2
Supaya dadi pandhrk Musa, kabh
wus padha kabaptis sarana mga lan
sarana sagara.
3
Wong kabh mangan pangan
kasukman kang padha,
4
lan wong kabh ngomb ombn-
ombn kasukman kang padha uga,
awit padha ngomb saka ing parang
kasukman kang ngetutak lakun; dn
parang mau yaiku Kristus.
5
wadn akh saka panunggalan
kang padha ora ndadkak kepareng
Allah, iku padha katumpes ana ing
pasamunan.
6
Kabh iki mau wis kelakon minangka
tuladha lan pepling tumrap kita, supaya
kita aja nganti padha kepngin marang
piala, kaya kang wis katindakak dning
wong-wong mau,
7
lan kita aja nganti padha dadi wong
nyembah brahala kaya sawenhing
panunggalan, kaya kang katulis,
suraos, "Wong sabangsa iku padha
lungguh, mangan lan ngomb; banjur
padha ngadeg lan seneng-seneng
jejogdan."
8
Kita aja padha laku cabul, kaya kang
padha katindakak dning sawenhing
panunggalan, temahan ana wong telu
likur wu kang padha mati sadina.
9
Karomanh kita aja padha nyoba
marang Kristus, kaya kang padha
katindakak dning sawenhing
panunggalan, satemah padha tiwas
dning ula.
10
Sarta aja padha grundelan kaya
sawenhing panunggalan, satemah
padha ditumpes dning malakating
pati.
11
Kabh iki mau wus tumempuh
marang wong-wong mau minangka
conto, lan katulis supaya dadi pepling
tumrap kita kang padha urip ing
pungkasaning jaman kang wus wiwit
kelakon.
12
Mulan sapa kang rumangsa ngadeg
jejeg, dingati-ati aja nganti tiba!
13
Kang padha kokalami iku pacoban-
pacoban kang lumrah, kang ora ngluwihi
kakuwataning manungsa. Sabab Allah
iku setya tuhu, mulan ora bakal
ngakak kow kacoba ngluwihi saka ing
kakuwatanmu. Menawa kow kena ing
pacoban, Panjenengan bakal maringi
1 KORINTUS 10.1419 39
dalaning pangluwaran, satemah kow
padha bisa tahan.
14
Mulan para Sadulurku kinasih,
padha nyingkirana panyembahing
brahala.
15
Aku pitutur marang kow iku
kaya marang wong kang padha duw
pangertn. Padha timbangen dhw apa
kang dakpituturak!
16
Tuwunging pamuji sokur kang kita
sukuri iku, apa ora dadi wujuding
patunggilan kalawan rah Kristus? Apa
roti kang kita cuwil-cuwil iku ora dadi
wujuding patunggilan kalawan sariran
Kristus?
17
Sarhn rotin iku mung siji, mulan
kita kang akh, dadi badan siji; marga
kabh padha olh panduman saka roti
siji iku.
18
Padha titnana bangsa Isral
jasmani: Wong kang padha mangan
kurban iku rak padha ndhrk ing
paladosaning misbyah, ta?
19
Apa ta kang dakkarepak kandha
mangkono iku? Apa sesajning brahala
iku ana teges? Utawa, apa brahala iku
ana maknan?
1 KORINTUS 10.2027 40
20
Ora! Dn kang dakkarepak,
sesajn wong-wong iku mau tumuju
marang roh-roh jahat, ora marang Allah.
Lan ora dadi karepku yn kow padha
tetunggalan karo para roh jahat.
21
Ora bisa kow padha ngomb ing
tuwung Gusti lan iya saka ing tuwung
para roh jahat. Ora bisa kow padha
tampa panduman ing mjan Gusti lan
iya ing mjan para roh jahat.
22
Utawa apa kita nedya memungu
bentring panggalih Gusti? Apa iya
karosan kita ngungkuli Panjenengan?
23
"Samubarang diparengak",
nanging ora samubarang iku madahi.
"Samubarang diparengak", nanging ora
samubarang mbangun.
24
Aja nganti ana wong kang mung
golk untung dhw, nanging saben
wong ngaraha untunging liyan.
25
Kow padha kena mangan apa ba
kang diedol ana ing pasar daging, aja
nganggo neges apa-apa marga saka
osiking ati.
26
Sabab, "bumi saisin kabh iku
kagungan Pangran."
27
Menawa kow padha diulemi dning
wong kang ora pracaya, lan uleman
1 KORINTUS 10.2832 41
iku koktampani, padha mangana apa
ba kang disuguhak marang kow, aja
nganggo neges apa-apa marga saka
osiking ati.
28
Nanging yn ana wong kang
ngandhani kow, "Iku sesajning
brahala!" aja kokpangan, marga saka
kang ngandhani mau lan iya awit saka
osiking ati.
29
Kang dakkarepak osiking ati iku
dudu osiking atimu dhw, nanging
osiking atin wong liya iku. Mbokmenawa
ana wong kandha, "Yagn ta, dn
kamardikanku kok ditemtokak dning
osiking atin wong liya?
30
Menawa aku mlu mangan apa-apa
kanthi saos sokur, yagn aku kok
dicacad marga saka panganan kang
daksukuri iku mau?"
31
Mulan, dadia kow mangan, dadia
kow ngomb, dadia nglakoni apa ba
liyan, kabh iku mau lakonana kagem
kaluhuran Allah.
32
Kow aja nganti padha gaw
sandhungan, dadia marang wong
Yahudi, dadia marang wong Yunani,
apadn marang pasamuwan Allah.
1 KORINTUS 10.3311.6 42
33
Dikaya aku iki iya ngarah nglegakak
atin wong kabh ing bab apa ba, ora
kanggo kapreluanku dhw, nanging
kanggo kabutuhan wong akh, supaya
padha kaslametak.
11
1
Padha nulada marang aku,
dikaya aku iya nulad marang
Kristus.
2
Aku ngalem kow, sabab ana ing
samubarang prakara kow padha tetep
ling marang aku lan padha ngantepi
tata cara kang dakwulangak marang
kow.
3
Nanging karepku, kow padha
nyumurupana bab iki, yaiku sesirah
saben wong lanang iku Kristus, dn
sesirah wong wadon iku kang lanang,
sarta sesirah Kristus iku Allah.
4
Saben wong lanang kang ndedonga
utawa medhar wangsit kanthi sirah
kudhungan, iku ngina sirah dhw.
5
Nanging saben wong wadon kang
ndedonga utawa medhar wangsit sirah
tanpa kudhung, iku ngina sirah dhw,
sabab padha ba karo wong wadon kang
nggundhuli sirah.
6
Sabab wong wadon menawa ora
gelem kudhungan, iku aluwung cukura
pisan. Nanging menawa cukuran iku
njalari wong wadon iku ina, becik iya
padha nganggoa kudhung.
7
Dn wong lanang iku ora prelu
nganggo kudhung, awit wong lanang
iku nyunarak citra lan kamulyaning
Allah. Dn wong wadon iku nyunarak
kamulyaning wong lanang.
8
Marga wong lanang iku asal ora saka
wong wadon, nanging wong wadon kang
asal saka wong lanang.
9
Sarta wong lanang iku anggon
katitahak ora marga saka wong wadon,
nanging wong wadon kang katitahak
marga saka wong lanang.
10
Mulan wong wadon iku nganggo
pratandhaning kawibawan ana ing
sirah, marga saka para malakat.
11
wadn, ana ing Gusti ora ana wong
wadon tanpa wong lanang, lan ora ana
wong lanang tanpa wong wadon.
12
Awit kayadn anan wong wadon
iku saka wong lanang, mangkono uga
anan wong lanang iku lantaran wong
wadon; lan samubarang kabh iku
pinangkan saka Allah.
1 KORINTUS 11.1319 44
13
Padha timbang-timbangen dhw:
Apa pantes wong wadon ndedonga
marang Allah, sirah kok ora kudhungan?
14
Saka kodrat dhw rak wus tetla
tumrap kow, yn asor mungguhing
wong lanang, samangsa rambut diingu
dawa?
15
Nanging tumrap wong wadon ngingu
rambut iku dadi lan kamulayan. Awit
rambut iku kaparingak minangka
kudhung.
16
Nanging yn ana wong ngyl, aku
utawa pasamuwan-pasamuwan Allah
padha ora duw pakulinan kang kaya
mangkono iku.
17
Ing sajron aku awh pituduh-
pituduh sabanjur iki aku ora bisa
ngalem kow, awit anggonmu padha
kumpulan iku ora ndadkak mundhak
becik, nanging malah mundhak ala.
18
Sabab, dhisik aku krungu, samangsa
kow padha masamuwan, ing antaramu
ana crah kang njalari pepisahan, mangka
setengah aku iya ngandel.
19
Awit ing antaramu pancn kudu ana
golongan-golongan, supaya ing mengko
katitik sapa saka ing antaramu kang
padha tahan uji.
1 KORINTUS 11.2025 45
20
Menawa kow padha kumpulan iku
ora nedya kembul bujanan Gusti.
21
Sabab nalikan padha kembul
mangan iku, saben wong ndhisiki njupuk
pangan dhw, satemah kang siji
kaluwn, sijin mendem.
22
Apa kow ora duw omah dhw kang
kena kokenggo mangan lan ngomb?
Apa kow padha arep ngrmhak
pasamuwan Allah, sarta mirangak
wong kang padha ora deduwn? Apa
ta kang kudu dakkandhakak marang
kow? Apa aku kudu ngalem kow?
Tumrap prakara iki, aku ora ngalem.
23
Sabab apa kang wus daktampa saka
Gusti iku, iya wus dakterusak marang
kow, yaiku, yn Gusti Ysus, ing wayah
bengi nalika Panjenengan ndungkap
kaulungak, mundhut roti,
24
lan sawus saos sokur, tumuli
nyuwil-nyuwil rotin sarta ngandika,
"Iki badanku, kang kaulungak marga
saka kow; iki padha tindakna kanggo
pangling-ling marang Aku!"
25
Mangkono uga tuwung, sawus
dhahar, pangandikan, "Tuwung iki
prajanjian anyar kang kaecap kalawan
getihku. Saben-saben kow padha
1 KORINTUS 11.2632 46
ngomb, iku padha tindakna kanggo
pangling-ling marang Aku!"
26
Awit saben-saben kow padha
mangan roti iki sarta ngomb ing tuwung
iki, iku ateges kow padha martakak
sdan Gusti nganti tumeka ing rawuh.
27
Dadi sing sapa kanthi sawiyah-wiyah
anggon mangan roti sarta ngomb ing
tuwung Gusti, iku dosa marang sarira
lan rah Gusti.
28
Mulan saben wong ndadara awak
dhw, lan sawus mangkono lagi
mangan roti lan ngomb ing tuwung iku.
29
Sabab sing sapa mangan sarta
ngomb ora kalawan ngakoni bab
sariran Gusti, iku bakal nekakak
paukuman marang awak dhw.
30
Mulan akh ing antaramu kang
padha ringkih lan laranen, sarta ora
sathithik kang padha nemahi pati.
31
Nanging menawa kita padha ndadar
awak kita dhw, kita ora bakal tampa
paukuman.
32
Dn menawa kita padha tampa
paukuman saka Gusti, iku kita padha
kaperdi, supaya kita aja nganti kaukum
bebarengan karo jagat.
1 KORINTUS 11.3312.6 47
33
Mulan para Sadulurku, samangsa
kow padha kembul mangan, padha
entn-ingentnana.
34
Dn yn ana wong kang luw, becik
mangan dhisik ana ing omah, supaya
anggonmu padha kembul mangan iku aja
nganti nekakak paukuman. Mungguh
bab-bab liyan bakal dakpranata bsuk
satekaku.
12
1
Saiki bab peparing Roh. Para
Sadulur, karepku kow padha
nyumurupana ing sanyatan.
2
Kow rak padha sumurup, yn ing
nalikan kow durung padha wanuh karo
Allah, kow padha kagndng marang
brahala-brahala kang bisu.
3
Mulan kow padha daksumurupak,
menawa ora ana wong kang guneman
marga saka Roh Allah kok bisa kandha,
"Ysus kena ing ipat-ipat!" lan uga ora
ana wong kang bisa ngakoni, "Ysus iku
Gusti," yn ora marga dning Roh Suci.
4
Peparing iku warna-warna, nanging
Roh iku mung siji.
5
Lan wujuding paladosan iku rupa-rupa,
nanging Gusti iku mung siji.
6
Apadn panggaw kang ngram-
ramak iku manka warna, nanging
Allah mung siji kang nindakak
samubarang ana ing wong kabh.
7
Nanging saben wong kaparingan
wedharan Roh kanggo kapreluaning
wong akh.
8
Sabab, kang siji kaparingan dning
Roh ganjaran bisa guneman kanthi
kawicaksanan, sijin tampa peparing
bisa guneman kanthi kawruh iya saka
Roh iku uga.
9
Kang siji kaparingan pracaya, iya
dning Roh iku mau, lan sijin tampa
peparing bisa marasak iya saka
Panjenengan uga.
10
Kang siji peparing bisa nganakak
mukjijat, sijin pamedhar wangsit, sijin
manh kabisan mbdak-mbdakak
sawarnaning roh. Kang siji kabisan
guneman nganggo basa roh, sijin
manh kabisan njarwakak basa roh
mau.
11
Nanging iki mau kabh katindakak
dning Roh siji iku uga, kang paring
ganjaran marang saben wong dhw-
dhw ing sakarsan.
12
Sabab, kayadn badan iku siji,
mangka anggotan akh; sarta sakhing
anggotan badan iku sanadyan akh,
1 KORINTUS 12.1318 49
padha dadi badan siji; mangkono uga
Sang Kristus.
13
Marga sajroning Roh siji kita kabh
wus padha kabaptis dadi badan siji,
padha kaombnan saka Roh siji, dadia
wong Yahudi, dadia wong Yunani; dadia
batur tukon, dadia wong mardika.
14
Awitdn badan iku prangan rak
ora mung siji, nanging akh.
15
Saupama sikil kandha mangkn,
"Sarhn aku dudu tangan, mulan
aku ora klebu pranganing badan," apa
bener yn sikil iku ora klebu pranganing
badan?
16
Lan saupama kuping kandha
mangkn, "Sarhn aku dudu mripat,
mulan aku ora klebu pranganing
badan," kang iku apa iya bener yn
kuping mau ora klebu pranganing
badan?
17
Saupama badan sakojur iku mung
wujud mripat, banjur pangrungun ana
ing ngendi? Saupama badan sakojur iku
mung wujud kuping, panggandan ana
ing ngendi?
18
Nanging Allah wus mrenahak
anggota iku, ing papan dhw-dhw
ana ing badan, manut ing sakarsan.
1 KORINTUS 12.1925 50
19
Saupama kabh iku mau mung dadi
anggota siji, banjur badan iku ana ing
ngendi?
20
Pancn anggotan iku akh, nanging
badan mung siji.
21
Kang iku mripat ora kena kandha
marang tangan mangkn, "Aku ora
butuh kow." Lan sirah ora kena kandha
marang sikil mangkn, "Aku ora butuh
kow."
22
Malah pranganing badan kang
katon ringkih dhw, iku kang
dibutuhak banget.
23
Lan anggotaning badan kang miturut
wawasan kita ora pati ana ajin, iku
padha kita pasi ngluwihi liyan. Sarta
pranganing badan kita kang saru, iku
padha kita rumati kalawan kusus.
24
Dn prang-pranganing badan kita
kang wus pantes iku ora prelu karumat
mangkono. Ujer Allah anggon ndhapuk
badan kita iku kalawan paring pangaji-aji
kang linuwih marang prangan kang
rupan ora pantes,
25
supaya ing sajroning badan aja
nganti ana pasulayan, nanging kabh
prangan kang bda-bda kaanan iku
malah padha reksa-rineksa.
1 KORINTUS 12.2613.1 51
26
Mulan yn ana prangan siji kang
lara, prangan liyan kabh padha mlu
ngrasakak; menawa ana siji kang
ingajnan, kabh padha mlu bungah.
27
Kow iku padha dadi sariran Kristus,
sarta siji-sijin padha dadi prangan.
28
Lan Allah wus netepak wong
sawatara ana ing pasamuwan: sapisan
dadi rasul, kapindho dadi nabi, ping
telun dadi guru. Sabanjur ana
kang kaparingan ganjaran nganakak
mukjijat, marasak, leladi, nenuntun,
sarta kabisan migunakak basa roh.
29
Apa kabh iku dadi rasul utawa nabi
utawa guru? Apa kabh mau padha
tampa peparing nganakak mukjijat,
30
utawa marasak, utawa migunakak
basa roh utawa njarwakak basa roh?
31
Mulan padha nggayuha marang
peparing-peparing kang luwih penting.
Anadn aku nuduhak kow dalan kang
ora ana tandhing.
13
1
Sanadyan aku bisa ngucapak
sarupaning basan manungsa
lan malakat, nanging yn sepi ing
katresnan, aku padha ba kaya gong
kang ngumandhang utawa kecr kang
gumenjrng.
1 KORINTUS 13.28 52
2
Sanadyan aku kadunungan peparing
bisa medhar wangsit, ngerti sarupaning
wewadi lan sumurup sakh kawruh,
sarta sanadyan aku duw pangandel
kang sampurna nganti bisa mindhah
gunung, nanging yn aku sepi ing
katresnan, iku aku ora aji babar pisan.
3
Lan sanadyan aku ndanakak
sabarang darbkku kabh, malah
sanadyan aku masrahak badanku
supaya diobong, nanging yn sepi ing
katresnan, iku ora madahi apa-apa
marang aku.
4
Katresnan iku sabar; katresnan iku
loma; ora kumrn, ora gumunggung
lan kumenthus.
5
Katresnan iku ora saru polah lan ora
golk kepnak awak dhw. Katresnan
iku ora gampang nepsu lan ora nyimpen
kaluputaning liyan.
6
Katresnan iku ora bungah awit saka
anan tumindak kang ora adil, nanging
awit saka kayektn.
7
Katresnan iku nutupi samubarang,
ngandel ing samubarang, ngarep-arep
samubarang, nyabari samubarang.
8
Katresnan iku ora ana entk;
pamedhar wangsit iku bakal ana
1 KORINTUS 13.914.2 53
pungkasan; basa roh bakal sigeg;
kawruh bakal sirna.
9
Awit kawruh kita iku ora ganep, lan
pamedhar wangsit kita ora sampurna.
10
Nanging satekan kang sampurna,
kang ora sampurna iku bakal sirna.
11
Nalika aku isih bocah, gunemanku
kaya bocah, pangrasaku kaya bocah,
pamikirku kaya bocah. Bareng saiki aku
wus diwasa, kaananku kaya bocah mau
wus dakbuwang.
12
Amarga kita saiki padha ndeleng
gambar kang ora cetha ana ing pangilon,
nanging bsuk kita bakal padha ndeleng
adu arep. Saiki aku mung sumurup ora
kalawan sampurna, nanging bsuk aku
bakal sumurup kanthi sampurna, padha
kaya anggonku kapirsanan.
13
Dadin kari telung prakara iki, yaiku:
Pracaya, pangarep-arep lan katresnan,
nanging kang pinunjul dhw ing
antaran iku, yaiku: katresnan.
14
1
Padha nggayuha katresnan lan
ngudia ganjaran-ganjaran saka
Roh, luwih-luwih peparing bab medhar
wangsit.
2
Sapa kang ngucapak basa roh,
iku pangucap ora tumuju marang
1 KORINTUS 14.36 54
manungsa nanging marang Allah. Sabab
ora ana wong kang ngerti basan, dning
Roh wong iku ngucapak bab-bab kang
winadi.
3
Balik sapa kang medhar wangsit iku,
anggon ngucap marang manungsa
awujud pambangun, pitutur sarta
panglipur.
4
Sing sapa guneman nganggo basa
roh, iku mbangun awak dhw; balik
sapa kang medhar wangsit iku mbangun
pasamuwan.
5
Aku seneng ba menawa kow kabh
padha bisa ngucap nganggo basa roh,
nanging luwih seneng manh menawa
kow padha medhar wangsit. Sabab
sapa kang medhar wangsit iku luwih
migunani katimbang karo kang ngucap
nganggo basa roh, kajaba menawa
wong iku iya banjur nerangak jarwan,
satemah pasamuwan kabangun.
6
Kang iku para Sadulur, saupama
aku nekani kow lan ngucap nganggo
basa roh, iku apa padah tumraping
kow, menawa aku ora mratlakak
bab wahyu, apa kawruh, apa pamedhar
wangsit apa piwulang?
7
Iku padha ba karo piranti kang tanpa
nyawa, nanging bisa muni, kayata suling
lan clempung - yn iku swaran ora
bda, kepriy bisan wong nyumurupi
lagu apa kang diunkak nganggo suling
utawa clempung mau?
8
Utawa menawa swaran slomprt
ora cetha, sapa kang bakal siyaga ing
perang?
9
Mangkono uga kow, kang padha
guneman nganggo basa roh: menawa
kow ora migunakak tembung-tembung
kang cetha, kepriy bisan wong padha
ngerti kang kokucapak? Dadin
tetembunganmu tanpa guna kaya
guneman karo angin!
10
Ana basa rupa-rupa ing jagat iki --
embuh pira cacah -- wasamono ora
ana siji ba ing antaran basa-basa mau
kang tanpa teges.
11
Nanging menawa aku ora ngerti
marang basa mau, aku rak ateges dadi
wong manca tumraping wong kang
migunakak basa iku, lan wong iku dadi
wong manca tumraping aku.
12
Mangkono uga kow: Kow pancn
padha nggayuh marang peparing
Roh, nanging luwih becik manh padha
1 KORINTUS 14.1318 56
ngudia, supaya kow bisa migunakak
kanggo pambanguning pasamuwan.
13
Mulan sing sapa ngucapak
basa roh, nyenyuwuna supaya bisa
njarwakak.
14
Sabab yn anggonku ndedonga
nganggo basa roh, iku rohku kang
ndedonga, nanging akal budiku ora
ngasilak apa-apa.
15
Kang iku apa kang kudu
daktindakak? Aku arep ndedonga
nganggo rohku, nanging aku uga
ndedonga nganggo akal-budiku; aku
arep ngidung lan memuji nganggo
rohku, nanging uga ngidung lan memuji
nganggo akal-budiku.
16
Sabab, menawa anggonmu muji
sokur mung nganggo rohmu, wong
lumrah kang padha ana ing kono, kepriy
anggon padha bisa ngamini pamuji
sokurmu iku? Wong mau rak ora padha
ngerti apa kang kokucapak?
17
Sabab sanadyan pamuji sokurmu
iku becik banget, nanging wong liya ora
kabangun.
18
Aku saos sokur marang Allah, dn
anggonku ngucapak basa roh iku
ngluwihi kow kabh.
1 KORINTUS 14.1923 57
19
Nanging ana ing pasamuwan
aku luwih seneng ngucapak limang
tembung kang bisa dingretni kanggo
mulang wong liya, katimbang tembung
pirang-pirang wu ing basa roh.
20
Para Sadulur, pikiranmu aja kaya
bocah. Ing bab piala ba dikaya bocah,
nanging ing bab pikiran dikaya wong
diwasa.
21
Ing angger-anggering Tort ana
tulisan mangkn, "Ingsun bakal
ngandikani bangsa iki lumantar
wong kang basan sj, sarta
lumantar lambn wong manca;
wasamono bangsa iku ora bakal
ngrungokak marang Ingsun, mangkono
pangandikan Pangran."
22
Dadin basa roh iku minangka
pratandha kanggo wong kang padha ora
pracaya, ora kanggo wong kang padha
pracaya; dn pamedhar wangsit iku
minangka pratandha kanggo wong kang
padha pracaya, ora kanggo wong kang
padha ora pracaya.
23
Kang iku menawa pasamuwan kabh
padha nglumpuk, lan saben wong padha
guneman nganggo basa roh, nuli ana
wong njaba utawa wong kang ora
1 KORINTUS 14.2428 58
pracaya padha lumebu, apa wong iku ora
bakal padha ngarani, yn kow padha
ngomyang?
24
Balik menawa kabh padha medhar
wangsit, nuli ana wong kang ora pracaya
utawa wong anyar lumebu, iku bakal
kayakinak dning wong akh, sarta
dititi-priksa dning wong akh mau;
25
sakh wewadi kang sumimpen
ana ing batin bakal kelair, satemah
bakal sumungkem sujud marang Allah
sarta ngakoni, "Sanyata Allah ana ing
tengah-tengahmu."
26
Kang iku saiki kepriy, para Sadulur?
Samangsa kow padha kumpulan, saben
wong padha nyaosna: kang siji masmur,
sijin piwulang utawa wahyu, utawa
peparing basa roh, utawa njarwakak
basa roh, nanging kabh iku mau
katindakna kanggo mbangun.
27
Dn menawa ana kang ngucap
nganggo basa roh, becik wong loro
utawa akh-akh wong telu ba, giliran,
lan anaa siji kang njarwakak.
28
Nanging menawa ora ana wong kang
bisa njarwakak, becik wong-wong mau
ana ing pasamuwan padha menenga
1 KORINTUS 14.2934 59
ba, mung mosika ana ing atin dhw,
lan munjuk ana ing ngarsaning Allah.
29
Mungguhing nabi-nabi -- becik anaa
loro utawa telu saka ing antaran kang
padha medharak pitutur, dn liyan
padha nimbang-nimbanga kang padha
diwedharak mau.
30
Nanging menawa wong panunggalan
kang padha lungguhan iku ana kang
kaparingan wahyu, prayogan kang
dhisik iku menenga.
31
Marga kow kabh padha bisa
gentnan medhar wangsit, satemah
kow padha olh piwulang sarta olh
panglipur.
32
Karodn rohing para nabi iku manut
marang nabin.
33
Awit kang dadi kepareng Allah
iku dudu kaanan kang kisruh, nanging
kaanan kang kebak tentrem-rahayu.
34
Padha kaya ana ing sakh
pasamuwan para suci, yn pinuju
kumpulan wong wadon padha menenga,
marga padha ora diparengak guneman,
nanging prelu padha sumuyud, kaya
kang kapangandikakak ana ing
1 KORINTUS 14.3515.2 60
35
Dn menawa kepngin nyumurupi
apa-apa, becik padha takona marang
somah ana ing omah. Awit ora pantes
tumraping wong wadon menawa
guneman ana ing pasamuwan.
36
Apa pangandikan Allah iku wiwit
saka kow? Utawa, apa tekan
pangandika iku mung marang kow
dhw?
37
Menawa ana wong kang rumangsa
dadi nabi utawa wong kasukman, iku
kudu ling, menawa apa kang daktulis
marang kow iku, dhawuh Gusti.
38
Nanging menawa wong iku ora
nggatkak, iya aja kokgatkak.
39
Mulan, para Sadulurku, padha
ngudia supaya tampa peparing medhar
wangsit, lan aja ngalang-alangi wong
kang guneman nganggo basa roh.
40
Nanging samubarang kabh iku
tumindaka kalawan patut lan tumata.
15
1
Para Sadulur, ing saikin aku
arep nglingak bab Injil kang
wus dakwartakak marang kow, kang
iya wus padha koktampa, lan uga
kokantepi.
2
Iya Injil iku kang dadi margan
kow padha kapitulungan rahayu,
1 KORINTUS 15.38 61
angger kow padha mantep anggonmu
ngugemi, kaya kang wus dakwartakak
marang kow, kajaba yn anggonmu
padha dadi pracaya iku mung tanpa
guna.
3
Sabab kang wigati banget wus
dakterusak marang kow, iya kaya
kang wus daktampa dhw, yaiku yn
Kristus wus nglampahi sda marga saka
dosa-dosa kita, nyondhongi surasaning
Kitab Suci,
4
menawa Panjenengan wus
kasarkak, sarta ing telung dinan wus
kawungokak, cundhuk karo surasaning
Kitab Suci,
5
apadn Panjenengan wus ngatingal
marang Kfas nuli marang para sakabat
rolas.
6
Sawis iku, banjur ngatingal marang
sadulur luwih saka limang atus
bebarengan; kang akh nganti saprn
isih padha urip, salong iya wis padha
mati.
7
Nuli ngatingal marang Yakobus, banjur
marang para rasul kabh.
8
Dn kang kri dhw, ngatingal
marang aku, padha kaya marang anak
kang lair durung mangsan.
9
Sabab aku iki kang asor dhw ing
antaran para rasul, ora patut disebut
rasul, awit aku wis tau nguya-uya
pasamuwan Allah.
10
Nanging marga saka sih-rahmat
Allah, aku dadi kaya aku saiki iki, lan
sih-rahmat kang kaparingak marang
aku iku ora kothong. Kosok-balin,
aku wis nglakoni pagawan luwih akh
katimbang para rasul kabh; mung ba
dudu aku, nanging sih-rahmat Allah
kang nunggil kalawan aku.
11
Kang iku, dadia aku, dadia para
rasul liyan, kaya mangkono anggonku
padha martakak, lan kaya mangkono
anggonmu padha pracaya.
12
Anadn yn diwartakak, menawa
Kristus kawungokak saka ing antaran
wong mati, yagn ing antaramu kok
ana kang ngarani menawa ora ana
tangin wong mati?
13
Yn ta ora ana tangin wong mati,
dadi Kristus iya ora kawungokak.
14
Mangka menawa Kristus ora
kawungokak, dadi kang padha
dakwartakak iku kothong lan
pracayamu iya kothong.
1 KORINTUS 15.1521 63
15
Malah aku iya banjur padha katitik
dadi goroh ing ngatas Allah, awit aku
padha martakak, yn Panjenengan
wis mungokak Kristus, mangka ora
mungokak, iku mau saupama bener
yn ora ana wong mati katangkak.
16
Sabab menawa nyata wong mati
ora katangkak, dadi Kristus iya ora
kawungokak.
17
Lan menawa Kristus ora
kawungokak, pracayamu iku dadi
tanpa guna, lan kow isih padha
kawengku ing dosamu.
18
Apadn mungguh para wong kang
wis padha mati ana ing Kristus, dadin
iya padha sirna.
19
Menawa anggon kita ngarep-arep
marang Kristus iku mung ing sajron
urip iki ba, dadi kita kalebu wong kang
cilaka dhw ing antaran manungsa
kabh.
20
Nanging kang bener yaiku menawa
Kristus wis kawungokak saka ing
antaran wong mati, minangka kang
kawitan saka panunggalan kang wis
padha mati.
21
Sabab, sarhn tekan pati iku
marga saka wong siji, mangkono uga
1 KORINTUS 15.2227 64
tangin wong mati iya marga saka wong
siji.
22
Awit padha kaya ana ing Adam wong
kabh padha mati, mangkono uga ana
ing Kristus wong kabh iya bakal padha
kauripak manh.
23
Nanging saben wong manut urut-
urutan: Kristus minangka kang kawitan,
sawis iku kang padha dadi kagungan,
bsuk ing sarawuh.
24
Sawis mangkono tumeka
pungkasan jaman, yaiku samangsa
Panjenengan masrahak Kraton marang
Allah Sang Rama, sawis Panjenengan
nyirnakak sakh paprntahan,
pangwasa sarta kakuwatan.
25
Sabab Panjenengan pinesthi
ngratoni nganti tumeka sakhing
mungsuh padha dislhak ana ing
sangisoring sampyan.
26
Mungsuh kang pungkasan, kang
disirnakak iku pati.
27
Marga, "Samubarang kabh wis
ditelukak ing sangisoring sampyan".
Nanging menawa ana pangandika:
Samubarang katelukak, dadi wis
tetla yn Panjenengan kang nelukak
samubarang kabh ing sangisor
1 KORINTUS 15.2832 65
sampyan Kristus iku mau, mesthi ora
kalebu ing kono.
28
Dne bsuk samangsa samubarang
kabh wis kelakon katelukak ing
sangandhap Kristus, Panjenengan
piyambak kang jumeneng Putra iku
bakal nelukak sariran marang kang
nelukak samubarang kabh marang
Panjenengan mau, supaya Allah
jumeneng ngabhi ing sakabh.
29
Yn ora mangkono, apa padah
nglakoni kabaptis kanggo wong mati?
Menawa babar pisan ora ana wong mati
katangkak, sabab apa dn padha
gelem kabaptis kanggo wong mati iku?
30
Lan uga aku kabh -- yagn aku
sawayah-wayah padha gelem nemahi
bebaya?
31
Para Sadulur, sadina-dina aku siyaga
mati. Demi panggunggungku ing ngatas
kow ana ing Kristus Ysus, Gusti kita,
kandhaku iki bener.
32
Yn ta cara manungsa, nalika
ana ing fesus aku nganti gelut karo
kwan galak, bab iku apa ta padah
mungguhing aku? Menawa wong mati
padha ora katangkak, "Payo padha
1 KORINTUS 15.3339 66
mangan lan ngomb, awit ssuk kita
padha mati."
33
Kow aja padha kesasar:
Pasrawungan kang ala iku ngrusak
padatan kang becik.
34
Padha diling manh kang temenan
lan aja gaw dosa manh! Sabab ing
antaramu ana kang ora wanuh marang
Allah. Bab iki dakpituturak, supaya
kow padha rumangsa isin.
35
Nanging mbokmenawa ana wong
kang takon, "Wong mati iku kepriy
anggon katangkak? Lan tekan
manh nganggo badan kang kaya apa?"
36
H wong bodho! Apa kang koksebar
iku ora bakal thukul sarta urip, menawa
ora mati dhisik.
37
Lan apa kang koksebar iku dudu
wujuding tanduran kang bakal thukul,
nanging wiji las-lasan, upaman wiji
gandum utawa wiji liyan.
38
Nanging Allah maringi wujud, kaya
kang kinarsakak, saben wiji, kaparingan
wujud dhw.
39
Sarupan daging iku ora padha:
Daging manungsa bda karo daging
kwan, bda karo daging manuk, bda
karo daging iwak.
1 KORINTUS 15.4045 67
40
Ana badan kaswargan lan ana
badan kadonyan, nanging kamulyan
kang kaswargan ora padha karo kang
kadonyan.
41
Kamulyaning srengng bda
karo kamulyaning rembulan, sarta
kamulyaning rembulan bda karo
kamulyaning lintang-lintang, lan
kamulyaning lintang kang siji bda karo
kamulyaning lintang sijin.
42
Mangkono uga mungguh bakal
tangin wong mati. Kang kasebar iku
nandhang karusakan, kang katangkak
iku sinandhangan kalanggengan.
43
Kang kasebar iku nandhang
kanisthan, kang katangkak
sinandhangan kamulyan. Kang
kasebar iku nandhang kaapesan, kang
katangkak kadunungan kakuwatan.
44
Kang kasebar iku badan wadhag,
kang katangkak iku badan kasukman.
Yn ana badan wadhag, uga ana badan
kasukman.
45
Kaya kang tinulis, suraos,
"Manungsa kawitan, Adam, iku dadi titah
kang urip." Nanging Adam kang wekasan
iku dadi sukma kang nguripak.
1 KORINTUS 15.4652 68
46
Anadn kang dhisik tekan iku dudu
kang kasukman, nanging kang wadhag,
sawus iku nuli kang kasukman.
47
Manungsa kang kawitan iku asal
saka lemah sarta asipat kadonyan, dn
manungsa kang kapindho asal saka
swarga.
48
Titah-titah kadonyan iku padha
karo kang asal saka lemah mau, dn
titah-titah kaswargan iku padha karo
Panjenengan kang asal saka swarga.
49
Sarta kayadn kita wus kadunungan
rupa kadonyan, mangkono uga kita iya
bakal kadunungan rupa kaswargan.
50
Iki kang dakpituturak marang kow,
para Sadulur: Daging lan getih ora bisa
tampa panduman Kratoning Allah, lan
kang kena ing rusak iku ora tampa
panduman kang ora rusak.
51
Padha gatkna, aku nglairak wewadi
marang kow: Kita bakal padha ora
ngalami mati kabh, nanging kita kabh
bakal padha malih rupa,
52
ing sakedhap ntra, bareng karo
unin kalasangka kang wekasan.
Awitdn kalasangkan bakal muni, para
wong mati banjur bakal katangkak
kalawan kadunungan kaanan kang ora
1 KORINTUS 15.5358 69
kena ing rusak lan kita padha malih rupa
kabh.
53
Sabab kang kena ing rusak iki kudu
ngrasuk kang ora kena ing rusak, lan
kang kena ing pati iki ngrasuk kang ora
kena ing pati.
54
Lan sawis kang kena ing rusak
iki ngrasuk kang ora kena ing rusak,
sarta kang kena ing pati iki ngrasuk
kang ora kena ing pati, ing kono bakal
kayektnan pangandikaning Pangran
kang tinulis, suraos, "Pati wis kalebur
dning kaunggulan."
55
H pati, ana ing ngendi
kaunggulanmu? H pati, ana ing
ngendi entupmu?
56
Mungguh entup pati iya iku dosa, lan
pangwasan dosa iku angger-anggering
Tort.
57
Nanging puji sokur konjuk ing
ngarsan Allah, kang paring kaunggulan
marang kita marga saka Ysus Kristus,
Gusti kita.
58
Mulan para Sadulurku kang kinasih,
kow padha dibakuh, ditanpa gingsir,
lan tansah disregep anggonmu nglakoni
ayahan Gusti! Awit kow padha
1 KORINTUS 16.16 70
sumurup, yn ana ing patunggilaning
Gusti, kanglanmu mesthi ora muspra.
16
1
Bab nglumpukak dana kang
tumuju marang para suci, iku
padha tindakna manut pituduh-pituduh
kang wus dakwnhak marang
pasamuwan-pasamuwan ing Galatia.
2
Ing dina kapisan ing saben minggu,
sawiji-wijining panunggalanmu --
adhedhasar apa kang padha koktampa
-- padha nisihna sawatara lan simpenen
ana ing omah, supaya anggonmu
padha nglumpukak iku aja nganti lagi
koktindakak samangsa aku teka.
3
Dn bsuk satekaku, aku arep
kongkonan wong-wong kang kokwawas
prayoga dakkongkon ngeterak
pisumbangmu menyang Yrusalm,
nganggo padha kinanthnan layang.
4
Menawa prelu aku iya mlu mangkat,
wong iku mau bakal padha mangkat
bareng karo aku.
5
Dn anggonku bakal nekani
kow, bsuk sawus aku liwat nratas
Makdonia, awit lakuku metu Makdonia.
6
Bisa uga ana ing Korintus aku bakal
tetunggalan karo kow nganti sawatara
suw, utawa mbokmenawa ing sajron
mangsa bedhidhing, temah kow padha
bisa awh pitulungan ing bab anggonku
nerusak lakuku.
7
Sabab karepku sapisan iki ora mung
sakeplasan ba anggonku bakal niliki
kow, malah menawa Gusti marengak
anggonku tetunggalan karo kow iku
bisaa nganti rada suw.
8
Nanging aku bakal lrn ana ing
fesus nganti riyaya Pntakosta.
9
Marga ana ing kono, ana wewengan
tumraping aku, kanggo nindakak
ayahan kang agung lan penting,
sanadyan akh wong kang padha
nglawan.
10
Dn samangsa Timotius teka,
padha ngaraha supaya sajron ana ing
satengahmu iku aja duw rasa wedi,
sabab wong iku nglakoni ayahan Gusti
padha kaya aku.
11
Mulan aja nganti ana wong
kang nyeplkak! Malah wnhana
pitulungan, amrih bisan nerusak
lakun kanthi slamet, supaya bali
nemoni aku, awit dakanti-anti tekan
karo para Sadulur tunggal pracaya
liyan.
1 KORINTUS 16.1218 72
12
Dn mungguh sadulur Apolos,
anggonku mrayogakak wus bola-bali
supaya niliki kow bareng karo para
Sadulur tunggal pracaya liyan, nanging
durung dadi karep nglakoni ing wektu
saiki. Sedyan arep teka mengko yn
wus ana wektu kang becik.
13
Padha melka! Padha dibakuh ing
pangandel! Dadia kendel, disantosa!
14
Sakhing ayahanmu lakonana kanthi
katresnan.
15
Ana manh panjalukku marang kow,
para Sadulur. Kow padha sumurup yn
Stfanas sabrayat iku kang kawitan
padha mratobat ana ing Akhaya, sarta
wus padha ngabdi marang paladosan
kanggo para suci.
16
Mulan padha manut-mituruta
marang wong kang kaya mangkono iku
lan saben wong kang mlu tumindak ing
gaw sarta padha nglakoni rekasa.
17
Aku bungah awit saka tekan
Stfanas, Fortunatus lan Akhaikus,
amarga wong-wong iku padha minangka
gantimu;
18
sabab para Sadulur iku padha gaw
segering atiku lan atimu. Mulan padha
1 KORINTUS 16.1924 73
ngajnana wong kang kaya mangkono
iku.
19
Salam kanggo kow kabh, saka
sakh pasamuwan ing Asia Cilik.
Akwila, Priskila dalah pasamuwan kang
ana ing omah padha kirim salam
sajroning Gusti mawantu-wantu marang
kow.
20
Sadulur tunggal pracaya kabh
padha kirim salam marang kow. Padha
salam-salamana kalawan pangambung
suci.
21
Kalawan tanganku dhw, anggonku
nulis iki: Salam saka Paulus.
22
Sapa kang ora tresna marang Gusti,
iku kenaa ing ipat-ipat. Maranata!
23
Sih-rahmat Gusti Ysus, nunggila
ing kow kabh.
24
Tresnaku anaa ing kow kabh
sajroning Kristus Ysus.
2 Korintus
1
1
Saka Paulus, kang awit saka
karsaning Allah dadi rasul Kristus
Ysus, lan saka Timotius sadulur kita
tunggal pracaya, marang pasamuwaning
Allah ing Korintus karo sakhing wong
suci ing sawrataning Akhaya.
2
Kristus anaa ing kow kabh.
3
Pinujia Allah, Raman Gusti kita Ysus
Kristus, Rama kang kebak sih palimirma
lan Allah kang dadi sumbering panglipur,
4
kang nglipur aku kabh ing sajroning
kasusahanku, satemah aku padha bisa
nglipur wong-wong kang nandhang
sarupaning kasangsaran kanthi panglipur
peparing Allah marang aku dhw.
5
Sabab kaya anggonku padha nampani
panduman ing sangsaran Kristus
kalawan lubr, samono uga marga saka
Kristus aku padha kaparingan panglipur
nganti lubr.
6
Yn aku padha nemu kasusahan, iku
dadi panglipur lan karahyonmu; dn
2 KORINTUS 1.710 2
yn aku padha kalipur, iku iya dadi
panglipurmu, satemah kow padha olh
kakuwatan kang njalari kow padha
sabar ing sajroning kasangsaran kang
padha kaya kang daksandhang.
7
Lan pangarep-arepku kabh tumrap
kow iku tetep, awit aku padha sumurup,
menawa padha kaya anggonmu mlu
kapanduman kasangsaranku kabh,
kow iya padha mlu kapanduman
panglipur.
8
Sabab karepku kabh, para
Sadulur, supaya kow padha sumurup
mungguhing sangsara kang dakalami
ana ing Asia Cilik; aku padha nandhang
sangsara kang samono gedhn lan
abot, nganti aku padha ora duw
pangarep-arep yn bisa urip.
9
Malah aku kabh rumangsa kaya wus
kapatrapan paukuman pati. Nanging
bab iku anggon kelakon supaya aku
aja padha nganti ngendelak marang
awakku dhw, nanging ngemungna
marang Allah kang nangkak para
wong mati.
10
Panjenengan wus nguwalak lan
bakal nguwalak aku kabh saka ing
pati kang nggegirisi banget iku: Iya
2 KORINTUS 1.1114 3
marang Panjenengan iku anggonku
nggantungak pangarep-arep, yn
Panjenengan bakal ngluwari aku kabh
manh,
11
marga kow uga mbiyantu aku kabh
kanthi pandonga, supaya akh wong
kang padha saos sokur mungguhing sih-
rahmat kang kaparingak marang aku
kabh, marga saka akh pandongan
tumrap aku.
12
Iki kang padha dakegung-egungak,
yaiku paseksin swaraning atiku, yn
lakuku ana ing jagat iki, apa manh ing
bab gegayutanku karo kow kabh, iku
temen lan murni kang asal saka Allah,
ora marga saka kawicaksanan cara
kadonyan, nanging marga saka dayaning
sih-rahmat Allah.
13
Sabab kang padha daktulis iki
mung apa kang bisa kokwaca sarta
kokngertni. Lan pangarep-arepku
muga-muga kow padha bisa ngerti
kabh,
14
kayadn anggonmu wus padha
ngerti sawatara saka aku kabh, yaiku
yn kow bakal ngegung-egungak aku,
kayadn anggonku iya bakal padha
2 KORINTUS 1.1520 4
ngegung-egungak kow bsuk, ing
dinan Gusti Ysus.
15
Adhedhasar keyakinan iki, aku maun
wus tau ngrancang arep niliki kow
dhisik, supaya kow olh sih-rahmat
kang kaping pindhon.
16
Banjur arep nerusak lakuku
menyang Makdonia, saka Makdonia
bali manh menyang panggonanmu,
lan kalawan pitulunganmu aku bisa
nerusak lakuku menyang Yuda.
17
Dadi, apa anggonku ngrancang
mangkono iku sapnak ba? Utawa
apa mung manut pepnginanku dhw,
temahan aku banjur duw ujar "iya, iya"
lan "ora, ora"?
18
Demi Allah kang setya tuhu, janjiku
marang kow ora "iya" lan "ora".
19
Awit Ysus Kristus, Putraning Allah,
kang wus padha dakwartakak ana
ing antaramu, yaiku dning aku lan
Silwanus sarta Timotius, dudu "iya" lan
"ora", nanging kosok-balin ana ing
Panjenengan iku kang ana mung "iya".
20
Sabab Kristus iku "iya" tumraping
sakh prasetyan Allah. Iya iku sabab
anggon kita marga saka Panjenengan,
banjur ngucap "Amin" minangka
kamulyaning Allah.
21
Sabab Panjenengan kang wus
nyantosakak aku kabh bebarengan
karo kow ana ing Kristus, yaiku Allah
kang wus njebadi,
22
lan wus maringi tandha cap marang
kita yn kita iku dadi kagungan lan kang
maringi Roh Suci ana ing ati minangka
panjer tumrap sakhing prakara kang
wus kacawisak kanggo kita.
23
Nanging aku nyebut marang Allah
minangka seksiku kang nguningani
isining atiku menawa anggonku ora
teka ing Korintus iku sabab aku ngman
kow.
24
Ora marga saka anggonku padha
kepngin mrntah, apa kang kudu
kokpracaya, awit pracayamu santosa.
Nanging aku padha kepngin mlu
mbiyantu tumrap kabungahanmu.
2
1
Ing sajroning atiku aku wus
netepak, menawa aku ora bakal
nekani kow manh kalawan susah.
2
Awit, menawa aku kang gaw
sedhihmu, sapa manh kang bisa gaw
bungahku kajaba kang padha sedhih
marga saka aku.
2 KORINTUS 2.37 6
3
Lan iya iku karep layangku iki, yaiku
supaya menawa aku teka, aja nganti aku
sedhih marga saka wong-wong, kang
kudun padha gaw bungahku. Sabab
aku yakin ing bab kow kabh, menawa
kabungahanku iku iya kabungahanmu.
4
Sabab anggonku nulis marang kow
iku kanthi was-was lan sedhihing ati
kang banget lan kanthi ntsak eluh
akh, ora supaya kow dadi sedhih,
nanging supaya kow padha sumurup
sapira gedhn katresnanku marang
kow kabh.
5
Dn menawa ana wong kang
gaw sedhih, iku dudu atiku kang
digaw sedhih, nanging kow kabh,
utawa saora-oran wong sawatara ing
antaramu. Aku ora mbanget-bangetak
prakara iki.
6
Wong kang kaya mangkono iku wus
cukup nampa paukuman saka wong
akh ing antaramu,
7
malah kosok-balin kow padha
ngapuraa lan nglipura wong iku, supaya
aja nganti ngenes marga saka bangeting
sedhih.
2 KORINTUS 2.814 7
8
Mulan aku pitutur marang kow
kabh, padha nandukna katresnan
marang wong mau.
9
Awit iya iku tujuan anggonku nulis
layang marang kow, yaiku kanggo
ndadar kow, apa kow padha tetep
mituhu ing samubarang kabh.
10
Awit sapa kang kokapura kaluputan,
iku iya dakapura. Sabab yn aku ngapura
-- saupama ana kang kudu dakapura -
anggonku ngapura iku marga saka kow
ana ing ngarsan Kristus,
11
supaya Iblis aja nganti ngapusi kita,
sabab kita sumurup apa karep.
12
Nalikan aku tekan Troas prelu
martakak Injil Kristus, aku wus
kawenganan lawang kanggo makarya
dning Gusti ana ing kana.
13
Nanging atiku ora rumangsa tentrem,
sabab aku ora kepethuk karo Titus,
sadulurku tunggal pracaya, mula aku
banjur pamitan lan mangkat menyang
Makdonia.
14
Nanging puji sokur konjuk ing
Allah, kang ana ing Kristus tansah
nuntun aku kabh ana ing dalaning
kaunggulan. Lan lumantar aku kabh
Panjenengan nyebar aruming kawruh
bab Panjenengan ing saenggon-enggon.
15
Awit kagem Allah aku kabh iki dadi
ganda kang arum saka Kristus ana ing
tengah-tengahing wong kang padha
nemu karahayon lan ana ing antaran
wong kang padha nemu karusakan.
16
Tumrap kang nemu karusakan, aku
kabh iki gandaning pati kang njalari
pati, lan tumrap kang nemu karahayon,
gandaning urip kang nguripak. Nanging
sapa ta kang kaconggah nglakoni ayahan
kang kaya mangkono iku?
17
Awit aku kabh ora padha karo
wong akh liyan, kang padha mburu
nawak-nawakak pangandikaning
Allah. Kosok-balin ana ing Kristus aku
padha ngucap ing samesthin kanthi
maksud-maksud kang murni awit saka
dhawuhing Allah lan ana ing ngarsan.
3
1
Apa aku padha wiwit ngalem
marang awakku dhw manh?
Utawa apa prelu aku kaya wong-
wong liya padha nuduhak layang
pangalembana marang kow kabh
utawa saka kow?
2
Kow iku layang pangalembanaku
kang katulis ing atiku lan kang
2 KORINTUS 3.37 9
disumurupi sarta kang bisa kawaca
dning wong kabh.
3
Awit wus tetla, menawa kow iku
layang Kristus, kang katulis ing sajron
aku padha leladi, katulis ora nganggo
mangsi, nanging nganggo Roh Allah
kang asipat gesang, dudu ing lmpngan
watu, nanging ing lmpngan daging,
yaiku ing atin manungsa.
4
Iya kaya mangkono iku gedhning
kayakinanku marang Allah lantaran
Kristus.
5
Kalawan awakku dhw aku padha
ora bisa nganggep samubarang iku
pagawanku dhw; ora, anggonku bisa
nindakak samubarang iku marga saka
pakaryaning Allah.
6
Panjenengan uga kang wus
mbisakak aku padha dadi abdining
prajanjian kang anyar, kang ora saka
angger-angger kang katulis, nanging
saka Roh, sabab angger-angger kang
katulis iku matni, dn Roh iku
nguripak.
7
Pranatan leladi kang nuntun marang
pati iku katulis ing watu nganggo
aksara. wasamono nalika kaparingak
kinanthnan kamulyaning Allah, kang
2 KORINTUS 3.813 10
njalari wong Isral padha ora betah
nyawang marang wedanan Musa,
sanadyan sunar kang mancorong mau
banjur mbleret. Menawa paladn mau
dumadin kanthi kamulyan kang kaya
mangkono iku,
8
mndahan manh ayahaning Roh
yn oraa kinanthnan kamulyan kang
ngluwihi iku.
9
Awit, menawa ayahan kang nekakak
paukuman iku luhur, mndahan manh
ayahaning kayektn yn oraa ngluwihi
kamulyan.
10
Satemen apa kang biyn kaanggep
luhur, iku dudu apa-apa menawa
katandhing karo kamulyan kang pinunjul
iki.
11
Awit menawa kang bisa mbleret ba
kinanthnan kamulyan, apamanh kang
tetep ora mbleret yn oraa kinanthnan
kamulyan kang ngluwihi iku.
12
Sarhn aku padha duw pangarep-
arep kang kaya mangkono, mulan aku
padha tumindak kanthi kendel banget,
13
ora kaya Musa, kang nganggo nutupi
wedanan, supaya mripat wong-wong
Isral aja nganti padha ndeleng ilanging
cahyan kang mbleret iku.
2 KORINTUS 3.144.2 11
14
Nanging budin wong-wong iku wus
padha dadi kethul, sabab nganti ing
dina iki tutup iku mau isih tetep nutupi
wong-wong mau, pamacaning prajanjian
kang lawas tanpa kaungkap, marga
mung ana ing Kristus piyambak tutup
iku kabukak.
15
Malah nganti ing dina iki, saben maca
kitab Musa, isih ana tutup kang nutupi
atin.
16
Nanging wong kang mratobat marang
Gusti, iku tutup banjur kasingkirak.
17
Awit Gusti iku Roh; lan ing ngendi ana
Roh Gusti ing kono ana kamardikan.
18
Lan kita kabh iki padha ngatonak
kamulyan Gusti kalawan rai kang ora
katutupan. Amarga kamulyan mau
pinangkan saka Gusti kang asipat
Roh, mulan kita lagi kasalinan rupa
madhani citraning Panjenengan,
kalawan kamulyan kang saya mundhak-
mundhak.
4
1
Kang iku sarhn aku wus padha
nampani ayahan iki, marga saka
sih-palimirman Allah, mulan atiku ora
semplah.
2
Ananging aku padha nampik
sakhing panggaw dhedhelikan kang
2 KORINTUS 4.36 12
nistha; aku ora ngapusi lan ora malsu
pangandikaning Allah, kosok-balin
aku nglairak kayektn lan awit saka
iku aku masrahak awakku supaya
ditimbang-timbang dning wong kabh
sarana osiking atin, ana ing ngarsan
Allah.
3
Menawa Injil kang padha
dakwartakak isih meksa katutup
uga, mesthi iku katutup tumrap wong
kang bakal padha nemu karusakan,
4
yaiku wong kang ora pracaya, kang
angen-angen wus dipicakak dning
ilah jaman iki, temahan wong mau
ora padha ndeleng cahyaning Injil
kamulyaning Kristus, kang dadi citran
Allah.
5
Awit kang padha dakwartakak iku
dudu awakku dhw, nanging Ysus
Kristus kang jumeneng Gusti, lan aku
kang padha dadi abdimu marga saka
karsan Ysus.
6
Awit Allah kang wus ngandika, "Saka
ing pepeteng bakal ana pepadhang
kang sumorot!" Panjenengan uga kang
nyorotak pepadhang ana ing ati kita,
supaya kita kapadhangan ing kawruh
2 KORINTUS 4.713 13
bab kamulyan Allah kang katingal ana
ing wedanan Kristus.
7
Nanging rajabrana iki kawadhahan
ing grabah, supaya tetla menawa
kakuwatan kang ngdab-dabi iku asal
saka Allah, dudu saka awakku dhw.
8
Mungguhing samubarang aku iki
padha katindhes, nanging ora remuk
kejepit; aku padha kentkan akal,
nanging ora klangan pangarep-arep;
9
aku padha dikuya-kuya, nanging ora
ditinggal ijn; aku padha kabanting,
nanging ora nemu bilai.
10
Aku tansah nggawa sdan Ysus
ing badanku, supaya sugeng Ysus uga
kawedhar ana ing badanku.
11
Awit aku kang isih urip iki, tansah
kaulungak marang pati marga saka
Ysus, supaya gesang Ysus uga
kawedhar ing badanku kang ora
langgeng iki.
12
Kanthi mangkono iku, pati tansah
nandukak dayan ana ing badanku,
dn urip nandukak dayan ana ing
kow.
13
Nanging sarhn aku padha
kadunungan rohing pracaya kang padha,
kaya kang tinulis, "Aku kumandel,
mulan aku ngucap", awit saka iku aku
iya pracaya lan marga saka iku aku uga
ngucap.
14
Sabab aku padha sumurup menawa
Panjenengan kang wus mungokak
Gusti Ysus, iya bakal nangkak aku
bareng karo Ysus. Lan bebarengan karo
kow kabh kasowanak ing ngarsan.
15
Jalaran iku kabh kelakon marga
saka kow, supaya sih-rahmat kang
sangsaya mundhak gedh, marga
sangsaya akh wong kang dadi
pracaya, ndadkna sangsaya lubr
pamuji sokur kang konjuk marang
kaluhuraning Allah.
16
Marga saka iku aku padha ora
rumangsa semplah, malah sanadyan
kamanungsanku kang lair sangsaya
rusak, nanging kamanungsanku kang
batin kaanyarak saben dina.
17
Awitdn kasangsaran kang nthng
saiki iki, iku ngolhak kamulyan
langgeng kang ngluwihi samubarang
tumrap aku kabh, banget anggon
ngungkuli kasangsaranku.
18
Marga kang padha dakgatkak
dudu kang katon, nanging kang ora
katon, awit kang katon iku anan mung
2 KORINTUS 5.16 15
sawatara mangsa, mangka kang ora
katon iku langgeng.
5
1
Awit aku padha sumurup, menawa
kmah padunungan kita ing bumi
iki kabongkar, Allah wus nyawisak
panggonan ing swarga kanggo kita,
kang langgeng, kang ora kagaw dning
tanganing manungsa.
2
Salawas kita ana ing kmah iki, kita
padha sesambat, marga kita kepngin
banget ngenggoni papan padunungan
kaswargan,
3
jalaran ana ing kono kita padha
nganggo sandhangan sarta ora bakal
tinemu wuda.
4
Sabab salawas isih manggon ing
kmah iki, kita sesambat dning abot
momotan, awit kita kepngin nganggo
sadhangan kang anyar iku, tanpa cucul
sandhangan kang lawas, supaya kang
kena ing pati kauntal dning urip.
5
Nanging iya Allah kang malah
nyadhangak kita tumrap bab iku, lan
kang maringi Roh marang kita minangka
jaminan.
6
Awit saka iku atiku tansah padha
tatag, sanadyan aku padha ngerti,
menawa salawas aku padha manggon
2 KORINTUS 5.712 16
ing sajroning badan iki, isih adoh karo
Gusti, --
7
sabab urip kita iki sarana pracaya, ora
sarana apa kang kena kadeleng --
8
nanging atiku padha tatag, lan aku
kabh luwih seneng pindhah saka ing
badan iki lan manggon nunggil karo
Gusti.
9
Marga saka iku aku padha ngudi,
sajron aku padha manggon ing badan
iki, utawa ana ing sajaban, supaya aku
padha dadi kaparengak.
10
Sabab kita kabh kudu padha
ngadhep ana ing ngarsan dhamparing
pangadilan Kristus, prelu nampani
ganjaran kang cundhuk karo kang padha
kita lakoni dhw-dhw ing sajron urip
iki, dadia kang becik, dadia kang ala.
11
Kang iku sarhn aku padha sumurup
bab wedi marang Gusti, mulan aku
ngudi ngyakinak wong-wong. Tumrap
Allah sedyaku iku wus cetha, lan
pangarep-arepku uga mangkonoa
tumrap osiking atimu.
12
Awit aku ora padha mbecikak
awakku dhw manh marang kow,
nanging aku padha awh margan kow
bisa ngegung-egungak aku kabh,
supaya kow bisa ngadhepi para wong
kang gumunggung tumrap prakara tata
lair, ora tumrap prakara-prakara tata
batin.
13
Sabab menawa aku padha ora bisa
ngemudhni dhiri, iku marga demi Allah,
lan saupama bisa, iku marga demi kow.
14
Sabab iya sih-katresnan Kristus
kang ngwasani aku kabh, awit aku wus
padha sumurup, menawa wong siji wus
mati kanggo wong kabh, dadin kabh
wus padha mati.
15
Lan Kristus wus nglampahi sda
kanggo wong kabh, supaya wong kang
padha urip, urip ora lumadi marang
awak dhw manh, nanging lumadia
marang kang wus sda lan kang wus
kawungokak marga saka wong-wong
mau.
16
Mulan wiwit saiki aku ora padha
nyawang wong siji ba manut ukuraning
manungsa manh. Lan menawa aku
wus padha tau mawas Kristus manut
ukuraning manungsa, saiki aku ora
padha mawas Panjenengan kanthi
patrap mangkono manh.
2 KORINTUS 5.176.1 18
17
Dadi sapa kang ana ing Kristus, iku
dadi titah anyar: Kang lawas wus sirna,
lan kang anyar satemen wus teka.
18
Lan kabh iku pinangkan saka Allah,
kang lumantar Kristus wus ngrukunak
kita kalawan Panjenengan lan kang wus
masrahak ayahan kanggo ngrukunak
iku marang aku kabh.
19
Awit Allah lumantar Kristus
ngrukunak jagat karo Panjenengan,
ora ngtang panerak, lan masrahak
pawarta karukunan iku marang aku
kabh.
20
Mulan aku iki iya padha dadi utusan
Kristus, kang ateges Allah paring pitutur
marang kow kabh lumantar aku; atas
asman Kristus panjalukku marang
kow: Padha gelema karukunak karo
Allah.
21
Panjenengan kang ora tepang karo
dosa, wus kadosakak marga saka
kita, supaya ana ing Panjenengan kita
kabenerak dning Allah.
6
1
Anadn aku iki sarhn padha
dadi kanca tunggal ayahan, pituturku
marang kow kabh, supaya aja nganti
padha gaw muspraning sih-rahmat
Allah, kang wis koktampa.
2 KORINTUS 6.28 19
2
Sabab Allah ngandika, "Ing waktu
kang prayoga, Ingsun miyarsakak
sira, lan ing dina kaslametan, Ingsun
mitulungi sira." Satemen-temen, iya
waktu iki waktu kang prayoga iku; iya
dina iki dina kaslametan iku.
3
Ing prakara apa ba aku ora
padha gaw dhadhakan wong padha
kesandhung, supaya anggonku padha
leladi aja nganti dicacad.
4
Nanging ing sadhngah prakara aku
nlakak menawa aku iki padha abdining
Allah, yaiku: Kebak kasabaran sajroning
nandhang kasangsaran, ing karupekan,
lan ing karibedan,
5
ing sajron kasiksa, kakunjara lan
kaributan, rekasa, kepeksa melk, lan
nglakoni puwasa;
6
ing kasucning ati, ing kawruh,
kasabaran, lan kadarman; ing Roh Suci
lan ing sih katresnan kang salugu;
7
ing sajroning martakak kayektn lan
pangwaosing Allah; kanthi migunakak
gegamaning kaadilan kanggo nempuh
utawa nanggulangi;
8
nalika diaji-aji lan nalika dirmhak;
nalika diundhat-undhat utawa nalika
2 KORINTUS 6.914 20
dialem; nalika kadakwa dadi juru apus,
nanging kena dipracaya,
9
kaya wong kang ora ana kang wanuh,
nanging kondhang; kaya wong kang
mh mati, mangka padha urip, kaya
wong kang disiksa nanging ora mati,
10
kaya wong kang sedhih, nanging
tansah bungah-bungah; kaya wong kang
mlarat nanging nyugihak wong akh;
kaya wong kang ora duw apa-apa,
nanging aku padha nduwni samubarang
kabh.
11
H wong Korintus! Aku wus padha
kandha kanthi blak-blakan marang
kow, atiku menga amba tumrap kow!
12
Kow iku padha olh papan kang
jembar ana ing atiku, nanging aku mung
koksedhiyani papan kang rupek ana ing
atimu.
13
Mulan saiki, supaya padha-padha,
-- anggonku pitutur iku kaya marang
anak-anakku --: Atimu wengakna kang
ngeblak!
14
Aja nganti kow padha dadi pasangan
kang ora timbang karo wong kang ora
pracaya. Sabab apa kayektn iku bisa
kapadhak karo kadurakan? Utawa
2 KORINTUS 6.157.1 21
kepriy bisan pepadhang tetunggalan
karo pepeteng?
15
Apa Kristus iku bisa kapadhakak
karo Blial? Panduman apa kang
diduwni bebarengan dning wong kang
pracaya lan wong kang ora pracaya?
16
Apa gegayutan padaleman Allah
karo brahala? Awit kita iki padha
dadi padaleman Allah kang gesang
kaya kang dingandikak dning Allah
mangkn, "Ingsun bakal dedalem
bebarengan karo wong-wong mau, lan
gesang ana ing tengah-tengah, lan
Ingsun bakal dadi Allah, lan wong-wong
mau bakal padha dadi umatingsun.
17
Mulan: Sira padha metua saka
panunggalan wong-wong iku, lan
sira misaha, mangkono pangandikan
Pangran, lan aja padha gepok-snggol
karo kang najis, tumuli sira bakal padha
suntarimah.
18
Lan Ingsun bakal dadi ramanira,
sarta sira bakal padha dadi putraningsun
lanang lan wadon. Mangkono
pangandikan Pangran, Kang
Mahakwasa."
7
1
Kang iku sarhn kita kaparingan
prasetya-prasetya mau, para Sadulur
2 KORINTUS 7.25 22
kinasih, mulan payo kita padha
nuckak badan kita saka sarupaning
jejember jasmani lan rohani, sarta
kalawan mangkono kita nyampurnakak
kasucn kita sajron wedi-asih marang
Allah.
2
Aku padha wnhana papan ana ing
atimu; aku ora tau kaluputan marang
sapa ba, ora gaw kapitunaning sapa
ba lan uga ora ngasil-asil marang sapa
ba.
3
Anggonku kandha mangkono
iku ora marga saka arep matrapi
paukuman marang kow, awit mau
wis dakkandhakak, menawa kow
wis padha olh papan ana ing atiku,
temahan kita bareng urip lan bareng
mati.
4
Karo kow iku aku blak-blakan
banget, lan uga banget anggonku
ngegung-egungak kow. Sajron aku
padha nandhang susah, aku kebak
panglipur, lan kalubran kabungahan.
5
Nalika aku padha teka ing Makdonia,
aku padha ora bisa tentrem. Malah
ana ing endi-endi aku padha nemu
kasusahan: Saka jaba ana pasulayan lan
saka jero ana rasa wedi.
2 KORINTUS 7.610 23
6
Nanging Allah kang nglipur marang
wong kang padha lembah atin iku wus
nglipur aku kabh marga saka tekan
Titus.
7
Ora mung marga saka tekan ba,
nanging uga marga saka panglipur kang
dialami ana ing tengah-tengahmu. Awit
wong iku wus nyaritakak marang aku
mungguhing kangenmu, pasambatmu,
katemenanmu anggonmu mblani aku,
temahan saya wuwuh kabungahanku.
8
Dadi sanadyan aku wis gaw
sedhihmu marga saka layangku iku,
nanging aku ora kaduwung. Pancn aku
tau kaduwung, marga aku sumurup
menawa layang iku nyedhihak atimu,
sanadyan mung sawatara mangsa,
9
nanging saiki aku bungah, ora
marga anggonmu wis sedhih, nanging
marga kasedhihanmu iku njalari kow
mratobat: Sabab anggonmu padha
sedhih iku nyondhongi karsan Allah,
temahan sathithik ba kow ora
dakrugkak.
10
Sabab kasusahan kang nyondhongi
karsan Allah iku nuwuhak pitobat kang
nuntun marang karahayon kang ora
gaw getun, nanging kasusahan kang
saka ing jagat iki nuwuhak pati.
11
Sabab padha gatkna saiba
kasedhihan kang nyondongi karsan
Allah iku malah marakak kow saya
mempeng anggonmu padha nlakak
menawa ora salah, jngkl, wedi,
kangen, greget, paukuman! Ing bab
iku kabh kow wus padha nlakak
menawa ora kaluputan.
12
Mulan, anggonku wis nulis layang
marang kow, iku ora marga ana kang
luput, utawa marga ana kang nandhang
susah jalaran panggaw kang salah,
nanging supaya gumatimu marang
aku dadi cetha tumrap kow ana ing
ngarsan Allah.
13
Iya marga saka iku aku padha
kalipur. Lan kajaba saka panglipur iku,
aku padha saya bungah manh amarga
saka kabungahan Titus, sabab kow
kabh wis padha ngayemak atin.
14
Sabab menawa aku nglairak
pangalembana tumrap kow marang
Titus, iku kow ora gaw gelaku;
nanging padha kaya anggonku tansah
ngandhakak apa kang bener marang
kow, samono uga pangalembanaku ana
2 KORINTUS 7.158.5 25
ing ngarep Titus iku iya wis kayektnan
temenan.
15
Lan katresnan marang kow saya
mundhak gedh, yn nglingi marang
pamanutmu kabh, kepriy anggonmu
nampani tekan kalawan wedi lan geter.
16
Aku bungah banget, awit aku bisa
pracaya marang kow ing sabarang
prakara.
8
1
Sadulur-sadulur, aku padha
awh weruh marang kow bab
sih-rahmat kang kaparingak marang
pasamuwan-pasamuwan ing Makdonia.
2
Awit sajroning tampa pacoban
kang abot kang wujud kasangsaran
mawarna-warna, kabungahan ngluwihi,
lan sanadyan padha miskin banget,
wasamono sugih kamurahan.
3
Sabab aku neksni yn wong iku wis
padha wwh manut kakuwatan, malah
ngluwihi kakuwatan.
4
Sarta metu saka prentuling atin
dhw padha njaluk kanthi banget
marang aku, supaya uga padha olh
kanugrahan mlu ing sajroning ayahan
ngladni marang para suci.
5
Dn kang padha dipasrahak iku
ngluwihi pangiraku, awit nganti padha
2 KORINTUS 8.69 26
nyaosak awak dhw marang Allah
dhisik, sabanjur iya marang aku kabh
uga awit saka karsan Allah.
6
Awit saka iku aku padha ngatag
marang Titus, supaya nekani kow lan
ngrampungak ayahan sih-katresnan,
kang biyn wis miwiti ayahan iku.
7
Mula saikin, padha kaya anggonmu
wis sugih ing samubarang, -- ing
pracaya, ing pamicara, ing kawruh, ing
tumemenmu anggonmu mbiyantu, lan
ing sih-katresnanmu marang aku kabh
-- samono uga kow iya padha pinunjula
ing ayahan sih-katresnan iki.
8
Anggonku mituturi mangkono iku ora
ateges prntah, nanging mung marga
saka anggonku kepngin nguji klasing
sih-katresnanmu kalawan nuduhak
sakhing pambudidayan wong-wong
kang padha awh pambiyantu.
9
Marga kow wis padha sumurup
marang sih-rahmat Gusti kita Ysus
Kristus, yaiku menawa Panjenengan,
kang amarga saka kow dadi mlarat,
sanadyan Panjenengan iku sugih,
supaya kow dadia sugih marga
kamlaratan.
10
Iya iki panemuku tumrap bab iku,
kang mbokmenawa madahi tumrap
kow. Pancn wis wiwit taun kang
kapungkur anggonmu wiwit nindakak
lan sumedya ngrampungak uga.
11
Mulan saiki, rampungna kang
koktindakak iku! Wondn anggonmu
ngrampungak iku cundhukna karo
klasing atimu sarta tindakna kalawan
nglingi sapira kang kokduwni.
12
Awit menawa anggonmu wwh iku
kalawan klas, pawwhmu iku mesthi
bakal ditampani, menawa pawwhmu
iku awewaton apa kang kokduwni, ora
awewaton apa kang ora kokduwni.
13
Awit anggonmu dieboti iku ora
supaya wong liya padha kanthngna,
nanging supaya dadi timbang.
14
Mulan becik saiki kaluwihanmu
kanggoa nyukupi kakuranganing liyan,
supaya kaluwihaning liyan mengko
genti kanggo nyukupi kekuranganmu,
temahan banjur dadi timbang.
15
Kaya kang katulis, "Wong kang olh
akh, ora turah lan kang olh sathithik
ora kurang."
16
Nanging puji sokur konjuk marang
Allah, kang maringi katemenan kang
kaya mangkono uga ana ing atin Titus
ing bab anggon mbiyantu kow,
17
dn nganti nuruti panjalukku, malah
saka bangeting tumemen anggon
tumandang ing gaw, banjur metu saka
karep dhw mangkat nemoni kow.
18
Lakun dakkanthni sadulur kita,
kang wus olh pangalembanan
pasamuwan kabh bab anggon
nggelarak Injil.
19
Lan ora mung iku ba! Sadulur
mau uga wis kapiji dning pasamuwan-
pasamuwan kanggo ngancani anggonku
padha nindakak ayahan sih-katresnan
iki, kang daktindakak minangka
kaluhuraning Gusti lan minangka bukti
bab legawan atiku.
20
Sabab aku kabh padha arep
nyingkiri bab iki: Menawa ana wong
kang nacad anggonku nindakak ayahan
sih-katresnan kang woh akh banget
iku.
21
Awit aku padha mikirak kang utama,
ora mung ana ing ngarsan Gusti ba,
nanging uga ana ing ngarepaning wong.
22
Karodn wong loro mau padha
dakkanthni sadulur kita, kang wis
dakuji lan katitik anggon tansah
2 KORINTUS 8.239.3 29
mbudidaya mbiyantu, lan saiki saya
banget anggon mbudidaya marga saka
gedhning piandel marang kow.
23
Dn Titus, iku kancaku lan
rwangku nyambut-gaw kanggo kow;
lan sadulur-sadulurku liyan iku padha
dadi utusaning pasamuwan-pasamuwan
lan minangka kaluhuran Kristus.
24
Awit saka iku buktining katresnanmu
lan pangalembanaku marang kow
kabh, iku tuduhna marang para
Sadulur mau ana ing ngareping
pasamuwan-pasamuwan.
9
1
Dn bab leladi marang para suci
ora prelu aku nulis manh marang
kow.
2
Sabab aku wis sumurup mungguh
legawaning atimu, mulan kow
padha dakalem ana ing ngarep wong
Makdonia. Tembungku, "Akhaya wis
cecawis wiwit taun kang kapungkur." Lan
kasregepanmu wus dadi pangatag-atag
tumrap wong akh.
3
Nanging anggonku kongkonan
sadulur-sadulur iku supaya pangalemku
marang kow aja nganti tinemu tanpa
guna, nanging supaya tetla anggonmu
2 KORINTUS 9.48 30
cecawis kanthi temenan kaya kang wis
dakkandhakak,
4
supaya, menawa wong-wong
Makdonia teka bareng karo aku, aja
nganti nyumurupi anggonmu durung
cecawis, satemah aku kabh -- supaya
ora nyebut kow kabh -- rumangsa
padha kawirangan ing bab kayakinanku
iku.
5
Mulan dakanggep prelu, yn sadulur-
sadulur iku dakbereg mangkat ndhisiki,
supaya bisa ngurus luwih dhisik dana
kang wus dadi kasaguhanmu biyn,
temahan mengko wis cumawis minangka
tandha-buktin kamurahaning atimu lan
dudu dana peksan.
6
Iki gatkna: Wong kang nyebar
sathithik, iya bakal ngenni sathithik,
lan wong kang nyebar akh, uga bakal
ngenni akh.
7
Saben wong pisungsung dikaya kang
dadi rilaning atin, aja kanthi sedhih
utawa marga kapeksa, awit Allah iku
ngasihi wong kang misungsung kanthi
bungah.
8
Lan Allah kwaos nglubrak
sawernaning sih-rahmat marang
kow kabh, supaya kow padha
2 KORINTUS 9.913 31
tansah kacukupan ing samubarang lan
padha linuwihna anggonmu nglakoni
sarupaning panggaw becik.
9
kaya kang katulis, "Panjenengan
ngedum-edum, Panjenengan maringi
marang wong miskin, kaadilan tetep
ing salawas-lawas."
10
Panjenengan kang nyawisak winih
kanggo kang nyebar, lan roti kanggo
pangan, Panjenengan uga bakal nyawisi
winih marang kow lan ditikelak sarta
nuwuhak pametuning bebeneranmu;
11
kow bakal disugihak ing sarupaning
kamurahan ati kang nuwuhak pamuji
sokur konjuk marang Allah marga saka
aku.
12
Awit ayahan katresnan kang
kokladkak iki ora mung nyukupi
kabutuhan para suci ba, nanging uga
nglubrak pamuji sokur marang Allah.
13
Lan marga saka anggonmu
mantep ing sajroning leladi iki, wong
iku padha ngluhurak Allah awit
saka pambangunturutmu ing bab
ngakoni Injil Kristus lan marga saka
murahing atimu ing bab ngedum-edum
samubarang kanggo wong-wong mau
apadn wong kabh.
2 KORINTUS 9.1410.5 32
14
Sarta manh sajroning pandongan,
kow uga padha dikangeni marga saka
sih-rahmat Allah kang nglubri kow.
15
Puji sokur konjuk marang Allah
marga saka sih peparing kang ora kena
winirasa iku!
10
1
Aku Paulus, wong kang jirih
yn adu-arep karo kow, nanging
wani marang kow yn adoh, aku
nglingak kow demi Kristus kang
lembah-panggalih lan rumaket.
2
Panjalukku marang kow: Kow aja
meksa aku ngatonak kuwannku ana
ing ngarepmu kayadn niyatku arep
tumindak keras marang wong-wong
sawenh kang ngira menawa uripku iku
padha nurut tata kadonyan.
3
Aku kabh iki pancn isih urip ana ing
donya, nanging aku ora padha perang
cara kadonyan,
4
awit gegamaning perangku iku dudu
gegaman kadonyan, nanging gegaman
kang kadunungan pangwaosing Allah,
kang bisa njugrugak btng.
5
Aku padha nyirnakak sakhing
siasat manungsa lan ngambrukak
saben btng kumalungkunging
manungsa kanggo nglawan pangawruh
marang Allah, sarta padha nawan
sarupaning pangangen-angen,
daktelukak marang Kristus,
6
sarta aku padha sumadhiya ngukum
sakhing duraka, menawa pambangun-
turutmu wus dadi sampurna.
7
Sawangen apa kang ana ing
sangareping mripatmu! Menawa
ana wong kang yakin temenan dadi
kagungan Kristus, iku supaya mikir ing
sajroning atin, yn aku uga padha dadi
kagungan Kristus kaya wong mau.
8
Malah yn aku rada keladuk anggonku
ngegungak wewenang kang diparingak
dning Gusti marang aku kabh kanggo
mbangun, ora kanggo ngrusak kow,
aku ora bakal kewirangan.
9
Nanging aku emoh yn katon kaya
aku arep medn-medni kow srana
layang-layangku.
10
Awit, manut gunem wong, layang-
layang pancn tegas lan keras, nanging
yn adu-arep katon ora sapiraa lan
tembung-tembung rmh.
11
Nanging wong kang kandha
mangkono iku kudun ngerti menawa
anggonku tumindak samasa adu-arep,
padha ba karo tembung-tembungku
2 KORINTUS 10.1215 34
ing layang-layangku, samasa aku ora
adu-arep.
12
Pancn aku padha ora wani
nggolongak utawa nandhingak
awakku karo wong-wong kang ngalem
awak dhw. Wong iku ngukur awak
nganggo ukuran dhw lan nandhing
awak mung karo awak dhw. Bodho
banget wong iku!
13
Kosok-balin aku padha ora gelem
ngegungak dhiri nganti ngluwihi wates,
nanging mung tetep ing sajroning
watesing ayahan kang wus katetepak
dning Allah kanggo aku kabh,
sumrambah nganti tekan kow uga.
14
Marga anggonku padha martakak
Injil Kristus wis luwih dhisik tekan
panggonanmu, dadin aku ora ngliwati
wates wilayahing pagawanku,
kaya-kaya menawa durung tekan
panggonanmu.
15
Aku ora padha ngegungak pagawan
kang dilakoni dning wong liya, ana
ing wilayah pagawan kang ora kanggo
aku, nanging pangarep-arepku, menawa
pracayamu saya mundhak, aku bakal
olh pakurmatan luwih gedh manh
ana ing antaramu, yn katandhing karo
2 KORINTUS 10.1611.3 35
wilayah pagawan kang katemtokak
kanggo aku.
16
Iya, uripku iki pancn supaya padha
bisa martakak Injil menyang ing
laladan kang luwih adoh katimbang karo
laladanmu, lan ora ngegung-egungak
wohing pagawan kang wus katindakak
dning liyan ana ing wilayah kang
katemtokak kanggo wong mau.
17
"Nanging sapa kang ngegung-
egungak, iku ngegungna ana ing
Pangran."
18
Awit dudu wong kang ngalem awak
dhw kang tanggon, nanging wong
kang dialem dning Pangran.
11
1
Iba becik yn kow padha
sabar tumrap aku kang rada
bodho iki. Pancn kow padha nyabari
aku!
2
Sabab aku cemburu ing ngatas kow
kanthi cemburuning Allah. Awit kow wis
padha dakpacangak karo wong lanang,
kang nuntun kow kayadn prawan
suci marang Kristus.
3
Nanging aku sumelang mbokmenawa
angen-angenmu kasasarak saka
kasetyanmu kang sejati marang Kristus,
2 KORINTUS 11.49 36
padha kaya Hawa kablithuk dning ula
sarana kajuligan.
4
Awit kow mung sabar ba yn ana
wong teka martakak Ysus kang bda
karo apa kang wus dakwartakak, utawa
awh roh kang bda karo kang wis
koktampa utawa Injil kang bda karo
kang wus koktampa.
5
Nanging manut panemuku sathithik
ba aku ora kalah karo rasul-rasul kang
pinunjul iku.
6
Menawa aku kurang pinter ing bab
guneman, nanging ora mangkono ing bab
kawruh, awit aku wis padha mratlakak
marang kow ing sadhngah waktu lan
ing sabarang prakara.
7
Apa aku dosa menawa aku ngasorak
awakku dhw kanggo ngluhurake
kow, marga aku martakak Injil Allah
marang kow tanpa opah?
8
Pasamuwan-pasamuwan liya wis
dakrampog srana anggonku nampani
wragad saka pasamuwan-pasamuwan
mau, supaya aku bisa ngladni kow!
9
Karo manh nalika aku ana ing
satengahmu, aku nandhang kakurangan,
aku ora gaw rubeding wong, awit apa
kang kurang wis dicukupi dning para
2 KORINTUS 11.1015 37
Sadulur tunggal pracaya kang teka saka
Makdonia. Ing samubarang prakara
dakjaga aja nganti dadi gawmu, lan
saterus aku bakal mangkono.
10
Demi apa kang bener miturut
Kristus kang ana ing aku, dakantebak
kandhaku menawa panggunggungku
iku ora bakal kaalang-alangan dning
sapa ba kang ana ing wilayah-wilayah
Akhaya.
11
Sabab apa, kok ora? Apa marga aku
wis ora tresna marang kow? Allah kang
nguningani.
12
Nanging apa kang daktindakak
bakal dakterusak kanggo ngawkani
wong kang padha golk dhadhakan
kanggo nuduhak, yn wong-wong iku
padha kaya aku sakanca ing sajroning
prakara kang bisa diegung-egungak.
13
Awit wong-wong kang mangkono
iku rasul-rasul palsu, wong kang padha
tumindak cidra, kang nyamar dadi rasul
Kristus.
14
Prakara iku ora nggumunak,
sabab Iblis uga mindha-mindha dadi
malakating Pepadhang.
15
Dadi dudu prakara kang anh,
menawa batur-batur uga mindha-
2 KORINTUS 11.1620 38
mindha dadi abdi-abdining kayektn.
Kawusanan wong-wong iku bakal
timbang karo panggawn.
16
Dakbalni manh: Aja ana wong
kang ngarani aku bodho. Dn menawa
kow uga nganggep mangkono, aku
tampanana kayadn wong kang bodho,
supaya aku bisa gumunggung sawatara.
17
Apa kang dakkandhakak, iku
anggonku ngandhakak ora kaya wong
kang guneman manut pangandikaning
Allah, nanging kayadn wong kang
bodho, kang nduwni kayakinan menawa
bisa gumunggung.
18
Amarga akh wong kang nglairak
panggunggung cara kadonyan, aku
kepngin gumunggung uga.
19
Sabab kow padha gelem nyabari
wong kang bodho, marga kow iku
padha luwih dning wicaksana.
20
Jalaran kow sabar, menawa
ana wong nganggep kow batur-
tukon, menawa ana wong nggrogoti
kow, menawa ana wong ngwasani
kow, menawa ana wong ngetokak
gumunggung marang kow, menawa
ana wong napuk kow.
2 KORINTUS 11.2126 39
21
Aku kudu ngakoni kanthi isin banget,
yn ing bab kang kaya mangkono iku
aku kabh padha ora keduga. Sanadyan
mangkono menawa ana wong kang wani
ngegung-egungak sawijining prakara --
kandhaku iki ing sajroning kabodhoanku
-- aku iya wani uga!
22
Apa wong-wong iku wong Ibrani?
Aku iya wong Ibrani! Apa wong-wong iku
wong Isral? Aku iya wong Isral! Apa
wong-wong iku trah Abraham? Aku iya
trah Abraham!
23
Apa wong-wong iku abdin Kristus?
-- kandhaku iki kaya wong ora waras --
aku luwih manh! Anggonku keraya-raya
luwih akh, luwih kerep dikunjara,
digebugi kaliwat-liwat, kerep kaancam
ing bebaya pati.
24
Aku digebugi dning wong Yahudi
kaping patang puluh kurang siji nganti
ambal kaping lima,
25
aku disabeti ambal kaping telu, aku
dibenturi watu sapisan, kaping telu aku
nunggang prau krem, sadina sawengi
aku kompal-kampul ana ing tengah
sagara.
26
Lakuku kerep diancam ing bebaya
banjir lan ing bebaya bgal, bebaya saka
2 KORINTUS 11.2733 40
wong Yahudi lan saka wong-wong kang
dudu Yahudi, bebaya ana ing kutha lan
bebaya ana ing pasamunan, bebaya
ana ing tengah sagara, lan bebaya saka
sadulur-sadulur palsu.
27
Aku kerep rekasa lan nyambut-gaw
abot; aku kerep melk; luw lan ngelak;
aku kerep pasa, katisen lan kawudan,
28
lan tanpa nyebutak prakara liyan
manh, momotanku sadina-dina, yaiku
mikirak bot-repot pasamuwan kabh.
29
Yn ana wong rumangsa apes, apa
aku ora rumangsa mlu apes? Yn ana
wong kesandhung, apa atiku ora remuk
dning kasedhihan?
30
Menawa prelu kudu gumunggung,
aku bakal ngegung-egungak ing bab
kaapesanku.
31
Allah, Raman Ysus, Gusti kita,
kang pinuji nganti salawas-lawas, pirsa,
menawa aku ora goroh.
32
Ana ing Damsyik gubernur
kang kaangkat dning Raja Artas
ndhawuhak njaga Damsyik, karsan
nyepeng aku.
33
Nanging aku kaudhunak nganggo
kranjang metu cendhla, menyang
2 KORINTUS 12.16 41
sajaban btng, temah aku oncat saka
astan.
12
1
Aku kudu ngegung-egungak,
sanadyan iku pancn ora
ana padah, wasamono aku arep
nyritakak bab tetingalan lan wahyu-
wahyu kang daktampa saka Gusti.
2
Aku wanuh sawenhing wong ana
ing Kristus; patbelas taun kepungkur
-- embuh ing sajroning badan, aku ora
mangerti, embuh ing sanjabaning badan,
aku ora ngerti, Allah kang nguningani --
wong iku dumadakan diangkat menyang
swarga tataran katelu.
3
Aku iya wanuh wong iku, -- embuh ing
sajroning badan embuh ing sanjabaning
badan, aku ora ngerti, Allah kang
nguningani --
4
dumadakan diangkat menyang Firdaus
lan krungu pangandika kang ora kena
dikandhakak, kang ora kena kaucapak
dning manungsa.
5
Iya wong iku kang dakegung-
egungak, nanging awakku dhw ora
bakal dakegung-egungak, kajaba mung
bab kaapesanku.
6
Awit saupama aku arep ngegungak
awak, aku dudu wong bodho manh,
awit aku ngandhakak apa kang bener.
Nanging aku nahan dhiri, supaya aja ana
wong kang ngukur awakku luwih saka
apa kang dideleng ana ing aku utawa
kang dirungu saka aku.
7
Lan supaya aku aja ngunggul-
unggulak awak marga saka anan
wahyu-wahyu kang linuwih iku, aku
banjur kaganjar eri ing dagingku,
yaiku kongkonan Iblis kang milara
aku, supaya aku aja nganti ngunggul-
unggulak awak.
8
Mungguh bab iku aku wus kaping
telu ngaturak panyuwun marang Gusti,
supaya kongkonan Iblis iku sumingkir
saka aku.
9
Nanging paring wangsulan Gusti
marang aku, "Sih-rahmatingsun iku wis
cukup tumrap sira, awit kwasaningsun
iku malah kasampurnakak ana ing
sajroning kaapesan." Awit saka iku
aku luwih seneng ngegung-egungak
kaapesanku, supaya pangwaos Kristus
dumunung ana ing aku.
10
Mulan aku seneng lan rila ana ing
kaapesanku, ing sajroning kasiksa,
ing karubedan, ing panguya-uya lan
2 KORINTUS 12.1115 43
kasangsaran marga saka Kristus. Awit
yn aku apes, iku aku kuwat.
11
Aku pancn wis dadi bodho, nanging
kow kang padha meksa marang aku.
Bener aku kokalembana. Tumrap
samubarang kabh aku ora kalah karo
para rasul kang pinunjul iku, sanadyan
aku ora ana teges babar pisan.
12
Titikan yn aku rasul iku wis
katuduhak ana ing antaramu kalawan
sakhing sabar-mantep, kanthi
pratandha-pratandha, mukjijat-mukjijat
lan kasektn-kasektn.
13
Sabab, apa kurangmu yn katandhing
karo pasamuwan-pasamuwan liyan,
kajaba mung saprakara, yaiku dn
aku dhw ora nganti dadi gawmu?
Anggonku ora adil iki apuranen!
14
Satemen iki wis kang kaping telun
anggonku cecawis arep nemoni kow,
lan aku ora bakal dadi gawmu. Awit
dudu barang darbkmu kang dakgolki,
nanging kow dhw. Marga dudu anak-
anak kang padha wajib nglumpukak
bandha kanggo wong tuwan, nanging
wong-tuwa kanggo anak-anak.
15
Awit saka iku aku kanthi bungah
masrahak barang darbkku, malah aku
2 KORINTUS 12.1620 44
masrahak awakku kanggo kow kabh.
Dadi menawa aku tresna banget marang
kow, masa iya saya suda anggonku
ditresnani?
16
Ya pancn mangkono, aku dhw
ora dadi gawmu. Nanging kandhamu,
sarhn aku iki julig, kow dakjiret
kalawan akal.
17
Dadi, apa wus tau aku njupuk
kauntungan saka kow lumantar wong
kang saka ing antaran wong kang
dakkongkon nemoni kow?
18
Pancn aku wus njaluk tulung marang
Titus supaya mangkat lan aku banjur
akon sadulur liyan iku supaya ngancani.
Apa Titus njupuk kauntungan saka
kow? Apa aku sakloron ora tumindak
manut roh kang padha, lan apa aku
sakloron ora tumindak manut cara kang
padha?
19
Wis kepara suw anggonmu padha
ngira, menawa aku bakal mbenerak
awakku dhw ana ing ngarepmu.
Nanging aku kandha ana ing ngarsan
Allah lan demi Kristus, yn kabh iku
kanggo mbangun pracayamu.
20
Awit aku sumelang, menawa bsuk
samasa aku teka, kow ora padha
2 KORINTUS 12.2113.2 45
tinemu kaya kang dakkarepak lan
kow ketemu aku ora kaya kang padha
kokkarepak. Aku sumelang ing bab
anan pasulayan, kumrn, kanepson,
brangasan, mung mikir awak dhw,
pitenah, panyatur ala, kumenthus, lan
rerusuh.
21
Aku sumelang menawa aku teka
manh, Allahku bakal ngesorak aku
ana ing ngarepmu, sarta aku bakal
sedhih awit dning wong akh kang
ing wektu kapungkur padha nglakoni
dosa lan mangka durung mratobat saka
panggawn kang jember, laku cabul lan
pamblunthah kang padha ditindakak.
13
1
Iki kang kaping telun anggonku
nemoni kow: Sahing prakara iku
menawa wis ana katrangan seksi loro
utawa telu.
2
Tumrap wong-wong kang ing waktu
kang kapungkur padha nglakoni
dosa, lan sakh wong liyan, wis
dakkandhakak luwih dhisik lan bakal
dakkandhakak sapisan manh -- saiki
sajron aku adoh karo kow kabh
padha kaya nalika tekaku kang kapindho
-- menawa aku teka manh aku ora
bakal ngman sapa ba.
2 KORINTUS 13.37 46
3
Marga kow kepngin bukti, yn
Kristus ngandika lumantar aku. Lan
Panjenengan iku ora apes ana ing
ngarepmu, malah nindakak pangwaos
ana ing antaramu.
4
Sabab sanadyan Panjenengan wis
kasalib marga saka kaapesan, nanging
gesang awit saka pangwaos Allah.
Pancn aku kabh iki apes ana ing
Panjenengan, nanging bakal padha urip
bebarengan karo Panjenengan kanggo
kow marga saka pangwaos Allah.
5
Awakmu dhw ujinen, apa padha isih
teguh ing pracaya. Titinen awakmu! Apa
padha ora yakin ora tahan uji, menawa
Kristus Ysus dumunung ana ing kow?
Awit yn ora mangkono, kow ora tahan
uji.
6
Nanging pangarep-arepku, kow bakal
padha sumurup menawa dudu aku kang
padha ora tahan uji.
7
Pandongaku marang Allah, supaya
kow aja nindakak piala, ora supaya
aku padha katitik tanggon, nanging
supaya kow padha nglakoni apa kang
becik, sanadyan aku dhw katon padha
kaya ora tahan uji.
8
Marga aku kabh padha ora bisa
nglakoni apa-apa kang sulaya karo
kayektn, nanging kang bisa daklakoni
yaiku kang cundhuk karo kayektn.
9
Awit aku padha bungah, menawa aku
apes nanging kow padha rosa. Dn
kang padha daksuwun, yaiku supaya
kow dadi sampurna.
10
Iya iku sabab anggonku nulis
prakara-prakara iki saka kadohan,
supaya menawa aku mengko ana ing
antaramu, aku ora kapeksa tumindak
kereng miturut wewenang kang
kaparingak dning Gusti marang
aku, kanggo mbangun, ora kanggo
ngrubuhak.
11
Wasana, para Sadulurku, padha
bungaha, ngudia dadi sampurna.
Tampanana sakhing pituturku. Padha
disarujuk, lan padha olah atut-rukun,
temahan Allah etuking sih-katresnan
lan tentrem-rahayu bakal nunggil karo
kow!
12
Padha salam-salamana kanthi
pangambung suci.
13
(13-12b) Sakh para suci kirim
salam marang kow kabh.
2 KORINTUS 13.14 48
14
(13-13) Sih-rahmat Gusti Ysus
Kristus, lan sih Allah tuwin patunggilan
Roh Suci, anaa ing kow kabh!
Galatia
1
1
Saka Paulus, rasul kang ora marga
saka manungsa lan ora dning
kekarepan manungsa, nanging dning
Ysus Kristus lan Allah, Sang Rama,
kang wis mungokak Panjenengan saka
antaran wong mati,
2
lan saka sakh sadulur tunggal
pracaya kang dadi kanthiku, marang
pasamuwan-pasamuwan ing Galatia:
3
Sih-rahmat anaa ing kow kabh lan
tentrem-rahayu saka Allah, Rama kita,
lan saka Gusti Ysus Kristus,
4
kang wis masrahak sariran karana
dosa-dosa kita, supaya kita kaluwaran
saka jagat-ala kang saiki iki, manut
karsan Allah lan Rama kita,
5
kang sayogya kaluhurna ing
salawas-lawas! Amin.
6
Aku gumun, dn kow nggal temen
padha nyingkur Panjenengan, kang
marga sih-rahmat Kristus wis nimbali
kow, sarta banjur klu marang injil
liyan,
GALATIA 1.712 2
7
kang satemen dudu Injil; mung
jalaran ana wong kang ngisruhak kow
lan kang sumedya ngingar-inger Injil
Kristus.
8
Nanging sanadyan aku kabh utawa
malakat saka ing swarga martakak
marang kow injil kang bda karo Injil
kang wus padha dakwartakak marang
kow, iku kenaa ing laknat!
9
Kaya anggonku biyn wus padha
mituturi, saiki iku dakkandhakak
sapisan manh: menawa ana wong kang
martakak marang kow kabh injil
kang bda karo kang wus koktampani,
iku kenaa ing laknat!
10
Dadi kepriy saiki: kang dakgolki
iku seneng manungsa apa renan
Allah? Apa aku ngudi gaw seneng
manungsa? Saupama aku isih kepngin
gaw seneng manungsa, dadi aku dudu
abdin Kristus.
11
Amarga aku wis tau nerangak
kanthi cetha marang kow, para Sadulur,
menawa Injil kang dakwartakak iku
dudu injil kang saka manungsa.
12
Awit anggonku nampani ora saka
manungsa, lan iya dudu manungsa kang
GALATIA 1.1317 3
mulangak bab iku marang aku, nanging
marga saka wangsit Ysus Kristus.
13
Sabab kow wis padha krungu bab
uripku biyn ana ing wewengkon
agama Yahudi: Luwih dning banget
anggonku nguya-uya lan ngudi sirnan
pasamuwaning Allah.
14
Malah, ing bab agama Yahudi
aku ngluwihi kanca-kanca akh
tunggal bangsa sabarakanku; aku dadi
wong kang sregep banget ngleluri
adat-tata-caran para leluhurku.
15
Nanging bareng Allah, kang wis
miji aku wiwit aku isih ana ing
guwagarbaning ibuku, lan nimbali aku
marga saka sih-rahmat,
16
kepareng mbabarak Kang Putra
ana ing aku, supaya aku martakak
Panjenengan ana ing antaran bangsa-
bangsa kang dudu bangsa Yahudi,
aku babar pisan ora njaluk rembug
manungsa.
17
Aku uga ora lunga menyang
Yrusalm nemoni para wong kang wus
dadi rasul sadurung aku, nanging aku
menyang tanah Arab, lan saka ing kono
bali manh menyang Damsyik.
GALATIA 1.182.2 4
18
Sawus telung taun aku banjur
menyang Yrusalm prelu nemoni Kfas
lan aku nginep ing dalem limalas dina.
19
Nanging aku ora ketemu rasul liyan
siji-sijia, kajaba Yakobus, sadhrk
Gusti Ysus.
20
Padha gatkna: Ana ing ngarsan
Allah aku mesthkak, menawa kang
daktulis marang kow iki nyata. Aku ora
goroh.
21
Sawis iku aku banjur menyang
wilayah Siria lan Kilikia.
22
Nanging pasamuwan-pasamuwan
Kristus ing Yuda tetep ora padha weruh
marang rupaku;
23
mung padha krungu, menawa wong
kang biyn nguya-uya wong-wong mau,
saiki martakak iman kang biyn diarah
sirnan.
24
Lan wong-wong mau banjur padha
ngluhurak Allah marga aku.
2
1
Sawus mangkono, bareng wis
luwih saka patbelas taun, aku
menyang Yrusalm manh karo
Barnabas, dn Titus uga dakajak.
2
Anggonku mrana mau awit saka
wangsit Allah. Lan tumrap sadulur-
sadulur ing kono aku nerangak bab Injil
GALATIA 2.36 5
kang dakwartakak ana ing antaran
para bangsa dudu Yahudi. -- sajroning
rerembugan mirunggan karo para kang
kajn-kringan --, supaya anggonku
mbudi-daya tekan saiki iku aja nganti
muspra.
3
Nanging Titus kang bebarengan
karo aku iku, sanadyan wong Yunani,
wasamono ora kudu tetak.
4
Pancn ana pandhesek wong-
wong kang ngaku-aku sadulur, kang
padha nyusup mlebu, saprelu malangi
kamardikan kita ana ing Kristus Ysus,
supaya kanthi mangkono kita padha dadi
kawulan.
5
Nanging sathithik ba aku padha ora
gelem mundur lan emoh teluk marang
wong-wong mau, supaya kayektn Injil
bisa tetep ana ing kow.
6
Lan mungguh para wong kang
kaanggep kajn-kringan iku -- kepriy
bab kalenggahan biyn, iku ora prelu
tumrap aku, sabab Allah ora mawas
wong adhedhasar kalungguhan --
sanadyan kapriy ba, aku ora dipeksa
nindakak prakara kang liya dning
wong-wong kang kajn iku.
GALATIA 2.711 6
7
Nanging kosok-balin, sawis wong-
wong iku padha ngerti menawa aku
wis dipracaya martakak Injil marang
wong-wong kang ora tetak, padha kaya
Ptrus kanggo wong-wong kang tetak
8
-- awit Panjenengan kang wis
maringi kakuwatan marang Ptrus
dadi rasul tumrap wong-wong kang
tetak, -- Panjenengan uga kang wis
maringi kakuwatan marang aku kanggo
wong-wong kang ora tetak.
9
Lan sawus nyumurupi sih-rahmat
kang kaparingak marang aku, Yakobus,
Kfas lan Yohanes, kang kaanggep
padha dadi saka-guruning pasamuwan,
banjur sesalaman karo aku lan Barnabas
minangka pratandhaning patunggalan,
supaya aku marani marang wong-wong
kang ora tetak, padha karo Yakobus,
Kfas lan Yohanes marang para kang
tetakan;
10
mung aku kabh kudu tansah
ling marang wong-wong miskin lan
pancn iya iku kang padha dakprelokak
kalawan temen-temen.
11
Nanging nalika Kfas teka ing
Antiokhia, tanpa tdhng aling-aling
dakpadoni, sabab panjenengan lepat.
GALATIA 2.1216 7
12
Awit sadurung ana wong sawatara
saka golongan Yakobus teka,
panjenengan kembul dhahar karo
sadulur-sadulur tunggal pracaya kang
ora tetak, nanging satekan wong-wong
mau, banjur mengker lan misah marga
ajrih marang sadulur kang tetak.
13
Lan para wong Yahudi liyan uga
mlu-mlu tumindak lamis kaya Kfas,
dalah Barnabas dhw iya banjur klu.
14
Nanging bareng aku ngerti tumindak
iku ora cocog karo kayektn Injil, aku
matur marang Kfas ana ing sangarep
wong kabh, "Manawi panjenengan,
tiyang Yahudi, gesang kadosdn tiyang
ingkang sans Yahudi lan mboten
kados tiyang Yahudi, kadospundi
dn panjenengan kok badh meksa
sadhrk-sadhrk ingkang mboten
tetak supados gesang kados tiyang
Yahudi?"
15
Aku kabh iki wong Yahudi
adhedhasar keturunan, dudu wong dosa
saka bangsa-bangsa liya.
16
Kita padha ngerti menawa ora ana
wong siji ba kang kaanggep bener
marga saka nglakoni angger-anggering
Tort, nanging mung marga pracaya ana
GALATIA 2.1720 8
ing Kristus Ysus. Mulan aku uga wus
padha pracaya marang Kristus Ysus,
supaya aku padha kaanggep bener, ora
Tort. Awit, "Ora ana wong siji ba
kang kaanggep bener", marga nglakoni
17
Nanging menawa aku dhw ing
sajron padha ngudi supaya kaanggep
bener ana ing Kristus iku nyatan
wong-wong dosa, apa iku banjur
ateges menawa Kristus iku jumeneng
paladosing dosa? Babar pisan ora.
18
Awit menawa aku mbangun manh
apa kang wis dakrusak, iku aku
ngtokak menawa aku iki nerak
19
Sabab aku wis mati marga saka
anggger-anggering Tort kanggo
angger-anggering Tort, supaya aku urip
kagem Allah. Aku wis ndhrk kasalib
karo Kristus,
20
nanging aku urip, wadn dudu aku
dhw manh kang urip, mung Kristus
kang gesang ana ing aku. Urip jasmaniku
kang saiki dakalami iki, urip marga saka
pracaya ana ing Putraning Allah kang
GALATIA 2.213.5 9
wis ngasihi aku sarta wis masrahak
sariran kanggo aku.
21
Aku ora nampik sih-rahmat Allah.
Awit saupama ana kang kabenerak
marga saka angger-anggering Tort,
sdan Kristus iku dadi tanpa guna.
3
1
H wong Galatia kang bodho, sapa
ta kang mblithuk kow? Ysus Kristus
kang kasalib iku rak wus katerangak
kanthi gamblang ana ing ngarepmu?
2
Kang arep dakngertni saka kow,
mung iki: Apa anggonmu wus padha
nampani Roh iku marga saka nglakoni
angger-anggering Tort, apa marga
pracaya marang pangundhanging Injil?
3
Apa nganti samono bodhomu? Kow
wus miwiti kalawan Roh, apa kow saiki
arep mungkasi kalawan daging?
4
Apa muspra ba kabh kang wis
padha kokalami kang samono akh iku?
Mongsok yn muspra!
5
Dadi saiki kepriy, apa Panjenengan
kang maringi Roh marang kow nganti
lubr-lubr lan nindakak mukjijat
ana ing antaramu, anggon nindakak
mangkono iku, marga kow nglakoni
angger-anggering Tort, apa marga
pracaya marang pangundhanging Injil?
GALATIA 3.611 10
6
Iya kanthi patrap mangkono iku
anggon Abraham pracaya marang
Allah, sarta iya iku kang njalari kaanggep
bener dning Allah.
7
Dadi kow ngerti menawa wong-wong
kang urip saka pracaya iku padha dadi
putran Abraham.
8
Lan Kitab Suci, kang sadurung wis
sumurup menawa Allah nganggep bener
marang wong-wong kang dudu Yahudi
marga saka pracaya, wis luwih dhisik
martakak kabar kabungahan marang
Abraham, "Iya ana ing sira sakhing
bangsa bakal diberkahi."
9
Dadi wong-wong kang urip saka
pracaya, iya iku kang padha diberkahi
bebarengan karo Abraham kang pracaya
iku.
10
Awit wong kabh, kang urip saka
ayahaning angger-angger Tort iku
kabawah ing laknat, sabab ana tulisan
mangkn, "Kenaa ing laknat wong
kang ora setya anggon nglakoni
samubarang kang katulis ana ing kitab
angger-anggering Tort."
11
Lan iya wus cetha yn ora ana wong
kang kaanggep bener ana ngarsan Allah
GALATIA 3.1216 11
Tort, awit, "Wong kang kaanggep bener
iku bakal urip marga saka pracaya."
12
Awit angger-anggering Tort iku
dhasar dudu iman, nanging sapa kang
nglakoni angger-angger, iku bakal urip
dning angger-angger.
13
Kristus wis nebus kita saka laknat
angger-anggering Tort srana jumeneng
laknat piyambak marga saka kita, sabab
ana tulisan mangkn, "Kenaa ing laknat
saben wong kang digantung ing kayu
salib!"
14
Ysus Kristus wus nglampahi iku,
supaya berkah Abraham ana ing
Panjengenan sumrambah marang
bangsa-bangsa liya, temahan marga
saka pracaya, kita bisa nampani Roh
kang kaprasetyakak.
15
Para Sadulur, becik aku daknganggo
conto padinan. Layang wasiyat kang
wis kaabsahak iku, sanadyan saka
manungsa, ora ana wong kang bisa
mbatalak utawa nambahi.
16
Anadne prasetya iku kabh
kapangandikakak marang Abraham
lan marang turun. Panjenengan ora
ngandika, "Marang turun-turun" kang
kaya-kaya ateges wong akh, nanging
GALATIA 3.1721 12
mung wong siji, "lan marang turunmu",
yaiku Kristus.
17
Maksudku yaiku prasetya kang
sadurung wis kaabsahak dning
Allah iku ora kena dibatalak dning
angger-anggering Tort, kang lagi ana
sawis patang atus telung puluh taun,
nganti prasetya iku ilang kakuwatan.
18
Sabab menawa kang kaabsahak
dning Allah iku asal saka angger-
anggering Tort, mesthin iku asal ora
saka prasetya; nanging malah marga
saka prasetya, Allah wis maringak
sih-rahmat marang Abraham.
19
Yn mangkono, apa maksud
angger-anggering Tort iku? Iku
katambahak awit saka anan panerak-
panerak, nganti tekan turun kang
dikarsakak ing prasetya iku -- lan
angger-anggering Tort iku kaparingak
lumantar malakat-malakat marang
astan sawijining pantara.
20
Dn anggon jumeneng pantara iku
ora mung makili wong siji ba, mangka
Allah iku siji.
21
Menawa mangkono, apa angger-
anggering Tort iku sulaya karo sakh
prajanjining Allah? Babar pisan ora.
GALATIA 3.2228 13
Sabab saupama angger-anggering Tort
kang kaparingak iku bisa nguripak,
mesthin apa kang bener iku pancn
tuwuh saka angger-anggering Tort.
22
Nanging Kitab Suci wis ngurung
samubarang marang pamengkuning
dosa, supaya awit saka pracaya marang
Ysus Kristus janji mau kaparingak
marang wong kang padha pracaya.
23
Nanging sadurung pracaya iku
ana, kita kawengku ing pangreksan
angger-anggering Tort, kakurung
nganti pracaya iku wis kababar.
24
Dadi angger-anggering Tort iku
minangka panuntun kita nganti Kristus
rawuh, supaya kita kaanggep bener
marga saka pracaya.
25
Nanging saiki bareng kita wis
pracaya, wis ora kabawah manh ing
pangreksan panuntun mau.
26
Sabab marga saka pracaya marang
Ysus Kristus kow padha dadi putran
Allah.
27
Awit kow kabh, kang padha
kabaptis ana ing Kristus, wis padha
ngrasuk Kristus.
28
Ing bab iki ora ana wong Yahudi
utawa wong Yunani, ora ana batur utawa
GALATIA 3.294.6 14
wong mardika, ora ana lanang utawa
wadon, awit kow kabh padha dadi siji
ana ing Kristus Ysus.
29
Mangka yn kow kagungan
Kristus, ateges kow padha dadi trahing
Abraham lan padha dadi ahli-waris
miturut prasetyan Allah.
4
1
Kang dakarepake mangkn:
Sajron ahli-waris durung diwasa,
ora ana bdan sathithik-thithika karo
abdi, sanadyan iku kang ngwasani
samubarang,
2
nanging kawengku ing wali lan
pamomong nganti tumeka ing waktu
kang wis katemtokak dning bapakn.
3
Samono uga kita: Sajron durung
diwasa kita iya kawengku dning para
rohing jagat.
4
Nanging bareng wis tekan ing ganep
mangsa, Allah ngutus Kang Putra, kang
miyos saka wanita, miyos kawengku ing
angger-anggering Tort,
5
saprelu nebus sakhing wong kang
padha kawengku ing angger-anggering
Tort, supaya kita bisa katarimah dadi
putra.
6
Lan sarhn kow iku padha dadi
putra, mulan Allah wis ngutus Roh
GALATIA 4.713 15
Kang Putra marang sajroning ati kita,
kang nyebut, "Abba, Rama!"
7
Dadin kow kabh iku wus dudu
batur manh, nanging putra; lan yn
kow kabh iku putra, kow iku uga
padha dadi ahli-waris marga pakaryaning
Allah.
8
Biyn, nalika kow durung wanuh
marang Allah, kow ngawula marang
kang kokanggep Allah, nanging sajatin
dudu Allah.
9
Nanging saiki sawis kow wanuh
marang Allah, malah luwih saka iku,
sawis Allah tepang karo kow, kepriy
dn kow mbalik manh marang
roh-roh donya kang apes lan papa, sarta
arep wiwit kokkawulani manh?
10
Kow padha netepi ptungan
dina-dina, sasi-sasi, mangsa-mangsa,
apadn taun-taun.
11
Aku kuwatir yn kanglanku kanggo
kow iku dadi muspra.
12
Para Sadulur, panjalukku marang
kow, kow padha dadia kaya aku, sabab
aku uga wis dadi padha kaya kow.
Durung tau kow kaluputan marang aku.
13
Kow padha sumurup, menawa aku
martakak Injil marang kow kang
GALATIA 4.1418 16
wiwitan iku jalaran lelara kang ana ing
awakku.
14
Sanadyan kaya mangkono kaanan
awakku, kang dadi pacoban kanggo
kow kabh, wadn ora kokanggep
kaya barang kang nistha lan kang njijiki,
nanging kow wis padha nampani aku
padha kaya nampani malakat Allah,
malah padha kaya nampani Kristus
Ysus piyambak.
15
Kaya apa begjamu nalika samana!
Lan saiki ana ngendi kabegjanmu iku?
Awit aku bisa neksni mungguhing
kow, yn bisaa mangkono, kow wis
padha nyuplaki mripatmu, kokwnhak
marang aku.
16
Apa aku banjur dadi satrumu, marga
aku mratlakak bab kayektn marang
kow?
17
Wong-wong iku kanthi mempeng
padha ngudi nggndng kow, nanging
ora kalawan tulusing ati, awit karep
bakal misahak kow, supaya kow
nganut marang wong-wong mau kalawan
tumemen.
18
Pancn becik menawa wong kalawan
sregep ngudi ing bab-bab kang becik,
GALATIA 4.1924 17
angger terus mangkono, lan ora mung
yn aku lagi ana ing antaramu ba.
19
H anak-anakku, iya marga saka
kow aku ngrasakak lara kaya nglarani
manh, nganti sipat-sipat Kristus katon
cetha ana ing kow.
20
Kaya apa kangenku kepngin ana
ing tengah-tengahmu ing waktu iki lan
banjur bisa rerembugan kalawan swara
kang bda, awit aku wis kentkan akal
ing ngatas kow iku.
21
Coba wangsulana pitakonku, h kow
kang padha kepngin urip kawengku ing
angger-anggering Tort, apa kow padha
ora ngrungokak angger-anggering
Tort?
22
Rak ana tulisan, yn Abraham iku
kagungan putra loro, kang siji saka abdi
lan sijin saka wanita mardika?
23
Nanging putra saka abdi iku miyos
manut tata kadagingan, dn putra
saka wanita kang mardika iku awit saka
prasetya.
24
Iki sawijining pralambang. Sabab
wanita loro iku mralambangi prajanjian
loro: kang siji asal saka gunung Sinai
lan nglairak anak-anak pangawulan,
yaiku Hagar --
GALATIA 4.2531 18
25
Hagar iku gunung Sinai ing tanah
Arab -- lan padha karo Yrusalm kang
saiki, awit urip ana ing pangawulan
saanak-anak.
26
Nanging Yrusalm kaswargan iku
wanita kang mardika lan iya iku ibu kita.
27
Awit ana tulisan, "Padha bungaha,
h wong gabug kang ora tau nglairak!
Padha bungaha lan surak-suraka, h
kow kang ora tau nglarani! Sabab kang
ditinggal bojon, bakal duw anak luwih
akh tinimbang kang duw bojo."
28
Lan kow para Sadulur, padha
kayadn Ishak, kow uga padha dadi
anaking prasetyan.
29
Nanging padha kaya biyn, kang
kalairak manut tata kadagingan,
nguya-uya marang kang kalairak
miturut Roh, samono uga saiki iki.
30
Nanging kepriy surasan nas Kitab
Suci? "Tundhungen batur wadon iku
saanak, sabab anak batur wadon iku
ora bakal mlu kapanduman warisan
karo anak wanita kang merdika iku."
31
Awit saka iku, sadulur-sadulur, kita iki
dudu anak-anak batur wadon, nanging
padha dadi anak-anak wanita kang
mardika.
GALATIA 5.17 19
5
1
Supaya kita mardika temenan,
Kristus wus mardikakak kita. Awit
saka iku ngadega kang jejeg lan aja
gelem dietrapi pasangan pangawulan
manh.
2
Satemen-temen, aku, Paulus pitutur
marang kow: Menawa kow tetak,
Kristus bakal ora migunani babar pisan
tumrap kow.
3
Sapisan manh dakpituturak marang
saben wong kang tetak, menawa
wong iku wajib nglakoni sakhing
4
Menawa kow ngarah supaya
kaanggep bener marga saka angger-
anggering Tort, kow dadin uwal
saka Kristus; kow urip ing sanjabaning
sih-rahmat.
5
Marga saka Roh, lan awit saka pracaya
kita nganti-anti padha kabenerak kaya
kang kita arep-arep.
6
Sabab tumraping wong-wong kang
ana ing Kristus Ysus, bab tetak utawa
ora tetak iku ora ana padah, kajaba
mung pracaya kang tumindak kalawan
katresnan.
7
Biyn anggonmu mlu tetandhingan
iku kalawan becik. Sapa ta kang
GALATIA 5.813 20
memalangi kow, satemah kow banjur
ora manut ing kayektn manh?
8
Pambujuk supaya ora manut manh
iku ora saka Panjenengan, kang nimbali
kow kabh.
9
Ragi sathithik wis bisa njalari jladrn
mekar.
10
Ana ing Gusti aku yakin mungguh
ing kow, menawa kow ora nduwni
panemu liya kajaba panemu iki. Nanging
sapa kang ngisruhak kow, iku bakal
nyangga paukuman, sanadyan sapa
ba wong iku.
11
Lan manh, tumrap aku, Sadulur-
sadulur, menawa aku isih martakak
bab tetak, gnya aku isih dikuya-kuya?
Sabab yn mangkono, salib iku ora dadi
sandhungan manh.
12
Becik wong-wong kang padha
mbujuki kow iku padha ngebiria awak
sisan ba!
13
Para Sadulur, kow wus padha
katimbalan, supaya mardika, nanging
aja nganti kow migunakak kamardikan
iku dadi dhadhakan tumrap urip
tata kadagingan, nanging padha
ladn-linadnana srana katresnan.
GALATIA 5.1421 21
14
Sabab angger-anggering Tort kabh
iku kacakup ing pangandika siji iki, yaiku,
"Sira tresnaa marang sapepadhanira
dikaya marang awakira dhw."
15
Dn menawa kow padha kerah lan
padha mangsa-minangsa, padha diawas,
aja nganti padha tumpes-tinumpes.
16
Maksudku yaiku: Lakumu padha
manuta marang Roh, satemah kow ora
nuruti pepnginaning daging.
17
Awit pepnginaning daging iku
nyulayani karsan Roh lan karsan Roh
iku nyulayani pepnginaning daging
-- awit sakaron padha lelawanan
-- satemah kow saben-saben ora
nindakak apa kang kokkarepak.
18
Ananging menawa kow padha
masrahak awakmu supaya dituntun
dning Roh, mesthi kow padha ora
kawengku ing angger-anggering Tort.
19
Dn panggawning daging wus
cetha: laku cabul, laku rusuh, hawa
napsu,
20
panyembah brahala, sihir, sesatron,
pasulayan, kamrn, kanepson, pamrih,
padudon, cecongkrahan,
21
drengki, endem-endeman, ropyan-
ropyan lan sapanunggalan. Tumrap
GALATIA 5.226.1 22
sakabh iku kow daklingak -- kaya
kang wus daktindakak biyn -- menawa
sapa kang nindakak bab-bab kang kaya
mangkono iku, ora bakal tampa warisan
Kratoning Allah.
22
Dn wohing Roh yaiku: katresnan,
kabungahan, tentrem-rahayu, sabar-
sarh, paramarta, kabecikan, kasetyan,
23
alusing budi, bisa ngemudhni dhiri.
Ora ana angger-angger kang nglawan
iku mau kabh.
24
Lan sapa kang dadi kagungan
Kristus Ysus, iku wis nyalib daging
dalah sakhing hawa napsu lan
pepnginan.
25
Menawa kita urip marga saka Roh,
urip kita uga katuntun dning Roh
26
lan kita aja mendem drajad, aja
padha tantang-tantangan, sarta aja
padha drengki.
6
1
Para Sadulur, yn ana wong kang
tinemu nglakoni panerak, kow
kang kasukman, kudu nuntun wong iku
marang dalan kang bener kalawan budi
kang sarh, karo njaga awakmu dhw,
supaya kow aja kena ing panggodha.
GALATIA 6.29 23
2
Padha tulung-tinulungana ing bot-
rpot! Iya kaya mangkono iku anggonmu
netepi angger-angger Kristus.
3
Sabab yn ana sawenhing wong kang
rumangsa menawa awak aji, mangka
babar pisan ora aji, iku ngapusi awak
dhw.
4
Becik saben wong ndadara
pagawan dhw; lagi kena mongkog
ndeleng kaanan dhw lan ora ndeleng
kaanan wong liya.
5
Sabab saben wong bakal mikul
tanggungan dhw.
6
Lan wong kang nampani piwulanging
pangandika iku ngedumna samubarang
kang becik marang wong kang awh
piwulang iku.
7
Aja padha kesasar! Allah ora kena
digaw geguyon. Awit apa kang disebar
ing wong, iya iku kang bakal dienni.
8
Sabab sing sapa nyebar ing daging,
bakal ngenni karusakan saka daging
-- nanging sapa kang nyebar ing Roh,
iya bakal ngenni urip langgeng saka ing
Roh iku.
9
Aja nganti kita bosen anggon kita
gaw kabecikan, awit menawa wis tekan
GALATIA 6.1014 24
ing kala-mangsan, kita bakal ngenni,
angger kita ora nganti nglokro.
10
Awit saka iku mumpung isih ana
wewengan, ayo padha gaw becik
marang wong kabh, luwih-luwih
marang sadulur-sadulur kita kang
nunggal pracaya.
11
Padha delengen, sapira gedhn
aksara-aksara kang daktulis marang
kow nganggo tanganku dhw.
12
Wong-wong kang cara lair seneng
nonjolak awak dhw, iya wong-wong
iku kang padha mbudidaya bisan meksa
kow supaya tetak, karep mung supaya
padha ora dikuya-kuya marga saka
salib Kristus.
13
Sabab wong-wong kang padha
tetak iku iya padha ora netepi angger-
anggering Tort. Nanging karep supaya
kow padha tetak amrih wong mau bisa
gumunggung ing bab kaananmu tata
lair.
14
Dn aku ora pisan-pisan gelem
gumunggung, kajaba ing salib Gusti
kita Ysus Kristus, sabab marga saka
Panjenengan jagat wis disalib kanggo
aku lan aku kanggo jagat.
GALATIA 6.1518 25
15
Sabab tetak utawa ora tetak ora ana
padah, nanging dadi titah kang anyar
iku kang ana padah.
16
Lan tumrap wong kabh kang
lakun katuntun dning wewaton iki,
tentrem-rahayu lan rahmat muga
tumurun marang wong-wong iku lan
marang Isral kagungan Allah.
17
Sabanjur aja ana kang gaw
ribedku, marga ing awakku ana
tilas-tilas tatu tandha kagungan Ysus.
18
Sih-rahmat Gusti kita Ysus Kristus
nunggila ing rohmu, Sadulur-sadulur!
Amin.
Efesus
1
1
Saka Paulus, rasul Kristus Ysus
awit saka karsan Allah, marang
para suci ing fesus, iya para wong kang
padha pracaya ana ing Kristus Ysus.
2
Allah, Rama kita lan saka Gusti Ysus
3
Pinujia Allah lan Raman Gusti kita
Ysus Kristus, kang wus mberkahi kita
ana ing Kristus kalawan sarupan berkah
kasukman kang ana ing swarga.
4
Awit iya ana ing Panjenengan iku
Allah wis milih kita sadurung jagat
katitahak, supaya kita padha suci tanpa
cacad ana ing ngarsan.
5
Marga saka sih-palimirman wiwit
wiwitan mula Panjenengan wus
kepareng netepak kita kaangkat dadi
para putran, marga saka Ysus Kristus,
manut sakeparenging karsan.
6
Supaya pinujia sih-rahmat kang
luhur, kang kaparingak marang kita ana
ing Panjenengan kang kinasih.
EFESUS 1.712 2
7
Sabab iya ana ing Panjenengan,
kita kaparingan tebusan, yaiku
pangapuraning dosa marga saka rah,
manut gunging sih-rahmat,
8
kang wus kalubrak marang kita
kalawan sagunging kawicaksanan lan
pangertn.
9
Marga Panjenengan wis medharak
wewadining karsan marang kita,
miturut rancanganing-kepareng, yaiku
kang wiwit sakawit wus katetepak ana
ing Kristus.
10
Minangka pacawisan ganeping
mangsa anggon nunggilak
samubarang kabh ana ing Kristus, kang
dadi sesirahing samubarang kang ana
ing swarga apadn ing bumi.
11
Ana ing Kristus, awit iya ana ing
Panjenengan iku aku kabh padha
olh warisan kang kaprasetyakak
-- aku kang saka wiwitan wis padha
kapilih dning Panjenengan cocog
karo karsan Allah, kang nindakak
samubarang manut putusaning karsan
--
12
supaya aku kang sadurung wis
padha duw pangarep-arep ana ing
EFESUS 1.1318 3
Kristus, kepareng dadi srana pamujining
kaluhuran.
13
Ana ing Panjenengan kow kabh
uga padha kaecap kalawan Roh Suci
kang kaprasetyakak iku, -- awit kow
wis padha ngrungokak pangandikaning
kayektn, yaiku Injiling karahayonmu, --
sawus kow kabh padha pracaya.
14
Dn Roh Suci iku kang dadi
tanggunganing warisan kita nganti kita
padha tampa tebusan kang njalari kita
dadi kagungan Allah, supaya memuji
kaluhuran.
15
Mulan, aku iki sawis krungu warta
bab pracayamu ana ing Gusti Ysus lan
bab tresnamu marang sakh para suci,
16
ora kendhat anggonku saos sokur
marga saka kow kabh. Lan aku tansah
nglingi kow sajroning pandongaku,
17
supaya Allah Gusti kita Ysus
Kristus, yaiku Sang Rama kang mulya
iku, karsa paring Rohing kawicaksanan
lan wahyu marang kow, supaya
wanuhmu marang Panjenengan kanthi
bener temenan.
18
Sarta murih Panjenengan
madhangak mripating atimu, supaya
kow ngerti mungguh pangarep-arep
EFESUS 1.1923 4
apa kang kamot ing timbalan: Iba
gedhning warisan kamulyan kanggo
para suci,
19
lan iba gunging pangwaos tumrap
kita, kang pracaya, cocog karo dayaning
pangwaos kang gedh,
20
kang katindakak ana ing Kristus
kalawan anggon mungokak saka
antaran wong mati lan nglenggahak
ing swarga ana ing sisih tengen,
21
banget anggon ngungkuli luhur
sakhing pamarntah lan pangwasa
sarta wissa tuwin kraton lan
sadhngaha jeneng kang kena sinebut,
ora ngamungak ana ing donya iki
ba, nanging uga ing jaman kang bakal
kelakon.
22
Karodn samubarang wis
kapapanak ing sangisoring sampyan
Kristus lan Panjenengan wis
kaparingak marang pasamuwan
minangka sesirahing samubarang kang
sarwa dumadi.
23
Dn pasamuwan iku kang dadi
sariran, yaiku kapenuhan kasampurnan
ing Panjenengan, kang menuhi
samubarang.
EFESUS 2.16 5
2
1
Kow biyn padha mati marga saka
sakhing panerak lan dosa-dosamu.
2
Kow biyn padha dumunung ana
ing kono, awit kow manut lakuning
donya iki, lan mbangun-miturut marang
pamarntah pangwasaning akasa,
yaiku roh kang saiki lagi nandukak
dayan ana ing satengah para wong
duraka.
3
Satemen biyn aku kabh uga padha
klebu ing antaran wong-wong iku,
nalika urip ana ing sajroning hawa-
napsuning daging lan nuruti pakareman
daging lan pangangen-angenku kang
ala. Samesthin aku padha kaparingan
deduka, kayadn wong-wong liyan.
4
Nanging Allah kang sugih kawelasan,
awit saka gedhning katresnan kang
kalubrak marang kita,
5
wis nguripak kita bareng karo
Kristus, sanadyan kita wis padha mati
awit saka kaluputan-kaluputan kita --
marga saka sih-rahmat kow padha
kapitulungan rahayu --
6
lan ana ing Kristus kita padha
ditangkak lan uga diparingi papan
bareng karo Panjenengan ana ing
swarga,
EFESUS 2.712 6
7
supaya ing jaman kang bakal kelakon
Panjenengan ngatingalak marang
kita anggn sugih sih-rahmat kang
lubr-lubr cocog karo kasanan
marang kita ana ing Kristus Ysus.
8
Sabab anggonmu padha kaslametak
iku saka sih-rahmat marga pracaya;
lan iku dudu wohing pambudidayamu,
nanging peparing Allah,
9
iku dudu wohing panggawmu;
supaya aja ana wong kang gumunggung.
10
Marga kita iki titah Allah,
katitahak ana ing Kristus Ysus,
supaya padha nglakoni panggaw becik
kang kacawisak Allah sadurung.
Panjenengan ngarsakak supaya kita
padha urip kaya mangkono.
11
Mulan nglingana, menawa
biyn kow -- wong-wong kang cara
kajasmann dudu wong Yahudi, kang
sinebut wong-wong kang ora tetak
dning wong-wong kang ngarani awak
dhw "tetak", yaiku tetak tata-lair
srana tanganing manungsa. --
12
Nalika samana kow tanpa Kristus,
ora klebu warga Isral lan ora olh
panduman tumrap prasetya kang
EFESUS 2.1317 7
kaprasetyakak, tanpa pangarep-arep
lan tanpa Allah ana ing donya.
13
Nanging saiki kow ana ing Kristus
Ysus, kow kang nalika samana "adoh",
saiki wus dadi "cedhak" marga saka rah
Kristus.
14
Marga iya Panjenengan iku tentrem-
rahayu kita, kang wus nunggilak
sakaron dadi siji lan kang wus
ngrubuhak tembok singgetan, yaiku
sesatron,
15
awit Panjenengan sarana sdan
cara manungsa, wus mbatalak angger-
anggering Tort dalasan sakhing
pepakon lan katamtuan, supaya
sakaron dadi manungsa anyar siji
ana ing Panjenengan, lan kalawan
mangkono iku banjur njalari anan
tentrem-rahayu,
16
lan kanggo ngrukunak sakaron ana
ing badan siji, karo Allah srana salib,
kanthi ngilangak sesatron ana ing salib
iku.
17
Panjenengan rawuh lan martakak
tentrem-rahayu marang kow kabh
kang "adoh" lan tentrem-rahayu marang
wong-wong kang "cedhak",
EFESUS 2.183.2 8
18
awit iya marga saka Panjenengan
iku kita sakaron ana ing Roh siji padha
olh dalan marang ngarsan Sang Rama.
19
Marga saka iku, kow dudu wong
manca lan wong neneka manh, nanging
wus nunggal dadi sagolongan karo para
suci lan nunggal dadi brayating Allah,
20
kang kabangun kanthi dhasar para
rasul lan para nabi, kalawan Kristus
Ysus kang minangka watu pojokan.
21
Ana ing Panjenengan sawetahing
bangunan iku tuwuh, tinata kanthi becik
dadi Padalemaning Allah kang Suci, ana
ing sajron Gusti.
22
Ana ing Panjenengan iku kow
uga padha mlu kabangun dadi
Padalemaning Allah, ana ing sajron
Roh.
3
1
Iya iku sabab aku iki, Paulus,
dikunjara marga saka Kristus Ysus
kanggo kow wong-wong kang dudu
Yahudi,
2
Kow rak wis padha krungu bab
ayahaning sih-rahamat Allah, kang
kapitayakak marang aku marga saka
kow kabh,
EFESUS 3.39 9
3
yaiku anggonku wis kasumurupak
bab wewadi iku srana wahyu, kaya kang
wis daktulis ing dhuwur kanthi ringkes.
4
Yn kokwaca, kow bisa nyumurupi
pangertnku bab wewadin Kristus,
5
kang ing biyn-biyn ora
kawartakak marang anak-anak
manungsa, nanging kang saiki
kawedharak sajroning Roh marang
rasul-rasul lan nabi-nabin Gusti kang
suci,
6
yaiku menawa wong-wong dudu
Yahudi, marga saka Injil mlu dadi ahli
waris lan gegelitaning sarira sarta mlu
duw panduman ana ing prasetyan kang
kaparingak ana ing Kristus Ysus.
7
Krana Injil iku aku wus dadi abdin
miturut ganjaraning sih-rahmat Allah
kang kaparingak marang aku cocog
karo makaryaning pangwaos.
8
Aku, wong kang asor dhw
ing antaran para suci kabh, wis
kaparingan sih-rahmat iki, kanggo
martakak marang wong-wong dudu
Yahudi bab kasugihan Kristus, kang ora
kena kinira-kira iku,
9
sarta kanggo nerangak marang wong
kabh apa isin ayahaning wewadi kang
EFESUS 3.1016 10
wis atusan taun kineker ing Allah, kang
nitahak samubarang,
10
supaya saiki sawarnaning
kawicaksanan Allah disumurupak
marang para pamarntah lan para
pangwasa ing swarga lantaran
pasamuwan,
11
laras karo karsan kang langgeng,
kang wus katindakak ana ing Kristus
Ysus, Gusti kita.
12
Ana ing Panjenengan kita olh
kakendelan lan dalan kang anjog ing
ngarsan Allah kalawan kebak ing
pangandel marga saka pracaya kita
marang Panjenengan.
13
Mulan panjalukku marang kow
kabh, aja nganti padha semplah
nyawang marang kasangsaranku marga
saka kow, awit kasangsaranku iku
kamulyanmu.
14
Iya iku mulan aku sujud ana ing
ngarsan Sang Rama,
15
kang saka Panjenengan sakhing
trah kang ana ing swarga lan ing bumi
padha kaparingan jeneng.
16
Aku ndedonga supaya Panjenengan,
saka gunging kamulyan nyantosakak
EFESUS 3.174.1 11
kow srana pangwasa lantaran Roh ing
batinmu,
17
temahan marga saka pracayamu,
Kristus dedalem ana ing atimu sarta
kow padha ngoyoda lan tetalesa ing
katresnan.
18
Aku ndedonga, supaya kow karo
sakhing para suci bisa nyumurupi sapira
amban lan dawan sarta dhuwur lan
jeron sih Kristus
19
sarta bisa ngawruhi marang sih
kang ngungkuli sakhing kawruh iku.
Aku ndedonga, supaya kow padha
kapenuhan kasampurnaning Allah.
20
Kagem Panjenengan, kang kwaos
nindakak luwih akh tinimbang apa
kang kita dongakak utawa kita pikir,
kaya kang kacetha ana ing daya-
kakuwatan kang makarya ana ing
kita,
21
iya Panjenengan iku kang sayogya
kasaosan kamulyan turun-tumurun
nganti salawas-lawas ana ing
pasamuwan lan ana ing Kristus Ysus.
Amin.
4
1
Mulan, aku kang dadi wong
ukuman marga saka Gusti, mituturi
kow, supaya kow kang wus padha
EFESUS 4.28 12
katimbalan iku, uripmu laras karo
timbalan mau.
2
Ditansah andhap-asor, sarh lan
sabar. Padha lairna katresnanmu sarana
tulung-tinulung.
3
Lan ngudia lestarin anggonmu
tetunggalan ing Roh sarana tentrem-
rahayu kang minangka talin:
4
Mung ana badan siji, lan iya Roh
siji, kayadn anggonmu wus padha
katimbalan marang pangarep-arep siji
kang dumunung ana ing timbalanmu,
5
mung ana Gusti siji, pracaya siji lan
baptis siji,
6
mung ana Allah siji, Raman wong
kabh, Allah kang mengku samubarang,
lumantar samubarang, lan ana ing
samubarang.
7
Nanging saben gegelitaning
panunggalan kita wus kaparingan
sih-rahmat undha-usuk manut ukuran
peparing kang saka Kristus.
8
Mulan ana pangandika mangkn,
"Nalika sumengka dhateng ngaluhur,
Panjenenganipun ngasta tiyang-tiyang
tawanan, Panjenenganipun paring
ganjaran-ganjaran dhateng manungsa."
EFESUS 4.914 13
9
Dn, "Panjenengan wis sumengka"
iku rak ateges menawa Panjenengan
iya wis tumedhak menyang pranganing
bumi kang ngisor dhw?
10
Panjenengan kang wis tumedhak,
iya Panjenengan kang wis sumengka
ngungkuli sakhing langit, supaya
menuhi samubarang.
11
Lan iya Panjenengan kang maringi
para rasul, para nabi, para juru-warta
Injil, mangkono uga para pangon lan
para pamulang,
12
supaya padha nyamektakak para
suci anggon nindakak ayahan leladi,
minangka pambanguning sariran
Kristus,
13
nganti kita kabh wus padha bisa
nggayuh manunggaling pracaya lan
kawruh kang bener tumrap Putraning
Allah, kadiwasan kang sampurna, lan
tataraning tumuwuh kang laras karo
kasampurnaning Kristus,
14
temahan kita ora dadi bocah
manh, kang diontang-antingak dning
sarupaning angin piwulang, dning
pratingkah nasar lan culikan manungsa
kang mblasukak,
EFESUS 4.1519 14
15
nanging kalawan tatag ngandhemi
kayektn sajroning katresnan, kita
mundhak-mundhak ing samubarang
ngener marang Kristus kang jumeneng
sesirah.
16
Iya marga Panjenengan iku badan
sakojur -- kang tumata runtut lan
tinalnan dadi siji dning paladosaning
prangan kabh, cocog karo boboting
pakaryan saben prangan iku --
kepareng tumuwuh sarta mbangun dhiri
ana ing sajroning katresnan.
17
Mula iki dakkandhakak lan
daktandhesak marang kow ana
ing patunggilan Gusti: Uripmu aja
kaya lakuning wong-wong kang ora
wanuh marang Allah manh, kang
pangangen-angen tanpa guna
18
lan kang peteng pikiran, adoh saka
urip kang asal saka Allah, marga saka
bodhon lan marga saka wangkoting
atin.
19
Pangrasan wis kethul, temahan
padha masrahak awak marang
hawa-napsu lan kanthi srakah nglakoni
sakhing panggaw kang rusuh.
EFESUS 4.2028 15
20
Nanging ora kanthi patrap kang
mangkono iku anggonmu padha sinau
bab Kristus.
21
Awit kow wis krungu bab
Panjenengan lan nampani piwulang ana
ing Panjenengan manut kayektn kang
kawedhar ana ing Ysus,
22
yaiku menawa kow, ing bab lakumu
kang biyn, kudu ngrucat kamanungsan
lawas, kang nemahi rusak awit saka
anan hawa-napsu kang nasarak,
23
supaya kow padha dianyarak ing
roh lan pikiranmu,
24
lan ngrasuk kamanungsan anyar,
kang wis tinitahak manut karo
karsaning Allah ing kayektn lan kasucn
kang satuhu.
25
Awit saka iku aja padha goroh
lan ngucapa kang bener marang
para Sadulur siji lan sijin, awit kita
padha-padha dadi gegelitaning badan
siji.
26
Menawa kow nepsu aja nganti
gaw dosa: Nepsumu kudu wus ilang,
sadurung srengng angslup,
27
lan aja awh papan marang Iblis.
28
Wong kang gawn nyolong,
aja nyolong manh, nanging becik
EFESUS 4.295.2 16
nyambuta-gaw kanthi mempeng lan
nglakoni pagawan kang becik nganggo
tangan dhw, supaya bisa mbiyantu
wong kang kekurangan.
29
Aja nganti ana tembung reged
kawetu saka ing cangkemmu, nanging
munga tembung kang becik kanggo
mbangun, supaya kang krungu olh
sih-rahmat, cocog karo kabutuhan.
30
Lan kow aja gaw sekel Rohing
Allah kang suci, kang wus mratandhani
kow ndungkap dinaning panebusan.
31
Sadhngahing rasa serik, ngigit-igit,
brangasan, tukar-padu lan pitenah
buwangen saka ing antaramu, samono
uga sadhngahing piala.
32
Nanging kow, siji lan sijin dipadha
sumanak, kebak ing sih-katresnan lan
apura-ingapuraa kayadn Allah ana ing
Kristus iya wus ngapura marang kow
kabh.
5
1
Awit saka iku padha nulada marang
Allah, dikaya putra-putra kang
kinasihan
2
lan padha uripa ing katresnan,
kayadn Kristus Ysus uga wis ngasihi
kow kabh lan masrahak sariran
EFESUS 5.38 17
kanggo kita minangka pisungsung lan
kurban kang arum kagem Allah.
3
Nanging, kaya kang pantes tumraping
para suci, laku-cabul lan sarupan
pratingkah rusuh utawa kasrakahan iku
aja nganti tinemu ana ing antaramu,
sanadyana mung kasebut ba.
4
Samono uga aja ngucap tetembungan
kang kotor, clemang-clemong utawa
sembranan -- marga iku kabh ora
pantes -- nanging luwih prayoga ngucapa
pamuji sokur.
5
Awit padha linga temenan bab iki:
Ora ana sundel, wong kang najis utawa
kang srakah, yaiku kang nyembah
brahala, olh panduman ana ing kraton
Kristus lan Allah.
6
Aja nganti kow kena disasarak
kanthi tetembungan kang ngayawara,
awit prakara-prakara kang mangkono
iku nekakak dedukaning Allah tumrap
wong-wong duraka.
7
Marga saka iku aja nganti kow
kekancan karo wong-wong iku.
8
Pancn, biyn kow iku pepeteng,
nanging saiki kow iku pepadhang
ana ing Gusti. Mulan uripa kaya
putra-putraning pepadhang.
EFESUS 5.916 18
9
Marga wohing pepadhang iku mung
sarupaning kabecikan, kaadilan lan
kayektn.
10
Lan titi-priksanen apa kang dadi
kepareng Gusti.
11
Aja mlu-mlu pratingkah
pepeteng kang ora metokak woh
apa-apa. Nanging kosok-balin welhna
pratingkah-pratingkah iku:
12
Awit mung ngucapak ba apa kang
katindakak dning wong-wong iku ana
ing pasingidan, iku wis jeneng saru.
13
Nanging samubarang kang wis
kawiyak dning pepadhang iku dadi
katon, awit kabh kang katon iku
pepadhang.
14
Awit saka iku ana pangucap, "Melka,
h kow kang turu lan tangia saka
antaran wong mati, temahan Kristus
bakal madhangi kow."
15
Marga saka iku, padha gatkna
temenan kepriy mungguhing uripmu,
aja kaya wong kang bodho, nanging
dikaya wong kang pinter,
16
lan pigunakna waktu kang isih ana,
awit jaman iki ala.
EFESUS 5.1724 19
17
Mulan aja padha bodho, nanging
udinen supaya kow ngreti, apa kang
dadi karsan Gusti.
18
Lan aja nganti kow mendem anggur,
awit anggur iku nggugah hawa-napsu,
nanging kapenuhana ing Roh,
19
lan padha ngucapa tumraping siji
lan sijin nganggo masmur, kidung
pamuji lan kidung kasukman. Ngidunga
lan surak-suraka kagem Gusti kanthi
tulusing ati.
20
Tansah saosa sokur marang Allah
Rama kita tumrap samubarang ing
asman Gusti kita Ysus Kristus.
21
Diandhap-asor tumraping siji lan
sijin ana ing sajron wedi-asih marang
Kristus.
22
Para wong wadon, manut mituruta
marang somahmu dhw kayadn
marang Gusti,
23
awit kang lanang iku sesirah kang
wadon, kayadn Kristus iya sesirahing
pasamuwan. Iya Panjenengan kang
jumeneng Pamartaning sariran.
24
Awit saka iku kayadn pasamuwan
sumuyud marang Kristus, mangkonoa
uga para wong wadon marang kang
lanang tumraping sabarang prakara.
EFESUS 5.2531 20
25
Para wong lanang, padha tresnaa
marang somahmu kayadn Kristus
anggon wis ngasihi pasamuwan nganti
masrahak sariran kanggo pasamuwan
iku,
26
supaya dadi suci, sawus
Panjenengan nuckak pasamuwan
srana padusan banyu lan pangandika;
27
kanthi mangkono pasamuwan
kapapanak ana ing ngarsan, ndah
tanpa cacad lan ora njengkerut utawa
sapepadhan, satemah pasamuwan dadi
suci lan tanpa cacad.
28
Mangkono uga para wong lanang
padha kudu tresna marang somah
dhw kaya marang awak dhw: Sing
sapa tresna marang somah dhw, iku
nresnani awak dhw.
29
Marga ora tau ana wong sengit
marang awak dhw, nanging awak
mau malah diopni lan diupakara, padha
kaya Kristus marang pasamuwan,
30
awit kita iki gegelitaning sariran.
31
Marga saka iku wong lanang bakal
ninggal bapa lan biyung lan rumaket
marang somah, temahan sakaron iku
dadi daging siji.
EFESUS 5.326.6 21
32
Iki wewadi gedh, nanging kang
dakkarepak yaiku gegayutan Kristus
karo pasamuwan.
33
Dadi tumraping kow: Padha tresnaa
marang somahmu dhw kaya marang
awakmu dhw, dn para wong wadon
padha ngajnana marang kang lanang.
6
1
Para bocah, manut-mituruta
marang wong-tuwamu ana ing
patunggilan Gusti, mangkono iku kang
bener.
2
"Sira ngajnana bapa-biyungira", iki
pepakon kang wigati, kaya kang kacetha
ana ing prasetya iki,
3
"supaya sira slamet lan dawa umurira
ana ing donya."
4
Lan kow para bapa, aja padha gaw
seriking atin anak-anakmu, nanging
gulawenthahen ing bab piwulang lan
pepling kang saka Gusti.
5
Para batur, manut-mituruta marang
bendaramu kang ana ing donya kanthi
wedi lan geter sarta kalawan tulusing ati,
padha kaya anggonmu manut-miturut
marang Kristus,
6
aja mung menawa ana ing ngarep
ba kanggo nyenengak atining wong,
nanging dikaya abdin Kristus kang
EFESUS 6.712 22
kalawan gumolonging ati nindakak
karsan Allah,
7
lan kang kanthi klas anggon leladi,
kaya wong kang lelados marang Gusti
lan ora marang manungsa.
8
Kow padha sumurup, menawa saben
wong, apa batur-tukon, apa wong
mardika, yn wus nindakak kabecikan,
bakal tampa pituwas saka Gusti.
9
Lan kow para bendara, iya
mangkonoa uga pangrengkuhmu
marang para baturmu lan aja nganggo
pangancam. linga, menawa Gustin
wong-wong mau lan Gustimu ana ing
swarga, lan Panjenengan iku ora pilih
kasih.
10
Wasana, padha dadia santosa ana ing
patunggilan Gusti, lan ing kakiyataning
pangwaos.
11
Padha nggawaa gegaman peranging
Allah, supaya kow bisa nglawan
kajuligan Iblis;
12
awit anggon kita perang iku ora
nglawan daging lan getih, nanging
para pamarntah, para pangwasa, para
panggedhning jagat kang peteng iki,
para roh ala kang ana ing langit.
EFESUS 6.1319 23
13
Mulan padha nggawaa sakhing
prabot peranging Allah, supaya kow
bisa nindakak panglawan ing tekan
dina kang ala iku lan tetep ngadeg jejeg,
sawus kow ngrampungak iku kabh.
14
Mulan padha ngadega kang jejeg,
pinggangmu sabukana ing kayektn lan
nganggoa kotang-waja arupa kaadilan,
15
sikilmu nganggoa trumpahing
suka-lila tumrap pangundhanging Injil
tentrem-rahayu;
16
ing kaanan apa ba padha nganggoa
pangandel minangka tamng, sabab iya
tamng kang kaya mangkono iku kang
kena kokanggo nangkis sakhing panah
geni saka si pangawak dursila,
17
karomanh padha nampanana
tetopong karahayon lan pedhang Roh,
yaiku sabdaning Allah,
18
kanthi sakhing pandonga lan
panyuwunmu, padha tansah ndedongaa
ana ing patunggilaning Roh, sarta padha
melka ing sajron pandongamu iku
kanthi panyuwun kang tanpa kendhat
kanggo para suci kabh;
19
uga kanggo aku, supaya menawa aku
ngucap, aku diparingana tetembungan
EFESUS 6.2024 24
kang bener, lan supaya kanthi kendel
anggonku nggiyarak kekeraning Injil,
20
kang dakladosi nganti aku dadi
utusan kang dikunjara. Padha
ndedongaa, supaya aku bisa nglairak
bab iku kalawan kendel, awit pancn
kudu mangkono.
21
Supaya kow uga padha sumurup
marang kaananku, mula Tikhikus,
sadulur kita tunggal pracaya kang
kinasih lan abdi kang tumemen ana
ing Gusti, bakal awh sumurup marang
kow bab iku mau kabh.
22
Iya kanthi maksud kang mangkono
mau anggonku kongkonan Tikhikus
nemoni kow kabh, supaya kow padha
ngerti kaananku lan supaya nglipur
atimu.
23
Tentrem-rahayu lan katresnan kang
kanthi pracaya saka Allah Sang Rama lan
saka Gusti kita Ysus Kristus nunggila
ing para Sadulur kabh.
24
Sih-rahmat nunggila ing wong kabh,
kang padha nresnani Gusti kita Ysus
Kristus kanthi katresnan kang ora bisa
sirna.
Filipi
1
1
Saka Paulus lan Timotius abdi-
abdin Kristus Ysus marang
sakhing para suci ana ing Kristus Ysus
kang ana ing Filipi lan para pamomong
pasamuwan sarta para Dhiaken.
2
Allah Rama kita lan saka Gusti Ysus
3
Aku saos sokur marang Allahku,
saben-saben aku nglingi marang kow
kabh.
4
Lan saben aku ndongakak kow
kabh, anggonku ndedonga tansah
kalawan bungah.
5
Aku ngunjukak panuwun marang
Allahku marga saka anggonmu padha
tetunggalan ing bab Injil wiwit ing dina
wiwitan nganti saprn.
6
Tumraping iku aku yakin banget,
menawa Panjenengan, kang miwiti
pakaryan becik ana ing antaramu, iku
bakal nglajengak nganti tumeka ing
wekasan, ing dinan Kristus Ysus.
FILIPI 1.713 2
7
Pancn wis sapantes menawa aku
mikir mangkono tumraping kow kabh,
awit kow padha klebu ing atiku, amarga
kow kabh padha olh panduman ing
sajroning sih-rahmat kang kaparingak
marang aku, iya nalikan aku dikunjara,
iya nalikan mblani sarta ngantepi Injil.
8
Awit Allah kang dadi seksiku, kaya apa
kangenku marang kow kabh kalawan
sih-katresnan Kristus Ysus.
9
Lan iya iki pandongaku: Muga-muga
katresnanmu saya mundhak-mundhak
ing kawruh kang bener lan ing
sarupaning pangertn,
10
satemah kow padha bisa milih apa
kang becik, supaya kow padha dadi
resik lan ora cacad ndungkap dinan
Kristus,
11
padha kapenuhan wohing kayektn
pakaryan Ysus Kristus minangka
kamulyan lan pamuji tumrap Allah.
12
Kang dakkarepak, para Sadulur,
supaya kow padha sumurup, menawa
apa kang wus dakalami iki, malah njalari
majuning Injil,
13
satemah dadi cetha tumrap sakhing
punggawa kraton lan wong liya-liyan
FILIPI 1.1419 3
kabh, menawa aku dikunjara marga
saka Kristus.
14
Apa manh Sadulur ing patunggilan
Gusti, akh-akh wus nampa keyakinan
marga saka anggonku dikunjara lan
dadi luwih kendel sarta ora kalawan
wedi anggon nglairak pangandikaning
Allah.
15
Ana wong martakak Kristus amarga
drengki lan dhemen pasulayan, nanging
ana uga kang martakak Panjenengan
kalawan sedya kang becik.
16
Wong iki padha martakak Kristus
marga saka tresna, awit padha ngerti,
menawa aku ana ing kn kanggo
mblani Injil,
17
nanging liyan marga saka
kabutuhan dhw lan ora kanthi
kekarepan kang klas, pangiran bisa
ngundhakak abot kasangsaranku ana
ing pakunjaran.
18
Nanging ora dadi apa, awit sanadyan
ta kepriy ba Kristus kawartakak, apa
kanthi sedya kang palsu, apa kanthi
jujur. Tumrap iku aku bungah. Lan aku
bakal tetep bungah,
19
awit aku sumurup menawa
kawusanan iki kabh iku karahayonku
FILIPI 1.2026 4
sab ab saka pandongamu lan
pitulunganing Roh Ysus Kristus.
20
Amarga kang banget dakpngini
lan dakarep-arep, yaiku yn tumraping
samubarang kabh aku ora bakal
kewirangan, nanging kaya sing uwis-
uwis, mangkono uga saiki, Kristus kanthi
cetha kaluhurak ana ing badanku, dadia
sarana uripku, utawa sarana patiku.
21
Awit mungguh ing aku urip iku
Kristus, dn mati iku kabegjan.
22
Nanging menawa aku kudu urip ana
ing donya iki, iku tumraping aku ateges
nyambut-gaw ngetokak woh. Dadi
endi kang kudu dakpilih, aku ora ngerti.
23
Aku kabereg dning rong prakara:
Aku kepngin lunga lan nunggal karo
Kristus -- iku pancn luwih dning becik;
24
nanging urip ana ing donya iki isih
luwih prelu marga saka kow kabh.
25
Lan ing sajroning keyakinan iki aku
mangerti: aku isih bakal manggon lan
urip bebarengan manh karo kow
kabh, supaya kow padha sangsaya
maju lan bungah-bungah ana ing
sajroning pracaya,
26
temahan sangsaya mongkog
anggonmu ana ing Kristus Ysus marga
FILIPI 1.272.1 5
saka aku, samangsa aku nekani kow
manh.
27
Mung ba kelakuanmu kacundhukna
karo Injil Kristus, supaya menawa aku
teka aku ndeleng, dn menawa aku
ora teka aku krungu, yn kow padha
mantep tunggal roh lan saiyeg padha
mbudidaya sakatog kanggo pangandel
kang tuwuh saka Injil
28
kalawan ora wedi babar pisan
marang mungsuhmu. Iku mau kabh
tumraping mungsuh-mungsuhmu dadi
pratandhaning karusakan, nanging
tumrap kow kabh dadi pratandhaning
karahayon, lan iku asal saka Allah.
29
Amarga kow wis padha kaparingan
kanugrahan ora mung supaya pracaya
marang Kristus ba, nanging uga
supaya nandhang sangsara kagem
Panjenengan,
30
padha kaya tarungku kang wus
kokdeleng biyn, lan kang saiki
kokrungu mungguh ing aku.
2
1
Dadi sarhn ana ing Kristus iku
ana pepling, ana panglipuring
katresnan, ana patunggilaning Roh, ana
sih-katresnan lan piwelas,
FILIPI 2.28 6
2
mulan padha sampurnakna
kabungahanku kalawan mangkn:
Dipadha sarujuk, tunggal katresnan,
tunggal budi, tunggal sedya,
3
sepi ing pamrih utawa pangalembana
kang tanpa guna. Nanging kosok-
balin kalawan andhap-asor kang siji
nganggepa marang sijin luwih utama
katimbang awak dhw;
4
lan saben wong aja mung mikir
marang kabutuhan dhw, nanging
linga uga marang kabutuhaning liyan.
5
Ing sajron anggonmu padha urip
bebarengan padha kadunungana
pangangen-angen lan pangrasa kang
uga tinemu ana ing Kristus Ysus,
6
kang sanadyan ngagem wujuding
Allah, wadn anggon sadrajat karo
Allah iku ora kaanggep barang darb
kang kudu dikekahi,
7
nanging malah wus nyuwungak
sariran piyambak, lan ngagem
wujuding abdi, sarta wus dadi padha
karo manungsa.
8
Apamanh ing sajron wujud
manungsa iku Panjenengan wis
ngasorak sariran lan sumuyud nganti
FILIPI 2.915 7
sda, malah nganti sda ana ing kayu
salib.
9
Iya iku sabab Allah banget anggon
banjur ngluhurak Panjenengan lan
maringi asma marang Panjenengan
ngungkuli sadhngahing jeneng,
10
supaya ana ing asman Ysus,
samubarang kang ana ing langit lan kang
ana ing bumi lan kang ana ing sangisor
bumi, padha sujud
11
lan sakhing ilat padha ngakonana,
"Ysus Kristus iku jumeneng Gusti",
murih kaluhuraning Allah, Sang Rama!
12
Para Sadulur kang kinasih, kow iku
tansah padha mituhu, mulan padha
tansah udinen karahayonmu kalawan
wedi lan geter, ora mung kaya nalikan
aku isih ana ing satengahmu, nanging
luwih-luwih saiki ing waktu aku adoh
karo kow;
13
awit iya Allah kang makarya ana ing
kow, iya ing bab kekarepan, iya ing bab
panggaw miturut sakepareng.
14
Lakonana samubarang kabh tanpa
panggrundel lan pambantah,
15
supaya kow ora padha nistha lan
ora padha ciri, padha dadi putraning
Allah kang tanpa cacad ing satengahing
FILIPI 2.1621 8
golongan kang jahat lan mblasar iki,
satemah ana ing satengahing wong-
wong iku kow sumunar dadi pepadhang
ana ing jagat,
16
kanthi ngandhemi sabdaning urip,
supaya aku bisa mongkog ing dinan
Kristus, dn ora nglaha anggonku
nglakoni balapan sarta ora nglaha
anggonku kanglan.
17
Nanging sanadyan getihku
kawutahak ana ing kurban lan
pangibadahing pracayamu, aku bungah,
lan aku bungah bebarengan karo kow
kabh.
18
Lan kow iya padha bungaha kaya
mangkono, lan bungaha bebarengan
karo aku.
19
Nanging ana ing sajroning Ysus
aku kepngin endang bisan kongkonan
Timotius nemoni kow, supaya ayem
atiku menawa wis krungu bab kaananmu.
20
Awit aku ora duw wong liyan
manh kang tunggal budi lan tunggal
pangangen-angen lan kang temen-
temen nggatkak kabutuhanmu;
21
sabab kabh mburu butuh dhw,
dudu kabetahan Kristus Ysus.
FILIPI 2.2228 9
22
Kow rak wis padha ngerti bab
kasetyan kang wus kauji lan anggon
wus ngrwangi aku ing bab anggonku
ngladni Injil, kayadn anak anggon
ngrwangi bapakn.
23
Iya iku kang tumuli arep dakkongkon,
sawus cetha tumraping aku kepriy
kadadan prakaraku,
24
nanging ana ing Gusti aku pracaya,
menawa aku dhw uga bakal nggal
teka.
25
Mung ba dakkira prelu aku
kongkonan pafroditus bali manh
marang kow, yaiku sadulurku tunggal
pracaya lan kanca nyambut-gaw
sarta kancaku sapeperangan, kang
kokkongkon nulungi aku ing bab
kabutuhanku.
26
Awit banget kangen marang kow
kabh lan uga prihatin marga kow
krungu anggon lara.
27
Pancn iya lara temenan nganti mh
mati, nanging Allah paring kawelasan,
lan ora mung marang pafroditus ba,
uga marang aku, supaya kasusahanku
aja tumpa-tumpa.
28
Iya iku sabab anggonku kongkonan
luwih cepet, supaya samangsa ketemu
FILIPI 2.293.4 10
kow, kow padha bisa bungah manh
lan kuwatirku suda.
29
Mulan tampanana ana ing
patunggilaning Gusti kalawan sakhing
kabungahan lan wong kang kaya
mangkono iku padha ajnana.
30
Marga saka ayahan Kristus, nganti
mh tinggal donya lan ngetohak
nyawan kanggo ngganepi apa kang isih
kurang sajroning anggonmu padha leladi
marang aku.
3
1
Wasana Sadulur-sadulurku, padha
bungaha ana ing patunggilan Gusti.
Tumraping aku ora ana angl nulis
manh lan awh katemtuan bab iki
marang kow.
2
Dipadha ngati-ati tumraping asu-asu,
dipadha ngati-ati karo wong-wong kang
nglakoni panggaw ala, dipadha ngati-ati
karo para juru tetak.
3
Awit iya kita iki wong tetakan, kang
padha ngabekti marga saka Roh Allah
lan mongkog ana ing Kristus Ysus
lan ora ngandelak prakara-prakara
tata-lair,
4
sanadyan aku uga duw dhasar
kanggo ngandelak prakara-prakara
tata-lair. Yn ana wong liya rumangsa
FILIPI 3.510 11
bisa ngandelak prakara-prakara
tata-lair, aku iki luwih manh:
5
Ditetaki ing dina kang kawolu, trah
bangsa Isral, saka taler Bnyamin,
wong Ibrani tuln, tumrap wawasan bab
angger-anggering Tort aku wong Farisi,
6
mungguhing panggaw, aku iki tukang
nguya-uya pasamuwan, ing bab netepi
angger-anggering Tort aku tanpa cacad.
7
Nanging apa kang biyn dadi kabegjan
tumraping aku, saiki dakanggep
kapitunan marga saka Kristus.
8
Malah samubarang kabh dakanggep
kapitunan, marga wanuh marang Kristus
Ysus, Gustiku, kang mulyan ngungkuli
iku mau kabh. Iya marga saka
Panjenengan iku aku wis mbuwang
samubarang kabh iku lan dakanggep
uwuh, supaya aku olh Kristus
9
lan dumunung ana ing Panjenengan,
iku ora jalaran aku bener marga
netepi angger-anggering Tort, nanging
aku bener marga saka pracaya
marang Kristus, yaiku kayektn kang
kaparingak dning Allah adhedhasar
pracaya.
10
Kang dakkarepak yaiku wanuh
marang Panjenengan lan dayaning
FILIPI 3.1115 12
wungun sarta nunggal ing sajroning
sangsaran, temahan aku dadi madha-
rupa karo Panjenengan ana ing
sdan,
11
supaya wekasan aku olh patangn
12
Ora kok kaya-kaya aku wis
kadunungan bab iki utawa wis
sampurna, nanging iku dakoyak,
mbokmenawa bisa kecandhak, awit aku
iya wus dicandhak dning Kristus Ysus.
13
Para Sadulur, aku dhw ora
rumangsa menawa aku wis bisa
nyandhak, nanging iki kang
daktindakak: Kalawan nglalkak
apa kang wis ana ing samburiku sarta
ngener marang apa kang ana ing
sangarepku,
14
lan aku lumayu nuju marang tujuan
supaya olh ganjaran, yaiku timbalan
kaswargan kang saka ing Allah ing
sajron Kristus Ysus.
15
Awit saka iku payo kita, kang padha
sampurna iki duwa pikiran kang
mangkono. Lan menawa tumraping
salah sawijining prakara panemumu
sj, Allah kang bakal nlakak prakara
iku marang kow.
FILIPI 3.1621 13
16
Mung ba tataraning pangertn kang
wus kita gayuh iku terusna nurut dalan
kang wus kita liwati.
17
Para Sadulur, padha nulada marang
aku lan gatkna wong kang lakun
padha kaya aku kabh, kang padha dadi
tuladhamu.
18
Awit, kaya kang wis kerep banget
dakkandhakak marang kow kabh,
lan kang saiki dakpratlakak manh
kalawan nangis, akh wong kang urip
dadi satruning salib Kristus.
19
Wekasan wong-wong iku nemahi
karusakan, kang dadi allah yaiku
weteng, kang dadi kamulyan yaiku
kanisthan, pangangen-angen mung
tumuju marang prakara kadonyan.
20
Sabab kita iki wargan swarga
lan saka kono uga kita nganti-anti
Gusti Ysus Kristus kang jumeneng
Juruwilujeng,
21
kang bakal nyantuni badan
kita kang nistha iki, temahan dadi
madha-rupa karo sariran kang
mulya, manut pangwaos kang bisa
nelukak samubarang kabh marang
Panjenengan.
FILIPI 4.16 14
4
1
Awit saka iku Sadulur-sadulurku
kang daktresnani lan kang
dakkangeni, kang dadi kabungahanku
lan makuthaku, padha disantosa ana
ing Gusti, h Sadulur-sadulurku kang
kinasih.
2
udia dakpituturi lan Sintikh iya
dakpituturi, dipadha sarujuk ana ing
Gusti.
3
Lan aku uga duw panjaluk marang
kow, Sunsugos, kancaku kang setya:
Iku padha tulungana. Awit wong-
wong iku wis padha nyambut-gaw
bebarengan karo aku ana ing pakabaran
Injil, sarta bebarengan karo Klmns lan
kanca-kancaku nyambut-gaw liyan,
kang jeneng padha kapacak ana ing
buku kauripan.
4
Padha tansah bungah-bungaha ing
sajroning Gusti! Dakbalni manh
pituturku: Padha bungah-bungaha!
5
Kabecikanmu iku disumurupana
dning wong kabh. Gusti wus celak!
6
Aja padha nyumelangak bab apa ba,
nanging sakhing pepnginanmu padha
aturna marang Allah ana ing pandonga
lan panyuwun kalawan saos sokur.
FILIPI 4.712 15
7
Tentrem-rahayu kang saka ing Allah,
kang ngungkuli saliring budi, bakal
rumeksa marang ati lan pangangen-
angenmu ana ing Kristus Ysus.
8
Wasana, Sadulur-sadulur, sabarang
kang bener, sabarang kang luhur,
sabarang kang adil, sabarang kang suci,
sabarang kang manis, sabarang kang
kepnak dirungu, sabarang kang sinebut
kautaman lan pantes dialem, iku kabh
tansah padha udinen.
9
Lan apa kang wis padha koksinau lan
kang koktampani sarta kokrungu tuwin
kokdeleng ana ing aku, iku lakonana;
temahan Allah etuking tentrem-rahayu
bakal nunggal karo kow kabh.
10
Aku bungah banget ana ing Gusti,
dn wusanan pangangen-angen lan
pangrasamu tumrap aku tuwuh manh.
Kow pancn tansah padha nggatkak,
nanging ora ana kobermu.
11
Bab iki dakkandhakak ora marga
kakurangan, awit aku wis sinau nyukupi
awakku dhw ing sadhngah kaanan.
12
Aku mangerti kakurangan iku apa
lan iya ngerti kalubran iku apa. Ing
sadhngah bab lan ing sadhngah
prakara ora ana kang dadi wadi tumrap
FILIPI 4.1318 16
aku; ing bab kawaregan, ing bab
kaluwn, ing bab kalubran apa ing bab
kakurangan.
13
Sakhing prakara bisa daksangga
ana ing Panjenengan kang paring
kakuwatan marang aku.
14
Nanging iya prayoga tumindakmu,
dn kow wis padha mlu ngrasakak
karibedanku.
15
Lan kow dhw uga padha sumurup,
h wong-wong Filipi, nalikan aku miwiti
ngabarak Injil, nalikan aku mangkat
saka Makdonia, ora ana pasamuwan
siji-sijia kang mlu ngrasakak pawwh
lan panampa bebarengan karo aku,
kajaba kow.
16
Amarga ana ing Tsalonika ba
kaping pisan pindho kow wis ngirimak
apa kang dadi kabutuhanku marang aku.
17
Mung ba kang dakudi dudu
pawwh iku, nanging woh, kang
sangsaya nggedhkak kauntunganmu.
18
Saiki aku wis tampa sadngah
kabutuhanku saka kow, malah luwih
saka iku, aku kalubran, awit aku wis
tampa kirimanmu lumantar pafroditus,
pisungsung kang arum, korban sesaosan
FILIPI 4.1923 17
kang nengsemak lan ndadkak
renaning Allah.
19
Allahku bakal nyekapi sakhing
kabutuhanmu laras karo kasugihaning
kamulyan ana ing Kristus Ysus.
20
Allah iya Rama kita kaluhurna ing
salawas-lawas! Amin.
21
Aku titip salam marang saben wong
suci ana ing Kristus Ysus. Salam
marang kow saka sadulur-sadulur
tunggal pracaya kang bebarengan karo
aku.
22
Salam marang kow saka sakhing
para suci, luwih manh saka kang ana
ing kraton Kaisar.
23
Sih-rahmat Gusti Ysus Kristus
nunggila ing rohmu!
Kolose
1
1
Saka Paulus, rasul Kristus Ysus,
marga saka karsan Allah, lan saka
sadulur kita Timotius,
2
marang para Sadulur kang suci lan
kang pracaya ana ing patunggilan
Kristus, kang ana ing Kolos. Sih-rahmat
lan tentrem-rahayu saka Allah, Rama
kita, anaa ing kow kabh.
3
Saben-saben ndongakak kow, aku
tansah padha saos sokur marang Allah,
Raman Gusti kita Ysus Kristus,
4
awit aku wis padha krungu bab
pracayamu ana ing Kristus Ysus,
mangkono uga bab katresnanmu marang
para suci kabh,
5
marga saka pangarep-arep marang
apa kang wis kacawisak marang kow
ana ing swarga. Mungguh pangarep-arep
mau ing sadurung wis kokrungu saka
pangandikaning kayektn, yaiku Injil,
6
kang wis padha koktampa. Injil mau
ngetokak woh lan mekar sumrambah
ing sajagat, malah iya tekan ing
antaramu wiwit ing dina anggonmu
KOLOSE 1.711 2
padha krungu lan mangerti temenan
marang sih-rahmat Allah.
7
Iku mau kabh wis koksumurupi saka
pafras kancaku leladi kang daktresnani,
kang tumraping kow dadi abdin Kristus
kang setya.
8
Iya wong iku kang ngabari aku bab
katresnanmu ing patunggilan Roh.
9
Marga saka iku, wiwit aku olh
kabar mau, tanpa kendhat anggonku
ndongakak kow. Kang daksuwun
supaya kow kaparingan sakhing
kawicaksanan lan kawruh kasukman
kanggo nyumurupi bab karsan
Pangran.
10
Temah uripmu ana ing ngarsan bisa
kaya kang wis samesthin lan ndadkak
kepareng tumrap sadhngah prakara,
lan sajron nindakak sakhing
panggaw becik bisa ngetokak woh,
lan manh kawruhmu bab Allah saya
mundhak.
11
Apadn kow padha kasantosakak
sarana daya pangwaosing kamulyan
Pangran, supaya anggonmu nanggung
samubarang kabh kalawan tumemen
lan sabar.
KOLOSE 1.1217 3
12
Sabanjur padha saosa sokur kanthi
bungah marang Sang Rama, kang wis
ndadkak kow patut kapanduman apa
kang wis katamtokak tumrap para suci
ana ing pepadhang.
13
Panjenengan wis ngluwari kita saka
pangwasaning pepeteng, kapindhah
menyang kraton Sang Putra kang
kinasih.
14
Ana ing Panjenengan anggon kita
nduwni tebusan, yaiku pangapuraning
dosa.
15
Panjenengan iku citran Allah kang
ora katingal, kang pambajeng, kang
luwih utama katimbang samubarang
kabh kang katitahak,
16
marga dumadin samubarang kabh
iku dning Panjenengan, iya kang ana
ing swarga, iya kang ana ing bumi,
kang kasat mripat, lan kang ora kasat
mripat, dadia awujud dhampar dadia
kaprabon, apadn para pamarntah
lan para pangwasa; samubarang kabh
katitahak dning Panjenengan lan
lumadi kagem Panjenengan;
17
Panjenengan iku ana sadurung
samubarang kabh ana, lan samubarang
kabh iku nunggil ana ing Panjenengan;
KOLOSE 1.1823 4
18
Panjenengan iku jumeneng dadi
mustakaning sarira, yaiku pasamuwan.
Panjenengan dadi pambajeng, kang
ndhisiki wungu saka ing antaran
wong mati, mulan luwih utama ing
samubarang kabh.
19
Marga sakhing kasampurnan
Allah kepareng dedalem ana ing
Panjenengan,
20
sarta ngrukunak samubarang kabh
kang ana ing bumi lan kang ana ing
swarga karo sariran; yaiku sawis
ngawontenak pirukun sarana rah
Kristus kang sinalib.
21
Mangkono uga kow kabh kang
maun urip adoh saka Allah, sajroning
ati lan pikiranmu dadi mungsuh tumrap
Panjenengan, kaya kang katitik saka
panggawmu kang ala,
22
saiki wis karukunak ana ing sarira
kadagingan Kristus sarana sdan,
supaya kow padha tinemu suci tanpa
cacad lan resik anggonmu kasowanak
ana ing ngarsan.
23
Marga saka iku, kow kudu padha
mantep ing pracaya, tetep santosa ora
kguh, lan aja nganti nylwng saka ing
pangarep-areping Injil kang wis padha
KOLOSE 1.2428 5
kokrungu lan wis kagelarak ana ing
salumahing bumi sakurebing langit, lan
aku iki, Paulus, kang wis dadi abdin.
24
Saiki aku bungah dn aku kepareng
nandhang sangsara marga saka kow
lan sangsaraning awakku ngganepi
kakuranganing sangsaran Kristus
tumrap sariran, yaiku pasamuwan.
25
Anggonku wis dadi abdin
pasamuwan iku nyondhongi ayahan
kang kaparingak dning Allah marang
aku, yaiku nglantarak sabdan kanthi
jangkep marang kow,
26
yaiku kekeran kang sumimpen
sajroning pirang-pirang abad lan
turun-tumurun, nanging kang saiki
wis kawedharak marang para suci
kagungan.
27
Iku padha diparingi sumurup sapira
ajin lan mulyan wewadi mau ana ing
antaran para bangsa liya, yaiku: Kristus
ana ing satengahmu, lan iya Kristus iku
kang jumeneng pangarep-arep marang
kamulyan.
28
Iya Panjenengan iku kang
dakwartakak samangsa aku padha
mituturi lan mulang saben wong bab
sarupan kawruh kanggo nuntun saben
KOLOSE 1.292.5 6
wong marang kasampurnan kang ana
ing Kristus,
29
iku kang dakudi lan daklabuhi
kanthi ngetog kakuwatan, laras karo
pangwasan kang makarya kanthi kuwat
ana ing aku.
2
1
Amarga karepku, supaya kow
padha sumurup, sapira gedhn
kanglanku kang dakalami kanggo kow
lan para wong kang ana ing Laodikia, lan
iya kanggo sapa ba kang durung tau
ngreti marang pribadiku,
2
supaya padha kalipur atin, lan
padha manunggal sajroning katresnan,
satemah bisa nggayuh aji sarta
kayakinaning pangertn apadn
nyumurupi kekeran Allah yaiku Kristus,
3
sabab ana ing Panjenengan
sumimpen sakhing ajin kawicaksanan
lan kawruh.
4
Bab iki dakwedharak marang kow,
supaya aja nganti ana wong kang
mbebujuk kow nganggo pitembungan
kang ndah.
5
Sabab sanadyan aku dhw ora ana
ing satengahmu, nanging ana ing sajron
roh aku lan kow padha tetunggalan,
lan aku rumangsa bungah nyumurupi
KOLOSE 2.611 7
uripmu kang tumata lan pracayamu
kang santosa ana ing Kristus.
6
Kow wis padha nampani Kristus
Ysus, Gusti kita, mulan uripmu tetepa
ana ing Panjenengan.
7
Padha dinganti ngoyod ana ing
Panjenengan lan kabanguna
lelandhesan Panjenengan, saya
wuwuha santosaning pracayamu,
kayadn kang wis kawulangak marang
kow lan atimu kebak panuwun.
8
Diprayitna, aja nganti ana kang
nawan kow nganggo nglmu filsafat
kang ngayawara lan manut piwulang
turun-temurun lan roh-rohing jagat,
kang ora manut marang Kristus.
9
Sabab ana ing Panjenengan iku,
sawetah kasampurnaning kaallahan
Allah dedalem ana ing sariran,
10
lan kow wis padha kapenuhan
ana ing Panjenengan, kang jumeneng
mustakan sarupaning pamarntah lan
pangwasa.
11
Ana ing Panjenengan anggonmu
padha katetakan, dudu tetak kang
katindakak dning manungsa, nanging
sarana supit Kristus kang awujud
pangrucating badan kang dosa,
KOLOSE 2.1216 8
12
marga ana ing Panjenengan kow
padha ndhrk kakubur sarana baptis,
lan ana ing Panjenengane ndhrk
katangkak uga lantaran pracayamu
marang pakaryan kwasaning Allah,
kang wis mungokak Panjenengan saka
antaran wong mati.
13
Mangkono uga kow, sanadyan
ing maun kow padha mati dning
panerakmu lan ora tetak sacara lair,
wis diuripak dning Allah bareng
karo Panjenengan, yaiku sawis
Panjenengan ngapura sakhing
panerak kita,
14
sarana mbatalak layang pratandha
utang, kang adhedhasar katemtuan-
katemtuaning angger-angger kang
ndakwa lan ngancam marang kita. Dn
iku wis kalebur sarana kapaku ana ing
kayu salib.
15
Panjenengan wis mbljdi para
pamarntah lan para pangwasa sarta
padha kadadkak tontonan umum, ana
ing arak-arakan kaunggulan.
16
Marga kang mangkono, aja nganti
ana wong kang ngadili kow bab mangan
lan ngomb, utawa bab dina riyaya, sasi
anyar lan dina Sabat.
KOLOSE 2.1723 9
17
Sabab iku kabh mung dadi
wewayangan apa kang bakal kelakon,
dn wujud yaiku Kristus.
18
Aja nganti kaunggulanmu iku
diwurungak dning wong kang katon
andhap-asor lan ngibadah marang
malakat, sarta manh ngegung-
egungak wangsit bab kaanan kang ora
katon, apadn tanpa waton anggon
gumunggung dning pikiran kang cara
kadonyan,
19
mangka ora ngugemi marang sirah,
kang njalari badan sakojur kasangga
lan kaiket dadi siji dning otot-otot lan
ros-rosan, tuwuh miturut caraning Allah.
20
Menawa kow wis ndhrk mati
bareng karo Kristus lan luwar saka para
rohing jagat, yagn kow kok isih nurut
marang pranatan rupa-rupa, kaya-kaya
kow isih padha urip ana ing donya,
21
kayata: aja ndemk iki, aja ngicipi
kuwi, aja nynggol iki,
22
kabh iku mung tumrap barang
kang bakal rusak sajron kagunakak
lan mung nuruti prntah lan piwulang
manungsa.
23
Pranatan-pranatan mau sanadyan
katon kebak kawicaksanan, nganggo
KOLOSE 3.16 10
pangibadah rerkan dhw, kayata:
andhap-asor, nyiksa-awak, iku ora
ana padah kajaba mung kanggo
kamaremaning urip kadonyan.
3
1
Marga saka iku yn kow wis
padha ndhrk katangkak bareng
karo Kristus, padha ngupayaa sabarang
kang ana ing ngaluhur, yaiku papan
pamanggn Kristus, kang lenggah ing
satengen Allah.
2
Padha nggatkna apa kang ana ing
ngaluhur, aja kang ana ing bumi.
3
Sabab kow wis padha mati lan
uripmu iku ndrk sinengker nunggil
karo Kristus, ana ing Allah.
4
Yn Kristus kang dadi urip kita iku ing
temb ngatingal, kow iya bakal padha
ndhrk ngaton karo Panjenengan ana
ing kamulyan.
5
Mulan kow padha matnana
samubarang kang asipat kadonyan kang
ana ing awakmu, yaiku laku-cabul,
tindak rusuh, ngumbar hawa napsu,
kapncuting daging, mangkono uga budi
srakah, kang padha karo panyembah
marang brahala,
6
kabh iku njalari dukan Allah
[marang para wong duraka].
KOLOSE 3.713 11
7
Ing maun kow iya padha nglakoni
mangkono, nalika kow isih padha
rumaket marang prakara-prakara mau.
8
Nanging saiki, iku mau kabh
buwangen, yaiku nepsu, brangasan,
piala, pitenah lan tembung-tembung
kotor kang kokucapakak.
9
Aja nganti kow padha goroh-
ginorohan manh, marga kow wis
padha ngrucat kamanungsan lawas
sapratingkah,
10
lan wis ngrasuk kamanungsan anyar
kang tansah kaanyarak, supaya olh
kawruh kang bener miturut citran Kang
Nitahak;
11
ing kono wis ora ana wong Yunani
utawa Yahudi, wong tetakan lan wong
kang ora tetakan, wong Barbar utawa
wong Skit, abdi utawa wong mardika,
nanging Kristus iku kang sakabh lan
ana ing samubarang kabh.
12
Mulan sarhn kow wis padha dadi
pepilihan Allah, kang wis kasuckak
lan kinasihan, padha duwa welas-asih,
loma, andhap-asor, alusing budi, lan
sabar.
13
Padha sabar-sinabarana, apura-
ingapuraa menawa ana kang duw niat
KOLOSE 3.1417 12
kepngin males pialan, kayadn Allah
anggon wis ngapura kow, kow uga
tumindaka mangkono.
14
Lan kang ngungkuli iku kabh:
nindakna katresnan, iku kang ngesuhi
lan nyampurnakak.
15
Muga tentrem-rahayun Kristus
ngerh ana ing atimu, marga iya
kaya mangkono iku anggonmu padha
katimbalan dadi badan siji. Padha saosa
sokur.
16
Muga-muga pangandikan Kristus
dumunung ana ing antaramu kalawan
lubr, satemah anggonmu padha
wulang-winulang lan ling-inglingak
nganggo sakhing kawicaksanan
apadn sinambi ngidungak masmur,
kidung pamuji sarta kidung kasukman,
kow padha saos sokur marang Allah
sajroning atimu.
17
Lan sadhngah apa kang
koktindakak kalawan tembung
utawa kalawan panggaw, iku kabh
lakonana ing asman Ysus, kanthi saos
sokur marang Allah, Rama kita lumantar
Panjenengan.
KOLOSE 3.1824 13
18
Para wong wadon, padha sumuyuda
marang somahmu, dikaya sapatut ana
ing Gusti.
19
Para wong lanang, somahmu
tresnanana lan aja nganti kokkasari.
20
Para bocah, padha manut-mituruta
marang wong-tuwamu ing sadhngah
prakara, sabab iku ndadkak kepareng
Gusti.
21
Para bapa, aja nglarakak atin
anakmu, supaya aja nganti semplah.
22
Para batur, mituhua marang
bendaramu kadonyan ing sadhngah
prakara, aja mung ana ing sapangarepan
anggonmu gaw seneng, nanging
diklawan tulusing ati kang marga saka
wedi marang Gusti,
23
lan sadhngah apa kang koktindakak
iku tindakna kalawan terus ing batin
kayadn kagem Gusti, ora kanggo
manungsa.
24
Kow wus padha sumurup, yn
Gusti bakal maringi warisan kang wus
katemtokak minangka ganjaranmu.
Kristus iku bendara, lan kow dadi
abdin.
KOLOSE 3.254.7 14
25
Sapa ba kang gaw kaluputan, iku
bakal nanggung kaluputan, marga
Gusti ora mbdakak wong.
4
1
Para bendara, tumindaka adil lan
jujur marang baturmu, linga yn
kow uga duw bendara kang ana ing
swarga.
2
Sing tegen ndedonga, lan sajron
mangkono iku padha diwaspada kambi
saos sokur.
3
Aku kabh iya dongakna, supaya Allah
maringi wewengan tumrap anggonku
padha nyebar pangandika, lan bisa
nyaritakak bab kekeran Kristus, kang
njalari anggonku kinunjara.
4
Sarana mangkono iku aku bisa
nerangak bab mau ing samesthin.
5
Tumindaka kanthi sakhing
kawicaksanan tumrap wong njaba,
sarta padha nggemnana waktu.
6
Tetembunganmu sing tansah kebak
katresnan, aja cemplang, satemah kow
sumurup, kepriy anggonmu bakal
padha mangsuli pitakon saben wong.
7
Sakh kabar bab kaananku bakal
dikandhakak marang kow kabh
dning Tikhikus, sadulur kita kang
KOLOSE 4.812 15
kinasih, abdi kang setya lan kanca
tunggal paladosan ana ing Gusti,
8
kang dakkongkon nemoni kow
supaya kow nyumurupi kaananku
kabh lan supaya nglipur atimu.
9
Lakun dikanthni Onsimus, sadulur
kita kang setya lan kinasih, wong
saka ing antaramu, iku bakal padha
nyaritakak marang kow samubarang
kabh kang kelakon ana ing kn.
10
Salam marang kow saka
Aristarkhus, kancaku kinunjara,
lan saka Markus keponakan Barnabas --
tumrap wong iku kow rak wis diweling
-- yn nekani kow tampanana.
11
Lan salam saka Ysus kang apeparab
Yustus. Saka antaran para wong
tetakan, iya mung wong telu iku kancaku
tunggal-gaw kagem Kraton Allah; iku
padha ndadkak lipuring atiku.
12
Salam kanggo kow saka pafras,
kang asal saka ing antaramu, iku
abdin Kristus Ysus, kang tansah
ngganter anggon ndongakak kow,
supaya kow tetep tanggon, kayadn
wong-wong kang diwasa lan kang yakin
temenan marang apa kang dadi karsan
Allah.
KOLOSE 4.1318 16
13
Mungguh pafras iku aku bisa awh
paseksi, bab anggon keraya-raya
nyambut-gaw kanggo kow lan para
wong ing Laodikia lan ing Hirapolis.
14
Salam marang kow saka Lukas,
dhokter kang kinasih lan saka Dmas.
15
Salamku marang para Sadulur
tunggal pracaya ing Laodikia; uga
marang Nimfa lan pasamuwan kang ana
ing omah.
16
Sarta manh samangsa layang iki
wis diwacakak ana ing antaramu,
udinen supaya diwacakak uga ana ing
pasamuwan Laodikia, lan layang kang
marang Laodikia supaya uga diwacakak
ana ing ngarepmu.
17
Lan Arkhipus kandhanana mangkn:
Poma gatkna, kawajiban lelados, kang
wis koktampani ing Gusti iku tetepana
kalawan samesthin.
18
Salam saka aku Paulus. Salam iki
daktulis nganggo tanganku dhw.
linga yn aku diblenggu. Sih-rahmat
nunggila ing kow.
1 Tesalonika
1
1
Saka Paulus, Silwanus lan Timotius
marang pasamuwan wong-wong
ing Tsalonika, kang ana ing Allah Sang
Rama lan ana ing Gusti Ysus Kristus.
Sih-rahmat lan tentrem-rahayu anaa ing
kow kabh.
2
Aku tansah padha saos sokur marang
Allah marga saka kow kabh sarta
nglingi kow ana ing pandongaku.
3
Sabab aku tansah padha ling marang
pagawaning pracayamu, pambudi-
dayaning katresnanmu sarta anteping
pangarep-arepmu marang Gusti kita
Ysus Kristus ana ing ngarsan Allah lan
Rama kita.
4
Sarta aku padha sumurup, h para
Sadulur kang kinasihan dning Allah,
yn Panjenengan wis milih kow kabh.
5
Awit Injil kang kita wartakak iku,
mungguhing kow kabh iku ora mung
lantaran tembung-tembung ba, nanging
uga kalawan daya-kakuwataning Roh
Suci sarta kalawan katamtuan kang
mantep. Pancn kow padha sumurup,
1 TESALONIKA 1.610 2
kepriy anggonku padha makarya ana
ing antaramu marga saka kow kabh.
6
Lan kow wus padha nulad aku sarta
nulad Gusti; sajroning kasangsaran
kang banget, kow wus padha nampani
pangandika iku kalawan bungah marga
saka pakaryan Roh Suci,
7
satemah kow padha dadi tuladha
tumrap wong kabh kang pracaya ing
tlatah Makdonia lan Akhaya.
8
Amarga saka ing antaramu
pangandikan Gusti ngumandhang
ora mung ana ing Makdonia lan ing
Akhaya ba, nanging ana ing sakhing
panggonan wis kawentar kabar bab
pracayamu marang Allah, mulan aku
wis ora susah ngandhakak apa-apa bab
iku.
9
Sabab wong-wong iku dhw kang
wis padha nyritakak bab aku sakanca,
kepriy anggonmu padha ngrengkuh aku
kabh, sarta anggonmu padha ninggal
brahala-brahala banjur mratobat marang
Allah tuwin leladi marang Panjenengan
kang gesang lan sejati,
10
sarta kanggo nganti-anti rawuh
Sang Putra saka ing swarga, kang wis
1 TESALONIKA 2.15 3
yaiku Ysus, kang ngluwari kita saka ing
bebendu kang bakal kelakon.
2
1
Kow dhw iya wis padha
sumurup, para Sadulur, yn
anggonku padha teka ana ing antaramu
iku ora nglaha.
2
Sanadyan sadurung, kaya kang
wis padha koksumurupi, aku padha
kaaniaya lan kagaw wirang ana ing
Filipi, wadn marga saka pitulungan
Allah kita, aku padha olh kekendelan
kanggo martakak Injiling Allah marang
kow kabh ana ing pambudidaya kang
abot.
3
Amarga pituturku iku pinangkan ora
saka panasaran utawa saka kekarepan
kang ora murni sarta ora kaworan
kaculikan.
4
Kosok-balin, amarga Allah wis
manggalih, yn aku kabh pantes
kapitayanan Injil, mulan aku padha
rembugan iku ora murih senenging
manungsa, nanging supaya ndadkak
keparenging panggalih Allah, kang
ndadar ati kita.
5
Awit kaya kang padha koksumurupi,
aku padha ora tau migunakak tembung
manis, utawa nganggo budi-srakah kang
siningidak - iku Allah kang neksni.
6
Samono uga aku padha ora tau golk
pangalem saka manungsa, dadia saka
kow utawa saka wong-wong liya,
sanadyan aku padha bisa tumindak
mangkono, amarga padha dadi rasul
Kristus.
7
Nanging kalawan sumanak anggonku
ana ing tengahmu, kaya patrap biyung
anggon momong lan ngopni anak.
8
Kaya mangkono anggonku padha
nlakak gedhning katresnanku marang
kow kabh, ora mung kalawan rila
anggonku padha mnhi Injiling Allah
marang kow, nanging uga uripku pisan,
jalaran kow kabh padha daktresnani.
9
Amarga kow isih padha klingan,
para Sadulur, marang kanglan lan
rekasaku kabh. Anggonku nyambut-
gaw rina-wengi nalika nggelarak
Injiling Allah marang kow, supaya aja
nganti ngrpoti sapa ba ing antaramu.
10
Kow padha dadi seksi, samono uga
Allah, bab anggonku padha tumindak
kanthi salh, adil lan tanpa cacad ana
ing antaramu kang padha pracaya.
11
Kow padha sumurup, kepriy
anggonku wis mituturi kow sarta
nyantosak atimu dhw-dhw,
kayadn bapa marang anak-anak,
12
sarta anggonku ngatag kalawan
banget, supaya kow kabh padha urip
laras karo karsan Allah, kang nimbali
kow marang Kraton lan kamulyan.
13
Awit saka iku aku iya tansah padha
saos sokur marang Allah, amarga kow
padha nampani pangandikan Allah kang
dakwartakak iku, ora kaya pituturing
manungsa, nanging -- lan iki pancn
sanyata mangkono -- iku sabdaning
Allah, kang uga makarya ana ing kow
kang padha pracaya.
14
Sabab kow, para Sadulur, wis padha
niru pasamuwan-pasamuwan Allah ing
Yuda, yaiku pasamuwan-pasamuwan
ana ing Kristus Ysus, jalaran kow uga
wis padha nandhang sangsara marga
saka panggawn wong-wong kang
tunggal bangsa karo kow, padha kaya
kang sinandang dning pasamuwan ing
Yuda kono, marga saka panggawn
wong-wong Yahudi.
15
Malah wong-wong Yahudi mau wis
nydani Gusti Ysus lan para nabi
apadn wis nganiaya aku kabh. Apa
kang dadi keparenging Allah ora padha
dipreduli sarta wong kabh padha
dimungsuhi.
16
Awit arep padha ngalang-alangi
anggonku padha martakak pangandika
marang bangsa-bangsa liya murih
karahayon. Dadin padha tansah
ngundhaki dosan sakatog, lan
wekasan padha ketaman paukuman.
17
Nanging aku kabh, para Sadulur,
kang sawatara mangsa pisah karo kow,
adoh ing pandulu, nanging ora adoh
ing ati, temen-temen kalawan kangen
banget wis mbudi-daya bisan ketemu
adu-arep karo kow.
18
Amarga niyatku kabh arep nemoni
kow, -- aku, Paulus, malah ora mung
sapisan ba -- nanging aku padha
kapalangan dning Iblis.
19
Sabab sapa ta kang dadi pangarep-
arepku utawa kabungahanku utawa
makutha kaunggulanku kabh ana ing
ngarsan Ysus, Gusti kita, mbsuk ing
dina rawuh menawa dudu kow?
20
Sanyata, kow iku kang dadi
kamulyan lan kabungahanku kabh.
1 TESALONIKA 3.15 7
3
1
Sarhn aku wis padha ora betah
ngampet kangenku, mulan aku
padha sarujuk yn aku dhw kri ana
ing Atna,
2
banjur padha kongkonan Timotius,
sadulur kita tunggal pracaya lan kanca
tunggal pakaryan Allah bab martakak
Injil Kristus, supaya nyantosakak
atimu lan mituturi kow kabh bab
pracayamu,
3
murih aja ana wong kang goyah
pracayan marga saka kasusahan-
kasusahan iki. Kow dhw padha
sumurup, yn kita iki padha kagadhang
mangkono.
4
Amarga, uga nalika aku isih padha
ana ing antaramu, kow wis padha
dakkandhani, menawa kita bakal padha
ngalami panguya-uya. Lan kaya kang
wis padha koksumurupi, iku mau wis
kelakon.
5
Iya iku sabab, nalika wis ora betah
manh, aku nuli kongkonan Timotius,
supaya aku sumurup bab pracayamu,
jalaran aku kuwatir, menawa kow wis
padha kacoba dning si panggodha sarta
menawa pambudi-dayaku kabh dadi
tanpa guna.
6
Nanging saiki, bareng Timotius
wis bali saka panggonanmu kalawan
nggawa kabar kang mbungahak
bab pracayamu lan katresnanmu,
apadn bab anggonmu padha tansah
ngling-ling apa kang becik ing ngatas
aku kabh lan bab anggonmu kepngin
ketemu karo aku kabh, kayadn
anggonku kabh uga padha kepngin
ketemu karo kow,
7
mulan, para Sadulur, ana ing
sajroning panganiyaya lan sangsara,
aku padha kalipur marga saka kow lan
marga saka pracayamu.
8
Saiki aku padha krasa urip manh,
angger kow padha tetep-mantep ana
ing Gusti.
9
Amarga apa ta kang padha kena
daksaosak marang Allah minangka
panuwun sokur tumrap sakhing
kabungahan kang wis padha daktampani
marga saka kow kabh ana ing
ngarsan Allah kita?
10
Rina-wengi aku padha ndedonga
kanthi adreng, supaya bisa ketemu
adu-arep karo kow lan nyampurnakak
kakuranganing pracayamu.
1 TESALONIKA 3.114.2 9
11
Muga-muga Panjenengan, Allah lan
Rama kita, sarta Ysus, Gusti kita, karsa
paring wewengan marang aku kabh,
supaya padha bisa ketemu kow.
12
Muga Gusti karsa ndadkak saya
wuwuh lan lubring katresnanmu
marang padha sadulur lan marang wong
kabh, padha kaya anggonku iya padha
nresnani kow.
13
Muga Panjenengan karsa
nyantosakak atimu, supaya tanpa
cacad lan suci ana ing ngarsan Allah
lan Rama kita, samangsa rawuh Ysus,
Gusti kita, ginarebeg sakhing para suci
kagungan.
4
1
Wasana, para Sadulur, panjaluk lan
pituturku kabh marang kow ana
ing patunggilan Gusti Ysus: Kow wis
padha krungu saka aku, kepriy kudun
lakumu supaya ndadkak keparenging
Allah. Bab iku pancn wis padha
koktindakak, wasamono prayogan
kow saya tumemena anggonmu padha
tumindak mangkono.
2
Kow uga wis padha ngerti marang
pituduh-pituduh kang wis padha
dakwnhak marang kow awit saka
asman Gusti Ysus.
3
Amarga kang dadi karsan Allah iku:
kasucnmu, yaiku supaya kow padha
nyingkiri laku-cabul,
4
supaya wong panunggalanmu ngepk
wong wadon siji dadi somah dhw
sarta urip ing sajroning kasucn lan
kasusilan,
5
ora amarga saka derenging hawa-
napsu, kayadn tumindaking wong
kang padha ora wanuh marang Allah,
6
apamanh wong aja gaw pitunan
utawa ngapusi sadulur tunggal pracaya.
Amarga Gusti kang bakal malesak
iku kabh, kaya kang wis tau padha
dakkandhakak lan daktandhesak
marang kow.
7
Allah anggon nimbali kita iku ora
supaya laku-najis, nanging supaya
nindakak apa kang suci.
8
Mulan sapa ba kang nampik bab
iki, iku ora nampik manungsa, nanging
nampik marang Allah kang uga wis
maringak Roh kang suci marang kow
kabh.
9
Bab katresnaning pasaduluran ora
prelu daktulis marang kow, awit
kow dhw wus padha ngulinakak
tresna-tinresnan saka Allah.
10
Bab iku uga padha koktindakak
marang sadulur tunggal pracaya kabh
ing saindenging Makdonia. wadn,
para Sadulur, aku padha pitutur
marang kow, supaya kow padha
luwih mempeng anggonmu nindakak
mangkono.
11
Apadn anggepen sawijining
pakurmatan menawa bisa urip tentrem,
bisa ngurus prakara-prakaran dhw,
sarta bisa nyambut-gaw kalawan
tanganmu, kaya kang wis tau padha
dakwelingak marang kow,
12
satemah uripmu dadi wong-wong
sopan ing ngarep wong njaba sarta ora
gumantung marang wong-wong mau.
13
Sabanjur, para Sadulur, karepku
kow aja nganti padha ora mangerti bab
para wong kang wus mati, supaya kow
aja padha sedhih kaya wong-wong liya
kang ora duw pangarep-arep.
14
Amarga yn kita pracaya, menawa
Ysus wus sda lan wus kawungokak,
kita uga pracaya, menawa lantaran
Ysus, Allah bakal ngempalak wong-
wong kang wis mati mau bareng karo
Panjenengan.
15
Bab iku padha dakkandhakak
marang kow sarana pangandikan
Gusti: Kita kang isih urip, kang isih kari
nganti tumeka rawuh Gusti, babar
pisan ora bakal ndhisiki kang wis padha
mati.
16
Sabab sawus ana tengara, yaiku
samangsa panggedhn malakat
nyuwanten sora, sarta kalasangkaning
Allah kaunkak, Gusti piyambak bakal
tumedhak saka swarga, lan wong-wong
kang mati ana ing Kristus bakal padha
tangi dhisik.
17
Sawus iku, kita kang isih urip, kang
isih kari, bakal padha kapulung bareng
karo wong-wong mau ana ing mga,
methukak Gusti menyang awang-
awang. Mangkono kita bakal bebarengan
karo Gusti ing salawas-lawas.
18
Mulan kow padha lipur-linipura
sarana tembung-tembung iki.
5
1
Nanging para Sadulur, mungguh
mangsa lan waktun ora prelu ditulis
kanggo kow,
2
amarga kow dhw wis padha
sumurup kalawan cetha, yn dinan
Gusti iku tekan kaya maling ing wayah
bengi.
3
Menawa wong-wong padha kandha:
Kabh tentrem lan ora ana bebaya --
mangka dumadakan wong-wong padha
katempuh ing bilai, kayadn wong
wadon ngandheg dhadhakan nglarani --
mesthi bakal padha ora bisa ngoncati.
4
Nanging kow, para Sadulur, kow
padha ora urip ana ing pepeteng, nganti
kow padha keblejog ing dina iku kang
tekan kaya maling,
5
amarga wong kabh iku padha dadi
anaking pepadhang lan anaking raina.
Kita iku dudu wong-wonging wengi
utawa wong-wonging pepeteng.
6
Awit saka iku prayogan kita aja
padha turu kaya wong-wong liyan,
nanging padha tangia lan siyaga.
7
Jalaran wong kang padha turu, iku
turun ing wayah bengi, lan kang padha
mendem, iku anggon mendem ing
wayah bengi.
8
Nanging kita iki wong-wonging raina,
mulan kita padha diwaspada, kudu
ngrasuk kerning pracaya lan katresnan
sarta tetopong pangarep-areping
karahayon.
9
Awit Allah ora netepak kita supaya
nampa deduka, nanging supaya olh
karahayon marga dning Ysus Kristus,
Gusti kita,
10
kang wis sda kanggo kita, supaya
kita, dadia siyaga, dadia turu, padha urip
bareng karo Panjenengan.
11
Mulan kow padha ling-inglingna
lan bangun-binanguna, kayadn kang
pancn padha koklakoni.
12
Panjalukku marang kow kabh, para
Sadulur, padha urmatana wong-wong
kang mempeng ing gaw ana ing
antaramu, kang nuntun kow ana ing
Gusti lan kang awh pepling marang
kow,
13
lan supaya padha kokajni kang
banget kalawan katresnan marga saka
pagawan. Tansah padha uripa kanthi
rukun ana ing antaramu.
14
Aku uga padha awh pitutur marang
kow, para Sadulur, wong kang urip
padha ora tumata, perdinen; wong kang
padha cilik atin, bombongen; wong
kang padha ringkih, blanana; disabar
marang wong kabh.
15
Padha gatkna, supaya aja ana wong
kang males ala marang wong kang gaw
piala, nanging tansah padha ngudia
marang kang becik, marang pepadhamu
lan marang wong kabh.
16
Tansah padha bungaha.
17
Aja kendhat anggonmu ndedonga.
18
Padha ngunjukna panuwun ing
sabarang prakara, awit iku kang
dikarsakak dning Allah ana ing Kristus
Ysus tumrap kow.
19
Aja nyirep Roh,
20
lan aja ngrmhak pamedhar
wangsit.
21
Titinen samubarang kabh, lan
ugemana kang becik.
22
Padha ngedohana sarupaning piala.
23
Muga Allah kang kagungan
tentrem-rahayu iku nuckak kow ing
sasampurnan lan muga roh, jiwa lan
badanmu kareksa kanthi tanpa cacad
nalika rawuh Ysus Kristus, Gusti kita.
24
Panjenengan kang nimbali kow
iku setya, Panjenengan uga bakal
minangkani.
25
Para Sadulur, aku kabh padha
dongakna.
26
Salamku kabh marang para Sadulur
tunggal pracaya kalawan pangambung
kang suci.
27
Demi asman Gusti panjalukku
kanthi banget marang kow, supaya
layang iki kawacakak marang sadulur
tunggal pracaya kabh.
28
Sih-rahmat Ysus Kristus, Gusti
kita, nunggila ing kow kabh.
2 Tesalonika
1
1
Saka Paulus, Silwanus lan Timotius,
marang pasamuwan wong-wong ing
Tsalonika ana ing Allah Rama kita lan
ing Gusti Ysus Kristus.
2
3
Para Sadulur, Aku kabh padha
kuwajiban tansah saos sokur marang
Allah marga saka kow kabh.
Lan pancn patut mangkono, awit
pracayamu sangsaya mundhak-mundhak
lan anggonmu padha tresna-tinresnan
sangsaya banget,
4
satemah ana ing pasamuwan-
pasamuwan Allah aku dhw bombong
atiku tumrap kow amarga anggonmu
padha tatag sarta pracaya ana ing
sajroning sakh panganiaya lan
panindhes kang padha kokalami.
5
Iku dadi tandha-bukti mungguh
pangadilan Allah kang adil, kang
mratlakak yn kow kabh iku pantes
dadi warganing Kraton Allah, kow
kang saiki padha nandhang sangsara
amarga Kraton iku.
6
Jalaran pancn adil kagem Allah
malesak panindhes marang wong-wong
kang padha nindhes kow kabh,
7
sarta murih leganing atimu kang
padha ditindhes, lan uga kanggo aku
kabh, samangsa Gusti Ysus bakal
ngatingal saka swarga ginarebeg para
malakat kang gedh pangwasan, ing
sajroning geni kang murub ngalad-alad,
8
lan nandukak piwales marang wong-
wong kang padha ora gelem wanuh
marang Allah sarta ora mbangun-turut
marang Injil Ysus, Gusti kita.
9
Wong-wong iku bakal padha nampa
paukuman kang gaw rusak ing
salawas-lawas, diedohak saka ing
ngarsan Gusti lan saka ing kamulyaning
pangwaos,
10
samangsa Panjenengan rawuh ing
dina iku, supaya kaluhurak ana ing
antaran para suci kagungan, sarta
supaya dadi pangram-ram wong
kabh kang pracaya, awit paseksi kang
wis padha daklairak marang kow
kabh iku wis padha kokpracaya.
11
Awit saka iku, aku kabh tansah
padha ndedonga uga kanggo kow
kabh, supaya Allah kita nganggep kow
padha sembada tumrap timbalan lan
kalawan pangwaos nyampurnakak
sakhing pepnginanmu tumindak
becik sarta nyampurnakak sakh
pakaryaning pracayamu,
12
satemah asman Ysus, Gusti kita,
kaluhurak ana ing kow kabh lan kow
kabh ana ing Panjenengan, miturut
sih-rahmating Allah kita lan Gusti Ysus
Kristus.
2
1
Bab rawuh Gusti kita Ysus Kristus
lan anggon kita bakal katunggilak
kalawan Panjenengan, panjalukku
kabh marang kow, para Sadulur,
2
supaya kow aja padha gampang
bingung lan sumelang, marga saka
wangsiting roh utawa marga saka
pakabaran utawa marga saka layang
kang diakokak saka aku kabh,
kaya-kaya dinan Gusti wis kelakon.
3
Kow aja nganti padha disasarak
nganggo patrap kepriy ba! Awitdn
sadurung dina iku kelakon mesthi
didhisiki anan pamurtad lan kababar
2 TESALONIKA 2.49 4
manungsa duraka, kang kudu
kasirnakak,
4
yaiku tukang-nglawan kang ngunggul-
unggulak awak dhw ngluwihi
sakh kang disebut utawa disembah
kayadn Allah, nganti wani lungguh ing
Padaleman Suci sarta ngaku Allah.
5
Apa kow ora padha ling yn bab iku
wis kerep dakkandhakak marang kow,
nalika aku isih ana ing satengahmu?
6
Dn saiki kow padha sumurup apa
kang nyandhet tekan, satemah lagi
bakal jumedhul ing waktu kang wis
katemtokak.
7
Amarga kanthi patrap sesidheman,
duraka iku wiwit tumindak, nanging saiki
isih ana kang nyandhet. Menawa kang
saiki nyandhet wis kasingkirak,
8
ing waktu iku manungsa duraka lagi
arep muncul, nanging Gusti Ysus nuli
bakal numpes kalawan napasing tutuk
lan samangsa rawuh, bakal nyirnakak
sarana ngatingal.
9
Tekan manungsa duraka iku marga
saka panggawn Iblis lan bakal
dikanthni kasektn warna-warna
sarta pratandha-pratandha apadn
mukjijat-mukjijat palsu;
10
kalawan rka-daya ala rupa-rupa
tumrap wong-wong kang bakal nemu
karusakan, jalaran padha ora nampani
sarta nresnani kayektn kang ndadkak
karahayon.
11
Iya iku sabab Allah anggon
ndhatengak panasaran marang wong-
wong iku, kang njalari padha pracaya
marang kang goroh,
12
supaya wong kabh kang padha ora
pracaya marang kayektn, kaukum lan
seneng marang piala.
13
Nanging para Sadulur, aku kudu
padha tansah saos sokur marang Allah
marga saka kow kabh, kang dikasihi
dning Gusti, amarga Allah wiwit wiwitan
mula wus milih kow kabh supaya
dislametak ana ing sajroning Roh, kang
nuckak kow lan ana ing sajroning
kayektn kang padha kokpracaya.
14
Tumrap kang mangkono iku
Panjenengan wis nimbali kow kabh
lantaran Injil, kang padha dakwartakak,
satemah kow padha kepareng nampa
kamulyan Ysus Kristus, Gusti kita.
15
Mulan, kow padha dibakuh lan
padha ngantepana piwulang-piwulang
kang wis padha koktampani saka aku
kabh, kanthi patrap lsan utawa tulisan.
16
Anadn Panjenengan, Gusti kita
Ysus Kristus lan Allah, Rama kita, kang
sajroning sih-rahmat wis ngasihi kita
sarta kang wis ngganjar panglipur kang
17
muga karsa paring panglipur lan
nyantosakak atimu ing sadhngah
panggaw lan pitembungan kang becik.
3
1
Sabanjur, para Sadulur, padha
ndedongaa kanggo aku kabh,
supaya pangandikan Gusti saya maju
lan diluhurak, kayadn kang wis
kelakon ana ing antaramu kabh,
2
lan supaya aku padha uwal saka para
wong kang padha gaw rerusuh lan
para wong ala, sabab ora saben wong
kaparingan pracaya.
3
Nanging Gusti iku setya-tuhu.
Panjenengan bakal nyantosakak atimu
lan ngayomi kow kabh saka piala.
4
Anadn aku kabh padha pracaya
ana ing Gusti, yn apa kang wis padha
dakpituturak marang kow kabh, iku
padha koklakoni lan bakal koklakoni.
5
Muga Gusti tansah ngenerak atimu
marang katresnan Allah lan marang
kasetyan Kristus.
6
Nanging welingku marang kow
kabh, para Sadulur, ana ing asman
Gusti Ysus Kristus, padha sumingkira
saka saben sadulur tunggal pracaya
kang ora nindakak pagawan lan kang
ora manut marang piwulang kang wis
padha koktampani saka aku kabh.
7
Sabab kow dhw padha sumurup,
kepriy anggonmu kudu padha nulad
marang aku kabh, amarga aku padha
ora nglirwakak pagawan ana ing
antaramu,
8
sarta ora tau mangan rotining liyan
kanthi lelahanan, nanging aku kabh
padha mbudi-daya lan nyambut-gaw
rina-wengi kalawan rekasa, supaya aja
dadi gawn sapa ba ana ing antaramu.
9
Ora marga aku padha ora duw hak
ing bab iku, nanging marga aku kabh
bisaa dadi tuladha kanggo kow kabh,
supaya padha kokanut.
10
Sabab, uga nalika aku padha ana
ing satengahmu, aku padha awh
pepling marang kow kabh: Yn wong
ora gelem nyambut-gaw, iku iya aja
mangan.
11
Iki padha dakkandhakak amarga
aku padha krungu, yn ana wong ing
antaramu kang urip seneng kluyuran,
ora nyambut-gaw, kejaba mung
nindakak bab-bab kang tanpa guna.
12
Wong-wong kang kaya mangkono iku
padha daklingak lan padha dakpituturi
ing sajroning Gusti Ysus Kristus supaya
padha tansah nindakak pagawan
kanthi tentrem sarta kalawan mangkono
padha mangana rejekin dhw.
13
Lan kow, para Sadulur, aja padha
bosen nindakak panggaw becik.
14
Menawa ana wong kang ora gelem
ngrungokak apa kang dakkandhakak
ing layang iki, iku titnana lan aja
sesrawungan karo wong iku, supaya dadi
isin.
15
Mung ba aja kokanggep mungsuh,
nanging lingna kaya marang sadulur
tunggal pracaya.
16
Muga Panjenengan, iya Gustining
tentrem-rahayu, tansah paring tentrem-
rahayu marang kow kabh kanthi
sadhngah patrap. Gusti nunggila karo
kow kabh.
17
Salam saka aku, Paulus. Salam iki
daktulis nganggo tanganku dhw. Iki
minangka titikaning saben layangku: Iya
mangkn iki tulisanku.
2 TESALONIKA 3.18 9
18
Sih-rahmat Ysus Kristus, Gusti
kita, nunggila ing kow kabh.
1 Timotius
1
1
manut dhawuh Allah, Juruslamet
kita, lan Kristus Ysus, pangarep-arep
kita,
2
marang Timotius, anakku kang
sejati sajroning pracaya: Palimirma,
sih-rahmat lan tentrem-rahayu saka
Allah Sang Rama lan Kristus Ysus, Gusti
kita anaa ing kow.
3
Nalika aku arep nerusak lakuku
menyang wilayah Makdonia, kow wis
dakwanti-wanti, supaya tetep ana ing
fesus lan mituturi wong-wong sawenh,
supaya aja mulangak piwulang liya,
4
utawa dongng lan sarasilah kang ora
ana entk, kang olh-olhan mung
pangangen-angen, sarta dudu tatanan
keslametan kang kaparingak Allah
sajroning pracaya.
5
Kang dituju ing pitutur iku, yaiku
katresnan kang muncul saka ati kang
suci, saka swaraning batin kang murni
lan saka pracaya kang tulus-klas.
1 TIMOTIUS 1.610 2
6
Nanging ana wong kang nyimpang
saka iku lan banjur kesasar ing omongan
kang tanpa guna.
7
Wong-wong iku arep padha dadi
pamulanging angger-angger Tort,
mangka ora ngerti marang tembung-
tembung dhw sarta prakara-prakara
baku kang diwulangak kanthi mutlak.
8
Kita padha sumurup, yn angger-
anggering Tort iku becik, menawa
bener anggon ngecakak,
9
yaiku kanthi pangerti, yn angger-
anggering Tort iku ora kanggo wong
sampurna, nanging kanggo wong duraka
lan murang-sarak, wong lamis lan wong
dosa, kanggo wong kadonyan lan kang
tanpa agama, kanggo kang matni bapa
lan biyung, kanggo wong kang gawn
matni,
10
kanggo wong kang tumindak cabul
lan laku-jina padha lanang, kanggo
wong kang gawn nyulik, kanggo wong
kang tukang ngapusi, kanggo wong kang
dhemen sumpah palsu, lan sabanjur
samubarang kabh kang cengkah karo
piwulang kang bener,
1 TIMOTIUS 1.1116 3
11
kang adhedhasar Injiling Allah
kang luhur lan pinuji, kaya kang wis
kapitayakak marang aku.
12
Aku saos sokur marang
Panjenengan, kang nyantosakak
aku, yaiku Kristus Ysus, Gusti kita,
amarga Panjenengan karsa nganggep
aku setya, sarta mitayakak bubuhan
leladi iki marang aku,
13
aku kang maun tukang nyenyamah,
nganiaya sarta kejem, nanging wus
karentahan palimirma, awit iku kabh
daklakoni saka ora ngertiku sajroning
ora pracaya.
14
Malah sih-rahmat Gusti kita iku wis
kaparingak nganti lubr marang aku
kalawan pracaya lan katresnan sajroning
Kristus Ysus.
15
Tembung iki nyata lan pantes diugemi
temenan, "Kristus rawuh ing donya prelu
mitulungi rahayu marang wong dosa,"
lan antaran para wong dosa iku aku iki
kang gedh dhw dosan.
16
Nanging malah marga saka iku aku
karentahan palimirma, supaya ana ing
aku kang gedh dhw dosan iki, Ysus
Kristus nlakak sakhing kasabaran.
Sarana mangkono, aku dadia tuladha
1 TIMOTIUS 1.172.2 4
tumrap wong kang bakal padha pracaya
marang Panjenengan lan olh urip
langgeng.
17
Pakurmatan lan kamulyan ing
salawas-lawas kasaosna marang
Rajan sakhing jaman, Allah kang
langgeng, kang ora katingal lan kang
asipat tunggal! Amin.
18
Kuwajiban iki dakpasrahak marang
kow, anakku Timotius, cundhuk karo
apa kang wus kaweca tumrap kow,
supaya marga pameca iku kow ngudi
marang pambudidaya kang utama
kalawan pracaya sarta swaraning batin
kang murni.
19
Ana wong sawatara kang wus
ngemohi swaraning batin kang murni
iku, marga saka iku pracayan kandhas,
20
kayata: Himnus lan Alksander,
kang wus dakpasrahak marang
Iblis, supaya padha kapok anggon
nyenyamah.
2
1
Awit saka iku, kang dhisik dhw
aku mituturi: Padha ngaturna
panyuwun, pandonga safaat lan
panuwun sokur tumrap ing wong kabh,
2
tumrap para raja sarta tumrap
sakhing panggedh, supaya urip kita
1 TIMOTIUS 2.39 5
bisa tentrem lan ayem ana ing sajroning
sakh kamursidan lan kaurmatan.
3
Iya iku kang becik lan kang dadi
keparenging Allah, Pamarta kita,
4
kang ngarsakak, supaya wong kabh
padha kapitulungan rahayu lan padha
olh kawruh bab kang bener.
5
Amarga Allah iku asipat tunggal,
samono uga Pantawis antaran Allah lan
manungsa iya mung siji, yaiku Kristus
Ysus kang jumeneng Manungsa,
6
kang wis masrahak sariran
minangka panebus kanggo wong
kabh: Iku paseksi ing waktu kang wis
katemtokak.
7
Iya kanggo paseksi iku aku wus
katetepak dadi juru-warta lan rasul, --
kang dakkandhakak iki bener, aku ora
goroh -- lan dadi gurun wong-wong
dudu Yahudi, sajroning pracaya lan apa
kang bener.
8
Awit saka iku, aku kepngin supaya
ing sadhngah papan wong lanang
padha ndedonga kalawan ngulukak
tangan kang suci, aja nganggo nepsu
utawa padudon.
9
Mangkono uga wong wadon, padha
manganggoa kang pantes, sopan lan
prasaja, rambut aja diklabang, aja
manganggo mas-masan, mutiyara utawa
sandhangan kang larang-larang,
10
nanging manganggoa sandhangan
kang wujud panggaw becik, dikaya
sapatut wong wadon kang ngibadah.
11
Wong wadon iku kudun anteng
lan nampani piwulang kalawan
mbangun-turut.
12
Wong wadon ora dakwenangak
memulang sarta ora dakwenangak
ngwasani wong lanang, padha antenga
ba.
13
Awitdn Adam kang katitahak
dhisik, banjur lagi Hawa.
14
Apamanh dudu Adam kang kagodha,
nanging wong wadon iku kang kagodha
lan tumiba ing dosa.
15
Nanging wong wadon bakal
kapitulungan rahayu amarga saka
anggon duw anak, angger ngantepi
ing pracaya lan katresnan sarta kasucn
kalawan prasaja.
3
1
Iki tembung kang bener, "Wong
kang kepngin nggayuh kalungguhan
pamomonging pasamuwan, iku kepngin
nindakak pagawan kang adi."
1 TIMOTIUS 3.28 7
2
Mulan pamomonging pasamuwan iku
kudu kang tanpa cacad, kang somah
siji, bisa ngendhalni dhiri, wicaksana,
sopan, seneng awh pamondhokan,
pinter memulang,
3
ora karem minum, ora gampang
nepsu, sumanak, dhemen ngrukunak,
ora ngawula marang bandha,
4
dadi sesirahing brayat kang becik,
kang diringi lan diajni dning
anak-anak.
5
Menawa wong ora bisa ngemudhni
brayat dhw, kepriy anggon bisa
ngurus pasamuwan Allah?
6
Aja wong kang durung suw anggon
mratobat, supaya aja dadi gumunggung
lan kena paukuman kaya kang kelakon
tumrap Iblis.
7
Apamanh nduwnana jeneng kang
becik ing sanjabaning pasamuwan,
supaya aja kena ing panggugating wong
lan tumiba ing kala-jireting Iblis.
8
Mangkono uga para Dhiaken iya
kudu wong kang kajn, kang ora
mncla-mncl, ora karem anggur, ora
srakah,
1 TIMOTIUS 3.915 8
9
nanging wong kang bisa nyimpen
wewadining pracaya ing sajron
swaraning batin kang suci.
10
Wong iku iya kudu ditliti dhisik,
banjur lagi padha ditetepak ing ayahan
leladi iku, sawus tetla yn tanpa
cacad.
11
Mangkono uga somah kudu kang
kajn, kang ora dhemen mitenah, bisa
ngendhalni dhiri sarta kena dipracaya
ing samubarang kabh.
12
Dhiaken iku kudu kang somah siji
sarta becik anggon ngurus anak-anak
lan brayat.
13
Amarga wong-wong kang becik
anggon leladi iku olh kalungguhan
kang becik, satemah sajroning pracaya
marang Kristus Ysus bisa awh paseksi
kalawan kendel.
14
Kabh iku daktulis marang kow,
sanadyan pangarep-arepku bisaa nggal
niliki kow.
15
Dadi, yn ana kaspku kow bisa
nyumurupi, kepriy urip wong kang
dadi brayating Allah, yaiku pasamuwan
Allah kang gesang, saka-pikukuh lan
dhasaring kayektn.
16
Satemen luhur wewadin
pangibadah kita iku, "Panjenengan
kang wis ngatingal ngagem wujud
manungsa wis kaleresak marga dning
Roh kang ngatingal marang para
malakat, kawartosak ing antaran
para bangsa; kang dipracaya ana
ing jagat, sinengkakak sajroning
kamulyan."
4
1
Ananging ana pangandikan Roh
kanthi cetha, yn ing temb bakal
ana wong kang padha murtad banjur
klu marang roh-roh panasaran lan
piwulang stan-stan
2
marga saka pambujuking para tukang
ngapusi, kang swaraning batin nganggo
ecaping stan-stan mau,
3
wong-wong iku nganakak larangan
jejodhoan, larangan mangan pangan
kang dititahak dning Allah, supaya
dipangan kalawan saos sokur dning
para wong kang pracaya lan kang wis
wanuh marang kayektn.
4
Awitdn kabh kang dititahak
dning Allah iku becik, lan siji ba ora
ana kang haram, angger ditampani
kanthi saos sokur,
1 TIMOTIUS 4.511 10
5
amarga kabh iku wis kasuckak
dning pangandikan Allah lan dning
pandonga.
6
Sarana nglingak bab-bab iku
marang sadulur-sadulur kita, kow
bakal dadi abdin Kristus Ysus kang
becik, kang kagulawenthah ing bab
dhasar-dhasaring pracaya kita sarta
ing bab piwulang kang becik kang wis
kokanut nganti saprn.
7
Nanging dohana dongng-dongng
gugontuhon wong nini-nini.
Nggegulanga ing pangibadah.
8
Nggegulang kajasmann iku winates
padah, nanging pangibadah iku
madahi tumrap samubarang kabh,
awit iku isi prajanji kanggo urip saiki lan
ing temb.
9
Tembung iki bener lan wajib ditampani
kalawan temen-temen.
10
Iya iku sabab anggon kita padha
rekasa lan mbudidaya kanthi ngetog
kakuwatan, jalaran kita padha nduwni
pangarep-arep marang Allah kang
gesang, kang dadi Pamartan wong
kabh, kusus para wong kang pracaya.
11
Iku kabh wartakna lan wulangna.
1 TIMOTIUS 4.1216 11
12
Aja nganti ana wong kang
ngrmhak kow, amarga kow isih
enom. Dadia tuladha tumrap para
wong kang pracaya, ing bab tembung-
tembungmu, tindak-tandukmu,
katresnanmu, kasetyanmu tuwin ing
kasucnmu.
13
Sabanjur, nganti satekaku tegena
anggonmu macakak prangan-
pranganing Kitab Suci, sarta anggonmu
mbangun lan memulang.
14
Aja nglirwakak anggonmu
migunakak kanugrahan kang ana ing
kow, kang wis kaparingak marang
kow sarana pameca lan sarana
tumpangan-tanganing parepatan para
pinituwa.
15
Kabh iku mau gatkna, uripa
sajroning iku kabh, supaya
kemajuanmu tetla marang wong
kabh.
16
Awasana awakmu dhw lan
piwulangmu. Tegena anggonmu
nindakak iku kabh, amarga sarana
mangkono, kow bakal mitulungi
awakmu dhw lan wong kabh kang
padha ngrungokak piwulangmu.
1 TIMOTIUS 5.18 12
5
1
Wong kang wis tuwa aja
koksrengeni, nanging lingna
kayadn marang bapa. Wong nom-
noman padha lingna kayadn
sadulurmu,
2
para wong wadon kang wis tuwa
kayadn ibu, para wong wadon kang
isih enom kayadn adhimu, kalawan ati
kang resik.
3
Para randha kang tetep dadi randha
lan urip ijn, iku padha ajnana.
4
Nanging randha kang duw anak
utawa putu, anak utawa putun iku
prayogan luwih dhisik padha sinau bekti
marang kulawargan dhw lan males
kabecikan wong-tuwan tuwin embah,
amarga iku kang dadi kepareng Allah.
5
Dn randha kang tetep dadi randha,
kang urip mung ijn, iku pangarep-
arep marang Allah lan tansah nenuwun
sarta ndedonga rina-wengi.
6
Nanging randha kang urip nguja
kasenengan, iku wis mati sajroning urip.
7
Sakh randha mau padha lingna
bab-bab iki, supaya urip tanpa cacad.
8
Dn menawa ana kang ora mikirak
sanak-sadulur, apamanh brayat, iku
1 TIMOTIUS 5.913 13
wis murtad lan luwih ala katimbang karo
wong kang ora pracaya.
9
Randha kang kadhaftar iku kang
umur ora kurang saka sewidak taun,
kang mung omah-omah sapisan
10
lan kabuktn anggon wis nindakak
panggaw becik, kayata: Nggulawenthah
anak, dhemen awh pamondhokan,
ngwisuhi sikil para Sadulur tunggal
pracaya, nulungi wong kang urip
kesrakat, cekak kang tansah mrelokak
nindakak sarupaning panggaw becik.
11
Para randha kang luwih enom iku aja
kokdhaftar, awit menawa kataman napsu
birai kang njalari pisah saka Kristus,
banjur padha kepngin omah-omah,
12
satemah padha nyingkur kasetyan
kang sekawit marang Panjenengan,
iku padha nekakak paukuman tumrap
awak dhw.
13
Sarta manh, sarana mlebu-metu
ing omah wong, padha kulina
kesd-kesdan, malah ora mung
kesd-kesdan ba, nanging iya seneng
nyatur lan nyampuri urusan wong liya
sarta ngandhak-ngandhakak prakara
kang ora patut.
14
Awit saka iku karepku supaya
randha-randha kang isih enom padha
omah-omah manh, padha duw anak,
nuntun brayat sarta aja padha awh
dhadhakan marang mungsuh, kanggo
ngala-ala jeneng kita.
15
Amarga wis ana sawatara randha
kang kesasar nuruti Iblis.
16
Menawa ana wong kang pracaya,
lanang utawa wadon, kang ing brayat
ana randha-randhan, wong iku
mbiyantua para randha mau, supaya
padha ora dadi sesanggan pasamuwan.
Sarana mangkono, pasamuwan bisa
mitulungi randha kang urip ijn.
17
Para pinituwa kang becik pangrh
iku pantes diajni tikel loro, luwih manh
kang kanthi tumemen anggon khotbah
lan memulang.
18
Sabab ing Kitab Suci ana pangandika
mangkn, "Sapi kang lagi dianggo
nggiling aja dibrangus," lan manh,
"Wong kang nyambut-gaw iku patut
olh pituwas."
19
Aja ngladni pandakwa marang
sawijining pinituwa, kajaba yn ana
seksin loro utawa telu.
20
Wong-wong kang padha nglakoni
dosa iku welhna ing ngarep wong
kabh, supaya wong-wong liyan uga
padha wedi.
21
Ana ing ngarsan Allah lan Kristus
Ysus sarta para malakat pepilihan,
aku weling kalawan temen-temen
marang kow: Gatkna pituduh iki tanpa
sangga-runggi lan tumindakmu ing
samubarang ditanpa pilih kasih.
22
Aja kesusu numpangak tangan
marang wong lan aja nganti katut ing
dosan wong liya. Jaganen resiking
atimu dhw.
23
Aja mung ngomb banyu ba,
nanging tambahana anggur sathithik,
amarga wetengmu ringkih lan awakmu
kerep lara.
24
Dosan wong sawatara iku wis cetha
banget, kaya-kaya ndhisiki wong-wong
mau menyang pangadilan, nanging
dosan wong sawatara manh lagi cetha
mbsuk.
25
Samono uga panggaw becik iku
nggal kasumurupan, lan yn ora
mangkono, panggaw iku tetep ora
tansah kaaling-alingan.
1 TIMOTIUS 6.15 16
6
1
Wong kabh kang nyangga
momotan marga anggon dadi
batur, iku nganggepa bendaran wus
sapantes nampa sakhing pakurmatan,
supaya asman Allah lan piwulang kita
aja dicamah.
2
Menawa bendaran mau wong
pracaya, aja nganti dikurangi
pakurmatan amarga padha tunggal-
sadulur ana ing Kristus, nanging malah
saya dibecik anggon ngladni, amarga
bendara kang nampa wohing leladin iku
sadulur kang pracaya lan kinasih. (6:2b)
Kabh iki wulangna lan pituturna.
3
Menawa ana wong kang mulangak
piwulang liya lan ora miturut pangandika
kang bener -- yaiku pangandikan Gusti
kita Ysus Kristus -- lan kang ora miturut
piwulang kang laras karo paugeraning
kamursidan kita,
4
wong iku kaya ngerti-ngertia, nanging
sejatin ora ngerti apa-apa. Penyakit
yaiku golk-golk prakara lan waton
sulaya, kang njalari drengki, padudon,
pitenah, sangga-runggi,
5
regejegan ing antaran wong-wong
kang pikiran ora waras manh lan kang
1 TIMOTIUS 6.611 17
wis klangan kayektn, kang ngira yn
iku dadi sumbering kauntungan.
6
Pancn menawa kamursidan iku
dikanthni ati kang marem, iku
ngolhak kauntungan gedh.
7
Sabab anggon kita teka ana ing donya
ora kanthi nggawa apa-apa, lan kita uga
ora bisa nggawa apa-apa, anggon kita
ninggalak donya mau.
8
Angger wis ana pangan lan sandhang,
wis cukup.
9
Nanging wong kang kepngin sugih
padha tumiba ing panggodha lan
kena ing kala-jiret sarta pepnginan
warna-warna kang kothong lan gaw
cilaka, kang ngremak manungsa
marang bilai tuwin karusakan.
10
Awit oyoding sakhing piala iku
karem bandha, lan karana anggon
mburu dhuwit iku sawenhing wong
padha nyimpang saka pracaya sarta
nyiksa awak dhw sarana kasusahan
warna-warna.
11
Nanging kow, h, manungsaning
Allah, ngedohana iku kabh, ngaraha
marang kaadilan, kamursidan,
pangandel, katresnan, kasabaran lan
budi sarh.
12
Nindakna tetandhingan kang becik
ana ing gelangganging pangandel,
nggayuha urip langgeng. Iya tumrap
kang kaya mangkono iku anggonmu
katimbalan sarta nglairak sahadat kang
bener, sineksnan dning wong akh.
13
Ana ing ngarsan Allah kang maringi
urip marang samubarang lan ana ing
ngarsan Kristus Ysus kang wis paring
paseksi kang bener ing ngarep Pontius
Pilatus, aku ngatag marang kow:
14
Pepakon iki tetepana ditanpa cacad
lan tanpa luput, nganti tumekan
titimangsa Gusti kita Ysus Kristus
ngatingal,
15
yaiku ing titimangsa kang bakal
katemtokak dning Pangwaos tunggal
lan kang dadi sumbering karahayon,
Rajan para raja sarta Gustin para
gusti.
16
Iya mung Panjenengan iku kang
kalis ing pati, kang ngedhaton ana ing
pepadhang, kang tan kena cinelakan.
Ora ana wong siji ba kang tau weruh
Panjenengan, jalaran pancn ora
bisa ndeleng Panjenengan. Kagem
Panjenengan iku kaurmatan lan
pangwaos kang langgeng! Amin.
17
Para wong sugih ing donya iki padha
lingna, supaya aja padha gumunggung
lan aja padha duw pangarep-arep
marang samubarang kang ora tetep
kaanan, kayata kasugihan, nanging
ngarep-arepa marang Allah, kang
maringi kita samubarang kanthi lubr,
supaya padha kita rasakak.
18
Padha lingna, supaya padha
nglakoni panggaw becik, dadi sugih
ing bab kabecikan, dhangan wwh lan
ngedum-edum barang darbk
19
sarta sarana mangkono padha
ngumpulak bandha kanggo pawitan
kang becik, supaya ing temb, padha
olh urip kang sanyata.
20
H, Timotius, apa kang wis
kapitayakak marang kow iku
reksanen. Guneman kang ngayawara
lan ora suci sarta padudon kang asal
saka apa kang dianggep kawruh, iku
singkirana.
21
Amarga ana wong sawatara kang
mulangak iku, lan sarana mangkono
wis padha nyimpang saka pracayan.
Sih-rahmat nunggila ing kow!
2 Timotius
1
1
kang awit saka karsaning Allah,
supaya martakak prasetya bab urip ana
ing sajron Kristus Ysus,
2
marang Timotius, anakku kang
kinasih: Palimirma, sih-rahmat lan
tentrem-rahayu saka Allah Sang Rama
lan Kristus Ysus, Gusti kita, anaa ing
kow.
3
Aku saos sokur marang Allah, kang
dakladosi kalawan swaraning ati kang
resik, kaya kang dilakoni dning para
leluhurku. Sarta aku tansah nglingi
kow sajroning panyuwunku rina-wengi.
4
Menawa aku klingan anggonmu
ntsak eluh, aku banjur kepngin
weruh kow manh, supaya atiku
kapenuhan ing kabungahan.
5
Amarga aku klingan marang
pracayamu kang tulus-klas, yaiku
pracaya kang wiwitan dumunung ana
ing embahmu-putri Lois lan ibumu
unike lan aku yakin iku iya dumunung
ana ing kow.
2 TIMOTIUS 1.610 2
6
Marga saka iku kow daklingak
supaya tetep gaw ngrembakan
sih-peparing Allah kang ana ing kow
sarana anggonmu wis katumpangan
tanganku.
7
Sabab Allah maringi kita dudu roh
kang njalari jirih, nanging roh kang
nuwuhak kakuwatan, katresnan lan
katertiban.
8
Mulan aja isin nglairak paseksi
bab Gusti kita sarta aja isin marga
saka aku, kang dadi wong ukuman
marga saka Panjenengan, nanging
mlua nandhang sangsara kanggo Injil
kalawan kakuwataning Allah.
9
Panjenengan kang milujengak
kita lan nimbali kita kalawan timbalan
kang suci, ora adhedhasar panggaw
kita, nanging adhedhasar karsa lan
sih-rahmat piyambak, kang wus
kaparingak marang kita ana ing Kristus
Ysus sadurung wiwitaning jaman.
10
Lan saiki kawujudak ana ing
rawuh Juru-wilujeng kita Ysus Kristus,
kang lantaran Injil wus nyirnakak
pangwasaning pati sarta mbabarak urip
kang ora bisa rusak.
2 TIMOTIUS 1.1116 3
11
Iya kanggo Injil iki aku wis katetepak
dadi juru-warta, dadi rasul lan dadi guru.
12
Iya iku kang njalari kasangsaranku
iki kabh, nanging aku ora isin, sabab
aku sumurup sapa kang dakpracaya
sarta aku yakin yn Panjenengan iku
kwaos rumeksa marang apa kang wis
dipitayakak Panjenengan marang aku
nganti tumeka dinan Gusti.
13
Samubarang kang wis kokrungu
saka aku, iku antepana, dadia tuladha
piwulang kang bener sarta lakonana
sajroning pracaya lan katresnan ana ing
Kristus Ysus.
14
Rajabrana kang ndah, kang wis
dipitayakak Panjenengan, dning Roh
Suci, kang dedalem ana ing kita, iku
reksanen.
15
Kow wis padha sumurup, menawa
wong-wong ing tlatah Asia-Cilik iku
padha nyingkur aku; kalebu Figelus lan
Hrmogens.
16
Muga Gusti karsa paring sih-rahmat
marang Onsiforus sabrayat, kang wus
bola-bali gaw senenging atiku. Wong
iku ora isin niliki aku ana ing pakunjaran.
17
Nalika ana ing Roma, wis ngudi
nggolki aku lan iya wis bisa nemoni
aku.
18
Muga Gusti karsa maringak sih-
rahmat marang wong mau mbsuk ing
dinan Gusti. Sapira anggon leladi ana
ing fesus, kow luwih ngerti katimbang
aku.
2
1
Mulan, h anakku, disantosa
marga saka sih-rahmat kang ana ing
Kristus Ysus.
2
Apa kang wis kokrungu saka aku
kang sineksnan dning wong akh,
iku pitayakna marang wong-wong kang
padha kena dipracaya, kang uga bisa
memulang wong liya.
3
Mlua nandhang sangsara kayadn
prajurit Kristus Ysus kang utama.
4
Prajurit kang lagi perang iku ora
mreduli marang prakara-prakara kang
magepokan karo panguripan, supaya
marga saka mangkono iku ndadkak
senenging komandhan.
5
Wong kang mlu tetandhingan
iku anggon bisa olh makuthaning
kamenangan mung menawa manut
tatanan olah-raga.
2 TIMOTIUS 2.612 5
6
Wong tani kang panyambut-gawn
kanthi rekasa iku kudun kang wiwitan
ngrasakak wohing pagawan.
7
Apa kang dakkandhakak iku gatkna,
amarga Gusti bakal paring pangerti bab
samubarang marang kow.
8
linga: Ysus Kristus, kang wus
kang dadi tedhak Daud, miturut Injil
kang dakwartakak.
9
Iya marga saka martakak Injil
iku, aku nandhang sangsara, malah
kablenggu kayadn durjana, nanging
pangandikan Allah ora bisa kablenggu.
10
Mulan, kalawan sabar aku nglakoni
iku kabh kanggo para pepilihan Allah,
supaya wong-wong iku iya padha olh
karahayon ana ing Kristus Ysus kalawan
kamulyan kang langgeng.
11
Iki tembung kang bener, "Menawa
kita ndhrk Panjenengan ana ing
sdan, kita iya ndhrk Panjenengan
ana ing wungun.
12
Menawa kita tegen, kita iya
bakal ndhrk ngerh bareng karo
Panjenengan. Menawa kita nylaki
Panjenengan, kita iya bakal dislaki
Panjenengan.
2 TIMOTIUS 2.1319 6
13
Menawa kita ora setya, Panjenengan
tetep setya, awit Panjenengan ora bisa
nylaki sariran piyambak."
14
Wong-wong padha lingna lan
pituturana ing bab iku kabh kalawan
temenan ana ing ngarsan Allah, supaya
aja padha mbulet tembung, amarga
iku ora ana gunan babar pisan, malah
ngisruhak kang padha ngrungokak.
15
Udinen, supaya kow pantes ana
ing ngarsan Allah anggonmu dadi abdi
kang ora usah isin, kang ngundhangak
pangandikaning kayektn kalawan terus
terang.
16
Nanging singkirana tetembungan
kang ngayawara lan panyenyamah kang
mung nambahi duraka.
17
Tembung wong-wong kang
mangkono iku sumebar kaya lelara
kangker. Himnus lan Filtus iku
panunggalan wong-wong iku,
18
kang wis nyimpang saka kayektn
sarana anggon mulangak yn
patangn kita wis kelakon, sarta marga
saka iku banjur gaw rusaking pracayan
wong sawatara.
19
Nanging tetales kang dipasang dning
Allah iku santosa lan nganggo tenger
2 TIMOTIUS 2.2023 7
tulisan, surasan, "Gusti nguningani
sapa kang dadi kagungan," lan "Saben
wong kang nyebut asman Pangran iku
supaya ninggal pialan."
20
Ing sajroning omah gedh iku kang
tinemu ora mung prabot emas lan
prak, nanging uga barang-barang
kang kagaw saka kayu lan lemah;
kang kawitan iku kapigunakak kanggo
kapreluan kang luhur, dn kang
pungkasan iku kanggo kapreluan kang
kurang luhur.
21
Menawa wong nuckak awak saka
piala, iku bakal dadi praboting omah
kang mulya, iku disuckak, dianggep
pantes tumrap kang duw lan dicawisak
kanggo sadhnggah pakaryan kang
becik.
22
Mulan ngedohana hawa-napsun
wong anom, ngudia kaadilan, kasetyan,
katresnan lan tentrem-rahayu
bebarengan karo wong-wong kang
padha nyebut Pangran kalawan ati kang
tulus.
23
Sakhing prakara kang diothak-athik,
kang tanpa budi lan kang ora pantes
iku singkirana. Kow sumurup, yn
prakara-prakara iku nuwuhak dredah.
24
Mangka abdin Gusti iku ora kena
cecongkrahan, nanging kudu sumanak
marang wong kabh. Kudu bisa mulang,
sabar,
25
lan kalawan alus bisa nuntun
wong kang seneng nglawan, sabab
mbokmenawa Gusti maringi wewengan
marang wong-wong mau bisa mratobat,
sarta nuntun wong-wong mau nganti
padha wanuh marang kayektn;
26
lan sarana mangkono, banjur padha
ling manh, marga wis uwal saka
kala-jireting Iblis, kang wis ngendhalni
wong-wong iku nindakna kekarepan.
3
1
Sumurupa, yn ing dina-dina
pungkasan bakal ana mangsa kang
rekasa.
2
Wong bakal padha mung mikir
awak dhw lan karem bandha. Bakal
padha umuk lan gumunggung, bakal
dadi tukang mitenah, bakal wani karo
wong tuwa sarta ora ngerti ngaturak
panuwun, ora mreduli marang agama,
3
ora ngerti olah-tresna, ora gelem
rukun, seneng ngala-ala wong, ora bisa
ngendhalni dhiri, galak, ora seneng
kang becik,
2 TIMOTIUS 3.410 9
4
seneng cidra, ora mulur nalar,
kumenthus, luwih seneng nuruti
hawa-napsun katimbang nurut marang
Allah.
5
Anggon padha nindakak pangibadah
mung cara lair ba, nanging sajatin
padha nylaki sawab, wong-wong iku
dohana!
6
Sabab ing antaran wong-wong
iku ana kang padha nylimpet lumebu
ing omah wong liya lan mbebujuk
wong-wong wadon kang ringkih kang
kabotan dosa sarta kawengku dning
hawa-napsu rupa-rupa,
7
kang sanadyan kepngin tansah
kawulang, nanging ora tau bisa sumurup
marang kayektn.
8
Padha kaya Yans lan Yambrs
anggon padha nglawan Musa,
mangkono uga wong-wong mau padha
nglawan kayektn. Pikiran bobrok lan
pracayan ora sembada.
9
Nanging wong-wong iku wis mesthi
ora bakal luwih maju, amarga kayadn
Yans lan Yambrs, bodhon iku bakal
konangan dning wong kabh.
10
Nanging kow wis nampa lan
nindakak piwulangku, caraku urip,
panemuku, pracayaku, kasabaranku,
katresnanku lan katemenanku.
11
Kow wis mlu tampa panganiaya
lan nandhang sangsara kaya kang
wis dakrasakak ing Antiokhia lan ing
Ikonium sarta ing Listra. Sakhing
panganiaya iku daklakoni lan Gusti wis
ngluwari aku saka iku kabh.
12
Pancn saben wong kang nedya
urip kalawan nindakak pangibadah ing
sajron Kristus Ysus, iku bakal tampa
panganiaya.
13
Dn wong ala lan culika iku alan
bakal saya ndadra, padha nasarak lan
disasarak.
14
Nanging kow ngantepana kayektn
kang wis koktampa lan kokyakini,
kalawan tansah ling marang wong kang
wis mulangak iku marang kow.
15
linga uga, yn wiwit cilik kow wis
wanuh Kitab Suci, kang bisa ngolhak
kawicaksanan marang kow lan nuntun
kow marang karahayon marga saka
pracaya marang Kristus Ysus.
16
Sakhing tulisan ing Kitab Suci iku
kawangsitak dning Allah lan migunani
kanggo memulang, kanggo melhak
kaluputan, kanggo mbangun kelakuan
2 TIMOTIUS 3.174.5 11
tuwin kanggo nggulawenthah wong
sajroning kayektn.
17
Marga saka mangkono saben wong
kagungan Allah iku disamektani kanggo
nindakak sakhing panggaw becik.
4
1
Ana ing ngarsan Allah lan Kristus
Ysus kang bakal ngadili wong kang
urip lan kang mati, aku pitutur marang
kow ing satemen, demi rawuh sarta
demi Kraton.
2
Kow nggelarna pangandika,
samektaa ing waktu kang becik utawa
kang ora becik, nuduhna apa kang
salah, nglingna lan mituturana kalawan
sakhing kasabaran lan piwulang.
3
Amarga bakal tumeka ing waktun,
wong bakal ora bisa nampani manh
piwulang kang becik, nanging bakal
padha ngumpulak guru-guru kang
dikarepak kanggo maremak
pepnginaning kuping.
4
Bakal padha ngingerak kuping saka
kayektn lan ngrungokak dongng.
5
Nanging kow, dibisa ngemudhni
awakmu ing sajroning samubarang
kabh, disabar sajroning nandhang
sangsara, nindakna pagawan juru-
2 TIMOTIUS 4.612 12
warta Injil, lan nglakonana kuwajibaning
leladi!
6
Mungguh aku iki, getihku wis wiwit
kaesokak minangka pisungsung lan
ajalku wis cedhak.
7
Aku wis mungkasi tetandhingan kang
utama, aku wis tekan garis wekasan,
aku wis ngantepi ing pracaya.
8
Saiki aku wis cinawisan makuthaning
kayektn, kang bakal kaparingak
marang aku dning Gusti, Hakim kang
adil, ing titi-mangsan; nanging ora
mung kanggo aku ba, malah uga
kanggo sakhing wong kang padha
cecengklungen marang rawuh.
9
Udinen supaya kow nggal bisa
nemoni aku,
10
Dmas wis ninggal aku awit kepncut
marang donya iki, lan wis mangkat
menyang Tsalonika. Krsks wis lunga
menyang Galatia lan Titus menyang
Dalmatia.
11
Mung Lukas kang isih nunggal karo
aku. Markus pethuken lan ajaken mrn,
awit anggon leladi migunani aku.
12
Tikhikus wis dakkongkon menyang
fesus.
13
Yn kow mrn, jubah kang
daktinggal ana ing Troas ing omah
Karpus iku cangkingen lan uga buku-
bukuku, sing prelu dhw buku kang
digaw saka walulang.
14
Alksander tukang tembaga iku,
wis nindakak piala akh marang aku.
Iku bakal diwales dning Gusti miturut
panggawn.
15
Kow uga sing waspada marang
wong iku, awit banget anggon nglawan
piwulang kita.
16
Nalika aku ngaturak panjawab ing
pengadilanku kang kapisan, ora ana
wong siji-sijia kang mblani aku, kabh
padha ninggal aku -- bab iku muga aja
ditempuhak marang wong-wong mau --
17
nanging Gusti wis ngamping-ampingi
aku lan nyantosakak aku, supaya
lantaran aku, Injil kaundhangak wutuh
lan sakhing wong dudu Yahudi padha
ngrungokak! Sarana mangkono, aku
luwar saka cangkem singa.
18
Gusti bakal ngluwari aku saka
sarupaning panggaw ala. Panjenengan
bakal milujengak aku, nganti aku
lumebu Kraton ing swarga. Kaluhuran
kagema Panjenengan ing salawas-
lawas! Amin.
19
Salam marang Priska lan Akwila lan
marang brayat Onsiforus.
20
rastus kari ana ing Korintus lan
Trofimus daktinggal lara ana ing Miltus.
21
Udinen anggonmu mrn sadurung
mangsa bedhidhing. Salam saka bulus
lan Puds sarta Linus lan Klaudia
apadn saka sadulur kabh.
22
Gusti mugi nunggil ing rohmu.
Sih-rahmat nunggila ing kow!
Titus
1
1
Saka Paulus, abdining Allah
lan rasul Ysus Kristus, kanggo
ngrumati pracayaning para pepilihan
Allah sarta kawruh ing bab kayektn,
kaya kang kababar ing pangibadah kita,
2
kadhasaran pangarep-arep marang
urip langgeng kang sadurung
wiwitaning jaman wis kaprasetyakak
dning Allah kang ora cidra.
3
Ing waktu kang kinersakak,
Panjenengan wis medhar pangandika
ana ing pangundhanging Injil, kang wis
kapitayakak marang aku cundhuk karo
dhawuhing Allah, Pamarta kita.
4
Marang Titus, anakku kang satuhu
awit saka tunggal pracaya: Sih-rahmat
lan tentrem-rahayu saka Allah Sang
Rama lan Kristus Ysus, Pamarta kita,
anaa ing kow.
5
Kow daktinggal ana ing Krta, supaya
mranata apa kang isih prelu ditata sarta
supaya ngangkat pinituwa-pinituwa
ana ing saben kutha, kaya kang wis
dakwelingak marang kow,
TITUS 1.611 2
6
yaiku para wong kang tanpa cacad,
kang somah siji, kang anak-anak
padha pracaya lan ora didakwa marga
urip ora pantes tuwin ora tumata.
7
Amarga pamomonging pasamuwan
iku dadi juru-pranatan padalemaning
Allah, mulan kudu tanpa cacad, ora
gumunggung, ora gampang nepsu, ora
seneng endem-endeman, ora brangasan,
ora srakah,
8
nanging seneng awh pamondhokan,
seneng marang kang becik, wicaksana,
adil, salh, bisa ngendhalni dhiri
9
sarta ngantepi pitembungan kang
bener, kang cundhuk karo piwulang kang
sanyata, supaya bisa mituturi wong
adhedhasar piwulang iku tuwin bisa
ngyakinak wong kang padha nglawan.
10
Amarga wis akh wong kang urip
padha ora tumata, luwih manh saka
panunggalan wong kang ngugemi
pranatan tetak; iku padha nasarak
wong nganggo tembung-tembung
ngayawara.
11
Wong-wong kang kaya mangkono
iku kudu dibungkem, awit iku gaw
kisruhing brayat akh kalawan piwulang
TITUS 1.122.1 3
kang ora patut, supaya olh kauntungan
kang nistha.
12
Ana panunggalan wong-wong iku,
yaiku nabin dhw, iku tau kandha
mangkn, "Dhasar wong Krta iku
tukang goroh, kwan galak lan wong
dremba kang kesd."
13
Paseksi mangkono iku bener. Awit
saka iku welhna kang banget, supaya
pracayan dadi pulih,
14
sarta aja manh-manh nggatkak
marang dongng-dongng Yahudi lan
angger-anggering manungsa kang
nyingkur kayektn.
15
Tumrap wong kang suci, samubarang
kabh iku resik, nanging tumrap wong
kang najis lan kang ora pracaya, ora ana
barang siji ba kang resik, awit pikiran
lan osiking atin najis.
16
Wong-wong iku ngakun padha
wanuh marang Allah, nanging kalawan
tingkah-lakun, padha nylaki
Panjenengan. Padha njemberi lan
murang sarak sarta ora bisa nindakak
samubarang kang becik.
2
1
Nanging kow, wartakna apa kang
cundhuk karo piwulang kang satuhu.
TITUS 2.28 4
2
Para wong lanang kang wis tuwa
supaya padha urip kajn, prasaja,
wicaksana sarta mantep ing pracaya, ing
katresnan lan katemenan.
3
Mangkono uga para wong wadon kang
wis tuwa, iku padha mujudna anggon
dadi wong ngibadah, aja mitenah, aja
karem ngomb anggur, nanging bisa
memulang prakara-prakara kang becik,
4
lan sarana mangkono bisa merdi
wong-wong wadon kang isih enom,
supaya padha tresna marang kang
lanang tuwin marang anak-anak,
5
urip kalawan wicaksana lan suci,
sregep mranata bal-omah, becik atin
sarta sumuyud marang kang lanang,
supaya pangandikan Allah aja nganti
dicecamah.
6
Mangkono uga para wong nom-
noman, padha pituturana, supaya padha
bisa ngendhalni awak dhw ing
sadhngah prakara,
7
lan kow dhw dadia tuladha
ing bab nindakak panggaw becik.
Anggonmu memulang dikalawan jujur
sarta tumemen,
8
tetembunganmu disatuhu lan tanpa
cacad, satemah wong kang nglawan
TITUS 2.914 5
padha dadi wirang, amarga ora ana
prakara-prakara ora becik kang kena
kanggo ngala-ala kita.
9
Para abdi padha pituturana supaya
sumuyud marang bendaran tumrap
sadhngah prakara, lan padha gawa
senenging atin lan aja mbantah,
10
aja clemer, nanging tansah nlakna
anggonmu temen lan setya, supaya
marga saka mangkono tumrap ing
sadhngah prakara, padha ngluhurak
piwulang Allah, Pamarta kita.
11
Awitdn sih-rahmat Allah kang
nylametak manungsa kabh iku wis
kababar.
12
Iku merdi marang kita, supaya
kita ninggal pamblasar lan pepnginan
kadonyan sarta supaya kita urip kalawan
wicaksana, adil tuwin ngabekti ana ing
donya samengko iki,
13
kalawan nganti-anti kaleksananing
pangarep-arep kita kang kalubran
berkah karahayon lan ngatingalak
kamulyaning Allah kang mahaagung
sarta Pamarta kita Ysus Kristus,
14
kang wis masrahak sariran
kanggo kita, supaya ngluwari kita
saka sakhing piala sarta nuckak
TITUS 2.153.4 6
kagem Panjenengan, umat kagungan
piyambak, kang taberi ing panggaw
becik.
15
Iku mau kabh kandhakna, wong-
wong padha pituturana lan welhna
kalawan prabawamu ing sakatog. Aja
nganti ana wong kang ngrmhak
kow.
3
1
Wong-wong padha lingna,
supaya padha sumuyud marang
pamarntah lan para kang ngasta
pangwasa, mbangun-turuta sarta
padha cumadhang marang sadhngah
panggaw becik.
2
Aja padha nyenyamah, aja padha
regejegan, nanging padha disumanak
lan dialus ing budi marang sadhngah
wong.
3
Amarga ing maun urip kita iya
padha tanpa budi: wangkal, nasar,
kawengku ing hawa-napsu rupa-rupa
lan kanikmatan kadonyan, urip ing
sajroning piala lan drengki, rusuh,
sengit-sinengitan.
4
Nanging bareng kamirahaning Allah,
Pamarta kita, wis kababar, sarta
katresnan marang manungsa,
TITUS 3.510 7
5
ing waktu iku Panjenengan
nylametak kita, ora marga saka
panggaw becik kang wis kita lakoni,
nanging marga saka sih-rahmat
sarana padusan-lair-manh lan marga
kaanyarak dning Roh Suci,
6
kang wis kaparingak marang kita
dning Ysus Kristus, Pamarta kita,
7
supaya kita, kang wis kabenerak
dning sih-rahmat, padha wenang
nampani urip langgeng, cundhuk karo
pangarep-arep kita.
8
Iki tembung kang satuhu lan karepku
supaya kow kanthi yakin luwih
ngantepak, supaya wong-wong kang
wis padha pracaya marang Allah, padha
ngudi kanthi temen-temen nglakoni
panggaw becik. Iku kang prayoga lan
migunani tumrap manungsa.
9
Nanging singkirana bebantahan
kang ora teges, prakara sarasilah,
apadn padudon lan regejegan bab
angger-anggering Tort, amarga kabh
iku ora ana gunan sarta muspra.
10
Wong kang njalari crah, menawa wis
kokpituturi pisan, pindho, iku adohana.
TITUS 3.1115 8
11
Kow mangerti, yn wong kang
kaya mangkono iku nasar temenan lan
ngukum awak dhw kalawan dosan.
12
Sawis aku kongkonan Artmas
utawa Tikhikus mrn nemoni kow,
udinen bisan kow nemoni aku ana
ing Nikopolis, awit wis dakniyati arep
manggon ana ing kono sasuwn
mangsa bedhidhing iki.
13
Znas ahli Tort lan Apolos, padha
tulungana sacukup, supaya lakun aja
nganti kekurangan sawiji apa.
14
Sarta wong-wong kita cikbn padha
sinau nglakoni pagawan kang migunani,
supaya bisa nyukupi kabutuhaning urip
kang baku, amrih urip aja nganti tanpa
guna.
15
Wong kabh kang bebarengan karo
aku padha kirim salam. Salamku marang
wong-wong kang padha tresna marang
aku kabh sajroning pracaya. Sih-rahmat
muga nunggila ing kow kabh!
Filemon
1
1
Saka Paulus, wong ukuman marga
saka Kristus Ysus, lan saka Timotius
sadulur kita tunggal pracaya marang
Filmon kang kinasih, kancaku tunggal
gaw,
2
lan marang Apfia, sadulurku wadon
tunggal pangandel, sarta marang
Arkhipus, kanca kita sapagawan,
tuwin marang pasamuwan kang ana ing
omahmu.
3
Allah Rama kita lan saka Ysus Kristus,
anaa ing kow kabh.
4
Aku saos sokur marang Allahku,
samangsa aku nglingi kow sajron
pandongaku,
5
sabab aku wis krungu bab
katresnanmu marang para suci lan
bab pracayamu marang Gusti Ysus.
6
Lan aku ndongakak, supaya
anggonmu tunggal pracaya iku mlu
mbangun kawruh prakara-prakara kang
utama ana ing antara kita kagem Kristus.
FILEMON 1.714 2
7
Saka katresnanmu, aku wis nampa
kabungahan gedh lan pambombong
marga kow wus nglipur atin para suci,
Sadulurku!
8
Marga saka iku, sanadyan ana
sajroning patunggilan Kristus, aku bisa
ba awh prntah marang kow bab apa
kang wajib koklakoni,
9
wasamono nglingi katresnanmu
iku, luwih prayoga yn aku duw
panjaluk marang kow mangkn: Aku
Paulus kang wus tuwa, luwih-luwih saiki
kinunjara marga saka Kristus Ysus,
10
duw panjaluk marang kow, bab
anakku kang daktemu nalika aku ana
ing sajron pakunjaran, yaiku Onsimus.
11
Biyn, wong iku pancn ora migunani
marang kow, nanging saiki madahi
banget marang kow, samono uga
marang aku.
12
Wong mau, kang dadi woding atiku,
dak kongkon bali mlu kow.
13
Sanyatan, maun arep dakendheg
ana ing pakunjaran, minangka sesulihmu
ngladni aku sajron dikunjara marga
saka Injil,
14
nanging tanpa palilahmu, aku ora
wani tumindak apa-apa, supaya prakara
FILEMON 1.1520 3
kang becik iku aja nganti kok tindakak
kaya-kaya kanthi kapeksa, nanging
kanthi lega-lila.
15
Sabab, mbokmenawa sarana patrap
mangkono iku wong mau kapisahak
saka kow kanggo sawatara mangsa,
supaya kow bisa mengku ing salawas,
16
ora kaya batur manh, nanging
luwih saka iku, yaiku kayadn sadulur
tunggal pracaya kang kinasih. Kanggon
aku, pancn iya wus mangkono iku,
saya manh tumrap kow, dadia cara
kamanungsan semono uga ana ing
Gusti.
17
Yn aku kokanggep kanca tunggal
pracaya, wong iku iya tampanana kaya
anggonmu nampani aku dhw.
18
Dn yn wong mau wis gaw
rugimu, utawa utang marang kow, aku
kang bakal nanggung --
19
aku Paulus, kang nanggung kanthi
tulisaning tanganku iki: Aku kang bakal
nglunasi. Becik aku aja nganti ngucap,
"Menawa kow uga utang marang aku",
yaiku awakmu dhw.
20
Sadulurku, muga-muga kow
migunanana tumrap aku ana ing Gusti:
Lipuren atiku ana ing Kristus.
FILEMON 1.2125 4
21
Kanthi ngugemi ing pambangun-
turutmu, layang iki daktulis kanggo
kow. Aku mangerti yn kow bakal
tumindak ngluwihi panjalukku.
22
Kajaba saka iku, aku uga
cawisana pamondhokan, marga saka
pandongamu, aku duw pangarep-arep
yn aku bakal bisa bali manh.
23
Salam marang kow saka pafras,
kancaku sapakunjaran marga saka
Kristus Ysus,
24
lan saka Markus, Aristarkhus, Dmas
lan Lukas padha kancaku sapagawan.
25
Sih-rahmat Gusti Ysus Kristus
nunggila ing rohmu!
Ibrani
1
1
Sawus ing jaman biyn Allah
ngandika marang para leluhur kita
nganti marambah-rambah sarta kalawan
patrap mawarna-warna lantaran para
nabi,
2
ing jaman pungkasan iki Panjenengan
wis ngandika marang kita lantaran Kang
Putra, kang wis katetepak dadi
ahli-waris samubarang kabh; lan
iya lantaran Panjenengan, Allah wis
nitahak jagat raya.
3
Panjenengan dadi cahya kamulyan
Allah sarta gambar kawontenaning Allah
ing sanyatan lan nyanggi samubarang
kabh sarana sabdan kang kebak
pangwaos. Sawis rampung anggon
mbirat dosa, Panjenengan lenggah ing
satengen Kang Mahaagung ana ing
ngaluhur;
4
ngungkuli sakh malakat, padha
kaya pinunjuling asman kang wis
kaparingak marang Panjenengan kang
luwih unggul katimbang asman para
malakat mau.
IBRANI 1.510 2
5
Awit sapa ta panunggalan para
malakat kang tau dingandikani
mangkn, "Sira iku Putraningsun!
Sira wis sunputrakak ing dina iki?"
sarta "Ingsun bakal dadi Raman, lan
Panjenengan bakal dadi Putraningsun?"
6
Apamanh nalika Panjenengan
maringak Ingkang Putra Pambajeng
marang jagat, Panjenengan ngandika,
"Sakh malakating Allah kudu
nyembah Panjenengan."
7
Tumrap para malakat Panjenengan
ngandika, "Kang ndadkak para
malakat dadi prahara sarta para
abdin dadi geni kang ngalad-alad."
8
Nanging tumrap Kang Putra, "Dhuh,
Allah, dhampar Paduka punika langgeng
salaminipun, lantaran kaprabon Paduka
punika lantaraning kayektosan."
9
"Paduka punika tresna dhateng
kaadilan saha sengit dhateng duraka,
pramila, dhuh Allah, Allah Paduka
sampun njebadi Paduka mawi lisahing
kabingahan, nglangkungi para mitra
Paduka."
10
Lan manh, "Dhuh Gusti, wiwitanipun
Paduka ingkang nalesi bumi, saha langit
punika yasanipun asta Paduka.
IBRANI 1.112.2 3
11
Sadaya punika badh sirna, nanging
Paduka tetep langgeng sarta sadaya
punika badh sami lungset kados
pangangg;
12
saha badh Paduka gulung kados
jubah, saha sami badh kasantunan
kados pangangg, nanging Paduka
punika lestantun sami, sarta taun-taun
Paduka badh tanpa wates."
13
Sapa panunggalan para malakat
kang nat dingandikani mangkn,
"Lungguha ana ing tengeningsun,
nganti mungsuh-mungsuhira
padha sundadkak ancik-anciking
tlapakanira?"
14
Kabh iku mau apa ora padha dadi
roh kang ngladni, kang kautus leladi
marang wong-wong kang bakal marisi
karahayon?
2
1
Mulan kita kudu luwih teliti anggon
kita nggatkak apa kang wis kita
rungu, supaya kita ora kntir ilining
banyu.
2
Sabab menawa pangandika kang
kadhawuhak lantaran para malakat
iku tetep tumindak, sarta sarupan
panerak lan pambangkang iku tampa
piwales kang murwat,
IBRANI 2.38 4
3
kepriy anggon kita bakal oncat,
menawa kita nglirwakak karahayon
kang samono gedhn, kang wiwitan
kaundhangak dning Gusti sarta
kaantepak marang kita dning kang
padha ngrungokak?
4
Dn Allah ngekahak paseksin
kanthi tandha-tandha lan mukjijat-
mukjijat sarta pangwaos warna-warna
apadn peparing Roh Suci, kang
diparingak manut sakarsan.
5
Jalaran Panjenengan ora nelukak
jagating jaman temb, kang lagi kita
rembug iki, marang para malakat.
6
Ana wong kang nglairak paseksi,
mangkn, "Manungsa punika punapa
ta, dn ngantos Paduka ngeti, utawi
anaking manungsa, dn ngantos
Paduka gatosaken?
7
Kangg sawatawis wekdal sampun
Paduka dadosaken langkung asor
sakedhik tinimbang kaliyan para
malakat, saha sampun Paduka
makuthani kaluhuran tuwin kaurmatan,
8
samukawis sampun Paduka telukaken
ing sangandhaping tlapakanipun."
Amarga sajroning nelukak samubarang
marang Panjenengan, ora ana siji
IBRANI 2.911 5
ba kang kliwatan, kang ora teluk
marang Panjenengan. wadn ing
samengko kita padha durung weruh
samubarang kabh wis ditelukak
marang Panjenengan.
9
Nanging, kang padha kita sumurupi
yaiku Ysus kang sawatara mangsa
didadkak luwih asor sathithik
tinimbang karo para malakat, kang
jalaran nglampahi sangsara sda, banjur
kaparingan makutha kamulyan lan
kaurmatan, supaya marga saka sih-
rahmat Allah, Panjenengan nglampahi
sda iku kanggo manungsa kabh.
10
Jalaran pancn wis sapantes Allah --
kang kagem Panjenengan sarta dning
Panjenengan samubarang kabh iku
dititahak, yaiku Allah kang nuntun
wong akh marang kamulyan, uga
nyampurnakak Pangarep kang ngirid
wong-wong iku marang karahayon,
sarana nandhang sangsara.
11
Jalaran Panjenengan kang
nuckak, sarta para kang padha
kasuckak iku asal saka Siji; mulan
Panjenengan iya ora lingsem nyebut
sadulur marang wong-wong iku,
IBRANI 2.1216 6
12
Pangandikan, "Kawula badh
martosaken asma Paduka dhateng para
sadhrk Kawula, saha Kawula badh
ngidungaken pangalembana dhumateng
Paduka wonten ing satengahing
pasamuwan."
13
Sarta manh, "Aku bakal pracaya
marang Panjenengan," lan manh,
"Satemen, lah iki Aku sarta para putra
kang wis diparingak dning Allah
marang Aku."
14
Kang iku sarhn para putra iku iya
para anaking getih lan daging, mulan
Panjenengan banjur dadi padha karo
para putra mau lan kadunungan kaanan
mangkono, supaya marga saka sdan,
Panjenengan nyirnakak Iblis kang
ngwasani pati;
15
kanthi patrap mangkono,
Panjenengan ngluwari wong-wong,
kang sajeg urip padha kawengku ing
pangawulan marga saka wedin marang
pati.
16
Awit satemen dudu para
malakat kang dipenggalihak
dning Panjenengan, nanging trah
Abraham kang dipenggalihak.
IBRANI 2.173.5 7
17
Mulan, ing bab apa ba
Panjenengan kudu dipadhakak
karo para sadhrk, supaya jumeneng
Imam Agung kang welasan sarta setya
marang Allah, minangka panebus tumrap
dosa-dosan umat.
18
Awit, sarhn Panjenengan
piyambak wis nandhang sangsara marga
saka kagodha, dadi Panjenengan saged
mitulungi wong kang padha kena ing
panggodha.
3
1
Mulan, para Sadulur kang suci,
kang padha olh pandumaning
timbalan kaswargan, padha nggatkna
marang Ysus, Rasul sarta Imam Agung
kang kita akoni,
2
kang setya marang Panjenengan
kang wis njumenengak, kayadn Musa
uga setya ing padaleman Allah kabh.
3
Jalaran Panjenengan sembada
kaparingan kamulyan kang ngluwihi
Musa, padha kayadn kang gaw omah
luwih kajn katimbang omah yeyasan.
4
Amarga saben omah digaw dning
ahlin gaw omah; nanging ahli kang
yasa samubarang kabh iku Allah.
5
Musa pancn tumemen anggon
dadi pelados ana ing padaleman Allah
IBRANI 3.611 8
sakwewengkon kabh, dadi pelados,
supaya paring paseksi mungguh apa
kang ing temb bakal dingandikakak,
6
nanging Kristus kang jumeneng Putra
iku mengku tanggel jawab kanthi setya
tumrap padaleman; sarta padaleman
iku kita, angger kita padha kukuh ing
pracaya sarta ing pangarep-arep kang
kita gung-gungak nganti tumeka ing
wekasan.
7
Jalaran saka iku, kaya kang
kapangandikakak dning Roh Suci,
"Ing dina iki, menawa sira padha krungu
swanten,
8
aja padha mangkotak atinira,
kaya nalika padha mballa, ing jaman
panyoba ana ing pasamunan,
9
ing kono para leluhurira padha nyoba
marang Ingsun, sarana ndadar Ingsun,
sanadyan padha weruh pakaryan-
pakaryaningsun, lawas patang puluh
taun.
10
Iya iku sabab Ingsun duka marang
wong-wong iku sarta ngandika: Wong-
wong iku tansah nasar atin, sarta
padha ora nyumurupi marginingsun,
11
temahan Ingsun supaos sajroning
dukaningsun: Wong-wong iku ora
IBRANI 3.1217 9
bakal padha mlebu ing papan
paleremaningsun."
12
Para Sadulur, padha diwaspada,
supaya ing antaramu aja ana kang
kadunungan ati ala sarta ora pracaya
satemah murtad saka Allah kang gesang.
13
Nanging padha ling-inglingna ing
sadina-dina sajron isih bisa diarani
"dina iki", supaya panunggalanmu aja
ana kang dadi wangkot atin, marga
saka pamblithuking dosa.
14
Jalaran kita wis padha olh
panduman ana ing Kristus, angger kita
padha ngukuhi ing keyakinaning pracaya
kita kang wiwitan, nganti tumeka ing
wekasan.
15
Nalika kapangandikakak, "Ing dina
iki, menawa sira krungu swanten, aja
padha mangkotak atinira, kaya nalika
padha mballa."
16
Sapa ta kang memungu dukaning
Allah, sanadyan padha krungu swanten?
Apa iku dudu wong-wong kang padha
metu saka Mesir kairid dning Musa?
17
Sarta sapa kang dibendoni dning
Panjenengan lawas patang puluh
taun? Apa dudu wong-wong kang padha
IBRANI 3.184.3 10
nglakoni dosa sarta kang jisim padha
pating glimpang ana ing pasamunan?
18
Sapa kang wis disupaosi yn
bakal ora padha lumebu ing papan
palereman? Apa dudu wong-wong kang
padha ora mbangun-turut iku?
19
Dadin kita padha sumurup, menawa
wong-wong iku padha ora bisa lumebu
amarga padha ora pracaya.
4
1
Marga saka iku, payo padha
diwaspada, supaya aja nganti ana
wong ing antaramu kang kaanggep
kri, sanadyan prasetya bab lumebu
ing paleremaning Panjenengan isih
tumindak.
2
Amarga kita uga padha kawartanan
kabar kabungahan, padha kaya
wong-wong iku, nanging pangandika
kang kawartakak iku tanpa guna
tumrap wong-wong mau, jalaran
ora tinunggilak ing pracaya karo
wong-wong kang padha ngrungokak.
3
Awit, kita kang padha pracaya,
bakal lumebu ing papan palereman,
kaya kang kapangandikakak dning
Panjenengan, "Temahan Ingsun supaos
sajroning dukaningsun: Wong-wong
iku mesthi padha ora bakal lumebu
IBRANI 4.48 11
ing papan paleremaningsun" sanadyan
pakaryan wis rampung wiwit jagat
tinalesan.
4
Amarga bab dina kapitu iku wis tau
ana pangandika mangkn, "Lan ing
dina kapitu Allah kndel saka pakaryan
kabh."
5
Ing pangandika iku, kita maca,
"Wong-wong iku bakal ora lumebu ing
papan paleremaningsun."
6
Dadi, wus cetha menawa ana sawatara
wong kang bakal lumebu ing papan
palereman iku, dn wong-wong
kang wis luwih dhisik diwartani kabar
kabungahan iku ora lumebu, amarga ora
padha mbangun-turut.
7
Mulan, Panjenengan nemtokak
dina manh, yaiku "dina iki", nalika
Panjenengan ngandika lantaran Daud
suw sawis iku, kaya kang wis kasebut
ing ngarep mau, "Ing dina iki, menawa
sira padha krungu swanten, aja padha
mangkotak atinira!"
8
Jalaran, saupama Yosua wis
nglebokak wong-wong iku ing papan
palereman, mesthi sawis mangkono
Allah ora bakal ngandikakak dina liyan
manh.
IBRANI 4.914 12
9
Dadi isih ana dina palereman, dina
kapitu kanggo umat Allah.
10
Awit sapa kang wis lumebu ing papan
palereman Allah, wong iku dhw
wis lrn saka sakhing pagawan,
padha kaya Allah anggon kndel saka
pakaryan.
11
Mulan luwih becik kita mbudi-daya
lumebu ing palereman iku, supaya aja
nganti ana kang tiba amarga nuladha
marang pamballa kang kaya mangkono.
12
Sabab pangandikan Allah iku gesang
lan kiyat sarta luwih landhep tinimbang
sakhing pedhang kang landhep
kiwa-tengen. Nunjem jero nganti
misahak nyawa lan roh, ros-rosan
lan sungsum; bisa ngadili pikiran sarta
pangangen-angening ati kita.
13
Ora ana titah siji ba kang sinamar
ana ing ngarsan, jalaran samubarang
kabh katon ngeblak lan binuka ana ing
ngarsaning paningal, kang mundhut
supaya kita padha ngaturak tanggung
jawab kita.
14
Sarhn kita padha duw Imam
Agung Pinunjul, kang wus sumengka
nratas sakhing langit, yaiku Ysus,
IBRANI 4.155.3 13
Putraning Allah, mulan kita padha
ngantepana sahadat kita.
15
Awit Imam Agung kita iku dudu
imam agung kang ora bisa ngrasakak
sakhing kaapesan kita. Nanging malah
kang padha karo kita, Panjenengan wis
ngalami kagodha nanging ora damel
dosa.
16
Kang iku payo padha sowan kalawan
tatag marang dhamparing sih-rahmat,
supaya kita olh palimirma sarta nemu
sih-rahmat kang njalari kita kapitulungan
ing waktun.
5
1
Awitdn saben imam agung, kang
kapiji saka ing antaran manungsa,
iku katetepak kanggo manungsa
minangka pantaraning manungsa karo
Allah, supaya nyaosak pisungsung sarta
kurban karana dosa.
2
Panjenengan kudu saged tumut
ngraosak kaanan para wong kang
ora ngerti lan kang kesasar, amarga
panjenengan piyambak uga kebak ing
kaapesan,
3
kang ngudokak saos kurban
panebusing dosa, ora mung kanggo para
umat, nanging uga kagem panjenengan
piyambak.
IBRANI 5.49 14
4
Sarta ora ana wong kang nggunakak
kaurmatan iku kanggo awak dhw,
nanging katimbalan dning Allah kaya
kang wis kelakon tumrap Harun.
5
Mangkono uga Kristus ora mulyakak
sariran piyambak sarana jumeneng
Imam Agung, nanging kamulyakak
dning Panjenengan kang ngandikani,
"Sira iku Putraningsun! Sira wis
Sunputrakak ing dina iki,"
6
iya kaya pangandikan Allah ing
ayat liyan manh, "Sira iku dadi
Imam kanggo salawas-lawas, manut
pranatan Mlkisdk."
7
Nalika sugeng cara manungsa,
Panjenengan wis ngaturak pandonga
sarta panyuwun kanthi pasambat lan
muwun marang Sang Rama, kang kwaos
milujengak saka pati, sarta marga
saka kamursidan Panjenengan wis
dipiyarsakak.
8
Sanadyan Panjenengan iku Putra,
wasamono wis sinau mbangun-turut
sarana anggon nandhang sangsara,
9
lan sawis Panjenengan
kasampurnakak, banjur dadi sumbering
karahayon kang langgeng tumrap
IBRANI 5.106.1 15
sakhing wong kang mituhu marang
Panjenengan,
10
sarta Panjenengan katimbalan
dadi Imam Agung dning Allah, manut
pranatan Mlkisdk.
11
Mungguh prakara iku akh kang kudu
padha dakkandhakak, ananging angl
diterangak, marga kow wis padha
lamban menawa ngrungokak.
12
Sabab sanadyan kow kudun wis
padha dadi guru, yn kapirid saka
ing waktu, wadn kow isih prelu
diwulang manh bab dhasar-dhasaring
pangandikan Allah sarta kow isih
mbutuhak banyu susu, dudu pangan
kang akas.
13
Amarga saben wong kang isih butuh
banyu susu, iku durung ngerti piwulang
bab kang bener, sabab isih dadi bayi
suson.
14
Nanging pangan kang akas iku
kanggo para wong diwasa, kang duw
pangerti kang wus digladhi kanggo
mbdakak kang becik lan kang ala.
6
1
Marga saka iku, payo padha ninggal
dhasar-dhasar wiwitaning piwulang
bab Kristus sarta padha ngalih marang
piwulang kang sampurna. Kita aja nganti
IBRANI 6.27 16
masang manh tetalesing pamratobat
saka panggaw-panggaw kang tanpa
guna, sarta tetalesing pracaya marang
Allah,
2
yaiku piwulang bab baptisan kang
rupa-rupa, tumpangan tangan, tangin
para wong mati sarta paukuman
langgeng.
3
Sarta iku kang bakal padha kita
tindakak, menawa dadi kepareng
Allah.
4
Sabab mungguh wong-wong kang wis
tau kapadhangan atin, kang wis tau
ngrasakak peparing kaswargan sarta
kang wis tau kapanduman Roh Suci,
5
lan kang wis ngrasakak pangandikan
Allah kang utama sarta daya
pangwasaning jaman kang bakal
kelakon,
6
nanging padha murtad manh, iku ora
bisa dianyarak sapisan manh nganti
padha mratobat, amarga padha nyalib
Putran Allah manh kanggo awak
dhw, sarta ngrmhak Panjenengan
ana ing sangarep wong akh.
7
Sabab bumi kang nyerot banyu udan
kang kerep tumiba ing kono, banjur
ngetokak tanem-tuwuh kang madahi
IBRANI 6.812 17
kanggo kang nggarap iku, nampa berkah
saka Allah;
8
nanging menawa bumi iku nuwuhak
eri bebondhotan lan rerungkudan, iku
tanpa guna sarta wis cepak kena ing
supata, kang wekasan kaobong.
9
wadn, para Sadulur kang kinasih,
sanadyan aku padha pitutur mangkono
marang kow, aku padha yakin menawa
kow padha duw prakara kang luwih
becik sarta isi karahayon.
10
Amarga Allah ora kurang adil,
nganti Panjenengan kesupn marang
panggaw lan katresnanmu kang
koktindakak kagem asman srana
anggonmu padha ngladni para suci,
kaya kang tansah padha koklakoni.
11
Nanging kang padha dakarep-arep,
supaya saben wong panunggalanmu
padha nlakna katemenan kang kaya
mangkono satemah bisa nggayuh
katemtuaning pangarep-arepmu, nganti
tumeka ing wekasan,
12
supaya kow aja padha lamban,
nanging padha nulad marang wong kang
awit saka pracaya lan kasabaran padha
olh warisan kang kaprasetyakak iku.
IBRANI 6.1318 18
13
Awitdn nalika Allah maringak
prasetyan marang Abraham, wis supaos
demi Panjenengan piyambak, amarga
ora ana kang ngungkuli Panjenengan,
14
pangandikan, "Satemen sira bakal
sunberkahi nganti lubr sarta sira bakal
suntangkarak dadi akh banget."
15
Abraham ngentosi kalawan sabar
sarta marga saka mangkono banjur
nampi apa kang kaprasetyakak marang
panjenengan.
16
Mungguh manungsa iku anggon
sumpah demi kang luwih luhur sarta
sumpah iku minangka pikukuh kang
mungkasi sakhing padudon.
17
Marga saka iku, nalika Allah
kagungan karsa nedahak amrih
saya ngyakinak bab katemtuaning
prasetyan marang wong-wong kang
dadi ahli waris, Panjenengan nanggel
kanthi supaos,
18
supaya marga prakara loro kang ora
owah-owah mau -- ing bab iku mokal
menawa Allah iku cidra -- kita kang
padha ngupaya pangayoman, padha olh
pambereg kang kuwat amrih ngantepi
pangarep-arep kang kaprasetyakak.
IBRANI 6.197.4 19
19
Dn pangarep-arep iku minangka
jangkar kang kuwat lan santosa tumrap
nyawa kita, kang wis ditibakak tekan
samburining geber,
20
kang wis dilebeti dning Ysus
ngrumiyini kita, nalika Panjenengan
jumeneng Imam Agung ing salawas-
lawas manut pranatan Mlkisdk.
7
1
Awitdn Mlkisdk iku ratu Salm
sarta imam Allah Kang Mahaluhur,
kang methukak sarta mberkahi
Abraham, nalika Abraham kondur saka
paprangan ngalahak para raja.
2
Abraham uga nyaosak saprasepuluh
samubarang marang panjenengan.
Asma Mlkisdk iku ateges ratuning
kaadilan, sarta uga raja Salm, yaiku
rajaning tentrem-rahayu,
3
Panjenengan iku tanpa rama, tanpa
ibu, tanpa sarasilah, ora ana dina wiyos,
sarta sugeng ora ana wekasan, lan
sarhn panjenengan kasamkak karo
Putraning Allah, panjenengan lestari
jumeneng imam ing salawas.
4
Padha gatkna, saiba luhur
panjenengan iku, dn Abraham
leluhur kita, nganti nyaosi saprasepuluh
IBRANI 7.59 20
saka sakhing jarahan kang becik
dhw.
5
Manut angger-anggering Tort,
para turun Lwi kang padha tampa
kalungguhan imam, iku kang diwajibak
nglumpukak pisungsung prasepuluhan
saka umat Isral, yaiku para Sadulur,
sanadyan wong-wong iku uga tedhak
Abraham.
6
Nanging Mlkisdk, kang ora tunggal
turun karo wong-wong iku, mundhut
prasepuluhan saka Abraham sarta
mberkahi panjenengan kang wis
kagungan prasetya iku.
7
Pancn wis ora kena dibantah,
menawa kang luwih asor diberkahi
dning kang luwih luhur.
8
Imam-imam kang padha nampa
prasepuluhan iku wong-wong kang kena
ing pati, dn Mlkisdk kang uga
nampa prasepuluhan iku sineksnan
menawa Panjenengan iku tetep gesang.
9
Malah kena dikandhakak, menawa
alantaran Abraham, Lwi kang wenang
nampani prasepuluhan iku iya saos
pisungsung prasepuluhan,
IBRANI 7.1016 21
10
amarga Lwi isih ana ing sariraning
leluhur nalika Mlkisdk methukak
leluhur mau.
11
Marga saka iku, saupama lantaran
kaimaman Lwi kasampurnan iku bisa
digayuh -- jalaran marga kaimaman
iku, umat Isral wis nampa Tort -- apa
sabab dn isih ana imam agung liyan
kang prelu katetepak manut pranatan
Mlkisdk, kang ora kasebut manut
pranatan Harun?
12
Sabab, menawa pranataning
kaimaman iku ganti, wis samesthin
angger-anggering Tort iya bakal ganti.
13
Sabab Panjenengan, kang
dikarepak ing kn iki, kalebu taler liya,
saka taler iki ora ana sing tau leladi ing
misbyah.
14
Amarga wis disumurupi wong kabh,
menawa Gusti kita iku trah saka Yhuda;
dn tumrap taler iki Musa ora tau
ngandikakak apa-apa bab imam-imam.
15
Sarta bab iku saya tetla manh,
menawa ana imam liyan kang
katetepak kaya Mlkisdk,
16
kang jumeneng imam ora alandhesan
pranataning manungsa, ananging
IBRANI 7.1722 22
alandhesan dayaning urip kang ora bisa
lebur.
17
Sabab tumrap Panjenengan ana
paseksi mangkn: "Sira iku dadi Imam
ing salawas-lawas, manut pranatan
Mlkisdk."
18
Ing sasisih, pranatan kang katetepak
dhisik iku kabatalak, menawa pranatan
iku ora nduwni kakuwatan lan marga
saka iku tanpa guna,
19
-- sabab angger-anggering Tort iku
babar pisan ora ngolhak kasampurnan
-- nanging ing sisih liyan, pangarep-
arep kang luwih prayoga katuwuhak,
kang nyedhakak kita marang Allah.
20
Lan bab iki anggon dumadi ora
tanpa sumpah. Wong-wong liyan iku
anggon dadi imam pancn tanpa
sumpah,
21
nanging Panjenengan iki nganggo
supaos, amarga Allah kang ngandika
marang Panjenengan, "Gusti wis supaos
sarta Panjenengan ora bakal keduwung:
Sira iku Imam ing salawas-lawas" --
22
Marga saka iku Ysus wis dadi
tanggelaning prajanjian kang luwih
becik.
IBRANI 7.2327 23
23
Kang padha dadi imam iku cacah
akh, awit padha ora bisa lestari
anggon jumeneng, jalaran kepalang
dning pati.
24
Nanging, sarhning Panjenengan
tetep jumeneng salawas-lawas,
kaimaman ora bisa lumngsr marang
wong liya.
25
Mulan Panjenengan uga saged
mitulungi rahayu kalawan sampurna
marang sakhing wong kang sowan ing
ngarsan Allah lumantar Panjenengan.
Jalaran Panjenengan gesang ing
salawas minangka Pantaran wong-
wong mau.
26
Sabab iya Imam Agung kang kaya
mangkono iku kang kita butuhak,
yaiku kang mursid, tanpa salah, tanpa
blentong, kang kapisah saka para wong
dosa sarta kasengkakak ngungkuli
tingkat-tingkatan swarga,
27
Panjenengan ora kaya para imam
agung liyan, kang saben dinan
kudu nyaosak kurban tumrap dosan
dhw lan sawis iku lagi tumrap
dosan umat. Sabab prakara iku wis
katindakak dning Panjenengan
sapisan kanggo salawas, nalika
IBRANI 7.288.4 24
Panjenengan ngurbanak sariran
piyambak.
28
Sabab angger-anggering Tort iku
netepak para wong kang nandhang
kaapesan dadi imam agung, nanging
supaos, kang kalairak sawus angger-
anggering Tort, njumenengak Sang
Putra, kang wis kadadosak sampurna
ing salawas-lawas.
8
1
Wos kabh kang kita rembug iku
mangkn: kita padha duw Imam
Agung kang kaya mangkono, kang
lenggah ing satengening dhampar kang
Mahaagung ing swarga,
2
sarta kang ngladosi pangibadah ing
papan kang suci, yaiku ing sajron
kmah kang sejati, yasan Allah sarta
dudu gawan manungsa.
3
Jalaran saben imam agung kapatah
nyaosak kurban sarta pisungsung,
mulan imam agung prelu kagungan
kang kapisungsungak.
4
Saupama Panjenengan ana ing bumi
iki, Panjenengan babar pisan ora bakal
jumeneng imam, amarga ing kn wis
ana kang padha nyaosak pisungsung
manut angger-anggering Tort.
IBRANI 8.59 25
5
Anggon padha leladi ana ing kmah
iku minangka gambar lan wewayangan
apa kang ana ing swarga, kaya kang
kapangandikakak marang Musa,
nalika arep ngadani yasa kmah,
"gatkna," mangkono dhawuh, "kabh
iku kudu sira gaw manut conto kang
wis katedahak marang sira ana ing
ndhuwur gunung iku."
6
Nanging saiki Panjenengan wis
tampa ayahan kang luwih agung,
amarga Panjenengan jumeneng
Pantaraning prajanjian kang luwih
mulya, kang linandhesan prajanji kang
uga luwih mulya.
7
Sabab menawa prajanjian kang
kawitan iku tanpa cacad, kang kapindho
ora bakal digolkak panggonan manh.
8
Dn Panjenengan nglepatak wong-
wong iku nalika ngandika, "Satemen,
bakal tumeka ing waktun," mangkono
pangandikan Gusti, "Ingsun bakal
mranata prajanjian anyar kalawan
turun Isral sarta turun Yhuda,
9
ora kaya prajanjian kang wis
sunpranata karo para leluhur wong-
wong iku, nalika Ingsun nganthi
wong-wong iku sunirid metu saka tanah
IBRANI 8.1013 26
Mesir. Amarga wong-wong iku padha
ora setya marang prajanjianingsun,
sarta Ingsun nampik wong-wong iku,"
mangkono pangandikan Gusti
10
"Iya iki prajanjian kang bakal
sunpranata kalawan turun Isral sawis
waktu iku," mangkono pangandikan
Gusti "Ingsun bakal maringak angger-
anggeringsun ana ing budin, sarta
sunserat ing atin, satemah Ingsun
bakal jumeneng Allah sarta wong-wong
iku bakal dadi umatingsun.
11
Sarta wong-wong iku ora bakal padha
mulang manh marang pepadhan
warga utawa marang pepadhan sadulur
kanthi ngucap: Wanuha marang Gusti!
Amarga kang cilik dalah kang gedh,
kabh bakal padha wanuh marang
Ingsun.
12
Awit Ingsun bakal paring sih-piwelas
tumrap kaluputan sarta ora bakal
ngngeti marang dosa-dosan."
13
bab prajanjian anyar, iya mratlakak
menawa kang kawitan iku prajanjian
kang wis dadi lawas. Sarta apa kang
wis dadi lawas lan kadaluwarsa iku wis
cepak sirnan.
IBRANI 9.16 27
9
1
Anadn mungguh prajanjian
kang wiwitan iku uga pancn ana
pranatan-pranatan bab pangibadah
sarta bab pasucn gawan manungsa.
2
Jalaran ana kmah kang kapasang,
yaiku prangan kang ngarep dhw lan
ing kono ana cagak padamaran sarta
mja kanggo roti caosan. Prangan iku
kaaranan pasucn.
3
Ing samburin geber kang kapindho
ana kmah manh siji kang diarani
pasucn pinunjul.
4
Ing kono ana misbyah padupan emas
sarta pethi prajanjian kang kalapis emas
warata; ing njeron ana guci emas isi
manna sarta teken kagungan Harun
kang wis tau semi sarta watu blbkan
kang isi prajanjian,
5
lan ing sandhuwur ana kerub
kamulyan loro kang ngaubi tutup
pangruwatan. Nanging prakara iki ing
samengko ora bisa kacaritakak kanthi
wijang.
6
Iya mangkono iku anggon mranata
papan kang suci iku. Dadin para imam
tansah lumebu ing prangan kmah
kang ngarep dhw prelu nindakak
pangibadah,
IBRANI 9.711 28
7
nanging ing kmah kang kapindho iku
mung dilebeti imam agung piyambak
setaun sapisan, lan kudu ngasta
getih kang kacaosak marga saka
sariran piyambak sarta marga saka
panerak-paneraking umat kang ora
kajarag.
8
Kalawan mangkono iku Roh
Suci anggon nlakak menawa
dalan menyang papan suci durung
kawengakak, salawas kmah kang
ngarep iku isih ana.
9
Iku minangka pasemon tumrap jaman
saiki. Cundhuk karo iku ana kurban
lan pisungsung kang kasaosak, kang
ora bisa ndadkak sampurna tumrap
rumangsaning atin wong-wong kang
padha nyaosak,
10
nanging mung magepokan karo
bab pangan, ombn-ombn sarta cara
sesuci rupa-rupa, yaiku pranatan-
pranatan tata-lair kang mung tumindak
nganti tumekan jaman samubarang
kaanyarak.
11
Ananging Kristus wis rawuh jumeneng
Imam Agung tumrap prakara-prakara
becik kang bakal kelakon; Panjenengan
wis nglangkungi kmah kang luwih
IBRANI 9.1215 29
gedh lan luwih sampurna, kang ora
kayasa dning tangan manungsa, --
teges dudu panunggalan kang tumitah
iki --,
12
sarta Panjenengan wis lumebet
ing pasucn sapisan kanggo salawas-
lawas, ora ngasta getih wedhus lanang
sarta getih pedht, nanging ngasta
rah piyambak. Lan marga saka iku
Panjenengan wis ngangsalak tebusan
kang langgeng.
13
Jalaran, menawa getih wedhus
lanang sarta getih sapi lanang
lan kepyuraning awun pedht iku
ndadkak sucin wong kang najis,
satemah padha kasuckak tata-lair,
14
mndahan manh rah Kristus,
kang marga dning Roh kang langgeng
wis ngurbanak sariran piyambak
konjuk ing Allah minangka pisungsung
kang tanpa cacad, iku bakal nuckak
rumangsaning ati kita saka panggaw
kang tanpa guna, supaya kita bisa
ngabekti marang Allah kang gesang.
15
Mulan Panjenengan jumeneng
Pantawis prajanjian anyar, supaya
wong-wong kang wis katimbalan padha
bisa tampa warisan langgeng kang
IBRANI 9.1620 30
kaprasetyakak, amarga wis ana kang
sda kanggo nebus panerak-panerak
kang ditindakak sajroning prajanjian
kang kawitan.
16
Jalaran menawa ana layang wasiyat,
ing kono iya kudu ana katrangan kang
mratlakak matin kang gaw wasiyat
iku.
17
Sabab layang wasiyat iku lagi sah,
menawa kang gaw wasiyat iku wis
tilar donya, sabab wasiyat iku ora kena
katindakak, sajron kang gaw wasiyat
mau isih urip.
18
Iya iku sabab, prajanjian kang
kawitan ora dianggep sah menawa tanpa
getih.
19
Sabab nalika Musa wis ndhawuhak
sakhing pepakon miturut angger-
anggering Tort marang umat kabh,
banjur mendhet getih pedht lan getih
wedhus lanang sarta banyu lan wulu
abang sarta isop, banjur dikepyurak
piyambak ing kitab iku sarta marang
umat kabh,
20
kalawan ngandika, "Iki getihing
prajanjian kang katetepak dning Allah
tumrap kow."
IBRANI 9.2126 31
21
Mangkono uga kmah lan sakh
piranti kang kanggo ing pangibadah iya
padha dikepyuri getih.
22
Sarta mh samubarang kabh
karesikak sarana getih manut angger-
anggering Tort, sarta ora ana pangapura
menawa tanpa wutahing getih.
23
Dadin, samubarang kang dadi
lambang kabh kang ana ing swarga
iku kudu kasuckak kalawan patrap
mangkono, nanging barang-barang
kaswargan dhw kasuckak sarana
kurban-kurban kang luwih becik
katimbang iku.
24
Sabab Kristus ora lumebet ing
pasucn gawaning tangan manungsa
kang mung dadi gegambaran kang
sejati, nanging lumebet ing swarga
piyambak prelu sowan ing ngarsan
Allah kanggo kapreluwan kita.
25
Panjenengan ora prelu bola-bali
lumebet ngurbanak sariran piyambak,
kayadn imam agung kang saben taun
lumebet ing pasucn ngasta getih kang
dudu rah piyambak.
26
Jalaran menawa mangkono,
Panjenengan kudu bola-bali anggon
nandhang sangsara wiwit jagat iki
IBRANI 9.2710.1 32
dititahak. Nanging saiki Panjenengan
mung sapisan anggon ngetingalak
sariran, yaiku ing jaman wekasan
kanggo mbirat dosa sarana ngurbanak
sariran piyambak.
27
Kayadn manungsa anggon
katetepak mati mung sapisan ba, lan
sawis iku diadili,
28
mangkono uga Kristus iya mung
sapisan ba anggon ngurbanak
sariran kanggo nanggel dosan wong
akh. Sawis iku, Panjenengan bakal
ngatingalak sariran kang kaping
pindhon ora kanggo nanggel dosa,
nanging kanggo maringak karahayon
marang wong kang padha nganti-anti
Panjenengan.
10
1
Ing sajroning angger-
angger Tort iku mung tinemu
wewayangan prakara-prakara becik
kang bakal kelakon, dudu wujud
prakara-prakara iku dhw. Marga
saka iku, sarana kurban kang padha,
kang saben taun tansah dikurbanak,
angger-anggering Tort ora bakal
gaw sampurnan wong kang padha
nindakak pangibadah.
IBRANI 10.28 33
2
Jalaran saupama bisa kelakon
mangkono, wong-wong rak ora padha
nyaosak kurban manh? Sabab wong
kang padha nindakak pangibadah iku
ora ngrumangsani dosa manh, awit
wis padha kasuckak sapisan kanggo
salawas-lawas.
3
Ananging iya marga saka kurban-
kurban iku saben taun wong-wong
padha dilingak bab anan dosa.
4
Sabab mokal menawa getih sapi
lanang utawa getih wedhus lanang bisa
mbirat dosa.
5
Mulan nalika Panjenengan rawuh
ing jagat, Panjenengan matur, "Kurban
saha pisungsung mboten Paduka
karsakaken -- nanging Paduka sampun
nyawisaken sarira kangg kawula --.
6
Kurban obaran saha kurban
pambirating dosa mboten ndadosaken
kepareng Paduka.
7
Kawula lajeng munjuk: Lah punika
kawula sowan; ing salebeting kitab
gulungan wonten seratanipun bab
kawula supados nglampahi karsa
Paduka, dhuh Allah kawula."
8
Sakawit Panjenengan matur, "Kurban
saha pisungsung, kurban obaran saha
IBRANI 10.914 34
kurban pambirating dosa sami mboten
Paduka karsakaken sarta mboten
ndadosaken kepareng Paduka" --
sanadyan kapisungsungak manut
angger-anggering Tort --.
9
Nuli pangandikan, "Lah punika
kawula sowan, badh nglampahi karsa
Paduka." Kang kapisan kasuwak dning
Panjenengan, supaya kang kapindho
bisa kelakon.
10
Amarga saka karsan iki, kita wis
disuckak sapisan kanggo salawas-
lawas sarana pisungsung awujud
sariran Ysus Kristus.
11
Sabanjur saben imam ing sadina-
dinan nindakak ayahan sarta
bola-bali nyaosak kurban kang padha,
kang babar pisan ora bisa mbirat dosa.
12
Nanging, sawis nyaosak kurban
kang mung siji ba karana dosa,
Panjenengan banjur lenggah ana ing
tengen Allah kanggo salawas-lawas,
13
sarta ing samengko Panjenengan
mung ngantos-antos tekan waktun
anggon mungsuh-mungsuh
kadadkak ancik-anciking sampyan;
14
sabab sarana kurban siji ba
Panjenengan wis damel sampurna
IBRANI 10.1522 35
kanggo salawas-lawas tumrap para
wong kang padha kasuckak.
15
Lan Roh Suci uga maringi paseksi
marang kita,
16
sabab sawis Panjenengan
ngandika, "Iki prajanjian kang bakal
sunanakak karo wong-wong iku,
sawis dina-dina iku," Panjenengan
banjur ngandika manh: "Ingsun bakal
maringak angger-anggeringsun ana ing
atin, sarta sunserat ana ing budin,
17
sarta Ingsun ora ngnget-nget
manh marang sakhing dosa lan
panerak."
18
Dadi menawa iku kabh wis kaapura,
ora prelu ana kurban manh kang
kasaosak marga saka dosa.
19
Kang iku para Sadulur, sarana rah
Ysus, ing samengko kita bisa lumebu
ing pasucn kanthi kendel lan mantep,
20
amarga Panjenengan wis mbikak
dalan kang anyar sarta kang urip kanggo
kita metu ing geber, yaiku sariran
piyambak,
21
lan kita duw imam kang luhur
tumrap padaleman Allah.
22
Mulan, payo kita padha sowan ing
ngarsan Allah kanthi ati kang tulus lan
IBRANI 10.2327 36
klas sarta kalawan iman kang teguh,
amarga ati kita wis karesikak saka
rumangsaning ati kang ala lan badan
kita wis dikumbah nganggo banyu kang
resik.
23
Payo padha dikukuh anggon kita
ngandhemi pangarep-arep kang wis dadi
paugeman kita, jalaran Panjenengan,
kang mrasetyakak iku setya-tuhu.
24
Sarta payo padha nggatkak siji lan
sijin, supaya kita padha atag-ingatag
ing katresnan lan ing panggaw kang
utama.
25
Kita aja padha ngedohi pakumpulan-
pakumpulan pangibadah kita, kaya
pakulinan sawenhing wong, ananging
payo padha ling-inglingak, luwih
manh anggon kita ngerti menawa dina
rawuh Gusti wis saya cedhak.
26
Sabab menawa kita njarag gaw
dosa sawis padha nampa kawruh bab
kayektn, mesthi ora ana kurban manh
kanggo mbirat dosa iku.
27
Ananging, anan mung nunggu
tekan pangadilan kang nggegirisi
sarta geni kang ngalad-alad kang bakal
ngobong sakh wong kang mballa.
IBRANI 10.2833 37
28
Menawa ana wong nampik angger-
angger Musa, iku kaukum pati tanpa
palimirma kanthi paseksin wong loro
utawa telu.
29
Mndah saya abot paukuman kang
kudu kasangga dning wong kang
nyawiyah Putraning Allah, sarta kang
nganggep najis marang rahing prajanjian
kang nuckak wong mau, tuwin
nyenyamah marang Rohing sih-rahmat!
30
Jalaran kita sumurup marang
Panjenengan kang ngandika, "Piwales
iku wewenangingsun. Ingsun kang
bakal nindakak piwales." Sarta manh,
"Pangran bakal ngadili umat."
31
Nggegirisi banget, menawa tumiba
ing astan Allah kang gesang.
32
Padha linga marang mangsa kang
wis kapungkur. Sawis kow tampa
pepadhang, kow padha tahan nglakoni
perang kang abot sarta nandhang
sangsara,
33
dadia nalika kow padha kagaw
tontonan kanthi diwewada sarta
dianiaya, samono uga nalika kow
padha mlu ngrasakak panandhang
wong-wong kang padha digaw kaya
mangkono mau.
IBRANI 10.3411.1 38
34
Kow pancn padha ngrasakak
panandhang wong-wong ukuman sarta
nalika barang darbkmu dijarah, kow
nampa iku kanthi bungah, amarga kow
padha sumurup, menawa kow nduwni
bandha kang luwih aji sarta langgeng.
35
Kang iku kow aja padha ninggal
keyakinanmu, amarga gedh ganjaran
kang wis kacawisak.
36
Sabab kow padha mbutuhak
sabar-mantep, supaya sawis kow
nglakoni karsan Allah, padha nampa
apa kang wis kaprasetyakak iku.
37
"Amarga kari sadhla manh,
malah mung kurang sadhla banget,
Panjenengan kang bakal rawuh, bakal
tedhak, lan ora nyumenkak rawuh.
38
Nanging wong kagunganingsun kang
bener iku urip marga saka pracaya.
Dn menawa mundur saka pracayan,
Ingsun bakal ngemohi wong iku."
39
Balik kita iki dudu panunggalan
wong-wong kang mundur saka
pracayan sarta nemahi karusakan,
nanging wong-wong kang padha pracaya
lan kang kaparingan urip.
11
1
Pracaya iku dhasaring
samubarang kang kaarep-arep
IBRANI 11.26 39
sarta buktining samubarang kang ora
katon.
2
Awit iya marga saka pracaya iku
wis kaparingak paseksi menawa Allah
karenan marang para leluhur kita.
3
Marga saka pracaya kita ngerti,
menawa alam jembar iku wis katitahak
dning sabdaning Allah, satemah
samubarang kang katon iku dumadin
saka kang ora katon.
4
Marga saka pracaya Habl wis
nyaosak kurban marang Allah kang
luwih becik katimbang kurban Kain.
Marga saka iku banjur kaseksnan
menawa Habl iku wong bener, amarga
pisungsung ndadkak kepareng
Allah sarta marga saka pracaya isih bisa
guneman sawus mati.
5
Marga saka pracaya Hnokh kapulung,
supaya ora ngalami mati, sarta ora ana
wong kang bisa nemokak, jalaran wis
kapulung dning Allah. Awit sadurung
kapulung, wis kaseksnan menawa
ndadkak kepareng Allah.
6
Nanging menawa tanpa pracaya mokal
yn ndadkak kepareng Allah. Jalaran
sapa kang sowan marang Allah, iku kudu
pracaya menawa Allah iku ana, sarta
IBRANI 11.711 40
maringi ganjaran marang wong-wong
kang padha temen-temen ngupaya
Panjenengan.
7
Marga saka pracaya, Nuh -- sawis
kaparingan pepnget dning Allah bab
kang durung disumurupi - ngstokak
dhawuh yasa prau kanggo nylametak
kulawargan; lan marga saka pracaya
iku panjenengan ngadili jagat sarta
dadi ahli-warising kayektn, laras karo
pracayan.
8
Marga saka pracaya Abraham
mbangun-turut, nalika katimbalan
supaya bidhal menyang panggonan kang
bakal ditampni dadi pusakan, banjur
bidhal mangka ora pirsa papan kang
katuju.
9
Marga saka pracaya, panjenengan
manggn ing tanah kang kaprasetyakak
iku dadi wong ngamanca sarta ana ing
kono panjenengan dedalem ana ing
kmah karo Ishak lan Yakub, kang padha
nunggil dadi ahli waris prasetya.
10
Jalaran panjenengan ngantos-antos
kutha kang dhasar karancang sarta
kayasa dning Allah.
11
Marga saka pracaya, sanadyan
Sara iku gabug, Abraham kagungan
IBRANI 11.1216 41
putra-wayah, mangka yuswan wis
lungs, amarga ngugemi menawa
Panjenengan kang paring prasetya iku
setya-tuhu.
12
Iya iku jalaran, saka wong siji,
kang prasasat wis mati, sumebar tedhak
turun, kaya lintang ing langit sarta kaya
wedhi ing pinggir sagara kang tanpa
wilangan cacah.
13
Iku mau kabh sdan sajroning
pracaya, durung nganti nampani apa
kang kaprasetyakak, nanging mung
mirsani sarta ngaw-aw saka kadohan,
lan padha ngakeni menawa dadi wong
manca sarta wong neneka ana ing bumi
iki.
14
Jalaran wong kang ngucap mangkono
iku nlakak, menawa padha kepngin
ngupaya tanah wutah-rah.
15
Saupama padha ngngeti tanah asal
kang wis ditilar, padha kagungan waktu
kang ombr kanggo kondur mrana.
16
Nanging saiki padha ngangen-angen
tanah wutah-rah kang luwih becik, yaiku
tanah wutah-rah kaswargan. Mulan
Allah ora lingsem sinebut Allah, amarga
Panjenengan wis nyawisi kutha kanggo
wong-wong iku.
IBRANI 11.1723 42
17
Marga saka pracaya Abraham
nalika kacoba, ngurbanak Ishak.
Panjenengan kang wis nampi prasetya
iku, kanthi klas ngurbanak putran
ontang-anting,
18
sanadyan marang panjenengan wis
dingandikani, "Trah kang saka Ishak iku
kang bakal kasebut turunira."
19
Jalaran panjenengan manggalih,
menawa Allah kwaos nangkak wong,
sanadyan saka antaran wong mati,
sarta saka ing kono anggon prasasat
nampni wangsul putran.
20
Marga saka pracaya, Ishak anggon
mberkahi marang Yakub lan Esau kanthi
mirsani kang bakal kelakon ing temb.
21
Marga saka pracaya, Yakub nalika
ndungkap sdan, mberkahi putran
Yusuf sakaron, banjur nyembah karo
sndan bongkoting teken.
22
Marga saka pracaya, Yusuf nalika
ndungkap sdan, martosak bab bakal
budhal Banisral sarta paring piweling
bab layon.
23
Marga saka pracaya, Musa sawus
miyos, diumpetak dning rama-ibun
lawas telung sasi, amarga padha pirsa
IBRANI 11.2429 43
menawa bayi iku bagus rupan sarta ora
wedi marang prntah raja.
24
Marga saka pracaya, Musa nalika
wis diwasa ora karsa sinebut putraning
putrin Firaun,
25
jalaran panjenengan milih nandhang
sangsara bareng karo umat Allah,
katimbang ngraosak kamuktning dosa
kang mung sawatara mangsa,
26
sarta nganggep, menawa
karmhak amarga Kristus iku
bandha kang luwih aji katimbang karo
sakhing raja-branan Mesir, awit kang
dianti-anti iku ganjaran.
27
nilar Mesir, ora ajrih marang dukan
raja; awit tansah madhep-mantep
prasasat pirsa apa kang ora katon.
28
mranata Paskah sarta pangepyuring
getih, supaya juru-tumpes anak-anak
pambarep, aja nganti nggepok umat.
29
Marga saka pracaya, wong-wong iku
padha nyabrang Sagara Abang kaya
ngliwati dharatan, mangka wong-wong
Mesir padha klelep, nalika uga padha
nyoba mangkono.
IBRANI 11.3035 44
30
Marga saka pracaya, btng Yrikho
padha jugrug, sawus diubengi pitung
dina lawas.
31
Marga saka pracaya, Rahab sundel
iku, ora katut katumpes bareng karo
wong-wong duraka, amarga wus
nampani para telik-sandi iku kalawan
becik.
32
Apa manh kang kudu
dakpratlakak? Jalaran aku bakal
kakurangan waktu, menawa aku arep
nyaritakak bab Gidon, Barak, Simson,
Yfta, Daud lan Samul sarta para nabi,
33
kang marga saka pracaya wis
nelukak nagara-nagara, nindakak
apa kang bener, nampani apa kang wis
kaprasetyakak, mbungkem cangkem
singa-singa,
34
nyirep geni kang ngalad-alad.
Wong-wong iku wis padha oncat
saka landhep pedhang, wis nampa
kakuwatan sajron kaapesan, wis padha
dadi santosa sajroning paprangan sarta
wis ngundurak wadya-balan mungsuh.
35
Para wong wadon wis padha nampani
manh wong-wong kang wis mati,
jalaran padha ditangkak. Nanging
wong-wong liyan padha pilih dipilara
IBRANI 11.3612.1 45
sarta ora gelem diluwari, supaya padha
tampa patangn kang luwih becik.
36
Ana manh kang dipoyoki lan
disiksa, lan ana uga kang dibanda sarta
dikunjara.
37
Padha dibenturi watu, digraji, dipatni
kalawan pedhang; wong-wong iku padha
nglembara kalawan manganggo walulang
wedhus gmbl lan walulang wedhus
jawa, padha nandhang kacingkrangan,
kasangsaran sarta panganiaya.
38
Jagat iki ora pantes kanggo wong-
wong iku, mulan padha ngumbara ana
ing pasamunan sarta ing pagunungan,
sajroning guwa-guwa sarta sela-selaning
gunung.
39
Nanging wong-wong iku kabh padha
ora tampa apa kang kaprasetyakak iku,
sanadyan marga saka pracaya wis padha
kaparingan paseksi kang becik.
40
Jalaran Allah wis nyawisi kang luwih
becik tumrap kita; wong-wong iku
ora bakal bisa nggayuh kasampurnan
menawa ora bareng kita.
12
1
Sarhn kita padha duw seksi
akh, kayadn mga kang
ngupengi kita, mulan payo padha
mbuwang sakhing momotan sarta dosa
IBRANI 12.25 46
kang tansah ngganggu-gaw kita, sarta
kalawan sabar-mantep padha lumayu
ing pabalapan kang kawajibak tumrap
kita.
2
Payo padha kita lakoni kanthi mandeng
marang Ysus, kang ngasta kita ing
sajroning pracaya sarta kang nuntun
pracaya kita marang kasampurnan, kang
ora ngtang kanisthan kalawan mantep
manggul salib, sulihing kabungahan kang
kacawisak kagem Panjenengan kang
samengko lenggah ana ing tengening
dhampar Allah.
3
Padha tansah linga marang
Panjenengan, kang mantep anggon
nahan pambantah para wong dosa
kang samono keras iku marang
Panjenengan, supaya kow aja nganti
padha lesu sarta semplah.
4
Anggonmu perang nglawan dosa, iku
durung nganti padha ngwutahak getih.
5
Apa kow wis padha lali marang
pitutur kang kadhawuhak marang kow
kaya marang para putra, "H anakku,
aja nyeplkak panggulawenthah
Gusti, sarta aja padha nglokro menawa
kow dilikak;
IBRANI 12.611 47
6
amarga Gusti matrapi marang wong
kang ditresnani, sarta nggitiki wong
kang kaanggep putra."
7
Menawa kow padha ngalami
dipatrapi, Allah iya ngrengkuh kow kaya
marang putra. Endi ta ana anak kang ora
tau dipatrapi dning bapakn?
8
Nanging menawa kow ora tau
dipatrapi, kang kudu kasandhang dning
saben wong, dadin kow iku anak jadah
lan dudu putra.
9
Sabanjur, saka bapa kita kadonyan,
kita wis padha kapatrapan, mangka iya
padha kita ringi, menawa mangkono
apa kita ora kudu padha luwih sumuyud
marang Raman sakhing roh, supaya
kita kepareng urip?
10
Bapa kita matrapi kita mung sawatara
mangsa miturut apa ba kang kaanggep
becik, nanging Panjenengan anggon
matrapi kita iku murih becik, supaya
kita kapanduman kasucn.
11
Sarupaning patrapan iku samangsa
lagi kaparingak pancn ora
mbungahak, nanging nyedhihak.
Dn saterus banjur metokak wohing
kayektn kang njalari tentrem marang
IBRANI 12.1218 48
wong-wong kang padha dikulinakak ing
bab iku.
12
Mulan, kencengna tangan kang
lemes sarta dhengkul kang thklok;
13
sarta ratakna dalan kang kaambah
sikilmu, supaya kang pincang aja nganti
keslo, nanging dadi waras.
14
Padha ngudia rukun karo wong
kabh, sarta ngaraha marang kasucn;
jalaran tanpa kasucn, ora ana wong siji
ba kang bakal ndeleng Gusti.
15
Padha diprayitna aja nganti ana wong
kang ngoncati sih-rahmat Allah, murih
aja nganti ana oyod pait kang thukul
sarta nuwuhak rerusuh kang njemberi
wong akh.
16
Aja ana wong kang laku cabul
utawa kang nduwni napsu kang asor
kaya sau, kang ngedol wewenang
pambarep diijolak pangan sapiring.
17
Jalaran kow padha sumurup,
menawa sawis mangkono, nalika
arep nampani berkah, ditampik, sabab
ora olh wewengan kanggo ndandani
kaluputan, sanadyan anggon ngupaya
iku kanthi mbrebes mili.
18
Amarga kow ora padha marani
apa kang bisa kagepok sarta geni kang
IBRANI 12.1924 49
ngalad-alad, tuwin marang pepeteng,
palimengan lan prahara,
19
marang unining kalasangka apadn
unining swara, kang ndadkak para
kang padha krungu nganti padha
nyuwun, supaya aja nganti dingandikani
manh,
20
awit padha ora betah ngrungokak
dhawuh iki, "Dalah kwan ba menawa
ana kang nggepok gunung iku, kudu
dibenturi watu."
21
Sanyata nggegirisi banget apa kang
dipirsani iku, nganti Musa ngandika,
"Aku giris banget lan gumeter."
22
Nanging kow wis sowan menyang
Gunung Sion, menyang kuthan
Allah kang gesang, Yrusalm
kaswargan sarta marang golongan
malakat mawu-wu, kumpulan kang
mbungahak,
23
sarta marang pasamuwan para
pambarep, kang jeneng wis padha
katulis ana ing swarga, sarta marang
Allah, kang ngadili sakhing wong, sarta
marang roh para wong mursid kang wis
kasampurnakak,
24
sarta marang Ysus, Pantawis
prajanjian anyar, lan marang rah
IBRANI 12.2529 50
pangepyuran, kang swaran luwih cetha
tinimbang karo getih Habl.
25
Padha diprayitna, supaya aja
nampik Panjenengan, kang medhar
pangandika. Jalaran menawa wong-wong
kang nampik Panjenengan kang wis
paring dhawuh pepnget ana ing bumi
iki, ora bisa oncat, apamanh kita,
menawa kita nyingkur Panjenengan,
kang ngandika saka ing swarga.
26
Ing nalika iku swanten nggonjingak
bumi, nanging samengko Panjenengan
paring prasetya, "Ingsun bakal
ngoregak sapisan engkas, ora mung
bumi ba, malah langit uga."
27
Tembung, "sapisan engkas" iku
nuduhak owah-owahan samubarang
kang bisa digonjingak, yaiku apa kang
katitahak, supaya apa kang ora bisa
gonjing, iku lestari.
28
Kang iku, sarhn kita padha
nampani kraton kang ora bisa gonjing,
payo padha ngaturak panuwun lan
padha ngabekti marang Allah, miturut
patrap kang ndadkak kepareng,
kalawan urmat lan wedi-asih,
29
sabab Allah kita iku latu kang
memangsa.
IBRANI 13.17 51
13
1
Katresnaning pasaduluran iku
padha rumatana!
2
Kow aja padha lali awh
pamondhokan marang wong, jalaran
saka mangkono iku ana sawenhing
wong tanpa kasumurupan wis ngaturi
pasugatan marang para malakat.
3
Padha linga marang para wong
ukuman, jalaran kow dhw uga wong
ukuman. Sarta padha linga marang
wong kang padha dianiaya, amarga
kow dhw iya isih urip ana ing donya
iki.
4
Kow kabh padha ngajnana marang
nenikahan sarta aja padha njemberi
paturon, sabab Allah bakal matrapi para
sundel lan kang laku jina.
5
Kow aja padha karem bandha
sarta padha marema karo apa kang
kokduwni. Awit Allah wis ngandika,
"Ingsun ora bakal ngakak sira lan sira
ora pisan-pisan bakal suntilar."
6
Marga saka iku kanthi yakin kita
bisa ngucap, "Gusti iku pitulunganku.
Aku bakal ora wedi. Manungsa bisa
manggaw apa marang aku?"
7
Padha linga marang para
pemimpinmu, kang wis nggelarak
IBRANI 13.812 52
pangandikan Allah marang kow. Padha
gatkna wekasaning sugeng sarta
padha nulada pracayan.
8
Ysus Kristus iku tetep, ora wah-
gingsir, iya wingi, dina iki sarta ing
salawas-lawas.
9
Kow aja nganti padha kena
disasarak dning piwulang warna-
warna liyan. Kang becik yaiku menawa
atimu kasantosakak dning sih-rahmat,
sarta ora marga dning pranatan bab
pangan kang ora madahi marang wong
kang nuruti iku.
10
Kita padha duw misbyah, sarta
wong-wong kang padha ngladni kmah
iku ora kena mangan apa kang saka ing
misbyah kono.
11
Mungguh kwan-kwan kang getih
kagawa lumebu menyang pasucn
dning imam agung minangka kurban
pambirating dosa, iku padha kaobong
ing saknjaban kmah.
12
Iya iku sabab Ysus wis nandhang
sangsara ana ing saknjabaning gapura
kanggo nuckak umat kagungan
sarana rah piyambak.
IBRANI 13.1318 53
13
Awit saka iku, payo padha sowan
Panjenengan ana ing saknjaban
kmah sarta nglabuhi kanisthan.
14
Amarga ana ing kn kita padha
ora duw kutha kang tetep; kita padha
ngupaya kutha ing jaman kang bakal
kelakon.
15
Kang iku, lantaran Panjenengan,
payo kita padha tansah saos kurban
pamuji-sokur marang Allah, iya iku kang
arupa tetembungan kang ngluhurak
asman.
16
Sarta aja lali nindakak kabecikan
lan awh pitulungan, jalaran iya
kurban-kurban kang mangkono iku kang
ndadkak kepareng Allah.
17
Padha mbangun-turuta sarta
sumuyuda marang para pemimpinmu,
awit iku kang padha rumeksa marang
nyawamu, kaya wong kang padha
kudu ngunjukak tanggung-jawab,
supaya anggon padha nglakoni kalawan
bungah, ora kalawan ngesah, awit iku
ora bakal madahi tumrap kow.
18
Aku padha tansah dongakna,
jalaran aku padha yakin, menawa duw
rumangsaning ati kang becik, amarga
IBRANI 13.1923 54
ing sakh prakara kita padha ngarah
urip kang becik.
19
Mligi kanggo kow aku pitutur, kow
padha nglakonana, supaya aku nggal
diparengak bali nunggal karo kow.
20
Muga Allahing tentrem-rahayu, kang
kanthi rahing prasetyan kang langgeng
wis mungokak saka ing antaran
wong mati, Pangn Agung tumrap para
wedhus, yaiku Ysus, Gusti kita,
21
mirantnana kow kalawan
samubarang kabh kang becik kanggo
nindakak karsan, sarta nindakak
ana ing urip kita apa kang ndadkak
kepareng, lantaran Ysus Kristus.
Panjenengan iku kang sayogya
kamulyakak nganti salawas-lawas!
Amin.
22
Aku pitutur marang kow, para
Sadulur, tembung-tembung pepling iki
padha tampanana kalawan klasing ati,
sanadyan layangku marang kow iki
mung cekak.
23
Wruhanamu, Timotius, sadulur kita,
wis mangkat. Samangsa wis teka, aku
arep nggal bebarengan niliki kow
kabh.
IBRANI 13.2425 55
24
Salamku tumekaa marang sakhing
pemimpinmu sarta marang para suci.
Para Sadulur tunggal pracaya ing Italia
ngirimak salam marang kow kabh.
25
Sih-rahmat nunggila ing kow kabh.
Yakobus
1
1
Salam saka Yakobus, abdin Allah
sarta Gusti Ysus Kristus, marang
taler rolas kang padha sumebar ana ing
tanah manca.
2
Para Sadulurku, anggepen sawijining
kabungahan, menawa kow padha
ketaman pacoban mawarna-warna,
3
jalaran kow padha sumurup, menawa
pandadar tumrap pracayamu iku
nuwuhak sabar-mantep.
4
Sarta sabar-mantep iku karebn
metokak woh kang sembada, supaya
kow dadi sampurna lan mateng, sarta
ora kekurangan sawiji apa.
5
Dn menawa panunggalanmu ana
kang kekurangan kawicaksanan, iku
nyuwuna marang Allah, kang maringi
marang sakhing wong kanthi loma lan
klas, temah bab iku bakal kaparingak
marang wong mau.
6
Mung ba panyuwun iku kanthia
pracaya sarta aja nganggo mangu-
mangu, jalaran wong kang mangu-
mangu iku padha karo ombaking
YAKOBUS 1.713 2
sagara, kang diontang-antingak angin
mrana-mrn.
7
Wong kang mangkono iku aja duw
pangira, menawa bakal nampa apa-apa
saka Gusti.
8
Jalaran wong kang atin mangro ora
bakal tentrem urip.
9
Sadulur tunggal pracaya kang asor iku
mongkoga samangsa kaluhurak,
10
dne wong kang sugih iku mongkoga
menawa kaasorak, jalaran wong iku
bakal sirna kaya kembanging suket.
11
Sabab sawis srengng mlethk
kalawan panas kang sumelt,
banjur ngalumak suket iku,
temahan gogrog kembang, lan
ilang kandahan.Mangkono uga
mungguh wong sugih iya bakal sirna ing
sajron sakhing pambudidayan.
12
Rahayu wong kang tanggon sajron
kena pacoban, jalaran menawa wis katitik
tanggon, bakal nampani makuthaning
urip, kang wis kaprasetyakak dning
Allah marang wong-wong kang padha
tresna marang Panjenengan.
13
Menawa ana wong kang kena
pacoban aja ngucap mangkn, "Aku
lagi dicoba dning Allah." Jalaran Allah
YAKOBUS 1.1419 3
ora kena cinoba dning piala, sarta
Panjenengan ora nindakak panyoba
marang sapa ba.
14
Nanging saben wong dicoba dning
pepnginan dhw, jalaran disrd
sarta dipilut dning pepnginan iku.
15
Menawa pepnginan iku wis
ngandhut, banjur nglairak dosa, lan
samangsa dosa iku wis katog, bakal
nglairak pati.
16
Para Sadulur kang daktresnani, aja
padha kesasar!
17
Saben peparing kang becik sarta
saben ganjaran kang sampurna iku asal
saka ing ngaluhur, katedhakak saka
Raman sakhing pepadhang; kagem
Panjenengan ora ana owah-owahan
utawa gambaran bakal molah-malih.
18
Marga saka karsan piyambak,
Panjenengan wis nitahak kita sarana
pangandikaning kayektn, supaya kita
padha ana ing tataran kang pinasthi
padha dadi putra pambarep ing antaran
para titah kabh.
19
Para Sadulur kang daktresnani,
linga marang bab iki: saben wong
dinggal menawa ngrungokak, nanging
YAKOBUS 1.2025 4
disarh ing wicara, mangkono uga
disarh menawa nepsu;
20
jalaran nepsun manungsa iku ora
nindakak apa kang bener ana ing
ngarsan Allah.
21
Mulan padha buwangen samubarang
kang reged sarta piala kang kliwat akh
lan tampanana kanthi sarh pangandika
kang katanem ing atimu, kang kwaos
nylametak nyawamu.
22
Nanging padha dadia wong kang
nindakak pangandika, aja mung
ngrungokak ba, jalaran menawa
ora mangkono kow ngapusi awakmu
dhw.
23
Sabab menawa wong mung
ngrungokak ba, mangka ora dilakoni,
iku umpaman kaya wong kang lagi
maspadakak rain kang sanyatan ana
ing pangilon.
24
Sawus ndeleng rain banjur lunga
lan nuli lali kaya apa rupan mau.
25
Nanging sapa kang nliti angger-
angger kang sampurna, yaiku angger-
angger kang mardikakak manungsa,
sarta padha diantepi, dadi ora mung
ngrungokak banjur nglalkak, nanging
YAKOBUS 1.262.3 5
nglakoni kanthi temen-temen, iku bakal
rahayu marga saka panggawn iku.
26
Saupama ana wong kang rumangsa
ngibadah, mangka ora mekak ilat, iku
ngapusi awak dhw, lan pangibadah
tanpa guna.
27
Pangibadah kang murni sarta tanpa
cacad ana ing ngarsan Allah, Rama
kita, yaiku mitulungi bocah lola sarta
para randha sajroning kasusahan lan
njaga supaya awak dhw aja nganti
dijemberak dning donya.
2
1
Para Sadulurku, kow kabh
iku wong kang pracaya marang
Ysus Kristus, Gusti kita kang mulya,
anggonmu ngetrapak pracayamu aja
nganggo mawang wong.
2
Jalaran saupama ana wong kang
lumebu ing kumpulanmu nganggo ali-ali
emas, nganggo sandhangan sarwa
mompyor sarta uga ana wong miskin
kang lumebu nganggo sarwa ala,
3
nuli kow padha ngajni marang
wong kang manganggo mompyor mau,
banjur matur mangkn, "Panjenengan
kula aturi lenggah ing papan ingkang
sa punika!", mangka tumrap wong
kang miskin kokkandhani mangkn,
YAKOBUS 2.48 6
"Sampyan ngadeg ngriku mawon!"
utawa, "Sampyan linggih ngandhap
ngriki celak ancik-anciking suku kula!",
4
apa kow ora wis padha mbdak-
mbdakak sajroning atimu sarta
tumindak dadi hakim kang ala pikiran?
5
Rungokna ta, para Sadulur kang
daktresnani, Allah apa ora wis milih
wong-wong kang dianggep miskin dning
donya iki padha dadi sugih mungguhing
pracaya sarta padha dadi ahli-waris
Kraton kang wis diprasetyakak marang
kang padha nresnani Panjenengan?
6
Nanging kow iku wis padha
ngrmhak wong-wong miskin. Malah
apa dudu wong-wong sugih kang padha
nindhes sarta nyrd kow marang
pangadilan?
7
Apa dudu wong-wong iku kang padha
nyenyamah Asma kang mulya, kang
njalari kow padha dadi kagungan
Allah?
8
Menawa kow netepi angger-angger
kang utama kang katulis ing Kitab Suci,
"Sira tresnaa marang sapepadhanira
dikaya marang awakira dhw," dadi
kow tumindak becik.
YAKOBUS 2.914 7
9
Nanging, menawa kow padha
mawang wong, kow nglakoni dosa sarta
marga saka angger-angger iku, banjur
nyata yn kow nglakoni panerak.
10
Jalaran sing sapa ngangkah netepi
sakhing angger-angger iku, nanging
nglirwakak saprangan ba, wong iku
kaluputan marang sakabh.
11
Jalaran Panjenengan kang
ngandika, "Sira aja laku bdhang," iku
uga ngandika, "Sira aja mematni."
Dadi sanadyan kow ora laku bdhang,
nanging yn kow gaw pepati, iku
kow uga dadi wong kang nerak
angger-angger.
12
Ngucapa sarta tumindaka kaya wong
kang bakal diadili sarana angger-angger
kang mardikakak wong.
13
Sabab pangadilan kang tanpa
welas bakal tumindak ing ngatas
wong kang ora nglakoni kawelasan.
Mangka kawelasan iku bakal ngungguli
pangadilan.
14
Para Sadulurku, apa gunan menawa
ana wong ngaku nduwni iman, mangka
ora ana panggawn? Apa iman bisa
gaw slamet wong iku?
YAKOBUS 2.1521 8
15
Saupama ana sadulur lanang utawa
wadon kang ora duw sandhangan lan
kekurangan pangan sadina-dinan,
16
banjur ana panunggalanmu kang
kandha mangkn, "Mangkata,
daksangoni slamet, nganggoa
sandhangan kang anget sarta mangana
sing wareg", nanging ora mnhi wong
iku apa kang dadi kabutuhaning ragan,
iku apa gunan?
17
Mangkono uga tumraping iman:
Menawa iman iku ora dikanthni
panggaw, iman iku sejatin mati.
18
Nanging bisa uga ana kang ngucap
mangkn, "Kow duw iman, aku
duw panggaw." Aku bakal mangsuli,
"Coba tuduhna imanmu kang tanpa
panggaw iku marang aku lan aku bakal
nuduhak marang kow imanku saka
panggaw-panggawku."
19
Kow pracaya menawa mung ana
Allah siji? Iku becik! Nanging stan-stan
uga pracaya bab iku lan padha gumeter.
20
H, wong bodho, apa kow saiki
gelem ngakoni, menawa iman tanpa
panggaw iku iman kang kothong?
21
Abraham, Rama leluhur kita, apa ora
awit saka pandamel-pandamel anggon
YAKOBUS 2.223.1 9
kaleresak, nalika panjenengan
ngurbanak Ishak, kang putra, ana ing
misbyah?
22
Kow padha sumurup, menawa
iman iku tumindak bebarengan karo
panggaw-panggawn, sarta marga
saka panggaw-panggaw iku iman dadi
sampurna.
23
Sarana mangkono kayektnan
pangandika kang surasan mangkn,
"Abraham pracaya marang Allah,
mangka iya pracayan iku kang njalari
Abraham kaanggep bener." Amarga saka
iku Abraham kasebut, "Mitran Allah."
24
Dadi kow padha sumurup, menawa
manungsa anggon kabenerak jalaran
saka panggaw-panggawn, ora mung
saka iman ba.
25
Mangkono uga Rahab, sundel iku,
apa ora awit saka panggawn anggon
kabenerak, nalika ndhelikak para
telik-sandi ana ing omah, banjur
mitulungi lolos, metu dalan liya?
26
Sabab kayadn badan tanpa roh
iku mati, mangkono uga iman tanpa
panggaw iku iya mati.
3
1
Para Sadulurku, ing antaramu aja
akh kang kepngin dadi pamulang;
YAKOBUS 3.26 10
jalaran kow padha sumurup, menawa
kita dadi pamulang, bakal padha diadili
kalawan ukuran kang luwih abot.
2
Amarga kita kabh padha kaluputan
ing prakara akh; sing sapa ora
kaluputan ing tetembungan, iku wong
sampurna, kang bisa ngendhalni awak
sakojur.
3
Kita padha masang kendhali ing
cangkem jaran, satemah nuruti
kekarepan kita, sarana mangkono kita
uga bisa ngendhalni awak sakojur.
4
Lan manh, delengen kapal-kapal,
sanadyan gedh banget sarta kasurung
dning angin banter, nanging kena
dikendhalni dning kemudhi kang cilik
banget, manut kekarepan jurumudhi.
5
Mangkono uga ilat, sanadyan
dadi prangan badan kang cilik,
wadn kena kanggo ngandhakak
prakara-prakara kang gedh. Delengen,
sanadyan mung sapelik, geni iku bisa
ngobong alas kang gedh.
6
Ilat iku iya geni, prasasat jagating
kadurakan sarta dadi gegelitaning badan
kita, kang bisa ngregedi badan sakojur
sarta ngobong jantraning urip kita; dn
YAKOBUS 3.713 11
ilat iku dhw kaobong dning geni
naraka.
7
Sakhing kwan alas, bangsa manuk,
sarta kwan-kwan rumangkang lan
kwan-kwan segara, iku bisa digaw
tutut lan wis kelakon digaw ora giras
dning manungsa,
8
nanging ora ana wong sijia ba kang
bisa gaw tututing ilat; ilat iku piala kaya
kwan galak kang ora kena dikendhalni
sarta kebak wisa kang mematni.
9
Sarana ilat kita memuji Pangran,
Rama kita, sarta sarana ilat kita
nyupatani manungsa, kang katitahak
manut citraning Allah,
10
saka cangkem siji metokak berkah
lan ipat-ipat. Kang mangkono iku, para
Sadulurku ora kena kelakon.
11
Apa ana sumber kang metu banyun
tawa lan pait saka etuk siji?
12
Para Sadulurku, wit anjir apa bisa
awoh zaitun utawa wit anggur awoh
anjir? Mangkono uga etuk banyu asin
ora bisa metokak banyu tawa.
13
Sapa panunggalanmu kang
wicaksana sarta wasis? Iku nuduhna
panggawn sarana caraning urip kang
YAKOBUS 3.144.1 12
becik marga kawicaksanan kang tuwuh
saka alusing budi.
14
Menawa kow padha duw rasa mri
sarta mung mikir awakmu dhw, kow
aja padha gumunggung sarta aja goroh,
iku nglawan kayektn!
15
Iku dudu kawicaksanan kang
tumurun saka ngaluhur, nanging saka
donya iki, saka kamanungsan, saka
stan-stan.
16
Sabab angger ana kumrn sarta
mung mikir awak dhw, mesthi
bakal ana kekisruhan sarta sarupan
panggaw ala.
17
Balik kawicaksanan kang saka
ngaluhur, iku kang dhisik dhw murni,
sabanjur dhemen rukun, alus ing budi,
mbangun turut, sugih kawelasan sarta
awoh kabecikan, ora ilon-ilonen sarta
ora lamis.
18
Dn woh kang dumadin saka
kayektn iku kasebarak sajroning
tentrem-rahayu kanggo wong-wong
kang padha mbangun tentrem-rahayu.
4
1
Saka ngendi tekan pasulayan sarta
cecongkrahan ing antaramu iku?
Apa ora saka hawa-napsu kang tansah
peprangan ana ing awakmu?
YAKOBUS 4.26 13
2
Kow padha mlik sawijining barang,
nanging ora kelakon, kow banjur
mematni; kow mri, nanging ora
kegayuh tujuanmu, kow banjur padha
padu sarta kerengan. Kow padha
ora olh apa-apa, amarga padha ora
ndedonga.
3
Utawa kow uga padha ndedonga,
nanging padha ora olh apa-apa,
amarga anggonmu ndedonga iku
klru, jalaran apa kang koksuwun iku
bakal kokentkak kanggo ngumbar
hawa-napsumu.
4
H wong kang padha ora setya, apa
kow padha ora sumurup, menawa
memitran karo donya iku ateges sesatron
karo Allah? Kang iku sapa ba kang dadi
mitran donya, iku ndadkak awak
dhw satrun Allah.
5
Aja padha duw pangira, menawa
tanpa alesan ing Kitab Suci iku ana
pangandika, mangkn, "Roh kang
wis kadunungak Allah ana ing kita,
dikarsakak kalawan cemburu."
6
Nanging sih-rahmat kang kaparingak
marang kita iku ngluwihi saka iku.
Mulan Panjenengan ngandika, "Allah
nglawan wong kang gumunggung,
YAKOBUS 4.712 14
nanging maringi sih-rahmat marang
wong kang andhap-asor."
7
Mulan padha tumungkula
ing ngarsan Allah, sarta Iblis
tanggulangana, temahan bakal lumayu
saka ngarepmu!
8
Padha nyedhaka marang Allah, temah
Panjenengan bakal nyelaki kow.
Tanganmu padha resikana, h para wong
dosa lan suckna atimu, h wong kang
atin mangro!
9
Padha rumangsaa cilaka, padha
prihatina lan nangisa; guyumu salinana
tangis, sarta kabungahanmu salinana
prihatin.
10
Esorna badanmu ana ing ngarsan
Pangran, sarta Panjenengan bakal
ngluhurak kow.
11
Para Sadulur, kow aja padha
mitenah siji marang sijin! Sapa ba
kang mitenah utawa ngadili sadulur
tunggal pracaya, iku nacad lan ngadili
angger-angger, sarta menawa kow
ngadili angger-angger, dadin kow
dudu kang nglakoni angger-angger,
nanging dadi hakim.
12
Mung ana siji kang yasa angger-
angger sarta kang jumeneng Hakim,
YAKOBUS 4.135.1 15
yaiku Panjenengan kang kwaos
nylametak sarta numpes. Nanging
kow iku sapa, dn arep ngadili
pepadhamu?
13
Dadi saikin, h kow kang padha
duw ujar mangkn, "Dina iki utawa
ssuk aku arep mangkat menyang kutha
anu, sarta arep manggon ing kono
setaun lawas, laku dagang sarta olh
bathi",
14
mangka kow padha ora sumurup
apa kang bakal kelakon ing dina ssuk.
Apa ta teges uripmu iku? Uripmu iku
padha karo uwab, katon mung sadhla
banjur sirna.
15
Sing bener kow kudu ngucap
mangkn, "Menawa Pangran
marengak, aku bakal urip lan tumindak
mangkn lan mangkono."
16
Nanging saiki kow ngegungak
umukmu. Sarta sarupan gumunggung
kang mangkono iku salah.
17
Dadi sing sapa ngerti bab panggaw
becik, mangka ora nglakoni, iku dosa.
5
1
Mulan saiki, h para wong sugih,
padha nangisa sarta sesambata
marga tekan kasangsaran kang bakal
nempuh kow!
YAKOBUS 5.27 16
2
Kasugihanmu wis bobrok sarta
sandhanganmu wis dipangan renget.
3
Mas sarta prakmu kapangan timbrah
lan timbrah bakal dadi paseksi tumrap
kow kabh, sarta bakal memangsa
dagingmu kayadn geni. Kow wis
numpuk bandha ing dina-dina wekasan
iki.
4
Sanyatan wis kaprungu pasambat
sora, marga opahing buruh kang wis
ngenni pametun tegalanmu koktahan,
sarta wis kapireng dning Pangran
ing sakhing tumitah pangresulan
wong-wong kang padha ngenni
pannanmu.
5
Kow wis urip mukti-wibawa lan
mubra-mubru ing donya, sarta kow wis
nyeneng-nyenengak atimu ngarepak
dina panyembelhan.
6
Kow wis ngukum wong bener, malah
kokpatni lan iku ora bisa nglawan kow.
7
Kang iku para Sadulur, padha
disabar nganti tumeka rawuh Gusti!
Satemen wong tani iku nganti-anti
pametuning bumin kang akh ajin
sarta disrantkak, nganti tekan udan
mangsa rontog lan udan mangsa semi.
YAKOBUS 5.813 17
8
Kow uga padha disabar, santosakna
atimu, amarga rawuh Gusti wis cedhak!
9
Para Sadulur, kow aja padha
nggresah sarta luput-linuputak, supaya
kow aja nganti nampa paukuman.
Satemen Hakim wus jumeneng ing
ngarep lawang.
10
Para Sadulur, padha nulada
kasangsaran sarta kasabaran para nabi,
kang wis medharak pangandika atas
asman Pangran.
11
Satemen kita padha nyebut rahayu
tumrap wong-wong kang padha sabar-
mantep iku; kow wis padha krungu
bab sabar-mantep Ayub, sarta wis
padha sumurup apa kang ing wekasan
kacawisak dning Pangran tumrap
panjenengan, amarga Pangran iku
maha-asih sarta maha-welas.
12
Nanging kang perlu dhw para
Sadulurku, poma kow aja padha
sumpah demi swarga utawa demi bumi
utawa demi apa ba liyan. Menawa iya,
kandhaa iya, menawa ora, kandhaa ora,
supaya kow ora kena ing paukuman.
13
Menawa ana panunggalanmu kang
nandhang sangsara, ndedongaa!
YAKOBUS 5.1419 18
Menawa ana kang seneng atin,
ngidunga!
14
Menawa ana panunggalanmu
kang lara, ngaturana para pinituwan
pasamuwan, supaya padha ndongakak
sarta ngusapi nganggo lenga wong mau
atas asman Gusti.
15
Pandonga kang metu saka pracaya
bakal nylametak wong lara, lan Gusti
bakal nangkak wong iku; dn
menawa wong mau wis gaw dosa,
dosan iku bakal diapura.
16
Marga saka iku kow padha
akon-ingakonana dosamu sarta donga-
dinongakna supaya kow padha waras.
Pandongan wong bener, iku gedh
dayan lan ana woh.
17
lia iku manungsa lumrah kaya kita,
sarta panjenengan wis ndedonga kanthi
temen-temen, supaya aja ana udan,
sarta ing bumi iya ora ana udan nganti
telung taun nem sasi lawas.
18
Panjenengan banjur ndedonga
manh sarta langit banjur ngesokak
udan lan bumi banjur metokak woh.
19
Para Sadulurku, menawa ana
panunggalanmu kang nyimpang saka
YAKOBUS 5.20 19
kayektn sarta ana wong kang njalari
mratobat,
20
padha sumurupa, sapa kang
ndadkak wong dosa mratobat saka
dalan kang nasar, iku bakal ngentasak
nyawan wong iku saka ing pati sarta
nutupi dosa akh.
1 Petrus
1
1
Saka Ptrus rasul Ysus Kristus,
marang kang padha neneka kang
sumebar ana ing Pontus, Galatia,
Kapadokia, Asia-Cilik lan Bitinia,
2
yaiku para kang pinilih miturut
rancanganing Allah, Rama kita sarta
kang kasuckak dning Roh, supaya
padha mbangun turut marang Ysus
Kristus lan nampa ciprataning rah.
Sih-rahmat lan tentrem-rahayu saya
lubra ana ing kow.
3
Pinujia Allah Raman Gusti kita Ysus
Kristus, kang marga saka gunging
sih-palimirman wis nglairak kita
manh lantaran wungun Ysus Kristus
saka ing antaran wong mati, tumuju
marang urip kang kebak pangarep-arep
4
supaya kita padha nampa warisan
kang ora bisa sirna, ora cacad sarta
ora bisa alum, kang kasimpen ana ing
swarga kanggo kow kabh.
5
Yaiku, kow kang padha kareksa
dning pangwaosing Allah lantaran
pracayamu, sajron kow padha
1 PETRUS 1.610 2
nganti-anti marang karahayon kang wis
cumawis bakal kawedharak ing dina
wekasaning jaman.
6
Padha bungah-bungaha tumrap
prakara iku, sanadyan ing wektu iki
kow isih padha kudu prihatin kanggo
sawatara mangsa, marga saka anan
godha-rencana warna-warna.
7
Kabh iku mau pamrih supaya tetla
murnining pangandelmu -- kang ajin
luwih banget katimbang ajin emas
kang bisa rusak, kang kauji murnin
srana geni -- satemah kow padha
nampa pangalembana sarta kamulyan
lan kaurmatan, bsuk ing dinan Ysus
Kristus mbabarak sariran.
8
Sanadyan kow durung tau weruh
dhw Panjenengan, nanging padha
koktresnani. Kow pracaya marang
Panjenengan, sanadyan saiki ora padha
nyipati dhw. Padha sukarenaa kanthi
kabungahan kang mulya lan kang ora
bisa kaucapak,
9
amarga kow wis padha bisa nggayuh
tujuan pracayamu, yaiku kaslametaning
nyawamu.
10
Iya kaslametan iku kang wis dititi-
priksa sarta diteliti dning para nabi
1 PETRUS 1.1113 3
kang wis padha meca bab sih-rahmat
kang kacawisak marang kow.
11
Dn para nabi iku padha niti-priksa:
Kapan wektun lan kepriy kang
kakersakak dning Roh Kristus,
kang ana ing batin, yaiku Roh kang
sadurung paring paseksi bab sakhing
kasangsaran kang bakal nempuh marang
Kristus sarta bab sakhing kamulyan
sawis iku.
12
Marang para nabi iku wis
kapratlakak, menawa ora padha
ngladosi sariran piyambak, nanging
ngladni kow kanthi samubarang
kang saiki wis kawartakak marang
kow dning wong-wong, kang padha
nggelarak Injil marang kow kabh,
marga saka pakaryan Roh Suci kang
kautus saka ing swarga, yaiku prakara-
prakara kang kepngin disumurupi
dning para malakat.
13
Mulan, cawisna akal-budimu sarta
padha diwaspada, apadn sakhing
pangarep-arepmu dhasarna ing sih-
rahmat kang kaparingak marang kow
ing waktu Ysus Kristus mbabarak
sariran.
1 PETRUS 1.1420 4
14
Uripmu dikaya bocah kang mbangun
turut, aja nuruti hawa-napsu kang
ngwasani kow nalika kow isih padha
bodho.
15
Nanging kow padha dadia suci
ing sajroning uripmu, kayadn
Panjenengan kang suci, kang wis
nimbali kow,
16
sabab ana tulisan mangkn: Sira
padha dadia suci, jalaran Ingsun iki suci.
17
Sarta menawa kow padha nyebut
Panjenengan Rama, yaiku kang ngadili
wong kabh manut panggawn tanpa
pilih-kasih, uripmu dikanthi wedi-asih
sajron kow mondhok ing donya iki.
18
Sabab kow mangerti, menawa wis
padha katebus saka kalakuanmu kang
tanpa guna, kang kokwarisi saka para
leluhurmu iku, ora sarana barang kang
bisa sirna, uga ora kalawan salaka utawa
emas,
19
nanging sarana getih kang aji banget,
yaiku rah Kristus kang padha kaya
getihing cemp kang tanpa cacad lan
tanpa blentong.
20
Panjenengan iku wis pinilih
sadurung jagat katitahak, nanging
marga saka kow, Panjenengan
1 PETRUS 1.2125 5
mbabarak sariran, ing jaman
wekasan.
21
Marga saka Panjenengan, kow
padha pracaya marang Allah kang
wis mungokak Panjenengan saka
ing antaran wong mati sarta kang
wis maringi kamulyan marang
Panjenengan, satemah pracayamu lan
pangarep-arepmu tumuju marang Allah.
22
Sarhn kow wis nuckak
nyawamu sarana pambangunturut
marang kayektn, satemah padha bisa
nindakak katresnaning pasaduluran
kang tulus-klas, mulan padha
tumemena anggonmu tresna-tinresnan
kanthi gumolonging atimu.
23
Jalaran kow wis padha kalairak
manh ora saka wiji kang bisa sirna,
nanging saka wiji kang langgeng,
lantaran pangandikaning Allah kang
gesang lan kang langgeng.
24
Sabab, "Sakhing manungsa iku
kaya suket sarta kaluhuran kabh iku
kaya kembang, suket dadi garing, lan
kembang padha gogrog,
25
nanging pangandikan Pangran
iku tetep ing salawas-lawas."
1 PETRUS 2.16 6
Iya pangandika iku Injil kang wis
kawartakak marang kow.
2
1
Marga saka iku, sakhing piala
sarta sarupan apus-apus, sakhing
lamis, drengki, apadn pitenah padha
buwangen.
2
Dikaya bayi kang mentas lair, kang
tansah kepngin marang susu kang
murni lan kang rohani, supaya marga
saka iku padha tuwuh lan antuk
kaslametan,
3
menawa kow wus padha ngrasakak
tenanan yn Allah iku becik.
4
Padha sowana Panjenengan, watu
kang urip iku, kang pancn ditampik
dning manungsa, nanging kang pinilih
lan kinurmatan ana ing ngarsaning Allah.
5
Sarta karebn kow iya padha
kapigunakak kayadn watu urip
kanggo mbangun padaleman kasukman
tumrap kaimaman kang suci, kanggo
nyaosak pisungsung rohani, kang
marga Ysus Kristus njalari kepareng
Allah.
6
Sabab ing Kitab Suci wis katulis,
mangkn, "Sajatin, Ingsun wis
masang watu ana ing Sion, iya iku
watu pojokan kang pinilih lan aji, dn
1 PETRUS 2.710 7
sapa wong kang kumandel marang
Panjenengan, ora bakal kawirangak."
7
Mulan, tumraping kow kang
pracaya, Panjenengan iku aji banget,
nanging tumrap kang padha ora pracaya,
"Watu kang ditampik dning para tukang
bangunan, iku wis dadi watu pojokan,
apadn iya wis dadi watu patanggoran
lan watu sandhungan."
8
Anggon padha kasandhung iku
marga ora mbangun turut marang
pangandikan Allah; sarta wong-wong
iku pancn iya wis kacadhangak tumrap
bab iku.
9
Balik kow iku bangsa kang pinilih,
kaimaman kang ngrajani, bangsa
kang suci, umat kagungan Allah
pribadi, supaya kow padha martakak
pakaryan-pakaryan agung kang
katindakak dning Panjenengan,
kang wis nimbali kow metu saka
pepeteng marang pepadhang kang
ngram-ramak.
10
Kow, kang maun dudu umat
Allah, nanging saiki wis dadi umat,
kang maun ora padha kawelasan,
nanging saiki wis nampa piwelas.
1 PETRUS 2.1116 8
11
H, para Sadulur kang kinasih, aku
pitutur marang kow, supaya kayadn
wong kang mondhok lan wong neneka,
padha ngedohana sakhing pepnginan
daging kang padha nglawan nyawamu.
12
Dibecik uripmu ana ing satengah
Allah, supaya menawa kow dipitenah
nindakak kadurjanan, wong-wong iku
padha meruhi panggawmu kang becik,
satemah ngluhurak Allah ing dina nalika
Panjenengan ngrawuhi wong-wong
mau.
13
Marga saka karsan Pangran, padha
sumuyuda marang sakhing pangwasa
kang katetepak manut tatananing
manungsa, dadia marang raja kang
mengku pangwasa kang dhuwur dhw,
14
apadn para pangwasa sangisor
kang kadhawuhan ngukum wong kang
nindakak piala sarta ngurmati wong
kang tumindak becik.
15
Sabab, kang dadi karsan Allah,
yaiku supaya sarana panggaw becik,
kow mbungkem wong bodho kang
cethk kawruh.
16
Uripa kayadn wong mardika,
aja kaya wong kang nylwngak
1 PETRUS 2.1721 9
kamardikan iku kanggo nutupi pialan,
nanging uripa kayadn abdining Allah.
17
Padha ngajnana wong kabh, padha
nresnanana sadulur-sadulurmu kang
tunggal pracaya. Duwa rasa wedi-asih
marang Allah, ngurmatana raja!
18
H, kow para abdi; padha sumuyuda
kanthi pakring marang bendaramu, ora
mung marang kang becik lan grapyak
ba, nanging uga marang kang kereng.
19
Jalaran iku mujudak sih-rahmat,
menawa ana wong kang rumangsa
kakersakak dning Allah nandhang
sangsara, kang ora samesthin
kasandhang.
20
Sabab, menawa kow digebugi
marga pokalmu kang dosa, apa iku kena
diarani pangalembana? Nanging menawa
kow tumindak kang becik sarta marga
saka iku kow nandhang sangsara, iku
sih-rahmat ana ing ngarsan Allah.
21
Jalaran iya tumrap kang mangkono
iku anggonmu katimbalan, marga Ysus
Kristus iya wis nandhang sangsara
kanggo kow sarta wis nilari tuladha
marang kow, supaya kow uga
tumindak kaya Panjenengan.
1 PETRUS 2.223.3 10
22
Panjenengan iku ora damel dosa,
sarta saka ing tutuk ora ana kang cidra.
23
Nalika Panjenengan dipisuhi, ora
males misuh; nalika nandhang sangsara
ora ngancam, nanging sumarah marang
Panjenengan kang ngadili kanthi adil.
24
Panjenengan piyambak wis
ngrembat dosa kita ing sariran ana
ing kayu salib, supaya kita kang wis
mati tumraping dosa, padha urip
tumrap prakara kang bener. Marga saka
bilur-bilur kow wis padha kawarasak.
25
Awitdn biyn kow padha kaya
wedhus kang kesasar, nanging saiki
wis padha bali marang Pangon sarta
Pamomonging nyawamu.
3
1
Mangkono uga kow para wong
wadon, padha sumuyuda marang
somahmu, supaya menawa ana wong
lanang kang padha ora pracaya
marang Pangandika, sanadyan tanpa
pitembungan padha dadia pracaya
dning tingkah-lakun kang wadon,
2
samangsa padha nyawang urip kang
suci sarta mursid iku.
3
Kang dadi pepasmu aja tata-lair,
yaiku sarana nglabang rambut, nganggo
1 PETRUS 3.48 11
mas-masan utawa kanthi panganggo
kang sarwa ndah,
4
nanging pepasmu iku
kamanungsaning batinmu kang
ora katon, kang ora bisa rusak, kang
asal saka roh kang lembah-manah,
tentrem, kang aji banget ana ing
paningal Allah.
5
Dn iya kaya mangkono iku, patrap
para wong wadon suci biyn anggon
manganggo, yaiku wong wadon kang
pangarep-arep marang Allah sarta
padha sumuyud marang somah,
6
padha kaya Sara anggon mituhu
marang Abraham sarta nyebut
panjenengan iku bendaran. Dn
kow iku padha dadi putran, angger
kow tumindak becik sarta ora wedi ing
pangancam.
7
Samono uga kow, para wong
lanang, uripa kanthi wicaksana karo
somahmu, kang klebu golongan kang
ringkih! Padha ajnana kayadn kanca
tunggal warising sih-rahmat, yaiku
kauripan, supaya pandongamu aja
nganti kaalang-alangan.
8
Wasana kow kabh padha disaiyeg
saka-praya, tunggal rasa, nresnani
1 PETRUS 3.913 12
para Sadulur tunggal pracaya, ambek-
welasan, sarta andhap-asor.
9
Aja males piala kanthi piala, utawa
pepisuh kanthi pepisuh, nanging
kosok-balin, kow padha mberkahana,
amarga iya kanggo kang mangkono
iku anggonmu padha katimbalan, yaiku
supaya padha olh berkah. Sabab,
10
"Sing sapa arep nresnani urip
sarta ngalami dina-dina kang becik,
kudu mekak ilat saka kang ala, sarta
lambn saka pitembungan kang kebak
apus-apus.
11
Wong iku kudu ngedohi piala sarta
nglakoni kabecikan; kudu ngupaya
katentreman sarta ngudi supaya bisa
nggayuh prakara iku.
12
Jalaran tingal Pangran iku tumuju
marang para wong kang bener, sarta
talingan nilingak marang pasambating
wong-wong kang nyuwun pitulungan,
nanging wedanan Pangran iku nglawan
marang wong kang padha nindakak
piala."
13
Sarta sapa ta kang bakal nindakak
piala marang kow, menawa kow
sregep gaw becik?
1 PETRUS 3.1418 13
14
Nanging sanadyan kow kudu
nandhang sangsara marga saka laku
bener, kow bakal rahayu. Mulan iku aja
wedi marang apa kang padha diwedni
wong-wong mau, sarta aja nganti giris.
15
Nanging padha nuckna Kristus
kayadn Pangran ana ing sajroning
atimu! Sarta tansah padha sumadhiyaa
awh panjawab marang saben wong
kang njaluk katrangan marang kow bab
pangarep-arep kang ana ing kow, mung
ba dikalawan alus lan andhap-asor,
16
sarta kanthi nurani kang suci, supaya
wong kang padha mitenah marang kow,
marga tumindakmu kang becik ana ing
Kristus, iku padha kawirangan marga
saka pitenah.
17
Jalaran luwih becik nandhang
sangsara marga tumindak becik,
menawa iku dikarsakak dning Allah,
katimbang nandhang sangsara marga
tumindak ala.
18
Sabab Ysus Kristus uga wis
nglampahi sda sapisan marga dosa
kita kabh, Panjenengan kang tanpa
kaluputan, sda kanggo wong-wong
kang padha duw kaluputan, supaya
kita padha bisa kasowanak marang
1 PETRUS 3.194.1 14
ngarsaning Allah: Panjenengan kang
tata-kamanungsan wis kasdanan,
nanging kagesangak mungguh ing Roh,
19
sarta ing sajroning Roh iku uga,
Panjenengan paring pangandika
marang para roh kang ana ing
pakunjaran,
20
yaiku marang roh-roh para wong
kang ing biyn nalika jaman Nuh padha
ora mbangun-turut marang Allah, nalika
Allah tetep ngentosi kalawan sabar, ing
kalan Nuh lagi yasa prau, lan mung
wong sathithik, yaiku wong wolu, kang
kaslametak saka ing banjir.
21
Samono uga kow saiki iya padha
kaslametak kalawan ibarating lelakon
mau, yaiku baptis -- kang ora ateges
ngresiki reregeding badan, nanging
minangka panyuwun marang Allah
supaya kaparingan nurani kang becik --
marga saka wungun Ysus Kristus,
22
kang sumengka menyang swarga,
lenggah ing satengen Allah, sawis
sakhing malakat, pangwasa
sarta kakuwatan ditelukak marang
Panjenengan.
4
1
Dadi, sarhn Ysus Kristus
wis nglampahi sangsara cara
1 PETRUS 4.25 15
kadagingan, mulan kow uga kudu
sikep gegaman arupa pikiran kang kaya
mangkono -- amarga sapa kang wis
nandhang sangsara cara kadagingan iku
wis marni anggon nglakoni dosa --
2
supaya waktu kang isih ana, aja
kokanggo nuruti pepnginaning
manungsa, nanging nuruta marang
karsaning Allah.
3
Jalaran wis cukup suwn waktu kang
kokgunakak kanggo nindakak apa
kang disenengi dning bangsa-bangsa
kang ora wanuh marang Allah. Kow
wis padha urip nuruti sawarnan hawa-
napsu, pepnginan, endem-endeman,
andra-wina, psta ombn-ombnan,
sarta nyembah brahala kang ora
diparengak.
4
Marga saka iku wong-wong padha
gumun dn kow kok ora mlu
bebarengan karo wong-wong iku njegur
ing blethokaning pamblasar iku uga,
temahan kow banjur dipitenah.
5
Nanging wong-wong iku kudu
padha ngaturak panjawab marang
Panjenengan kang wis siyaga ngadili
wong urip lan wong mati.
1 PETRUS 4.611 16
6
Awit iya karana iku, Injil kawartakak
marang wong-wong mati uga, supaya
padha kayadn manungsa kabh, diadili
cara kadagingan, nanging mungguh ing
roh bisa urip, manut karsaning Allah.
7
Kawusanan samubarang kabh wus
cedhak. Marga saka iku dibisa ngerh
awakmu sarta diwaspada, supaya kow
padha bisa ndedonga.
8
Nanging kang prelu dhw: Padha
tumemena anggonmu tresna-tinresnan,
jalaran katresnan iku nutupi dosa kang
akh banget.
9
Padha senenga awh pondhokan
tanpa panggrundel.
10
Padha ladn-linadnana, miturut
peparing kang wis ditampani
dning saben wong, kayadn
juru-pangruktining sih-rahmat Allah
kang becik.
11
Menawa ana wong kang pitutur,
iku dikaya wong kang nglantarak
pangandikaning Allah; menawa ana
wong kang leladi, iku katindakna kanthi
kakuwatan peparing Allah, supaya Allah
kaluhurna ing samubarang marga saka
Ysus Kristus. Panjenengan iku kang
1 PETRUS 4.1217 17
kagungan kamulyan sarta pangwaos
langgeng salawas-lawas! Amin.
12
Para Sadulur kang kinasih, aja
padha gumun marang urubing geni
panyiksa kang nempuh kow minangka
pandadaran, kaya-kaya ana bab kang
ora lumrah tumama ing kow.
13
Malah padha bungaha, cocog karo
panduman kang koktampa saka ing
sangsaran Kristus, supaya kow
uga kepareng bungah sarta sukarena
bsuk samangsa Panjenengan mbabar
kamulyan.
14
Rahayu kow, menawa kow padha
diwewada marga saka asman Kristus,
amarga Rohing kamulyan yaiku Roh
Allah dumunung ana ing kow.
15
Aja ana panunggalanmu kang kudu
nandhang sangsara marga matni wong,
utawa dadi maling, utawa nindakak
piala, utawa ngisruhi urusan wong liya.
16
Nanging menawa nandhang sangsara
marga dadi wong Kristen, iku aja isin,
malah ngluhurna Allah atas asman
Kristus.
17
Jalaran saiki wis tekan titi-mangsan
pangadilan bakal kawiwitan saka umat
Allah. Menawa pangadilan iku kawiwitan
1 PETRUS 4.185.3 18
saka kita, kepriy bakal kawusanan
wong kang padha ora pracaya marang
Injiling Allah?
18
Sarta menawa wong bener iku ba
mh ora kaslametak, banjur kepriy
bakal kadadan wong duraka lan wong
dosa iku?
19
Mulan, para kang nandhang
sangsara marga saka karsaning Allah,
iku padha pasraha marang Panjenengan
kang nitahak, iya kang setya tuhu,
kalawan tansah nindakak kabecikan.
5
1
Para pinituwa kang ana ing
antaramu iku dakpituturi, -- amarga
aku iki dadi kanca pinituwa sarta seksi
sangsaran Kristus, kang iya bakal olh
panduman kamulyan kang bsuk bakal
kawedharak --:
2
Pepanthan mndan Allah kang
ana ing kow iku engonen, aja marga
kapeksa, nanging kalawan legawaning
ati kang laras karo karsaning Allah, sarta
aja marga saka mburu kauntungan,
nanging marga wajibing leladi.
3
Kow aja tumindak kaya-kaya
arep ngwasani wong-wong kang
dipracayakak marang kow, nanging
dadia tuladha tumrap pepanthan iku.
1 PETRUS 5.49 19
4
Bsuk menawa Pangon Agung rawuh,
kow bakal padha nampani makuthaning
kamulyan kang ora bisa rusak.
5
Samono uga kow, h para nom-
noman, padha mituruta marang para
wong tuwa, sarta siji lan sijin dipadha
andhap-asor, amarga, "Allah nglawan
marang wong kang kumalungkung,
nanging paring sih-rahmat marang wong
kang andhap-asor."
6
Kang iku padha ngasorna awakmu
ing sangisoring astan Pangran kang
rosa, supaya kow padha linuhurak ing
wektu kang wus katemtokak.
7
Sakhing sumelangmu pasrahna
marang Panjenengan, sabab
Panjenengan kang ngrimati kow
kabh.
8
Padha diwaras ing budi sarta
diprayitna, jalaran mungsuhmu Iblis
iku, klinteran kaya singa nggero-nggero
nggolki manungsa kang kena dimangsa.
9
Tanggulangana kalawan pracaya kang
bakuh, jalaran kow padha mangerti
menawa sadulurmu tunggal pracaya
ing saindenging jagat, kabh iya padha
ketaman ing sangsara kaya mangkono.
1 PETRUS 5.1014 20
10
Dn Allah sumbering sakh sih-
rahmat, kang wis nimbali kow kabh
ana ing Kristus marang kamulyan
kang langgeng, bakal nyampurnakak,
neguhak, nyantosakak sarta
ngukuhak kow, sawus kow padha
nandhang sangsara sawatara mangsa.
11
Iya Panjenengan iku kang kagungan
pangwasa langgeng salawas-lawas!
Amin.
12
Anggonku nulis cekak marang
kow iki lantaran Silwanus, kang
dakanggep sadulur tunggal pangandel
kang kena dipracaya, prelu mituturi
sarta ngyakinak kow, menawa iki
sih-rahmat kang temenanan saka Allah.
Mulan padha ngadega kang jejeg ana
ing sajron sih-rahmat iku mau!
13
Salam marang kow kabh, saka
sadulurmu kang pinilih ing Babilon lan
uga Markus, anakku.
14
Padha salam-salamana kanthi
pangambung kang suci. Tentrem-rahayu
anaa ing kow kabh kang padha ana
ing patunggilan Kristus. Amin.
2 Petrus
1
1
Saka Simon Ptrus, abdi sarta
rasul Ysus Kristus, marang
para kang nunggal karo aku kabh,
padha kaparingan pracaya marga saka
kaadilaning Allah sarta Pamarta kita
Ysus Kristus.
2
Sih-rahmat lan tentrem-rahayu
nglubrana kow, marga saka
anggonmu padha wanuh marang Allah
sarta marang Ysus, Gusti kita.
3
Marga saka pangwaosing kaallahan,
kita wis padha kaparingan samubarang
kang perlu kanggo urip kang mursid,
sarana anggon kita wanuh marang
Panjenengan kang wis nimbali kita
marga saka pangwaos kang mulya lan
ngram-ramak.
4
Kanthi patrap kang mangkono iku
Panjenengan wis maringi kita prasetya-
prasetya kang adi sarta pinunjul,
supaya sarana iku kow padha kepareng
ndhrk ing sajron kodrat kaallahan
lan uwal saka dayaning hawa-napsu
kadonyan kang nyirnakak donya.
2 PETRUS 1.510 2
5
Iya marga saka iku kow padha
kudu kanthi temenan anggonmu
mbudidaya nambahak kautaman
marang pracayamu lan kawruh marang
kautaman,
6
tuwin pangerhing dhiri marang
kawruh, katekunan marang pangerhing
dhiri, kamursidan marang katekunan,
7
nresnani para Sadulur marang
kamursidan, lan tresna marang para
Sadulur kawuwuhan tresna marang
wong kabh.
8
Jalaran menawa kow padha
kadunungan iku mau kabh nganti lubr,
kow mesthi bakal dadi mempeng ing
panggaw sarta kasembadan anggonmu
wanuh marang Ysus Kristus, Gusti kita.
9
Nanging sing sapa ora kadunungan
iku mau kabh, bakal dadi wuta sarta
cethk panemun, jalaran lali menawa
dosa-dosan kang mbiyn wis kabirat.
10
Mulan para Sadulur, tansah
mbudidayaa kanthi temenan supaya
saya kukuh anggonmu padha tinimbalan
lan pinilih iku. Jalaran menawa kow
nglakoni kang mangkono, kow bakal
padha ora tau kesandhung.
2 PETRUS 1.1116 3
11
Kanthi mangkono, kow bakal
kaparingan sakhing wewenang kanggo
lumebu ing Kraton kang langgeng, yaiku
Kraton Gusti lan Pamarta kita Ysus
Kristus.
12
Mulan aku tansah kepngin
nglingak kow marang bab iku mau
kabh, sanadyan kow iya wis padha
mangerti sarta santosa ing sajron
kayektn kang wus koktampani.
13
Sadurung aku ngrucat kmahing
badanku iki, dakanggep dadi
kuwajibanku, anggonku tansah
nglingak kow tumrap iku mau kabh.
14
Jalaran aku mangerti, menawa
aku bakal nggal ngrucat kmahing
badanku iki, kayadn kang wis
kapangandikakak marang aku dning
Ysus Kristus, Gusti kita.
15
Nanging aku bakal mbudidaya,
supaya saungkurku kow uga tansah
padha ngling-ling marang prakara iku
mau kabh.
16
Jalaran anggonku padha ngandhani
kow bab pangwaos lan bakal rawuh
Gusti kita, Ysus Kristus kang jumeneng
raja iku, ora marga ngandel marang
dongng wong kang ngayawara,
2 PETRUS 1.1721 4
nanging aku kabh iki padha dadi seksi
kang nyipati dhw bab kaluhuran.
17
Awit Panjenengan tampa kaurmatan
lan kamulyan saka Allah Sang Rama,
nalika swanten saka Kang Mahaluhur
nedhaki Panjenengan, Pangandikan,
"Iki Putraningsun kang sunkasihi, kang
ndadkak keparenging galihingsun."
18
Aku dhw padha krungu swara iku
mau tumurun saka swarga, nalika aku
padha ndhrk Panjenengan ana ing
gunung kang suci.
19
Marga saka iku aku kabh padha saya
kasantosakak dning pangandika kang
wis kawedharak dning para nabi. Saiba
becik, menawa kow padha nggatkak
bab iku, kayadn nggatkak diyan
kang madhangi panggonan kang peteng,
nganti gagat raina sarta jumedhul
lintang panjer suk kang sumunar ana
ing sajroning atimu.
20
Dn kang prelu dhw kang
kudu koksumurupi, yaiku menawa
pameca-pameca ing Kitab Suci iku ora
kena ditafsirak sakarep dhw,
21
jalaran ora tau ana pameca kang
metu saka karep manungsa, nanging
marga kabereg dning Roh Suci, wong-
2 PETRUS 2.14 5
wong padha guneman atas asmaning
Allah.
2
1
Kayadn dhk biyn ing antaran
umat Allah ana kang ngaku-aku
nabi, mangkono uga ing antaramu
iya bakal ana guru-guru palsu, kang
padha nylundupak piwulang-piwulang
panasaran kang nuntun marang
karusakan, malah bakal padha nylaki
Kang Kuwaos, kang wis nebus wong-
wong mau lan marga saka iku bakal
njalari karusakan dhw.
2
Bakal akh wong kang niru
pratingkah wong-wong iku kang
dikwasani hawa-napsu, sarta marga
saka pokal-gawn iku Marganing
Kayektn bakal dicecamah.
3
Sarta marga saka srakah, guru-guru
palsu iku bakal padha ngudi golk
kauntungan saka kow kabh kanthi
dongng-dongng kang ngayawara.
Nanging paukuman tumrap tumindak
iku wus katetepak lan karusakan bakal
ora kacandhet.
4
Jalaran Allah ora ngman marang
para malakat kang padha gaw dosa,
mulan dicemplungak ing naraka,
padha dirant, ing kono ana ing
2 PETRUS 2.59 6
sajron pepeteng nganti tekan dinaning
pangadilan;
5
Allah uga ora ngman jagating jaman
kuna; Panjenengan mung milujengak
Nuh kang martakak kayektn iku, karo
wong pitu liyan, nalika ndhatengak
banjir patopan tumrap jagat para wong
mblasar;
6
Allah ngukum kutha Sodom lan
Gomora sarta nyirnakak kalawan geni,
minangka pepling marang wong kang
ing temb urip padha mblasar,
7
nanging Panjenengan milujengak
Lot, kang mursid, kang tansah sangsara
dning tingkah lakun wong-wong
kang padha ora mreduli marang
angger-angger lan mung tansah nuruti
hawa-napsun ba,
8
-- jalaran wong mursid iki manggon
ing satengah wong-wong mau sarta
ing sadina-dina krungu lan weruh
pratingkah-pratingkah kang ala iku,
satemah atin kang mursid iku kaya
kasiksa --
9
dadi tetla, menawa Pangran pirsa
caran ngentasak wong mursid saka
ing godha-rencana sarta nyadhangak
2 PETRUS 2.1013 7
para wong duraka iku kasiksa ing dina
pangadilan,
10
luwih manh wong kang padha
ngumbar hawa-napsun, kang
ndadkak awak jember sarta
nyenyamah pangrh Allah. Wong-wong
iku padha kumawani sarta gumunggung,
nganti tanpa rikuh-pakwuh nyenyamah
marang para titah kang luhur,
11
mangka para malakat dhw,
sanadyan luwih peng-pengan sarta luwih
kwasa katimbang wong-wong iku, ora
nggunakak pitembungan panyenyamah
menawa nggugat wong-wong mau ana
ing ngarsaning Allah.
12
Nanging wong-wong iku padha ba
karo kwan kang tanpa budi, kang
tinitahak dadi kwan kang mung
dicekel sarta dipatni. Wong-wong iku
padha nyenyamah marang kang ora
dimangretni, temahan marga saka
panggawn kang duraka, bakal padha
nemoni karusakan dhw kaya kwan
alasan,
13
sarta bakal ngalami nasib ala
minangka opahing durakan. Nguja
kasenengan ing wayah awan kaanggep
sawijining kanikmatan. Padha dadi
2 PETRUS 2.1418 8
jejember lan blentong, kang mendem
ing sajroning hawa napsun, samangsa
padha mangan lan ngomb bebarengan
karo kow kabh.
14
Mripat kebak napsu cabul, ora
bosen-bosen anggon gaw dosa. Wong-
wong iku padha mbujuki wong-wong
kang ringkih atin. Watek wis kulina
srakah. Pancn wong kang padha kena
ing ipat-ipat!
15
Sarehn wis padha ninggal dalan
kang bener, mulan padha kesasar,
banjur ngetutak lakun Bilam anak
Bor kang seneng tampa opah tumrap
panggaw-panggaw ala.
16
Nanging Bilam kawelhak kalawan
keras marga saka tumindak kang
ala iku, jalaran kuldi momotan kang
bisu, bisa guneman nganggo basaning
manungsa, sarta nyegah tumindak nabi
kang ora bener iku.
17
Guru-guru palsu iku kaya sumber
kang asat, kaya mga kang kabuncang
ing prahara; wong-wong iku wis padha
kacawisan panggonan ana ing pepeteng
kang nggegirisi banget.
18
Jalaran wong-wong mau padha
ngucapak tetembungan kang
2 PETRUS 2.1922 9
muluk-muluk nanging kothong, sarta
migunakak napsu cabul kanggo
mbujuki wong-wong kang lagi ba uwal
saka ing para wong kang kesasar urip.
19
Padha njanjni kamardikan marang
wong liya, mangka awak dhw padha
dadi baturing karusakan. Jalaran sing
sapa katelukak dning wong, iku iya
dadi batur wong iku.
20
Sabab menawa wong-wong mau
marga saka anggon wis wanuh marang
Gusti sarta Juru-wilujeng kita Ysus
Kristus, wis padha ngoncati jejember
donya, mangka banjur kasrimped manh
ing kono, wekasan kaanan luwih ala
katimbang sadurung.
21
Jalaran saka iku, tumraping wong-
wong mau luwih becik menawa padha
ora tau mangretni marganing kayektn,
katimbang mangertni, nanging banjur
nyingkur saka pepakon suci kang wis
kadhawuhak marang wong-wong mau.
22
Kaanan wong-wong iku cocog
karo unin paribasan kang bener iki,
mangkn, "Asu mbalni utah-utahan,
sarta babi kang wis diguyang bali manh
menyang ing blethokan."
2 PETRUS 3.15 10
3
1
Para Sadulur kang kinasih, layang
iki wis kang kapindho, kang daktulis
marang kow. Ana ing layang sakaron
iku, aku mbudidaya nenangi pangertn
kang murni srana pepling-pepling,
2
supaya kow padha ling marang
pangandika kang biyn wis kadhawuhak
dning para nabi kang suci, sarta marang
dhawuh Gusti lan Juru-wilujeng,
lantaran para rasulmu marang kow
kabh.
3
Kang prelu banget kudu
kokmangertni, yaiku menawa ing
dina-dina wekasan bakal ana para wong
kang teka memoyoki, yaiku wong kang
lakun padha nuruti hawa-napsun,
4
sarta kang padha duw uni mangkn,
"Endi prasetya bakal rawuh iku? Jalaran
wis wiwit nalika ngajal para leluhur
kita, samubarang kabh ajeg ba kaya
nalika katitahak."
5
Wong-wong iku njarag ora gelem
ngerti, menawa marga saka sabdaning
Allah wiwit biyn mula wus ana langit
lan uga ana bumi, kang dumadin saka
banyu sarta sarana banyu.
2 PETRUS 3.611 11
6
Sarta marga saka banyu iku bumi kala
samana wis sirna, kelem dning banjir
patopan.
7
Nanging dning pangandika iku mau
uga, langit lan bumi kang saiki bakal
kaobong ing geni, dn saiki isih kareksa
nganti ing dina pangadilan lan tumpes
para wong mblasar.
8
Mung ba para Sadulur kang kinasih,
prakara siji iki ora kena kok lalkak,
yaiku yn ing ngatas Pangran sadina
iku prasasat swu taun, sarta swu taun
iku prasasat sadina.
9
Pangran ora rendhet anggon
netepi prasetyan, sanadyan ana
sawenhing wong kang ngarani rendhet.
Panjenengan nyabari kow, sabab
karsan aja nganti ana wong kang nemu
bilai, nanging supaya wong kabh padha
mbalik sarta mratobat.
10
Dn dina rawuh Gusti iku tekan
kaya patrap maling; ing dina iku langit
bakal sirna kanthi swara gumuruh
nggegirisi sarta prang-prangan bakal
lebur kobong, apadn bumi lan kabh
kang ana ing kono bakal sirna.
11
Mulan menawa samubarang
kabh iki bakal lebur kanthi patrap
2 PETRUS 3.1216 12
mangkono iku, saiba gedhn kasucn
lan kamursidan kang kudu kok udi ing
uripmu,
12
ing sajron kow padha nganti-anti
sarta nyengkakak tekan dinan Allah.
Ing dina iku langit bakal lebur dning
geni sarta prang-prangan luluh
marga urub.
13
Nanging cocog karo prasetyan, kita
padha nganti-anti marang langit anyar
sarta bumi anyar kang kadunungan
kayektn.
14
Mulan para Sadulur kinasih, sajron
kow padha nganti-anti marang iku
mau, padha mbudidayaa supaya tinemu
tanpa cacad sarta tanpa blentong ana
ing ngarsan kalawan tentrem-rahayu.
15
Sarta kasabaran Gusti kita iku
anggepen minangka wewengan tumrap
kow kabh kanggo olh karahayon,
iya kaya kang wis katulis dning Paulus
sadulur kita kang kinasih marang kow,
miturut kawicaksanan kang kaparingak
marang panjenengan.
16
Prakara iku katindakak ana ing
layang kabh, nalika ngrembug
prakara-prakara iki. Ing sajroning
layang-layang iku ana bab-bab kang
2 PETRUS 3.1718 13
angel dipahami, satemah wong-wong
kang ora ngerti sarta ora kukuh iman,
njungkir-balikak prakara iku mau,
njalari karusakan dhw, padha kaya
kang katindakak tumrap tulisan-tulisan
liyan.
17
Nanging kow kabh, para Sadulur
kang kinasih, sadurung wus padha
mangerti prakara iku. Mulan padha
diwaspada, supaya aja nganti kasrt
ing panasar wong-wong kang ora
ngerti pepakon, sarta aja klangan
gondhlanmu kang kukuh.
18
Malah padha mundhak-mundhaka ing
sih-rahmat sarta ing pangertn marang
Gusti lan Juru-wilujeng kita, Ysus
Kristus. Panjenengan kang sayogya
sinaosan kamulyan ing samengko nganti
tumeka ing salawas-lawas.
1 Yohanes
1
1
Apa kang wis ana ing wiwitan mula,
kang wis padha dakrungu, kang wis
padha dakdeleng kalawan mripatku,
kang wis padha dakwaspadakak, sarta
kang wis padha dakgrayang kalawan
tanganku bab Sabdaning urip -- iya iku
kang padha daktulis marang kow.
2
Urip iku wis kababar lan wis padha
dakdeleng, sarta saiki aku kabh padha
dadi seksi lan martakak marang
kow kabh bab urip langgeng kang
dumunung ana ing Sang Rama lan kang
wis kalairak marang aku kabh.
3
Apa kang wis padha dakdeleng lan
dakrungu iku mau iya dakwartakak
marang kow kabh, supaya kow
uga padha bisa tetunggalan karo aku
kabh. Lan tetunggalanku kabh iku,
tetunggalan karo Sang Rama lan Sang
Putra, Ysus Kristus.
4
Iku mau kabh padha daktulis marang
kow, supaya kabungahanku dadi
sampurna.
1 YOHANES 1.510 2
5
Anadn iki pawarta kang wis padha
dakrungu saka Panjenengan lan
dakwartakak marang kow kabh:
Allah iku pepadhang lan Panjenengan
ora kadunungan pepeteng babar pisan.
6
Saupama kita padha ngaku
tetunggalan karo Panjenengan, mangka
urip kita padha ana ing sajroning
pepeteng, dadi kita padha goroh lan ora
padha nindakak apa kang bener.
7
Nanging menawa urip kita padha
ana ing sajroning pepadhang kayadn
Panjenengan iya ana ing pepadhang,
dadi kita siji lan sijin padha tetunggalan,
sarta rah Ysus, ingkang Putra iku,
nuckak kita kabh saka sakh dosa.
8
Saupama kita padha ngaku ora duw
dosa, dadi kita padha ngapusi awak
kita dhw lan padha ora kadunungan
kayektn.
9
Menawa kita padha ngakoni dosa kita,
Panjenengan iku setya tuhu lan adil,
temah bakal ngapura sakh dosa kita,
sarta nuckak kita saka sakhing piala.
10
Saupama kita padha ngaku ora
gaw dosa, dadi kita padha nganggep
Panjenengan dora, sarta pangandikan
ora dumunung ana ing kita.
1 YOHANES 2.17 3
2
1
Anak-anakku, prakara iki daktulis
marang kow supaya kow aja padha
gaw dosa. wadn menawa ana kang
gaw dosa, kita padha duw Pantara ana
ing ngarsan Sang Rama, yaiku: Ysus
Kristus kang adil.
2
Iya Panjenengan iku kang dadi
pangruwat tumrap sakh dosa kita lan
ora mung kanggo dosa kita ba, nanging
uga kanggo dosan wong sajagat kabh.
3
Dn titikan menawa kita padha
wanuh marang Allah yaiku menawa kita
padha netepi pepakn.
4
Sapa kang ngucap, "Aku wanuh
Panjenengan," mangka ora netepi
pepakn, iku wong goroh lan ora
kadunungan kayektn.
5
Ananging sapa ba kang netepi
pangandikan, iku kang sanyata
kadunungan sihing Allah kang
sampurna; iya iku margan anggon
kita padha sumurup, yn kita padha
dumunung ana ing Panjenengan.
6
Sapa kang ngucap yn nunggil karo
Panjenengan, urip wajib kaya sugeng
Kristus.
7
Para Sadulur kinasih, kang daktulis
marang kow iki dudu pepakon anyar,
1 YOHANES 2.813 4
nanging pepakon lawas kang wis ana ing
kow wiwit wiwitan mula. Pepakon kang
lawas iku yaiku pangandika kang wis
padha kokrungu.
8
wasamono kang daktulis marang
kow iku, uga pepakon anyar, kang
sanyata ana ing Panjenengan lan ana
ing kow, amarga pepeteng iku lagi sirna
lan pepadhang kang sejati wis sumunar.
9
Sing sapa ngucap yn dumunung
ana ing pepadhang, nanging sengit
marang sadulur tunggal pracaya, iku
isih dumunung ana ing pepeteng nganti
saprn.
10
Sing sapa tresna marang sadulur
tunggal pracaya, iku kang lestari ana ing
pepadhang, sarta ora dadi sandhungan.
11
Nanging sing sapa sengit marang
sadulur tunggal pracaya, iku dumunung
ana ing pepeteng, sarta urip ana ing
pepeteng. Wong iku ora weruh menyang
ngendi paran, amarga pepeteng mau
wis gaw picaking mripat.
12
H, anak-anak, aku nulis marang
kow, awit dosamu wis padha kaapura
marga saka asman.
13
H, para bapa, aku nulis marang
kow, amarga kow wis padha wanuh
1 YOHANES 2.1417 5
marang Panjenengan kang ing wiwitan
mula wis ana. H, para wong anom, aku
nulis marang kow, amarga kow wis
padha ngalahak piala.
14
H, anak-anak, aku nulis marang
kow, amarga kow wis padha wanuh
marang Sang Rama. Aku nulis marang
kow, h, para bapa, amarga kow
padha wanuh marang Panjenengan,
kang ing kala purwa wis ana. Aku nulis
marang kow, h, para wong anom,
amarga kow padha santosa, sarta
pangandikan Allah dumunung ana ing
kow lan kow wis padha ngalahak
piala.
15
Kow kabh aja padha nresnani
donya lan samubarang kang ana ing
kono. Menawa wong nresnani donya, iku
ora kadunungan katresnan marang Sang
Rama.
16
Sabab samubarang kang ana ing
donya, yaiku pepnginan daging lan
pepnginan mripat tuwin angkuhing
urip, iku pinangkan ora saka Sang
Rama, nanging saka ing donya.
17
Lan donya iki dalah pepnginan
lagi sirna, nanging sapa wong kang
1 YOHANES 2.1821 6
nglakoni karsan Allah iku tetep urip ing
salawas-lawas.
18
Anak-anakku, saiki-iki jaman kang
wekasan. Lan kaya kang wis padha
kokrungu yn antikristus bakal teka,
samengko iya wis akh antikristus kang
padha jumedhul. Kang mangkono iku
dadi pratandha yn saiki-iki jaman kang
wekasan temenan.
19
Pancn asal antikristus iku saka ing
antara kita, nanging sanyatan padha
dudu panunggalan kita; awit saupama
temen-temen dadi panunggalan kita,
mesthi tetep padha nunggal karo kita.
Nanging iku kelakon mangkono, supaya
tetla yn wong-wong iku kabh dudu
panunggalan kita.
20
Balik kow iku wis padha kajebadan
dning Kang Suci lan marga saka
mangkono kow dadi padha mangerti.
21
Aku nulis marang kow iku ora
marga kow padha ora sumurup marang
kayektn, nanging iya marga kow
padha sumurup marang bab iku, lan
uga marga kow padha sumurup yn
sakhing goroh iku ora ana kang asal
saka kayektn.
1 YOHANES 2.2227 7
22
Sapa ta si pangawak goroh iku? Apa
dudu kang nylaki yn Ysus iku Kristus?
Iku antikristus, yaiku kang nylaki
marang Sang Rama lan Sang Putra.
23
Amarga sapa ba kang nylaki Sang
Putra iku iya ora nduwni Sang Rama.
Sapa ba kang ngakoni Sang Putra, iya
nduwni Sang Rama.
24
Mungguh ing kow kabh, apa kang
wis padha kokrungu wiwit wiwitan mula,
iku tetepa dumunung ana ing kow.
Menawa apa kang wis kokrungu wiwit
wiwitan mula iku tetep dumunung ana
ing kow, kow iya bakal padha tetep
ana ing Sang Putra lan ana ing Sang
Rama.
25
Anadn prasetya kang wis
kaprasetyakak dning Panjenengan
piyambak marang kita, yaiku urip
langgeng.
26
Kabh kang daktulis marang kow
iku mau, yaiku bab wong-wong kang
sumedya nasarak kow.
27
Sabab jebadan kang wis padha
koktampani saka Panjenengan iku
tetep ana ing kow. Marga saka iku
kow padha ora prelu diwulang dning
wong liya. Nanging kayadn jebadan
1 YOHANES 2.283.2 8
saka Panjenengan iku mulang marang
kow bab samubarang -- lan piwulang
iku nyata, ora goroh -- sarta kayadn
anggon Panjenengan biyn wis mulang
marang kow, mangkono uga kow
padha tetepa ana ing Panjenengan.
28
Ing samengko, anak-anakku, padha
tetepa ana ing Kristus, supaya samangsa
Panjenengan ngatingal, kita padha
kanthi tatag lan ora usah isin ana ing
ngarsan bsuk ing dina rawuh.
29
Menawa kow padha sumurup
yn Panjenengan iku leres, kow iya
padha mangertia yn saben wong kang
nglakoni apa kang bener, iku lair saka
Panjenengan.
3
1
Mangertia, iba gedhn katresnan
kang kaparingak dning Sang Rama
marang kita, nganti kita padha kasebut
para putraning Allah, lan kita pancn
para putraning Allah. Mulan jagat ora
wanuh marang kita, amarga jagat iku
ora wanuh marang Panjenengan.
2
Para Sadulurku kang kinasih, saiki kita
padha dadi putraning Allah, ananging
durung cetha kepriy kaanan kita ing
temb. Nanging kita padha sumurup,
samangsa Kristus ngatingal, kita bakal
1 YOHANES 3.38 9
dadi padha karo Panjenengan, amarga
kita bakal padha ndeleng kaananing
Panjenengan ing sanyatan.
3
Saben wong kang duw pangarep-
arep mangkono marang Panjenengan,
wong iku nuckak awak kayadn
Panjenengan iku suci.
4
Saben wong kang nglakoni dosa,
iku uga nerak angger-angger Allah,
sabab dosa iku panerak tumrap
angger-anggering Allah.
5
Lan kow padha sumurup yn
anggon Panjenengan wis rawuh,
iku prelu mbirat sakhing dosa, sarta
Panjenengan iku ora kadunungan dosa.
6
Saben wong kang tetep ana ing
Panjenengan, iku ora gaw dosa
manh; saben wong kang tetep gaw
dosa, iku ora tau weruh lan ora tau
wanuh marang Panjenengan.
7
Anak-anakku, kow aja gelem
disasarak dning sapa ba. Sapa
kang nindakak apa kang bener iku
kadunungan kayektn, padha kaya
Kristus iku leres.
8
Sapa kang tetep nindakak dosa, iku
asal saka Iblis, sabab Iblis anggon
gaw dosa wus wiwit wiwitan mula.
1 YOHANES 3.914 10
Dn rawuh Putraning Allah iku supaya
nglebur sakhing panggawn Iblis.
9
Saben wong kang lair saka Allah,
iku tansah ora nglakoni dosa; amarga
wijining ka-Allahan tetep ana ing batin,
lan ora bisa tansah nglakoni dosa,
amarga lair saka ing Allah.
10
Iki titikan para putraning Allah lan
para anak Iblis; sapa ba kang ora
nindakak apa kang bener iku asal ora
saka Allah, mangkono uga kang ora
tresna marang sadulur tunggal pracaya.
11
Sabab iya iki pawarta kang wis padha
kokrungu saka wiwitan mula, yaiku
supaya kita padha tresna-tinresnan.
12
Aja kaya Kain, kang asal saka si
jahat sarta matni adhin. Apa sabab
anggon matni iku? Amarga sakhing
panggawn ala, lan panggawning
adhin becik.
13
Para Sadulur, aja padha gumun
menawa jagat padha sengit marang
kow.
14
Kita padha sumurup, yn kita wis
padha pindhah saka ing pati marang
urip, yaiku marga kita padha tresna
marang para Sadulur kita tunggal
1 YOHANES 3.1519 11
pracaya. Sapa wong kang ora nresnani,
iku tetep dumunung ana ing pati.
15
Saben wong kang sengit marang
sadulur tunggal pracaya iku ateges
matni sadulur mau. Lan kow padha
sumurup, menawa wong sing seneng
matni iku ora kadunungan urip
langgeng.
16
Sarana iki anggon kita nyumurupi
katresnan Kristus, yaiku: Panjenengan
wis masrahak nyawan kanggo kita;
dadi kita iya padha duw kuwajiban
masrahak nyawa kita kanggo sadulur-
sadulur kita tunggal pracaya.
17
Sapa sing urip ing donya kalubran,
mangka weruh sadulur tunggal
pracaya kacingkrangan, wadn nutup
lawanging atin tumrap sadulur mau,
kepriy bisan kasebut yn katresnaning
Allah tetep dumunung ing wong iku?
18
Anak-anakku, anggon kita padha
tresna aja kalawan tembung utawa ilat,
nanging sarana panggaw sarta ing
sajroning kayektn.
19
Mangkono iku anggon kita padha
nyumurupi, yn asal kita iku saka ing
kayektn lan bisa nentremak ati kita
ana ing ngarsan Allah,
1 YOHANES 3.204.1 12
20
samangsa ati kita melhak kita.
Sabab kaagungan Allah iku ngluwihi ati
kita sarta Panjenengan ngawuningani
samubarang.
21
Para Sadulurku kang kinasih,
menawa ati kita ora melhak kita, dadi
kita padha kanthi teguh ing pracaya
sowan ing ngarsan Allah,
22
lan apa ba kang padha kita suwun,
bakal kaparingak marang kita, amarga
kita padha netepi sakhing pepakon
sarta nglakoni apa kang ndadkak
kepareng.
23
Anadn pepakon iya iku, supaya
kita padha pracaya marang asman
Ysus Kristus, Kang Putra, lan supaya
padha tresna-tinresnan cundhuk karo
pepakon kang kadhawuhak dning
Panjenengan marang kita.
24
Sapa kang netepi sakhing pepakon,
iku dumunung ana ing Allah, lan Allah
ing wong iku. Dn anggon kita padha
sumurup yn Allah dumunung ana ing
kita iku sarana Roh kang wis kaparingak
marang kita.
4
1
Para Sadulurku kang kinasih, aja
padha pracaya marang sadhngah
roh, nanging roh-roh iku tlitinen, apa
1 YOHANES 4.26 13
asal saka Allah; amarga akh nabi
palsu kang jumedhul lan ndlajahi sajagat
kabh.
2
Anggonmu padha ngerti yn iku
Rohing Allah, mangkn: Saben roh
kang ngakoni menawa Ysus Kristus wis
rawuh dadi manungsa, iku asal saka
Allah.
3
Lan saben roh kang ora ngakoni
Ysus, iku asal ora saka Allah. Roh
iku rohing antikristus, kang wis padha
kokrungu wartan yn bakal teka, lan
samengko wis ana ing jagat.
4
Anak-anakku, kow kabh iku asal
saka Allah lan wis padha ngalahak
para nabi palsu iku; sabab Roh kang
dumunung ana ing kow iku ngungkuli
roh kang dumunung ana ing jagat.
5
Wong-wong iku asal saka jagat,
mulan kang padha diucapak iku iya
prakara-prakara kadonyan, lan jagat
ngrungokak.
6
Kita iki asal saka Allah; sapa
kang wanuh marang Allah, iku padha
ngrungokak marang kita. Wong kang
asal ora saka Allah iku ora ngrungokak
marang kita. Kaya mangkono titikan
Rohing kayektn karo rohing panasaran.
1 YOHANES 4.712 14
7
Para Sadulur kang kinasih, payo
kita padha tresna-tinresnan, amarga
katresnan iku asal saka Allah, lan saben
wong kang nindakak katresnan, iku
lair saka Allah lan wanuh karo Allah.
8
Sapa kang ora nindakak katresnan,
iku ora wanuh karo Allah, sabab Allah
iku katresnan.
9
Katresnan Allah iku kababarak ing
antara kita, yaiku Allah wis ngutus Kang
Putra ontang-anting ngrawuhi jagat
supaya kita padha urip marga dning
Panjenengan.
10
Katresnan iku mangkn: Dudu kita
kang wis padha tresna marang Allah,
nanging Allah kang wis nresnani kita
lan wis ngutus Kang Putra minangka
pangruwating dosa kita.
11
Para Sadulur kang kinasih, sarhn
nganti samono anggon Allah nresnani
kita, mulan kita iki iya padha kuwajiban
tresna-tinresnan.
12
Ora ana wong kang tau ndeleng
marang Allah. Menawa kita padha
tresna-tinresnan, Allah tetep dumunung
ana ing kita, lan katresnan iku
sampurna ana ing kita.
1 YOHANES 4.1318 15
13
Kaya mangkono anggon kita padha
sumurup yn kita tetep ana ing
Panjenengan, lan Panjenengan ana
ing kita, amarga Panjenengan wus
maringak Roh marang kita.
14
Lan aku kabh wis padha ndeleng lan
neksni yn Sang Rama wis ngutus Sang
Putra dadi Pamartaning jagat.
15
Sapa kang ngakoni yn Ysus iku
Putran Allah, Allah tetep ana ing wong
iku, lan wong iku ana ing Allah.
16
Kita iki wis padha nyumurupi lan
pracaya marang katresnan Allah
marang kita. Allah iku katresnan,
lan sapa kang tetep dumunung ing
katresnan, iku tetep ana ing Allah, lan
Allah ana ing wong iku.
17
Katresnan Allah iku sampurna ana
ing kita, yaiku menawa kita padha tatag
ing pracaya ing dina pangadilan, awit
kayadn Panjenengan, kita uga ana
ing donya kn.
18
Sajroning katresnan ora ana rasa
wedi, katresnan kang sampurna iku
malah mbngkas rasa wedi, amarga
wedi iku ngandhut paukuman, lan wong
kang wedi iku ora sampurna katresnan.
1 YOHANES 4.195.4 16
19
Anggon kita padha tresna iku,
amarga Allah wis luwih dhisik nresnani
kita.
20
Menawa ana wong kang muni, "Aku
tresna marang Allah," nanging sengit
marang sadulur, iku wong goroh. Awit
sapa kang ora tresna marang sadulur
kang katon, mokal bisa nresnani Allah
kang ora katon.
21
Iki dhawuh timbalan saka
Panjenengan: Sapa kang tresna
marang Allah, iku iya kudu nresnani
sadulur.
5
1
Saben wong kang pracaya menawa
Ysus iku Kristus, iku lair saka
ing Allah, lan saben wong kang tresna
marang kang mutrakak, iku iya tresna
marang kang diputrakak Panjenengan.
2
Anggon kita mangerti yn kita padha
nresnani para putraning Allah, yaiku
menawa kita padha tresna marang Allah
sarta netepi pepakon.
3
Amarga iya iki katresnan marang
Allah, yaiku yn kita padha netepi
pepakon. Pepakon-pepakon iku ora
abot,
4
amarga kabh kang lair saka Allah
iku ngalahak jagat. Lan iki kaunggulan
1 YOHANES 5.510 17
kang ngalahak jagat, yaiku: pracaya
kita.
5
Sapa ta kang ngalahak jagat, kajaba
wong kang pracaya menawa Ysus iku
Putran Allah?
6
Iki Panjenengan kang rawuh sarana
banyu lan getih, yaiku Ysus Kristus,
ora mung kalawan banyu ba, nanging
kalawan banyu lan getih. Dn Roh iku
kang paring paseksi, amarga Roh iku
kayektn.
7
Awit ana telu kang padha paring
paseksi [ana ing swarga: Rama, Sang
Sabda lan Roh Suci; sarta katelun iku
siji.
8
Lan ana telu kang dadi seksi ana ing
bumi]: Roh lan banyu sarta getih lan
katelun iku siji.
9
Kita padha nganggep marang
paseksin manungsa, ananging
paseksin Allah iku ngluwihi. Amarga iki
paseksin Allah, yaiku: Panjenengan
aneksni mungguhing Kang Putra.
10
Sing sapa pracaya marang Putraning
Allah, iku nduwni paseksi mangkono
ana ing batin; sing sapa kang ora
pracaya marang Allah, iku nganggep
Panjenengan dora, amarga ora ngandel
1 YOHANES 5.1116 18
marang paseksi kang wis kaparingak
Allah mungguhing Kang Putra.
11
Anadn paseksin yaiku: Allah wus
maringak urip kang langgeng, lan urip
iku dumunung ana ing Sang Putra.
12
Sapa kang nduwni Sang Putra, iku
nduwni urip. Sapa kang ora nduwni
Putraning Allah, iku ora nduwni urip.
13
Kabh iku mau daktulis marang
kow, supaya kow kang padha pracaya
marang asman Putraning Allah, padha
sumurupa yn kow kabh iku padha
nduwni urip langgeng.
14
Anggon kita tatag ing pracaya marang
Panjenengan, jalaran Panjenengan
mesthi nyembadani pandonga kita,
samangsa kita nyuwun apa-apa marang
Panjenengan, kang nyondhongi ing
karsan.
15
Lan menawa kita padha sumurup
yn Panjenengan nyembadani apa ba,
kang kita suwun, dadin kita padha
sumurup uga, yn kita wis tampa apa
kang kita suwun marang Panjenengan.
16
Menawa ana wong kang weruh
sadulur tunggal pracaya nglakoni dosa,
yaiku dosa kang ora nekakak pati, iku
ndedongaa marang Gusti Allah, temah
1 YOHANES 5.1721 19
Panjenengan bakal maringi urip marang
wong iku, yaiku kang padha gaw dosa
kang ora nekakak pati. Ana dosa kang
nekakak pati: Yn tumrap iku, aku ora
akon ndongakak.
17
Sakhing piala iku dosa, nanging ana
dosa kang ora nekakak pati.
18
Kita sumurup, yn saben wong
kang lair saka Allah iku ora gaw
dosa, nanging kaayoman dning
Panjenengan, kang miyos saka ing
Allah, temah si pangawak dursila ora
bisa nggepok wong mau.
19
Kita sumurup, yn asal kita saka
ing Allah, lan sajagat kabh kawengku
dning pangawak dursila.
20
Nanging kita padha sumurup, yn
Putraning Allah wis rawuh sarta wis
maringi pangertn marang kita, supaya
kita wanuh marang Kang Sejati; lan kita
dumunung ana ing Kang Sejati, ana ing
patunggilan Kang Putra Ysus Kristus.
Panjenengan iku Allah Kang Sejati lan
gesang kang langgeng.
21
Anak-anakku, padha diwaspada
marang sakh brahala.
2 Yohanes
1
1
Saka aku pinituwa, marang
Ibu kang pinilih lan anak-anak
kang padha daktresnani ing sajroning
kayektn. Ora mung aku ba kang
nresnani kow kabh, nanging dalah
sakhing wong kang wis padha ngawruhi
kayektn,
2
marga saka kayektn kang tetep
dumunung ana ing kita lan bakal nunggal
karo kita nganti salawas-lawas.
3
Sih-palimirma, rahmat lan tentrem-
rahayu saka Allah Sang Rama lan saka
Ysus Kristus, Putran Sang Rama, bakal
nunggal klawan kita sajroning kayektn
lan katresnan.
4
Aku bungah banget dn nyumurupi,
menawa ana anak-anakmu sawatara
kang padha urip ing sajroning kayektn,
cundhuk karo pepakon kang wis kita
tampani saka Sang Rama.
5
Lan samengko panjalukku marang
kow, ibu, -- aja kok anggep aku nulis
pepakon anyar kanggo kow, nanging
kang daktulis iki miturut pepakon kang
2 YOHANES 1.611 2
wis kita duwni wiwit wiwitan mula --
supaya kita padha tresna-tinresnan.
6
Dn katresnan iku, kita kudu urip
manut pepakon. Lan pepakon iku,
yaiku supaya kow padha urip sajroning
katresnan, kaya anggonmu wis padha
krungu saka wiwitan mula.
7
Awit wis akh juru panasaran kang
padha jumedhul lan ndlajahi salumahing
bumi, kang ora ngakoni menawa Ysus
Kristus wis rawuh dadi manungsa. Iku si
juru panasaran lan antikristus.
8
Padha diwaspada, supaya kow aja
nganti padha klangan apa kang wis
padha dakgarap, satemah anggonmu
padha nampa ganjaranmu sampurna.
9
Saben wong kang nyimpang lan ora
dumunung ana ing piwulang Kristus, iku
ora nduwni Allah. Sing sapa dumunung
ana ing piwulang iku, nduwni Sang
Rama lan Sang Putra pisan.
10
Menawa kow padha katekan wong
kang ora ngemban piwulang iku, aja
koktampa ana ing omahmu, lan aja
kokuluki salam.
11
Sabab sapa kang nguluki salam wong
iku, kalptan panggawn kang ala.
2 YOHANES 1.1213 3
12
Sanadyan akh kang kudu daktulis
marang kow, aku ora gelem nulis
nganggo kertas lan mangsi, nanging
pangarep-arepku bakal teka dhw,
banjur rerembugan adu-arep karo kow
kabh, supaya kabungahan kita bisa
sampurna.
13
anak-anak sadulurmu wadon kang
pinilih.
3 Yohanes
1
1
Saka aku pinituwa, marang Gayus
kang kinasih, kang daktresnani ing
sajroning kayektn.
2
Sadulurku kang kinasih, pandongaku
muga-muga kow padha becik ing
sabarang prakara lan ginanjara bagas-
kuwarasan, semono uga nyawamu.
3
Awit aku bungah banget, nalika ana
sadulur sawatara teka, awh paseksi ing
bab anggonmu padha urip ing sajroning
kayektn, sabab uripmu pancn iya
mangkono.
4
Tumraping aku, ora ana kabungahan
kang gedhn ngluwihi kabungahanku
samangsa aku krungu, menawa
anak-anakku padha urip sajroning
kayektn.
5
Sadulurku kang kinasih, kow
tumindak ngetrepi anggonmu dadi wong
pracaya, samangsa kow nindakak
samubarang kanggo para Sadulur
tunggal pracaya, sanadyan iku padha
wong bangsa liya.
3 YOHANES 1.610 2
6
Wong-wong iku ana ing sangarep
pasamuwan wis padha awh paseksi
bab katresnanmu. Becik temenan
panggawmu, menawa padha
kokbiyantu kanggo mbacutak
lakun, kanthi patrap kang ndadkak
kepareng Allah.
7
Awit anggon padha lelungan iku
marga saka asman, tanpa nampani
apa-apa saka wong-wong kang ora
wanuh marang Allah.
8
Kita padha kuwajiban nampa wong-
wong kang kaya mangkono iku, supaya
kita padha dadi kanca tunggal gaw
tumrap apa kang bener.
9
Aku wis nulis sathithik marang
pasamuwan, nanging Diotrfs, kang
kepngin dadi pangarep ana ing
pasamuwan, iku ora gelem ngakoni
marang aku.
10
Mulan, bsuk samangsa aku
teka bakal daklingak kang dadi
panggawn, sabab wis ngundhat-
undhat nganggo tembung kasar marang
aku kabh; lan ora trima mangkono
ba, malah wong mau ora mung emoh
nampani para Sadulur tunggal pracaya
kang teka ba, nanging sapa kang
3 YOHANES 1.1114 3
arep nampa wong-wong mau padha
dipenggak, sarta disbratak saka
pasamuwan.
11
Sadulurku kang kinasih, aja nulad
marang kang ala, nanging nulada kang
becik. Sapa kang gaw becik, iku asal
saka Allah, nanging sapa kang gaw
piala, iku ora tau weruh marang Allah.
12
Mungguh Dmtrius wis diseksni
becik dning wong kabh, malah
kaseksnan dning kayektn dhw.
Lan manh aku kabh iya padha awh
paseksi becik tumrap wong iku, lan kow
sumurup, yn paseksiku iku nyata.
13
Akh prakara kang kudu daktulis
marang kow, nanging aku ora gelem
nulis marang kow nganggo mangsi lan
pn.
14
Pangarep-arepku nggal bakal
nemoni kow, lan rerembugan adu-arep.
(1-15) Tentrem-rahayu anaa ing kow!
Salam saka para mitramu. Salamku
marang para mitra siji-siji.
Yudas
1
1
Saka Yudas, abdin Ysus Kristus
sarta sadulur Yakobus, marang
para kang katimbalan, kang kinasih ana
ing Allah Sang Rama sarta kang padha
sinengker kagem Ysus Kristus.
2
Sih-rahmat, tentrem-rahayu, apadn
sih-katresnan nglubrana kow kabh.
3
Para Sadulur kang kinasih, sajron
aku mbudidaya kanthi temenan nulis
layang marang kow bab karahayon kita
kabh, aku rumangsa kadereng nulis iki
lan mituturi kow, supaya padha tetepa
anggonmu ngudi mblani pangandel
kang wis kaparingak marang para suci.
4
Amarga ana sawenhing wong kang
wis nusup ing satengahmu, yaiku wong
kang wis suw padha pinesthkak
bakal kaukum: para wong duraka kang
migunakak sih-rahmat Allah kita
kanggo ngumbar hawa-napsu, sarta
kang nylaki marang Pangwasa Tunggal
lan Gusti kita, Ysus Kristus.
5
Nanging sanadyan kow wis padha
mangerti iku mau kabh sarta ora
YUDAS 1.69 2
mangu-mangu manh, aku kepngin
nglingak kow, menawa Gusti iku
pancn ngentasak umat kagungan
saka tanah Mesir, nanging sabanjur
numpes kang padha ora pracaya.
6
Mangkono uga, para malakat kang
ora padha manut marang wates-
watesing pangwasan, temah ninggal
papan padunungan, bakal katahan
kanthi blenggu kang langgeng ana ing
pepeteng, nganti tekaning pangadilan
ing dina gedh,
7
iya kaya kang mangkono, Sodom
lan Gomora sarta kutha-kutha ing
sakubeng, kang kanthi cara kang
padha, nindakak laku jina, sarta padha
mburu kamareman kang ora lumrah,
wus padha kasiksa ing geni langgeng,
minangka pepling tumrap manungsa
kabh.
8
Ewadn, para juru ngimpi uga padha
njemberak badan lan ngrmhak
pangwasaning Allah sarta anyenyamah
marang sakhing kamulyan ing swarga.
9
Malah Mikhal, panggedhning
para malakat, nalika padu karo Iblis
bab layon Musa, ora wani ngadili
Iblis iku nganggo tembung-tembung
YUDAS 1.1013 3
panyenyamah, nanging mung ngucap
mangkn, "Kow muga didukani dning
Gusti."
10
Ananging wong-wong iku padha
nyenyamah samubarang kang ora
padha dimangertni lan apa kang padha
dimangertni kaya patrap kwan kang
tanpa budi, malah iku kang njalari
karusakan.
11
Bilai wong-wong iku, sabab padha
mlu mlaku ing dalan kang katempuh
dning Kain lan marga mburu opah,
njegur ing panasaran Bilam, temah
padha tumpes, marga anggon mballa
kayadn Korah.
12
Wong iku padha dadi rereged ana ing
bujananing katresnanmu, jalaran tanpa
nduwni rasa isin ngentk-entkak
sarta mung mentingak awak dhw.
Wong iku padha kaya mga kang tanpa
banyu, kang kabur katut ing angin;
prasasat wit-witan kang ora metokak
woh ing mangsa gogrog godhong, kaya
wit-witan kang rungkat sarta mati babar
pisan.
13
Prasasat ombaking sagara kang
nggegirisi, kang ngumplukak
kanisthan dhw, padha kaya lintang-
YUDAS 1.1418 4
lintang kang ngumbara, kang wis
kacawisan panggonan ana ing jagating
pepeteng langgeng salawas.
14
Hnokh, turun kang kapitu saka
Adam, uga wis meca wong-wong
iku, surasan, "Lah Gusti rawuh
ginarebeg dning para suci abdin kang
mawu-wu cacah,
15
karsa nindakak pangadilan tumrap
wong kabh, sarta matrapi paukuman
marang sakhing pratingkah mblasar
kang padha dilakoni, sarta jalaran saka
sakhing tembung kang nistha, kang
diucapak dning para wong dosa kang
mblasar iku marang Gusti."
16
Iku wong kang padha grundelan lan
ora nrima ing pepesthn, urip nuruti
hawa-napsu, nanging cangkem padha
ngucapak tembung-tembung kang
ngayawara, ngonggrong wong, supaya
olh kauntungan.
17
Nanging kow iku, para Sadulur
kinasih, padha linga marang pangandika
kang biyn wis kawedharak marang
kow kabh dning para rasul Gusti
kita, Ysus Kristus.
18
Jalaran kow wis padha
dipangandikani, "Mbsuk ngarepak
YUDAS 1.1924 5
jaman wekasan bakal ana juru
pamoyok, kang lakun padha ngumbar
hawa-napsun kang mblasar."
19
Wong-wong iku kang padha njalari
cecongkrahan, manungsa kadonyan
kang ora kadunungan Roh Suci.
20
Nanging kow, para Sadulur kinasih,
padha mbanguna awakmu dhw,
kanthi kadhasarana pracayamu kang
suci linuwih, sarta ndedongaa ana ing
patunggilan Roh Suci.
21
Awakmu padha reksanen kanthi
patrap mangkono iku, ana ing sajroning
sih Allah, kalawan nganti-anti marang
sih-rahmat Gusti kita, Ysus Kristus,
tumuju ing urip langgeng.
22
Wong-wong kang atin isih mangu-
mangu padha welasana.
23
Wong iku padha entasna sarana
karebut saka ing geni. Nanging
tlakna welas-asihmu kanthi rasa wedi
marang wong-wong liyan uga, sarta
padha sengita marang sandhangan
wong-wong kang kajemberak dning
pepnginan-pepnginaning dosa.
24
Kagem Panjenengan kang kwasa
ngreksa marang kow kabh, supaya
padha ora kesandhung sarta mrenahak
YUDAS 1.25 6
kow kalawan tanpa cacad lan kanthi
kebak kabungahan ana ing ngarsaning
kamulyan.
25
Allah kang mung siji, Pamarta kita,
marga dning Ysus Kristus, Gusti kita,
iku kang sayogya sinaosan kamulyan,
kaluhuran, kasantosan sarta pangwaos,
sadurung dumadining jaman, saiki
sarta nganti ing salawas. Amin.
Wahyu
1
1
Iki wahyun Ysus Kristus, kang
kaparingak dning Allah marang
Panjenengan, supaya katedahak
marang para abdin bab apa kang
pinasthi bakal nggal kelakon.
Panjenengan wus medharak bab
iku marang Yohanes abdin, lantaran
malakat utusan.
2
Yohanes wus neksni bab
pangandikan Allah lan bab paseksi kang
kaparingak dning Ysus Kristus, yaiku
samubarang kang wus kadeleng.
3
Rahayu wong kang macakak lan
para wong kang padha ngrungokak
pamedhar wangsit iki sarta kang netepi
apa kang katulis ing kono, awit waktun
wus cedhak.
4
Saka Yohanes marang pasamuwan
pepitu kang ana ing Asia-Cilik: Sih-
rahmat lan tentrem-rahayu anaa ing
kow kabh, saka Panjenengan, kang
ana lan kang wis ana sarta kang bakal
rawuh, apadn saka roh pepitu kang
padha ana ing ngarsaning dhampar,
WAHYU 1.59 2
5
sarta manh saka Ysus Kristus, Seksi
kang setya, kang dhisik dhw wungu
saka ing antaran wong mati lan kang
ngwaosi para raja ing bumi iki. Kagem
Panjenengan, kang ngasihi kita lan
kang wis mbirat dosa kita kalawan rah,
--
6
lan kang wis ndadkak kita sawijining
kraton, lan imam-imam sumaos
marang Allah, ingkang Rama, -- iya
kagem Panjenengan iku kamulyan lan
pangwasa nganti ing salawas-lawas.
Amin.
7
Kawruhana, Panjenengan rawuh
nitih mga lan saben mripat bakal
ndeleng Panjenengan, dalah wong
kang wis padha njojoh Panjenengan.
Sakhing bangsa ing bumi bakal nangisi
Panjenengan. Iya, Amin.
8
"Ingsun iki Alfa lan Omga,
Pangandikan Gusti Allah kang ana, lan
kang wus ana, sarta kang bakal rawuh,
kang Mahakwasa."
9
Aku, Yohanes, sadulur sarta
panunggalanmu sajroning kasusahan,
ing sajroning Kraton sarta kanthi mantep
nganti-anti marang Ysus, lagi ana ing
pulo kang aran Patmos marga saka
WAHYU 1.1014 3
pangandikan Allah lan paseksi kang
kaparingak dning Ysus.
10
Mbeneri ing dinan Gusti, aku
kalimputan ing Roh lan aku krungu
swara kang sora ana ing mburiku, kaya
unin kalasangka,
11
pangandikan, "Apa kang sira
deleng, iku tulisen ana ing kitab lan
kirimna marang pasamuwan pepitu iki:
Marang fesus, marang Smirna, marang
Prgamus, marang Tiatira, marang
Sardis, marang Filadlfia lan marang
Laodikia."
12
Aku tumuli nolh arep meruhi swara
kang ngandikani aku iku. Lan sawis aku
nolh, aku weruh ana cagak padamaran
mas pitu.
13
Sarta ing tengah-tengah cagak
padamaran pitu mau ana kang madha
rupa karo Putraning Manungsa, ngagem
jubah kang dawan nganti klangsrah
tekan sampyan, lan jajan apaningset
emas.
14
Mustaka lan rkman putih kaya wulu
wedhus gmbl, memplak kaya salju
lan tingal kaya urubing geni.
WAHYU 1.1520 4
15
Sampyan kaya tembaga
mengangah ana sajroning prapn;
swaran kaya kumrosaking banjir gedh.
16
Astan kang tengen ngasta lintang
pitu sarta tutuk ngedalak pedhang
kang landhep kiwa-tengen, wedanan
sumunar kaya srengng kang padhang
sumilak.
17
Nalika aku weruh Panjenengan, aku
nuli sujud ana ing ngarsaning sampyan
kaya wong mati; nanging aku banjur
ditumpangi astan kang tengen, sarta
dingandikani, "Aja wedi! Ingsun iki Kang
Wiwitan lan Kang Wekasan,
18
lan Kang Gesang, Ingsun wus sda,
nanging delengen, Ingsun gesang nganti
salawas-lawas lan Ingsun ngasta
sakhing kuncin pati lan kratoning pati.
19
Marga saka iku tulisen apa kang
wis sira deleng, iya kang kelakon ing
samengko tuwin kang bakal kelakon ing
temb.
20
Mungguh wadin lintang pitu kang
sira deleng ana ing astaningsun tengen
lan cagak padamaran emas pitu iku
mangkn: Lintang pitu iku malakat
pasamuwan pepitu lan cagak padamaran
emas pitu iku pasamuwan pepitu."
WAHYU 2.15 5
2
1
"Sira nulisa marang malakat
pasamuwan ing fesus: Iki
pangandikan kang ngasta lintang
pepitu ing astan tengen lan kang tindak
ing antaran cagak padamaran mas
pepitu iku.
2
Ingsun pirsa sakhing panggawnira,
iya marang rekasanira iya marang
kaantepanira. Ingsun pirsa, menawa
sira ora bisa nyabari para wong duraka,
lan menawa sira wus nliti wong-wong
kang ngaku-aku rasul, mangka ing
sanyatan dudu, menawa sira wis
meruhi wong-wong iku tukang goroh.
3
Sira tetep sabar sarta nandhang
sangsara marga saka asmaningsun; lan
sira ora tau krasa sayah.
4
Sanadyan mangkono sira Ingsun
cacad, marga sira wis ninggal
katresnanira kang kawitan.
5
Mulan sira linga sapira jeron
anggonira wis keplorod! Padha
mratobata sarta nglakonana kaya
panggawnira kang sakawit. Menawa
ora mangkono, Ingsun mesthi bakal
ngrawuhi sira, sarta Ingsun bakal
mundhut cagak padamaranira saka ing
panggonan, menawa sira ora mratobat.
WAHYU 2.610 6
6
Nanging iki kang dumunung ing sira,
yaiku sira sengit marang tumindaking
wong-wong Nikolaus, kang uga Ingsun
sengiti.
7
Sapa kang duw kuping, ngrungokna
apa kang kapangandikakak dning
Roh marang pasamuwan-pasamuwan.
Sing sapa unggul, iku bakal sunparingi
mangan wohing wit panguripan kang ana
ing Taman Firdaus kagungan Allah."
8
pasamuwan ing Smirna: Iki
pangandikan Kang Wiwitan sarta
Kang Wekasan, kang wus sda lan
gesang manh:
9
Ingsun pirsa kasusahanira lan
kamlaratanira, -- ananging sira sugih --
apadn pitenah wong kang ngaku-aku
wong Yahudi, mangka sanyatan
dudu; kosok-balin wong-wong iku
panunggalan Iblis.
10
Sira aja wedi marang sadhngah
kasangsaran kang kudu sira sangga!
Satemen Iblis bakal nglebokak wong
sawatara panunggalanira marang
pakunjaran, supaya sira nampa pacoban
sarta sira bakal ketaman kasusahan
sapuluh dina lawas. Sira disetya tuhu
WAHYU 2.1114 7
nganti tumeka ing pati, lan sira bakal
sunganjar makuthaning kauripan.
11
apa kang dipangandikakak dning Roh
marang pasamuwan-pasamuwan: Sing
sapa unggul, iku ora bakal nandhang
sangsara dning pati kang kapindho."
12
pasamuwan ing Prgamus: Iki
pangandikan kang ngasta pedhang
landhep kiwa-tengen:
13
Ingsun pirsa ana ing ngendi
pamanggonira, iya iku panggonan
dhampar Iblis; wadn sira ngugemi
asmaningsun, sarta ora nylaki
pracayanira marang Ingsun, uga ora ing
nalika jaman Antipas, seksiningsun,
kang setya marang Ingsun kang dipatni
ana ing ngarepira, ing panggonan Iblis.
14
Ananging sira, ana sawatara kang
suncacad; ing antaranira ana sawatara
kang padha ngugemi piwulang
Bilam, kang ngajani Balak supaya
njlomprongak wong Isral, supaya
padha mangana sesajn brahala sarta
laku-jina.
WAHYU 2.1519 8
15
Mangkono uga ing antaranira ana
kang padha ngugemi piwulang para
panganut Nikolaus.
16
Marga saka iku sira mratobata!
Menawa ora mangkono, Ingsun bakal
nggal ngrawuhi sira sarta Ingsun bakal
nempuh perang marang wong-wong
mau kalawan pedhang kang ana ing
tutukingsun iki.
17
apa kang dadi pangandikan Roh
marang pasamuwan-pasamuwan: Sapa
kang unggul, bakal sunparingi mangan
manna kang piningit; sarta sunganjar
watu putih, kang ing ndhuwur katulisan
jeneng anyar, kang ora kawruhan ing
wong, kajaba kang nampani iku."
18
pasamuwan ing Tiatira: Iki pangandikan
putraning Allah, kang tingal kaya
urubing geni lan sampyan kaya
tembaga:
19
Ingsun pirsa sakhing panggawnira:
iya katresnanira, iya pracayanira,
apadn pangabdinira lan kaantepanira.
Ingsun pirsa, menawa panggawnira
kang wekasan iku ngluwihi kang wiwitan.
WAHYU 2.2024 9
20
Nanging sira suncacad, amarga sira
ngumbar Izbl, wong wadon kang
ngaku-aku nabi, memulang lan nasarak
para abdiningsun supaya laku-cabul lan
mangan sesajn brahala.
21
Ingsun wus paring waktu marang
wong mau supaya mratobat, nanging
ora gelem mratobat saka anggon
laku-cabul.
22
Wruhanira, wong iku bakal
sungluntungak ing paturon,
sundadkak lara lan para kang
laku-jina karo wong mau bakal
suntempuhak ing sangsara gedh,
menawa padha ora mratobat saka
pratingkah wong wadon iku.
23
Apadn anak-anak bakal
suntumpes. Satemah sakh
pasamuwan bakal padha mangerti yn
Ingsun iki kang nliti pikiran lan atining
manungsa. Sarta Ingsun bakal males
marang sawiji-wijin panunggalanira
miturut sapanggawnira.
24
Nanging sira, iya iku wong-wong
liyan kang ana ing Tiatira, kang ora
ngugemi piwulang iku, lan kang ora
nyinau wewadining Iblis, kayaden
anggon ngarani, iku sundhawuhi,
WAHYU 2.253.2 10
mangkn: Ingsun ora karsa ngetrapi
momotan liyan marang sira.
25
Nanging apa kang sira duwni iku
kukuhana nganti sarawuhingsun.
26
Dn sapa kang unggul lan nindakak
pakaryaningsun nganti tumeka ing
wekasan, iku bakal sunganjar pangwasa
mengku para bangsa,
27
lan iku bakal padha dirh klawan
teken wesi; wong-wong iku bakal
karemuk kaya grabah, -- padha kaya
pangwasa kang Ingsun tampni saka
Ramaningsun --
28
apadn bakal sunganjar lintang
panjer suk.
29
apa kang dadi pangandikan Roh marang
pasamuwan-pasamuwan."
3
1
pasamuwan ing Sardis: Iki
pangandikaning Panjenengan, kang
kagungan Roh Allah pepitu lan lintang
pepitu iku: Ingsun pirsa sakhing
panggawnira; sira kaaranan urip,
mangka satemen mati!
2
Sira tangia, lan nyantosakna apa kang
isih kari kang wis ngarepak mati, awit
panggawnira iku ora ana siji-sijia kang
WAHYU 3.37 11
sunpanggih sampurna ana ing ngarsan
Allahingsun.
3
Awit saka iku sira linga, kepriy
anggonira nampani lan krungu; iku
tetepana lan mratobata! Awit menawa
sira ora jumaga, Ingsun bakal ngrawuhi
sira kaya maling, sarta sira ora bakal
mangerti wayah apa anggoningsun
ngrawuhi sira.
4
Nanging ing Sardis kono uga ana
wong sawatara kang ora ngregedi
sandhangan; wong-wong iku bakal
ndhrk ing satindakingsun kalawan
manganggo putih, marga padha
sembada.
5
Sapa kang unggul, iku bakal dienggoni
sandhangan putih kaya mangkono;
Ingsun bakal ora mbusak jeneng saka
ing buku kauripan, nanging ingsun
bakal ngakeni jeneng ana ing ngarsan
Ramaningsun lan ing ngarep para
malakat.
6
7
pasamuwan ing Filadlfia: Iki
pangandikan Kang Suci, Kang
WAHYU 3.810 12
Sanyata, kang ngasta kuncin Daud;
samangsa Panjenengan ngengakak,
ora ana kang bisa nutup, samangsa
Panjenengan nutup, ora ana kang bisa
ngengakak.
8
Wruhanira, sira wis sunwengani lawang
kang ora bisa kainebak dning wong.
Ingsun pirsa menawa kakuwatanira
ora sapiraa, nanging sira netepi
pangandikaningsun sarta ora nylaki
asmaningsun.
9
Wruhanira, wong sawatara saka
panunggalan Iblis, yaiku kang padha
ngaku-aku Yahudi, mangka sajatin
dudu, nanging goroh, iku bakal
sunpasrahak marang sira. Sanyatan
Ingsun nekakak wong-wong iku,
supaya padha sumungkem sujud ana ing
ngareping sikilira sarta padha mangerti,
yn Ingsun ngasihi sira.
10
Amarga sira wis netepi
pangandikaningsun, supaya kalawan
sabar mantep nganti-anti marang
Ingsun, mulan Ingsun iya bakal
ngreksa sira ing dina pacoban kang
bakal nekani ing sajagat kabh kanggo
WAHYU 3.1116 13
nliti wong-wong kang padha manggon
ing bumi.
11
Ingsun bakal nggal rawuh.
Kukuhana, apa kang sira duwni, supaya
aja ana wong kang ngrebut makuthanira.
12
Sapa kang unggul, iku bakal
sundadkak saka-guru ana ing
Padaleman Sucin Allahingsun, lan bakal
ora metu manh saka kono; karodn
bakal suntulisi asman Allahingsun,
jeneng kuthan Allahingsun, yaiku
Yrusalm anyar, kang tumurun
saka swarga saka Allahingsun, sarta
asmaningsun kang anyar.
13
14
"Lan sira nulisa marang malakat
pasamuwan ing Laodikia: Iki
pangandikan Sang Amin, Seksi
kang setya tuhu lan sanyata, wiwitan
titahing Allah:
15
sira iku ora adhem lan ora panas. Saiba
becik saupama sira adhem utawa
panas.
16
Kang iku sarhn sira iku manget-
manget, ora adhem lan ora panas,
WAHYU 3.1721 14
mulan Ingsun bakal ngleph sira saka
ing tutukingsun.
17
Sarhn sira duw ujar: Aku iki sugih
lan aku wis ngudi kasugihan sarta ora
kekurangan apa-apa, apa manh marga
sira ora mangerti, yn sira iku mlarat lan
memelas, wuta lan kawudan,
18
mulan Ingsun ndhawuhi sira, supaya
sira tuku mas kang binesot ing geni
marang Ingsun, supaya sira dadi sugih;
lan uga sandhangan putih, supaya
sira anggo, temah aja nganti katon
anggonmu wuda, kang ngisin-isini;
apadn lenga kanggo mblonyohi
mripatira, supaya sira bisa ndeleng.
19
Sapa wong kang sunkasihi, iku
sunwelhak lan sunpatrapi; marga saka
iku, sing tumemen lan mratobata!
20
Wruhanira, Ingsun jumeneng ana
ngarep lawang sarta thothok-thothok;
menawa ana wong kang krungu
swaraningsun lan mbukakak lawang,
Ingsun bakal lumebet manggihi wong
iku lan kembul bujana bareng wong iku
lan wong iku karo Ingsun.
21
Sapa kang unggul, iku bakal
sunlenggahak bareng karo Ingsun ana
ing dhamparingsun, kayadn Ingsun
WAHYU 3.224.5 15
uga wis unggul lan banjur lenggah
bareng Ramaningsun ana ing dhampar.
22
4
1
Sawis mangkono aku weruh:
Lah sanyata, lawanging swarga ana
kang menga sarta ana swara kang wis
dakrungu biyn, ngandikani aku kaya
swaran kalasangka, mangkn, "Sira
munggaha mrn bakal suntedahi apa
kang sawis iki pinasthi kelakon."
2
Sanalika iku aku kalimputan ing Roh,
lah ing swarga ana dhampar, lan ana
kang lenggah ing dhampar iku.
3
Panjenengan kang lenggah ing
dhampar iku sawangan kaya sesotya
yaspis lan sardis; lan ing sakubeng
dhampar ana kluwung kang katon
sumunar kaya jamrud.
4
Anadn ing sakubeng dhampar
mau ana dhampar patlikur linenggahan
dning pinituwa patlikur, padha ngagem
ageman putih sarta ngagem makutha
emas.
5
Saka ing dhampar mau ana kilat
kang metu lan swara gludhug kang
gumleger, lan ing ngarep dhampar ana
WAHYU 4.610 16
obor pitu kang padha murub: yaiku Roh
Allah pepitu.
6
Karodn ing ngarep dhampar ana
sagara kaca kristal; ing satengah
dhampar lan ing sakubeng ana makluk
papat padha kebak mripat ana ing
ngarep lan ing buri.
7
Dn makluk mau kang kapisan kaya
singa, kang kapindho kaya pedht,
kang katelu iku rain kaya manungsa,
lan kang kapat kaya manuk garudha
mabur.
8
Makluk papat mau siji-sijin ana
swiwin enem, ing sisih njaba lan
njeron padha kebak mripat, lan
rina-wengi tanpa lrn anggon ngucap
mangkn, "Suci, suci, suci, Gusti Allah
ingkang Mahakwaos, ingkang rumiyin
wonten, ingkang samangk wonten,
saha ingkang badh rawuh."
9
Saben-saben makluk mau padha
ngunjukak pamuji lan pakurmatan
tuwin puji sokur marang Panjenengan
kang lenggah ing dhampar lan kang
gesang langgeng ing salawas-lawas,
10
para pinituwa patlikur mau banjur
padha sumungkem ana ing ngarsan
kang lenggah ing dhampar iku, sarta
WAHYU 4.115.4 17
manembah marang Panjenengan kang
gesang ing salawas-lawas. Sarta padha
nylhak makuthan ana ing sangarep
dhampar iku kalawan munjuk,
11
"Dhuh Gusti saha Allah kawula,
Paduka ingkang sayogi tampi pamuji
saha pakurmatan sarta pangwaos.
Amargi Paduka sampun nitahaken
samukawis; sarta amargi saking karsa
Paduka, samukawis punika wonten lan
tinitahaken."
5
1
Aku tumuli sumurup kitab gulungan
ana ing astan tengen Panjenengan
kang lenggah ing dhampar mau, kang
katulisan ing njero lan ing njaba lan
disgel nganggo sgel pitu.
2
Aku weruh malakat kang prakosa
nguwuh-uwuh klawan swara sora, "Sapa
kang pantes ngudhari gulungan kitab iku
sarta mbukaki sgel?"
3
Nanging ing swarga lan ing bumi
tuwin sangisoring bumi, ora ana kang
bisa ngudhari gulungan kitab mau sarta
ndeleng sisih njeron.
4
Aku banjur nangis kelara-lara, amarga
ora ana wong sijia ba kang dianggep
pantes ngudhari gulungan kitab iku
utawa ndeleng sisih njeron.
WAHYU 5.59 18
5
Banjur ana salah sijin pinituwa kang
ngandika marang aku, "Kow aja nangis!
Delengen, singa kang saka trah Yhuda,
yaiku sogolan Daud, kang wis unggul,
temah Panjenengan bisa ngudhari
gulungan kitab iku sarta mbukaki sgel
pitu."
6
Aku banjur ndeleng ing satengah
dhampar lan makluk papat iku tuwin
ing satengah para pinituwa mau ana
Cemp jumeneng katon kaya wis
kasembelh, singat pitu lan tingal
pitu: yaiku Roh Allah pepitu kang
kautus menyang salumahing bumi.
7
Panjenengan iku banjur nyelak
sarta nampani gulungan kitab mau
saka astan tengen Panjenengan kang
pinarak ing dhampar.
8
Nalika Panjenengan mundhut
gulungan kitab mau, makluk papat lan
pinituwa patlikur iku nuli sungkem ana
ing ngarsan Cemp iku, karo padha
nyekel clempung lan bokor emas, isi
dupa kebak; yaiku pandongan para
suci.
9
Sarta padha ngidungak kidung anyar,
tembung, "Paduka sembada nampni
gulungan kitab punika sarta mbikaki
WAHYU 5.1013 19
sgelipun; amargi Paduka sampun
kasembelh lan sarana rah Paduka,
Paduka sampun nebus tiyang-tiyang
saking saben taler saha basa tuwin umat
miwah bangsa kagem Allah.
10
Sarta Paduka ndadosaken tiyang-
tiyang punika satunggaling kraton lan
imam-imam kagem Allah kita, sarta
sami badh ngerh dados raja wonten
ing bumi."
11
Aku tumuli ndeleng lan krungu
swaran malakat akh ing sakubenging
dhampar, lan makluk-makluk tuwin para
pinituwa; cacah pirang-pirang atus wu
lan pirang-pirang yuta,
12
pangucap kalawan swara sora,
"Sang Cemp ingkang sampun kapragat
punika sembada nampni pangwaos, lan
kasugihan, sarta kawicaksanan, saha
kakiyatan, tuwin kaurmatan, miwah
kamulyan lan pangalembana."
13
Aku banjur krungu sakhing makluk
kang ana ing swarga lan ing bumi tuwin
sangisoring bumi, sarta ing sagara,
apadn kang urip ing njeron, padha
ngucap: "Pangalembana lan kaurmatan,
tuwin kamulyan sarta pangwaos kagem
Panjenenganipun ingkang lenggah ing
WAHYU 5.146.5 20
dhampar saha Sang Cemp, ngantos
salami-laminipun!"
14
Makluk papat iku padha ngucap,
"Amin!" Sarta para pinituwa mau padha
sujud lan manembah.
6
1
Aku banjur ndeleng Cemp iku
mbikak sgel kang kapisan saka
sgel pitu mau, lan aku krungu makluk
papat kang kapisan iku ngucap, swaran
kaya gludhug, "Mara delengen!"
2
Tumuli aku ndeleng: Lah, ana jaran
putih, kang nunggang nyekel panah lan
kaparingan ganjaran makutha. Wong iku
tumuli maju kaya wong kang wis unggul
supaya ngrebut kaunggulan.
3
Nalika Cemp mau mbikak sgel kang
kapindho, aku krungu makluk kang
kapindho ngucap, "Mara delengen!"
4
Tumuli ana jaran liyan maju, ules
abang mbranang, sarta kang nunggang
kaparingan pangwasa mundhut tentrem-
rahayu saka ing bumi, supaya wong
padha patn-pinatn, lan uga kaparingan
pedhang gedh.
5
Nalika Cemp iku mbikak segel
kang katelu aku krungu makluk kang
katelu ngucap, "Mara delengen!" Nuli
WAHYU 6.610 21
aku weruh: lah, ana jaran ireng, kang
nunggang nyekel timbangan.
6
Aku krungu ana swara ing tengah-
tengah makluk papat iku tembung,
"Gandum sataker sadinar, lan sair telung
taker sadinar. Ananging aja ngrusak
lenga lan anggur iku."
7
Nalika Cemp mau mbikak sgel kang
kapat, aku krungu makluk kang kapat
ngucap, "Mara delengen!"
8
Tumuli aku weruh: Lah ana jaran
ijo-kuning siji, sarta kang nunggang
jeneng Pati, lan dietutak dning
teleng-palimenganing pati. Lan iku
padha kaparingan pangwasa matni
isining jagat saprapat srana pedhang,
pailan sarta pageblug, apadn srana
kwan-kwan galak ing bumi.
9
Nalika Cemp iku mbikak sgel kalima,
aku nuli weruh sangisor misbyah ana
nyawan wong-wong kang wis dipatni
marga saka pangandikan Allah lan
marga saka paseksin.
10
Nyawa-nyawa mau padha nguwuh-
uwuh klawan swara sora, "Ngantos
pinten dangunipun malih, dhuh Pangran
Ingkang Mahakwaos, ingkang suci sarta
leres, anggn Paduka mboten ngadili
WAHYU 6.1115 22
saha malesaken rah kawula dhateng
tiyang ingkang manggn wonten ing
bumi?"
11
Tumuli padha kaparingan jubah
putih, sarta kadhawuhan, supaya lerem
sawatara mangsa manh nganti tumeka
saganeping cacah para kanca-leladi lan
sadulur-sadulur tunggal pracaya, kang
iya bakal dipatni, kaya wong-wong
mau.
12
Aku nuli weruh, Cemp mau mbikak
sgel kang kanem, sanalika ana lindhu
kang nggegirisi lan srengng dadi
peteng kaya kanthong wulu ireng sarta
rembulan dadi abang mbranang kaya
getih.
13
Lan lintang-lintang ing langit padha
rontog ing bumi, kaya wohing anjir
kang isih mentah padha rontog, nalika
katempuh ing angin gedh.
14
Langit tumuli nglunthung kaya
gulungan kitab sarta sakhing gunung
lan pulo padha ngalih saka panggonan.
15
Para raja ing bumi lan para
panggedh sarta para prawira, lan
para wong sugih sarta wong-wong
kang kwasa, lan sakhing batur sarta
wong mardika padha ndhelik ana ing
WAHYU 6.167.3 23
guwa-guwa lan ing antaran watu-watu
karang ing gunung.
16
Iku mau kabh padha kandha
marang gunung-gunung lan marang
watu karang, "Aku padha jugrugana lan
dhelikna saka ngarsaning Panjenengan,
kang lenggah ing dhampar, sarta saka
bebendun Cemp iku."
17
Sabab wis tekan waktun dina agung,
yaiku dinaning bebendu, sarta sapa kang
kuwagang nadhahi?
7
1
Sawis iku aku weruh malakat
papat jumeneng ana ing kblat-
papat, padha nyandhet angin bumi,
supaya aja ana angin niyup menyang
dharatan utawa menyang sagara tuwin
menyang wit-witan.
2
Sarta aku ndeleng malakat liyan
njedhul saka panggonan plethking
srengng. Panjenengan ngasta cap
kagungan Allah kang gesang, lan banjur
nywara kanthi sora marang malakat
papat kang padha kaparingan kuwajiban
ngrusak bumi lan sagara,
3
pangandikan, "Aja ngrusak bumi
lan sagara utawa wit-witan sadurung
aku ngecapi para abdin Allahku ing
bathuk!"
WAHYU 7.411 24
4
Aku krungu yn cacah kang padha
kaecapan iku: Saka panunggalan taler
Banisral kabh kang kaecapan ana
satus patang puluh papat wu.
5
Saka taler Yhuda kang kaecapan
rolas wu, saka taler Rubn rolas wu,
taler Gad rolas wu,
6
taler Asyr rolas wu, taler Naftali
rolas wu, taler Manasy rolas wu,
7
saka taler Simon rolas wu, taler
Lwi rolas wu, taler Isakhar rolas wu,
8
saka taler Zbulon rolas wu, taler
Yusuf rolas wu, taler Bnyamin rolas
wu.
9
Sawis mangkono aku weruh: Lah ana
golonganing wong akh kang cacah
tanpa wilangan, saka sakhing bangsa
lan taler tuwin umat sarta basa, ngadeg
ana ing sangarep dhampar lan ing
ngarsan Cemp, padha nganggo jubah
putih lan nyekel godhong palem.
10
Iku padha nywara kalawan sora,
"Karahayon konjuk ing Allah kawula
ingkang lenggah ing dhampar saha ing
ngarsanipun Sang Cemp!"
11
Lan sakhing malakat padha
jumeneng ing sakubenging dhampar
lan para pinituwa tuwin makluk papat
WAHYU 7.1216 25
iku, sarta padha sujud ana ing ngarep
dhampar lan manembah marang Allah,
12
klawan munjuk, "Amin! Sakathahing
puji lan kamulyan, sarta kawicaksanan
tuwin panuwun, saha kaurmatan miwah
pangwaos saha kasantosan konjuk ing
Allah kita langgeng salami-laminipun!
Amin!"
13
Tumuli ing antaran para pinituwa
mau ana kang ndangu marang aku,
"Sapa kang padha nganggo jubah putih
iku lan pinangkan saka ngendi?"
14
Atur wangsulanku, "Bapa, punika
panjenengan ingkang uninga." Pinituwa
mau banjur ngandika marang aku, "Iku
para kang luwar saka ing sangsara
gedh sarta wus padha ngumbah jubah
nganti putih sarana rah Cemp iku.
15
Mulan padha ngadeg ana ing
ngarsan dhamparing Allah lan padha
ngladosi Panjenengan rina-wengi ana
ing Padaleman Sucin. Panjenengan
kang lenggah ing dhampar iku bakal
masang tarub minangka pangauban,
16
sarta ora bakal padha ngelih lan
ngelak manh, tuwin bakal ora kena
dayaning srengng utawa panas kang
sumelt.
WAHYU 7.178.5 26
17
Amarga bakal padha diengon dning
Cemp mau sarta diirid menyang tuking
banyu kauripan. Dn Allah bakal
ngusapi sakhing eluh saka ing mripat."
8
1
Bareng Sang Cemp iku mbikak
sgel kang kapitu, ing swarga banjur
sidhem-premanem watara satengah jam
suwn.
2
Tumuli aku weruh malakat pitu kang
marak ing ngarsaning Allah, padha
kaparingan kalasangka pitu.
3
Banjur ana malakat liyan kang
nungka lan jumeneng cedhak misbyah
kalawan ngasta padupan mas. Nuli
padha kaparingan dupa akh supaya
dianggo sesaosan bebarengan karo
pandongan para suci ana ing misbyah
mas kang ana ing ngarep dhampar iku.
4
Kukus dupa kumelun awor karo
pandongan para suci iku saka ing
astan malakat mau marang ing
ngarsan Allah.
5
Malakat mau tumuli mundhut
padupan mas iku, diisni geni saka
misbyah, lan iku banjur diuncalak
ing bumi. Nuli ana swara gumlegering
gludhug bebarengan karo bledhg sarta
lindhu.
WAHYU 8.611 27
6
Malakat pepitu kang ngasta
kalasangka pitu mau banjur padha
cecawis arep ngungelak kalasangkan.
7
Malakat kang kapisan banjur
ngungelak kalasangkan, nuli ana
udan s, lan geni, campur getih; lan
kabh mau kauncalak menyang bumi;
temah sapratelon bumi lan sapratelon
wit-witan kobong sarta sakh sesuketan
ijo padha geseng.
8
Malakat kang kapindho nuli
ngungelak kalasangkan banjur ana
rerupan samper gunung gedh kang
murub, kacegurak ing sagara. Temah
sapratelon sagara iku dadi getih,
9
lan makluk ing sagara kang duw
nyawa sapratelon padha mati tuwin
sapratelon prau-prau padha tumpes.
10
Malakat kang katelu nuli ngungelak
kalasangkan, banjur ana lintang gedh
tiba saka langit, murub kaya obor,
sarta nibani sapratelon kali-kali lan
etuk-etuking banyu.
11
Anadn lintang mau jeneng
Apsintus. Satemah sapratelon sakhing
banyu dadi pait, njalari akh wong kang
padha mati marga saka banyu mau, awit
wus dadi pait.
WAHYU 8.129.2 28
12
Malakat kang kapat banjur
ngungelak kalasangkan, nuli
sapratelon srengng lan sapratelon
rembulan tuwin sapratelon lintang-
lintang katempuh, temah sapratelon
iku kabh padha dadi peteng, lan
sapratelon rina ora padhang, sarta
wengin iya mangkono uga.
13
Aku banjur weruh, lan krungu ana
manuk garudha mabur dhuwur ing langit
lan ngucap kanthi swara sora, "Bilai,
bilai, bilai wong kang manggon ana ing
bumi, awit saka swara kalasangkan
malakat telu liyan, kang isih bakal
ngungelak kalasangkan."
9
1
Malakat kang kalima tumuli
ngungelak kalasangkan, aku
banjur weruh ana lintang kang tiba ing
bumi saka langit, sarta lintang mau
kaparingan kuncin lawanging teleng
palimenganing pati.
2
Lawanging teleng palimenganing pati
mau nuli kabukak, banjur ana pega
kumelun saka ing teleng iku kaya pegan
pawon gedh, temahan srengng lan
awang-awang padha dadi peteng dning
pegan teleng mau.
WAHYU 9.39 29
3
Saka ing pega iku metu walang
akh padha neba ing bumi lan padha
kaparingan daya kayadn dayan
kalajengking ing bumi.
4
Lan padha kadhawuhan, supaya aja
padha ngrusak suket-suket ing bumi,
utawa marang sadhngaha thethukulan
lan wit-witan, kajaba mung marang
manungsa kang ing bathuk ora ana
cap Allah.
5
Walang-walang mau ora diparengak
matni manungsa, ananging mung
nyiksa ba lawas limang sasi, lan
anggon nyiksa iku kaya panyiksan
kalajengking, samasa ngentup wong.
6
Ing mangsa iku wong-wong bakal
ngupaya pati, nanging ora bisa, lan
padha kepngin mati, ananging padha
kaoncatan dning pati.
7
Anadn rupan walang-walang
iku mau kaya jaran kang samekta
ing perang, ing endhas ana kang
samper makutha emas, rain kaya
rain manungsa,
8
lan rambut kaya rambut wong
wadon, lan untun kaya untun singa,
9
lan dhadhan kaya nganggo ker
wesi, kumrasaking swiwin kaya
WAHYU 9.1015 30
gumrubyuging krta-krta kang digrd
jaran akh, kang padha mlayu menyang
paprangan.
10
Buntut kaya kalajengking, lan uga
ana entup, dn buntut iku gunan
kanggo milara manungsa lawas limang
sasi.
11
Kang dadi rajan iya iku malakat
teleng palimenganing pati, jeneng ing
basa Ibrani Abadon, lan ing basa Yunani
Apolion.
12
Kasangsaran kang kapisan wis kliwat.
Saiki isih ana kasangsaran loro kang
bakal nekani.
13
Malakat kang kanem tumuli
ngungelak kalasangkan, aku banjur
krungu swara kang metu saka sungu
papat ing misbyah mas kang ana ing
ngarsan Allah,
14
kang dhawuh marang malakat kang
kanem kang ngasta kalasangka mau
mangkn, "Malakat papat kang padha
kabanda ana ing sacedhak bengawan
frat iku uculana."
15
Malakat papat kang padha
kacawisak ngentni jam, dina, sasi lan
taun kang wus pinanci iku nuli diuculi,
WAHYU 9.1620 31
supaya padha matni sapratelon umat
manungsa.
16
Lan cacah wadyabala jaranan iku
rongatus yuta; aku ngerti pira cacah.
17
Mungguh jaran-jaran lan kang
padha nunggangi ana ing wahyu iki
katon mangkn: Padha nganggo ker,
warnan abang kaya geni lan biru tuwin
kuning walirang; endhas jaran mmper
kaya endhasing singa, tuwin cangkem
ngetokak geni, lan pega sarta welirang.
18
Sapratelon umat manungsa padha
dipatni dning wewelak telu iku, yaiku
geni, lan pega tuwin welirang kang
padha metu saka ing cangkem.
19
Awitdn pangwasan jaran-jaran
mau dumunung ana ing cangkem
lan buntut; amarga buntut iku kaya
ula; padha ana endhas, iku kanggo
nekakak karusakan.
20
Ananging wong-wong liyan kang
ora mati marga saka wewelak iku mau,
padha ora mratobat saka panggawning
tangan: Padha ora marni anggon
padha nyembah roh-roh reged lan
brahala-brahala emas, prak, tembaga,
watu lan kayu kang ora bisa ndeleng,
krungu utawa lumaku.
WAHYU 9.2110.5 32
21
Lan wong-wong iku padha ora
mratobat saka anggon mematni,
nenung, laku-jina, lan nyenyolong.
10
1
Aku tumuli weruh malakat
liyan kang prakosa tumedhak
saka swarga, asingep mga, lan ing
sandhuwuring mustakan ana kluwung,
wedanan kaya srengng, sampyan
kaya tugu geni.
2
Astan ngasta gulungan kitab cilik
bukakan. Sampyan kang tengen
tumapak ing sagara, lan kang kiwa ing
dharatan.
3
Malakat mau nguwuh kalawan swara
sora kaya panggeroning singa. Sawus
nguwuh, gludhug pitu banjur padha
nyuwara.
4
Lan sawus gludhug pitu mau padha
ngucap, aku banjur arep nyatheti,
nanging aku nuli krungu swara saka
swarga kang ngandika, "Apa kang
diucapak dning gludhug pitu iku mau
sira sgela, aja sira tulis!"
5
Malakat kang dakdeleng jumeneng
ana ing sagara lan ing dharatan mau,
tumuli ngangkat astan tengen marang
langit,
WAHYU 10.610 33
6
sarta banjur supaos demi
Panjenengan kang gesang langgeng
salawas-lawas, kang wis nitahak langit
saisin, lan bumi saisin, tuwin sagara
saisin, "Ora bakal kaundur manh!
7
Nanging samangsa unining
kalasangkan malakat kang kapitu
keprungu, yaiku menawa malakat
iku ngungelak kalasangkan, bakal
kayektnan kekeraning Allah, kaya kang
wus kawartosak marang para abdin,
yaiku para nabi."
8
Swara kang wis dakrungu saka ing
langit mau, nuli ngandika manh marang
aku mangkn, "Mangkata, jupuken
kitab bukakan kang ana ing tangan
malakat, kang jumeneng ana ing
sagara lan ing dharatan iku."
9
Aku banjur marani malakat mau
sarta nyuwun, supaya gulungan kitab
iku kaparingna marang aku. Dhawuh
marang aku, "Tampanana lan panganen;
iki bakal marakak wetengmu pait,
nanging ana ing cangkemmu rasan legi
kaya madu."
10
Aku tumuli njupuk kitab saka astan
malakat mau, banjur dakpangan: ana
ing cangkemku rasan legi kaya madu,
WAHYU 10.1111.5 34
nanging sawis dakpangan, wetengku
krasa pait.
11
Aku nuli dingandikani, mangkn,
"Kow kudu medhar wangsit manh
marang para bangsa lan umat tuwin
basa sarta para raja."
11
1
Aku tumuli kaparingan glagah,
kaya piranti ngukur, kanthi
pangandika, mangkn, "Sira ngadega
lan ukuren Padaleman Sucin Allah lan
misbyah dalah wong-wong kang padha
manembah ana ing kono iku.
2
Mung plataran sajaban Padaleman
Suci iku aja sira ukur, marga iku wis
kapasrahak marang bangsa-bangsa
liya kang bakal padha ngidak-idak Kutha
Suci lawas patang puluh loro sasi.
3
Ingsun bakal ndhawuhi saksiningsun
loro supaya padha medhar wangsit
klawan manganggo bagor, lawas swu
rong atus sawidak dina."
4
Yaiku wit zaitun loro apadn
padamaran loro kang ana ing ngarsan
Gustining jagat Rat.
5
Menawa ana wong kang arep milara,
bakal ana geni metu saka cangkem
memangsa satrun kabh. Lan menawa
WAHYU 11.610 35
ana wong kang arep milara, wong iku
mesthi mati kanthi patrap mangkono.
6
Seksi loro mau padha duw pangwasa
ngancing langit, supaya ora ana udan
sajron padha medhar wangsit; lan
padha duw pangwasa ing ngatas
sakhing banyu bisa kadadkak getih;
sarta nggebug bumi kalawan sarupaning
wewelak sawayah-wayah miturut
sakarep.
7
Samangsa wis rampung anggon
padha nglairak paseksin, nuli kwan
kang njedhul saka teleng bakal nempuh
perang marang seksi-seksi mau, sarta
bakal padha dikalahak lan dipatni.
8
Layon bakal gilang-gilang ana ing
lurunging kutha gedh, kang sacara
kasukman kaaranan Sodom lan Mesir,
iya ing panggonan Gustin kasalib.
9
Wong-wong saka panunggalan para
bangsa lan taler tuwin basa sarta umat,
padha ndeleng layon lawas telu
satengah dina lan wong-wong iku ora
ngolhak layon dikubur.
10
Wong-wong kang padha manggon
ing bumi padha bungah awit saka kang
wis tilar iku lan padha psta apadn
padha kirim-kiriman bebungah, amarga
WAHYU 11.1115 36
nabi loro iku mau padha dadi siksa
tumrap wong kabh kang manggon ana
ing bumi.
11
Sawus telu satengah dina tumuli
rohing kauripan saka Allah manjing ing
layon-layon mau, temahan banjur padha
gesang, agaw banget giris wong kang
padha weruh.
12
Nabi loro mau nuli padha mireng
swara kang sora saka swarga
mangandikani, "Padha munggaha
mrn!" Banjur padha munggah
menyang ing swarga, katutupan mga,
kadeleng dning para satrun.
13
Ing nalika iku ana lindhu gedh lan
saprasapuluh kutha iku jugrug, lan
wong pitung wu padha mati dning
lindhu iku; lan wong-wong liyan padha
giris banget, banjur padha ngluhurak
Allah kang ana ing swarga.
14
Wewelak kang kapindho wis liwat;
lah kasusul wewelak kang katelu.
15
Malakat kang kapitu tumuli
ngungelak kalasangkan, lan ing
swarga kaprungu swara sora muni,
mangkn, "Paprntahan ing donya
iku kaasta dning Pangran kita lan
Panjenengan kang jinebadan, sarta
WAHYU 11.1619 37
Panjenengan bakal jumeneng Raja
langgeng ing salawas-lawas."
16
Para pinituwa patlikur, kang padha
linggih ing dhampar ana ing ngarsan
Allah, padha sujud lan sumungkem
marang Allah,
17
sarta munjuk, "Kawula sami saos
sokur dhumateng Paduka, dhuh
Pangran, Allah Ingkang Mahakawasa,
Ingkang Wonten, saha ingkang kala
rumiyin wonten, amargi Paduka sampun
ngagem pangwaos Paduka ingkang
agung saha sampun wiwit jumeneng
Raja.
18
Para bangsa sampun sami nepsu,
nanging bebendu Paduka sampun
katingal sarta sampun dumugi
wekdalipun para tiyang pejah dipun adili
tuwin Paduka paring ganjaran dhateng
para abdi Paduka, para nabi kaliyan para
suci saha para ingkang sami ajrih-asih
dhumateng asma Paduka, dhateng para
kawula alit kaliyan para pangageng,
sarta badh nglebur soksintena ingkang
sami ngrisak bumi."
19
Padaleman Sucin Allah kang ana ing
swarga nuli binuka lan pethi prajanjian
katon ana ing Padaleman Suci iku,
WAHYU 12.15 38
banjur ana kilat lan swara gumlegering
gludhug apadn lindhu lan udan s
kang deres banget.
12
1
Tumuli ana pratandha gedh
katon ana ing langit: Ana wanita
asingeb srengng, lan rembulan ana
ing sangandhaping samparan sarta
ngagem makutha lintang rolas ana ing
mustakan.
2
Wanita mau lagi nggarbini sarta
sajron sesambat nyakiti arep babaran
iku njerit marga kraos sakit.
3
Nuli ing langit katon ana pratandha
liyan: Lah ana naga gedh abang
mbranang, endhas pitu, lan ana
sungun sepuluh, sarta ing endhas ana
makutha pitu.
4
Pethit nyrd sapratelon lintang-
lintang ing langit, banjur ditibakak
ing bumi. Naga mau mapan ana ing
ngarsan wanita kang arep babaran
iku, sedyan arep nguntal Putran,
samangsa wis miyos.
5
Wanita mau banjur mbabar Putra
kakung, kang bakal ngengn para
bangsa kalawan gada wesi; dumadakan
Putra mau karebat lan kaplajengak
WAHYU 12.610 39
menyang ngarsan Allah lan ing
dhampar.
6
Wanita mau mlajeng menyang
ara-ara samun, ing panggonan kang wis
dicawisak dning Allah, supaya dirimati
ana ing kono lawas swu rong atus
sawidak dina.
7
Ing swarga nuli ana paprangan.
Mikhal lan para malakat padha
perang nglawan naga mau, sarta naga
iku kabantu dning para malakat,
8
nanging naga lan malakat padha
kasoran; temah padha ora diparengak
manggon ana ing swarga.
9
Naga gedh, si ula kang saka jaman
wiwitan, kang karan Iblis utawa Stan,
kang nasarak saisining jagat, iku
kauncalak ing bumi, bareng karo para
malakat.
10
Aku nuli krungu swara kang
sora ana ing swarga, mangkn,
"Samengko karahayon lan pangwaos
tuwin paprntahaning Allah kita, lan
pangwaosing Panjenengan kang
Jinebadan, wis kababar, marga kang
ndakwa sadulur-sadulur tunggal
pracaya, kang rina-wengi nggugat
WAHYU 12.1115 40
ana ing ngarsaning Allah kita, iku wis
kauncalak mangisor.
11
Lan anggon ngalahak sarana
rah Sang Cemp, lan sarana tembung
paseksin. Sabab padha ora ngman
marang nyawan dhw nganti tumeka
ing pati.
12
Mulan padha suka-renaa, h swarga
lan h sira kabh kang padha ngenggoni,
bilai kow, h bumi lan sagara! marga
Iblis wis ngudhuni sira, kalawan nepsu
banget, marga sumurup, menawa
waktun mung kari sadhla."
13
Nalikan naga mau ling, yn wis
kauncalak menyang bumi banjur
ngoyak wanita kang wis mbabar Putra
kakung mau.
14
Wanita mau tumuli kaparingan
swiwi garudha gedh sapasang, supaya
mabur menyang panggonan, iya iku
ing ara-ara samun, ing kono wanita iku
diopni, adoh saka papan ula, lawas
samangsa lan rong mangsa lan satengah
mangsa.
15
Ula mau banjur nyemburak banyu
dadi kaya kali saka ing cangkem,
kaenerak marang wanita mau, supaya
kntir.
WAHYU 12.1613.3 41
16
Nanging wanita iku ditulungi dning
bumi. Bumi iku ngangapak cangkem,
lan nguntal kali kang disemburak saka
cangkem naga mau.
17
Naga mau nuli nepsu banget marang
wanita iku, banjur lunga merangi turun
liyan, kang padha netepi pepakoning
Allah lan ngantepi paseksin Ysus,
13
1
(12-18) naga mau banjur
ngadhang ana ing pinggir
sagara. (13-1) Aku banjur weruh ana
kwan kang nggegirisi njedhul saka
sajroning sagara, sungun sepuluh lan
endhas pitu; ing pucuking sungun ana
makuthan sepuluh, lan ing endhas
katulisan jeneng-jeneng panyenyamah.
2
Kwan kang dakdeleng iku rupan
kaya macan tutul, sikil kaya sikil
bruwang lan cangkem kaya cangkem
singa. Naga mau banjur mnhak
kakuwatan lan dhampar tuwin
pangwasan kang gedh marang kwan
iku.
3
Aku nuli ndeleng endhas kang siji iku
kaya ana tatun kang mbebayani tumrap
urip, nanging tatun kang mbebayani
iku wis mari. Wong-wong sajagat padha
karaman, banjur ngetut buri kwan iku.
WAHYU 13.49 42
4
Wong-wong iku padha nyembah
marang naga mau, awit wis mnhak
pangwasan marang kwan iku. Dn
wong-wong mau padha nyembah
marang kwan iku, sarta pangucap,
"Sapa kang madhani kwan iki? Lan
sapa kang bisa nandhingi perang?"
5
Kwan iku kaparingan cangkem, kang
kebak gumunggung lan panyenyamah;
sarta uga kaparingan pangwasa nglakoni
mangkono iku lawas patang puluh loro
sasi.
6
Kwan iku nuli ngangapak cangkem
sarta nyenyamah marang Allah, iya
nyenyamah marang asman lan
padaleman sarta marang kabh kang
padha manggon ana ing swarga.
7
Sarta manh diparengak nempuh
perang lan ngalahak para suci; tuwin
kaparingan pangwasa tumrap saben
taler lan umat tuwin basa sarta bangsa.
8
Lan sakhing wong kang manggon
ing bumi bakal padha nyembah marang
kwan iku, yaiku saben wong kang
jeneng wiwit nalika dumadin jagat ora
katulis ing buku kauripan kagungan
Cemp kang wis kasembelh.
9
Sapa kang duw kuping, ngrungokna!
WAHYU 13.1014 43
10
Sapa kang pinasthi ditawan, iku bakal
ditawan; sapa kang pinasthi dipatni
sarana pedhang, iku bakal dipatni
sarana pedhang. Kang prelu ing kn
yaiku sabar-mantep lan pracayan para
suci.
11
Aku tumuli weruh kwan liyan
njedhul saka sajroning bumi, sungun
loro kaya cemp lan calathun kaya
naga.
12
Sakhing pangwasan kwan kang
kapisan iku katindakak dning kwan
liyan mau ana ing sangarep. Iku
marakak bumi lan sakh kang
ngenggoni padha nyembah marang
kwan kang kapisan, kang wis waras
tatun kang mbebayani mau.
13
Sarta manh kwan mau nganakak
pratandha-pratandha kang nggegirisi,
malah nganti ngudhunak geni saka
langit menyang bumi ana ing ngarep
wong kabh.
14
Kwan iku nasarak wong-wong kang
manggon ing bumi sarana pratandha-
pratandha, kang wis diwnhak supaya
ditindakak ana ing ngarep kwan
kang kapisan mau. Wong-wong kang
manggon ing bumi dikongkon gaw reca
WAHYU 13.1514.1 44
dning kwan mau, kanggo ngurmati
kwan kang ketaton dning pedhang,
nanging kang isih tetep urip iku.
15
Apamanh kwan iku dikwasakak
nganjingi nyawa marang reca iku mau,
satemah reca kwan iku uga bisa
calathu, sarta njalari saben wong kang
ora nyembah marang reca kwan mau
dipatni.
16
Kwan kang kapindho mau marakak
wong kabh, gedh utawa cilik, sugih
utawa mlarat, mardika utawa batur,
padha diwnhi tenger ana ing tangan
tengen utawa ing bathuk,
17
sarta ora ana wong bisa tetuku utawa
dodolan kajaba mung kang kanggonan
tenger mau, yaiku jeneng kwan mau
utawa angka ptunganing jeneng.
18
Kang prelu ing kn yaiku
kawicaksanan; sapa kang wicaksana iku
ngtunga wilangan kwan iku, awit iku
wilangan manungsa, yaiku nem atus
sawidak enem.
14
1
Aku tumuli weruh: Satemen
Sang Cemp jumeneng ana ing
gunung Sion, kaayap dning wong
satus patang puluh papat wu, kang ing
WAHYU 14.26 45
bathuk padha tinengeran asman lan
asman Kang Rama.
2
Aku banjur krungu swara saka
langit kaya kumrosaking banjir lan
kaya gumleger gludhug. Swara kang
dakrungu iku kaya swaraning clempung
kang lagi padha kaunkak dning para
panylempung.
3
Iku padha ngidungak kidung anyar
ana ing sangareping dhampar lan ing
sangareping makluk papat tuwin para
pinituwa iku, lan ora ana wong kang bisa
nyinau kidung mau, kajaba mung wong
satus patang puluh papat wu kang wis
padha katebus saka ing bumi.
4
Yaiku wong-wong kang ora padha
njemberak awak karo wong wadon,
amarga padha murni kaya prawan. Iku
kang padha ndhrkak Sang Cemp ing
satindak-tindak. Wong-wong iku padha
katebus saka ing antaran manungsa
minangka kurban wiwitan sumaos
marang Allah lan marang Sang Cemp.
5
Ana ing cangkem ora tinemu cidra;
wong iku padha tanpa cacad.
6
Aku tumuli weruh malakat liyan
mabur ing awang-awang ngasta kabar
kabingahan kang langgeng supaya
WAHYU 14.710 46
diwartakak marang wong kang
padha manggon ing bumi lan marang
sadhngah bangsa lan taler tuwin basa
sarta umat,
7
sarta pangandikan klawan swara
kang sora, "Padha wedi-asiha marang
Allah lan ngluhurna Panjenengan, awit
wis tekan wektuning pangadilan, sarta
padha nyembaha marang Panjenengan
kang wis nitahak langit lan bumi tuwin
sagara apadn sakh sumbering
banyu."
8
Banjur ana malakat liyan manh,
malakat kapindho, nusul lan ngandika,
"Wus ambruk, Babl wis ambruk, kutha
kang gedh iku, kang wis ngendemi
sakh para bangsa kalawan angguring
hawa-napsu laku cabul."
9
Tumuli ana malakat liya, kang katelu
nusul, pangandikane kanthi swara sora,
"Menawa ana wong kang nyembah
marang kwan lan marang recan iku,
tuwin nampani tenger ana ing bathuk
utawa ing tangan,
10
iku bakal ngomb anggur bebendun
Allah, kang wis kasadhiyakak tanpa
campuran ana ing tuwung dedukan;
sarta bakal kasiksa kalawan geni lan
WAHYU 14.1115 47
walirang ana ing ngarep para malakat
suci lan ing ngarsan Sang Cemp.
11
Anadn asep geni paniksa iku
kumelun ing salawas-lawas, lan
paniksan tanpa lrn rina-wengi, yaiku
kang padha nyembah marang kwan lan
recan iku, mangkono uga sapa kang
nampani tengering jeneng."
12
Kang prelu ing kn yaiku sabar-
mantep para suci, kang padha ngantepi
pepakoning Allah lan pracaya marang
Ysus.
13
Aku tumuli krungu swara saka swarga
kang ngandika, "Tulisen: Rahayu para
wong kang mati lan matin ana ing
patunggilan Gusti, wiwit ing samengko."
"Pancn mangkono," pangandikan Roh,
"Supaya padha aso saka rekasan, awit
sakhing panggawn padha mbarengi
lakun."
14
Aku banjur weruh: Satemen, ana
mga putih, lan ing mga mau ana
kang lenggah kaya Putran Manungsa,
mustakan ngagem makutha emas lan
astan ngasta arit landhep.
15
Tumuli ana malakat liyan
medal saka Padaleman Suci; sarta
munjuk kalawan swara sora marang
WAHYU 14.1620 48
Panjenengan kang lenggah ing mga
mau, "Mugi Paduka ngempakaken
arit Paduka sarta ngennana, amargi
sampun dumugi mangsanipun ngenni;
awit pannan ing bumi sampun sepuh."
16
mga mau banjur ngempakak arit ing
bumi, sarta bumi nuli kaennan.
17
Tumuli ana malakat liyan medal
saka Padaleman Suci kang ana ing
swarga; iku uga ngasta arit landhep.
18
Lan ana malakat liyan manh
kang ngwaosi geni medal saka ing
misbyah; iku banjur nywara kalawan
sora marang malakat kang nyepeng
arit landhep mau, "Aritmu kang landhep
iku empakna, lan dhompolan woh wit
anggur ing bumi undhuhana, awit woh
wus padha mateng."
19
Malakat mau nuli ngempakak
arit ing bumi sarta ngundhuhi woh
wit anggur ing bumi lan diuncalak ing
bak-pamipitan gedh, yaiku bebendun
Allah.
20
Woh wit anggur mau tumuli dipipit
ana ing sanjabaning kutha, lan saka ing
pamipitan iku ana getih mili, kang nganti
WAHYU 15.14 49
tekan kendhalining jaran, lan adoh
kurang luwih 300 km.
15
1
Aku tumuli weruh pratandha
liyan ana ing langit kang gedh
lan lok: ana malakat pitu padha ngasta
wewelak pitu kang pungkasan, awit iku
kang mungkasi bebendun Allah.
2
Aku banjur weruh rerupan kaya sagara
kaca campur geni, sarta wong-wong
kang wis unggul anggon perang karo
kwan iku dalah recan, sarta cacah
ptungan jeneng, padha ngadeg ana
ing pinggiring sagara kaca mau. Sarta
iku padha nyekel clempung Allah.
3
Wong-wong iku padha ngidungak
kidung Musa, abdin Allah, lan kidung
Sang Cemp, unin, "Agung saha lok
pakaryan Paduka, dhuh Pangran, Allah
ingkang Mahakwaos! Adil saha leres
sadaya margi Paduka, dhuh Rajanipun
sadaya bangsa!
4
Dhuh Pangran, sinten ingkang
mboten ajrih, saha mboten ngluhuraken
asma Paduka? Awit namung Paduka
piyambak ingkang suci; amargi
sakathahipun bangsa sami badh
sowan sarta nyembah sujud dhumateng
WAHYU 15.516.2 50
Paduka, sabab sampun tetla leresing
sadaya pangadilan Paduka."
5
Sawus mangkono aku tumuli weruh
Padaleman Suci -- Tarubing Paseksi --
ing swarga, binuka.
6
Malakat pitu kang ngasta wewelak
pitu mau, padha medal saka Padaleman
Suci, ngagem mori alus putih resik tuwin
gumilap lan jajan apaningset emas.
7
Makluk siji ing antaran makluk papat
mau tumuli ngulungak bokor emas
pitu marang malakat pitu mau, kabh
kebak isi bebenduning Allah kang gesang
langgeng ing salawas-lawas.
8
Padaleman Suci mau nuli kebak pega
awit saka kaluhuran lan pangwaosing
Allah, sarta ora ana wong siji-sijia kang
bisa lumebu ing Padaleman Suci iku,
sadurung wewelak pitu kang kaasta
dning malakat pitu mau rampung.
16
1
Aku tumuli krungu swara sora
saka Padaleman Suci dhawuh
marang malakat pitu mau mangkn,
"Padha lungaa, bokor pitu kang isi
bebenduning Allah iku padha suntakana
ing bumi."
2
Malakat kang kapisan banjur tindak
lan nyuntak bokor menyang bumi;
WAHYU 16.37 51
banjur tuwuh memala wudun ngureng
lan mbebayani banget tumrap wong
kabh kang padha nganggo tenger
kwan mau lan kang sujud nyembah
marang recan.
3
Malakat kang kapindho nyuntak
bokor ing sagara; banyun banjur dadi
getih, kaya getih wong mati, temahan
isining segara kang mawa nyawa padha
mati kabh.
4
Malakat kang katelu nyuntak bokor
ing kali-kali lan etuking banyu, satemah
banyun dadi getih.
5
Aku banjur krungu malakat kang
ngwaosi banyu iku munjuk, "Paduka
punika adil, Paduka ingkang wonten
sarta ingkang kala rumiyin sampun
wonten, Paduka ingkang suci, ingkang
sampun ndhawahi paukuman punika.
6
Amargi tiyang-tiyang punika sampun
sami ngwutahaken rahipun para suci
lan para nabi, Paduka inggih sampun
ngombni rah dhateng tiyang-tiyang
punika; makaten punika sampun
samesthinipun tumrap tiyang-tiyang
punika!"
7
Apadn aku krungu misbyah ngucap
mangkn, "Dhuh Pangran, Allah,
WAHYU 16.813 52
Ingkang Mahakwaos, leres lan adil
sadaya pangadilan Paduka punika."
8
Malakat kang kapat nyuntak bokor
menyang srengng, lan iku nuli
kaparingan pangwasa mbrangas wong
kalawan geni.
9
Satemah wong padha gosong dning
panasing geni kang sumelt, banjur
padha nyenyamah marang asmaning
Allah, kang ngwaosi wewelak-wewelak
iku mau, sarta padha ora mratobat
supaya ngluhurak marang Allah.
10
Malakat kang kalima nyuntak
bokor menyang dhampar kwan iku,
satemah kraton iku dadi peteng, sarta
wong-wong padha nggeget ilat dhw
marga saka kelaran,
11
lan banjur padha nyenyamah marang
Allah ing swarga marga saka kelaran lan
marga saka wudun, nanging padha ora
mratobat saka panggawn iku.
12
Malakat kang kanem nyuntak
bokor menyang bengawan frat,
satemah banyun dadi asat, murih
cumawis dalan para raja kang rawuh
saka wilayah wtan.
13
Aku banjur weruh saka cangkem
naga lan cangkem kwan tuwin saka
WAHYU 16.1419 53
ing cangkem nabi palsu iku ana roh
najis telu padha metu kaya kodhok.
14
Yaiku roh-rohing stan kang
nganakak mukjijat-mukjijat, kang
padha lunga nggolki raja-raja
saindenging jagat, padha diklumpukak
diajak perang ing dina kang agung, yaiku
dinan Allah Kang Mahakwaos.
15
"Wruhanira, Ingsun rawuh kaya
maling. Rahayu, wong kang jumaga lan
kang ngrumat sandhangan, supaya
anggon lumaku aja nganti kalawan
wuda lan aja katon kawirangan."
16
Tumuli padha kaklumpukak ana ing
panggonan, kang ing basa Ibrani aran
Harmagdon.
17
Malakat kang kapitu nyuntak
bokor menyang awang-awang. Saka
Padaleman Sucin banjur kaprungu
swara kang sora saka ing dhampar iku,
pangandikan, "Wis kelakon."
18
Tumuli ana thathit cumlrt lan
gludhug gumleger, sarta ana lindhu
gedh kang salawas bumi dienggoni
manungsa durung tau kelakon. Kaya
mangkono lindhu iku nggegirisi banget.
19
Satemah kutha kang gedh iku pecah
dadi telu lan kutha-kuthan para bangsa
WAHYU 16.2017.3 54
kang padha ora wanuh marang Allah
padha jugrug. Allah banjur kngetan
marang Babl kang gedh iku, nuli
kaparingan tuwung kang isi anggur
bebenduning dukan kebak.
20
Sakh pulo banjur padha musna, lan
gunung-gunung wis padha ora tinemu
manh.
21
Sarta ana udan s gedh, saben
prongkol bobot sa-talnta, tiba saka
langit nibani wong-wong, satemah
wong-wong padha nyenyamah marang
Allah marga saka wewelak udan s iku,
amarga wewelak iku mau nggegirisi
banget.
17
1
Salah sijin malakat pitu kang
ngasta bokor pitu iku mau, rawuh
sarta ngandika marang aku, "Mrna,
aku bakal nuduhak marang kow
paukuman sundel gedh, kang lungguh
ana ing papan kang akh banyun.
2
Para raja ing bumi padha tumindak
cabul karo sundel mau, lan para wong
kang manggon ing bumi wis padha
mendem dning angguring bdhang."
3
Ing sajroning roh aku digawa menyang
ara-ara samun. Aku weruh ana wanita
nunggang kwan abang sulak wungu,
WAHYU 17.48 55
kang awak kebak tulisan jeneng-jeneng
panyenyamah. Kwan iku endhas pitu
lan sungun sapuluh.
4
Dn wanita mau manganggo sarwa
wungu lan jingga, sarta nganggo
rerenggan emas, sesotya lan mutiyara,
sarta ing tangan nyekel tuwung emas
kang kebak sakhing barang najis lan
jejembering laku cabul.
5
Lan ing bathuk tinulisan jeneng,
sawijining wewadi, "Babl gedh
baboning para sundel lan sakhing
panggaw nistha ing bumi."
6
Anadn aku weruh wanita mau
mendem marga ngomb getih para
suci lan para seksin Ysus. Aku gumun
banget nalika ndeleng iku mau.
7
marang aku, "Yagn kow gumun?
Kow dakkandhani wewadin wanita
lan wewadin kwan tunggangan kang
endhas pitu lan sungun sapuluh iku.
8
Kwan kang kokdeleng iku maun
ana, nanging saiki ora ana, lan bakal
njedhul saka ing teleng palimenganing
pati, sarta bakal ngalami rusak. Anadn
para kang manggon ana ing bumi, kang
jeneng ora tinulis ing buku kauripan
WAHYU 17.914 56
wiwit jagat tinalesan, iku bakal padha
karaman, samangsa padha weruh
kwan iku, dn maun ana saiki ora
ana, mangka bakal ana manh.
9
Kang prelu ing kn yaiku budi kang
wicaksana: endhas pitu iku ngibarati
gunung pitu kang dilungguhi dning
wanita mau.
10
Karodn uga ngibarati raja pitu;
kang lima wus padha ambruk, kang
siji saiki ana, sijin durung teka, dn
samangsa wis teka, iku mung sawatara
mangsa.
11
Anadn kwan kang maun ana,
saiki ora ana, iku dhw dadi raja kang
kawolu lan iya tunggal kang pitu iku,
sarta bakal ngalami rusak.
12
Dn sungu sapuluh kang kokdeleng
iku raja sapuluh kang durung wiwit
mrntah, nanging bakal padha nampani
pangwasaning raja suwn sajam,
bebarengan karo kwan mau.
13
Iku padha sarujuk, masrahak
kasektn lan pangwasan marang kwan
iku.
14
Kabh mau bakal padha nempuh
perang nglawan Sang Cemp. Nanging
bakal padha dikalahak dning Sang
WAHYU 17.1518.1 57
Cemp, amarga Panjenengan iku
Gustin para gusti lan Rajan para raja.
Wong-wong kang padha nunggal karo
Panjenengan iya bakal unggul, yaiku
kang padha katimbalan sarta kang
padha pinilih apadn kang setya."
15
marang aku, "Sakhing banyu kang
kokdeleng, kang dilungguhi dning
sundel iku ngibarati para bangsa lan
rakyat akh tuwin umat apadn basa.
16
Dn sungu sapuluh kang kokdeleng
lan kwan iku bakal padha sengit marang
sundel iku, kang bakal ditinggal ijn lan
kawudan sarta dipangan daging, banjur
kaobong sarana geni.
17
Amarga atin wis dipadhangi dning
Allah supaya nglakoni kang dadi karsan
kanthi tunggal sedya, apadn supaya
masrahak paprntahan marang kwan
iku, nganti tumeka pangandikan Allah
kabh wis katetepan.
18
Dn wanita kang kokdeleng iku,
yaiku kutha gedh kang ngerh para
raja ing bumi."
18
1
Sawis mangkono, aku weruh
malakat liyan tumedhak
saka swarga. Malakat mau kagungan
WAHYU 18.26 58
pangwaos gedh sarta bumi dadi
padhang marga saka kamulyan.
2
Malakat mau nguwuh-uwuh kalawan
swara sora, "Wis ambruk, Babl wis
ambruk, kutha gedh iku. Lan wis dadi
padunungan roh-roh jahat lan papan
pandhelikan sakhing roh najis, tuwin
papan pandhelikan sarupaning kwan
kang najis lan kang sinengitan,
3
awit sakh para bangsa wis padha
ngomb anggur hawa-napsun kang
cabul, sarta para raja ing bumi padha
laku-jina karo Babl, tuwin para sudagar
ing bumi wis padha dadi sugih marga
saka nguja hawa-napsun."
4
Aku tumuli krungu swara liyan,
saka swarga, kang ngandika, "H,
umatingsun, padha sumingkira saka
kutha iku, supaya sira aja nganti
kalptan ing dosan, lan aja nganti
mlu kena ing wewelak-wewelak.
5
Amarga dosa-dosan wis tumpuk-
undhung kongsi sundhul ing langit, lan
Allah wis ngngeti sakhing pialan.
6
Walesen kaya kang dadi pamales
marang sira, lan tikelana loro pamalesmu
tumrap panggawn, tuwung kang
kanggo nyampur iku isnana tikel loro.
WAHYU 18.712 59
7
Siksanen lan gawnen prihatin,
timbang karo anggon wis ngrasakak
kaluhuran lan kamuktn. Sabab osiking
atin mangkn: Aku lungguh ing
dhampar kaya raja, aku dudu randha,
lan aku ora bakal ngalami prihatin.
8
Mulan sakhing wewelak bakal
nekani bareng sadina, yaiku pageblug
lan prihatin tuwin pailan; sarta bakal
kaobong ing geni, amarga Gusti Allah,
kang ngadili iku kwaos."
9
Para raja ing bumi, kang padha laku
bdhang lan urip mukti karo wanita mau,
samangsa padha ndeleng asep geni
kang ngobong Babl iku, bakal padha
nangisi lan nggrantesak.
10
Para raja mau bakal padha ngadeg
ana ing kadohan, awit saka wedin
marang panyiksan, lan bakal ngucap,
"Cilaka, cilaka kow, h kutha gedh
Babl, h kutha kang santosa, sabab
paukumanmu wis kelakon mung ing
sajron sajam ba!"
11
Para sudagar ing bumi padha nangisi
lan sesambat, marga wis ora ana kang
tuku dagangan,
12
yaiku dagangan arupa emas lan
prak, sesotya lan mutiyara, mori alus
WAHYU 18.1316 60
lan kain sutra wungu lan kain jingga,
barang warna-warna saka kayu wangi,
dandanan warna-warna saka gadhing,
saka kayu kang larang, saka prunggu,
wesi lan marmer,
13
manis-jangan lan bumbu-bumbu,
lenga wangi, blendok mur lan menyan,
anggur lan lenga, glepung alus lan
gandum, sapi lan wedhus, jaran lan
krta, batur lan malah nyawan wong.
14
Iku kabh bakal padha ngucap,
"Sarupaning pepnginan atimu iku wis
musna; samubarang kang gumebyar lan
ndah iku wis sirna saka ing ngarepmu,
ora bakal ketemu manh."
15
Wong kang dedagangan barang-
barang iku mau, kang wis dadi sugih
marga saka iku, bakal padha ngadeg ana
ing kadohan awit saka wedin marang
anggon kasiksa, sarta padha nangis lan
sesambat,
16
pangucap, "Cilaka, cilaka kutha
gedh, kang manganggo mori alus,
tuwin kain wungu lan jingga, sarta
nganggo rerenggan emas, lan sesotya
tuwin mutiyara iku, amarga sajron
sajam ba kasugihan kang samono iku
wus lebur."
WAHYU 18.1721 61
17
Saben jurumudhi lan para kang
lelayaran, tuwin para punggawa kapal
lan sakh wong kang panguripan ana
ing sagara, padha ngadoh,
18
lan padha weruh asep geni kang
ngobong, banjur nguwuh-uwuh,
pangucap, "Kutha endi kang madhani
kutha gedh iki?"
19
Banjur padha nguwur-uwurak lebu
ing sirah, sarta nywara sora kalawan
nangis lan sesambat pangucap, "Cilaka,
cilaka kutha gedh, kang njalari sakh
wong kang padha duw kapal ana ing
sagara, wus dadi sugih dning dagangan
kang larang, amarga kutha iku wus lebur
ing sajron sajam ba.
20
Padha bungaha marga saka iku, h
swarga, lan para suci, para rasul sarta
para nabi, sabab Allah wus ndhawahak
paukuman marang kutha iku marga saka
kow kabh."
21
Tumuli ana malakat kang prakosa,
ngangkat watu kang gedhn sawatu
panggilingan, banjur kajegurak ing
sagara, pangandikan, "Iya kaya
mangkono iku kutha gedh Babl, bakal
kauncalak sarosan mangisor, lan
banjur ora bakal tinemu manh.
WAHYU 18.2219.2 62
22
Swaran clempung sarta para
pasindhn, tuwin swaraning suling
apadn kalasangka, bakal ora keprungu
manh ana ing antaramu, lan wis bakal
ora ana wong kang olah sarupaning
kagunan kang tinemu ana ing antaramu,
sarta swaran panggilingan bakal ora
kaprungu manh ana ing antaramu.
23
Padhanging lampu bakal ora
madhangi kow manh, lan swaran
pengantn lanang lan wadon bakal
ora keprungu manh ing kow. Awit
sudagar-sudagarmu iku maun padha
dadi panggedhn bumi, lan marga
saka tenungmu sakhing bangsa padha
disasarak."
24
Ing kutha iku tinemu rah para nabi
lan para suci, apadn getih sakhing
wong, kang padha kapatnan ana ing
bumi.
19
1
Sawis iku aku krungu swara
sora kaya swaran wong golongan
gedh ana ing swarga, pangucap,
"Halluya! Karahayon lan kamulyan
sarta pangwaos punika wonten ing Allah
kita,
2
awit leres lan adil sakathahing
pangadilanipun, amargi
WAHYU 19.37 63
Panjenenganipun sampun ngadili
sundel ageng punika, ingkang ngrisak
bumi sarana lampah-cabulipun; sarta
Panjenenganipun punika ingkang
sampun malesaken rahing para
abdinipun dhateng wanita punika."
3
Tumuli padha ngucap kang kaping
pindhon, "Halluya! Inggih, asepipun
punika kumelun langgeng ing salami-
laminipun."
4
Para pinituwa patlikur lan makluk
papat iku banjur padha sujud lan
nyembah ing ngarsan Allah kang
lenggah ing dhampar, sarta munjuk,
"Amin, Halluya!"
5
Tumuli keprungu swara saka dhampar
iku, "Padha saosa puji marang Allah kita,
h para abdi kabh, sira kang padha
wedi-asih marang Panjenengan, kang
cilik lan kang gedh!"
6
Aku banjur krungu kaya swaran wong
golongan gedh, kaya kumrosaking
banjir lan kaya swaran gludhug kang
gumuruh, tembung, "Halluya! Amarga
Pangran, Allah kita, Kang Mahakwaos,
wis jumeneng raja.
7
Payo kita padha sumyak-
sumyak asukarena, lan ngluhurak
WAHYU 19.812 64
Panjenengan! Amarga wis tekan ing
dina palakraman Sang Cemp, lan
pangantn putri wis rumanti.
8
Pangantn putri kaparingan
pangageman mori alus kang putih
resik gumilap!" (Mori alus iku ngibarati
kautaman para suci.)
9
Aku tumuli dingandikani mangkn,
"Nulisa: Rahayu wong kang tinimbalan
marang bujana palakraman Sang
Cemp." Sarta aku dingandikani
manh, "Iki sabda kang satuhu, iya
pangandikan Allah."
10
Aku banjur sujud nyungkemi
sampyan kang ngandika mau, nanging
tumuli dingandikani, "Aja mangkono!
Aku iki abdi, padha kaya kow lan
para Sadulurmu, kang padha nduwni
paseksin Ysus. Sujuda marang Allah!
Awit paseksi bab Ysus iku rohing
pameca."
11
Aku banjur weruh swarga menga:
Satemen, ana jaran putih; dn asman
kang nitihi, "Sang Setya-tuhu lan Sang
Sanyata." Panjenengan nindakak
pangadilan lan paprangan kalawan adil.
12
Tingal kaya urubing geni lan
mustakan ngagem makutha akh, sarta
WAHYU 19.1318 65
Panjenengan ngagem seratan asma
kang ora kasumurupan ing wong, kajaba
mung Panjenengan piyambak.
13
Pangageman jubah kang wis
kacelup ing getih, sarta asman kasebut,
"Sabdaning Allah."
14
Kabh wadya-bala ing swarga
padha ndhrkak tindak; lan padha
nunggang jaran putih sarta manganggo
mori alus kang putih memplak.
15
Saka ing tutuk metu pedhang kang
landhep, kang bakal disabetak marang
sakhing bangsa. Panjenengan kang
bakal ngengn kalawan gada wesi lan
bakal meres anggur ana ing pamipitan
anggur, yaiku bebendu dedukaning
Allah, Kang Mahakwaos.
16
Ana ing jubah, lan wentis tinulisan
asma, "Rajan para raja lan Gustin para
gusti."
17
Aku tumuli weruh malakat jumeneng
ana ing srengng, sarta nguwuh klawan
swara sora marang sakhing manuk
kang mabur ana ing awang-awang,
dhawuh, "Mrna, padha nglumpuka
ing bujanan Allah, bujana kang gedh,
18
padha mangana daging para raja,
lan daging para snapati perang sarta
WAHYU 19.1920.1 66
daging para kang kwasa, apadn
daging jaran lan kang padha nunggangi
sarta daging sarupaning wong kang
mardika lan batur tukon, kang cilik lan
kang gedh."
19
Aku tumuli weruh kwan iku lan
para raja ing bumi sawadya-balan
padha nglumpuk arep nglawan perang
marang Panjenengan Kang Nitih jaran
iku sawadya-balan.
20
Kwan iku banjur dicepeng, bareng
karo para nabi palsu, kang wis nindakak
mukjijat ana ing ngarep, kagaw
nasarak wong kang wis padha nampani
tenger saka kwan iku lan padha
nyembah recan. Sakaron padha
kacemplungak urip-uripan ing sagara
geni welirang kang murub ngalad-alad.
21
Dn wong-wong liyan padha
dipatni dning Panjenengan Kang
Nitih jaran, sarana pedhang, kang metu
saka ing tutuk; sakhing manuk banjur
padha wareg mangan daging.
20
1
Aku tumuli weruh ana malakat
tumedhak saka swarga ngasta
kunci teleng-palimenganing pati lan
rant gedh ing astan;
WAHYU 20.25 67
2
malakat mau nyepeng naga, si ula
kang saka jaman wiwitan, yaiku Iblis
utawa Stan. Nuli dirant swu taun
lawas,
3
banjur diuncalak menyang teleng-
palimenganing pati, nuli katutup lan
ing sandhuwur disgel, supaya Iblis
utawa Stan iku aja nasarak para umat
manh, sadurung ganep swu taun
mau; sawus mangkono bakal kaeculak
sawatara mangsa.
4
Aku banjur weruh dhampar-dhampar
lan kang padha nglenggahi; sarta padha
diampili pangwaos kanggo ngadili. Aku
uga weruh nyawan wong-wong kang
wis katigas gulun marga saka paseksin
bab Ysus lan marga saka pangandikan
Allah; kang ora padha nyembah kwan
iku dalah recan, sarta kang ora nampani
tenger ana ing bathuk lan ing tangan,
iku kabh padha urip manh lan ndhrk
ngratoni, bareng karo Kristus lawas
swu taun.
5
Nanging wong-wong mati liyan iku
ora padha urip manh sadurung genep
swu taun mau. Iku patangn kang
kapisan.
WAHYU 20.610 68
6
Rahayu lan suci wong kang kaparingan
panduman ing patangn kang kapisan
iku. Wong iku padha ora kawassa
manh dning pati kang kapindho,
nanging bakal padha dadi imam Allah
lan Kristus, sarta bakal ndhrk ngratoni
bareng karo Panjenengan nganti swu
taun lawas.
7
Sawis genep swu taun iku mau,
Iblis tumuli bakal kaeculak saka ing
pakunjaran,
8
sarta bakal metu nasarak para
bangsa kang ana ing kblat-papat, yaiku
Gog lan Magog, padha dikerigak kaajak
maju perang, cacah kaya wedhi ing
sagara.
9
Tumuli padha ambyuk mratani
saindenging jagat, sarta ngepung
pasanggrahan para balan wong suci
lan kutha kang kinasih iku. Nanging
banjur ana geni tumurun saka langit,
memangsa wong-wong mau,
10
dn Iblis, kang nasarak wong-wong
mau, nuli kacemplungak ing sagara
geni welirang, yaiku panggonan kwan
lan nabi palsu mau, lan iku bakal padha
kasiksa rina-wengi ing salawas-lawas.
WAHYU 20.1121.1 69
11
Aku banjur weruh dhampar gedh
putih lan Panjenengan, kang lenggah
ing kono. Bumi lan langit padha sirna
saka ngarsan lan wis ora ketemu
manh dunung.
12
Aku tumuli weruh wong mati, gedh
cilik, padha ana ing ngarep dhampar
iku. Kabh kitab banjur padha kabukak
lan ana kitab liyan kang uga kabukak,
yaiku kitab kauripan. Wong-wong
mati mau tumuli padha diadili miturut
panggawn adhedhasar apa kang
katulis ing kitab-kitab mau.
13
Sagara banjur masrahak wong-wong
mati kang ana ing jeron, apadn pati
lan kraton pati iku padha masrahak
wong-wong mati kang ana ing kono,
sarta iku kabh padha diadili miturut
panggawn dhw-dhw.
14
Pati lan kratoning pati banjur padha
kajegurak ing sagara geni. Iku pati
kang kapindho: Sagara geni.
15
Saben wong kang jeneng ora
katulis ana ing kitab kauripan mau, iku
kajegurak ing sagara geni.
21
1
Aku tumuli weruh langit anyar
lan bumi anyar, awit langit kang
WAHYU 21.25 70
kapisan lan bumi kang kapisan wis sirna,
lan sagara uga wis ora ana manh.
2
Lan aku uga weruh kutha suci,
Yrusalm kang anyar, tumurun saka ing
swarga, saka ing Allah, kang kacawisak
kaya pangantn putri kang dipasi
lumadi marang kakung.
3
Aku banjur krungu swara sora
kang ngandika saka ing dhampar iku,
"Delengen, tarubing Allah ana ing
tengahing manungsa, lan Panjenengan
bakal dedalem ana ing antaran
manungsa. Iku bakal padha dadi umat,
lan Allah piyambak bakal nunggil sarta
dadi Allah.
4
Panjenengan bakal ngusapi sakh
luh saka ing mripat, lan bakal ora
ana pati manh; sedhih lan pasambat
apadn kasusahan iya wis ora ana
manh; amarga samubarang kang lawas
wis padha kapungkur."
5
dhampar banjur ngandika, "Delengen,
samubarang kabh sundadkak anyar!"
Pangandikan manh, "Sira nulisa,
awit pangandika iki kena diprecaya lan
bener."
WAHYU 21.610 71
6
Sarta aku dipangandikani manh,
mangkn, "Samubarang kabh wis
kelakon. Ingsun iki Alfa lan Omga, Kang
Wiwitan lan Kang Pungkasan. Wong kang
ngelak bakal Sunparingi ngomb kanthi
lalahanan saka tuking banyu kauripan.
7
Sing sapa unggul, bakal tampa iki
kabh, sarta Ingsun bakal dadi Allah,
lan iku bakal dadi putraningsun.
8
Nanging para wong kang jirih,
kang padha ora pracaya, kang padha
tumindak nistha, kang gawn padha
mematni, sundel-sundel, kang padha
olah panenungan, kang padha nyembah
brahala, lan sakhing para-cidra, iku
padha olh panduman ana ing sagara
geni welirang kang murub ngalad-alad;
yaiku pati kang kapindho."
9
Malakat panunggalan malakat pitu
kang ngasta bokor pitu isi kebak wewelak
pitu kang wekasan iku banjur rawuh,
panjenengan nuli ngandikani aku,
"Mrna, kow daktuduhi pangantn
putri, garwan Sang Cemp."
10
Tumuli, ing sajroning roh, aku
diasta panjenengan menyang gunung
kang gedh lan dhuwur, aku ditedahi
WAHYU 21.1116 72
kutha kang suci, yaiku Yrusalm kang
tumurun saka swarga, saka Allah.
11
Kutha iku kebak kamulyan Allah lan
cahyan kaya sesotya kang adi linuwih,
kaya sesotya yaspis, bening samper
kristal.
12
Btng gedh lan dhuwur, ana
gapuran rolas; lan ing sandhuwur
gapura-gapura mau ana malakat
rolas, sarta ana tulisan jeneng taler
Isral rolas.
13
Ing sisih wtan ana gapuran telu,
ing sisih lor telu, ing sisih kidul telu, ing
sisih kulon telu.
14
Ing btng kutha iku ana tetales-
watu rolas, ing kono ana tulisan asman
para rasul Sang Cemp cacah rolas.
15
Malakat kang ngandikani aku iku
ngasta piranti ngukur saka emas, kagem
ngukur kutha iku, sarta gapuran lan
btng.
16
Kutha iku wangun pesagi, dawan
padha karo amban. Dn anggon
ngukur kutha iku ngagem piranti ngukur
mau: kurang luwih rong wu patang atus
kilometer; dawan lan amban sarta
dhuwur iku padha.
WAHYU 21.1723 73
17
Btng uga diukur tinemu kurang
luwih sewidak meter, manut ukuran
manungsa, kang iya dadi ukuran
malakat.
18
Btng iku kabangun saka sesotya
yaspis; lan kuthan iku saka emas tuln,
kaya kaca murni.
19
Tetales btng kutha padha
rinengga ing sesotya adi manka-warna.
Tetales kang kapisan iku yaspis, kang
kapindho nilam, kang katelu mirah, kang
kapat jamrud,
20
kang kalima sardonik, kang kanem
sardis, kang kapitu retna cempaka, kang
kawolu beril, kang kasanga krisolit, kang
kasepuluh krisopas, kang kasewelas
lazuardi, lan kang karolas kecubung.
21
Gapuran rolas iku arupa mutiyara
rolas; saben gapura wujud mutiyara siji,
lan dalan-dalan kutha iku saka emas
tuln, kaya kaca kang bening.
22
Ing kono aku ora weruh Padaleman
Suci; amarga Allah, Pangran kang
Mahakwaos iku Padaleman Sucin,
mangkono uga Sang Cemp.
23
Kutha iku ora mbutuhak padhanging
srengng lan rembulan, amarga
WAHYU 21.2422.2 74
kamulyan Allah kang madhangi lan
Sang Cemp kang dadi damar.
24
Para bangsa bakal padha lumaku ana
ing pepadhang sarta para raja ing bumi
padha ngaturak kamulyan marang
Panjenengan;
25
gapuran bakal ora kainebak ing
sadina muput, awit ing kono bakal ora
ana wengi manh.
26
Karodn kamulyan lan kaurmatan
para bangsa uga bakal kagawa
kasaosak marang Panjenengan.
27
Nanging sabarang kang najis bakal
ora bisa mlebu mrono, utawa wong
kang nindakak panggaw nistha utawa
cidra; kejaba mung wong-wong kang
jeneng padha katulis ing kitab kauripan
kagungan Sang Cemp.
22
1
Aku tumuli dituduhi kali
banyuning kauripan, kang bening
kaya kristal, kang mili metu saka ing
dhampar Allah lan dhampar Sang
Cemp.
2
Ing satengah dalaning kutha iku,
yaiku ing sakiwa-tengen bengawan, ana
wit kauripan kang metokak woh ping
rolas, saben sasi sapisan; lan godhong
WAHYU 22.38 75
wit iku mau dianggo maluyakak para
bangsa.
3
Ing kana bakal ora ana laknat manh.
Dhampar Allah lan Sang Cemp bakal
ana ing tengah, lan para abdin bakal
padha ngabekti marang Panjenengan,
4
lan bakal padha nyawang pasuryan
sarta bakal katulisan asman ing
bathuk.
5
Ing kana bakal ora ana manh
wayah bengi, sarta ora mbutuhak
padhanging damar utawa padhanging
srengng, amarga Pangran Allah bakal
madhangi, sarta wong-wong mau bakal
padha mrntah dadi raja langgeng ing
salawas-lawas.
6
Aku tumuli dingandikani mangkn,
"Pangandika iku mau satuhu lan nyata,
sarta Pangran, Allah kang paring roh
marang para nabi, wis ngutus malakat
supaya nuduhak marang para abdin
apa kang pinasthi nggal kelakon."
7
"Satemen Ingsun bakal nggal
rawuh. Rahayu wong kang netepi
pangandika pamecan kitab iki!"
8
Anadn aku, Yohanes, kang wis
ndeleng lan krungu prakara iku mau
kabh. Sawus krungu lan ndeleng,
WAHYU 22.914 76
aku nuli sumungkem ing sampyan
malakat, kang wus nedahak iku mau
kabh marang aku, prelu sujud.
9
Nanging pangandikan marang
aku, "Aja mangkono! Amarga aku iki
abdi, padha kaya kow lan sadulur-
sadulurmu tunggal pracaya, para nabi,
sarta sakhing kang padha netepi
pangandikan kitab iki. Sujuda marang
Allah!"
10
Aku tumuli dingandikani manh,
"Pangandika pawedhar-wangsit kitab iki
aja sira sgel, awit wektun wus cedhak.
11
Sing sapa gaw duraka, terusna
gaw duraka, sing sapa jember, terusna
njemberak awak; lan sing sapa laku
bener, terusna laku bener; sing sapa
suci, terusna nuckak awak!"
12
"Satemen Ingsun bakal nggal
rawuh, sarta ngasta ganjaraningsun,
kagaw males marang saben wong
miturut sapanggawn.
13
Ingsun iki Alfa lan Omga, Kang
Murwani lan Kang Mungkasi, Kang
Wiwitan lan Kang Pungkasan.
14
Rahayu wong kang padha ngumbah
sandhangan. Iku kang bakal padha
duw wewenang tumrap kauripan,
WAHYU 22.1518 77
lan lumebu ing kutha, liwat gapura-
gapuran.
15
Nanging asu lan para juru-tenung,
tuwin para sundel, wong kang gaw
pati, lan kang padha nyembah brahala,
sarta saben wong kang dhemen lan
nglakoni para-cidra, iku padha ana ing
sanjabaning kutha.
16
Ingsun, Ysus, wis ngutus
malakatingsun supaya gaw paseksi
tumrap iku kabh marang sira kanggo
pasamuwan-pasamuwan. Ingsun iki
sogolan, yaiku trah Dawud, lintang
panjer suk kang mancorong."
17
Roh lan pangantn putri padha
nyebut, "Paduka mugi rawuh!" Lan sapa
kang krungu, iku munjuka, "Paduka
mugi rawuh!" Lan sapa kang ngelak,
nyedhaka lan sapa kang gelem, njupuka
banyu kauripan kanthi lelahanan.
18
Aku awh paseksi marang saben
wong kang ngrungokak pawedhar-
wangsit pangandika ing kitab iki,
"Menawa ana wong kang muwuhi
apa-apa ing pangandika iki, Allah bakal
muwuhi wewelak marang wong iku,
padha kaya kang katulis ing kitab iki.
WAHYU 22.1921 78
19
Lan menawa ana wong kang ngurangi
pangandikan kitab pamedhar-wangsit
iki, Allah bakal mundhut panduman
saka ing wit kauripan lan saka ing kutha
suci, kaya kang katulis ana ing kitab iki."
20
Panjenengan kang nglairak paseksi
iku mau kabh ngandika mangkn,
"Iya, Ingsun nggal rawuh!" Amin,
inggih Gusti Ysus, Paduka mugi rawuh!
21
Sih-rahmat Gusti Ysus nunggila ing
kow kabh! Amin.
Bahasa Jawa
==========
Alkitab Bahasa Jawa
The New Testament in Javanese Formal Translation
2006 Lembaga Alkitab Indonesia

Bible texts are from Javanese Audio Drama by
Faith Comes by Hearing.

HOSANNA FAITH COMES BY HEARING
Javanese N2JAV/NRF
(P) 2006 Hosanna

http://www.faithcomesbyhearing.com

S JAWA PDF

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

S JAWA PDF

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Alkitab

Vous aimerez peut-être aussi