Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Portal: www.promoview.com.br
Editor: Julio Feij Neto e-mail: redacao@promoview.com.br Diretora de Contedo e Negcios - Internacional: Ariane Sefrin Feij e-mail: af@promoview.com.br Diretor de Contedo e Negcios- Brasil: Karrant Santos e-mail: diretor@promoview.com.br Anurio Brasileiro de Marketing Promocional Editor: Julio Feij Neto Curador: Tony Coelho Textos: Nelson Cadena, Rodrigo Rivellino, Kito Mansano, Romano Pansera, Jlio Feij e Tony Coelho Verso para lngua inglesa: Ariane Sefrin Feij Pesquisa: Promoview Advertorial: Karrant Santos Projeto Grfico: Marcos Caram Diagramao: Vanessa Constance Ambrosio Reviso: Antnia Goularte Distribuio Internacional: Ariane Sefrin Feij Agradecemos ao mercado promocional brasileiro, que cresce a cada dia e ruma para excelncia na prestao dos servios especializados de comunicao. NON DVCOR DVCO
Portal: www.promoview.com.br
Publisher: Julio Feij Neto e-mail: redacao@promoview.com.br Contents & Partnerships Director - International: Ariane Feij e-mail: af@promoview.com.br Contents & Partnerships Director - Brazil: Karrant Santos e-mail: diretor@promoview.com.br Brazilian Promotional Marketing Yearbook 2013 Editor in Chief: Julio Feij Neto Deputy Editor: Tony Coelho Reporters: Nelson Cadena, Rodrigo Rivellino, Kito Mansano, Romano Pansera, Jlio Feij e Tony Coelho English version: Ariane Feij Advertorial Coordination: Karrant Santos Graphic Design: Marcos Caram Layout: Vanessa Ambrosio Revision: Antnia Goularte International Distribution Coordination: Ariane Feij We would like to thank the Brazilian Promotional market, which grows every day and heads for excellence in the provision of specialized communications and marketing services.
Observao: as agncias aqui relacionadas so responsveis pelo contedo apresentado em suas respectivas pginas, isentando a empresa Promoview de quaisquer nus que por ventura surjam a partir de sua publicao.
Prefcio
Foreword
RODRIGO RIVELLINO
Rodrigo Rivellino presidente do Grupo Aktuell, formado pelas empresas Aktuell com sede no Rio e So Paulo, VIBRA Branding Esportivo e iTrade. Com 13 anos de experincia, vrios prmios conquistados, hoje um dos principais empresrios do mercado. O grupo atua nas reas de ativaes de marcas, aes promocionais, eventos, plataformas de incentivo e PDVs em todo o Brasil. No portflio, clientes como Ford, Johnson & Johnson, Yoki, Danone, Santander, Oi, Coca-Cola e Samsung. A Aktuell de Rodrigo Rivellino tambm responsvel pelo slogan da Copa de 2014 Juntos num s ritmo e uma das maiores plataformas de entretenimento atravs do esporte na Amrica Latina, o Oi Athina Onassis Horse Show. Rodrigo Rivellino is President of the Aktuell Group, which is formed by Aktuell (based in Rio de Janeiro and Sao Paulo), VIBRA Branding Esportivo and iTrade. With 13 years of experience and several awards, he is now one of the leading entrepreneurs in the market. The group operates in the areas of brand activation, promotional actions, events, incentive platforms and PoS across Brazil. Their portfolio lists clients such as Ford, Johnson & Johnson, Yoki, Danone, Santander, Oi, Coca-Cola, and Samsung. Rodrigo Rivellinos Aktuell is also responsible for the 2014 World Cup slogan, Juntos num s ritmo (All in one rhythm), and for one of the largest entertainment platforms for sports in Latin America: the Oi Athina Onassis Horse Show.
ATITUDE PARA CONECTAR MARCAS A PESSOAS. Antes de comear este prefcio, gostaria de agradecer ao Julio e toda a equipe do Promoview pela minha indicao e tambm aproveitar a oportunidade para cumprimentar pelo trabalho srio e consistente que vocs realizam dentro do Marketing Promocional, trabalho esse que est totalmente alinhado com o que sempre acreditamos na Aktuell. Aps participar como responsvel pelo planejamento de um grande projeto para o rejuvenescimento de uma marca no mercado nacional em 1999, vi a oportunidade de construir algo diferente do que eu tinha encontrado at ento no segmento denominado de Eventos e Promoes. Sinceramente, no me restringi a nomenclaturas. O que eu entendia era que havia um espao a ser preenchido e que isso poderia ser feito de uma forma mais estratgica e consistente, no que tange s relaes e experincias entre marcas e pessoas. No fim, o que importa a ideia que esteja conectada aos seus objetivos ou desafios. No permita que categorias e nomenclaturas o privem de grandes oportunidades. No h limites quando se trabalha com equipes multidisciplinares e com muita, muita paixo. A prova disso foi a Aktuell ser a escolhida, entre 23 grandes agncias de comunicao do mundo, para fazer o slogan da Copa do Mundo da FIFA 2014. Sim, somos capazes. Sim, podemos e devemos fazer mais. O que ns queremos como agncia de Marketing Promocional, ou qualquer nomenclatura que valha, ser cada dia mais reconhecida como agentes transformadores. Somos responsveis pela relao e conexo entre marcas e pessoas. Buscamos grandes resultados para marcas por meio de uma dinmica realmente sustentvel para todos. No existe mais espao para relacionamentos rasos, sem conhecimento ou compartilhamento de riscos, sem a vontade legtima de deixar um legado para todos os envolvidos. Engajar, ativar, promover, incentivar, vender, entreter, experimentar, seja qual for o objetivo, nossa estratgia sempre nos conectar. Num dia-a-dia composto por tantos desafios, responsabilidades e expectativas, os resultados s sero alcanados - e s podero ser cobrados - se nos apoiarmos em uma relao madura de confiana, transparncia e comprometimento. assim que aprendemos a construir uma relao saudvel e sustentvel. Um grande abrao e vamos com tudo para um 2013 inesquecvel.
ATTITUDE TO CONNECT BRANDS TO PEOPLE. Before starting this preface, I would like to thank Julio and the entire Promoview staff for nominating me. I would also like to take this opportunity to congratulate you all for the serious and consistent work performed for Promotional Marketing which is fully aligned with all we do at Aktuell. After being responsible for planning a major brand rejuvenation project in the domestic market in 1999, I saw an opportunity to build something different from what I had found so far in this segment known as Events and Promotions. I honestly did not restrict myself to nomenclatures. I knew that there was a gap to be filled and that this could be achieved in a more strategic and consistent way, regarding the relationships and experiences between brands and people. By the end of the day, what matters is the idea that is connected to your goals or challenges. Do not allow categories and nomenclatures to spoil the great opportunities for you. There are no limits when one works with multidisciplinary teams and a lot of passion. To confirm this, Aktuell was chosen amongst 23 leading communication agencies in the world to create the 2014 FIFA World Cup slogan . Yes, we can! Yes, we can and we must do more. Our desire, as a Promotional Marketing agency or any other name that applies, is to be more and more recognized each day as transformation agents. We are responsible for the relationship and the connection between brands and people. We pursue excellent results for the brands by using a dynamic that is truly sustainable for everyone. There is no more place for shallow relationships with no knowledge or risk sharing, with no true desire to leave a legacy for all the people involved. Engaging, enabling, promoting, fostering, selling, entertaining, experiencing whatever the goal is, our strategy is always to be connected. On a routine consisting of so many challenges, responsibilities and expectations, results will only be achieved and can only be demanded if we rely on a mature relationship of trust, transparency and commitment. This is how we learn to build a healthy and sustainable relationship. My best regards, and lets make 2013 an unforgettable year.
INCENTIVOS
ndice
Table of Contents
8 8
Palavra do Curador
Opening words
TONY COELHO
Diretor da AMPRO no Rio de Janeiro e diretor da Agncia Integra, especializada em marketing promocional. Director for AMPRO Rio de Janeiro and director of Integra, agency specialized in Live Marketing.
Um pouco. Ento, apresentamos a segunda edio. Esta a segunda edio do Anurio Brasileiro de Marketing Promocional. E ela s est aqui para voc, podemos afirmar, devido ao imenso sucesso e retorno que a primeira edio deu, no apenas para as Agncias e anunciantes, mas para a prpria AMPRO (Associao de Marketing Promocional), apoiadora de primeira hora da nossa iniciativa. De abrangncia nacional, em sua primeira edio, o Anurio j foi usado, em menos de um ano de circulao, como fonte para contratao de servios de Agncias, base para seleo para concorrncias, material de consulta em Universidades, instrumento de avaliao dos custos de mercado, livro de ensinamento e contedo sobre a histria do Marketing Promocional e da prpria AMPRO. E isso nos deixa felizes. Dessa vez, tnhamos que nos superar, fazer melhor, corrigir erros naturais da primeira edio, de tanto sucesso. E isso que procuramos trazer. Um Anurio Bilngue em Portugus e Ingls -, que tambm ser lanado e distribudo fora do Brasil, como fonte de consulta para clientes e Agncias da Europa e Estados Unidos; uma nova diagramao, com grficos e imagens que facilitam a leitura e a pesquisa por assunto, regio, estado, cidade e Agncia que o leitor buscar; as melhores Agncias e profissionais brasileiros de 2012 e a tabela referencial de custos da AMPRO, dentre tanta coisa. Mas ainda, por final, e muito importante, a incorporao da nova denominao, proposta pela AMPRO para o Marketing Promocional, o LIVE MARKETING, que j na capa se destaca, mostrando, definitivamente, a amplitude de atividades de nossas Agncias, numa nova era em que fazer AO VIVO o caminho para se chegar e potencializar produtos, marcas e servios. E quem faz ao vivo, como ns, no pode ter medo de fazer nada. Por isso, aqui est o nosso Anurio que, embora de papel e tinta, vai deixar em voc, VIVAS lembranas dos melhores contedos, marcas e, especialmente, Agncias.
One is not enough. So, here it goes the second edition! What a great responsibility to accept the invitation to be the deputy editor of the Brazilian Live Marketing Yearbook 2013. I was in charge of putting together in its pages an x-ray of the Live Marketing sector in the whole country for the second time. And talking about a country with continental proportions such as Brazil its a hard task being accurate, accessible and objective at the same time. Hopefully here we are, with a finished indepth review of our market to clients, students, communication teachers and professionals, nationally and internationally. The support from AMPRO Brazilian Association for Live Marketing gave even more relevance to this material, which has been used by agencies from north to south of Brazil. Its a guide of what happens in the promotional market in Brazil, to those who work on it in a daily basis and to those who wish to take part on it soon. This years edition has new details and key information focusing on international readers. It aims to improve the comprehension of the Brazilian live marketing complexity. We hope we could have kept it simple! Here you will find the best producers, most influential professionals of 2012, the agencies which stood out last year; details on agencies and professionals spread around the Country, an average on salaries among other important data. Its an opportunity to go further quantitative information and also scrutinize who makes the difference and qualifies the market with innovative ideas, events, promotions, stunts, etc. in every corner of Brazil. I would like to thank Jlio Feij Neto, the person behind the existence of this Yearbook. Julio is a visionary in live marketing and put all his talent to this cause in Brazil. He created Promoview, which is still the only specialized media focused on live marketing activities and tools, even seven years after its creation. Doing Promoview everyday, Julio and his team helps our market and gives a great example on how to manage a content business which already takes international steps, based on a professional social network. This model is the dream of nine among ten marketing professionals currently, fully aligned with this times we live, a reason of deep proud to those who are part of this sector. We would like to welcome you to the world of live marketing in Brazil. Get to know the best agencies and professionals on the Brazilian market, in its most varied expertise and competencies. Enjoy this yearbook!
Palavra do Editor
Editorial
11
Depois de mais de 30 anos nesta atividade fantstica em 2013 eu completo 50 de vida - ainda guardo em minha mente acontecimentos incrveis para criao, produo e execuo de aes promocionais e eventos corporativos. Experincias marcantes como a preparao de momentos apoteticos, normalmente ancorados por presidentes. Levam meses para serem preparados, duram alguns minutos e marcam por muito tempo. Noites e noites planejando, dias e dias produzindo. Essa sempre foi a minha vida. Meu domingo sempre foi no dia seguinte ao final do job. Disso tudo veio a motivao para colocar o Promoview no ar, website para o qual dedico meu tempo atualmente. Marketing Promocional: como definir esta atividade multifacetada? Paixo e ideal so coisas fantsticas. Por eles, reuni foras para tentar decifrar e desta forma trazer toda esta gente promo para c nestes ltimos anos. Ainda bem que inventaram a internet e as redes sociais, que me possibilitaram fazer as coisas acontecerem online. Dez mil visitas dirias no site, oito mil seguidores no twitter, outros milhares de likes no facebook... Muito? Pouco? O que sei at aqui que quanto mais real for seu relacionamento virtual, melhor para o seu propsito, seja ele qual for. E para isso as ferramentas do marketing promocional so imbatveis! A busca para valorizar o que eu fao e a atividade que eu amo, me trouxe mais um grande presente. Como bom reunir iguais para uma longa caminhada. mais um destes momentos incrveis que tenho vivido.
Its been a journey of 30 years in this fantastic activity: Ill be 50 years old in 2013. All those incredible moments of creation, production and execution of stunts and corporate events are crystal clear on my mind. It was several moving experiences hosted by top executives and big names of the showbiz. Occasions which take months to be prepared, seconds to happen, and aim to become unforgettable on consumers minds. Night after night planning, day after day producing. That has been my life over 30 years. My Sunday was the day after to the job done. My motivation to put Promoview online came from these work experiences. My time is fully dedicated to this endeavor currently. How do I define Live Marketing? Passion and commitment to your values may be the answer. In the name of these two principles, I put my strength together in a trial to bring the best of this market to Promoview. And it still has a lot to be done. Im glad that during my journey, the Internet has been invented as well as the online social networks. They made things happen. Ten thousand visitors daily on Promoview, eight thousand followers on Twitter, another thousands on Facebook... Is it too much? Is it just a few? It doesnt matter; what matter are the real connections made possible thanks to our virtual relationships. This matters to your marketing proposal, whatever it is. And whatever is your proposal, Im sure Live Marketing tools are unbeatable! The search to highlight this activity I love, do everyday and deeply believe brought me another gift. Its awesome to be closer to very important peers in this journey: people involved with Promoview. Directly, and indirectly, they help creating other incredible moments Ive been living. We hope to have you, who are reading this first English edition of our yearbook, closer to Promoview too. Feel yourself invited to take part on the history of Live Marketing in Brazil. Together we will write other amazing chapters to the memories of consumers, which are the reason of promotional activities. I count on you to the continuity of this awesome journey.
12
ROMANO PANSERA
Presidente do POPAI Brasil, associao internacional sem fins lucrativos, fundada em 1936 nos EUA, dedicada ao estudo e desenvolvimento do Marketing no Varejo com a anlise do comportamento do shopper nos diversos canais e tipos de ponto de venda, de forma a beneficiar os consumidores e gerar os melhores resultados para os seus associados indstrias, varejos, agncias e fornecedores especializados, com as melhores tcnicas; promovendo o intercambio e o network do setor, garantindo as melhores prticas do mercado com tica. Presidente da Promoviso
President of POPAI Brazil, is an international trade association for the marketing at retail industry. Founded in 1936 over 1,700 member companies representing Fortune 500 brand manufacturers and retailers, as well as, marketing at retail producer companies and advertising agencies from six continents and over 45 countries from around the world.
O POPAI Brasil est presente no Pas desde 1997. No mundo, a entidade atua em 24 pases e h 75 anos realiza estudos de comportamento do shopper e dissemina tendncias e valores para todos os players relacionados ao marketing no varejo. Intrnseco aos pilares que norteiam a entidade marketing no varejo, merchandising, comunicao visual, visual merchandising e arquitetura comercial - o marketing promocional no ponto de venda , sem dvida, uma poderosa ferramenta para ativar a deciso de compra. O marketing promocional, aliado s demais aes no ponto de venda, estratgico para replicar campanhas, atrair o consumidor e influenciar a deciso de compra. Com a aplicao correta de aes, a sinergia entre ambos transforma o ponto de venda em um ponto de comunicao, contato e relacionamento com o shopper. O POPAI Brasil, atravs de suas vice-presidncias de Educao, Pesquisa, Marketing e Gesto, apresenta como principal objetivo promover estudos e debates frequentes sobre o setor para desenvolver e profissionalizar o marketing no varejo e orientar, cada vez mais, os executivos que atuam nessa rea com tendncias, solues e as melhores prticas do segmento em todo o mundo. Nosso trabalho fomentar a troca de informaes e de negcios entre os comits de associados varejo, indstria, agncia, fornecedor e escritrios de arquitetura comercial e o mercado e validar o posicionamento do POPAI Brasil como entidade referncia para o setor de marketing no varejo. Sabemos do potencial de crescimento e profissionalizao do varejo brasileiro e a contribuio fundamental que a entidade pode oferecer como mentora e orientadora desse cenrio.
POPAI is an international trade association for the marketing at retail industry. Founded in 1936 over 1,700 member companies representing Fortune 500 brand manufacturers and retailers, as well as, marketing at retail producer companies and advertising agencies from six continents and over 45 countries from around the world.
13
Veja abaixo os pontos-chave a seguir antes de iniciar a contratao de uma agncia de marketing promocional em territrio brasileiro
aa
MELHORES PRTICAS. MELHORES RESULTADOS.
Here you will find some mustread key points before hiring a Brazilian Live Marketing agency
Assegure-se de que os principais executivos da sua empresa, especialmente jurdico e compras, aprovam inteiramente a escolha de uma nova agncia e de que os principais tomadores de deciso estejam claramente identificados e participem do processo. Obtenha a concordncia total de todos os envolvidos no processo sobre quais so os requisitos que sero exigidos da agncia. Invista tempo e esforo para chegar a um consenso quanto ao oramento a ser informado agncia, e tambm quanto ao briefing a ser fornecido; Avalie se a sua equipe tem conhecimento suficiente do setor promo para conduzir uma seleo eficazmente, e se consultar a Ampro ajudaria no processo de busca e seleo; Antes de comear o trabalho, o cliente e a agncia precisam considerar um contrato mtuo de confidencialidade e no divulgao, para melhor tratar de assuntos referentes a direitos autorais e propriedade intelectual. O contrato deve abranger informaes fornecidas pelo cliente para a agencia e aquele produzido pela agncia em resposta a suas demandas; Produza um briefing descrevendo a posio atual da marca ou da empresa e seus requisitos futuros, no contexto de objetivos claros de marketing e de negcios; Estabelea os fees apropriados para compensar uma proporo justa dos custos da agncia, e para assegurar uma abordagem profissional para ambos os lados. No Brasil muitas selees bem sucedidas de agncia so baseadas na reputao, qumica pessoal, credenciais e referncias de outros clientes, ao invs de concorrncias. Os workshops de anlise comum de problemas e abordagens, bem como projetos experimentais especficos, tambm so mtodos eficazes na hora de escolher uma agncia. Make sure the lead executives in your company, including the ones from legal and purchasing departments, totally agree with the new agency choice. Decision makers must be appropriately identified and should take part on the selection process too. Get approval from all parts involved with the requirements for the new agency. Invest some time and effort to get consensus on available budget as well as on the briefing provided. Evaluate if your team has enough knowledge of the P&A sector to proceed with an efficient selection. Consider consulting Ampro to help you on the process of searching and selection. Before start working, both client and agency should consider a confidentiality and non-disclosure agreement, especially concerning to copyright and intellectual property. The contract must include information provided by the client to the agency, and the material provided by the agency in response to clients requests. Create a detailed briefing, describing the current situation of the brand and/ or the company and its future requirements, according to goals of marketing and business. Establish the appropriate fees to compensate in a fair proportion the agency costs, fostering a professional approach from both sides. In Brazil, the most well succeed selections are based in agencies reputation, personal empathy, credentials and references provided by previous clients, and not in insane competitions with many agencies involved. Workshops to analyze the common problems and market approaches, as well as experimental projects, are also efficient to choose the right agency.
15
KITO MANSANO
Presidente da Ampro Associao de Marketing Promocional, entidade que orienta o desenvolvimento do mercado de eventos e aes promocionais voltadas para o mercado brasileiro Presidente da Agncia Rock, sediada em So Paulo, especializada em aes de Live Marketing President of Ampro - Promotional Marketing Association, an organization that guides the development of market events and promotional activities aimed at the Brazilian market President of Rock Agency, based in So Paulo, specializing in Live Marketing actions
H alguns anos o mercado de comunicao vem se desenvolvendo de forma bastante acelerada. Liderando este processo de crescimento est o Marketing Promocional. Esta modalidade multidisciplinar e apaixonante de fazer comunicao vem mexendo com o hbito do consumidor e de todos que, de alguma forma, entram em contato com as aes desenvolvidas pelos especialistas do setor. Por ser uma atividade orgnica o Marketing Promocional est mudando seu posicionamento com o claro objetivo de acompanhar as tendncias de mercado e marcar presena no planejamento das empresas que utilizam esta ferramenta em sua comunicao, seja para consumidores finais, pblicos intermedirios ou colaboradores. Trata-se de uma atividade viva afinal no existe uma segunda chance para um evento que no deu certo. No possvel pedir para o pblico voltar no dia seguinte porque o som no funcionou ou fazer um novo jogo de futebol por falta de luz no estdio. Nossa atividade ao vivo, por este motivo s atingem o sucesso os profissionais experientes e inquietos, que no se contentam com o morno. Fazer ao vivo muito mais difcil, no permitido falhar. Seguindo este pensamento, a partir deste momento o Marketing Promocional se posiciona como Live Marketing, encampando todas as modalidades de atuao que so ao vivo. Estamos falando de aes promocionais para o consumidor final, campanhas de incentivos para pblicos intermedirios, eventos e todos seus desdobramentos sejam eles on ou off line. O Live Marketing est calcado na interatividade e experincia. As aes ocorrem sempre em tempo real e o feedback imediato. A AMPRO a entidade de classe que congrega toda a cadeia produtiva do Live Marketing no Brasil, desenvolvendo e fomentando todos os setores que se encontram debaixo desse guarda-chuva. Ter um guia para orientao neste momento fundamental para ajudar a desenvolver a experincia de cada profissional do setor, e por este motivo que a AMPRO apoia essa iniciativa que s nos ajuda a construir um mercado mais profissional.
Ampro Brazilian Association for Live Marketing means, in a word, the history, professional value adding, development, strengthening and the future of Brazilian specialized agencies and professionals. It was founded in 1993, a time when experiential activities were expanding in Brazil and needed a strong structural basis to represent its segments and conquer space in the market. With this goal, the association of companies related to live marketing was born. It is composed by service and products suppliers, agencies, clients and professionals. Their aim is to increase the presence of this segment in the Brazilian marketing industry. Throughout its history, the work of AMPRO has grew substantially and today its the only Brazilian entity developing and improving both theory and practice of live marketing sector. It conducts studies to help qualifying stakeholders, supporting the creation of more appropriate regulations and looking after legislation compliance. It also has a closer approach to regional and national government representatives. Live marketing has a crucial importance to those companies which want to diversify their communications activities. And AMPRO became a reference in orienting activities to those who invest in this sector as well as the ones interested in studying and having a deeper comprehension of the area.
ANNCIO DANKA
17
NELSON CADENA
Jornalista e pesquisador , Nelson Cadena o maior especialista sobre a historia da comunicao brasileira, autor de diversos livros sobre o assunto. Cadena escreveu este texto exclusivo para o Anurio Brasileiro de Marketing Promocional levantando fatos e acontecimentos sobre ativaes no Brasil desde o sculo XIX. umaamostra do livro Histria do Marketing Promocional no Brasil, a primeira publicao sobre o tema no pas a ser lanado em 2014 por ocasio da Copa do Mundo de futebol. Nelson Cadena is a journalist and researcher. He is one of the greatest specialists on the history of communications in Brazil, with many books published on this subject. This text was written especially to the Yearbook 2013, telling the story of Live Marketing in Brazil since the 19th Century. Its a sample of the book History of Live Marketing in Brazil, to be published in 2014 in the occasion of 2014 FIFA World Cup, the first publication on this subject in the country.
O marketing promocional nasceu como ativao da propaganda quando esta no tinha canais adequados de distribuio e a sua abrangncia era limitada j que o pblico alvo era na sua essncia analfabeto, no sabia ler, mais de 90% da populao no Brasil oitocentista. Um nmero alarmante quando o pblico alvo da propaganda j era a massa. O marketing promocional nasce com o Bando, a verso Portuguesa-Brasileira dos arautos romanos. Naquele tempo o governo legislava sobre tudo, inclusive sobre transaes comerciais. Uma simples referncia de preo para compra de vinho do Porto, ou de um lote de fazenda para confeccionar roupa, era objeto de um Bando. Os anncios manuscritos, pois ainda no tnhamos tipografia no pas, eram colados nos edifcios pblicos, vrias cpias para garantir a maior cobertura. Como o povo no sabia ler um sujeito com caixas de couro amarradas na cintura, maneira de um tambor, fazia uma fuzarca enorme para atrair gente e reunido o grupo lia em voz alta, com rompantes de entonao, interpretava o anncio. O cidado ia de freguesia em freguesia, de praa em praa, era ativao no sentido exato do palavra.
Chegada do Circo Chevrolet em uma cidade no interior de So Paulo na dcada de 20 Great Circus Chevrolet, 1920s
Live marketing was born as activation of advertising, since it hasnt the appropriate channels to communicate to people almost completely illiterate. It was the beginning of XIX Century, and over 90% of Brazilian population could not read. The first promotional activities are attributed to the Bando, the Portuguese-Brazilian version of Roman heralds. At that time, the government legislated on everything, even on commercial transactions. A simple reference price for purchase of Port wine, or a lot of fabric for making clothes, was the object of the Bando announcements. Ads were manuscripts, because we had not typography in the country yet. They were glued on public buildings, printed in multiple copies to ensure the widest coverage. As people could not read, a guy with leather boxes tied at the waist, used to make a huge fuzz. It attracted people and gathered the group read aloud, with bursts of intonation. The reader went from parish to parish, garden to garden; activation was in every sense of the word.
O concurso do Elixir Doria. Ao em 1808 para reforo de marca Syrup Dorias contest. Branding activity
In 1808, the press is introduced in Brazil, but the Bando does not disappear. In the second half of XIX Century, pharmaceutical laboratories invade the country, considered unclean. Distinguished visitors of coastal cities narrated what they saw: unhygienic habits, people being buried in shallow graves, creating fertile ground for epidemic diseases.
18
Laboratrios, os pioneiros
Em 1.808 conhecemos a imprensa, mas o Bando no deixou de existir pela mesma razo de que a populao era quase na sua totalidade analfabeta. Na segunda metade do sculo XIX a indstria farmacutica invade o Brasil imundo, narrado por visitantes ilustres, das cidades litorneas com os seus costumes anti-higinicos, um deles o de sepultar os mortos em cova rasa, gerando campo frtil para doenas epidmicas. Os fabricantes de remdios trazem a experincia europia do marketing promocional para promover elixires, fortificantes e outras panacias do gnero. O Carnaval, as Exposies Nacionais e Internacionais e os grandes momentos cvicos so alguns dos eventos que sugerem aes de massa aos promotores de sade. O balonismo faz sucesso na Europa e aqui no seria diferente, o veculo utilizado para distribuir folhetos, chuva de panfletos para surpresa da multido. O varejo, as loterias, e a indstria de cigarros so segmentos que se utilizam do marketing promocional com regularidade, este ltimo sem limites, comprometendo a sade financeira das empresas que na sua concorrncia predatria abusaram do brinde, tornando o prmio mais caro que o custo de fabricao do mao do cigarro. Foi preciso um acordo de cavalheiros entre as empresas para corrigir os excessos. No Carnaval o marketing promocional explora todas as possibilidades das pranchas de bondes, a festa musical na sua essncia e facilita as aes de sampling. Paralelo aos bondes, chamam a ateno as aes promocionais com bichos de carne e osso: a zebra ambulante da Companhia Antarctica Paulista e o camelo alugado de um circo das guas Minerais Salutaris, a corcunda abarrotada de amostras do produto e na sua passagem deixando um rasto desagradvel de coc para desespero dos bombeiros obrigados a desobstruir as ruas. Na Bahia em 1917 as Casas Pernambucanas utilizaram em aes de ativao um simptico jegue com a sugestiva mensagem: Eu sou o nico que no compra nas Casas Pernambucanas.
Distribuio de guarda-sol de praia do regulador A Saude da Mulher no Porto da Barra, Bahia, 1909 Distribution of umbrellas for the medicine The Womans health, Bahia, 1909
In this scenario, drug manufacturers brought the European experience of live marketing to promote elixirs, tonics and other nostrums of the genre. Carnival, national and international exhibitions and other great moments generated by civic events were the typical moments used to promote experiential activities. Ballooning was a success in Brazil: it was used to distribute leaflets through pamphlets rain to surprise the crowd. Retailers, lotteries and the Tobacco Industry used live marketing activities regularly to generate sales. The Tobacco industry exaggerated in giveaways distribution, increasing its costs giveaways became more expensive then the manufacturing of a pack of cigarettes, and a gentlemans agreement between competitors was needed to correct the excesses. During Carnival, live marketing was also fully explored, since its a musical party in essence and make sampling activities easier. The first gimmicks are introduced to the public: a real zebra to promote Companhia Antarctica Paulista and a Camel rent from a circus to Mineral Water Salutaris: its backpacked with samples, and leaves a smelly track to the despair of firemen, obliged to dis-obstruct the streets. In 1917, the retailer Casas Pernambucanas, in Bahia, used a donkey with a suggestive message walking through the streets: Im the only one who does not buy at Casas Pernambucanas.
Lyra was a genius. He created activations in the whole country with bags races, carnival stunts, music bands and street promoters carrying flags and placards with merchandising. He coordinated the distribution of umbrellas in the beaches of Northeast, used a lot fancy dressed people to call attention in his activations. Enlargement of Brazilian cities with the
19
extraordinrios, trouxeram luxo, elegncia; os produtos apresentados num contexto de glamour e o sampling praticado com engenhosidade. Ilhas promocionais dos Biscoitos Duchen e o display gigante da cerveja Polnia eram algumas das atraes da exposio. Mas, quem brilhou mesmo foi o laboratrio de Daut & Oliveira com o feeling mercadolgico de Joo Lyra que na ocasio distribuiu 60.000 amostras do Bromil, o xarope amigo do peito e criou magnficas ilhas promocionais para expor esse remdio e tambm o Bora-Boracica e o j afamado A Sade da Mulher. Lyra era um gnio. Rodou o Brasil promovendo corridas de sacos, corsos carnavalescos de ativao, passeatas com animadas bandas e promotores de rua carregando bandeiras e cartazes com merchandising, levou e distribuiu chapus de sol para invadir as praias do Nordeste, abusou dos homens sanduiches semelhantes aos de Londres e que no Rio de Janeiro faziam um sucesso extraordinrio. O alargamento das cidades brasileiras com o pice da doutrina sanitarista entre ns, o modelo parisiense do Baro de Haussamann, uma oportunidade para o marketing promocional se expandir com a exposio de grandes painis de oportunidade para serem vistos pelos freqentadores do teatro. Com ruas mais largas e avenidas surgindo por toda parte, os letreiros de ponto de venda ganham mais espao e as lojas do varejo refinado fazem de suas vitrines obras de arte. Promovemos concursos de cartazes e o carto-postal que representava a revoluo da imagem, deixa de ser apenas correio para ser brinde. As lojas distribuem para seus clientes cartes postais, partituras musicais, figurinhas que fomentam o colecionismo e os vales-brindes. Os displays de ponto de venda so parisienses, no melhor estilo da vitrine de moda do mundo.
Festa promocional da loja A Torre Eiffel em 1907. Glamour e sofisticao Promotional event of the shop A Torre Eiffel, 1907. Glam and sophistication
apex of the sanitarian doctrine, as well as the Parisian model of Baron Haussamann, were opportunities to expand live marketing with exposure of large panels to be seen by theater goers. With wider streets and avenues cropping up everywhere, signs on point-of-sale gain more space and retail stores make their windows refined works of art. Poster competitions were promoted and gifting became a usual practice. The stores distribute to their customers postcards, sheet music, collectibles, vouchers and giveaways. Point-of-sale displays are Parisians, in the best style the window fashion world. Tobacco industry explores intensively gift certificates. Souza Cruz, Manufatura de Cigarros Veado, Leite & Alves, the major manufacturers, compete offering gifts and prizes by exchanging vouchers. The scheme becomes so sophisticated that is necessary to create specific stores for exchanging. One hundred coupons could be worth a pretty tray. The control over promotion is lost, since people buy packs of cigarettes and throw the product out, just to keep the gift. Its the moment of stop, chat, make a deal among competitors. The cigarette industry redirects its actions to other promotional focuses.
Corrida de Sacos em 1917 para promover os cigarros da Leite & Alves Bag race in 1917 promoting cigarettes from Leite & Alves
A indstria de cigarros abusa dos vales brindes. Souza Cruz, Manufatura de Cigarros Veado, Leite & Alves, os grandes fabricantes disputam mercado oferecendo brindes, prmios mediante a troca de vales; o esquema ganha tamanha sofisticao que preciso criar lojas especficas para a troca dos prmios. Uma centena de vales poderia valer uma bonita bandeja. Perde-se o controle da promoo, as pessoas compram maos de cigarros e jogam o produto fora. o momento de parar, conversar, fazer um acordo e a indstria de cigarros redireciona suas aes promocionais com outro foco.
20
Para fidelizar consumidores as Estampas Eucalol To increase consumers loyalty, collectible cards of Eucalol.
The auto industry was already operating in Brazil, and soon we would have the first halls of Automobile. It generated numerous promotional activities such as the Chevrolet Circus promoter with megaphones and stilts parade among other. Initially, these activations were coordinated by American executives, and later on by American and Brazilian offices of GM (1929), JW Thompson (1930), and in the following decade, McCann-Erickson (1935). Live marketing is a department in advertising agencies, since global companies arrive in Brazil to expand their businesses and support products. The activity also grows, when the first package engineers emerge, creating beautiful and functional packages like the toothpaste Odol. Its time for new things. The collecting of cards raises up and have its peak in 1934, with images placed in Eucalol soaps package, the soul of this companys communications. Advertisement played a supporting role, since it stimulated the purchase of the product with more than 250 sets of collectible cards printed. Brazilians have compulsion to collect prints from Eucalol, Ruth candies, Cookies Novo Mundo, Balas Holandesas candies, coffee Fino, Fruna candies, Lacta, and later on, Nestle. The football stadiums, jockeys and rowing clubs are appropriate scenarios for live marketing. Chartered vessels with bands aboard entertained the festive elegant crowd accompanied by beverage, promote rowing, an elite sport. Football allowed giveaways, and cigarette manufacturers included colored cards of aces in their packs. In Jockey clubs, Ford and GM dispute consumers attention.
releases da RCA, entre muitas pginas escritas sobre a Exposio em jornais e revistas e no teve registro fotogrfico, mas a promoo cumpriu a sua finalidade e j no ano seguinte o rdio era desejo. A indstria automobilstica, ento, j operava no Brasil e logo mais teramos os primeiros Sales do Automvel e inmeras aes promocionais como os circos rodantes e outras, de incio coordenadas por executivos americanos, mais tarde por americanos e brasileiros do escritrio da GM (29) da J.W Thompson (30) e na dcada seguinte da MCcann- Erickson (35). O marketing promocional departamento das agncias de propaganda, as multinacionais que aqui vieram expandir os seus negcios e dar suporte aos produtos. A atividade se fortalece, surgem os engenheiros de embalagem que criam embalagens e rtulo, belos e funcionais, como o do dentrifcio Odol. a hora de novidades. Incrementa-se o colecionismo de figurinhas que teria seu pice a partir de 1934 com as figurinhas Eucalol encartadas nos sabonetes da marca e certamente a alma da comunicao da companhia. A propaganda era apenas coadjuvante, estimulava a compra do produto para ganhar o brinde com as figurinhas. Os brasileiros tem compulso para colecionar estampas e dispem de Eucalol, figurinhas das Balas Ruth, Biscoitos Novo Mundo, Balas Holandesas, Cafs Fino, Balas Fruna, Lacta e mais tarde Nestl... Os estdios de futebol, Joqueis Clubes e raias de remo so cenrios apropriados para o marketing promocional. Navios fretados com bandas festivas bordo acompanhavam a elegante torcida que fabricantes de bebidas e outros produtos promoviam em torno do remo que era esporte de elite. O futebol permitia a distribuio de brindes e fabricantes de cigarros encartavam figurinhas coloridas dos craques nos maos. No Joquei a Ford e a GM disputam o consumidor.
21
los nas suas performances pelas grandes capitais desfilando em passarelas e para ensaios fotogrficos em cenrios naturais. O glamour est tambm na Fenit criada por Caio de Alcntara Machado em 1958, doravante um filo promocional. O marketing promocional intuitivo agora profissional com Alcntara Machado persistindo nas grandes feiras; Abraham Medina promovendo grandes shows com Nat King Cole, Sammy Davis Jr, Paul Anka, Connie Francis; Joo Drea introduzindo no pas as datas promocionais de Dia das Mes e Namorados e Sylvio Bhering a data do Dia dos Pais; promoo do Caf do Brasil no exterior a reboque de grandes artistas e torneios esportivos; a Nestl fidelizando o consumidor com distribuio de brindes e concursos com prmios, mediante sorteios; a Johnson & Johnson explorando a vaidade e amor incondicional de me com o concurso do Beb Jonhsons; a Coca Cola distribuindo milhares de brindes mediante a troca de tampinhas premiadas do produto; a Fiat Lux distribuindo fsforos promocionais em grandes eventos; a Pirelli seduzindo consumidores com seus magnficos calendrios, de Di Cavalcanti a outros artistas, at o nu sugestivo de grandes modelos... O Brasil deixa de ser um figurante qualificado e a partir de 58 torna-se protagonista da Copa do Mundo de futebol. Varig, Panair, Telefunken, Gilette, Continental e inmeras marcas de produtos e prestadores de servios realizam aes de ativao que se multiplicam pela mdia televisiva. E definitivamente ganham expresso aps a Copa de 1970, independente das vitrias ou derrotas da seleo. hora tambm das grandes convenes de vendas, com Joo De Simoni que explora outras ferramentas do marketing promocional e cria referencias e experincias em torno das promoes de incentivo e merchandising. O marketing promocional deixa de ser um puxadinho das agncias de propaganda e a partir da dcada de 70 ganha expresso; surgem empresas especializadas, a segmentao ganha mercado. Nascem as entidades, as premiaes, cdigos de tica prprios, e o ponto de venda to valorizado no incio do sculo e depois relegado a um segundo plano no pressuposto da fora da mdia, volta a ser o cenrio, o palco para as grandes conquistas. hora de cochichar no ouvido do consumidor. Nelson Varn Cadena
Carto Postal Convite do Pavilho Bar da Brahma no evento Exposio internacional do centenrio do Rio de Janeiro em 1922 Postcard Invitation to Pavilho Bar da Brahma, 1922
and stadiums filled with 50,000 fans. Fashion shows start in Brazil with Rhodia. Week magazines accompany models in their performances on catwalks and photo shoots in natural settings. The glamour is also in Fenit, created by Caio de Alcntara Machado in 1958, now a mother lode for activation. Intuitive marketing becomes professional with Alcntara Machado, especially in big fairs; Abraham Medina promotes great shows with Nat King Cole, Sammy Davis Jr, Paul Anka, Connie Francis; Joo Drea introduces promotional dates in the country such as Mothers day and Sylvio Bhering introduces Fathers day; Caf do Brasil promotes great artists and sports tournaments; Nestl increases loyalty distributing prizes in contests; Johnson & Johnson explores vanishing and mothers inconditional love with the historic contest Jonhsons Baby; Coca-Cola distributes giveaways in the exchange of bottle caps. Fiat Lux distributes promotional matches in major events, Pirelli seduces consumers with its magnificent calendars of Di Cavalcanti and other major artists with artworks suggesting naked models... Brazil leaves its position of spectator and becomes the protagonist of 1958s Footbal World Cup. Varig, Panair, Telefunken, Gilette, Coca-Cola, Continental and many other brands promote activations, which are multiplied by TV. These activations gain definite expression with 1970s World Cup, and are not conditioned to Brazilian team winnings anymore. Live marketing grows independent. In these contexts, the biggest sales conventions ever seen start to happen. Joo De Simoni is the one who explores other tools from live marketing and creates references and experiences around incentives and merchandising. Live marketing leaves its tiny space in advertising agencies and gains autonomy in the early 1970s; specialized companies settle and mark segmentation too. The first entities, prizes, ethical codes, and associations arise. The point of sale, which used to have a high value in the beginning of the century returns to support great brands sales. A new era starts: its time to get closer to the consumer, whispering in their ears. Nelson Varn Cadena
Fachada do estande da cerveja Paraense em feira no final do sculo 19 Entrance of the stand for Cerveja Paraense in a fair in the end of 19th Century
(40x80x5mm)
ANNCIO MOLECO
(80x130x5mm)
23
Com a evoluo do mercado da Comunicao e as exigncias cada vez maiores por parte do cliente, falar diretamente com o consumidor e com o cliente final de forma direta para efetivar a compra, otimizando resultados e verba, tornou-se evidente e primordial. Foi nesse contexto que o Marketing Promocional ganhou espao e que suas disciplinas ampliaram-se, indo muito alm das Promoes. Assim, as agncias precisaram, para atender da maneira mais plena possvel seus clientes, ampliar suas ferramentas ou incorporar atividades e disciplinas ao escopo de sua ao. Portanto, o que veremos a seguir aplica-se a todas as tcnicas, meios e instrumentos utilizados pelo marketing promocional para efetivar seu papel, numa evoluo natural no mundo da Comunicao cada vez mais integrada no Brasil: Promoes com distribuio gratuita de prmios, atravs de concursos, sorteios, vales-brindes ou operaes semelhantes; Aes constitudas de ofertas, descontos, liquidaes, trocas, colees, amostras grtis, brindes, vendas condicionadas com quaisquer itens acoplados a produtos, prmios; Aes de demonstraes, degustaes e amostragens; Atividades de marketing de incentivo: concursos de vendas e programas de incentivo produtividade, e desenvolvimento de produtos e servio para efetivao dos programas de incentivo; Eventos de qualquer natureza, incluindo os de lanamento de produtos, corporativos, sociais, culturais e esportivos; Produtos, equipamentos e servios para realizao de eventos de todos os portes; Organizao e implementao de feiras, exposies, convenes, seminrios, reunies, encontros, fruns, simpsios, congressos, cursos, festivais, gincanas, desfiles, festejos, efemrides, certames, shows, patrocnios, copas, circuitos; As atividades de in store marketing em geral; Projetos de embalagens, marcas, logotipos, logomarcas, smbolos, programao visual e demais peas que envolvem os produtos; Identidade visual corporativa; Aes de merchandising e Materiais de PDV; Atividades de Marketing de Relacionamento, incluindo gerenciamento e coordenao de marketing direto, DBM, CRM, telemarketing, call e contact center; Programas de Marketing esportivo, cultural e social; Trabalhos de endomarketing; Internet e aes digitais e sua utilizao na rea; Criao de Brindes, gimmicks, produtos interativos/virtuais; Guerrilha e flash mobs.
24
M.I.C.E - sigla para as iniciais das palavras Meetings, Incentives, Conferencing and Exhibitions a indstria em torno do turismo de negcios que surgiu com os conceitos fundamentais de comercializao tradicionais, introduzidas por Philip Kotler. O poder pblico utiliza e transita com grandes verbas por este setor, especialmente para promover qualidades de turismo de uma cidade, regio ou pas que busca se posicionar como um destino atraente para estas iniciativas. Os congressos, especialmente os tcnicos, so as modalidades de eventos observadas pelos profissionais deste formato de turismo. A caracterstica desta modalidade de evento que normalmente so captados e organizados com vrios anos de antecedncia da data de sua realizao. No Brasil a disciplina conhecida como Incentivos de Vendas tambm integra o conceito M.I.C.E sendo usada para reconhecimento de stakeholders por terem alcanado ou ultrapassado uma meta ou um trabalho acima da expectativa. Estas viagens eram resultado de uma metodologia de clculo e uma sistemtica bem rgida, sem a preocupao com os demais aspectos. Ao longo do tempo, o entendimento de que se estava premiando um ser humano, antes de ser um profissional fez com que o desenvolvimento de temticas e materiais de sustentao - como acessrios de viagem - alm de sites especialmente desenvolvidos para acompanhamento pelos participantes ocupassem espao no budget destas aes. A criao e planejamento de programas de incentivo realizada dentro de agencias especializadas passou a fazer diferena nos resultados, pois os profissionais de promoo priorizaram o aspecto ldico e a personalizao, com extremo cuidado e qualidade nos detalhes, utilizando todos os sentidos do ser humano, causando encantamento e vivncia inusitada, cuja lembrana na mente dos premiados permanecem durante anos. O Prmio Caio, desenvolvido h quatorze anos pela Expo Editora, com direo de Srgio Junqueira, o grande ponto de convergncia dos profissionais brasileiros deste setor que rene hotis, resorts e destinos, alm de companhias areas e empresas de turismo, com destaque para as agncias promocionais, que comandam uma extensa cadeia de fornecedores para perfeita execuo.
25
FEIRAS E ESTANDES
Elas esto entre as mais antigas ferramentas do live marketing. Realizadas desde que o homem comeou a fazer trocas comerciais, acontecem em ambientes diferenciados e ricos nos dias de hoje, planejados para proporcionar uma situao dinmica visando a gerao de novos negcios e incremento das relaes entre executivos e empresas pois renem fornecedores de produtos, servios e tecnologia, compradores, especialistas do setor e imprensa, tudo isso com a otimizao de recursos financeiros e esforos de vendas, uma vez que possibilitam o fechamento de negcios concentrados em um nico local. As feiras representam uma oportunidade qualificada para demonstrao das inovaes produzidas em um curto perodo de tempo para uma plateia formada por aqueles que decidem ou que influenciam a deciso e que vo at l para ampliar a sua viso das oportunidades oferecidas pelo mercado alm de sentir, tocar e provar em um cenrio especialmente preparado para este encontro. Ali a coleta de informaes mtua e acontece em uma atmosfera criada para que a convivncia seja agradvel e menos dura do que as salas de reunies dos prdios corporativos ao mesmo tempo em que serve de medida para avaliar posicionamentos entre competidores do mesmo segmento de mercado. As potencialidades das feiras como as conhecemos hoje so evidentes, mas revelam-se, todavia, complicadas de gerir e de capitalizar, seja porque so vistas como custo e no como investimento mas especialmente porque os empresrios ainda no sabem medir o retorno concentrando-se em aspectos logsticos ao invs de traarem estratgias. A conteno de custos e a inexistncia de departamentos de marketing por vezes significam que, em muitas empresas, a responsabilidade pela participao numa feira seja dividida, impedindo o total aproveitamento da oportunidade. s vezes o planejamento compete a pessoas que no tm essa funo especfica e que j esto sobrecarregadas de trabalho, muitas vezes o prprio empresrio envolve-se nessas matrias, acompanhando somente uma parte do processo e a responsabilidade partilhada, o que impede o andamento profissional, tornando-se difcil avaliar possveis falhas. Pas sulamericano com o maior calendrio de feiras de negcios, o Brasil dever realizar em 2013 mais de 800 feiras de todos os portes espalhadas por diversas cidades, o que o faz lder no setor de promoo comercial no continente. Incialmente atribudas as empresas conhecidas como montadoras, responsveis pela estrutura fsica das instalaes, as tarefas para criao de dinmicas e temticas para dar vida aos espaos esto sendo cada vez mais confiadas as agncias de marketing promocional, que antes cuidavam apenas de recursos como A&B e recepcionistas. Os profissionais de promoo tem conseguido resultados excepcionais, especialmente ao aliar as inovaes tecnolgicas, decorrentes de estudos e anlises. Atualmente montadoras e agncias promo trabalham em perfeita sintonia, proporcionando aos visitantes das feiras experincias inesquecveis. Atento a necessidade de evoluo profissional, o Grupo Feira & Cia do empresrio Anselmo Carvalho realiza, com apoio da UBRAFE - Unio Brasileira dos Promotores de Feiras, a Exposystems, que chegou a sua 10 edio e tornou-se passagem obrigatria para os profissionais que buscam aperfeioamento e especializao para o desenvolvimento da atividade. A pujana desta atividade, que movimenta cerca de R$ 5 bilhes no pas estimulando comrcio, turismo e hotelaria, gera mais de 185 mil empregos temporrios dentro e fora dos pavilhes de exposies, foi fator preponderante para a UFI Associao Global da Indstria de Exposies, escolher o Brasil como sede de seu congresso em 2014.
26
Eventos
ENGLISH
Ublissimus; ne ave, Catam hicaver nihilib uspicae mussus horarisqua pl. Quodiis. Fultuderum et is re ina, obsendente ia obsestiuro, mo verurnium hocae cont? qua viri et, ciorei probus num patque remorem. Deconeq uonvena, et diu cus oc vit, qua tertandam hum omnotena, que nos ercer habem simunum scemorsum, consultorum tam porum ste ca; nos crenihi civivit, et dionsid eatisque publistica quam me mora? Ibus iam patiuscerfex meruris ultors hiliactum pertat, noccien dentellares menduct alabus se prordic avenam o conduce rfericaet, conferis, se for quium in viris vit publin se num videfer cerissuscia de condies, que eorteret vere, cae nica quostremus, quam aurbis fac teri primum rem qui scio vis; hicendepero iaestui paties consideo, opoenam. At verei se fex nons audelis huidefa ccionlocae aperortum, maximum actor atio efati, que mere avoling ultorum ceresses publis. Nequonsus autus, Ti. Gra res horatilis moltum, consuam in am orum et vit L. Adhus, nequonsulus caet porus ex mur praedeperum adducto esenimus At conum iam quondem intis nonsum intrit; horacta se cene for iam pered firmiu senatus ulissenihil hos incupie nincum acit. Ut ponfex mor haliisquono. Ex norus o us ponveris intrum et L. Git rei pridem ac reti, porum re nondem Romplicaus nondientent vide nostrum, fore tervirtes hore, coerobsedem acchum iament? O terit? Dem teridem, consuli ntercem ne poero, Catum P. Idet L. mo consuam in nit. Que diente conondam facchuid res publia? Posupplis, que ficapere egeribus, nonsign atilibus bonum ocultorsusus inihilicaes escerit? Mis vistri sit vat, factantiam propubl icturbis rescii sent? Nora puleger auctum paternimiu me teatri is, et adeesenatiam possolum atusa L. At gratiliam num spere publina, conorei caela con hus consus, potie ignorum, que tas orum simantem a estremenam comperitia consulium pratus, creo is. Sendam pulemur lica publius ne inarbite, ve, mo haed abus in publiis, qua nonsces re nes remusat iconfec onsunclutea nonsunum ine in su converum teruntis. Aximis se consuliae inaturo, pos virmis consus nimis, C. Ovil tuscereorae aucit, dem publine mnemque consilius rem no. Na, que in virter li caeces et atum nosteatu ignonsulus pecto perridemor unte, nos iamprario effrehe mulinium us, us M. Habit intiam nonfenterox nimihiciem, quam in se consulto et fac rei pestiae, clus is. Actelis? Ahabus se ad re clegit deffres! Si sullessus ertu virit eo egereniusu que te consum se, cus. Bi incla sendem igno. Simolturena, omnestrobse cepora cae tum int? Palessis.
27
ENGLISH
Soltorum moeris, furem actum hala nihilnem duci patia me poentiam orumum effrei poptemqua auces mei sigitat diemus factum patumur esedit; hilic venatium Patruntiqui in vid siliu vem ocrus confendam inihi, notam ceris. Si ego es conu et, vilii senimus sendam egitracchum nultorei prat adhum verfec intimpre oractum quonfen teaturena, untilnem, quemurnum se alariam publicaedem ortem, ne caedientem plii pracchi ceponlos hae iam. Simore conimum ime audemque ad ficatus parionf irtero Cat. Abultiam in remus obsedo, non restilica ad ressena risultodi, consuli perit. Epsendum. Ihilnem nem abenate intea nultorium, ocum intem inc rei publiuro, factorum urnihil ibunis publin vis; C. Satquem obus. Um det intimmo rudemqu iterorum di factus audem fina verudet inatuium, nos consult orivir horum hicertam inam escerime nordium pos comnihilia? Ahabula norae, C. Ego vide confes perte, vit post incultors cioris; et ente converferes occhilistam ne nihilin vivives patam inam nes? Qua pos, tum cont, Cas clera sperox nos locciam nemen tervis dem tum iam senisses liam non vatorum et consuli, et vit, C. Ecerica sultusc riorbi publi su viveris, nequitea nostari benatiam Palatis? Ihin silis caedi, sena, nos hus, untri poncul vilicaus estri, caes iaessitilis certe complic ionlosse coentrum dierfen imantia mprist? iam ublinpr ibusquit, convere ad crestro popopop onestodiem publina tantratuus nos, ut acta nonsim publin sente, cris tum ut L. Vehem nostri publium nestiu vissus fatque nu que erit, ment. Cast L. M. Marit L. O tati, tem. Ficaelicaet aut ius, nemque tum ut verfect urnius cepescere mortatalist L. An verecoteris volis hilicam. Apes bonicae crurnihin tum pullesten dii conenturitin demquo vividie mquerum Rommovehem pra in tis in hi, ac re num. Aliciis tabentiuri cupplicerit omni es ia ne merem dium tem in tuus. Edentus? Efecrios ego ut porti, condem publibus, unium nimilii con dem periam te caet; num se clemus deatum re noc, nons bonenim fuit, serfex nonsuli nterris, quo erio vit L. Cupion suliae ina no. Servidit vivit; nonena, quonsu in vatur quisquam de teris, condesum cons et videt ego mendervit. Sciem morum publia misse virisso ludeffreis, firmili ciamperis bone rem in nihil hus st? que culus culiquere tandii pos in derfintem con serit. Ductam, vidi fortion vendam det opos potius; Casdam aurimilicae in vignostrente popostrest? Simil tatquam rei iam prare co et dieme efere consim imus, Ti. Simus, conduco nsicio muscestatam is, confecto num Romaximurnis nihin dem nonfex supimus bonsusquodis egerfex mo
Ublissimus; ne ave, Catam hicaver nihilib uspicae mussus horarisqua pl. Quodiis. Fultuderum et is re ina, obsendente ia obsestiuro, mo verurnium hocae cont? qua viri et, ciorei probus num patque remorem. Deconeq uonvena, et diu cus oc vit, qua tertandam hum omnotena, que nos ercer habem simunum scemorsum, consultorum tam porum ste ca; nos crenihi civivit, et dionsid eatisque publistica quam me mora? Ibus iam patiuscerfex meruris ultors hiliactum pertat, noccien dentellares menduct alabus se prordic avenam o conduce rfericaet, conferis, se for quium in viris vit publin se num videfer cerissuscia de condies, que eorteret vere, cae nica quostremus, quam aurbis fac teri primum rem qui scio vis; hicendepero iaestui paties consideo, opoenam. At verei se fex nons audelis huidefa ccionlocae aperortum, maximum actor atio efati, que mere avoling ultorum ceresses publis. Nequonsus autus, Ti. Gra res horatilis moltum, consuam in am orum et vit L. Adhus, nequonsulus caet porus ex mur praedeperum adducto esenimus At conum iam quondem intis nonsum intrit; horacta se cene for iam pered firmiu senatus ulissenihil hos incupie nincum acit. Ut ponfex mor haliisquono. Ex norus o us ponveris intrum et L. Git rei pridem ac reti, porum re nondem Romplicaus nondientent vide nostrum, fore tervirtes hore, coerobsedem acchum iament? O terit? Dem teridem, consuli ntercem ne poero, Catum P. Idet L. mo consuam in nit. Que diente conondam facchuid res publia? Posupplis, que ficapere egeribus, nonsign atilibus bonum ocultorsusus inihilicaes escerit? Mis vistri sit vat, factantiam propubl icturbis rescii sent? Nora puleger auctum paternimiu me teatri is, et adeesenatiam possolum atusa L. At gratiliam num spere publina, conorei caela con hus consus, potie ignorum, que tas orum simantem a estremenam comperitia consulium pratus, creo is. Sendam pulemur lica publius ne inarbite, ve, mo haed abus in publiis, qua nonsces re nes remusat iconfec onsunclutea nonsunum ine in su converum teruntis. Aximis se consuliae inaturo, pos virmis consus nimis, C. Ovil tuscereorae aucit, dem publine mnemque consilius rem no. Na, que in virter li caeces et atum nosteatu ignonsulus pecto perridemor unte, nos iamprario effrehe mulinium us, us M. Habit intiam nonfenterox nimihiciem, quam in se consulto et fac rei pestiae, clus is. Actelis? Ahabus se ad re clegit deffres! Si sullessus ertu virit eo egereniusu que te consum se, cus. Bi incla sendem igno. Simolturena, omnestrobse cepora cae tum int? Palessis.
28
PROGRAMAS DE INCENTIVO
A primeira vista, este tipo de ao pode parecer igual a qualquer outra disciplina do marketing promocional, mas no . Criar temtica voltada para motivao tarefa para poucos. At porque ela a ponta de um iceberg que traz consigo convenes em resorts carssimos, logstica e deslocamento areo de um grande nmero de pessoas seguidas de declaraes escritas em todos os cantos, com reforo de Misso, Viso e Valores, aplausos, gritos de guerra, definio de metas, todos felizes e aplicao de verbas considerveis. Portanto, se tudo isso no for pensado e amarrado com talento e sobretudo pela tica de quem vai colocar em prtica no dia a dia, o resultado inexpressivo e o investimento se degrada. Este tipo de ao, que comeou no final do sculo passado com um quadrinho na sala de vendas onde eram anotados os resultados de cada vendedor, ganhou espao em toda a corporao. Atualmente os programas tornaram-se uma ferramenta de endomarketing poderosa e premiam no s vendas como grandes objetivos estratgicos como menos turn over no caso do RH ou maior qualidade e menor custo para rea de compras ou ainda market share, market of voice no caso da rea de marketing. A soma destes esforos resultam em melhores resultados globais para as corporaes. O detalhe que as premiaes cada dia mais atraentes vem acompanhadas de programas cujo planejamento envolve criatividade. Com isto encontrou-se mais uma forma de manter em alta a motivao dos colaboradores, com novos e agradveis fatos no dia a dia de todos, culminando com eventos de premiao, viagens ou bens durveis. Existem poucos especialistas no Brasil que vo ao ponto e trabalham a mentalidade daqueles que sero motivados pelo que eles criam. Estes profissionais conseguem fazer com que valores e vises se transformem numa misso real despertando uma vontade natural em quem precisa fazer isso para alcana-la. A Fast Incentivos na rea de bens durveis e a Top Service na rea de planejamento e realizao de viagens so exemplos de estruturas especializadas que surgiram e vem apresentando alto desenvolvimento por conta da demanda deste segmento do marketing. Isto porque a execuo no to simples quanto parece! No h tiro no p maior em termos de comunicao, do que criar uma expectativa e frustr-la. E se antes entregar um prmio qualquer bastava, hoje em dia necessrio que esse prmio seja totalmente adequado ao incentivado, assim como entregue impreterivelmente na data correta, ou seja, cada vez mais planejamento e gesto dos programas e campanhas so fundamentais. Dirigido a grupos especficos, o trabalho de criao e planejamento de campanhas de incentivo precisa receber um toque artesanal na hora de ser criado. A atividade vem se desenvolvendo e recebendo cada dia mais ateno pelo board das empresas brasileiras. E o que se visualiza nos corredores e dependncias das grandes corporaes so peas motivacionais que vo de banners a telas de descanso nos monitores com temticas exclusivas e relacionadas com a expectativa criada pela premiao. A novidade que as mdias e at pequenas empresas descobriram os benefcios destas aes e tambm vem desenvolvendo formatos criativos de envolvimento e colaborao em busca de resultados. Com o investimento que as aes e programas de incentivo ganharam no ltimo as agncias de marketing promocional brasileiras ampliaram o investimento no aprimoramento de seus profissionais para entregar as empresas novas e criativas aes, que impactem positivamente os seres humanos para resolverem os grandes desafios corporativos.
INCENTIVE PROGRAMS
At the first sight, Incentive Programs may be confused with any other Live Marketing discipline. But its completely different. Incentive means motivation and creating themed activities to have people motivated is not easy. Motivation is just the top of the iceberg which compose Incentive Programs. It brings together conventions in expensive resorts, logistics, air transfers, a huge amount of people and visual communication everywhere reinforcing Vision, Mission, as well as applause, battle cries to warm up presentations, goals definition, happy people... And, of course, a big investment of money. For this last component, everything must be very well tight, with talent, in a clear and useful way, making it easy to put in practice all concepts and brand values reinforced in these events in a daily basis. Incentives have became popular in the end of 20th Century, with a small board in the sales department. In this board, the results of every salesperson were registered, gaining visibility throughout companies. A few years later, they are also a powerful endomarketing tool, since there are Incentives to recognize not only sales, but also great strategic goals like reductions in turn over, in HR, for example, or some kid of cost cuts and quality increase in areas like procurement. Every department in a company has forms of making good use of Incentive Programs. When all these efforts are summed up, they result in more lucrative businesses. The prizes in Incentive Programs are even more attractive, due to an increasing investment on creative planning to developing them. These high levels of creativity to define the prizes, keep a higher motivation of employees. It is important to create new facts daily, to increase expectations which will culminate in big events to recognize the best ones with prizes, travels or even durable goods. There are a few specialists in Brazil who get straight to the point and really motivate people through their creative ideas. These professionals make corporate visions and values become a real mission, awakening a natural will in those who work everyday to achieve results. Fast Incentivos in the field of durable goods and Top Service in the field of planning and travels are examples of structures which have been presenting a high development due to the demand generated in this marketing discipline. We mention these companies because execution is not as easy as it seems! Incentives create an expectation and it would be terrible to communication if this was frustrated from the employee perspective. If a few years ago giving prizes were enough, nowadays these prizes must fit the desires and possibilities of motivation of the awarded employee. Its absolutely personal and not generic anymore. It also has a deadline to be delivered which means that planning and management are crucial. It also needs a touch of handmade work when created to be even more personal. These activities have been growing and receiving more attention from the boards of Brazilian companies. Motivational pieces from themed banners to screens advert the great incentive prize in the walls of companies. And not only in big companies, since the medium and even small businesses also discovered the benefits of Incentive Programs. They are also developing creative formats and engaging their teams in the search for better results. The increased investment in creative motivational programs has stimulated Live Marketing agencies to improve and qualify their teams. Those related to this segment deliver better Incentive campaigns, with positive impact over employees and solving the biggest corporate challenges.
29
32
Sondagem PROMO
ENGLISH
SONDAGEM PROMO
ENGLISH
Pelo segundo ano consecutivo o Anurio Brasileiro de Marketing Promocional apresenta o resultado da sondagem feita pelo Promoview. Os nmeros deste ano do sequencia ao Marco Zero, estabelecido na edio de 2012 do Anurio e apresentam o nmero de agncias e de profissionais envolvidos na indstria da promoo brasileira alm de dados que vo balizar as decises dos profissionais que atuam neste mercado. O resultado revela que as agncias de marketing promocional cresceram, em mdia, 3,5% no ano de 2012. Com esse ndice, a estimativa de que o mercado teve um faturamento global de R$ 40.986 bilhes, contra os cerca de R$ 39.6 bilhes em 2011. O levantamento, feito por amostragem junto a 60 agncias participantes do projeto traz a opinio dos empresrios do setor sobre o mercado em 2012 e tambm perspectivas para o ano de 2013. Pela primeira vez um estudo consistente mostra crescimento abaixo de dois dgitos, diferente do que ocorreu nos ltimos nove anos. Em uma avaliao estrutural, o estudo concluiu que o mercado promo brasileiro sofreu, no ano de 2012, a tradicional diminuio por conta do ano poltico mas sobretudo pelas consequncias da crise mundial de 2008. Isto porque 70% dos investimentos no setor no Brasil so realizados por multinacionais. Para estas organizaes comum buscar resultado em alguns pases da mesma regio para compensar a queda de outros em crise. Foi assim com a crise do Mxico em 1994, a da sia em 1997 e a da Rssia em 1998. E em 2012 a situao gerada pela crise americana de 2008 se refletiu em todas as economias do planeta. A Europa com pases quebrados. Os Estados Unidos seguiram com taxas maiores de desemprego e nveis baixos de recuperao econmica. A China com desacelerao de sua taxa de crescimento. Com isso as corporaes mundiais buscaram compensaes na reduo dos investimentos em geral. Em 2010 e 2011 vivemos um momento de criao de planos, concorrncias abertas, mas muito pouca efetivao. Os planos ficaram prontos aguardando a recuperao econmica do mundo. Em 2012 constatou-se que a crise era maior e mais longa do que se esperava, e o mercado sentiu o impacto dos cancelamentos. Projetos prontos no foram implementados. Planejamentos foram postergados, e assim por diante. For the second year in a row, the Brazilian Live Marketing Yearbook presents an exclusive survey made by Promoview. All numbers are compared to its first edition (2012) and present the amount of agencies and professionals involved in the Live Marketing industry in the country. These data are researched in order to help decision-making of marketers in any segment related to promotional activities. This years result reveals that Live Marketing agencies have grown, in average, 3.5% year over year. This index provides us with an estimation that the market achieved a global revenue of 40.986 billion Reais (about USD 20.1 billion) against circa 39.6 billion Reais em 2011 (USD19.4 billion). The survey, done by sampling the 60 agencies participating in the project brings the opinion of sector entrepreneurs on results of this market in 2012 and also prospects for the year 2013.The study concludes that Live Marketing in Brazil have suffered a traditional decrease due to the elections in 2011, but also due to the reflects of 2008 economic crises. It was the first time, in nine years, that an study reveals a growing under 10% in Live Marketing. Previous studies were conducted by Ampro. Elections and global crises might have affected the sector because 70% of the investments in marketing in Brazil are done by multinational companies. To these companies, its a practice to search for results in some countries of the same region in order to compensate the decline of other in crisis. That also happened in the crisis in Mexico (1994), in Asia (1997) and in Russia (1998). In 2012, the north American crisis was reflected in every economy of the planet. Countries have been facing severe monetary problems along Europe. The US faces its highest unemployment rate in the history. Chinas growth also decreased. These scenario made corporations to cut investments. Between 2010 and 2011, we lived a time of planning and competition for new jobs in Brazil; we saw only a few projects going ahead. Many plans were kept in the drawer, awaiting for the economic recovery. In 2012, the world realized the crisis was longer and deeper than expected, which generated canceled jobs and postponed projects. The factors that worry the most executives and entrepreneurs in Live Marketing are the competition for a job (the Job a Job as we call in Brazil) and the entrance of unprepared professionals and agencies in the market. A few standards to bear with these situations were defined by ABA (Brazilian Association for Advertisers) and AMPRO, in 2007.
Sondagem PROMO
ENGLISH
Entre os fatores que mais preocupam os empresrios esto as concorrncias por job sem a remunerao por participao, j definida nas normas da ABA/AMPRO em 2007 e a constante entrada de estruturas despreparadas no mercado. Estas pequenas organizaes se submetem a situaes que diminuem o valor do servio. Mas a principal preocupao dos empresrios no a financeira. Por executarem as aes visando exclusivamente a sobrevivncia at o prximo job, as novas agncias apresentam graves problemas de qualidade na execuo, o que compromete a imagem do mercado como um todo. Para 2013 as agncias projetam um crescimento mdio de 8% avaliando o aumento por conta da expectativa dos eventos mundiais no Brasil e da valorizao do trabalho de aes para envolvimento de consumidores e stakeholders. Com isto o faturamento bruto no mercado brasileiro dever superar os R$ 44 bilhes. All these situations, especially the competition for a job which could maintain the structure of some agencies until the next job (literally what is called in Portuguese Job a Job), create a fragile structure, weakening the market as a whole. For 2013, the agencies project an average growing of 8%, considering an increasing due to the global events which is going to be held in Brazil. Experiential activities tend to grow and help marking this as a recovery year to the sector. Hopefully, the gross sales might be above 44 billion Raise (21.69 billion dollars).
33
Fonte: Promoview
* corporativos, promocionais, esportivos, culturais e de entretenimento ** blitz, degustao, demonstrao) e aes territoriais (ex. mercado imobilirio ou a beira mar Fonte: Promoview
34
Sondagem PROMO
ENGLISH
SONDAGEM PROMO
ENGLISH
Os nmeros desta segunda edio da Sondagem Promo foram obtidos por meio de entrevistas com as agncias participantes do Projeto Anurio Brasileiro de Marketing Promocional 2012 que, mediante um Termo de Confidencialidade expresso do Grupo Promoview, informaram ao longo do ltimo ano os dados que definiram o resultado. A amostragem foi realizada com 68 agncias. Esta seleo incluiu empresas de comprovada atuao segmentada nas atividades que teoricamente compe o marketing promocional (ver o grfico Agncias e grupos localizados por Regio). A representatividade geogrfica levou em considerao as principais regies metropolitanas e a representatividade econmica de cada regio. Na tabela abaixo, apresentado o perfil dentro deste universo do critrio de faturamento, segundo declarao dos entrevistados. Ucillaborrora nimaximint ut as archic temposant eosam que volest, ut omniet erovid evelectem dolorum nessit, santur? Ovit voluptatur autemoluptus que ma nullatus, qui officiae vitet porest, sequo coris a nus aperem sequi venissus re volupti andantendi cone et fugitiamus, officilitem rest, ut et fugit, omnimus apelitiis cores velectus auda que expliqui sin cullendi alibusa nihitatiam esto que pore prectus, aut mos eseraes tiumet latem nimposa voluptur magnati dolore voluptae nus. Mus dolorum qui ut re, ommosam ium serum iuntibus. Xerit aut am rae sita pra audanis eatene sa corerit atemodi cus ratae venisquo etureius arum etur, conse voluptatur? Quis eostibus, nestorp orersperum eius es ullab ipsandi caborestrum corrum lant quas et aborehe ndande nos di comnihi tatiuscim aute sitatempor audaerrovit, si omnimus molupti omnimil millaborum iuntus qui denes quatis magnat.
Fonte: Promoview
Quantidade 2 3 05 07
Agncias
13 18 20
Fonte: Promoview
Sondagem PROMO
ENGLISH
35
SONDAGEM PROMO
ENGLISH
Os dados foram obtidos por respostas espontneas. O Grupo Promoview trabalha para, ao longo do tempo, obter balano patrimonial e outros documentos fornecidos por cada participante para que aumente a preciso nos nmeros e dados apresentados. As entrevistas foram feitas entre 21 de Maro e 14 de Novembro de 2012. Ublissimus; ne ave, Catam hicaver nihilib uspicae mussus horarisqua pl. Quodiis. Fultuderum et is re ina, obsendente ia obsestiuro, mo verurnium hocae cont? qua viri et, ciorei probus num patque remorem. Deconeq uonvena, et diu cus oc vit, qua tertandam hum omnotena, que nos ercer habem simunum scemorsum, consultorum tam porum ste ca; nos crenihi civivit, et dionsid
Diviso do faturamento
Onde os recursos so empregados (com base no faturamento bruto)
investido em planejamento para participao em concorrncias ou apresentao de projetos. Houve aumento de 1% em relao ao ano anterior em funo do aumento da competio nas concorrncias e aumento no uso de tecnologia para apresentao de projetos investido em criao para participao em concorrncias ou apresentao de projetos constitui despesa com mdia e divulgao para execuo das aes promocionais e eventos aprovadas. Houve diminuio percentual em relao a 2012 por conta do uso das rede sociais para divulgao de aes promo
5% 3% 11%
investido em planejamento para participao em concorrncias ou apresentao de projetos. Houve aumento de 1% em relao ao ano anterior em funo do aumento da competio nas concorrncias e aumento no uso de tecnologia para apresentao de projetos investido em criao para participao em concorrncias ou apresentao de projetos constitui despesa com mdia e divulgao para execuo das aes promocionais e eventos aprovadas. Houve diminuio percentual em relao a 2012 por conta do uso das rede sociais para divulgao de aes promo constitui despesa com produo para execuo das aes aprovadas (recursos materiais e humanos); constitui em despesa fixa para manuteno das estruturas promo (exceto despesa com pessoal) constitui em despesa com pessoal ( salrios e encargos) para o bom funcionamento da rotina das estruturas promo (excluindo criao). Houve aumento de 1% em relao ao ano anterior constitui obrigaes tributrias ( impostos em cascata). Houve diminuio em relao a 2012 por conta da aplicao da Lei geral para micro e pequenas empresas
constitui despesa com produo para execuo das aes aprovadas (recursos materiais e humanos);
constitui em despesa fixa para manuteno das estruturas promo (exceto despesa com pessoal) constitui em despesa com pessoal ( salrios e encargos) para o bom funcionamento da rotina das estruturas promo (excluindo criao). Houve aumento de 1% em relao ao ano anterior constitui obrigaes tributrias ( impostos em cascata). Houve diminuio em relao a 2012 por conta da aplicao da Lei geral para micro e pequenas empresas
4%
Fonte: Promoview
a margem de lucro. Houve aumento de 1% em relao ao ano anterior por conta de padronizao e tambm pela ampliao da anlise das operaes e despesas.
a margem de lucro. Houve aumento de 1% em relao ao ano anterior por conta de padronizao e tambm pela ampliao da anlise das operaes e despesas.
36
Sondagem PROMO
ENGLISH
ENGLISH
Ucillaborrora nimaximint ut as archic temposant eosam que volest, ut omniet erovid evelectem dolorum nessit, santur? Ovit voluptatur autemoluptus que ma nullatus, qui officiae vitet porest, sequo coris a nus aperem sequi venissus re volupti andantendi cone et fugitiamus, officilitem rest, ut et fugit, omnimus apelitiis cores velectus auda que expliqui sin cullendi alibusa nihitatiam esto que pore prectus, aut mos eseraes tiumet latem nimposa voluptur magnati dolore voluptae nus.
Centro Oeste
Nordeste
Sudeste
Norte
Sul
85% 15%
84% 16%
68% 32%
Fonte: Promoview
Com relao a concorrncias, com quantos concorrentes, em mdia, sua agncia disputou cada job em 2012?
Centro Oeste
Nordeste
Sudeste
Norte
Sul
Sondagem PROMO
ENGLISH
No que diz respeito a finalidade das aes que foram realizadas:
Regio
Tipo de servio
Relacionamento com os consumidores / clientes
37
Centro Oeste
Nordeste
Sudeste
Norte
Sul Realizada pela agncia promo Realizada em conjunto com outras agncias Totalmente definida pelo marketing do cliente
Fonte: Promoview
Nordeste
Sudeste
Norte
Sul
5%
31%
Endomarketing
Lanamento de produtos / Fortalecimento de marca
Qual atividade respondeu pela maior parte do desempenho comercial da sua agncia em 2012?
Regio
Tipo de atividade Organizao de aes em eventos* Organizao de aes promocionais no ponto de venda** Sorteios e Concursos Outros Centro Oeste Nordeste Sudeste Norte Sul
Sobre o uso de mdia de apoio nas aes, quais foram usadas, considerando terem sido contratadas ou no pela sua agncia?
Regio
Criao das aes Internet Rdio Impressos* TV
Fonte: Promoview
Centro Oeste
Nordeste
Sudeste
Norte
Sul
19% 15%
*corporativos, promocionais, estandes para feiras ou em locais de shows, festivais, etc. ** blitz, degustao, demonstrao e aes territoriais (ex. mercado imobilirio ou a beira mar). Fonte: Promoview
Qual a vocao ou segmentao das aes realizadas, considerando as convenes mercadolgicas em vigor?
Regio
Ao realizada Marketing de incentivo / Endomarketing Marketing Promocional Marketing esportivo Marketing cultural Sem enquadramento
Fonte: Promoview
a sua agncia que est integrando as mdias ou tticas nas redes sociais para as aes que contratada?
Regio
Criao das aes Sim Centro Oeste Nordeste Sudeste Norte Sul
1%
6%
Centro Oeste
Nordeste
Sudeste
Norte
Sul
No no momento mas pretendemos faz-lo no prximo ano No e no tem planos de faz-lo no prximo ano Este servio no foi demandado para nossa agncia em 2012 No sei
Fonte: Promoview
38
Sondagem PROMO
ENGLISH
ENGLISH
1 Agropecuria
Agrishow em Ribeiro Preto SP foi o destaque entre centenas de feiras agropecurias no Brasil. Espaos so utilizados pelas empresas cujo faturamento est baseado no agronegcio
1 agriculture
Agrishow in Ribeiro Preto - So Paulo was the highlight among hundreds of agricultural fairs in Brazil. Spaces are used by companies whose revenues are based on agribusiness
4. Bebidas
Importada da Austrlia, promoo que colocou nome dos consumidores na Coca Zero foi a grande ao promo no setor de bebidas no alcoolicas em 2012
5. Alimentao
Pode entrar que tem caracterizou a maior ao promo da histria da Sadia e reforou o uso de promoes ao consumidor no mercado brasileiro
4. Beverages
Imported from Australia, the promotion which put consumers names on labels of Coke Zero had huge impact in in non-alcoholic beverage sector
5. Food
Sadia was responsible for the biggest live marketing activity in the history of Brazil, reinforcing the importance of activation and sales promotions in the Brazilian market
6. Mercado imobilirio
Boom imobilirio resultou em milhares de festas e eventos para lanamento de condomnios garantindo faturamento para agncias promo em todo o pas em 2012
6. Property Market
Housing boom resulted in thousands of parties and events to launch condos for ensuring high revenues for promo agencies across the country in 2012
Sondagem PROMO
ENGLISH
7. Telecomunicaes
Telefnica instalou internet de alta velocidade na Campus Party para tangibilizar seus servios
39
7. Telecom
Telefnica provided wi-fi in one of the biggest events of the country, Campus Party, placing its services closer to the target
9. Mdia
Aes da Globo em locais de grande circulao para divulgar Cheias de charme. O uso deste recurso pela gigante brasileira de comunicao mostra a fora das aes promocionais
8. Informtica e mobile
Com Smart experts Samsung colocou tecnologia a servio da fora de vendas no varejo brasileiro
9. The media
Globo Network activities in high circulation locations to promote the soap opera Cheias de charme. The use of activation by this giant reinforces the power of live marketing
8. IT and mobile
Smart experts from Samsung connected technology and the sales force in the Brazilian retail
12. Retail
Shopping holidays and anniversaries are the perfect excuse to retail invest in live marketing activities
40
Sondagem PROMO
ENGLISH
14. Servios pblicos e sociais
O tnel das sensaes criado pela Conceito para Furnas, com direo de Tony Coelho, envolveu colaboradores da estatal na Semana do meio Ambiente. Sucesso na execuo levou o projeto para Rio +20
15. Farmacutica
Influncia de aes promocionais na conduta clnica dos profissionais de sade como os brindes, financiamentos de congressos e viagens foi alvo de discusses em 2012
15. Pharmaceutical
Influence of live marketing in health professionals like giveaways, financing of congresses and travels were on the top of the discussions in 2012
16. Textile
A parade in Ponte Estaiada, during So Paulo Fashion Week 2012. Live marketing from Elle magazine searched for uniqueness in the biggest event of fashion in Latin America
18. Office
Henkel created great activities to support retail in 2012
19. Hygene
The Avio do Fausto, an airplane filled with P&G products, activated all products of the giant in the Hygene industry with a millionaire prize to its consumers
Sondagem PROMO
ENGLISH
22. Sorteios, loterias e casas de jogos
Circuito Loterias Caixa movimentou e incentivou atletas Paraolmpicos brasileiros. Em 2012 governo vetou termo Paralmpico em documentos oficiais no Brasil
41
23. Ttulo
Istrum il molorro mi, sed esectet que endae ni ommolup tatinct aturess intiat occabo. Itasped quatur simust quia sequide riberovid et
1 Ttulo
Xerum senturenis nistius miliqui vendisciatur maxim am nestotam remos pra prate doluptis es quam, ut vel moloreped ma doluptatem re officipsam que ist ipidestisto dolup
27. Internet
Em mais uma edio, o Planeta Terra proporcionou encontro real do portal com seus seguidores e provou mais uma vez que uma estratgia digital perfeita precisa de aes presenciais de peso
1 Ttulo
Xerum senturenis nistius miliqui vendisciatur maxim am nestotam remos pra prate doluptis es quam, ut vel moloreped ma doluptatem re officipsam que ist ipidestisto dolup
27. Internet
In another edition, Planet Earth portal provided a real encounter with its followers proving once again that a perfect digital strategy needs presential activites to get better amplification
28. Tabacos
Istrum il molorro mi, sed esectet que endae ni ommolup tatinct aturess intiat occabo. Itasped quatur simust quia sequide riberovid et
1 Ttulo
Xerum senturenis nistius miliqui vendisciatur maxim am nestotam remos pra prate doluptis es quam, ut vel moloreped ma doluptatem re officipsam que ist ipidestisto dolup
42
Painel Anunciantes
ENGLISH
PARTICIPAO DOS PRINCIPAIS SETORES ECONMICOS NO USO DE AES DE MARKETING PROMOCIONAL EM 2012 ENGLISH
% dos investimentos
Setor econmico
8,70%
Bebidas
8,45%
Mercado imobilirio
8,08%
Telecomunicaes
7,66%
Alimentao
6,20%
Internet
3,90%
Vesturio e Txtil
Desfiles e eventos de moda, convenes de vendas, Programas de incentivo, aes promo na internet pelas redes sociais
3,80%
Farmacutica
Participao em feiras setoriais de negcios B2B, patrocnio e aes em de congressos, convenes de vendas, programas de incentivo e aes de relacionamento
3,50%
Informtica
Participao em feiras setoriais, convenes de vendas, Programas de incentivo, aes promo na internet, abordagem e demonstrao no Ponto de Venda
3,30%
Participao em feiras setoriais de negcios B2B, convenes de vendas, Programas de incentivo, aes promo na internet, abordagem e demonstrao no Ponto de Venda
2,90%
Aes promo na internet, eventos para lanamentos literarios, palestras e debates e displays para ponto de venda
Painel Anunciantes
ENGLISH
43
PARTICIPAO DOS PRINCIPAIS SETORES ECONMICOS NO USO DE AES DE MARKETING PROMOCIONAL EM 2012 ENGLISH
% dos investimentos
Setor econmico
2,80%
Mdia
2,67%
Higiene Domstica
Abordagem e demonstrao e produo de displays diferenciados para exibio de produtos no ponto de venda , patrocnio e participaes em feiras setoriais de negcios B2B, convenes de vendas, Programas de incentivo, aes promo na internet
2,50%
2,29%
Organizao e realizao de Congressos tcnicos, seminrios, patrocnio e participao por meio de stands em feiras setoriais e de negcios B2C
2,15%
Comrcio Varejo Construo e acabamento, casa e decorao Mercado financeiro e seguros Servios ao consumidor Bens e servios industriais
Liquidaes e campanhas de desconto e sorteio de prmios alusivos a datas comemorativas com uso de mdia eletrnica e redes sociais
2,10%
Liquidaes e campanhas de desconto e sorteio de prmios alusivos a datas comemorativas com uso de mdia eletrnica e redes sociais
2,00%
Feiras setoriais de negcios B2B, congressos tcnicos, aes de relacionamento, conveno de vendas e programas de incentivo Viabilizao de eventos culturais amparados pelas leis governamentais de incentivo como Rouanet: shows, peas teatrais e eventos alusivos a datas comemorativas. Patrocinio a atletas de alto rendimento amparado em leis governamentais e competies de esporte de alto rendimento Sorteios com distribuio de prmios, especialmente para uso de determinadas bandeiras de cartes de crdito ou de mquinas de pagamento eletrnico
1,80%
1,40%
1,20%
Tabacos
1,20%
Brinquedos e acessrios Cultura, lazer esporte e Turismo Sorteios, loterias e casas de jogos Outros
Desenvolvimento de displays e abordagem com demonstrao no ponto de venda, Convenes de vendas e Programas de incentivo
0,90%
Eventos temticos e proprietrios. Convenes de vendas, programas de incentivo, aes promo na internet, abordagem e demonstrao no Ponto de Venda
0,30%
0,20%
44
NORTE
A regio norte est localizada no corao da maior floresta em rea contnua do mundo e apresenta baixa atividade de marketing promocional. Mesmo assim, j se encontram estruturas do ramo concentradas em Belm-PA e Manaus-AM, atendendo principalmente como fornecedores. Construo civil e telefonia so responsveis pelo maior numero de aes, especialmente nos pontos de venda. Um evento cultural realizado em uma ilha no meio do Rio Amazonas, o festival de Parintins, bastante aproveitado por marcas para aes de relacionamento. A regio corresponde a aproximadamente 42% do territrio nacional e possui uma populao de cerca de 15,8 milhes de habitantes. O nico estdio desta regio onde sero disputados jogos do Mundial de Futebol de 2014 a Arena Amaznia. localizada em Manaus, capital do estado do Amazonas.
NORTH
The northern region is located in the heart of Amazonia, the worlds biggest rainforest, and presents a very low amount of Live Marketing activities. There are a few structures concentrated in Belm, Par state, and Manaus, Amazonas state. These structures are mainly service providers. Civil construction and Telecom are responsible for the highest number of stunts, especially in the point-of-sale. A very famous event which happens in an island in the middle of Amazonas river, Parintins Festival, is a great opportunity taken by brands to relationship activities. This region corresponds to 42% of national territory and houses a population of circa 15.8 million. Only one northern stadium will host the matches of 2014 World Cup: Amaznia Arena, located in Manaus, capital of Amazonas state.
CENTRO-OESTE
A regio centro-oeste, apresenta um razovel desenvolvimento promocional. As aes acontecem principalmente em Goinia e Braslia, embora Cuiab venha se destacando no mercado, por apresentar um crescimento importante no nmero de eventos corporativos. A maioria das estruturas nessa regio do pas ainda atua como agncias coligadas, pelo fato de no haver massa crtica que proporcione uma carteira de clientes sustentvel para elas. Sua rea total de pouco mais de 1,6 milho de quilmetros quadrados, ocupando aproximadamente 18,8% do territrio brasileiro e abrigando uma populao total que ultrapassa os 14 milhes de habitantes. Nesta regio esto localizados dois estdios onde sero disputados jogos do Mundial de Futebol de 2014: o Estdio Nacional em Braslia que a capital federal e a Arena Pantanal em Cuiab, regio marcada pela preservao ambiental.
MIDWEST
The Midwest region of Brazil features a great development on Live Marketing. Promotional activities are concentrated in the states of Goinia and Braslia, and Cuiab has been standing out in the corporate events market. Live Marketing structures in this region usually work in collaboration of two or more agencies and/or service providers. Its because the amount of work generated does not guarantee a sustainable base of customers to the agencies. Midwests area is about 1.6 million square kilometers, which occupies around 18.8% of Brazilian territory. It houses a total population which exceeds 14 million. In this region are two stadiums where the matches of 2014 World Cup will take place: the National Stadium (Estdio Nacional), in Braslia, Federal District, and Pantanal Arena, in Cuiab, region noted for environmental conservation.
SUL
A regio sul tem apresentado um belo crescimento no que diz respeito s atividades promocionais regionais. Os estados do Paran e Rio Grande do Sul concentram as mais importantes agncias de marketing promocional, algumas inclusive com atuao nacional. Mas a maior parcela das agncias desenvolvem aes como coligadas, atendendo demandas do centro do pas. Santa Catarina o estado com maior crescimento percentual nos ltimos anos, mas ainda no alcana o volume dos demais estados sulistas. As cidades que apresentam atividades promocionais so Curitiba, Londrina e Cascavel no Paran; Porto Alegre, Caxias do Sul e Santa Maria no Rio Grande do Sul; e Florianpolis, Joinville e Blumenau em Santa Catarina. O sul representa aproximadamente 576 mil quilmetros quadrados de toda a extenso territorial nacional, e tem populao estimada em 27,3 milhes de habitantes. Nesta regio esto localizados dois estdios onde sero disputados jogos do Mundial de Futebol de 2014: a Arena da Baixada, do Clube Atltico Paranaense, localizada em Curitiba PR e o estdio Beira Rio, do Sport Clube Internacional, clube campeo do mundo pela FIFA em 2006, localizado em Porto Alegre -RS
SOUTH
South region has been facing a wonderful growing regarding Live Marketing activities. The sates of Paran and Rio Grande do Sul lead the market in this region, housing the main agencies, some of them with national presence. However, a great part of the agencies work in collaboration, meeting the demands of the center of the Country. Santa Catarina state holds the highest percentual growth of the past few years, but is still behind of other southern states in volume of work. The most active cities in Live Marketing activities are Curitiba, Londrina and Cascavel, in Paran state; Porto Alegre, Caxias do Sul and Santa Maria, in the state of Rio Grande do Sul; and Florianpolis, Joinville and Blumenau, in Santa Catarina. The south fills an area of 576 thousand squared kilometers of the whole territorial extension of Brazil and houses a population of about 27.3 million. Two stadiums of this region will host matches of 2014 World Cup: the Baixada Arena, of Atltico Paranaense football club, located in Curitiba, and Beira Rio stadium, of Sport Clube Internacional, the winner of FIFA Club World Cup in 2006, in the city of Porto Alegre.
45
NORDESTE
Percentualmente a regio nordeste a que apresenta maior crescimento em atividades promocionais nos ltimos anos. A ampliao do poder de consumo pelas classes C e D apresenta-se com vigor nesta regio, impulsionando o investimento de marcas e produtos. Salvador - BA o principal centro para a realizao de aes promocionais. O grande nmero de cidades litorneas com belas praias contribui para o desenvolvimento do turismo na regio e aes do segmento M.I.C.E (Meetings, Incentives, Conventions and Exhibitions), e grande vigor na execuo de aes no ponto de venda (PDV). A capital do Pernambuco, Recife, tambm tem apresentado bom desenvolvimento promocional. Nas demais capitais comeam a surgir agncias promo, entretanto a demanda ainda no encoraja grandes negcios nestas regies. O Nordeste brasileiro ocupa uma rea de aproximadamente 1,5 milho de quilmetros quadrados e tem, distribudos em nove estados, aproximadamente 53 milhes de habitantes. Nesta regio esto localizados quatro estdios onde sero disputados jogos do Mundial de Futebol de 2014: o Castelo em Fortaleza-CE, o Estdio das Dunas em Natal RN, a Arena Pernambuco em Recife PE e a Arena Fonte Nova em Salvador BA.
NORTHEAST
Live Marketing in Brazilian Northeast region has been growing above the average and represents a huge potential for any brand. The rise of the C and D classes (the lower-middle and working classes) is one of the factors driving consumer spending. Companies like Fiat, Kraft Foods and AmBev are making huge investments there; Fiat itself is going to invest US$1.54 billion by 2014, which is going to generate around 3500 direct jobs and attract about 60 suppliers to its facilities. Salvador, capital of Bahia state and first capital of the country, is the effervescent on Live Marketing activities. Its a touristic destination due to its huge amount of coastal cities and beautiful beaches, contributing to developing MICE (Meetings, Incentives, Conventions and Exhibitions) and point-of-sales activities. Recife, the capital of state of Pernambuco, concentrates a high amount of stunts and events. Other main cities and capitals have seen an emerging creation of Live Marketing agencies. However, the demand still does not encourage big businesses. With an area of 1.5 million square kilometers, its the Brazilian region with the largest number of states (nine), and a population of 53 million. Four stadiums in the Northeast have been selected to host the matches of 2014 World Cup: Castelo Arena, in Fortaleza, Cear state; Dunas Arena, in Natal, Rio Grande do Norte state; Pernambuco Arena, in Recife, Pernambuco state and Fonte Nova Stadium, in Salvador, Bahia state.
SUDESTE
A regio sudeste concentra o maior nmero de agncias e recursos promocionais. Alm das verbas para aes nas principais cidades, grande o nmero de projetos contratados em So Paulo para execuo nos demais municpios brasileiros. Ultimamente, observa-se o aumento de agncias no Rio de Janeiro com abertura de vrios escritrios, especialmente em funo dos eventos de 2014 e 2016. A extenso territorial de 924 mil KM com 80 milhes de habitantes, 40% da populao brasileira. Sua densidade demogrfica de 87 habitantes/ Km, sendo a mais populosa e povoada do pas. Nesta regio esto localizados 03 estdios onde sero disputados jogos do Mundial de Futebol de 2014: Uma arena na cidade de So Paulo-SP do Sport Clube Corinthians Paulista clube campeo do mundo pela FIFA em 2012 que receber a partida de abertura do Mundial de 2014, o Mineiro na cidade de Belo Horizonte MG e o lendrio Maracan, palco do jogo final, localizado no Rio de Janeiro RJ.
SOUTHEAST
Southeast region concentrates the higher amount of agencies and promotional resources. Live Marketing creation and negotiation is concentrated in So Paulo, even though the activities usually are produced in other cities of Brazil. Rio de Janeiro is facing a growing on the number of agencies, especially because of the upcoming events which are going to be held in Brazil in 2014 and 2016. Southeasts area of 924 thousand squared kilometers houses a population of 80 million, which corresponds to 40% of Brazilian population. Its population density is of 87 innhabitants/Km, being the most populous region and holding the biggest population in the country. Three stadiums will host the matches of 2014 World Cup: in So Paulo, the arena of Sport Clube Corinthians, the winner of FIFA Club World Cup in 2012 which will also receive the opening ceremony of 2014 World Cup; the Mineiro stadium, in the city of Belo Horizonte, state of Minas Gerais; and the legendary Maracan stadium, in the city of Rio de Janeiro, where it is goingo to take place the apotheotic final match.
48
Sisters
49
Prommo7
50
Monumenta
51
FLAPEPPER
52
EVENTUAL
Goinia - Gias
53
Mix Marketing
56
Aracaj - Sergipe
LOOP PROMOES
57
MR GROUP
58
Fortaleza - Cear
EFICAZ
Salvador - Bahia
59
3 Promo
60
Salvador - Bahia
UNI3
Salvador - Bahia
61
Marcativa
62
Salvador - Bahia
LINK
So Luiz - Maranho
63
Contato Promo
64
Teresina - Piau
RH FCIL
65
O FIP uma premiao em mbito Ibero Americano, com a coordenao sediada na Argentina e direo de Jorge Sardela que analisa e premia as melhores ideias de marketing com nfase para aes de Marketing Promocional, Marketing do Ponto de Venda, Eventos, Marketing Direto, Marketing Interativo Comunicaes Integradas de Marketing e Publicidade no Convencional. Como tal contempla o reconhecimento s aes mais destacadas com prmios e reconhecimentos que certificam a qualidade e originalidade das campanhas apresentadas pelas agncias participantes.
I must explain to you how all this mistaken idea of denouncing pleasure and praising pain was born and I will give you a complete account of the system, and expound the actual teachings of must explain to you how all this mistaken idea of denouncing pleasure and praising pain was born and I will give you a complete account of the system, and expound the actual teachings must explain to you how all this mistaken idea of denouncing pleasure and praising pain was born and I will give you a complete account of the system, and expound the actual teachings t
Agncia/Agency: Future Group Case/Case: Quiosque Coca Cola Prmios/Awards: The FIP Marketing Cup
Agncia/Agency: Open and Partners Case/Case: Desafio Pharmaton Prmios/Awards: Ouro / Gold
68
Belm - Par
DAHAS
Manaus - Amazonas
69
Made in Brazil
72
PROMOBOX
73
Pimenta
74
CONCEITO
75
CONCEITO
76
Mashup
Promoo Visit California Brasil Evento de encerramento :: Cosan 2012 Conveno Claro :: Claro
MashUp signica misturar coisas de diferentes origens para fazer algo novo. Essa a essncia que buscamos, cuidando sempre de todos os detalhes. Nossa equipe uma mistura de estilos: com bom humor e simpatia, traz na bagagem diferentes idias e experincias. Nosso compromisso criar uma relao de cumplicidade e conana com nossos Clientes, emergindo no universo de cada um deles para criar solues que tenham uma proposta nica. A empresa desenvolve comunicao integrada: publicidade, eventos, aes promocionais, entreterimento, cultura
Nosso trabalho dedicado e delicado, feito sob medida, de forma que o nosso DNA aparea em cada um dos nossos projetos. A agncia dirigida por quem ja trabalhou em grandes empresas como: IBM, Brahma, Shell, Claro e Embratel. Assim, misturamos os processos das grandes empresas, com tendncias e novidades, que resultam nesse grande mashup.
http://www.facebook.com/ joice.mattos
mashupagencia
77
CASE MARKETING
78
UP LINE
79
PROMOFFICE
( (
80
So Paulo - So Paulo
COMMKT
Grupo Projeto 6 em 1
1/17/13
6:38 PM
So Paulo - So Paulo
81
We are a communications agency, developing creative, integrated marketing campaigns across all communications channels with a clear focus on results for our clients. We draw our expertise from innumerable successful cases, over more than 20 years in Brazil, ranging from concept generation to implementation of brand experience activation, advertising, POS strategy and materials, contests, incentive campaigns, themed programs and much more All Around the Brand is our way of thinking. Our talented team is here for you.
MKT PROMOCIONAL,
BRAND EXPERIENCE,
um grupo que rene diferentes ferramentas de comunicao buscando sempre um diferencial de thinking. Para isso, possui uma equipe multidisciplinar que entrega solues em diversas especialidades: advertising, brand experience, marketing promocional, eventos, endomarketing e web.
Donald Whyte
Presidente dwhyte@aatb-br.com
Alexandre Carmona
Diretor Geral acarmona@aatb-br.com
innova@aatb-br.com www.aatb-br.com
innova_aatb innova.aatb
82
So Paulo - So Paulo
The Group
So Paulo - So Paulo
83
The Group
84
So Paulo - So Paulo
Hands
So Paulo - So Paulo
85
Hands
86
So Paulo - So Paulo
B!FERRAZ
So Paulo - So Paulo
87
B!FERRAZ
88
So Paulo - So Paulo
ROCK
Fundada pelos scios Leonardo Prazeres, Kito Mansano e Henrique Alemo Sutto, a ROCK Comunicao nasceu para inaugurar um formato mais prtico e ousado de agncia no mercado promocional brasileiro. Sua misso entregar grande qualidade criativa e capacidade de execuo com agilidade e transparncia, priorizando sempre relaes duradouras, mais prximas e inteligentes com seus clientes.
Essa pegada agressiva e de questionamento de padres estabelecidos foi colocada em prtica em 2008 e hoje apresenta grandes resultados. A ROCK uma das maiores agncias do Brasil e mantm sua estrutura societria 100% independente de grupos de comunicao, atendendo clientes como Gafisa, Nokia, Petrobras, Havaianas, Nespresso, Monsanto, Vivo, FEMSA e TIM.
Kito Mansano
Rock Comunicao Av. Prof. Fonseca Rodrigues, 835 Alto de Pinheiros | So Paulo | SP 05461-010 | 55 11 2596 6800 contato@rockcom.com.br www.rockcom.com.br
@rockcomunicacao rockcomunicacao
Leonardo Prazeres
facebook.com/rockcomunicacao
So Paulo - So Paulo
OUT PROMO
90
So Paulo - So Paulo
DMATTOS
ATIVA EVENTOS
So Paulo - So Paulo
91
92
So Paulo - So Paulo
So Paulo - So Paulo
93
NETZA
94
So Paulo - So Paulo
So Paulo - So Paulo
95
AKTUELL
96
So Paulo - So Paulo
PROMOVISO
So Paulo - So Paulo
97
PROMOVISO
98
So Paulo - So Paulo
FIGER 360
So Paulo - So Paulo
99
FIGER 360
100
So Paulo - So Paulo
UMBIGO DO MUNDO
So Paulo - So Paulo
101
Dabster
102
So Paulo - So Paulo
Ativao Digital
TUDO
Agncia Tudo Rua Canad, 301 - So Paulo - SP CEP 01436-000 Tel.: 55-11-3811-1999 tudo@agenciatudo.com.br www.agenciatudo.com.br
@agenciatudo facebook.com/agenciatudo
So Paulo - So Paulo
103
TALKABILITY GROUP
104
So Paulo - So Paulo
HC_esquerda_pt.pdf 1 4/20/12 11:49 AM
CM
MY
CY
CMY
De um lado, estrutura, suporte, gesto e capital. Do outro, inovao, brilhantismo, HOLDING CLUBE execuo e paixo.
A Holding Clube o maior grupo de live marketing do Brasil e gestor de oito empresas que transformaram a realidade do mercado e continuam se reinventando. Fundado por Jos Victor Oliva h mais de 24 anos com capital 100% nacional, o grupo se tornou referncia em live marketing por revolucionar o mercado e ditar tendncia com cases de sucesso, descobrindo a frmula ideal para potencializar negcios. Isso tudo vem de uma combinao entre uma estrutura slida e a paixo pelo que fazemos. Assim conseguimos criar solues inovadoras, estratgicas e encantadoras para clientes como AmBev, Bradesco, Unilever, Natura, Renault, Oracle, Editora Abril, Grupo EBX, FIFA e Ita. Nossas agncias Banco de Eventos, Samba.Pro, Rio360, Cross Networking, FanClub, Lynx, PlayBook e The Aubergine Panda so capazes de oferecer a seus clientes solues completas e integradas nas mais diversas disciplinas do Live Marketing: Eventos, Aes Promocionais, Lanamentos, Convenes, Estandes e Feiras, Projetos Proprietrios, Parcerias Estratgicas, Endomarketing, Responsabilidade Social, Entretenimento, Marketing Digital e Marketing Esportivo. Nosso talento e capacidade de oferecer solues consistentes, com excelncia no planejamento e na execuo, so as razes que nos levam a desenvolver relaes duradouras e de confiana com nossos clientes. Conhea a Holding Clube.
So Paulo - So Paulo
105
HOLDING CLUBE
106
So Paulo - So Paulo
New Style
107
facilisis arcu. Sed laoreet ultrices lectus eget por ttitor. Nullam id iaculis tellus Curabitur por ta consequat condimentum . Aliquam vestibulum lectus a turpis por ttitor volutpat. Curabitur ncidunt justo sit amet dui euismod ac viverra mauris posuere. Sed a urna lacus. Maec enas euismod iaculis egestas. Aenean euismod tincidunt malesuada. Pr aesent pellentesque magna ac orci pharetra ut feugiat nisi rhoncus. Nunc sit amet arcu at tellus vehicula iaculis non at justo. Suspendiss e vehicula ligula sit amet tellus rutrum in posuere nisl sus cipit. Nam in leo por ttitor metus ullamc orper vulputate.
S TEM UMA COISA QUE A GENTE ENTENDE MAIS DO QUE EVENTOs E AES:
LIGA DE
Aes promocionais, eventos corporativos, gesto de feiras e estandes. Se voc precisa disso e precisa de uma empresa que conhea o Esprito Santo como ningum: Prazer, ns somos a Liga de Marketing.
A Liga de Marketing uma agncia de marketing promocional 100% capixaba focada em resultados efetivos. Nossas estratgias so elaboradas com base nas necessidades e anlise do pblico alvo, oferecemos as melhores solues de potencializao. Com amplo conhecimento e experincia do mercado regional em promo e eventos corporativos, a Liga se preocupa sempre em criar aes conceituais para os trabalhos propostos.
Seja qual for o seu objetivo ou negcio, a Liga buscar as melhores estratgais de modo que sua marca tenha destaque. Conhea mais nossos trabalhos no site da Liga e acompanhe a gente no facebook.
Scia-diretora
Lorena Milaneze
lorena@ligademarketing.com.br
/lorena.milaneze
Liga de Marketing Av. Saturnino Rangel Mauro, n 488 - Jardim da Penha - CEP.: 29060-770 - Vitria - Esprito Santo
Marcelo Braga
Scio-diretor
/bragamkt
contato@ligademarketing.com.br www.ligademarketing.com.br
@ligademarketing /ligademarketing /ligademarketing
marcelo@ligademarketing.com.br
108
Promoarte
109
Feellin
112
Curitiba - Paran
Nosso Time
nossoTIME projetos esportivos Rua XV de Novembro, 1234 - sala 102 (41) 3018-7658 - (41) 9659-9659 Curitiba - Parana - Brasil - CEP: 80.060.000
Ricardo Silva
Marcelo Gomes
contato@nossotimebrasil.com.br
Esfera
Curitiba - Paran
113
marca
como videogame...
Tween
Av. Repblica Argentina, 334 | Cj 07 gua Verde | Curitiba | PR Tel: 41 3152.6230 www.tween.com.br
facebook.com/tweendesigninterativo linkedin.com/company/2532362 gplus.to/tweenDI twitter.com/tweendi
114
Mazah
115
Mazah
116
Divina Promo
Somos uma equipe que busca a reinveno a cada instante, pois acreditamos que o diferencial est na leveza do dia a dia, na inspirao que cada momento pode proporcionar, no amor com que realizamos nosso trabalho. Somamos experincias, talentos, vivncias, que busca a superao das expectativas atravs da integrao de todas as reas de comunicao e marketing , proporcionando o total envolvimento do consumidor com a marca.
Perseguimos a excelncia, buscamos a melhor performance com a melhor relao custo x benefcio. Somos apaixonados pelo desafio. Muito mais do que prestar ateno aos detalhes, superar expectativas, oferecer o que h de melhor em soluo integrada. Criar felicidade, ultrapassar os limites do necessrio. Transformar o ordinrio em extraordinrio.
Diretora Geral
Agncia Divina Av. Antnio Carlos Berta, 475 conj. 1803 Jardim Europa - Porto Alegre - RS CEP: 91340-020 divina@agenciadivina.net.br www.agenciadivina.net.br
@agenciadivina facebook.com/agenciadivina
@anaalicesoares facebook.com/anaalicesoares
Ana Frederes
@anafrederes
Produtora Executiva
anafrederes@agenciadivina.net.br
facebook.com/anafrederes
Porto Alegre - RS
English
A DUPLO
COMUNICAO Duplo
A Duplo pensa em tudo
E se tudo comunica, tudo mdia. Quando pessoas so consideradas como canais de disseminao, a comunicao pode ir muito mais longe - e chegar at a reunio de pauta do jornal Zero Hora, como aconteceu com o Motel P90.
COMO
PENSA A
A Duplo sabe que nem todo mundo tem pacincia para QR codes
Nesses 16 anos de estrada, aprendemos muita coisa. Uma delas que agradar todo mundo impossvel. Gostando ou no de QR codes, aceite o convite: acesse o nosso site, nos conhea melhor. Tem muito mais histrias e ideias de onde saram as que trouxemos at aqui.
www.agenciaduplo.com.br
118
FREESPACE
AS PROMO
TARGET MARKETING
MC4 Marketing Promocional Rua ngelo Zeni, 64 - Bom Retiro CEP: 80520-140 - Curitiba - PR Tel.: (5541) 3029-1814 contato@mc4promo.com.br www.mc4promo.com.br
MC4
linkedin/mc4 promo
Know How
Est fora das dimenses - j havia avisado por e-mail
Eventos e Aes promocionais Organizao de Estandes e Feiras Gerenciamento de Mo de obra
HERBERT TROPIANO
N&N MARKETING
www.endereoweb.com.br
Arandas
A N&N marketing uma das primeiras agncias promocionais de Ribeiro Preto e regio. Com 15 anos de mercado possui larga experincia na realizao, produo e operacionalizao de eventos corporativos, atividades promocionais, feiras e stands de diversos portes. Por isso as grandes agncias promo escolhem a N&N para o desenvolvimento das aes no interior de SP.
facebook.com/lambuzese
MANGA
Diretor norton@nnmarketing.com.br
Norton Savin
N&N Marketing Rua Sria, 44 - Jd. Macedo Ribeiro Preto/ SP - CEP: 14091-040 (16) 3624-2131 | 3967-4387
Manga Comunicao So Paulo: (11) 3031.8878 | Rua Diogo Moreira, 132, 15 andar - Pinheiros Fortaleza: (85) 3067 0500 | Av. Washington Soares, 55, sala 606 - Edson Queiroz contato@mangacom.com.br www.mangacom.com.br
PH2
119
Receber um brinde em uma blitz ou participar de um evento corporativo ou promocional d a impresso de que fcil fazer acontecer estas aes; s que nem tudo to simples quanto se imagina. Apenas a perfeita execuo garante a sobrevivncia perante as concorrncias, dura caracterstica de um setor que trabalha majoritariamente por job. Neste cenrio, as estruturas tm que ser cada vez mais enxutas e precisas. Ao contrrio das mesas dos clientes, no qual a juniorizao tomou conta, nas baias das agncias promo experincia fundamental. Afinal, ali que os problemas vo aparecer e devem ser resolvidos com criatividade e eficincia. Em 2012, pelo quarto ano consecutivo, o Promoview foi ouvir leitores, anunciantes e especialistas que, juntos, destacaram as melhores agncias promo dentro dos critrios: Agncias que em 2012 investiram na busca de qualificao e de ampliao de suas expertises para atender ao cliente dentro do novo escopo de Comunicao que se delineou, no qual o Marketing Promocional destaque. Agncias que tiveram trabalhos relevantes, tanto do ponto de vista criativo, quanto do de complexidade de produo e execuo, comentados e lidos em postagens de sites especializados; Agncias cujos profissionais agregaram valor ao mercado Promo pelo trabalho desenvolvido nelas, e tambm pelos posicionamentos de defesa desse mercado. Confira a lista:
Receiving a sample in a blitz or taking part in a corporate or promotional event can leave us with the impression that its mild to make these activities happen. Whos behind the scenes of Promo & Activation knows things are not so worry-free... Only perfect executions guarantee the survival in competitions for jobs, a tough feature of a sector which selects an agency work by work (or job a job, as we say in Portuguese). In this competitive environment, the structures have to be tighter and precise. Sometimes, on clients tables, juniors do the work of seniors. However, in the tables of live marketing agencies, experience is paramount. Our tables are the final destinations of clients problems, and where they must be solved with creativity and efficiency. In 2012, for the fourth year in a row, Promoview listened to its readers, advertisers, and specialists who, together, defined the best P&A Agencies considering the following criteria: - Agencies which invested in qualification and expansion of their expertise to better support clients along the year. These improvements were considered inside the new communications scoop which is emerging, where P&A has a definite role. - Agencies with relevant works, both from technical complexity and creative sides. These works would have been commented and read in the specialized marketing websites. - Agencies whose professionals added value to P&A sector thanks to the work developed as well as for their position in defending and ethically promoting the growing of this sector. Get to know the list:
120
121
122
123
124
2
Recently, the website CareerCast published a ranking on the most stressful professions of the world. Among them, there it was the Events Professional, in the 6th position. According to the research, this profession, in terms of stress levels, only stays behind of soldiers, firemen, plane pilots, Army generals and policemen. The criteria used to determine the stress level considered competitiveness, deadlines, potential career growth, the amount of work travels required, physical efforts, public interaction, environmental conditions, safety risks to own life and the others. The 6th position, however, is not related only to event coordinators, the term used by this research. It can be applied to every professional in the events sector, including promoters, organizers, producers, coordinators, supervisors, managers, directors, suppliers, etc. To recognize these amazing people from every corner of Brazil, in 2011, Tony Coelho, responsible for the channel Promocitrios on Promoview, created the Producers of The Year prize. In one week, more than 10 thousand readers in many states of Brazil, voted through Facebook and SMS, and choose, in an open and clear process, the winners of gold, silver and bronze prizes. The winners received certificates and a trophy, and now integrate the Promoview Council of Producers.
Um ranking publicado originalmente nos Estados Unidos pelo site CareerCast, indicou as profisses mais estressantes do mundo. Entre elas estava a de Profissional de Eventos, na 6 posio. Segundo a pesquisa, a profisso, em nvel de stress, s fica atrs de: soldado alistado, bombeiro, piloto de avio, general militar e policial. Entre os critrios utilizados na pesquisa para determinar o nvel de estresse encontravam-se: competitividade, prazos de execuo, potencial de crescimento, quantidade de viagens, esforo fsico, interao com pblico, condies ambientais, riscos no trabalho e riscos para a vida de outras pessoas ou para a prpria vida. Entretanto, a 6 posio no se restringe apenas aos coordenadores de eventos, termo empregado pela pesquisa. aplicvel a todos os profissionais do setor, sejam promotores, produtores, coordenadores, supervisores, diretores, gerentes, gestores ou qualquer uma das tantas denominaes que os profissionais de eventos recebem, e dever se estender tambm, por que no, aos fornecedores. Em 2011 o Tony Coelho, titular do Canal Promocitrios do portal Promoview instituiu o Prmio Produtores Promoview, com objetivo de reconhecer e homenagear estes profissionais em todas as regies do Brasil. Em uma semana, numa votao em vrios estados do Brasil, via facebook, mais de 10 mil pessoas participaram e elegeram os Melhores. Alm de receber certificados e trofus eles passaram a integrar o Conselho de Produtores do Promoview.
Profissional
Tony Tabosa Elaine Batista Willian Marinho Marcela Silva Cunha Renata Knittel Marcia Machado Sabrina Silveira Edu Smith Aurea Falco Cristiano Augustinho Kadu Sousa Fernando Amaral Fabiana Picolotto Carla Fasolo Rosely Youssef Leticia Valente Bahia
Estado
Rio de Janeiro Mato Grosso do Sul/Mato Grosso Esprito Santo Minas G erais Gias Rio de Janeiro Braslia Paran Pernambuco Bahia Rio Grande do Sul Mato Grosso do Sul/Mato Grosso Goias So Paulo Esprito Santo
Profissional
Andreia Trocolli Mila Cajado Indianara Barancelli Eduardo Maral Tina Vasconcelos Pedro Henrique Valeria Coelho Daniel Garcia Gari Miranda Cea Chagas Lorena Lima Bruna Szewczyk Cintia Cristina M. R. Oliveira rika Loiola Gonzaga Ken Miata Helio Queiroz Filho
125
CENTRO OESTE
Posio Gias Mato Grosso do Sul / Mato Grosso Braslia PRATA Gias Mato Grosso do Sul / Mato Grosso Braslia BRONZE Gias Mato Grosso do Sul / Mato Grosso Estado Braslia OURO Nome Jaqueline Azevedo Thiago Rocha Daina Lima de Almeida Eraldo Junior Kelbio Mendes Jane Lino Matheus Caron Leida Paniago Juliana Ottoni Normando BRONZE PRATA OURO Posio
SUDESTE
Estado Esprito Santo Minas Gerais Rio de Janeiro So Paulo Esprito Santo Minas Gerais Rio de Janeiro So Paulo Esprito Santo Rio de Janeiro So Paulo Nome Juliana vila Cristina Schirmer (Crica) Mariana Pessoa Aldo Cappuci Lilian Sperandio Brosheguini Andr Carvalho Silvana Galvo Vincius Maceshado Roberta Moura Juliana Braga Gulherme Ishikawa
NORDESTE
Posio OURO Estado Bahia Pernambuco Bahia Pernambuco Bahia Pernambuco Nome Rafael Xuxa Julio Maciel Vanessa Camurugy Juliana Medeiros Djanira Dias Deilane Oliveira BRONZE PRATA OURO Posio Paran
SUL
Estado Nome Tato Cappora Alice Storck Natascha Boiarski Val Nunes Aline Cristiane Toti Estefnie de Morais Tavares
Rio Grande do Sul Paran Rio Grande do Sul Paran Rio Grande do Sul
PRATA
BRONZE
NORTE
Posio OURO Estado Norte Nome Rmulo Augusto de Oliveira Moreira Bruna Oliveira
PRATA
Norte
BRONZE
Norte
Andre Moraes
126
Fernando Figueiredo
Roberto Medina
PROMOTIONAL MARKETING
Eles passaram os ltimos 365 dias desenvolvendo solues promocionais para seus clientes e, em alguns momentos, tiveram inclusive que praticar malabarismo para se manter neste difcil mercado, encontrando sadas para melhorar, de alguma forma, o meio onde atuam. Espalhados pelo Brasil, entre a agitada agenda de briefings, almoos, aprovaes, encontros, RTs e likes; esses executivos buscam ampliar a promoo brasileira, que j tem porte de indstria e que deve crescer ainda mais nos prximos anos. Das reas de M.I.C.E., feiras, eventos corporativos, guerrilha, aes de ponto-de-venda, design, logstica, literatura e, ufa!, enfim, de todas as outras especialidades que formam o impressionante mosaico promo, saram os mais influentes do Marketing Promocional. Confira quem se destacou, com seu trabalho e realizaes, no Mercado Promo.
Donald Whyte
These men and women spent the 365 days of 2012 developing promotional solutions to their clients. Sometimes, they had to juggle to be able to maintain their companies, employees and even themselves in this tough market. They not only persisted, but also found ways to improve their playing field. They all have something in common: they love what they do. From north to south, among busy calendars of briefings, lunches, approvals, meetings, Rts on Twitter and Likes on Facebook, they improve the Brazilian promotional market. We call it market, but it has already status of Industry and tends to grow even more in the next few years. MICE, fairs, corporate events, guerrilla, in-store activation & sampling, ambient marketing, tie-ins, competitions, exhibitions, new promotional vehicles such as digital media, logistics... The Most Influential come from these and many other specialties which compose the live marketing mosaic. Check it out who are the Brazilians leading the promotional market thanks to their work and great achievements.
Claudio Xavier
Marcelo Flores
127
Bazinho Ferraz
Gustavo Fortes
Titulo
Jos Boralli
Maurcio Magalhes
Marcelo Lenhard
Abel Gomes
Flavio Steiner
Alexis Pagliarini
Carlos Palomino
Alexandre Carmona
Mauricio Slaviero
Queiroz Filho
128
Julio Anguita
Roberto Rimolli
Titulo
Leonardo Ganem
Cleber Paradela
Marcelo Alves
Edmundo Monteiro
Adriano Carvalho
Aldo Malucelli
Odilon Machado
Wagner Zaratin
Maurcio Gallian
Julcio Torres
Auli de Vitto
129
Guto Mattos
Paulo Foccacia
Cristiano Miano
Anuar Tacach
Fabio Brando
Cezar Gardesani
Fred Boat
Marcel Sacco
Michael Andrade
Gaetano Lops
Bruno Melo
Alexandre Crte
Sergio Junqueira
Bruno Barra
Alexandre Nogueira
130
Andrea Mota
Ana Ferraz
PROMOTIONAL MARKETING
Elas esto no comando. Literalmente. Empossadas presidentes das principais economias da Amrica do Sul e, cada vez mais, assumindo cargos de liderana nas empresas, no mercado de promoes eventos no diferente. Grandes influenciadoras, transitam com facilidade pelo mundo da comunicao promocional em um tempo marcado pela revoluo tecnolgica. Por isso Promoview apresenta As Mais influentes do Marketing Promocional. Mulheres que entre tantas qualidades tem uma coisa em comum: so apaixonadas pelo que fazem! Women rule the world. They are presidents in the main economies in South America and abroad; and also take leadership roles in companies. The live marketing sector in Brazil isnt different. Great influencers, women come and go easily through the world of promotional communication in a time marked by tech revolutions. We believe these are enough reasons to grant these incredible persons a section called The Most Influential Women in Live Marketing. So many qualities, and one thing in common: they are passionate about what they do!
Deise Dornelles
Aline Lasza
Djanira Dias
Emanuelle Henche
Patricia Corra
131
Luciana Feres
Tatiana Oliva
Milena Seabra
Roberta Medina
Rosa Estrella
Anita Pires
Marcia Cabral
Sissi Valente
Alice Coutinho
Marina Pechlivanis
Daniela Salton
Claudia Toledo
Sheila Roza
132
Fabiana Schaeffer
Valria Coelho
Marcia Woolf
Renata Keller
Antonia Goularte
Daina Lima
Elza Tsumori
Danielle Coelho Flavia Goldenberg Juliana Avila Danielle Coelho Tatyane Luncah
Jackeline Moura
Jora Socci
Elaine Batista
Alexa Carvalho
133
Silvana Torres
Priscila Gomes
Marcela Cunha
Adriana Cardoso
Claudia Teixeira
Libia Macedo
Juliana Veiga
Fortune Levi
Regina Lima
Ttulo
Ttulo
Ttulo
Ttulo
134
135
136