5jaar Verkeersouders in actie

Woord vooraf
Beste,
1

Vijf jaar geleden lanceerde de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) het project Verkeersouders. Met als doel mensen die zich vrijwillig inzetten om scholen bij te staan in verkeersveiligheid en verkeerseducatie te ondersteunen. Dat er nood is aan een platform en ondersteuning bewijst het succes van het project. Inmiddels zijn al meer dan 2000 verkeersouders bij de VSV geregistreerd. We willen de verkeersouders dan ook uitdrukkelijk feliciteren en bedanken voor hun enthousiaste inzet en de mooie projecten die ze in samenwerking met scholen realiseerden. Verkeersouders zijn en blijven een onmisbare schakel voor verkeersactieve scholen! De voorbije jaren ondersteunde de VSV verkeersouders met een startpakket, nieuwsbrieven, een website, informatieavonden en de jaarlijkse Dag van de Verkeersouder. Ook in de toekomst hebben we de ambitie om dat te blijven doen en om nieuwe initiatieven op maat van deze doelgroep te ontwikkelen! De VSV streeft ernaar om 5000 verkeersouders actief te ondersteunen. Speciaal voor de vijfde verjaardag van het project Verkeersouders bundelen wij voor u in deze publicatie twintig voorbeeldprojecten. De projecten werden door de verkeersouders zelf ingediend en door een jury geselecteerd. We willen u hiermee inspireren en prikkelen om zelf verder aan de slag te gaan. Met deze selectie van voorbeeldprojecten presenteren we u het boek Vijf jaar verkeersouders in actie.

Hilde Crevits Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken

Jan Peumans Voorzitter VSV

Inhoud
2

Poolen 1
Leuk weerzien en goede start! ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4 Vijf jaar voetpool ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 6

Praktijkles verkeer

Fietsexamen derde kleuterklas ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 10 Fietsexamen voor het zesde leerjaar.................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 12 Fietsexamen in het verkeer .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 14 Verkeersbordendoolhof ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 16 Busevacuatie .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 18

Zien en gezien worden ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 22 Lichtjesactie ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 24 Jouw kind mag gezien worden ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 26

Zichtbaarheid en etshelm

Babs (Bewust Autorijden bij Scholen) ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. Kiss & Ride: een zaak van iedereen! .................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Met de ets naar de Prinses Elisabethbasis op Antarctica .................................................................................................................................................................................................................. Verboden op het gras te parkeren .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Als ik niet fout parkeer, verdien ik een pluim in het verkeer ..............................................................................................................................................................................................................

Sensibilisatie parkeerdruk
30 32 34 36 38

Campagnes
Harry Vlotter ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 42 Zonder struikelen naar school ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 44 Fietsweek ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 46 Streepje de zebra ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 48 In vijf stappen naar een gouden ets ............................................................................................................................................................................................................................................................................................. 50

Poolen

der Verkeersou
Frie Verstoc kt

School

Leuk weerzien en goede start!

4

chool, t Heilig Harts ningshooik o K , 0 1 t a a Schoolstr

Dagelijks rijden op onze school vier etspoolgroepen van en naar de school. Om deze etsers te belonen, organiseren we met de etspoolouders tegen het einde van de grote vakantie een uitstapje (met de ets natuurlijk!) naar bv. een speeltuin, een minigolf,

Verloop
We zorgen voor een versnapering en een drankje en eindigen onze tocht traditiegetrouw ieder jaar bij een etspoolmama die een zwembad heeft. Tegen het afgesproken uur komen de ouders de etspoolkids daar ophalen.

Nadelen
Soms is het niet mogelijk dat iedereen aanwezig is.

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Een half uur Een dag Een keer per jaar Hele schooljaar 5 euro per etspoolouder
5

Waarom?
Het is een beloning voor onze etsers en op die manier bezorgen we hen ook een leuk weerzien na de vakantie. De etspoolouders krijgen de kans om eens met elkaar te babbelen, plannen en afspraken te maken voor het komende schooljaar, de etspools te evalueren. De ideale gelegenheid om iedereen in een ontspannen sfeer klaar te stomen voor het nieuwe schooljaar. Het is ook een mooie kans om met de ouders van de etspoolkinderen een babbel te slaan en afspraken te maken (bv. adreswijziging, gsm-nummers doorgeven, afspreken welke dagen de kinderen zullen meerijden).

Evaluatie
Zowel de etspoolouders, de ouders van de kinderen als de kinderen zelf vinden dit een heel leuk initiatief.

Doel
Fietspoolers en begeleiders belonen n de etspoolwerking evalueren. In een rustige en ongedwongen sfeer afspraken maken voor het nieuwe schooljaar.

Doelgroep
Fietspoolers, begeleiders en ouders van de etspoolkinderen

Voorwaarden
geen

Voordelen
Het is een uitstekende motivatie voor onze etspool kinderen om weer met volle moed van start te gaan. l Een goede voorbereiding voor de heropstart van de ets poolgroepen.
l

Extra tips!
In onze school nemen de leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar meestal niet deel aan de etspools. Onze oudste leerlingen mogen (als ze toestemming van hun ouders hebben) een vijftal minuutjes voor de pools vertrekken. Ze etsen dus voorop langs dezelfde route, met de zekerheid dat er kort achter hen een volwassen begeleider aankomt. Op die manier kunnen de pools plaats maken voor jonge leerlingen die we intensief kunnen begeleiden en voorbereiden om zelfstandig naar school te etsen. Verder hebben we op de vaste trajecten ook enkele adressen waar we terecht kunnen indien nodig (voor een defect aan een ets dat we niet onmiddellijk kunnen herstellen of voor een kleine wondverzorging als er iemand zou vallen). Voor de begeleiders en voor de ouders van de etsers betekent dat een extra geruststelling.

der Verkeersou School

ert, A Geert Rutsa

nn Hoebeke

Vijf jaar voetpool

6

l Emmas, Basisschoo 2, Aalter Europalaan

Elke ochtend organiseren we met de verkeersouders een voetpool/begeleide rij naar de school vanaf een grote parking aan het gemeentehuis, op minder dan 250 meter van de school. s Avonds is er een begeleide schoolrij in omgekeerde richting. We hebben een team van veertien vaste voetpoolbegeleiders en drie reservebegeleiders. Elke ochtend staan volgens een beurtrol twee van hen paraat. Verloop
Ouders kunnen hun kinderen naar de parking brengen. s Morgens is er vanaf 8.00u zeker een begeleider aanwezig. De kinderen verzamelen op een veilige plaats op de parking. Stipt om 8.10u vertrekt onze rij naar de school. Om 8.20u zijn alle voetpoolkinderen op school. s Avonds brengen leerkrachten de kinderen terug naar de parking

Waarom?
De autodrukte aan onze schoolomgeving verliep zo chaotisch dat de verkeersouders samen met de school en het gemeentebestuur naar een gestructureerde oplossing hebben gezocht. De oplossing was vrij eenvoudig, doordat er op 200m van de school een grote parking is die de ouders mogen gebruiken. We hebben ouders en grootouders er met de voetpool van kunnen overtuigen om hun kinderen daar af te zetten en op te halen.

Doel
We willen een autoluwe schoolomgeving creren door zoveel mogelijk begeleide rijen van en naar de school te organiseren. De voetpool is daar een onderdeel van. De leerkrachten begeleiden iedere avond vier voetgangersrijen en drie etsrijen. Dagelijks komen er vijf etspoolgroepen van en naar school. Een bijkomend doel is om kinderen vaardiger en weerbaarder te maken in hun rol als voetganger in het verkeer.

Doelgroep
Voetpoolers, begeleiders en ouders

Voorwaarden
Het gemeentebestuur en de schooldirectie moeten het initiatief actief blijven ondersteunen. De gemeente organiseert elk jaar, samen met de politie, een cursus gemachtigde opzichter voor nieuwe poolbegeleiders. Ze betaalt de uitrusting voor onze voetpoolbegeleiders en zorgt voor een verzekering voor onze vrijwilligers.

Voordelen
Sinds we vijf jaar geleden de voetpool opstartten, is onze schoolomgeving nog een stuk autoluwer geworden. l Ouders kunnen op de parkings rustig de tijd nemen om afscheid te nemen van hun kinderen. l Ouders kunnen de parkings ook gebruiken om zelfstandig met hun kind het laatste eindje te voet naar school te gaan. l De schoolomgeving is heel wat aangenamer en veiliger geworden voor onze etsers.
l

Uitvoering
Voorbereiding Twee maanden. De voorbereiding gebeurde deels door de gemeente die een deel van haar etsenloods aan de parking vrijmaakte als schuilplaats voor de poolers, de verzekering voorzag en de eerste begeleiders wierf. Al vijf jaar Dagelijks Dagelijks een half uur s morgens en een half uur s avonds. Cursus en uitrusting gemachtigde opzichters (betaald door de gemeente), 500 euro aan gadgets die we onze voetpoolers cadeau doen op het einde van het schooljaar.
7

Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs

Nadelen
l

Omdat het een dagelijkse actie is, vraagt het toch wel wat energie en inzet van de verkeersouders en leer krachten om de permanentie te verzekeren.

Evaluatie
Ieder jaar evalueren we de werking van de voetpool, zowel bij de gebruikers - de ouders van de kinderen - als bij de begeleiders. De reacties zijn altijd zeer positief!

Extra tips!
Kinderen die s avonds niet op tijd worden afgehaald op de parking, gaan terug mee naar de school en blijven in de naschoolse opvang. Kinderen blijven nooit alleen achter op de parking!

Praktijkles verkeer

School

Christa Jac obs en Ludg ard Verschu (verkeersve eren rantwoorde lijke school) chool Putte , Waverlei 2

Verkeersou der

Fietsexamen derde kleuterklas

10

Vrije basiss

2, Putte

Kleuters mogen bij ons op school van jongs af veel etsen in een beschermde omgeving. Ook de jongste kleuters krijgen de kans om met driewielers in de polyvalente zaal te oefenen. Van het begin van het schooljaar tot de herfstvakantie en vanaf de paasvakantie etsen de kleuters van de 3de kleuterklas iedere donderdag een etsparcours. Op het eind van het jaar leggen ze een etsproef af voor de verkeersfee (een verkeersouder). Verloop
De kinderen tonen de fee dat ze al zonder zijwieltjes kunnen etsen. De kleuterleidsters zorgen voor een etsbehendigheidsparcours met verschillende moeilijkheden. De verkeersfee helpt bij het afnemen van het etsexamen en overhandigt de kleuters een diploma.

Waarom?
Kinderen mogen veel etsen, dat stimuleert hun motoriek en vaardigheden. We streven ernaar dat alle kleuters tegen het einde van de derde kleuterklas zonder steunwieltjes kunnen rijden. Kinderen zijn gestimuleerd om ook thuis te oefenen met hun ouders, want ze weten dat ze een diploma krijgen als ze zonder zijwieltjes kunnen etsen.

Doel
Kleuters aansporen om te leren etsen zonder zijwieltjes.

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Het etsexamen zelf beginnen we voor te bereiden vanaf eind mei. Het examen nemen we op twee tijdstippen af: net voor de herfstvakantie en eind juni. Zo kunnen de kinderen op verschillende momenten hun diploma behalen. Het initiatief wordt jaarlijks herhaald. Gedurende het hele schooljaar leren de kinderen bij en worden ze vaardiger. Gratis
11

Doelgroep
Kleuters van de derde kleuterklas en hun ouders.

Voorwaarden
De kleuters moeten over een ets beschikken om wekelijks te kunnen oefenen.

Voordelen
Hoe jonger kinderen etsen, hoe vaardiger ze worden. Het vergroot hun zelfstandigheid als de leerlingen al vanaf het eerste leerjaar van de lagere school kunnen etsen. In de lagere school kunnen dan ook al de eerste schooluitstappen met de ets gebeuren.

Frequentie Impactperiode

Kostprijs

Nadelen
Geen

Evaluatie
Dankzij intensieve etsvaardigheidstraining in de kleuterschool, zijn de kinderen een stuk vaardiger in de lagere school!

Extra tips!
Ouders die niet met hun kind naar school kunnen etsen, mogen de etsen op school laten staan, zodat we ze in de zomerperiode wekelijks op donderdag ter beschikking hebben.

Geert Rutsa

Verkeersou der
ert

School

Fietsexamen voor het zesde leerjaar

12

Basisschoo l Emmas, Europalaan 2, Aalter

Tijdens de autoluwe week nemen we een etsexamen af bij een 100-tal leerlingen uit het zesde leerjaar. Het examen bestaat uit tien meerkeuzevragen over verkeerssituaties voor etsers, een behendigheidsparcours en een examenparcours van 4 km op de openbare weg in de dorpskom. Verloop
l Parcours uitstippelen, medewerkers zoeken, datum vastleggen, steun voor de kosten zoeken, rugnummers voorzien, enzovoort. l Rijd het parcours eens met je eigen kinderen of met een paar proeeerlingen. l Communicatie met ouders: brief met aandachtspunten en vragen om te oefenen. l Voorbereiding leerlingen: integratie in lessenpakket leerkrachten 6de leerjaar. Bij ons komt de politie dan nog eens het parcours toelichten. l Zorg voor helpers op ieder (belangrijk) kruispunt onderweg. Als extraatje voor de moeilijkheidsgraad staat op een van de kruispunten onderweg een politie agent die het verkeer regelt. l Dankzij een doorschuifsysteem werkt een klas de proef af binnen de drie uur.

Waarom?
Het is een enorme meerwaarde om op het einde van het zesde leerjaar niet alleen de etsvaardigheid van de leerlingen te testen, maar vooral de verkeersvaardigheid. Daarom nemen we een examen af in het echte verkeer. Alleen zo kun je evalueren of leerlingen klaar zijn om alleen naar de grote school te etsen.

Doel
Zo objectief mogelijk de verkeerskennis en het verkeersgedrag van onze jongens en meisjes uit het zesde leerjaar toetsen aan de realiteit. l Ouders bewustmaken van wat hun kinderen wel en niet kunnen in het verkeer.
l

Doelgroep
Leerlingen zesde leerjaar en hun ouders

Voorwaarden
Voldoende helpers hebben.

Voordelen
l Een heel realistisch verkeersscenario om de proef in af te nemen. l Heel veel resultaat binnen de 3 uren per klas.

Nadelen
Je hebt veel medewerkers nodig op n dag. Voor ons etsexamen zetten we zestien observatoren in langs het parcours, twee of drie agenten en twee mensen bij het afnemen van de theorietesten. Als je tijdig mensen zoekt, blijkt dit echter nooit een probleem. l Je moet wat geluk hebben met het weer. l Je organiseert iets op de openbare weg. Dat houdt altijd risicos in. Een goede voorbereiding en genoeg helpers zijn belangrijk.
l

Uitvoering
Voorbereiding Het eerste jaar hebben we twee maanden intens genvesteerd in het uitstippelen van een parcours met veel verschillende verkeerssituaties, het aanmaken van het lesmateriaal, de routebeschrijving, de brieven naar de ouders en het in elkaar puzzelen van de werkschemas. De daarop volgende jaren draaiden we op routine. Twee voorbereidingsvergaderingen en het bijwerken van de documenten volstaan. De meeste tijd gaat naar het werven van de vrijwilligers. Een dag + de dag voordien om het parcours uit te stippelen. Eenmaal per jaar Enkele maanden Max. 500 euro voor drukwerk, drankje om te bedanken, gadget bij diploma-uitreiking (maak je zo duur als je zelf wilt).

Evaluatie
Vergeet het bedankje voor de helpers niet! Je hebt ze volgend jaar weer nodig. l Stuur een mooie bedankingsfoto naar alle betrokken partijen. l Organiseer na een week of twee een proclamatie op school. l Bezorg de ouders een brief met de situaties waar veel kinderen in de fout gingen. l Schrijf al je ervaringen goed op en leer eruit voor volgend jaar!
l

13

Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs

Extra tips!
Enthousiaste verkeersouders die van de basisschool doorstroomden naar de middenschool zagen samen met de directie van de middenschool het nut en de mogelijkheid om ook daar het etsexamen te organiseren. In de middenschool wordt het praktische deel van de proef in het eerste jaar overgedaan (250 scholieren). Dan rijden de leerlingen de proef alleen of per twee.

der Verkeersou
Daisy Van d

e Velde

School

amilie, ol Heilige F o h c s is s a b iklaas Vrije at 1, Sint-N a tr s m o ts ri R. Van B

Fietsexamen in het verkeer

14

De leerlingen van het 6de leerjaar, die voordien al geslaagd waren in een etsvaardigheidstest, moeten individueel een vooraf meegedeelde route door de stad etsen. Op elk kruispunt staan observatoren die het gedrag van de leerling evalueren. Het parcours wordt in het begin van het schooljaar op een infoavond voor ouders toegelicht, het examen nemen we af in juni. Verloop
Het is de bedoeling dat leerlingen het parcours voorbereiden samen met hun ouders. Als handleiding voor het oefenen, geven wij de ouders de brochure Veilig etsen: kinderspel? mee (uitgegeven door DVV en gratis te verkrijgen). Kort voor het etsexamen stappen de leerlingen het parcours nog eens af met een agent. Wanneer leerlingen op zeven van de tien kruispunten geen fouten maken, krijgen ze een etsbrevet, anders een oefenkaart. Daarop worden de belangrijkste fouten vermeld als aandachtspuntjes voor de toekomst.

Waarom?
Met het etsexamen in het echte verkeer willen we een test afnemen bij onze leerlingen van het zesde leerjaar. We peilen of ze vaardig genoeg zijn om zich zelfstandig als etser in het verkeer te begeven.

Doel
Kinderen en ouders motiveren om intensief etsvaardigheden in het echte verkeer in te oefenen. Kinderen klaarstomen om veilig en alleen naar de secundaire school te etsen.

Doelgroep
Leerlingen zesde leerjaar en hun ouders

Voorwaarden
Zonder medewerking van de politie lijkt het ons niet haalbaar om een etsexamen in het echte verkeer te organiseren. Het parcours is het eerste jaar uitgestippeld in samenwerking met de politie, die ook altijd aanwezig is op de infoavond voor de ouders in september. Tijdens het etsexamen zijn ongeveer de helft van de observatoren politieagenten of stadswachten.

Voordelen
Zowel de leerlingen als hun ouders worden zich ervan bewust dat alleen in het verkeer etsen intensieve training vraagt.

Nadelen
Het examen blijft een momentopname op een parcours dat vooraf ingeoefend is.

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Enkele maanden Een dag Wij herhalen het etsexamen jaarlijks voor de leerlingen van het zesde leerjaar. Permanent 60 euro voor een hapje en drankje voor de observatoren

Evaluatie
Na het examen zorgen we voor een babbel voor de observatoren bij een hapje en een drankje. Zo blijft iedereen enthousiast en is het nog nooit een probleem geweest om vrijwilligers te vinden.

15

Impactperiode Kostprijs

Extra tips!
In het vijfde leerjaar organiseren we eerst een etsvaardigheidstest. Enkel de leerlingen die daarvoor slagen, mogen deelnemen aan het etsexamen in het zesde leerjaar. Zorg bij het vertrekpunt voor iemand die kleine herstellingen aan de etsen kan uitvoeren. Zorg voor duidelijke rugnummers die overeenkomen met de klasnummers die de observatoren terugvinden op hun observatielijsten.

Extra tips!
In het vijfde leerjaar organiseren we eerst een etsvaardigheidstest. Enkel de leerlingen die daarvoor slagen, mogen deelnemen aan het etsexamen in het zesde leerjaar. Zorg bij het vertrekpunt voor iemand die kleine herstellingen aan de etsen kan uitvoeren. Zorg voor duidelijke rugnummers die overeenkomen met de klasnummers die de observatoren terugvinden op hun observatielijsten.

der Verkeersou School

outs, M Philip Aern

arille Kuyp

ers

Verkeersbordendoolhof
16

, GLS t Blokje nhout aat 16, Loe tr s k lo b rk e K

Door een levensecht doolhof met verkeersborden te maken, proberen we leerlingen op een speelse manier de kennis van de verkeersborden bij te brengen. Meteen koppelen we er ook de vaardigheid aan om de verkeersborden te interpreteren, anders geraken de kinderen niet uit het doolhof. Maken de leerlingen een verkeerde keuze, dan lopen ze vast in het doolhof. We maken zowel een verkeersbordendoolhof voor voetgangers als voor etsers. Daardoor ervaren de kinderen ook dat je als voetganger meer tijd hebt om na te denken dan wanneer je je met de ets in het verkeer begeeft. Verloop
We tekenen vooraf een grondplan voor een doolhof uit en zetten er verkeersborden bij. Voor het voetgangersdoolhof gebruiken we hekken die we met plastic ondoorzichtig maakt. Dat maakt de tocht spannender voor de kinderen. Voor de etsers bouwen we een doolhof met nadarhekken die we doorzichtig laten, zo behouden de kinderen een overzicht over het doolhof. Fietsvaardigheid wordt cht op de proef gesteld bij het etsersdoolhof: traag rijden n nadenken.

Voordelen
Een heel prettige werkvorm om de kennis van de verkeersborden en etsvaardigheid in te oefenen.

Nadelen
Relatief veel voorbereiding om de hekken te huren en met plastic te bekleden en het parcours op te stellen.

Uitvoering
Voorbereiding De tijd die nodig is om een doolhof te verzinnen, de benodigde materialen te reserveren bij de gemeente en contact op te nemen met politie voor de eventuele transfer tussen de school en de parking. Reserveren van de nodige hekken. Enkele weken om het concept uit te denken en het materiaal te verzamelen. Een dag Eenmaal per jaar Tijdelijk 100 euro voor de huur van de hekken en/of nadarafsluiting

Waarom?
Praktische verkeerslessen zijn veel doeltreffender en leuker voor de kinderen dan theoretische. Het clich dat verkeersborden aanleren in de klas gebeurt, is met dit uitstekende praktijkvoorbeeld ontkracht.

Doel
Verkeersborden al doende leren toepassen, leren nadenken in het verkeer, etsvaardigheid inoefenen

Doelgroep
Leerlingen lagere school

Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs

Voorwaarden
Je hebt een betrekkelijk grote ruimte nodig om je doolhof te kunnen opstellen. Wij maken daarvoor gebruik van een grote parking.

Evaluatie
Een ets- en voetgangersdoolhof zijn superleuke en leerzame activiteiten, maar vragen toch wel de nodige voorbereiding en organisatie. Verkeersouders zijn meer dan nodig voor de voorbereiding. Deze actie kun je gerust jaarlijks herhalen met andere voorbeelden van doolhoven. De kennis van de verkeersborden zal maar tijdelijk bijblijven, herhaling is aan te raden.

Extra tips!
Bij het voetgangersdoolhof gaan de kinderen best per twee, zo kunnen ze overleggen en leren ze van elkaar. De eerste graad wordt het best begeleid door een leerkracht of verkeersouder: hier wordt de nadruk gelegd op de vorm van de borden: gebodsborden, verbodsborden, In het etsdoolhof etsen de kinderen best alleen, zodat ze zich kunnen concentreren op de combinatie van etsvaardigheid en interpretatie van de borden. Hier zien de leerlingen wel het hele overzicht van het doolhof, de hekken zijn doorzichtig gelaten.

17

der Verkeersou School

outs, M Philip Aern

arille Kuyp

ers

Busevacuatie
18

, GLS t Blokje nhout aat 16, Loe tr s k lo b rk e K

Tijdens een busevacuatie maak je leerlingen en leerkrachten een aantal essentile zaken duidelijk. Dat doe je met een praktijkoefening. Wij huren regelmatig een bus en doen met alle klassen de evacuatie-oefening enkele keren na elkaar. Je hebt een chronometer nodig om aan te tonen dat oefenen wel degelijk helpt. De eerste keer vraag je iedereen om op een signaal zo snel mogelijk de bus te verlaten. De tweede keer licht je het evacuatiesysteem toe en herhaal je de basisregels nog eens en doe je de oefening opnieuw. Je zult zien dat het veel sneller gaat na een paar keer oefenen. Het basisprincipe is dat je alles in de bus achterlaat: jassen, zwemzakken, boekentassen en de bus verlaat volgens een bepaalde volgorde. Verloop
Leerlingen die aan de kant van de middengang zitten, staan op en verlaten de bus volgens het ritssysteem, vooraan te beginnen. De leerlingen aan de kant van de ramen schuiven daarna naar de gang toe en gaan klaarstaan, zij wachten. l De leerlingen op de achterbank sluiten aan. l De leerlingen die klaarstaan ritsen verder, maar nu in omgekeerde volgorde. De achtersten volgen de leerlingen van de achterbank en er wordt verder geritst naar voor toe. De laatsten die de bus verlaten, zijn diegenen die vooraan aan de raamkant zaten. l Bij het verlaten van de bus gaat de ene naar links en de andere naar rechts. Spring niet uit de bus. Ga zo ver mogelijk van de bus weg en ga ergens staan waar je veilig bent voor het andere verkeer.
l

Waarom?
Als er brand uitbreekt op een bus, breekt er gewoonlijk tegelijk paniek en chaos uit. Het vuur verspreidt zich meestal razendsnel. Binnen het kwartier is een volledige bus uitgebrand. Het komt er dus op aan om bij brand een bus snel en gedisciplineerd te verlaten via een vast systeem. De enige manier om een systeem voor busevacuatie als een automatisme in werking te laten treden, is veelvuldig inoefenen van een busevacuatie.

Doel
Op een snelle en veilige manier een bus verlaten in een noodsituatie. Een evacuatie moet binnen de 30 seconden plaatsvinden. Op 30 seconden wordt het tot 60 warm in een brandende bus en is alle zuurstof op. l Leerkrachten laten beseffen dat hun plaats in een bus wel degelijk van belang is: zij moeten verspreid in de bus zitten, zodat zij als laatste de bus verlaten en zo tot op het laatst instructies kunnen geven.
l

Doelgroep
Leerlingen en leerkrachten

Uitvoering
Voorbereiding Twee maanden, bus zoeken en reserveren, locatie zoeken om de oefening te kunnen uitvoeren. Een dag als je alle klassen aan bod wilt laten komen. Om de twee maand Enkele weken, indien je regelmatig herhaalt. Wij konden voor 50 euro een bus huren van een rma die de bus enkel verhuurt voor schoolritten. Deze bus staat tijdens de dag anders gewoon stil. Een chauffeur heb je niet nodig, dat is een stuk goedkoper.
19

Voorwaarden
Zorg dat je over een echte bus beschikt. Een podium met stoelen om een bus te simuleren werkt niet. Het beklemmende gevoel van een echte bus kun je niet nabootsen. Lange planning op voorhand is nodig om een bus ter plaatse te krijgen. Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs

Voordelen
Als de oefening geslaagd is, beseffen ook de leerkrachten dat hun plaats in een bus van belang is. Leerkrachten moeten hun plaats strategisch kiezen, zodat bij een noodsituatie altijd volwassen begeleiders als laatste de bus verlaten. Zo kunnen zij tot het laatste moment instructies geven in de bus tijdens de evacuatie. Als volwassen begeleiders eerst uit de bus zijn tijdens een noodsituatie, dan blijven de kinderen zonder begeleiding achter in de bus.

Nadelen
Een busevacuatie is geen gewoonte die je leert door n keer te oefenen. Regelmatig een busevacuatie simuleren is nodig om het systeem onder de knie te krijgen.

Evaluatie
Een busevacuatie-oefening is erg zinvol. Zorg voor een echte bus en zet hem op een veilige plaats.

Extra tips!
Een bus huren kost niet zoveel als je lang genoeg op voorhand reserveert. Als je wekelijks een bus huurt om bv. te gaan zwemmen, maak dan zeker op geregelde tijdstippen gebruik van deze bus om de evacuatieoefening te doen. Je kunt de leerlingen de gewoonte eigen maken om iedere keer als ze van de zwembus afstappen het ritssysteem van de evacuatieoefening te gebruiken. Dat kost geen extra tijd, integendeel, en het is een wekelijkse oefening.

20

Zichtbaarheid en etshelm

Zien en gezien worden

22

Vanuit het gemeentelijke verkeersplatform ontstond de actie Zien en gezien worden. Via een yer en poster werden scholen in de hele gemeente aangemoedigd om leerlingen te sensibiliseren om goed zichtbaar naar school te komen. Onze verkeerswerkgroep heeft nog een extra actieweek op schoolniveau uitgewerkt. Verloop
Aan de voorkant van de school hebben we de inkom aan de poort volledig donker gemaakt met zwarte doeken. Zo hebben we een soort tunnel gecreerd. Bij aankomst moesten de leerlingen een voor een samen met een verkeersouder door de tunnel. In de donkere tunnel staan verkeersouders in uo- en reecterende kledij, voorzien van een zaklampen om zo het effect van uo- en reecterende kledij te benadrukken.

Waarom?
Om de yer- en posteractie vanuit de gemeente nog meer kracht bij te zetten, hebben we op schoolniveau nog een actieweek uitgewerkt voor onze leerlingen en ouders.

Doel
We willen leerlingen sensibiliseren en laten ervaren hoe belangrijk zichtbaarheid is.

Doelgroep
Leerlingen, ouders.

Voorwaarden
De ruimte moet je zeer donker kunnen maken om het maximale effect te verkrijgen. Je hebt verschillende verkeersouders nodig ter ondersteuning, anders kun je de actie niet realiseren.

Voordelen
Doordat de leerlingen zelf moeten zoeken naar uomateriaal in de donkere tunnel, zijn ze s morgens zeer benieuwd naar het effect. De jne samenwerking tussen ouders en school.

Nadelen
Het neemt wel wat tijd in beslag, omdat de leerlingen individueel of in groepjes binnenkomen. Je voorziet dus best verschillende ouders voor de begeleiding.

der Verkeersou

t de v werking me n e m a s in ekens Ingrid Mols s, Hilde Bell n e s s o o G Marc Penninckx,

groep: W erkeerswerk

outer im Claes, W

School
or GVBS t Go

en t Goort

je, P.

t-o aat 32, Heis Mellaertsstr

p-den-Berg

Uitvoering
23

Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs

Enkele weken Een week Jaarlijks Enkele weken 100 euro voor uogadgets

Evaluatie
We stopten wel wat energie in de voorbereiding, maar de tunnel wordt een hele week gebruikt en de leerlingen zijn er zeer enthousiast over! Zeer positieve reacties van de ouders en de leerlingen gekregen. Het gebruik van uovestjes is toegenomen tegen het einde van de week. We hebben extra aandacht besteed aan de begeleiding van de jongste kleuters, vanwege de donkere ruimte.

Extra tips!
Als je geen inkomhal hebt die je kunt verduisteren, kun je ook een verduisterde tent voor de inkom zetten.

Lichtjesactie
School
24

der Verkeersou

o oppens, Gin C e n a ri A , e s rack n, Erik Mae e g g Dominiek B ru B ld , Machte Bruggeman s, l Sint-Carolu 1, Sint-Niklaas Basisschoo at Meesterstra e D k ij w e d Lo

Al vier jaar lang organiseert onze werkgroep verkeer op een van de donkerste dagen van het jaar een Lichtjesactie. We roepen leerlingen en ouders op om die dag extra goed verlicht naar school te komen. De eerste keer dat we de actie organiseerden, wilden we in de eerste plaats etsers sensibiliseren om zich te laten zien in het verkeer. Met een originele schoolpoortactie zetten we hen letterlijk en guurlijk in de spots. Verloop
Na een etscontrole kregen de leerlingen een uobandje en een yer met tips. Daarnaast werden alle leerlingen en ouders gesensibiliseerd via de schoolkrant en de yer. Onze verlichte schoolpoort trok de aandacht van alle voorbijgangers en dankzij het jeugdjournaal op Karrewiet haalden we de nationale pers met onze Lichtjesactie. De actie is ondertussen uitgegroeid met een ludieke verkleeddag, knutselopdrachten (originele verkeersborden, een maquette van een veilige schoolomgeving,) en slogans.

Waarom?
Fietsers die nog niet correct verlicht zijn, voelen zich op een positieve manier aangesproken om bewuster met hun veiligheid in het verkeer om te gaan. De concrete tips helpen de etsers en voetgangers immers om veiliger deel te nemen aan het verkeer.

Doel
We willen leerlingen, ouders en hun directe omgeving bewust maken van het belang om goed verlicht en op een veilige manier deel te nemen aan het verkeer. Dat doen we door te benadrukken dat het ook de verantwoordelijkheid van de zwakke weggebruikeris om zich te laten zien in het verkeer. l We willen de leerlingen en ouders aanzetten om hun gedrag te wijzigen. l We belonen leerlingen en ouders die juist verlicht met de ets of te voet naar school komen.
l

Doelgroep
Na het eerste jaar hebben we onze actie uitgebreid. Nu richten we ons op etsers n voetgangers. Onze oproep gaat zowel naar de leerlingen als naar de ouders.

Voorwaarden
De weersomstandigheden kunnen de Lichtjesactie negatief benvloeden, maar tot hiertoe hebben we telkens geluk gehad!

Voordelen
Het letterlijk verlichten van de schoolpoort en een kort etsparcours op de speelplaats (met ontelbare kaarsjes en een reuze lichtslang) trekt sterk de aandacht. Iedere etser en voetganger krijgt op een aangename manier persoonlijke aandacht. Alle etsen worden op een speelse manier gecontroleerd op hun verlichting. Concrete en originele tips worden meegegeven. De actie wordt uitgevoerd door enkele ouders van de ouderraad en (oud)leerlingen waardoor het een absoluut laagdrempelige actie is.

Uitvoering
Voorbereiding Enkele weken vooraf een tweetal vergaderingen met de werkgroep verkeer, met duidelijke taakverdeling rond voorbereidend werk. De dag vooraf en de ochtend zelf het praktisch klaarzetten van verlichting enzovoort. Een dag Jaarlijkse actie Enkele weken Beperkt tot kost kopies voor yer, max. 100 euro, beloning voor de leerlingen wordt gesponsord.
25

Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs

Nadelen
Het letterlijk verlichten van de schoolpoort en een kort etsparcours op de speelplaats (met ontelbare kaarsjes en een reuze lichtslang) trekt sterk de aandacht. Iedere etser en voetganger krijgt op een aangename manier persoonlijke aandacht. Alle etsen worden op een speelse manier gecontroleerd op hun verlichting. Concrete en originele tips worden meegegeven. De actie wordt uitgevoerd door enkele ouders van de ouderraad en (oud)leerlingen waardoor het een absoluut laagdrempelige actie is.

Evaluatie
De actie wordt jaarlijks hernomen en is een vaste waarde geworden binnen de school. We merken ook dat een toenemend aantal leerlingen, en dat gedurende de hele herfst- en winterperiode, goed zichtbaar deelneemt aan het verkeer.

Extra tips!
Op de opendeurdag organiseerde de ouderraad een verkeersklas waarin al het knappe knutselwerk en de originele slogans nogmaals werden tentoongesteld.

der Verkeersou
Kurt Thiere ns

School

Jouw kind mag gezien worden

26

su, Kindsheid Je 65, Schoten lei Alice Nahon

De actie die onze werkgroep verkeer opstartte, bestaat uit drie luiken: stimuleren en belonen van leerlingen die een uohesje dragen om naar school te komen, kinderen het belang van zichtbaarheid laten ervaren in een donkere ruimte en ouders sensibiliseren met een uomodeshow.
l

Ouders sensibiliseren door hun creativiteit aan te wakkeren met een uomodeshow. De kleuters mochten zich met uoverf en felle stof uitleven om originele uohesjes te ontwerpen. Die werden tijdens een modeshow aan de ouders getoond.

Waarom?
Het belang van zichtbaarheid tijdens de donkere wintermaanden wordt vaak onderschat. Met onze acties willen we ouders en kinderen actief sensibiliseren om zich zichtbaar in het verkeer te verplaatsen.

Doel
Zichtbaarheid van de zwakke weggebruikers in het verkeer vergroten.

Doelgroep
Leerlingen lager onderwijs en hun ouders

Verloop
l Stimuleren en belonen van leerlingen die een uohesje dragen om naar school te komen. Dat doen we door s morgens aan de schoolpoort steekproef controles te houden. Wie in een uohesje toekomt aan de schoolpoort mag over de rode loper naar binnen en verdient een stempel. Een volle spaarkaart geeft recht op een verkeersveilige beloning (bv. LED-licht, uo rugzak hoes). l Kinderen sensibiliseren door hen het belang van zicht baarheid te laten ervaren in een donkere ruimte. In de kelder werden een aantal goed en minder goed zicht bare voorwerpen opgehangen. Door erop te schijnen met zaklantaarns konden de leerlingen ervaren wat het best zichtbaar is en vanop welke afstand iets zichtbaar wordt (donkere kledij, lichte kledij, uo- reecterend materiaal).

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Een maand December tot februari Jaarlijks herhalen Wintermaanden Hangt af van de gekozen beloning en het aantal kinderen dat een volle spaarkaart behaalt. Voor onze actie bedroeg dit ongeveer 400 euro (100 leerlingen x 4 euro).

Voorwaarden
Je moet voldoende personen vinden om s ochtends vroeg te komen controleren.

27

Evaluatie
De manier waarop je de boodschap overbrengt is van groot belang. Een originele of ludieke invalshoek heeft vaak een groter effect.

Voordelen
Door op verschillende vlakken te werken bereik je een beter resultaat.

Nadelen
We voeren enkel controles uit aan de schoolpoort, niet in het verkeer.

Extra tips!
Zorg ervoor dat je zoveel mogelijk kinderen de kans geeft om mee te doen, ook diegenen die met de wagen komen. Meestal moeten zij nog een klein stukje vanaf de parking tot aan de schoolpoort over de openbare weg te voet gaan.

28

Sensibilisatie parkeerdruk

der Verkeersou
Edith Bleye n

School

Babs (Bewust Autorijden bij Scholen)

30

t Graekje, 3, Tongerlo Abdijstraat

Onze verkeerswerkgroep bedacht een sensibiliserende actie die aansluit bij de Babsactie van Libelle. Babs staat voor Bewust Autorijden bij Scholen. Door gebruik te maken van de Babsguur willen we onze schoolomgeving autoluw maken. We sensibiliseren ouders om gebruik te maken van drie randparkings. Vanaf de parkings kunnen de ouders met de kleuters te voet of met de ets naar school komen. Daarnaast hangen we een maandelijkse verkeersslogan aan de schoolpoort.
Doel
Autoluw maken van de smalle doodlopende straat en voorrang geven aan etsers en voetgangers zijn onze belangrijkste doelen. Daarnaast is de actie een leuke kapstok om in de klassen verkeersopvoeding te geven.

Verloop
Onze verkeerswerkgroep van ouders informeerde eerst de leerkrachten over de actie. l Daarna bracht Babs een bezoek aan alle kleuterkassen. l De kleuters kregen een tekening om in te kleuren, deze Babsposter werd nadien opgehangen in de klassen. l De kleuters namen een infobrief mee voor de ouders. l In de klassen werd gewerkt met het voorleesverhaal Jules op de ets. l Babs deelt aan de schoolpoort dikke-duim-stempels uit aan kleuters die met de ets of te voet komen. Babs heeft een voor de kleuters herkenbare outt aan en wordt gespeeld door een van de verkeersouders. l Maandelijks hangen we een nieuwe Babsslogan op het Babsbord aan de schoolpoort.
l

Doelgroep
Kleuters en hun ouders

Voorwaarden
Je moet randparkings kunnen aanbieden waar automobilisten kunnen parkeren. Het moet voor de kleuters veilig zijn om te voet of met de ets naar school te komen, zeker voor beginnende etsertjes.

Voordelen
De herkenbare Babsguur is zeer populair bij de kleuters. Het is gemakkelijk om met een mascotte te werken. Door eenzelfde pruik en glitterrok te gebruiken, kunnen verschillende verkeersouders zich als Babs verkleden.

Waarom?
De parkeerdruk aan de schoolpoort is erg groot. We willen ouders ervan bewust maken dat het maar een kleine inspanning is om iets verder op een veilige plaats te parkeren en het laatste stukje naar de school te voet af te leggen.

Nadelen
l Het vraagt wel wat tijd om Babs voor te stellen in alle klasjes. l De maandelijkse Babsslogan maakten we telkens bekend met een informatieyer, wat veel werk vraagt. l Vanaf dit jaar publiceren we de slogan met uitleg op de website.

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Enkele weken Hele schooljaar (met piekmomenten in september en oktober) Wekelijks in september en oktober, nadien sporadisch Permanent 50 euro voor de pruik, de rok, en waterbestendige verf voor het Babsbord.

Evaluatie
De Babsguur slaat enorm aan bij de kleuters. Ze is zeer herkenbaar en geliefd. Door hun enthousiasme trekken de kleuters hun ouders mee in de actie. l Het is nodig om n cordinator onder de verkeers ouders en n aanspreekpunt onder de leerkrachten aan te duiden voor de Babsactie.
l

31

Extra tips!
We hadden graag cijfers kunnen voorleggen van de wijziging in de parkeerdrukte aan de schoolpoort, maar hebben geen nulmeting gedaan voor de actie is gestart. Dat zou wel interessant zijn.

Kiss & Ride: een zaak van iedereen!

32

Door een steeds krimpende groep aan vrijwilligers voor de begeleiding van de Kiss & Ridestrook aan de schoolingang, besliste de ouderraad om elke ouder van de lagere school minstens eenmaal per jaar de werking van de Kiss & Ride te laten verzekeren.
Verloop
Naast een aankondigend schrijven, werd via een lmpje een heuse sensibiliseringsactie opgestart. Het lmpje dat gemaakt werd in samenwerking met de directeur en de zorgjuf, moest in de eerste plaats drempelverlagend en educatief werken. Bij de start van het schooljaar werd het mpje getoond op de infoavond voor ouders, maar ook alle kinderen kregen het nadien in de klas te zien. Kinderen kregen nuttige tips mee om de werking vlotter te laten verlopen en hun eigen veiligheid te verzekeren. Klasafgevaardigden krijgen een periode toegewezen waarin ze de ouders van hun klasgenoten moeten aanspreken voor de bezetting van de Kiss & Ride. De algemene cordinatie gebeurt door een verkeersouder.

Waarom?
We willen ouders en kinderen stimuleren om de Kiss & Ride te gebruiken en actief te ondersteunen.

Doel
Het is ons doel om de ouders en de kinderen die met de auto komen te sensibiliseren voor het gebruik van de Kiss & Ride. Bijkomend streven we naar een veilige schoolomgeving en een aangename leefomgeving voor de wijkbewoners.

Doelgroep
Ouders die hun kind met de auto naar school brengen. Kinderen die met de auto worden gebracht.

Voorwaarden
We kunnen alleen slagen in ons opzet als we de volledige medewerking van de ouders hebben. Dat kan alleen als ze het belang ervan inzien. Dat hebben we geprobeerd door een ludiek sensibiliserend lmpje te maken en te tonen.

Voordelen
Door ouders actief in de schakelen, zijn ze zich beter bewust van en meer vertrouwd met de werking en de voordelen van de Kiss & Ridezone. Ouders die nu zelf vrijwilliger zijn, hebben meer respect voor elkaar en voor de vrijwilliger van dienst.

der Verkeersou
Sylvie van R

ooijen

School

ol, agere Scho we Mater Dei L ieters-Wolu P tin S , 0 7 an Luchtvaartla

Nadelen
Het vraagt een voortdurende opvolging en evaluatie. De actie staat en valt met het engagement van de ouders. Als een ouder niet opdaagt en de cordinator de avond voordien niet op de hoogte brengt, kan de werking niet gegarandeerd worden. l Deze actie richt zich alleen tot de autogebruikers.
l l

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Drie vier weken Gedurende het volledige schooljaar Dagelijks Permanent Gratis

33

Evaluatie
Het sensibiliserende lmpje dat we maakten, was een groot succes: drempelverlagend en ruim opgevat. Ouders n kinderen moeten achter het project staan (dit kan alleen als ze het belang ervan volledig inzien).

Extra tips!
Je voorziet best een noodoplossing voor als een ouder op het laatste moment verhinderd is of niet komt opdagen.

Prinses Elisabethbasis op Antarctica

Met de ets naar de
34

We laten aan alle mensen uit de omgeving zien dat onze school in staat is om per ets naar de gloednieuwe basis in Antarctica te rijden. Als individu is dit traject van ongeveer 22.000 kilometer een schijnbaar onmogelijke taak. Maar wanneer iedereen elke dag zijn kilometertje bijdraagt, blijkt dit plots een haalbare kaart te worden.

Verloop
Vanaf de paasvakantie tot het einde van het schooljaar werd dagelijks per klas bijgehouden hoeveel trajecten elke leerling al stappend of trappend tussen zijn woonplaats en de school aegde. Dit aantal trajecten werd wekelijks ingezameld en met een rekenblad omgerekend naar een aantal kilometer per week en opgeteld voor alle klassen samen. Gedurende de hele periode probeerden we via een route langs bekende en minder bekende steden naar onze eindbestemming te geraken. Wekelijks werd via een powerpointpresentatie in de inkomhal en op de website van de school bekendgemaakt welk resultaat we al bereikt hadden en welke mooie dingen we onderweg waren tegengekomen. Op een kaart werden de gevolgde route en het afgelegde traject aangeduid. Wanneer de doelstelling bereikt zou worden, werd een beloning in het vooruitzicht gesteld: een spelletjesdag en een ijsje!

Doel
Het doel is om CO2-uitstoot te verminderen door op een aantrekkelijke manier het stappen en trappen aan te moedigen. Als inkleding kozen we een actueel thema, de prinses Elisabethbasis.

Doelgroep
Het is een actie voor alle voetgangers en etsers: leerlingen en schoolpersoneel. Tegelijk sensibiliseren we de ouders.

Voorwaarden
Vooraf moesten we van elke leerling een inschatting maken van hoever de woon-schoolafstand bedraagt.

Waarom?
Doordat heel wat meer leerlingen al stappend en al etsend naar school komen, vermindert het autoverkeer aanzienlijk in de buurt van de school. Hierdoor komt er meer ruimte voor de zwakke weggebruikers en vallen zij ook beter op in het verkeer.

der Verkeersou
Kurt Thiere ns i 65, Schote n

School
Kindshe

e Nahonle id Jesu, Alic

Voordelen
De schoolomgeving wordt een stuk veiliger. De etsvaardigheid vergroot. l De actie brengt een groot samenhorigheidsgevoel met zich mee, omdat de doelstelling alleen gehaald kan worden als iedereen meedoet. l We verminderen de CO2-uitstoot door ons duurzaam te verplaatsen. l Vanuit de lessen (aardrijkskunde, milieu, verkeer) kan op de actie ingespeeld worden.
l l

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Januari - maart April - juni Voorlopig eenmalig Derde trimester De grootste kostprijs was het geschilderde houten bord voor de schoolpoort, waarop de resultaten werden geafcheerd. Verder was er ook nog de beloningsdag met ijsjes. De overige kosten beperkten zich tot een eenmalige aankoop van een wisselbeker en kopies. Totaal: 150 euro.

35

Nadelen
Het vergt wel wat werk van zowel de school als de verkeersouders om wekelijks de resultaten te verwerken.

Evaluatie
In eerste instantie moesten we van elke leerling een inschatting maken van hoever de woon-schoolafstand bedraagt. De voornaamste uitdaging was om elke week opnieuw van elke klas de correct ingevulde lijsten te bekomen, zodat de gegevens in het weekend verwerkt konden worden en s maandag konden worden uitgehangen op het grote bord. Zeker na vakantiedagen of uitstapdagen was dit niet altijd zo vanzelfsprekend. Een bijkomende uitdaging was de klassencompetitie: hoe de klassen tegenover elkaar afwegen? Rekening houdende met een verschillend aantal leerlingen per klas, het internaat, leerlingen die door omstandigheden absoluut niet met de ets of te voet kunnen komen. Hiervoor werd gewerkt met het resultaat ten opzichte van het potentieel van de klas.

Extra tips!
De wekelijkse terugkoppeling naar leerlingen en ouders is belangrijk. Je kunt ieder jaar op een ander actueel thema inspelen om een duurzame afstand af te leggen (bv. de Olympische Spelen)

der Verkeersou
Daisy Van d

e Velde

School

Verboden op het gras te parkeren

36

ilie, iklaas Heilige Fam at 1, Sint-N a tr s m o ts ri R. Van B

De school ligt midden in het stadscentrum, wat zorgt voor veel parkeerdruk en chaotische situaties. Op enkele plaatsen stonden steeds autos geparkeerd die de situatie voor de etsers van de lagere school ronduit gevaarlijk maakten.
Verloop
Op die plaatsen hebben we in overleg met de politie een kunstgrastapijt, versierd met plastic bloemetjes, gelegd. Deze actie werd ondersteund door afches met de slogan Verboden op het gras te parkeren. Dit bleek heel efcint! Automobilisten durfden niet op het gras te parkeren, terwijl deze ruimte op straat wel gebruikt kon worden door voetgangers en ouders (etsers) die hun kinderen aan de schoolpoort komen ophalen.

Doel
Zorgen dat hardnekkige foutparkeerders niet meer op hun geliefde foute plaatsje gaan parkeren.

Doelgroep
Ouders en grootouders die fout parkeren in de schoolomgeving.

Voorwaarden
De toelating van de gemeente/politie is nodig om een maatregel op de openbare weg te kunnen toepassen.

Waarom?
Enkele hardnekkige foutparkeerders maakten de situatie voor onze voetgangers en etsers erg gevaarlijk. Met een eenvoudige ingreep wilden we het gedrag van deze mensen veranderen.

Voordelen
Een parkeeractie met een vrolijk karakter kan toch heel efcint zijn. In tegenstelling tot bij onze boze-vingeracties kregen we bij deze actie heel veel positieve reacties (ook van de hardnekkige foutparkeerders)!

Nadelen
Hevige wind doet het grastapijt soms opwaaien. Na een half jaar was het grastapijt ook wel wat vies. We moeten het binnenkort vervangen.

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Enkele uren Een uurtje Eenmalig Permanent 60 euro voor de aankoop van de kunstgrasmat.
37

Evaluatie
Wij kunnen deze parkeeractie positief evalueren. Met weinig moeite hebben wij veel bereikt. De duurzaamheid van de grasmat is nog een zwak punt dat we in de toekomst nog willen verbeteren. Voor het grastapijt gaan we in de toekomst ook sponsoring zoeken.

Extra tips!
Op een ludieke manier kun je mensen makkelijker terecht wijzen. Met een eenvoudige maatregel die sociaal door iedereen aanvaard werd, hebben we ons doel bereikt. Onze volgende grasmat zal waarschijnlijk door een bedrijf geschonken worden. Overleg eerst met de politie en vraag toelating. Je mag niet zomaar iets op de openbare weg leggen. Probeer ook toelating te krijgen om de mat te verankeren in de weg (kregen wij niet...).

niet fout parkeer, verdien ik een pluim in het verkeer

Als ik
Keerstraat
Als ik niet fout pluim verdien ik een parkeer, in het verkeer

Als ik niet fout parkeer, verdien ik een pluim in het verkeer

t Sint-Jozefsstraa

38

Begin december organiseerden we een parkeeractie in onze schoolomgeving. Het geheel konden we mooi vasthangen aan de kapstok van het spandoek dat we van de stad kregen, met de slogan Als ik niet fout parkeer, verdien ik een pluim in het verkeer. Omdat pluimen ons doen denken aan de muts van zwarte Piet, kaderden we de actie in het Sinterklaasgebeuren. Ons spandoek werd dan ook nog extra versierd met kleurrijke pluimen.
Verloop
Twaalf kinderen verkleed als uo zwarte piet deelden samen met de verkeersouders groene en rode kaarten uit aan goed- en foutparkeerders. Alle ouders, te voet, met de ets of met de auto, zelfs de enkelen die een rode kaart kregen, gaven we een zakje koekjes om hen te sensibiliseren. We wilden vooral een positieve boodschap uitstralen. De actie werd vooraf aangekondigd in de nieuwsbrief en een verkeersouder is de actie in alle klassen gaan toelichten. Het belang van juist parkeren werd aan de kinderen uitgelegd. Ze kregen allemaal een che mee naar huis met enkele praktische tips om juist te parkeren.

PARKEREN: WEL op de geli jkgrondse berm ALTIJD in enkele file ALTIJD rech ts van de rijba an NIET op min der dan 5 m v NIET als r ofsen na een zijstraat parkeerplaat en en trokdoo r de autos min PARKEREN: parkeershier der dan 3 m ove WEL op derijde n r hebben om te enkele file ALTIJD in an STIde rijba LST AAN: ts van ALTIJD rech NIET op min der dan 5 m v r of na een zijst en tpad raat voe zijst op raat NIET r of na een der dan 5 m v childerd zijn NIET op min n strepen ges gele onderbroke NIET waar STILSTAAN: tpaden raat r of na een zijst NIET op voe der dan 5 m v NIET op min

Waarom?
Met onze sensibiliserende actie willen we aandacht vragen om juist te parkeren in onze schoolomgeving.

Doel
Met deze ludieke parkeeractie doen we ouders die fout parkeren even stilstaan bij hun gedrag. We willen vooral een positieve actie houden. Daarom kondigen we de actie ook vooraf aan, bieden we tips aan en sommen we alternatieve parkeergelegenheden op. Bij ons krijgt iedereen een zakje koekjes.

Doelgroep
Met onze parkeeractie wilden we zowel het schoolpersoneel, de kinderen als de ouders bereiken.

Voorwaarden
Het is nodig dat je vooraf overlegt met de politie als je een actie op straat wilt voeren.

Voordelen
Door de actie vooraf aan te kondigen, konden we op veel sympathie rekenen. Alle kinderen kregen een blad met tips en een parkeerwijzer mee voor de ouders. Daarop stond een plannetje waar men wel en niet mag parkeren. l De inkleding in het sinterklaasgebeuren en de actieve inzet van de kinderen maakt de actie ludiek en makkelijker te aanvaarden voor de ouders.
l

der Verkeersou

runeel, Mie Christiane B dt Cony Dhon

ke Ryckoort

School

l Gaverke, Mariaschoo 8, Waregem Broekstraat

Nadelen
Het effect van een goed/fout-parkeeractie is altijd beperkt in de tijd. Na enkele weken vervaagt het goede parkeergedrag. Dergelijke acties moeten regelmatig herhaald worden.

Evaluatie
Zowel het schoolteam, de kinderen als de ouders werden betrokken. De ouders waren heel tevreden en vonden dit een goed initiatief. Alles verliep vlekkeloos. De enkelen die een rode kaart kregen van een kind, vonden dit eerder pijnlijk, maar een woordje uitleg en een zakje nic-nacjes stemde tot nadenken. De aanwezigheid van de uo-kinderpieten en begeleiders en de aanwezigheid van de politieagent accentueerde dat het echt wel mogelijk is om het verkeer in de schoolomgeving rustiger en meer gespreid te laten verlopen. Voor de ouders die het al goed deden, was dit een echte opsteker! De ouders die fout parkeerden, kregen stof tot nadenken en blijven zich deze actie herinneren. De kinderen en de ouders die meewerkten, kregen een kaartje met een pluim: Hartelijk bedankt om mee te werken aan de verkeersactie! Jullie verdienen een pluim!.

39

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Enkele dagen Een dag Een maal per jaar Enkele weken, actie moet meermaals herhaald worden om effect te blijven behouden. 50 euro (kopies, afches, pluimpjes, koekjes)

Kostprijs

Extra tips!
Als je de kinderen vooraf goed informeert en in alle klassen het belang van juist parkeren gaat toelichten, creer je meer draagkracht en betrokkenheid van de kinderen. Ze werken extra goed mee om hun ouders te motiveren om juist te parkeren.

40

Campagnes

der Verkeersou
Adelheit Va

n den Bran

de

School

Harry Vlotter
42

Klare Bron, e D l o o h c s uven Basis tlaan 14, Le p m e b n e d n Jules Va

Elke week verschijnt er een verhaal van Harry Vlotter en zijn vrienden op vrijdag via de schoolnieuwsbrief. Op een ludieke wijze wordt er verteld wat ze zoal meemaken in het verkeer en wordt er sensibiliserend gewerkt. Verder is er wekelijks een Harry Vlotterdag, waarop de kinderen zoveel mogelijk met de ets of te voet naar school komen.
Verloop
De klas met de meeste Harry Vlottervrienden mag een week lang zijn vlag uithangen. In de verhalen wordt verwezen naar de school. Het gaat dan om leerkrachten, indeling van het schoolgebouw, activiteiten, verkeerswerkzaamheden in de buurt, gevaarlijke punten, enzovoort.

Voordelen
Met relatief weinig voorbereiding en nancile middelen, kun je met deze actie toch je doel bereiken en kinderen blijven motiveren.

Nadelen
Geen

Waarom?
We wilden op een originele manier wekelijks de aandacht van de kinderen trekken en kinderen en ouders blijven warm maken om op woensdag duurzaam naar school te komen. De verhaaltjes zijn een voltreffer waar de kinderen naar uitkijken. De vlag is een motivatie om het groepsgevoel te versterken.

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Wekelijks 30 minuten om een verhaaltje te schrijven Wekelijks Ieder jaar opnieuw Het hele schooljaar Gratis

Doel
De leerlingen sensibiliseren om op woensdag met de ets of te voet naar school te komen. Wekelijks een verkeersaandachtspuntje in de kijker zetten.

Doelgroep
De leerlingen en hun ouders.

Evaluatie
De kinderen reageren heel impulsief en enthousiast op de Harry Vlotteraanpak.

Voorwaarden
Een goede samenwerking tussen de school en de verkeersouders is een absolute must. Iemand met een creatieve pen die de wekelijkse Harry Vlotterverhaaltjes schrijft, is het enige wat je echt nodig hebt.

Harry Vlotter & heks sirkonfleks

Het is bijna Halloween en alle kinderen komen op Harry-Vlotter-dag verkleed naar school. Harry, vermomd als n of andere leerlingtovenaar met een bliksem op het voorhoofd, zet net zijn ets in het rek op de speelplaats, als hij wordt overvallen door een witte schim. BOEOEOEOEOEOEHHHH! Harry schrikt zich een halve pompoen. Voor hem staat een afschrikwekkend, maar ook een beetje lachwekkend spook met een uo hesje aan! Ik ben spook Vertezien, spookt de verschijning verder. Harry kan zijn lach nog maar amper inhouden als er vanuit zijn ooghoek een oranje gevaarte komt aangedenderd. WHAAAAAAAAAA! klinkt het vanuit een grote pompoen. Ik ben pompoen Rondgebald! Maar in plaats van op tijd te stoppen, knalt de pompoen, die raar maar waar weer eens zonder remblokjes zit, tegen de paal van de etsenstalling. De pompoen spat in stukken uit elkaar. Oei, klinkt het al heel wat stiller vanuit het pompoenwrak. Daar staat Robald met zijn haar vol pompoenmoes en in zijn oren 36 pompoenpitten. Daar gaat mijn zakgeld weer, zegt hij beteuterd. Half wenend ziet hij mevrouw Dagmijneschat glunderend de keuken uitrennen. Robald! Mijn schatteke, je komt als geroepen!. Robald staat nog glibberend op zijn voeten, als mevrouw Dagmijneschat reeds de stukken pompoen in een grote kookpot verzamelt. De tomatensoep die op het menu voor vanmiddag staat is opgeist door juf Zospreektgeeneen om bloedsporen te maken. Als vampier wil ze de schrik van de school zijn, maar ze is haar bloedzakje thuis vergeten. Maar dankzij jou kan ik nu voor iedereen verse pompoensoep maken. Wanneer de schoolbel gaat, weerklinkt in de straat een steeds luidere helse kreet: HIHIHIHIHEHEHEHEHHIHIHIHE! gevolgd door een steekvlam, een grote rookwolk en de geur van verbrande bezemsteel. De hele speelplaats wordt muisstil.KLAAANGBENGBING!!!... of toch niet zo stil want daar gaat de vers gevulde soepketel van mevrouw Dagmijneschat tegen de grond. Terwijl de rook langzaam optrekt zwaait de poort met een mislukte toverits open SCHRIIIIIIIIIIIIIIK. Een zwarte gedaante strompelt smeulend de speelplaats op. Ahum, kucht ze met rokerige stem. Ik ben Heks Sirkoneks, ben ik nog op tijd voor het feest? Onderweg ben ik opgehouden door een of andere boer die midden op een kruispunt met een stengel mas stond te zwaaien naar een badmeester. En hier ben ik in mijn haast dan ook nog tegen gevlogen. Vanonder haar hoed haalt ze een groot rechthoekig zone 30 bord. Harry stormt naar voor met zijn toverstok in de hand en zegt: Mevrouw de Heks .. . Euh, sorry knaapje, komt de heks tussen, voor jou is het Heks Sirkoneks. Harry, nu nog bozer, roept, Heks de Snelheidsgek, wat heeft dit allemaal te betekenen? Staat het niet in je toverboek dat je aan een school maar 30km/uur mag rijden of vliegen in jouw geval!? Zie je niet dat je andere mensen op straat in gevaar brengt? Jij bent al net zo erg als veel van die vroemmobielen! Die racen hier ook door onze schoolstraat Harry voelt dat zijn vrienden rondom hem komen staan. Aangekeken door 200 boze kinderogen, een spook in een uo hesje, een belabberde pompoen en een geblutste soepketel, kruipt het schuldgevoel onder Heks Sirkoneks haar verschroeide kleren. Voor de eerste keer in haar leven, kan ze geen gepaste spreuk meer uit haar hoed toveren. Ze begrijpt dat ze onverantwoord vlieggedrag heeft vertoond: zo snel vliegen met zoveel kinderen in de buurt. Sorry, stamelt Heks Sirkoneks stilletjes, hoe kan ik het voor jullie goedmaken? Ik heb er zoveel spijt van. Met een echte tovenaarsstem zegt Harry Vooreerst hang je ons zone 30 bord terug en tover je er maar opvallende lichtjes rond. En vlieg nooit meer zo snel langs een school! roept de half gare pompoen. Goed gezegd, Robald roept Mevrouw Dagmijneschat en ze duwt de heks een oude borstel in haar handen. Als je dan toch iets snel wilt doen met zon stok, begin hier dan maar die blaadjes te vegen, want dan glijden mijn schattekes niet uit als het geregend heeft. Iedereen barst in lachen uit, zelfs bij Heks Sirkoneks kan er een glimlachje af. Maar kom eerst maar allemaal binnen, voor een tasje lekkere bloederige tomatensoep eten roept een Vampier Zobijtgeeneen vanuit het venster. Zich verwarmend aan een tas warme soep wordt het toch nog een toffe dag voor iedereen. Dus denk erom, al wordt de mas op straat geoogst en staat de badmeester in de wei, rij nooit te snel een school voorbij. Tot, woensdag, de volgende Harry-Vlotter-dag J.A. Bolling

43

Extra tips!
Naargelang de hype van het moment kun je jaarlijks een andere fantasie-, tekenlm- of stripguur gebruiken om centraal te stellen in de verhaaltjes. Aan de themas die in de verhaaltjes voorkomen, knopen we geregeld verkeerslessen en verkeersacties vast.

der Verkeersou
Hilde Ingels

School

Zonder struikelen naar school

44

aria, ol Sancta M o h c s is s a B Latem Vrije t-Martensin S , 0 3 t a a Latemstr

Kinderen van het 4de, 5de en 6de leerjaar hebben in kleine groepjes samen met leerkrachten en ouders de routes van en naar school afgeetst en gestapt. Een groepje bestond uit zes kinderen en een of twee begeleiders. Samen hebben ze de knelpunten op deze routes in kaart gebracht.
Verloop
Op ches noteerden ze de gevaarlijke oversteekplaatsen, verbeterpunten, maar ook de veilige plekken. Van de voornaamste knelpunten werden fotos genomen. De verkeersouders hebben alle informatie nadien verzameld en een lijvig dossier aan de burgemeester overhandigd. Deze informatie heeft Mobiel 21 later gebruikt om een schoolroutekaart op te maken.

Waarom?
Als we ouders willen motiveren om hun kinderen te voet of met de ets naar school te laten komen, staan we sterker in onze schoenen als we hen kunnen meegeven wat de veilige wegen zijn en waar de gevaarlijke punten zich bevinden. Door alles in kaart te brengen, is de drempel voor de gemeente lager om de knelpunten aan te pakken. Als school laten we zien dat we zelf ook ons steentje willen bijdragen aan een veilige en bereikbare schoolomgeving.

Doel
Inventariseren van de knelpunten op de woon-schoolroutes. Gemeente aanzetten om de bestaande knelpunten weg te werken en een schoolroutekaart op te maken.

Doelgroep
Leerlingen, ouders, gemeente

Voorwaarden
Je moet voldoende ouders vinden die de knelpuntentochten mee willen begeleiden. Je moet vooraf invulches meegeven met de begeleiders en zorgen dat ze een fototoestel bij hebben om de knelpunten te fotograferen.

Voordelen
Aan de knelpuntentochten is ook een educatief element verbonden. De begeleider bespreekt op bepaalde punten met de kinderen waarom het daar gevaarlijk of veilig is.
l

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Voorjaar Een dag Eenmalig Permanent als de knelpunten worden aangepakt en er een routekaart wordt gemaakt. Knelpuntentochten zijn gratis. De opmaak van de schoolroutekaart heeft de gemeente betaald.

Door alles in kaart te brengen, is de drempel voor de gemeente lager om de knelpunten aan te pakken. Als school laten we zien dat we zelf ook ons steentje willen bijdragen aan een veilige en bereikbare schoolom geving. De inspanningen van de gemeente zijn hierop gevolgd.
l

Kostprijs

Nadelen
Geen

45

Evaluatie
Op tijd ouders aanspreken, best persoonlijk (bv. ouders die vaak met hun kinderen etsen). l Begeleiders goed briefen. l Leerlingen en ouders tijdig op de hoogte brengen en sensibiliseren.
l

Extra tips!
Wij hebben het boek met de knelpuntenches integraal op onze website gezet, zodat de ouders het kunnen downloaden: http://orsanctamaria.wordpress.com/zonder-struikelen-naar-school/.

der Verkeersou
Paul Van Lie rop

School

O, r chool WAV Vrije basiss rouw-Wave V e v ie L e z , On Bosstraat 9

Fietsweek
46

De kinderen leren in de week voor de etsweek over luchtvervuiling door uitlaatgassen, geurhinder en beperken van autoverkeer om dit tegen te gaan. Kinderen krijgen een brief mee naar huis om hun ouders te sensibiliseren en op te roepen om de volgende week zo veel mogelijk met de ets naar school te komen.
Verloop
De etsweek wordt ingekleed met een donkere wolk die door de zon verdreven moet worden. De kinderen kunnen door te etsen zonnestralen verdienen. Dagelijks wordt de zon bijgewerkt met de verdiende stralen en gaat ze er vrolijker en mooier uitzien, de donkere wolk verdwijnt daardoor langzamerhand. Fietsers met hesje n helm en voetgangers met een uohesje kunnen een straaltje verdienen. Op het einde van de etsweek is er een slotmoment. Er wordt dan berekend hoeveel CO2 er minder geproduceerd werd en hoeveel bomen we daardoor redden.

Waarom?
We willen de impact van de auto op het milieu aankaarten bij onze leerlingen en ouders. Met deze sensibiliserende actie draagt iedereen zijn steentje bij om duurzaam naar school te komen.

Doel
l We willen de kinderen, en via de kinderen ook de ouders, sensibiliseren om zoveel mogelijk met de ets en/ of te voet naar school te komen en de auto te laten staan. l Fietshelm en uohesje promoten.

Doelgroep
Leerlingen en ouders

Voorwaarden
Alle leerkrachten moeten enthousiast meewerken om van de etsweek een succes te maken.

Voordelen
Onze etsweek is een kapstok om heel wat verkeersactiviteiten op de agenda te zetten. Tijdens deze week vindt er ook een busevacuatie, een zichtbaarheidsspel en een etsvaardigheidstest plaats.

Nadelen
De organisatie van een hele verkeersweek met verschillende activiteiten vraagt wel wat voorbereiding en logistieke organisatie.

47

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Enkele weken Een week Jaarlijks Enkele weken Beperkt

Evaluatie
De leerlingen en de ouders hebben de autoluwe week erg enthousiast onthaald. Zij houden ook wel van het startmoment met het toneeltje en het slotmoment. We herhalen dit initiatief daarom jaarlijks!

Extra tips!
We werken ook met halve straaltjes voor de etsers die een hesje f helm dragen en voor de voetgangers die zonder hesje naar school stappen. Zo creren we een groter draagvlak bij de ouders en kinderen.

der Verkeersou
Hilde Baeke

School

Streepje de zebra
48

in, l Veertjesple Basisschoo 0, Lokeren Veerstraat 1

Met de geboorte van een verkeersmascotte Streepje wilden we ouders en kinderen sensibiliseren om het zebrapad voor de school te gebruiken. Streepje zal regelmatig opduiken aan het zebrapad en zal briefjes uitdelen met bv. een zebra-puzzel, een zebra-doolhof, enzovoort als beloning voor het oversteken van het zebrapad. De werkgroep verkeer knutselde een zelfgemaakt zebrapak voor de mascotte.
Verloop
Op de grote dag telden de kleuters af naar de geboorte en kwam Streepje door een grote papieren muur te voorschijn gesprongen. Daarna volgde een interview met een kleuterjuf en Streepje en werden de meters voorgesteld: de schepen van onderwijs en de WOW-verantwoordelijke van de school. (WOW: project Wijzer Op Weg, georganiseerd door de politie). En dan begon het feest! De kleuters dansen samen met Streepje op de muziek van Zeppe en Zikki. Er werden suikerbonen en zelfgemaakte geboortekaartjes uitgedeeld door de meters aan de uitgang van de school. Iedereen mag het horen, Streepje is geboren staat op het kaartje vermeld. Iedereen volgde Streepje over een groot zelfgemaakt zebrapad, dat ons de weg wees naar het echte zebrapad. Daarna regelde Streepje het verkeer zodat iedereen veilig kon oversteken.

Waarom?
Voor de schoolpoort ligt een zebrapad dat niet altijd wordt gebruikt door de (groot)ouders. Om ons zebrapad in de belangstelling te zetten, organiseerden we de sensibiliserende actie Streepje de zebra. De school zet verkeer permanent op de agenda, daarom is het goed om met een mascotte te werken. Een herkenbaar symbool voor de kleuters en de ouders.

Doel
Kleuters en ouders motiveren om het zebrapad te gebruiken en te sensibiliseren voor andere verkeersacties.

Doelgroep
De kleuters en vooral hun ouders

Voorwaarden
Voor de uitvoering heb je een goede samenwerking tussen de directie, de kleuterjuffen, de werkgroep verkeer, de leden van de ouderraad, de schepen van onderwijs, de WOW-verantwoordelijke en de pers nodig.

Voordelen
Streepje wordt op termijn een echte verkeersmascotte. Hij zal ook opduiken bij nevenactiviteiten rond het zebrapad, en ook bij alle andere verkeersactiviteiten bv. uitdelen van folders rond zichtbaarheid, uitdelen van de hesjes, ...

Nadelen
geen

Uitvoering
Voorbereiding Twee maanden (pak maken en draaiboek voor de inhuldiging, taakverdeling) Een dag Eenmalig, Streepje zal verder wel opduiken bij andere verkeersacties. Permanent, aangezien Streepje de verkeersmascotte wordt. De stof voor het zebrapak: 40 euro. De bruine en witte (de kleuren van Streepje) suikerbonen (3kg): 30 euro.

Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs

Aandachtspunt: bij peuters opletten om in de klas te komen met de zebra, sommige peuters zijn er bang van. Je maakt best zelf een persbericht en een persuitnodiging die je al op voorhand verstuurt. Ook is het interessant dat iemand tijdens de activiteit de pers en de prominenten te woord kan staan (bv. de directie of de voorzitter van de ouderraad). Het is een ludieke actie met veel belangstelling van alle kleuters en ouders, maar ook van de pers! Ook het moment van de actie is goed gekozen: bij het naar buiten gaan van de kinderen staan er veel ouders te wachten, dus een groot bereik.

49

Evaluatie
Het is een hl leuke activiteit met een grote betrokken heid van verschillende partijen: school, ouders, politie, overheid en pers. Zon zebra valt heel goed op als die aan het zebrapad staat. l Ook de volgende activiteiten zijn een groot succes geweest: de kleuters zijn dolenthousiast als Streepje op bezoek komt in de klas.
l

Extra tips!
Deze sensibiliserende actie hoeft echt niet veel te kosten. We hebben veel gebruik gemaakt van gerecycleerd materiaal. l Het bakje voor de suikerbonen is een gerecycleerd houten bakje geverfd met witte en zwarte verf: gratis. l Het grote zebrapad is zelf gemaakt: gerecycleerde stroken plastic, aan elkaar bevestigd met klemmetjes, waarbij de zwarte stroken zijn geverfd met bordverf. l Stroken, klemmetjes, liter bordverf: gratis. l Het geboortekaartje: ook in gerecycleerd plastic, dus gratis.

der Verkeersou
Ann Bartho

lomeeussen eltje,

School

In vijf stappen naar een gouden ets

50

gapp hool Het Oo c s is s a B e jk Gemeenteli em 6, Wommelg 2 t a a tr s s a D

Over het hele schooljaar verspreid organiseren de verkeersouders samen met de leerkrachten en de directeur vijf activiteiten rond veilig verkeer. Als de meeste leerlingen de activiteiten succesvol uitvoeren, volgt er op het einde van het schooljaar een beloning voor de hele school.
Verloop
Als indicatie voor de tussenstand van de activiteiten dient de gouden ets. Die hangt centraal op de speelplaats en wordt in zes stukken bij elkaar verdiend: etskader, voorvork, voorwiel, achterwiel, zadel, stuur. Op het einde van het schooljaar organiseren we als grote beloning een speeldag. De schoolstraat wordt dan een autovrije speelstraat met springkastelen, gekke etsen, volksspelen, steltlopen, grimestand, dansinitiatie, snoepkraam, enzovoort.

Week 41: Leerkrachten geven toelichting aan de kinderen. De kinderen knutselen een spiegelhanger voor hun ouders met als boodschap Ik ben een verkeersveilige ouder of Ik toon kinderen hoe het hoort, ik parkeer veilig. Op vrijdag krijgen de ouders een informatiebrief en de spiegelhanger mee. De spiegelhangers van kinderen die te voet of met de ets komen, worden in de nabije schoolomgeving met een begeleidend briefje uitgedeeld aan buurtbewoners, zodat die ook mee betrokken zijn bij de actie. Week42: De ouders hangen het knutselwerkje in hun auto aan hun achteruitkijkspiegel om duidelijk te tonen dat ze meewerken. Politie en leerlingen van de derde graad controleren en stoppen een groene (goed/veilig/ kindvriendelijk geparkeerd) of een rode kaart onder de ruitenwissers. In de straat van de school controleren ze elke auto. Ook op de naburige parking doen we controle van de autos met een spiegelhanger. Dagelijks wordt een score bijgehouden van het aantal rode en groene kaarten dat uitgedeeld is. Dat wordt op een groot scorebord aan de schoolpoort genoteerd. Het streefdoel is dat op het einde van de week nog maximaal 10% rode kaarten nodig zijn.

Actie 1: Veilig parkeren en afzetten van kinderen aan de schoolpoort

Waarom?
Aan de schoolomgeving is het vaak een grote chaos. Verkeersveiligheidsacties kunnen daar iets aan veranderen. Alleen als we allemaal voortdurend ons steentje bijdragen en aandachtig zijn om zelf het goede voorbeeld te geven in het verkeer, zal het veiliger worden. Daarom kiezen we heel bewust voor een jaarcampagne die bestaat uit vijf grote acties.

Actie 2: Blink uit, word zichtbaar in de donkerste week van het jaar

In week 47 sensibiliseren de leerkrachten de leerlingen rond het thema zichtbaarheid in het verkeer. Op het einde van de week krijgen ze uo- en reecterend materiaal (hesjes, boekentas hangers, enz.) en een informatiebrief voor de ouders mee naar huis. Week 48: Gedurende een week moeten leerlingen extra zichtbaar naar school komen. Iedere ochtend komen de kinderen de school binnen door een donkere tunnel waarin leerkrachten en verkeersouders met een zaklantaarn controleren of de kinderen voldoende zichtbaar zijn. Op het scorebord wordt dagelijks bijgehouden hoeveel kinderen uo- en reecterend materiaal dragen. Streefdoel: op het einde van de week draagt iedere leerling uo- en/of zichtbare kledij.

51

In week 10 krijgen de leerlingen les over vervoerswijzen en keuzes maken voor een gepast vervoermiddel in verschillende omstandigheden. Aan de ouders wordt een informatiebrief meegegeven. Week 11: Deze week begint maandag met een autovrije straat als start van de actie. De rest van de week vatten leerlingen van de derde graad samen met een verkeersouder of leerkracht post aan de drie invalswegen naar de school. Kinderen die daar te voet of met de ets passeren, krijgen een stempel op de hand, kinderen die met de auto passeren, blijven stempelloos. In de klassen tellen de leerkrachten de stempels en de dagelijkse score wordt bijgehouden op het scorebord aan de schoolpoort. Streefdoel: van 40% autoverplaatsingen naar 10% autoverplaatsingen.

Actie 3: Week van het duurzame vervoer. Sensibilisatie-actie: kom eens niet met de auto naar school

Het streefdoel is dat elke leerling het behendigheidsparcours aegt.

Actie 4, deel 2: Veilig en beheerst met de ets op stap

Week 19: De leerlingen worden door de leerkrachten gesensibiliseerd. De ouders krijgen een informatiebrief. Week 20: De kinderen kunnen hun ets ter controle aanbieden bij de politie die naar de school komt. Een echte etsenmaker wordt ingeschakeld om samen met de leerlingen de etsen in orde te brengen. De leerlingen van het zesde leerjaar leggen in de gemeente een individueel etsexamen af dat overeenkomt met de OVSG eindtermen. Op elk kruispunt van het parcours staat een ouder die controleert of de leerling de regels respecteert en zich verkeersveilig gedraagt. Op de gevaarlijkste kruispunten krijgen ouders hulp van een agent. Voor dit project mobiliseren we veertien ouders en drie politieagenten. Na de etsproef maken we met de tweede en derde graad van de lagere school een grote etstocht die begeleid wordt door de plaatselijke etsvereniging De Wommeltjes. Het streefdoel: na twee weken zijn alle etsen in orde en alle leerlingen slagen voor hun etsproef (ze hebben recht op n herkansing).

In de turnlessen wordt een etsbehendigheidsparcours opgesteld. Op het scorebord aan de schoolpoort houden we bij hoeveel leerlingen het parcours al afgelegd hebben.

Actie 4, deel 1: Veilig en beheerst met de ets op stap

Iedere leerling krijgt een eigen verkeersgedragkaart. Iedere keer als de klas zich in het verkeer begeeft (op om het even welke manier en voor om het even welke uitstap) worden de kinderen beoordeeld op hun gedrag in het verkeer. Bij een positieve beoordeling krijgen ze een stempel op hun kaart. Het streefdoel: kleuters moeten vijf stempels verzamelen gedurende het schooljaar, lagere school leerlingen moeten tien stempels verzamelen.

Actie 5: Verkeersgedragkaart

Nadelen
Een jaarcampagne met verschillende acties, verspreid over verschillende periodes, houdt de vinger aan de pols en zorgt ervoor dat verkeersveiligheid een permanent thema wordt. Op die manier dringt onze permanente aandacht voor een veilige schoolomgeving goed door in de mentaliteit van de school en de ouders.

52

Doel
Permanent bereiken en wakker schudden van ouders en kinderen om samen te werken aan een veilig verkeer en een veilige schoolomgeving.

Doelgroep
Met de jaarcampagne willen we alle leerlingen, leerkrachten en ouders bereiken.

Uitvoering
Voorbereiding Uitvoering Frequentie Impactperiode Kostprijs Enkele weken per actie Jaarlijks Vijf verschillende acties per jaar Een heel schooljaar, door de spreiding van de acties. Beperkt, 500 euro per jaar

Voorwaarden
De jaarcampagne en de acties kunnen alleen gedragen worden als er een goede samenwerking is tussen het schoolteam en de verkeersouders.

Voordelen
Een jaarcampagne met verschillende acties, verspreid over verschillende periodes, houdt de vinger aan de pols en zorgt ervoor dat verkeersveiligheid een permanent thema wordt. Op die manier dringt onze permanente aandacht voor een veilige schoolomgeving goed door in de mentaliteit van de school en de ouders.

Evaluatie
We kregen heel veel positieve reacties, ook van andere scholen in onze gemeente.

Extra tips!
De kracht van het succes zit vooral in de goede samenwerking tussen leerkrachten, ouders en de inspanningen die de kinderen leveren.

Colofon
Redactie: Frie Verstockt, Geert Rutsaert, Ann Hoebeke, Christa Jacobs, Ludgard Verschueren, Daisy Van de Velde, Philip Aernouts, Marille Kuypers, Ingrid Mols, Dominiek Bracke, Ariane Coppens, Gino Bruggeman, Machteld Bruggen, Erik Maes, Kurt Thierens, Edith Bleyen, Sylvie van Rooijen, Bruneel, Mieke Ryckoort, Cony Dhondt, Adelheit Van den Brande, Hilde Ingels, Paul Van Lierop, Hilde Baeke, Ann Bartholomeeussen Samenstelling en eindredactie: Inneke Goyvaerts, Stijn Dergent en Tini De Smedt Fotos en afbeeldingen: Frie Verstockt, Geert Rutsaert, Ann Hoebeke, Christa Jacobs, Ludgard Verschueren, Daisy Van de Velde, Philip Aernouts, Marille Kuypers, Ingrid Mols, Dominiek Bracke, Ariane Coppens, Gino Bruggeman, Machteld Bruggen, Erik Maes, Kurt Thierens, Edith Bleyen, Sylvie van Rooijen, Bruneel, Mieke Ryckoort, Cony Dhondt, Adelheit Van den Brande, Hilde Ingels, Paul Van Lierop, Hilde Baeke, Ann Bartholomeeussen, Annie De Brue Lay-out: FBD Verantwoordelijke uitgever: Jan Peumans, Louizastraat 40, 2800 Mechelen Oktober 2010 Wettelijk depot: D/2010/8258/15 Kostprijs: 8,50 euro
Niets uit deze uitgave mag, op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder de uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

Vlaamse Stichting Verkeerskunde Louizastraat 40, 2800 Mechelen Tel 015 44 65 50 Fax 015 44 65 59 info@verkeerskunde.be www.verkeerskunde.be