Vous êtes sur la page 1sur 16

Mo*wfpfv 2009

0gacgif-awmfovif;v 1371
twGJ 2 trSwf 12

avavqifESarmif;a-umifh ðydysufoGm;aomfvnf;
tpdk;&xHrS tultnDr&

uav;tvkyform;rsm;
um;vrf; &xm;vrf;azgufaomfvnf; &ckdifvlxk &cdkifjynfe,fwGif
a&vrf;udk qufvuftm;udk;ae&qJ txl;wdk;yGg;vm

txufArmjynf ausmif;om;or*¾rS
wuúodkvfaumvdyfrsm;wGif or*¾rsm;wdk;csJUzGJUpnf;
ed&Oö&mowif;
17? 08? 09
txufArmjynf ausmif;om;or*¾rS jynfe,fESifhwdkif;(5)ckwGif ausmif;om;o*¾(5)ckk ppftpdk;&udk
qefUusifa&;twGuf wdk;csJUzGJUpnf;vdkufonf/
txufArmjynf ausmif;om;or*¾\ 2009 ckESpf Mo*wfpfv 14&ufaeUjzifhxkwfjyefaom owif;
xkwfjyefcsufwGif rEÅav;wdkif;? rauG;wdkif;? ppfudkif;wdkif;? &Srf;jynfe,fESifhu,m;jynfe,f&Sd wuúodkvf
aumvdyf (5)ckwGif ausmif;om;or*¾(5)ckudk wdk;csJUzGJUpnf;vdkufjyDjzpfaMumif; az:jyxm;onf/
¤if;tjyif ûrdUe,f(15)ckwGifvnf; ppftpdk;&qefUusifa&;tzGJUrsm;udk zGJUpnf;vdkufjyDjzpfaMumif;jzifh
vnf;az:jyonf/
Global Action for Burma wGifyg0ifonfh txufArmjynf ausmif;om;or*¾taejzifh trsdK;om;

a':atmifqef;pk-unfudk vGwfajrmufa&;vIyf&Sm;rIMuD;\ vkyfief;pOf(7)&yfwGifyg0ifonfh yxrtcsufjzpfaom wpfEdkifiHvHk;t


wkdif;twmESifh ûrdUwdkif;e,fwdkif;wGif etz ppftkyfcsKyfa&;,EÅ&m;udk wGef;vSefz,f&Sm;&ef rdrdwdkUwlnD&m
rdwfaqGtodkif;t0dkif;tvdkuf tzGJUtpnf;rsm;ESifhor*¾rsm;ay:aygufvma&;} qdkonfhvkyfief;pOfudk t

15? 08? 09
tar&dueftxufv$w fawmftrwfawG‹qHk
vGefcJhaom ZlvdkifvtwGif;u ukvtwGif;
aumiftxnfaz:aqmif&Gufonfhtaejzifh ,ckuJhodkU ausmif;om;or*¾rsm;ESifh tzGJUtpnf;rsm;udk zGJU
pnf;jcif;jzpfaMumif; az:jyonf/
jrefrmEkdifiHudk ESpf&ufMumvma&mufvnf a&;rª;csKyf rpöwmbefuDrGef; jrefrmEdkifiHudk vm wjcm;vufvSrf;rrSDao;aomûrdUe,frsm;ESifhwuúodkvfaumvdyfrsm;wGif tzGJUtpnf;rsm;udk qufvuf
ywfcJhaom tar&dueftxufvTwfawmftrwf a&mufcJhpOftwGif; a':atmifqef;pkMunfESifh awGU wdk;csJUzGJUpnf;oGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
Jim Webbonf Mo*wfpfv 15 &ufaeUu a': qHk&efawmif;qdkcJhaomfvnf; twGif;a&;rª;csKyf ¤if;tjyif jrefrmEdkifiH&Sd ûrdUe,frsm;toD;oD;wGifvnf; rdbjynfolrsm;? tvkyform;rsm;? awmifol
atmifqef;pkMunfESifh tpdk;&{nfha*[mwGif rdepf awmif;qdkrludk etz ppftpdk;&acgif;aqmif Akdvf v,form;rsm;ESifh ausmif;om;rsm;rS rdrdwdkU,HkMunf&m rdwfaqGtodkif;t0kdif;tvdkuf wEdkifiHvHk;twdkif;
40 MumawGUqHkcJhonf/ csKyfrª;MuD;oef;a&Tu jiif;y,fcJhonf/ twmjzifh tzGJUrsm;udkzGJUpnf;jyD; ppftpdk;&udk awmfvSefwdkufyGJ0ifMu&efvnf; aqmfMoxm;onf/
a':atmifqef;pkMunftay: jypf'gPfcsrSwf tar&dueftxufvTwfawmftrwf Jim Webb etz ppfacgif;aqmifrsm;rS a':pktm; axmifacsmufqiftjypf&SmjyD; xyfrHtusOf;csxm;Ekdifjcif;rSm
vdkufjyD;aemuf etzppftpdk;&udk EdkifiHwumu onf Mo*wfpfv 14 &ufaeUu jrefrmEdkifiHudk jynfwGif;jynfy&Sd EdkifiHa&;orm;rsm;\ tcsdefESifhwajy;nD vkyfaqmifoifhonfrsm;udk rvkyfaqmifíjzpf
0dkif;0ef;jypfwif&IyfcsaeonfhtcsdefwGif tar&duef a&muf&SdcJhjyD;aemuf a':atmifqef;pkMunfaetdrf aMumif;ESifh etz ppftkyfcsKyfa&;,EÅ&m;udk vHk;0&yfqdkif;oGm;ap&ef jynfwGif;tiftm;udk tcdkiftrm
wnfaqmuf&eftwGuf tcsdeftenf;i,fomusef&SdawmhaMumif;az:jyjyD; trsdK;om;vGwfajrmufa&;
txuf v T w f a wmf t rwf u d k etzppf t pd k ; &u jcH0if;xJudk a&;ul;0ifa&mufvmol *Ref,ufaxm
vIyf&Sm;rIMuD;wGif 0efxrf;rsm;? Munf;? a&?av wyfrawmfom;rsm;ESifh jrefrmwEdkifiHvHk;&Sd wdkif;&if;om;
a':pkESifhawGU qHkcGifhay;cJhjcif;jzpfonf/
pmrsufESm 6 aumfvH 2 jynfolw&yfvHk; yl;aygif;yg0ifMu&ef wdkufwGef;EId;aqmfxm;onf/

Edkzdk;wGif usif;yaom -o*wfpf 13 ESifh


q&m}uD; OD;OD;omxGef;ae‹
tcrf;tem;
2009 ckESpf Mo*wfpfv 13 &ufaeUwGif us
a&mufaom 42 ESpfajrmuf q,foHk;Mo*wfpfaeU
tcrf;tem;ESifh 19ESpfajrmuf q&mMuD; OD;OD;omxGef;
aeUtm; xdkif;EdkifiH Edkzdk;pcef;wGif usif;yûyvkyfcJhMu
onf/ vlaygif; 200 ausmf wufa&mufcJhjyD; wuf
a&mufcJholrsm;txJwGif &cdkiftrsdK;om;rsm;omru
Arm? u&iftygt0if vlrsdK;aygif;pHkyg0ifonf/ &cdkif
trsdK;om;rsm;taejzifh tqdkyg ordkif;0ifaeU&uf
rsm;udk a&mufonfhae&m a&mufonfht&yfwGif ESpf
pOfESpfwdkif;usif;yjcif;onf ArmtkyfcsKyfolrsm;\
tEdkifusifhapmfum;rlESifh &ufpufrIrsm;udk tpOfrarh
aMumif;ESifh tqdkygordkif;0ifaeU&ufrsm;udk tem*wf
rsdK;qufopfrsm;udkyg vufqifhurf;od&Sdap&ef &nf
&G,fí usif;yMujcif;jzpfonf/ ("gwfyHkowif;)
Mo*wfpfv 2009
jrefrmha&;&m pmrsufESm 2

udk;uefUtzGJUESifhjzpfyGm;aom tar&duefvTwfawmftrwf
wdkufyGJwGif etzbufrS
11 a,mufusqHk;jyD; 39 OD; a':pk vTwfay;a&;awmif;qdk
'Pf&m&&SdaMumif;ausnm
EdkifiHa&;t&
tajzr&SmbJ
jrefrmh oifwdkU cHpm;ae&aom
16? 08? 09
edkifiHa&; tar&dueftxufvTwfawmftrwf EdkifiHjcm;a&;&maumfrwD\ cHpm;rlrsm;ESifh qHk;&ªH;aeaom
tcGifhta&;rsm;tm; trsm;
ta&SUtm&SESifh ypdzdwfa'oqdkif&mwm0efcH rpöwm*sifrf0ufbfu a':
jy\emudk atmifqef;pkMunfudk jyefvnfvTwfay;&ef AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&Tudk olig od&Sdapvdkygovm;/
awmif;qdkcJhonf[k xdkif;EdkifiH befaumufûrdU owif;pm&Sif;vif;yGJ ed&Oö&m owif;Xmeonf
ajz&Sif;edkifrnf wGif ajymMum;cJhonf/ ppftpdk;&aMumifh oifwdkU\
rpöwm*sifrf0ufbfrSm AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&TESifhawGUqHkcJhpOf a':
r[kwf ? atmifqef;pkMunfudk aetdrftus,fcsKyfcsrSwfrIuae vTwfay;&eft
qHk;&ªH;aeaom tcGifhta&;
rsm;tygt0if tEdkifusifhcH
jyif 2010 ckESpfwGif ûyvkyf&efpDpOfxm;onfh a&G;aumufyGJwGif a':
atmifqef;pkMunfudk yg0ifcGifhûy&efvnf; awmif;qdkcJhonf[k rpöwm ae&rlrsm;tm; EdkifiHwumrS
8? 30? 09 ausnmonf/ a&mufodrf;ydkufjyD; &Jom;rsm;udk 0ufbfuajymonf/ urÇmhjynfolrsm; od&Sdatmif
ed&Oö&mowif; udk;uefUzufrS tavmif;16 jyefay;qGJoGm;cJhonf/ tar&duef txuffvTwfawmftrwf *sifrf0ufbfonf Mo*wfpf aeUpOf wifjyay;aeaom
udk;uefU typf&yftzGJUESifh avmif;udk &SmazGawGY&SdjyD; vuf etz &kyfoHrS udk;uefUtypf v 15 &ufaeUu aejynfawmfrSm AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&TESifh awGUqHk t,HkMunf&qHk; wckwnf;
Mo*wfpfv 27 &ufaeUrS 29 euf200ausmf odrf;ydkuf&&Sdonf &yftzGJUESif jzpfyGm;aom wdkufyGJ cJhpOf awmif;qdkcJhjcif;jzpfonf/ aom &cdkiftrsdK;om;owif;
&ufaeUxd jzpfyGm;cJhaom wdkuf [k jrefrmh&kyfoHu ausnmonf rSm Mo*wfpfv29&ufaeU nOfh tvm;wl *sifrf0ufbfrSm AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&TESifhawGUqHkjyD;
yGJrsm;wGif etz ppfwyfbufrS [k aumhbZm;ûrdUcHwOD;u ajym 1em&DwGifjyD;qHk;aMumif; ausnm aemuf &efukefûrdUwGif a':atmifqef;pkMunfESifh rdepf 40cefU awGUqHk
Xmejzpf y gonf / tcsd e f r S D
11 OD;usqHk;jyD; 39 OD; 'Pf&m onf/ oGm;cJhonf/ cGifh&&SdcJh&mwGif olr\ jrefrmEdkifiH 'Drdkua&pD&&Sda&; tepfemcHêud;yrf; qufoG,fyg/
&&SdaMumif; etz &kyfoHMum;rS Mo*wfpfv 8 &ufaeUu zkefMum;&SifESifh acgif;aqmif rIrsm;twGuf txl;av;pm;rI&SdaMumif; ajymqdkcGifh&&SdcJhonf[k od&
Mo*wfpfv 30 &ufaeYwGif aus jrefrmh&JwyfzGJUu udk;uefUtypf&yf 4 OD;udk vHk;0vufcHawmhrnf onf/ zHk; 0088(0)3772006688
nmonf/ tzGJUrSm vufeufrsm;xkwfvkyfae r[kwfawmhaMumif;ESifh t"du ¤if;tjyif txD;usefjzpfaeaomjrefrmvlxktay: zdESdyfrIrsm;vkyf ESifh (0) 4437148825
¤if;jyif udk;uefUtzGJU\ypf aMumif; az:xkwf&&SdjyD;aemuf w&m;cHrsm;tjzpf ausnmonf aeaom ppftpdk;&udk ûyjyifajymif;vJrIrsm;vkyfvmap&eftwGuf tdrf Email: narinjara.news@yahoo.com
cwfrIaMumifh &efaemifwdkif; &Jp ydkif; udk;uefUtypf&yftzGJUESifh [k vnf;od&onf/ eD;csif; w&kwfEdkifiHu ol\MoZmt&Sdeft0gudkoHk;jyD; zdtm;ay;vkyf
cef;rS &Jom; 14 OD;aoqHk;jyD; etz ppftpdk;&tMum; tajct udk;uefUtzGJUonf 1989 ck aqmif&ef wm0ef&Sdonf[k oluajymMum;cJhonf/
11 a,muf'Pf&m&&SdcJhonf[k aewif;rmvmcJhonf/ ESpfwGif etz ppftpdk;&ESifhtypf
owif;wGifaz:jyonf/ usef 25 ¤if;aemufydkif; udk;uefUwyf tcwf &yfpJxm;cJhaomtzGJUjzpf
OD;rSm wpHkw&m'gPf&m&&Sdjcif;
r&SdbJ vGwfajrmufvmaMumif;
zGJUrS Mo*wfpfv 28 &ufaeUwGif
&efaemifwdkif; &Jpcef;udk 0if
onf/ jrefrmEdkifiHwGif 5 ESpftwGif; EsLuvD;,m;vufeufxkwfvkyfEdkifrnfh
tEkjrL"gwfaygif;zdk wnfaqmufae
rGefjynfopfygwD vl‹tcGifhta&;udk,fpm;vS,frsm;u 02? 08? 09 wdkUrS MopaMwvsEdkifiHrS jrefrmht ajrmufudk;&D;,m; oabFmwpD;
qHk;jzwfcsuf ajrmufudk;&D;,m; tultnD aMumifh jrefrmhEsLuvD;,m;xkwf
&ckdifacgif;aqmifrsm;êudqdk a':pktay:pD&ifcsufudk&+wfcs jzifh (5)ESpftwGif; EsLuvD;,m;
vufeuf xkwfvkyfEdkifrnfh tEk
a&; uRrf;usifolrsm;udk jrefrmhEsL
uvD;,m;tpDtpOftm; xkwf
az:ajymMum;jyD;aemuf tqdkyg
vkyfa&;tpDtpOfrSm ydkrdk jzpfEdkif
zG,f&Sdonf[k avhvmoHk;oyfol
ed&Oö&mowif; 12? 08? 09
jrL"gwfaygif;zdkwckESifh yvlwdkeD owwif;udk The Sydney Mom- rsm;u ,HkMunfvufcHxm;Mu
,H owÅKoefUpifa&;puf&Hkwpf&Hk onf/
04? 08/ 09 a':atmifqef;pkMunfudk etz ppftpdk;&u jypf'PfcsrSwfvdkuf ing Heraldowif;pmu a&;om;
udk jrefrmEdkifiHwGif wnfaqmuf ,ck wnfaqmufaeaom
az:jyjcif;jzpfonf/
jrefrmetzppftpdk;&rS typf jcif;ESifhywfoufjyD; ukvor*¾vlUtcGifhta&;udk,fpm;vS,f av;OD;u aeonf[k MopaMwvsrS The "gwfaygif;zdkjyD;pD;ygu 2014 ck
,ckuJhodkU tEkjrL"gwfaygif;
&yftzGJUwzGJUjzpfonfh rGefjynfopf jypfwif&Iwfcsvdkufonf/ tvm;wl a':atmifqef;pkMunfudk cRif; Sydney Moming Herald o ESpfrSpjyD; wESpfudk tEkjrLAHk;
ygwDtm; e,fjcm;apmifhwyfzGJU csufr&Sd tjrefqHk;jyefvTwfay;&eftwGufvnf; awmif;qdkvdkufonf/ zdk wnfaqmufonfhudpöudk jref wvHk;pD jrefrmtaejzifh xkwf
wif;pmMuD;u xkwfaz:a&;om;
pnf;&efzdtm;ay;rItay: rGefjynf tqdkyg udpöESifhywfoufjyD; jrefrmEdkifiHqdkif&m ukvor*¾ vlU rm etzppftpdk;&rS vsdKU0SufpGm vkyfEkdifrnfjzpfonf[k xGufajy;
onf/
vkyfaqmifaejcif;jzpfjyD; ,ckuJh
opfygwDu jywfjywfom;om; tcGifhta&;txl;udk,fpm;vS,f Mr. Tomas Quintana ESifh vGwfvyf tqdkyg EsLuvD;,m;"gwf vmolESpfOD;u ajymqdkaMumif;
y,fcsvdkufonfhtwGuf &ckdif odkU EsLuvD;,m;vufeuf xkwf owif;pmu az:jyonf/
pGmxkwfaz:ajymqdkcGifhESifhumuG,fjrSifhwifa&;qdkif&m txl;udk,fpm; aygif;zdkESifh owÅKoefUpifa&;puf&Hk
vkyf&efpDpOfaejcif; jzpfEdkifajc&Sd
acgif;aqmifrsm;u êudqkdcJhMu vS,f Mr. Frank La Rue tygt0if txl;udk,fpm;vS,fav;OD;u udk jrefrmEdkifiHajrmufydkif; aemif
onf[k etz ppftpdk;&ESifh
¤if;tjyif etz ppftpdk;&
onf/ Mo*wfpfv 11 &ufaeUu aMujimcsufxkwfjyefjyD; &lwfcsvdkufjcif; vdkifa'owGif wnfaqmufae aejzifh ppfausmif;om; 1000 eD;
&ckdif 'Drdkua&pDtzGJUcsKyf ajrmufudk;&D;,m;tpdk;&wdkU\ &if; yg;udk tEkjrL"gwfaygif;zdkrsm;wGif
jzpfonf/ ¤if;xkwfjyefaMujimcsufxJrSm a':atmifqef;pkMunf\ ae onf[k jrefrmppfwyfrS buf
ESD;pGmqufqHaerIrsm;udk MunfhjyD; tvkyfvkyfudkifEdkif&eftwGuf oif
(jynfy)OuúX- vTwfawmftrwf ajymif;vmolrsm;udk udk;um;jyD;
tdrfudk roufqdkifolrsm;r0ifa&mufEdkif&ef wm0efcsxm;onfhMum;rS avhvmoHk;oyfolrsm;u ajymqdk
OD;xGef;0if;u rGefjynfopfygwD\ tqdkygowif;pmwGif Mo*wfpf 1 wef;ay;xm;jyD; tqdkygoifwef;
,ckuJhodkU usL;ausmf0ifa&mufvmonfhtwGuf vHkûcHa&;wyfzGJU0if onf/ udkwufa&mufcJh&mwGif ,ckbuf
qHk;jzwfcsufrSm tzdESdyfcHjrefrm &ufaeUu a&;om;az:jyonf/
rsm;wGifomtjypf&SdaMumif;? ¤if;tjypf&SdaomvHkûcHa&;tapmifhrsm;udk vGefcJhaomvu jrefrmEdkifiH ajymif ; xG u f a jy; vmol E S p f O D ;
wdkif;&if;om; jynfolw&yfvHk;\ jrefrm etzppfwyfrS buf
etzppftpdk;&u tjypfay;vdkufojzifh a':atmifqef;pkMunfrSm wm odkU OD;wnfckwfarmif;vmaom vnf;yg0ifonf[k od&onf/
qE´udk a&mifjyef[yfaom qHk; ajymif;vmjyD; emrnf0SufudktoHk; vuf e uf r sm; wif a qmif v m
jzwfcsufjzpfojzifh êudqdk&jcif; 0ef&Sdonf[k vHk;0rajymqdkEdkifaMumif; aMujimcsufrSma&;om;xm; ûyaeol rdk;*sdK;ESifh wifrif;qdkol jrefrm etz ppftpdk;&tae
onf/ onf [ k oH o ,jzpf c H & aom jzifh &k&Sm;tultnDjzifh tqdkyg
jzpfaMumif; ,ckuJhodkUajymonf/
]e,fjcm;apmifhwyf zGJUpnf; tvm;wl a':atmifqef;pkMunftay: jypf'PfcsrSwfvdkufjcif; "gwfaygif;zdkteD;wGif t&yfoHk;
a&;udkom vufcHvdkuf&if vHk;0 ESifhywfoufjyD; jrefrmppftpdk;&udk EdkifiHwumu jypfwif&Iwfcsae Mu tEkjrL "gwfaygif;zdkwckudkvnf;
qHk;&IH;rIawGeJUom êuHawGU&ifqdkif &mwGif ta&SU'Darmor®w Jose Ramos-Hortauvnf; ,ckjypf wnfaqmufaeonf[k jrefrm
Mu&rSmjzpfygw,f/ rGefjynfopf 'PfrSm w&m;rQwrIr&SdaMumif;? b,fvdktajctae? b,fvdkw&m; EdkifiHuxGufay:vmaom owif;
Oya'pepfrsdK;rSmrS vufcHEdkifp&mr&SdaMumif; ajymMum;vdkufonfhtjyif rsm;t& od&onf/
ygwDu etze,fjcm;apmifhwyf
a':atmifqef;pkMunfESifh EdkifiHa&;tusOf;om;tm;vHk;udk cRif;csufr&Sd jrefrmEdkifiHwGif ,la&eD,rf
zGJUpnf;a&;twGuf zdtm;ay;ae
xGuf&Sdonfhtjyif *wfpfa&mif;
wmudk tckvdk jywfjywfom;om; tjrefqHk;jyefvTwfay;&efvnf; ajymqdkoGm;onf/
csjyD; EdkifiHjcm;aiGrsm;&&Sdae&m
y,fcsvdkufwmudk uRefawmfht ajrmufudk;&D;,m;rS vdktyfae
aeeJU vHk;0 axmufcHêudqdkyg eJ U vk y f r ,f h 2010 wJ h t wG u f j zpf y gw,f / }[k
aom ,la&eD,rfESifh EdkifiHjcm;aiG
w,f/ bmjzpfvdkUvnf;qdkawmh a&G;aumufyGJ udk ajym onf/ udk jrefrmppftpdk;&xHrS &&SdEdkif
1990 ckESpfa&G;aumufyGJ&v'fudk uRef a wmf h t aeeJ U vH k ; 0t,H k &cd k i f 0g&if h a wmf v Se f a &; ojzifh EsLuvD;,m;xkwf vkyfEdkif
azgufzsufjyD; 2008 ckESpfu ûy tMunfr&SdwJhtwGuf ckvdk e,f acgif;aqmifwOD;jzpfol &cdkifjynf atmif ajrmufudk;&D;,m;u ul
vkyfcJhwJh twkta,mif nDvmcH jcm;apmif h w yf z G J U pnf ; jyD ; a&G ; vGwfajrmufa&;ygwD 'k-OuúX nDay;aejcif;jzpfonf[k oHk;oyf
u xGufvmwJh zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk aumufyGJ0ifygqdkwJh etz wdkuf olrsm;u ajymonf/
pmrsufESm 8 aumfvH 2
Mo*wfpfv 2009 pmrsufESm 3

42 ESpfajrmuf qefjy\emae‹tcrf;tem; &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkae‹t}uKd qENjyyGJ


aumhpfbmZmwGifusif;y &ckdiftrsdK;orD;tpnf;t&Hk;u ðyvkyf
rif;qufcdkif (ed&Oö&m)
07? 08? 09
2009 ckESpf Mo*wfpfv 8 &ufaeUwGifusa&mufonfh 21 ESpf
ajrmuf &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkaeUtêud qE´jyyGJw&yfudk 'uúm;
ûrdUwGif &cdkiftrsdK;orD;tpnf;t&Hk;rS Mo*wfpfv 7 &ufaeUuûyvkyf
cJhonf/
tqdkygqE´jyyGJudk 'uúm;ûrdU&Sd w&m;&Hk;csKyfa&SUESifh trsdK;om;o
wif;pmwdkufa&SUwGif eHeuf 10 em&DcGJu pwifcJhonf/
qE´jyyGJtm; w&ufapmjyD; êudwifûyvkyf&jcif;udk &ckdiftrsdK;
orD;tpnf;t&Hk;OuúX a':apmjr&mZmvif;u ,ckuJhodkUajymonf/ *syefEdkifiH wdkusdKðrd‹wGif 42 ESpfajrmuf
]'uúm;rSm rdk;awG&Gm&if a&MuD;wwfwJhtwGuf rdk;r&GmwJh'DaeUudk
a&G;jyD;usif;y&wmjzpfygw,f/ aeomwJhtwGuf qE´jyyGJvkyf&mwm
tqifajyygw,f}[k ajymonf/
ppfawGqefjy\emae‹usif;y
qE´jyyGJûyvkyf&jcif;ESifh ywfoufjyD;vnf; a':apmjr&mZmvif;u ed&Oö&mowif;
,ckuJhodkUajymonf/ 13? 08? 09
ed&Oö&mowif;
]1988 ckESpfuay:aygufcJhwJh &Spfav;vHk;ta&;awmfyHktwGif; 42 ESpfajrmuf (13)Mo*wfpf ppfawGqefjyóemaeY tcrf;t
13? 08? 09
aoG;ajrusaoqHk;oGm;cJhMu&wJh &Jabmf&JbufawG vkyfaz:udkifbuf em;udk 09? 08? 09 (we*FaEG)aeU eHeuf(9)em&DwGif wdkusdKûrdU Taka-
2009 ckESpf Mo*wfpfv 13 &ufaeUwGifusa&mufaom 42
awGeJU armifzGg;awG&JU*kPfaus;Zl;awGudk atmufarhowd&jyD; opöm danobaba nDnGwfaom wdkif;&if;om;tzGJU&Hk;cef;ü &cdkif'Drdkua&pD
ESpfajrmuf ppfawGqefjyóemaeUudk jynfya&muf&[ef;awmfrsm;ESifh
apmifhodwJhtaeeJU 'Dae&mudkvma&mufjyD; qE´jy&wmjzpfygw,f} tzGJUcsKyf(jynfy-*syef)rS OD;aqmifusif;ycJhonf/
&ckdiftwdkuftcHtiftm;pkrsm;u b*Fvma'hcsfEdkifiH aumhpfbmZmûrdUwGif
[k ajymonf/ tcrf;tem;wGif obmywdtjzpf &cdkif'Drdkua&pDtzGJUcsKyf (jynf
Mo*wfpfv 13 &ufaeU eHeufu usif;ycJhonf/
tcrf;tem;odkU tjynfjynfqdkif&m jrefrm&[ef;awmfrsm;tzGJUcsKyf y-*syef)OuúX OD;vSat;armifrSaqmif&Gufí tcrf;tem;rª;tjzpf
(b*Fvma'hcsfXmecGJ)rS &[ef;awmfrsm;tygt0if EdkifiHa&;orm;rsm;? wGJbuftaxGaxGtwGif;a&;rª;(1) udkausmfoef;vIdifrS aqmif&GufcJh
ausmif;om;rsm;? trsdK;orD;rsm;ESifh owif;rD'D,mXmersm;rSyk*¾dKvfrsm; onf/
pkpkaygif; 50 cefUwufa&mufcJhonf/ tcrf;tem;wGif obmywd OD;at;vSarmifu tzGifhtrSmpum;
ajymMum;jyD; &cdkif'Ddrdkua&pDtzGJUcsKyf(jynfy-*syef) em,u OD;aZmf
tcrf;tem;wGif aumhpfbmZmûrdU 0drvom&ausmif;q&mawmfrS
rif;cdkifu 1967 ckESpf jrefrmEdkifiHa&;tajctaeESifh &ckdif'Drdkua&pD
obmywdtjzpfaqmif&GufjyD; &Spfav;vHk;ausmif;om;acgif;aqmif
tzGJUcsKyf(jynfy-*syef)vli,fa&;&mrª; udkaerif;xGef;u 42 ESpf
a[mif;wOD;jzpfol FBF rS udkxGef;pHu tcrf;tem;rª;tjzpf aqmif&Guf ajrmuf ppfawGqefjyóemaeUusif;y&jcif;taMumif;&if;udk &Sif;vif;
cJhonf/ wifjycJhonf/
tcrf;tem;udk &[ef;awmfrsm;tygt0if wufa&mufvmolrsm;u xdkUaemuf 1967 ckESpf qefjyóemwGif udk,fwdkifyg0ifcJhaom
earmwó oHk;Mudrf&GufqdkumzGifhvSpfcJhjyD; 1967 ckESpfu qefjyóem OD;bat;rS qefjyóemjzpfay:&aom taMumif;t&if;ESifh tmPm
aeUwGif usqHk;oGm;cJhMuaom &[ef;&Sifvljynfolrsm;udk wrdepfcefU &Sif awmfvSefa&;aumifpDtpdk;&\&ufpufMurf;êuwfyHkwdkUudk tus,f
jidrfoufpGm tav;ûycJhMuonf/ w0ifhajymMum;cJhonf/
obmywdtjzpf aqmif&Gufol 0drvom&ausmif; q&mawmfrS qE´jyyGJudk &ckdiftrsdK;orD;tpnf;t&Hk;tzGJU0if trsdK;orD;rsm; wufa&mufvmaom wdkif;&if;om;acgif;aqmifrsm;ESifh ALD
tcrf;tem;usif;y&jcif;&nf&G,fcsufudk ol\tzGifhrdef;cGef;wGif ,ckuJh tygt0if &ckdifjynfvHk;qdkif&m ausmif;om;ESifhvli,frsm;tpnf;t&Hk; (jynfy-*syef)tzGJU0ifrsm;u ¤if;wdkU\tjrifESifhcHpm;csufrsm;udk xkwf
odkUajymonf/ tzGJU0ifrsm;ESifh wjcm;'Drdkua&pDvdkvm;ol 30 cefU wufa&mufcJh az:ajymMum;cJhonf/
]&cdkifjynfrSm t&ifu qef&Sm;yg;w,fqdkwmr&SdcJhbl;/ rqv
onf/ tcrf;tem;odkU ALD (jynfy-*syef)tzGJU0ifrsm;ESifh tjcm;wkdif;
¤if;tjyif a':apmjr&mZmvif;u ]uRefrwdkU jrefrmEdkifiH 'Drkdu &if;om;acgif;aqmif pkpkaygif;(40)OD;cefU wufa&mufcJhonf/
tpdk;&vufxufa&mufrS &cdkifjynfuqefawGudk tpdk;&u twif;0,f
a&pD&&Sda&;twGuf qufvufjyD;rqkwfrepf wdkufyGJ0ifaew,fqdk 1967 ckESpf Mo*wfpfv(13)&ufaeUwGifjzpfyGg;cJhaom qefjyó
,ljyD; EdkifiHjcm;udka&mif;pm;cJhwJhtwGuf &ckdifjynfe,ftwGif;rSm qef&Sm; wmudk &ckdifjynfolawGeJUjrefrmvlxkMuD; odapvdkwJhtwGuf uRefr emta&;tcif;onf tmPm&Sif AdkvfcsKyfMuD;ae0if;tpdk;&u &ckdif
yg;cJhjyD; tiwfab;usa&mufcJhw,f/ &ckdifvlxku qefa&mif;csay;zdkU wdkU 'Dae&mrSmpka0;qE´jyae&wmjzpfygw,f/ uRefrwdkU&JU 'Drdkua&pD v,form;rsm;xHrS pyg;udkt"r®0,f,ljyD; EdkifiHjcm;udkwifydkU&mrS qef
tpdk;&udkawmif;qdkcJhw,f/ 'gayr,fh ae0if;tpdk;&[m &ckdifjynfolawG wdkufyGJ[m waeUatmifyGJcHudkcH&ygvdrfhr,fvdkU jynfolawGudk uRefr &Sm;yg;vmojzifh tiwfab;usa&muf&mu jzpfay:vmaom ta&;t
awmif;qdkwmudk rsufuG,fûycJhw,f/ aemufqHk; &cdkifvlxkawG vrf; ajymcsifygw,f/}[k ajymMum;oGm;onf/ cif;wckjzpfonf/
ay:xGufjyD; qef&&Sda&;twGuf qE´jyawmif;qdkcJhw,f/ ae0if;tpdk; qE´jyyGJudk aeUvnf 12 em&DcGJwGif atmifjrifpGm&yfem;cJhonf/ tiwfab; usa&mufvmojzifh qef&&Sda&;twGuf &ckdifjynfol
&[m qefjyóemudk at;aq;pGmajz&Sif;ay;&if&Edkif&ufom;eJU rajz rsm; ppfawGûrdUvrf;ray:odkUxGufvmjyD; qE´jyawmif;qdk&m xdktcsdef
&Sif;bJ &uf&ufpufpufowfjzwfypfcJhw,f/ &ckdifjynfol 300 ausmf
aoqHk;cJh&w,f/ 'Dvdk &ckdifom;awGtwGuf aMuuGJ0rf;enf;p&m
aumif;wJhaeUudk &ckdifol&cdkifom;awG tjrJowdrjywf&MuapzdkU 'Dt
8888 ae‹txdrf;trSwf AASYC rS u wdkif;jynfudktmPm&,lxm;aom awmfvSefa&;aumifpDtpdk;&
onf tqdkygjyóemtm; jidrf;csrf;pGmrajz&Sif;bJ vufeuftif
tm;jzifhajz&Sif;cJhojzifh vlaygif; 300 ausmfaoqHk;cJh&onf/
crf;tem;udk usif;y&wmjzpfygw,f}[k ajymoinf/
q&mawmft&Sifbk&m;rS rdefUMum;oGm;jyD;aemuf 0g&ifhEdkifiHa&;
'uUm;wGifðyvkyf qef&&Sda&;twGuf jidfrf;csrf;pGmqE´jyawmif;qdkcJhí usqHk;cJhMu&
olrsm;udk atmufarh*kPfûyaomtm;jzifh ESpfpOfESpfwdkif;tqdkygaeUudk
orm;wOD;jzpfol OD;jr0gu ] 1967 ckESpf Mo*wfpfv 13 &ufaeUrSm a&mufwdkif; &ckdiftrsdK;om;rsm;u tcrf;tem;usif;yMuonf/
rif;qufcdkif (ed&Oö&m)
ay:aygufcJhwJh ppfawGqefjyóemaeU[m &dk;&dk;omrefawG;&if qef&
&Sda&;wdkufyGJjzpfw,fvdkU owfrSwfEdkifayr,fh &ckdifjynfolawG&JU ppftm
Pm&SifqefUusifa&; yxrqHk;ajcvSrf;jzpfygw,f/ ordkif;tpOftvm
08? 08? 09
Mo*wfpfv 8&ufaeUusa&mufaom 21 ESpfajrmuf &Spfav;vHk;
ta&;awmfyHk aeUtcrf;tem;udk b*Fvma'hcsfEdkifiH 'uúm;ûrdUawmfwGif
&cdkif'Drdkua&pDtzGJ‹csKyf(*syefXmecGJ)
MuD;rm;wJh &cdkifvlrsdK;awGtaeeJU r[kwfwmudkrcH &J&J&ifh&ifh owÅd&Sd&SdeJU
ppftpdk;&&JU rw&m;wJhvkyf&yfudk qefUusifcJhwJhaeUwaeUvnf;jzpf
&ckdifjynfvHk;qdkif&mausmif;om;ESifh vli,frsm;tpnf;t&Hk; AASYC
rS OD;aqmifusif;ycJhonf/ A[kdaumfrDwDtopfa&$;cs,fwifajrSmuf
w,f/ ppf0g'eJUuRefûyaeorQ ppftmPm&Sifpepfudk qefUusifawmfvSef qE´jyyGJodkU AASYC b*Fvma'hcsfXmecGJrS ausmif;om;vli,f Zlvdkifv 26 &ufaeUu *syefedkifiH wdkusdKûrdUrSmûyvkyfwJh 4 Mudrf
wJh &cdkifjynfrSm ppfawGqefjyóemaeUvdk ykefuefwJhaeUawG aemuf rsm;ESifh wjcm;'Drdkua&pDta&;vIyf&Sm;olrsm;u 'uúm;ûrdU&Sd High Court ajrmuf &cdkif'Drdkua&pDtzGJUcsKyf(*syefXmecGJ) uGefz&ifhrSm em,u
xyftrsm;MuD;ay:aygufvmtHk;rSmjzpfw,f}[k ajymonf/ A[dkw&m;&Hk;a&SUwGif qdkif;bkwfrsm;ESifh ydkpwmrsm;udkifaqmifjyD; wOD;eJU A[kdaumfrDwDtzGJU0if 15 OD;udk a&G;cs,fwifajrSmufvdkuf
1967 ckESpf Mo*wfpf 13 qefjyóemaeUwGif udk,fwdkifudk,fus qE´jycJhMuonf/ ygw,f/ a&G;cs,fwifajrSmufcH&wJholawGuawmh OD;aZmfrif;cdkif (em
yg0ifcJhol OD;armifat;csrf;u ] Armppfwyfuypfwm rdk;ay:udk ajcmuf qE´jyyGJudk OD;aqmifol AASYC twGif;a&;rª; 2 udkausmfjrifh ,u)? OD;vSat;armif(OuúX)? OD;xGef;atmifcif('k-OuúX 1)? OD;cif
vSefUypfcwfwmr[kwfbJ vltkyfMum;udkypfxnfhwmjzpfw,f/ aoqHk; u qE´jyyGJESifhywfoufjyD; ,ckuJhodkUajymonf/ armifxGef;('kOuúX2)? OD;ay:xGef;atmif(taxGtaxGtwGif;a&;rª;)?
oGm;olawGu 300 ausmf&Sdayr,fh ae0if;tpdk;&u 24 OD;om aoqHk; ]'DaeU[mqdk&if jrefrmEdkifiHrSm 'Drdkua&pD&&Sda&;twGuf &[ef; OD;ausmfoef;vdIif(wGJbuftwGif;a&;rª; 1)? OD;atmifoef;aX;(wGJbuf
&Sifvl ausmif;om;jynfolawG aoG;ajruscHjyD; ay;qyfcJhwJh aeUw twGif;a&;rª;2)? OD;ausmfaZmf0if;( owif;eJUjyefMum;a&;)? OD;rsdK;jrifh(
cJhw,fqdkjyD; tavmif;awGudk ppfawGûrdU aMu;eef;&Hk;a&SUrSm r@myfxdk;
aeUjzpfygw,f/ jrefrmhordkif;rSm txGef;ajymifqHk; jynfolw&yfvHk; b@ma&;)? OD;pH0if;(pnf;&Hk;a&;)? a':vSvSa0(trsdK;orD;a&;&m)? OD;
jyD; vlxkudkjyochJygw,f/ usaemfrsufapha&SUrSmwif aoqHk;oGm;ol
yg0ifcJhwJh ta&;awmfyHkaeUvnf;jzpfw,f/ &Spfav;vHk;ta&;awmf aerif;xGef;(vli,fa&;&m)/ a':0g0gaxG; (pm&if;ppf)? OD;wifarmifndk
awG? raor&SifjzpfaeolawGudk um;ay:udkypfwifjyD; ,loGm;wmawG yHktwGif; udk,fusdK;pGefUtepfemcHoGm;cJhMuwJh &Jabmf&JbufawGudk (vlrla&;ESifhtvkyform;a&;&m)? a':ESif;at;cdkif(pmayESifhokawoe)
trsm;MuD;jzpfygw,f/ 'Djyóemtay: ae0if;ppftpdk;&[m bmrS pHk atmufarh*kPfûywJhtaeeJU 'DuaeUtcrf;tem;udk qE´jyjyD; xkwf eJUOD;cifarmifausmf ,Ofaus;rleJUajzazsmfa&;wdkUjzpfMuygw,f/ uGefz&ifh
prf;ppfaq;cJhwmr&Sdygbl;}[k ajymonf/ az:jyo&wmjzpfygw,f}[k ajymonf/ rSmawmh etz ppftpdk;&ûywfusa&;twGuf wdkufyGJ0ifr,fh t"du
ppfawG qefjyóemaeUrSm 1967 ckESpf Mo*wffpfv 13 &ufaeU qE´jyyGJwGif jrefrmh'Drdkua&pDta&;vIyf&Sm;olrsm;u a':atmif r[mAsL[mawGudk a&;qGJcsrSwfcJhMujyD; &cdkiftrsdK;om;awG&JU pnf;vHk;
u ppfawGvrf;ray:wGif qef&&Sda&;awmif;qdkolrsm;udk awmf vSefa&; qef;pkMunfESifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;vGwfajrmufa&;? ppftmPm nDnGwfrl[m txl;ta&;MuD;wJhtwGuf trsdK;om;pnf;vHk;nDnGwf
aumifpDtpdk;&u ypfowfcJhaomaeUjzpfonf/ pmrsufESm8 aumfvH 2 rludk rjzpfraeaz:aqmifoGm;zdkU qHk;jzwfcJhMuygw,f/
Mo*wfpfv 2009 twif;t"rRcdkif;apr+ pmrsufESm 4

wyfom;opfudk qefESifhzvS,fjyD; pkaqmif;


ed&Oö&mowif;
jynfcdkifðzd;u'fudkifaqmifolrsm; trsdK;om;rSwfyHkwifrvdk
29?07? 09 ed&Oö&mowif; ulaMumif; od&onf/ 'gaMumifh ausmif;om;ausmif;oltrsm;pku
csif;jynfe,f yvuf0ûrdUe,fwGif a&SUwef;ppfpcef;rsm;rS wyfom; 05? 08? 09 odkUaomfvnf; a'oqdkif&mtmPmydkif awmh jynfcdkifûzd;tzGJUxJudk t&if0ifvdkufyg
opfrsm;udkpkaqmif;&mwGif qefESifhzvS,fjyD; pkaqmif;aeonf[k &cdkifjynfe,ftwGif; c&D;oGm;vm&mwGif rsm;u jynfcdkifûzd;tzGJU0if u'fjym;rsm;udkif w,f/ jynfcdkifûzd;u'f&&if c&D;oGm;vmvdkU&
owif;&&Sdonf/ trsdK;om;rSwfyHkwifu'fjym; (odkUr[kwf) aqmifjyD; c&D;oGm;vmolrsm;udk trsdK;om; ovdk trsdK;om;rSwfyHkwif u'fvkyf&wJht
tdE´d,-jrefrme,fpyf&Sd yvuf0ûrdUe,fwGif tpm;tpm&Sm;yg;rIESifh oufqdkif&m aus;&Gm&yfuGufaumifpDrsm;rS rSwfyHkwifu'fjym;jyp&mrvdkbJ bl;oD;awmif cgvnf; txl;vG,fulygw,f/ jynfcdkifûzd;
&ifqdkifae&ojzifh etz ppfwyft&m&Sdrsm;rS tqdkygtcGifhta&;udk,l xkwfay;aom c&D;oGm;vmcGifhpm&Gufrsm;udk ESifharmifawmûrdUe,frsm;tygt0if &ckdifjynf u'fudkifjyD; EdkifiHom;u'fvkyf&ifvnf; vkyf&
jyD; ppfwyfxJodkU0ifolrsm;udk qefxkwfay;rnf[kqdkum qefESifh udkifaqmifjyD; c&D;oGm;vm&onf/ e,fwGif c&D;oGm;vmcGifhûyay;xm;onf[k wm txl;vG,fulwJhtwGuf vlwdkif;u Edkif
zvS,fpkaqmif;aejcif;jzpfonf/ tqdkyg taxmuftxm; pm&Gufrsm;yg od&onf/ iHa&;udkrpOf;pm;bJ jynfcdkifûzd;tzGJUudk 0if
odkUtwGuf yvuf0ûrdUe,f jyifwdkif;aus;&GmrS vli,f(3)OD;rSm rd rS oabFmvufrSwfESifh um;vufrSwfrsm;udk odkUtwGuf bl;oD;awmifESifharmifawm vdkufMuygw,f/ q,fwef;atmifbGJU&vdkU
om;pktwGufqef&rnfqdkojzifh vGefcJhaomtywfu ppfwyfxJodkU 0,f , l í &ovd k ppf a q;a&;*d w f r sm;wG i f wGif jynfcdkifûzd;xJodkU 0ifa&mufolrSm txl; tvkyfavQmuf&ifvnf; jynfcdkifûzd;tzGJU0if
0ifa&mufoGm;onf[k a'ocHwOD;uajymonf/ vnf; taESmifht,Sufr&Sd jzwfoef;oGm;vm rsm;jym;aeonf[k od&onf/ r[kwf&if uRefrwdkUqDrSm tvkyfr&yg/}[k
0ifa&mufoGm;aom vli,f(3)OD;rSm OD;udk&pf(uG,fvGef)\om; Edkifonf[kod&onf/ armifawmu ausmif;olwOD;u ] t ajymonf/
ûydatmif touf(21)ESpf)? OD;tdkvH(uG,fvGef)\om; xGef;vif; (19) txl;ojzifh e,fpyf armifawmESifh bl; rsdK;om;rSwfyHkwifu'fvkyf&wmu armifawm odkUaomfvnf; bl;oD;awmifESifh armif
ESpfESifh OD;MuD;a'gif\om; &mrl(20)ESpfwkdUjzpfMuonf/ oD;awmifûrdUe,frsm;wGif c&D;oGm;vmcGifhudk rSm awmfawmfcufcJygw,f/ ydkufqHaomif; awmtxufwef;ausmif;rsm;wGif rlqvif
tqdkygvli,frsm;rSm tzr&Sdol crD;vli,frsm;jzpfjyD; cv& 34 wif;wif;usyfusyf ydwfyifxm;jyD; trsdK;om; *Pef;txuf rukef&ifr&ygbl;/ wcgwcg ausmif;om;rsm;udkrl jynfcdkifûzd;xJ 0ifcGifhrûy
xJodkU 0ifa&mufoGm;jcif;jzpfonf/ rSwfyHkwifu'fjym;rygvQif c&D;oGm;&efrvG,f ydkufqHay;&ifawmifrS r&bJjzpfwwfygw,f/ [kod&onf/
olwdkU ppfwyfxJodkU 0ifa&mufoGm;ojzifh wOD;pDudk usyfaiG wpf
odef;ESifh &GmwGifusefcJhaomrdom;pkrsm;twGuf qef?qD?qm;ESifh iydrS
tp ppfwyfuaxmufyHhay;cJhonf[k od&onf/
xdkuJhodkU axmufyhHjcif;rSm a'otwGif;&Sd awmifay:om;vli,f
rsm;tm; ppfwyfxJ0if&ef rufvHk;ay;onfhtaejzifh ay;urf;jcif;
ppfawGwGif vHkðcHa&;udkwif;usyf
jzpfonf[k owif;rsm;uaz:jyonf/ odkUaomfvnf; trsm;pkvli,f
ed&Oö&mowif;
rsm;rSm ppfwyfxJodkU0ifa&muf&ef urf;vSrf;rIudkvufrcHbJ &SdaeMu
12? 08? 09
onf[kod&onf/
ppfawGûrdU vHkûcHa&;udk Mo*wfpfv 11 &ufaeUupjyD; jyefvnf
,cktcg etz ppfwyftwGif; wyfom;opf0ifa&mufrIEIef; t
wif;usyfvdkufonf/
vGefusqif;ae&m yvuf0ûrdUe,frS touf 17 ESpfESifh 25 ESpft
ppfawGûrdUcHwOD;u ] vHkûcHa&;udk tck jyefwif;usyfvdkufygw,f/
Mum; awmifay:om; crD;? csif;ESifhûrdvli,frsm;udk pmrwwfaomf
vHkxdef;eJU&Jom;awGudk ta&;MuD;wJhae&awGtm;vHk;rSm tiftm;jznfh
vnf; wyfxJodkU0ifa&muf&ef twif;pnf;&Hk;odrf;oGif;aeonf[k o
csxm;wmudkawGU&ygw,f/ }[k ajymonf/
wif;&&Sdonf/
,ckuJhodkU ppfawGwGif vHkûcHa&;udkwdk;jrSifhcsxm;vdkufjcif;rSm t

aus;&GmrD;owf wyfzGJ‹rsm; ajctaeESpf&yfaMumifhjzpfonf[k oluajymonf/


]raeUu a':pkudk axmifwpfESpfcGJcsvkdufwmudk vlxkawGu
rauseyfwJhtwGuf qefUusifuefUuGufvmEdkifw,f/ aemufwcku

&ckdifjynfe,ftESH‹ zGJ‹pnf;ae Mo*wfpfv 13 ppfawGqefjyóemaeUu reufjzefrSm usa&mufrSm


jzpfwJhtwGuf jyóemwufaumif;wufEdkifwJhtaetxm;&SdwJht
wGuf ckvdk vHkûcHa&;udk t*FgaeUreufupjyD; wif;usyfxm;vdkufwm trnfraz:vdkolvli,fwOD;uvnf; ]jynfe,f&Jrª;MuD;tygt0if
jzpfygw,f/}[kajymonf/ jynfe,ft&m&SdawGu um;awGeJU &yfuGufawGudk0ifjyD; oGm;vmppf
ed&Oö&mowif; vHkûcHa&;t"ducsxm;aomae&mrsm;rSm bk&m;MuD;? &Jausmfol aq;aewmudkawGU&ygw,f/ axmufvSrf;a&;awGeJU &Jom;awG
06? 08? 09 ausmif;? OD;OwÅryef;jcH? tm*sdwfawmifukef;? oabFmqdyfESifh &yf uawmh armfawmfqdkifu,fawGpD;jyD; ûrdUIudkywfaeMuygw,f}[k ajym
&cdkifjynfe,fwGif ûrdUe,fwdkif; ûrdUe,fwdkif;wGif rD;owfwyfzGJUrsm; uGufrsm;twGif;&Sd vrf;qHkvrf;cGrsm;wGifjzpfonf/ onf/
udk aus;&GmtqifhrSaejyD; pwifzGJUpnf;aeaMumif; owif;&&Sdonf/
&aohawmifûrdUe,f ulawmifaus;&GmrStrnfraz:vdkol ausmif;
q&mwOD;u &aohawmifûrdUe,fwGif aus;&Gmtvdkuf rD;owfwyfzGJU Edi
k fiHawmft&Htiftm;wyfzJUG udk tif;tm; 11000 jzifh
zGJUpnf;aeaMumif;udk ,ckuJhodkUajymonf/
]uRefawmfwdkUqDrSm MuHhzGwftwGif;a&;rª; OD;odef;xGef;udk,fwdkif
ûrdUe,frD;owfOD;pDXmeu t&m&SdawGeJU vma&mufzGJUpnf;aeygw,f/
w&Gmudk q,fa,mufusEIef;eJUzGJYpnf;wmyg/ ulawmifvdk &GmMuD;&if
&cki
d fjynfwGif wdk;csJUzGJUpnf;rnf
awmh 15 a,mufEIef;eJUzGJUpnf;ygw,f/}[k ajymonf/
,cktcg &aohawmifûrdUe,fawmifydkif; rpJuRef;u ulawmif? rif;atmif (ed&Oö&m)
uHjyif? O*¾g? a&Tavmif;wif? jrifh*g? ppfudkif;? anmifyifv,fpaom 05? 08? 09
aus;&Gmrsm;wGif zGJUpnf;oGm;jyDjzpfaMumif;od&onf/ etz ppftpdk;&rS &ckdifjynfe,fwGif jynfolUppfwyfzGJU0ifta&twGufudk tif;tm; 11000 xd wdk;jrSifhjyD; EdkifiHawmft&Htiftm; wyfzGJU
]olwdkU t"duajymaewmuawmh rD;ab;umuG,fa&;xuf Edkif tjzpf zGJUpnf;oGm;rnfjzpfonf/
iHawmfumuG,fa&; t&Htiftm;taeeJU zGJUpnf;wJhoabmyg/ rD; &ckdifjynfw0ef;vHk;wGif ,cifuzGJUpnf;xm;aom jynfolUppftiftm;rSm 6900 ausmf&SdjyD; ,cktcg 11000 txd wdk;csJUzGJUpnf;oGm;rnf
owfwyfzGJU0ifawGu oifwef;wuf&r,f/ ,leDazgif;wlnD0wf&r,f? jzpfaMumif; ppfwyfESifheD;pyfaom owif;&yfuGuft&od&onf/
tJ'Dawmh rD;owfvdkUqdkayr,fh tpdk;&uwdkuf&kdufudkifwG,fjyD; tkyf tqdkygowif;&yfuGuft& ,cifu &ckdifjynfe,f aus;&Gmtrsm;tjym;wGifzGJUpnf;xm;aom jynfolUppfrsm;udk omreftqifhjzifh zGJUpnf;
csKyfxm;w,fqdkawmh olwdkUudk 2010 ckESpfa&G;aumufyGJtwGuf csdef xm;cJhaomfvnf; ,cktcg xdktqifhxufwdk;jrSifhjyD; EdkifiHawmft&Htiftm;taejzifh zGJUpnf;rnfjzpfaMumif; az:jyonf/
&G,fyHk&ygw,f/}[k ajymonf/ xdkodkU wqifhwufzGJUpnf;&mwGif ,cktcg ûrdUe,fwdkif;&Sd jynfolUppfwyfzGJU0ifrsm;tm; EdkifiHawmft&Htiftm;wyfzGJU0if u'fjym;rsm;ESifhtwl
jrefrme,fpyf armifawmûrdUe,fwGif aus;&Gmtvdkuf rD;owf ,leDazgif;? bufwHqdyf? OD;xkyfrsm;vnf; xkwfay;oGm;rnfjhzpfjyD; vdktyfaomaxmufyHhaMu;rsm;udkvnf; ay;oGm;rnfjzpfonf/
wyfzGJUrsm;zGJUpnf;oGm;jyDjzpfaomfvnf; ,ckwcg 0efxrf;rsm;udk rD; Zlvdkifv 29 &ufaeUrSpjyD; trf;ûrdUwGif EdkifiHawmft&Htiftm;u'fjym;xkwfay;aejyD; wjcm;ûrdUe,frsm;wGif jynfolUppfwyf wyfzGJU0ifrsm;
owfxJ0if&rnf[kqdkum touf 35 ESpfatmuf 0efxrf;pm&if;udk \ udk,fa&;&mZ0ifrsm;udk oufqdkif&mrS vdkufvHpkaqmif;aumufcHaeonf[kod&onf/
aumuf,laeaMumif; tpdk;&XmerS 0efxrf;wOD;u ,ckuJhodkUajym trf;rS ay;ydkUaomowif;w&yfwGif ppftpdk;&rSxkwfay;aom EdkifiHawmft&Htiftm;u'fjym;wGif 'kAdkvfrª;MuD;armifarmifvGifrS vufrSwf
onf/ a&;xdk;xkwfay;xm;jyD; wyfzGJUtrnf? udk,fydkifeHygwf? vdyfpmESifh u'fudkifaqmifol\vufrSwfyg0ifonf[k od&onf/
]Xmewdkif; touf 35 ESpf0efxrf;pm&if;awGudk aumuf,loGm; EdkifiHawmft&Htiftm;u'fjym;rsm;udk &ckdifjynfe,fwckvHk;wGif pufwbFmv 15 &ufaeUudk aemufqHk;xm;jyD; tjyD;owfxkwfay;oGm;
ygw,f/ rD;owfwyfzGJUxJudk 0if&r,fvdkUajymygw,f/ pm&if;awGudk rnfjzpfaMumif; ppfwyfowif;&yfuGufu ajymonf/
aumuf,ljyD;pFD;oGm;jyDjzpfwJhtwGuf 0efxrf; rD;owfwyfzGJUqdkjyD; rsm; ,ckuJhodkU &ckdifjynfe,ftwGif; jynfolUppfwyfzGJU0ifrsm;udk EdkifiHawmft&Htiftm;tjzpf pepfwuswdk;csJUzGJUpnf;jcif;\&nf&G,fcsufudk
rMumrDDS ay:vmawmhrSmjzpfygw,f}[k ajymonf/ twdtusrod&ao;aomfvnf; 2010 ckESpfa&G;aumufyGJtwGuf êudwifjyifqifjcif;jzpfEdkifonf[k avhvmoHk;oyfolwOD;u ajymonf/
,cktcg etz wm0ef&Sdolrsm;u &ckdifjynfe,fwGif jynfholUppf odkUaomfvnf; etz ppftpdk;&rS ,ck jynfolUppfrsm;udk zGJUpnf;&jcif;rSm aus;vufa'ozGHUûzd;a&;pDrHudef;pDrHcsuft& zGJUpnf;jcif;jzpfjyD;
wyfzGJUrsm;udk EdkifiHawmft&Htiftm;tjzpf pepfwuszGJUpnf;aeonfh tqdkygpDrHudef;wGif tcsuf(5)csufudk t"dutajccHxm;onf[k trnfraz:vdkol jynfolUppftzGJU0ifwOD;u ajymonf/
tjyif rD;owfwyfzGJUrsm;udkvnf; aus;&Gm&yfuGuftvdkuf zGJUpnf;ae xdktcsuf(5)csufrSm ynma&;? pD;yGg;a&;? vlrIa&;? usef;rma&;ESifhvHkûcHa&;wdkUjzpfjyD; jynfolUppfrsm;ukd EdkifiHawmft&Htiftm;tjzpf
ojzifh jynfolrsm;taejzifh 2010 ckESpfa&G;aumufyGJtwGuf êudwif zGJUpnf;jcif;rSm vHkûcHa&;t&jzpfonf[k oluajymonf/
jyifqifaejcif;jzpfaMumif; oHk;oyfajymqdkaeMuonf[k od&onf/ &cdkifjynfe,f jynfolUppfwyfzGJU0ifrsm;udk tiftm;tvHk;t&if;jzifhzGJUpnf;xm;cJhaomfvnf; e,fpyfa'orSty wjcm;wyfzGJU0ifrsm;udk vuf
eufay;udkifjcif;r&Sd[k od&onf/
Mo*wfpfv 2009 &cdkifjynfwGif;owif; pmrsufESm 5

um;vrf; &xm;vrf;azgufaomfvnf; &ckdifvlxk uav;tvkyform;rsm;


a&vrf;udk qufvuftm;udk;ae&qJ &cdkifjynfe,fwGif txl;wdk;yGg;vm
ed&Oö&mowif;
03? 08? 09
pD;yGg;a&; usyfwnf;rIaMumifh
&ckdifjynfe,ftwGif; uav;t
vkyform;rsm; ta&twGufrSm
,cktcg txl;wdk;yGg;aeonf[k
owif;&&Sdonf/
ppfawGûrdUcHwOD;u ]t&if
ed&Oö&mowif; eJUpm&ifawmh uav;tvkyfo
29? 07? 09 rm;awGudk tcktcg ae&mwdkif;
&cdkifjynfe,fwGif etz ppftpdk;&rS &xm;vrf;? um;vrf;rsm;udkazgufvkyfaeaomfvnf; &ckdifjynfol rSmawGUae&ygw,f/ txl;ojzifh
trsm;pkrSm a&vrf;udkbJ qufvuftm;udk;ae&qJjzpfonf/ pm;aomufqdkifwdkU? vrf;ab;
,ckuJhodkU tm;udk;ae&jcif;rSm etz ppftpdk;&tmPmydkifrsm;u azgufvkyfxm;aom &ckdifrS um;vrf; aps;qdkifwdkU? vbuf&nfqdkifwdkU
rsm;rSm jyD;pvG,fazgufvkyfxm;jyD; cdkifrmrIr&Sdojzifh rMumcP um;wdrf;arSmufaeíjzpfonf[k a'ocHc&D; eJU yvpwpfaumufaewJh ae&m
oGm;wOD;u ajymonf/ awGrSm uav;awGudk tcktcg
]'DESpf wESpfwnf;twGif;rSm &ckdifjynfe,ftwGif; um;arSmufwm tenf;qHk;(10)Mudrfavmuf&SdygjyD/ ydkawGUvm&ygw,f}[k ajymonf/
aoqHk;wmu vlaygif;(50)ausmfaeygjyD/ tJovdk um;awG rMumcPwdrf;arSmufaewJhtwGuf vlawGu ¤if;tjyif &cdkifjynfe,fw
um;eJUc&D;oGm;wmudk a&Smif&Sm;jyD; oabFmawGeJUbJ c&D;oGm;vmMuwmjzpfygw,f}[k ajymonf/ 0ef;vHk;wGif ynma&;p&dwfMuD;
,ckESpf {jyDv 2 &ufaeUu trf;ûrdUe,fwGif &efukefrSvmaombk&m;zl;um;wpD; wdrf;arSmufoGm;&m jrifhrIaMumifh pmroifEdkifaom
vlaygif; 21 OD;xufrenf;aoqHk;cJhjyD; arv 3&ufaeUu rEÅav;rSppfawGodkU armif;ESifvmaom a&Tjynf uav;OD;a&rSm aMumufcref;vd
&cdkifum; trf;ûrdUe,fwGifwdrf;arSmufcJhojzifh c&D;onf(5)OD;aoqHk;cJhonf/ vd wdk;yGg;aeonf[k od&onf/
tvm;wl aeUpOf&ufqufqdkovdk um;wdrf;arSmufrIrsm;aMumifh vlaoqHk;rIrsm; qufvuf&SdaeqJjzpf ]awmvuf aus;&GmawGrSm
onf[k owif;rsm;uaz:jyonf/ qdk&if ydkrsm;w,fvdkU od&w,f/
ppfawGrS t&yfvlMuD;wOD;uvnf; ]trf;ûrdUe,frSmomruygbl;/ ppfawGeJUausmufawmftMum;u wcsdKUaus;&GmawGrSmqdk&if 10
uefapmufqkdwJhae&mrSmvnf; um;awGu rMumcPwdrf;arSmufaew,f/ t,lonf;wJhvlawGuawmh &mcdkifEIef;avmufbJ ausmif;
um;vrf;azgufwmudk ewfawGrêudufvdkU arSmufowfaew,fvdkU ajymaeMuwmaygh/ wu,fawmh vrf; pmoifEdkifjyD; usefwJhuav;awG
awGuraumif;wJhtwGuf tckvdk rawmfwq um;wdrf;arSmufrlawG jzpfae&wmyg}[k ajymonf/ u pmroifEkdifbJ jzpfaeMuw,f
&cdkifjynfe,frSm rdk;rsm;aoma'owckjzpfjyD; um;vrf;rsm;udk cdkifcdkifrmrmwnfaqmufxm;jcif;r[kwf vdkUod&ygw,f}[k oluquf
ojzihf ESpfpOf rdk;&moDwGif um;vrf;rsm;ysufpD;jcif;? awmifûydjcif;rsm; rMumcPjzpfaeonf[k od&onf/ ajymonf/
xdkuJhodkU um;vrf;rsm;raumif;ojzifh um;ESifhc&D;oGm;í vltrsm;aoqHk;rIrsm;&Sdaeojzifh &cdkifc&D;oGm; ppfawGESifh bl;oD;awmift
rsm;rSm oabFmrsm;jzifh jyefvnfí c&D;oGm;vmMujcif;jzpfonf/ Mum; c&D;oGm;aeol pD;yGg;a&;o cav;awG p k p k a ygif ; 10 urf;pyfodkU a&ul;jyefojzifh
ppfawGrS t&yfvlMuD;wOD;u ] etz ppftpdk;&u tck &xm;vrf;wvrf;udk &cdkifrSm azgufvkyfaeyg rm;wOD;uvnf; ] ppfawGeJUbl; ausmf 20 eD ; yg;cef U u av;rsm;\
w,f/ azgufxm;wJhum;vrf;udkawmif aocsmrûyjyifEdkifbJeJU &xm;vrf;udkazgufaew,fqdkawmh ]0}r oD;awmiftMum;rSm ckwfarmif; &Sdr,fxifygw,f} [k ajymonf/ b00rf ; ausmif ; ae&rI rS m
&SdbJ]0d}vkyfaewmeJU wlaeygw,f/ &SdaewJhum;vrf;udkom t&ifaumif;rGefatmifûyjyifay;zdkU etztmPm aewJhoabFmawGrSm xrif;xkwf tqdkyg xrif;xkwfa&mif; txl;pdk;&drfp&maumif; onf [k
ydkifawGudk ajymcsifygw,f}[k ajymqdkoGm;onf/ awGvma&mif;wmu cav;awG aomuav;rsm;rSm oabFmay: oluqufajymonf/
bJ j zpf w ,f / ol w d k U awG [ m wGif xrif;xkwfwufa&mif;jyD; tvm;wl ausmufawmf?
anmifacsmif;? pzdkuRef;eJU &aoh oabFmqdyfucGgjyD;rS a&mif;csjyD; ajrmuf O D ; ? rif ; jym;? trf ; ?

q&m}uD; OD;OD;omxGef;ae‹ ppfawGwGif v#dK‹0Sufðyvkyf awmifûrdUawGu jzpfMuygw,f/ ojzifh oabFmay:rSckefcsjyD; pmrsufESm 6 aumfvH 1

bl;oD;awmif puc 15 wGif


rif;qufcdkif (ed&Oö&m)
14? 08? 09
Mo*wfpfv 14 &ufaeUwGifusa&mufaom 19 ESpfjynfh q&mMuD;OD;OD;omxGef;aeUudk ppfawGûrdUwGif
ydkifaiG odef;aygif; 1300 &Sd
ausmif;om;vli,frsm;u pkaygif;jyD; vQdKU0SufûyvkyfcJhMuaMumif;od&Sd&onf/ rif;atmif (ed&Oö&m)
tqdkyg atmufarhzG,fqkawmif;yGJtcrf;tem;udk eHeuf 5 em&D (a'opHawmfcsdef)wGif bk&m;MuD;teD; 03? 08? 09
&Sd at;apwDü ûyvkyfcJhonf[k OD;aqmifyg0ifcJhol vli,fwOD;u ajymonf/ &ckdifjynfe,f bl;oD;awmiftajcpdkuf trSwf(15)ppfqifa&;uGyfuJrI XmecsKyfwGif ¤if;wyfzGJU wck
]eHeuf 5 em&DavmufrSmyg/ yxrqHk; bk&m;MuD;a&SUat;apwDrSm qD;rD;awGxGef;nIdjyD;awmh qkawmif; wnf;ydkifqdkifaiGrSm odef;aygif; 1300 ausmf&Sdonf[k trnfraz:vdkol puc(15) aiGpm&if;XmerS
Muygw,f/ aemuf udke0if;at;apwD? ta&SUbufat;apwD? taemufbufat;apwD? awmifbuf wyfMuyfMuD; pma&;wOD;uajymonf/
at;apwDeJU ajrmufbufat;apwDwdkUrSm q&mMuD;taMumif;eJUywfoufwJhtaMumif;awG a&;xm;wJh tqdkyg wyfMuyfMuDF;pma&;\xkwfaz:ajymMum;csuft& tqdkyg odef;aygif; 1300 ausmfxJrS
pm&GufawG oGm;cscJhygw,f/}[k ajymonf/ rnfonfhtwGufaMumifh ,ckuJhokdU eHeufydkif;tcsdefwGif vQdKU puc XmecsKyfwGif vuf&Sdpkaqmif;xm;&SdaiGESifh pD;yGg;a&;vkyfief;rsm;wGif vnfywfaeaomaiGrSm odef;
0Sufûyvkyf&onfudk olu qufvufajym Mum;onf/ aygif; 775 odef;ESifhig;aomif;&Sdonf[k od&onf/
]q&mMuD; OD;OD;omxGef;aeUwdkU? q&mawmft&SifOD;OwÅraeUwdkUvdkaeUrsdK;awGudk 'DrSm tmPmydkifawGu OD;ydkifvDrDwufbPfwGif vuf&SdtyfESHxm;aom puc(15)XmecsKyfrSaiGrSm usyfodef;aygif; 535
ûyvkyfcGifhray;bl;/ 'DvdkaeUrsdK;awGrSm vHkûcHa&;awGtjynfhcsxm;jyD; apmifhMunhfrIawG&Sdygw,f/ 'gaMumifh odef;ckepfaomif;udk;axmifjzpfonf[k oluajymonf/
tmPmydkifawG rod&atmif eHeufydkif;tcsdefrSm vQdKU0Sufûyvkyf&jcif;jzpfygw,f}/ tqdkyg aiGpm&if;rSm ZGefv 30 &ufaeUxd ûypkxm;aom ESpfcsKyfaiGpm&if;jzpfonf[kod&onf/
,ckuJhodkU vIyf&Sm;rIay:aygufjyD;aemuf aeUvnfydkif;tcsdefwGif ppfawGûrdU vHkûcHa&;udkwif;usyfvdkuf OD;ydkifvDrDwufbPfwGif &ckdifjynfe,füwyfpGJxm;aomwyf&if;wckpDrS tyfESHxm;aomaiGrSm odef;
jyD; ae&mtrsm;tjym;wGif vHkûcHa&;wyfzGJU0ifrsm;ukd csxm;vdkufonf[kod&onf/ &m*Pef;txufwGifom&Sdonf[k ppfawGrS bPf0efxrf;wOD;rSvnf; twnfûyajymMum;onf/
q&mMuD; OD;OD;omxGef;onf 1990 ckESpfu (ALD) em,uMuD;taejzifh rif;jym;ûrdUe,f jym;acsmif; aiGtenf;qHk;tyfESHxm;aom ppfwyfwyf&if;rsm;xJwGif yk@m;uRef;tajcpdkuf cr& 550 vnf;
aus;&GmwGif EdkifiHa&;w&m;a[maepOf etzppftpdk;&\ zrf;qD;jcif;udkcHcJh&jyD; ppfawGtusOf;axmifwGif yg0ifjyD; tqdkygwyf&if;rS OD;ydkifvDrDwufbPfwGif tyfESHxm;aomaiGrSm usyf 5uka# 5oef; wpf
axmif'Pf 3 ESpf csrSwfcHcJh&onf/ odef;ESifh 6aomif;&Sdonf[k oluajymonf/
¤if;aemufydkif; tmPmydkifrsm;\ESdyfpufrIaMumifh rsm;rMumrSDwGif q&mMuD;rSm 1990 ckESpf Mo*wfpfv tqdkyg tvGefrsm;jym;aomaiGaMu;rsm;udk &ckdifjynfe,ftajcpdkuf ppfwyf wyf&if;rsm;rS pkaqmif;
14 &ufaeUwGif ppfawGaxmifxJüyif uG,fvGefoGm;cJhonf/ &&Sdxm;jcif;rSm opfvkyfief;? ykZGefvkyfief;? tkwfvkyfief;? o,f,lydkUaqmifa&;vkyfief;? v,f,mvkyf
¤if;tjyif ajrmufOD;ûrdU&Sd &Spfaomif;bk&m;ykxdk;awmfMuD;teD;wGif q&mMuD;\t&dk;udk tkwf*loGwfxm; ief;rsm;tjyif trsdK;rsdK;aompD;yGg;a&;vkyfief;rsm;rS pkaqmif;&&Sdxm;jcif;jzpfonf[k od&onf/
aomfvnf; tqdkygtkwf*lay:wGif q&mMuD;emrnftygt0if rnfonfhpmwef;rS a&;om;cGifhrûyonfhtjyif bl;oD;awmifûrdUrS pD;yGg;a&;orm;wOD;u ]&ckdifjynfe,fxJrSm tcsrf;omqHk;olrsm;rSm ppfwyf wyf
tmPmydkifrsm;u qD;rD;xGef;nIdjcif;? yef;pnf;csjcif;rsm;vnf;rûyvkyf&efvnf; wm;jrpfxm;onf[k od& &if;rsm;jzpfjyD; t&yfom;pD;yGg;a&;orm;rsm;udk uefx&dkuftrsdK;rsdK;csay;jcif;jzifh tqdkygppfwyf wyf&if;
onf/ rsm;rSm ESpfpOf0ifaiG uka#csDí&&Sdaeonf[k ajymonf/
q&mMuD;tm; 1917 ESpf Edk0bFmv 23 &uf aomMumaeUwGif tzOD;aumif;ZH&DESifh trd a':atmif &cdkifjynfolrsm; vuf0,f&SdcJhaomaiGt&if;tESD;rsm;tm;vHk;rSm &ckdifjynfe,fwGif wyfpGJxm;aom
<uZHwdkUrSarG;zGg;cJhonf/ ,ckuJhodkU q&mMuD;OD;OD;omxGef;aeUa&mufwdkif; jynfwGif;ESifh jynfyEdkifiHwcsdKUwGif ppfwyf wyf&if;rsm;ESifh puc? ppfAsL[mXmecsKyfrsm;vufxJodkU a&muf&SdoGm;ojzifh &ckdifvlxkrSmydkjyD;
&ckdiftrsdK;om;rsm;u ESpfpOfusif;yavh&SdMuonf/ qif;&JwGif;eufvm&jcif;jzpfonf[k od&onf/
Mo*wfpfv 2009 &cdkifjynfwGif;owif; pmrsufESm 6

OD;Owœrae‹t}uKd
v_yf&Sm;r_ ppfawGwGif ðyvkyf

pdkif;j'm;wD;0dkif;acgif;aqmif q&mausmfZHarmifudk
ac:,lppfaq;r+rsm;ðyvkyf
ed&Oö&mowif;
18? 08? 09
rif;qufcdkif (ed&Oö&m)
pdkif;j'm; &ckdifpnfawmfwD;0dkif;acgif;aqmif q&mausmfZHarmifudk ûrdUe,fr,uu ac:,ljyD; ppfaq;
10? 08? 09
ar;jref;rIrsm;ûyvkyfcJhonf[k owif;&&Sdonf/
&ckdifjynfe,f ûrdUawmfppfawGwGif &[ef;awmfrsm;ESifhvli,frsm;yl;aygif;jyD; pm&Gufpmwef;rsm;? ykdpwm
trnfraz:vdkolwOD;rS ]ûrdUe,fr,u u q&mausmfZHarmifudkac:jyD;awmh EdkifiHa&;vkyfovm;?
a&SUrSmbmawGvkyfzdkUtpDtpOf&SdovJqdkjyD; ac:,lar;jref;wmawGudk ûyvkyfcJhygw,f}[k ajymonf/ rsm;uyfjyD; q&mawmfOD;OwÅraeUtêud vIyf&Sm;rIw&yfudkusif;yûyvkyfcJhonf/ trnfraz:vdkol vli,f
¤if;tjyif q&mausmfZHarmiftm; EdkifiHa&;rvkyfaMumif;ESifh qE´jyyGJrsm;wGifryg0if&ef twif;vuf acgif;aqmifwOD;u ]vmr,fhpufwbFmv 9 &ufaeUrSmusa&mufr,fh ESpf 70 jynfhajrmuf q&mawmf
rSwfa&;xdk;cdkifcJhonf[kvnf; od&onf/ OD;OwÅraeUjzpfygw,f/ ESpf 70 txdrf;trSwfaeUudk vlwdkif;od&SdEdkifatmifeJU yg0ifEdkifatmif&nf&G,fcsufeJU
q&mausmfZHarmiftdrftm; &Jom;rsm;u0ifa&mufjyD; ol\wynfhawmfol udkoef;a&Tudkvnf;zrf;qD; wvwmvIyf&Sm;rIw&yfudk usif;yzdkUpDpOfxm;ygw,f/ 'gaMumifh Mo*wfpfv 9 &ufaeUrSm pm&Gufpmwrf;
ac:aqmifoGm;cJhonf/ awG? ydkpwmawGudk ppfawGrSm pwifuyfjyD;vIyf&Sm;&wmjzpfygw,f}[kajymonf/ ¤if;tjyif olu ]q&m
udkoef;a&TrSm ppfawGaps;MuD;wGif ig;ajcmufqdkifzGifhxm;olwOD;jzpfjyD; ol\qdkifwGif vlrsm;pka0;avh awmfOD;OwÅraeUudk usif;ywmr[kwfygbl;/ Mo*wfpfv 9 &ufaeUupjyD; pufwbFmv 9 &ufaeUxd
&Sdojzifh ac:,lppfaq;ar;jref;rIrsm; ûyvkyfcJhonf[k od&onf/ wpfvwm 70 ESpfjynfhajrmuf OD;OwÅrvIyf&Sm;rIudk pwmyg/ vlawGu pm&Gufpmwef;awGudkjrifawmh OD;
ûrdUe,fr,urS olUtm;vnf; EdkifiHa&;rvkyfaMumif; twif;vufrSwfa&;xdk;cdkif;cJhjyD; at;at;aq; OwÅraeUusif;yw,fqdkjyD; oabmrsdK;jrifoGm;w,fxifygw,f/ pufwbFmv 9 &ufaeUusrS usaemfwdkU
aq;aexdkif&ef jcdrf;ajcmufajymqdkcJhonf[k ol\vkyfaz:udkifbufwOD;rS ajymonf/ &cdkifwjynfvHk;rSm q&mawmft&Sif OD;OwÅr ESpf 70jynfhaeUudk usif;yoGm;rSmjzpfygw,f/}[k ajymonf/
udkoef;a&TrSm ûrdUe,fr,urS ac:,lppfaq;ar;jref;rIrsm;ûyvkyfjyD;aemuf zrf;qD;cH&rnfukd pdk;&drfo tqdkyg Mo*wfpfv 9 &ufaeUu &[ef;awmfrsm;ESifhvli,frsm;u ppfawGûrdU&Sd bkef;awmfMuD;ausmif;
jzifh wdrf;a&SmifaecJhojzifh olaysmufqHk;aeaMumif; ppfawGwGif owif;jzpfay:aeonf[k od&onf/ wcsdKUESifh wjcm;vQdKU0Sufae&mrsm;wGif oHCmrsm;ESifhausmif;om;wdkUyl;aygif;jyD; tpnf;ta0;rsm;vnf;
]&Ju cH0efcsufeJUvufrSwfa&;xdk;cdkif;jyD; jyefvTwfvdkufayr,fh pdwfrcs&wJhtwGuf wdrf;a&Smifae usif;ycJhMuonf/ ppfawGûrdUrS ausmif;olvli,frsm;u wvwmtêudvIyf&Sm;rItjzpf q&mawmfOD;OwÅr
wmjzpfygw,f/ olUudkac:,lppfaq;jyD; &JujyefvGwfay;cJhygw,f}[k olUvkyfaz:udkifbufu ajymonf/ ESifhywfoufjyD; a&;om;xm;aom vufurf;pmapmifrsm;udk jzefUa0cJhMujyD; qDrD;? eHHUomwdkifrsm; xGef;nId
,ckktcg ppfawGwGif vHkûcHa&;udfk ,cifuxuf txl;wif;usyfxm;jyD; EdkifiHa&;vIyf&Sm;olrsm;ESifh jyD; qkawmif;trQa0rIrsm;udk vQdKU0SufûyvkyfcJhMuonf/ tvm;wl wvwmtêudvIyf&Sm;rIudk ajrmufOD;?
vlrIa&;tzGJUtpnf;rsm;udk teD;uyfapmifhMunhfaeonf[k od&onf/ &aohawmif? ausmufawmf? rif;jym;ûrdUwdkUwGifvnf; pwifûyvkyfcJhMuonf[k owif;&&Sdonf/

tjrwfr&Sd wGufajcrudkufI avSvkyfom;rsm; tcuf}uHK OD;ausmfcdkifudk oHwGJaxmifrS


oQifxGD;cdkif
29? 08? 09
&cdkifyifv,fjyifwGif ig;ykZGefrsm;&Sm;yg;vmojzifh &cdkifa&vkyfom;rsm;rSm ,cifuuJhodkU tjrwfaiG
o&ufaxmifodk‹ ajymif;a&$‹vdkufjyD
rsm;r&&Sdawmhí ig;zrf;avSrsm;udk qdyfurf;wGif&yfem;xm;&onf/ ig;vkyfief;&SifwOD;u ]&ckdifurf; ed&Oö&mowif;
&dk;wef;wavQmufrSm ig;awG&Sm;ygvmaeygw,f/ ckvdk&Sm;yg;vmwJhtwGuf om;ig;ykZGef zrf;qD;&rdrIu 11? 08? 09
vnf;usqif;vmygw,f/ pufoHk;qDukefusp&dwftygt0if wjcm;vkyfom;awG&JU ukefusp&dwf oHwGJaxmifwGif axmif(2)ESpfuscHae&aom awmifukwfûrdUe,f tzGJUcsKyftzGJU0if OD;ausmfcdkifudk Mo
awGeJUqkd&if tjrwfr&awmhwJhtwGuf avSawGudkqdyfurf;awGrSm &yfem;&wJhtxd jzpfvm&wmjzpfyg *wfpf v 9 &ufaeUu o&ufaxmifudkajymif;a&TUvdkufonf/ ol\aqGrsdK;wOD;u ] t"duawmh ynm
w,f}[kajymonf/ ¤if;tjyif ig;zrf;avSrsm;taejzifh oufqdkif&ma'otmPmydkifrsm;udkvnf; ay; jywmayghAsm/ rdom;pkawG axmif0ifpmrawGUEdkifatmif rdwfaqGawG yHkrSefoGm;a&mufrawGUqHkEdkifatmif ol
urf;&onfhtjyif a&jyiftm; tpdk;&xHrS uefx&dkuf&xm;olrsm;tm;vnf; tcGefaMu;aiGrsm;ay; wdkUuvkyfwmygbJ/ olu toufvnf;MuD;jyDqdkawmh oufouf'ku©ydka&mufatmif vkyfwmjzpfygw,f}[k
aqmifae&ojzifh ig;zrf;orm;rsm;taejzifh vkyfief;rsm;vkyfudkif&mwGif 0efaqmifp&dwfrsm; txl;jrSifh ajymonf/ OD;ausmfcdkifrSm touf 85 ESpf&Sdaeaom touft&G,fMuD;&ifhaom vlMuD;wOD;jzpfjyD; trsdK;
rm;aeonf/ ],cifESpfawGeJUpm&if 'DESpfrSmydkqdk;vmygw,f/ ypönf;ud&d,mawG0,f&wJh toHk;p&dwf om;'Drdkua&pDtzGJUcsKyf0ifjzpfojzifh rw&m;ojzifh axmif(2)ESpfcsrSwfxm;jcif;jzpfonf/ olUtm; awmif
uvnf; ,cifESpfuxuf ydkjyD;jrSifhrm;vmygw,f/ 'ghtjyif pufavSorm;awGtaeeJU tmPmydkifawGudk ukwfûrdUe,f tzGJUcsKyfOuúXOD;oef;azrS olUtm;ygwDwGif;rSxkwfy,fypfrIudk rauseyfojzifh toa& zsuf
ay;&urf;&wmrsm;w,fav/ [dkuawmif;'Duawmif;ayghAsm/ olwdkUudk tvkyftauR;ûyzdkU tvkyf vkyf& rIESifh w&m;pGJqdk&mrS OD;ausmfcdkifudk awmifukwfw&m;&Hk;u vGefcJhaomv 13 &ufaeUu axmif'Pf (2)
ovdkjzpfaeygw,f}[kajymonf/ &cdkifyifv,fjyifwGif EdkifiHjcm;rS zufpyfig;ukrÜPDrsm;u acwfrSDpuf ESpf csrSwfcJhonf/
u&d,mrsm;udktoHk;ûyjyD; ig;rsm;udkzrf;,laeojzifh &ckdifyifv,fjyifwGif ig;rsm;&Sm;yg;ovdk a'ocHa&vkyf
om;rsm;taejzifh EdkifiHjcm;ig;ukrÜPDrsm;ESifhûydifqdkifjyD; ig;zrf;Edkifjcif;vnf; r&SdaMumif;od&onf/ ,ckuJh
a':atmifqef;pkMunfudk tar&dueftxufvTwfawmftrwfawGUqHkrS tquf
odkU tcufêuFae&aom a&vkyfom;rsm;rSm ppfawG? ausmufjzLESifh oHwGJc&dkifrsm;rSjzpfjyD; t"du ESifhawGUqHkcJhjyD; olUtm;vTwfay;&ef etz ppftpdk;&udkawmif;qdkcJhonf/ etz ppftpdk;&onf
tar&d ueftpkd;&ESifh qufqHa&;aumif;rGefvdkojzifh *Ref,ufawmudk Jim Webb jrefrmEdkifiHrS
ig;zrf;vkyfuGufwckjzpfaom oHwGJc&dkif *sdwfawmûrdUe,fcGJwGif ydkjyD;xdcdkufrIrsm;&Sdvmonf[k od&onf/
&cdkifjynfe,f\ t"dupD;yGg;a&;vkyfief;rsm;xJwGif ig;zrf;vkyfief;vnf; wpfcktygt0ifjzpf&m ,ckuJhodkU befaumufûrdU odkU jyefvnfxGufcGmcsdefwGif av,mOfESifhtwl jyefvnfxnfhay;vdkufonf/
vTwfawmftrwf Jim Webb onf Mo*wfpfv 15 &ufaeUreufydkif;wGif aejynfawmfudkoGm;a&mufcJhjyD;
avSrsm;udk&yfem;xm;&ojzifh &ckdifjynfe,f\a&vkyfief;rSm tem*wfwGif ydkrdkxdcdkufysufpD;vmEdkifonf[k
trsd K ;om;'D r d k u a&pD tzG J U csKyf ud k , f p m;vS , f r sm;ES i f h awG U qH k c J h j yD ; aemuf
od&Sd&onf
AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&GESifhvnf;awGUqHkcJhonf/ trsdK;om; 'Drkdua& pDtzGJUcsKyf udk,fpm;vS,frsm;jzpfaom
OD ; oef ; xG e f ; ? OD ; nT e f U a0? ocif p d k ; jrif h w d k U ES i f h awG U qH k & mwG i f jref r m Ed k i f i H t ay:
uav;tvkyform;rsm;rStquf ydwfqdkUjypf'PfcwfrIudkqefUusifoltjzpf vlodrsm;aom vGwfawmftrwf
ydwfqdkUjypf'gPfcwfrIESifhywfoufí wpHkw&mxkwfaz:ajymqdkjcif;r&SdbJ trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJUcsKyf tzGJU
Jim Webb onf

tygt0if um;*dwf&Sdaom ae&mrsm;ESifh oabFmqdyfurf;&Sdaom ae&mrsm;wGif uav;i,frsm;udk 0ifrsm;&Sif;jyaom vuf&SdEdkifiHa&;tajctaeESifh trsdK;om;jyefvnfoifhjrwfa&;vrf;pOfudk tav;xm;
xrif;xkwf? yvpwpftdwfjzihfxkwfxm;aom a&aEG;Murf;xkwf? "ed&nfxkwfrsm;ESifh aq;vdyfESifh uGrf; em;axmifjyD; a':atmifqef;pkMunfvGwfajrmufjyD;aemuf awGUqHkaqG;aEG;a&;vrf;ESifhom jrefrmEdkifiHa&;
,mrsm;udka&mif;csí awGU&onf[kvnf; ppfawGûrdUrS t&yfvlMuD;wOD;u ajymonf/ udk ajz&Sif;vdrfhrnfqdkonfhtcsufudk olUtaejzifh em;vnfoabmaygufaMumif; jyefvnfajymqdkcJhonf
¤if;tjyif ppfawGESifh ,cktcg xrif;usef? [if;usefawmif;olta&twGufrSm txl;rsm;jym;vmjyD; [k trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJUcsKyf A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0if OD;oef;xGef;uajymonf/ naeydkif;wGif
xdktxJwGif av;yHkoHk;yHkrSm uav;rsm;jzpfMuonf[k ppfawG tdk;wef;u trsdK;orD;wOD;uvnf; ajym MuHUcdkifzGHUûzd;a&;tzGJUtwGif;a&;rª; OD;aX;OD;? trsdK;orD;a&;&mtzGJUcsKyfrS a'gufwma':jrihfMunfESifh rdcifESifh
onf/ uav;apmif;a&Smufa&;tzGJU 'k OuúX a'gufwm a':a0a0omwdkESifhvnf;awGUqHkcJhonf/ 'gtjyif tajc
Mo*wfpfv 2009 a'owGif;owif; pmrsufESm 7

b*Fvma'hcsf or®wa[mif;u
jrefrmh'Drdkua&pDa&;udk axmufcH

a':atmifqef;pkMunfESifh EdkifiHa&;
tusOf;om;rsm;vGwfajrmufa&;
qkawmif;yGJ b*Fvm-jrefrme,fpyfwGifusif;y
armifat; (ed&Oö&m) tcrf;tem; ûyvkyf&jcif; vk y f & wmjzpf y gw,f } [k
02? 08? 09 &nf&G,fcsufukd OD;aqmifpDpOfol ajym onf/
jrefrmEdkifiHwGif rw&m; t wOD;jzpfonfh udkEdkifEdkifu ,ck ¤if;tjyif olu ] uRef
usOf;uscHae&onfh EdkifiHa&;t uJhodkU ajymonf/ awmfwdkU aeUvnf 2 em&DrSm
usOf;om;rsm;ESifh a':atmifqef; ]uRefawmfwdkU t"du&nf ig;yg;oDvcH,ljyD; tcrf;tem;udk
rif;qufcdkif (ed&Oö&m)
pkMunf vGwfajrmufa&;twGuf &G , f w mu a':atmif q ef ; pk pwifzGifhvSpfcJhygw,f/ aemufjyD;
10? 08? 09
qD;rD;xGef;qkawmif;jyD; y&dwfw MunfeJU EdkifiHa&;tusOf;om;awG &[ef;awmfawGu arm&okwf
b*Fvma'hcsfEdkifiH or®wa[mif; [lqdefrl[mrwftm&SwfrS jrefrmEdkifiHwGif 'Drdkua&pD&&Sda&;ESifh ppf
&m;awmf &GwfzwfylaZmfyGJwckudk vGwfajrmufvmzdkUeJU jynfxJrSm y&dwfw&m;awmfudk &Gwfzwfyl
tmPm&Sifpepfûywfusa&;udk axmufcHonf[k rsm;rMumrSDu xkwfaz:ajymMum;cJhonf/
b*F v m-jref r me,f p yf w ae&m &SdaewJh 'Drdkua&pDta&;vkyf&Sm; aZmfMuygw,f/ 'Dvdk arm&okwf
tqdkygajymMum;rIudk jrefrmh'Drkdua&pDta&;vIyf&Sm;aeol &ckdiftrsdK;orD;tpnf;t&Hk;OuúX a':apmjr
wGif usif;yûyvkyfcJhMuonf/ olawG tzrf;tqD; rcH&zdkUt udk &GwfzwfylaZmf&wmu bk&m;
&mZmvif;ESifh vGefcJhaomMo*wfpfv 8 &ufaeUu awGUqHk;pOf ajymMum;vdkufjcif;jzpfonf/
tcrf;tem;udk &cdkiftrsdK; wGuf&,f? aemufjyD; wu,fvdkU avmif; a&TOa'gif;rif;jzpfpOfu
olESifhawGUqHkcGifh&cJhol a':apmjr&mZmvif;u or®wa[mif;tm&Swf jrefrmh'Drkdua&pDta&;udk
om; EkdifiHa&;tiftm;pkrsm;u etz&J U zrf ; qD ; rI u d k c H c J h & &if arm&okwfudk &GwfzwfylaZmfcJh
axmufcHonf[k ,ckuJhodfkU ajymonf/
pkaygif;jyD; e,fpyfûrdUjzpfonfh awmifrS jyefvnf vGwfajrmuf wJhtwGuf rkqdk;&JUab;&efu
]or®wtm&Swfajymwmu ol[m ppftmPm&SifwOD;jzpfcJhayr,fh 'Dpepf[m aumif;wJhpepfwck
aumhpfbmZmûrdY (zavmif;csdwf)&Sd vmzdkUtwGuf&nf&G,fjyD; ckvdk vGwfuif;EdkifcJhw,fvdkU Ak'¨pmay
r[kwfygbl;wJh? 'DpepfaMumifh jynfoleJUwdkif;jynfxdcdkufepfemcJh&w,f/ 'gaMumifh tdrfeD;csif; jrefrmEdkifiHrSm
awmausmif;wGif Mo*wfpfv 1 arm&okwf y&dwfw&m;awmfudk
pmrsufESm 8 aumfvH 2 'Drdkua&pD&&SdzdkUvdktyfw,f/ ckvdk 'Drdkua&pD&&Sda&;twGuf êud;yrf;aewJholawGtm;vHk;udk axmufcH
&ufaeU ûyvkyfcJhMujcif;jzpfonf/ &GwfzwfylaZmfyD; qkawmif;yGJ
ygw,f/ vHk;0aemufrqkwfMuygeJU/ jrefrmh'Drkdua&pD ta&;awmfyHk[m atmifjrifudkatmifjrif&r,fvdkU
oluajymygw,f}[k a':apmjr&mZmvif;u ajymonf/
t0uRef;q&mawmfMuD; OD;auvmo b*Fvma'hcsf or®wa[mif;tm&Swfonf b*Fvma'hcsfEdkifiHudk ppftmPm&Siftjzpfjzifh ESpfaygif; rsm;
pGmtkyfcsKyfcJhjyD; 1989 ESpfu b*Fvma'hcsfEdkifiHwGifay:aygufcJhaom jynfolrsm;'Drdkua&pD&&Sda&; tHk<u
awmfvSefrIwGif or®w&mxl;rSqif;ay;cJh&onf/
ysHvGefawmfrl ¤if;aemufydkif; ZmwD,mygwDudkxlaxmifjyD; a&G;aumufyGJwGifyg0if,SOfûydifcJhjyD; vuf&SdtcsdefwGif ol
\ygwDrSm b*Fvma'hcsfEdkifiHwGif wwd,tiftm;tMuD;qHk;ygwDjzpfjyDF; vuf&SdtmPm&&Sdxm;aom tm0grD
ydkqdk;&Gm;vmjyD; Mo*wfpfv vd*fygwD\ t"dur[mrdwfygwDvnf;jzpfonf/
4 &ufaeU eHeuf 10em&D 15 or®wa[mif;tm&SwfrSm ,cktcsdefxd jynfolvlxktay: wpHkw&mMoZmanmif;olwOD;jzpfjyD; ,ck
rd e pf wG i f b0ewf x H uJhodkU jrefrmta&;vIyf&Sm;olacgif;aqmifwOD;ESifhawGUqHkjyD;aemufydkif; ydkrdkjyD; jrefrmhta&;udk tm&Hkpdkufvm
ysHvGefawmfrl oGm;cJhonf/ Edkifonf[k oHk;oyfolrsm;u ajymonf/
q&mawmfbk&m;MuD;rSm t0 awGUqHkyGJtm; or®wa[mif;tdrfwGifûyvkyfjyD; acgif;aqmifESpfOD;rSm jrefrmh'Drdkua&pD ûyjyifajymif;vJ
uRef ; jym;o&uf acsmif ; Zmwd
a&;twGuf Oa&my? tar&duefEkdifiHESifh tmpD,HEdkifiHrsm;\zdtm;ay;rIrsm; vdktyfouJhodkU tdrfeD;csif;EdkifiH
jzpfjyD; i,fpOfuyif rdbESpfyg;rSm
uG,fvGefawmf rloGm;cJhonf[k rsm;rSvnf; zdtm;ay;rIrsm;onf t"duvkdtyfonfhtcsufrsm;udkvnf; aqG;aEG;cJhMuonf[k od&onf/
od&onf/ awGUqHkaqG;aEG;yGJwGif &ckdiftrsdK;orD;tpnf;t&Hk; twGif;a&;rª; a':rmrmausmfaZmvnf; OuúX
q&mawmfbk&m;MuD; &kyft apmjr&mZmvif;ESifhtwl wufa&mufcJhjyD; tpnf;ta0;rSm wem&DcefUMumjrifhonf[k od&onf/
avmif;udk &cdkif&dk;&m ,Ofaus;rI
"avhxHk;wef;pOfvmt& avm
avmq,fwGif umuvyfwif 0ufwkwfauG;aMumifh b*Fvma'hcsfwGif
xm;rnfjzpfjyD; oû*Ø[frnfhtpD

b*Fvma'hcsfEdkifiH t0uRef; awmfrloGm;onf/


tpOfudk wynfhwum om;orD;
rsm;ESifh aqG;aEG;wdkifyifjyD; pDpOf trsdK;orD;wOD; yxrqHk;aoqHk;
wmawmfvDaus;&Gm&Sd aZ,sm&mr q&mawmfMuD;rSm Mo*wfpf oGm;rnfjzpfaMumif; a'ovlMuD;
8?31? 09
oD&dr*Fvm ausmif;wdkufwGif v 3 &ufaeU aeUvnfydkif;xd wOD;jzpfol OD;armif[efomu
ajymonf/ ed&Oö&mowif;
oD;wif;oHk; aexdkifawmfrlaom usef;usef;rmrm &SdaecJhjyD; rGef;
ppfawG? &efukeftygt0if b*Fvma'hcsfEdkifiHwGif trsdK;orD;wOD;onf yxrqHk; H1N10ufwkwfauG;a&m*gaMumifh Mo*wfpfv
oufawmf 83 ESpf 0gawmf 56 wnfhqGrf;oHk;jyD; aemufydkif;wGif 30 &ufaeUu aoqHk;oGm;cJhonf/ aoqHk;oGm;oltrsdK;orD;rSm touf 37 ESpf&SdjyD;jzpfaom rmwD,m
0g&Sdaom q&mawmfMuD; OD;au tenf;i,f aeraumif;jzpfvm jrefrmEdkifiHrS ûrdUtawmfrsm;rsm;
wGif q&mawmfMuD;rSm avmuD? csufu&mabmfwDjzpfonf/ olronf 'uúm;ûrdUrS taemufajrmufbuf rdkif(30)cefU tuGmwGifwnf&Sdaom
vmoonf Mo*wfpfv 4 &uf ojzifh bkef;awmfMuD;ausmif;wGif
qmAmt&yfrSjzpfjyD; 'uúm;ûrdU¾ Lab Aid aq;&HkwGif Mo*wfpfv 30 &ufaeU nae 10em&D 30wGif ao
aeU eHeufu b0ewfxH ysHvGef aq;0g;ukoaepOf tajctae pmrsufESm 8 aumfvH 2
qHk;oGm;jcif;jzpfonf/ b*Fvma'hcsf¾ tpdk;&rS tqdkygaoqHk;rludktwnfûyvdkufjyD; tqdkyga&m*gudk
umuG,fa&;twGuf wdk;jrSifhvkyfaqmif&efajymMum;onf/ b*Fvma'hcsfEdkifiHwGif 0ufwkwfauG;a&m*g jzpf
&cdkifEdkifiHa&;orm; OD;ppfEdkif owfjzwfcH& yGm;aeolaygif; 199 OD;&SdjyD; tqdkygpm&if;rSm vGefcJhaomwe*FaEGaeUuxkwfjyefaom pm&if;jzpfonf/
0wfwkwfauG;a&m*gjzpfyGm;rlEIef; vsifjrefpGmysHUESHUvmrlaMumifh 'uúm;wGif yk*¾vduEdkifiHjcm;ausmif;(2)
ed&Oö&mowif; ausmif;udkvnf; pwifydwfxm;vdkufjyD;jzpfonf/ 0ufwkwfauGa&m*gaMumifh b*FvmwGif aoqHk;rI&Sdae
13? 08? 09 aomfvnf; jrefrmEdkifiHESifh b*Fvme,fpyfukefoG,fa&;rSm yHkrSeftwdkif; qufvufwnf&Sdaeonf/
&cdkifawmfvSefa&;e,fajrrS tem;,ljyD; b*Fvma'hcsfEdkifiH
bif'&dk bifwGifaexdkifol OD;ppfEdkifonf Mo*wfpfv 13 &ufaeUu rnfonhftwGufaMumifh owfjzwfypfonfudkod&Sd&atmif &JtzGJUu ,cktcg trIudkppfaq;az:
rormolwOD;\vufcsufjzifh aoqHk;oGm;cJhjyDjzpfaMumif; od&onf/ xkwfaeaMumif;udk &JtzGJUu xyfavmif;ajymMum;onf/ t&yfbufowif;t& ,cktcg owfjzwfol
ppfEkdifrSm 1988 ckESpf 'Drkdua&pDta&;tcif;jyD;aemuf b*Fvm vli,fudkzrf;qD;xm;jyD; &Jpcef;wGif ppfaq;ar;jref;aeaMumif;od&onf/ OD;ppfEdkifrSm ukvr[mrif;MuD;&Hk;
a'hcsfEdkifiHodkU xGufajy;cdkvIHvmoljzpfjyD; EdkifiHa&;ygwDrsm;wGif yg0if todtrSwfûy 'ku©onfwOD;jzpfjyD; rdom;pkrsm;ESifh bif'&dkbifwGifaexdkifpOf owfjzwfcH&jcif;jzpfonf/
vIyf&Sm;cJholwOD;jzpfonf/ OD;ppfEdkifrSm &efukefûrdUwGifaexdkifol &ckdif,Ofaus;rItuenf;jy a':pdefpdefat;\armifjzpfjyD; tar&duef
bif'&dkbifrS ay;ydkUaomowif;t&m OD;ppfEdkiftm; trnfrod wGifaexdkifol OD;pHomatmif\tpfudkvnf;jzpfonf/ OD;ppfEdkifwGif ZeD;a':vScifpdefESifh om;orD;(2) OD;
vli,fwOD;rS Mo*wfpfv 13 &ufaeU nae 8 em&DcGJwGif owfjzwf usef&pfcJhonf/
ypfcJhonf[k od&onf/
Mo*wfpfv 2009 pmrsufESm 8

a':atmifqef;pkMunfESifh EdkifiHa&;tusOf;om;rS tquf

trnfrod tavmif; p&zrS azsmufzsuf usrf;*HawGt& uRefawmfwdkUod&w,f/ 'gaMumifh 'Darm&okwfudk &Gwf&wmjzpfw,f}[k


qufajymonf/
tqdkyg arm&okwf*gxm &GwfzwfylaZmfyGJtcrf;tem;odkU omoemhOaoQmif(b*Fvma'hcsf)rS q&m
awmfrsm;? jrefrmjynfvGwfajrmufa&';tzGJUcsKyf (b*Fvma'hcsf)&Hk;rS &Hk;tzGJU0ifrsm;? &ckdifjynfvHk;qdkif&m
ausmif;om;ESifh vli,frsm;uGefu&ufrS ausmif;om;vli,frsm; wufa&mufcJhMuonf/ jrefrmEdkifiHtwGif;
'Drdkua&pDvIyf&Sm;olrsm;taejzifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; tzrf;tqD;rS vGwfajrmuf&eftwGuf arm&
23? 08? 09
oQifxGD;cdkif (tvGwfowif;axmuf) t0uRef;q&mawmfMuD; OD;auvmorS tquf
&cdkifjynfe,f ppfawGûrdUwGif a&xJrSq,f,l&&Sdaom trnfrodtavmif;wavmif;tm; ppfaxmuf avmukwÅ&mpmayrsm;udkoifMum;jyD; b*Fvma'hcsfEdkifiHwGif
vSrf;a&; p&zrS tpteray:atmif azsmufzsufypfvdkufonf[k owif;&&Sdonf/ tausmftarmfq&mawmfMuD;wyg;jzpfonf/
vlrIa&;vIyf&Sm;ol vli,fwOD;u ] tavmif;u Mo*wfpfv 9 &ufaeUu atmif'dkifwHig&GmrSm yg; q&mawmfMuD;rysHvGefrSD 2009 ckESpf rwfvtwGif;u ed&Oö&mowif;XmerS t,f'Dwm udkcdkifjrwf
vmygw,f/ ppfawG&Ju tavmif;aumifudk avSeJUqGJ,lvmjyD; ppfawG tif;ayguf0qdyfurf;uaew ausmftm; tifwmAsL;ay;cJhjyD; tqdkygtifwmAsL;udk Arakan Post {jyDvxkwf owif;*sme,fwGif az:jycJh
qifh ppfawGjynfolUaq;&HkMuD; &ifcGJ&HkudkydkUvdkufygw,f/ &ifcGJ&HkudkydkUjyD; odyfrMumcifbJ p&zu tavmif; onf/ q&mawmfbk&m;MuD;u oltifwmAsL;wGif ] pnf;vHk;nDnGwfrIrSm &ckdifjynf 0wDav;&yfpvHk;rSm&Sd&
udk,loGm;jyD; azsmufzsufypfvdkufygw,f/ bmaMumifh azsmufzsufypfvdkufw,fqdkwmawmh wdwdusus r,f/ 0wDav;&yf[m w&yfeJUw&yf rnDrnGwfjzpfae&if &ckdifvlrsdK;awG wdk;wufatmifjrifEdkifr,fqdkwm
rod&ygbl;/ 'gayr,fh ppfawGrSm owif;awGtrsdK;rsdK;xGufaeygw,f} [k ajymonf/ q&mawmfMuD; r,HkMunfbl;/ EGm;Mum;vdkU usm;pm;w,fqdkovdk &ckdifvlrsdK;awG rnDrnGwfwJhtwGuf vl
tqdkygtavmif;rSm trsdK;orD;wOD;\tavmif;jzpfaMumif; oufqdkif&mrS owif;xkwfjyefxm;onf rsdK;jcm;awGqDrSm atmufusaemufusjzpfaeMu&w,f/ udk,fhEdkifiH? udk,fhvlrsdK;? udk,fhbmom omoemeJU
[kod&onf/ ,ckuJhodkUxkwfjyefrIrSm vdrfvnfxkwfjyefrIjzpfonf[k tavmif;udk rsufjrifawGUcJholvl
i,fwOD;u ed&Oö&modkU ,ckuJhodkU ajymonf/
8888 aeUtxdrf;trSwf AASYC rS tquf
]uRefawmfwdkU tJ'DaeU aeUvnfydkif;rSm tif;ayguf0qdyfurf;teD;u oJjyifrSm abmfvHk;upm;aeMuyg &Sifpepfûywfusa&;? 'Drdkua&pD&&Sda&; ponfhawmif;qdkcsufrsm;udk a<u;aMumfqE´jycJhMuonf/ qE´jy
w,f/ tavmif;wavmif; &Ju,lvmw,fqdkjyD; usaemfwdkUtm;vHk; oGm;MunhfMuygw,f/ &JawGu wm; yGJtwGif; teD;tem;rSvma&mufMunhf&IaeMuaom b*FvDtrsdK;om;rsm;ESifh owif;axmufrsm;odkU
ayr,fh vli,fawGutrsm;MuD;qdkawmh wm;aewJhMum;xJu teD;uyfoGm;MunhfcGifh&ygw,f/ aoqHk;oGm; t*Fvdyfbmomjzifh a&;om;xm;aom &Spfav;vHk;aeU xkwfjyefcsufrsm;udkvnf; jzefYa0cJhonf/ qE´jyyGJudk
ol[m trsdK;om;wOD;jzpfjyD; ol&Juvufarmif;rSm uif;waumif&kyfyHkudk rSifxdk;xm;ygw,f}[k ajymonf/
&ckdifjynfvHk;qdkif&mausmif;om;ESifhvli,frsm;tpnf;t&Hk;rS tzGJU0ifrsm;tygt0if &ckdiftwdkuftcHtif
ppfawG&ifcGJ&HkwGif a&ûryfom;tavmif;wavmif; a&mufaeaMumif; owif;xGufay:vmjyD;aemuf ppf
tm;pkrsm; pkpkaygif; 25 OD;cefUwufa&mufcJhonf/ qE´jyyGJrSm eHeuf 10 em&DcGJrSpwifjyD; 11 em&D 15
awGrSvli,ftrsm;tjym; Munhf&I&efoGm;a&mufMu&m tqdkygtavmif;udk oufqdkif&mrS MunfhcGifhrûycJh
rdepfwGif atmifjrifpGmjyD;qHk;cJhonf/
aMumif;ESifh aemufydkif;wGif trnfrodae&mwckodkU p&z wm0ef&Sdolrsm;u tqdkygtavmif;udk ,laqmif
oGm;onf[k od&onf/ Edkb,fvfqk&Sif awmifudk;&D;,m;or®wa[mif;
tqkdygtavmif;udk ppfawG p&zrS ,laqmifoGm;jyD; azsmufzsufypfvdkufonfhaemufydkif; tqdkygt
avmif;udpöESifhywfoufjyD; oJvGefprsm;xGufay:vmaeonf[k vlrIa&;vIyf&Sm;olvli,fu ,ckuJhodkUajym rpöwmuifrfonf ppfwyf\ausmaxmufaemufcHrIjzifh tkyfcsKyfaecJhonfh awmifudk;&D;,m;acgif;
onf/ aqmifa[mif;rsm;jzpfMuonfh rufcsef[D;ESifhcsef'l;0rfwdkUvufrS awmifukd;&D;,m;udk 'Drdkua&pDEdkifiHtjzpf
]Mo*wfpfv 6 &ufaeU eHeuf 9 em&DrSm ppfawGtrSwf (1)&Jpcef;rS ausmufawmfûrdUe,fu zrf;rdwJh ajymif;vJ&mwGif ta&;ygcJholwOD;vnf;jzpfonf/ rpöwmuifrfudk 1973 ckESpf Mo*wfpfvwGif udk;&D;,m;
EdkifiHa&;orm;wOD;udk p&zu ac:xkwfoGm;cJhw,fqdkjyD;owif;&ygw,f/ tJ'DEdkifiHa&;orm;[m jynfy CIA uzrf;qD;um yifv,fxJwGif urf;rjrifvrf;rjrifpGefYypfum vkyfMuHcJhaomfvnf; tar&duefESifh

vufeufudkiftzGJUwckeJUqufpyfwmaMumifh zrf;qD;cH&oljzpfygw,f/ tJ'DaeUn 9 em&DrSmbJ ppfawG rdZH wdkusdKtpdk;&wdkU\ vsifjrefpGm axmufvSrf;u,fwifEdkifrIaMumihf aoab;rSuif;vGwfcJh&onf/ tvm;wl
&yfuGuf qefqdyfuae pufwyfoAÁmefwpD;eJU tJ'DvludkrsufESmzHk;pGyfjyD; tzGJU0if 4 OD;ygwJh p&ztzGJUu 1980 ckESpfjynfhwGif awmifudk;&D;,m;cgif;aqmifcsef'l;0rf\ ao'Pfay;rIESifh&ifqdkifcJh&aomfvnf; t
ukvm;wefjrpfxJudk ac:aqmifoGm;cJhw,fvdkU owif;&&Sdygw,f/ trsm;pk jynfolawGuawmh p&z ar&duef\tjyif;txef zdtm;ay;umuG,frIaMumifh jypf'PfrSvGwfajrmufcJhonf/ awmifudk;&D;,m;
azsmufzsufvdkufwJhtavmif;[m olUtavmif;qdkjyD; xifjrif,lqaeMuygw,f/} [kajymonf/ onf ppfwyf\aemufcHûytkyfcsKyfaeaomacwfrS 'Drdkua&pDtjynfht0xGef;um;aomacwfodkU 1987
ppfawG rdZH&yfuGufrS pD;yGg;a&;orm;wOD;uvnf; Mo*wfpfv 9 &ufaeUu tavmif;wavmif;udk ckESpfwGif ajymif;vJcJhaomfvnf; uifrfrSm EdkifiHtmPmudk 1997 ckESpfusrSvGJajymif;&,lEdkifcJhonf/
ppfawG&Ju,laqmifvmjcif;udk twnfûyajymMum;jyD; tqdkygaeUu olUrSm tif;ayguf0qdyfurf;teD;&Sd rpöwmuifrfonf ajrmufudk;&D;,m;ESifh aphpyfnSdEIdif;a&;twGuf rnfonfhtcgurQ vufravsmhcJhovdk
rif;MuD;ausmufwef;wGif xkdifí&Sdaeonf[kajymonf/ odkUaomfvnf; tqdkygtavmif;rSm rnfolUt ¤if;\ Sunshine trnf&Sd ESpfEdkifiHqufqHa&; arQmfrSef;csufrSm atmifjrifrIrsm;&&SdcJhaomfvnf; uGefjrLepf
avmif;jzpfonfudk rod&SdygaMumif;ajymMum;onf/ ajrmufudk;&D;,m;EdkifiH\ EsLuvD;,m;pDrHudef;udk&yfwefU&ef rpGrf;aqmifEdkifcJhay/ odkUaomfvnf; uifrf
&cdkifjynfe,fwGif tajcpdkufaom axmufvSrf;a&;wyfzGJUrsm;onf jynfyvufeufudkiftzGJUtpnf; onf 2000 jynfhESpfwGif ajrmufudk;&D;,m; acgif;aqmifMuD; uifrf*sHKtD;vfESifh ESpfEdkifiHacgif;aqmifcsif;
rsm;ESifhqufpyfolrsm;udk w&m;Oya't&ta&;r,lbJ vljrifuGif;wGif tao&Sif;ypfavh&SdaMumif;od& yxrqHk;tMudrf awGUqHkndSEIdif;&efpGrf;aqmifjycJhjyD; udk;&D;,m;ESpfEdkifiH qufqHa&;aumif;rGefrItwGuf
onf/ arQmfvifhcsufajcvSrf;udk pwifay;EdkifcJholjzpfonf/ rpöwmuifrfuG,fvGefcsdefwGif ZeD;onf vD[D[kdESifh
xkdtxJwGif 7ckdifjynfwyfrawmfESifhqufpyfrIaMumifh ppfawGûrdUaetdrfay:rS axmufvSrf;a&; wyfzGJU\ om;(3)OD;usef&SdaMumif; od&Sd&onf/
zrf;qD;ac:aqmifoGm;jcif;cH&jyD; w&m;pGJqdkrIr&SdbJ ausmufawmfûrdUwGif owfjzwfcH&ol &ckdifjynfe,f
abmvHk;toif;rS emrnfMuD;*dk;orm;a[mif; OD;pHausmfvnf;yg0ifonf/ OD;pHausmfrSm jrefrmhabmvHk;
rGefjynfopfygwD qHk;jzwfcsufrS tquf
toif; yPmrvufa&G;pifa[mif;wOD;vnf; jzpfonf/ OD;pHausmfESifhtwl owfjzwfcH&&mwGif rif;jym; cdkifpdk;Edkifatmifuvnf; olUtjrifudk ,ckuJhodkUajymonf/ ]tckvdk rGefjynfopfygwDu
ûrdUrS OD;Zif;0@omrdvnf; yg0ifoGm;cJhonf/ y,f c svd k u f w mud k rG e f j ynf e ,f e J U rG e f v l r sd K ;awG t wG u f tusd K ;rygwJ h t wG u f
y,f c svd k u f w mjzpf w ,f v d k U ,l q ygw,f / rG e f j ynf opf y gwD e J U rG e f t rsd K ;om;wyf r awmf [ m
ppfawG-&efukefum;vrf;wavsmuf ud k , f y d k i f j yXmef ; cG i f h e J U
pG r f ; pG r f ; wrH w d k u f y G J 0 if a ewJ h
ppf r S e f a omz,f ' &,f j ynf a xmif p k w nf aqmuf a &;twG u f
tzG J U tpnf ; jzpf y gw,f / ol w d k U wk d u f y G J 0 if a ewmeJ U etz
awmif;qdktusyfudkifaewm[m vGJacsmfaewJhtwGuf y,fcsvdkufwmjzpfwJhtwGuf usaemfwdkUêudqdkMu
taumufudwfrsm; txl;wdk;yGg;ae &rSmjzpfygw,f}[k ajymonf/ &ckdif&[ef;ysdKrsm; or*¾OuúX t&SifoD[rSvnf; olUtjrifudk ,ckuJhodkU
ajymonf/ ]tckvdk rGefjynfopfygwDu etz zdtm;ay;wmudk y,fcsvdkufwJhtwGuf twdkuftcH wdkif;
oQifxGD;cdkif (tvGwfowifaxmuf) &if;om;vufeufudkifygwDawGtaeeJU 0rf;omtm;&p&mjzpfygw,f/ etzzGJUpnf;yHkudk vufcHxm;MuwJh
22? 08? 09 tzGJUtpnf;awGuvnf; etz&JU wzufowfvkyf&yftay: odyfauseyfMuwmawmhr[kwfygbl;/ tajct
&efukef-ppfawGta0;ajy;um;vrf;wavsmufwGif taumufaumufcHonfh*dwfrsm; txl;wkd;yGg;ae aewckckt& vufcHxm;Muwmomjzpfygw,f/ wdkif;&if;om;tcGifhta&;qdkwmuvnf; cka&;qGJxm;wJh
onf[k owif;&&Sdonf/ tqdkyg taumuf*dwfrsm;udk trnftrsdK;rsdK;jzifh a'otmPmydkifrsm;u zGifh etz zGJUpnf;tkyfcsKyfyHkxJrSm bmrS ygwmr[kwfygbl;/ ESpfaygif;rsm;pGm wdkufyGJ0ifvmcJhwJh wdkif;&if;om;
vSpfxm;jyD; xdktxJwGif wHwm;toHk;ûyc aumufcHa&;*dwf? ukefwifum;wefydkaumufcHa&;*dwfESifh rSwf awGtaeeJU tcGifhta&;bmrSrygwJh zGJUpnf;tkyfcsKyfyHkudkomvufcHcJhMu&if wkdif;&if;om;awG toufaoG;
yHkwifppfaq;a&;*dwfrsm;jzpfonf[k trnfraz:vdkol pD;yGg;a&;orm;wOD;uajymonf/ &efukef-ppfawG acR;awGudkay;jyD; wdkufyGJ0ifvmcJhwm[m bmrStusdK;r&Sdygbl;/ rGefjynfopfygwD&JUqHk;jzwfcsufudk etz
um;vrf;wavQmuf&Sd &ckdifjynfe,fbufwGif wHwm;toHk;ûyc aumufcHa&;*dwfESifh ppfaq;a&; *dwf 30 ppftpdk;&uvGJjyD; jrefrmjynfolw&yfvHk;u 0rf;omtm;&jzpfvdrfhr,fvkdU OD;Zif;,HkMunfygw,f/ xdkif;EdkifiH
&SdjyD; *dwfwdkif;wGif *dwfjzwfc? wHwm;toHk;ûycESifh wefydkvQif wefydkcrsm;udk ay;aqmif&onf[k jynf wGiftajcpdkufaom &ckdifjynfvHk;qdkfif&m ausmif;om;ESifhvli,frsm;tpnf;t&Hk;rS taxGaxGtwGif;a&;rª;
wGif;ukefpnfydkUaqmifa&;t&m&SdwOD;uajymonf/ ¤if;tjyif olu &efukef-ppfwG ta0;ajy; udkatmifrif;OD;rS olUtaeESifh axmufcHêudqdkaMumif; ,ckuJhodfkUajymonf/ ]tckvdky,fcsvdkufwmu
um;vrf;wavsmufwGif wefydkaumufcHa&;*dwf 5ck? ûrdU0ifaMu;aumufcHa&;*dwf 12 ckESifh rSwfyHkwif ppf aumif;ygw,f/ jzpfvnf;jzpfxdkfufygw,f/ wjcm;tzGJUtpnf;awGtaeeJUvnf; tckvdkjzpfapcsifygw,f/
aq;a&;pcef; 1 ckwdkUjzpfonf[k oluajymonf/ ppfaq;a&;pcef;rsm;wGif ukefwif,Ofrsm;taejzifh ppf etzu e,fjcm;apmifhwyf zGJUpnf;zdkUurf;vSrf;wmudk vufcHMuwJhtzGJUawGtwGufvnf; bmrStusdK;r&Sdyg
aq;cH&efESifh 0efaqmifcrsm;? tcGefcrsm;ay;aqmif&eftwGuf &yfwefUapmifhqdkif;&jcif;aMumifh c&D;pOf bl;/ ckvdk rGefjynfopfygwDtaeeJU etz&JU tusyfudkifzdtm;ay;rIudky,fcsvdkufwJhtwGuf etz&JU zdtm;
wpfavQmuf tcsdefMuefUMumaESmifhaES;rIrsm;&Sdfaeonf[kvnf;od&onf/ ,ckuJhodkU ppfaq;a&;ESifh aiGaMu; ay;rIawGudk cHvm&Edkifw,f/ 'gayr,fhvnf; EdkifiHa&;t& bmrStusdK;r&Sdwmudk vufrcHbJy,fcsvdkufwJh
aumufcHaom*dwfrsm;aMumifh &cdkifpD;yGg;a&;vkyfief;&Sifrsm;taejzifh txl;tcufêuHae&onfhtjyif jynfol twGuf 'gudk taumif;bufu usaemfwdkU&IUjrifoHk;oyfygw,f/}[k ajymonf/ rGefjynfopfygwDudk
rsm;yg c&D;oGm;vm&mwGif pdfwftaESmifht,SufjzpfaeMu&onf[kod&onf/ etzrS e,fjcm;apmifhwyfzGJUpnf;&ef twif;tusyfudkifzdtm;ay;rItay: rGefjynfopfygwDuy,fcsvdkuf

&cdkifwGif aoG;vGefwkwfauG;a&m*g&&Sdol 329 OD;&SdjyD; taotaysmufrsm;&Sdae


oQifxGD;cdkif (tvGwfowif;axmuf)
&cdkifjynfe,fwGif Mo*wfpfvyxrtywftwGif; aoG;vGefwkwfauG;a&m*gjzpfyGg;ol 329OD;&SdjyD; uav;i,f 3OD;aoqHk;cJhaMumif; jynfe,fusef;rma&;OD;pD;Xme\rSwfwrf;t&od&onf/ aoG;vGefwkwfauG;aMumifh
aoqHk;oGm;onfhuav;i,frsm;rSm ppfawGûrdUrS2OD;ESifhausmufjzLûrdUrSwpfOD;jzpfonf/ ,ckESpfwGif &cdkifjynfe,frS ppfawGESifhausmufjzLûrdUwdkUrSm aoG;vGefwkwfauG;a&m*gtrsm;qHk;jzpfyGg;onfha'ojzpfjyD; wjcm;a'o
rsm;wGifvnf; aoG;vGefwkwfauG;jzpfyGg;rIEIef;xm;rSm ,cifESpfrsm;xufydkrkdrsm;jym;aMumif; usef;rma&;XmerSwm0ef&SdolwOD;uajymonf/ ,ckuJhodkU aoG;vGefwkwfauG;a&m*gqdk;&Gm;pGmjzpfyGg;aeaomfvnf; aus;vuf
a'orsm;wGif pepfwusaq;0g;ukocGifhr&jcif;aMumifh a&m*gcHpm;&oluav;i,frsm;\tajctaerSm txl;qdk;&Gm;aeonf[kowif;&&Sdonf/ &ckdifjynfe,f&Sdaq;&Hkrsm;wGif aoG;vGefwkwfauG;a&m*gtm; uko&ef
aq;0g;r&Sdonfhtjyif aq;0g;rsm;udktjyifrS0,f,loHk;pGJ&ojzifh qif;&JEGrf;yg;aomrdbrsm;taejzifh aoG;vGefwkwfauG;jzpfaeaomom;orD;rsm;udk aq;&HkodkUrydkUEdkifbJjzpfaeMuonf[kod&onf/ ]'Dvdk aoG;vGefwkwfauG;
a&m*gjzpf&wm[m jcifusm;awGudkufvdkUjzpf&wmjzpfygw,f/ jcifusm;awGua&ajrmif;awGrSmcdkatmif;jyD;aew,f/ ppfawGrSmu a&ajrmif;awGu roef;&Sif;bl;/ trIdufo&dkufawGeJUjynfhESufaew,f/ a&toGm;tvmu
vnf;r&Sdbl;/ 'Dvdka&toGm;tvmr&Sdawmh jcifawGydkyGg;vmygw,f/ tpdk;&wm0ef&SdolawGuvnf; jcifawGudkjcifowfaq;oHk;jyD;rESdrfESif;bl;/ jcifawGaygjyD; ckvdk aoG;vGefwkwfauG;jzpfyGg;EIef;rsm;vm&wmjzpfygw,f}[k
a'ocHwOD;uajymonf/ usef;rma&;Xmepm&if;t& &cdkifjynfe,fwGif Mo*wfpfvyxrtywftwGif; aoG;vGefwkwfauG; jzpfyGg;cJhonhfta&twGufrSm329 OD;&SdaMumif;az:jyaomfvnf; trSefwu,f jynfe,fvHk;
wGifjzpfyGg;EIef;rSm xdkxufrsm;jym;Edkifonf[k tqdkygwm0ef&Sdoluajymonf/
Mo*wfpfv 2009 pmrsufESm 9

avavqifESarmif;a-umifh ðydysufoGm;aomfvnf; awmifukwfwGif ydkpwmjzef‹I v+yf&Sm;r+pwif


tpdk;&xHrS tultnDr& oQifxGD;cdkif (tvGwfowif;axmuf)
24? 08? 09
&cdkifjynfe,f awmifukwfûrdUwGif Mo*wfpfv 23 &ufaeUu ydkpwmrsm;udkjzefUa0jyD; a':pkvGwf
awmh bmqdkbmrSr&ygbl;}[k ajrmufa&;vIyf&Sm;rIudk pwifvdkufaMumif;owif;&&Sdonf/ tqdkygvIyf&Sm;rIudk awmifukwfûrdU&Sd uHydkif&yf
ajymonf/ uGuf? acsmif;aumuf&yfuGuf? *lwm&yfuGuf? odrfawmif&yfuGuftygt0if txufwef;ausmif;ESifh udkif;
ppftpdk;& tmPmydkifrsm;t &SnfwHwm;rsm;wGif ydkpwmrsm;udkjzefUa0í ûyvkyfcJhMujcif;jzpfonf/ ûrdUcHwOD;u ] ydkpwmawGrSm a':pktyg
aejzifh vma&mufppfaq;rI r&Sd t0if EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;tm; cRif;csufr&Sd jyefvTwfay;qdkwJh pmwef;&,f? yD;awmh a':pk"gwfyHk&,f?
ojzifh 'Pf&m&&SdoGm;olrsm;t aemuf a':pkeJUAdkvfcsKyfatmifqef;wGJjyD; az:jyxm;wJh&kyfyHkawGudk vrf;awGrSmjzefUusufcsxm;ovdk wcsdKU
aejzifh udk,fhp&dwfjzifhudk,f aq; aetdrfawG&JU jcH0if;awGxJrSmvnf; ydkpwmawGudk jzefUusufcsxm;wmudkawGU&ygw,f}[k ajymonf/
&HkwGif aq;uko&onf[k od& tqdkyg ydkpwmrsm;udk awmifukwf&JtzGJU0ifrsm;u eHeufvif;tm&HkwGif vdkufvHodrf;qnf;jyD; &Jpcef;odkU
onf/ ,l aqmifoGm;MuouJhodkU vli,fwcsdKUrSmvnf; Munfh&IU&efESifh wjcm;rdwfaqGoli,fcsif;rsm;udkjyo&ef ,l
&cdkifjynfe,fwGif rkd;&moD
aqmifoGm;Muonf[k oluajymonf/ tqdkyg ydkpwmrsm;udk jzefUa0jyD;aemuf a'otmPmydkifrsm;u
twGif; yHkrSeftylydkif;rkefwdkif;rsm;
pm&GufjzefUolrsm;udk tylwjyif;vdkufvH&SmazGaeonf[kod&onf/ awmifukwfûrdUwGif ydkpwmjzefUa0
wdkufcwfavh&Sdaomfvnf; ,ck
vIyf&Sm;rItjyif a':atmifqef;pkMunfvGwfajrmufa&; tjzLa&mifvIyf&Sm;rIudkvnf; a'ocHvli,frsm;u
uJhodkU avqifESarmif;wdkufcwf
rIr&SdaMumif; od&onf/ pwifvkyfudkifvQuf&SdaMumif; owif;&&Sdonf/

ed&Oö&mowif; aom aus;&Gmwpf&Gmjzpfonf/


,ckuJhodkU avqifESarmif;
wdkufcwfrIaMumifh *GûrdUe,fESifh r'wrS typf&yftzGJ‹rsm;.&yfwnfcsufudk axmufcH
28?08? 09 Zlvdkifv 25 &ufaeU aeUvnf trf;ûrdUe,fwGifvnf; Zlvdkifv
&aohawmifûrdUe,f tv,f yd k i f ; u &k w f w &uf a vqif E S twGif;u vltaotaysmuf oQifxGD;cdkif avsmhcsjyD; wdkuf&dkufcsKyfudkifr,fh csrf;a&;&zdkUrjzpfEkdifbl;/ jidrfcsrf;
acsmif;aus;&GmwGif &kwfw&uf armif; wdkufcwfrIaMumifh tdrf rsm;&SdcJhonf/ 25? 08? 09 tpDtpOfygbJ/ 'gudktypf&yftzGJU a&;r&Sd&if wnfjidrfrIvnf; r&Sd
avqifESarmif; usa&mufrI ajc 70 cefUûydysufoGm;jyD; wcsdKU Zlvdkifv25 &ufaeU eHeuf trsdK;om; 'Drdkua&pDwyf awGuvufrcHbl;/ aemufwuf Edkifbl;/ zGHUûzd;a&;vnf;rjzpfEdkif
aMumifh tdrftrsm;tjym; ysufpD; tdrfrsm;rSm avxJodkU ygoGm;cJh u *GûrdUe,f yvifarmifaus;&Gm aygif;pk(r'w)rS wkdif;&if;om; t r,f h t pd k ; &eJ U pum;ajymr,f / bl;/ aemufjyD; olwdkUa&;qGJxm;
oGm;jyD; vlrsm;xdcdkuf'Pf&m&&Sd onf/ rS uRef;eHomaus;&GmodkU oGm; ypf&yftzGJUrsm;\ oabmxm; tJ'D&yfwnfcsufawG[m vuf wJh tajccHOya't&qdkjyD; wdkif;
oGm;aomfvnf; ppftpdk;&xHrS ]pkpkaygif; vl 10OD;avmuf a&mufonfh ig;zrf;pufavSwpf &yfwnfcsufudk axmufcHaMumif; awGUtajctaeawGeJU udkufnD &if;om; vufeufudkifwyfzGJUawG
tul t nD wpH k w &mr&&S d 'Pf&m&&SdoGm;cJhygw,f}[k ol pD;onf avqifESarmif; wdkuf ESifh tqdkygtypf&yftzGJUrsm;ESifh w,f/ 'gaMumifh uRefawmfwdkU udk vufeufawGpGefUypfcdkif;w,f/
aMumif; od&onf/ uajymonf/ cwfpOf epfûryfoGm;cJhojzifh puf bHk&efol etzppftpdk;&udk awmf taeeJU axmufcHw,fvdkU qHk; wyfrawmfwckwnf; &Sd&r,fqdk
trnfraz:vdkol aus;&Gm avqifESarmif; wdkufcwf avSepfûrdyfoGm;cJhjyD; vl 5OD; vSef&mwGif yl;aygif;aqmif&Guf jzwfcsufcswm jzpfygw,f}[k jyD; xdef;csKyfvmw,f/ 'Dvdkqdk&if
om;wOD;u ]tultnD&r,f jyD;aemuf a'otwGif;&Sd ,ltef aysmufqHk;cJhonf/ &ef tqifoifh&SdaMumif; ajym ajymonf/ ¤if;tjyif r'w wdkufyGJawG jyefpvmr,f/ wdkufyGJ
qkdjyD; tpdk;&qDu tultnDudk tdyfcsfpDtm&frSt&m&Sdrsm; a&muf tvm;wl Zlvkdifv29 &uf Mum;vd k u f o nf / tqd k y gajym OuúXrS ] uRefawmfwdkU 'Drdkua& awGjyefpawmh uRefawmfwdkUtae
arQmfaewm ckcsdefxd bmrSr& &SdvmjyD; 'ku©a&mufoGm;aom aeU rGef;vGJ 1 em&DcefUwGif trf; Mum;csufudk xkdif;-jrefrme,fpyf pDtiftm;pkawGtygt0if wdkif; eJU pdwf"gwfa&;&mt& tm;jznfh
ao;ygbl;/ ,ltefu tultnD rdom;pkrsm;udk tultnDrsm; ûrdUe,f awmifpDomaus;&GmteD; wae&mwGif Mo*wfpfv24 &uf &if;om;tiftm;pkawGeJU aygif;jyD; xm;&r,f/ [efcsufnDnD awmf
wcsdKUawmh&&Sdygw,f/ 'gayr,fh vmay;oGm;cJhonf/ ü wyfawmifrSckwfarmif;vm aeUu usif;yûyvkyfcJhaom r'w a&;qGJxm;wJh jynfaxmifpk zGJU vSefa&;wdkufyGJawG az:xkwfzdkU
enf;enf;av;bJjzpfygw,f} [k ],ltefu ay;wmuawmh aompufavSwpD;onf avqif A[kdtvkyftrIaqmif tpnf;t pnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'jy ckuwnf;u jyif qifxm;&r,f}
ajymonf/ tdrfaxmifpkwpkpDudk qefw ESarmif;wdkufcwfrIaMumifh epf a0;tjyD; xkwfjyefaom xkwfjyef Xmef;csuft& jynfe,fwckpDrSm [k ajymonf/ ,ckuJhodkU r'w
tv,facsmif; aus;&GmrSm tdwf? tdk;ESpfvHk? tdrfrdk;wJh ûryf o G m ;cJ h j yD ; puf a vS a rmif ; csufwGifaz:jyonf/ r'wtae jynfe,fwyfzGJUwckpD&Sd&r,f/ tJ'D aMujimcsuf xkwfjyefcsdefwGif
ewfacsmif;aus;&Gm tkyfpkwGif yvpwpftrdk;jym;wckeJu aiG OD;apma&Todef;rSm aoqHk; oGm;cJh jzifh typf&yftzGJUrsm;\ oabm wyfawGeJUwcg A[dktrsdK;om; typf&yftzGJUrsm;ESifh etztMum;
wnf&SdjyD; tdrfajc 80 cefU&Sd 500 pD ay;ygw,f/ tpdk;&qDu onf/
xm;&yf w nf c suf u d k rd r d w d k U wyfrawmfudk jynfe,ftoD;oD; qufqHa&; wif;rmvmojzifh
axmufcHjyD; yl;aygif;aqmif&Guf u wyfawGeJU zGJUpnf;&r,f/ wcsdKUvufeuf udkifwyfzGJUrsm;t
jynfolcsif;twlwl ArmvlrsdK;rsm; &ef tqifoifh&SdaMumif; aMu
jimcsuf w G i f az:jyxm;onf /
uRefawmfwdkU &yfwnfcsufu
udk,fhtrsdK;om;udk udk,fumuG,f
aejzifh vufeufcJ,rf;rD;ausmuf
rsm; pkaqmif;jcif;? wyfom;opf
aq;ukcGifh tvum;& r'wOuú X apma';Apf w mu
abmu typf&yftzGJUrsm;\ &yf
zdkUtwGufjzpfw,f/ 'gaMumifh t
ypf & yf t zG J U awG & J U tajccH r l e J U
rsm;pkaqmif;jcif;? wyfpcef;rsm;
ae&mrsm;a&GUajymif;jcif;? uwkwf
wnfcsuftay: r'w\tjrif uRefawmfwdkU a&;qGJxm;wJhtajc
ed&Oö&mowif; rsdK;awGudkawmh aq;&Hkuaq;awG tvum;xkwf usif;rsm; wnfaqmufjcif;rsm;udk
udk rD'D,mrsm;odkU ,ckuJhodkU cHOya'eJUudkufnDygw,f}[k ajym
25? 08? 09 ay;jyD;ukoygw,f/ bmydkufqHrS ay;p&mrvdkygbl;/ ajymonf/ ]tckjzpfaewm[m onf/ awmfvSefa&;wdkufyGJ t&Sdef ûyvkyfaeMuonf[k od&onf/
armifawmûrdU jynfolUaq;&HkMuD;wGif a'ocH vlemcsif;twlwl uRefrwdkUu tjyifaq;awGudk typftcwf&yfpJxm;wJh tzGJUawG t[kef jrSifhwifa&;ESifhywfoufí r'w tpnf;ta0;udk u&if?
t&yfom;rsm;tm; aiGrygvQif aq;&HkwufcGifhrûy ukd,hf[mudk,f0,f,ljyD; aq;uk&jyD; ArmvlrsdK;awG &JUwyfawGudk e,fjcm;apmifhwyf vnf; olUtjrifudk ,ckuJhodkU ytdkU? yavmif? vm;[l? csif;?
aomfvnf; ArmjynfrSajymif;a&Guvmol ewv usaawmh tvum;aq;ukocGifh&wmudk jrif&awmh tjzpfxm;&r,fqdkjyD; etzu ajymonf/ ] etz ppftpdk;&[m u&ifeD? &cdkifponfh wkdif;&if;
pHjyaus;&Gmom; Armrdom;pkrsm;udkrl tcaMu;aiG uRefrpdwfxJrSm b,fvdkajym&rSef;rodbl;/ wrsdK; twif;zdtm;ay;jyD; vkyfaewm 2008 ckESpftajccHOya'eJU a&G; om;vufeufudkiftzGJU (9)zGJUwuf
wpHkw&may;oGif;p&mrvdkbJ tvum; aq;uko MuD;cHpm;&ygw,f/ udk,fhudk,fudk vl&mr0ifovdk udkawGU&w,f/ t"duawmh 'D aumufyGJvkyfjyD; tpdk;&zGJUr,fqdk a&mufcJhonf/
ay;aeaMumif; trnfraz:vdkol trsdK;orD;wOD; pdwfawGjzpfrdygw,f} [k ajymonf/ wyfawGudk olwdkUu vufeuf &if a&SUrSm jrefrmEkdifiHrSm jidrf;
uajymonf/ &cdkifjynfe,f&Sd tpdk;&aq;&Hkrsm;wGif vlemrsm;
]uRefruvnf; aeraumif;vdkU aq;&HkoGm;jy
wm aq;&HkwifzdkU ydkufqHtvHktavmufygovm;
vdkU aq;&Hkwm0ef&SdolawGu ar;ygw,f/ ydkufqHyg
twGuf tpdk;&rS aq;xkwfay;aompepfrSm r&Sdo
avmufjzpfoGm;jyD; aq;&Hkwufolrsm;taejzifh aq; b*Fvma'hcsfEkdifiH vl‹tcGifhta&;tzGJ‹u a':atmifqef;pk-unfudk
rsm;udk q&m0ef\aq;pmtwdkif; tjyifaq;qdkifrsm;
w,fqdkrS aq;&HkudkoGif;ygw,f/ ewv pHjyaus;&Gm
om;awGusawmh olwdkUu tvum;ukoay;w,f/
rS 0,f,ljyD;oHk;pGJ&onf/
xdkodkU 0,f,l&mwGifvnf; aq;rsm;udk q&m
axmifcsvdkufwJhtwGuf jrefrmhppftpdk;&udk uef‹uGuf
olwdkUu ArmvlrsdK;awGudk OD;pm;ay;wJh oabmrsdK;
vkyfxm;ygw,f/ uRefrwdkUa'ou ArmvlrsdK;qdk 0efrSnGefMum;aom aq;qdkifrsm;rS 0,f,l&jyD; q&m 15? 08? 09
wm a'ocHjynfolawGeJUrwlbJ txl; tcGifhta&; 0efrSrnTefMum;aom aq;qdkifrsm;rS 0,f,ljcif;rûy Bangladesh Human Rights Commission u a':atmifqef;pkMunfudk axmif'gPf 18 v csrSwf

& vlrsdK;wrsdK;jzpfaeygw,f}[kajymonf/ vkyf&[k od&onf/ vdkufwJhtwGuf jrefrmhppftpdk;&udk jyif;jyif;xefxef &Iwfcsvdkufygw,f/ ckvdk &Iwfcswmudk Mo*wfpf 14
tqdkyg trsdK;orD;\ 7ESpft&G,f orD;zsm;em etz ppftpdk;&rS ArmjynfrS ajymif;a&GUvmol &ufaeU xkwfjyefwJhausnmcsufrSm az:jyxm;ygw,f/ jrefrmppftpdk;u a':atmifqef;pkMunfudk aetdrf
ojzifh armifawmaq;&HkwGif wufa&mufaq;uko pHjyaus;&Gmom;rsm;rSm EdkifiHawmfpDrHudef;t& ajymif; tus,fcsKyfeJU axmif 18 v csrSwfwJhtay: vufcHEdkifp&mr&SdwJhtwGuf ckvdk &Iwfcs&wmjzpfw,fvdkU
&mwGif aq;jym;wjym;utp aq;&Hkur&&SdbJ a&GUvmolrsm;jzpfMuojzifh tpdk;&aq;&Hkrsm;wGif aiG ausnmcsufrSm a&;om;xm;ygw,f/ ckvdk a':atmifqef;pkMunfudk axmif 18 v csrSwfwm[m EdkifiH
tjyifu 0,f,loHk;pGJcJh&onf[k olruajymonf/ aMu;wpHkw&m tukeftusr&SdapbJ aq;0g;uko
wumowfrSwfxm;wJh vlUtcGifhta&;pHcsdefpHnGef;awGeJU udkufnDrlr&SdwJhtjyif vlUtcGifhta&;udk csdK;
]pkpkaygif; oHk;&ufwdwd ukocJhwmrSm ckepf ay;&efnGefMum;xm;ojzifh ewv pHjyaus;&Gmom;
azgufwmjzpfwJhtwGuf qefUusifuefUuGuf&wmjzpfw,fvdkU tzGJU&JU OuúX w&m;olMuD; atautrf; qD'D
aomif;ausmfukefygw,f/ q&m0efprf;oyfcu tp rsm;rS Armrdom;pkrsm;udk tpdk;&aq;&Hkrsm;wGif tcrJh
aq;ukocGifh &&SdMuonf[kod&onf/ uGDuajymqdkygw,f/ 'ghtjyif a':atmifqef;pkMunfudk cRif;csufr&Sd tjrefqHk;jyefvnfvGwfay;zdkU b*Fvm
tukefvHk;ay;&ygw,f/ uRefrwdkUeJUwcef;wnf; t
wlaejyD; aq;ukoaewJU pHjyaus;&Gmom; Armvl a'hcsf vlUtcGifhta&;aumfr&Sifu jrefrmppftpdk;&udk awmif;qdkvdkufw,fvdkU od&Sd&ygw,f/

awmifukwfðrd‹u usL&Sifq&m OD;cspfaxG;udk axmifckESpf&ufcsrSwf


15? 08? 09 vdkufwmudkrauseyfvdkU w&m;&Hk;rSm uefUuGufqE´jywJhtwGuf ,lcH0ifcJhygw,f? tJovdk t,lcH0ifwmudk awmifukwfw&m; &Hk;u
awmifukwfûrdUu usL&Sifq&mOD;cspfaxG;udk w&m;&Hk;rSm uefU tJ'DaeUrSmbJ rl;,pf&rf;um;rleJU w&m;pGJqdkjyD; awmifukwfw&m; y,fcscJhygw,f/ OD;cspfaxG;[m awmifukwfûrdUrSm vlodrsm;wJh usL
uGufqE´jywJhtwGuf Mo*wfpfv 14 &ufaeUu axmif(7)&uf cs &kH;u axmifcsvdkufwmjzpfygw,f/ awmifukwfw&m;&Hku NLD &Sifq&mwOD;jzpfjyD; OD;ausmfcdkif rw&m;ojzifh axmifcswJhtay:
rSwfvdkufw,fvdkU owif;&&Sdygw,f/ OD;cspfaxG;[m awmifukwf OuúX OD;ausmfcdkifudk Zlvdkifv 13 &ufaeUu OD;oef;azudk to txl;rausreyfjzpfaewJholwOD;jzpfw,fvdk od&Sd&ygw,f/
NLD OuúX OD;ausmfcdkift,lcHvTmudk awmifukwfw&m;&Hk;u y,fcs a&zsufrleJU axmif(2)ESpfcsrSwfcJhwmudk Mo*wfpf 14 &ufaeUu t
Mo*wfpfv 2009 pmrsufESm 10

&cdkifrsdK;cspf acgif;aqmif q&m}uD; OD;OD;omxGef;


&cdkifjynfolvlxkwd od&Sduwfawtwdkif; oaoFyusrf;? 0oJbk&m;ordkif;? &Sifowfbk&m;
&cdkif-jrefrmy@dwf q&mMuD;OD;OD;omxGef; uG,f ordkif;? &cdkifuAsmaygif;csKyf? &mcdkif&mZ0if pa&
vGefvm;cpGma& vGefca& Mo*wfpf 14 &ufedefU pmtkyfrsm;pGmudkvnf; &GD;om;ca&olwOD;jzpfyga&/
uqdkau 19 ESpf jynfhajrmufcAsmjzpfyga&/ ,if;tjyif q&mMuD;a& tHawmfodrf bk&m;
q&mMuD;oDqHk;vm;cpGm 19 ESpf jynfhajrmufcAsm ordkif;usrf;? oJwwfbk&m;ordkif;? xD;awmfrdk;
jzpfauvnf;oGifh &cdkifjynfolwdtedeefU t*kxuf bk&m;ordkif;? abmif;'Gwfewfawmif bk&m;ordkif;?
xd q&mMuD;\*kPfaus;Zl;udk rrdaysmufedkifuwfbJ a0omvD bk&m;MuD;ordkif;? odrfawmfMuD; bk&m;
q&mMuD;udk owd&atmufarhedefuwfwkef;yif ordkif;? r[mxD; bk&m;ordkif;pa& &cdkifjynfe,ft
jzpfyga&/ *kykdif atmufrhdedefuwf&pGmuvnf; wGif;u bk&m;ordkif;wdudk vuFm pum;ajywdeefU
q&mMuD;a& ukd,fusdK;pGefUjyD;au jrefrmh'Drkdua& &GD;om;xkwfa0cyga&/
pDa&;? ppftmPm&SifvufatmufrS vGwfajrmuf q&mMuD;pGm &cdkifr*¾Zif;? "n0wD r*¾Zif;?
a&;eefU wef;wla&; ukd,fydkifjyXmef;cGifh &&Sda&;t &cdkifwefaqmifr*¾Zif;tygt0if wjcm; &cdkifxkwf
wGuf wdkufyGJ0ifca& &cdkiftrsdK;om;acgif;aqmif r*¾Zif;rsm;rSmvnf; aqmif;yg;yk'fa& 500avmuf
wOD; jzpfawtwGufaMumifh jzpfyga&/ &GD;om;cyga&/
q&mMuD;pGm &cdkif'Drdkua&pDtzGJUcsKyf em,u q&mMuD;&DG;om;ca& &cdkifeefUywfoufaw
tzGJU0if wOD;jzpfjyD;au ausmufawmfûrdUe,f t pmtkyfpmwef;wduawmhcg trsm;MuD;jzpfyga&/
rSwf(1) rJqE´e,fajr vGwfawmfudk,fpm;vS,f ajymvdkUrukefEdkifatmifxdjzpfyga&/ ,if;aMumifh
avmif;wOD;vnf;jzpfyga&/ q&mMuD;a& 1990 vnf; q&mMuD;udk &cdkif-jrefrmy@dwfbGJUudk tyf
ckESpf a&G;aumufyGJumvtwGif; &cdkifjynfe,ft ESif;cpGmjzpfyga&/ q&mMuD;pGm 1955 ckESpfu
wGif; edef&mtESHUtjym;udk vSnfhvnfjyD; rJqG,f 1977 ckESpfxd ajrmufOD;ûrdU a&SUa[mif;okawoe
w&m;wda[mMum;cyga&/ ,if;ydkif a[mMum;&if; XmecGJwGif &cdkif-jrefrm y@dwfq&mMuDD;tjzpf
eefU rif;jym;ûrdUe,f jym;acsmif;aus;&GmrSm q&mMuD; wm0efxrf;aqmifcjyD;au 1977 ckESpfuedefAsm
a& trsdK;om;a&;? pnf;&Hk;a&;w&m;wdudk a[m 1983 ckESpfxd ajrmufOD; a&SUa[mif; okawoe
Mum;cyga&/ ,if;ydkif w&m;a[mMum;cpGma& Xmerª;tjzpfvnf; wm0efxrf;aqmifcyga&/
jynfaxmifpkpnf;vHk;nDnGwfa&;udk xdcdkufysufjym; q&mMuD;udk tz OD;aumif;pH&DGeJU trd a':
pDa&qdkjyD; &cdkifom; AdkvfcsKyfa[mif;wOD;jzpfwJh atmif<uZH&dkUrS 1917 ckESpf Edk0bFmv 23 &ufaeU
wpnygwDu apmjzLeefU rif;jym;u nDnDvGif&dkU rSm ajrmufOD;ûrdUrSm zGm;jrifcyga&/ q&mMuD;a&
u w&m;pGJqdkca&twGufwmaMumifh e0w ppft wOD;wnf;aomom;jzpfjyD; olU tzdk; OD;omxGef;
pdk;&u q&mMuD;udk 1990 ckESpfrSm zrf;qD;As,f atmifbm;rSm tacscguyif &mZ0ifusrf;aygif;
uawmhcg q&mMuD;rSm OD;acgif;aoG;rwdwfwJha&m*g om;wdu ausmif;udkydwfAsm vm;a&mufêudqdkc
axmif(3)ESpfcsrSwfcyga&/ zrf;qD;axmifcsjyD; (5)v ajrmufjrm;pGmudk avhvmqnf;yl;ca&vdkUvnf;
tMumrSmawmhcg q&mMuD; axmifwGif;zD;pD;'Pfwd Cerebral Haemorrhage eefU oDqHk;vm;ca& uwfawtwGufeefU ausmif;om;trsm;tjym;
od&Sd&yga&/
qdkjyD;au jynfolwdbm;odkU xkwfjyefausnmcyg vnf; zrf;qD;cHuwf&Asm q&mwdvnf; tvkyf
tygt0if ppftmPmydkifwd\ nSOf;yrf;rlaMumifh
1990 ckESpf Mo*wfpfv 14 &ufedefUrSm ppfawG a&/ q&mMuD; oDqHk;vm;jyD;a&aemuf q&mMuD; ûywfcuwf&yga&/
q&mMuD;pGm olroDa&tcsdefxd olwwfxm;
umwGef;/ uAsm/ aqmif;yg;/
axmifrSm uG,fvGefvm;cyga&/ &cdkifjynfolt &kyftavmif;udk ppfawGrSm rD;oû*ØvfAsm t&dk;jymudk
rsm;pktedefeefU q&mMuD; ckydkif&kwfw&uf oDqHkvm; q&mMuD;\arG;&yfZmwd ajrmufOD;ûrdUudk ,laqmif a&ordkif;ynmeefU pmtkyfaygif;ajrmufjrm;pGmudk 0wˆKESifh owif;rsm;
vmjyD; &Spfaomif;bk&m;teD;u wbufqnfuef &DG;om;cjyD;au &cdkiftrsdKom;wdtwGuf tvkyft
cpGma& ppftpdk;&u pdeftqdyfwazhacspDudk x
ausmif;t0ab;em;rSm tkwf*lowfjyD; *g&0ûyxm; auR;ûycolwOD;vnf;jzpfyga&/ q&mMuD;pGm ajrmuf a&;om;ay;ydk‹jcif;jzifh
rif;rSm xnfhauR;&if; owfjzwfypfcpGmjzpfawvdkU
,HkMunfrl&Sdedefuwfyga&/ jrefrmppftpdk;& ajympGm yga&/ q&mMuD;t&dk;jymudk ppfawGu,laqmifvm OD;ûrdU bk&m;ordkif;? OD;&mZfawmifbk&m;ordkif;? &cdkif
trsdK;orD; ol&Jaumif;tw¦KyÜwÅd? &cdkif&mZ0if
ulnD-uyg?
a&edefUuajrmufOD;txufwef;ausmif; ausmif;

odkU odkU
pm t,f'Dwm t,f'Dwm
xHay; 2-9-09
m
f'Dw taumuf*dwfawGaMumifh qdkifu,fpD;olawG tcufêuHae&wJht
t, &cdkifjynf taemufbufe,fpyf armifawmûrdU trSwf 4 &yfuGuf&Sd aMumif; txuftmPmydkifrsm;odap&eftwGuf t,f'DwmrSwqifh ajym
,ledkufwufADG'D,kd&HkrSm npOfnwkdif; rzG,fr&mADG'D,dkum;awGtygt0if ay;yg&ef/
abmfvHk;yGJawGudkyg nvHk;aygufjyaewJhtwGuf teD;tem;ujynfolawG
taeeJU aexdkifvdkUr&atmifxdjzpfaeMu&ygw,f/ npOfnwdkif; vmMunfh &cdkifjynfe,f ppfawGûrdUu ykefem;uRef;ûrdUudkoGm;&mvrf;wavSsmuf
wJholu 100 ausmfxd&SdjyD; toHudkvnf; us,favmifpGmzGifhxm;wJh rSm zGifhxm;wJh usm;raomuf&Gmem;rSm&SdwJhaiGaumufcH*dwfeJU tjrifhuRef;
twGuf teD;tem;uaexdkifolrdom;pkawGtaeeJU nDtpfudkarmifESr om; wHwm;rSm&SdwJh aiGtaumuf*dwfawGu &dk;&dk;qdkifu,fwpD;udk usyfaiG
rdom;z raeEdkifatmifxd jzpfaeMu&ygw,f/ 200 pDaumufcHaeygw,f/ yk@muRef;udkoGm;&if toGm;tjyef aiG 800
'ghtjyif ausmif;aewJhcav;awGtaeeJU ckvdk qlqlnHnHtoHawG pD tydkukefaeMu&ygw,f/
aMumifh pmusufpmzwf&wJhae&mrSmvnf; txl;tcufêuHae&jyD; ynma&; taumufaumufwJholawGu ttmPmydkifawGeefU eDpyfw,fqdkjyD;
udkxdcdkufaeygw,f/ oufqdkif&m c,u? r,ueJU &JwyfzGJU0ift&m&SdawG awmh xifwdkif;vkyfaeMuygw,f/ t,ifu &dk;&dk;qdkifu,fwpD;udk usyf
odayr,fhvnf; tJ'DADG'D,dk&Hkydkif&SifqDu aiGaMu;awGeJU wpdk;vufaqmif aiG 50 pDaumuf&muae wjznf;jznf;eJU 200 usyftxd jzpfvmyg
awG yHkrSef&&SdaewmaMumifh wpHkw&mwm;qD;rlawG rvkyfbJxm;ygw,f/ w,f/ oufqdkif&m tmPmydkifawGudk ajz&Sif;ay;zdkU wdkifMum;aomfvnf;
odkUtwGufygaMumifh uRefawmfwdkU&yfuGufaevlxkrSm txl;tcufêuHae ajz&Sif;ay;jcif;r&Sdyg/
&ygojzifh EkdifiHawmftMuD;tuJrsm;odatmif pma&;taMumif;Mum;vdkuf tqdkyg udpöeJUywfoufjyD; atmufi,fom;rsm;\vkyf&yfudk EdkifiH
&ygw,f/ awmftMuD;tuJrsm;odap&ef t,f'Dwmuwqihf wdkifMum;ay;yg&ef
av;pm;pGm awmif;yeftyfygw,f/

&yfuGufae jynfolwOD;
armifawmûrdU armifqdkifu,f
ppfawG
Mo*wfpfv 2009 pmrsufESm 11

6/uef&moD (VIRGO) awmfovif;v t,f'Dwmtmabmf


_o*kwfv (23)&ufrS pufwbFmv (22)&ufaehtwGif;
awmf0ifMo*wfpf rarhtyf
_refrmEdkifiH aA'ifa[mpmwrf;
Mo*wfpfvonf &cdkiftrsdK;om;rsm;twGuf ordkif;0ifta&;MuD;aom tjzpftysuf
uef&moDonf unmysKd yHkyef; wwfonfudk owdûyyg/
rsm;udk arG;zGm;&mawmf0ifvwvjzpfonf/ þvtwGif; &cdkifjynfoljynfom; 300
o@mef&SdjyD; urÇmoHk;oauF tm;
(4) Ak'¨[l; cefUonf ppfawGûrdUvrf;rrsm;ay:wGif qef&&Sda&;twGuf awmif;qdkwdkufyGJ&if; Armzuf
jzifh(-)[k az:jyMujyD; ocsFmoHk;*
qpfppf0g'Drsm;vufcsufjzifh usqHk;cJhMu&onf/ þaeUudk &cdkiftrsdK;om;rsm;u 13
Pef;rSm (6)*Pef;udk trsm;tm; 4/ Ak'¨[l;aeUarG;zGg;aom om;
Mo*wfpf odkUr[kwf aoG;eDvTrf;aom Mo*kwfwpfq,foHk;aeU[k ac:qdkMuonf/ þt
jzif h a z:jyMuonf / þ&moD o nf orD;rsm;onf ynmwwfjcif;? tod
a&;tcif;onf 1967 ckESpf Mo*wfpfv 13 &ufaeUwGif ay:aygufcJhonf/
unmysdK yHkyef;o@mef&Sdonfhtwdkif; OmPfynm&Sdjcif;? olwyg;\aus;
tvm;wl 1988 ckESpf Mo*wfpfv 8 &ufaeUwGif jrefrm jynfolw&yfvHk; vSnf;
r&moD? a'G;'[&moD? ajr&moD? t Zl;udk txl;odwwfjcif;wdkUaMumifh
aevSnf;atmif; jrif;apmif;rusef jynfolw&yfvHk;yg0ifaom &Spfav;vHk; ta&;awmfyHk
jrL&moD? vl&moD? ajcESpfacsmif;&m MuD;yGg;csrf;omrnf/
MuD;onf þvtwGif;üyifay:aygufcJhonf/ þvtwGif;wGifyif jrefrmjynfolvlxk
oD? or&moD? 0óEÅOwkonf ¼ Ak'¨[l;paom 7&ufom;orD;
MuD;w&yfvHk; wygwDtmPm&Sifpepfudk tjrpfûzwfwGef;vSefypfEdkifcJhonf/ wbufwGif
OwÅ&,OfpGef;wef;odkU usa&mufo rsm;\qHyifonf &Iyf,Sufcwfae
vnf; jrefrmjynfolvlxk 3000 ausmfonf þwdkufyGJtwGif; aoG;ajruscH ay;qyf
jzifh ZmwmcGifESifh û*d[foGm;û*d[fvm ygu xdkolonf ta&;MuD;aom
oGm;cJhu&onf/ jrefrmhordkif;wGifomru urÇmhordkif;wGif armfuGef;xdk;cJh&aom tMuD;
rsm;? twdwfedrdwfrsm;udkyg ûcHiHkí t udk,fa&;udk,fwmudpörsm;udk rwdkif
tus,fqHk; tmPm&Sifpepfufdk qefUusifwGef;vSefonfhaeUjzpfonf/
a&SUavmif*sDwG'f 93H 30rdepfwGif yifEdkif? todray;Edkifolomjzpfonf/
þvtwGif;üyif &cdkifwrsdK;om;vHk; av;pm;cspfcifMunfndkjrwfEdk;aom &cdkif-jref
wnf&Sdaom jrefrmEdkifiH\uHMur®m xdkolonf uwdopömrwnfjcif;?
udk,ft*Fg tpdwftydkif;tm;jzifh rmy@dwf OD;OD;omxGef;onf ppfawGaxmifxJwGif uG,fvGeftedpöa&mufoGm;cJhonf/
udk a0'usrf;t& a[m&aomf0f-- EI w f r vH k j cif ; rsm;ud k jzpf a pwwf
cg;? tm&HkaMumrsm;udk MuD;pdk;wwfjyD; OD;OD;omxGef;onf rif;jym;ûrdUe,f jym;acsmif;aus;&GmwGif trsdK;om;a&; w&m;a[mrl
Adkvfoef;a&TwdkU ppftkyfpkonf onf[k em;vnfMuyg/
t&yfa'orSm awmift&yfudkMuD; aMumifh ppftmPm&Sifrsm;\ zrf;qD;jcif;udkcHcJh&jyD; axmif 3ESpf csrSwfcHcJh&onf/ þv
jynfy&efjzpfaom ukvor*¾? Oa&m
pdk;í ta&miftqif;tm;jzifh ta&mif (5) Mumoyaw; 14 &ufaeUwGif OD;OD;omxGef;onf ppftmPmydkifrsm;\ taumufMuH owfjzwfrl
yor*¾? tar&duefESifh r[mrdwfEdkif
aMumifh ppfawGtusOf;axmifwGifuG,fvGefcJhonf/ q&mMuD; OD;omxGef;aoqHk;oGm;
iHrsm;? tmpD,H? NCGUB ESifh jynfy aysmh? tpdrf;? rD;cdk;a&mif? tjzLa&mif 5/ Mumoyaw;aeY arG;zGg;aom
wdkUudk pdk;rkd;um oifhavsmfaom om;orD;rsm;onf pmay0goemyg rIonf &cdkiftrsdK;om;rsm;twGuf tpm;xdk;r&Ekdifaom qHk;&IH;rlMuD;w&yfjzpfonf/
a&muf jrefrmtzGJUtpnf;rsm;\pum;
ausmuf rsuf&wemrsm;rSm pdef? rnf / tMuH t pnf a umif ; rnf / 2007 ckESpf Mo*wfpfv 28 &ufaeUwGif ppfawGûrdU vrf;rrsm;xufwGuf &[ef;
(0g)awmif;qdk tMuHay;csufrsm;udk
Oóz&m;? ykvJ? jrwkdUjzpfí jzpf ta&;tom;aumif;rnf/ &J&ifhrnf/ awmftyg; 300 cefUonf jidrf;csrf;pGmcsDwufjyD; ukefaps;EIef;usqif;&ef pwifawmif;qdk
em;axmifjcif;r&SdonfhtwGuf jynf
wwfaoma&m*grsm;rSm tpmraMu csrf;omaumif;pm;rnf/ ta>ct&H wdkufyGJ0ifcJhonf/ þaeUonf a&T0ga&mifawmfvSefa&;udk pwif&ef tpysdK;cJhaomaeU
wGif;&ef? jynfy&efrsm;ESifh rvGJraoG
a&m*g? tm;jywfa&m*g? tzsm;em? aygrsm;rnf/ rif;? trwf? t&m&Sd jzpfojzifh jrefrmhordkif;wGif ta&;MuD;aomaeUjzpfonf/ &cdkif&[ef;awmfrsm;taejzifh
&if q d k i f & zG , f & S d o nf / jynf y wG i f
udk,ft*FgcsdKU,Gif;? pdwfazgufjyef rsm;jzpfrnf/ ta&;êuHvmvQif jynfolrsm;a&SUrS rm;rm;rwfrwf&yfwnfjyD; jynfolrsm;udk,fpm;
vufeufudkiftzGJUrsm;jzifh zGJUpnf;xm;
¼ Mumoyaw; paom 7&uf tkyfcsKyfolrsm;udk qefUusifwdkufyGJ0ifavh&SdyHkudk oufaojycJhaomaeUwaeUjzpfonf/
aom r'w 9 ygwD r[mrdwftzGJU wwfaom a&m*grsm;jzpfwwfjyD; t
om; orD;rsm;\tay:EIwfcrf;bufrS þodkU ta&;MuD;aom aeUxl;aeUjrwfrsm;udk arG;zGm&mMo*wfpfvonf zdESdyfrludk
ES i f h vuf e uf r J h y gwD r sm;jzpf a om xl;ajymif;vGJEdkifaom touft&G,f
tpG e f r sm;onf atmuf b uf o d k U acgif;iHkUrcHvdkaom &cdkifjynfolrsm;twGufomru jrefrmjynfolrsm;twGufyg ta&;MuD;
NLD rygaom oHCmhwyfaygif;pk? & rSm (19? 29? 38? 48? 57? 67? ukwfqif;aeygu (avSarSmufxm;
76? 86) ESpf wdkUjzpfayonf/ xdkU aomvjzpfonf/
[ef;ysdKrsm;or*¾? oHCmhor*¾DtzGJU ouJhodkU&Sdaernf)/ xdkvlrsdK;rsm;onf
aMumifh þ&moD arG;zGg;aom xdkuJhokdU tkyfcsKyfol ppftmPm&Sifrsm;udk wGef;vSefvdkaompdwf"gwfrsdK;onf zdESdyf
csKyf? &cdkifjynf oHCmhoydwfaumf txufzg; atmufzd oabmrsdK;
rludkacgif;iHkUrcHaom &cdkifjynfolrsm;ESifh jrefrmjynfolrsm;xHwGif Mo*wfpfvESifhtwl
rDwD? 88 wuo? AuoESifh rsdK; (1) we*FaEG ESifhûyrlqufqHwwfjyD; pdwfxm;r
aumif;olrsm;yif jzpfayonf/ tpOfwnfwHh&eftwGuf qkrGefaumif;awmif; qE´ûytyfayonf/
qufopf ausmif;om;vli,frsm;tzGJU
tpnf;rsm;\ vIyf&Sm;rIaMumifh jynf 1/ we*FaEGom;orD;rsm;onf-
(6) aomMum t,f'DwmcsKyf cdkifjrwfausmf
wGif;ppfudk jzpfapEdkifonf/ - OmPfynmxufjrufojzifh pmpD
¤if;tjyif jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m pmuHk;? yef;csD? tEkynm? *Pef; 6/ aomMumaeUarG ; zG g ;aom xkwfa0ol= ed&OP&mowif;Xme
oHCmhwyfaygif;pktzGJUMuD;ESifh r[m ocsFm paomynm&yfrsm;udk uRrf; om;orD ; rsm;onf umr&*pd w f pDrHce‹fcGJa&;rª;= armifoef;pdef
rdwf oHCm? ausmif;om;/ tvkyfo usifwwfajrmufrnf/ vGefuJwwfojzifh tdrfaxmifa&;ü
jyóemay:rnf/ tdrfaxmifqufrsm; (uGefysLwm)pm&dkuf= xGef;-unf
rm;? v,form;rsm;\awmif;qdkcsuf ¼ we*FaEG paom (7)&ufom;
rsm;udk pufwbFm 17 &uf a&T0g orD;rsm;\ OD;acgif;onf nDnmrI rnf/ qif;&J'ku©awGU&rnf/ 'DZdkif;= ausmf_idrf;
a&mifawmfvSefa&; ESpfywfvnfaeU r&SdbJ edrfhcsdKifhaeoljzpfygu xdkol ¼ aomMumpaom 7&ufom; jzef‹csDa&;rª;= armifat;
orD;rsm;\ tay:EIwfcrf;onf avS
rwdkifcif a':atmifqef;pkMunf tyg onf pdwfoabmxm;tvGef nHhzsif;
arSmufxm;ouJhodkU &Sdaernfqdkygu
pmppf= wl;wl;
t0if EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;udk jyD; avmbpdwfvGefuJojzifh olwyg; apmifa&= 1500
xdkolonf touf 50 ausmft
\ jypfwif&IyfcsrIudk cH&wwfonf/
jyefrvTwfay;vQif wwd,tMudrf &G,fwGif pD;yGg;usjcif;? &mxl;ae&m qufoG,f&ef= P.O Box-2416, Dhaka-1000
oydwfuHaqmifjyD;aemufqHk; tjyD; XmerS ûywfusjcif;txd uHqdk;EdkifzG,f
(2) wevFm Bangladesh
owf tHk<uqE´jyvIyf&Sm;jzpfay:vm &Sdonf/
ygu ppfwyfESpfjcrf;uGJjyD; Adkvfoef; 2/ wevF m aeUom;orD ; rsm; tD;ar;vf= narinjara@narinjara.com
(7) pae
a&T tmPmvufvGwf qHk;&HI;&rnf onf tusifhpm&dwÅaumif;rGefjcif;? 0uf(pf)qdkuf= www.narinjara.com
jrifonf/ ,Ofaus;odrfharGUjcif;? bmomw&m; 7/ paeaeUarG;zGg;aom om;o jrefrm= www.narinjara.com/burmese.asp
uH&moD (VIRGO)awmfo udk vkdufpm;jcif;aMumifh wdk;wufMuD; rD ; rsm;onf tvk y f t ud k i f p aom Funded by Open Society Institute (OSI), USA
vif;v Mo*kwfv (23)&ufrS yGg;rnf/ ûyzG,fudpö[lorQwGif ZGJvHkUv&Sdo
pufwbFmv (22)&uftwGif; ¼ wevFmpaom 7&ufom; jzifh wdk;wufMuD;yGg;í csrf;om
arG;zGg;olrsm; orD;rsm;\ OD;acgif;onf apGapmif; aumif;pm;rnf/
¼ paepaom 7&ufom;orD;
25 apmifajrmuf aiG&wk txdrf;trSwftaejzifh
uef&moDrSm awmifhwif;cdkifrmí aeolrsdK;qdkygu xdkolonf pdwfo
rD;&ª;wdkifudkudkifxm;aom rdef;rysdK&kyf abmxm;nHhjcif;? raumif;aom 'kp rsm;\oGm;rsm;onf nDnmrIr&SdbJ tm&fuefydkU*sme,ftm;
jzpfaeygu xdkolonf tdkZmwm
ykHyef;o@mef&SdjyD;? awmifhwif;cdkifrm &d w f w &m;rsm;ud k vd k u f p m;ojzif h
raumif;ol? tdkuHnHhrnfholjzpfonf/ pufwbFmvwGif pmrsufESm 20?
aom ysdKunmESifhqdkifaomaMumifh qif;&J 'ku©awGU&rnf/
yGJvef;obifESifh uckefrI? ûyjyifrI t
qif;&Jrnf/ þonfum; 7 &uf
om;orD;wdkU\ &kyfvu©Pmudk avh
a&mifpHkumvmrsm;jzifh
(3) t*Fg
aysmftyg;wdkUudk ESpfoufwwfjyD;
3/ t*F g aeUarG ; zG g ;aomom;
vmí a[majymjcif;wnf;/ tqifhjrifh xkwfa0oGm;rnfjzpfygojzifh
uyGJ? Zwf&HkESifhupm;0dkif;rsm;?jrpfurf;
yg;?ukefpnf'dkif? vQdKU0Suftyfonfh orD;rsm;onf rmefrmeMuD;wwfjyD; toQif£E´mpuú aqmif;yg;? uAsm? pmnTef;rsm;tm;
pdwfvdkufrmefyg ûyrlqufqH aexdkif
ae&mXmersm;udk MuD;pdk;wwfonf/
þ&moDv*fü arG;zGg;olwdkUonf t wwfjyD; wif;wif;rmrm ajymqdkavh
aA'if&kyfvu©PmESifh ordkif;
okawoD
a&;om;ay;ydkUMuapvdkygonf/
avmif;upm;vkyfief;? owif;t,f'D &Sdwwfonf/ &cd k i f t rsd K ;om; Ak ' ¨ b mom
Narinjara@narinjara.com
wm? pma&;q&m? a&SUae? aA'if ¼ t*Fg paom 7&ufom;orD; ausmif;
eufcwfynm&Sif? oHwrefpaom rsm;\OD;acgif;onf cRefaewwfjyD; oHoD;&Gm/ b*Fvma'hcsfEkdifiH
qufoG,f&ef/
XmewdkUwGif vkyfudkifítusdK;ay;rnf/ OD;acgif;raumif;ygu udk,fpdwfMurf; zHk;- 0155 841 3145 Phome: 88-03772006688
Mo*wfpfv 2009 aqmif;yg; pmrsufESm 12

urÇmh tvkyform; tzGJU u toHrsdK;jzpfygonf/ odkU&m avsmfnDjzif;yifjzpfygonf/ yxr oef;aygif;rsm;pGmtukefcHjyD; wnf


n f
csKyfMuD;aqmifyk'fwGif ]rGJawrI
onf rnfonfhae&mwGif&Sd&Sd csrf;
wGif OD;aESmufu uav;OD;
aESmufrsdK;jzpfjyD; ajympum;tm;
tcsufjzpfaom wdkif;a'oMuD;
tpdk;&ESifh A[dkjynfaxmifpktpdk;&
aqmufaeygonf/
*latmif;rvm; rlajymif;
i @
G r sm gonf
; o
om<u,f0aom ae&mwdkif;t
wGuf tEÅ&m,fjzpfaponf/} pm
vHk;onf pDumywfuHk;r&Sd&Hkom
ru tESpfom&ESifhuif;rJhaeonf
wdkUu ûrdUxJwGif twlwuG &Hk;
xkdifygu rvGwfrvyf t[efUt
rvm;

e "
‹ f g wfa o;G jzpfy
a&;olwdkU Ak'¨,Ofaus;rIwGifvnf;
"m;vSHvufeuf tumtuG,f
[kqkdygonf/ olajymonfhtcsuf
oHk;csufrSm atmufygtwdkif;jzpfyg
wm;jzpfEdkifonfqdkaom pum;
onf acwfESifhvHk;0 ravsmfnD
AdkvfcsKyfrª;MuD; oef;a&Tonf
jrefrmhordkif;wGif tqdk;0g;qHk;
i
d k a
f & eHe oufa
jzifh rvHkûcH? arwÅmûcHrS vHkygonf
[k toiftjy&Sdygonf/
onf/
2010 a&G;aumufyGJjyD;ygu
aom tawG;tac: tajymtqdk
yifjzpfygonf/ zGJUpnf;yHkwdkif;wGif
aom tmPm&Sifjzpfygonf/ olU
uJhodkU twÅtvGefMuD;rm;cJhaom &c fwdk‹.t
ordkif; tpOftvmMuD;rm;
aomjrefrmEdkifiH? ,Ofaus;odrfarGU
jyD; bmomw&m; txdef;tuGyf
&efukefonf wdkif;a'oMuD;jzpf
vmum a'o0efMuD;csKyfu vGwf
vGwfvyfvyf tkyfcsKyfEdkifap&ef
wdkif;a'oMuD;? jynfe,f?a'oEÅ&
tpdk;&wdkU\vkyfydkifcGifhonf woD;
wjcm;pD&SdMuygonf/ t*FvefEdkifiH
e&oD[yawhrif;onf wdkif;ol
jynfom;rsm;\ arwÅmudkr&&Sd
awmhbJ tajcGt&Hrsm; tvGef
&ckdi cdkif&Gufndk
rsm;jzifh jynfh0aom jrefrmhvlU jzpfaMumif;? olwdkU vlMuD;rsm;jzpf vef'efûrdUawmfwGif c&dkiftvdkuf enf;yg;vmaomtcg om;awmf
abmifonf ,aeU ppftpdk;& onfh or®wMuD;ESifh jynfaxmifpk ûrdUe,ftvdkuf a'oEÅ&tpdk;&rsm; oD[ol\ tqdyfcwfxm;aom obm0 o,HZmwrsm;aygrsm;í tm&SwGifMuD;rm;aom "gwfaiGU
acwfwGif tpm;qif;&J t0wf tpdk;&tzGJU0ifrsm; &Sdaeygu wdkif; &Sdygonf/ A[dkjynfaxmifpktpdk;& yGJawmfudkpm;í aoyGJ0ifcJh&onfh
odkufudk ydkifqdkifxm;onfh ,aeU&cdkifjynfonf zGHûzd;wdk;wufvm&
qif;&JESifh taeqif;&JjyD; udk,fhvl a'oMuD; tpdk;&tzGJU\tkyfcsKyf vnf;&Sdygonf/ tar&duefjynf om"u &Sdygonf/ pma&;ol\
rsdK;tcsif;csif; nSOf;yef;ESdyfpufjyD; a&;wGif t[efUtwm;jzpfaernf axmifpkwGifvnf; ûrdUawmf 0g&Sif wdkawmif;vSaomb0wGifyif ppf rnfhtpm; &ckdifjynfolrsm;\b0rSm qif;&JwGif;eufvmonfomru
w&m;Oya' vHk;0 rpdk;rdk;aom udk rvdkvm;bJ jynfaxmifpktpdk; wef'DpDwGif or®wMuD;&Hk; A[dk tmPm&Sifrsm;\ tazMuD; OD;ae iwfrGwfacgif;yg;rIrsm;ESifh &ifqdkifvm&ygonf/ &ckdifjynf\ûrdUawmf ppf
aMumifh trsm;wumu uJh&Jh &tzGJUtaejzifhvnf; woD;wjcm; tpdk;&&Hk; jynfaxmifpktpdk;&&Hk; 0if ; onf v nf ; jynf o l r sm;\ awGûrdUwGif iwfrGwfjcif;udk &ifrqdkifEdkifí rdom;pkoHk;OD; aoyGJ0ifoGm;
oû*Ø[frIudk cHae&ygonf/ EdkifiH &yfwnftkyfcsKyfvdkí aejynfawmf a'oEÅ&tpdk;&&Hk;rsm; &Sdygonf/ arwÅmysufum tajcGt&Henf;yg; onfh jzpf&yfrsm;yif&Sdygonf/
awmfwGif qmavmifrGwfodyfol udk wnfaqmuf&onf[k qdkyg þtaMumif;jycsufonf usdK; oGm;í AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&Tt odkUaomf tjcm;wzufwGif etz ppfAdkvfcsKyfrsm;onf &ckdif\
rsm; rsm;jym;jyD; vlxktHk<urIqE´ onf/ aMumif;cdkifvHkrIvHk;0 r&Sdyg/ aejzifh tEdkif ydkif;EdkifcJhygonf/
obm0t&if;tjrpfrsm;udk xkwfvkyfa&mif;pm;jcif;rS MuD;yGg;csrf;om
jyrnf u d k pd k ; &d r f a Mumuf & G H U ae 'kwd,tcsuftaejzifh ae odkU&mwGif &efukefûrdUwGif vl AdkvfcsKyfrª;MuD; oef;a&Ttay:wGif
aom AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&Tonf jynfawmf wnfaqmufxm;onfh OD;a&xlwyfjyD; vlxktHk<uayguf vnf; trsm;jynfolomru wpf vsuf&Sdonf/ &cdkifurf;vGefjyifwGifawGU&Sdxm;onfh tm&SwGif tMuD;
tbufbufwGif ûrdUjyt*FgESifh ysOf;rem;ûrdUe,f Muyfajy;t&yf uGJygu AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&TESifh urÇmvHk;u arwÅmysufum ydwf rm;qHk;pm&if;0ifwckjzpfaom a&Tobm0"gwfaiGUudk 2013 ckrSpí w
jynfhpHkaeaom &efukefûrdUawmfudk onf jrefrmEdkifiHajryHkwGif t taygif;yg ppfAdkvfqdk;MuD;rsm;\ qdkUta&;,lrIrsm; jyif;xefvmae &kwfodkUa&mif;csjcif;rSm vmrnfhESpfaygif;ESpfq,fausmftwGif;wGif
ausmcd k i f ; um a0;vH a cgif ; yg; vnfA[kdjzpfí wdkif;a'oMuD; ab;Oyg'ftEÅ&m,fu MuD;rm;vS ygonf/ tar&duefa':vm 24 bDvD,Hausmf &&SdvmtHk;rnfjzpfygonf/ odkU
aom ysOf;rem;ûrdUe,f&Sd Muyfajy; (7)ck jynfe,f(7)e,fESifh jynf ayonf/ 1988 ckESpfwGif OD;ae a&ToD;cJhaom jrefrmhajrMuD; aomf ,dk,Gif;ysufpD;aeaom &cdkifjynf\ ynma&;? usef;rma&;? pD;
t&yfwGif aejynfawmfqdkum ûrdU axmifpke,fajrrsm;udk MuD;Muyf 0if;\ wygwD tmPm&Siftpdk;& uvnf ; pum;ajymvmaeyg
yGg;a&;ESifh vlrIa&;u@rsm;onfum; wdk;wufrIr&Sd qkwf,kwfjrJ
qkwf,kwfvQuf&Sdaeygonf/ &cdkifjynf\toufaoG;aMumjzpfaom
o,HZmwrsm;onfum; ESpfaygif;20ausmftwGif; ukefcef;aysmuf
uG,foGm;Edkifojzifh pdk;xdwfp&mtajctaeodkU a&muf&Sdaeygonf/
24 em&D rD;xdefxdefvif;aeaom w&kwfEdkifiH\ pGrf;tifvHkûcH
a&;twGuf etz ppfAdkvfcsKyfrsm;u &ckdif\"gwfaiGUtm; a&mif;pm;
aeonfudk tarSmifxJrSxdkifMunfhae&onfh &ckdifwdkU\b0 tvGef0rf;
enf;zG,faumif;vSygonf/
¤if;tjyif &cdkifurf;vGefESifh ukef;wGif;ydkif;rsm;wGif w&kwf?
tdE´d,ESifhawmifudk;&D;,m;wdkUrS a&eHESifh"gwfaiGUrsm; qufvuf&SmazG
wl;az:aeqJjzpfjyD; xGuf&Sdvmaoma&eHESifh"gwfaiGUrsm;udk tdE´d,?
b*Fvma'hcsfESifhwjcm;EdkifiHrsm;odkU a&mif;xkwf&ef etz pDrHxm;ao;
ygao;onf/ &cdkifjynfolwdkUrSmum; tusdK;tjrwf wpHkw&mrcHpm;&
onfomru a&eHESifh"gwfaiGU &SmazGrIrsm;aMumifh v,f,majrrsm; t
odrf;cH&jcif;? ysufpD;qHk;&IH;jcif;rsm;ESifh ukrÜPDvkyfom;rsm;ESifh ppfwyf
wdkU\zdESdyfjcif;rsm;? vlUtcGifhta&;csdK;azgufrIrsm;udk cHpm;aeMu&yg
onf/
vuf&SdtajctaewGif &cdkifurf;vGefjyifü a&eHESifh"gwfaiGU wl;
az:a&;vkyfuGuf 17 ckESifh ukef;wGif;vkyfuGuf 2 ck (ppfawGESifh
ausmufjzLûrdUe,f)rSm owfrSwfxm;&Sdonf/ a&T"gwfaiGUvkyfuGuf

*lajymif;IrvHkjcKH/?rlrlaajymif
jymif;rS;rSvvHkjcHHkjcHKKrnf
rnf tygt0if urf;vGefvkyfuGuf 10 ckausmfwGif w&kwf? tdE´d,ESifh
awmifudk;&D;,m;wdkUrS ukrÜPDrsm;onf ppfAdkvfcsKyfrsm;ESifh oabmwl
nDcsuft& 2000 ckESpfaemufydkif;rSpjyD; wl;az:vkyfudkifvQuf&Sd
ta0;a&mufoHwrefwOD; onf/ ukef;wGif;ydkif;vkyfuGufrsm;jzpfaom ppfawGûrdUe,fwGif tdE´d,
rS¤if;? ausmufjzLûrdUe,fwGif w&kwfrS¤if; toD;oD;vkyfudkifvQuf&Sdyg
awmfudk wnfaqmufcJhygonf/ tkyfcsKyf&ef ydkívG,fulrnfjzpf onf &efukefûrdUawmfwGifyif ûywf onf/ ]ighrSm rif;wkdUudkauR;Edkif
vrf;yef;qufoG,fa&; tvGef aomaMumifh aejynfawmfudkwnf usoGm;cJhygonf/ 2007 ckeSpf bk wJh ajrqDajrMoZmr&Sdawmhbl; onf/
cufcJhaomt&yfwGif AdkvfcsKyfrª; axmif&ygonf[k qdkygonf/ &m;om;awmfrsm;\ a&T0ga&mif wJh/} ajrMoZmvnf;crf;? opf 2009 ckESpf pufwbFmvrSpwifjyD; rdkifaygif; 1000ausmf &Snf
MuD;oef;a&Ttaejzifh rvHkûcHao; wwd , tcsuf t aejzif h awmfvSefa&;wGif &efukefûrdUESifh awmrsm;udk vufeuf0,f&efûzef; vsm;aom ukef;wGif; a&T"gwfaiGUydkufvdkif;udk ausmufjzLûrdUe,frS p
[k , l q um yk e f ; atmif ; &ef t &efukefonf yifv,fjyifESifheD;jyD; rEÅav;ûrdUMuD;rsm; jymusoGm; wD;cJhMuí obm0ab;tEÅ&m,f wifum jrefrmjynftv,fydkif;ESifh &Srf;jynfajrmufydkif;wdkUudkjzwfausmf
wGuf vdkPf*lMuD;rsm;udk wdkif;jynf. wdkif;jynf\tpGeftzsm;wGif wnf aomfvnf; AdkvfcsKyfrª;MuD;oef; rsm;uvnf ; xl a jymvmaeyg í w&kwfEdkifiH ulrifjynfe,fxda&mufatmif oG,fwef;azgufvkyf
b@maiGtajrmuftrsm;udk ûzef; &Sdaeí jynfy&efudk umuG,f&ef a&TtaeESifh rrIyg/ ]b,folao onf/ acwfrDaq;0g;rsm; u&d rnfjzpfonf/ urf;vGef{&d,mrSxGuf&Sdaom a&T"gwfaiGUudk a&
wD ; um wnf a qmuf a ejyef y g rvG,fulaMumif;? rvHkûcHaMumif;? ao iawrm&ifjyD;a&m} qdkonfh ,mrsm;vnf; rjynfhpHkí rao
onf/ AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&Ttae tcuftcJrsm; &SdaMumif;? wdkif; rlt& aejynfawmfwnfaqmuf oifhbJaoaMu&aom romrsm; atmufydkufvdkif;jzifh ausmufjzLûrdU&Sd "gwfaiGUoefUpifpuf&HkodkU o,f,l
jzifh &efukefûrdUawmfudkaMumcdkif; jynftv,fA[dk ukef;wGif;ydkif;t jyD; jynfolvlxkESifha0;&mt&yf uvnf; csírukefEdkifatmif jzpf rnfjzpfonf/
um aejynfawmfwnfaxmif& &yfwGifqdkygu jynfaxmifpktpdk; u tkyfcsKyfygu ppftpdk;& rûywf aeygonf/ a&T"gwfaiGUa&mif;csjcif;rS ppfacgif;aqmifrsm;onf ESpfaygif;oHk;
onfh taMumif;jycsufwcsdKUudk &twGuf ydkrdkívHkûcHrI&SdaMumif; usEdkifqdkaomrl0g'onf t"du urÇmhukvor*¾ taxGaxG q,ftwGif; tar&duefa':vm oef;aygif; 24000 ausmf&&Sdrnf
a0zefaqG;aEG; aumufcsufcsjy ajymqdkygonf/ o&kyfjyonfht jzpfygonf/ twG i f ; a&;rª ; csKyf u vnf ; rl jzpfygonf/ odkUaomfvnf; &cdkifjynfolrsm;twGuf rnfodkUtoHk;ûy
ygrnf/ aejzifh pm;yGJay:wGif&Sdaom aumf 'kwd,ESifh wwd,tcsuf ajymif;&ef awmif;qdkcJhygonf/ rnf? rnfrQxd cGJa0ay;rnfudk ,aeUtcsdefxd etz ppftpdk;&rS
aejynfawmf zDyef;uefudk pm;yGJtvnfwGifxm; onfvnf; yxrtaMumif;jy a&G;aumufyGJwGif tEdkif&xm;
wnfaxmif&onfh taMumif;jy jyjyD; usuGJ&efrvG,fulaMumif; csufuJhodkUyif xl;rjcm;em;jzpfyg onfhygwD trsdK;om;'Drdkua&pD wpHkw&m xkwfaz:ajymqdkjcif;r&Sday/ EdkifiHwum vlUtcGifhta&;pHcsdef
csuf (3)csuf onf/
ESifh yef;uefudk pm;yGJa'gifhpGef;udk tzGJUcsKyfuvnf; a&T*HkwdkifaMu pHnTef;rsmt& &cdkifjynfrSxGufaom"gwfaiGUudk &cdkifjynftwGuf rnf
a&TUjyjyD; usuGJ&efvG,fulaMumif; ppftpdk;& rûywfusa&;onf nmcsufxkwfjyefum trsdK;om; rQoHk;pGJ&rnfudk &ckdifjynfolrsm;taejzifh awmif;qdkcGifh&SdjyD; &cdkifvlrsdK;
etz\ aumifpDOuúXjzpf udk vufwkefwkefjzifh o&kyfjyajym om t"du? ppfAdkvfcsKyfMuD;rsm; jyefvnfoifhjrwfa&;buf rsuf wdkU\qE´rygbJ &cdkif"gwfaiGUudk jynfyEdkifiHrsm;odkU a&mif;xkwfcGifhr&Sd
ol AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&Tu tpdk; qdkoGm;onf[k qdkygonf/ \vHkûcHa&;onfom y"ge t&if; ESmrl&ef AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&T ay/
&Xmeqdkif&m tMuD;tuJrsm;tm; cHtaMumif;yifjzpfygonf/ wdkif;
AdkvfcsKyfrª;MuD;\vHkûcHa&; tm; wifjyxm;cJhygonf/ a&T "gwfaiGUydkufvdkif;ESifhtûydif a&eHydkufvdkif;wckudkvnf; puf
wHcg;ydwf tpnf;ta0;wGif ajym onf t"du? jynf \ tcG e f b @maiG r sm;ud k ]*latmif;í rvHkûcHyg? rl
Mum;csuf(3)csufyif jzpfygonf/ vlxk tusdK;ûyudpö&yfrsm;wGif ajymif;rSvHkûcHygrnf} ]*lajymif;r wbFmvrSpwifjyD; wnfaqmufawmhrnfjzpfonf/ ausmufjzLûrdUe,f
wdkif;jynfwdk;wufa&;? zGHUûzd;a&; ya';uRef;wGif w&kwfa&eHwifoabFmMuD;rsm; qdkufuyfEdkif&ef a&
udk,fwdkifem;axmifcJh&ol rdwf roHk;pGJbJ ppftpdk;& rûywfusa&; vm;? rlajymif;rvm;} qdkonfh
aqGwOD;u AdkvfcsKyfrª;MuD;\toH onf omrn twGufom oHk;pGJaejcif;yifjzpfyg ar;cGef;udk AdkvfcsKyfrª;MuD;oef;a&T eufqdyfurf;MuD;wckwnfaqmufrnfjzpfjyD; tmz&duESifh ta&SUt
onf vlyiftdkaomfvnf;toHu onf/ acwfumvESifh rqDavsmf taejzifh ajzqdk&rnfhtcsdeftcg v,fydkif;rS o,f,lvmaoma&eHrsm;udk ¤if;qdyfurf;rSwqifh a&eH
rtdkao;yg/ vl&G,f vlvwfydkif; AdkvfcsKyfrª;MuD; oef;a&T\ t aom *lMuD;rsm;udkvnf; a':vm usa&mufaejyDjzpfygonf/
MuD;rm;qHk;trSm;onf acwfESifhr pmrsufESm 13 aumfvH 1
Mo*wfpfv 2009 aqmif;yg; pmrsufESm 13

tqu toufao sm;onf


G;jzpfy
iG@r
gonfr
Sm
tajymeJ‹ tvkyfrnDaom etz
&ckdifw eHee‹"f gwfa

(odk‹r[kwf)
&
dk‹.
&ckdifa

rsufem}uD;&m [if;zwfygaom ppftpdk;&


f

ydkufvdkif;jzifh
w&k w f o d k U a&muf atmif
ydkUaqmifrnfjzpfonf/
o,f,lvmaom a&eHpdrf;rsm;
udkodkavSmif&ef ya';uRef;wGif
yif a&eH o d k a vS m if & H k M uD ; wck
wnfaqmuf&eftwGuf wdkif;
xGmrIrsm;udk ûyvkyfcJhjyDjzpfjyD;
ya';uRef;wGif&Sdaom &GmoHk;&Gm
bkef;pnfol
rSm ajymif;a&êTUcH&rnfh taet
xm;od k U a&muf & S d a eonf [ k
vnf; od&onf/
¤if ; tjyif w&k w f a &eH
ukrÜPD (CNOOC) onf 2004ck
ESpfaESmif;ydkif;rSpwifí ,aeUt
ajctaexd ausmufjzLûrdUe,f
wGif a&eHpdrf;prf;oyf&SmazG wl;
az:rIrsm;udk vkkyfudkifvQuf&Sd
onf/ rdkif;cGJí a&eHprf;oyf&Sm
azGwl;az:rIaMumifh a'ocHrsm;\
v,fajrrsm;ESifh ykZGefuefrsm;
ysufpD;jcif;ESifh &ifqdkifae&jyD;
uRefawmfwdkU wdkif;jynfudk ppftm MunfhyD; vlwdkif;em;vnf oabmayguf xm;wJhvlwOD;udk wywfawmif axmif atmufusdKUcHvkduf&eJU wcgrSvnf;txuf
v,f,majrrsm;vnf; avsmf
Pm&SifpepfeJU tkyfcsKyfaewJh etzppf Edkifygw,f/ etz ppftpdk;&u tar&d rcsvdkufbJ vGwfay;vdkufwJhtay: Munfh pD;u qufqHwmudkrjrifawGU&yg/ et
aMu;r&bJ tod r f ; cH a eMu&
tkyfpk[m ajymcgwrsdK; vkyfcgwzHk ? a&SU ueftpkd;&udk qJomqJaewmyg/ pdwf jcif;tm;jzifh etz ppftpkd;&[m tar zppftpdk;&&JU vGJrSm;aewJhvkyfyHk udkifyHkawG
onf/ ¤if;tjyif &cdkifbk&if
aemufrnDwJh uÇmay:u wckwnf;aom xJrSmawmh b,ftwdkif;twmxd tar&d &dueftpdk;&eJUqufqHa&;udk b,favmuf aMumifh 'DuaeU jrefrmEkdifiH[m AdkvfcsKyf
vufxufuwnf;uyif vkyf
tpdk;&w&yfjzpfw,fqdkwmudk a':atmif ueftpdk;udk aemufydk;usaeovJqdkwm xd vdkvm;aeovJqdkwmudk od&SdEdkifyg atmifqef;ajymovdk [kdvlUvnf;rsufESm
udkifvmaom vufwGif;a&eH
qef;pkMunf trlrSmyg0ifwJh t"duw tck vkyf&yfudkMunfhjyD; jrifawGUEkdifyg w,f/ rdrdEdkifiHu jynfolw&yfvHk; av; csdKaoG;&? 'Dvlvnf; rsufESmcsdKaoG;&eJU
wGif;rsm; todrf;cHae&jyD; w
&m;cH *Ref,ufawmudk vTwfay;vdkuf w,f/ etz ppftpdk;& ajymwdkif;ajym pm;cspfcifwJh 'Drkdua&pDacgif;aqmif a': ]zgonfvdkekdifiHjzpfaevdrfhr,f}vdkU qdkwJh
&kwfwdkU\ acwfopfpufu&d,m
wmudkMunfhyD; odEdkifygw,f/ t"du wdkif;rSm tar&dueftpdk;& raumif; atmifqef;pk<unfudkusawmh tjypfr&Sd pum;eJUtwlwlbJ jzpfaeygw,f/ udk,fh
rsm;jzifh a&eHwl;az:aejcif;rsm;u
w&m;cH *Ref,ufawmudk vGwfyD;vdkufjyD; aMumif;? jynfwGif;a&;udk 0ifa&mufpGuf tjypf&Smum zrf;qD;csKyfaESmifxm;jyD; wdkif;oljynfom;awG&JU a&SUrSmusawmh
a'ocHrsm;\ ESpfaygif;rsm;pGm rSDS
awmh *Ref,ufawmaMumifh rw&m; zufwJh e,fcsJUvufopfqdkyD;awmh tr awmh trlrSm udk,fwdkifusL;vGefwJhvludk aoewfufdk cg;rSmcsdwfvdkU wedkfifiHvHk;u
cdktm;xm;vmcJhMuaom vuf
aetdrftus,fcsKyf 18 v uscHxm;&wJh emy qJqdkaecJhwmawGudkawmif trSwf usawmh jyefvnfvGwfay;vdkufwm[m jynfoltm;vHk;udk olwdkU auR;xm;&wJht
wGif;wl;vkyfief;rsm;rSm ysufpD;
a':atmifqef;pkMunfudkusawmh rvGwf r&awmhbJ tar&dueftpdk;&eJUom t b,ftwdkif;twmxd jynfytm;udk arQmf wdkif; rsufESmxm;wif;wif;eJU zdESdyfquf
rnfhtaetxm;odkUê a&muf&Sd
ay;bJ qufvufzrf;qD;xm;ygw,f/ *Ref qifajyr,fqdk&if bmbJvkyf&vkyf& vkyf ukd;aeovJqdkwmudk ay:vGifapygw,f/ qH j yD ; awmh Ed k i f i H j cm;om;awG e J U us&if
vQuf&Sdaeayonf/
,ufawm[m urÇmrSm tiftm;tMuD;qHk; r,fqdkwJh taetxm;rSm &Sdaeygw,f/ udk,fhvlrsdK;tcsif;csif;us&if wa,muf rsufESmeJUyg;pyfudk jzJxm;&wmu aps;rSm
ausmufjzLûrdUe,f&Sd a'ocH
edkifiHom;jzpfwmaMumifh axmif(7)ESpf cs 'gaMumifhvnf; tar&duefu qD;edwf rsufESmwa,mufraxmuf &uf&uffpuf a&mif;wJh tmjyJajcmuftwdkif;ygbJ/ ppf
rsm;enf;wl tdE´d, tufqm
rswfcHxm;&wmudk ckESpf&ufawmifrcsKyf vTwfawmftrwf txufvGwfawmf EdkifiH puf zdESdyf tEdkifusifhyD;awmh EdkifiHjcm;om; rSefwJh rsdK;cspfpdwf"gwfqdkwm tck etz
(Essar) a&eHukrÜPDonf 2005
bJeJU vGwfay;vdkufygw,f/ etz ppf jcm;a&;&m qufqHa&;aumfrwD (ta&SU usawmh axmifcsxm;wJhvludkyif vGwfyD; ûyrlusifhMuHaewmawGeJU wjcm;pDygbJ/
ckESpf aESmif;ydkif;rSpwifí ,aeU
tpdk;&[m b,ftwdkif;twmxd rsufem tm&SESifh ypödzdwfa&;&m) OuúX *sifrf0uf vdkufwJhtûytrl[m Armpum;yHkeJU etz ppftpdk;& cH,lxm;wJh ppfrSefwJhrsdK;
tcsdefxd ppfawGûrdUe,fwGif a&eH
MuD;&m [if;zwfygaeovJqdkwmudk jrif (bf) jrefrmEdkifiHudk (2)&ufwm vm EIdif;,SOfajym&r,fqdk&if ]tarausmfjyD; cspfpdwf"gwfqdkwm aoewftm;udk;eJU
prf;owf&SmazGrIrsm;udk ûyvkyf
awGUEdkifygw,f/ etz ppftpdk;&[m a&mufvnfywfwmeJU axmif(7) ESpfcs a'G;awmfudkvGrf;aewm}eJU twlwlbJ ukd,fhvlrsdK; udk,fhbmomtcsif;csif; Edkif
aejcif;aMumifh ppfawGûrdUe,f&Sd
tar&dueftpdk;&tay: b,ftwdkif;t rSwfcHxm;&wJh *Ref,ufawmudk a&SU jzpfygw,f/ etz acgif;aqmifawG oGm; xufpD;ESif;ûyvkyfwJh tawG;tac: t,l
a'ocHrsm;rSmvnf; v,fajrrsm;
wmxd csOf;jcif;wyfpGJrufaejyD; rsufESmvdk aemuf bmwckudkrS rpOf;pm;bJ jyefvnf wJh jynfyc&D;pOfawGudk Munfhyg? [kdEdkif tqawGbJ jzpfygw,f/ 'gaMumifhvnf;
todrf;cH&jcif;? pdkufysdK;ajrrsm;
rsufESm& vkufcsifaeovJqdkwm *Ref vGwfay;vdkufygw,f/ Oya't& jypfrl iHuacgif;aqmifawGUvnf; &,fjyvdkuf& jrefrmjynfolvlxkw&yfvHk;udk enf;rsdK;
ESifhykZGefuefrsm; ysufpD;jcif;rsm;
,ufawmudk vTwfyD;vdkufay;vdkufwmudk usL;vGefvdkU axmif(7)ESpf tvkyfMurf;cs 'DEdkifiHuacgif;aqmifawGeJU awGU&ifvnf; pHkeJU tEdkifusifh AdkvfustkyfcsKyfaewm jzpf
udk &ifqdkifaeMu&onf/ a&eH&Sm
ygw,f/ jrefrmEkdifiHrSmaewJh aoG;&if;
azGawGU&Sdygu aus;&Gmom;rsm;
om;&if; wdkif;&if;om;vlrsdK;awGqdk&if
ajymif;a&TUcH&rnfudk pdk;&drfruif; vnf; wef;wl&nfwloabmrxm;wJht
jzpfaeMu&onf/ jyif aus;uRefvdk oabmxm;wJhtwGuf
ArmtkyfcsKyfol ppftmPm b,fwdkif;&if;om;acgif;aqmifrS tpdk;&
&Sifrsm;onf &cdkifjynftm; ESpf xdyfydkif; tkyfcsKyfa&;ae&mawGudk &&Sdwm
aygif;rsm;pGm acgif;yHkjzwftjrwf r&Sdygbl;/ 'ghtjyif olwdkU ppftmPm&Sif
xk w f zd E S d y f t k y f c sKyf x m;jcif ; awGvkyf&if bmrqdkw&m;w,fqdkyD;vnf;
aMumifh zdk;zD;pOfvmt& <u,f0 etzppftmPm&SifawGu cH,lxm;Muyg
csrf;omvmcJhaom &cdkifjynfe,f w,f/ okdUtwGufvnf; vlrsdK;jcm; jypfrl
rSm ,cktcg ukef;aumufp&m usL;vGefoludk axmifxJuvGwfay;vkduf
r&Sdatmifxd qif;&JrGJwnfrIt jyD;awmh tjypfr&SdwJh ukd,fEkdifiHom;t
qifhodkU a&muf&SdvmcJhayonf/ csif;csif;jzpfMuwJh a':atmifqef;pkMunf
,cktcsdefwGif ,dk,Gif;ysufpD;qHk; ESifh a':cifcif0if;? a':0if;rrwdkUudk quf
&IH;aeonfh &cdkifjynftm; jyef vufzrf;qD;xm;ygw,f? b,favmufxd
vnfwnfaxmif&ef &cdkif o,H w&m;vufvGwfvkyfovJqdkwmudk vl
Zmwrsm;rSm &cdkifvlrsdK;\touf wdkif; od&SdEdkifygw,f? 'gaMumifhvJ etz
aoG;yifjzpfygonf/ odkUtwGuf ppftpdk;&[m tajymeJUtvkyfwckrSrnD
&cdkifjynfe,frS o,HZmwrsm; ovdk wdkif;jynfrsufESm jynfolUrsufemudk
udk &cdkiftrsdK; om;b0wdk;wuf rMunfhbJ udk,fxif&mudk,fpdkif;aewJh
a&;twGufESifh vGwfvyfpGmtoHk; urÇmay:u tqdk;&Gm;qHk;? vlrqefqHk; t
ûyEdkifa&;twGuf &cdkiftrsdK;om; pkd;&w&yfomjzpfw,fqdkwm jrefrmjynfol
rsm;taejzifh êud;pm;aqmif&Guf awGu em;vnfoabmaygufvsuf &Sdae
&ef vdktyfygaMumif; wifjyvdkuf Muwm jzpfygw,fcifAsm;?
Mo*wfpfv 2009 aqmif;yg; pmrsufESm 14

EdkiEdfikiHafi&;oabmw&m;rsm;
Ha&;oabmw&m;rsm;
rdwrdfqwuffq(Ed
uf ki(Ed
fiHaki&;oabmw&m;qd
fiHa&;oabmw&m;qd
konfrkoSm nf
tydrSmki=f; 1)
1)
cdkifatmif0if;
ed'gef; pOf;pm;awG;ac:yHk enf;vrf;wck oabmw&m;udkrQ oabmwlí EdkifiHa&; oabmw&m;tm;vHk; MoZmvTrf;rdk;&ef pGrf;&nfrsm;&Sd EdkifiHa&;orm; tmPm&vdkjcif;
vlom;wdkif;onf EdkifiHa&; jzpfonf/ pOf;pm;awG;ac:&mwGif vnf ; aumif ; ? rnf o nh f 0 g'D udk oHo,jzifhMunfh&rnf/ EdkifiH ygonf/ EdkifiHa&;tawG;tac: rS m ol \ tusd K ;ouf o uf t
awG;ac:olrsm;jzpfMuonf/ rdrd a0zefpDppfaomtjrifjzifh tEk tkyfpkvIyf&Sm;rI? tpdk;&wdkU\ t a&;oabmw&m; tm;vHk;udk rsm;onf av[me,f (vacuum) wGufr[kwf? tmPm&vQif tm
udk,fudkrdrd EdkifiHa&;awG;ac:ol vHk? y#dvHk pOf;pm;awG;ac:onf/ usdK;pD;yGg;udk axmufcHíaomf rouFmrIjzifh ppfaq;&rnf[k xJrS xGufay:vmjcif; r[kwf PmudktoHk;ûyjyD; rnfonfudk
[k odíjzpfap? rodbJjzpfap odkU&mwGif EdkifiHa&;oD0&Donf ¤if;? vkyfaqmifjcif;rsdK;r[kwf olwdkUuqdkygonf/ tpOftvm ouJhodkU rdk;pufrdk;aygufrsm;vdk vkyfrnf? rvkyf[laom rl0g'
olwdkU\ EdkfifiHa&;xifjrifcsufrsm; EdkifiHa&;\trSefw&m;udk &SmazG acs/ odkU&mwGif EdkifiHa&;oabm uGefqmaA; wpfwa,muft aumif;uifxufu usvmjcif;
oabmw&m;pHEIef;ESifh cdkifrm
udk ajymqdkMuonfhtcgwdkif; Edkif az:xkwfaom enf;vrf;r[kwf w&m;rsm;onf wpHkwOD;udk ¤if; wGuf OmPfynmtarQmftjrif vnf;r[kwfacs/ jzpfay:wdk;
aomcH,lcsufrsm; EdkifiHa&;orm;
iHa&;tawG;tac:rsm;ESifh ,lq ouJhodkU EdkifiHa&;wGif rnfol wdkU\ MoZmvTrf;rdk;rIrS &kef;xGuf ESifhjynfhpHkaom EdkifiHa&;qHk;jzwf wuf ûyjyifajymif;vJaeaom
rSefjyD; rnfolrSm;aMumif; qHk; &efcufcJ (odkU) rjzpfEdkifavmuf csufwckcsrSwfEdkif&ef tawG;t ordkif;qdkif&m tajctaersm;ESifh wGif &Sdaponf/
csufrsm;udk toHk;ûyMuonf/ vl
jzwf a om enf ; vrf ; vnf ; r atmif acwfopf,Ofaus;rIrsm; ac: oabmw&m;ESifh ,HkMunf &nfrSef;csufrsm;u EdkifiHa&;t vufiif;tusdK;udk tajccH
om;wdkU\ aeUpOfoHk;pum;wGif
vGwfvyfrI (Freedom)? wef;wl [kwfacs/ xJwGif eufeuf&Idif;&Idif; tjrpf csufwdkUudk tajcrcHbJ tawGU awG;tac:tm;vHk;udk yHkoGif; aom pOf;pm;jcif;ESifh 0g'o
a&;(Equality)? tcGifhta&;rsm; EdkifiHa&;oD0&Donf EdkifiH wG,faewwfonf/ têuH(Experience)ESifh tpOft xm;jcif; jzpfygonf/ abmw&m;udktajccHaom pOf;
(Rights) paom EdkifiHa&;toHk; a&;pHEIef; jyXmef;ay;rIESifh ouf vm (Tradition) wdkUudkomtajc EdkifiHa&;oD0&DESifh EdkifiHa&; pm;jcif;ESpfcktMum; csdefcGifvQm
tEIef;rsm;udk azgazgoDoD toHk; qdkifonf/ 'óeqdkif&m,HkMunf tawG;tac:rsm;\tcef;u@ cHygonf/ vufawGU aqmif&GufrIrsm;onf onf EdkifiHa&;orm;wOD;ESifh
ûyMuonf/ tvm;wlyif uGef csufrsm; (Philospphical beliefs) *Refare'fudef; (John May- wckESifhwck oD;jcm;uif;vGwf wOD;uGmjcm;ygonf/ EdkifiHa&;
qmaA;wpf? vpfb&,fqdk&S,f ES i f h p m&d w Å q d k i f & m pH E I e f ; rsm; oabmw&m;rsm; (Ideolo- nerd kyenes) \tjrifrSm uGefrsL orm;wOD;wnf;rSmyif ol\ Edkif
jcif;r&SdMuyg/ xdkUaMumifh wnf
vpf? uGefrsLepf? zufqpfpaom (Moral values) wdkUudktajccHum gies)onf vlUtzGJUtpnf;ü t epfrsm;? uGefqmaA;wpfrsm;\ iHa&;b0oufwrf;ü tcsdefum
jidrfjyD; aoG;aqmifpnf;&Hk;Edkif
EkdifiHa&;pum;vHk;rsm;udk udk,f urÇmavmuMuD; taMumif;udk vGefta&;ygonf[k EdkifiHa&; tjrifrsm;ESifh qefUusifzufjzpf vtydkif;tjcm;tvdkuf uGmjcm;
aom rnfonfhEdkifiHa&;b0 t
ydkifxifjrifcsufudkjzpfap ajymqdk cGJjcrf;pdwfjzmpDppf&efESifh &Sif;vif; awG;ac:&Sifrsm;tm;vHk;u r,l ygonf/ olu urÇmavmuMuD; ygao;onf/ wcsdKUaomEdkifiHa&;
a&;ygrIrqdk wzufrS tawG;t
&mwGifvnf; a0a0qmqm t ajymjyaom tvkyfwdkUudk EdkifiH qMuay/ wcgw&H tcsdKUu Ekdif udk pD;yGg;a&;ynm&Sifrsm;ESifh Edkif ac:ESifh oabmw&m;tMum; orm;rsm; Oyrm [pfw vmuJh
oHk;ûyMuonf/ a&;oD0&Du vkyf&onf/ iHa&; (Politicals)udk tmPm iHa&; tawG;tac:ynm&Sifrsm; od k U aom Ed k i f i H a &;orm;rsm;
EdkifiHa&; oD0&Dxkwfolrsm; pOfqufrjywf tjyeftvSef t
odkU&mwGif vlom;rsm;onf &&ef ajAmifusus êud;yrf;vkyf \ tawG;tac:rsm;om pdk;rdk;
onf aumif;rGefaom vlUtzGJU usdK;oufa&mufaerIudk todt onf cufxefjyD; w,loef
xdkEdkifiHa&; pum;vHk;rsm;ESifh &if; aqmifjcif;xufrydk[k xifjrif onf/ ynm&Sifrsm;\ MoZm
tpnf; (Good society)\ o rSwfûy&rnfjzpfouJhodkU tjcm; aom oabmw&m;a&; &nfrSef;
ESD;uRrf;0ifaeMuaomfvnf; xdk ,lqMuonf/ tu,fí þ avmif;&dyfatmufrS vGwfuif;
pum;vHk;\t"dyÜg,fudk &Sif;&Sif; bm0udk xkwfaz:jy&ef tpOft xifjrif,lqcsufom rSefcJhvQif wzufrS ordkif;qdkif&mESifh &kyf csuf u d k u wd û yonf / [pf w
vmtm;jzifh êud;yrf;tm;xkwfMu onf[k rdrdudk,frdrd ,HkMunf ydkif;qdkif&mwdkU\ pGrf;tm;wdkUudk vm\ awG;ac:a&;om;csufrsm;
vif;vif; wdwdusus odíajym EdkifiHa&; tawG;tac:rsm;qdk
onf/ aumif;rGefaom vlUtzGJU xm;aom vufawGUorm;qdkol todtrSwfûy&rnf jzpfygonf/ onf *sL;0g'qefUusifa&;ESifh
qdkoHk;pGJaeMujcif;um; r[kwf onfrSmvnf; 0g'jzefUcsDa&;ouf
ay/ Oyrm wef;wla&;(Equality) tpnf ; qd k o nf r S m vl t rsm; ouf wenf;tm;jzifh trsm; rsm;yif uG,fvGefoGm;jyDjzpfonfh tawG;tac:rsm;ESifh o Oa&mywGif *smrefvlrsdK;MuD;pdk;
qdkonfrSm rnfonfht"dyÜg,f&Sd tusifhpm&dwÅ aumif;rGefjyD; w jynfolaxmufcHrI&&ef(odkU) a&G; pD;yGg;a&;ynm&Sif (odkU) EdkifiHa&; abmw&m;rsm;onf EdkifiHa&; aom vl r sd K ;a&;tif y g,mxl
oenf;/ vlwdkif; tcGifhta&; &m;rQwrI&Sdaom (odkU) w&m; aumufyGJ tEdkif&&eftwGuf w awG;ac:&SifwOD;OD;\ aus;uRef b0udk enf;vrf;aygif;rsdK;pHkjzifh axmifa&;jzpfonf/ ruf(pf)0g'
wlnD&rnf[k qdkvdkygovm;/ Oya'pdk;rdk;rI&Sdaom vlUtzGJUt rifpDpOfMuHqxm;aom pum; jzpfaeaMumif; awGU&onf[k MoZmvTrf;rdk;onf/ urÇmavm udkifqGJaom awmfvSefa&;orm;
odkUr[kwf vlwdkif;vkyfc vpm pnf;jzpfonf/ vHk;rsm; (odkU) aqmifyk'frsm;[lí qdkygonf/ EdkifiHa&;ygwD acgif; rsm; Oyrm vDeifonf vlwef;
uMuD;udk rnfodkU em;vnf&Sif;
nDwlnDrQ&&rnf[k qdkvdkygo EdkifiHa&; oD0&Dxkwfolrsm; om qdk&rnfjzpfonf/ aqmifqdkolrsm;? tpdk;&tzGJU pm;rJhuGefrsLepf vlUabmifwnf
vif;az:jy&rnfudk tawG;t
vm;/ rnfonfudk qdkvdkygo taejzif h ol w d k U aexd k i f a om xdkodkUqdkvQif tawG;tac: acgif;aqmifqdkolrsm;onf ol ac:rsm;ESifh oabmw&m;rsm;u aqmufa&; oabmw&m; &nf
enf;[kar;vQif wdwdusus &Sif; vlUtzGJUtpnf; taMumif;udk rsm; (Ideas) ESifh oabmw&m; wdkUodíjzpfap? rodbJjzpfap? rSef;csufudk uwdûyonf/
&IUaxmifhtjrif wnfaqmuf
&Sif;vif;vif; ajzqdkEdkifMurnf aumif;pGmodem;vnfjyD; trsm; (Ideologies)onf EdkifiHa&;b0\ trSefwu,fwGifrl ynm&Sif ok
odatmifaz:xkwfwifjy&ef wm ay;onf/ vlom;onf urÇm [pfwvm OyrmwGif [pf
r[kwfyg/ eufeJaom tppftrSefw&m;udk crdefMuD;rsm;\ pdwful;,Oftdyf
tvm;wlyif uGefrsLepf? 0ef&SdouJhodkU olwdkUjzpfapcsif zHk;uG,fxm;&eftwGuf tdrfjy avmuMuD; trSefwu,fjzpf wvmonf *sL;0g'qefUusifa&;
rufrsm;udk vufawGUtaumif ysufaeonfudk trSefwu,f
zufqpfpaom EkdifiHa&;pum; aom (odkU) jzpfoihfaom (odkU) wif;aygufrsm;rSm wyfqifxm; wdkufcdkufa&;om;rIrsm;udk ol
jzpf&rnfh vlUtzGJUtpnf;rsdK;udk txnf az:aqmifaeolrsm;om jzpfysufaeonfhtwdkif; jrifEdkif
vHk;rsm;udkvnf; wvGJtoHk;ûyae aom ]jywif;vIdufum} rsm; EdkifiHtMuD;tuJ jzpfvmonfh
o&kyfaz: a&;om;cs,frIef;&ef jzpf o nf [ k v nf ; ol u qd k y g pGrf;r&SdMuyg/ olwdkU\pdwfxJ
Muonfudkvnf; awGU&ygonf/ omjzpfonf[k uifyGef;wwf 1933 ckESpfaemufydkif;wGif t&Sdef
tb,faMumifh vlwa,mufudk wm0efvnf;&Sdonf/ Mu&ayvdrfhrnf/ Oyrmtm;jzifh onf/ wGifjzpfaponfhtwdkif;om jrif
wcsd K Uaom ol r sm;onf t[kefjrifhvmcJhonfrSm oHo,
uGefrsLepf[k ac:&oenf;/ uGef (3) tpOftvm ruf(pf)0g'Drsm;u Muonf/ wenf;tm;jzifh ,Hk
urÇmavmuMuD;udk trSefw &Sdp&mrvdkaomfvnf; ol\ 'kwd
rsLepfwa,mufonf rnfodkU EdkifiHa&; oabmw&m;rsm; EdkifiHa&; tawG;tac:rsm;udk MunfpGJvrf;rIrsm;? pdwful;rsm;?
aom EdkifiHa&;pHEIef;rsm;(political (Political Ideologies)onf 19 tqdkyg EdkifiHa&;tawG;tac: u,f pdk;rdk;aeolrsm;rSm tawG; , urÇmppfumvtwGif; pwif
txiftjrif ponfhrsufESmzHk;
values)ES i f h ,H k M unf c suf r sm; &mpktapmydkif;umvxd ray: xk w f v k y f o l r sm;\ pD ; yG g ;a&; tac:rsm; xkwfvkyfa&;om;ae usifhoHk;vmaom *sL;vlrsdK; tp
rsm;udkjzwfjyD; wqifhcHom jrif
(belisfs) udkpGJudkifxm;ygoenf;/ ayguf a o;yg/ oabmw&m; (odkU) vlwef;pm;tusdK;pD;yGg;t aom ynm&Sifokcrdefrsm;om wHk; azsmufzsufa&;ay:vpD rp
Muonf/ vlwdkif;onf odíjzpf
tb,faMumifh xdkpHEIef;rsm;ESifh (Ideology)qdkonfrSm urÇmavm &om em;vnfEkdifonf[k ,lq jzpfonfqdkaom udef;&UJ,lq wifrSDtxd jzpfvmonf/ vDeif
ap? rodbJjzpfap? olwdkU\tûy
,HkMunfcsufrsm;udk pGJudkifxm; uMuD;taMumif;udk odem;vnf Muonf/ csuf rSefuefaMumif;udk acwf OyrmwGif vDeifonf t&if;&Sif
trludkvrf;nTefjyD; olwdkU\vkyf
&ygoenf ; / uG e f r sLepf w &efESifh trsm;odatmif&Sif;vif; xdkUaMumifh ruf(pf)0g'Drsm; opf t&if;&Sif0g'onf t'rf 0g'udk tvGefrkef;wD;aomfvnf;
a,muf\ EdkifiHa&;tjrifonf ajymjy&ef zGJUpnf;pkpnf;wnf onf EdkifiHa&;udk vlwef;pm;t aqmifcsufudk MoZmay;aom
prpf (Adam Smit)ESifh a';Apf&D EdkifiHa&;,HkMunfrIwckckudk wdrf; 1920 ckESpfü pD;yGg;a&;0g't
vpfb&,f? uGefqmaA;wpf? aqmuf r nf h taqmuf t tH k &om cJGjcrf;pdwfjzmavhvmMuyg um'dk (David Ricardo) paom
qdk&S,fvpfqdkolwdkU\ EdkifiHa&; wnfaqmufa&;udk taxmuf onf/ wcsdKU ruf(pf)0g'Drsm; nTefU oabmwlvkdMuonf/ opfudk a&;qGJjyD; tuefUtowf
pD;yGg;a&;ynm&Sifrsm;\ pD;yGg;a&; tusdK;&v'ftm;jzifh EdkifiH &Sdaom yk*¾vdupD;yGg;a&;vkyfief;
tjrifrsm;ESifh rnfodkUjcm;em;yg tulûyaom ,HkMunfrIpepf jzpf onf EdkifiHa&;oabmw&m;rsm;
qdkif&m a&;om;csufrsm;aMumifh
oenf;/ ponfjzifh ar;cGef; onf/ (Political Ideologies)udk ]oD;oefU a&;tawG;tac:rsm;ESifh oabm rsm;udk &k&Sm;wGif cGifhûycJhonf/
xkwfvQifvnf; wdwdusus &Sif; Ed k i f i H a &; oabmw&m; jzpfaom vlwef;pm;rsm;\ t zGHUûzd;vmjcif; jzpfonfqdkaomt w&m;rsm;onf EdkifiHa&;vIyf&Sm; wjcm;aom EdkifiHa&;orm;
&S i f ; vif ; vif ; ajzqd k E d k i f r nf (Political Ideology)onf EdkifiH usdK;pD;yGg;az:jycsuf} qdkonf csufESifh um;(vf)ruf(pf)ESifh vD rIûyvkyf&ef vIHUaqmfaom&nfrSef; rsm; txl;ojzifh tar&duef
r[kwfyg/ a&;ûyrlaqmif&GufrI (Political xuf ydkjyD;vufrcHMuyg/ eifwdkU\ a&;om;csufrsm;aMumifh csufyef;wdkifudk jyXmef;ay;onf/ EdkifiHrS EdkifiHa&;orm;rsm;udk ]Edkif
(2) Action) trsdK;tpm;wckudk ûyrl uGefqmaA;wpfrsm;url Edkif uGefrsLepf0g' wdk;wufjzpfay: þ taMumif;aMumifhyif
aqmif&Guf&eftajccH (odkU) a&cH iHa&; tawG;tac:rsm;udk t vmonfqdkaom tcsufwdkUu iHa&;ukefpnf}tjzpf oabm
EdkifiHa&;wGif EdkifiHa&;oD0&D EdkifiHa&orm;rsm;onf rwlaom
xkwfolrsm; (Political theorists) ajrcHudkay;aom EdkifiHa&;tawG; av;ay;pOf;pm;&ef qE´r&SdMu ouf a ojyaeaMumif ; t xm;Muonf/ xdkodkUoabmxm;
MoZmoufa&mufrIESpfck\ ouf
&Sdygonf/ olwdkUonf EdkifiHa&;jy tac:rsm; tpktpnf; (Set of acs/ odkUaomf acwfopfuGefqm aMumif;jyM uygonf/ Mujcif;rSm tar&duef EdkifiHa&;
a&mufrIudkcH&&ef tvm;tvm
óemrsm;udk pepfwus pHkprf; Political Ideas) jzpf o nf / xd k U aA;wpf0g'onf pD;yGg;a&;rl0g' trSefwu,fwGif þt orm;rsm;onf EdkifiHa&;tawG;
jzpfaponf/ (1) EdkifiHa&;orm;
ppfaq;&ef tm;xkwfMuygonf/ aMumifh EdkifiHa&;oD0&DESifh EdkifiH ESifh EdkifiHa&;rlrsm;udk eufeufeJeJ aMumif;jycsufonf wzufowf tac: (odkU) ay:vpDrsm;udk *&k
a&;oabmw&m;wdkUonf wck tm&k H p d k u f v monf u d k awG U & wdkif; tmPmvdkMuonf/ þt
xdkUtjyif EdkifiHa&;a0g[m& t us&Hkomru rjynfhpHk[kvnf; rpdkufbJ olwdkU\vltxiftjrif
oHk;tEIef;rsm;ESifh t,ltqrsm; ESifhwck rwlMuacs/ onf/ uGefqmaA;wpfrsm;u csufudk vHk;0oHo,&Sdp&mrvdk
qdk&ygrnf/ EdkifiHa&;tawG;t ay/ tmPm&vdkjcif;u EdkifiH aumif;rI (Image) ESifh yifudk,f
udkvnf; cGJjcrf;pdwfjzmjyD; ¤if;wdkU EdkifiHa&; oD0&Dxkwfol urÇmavmuMuD;onf vlom;
rsm;onf EdkifiHa&;jyóemrsm;udk rsm; jynfYjynfhpHkpHk em;rvnfEdkif
ac:rsm;onf yk*¾vdutusdK;cH a&;orm;udk vufjiif; tusdK; t&nftaoG; (Personality) wdkU
rnfonfhae&mrS jrpfzsm;cHum pm;cGifh (odkU) yk*¾dKvfa&;&nfrSef;
jzpfay:vmonfudk az:xkwf&ef pHk prf;ppfaq;jyD; tawG;tac: avmufatmif &IyfaxG;eufeJ udkMunfhum a&G;aumufyGJwGif udk tajccHjyD; olwdkUudk,folwdkU
t,ltqrsm;\ t"dyÜg,f ydkrdk onf[k tpOftvmtm;jzifh ,Hk csuf\ vlyf&Sm;rIrJh xif[yfrIjzpf trsm;jynfolwdkU\ axmufcHrI a&mif ; pm;&ef qE´ & S d M uaom
êud;yrf;Muygonf/
&Hkomru ¤if;wdkUwGif EdkifiHa&;
EdkifiHa&;oD0&D (Political wdk;wuf aumif;rGefatmifvnf; MunfMuygonf/ pdwfcs,HkMunf &aprnfh ay:vpDrsm;ESifh tawG; aMumifh jzpfonf/
theorists)qd k o nf r S m EdkifiHa&; vkyfaqmifMuygonf/ xdkodkU avmufjyD; pepfusaom vlrI ûyrlaqmif&GufrIwckudk vIHIUaqmf tac:rsm;udk csrSwfaponf/ (2)
taMumif; awG;ac:pOf;pm;aom vkyfaqmif&mü rnfonfh0g' b0cGJjcrf;pDppfrIonf rjzpfEdkif/ &efESifh vrf;nTef&ef &kyfb0udk aemufv qufzwfyg/
Mo*wfpfv 2009 EdkifiHwum owif; pmrsufESm 15

tEÅ&m,ftMuD;rm;qHk;rD;awmifaygufuGJrnfudkpdk;&drf
a0;onfh MopaMwvsEdkifiH yghof
ûrdUESifh rdkifaygif; 4500 ausmfa0;
onfh oD&dvuFmEdkifiH udkvHbdkûrdU
wdkUrS Mum;cJh&onf/
19 &mpk\ tqdk;&Gm;qHk;
aygufuGJcJhaom rD;awmifwckjzpf
onfh u&mumwdk0gonf &mpk
ESpf 2 ckudk ausmfvGefcJhjyD;aemuf
,cktcg jyefvnftouf0ifum
acsmf & nf r sm; pD ; xG u f v Quf & S d c&D;onfwifoabFmaMumifh &Sm;yg;
onf[k od&onf/
¤if;rD;awmifrSm 2007ckESpf
uwpfMudrf vIyf&Sm;cJhaomfvnf;
a0vig;wpfaumifaoqHk;
tifwmeuf
aemufydkif;wGif jyefvnfjidrfouf 31? 07? 09
oGm;cJhojzifh tqdkyg uRef;wGif uae'gEdkifiHodkU a&muf&Sdvmonfh c&D;onfwifoabFmMuD;
aexdkifolrsm;u pdk;&drfpdwfavsmh Princess rS ckwfarmif;aepOf rawmfwq0ifwdkufrdjyD; &Sm;yg; a0
enf;aejyD;aemuf ,cktcg jyef vig;MuD;wpfaumif aoqHk;oGm;aMumif;od&Sd&onf/ tqdkygoabFm
tifwmeuf onfh csdefudkufAHk;[k wifpm;ac: awGUcJh&onf[k od&Sd&onf/
vnf touf 0 if v monf h t rSm Aeful;Am;qdyfurf;wGif qdkufuyfcsdefwGif &Sm;yg;rsdK;pdwf a0v
31? 07? 09 a0:Muonfh ay1200 ausmft uRrf;usifol ynm&Sifrsm;u ig;MuD;wpfaumif oabFmOD;wGifaoqHk;vQuf jidygvmonfudk od&Sd&
wGuf pdk;&drfpdwfrsm;wdk;yGg;vm
urÇmay:wGif tEÅ&m,ft jrifh&Sd tqdkygrD;awmifrSm wpf xdktcsdefu aygufuGJcJhonfh jyif; jcif;jzpfonf/ a0vig;aoqHk;rIrSm oabFmckwfarmif;aepOf rawmf
aeonf[k od&onf/
MuD;qHk;rD;awmifwcktjzpf wnf ausmhjyefvIyf&Sm;vmjyD; vdar®mf tm;rSm 'kwd,urÇmppftwGif; wq0ifwdkufrdjyD; csdwfygvmjcif;jzpfEdkifaMumif; uRrf;usifolrsm;u
tqdkygrD;awmifrSm rlvu
&Sdaeaom tif'dkeD;&Sm;EkdifiHrS u a&mif rD;acsmf&nfrsm; pD;usae *syefEdkifiH [D&dk&SD;rm;ûrdUay:odkU t
2667 aytjrifh&SdcJhaomfvnf; ajymqdkonf/ Princess oabFmrS trIxrf;wOD;u ] jrifjrifcsif;
&mumwdk0grD;awmifrSm wausmh onhftwGuf ynm&Sifrsm; t ar&duefwdkUMuJcscJhonfh EsLuvD; uRefawmfwdkUvefUoGm;ygw,f/ aemufjyD;awmh ckvdkrsdK;rqDrqdkif ao
rD;awmifaygufuGJpOf yifv,f
jyefvnf vIyf&Sm;vmonfht xl; pdk;&drfaeMujcif;jzpfonf/ ,m;AHk;xuf tqaygif;(13000) oGm;&SmwJha0vig;MuD;udk t&rf;vnf;oem;rdygw,f}[k owif;
a&rsufESmjyifatmufodkU ay axmufrsm;udkajymonf/ ¤if;tjyif olu ] Aeful;Am;udkvmwJhvrf;
wGuf vGefcJhaomESpfaygif; 126 ¤if;rD;awmifrSm 1883 ckESpf xd ydkjyif;onf[k wGufcsufaz:
aygif; 820 uRH0ifoGm;onfht wavQmuf a0vig;wpfaumifwpfavrSrawGUcJhygbl;/ uRefawmfwdkU
ESpfuuJhodkU urÇmwckvHk; wkef arv (20)&ufaeUu aemufqHk; jyMuonf/
jyif rD;awmifaygufuGJrIaMumifh [m a0vig;awGudk oabFmab;rSmawGUrdvdkU&Sd&if owdxm;&r,fh
vIyfapcJhonfh aygufuGJrIMuD;rsdK; tMudrfaygufuGJcJh&m ûrdU&Gm 165 ¤if;rD;awmif aygufuGJcJhpOf
ayaygif; 130 tjrifh&Sdonfh ql tcsufawGudk aumif;aumif;odygw,f/ vdktyf&if t&SdefEIef;udkyg
aemufxyfwMudrf jzpfvmrnfudk &GmysufpD;jyD; vlaygif; 36000 u acsmf & nf E S i f h j ymrsm;onf
emrDa&vIdif;MuD;rsm;vnf; ay: avsmhypf&ygw,f/ 'gayr,fh 'Dig;MuD;udkawmh vHk;0rawGUcJhwm trSef
ynm&Sifrsm; txl;pdk;&drfaeMu ausmf toufqHk;&IH;cJhonfhtjyif aumif;uifodkU 2rdkiftxd jrifh
aygufcJhonf[k rSwfwrf;rsm;t& ygyJ/ bmyJjzpfjzpf olaooGm;wm uRefawmfwdkUrSm wm0efruif;
onf[k od&Sd&onf/ rD;awmifaygufuGJrIaMumifh &moD rm;xdk;wufoGm;onfh tjyif
od&dS&onf/ bl;vdkUxifygw,f}[kajymonf/ ,ck aoqHk;oGm;aom ql;awmif
,cktcg rD;cdk;tlxGufae OwkazgufjyefrIudk 5 ESpfrQ êuH aygufuGJoHudk rdkifaygif; (1900) a0vig;onf urÇmay:wGif a0vig;jymrsm;aemuf 'kwd,tMuD;rm;
qHk; ouf&Sdrsm;tjzpf owfrSwfcHxm;&aom ig;trsdK;tpm;jzpfonf/

Edkb,fvfqk&Sif 2009 ckESpfr,fpMum0Vmtjzpf AifeDpGJvm;r,f a&G;cs,fcH&


awmifudk;&D;,m;or®wa[mif; 24? 08? 09
tifwmeuf

uG,fvGef b[m;rm;pfEdkifiH emql;ûrdU


wGifusif;yaom (2009)ckESpf
r,fpMum0Vm a&G;cs,fûydifyGJwGif
AifeDZGJvm;EdkifiHEdkifiHrS AdkvfpGJcJh
aMumif; od&onf/
Mo*wfpfv 22 &ufaeUu
usif;ycJhaom aemufqHk;tqifh
r,fpMufm0Vm a&G;cs,fyGJtcrf;
tem;wGif AifeDpGJvm;r,f p
wufzeD&mzmeef'ufpf Stefania
Fernandez u o&zlqGwfcl;Edkif
cJhjyD; 'kdrDeDuefor®w (Domini-
can Republic) Ed k i f i H r S t'g
tdkifrD;'Dvmc&kZf (Ada Aimee
de la Cruz) u 'kwd, &&SdcJh
onf/
18? 08? 09 ,ck r,fpMum0Vm a&G;
jidrf;csrf;a&; Edkb,fvfqk&Sif awmifudk;&D;,m;or®a[mif; uifrf cs,fûydifyGJwGif tcrf;tem;rª;rsm; rufZm Valeria Mazza wdkU wDrm*sL&Gef'gh*sf Chutima Dur- &GrfûrdUü usif;ycJhonfh r,fpMum
a'*sHK;onf Mo*wfpfv(18)&ufaeUu uG,fvGefoGm;jyDjzpfaMumif; tjzpf Access Hollywood rS vnf; yg0ifcJhMuonf/ ongdej u "gwfyHktpm;qHk;qk 0Vma&G;yGJwGif AifeDZGJvm;r,f 'g
awmifudk;&D;,m; tpdk;&u aMujimvdkufonf/ bDvDbk&Sf Billy Bush ESifh u ¤if;tjyif wjcm;qkrsm;udk rsm;&&SdoGm;cJhonf/ ,efemref'dkZm Dayana Men-
vkyfMuHowfjzwfrIESifh ao'PfpD&ifcH&rIrsm;rS vGwfajrmufcJhol avmf ' D , ma*smf ' ef Claudia csD;jrSifhcJh&mwGif w&kwfEdkifiHudk,f AifeDZGJvm;EdkifiHonf urÇm doza u &&SdchJjyD; ,ck(2009)ck
touf(85)ESpft&G,f awmifudk;&D;,m;or®wa[mif;rSm erdk;eD;,m; Jordan wdkUu wm0ef,lcJhjyD; t pm;ûy 0rf*sD,dk Wang Jingyao ay:wGif tvSqHk;rdef;uav;rsm; ESpfrsm;wGifvnf; r,fpMum0Vm
ESifh tjcm;qufpyfa&m*grsm;aMumifh qdk;vfûrdU&Sd A[dkaq;&HkMuD;wGif rSwfay;'dkifrsm;wGif rif;om; 'if; u 0wfpm;qif,ifrI tvdkuf \ ZmwdajrjzpfaMumif; (2008) bGJUrsm; qufwdkufqGwfcl;um
qdk;vfpHawmf csdef(1;43)em&DwGif uG,fvGefoGm;jcif;jzpfonf/ efudef; Dean Cain ESifh emrnf zufqHk;qkESifh xdkif;tvSr,f csL ckESpfwGif AD,uferfEdkifiH emx oufaojyEdkifcJhaom EdkifiHjzpf
1997 ckESpfwGif or®wa&G;aumufyGJatmifjrifcJhonfh rpöwm MuD;armf',fvf A,fvm&D,m onf/
uifrfonf 2003 ckESpfxd EdkifiHawmftkyfcsKyfa&;wm0efrsm;udk &,lcJh
onfhtjyif ajrmufudk;&D;,m;ESifh yxrqHk; aphpyfnSdEIdif;cJhonfh acgif;
aqmifa[mif;wOD;vnf;jzpfonf/
rpöwmuifrfonf awmifESifhajrmuf ESpfEdkifiHaqG;aEG;yGJudk 2000
zdvpfydkifor®wa[mif; tuGDEkd uG,fvGef
01? 08? 09
jynfhESpfwGif yxrqHk;tMudrf taumiftxnfaz:EdkifcJhjyD; xdkvkyf&yf touf 76 ESpf&SdjyDjzpfaom zdvpfydkifor®wa[mif; udk&mZGeftuGDEdkonf tl;rMuD; uifqma&m*g
aMumifh jidrf;csrf;a&;Edkb,fvfqk csD;jrSifhjcif;cHcJh &oljzpfonf/ aMumifh wESpfausmfMumcHpm;cJh&jyD; Mo*wfpfv 1 &ufaeUwGif uG,fvGefoGm;cJhonf/ udk&mZGeftuGDEdkonf
rpöwmuifrfESifhywfoufí vuf&Sdor®w vDajrmifbwfcfu zdvpfydkifEdkifiHudk tESpf 20 ausmfMum tkyfcsKyfvmcJhaom zm'Deefrm;ukdUpfudk olrOD;aqmifaom jynfolU
]uRefawmfwdkUtm;vHk; av;pm;Munfndk&wJh EdkifiHa&;orm;a[mif;w tmPmvIyf&Sm;rIjzifh 1986 ckESpfwGif ûywfcsEdkifcJholjzpfonf/ tuGDEdkrSm 1983 ckESpfwGif vkyfMuHcHvdkuf
a,mufudk qHk;&IH;vkduf&wmyg/ ol&JU udk;&D;,m;ESpfEdkifiHtMum; aygif; &aom zdvpfydkifEdkifiH\ twdkuftcHacgif;aqmif befeDEkdtuGDEdk\ZeD;jzpfjyD; olr\cifyGef; vkyfMuHcHcJh&jyD;
ul;qufqHa&;rsdK;aphudk csay;EdkifcJhwJh acgif;aqmifrI t&nftaoG;u aemufydkif;wGif zdvpfydkifEdkifiHwGif twdkuftcHEdkifiHa&;acgif;aqmif ol&Jaumif;wOD;jzpfvmcJhonf/ 1986
awmh tjrJwrf; armfuGef;0ifrSwfwrf;tjzpf &mZ0ifwGifaeygvdrfhr,f} ckESpfwGif wdkif;jynfudk ESpftawmfMumtkyfcsKyfvmcJhaom or®w zm'Deefrm;udkUpfudk ,SOfûydiftHwkjyD;
[k csD;usL;ajymqdkoGm;onf/ pmrsufESm 8 aumfvH 2 or®wtjzpf ta&G;cHcJh&m zdvpfydkifEdkifiHwGif yxrqHk;aom trsdK;orD;or®w jzpfvmcJhonf/
jynfolUqE´ oabmxm;
'Drkdua&pDudk vdkvm;onf/
wef;wlnDrQaom jynfaxmifpkudkvdkvm;onf/
wdkif;jynfzGHUûzd;wdk;wufrS wnfjidrfat;csrf;rnf/ ppftmPm&Sifpepfudk rvdkvm;/
wdkif;&if;om;rsm; wef;wltcGifhta&;r&SdbJ ppftmPm&Sifpepfjzifh wdkif;jynfudk qif;&JwGif;
August 2009 wdkif;jynfwnfjidrfat;csrf;&efrjzpfEdkfif/ wGef;ydkUaeolrsm;tm; -- 0dkif;0ef; wdkUz,f&Sm;/

a':atmifqef;pk-unfudk
aetdrftus,fcsKyfjzifh axmif'g%f 1ESpfcGJcsrSwf
oHCmhtzGJ‹csKyf jrefrmEdkifiHu ausnmcsufxkwfjyef rif;qufcdkif (ed&Oö&m)
11? 08? 09
07? 08? 09
tif;pdefaxmifw&m;&Hk;wGif trI&ifqdkifae&aom jrefrmh'Drkdua&pD
oHCmhtzGJUcsKyf jrefrmekdifiHu 2009 ckESpf Mo*wfpfv 5 &ufaeU aeUpGJjzifh ausnmcsuf trSwf(453^2009) udkxkwfjyefcJhonf/
acgif;aqmif a':atmifqef;pkMunfudk Mo*wfpfv 11 &ufaeUu ae
oHCmhtzGJUcsKyf jrefrmEkdifiHuxkwfjyefxm;aomm ausnmcsufxJwGif wcsdKUtcsuftvufrsm;udk atmufygtwdkif;a&;om;az:jyxm;onf/
tdrftus,fcsKyfjzifh jypf'Pf 1 ESpfcGJ csrSwfvdkufonf/
2007 ckESpfu pufwbFmvuay:aygufcJhaom a&T0ga&mifawmfvSefa&;MuD;onf jrefrmhordkif;? urÇmhordkif;wGifr&Sdbl;onfh ordkif;0if
tif;pdefaxmifw&m;&Hk;teD;w0dkufwGif tqdkygaeU eHeufrSpjyD; vHk
rSwfwdkifwckjzpfonf/ 1990 ckESpfuvnf; usqHk;oGm;aomoHCmhawmfrsm;udk&nfpl;í vª'gef;aom oHCmh'geqGrf;avmif;yGJudk etzu ao
ûcHa&;rsm;udk wif;usyfpGmcsxm;cJhaomfvnf; ygwD0ifrsm;? tzGJU0ifrsm;
ewfESifh ûzdcGif;ypfcwfcJhí oHCmhawmfrsm;usqHk;cJhMu&ojzifh q&mawmfMuD;rsm;ukd,fwdkif yxrtMudrf uHaqmifoydwfwdkufyGJudk qifEGJcJhMuyg
ESifh jynfolrsm; pkpkaygif;wpfaxmifcefU pka0;a&muf&SdcJhMuonf[k
onf/
tif;pdefaxmifa&SUodkU oGm;a&mufcJhol &ckdifvli,fwOD;u ajymonf/
odkUaomfvnf; jrefrmEdkifiHudk tkyfcsKyfaeaom etzppftpdk;&onf 1990 ESifh 2007 ckESpfu ûyvkyfcJhaom uHaqmifoydwfwdkufyGJrsm;
a':atmifqef;pkMunfudk AdkvfcsKyfatmifqef;\orD;jzpfí axmif
tm; tMurf;zufûzdcGJcJhojzifh &[ef;awmfrsm;ESifh wumwumrrsm; aoqHk; zrf;qD;cHjzpfcJhMu&onfrSm etzppftpdk;&\ vlrqefaom &uf
jypf'Pfudk wESpfcGJavsmhcsrSwfcJhaomfvnf; a':pkESifhtwlaexdkifol
puf,kwfrmaomvkyf&yfudk az:jyaejcif;jzpfonf/
a':cifcif0if;ESifh r0if;rrwdkUukd axmif'PfoHk;ESpfpDcsrSwfcJhonf/
,ck zrf;qD;cHae&aom t&Sif*rÇD&tygt0if oHCmawmft&Sifoljrwfrsm;onf bk&m;0denf;awmfESifhtnD ûyrlaexdkifusifhMucJholrsm; jzpf
jypf'PfcsrSwfaMumif;udk jynfxJa&;0efMuD; AdkvfcsKyfarmifOD;u
ojzifh tqdkygoHCmawmfrsm;wGif tjypfwpHkw&mr&Sday/ tjypf&SdolrSm &[ef;awmfrsm;ESifhjynfolvlxkudk &ufpufpGmowfjzwf zrf;qD;xm;ol
tif;pdefaxmifw&m;&Hk; w&m;cGifodkU vma&mufzwfMum;cJhonf/
etz ppftpdk;&wGifom wm0ef&Sdonf/
a':cifcif0if;ESifhr0if;rrwdkUrSm a':atmifqef;pkMunfESifh wwGJ
xdkUaMumif; ppftpdk;&zrf;qD;xm;&aom t&Sif*rÇD&tygt0if a':atmifqef;pkMunff? rif;udkedkifESifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;udk tjref
wnf;jypf'PfcsrSwfcH&jyD; a':atmifqef;pkMunfaetdrfodkU 0ifa&muf
qHk;vGwfay;&ef awmif;qdkvdkufonf/
ol rpöwm*Ref0DvD,H,ufawmudkrl axmif'Pf 7 ESpfcsrSwfvdkuf
tu,fí awmif;qdkrludk rvdkufemygu wwd,tMudrfajrmuf ywÅeduúKZeuHaqmifoydwfarSmufrIudk ûyvkyfoGm;rnfjzpfjyD; jynfolvlxk
aMumif; od&onf/
w&yfvHk;ESifhvufwGJum pkaygif;trsdK;om;a&; vGwfajrmufa&;vIyf&Sm;rIMuD;toGifjzifh ppftpdk;&\ ppftkyfcsKyfrI,EÅ&m; yHkrSefvnfywfaejcif;udk
,aeYw&m;cGifodkU EdkifiHjcm;oHwrefrsm;ESifh owif;axmifrsm;udk
vHk;0 ûydysuf&yfqdkif;oGm;atmif vkyfaqmifoGm;rnfjzpfaMumif; xkwfjyefausnmtyfonf/
0ifa&mufcGifhûycJhonf[k od&Sd&onf/

&cdkifrS obm0""gwfaiG‹ w&kwfEdkifiH wifydk‹Edkifa&; a'0l;uefx&dkuf&


oQifxGD;cdkif (tvGwfowif;axmuf)
28? 08? 09
&cdkifurf;vGefrS obm0"gwfaiGUrsm;udk w&kwfEdkifiHodkUwifydkUEdkif&ef
awmifudk;&D;,m; a'0l;ukrÜPDOD;aqmifaom pGrf;tifaumfydka&;&Sif;u uef
x&dkuf&&SdoGm;cJhonf/
a':vmoef;aygif; 5600 wefzdk;&Sdonfh obm0"gwfaiGUudk a'0l;
ukrÜPDOD;aqmifonfh pGrf;tifaumfydka&;&Sif;u w&kwfEdkifiHydkif CNPC a&eH
ESifhobm0"gwfaiGUukrÜPDtwGuf 2013 ckESpfrSpjyD; ESpfaygif;oHk;q,ft
wGif; wifykdUrnfjzpfonf/
tqdkygpmcsKyft& a'0l;ukrÜPDu 51 &mcdkifEIef;? tdE´d,EdkifiHydkif
ONGC a&eHukrÜPDu 17 &mcdkifEIef;ESifh jrefrmha&eHESifhobm0"gwfaiGU
vkyfief; (MOGE)? tdE´df,a&eHukrÜPD (Gal)ESifh awmifudk;&D;,m;ukrÜPD
(Co-gas)wdkUrS usef&S,f,ma0pkrsm;udk&&SdMurnf[k a'0l;tifwme,f&Sife,f
u ajymonf/
&ckdifurf;&dk;wef;&Sd a&TvkyfuGufESifha&TjzLvkyfuGufrsm;rS obm0"gwf
aiGUrsm;udk yifv,fa&atmufMurf;jyifrS ydkufvdkif;oG,fwef;jyD; &rf;NAJuRef;
&Sd ausmufjzLûrdUrSwqifh w&kwfEdkifiH ,leefjynfe,fxd ydkufvdkif;azguf
vkyfum wnfaqmufrnfjzpfonf/
urf;vGefwGif;wl;pifESifh yifv,fa&atmuf ydkufoG,fwef;a&;twGuf
aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;udk rMumrDtcsdeftwGif; pwifrnf[kod&
onf/

Vous aimerez peut-être aussi