Aitihyamala - Kottarathil Sankunni Part 8

`]h B]gh
ek]]>il sui
http://malayalamebooks.wordpress.com
e`tiHYm]
`]h B]gh
ek]]>il sui
E-book Published By
http://malayalamebooks.wordpress.com/
May 2011
e`tiHYm]
\Th
AmuKh.............................................................................................................................3
116. ciURk]vil Bgvti .........................................................................................5
117. k}UR nU>i]TM]R...................................................................................... 30
118. tk<iyil s]]vuh aviTe `yuh ........................................... 68
119. arl bIbi ................................................................................................. 79
120. ti>uvi<] mH]Edvnuh aviTe m>uuh.......................................... 85
121. p]<UR ep>uhtZE]vil - 2 ...................................................................... 93
122. etETu kuTuhb]R ........................................................................... 96
123. muE] EztL......................................................................................119
124. kum]>mhgu nU>i.................................................................................131
125. m]nuh ek]Tyuh ............................................................................. 139
126. ti>uv]]diEksvN ................................................................................... 146
e`tiHYm]
AmuKh
ku st]]m]yi my]ikueT x]hx[k]>ik
jIvitie O>u aviB]jYB]gm]yi m]riy atuYm]y O>u zg
m]f[ ek]]>il sui vi>cic{ "e`tiHYm]". E]k
x]HitYil Ayi>e]u >]vukLuh, |oEx][ kkLuh
\tuh, B]>tIyx]HitYil pWtzinuh, k]x>it[x]g>
inu aEt ]nm]f[ my]x]HitYil |o zg
inut[. eckEs>i >]j]v[ mutl ti>uv]]diEksvN ve>
126 e`tiHY]f[ |tie \Th. my]ikL ni>vDi
tmurk]yi eekm]rukyuh AxVdiukyuh ecy[tiu |o
kZtiyueT jnzpiyt[ |uh avuh kurv[ vii} `t[
|tie mHtVe viiEc{]tuu.
yUEr]pYM]R v>utinu muu Ek>ie jnjIvit
ie O>u xjIvm]y cizth |o kkil nmuu k]fuv]N
x]Diuh. Ek>ie EztL, j]tivYv, A>]Dn]
xzd]yL, \XvL, >]j]M]R, zb]f EzsM]R,
vI>n]ykM]R, n]uzpm]fim]R, pitM]R, kvikL, mzv]di
kL, eevdYM]R, yikL, BUtEzptL, gjvI>M]R ùEv]
jnjIvitie `}]ienyuh zptiniD]nh ecy{u k]p]zt
eyuh >hgeyuh atYh atisEy]i Ey]eTyuh AkRS
fIym]yuh ek]]>il sui |til avt>iiuu[.
cu>uil mDYk]In Ek>ie x]hx[k]>ik jIvit
ie O>u xmzgvuh, atY]>Yk>vuh aEtxmyh AxV]dYk>
vum]y k]>Upiu O>u viv>fm]f[ e`tiHYm] ù
pry]h. atutey]f[ |o zgie zpEtYktyuh. |tie
kkL v]yic{riy]nu avx>h |o tmuryieyuh v>uh
tmuryieyuh `}]vRuh BYm]uk ` \EsE]eTy]f[
e`tiHYm] ` zge Qijieex[ ecy{uv]nu |o
Ezp]j[ A>hBic{t[.
3
e`tiHYm]
e`tiHYm]yueT `]h B]gh |-bu[ |[ v]yn]>ueT
muil xxE]Sh avt>iiuky]f[. e`tiHYm]yie 126
aY]yL pURm]y EsSh Oe>] |bu[ Ayi zpxiI
k>iutiEn]L e`tiHYm]yueT AdYptiieE]e ù
B]gi]yi Ej]i tI>u mur[ O]E>] B]guh zpxiI
k>iuv]nuh, avx]nh `}] B]guh EcR[ Oe>] |bu]yi zpxiIk>iuv]num]f[ \Esic{i>iut[. aeny]
efil |o Ezp]j[ tI>utuve> v]yn]Ru k]i>i
Ei v>i}E}].
e`tiHYm]yueT AdYe 115 aY]yuLe]u
~ieTukyu]yi. tuTRu 11 aY]yuLe]u
`]h B]gh |u v]yn]>ueT muieuky]f[.
|o Ezp]j[ A>hBic{i[ ve> kur divxL ek][
(50 divxinkh) pURiy]uv]N k<iu `t[ ve> c]>i
t]RYjnkm]f[. |o Eb}]gie Yh pURm]yi x]]t[
>ic{ie}iuh A YiE[ kurec{iuh muEr]N
k<it[ |osV>]nuzgHvuh `}] xHZdy>uETyuh xH]y
xHk>fuhek]u m]ztm]f[.
|o xh>hBin[ xH]y xHk>fL nlkiy `}]
\d]>mnx[kE>]Tuh, e`tiHYm] Qijieex[ ecy{u TImie `}]
ahgE]Tumu HZdyhgmm]y ni |vieT E>KeTuuu.
- zpx]DkN
e`tiHYm]
116. ciURk]vil Bgvti

ciURk]v[, ek]c{i >]jYie ki<E autuh
zbiISu>]jY]l cuetum]y ciUR t]Uil EcR ciUR
Edsu tey]f[. avieT zptiiei>iu Bzdk]iey
y]f[ 'ciUR]vil Bgvti' ù pru v>ut[. A Eds]R
A Edviey tueT p>Edvty]yiu tey]f[ Ad>iukyuh
Ac>iukyuh ecy[tu Ep>uetuh avR pE tE
Bzdk]ieyuric{u ve> Biyuh visV]xvumuv>]yi>uu
evumutu zpxim]f[. Bgvti A Eds]e>uric{u ve>
kZpEy]Tuh v]XYE]TuhkUTi vRic{uEp]>uumu[.
pe]>il ek]u>]jY]Dipn]y >]j]v[ ciUR Edsh
piTic{T]n]yi eexnYxEmth A Edsu vu EcRu. ciUR
Eds]>uh yuvidg[M]>]yi>utin]l >u kU>uh til
En>i[ ati By>m]y yumu]yi. xV[pxmyh k<iE]L
ciUR]R
~vuh
p>vsM]>]yiI>ukyuh
ek]Tey
jyiu k]>Yh t]l x]Yme}[ avRu Et]ukyuh
ecy[tu. aE]L ave>}]v>uh EztxiDiyil ecu
tueT p>Edvty]y Bgvtiey Bi pURv{h vic{uek][,
"BUviluk<uh ciUR
]vil viuh kZt]>ipupuzti!
|oviDm]ey]>u me
y]viRE]dh tuf m]t]Ev!"
"we evlv]N ve]>u
ek]TEy vDic{u Evgil
me]<iuk m]Ey!
mhgmURE! nEm] nmuBYh"
e`tiHYm]
ù zp]Ric{u. atu Ek[ ARzt]fp>]yfyuh
Bvlxyuh E]km]t]vum]y Bgvti \TN zptYm]yi
Ep]Riei te n]khv]Lek]u ek]Tke evi
vDic{u tuTi. fEn>hek]u ek]T miv]ruh nsic{u.
~t]nuh eexnikM]R zp]fBItiEy]TukUTi O]Ti xVEdsEu
mTiE]vukyuh ecy[tu. aE]L ek]u >]j]v[ EdviEy]Tu
En>iu yuh tuTi. A yuh ~vuh By>h tey]yi>uu.
ek]u>]j]v[
akenE]e
O>u
Ep]ie
puru
kyriy]yi>uu yuinu vi>ut[. Edvi te v]Lek][ A
Ep]ie t evi t]e<yiTukyuh ek]u>]j]vie k<uu
muric{u t d]>uke si>ienE]e tZeeyieTuukyuh
ecy[tu. aen A yuh avx]nic{tie EsSh Edvi O>u
si]til eci>uu vizsmic{u. aE]L Eds]e>}]v>uh
avieT ì Bgvtieyu vic{u utic{u. av>E]L
Bgvtiey kt[ ù tZeekE]Tuh A tZeekil
v>d]Bymuzdkuh n]kh v]L, sUh, gd, shKh, vk, ek]u
>]j]vie si>[ ìv D>ic{u ek]uh k]iEMl k]l
kyievc{[ |>iutum]yi]yi>uu.
Bgvti aen avieT |>uE]L atiE kTuEp]y
ci ciiyM]R av>ueT eekvsmu]yi>u mdYvuh m]hxvuh
ti>umul]<[cy]yi EdviyueT tZ]dxiDiyil evc{u vic{u.
Edvi avey xxE]Sh xVIk>iukyuh A mdYh xV[ph
Exviukyuh m]hxh kurec{Tuu Biukyuh ecy[tiu EsSh
\]yi>ut[ avieT kUTiyi>u jnLu ek]Tuukyuh
jnL av v]i EdviyueT zpx]demu xlE]Tu
kUTi AxVdiukyuh ecy[tu.
aE]E<uh Edvi avieT ni[ aR]nh ecy[tukk
y]l A divYxV>Uph avR]Ruh pie k]]N k<i!!i}.
atin]l pie AEds]>]y `}]v>uh kUTi "EdviyueT |o
divYxV>Uph ù ku vi]n]yi |E]L nL ktu
Ep]ete O>u vizgHmu]ic{[ |vieT zptiifh" ù
6
e`tiHYm]
niyic{[ azpk]>em]>u vizgHh muek]u]ic{u cUyil
evc{u ty{]r]i. A xmy[ O>u Ey]gini avieT vu Ec>u
kyuh A bihbemTuuek]u Ep]yi niitu zptii
ukyuh ecy[ti[ \TNte adZsYy]yi Bviukyuh ecy[tu.
A Ey]gini A>]efuh `vieT ni]f[ vetuh
È]]f[ Ep]yetuh ARuh niymi}. zptiic{t[ pURv{
Eztie ki<uvsu xVlph etE]um]riy]ef[
|E]<uh `}]vRuh kriy]vutum]f[. |o zpti nTt[
ek]}vRSh 71 kuhBm]xh 26-]h tiytiy]yi>uu `]f[
pruv>ut[.
bihbzpti k<i]uTen O>u niEvdYh k<iEt[
atY]vsYm]fE}]. atien]f[ Evet[ avieTUTiyv
e>}]v>uhkUTi AE]cic{u. aE]L av>il EdvIBsiE>]
mfiyuh ]niyum]yi>u O>u n]yR "ciiy]R ek]Tu
mdYvuh m]hxvuh Edvi xxE]Sh xVIk>ic{uvE}]. atin]l
|E]<uh avte mti" ù viDiukyuh at[ `}]v>uh
xtiukyuh ecy[tu. \Ten azpk]>h viDic{ A n]yR te
Ep]yi kurc{u mdYvuh m]hxvuh ek]uvu Edviu niEvdic{u.
niEvdYh k<itie EsSh niEvdie A x]DnL
avieTUTiyi>uvRe}]h kuEre ek]Tuukyuh `}]>uh
EdvIzpx]demu x[pE]TukUTi av v]i Exviukyuh
Biukyuh ecy[tu. pie atvieT ptiv]yiIRu. |E]<uh
avieT mdYvuh m]hxvuh tey]f[ ptiv[. niEvdiut[
n]yM]>um]f[. `]vieT ci viQEsSdivxi}]et
divxhEt]ruh pUj ptivi}. ìuh avieT >u En>vuh viu
evuk ptivu[. a}]etey]umi}.
`]l AdYmu]yt]y mUEztil aeney]u
m}. avieT ptiv]yi >u En>vuh pUjyumu[. atu nTutu
zb]f>]f[. avieT n]yM]R pUjiukyuh mdYvuh m]hxvuh
niEvdiukyuh ptivi}. aviTe cve}]h x]D]>f
EztieE]etey]f[. mdYm]hx]dike]uh A Ezt
7
e`tiHYm]
ie aTueuh ek]uec}]N te p]Ti}. ek]u
ec]l Eztmsum]kuemuh pie avieT suiksh
mut]yvey]e nTfemum]f[ evc{i>iut[. avieT
BgvtiyueT eectnYh x]mnYtitikh ku v>uu[. avieT
Bjnmi>u[ A Edviey Exvic{]l EBdm]k] E>]gvuh O<iy]
b]Dyuh x]Di] k]>Yvuh Ouh teyie}[ tIRc{y]yuh
pry]h. A Edvi xiDiyil Bjnmi>ui[ apx[m]>h, \M]dh,
mut]yv EBdm]yi xVtey zppic{v>]yi |E]<uh p>umu[.
|o aTu k]ute xtYRm]yi avieT Bjnmi>ui[
xlx]ne Bic{v>ueT xhKY Ouh ci}ry}.
A Eds]Ru puyi>utuEp]e p>x[p>h x[EnH
vuh visV]xvuh e`kmtYvuh |e]ie}[ av>ile ciR
pr[ |y{ieT EkutuTIu[. ìuh A EdviEztil
pURvikM]R nTiE]i>u aTiy>e}]h ADunikM]>uh
nTiE]>uu[. avieT AuEt]ruh ptiv]yi Eds]R
nTiE]>u aTiy>il zpD]nL mviuh
ek]Tyum]f[. mvi[ `[ pr]l vZikm]xh
O]h tIyti mutl n][pe]u divxh Eztil nir
m]yuh viuh nTuky]f[. at[ ve> Ekmmyiu
O>Tiy>m]eftin[ xhsymi}. atinu p]> vie]f[
Ep>[ pr Ep]>ut[. Bi>xzpD]nm]y |o aTiy>in[
B]>v]Hik}]v>uh
EdvidRsnin]yi
avieT
vu
kUT]ru[.
ek]T ` AEG]Sh p[ ek]u>]j]v[ ciUR Edsh
piTic{T]n]yi eexnYxEmdh avieT v>ikyuh ciUR Bgvti
ave> xhHt>]ukyuh ecy[ttie x[m]>km]yi AuEt]ruh
nTiv>utuh ve> Ekmm]yiut]f[. atil pviDi
u EvSueT pur]Tuh mumutin]l atu xk
>xxURm]y O>]EG]Sm]efute pry]h. atie O]E>]
cTukL kuhBm]xil siv>]ztiumu[ tuTiy]l mInm]x
i]f[ avxnikut[. avey}]h ariy]nzgHiuvR
8
e`tiHYm]
avieT ec[ kute mni]uky}]et `<uti ariyi
u k]>Yh ax]DYm]ky]l atin]yi \dYmiui}.
ciUR Bgvti ARzt]fp>]yfyuh AzsitvXyum]
efutu ek]Tey xhH>ic{tuek]ute x[pm]kuu
E}]. atukUT]etyuh atiE[ aEnkh dZ]vieTyu
]yiu[. avey}]h viv>iu k]>Yh duS[k>m]ky]l citu
m]zth cu>uil pruek]uu.
ciU>uni[ ~kEdsh n]u n]<ik ake zbiIS[
mb]ril ep>uev[ è]>u EdsmuE}]. avieT \]yi>u
O>u n]yR[ ciU>[ O>u vIil xhbmu]yi>uu. xhbh
ecy{e x[ztIyueT vIil D]>]h xu]yi>uu. ù
m]ztm}, A x[ztIey A vIiuvR ve> v]XYE]TukUTi
y]f[ vRiyi>ut[. atin]l A x[ztIyueT m]t]pit]
M]>uh m]tuM]>uh amUY]y aEnkh AB>fu]ic{u
ek]Tui>uu. A x[ztI mi xmyuh avey}]h afiu
ek][ tey]f[ nTuk ptiv[. A x[ztI[ ciURk]vil
Bgvtiey kuric{[ av Biyuh visVxvumu]yi>utin]l
>u En>vuh k]vilE]yi Edviey viuk ptiv]yi>uu.
k]vil Ep]ku xmyil A x[ztI te AB>fe}]
emTuu afiy]ti>i]ri}. xhb]>n]y A n]yR
O>tY]zgHiyuh dunum]yi>utin]l |o AB>fe}]h
ptivyi]E]L |vey}]h tie]u Ep]kfem[ Et]i
uTi. atin]l ay]L atinu O>u kekosh
AE]cic{u niyic{uek][ O>u divxh B]>YEy]T[ xVk]>Ym]yi[
"nie O[ k]f]N eevkiyi>iutin]l aE][ ek]u
ec}fem[ è a È]T[ pru tuTI[ ve>
divxm]yi. atin]l nmu[ aE]E]u Ep]kfh. avieT
mUu divxh t]mxic{iu n]]h divxh nmu[ mTiE]>]h.
atien] viE>]DmuE]?" `[ Ec]dic{u. atinu>m]yi[ B]>Y
"O>u viE>]Dvumi}. anumyuh muh xtic{]l nmu[
n]ee Ep]k]h. `]l mUu divxh avieT t]mxi]N
9
e`tiHYm]
nivZiyi}. `ni[ ptiv]yi k]vil et]<]N Ep]kfmE}]. O>u
divxe et]<uk k<ii[ nmu[ aE][ Ep]k]h. piEdivxh
Et]<]niE]efh. EdvIdRsnh muiu k]>Yh xTm]f["
`[ pru. at[ EkE]L n]yR[ xE]Sm]yi. ay]L A
x[ztIyueT m]t]pit]M]E>]Tuh muh viv>h pr[ ave>
ey}]h xtiiukyuh piE divxh te x[ztI k]vilE]yi
kuic{uet]<utu vyuTen BR]vuh B]>Yyuh \of[ k<ic{u
vIilniu pureTukyuh ecy[tu. aE]E<uh A x[ztI
av>ueT AB>feTufii>uu ùtu viEsSic{u
pryfemi}E}].
A n]y>uh B]>YyuhkUTi kurc{udU>h Ep]yE]L v<iTuu
te A n]y>ueT O>u x[EnHite vITu]yi>utin]l avR
avieTyri. A vIuk]R |o dtim]e> avieT x]d>h
fic{i>ui kuszps[n]n>h evTikL prutuTi. pie
ave> O>u GuBfh k<iiukyuh ecy[tu. aE]E<uh
En>h xYEy]TTutin]l A B]>Y]BR]M]R A vIu
k]E>]Tu y]ztyuh pr[ avieT niuh |ri nTu. kurc{udU>h
ecE]L avieT ciUR pu<y]yi. ciUR pu<yil a][
p]muyi>ui}. k]ztiyil ks]yiu m<yu]y
tin]l pu<yil evh xV[ph ep>ukiyi>uu. atin]l n]yR
B]>YEy]T[, "pu<yil evh kurc{Dikm]ef]f[ Et]ut[.
atin]l |riT]Em] `[ w]En]iri En]e. w]N
mTiviu pie nmue]>umic{u Ep]k]h. En>h |>ui tuTi
yi>iuu. nI tnic{[ |vieT niluE]L v}vnuh v[ |o
AB>fL a<ic{uek][ Ep]eyil nIeyu ecy{uh? atu
ek][ avey]e a<ic{u |E][ tEU. pu< kTiu eki
y]lmti" `[ pr[. suHZdyy]y A x[ztI at[ Eku xtY
emu vic]>ic{[ AB>fe}m<ic{[ visV]xpURvh BR]vie
ky{il ek]Tuu. dunuh vWknum]y A n]yR avey}]h
v]i O>u muilep]tiu kil evc{uek]u pu<yiri
mruk>yiE[ Ep]yi. A x[ztI avieT ve> En>h niiuh
10
e`tiHYm]
n]yR mTi vi}. En>EmkEdsh p]ti>Ev]TTuu. EG]>]
k]>h ek][ die]e mru. Ouh k]]N vy{]ety]yi,
atikinm]y m<yuh tuTi. aE]L A ayueT mniti
~tuzpk]>m]yi>uu ù prriyiu k]>Yh ax]Yh
te. BItiek]uh vYxnh ek]uh A ptizvt ~vuh
p>vsy]yitIRu ù te pry]h. niH]yyuh duH
du:Kmg[nyum]yitIR A x]DVi \Ten te p>Edvty]y
Bgvtiey Bip]>vsYE]TukUTi viic{uk>u zp]Ric{u
tuTi. "aEy{]! ae! niH]yyiIRi>iu |o agtiey
>iEf. ay}]et aTiyn[ Ever O>u s>fvumiE}, è
ciURk]viE! >iEf, >iEf" ùh mum]yi>uu A
abyueT viiyuh zp]Rnyuh. aen A x[ztI kurc{uEn>h
Edviey viic{u zp]Ric{E]L O>u x[ztI viuh ek][
avieTeyi. A x[ztIEy]T[ "|ni ìn[ |vieT niluu?
nmuu vIiEu Ep]k]h. En>h p]ti>]v]yi>iuu. ay]L |o
|>uikeu v<ieti `vieTEy] Ep]yi. En>E au v>uh"
ù pru. A x[ztI te epy]efu Et]uky]l mE
x[ztI xE]Sic{[ av>ueT kUeTE]yi. >uEp>uh til O]E>]
vRm]nuh pruek][ nTu vIiei viic{u v]til
turic{E]L A x[ztIyueT x]]l ep avieTe
\]yi>uu. pu<Tvil ni[ A x[ztIey vIile]u
ec]iy a av>ueT eekyiu]yi>u viE]TukUTi
aE]E<uh adZsYy]yiI>ukyuh ecy[tu. pie vIiu]
yi>u x]]l a mkE]T[ avR BR]viEn]TukUTiE]yiu
pieyu]y kke]e Ec]diukyuh mkL `}]h vi>ic{u
pr[ aey EkLiukyuh ecy[tu. vRm]ne}]h
EkE]L A a[ AB>fe}]h Ep]ytuek]u
x]pE]Dikh mkL Ape]uh kUT]et mTi vu
EcRtuek]u xE]Sm]fu]yt[.
piEdivxh En>h evuE]L A n]yR O>u zB]en
E]e O]Tiv[ A AB>fe]ti A vIiii[ Ouh mi]et
11
e`tiHYm]
vtuEp]e
|riO]TiE]yi.
pie
ay]e]f]nuh
ay]euric{[ èiuh EkL]nuh ARuh x]Dic{ii}.
En>h kurc{u puRE]E<uh |o vRm]ne}]h kR]
kRiky] A Eds[ `}]v>umriu. \Ten `}]v>uh
EztxiDiyil kUTi. aE]E<uh evic{]Tuh avieT ù
kyuh \Ten evip]Tu]vukyuh jnE]T[ "ni]>uh Ouh
xhsyiE, è BipURvh Exvic{uek]i>iu è
mkL è viic{u k>E]L pu<Tvil ec[ ave
viic{uek]uEp]yi avueT vIi]iytu w]n]f[. A
vWkene][ A AB>fe}]h mTie]Tuic{tuh w]N
te. A due k w]N k<ic{i>iuu. ave svh Ep]uh
ARuh k]]N k<iyi}""ù k[piukyuh ecy[tu. ciUR
]vil BgvtiyueT Bv]XYh xIm]tItm]efutin[
|tuh O>u \mdZ]m]fE}].
evic{]Tie kiyTiytinu EsSh n]uk]>il zpD]n
M]e>}]v>uh kUTi nTyil vc{u "ep>uevuEds]>]y n]yM]e>
e][ Em]e]>iuh ciUR Edsu xhbh ecy{i]N
p]Ti}" ù niyh ecy[tu. A niye |E]<uh A
n]uk]R EBdeTuiyii}.
ciUR BgvtiyueT Bv]XYh ap>imitm]efu jn
Lu Eb]Dh v>vh avieT nTiyiu me]>u xhgti
kUTi cu>uil t]e< pruek]uu.
ciU>u O>u n]yR gZHie "ku]i" ù Ep>]y O>u
kui O>u ek]}h mviu k]f]n]yi O>u divxh ci
kUuk]E>]TukUTi aiEu Ep]yi. kurc{uEn>h viuku
niE]L \rh ks]yiu v>iky]l A kui vTE nTyil
O>u u ecu kiTu xuKm]yiuri. viu k<iiuh
ku]i \fRi}. viu k<iE]L Auke]e
pi>iuEp]yi. ku]iyueT kUuk]>uh kuiey vii]
En]Ri}. ku]i \fRu En]iyE]L avieTeyuh
12
e`tiHYm]
A>umi}]yi>uu. A zpEdsem}]h ak]>pURm]yi>uu.
atin]l ku]i ~vuh ByviHVtEy]eT "aE , aE!"
ùre viic{uek][ k>u tuTi. vIil kiTuriy]uh
\f>uE]L aTu]e>yuh kie}il aey viic{uk>yuk
ptiv]yi>uu. atuEp]e |vieTyuh ecy[tu ÈyuU.
ìuh kuiyueT au Bgvtieyuric{ av Biyuh
visV]!xvumu]yi>utin]l A kuiyueT xTh Bgvti[
~vuh duHm]yi tIRu. ku]i Emlzpk]>h aey viic{u
k> fil O>u x[ztI vieTuuek][ aTul ec[
"nIeyinu k>yuu? nmu[ vIiE[ Ep]k]h" ù pr[
ec A x[ztI xVh ay]ef[ Et]uky]l A kui
xxE]Sh av>ueT kUeT Ep]yi. v<iyilevc{u kui "aE
`niu ks]yi visuu" ù prtin[ mrupTiy]yi[ A
x[ztI "vIil ec]l atinu v}tuh xm]D]nmu]]h" ù
pru. aen O]E>]u pruek][ avR nTu. viu
k<i[ ku]i mTiey]nu En>m]yiuh ku]iey
k]f]y[ky]l vIiu]yi>uvR[ p>izBmm]yi. atin]l
avieT niu ciR evic{h ek]u ku]iey aEnVSic{u
pureu. avR kurc{u dU>h ecE]L O>u x[ztI evic{h
k]fic{u ku]ieyyuh ek]u v>ut[ dUe> vc{u te ku.
avR aTuu ecE]L A x[ztI evic{E]TukUTi
adZsYy]yiIRu. ku]i m]zth v<iyil niluu]
yi>uu. atin]vR kuieyyuh ek]u vIiei. aE]L
ku]iyueT x]] vIiu]yi>uu. A a kuiEy]T[
"nI A>ueT kUeTy]f[ vt[?" ù Ec]dic{u. atinu kuiyueT
mrupTi, "ayE} viuh ek]u v[ èe]u Ep]t[?
pie |en Ec]diuet]f[? v<iyil vc{[ `niu
visuu ù prE]L atinu vIilec{]l xm]D]nmu
]]h `[ a priE}? |E]L xm]D]nmu]]
et]f[?" `]yi>uu. |o mrupTi EkE]L avieT
`}]v>uh vix[myiukyuh `}]h ciUR]viyueT m]y]
vi]xh teeyu tIRc{eTuukyuh A Edviey BipURvh
13
e`tiHYm]
mnuek][ nmx[k>iukyuh ecy[tu. pie avieTyi>iu]
yi>u p<Em] pH]>Em] ~t]e]e ek]Tu[ ku]iey
xm]D]neTuiytie EsSh `}]v>uh kiTuri.
|ni |zpk]>me}iuh me]>u zpk]>h ciURk]vil
BgvtiyueT Bv]XYinu dZ]m]yi avieTyu]y
me]>u xhgti pry]h. ciUR teyu vIil 'kuu a'
è]>u x[ztIyu]yi>uu. A x[ztI n} ptizvtyuh
xdVZyuh Bgvtieyuric{[ av Biyuh visV]xvumu
kUium]yi>uu. avR[ Edsuk]>N tey]y O>u
n]>]yfEmEn]N xhbh ecy[t[ BR]v]yi tIRu. ay]L
zpkZtY] O>u viTn]yi>uu. atin]y]L A Edsu teyu
me]>u x[ztIyil anu>n]yi tI>ukyuh A x[ztIuh
xhbh ecy[v]N \X]Hic{u tuTukyuh ecy[tu. A \X]Hh
murum]yE]l A x[ztI ay]E]T[ ' niLiE]L O>u
B]>YyuE}], |ni O>u xhbh kUTi ecy{ut[ nY]ym}.
`ni[ xpiy]yi>i]N mnumi}. ù m]ztm}, A
xhbmuE]L niL |o pTik[ kT]N te p]Ti}.'
ù pru. aE]L A EmEn]N '`]Ihbh |E]L
te mtiy]iEy]h' ù pru pi>iu. au >]zti
~kEdsh pumfiy]yE]L kuuvyueT vIiei. A
x]DVi suEm kuTy]ef[ tni[ arivukiiyi>iuu ùh
atin]l t]N xhbh mtiy]iyi>iuu ùh muh
pri[ avieT ni[ |riE]yi. |et]e EkLukyuh
BR]v[ kHic{[ |riE]vukyuh ecy[tE]L kuuvu
duHm]y duKmu]yi ùt[ pryfemi}E}]. avR
kIe>]iic{[ k>uek][ ' è ciUR]viE! |o
apv]dh p>xYeTu]niTy]k]et èyuh è BR]vi
enyuh >iEf' ù zp]Ric{u. EmEn]N A vIil
niiri kuEr dU>h Ep]yE]L ci By>mURikL ay]e
Tuu ByeTui ti>iey O]Tic{u B]>Y]gZHil ek]u
14
e`tiHYm]
ec]i. ay]L avieT ec[ AE>]Tuh mi]et aku
kyriiTu.
piEdivxh k]u kuua ptivuEp]e kuic{u
et]<]n]yiu k]viei. pi]e n]>]yfEmEn]nuh avieT
ecu EcRu. aE]L evic{]T[ avieT v>ikyuh \Ten
evip]Tu]vukyuh ecy[tu. evic{]T[ EmnvEn]T[ 'è
Byuh xdVZyum]yi>iu mkeuric{[ |e apv]dL
pru >]ztiyil avieT niiriEp]yiu mTi aE]u
te ecet]f[? v<iyil vc{u tTutuh mTi ayc{tuh
è p>iv]>]f[. |niey]>il |en pryukEy]
zpvRiukEy] ecy[t]vR è mken cIi Ec]> kuTiuh.
O]R \]yi>ie' ù klic{u. atuEku EmEn]N ~vuh
ByE]Tuh BiEy]Tuh kUTi, 'ep]E! xm]p>]Duh
ep]ruu >ifh. |ni O>iuh aen pryukyuh
zpvRiukyuh ecy[kyi}.' ùfRi. \Ten evic{]T[
n} niymueil è AyuDh et][ aen xtYh
ecy{uk ù klic{i[ n]kh v]L nIi k]fic{u. \Ten
piv]L et]uhek][ wN |e pryukyuh zpvRiu
kyuh ecy[ttuEp]e |ni ecy[kyi}. ù xtYh ecy[tu.
\Ten evic{]Tie ki aTukyuh `}]v>uh pi>iu
Ep]vukyuh ecy[tu. kuuv[ aE]u]y xE]Svuh
EmEn]nu]y
yuh
`ztm]ztm]yi>ue[
pryuv]N
zpy]xh. EmEn]N pie viTtVh viu kuuvyueT xhbh
muru nTie]i>uu.
pu ciU>u]yi>u p>Edszb]fR[ (pM]R[) A
k]vie Bgvtieyuric{[ Biyu]yi>ui}. ù m]ztm}
kuere pumu]yi>iukyuh ecy[tu. avieTyu |o
Eztie Bgvtiu mdYvuh m]hxvuh niEvdiukyuh
n]yM]R pUj k<iukyuh ecy{utuek]]yi>uu avR[
puh. avieTyu EsV>h zg]mie siven m]ztEm avR
vic{i>uuU. A sivEztil Evu k]>Ye}]h avR
15
e`tiHYm]
kUTi zsmic{u nTiyi>uu `}, |E]<uh nTuumu[. A
sivEztil AuEt]ruh Dnum]xil ti>uv]ti>n]L
ptivu >E]Xvil \o>uvinu >h vic{uek]u
Ep]vukte |o zb]fM]>]f[ ptiv[.
O>]il
\o>uvinu
>h
vic{uek][
BgvtiEztie vTE nTyieiyE]L avieT Er]Qil
nii>u EdvIBM]>]y ci n]yM]E>]T[ O>u pR ' niueT
kukuTiu t[ siyueil |o >h |vieT
niik]et |vieT niRe' ù pru. \Ten Et>vieT
niu. avieT niuh >h |ie]u Ep]kutin[ A
Edsu]yi>u zb]fe>}]v>uh kUTi \iyuh tiyuh
piTic{uh vic{uh ve> zsmic{u En]i. ìuh >h avieT ni[
kTukiT m]riyi}. pie avR Anke ek]u v[ tic{u
En]i. n]Wu viy AnkL mkh evc{u tiyiuh mkh
ep]i Ec]>ey]ic{u tuTiyt}]et Et>u Esh Ep]uh
|kiyi}. ù m]ztm} Edviey niic{u pr A pRuh
aE]E<uh sV]xh mui vyR vIRu tuTi. aEHinu
avieT ni[]N vy{]ety]yi[ aEHh miEu Ep]yi.
aE]E<uh xuKETukL kurc{ukUTi ks]yi. mvuh mUztvuh
Ep]k]etyuh vIRumuiyuh vyR vIRuh kuic{Ep]e EdHh
viyRuh pR ~vuh p>vsn]yi niu kiT[ \>uutuTi.
ecu kvRe]e aEHh aE]L m>iuemu Et]i.
aE]l ciR "|tu Bgvtiey niic{u prtie Pm]f[.
avieTe ecEpic{]}]et |ninu xm]D]nmu]
vukyi}" ù pru. \Ten A p>ueT bu]y ciR
k]viE[ O]TiE]yi. avR nTyilec{[ aEpic{u. \Ten
evic{]T[ avieT v>ikyuh evip]Tu]vukyuh ecy[tu.
aE]L avieTec{i>uvR "ep]utu>]I! xRv{]p>]Duh
ep]ruu >ifh. ay]L arivi}]y[kek][ aen
ey]e prt]f[" ùfRic{u. aE]L, "è niic{tu
ek][ `nie]umi}. A v]ukL è BM]>]y mLu
16
e`tiHYm]
viy xTmu]i. at]f[ `ni[ duHduKk]>fm]yi
IRt[. >h piTic{u niRiyi>iut[ è p>iv]>]f[.
avR[ è niic{ A AueT puzten evi bi
ek]Tu}]et >h |kukyuh |o AukueT xuKETu
m]rukyumi}. aen ecy[tie}il A AukueT k |u
k<iyuh" `]f[ k[pnyu]yt[. |o k[pn EkE]L A
bujnL[
av
xTmu]yi.
A
zb]fnu
pu>uSx]nm]yi[ |o O>u kui m]ztEm \]yi>uuu. A
kuiyueT k k<iuk ù k]>Yh av![ èn
xHYm]yiI>uh? ìuh pie avR[! Ou Et]i.
aeteney]l "k[pn Ep]e ecy{]etyi>u]l O>u
xmyh aEyuh mkEyuh k k<iuEp]yi ù vE]h.
mkN Ep]y]uh aN jIvic{i>u]l BgvtiyueT kZpek][
aEHinu
pieyuh
puztM]>u]k]h."|en
avR
AE]cic{u niyic{u milec{[ A xuKET]yiiTi>u
zb]fEn]Tuh |o xhgtike}]h pru. avR pret}]h
aEHvuh xtic{u. aE]E<uh aEHinu kurc{u xuKm]yi.
pie ave>}]v>uhkUTi kuieyyuhek]u Eztiei.
aE]<uh evic{]Tie ki aTiyii}]yi>uu. evic{]T[
|ve>E]L "`] w]N prtuEp]e ecy[v]N xt
m]Ef]?" ù Ec]dic{u. aE]L xuKET]yi>u A zb]fN
"pURxtm]f[, k[pnEp]e ecy{]h, kuiey |t] ek]u
viu[" `riyic{u. atuEk[ evic{]T[ Ou ci>ic{i[ "mti,
|ztyuh mti. |ni n>bi Ev. atu w]N xVIk>ic{i>iuu.
|o n>biu pk>h O>u mZgbi mti. O>]Tien ek]uv[ A
uevc{u evi è p>iv]>Lu bi ek]Tu]l
>miki muru ep]y[e]uh. `]l AuEt]ruh >mivieT
v>uE]L azpk]>h ecy[tuek]fh. aen ecy{]ti>u]l
|zpk]>h duRGTm]yiI>uh" ù k[pic{u. \Ten A zb]fN
Ep]yi O>]Tiene]uvu EdviyueT p>iv]>mURikLeu
x[pic{[ A uevc{u evic{u. tlfh >mikiE]vu
kyuh A pRu xuKm]vukyuh ecy[tu. A Edsu t]mx
17
e`tiHYm]
]>]yi>u p>Edszb]fR[ A Bgvtieyuric{u]yi>u
puem}]h amic{u. avR viy EdvIBM]>]yiI>ukyuh
ecy[tu. |E]<uh AuEt]ruh >Et]Xvil >h vTE
nTyil v>uE]L avieTevc{[ O>]Tien evuk ptiv]f[.
BiHInM]>uh duM]>um]y Auke n}p]h piic{u
BM]>uh siM]>um]iIRutinu
ciURk]vil Bgvti
u eevBvh ap>imith tey]f[. ciUR]vil AuEt]ruh
ek]T è]>]EG]Sh nTuk ptiv]efu muu
priuE}]. atu nTutinu Eds]e>}]v>uhkUTi
n]uvIil EmEn]M]e>y]f[ cumteTuiyi>iut[. avR
atiEu Evu pfh Eds]>ilniu pi>iec{Tu]f[ atu
nTuk ptiv[. pfh ek]Tu]N nivZiyi}]vR avieT
AvsYmu \o<iyEv èiuh ecy[t]uh mtieyuh
evc{iu[. \o<iyEv ecy{]etyuh pfh ek]Tu]etyumi>i
uv>ueT vITukil ni[ avR ek]TuEu pfE]h
viv>u èiuh x]DnL `Tuuek]uEp]>utinuh
A EmEn]M]e> Eds]>Dik]>eTuIu[.
|enyi>ie O>]il ci vIuk]R \o<iyEvkLu
ec}ukyuh pfh ek]Tuukyuh ecy[ti}. atin]l n]uvIil
EmEn]M]R A vITukil ecu ci x]DnL `Tuuek]u
Ep]u. A vIuk]R |o EmEn]M]>ueT Ep>il BvnEBdninuh
kEy{inum]yi mjix[EzTuEk]Ril anY]yh ek]Tuu. Eku
vic]>fdivxh k]u k]vil evic{]Tu ec}ukyuh evip]Tu
]vukyuh ecy[tu. \Ten mjix[EzTien viiic{u ek]uv>]N
k[pic{u. atuEk[ O>]L O]Tiec{[ viv>h mjix[ETien
zgHiic{u. atuEk[ mjix[EzT[ "`ni[ avieT viu k]>Y
em]imi}, `niu Ej]i kEc{>iyi]f[" ù pryc{u.
pieyuh k[pic{]e ayc{u. aE]E<uh mjix[EzT[ kEc{>iu
Ep]k]n]yi viyil kyri y]zty]yi>i<iu. mjix[EzTie
vi `kEdsh EztnT]yE]]f[ mU]me AL ecu
prt[. \Ten mjix[EzT[ Ek]pE]TukUTi "|et]>u n]sm]yi
18
e`tiHYm]
IRE}]" ù pru viyilniiri evic{]Tie
aTul ec[ "`]f[ è viiic{t[? èe][ |vieT
`] k]>Yh?" ù Ec]dic{u. \Ten evic{]T[ "è mueT
Ep>il \Tytie aTul (evip]Tu]y]l Eds]e>
meuh \EdY]gM]e> \Tyetum]f[ avieT pryuk) O>u
p>]ti viuE}]; A k]>Yh w]nivieT tIRc{y]ie]]h.
\Tyt[ atien]uh ecy{femi}" ù k[pic{u. aE]L
mjix[EzT[, "|enyu k]>YL tIRc{y]]N |vieT
aDik]>mueu w]nriii}. aen v} tIU!>Em]
\>Ev] \eil atu k]fifh. ae}il nY]yh Ep]e
w]N tIRc{y]uh" ù priu viyilyriE]yi.
kurc{udU>h Ep]yE]L viyueT ac{ut[ OTiyukyuh mjix[EzT[
t]e< vI<ukyuh ecy[tu. mjix[EzTinu viy EkeT]uh piyi}.
k]inu xV[ph p>u[ piE]yEtyuU. viu EkTuh k]inu
p>uuh piyE]E<uh mjix[EzTinu Ek]ph ks]yi.
"n]uvIil EmEn]M]e> |tin]e n} p]h piiEc{]h" ù
tIRc{eTuie][
O>uviDh
nTu
kEc{>iyiei.
aE]E<uh aEHie vIilni[ O>]L O]Ti kEc{>iyiei
vIil `}]vRuh viSUcik tuTiyi>iuuevuh fil
vIiEu ec}femuh zgHiic{u. \Ten mjix[EzT[ kEc{>iyil
niiri ptuetue nTu vIiei. aE]vieT
aEHie B]>Yyuh muh B]>YyueT ayuh BZtYM]>uem}]h
atix]>vuh CRiyuh \>uuEkvuh ks]yi[ \re
niviic{uek]u kiTu>ut]yi]f[ aEHh kt[. |o
k]<[c kE]Le mjix[EzTie Ek]pem]eE]yi t]ph
mnil niru. ù m]ztm}, aEHinu vyrTc{u
vIRukyuh kuEre O]]nh vutuTukyuh ecy[tu. aE]L
aEHie O>u x[EnHitN "|t[ Ak]eT ki[ ciUR
k]vil
BgvtiyueT
m]y]zpEy]gm]ef]f[
Et]ut[
atin]l Edvieye s>fh zp]pifh. nmuu k]viEu
Ep]k]h. w]N kUeT v>]h" ù pru.
mjix[EzT[ atu
xtiukyuh avR >uEp>uhkUTi k]viEu Ep]kukyuh
19
e`tiHYm]
ecy[tu. av>vieT ecE]<uh evic{]Tu tuie]ute
avieT
niluu]yi>uu.
evic{]Tu
mjix[EzTien
kE]L "\Tytin[ |vieT viu k]>Yem]umie}E} k]u
prt[? |E]L k]>Ymu]Ey]?" ù Ec]dic{u. \Ten
mjix[EzT[ "ep]utu>]I! E]km]t]Ev! xm]p>]Duh
ep]ruu >iEf; |viTu}]et |y{uvRu Ever O>u
s>fvumi}" ù pruek][ avieT vIfu nmx[>ic{u.
aE]L evic{]T[ O>u piTi Bx[mh v]>i mjix[EzTie tyiii[
"Ae, |o zp]vsYh w]N mic{i>iuu. |ni |en v>>ut[,
ep]y[e]u. |ni Ouh ByeTukyuh xhsyiukyuh Ev.
`}]vRuh |E]L xuKm]kuh" ù k[piukyuh vIil
kiTuv>uETyuh tyiiT]n]yi O>u piTi Bx[mh aE]u
ek]Tuyukyuh ecy[tu. evic{]Tu Bx[mmiE]Le
mjiEzxinu xuKm]yi. ek]Tuyc{ Bx[mhek]u tyiiE]L
vIil kiTi>uvRuh xuKm]yi. mjix[EzTuh vIil kiTi>u
v>uem}]h piEdivxh kuic{u k]vilec{u et]<utu p
v<ip]Tukuh k<ic{u. au mjix[EzT[ nTuevc{ xVRm]
|E]<uh avieT k]]nu[. A mjix[EzTinu pie
AjIvn]h A Bgvtieyuric{[ av Biyuh visV]xvumu
]yi>uu. ciURk]vil BgvtiyueT zpti >u u
euh avyil O>u u s]i (pUj) nTutu
zb]fM]>]efuh avieT `}] divxiuh pUj ptivu
euh mE u ec]v{, evi |o A<[ckil m]ztEm
pUjyuU ùh atu nTutu n]yM]R (ku> vIuk]R)
Aefuh muu priuE}].
O>u k][ A t]Uil t]xild]>uh mjix[EzTum]yi>u
\EdY]gN O>u w]yr]<[cdivxh Eztil et]<]n]yiec{
E]L avieT O>u zsIEk]vil tur]etyuh viu ev]etyuh
kiTutuki[ atie k]>fvuh aviTue ptivuem}]h
ciE>]Tu Ec]dic{riyukyuh "|vieT n]y>ueT s]i m]ukyuh
mhg]pu>uni[ `z]M]e> v>ui s]i]ukyuh pUj
20
e`tiHYm]
divxhEt]ruh te Aukyuh ecEy{t]f[" ù mnil
vic]>iukyuh ecy[tuek]u mTiE]yi.
aTu ec]v{]<[cdivxh evic{]Tu Eztilec{u} kyuh
\Ten evip]Tu]vukyuh ecy[tu. aE]L t]xIld]>uh
avieTeyi viny]d>B]vE]TukUTi Otuiniu. atuku
evic{]T[ t]xild]>ueT aTulec{[ "\Tytinu w]En]
n]uk]E>] Evt[?" ù Ec]dic{u. atinu mrupTiy]yiu
t]xIld]R ">uh Evfh" ù pru. aE]L evic{]T[
"`]l |E]<e itiyile |>u]l mti. p>Edsi
kee][ divxh Et]ruh pUj nTic{]l w]nivieT |}]et
y]kuh" ù k[pic{u. atu EkE]L t]xild]R t]n]E>]Tuh
pry]et mnil vic]>iukm]zth ecy[t[ k]>Yh Edvi
ariuvE}] ù vic]>ic{u vix[myiukyuh aEHinu
Bgvtieyuric{u muu]yi>u Biyuh visV]xvuh dVigufI
Bviukyuh ecy[tu. BgvtiyueT Hitinu viE>]Dm]yi t]N
vic]>ic{uEp]yE}] ù vic]>ic{[ aEHh atinu zp]yi
m]yi avieT ci v<ip]TukL nTukyuh ecy[ti]f[
mTiE]yt[.
ek]}h 1068-69 AyiT[ ciUREds[ nTudInh (viSUcik)
kuErE A>hBic{u. AdYh atien A>uh azt vkevc{i}. zkEmf
atu jnueT Eml pTRupiTic{u. divxhEt]ruh m>fh
vRic{utuTi. aE]L jnL kUhkUTi EztnTyilec{[
"ep]E! tu>]I! xTh tIRu >iEf" ù
zp]Ric{u. \Ten evic{]Tu tui Edsie n]tiRi
kiuh ec[ a>i v]>ieyriu. aumutl A x]hzkmikE>]gh
smic{utuTi. atilie a][ A E>]ghek][ A
Eds[ A>uh m>ic{ii}.
ciU>inu xmIph zbiIS[ mb]ril O>u zpEds[
"k]R" (ku >]mNn]yR) ù zpxin]yi[ O>u
21
e`tiHYm]
duRzv]diyu]yi>uu. ay]L m>ic{tie EsSh ay]ueT
pE>t]]v[ A Edsey} A vIuk]e>yuh \pzdvic{utuTi.
"AdI]diE]Epn Ezpt] y]i pis]ct]h
xVjn]N b]Dm]n]x[Et vic>i mHItE"
ùE}]. atin]l A vIuk]R O>u zptimyu]ic{u
k]e> A zptimyiEM]v]Hic{u kuTiyi>ui pUjic{uek]i
>uu. aE]L ay]ueT \pzdvh O>uviDh smic{u. ìuh
jnL til pifiy]l O>u kU]R `ti>]ike \pzdvi
]N k]e> DY]nic{u zp]Ric{]l ay]L ec[ A
viE>]Dike \pzdviuk ptiv]yi>uu. aen Ae>iuh
zp]Ric{]l k]R ciU>uh ecu jne \pzdvic{i>uu.
aen O>il ciUR Eds]>n]y O>]e k]>u b]Dic{[
\pzdvic{utuTiyE]L A \pzdviu viSyIBvic{ mnuSYen
ay]ueT \TmM]R piTic{u Eztil ek]uEp]vukyuh |o
\pzdvh m]ie]Tufemu BgvtiyueT xiDiyil zp]Ri
ukyuh ecy[tu. \Ten evic{]Tu tui "|niey]>iuh ciUR
Edsu kTukyi}" ù k]e>e]u xtYh ecy{ic{u
viyc{u. atilie k]>ueT \pzdvh A Edsu]yii}.
|en ciURk]vil eci[ aEnkh b]DkL O<iuEp]yi
u[.
O>il p]iyilni[ O>u pR kuTuhbxHith ek]Tu
}UR vu t]mxic{i>uu. aEHin[ O>u b]ED]pzdvmu]yi.
O>u pis]c]f[ aEHe b]Dic{t[. A pis]cie AEvsmu]
ku xmyil aEHh tuukyuh c]Tukyuh ecy[ti>ui}.
`vieTeyiuh O>u uec[ Ouh mi]etyi>iuh.
aE]L aEHE]T[ Ae>iuh èiuh Ec]dic{]l mrupTi
Ouh pryukyi}. ci divxil A pis]cie AEvsh
nimih aEHh kui]etyuh \]etyuh \r]etyumi>i]ru
]yi>uu. |o b]ED]pzdvem]<iutin]yi aEHie
buL p mzv]dike v>ui aEnkviDh mzv]dL
22
e`tiHYm]
ecy{iukyuh |EHe ek]uEp]yi p Eztil
Bjiiukyuh muh ecy[tu. Ouek]uh O>u Pvumu]yi}.
aE]L "|EHe ciURk]vil ek]uEp]yi Bjnmi>uiy]l
|o b]D niym]yiuh O<iuEp]kuh" ù ciR pryuky]l
bu]yvR aEHe ciURk]vil Ek]uEp]yi Bjiic{u.
aE]<uh A pis]cie AEvsh \]ie]uteyi>uu.
atu]ku xmyil aEHh avieT ek]Tim>ie
xmIpu ecu kiTuh. aE]L Ae>}]eme}]h Ec]dic{]uh
aEHh Ouh miukyi}.
aen ~kEdsh mUum]xh k<iiuh Bjnie
Pem]uh k]f]y[ky]l aEHie kUeTec{i>u bu
L O>u divxh evic{]Tu tuiyE]L avieTec{u xTh
pru. aE]L evic{]Tu ek]Tim>ie cuvil kiTi>u
A zb]fen te aTuEu viic{u. aEHh eci}.
\Ten evic{]T[ aEHie aTul ec[ "nIy]>]f[?
O<iuep]y[e]]Em]?" ùh muh Ec]dic{u. atinumEHh
mrupTiey]uh pri}. aE]L evic{]Tu te ky{ii>u
AyuDh (n]kh v]L) ek]u te t evie]ic{u kurc{u
>vuh m]hxvuh vTiec{Tu[ A p>ueT muKE[ OE>ru
vc{uek]Tuu. aE]L pR "aEy{]! Ev. w]en]>u pis]c]f[.
|t] w]N O<iuEp]kuu" ù pryukyuh \Ten pR
xVtey zp]piukyuh ecy[tu. ìuh aEHie
kUeTec{i>u buL[ |tuek]u n} tZp[tiyuh
visV]xvuh vi}. "|o pis]cu xtYh ecy[ti}E}]. atuek][
at[ O<iuEp]yi>iyi}" `]yi>uu av>ueT vic]>h.
atin]vR aEHe ek]uEp]k]et piEyuh avieT
e t]mxiic{u. atuEv]yi>uu `]yi>uu anYM]>]y
ci>ueT vic]>h. ìuh aDikh t]mxiy]et A buueT
vic]>htey]f[ tey]f[ s>iy]yi>uet[ `}]vRuh
Eb]DYm]yi. aTu eviy]<[c A pis]cu piEyuh A pe>
b]Dic{u. aE]L aEHh y]pURv{h emoniy]yi ek]Tim>iN
23
e`tiHYm]
cuvil ecu kiTu. \Ten evic{]Tu tui avieTec{u
muu ecy[ttuEp]e t evie]ic{u >vuh m]hxvuh
vTiec{Tuu p>ueT muKEu viec{riu. aE]L pR
"Ev, w]N O<iuep]y[e]]"emu vIuh pru. \Ten
evic{]T[ |ni O>iuh |o EdHe b]Diyie}u xtYh
ecy{ic{[ A pis]cien O<ic{uviu. pR n} xVn]yi Edvi[
aEnkh
v<ip]TukL
k<ic{u
vic{iu
buE]TukUTi
xVgZHiEu mTiE]vukyuh ecy[tu.
k>uf]niDiyuh ARzdm]nxyum]y ciURk]vil Bgvti
tE]eTtiRu BiHInM]e> n}Ep]e mRic{u BM]>]i
IRuky}]et nizgHi]rie}u vut Emlr
xhgtikLek]u x[pm]kuue}]. `]l A Edvi te
BM]e> xTeTuuve> nizgHiuk te ecy{uh. atinu
dZ]m]yi ci xhgtikL t]e< pruek]uu.
ciURk]vil evic{]T]v]nu avk]sh avieTyu
>u vIuk]Ru m]ztEm ek]Tui>uuu. atil O[ v>vUR
vIiEuh pie O[ O>u t>ke vIiEum]yi>uu.
O>uk]u c]mu>kN è]>]L avieT evic{
]T]yiIRu. ay]L[ pfiu AzgHh zkmiDikm]
yi>utin]l ciE]L kv]yiuh tu]ru]yi>uu. at[ A
Edse zpD]nM]>ie]>]]yi>u a]u >]mc{EmEn]N `
AL[ Ouh >xic{i>ui}. >]mc{EmEn]N Bgvtieyuric{u ve>
Biyuh visV]xvuh \ A]yi>uu. |o c]mu>kN |en
kul tuie]i>u]l jnLu Bgvtieyuri
c{u Biyuh visV]xvuh kuruEp]vukyuh aE]L Ezt
k]>Ye]uh Ene> nT]t]vukyuh ecy{umE}] `]yi>uu
>]mc{EmEn]e vic]>h. at[ aEHinu viy xTvum]
yi>uu.
24
e`tiHYm]
O>u divxh evic{]Tu tuiyE]l jnueT kUil
>]mc{EmEn]en k]f]iu evic{]T[ "|[ è mueT
kUil O>]e k]fui}E}]. O>]L ecu fil viic{u
ek]uv>e" ù k[pic{u. \Ten O>]L O]TiE]yi >]mc{
Emnvenu k[pnyriyic{u. aE]L >]mc{EmEn]N, "`nii
E]L v>]N mni}. c]mu viiuiTu v>]nuvN w]n}"
ù pryc{u. at[ A AL ecriyic{u. "è mkN
|E]u v>]N mnie}il w]nE]u ec}]h" ù
k[pic{i[ aE]u pureu. aE]L >]mc{EmEn]N |E]uh
purei>uu. mEYm]Rh >uEp>uh til ku. aE]L
evic{]T[ "è mknu w]N viiuiTu v>]N mni},
aE}?" ù Ec]dic{u. atinu mrupTiy]yiu >]mc{EmEn]N "Edvi
viic{]l `vieTy]y]uh È]]y]uh v>]N ty{]r]f[. c]mu
viiuiTu v>]N mni} È pruu. ay]L
ciE]L kv]yiuh tuutuek]u jnLu Edviey
uric{u Biyuh visV]xvuh kurutuTIu[. Edvi
|et]uh ariii}] viDi]yi>iuu. |eny]y]l
|vieT k]>Yem]uh nT]ety]vuh. atu viy xTm]f["
`riyic{u. aE]L evic{]T[ "w]en}]mriuek]ute
y]fi>iut[. è mL Ouh xTeET. |o xTh
w]nuTen tIRuek]]h" ù k[piukyuh pie
`}]v>uhkUTi EztiEu Ep]vukyuh ecy[tu. avieT
ìy fil evic{]Tie kiyTi. c]mu>kN
avieTe vIfu. pie AukL kUTi `Tu]f[ ay]e
vIiEu ek]uEp]yt[. vIieiyE]E<uh ay]Lu pni
tuTiyiu]yi>uu. mU]h divxm]yE]E<uh ay]ueT
EdHie}]h vxU>iu>uL niru. ~<]h divxh ay]L
m>iukyuh ecy[tu.
O>u evic{]Tu k<i]l pie AdYh tui Eztil
ec{[ aHxiu Aey]f[ avieT pie viic{]T]yi
niymiuk ptiv[. c]mu>kN k<itie EsSh AdYh
25
e`tiHYm]
tuiEztilec{[ aHxic{t[ v>vUe> s]muEmEn]n]
yi>uu. atin]l A Aee pie evic{]T]yi
avieT niymic{u. A s]muEmEn]N kvitikn]yi>u k<iu
Ep]y s]muEmEn]e O>u m]tun]yi>uu. A mnuSYN kv]yiu
tu]ri}]yi>uueviuh O>u n}vn}]yi>uu. ~SfizpEy]g
L ek]uh muh Edsu jne Biiic{u v<u]
uky]yi>uu ay]ueT zpD]n et]<il.
A Edsuve>}]h AyuDvidY aBYxiuk zsIku
pfi>ueT k>iyi]yi>uu pE te ptiv[. |o
s]muEmEn]N jneru pifi aBY]xin[ avieT
A>uh Ep]k]ety]i. zsIkf[[ a]u]yi>u mU
pfiR O>u su]]vuh Bgvtieyuric{[ av Biyu
Aum]yi>uu. aBY]xin[ avieT A>uh ec}]ety]ytu
ek][ mUpfiRu ve> xTmu]yi. aenyi>u
E]L A s]muEmEn]N O>u divxh >]ztiyil O>u duene]u
zsIkf[u pfi>ueT pu>u tI evy[iukyuh ecy[tu.
pu>u tI piTiic{u kutu kiu mUpfiR atu
ekTu]N zsmi]t eeD>YxEmth atu En]ie][ "è
BgvtI! |o kut[ è gZHm}. EdviyueT Eztm]f[.
aviTuute |tinu xm]D]nmu]fh" ù pru. A
xmyh s]muEmEn]N O>u vITie m]ikyii>iuky]yi>uu.
ay]L avieT ni[ |riy]L Ek]vfiyil niu k]l eti
t]e< vIfu t ep]i m>ic{u. aE]<uh zsIkf[e pu>
mu<uvnuh kik<iii}]yi>uu. A pu> Ep]yi[ BgvtiyueT
kZp ek]u fil zsIkf[u pURv{]Dikh Bhgiy]yiu
pu>pfi nTu.
s]muEmEn]N k<iiu pie k]vil evic{]T]yi
tIRt[ O>u c]mu>kn]yi>uu. ay]L kv]yi[ Ouh
tu]ri}]yi>uu. ay]Lu Bgvtieyuric{u ve> Biyuh
Byvuh visV]xvumu]yi>uu. ay]Lu zp]y]DikYh nimih
tu]en}, `<uEnu nT]NkUTi vy{]et kiTi]yE]L
26
e`tiHYm]
v>vu>u vIie O>]Lu divxh zpti kurc{uEn>E[ O>u
viryl tuTi. atu zkEmf vRic{[ OTuh ay{]L tui
Eztilec{[ aHxic{u. a][ ciuR Eds]R
pifi >u kik]yi pi>ii>iuky]yi>uu. atil O>u
kik]R v>vUR]>ueT B]guh mvR t>ke B]gum]
yi>uu. t>ke B]g]yi v>uvRu v>vU>uEmEn]N evic{
]T]kutil xtm}]yi>uu. atin]vR v]RkY]l
kiT]yi>u t>ke mkn]y kZ>ken prii
uic{u. ay]uh Eztiec[ aHxic{u. at[ mEi
]Re}, ay]ueT anuteyuh xtm}]yi>uu. A
vZN mken viic{u EdviyueT anuzgHmi}]et |en
tuutu Ed]Sm]efu muh ve>yikh pru En]i.
aet]uh kZ>knu xtm]yi}. O>u divxh |tienuric{u
vYxnic{uek][ A vN >]ztiyil kiTuriy]L Bgvti
ay]ueT aTulec{[ "è mkN |tienuric{[ Ouh vYxni
E. O>u ek]}h k<iyutinumun[p[ w]nitinu nivZiyu
]ie]]h. |enyu mL \]yi>iutiEn]L
n}t[ |}]etyi>iut]fE}]" ù k[pic{t]yi ay]Lu
Et]i. ay]ufRu kuturu En]iyE]L O>u Etju
m]zth ay{]ueT aTul niu mryut]yi ay]L k]fukyuh
ecy[tu. |o xhgti piEdivxh k][ pE>]Tuh, viEsSic{u
te mkEn]Tuh, pryukyu]yi. kih bHun]? |o xhgti
yu]yi[ O>u ek]}h tikyu divxh kZ>kN O>u kifil
vIfu m>ic{u. atilie |tuve> ciuRk]vil evic{]Tu]
yii}.
|ni O>u xhgtikUTi pri[ |o \pnY]xh avx]ni
i]emu vic]>iuu. ciuR Edsu ciT[ 'ac{ut]n
Ey]gi' è]>u divYnuh aEHie siSYn]yiu 'etEzg]mh
s>n]>]yfs]x[ztikL'
è]>u
pitnumu]yi>uu.
s]x[ztikL te gu>uv]y A Ey]giyueT \pEdszpk]>h
am]v]xi Et]ruh ptiv]yi sipUj k<ic{i>uu. pUjyu
27
e`tiHYm]
divxh s]x[ztikL xYy]kuE]L kui k<iu pu>k[
kyri v]tiTc{]l pUj k<i}]et v]til tur]ri}. pUj
k<iyuE]L En>EmkEdsh p]ti>]v]yikiuh. aeny]f[
ptiv[.
O>]il kuhBm]xil am]v]xin]L s]x[ztikL
pUjk<ic{uek]i>uE]L aEHie B]>Yy]yi>u amY]R
È] AvsYin]yi muEiri. aE]L >]zti ~kEdsh
pu n]<iky]yi>uu. viuh muh kUT]et |>u]f[ amY]R
aE]iriyt[. aE]L AE>] avieT v[ amY]>ueT
k<uiu]yi>u
AB>fe}]h
arueTuuek][
O]Tiu. amY]R \re niviic{u. atuEk[ aylpu
]yi>uve>}]h p>izBmic{[ avieT O]Tieyi. viv>mriE]L
av>]l k<iyu aEnVSfe}]h ecy[tu En]i. ìuh
ken kupiTi]N k<ii}. pUj k<iE]L v]til
tur[ s]x[ztikuh puru vu. |o xhgti aEHvuh
ariu. aEHm]E>]Tuem]uh mi]et avieT niiri
nTu. aEHie pi]e ci aylp]>uh ecu.
avR Ene> acYut]nEy]giyueT aTuei. Ey]gi
muEte |o xhgti divYdZi ek][ krii>i>utin]l
s]x[ztikE]T[ "s]x[ztike! xhgti w]N arii>iuu.
fil k]vil ecu EdviyueT xiDiyil xTmriyiU.
nivZim]Rgh Bgvti \]i>uh" `[ pru. \Ten
s]x[ztikL k]viei Bgvtiey utic{u. s]x[ztikL O>u
zdutkviyum]yi>utin]l uti pdYm]yi]yi>uu. aeWu
pdYh ec]}i<iE]E<uh zsiEk]viilni[ O>u Etj[
purEuvu Ene> ete]uEp]yi. atie pi]e
s]x[ztikuh kU>uh nTu. Etj[ EmlB]gukUTiyuh s]x[zti
kuh kU>uh niukUTinTum]f[ Ep]yt[. Etj[ avieTyu
pu<e> p]EW>i n]y>ueT vIinu xmIpmu kifinu O>u
zpdifh evc{i[ Eml B]gu niu. s]x[ztikL vIie
pTilecu viic{u pTiv]til turic{[ A vIie mU
28
e`tiHYm]
n]yE>]T[ xhgtike}]h pru. A n]yR s]x[ztikueT
siSYnum]yi>uu. mU n]yR ci x]m]nL a[ pkl te
BZtYe ky{il ek]Tu[ s]x[ztikueT miE[ ayc{i>uu.
avN mTivt[ >]zti pupzun]<ik k<itie
EsSm]yi>uu. atuek][ mUn]yR kN te BZtYN
teeyu ~kEdsh tIRc{eTuie][ A BZtYen
viic{uv>ui Ec]dYh tuTi. aE]L Eml B]gu nii>u A
Etj[ A BZtYe tumIet vu O>u zpdifh evc{i[
mruEp]yi. aE]L xhgti s]x[ztikLuh mU n]yRuh
kurc{ukUTi niym]yi. \Ten mU n]yR A BZtYen mu ci
BZtYM]e>e][ piTiic{[ O>u m>iEMl EcR[ ekic{i[
mUn]yR te >umUu vI[ evc{uek]Tuu. aE]L A
aTie kN p>m]Rem}]h \]ytuEp]e pryukyuh
Etj[ zpdifh evc{ A kifiiri O>u ep]tieeTu[
ek]uvu s]x[ztikL[ ek]Tuukyuh ecy[tu. s]x[ztikL
A ep]ti a<ic{uEn]iyE]L amY]>ueT AB>fe}]h
atiu]yi>uu. s]x[ztikL xE]Sic{u >uky{uh \yRi
mUn]ye> anuzgHic{i[ AB>fuh ek][ miE[
Ep]yi. A ep]ti kifiii>ut[ A kN tey]yi>uu
ùt[ pryfemi}E}]. s]x[ztikL AB>fe}h
mil ek][ ecu amY]>ueT ky{il ek]Tuukyuh \]y
xhgtike}]h pru EkLpiukyuh ecy[tu . aE]L
amY]Ru]y xE]Sh `ztm]ztemu pry]N zpy]xh. piE
divxh k]E s]x[ztikuh amY]>uh kuic{u k]vilE]yi
Bgvtiey vic{[ ci v<ip]Tukuh k<ic{u mTivu y]pURv{h
xuKm]yi t]mxic{u.
|en ciURk]vil BgvtiyueT m]H]Yuh aut
zpvZikuh |niyuh ve> pry]nu[. ìuh vi>By]l
|E]L vi>miuu.
ciUR k]vilBgvti! ecu kiEc{N, tVdIym]H]Yh
etukutEsSh! muh kZpy] ep]ruu k]uk m]h
29
e`tiHYm]
117. k}UR nU>i]TM]R

zsIp>su>]mN Ek>ie >]yi aeevdYM]e>
niymic{tuEp]e Aru m]zik kuTuhb]E>yuh niymic{u.
av>il mU[ kuTuhb]R xMzv]dikuh EsSh kuTuhb]R
duRzv]dikum]yi>uu. xMzv]dikil O>u kuTuhb]>
n]f[ k}UR nU>i]TM]R. avR duRzv]dL O>iuh
ecy{ukyi}.
k}UR nU>i]TM]>ueT |}h AdYh zbiIS[ mb]ril
Ek]l xmIp]yi>uu. kurc{uk]h k<iE]L È]
k]>fvs]l x]mUti>i]iE[ |vE>]T[ n} >xmi}]ety]yi
IRu. atin]vR avieTni[ Ep][ vuvn]T[ t]Uil
p]i tIvi x[ESnil niu mU[ n]<ik ki<[
piurmhsh Eds[ ecfh ku[ BgvtIEztinu
xmIph B]>tu<yueT vT]yi O>u [ t]mxm]i. ìuh
aviETyuh av>ueT v]xh i>m]yi}. A diil t]mxm]i
yi>u muHdIy>ueT \pzdvh nU>i]TM]R[ duHm]yi>uu.
ùm]ztm}, nU>i]TM]R avieT t]mxm]iytieEsSh
x]mUti>i]Tie viE>]Dh pURv{]Dikh vRiukyuh ecy[tu.
atin[ xVlm]y O>u k]>fvumu]yiIRu. ek]c{i >]j
xV>Uph vky]yeviyE]T[ ahsil 'ep>uT['è]>u
Eztvuh ~t]nuh vuvkkuh \[. ek]c{i >]j]M]R[
ti>umU[ kiiy]l avieTec{['a>iyiuv]<[c' è]>u zkiy
nTuk ptiv]f[. atinuEvu xkx]Dnuh EsK>ic{u
ek]Tui>ut[ a][ ek]c{i >]j]M]>ueT |n]yi>u
O>u k}UR nU>I]T]yi>uu. atuek]uh kUTiy]yi>uu
x]mUti>i]iE[ nU>i]TM]E>]T[ viE>]Dh vRic{t[. |en
`}]h ek]uh ecfhkue t]mxh nU>i]TM]R[
~vuh duS[>m]yiIRu. atin]l ek]c{i>]j]v[ ave>
kuTuhbxHith
tZUfiur[
ek]uEp]yi.
a][
'mfiyiimn'`[zpxim]yi>u zb]fgZHh anYhniu
30
e`tiHYm]
Ep]vuky]l A |}vuh |}h vky]y xk vuvkkuh
xR]>il EcRi>iuky]yi>uu. atin]l ek]c{I>]j]v[
nU>i]TM]e> xkuTuhbh A |}[ kyi]mxiiukyuh
|}h vkxk vuvkkuh nU>i]iE[ d]nm]yie]Tuu
kyuh ecy[tu.
an>h ~t]nuh ek]}L k<itie EsSh avR
avieTniuh kuTuhbxEmth Ep]yi tZivEp>UR t]Uil
avifiE>i viE}jil O}UR tIvi x[ESnil ni[ ~kEdsh
a>n]<ik pTi]r[ i>v]xm]i. |t[ ek]}h 1030]m]]ef]f[ EkLvi. |E]<uh av>ueT i>v]xh avieT
ey]f[. ìuh ecfhkuuh tZUfiuryiumu
|}uh vuuem}]h |E]<uh av>ueT eekvs]nuBv]il
tey]f[ |>iut[. ùm]ztm}, k]>YEnVSiutinuh
mum]yi ciE]L avR A >u uh Ep]yi t]mxi
]rumu[. k}UR nU>i]TM]R ecfhkuu Bgvtiey
tueT kuTuhbp>Edvty]yi]f[ vic]>iukyuh Ac>iu
kyuh ecy[tuEp]>ut[. atin]l avieT Bjnin]yiuh avR
ciE]L avieTec{[ t]mxi]ru[.
k}UR nU>i]TM]R EvdEvd]hgikiuh mzv]diuh
pE te atinipufM]>]yi>uu. av>il ciR n} kviku
m]yi>uu. `]l avR[ aDikh zpxii mzv]di]f[.
avR tZUfiuer ni[ avifiE>i[ m]ri]mxi]niT
y]ytute av>ueT mzv]die sinimim]ef]f[
e`tiHYh. at[ èney[ cu>uil t]e<pru
ek]uu.
avifiE>i ` Eds[ 'ki<e]i]T[' `[ zpxi
m]yi[ O>u mnyu]yi>uu. anvDi xVuu]yi>u A
zb]fgZHil O>u k][ pu>uSM]>]>umi}]ety]yi.
OTuh n][ aRnL m]zthEsSic{u. av>il mU[
aRnL m>ic{E]<uh EsSzkiykL ecy[tt[ avieT
31
e`tiHYm]
aTuuteyu
mUU>i}e
O>u
nU>iy]yi>uu.
k]i]umne nU>i]TM]R aEnkh mURike Exvic{u
zpx]diiukyuh tueT p>Edvtk]ievc{u ptiv]yi pUji
ukyuh ecy[ti>uv>]yi>uu. aRnueT EsSzkiykL
k<ic{u EsS]>n]yiec{uEcR nU>i avieT kuTuhb
p>Edvtk]yiIRi>u mURike EvtuEp]e pUjiu
kyuh Exviukyuh ecy{]ti>utin]l aEHinu zB]u
piTic{u. ùm]ztm}, zB]upiTic{[ O]TinT aEHh kurc{uk]h
k<iE]L >h CRic{u m>iukyuh ecy[tu. pieyuh
avieT zptidinemEp]e O]E>] By>xhBvL nTu
ek]i>uu. atin]l jnL Byh nimih A mnl
kyr]ety]yiey}, A mnyueT aTulkUTi v<inTuk
Ep]uh
ecy{]ety]yi.
aE]L
~k]kiniy]yi>u
A
aRnin[ avieT k<ic{ukUutinu ve>zpy]xm]yi
IRu. atin]l A x]DVi tZUfiuerec{u viytu>]N
ti>umnie xiDiyil |o xTe}]mriyic{u. \Ten
viytu>]Nti>umnuek][ k}UR nU>i]Tien ti>umu]ek
v>ui 'k]i]i}u ec[ avieT \]yie]i>iu
\pzdve}]h O<ic{uek]Tuf'em[ klic{u. nU>i]T[ A
|}uec[ xhgtike}]h xU[mm]yi aEnVSic{riyukyuh
k]ik]unU>im]>ueT p>Edvtk]yi>u mURikLe}]h
y]viDi pUjkuh muh nTi ave>xE]Siiukyuh
aE]L avieT \]yie]i>u \pzdve}]hnIukyuh
atri[ avieT d]xYzpvZiuh muh Evuve>}]h
ecutuTukyuh aE]L ~k]kiniy]yi>u A aRn
ie duKvuhByvuem}]em]<i[ avR[ xuKm]vukyuh
ecy[tu. ìuh A mURikeey}]h y]viDi pUjic{uh
Exvic{uh xE]Siic{uek]i>iutin[ mtiy]yvR m]>umi}]
ti>utin]l
viytu>]N
ti>umnie
k[pnzpk]>h
nU>i]T[ pieyuh A |}ute t]mxic{u.
32
e`tiHYm]
an>h kurc{uk]h k<iE]L avieT ~ky]yi
EsSic{i>u A aRnvuh k]DRe zp]piukyuh
av>ueT ap>zkiykuh nU>i]Tute nTukyuh A xhgti
viytu>]N ti>umnie aTul ariyiukyuh aE]L
ti>umnuek][ nU>i]TiEn]T[ '|ni nie}]v>uh |vieT
ni[ (tZUfiuerni[) m]ri kuTuhbxHith A k]ik]i}u
ec[ t]mxic{uek]fh. anYhnit]y A |}vuh A
|}hvky]yiu xk vuvkkuh niL]yi ti>iuu'
`[ kliukyuh azpk]>h tiU>h ayc{uek]Tuukyuh
a]h mutl k}URnU>i]TM]>ueT i>v]xh avieTy]ku
kyuh ecy[tu. |zpk]>m]f[ k}UR nU>i]TM]>ueT i>v]xh
tZUfiurni[ m]ri avifiE>iyi]yt[. nU>i]TM]R
avieT i>v]xm]y k]h mutl A mnyueT Ep>[
'k}URmn'ey]yi. ìuh avieT xmUpM]>]yve>}]h
|E]<uh k]ik]umney]f[ pruv>ut[.
k}UR nU>i]TM]R viy mzv]dik]yiIRtinu p
k]RfL
jnL
pruv>uu[.
avyil
cit[
t]e<ruek]uu:
k}URnU>i]TM]R xkuTuhbh ecfhku[ p]Ri
>u k][ avieTni[ O>u nU>i]T[ tZivEp>UREc{[
vTu]Eztil Bjnh tuTi. Bjnh ve> niEy]Tu
kUTiy]f[ nTiyi>ut[. >uEn>vuh nT turuE]E<[
kuik<ic{[ Eztieuh. pie nTyTutu ve> jpic{u
ek]uh |osV>DY]nh ecy[tuek]uh mpile
|>iuh. aeny]yi>uu ptiv[. |T[ xY]vnin[ xmy
m]kuE]L atinu m]ztEm avieTni[ `<uEuEp]vukyuu.
atu k<i]l pieyuh avieTe vi>iuh. \c{[ O>u
En>hm]zth xVlh Bfh k<iuh. pie jp]nh Ep]uh
ptivi}]yi>uu.
33
e`tiHYm]
aen ~t]nuh ek]}L k<itie EsSh O>u
divxh eevkuE>h nU>i]T[ |osV>DY]nE]TukUTiyi>u
E]L Eztil a]<pUjyuh tZukyuh muh k<iu.
aEHh aet]uh ariyi}. aEHh DY]nilniufR[
kutur[ En]iyE]L Eztil s]i]R mut]yv>]>u
mi}]yi>uu. nT aTc{i>iut]yuh ku. '|ni `]f[ Evt['
`[ vic]>ic{uek][ aEHh avieTyi>uE]L `vieTniE]
O>u zgh aEHie muNpil vuvIfu. aetTuuevc{uh
ek][ aEHh pieyuh vic]>mg[nn]yi avieTeyi>uu.
aen kurc{uEn>h k<iE]E<uh kui]N Ep]k]nu
En>m]ytin]l aEHh kui]N Ep]yi. s]i]R kuic{uv[
nT turE]E<uh nU>i]Tuh kuiyuh muh k<ic{u ptivu
Ep]e mpiei. aEHh pieyuh niEy]TukUTi
Bjic{uek][ y]pURv{h avieTe t]mxic{u.
an>h ~t]nuh ek]}LkUTi k<itieEsSh O>u
divxh p]Rv{tIp>EmsV>M]R nU>i]ie muil zptYI
Bviukyuh Bgv]N aEHE]T[ '|ni Bjnh mtiy]i
|}E[ Ep]k]h. |vieT kiIu zgh w]N |utt]f[.
atu En]i atilri>iutuEp]e ecy[tuek]]l
xRv{vuh xPm]kuh. A zgie avx]nB]g[ pri
u viDizpk]>h BgvtiEv k<ic{uek]]l xkk]>Yuh
x]Diuh. x]D]>fm]yiu BgvtiEvEy]L kurc{ukUTi
vi>ic{]f[ zgil pri>iut[. atin]l |o viDi
zpk]>h k<iu BgvtiEvyueT Ep>[ 'viy BgvtiEv'
`]ie]fh. w]N |o priuet]inuh y]et]>u
vYtY]xvuh v>ut}. wL >uEp>uh EvtuEp]e zpx]di
c{i>iuu' `>uiecy[ti[ Bgv]N EdviEy]TukUTi aE]L
e aR]nh ecy{ukyuh ecy[tu. \Ten nU>i]T[
p]Rv{tIp>EmsV>M]R mr A diu En]i x]]hgh vIfu
nmx[>ic{u. aEHin[ aE]<u]y xE]S]utp]>vsYh
`ztm]ztemuh ~tuzpk]>emuh prv]N zpy]xh. nU>i]T[
34
e`tiHYm]
A >]zti avieT<ic{u kUiytieEsSh piEdivxh k]e
kuiyuh xY]vn]dikuh k<ic{[ avieT 'zsImU]nh' mutl
Evu ie}]h vnvuh dRsvuh k<ic{iu mnE[
Ep]yi. k}URnU>i]TM]R viy mzv]dik]yiIRt[
zsIp>EmsV>Eyuh zsIp]Rv{tiyuETyuh zpx]dhek]uh Bgv]e
\pEdszpk]>mu viy BgvtiEvek]uh Bgv]N zpx]dic{u
ek]Tu zghmUvum]f[. Everyuh ci k]>fie}i}.
avyuh y]vx>h pi]e zp]vi]N En]]h. ~etiuh
zput nU>i]T[ OE>R]T[ niyic{u. aeteney]l k}UR
mnu]ku pu>uSM]e>ey}]v>uh xm]vRnh k<i]u
Ten vTu]Eztil O>u xhvX>Bjnh nTfemuh
at[ k<iii}]et mzv]dh ecy[tutuT>uetum]f[. A
~R]T[ |E]<uh avieT s>iy]yi nTuEp]kuu[. |o ~R]T[
niyiukyuh vTu]Eztil Bjic{u p]Rv{tIp>EmsV>
M]e> zptYIk>iukyuh ecy[t A nU>i]ie Ep>[
'kum]>xV]mi' `]yi>uezt.
|o
kum]>xV]mi
nU>i]T[
vTu]Eztie
xhvX>Bjnh k<iu mnl mTieyI[ ~t]nuh divxL
k<itieEsSh k]si, >]EmsV>h mut]y pufYil
E]yi ghg]x[n]nh, Extux[n]nh mut]yvyuhkUTi niRv{Hic{u.
aEHh >]EmsV>uni[ mTiv>uh vuvnpu>ei
mH]>]jxiDiyilec{u muKh k]fiukyuh ecy[tu. a[
ti>uvit]hkUR >]jYh B>ic{i>ut[ ek]}h 973-]m]f[ kuhBm]x
il n]TunIiy k]Rikti>un]L >]mvR mH]>]j]v[
ti>umnuek]]yi>uu. ti>umnuek][ |o nU>i]Tien
uric{[ muEte Ekrii>utin]l aEHe avieT
y]Ey]gYh xVIk>iukyuh xl>iukyuh ecy[tu.
a][ avieT jnL[ atiduHm]y O>upzdvh
En>ii>uu. 933-]m][ n]TunIiy m]R]vR mH]>]j]v[
>]jEzd]Hik]yi>u ùvIil pim]e>ey}]h piTiic{u
pTi]er kTlur[ ek]uEp]yi k<uuevi kTiE[
35
e`tiHYm]
tukyuh av>ueT x[ztIkey}]h piTic{[ xmuzdtI>v]xik]y
muuvR[ ek]Tuukyuh ecy[t]fE}] av>ueT vhsh
nsiic{t[. A pim]>ueT pE>t]M]uh avR Exvic{i>u
\zgmURikum]f[ a[ jne \pzdvic{uek]i>ut[. A
pim]>ueT EsSzkiykL ecy[v]n]>umu]yi>ui}E}].
'AdI]diE]Epn Ezpt] y]i pis]ct]h
xVjn]N b]Dm]n]x[Etvic>i mHItE'
`]fE}] zpm]fh. A mURikueT \pzdvh jnL[
mi divxiuh \]yi>uu. viEsSic{[ ec]v{]<[cyuh evi
y]<[cyuh >]ztiyil mYy]mi]yi>uu atiks]yi>u
t[. A pis]cuueTyuh mURikueTyuh xW]>h kTlurh
mutl pTi]ErE]v]til ve>y]yi>uu. pn]BxV]miey
uric{u Byhek]E] È] avR Ek]k[ kT]ri}.
p[ n]<ik >]ztiy]kuE]L ave>}]v>uh kUTi kUhkUTi
kTluruni[ ki<E][ pureTuh. pie pu n]<ik
evu]nuE]L ve> A zpEdse]e av>ueT xW]>m]f[.
atiniT[ mnuSY>]yiuve> Ae>eyiuh k]l avR
kk<iuh. atin]l a][ A>uh puriri xW>i]
ri}. ùm]ztm}, a][ A zpEdseuh A>uh p]Ri
>uumi}. |o mURikL \re arukyuh aHxiukyuh
ecy[tuek]]f[ xW>ic{i>ut[. atin]l A zpEdseuh
ARuh EpTic{iu pu>kuEp]uh kiTur]N nivZiyi}]
yi>uu. |o \pzdvem]<iutin[ mH]>]j]v[ ti>umnuek][
aEnkh mzv]dike v>ui ptuh ecy{ic{uEn]i. Ou
ek]uh O>u Pvumu]yi}. aenyi>uE]]f[ kum]>
xV]minU>i]T[ avieT ecuEcRt[.
nU>i]T[ muKh k]fic{E]Le ti>umnuek][ |o
xhgtike}]h aEHE]T[ kliukyuh ~tuviDvuh |o
\pzdvh m]ie]Tufem[ AvsYeTukyuh ecy[tu. xhgti
ke}]h Ekumni]iytie EsSh nU>i]T[ Ae,
36
e`tiHYm]
w]en]>u `<ue<utie]Tu]l atuhek]uEp]yi Ek]
v]till akunilukyuh A mURikL puruv>uE]L
at[ av>ueT aTuE[ `riuek]Tuukyuh ecy[v]N
eeD>YmuvR |vieT Ae>iumuE]? `[ Ec]dic{u. atin[
mrupTiy]yi atin]e>iumu]kuh `[ klic{u. aE]L
nU>i]T[ `]l at[ |ute Evfh. |[ eviy]<[c
y]fE}], w]N Ep]yi kuiyuh xY]vn]dikuh a]<vuh
k<ic{uv>]h `[ pryukyuh atien xtic{[ ti>umnuek][
O>]eUi nU>i]Tien ayukyuh ecy[tu.
nU>i]iE[ Ekmm]yi[ a]<inuh muh klic{u
chekiyi>uu ùt[ zpEtYkh pryfemi}E}]. `[
n]<ik >]ztiy]yE]E<uh nU>i]T[ kuiyuh a]<vuh muh
k<ic{[ ti>umu]ek ì. aE]E<uh ti>umnie a]<m
mZEtuh k<ii>uu. aE]L nU>i]T[ OE>]yuh `<u]
fiyuh (n]>]yvuh) Evfh `[ pryuky]l klpnzpk]>h
O>]L av avieTe]uec[ ek]Tuu. nU>i]T[ A
O]eyTu[ v]Ru muric{[ atil È] `<uti mTi
eievc{u. aE]E<uh O>u p]ip]yi avieT ùky]l
ti>umnuek][ |t], |o A]f[ `<u[ ek]uEp]kut[
`[ kliukyuh nU>i]T[ A `<u[ A sip]yiyueT
eeky{il
ek]Tui[
|t[
pTi]er
Ek]v]till
ek]uec[ A dumURikL avieT v>uE]L aku
niuek][ purE[ `riuek]Tufh. aE]L avR
ù ecy{uu `ri[ A viv>h |vieT v[ pryukyuh
Evfh. ù pryukyuh ecy[tu. \Ten A sip]yi A `<uuh
ek][ O>u kuti>urukyri O]Tic{u pTi]er Ek]v]til
ei. aE]E<uh A dumURikueT aRc{ EkutuTi.
kurc{u xmyh k<iE]E<uh ave>}]v>uh Ek]v]tile
i. aE]L A sip]yi eeD>YxEmth Ek]k[ niu
ek][ nU>i]ie `<u[ av>ueT aTuE[ viec{riu.
A `<u[ av>ueT aTul ìy fil A
37
e`tiHYm]
mURike}]h ARn]dh pureTuvic{uek][ vv<iEy
pTi]E]Ti xmuzdilc{]Ti mru. `<uuek]u Ep]yi>u
sip]yi mTiv[ A viv>em}]h ti>umnie xiDiyil
ariyic{u. aE]L nU>i]T[ A \pzdvh aeney]<iu.
|ni A dumURikueT \pzdvh O>iuh \]vukyi} ù
pru. \Ten ti>umnuek][ 'w]nuh aente visVxi
uu' `[ kliukyuh nU>i]Tien kiT]N klic{yu
kyuh ti>umnuek][ piyryiE[ `<uukyuh ecy[tu.
piEdivxh nU>i]T[ ti>umu]ekec{[ y]ztyriyic{
E]L ti>umnuek][ aEHin[ vI>sZhK mut]y
aEnkh x]nuh y]ztec{vuvk[ Ayi>h pfvuh
klic{uek]Tuu. nU>i]T[ avey}]h v]ie][ au
te xxE]Sh xVEdsE[ Ep]vukyuh ecy[tu. nU>i
]ie `<u[ k[ EpTiEc{]TiE]y duRURikueT \pzdvh
atilpie A Edseuh O>iumu]yii}. |o kum]>
xV]minU>i]ie >]me poztN \]yE]Le
aEHin[ Ayu[ kurv]ef[ ciR pryuky]l kum]>xV]mi
nU>i]T[ zpxi EjY]XYn]yi>u k]>][ |osV>v]>iye>
e][ A \inU>i]ie j]tkem<utic{u. |osV>v]>iyR
pryutuh `<utie]Tuutuem]uh etukie}]yi>uu
jnueT visV]xh. at[ v]vm]yi>uu. |osV>v]>iyR
EjY]ti]x[zte}]h pic{uk<itie EsSh mu]l vY]<
v]h (ONpt[ ek]}h) k]>][ xubfYxV]miey
niEy]TukUTi Bjic{[ zpx]diic{ mH]n]f[. pie aEHh
pr]l s>iy]k]etyi>iuEm]? aEHh j]tkil `<uti
e]Tut[ A \inU>i]T[ |tupt[ vy[ tikyutinumuNp[
vxU>idIn]l m>iuh `]yi>uu. ùm]ztm}, m>iu
Auh m]xvuh tIytiyuh n]<ikyuh vin]<ikyuh `<uti
e]Tuu. at[ kE]L kum]>xV]mi nU>i]T[ mut]yvR[
ve> xTmu]yi ùt[ pryfemi}E}]. `niuh A
mnuvR |o vRm]nh p>xYm]iyi}.
38
e`tiHYm]
A \inU>i]T[ mur[ vRuv>ikyuh y]k]h
aEHie xm]vRnh ve>yu zkiyke]e k<iyukyuh
ecy[tu. an>mEHh pitmHe niyzpk]>h tZivEp>U
e>i vTu]Eztie xhvX>Bjnvuh niRv{Hic{u
ek]u mnl mTieyi. aE]EHh aEHie j]tkh
|osV>v]>iyR |i zpk]>m]f[ `<utie]Tui>iuet
u viv>h ènEy] ariyukyuh 'vxU>ib]DeyTuu
tinu si BgvtiutuEp]e m]Rumi}E}]' `[
vic]>ic{[ aTu divxhte ecfhku[ BgvtiEzti
ei Bjnh tuTukyuh ecy[tu. A Bjnvuh kinniEy]Tu
kUTuey]yi>uu. k][ s]i]>N v[ nT turu
E]E<uh \inU>i]T[ kuiyuh xY]vnvuh k<ic{[ a
ieuh. pie \c{pUj k<i[ nTyTutuve> jpvuh
nmx[]>vuh mum]yi[ avieT]mxiuh. \c{Uj k<i[
nTyTc{]l |}E[ mTuh. avieTec{]l |}[ Etv]>
u>yil kuTiyi>uiyi>iu ecfhku[ Bgvti[ O>u
pUj k<iuh. atin[ niEvdYin[ n]<iy>iy]f[ ptivuevc{i>iu
t[. pUj k<i]l A Ec]rum]zth \[ kUT]et aEHh \of[
k<iuh. aen O>u En>h m]ztEm aEHh \of[ k<ic{i>uuU.
eevkuE>h nT turuE]E<uh aEHh Eztieuh.
pie a]<Uj k<i[ nT aTutuve> aEHh Edviey
Bjic{uek][ avieTyi>iuh. |eney]ey]yi>uu aEH
ie Bjnh.
|en ~t]nuh ek]}L k<iE]L |osV>v]>iyR
`<utie]Tui>u j]tkzpk]>h A \inU>i]ie c>m
gti[ divxm]yi. a[ eevkuE>h aEHh B]>tu<yilec{[
kuic{Uu jpic{u ek]i>u xmyh A pu<vu nii>u
>>y]ukil Oilni[ È] O>u mURi ~vuh
\oE]TukUTi pu<yiE[ c]Ti. atie ptnsi nimih
nU>i]ie Eme]e evh etric{u. ìuh aet]uh
vkev]et aiE[ pureu. mE Aie cuvi
39
e`tiHYm]
eiyE]L xRv{]hgxu>iy]y O>u x[ztI avieT nii>uu.
A x[ztIeyuric{uh Ouh vic]>i]et aEHh pieyuh
nTu tuTi. aE]E<uh aEHie t[ v}] O>u
Gnvuh muKuh Emuem]e O>u vic{iuh EdHin[ Ak]eT
O>u Ifvuh vu b]Dic{u. EztiE]h nTu k]>Yh
zpy]xem[ Et]uky]l aEHh mnE[ te Ep]yi.
avieTec{[ O>u k]TieyTu[ En]iyE]L muKuh
Emuem]e vxU>iu>uL pureutuTiyi>iut]yi ku.
\Ten aEHh aey viic{[ aE! |oc{>N `<utit[
s>iy]yi. è Eme]e vxU>iu>uL pureutuTi
yi>iuu. ni]>uh vYxni>ut[. |osV>viDi nI]n]Ruh
k<iyut}E}] `[ pri[ Etv]>uryilT[ avieTuTi
yi>uiyi>u ecfhku[ BgvtiyueT vizgHemTu[
ki<iniyil ek]uec[ evc{uek][ |tuve> Bgvtiey
Evic{tie Pmit]fE}] `[ pryukyuh A vizgHh
vuk]lek][ ti nTumuE[ |Tukyuh ecy[ttieEsSh
synu kT[ v]tiTc{[ x]yiTukyuh avieTey]>u
p]yeyTui[ atiliTukyuh ecy[tu.
an>mEHh
|osV>v]>iyR[
EjY]ti]ztiu
p]itYEyuh
BgvtiyueT
kZpyi}]y[mEyyuh
kuric{[
vic]>ic{uek][ aen kiTE]L xVlem][ myi.
aE]L xRv{]hgxu>iy]y O>u x[ztI aEHie aTul
ec{[ niuek][ EH! `] è Ep>iuh muSic{i]Ey]? A
AiEMlni[ pu<yiE[ c]Tiyt[ vxU>im]y]yi>uu. A
evh etric{tuek]]f[ |tu]yt[. ByeT>uet[ vic]>i
c{]fE}] w]N mE Alrl v[ nii>ut[. atuek]uh
Pmu]yi}. Ae, ìuh ByeET. |tiEn]L kinm]yi
v]uh w]N m]umE}] `[ pryukyuh, te vx[zt]Wh
ek][ muTimutl aTiEy]h Ou<iyukyuh ecy[tu. aE]L
nU>i]ie xuKETuke}]h m]ri aEHh xVn]yi
IRu. aEHie Emu]yi>u ku>ue}]h m]u
40
e`tiHYm]
Ep]vukyuh ecy[tu. A x[ztI è >mfi[ k]f]n]yi
]Ef] è eekey{]Tic{t[? `[ vIuh Ec]dic{u. aE]L
nU>i]T[ kutur[ En]ukyuh A x[ztIyueT vtu eekTh
(eekyie pi) ep]i Ec]>ey]iut]yi]fukyuh
ecy[tu. aE]L |o x[ztI x]]l Bgvtitey]ef[
mni]vuky]l aEHem<uE[ EdviyueT p]dil vIf[
x]]hgm]yi nmx[>ic{uek][ xRv{]p>]Duh miEf
emEpic{u. \Ten Edvi aEHe anuzgHiukyuh `}]h
w]N mic{i>iuu. ìuh vuk]lek][ è et]<ic{
tie Ph niueT kuTuhbil >]mM]>]yi jniuve>
}]v>uh anuBviuh `>uiec{y[ti[ mryukyuh ecy[tu.
\inU>i]T[ syngZHilT[ v]tiTc{[ x]yiu
k<iE]L mutl aEHie a vxU>iy]efiuh
`ni[ è \ieyuek]i>ifh ù pruek]u
k>u tuTi. aE]L ciR vxU>idIn]e> Ep>u pru
viiukyuh avR kiTuiTu ecu v]tiunu muukyuh
ecy{ut[ viHitm} ù pru. atu Eki[ A aRnh
`]l v]til evie]ifh. `ni[ èneyiuh
è \iey k]ffh ù pru. atu Eku ciR v]til
evie]i]n]yi ci AyuDUhek]u v]tilei.
aE]L \inU>i]Tu v]til turu puruv>ikyuh aE!
nueT BgvtiyueT kZpek][ è xuKEeT}]h EBdm]yi.
`niiE]L O>u xuKETumi} ù pruek][ ayueT
aTulec{u} kyuh aE]L aEHe xVs>I>n]yi[
aEHie ayuhme}]v>uh ve> auteTukyuh
xE]Siukyuh
ecy[tu.
\Ten
A
\inU>i]T[
nTumuiri aEHh avieT tiyi>u EdvIvizgHemTu[
mTiyil evc{uek][ p]]pE]TukUTi b]S[p]ku]n]yi
ve> En>h k>u. pie A vizgHh muii>u u
te ek]uecu evukyuh ecy[tu, atuek]uh mti
41
e`tiHYm]
y]yie}u Et]uky]EHh putiyt]yi O>u EdvIvizgHh
v]Ric{u atuh Etv]>u>yile zptiic{u.
ecfhkue Bjnh k]h kUTiytieEsSh nU>i
]T[ ti>um]]u[, zsIEp]RI mut]y iuhecu
xhvX> Bjnh k<ic{u Edviey zpx]diic{uek][ mnl mTi
eyi. pieyumEHh EdvIEdvM]e> BipURv{h Bjic{ute
y]f[ dine nyic{i>ut[. A mne Etv]>u>yile
vTu]N mut]y EdvM]e>yuh ecfhku[, ti>um]]
u[ mut]y ie Edvim]e>yuh kuTiyi>uIu[.
avyuh kUT]et k]ik]Tumn]>ueT vk Exv]mURikuh
avieTey]fE}]. |o nU>i]T[ EdvIEdvM]e>ey}]h
y]zkmh pUjiukyuh Exviukyuh ecy[tuek]]f[ avieT
]mxic{i>ut[. |tiniT[ aEHh mzx]>h, yzx]>h,
zpEy]gx]>h, zppWx]>h mut]yvey}]h zgHic{uh pit]mHnu
vTu]N ek]Tu zgh En]iyuh mUh mzv]dil
atixmRn]yiI>ukyuh ecy[tu. ìuh v} EdvEt]pzdvh
ek]E] mE] mzv]din]vsYe[ Ae>iuh aEHie
aTulec{[ pr]l B]>tu<yiluic{u BgvtieyEvi
c{]l mti, xuKm]kuh. ù pryuk m]ztEm aEHh ecy[ti
>uuU. aEHh pri[ aen ecy[t]l `}]vRuh
xuKm]k]ru[. vTu]N zpx]dic{u zgh ek]Tutiie
mzv]dik}]v>uh ekfhkuu Bgvti anuzgHic{til
ie vu k]inu xVlpemiuh axV]Ymi}]
>]mM]>uh A kuTuhbiu]k]ri}. atin[ |E]<uh
vYtY]xh viumi}.
|ni A mne ci nU>i]TM]R ecy[tiu mU ci
autkReuric{ukUTi
cu>uil
t]e<
pru
ek]uu.
Tiuxul]N mb]rilAzkmfh nTiy k][
ek]c{i >]j]vien xV]DInic{[ O>uTTiey<utic{u v]ie][
42
e`tiHYm]
ti>uvit]hkUrien kI<Tfemu k>uti ek]c{i>]j]vie EpR[
O>u kyc{u. A kil O>u kUTi]<[cu ec}femu m]ztEm
pri>uuU.
ìuhA
ku
kE]L
|ni
è}]m]pukUh anRuh vukUTuEm] È]? ù
vic]>ic{u ek]c{i>]j]vinu ve> p>izBmmu]yi. >]j]v[ A viv>h
avieTUeTyu]yi>u k}URnU>i]TiEn]T[ pru. atu
Eki[ nU>i]T[ |tienuric{[ p>izBmiukyuh ByeTukyuh
Ouh Ev ù pryukyuh O>u viy BgvtiEv k<ic{[
atie pilni[ xVlph cuv ep]TieyTuu ku<c{u
>]j]vien O>u tikh D>iic{i[ avieTec{]lmUEmu]l
n]<ikyiDikh t]mxi>ut[ ù pr[ ayukyuh ecy[tu.
Tiu, >]j]vien kE]L x]d>h Axnxl]>h ecy[ti>ui
kuszps[nh ecy[tu. pie avR >uEp>uhkUTi Em]vR
m]n]dikL pru kurc{u En>mi>uu. aE]E<uh xmymTu]
r]ytin]l >]j]v[ y]zt pruek][ avieTniuh pi>iu
Ep]yi. >]j]v[ y]ztprE]L Tiu aEnkh x]nL
ek]Tu]f[ pryc{t[. ìuh vic]>ic{ k]>Yem]uh
pri}. >]j]vu Ep]yiu kurc{uEn>h k<itie EsSm]f[
t]N vic]>ic{i>u k]>Yh pryukyuh \TTi `<utic{u v]ukyuh
ecy[ti}E}] ù xul]En]Rt[. |tu nU>i]T[ k<ic{
viy BgvtiEvyueT m]H]Yhek]uh aEHhD>iic{
tikie siek]um]efutu pryfemi}E}].
ek]}h 1036-]m]u n]TunIiy ti>uvit]hkUR mH]>]j]vu
ti>umnie ac{i[ O>il xuKETu]yi. atin[
O>uM]d]yyumu]yi>uu. ìuh ati>u EdvEt]pzdvm]
yi>uu. Ae>iuh aTul ec]l ave> piTic{[ aTiukyuh
|Tiukyuh kTiukyuh ecy[t[ \pzdviukyuh vx[ztmuTu]et
xd] ng[ny]yi nilukyum]yi>uu xuKETie xVB]vh.
atinu p eevdYM]e>e]uh mzv]dikee]uh ptuh
ecy{ic{u En]i. Ouek]uh O>u Pvumu]yi}. aE]L ci
ExvM]R, k}UR nU>i]TM]>i]e>eyiuh v>ui v}tuh
43
e`tiHYm]
ecy{ic{]l |o xuKET[ EBdm]kuemuh aen D]>]h
kiueuh A nU>i]TM]R ek]c{i >]j]vie |M]
>]efuh avieT ariyic{u. \Ten mH]>]j]v[ ti>umnuek][
ek]c{iyiE[ O>u ti>uev<uyukyuh ek]c{i>]j]v[ O>u
nU>i]Tien ti>uvnpu>E[ ayukyuh ecy[tu.
nU>i]T[ O>u divxh eevkuE>m]f[ ti>uvnpu>e
iyt[. atin]l kuiyuh xY]vnvuh k<ii]f[
ti>umu]ekec{t[, ac{i `vieTy]ef[ nU>i]T[ Ec]dic{
E]L ti>umnuek][ \pzdvh xHivy{]ety]yi[ O>u
pu>murikiu pUiyi>iuky]f[ ù kliukyuh
nU>i]Tien
O>]eUi
A
muriyueT
v]tilE[
ayukyuh ecy[tu. nU>i]T[ avieTec{u En]iyE]L
v]til akuniuh x]yii>iuky]yi>uu. v]til
tur]N nU>i]T[ priuh turi}. \Ten nU>i]T[ O>u
mzh jpic{uek][ vueekek][ ni[ OTic{u. \Ten
ac{i vx[ztvuh muc{yuh D>ic{uek][ v]til turukyuh
x[ztIx]D]>fm]y ]B]vE]T[ kUTi muKh kunic{uek][
pWpumTi nilukyuh ecy[tu. aE]L nU>i]T[ |[
|tuve> kuiyuh \ofuh \]yi}E}]? Evgh Ep]yi kuiyuh
\ofuh k<ic{u v>U. aE]E<uh w]nuh Ep]yi a]<h
k<ic{uv>]h ù pru. \Ten ac{i kui]N Ep]yi.
avieT biyu<iyutinuh mUh |ivey}]h vhkUfem[
avieTyu]yi>u \EdY]gM]E>]Tu priu nU>i]Tuh
Ep]yi. aEHh a]<h k<ic{u vE]E<uh ac{iyuh
kuiyumUfuh k<ic{[ avieTeyi. nU>i]Tu pri>utu
Ep]eey}]h avieT vh kUiyi>uu. nUti>i]T[ kurc{[
Bx[memTuu niu SLE]f]yi[ O>u czkh v>ukyuh
atil O>iyi[ atil ac{iey |>uukyuh ecy[ti[ t]N
ac{iyueT EnE> |>uuek][ ci mztzzpEy]gL
tuTi. aE]L ac{iyueT B]vh m]ri. v]til turu puru
vi[ atuve> y]et]>u B]vEBdvumu]yi>ui}. B]vh m]ri
44
e`tiHYm]
E]L A Edvt piEyuh ac{iey b]Dic{u ù
mni]vuky]l nUti>i]T[ ci Ec]dYL Ec]dic{u tuTi.
atien}]h \>h Ekvh apkTvuh aDikzpxhgvum]yi]
yi>uu. aE]L nUti>i]T[ O>i>u]fieyTu[ ac{iyueT
EnE> k]fic{[ O>u mzh jpic{uek]u aet]>u k]i>
kEml trc{utuTi. aE]L ac{i (ae}il A Edvt)
aEy{]! Ev, Ev w]N ep]y[e]]Em. `niivieT
|>i]N vEy{ ù pruek][ \re niviic{utuTi.
aE]L nUti>i]T[, `]l ep]y[e]U ù pru.
|et}]h kuek]uh Ekuek]uh avieT O>u gU[
`<uiyi>u mH]>]j]v[ ti>umnuek][, aenyu
Ep]y]l Ep]>. O<iuEp]yi ùtin[ aTy]h v}tuh
k]fic{ut>fh ù klic{u. \Ten nUti>i]T[ |vieT
pu>TiyiE] mE] v}v>uh niluueil akE[
viic{uek]fh. puru AukL ni]l v}tuh Apu]
Eyuh. ù pri[ xV[ph ath ky{ieTu[ O>u mzh
jpic{uek][ ac{iyueT muKinu Ene> piTic{u<iu
purEeriu.
aE]L
ac{iyueT
EdHilniuh
v]fui `>ic{uvituEp]eyu Ep]eyu sE]Tu kUTi
O>u Etj[ purE[ Ep]vukyuh atvieT ki<uvs[ mu[
nii>utuh ~kEdsh at[ Ek]l vmu]yi>utum]y
viy m]vuvZiEMl ti n]>]yEvE>]TuEk]Ti nUruEk]l
dU>Eiu
EmlB]gEu
Ep]yi
mryukyuh
ecy[tu.
aE]E<uh ac{i Eb]D>Hity]yi nihptic{u. Edvt
O<iuEp]ytie aTy]L tZFp]RE]L ti>umni
e HZdyh xE]S]ut xURm]yi. ìuh ake
vYxnvuh p>izBmvuh \]yi. klic{u viic{iu Ep]uh ac{i
ku turukEy] miukEy] ecy[ti}. atin]l atien
uric{[ nUti>i]TiEn]T[ klic{u Ec]dic{E]L nUti>i]T[
atienuric{[ vic]>i]en]umi}. kurc{uEn>hkUTi k<iyu
E]L Eb]Dh vI<uh. aE]L `<uEuek]uh ù pru.
45
e`tiHYm]
aen kurc{u En>h k<iE]L ac{i kuturukyuh
kurc{[ evh kTifem[ pryukyuh ecy[tu. \Te O>]L
kurc{u evh ek]uecuek]Tuu. evh kuTic{uk<iE]L
ac{iu xuKm]yi. \Ten ac{i `<uEu ]vntmuKi
y]yi m]riniu. aE]L ti>umnie xE]Sh ap>imith
tey]yi>uu.
an>h mH]>]j]v[ ti>umnuek][ nUti>i]TiEn]T[
En>h >]zti ve>yDikm]yi. |ni nmuu kurc{u kiT]h ù
kliukyuh nUti>i]Tien aEHin[ kiT]N niyi
c{i>u E[
kurc{[
AL]e>Ui ayukyuh
ti>umnuek][ `<uukyuh ecy[tu. ac{iu pie
xV[ph Ifmu]yi>ut}]et viEsSic{u y]et]>u xuK
ETuh B]vEBdvumu]yi}. A xuKETu tuTutin[ muNp[
|>utuEp]e ti>umnie Hit]nuvRiy]yieyi>uu.
piEdivxh ti>umnuek][ kTvie<uuh nI>]u
kuiyuh Ek]vie<uuh amZEtuh muh k<iu ptivu
[ `<ueiyE]E<uh nUti>i]Tuh kuiyuh Etv]>
vuh muh k<ic{[ avieTeyi. aE]L ti>umnuek][
nUti>i |vieTec{y[t autkRinu tt]y zptiPh
t>u k]>Yh ax]Ym]f[. ìuh n]h v}tuh tu ù
v>ufmE}]. atin]yi ~t]nuh vuL k>em]<iv]yi
t>]em]f[ n]h tIRc{eTuiyt[. at[ ~tu mpuh
v]tu]f[ Evetu niyic{u pryfh ù klpic{u.
atinu mrupTiy]yi[ nU>i]T[ `ni[ aeney]uh
Evfemi}. è |vieTniuh m]nic{yuk m]zth mti
`riyic{u. \Ten ti>umnuek][ `]l |h Ep]ey]
ve. |ni |enyu \pzdvh |vieT \]k]ti>i]en]f[
Evetu niyic{u pryfh ù klpic{u. \Ten nU>i]T[
mnuek][ xVlph AE]cic{i[ ek]}h Et]ruh |o
ek]]>il vc{[ O]E>] viy BgvtiEv nTiy]l mti. O>u
viy BgvtiEv nTiy]lpie O>u ek]}E[ A
46
e`tiHYm]
[ |enyu y]et]>upzdvvumu]vukyie}utu
niym]f[ `riyic{u. aE]L ti>umnuek][ `]l
atinu Evfu \pk>fL[ O>u c]R[ `<uti>fh
ù klpiukyuh nU>i]T[ \Ten O>u c]Re<uti
e]Tuukyuh atilri>u xkx]Dnuh klpn
zpk]>h aute avieT O>uivukyuh aTu divxh te
nU>i]T[ A viy ek]]>il vc{[ viy BgvtiEv
nTukyuh ecy[tu. A BgvtiEv tZFp]RE]L
ti>umniEu ve> xE]Sh Et]ukyuh atil zpEtYkm]
ey]>u Bi jniukyuh ecy[tu. BgvtiEv k<iE]L
nUti>i]iE[ Ayi>h kifm]f[ klpic{u dif
ecy[tt[. atuek]u nU>i]iEuh ve> tZp[tiyuh
xE]Svumu]yi. dif k<itie EsSh ti>umnuek][
|o BgvtiEv ~vuh viEsSe O>u xlRh tey]f[.
xhsymi}. |tu ek]}h Et]ruh |vieT nTfh. nivZi
yueil |tinu nU>i te v>fh. tIe> xok>Ymi}]et
v]l |}uniuh Ever Ae>eyiuh pryc{ieiuh
|tu nTfh A |}uv>il A>]y]uh |vieT viE>]D
mi} ù klpiukyuh kln Ep]e nTie]]emu
nU>i]Tu xtiukyuh ecy[tu. pie >uEp>uh kUTi
AE]cic{[ atien]>u divxvuh niyic{u.
an>h ti>umnuek][, BgvtiEvu >umUu
divxemiuh muNkUi nU>i |vieTeyfh. atinu tvh
avieTniu Ep]>utinu Eb][ `vieTy]f[ ayy[Et[?
ù klpic{u Ec]dic{u. atinu mrupTiy]yi nU>i |vieT niu
Eb]uh mumy. BgvtiEv nTutinu p]kin[
|}uniu w]e>iuh vWi[ |vieT ìe]]h.
nivZiyueil w]N tey]yi>iuh. ae}il avieT
niu m]e>iuh. A>]y]uh Eb]u Ev. wLe]e
Eb]iEn]ih vWiy]f[ `riyic{u. aE]L ti>umnu
ek][ `]l |h Ep]ey]ve. am]h v>]et
47
e`tiHYm]
nii]e>iuh |vieTeyfemu m]ztEm |vieT niRb
muU ù klic{u.
piEdivxh nU>i]Tu y]ztyriyic{E]L ti>umnuek][
vI>sZhK mut]yi p x]Dnuh O>u d}uh x]n
m]yi klpic{u ek]Tuukyuh v]dYEG]SE]Tuh akTi]R
mut]yvE>]Tuh kUTi Eb]ile kyiyyukyuh ecy[tu.
v<i[ |ri]mxiu ie}]h nU>i]Tienyuh
anuy]yikeyuh Ekmm]yi Bfh k<iic{yutinuh klic{u
ch ekiyi>uu. |eney}]h nU>i]T[ atY]Qhb>E]Tu
kUTi tZUfiur ecuEcRNnu. an>h nU>i]T[ ti>uvit]h
kUrilniu eci>uve>ey}]h mTiyyc{tinu EsSh ek]c{i
viy tu>]N ti>umnie ti>umu]ek ì. aE]L viy
tu>]N ti>umnuek]u nU>i]TiEn]T[ ti>uvnpu>u
eciu]y viEsSe}]h klpic{u Ec]diukyuh nU>i]T[
xk xhgtikuh vi>ic{[ avieT ariyiukyuh ecy[tu.
an>h nU>i]T[ |vieTni[ è klic{yc{tu nimih
`niu kiiyt]f[ |o d}[. atuek][ |t[ |vieTe
|>ie `[ ariyic{[ek][ A d}u ti>umu]ek
xmRic{u. viytu>]N ti>umnuek][ atu xxE]Sh
avieT xVIk>iukyuh atinu pk>h ti>umnuek][ O>u
EQ]i (Emn]v[) nU>i]iEu klic{u ek]TUukyuh
ecy[tu. nU>i]T[ ek]Tu A d}i]f[ ek]c{i viy
tu>]M]R |E]<uh ac{myinu kyriey<uut[.
viytu>]N ti>umnuek]u klic{u ek]Tu EQ]i
|E]<uh k}UR mnl |>iuumu[.
pie Ail viyek]]>il viy BgvtiEv
nTutin]yiE]yt[ me]>u nUti>i]T]yi>uu. aEHvuh
viy mzv]diyuh O>u kviyum]yi>uu. mH]>]j]vu ti>u
mniEu kkiyil ve> zptipiyueuh ti>uvn
pu>u viy ek]]>h vky]yie O>u kkiEy]gmu
euh arii>utin]l A nU>i]T[ b]ivijyh
48
e`tiHYm]
è]>u AkUTiyu]ie]]f[ aE][ Ep]yt[.
nU>i]ie vWi k]yhkuu k]yil ìyE]L En>h
~kEdsh p]ti>]v]yi>uu. aE]L me]>u vWiyil aW]ru
kM]R epeu ecu nU>i]ie vWi avieT niR]N
viic{u pru. atu Eku nU>i]T[ vWi avieT
niRiukyuh viu ek]uukyuh ecy[tiu ec}emTuu
muil evc{uek]u muruiuTi. aE]E<uh kM]>ue
vWi mE vWiEy]T[ aTuu EcRu. nU>i]ie muil O>u
ep]tiyuh aTE]TukUTiy O>u ecu ecuh |>iuu]yi>uu.
A ep]tiyil pfvuh ecuecil x]zg]mh mut]y
Etv]>x]Dnum]yi>uu. av ki[ A kM]>il tvN
|ete}]m]f[? ù Ec]dic{u. atinu>m]yi[ nU>i]T[
|o ep]tiyil kurc{u pfvuh ecuecil pfmu]]nu
ci x]Dnum]f[ ù pru. pfm]y]l atu
ecv]yiE]kumE}]. pfmu]]nu x]Dn]y]l ùh
pfmu]ie]i>i]mE}] ù vic]>ic{[ A tx[k>
vN A ecu eceTuutin]yi A vWiyiEu kyri.
aE]L nU>i]ie BZtYM]R k}U>u nU>i]T]f[ A
`<uiyi>iut[. aE][ et]T>ut[ ù pru. atu
Eki[ kN k}U>]y]uh ek]]h pu}U>]y]uh ek]]h
w]nitu ek]uEp]kuh ù pr[ A ecu eceTuu
ek][ av>ueT vWiyilyi filE]yi k>Tui
ri. aE]]N A ecup]zth tyil evc{u piTic{u
ek]uh pu}U>E} k}U>]Ef, k}U>]Ef pu}U>E} ù
p]Tie]uh tuiuTi. A p]u Ek[ avieT aTul
t]mxic{i>u ciR avieT v[ A tuie]u nii>uve
kUuk]E>]Tu Ec]dic{[ xhgtike}]h mnxi]I[ ek]]h,
k}U>u nU>i]TiEn]T]Ef] niL ki]N ect[? aEHh
Ouh ci}r]>n}. nmuu fil ecu m]y]cnh
ecy{]h. ù pruek][ A tuie]u ni AEyuh
A Etv]>]ztvuh vWiyi]ukyuh tu piTic{uh \oiyuh
fil nU>i]ie vWiEy]TTueukyuh kZpyu]
49
e`tiHYm]
yi[ vWi niRfEm ù viic{[ pryukyuh ecy[tu. atu
Eki[
nU>i]T[
|niyuh
ù
ecy{]n]f]Ev]?
èium]ke `[ vic]>ic{[ vWi niRic{u. \TEn mE
vWiyil ni[ O>]L A Etv]>]ztvuh a[ A kM]R
p>ilnium]yi tieyTu pfvuh `Tuuek]u mE
vWiyilyri A p]ztvuh pfvuem}]h nU>i]ie p]d
il evc{u vic{uek][ Ariy]etyuh arivi}]y[k
ek]uh ecy[tuEp]y xm]p>]Duh xdyh miukyuh
mE vWiyiliTu tuuve tul m]i>ukyuh
ecy{fem[ aEpiuu ù pru. \Ten nU>i]T[
niL anYM]>il niu tieyTu pfh nmu[ Ev. nmuu
nueT Etv]>]zth m]zth mti. |ni Em]l |en pE>]pzdvh
ecy[kyie}u niL xtYh ecy[tupr]l tuuh
c]vuem]e niluh. xuKm]yiu niLu Ep]k]h ù
pru. nU>i]Tu prtuEp]e xtYh ecy{ukyuh \Ten A
tx[k>ve tul nilukyuh ecy[tu. av>ueT pfh
nU>i]T[ xVIk>ic{i}. atin]l at[ avR te `Tuu
ek][ av>ueT vWiyilyri Ep]vukyuh ecy[tu. \Ten
nU>i]ie vWiyuh viu.
aEHh muru Ep]yi niitdivxh ti>uvnpu>ei.
piEdivxh viy BgvtiEv nTukyuh ecy[tu. auh
Ayi>h pfh tey]f[ klpic{u dif ecy[tt[.
atie piEdivxh \c{ti>iu mUumfi[ nU>i]Tu
ti>umuil ec}ukyuh aEHh `<utie]uEp]yi>u A
aE]L ti>umu]ek xmRiukyuh ecy[tu. A A
tZFp]Riu ti>umnu ek]u ve> xE]Sic{u. \Ten
viy ek]]>h vk kkiEy]gie p]uk]e> ti>umu]ek
v>ui A k ek]Tui[ |tu fil Et]ic{[ a>Eh
k<ifh ù kliukyuh ecy[tu. k a>Eh
k<iiu Ep]y]l mti ù nU>i]TiEn]Tuh klpic{u.
50
e`tiHYm]
A p]uk]R mUudivxh ek][ A k Et]iukyuh
n]]h divxh a>Eh nTukyuh ecy[tu. k ATi
E]L ti>umniEu ve> Eb]Dic{u. atin]l nU>i]Tu
y]ztyriyic{E]L aEHinu vI>sZhK mut]y aEnkh
x]nL klic{uek]Tu[ aEHe ve> xE]Sii
c{]f[ ayc{t[.
|o nU>i]T[ vTu]Eztie xhvX>Bjnh
k<itie EsSh czmvu Ep]yi avieTyuh O>u xhvX>
Bjnh nTi A ay{xV]mieyyuh EvtuEp]e zpx]diic{
A]yi>uu. |o nU>i]Tu viic{]l czmvy{N vii
EkLuh `]f[ a]u jnL pri>ut[. |tinu
dZ]m]yi O>u xhgti \]yiutu kUTi cu>uil t]e<
kuriuu.
|o
nU>i]ie
ae
pz]h
m]xh O>u
Evnl]]yi>uu. atin]iEHh xdY[ |evutinuh
muh mu[ enTuu> ekic{i}. piTuviuk m]ztEm ecy[ti>u
uu. m]xdivxem]TuE]L aEH]>]zth O>uEp]e ks]
yiu m< tuTi. m]xmTiyi>h vk[ AvsYmu a>iu
en}u pu<uiyufuk, virku kIriyufuk mut]yvey]uh
mu<uvn]yii}]yi>uu. atin]l nU>i]T[ |niey]f[ Ev
et[ vic]>ic{[ xVlph ku<i. ìuh eeD>Ys]iyuh |osV>
Bnum]y aEHin[ \Ten O>u kosh Et]ukyuh
azpk]>h zpvRiukyuh ecy[tu. aete]l, aEHh
~t]nuh Es}]ku]i, O]kie<uti mTiei 'czmv[
ay{xV]mi[' ù Emlvi]xem<uti B]>tu<yiiTuky]f[
ecy[tt[. A O]e[ vh k<i[ atin]yi avieT kUTiyi>uve>}]h
pi>iuEp]kutuve> m<yu]yi}. |o iti[ |o
nU>i]Tu viic{]l czmvy{N vii EkLuemu jnL
51
e`tiHYm]
pri>utu v]vh tey]yi>uu ù visVxi]mE}].
aEHmu]iy Es}]kil citu t]e< EcRuu:
k}UR vizpen<uu p]RsVgt>]h
BUtL v]yic{idh
ec]E}rue]>u czmvptieyec{E D>iifh.
v}]et m<epy[tiTutuTen
m]iE>fh Bv]N
ev}hek]u ctute vi>Ev]eT]l<ic{ITuevN.
p>iec]Tu pukLep]uh czmvu v]<uh
H>iH>tny]! niN p]dph et]<uEN
|>uptu divxEiuet]iiEm]
>utu k>ufy]Et vRSemu sh.
tIy{]e]u k<ic{iT]mnudinh
ecy{]h nmx[k]>vuh
eny{]T]h knk]diek]u kZtm]h
emy{]diyuh ecy[tiT]h
vy{]eye]>u s]Ymi}, v<ip]Ty{]yi>h EnRu w]
ny{]! niN kZpy]EH]! m<yini
ey{]ety]ITfh.
eekyil pe]>u kueTuu v>iSh
m]t]vu niRIEy]?
emy{il]tiyumu nlkiy pit]
ghg]h D>ic{IEy]?
vy{iE]L m<m]uv]N tnyenue]>u duS[kIRiey
y{]! mm czmvmm>uh n]] v>uIeT]].
52
e`tiHYm]
ay{! nii>uvTie]>u EnRc{ EnR]l
epy{iyi} m<eye]>u E]kv]kYh
ep]y{]yi vITukiE] tv kUuk]>]
miy{]ukLu t ep]i nTiT]Em]?
k]th pWkm]kek]u v<iEy
pdYe]y[kEy]?
BUtLv kiieyiumuTN
vufR]y[kEy]?
Ecth k]mit]kek]u jntueu evEc{]? m<
y[Etuh t]en]>uEBdemiey ec]>iITuu? BUEtsV>]!
w]nIvh utiutu mti p>m]bemuu s]]
p]nIEy muumE}] p>icien]Tu Bv]N
vRSEmru k]h
t]nu]Ev>uE] p>nu v>dn]
kuietu w]yh
m]nic{IETfmE}] mDumn mEHs]npuztuEp]uh.
eviluKm} duKmidemuii}]y[ky]l
kzt]fmivN pr em]<ieyuil zBmiec{Et]?
muE]E>]u>ecy[kek]u ti>uvuETuek]E] Bv]
enE]h m< m]iT]tu jE
piurukEy]?
53
e`tiHYm]
O]uh ec]}i nmx[k>iumuTEn
pdYL tIRe]eyuh
pzth til v>c{uek]u pu<yil
]<[uu w]nien
s]]Ev! tv siyi} v>iSh
m]ITuv]eniE]
s]x[ztilr]yuet]e viPh
eboRutE xuKh.
d]neec{y{uemil eivien]TBi]SE]tITuvN w]N
m]neuh m<]er]>u kTuxdZsYh
Ep]umu]yieT]}]
Evnl]eE]e v>fmKivuh
evy[umu]y[vE>fh
m]niEfh Bv]N tN mHimyumiHEm
Biyuh m]nuSM]R
d]tZtVh kurv]kEy]? utike
E]l evru]kEy]?
Ectuui v>]y[kEy]? citu w]N
ecy{u Ep]>]y[kEy]?
Ecth mvn]kEy]? ecvikil
Es}]ke]y[kEy]?
epy[tITuh m< m]iT]tu Bv]N
BUEtsn}]y[kEy]?
|o Es}]kLu jnL pruv>u Ep>[ 'm<Es}]kL'
`]f[
O>il O>u k}UR nUti>i]Tu gu>uv]yUR Eztil
Emls]iy]yi>u kuric{]unU>iyueT |}[ O>u tiEH]m
inu Ep]yi. atu k<ic{i[ avieT aTule O>u tmi<e
54
e`tiHYm]
(p]i]>e) gZHil O>u biek]Tu (bi ek]Tuu
b]Dey \<iu m]utinu) Ep]yi. atuh k<ic{i[ A >]ztiyil
e xp>iv]>h xVEdsEu pureu. aEHinu
Ep]k]nu vyilUTiy]yi>uu.
A v<iyilUTi kur]c{u dU>h ecE]L avieT xRv{]hg
xu>iy]y O>u x[ztI nilutu ku. kE]Le
aet]>u yiy]Efu mni]vuky]l nU>iTu kUeTyu]
yi>u p>ikRiyuh BZtYM]>uh ByeT]etyi>i]n]yiu O>u
mzh jpic{u A yiey adZsYy]i bic{iu kTuEp]yi.
kur]c{udU>h Ep]ytile EsSh nU>iTu tnic{u mTiv[ A
yiyueT bnh EvRepTui viyc{iu filE]yi
xHc>M]E>]TukUTi piEyuh y]zt tuTRu.
aen piEyuh kurc{udU>h ecE]L v<iEy]TTuu
O>u k]il ci>ueT xhB]Sfh Eku. atu ci Ej]nk>]
efuh avR au Em]ic{ x]DnL avieTyi>uu piTuk
y]efuh A xhB]Sfh Ek]E]Le mni]vuky]l
nU>i]T[ È] O>u pc{i pric{u ti>ui A xhB]Sfh Ek
Eeriu. aE]L A kM]Ru ku k]f]N
vy{]ety]yi. aen ecy[tie}il A duM]R teyuh te
kuuk]e>yuh ek]}uemu vic]>ic{]f[ nU>i]T[ azpk]>h
ecy[tt[. ìuh k>uf]niDiyuh ARzdm]nxnum]yi>un A
nU>i]iEu kurc{u dU>h Ep]yE]L t]N ecy[ttu kinvuh
x]Hxvum]yiE]yi ù Et]i. aE]E<uh En>h evuu
kyuh ecy[t[. \Ten aEHh ti>iekE]yi pURvei.
aE]L A Ej]nkR kuk]f]y[ky]l k]ie]e ti
nTutu ki[ aEHmvE>]T[ niL |en tinTu
et]f[? ù Ec]dic{u. atinu>m]yi avR È]
wLu ku k]f]ety]yiE]yi. atuek]]f[ ù
pru. atuEk[ nU>i]T[ niL anYM]>ueT mutl
Em]iec{Tutie Pm]fit[. |ni aen ecy[kie}u
xtYh ecy[t]l niLu ku k]f]r]kuh ù pru.
55
e`tiHYm]
\Ten avR aen xtYh ecy[tu. atiniT[ nU>i]T[ O>u
pc{i pric{[ ti>ui av>ueT aTuEiu. \Ten avR[ ku
k]f]r]yi. aE]L A Ej]nkR xE]Sic{[ av>ueT
eekvsmu]yi>u pfvuh puem}]h nU>iie
p]dil evc{u vic{i[ |vey}]h aviETi>ie ù
pru. atinu mrupTiy]yi[ nU>i]T[ `ni[ |et]uh
Ev. niL Em]l pE>]pzdvh ecy{]ti>u]l m]zth mti
ù pri[ avieTniu Ep]yi. A pfvuh puh
`Tuuek][ Ej]nk>uh Ep]yi.
EcR AnE]ilR]v[ AuEt]ruh av>ueT
mil evc{[ k}UR nU>iTiene]u viy BgvtiEv
nTi]ru[. O>]il BgvtiEvu et]<]N ecE]L
mU kR]vinu Bgvtiey avieT zptYm]yi kt]yiu
Et]uky]l \Ten an>ve> viic{u è epik[
Ayi>h zbiIS[ >Up O>u ki<iy]yi ekievc{iu[. at[ `Tuu
ek]uv>fh ù pru t]E]l ek]Tuyc{u. A
an>vN kR]v[ Ep]yi A epi tur[ A ki<ieyTuu
ek]uecu ek]Tuukyuh mU kR]v[ atu mu<uvnuh
nU>i]TiEu dif ecy{ukyuh ecy[tu.
nU>i]T[ aute avieTniu O>u biek]T nTu
tin]yi c>u pfi>ueT vIiEu Ep]yi. avieTec{[
atie zkiyke]e k<itie EsSh biTh (biyu
u ci n]yM]R
atu wL ek]uEp]yiy]h ù pru A biTh
v]ie]uEp]yi. avR AruEp>u kUTiy]f[ ek]uEp]yt[.
avR atu ek]uEp]yiu mTiE]E]L Ak]sh
muvh vimu ci mURike ku Bye[ \r]e
niviic{uek]u nihptic{u.
nivii Ek[ nU>i]T[
fil aE]u ecu. aE]E<uh n]uEpR m>ic{u. pie
56
e`tiHYm]
aEHh È] ecy{uky]l >u EpR m>ic{i}. ìu AvR
AjIvn]h E>]gik]yi]f[ jIvic{i>ut[.
pieey]>il EcRee kiy]uvIil O>u
pfiR[ O>u b]ED]pzdvmu]yi. A b]D ~vuh siEy]Tu
kUTiy O>u aruek]y]yi>uu. atie AEvsmu]ku
xmyil A pfiR pu>piTic{u kuuuk mut]y By>
zpvZikL ptuh ecy{um]yi>uu. aEnkh mzv]dikL ptuh
ecy[tu En]Iuh atien O<i]N k<ii}. OTuh mU
pfiR Ep]yi O>u k}URnU>i]Tiene avieTe]u
vu. nU>i]T[ O>u divxh avieT]mxic{u ptuh ecy[tu
En]Iuh O>u Pvumu]yi}. atin]l nU>i]T[ |o
pfiR è kUeT |}Eu Ep]>e. avieT kurc{u divxh
t]mxic{]l |o b]Deyey]<iic{u pfie> xuKm]i |E]
y]h ù pru. atu xtic{[ A pfiR nU>i]Ti
En]TUkUTi mnEu Ep]yi. avieTec{E]Lmutlute A
b]DyueT si kurutuTi. pfiR n][ptudivxmvieT
Bjnm]yi]mxic{u. n][pe]]h divxh tuiyE]L A
b]D nU>i]Tu Ec]dic{tien}]h s>iy]yi \>h pryukyuh
OTuh xtYh ecy[t[ O<iuEp]vukyuh ecy[tu. |t[ A nU>i
]TM]>ueT Exv]mURikLu siek]ukUeTy]efu
viEsSic{u pryfemi}E}].
|>i]ueT xmIph 'nkRimn' ù zpxim]yi>i
u O>u zb]fgZHil O>il c]e \pzdvmu]yi.
|o c]N |o mn]>ueT viE>]Dik]y me]>u mn]R
kuTiyi>uiUjic{u Exvic{u vi>utuh |ve> \pzdvi]n]yi[
avR pryc{tum]yi>uu. c]e \pzdvh tuTiyE]L
nkRimn]R k}URmnlec{u viv>h pryukyuh k}UR
nU>i]T[ avieTec{u >umUu divxh viy Bgvti Evyuh
muh k<ic{u c]e \pzdvh niRukyuh c]en bic{[
k}UR mnl ek]uEp]yi avieT kuTiyi>uukyuh ecy[tu.
c]en avieT kuTiyi>uieyiuh avieT pUjiukyyuh
57
e`tiHYm]
muh ecy[ti>ui}. atin]l c]en AdYh kuTiyi>ui
Evic{i>u mnl c]e \pzdvh tuTi. aE]L A
mn]R k}UR mnlec{u viv>h pru. atuEki[ k}UR
nU>i]T[ niien nIckRL ecy[tu mnuSYe> \pzdvi
utu nY]ym}. |nieyiuh zb]fvZiEy]TukUTiyi>i
fh ù pryukyuh c]en viuek]Tuukyuh ecy[tu.
k}UR nU>iTM]R |en p ilE]yi c]
M]>ueT \pzdvL m]Iu[. avey}]mivieTeyTuu viv>iu
t]y]l EKnh zkmiDikh dIRGic{uEp]Eyuemu
tin]l atin]yi |E]L \dYmiui}. A nU>i]TM]>ueT
autkRil xV[ph citu kUTiri[ |o \pnY]xh
avx]nii]emu vic]>iuu.
ek]}h 1013 kRTkm]xil tZUfiuerevc{u tIe
ek]c{i mH]>]j]vuti>umnuek][ xkk]v}Bnuh O>u mH]
vidV]num]yi>uu. aviTuu vidV]M]e> y]Ey]gYh xl>ic{u
xhB]vn]dikL ek]uh muh xE]Siic{uek]i>uu. ati
n]l avieT aEnkh vidV]M]R ecu kUTukyuh ti>umnu
ek][ ave>ey}]h EcR[ avieT O>u vidVlxdu ]piu
kyuh ecy[ti>uu. A xxYM]>il zpD]nN O>u k}URnU>i
]T]yi>uu. aEHh viy vidV]n]yi>uu ùtu vies
Sic{u pryfemi}E}]. ù m]ztm} gdYm]yuh pdYm]y]uh
`zt viyt]y]uh O>u kvit O>u zp]vsYh Ek]l atu
HZdim]uv]N tvmu D]>f]siyuh aEHinu
]yi>uu.
|enyi>u k][ |o ek]c{imH]>]j]vienuric{[
jnL aviTuu 'Ek>EB]j>]j]v]ef'uh muh puk<[iryu
tu Eki[ Ec]Edsuk]>n]y O>u s]x[zti mH]>]j]vin[
aTiyr evutin[ O>u dskh (pu Es}]kh) \]iey<uti
e][ tZUfiureyi xmyh Ec]dic{riuek][ ti>u
mu]ekec{[ A dskh ti>umnie xiDiyil xmRic{u.
58
e`tiHYm]
aE]L ti>umnuek][ `] at[? ù klpic{u Ec]dic{u.
atinu mrupTiy]yi s]x[ztikL w]nu]iy O>u dskm]f['
`riyic{u. \Ten ti>umnuek][ aetTu]n]yi kuniu.
aE]L nU>i]T[ atu EvfEm]? kvitkL \]iyvR
te v]yic{]E atie tMytVh v>ikyuu. atuek][
s]x[ztikL te v]yie ù pru. atu Eki[ atu
s>iy]f[. `]l s]x[ztikL te v]yie ù
kliukyuh ecy[tu. \Ten s]x[ztikL aetTuu Bhgiy]yuh
vYm]yuh x]vD]nil v]yic{[. s]x[ztikueT v]yn
k<iE]L nU>i]T[ kh! ù pru mUtu vi>l
evc{u. aE]L s]x[ztikL `] kh? ù Ec]dic{u.
atinu>m]yi[ nU>i]T[ p]>][ \]iyii>iu |o
dskh pkRiey<uti |vieTyuve> pi]emu vic]>ic{[
Ec]Edsu niu s]x[ztikL |viThve> ek]uvE}],
atute kh. |o dskh w]N zbc]>iy]yi>u k][
è
mui
ec]}iELukyuh
aute
w]nitu
piukyuh ecy[tiut]f[ ù pru. atu Eki[
s]x[ztikL `]l |et]u ec]}iELe ù pru.
\Ten nU>i]T[ A dskh y]et]>u vI<[cyuh xhsyvuh kUT]et
ec]}iELic{u.
aE]L
s]x[ztikL
x]m]nYiDikh
|iBYn]yi ùtu pryfemi}E}]. \Ten aEHh Ae
aTu m]xil w]niniyuh |vieT v>uh. aE]L |tie
mrupTi pruek]]h ù pri[ aviETniiriE]yi.
aE]L
ti>umnuek][
s]x[ztiu
x]nem]uh
ek]Tu]et ayutu km]efu vic]>ic{[ aEHie
pi]e O>u H>i]>en k[pic{ycu viiic{u. ìuh aEHh
w]N aTu m]xil vu kuek]]emu prt]yi
ti>umnriEc{U ù pru Ep]vukte ecy[tu.
s]x[ztikL aTu m]xile pieyuh vu.
aE]EHh O>u dskm}, O>u stkhtey]f[ `<utie]u
vi>ut[. aEHh xmymriu ti>umu]ekec{[ A
59
e`tiHYm]
sttem<utiy O]e[ ti>umu]Ek aTiyr]ekc{u. aE]<uh
ti>umnuek][ `] at[? ù klic{u Ec]dic{u. aE]L
s]x[ztikL |t[ w]nu]iy O>u stkm]f[ `[ ariyic{u.
\Ten ti>umnuek][ |tu s]x[ztikL te v]yiU `[
ariyic{u. s]x[ztikL \Ten A O]eeTuu sV]xh viT]et
fil A nUrUEs}]kvuh v]yic{u tIRi[ |tuh p<y
kvit]yi>iuEm]? |tuh pic{v>ivieTyu]yi>iuEm]? ù
Ec]dic{uek][ avieT nii>u k}UR nU>i]Tie Ene>
En]i. aE]L nU>i]T[ s]x[ztike! suf[ikTi]et
yi>iU. w]N v]vh pry]. |o stkvuh |}u O>u p<y
zgil k]fuu[. |tuh w]N pic{iu[ ù pru.
\Ten sx[ztikL è]u ec]}iELee ù pru.
atu nU>i]T[ AdYh mutl muru x]vDnil ec]}iuTi.
aEHh muru mutu Es}]kh ec]}iyE]E<uh s]x[ztikUeT
EdHh Ap]dcUQh virukyuh viyRukyuh ecy[tu tuTi.
pieyuh nU>i]T[ Es}]kL muru ec]}ie]i>uu.
s]x[ztikueT viryuh viyRpuh vRic{uek]umi>uu. kih
bHun]? nU>i]T[ aNp]r]me Es}]kh ec]}ukyuh
s]x[ztikL Eb]Dheku DIh ù nihptiukyuh O>umic{u
k<iu. \Ten tu>]N, s]x[ztikeeyTu[ puru ek]u
Ep]yi k]u u kiTe ù kliukyuh
>]jBZtYM]R azpk]>h ecy[ti[ aEHie muKu xV[ph
evh tiukyuh ecy[tu. >umUu n]<ik k<iE]L
s]x[ztikL[ O>uviDh Eb]Dh vI<uky]l aEHh x]vD]n
il `<uEu >]jxiDiyiei. aE]L tu>]N, `]
s]x[ztike! xuKm]Ey]? ù klic{u Ec]dic{u atinu>
m]yiu sx[ztikL EdHinu]y axV]Yh O>uviDh smic{u.
mninu]y xuKETu EBdm]yii}. atu EBdm]kutum}.
`ni[ |eney]>bh |tinu mue]>iuh pIi}; |ni
puemuh Et]ui}. mH]>]j]vu ti>umnie kIRiczik
wueT Edsuh n}Ep]e p>iu[. atuek]]f[ w]N
|E]u vt[. Ek>il, viEsSic{uh |o mH]>]jxdil,
60
e`tiHYm]
|zpk]>h D]>f]si\v>ueu w]N arii>ui}.
|trii>uuevil w]N |o diiEu k]eTuu
kuukyi}]yi>uu. wueT Edsu èE]e Everyuh
ciR |E][ v>]N x>]yi |>iuu[. avR |E][
pureTutinumu[ `ni[ avieTeyi |E]]>uh Ep]E>]
ù pryfh. èE]e av>uh viQ[ik]yiE]kfemi
}E}] `riyic{u. aE]L ti>umnuek][ aeney]uh
vic]>i]ni} s]x[ztike! OE>] diil O]E>] viDmi>iuh.
s]x[ztikL ek]uv stkh ve> n]yiu[. atu
EtTiiTic{[ |vieT ek]uvE}]. atum]zth vic]>ic{]l mti.
|tu p]>][ \]iyii>u kZtiy]efu nU>i prtu
v]vm]f[. |vieTyuh O>u p<y zgil |tu k]fuu[.
|o stkh n]muh pic{iumu[. Evfemil n]muh ec]}iELi
]h ù klic{u. atu Eku s]x[ztikL Ev Ev; |o
nU>iT[ |tu ec]}iy iti[ |viET[ |tinu zpy]xmu]
kuEm]? `riyic{u. \Ten ti>umnuek][ Eveil Ev.
n]h v]vh pru Èyuu. ~etiuh s]x[ztikL |vieT
viu evruheeky]yi mTiE]kutu nmuuh s]x[ztikLuh
kurc{i]fE}]. atuek][ |E]L |ztyumi>ike ù kli
ukyuh aEHinu ci x]nL klic{u ek]Tuyu
kyuh ecy[tu.
O>u divxh pkE xdu pi>iy]r]yE]L viy tu>]N
ti>umnuek][, n]e xdil xhB]Sfil jyiu
vRu ek]Tuutin]yi nUe]uh pfhvItmu mUu ki<ikL
n]h ekievc{iu[. xhB]Sf viSyL 1. O]>h pc{ EB]S[ku
p>m]Rm]efu Et]iuk.
pru
xdiuvRu
2. au teE]e m]>uh xV]du

Bic{iie}u xdxYe> Eb]DYeTuuk.
61
pd]Rh
e`tiHYm]
3. xdxY>il evc{[ aDikh B]gYv]N t]n]efu
muve> xtiiuk. |en ecy{unvR]f[ pfiiyukyuh Evfh ù kliukyuh
\Ten xB pi>iyukyuh ecy[tu.
piE divxh ptien]u mfiute viytu>]N
ti>umnuek]u xdil `<uukyuh pfi<ikL avieT
ni>ievukyuh ecy[tu. aE]E<uh xdxYR O]E>]>u>]yi
avieT vuEcRu k<iu. k}UR nU>i]Tu m]zth vi}.
aet]ef[ `}]vRuh vic]>m]yi. aEHh viy
kfis]>n]yi>uu. aEHh xmyinumueuky]yi>uu
ptiv[. aEHh v>]etuek]eu vic]>h tu>]N
ti>umniEuh \]yi. aen `}]v>uh vic]>E]TukUTiyi
>uE]L ~vuh p>izBmE]TukUTi nU>i]Tuh avieT vu
EcRu. aEHie muK[ O>u viS]dB]vh zptYm]yi>uu.
atu ki[ ti>umnuek][ '`] viEsSh v}tumuE]?'
ù klic{u Ec]dic{u.
nU>i]T[: viEsSem]umi}. ìuh...
tu>]N: `]? pryU. EkLe.
nU>i]T[: |E]Le xmyh atizkmic{i>iuu. |ni
è k kUTi prutuTiy]l |e xdil
niyic{iUet]uh nTukyi}. atuek][ è k]>Yh
|niey]>u divxh xmymuE]L |vieT ariyic{uek]]h.
tu>]N: xdil evc{u nT]nu k]>Yh n]ey]y]uh
mti. nU>iyueT k]>Yh |ute EkLfh. pryU. EkLe
nU>i]T[: niRb{m]efil pry]h. |}uevc{u civi
nu a>i avifiE>iyilniuh ek]Tuyuky]f[ ptiv[.
ki ek]Tuyc{tie kUeT O>u Enzu
(Enzv]<vi[) kUTi ek]Tuyc{i>uu. OE}yuu, aet]>u
62
e`tiHYm]
n} u evc{u n}Ep]e suzsUSifemu niyic{[
|}e nTumuute atu ku<ic{uevc{u. at[ avieT evc{]l
Everyuh ci gufutuh O]Rti>ui}. |}e Etv]>
u>yil \ EdvM]R[ aBiESkh k<i]l A evh pUj
k<i]l DUpuiyie evIruh ptiv]yi atie kTl
e vI<uh. w]N vic]>ic{i>utuEp]e av ptiv]yi ati[
kTl te vIfi>uu. ù m]ztm}, nTumu]yi>utin]l
kiT]Luh ak]yiuvRuh at[ ~vuh xE]Sk>m]yi
IRu. av>u atien y]Ey]gYh suzsUSic{uek]i>uu.
D]>]m]yi vh EcRi>utuek][ v]< pnEp]e tTic{u
t<c{u vRu. atie |kek]u nTumuh mUTi. aDikh
t]mxiy]et v]< kuc{u, pzu pTyu]yi>uu. mUu m]xh
k<iE]L aTiTyil O>u k]u xV[ph p<uu C]yyu
t]yiu. atu kiT]L k]f]etyuh a]En] ìEy]
k>u neTu]etyumi>iutin]yi A ku n} Ep]e
mUTieic{u. A ku mu<uvnuh niRi<uifemu vic]>i
c{]f[ aen ecy{ic{t[. |u k]u kuyueT p<u[ `]yi
`riy[tin]yi at[ a<ic{uEn]YE]L k]ey}]h p<uu
p]kh vu et]iu puiuu vIfi>iut]yiu.
pie niu vI<i]et A ku evieyTuic{[ ìEn]iy
E]L nUiyi>upWu p<mu]yi>uu. atu p<h nuru]u
kEy] Evvi]et tiukEy] `]nu Evet[ w]N xhsyi
c{E]L ak]yil ni[ 'aet]uh Ep]>], atu zpmN te
y]kfh' ù pryukyuh w]ntu xtiukyuh ecy[tu.
zpmN evc{t[ akutey]f[. ak]yie aBizp]yzpk]>m]
ytuek][ atu n]kfemu vic]>ic{u mni>ui p<h
a]yi v>iy]f[ atu]iyt[. zpmN ve> n]vukyuh
ecy[tu. v]vh pryuky]efil |ztyuh n} zpmN w]N
|tinumu[ k<ic{iie}ute pry]h. atie xV]d[ aztm]ztmu
]yi>uu. wN mnriy]et at[ x]m]nYiDikh ecui
E]yi. |o zpmNkUTi k]m]yE]E<uh Bfie xmyh
eti. pie |tu x]m]nYiDikh ecuukyuh ecy[tu.
63
e`tiHYm]
>ukUTiy]yE]E<uh w]N v}]et Ific{u. zp]y]DikYh
nimimu Ifh muEteyuE}]. `}]hek]uh Esh
Ep]uh nT]N vey{u Et]ukyl purilE]yi
kiTu. aE]]f[ xdu kUT]nu xmyh etiE]yE}]
ù O]Ryu]yt[. \Ten `fI[ |E]u Ep]>ikyuh
ecy[tu. w]N ve> p>izBmic{]f[ |vieT nTeiyt[.
viytu>]N: (xV[ph p>iBvE]TUkUTi) ìuh pc{
]y Ep]uh duRBm]yi>iu |][ nU>i kurc{u p<
emiuh |E]u ek]Tuyc{i}E}]. avieT viEsSic{u
v}tumu]y]l |E]ukUTi ek]TuyukyE} ptiv[? ù
klic{u.
aE]L O>u xdxYN nU>i: kh! w]nit[ |e
arii}E}]. arii>uuevil |u Bfinu En>e
aE]em]yi>uu.
\Ten xdxYe>}]v>uh: w]nuh atutey]f[ vic]>ic{t[,
w]nuh atutey]f[ vic]>ic{tu ù pru
\Ten k}UR nU>i]T[ kuniu O>u pfi<ieyTuu.
aE]L tu>]N, 'aet]f[ `Tut[?' ù klic{u
Ec]dic{u
nU>i]T[: EB]S[u pru xdiuvRe]e v]v
m]efu Et]iuvR]fE}] O>u ki<i. w]niE]L prt[
suEm EB]S[f[. |tu v]v]efu `}]v>uh xtic{uvE}].
atin[ `ti>]yi pry]N Ouh k]f]y[ky]l A>uem]uh
miiyi}. aE]L nU>i]T[ kuni[ O>u ki<ikUTi `Tuu.
\Ten tu>]N ti>umnuek][ aetin]f[ `Tut[?
ù klic{u Ec]dic{u. atinu>m]yi[ nU>i]T[, |u
teE]e m]>uh xV]du pd]Rh Bic{iie}u xdxYe>
Eb]DYeTuu ALut]fE}] |o ki<i. atuh w]N
64
e`tiHYm]
|vieTey}]ve>yuh Eb]YeTuiyE}]
ù pru.
atien `tiRutinuh m]Rgem]uh k]f]y[ky]l atienti
>]yiuh a>uem]uh pri}. aE]L nU>i]T[ mU]me
ki<iyuh
kTeTuu.
\Ten
tu>]N
ti>umnuek][
aet]f[?
ùklic{u
Ec]dic{u.
atinu>m]yiu
nU>i]T[, |vieT kUTiyi>iuv>il aDikh B]gYmu
ALut]fE}] |o ki<i. |vieT p>umu]yiuh >u
ki<ikLuh aRHN w]n]ef[ `}]v>uh xtic{vE}]. |ni
`}vE>]uh B]gYv]N w]nefutinu viEsSic{u Y
em]uh Evfemu Et]ui} ù pru. atinuh
`ti>]yiry]en]uh k]f]y[ky]]>uem]uh miiyi}. \Ten
xdu pi>iu. mUu pfi<ikuhek]u nU>i]Tuh aE]L
e Ep]yi.
k}URmne O>p[PN nU>i]Tu Evik<ic{i>ui}.
aEHh tZivEp>UR ki<e Ac{hku>v]>iye kuWi
ù Ep>]y O>u v]>xY]e> xhbh ecy[tu B]>Yy]i
|}u ek]uEp]yi t]mxiic{i>unu. A v]>xY]R O>u divxh
pke ptivuEp]e Ep]yi, Eml k<uki v[ |rN m]rutin]yi
epiyil ni[ Oe>]>mueTuu nivRiEn]iyE]L at[
ì kTic{u muric{[ \pEy]gi]N ek]uki}] viDi]yi>i
ut]yi]fuky]l atu mTievc{iu Ever OeTuu
nivRu. atuh aente ì kTic{umuric{t]yi ku.
aen avRu]yi>u `[ O> muukuh \pEy]gi]N
ek]uki}] viDi]yi>utin]l avR avey}]emTuu
nU>i]Tie muil ek]uecii[ |t] En]fh. `niu
kmuukuh ì evi Oinuh ek]uki}]ety]yi>iuu.
|tu w]enen \uek]u nTuh? ìyueT \pzdvh |vieT
duHm]yi>iuu ù pru. atu Eki[ nU>i]T[ Ae,
nivZiyu]]h. |vieT O>u viu ek]uiv[ ù
priu
purEiri
prilec{[
O>u
pc{IRil
65
e`tiHYm]
OTiec{Tuu vu eekyiliTic{uek]u viie xmIp
ei. avieTyi>uuek][ aEHh O>u mzh jpic{i[
|vieTyu ìke]e |vieT v>[ ù pru. aE]L
~kEdsh aEt]h ìkL kI, kI ù k>uek][ A
viie cuuh vukUTi. \Ten nU>i]T[ nie}]v>uh
fil |vieTniuh ep]y[e]fh ù pri[ A
|oRilek][ A ìkeey}]h OE>][ aTic{u. \Ten
ìke}]h avieTniu |riE]yi. pie A nU>i]Tie
k]h k<iyutuve> avieT Oe>iEp]uh kyriyii}.
k}UR mnuvR ptiv]yiuiu pu<Tvil O>u
viy a>y]lvZmu]yi>uu. atiEMl axhKYh v]vu
kUh vukUTiyi>uu. A v]vukueT pu>IS (mh) vRSh
tyiEl]et avieTuic{u kyriE]k]N nivZiyi}]yi
>uu. aenyi>uE]L viy nU>i]T[ |o v]vie
\pzdvh ks]yi>iuu. |vyueT k]vRSh tyiEl]e
|o kTvil kui]N nivZiyi}E}]. |vieTyuvR[ atu
p>icym]yiE]yi. atuek][ atu v}tum]ke. |niyiE]L
Evi[ |vieT p>uh v>uh. av>]>uh |tu sIic{ii}]tu
ek][ avRitu duHm]yiI>uh. atuek][ ~t]nuh
divxE[ |o jue |vieTniu m]fh ù mnil
vic]>ic{[ niyic{i[ O>u divxh ~t]nuh ecriy p]r}ukL
eekyileruieyTuuek][ Aie xmIpu ecu ni[
A v]vukE]T[ niL ~t]nuh divxE[ |vieTniuh
m]ri]mxifh. |}u EviyTiyi>h k<iu viEsSic{u
v>uve>}]h pi>iuEp]yiE |vieT v>]vU. atuve> ae>
nilu viy m]viEMl ecu t]mxic{uek]fh ù
priu kyiuyi>u p]r}ukL jpic{[ A Aie
kTEiu. \Ten vvuke}]h pru mruk>yil nii>u
m]viEMei t]mxm]yi. pie mne EviyTiyi>h k<i[
avieT viEsSic{u vi>uve>}]h pi>iu Ep]ytie EsSEm
av |>[ vuu.
66
e`tiHYm]
|en k}UR nU>im]>ueT mzsieyyuh autkR
eyuh pi |niyuh ve>ry]nu[. EKneedRGYh vic]>ic{[
atin]yi \dYmi]et |E]L vi>miuu.
67
e`tiHYm]
118. tk<iyil s]]vuh aviTe `yuh

zsIp>su>]mN Ek>ie >]yi p il
s]]vien zptiic{kUil ti>uvit]hkUril |E]L zsIv}B
(ti>uv})zg]memu zpxim]yi>iu zpEdsie kiu myiuh O>u zpti nTiyi>uu. A Eds]R avieT
Ezthpfi, ksh mut]yv k<iic{[ A Edven tueT Eds
p>Edvt]yie Ad>iukyuh Ac>iukyuh ecy[ti>uu.
au mztm}, A zg]m]>]y zb]fR av>ueT Evd]Yynh
A Eztilevc{]ukyuh ecy[tu. aE]L `}]v>uh A
mey "O]M]Rm" ùh s]]vien "O]M]Rm s]]v[""
ùh prutuTi. k]zkEmf A Ep>ukL E]pic{[ "O]tR
m" ùh "O]tRm s]]v[" ùm]yiIRu.
aen ve>]h k<itie EsSm]f[ A zg]mil
zsiv}B(viu) zptiyuh Eztvuh Evd]Yynmumu]yi
IRt[. av \]yi kurc{uk]h k<iE]L avieT
zpD]nYh A viuEztin]yiIRu. pie O]tRm
s]]vien A>uh Ad>i]etyuh vi]etyuh O]R]et
yum]yi. aen ~t]nuh ek]}L k<iE]L nne]
ic{uh |Tiuep]iuh A Ezth niESh nsiukyuh A
s]]vie divYvizgHh m]ztmvieT EsSiukyuh ecy[tu.
aenyi>uE]L O>]il ativRSh nimih O]tRm
ep]i avieTni[ ~vuh \oE]TukUTi pTi]u jh zpvHic{u
tuTi. A jzpv]ie sinimih s]]vie zpti
yiki A bihbvuh evE]TukUTiey]<uki, |E]L tk<iyil
Eztmi>iu inu xmIpu puW]Tei,
avieT k<iyil(Ecil) putu kiT]yi.
an>h ~t]nuh ek]}L k<itie EsSh O>il
x]]l viVmhgu xV]miy]R vTuniu vWiyilkyri
etN diiE[ O>u y]ztyu]yi. A y]ztyil vWi A
68
e`tiHYm]
bihbh kiTi>u u niuh xV[ph pTi]eriy
E]L xV]miy]R ki<uB]g]yi O>u divYEtju ku. A
Etju divYn]yi>u xV]miy]R}]et m]Ruh dZsYm]yi>u
i}. xV]miy]R A Etju kyuTen vWi]E>]Tu vWi
ki<E>yiTuiuv]N pryukyuh av>Tuiukyuh \Ten
xV]miy]>uh kUeTyu]yi>uv>u k>irukyuh xV]miy]>ueT
BZtYM]R |>shKu mu<ukyuh ecy[tu. A shKun]dh Eki[
atie k]>fmriyutin]yi xmIpM]>]y Edse>}]v>uh
tlfh avieTeyi. aE]L shKun]dh mu<iytie
k]>fh mni]vukyuh ave>}]v>uh xV]miy]e> ku viu
kyuh ecy[tu. aE]u B]gu xV]miy]Ru
m]zth dZsYvuh anYM]R[ adZsYvum]y A divY Etju
jViuu]yi>uu. xV]miy]R A vyiiri A h
et]uk]fic{uek][
aEHie
kUeTyu]yi>u
A
zb]fM]E>]T[ e ep]t k<i(cviiy]l k]l ep]tyu
Ecr[) m]]N pru. avR A eci kurc{u m]iyE]L avieT
A divYm]y s]]vizgHh k]feu. xV]miy]>ueT niEy]g
zpk]>h A zb]fRte A bihbemTuu k>u ek]u
v>ikyuh sujem]<ic{u k<uki eciey}]h ku evTiu
v>uukyuh ecy[tu. aE]L A bihbh kiu Eds]>il
ciR "|tu jzpv]Hike[ O<ukiE] O]tRm s]]
vie vizgHm]yi>iuh" ù pru. atu Ekiu xV]miy]R,
"at}, A bihbh O<ukiE]yiu ve>]m]yE}]. |tin[
\TmM]>]yiu v}v>umu]yi>ueil avR atienuric{[
aEnVSium]yi>uu. |tuve> atu]yii}] iti[ |ni
atu pry]ni}. |t[ |o "ep]tk<iyils]]"vie vizgHm]f[.
|tie \Tm]vk]sh |o Eds]R}]et m]Rumi}" ù
pryukyuh A bihbemTu[ avieT O>u u zptii
ukyuh ecy[ti[ aE]Le avieTniuh y]zty]vukyuh
ecy[tu. xV]miy]R Ep]k]n]yi vWiyil kyriy xmyuh
Eds]R A kTvilec{[ xV]miy]e> vic{u. aE]L xV]miy]R
A EdsE>]T[ "|o s]]vin[ |vieT Ezth pfiyic{u ksh
69
e`tiHYm]
mut]yv nTiuyuh |o xV]miey Evtu Ep]e
Ac>iukyuh
Ad>iukyuh
BipURv{h
Exviukyuh
ecy[t]l A Edsinuh Eds]Ruh \p>Yup>i Ezsy[
vRic{u ek]i>iuh" ùkUTi pri]f[ avieTniuh
Ep]yt[.
xV]miy]R Ep]ytie EsSh Eds]e>}]v>uh kUTi |o
xhgtike}]h
a][
avieT
Eds]Diptiy]yi>u
eckE>i >]j]vie aTul ariyiukyuh A >]j]vie
AEy]Tuh AnukUYE]Tuh kUTi avR s]]vinu Ezth
pfiyiukyuh ksh mut]yv nTiukyuh pUj mut]yv
s>iy]yi nTutinu Evutin[ O>u k]>Yen niymiu
kyuh ecy[tu. |ztyuem]e k<iE]L A s]]vien
`}]v>uh xV]miy]R AdYh prtuEp]e "ep]tk<iyil
s]]v[" ù pru tuTi. k]zkEmf atie AdYe
a>my "ep]" E]pic{u atu "tk<iyil s]]v[" `]yi.
pie atute i>eTukyuh zpximyiI>ukyuh ecy[tu.
an>h ~t]nuh ek]}L k<iE]L eckE>i
>]jYh ti>uvit]hkUR mH]>]j]vu piTiec{Tuuky]l eckE>i
>]j]vu n]Tuviu Ep]Ekivu. aE]L A Eds]R ~vuh
viHVM]>]yiIRuevutu pryfemi}E}]. ti>uvit]h
kUrilniu B>fh avieT muru nT]ytuve> A Eds]R
Ekvh an]itiyi]f[ k<iukUTiyt[. atin]l s]]
vie Eztk]>Yil av>]>uh zsi]ety]yi. Ezth
Evu k]u ekiEmc{il k<i]y[ky]l nne]ic{uh
BiikL |Tiuni>uh EmlUeT}]h jIRic{uh viy k
itiyi]yiIRu.
a][ A Eds]>Ntey]yi>u O>u n]yR[ A
xV]mieyuric{[ av Biyuh visV]xvumu]yi>untin]l A
mnuSYN A xV]miey Bjic{uek][ A EztxiDiyile
t]mxic{i>uu. aEHh avieT Bjnh tuTutinu mu[ A
70
e`tiHYm]
Edsu b]ik]b]kM]e> a>]BY]xh ecy{ic{uek]]f[
xVgZHil t]mxic{i>ut[. atin]EHe `}]v>uh
pri>ut[ As]N `]yi>uu. As]n[ A Ezth |Tiu
ep]i[ an]itiyi]yiE]ytienuric{u ve> xTvuh
atu
v}zpk]>h
jIRE]]>fh
ecy{ic{]le]]em[
atYDikm]y AzgHvumu]yi. ìuh aEHh Ekvh niRn
n]yi>utin]l A AzgHh x]Diutinu y]et]>u m]Rvumu
]yi>ui}. atin]EHh ve> xTeuek]uh |o k]>Yh
x]Diutin[ èiuh m]Rmu]ie]Tufemu xd]
ay{xV]miyueT xiDiyil zp]Ric{uek]uh divxL
k<ic{ukUie]i>uu.
aenyi>uE]L O>u divxh >]ztiyil As]N
kiTuriy xmyh aEHin[ O>u xVp[nmu]yi. at[
èney]l, aEHie tl eci>uuek][ O>]L
"|tienur[c[{
As]N
Ouh
vYxniE].
w]N
pryutuEp]e ecy[t]l |o k]>Yh niS[zpy]xh x]Di]N
m]Rmu]kuh ti>uv}]yil niu ki<[ O]tRm ù Ep>]yi[
O>u viy kuu[. avieTec{u En]iy]l `Fpin]u
viDh pc{m>uukL k]fuh. avyueT Ev>uh |yuh kuErE
priec{Tuuek]uv>fh. pie kruuh kW]vumuLeeT
arupin]ukUh a]Ti m>uukuh kuEre v]fh.
avey}]h yE]cith EcR[ kurc{[ ` k]c{fh. at[
Avfe, Eve, O]Tey, mE>]iey, pu]ey,
pUve mut]y xkeykUh EcRu Evfh k]c{]N.
`]l ìlnieTuu ` atil EcRukyum>ut[.
aen ` k]c{i E>]gikLu ek]Tuu Exviic{]l xk
E>]guh EBdm]kuh. viEsSic{u v]txhb]y E>]gL[
|o ` |ovuh Pzpdm]yi>iuh. |o `[ xV[pm]y O>u
vi EdvxViEu v]ie]fh. aen kurc{u divxh
k<iyuE]L |o `yueT k]>Yh E]kzpxim]yiI>uh.
aE]L p Il niuh xhKYyi}]et E>]gikL |o
71
e`tiHYm]
` Exvi]n]yi |vieT vu tuTukyuh av>il ni[
`yueT viy]yiuh muh kiu xhKYkLek]u EdvxVil
Dnh D]>]h vRiukyuh ecy{uh. aE]L Eztie
jIRE]]>fh nTi]N zpy]xmi}]ety]kumE}]. atu
k<i]l pieyuh |o ` nimih |o EdvxVil Dnh
vRic{uek]uteyi>iuh.
tl]h
a]Tim>uukuh
`kuh v]]N AvsYmu pfh |t] |vieTyi>iuu"
ù prt]yi]yi>uu xVp[nh.
As]N \Ten \fRu ku turu En]iyE]L
avieTeyuh Ae>yuh ki}. ìuh tl kurc{u pfh
|>iuu]yi>uu. atin]]s]N, |en te aTul
vu pryukyuh |o pfh t>ikyuh ecy[tt[ BvXnuh
k>uf]niDiyum]y tk<il s]]vutey]efu visVxic{u
ek][ A pfh eekyieTuukyuh aTu divxh te
O]tRmyiei `Fpin]u pc{m>uukUh pric{uek]u
v>ikyuh a]Tim>uukuh `kuem}]h EsK>ic{u xVp[ni
u]y xV]miniEy]gh Ep]e aW]ru divxhek][ A `
k]c{iy>ic{uevukyuh ecy[tu.
a][ A Edsute p eevdYM]R aEnkviDh
cikiXke}]h ecy[tu En]IUh PeT]y[ky]l OTuh
ax]Yemu tIRc{eTui \Epiev>]y aEnkh
E>]giku]yi>uu. As]N ave>ey}]h A EztxiDiyil
v>ui Bjnm]yi t]mxiiukyuh O<e[, O>u pfh (n]u
czkh) vIth nTu evic{uek][ ` ek]TuuExviiukyuh
` Exvic{ve>}]h xVtey zp]piukyuh ecy[tu. ciR[
O>u divxh ` Exvic{E]Lte n} xuKm]yi. mu ciR[
pzu divxh ` Exvic{i]f[ pURxuKh xiic{t[.
ìuh A ` Exvic{i[ ARuh xuKh xii]etyi>ui}.
|ztyuh k<iE]E<uh |o vRm]nh EkuEkLic{u
E]kzpxim]yiIRu. aE]L p ilnium]yi
72
e`tiHYm]
xhKYyi}]et E>]gikL |o ` Exvi]n]yi |vieT vu
tuTi. v>uvRe]e ek]Tuutinu muTh kUT]et
As]N ` k]c{iy>ic{u EdvxVil ~lic{u ek]Tuuek]u
mi>uu. aen kurc{uk]h k<iE]E<uh `yueT vi
y]yiuh E>]gikL BipURv{h viEsS]l nTuevu t]yiuh
EdvxVil ap>imitm]yiu Dnh vRic{u. aE]L As]N
te cumteu Eztie jIRE]]>fvuh ksvuh muh
ve> Bhgiy]yiuh Ekmm]yiuh nTic{u. pieyuh E>]gikueT
v>vuh EdvxVie Dnvuh pURv{]Dikh vRic{u ek]ute
yi>utin]l As]N Eztie nitYnid]nh, m]xviEsSh,
AviEsSh mut]yvey}]h p>iS[k>ic{u Bhgiy]i.
aen ~t]nuh xhvX>L k<iE]L zp]y]DikYh
nimih As]N ~vuh Ifiukyuh m>uukuh muh EsK>ic{[
` k]c{i EdvxViEli]N asn]yiI>ukyuh
ecy[t[. aE]L aEHh `[ Evu m>uukueTyuh `
kueTyuh kfinuh k]c{iy>i]nu zkminuh muh viv>m]yi
O>u c]Re<uti EdvxViElic{u. pie aDikh t]mxi
y]et aEHh k]DRe zp]piukyuh ecy[tu.
BsiE>]mfiyuh xlgufv]>iDiyum]yi>u As]e
EdHviEy]gh nimih A EdvxV]Ruh Eds]Rumu]y
xTh ap>imith tey]yi>uu. atin]ve>}]h kUTiy]
E]cic{u As]e >Uph ùh k]futinuh aEHe
uric{u x[m>f ùh jnueT HZdyil ninilu
tinum]yi As]e O>u vizgHmu]ic{u EztxiDiyil
e zptiic{u. A vizgHh |E]<uh avieTe |>iu
u[.
As]e k]]n>h aEHie c]Rnux>ic{u
EdvxV]R te m>uukuh muh EsK>ic{u y]pURv{h `
k]c{iy>ic{u evc{u tuTi. aE]<uh ay{xV]miyueT x]iYh
avieT ninii>utin]l E>]gikueT v>vin[ O>u kurvumu]
73
e`tiHYm]
yi}. muieE]ete zptidinh axhKYh E>]gikL
v>ikyuh ` Exviukyuh `}]v>uh xVtey zp]piu
kyuh ecy[tuek]i>uu. aE]L EdvxV]R `yueT vi
O<in[ O>u pfm]yi>ut[ a> >Upy]i. ìuh E>]gikueT
v>vin[ avieT O>u kurvumu]yi}. |E]<uh avieT atien]
inuh y]et]>u vYtY]xvuh vii}. `}]h y]pURv{h nTu
ek]uteyi>iuu.
As]e k]h k<itie EsSh pc{m>uukL v>uu
kyuh ` k]c{iy>ic{u evukyuh ecy{utu EdvxV]R
tey]efu muu priuE}]. m>uukL pric{uek]u
v>uv]N EdvxV]R ayut[ EdvxVie aTiy]>]yiu
puye>ey]f[. myil ecu m>uuke}]h pric{u
EsK>ic{u ek]uv>utin[ avRu n]Wu divxh Eviv>uh.
atin]l avR[ aztyuh divxe Bfinu Evu
a>iyuh Ek]ukUh kUTi ek]Tuyc{]f[ ve>ryuk
ptiv[.
puyR pric{uek]uv>u m>uukil Evuvyuh
Ev]vyuh \]yi>iuh. av ti>eTuutin[ A
puyRe}, EdvxV]Ruh ariukUT]. atin]l EdvxV
]R A m>uuke}]h eki En>h eevkuE]L mpil
evEc{uh. piEdivxh En>h evuuE]L avyilc{iet}]h
t]e< vIfukiTukyuh EsSem}]h mpile |>iu
kyuh ecyuh., t]e< vIfukiTuv ek]>utveyu tIRc{
y]i kyukyuh mpii>iuv EcR[ ` k]c{uk
yum]f[ ptiv[.
`[ avieT A>uh p]kh En]]ri}. ` a>i] nu
divxh \c{Uj k<iu nTyTc{]l èyTu[ aTuu evc{[
tI kic{[ |ie]i>iuh. kurc{uEn>h k<iyuE]L
Eztinkuniu O>u mfin]dh EkLeTuh. \Ten `
74
e`tiHYm]
v]i a>iukyuh ecy{uh. at]f[ aviTe p]kh. a}]et
a>uh mfuem]um}.
` a>iu divxil avieT \c{Uju Edvnu
viEsS]l O>u sR>]yxniEvdYh ptivu[. atin[ "`
]yxh" `f[ Ep>u pruv>utu. A p]yxh \u En]i
y]l atin[ avieT a>iu `yueT xV]du n}Ep]e
\]yi>iuh. ìuh atu jnL BiEy]TukUTi Biuk
y}]et ky]ri}.
tk<iyil s]]vin[ aTniEvdYh ve> zpD]nm]f[.
avieT |E]<uh divxhEt]ruh ptiv]yi aTniEvdYmu[. atin[
aWu czkEm ecvuu. niEvdYh ku p>ueT vky]yi]n[ nTu
Ep]kut[.
pe]>il O>u pR kc{vTin]yi p]iyilniu
Ek>iei. p il xW>ic{tie EsSh OTuvil
tk<iyil vu EcRu. aEHinu mu e]Dikh
Eb]Dic{t[ tk<iy]f[. atin]l kc{vTh ecy[tuek][ aEHh
avieT i>m]yi]mxic{u. avieT kc{vTil aEHinu
D]>]h ]Bh kiie]i>uu. aEHh s]]vien BipURv{h
Exvic{uek]um]f[ avieT]mxic{i>ut[. A xV]miyueT
kZpek]]f[ tni[ ax]m]nYm]y ]Bh kiuet]yi>uu
aEHie visV]xh. atuek]]f[ aEHh |o aTv<ip]Tu
ptiv]yi nTie]i>ut[. aen kurc{uk]h k<iE]
E<uh aEHh viy Dnv]n]yiI>ukyuh A Edsute
ni]yiuh pu>yiT]yiTuh ve> vuL x]diu kyuh
ecy[tu.
an>h ~t]nuh ek]}L k<iE]L aEHinu
xVEdsm]y p]iyile ecu t]mxiEt]y ci
atY]vsYL En>iu. atin]EHh vue}]h visV >]y
75
e`tiHYm]
cie> p]iEnliukyuh p]h pfm]yiu p]iyi yc{u
ek]Tu]N ch ekukyuh aTv<ip]Tu muTh kUT]et
nTutin[ O>u x[EnHitenrEliukyuh ecy[ti[
p]iyiEu Ep]yi. aTv<ip]Tu nTutin[ aT viu kiu
czkh ek]u mtiy]kuem]yi>utin]l A vk[ aEHh
viEsSiec{]uh viEsSiec{]uh ek]Tu]ety]f[ Ep]yt[.
pR p]iyiEu Ep]yiu kurc{u divxh k<iE]L
aT viuv]]N A>uh v>]ety]yi. czkh kiety]yE]L
v<ip]Tu nT]N cumtei>u AL atu muic{u. v<ip]Tu
muiyE]L p]iyil p>ueT gZHil ci Apukuh
anRuh ku tuTi. aE]L A zb]fN atinu p
viDiu zptiviDikL nTukyuh nTiukyuh ecy[tu.
atuek]uh O>u Pvumu]yi}. atin]l A pR |tie
k]>fmriyutin]yi O>u zps[n]>en v>ui zps[nh
evy[pic{u En]i. aE]L A zps[n]>N |o p]pie
k]>fh O>u s]]vie Ek]pm]efu viDic{u. A s]]vu
tk<iyil s]]vutey]efu pRu BUEt]dymu]vuk
y]l aEHh \Ten avieT niu pureu tk<iyiei
aEnVSic{E]L muT]]et ùh nTfemu niyic{i>u
aTv<ip]Tu kurc{u divxm]yi muiyi>iuky]efu mni]vuk
y]l ten vk niil aEp]L en}u viukiTi>u
pzuprh |o aTv<ip]Tu mu]et ùh nTEti
E]yi EdvxViEu tIr]yi `<utie]Tuukyuh v<ip]Tu
muic{tinu ci zp]yiL nTukyuh ecy[ttie EsSh
aEHh p]iyiEu mTiE]vukyuh ecy[tu. aEHh
xVgZHieiyE]E<uh
avieT
\]yie]i>u
Apukuh anRuem}]h smic{u y]pURv{h xuKm]yi
>uu. aEdHh `<utie]Tu puWniilniu Ad]yh
ek][ |E]<uh EdvxV]R A aTv<ip]Tu muTh kUT]et
nT]iE]>uu[.
76
e`tiHYm]
pe]>il jnnh mutlute k]l niv>]etyi>u
O>u pR eyovnm]yE]L eekkL kUiui n]u k]iEMl
nTu O>uviDil p]iyil ni[ aue< vu EcRu. A
p]ve zb]fe kp]Tu ki[ au<]>il ciR
aEHE]T[ "tk<iyilec{u kurec{ v]iEvic{]l aE
u k]lkui nT]r]kuh" ù pru. ìuh eekvsh
pfmi}]ti>utin]l aEHin[ at[ x]DYm}]yi>uu.
aenyi>uE]L avieT Eztil p]l]yxinu
ptiv]yi
p]l
ek]uecu
ek]Tuu
x[ztIkLu
EdvxV]R kfu tIRu pfh ek]Tuutu ki[ aEHh
av>ueT aTulec{u y]ciuky]l A x[ztIkL aEH
in[ y]si kuErE pfh ek]Tuu. aEHh A pfvuh
ek]u tk<iyilec{u mUu divxh `v]iEvic{u. n]]h
divxm]yE]E<uh aEHinu k]ukL kui kuErE
nT]]r]yi. pie aEHh ` v]Iu b]iyu]yi>u
pfh aTv<ip]Tin]yi avieT ek]TuElic{iu vTikui nT[
au<eyi. n]Wu divxhkUTi<iE]L vTi kUT]et
te aEHinu x]m]nYh Ep]e nT]]r]vukyuh ecy[tu.
O>]il \Xvinu jnilniu pfh ptivuEp]e
pi>iukiiyi}.
atin]l
EdvxVh
m]EnjR
Ar]ie
`<uiinu tIevie]<i]nu eviec{ tl]h
kTm]yiu ek]Tufemuh Ar]u k<iiu pfmu]i
e]Tu]emuh O>u kc{vT]>En]Tu pryukyuh kc{vT]>N
atu xtiukyuh ecy[ti>uu. ìuh eviec{]vsY
m]yE]L er]h pfh ki]et eviec{ ek]Tuukyie}nu
kc{vT]>N pryuky]l m]EnjR v}]et viSn]yiIRu.
ae]}h Ar]ie `<uiu k]f]N Emlj]ti]>]yiuh
kI<[j]ti]>]yiuh ptiviDikm]ukL vukUTIU]yi>uu.
ìuh ù ecy{uh? A >]ztiyil AE>]Tu pfh Ec]diuu?
Ec]dic{]uh A>u ek]Tuuh? Ak]eT viy ku<m]yi. A
xmyu k]<[c]yi vi>uv>il ci pu>uSM]>uh ci
77
e`tiHYm]
x[ztIkuh tuiuTi. aE]L A kU]ilniu O>]L
s]]vie A]yi[ (evic{]T]yi[) "|o tuuet}]h è
BUtL AEvsic{i]f[. O]E>]>u>uh aNptu pfhvIth
|vieT k]fiyi}]et |o tul m]rukyi}" ù klic{u.
tuie]univ>ueT \TmM]e>}v>uh klnEp]e pfh
k]fiyiu. \Ten `}]v>ueTyuh tul smiukyuh ecy[tu.
k]fiyiu]y
pfilniu
viek]Tuu
m]EnjR
eviec{ v]i Ar]u ekEmm]yi nTi. eviec{ v]i
<iiu pieyuh ve>fh mic{mu]yi>uu
tk<ilm>uh s]]vkm>tiy]yiu nLuh
mikev]Tu xuKEmk]n]ksV>end] nmiuEN.
78
e`tiHYm]
119. arl bIbi

arl bIbiyueT xVEdsh zbiiS[ mb]riuLe
cirl t]Uil EcR kU>uh kuTuhbh cirle yu
Ek]i>i >]jvhsil niu pi>iuEp]y O>u s]Kyum]f[.
A >]jvhsil niu |o s]K pi>iuEp]ytie
k]>feuric{u e`tiHYh t]e<ryuu.
ek]}vRSh n]]h st]hve> Ek]i>i>]jkuTuhbh
Ek]un]ie ae t]nm]yi>u ~<imE]yi]
yi>uu i>m]yimxic{i>ut[. tdn>h kuTuhb]hgL p
s]Kk]yi ve> vRiukyuh Ek]i>i >]j]vuh EsSh
kUruv]<[c]>]y tu>]M]>uh til x[pR mu<uukyuh
ecy{uky]l O]E>] s]KkL O]E>]>i]yi mUkuTuhbil
niu pi>iu kimhgh, m]>iu, p<y]Ti, ecrukuu,
vpfh, cirl ìen p il Ek]viku
]i t]mxmuric{u. `]l Ek]i>i >]j]v[ ~<]h st]hh
ve> ~<imE]yie Ek]vikutey]fu t]mxic{i>ut[.
ciru A h ku>ilni[ |>uptu n]<ik vT]f[.
avieTyu ~<im ` kuiEMl |E]<uh Ek]yueT
n]vsiL ciet}]h k]]nu[. A ~<imyilniu
pTi]er xmuzdiE[ a[ph dU>Emyuu. myueT t]<V>yil
ptienu n]uekukE]TukUTiy O>u viy Ek]vikmu]yi
>uu. AEk]vikmi>ui>u pruh ve> viyt]yi>uu. A
pu>yiTie aTul kUTi O>u ndi zpvHiuumu]yi>uu.
A Ek]vikie cuum]yi aEnkh zb]f]yuh
pTy]ik]y n]yM]>ueT aUr[ gZHuh xV[ph ake
Dnv]M]>uh yuvidg[M]>um]y ci muHdIy>ueT vITukumu
]yi>uu.
a][ ~<imE]viku t]mxic{i>u aviv]Hit
k]y >u ek]c{u tu>]im]R, Ek]vikuniu pu<yiEu
mtil ekiyiriyi>u kuiTviEu kui]n]yiu ptivu
79
e`tiHYm]
Ep]e O>u divxh Ep]yiu ptivDikh En>h eviliTu
c]Tukyuh mriyukyuh Ex]X]Hh pu<yueT mYiEu nIu
kyuh ecy[tu zkIQIc{u. nveyovnyuk]yi>u av>ueT
Ec]>iu xV[pxmyh k<iE]L Ousmiukyuh >u
Ep>uh Ifiukyuh ecy[tu.
atin]l anujiy]yi>u
ek]c{utu>]i nIi k>u kyri. EjYiy]yi>u mE
ek]c{utu>]i k>yiE[ nIiyiu eekyuh k]uh kuyie]N x]Di]et O<uikeu t]<[u
Ep]yiuTi. k>yil nii>u ek]c{utu>]i atu ku
p>izBmic{[ \re niviic{u. aE]L xV[ph dUe> pu<Tvil
e kuic{uek]u nii>u yuv]vuh xumuKnum]yi>u O>u
muHdIyN nivii Ek[ |o kTvil O]Tieyukyuh xhgti
mni]vuky]l te >]muuh kUTi a>yil muruiei
e]u evilc{]Ti >]jkum]>iyueT eek piTic{u k>Ey]TTu
ic{iu k>u kyrukyuh ecy[tu. >]jknYk niyu
]yiuh k>y[ku kyr]et k<uE]h evile ni
Etyuu. buim]n]yi>u A muHdIyN atie k]>f
mriu te a>yileiyi>u >]hmuu nni>uuev
iuh Ek]Tiy]yi>utin]l at<ic{u >]jkum]>i[ `riu
ek]Tutie EsSh avieT nil]et vIiEu Ep]yi.
>]jkum]>i \Tui>u vx[zth O<uie siy]l evil
ep]y[Ep]ytuek]]yi>uu k>[ kyr]et evile
nii>ut[. aE]L A muHdIye >]h mu[ kiiytin]l
atuTuuek]u k>u kyri kuiu>yil ecu kui k<ic{u.
aE]E<uh tufu Evu d]xim]R avieTeyuky]l
avE>]TukUTi A knYkm]R Ek]vikE[ Ep]vukyuh ecy[tu.
|o vRm]nem}]h fEn>h ek]u d]v]g[niey
Ep]e A diil xRv{zt p>ukyuh Apilniu >
zp]pic{ A knYkyueT m]tun]yi>u Ek]i>i>]j]vie
kRiuemukyuh ecy[tu. te B]giEnyiey A atY]p
ilniu >ic{ muHdIyenuric{u ve> xE]Sh Et]u
80
e`tiHYm]
ky]l tu>]N \Ten Ae ayc{[ A muHdIyen Ek]vi
ku v>ui. aE]L A yuv]v[ te eexnYilEc{Riu
O>u BTn]efukUTi ariyuky]l tu>]n[ ay]euric{u
xE]Sh pURv{]Dikh vRiukyuh ay]L[ aEnkh
x]nuh ve> vuvkkuh p]il \yR t>i u
O>uEdY]gvuh k[pic{u ek]Tuukyuh ecy[tu.
nI>]ukui k<iu Ek]vikEu ec >]jknYkm]
>il mU knYk aku kT]et avieT aTuute \]yi
>u \pgZHil eci>uu. au>]i mut]y tu>]i
m]>uh muh ve>ryukyuh niRbiukyuh ecy[tiuh A
knYk avieTni[ |kiyi}. gu>ujnL niRbic{E]L A
>]jkum]>i "evil ni[ è piTic{ukyiyE]L A
muHdIyN è p]fizgHfh k<ic{u. pie nneiuh
Ek]Tiy]y O>u mu[ `niuTu]N ay]L t>ikyuh ecy[tu.
|tu >uhek][ è viv]HkRh miv]ruh k<ii>iuu.
>]jknYkm]e> muHdIyR viv]Hh k<iuk viHitm}E}].
atin]l w]niE]L zBy]yi>iuu. `niini aku
kT]N p]Ti}" `]fU xm]D]nh prt[. |o vRm]n
mriE]L Ek]i>iu>]N "ù ecvu v]uh
tt]y eevdikzp]yiL ecy{ic{u >]jkum]>iey suI
k>ic{u vIeTufem"u tIRc{eTui Auke ayc{u
eevdikM]e>ey}]h v>ui viv>h pru. atuEku eevdik
M]R "pfh t]N |tute t>h" ù k>uti pviD
zp]yiLuh c]Ru]ie]Tuukyuh "zp]yih
nTi]N Evuve>]e vuEcR]l `}]h k<i[
`}]v>uh pi>iu Ep]kutuve> >uEn>vuh viy xdYyuh
Evfh" `riyiukyuh ecy[tu. aet]uek]uh tu>]nu
O>u kUxumu]yi}. "divxh niyic{u vv>imriyi]h" ù
pru eevdikM]e>ey}]h yE]ciath xl>ic{u mTi
yyc{u.
81
e`tiHYm]
Ek]i>iu>]N
eevdikzp]yihek]u
te
B]giEnyiey suIk>ic{u vIeTuuv]N niyic{tieEsSh
A viv>h ci x[ztIjnL muK]>h A >]jkum]>iey
ariyic{u. atuek]uh A >]jkum]>iyueT niyinu
Esvumimu]yi}. pie tu>]N te A B]giEnyiyueT
aTulec{u ve> niRbic{u En]i. atuek]uh
Pem]umu]yi}. viduSiy]y A >]jknYkyueT niyin[
|h v>uukeyut[ A>]uh x]Yme}[ \ruv>iky]l
Ek]i>iu>]N Ek]viku]yi>u EsSh tu>]
M]E>]Tuh muh AE]cic{[ `}]v>ueTyuh xtzpk]>h zpD]n
Ek]vikE]TTuute ekEmm]yiu Ever O>u Ek]vikh
pfiyic{u >]jknYkyueT t]mxh avieT Aukyuh A >]j
kuTuhbil EsSmu]yi>u tu>]im]e>E]e xuKm]yi
<iukUTuv]N tvmu vuvkkuh puh p]zt
uh muem}]h ek]Tuukyuh zp]f> ecy[t A yuv]vien
e]ute muHdIyviDizpk]>h A >]jknYkey kY]fh
k<iiukyuh ecy[tu. a]h mutl A >]jkum]>iyueT n]m
EDyh "arl bIbi" `]yiIRu. ti>uvit]hkUR mH]>]j
kuTuhbiEyuh muh ek]c{utu>]im]e> pieu k<iu
Ek]yiu>]M]e> Èp]e |o bIbiey kY]fh k<ic{
muHdIyenyuh ecvien}]hh ek]Tuu bIbi yueT kUeT
e t]mxiic{u. ay]Lu Evu p>ic]>k M]e>yuh
niymic{uek]Tuu. vuvkkueT \Tmtyuh eekk]>YkRZtV
vuh bIbiutey]yi>uu. k]>Ye}]h s>iy]yi En]i
B>ic{i>utin]l "arl bIbi" ù n]mh E]kzpxim]yi
I>ukyuh ecy[tu. arl bIbiyueT x]np>>y{iuLe
pu>uSM]e> "arl >]j]M]R" `]f[ pruv>ut[.
muHdIyx[ztIkL EG]S]xzd]yh xVIk>ic{iuv>]k
y]l ave> anYpu>uSM]Ru k]fuv]N p]Tie}]fE}]
evc{i>iut[. `]l Ek]i>i >]j]vie vhsY>]y cirl
Ek]viku tu>]M]R[ arl bIbim]e> k]fu
82
e`tiHYm]
tinu y]et]>u viE>]Dvumi}. cirl Ek]viku tu>]
M]R avieT `<uiy]l amUY]y ti>umul ]<[ckL
evc{]f[ arl >]j]M]R muKh k]fiuk ptiv[. Ek]i>i
>]jvhsY>]yi ti>uvit]hkUrie tu>]M]R ec]uh arl
bIbike k]futinu viE>]Dmie}]f[ evc{i>iut[.
|vRuh arl >]j]M]R ti>umul]<[c evukyuh muh
ptivu[. arl >]jkuTuhbiuh e`sV>Yh zkEmf ve>
vRiuky]l jnL "cirlkuti arl" ù pr[ A
kuTuhbe puk<[uky]l aet]>u p<eW]}]yiIRu.
|ni |o arl >]jkuTuhbh kU>i]yiIR
eteneyukUTi cu>uil t]e< pruek]uu.
ek]}vRSh ~<]h st]ie AdYk]u Ek]i>i
>]j]vie zpD]nmziy]yi>u "a>yNku> n]yR" muHdu
mth xVIk>ic{[ O>u "muHd]i"y]yiIRu. pin[Efyuh ay]L
Ek]i>iu>]e mzi]nh \Epic{i}. A muHd]i
te xV]miy]y tu>]e anuv]dE]TukUTi arlek]]>
ilni[ O>u bIbiey kY]fh k<ic{u. ay]ueT k]]n>h
ay]ueT puztM]>]y "m]iiT]vu"kL Ek]i>iu>]e
zpD]nExvkM]>]yiIRu.
av>il
Ek]i>i>]j]vie
Exn]n]ykn]yiIR "AimU" ` yuvidg[N "m]i
dVIpukL" piTic{Ti te xV]miu eekvseTuie]Tuu.
Ek]i>iu>]N ~vuh xE]Sic{[ A dVIpukilniu
ek]}hEt]ruh kiu p]ilni[ AimU]K]nuh ay]ueT
kuTuhbiuh ùh anuBvi]n]yi ptien]yi>h pfvuh
kU>il aviET[ (tu>]n[) \]yi>u O>u viy Ek]yuh
k]nU>[, k]En]uc][ Ì >u Edsuh x]nm]yi
ek]Tuu. tdn>h ek]}vRSh `<uUin][ptil Ek]i>i
u>]N ~<imE]u viu vpfh Ek]yiuh, AimU
arlkuTuhbvuh tu>]N k[pic{uek]Tu kUREk] yiuh
t]mxm]i.
83
e`tiHYm]
atinuEsSh
`<uUin][pWil
AimUyueT
xH]y]l Ek]i>iu>]N dVIpuke Azkmic{u
piTic{Tukyuh A dVIpuke AuEt]ruh Ar]yi>h pfh kh
ek]Tufem niyE]TukUTi arl bIbiu viu
ek]Tuukyuh ecy[tu. atukUT]et Ek]i>iu>]N Ai
mU[ "A]j]v[" è]>u ]nvuh k[pic{u ek]Tuu. atu
k]zkEmf EBde[ "Ai>]j]v[" `]yiIRu. |E]L
A]j]ev[ A>uh pry]ri}. `}]v>uh Ai>]j]evu
tey]f[ pruv>ut[.
an>h mb]R zbiISu gvFemie aDIni]
ytie EsSh ae bIbi dVIpukLkUTi En]i B>iu
v]n]yi zbiISu gvRemien ~[pic{u. A dVIpukilniu]
ku Ad]yilni[ O>u B]gh AuEt]ruh bIbiuek]Tu
femu niyE]TukUTiy]f[ aen ecy[tt[. ìuh
zbiIS[ gvRem[ bIbiu y]et]uh ek]Tu]et A dVIpu
kL xVemEp]e eekvshevc{[ Ad]yL mu<uvN `Tuu
ek]i>uu.
~kEdsh |>uptuek]}Lumu[ Ai>]j]vvRkuh
zbiIS[ gvRemuh til dVIpuke xhbic{u Ekmm]yi[
O>u vYvH]>]mu]yi. OTuh zbiIS[ gvRem[ AuEt]ruh
tt]y O>u n} xhKY arl >]jkuTuhbiEu
ek]Tuuek]]emu xtiuky]l A vYvH]>h >]jiy]
yiu tIRu. zbiIS[gvRem[ A xhKY |E]<uh AuEt]ruh
arl >]jkuTuhbiE[ ek]Tuuv>uu[. |tukUT]et
cirl >]jkuTuhbiu xkRuh zbiIS[ gvRem[
pute
m]iK]N
anuvdic{iumu[.
|uh
arl
Ek]vikuv>uh cirl >]jkuTuhbiuv>uh ~vuh
eemztiEy]Tuh visVtEy]TuhkUTiey]f[ vRic{uEp]>u
t[ A >u visi]niuh Emvuh e`sV>Yvuh ùh
\p>Yup>i vRic{uek]i>iutin[ xREv{sV>N xdyh xH]yi
um]r]ke.
84
e`tiHYm]
120. ti>uvi<] mH]Edvnuh aviTe m>uuh

ti>uvi<]mH]Ezth muu EcR]Uil m]>]>iuh
vTupkutiyil "ep>uERmhgh" muriyi]yi>uu. kiut[.
|o Eztmi>iu h p[ "arl pfiR" ù
zpxin]yi>u O>u n]y>ueT kuTuhbh vky]yi>uu. ìuh
|o em}]h k]TupiTic{]f[ kiTi>ut[. A k]ink[ O>u
kuvumu]yi>uu. A kuie cuuh \]TM]R (EvTM]R)
ù pryeTu O>u vk j]ti]>]f[ t]mxic{i>ut[. avR
|o kuil|[ Amke piTic{uek][ avyueT m]hxemTuu
Evvic{utiuk ptiv]yi>uu. AmkL "k]>]m" ùh "ev]m"
ùh >uvkyuE}]. avyil |o kuiu]yi>u
vey}]h k]>]my]yi>uu. k]>]m evinTiyil Ecil
U]fu miE]<uh kiTuk ptiv[. atin]l |o \]TM]R
m>e]ukL
ek]E],
akuek]E]
vTiEp]e
O>u
Ek]u]i eviiri kuinTuh. A Ek]in[ avR
pryu Ep>[ k]>]mE]l `]f[. A Ek]lek]u
kuuE]L AmyueT purE] mE] ek]]l Am ep]iv>uh.
aE]L atien piTi]enumu[. atu ek]]f[ avR
aen ecy{ut[. A ptivnux>ic{[ O>u divxh O>u
ev]Tx[ztI A kuiiri k]>]mE]l kuinTE]L
O>u u niu >h siEy]TukUTi Em[Ep]u kutic{u
yRu. atuk[ A EvTx[ztI Byeu k>u kyri O]Tiec{[
|o viv>h A ie \Tmn]y arl pfiE>]Tu
pru. pfiR \Ten aEHeE]e Edsu zpD]nM]>]y
kIE<]E]e (kILmhgh) pfiR, k]fic{i]u kuru[,
pT]kue>fiR, gfpti]u pfiR, a>y[mL,
m]Tiuru[, mu<uv]T[ kuru[, au<i]u pfiR
mut]yvE>]Tuh mu jnE]TuhkUTi kuie xmIpei
85
e`tiHYm]
En]iyE]L kuie evh mu<uvnuh >mym]yi[
`}]v>uh By]utp>vs>]yiIRu. pie ave>}]v>uhkUTi
A kuie evh Etki vi]n]yi zsmh tuTi.
axhKYm]ukL kUTi mUu pkuh >]ztiyuh mu<uvnuh zsmic{iuh
kuie evh mu<uvnuh vi]N x]Dic{i}. ìuh evh
kuer viyE]L avieT aiu<viyueT AkZtiyil O>u si
k]fukyuh atilni]f[ |o >h zxvic{uek]i>iuet[
ariyukyuh ecy[tu. n]]h divxh zpB]tm]yE]L `vieT
niE] avieT O>u Ey]gIsV>N vu Ec>ukyuh A Ey]gi
jnE]T[ "|o k]futu Ekvh O>u siy}. xVyhBUv]y
sivihgm]f[. |o kuie evh mu<uvN vi]nuh |o
sivihgie cuvTuk]f]nuh mnuSY>]l x]DYm}. |vieT
miu niki Ezth pfiyic{u EvtuEp]e Ac>iukyuh
Ad>iukyuh Exviukyuh ecy[t]l |o Edsinuh jn
Luh Evu Ezsyuke}]h |o p>msivN \]i>uh.
|o Bgv]e m]H]Yh ap>imitm]ef[ aciE>f niLu
Eb]DYeTukyuh ecy{uh. |o >zpv]Hh w]niE]L niRi
>]h" ù pri[ aEHh aEHie Bx[mxWiyil
niu xV[ph Bx[memTu[ A sivihgil k]>]mE]l
ek]u ep]iyi>u u vc{[ amRukyuh \TEn >
zx]vh nilukyuh A Ey]gi adZsYn]yiI>ukyuh ecy[tu.
A Ey]gi A>]efuh `vieTni]fu vetuh È]]fu
Ep]yetuh ARuh niymi}. ìuh jnueT Byvuh
xhsyvuh Ep]utin]yi[ x]]l mH]EdvNte Ey]gi
yueT EvSh D>ic{[ avieT zptYn]yiv]t]ef[ `}]v>uh
tIRc{y]ukyuh
aEHh
k[pic{tuEp]e
`}]v>uhkUTi
\X]Hic{uh pfh EsK>ic{uh A kuil miu sivihgh
k]f]vu viDil nikiukyuh avieT Ezth pfiyuh
ksh mut]yvyuh nTiukyuh ecy[tu. ìuh |E]<uh
vRSk]il evh ep]uE]L sivihgh mUTiE]kuu[.
a]il s]i]R k>i>uuek]]f[ pUjyuh muh
nTut[.
86
e`tiHYm]
avieT Ezth pfiyuh ksvuh muh k<itie EsSh
Eztil nitYnid]nh, m]xviEsSh, AuviEsSh mut]yv
ey}]h vuie Ad]yhek]u Bhgiy]yi nT
vmu vuvkke}]h Eds]e>}]v>uhkUTi EdvxVhEp>il
te x]diukyuh EdvxVh k]>Ye}]h aEnVSic{u
nTutinu Evu s]e> niymiukyuh ecy[tu.
zput Eztmi>iu kuie xmIpute p[ O>u
viuEztvuh O>u yiyvumu]yi>uu. A viuEzt
m]yi>uu A Eds[ zpD]M]yi>ut[. pe]>il A Eds[
muHdIy>ueT Azkmfmu]yE]L avR A viuEzth
nsiiukyuh avieT zptiic{i>u vizgHh |ieyTu[ O>u
kuil ek]uEp]yi |Tukyuh ecy[tu. ìuh A
yiyh avR nsiiukyuh atie bihbh |ukyuh
ecy[ti}. atu pURv{itiyil |E]<uh avieT |>iuu[.
A viuEztil tzh ki<e "mfy]u" nU>iuh
EmlE]y[m]nh O>u "ecruvi" nU>i]iEum]yi>uu.
Eds]R `}]v>uh kUTi |o mH]EdvEztiEyuh A
]nL A zb]fEzsM]Ru te ek]Tuu. A
ecruvinU>i]ie x]]l |}h ek]c{i>]jY[ mukupu>h
t]Ui]f[. ìuh Em[pr viuEzth |vieT \]yi
>u k][ avR Eztilni[ ~kEdsh O>u n]<ik etu
ki<]yi O>i}h pfiyic{[ |vieT kuTuhbxHith t]mxic{i>uu.
Ezth nsic{uEp]ytie EsSm]f[ avR |o diie]mxh
niESh \Epic{[ vTE]u Ep]yt[. avR |vieT]mxic{i>u
E]L A e `}]v>uh ecruvimn ùh avieT
|}mi}]ety]yE]L
ecruvir[
ùh
pri>uu.
|E]L A e}]h k]T]yiE]ytin]l ecruvi]T[
`]f[ `}]v>uh pruv>ut[.
nU>i]T[, |o Edse t]mxh mtiy]iE]yiuh kUeT
UeT |vieT v>ikyuh Eztk]>YEnVSiukyuh EdvxVh
vk vuL[ AD]>L `<utie]Tuukyuh ecy[ti>uu.
87
e`tiHYm]
avR AD]>il "\o>]e]e>] ti>unIkf[>uvk[ ecru
viyi}[ |]>[" `]f[ Ep>[ evc{i>ut[. aen Ep>u
vc{u AD]>L 1052-]m][ ve> `<utIut]yi |vieT
k]fuu[. atilie aen Ep>uvc{u zpm]fem]uh
|vieT k]fui}. atuek][ a]h mutl[ A nU>i
]ie v>v[ |o diiE[ aDikh \]k]rie}u te
vic]>i]h. ~etiuh Eds]e>}]v>uh kUTi O>u m]Enje>
niymic{[ A \EdY]gN muK]i>m]f[ |E]L EdvxVk]>YL
aEnVSic{u nTiE]>ut[. EdvxVh "cz"inu xVEdsiy]y
ecuEvi m]>]>ueT kuTuhbil ni[ O>]e niymiuky]f[
miE]<uh ptiv[. Eztil pUjek][, p][ mut]yv
nTutuh A kuTuhb]R tey]f[.
|ni aviTe m>uienuric{u pry]h. A mH]Edv
Eztmu]ytie EsSh kurc{uk]h k<iE]L avieT
ptiv]yi O>u zB]N v>ikyuh Ep]vukyuh tuTi. avN cie>
kuEre \pzdviukyuh ecy[ti>uu. avN aDikm]yi \pzdvi
c{i>ut[ Eztie p]zth Etuk]>n]y t]u n]ye>
y]yi>uu. t]ukuTuhb]R Ekvh agtikuh |o p]zth
Etinu kiu Ad]yh ek]um]zth nitYvZi k<ic{i>u
v>um]yi>uu.
A zB]e \pzdvh xHivy{]viDh ks]yiI>uk
y]l O>u divxh A p]zth Etuk]>N n]yR mH]Edve Ezt
nTyilec{u et]<utuh ek][ "Bgv]En! mH]Edv]! |o zB]e
\pzdvh xHi]N vy{]ety]yi>iuu. |tien]>u xm]D]nh
aviTuu te \]iu >ifh" ù zp]Ric{u.
au >]zti A n]yR kiTuriyE]L O>]L ay]ueT
aTul ec[ "nIey]uh vYxniE. w]N pryutu Ep]e
ecy[t]l ninu En>ii>iu \pzdvh nIuh. n]e
eevkuE>h A zB]N Eztil v>uE]L aven piTic{u
eki EztxiDiyil |Tfh. m]L k][ nIyvieT
aTuu pu>yiTil (pril) ecu En]iy]l avieT
88
e`tiHYm]
pc{niriu O>um]ti>i ecTi k]fuh. at[ O>u piTi
pric{uek]u v[ s]i]e> ~[pic{[ ave>e][ at[
p]il piic{u pI>TiUjxmyu mH]Edve pIi
EMl evy[pic{u pUjiic{u v]fh. mUuczkh nTu evukyuh
ecy[ti[ A zB]en Exviifh. m>uu Exvic{]l >un]<ik
k<iyuE]L ecrucUET]TukUTi n]u n]<ik k<iyuE]L aven]u
CRiuh. pie \c{Uj[ yiu niEvdiu p]l]yxvuh
kurc{u ek]Tufh. atu Bic{u k<iyuE]L avN \M]dh m]ri
xVcin]yiI>uh. pie avN y]et]>upzdvvuh ecy[k
yi}. atin]venie ek<ic{u viT]h. an>h ave |h
Ep]e aie niEvdYEc{]Er] p]yxEm] ki Evf
emil aEt] ek]TuyEc{fh" ù prt]yi xVp[nh
ku. \Ten ay]L \fRu En]I[ avieTeyuh Ae>yuh
ki}. |tu mH]EdvN te te zp]Rney eeke][
|zpk]>h te aTulv[ a>uiec{y[tt]ef[ ay]L tIRc{
y]ukyuh azpk]>em}]h ecy{ukyuh A zB]e cizBmh m]ri
ay]L xVHZdyn]yiI>u kyuh aen A p]zth Etu
k]>nu En>ii>u \pzdvh O<iyukyuh ecy[tu.
|o vRm]nh ~t]nuh divxLek]u xRv{zt zpxi
m]yiI>uky]l |o m>uu Exviutin]yi p diukil
niuh p>uh |vieT vu tuTi. |vieT v[ |o m>u[
Exvic{vRe}]h pURxuKh xiiuemutu tIRc{y]vuk
y]l xuKETuk]>ueT v>v[ zkEmf ve> vRic{u.
|E]L my]ikL m]ztm}, p>Edsikuh \E>Y]>uh
mum]yi Ayi>iDikh AukL m>uu Exvi]n]yi Au
Et]ruh |vieT v>uu[. AukueT v>v[ vRic{E]L EdvxV
]R nTuevy[p[ mut]yvyueT xhKYyuh vRiic{u. nTu
evy[pu mUu czkm]yi>ut[ |E]L ptin]>fm]Iu[.
yiuh muh v<ip]Tinu pfh Everyuh ek]Tufh. av
ey}]h ek]Tuu EdvxVil niu >xItu v]iytie
89
e`tiHYm]
EsSEm m>uu ek]TuukyuU. ìuh AukueT v>v[
|e]<uh vRic{u ek]i>iut}]et Ouh kuryui}. |o
m>uu Exviutin]yi |vieT xkj]timt>uh v>uu[.
`}]vRuh xuKh xiiuumu[. viy mu<uzB]M]e>
eekuh k]luh cyiu pUiei |vieT ek]uv[ y]
viDi |o m>uu Exviic{i[ avR xVciM]>yi pUR xuK
E]TukUTi mTiE]kut[ |vieT Ouh ax]D>fm}.
ti>uvit]hkUR mH]>]jkuTuhbil ni[ O>u ek]c{utu>]N
ti>umnuek][ ek]}h 1068-l |vieT `<uei |o m>uu
Exvic{t]yi EdvxVhvk kfuek]uh muh k]fuu[.
|o m>uu Exvic{]l eekviSh nimimu]ku zB]uh
muh m]ztm}, kuh, mEH]d>h, aRs[ mut]y mH]E>]guh
EBdm]kuu[. eekviSh ek][ keTuvR |vieT ni[ |o
m>uu Exvic{]l avR CRiutil p>iEs]Dic{uEn]iy]l
jpic{u ek]Tu x]Dnie ahsh atil k]f]h. aEm]
p<Em] `]y]uh `ztk]h k<i]uh at[ mu<uvnuh dHic{u
Ep]kukyi}. jpb]DyueTyuh muh \pzdvmuvR x[ztIk]
y]uh pu>uSM]>]y]uh |vieT v[ |o m>u[ Exvic{]l
\c{Uj xmyu mH]Edve nTyiE] >]ztiyil ptivu
ku>uti xmy[ yiyueT nTyiE] niluE]L tui xtYh
ecy[t[ O<iu Ep]vuk x]D]>fm]f[. |vieT v]l O<iy]
b]D Oumi}.
|vieTyi>iu yi atYuzgmURiy]f[. A yiyueT
AnukUYh ek]u kUTiy]f[ jnL |vieT vu m>uu Exvi
c{]l atinu pURPh xiiut[.
ti>uvi<]Eztie nitYnid]nh mut]yvu Evu
vuvkkL Eztmu]y k]ute Eds]R EdvxVh
Ep>il x]dic{uevu muu priuE}]. pie m>uu
Exviutin]yi jnueT v>vuh nTuevy[pu mut]ytuh
vRiic{E]L A EdvxVie mutuh ve> vRic{u. atinuh
90
e`tiHYm]
purem A Eztie m]H]Ymri[ ~t]nuh ek]}Lu
muumutl ti>uvit]hkUR xR]>il ni[ O>u xhKY Au
Et]ruh A EdvxViEu ek]Tuu tuTukyuh ecy[tiu[.
EdvxVil |en mutl D]>]m]yi vRic{E]L Ezt
ie \Tm>]y Eds]R Eztie ptivuke}]h p>iS[k
>ic{[ aet]>u mH]Eztie itiyi]i. avieT |E]L
ptiv]yi divxh Et]ruh aWu pUjyuh mUu sIEviyuh nvkh,
pWgvYh mut]yvyuh Au Et]ruh mInm]xil ctyh
ek]TiEyuh ti>uv]ti> Ar]um]yi O>uXvvuh nTiE]>u
u[. AdYh avieT sIEviuh muh pWv]dYL m]ztEm
\]yi>uuU. pie p]iv]dYvuh n]gxV>vuh kUTi ~Re
Tui. avey}]h |E]<uh avieT ptiv]yi nTuu[.
avieT \Xvh tuTiy k][ ek]TiEyuh Ar]uh m]zth
EdvxVil niuh EsSh `HukL arlfiR mut]y
zpD]nM]>uh nTukey]f[ niyic{i>ut[. 1062-]m][
arlfi>uh |o aTu k]u kIE<]fi>uh
anYh niuEp]vuky]l avR nTivi>u aHukL kUTi
|E]L EdvxVilni]f[ nTi E]>ut[. atu kUT]et
k]fic{i]u kuruu nTivi>u aH[ avR vI<[c v>uu
ky]l atiE]L ~u nTiv>ut[ ep>uER mhgh vTuh
B]gh n]yR>Ey]g]>]f[. Ar]muXvm]y B>fin]e A
aH[ A k>Ey]g]R ve> Bhgiy]yi]f[ nTiE]>ut[.
|vieT v>u E>]gikLuh muh ek]Tuuv>u m>u[ |o
zpEds}]et meuh \]kui}. |o m>uie Ep>riy]
vuvR |o zpEdsu te A>umi}. |tu pric{u k]fic{u Ep>u
Ec]dic{]uh ti>uvi<]yie m>u[ ùh mum}]et A>uh
pryui}. |o m>uinu annYx]D]>fm]y O>u viEsSmu[.
aete]l pc{ nirmu A m>u[ priec{Tu]l kurc{[ En>h
k<iyuE]L atie nirh nIm]kuh. pie xVlpxmyh kUTi
k<iyuE]L kTuh cuv]kuh. pie kurc{[ xmyh k<iyuE]L
91
e`tiHYm]
n} kru]kuh. pie my]kuh. OTuh n} evyum]kuh. |o
viEsSh meuh me]>u m>uinuh |}E}]. |o m>uu p]il
|Tic{u pi<ii>iutu s]i]>N te Evfh. ìuh
atu pric{uek]u ecu s]i]e> ~[piutinu
cumt |E]<uh p]zth Etuk]>]y t]u kuTuhb]Ru
tey]f[.
|vieT pe]>u viuEztmu]yi>uuevuh at[
|T]u muHdIyR nsiic{u kuevuh A viu
vizgHh avR `Tuu ek]u Ep]yi kuiiukuevuh
muu priuE}]. A bihbh avR `vieTy]f[ k
et[ ARuh niymi}]yi>uu. A vizgHh Eztie
|os]nEk]fiu kuil kiTuue[ aTuk][
arivu kiuky]l O>u Ezth pfik<iic{[ A bihbh
kUTieyTuu zpti nTifemu niyic{u Eds]e>}]
v>uh kUTi Ezth |y{ieT pfik<iic{iu[. ìuh zpti
nTi]N x]Dic{ii}. A viu zpti kUTi nTic{]l A
Edsinu xV[ph kUTi e`sV>Yh vRiuemutinu xhsy
mi}. zsIviuBgv]N atinuh avRu xhgti nlke.
92
e`tiHYm]
121. p]<UR ep>uhtZE]vil - 2

zbiIS[ mb]ruk]>n]y O>u nU>i[ O>u EjY]XYN
`<utie]Tu j]tkil aEHinu mui>]me
vyil viy zgHi<yuh O>u ds]vx]nm]ky]l atiDik
k]h aEHh jIvic{i>iukyie}[ `<utiyi>uu atin]l
mui>u vy]yE]L nU>iu viy vic]>m]yi. ìuh
EjY]XYM]R `<utie]Tuu j]tke}]h s>iy]yi>i]ri
}E}]. citu etiE]k]rumu[. atin]l "|o j]tkh zpxi
EjY]XYnuh eedvnum]y p]<UR kfiy]e>e][ Ou
p>iEs]Diifh" ù vic]>ic{u nU>i j]tkvuh ek]u
p]<URu Ep]yi. nU>i kfiy]>ueT pTiu>yieiyt[ O>u
divxh pkE n]u mfi k<itie EsSm]yi>uu. \Ten
kfiy]e>u viv>em}]h pru. kfiy]R nU>iey k
E]L te aEHie muK[ m>ffh p>ipUR m]yi
etii>utin]l aEHh aute m>iuemuh aDikh
t]mxic{]l avieTiTute m>iEc{uemuh Et]uky]l
kfiy]R "|u En>h eevkiyE}]. j]tkh n]e p>iEs]Di]h.
|u `vieTeyiuh `<ui t]mxic{iu n]e |E]e]h" ù
pru nU>i aE]L te avieT niuh Ep]yi.
aEHh Ene> ep>uhtZE]viE]fu Ep]yt[. aEHh
pu<yiri kuiyuh xY]vnvuh k<ic{[ aiEu
ecu. nTyil ecu sivdRsnh k<ic{u. aE]E<uh m<
A>hBic{u. a]u ep>uhtZE]vil Ezth |Tiu
ep]iuh ekiEmc{il k<i]et nne]ic{um]fu kiTi>u
t[. nny]et nil]N avieTeyuh a[ph Ep]uh
mu]yi>ui}. atu kE]L nU>iu ve> mn]pmu]yi.
"ne}]>u sivEzth. |tien an]itiyi]yiE]ytu
kh te" ù vic]>ic{uek][ aEHh avieT aTuu]
yi>u O>u nU>iyueT |}u ec[ a]<h k<ic{[ avieT
93
e`tiHYm]
kiTu. ìuh |o Eztie iti vic]>ic{i[ aEHin[
\rh vi}. nU>i viy Dnikn]yi>uu. atin]l aEHh
|o Ezth t]mxiy]et jIRE]]>fh k<ic{u nny]et
y]fh ù mnu ek][ tIRc{y]i. aE]E<uh En>vuh
evuu. \Ten nU>i `<uEu Ep]yi aTvil ecu
kuiyuh nitYkR]nu]nuh k<ic{[ ail ec[ auh
siven vic{iu kfiy]>ueT aTuei. nU>iey kE]L
kfiy]R ~vuh vix[myic{u. aEHh tE divxh >]ztiyil
e m>iuemuh pieyuh aE]u ec}uk \]vukyie}
um]yi>uu kfiy]R vic]>ic{i>ut[. atin]l kfiy]R
nU>iEy]T[ "|e |vieT niu `<uiytie EsSh
ti>umnuek][ È] viyt]y O>u pufYkRh ecy{ukyu
]yE}]; aet]f[?" ù Ec]dic{u.
nU>i: w]N viEsSiec{]uh ecy{ukyu]yi}. |vieT
niu Ep]yi[ pu<yiri kuic{u xY]vnvuh Eztil
kyri sivdRsnvuh k<ic{tie EsSh O>u nU>iyueT |}u
ecu a]<vuh k<ic{[ avieT kiTu. |u En>e `fIu
kuiyuh nitYkRvuh sivdRsnvuh k<ic{[ |E][ Ep]>ikyuh
ecy[tu. a}]etey]umu]yi}.
kfiy]R: |tuek]u mtiy]yi}. EdHh ek]e}il
mnu ek]eiuh |e viyt]y O>u pufYkRh
ecy[ti>ifh.
nU>i: mnu ek]u O>u k]>Yh |e ecy{ukyu]yi.
aeteu pry]h. |vieTyu ep>uhtZE]vil Ezth
|Tiu ep]iu nne]ic{u kiTutu ki[ `niu
duHm]y xTmu]yi. >]ztiyil kiTi[ `ni[ |o vic]>h
ek][ \rhvi}. atin]l t]mxiy]et |o Ezth
jIRE]]>fh ecy{iEc{]emu w]N mnu ek]u tIRc{
eTui. atinu Evu xV[ `ni[ |osV>N \]i
iu[. `niet]>u ax]Ym]y k]>Ym]yi Et]ui}.
94
e`tiHYm]
kfiy]R: mti. D]>]m]yi. aviETu j]tkem<uti
EjY]XYN Ouh ni]>n}. aviTu[ |e m>iEt]yi>uu.
sivdRsnh k<i]N xhgtiy]vukyuh sivEzth pfiyi]
emu niyiukyuh ecy[ttuek]]f[ |e m>i]t[.
niyic{iutu Ep]e A Ezth pfi \Ten nTic{]l nUru
vyu ve> aviETu m>fh \]kie}u k]>Yh niym]f[.
|ni j]tkh p>iEs]Diyuh muh Evfemi}.
kfiy]>ueT |o v]u EkE]L nU>iu ve>
xE]Smu]yi. p]<UR kfiy]e>uric{[ aEHinu n}
visV]xmu]yi>utin]l pie Ouh xhsyi]et kfiy]
E>]T[ y]ztyuh pru xVEdsEu Ep]vukyuh aDikh
t]mxiy]et Ezth pfiu Evu pfvuh ek]u vIuh
p]<Ue>i Ezth pfi Bhgiy]yi nTiukyuh ecy[tu.
kfinu xV[ph vYtY]xmueiuh aEHh p]<UR ep>uh
tZE]vil Ezth pfiyic{t[ eevu ep>uhtZE]vil
Eztie m]tZkyi]f[. A Ezth pieyuh k]]>
il \o>]Nm]R jIRE]]>fh ecy{ic{iu]yi>i]h.
~iuh m]tZk m]iyii}. |E]<uh at[ eevu ep>uh
tZE]vil Eztie m]tZkyiley]f[ |>iut[. A
m]tZkyil A ah pfik<iic{ nU>i m>ic{t[ nUru vu
tiktiliey]fEzt.
95
e`tiHYm]
122. etETu kuTuhb]R

|E]L
eevh
t]Uil
kTuu>ui
Eds[
'etET[' ù zpxim]yi>iu n]yR kuTuhbh p[
Ek]<iE][ x]mUti>iE]vikie xmIp]yi>uu. A
kuTuhb]Ru x]mUti>i]Tutu>]N "pfiR" ` ]n
E>uh klic{u ek]Tui>uu. atin]l A kuTuhb]e> `}]
v>uh etETu pfiR `]fu prVi>ut[. atu m]zt
m}, x]mUti>i]Tu tu>]N te Exn]n]yk]nvuh mUu
mur[ A kuTuhb]Rute ek]Tui>uu. a][
x]mUti>i]Tuh ti>uvit]hkUR, ek]c{i mut]y >]jYie
>]j]M]>uh til kUeTUeT yuu]vuk x]D]>fm]yi
>uuvE}]. aenyu]ku yuil eexnik>ueT eek,
k]l mut]y avyvLuh mRLum[ n]QikLuh
muh ciE]L ci EkTup]TukL pukyuh sztuueT ABic]>
zpEy]gL ek]u EdHinu Ak]eT axV]Yh xhBviu
kyuh ecy[ti>uu. aeney]e \]ku xmyil
ti>uiyuh cikiXkuh mzv]duh muh ecy[tuh A eexnik
M]e> xV>]iIRutinu cumtyuh Exn]n]yknu
]yi>uu. atin]l etET[ kuTuhb]R ti>uuh s>I>
s]x[ztvuh eevdYvuh mzv]dvuh muh y]Ey]gYh x]di
c{i>uu. Ek]viku tu>]im]Ruh ciE]L v} xuKETu
kuh \]Ey]mE}]. aenyu]ku k]il n]Qikuh
muh p>iEs]Dic{u ti>uiyuh cikiXic{uh ave> xuKeTuu
tinu pu>uSNm]>]yi>iutiEn]L n}t[ x[ztIk]yi>iu
t]fE}] ù vic]>ic{[ x]mUti>i]Tu tu>]N zpEtYkh
k[pic{i]f[ etETu kuTuhbie x[ztIjnuh ti>uuh
cikiXyuh muh y]Ey]gYh vsm]iyi>ut[.
|o kuTuhbie pu>uSNm]e> x]mUti>i]Tu tu>]N
ek]c{utu>]Nm]e>
AEy]DnvidY
aBYxiiutinuh
96
e`tiHYm]
niymic{i>uu. atin]l k]zkEmf avRu >]jgu>u ù
]nvuh xiic{u.
|o etETu kuTuhbie O>u s]K ep]]ni
]Uil A<uv]EW>i mnyueT xmIpmu]yi>uu. avR
tz]ueT AzsitM]>ueT niyi]f[ avieT t]mxic{i>ut[.
azpk]>h te |vR x]mUti>i]ie Exn]n]yke O>u
s]K]kuTuhb]>]fE}] ù vic]>ic{[ |ve>uric{u tz]
Luh ve> Ad>vuh bHum]nvumU]yi>uu.
tz]Lu ti>uvit]hkUrilEc{R EcR]Uil
"EvE]Rvh" ` Eds[ O>u EztmuE}]. A Ezth vk
y]yi ve> vuvkku]yi>uu. A EdvxVh vk k]>Y
EnVSiutinu ek]}h n]nUr]m][ aUr]m][ AyiT[
tz]L A Edsu (EvE]Rv[) zpxiNm]>uh zpbM]>u
m]yi>u Et]fiTv['EmEn]M]e> ~lpic{i>uu. avR kos
il EdvxVh vk vue}]h av>ueT Ep>i]iIRu.
tz]L A viv>mriu Et]fiTvu EmEn]M]e> EdvxV
k]>Yvic]>]Dik]>il niu m]ukyuh avRu pk>h
etETe s]K]kuTuhbie O>hgm]y >]mfie> niymi
ukyuh ecy[tu. a][ A s]K] kuTuhbil >]m
fi>uh B]giEnyiniy]y p]Rv{ti ` epFkuiyuh m]ztEm
\]yi>uuU. ave> >u Epe>yuh tz]L EvE]Rvu
ek]uEp]yi avieT O>u h ek]Tuu t]mxiiukyuh
ecy[tu. av>ueT t]mxh avieT \rifemu vic]>ic{]f[
tz]L |zpk]>h ecy[tt[.
tz]L
|zpk]>em}]h
ecy[tt[
Et]fiTvu
EmEn]M]Ru Ouh >xic{ie}utu pryfemi}E}]. ìuh
avR A viE>]Dh puru k]fi]et tz]ueT aTul
ve> BY]d>E]Tu kUTiy]f[ ep>um]riyt[. tz]L[
ti>iekE]k]r]yE]L Et]fiTvu EmEn]M]R te Et]fiyuh
Et]fi]e>yuh ch eki kTvil H]j>]ie]Tuu.
97
e`tiHYm]
su]]v]y tz]L duM]>]y A EmEn]M]>ueT duRvic]>
em]uh ariy]et p>iv]>xEmth A Et]fiyile kyri
y]zty]yi. EmEn]Nm]>uh me]>u Et]fiyil kyri anuy]zt
y]yi pi]e Ep]yi. Et]fikL Evn]u k]yie nTuvi
eiyE]L En>h ~kEdsh p]ti>]v]yi. aE]L ak]>h
ek]u y]et]uh k]f]N vy{]etyumi>uu. A xmyu
tz]uh muh kyriyi>u Et]fiyie Et]fi]R EmEn]M]R
muu ch ekiyi>u zpk]>h Et]fi avieT cvii mui.
atiu]yi>uve>ey}]h evi]Iu EmEn]M] E>]Tu
kUTi xxuKh xV]nil mTieyi. tz]uh muh
k]yie \uevh kuTic{u m>ic{i>iuem]yi>uu EmEn]M]
>ueTyuh muh visV]xh. ìuh xdVZnuh |osV>Bnum]
yi>u tz]Luh kUuk]Ruh viy Ape]uh xhBvi
c{i}. avR kyriyi>u Et]fi muiy [ aDikh t]<[c
yu]yi>ui}, avieT mfl vukUTiyi>utin]l avR[
a>Ey]h m]ztEm evmu]yi>uuU. EmEn]M]>uh muh
ep]yuTen `vieTEy] Ep]kutin]yi atiE O>u
Et]fi]R vu. A Et]fiyil viumu]yi>uu. A
evic{h kE]L tz]ueT BZtYNm]R "aEy{]! Et]fi]E>!
niL xdyh we >iEf, niL >ic{ie}il wL
|o \uevh kuTic{u m>ic{u Ep]kuh, wueT Et]fi mui
E]ytin]l wL |o Apikei>iuky]Ef" ù
viic{u pru. atu Ek[ A Et]fi]Ru mniyuky]l
avR aTuu ecu tz]eyuh muh A Et]fiyilyi
k]yie ki<E>yil |ri viu. A Et]fi]>E]L
te avRu Ep]k]nu]yi>u Eu Ep]vukyuh
ecy[tu. aE]E<uh ni]vuetiu tuTuky]l tz]L
p>iv]>E]Tu kUTi vTE]u nTu tuti. En>h evu
E]L v<iyil evc{u tz]e p>icitM]>]y ciR keu
kyuh avR aEHe p>iv]>xEmth fic{uek]u Ep]yi
y]Ey]gYh xl>iukyuh kuiyuh Bfvuh muh k<iic{u
v]Hni]i xVEdseiukyuh ecy[tu.
98
e`tiHYm]
tz]eyuh muh evilc{]Tic{i[ xVEdsei
t]mxic{i>u[ Et]fiTvuEmEn]M]R xVlpdivxh k<iE]L
etETu >]mfie>yuh aEHie ani>v]y epF
kuiEyyuh O]E>] viDil kuEre \pzdvic{utuTi. A \pzdvh
zkEmf duHm]yiIRE]L >]mfiR, "|t[ anYEdsm]f[,
|vieT t]nuh |o epFkuiyuh m]ztEmyuU. tniu bu
]yi |vieT A>umi}. |o EmEn]Nm]R zpbM]>um]f[. |o
itiyil |vE>]Tu kyR]N pure]l abm]yiI>uh.
v}viDvuh |vieTniuh Ep]vuktey]f[ n}t[ ù mnu
ek][ AE]c{ic{u tIRc{eTuI[ aEHh v]xuni[
|riE]yi O>u Et]fi]>en viic{u tni[ a[ amic{u
pupz[ n]<ik evu]nuE]L k]yie ki<E>
ve> Ep]kfemuh atinu A xmy[ O>u Et]fi kTvil
ek]uv>femuh xVk]>Ym]yi pr[ ch ekukyuh atin[
avN pr kUi ek]Tu]emu xtiukyuh ecy[tu. A
Et]fi]>N avEn]Tu pri>u xmyu Et]fi kTvil
ek]u vu. \Ten >]mfikR te B]giEnyiEy]TukUTi
gUm]yiE]yi A Et]fiyilyri k]yie ki<E>yil
|rukyuh Et]fi]>nu pri>u kUi ek]Tu[ aven
ayukyuh ecy[ttie EsSh avieTniu m]ri O>u u
xV[pxmymi>uu.
aE]E<uh En>h evuu tuTuky]l >]mfiR
te an>vE]TukUTi Ep]yi, a]u n]Tuv]<[cyu]
yi>u vTuhkUR >]j]vienu t]n]>]efuh avieT ecu
EcRtie k]>femeuh avieT ariyic{u. te s>fh
zp]pic{i>iut[ x]mUti>i >]j]vie Exn]n]yktVvuh gu>u
]nvumu etETu pfi>]ef>iE]L vTuhkUR
>]j]v[ ve> xE]Siukyuh ave> avieT x]d>h xVIk>iu
kyuh xuKm]kuh vh O>u u t]mxiiukyuh ecy[tu.
tz]]l niyun]yi>u >]mfiR B]giEnyiEy]Tu
kUTi A diu viuEp]yi `riE]L Et]fiTvu
99
e`tiHYm]
EmEn]M]Ru ve> xE]Sm]yi. ìuh aDikh t]mxiy]et
av>ueT kuTuhbil b]m>fL, duR>fL, mH]E>]g
pIQkL mut]y O]E>] ApukL kutuTi. aE]L avR
atie k>fmriyutin]yi zps[nh evy[pic{u En]iuyuh
|vy[e}]h k]>fh O>u mH]zb]fe s]pm]efu zps[n
]>N viDiukyuh ecy[tu.
mH]zb]fe s]pemu EkE]Le A mH]
zb]fN tz]L tey]efu mnuek]u tIRc{eTu
I[ EmEn]Nm]R tz]e xE]Siiutin]yi amUY
]y aEnkh k]<[czdvYuh ek][ A<uv]EW>i mn
ei avieTyu]yi>u O>u nU>iEy]Tu pr[ Et]fiTv[
EmEn]Nm]R k]f]N vi>iuu ù tz]ueT aTul
ariyic{u. atu Eki[ tz]L "Et]fiTvuEmEn]M]R |niyu
muE]? av>ueTey]e k k<ii>iuem]fE}] w]N
vic]>ic{i>ut[" ù prt}]et avR[ k]f]N xok>Yh
ek]TuukEy]
av>ueT
k]<[czdvYL
xVIk>iukEy]
ecy[ti}. atin]l EmEn]M]R |]BhgE]TukUTi mTiE]vu
kyuh pie aDikh t]mxiy]ette av>ueT kuTuhbh
n]m]vEsSm]yiI>ukyuh ecy[tu.
etETu >]mfi>uh B]giEnyiyuh vTuhkUR >]j]vu
ek]Tu [ ~t]nuh divxL t]mxic{tie EsSh
>]j]vu te Exn]n]ykn]y m]upfi>ueT kI<il >]m
fie> \pExn]n]ykn]i niymiukyuh avRu t]mxi
utinu vTuhkUriuLe kTuu>ui Edsu av>ueT
Ep>ile O>u gZHmu]ic{[ atuh avR[ nitYvZi
xuKm]yi k<iy]N tvh vuvkkuh ek]Tuu. Ek]u s]K kTuu>ui
yiu]yiIRRt[ |eny]f[. atu kTuu>uiyi]
yiuh atie 'etETeu n]mEDyh avR m]iyi}.
kTuu>uiyil i>t]mxm]iytie EsSh >]mfi>ueT
B]giEnyiy]yi>u 'p]Rv{ti ` A epFkuiu Ey]gYn]y
100
e`tiHYm]
O>u pu>uSN BR]v]yiI>ukyuh A dtim]R[ x[ztIk]
yiuh pu>uSNm]>]yiuh D]>]h x]nu]vukyuh ecy[tu.
an>h ~t]nuh st]L k<iE]L x]mUti>i
]ie >]jY]Dik]>h zbiISuk>uh vTuhkUR >]j]vie
>]jY]Dik]>h ti>uvit]hkUR >]j]vuh piTiec{Tuuky]l A >u
>]j]Nm]Ruh >]jY]Dik]>h |}]ety]yi. aE]L etETu
kuTuhb]R[ \EdY]gxhbm]yuh mumu]yi>u ]nm]n
uh Ep]yi. ìuh avR kuvidYk]yi k>utiyi>u
n]Qip>iEs]Dn, ti>u[, cikiX, mzv]dh mut]y vidYkL
x[ztIkuh pu>uSNm]>uh y]zkmh pieyuh aBYxic{uek]u
teyi>uu. atin]l A kuTuhbil p k]]yi
aBYvidYM]>uh atizpxiM]>um]yi aEnkh x[ztIpu>uS M]R
jIvic{i>uu. ave> `}]ve>yuh kuric{u zpEtYkh zpEtYkh
viv>iu k]>Yh duS[k>m]ky]l atin]yi \dYmiui}.
ek]}h Ayi>]m]iniurh jIvic{i>u "EksvNn]yR" `
mH]enuric{u m]zth cu>uil ciet}]h zp]vic{u
ek]uu.
EksvNn]y>ueT jnnh ek]}h 1009-]m]u kRiTk
m]xil asVti nzti]yi>uu. aEHie a
"nua"' ù zpxiy]yi>u viduSiyuh aN "ku
il pUvukuEl" ù zpxim]yi>u kuTuhbie
O>hgm]yi>u |TiEc{N n]y>um]yi>uu. EksvNn]yRu
kuWun]yR ù pryei>u >]mNn]yR è]>u EjYnuh
ek]c{upi ù pryei>u n]>]yfNn]yR è]>
nujnuh `}]v>iuh |yt]yi[ p]Rv{tiy è]>u xEH]d>i
yumu]yi>uu. A xEH]d>i \]yi ~kEdsh Otu m]xm]y
E]L av>ueT m]t]v[ k]DRe zp]pic{u. an>h A
kuikueT xh>fvuh p>ic>fvuh b]YvidY]BY]xvuem}]h
nTi vt[ av>ueT m]t]mHiy]yi>u p]Rv{tiyy]yi>uu.
p]Rv{tiy[ |vey}]h kUTi niRv{Hiu k]>Yh duS[k>m]yi
I>uky]l avR |o kuike a>]BY]xh ecy{iuti
101
e`tiHYm]
n]yi "cU>]u Eg]viN n]yR" è]>]eUTi niymic{u.
ìuh kuvidYk]y n]Qip>iEs]Dn, mR cikiX, ti>u[
mut]yvey}]h A kuike sIiic{uek]i>ut[ p]Rv{ti
y tey]yi>uu.
a]u kuTuhbk]>YEnVSiutin[ avieT zp]yh
tikv>uh
EsSiyumuv>um]yi
Ever
A>umi}]yi>uu.
atin]l atuh p]Rv{tiy te vHic{uek]i>uu. aen
kurc{uk]h k<iE]L p]Rv{tiyey zp]yDikYh nimimu
Ifh b]Dic{u tuTi. aE]L Emlr k]>Ye}]h kUTi
vHiutin[ av>]l x]DYm}]t]yi. atin]n>vR te
doHiztM]e> ti>uu mut]yv aBYxiiutinu tEy]
ril ti>umil kun]vi ù zpxin]yi>u p>Eds
zb]fenUTi
niymic{u.
aEHh
n]Qip>iEs]Dnyiuh
ti>uiuh muh atixmRn]yi>uu. ìuh te trv]u
p]>>Yzkmh etiE]k>utE}] ù vic]>ic{[ p]Rv{tiy
s>iy]yi EmlEn]vuh nTiyi>uu. p]Rv{tiy te doHizt
M]>ueT pnk]>Yil m]ztm} mnuevc{i>ut[. av>ueT
xEH]d>iy]yi>u epFkuiyueT aBY]xk]>Yiuh s>iy]yi
zsic{i>uu. atin]l A epFkuiyuh ti>u[, n]Qip>iEs]Dn,
mR cikiX mut]yvyil atixmRy]yiIRu. ìuh
A b]ikyueT mU xEH]d>n]yi>u >]mN (kuWu) n]yR
trv]uvk kZSi]>Yiuh muh ~Rei>utin]l aEH
inuh mU]mn]y n]>]yfNn]yR (ek]c{upi) mU EjYen
xH]yic{uek]i>utin]l aEHinuh kuTuhb p]>>Y
zpk]>mu ti>u[, mRcikiX mut]yvyil p>ipUR ]nh
x]di]N k<ii}. `]l EksvNn]yRu EjYeyuh
anujeyuh xH]ymu]yi>utin]l |t>kZtY ie]uh
~ReETt]yi vi}. atin]l aEHh kuTuhbp]>>Y
zpk]>mu n]Qis]x[zth, mR cikiX, ti>uu mut]yvey}]h
y]zkmh xzsh pic{uek]i>iukyuh k]zkEmf avyi
e}]h atixmn]yiI>ukyuh ecy[tu.
102
e`tiHYm]
aenyi>u k][ O>u divxh kun]vi te
B]>Y]puzt]dikueT kusmEnVSiutin]yi tEy]ri
u miEu Ep]yi>uu. aEHh mieiyE]L
aEHie puztNm]e>}]v>uh Eb]D>Hit>]yi avieTiTu
tu ki[ atie k]>fem]efu Ec]dic{u. aE]L mi
u]yi>u x[ztIkL, "avR k]>fvs]l til sf[
kUTukyuh p>x[p>h aTiukyuh `}]v>uh Eb]Dh eku
vI<ukyuh ecy[tu `}]et Ouh ariukUT]" ù pru.
\Ten kun]vi A puztM]>ueT aTulec{u te purhk]l
ek][ `}]vRuh O]E>] tuvc{u ek]Tuu. tlfh
avRe}]v!uh Eb]Dh vI<ukyuh `}]v>uh `<uEu
nilukyuh ecy[tu. aE]L kun]vi "niL |zt buiyi
}]v>]yiE]yE}]. sztuL vu En>i]l aE]L zpEy]gi
Eutin]yi w]N nie piic{ vidY niL til
ey]fE}] zpEy]gic{u tuTiyi>iut[. |tu mH] kh
te. |ni O>iuh |en ecy{>ut[." ùh muh \pEdsic{iu
xVm]yi avieTyu]yi>u amUY]y zge}]h
ekieyTuu ek][ aE]Le kTuu>uiu mTi
E]yi. atilie O>iuh aEHh tEy]riEu
Ep]yii}. i>v]xh kTuu>uiyiley]i.
aen ~t]nuh k]h k<itie EsSh O>u divxh
kun]vi te zge}emTuuek][ avieTyu
gfptiEztie nTyilec{u niu ek][ te siSY>]yi
etETu]yi>uve>ey}]h avieT viic{u v>uI[, "|o
gfptiey p>Edvty]yi vic]>ic{u ek]fh" ù pryukyuh
`}[]ve>yuh si>il eek vc{[ zpEtYkh zpEtYkh anuzgHi
ukyuh te zge}]h EksvN n]y>ueT eekyil
ek]Tuukyuh ecy[ti[ aEHh avieT ni[ |riE]yi.
pie aEHe k]f]en}, aEHie keyeiuh
EkL]N Ep]uh ARuh x]Dic{ii}.
103
e`tiHYm]
an>h
aDikh
k]h
k<iyutinu
muute
etETu kuTuhbie n]yikyuh xoB]gYvtiyuh viduSi
yum]yi>u p]Rv{tiy c>mgtiey zp]pic{u. pie av>ueT
doHiztNm]>]y mUu pu>uSNm]>uh av>ueT xEH]d>iy]y O>u
x[ztIyuh m]ztEm A kuTuhbiu]yi>uuU. A x[ztIyueT
Ep>uh p]Rv{tiyeyu tey]yi>uu. gZHkZtYe}]h
niRv{Hiutin[ A O>u x[ztIeye]u mtiy]k]et v>ik
y]l pu>uSM]>il mUy]]y >]mNn]yR jtim>Y]dzpk]>h O>u
x[ztIey viv]Hh ecy[tu. A x[ztIEyyuh te gZHil
ek]uvu t]mxii]emu vic]>ic{]f[ aEHmen
ecy[tt[. ìuh A vic]>h Pic{i}. A x[ztIu xVgZHh
viu BRZgZHilE]yi t]mxi]N xok>Ymi}]yi>uu.
atin]l pie >]mn]yi>u EksvNn]y>uh O>u vic]Hh
ecy[tu. atin]yi et>eTue yuvti muuu
evE]i vTEvIil [miyy]yi>uu. viv]H]n>h A
x[ztI miE]<uh BRtZgZHiley]f[ t]mxic{i>ut[.
ciE]L m]ztEm xVgZHilec{u t]mxic{i>uuU.
EksvNn]yR xB]>Yn]yiIRtie EsSvuh kuTuhb
p]>>Yzpk]>mu vidYkil d]RYvuh eevdg[Yvuh vRii
utin]yi p>izsmic{uek]uteyi>uu. gu>un]n] yi>u
kun]vi xdyh ek]Tu zgueT xH]yh ek][
aEHh k]zkEmf AyuREv{d cikiX, mzv]dh mut]yv
yiuh atixmRn]yiIu.
aenyi>uE]L O>u divxh >]ztiyil EksvNn]yR
a]<mUfuh k<ic{u B]>Y]gZHiEu puret[. a]u
EksvNn]yR[ |>upi>uvyu m]ztEm zp]ymu]yi>u
uU. aEHie gZHil niu B]>YyueT gZHiE[
aW]ru n]<ik dU>mu]yi>uu. ìuh Ec]>iie si
ek]]f[ aEHh tnic{u puret[. aEHinu xH]yin[
aEHie eekyil O>u muc{]F (mUu c]F nImu) cU>l
vTi m]ztEm \]yi>uuu. kTuu>uiuh muuinuh
104
e`tiHYm]
mEY ek]c{]uhmUT[ è]>u muE}]. aviTh a]u
viy vnzpEdsm]yi>uu. EksvNn]yR A eiy
E]L puy>]yiuh pry>]yiuh ~kEdsh arupEt]h AukL
vu aEHe vu. aE]L av>ueT \Esh EdEH]p
zdvvuh apH>fvum]ef[ mni]vuky]l EksvNn]yR O>u
kUxUh kUT]et te ky{ii]yi>u cU>lvTiyuh ek][
avE>]Tu En>iu. avR tiu A Ep]>]h ~kEdsh k]l
n]<ik m]ztEm \]yuU. aE]E<uh A azkmike}]h nih
ptic{u. ìuh EksvNn]yR xV[ph IfiukEy] viyRu
kEy] ecy[ti}. aEHmuTen B]>Y]gZHiEu Ep]yi.
EksvN n]y>ueT gu>u muEKnyu aBYxnh k<iiu[ |tu[
AdYe zpEy]gm]yi>uu. atin]l |tu[ a>Em]yi>uu
ù te pry]h. piE divxh k]u EksvN n]yR
mTivE]<uh
A
azkmike}]h
A
ute
kiTuu]yi>uu. aEHh ave>ey}]h piTiec{<uE[pic{u
tE]Ti xV>]iytie EsSh avE>]Tu t]N |]euh
te iti | zpk]>m]efuh Em]l Ae>yuh \pzdvi
>uetuh te v]ien vkv]et |niyuh azkmh
zpvRiut]y]l a[ av>ueTey}]h k t]N k<iu
emuh muh pru[ ave> ayukyuh aEHh xVgZHi
Eu Ep]vukyuh ecy[tu. atilie A u[
azkmikueT
\pzdvh
O>iumu]yii}.
|E]<uh
A
ukUTi kTuEp]ku p]M]R EksvN n]y>ueT k
pru[ aEHe utiuk ptiv]fu[.
kTuu>ui mut]y iu x]DuL pru
kiuh mkiuh nu]u x]DnL tEy]ru
cyil ek]uEp]yi viu viv]i \pjIvnh k<iuk
|E]<eE]e
a]uh
ptiv]yi>uu.
`]l
a]u[ A cu]yi>u azkmik]y muHdI
y>ueT \pzdvh ek]u[ x]DuLu[ atu[ ~vuh duS[>
m]yi>uu. |tienuric{u p>uh EksvNn]y>ueT aTulec{u
105
e`tiHYm]
pryuky]l |tie p>m]Rmriyutin]yi O>u cdivxh
EksvNn]yR etETuniute ci x]DnL cumTueki
ci>ueT eekyile]Tuu cu[ ayukyuh pi]e
EksvNn]y>uh Ep]vukyuh ecy[tu. cumuk]R cie
ki<E a]yE]L ptivuEp]e azkmik]y muHdIyR
aTuukUTi cumTukL t]<[iev]N pru. piNbmu]yi
>utuek]u[ A cumuk]R A muHdIy>ueT v]ien Ouh
vkvc{i}.aE]L A azkmikL cumTukLu[ kTupiTic{u.
aztyum]yE]L EksvNn]yR aTuu ecu[ av>ueT
|TyilUTiTu pTi]u Ep]yi. aE]L aEHh `]fu[
zpvRic{etu[ ARuh ariukUT]. muHdIye>}]h hBic{[
|k]N Ep]uh vy{]et klUfukL Ep]e niy]yi.
cumuk]R x]m]nL cyil ek]uEp]yi viu vi
v]iuTukyuh ecy[tu.aE]L |o azkmikueT xEH]d>
M]>uh buum]y ciR |v>ien nilutu kiu[
k]>fmriyutin]yi av>ueT aTulec{u "niL |en
ni[uet]fu[?" ù Ec]dic{u. hBic{u nii>u avRu
mi]NEp]uh vy{]etyi>utin]l avR Ouh miiyi}.
aztyuhkUTiy]yE]L mvRu BItiyuh p>izBmvuh ks]yi.
aE]L ciR "etETu EksvN n]yR |tie kTu
cyiEu Ep]yi. aEHh v}tuh ecy[ti]yi>ifh |v>i
eny]ytu[. |vR aEHie kUi]>ueT cumTukLu[
kTupiTic{u. A xmy]fu[ aEHh |tiE kTuEp]yt["
ù pru. atuEku[ A aEnVSi]N v muHdIyR
cyilTu[ aEnVSic{u EksvNn]ye> kupiTic{u. "A
kyi}] viQ[ikL
Aumvyumriy]et ecy[tuEp]y
etien mic{[ ave> xuKeTui viyfh" Èpic{u.
\Ten EksvNn]yR hBic{unii>u A muHdIy>ueT
aTulec{u te kivi>lek]u[ av>ueT `}]v>ueTyuh
m]re]u et]u. \Ten avR t viu xV>]yiIRu.
pie EksvNn]yR ave>e]u[ "Em]l kTuu>ui
106
e`tiHYm]
mut]y ilniu v>uve> O>iuh \pzdviyi}"
ù xtYh ecy{ic{[ ave> viyc{u.
ìuh A muHdIy>ueT mnie eev>h viuEp]yi}.
avR |tie pk>h vIfemu niyic{u vTE mb]ril
kUR, tE>i mut]y il `<utiyyc{u viy
aBY]xik]y ~t]nuh muHdIye> v>ui tEy]ril
t]mxiiukyuh kTuu>ui mut]y ilniu v>u
ve> n} p]h p[iic{yfemu pru ch ekukyuh
ecy[tu. |o viv>h ènEy] EksvNn]y>riyukyuh O>u
cdivxh kTuu>uiyilniu cuEp]yv>ueT pi]e
aEHh te muc{]FvTiyuemTuuek]u Ep]kukyuh ecy[tu.
muu Ep]y cumuk]R cyueT a]yE]L vTR muHdI
yR avieTeyi ave> tTuu niRi cumTukL piTic{u
pri]N zsmh tuTi. aE]E<uh EksvNn]yR avieTeyi
muHdIyE>]Tu En>iu.pie A vT>uh EksvNn]y>uh til
muru Ep]>]h tuTi. aet]>u k]l n]<ik En>mu]yi.
aE]E<uh A muHdIyR Et]u xuh p]Ti. avR EksvN
n]y>ueT k]ll vIfu[ "wueT xm]p>]Duh mic{u
we >iEf. we ek]}]et viyEf" Èp
ic{u. k>uf]niDiy]yi>u EksvNn]yR |tuEku mniyuk
y]l \Ten Ep]>]h mtiy]i. pie A muHdIyR aEHe
vic{uek]u[ "|o aBY]xmurkL teUTi piif"emu[
aEpiukyuh Eksvn]yR xdyh atuh xtiukyuh
ave>UTi kTuu>uiyil ek]uEp]yi]mxiic{u ci
et]e piic{u pryukyuh ecy[tu. |tukUTi kueT kIRi \>mb]rie aEyh ve>
vY]pic{u.
O>il O>u kuhBm]xil ti>uv]ti>n]L EksvN n]yR
pkE \ofuh k<ic{u ci kUuk]E>]TukUTi ~um]nU>]r]]
EG]Sh k]f]N pureu. aW]ru n]<ik |>u]yE]L avR
Ek]tn}UR ` ei. aE]L muNB]g]yi ci
107
e`tiHYm]
x[ztIkueT nivii EkLuky]l atie k]>fmriyuti
n]yi avR fil nTu[ A ei. aE]L Ar]u
k]f]n]yie Ep]ku ci x[ztIke tTuniRi ci
tx[>M]R av>ueT AB>fL apH>iut]yi]fu[
ktu[. tx[>M]>ueT xhKY tE]Dikmu]yi>utin]l
kUuk]e>}]v>uh Byeu piM]ri. ìuh eeD>Ys]iy]y
EksvNn]yR te vTiyuhek]u[ tx[k>M]E>]Tu En>iu. f
En>h ek]u[ aEHh A azkmikeey}]h aTic{u nih
ptiic{u. kM]e>}]h vIft]yiu kUuk]>uh aTuu vu.
ave>}]h kUTi A tx[k>M]>ueT EdHp>iEs]Dn k<ic{E]L
av>ueT mTiyiuh ku]yIsyiuh mum]yi aEnkh AB>f
L kukii. avR avey}]h `Tuukyuh avieT
aTuute k>uek]u nii>u x[ztIkueT AB>f
e}]h avRu ek]Tuukyuh EsSmu]yi>uv ~um]nURu
ek]uEp]yi Ep]IxDik]>ike ~[pic{u viv>h pryukyuh
ecy[tu. avey}]h piITu Ep]Iuk]>ueT p>xYmnux>ic{u[
\TmR H]j>]yi etivu xHith aEpek]Tuu v]i
e]uEp]yi.
EksvNn]y>uh kU>uh Ar]]EG]Se}]h k
M]R vIf ute Eb]D>Hit>]yiiTuu ]yi>uu.
Eksvn]yR ave>ey}]vE>yuh piTiec{<uE[pic{u xV>]i
ytie EsSh "Em]l x[ztIjneyuh x]Dueyuh
\pzdvi>uet"uh muh gufEd]Sic{[ av>ueT v]x
iEu pryc{u. |o xhgti nTtu[ ~um]nU>]r]un]L
atinTu uevc{u[ Aky]uh Ar]inu p il
nium]yi avieT axhKYh jnL kUTiyi>utuek]uh |tu
ti>uvit]hkUril m]ztm} mEnkh ayl>]jYiuh zpxim]yi
IRu.
O>il pi]u Ek]yiEu vIil ~t]nuh
pfinu[ AvsYm]vuky]l ci vuL etETEu
108
e`tiHYm]
pfyem<utie]Tuu[ atu v]iyi>uu. A ~R]Tu nimih
a]h mutl A >u vIuk]>uh til ~vuh eemzti
Ey]TukUTiy]fu[ vRic{i>utu[. a]u Ek]yiEu]
yi>u >]nke AReiuh pfiEReTuie]Tuu
kUi v]ie]Tufem[ pru etET[ ~[pic{i>uu.
A AnUivk Ayi>ilc{iV]nh >Up etET[ vu
EcRE]L aet]>u xWiyiiu eki O>u BZtYene][
`Tuic{u
ek]u EksvNn]yR pi]Eu pureu.
~um]nUe>iyE]L avieTni[ O>u vWi pi]Eu
Ep]kuueuh Ek]yiEuk]>ueT AvsYzpk]>h ci
tTiyu>uTikL kyi vYTu mUt]f[ at[ ayu etuh
ariyiuky]l EksvNn]yR mUtie anuv]dh v]i
e]u BZtYEn]TukUTi pfvuhek][ A vWiyilyri y]zt
tuTRu. vWi x]vD]nil viu 'k>i]vv[' ` e
iyE]L tuevc{ >u Et]fikL atiEvgil viu v[
|o vWiyueT >uvsuh EcRu. A Et]fikil niu ciR
|o vWiyil kyri EksvNn]y>ueT aTulec{u eekvs
muet}]h aE][ ek]Tufemu pru. te eek
vsem]umie}]yi>uu EksvNn]y>ueT mrupTi. aE]L
aEHie aTul A pfxWi |>iutu ki[
"|et]f[?" `[ avR Ec]dic{u. "|t[ kurc{[ a>iy]f[" ù
EksvNn]yR pru. aE]L EksvNn]y>ueT k]til mii
iu eev>}u kTuN kiTutu ki[ "`]l A
kTun<ic{u t>fh" `[ A azkmikL pru. atinu>
m]yi[ EksvNn]yR prt[ "|o kTuN a<iec{Tu]vu
viDi} |uric{i>iut[" `]yi>uu. aE]L A
azkmikL "`]l k]tru[ `Tuuek]]h" ù pru
ek][ aEHie aTuETuu. \Ten EksvNn]yR '|ni
am]ic{i>i]N
p]Ti}'
ù
vic]>ic{uek][
avieT
nie<uEu te eekyiu]yi>u vTiek][ A >u
Et]fiyiu]yi>uvRe}]h O]E>] vIu evc{uek]Tuu,
ave>}]h Eb]Dheku evil vIfu. \Ten EksvNn]y>uh
109
e`tiHYm]
aEHie BZtYnuh vWi]>uh kUTi ave> `}]vE>yuh
piTiec{Tu[ av>ueT Et]fiki]i. aE]L O>u Et]fiyil
O>u mTiI |>iutuk[ aetTuu EksvNn]yR te
BZtYnu x]nic{u. atil ~kEdsh O>iT<iEy]h evic{zk
mu]yi>uu `[ piIT[ A BZtYN pruvEzt. a]u
ti>uvit]hkUril nTu]yi>u zpD]n n]fyh evic{zkm]yi
>uuvE}]. azkmikueT Et]fikuh tTiyu>uTikL kyiyi>u
vWiEy]Tu EcRu ekie][ avieT niuh pure[
aTuu]yi>u k]vluec[ A azkmikeey}]h
xV>]i avieTEy[pic{u. av>ueT O>u Et]fiyuh avieT
ek]Tuu. pie vWi Ene> pi]Eu viu Ek]yiEu
kTviTuu. mUtie vWi]R tTiyu>uTikuh EksvN
n]yR >Upyuh Ek]yie k]>fve> ~[pic{u ek]Tutie
EsSh kuiyumUfuh k<ic{[ aute mTiE]>ikyuh ecy[tu.
A AzkmikUeT Et]fikie]u k]vl u ek]Tu
tie EsSh Ou]yi>utu mUtie vWi]>il O>]L
ek]uEp]yi. ay]L k>i]>n]yi>uu. ay]ueT vIuk]R
|E]<uh A Et]fi \pEy]giuuEzt. Emlpr xhgti
nTt[ EksvNn]y>ueT mYzp]yi]yi>uu.
O>il Ek]<iE]uk]>nuh viy Dnv]num]yi>u O>u
muHdIy yuv]v[ yE>]gb]Ditn]yiI>uky]l aEnkh
eevdYM]e>ku E>]gviv>e}]h pryukyuh avR pr
cikiXke}]h ecy{ukyuh ecy[tiuh O>u Pvuh \]k]y[k
y]l Bg[n]syn]yi p]Ri>u k][ etET[ EksvN
n]y>ueT Ey]gYtkL ciR pr[ ariy]niTy]yi. atin]l A
muHdIy yuv]v[ ci BZtYM]E>]T[kUTi etETei EksvN
n]ye>ku E>]gviv>e}]h zgHiic{u. EksvNn]yR \Ten
A yuv]vie n]QikL p>iEs]Dic{EsSh E>]gnid]nh amit
EB]gm]efu viDic{u. at[ A yuv]v[ xtic{i}. pie
EksvNn]yR A yuv]vie kUeTvi>u BZtYM]e>ey}]h
dUe> m]i niRI[ yuv]viEn]Tu "niL viv]Hh k<ic{iuE]?
110
e`tiHYm]
ù Ec]dic{u. |} `[ yuv]vu prtie EsSh EksvN
n]yR A yuv]vin[ amitEB]gil atY]xi jnic{ k]
eyuh at[ aDikm]yi \pEy]gic{ xmyEyuh muh kuric{u
krituEp]e xU[mm]yi pru. aE]L A yuv]vu
]vntmuKn]yi xRv{vuh xtic{u. pie EksvNn]yR
niyic{ cikiXkL ecy[tuek][ A muHdIyN kTuu>ui
yilte t]mxiukyuh aciE>f xVs>I>n]yi ti>ic{u
Ep]vukyuh ecy[tu. etETu kuTuhbk]R[ xREv{]p>i
x]mRYvuh ]nvuh niyvumut[ n]Qip>iEs]Dnyi]ef
utu zpxim]fE}]. atin[ |E]<uh vYtY]xh vii}.
O>u dixvh EksvN n]yR ci kZSifikL nT]n]
yiu p]Tu Ep]yiu vIiEu mTivE]L v<iyilevc{u
cie> k]fuky]l avR ~tu diuk]>]efuh `vieTE]vu
ky]efuh muh Ec]dic{u. aE]L av>ie]>]L kUuk]>ie]
>]e cUik]fic{uek][ "|o mnuSYN ay]ueT vIie
mukie \>iEMlni[ O>u x]DnemTuutin]yi O>u
eek ep]i. aEp]L ay]L[ O>u Ek]uv]yumu]yi. aEt]Tu
kUTi ay]L[ ep]iy eek t]<[]nuh tur v]y aT]nuh
vy{]ety]yi. atin]l |o mnuSYen etETu ek]uEp]yi
EksvNn]ye> k]fic{u v}tuh ecy{ifemu vic]>ic{u
Ep]vuky]f[. wL vTE mb]riuv>]f[. etETu
EksvN n]ye>uric{u wL Ekiu[. aEH e wL
kii}" ù pru. \Ten EksvN n]yR A eek ep]iyuh
v]y[ ep]ic{uh nii>u mnuSYe piilecu te
ky{iu]yi>u vTiek][ puru O>u vIuevc{u ek]Tuu.
aTi ek]u mnuSYN 'aEy{]!' ù niviic{uek][ Ou
puu. aEt]TukUTi ay]UeT ky{uh v]yuh pURv{iti
yi]vukyuh ay]l xVn]yiI>ukyuh ecy[tu.
|tu k<iE]L "|EHh tey]yi>iuh EksvNn]yR"
ù vTRu Et]i. EksvNn]yR p]Tuniu v>u
v>v]yi>utin]l O>u Et]Rumuum]zth \Tuuh Eme]e
111
e`tiHYm]
Ecrfiumi>utuek][ AdYh aEHe kE]L avR[
A xhsymu]yi}. aEHie |o autzpvZi k
E]L avR[ xhsyh Et]uky]l aEHie kUeTyu]
yi>uvE>]Tu xVk]>Ym]yi Ec]dic{u xhsyh tIRtie EsSh
avR EksvN n]ye> x]d>h vic{u y]zt pru ek][
pi>iuEp]yi. \Ten EksvNn]yR kui]nuhEp]yi.
pieey]>il
O>u
Dnum]xil
ti>uv]ti>n]L
kuTm]UR etETu mnl ti>uv]ti>(eekek]ii) kic{u
ek]i>u O>Rnh `nEy] mriuvI<uky]l O>u
eekey]TiuEp]yi. \Ten ti>uuk]>n]y O>u nUti>iey
v>ui A eek evc{ueki. aE]L aRnh Eb]D>Hit
y]yitIRu. pie A nUti>i p vidYkL zpEy]gic{u
En]iyiuh aRninu Eb]Dh vIfi}. atin]l Bti>i
]Tu vyx[> Ac]>YN n]>]yfmUvRe ek]uv>utin[
O>]e ayc{u. A AL vyx[e>ecu viv>em}]mriyic{E]L
mUvRkL prt[ 'eekyuh k]uh muem]Ti]l evc{ueki
cikiXic{u EBdm]]N piuh p>icyvuh p<vuh etETu
EksvNn]ye>E]eyu]yiuh
|E]L
m]>umueu
Et]ui}. atin]l A mnuSYen v>ui \Ten èiuh
ecy{iuky]f[ Evt[' `]f[. atuEku Bti>i]ie AL
mTiec[ Aviv>h avieT ariyic{u. \Ten Bti>i]T[ kTuu
>ui[ Ae ayc{u EksvNn]ye> kuTm]UR v>ui. EksvN
n]yR AdYh nU>i evc{uekiy ek<ic{[ aRnie eek
EvtuEp]e evc{ueki. aE]L aRninu Eb]Dh
vIfu. pie EksvN n]yR ~t]nuh divxh avieT t]mxic{u
Evu cikiXyuh ti>uuh muh k<iukyuh aRnh
xVtey zp]piukyuh Bti>i]Tu EksvN n]yRu p
x]nuh ek]Tu[ aEHe xE]Siic{yukyuh
ecy[tu.
td>h |Ti xV>Upie O>u tu>]nuh 1055m]u
n]TunIiE]y Ayi}Yh ti>un]L mH]>]j]vu ti>umnie
112
e`tiHYm]
ac{iuh xHivy{]etku O>u vyruEvdnyu]vukyuh
Ek]<iE]T[ ae ~r]L]Tu tu>]nvRkLuh puiE]u
`h.Qi. emzt]E]I avRkLuh È] abh puky]l
eekkL OTiyukyuh ek]c{i>]jkuTuhbil ci tu>]
M]Ruh tu>]im]Ruh ci sI]y[mku]vukyuh attu
iu eevdYM]e>e]uh muh ptuh ecy{ic{iuh
Pem]umu]k]etyi>iukyuh ecy{uky]l A il
nie}]h EksvN n]yR[ AukL v>ikyuh ecy{uky]l
aEHh A ie}]h ecu y]zkmh ti>uuh evc{u
ekuh
cikiXkuh
nTuky]l
avRuh
aciE>f
pURxuKh xiic{u. atin]l O]E>] >]j]nilniuh
mum]yi EksvNn]yRu vI>sZhKkL mut]y aEnkh
x]nL kiukyuh ecy[tu. ti>uvit]hkUR, ek]c{i , zbiIS[
mb]R Ì mUu xh]nilnium]yi |zt ve>
>]jx]nuh muh Bic{iu O>u x]nuh O>u vidV]N |o
EksvN n]y>}]et Ek>il Ever A>umueu Et]ui}.
EksvN n]yRu b]iv<i, BImN vut>
iu aBY]xmurkuh Anc{Th, pic{Th Ì >ut>h
cTuh pzut>iu ti>uukuh A>u viDmu
muikuh kUT]et mEnkh viDi vidYkuh vsm]yi>uu.
aEHh A>YeevdYs]x[ztil m]ztm}, ci]mfi, arbi
mut]y eevdYs]ztiuh atinipufn]yi>uu. aEHin[
|vuh purem ci mzoSDzpEy]gumu]yi>uu.
EksvN n]yR O>il ghg]x[n]nh, visVn]dRsnh,
gy]zs]h mut]y pufYkRL nTfemu niyic{u
vTE]u pureu. tIviyil aEHh kyriyi>u muriyil
te O>u mH]>]z zb]fnuh aEHie B]>Yyumu]
yi>uu. avR[ È] viy mEn]vic]>mutuEp]e muKh
m}]nm]yi>uu. atu ki[ EksvN n]yR atie k]>f
em]ef[ A zb]fEn]T[ Ec]dic{u. aE]L A zb]nN
av>ueT B]Syilte, t]nI Iey viv]Hh ecy[tu te
113
e`tiHYm]
m]t]pit]M]>uETyuh muh xth kUT]ety]efuh viv]Hh
k<ii[ B]>Yey AdYm]y]f[ xVgZHiEu ek]uEp]ku
etuh avieT ec]l te xVIk>iuEm] Aiur]uEm]
ù vic]>h ek]]f[ mnin[ xVtyi}]etyi>iu
etuh muh pru. atu EkyuTen EksvN n]yR te epi
tur[ O>u guikeyTuu ek]Tui[ A zb]fEn]T[ 'niL
>uEp>uh |o guik a>c{u tikh D>ic{u ek]uEvfh gZH
ilec{}uv]N. `]l avieT A>uh nie Di>iukyi}.
ù m]ztm}, `}]v>uh nie avieT x]d>h xVIk>iukyuh
ecy{uh' ùpru. A zb]fN atu Eku ve> xE]Si
ukyuh x]d>h A guik v]i te epiyil evukyuh
ecy[tu. aE]E<uh vi aEHin[ |r]nu x[ES
eni. \Ten A zb]fN EksvN n]yE>]T[ '`]ini
pieuek]]h' ù y]ztyuh pru B]>YEy]TukUTi vi
yilniiriE]yi.
av>ueT gZHiEu tIvi x[ESnilni[ aDikh
dU>mi}]yi>utin]l avR viyilni[ |>i \TNte
guikeyTu>c{u tikh D>ic{uek]]f[ gZHiEu ect[.
avR avieTeci[ avieTyu]yi>uve>}]v>uh xxE]Sh
ave> avieT xVIk>iukyuh kuszps[nh ecy{ukyuh ve>
x[EnHE]TukUTi vRiukyuh ecy[tu. |o iti kE]L
A zb]fn[ EksvN n]ye>uric{[ av bHum]nh Et]u
kyuh EksvN n]yR mTi v>uE]L aEHe y]Ey]gYh
xlk>ic{yfem[ aEHh tIRc{eTuukyuh ecy[tu. pie
A zb]fN EksvN n]yR ghg]x[n]n]dike}]h k<iu
mTiv>]nu k]h ~kEdsh aTuE]L divxh Et]>uh
vTuniu vi v>u xmy[ tIvix[ESnilec[
aEnVSic{uek]i>uu. aen ~t]nuh divxL kui>u muriyil kyriec{[
aEHie eekvsmu]yi>u O>u pfiueT muil evc{iu 'niueT guik]zpEy]gh wLu
EvtuEp]e Pic{u. atin]l è |o ec>iy p]>iEt]Sikh
niL xdyh xVIk>ifemu w]N aEpiuu.' ù
pru. atinu mrupTiy]yiu EksvN n]yR prt[ 'w]N
pic{iu vidYkL ek]u k<ivu xH]yL `}]vRuh
ecy{uh. atinu w]N y]et]>u zptiPvuh AE>]Tuh v]]ri}.
v} mH]>]j]M]E>] viy zpBuM]E>] x]nm]yi v}tuh
t]l Eveu pry]ri} Èyuu.' `]f[. atu Eki[
A zb]fN, '`]ee gZHil v[ O>u En>h Bfh
k<ic{u k]iyuh k<ic{iu Ep]>ukeyiuh Evfh.' ù pru.
atinu mrupTiy]yiu EksvN n]yR prt[ "atinumiE]L
xok>Ymi}' `]f[. aE]L zb]fN '`]l w]N |o
aTuu k]iTyilE]yi kurc{u k]iyuh pH]>vuh
v]ie]uv>]h. vi viT]N |niyuh ~kEdsh a>mfiU
Er]h \[. atiek][ aetiuh xVIk>ifh' ù niRb{
pURvh aEpic{u. atu EksvN n]yR anuvdiukyuh
zb]fN Ep]yi k]iyuh pH]>uh v]ie]uv>ikyuh
atiniu xV[pemTuu EksvN n]yR k<iukyuh EsSmu]
yi>ut[ avieT kUTiyi>u y]zt]R[ vItic{uek]Tuukyuh
ecy[tu. aE]Euh vi viT]r]ytin]l zb]fN pfiuh Ep]u. EksvN n]yR A y]ztyile >]EmsV>uh
Ep]yi Extux[n]nvuh k<ic{i]f[ xVEdsEu vt[. aEHh
>]EmsV>u niu mTiE]ytu ti>uvnpu>ukUTiy]yi>uu.
aE]<umEHh viy ek]]>il Ep]yi muKh k]fiukyuh
mH]>]j]vu ti>umnuek][ aEHinu ci x]nL
k[pic{uek]Tuukyumu]yi.
aE]Le
y]ztyriyic{u
ek][ aEHh avieTniu Ep]>ikyuh y]k]h xVgZHil
vuEc>ukyuh ecy[tu.
EksvN n]y>ueT autkRL |niyumien ve>
pry]nu[. ìuh EKnh zkmiDikh dIRGic{uEp]kuemu
115
e`tiHYm]
tuek][ |ni |E]L atin]yi tuniyui}. |zpk]>em}]h
am]nuSzpB]vnuh atividV]nuh E]kzpxinum]yi>u a
mH]nuh avx]nk]u E>]g]tu>n]yi `t]nuh divxh kiTu
keETt]yi vu.
EksvN n]ye> avx]nk]u b]Dic{ E>]gh vizdDi
y]yi>uu. atinu Evu cikiXkL niyic{t[ aEHh
tey]yi>uu. aEHh niyic{ m>uuke}]h aEHie
B]giEnyM]Rte
p]kinu]ie]Tuu
Exviic{u.
aen ~t]nuh divxL ecy[tiuh E>]gin[ O>u kurvu
mu]yi}. atin]l A B]giEnyM]R aEHE]T[ '|o
cikiXke}]h ecy[tiuh dInin[ O>u kurvuh k]fui}E}].
atin]l vyx[e>ec{u E>]gviv>em}]h ariyic{[ |ni
aviTuu niyiu cikiXkL ecy[etiE] ù wL
xhsyiuu.' ù pru. atu Ekiu EksvN n]yR '|o
dInin[ |ni viEsSiec{]uh ecy{femu Et]ui}.
ìuh niueT |hEp]ey]ve. w]N viE>]Dem]uh
pryui}' `]f[ mrupTi prt[.
|zpk]>h EksvN n]y>ueT aR]nuv]dh v]ie][
A B]giEnyM]>ie]>]L vyx[ke>ec{u E>]gviv>em}]h
avieT ariyic{u. aE]L mUvRkL '|tuve> cikiXke
e}]m]fu ecy[tt[ ?' ù Ec]diukyuh, A ecy]L
aet}]h viv>m]yi avieT ariyiukyuh ecy[tu. pie
mUvRL prt[ '|o dInin[ |tiDikm]yi Ouh
ecEy{ti}. ìuh avieT vu priu w]N Ouh
pry]etyi>iutu s>iy}E}]. |E]L ek]Tuu v>u
kS]yinu n[p]m>e]ikUTi EcRuek]uk, atu mti"
`]f[. atu Eki[ A ecy]L "avieT `<ui A
E>]gieyey]u tZFp]R]l ek]]emukUTi aTiyL
Epyu[.' `riyic{u. atinu mrupTiy]yiu mUvRkL
'atinu viE>]Dmi}. `]eniu m]L O>u c]mU]nu[.
atu k<iiuEvfh Èyuu. c]h En>e pu n]<ik
116
e`tiHYm]
pu>uE]E<uh k<i]h. aE]E<uh O>]L |E][ v]l A
AE]TukUTie Ep]E]h.' ù pru. A vi>uy]L
atu Eku ek]u mTiE]yi. ay]L xVgZHieiyE]L
EksvN n]yR 'vyx[e> eciu ti>umnu ek][ è}]h
k[pic{u?' ù Ec]dic{u. atinu mrupTiy]yi[ A Ep]yi>u
AL, 'viEsSic{[ aDikem]uh k[pic{i}. aE]L Exviu
kS]yinu n][p]m>e]ikUTi kUiy]le]] emu
m]ztEm k[pic{uU. pie |E]e<ui E>]giey tZF
p]R]lek]]emu w]nriyic{i[ 'aeny]k]h. m]e]>u
c]mU]nu[. atu k<ii}]et nivZiyi}. c]h
En>e pu n]<ik pu>uE]E]L |E]u v]l ay]E]TukUTi vE]h" ù k[pic{u.
atu Eki[ EksvN n]yR, "m]E}? s>ite. pE
pun]<ik pu>femi}' ùpru. atu n} s>iy]yi.
vyx[e> niu niyic{tuh etiyi}. A divxh aWu n]<ik
puRE]L nueT k]n]ykN k]vEsS n]yi. atu
ek]}h 1069-]m]u EmTm]xi]yi>uu. \>]yf il
pkl xmyu BUE]kh viu Ep]y A pufYv]nu xVRti
te Bic{i>iuemu niym]fE}].
EksvN n]yR kUTi ep]<iE]L pie A etE
Tu kuTuhbil EsSic{t[ aEHie xEH]d>iy]yi>u
p]Rv{tiyyuh, av>ueT mUu puztM]>uh m]ztm]yi>uu. A
puztM]>il mUy]]yi>u sui O>u ep]tuk]>Y zpx
n]y n]uk]>Ynuh mU]mn]yiTu >]mNpi ecruh
mutlute E>]giyum]yi>utin]l avRu >uEpRuh
kuTuhbp]>>Yzpk]>mu vidYkL aBYxiutinuh p>icyi
utinuh xok>Ymu]yi}. pie av>il >]mn]y
n]>]yfpi m]zth kuTuhbp]>>Yh ky]et n]Qip>iEs]Dn,
mRcikiX, ti>u[ mut]yvey}]h y]zkmh aBYxiukyuh
p>icyiukyuh ecy[t[ avyie}]h ~kEdsh EksvN n]ye>
E]ete xmRn]yiI>ukyuh ecy[tu.
117
e`tiHYm]
k]zkEmf p]Rv{tiyyuh suiyuh >]mNpiyuh
k]DRezp]pic{uEp]vuky]l n]>]yfpi m]ztEm |ni A
kuTuhbiuU. aEHie aTuuh y]pURv{h aEnkh
E>]gikL |E]<uh v>uu[. aEHvuh E>]gikueT n]QikL
p>iEs]Dic{uh ti>uiyuh cikiXic{uh pE>yuh xV>]yi
ayuumu[. `]l aEHvuh te pURv{ikM]e>E]e
te y]et]inuh y]et]>uE>]Tuh y]et]>u zptiPvuh
v]]ri}. |zpk]>h pE>]pk]>iy]yi>iu aEHh |niyuh
aE>]gdZg]ztn]yi ve>]h jIvic{i>iuv]N xREv{sV>N
xH]yie.
118
e`tiHYm]
123. muE] EztL

|o EztL itiecy{ut[ ep]]ni]Uil
pi> ahsil vTuh muriEdsu c]iE>iu Ep]ku
Er]Qie vTuB]g]f[.
p[ x]]l s>]c]>YxV]mikL Eds]Tnh ecy[ti>u
E]L O>il |o ukUTi v[ "n>itiiTu" kT
xmyh avieTniu pUREv{]>B]g]yi atYutk>m]y O>u
Etju ku. aet]>u eedvikm]yiut]efu Et]iey
iuh mURiey]ef[ aEHinu vYm]yi mni]yi}.
atin]l aEHh tpu ecy[tuek][ avieT |>uu. aEHh
x]]l
mH]m]yey
DY]nic{uek]]f[
tpuecy[tt[.
aen kurc{uk]h k<iE]L O>u mURi Ac]>YxV]mikueT
puE>]B]g[ AvIRBvic{u. at[ mH]viuvie AkZtiEy]Tuh
nL mut]y ci x[ztIfE]TuhkUTiy]yi>uu. A
mURiey kE]L Ac]>YxV]mikL |tu x]]l viu
m]yy]ef[ tIRc{eTui vic{uek][ "BUE]k>]Rh
EdviyueT x]iYh ùh |o u]yi>ifh" `
Epic{u. A Edvi atien si>knhek]u xtic{t]yi
ariyic{i[ \Ten aR]nh ecy{ukyuh Edvi nii>u [
A akZtiyile O>u si]vizgHh k]feTukyuh ecy[tu.
xVyhBUv]y A vizgHh A EdviyuETt]ef[ viEsSic{u pry
femi}E}].
|ztyuh k<iiuh Ac]>YxV]mikL k Etjin[ A
u y]et]>u kurvuh vi}. atin]l Ac]>YxV]mikL
pieyuh tpu ecy[tuek]i>uu. aE]L aEHinu
zptYm]ytu duR]Edviy]f[. A Edviey aEHh O>u si]
KiEM]v]Hic{u xVyhBUv]y EdvIvizgHie xmIpu
te vTu pTi]ru B]gu zptiic{u. aE]L AdYh k
t]y A Etj[ xV[ph kuru. ìuh niESh |}]t]yi}.
atin]l Ac]>YxV]mikL pieyuh tpu tuTi. aE]L
119
e`tiHYm]
zptYm]yt[ Bzdk]iy]f[. Ac]>YxV]mikL A Edvieyyuh
Av]Hiec{Tu[ AdYzptiyueT Ene> pTi]ru B]g[
zptiic{u.
Ac]>YxV]mikL
pieyuh
tpuecy[tE]L
zptYm]ytu sivn]f[. A siven ki<uB]gu zptiic{u.
pie viu zptYn]yi. A viuvien pTi]ruB]gu
zptiic{u. an>h tpu ecy[tE]L s]]vu zptYm]yi.
A s]]vien vTu ki<uB]gu "k>uv][" ` uh
zptiic{u. |ztyuh k<iE]L AdYh k]f e Etj[ A
u niESh |}]t]vukyuh ecy[tu.
Ac]>YxV]mikueT |o autkReuric{uEkri[
xmIpM]>uh dU>M]>uh Dnv]M]>um]y aEnkh nU>i]T
M]>uh A u vu EcRu. A kUil A<uv]EW>i
tz]umu]yi>uu. ave>}]v>uh kUTi Ac]>YxV]mikL
avieT zptiic{ EdvIEdvM]Ru EztL pfiyiuk
mut]y k]>Yeuric{[ AE]cic{u. aE]L tz]L
"Bzdk]iu Ezth pfiyiukyuh nitYnid]nh mut]yvu
Evutu ek]Tuukyuh w]N tnic{]yie]]h" ù
pryukyuh aviTu[ aen nTukyuh ecy[tu. atin]l A
Ezth aviTue xVm]yiIRu. A Eztinu pru
v>u Ep>[ "kE]v[" `]f[.
Bzdk]iyueT Eztk]>Yh tz]L ~unTiyEp]e
sive Ezt]>Yh pk>]vU>u mnlni[ ~unTi.
atin]l A sive Ezth pk>]vU>umne vky]yi
IRu.
pie viuvie Ezth me]>]L pfi k<iic{u. A
Eztinu "ek]EW>i" `]f[ Ep>u pru v>ut[.
an>h s]]vie Ezth cun]uk]U>umnl
niu pfik<iiukyuh avieT Evu k]>YLe]e
~R]Tu ecy{ukyuh ecy[tu. atin]l A Ezth A mn
120
e`tiHYm]
vky]yuh tIRu. atinu pruv Ep>[ "k>uv][" ù
tey]f[.
pie avieT Eztmi}]ety]yi>ut[ xVyhBUv]y
vium]yyuh Ac]>YxV]mik]l zptiie duR]Edviyuh
m]ztm]f[. A EdvikLuh EztL pfiyiutinuh A
EdvxVk]>YL aEnSic{u nTutinuh mum]yi Ac]>Y
xV]mikL avieT kUTiyi>u nUti>im]>il mu]ruEpR[
\o>]y[m]nh ek]Tu[ aDik]>eTui. avR AdYh te
xVyhBUv]y Edviu Ezth pfik<ic{[ atinu "EmE]v["
ù Ep>iu. `}]hek]uh atu EmEtey]yi>utuek][
a Ep>u y]Rhtey]yiIRu. A EztE]Tu EcRu
te duR]Edviuh Ezth pfik<iiukyuh atinu "kIE<
]v[" ù Ep>iTukyuh ecy[tu. avieT xdYkL nTutiN
O>u \oupu>yuh Eztie \pEy]ginuh mum]yi O>u
kifruh \]ic{u.
|vieT |enyu]y EztLe}]h
kE]v[,
EmE]v[, kIE<]v[ mut]yi zpEtYkh zpEtYkh O]E>] Ep>u
kuh xiic{iu[. ìuh avey `}]hkUTi pryuE]L
mUE]EztL `]f[ pru v>ut[. |o EztL
]pic{ h mUu diukilni[ O]E>] ep>uv<ikL vu
Ec>u O>u kvyil Ayi>uu. atin]l A e
`}]v>uh "muv" `]fu pri>ut[. atin]l A
u]yi>u
Ezte
muvEzteuh
pri>uu. k]zkEmf muv muE]y]yiIRu. atien
xhx[kZtpitM]R
p>iS[k>ic{[
"muih"
`]i
zpEy]gic{utuTi.
avieTyu Eztiil zp]D]nYh EmE]vin]efu
muute xUciic{iuE}]. `]l kE]vinuh Ouh
zp]D]nYurvi}. EmE]vil Ae>iuh èiuh v<ip]Tu
nTiy]l atuEp]ete kE]viuh nTfh. aen
121
e`tiHYm]
ecy{]ti>u]l A EdviyueT (Bzdk]iyueT) viE>]Dvuh
timih p anRuh \]kuemutinu xhsymi}.
|t[ |E]<uh kuv>u O>u xhgtiy]f[. EmE]vil
Bgvtiu >uEn>vuh ptivu evniEvdYh zsIEk]viie
tZTiyiEMlevc{[ |E]uhkUTi zp]f]Huti ecy{uk |E]<uh
ptivu[.
|o Bzdk]i[ ahpfiyuh ksvuh k<ic{u ptiv]yi
pUj tuTiyE]L A EdviyueT siyuh eectnYvuh avieT
zkmiDikh vRiukyuh Edviu "By>i" ù Ep>u
y]Rm]yiI>ukyuh ecy[tu. pklxmyuEp]uh atiE
xW>iutinu jnLu viy Bym]yiIRu. >]ztik]
ie k pry]numi}. >]ztik]il avieT ec}ukEy{]
atiE kTuEp]vukEy] ecy[t]l A EdviyueT BUtgfE]
EdviteEy] piTic{utiukEy] cIi Ec]>kuTiukEy] ecy{u
em]yi>uu jnueT vic]>h. aen vic]>iuv]N
tvh ci xhgtikL a][ avieT \]yiu[.
vZikm]xh O]htiyti mutl ptivu p]ute ~<>n]<ik
>]ec{}utinumuu k<ic{ukUi nTyumTc{upUi `}]v>uh avieT
niu Ep]vuky]yi>uu AdYk]e ptiv[. kurc{u kuh
avieTec{]} ety]yiIRu. pie p]uh muh nTueten
y]f[? |ztyum]yE]L tz]uh tziy]y ec]xu
nU>iyuh mEnkh Ey]gYM]>uhkUTi AE]cic{[ |vieT Evd]RH
M]>]y zb]f>ueT s]i Eveu evc{]l EdviyueT
siyuh eectnYvuh yiuh. aE]L jnueT Byvuh
kuryuh. Eztk]>Ye}]h >]ztiyiuh pkuh |hEp]e
niRByh nTr]vukyuh ecy{uh ù niyiukyuh aute
avieT s]i[ O>iytien niymiukyuh Eztk]>Ye}]h
aEnVSic{[ nTutin[ A |ytien aDik]>eTuukyuh
aen kurc{uk]h k<iE]L BgvtiyueT siyuh
jnueT Byvuh kur[ x]m]nYh Ep]e Avukyuh A
122
e`tiHYm]
EztxiDiyil aEH]>]zth `}]v>uh niRByh xW>ic{u
tuTukyuh ecy[tu. pieyuh tz]L m]xhEt]ruh avieT
ecu dRsnh nTuk ptiv]yi>uu.
an>h ~t]nuh ek]}L k<itie EsSh O>il
tz]L dRsnin]yi avieT ecE]L ail ci
nU>im]R jpic{uek]i>iuu]yi>uu. avR tz]e
kiu ptivuEp]e `fIukEy] bHum]niukEy] ecy[ti}.
av>ueT Di]>h tz]L[ Ouh >xic{i}. my]zb]f>il
zp]D]nYh tz]L]ytuek][ aEHe]l `}]v>uh
bHum]nifem]yi>uu tz]ueT vic]>h. aen
`}]v>uh ecy[k ptivum]yi>uu. avieT |>ui>u nU>im]R
Eztie \o>]y[m]>]yi>uu. atin]l avieT aDik]>h
tL]efuh tz]Le]umie}uh vic]>ic{]yi>i]h
avR tz]e bHum]ni]t[. ~etiuh tz]uh
kUeTyu]yi>u tzi ec]unU>i mut]yv>uh muSi[
avieTni[ |riE]yi. atilpie tz]uh ec]u
nU>iyuh avieTE]k]ri}. tz]L aE]u ec}]t]ytu
k]vuEztie s]iuh k]>Yvic]>in]yi niymi
e |ytinu n} t>m]yiIRu. k]zkEmf |yt[ A
Ezth xVm]i B>ic{utuTi. |E]<uh at[ aente
y]fi>iut[.
ki<e]evu pryeTu duR]Eztinu k]<h
ek]u EkTuxhBvic{E]L atie jIRE]]>fvuh avieT
bihbh m]ri zptiyuh ksvuh muh nTic{t[ O>u ~r]L]Tu
tu>]n]f[. atieni O>u Es}]kh avieT k]futu t]e<
EcRuu.
"suE]B]vRixiY] kim>HiEt]
g]iEntu knIy]N
>]j] kZtV] nvInh pu>mti>uci>h
muiEgH]hbik]y]
123
e`tiHYm]
bihbh tzt zpti]pY c vxnxuvR]d]een>Y]RHh
vR]N xRpY xRv{]npi viDivd]k]>yc{]BiESkh."
|o Es}]kie AdYp]dile "suE]B]vRi
xiY]" ùtuek]u k]fic{i>iutu tinkixhKYy]
efutu x[pm]fE}]. |ni xRv{zpD]nm]y Eme]vien
uric{ukUTi xV[ph pry]h.
avieT Edviu ptiv]yi k]eyu mRniEvdYinu
mR au vruet p]TuU. |tukUT]et >uEn>vuh
evc{uniEvdYvuh ptivu[. niEvdYh ecy{utu O]up]zti
}]et p]Ti}. |vieT >u En>vuh niEvdYh m]ztem \U. pUj
ptivi}. pUj AuEt]ruh vZik m]xil k]Rikn]L
m]ztEmyuu. atin[ O>iuh muTmi}. A pUj k<iut[
aviTe tziy]y afimhgu nU>iy]f[. aviTe
pUj]zkmh A |}]R}]et m]Ruh ariukUT]. at[ avR
anYM]e> zgHiiukyumi}. k]Rikn]L pUju tziey
fi]ri}. ptiv]ytuek][ avR k]EkUi vuek]uh
atin[ avR |tuve> muTh v>uiyii}. vZikm]xil
k]Rik |vieT O>u mEH]Xvm]yi]f[ ek]]Tiv>ut[.
ae vi[, m], xdY mut]yvy[e}]mu ecvukL
vHiutu x]mUti>i]Tutu>]n]f[.
|vieT tzi}]et pUj k<i]N p]Tie}u m]ztm},
sukpu>zg]miuLe nU>im]Ru s]iyuh p]Ti}. |vieT
s]iuh k<kinuh EdvxVilniuh zptiPem]uh
ek]Tu]ri}. v<ip]TukL v>utuek][ |vieT s]i]>nuh
k<k]>nuh D]>]h x]dYmu]kuh. atuek][ |vieT
s]iuh k<kinuh Ai}]et O>iuh v>]ri}.
124
e`tiHYm]
AdYk][
|vieT
kifru]yi>ui}.
aBiESkh,
niEvdYevy[p[
mut]yvy[e}]h
AvsYmu
evh
kIE<]vilniuh Ek]>ie]uv]f[ nTiyi>ut[. O>il
avieT s]i nTiyi>utu vZnuh suHZdynum]y O>u
nU>iy]yi>uu. O>u divxh >]ztiyil ptivu AvsYe}]h
k<iiu pieyuh kurc{ukUTi evh ek]uvE>t]y È]
AvsYh En>iu. >]ztiyilE]yi evh Ek]>ie]uv>]nu
buimuu vic]>ic{iuh Ifh ek]uh A vZzb]fnu
x]m]nYiDikh xTvuh EdSYvumu]yi. ìuh k]>Yh
nTfmE}] ù vic]>ic{[ O>u ecukuTvuemTuuek][
pure[ |riy \Ten k]l O>u k}iEMl mui. muEte
xTeuek]i>u A su]]vin[ |tie EvdnyuhkUTiy]y
E]L EdSYh xHivy{]t]vuky]l ecukuTh viec{rii[
a]<em]uh k<i]et Ep]yi kiTuri. piEdivxh k][
A ecukuTh ecu vIf [ Oe>]]>h kifR
k]feu. atu ku<iec{Tu m[ avieTeyuh k]]ni}]
yi>uu. avieTni[ a>n]<ik ake O>u p]Tu tEdivx
mi}]etyi>u O>u mFkuu piedivxh k]u k]feTukyuh
ecy[tu. |o kifru ku<ic{t[ BgvtiyueT BUtgf]ef]f[
pryut[. BvXy]y Edviu Bnuh, asnuh, sunu
m]y A zb]fenuric{u dyyu]yi[ aviTu[ |en te
BUtgfee]u
ecy{ic{t]yi>iuh.
Eml]vilBgvti
xk]BIzpd]yiniyuh
Bzpiyyum]efutu
zpxim]
fE}]. avieTec{u BipURv{h Bjic{u zp]Ric{]l xtiEy],
xE], xhgItEm], x]HitYEm] ùEvfemiumu]kuh.
viEsSic{u kvitVmu]kutin[ |o Edviey BjiutuEp]e
xugmm]y m]Rh Ever y]et]umi}. atin]l
e
"difmUk]hbi" ùte ciR pry]ru[.
\s]x[ztikL
Ek>il
vtieEsSh
p
EztL xRsic{u. O>iTu eciuh aEHie mnil
Bi Et]iyi}. atin]EHh O>iTuh dRsnh k<ic{i}.
125
e`tiHYm]
EmE]vilec{u En]iyE]L aEHinu ve> Bi
Et]uky]l aEHh ainkukTu Edviey vic{u.
aE]L O>u Es}]kmu]iec{]}iy]f[ aEHh vic{t[. atie
pURv{]Rm]y
"xhB>itBU>ikZpmhb! suBmhgh
suhBtu ci>nmidh tv md"
Ì >u pdh ec]}i<iiu EsSh Et]]N s]x[zti
kLu xV[ph t]mxh vu. aE]L nTyil |T ek]i
e]unii>u m]>]R A pURv{]Rie \>]Rm]yi
"jB>ipukuhBiv>kuhByugQhB
hBikuckuhBp>i>hBp>shBu"
ù ec]}i. atuEku s]x[ztikL xE]S]utB>it
n]yi "nI t]N kvim}N" ù pru. pit]Ezgx>nuh
mH]kviyum]yi>u \s]x[ztikueT aBinninu p]ztI
Bviuv]N tvmu kvitVh A m]>]Ru xiic{t[ |o
EdvIey Exvic{ium]ztm]yi>uu.
]n]n mut]y kZtikueT niR]t]v]y pU]nu
nU>iu kvit]v]xnyu]ytuh |o Edviey Exvic{iute
y]yi>uu. pU]nu nU>i aEHie kvit gu>uv]yUR
Eztil Bjic{uek]i>u EmlUR n]>]yfBti>iey
EkLic{E]L Bti>i "viBi kurv]f[" ù pruevuh
Bti>i aen prtin]l |ni te kvitey A>uh
Ad>iukyie}u vic]>ic{u pU]n[ nU>i viS]dE]TukUTi
avieTni[ |riE]yE]L "viBi kurv]efiuh Bi
Bti>iutiDikh pU]ninu[" ù gu>uv]yU>N
a>uiec{y[ttu Eku Bti>i p]]pE]TukUTi pU]nu
nU>iyueT aTulec{u xm]D]nh pr[ aEHe
xE]Siic{uevumu e`tiHYh xuzpxim]fE}]. `]l
Bti>iyueT Ap[ atuek]u tIRi}. EmE]vil
126
e`tiHYm]
BgvtiyueT zpD]nBktn]yi>uuvE}] pU]nu nU>i.
aEHinu viBi]nh cu>um]efu pr[ aDiEpi
c{t[ A Edviu >xic{i}. BgvtiyueT viE>]Dh nimih Bti>i[
p
anRL
En>iu.
tl>iH]>]Rh
Bti>i
EmE]vilec{u mBjnh nTi EdviyueT viE>]Dh
tIRu xE]Siic{u. Bti>i A Bjnk]u]iyt]f[
"zsIp]dxp[tti" ` x[Et]ztkZti. atilni[ ci Es}]kL
t]e< pkRuu.
yt[xhv]HnE]Bi n ssik]cuQxY H]hbuj
x[pRsn]pi c E]Hit]yti muHu Vlp]dpE>uHh
EteenEv]tk]x>]xu>si> sZhg]zgxWURn
zp]cYh tdnuith ki kh muisiEv?
tVlp]dh nijmEk GTyituh Ek Ek nu E]Ek jn]
kih kih n]>cyi du>tp>Y]xp>Y]dikh
mEnY DnYtmh tu EdvI! mHiSh eev>eeyv tVy]
yMURni xVyEmv p]tkH>h p]d]hbujh p]tith.
tVlp]d]W>Upklptik] b]zpv]dVyh
Ey t]vl kyi j]tu si>x] nEzmf kEzm]Vh
EtS]Emv Hi EdvI! nnvnzkIQ]xu BYh pun
xVRv{}It>ufzpv]B>fh Exv]nu>Uph Ph.
EG]>h p]dxHzxkh zpkTy]s]xu B]x]hptiR
V]E] pun>]>h smyituh sk[En]ti ees]Ej?
tVlp]ddVitEyn Ek]mtE>f]EnnnEctx[pZs]
jUn]h bHi>>tmxh kZxYnhsiEv!
Bti>i EmE]vilE]yi mBjnh nTiytuh zsIp]d
xp[ttiyu]iytuh gu>uv]yUR BjniT]yi>uu. atin]l
EmE]vie Bjnh k<itie EsSh aEHh vIuh
gu>uv]yURte ecu Bjic{uek]u t]mxic{u. atiniT[ O>u
divxh gu>uv]yU>N Bti>iEy]T[ "OTuh mui Biutinuh
127
e`tiHYm]
"muiu" te Ep]vuky]f[ n}t[" `>uiec{yu{ ky]l
Bti>i gu>uv]yUR Eztie Bjnh mtiy]iytie EsSh
ajIvn]h EmE]vil tiLBjnh nTukyuh OTuh
avieTvc{ute c>mgtiey zp]piukyuh ecy[tuev]f[
EkLvi.
B]gvEt]mnuh
B]gvtp]>]yfnum]yi>u
kUT}UR
kui]vu nU>i]iEu EmE]vil Bgvtieyuric{[
av Biyuh visV]xvumu]yi>uu. aEHh AuEt]ruh
nv>]ztik][ avieTec{[ Edviey Bjic{uek][ t]mxiu
kyuh muThkUT]et B]gvtp]>]yfh nTukyuh ptiv]yi
>uu. kUT}UR nU>i]Tu vu B]gvtp]>]yfh tuTiyi>i
uu `ri]l `vieTy]y]uh atu EkLutin[
axhKYm]ukL vukUTukyuh ave>}]v>uh y]si kuErE
pfh nU>i]ie muilevc{u viukyuh ptiv]yi>uu.
aen v>u pfem]uh nU>i]eTTuu x]diuk
ptivi}. `vieTy]y]uh attu il A pfh mu<uvnuh
|osV>]Rm]yi ecvu ecy{uky]f[ ptiv[. avieT vc{u]y
pfh EsK>ic{uevc{u Eztinu jIRE]]>fh ecy{iukyuh
ecupk aTiiukyuh ecy[tu. pie nv>]ztik]u
avieTUTu zb]fRu ptiv]yi a]<h ek]TuutiE
]yi Ayi>muruik EdvxVil ~liukyuh ecy[tu.
EmE]vie zpD]n v<ip]Tu m]u v]>h
k<iuky]f[. atu cu>ui]y]lE]>. Ayi>h Enz<h
ek]u zpmnuh, viy pTh, pWx]>, sR>pu>iyuE>i
mut]y viBvuh Evfh. O]E>] k]>YL x]Diutin]yi
|o v<ip]Tu p>uh nT]ru[. ìuh ek]}il n]Wu
v]>iDikh \]k]ri}. Ayi>h p<hek]u zpmnu v]>h
nTu divxh Edviu ptienu pr a>i evc{u ev niEvdYh
Evfh. atin]l |o v<ip]Tu O>u viDh DnikM]R}]et
nTiv]N x]Diukyi}. v]>mi}] divxil avieT
128
e`tiHYm]
zb]fR[ a]<inu m]Rem]umi}]yi>uu. atin]]fu
kUT}UR nU>i]T[ a]<inu vkevc{uek]Tut[.
|vieT "ekum]" è]>u v<ip]Tuh ptivu]yi>uu.
O]E>] k]>YL x]Diutin]yi |tu p>uh zp]Riukyuh
k]>YL x]Diukyuh v<ip]Tu nTukyuh ecy[ti>uu.
`]l BiEy]TukUTiy}]et \oh k]fiutin]yi v<ip]Tu
nTuk Edviu Ouh |mi}. aen nTu v<ip]TukL
avieT O>iuh s>iy]yi nT]rumi}. A v<ip]Tie xVB]v
emeney]l, Eztinkuh puruh Eztpriu
vZiEMlE]uh nirc{u m]kL c]Rukyuh viukL
evukyuh kIE<]vilevc{u Ekmm]yi xdY nTukyum]f[.
O>il kuti>vu n]y>ueT Bvnie mU EntY]>[ |vieT
O>u ekum] k<iukyu]yi. atu te Dnsiyuh zpB]v
vuh k]fi]NkUTiy]yi>uu. EntY]>u En>e et]<]n]yiu
Eztil ecE]Le v<ip]Tu nT]N cumt]>]y
EztxhbikE]Tuh muh "pfh `zty]y]uh viE>]Dmi},
ekum] |Tiep]Tiy]kfh" ùpru zpEtYkh cheki.
En>h xYy]k]r]yE]L mutl >]zti mu<uvnuh atiks]
yiu |Tiyuh m<yuh k]umu]yi>utin]l au x]m]nYh
Ep]e viuevutinuh m] c]Rutinuh muh x]Dic{i}.
aHtiEy]TukUTi avieT v>uvRe}]h |]BhgE]TukUTi
y}]et mTiE]k]N O>iuh x]Di]ri}.
EmE]vil
Bgvtiu
viEsSdivxil
a>u
Em[Ep]u cnh c]Ruk ptivu[. at[ O]E>]>u>ueT
v<ip]T]yi]f[ ptiv[. avieT c]R]N anvDi ti>uv]B>f
uh v<ip]T]yie v>uh. avieT Eztil asui
b]Dic{]l pufY]Hh ptivi}. pUvuh m]yuem}]emTuu
puriu evem]<ic{u bihbh k<ukuk m]ztem ptivuu. pUvuh
m]yuemTuu puriTutiEn]TukUTi ti>uv]B>fuemTuu
puriTuh. A ti>uv]B>fe}]h ki<E]viEy[eTuu
mutlUi avieT xUiuh. aeny]f[ ptiv[.
129
e`tiHYm]
avieT zsIEk]viinku bihbie muil tryil
O>u dV]>mu[. at[ È]<uh O>u pkek][ aTc{i>iuh.
AvsYhEp]e A pk m]i A dV]>il eekyiu En]iy]l
O>u m]ti>i k}u kiuh. atinu "muE]}[" `]fu Ep>u
pruv>ut[. A k}u xVRhek]E] eviek]E] ekic{u
EdHil D>ic{]l duREvtm]>ueT \pzdvvuh mH]E>]guh
\]vukyi}. atin]l A k}u v]ie]uEp]k]n]yi
avieT axhKYm]ukL v>uu[. AvsY]R tEdivxhte
avieTec{u
s]i]>enrElifh.
piEdivxh
k]e kuic{[ ailec{u EdvIdRsnvuh y]si
v<ip]Tuh s]i]>nu difyuh k<ic{]l s]i]>N
aTupk m]i dV]>il eekyiu ke}Tuu ek]Tuuh. |o
k}u ekic{[ x[ztIkL k<uiuh pu>uSM]R a>yium]f[
D>iuk ptiv[.
"nU>im]R[ \o>]y[myu Eztie xVuke}]h
v]>h k<ic{uh pU>h EG]Sic{uh ti}i vYvH]>L nTiyuh
nsiiukyuh OTuh av>uh nsiukyum]f[ ptiv[" ù
jnueT
|Tyil
O>u
xhx]>vuh
visV]xvumutinu
EmE]vie itiyuh Ouh vYtY]xm]yi>iui}.
130
e`tiHYm]
124. kum]>mhgu nU>i

kum]>mhgu nU>iyueT |}h Ek]yh t]Uil
vijypu>h pkutiyil p]ru< Eds]f[. |o |}]R pu
mzv]diuh Em]TividYyiuh adVitIyM]>uh zpxiM]>um]
yi>uu.
|E]L ti>uvit]hkUR ù pryu >]jYh pe]>u
k][ Evf]T[ (tZ]U>[), O]f]T[ (k]yhkuh), Edsihgn]T[
ae}il jyxihHn]T[ (ek]}h), eckE>i (au<),
etuhkUR, vTuhkUR mut]yi p >]jYi]yi>uE}].
aenyi>ie O>u k][ k]yu[ >]j]vie >]jY[
kZpu>h ` Eds[ O>u yiyueT \pzdvh vukUTi. A
yi xRv{]hgxu>iy]y O>u mnuSYx[ztIyueT EvSh D>ic{u
ek][ n]uv<iyil Ep]yi ni[uh. A v<iyilUTi pu>uS
M]>]e>iuh v]l puWi>i tUkie][ aTu[ ec[
"O>il muru]N t>]Em]?"ù Ec]diuh. A puWi>i k]fu
E]L mnuSY>]yiuv>ueTey]e mnu myiE]kuh.
muru]N ek]TUu k<iyuE]L "v>fh nmu[ vIiE[
Ep]k]h; \ofu k<ii[ Ep]y]l mti." ù fiuh.
atien Di>ic{u Ep]k]N ARuh eeD>Ymu]k]ri}. miv>uh
v Ific{v>]yi>iuh. ae}iuh A
Em]Hn]hgiyuET fe \Epic{[ èn Ep]kuh? atu
mnuSY>]l x]DYm}]yi>uu. atin]l fic{]uTen xtic{[
`}]v>uh avueT kUeTE]kuk ptiv]yi>uu.
v<iyil niu kurc{u dU>h Ep]y]l a]u jnv]x
mi}] O>u vnzpEdsmu]yi>uu. A ek]Tu]ilec{u} E]L
A xu>i EvSh m]ri te xVh EvSh D>iuh. ~vuh
By>iy]y A yiyueT EvSh k]fuE]L te mnuSYe>}]h
Eb]Dh eku niuvI<uh. \Ten yi ave>iTic{u cIi Ec]>
kuTic{u ek]}ukyuh ecy{uh. |eny]yi>uu ptiv[.
131
e`tiHYm]
|en kurc{u k]h k<iE]L |t[ zpxim]yiI>u
kyuh A yieyuric{u Byh nimih A v<iyilUTi A>uh
nT]ety]vukyuh ecy[tu. aE]L yi >]jYv]xikee
\pzdvic{u tuTi. Atin]l avieT ARuh puriri xW>i
]N nivZiyi}[]ety]yiIRu. atri[ k]yuu
>]j]v[ |o yiey avieTni[ O]Tic{uviTutin]yi aEnkh
mzv]dike avieT v>uil ave>}]v>uh pTic{ vidYke}]h
zpEy]gic{[ En]Iuh y]et]>u Pvumu]yie}[ m]ztm}, A
yi ci mzv]dikueT k k<iukyuh kUTI ecy[tu.
atin]l k]yuu >]j]v[ ~vuh viSn]yuh tIRu.
aeny{i>uE]L
etuhkUR
>]j]vie
>]jY[
p]ru< ` Eds[ "kum]>mhgh" `[ |}E>]yi[ O>u nU>i
yueuh aEHh viy m]zikn]efuh aEHe v>ui
y]l |o yiey niS[zpy]xh |vieT ni[ O]Tic{ukyuemuh
AE>] k]yhku[ >]j]vien zgHiic{u. \Ten k]yuu
>]j]v[ A nU>iey aE][ pryc{]l ek]]em[
etuhkUR >]j]vie EpR[ `<utiyyukyuh etuhkUR
>]j]v[ nU>iey avieTryukyuh ecy[tu. nU>i
k]yuei >]j]vien kE]L xhgtike}]h >]j]vu
nU>iey zgHiic{u. nU>i kuiyuh \ofuh k<ic{tie EsSh
kZpu>Eu Ep]yi. aEHh O>u v<iEp]e B]vil
v<iyil kUTi Ep]yE]L ptivu Ep]e mnuSYx[ztIyueT EvSh
D>ic{u ek][ nU>iyueT aTulec{u muru]N Ec]dic{u.
\Ten nU>i ci>ic{uek][ "muru]N m]ztm}, è kUeT v]l
ninu Evet}]h w]N tuek]]h" ù pryukyuh,
atiniT[ aEHh O>u mzh jpic{[ yiey biukyuh
ecy[ti[ Ene> vTE][ nTu tuTi. nU>iyueT mzsi
ek][ O<iu Ep]k]N nivZiyi}]ety]vuky]l yi
mnuSYx[ztIyueT EvSm]yie aEHie pi]e ecu.
amic{u En>h evuutinu muu nU>i yiEy]Tu kUTi
|}ei. aE]<uh yi mnuSYx[ztIyueT EvSh tey]f[
132
e`tiHYm]
D>ic{i>ut[. A x[ztIey kI[ |}u aRnuh muh
"|vEt]f[? ìn]f[ vt[?" ùh muh Ec]dic{u. atinu
mrupTiy]yi[ "avL v<iuevc{[ È]Tu kUTi Ep]t]f[.
avL[ \Ty]>]yi[ A>umi}. ave]>u agtiy]f[. avL[
kiEy] Ec]Er] v}tuh AH]>inu ek]TuEc{]l ave]>u
d]xiy]yi[ |vieT p]Ruek]uh. |vL n]uekinku
kT]N xti>ut[. >]ztiy]y]l |vieT \pBvnm]yiu
mil ecu kiTure." ù pru. at[ avieTey
}]v>uh xtiukyuh yi avieT t]mxm]vukyuh ecy[tu.
atiniT[ nU>i, yi avieT Ep]y]ti>i]n]yi[,
yiey O>u |>uun]>]yiEMl Av]Hic{[ A n]>]yh
|}u n]uekinku nTumuu trukyuh ecy[tu.
aenyi>iuE]L O>u mzv]din]yi nU>i[ O>u
dU>E[ Ep]Ekt[ atY]vsYm]yiI>uky]l aEHh
Ep]yi. A t>in[ yi a>nueT aTuukUTi
n]uekinku kTu em]e Ou k]fuvtinnuvdi
fem[ aEpic{u. aRnL AdYh kurec{]e viE>]Dh
prueviuh yi ve> t]<[mEy]TukUTi niRbpURv{h
vIuh vIuh aEpiuky]l aku kTu fil
`}]em]u En]ikuek]u Evgil puririe]u
tin[ OTumnuvdic{u. \Ten yi n]uekinku kT[ O]E>]
L En]iu tuTi. aE]L È] AvsYiE
]yi[ aRnL[ aTuyiE[ Ou Ep]Ekt]yi
v>iky]l avR Ep]yi. a>inu yi nTumuiri
nU>i jpic{u trc{i>u n]>]yh \o>ieyTuu. aE]L yi
bnvimuy]vuky]l epe[ avieT niiri Ak]s
m]REf Ep]u. aRnL ti>ic{uvE]L d]xiey
avieTeyuh k]f]y[ky]l avR ve> vYxnic{u. nU>i
v>uE]L Ec]dic{]l `]f[ prEyetu vic]>m]f[
ave> xtiic{t[. azpk]>h te piEdivxh nU>i
mTivE]L "d]xieyvieT?" ù Ec]diukyuh, "È]
133
e`tiHYm]
|e \c{y]yE]L mutl ave |vieT k]fui}" ù
aRnL mrupTI pryukyuh ecy[tu. \Ten nU>i
nTumuiri En]iyE]L t]N yiey Av]Hic{u jpic{u
trc{i>u n]>]yh avieT k]f]y[ky]l "A d]xi n]ueki
nku kTu, È}?" ù Ec]dic{u. xti]etyi>i]N
nivZiyi}]y[ky]l aRnL p>m]Rem}]h xtic{u
pru.
bnvimuy]y yi y]pURv{h kZpu>ute
eceukyuh avieT v<iEy Ep]kuvE>yuh >]jYv]xi
kEyuh pURv{]Dikh \pzdvic{u tuTukyuh ecy[tu. atri
E]L >]j]vu pieyuh vYxn]zk]nuh ByviHVnum]yi
IRu. aE]L ci ExvM]R "A nU>i[ Ouh k[pic{[
ek]Tu]tuek]]f[
aEHh
pieyuh
yiey
|E]ute vit[. |niyuh aEHe v>ui èiuh
tt]y x]nh k[pic{u ek]Tu]l aEHh |o yiey
bic{u ek]uEp]y[e]uh. aEHm}]et Ever A>u
vic]>ic{]uh \zgmURiy]y |o yiey |vieT ni[
O<ic{uviT]N x]Diukyie}ut[ |vieT ariiut]
fE}]" `riyic{u. atu s>iy]efu Et]uky]l >]j]vu
etuhkUR >]j]vie EpR[ pieyuh `<uyc{[ kum]>
mhgu nU>iey v>ui yiyueT \pzdvh pURv{]Dikm]yi
pieyuh tuTiyi>iu viv>h pru. yi te piTiyil
niu viuEp]ytie k]>fh nU>i avieT ariyiukyuh
ecy[tu. aE]L >]j]v[ "Ae, |niey]f[ Evt[? ~tu
viDvuh |o \pzdvh |vieT ni[ m]fh. |niyuh |E][
v>ikyum>ut[. atinu tvh èiuh ecy{fh. at[ a[
vic]>ic{]}]et
x]Diukyi}.
|o
\pzdvh
|vieT
v>]ti>ivh O<iic{]l atiE[ `[ Evfemiuh
t>]N w]N ty{]r]f[ " ù pru. \Ten nU>i "zptiP
em]uh ki]iuh mnpURv{m]yuh w]N |o yiey |E]u
viyc{te}u muNEp w]N ariyic{uvE}]. w]N |enyu
134
e`tiHYm]
k]>Yil zptiPh AzgHi]rumi}. Ae>iuh èiuh
mnE]TukUTi t]l Eveuv]rumi}. aeny]f[ è
ptiv[. ~etiuh yiey w]niniyuh bic{u ek]u
Ep]vukyuh |E]uv>]ti>i viDil `vieTeyiuh
i>m]yi
|>uukyuh
ecy{]h.
zptiPie
k]>Yh
ti>umnuEp]e" ù vIuh ariyic{u. |tu Ek[ >]j]v[
~vuh xEt]SE]Tu kUTi "`]l aeny]ve. nU>i
yiey ek]UEp]yi `vieTeyiuh iym]yi |>ui
<i]ueTen |viET v>fh. EsSem}]h aE]L pru
ek]]h" ù pru.
|tu Eku nU>i yi ptiv]yi nil]ru E[
Ep]yi.
nU>iey
zptYm]yi
k]l
yi
mru
keiE] ù vic]>ic{[ aEHh vu E]TTu[
O>u m>inu mruni[ ek][ eekvsmu]yi>u nUlc{>
eTTu[ yiyE]i O>u mzh jpic{[ mUu ekueki.
aEt]TukUTi yiey biukyuh k<iu. \Ten aEHh
vTE]u nTu tuTi. pi]e yiyuh Ep]yi. A zp]vsYh
yi Ep]yt[ nU>i}]et m]Ruh te k]]N p]Ti}]
viDil EdHh m]yy]l mrc{uek]]f[.
|en Ep]yi nU>iyueT |}inu xmIp]yE]L
yi nU>iEy]T[ "w]N O>il aey ctic{[ OiEc{]Ti
E]yv]f[. ìuh atu vic]>ic{[ è \zpzdvi>ut[. |ni
w]N ayueT |h Ep]e t]mxic{uek]]h. ìuh è
d]xYvZiu niymi>ut[. at[ `ni[ xTk>m]f[" ù
pru. \Ten nU>i "nI Ae>yuh \pzdvi]et m>Y]dEy]TukUTi
|vieT t]mxic{uek]]emil nie w]ene p>Edvtey
E]e vic]>ic{u xbHum]nh Ad>iukyuh Ac>iukyuh
ecy[tuek]]h; |niyuh nI èiuh azkmh zpvRic{]l
w]N nie aruu EH]mic{ukyuemutinu xhsymi}"
ùh pru.
135
e`tiHYm]
|}eiytie EsSh nU>i tl]h yiey
avieTyu]yi>u O>u p]vZiEMl |>uI[ |}ie
muute ecrut]yi[ O>u zsIEk]vil pfiyiukyuh O>u
vizgHmu]ic{u yiey A bihbi]v]Hic{[ A
zsIEk]viil y]viDi zptiiukyuh avieT ptiv]yi
niEvdYh tuTukyuh ecy[tu.
|ztyuem]e<ic{tie EsSh nU>i k]yuu
>]jxiDiyiei. \Ten >]j]v[ kum]>mhgi}uvR
ùh anuBvic{uek]vh "cvr" ` Edsu
vuL k>em]<iv]yiti>iuu è]>u nIe<utic{u tuYh
c]Ri nU>iyueT ky{il ek]Tuu. atu kE]L nU>i
u]y xE]Sh xIm]tItm]yi>uu `[ pryfemi}E}].
aEHh aztey]uh vic]>ic{i>ui}. nU>i y]zt pruEp]y
xmyuh >]j]v[ aEHin[ aEnkh x]nL ek]Tuu.
`}]h ek]uh nU>i atYh xun]yi Bvic{u ù
pr]l mtiyE}].
zpti k<itie EsSh A yiyueT \pzdvh |]h
ve> ARuh \]yii}. A yi kum]>mhgu nU>iyueT
p>EdvtyueT niyil |E]<uh avieTe |>iuu. A
|}uvR A yiu ptivu niEvdYh |E]<uh muTh
kUT]et nTiE]>uumu[.
yiru yiey xhH>ic{ Auh zpxi mzv]di
yum]yi>u "xU>Yk]Ti" Bti>iyueT |}h kum]>mhgu ni[
~kEdsh >u n]<ik pTi]r[ "n]E>i" ` Eds]f[.
k]Ti Bti>im]>uh ve>]h muu mutlu te viy
mzv]dik]fE}]. atin]l |o >i}]>uh(kum]>mhgvuh
k]Tiyuh) til viy kiTmlx>vuh \Li>uh pE
\]yi>uu. `]l at[ ak}]et purEm B]viukyuh
pryukyuh >u kU>uh ptivi}. purEm >i}]>uh til
til ve> n} x[EnHB]vE]TukUTIy]f[ k<ii>ut[.
136
e`tiHYm]
aenyi>iuE]L k]Ti Bti>iyueT |}[ O>Tiyi>
inu x[EnHmur[ Bti>i kum]>mhg[ nU>ieyyuh fiu
kyuh nU>i v>ikyuh ecy[ti>uu. aTiyi>h xhbic{u
xdYyuh muh k<iu En>h eevkiyE]L Bti>i nU>iEy]T[
"|u k]Riky]fE}]. kum]>n}U>u v]>dY Ekmm]f[. kum]>
mhgh Ep]kuuE]" ù Ec]dic{u. atinu>m]yiu nU>i
"Bti>i Ep]kuueil w]nuh Ep]>]h" ù pru. "`]l
Ep]k]h" ù pru Bti>iyuh nU>iyuh kUTi pureu.
k]Tiyi}uniu kurc{u pTi]u ec}uE]L avieT
mInc{i]rie eekv<iy]y O>u ecriy Aru[. A Arinu vi]>
mie}iuh atYDikm]y ag]Dtyuh atikinm]y O<uumu[.
Aru kTiuEvfh kum]>n}UR[ Ep]k]N Et]fi kUT]et
avieT ae> kTu k]>Yh ax]Yvum]yi>uu. Bti>i
kUeTyutiek][ avieT Et]fi k]fuh ù vic]>ic{]f[
nU>i kUeT puret[. Bti>i nU>iey kUie][ puret[
avieT vc{[ aEHe |iBYn]]emu k>utie]um]
yi>uu. nU>iu mzv]dh kUT]et v]yuhBh, jhBh
mut]y Em]TividYyuh muh ariukUT] `]yi>uu Bti>i
yueT vic]>h. v]vil nU>i Em]TividYyil Bti>iEy]L
xmRn]yi>uu. atu Bti>i arii>ui}.
>uEp>uh kUTi AukTviei. aE]L avieTeyuh
Et]fi |}]yi>uu. atin]l Bti>i nU>iEy]T[ "|vieT
ae> kTfmE}]. atien] kosh? w]N v} viDvuh
kTuek]]h.
aenkT]N
kum]>mhgh
vic]>ic{]l
x]Diuem[ Et]nui}. atin]l ti>iey Ep]y[E]U" ù
pru. aE]L nU>i" Bti>i kTutu k]fe, pie è
k]>Yh w]N tIRc{y]iek]]h" ù pru. \Ten Bti>i
aTuu O>u vIil ni[ O>u tUsni muric{u v]ic{u
evii[ atil kyri eekek]u tu<[ ae> kTu.
\Ten nU>i O>u tuxiyi pric{u evii[ atil kyri
tu<[ ayiri. aE]L nU>iey |iBYn]femu
137
e`tiHYm]
vic]>ic{[ Bti>i ~vuh
pryfemi}E}].
|iBYn]yi
138
ùtu
viEsSic{u
e`tiHYm]
125. m]nuh ek]Tyuh

m][
` h ti>uvit]hkUR
xh]n[
|>fiyl (|E]L kluh) t]Uie etE avuh
xmuzdtI>vum]f[. |vieT O>u zb]f]yvuh n]Wu n]yR
gZHuh ~t]nuh v]fiyM]>ueT p]RpiTuh pt>]>]y
Ouve> mu j]ti]>ueT v]xuh |vyueT |T[ O>u
aNEk]viuh (BgvtiEztvuh) O>u s]]hEk]viuh (s]]
vie avuh) \[.
|ni avieT |o aNEk]viu]yt[ èneyu
pry]h. |>fiyl mut]y zpEdsil kuk]ike Emu
puyR mut]yvR[ 'kyTi' è]>u kiyu[. at[ ~kEdsh
pukiEp]etey]F. pinu pk>h \pEy]giut[
pnE (k>inyueT k]y[) AF. kuk]ike EmuvR
>uB]gm]yi niu mYB]g[ O>u pnEyi[ aE]u
miE]uh aTic{u kiuk A diukil x]D]>fm]f[. O>il
ae aTic{ O>u pnE avieT aTuu]yi>u O>u
citluiEMl ecu ek]ukyuh puu xV[ph ep]ukyuh A
ep]iy u niu >h zpvHic{utuTukyuh ecy[tu.
kic{uek]u nii>u puyR A >zpv]Hh ku By
viHV>]yi \re niviic{u. ciR Eb]Dh ek[ avieTe
vI<ukyuh ecy[tu.
aE]E<uh |o vRm]nh ari[ A
ieyuh kuk]ikueTyuh \TmM]>uh mEnkh
jnuh t]Uilniu tHsIld]R mut]yv>uh A
ei. aE]<uh puilniu >h zpvHic{uek]ute
yi>uu. aE]L ae O>u BUth O>u mnuSYe EdHiEMl
AEvsic{[ ay]L tui. |o puu x]]l ae vizgH
m]efuh aN v[mIk (puu) >Upil |vieT AviR
Bvic{i>iuky]efuh |o pu[ Edvi (Bzdk]i) teeyu
visVxic{u pUjiukyuh viukyuh ecy[t]l mnuSYRu
xk]BIuh xiiuemuh |o citluu ep]iyi>iu
139
e`tiHYm]
u cnm>c{u Etc{u viTvTc{]l >zpv]Hh niluemuh
t]N ae O>u BUtm]efuh pru. \Ten tHsIld]>uh muh
kUTi O>u n} zps[n]>en v>ui zps[nhevic{u En]iu
kyuh A mnuSYN tuiret}]h v]vm]efu zps[n
k]>N viDiukyuh aE]L |o puuh aNtey]ef[
`}]vRuh visV]xm]vukyuh ecy[tu.
an>h A ie \TmN zb]fe>ek]u >u
mUu tu]h cnm>c{u puie viTv[ aTiukyuh aE]L
>zpv]Hh nilukyuh ecy[tu. pie anu muru pUjyuh
tuTic{u. |zpk]>m]f[ m][ ae Agmh.
ae vizgHm]y A puu nny]etyi>iutinu
avieT asuiyuh muh b]Di]etyi>iutinum]yi i
e \TmN te t[]h O]Emc{i]yi[ O>u Em[U>
yu]iukyuh cuuh Evi ekiukyuh ecy[tu.
ptiv]yi pUjyuh muh tuTiyE]L avieT ae
eectnYh vRic{u tuTi. aE]L jnL avieTec[
aen viukyuh Exviukyuh O]E>] k]>YL x]Diu
tin]yi zp]Riukyuh v<ip]TukL k<iukyuh tuTi.
aeny]yE]L m][ ae aTul aEpic{]l
xk k]>Yuh x]Diueme]>u visV]xh jnueT mnil
dZIBvic{u. m]N ù zpxii E]kil xRvzt
p>ukyuh
ecy[tu.aE]L
EdvIdRsnin]yuh
avieT
Bjiutin]yuh v<ip]TukL nTutin]yuh muh dU>
il niuh jnL avieT vutuTi. aE]L ec]v{]<[c,
eviy]<[c |enyu viEsSdivxil avieT kUTu
jnLu xhKYyi}]ety]yi. atin]l pfm]yiuh p
]yiuh mu x]D]yiumu nTv>vuh ax]m]nYm]yi vRic{u.
avey}]h A ie \TmN `Tuukyuh yEh
\pEy]giukyuh
ecy{]m]yi>utuek][
ay]L
viy
Dnv]n]yiI>ukyuh ecy[tu.
140
e`tiHYm]
anu ptiv]yi pUjyuh muh tuTiyE]L ae
vizgHh (puu) zkEmf vRu tuTi. |E]t[ O>u ecriy
pRv{th Ep]ey]yiu[. atiniE]L ~kEdsh |>uptTi
ep]vuh n][ptTi cuvuh azgB]gu >umUu siK>
umu[. A ek]TumuTikL atien]>u BUSfm]yie Es]Bi
uu. |ztyum]yiuh ae vRc{ niii}.
aN
Ek]viie
\Tm]vk]sh
xiic{i>u
kuTuhb]R nTv>vuek]uh muh viy Dnv]M]>]yiIR
E]L avRu pfh x]diutiu AzgHh vRiukyuh
Edvieyuric{u Biyuh EdvIk]>Yiu zsyuh kuryu
kyuh ecy[tu. En>nIh kUT]et pUjyuh muh nTif
emu vic]>h Ep]uh avRi}]ety]yi. aE]vieT
xR]>il niu zpEvsic{[ aNEk]viuh A vuh muh
xR]>il EcRu. atienuric{[ \TmM]R mH]>]j]v[
ti>umnie xiDiyil xTmriyiuky]l k[pnzpk]>h
avR[ ~t]nuh pfh ek]Tu[ av>ueT
\Tm]vk]sh
xR]>iE[ `<uti v]i. aen
aNEk]viuh
atiEn]Tu EcR vuem}]h ti>uvithkUr[ xR]Rvky]yi
IRu. pie xR]>ilniu Ek]viie nitYnid]nh, m]x
viEsSh, AviEsSh mut]yvy[e}]h ptivukL niyiu
kyuh atu zpk]>h xktuh s>iy]yi nTiuTukyuh
ecy[tu.
pUjyuh muh s>iy]yi nTiuTiyE]L avieT
ae siyuh eectnYvuh pURv{]Dikh vRic{u. Edviu
"By>i" ù n]mh y]Rm]yiIRu. nuc{ xmyu
Ep]uh Byh nimih jnvieT Ep]k]t]yi. aE]L EdviyueT
si kuryutin]yi ptiv]yiu pUj ku>uL `
j]ti]R nTutinuh zb]f>ueT pUj viEsSdivxil
m]zth mtieyuh niyic{u. aen nTiuTiyE]L
ae si kuru y]pURv{h p]ki]yi. atin]l
|E]<uh aen te nTuv>uu.
141
e`tiHYm]
|ni ek]Teyuric{u pry]h. "m]uek]T" ù
pr]l m]e p>iv]!>]y BUtEzptpis]c]dikL[
ATuh Ek]<iyuh evi bi ek]Tuuky]f[. Edvi vxU>iviu
te p>iv]>il ek]Tuukyuh avR ek]uEp]yi jn
ueT Eml vitukyuh ecy{uu ùh aeny]F jnL[
vxU>i ae}il mxU>i \]kuetuh EdviyueT p>iv]>
Lu bi ek]Tuu zpx]diic{uek]]l A dInh \]vuk
yie}uh |o p>iv]>e zpx]diiut[ Edviuh xE]S
k>m]efum]f[ jnueT visV]xh.
aNEk]viil zpD]n divxh ec]v{]<[cy]f[. viEsSic{u
m]xhEt]ruh OTuvie ec]v{]<[c atizpD]nm]f[. atin]l
ec]v]<[cEt]rum]F avieT dRsninuh v<ip]TukL nT]nu
m]yi jnL vukUTut[. `}] ec]v{]<[cuh avieT x[ztI
kuh pu>uSM]>um]yi aUril kury] jnL kUTuu[.
OTuvie ec]v{]<[c kUTu jnqueT xhKY Ayi>il Ouh
kurv]yi>iyi}. OTuvie ec]v{]<[cEt]ruh avieT aen
`<uiukyuh ptiv]F. aet]>u ptivTiyi>m]ky]l
atinu viy EG]Sem]umi}. ecriy zsIEk]vil Ep]e
ae}il p<u]mph Ep]e O>u v]Hnh ekiyu]i
a>ic{[ atil EdviyueT p>isUh evc{]F `<uiut[.
zsIEk]vil Ep]e ekiyu]u v]HniN avieT pryu
EpR "czph" `]F. ec]v{]<[c[ avieT kUTu jnL a>i
vItiec{Tuu kievc{u p]vLu ek]Tuukyuh ptiv]F.
atuh EdvIzpx]dk>m]y O>u v<ip]T]F. |en ki
ek]Tuutinu m]xhEt]ruh ~kEdsh mutu n][ptu pr
a>iEy]h Eviv>uh. |tuek][ avieT kUTu agtikuh
kurec{]ume}u x[pm]kuuE}].
ek]T kuBm]xe OTuvie ec]v{]<[c nTfem]f[
evc{i>iut[. `]l a[ ~k]dsiy]efil ek]T atie
muie ec]v{]y]yi>iuh. ek]TyueT pu divxh mu[
v>u w]yr]<[c ek]TiEyri pu divxe \Xvvuh
142
e`tiHYm]
atiniTu v>u eviy]<[c divxh "viy pTu" è]>u
aTiy>vuh ptivu[. Ouve> m>uh p<vuh aT, vT, ah,
ti>i mut]yvyu]i nTyil ek]uecu kUutin]F
"viy pTu' ù pryut[. |tuh EdviyueT p>iv]>L
zpx]di]n]yi ecy{ut]f[. ek]TyueT divxmriu dU>
il niukUeT jnL vu EcE>t]kek][ ek]T,
ek]TiEy[, viy pTu |vyueT divxL >umUu m]xh
muE En]iyri[
"|>uii As]N"
` ]ni
t]UiE[ `<utiyyukyuh atu
tHsIld]R `<utiyyc{u xR]R gxil EcRu
zpxieTuukyuh ptiv]f[. gxukie p>xYh ku
ek]TiEyu mutl p il niuh jnL m]u
vukUTiuTuh. ìuh ek]}u ni]f[ aDikm]ukL
avieT vu kUTut[. atin]l ~tu diilniu v>uvE>yuh
A diuk]R pryutu "ek]}uk]R" `]F. ek]}uk]R
vu tuTi, ek]}uk]R Ep]yiuTi ù pryuk avieT
x]D]>fm]f[. ek]T]yi m]u vu kUTut[ aDikvuh
t]<[ j]ti]>]f[. \yR j]ti]>]y HiuL ve>
cu>um]yiE v>]ruU. aTu Eds]>il aDikh avieT
kUTutu kuc{l ecikuh kI<[> kZNvk]e>u
pryeTu j]ti]>um]f[. |ve>]e v>utu p t>iu
ATukEyuh Ek]<ikEyuh ek]]f[. avR[ ATukEyuh
Ek]<ikEyuh evi vDic{utuTuk ptiv]yi>uu. ek]TiEyu
mutl ek]Tdivxh k<iyutuve> A Edse}]h xd]
ATukueTyuh Ek]<ikueTyuh m>fEvdnEy]eTyu E>]dnh
Eki>uu. k>uf]niDiy]y Extu[mIB]yi xi. e`. mH]
>]i ti>umnie rIjNxi B>fk]u]y jIvk]>ufY
xhyum]y k[pn nimih |E]L avieT atu niESh
niuEp]yi>iuu. `]l ek]T xhbic{u mu cTu
kLuh \Xvh, viy pTu mut]yvuh y]et]>u kurvuh
143
e`tiHYm]
vYtY]xvuh vii}. avey}]h y]pURv{h |E]<uh nTu
v>uu[.
muu m]nu mInm]xil B>fin]L tUh
è]>u v<ip]Tu ptivu]yi>uu. at[ ~vuh By>vuh
Ap[>vum]yi>utin]l ~t]nuh ek]}Lu mu[ atuh
xR]>il niu niR]i. |et]uek]uh avieT ae
eectnYvuh siyuh kurii}. av |E]<uh vRic{u
ek]utey]fi>iut[.
m][ aNEk]vil xR]R vky]ytilie
avieT ve> p>iS[]>h viu[. Ek]viie Emc{il O]y]yi
>utu m]i O]T]i. Ek]viie cuumu ti>umuinu vi]>h
ve> vRiic{u. Ek]viie dRsnh vTE]]ky]l A vsu
n}t]yi[ O>u kiu]ic{u. m]riyu s]]E]viie
jIRE]]>fh k<iic{u. avieTyiE]<uh aTueuh \yR
j]ti]>]y HiuueT v]xmie}u Ed]Sh m]ztEm \U.
k]zkEmf A Ed]Svuh nIiE]kum]yi>i]h.
kTu Evnl]m]kuE]L (mInh, EmTh |o m]xil)
ae vizgHh (A citlu[) ci B]gil ep]i viTvu
]vuk ptiv]F. EdviyueT p>iv]>L vxU>iviu ek]u
Ep]yi mnuSY>ueT EdHil vitc{uk<iiu mic{h v>ut[
a][ ti>iek Ek]u ecu Edviy ~iuh atuv]i
Edvi te EdHi]i xUiuh atuek]]f[ EdviyueT
EdHil
|o ep]u]kuet]f[ BjnueT
visV]xh. |en ep]u]y]l zb]fe>e]u cnm>
ic{u Etic{[ A viTvukTuk ptiv]f[. |tinu mutu n][ptu
tu]h cnh Eviv>uh. A viTvukL |en aT]etyi>u
]l vxU>iviu te ep]i purEu etric{u xRvzt
vY]piuh. Evnl]il ciE]L difti>uvit]h kUril
vxU>i ksl kUut[ |o viTvukT]N t]mxic{i]fEzt.
144
e`tiHYm]
|en m]e kkL |niyuh ve>ry]nu[.
|E]<e putiy p>iS[]>ikL[ |o vkyie]uh visV]x
mi}tin]l |ni aDikh vi>iui}.
145
e`tiHYm]
126. ti>uv]]diEksvN
m]R]vR mH]>]j]v[ ti>umnuek][ ek]}h 921l
AfE}] k]yuh >]jYh piTic{Ti ti>uvit]hkUril EcRt[.
a]u k]yuh ]yil xk suBfuh tik
O>u kuie]n]nyu]yi>uu. A aneyiu ti>umni
E[ atYh kotukh Et]uky]l atien ti>uvnpu>u
ek]uEp]yi avieTyu ]yil t]mxiic{u. atien
EvtuEp]e xUiukyuh >iukyuh ecy{utin]yi
"a<k]pi"
ù
zpxin]yi>u
O>u
n]Win]u
(n]in]u)piey p]]n]yi k[pic{u niyic{u niymiu
kyuh ecy[tu. A An]>nuh Anyuh xmzp]y]>]yi>uu.
>uEpRuh a[ |>upWu vyE zp]ymu]yi>uuu.
m]R]vR mH]>]j]vu ti>umnuek]u ti>uvit]h
kUR >]jYh zsIpd[mn]BxV]miu tZTid]nm]yi evec{]<iyutinu
mu[ O>il xV]mi dRsn]Rh ti>uv]E[ `<uuk
yu]yi. a[ |o kuiy]nEyyuh ek]uEp]yi>uu. ti>umnu
ek]u xV]midRsn]nh |o Aney avieT nTi>uukyuh
"AdiEksv]" ù viiukyuh ecy[tu. A An atu xtic{
t]yi t kuuukyuh O>nux>f sh pureTuviukyumu
]yi. atuek]u mH]>]j]vu ti>umnuek][ A Ep>u
tey]f[ A An[ viic{t[. A Any]f[ piIT[ "ti>uv]]di
EksvN" ù zpxin]yiIRtuh.
mH]>]j]vu ti>umnuek][ Aney |>uukyuh muh
ecy[ttie EsSh a<k]piey ti>umu]ek v>ui "Adi
Eksven `}] m]xiuh ptiW]h tIytiEt]ruh ti>uv
pu>u ek]uv>fh. nmu[ |ven m]xie]>ieiuh
k]f]etyi>i]N vy{. |vieT Eztil ptiW]h tIyti
|vene]u v} k]>Yvumueil atu k<i]uTen
ek]uv>fh. aen divxm]h v>uE]L A viv>h ne
muNkUi ariyiukyuh Evfh" ù klpiukyuh a<k]
146
e`tiHYm]
pi atien x]d>h xtiukyuh azpk]>h ecy[tuek]i>i
ukyuh ecy[tu. ti>umnuek][ divxE]ruh evu]N
k]u mUu mfiu muE piuruuf>ukyuh \Ten k]uh
muKvuh muh sum]i ci n]mL jpic{uek]u ek]]>
inku]ie]i>iukyuh ptiv]yi>uu. atin]l
AdiEksven ti>uvpu>u ek]uec}utuh ptiW]h
tIyti Et]>uh evu]Nk]u mUumfi]yi>ifemuh
avieT ek]uec]l aven ek]]>ie mu[ |
u niRie]femuh zpEtYkh klpic{i>utin]l
a<k]pi aeney]ey]f[ ecy[ti>ut[. ptinW]h
tIytiEt]ruh piuruufR]l AdYh tZF p]Rut[
AdiEksven Evfemu ti>umniEu niRbmu]yi>uu.
atuek]]f[ aen zpEtYkh klpic{i>ut[.
AdiEksvN xk suBfuh tik O>]ny]yi
>uu ù muu priuE}]. atuek]]yi>ui>i]h
aven m]xie]>ieiuh kfik]ffemu ti>umni
Eu niRbmu]yi>ut[. Eksve >u ek]ukuh O>u
Ep]e kURu vvyuh n} Bhgiyuvyum]yi>uu.
avyueT >u vsiuh xUic{u En]iy]l k]f]vu
viDil O]E>] E>Kku]yi>uu. av k]l ave
ek]ukueT kI<Vs[ aveyEp]ete >u ek]ukL kUTi
\]ievc{u EcRifiyi>iy]efu Et]um]yi>i>uu.
atin]l
AdiEksvN
O>u
n][e]n]ny]efukUTi
jnL pri>uu. Eksve piNvsuniu En]iy]l
mUuEk]il (OtTiyil) aDikh ep]mie}u Et]um]
yi>uu. ìuh ave muilniu En]iy]l avn[ aWu
Ek]il(ptiWTiyil)kury]et
\y>mueuh
ARuh
Et]um]yi>uu. ave teyTuuh tiyuh mkie
vi>ivuh tuieeyie mu<uuh ecvikueT vivuh \Tie
t<uh nIvuh k<uie vvuh k<uinu t]e< tUi
iTu t]TyueT |rvuh muh k]l |venE]e
147
e`tiHYm]
Bhgiyu O>]n meumie}uh |niyu]vuk]>Yh ax]DY
m]efuh ARuh Et]um]yi>uu. AdiEksve k]ukueT
vvuh ax]m]nYm]yi>uu. ave k]TikueT cuv[
n][pe[ ahguh \]yi>uu. atuek]u k]ukueT vh
~kEdsh \oHi]mE}]. ìnu ve> pryuu? "AkeT
O>]nc{h" ùt[ AdiEksven xhbic{u n} s>iy]yi
>uu. `]l aven ax]m]nYm]y EdHpui m]ztm}
\]yi>ut[. atinu tvmu k]ybvumu]yi>uu.
buisiyuh aente. EksvN piTic{uevu tTiyuh
muh Ever n]]nkLkUTi piTic{]l |]NEp]uh k<iyum]yi
>ui}. azpk]>h ~etiuh O>u k]>Yh a<k]pi mnil
vic]>iuE]E<uh EksvN ecy[tuk<iyuh. mu p]]M]e>
E]e vTieyTuuk ù k]>Yh a<k]pi[ O>iuh
Evivii}. a<k]pi Eksve p]]n]yiIRtinu
EsSh kurc{u divxh k<iE]E<uh avR til niu
]y x[EnHvisV]xL \]yiIRu. atin[ avR[
AjIvn]h xVlphEp]uh vYtY]xh v>ikyuh ecy[ti>ui}.
>umUu zp]vsYh ti>uvpu>u Ep]yi muKh k]fic{[
vE]E<uh Eksvn[ aE]u Ep]Eku divxvuh
Ep]k]nu v<iyuh aviETeyEu xmyvuh avieTec{]l
nilEu vuh muh n} niym]yi. evu]Nk]u
mUu mfi[ avieTeyiy]uTen a<k]pi Eksven
niitu niRiyiu m]ri mru ni[uh ti>umniE[
AdYh Eksvene tZFp]Rfemu niRbmu]yi
>uuvE}]. atuek]]f[ ay]L aen ecy[ti>ut[.
a<k]pi m]ri ni]uTen EksvN BiEdY]tkm]yi O>u
sh pureTuviuh. \Ten ti>umnuek][ purEe,
n]iEk>h, k>i[ mut]yvey}]h avieT ty{]r]i vc{i>iuh.
avyil citu ti>umnuek]ute tZeeek][ `Tu[
Eksvnu ek]Tuukyuh av EksvN x]d>h v]i tiukyuh
148
e`tiHYm]
ecy{uh. aen ~t]nuh citu tiu k<iyuE]L `}]emTuu
ek]Tuu k]>Yh ti>umniEu buimu]yiIReiE]
ù vic]>ic{u EksvN xV[ph piE]h m]ri niluh. atu
k]fuE]L kus]zgbuiy]yi>u ti>umniE[ Eksve
aBizp]yh mni]kuh. \Ten "`]l `}]emTuu tiu
ek]uk" ù k[piukyuh EksvN `}]emTu[ tiukyuh
ecy{uh. EksvN `}]h tiuk<iyuE]L a<k]piyuh
Eksve aTueuh. \Ten ti>umnuek][ >u muuh
aWu >Upyuh ay]Luh k[pic{u ek]Tuuh. atuh k<i]l
EksvN muNk]ukL >uh mTi muukL kui ti>umnie
tZ]dxiDiyil kuiu y]ztyriyiut]yi O>u sh
pureTuviuh. \Ten ti>umnuek][ "`]]ve, aTu
m]xiuh v>fh" ù k[piukyuh EksvN atuh xtic{
B]vil tkuuie][ n]WTi piE]h nTu m]rIu
ti>iu nTuEp]vukyuh ecy{uh. |zpk]>em]ey]yi>uu
Eksve ptivukL.
aen ~t]nuh ek]}L k<itie EsSh O>il
ti>uvnpu>Eu Ep]k]nu divxmTuE]L a<k]
piuh EdHinu n} xuKmi}]yi>uu. atin]l ay]L
EksveyTul ec[ ave tuiee piTic{u tE]Tie][
"ku]! Eksv]! n]ey]fE}] ti>uvnpu>Eu Ep]Ekt[.
`niu EdHinu tIe> xuKmi}]etyumi>iuu. niit divxh
avieT ec}]]l ti>umniE[ Ouh xuKm]vukyi}.
atin]l |vf è kuN tnic{u Ep]yiv>fh. aE]u
Ep]k]nu v<iyuh avieT ec]u ptivukuh muh ninu
niymuE}]" ù pru. EksvN atu Eku xtic{u t
kuuukyuh aTu divxh avN tnic{u Ep]yi ti>uvn
pu>ei ptivuEp]e muKh k]fiukyuh muh k<ic{u mTi
v>ikyuh ecy[tu.
|enyi>ie
ek]}h
933-m]u
miunm]xil
m]R]vR mH]>]j]vu ti>umnuek]u n]Tu nIi. A
149
e`tiHYm]
vRm]nh \Ten Ek>ie} viEdsilE]uh `}]v>uh
ariu. ìuh atri]l AdiEksvnu duHm]y duK
mu]kuemu vic]>ic{[ a<k]pi tl]h aven atiri
yic{i}. `]l aDikh t]mxiy]et avnt[ ariEyt]yi
v>ikyuh ecy[tu.
aTu m]xiuh a<k]pi ptivuEp]e ptinW]h
tIyti evu]Nk]u mUu mfiu EksvEnyuhek][
ti>uvnpu>ei. aven ptivu u niRukyuh
EksvN ptivuEp]e sh pureTuviukyuh ecy[tu. >]m
vR mH]>]j]vu ti>umnuek][ mUu mfi[ piuruu
f>]ri}. n]umfi]f[ aviTuu piuruuf>uk ptiv[.
`]l EksvN sh pureTuvic{E]L n} piuru]
yi>iu. A sh Eku ti>umnuek]u v}]et ewiyuf>u
kyuh "aetu sm]fu Ekt[? O>]nyueT sh Ep]ey]
fE}] Ekt[. |o axmy[ an]vsYm]yi |vieT Aney
ek]uvt]>]f[? atien avieTniuh fil ek]u
Ep]ke" ù Ek]pE]TukUTi \c{il kiukyuh ecy[tu.
mue]>iumu]yii}] viDiu A k[pn Eku
EksvN v}]et p>izBmic{[ a<k]piey t]ieyTuu tyil
vc{uek][ avieTni[ OE>]h vc{uek]Tuu. eny{]iNk>
eciE avN nilukEy] ti>iu En]ukEy] ecy[tuu.
avieTeyi a<k]piey t]e<yiri niRiyE]L ay]L
"è Eksv]! nie zp>izBmh xV[pmDikm]yE]yi. nueT
tu>]n}] A k[pic{t[. nueT tu>]N k]mvR
mH]>]j]vu ti>umnuek]]f[. aviETu nie ptiev]uh
niymi}" ù pru. "nueT tu>]N n]TunIiE]yi"
ù
EkE]L
EksvN
atYh
xTE]TukUTi
kIe>]iic{uek][ \re mUu niviic{i[ pieyuh
kIe>]iic{uek]u niu. aE]L a<k]pi "|E]L
n]Tuv]]nuh nueT tu>]Ntey]f[. p>icyh
150
e`tiHYm]
v>uE]L |o tu>]!nuh mE tu>]enE]e nieuric{u
vic]>ic{u tuTuh. atuek][ nmu[ |ute ti>uvn
pu>u ec[ muKh k]fifh" ù pru. a<k]pi |o
prt[ EksvN Ekt]yi B]viEp]uh ecy[ti}. a<k]
piyueT v]ien EksvN atinumue]>iuh Ad>i]et
yi>uii}.
EksvN ti>uvnpu>uni[ O]TiE]ytie EsSh En>h
evuE]L ci ExvM]R ti>umnie xiDiyil ec[,
"n]Tu nIiE]y m]R]v> mH]>]j]v[ ti>umnuek][
O>]ney ti>uv]]u nTi>uukyuh A An[ AdiEksvN
ù k[pic{u Ep>u viiukyuh ecy[tiu[. A Aney
k[pnzpk]>h `}] m]xiuh ptinW]h tIyti Et]ruh
evu]Nk]u mUumfi[ |vieT ek]u v>ikyuh |vieTey
iy]uTen EksvN t]N vi>iuu `riyiutin]yi
O>u sh pureTuviukyuh atu Ek]uTen ti>umnuek]u
pure<ui EksvN p<ukuh sR>yuh n]iEk>vuh
k>iuh muh tZeeek]ute `Tuu ek]Tuukyuh
EksvN avey v]iiukyuh ptiv]yi>uu. A ptivnu
x>ic{[ |vieT ek]uv>e Eksve sm]f[ |u
evu]Nk][ |vieT EkLet[. ptivuEp]ey}]et
Ek]pE]TukUTi \re a>uiec{y[ttu Ek[ EksvN Bye[
aE]Le
|vieTni[
O]TiE]yi.
m]R]vR
mH]>]j]v[ ti>umnuek][ n]TunIiE]yi ù k
EksvN arii>iyi}" `riyic{u. atu Ekiu ti>umnu
ek][ "`]l Eksven fil v>ufh" ù
k[piukyuh ci \EdY]gM]R \TEn O]TiE]yi eny{]iN
k>ec{u k[pnyueT viv>h a<k]piey zgHiiukyuh
ecy[tu. a<k]pi viv>em]e pruEn]Iuh Eksvn[
O>imu]yi}. atin]l A \EdY]gM]R mTiec{[ A
viv>h ti>umnie aTul ariyic{u. ti>umnuek][ aTu
divxh k[pic{[ Auke ayc{u. auh Pmu]|}. aen
151
e`tiHYm]
Aru divxh k<iu. ~<]h divxh ti>umnuek][ "EksvN
|E]u v>ikyie}il w]nE]u v>]h. aeny]y]uh
`niu Eksven k]ffh" ù k[pic{yc{u. ti>umnie
AukL eny{]iNk>eyi A k[pic{ viv>h prE]L
a<k]pi EksvEn]T[ "k[pic{yc{tu EkiE}? nIyE]u
ec}]et
ti>umnuek][
|E]e<u]niTy]kutu
km]f[. nmu[ |ute ti>uvnpu>ei muKh
k]fifh" ù pru. EksvN atu Ekiu xtic{u t
kuuukyuh O>u anux>f sh pureTuviukyuh ecy[tu.
\Ten a<k]pi "`]l Ep]k]h" ù pru nTu
tuTi. pi]e Eksvnuh Ep]yi. Eksvnu Ifhek]u
nT]N ve> zpy]xmu]yi>uu. m]R]vR mH]>]j]vu
ti>umnuek]u n]TunIieyu Ek divxh mutl auve>
Aru divxh EksvN kuEre evh kuTic{t}]et y]et]uh
tii>ui}. A Aru divxvuh eny{]iNk>]>il p>uh
Eksvnu p<ukuh muh D]>]h ek]uecu ek]Tui>uu.
ìuh avN avyie]uh et]TukEp]uh ecy[ti>ui}.
pie avnu Ifh vt[ O>utm}E}]. EksvN Ouh
ti]etyi>utuek][ a<k] piyuh x]m]nYh Ep]e
Bfh k<ic{i>ui}. ìuh avR >uEp>uh O>uviDh nT[
aute ti>uvnpu>u ti>umnie ti>umu]ek ì.
avieT
ti>umnuek]u
m]R]vR
mH]>]j]vu
ti>umnieE]ete Eksvnu ek]Tuutin]yi p]h EsK>ic{u vc{i>uu. ti>umnuek]u tZee
ek][ avyil cietTuu Eksve Ene> nIi. EksvN
avyie]uh v]]et xV[ph piE]h m]ri niu. aE]L
a<k]pi "EksvN nni[ |[ ~uEmniey et]Tutu viHitm}E}] ù vic]>ic{]f[ avN
piM]riyt[" `riyic{u. \Ten ti>umnuek][ "`]l
Eksven fil ek]uEp]yi nnc{u ek]uv>fh" ù
k[piukyuh a<k]pi Eksven \Ten k>mny]il
ek]uEp]yi nnc{uek]uv>ikyuh ecy[tu. pie ti>umnu
152
e`tiHYm]
ek]u k[pic{u ek]Tu p<ukL mut]yvey}]h EksvN
x]d>h EmTic{u tiu. ìuh atuh kIe>]iic{uek]uh
duKB]vE]TukUTiyum]yi>uu. EksvN avey}]h tiu
k<itie EsSh ti>umnuek][ a<k]pi[ ptivu
muuh pfvuh ay]Luh k[pic{u ek]Tuu. \Ten EksvN
muNk]ukL >uh mTi muukui ti>umnie ti>umuil
kuiTukyuh `<uEu niuek][ O>u sh pureTuviukyuh
ecy[tu. aE]<uh a<k]pi "EksvN y]zt ariyiuky]f[
ecy[tt[. |eny]f[ ave ptiv[" ù ti>umnriyic{u.
\Ten ti>umnuek][ "EksvN muNptivuEp]e m]xhEt]ruh
|vieT v>fh. `]tu evu]N k]u mUumfiu
Evfemi}. n]umfi]y]l mti" ù k[piukyuh atu
xtic{t]yi EksvN tkuuukyuh O>u sh pureTuvi
ukyuh a<k]piEy]TukUTi aE]Le aviTuu Ep]vu
kyuh au >]ztiyi[e ti>uv][ ùkyuh ecy[tu.
AdiEksven a]>iE] `<uiEn] \pEy]giu
E]L ave k<uileutu mUi<kL (v>ikL) \ O>u
mfim]y]f[ ptiv[. A O]E>] v>ikiuh mu]ru mfikL
vItvuh A mu]ru mfikLuh kUTi >> tu]h knvumu]
yi>uu. aE]L mUu v>ikLuhkUTi ~<>u]h v>umE}]. A
mfim] Eksve k<uil v>uE]L ave t OukUTi
\y>uh. aE]L ave Bhgiyuh k]iyuh |>iukyuh ecy{uh.
mu AnkLu piTic{i]NEp]uh vy{]etku
viy tTikL Eksvene]u piTiic{[ \i[ Aic{u
ek]Tufemu p>uh a<k]piEy]T[ AvsYeT]ru[.
`]l tTiyueT vivuh piTic{uek]uEp]k]nu dU>vuh
ari]l a<k]pi avEn]T[ |tin[ |zt pfh AdiEksv
xV]mi[ nTu evukyuh |zt pfh tniu t>ikyuh Eksvnu
ti]N |i x]DnL |ztyizt vIth ek]Tuukyuh
ecy{femu pryuh. tTiyueT \TmN avey}]h xtic{]l
a<k]pi EksvEn]T[ "Eksv]! |o mnuSYN O>u tTi piTic{u
153
e`tiHYm]
evc{u ek]Tufemu pryuu. A tTi[ |zt vvuh |zt
nIvumu[. atu piTic{[ |zt n]<ik dU>h ek]uEp]kfh. atin[
AdiEksvxV]mi[ |zt pfh nTu evukyuh `ni[ |zt
pfvuh nin[ ti]N |i x]DnL |ztyizt vItvuh
t>ikyuh ecy{]em[ |o mnuSYN xtic{iu[. atin]l è
kuN ec[ A tTipiTic{uevc{u ek]Tufh" ù pryuh.
a<k]pi kUeT ec}femuh mumi}. v<ik]fic{uek]Tu]N
Ae>iu O>]L ec]l mti. EksvN ariyu m]efil
atuh Evfemi}. | u kiTu tTi piTic{[ |
u ek]uecu evc{uek]Tufem[ a<k]pi
pryukm]zth ecy[t]l mti. `]l tTiyueT \TmN enriEkTu
pryukEy] zpvRiukEy] ecy[t]l Eksve viDh m]ruh.
u ecu En]uE]L tTiyueT vEm] nIEm]
pri>utiDikmueu k]l EksvN atu et]Tuk
Ep]uh ecy{]et mTiE]>uh. azpk]>hte tTi piTic{uek]u
Ep]y]l v<iyueT dU>h pri>utiDikm]y]l EksvN A
tTi ti>iek piTic{[ atu muu kiTi>u uniu >E]
n]E] n]<ikkUTi dU>u ek]uecu Ever O>]nuh piTiec{Tu
]N x]Di] viDh duRGTm]y O>u ]uh. aen
ey]ey]yi>uu Eksve ptiv[. aen ek]ueciTu
tTi pie a<k]pi pr]uh EksvN et]TukEp]uh
ecy{ukyi}. av] A tTi EksvN pie piTifemil
tTiyueT \TmN vY]jh prtie zp]yim]yi D]>]h
sR>yuh eny{uh n]iEk>vuh kdi<vuh EcR[ O>u
pi>u]u x]Dnuh Eksvnuh pfh
a<k]piuh ek]Tuukyuh AdiEksvxV]miu pfh
nTuevukyuh ecy[t]l EksvN ec[ A tTi piTic{[
\iu ek]uecu evc{u ek]Tuuh. aeny}]et
ekosem]uh EksvEn]T[ piyi>ui}.
154
e`tiHYm]
Eksvnuh
a<k]piuh
`FpWu
vyu
tikyutuve> |zpk]>em}]h nTi>uu. atinuEsSh a<k]
iu Ifhek][ `<uEu nT]N Ep]uh vy{]ety]yi.
ìuh Eksvn[ aztyuh Ifh b]Dic{i}. atin]l
Eksvene]u
Eztil
AvsYmu
divxil
p]]En]TukUT]ette EksvN tnic{u Ep]yi aTiyi>L
y]zkmh nTiE]i>uu. Eksven nTi>uiytie EsSh
kurc{uk]h k<iE]E<uh A Eztie cve}]h
avnu n} niym]yi. atin]l p]]N kUeTyie}iuh
k]>YLu ku<mi}]yi>uu.
a<k]pi If]DikYh nimih kiTi]ytie EsSh
aDik divxh kei}. n]Wu divxh k<iE]L O>u
divxh evu]N k][ A B]gYv]N an]y]Exn c>mgtiey
zp]pic{u. aE]L A vIil ay]ueT B]>YyueTyuh mueTyuh
k>c{iuh pi<ic{iuem]eyu]yi. atu Eku EksvN k]>Yh
mni]ie]u muuniu ptue nTu pril ecu
kiTu. m]ztEn>h k<iE]L ave kyuh k<iu. atu
ek]u Eksvnuh B]gYv]n]yi>uu ùte vic]>iEi
yi>iuu.
En>h evuE]L EksvN c>iu ùh a<k]pi
m>ic{u ùh \ vRm]nh A diie]e zpxim]yi. \Ten
xR]ruEdY]gM]>uh mEnkh jnuh avieT vu
kUTukyuh a<k]piyueT xhx[k]>kRh y]viDi nTiu
kyuh ecy[ttie EsSh A prile O>u viy kuI>h atiiu mUTiukyuh ecy[tu.
a<k]piyuET p>icyh xiic{tie EsSh tni[ |ni
me]>u
p]]nu]k]niTy]k>uetu
vic]>h Eksvnu
x]m]nYiDikmu]yi>uu. azpk]>h te Eksve k]h
k<iiu me]>]nyueT p]]n]k]niTy]k>uetu vic]>h
a<k]piumu]yi>uu. A B]gYv]M]R vic]>ic{i>utu
Ep]ete av>ueT k]h k<iukUTi. ve>]h Adi
155
e`tiHYm]
EksvxV]miey Exvic{uek]u tlxiDiyile t]mxic{i
>u avR[ aeny}]et v>]niTyi}E}].
156

Aitihyamala - Kottarathil Sankunni Part 8

Transféré par

Informations du document

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Aitihyamala - Kottarathil Sankunni Part 8

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

`]h B]gh

116. ciURk]vil Bgvti

117. k}UR nU>i]TM]R

2. au teE]e m]>uh xV]du

118. tk<iyil s]]vuh aviTe `yuh

119. arl bIbi

120. ti>uvi<] mH]Edvnuh aviTe m>uuh

121. p]<UR ep>uhtZE]vil - 2

122. etETu kuTuhb]R

123. muE] EztL

124. kum]>mhgu nU>i

125. m]nuh ek]Tyuh

Vous aimerez peut-être aussi