Interna medicina

- Krv (tekui organ) o KRVNA PLAZMA (voda, elektroliti, bjelanevine-albumini, lobulini, !ibrino eni" o KRVN# $%ANI&# #ritrociti ' (rijeno) &*+, *+, ,ranjivi, tvari Leukociti ' -tite or ani.am od in!ekcije %rombociti ' )lu/e .a . ru-avanje krvi - Funkcije krvi o 0i)anje, (rijeno) ,ormona, ,ranjivi, tvari, lijekova, obrana od in!ekcija, . ru-avanje, (rijeno) elektrolita - ARTERIJE ' /ile odvodnice, kucavice - VENE ' /ile dovodnice - 10ARNI V*L1M#N ' (rilikom )vake kontrakcije )rce i.baci 23 ml krvi - MIN1%NI V*L1M#N ' tijekom jedne minute )rce i.baci 4 litara krvi Srce - Lat5 cor ' -u(lji mi-i6ni or an )mje-ten u (rednjem dijelu (r)no ko-a i.me7u (lu6ni, krila i dia(,ra me - Podijeljene )u )e(tumom8(re radom na dva dijela - Lijeva i de)na (olovica (odijeljene )u (o (ola .ali)cima i ine atrije i ventrikle - 9lavni dio )rca je )rani mi-i6 ' M:*&AR0 - #N0*&AR0 i.nutra obla/e )ve i.boine i udubine, ini .ali)ke - $lojevi )rca; #N0*&AR0, M:*&AR0, #PI&AR0, P#RI&AR0 - I.me7u 0A i 0V nala.e )e troli)ni8triku)(idalni .ali)ci - I.me7u LA i LV nala.e )e mitralni .ali)ci - 1 (oetnom dijelu veliki, arterija )e nala.e )emilunarni .ali)ci - MALI KRVOTOK o I. 0V kro. )emilunarne .ali)ke u-6a (ulmonalne arterije krv odla.i u (lu6a i ka(ilarama )e i.mjenjuje &*+ i *+ i kro. (ulmonalne vene )e ulijeva u LA te LV5 - VELIKI KRVOTOK o Nakon malo krvotoka, krv i. LV bo ata *+ biva ubaena u aortu i (utuje )vim or anima i vra6a )e u 0A i o(et mali krvotok5 !LS"#ILO o Val krvi koji )e .a vrijeme )i)tole -iri i. lijeve klijetke u aortu o Normalan 23 ' <3 o8m o = 43 o8m >RA0IKAR0I?A o @ A33 o8m %ABIKAR0I?A - KRVNI TLAK o $ila kojom krv (riti-6e )tjenku krvne /ileC tlak u arterijama veliko krvotoka o Normalan tlak $o %&'"(' ))*g o BIP*%#NZI?A Mu-karci = AA3 mmB Dene = A33 mmB - +NAKOVI INTOKSIKA,IJE -I.ITALISOM

o Poreme6aji )rano ritma, )vaka dru a kontrakcija be. uinka, (eri!erni (ul) nije (i(ljiv, mo u )e (ojaviti )rani blokovi i konano )mrtono)no tre(erenje ventrikla i )mrt5 o $ubjektivno ' ubitak a(etita, munine i (ovra6anje, (roljev, bole)nik vidi .elene i /ute (je e i tre(erenje5 Ponekad lavobolja, vrto lavica, ne)anica, )meteno)t5 Atero/k0ero1a - >ole)t arterija )a )tvaranjem atero)klerot)ki, (lakova na unutarnjoj (ovr-ini /ile - Plakovi )u/uju lumen arterije i (otencijalna )u (odlo a .a )tvaranje krvno u ru-ka - Atero)klerot)ke (romjene (oinju )e ra.vijati ve6 u djetinj)tvu i (olako na(reduju tijekom /ivota - Naji.ra/enije kod )tariji, o)oba, ali ju ve6ina ljudi ima ra.vijenu u ve6oj ili manjoj mjeri - Eimbenici koji (o)(je-uju njen ra.voj )u; (ovi-ena ra.ina li(ida i ma)no6a (kole)terol, tri liceridi" u krvi, (ovi-en krvni tlak, dijabete), (u-enje, )tre)5 - Ateromi (atero)klerot)ki (lakovi" mo u krvariti i ulcerirati, a na mje)tu ulku)a )e )tvara tromb koji mo/e krvnom )trujom biti odne)en kao embol ' taj (roce) (o oduje ra.voju aneuri.me - ARTERIOSKLERO+A ' otvrdnu6e veneC .adebljanje )tjenka mali, arterija i arteriola In2arkt )iokar$a - *dumiranje manje 8ve6e djeli6a )rano mi-i6a na)talo .bo nedovoljne o()krbe krvlju - Naje-6i u.rok je .ae(ljenje jedne od koronarni, arterija trombom - Preduvjet .a na)tanak je ra.vijena atero)klero.a - Najve6i ri.ik je u (rvim )atima od na)tanka - >ol traje )atima ili danima, ako je ne ubla/imo ili uklonimo mor!inomC ako bol ne uklonimo i traje )atima mo/e do6i do kardio eno -oka (bole)nik (roblijedi, ,ladan .noj, ,i(oten.ija, ta,ikardija, )lab i aritmian (ul)"C be. (omo6i mo/e do6i do )rano are)ta .bo a)i)tolije klijetki ili nji,ova tre(erenja o KLINI3KA SLIKA >ol u (r)i-tu e)to o(i)ana kao F(riti)akG ili F)te.anjeG, mo/e )e -iriti u lijevo (rje7e de)no" rame i ruku, vrat, elju)t, neki bole)nici o)jete bol u ornjem dijelu trbu,a >lijeda i .nojem oro-ena ko/a, munina i (ovra6anje o OST! AK Mirovanje u (olu)jede6em (olo/aju, ne ,odati i na(re.ati )e %ableta A)(irina ili Andola H33 m , u)itniti i dati bole)niku *)obe koje boluju od an ine (ectori) trebaju u.eti i )voju uobiajenu tera(iju ' nitro licerin (An i)ed" ili %inidil )ublin valno5 TINI-IL Va.odilitator, )manjuje volumno o(tere6enje )rca, u LV )manjuje tlak na kraju dija)tole, )manjuje volumen LV i (otro-nju *+, (ove6ava dotok krvi u i),emina i nei),emina (odruja u )rcu, djelovanje (oinje nakon H do 4 minuta, a traje do < )ati5 Angina 4ectori/ (/tenocar$ia) - Kliniki )indrom u.rokovan i),emijom miokarda, a karakteri.iran o)je6ajem nela ode, )te.anja ili (riti)ka u (r)nom ko-u - 1 ti(inim )luajevima )e (ojaava (ri na(oru, a )manjuje )e i ne)taje u mirovanju ili nakon (rimjene nitro licerina (An i)ed, %inidil"

- An ina (ectori) na)taje kada (otra/nja miokarda .a ki)ikom (rema-i koliinu koju koronarne arterije mo u do)taviti - 1 najve6em broju )luajeva na)taje u)lijed kritine )teno.e ()u/enja" ili o()trukcije (.ae(ljenja" koronarni, arterija - >ole)t je e-6a u mu-karacaC !aktori ri.ika ' (u-enje, vi)oki kole)terol, vi)oki tlak, dijabete), koronarna bole)t u obitelji, nedovoljna tj5 aktivno)t, debljina5 o KLINI3KA SLIKA >ol, nela oda u (r)ima ili bli.ini (r)iju )ub)ternalno, mo/e )e -iriti u rame, ruku, vilicu, vrat, le7a Ee)to o(i)ana kao )te.anje, (riti)kanje, (eenje, u-enje, bol koja nije tono lokali.irana Mo/e do6i i u )tanju mirovanja, nije i.a.vana na(orom %raje od A do A4 minuta >olovi (re)taju nakon odmora i8ili nitro licerina Kom(likacije ' ne)tabilna an ina (ectori), ac5 In!5 mI5, )mrt u.rokovana letalnim aritmijama MIOKAR-ITIS (M5O,AR-ITIS) - 1(ala )rano mi-i6a mIocarda - Mo/e )e javiti u tijeku )vake in!ektivne bole)ti u.rokovane bakterijama, viru)ima, )(iro,etama, (roto.oama i ljivicama5 - Klinika )lika vrlo nekarakteri)tinaC (revladavaju .nakovi o)novne bole)ti, )im(tome mIocarditi)a je te-ko otkritiC tjele)na tem(eratura obino (ove6ana, ta,ikardija ve6a od oekivane Sinu/na ta6ikar$ija - 1br.ano kucanje )rca koje (rela.i A33 o8m - Im(ul) )e )tvara u )inu) atrij)kom voru - Kod (ovi-ene tem(erature, (ovi)i )e i (ul) ' A3 udaraca 8 AJ& Su4raventriku0arna 4arok/i1)a0na ta6ikar$ija - I.nenadan na(adaj ta,ikardije od AH3-+43 o8m - Poinje i.nenada, mo/e trajati kratko, ali i )atima (a i danima - Naje-6e (oinje na lo no6u i (robudi bole)nika i. )naC bole)nik o)jeti vrto lavicu, )tra,, nemir -i/4neja - ?edan od naje-6i, )im(toma )rane )labo)ti, (o)ljedica bole)ti ,i(erten.ije, aortalne i mitralne (o re-ke i .atajenja koronarni, krvni, /ila - Lijeva )rana klijetka .ataji, ne mo/e i)ti)nuti krv i. (lu6ni, vena - $ubjektivni o)je6aj ne)ta-ice .raka - 1 (oetku )e javlja )amo (ri na(oru, ka)nije i u miru - Pri le/anju )e u-i jer )e krv omila u de)nom )rcu i (lu6ima, kada u)tane lak-e di-e .bo )ile te/e, krv )e (remje-ta u donje dijelove tijela Sr7ana a/t)a (a/t6)a car$ia0e) - Po)eban oblik te-ke di)(neje

- Zbo omilanja krvi u (lu6ima bole)nik )e u-i, a .bo karakteri)tian ti( a)tme )lian bron,alnoj a)tmi

ra bron,iola javlja )e

Neuro1a /rca - >ol vrlo )lina an ini (ectori), (ojavljuje )e u obliku (robadanja u (redjelu vr-ka )rca, a ne )ub)ternalno - Ee)ta u mladi, o)oba, (ove.ana ) u.bu7enjem a04itacija - Neu odan o)je6aj lu(anja )rca - Ee)to .nak te/e )rane bole)ti, o)obito aritmija - %a )e (ojava )u)re6e u nervo.ni, o)oba kada le/e na lijevoj )trani - Pal(itaciju treba ra.likovati od la)no , ujno lu(anja )rca u. normalan broj otkucaja E$e)i - $lijede )ilu te/u kod )rani, bole)nika - Naj(rije oko le/nja i na ,r(tu )to(ala, uvijek )imetrini, vidljivi na obje no e - Naveer i.ra/eniji ne o ujutro ,ijano1a - Va/an .nak (o(u-tanja lijeve )trane )rca - 9omilanje &*+ u arterij)koj krvi, manjak *+ - Po)ljedica nedovoljne ok)i enacije krvi .bo .a)toja krvi u (lu6ima ' &#N%RALNA &I?AN*ZA - Ra.likuje )e od P#RIK#RN# &I?AN*Z# koja na)taje na (eri!eriji .bo u)(orenja krvne )truje - Znak (riro7ene )rane (o re-ke Steno1a (/teno/i/) - Kada )e .ali)ci neko u-6a rubovima )lije(e to u-6e )e ne6e mo6i otvoriti do kraja (a 6e biti )u/eno In/u2icijencija - Kada .bo kratko6e .ali)ci ne mo u .atvoriti u-6e, (a je .atvaranje ne(ot(uno, a na vratima o)taje otvor i tada kada bi trebala biti .atvorena Ek/tra/i/to0ija (e8tra/9/to0ia) - Preuranjene kontrakcije )rca - I.ra. or an)ki, bole)ti )rca, ali mo u )e (ojaviti i na )a)vim .dravom ovjeku - >ole)nik o)jeti da )rce F(re)kae, (re)tane kucatiG Vi/ok krvni t0ak "6i4ertonija (694erten/io arteria0i/) - $vako trajno (ovi-enje tlaka u arterijama i.nad (ovi-eni, normalni, vrijedno)ti (do AHL8<L" - I.me7u H45 i M35 odine, na)ljedno ' PRIMARNA BIP#R%#NZI?A (ne(o.nat u.rok" - Bi(erten.ija (o.nato u.roka na.iva )e $#K1N0ARNA BIP#R%#NZI?A i njeni u.roci )u; bubre/na bole)t, endokrine bole)ti, kardiova)kularne bole)ti, bole)ti $D$ i /ivaca - Vrto lavica, -um u u-ima, )metnje vida, lavobolja, e)ta no6na mokrenja

Ni/ki krvni t0ak (694oten/io e//entia0i/) - PRIMARNA ' enet)ki temelj ((redi)(o.icija" - $#K1N0ARNA ' (atolo-ka, kod ni.a or an)ki, bole)ti Arterij/ke e):o0ije - Naje-6a je embolija (lu6ne arterije - Naje-6e na)taje nakon .ae(ljenja krvnim u ru-kom - Na nekom )e mje)tu od /ilne )tjenke otkine tromb i no-en je krvnom )trujom dok ne .a(ne, tj5 dok .bo u)ko6e lumena ne mo/e dalje Aneuri1)a - $vako nenormalno, lokali.irano (ro-irenje krvne /ile - Naje-6a je aneuri.ma aorte - Aneuri.mu mo u u.rokovati )ve u(alne i de enerativne bole)ti, ali )u naje-6e; atero)klero.a, )i!ili) i ci)tina nekro.a medije Tro):o1a vena - 1)(orenje )trujanja krvi, o-te6enje /ilno endotela i (ove6ana koa ulabilno)t u.rokuje . ru-avanje krvi u venama - %rombo.a unutar vene uvijek u.rokuje u(alne (roce)e u )tjenci vene ' %R*M>*KL#>I%I$ - Ve6ina trombo!lebiti)a )e ra.vija u dubokim no/nim venama, na(o)e (otkoljenice - Pojavi )e lokalni edem, cijano.a i (ro-irenje (ovr-in)ki, vena - Rubor, calor, dolor, o)jetljivo)t - >ol na (riti)ak, obino i ta,ikardija i !ebrilno)t - Lijeenje )e (rovodi )tavljanjem kom(re)ivno ela)tino .avoja kako bi bole)niku omo u6ili ,odanje ' tako )e )(rjeava duboka trombo.aC lokalno )e mo u (rimijeniti ,e(arin)ke ma)ti, alko,olni oblo.i, (ovi-en (olo/aj udovaC daju )e antikoa ulan)i u )luaju duboke trombo.e ro;irenje vena (varico/itate/) - 0a bi vena mo la obavljati !unkciju mora biti normalno (ro,odna lumena, a )tjenka normalne ra7e5 Ako )e (riti)ak u lumenu .natno (ove6a, a ra7a )tjenke (romjeni, vena )e nenormalno (ro-iri i i.vije ((o)taje tortuo.na"5 - Naju ro/enije )u; no/ne vene, vene jednjaka, ,emeroidne vene - Vene jednjaka i ,emeroidne vene )e (ro-ire .bo (ovi-eno tlaka u (ortalnoj veni - Klinika; na(adnute vene, dilatirane, tortuo.ne, i.du/ene )a (romijenjenom )tjenkom, ne)(o)obne (rovoditi krv, dola.i do ven)ko .a)toja, oteklina i trombo.a - Lijeenje; (ovi-en (olo/aj ek)tremiteta, kom(re)ivni .avoj, ela)tine ara(e ili kirur-ki .a,vat #OLESTI -I<NO. S!STAVA #o0 - Naje-6a je (leuralna bol kod u(ala (arijentalni, li)tova (leure - >ol )ub)ternalno kod tra,eiti)a nei)ku)nom .drav)tvenom radniku mo/e o(ona-ati an ino.nu bolC PL1NA I >R*NBI N#MA?1 DIVA&A I N# ?AVL?A?1 >*L Ka;a0j (tu/i/) - Na ao i jak i.di)aj koji na)taje automat)ki radi obrane di-ni, or ana od -tetni, (odra/aja

- Ra.likujemo; $LA>I $1BI, NAP*RAN I %RA?AN, ZA9R&AVAN?#, 01>*K PR*M1KA*, >I%*NALAN - *b.irom na i)ka-ljano; V*0#NA$%, $L1ZAV, EI$%I 9N*?NI, KRVAVI Sviranje u 4r/i)a (/tri$or) - Kod bron,alne a)tme je i )im(tom i .nak - Pri)utno u ek)(iriju kod )vi, bole)ti kronino o()truktivno (lu6no )indroma, kod o()trukcije bron,a i tra,eje - $tridor je objektivni .nak ne(ot(une o()trukcije di-ni, (utova Su/tav 1a $i/anje - BIP*K$I?A ' manjak ki)ika u tkivu - BIP*K$#MI?A ' )tanje nedovoljne ok)i enacije arterij)ke krvi - BIP#RKAPNI?A ' (ovi-enje &*+ u krviC .nak ,i(oventilacije - = *+ O @ &*+ R#$PIRA%*RNA IN$1KI&I?#N&I?A - Ako je )amo = *+ PAR&I?ALNA R#$PIRA%*RNA IN$1KI&I?#N&I?A #ron6iti/ akutni - %raje do 2 danaC u.rokovana bakterijama i viru)ima, iritiraju6im (linovima i dimom - %em(eratura, )u,i ka-alj, ka)nije )lu.avo nojanC rebenje u rlu, )ub)ternalna bol - Lijeenje )im(tomat)ki ' antitu)ici, vru6i aj, mlijeko, limunadaC (ouiti bole)nika da ne ka-lje be. (otrebeC !ebrilan treba le/ati u krevetu #ron6iti/ kroni7ni - H mje)eca tijekom odine i)ka-ljavanje - Kod kronini, (u-aa, kod du otrajno !i.ikalno i kemij)ko (odra/aja ((ra-ina, dim, a7a, vla a, (linovi" - Lijeenje; otkloniti -tetne u.roke, ne (u-iti, (romjeniti bole)nikovo .nanje ((o mo u6no)ti"C i)ka-ljavanje )e (o)(je-uje )ekretoliticima koji ra)tvaraju )lu. #ron6iekta1ije - Nenormalna trajna (ro-irenja bron,a - Pu-ai ka-lju i i)ka-ljavaju ujutro (malo" - >ole)nici )a bron,iekta.ijom obilno ka-lju ujutro - PRIMARN# (na)ljedne i uro7ene", $#K1N0ARN# (kao (o)ljedica (atolo-ki, (romjena" - *)novni )im(tom kronini ka-alj ) i)ka-ljajem obilni, koliina nojno )adr/aja, na(o)e ujutro - Kom(likacije; (neumonija, (lu6ni a(ce), o()e/na ,emo(toa - Ra.likujemo tako7er; VR#NA$%#, VARIK*ZN#, &ILIN0RIEN# E)2i1e) 40ua - Na)taje (ucanjem (re rada i.me7u alveola - Mr-avi imaju i bava)ti (r)ni ko- Produ/en ek)(irij - &ijano.a, br.i umor - Kronini bron,iti) O em!i.em P KR*NIENA *P$%R1K%IVNA >*L#$% PL1NA Kroni7no 40uno /rce - Bi(ertro!ija 0V )rca

- 1)lijed (ove6anja obujma )tanice - 0e)no )rce )e te-ko )ti)ka jer je veliki ot(or u a5 (ulmonali) i nakon neko vremena obujam de)no )rca )e (ove6a .bo kronino (ojaano rada - Piknikov )indrom ' jedan od najve6i, u.ronika A/t)a - Kronina u(alna bole)t i.a.vana aler ij)kom reakcijom - Preo)jetljivo)t di-no )u)tava ' di-ni (utovi )e lako )u.e ((olen, ljivice, )(ore, dlaka, ,ladan .rak" - 0i)(neja, ka-alj ()u, ili (jenu-avi bijeli )adr/aj" - Ee-6i na(adi di)(neje ujutro - $IMPA%IK1$ ' -iri di-ne (utove ' aktivan danju - PARA$IMPA%IK1$ ' )u/ava di-ne (utove ' aktivan no6u - Ako na(ad te/e di)anja traje )atima (cijanotian, te-ko di)(noian" lijei )e na ?I$ (jedinici inten.ivne )krbi" - Ki,anje, curenje no)a, )u,i ka-alj, (onekad di)(neja, budi a ne)ta-ica .raka AL#R9I?$KA 1PALA 0*N?IB I 9*RN?IB 0IQNIB P1%*VA - Ako je u.ronik )metnji (elud, rinja, dlakaR onda je to #K$%RINZIEKA A$%MA - Ako je u.ronik ,ladno6a, na(or, a)(irin (A$PIRIN$KA A$%MA" onda je to IN%RIZIEKA A$%MA - Povi-eni eo.ino!ili, )u/eni di-ni (utovi, (oreme6en (arcijalni tlak - P$IB*9#NA A$%MA ' intri.ika - *)obama ) a)tmom )e (re(orua (livanje, odbojka, )kijanje, )tolni teni) - Aler eni u ,rani e)to i.a.ovu o)i(e, Suinkeov edem i.a.iva u-enje - ?ednom )teena aler ija je do/ivotna - %era(ija mora biti (rotuu(alna ' kortiko)teroidi, aero)oli #ron6io0iti/ - >ole)t najmanji, bron,a, e)t i o(a)an u djejoj dobi o)obito od T mje)eciC u.rokuje viru) !4a0e 40ua (4neu)onie) - PRIMARNA o $amo)talne bole)ti koje imaju karakter akutni, bole)tiC ra.vijaju )e na .dravim (lu6ima, u.rokuju i, ra.ne klice - $#K1N0ARNA o Ra.vijaju )e na ve6 o-te6enim i (atolo-ki (romjenjenim (lu6ima - Podti(ovi; L*>ARNA, >R*NB*PN#1M*NI?A, VIR1$NA A%IPIENA, VIR1$NA PRIMARNA5 - Kom(likacije u(ale (lu6a; o AP$&#$ ' te-ko lokali.irano nojenje u (lu6ima5 Na tom mje)tu )e )tvara -u(ljina kojoj )e na dnu vidi noj o #MPI?#M (MPM" ' (ri)u)tvo noja i.me7u (leuralni, li)tova T#, (Tu:erku0o1a 40ua) - Zara.na bole)t u.rokovana bacilom %>&-aC na(ada )va tkiva i or ane, naje-6e (lu6a - %>& )e -iri ka(ljicama, (o)redno, udi)anjem (ra-ine u kojoj )e )a)u-io bole)nikov i)(ljuvak - %>&-u )u )kloni )iroma-ni, )labo i),ranjeni (ojedinci, (reno)i )e )linom - RAZV*?N# KAZ# %>&-a

o *)novna i lavna (romjena koju u tkivima i or ani.mu u.rokuje bacil %>&-a, je)t vori6 ili tuberkulum ' u nje ovoj )redini )e )tvara )ira)to ra.mek-anje ili ra)(ad tkiva KAV#RNA ' o(6i na.iv .a -u(ljinu, to je -u(ljina na)tala i)ka-ljavanjem ra)(adnuto , nekrotino , )ira)to (lu6no tkiva5 Ako (roce) .a,vati krvnu /ilu, bole)nik i)ka-ljava krv (,emo(toa" Kada (rodre u or ani.am bacil %>&-a )e -iri (rvo lim!om, a (o)lije krvotokom te u (lu6ima bron,ima o A5 KAZA - Primarna ili (rvotna %>& ' na)taje (ri (rvom )u)retu u.ronika i or ani.ma, u )luaju u)(je-ne in!ekcije o +5 KAZA - $u(erin!ekt ili (o)t(rimarna %>& ' (onovna in!ekcija i. ra.buktano )kriveno /ari-ta %>&-a i. (rve !a.e ili nova .ara.a5 AK1%NI *>LIK INK#K&I?# o Na lo (oinje vi)okom tem(eraturom, lavoboljom, malak)alo-6u, ka-ljemR o Milijarna %>&, tuberkulo.na (neumonija, tuberkulo.ni (leuriti) PRVI ZNAK*VI %>&-A PL1NA o Bemo(toa ' (rvi .nak %>&-a (lu6a, na lo (ovi-enje tem(5, lavobolja, malak)alo)t, )ub!ebrilna tem(5, ubitak teka, mr-avljenje, )vaka !ebrilna bole)t )lina ri(i koja ne (rola.i ve6 )e (o or-ava u(u6uje na %>& K*MPLIKA&I?# %>&-a o Naje-6e (o(ratni )u,i ili ek)udativni (leuriti) i (eritoniti) 0I?A9N*ZA o Ki.ikalnim metodama, R%9, (re led i)ka-ljaja, tuberkulin)kim (robamaR PR*KILAK$A; .a-titno cje(ivo >&9 N?#9A >*L#$NIKA o *bave.na .a-titna ma)ka, bole)nika )a ,emo(toom (o)taviti u krevet ) (ovi-enim u. lavljem, umiriti a, )taviti vre6icu )a ledom na (r)a, ne utati i)(ljuvak jer mo/e (rene)ti .ara.u na crijeva

Tu)ori :ron6a= 40ua i 40eure - A%#L#K%AZ#; )tanje djelomino ili (ot(uno ne)tanka .raka i. alveola5 >e. .raka alveole )(la)nu, kolabiraju i taj dio (lu6a ne )udjeluje u di)anju5 - >ole)ti (leure; o 1PALA PL#1R# $1BI PL#1RI%I$ Na mje)tu u(ale bole)nik o)je6a (robadanje i bol koja )e (rilikom dublje di)anja i ka-ljanja (ove6ava5 Lijeenje je )im(tomat)ko5 V*0#NI PL#1RI%I$ 1(alna teku6ina mo/e biti bi)tra, )vjetlo.elene boje, nojan i krvav5 >ole)t obino (oinje na lo, .imicom i vi)okom tem(eraturom5 *(6e bole)nikovo )tanje je (oreme6eno, nemo6an je, ka-lje )u,o i i)(rekidano5 Lijeenje je ) ob.irom na u.rok; antibiotik -@ u(ala, antituberkulotici -@ %>&5 o R#$PIRA%*RNA IN$1KI&I?#N&I?A

 Poreme6aj o)novne !unkcije ok)i enacije krvi i od)tranjivanja &*+ i. krvi i dalje (reko (lu6a i. or ani.ma5 Zajedniki i o)novni (oka.atelj je BIP*K$#MI?A5 #OLESTI I OREME>AJI KRVNO. S!STAVA Leuke)ije i0i 0euko1e - Zlo6udne neo(la.me matini, )tanica ,emato(oe.e - *)novne karakteri)tike leukemija )u; o 0i!u.no nadomje-tanje ko-tane )r/i leukeminim )tanicama o Nenormalan broj i oblik ne.reli, leukocita u cirkuliraju6oj krvi o In!iltrati u jetri, )le.eni, lim!nim vorovima i dru im (odrujima tijela - >roj leukocita u (eri!ernoj krvi mo/e do)ti6i vi-e od 433 333 )tanica u mmH ili manji od A3 333 leukocita u mmH - $vaku leukemiju (rati anemija i trombocito(enijaC dola.i do ubitka imuno)ti - Prema ti(u )tanica ra.likujemo ()ve mo u biti akutne i kronine" o LIMK*&I%N1, MI?#L*IEN1, M*N*&I%N1, $P#&I?ALN# %IP*V# - Vrlo )u e)te u )vakoj /ivotnoj dobiC e-6e mu-ki )(ol - Vanj)ki !aktori koji (o oduju leukemiji; I*NIZIRA?1NA ZRAE#N?A, RAZNI K#MI?$KI $P*?#VI, VIR1$I (RNA-onko eni viru) ti(a &" - AK1%N# L#1K#MI?# o Akutne bole)ti ,emato(oet)ko )u)tava, karakteri.irane omilanjem ne.reli, )tanica koji ne )a.rijevaju .bo e a je (oreme6eno normalno )tvaranje krvni, )tanica o >ole)t mo/e nalikovati na neku in!ektivnu bole)t, !ebrilnu, .imica, malak)alo)t, u(ale /drijela i ornje re)(5 trakta o 0 5 va/no je utvrditi mlade )tanice u (eri!ernoj krvi, i ne)tanak me7u)tadija ra.voja )tanicaC broj trombocita redovito )manjen o 1)(je-no lijeenjeC AN%IMIKR*>NA $R#0$%VA, &I%*$%A%I&I, $1P$I%1&I?# KRVI I N?#NIB $A$%*?AKA o Lijeenje; a" R#MI$I?A8IN01K&I?A, b" R#MI$I?$KI P#RI*08K*N$*LI0A&I?A - Nelijeene leukemije kro. nekoliko tjedana do mje)eci .avr-avaju letalno u.rokovane krvarenjima u &D$, ka)nije in!ekcijama re)(iratorno trakta - KR*NIEN# L#1K#MI?# o $(orije tokaC imaju do)ta .reli, )tanica koje ni)u normale !unkcije, ali )u normalno oblika5 o 9ranulociti nemaju en.ima -to )manjuje nji,ovu )(o)obno)t !a ocito.eC (oreme6ena !unkcija eritrocita i trombocita - KR*NIENA 9RAN1L*&I%NA (MI?#L*%IENA" L#1K#MI?A o Pri(ada mijelo(roli!erativnim bole)tima koja )e naje-6e javlja i.me7u H3 ' 44 odina, be. ob.ira na )(ol5 o 1.rok (etiolo ija" nije (o.nat ali mo/e biti ioni.iraju6e .rake o Klinika; (oetak je )(or i ne(rimjetan ' bole)nik ubi tek, (o)tu(no mr-avi, nema )na e, (o)taje blijed i umoran, )(lenome alija ' karakteri)tina5 Ka)nije u u.na(redovaloj !a.i dola.i do !ebrilno)ti, ,e(atome alija i )(lenome alija, u mno im unutarnjim or anima leukemini in!iltratiC anemija (ro redira5 1 )le.eni )e (ojave in!arkti koji bole)niku u.rokuju bol (od lijevim rebrenim lukom o I),od; kronina !a.a traje + ' M odine5 %ada u vi-e od +8H bole)nika (rela.i u akutnu mijelocitnu leukemiju koja .avr-ava letalno kro. nekoliko tjedana

o LI?#E#N?#; radioaktivnim !o)!orom, .raenjem )le.ene i cito)taticima, nekima tran)(latacija ko-tane )r/i5 1nato tera(iji, ve6ina .avr-i letalno unutar 4 odina od d 5 Ane)ija i0i /0a:okrvno/t - Patolo-ko )tanje kod koje je )manjena koliina ,emo lobina i8ili eritrocita - 0I?A9N*$%IKA; )manjen broj i8ili koliina ,emo lobina i8ili eritrocita - *b.irom na veliinu eritrocita ra.likujemo; o NORMONO,ITNE ' imaju normalne M&V ()rednja vrijedno)t volumena #" i M&B& ()rednja vrijedno)t konc5 B u #" vrijedno)ti )u N*RM*KR*MN# o MIKRO,ITNE ' imaju )ni/en M&V i M&B&5 - Po)toji AK1%NA I KR*NIENA
AN#MI?# Z>*9 AK1%N*9 91>I%KA KRVI I D#L?#ZA (anaemia posthaemorrhagica, sideropenica)

o Na)taje kao (o)ljedica i.nenadno , na lo ubitka krvi .bo o.ljeda ve6i, krvni, /ila ranjavanjem, u (rometnoj ne. odi, krvarenje i. variko.iteta jednjakaR o KLINIKA; ovi)i o koliini i vremenu i. ubljene krviC na li ubitak vi-e od A l krvi mo/e i.a.vati -okC ZNA&I; )labo)t, .nojenje, br. )lab (ul) i ubr.ano di)anje, $:$ tlak u (oetku normalan, br.o (ada i)(od A33 mmB o LI?#E#N?#; .au)taviti krvarenje, nadomje)titi i. ubljenu krv - AN#MI?# Z>*9 KR*NIEN*9 91>I%KA D#L?#ZA I KRVI (anaemia sideropenica) o Kronini ubitak krvi u.rokuje anemiju )amo onda kada je re enerativna )(o)obno)t eritrocito(oe.e manja od ubitka ili kada )u (riuve Ke i)cr(ljene5 o 0ola.i do (romjene na noktima ( ube )jaj, (o)taju i.bra.dani i lomljivi, udube )e (o(ut amca", ko)a ()u,a, lomljiva, i)(ada", je.ik i. leda kao i. laan, )metnje utanjaC ako je anemija i.ra/enija dola.i do ta,ikardije i di)(neje kod na(ora o Lijeenje (re(aratima /elje.a - AN#MI?# Z>*9 P*?AEAN# RAZ9RA0N?# #RI%R*&I%A (,emolitike anemije" o NA$L?#0N# B#M*LI%IEK# AN#MI?# - Zbo na)lije7eni, (oreme6aja eritrociti imaju (atolo-ki i. led (olumje)eca, )kra6en /ivotni vijek, bole)nici ne mo u (ravilno di)ati, )vaka tri mje)eca (otrebna tran)!u.ija (ri.ici od BIV-a, ,e(atiti)aR" ili tran)(lantacija ko-tane )r/i - AN#MI?# Z>*9 P*R#M#N#N*9 $AZRI?#VAN?A #RI%R*&I%A o 0#KI&I%ARN# AN#MI?# o M#9AL*>LA$%IEN# AN#MI?# - A5 P#RNI&I*ZNA AN#MI?A (u.rok ' atro!ini a)triti)" - +5 AN#MI?A 1ZR*K*VANA 0#KI&I%*M K*LN# KI$#LIN# - AN#MI?# Z>*9 IN$1KI&I?#N&I?# K*Q%AN# $RDI (APLA$%IEN# AN#MI?#" o *t(orne na lijeenje, e)to )mrtono)ne - L#1K*&I%*ZA I L#1K*P#NI?A o Kod mno i, bakterij)ki, in!ekcija (leukocito.a", kod trauma i )tre)a, akutna krvarenja, in!arkt i embolijeR o L#1K*P#NI?A ' .nak o-te6enja ioni.iraju6im .raenjem, cito)taticima, nekim lijekovima, kod neki, .ara.ni, bole)ti

#OLESTI RO#AVNO. S!STAVA Anato)ija i 2i1io0ogija - Probavni )u)tav )e )a)toji od u)ne -u(ljine, /drijela, jednjaka, /eluca, tanko i debelo crijeva - Probavni )u)tav u cijelo)ti )lii du akom -u(ljem kanalu - Njemu (ri(adaju i /lije.de )linovnice u)ne -u(ljine, jetra i u-teraa - Zajedniki .adatci (robavno )5 )u; (rimanje ,rane, tran)(ort, (robava, od)tranjivanje ne(otrebni, tvari - Deludac i crijeva o()krbljeni )u brojnim /lije.dama koje )talno lue (robavne )okove i )lu., a tim )okovima (ridru/uju )e )okovi /lije.da )linovnica, jetre i u-teraeC najva/niji )u en.imi - #n.imi )u (roi.vodi /ive )tanice, vrlo )lo/ena kemij)ko )a)tava i (ri(adaju (roteinima - #n.imi u najmanjim koliinama i.ra.ito ubr.avaju i u)mjeravaju kemij)ke (roce)e u or ani.mu ro:ava - Probava (oinje u u)noj -u(ljini dje )e ,rana u)itnjava i mije-a )a )linom koju lue /lije.de )linovnice ((odu-ne /lije.de8 landulae (aroti)C (odviline /lije.de8 5 )ubmandibulare)C (odje.ine /lije.de8 5 )ublin uale)"5 - $linom )e lui i !erment (tijalin ili (ljuvana amila.a, koji u u)noj -u(ljini (oinje ra)tvarati -krob i malto.u na jedno)tavnije )(ojeve5 $a/vakani )adr/aj .atim (rola.i kro. (,arInU, oe)eo(,a u), /eludac5 0a ,rana ne bi oti-la u trac,eu, brine )e e(i loti)5 - 1 /elucu (oinje (robava bjelanevina5 Pe()in i B&l ra)tvore bjelanevine na jedno)tavnije )(ojeve5 Brana (rola.i kro. (iloru) u duodenum5 Probava u /elucu )e odvija u ki)eloj )redini5 - 1 duodenum )e ulijevaju i jetreni i u-terani )okovi5 I. u-terae dola.e en.imi .a (robavu -e6era (amila.a", bjelanevina (tri()in", ma)ti (li(a.e"5 A i. jetre dola.i /u koja (oma/e u ra. radnji i u(ijanju ma)ti5 - Probavni )okovi tanko crijeva ra. rade bjelanevine na najjedno)tavnije )(ojeve ' aminoki)eline, koje )e u(ijaju u krv5 Si)4to)i i 1nakovi :o0e/ti 4ro:ave - 91>I%AK %#KA je katkad jedini .nak bole)ti /eluca ili crijeva, (onekad i jetrena bole)t - M1ENINA i P*VRANAN?# e)t .nak bole)ti (robave5 Munina obino (ret,odi vomitu)u - P*VRANAN?# je re!lek)na radnja na)tala renjem (Iloru)a i trbu-ni, mi-i6a, (ri emu o)oba i.baci /eluani )adr/aj na u)ta5 $vaki (ovra6eni )adr/aj treba )auvati do lijenikova dola)ka te .abilje/iti koliinu, ue)talo)t, narav (ovra6anja5 Alko,oliari obino (ovra6aju malo )lu.i ujutro5 Naje-6i u.rok )u akutna otrovanja ,ranom, lijekovima i dru im tvarima5 - Q%1&AN?# je (ovremeni r dija!ra me5 Na)taje kod na lo u.imanja ,rane ili teku6ine, ali i kod te-ki, bole)ti5 - D9ARAVI&A je o)je6aj neu odna /arenja u.rokovan ubacivanjem /eluano )oka u jednjak ili /drijelo5 - M#%#*RIZAM8NA01%*$% je )tanje koje vidimo kod mno i, vrlo te-ki, bole)ti (robavni, or ana5 Prevelika koliina (linova u tankom i debelom crijevu je u.rok5 - *%#DAN* 91%AN?#80I$KA9I?A obino u(u6uje na (romjene u jednjaku, /drijelu ili u)tima - N#19*0AN ZA0AB )e javlja kod mno i, bole)ti (robavni, or ana, o)obito u)ta

- IZN#NA0NA >*L u trbu,u )e javlja (rilikom (uknu6a vrijeda, /uni, kolika, akutna nekro.a u-terae, otrovanje lu/inama, ki)elinama5 >ol je jaa -to )e na lije (ojavi5 - P*R#M#NA?I $%*LI&# ' i. led )tolice je (romjenjen, kao i neki dru i (arametri, kao kon.i)tencija, koliina, (rimje)e i )l5 - $vjetlocrvena krv (otjee i. anu)a i rektuma (!i)ure, tumori, ,emoroidi", tamnocrvena i. debelo crijeva, a melena (crna kao katran, lje(ljiva i jako .audara" i. jednjaka, /eluca, ornje dijela tanko crijeva5 - 0I$P#P$I?A8IN0I9#$%I?A o.naava neurednu (robavu5 Primjenjuje )e .a o.naku boli ili neu ode u donjem (odruju (r)iju ili u trbu,u5 Katkad (ra6ena muninom i (ovra6anjem - *P$%IPA&I?A je i.o)tanak )tolice vi-e od tri dana5 - IK%#R1$ ili D1%I&A je va/an .nak bole)ti jetre i /uni, or ana - *PNI $IMP%*MI I ZNAK*VI