ANALIZA E PASQYRAVE FINANCIARE

1. Si shprehet situata financiare? Situate financiare shprehet perms structures s aktivit dhe t pasivit si dhe nga raportet e segmenteve gjegjse t aktivit dhe t pasivit. N kt rast duhet t kihet parasysh shprehja perms kombinimeve t pandashme t lidhjeve t afatevedhe t vlerave gjegjsisht shumat n aktiv t kombinuara me afatet e imobizimeve dhe shumat n pasiv t kombinuara me afatet e skadimit. 2. Si bhet vlersimi i situates financiare prmes rregullave vertikale t financimit? Me ndihmn e rregullave vertikale t financimit,bher vlersimi i ksaj structure. Kto rregulla prpiqen q t vendosin normn pr strukturen e kapitalit ose pasivit tbilancit. Ktu sht fjala para s gjithash pr raportin n mes t kapitalit vetjak dhe t huaj,lartsin e rezervs pr mbulimin e rrezikut dhe marrdhnie t tjera, ndr t cilat posarisht raporti ndrmjet burimeve afatgjata dhe afatshkurtra.

3. Nga kush varet nj situate financiare se a sht e mire apo e keqe? Varet nga madhsia dhe struktura e mjeteve t saj dhe t burimeve t mjeteve,si dhe nga harmonizimi i tyre me detyrat n kushtet e prgjithshme ekonomike t veprimtaris.

4. Cila sht krkesa ekonomiko-financiare pr nj situate financiare? Krkesa ekonomiko-financiare e cila niset nga ajo se pr kryerjen normale t detyrs (zhvillimit normal t procesit t parapar farist) medoemos sht e nevojshme nj prbrje harmonike e raporteve ekonomiko-financiare q manifestohet me situatn financiare t ekuilibruar. 5. Kur themi pr gjendjen financiare se sht e mire? N qoft se baraspesha financiare ofron siguri n mbajtjen e likuiditetit n qoft se ngarkesa me borxhe sht e till q t siguroj pavarsi t plot t ndrmarrjes dhe siguri t plot t besorve t saj, n qoft se sht solvente, n qoft se ndrmarrja krahas njsis monetare stabile nga rezultati financiar e rrit n mas t dukshme kapitalin vetjak, ndrsa n kushtet e inflacionit nga efektet e rivalorizimit dhe rezultati financiar e rrit vlern reale t kapitalit vetjak si dhe n

qoft se ndrmarrja nga mjetet e veta e financon riprodhimin e thjesht dhe nj pjes t riprodhimit t zgjeruar. 6. Kur themi pr nj gjendje financiare se sht e keqe? N qoft se baraspesha financiare nuk e siguron mbajtjen e likuiditetit, ngarkesa me borxhe nuk e siguron pavarsin e ndrmarrjes dhe sigurin e besorve te saj,n qoft se solventiteti sht kritik,n qoft se pran njsis monetare stabile nga rezultati financiar nuk e rrit kapitalin vetjak ,ndrsa n kushtet e inflacionit nga efektet e rivalorizimit dhe nga rezultati financiar nuk e ruan vlern reale t kapitalit vetjak dhe n qoft se ndrmarrja nga mjetet e veta nuk mund ta financoj riprodhimin e thjesht.

7. Si paraqitet lidhshmria e parimeve financiare dhe parimeve t fuqis financiare? Fuqia financiare- Mobilizimi i mjeteve,Akumulimi,Sigurimi i kapitalit,Likuiditeti,Siguria,Racionaliteti,Ekonomia financiare,Efikasiteti financiar,Rentabiliteti.

8. ka paraqet kontabiliteti dhe ka bilanci? Kontabiliteti regjistron ngjarjet ekonomike n ndrmarrje dhe perms bilancit shpreh gjendjen e ndrmarrjes. Pr ta shfaqur trsin e gjendjes s ndrmarrjes kontabiliteti sht i detyruar t prdor nj mas unike. Pra bilanci i kontabilitetit para s gjithash sht bilanc i shprehur n para si mas ndrkaq paraja si mas bn t mundshme q mjetet e ndryshme prkunder specifikave t tyre t shprehen n trsi gj q sht e domosdoshme nse dshirojm q ngjarjet ekonomike t vrehen n trsin e tyre. Bilanci i gjendjes paraqet nj raport periodik kontabl mbi gjendjen e mjeteve (investimeve)dhe burimeve t mjeteve (financimit)n nj dit t caktuar. Ai sht nj fotografi momentale e gjendjes nj prerje artificiale e rrjedhave afariste financiare, t cilat kt fotografi prher e ndryshojn. 9. ka sht statika e bilancit? Statika e bilancit na bn t mundur ti shikojm raportet e caktuara n ditn e caktuar dhe n baz t ksaj t konkludojm si pr punn e tanishme ashtu edhe pr punn e ardhshme t ndrmarrjes.

10. ka sht dinamika e bilancit?

Dinamika e bilancit na tregon ndodhit reale ekonomike n ndrmarrje,n proceset dhe operacionet ekonomike, lidhshmrit dhe kushtzimin e tyre reciprok. 11. Si paraqitet pasuria(mjetet) n bilanc? Paraqiten dyfish n bilanc:si mjete shikuar sipas funksionit t tyre n kryerjen e detyrimeve t prcaktuarame plan dhe si burime t ktyre mjeteve q tregojn prejardhjen e ktyre mjeteve. 12. Me prerjen e bilancit ka prfitohet? Nga prerja e bilancit t gjendjes sipas kritereve ekonomike kemi prfituar katr nnbilance me grupe t mjeteve n kuadr t atyre nnbilanceve. Me prerjen e shkalls s pare t bilancit,konstatohet nnbilanci i raporteve jasht planit q n ann e aktivit ka paksimin e mjeteve (mjetet q kan dal jasht funksionit) dhe n ann e pasivit burimet jasht planit (burimet e atyre mjeteve q ndrmarrja i mban pa t drejt). Me prerjen e shkalls s dyt t bilancit prfitohet nnbilanci i mjeteve jashtafariste dhe t burimeve t tyre. Me prerjen e shkalls s tret t bilancit prfitohet nnbilanci i mjeteve xhiruese dhe t burimeve t tyre. Me prerjen e shkalls s katrt t bilancit, prfitojm dy nnbilance ekonomike:nnbilancin e mjeteve kryesore n prdorim dhe t burimeve t tyre,dhe nnbilancin e mjeteve kryesore n ndrtim dhe t burimeve t tyre. 13. ka prmban pasqyra e prgjithshme financiare? N/B i mobilizimeve dhe burimeve t tyre, Investimet jomateriale,Investimet material,Investimet afatgjata financiare dhe burimet e tyre,Disponibiliteti i shkalls I,Disponibiliteti i shkalls II,Disponibiliteti i shkalls III, Disponibiliteti i shkalls IV,N/B i raporteve jasht planit. 14. Si mund t vrehet situata e pavolitshme financiare n ndrmarrje? Mund t vrehet: a). n ann e aktivit b). n ann e pasivit c). n t dy ant e bilancit njkohsisht 15. Si vrehet situata e pavolitshme financiare n ann e aktivit? N ann e aktivit kjo ndodh ather kur raporti sasior midis pozicioneve t aktivit nuk sht n pajtim me detyrat q duhet ti prmbush nj ndrmarrje.

16. Si vrehet situata e pavolitshme n ann e pasivit? Vrehet tek afatet e paprshtatshme t kthimit t mjeteve d.m.th raporti ndrmjet mjeteve t veta dhe atyre t huaja sht i pavolitshm. 17. Si vrehet situata e pavolitshme n t dy ant e bilancit njkohsisht? Konstatohen duke br krahasimin e shkalls s likuiditetit mundsis s shndrrmit n para t mjeteve n aktiv, dhe burimet e mjeteve prkatse - n pasiv.

18. ka duhet pasur parasysh me rastin e vlersimit t situates financiare? Duhet pasur parasysh: Konstitucinin financiar Likuiditetin Rentabilitetin Shkalln e harmonis midis mjeteve dhe burimeve t tyre Krahasimin numeric t ndrmarrjes konkrete me mesataren e degs ose ekonomis n trsi.

19. ka prfshin paksimi i pasuris (mjeteve)? N kt nnbilanc klasifikohen mjetet q kan dale jasht funksionit. Si rregull kto mjete duhet t mbulohen nga kapitali i qnrueshm. 20. Cilt jan treguesit q shprehin stabilitetin financiar? Treguesit q shprehin stabilitetin financiar jan: Siguria financiare Shkalla e vetfinancimit, dhe Shkalla e aftsis kreditore

21. Cilt jan treguesit e likuiditetit? Treguesit e likuiditetit mund t jen: Likuiditeti momental Likuiditeti rrjedhs, dhe Likuiditeti i prgjithshm

22. ka paraqet llogaria e fitimit dhe e humbjes (bilanci i suksesit)?

Pasqyron rezultatin financiar t afarizimit t ndrmarrjes, i cili prfitohet nga raportet sasiore n mes t t dalave dhe t t hyrave. 23. Cili sht qllimi i prllogaritjes s t hyrave dhe t dalave? Qllimi i prllogaritjes s t hyrave dhe t dalave nuk sht konstatim i suksesit n shumn absolute,por i atij rezultati q mund t krahasohet me rezultatin e ndrmarrjes s njejt n nj periudh tjetr.(t mparshme) 24. Cilat parime duhet respektuar q rezultatet t jen t krahasueshme? Lidhja e t hyrave dhe e t dalave me periudhn prkatse kur jan shkaktuar ato. Me rastin e prllogaritjes s rezultatit financiar t zbatohen metoda t njjta t muarjes si jan prdorur pr periudhn me t ciln bhet krahasimi.

25. Sipas cilave metoda mund t paraqitet llogaria e fitimit dhe e humbjes (bilanci i suksesit)? Paraqitet me dy metoda kryesore: Bilanci i suksesit i hartuar sipas metods sspecifikimit t t dalave e t t hyrave. Bilanci i suksesit i hartuar sipas shpenzimeve t trsishme dhe brjeve. 26. Si mund t radhiten t hyrat dhe t dalat sipas skems aktuale? T DALAT a. T dalat afariste: Shpenzimet material dhe amortizimi Shpenzimet jomateriale Pagfitimet bruto t llogaritura T dalat publike Shpenzimet e periudhs Zvoglimi, prkatsisht rritja e vlers s prodhimit t pambaruar dhe t produkteve t gatshme Vlera furizuese e mallit tregtar b. T dalat e financimit c. T dalat e jashtzakonshme d. Humbjet kapitale e. Gjithsej t dalat f. Fitimi e hyra neto

g. Tatimi dhe kontributet n fitim h. Fitimi pr prndarje i. Gjithsej

T HYRAT a. T hyrat afariste T hyrat nga shitja T hyrat publike b. T hyrat e financimit c. T hyrat e jashtzakonshme d. Fitimet kapitale e. Gjithsej t hyrat f. Humbja g. Gjithsej h. Humbja pas mbulimit t tatimit dhe kontributeve t prllogaritura nga ftimi

27. Konsolidimi financiar paraqet Zvoglimin e rizikut t realizimit afarist dhe financiar n nivel t pranueshm, eliminimi i humbjeve t fshehta n bilancin e gjendjes, vnia e baraspeshs financiare,sendrtimi i nj prodhimi t till, i cili mundson q riprodhimi i thjesht t kryhet nga mjete vetjake (pa ngarkesa me borxhe t reja) dhe nj pjes e riprodhimit t zgjeruar gjithashtu t financohet nga burimet vetjake,n mnyr q t sendrtohet nj shkall e mjaftueshme e autonomies s borxhliut dhe nj siguri e besorsit, si edhe t sigurohet rritja reale e aktivit neto (mjeteve vetjake). 28. Nocionet kryesore q prfshihen n definicionin e konsolidimit financiar jan: S pari, me konsolidimin financiar kuptohet zvoglimi i rizikut t sendrtimit t rezultatit afarist dhe financiar,sit atij bruto,ashtu edhe t atij neto n nj nivel t pranueshm. Zvoglimi i rizikut t sendrtimit t rezultatit afarist arrihet me rritjen e ndryshimit n7 mes t t hyrave t rregullta t realizuara dhe t dalave variabile, si dhe t dalave t periudhs (shpenzimet kohore q e ngarkojn nj periudh). Zvoglimi i rizikut t sendrtimit, t rezultatit financiar bruto arrihet me rritjen e distancs n mes t t hyrave t rregullta, t realizuara si dhe t dalave variabile e t dalave t periudhs plus mbulimi it dalave pr kamatat dhe kompensimet e shfrytzimit t mjeteve t huaja. Ndrkaq ,zvoglimi i rizikut

financiar neto,arrihet kur rritet distance n mes t hyrave t rregullta t realizuara dhe t gjitha t dalave t numruara m pare plus mbulimi it dalave publike,tatimeve etj. 29. Cilat jan shkaqet e rregullimeve financiare dhe si ndahen? rregullimet e konsolidimit financiar jan t shumta. Ato burojn nga rrethina, por shpeshher edhe nga vet kuadri i ndrmarrjes. Prandaj sht menuri e madhe n qoft se kto rregullime hetohen me koh dhe n qoft se gjenden mnyra adekuate pr tiu kundrvn atyre derisa nuk sht br von, d.m.th derisa nuk i kanosen ndrmarrjes me bankrotim. Shkaqet e rregullimeve t konsolidimit financiar jan t shumta, por atom und t klasifikohen n dy grupe kryesore q jan: T jashtme (eksterne) dhe T brendshme (interne) 30. Shkaqet e jashtme t rregullimeve financiare jan: Kriza ekonomike Inflacioni dhe mnyra e prcaktuar e bilancimit Politika monetare-kreditore dhe sistemi devisor dhe Shprndarja primare dhe sekondare 31. Shkaqe e brendshme t rregullimeve financiare jan: Shkalla e shfrytzimit t kapacitetit Baraspesha financiare, dhe Bilancimi i mjeteve jasht funksionit.

32. Karakteristikat sasiore t bilancit? Baraspesha e bilancit karakteristika e pare q na bie n sy sht baraspesha ndrmjet aktivit dhe pasivit. Nse nj subject ekonomikojuridik ka 50,000 euro n aktiv, ather edhe n pasiv duhet t jet shuma e njejt,sepse si kemi konstatuar edhe m pare n bilanc do madhsi projektohet nga t dy ant. Sikur t paraqitet bilanci i pabarazpeshuar ather themi se nuk sht prfshir ndonj z (pozicion) i bilancit qoft n kuadrin e aktivit ose t pasivit. Shtimi i shums s bilancit- karakteristika e dyt e bilancit sht shtimi i shum s bilancit. Ky shtim mund t bhet n tri mnyra: 1). Me ngargim, 2). Me fitim, 3). Me metoda t teknik

Paksimi i shums s bilancit karakteristika e tret sasiore e bilancit sht paksimi i shums s bilancit. Edhe paksimi si kundr shtimit mund t shfaqet n tri mnyra: 1). Shkarkimi, 2). Humbje, 3).metoda e tekniks kontabl. Simetria e bilancit karakteristika e katrt sasiore e bilancit sht simetria e tij. P.sh nse i mbledhim t gjith zrat e bilancit (t aktivit she pasivit) dhe i pjestojm me dy, rezultati i fituar na paraqet shumn e bilancit. .

33. Dinamika e bilancit Derisa statika e bilancit na bn t mundur ti shikojm raportet e caktuara n ditn e caktuar dhe n baz t ksaj t konkludojm pr punn e tanishme dhe pr punn e ardhshme, Dinamika e bilancit na tregon ndodhit reale ekonomike n ndrmarrje n proceset e operacioneve ekonomike, lidhshmrit dhe kushtzimin e tyre reciprok. Meqense ndrmarrja e zhvillon veprimtarin e saj n mnyr t pandrprer, ather pas do ndryshimi dhe transaksioni ekonomik ndryshon edhe gjendja e bilancit. T gjitha ndryshimet n bilanc mund ti klasifikojm kshtu: a). N ndryshimet vetm n bilancin e gjendjes, dhe b). N ndryshimet n bilancin e gjendjes dhe t suksesit 34. Ndryshimet vetm n bilancin e gjendjes Ndryshimet n strukturen e aktivit Ndryshimet n strukturen e pasivit Ndryshimet n strukturen e aktivit e t pasivit duke e rritur shumn e trsishme t bilancit, dhe Ndryshimet n strukturen e aktivit e t pasivit duke e paksuar shumn e trsishme t bilancit. 35. Ndryshimet n bilancin e gjendjes dhe t suksesit Paksimi i aktivit t bilancit t gjendjes,rritja ekuivalente e t dalave t bilancit t suksesit Paksimi i pasivit t bilancit t gjendjes,rritja ekuivalente e t hyrave t bilancit t suksesit Rritja e pasivit t bilancit t gjendjes dhe rritja ekuivalente e t dalave t bilancit t suksesit, dhe

Rritja e aktivit t bilancit t gjendjes dhe rritja ekuivalente e t hyrave t bilancit t suksesit.

36. Rezervat latent Krijohen duke nnmuar aktivin dhe duke mbimuar pasivin. Kto rezerva inkorporohen sin balance inventariale ashtu edhe n llogarit prfundimtare dhe jan t lidhura ngushtsisht me rregullsin e sajimit t bilanceve prkatse. Rezervat latent mund t ndahen n dy grupe kryesore: 1. N rezervat q jan n kundrshtim me dispozitat ligjore dhe 2. Kur kto rezerva tolerohen dhe jan n pajtim me politikn afariste tsubjektit ekonomik. Rezervat latent ndikojn n rezultatin financiar, por ato nuk kan kurfar ndikimi n gjendjen faktike, meqense sasia e sendeve mbetet po aq sa la qen. 37. Humbjet e fshehta Humbjet e fshehta dalin pr shkak t mbimimit t aktivit dhe t nnmimit t pasivit. Ato ndikojn n rezultatin financiar dhe ai paraqitet m i mire nga ai q sht n fakt. P.sh ndrmarrja X ka prodhuar nj seri produktesh. N kt seri jan prodhuar 1,000 cop me nj kosto 30 pr cope. Mirpo ato n treg nuk mundemi ti shesim me mim m t lart se 25 sepse ato mund t gjenden n treg n sasi t nevojshme. 38. Parimet e balancimit? Prej parimeve t bilancimit t cilat jan m t rndsishmet pr muarjen e mjeteve dhe t burimeve t mjeteve, n bilancin e rregullt t afarizmit t ndrmarrjes mund t veohen: Parimi i veshtis Parimi (koncepti) i matjes monetare dhe i hulumtimit t vlers Parimi i entitetit t subjektit afarist Parimi i kontinuitetit (prhershmris) t subjektit ekonomik Parimi i shpenzimeve t vrteta (historike) Parimi i shkaksis (korelacionit) dhe Parimi i konsistentitetit 39. Parimi i veshtis,nnparimet e tij? Parimi i veshtsis sht njri prej parimeve kryesore t bilancimit. Ai gjen shprehje sidomos kur ekziston veprimi inflator n ekonomi dhe kur ndrmarrja duhet t krijoj aso mundsish q do t siguronin mbulimin e humbjeve eventuale. Prandaj me t drejt thuhet se parimi i veshtis parakupton hartimin

e atill t bilancit q i merr parasysh t gjitha t papriturat dhe befasit negative q mund ti dalin ndrmarrjes gjat veprimtaris s saj. Parimi i veshtis sendrtohet me zbatimin e ktyre parimeve,t cilat kan rolin e nnparimeve t parimit t veshtis: Parimit t realizimit Parimit t imparitetit Parimit t mimeve m t ulta Parimit t mimeve ditore dhe Parimit t mimeve m t larta 40. Parimet e muarjes s pasuris s ndrmarrjes? Lidhmrin e bilancit t gjendjes dhe bilancit t suksesit muarja e aktivit, detyrimeve dhe pasivit transitor, nuk pasqyrohet vetm n bilancin e gjendjes, por edhe n bilancin e suksesit. Pr kt arsyje me rastin e muarjes nuk sht me rndsi vetm zgjedhjae bazs pr muarje, do t thot se a sht fjala pr parimin e mimeve t furnizimit, mimeve ditore apo mimit likuidues, por sht me rndsi edhe mnyra e shlyerjes, prllogaritja e shpenzimeve t material dhe konstatimi i mimit kushtues. Pr kt arsyje sht me rndsi t veant, s pari zgjedhja e parimeve t muarjes q jan: Parimi i muarjes sipas mimeve t furnizimit Parimi i muarjes sipas mimeve ditore dhe Parimi i muarjes sipas mimit likuidues. 41. Prllogaritja e amortizimit? Gjat afatit t qndrimit t mjetit kryesor duhet t bher prllogaritja e amortizimit. Zakonisht amortizimi prllogaritet nj here n vit dhe ajo shum vjetore quhet kuot e amortizimit. Kto kuota t amortizimit mund t jen t ndryshme, varsisht se cila metod e prllogaritjes s amortizimit zbatohet, me prjashtim t prllogaritjes s amortizimit sipas metods konstante lineare. Kuota amortizuese sht shum q shpreh n njsit monetare zvoglimin e krijuar t vlers s mjeteve kryesore gjat procesit t prodhimit, n njrn an, dhe n ann tjetr paraqet shumn e kalkuluar n produktet e kryera, d.m.th sa sht vlera e mbetur e mjeteve kryesore, dhe se ideali faktik sht q kuotat amortizuese ti prgjigjen sakt harxhimit t mjeteve. N prllogaritjen e amortizimit ekzistojn edhe metoda degresive dhe progressive. 42. Metodat e muarjes s rezervave (stoqeve)? Metodat kryesore q kan t bjn me llogaritjen e lvizjes s rezervave t materialit dhe t mallit tregtar jan:

Metoda e identifikimit t shpenzimeve specifike ose metoda e llogaritjes s rezervave n baz t rrotullimit t tyre fizik apo t rrjedhs s tyre dhe Metoda e prllogaritjes s rezervave n baz t presupozimeve pr rrjedhat e tyre vlerore. 43. Shkaqet e krizs s afarizimit t ndrmarrjes? Si procese t paplanifikuara t padshirueshme dhe t kufizuara n koh, n t cilat kushtimisht mund t ndikohet, prfundimi is cilave sht ambivalent dhe do t mund t thot shkatrrimi apo rimkmbja (ose metamorfoza). Ato rrezikojn ekzistimin e mtejshm t ndrmarrjes duke i shkaktuar dme t mdha qllimeve, t cilat jan relevante pr ekzistimin e ndrmarrjes. Krizat e ndrmarrjes gjithsesi n fazat e tyre acute karakterizohen me befasi dhe presion mbi afarizm dhe vendosje. Duke u nisur nga kjo mund t thuhet se ndrmarrja gjendet n kriz: N qoft se nuk maksimalizohen rezultatet N qpft se rezultatet e sendrtuara stagnojn N qoft se rezultatet financiare jan m t ulta nga se ato q priten,ani q ndodhen n sfern e madhsive positive dhe N qoft se jan sendrtuar rezultate financiare negative 44. Si prcaktohet mimi i ndrmarrjes? mimi i ndrmarrjes mund t prcaktohet kshtu: mimi i ndrmarrjes = vlera objective + vlera subjective e shitsit vlera subjective e blersit. Edhe n literaturn llogaritare jan t njohura gjithashtu tri vlera kto jan: Vlera e korigjuar kontabl Vlera riprodhuese dhe Vlera afariste (goodwill) 45. Metodat e muarjes s ndrmarrjes? Prkundr ekzistimit t nj numri relativisht t madh metodash pr muarjne e vlers ,ato mund t prmbledhen n tri grupe kryesore: Metoda e muarjes s substances Metoda e rendimentit Metodat e tjera t muarjes s vlers s ndrmarrjes 46. Metodat e muarjes s substances? Metodat e muarjes s substances mbshteten n bilancin e gjendjes dhe varsisht nga karakteri i tij, substance mund t jet prcaktuar si: Vler llogaritare

 Vler e korrigjuar llogaritare dhe Vler riprodhuese

47. Metodat e muarjes s rendimentit? Metoda statike e rendimentit dhe Metoda dinamike e rendimentit Metoda statike e rendimentit vlern e ndrmarrjes e nxjerr n baz t lartsis s fitimit t stabilizuar dhe lartsis s mimit t kapitalit. Metoda dinamike e rendimentit mohet me ndihmn e rezultatit t projektuar (pritur) dhe mimit t kapitalit, me rast mimi i kapitalit duhet t jet consistent me rezultatin e projektuar. 48. Metodat tjera t muarjes s vlers s ndrmarrjes? T gjitha metodat tjera krkojn q aktivi neto (kapitali vetjak) t mohet drejtprdrejt. Prej ktyre metodave m s shpeshti prdoren kto: Metoda e vlers mesatare Metoda e Shtutgardit Metoda e ekstrafitimit dhe Metoda e multiplikimit

By:

BLERINA EJUPI