ANO ANG TUBERKULOSIS?

Ang Tuberkulosis (TB) ay isang sakit na bunga ng i !eksiyon ng bakterya ( ikrobyo) "y#oba#teriu tuber#ulosis$ Ang TB ay aaaring akasira sa baga o sa ibang ba%agi ng kata&an ng tao at aging san%i ng alub%ang sakit$

'AANO ITO KU"AKALAT?

Ang TB ay ku akalat sa !a a agitan ng %angin kung ang taong ay TB sa ga baga o lala unan ay u ubo( bu a%in o nagsalita( at nagkakalat ng ikrobyo sa %angin$ Kung alalang%a! ng ibang tao ang ga ikrobyong ito( aaari silang a%a&a$ Kara i%an sa ga tao ay nakakaku%a ng ikrobyo ng TB sa !alagiang kasa a nila( tula) ng iye bro ng !a ilya o kaibigan$ Ang TB ay *IN+I ikinakalat ng ga ga it sa ba%ay (tula) ng ga kutsilyeria( ga babasagin(baso( ga )a it o tele!ono) kaya %in)i kailangang gu a it ng %i&alay na ga ga it sa ba%ay$

!angyayaring nag)ulot ng sa a ng loob( aling !agga it ng )roga o alko%ol( i !eksiyon ng *I2 (ang bayrus na nagiging san%i ng AI+S) o ibang ga kalagayan$ Kung ang %in)i aktibong ikrobyo ng TB ay nagging aktibo( aaaring agkaroon ng sakit na TB$ "ga 31 !orsyento la ang ng ga tao na nai !eksyon ng ga ikrobyo ng TB ang agkakaroon ng sakit na TB$ Ang ga taong ay TB sa ga baga at lala unan ay aaaring aka%a&asa iba$ Sa kara i%an ng kaso( ata!os ang )ala&ang linggong !ag4ino ng ga ot( ang taong ay sakit na TB ay %in)i na aka!agkakalat ng ga ikrobyo ng TB$ Ang ga taong ay TB sa ibang ba%agi ng kata&an ay %in)i nakaka%a&a$

Ang ga taong ay TB sa ga baga ay !inagsasabi%ang agtaki! ng kanilang ilong at bibig kung sila ay bu aba%in Ang ga taong ay naka%a%a&ang TB sa kanilang baga ay ibinubuko) %anggang %in)i na sila aka%a&a Ang ilang tao na nala ang ay i !eksiyon ng TB ay bibigyan ng ga ot na aka!i!igil sa sakit Ang !agbibigay ng bakunang B7G laban sa naka a atay na uri ng TB sa ga batang aglalakbay sa ibang bansa na kung saan ang TB ay karani&an$ Ang B7G ay %in)i!angkala%atang ibinibigay sa NS8$

'AANO ANG 'AG+A+A,AGNOS?

'ara sa TB sa ga bagaIsang eksrey ang aka!agsasabi kung ang sakit na TB ay nakaa!ekto sa ga baga Isang !agsusuri ng )ura ang agsasabi kung ayroong ga ikrobyo ng TB sa )ura sa !ag4ubo Kung %in)i aaaring )u ura sa !ag4ubo( ibang test ang aaaring kakailanganin$ 'ara sa TB sa labas ng ga baga"ga test tula) ng bayo!si sa karayo ( !ag!a%i) sa sugat( is!esi en sa !ag4titistis o sa !ol ng i%i sa u aga ay aaaring akatulong sa !ag)a)ayagnos ng TB$

ANO ANG "GA SINTO"AS?

"aaaring agkaroon ng TB ang alin ang ba%agi ng kata&an( ngunit karani&an ito ay nasa baga$ Ang ga taong ay TB ay aaaring agkaroon ng ilan o la%at ng ga su usuno) na sinto as'ag4ubo na tu atagal ng a%igit na tatlong linggo "ga lagnat *in)i ai!ali&anag na !a a ayat 'ag!a!a&is sa gabi 'alaging na!a!ago) ANO ANG 'AGKAKAIBA NG I"'EKSI,ONG TB AT Na&a&alan ng ganang ku ain "ay )ugo ang )ura SAKIT NA TB? 'ananakit5o !a a aga ng ga a!ekta)ong ba%agi ng Ang I !eksiyon ng TBkata&an kung ang TB ay nasa labas ng ga baga$ Ang ilang tao na ay aktibong sakit na TB ay aaaring ang ikrobyo ng TB ay nasa loob ng kata&an ngunit . agkaroon la ang ng %in)i alub%ang ga sinto as$ %in)i aktibo/ $ Sa kara i%an ng kaso( ang !anlaban ng kata&an sa sakit SINO ANG "GA NANGANGANIB? ang siyang !u i!igil sa ga ikrobyo$ Ngunit( Ang ga taong atagalang nakiki!ag4usa! sa isang ang ga ikrobyo ay aaaring anatiling bu%ay sa taong ay naka%a%a&ang TB sa baga o sa )aluyan ng %in)i aktibong kalagayan$ !ag%inga$ *abang ang ga ikrobyo ng TB ay %in)i aktibo( &ala Ang ga taongsilang asisira( o aikakalat sa ibang tao$ Ang tao ay "ay kanser( kasa a na ang ga ay sakit na li !o a aaring . ay i !eksyon/(!ero &alang sakit$ Sa kara i%an at sakit ni *o)gkin (*o)gkin6s +isease) (01 !orsyento ng ga tao) ang ga ikrobyo ay Ang ga u iino ng ga ot na nakakaa!ekto sa siste a nananatiling %in)i aktibo$ "akikita ang i !eksiyon sa ng kanilang )e!ensa sa !a a agitan ng !ositibong resulta ng Test Tuberkulin sa !agkakasakit (tula) %ali ba&a ng ga ga ot na Balat (Tuber#ulin Skin Test)$ #orti#osteroi)s( #y#los!orin o #%e ot%era!y "ayroong *I25AI+S Ang sakit na TB"atagal nang aysakit na nakakaa!ekto sa siste a ng kanilang )e!ensa sa sakit$ ka%it lu i!as na ang ara ing taon( ang %in)i aktibong ikrobyo ng TB ay aaaring aging 'AANO ITO "A'I'IGILAN? aktibo kung %u ina ang )e!ensa ng kata&an$ Ito ay aaaring )a%ilan ng katan)aan( alub%ang sakit(

'AANO ITO GINAGA"OT?

Ang i !eksyon ng TBaaaring i!ag4utos ng )oktor ang !ag4ino ng isang kurso ng ga ga ot (tera!eutikong !anlaban) o sun)an ito ng regular na eksrey$ Ang Sakit na TBay ginaga ot sa !a a agitan ng !inagsa ang ga natatanging antibayotik sa loob ng ani na bu&an$ Isang nars sa klinika sa baga ang siyang agbabantay sa inyong !ag4ino ng ga antibayotik sa TB u!ang tingnan kung ay anu ang asa ang e!ekto at tiyakin na ang !aggaga ot ay nata!os$ Ang ga taong ay TB ay aaaring gu aling kung akuku !leto ang !anggaga ot$ Ang ga taong ay sakit na TB ay aaaring akabalik sa nor al na ga&ain( %abang ginaga ot( kung sila ay %in)i na naka%a%a&a$ Kung ang isang tao na ay TB ay %in)i iino ng ga ot( aaaring lu ub%a ang kaniyang kara )a an( at aaari !ang a atay$

'ARA SA +AG+AG NA I"'OR"AS,ON

Kausa!in ang inyong lokal na Klinika sa Baga o ku unsulta sa )oktor ng !a ilya$

 Ang la%at ng !agsusuri at !aggaga ot ng TB ay ibinibigay nang libre at ko !i)ensiyal sa ga klinika sa baga$ Ang re!eral ng isang )o#tor ay *IN+I kailangan u!ang !u unta sa isang klinika sa baga$ *IN+I kailangan ang !angangalaga ng "e)i#are$ Kasa a sa ga Serbisyo ng Klinika sa Baga ang !angangalaga at !a a a%ala ng ga !asyente na ay TB at ang la%at na kailangang !agsusubaybay sa sakit$