...

. ^mBimrr'

<5C ,< C<c r<

c*
c<

t*
.<
'.<'

r<r

co
<

<
<

a c<
St^

<K<

r
'<

c<
Cf

<
^'(

tjt

n
c-

<

c
c

"
(

^K.

fe,

V^

^^
"^

^B^ '<^
<

^K '^
i 1

<.

^s^^

t Sk ^t "^

^l^^^r ^^^V~~

H^
^B^^
,^/l^
^^^~-

^MKT ^^^^
'liwcr

^BWtl

'

<

^ : ^ . ' c
2E: '''S'.
<&

<

<''

'-;

r
<
' '

T ^ <^ pr T
^^Sl BBKT
:
'

-^T

'*T"

-SF
r

4Kr

^fl^
^*

'^^ST
cifliS

r
r

^
r^

BT

4K ^^ r

r ^

*r <r rr

f^ '^ r <3r

i^^r^a-

<r^ar

f^

^ rwr ar ^*ar
jr-M' ^: *^:
:<^

xar

cr rc i^

<

ri-^ rr

r ^

^V

^ ^

S^ ^^

JW

UIUl mil
i

BM

BDBOB

il
i

V ii ^|MMM n |j|i)fiMil||iiiiiirimiiiikiiiOitimii^riiiii^^
i

'

C^

C<

c< C<

c<

c<
4

c r
c

c
<
c

e g:
c: d c

C'

<

C*.

G<C
c.;<

CCC
<.

C<^C
(.< c

cv.

c:<:^<.

CX c< ct cz c<

CL<
ti<

_<^

(.<
r

c c
c

c<
c
1

<

<

<

ci>_<:

S!

c^ or

or

cc

<3

or

<3c
'

C ^

*
'
<

c:

ci*<

<-;

-^ d^
-iit
'
'

C./-<

<

^ < r<
r

: < c' < '' C * ^: o:. <r< c <

< cx
'CES'
.

o
*r

f
<

"^

<

f <S6r''

<

<>

<

c<i<
'

Ci
c~

c.i<'

-<
_<

'

< C < :<< c < i ,r ^

<;<

'<?

C.;<
c_:>*.

<C_* <' 'C:* <",c3*c

<
'

<

'<,

^.Aft
(

< CT<
C

rft

Z//

y/A

Digitized by tiie Internet Arciiive

in

2010 with funding from

University of Toronto

littp://www.arcliive.org/details/deimitationecliriOOtliom

DIITATIONE CHRISTI.

o\

^<^
'*';
^'i '

,^i

Lipsiai', T>iii Ureitkoplii ft

Hartelii.

N D E
LIBER
I.

X.

Admonitiones ad spiritualem vitam

utiles.
1'at,'.

CAPUT

1.

l)e iraitatione Christi

et

contemptu mundi omniuuKiue

ejut^

vanitatum
2.

3
ti

3.
4.
5.

6.
7.

8. 9.

10.
11.
12.
i:i.

14.
15.

10.

17.
18. 19.

20. 21. 22.

2:J.

24.
2.5.

De humili sentire sui ipsius De doctrina veritatis De providentia in agendis De lectione Sanctarum Scripturarum De inordinatis affectibus De vana spe et elatione fugienda De cavenda niraia familiaritate De ohedientia et subjectione De superfluitate verborura De pace quaerenda et zelo proficiendi De utilitate adversitatis De resistendo tentationibus De temerario judicio vitando De operibus ex caritate factis De sufFerentia defectuum aliorum De monastica vita De exemplis sanctorum Patrum De exercitiis boni Eeligiosi De amore solitudinis et silentii De compnnctione cordis Do consideratione humanae miseriae De meditatione mortis De judicio et poenis peccatorum De ferventi emendatione totius vitae

iS

12
K!
14
I,i

17

Is
r.i

21

24
2.'>

2'l
:J1

:V2
:34
:i(i

:!9 4:j

47
.M)
.5.">

00
05

LIBER
CAPUT
1.

II.

Admonitiones ad interna trahentes.

2. 3. 4.
.i. tj.

7.

8. 9.

10. 11.
12.

De De De De De De De De De De De De

interna conversatione

7;t

humili submissione

7^
(Ml

bono pacifico homine pura mente et simplici inteiitiune

propria consideratione
laetitia

sl

M
S*i

bonae conscientiae

amore Jesu super omnia famiHari aroicitia Jesu carentia omnis solatii
gratitudine pro gratia Dei

SS
!)0 9:i iis

pancitate

amatorum

cruci.s

Jesu

....
.

loj
IO."i

rogia via sanctae crucia

LIBER
CAPUT
1.

UI.

De interna consolatlone.

2.
3. 4. 5. G.
7. 8.

0.
1(1.

11.

12.

De interna Christi locutione ad animam fldelein Quod veritas intus loquitur sine strepitu verborum Quod verba Dei sunt audienda cum humilitate Quod in veritate et humilitate coram Deo conversaudum est. De mirabili aftectu divini amoris De probatione veri amatoris De occultanda gratia sub humilitatis custodia De vili aestimatione sui ipsius in oculis Dei Quod omnia ad Deum sicut ad finem ultimum sunt referenda Quod spreto mundo dulce est servire Deo Quod desideria cordis examinauda snnt et moderanda De informatione patientiae et luctamine adversus concupi.
. .

ll-i

117

119
lit

120

130
1:}3

137
13!

141

144

scentias
13. 14.
1.5.
It).

14l>
.

Do De

obedientia liumilis subditi ad exemphim Jesu Christi

14!
l.il

occultis Dei judiciis considerandis, ne e.xtoIlamur in bonis

.

Qualiter standum sit ac dicendum in omni re desiderabili.

1.S3

17.

18.

Quod verum solatium in solo Deo est quaerendum Quod omnis sollicitudo in Deo ponenda est Quod temporales miseriae exemplo Christi aeqnanimiter sunt
ferondae

....

l.Vi l.Vs

It>"
.

10.
2(1.

21.

De tolerantia injuriarum, et quis verus patiens perhibetur De confessione propriae infirmitatis et htijus vitae niiseriis Quod in Deo super omnia bona et dona requiescendum est

1(12

Ki.S

Ki^

CAPUT

22.
23.

24. 25.
2<i.

De recordatione multiplicium beneficiorum Dei De quatuor magnam importantibus pacem De evitatione curiosae inquisitionis super alterius

172
17f)

vita

.179
.

In quibus flrraa pax cordis et verus profectus consistit De eminentia liberae mentis, quam supplex oratio magis
.

181

27.
28.

meretur quam lectio Quod privatns amor a summo bono maxime

Contra linguas obtrectatorum

l'''^

retardat

1S6

180
.

29. 30.
31.
.32.

. Qualiter instante tribulatione Deus invocandus est . . De divino petendo auxilio et confidentia recuperandae gratiae
. .

190 192

33. 34. 35.

36.
37.

196 De neglectu omnis creaturae, ut Creator possit inveniri 199 De abnegatione sui ipsius et abdicatione omnis cupiditatis De instabilitate cordis et de intentione finali adDeum habenda 201 203 Quod amanti sapit Deus super orania et in omnibus 206 Quod non est securitas a tentatione in hac vita 208 Contra vana hominum judicia De pura et integra resignatione sui ad obtinendum cordis
.
.

libertatem
38. 39. 40.

210

41. 42. 43.

44.
45.

46.

De bono regimine in externis et recursu ad Deum in periculis 212 214 Quod homo non sit importunus in negotiis Quod homo nihil boni ex se habet et de nullo gloriari debet 215 218 De contemptu omnis temporalis honoris 219 Quod pax non est ponenda in hominibus 221 Contra vanam et saecnlarem scientiam 223 De non attrahendo sibi res exteriores Quod omnibus non est credendnm, et de facili lapsu verborum 225 De confidentia in Deo habenda, quando insurgunt verborum
.

jacula
47. 48. 49.

227
vita snnt toleranda
.

Quod omnia gravia pro aeterna

233

De De

die aeternitatis et hujus vitae angustiis

235
240

desiderio aeternae vitae, et quanta sint certantibus prae-

mia promissa
50.

Qualiter

homo

desolatus debet se in

51.

52.

53.

54.
55. 56.

deficitur a Quod humilibus insistendum est 250 summis Quod homo non reputet se consolatione dignum, sed magis 251 verberibus reum 2.54 Quod gratia Dei non miscetur terrena sapientibus 256 De diversis motibus naturae et gratiae 252 De corruptione naturae et efficacia gratiae divinae Quod nos ipsos abnegare et Christum imitari debemus per

manus Dei operibus, cum

oiFerre

245

....

....

crucem

266

Pag.

CAPUT

57.

Quod liomo non

defectus

sit

nimip dejectns, qiiando in aliquoii labitnr

269
.

58.
50.

De altioribus rebus et occnltis Dei judiciis non scnitandis Quod omni.s spes et fidncia in solo Deo est figenda
.
.

271

2~S

LIBER

IV.
Altaris.
2^:1

De Sacramento

Devota exliortatio ad sacrani Oommunionein CAPUT 1. Cum quanta reverentia Christus

2.

sit

suscipiendns

2S4

Quod

iiiagna bonitas

et caritas

Dei in Sacramento liomini

2'.i2

exliibetnr
:i.

Quiid utile sit saepe commnnicare

Quiid multa bona praestantur devote communicantibus
l)e dinnitate
.
.

2fiC
.

l.

'MH)

5.
fi.

Sacramenti et statu sacerdotali

. .

'MH
. .

7. 8.
il.

Commnnioneni De discussione propriaeconscientiae et emendationis proposito De oblatioue Christi in cruce, et propria resignatione Quod nos et omnia nostra Deo debemns ofFerre et pro omniInterrogatio de exercitio ante
. . .

;t07

'MS
311

bu.s
10.
11.

orare
.
.

313
.

Qudd sacra Communio de facili non est relinqnenda. Quod Corpus Christi et sacra scriptnra maxime snnt animae
iid^-li

317

necessaria

321
se

12.

Qiiod

inagna

diligentia

debet

cominnnicaturus

Christo
327

praeparare
|:t.

Quod

toto corde aniraa devota Christi

nnionem

in Sacramento

affectare debet
14. 15.

330
333

De quorumdam devotorura ardenti desiderio ad Corpns Christi Quod gratia devotionis liumilitate et sni ipsins abnegatione
acquiritur

335
et eins

l(i.

Quod necessitates nostras Christo aperire

postularc deberans

gratiam
338

17.
is.

De ardenti ainore et velieinenti desiderio snscipiendi Christum Quod homo non sit cnriosns scrutator Sacramenti, sed humilis iinitator Christi, snbdendo sensnm snum sacrae fidei
.
.

340

:t44

'-

M&

)S:^.

JTiWjS^x^l-li-^v
^^v:^

mW'^

M i' f
-

./4

LIBER

I.

ADMONITIONES AD SPIRITUALEM VITAM UTILES.

1.

1.

CAPUT
De
imitatione Ghristi
et

I.

contemptu mundi

omniumque

ejus vanitatum.

ir/ u i s e q u i t u r ni e u o n a ni b u 1 a t in tenebris, dicit Dominus. Haec sunt

,

I.

1.

verba Christi, quibus adinonenuir

tcnu.s vitani ejus et niores

quasi

iiniteniur,

volunuis veraciter illuniinari et ab onuii

caecitate cordis liberari. Suniniuni igitur
.studiuni nostruni sit in vita

Jesu Christi
doctrinas
spirituni

nieditari.
2.

Doctrina

ejus
,

onines
et

Sanctoruni
liaberet,

praecellit

qui

abscouditum
Sed contingit
,

ibi

nianna

in-

quod multi ex frequenti auditu Evangelii parvum desiveniret.

derium sentiunt quia spiritum Christi non habent. Qui autem vult plene et sapide verba Christi intelligere oportet
,
,

ut

totam vitani suani

3.

illi

studeat con-

forniare.

Qiiid prodest tibi alta

,

de Trinitate
,

disputare
displiceas

si

careas

hurailitate

unde
verba

Trinitati"?

^J

Vere
et

alta

non faciunt sanctum

tuosa
vita
efiicit

justum, sed virOpto Deo carum.

m
%H

magis sentire compunctionem quam scire definitionem. Si scires totam Bibliam quid et onmium philosophornm dicta totum prodesset sine caritate Dei et
,

iiratia?

Vanitas vanitatum
i

et oni-

nia

amare Deiun Ista est sumnia saet illi soli servire. ])ientia per contemptum mundi tendere ad regna coelestia.
Van
t

praeter

4.

Vanitas igitur
illis

est, divitias peritnras

quaerere et iu

sperare.

Vanitas quoin

que

est

honores ambire et

altum se

extollere.

Vanitas est, carnis desideria

sequi, et illud desiderare.,

unde postmoVanitas
est,

dum

graviter oportet puniri.

,

longam vitam optare

et

de bona vita

modicum

curare. Vanitas est, praesentem

vitam solum attendere, et quae futura sunt non praevidere. Vanitas est, diligerc

quod cum omni celeritate transit, et illuc ubi sempiternum manet non festinare gaudium. 5. Stude ergo cor tuum ab amore visibilium abstrahere et ad invisibilia te transferre. Nam sequentes suam sensua,

litatem raaculant conscientiam, et perdunt

w.

Dei gratiam.
;t.

Eccl.

1,

2.

^l
( A IM
De

Jl.

hamili Eentire sni ipsins.

vJiiiuis honio naturaliter

scire desiderat, sed scienria

sine

tiniore

Dei quid

iuiportat?

Melior est pro-

fecto liuinilis rusticus, qui

Dco
j

servit,

quaui super,

bus phiiosophus

qui

se

-^'

cursum coeli considerat. Qui beue se ipsum cognoscit, sibi ipsi vilescit,
ue^lccto

nec laudibus delectatur humanis.

Si sci-

rcm omnia, quae in mundo sunt, et non essem in caritate, quid me juvaret coram
Deo, qui
2.

;^J

me

judioaturus est ex facto?

invenitur
distractio
et

Quiesce a nimio sciendi desiderio,

quia
videri

magna
et

ibi

deceptio.

Scientes libcnter volunt docti

sapientcs
dici.

Multa
niliii

sunt,

(juae scire

animae i^arum vel

,

prodest.

Et valde insipiens est

uiagis iutendit

qui

aliis

rebus
^v^

deserviunt.

quae saluti suac Multa verba non satiant aniliis,

quam

mam,
vt

scd bona vita refrigerat mentem,

conscientia

'^]

pura

magnam ad Deum

l)raestat coufidentiam.

3.

Quanto plus

et melius scis

tanto
sancte

gravius
vixeris.

judicaberis

inde

nisi

Noli ergo extolli de ulla arte vel

,

scientia
notitia.

sed potius

tinie

de data

tibi

Si tibi videtur,

quod multa

scias,

et satis

bene intelligas, scito tamen, quia multo plura, quae nescis. Noli saperealtum, sed ignorantiam tuam
sunt
fatere.

magis
ferre
,

Quid
in

te

vis alicui

prae-

^i

cum

plures doctiores te invenianlege

periti?
et
discei'e

tur

et

magis
utiliter

Si
,

vis

aliquid

scire

ama

nesciri et pro nihilo reputari.

4.

Haec

est

altissima

et

utilissima

lectio, sui ipsius

ctio.

vera cognitio et despeniliil

De

se ipso
et

tenere, et de aliis

semper bene

alte sentire,

magna

sa-

pientia est et perfectio.

Si videres alium

aperte peccare vel aliqua gravia perpetrare,

Omnes

non deberes te meliorem aestimare. fragiles sumus sed tu neminem

,

fragiliorem te ipso tenebis.

I.

2.

CAITT

111.

De doctrina veritatis.

M\

r^ elix,
se docet
ct

quem
,

veritas per

iion per fioruras

transeiinte.s, .xed

voces
se

sicuti

habet.

Nostra
sensus
raodiprode.st

opinio

et

noster
fallit et

saepe nos

cum
^^"'ys

videt.

Quid

magua
ijuia

cavillutio

de occultis et obscuris
(irandis
et

rcbus, de quibus nec arguenuir in judicio,

ignoraviuius?
neglectis

insipieutia,

(|uod
ultro

utilibus

necessariis.
et

intendimus

curiosis

damnosis.

Oculos habentes non videraus.

Et quid nobis de generibus et speCui aeternum verbum loquitur, a multis opinionibus expeditur. Ex uno vcrbo onmia, et unum loquuntur orania.
2.

ciebus'.'

Er^v

et hoc est principiura, quod et lo(]uitur nobis. Xemo sine illo intelligit aut recte judicat. Cui omnia unuui suut et qui oninia ad unum trahit et omnia in uno videt, potest stabilis cordc
,

2.

Joh.

8. 25.

\f-

-j)^:^

esse

et

in

Deo
!

pacificus

permanere.

veritas

Deus

tac

caritate perpetua.

me unum tecum in Taedet me saepe multa

in te est totum,

legere et audire

volo et desidero.
res
,

quod Taceant omnes doctocreaturae in con-

sileant universae
:

spectu tuo
3.

tu mihi loquere solus.

aliquis sibi unitus et
,

Quanto magis

interius

simplificatus fuerit

tanto plura

et altiora sine labore intelligit,

quia de-

super lumen intelligentiae accipit.

ribus

Purus,

simplex et stabilis spiritus in multis ope-

non dissipatur, quia omnia ad Dei honorem operatur, et in se otiosus ab omni propria exquisitione esse nititur. Quis te magis impedit et molestat, quam tua immortificata aflfectio cordis? Bonus
et

devotus homo opera sua prius intus

disponit,
illa

quae

foris

agere debet.
desideria

Nec

trahunt

eum ad

vitiosae

inclinationis, sed ipse inflectit ea

ad arbiQuis

trium rectae intentionis

vincere se ipsura?

et rationis.

habet fortius certanien, quara qui nititur

Et hoc deberet esse

:

negotiura nostrum

vincere

videlicet se
fieri

ipsum, et quotidie se ipso fortiorem

atque in raelius proficere.

4.

Oinnis perfeetio in hac vita quan-

(lam inipLTfectionem sibi hahet annexani,

et

omnis speculatio nostra quadam caligine

Iluniilis

iion caret.
\

sui cognitio

certior

profunda scienNon est culpanda scientia tiae inquisitio. aut quaelibot rei notitia, quae bona est
ia est atl

Denm quam

in se cousiderata et a

Deo

ordinata,

sel

praef(!renda est semper bona conscientia

et

virtuosa
scirc

vita.

Quia

student
vivere,

magis
ideo

plures

quam bene

saepe crrant ct paene nullum vel cuni fructum ferunt.

5.
si

modi-

tautaui adliiberent diiigentiaui

vitia et virtutesinseremlas

ad exstirianda
sicuti

admovendas quaestiones.nonfiercnt
Certe adveniente

tanta mala et scandala in populo, nec tanta

dissolutio in coenobiis.
die judicii

non quaeretur a nobis, quid

legimus, sed quid fecimus, nec quara bene

diximus, sed
magistri,

mihi, ubi sunt

viverent

quam religiose viximus. Dic modo omnes ilii domini ct quos boue novisti, dum a<llHU' et>studiis Horerenf.' Jam eorum
alii

]>raebendas
ile

possident, et nescio utrum

eis recogitent.

In vita sua aliquid esse

illis

videbantur, et

modo de

tacetur.

(i.

quam
vita
!

cito trausit gloria uiundi!

Utiuam
ipsorum
sent.

eorum
multi

scientiae concordasset

tunc bene studuissent et legis-

Quam

pereunt per

vanam
dili-

scientiam in lioc saeculo, qui parum curant de Dei servitio.

Et quia magis
,

gunt

quam liumiles ideo evanuerunt in cogitationibus suis. Vere magnus est, qui magnam habet carimagni
esse

tatem.
est,
et

Vere magnus

est, qui in se parvus pro nihilo omne cuhnen lionoris est,

qui omnia terstercora, ut Ohristum lucrifaciat. Et vere bene

ducit.

Vere prudens

rena

arbitratur ut

doctus est, qui Dei voluntatem facit et

suam voluntatem

relinquit.

C.

Kom.

1,21.

rhil.

3,

I.

i.

CAPIT
De

IV.

providentia in agendis.

N,on est credenfluin oniiii

verbo nec instinctui,

sed caute et lonpmiuiiter

res est secundum Deuni ponderanda. Proli dolor'

saepe
ijuam
ditur et dicitur
])erfecti
:

nialura

facilius

bonum de

alio cre-

ita infirmi

sumus.

viri

non

facile

credunt

Sed omni

enarranti,

quia sciunt liumanam infirmiin verliis

tatem ad nialum proclivem et

satis labilem.
2.

Magna

sapientia est
,

non esse prac-

cipitem in agendis
pertinct,

nec pertinaciter in propriis stare sensibus. Ad hanc etiani

credere

uon quibuslibet hominum verbis nec audita vel credita niox ad

aliurum aures eifundere.

Cum

sapiente

et conscientioso viro consiliuni

habe
,

et

quaere pOtius a meliore instrui

tuas adinventiones sequi.

quani

Bona

vita facit

hoininem sapientem secunduni Deuni et oxpertum in multis. Quanto quis in se

fjfW^
))

hiiniilior fuerit
iii

et

Deo

subjectior

tanto

omnibus

erit sapientior et pacatior.

CAPUT
De
lectione

V.

VCJ

Sanctarum Scripturarum

eritas est in Scripturis

sanctis

quaerenda

non
scri-

eloquentia.

Omnis
eo

ptura

sacra

spiritu

quo facta est. Quaerere potius debemus

(lebet legi,

Qm

utilitatem

in

scripturis

quam

subtilitatem sermonis.

Ita libenter

(levotos et simplices libros legeredebemus,

sicut altos et profundos.

Non

te oifendat

auctoritas scribentis,

utrum parvae vel niagnae litteraturae fuerit, sed amor purae veritatis te trahat ad legendum. Non
quaeras, quis lioc dixerit,
catur,
2.

sed quid dised veritas Sine

lo-

attende.

Homines transeunt
in

Domini manet
Ps.

aeternum.

personarum acceptione variis modis

2.
llfi, 2.

(luiturnobls Deus. CuriositJis iiostia .saepc

110.S

iinpedit

iii

lectione scripturanini. cuin

voliiniii.s

intelligere et discutere, ubi sim-

Itliciter est

transeunduni.
humiliter

.Si
,

vis profectuni
sinipliciter
et

liaurire

lege

fideliter,

nec unquani velis habere nonien

Interroga
libenter
,

.scientiae.

et

audi

tacens .Sanctoruui verba, nec displiceant

tibi

parabolae senioruru

sine causa enini

non proferuntur.

CAPUT
De
^y'

VI.

inordinatis affectibus.

'uandociUKiuehonioaliQ.
qiiid

inordinate

ajipetit,
fit.

statim iu se inquietus

Superbus

et

avarua nun;

quain quiescunt

pauper

et liuiniiis spiritu in niul-

titudine jiacis conversatur.

lloiuo
,

qui

necdum

in

se perfecte inor-

tuus

est,

cito tentatur et vincitur in par-

vis et vilibus rebus.

et

Infirnms in spiritu
et

quodanimodo

adhuc carnalis

ad

sensibilia inclinatus

difticulter se potest

Ei

%\

a terreuis desideriis ex toto abstrahere.

Et ideo saepc habet

.subtrahit
;

tristitiam

cuni se
,

leviter

etiam indignatur
fuerit

si

quis ei resistit.
2.

Si

autem prosecutus

quod

concupiscit, statim ex reatu conscieutiae

gravatur,

quia secutus est passionem suam, quae nihil juvat ad pacem, quani quaesivit. Resistendo igitur passionibus invenitur vera pax cordis, non autem eis
>

serviendo. Non est ergo pax in corde hominis carnalis, non in honiine exterioribus dedito, sed in fervido et spirituali.

CAPUT
De vana

VIT.

spe et elaticue fugienda.

V anus
suam ponit

cst,
in

qui si)cm

hominibus

uit in creaturis.

Non puamore

(lcat te aliis servire

Jesu Christi, et pauperem in hoc saeculo videri. Non

stes super te ipsum,
in

sed

Deo spem tuam coustitue. Fac, quod iu te est, et Deus aderit bonae voluntati tuae. Non confidas in tua scientia vel

;i;<tuti:i

cujusciinque viventis

sed magis
et

in

Dei gratia, qui adjuvat liumiles

2.

de

'M
L%
[rtfj;

se prae.sumentes liuuiiiiat.

Ne
qui

gloiieris iu divitiis,

si

adsunt,

nec in amicis, quia potentes sunt, sed in

Deo

oninia praestat

et

se

ipsum
te

super omnia dare desiderat.

tollas

Xon

ex-

de magnitudine vel pulchritudin' quae modica etiam infinnitate corporis

,

corrumpitur et defoedatur. Non placeas tibi ipsi de habilitate aut ingenio tuo, ne
displiceas Deo, cujus est totum, quidquid
l)oni naturaliter habueris.
ii.

Xon

te reputes

aliis

meliorem
,

ne
qui

forte
scit

coram Deo deterior habearis

m r^
i^jli

fll'

Non superbias quid est in homine. de operibus bonis, quia aliter sunt judicia Dei qiiam liominum, cui saepe disquod hominibus
consen^es.
placet.

plicet,

Si aliquid

M
I

honi habueris, crede de aliis meliora, ut

humilitatem

Non

nocet

si

omnibus

te

supponas

nocet auteni pluri-

iiium, si vel uni te pracponas.

cum

humili, iu corde

Jugis pax autem superbi zelus

et indignatio frequeus.

ii

-^

z^
CAPUT
De cavenda nimia

VIIL
familiaritate.

N
re
1

111 11 i

li

111 i 11 i

Ve es co

r t

u u m sed
,

cum

sapiente et

timente

Deum age causam Cum juvenibus et

neis rarus esto
:

tuam.
extra-

cuni divi-

tibus noli blandiri, et co-

ram niagnatibus non

libenter
,

apparcas.

Cum
votis

humilibus et simplicibus
et

cum deet

morigeratie
sunt,

sociare
pertracta.
;

quae

aedificationis

taiuiliaris alicui mulieri

sed in

Non sis communi

omnes bonas mulieres

Soli

Deo commenda.

Deo

esse, et
2.

et Ang-elis ejus opta familiaris liominum notitiam devita.

Caritas habenda est ad omnes, sed

faniiliaritas

non expedit.

Quandoque ac-

cidit

ut persona ignota ex bona fama

,

lucescat

cujus praesentia oculos intuen-

tium

offuscat.

Putamus
nostra
,

aliis

placere

ex

conjunctione

et

incipiiiius

1.

Eccl.8, 22.

I.

8.

niaf^is

displicere

ex nionim iniprobitatt

in noltis

considerata.

('AIMT
De
T

IX.

obedientia et snbjectione.

alde

niagnuni

est

lu

^
-

obedieutia stare, sub praelato vivere

,

et

sui

juris
tutiu-

j.

non esse
est

multo
in

5^

stare

subjectiont

quam
j^is
illi

in praelatura. Multi

sunt sub obedientia

e.\

mact

necessitate quani

ex caritate.
acquireut

poenam

liabent et leviter murniurant

'^

nec

libertatem

mentis

ni-i

ex toto corde propter

Deum

se subjiciant

Curre hic vel

nisi

in

non invenies quieteni humili^subjectione sub praelati

ibi
:

reginiiue.

Imaginatio locorum et mutatin

est,

niultos fetellit.
2.

Verum

quod unusipiisque

li-

benter agit pro sensu suo, et

inclinatui

ad eos magis, qui secum sentiunt. Sed si Christus est inter nos tuuc necessi'
,

est,

ut

relinquaraus etiam nostruni sen-

tire

propter

bonum

pacis.

Quis est
scire

ita

sapiens, qui
i]rgo
noli

omnia plene

potest?

nimis in sensu tuo confidere,

sed velis etiam aliorum

8i

bonum

est

tuum

seutire, et

sensum audire. hoc ipsum

propter

Demn

dimittis et alium sequeris,

magis exinde proficies. 3. Audivi enim saepe, securius esse

audire et accipere consilium

Potest etiam contingere,

ut

quam dare. bonum sit

aliis

uniuscujusque sentire
quiescere,

sed nolle

ac-

cum

id ratio

aut causapostulat,

signimi est superbiae aut pertinaciae.

('APUT
De

X.

superfluitate verborum.

^aveas tumultum liomi,

num

multum

quantum potes enim impedit

si

tractatus saeculariuni ge-

storum, etiam
intentione

simplici

proferantur.

Cito enim inquinamur vaiiirate et

captivamur.

taeuisse et inter homines

Vellem me pluries non fuisse. Sed

I.

10.

(|uaiu

taiu lihunter loiiiiiiiiur

ot invicein

tabulauuir, cuni tanicu raru

.sine

laesionc

conscientiae ad silentiuni lediinns? locutiones ab invicem consolari

Idoo

tam libenter loquimur, quia per mntuas

rjuaeri-

mus, et cor diversis cogitationibus fatij^atum optamns relevare, et multum libenter de his, quae diligimus vel cupinius,
vcl

quae nobis contraria sentimus,

2.

iibct

loqui et cogitare.

Sed proh dolor! saepe inaniter

et

frustra.
interioris

Nam
et

haec exterior consolatio divinae consolationis non

est.

modicum detrimentum

Ideo vigilan-

dum

est

ct

orandum, ne tempus otiose

sunt
loquere.

transeat.

Si loqui licet et expedit,

aedificabilia

quae Malus usns

multuni

ct negligentia
facit

profectus

nostri

ad incustodiam oris nostri. Jnvat tamen non parum ad profectnm spiritualem dcvota spiritualium rerum coUatio, maxime ubi pares animo et spiritu in Deo
sibi sociantur.

'fr^f

I.

10.

k\

APUT
et

XI.
zelo

De pace quaerenda

proficiendi.

M.
f

ultara

cern habere

possumus pnsi volumus

,

nos cum aliorura dictis et

factis, et

quae ad nostram curam non spectant, non

occupare.
test
ilie

Quomodo podiu

in pace mauere, qui alienis curis se interraiscet,

qui

occasiones
vel

forinsecus

quaerit

qui

parum

raro se intrinsecus

colligit?

Beati simplices, quoniam multam pacem

habebunt.
^ifmn

Quare quidam Sanctorum tam percontemplativi fuerunt? Quia niortificari omnino ab omnibus terrenis desi2.

fecti et

deriis studuerunt

et ideo totis medullis

cordis

Deo

inhaerere

atque libere

sibi

vacare potuerunt.
nimis

Nos nimium

propriis

occupamur passionibus et de transitoriis sollicitamur. Earo etiam unum vitium perfecte vincimus, et ad quoti-

I.

11.

Ij^
(lianiim
t'ri;;:i(li
;i.

profectum non attendimus

ot tepifli

iik-o

'

remancmus.
'

Si essenius nobisiiiet ipsis perfecte

,

inteuti

et

interius

miuinie

implicati,
et (ic
i

tunc possemus etiam divina sapere,

coelesti

contemplatione uliquid expcriri.

Totura et
([uia

maximum impedimentum est, non sumus a passionibus et concunec perfectam Sanctoruiii

ingredi.

Ijisccntiis liberi,

viam conamur

Quando

ctiaui

modicum

adversitatis occurrit, nimis cito

et

dejicimur,

ad liumanas

consolatione.-*

convcrtimur.
4.

Si niteremur, sicut viri fortes, stare

iu

proelio,

profecto

auxilium

Domini
Ipso

super

nos

videremus

de

coelo.

onim cortantes et de sua gratia spcrantcs qui nobis ccrtandi l)aratus est adjuvare occasiones procurat, ut vincamus. Si tantum in istis exterioribus observantiis
,

l)rofectum religionis ponimus, cito tinem

habebit devotio nostra.

Sed ad radicem

securim ponamus, ut purgati a passioni-

bus pacificam mentem possideauius.

5.

Si

omni anno unum vitium

viri

exstir-

paremus, cito

perfecti

efficeremur.
ut

Sod niodo contrario saepe sentimus,

f
I.

11.

2-2

'^'!l^'1

meliores

et

puriores

iu

initio

couver-

y||lk\,

sionis nos fuisse invenianius, quani post

multos annos professionis. Fervor et profectus noster quotidie

deberet crescere
si

,,,|)?l

sed nunc pro

fervoris

magno

videtur,

quis prirai

partem possit retinere. Si modicam violentiam nobis faceremus in principio, tunc omnia possemus facere cum
levitate et gaudio.
6.

Grave

est assueta dimittere

gravius est contra

ire. Sed si non quando superabis

sed propriam voluntatem

,

vincis

parva et

levia,

difficiliora ?

Resiste in

principio inclinationi tuae, et

malam de-

disce

consuetudinem. ne forte paulatim

te

ad majorem
si

ducat difficultatem.
tibi

adverteres,

quantam
,

pacem

et aliis

laetitiam faceres

temet ipsura bene hasoUicitior esses

bendo

puto

quod

ad

spiritualera profectum.

I.

II.

%
<'A1M T
De
utilitate

XII.

adversitatis.

JDonuui nobis
aliqnando
tiarietates

est,

quod
ali-

habeainus
et

quas gravitates
,

consaerH-

quia

ad cor rcvocant, quatenus se in exilio esse cojrnoscat, nec spem

liominein

.suam in aliqua rc nnindi ponat.

est,

Bonum

quod patiamur quandoque contraetiamsi bene ajarimus et inten-

dictiones, et male et imperfectc dc nobis

sentiatur,

dimus. Ista saepe juvant ad humilitatem

et a

vana

gloi'ia

nos defendunt.
testem
foris

Tunc
Deuiii

eniui

melius

interiorem

(luaerimus,

quando

vilipendimur ab

hominibus, et non bene nobis creditur. 2. Ideo deberet se horao in Deo totalitcr

firmare,

ut

non esset

ei

necesse

multas liumanas consolationcs quaerere.

(^uando
vel

homo h(mae
aut
,

vohintatis tribulatur

tentatur

malis
sibi

cof^itatiouibus

aftiii^itur

tunc

Deum
sine

magis necesnihil boni se

sarium

iutcllis^it,

(juo

I.

1.

%
P^J
tiiuc etiam tristatur, posse depi-ehendit gemit et orat pro miseriis, quas patitur
:

tuuc taedet

eum

diutius vivere, et

mor-

tem optat venire, ut possit dissolvi et cum Cliristo esse: tuuc etiam bene advertit, securitatem et plenam

pacem

in

mundo non posse

constare.

CAPUT
De

XIII.

lesistendo tentationibus.

'uamdiu Q,
vimus
et
,

iu

nuindo vitribulatioue

siue

tentatione

esse

non

possumus. Unde in Job scriptum est T e n t a t i o

:

est vita
per
t

hominis su.

e r r a ra

Ideo unus-

(piisque sollicitus esse deberet circa ten-

tationes suas, et vigilare in orationibus,

ue
qui

diabolus

locum inveniat decipiendi,

nuuquam dorniitat, sed circuit (luaerens, queni devoret. Nemo

i.

Phil.

1,

Xi.

25

t;im

sanctus

est

et

perfectus
;

qui non
et

liabeat
(i.s

aliquando

tentationes

plene

earore non possumus.

2.

'\

Sunt
,

tamen
licet
illis

tentationes

homini

valde utiles
ves, quia in

molestae sint et gra-

tur et eruditur.

homo humiliatur, purgaOmnes Sancti per multa.s

tentationes
transierunt

tribulationes
ct profecerunt.

et

Etqui tentationes sustiuere

reprobi
facti

nequiverunt,
fecerunt.
ctus,

sunt

et

de-

Non

est aliquis ordo

nec locus tam secretus,

tam sanubi non sint

<\
a
tentatio-

tentationcs vel adversitates.

"<.

Xon

est

homo securus

nibus totaliter, quamdiu vixerit, quia in

nobis est,

unde tentamur.

Ex quo

in

concupiscentia nati sumus, ima tentatione

seu tribulatione recedente, alia supervenit,

et
;

semper aliquid ad patiendum ha-

beraus

nam bonum

felicitatis

nostrae

])erdidimus.

Multi quaerunt tentationes

fugere, et gravius incidunt in eas.

Per
,

solam fugam non possumus vincere

l)er

sed

M
k

])atientiam

et

veram

humilitatem

omnibus

liostibus efficinuir fortiores.

1.

Petr. 5, 8.

I.

13.

4.

Qui tantummodo
evellit,

exterius declinat
proficiet
;

nec radicem
citius

parum

imo

ad eum tentationes redient et pejus saevient. Paulatim et per patientiam cum

longanimitate,
rabis

Deo juvante, melius supequam cum duritia et importunitate

Saepius accipe consilium in ten-

propria.

tatione, et

cum

tentato noli duriter agere,

sed

consolationem
fieri.

ingere

sicut

tibi

optares
5.

Initium

omnium malarum
et

tenta-

tiouum inconstantia animi est

parva ad

Deum
litur,

confidentia, quia

sicut navis sine

giibernaculo hinc inde a fluctibus impelita

homo remissus

et

suum propoIgnis pro-

situm deserens varie tentatur.

bat ferrum, et tentatio

hominem justum.

Xescimus saepe, quid possumus; sed tenVigilandum aperit, quid sumus. est tamen praecipue circa initium tentatatio

tionis
si

quia tunc facilius hostis vincitur,

ostium mentis nullatenus intrare sinised extra limen, statim ut pulsaverit,

obviatur.

tur,
illi

Unde quidam
sero

dixit

Prin-

cipiis

obsta,

medicina

paratur.

Nam

primo occurrit

menti simplex co,

gitatio,

deinde fortis imaginatio

postea

I.

in.

(lelectatio

et

motus pravus
liim
illi

et assensio

Nicque i)aiilatim hostis malignus ex toto

injiTe<litiir
,

non
tliutiiis

resistitur

iu

|)rincii)io.

Et qtianto

ad resistenpotentior.

lUini

quis torpuerit, tanto iu so quotidic

fit,

(lebilior
().

et hostis contra

eum

Quidam
in

in

principio conversionis

suae

graviores
fine

tentationes
,

patiuntur,

.^'

1:1

(juidam
tiitani
iiulli

quidam
tentantur,

quasi

per

vitani
satis

suam male

liabent.

Non-

leniter

secuuduni

(liviuae ordinationis sapientiam et aeqiii-

ratem, quae
jiensat

statum

et merita

hominum
snorum

et

cuncta ad

electorum

salutem praeordinat.
7. Ideo non debemus desperare, cuni rentamur sed eo fervcntius Deum exorare, quatenus dignetur in omni tribulatioue nos adjuvare, qui utique, secunduni dictum Pauli, etiam faciet cura ten,

/V-

tatione proventura, ut possimus Humiliemus ergo animas u s t n e r e.

i

uostras sub

mauu Dei

in

omni tentatione

ct tribulatione,

quia humiles spiritu sal-

vabit et exaltabit.

I.

Cor.

1(1.

l:f

>'

S.

lu tentationibus et tribulatiouibus
;

probatui- liomo, quautuui profeeit

et ibi

meritum existit, patescit. Nec magnum

uiajus

et virtus
est, si

melius

homo denou

votus
seittit

sit et
;

fervidus,
si

cum

gravitateui

sed

tempore adversitatis paa

et

tieuter se sustinet, spes

erit.

Quidam

custodiuutur

magui profectus magnis teutationibus iu quotidiauis tam

in

saepe viucuutur, ut humiliati uuuquam de

se ipsis in

magnis confidaut, qui

tam

modicis infirmantur.

CAPUT
De temerario

XIV.

judicio vitando.

Acd
caudo

te

ipsum

oculos

reflecte, et

aliornm facta

caveas judicare. In judialios

homo
;

frustra

laborat,

saepius errat et
se

leviter peccat

ipsum
et

vero
uobis res cordi

judicando
sic

dis-

cutieudo semper fructuose laborat.

est,

Sicut

de ea frequeuter

1.

11.

jiKlicanuis;
privatiiiii

nam veruin judiciura propter amorem faciliter jienlimus.

seinper
esset

Si

Dciis

pura

intcntio
tiu-

(lesiderii

uostri

non tam

taciliter

liareinur pro resistentia sensus nostri.

2.

Sed saepe aliquid ab

pariter
trahit.

intra lafet.
no;<

vel

ctiam ab extra concurrit, quod

Multi occulte
,

ctiam

se
et

ipsos quaerunt in rebus

quas agunt
iu

uesciunt.
stare,

^'ideutur etiam

bona pace

et sentire

res pro eorum velle fiunt autem aliter fit, quain cupiunt, cito moventur et tristes fiunt. Propter diversitatem sensuum et opini-

quando
;

si

oniuii satis frequenter oriuntur dissensio-

nes inter amicos et cives, inter

sos et devotos.

religio-

Antiqua consuetudo difficulter reproprium videre nemo Si rationi tuae magis libenter diicitur.
ii.

linqiiitur, et ultra

inniteris vel industriae, qiiam virtuti sub-

Jectivac Jesu Christi, raro et tarde

eris

homo

illnminatus

quia Deus

vult nos

sibi ijcriecto subjici, et

omuem

rationem

jHT iutiaiiiiuatum aniorein trauscendere.

fe

C
De

A P r T XV.
factis,

operibus ex caritate

-L ro

niilhi

re

mundi

et

pro nullius liominis

ctione aliquod

-dile-

malum

est

faciendum
tate

sed pro

utili-

tamen

indig-entis,

bonum opus aliquando

termittendum
nllllilllllNMII II

in-

est

aut

quandoque pro meliori mutandum. Hoc enim facto opus bonum non destruitur,
sed in melius commutatur.
Sine caritate

externum non prodest cuiquara quidquid autem ex caritate agitur, quanopus

tumcumque etiam parvum

siquidem Deus pensat,
agit,
2.

sit et
:

despe-

ctum, totum efficitur fructuosum

magis

ex quanto quis
qui

quam quantum Multum quis

:

quis facit.
facit,

multum

diligit

multum

facit,

qui rem bene facit

facit, qui magis comnumitati quam suae voluntati servit. Saepe videtur esse

bene

caritas

et

est

magis carnalitas

quia

carnalis inclinatio, propria vobintas, spes

retributionis, aifectus
al)esse volunt.

commoditatis raro

I.

1"

.'5.

Qui verani et perfectani caritatem

in nulla re

lialet,

se i])suni quaerit, slmI

in

Dei soliininiodo gloriain

(lesiderat.
luiu

oiunibus

fieri

Nulli etiani invidet, quia nul;

privatum gauUium ainat nec in se gaudere, sed in Deo super oniuia bona optat beatificari. Neniini ali(|uid boni attribuit, scd totaliter ad Deuni
ipso vult
refert,

a quo foutaliter omnia proceduut.

finaliter

in

quo

oinnes Saneti fruibiiiter

qni
scintillani

rcquiescunt.

haber(

'

verae caritatis,

profecto oninia

terrena

sentiret esse plena vanitatis.

rAPUT
De
sufferentia

XVI.

defectnnm aliornm,

v/uae
in se vel

rarissinie

liunm

in aliis

emen-

dare valet, debet patienter sustinere,

aliter

donec Deu>
Cogita.

ordinet.
sic forte

quod
pro
patieutia
,

melius esr
er

tua

probatione
sunt

sine

qua non

multuin

l)onderanda merita nostra.

Debes tameii

pro talibus iinpedinientis

tibi

supplicare, ut

dignetur Deus subveuire, ut possis

Si

lienigue portare.
2.

quis

semel vel bis adnionitus

n(*n acquiescit, noli

scd totum
tas

cum eo conteudere, Deo committe, ut fiat volunhonor

bene
in

ejus

et

omnibus
in

servis

ejus,

qui

scit

malum

bonuni

-^J

Stude patiens esse in tolerando aliorum defectus et qualescuuque infirniitates, quia et tu uuilta habes, quae
couvertere.
Si non potes qualem vis, quomodo poteris alium lial)ere ad tuum benephioial)

aliis

oportet tolerari.

te

talem tacere,

tum? Libenter videnuis

et

alios

perfectos,

tamen proprios non emeudanuis de;i.

fectus.

Vohunus, quod
aliorum

aiii

districte corri-

gantur, et ipsi corrigi nolumus.

larga
licentia,

Displicet

et

tameu nobis
Alios
Sic

nohinms negari,

quod petimus.
cohiberi.

restringi per statuta volumus, et ipsi nul-

latenus patimur amplius

ergo patet,

quam

raro proxinuim. sicut

nos ipsos,
perfecti,

quid

pensamus. Si omnes essent tunc haberemus ab aliis

pro Deo pati?

T.

Ki

W'1.

Nmic

aiitciii

Dciis

sic

onlinavit.

iit

(liscaums

alter alterius
iienio sine

oueia
ueniu
ueuio

|iurtare, quia
sine
silii
\

tlefec-tu,

oucre,
satis

uenu) sibi
.saiiicns
,

sufticieus,
oi)ortet

setl

uos iu-

iccui portare, iuviccni cousulari. paritcr

atljuvare
virtiitis

et

adnionere.

Quautae auteni
oceanauit|iu-

quisque

fuerit, nieiius patet

siouc

atlversitatis.

Occasioues
faciuut.

lioiiiiuciu fra.irileui
sit,

uon

.setl i|iiali~

Dstcutluiit.

VVT

XVII.
rita.

De monastica

vJliortct

ut

tli.scas

tc

ipsuiH in uiultis frangere,

si

vis paceni

et coucor-

tliain
N't>u

cuin

aliis

teuerc.
iu lut)-

est parvuiii

nastcriis

vel

in

ct)ugrcinilii

iratione hahitare, ct

sinc

tiucrela

coiiver.^ari

et

ust|ue
lieatus,

ail
tiiii

iiiorteni titleiiter

perseverare.

4.

Oiil.

(i,

-2.

LW

ihideiii bfiie vixit et feliciter coinsuiiiiiiavit.

Si

vis

delite

stare

et

proticere,

teneas te tanquain exuleiu et j^eregriuuui

super terrani.

Oi^ortet

te

stultuui

fieri

jiropter Cliristiiui, si vis religio.saui diicere

vitaiu.
2.

Ilabitus et

tousura

niodicum

ta-

ciiint,

sed mutatio uioruni et integra uior-

titicatio

giosuiu.

Deum
veniet

et

passionum verum faciuut reliQui aliud (juaerit quam pure animae suae sahiteui, mm intribulationem
et

nisi

dolorem.
ipii

Non
non

potest ctiam diu stare ])aciticus,

nititur esse

minimus

et

omnibus

siil)-

Jectus.
.'i.

Ad

gendnni, ad
scias te

serviendum venisti, non ad repatiendnm et laborandum vocatum, uou ad otiandum vel

Hic ergo probantur liomifornace.

fal)ulandum.

nes, sicut auriiin in

Hic uemo

potest

stare, nisi

ex toto corde se vo-

luerit proi)ter Deiini liumiliare.

cAPUT

xvm.

De exemplis sanctornm Patnim.

Xntuere sanotonmi Patriim vivida exemi^la, in

quihus
refulsit

A'era

perfectio
religio
,

et

et

videbis,
sit et

quam modicum
nihil
,

paene

quod
!

nos agimus.
est vita nostra,
si
illis

Ileu

quid
^'%

fuerit coniparata

Sancti et aniici Christi Doniino servierunt

in

fame

et

siti,

in

frigore
,

et
in

nuditate.
vigiliis

in

labore et fatigatione

ct

jejuniis, in orationibus et meditationibus

sanctis, in
nniltis.:
2.

persecutionibus et opprobriis
et graves tribula,

quam multas

tiones passi sant Apostoli

1'onfessores, Virgines
({ui

Martyres et
onines,

et

reliqui

Christi vestigia voluerunt sequi.

Nam

<^

animas suas in hoc mundo oderunt, ut in vitam aeternam eas possiderent. quam strictam et abdicatani vitam sancti quam longas Patres in eremo duxerunt
!

I.

is

et graves tentationes

pertulerunt

quaai quani

frequenter ab inimico vexati sunt

crebras et fervidas orationes
lerunt
!

Deo obtu-

quani rigidas abstinentias peje!

gerunt

quam

niagnuui zehun et fervoreni

ad

spiritualem

profoctum

liabuerunt.'

\/?

quam

forte bellum adversus

!

edomationem
et re!

vitiorum gesserunt

quam puram

ctam intentionem ad
tinae vacabant,

Deum

tenuerunt

Per

dieni laborabaut et noctibus orationi diu-

quamquam laborando ab

oratione mentali minime cessarent.

3. Omne tempus utiliter expendebant, omnis hora ad vacandum Deo brevis videbatur et prae magna dulcedine con-.

templationis, etiam

oblivioni

tradebatur

necessitas corporalis

refectionis.

Omni-

bus

divitiis, dignitatibus,

honoribus, ami;

renuntiabant nihil de numdo habere cupiebant, vix necessaria vitae sumebant corpori servire etiam in necis et cognatis
;

ccssitate dolebant.

Pauperes igitur erant

Foris egebant,

rebus terrenis, sed divites valde in gratia

et

virtutibus.

sed

intus

gratia et consolatione

divina re-

ficiebantur.
4.

Mundo

erant alieni, sed

Deo

pro-

I.

18.

ximi

.ic

tamili.ircs
t:iu<|ii:nii
,

iiiiiici.

."^iiii

ijisis

vi-

ilcliiiutiir

uiliili

ct

liiiic
I>L'i

niiiuilo

(lcspccti
ct
iii

.scd

cnint in

ociilif*

pretiosi

(lilccti.
siiiiiilici

In

vera huniilit:itc staliant,

in cari-

oliedifntia vivobant,
anihulal>:int
;

t.\U'

ct

ii;itientia

ct

idco

(jiiotidic iu sjiiritu proticieliant, et

iii:ij,']i:iiii

/k

_^^3

;i|)iiil

Doiiui

j,'r;itiaiu

olttiucli:iut.

D;iti

siiut in
pliis

cxeuiplinu

oiuniiuis

rclij^^io.sis,

ct

iirovoc:uc uos ilclicnt ad lieno liro(|u:iiii

ticiciKliiiii,

tepidoruiii

uuiucriis

;i(l

rcl:i\:iiidiiiii.
.1.

()

((uautiis

tbrvor

ouiiiiiiiii

reliirio-

'^j!*'^^];

soniiu in priueiiiio su:ie s;inct:io iustitutionisfuit!

(piaut;i

ipuinta

ilevotio
,

oratiouis.
ui;i.iru;i

aeiuiihitio virtutis

quaui

disciplina

viguitl

(puiuta

reverontia

ct

oliediontiasul) regula in oninihusefHoriiit

Testantur adliuc vestiiiia doreIict;i,

([iiod
ipii

verc

viri sancti et portocti

fuerunt,

t;nu strenuo uiilit;intos uiuuduui siipiioili-

tavorunt.

J;uii

iiuij^uiis

iuitatur, si
si

([iiis

tnin.sj^rcssor

non

tuerit,

quis.

([uod

aeccpit,
ti.

cmn

i^aticntia

tolorare iotuerif.

tepor et nogligonti;i
t;ini

status no-

stri, ([iiod

eito dcclinaiuus a pristinu

fcrvoic

i't

Jau) tacdet vivere prac lassi-

^^

\.l
tudiue et

tepore

Utiuara iu te peuitu:^

uon

flovmitet profectus virtutuui, qui uiulI

ta .saepius exeuiphi vidisti devotoruui

r^

/y

CAPUT

XIX.

H
De

exercitiis

boni Religiosi,

ita

boui

Religiosi

(tuinibusvirtutiliuspollerr
(lebet, utsittalis iuterius,

qualisab hominibus videtur

exterius.

Et uudto
esse
iutus.

1/
(lula

{MMm^
iusiieetor

phis

debet

quam quod
uoster est

ceruitur foris,

Deus

qucui

suunuopere revereri debeuius, ubicuuique fuerimus, et tanquam Angeli iu conspectu

ejus

vare

mundi iucedere. Omni die renodebemus propositum nostrum et

ad fervorem uos excitare, quasi hodie priuuim ad conversionem venissemus, ac dicere Adjuva me, Deus, in liono ]>roposito et sanct^ servitio tuo, et da mihi nunc hodie perfecte incipere, ({uia
:

uiliil

est,

quod hactenus

feci.

'A

#
^,
1.
I!l.

2.

.Scciimluin proposituin
,

nostrum
niulta

est
<lili-

cursus profectus nostri

fi^-entia

et

opus est bcne proficere volenti.

saejje
deficit.
ille,

.uodsi fortiter ))roponens

quid faciet
aliquid
continf^it

qui

raro aut niinus fixe

proponit-.'

Variis

tainen modis
nostri
:

desertio

propositi

et

levis oniissio exercitiorum vix sine aliqui

(lisi)endio transit. iu

Justoruni propositum

Dei potius quan in projtria seniper ot in (pio sajtientia pendet cuufidunt, quidquid arripiunt. Naui lionio proponit, sed Deus disponit, nec e.st n
gratia
;

honiine via
'i.

ej u

s.

Si

i)ietatis

causa

aut

fraternae

utilitatis

proposito quandoque consuetuni

omittitur exercitium, facile postea poterit

recuperari.

Si

autem taedio animi

sentietur.
;

vel negligentia faciliter relinquitur, satis

culpabile est, et

nocivum

Co-

nemur, quantum possumus

ter deficiemus in multis.

adliiic levi-

Seniper tameii
est, et

aliquid certi
illa

proponendum

contra

praecipue, (luae amplius

nos impe-

diunt.

Exteriora nostra et interiora pa-

1.

.Jereiii. 1(1, i;!.

/;

>J

riter nobis sci-utanda simt et

ordinanda,

quia utraque expediunt ad profectum.

4.

Si

non continue

te vales colligere,

saltem interdum, et ad minus bis in die,

mane

videlicet et vespere.

Mane pro-

pone, vespere discute mores tuos, qualis

hodie fuisti in verbo, opere et cogitatione

disti
;

quia in his saepius forsan offen-

Deum

et

proximum.

Accinge

te
:

sicut vir fortis contra diabolicas nequitias

frena gulam,

et

omnem

carnis

iuclinasis

tionem facilius frenabis.

Nunquam

ex

iF^i
7l>vS^F^ui
'

toto otiosus, sed aut legens aut scribens

aut orans aut meditans aut aliquid utilitatis

lia

R"

'^l^rf"^2j
1

pro communi laborans.

Corpora-

tamen exercitia discrete sunt agenda, nec omnibus aequaliter assumenda. 5. Quae communia non sunt, non sunt
foris

^^^(iw ^S

ostendenda
sis

exercentur privata.
ne piger
hiria

nam in secreto tutius Cavendum tanien,

ad communia et ad singusi

promptior; sed expletis integre et

debitis et injunctis,
te

^t.^i

fideliter

jam

ul-

tra

tempus vacat, redde

devotio
aliud

tibi,

prout

tua

desiderat.

Non possunt
et

omnes habere unum exercitium, sed aliud

isti
,

illi

magis deservit;

pro

L^^^
jiorirs

coii^Miiontia (livcrsit ))lact'nt

excr-

citia,

quia aiia in festis

alia in feriatis
aliis

niagi.s

sapiunt dicbus
tentationis,
((uietis:
,

indigeinus

temiiore
jiacis
liliet

et

aliis

tempore
tristaniur,
laeti

ct

alia,
alia
,

cuin cuni

coj,^it;irc

ct

in

Doniino
0.
siiiit

fueriiiius.

Circa principalia festa

renovaiKla
siiffra-

bona cxercitia, ct .Sanctoruin

ferventius iniploranda. iroponere

\^\

2:ia

De

testo

in

rcstiiiii

deltcnius, quasi

tiiii<-

de hoc saeculo
])raci)aiarc

ini.ijraturi et

ad aeternmn

festum perveuturi. Ideoquc soilicite nos dcliemus iu devotis temporibiis ct devotius conversari, atque

omneni observantiam
a

strictius custodire.
iiostri

tanquani iu brevi praeniiuin laboris

Deo
7.

perccptnri.

iiiimis

Et si dilatum fuerit, crcdainus nos bene praeparatos, atque indi.i;n.>>

.i;loriae.

tantae

qiiac rcvclabitur in noliis

;

teinpore
inclius

inacfinito

et

studeamtis

uos

ad cxitum praepararc.

Heatiis

servus,

ait Evan}?clista Liicas. qiieiii,

cuni venerit
I.u.-. 1-2.
s(|

Dominus, iiivcncrit

7.

i:t

V igiln ntcMii.

Amon

dico vobis,

supcr
('

onniiii

hona sna constituot

uni.

CAPUT
De amore
solitudinis

XX.
et
silentii.

"uaei-e Q.

aptuni
tibi.

tenij^iis

xacandi
ticiis
.i;ita
,

Dc beuecuriosa
:

Dei tVequenter corelinque

tales potius perlege niateiias

,

uem
(|uaui

quae conipunctiopraestant magis

Si
te

occupationem.

subtraxeris

H supertluis locutionibus et curiosis cir-

cuitionibus,

ncc

non a
,

novitatibus ct
tenipus

vuuioribus

audiendis

iuveuies

sufticiens et

insisteudis.

aptum bonis meditationibus Maximi Sanctorum lauuana

consortia, ubi poterant, vitabant, et

in secreto vivere eligebant.
2.

Deo

Dixit qui(bim

tiuotios inter honii-

ncs

minor homo redii. Hoc saepius cxpcrininr, quando diu confabulaniur. Fncilius est enim tacere (luam in verbo
fui,

nou excederc
(liro.

facilius

est

domi

latere

quain foris se posse sufticienter custo-

Qui igitur intendit ad interiora et

,

spiritualia pervenire

oportet

eum

cuni

Jesu a
apparet,

turba
nisi

declinare.

Nemo

secure

qui

libenter latet:

nemo

secure praecipit, nisi qui obedire didicit

neuio secure gaudet, nisi qui testiuioniuni

bonae conscientiae habet. Semper tamen Sanctorum securitas plena timoris Dei extitit. Nec eo minus"
'.i.

solliciti

et

^ll

humiles in se fuerunt, quia

uiagnis virtutibus ct gi'atia emicuerunf.

Pravorum autem securitas ex superbia

et

praosuniptione oritur,
sui

et in

tiue

in

dosperationom
l)romittas
tibi

v.ertitur.

Nunquaui
hac
vita,

securitatem
videaris

in

quamvis

bonus

coeuobita aut

dovotus eremita.
4. Saepe meliores in aestimatione honiinum gravius periclitati sunt proptor suam nimiamconfidontiam. Undc multuni

[^-^s^a^

utilius est,

ut

non penitus tontationil)us

saepius
,

^^v^

careant,

sed

impugnentur, no

nimium

x^

ne forte in superbiara eleventur, ne etiara ad exteriores consecuri sint

solationes

licentius

declinent.

0, qui

Uli

nunquani transitoriam
qui

laetitiani quaereret,

nunquam cum mundo se occuparet, (luam bonam conscientiam servaret qui onmem vanam sollicitudinem ampu!

taret,

et

dumtaxat salutaria ac

diviiia

cogitaret, et totam

constitueret

spem suam iu Deo quam magnam pacem et

quietem possideret! 5. Nemo dignus est coelesti consola-

W
ffll

tione,

nisi

diligenter

se

exercuerit

in

sancta compunctione.

Si vis corde tenus

compungi, intra cubiculum tuum et exsicut scriptum clude tumultus mundi

,

In cubilibus vestris compungimini. In cella invenies, quod

est
:

foris saepius

amittes.

Cella continuata

dulcescit, et male custodita

taedium ge-

nerat.

Si in principio conversionis tuae

bene eam incolueris et custodieris, erit tibi postea amica dilecta et gratissimum
solatium.
6.

In silentio et quiete proficit anima

devota et discit abscondita Scripturarum. Ibi invenit fluenta lacrymarum, quibus

singulis

noctibus

se

lavet

et

mundet.

ut

coiKlitori

siio

tanto

taiuiliarior

ti.it.

(|ii!int()

longius
(iui

ali (juini

.sacculari tuniultu

^^

(lc^^it.

crgo sc

ab.straliit
ilii

a notis ct

aniicis, approxiuiabit

J)cns cuui

Ausipi.i

gelis

.sauctis.

Mclius cst latcre ct sui

(|uaui
.se

curaui
faccrc.

a;icre.

neglecto

Laudabilc est honiiui

relijjiosn

fO
l^

j-^igg

raro foras irc, fugcre videri, nolle etiaui

liouiines videre.
7.
''''''^"''^'

Quid
'

vis

videre,

quod non

liccr

"'/^W^''!'

Trausit niundus
;

et coudcsideri.i

cu]isccntia cjus. Traluiut

scusualitatis
iiora

ad spatiandum sed cuui transicrit. quid nisi gravitatein conet

scientiae

cordis dispersionein

repor-

(^^

tas? Laetus exitus tristem saepe rcdituui

parit, ct lacta vigiiia scrotina triste niauc
facit.
.Sic

oniuc carnalc gaudiuin blaudc

iu
fiue

iutrat,
">.

.scd

luordet

ct

iieriniit.

(^uid

potcs videre alicubi, quod

sole

(liu

possit sub

penuauere?

Credis

te forsitan satiari,

sed uoa poteris perjiracscntia,

tiugere.

Si

cunctji videres

(juid e.ssct nisi visio

vaua

Lcva oculos
ct

tuos ad Dcuiii

iu

cxrclsis.

ora

]>ro

A-,;

.loh.

'J,

peccatis
\

tuis
:

ct

iiegligeutiis.

Diuiitte
illis,

aua vauis

tu auteui iuteude

quae

tibi

inaeeepit Deus.
et tuuui.

Claude
cuui

super te
cella,

(istiuui tuuui,

voca ad
iMaue

te Jesuui, di-

lectuui
(juia

eo in

uou inveuies alibi tantaui paceui. Si uon exisses nec quid(juaui de runioribus audisses, uudius iu bona pace jieruiansisses. Ex quo uova delectaris alii|uaudo audire, oportet te exinde turl)arioueui cordis tolerare.

^a [^^^2
i^^f'

P^ ^"3i
s^^f
Sifl'

(J

APUT
^i
Dei
liber,

XXI.
cordis.

De compuuctione

vis alitiuid luiUKt proficere, ir(

te

conserva
et

iu

tiuiore
uiuiis

noli

esse

sed sub discii)liua

oiunes

cohibe

seusus

tuos, nec iueptae te tra-

das

laetitiae

da te ad

cordis couipunctioneui, et invenies devo-

tiouem. Conipunctio uiiilta bona aperit, quae dissoUitio cito perdere consuevit.

K*

1.

ii.

."^1
iMirum est
perfectc
,

(iiiud

lionio

possit uuquaiii

laetari
et
tani

in

hac vita, qui suuni

animaL'

exiUuni

multa pericula

suae considerat et pensat. 2. Propter levitatem cordis et neglii;entiam defectuum nostrorum uon sen-

M
i^j

timus animae nostrae dolores, sed saepe vane ridemus, quando merito flere de-

beremus. Non est vera libertas nec bona laetitia, nisi in timore Dei cum bona
conscientia.
Felix,

qui abjicere potest

omne impedimentum distractionis, et ad unionem se recolligere sanctae compunctionis. Felix, qui a se abdicat quidquid
gravare.

conscientiam suam maculare potest vel Certa viriliter consuetudo con:

suetudine
(limittere,

vincitur.
ipsi

Si tu
te

scis

homines
tua

bene

dimittent

facta facere.
;i.

Non

attrahas tibi res aliornm, uec

te implices causis

majorum. Habeas sem-

per oculum super te primum, et adraoneas te ipsum specialiter prae omnibus Si nou habes favorem hotibi dilectis.

minum,
tibi

uoli exiude tristari

sed hoc

sit

grave, quia non habes te satis bene et circumspecte, sicut deceret Uei ser-

viim et devotum religiosum conversari.

Utilius est saepe et securius,

quod homo

non liabeat multas consolatioues iu liac praecipue tamen, vita seeundum carnem quod divinas non habemus aut rarius sentiuius uos devotos, in culpa sumus, ((uia compuuctioueui cordis uon quaeri;

mus, ac vanas et externas non alijicimus. 4. Cognosce te indignum divina consohitione, sed nuigis dignuni midta tribulatione.

Quando homo

est perfecte

comei

punctus,
totus

tunc gravis et amarus est

mundus. Bonus homo .sufficientem sive inveuiet materiam dolendi et flendi enim considerat se, sive de proximo jien:

sat, scit,

quia

nemo

sinc tribuhitione

iiic

^
=f^
rr.

vivit,

ctquauto

strictius sese considerat,

tanto amplius dolet. Materiae justidoloris

et internae compiinctionis sunt peccata et
vitia ufistra. quiluis ita involiiti

jacemus,
valeamus.

ut raro
5.

coelestia contemplari

Si frcquentius de morte tua

quam

de longitudine vitae tuae cogitares, non

dubiuni, quin fcrvcntius te emendares. 8i

etiam futuras inferni sive purgatorii poenas cordialiter perj^enderes credo quod liljenter laborem et dolorem sustineres.
,

1.

21.

et

niliil rififons

tbnuidares.
et

Sed quia

istji

"^^

ad cor non transeunt,

renianeuius.
t>.

blandinieuta
pijjri

adiiuc anianuis, ideo frigidi et valde

Saepe est inopia

spiritus,

unde

taui

leviter conqueritur corpus luiseruni.

ij^itur luuniliter

Ura
tibi

ad Doniinuni, ut det

conipunctioni.s spirituni, et dic cuui Proplieta

c r
:

Cibaiue, Doiuine.pane
aru
in
,

lai

in

p o t u lu

da

ni

i li i

lacryiuis in luensura.

CAPUT
Be
consideratione

XXII.
miseriae.

hnmanae
.iser

Mi

es,

ubicuinque

fueris

et
,

verteris

quocunique te nisi ad Deuni

te convertas.

Quid turet
est,

baris
tibi

quia non succedit

vis

sicut

desi-

deras?
liabeat

Quis

qui

oinnia

secunduin

suaiu

volun-

tatem? Nec ego nec tu nec

Ps. 79, .

aliiiuis lo-

(i.

I.

2-2.

ininum siiper tenam.

sine

Nemo

cst in

mundo

aliqua

tribulatioue

vel

angustia,

quamvis Kex sit vel Papa. Quis est, qui melius habet? Utique qui pro Deo aliquid pati valet.
2.

Dicunt multi imbecilles et infirmi

Ecce,

ille homo habet, etquam magnus, quani potens et excelsus. Sed attende ad coelestia l>ona et videbis, quod omnia ista tem-

quam bonam vitam

quam

dives

poralia nulla sunt, sed valde incerta et magis gravantia, quia nunquam sine solli-

citudine et timore possidentur.

Non

est

hominis

felicitas

habere

temporalia ad

abundantiam, sed

sufficit ei mediocritas.

Vere miseria est vivere super terram. Quanto homo voluerit esse spiritualior,
tanto praesens vita
sentit melius
et
fit

ei

amarior, quia

videt clarius

humanae
coraedere,

corruptionis defectus.

Nam

bibere, vigilare, doi-mii"e,

quiescere, la-

borare et ceteris necessitatibus naturae

subjacere,
afflictio

vere

magna

miseria est

et

homini devoto, qui libenter esset

absolutus et libcr ab omni peccato.

3.

Valde eniin gravatur interior homo

necessitatibus corporalibus in hoc mundo.

I.

2-2.

1M>J
rnilc
liber

Proplieta

(levotc

rogat, quateuu-

ab
i

istis
t

csse valcat,

diceus:
u e
ui e
,

-yvl

u ccc ss
111

bus
et

ui c

s e r

De D o-

iuc.

Scd vac uou euguosceutibus sucorruptibileui

vitaui

.1111

uiiscriaui

iS\

Xaui in tantum quidaui hanc ainplectuntur

licct etiaui

vix neccssaria laborando aut

,

iiunuUcaudo habeaut
seuipcr viverc
rcut.
1.
,

ut,

si

posseut hic
uiliil

dc rejjno Dei

cura-

iusani ct infidcles cordc, qui

fo)
taiii

lirufuude in terrcnis jaceut, ut uihil uisi

carnalia
tinc

sapiantl

Sed

uiiscri

adhuc

iu

graviter sentient, (|uaiu vile et nihi-

luui crat, (juod aniavcruut.

Saucti auteni

Dei

ct

oniues devoti amici Christi nun

attcudernut, quae earui iilacueruut, nec

(|nac iu

hoc temporc fiorucrunt

Fercbatur totuui

sed tota

spes corum et iutentiu ad aetcrna boua

anhelabat.

desidcrium

t^^J

eornm snrsnm ad mansura et iuvisiliilia, ne amoie visiliilium trahcrcutur ad iufima.

o.

Noli. fratcr, amittere ccmfideutiam

prufieiendi
lic.-*

ad
ct

spiritualia;

adhnc euim ha-

tcmpus

horam.

t^uare vis procra-

.V

I.

Tl.

stinare propositum
instanti iucipc, et

clic

tuum? Surge et Xunc teminis

:

iu

est

uune tempus est puguaudi, uuuc tempus aptum cst emendaudi. Quaudo male habes et tribularis, tuuc tempus est
facieudi,

l)romereudi.

Oportet

te

transire per
vim
feceris,

ignem
iu re

et

aquam, autequam venias

Nisi tihi

frigerium.

vitium nou

superabis.

Quamdiu

istud

M]

fragile

corpus gerimus, siue ])eccato esse

nou possumus, uec siue taedio et dolore Libeuter haberemus ab oinni vivere. miseria quietem, sed quia per peccatum perdidimus inuocentiam, amisimus etiam
veraui

beatitudiuem.

Weo

oportet

nos

tenere paticntiam et Dei expectare miseri-

cordiam,

haec,
a vita.

et

douec transeat iniquitas mortalitas Absorbeatur

0. quauta fragilitas humaua, quae semper prona est ad vitia! Hodic confi-

teris

peccata tua

et

cras iterum perpe-

tras confessa.

Nunc proponis

cavere, et

post horam ita agis, quasi uihil proposuisses.

Merito ergo uosmct ipsos liumi-

5.

Ps.

(ij,

12.

5.

Ps.

.5C.,

2.

II.

Cor.

:>,

\.

liare

possumus, nec unquara aliquid magni

sentire, quia

(le nol)i.s

tam

fragiles et iu-

titabiles suuuis.

Cito etiara potest pertli

vi.v

per negligentiain, quod uiulto labore

tandeni acquisitum est per gratiani.

adhuc in fine, qui tam mane? Vae nobis, si sic volumus declinare ad quieteni, quasi jara ]iax sit et securitas, cum necdum appa7.

(^uid tiet de nobis

tepesciuius

rcat vestigium sanctitatis verae in nostra

Bene opus esset, quod conversatione. adhuc iterum institueremur, tanquam boni novitii, ad mores optimos, si forte spes esset de aliqua futura emendatione et
uiajori spirituali profectu.

X'

I.

22.

CAPUT
De meditatione

XXIII.
mortis.

V
liic

alde

cito
;

erit tecuni

factum

vidc
et

aliter

quoinodo
die

te habeas.

Hocras

homo

est

noncomparet.

Cum autem

sublatus fuerit ab oculis,

etiam cito transit a niente.

hebetudo

et

duritia

cordis

humani,
et

quod

soluni

praesentia

meditatur,
!

futura non magis providet

Sic te in
tenere,

omni facto

et

cogitatu

deberes

quasi statim esses moriturus.

Si bonani

conscientiam haberes, non multum mortem

tiraeres.

Melius

esset

peccata
Si
eris?
si

cavere,

quam mortem fugere. paratus, quomodo cras

dies incerta
;

hodie non es

Cras

est

et

qnid

scis,

crastinum

habebis?
2. Quid prodest diu vivere, quando tam parum emendamur? Ah longa vita non semper emendat, sed saepe culpam magis auget. Utinam per unam diem bene essemus conversati in hoc mundo Multi
! !

I.

ts.

^dPH
aiinos coniputant conversionis, scd sacpf

l)aivus est fructus eniondationis.

S\ for-

iiiidolosiini est niori, forsitaii iericulisius

crit (liutiiis
iiiortis siiae

vivere.

Hcatus,

iiii

horaiii

scniper antc oculos hahct ct

(|uoti(lic

ad

nioricniliiiii

sc

dispoiiit.
inori,

81

vidisti aliipiando iK^iiincm

(juia et tu
:i.

cogita.

per eandein viain transibis.

nianc
fuerit,
:

Cuni
iiianc

puta
tibi

te

ad

vcspcruni non pervcnturuni

vespcrcautciii
polliceri.

^r^

facto,

non audcas

Scnipcr crj^o paratus csto, et taliter vivc.

iit

niin(|uaiii iniparatuin te niors iuvcniat.

JMulti

suliito

ct

iiuprovise

nmriuntur.

Nani Jiora, quanon putatur, Filius honiinis veniet. Quaudo hora illa cxtrcnia

m
^

venerit, nuiltuiu alitcr scntirc in-

cipics dc tota vita tua praeterita, et valdc

dolcliis,
fuisti.
4.

(piia tani

ncgligcns ct

rciiiissiis

Quain

felix et

prudcna,

(pii

Uilis

nunc

nititur esse in vita, (pialis optat iu-

vcniri in niortcl Dabit naimpie nnipiani

fiduciain fclicitcr nioriciuU pcrfcctus con-

tcmptus muudi, fcrveusdesideriuni

Luc.

in vir-

:j.

VI, 4(1.

tutibus proficiendi, auior iliseipliuae, la-

bor
tiae,

pbenitentiae,

prouiptitudo obcdien-

abnegatio sui et supportatio cujus-

pro amore Clnisti. Multa bona potes operari, duni sanus cs, sed infirniatus nescio quid poteris. Pauci ex
libet adversitatis
iufirniitate

cuiendautur

sic

et

qui ninl-

tuiu pcregrinantur, raro sanctificantur.

5.

Noli confidere super aniicos et pro-

xinios,
luteui,

nec in futuruni tuani differas saquia citius obliviscentnr tui

lio-

niines, quara existimas.

Melius est nunc

auxilio spe-

tenipestive providere et aliquid boui praemittere,

rare.
nioilo,

quam super aliorum

non es pro
te

Si

ipso soUicitus

quis erit sollicitus pro te iu futuro?

Nunc teuq)us est valde prctio.sum, sed proh dolor, quod lioc utilius non expendis, in quo promercri vales, unde aeternaliter vivas Veniet, quando unum diem
!

seu lioram pro emendatione desiderabis,

et nescio,
0.

an impetrabis.
de quam nuigno timore modo semper timoratus fueris

Eia, carissime, de quanto periculo

.^f^

te poteris liberare,

eripere, si
et

de morte suspcctus.

Stude nunc

ta-

liter

vivere, ut in liora mortis valeas po-

ra

tiiis

gaudcre

(|ii!iiii

timcre.

Disce

niiiic
cuiii

inori

niundo, ut tunc incipias vivcrc

Cliristo: discc

ut tunc pos.sis

nunc omnia contcnmcro, Iil)cre ad Christuni perf^cic.

tiiuni

Castiga niinc corpus

tiani,

pcr pocniten-

ut tunc ccrtam valeas haberc con-

fidentiani.
7.

Ah

stultc

quid cogitas te

diii

vi.'

cturuni,

cum nullum diem habcas securuni

Quam

niulti

dccepti sunt et insperate dc

corporc extracti? Quoties audisti a diccntibus, quia ille gladio cecidit, ille subniersus est,
fregit,
ille

ille

ab alto ruens

cervicem
illc

mauducando
!

obriguit,
,

ludcndo
riit

finem fccit

Alius igne

alius
inti'-

ferro, alius peste,

;

alius

latrocinio

ct

et

vita

omnium finis niors hominum tanquam uuibra

sic

m
^f

est,

cito

pertransit.

Quis meraoi-abitur tui post moiquis orabit pro te? Age, agf nunc, carissime, quidquid pro te agcif
8.
,

tcm

et

quando moricris, ncscis mortcm scquatur. Dum tempus habes, congrega tihi diviPraeter salutem tuam tias inimortales. nihil cogites solum quae Dei sunt cures.
potes, quia nescis
etiani,

quid

te

post

I.

i:!.

F;ic

venerando ut cum defeceris in hac vita, illi te ref p a n t i n a e t e r n a t a b e r n a c u 1 a. 9. Serva te tanquam peregrinum et liospitem supcr terram, ad quem nihil
tibi
.Sanctos et eoruiu actus iraitando,
i i

nunc

amicos,

.speotat

de mundi

negotiis.

Serva cor
Ilhic

lil)erum et

ad

Deum

sursura erectum, quia

civitatera.

non

liabes hic

maneutem

gemitus et preces quotidianas cum hicrymis dirige, ut spiritus tuus racreatur ad

Doniinura post raortem
feliciter transire.

^.

Lue.

lii, !l.

I.

23.

lUlJlttllil>ii.ltt>iil

CAl^UT
De
judicio et poeuis

XXIV.
peccatonuni

J.noninibiisrebus rcspicc
tincin
,

et

qiialitcr

ante
sta-

z-hIa

(listrictuni

Judiccni

bis

cui
,

niliil

est occul-

tum
j

qui ninncribus nou

l)l;icatur

nec cxcusationes
sed quod justuni

f\

recipit,

e.'<t

judicabit.

miserrinie ct insipiens

pcceator,

quid respondebis Dco, omnia

luala tua scicuti, qui

iutcrdum forniidas

vultuui liominis irati?

vides

tibi in

diem

judicii,

Ut quid non proquando nenio

onu:>

potcrit per alium

excusari vel dcfendi.

labor tuus

sed

unusquisque sufficiens

portabit sibi ipsi? Nunc

tus

est frnctuosus, fletus acceptabilis,

gemict

exaudibilis

dolor satisfactorius

purj^ativus.
2.

Ilabct

magnum

et salubre purga-

torium patiens homo, qni suscipiens in-

Tm rr T rm TTTTn

I.

21.

junas

pliis

dolet de altorius lualitia quaui

do sua iujuria, qui pro coutrariautibus silii libeuter orat ct ex corde culi^as iudulget, qui veniaui ab aliis petere
retardat,
irascitur,

uon
fre-

qui qui

facilius
sibi
ipsi

luiseretur

quaiu

violentiam

(jueutor facit,
spiritui

et

caruom suam oiunino

Melius
est

subjugare conatur.

niodo purgare peccata et vitia resecare,

quam
nos

iu futuro

purganda reservare. Vere

per

ipsos

decipimus

inordinatum

l/^

amorera,
3.

quem ad

carneni luibemus.

peccata tua?

Quid aliud ilie ignis devorabit nisi Quanto amplius nunc tibi ipsi parcis et carnem sequeris, tanto durius postea lues et majorem niateriam comburendi reservas. In quibus homo
peccavit, in
illis

gravius punietur.

Ibi

acediosi ardentibus stimulis pungentur.

et gulosi ingenti
tur.

Ibi

luxuriosi

fame ac siti cruciabunet voluptatum amaet

tores
\^'*

ardeuti pice

foetido

sulpliure

l)erfundentur, et sicut furiosi canos prae

dolore iuvidiosi ululabunt.

4. Xidlum vitium erit, quod suum proprium cruciatum non liabeat. Ibi superbi omui coufusione replebuntur, ct avari

I.

24.

iniseriiiiia cf^estate

arctahuntur.

Ibi erit
liic

una

liora f^ravior in

poena, quani
nulla

cenIbi

N\

tuni anni in aniarissinia poenitontia.

niilla

requies
.

est

con.solatio

(lamnatis

hic tainen interfluin cessatur a

laboribus, atque aniicoruni fruitur solatiis.

Esto
cuni

nioilo sollicitus et dolens

pro peosis

catis tuis, ut in
beatis.

die judicii

securus

Tunc

enini justi sta-

l)unt in nia;?na

constantia adver-

sus eos, qui se angustia verun t et depresserunt. Tunc stabit ad judicandum, qui modo se
diciis honiinum.

subjicit humiliter ju-

Tunc magnam liduciam

humilis,
et

habebit pauper et undique superbus.

5.

pavebit

Tunc

videbitur qui

sapiens

in

hoc

niuudo

fuisse,

pro Christo

didicit

stultus esse et despectus.

Tunc

placebit

omnis

tribuhitio

patienter

perpessa et

oninis suuin.
et

iniquitas oppilabit os Tunc gaudebit omnis devotus,

omnis
irreligiosus.

moerebit

Tuiu
si

plus exultabit caro aftiicta,

quam

seiu-

per in deliciis fuisset nutrita. Tuncsplen-

4.

Sap.

5, 1.

.i.

Ps.

Illli.

42.

J.

il.

debit

habitus

vilis

et

obteuebrescet
deauratuui

vestis subtilis.

Tunc

plus laudabitur pau-

perculuiu
palatiura
l)atientia

domicilium

quani

Tuuc plus juvabit constans quam oninis niuudi potentia.

Tuncampliusexaltabitur siraplex obedientia quam omnis saecularis astutia.

0.

Tunc

plus laetificabit pura et bona

conscientia
plus

quam docta

phiiosophia.

Tunc Tunc Tuuc

pouderabit

contemptus

divitiaruni

quara totus thesaurus terrigenarum.

magis consolaberis super devota oratione

(luara
l)otius

super delicata comestione.

gaudebis de servato silentio quani de longa fjibulatione. Tunc plus valeverba.

buut sancta opera quam raulta pulchra

rD~a1
'

-O.

Tunc

plus

placebit

stricta

vita

et

ardua poenitentia quara oranis delectatio terrena. Disce nunc inmodico pati,
Hic
Si

ut tunc a gravioribus valeas liberari. prirao proba, quid possis pati postea.

nuuc

tara

parum non

vales sustinere, quo-

modo

poteris aeterna tormenta sutferre?

modica passio te tara impatientem efficit, tunc quid gehenna faciet? Ecce vere non potes modo duo gaudia
Si raodo

1.

21.

alicR*,
ie{;;iiiirc

lelectiiri liic iu iiiiiiitlo, et iiu.srca

ciiiii

Cliri^ito.

7.

Si usijuo iu liodicruuni

dicui

.sciii-

por iu
(|iiitl

Iionoriliiis ct voiiii)tatiliii.s vixi.sscs,

tilji

totuui

ijrofui.ssct, si jauj iu

iu-

stauti inori contingcret? Oninia ergo vanita.s,

praetcr aniare Deuni

et

illi

soli

scrviic.
aiuat,

Qui eniui nec niortein

Deum

ex toto cordc ncc supplicium nec

tiuia pcr-

judicium ncc infernuin mctuit,

fcctus auior

sccurum atl Dcus acccssuui facit. C^uem adhuc pcccare dciectat, non luirum est, si mortcm et judicium tiiueat. Bonum tamen est, ut, si necdura amor a
nialo tc revocat, saltem
tc ct)crccat.
liouit,
tlial>t)li

timor geliciinac
ptLst-

Qui vcro tiiuorcm Dci

l)t)iit)

diii

starc iu

uoii valebit, sctl

^
\Y-}

latjucos citius iiicunct.

m
r.4

CAPUT
De
ferventi

XXV.

emendatione totius vitaei

Jlisto vigilaus et diligens

in

Dei

servitio, et cogita
:

tVequenter
nisti
,

ail

quid vesaeculuni

et

cur

reliquisti?

Noune ut Deo
spiritualis

viveres

et

homo
runi

tieres?

Igitur

ad
erit

profectuui ferveas, quia niercedem labo-

tuorum

in

brevi

recipies

nec

tunc amplius timor aut dolor in finibus

tuis.

r3

Modicum
i-equiem
,

magnam

nunc laborabis imo perpetuam

et

lac-

titiam iuvenies.
et fervidus in
erit

Si tu pernianseris fidelis

agcndo, Deus procul dubio

locuples
in

fidelis

et

retribuendo.

Spem bonam

retinere debes,
;

quod ad

pal-

mam

pervenies

sed securitatem capere

non oportet, ne torpeas aut elatus fias. 2. Cuui eniui quidam anxius inter metum et spem frcquenter fiuctuaret, et quadam vice moerore confectus in eccle.sia
ante

quoddam

altare se in oratione pro-

stravisset, liaec intra se revolvit dicens

Tm.rfnTTTi-miipM
1,
2.-..

si

scireni,

esseni! statinique audivit

quod adliuc perseveraturus divinum intus

lioc

respousuui

'Quodsi

scires, qiiid la-

cere velies?
velles,

Fac nunc quod tunc taccre

eris.'

et

bene securus

Muxque

consolatus et confortatus divinae se coninaisit voluntati,

et cessavit

anxia tiuctused niagis

atio
ret,

noluitque curiose investigare, ut sci-

quae

sibi

essent futura,

vM

studuit

voluntas Dei beneplacens et perfecta ad onine opus

inquirere, esset

quae

inclioandum et perficiendum.
;i.

Spera
,

in

Domino, etfacboni-

e ni

ait

rani et

inhabitaterpasceris in divitiis ejus.

Propheta, et

Unum

est,

quod multos a profectu

:

et ferdifli-

venti emendatione retraliit

horror
llli

cultatis seu iabor certaminis.

maxime

prae

aliis in

virtutibus proficiunt, qui ea,

et contraria sunt,

quae

sibi

magis gravia

virilius vincere nituutur.

Naui

ibi

honio

plus proficit et gratiam

raeretur amplioet in
.>pi-

rem, ubi magis se ipsum vincit

ritu mortificat.
4.

Sed non onines habent

:!,

ae<iui' niul-

m
m
Ui

;(.

Ps.

3.

tnm ad vincendiim et moititicanduni. Dili^^ens tamen aemuiator valentior erit ad

in-oficiendum, etiamsi phiies liabeat passiones,

D
jr\

quam

alius liene morioeratus,

mispe-

nus tamen fervens ad virtutes.

cialiter

Duo

ad magnani emendationem juvant: videlicet subtrahere se violenter, ad quod

natura vitiose inclinatur, et ferventer instare pro bono,
Illa

quo amplius quis

indiget.

etiam studeas magis cavere et vincere,

tibi in aliis

quae
5.

freqnentius displicent.

Ubique profectum tuum capias, ut, si bona exempla videas vel audias, ad Si quid autem imitandum accendaris.
repreliensibiie

consideraveris,

eave
fecisti,

ne
ci-

idem
tius

facias, aut si

aliquando

emendare

te

studeas.

Sicut oculns
aliis

tuus aiios considerat, sic iterum ab Quam Jucundum et dulce notaris.

est,

videre fervidos et devotos fratres, bene

slR

Quam triste morigeratos et disciplinatos est et grave, videre inordinate ambulan!

tes,

qui

ea,

ad quae vocati sunt, non

est,

exercent!

Quam nocivum

negligere
et

vocationis suae propositum,

ad non

commissa sensinn incliuare

T).

Memor

esto

arrepti,

propositi, et

te-

1.

2:..

^^-

-*'-^

iiii;minfiii

(iiicitixi

tilti

proponc
vita
illi

IJcuc

veiecuudjiri

potcs

iuspcctji
iua}?is

Jcsu
cou-

Christi, f|uia uecduui

te

forniarc
tuisti.

studuisti,
Iielij::iosus,

licet

diu

iu

via J)ei

qui se intente et de-

vote iu sauctissiuia vita et passione Douiiui exeicet,

sil)i

ouinia
ibi

iitilia

et neeessiiiia

abundanter
si

inveniet,

nec opus
cor

est ut extra
rat.

Jesum

aliquid uielius quaciu

Jesus crucifixus

uo-

struiu

veuiret, quaiu cito

I

et sufticienter

docti essciuus
7.

Keligiosus

tervidus
iili

ouinia

licuc

liortat et caiiit,

quae

Julicutur.
iialiet

Rctriliu-

ligiosus uexlif^ens et tepidus

iatioucui siqjcr triliiijatioueiu, et ex ouiui

jiarte

k
1 rD~rT

patitur

augiistiaui,
et

quia

interiori

cousoiatioue oaret,
rere
proliibetur.

exterioreui

quacr

Keligiosus

extni disriiinae.

ci|)liuani

vivens gravi patet

Qui
iu
reii-

iaxiora quaerit et reinissiora, seinpcr

aiifrustiis erit,

quia aut ununi aut

faciunt
taiu
niuiti

(limni
^.

silii

disj)liccbit.
aiii

Qiioinodo

liciigiosi,

qui satis arctati suut sub dis-

ciiiiiua claustrali".'

Karo exeunt, abstracte

conieduut,

vivuut,

pauperriiue

grosse

vestiiintur

imiltuni

laboiant, paruni lo-

(luuntur, diu vigilant, niature surgunt, ora-

tiones prolongant, frequenter legunt,

se in onini disciplina custodiunt.

et

Attende

Cartliusienses

et

Benedictinos, Cisterci-

enses et diversae Religionis monaclios ac

uioniales, qualiter

omni nocte ad psallenideo turpe esset,

tani sancto

(lum

Deo assurgunt. Et
ubi

ut tu deberes in

opere dor-

niitaie et pigritare,

tanta multitudo

Religiosorum incipit Deo jubilare.

!l.

si

nilul aliud

beret, nisi

l)ominnm
laudare

Deum
!

faciendum incuninostrum toto

si

corde

et ore

nunquam

in-

digeres comedere nec bibere nec dormire,

sed seniper jiosses

Deum

laudare et socarni ex

lummodo

spiritualibus studiis vacare: tunc

uiulto felicior esses

quam modo,

(pialicumque necessitate serviens. Utinam

non essent
Iieu

istae necessitates, sed

solum-

niodo spirituales animae refectiones, quas

!

satis raro

degustamus.
pervenit,

10.

Quando homo ad hoc

cle

quod
pere

nulla

creatura

consolationcm
sa-

quaerit, tunc ei
inciitit;

Deus primo perfecte

erit.

tunc etiam bene contentus

de omni eventu rerum

Tunc nec

lro iniij^no lactabitiir

nec pro iModico

est

coiifidiiiii

tristabitiir,

sed ponit sc intcf^rc ct

(ialiter

in

Dco

fjui

ei

oimiia

omnilms,

ciii iiiiiil iiti(|iiei)erit iiee iiioritur,

sed oinnia ei vivunt et ad niituni

ctanter dcserviiint.
11.

iiiciiii-

Meinento

seniper

finis,

et

juia

perdituni non redit

tenipus.

Sine

solii-

citiidine et diligentia
virtiites.

niin(|uani

ac(|iiires

Si

incipis Si

tepescere,

incipies
te

niale

iiaViere.

aiitein

dederis

ad

fervoreni, invenies mafcnain paceni ct seiities

leviorem laborem, propter Dei gra-

tiam et virtutis ainorem.

et diligens

Homo
et

fervidiis

ad omnia

est paratus.

Major

ialior est resistere vitiis

passionibiis,

qiiam

corporalibus

insiidare

laboribus.

(Im parvos non devitat defectus, paulatini labitur ad majores. (iaudebis seinper vespere,
si

diem exj^endas
ipsum,
et

fructiiose.

Vigila super te
aliis sit,

qiiidqiiid

de

non negligas
quantuin

te ipsuin.

'rantiini
intiilcris.

proficies,

tibi ipsi viui

Ainen.

I.

2.->.

i^.^^^-^i^X^.#^^

{''.

i M
4/p

LIBER

II.

ADMONITIONES AD INTERNA TRAHENTES.

i'

^r

m
ymS^
II.
i.

^5

f^

OAPUT
De
interna

I.

conversatione,

J.Veguuiii Dei
ad Doininum
et

intravosest,

dicit

Domiiius. Converte te ex toto corde tuo

relinque hunc miserura

II.

1.

m
miindum, ct inveniet anima tna reqiiiom. Discc fxtenora contemnerc et ad interiora et videbis rep^num Dei intra te tt! darc
,

mti

vcnire.

et

Estenim regnum Dei pax gaudium in Spiritu Sancto, qiiod

te Christus
tiln

non datur impiis. Veniet ad

ostendens
difjnam
ilii

consolationem

suam.

si

ab intus paraveris mansionem. Omni.s gloria ejus et decor ab intra est

et
ilii

compiacet

sibi.

Frequens

illi

vi-

sitatio

cum homine

interno, dulcis
,

ser-

mocinatio,

grata consolatio

multa pax,

familiaritas stnpenda nimis.

2.

Eia,

anima

fidelis,

praepara huic
te venire

sponso cor tuum, qnatenus ad

et in te cit
:

habitare dignetur.

Sic enim di-

sermonem meum servabit, et ad eum venienius et mansionera apud eum faSi qnis diligit me,

ciemiis. Da ergo Christo locum, et ceteris omnibus nega introitum. Cuni Christum habueris, dives es, ct siifficit
tilii.

m
i

Ipse

erit

provisor

tuiis

et

fideiis

procurator in omnibus, ut non

sit

opus

m
fi

1.

Luc.
Joh.

17, 21.

Roin. 14,

2.

14, 2:!.

in horainibus sperare.

Homines
i

enini cito

niutantiir, et deticiunt

A-elociter,

Chri,

Nj^i

autem adstat usque

s t

m anet
in finem

n aeternum
firmiter.

et

^,^
sit

3.

Non

est

magna
et
;

fiducia

ponenda

in

liomine fragili
et dilectus

mortali, etiamsi
tristitia

utilis

neque
si

multa ca-

pienda ex hoc,
contradicat.

interdura adversetur et

Qui hodic tecum sunt, cras

contrariari possunt, et e converso saepe

Pone totam fiduciara tuam in Domino, et sit ipse timor tuus et amor tuus. Ipse pro te respondebit,
ut aura vertuntur.
et faciet bene, sicut melius fuerit.

Non
et

habes hic manentem civitatem,

ubicumque
grinus
;

fueris, extraneus

es

et pere-

nec requiem aliquando liabebis,

unitus.

nisi Christo intime fueris

4.

Quid hic

circumspicis,

cum

iste

non

sit

locus tuae requietionis? In coe-

lestibus debet esse habitatio tua, et sicut

in transitu cuncta terrena sunt aspicienda. Transeimt orania, et tu cum eis pariter. Vide ut non haereas, ne capiaris et pe-

reas.

Apud
Joh.

altissimura sit cogitatio tua.

Hebr.

2.

12, 34.

3.

13, 14.

II.

1.

75

(.'t

(lepror-atio tiia

ad

('liii.^^tiiin
.Si
nc.-<ci.'<

sinc inter-

iiiis^<ionc

(liri;j:atur.
cocI('.-*tia,

spccnlari

alta

ct

rcquie.-<ce

in

passionc
cju.s
ii-

Chrif-ti,

ct iu

sacris vulncrihus
Si

hentcr liabita.
l)retiosa

enini

ad vulncra

ct

stigmata Je.su devotc confugis,

multiiin

inagnain in tribulatione .sentics con.soIatioiicin

;

iicc

curahis

hominuni

(les]tcctioncs, faciliteiquc

vcrba (lctrahenctiam

tium
o.

i)crfcres.

Jcsus Christiis Dominiis

fiiit

in

mundo ab

hominibiis dcsp^jctus, et in

ma.xiina neccssitate a notis et amicis intcr

opprobria derelictus.
alifiuo

Doininus Chri:

stus pati voluit et despici

et tu

audes

de

conqueri? Christus habuit adct

vcr.sarios ct oblocut(3rcs, ct tu vis onincs

haberc amicos

bcnefactorcs ?
si

Uiidc

coronabitur patientia tua,

sitatis occurrerif.'
.Si

nihil

advcr-

nihil contrariiim vis

quomodo eris auiicus Cliristi? .Sustine cum Christo et pro Christo, si vis rcgnare cum Ciiristo.
pati
,

H.

.Si

scmcl perfccte introisscs

in

in-

tcriora Jesu, et

modicum de

ardcnti

a-

morc

cjus

sapuisscs:
vel

tunc dc
niliil

proprio
curarcs.

commodo

incoinmodo

sed inagis de oppiobriu

(luia

illato

gauderes,

amor Jesu

facit

liomiuem se ipsum
et

contemnere.

Amator Jesu

verus in-

ternus et liber ab alfectionibus inordinatis

potest se ad Deuni libere convertere,

et elevare se

supra se ipsum

in

spiritu

ac fruitive quiescere.
7.

Cui sapiunt onniia, prout sunt, non

ut dicuntur aut aestimantur, liic vere sa-

Deo magis quani Qui ab intra scit anibuhire et modicum ab extra res ponderare, non requirit loca nec tempora expectat ad babenda devota exercitia. Honio inpiens est et doctus a

ab liominibus.

ternus cito se recolligit, et

totum

ad

exteriora

effundit.

nuuquam Non

se
illi

obest labor exterior aut occupatio ad tem-

pus necessaria, sed sicut res eveniunt,

se
illis

sic

accommodat. Qui intus bene dispositus est et ordinatus, non curat mirabiies et perversos liominum gestus. Tantum liomo impeditur et distraliitur, quantum sibi res attraliit. 8. Si recte tibi esset et beue purgatus esses, omnia tibi in bonuin ccderent
et

profectum.

kfeo multa

tibi

saepe dis-

plicent et saepe

conturbant, quia adhuc

II.

1.

j^regatus
iiiaculat

uon es perfecte tibi ipsi uiortuus nec seNii sic ab omnibus terrenis.
et
iuiplicat
in

cor

honiinis,

sicut
reniii.<

iinpurus

anior

creaturis.

Si

cousulari exterius, jmteris speculari coclestia et

frequenter iuterius jubilare.

CAPLT
De
humili

II.

submissione.

N
te

on
pro

niagni
te

pendas,
coutra
et
sit

(jiiis

vel

sit,

sed

hoc age
tecuni

cura, ut
in

Deus

oiuni re, quain

taci?;

Ilabeas couscientiaui bonani,

(letensabit.
et

yuem

enini

Deus bene to Deus adjuvarc

et
\>SLt\,

voluerit, nullius
terit.
]

perversitas nocere povidebi.^

Si tu scis tacere

procul dubio auxilium Domini. Ipse novit teniijus et nioduni liberandi te, et ideu

debes

te

illi

rcsiijuare.

Dei est adju-

1.

Piinil. 25, 8.

^.-;

vVlV-

vaie

libeiare. et ab oiiiui coiitusione Saepe vakle prodest ad majoreiu lumii-

litateni
jilii

servaudain, quod defectus uostros

suis

sciunt et redarguuut.
2.

Quando houio pro defectibus

sibi

se huniiliat, tuuc faciliter alios placat et

leviter satisfacit
uiileui

irasceutibus.

Huse

Deus protegit
et

et liberat, huniilem

diligit

consolatur,

huniili

houiini

maguani et post suam depressionem levat ad gloriaui. Hiuuili sua secreta revelat, et ad
inclinat, humili largitur gratiani

se dulciter trahit et invitat.

Humilis acet

cepta contunielia et coufusione satis beue

est in pace, quia

stat iu
te

Deo

uon

in

uumdo.
cisse,

Non

leputes

aliquid profete

uisi

omnibus

inferiorem

esse

sentias.

1
II. 2.

('AriT
De bono
pacifico

111.

hominei

X
ct

one

te piiinus in pace,
poteri.s

tiinc

alios
])aci-

pacificare.
ficus

Ilonio

plus

prodcst quaui

lieno (loctus. IIouio pas-

sionatus etiaui l>onuni in

.

nialnni

traliit

et faciliter

iiialiiiii

credit.

Bonus

houio

pacificus

oiiinia

ad

bonura convertit.
est
,

Qui beuc
:

in

])ace

de nuUo suspicatur
contentus
alios

qui

auteni

niale

est

et
:

coiumor.ec ip.sc

tus, variis suspicionibus agitatur

quiescit,

nec

quicscere

])ennittit.

quod dicere uou deberet, et quod sibi niagis facere exjKHliret considerat quod alii facere tenentur, et negiigit quod ipse facere tenetur. Habe
Dicit saei)e
oniittit

ergo prinio zehim .super te ipsuni

tunc

justc zelare poteris etiam ])roxinmm tuuni.

2.

Tu bene

scis facta tua

excusare
te

et

colorare, et aliorum

uon

vis recipere exsi

cusationes.

Justius esset,

accusa-

II.

3.

los et tVatrem
tari vis,

tuum excusaifs.
Aldc

8i i)or-

porta et alium.

(luaiii

longe

rAi

es

adliuc a vera caritatc et

Imniilitate,

(|uae nuUi uovit irasci vel indi^^-nari, nisi

tantuni sibi ipsi.

Non

est

honis et mansuetis couversari

magnnni cum lioc euim

;

omnibus naturaliter placct, et uuusquis(|ue libenter pacem habet, ct secum senticntes magis diligit. Sed cuni duris ct
]icrvcrsis

aut

indisciplinatis
pacifice-

aut

nobis
vivcrc,

contrariantibus

possc

magna
rile^iue
;3.

gratia est et laudabiie

uimis vi-

factum.
in

Snnt qui se ipsos

aliis
(pii

pace teuent

et

cum

etiam paccm liabent.

aliis

Et
scd

sunt

ncc paceni habeut, nec alios in

sunt graves,

pace

dimittunt:

ifi

Et sunt ([ui se ipsos iu pace retinent ct ad i^accm alios reducere student. Est tameu tota pax nostra iu luic misera vita potius in liinnili suffcrcntia poucnda, (luani iu nou senticndo contraria. Qui mclius scit j^ati, pacem tcnel)it majorem. Istc est victor sui et dominus numdi, aniicus C'lu"isti ct
sibi sunt

semper

g-raviores.

licres coeli.

sn^iT^
-^-<^l/Jr

vr-

CA P r T
De pura
meiite et

IV.

simpUci intcntione.

D>uabus
L-vatur

alis

faomo subpuriilebet

terreuis, siuj-

lilieitate seilieet et

tate.
e.-ise

Siuiplieitas
in intentione.

puri-

tas in affeetioue. Simpli-

eitasintenditDeuui, puritas

approliendit

eum

et

gustat.

Nulla

bona actio

te iiupetliet, si liber intus

ab

iuonlinato affeetu fueris.

Si nihil aliud
iitili-

quani Dei beneplaeitum et proximi

tatem intendis
tate frueris.

et quaeris, iuterna liber-

Si

reetum eor tuum esset.

tunc oniuis
liber

ereatura

speculum vitae

et

sanctae doctrinae esset.

Non
ijuae

est

creatura

tam parva

et

vilis.

Dei

bouitatem nou repraesentet.

"2.

Si tu esses intus

bonus

et

purus.

tunc omuia siue impedimeuto videres et

beue caperes. Cor purum penetnit eoelum et infernum. Qualis uuusquisfjue est intus. taliter Judicat exterius. Si est gau-

dinm
tio

in nnxndo,

cordis honio.
et

hoc utique possiflet puri Et si est alicubi tribuhiangustia, hoc raelius novit mala
Sicut

conscientia.
iij^neni

ferrum

niissum

in

amittit rubiginem et
sic

efficitur,

totum candens homo integre ad Deum se

cunvertens a torpore exuitur et in

novum

liominem transmutatur.
3.

tunc

Quando homo incipit pavum metuit iaborem

accipit

tepescere,
et

libenter

Sed quando perfecte incipit se vincere et viriliter in via Dei ambulare, tunc minus
cxternam
consolationem.
ea reputat, quae
sentiebat.
sibi

prius gravia

esse

m^

H
mm

('AIMT
De

V.

propria consideratione.

^^ou Wr^^ X f01

iio.ssuiuus

uoltis

ipsis niuiis credere, (]uia

sacpc' f^ratia uobis decst.

.Modicuni
et

luuieu
lioc;

est

iu
iicr

EMi
tiuius
,

uiiliis,

cito

u('^li;::cutiaiu

auiittiiuus.

.Sacpe etiani non

taui

adversuinus.

(juod

caeci

intus

Saepe male aginius,

I'assione
liutauius.

et pejU'"' excusanius.
et

intcrduui uuivcninr,

zeluni

Parva

iu aliis rcprclicndiuius.
iSatis cito

ct uostra luajoia pcrtrausiiiius.

Ijcrseutiuius et poudcraiuus. (luid

ab

aliis

sustineuins,
sustiuent,

sed (luautuiii

alii

de

noliis

recte sua ponderaret,

nou advertinius. (jni bcne ct non esset qnod de

Ikuiio

aiio gnivitcr judicaret.

2.

Intcruus

sui
:

iiisius

cunuii

(iiuuibus curis antepouit

et (pii

sibi ipsi

diiiji-cntcr intcudit, lacilitcr

Xuii(|uaiu
(lc

eris internus

et

de aliis tacct. devotus, nisi

aiiis silueris ct

ad

tc ipsuin speciali-

tcr rcsiiexeris.

8i tibi

ipsi et

Deo

tota-

iitcr intemlir!, niodiciiiu

te niuvebit, (|U()(I

toris percipis.

Uhi

es,

quundo

tibi

ipsi

praesens non es? Et (luando omnia pcrcunisti, qnifl te neglecto protecisti ?

Si

cupis liaberc

paccm

et

unionem veram,

oportet quod cetera cuncta postponas ct

tc

solum prae oculis liabeas.

3.

.Multum i)roiudc proficics,

si

te fc-

riatum ab omni tcmporali cura conservcs.

Valde

dcficics,

si

ali^iind

temporale rcnihil
tibi

putaveris.

Nihil

magniim,

altum,
sit,

nihil gratuni, niliil

acceptum
sit.

nisi

pure Deus aut dc Dco

'J'otiun

va-

nuni cxistima, quichjuid consolationis oc-

Amans Dcuni auima sub Dco despicit universa. Soius Deus acternus et immensus, implens omnia, solatium est animac et vera cordis
currit de aliqua crcatura.
lactitia.

NfJt)

\J

II.

,').

CAITT.
Be
laetitia

VI.
consoientiae.

bonae

i^^

vJloria bonis hominiltus ti-stimoniuni bonae cou.scieutiae.

H
.,\-

llabe
,

bonaui
seniper
lioua
njulta

couscientiaui
liabebis

et

laetitiani.

couscientia

vaUle
,

potest i)ortare
laeta est

et

valde

inter

adversa.

Mala

cou-

scieutia

scniper thnida est et inqnieta.

si

Suaviter requiesces,
repreheuderit. Noii

cor tuuui te uou

,

Jaetari

nisi

cuni

beue
quia

feceris.
,

Mali

nunquam habent

veraui

laetitiam

nec iuternam sentiunt pacem,

dicit est pax impiis, 'iu j^ace Dominus. Et si dixerint: sumus non venient super nos uiahi et
,
,

non

quis
eis,

nobis nocere

audebif?'

ne

credas

(luouiam
in

repente exsurget ira Dei, actus

et

nihihun redigentur

eorum,

et cogitationes
2.

eorum

periluiut.

Gloriari in tribula t ionibus

grave anuinti
;

non

est

sic

euim

gloriari

(^st

gloviaii

vis g-ioria,
accipitiir.

Bieiii cruce Domiiii. quae ab lioniinibus datur et

tatur tristitia.
.scientiis

Mundi gloriaui seniper coniiBonorum gloria in coneorum, et non in ore hominum.

Instoruni laetitia de
et
et

Deo

et in

Deo

est,

gaudiuui eoruni de veritate. Qui veram

aeternam gloriam desiderat, tempora-

'^>M

lem non curat. Et qui temporalem quaerit gloriam aut non e.\ animo contemnit, niinus amare convincitur coelcstem. Magnaui
liabet cordis tranquillitateni, qui nec laudes

n
^^^(

curat nec vituperia.

3.

Facile erit
conscientia
si

contentus et pacatus,

cujus

munda

est.

Xon
si

es

sanctior,
peraris.

laudaris, nec vilior,

;

vitu-

dici vaies,

Quod es, hoc es nec melior quam Deo teste sis. Si attcnsis intus,

K^llfS

dis,

quid apud te

non

curaliis,

([uid

de

te

loquantur homines.

Homo

Dcus autem in corde. llomo considerat actus, Deus vero pcnsat iutentiones. Bene semper agere et mudicum de se tenere humilis animae invidet iu tacie,

dicium

est.

Xolle

consolari

ab aliqua

Giil.

(i,

14.

II.

(i.

iJnJ^A

(Teatiini iini^ruac imritati et iutoniao

ti-

(luciae sif^uuiii est.

4.

(^ui

uulluui

extrinsecus
li(|iiet, (luoil

pro

se

te.stiuioniuui (juacrit,
.se

totaiiter

Deo coiuniisit. Non enini (pii tse ipsuui coninicndat, ille proliatus
c

est, ait beatus Paulus,

o m ui en d a

t.

Anil)ulare cuni

sed (|ueni Deus Deo intus,

foris,

ucc aii(iua affectione teneri

est iuterui lioiuinis.

statiis

CAPTT

VII.

:\

De amore Jesu snper omnia.

1> J>catus,
(juid ct
sit

(lui

intelligit,

aiiiare

Jesuui

conteninerc

se ipsum

propter .lesiun.
diiectuui

Oportet
dile-

proptcr

etuiu

reliu(iuerc,

quia

ZZ.JII .lesus
iiniuia

vult

.solus

upcr
faliax
et

aiuari.

Dilectio creaturae
dileetio
(^ui

<%

et

instabilis,

Jesu

tidelis

perseverabilis.

adhaeret creaturac,

n.

7.

S8

c:i<let ciini labili

qui auiplectitur Jesuni,

Illuni dilij;e et aniicuni

tinnabitur in eo.
tibi retine,

qui oninibus

recedentibus te
iu fiue perire.

nou relinquet, nec patietur

Ab
rari,

oninibus oportet te aliquaudo

sivc velis sive uolis.

sepa-

2.

Tene

te

apud Jesun viveus ac moad-

riens, et illius fidelitati te conimitte, qui

onniilnis deficientibus solus potest te

Jnvare.

Dileetus tuus talis est naturae,

ut alienum

non

velit admittere,
liabei'e et

sed solns

vult cor

tuum

tauquain rex in
Si
scires
te

pruprio tlirono sedere.

ab

omni creatura evacuare, Jesus libenter tecum liabitaret. Pacne totum perditum
inveuic^s, quidqiiid extra Jesuiu in liomiui-

bus posueris.
super
car
f

Xou
,

confidas nec iunitaris

calanium ventosum,
e u u in
e
t

quia

omuis

mn

g 1 o r i a ej u s

ut flos foeni
\i.

cade t.

Cito decipieris,

luinuui
Si

si ad externam hoappareutiam tantum adspexeris.

euim tuum
iu

in aliis

quacris

solatium
invenies

et lucrum, senties

saepius detrimentum.
,

8i quaeris

omnibus Jesum

II.

7.

uiirnio .Icsuni.
iiivciiics
rtiaiii

Si iiiitoin quaeris te
tc
iiysiiin
,

ipsum.
tiiani
c.>t

scd

aii

IMTiiiiicni.
^ilii
,

l'iiis

cniin hnnio nocivior

si

.Icsum non quaerit,

quain

totu.s

iiiuikIus et

oniues sui adversarii.

CAPUT
De
familiari
tiiui

VIII.

amicitia Jesu.

v^uando Jesus
(|ii:iiii

ailcst, to-

lionuiu est, nec quiil(lifficile

vidctur

(|ii;iii(li)

vcro Jcsus

nou

adcst

totuni duruni cst.

(^iiando

Jcsus intus nou

eonsolatio vili>
tantuui vcr-

loquitur,
ist
liiiiii

si

autcni Jesus

uuinn

loquitur, niagua consolatio scntitur.

statiin

Noiiuc Maria Maj^dalena

surrc.\it
.Martlia

\>-

dc loeo
illi

in

quo Hcvit

quaudo

di.xit:

Magister adcst etvocat

,
!

quando Jcsus vocat te hora Quani de lacrymis ad gaudium spiritus quam iuaridus ct durus cs sine Jesu
tc?
Fcii.x
!

sipicns ct vauus,
1.

si

cupis aliquid extia

Joan.

11, '2S.

Jesum!

Nonne

lioc

est raajus (lamnuni,

quam
2.

si

totum perderes
tibi

mundum?
mundus
Jesu
conferre
est

Quivl potest

sinc

Jesu?
Si

l^sse

sine

gravis

infernus,
disus.

et esse
fiierit

cum Jesu
tecum

dulcis para,

poterit nocere ininiicus.

nullus Jesus Qui invenit Je-

sum

invenit tliesaurum

bonum
Et

immo
perdit

bonuin siiper omne bouum.

ijui

Jesum, perdit nimis multum et phis quam totum mundum. Pauperrimus est, qui vivit sine Jesu, ditissimus est, qui bene
est
3.

cum Jesu. Magna ars

est scire conversari

cum

Jesu, et scire
dentia.
erit

Jesum tenere mag-na pru-

et

Esto humilis et pacificus, et tecum Jesus. Sis devotus et quietus, permanebit tecum Jesus. Potes cito

fugare
si

Jesum

et

gratiam ejus perdere,

volueris ad exteriora declinare.

Et

si

ilhim eflfugaveris et perdideris, ad

quem
:

tunc fugies

et

quem tunc
tibi

(piaeres aini-

cum?
et si

Sine amico non potes diu vivere

Jesus non fuerit

,

prae omnibus

amicus eris nimis tristis et desolatus. Fatue igitur agis, si in aliquo altero conEligendum cst magis, fidis et laetaris.

V/

II.

s.

li;il)cre

totuin niiindum contrariuni, quani

lesuiii otiensuiu.
sit

Ex

ouiuibus ergo caris

Jcsii.s
4.

(lilectus .spceiali.s.

Diiij^autur

ouiues luoiiter .lesuui,

.se

Je.sus

autciu

juoiiter

ipsuui.

Solus

.lesus Cliristiis siu{,'ulariter est auiandus,

(|ui

solus bouus et tidelis iuveuitur prae

auiieis.
aiiiiei

oumihus
jj

rroptcr
(|iiaui

ipsuui

et

iu

ipso
eari
;

taiu
et

iuiiiiiei
liis

tilu

siut

pro ouiuibus

exoraiidus est.
et dilij,'aut.

ut oiunes

ipsuui eognoscant

Nunquam
aiiiari,

cupias singulariter laudari \v\

Iioc solius

quia

Dei

est,

qui simi-

leiu

.sibi
iii

non

Iiabet.

Nec

velis,

quod

ali-

(juis

cordc suo tecuni occupetur, ncque

tu ciiiu aliciijiis occuperis aiuore, sed sit

.lesus iu te et in ouini
5.

bouo

liouiiue.

Esto purus et liber intus sine aliOportet cujus creaturac iniplicameuto.

te

issc

luidum et purum cor ad

si

Deum

gerere,

vis vacare et

videre, quaiu
Et revera ad

suavis
lioc

sit

Dominus.

uon pervenies,

uisi gratia ejus fueris

praevcutus

et intractus, ut

omnibus evauuiaris.

cuatis et liceutiutis solus

cum Deo

5.

Ps.

M,

9.

K
Dei venit ad houiiad oumia et quando recedit, tuuc pauper et iufinuus erit et In his (luasi tautuui ad fiagella relietus. sed ad nou debet dejiei nec desperare

Quaudu

eniui gratia
fit

ueui, tuuc potens

voluntatem Dei

aequauiuiiter stare
sibi

et

cuncta supervenientia
tur
|)ost

ad laudeni Jesu
et

Christi perpeti, quia post liiemeui se^iui-

aestas,

post nocteui redit dies,

tempestatem niagua serenitas.

CAPUT
De

IX.

carentia omnis solatii.

]N ou est grave humanum coutemuere sohTtiuui, cuui adest diviuum. Magnum

est
tani

et

vakle

magnum

humano quam diviuo

Dei libenter exi,

posse carere solatio, etpro

amore
liuiu cordis

velle sustinere

et

in

nullo

se ipsuni quaerere nec

tum

respicere.

ad proprium meri(^uid magni est, si hihxris

II.

'j.

si.s

ct (lcvi^tiis ii(l\X'ui('iit' jrratia

.'

<

]iral>iii>

ciinctis liacc liora.

Satis suaviter eqiiitat,

quein gratia Dei portat.

si

onus non
2.

sentit, qui portatur

Et quid niiruni. ab oniniaii(|uid

potonto et ducitur a suninio ductore?

'M
%]

Lihentor habenius
,

pro sose

atio
ipso.
(

et

difticulter

lionio

exuitur a

Vicit sanctus Laurentius saeculuni

luu suuinio sacenbite,

quia ouine, ijuod

iu et

niuudo delectabile videbatur, despexit,

Dei summuin sacerdotem Sixtuui, queni uiaxinio dili^obat, pro amoreChristi etiaiii
Auiore igitur
,

a se tolli cIonu'nter ferobat.

croatoris

anioreni

hominis suporavit

et

pro

humano

solatio divinuni benoplacitum

niagis elegit.

Ita ct tu aliquem necessa-

rium et dilectum amicum pro amore Dei disce rolinquere, nec graviter feras, cum ah aniico fueris derelictus sciens, quo,

uiam oportet nos omnes tandem ab

ceni separari.
;i.

invi-

Multuni ot diu oportet iKuninem

in

se ipso certare,

antequam discat

se ipsuni

plene superare et totnm

in

affectuni suuni
stat snjK-r

Deum

trahere.

Quando honio
Cliristi

80

ipsum, facile labitur ad consolationos

lunianas.

Sod vorus

aniator or

l\.

0.

studiosus

sectator

virtutura
,

iion

cadit

super

illas

cousolationes

nec quaerit ta-

les sensibiles

dulcedines, sed magis fortes

tentationes et exercitationes, et pro Cliristo duros sustinere labores.

4.

Cum

igitur spiritualis consolatio a

Deo datur, cum gratiarum actione accipe eam et Dei munus intellige esse non tuum meritum. Noli extolli, noli uimium
,

sed gaudere uec inaniter praesumere cautior esto magis humilior ex dono
,
,

quoque et timoratior in cunctis actibus tuis, quoniam transibit hora ilia et se(juetur tentatio.

Cum

ablata fuerit con,

soh^tio

non statim desperes

sed

cum

liumilitate et patientia exspecta coelestem

\

isitationem

quia potens est Deus am-

Dl

pliorem tibi redonare gratiam et consohitionem. Istud non est novum nec alie-

num viam Dei

expertis

quia in magnis

8anctis et in antiquis Prophetis fuit saepe

alternationis niodus.
5.

Unde quidam praesente

jani gratia

Ego dixi in abundantia mea: non movebor in aeternum.

dicebat:
Ps. 2y,
7.

^'

II.

;.

Alisciiti-

aiitcin

uratia

(|iiiil

iu

sc fiicrii

exi)ortii8,

jidjungit

dicens

facicni tuani a nie, ((iiit iirbatus. Intcr Iniec tanien nequa(|iiani

lojjjat

Avertisti ct factu8 suin

:

dospcrat,
ct dicit:

sed instantius Doniinuni

Ad te Doniine, claniabo et ad Dcuni nieuni deprccabor.

Denique

oralionis

suae

fructuni
:

reportat et se exaudituni testatur, dicens

Audivit Douiinus
niei;
111

et niisertus est

eus.

Douiiiius factus est adjntor Sed in (juo".' Convertlsti, in-

quit,

iuilii,
tia.

planctuni meuni in jrandiiini et circunidedisti nie laetisic actuni est cuin niagnis Sanctis.
infirniis

.Si

non est desperanduni nobis

l)aiii)enbus,
iiitcrdiiui
si

ct
ct

interduni

in

fervore

in frigiditate

spirittis

venit ct

sumus, quoniam recedit sccundum suae

cuiii

vohmtatis
,I()1)

bcneplacitum.

ait:

Visitas

rnde boatus diluculo. ct

subito probas
.

illuni.

Super quid igitur sperare possuni. aut in quo confidere debeo, nisi in sola mai^na misericordia Dci et in sola spc
Ts.
2!). s.

.'i.

il.

11. VI.

:>.

.Tol, 7.

|s.

II.

y.

gratiae coelestis?

Sive enim ailsint hoauiiei

mines boni, sive devoti fnitres ct

fideles
,

sive
,

libri

sancti

vel

tractatus
et

pulchri

sive

dulces

cantus

liymni,

omnia haec modicum juvant et modicum sapiunt, quando desertus sum a gratia et in propria paupertate relictus. Tunc non est melius remedium quam patientia et abuegatio mei in voluntate Dei.
7.

Nunquam
,

inveni

aliquem religio-

sum, qui non habuerit interdum gratiae

subtractionem
aut non senserit fervoris Nullus sanctus fuit tam

diminutionem.

alte raptus vel illuminatus, qui prius vel

postea non fuerit tentatus.

Non enim
,

dignus est alta Dei contemplatione qui pro Deo non est exercitatus aliqua tribulatione.

Solet enim sequentis consolatio-

nis

praecedens esse siguum. Nara tentationibus probatis coelestis protribulatio

mittitur consolatio.

dabo
8.

ei

Qui vicerit, inquit, edere de ligno vitae.

,

homo

fortior sit

Datur autem consolatio divina ut ad sustinendum adversa.

Sequitur etiam tentatio, ne se elevet de

7.

Apoc.

2,

II

9.

brnio.

Nmi

(loiinit dialxjliis,
:

nuc caio
a dcxtris

a<l-

hnc
a

iiiortiia est

idco non cesses tc prac,

paiaie ad certanicu
siuistris
suiit

(|iiia
,

ct

liostes

qui

niiiKiiiani

qiiiescunt.

CAPUT

X.
Dei.

De gratitndine pro gratia

V^ur quaeris
nni

quietcin,
.'

natus

sis al laboreiii

I'one te
^is

ad

])atientiani ina-

quain ad consolatio,

nes

et

tandain

ad cruceui \nniiiagis qiiani ad

et

laetitiani. t^uis etiaiii sac-

culaiiuin

nou libenter consolationeni

laetitiain spiritualeiu acciperet, si seniper

obtinere posset?

Excedunt

eniiu

sjiiri-

tuales consolationes oiiines inundi delicias

et carnis voluptates.

Xain oinnes deliciae

innndanae aut vanae sunt aut turpes spirituales vero deliciae solae sunt jucundae et honestae, ex virtutibus progenitae
.Sed

et
istis

Deo

puris inentibus infusae.

divinis

cousolatiouibus

neiiio

"vvki

^^

semper pro suo affectu frui valet, tempus tentationis non diu cessat.
2.

quia

Multuni contrariatur supernae visi-

tationi

confidentia sui.
lationis
facit

animi et magna Deus bene fjicit consogratiam dando sed liomo niak'
falsa

libertas

v.v^

non

statim

Deo

cum

gratiarum
quia ingrati

actione retribuendo.
in nobis

Et ideo non possunt

fluere,

dona gratiae
,

sumus
fontali

auctori
origini.

nec

totum refundimus Semper enim debetur

solet humili.
,

gratia digne gratias referenti, et aufere-

m Wi

tur ab elato,
3.

quod dari
,

aufert

quae mihi compunctionem nec affecto contemplationem quae ducit in elationem. Xon enim omne altum sanctum, nec onine
Nolo
consolationem
,

lesiderium

num
et

nec

purum nec omne dulce boomne carum gratum Deo.

,

Libeuter accepto gratiam, unde humilior

timoratior inveniar

atque

quendum
T"\T-

rae paratior fiam.

ad relinDoctus dono
attri-

gratiae et eruditus subtractionis verbere

non

sibi

audebit

quidquam boni

buere, sed potius se pauperem et

confitebitur.
tibi

nudum
est
,

Da Deo quod Dei

:

ct
cst,

adscribe quod tuum est

hoc

II.

10.

99

Diio <^idtin>
soli

\>ni

Kiatia tribiie, tibi auteni

jjro

culpaui et tUf^naiii poenanj

culpa

deberi sentias.
4.

Pone

te

semper ad
;

infiinura,
sumraunj
.Sancti
,

et dabitur

tibi suraniura

nani

non stat sine infiino. Suinrai Deuni luininii sunt apud se

li,#*tei

apud
pieiii

et

quanto
:

}i;loriosiores,

tanto in se huiniliores

veritate et gloria coelesti

non sunt vanae

et coufirelati.

gloriae cupidi
niati nulio

in Deo fundati modo possunt esse

:

Et

qui

Deo totum

adscril)unt, quidquid boni

acceperunt,

runt, sed gloriain,

volunt

ab inviceni non quaequae a solo Deo e.st, et Deuni quaerunt in se et in

fjfloriara

oinnibus

Sanctis

laudari

super

oinnia

cupiunt, et seiuper in id ipsuin tendunt.

5.

Esto igitur gratus pro minimo,

dignus
niajora
accipere.
et

et

eris

Sit

tibi

niinimum pro inaxinio

pro speciali

conteiuptibile

dono.

8i

dignitas

datoris

inspicitur, nulluni <latuin parvuni aut nivile videbitur non eniin parvuni est, quod a suniuio Deo donatur. Etiain si poenas et verbera donaverit, gratum esse
iiiis
;

'

IJjlt^TfTTrfrn

II.

1(1.

KiO

L^.-^

debet, quia seniperpro salute nostra facit,

quidquid nobis advenire perraittit. Qui gratiam Dei retinere desiderat, sit gratus
l-

pro gratia Dei data, patiens pro ablata

I,

oret, ut reddatur,

cautus

sit et

humilis,

ne amittat.

['"

''Wfe

II.

10.

CAPUT
De pancitate amatonim

XI.
crocis Jesu.

Xlubet Jesus
aiiiatores
Ifstis, seil

imiltos

regni sni

coe-

pancos bajulaPhires
inensae

tores suae crucis.

invenit
.sed

socios

paucos abstinentiac.
pro

Onines volnnt cuni Chri.sto

gandere
ipso

sed pauci volunt aliquid

Multi

snstinere.

sequuntur Jesuni
,

usque ad
U8(|ne

fractionem panis
ejus

sed

panci

ad bibendum

calicem

passionis.

Multi miracula

venerantur,

panci

iuuouiinias crucis sequuntur. Mnlti

(lilij:;unt,

Jesum

Multi illnni laudant et benedicunt,

quamdin adversa non continguut. qnam-

diu consolationes aliqnas abipso recii)innt.

Si

autem Jesus se abscondiderit et nu>dicum eos reliqnerit, aut in (|Ucrimoniam aut in dejectionem nimiam cadunt. 2. (^ni autem Jesum propter .lesum et nou propter suam aliquam ])ropriam
consolationem diligunt
,

ipsuin in

tribu-

Jl.

II.

latione

et

in

angustia cordis

sicut

in

suniina consolatione,
eunt.
(lare

diligunt et benedi-

Et

si
,

eis

consolationem nunquam
et

vellet

ipsum tamen laudarent

vellent.

semper gratias agere

3.

nullo

proprio
!

niixtus

quantum potest amor Jesu purus, commodo vel amore perNonne omnes mercenarii sunt
consolationes semper quaesui

(licendi, qui

runt?
lucra
talis,

Nonne amatores

Christi probantur,

qui sua

magis quam commoda vel

semper meditantur?
qui velit

Ubi invenietur

Deo

servire gratis?

INRI

quis, qui

Raro invenitur tam sjnritualis aliomnibus sit nudatus. Nam verum spiritu pauperem et ab omni creatura nudum quis inveniet? Procul et de ultimis finibus pretium ejus. 8i
4.

dederit

homo omnem
nihil est.
,

substantiani suam,

adhuc
tiam
si

magnam
longe
est.

Et si fecerit poenitenadhuc exiguum est. Et

apprehenderit

omnem

scientiam

ad-

Et si habuerit virtutem magnam et devotionem nimis ardentem, adhuc multum sibi deest, unum scilicet,
liuc
4.

Prov.

;il,

U).

II.

II.

mm

quod
illud?
et
:i

sibi

aumme necessarium
relictis
.

est.

Quitl

Ut omnibus
se
totaliter

se

relinquat
<k'

exeat

nihilque

privato
fecerit
,

amorc

retineat.

Cunique oninia
noverit,
nil

quae facienda

se

fecisse sentiat.
5.

Non grande

ponderet, quod grandi.s

aestimari possit,

sed in veritate servuni

inutilem se pronuntiet, sicut Veritas ait

Cuni feceritis omnia, quae praecepta sunt vobis, adhuc dicite: Tunc vere n u t e s s u m u s. se rv i
i

i 1

nudus spiritu esse poterit, et cum Propheta dicere quia unicus et pauper sum ego. Xemo istoditior, nepauper
et
:

mo

liberior,

nemo

potentior, qui scit se et

oninia relinquere et ad infimum se ponere.

ilLliJllliUtlltil

CAPUT
De

XII.

regia via sanctae crucisi

D,urus multis videturliic

sermo
i
:

A bnega
,

met

psum t u a m e

1 t

e c r u c e lu

sum.
erit
,

quere JeSed multo durius

se

audire illud extre:

mum verbum D
a

3ce

dite

m e maledicti,
crucis
et

in

ignem aeter,

num.
verbum
tionis.

Qui enim modo libenter audiunt

sequuntur
tunc non

damnaHoc signum crucis erit in coelo, cum Dominus ad judicandum venerit. Tunc omnes servi crucis, qui se Crucitimebutit ab auditione aeternae
fixo conformaverunt in vita, accedent ad Christum judicem cum magna fiducia. 2. Quid igitur times tollere crucem, per quam itur ad regnum? In cruce salus, in cruce vita, in cruce protectio ab liostibus in cruce infusio supernae suavitatis,
:

in cruce robur mentis, iu cruce

1.

gaudium

Matth.16,

24.

25, 41.

105

spiritus

111

cruco virtus suinnia,

cruco

perfectio sauctitatis.

Non

est salus aiii-

niae nec spes aeteruae vitae, nisi in cruce.

roile erjfo criiceni et sequerc Jesuin,
iltis

et
ille

-Al

iu vitaiii

aeternaui.

Praccessit

bajulans sibi crucem et iiiortuus est pro

te iu

cruce

ut

tii

etiain port8
:

cruceui
si

et iiiori affectes in crucc

quia,

coui-

mortuus fueris
jtariter vives,

in

cruce

etiani cuni illo

et si socius fueris

pocnae,

^
^J

socius eris et gloriae.

;<.

Ecce

in cruce totiiui jacet, et

non

cst alia via

ad
,

vitain et

ad veram inter-

naiu

pacem

nisi

via

sanctae crucis et

(luotidiauae niortificationis.
vis,

Anibula ubi

quacre (juodcimique volueris, et non

viani

invenies altioieui
rioreiii

supra nec secusanctae

friicis.

infra
et

nisi viain

Dispone
velle
et

ordiua oninia secunduui tuuin

,

videre

ct

non invenies
debere

nisi

seniper aliquid

pati

aut sponte
senties,

aut invite, ct

ita

crucem semper invenies.

Aut
nebis.
1.

eniin

in

corpore dolorem

aut in aniina spiritus tribulationem sustiInterduin a

:i

Deo

relinqueris, inter,

diini

lu-oximo

exercitaberis

et

quod

aniplius
eris.

est,

saepe

tibimetipsi

gravis

Nec tamen Deus

ali^iuo

reniedio vel so,

latio liberari

seu alleviari poteris

sed,

(lonec

voluerit, oportet ut sustincas.

,

Vult enini Deus

ut

tribulationem sine
,

consolatione pati discas

te

et

illi

totaliter

subjicias et hnniilior ex

tribulatione

fias.

Nenio

ita cordialiter sentit passiois,

neui Cliristi, sicut

lia pati.

cui contigerit siniiest et

Crux ergo seniper parata

exspectat.

ubiquc

te

Non

potes effugere,
,

ubicumque cucurreris, quia ubicumque veneris, te ipsum tecum portas, et semper te ipsum invenies. Converte te supra,
converte te infra
intra, et in his et necesse est
tiani
,
,

converte te extra et

omnibus invenies crucem,

te

ubique tenere patien-

si

internam vis habere pacem et

perpetuam promereri coronam. 5. Si libenter crucem portas, portabit te et deducet te ad desideratum finem,
ubi scilicet finis patiendi
erit.

Si invite

portas, onus tibi facis et te ipsum magis

gravas
Si

et

tanien

oportet
,

ut

sustineas.

abjicis

unam crucem

aliam

procul

dubio invenies et forsitan graviorem.

0.

Credis tu evadere, quod

nemo mor-

II.

12.

u^
talium potuit praeterire?

Quis sanctorum

^?>^

in niiindo sine

crnce et tribulatione fuit?

Nec
nna

enini

Doniinus noster Je.su8 Christns

liora sine dolore passionis fuit,

qnamCliri-

diu vixit.

Oportebat autem
et ntrare

stumpati
e
t
i t

resurgere a mortuis,
f^>P-

i n g1oria m sua m Et quoniodo tu aliam viam quaeris quani

lianc regiani,

quae est via sanctae crucis? 7. Tota vita Christi crux fuit et martyrium et tu tibi quaeris requiem et
:

gaudium? Erras,

erras,
,

si

aliud quaeris

quam
vita

pati

tribulationes

quia tota ista

altius

mortalis plena est miseriis et cir-

cunisignata crucibus.

Et quauto
quia

quis in spiritu profecerit, tanto graviorcs

cnices

saepe

inveniet,

exilii

sui

poena magis ex amore crescit. 8. Sod tamen iste sic multipliciter afflictus non est sine levamine consolationis
,

quia fructum

magnum

sibi sentit

accrescere

ex sutFerentia suae crucis. Nani dum sponte se illi subjicit omne onus tribulationis in fiduciam divinae consolationis convertitur. Et quanto caro
,

^,^^'^

II.

li.

JOi>

magis per tribulationem

spiritus

atteritur, tanto

amplius

per

internani

gra-

tiam roboratur.

Et nonnunquam

in tan-

tum confortatur ex affectu tribulationis et aclversitatis ob amorem confonnitatis

bulatione esse vellet

non sine dolore et triquoniam tanto se acceptiorem Deo credit, quanto plura et
crucis Christi, ut
,

graviora pro eo ferre potuerit.

istud virtus hominis,

Non

est

sed gratia Christi,

quae tanta potest et agit iu carne fragili, ut, quod naturaliter semper abhorret et fugit,
hoc fervore spiritus aggrediatur
9.

et diligat.

Non

est

secundum hominem crucem

subjicere
,

portare, crucem amare, corpus castigare

et

servituti

honores fugere,
,

contumelias libenter sustinere

se

ipsum

despicere et despici optare, adversa quae-

que cum damnis perpeti et nihii prospeSi ad ritatis in hoc mundo desiderare. te ipsum respicis, nihil hujusmodi ex te poteris. Sed si in Doniino confidis, daet subjibitur tibi fortitudo de coelo cientur ditioni tuae raundus et caro sed nec inimicum diabolum timebis, si fueris
, :

fide

armatus
10.

et cruce Christi signatus.

te ergo, sicut

Pone

bonus

et fidelis

ssss

II.

VI.

servus Chri^ti

ad

portandain

viiilitt r

fMiiccin Doinini tni

pro te ex aniore cni-

Praepara te ad tolcranda ninlta cifi^i. adversa et varia inconinioda in liac niisera

vita
,

qnia sic

tecum

erit

ubicuuKju-

fueris, et sic revera invenies, latueris.

ubicuuiqnc
et

Oportet te

ita esse,

non

csr

renicdinin cvadendi a tribulatione nialfruni et dolorc,

qnam

ut te patiaris.
,

Ca!i-

cem Domini
deras.
!'.

affcctanter bibe

si

aniicns

ejus esse et partem

Consolationes

cum eo habere desiDeo committe fa; ,

ciat

ipse

cum

talibus

sicut
te

sibi

maj^is

placuerit.

Tu
,

vero pone

ad sustincn-

dum

tribnlationes, et reputa eas maxiinas

consolationcs

qnia non sunt condignae passiones hujus temporis ad futuram gloriam, quae reve-

labitur
1

etiamsi solus
1
.

promerendani nobis, omnes posses sustinere. Qiiando ad hoc veneris, quod triin
tibi
,

bulatio

diilcis

crit

et

sapiet

pn>

Christo

tunc bene teciim esse aestima,

(piia inveuisti

paradisum

in terra.

Quain-

diu pati grave tibi est et fugere quaeris,

V;c

I.

Kom.

s, 19.

tamdiii

male habebis,
Si ponis te

et

sequeutur te

ubique tribulationes.

ad quod esse debes, ad patiendum et moriendum, liet cito melius etpacem invenies. Etiamsi raptus fueris usque ad tertium coeUim cum Paulo, non es propterea securus de
12.

videlicet

uullo nialo sustinendo.

Eg"o inquit Jesus,

,

ostendam iUi,
e u

quauta oporteat

n omine
si

m eo

pa

i.

Pati ergo

tibi
illi

remanet,
13.

Deum

diligere et perpetuo

servire placet.

Utinam dignus esses pro nomine

:

quara magna gloria Jesu aliquid pati remaneret tibi, quanta exultatio omnibus
Sanctis
proxinii
!

Dei

quanta

aedificatio

esset

Nam

patientiam
pauci

omnes compati
velint.

mendant,

quamvis

Merito deberes

modicum
,

pati pro Christo,

cum

multi graviora patiantur pro mundo. Scias pro certo

14.

quia morientem

te oportet

ducere vitam.
sibi

Et quanto quis-

que plus

moritur, tanto magis

Deo

vivere incipit.

Nemo

aptus est ad com-

prehendendum
12.

coelestia, nisi se submiserit

Act.

9, 16.

II.

12.

ad portanduin pro Christo adversa.

Nihil
in

Deo

acceptius
isto
,

nihil

til)i

salubrius
pati

niundo

quam

libenter

pro

Christo. Et

si

eligenduin tibi esset,

ma}?i.s

optare deberes pro Christo adversa pati,

II

quain nmltis consohitionibus recreari, quia

Cliristo siniilior esses et oninibus Sanctis

^
,

conforinior.

Non enim

"^

stat merituin no-

struui et profectus status nostri in niultis

suavitatibus et consoiationibus, sed i)Otius

in maji^uis giavitatibus et tribulationibus

Ivi
^

perferendis.
15.

Si

quidem aliquid melius

et utilius

yA

sahiti

hominum quain

pati fuisset,

Chri-

^'^i

stus utique verbo et

exemplo ostendisset.
omuesipie

Nam
eum

et se sequentes discipulos

sequi cupientes manifeste ad criiceui

:

l)ortandam hortatur dicens

Si quis vult

venire post me, abneget seniet ipsum, et tollat crucem suam, et sequatur ine. Omnibus ergo perlectis
et

scrutatis

sit

ista

finalis

conclusio

Quoniam per multas

nes opor te t
Dei.
15.

tribulatiouos intrare in regn uni

Araen.
Luc.9,
23.

Act.

14, 21.

II.

12.

III

1.

11:)

(^APUT
De

interna Christi locutione ad

11
i
i

animam
iir

fidelem.

A. d a m q u Dominus Deus.
,

<l

oquat

lu

Dorainum

in

quae se loquentem audit et de

Beata aniuia
,

m.

1.

115

Hfc^

ore

ejus

verbuin
,

consolationis

accipit.

Beutae aures

quae venas divini susurri

niundi hujus susurratio-

m
wi
^,m.^^

suscipiunt et

<le

nibus nihil advertunt. Beatae piane aures,

quae non vocem

auscultant

foris

sonantem, sed intus

i ^m

veritatem

docentem.

Beati
inte-

oculi, qui exterioribus clausi sunt,

rioribus

autem
,

intenti.

Beati, qui intema

penetrant
lestia

et

magis
se

ac

ad capienda arcana coemagis per quotidiana

praeparare.
et

exercitia

student

Beati,

qui

Deo vacare
hoc,

gestiunt,

ab
et

inipedimento saeculi se excutiunt.

omni Aniclaude

madverte

anima niea

sensualitatis tuae ostia, ut possis audire,

quid ioquatur Deus Dominus in te Salus tua 2. Haec dicit dilectus tuus
:

ego sum, pax tua et vita tua.

,

Sen'a

te

apud me et pacem invenies. Dimitte omnia transitoria. quaere aotema. Quid sunt omnia temporalia nisi seductoria? et si fucris a quid juvant omnes orcaturac creatore deserta? Omnibus ergo abdicatis
,

creatori tuo te redde placitam ac tidelem ut

,

veram valeas appreheudere beatitudinem.

CAPUT
Quod
J

II.

veritas intus loquitur sine strepitu verbornm.

q
e
c

11 i

qu ere a aud

Dom
i

ne vu

s e r

tuus.

Servus tuus sum

rt
i

a m h n t II em u t s c a m t e s t imonia tua. Inclina cor

go
u

meum in verba oris tui, eloquium tuum. Dicebant olim filii Israel ad Moysen Loquere n o b i s t u, e t au d i e m u s n o n 1 oq u afluat

ut

ros

Dominus nobis, ne forte moriamur. Non sic, Doraine, non sic oro, sed magis cum Samuele propheta humiliter ac desideranter obsccro Loquere, Domine, quia audit servus tuus. Non loquatur Moyses mihi aut aliquis ex Prophetis, sed tu potius loquere, Domine Deus, inspirator et illuminator omnium
tur
:

Prophetarum, quia tu sohis sine eis potes me perfecte imbuere illi autem sine te
,

nihil proficient.
Heg.
Ps. 118,

1.

:i,

9.

12.").

Exod.

20, 10.

2.

Possmit

qiiideiii

veiba

.sonari',

scmI

spiritum non conferunt. Pulclierriiiie

cunt, sed te tacente cor
l.itteras

di-

non accendunt. tradunt, sed tu sensum aperis.

My.steria proferunt, sed tu reseras intcllectuui signatoruni.

tu

Mandata edunt

scd

juvas ad perficienduui. Yiam ostendinit, sed tu confortas ad anihulanduiu. llli foris tantuni agunt sed tu corda
,

instruis et illuniinas.

Illi

exterius rigant,
Illi

sed tu fecuuditatem donas.

verhis
,

claniant

sed

tu

auditui intelligentiaiu

tribuis.
3.

sed

tu,

Non crgo loquatur niihi Moyses, Douiine Deus nieus, aeterna veeffi-

ritas,

ne forte nioriar et sine fructu

si

ciar,

fuero tautuni foris adniouitus

:

et

non accensus ne sit mihi ad judicium verbum auditum et non factum cognitum nec amatuui, creditum et non
intus
,

servatum. qu a
i

Loquere
i

igitur,
t

Domine,
s
;

a ud

se r

vus

uu

verba

euim vitae aeternae habes.

quere
mihi

ad

Loqualemcumque aniniac
et

meae consolationem
:t.

ad totius vitac

Bejr.

:,

io.

111. 2.

11

raeae emendationem, tibi aiitem

ad

glo-

riam et perpetuum honorem.

CAPUT
l

III.

Quod verba Dei sunt andienda cum hnmilitate.

A,udi,
verba
sunt,

fili

mi, verba

mea

mea

suavissima

omnera philosopho-

rum et sapientium hujus mundi scientiam excedentia.

Verba mea

spiri-

tus et vita sunt, nec huniano sensu pensanda. Non sunt ad

vanara coraplacentiam
silentio audienda,

trahenda

sed in
huraili-

et

cum omni

tate atque raagno aifectu

2.

suscipienda.

Et

dixi:

Beatus,
et
,

erudieris, Doraine,
t

quera tu de lege
e
i

u a d o c u e r i s e u ra

diebus malis,
3.

et

u t ra i t i g e s non desoletur

in

^^

terra.

Ego, inquit Dominus, docui Pro-

phetas ab initio et usque nunc non cesso

1.

Joan.

(i,

m. Joan.

0, 64.

2.

Ps. 92, 12 et

11?.

iB
III.
3.

119

oinnibus loqui, ed niulti ad vofcni nirani surdi sunt et duri. Plures niundum libentius audiunt quani ])eum facilius sequuntur carnis suae apitetitum f|uam Dei beueplacitum. rromittit mundus tcmporalia et parva, et servitur ei aviditatc
;

H
^3.

niagna: ego promitto

summa

et aeterna,

k m

et

torpescunt niortaliuui corda. Quis tanta cura in omnibus mihi senit et obedit,
sicut

mundo

et

dominis ejus servitur?

Erubesce, Sidon,

ait

mare,
:

et

si

causam quaeris, audi quare. Pro modica praebenda longa via cunitur pro aeterna vita a multis vix pes semel a terra levatur. Vile pretium quaeritur, pro uno nuuiismate interdum turpiter ligitatur pro vane re et parva promissioue die noctuque fatigari non timetur.
4.

Sed, proh dolorl pro bono incominaestimabili,

mutabili, pro pretio

pro

sumrao honore et gloria interminabili vel ad modicum fatigari pigritatur. Erubesce ergo, serve piger et (luerulose, quod illi paratiores inveniuntur ad perditionem, quam tu ad vitam. Gaudent
Jes. 23. 4.

3.

4)
III.
A.

vanitatem, quam tu ad Equidem spe sua nonnuuquani frustrantur, sed promissio mea neminem
illi

amplius ad

veritatem.

fallit

nec

confidenteni

mihi

dimittit dixi

inanem.

Quod promisi dabo, quod

tamen usque ad finem

iuiplebo, si

fidelis

iu dilectione

remunerator sum
fortis
5.

Ego omnium bonorum, et probator omnium devotorum. Scribe verba mea in corde tuo,
quis permanserit.
diligenter;

mea

et

pertracta

erunt enim
legis

in

tcmpore

tentationis
intelligis
,

valde

necessaria.
,

Quod non

cum

cognoscilicet eis

sces in die visitationis.

Dupliciter soleo

electos raeos visitare, tentatione

et

consolatione
,

et

duas

lectiones

quotidie lego
vitia
,

iinam increpando eorum

alteram

iucrementa.
.spernit ea,

exhortando ad virtutum Qui habet verba mea et

in

habet qui judicet euni novissimo die.

Oratio ad implorandam devotionis gratiam.
6.

Domine Deus
tu es.

mea
0.

nieus omnia bona Et quis ego sum, ut audeam

,

Joan.

12, 48.

III. 3.

121

ad

Ui

loqiii-.'

J^go

sum pauperrimua

ser-

vulus tuus, et abjectus vermiculus tuus,

multo pauperior et contemptibilior, quam

scio et

dicere audeo.
nihil

Memento tamen
nihil
,

Domine, quia
hilque valeo.

sum,

habco ni-

sanctus
,

tu

Tu solus bonus justus et omnia potes omnia prae,

,

stas omnia imples sohim pcccatorem inanem relinquens. Reminiscerc miserationum tuarum Domine et imple cor meum gratia tua, qui non vis vacua esse
, ,

opera tua.
7.

hac misera vita

faciem
tujim

Quomodo possum me tolerare in nisi me confortaveris

,

misericordia et gratia tua? Noli avertere

tuam

me,

noli

visitationem

prolongare,

noli

consoiationem

tuam abstrahere, ne fiat anima mea sicut terra sine aqua tibi. Doce me, Domine, facerc voluntatem
tiiam, doce
iiiilitcr

me coram
veritate

te

digne

et

hutn
et
et

conversari, quia sapientia

in

mea

es,

qui

me

cognoscis,

antequam fieret miindus, antequam natus essem im mundo.

cognovisti
Ps. 142,

6et

10.

III. 3.

C
Quod

APUT
sandam
est.

IV.
coram Deo conver-

in veritate et humilitate

-T

ili,

ambula coram me
cordis
tui

in veritate, et in simplicitate

quaere

me

semper. Qui ambulat

coram me in veritate, tutabitur ab incursibus malis

,

et

veritas
et

liberabit

eum

seductoribus

detractionibus

iniquorum. Si veritas te liberaverit, vere

liber eris, et

minum
dicis
;

verbis. Domine,
ita
,

non curabis de vanis hoverum est, sicut

,

quaeso
;

tua

me doceat

ipsa

mecum fiat. Veritas me custodiat et us;

que ad salutarem finem conservct ipsa liberet ab omni affectione mala et inordinata dilectione, et ambulabo tecum

me
in

magna cordis libertate. 2. Ego te docebo, ait Veritas

coram me.

quae
et

recta sunt et placita

Cogita

peccata tua

cum

displicentia

magna

moerore, et nunquam reputes te aliquid

III. 4.

123

esse propter opera bona. Ilevera

tor
cfi

peccaet

et imiltis passionibiis

obnoxius
niliil

iniplicatus.

Ex

te seniper

ad

tendis,

cito labcris, cito viuceris, cito cito

turl>aris.

dissolveris.

Non

habcs

quidciuani,
te

unde possis
(juani vales
.'5.

gloriari,

sed multa, unde

del)eas vilificare, quia niulto infirniior es,

comprehendcre.
ergo

Nihil

niagnum
agis:

tibi

videatur

ex

omnibus,

quae

nihil

grande,
niliil

nihil

pretiosum et

admirabile,
,

re-

putatione appareat dignum

niliil

nihil

altum.
,

vere laudabile et desidcrabile

nisi

(juod

aeternum
aetcrna

est.

Placeat
,

tibi

super
tibi

omnia

veritas

displiceat
tua.

super omnia vilitas

tua,

maxima

Nil

sic

timeas et fugias, sicut vitia

quaelibet

ct

peccata

quae magis displicere debent, quam rerum damna. Quidam non sinccre coram me ambuhmt, sed quadam
curiositate
et

arrogantia

ducti volunt
intelligere,

secreta
se et

mea

scire et alta

Dei

suam salutem negligentes. Hi saepe in magnas teutationes et peccata propter suam superbiam et curiositatem labuntur,
4.

me

eis

adversante.

Timc

judicia Dei,

expavesce iram

111.

I.

Omuipotentis. Noli autem discutere opera

Altissimi

sed tuas iniquitates

deliquisti,

per-

scrutare, in quantis

et

quam
-r-I

multa bona neglexisti.

Quidam solum
libris,

portant suam devotioneni in

qui-

dam

in

imaginibus

signis exterioribus

et

quidam autem in figuris. Quidam

habent
de.

me

in ore, sed
alii,

modicum

in

cor-

Sunt
affectu

qui intel.lectu

illuminati

et

anhelant,

purgati ad aeterna seuiper de terrenis graviter audiunt,

dolenter
inservi-

necessitatibus naturae

unt

et hi sentiunt, quid veritatis spiri-

tus loquitur in eis, quia docet

eos

ter-

rena despicere et amare coelestia.

duni negligere et
coelura
tota

munac

die

nocte desiderare.

125

^'5

('

PUT

V.

De

mirabili affectu divini amorisi

iJenedico
lestis
,

te,

Pater coequi

Pater Domini mei

Christi
,

Jesu

mei

pauperis dignatus es recordari.

Pater miseriet

cordiarum
ago, qui

Deus

totius
tibi

^Lconsolationis, gratias

me indignum omni
tua
te

consoiatione
consolatione.

quandoque Benedico
paracleto

recreas
et et

semper
tuo

glorifico

cum
Eia,

unigenito Filio
in

Spiritu

Sancto

saecula

saeculorum.

Domine Deus, amator sancte meus, cum

tu

veneris

in

cor

meum
,

exultabunt
et et

omnia interiora mea. Tu es gloria mea exultatio cordis mei tu spes mea
refugium
2.

meum

in die tribulationis raeae.

Sed quia
habeo

adhuc

debilis
in

sum
,

in

amore
necesse

et imperfectus

virtute
et
,

ideo

confortari

consolari.
et

Propterea visita

me

saepius

instnie

disciplinis sanctis. Libera

me

a passio-

nibus pravis et malis, et sana cor

meum

III.

ab omnibus aftectionibus inordinatis ut intus sanatus et bene purgatus aptus

,

efficiar

ad amanduni

fortis

ad patien-

dura, stabilis ad perseverandum.

amor, magnum omnino bonum, quod solum leve facit omne onerosum et fert aequaliter omne inaequale nam ouus sine onere portat et omne amarum dulce ac sapidum efficit. Amor Jesu nobilis ad magna operanda impellit, et ad desideranda semper perfectiora excitat. Amor vult esse sursum
3.

Magna

res

est

nec
vult

ullis

infirais

rebus retineri.
et

Amor

ab omni mundana affectione alienus, ne internus ejus impediatur aspectus, ne per aliquod comesse
liber

modum
aut per
dulcius

temporale implicationes sustineat

incommodum succumbat.
est

Nihil
nihil

amore

nihil

fortius

J/.

altius, nihil latius, nihil

jucundius, nihil

plenius, nihil melius in coelo et in terra,

/m
&:4

quia amor a
nisi in
4.

Deo natus

est,

nec potest,

Deo, super omnia creata quiescere.

Amaus

volat, currit, laetatur; liber

non tenetur. Dat onmia pro omnibus et habet omnia in omnibus, quia in uno summo super omnia quiescit, ex quo
est et

III. 5.

127

oiiine bonuiii Hiiit ct iiocedit.

Non

re-

ad dona, sed ad donantem se convertit super omnia bona. Amor modum saepe nescit, sed super omne bonum labofervescit. Amor omts non sentit
spieit
,

'^

res

non reputat, plus

affectat

quam
,

valet,

quia de inipossibilitate non causatur cuncta sibi et posse et licere arbitratur. Valet igitur ad omnia, et multa iniplet
et effectui

mancipat
vigilat

ubi

non

amans
non
arctatp.

deficit et jacet.
5.

Amor

et

donniens

dormitat, fatigatus non lassatur,

tus

non coarctatur,

tcrritus

batur, sed sicut vivax

non conturflamma et ardens

secureque
pernovit, quid haec

3i

facula

sursum erumpit
quis amat,

transit. Si

vox clamet. Magnus clamor in aaribus Dei est ardens affectus animae quae Deus, amor nieus tu totus meus, dicit
,
:

et ego totus tuus.

(i.

Dilata

me

in

amore

ut discam

interiori

cordis

ore

degustare,

quaui

^
^^!
l^v?i

amare et in amore liqucfieri Tenear amore, vadens supra me prae uimio fervore et stupore. Cantem amoris cantioum, sequar te dilectum
suave
sit

et natare.

III. 5.

iiieum in

altum

deficiat

iu

laude tua

auinia
te plus
te,

mea, jubilaus ex

aiuore.
uisi

Amem
propter
te,

quam me

uec

me
vcre

et

omues

in tc, qui

amaut
te.

^icut juhct lex amoris lucens ex

7.

Est amor velox

siucerus,
et se

pius

prudens, longauimis,

virilis,

ipsum
ipsuui

nunquam quaerens. Ubi euim

aliquis quaerit, ibi ab
,

se

amore

cadit.

Est

amor circumspectus humilis et rectus non mollis non levis nec vauis inteu,

(lens

rebus

sobrius

castus

stabilis

((uietus et in cunctis sensibus custoditus.

Est amor subjectus et obediens Praelatis, sibi vilis et despectus, Deo devotus
et gratificus
in
,

fidens

et

eo

etiam

cum

sibi

sperans semper non sapit Dens,

in

quia sine dolore

8.

non vivitur
stare
dilecti,

amore.
et

Qui non est paratus omuia pati

ad

voluntatem
et

non

est

dignus aniator appellari. Oportet amantem

omnia dura

amara propter dilectum

libeuter amplecti, nec ob contraria acci-

^>m

dentia ab eo detlecti.

III

.5.

("

APIT
V
ili,

VI.

De probatione

veri amatoris.

non es adliuc forpnidens aniator. Quia Qiiare Domine?

tis

et

propter niodicani contrariefateiu deficis a coeptis,

^
credit

et

niuji.s

avide
quaeris.
,

consolaFortis
callidi.s

tioneni

aniator stat in tentationibus

nec
in

persnasionibus
ei

ininuci.

Sicut in

prosperis
displiceo.
2.

placeo, ita nec

adversis

Prudens aniator

r.on

tam donuni

aniantis cousiderat quaui dantis auioreui.

Affectum potius attendit quani ceusuui, et infra dilectum omnia data ponit. Nobilis

amator non quicscit

super onine douuni.
,

in

dono,

sed

iu nie

Non

est ideo

totum perditum si quandoque bene de me vel de Sauctis meis quam velles. Affectus iile bonus
cis,

niinus
sentis.
et dul-

quem

interdum

percijiis

effectus

sratiae praesentis est et quidaiu jiraegu-

stus patriae

coelestls

super quo

non

nimium innitendum
malos

est,

quia vadit et

venit. Certare auteni advcrsus incidentes

motus

animi
,

suggestionemque

spernere diaboli

insigne est virtutis et

magni meriti.
3.

Non ergo

te

conturbent

alienae

phantasiae de quacunque materia

stae.

inge-

Forte serva propositum et intenillusio,

tionem rectam ad Deum. Nec est

quod aliquando
peris, et statim

in

excessum subito rasolitas

ad

ineptias

cor-

dis

reverteris.

Tllas

enim invite magis

et

pateris,

quam

agis,
,

quaindiu displiest
et

cent et reniteris
perditio.

meritum

non

4. quod antiquus ininiicus Scito desiderium impedire omnino nititur tuum in bono et ab omni devoto exera Sanctorum cultu, a citio evacuare pia jiassionis meae memoria, a peccatonun utili recordatione, a proprii cordis
, ,

custodia et a firmo proposito proficiendi

in virtute.

gerit, ut

Multas malas cogitationes intaedium tibi faciat et liorrorem,

sibi

et

ab oratione revocet et sacra lectione.

liumilis

Displicet

confessio

et

si

III. 0.

131

possft, a
cerct.
licet

.siicra

coiiiiiiiiuiDiK.'

cessarc

ta-

Xon credas
tilji

ci

neijiie

cures

iiiiiin.

saepius deceptionis tetenderit

Jpsi

iaqueoh'.

iniputa

cuiii
iili
:

niala

ingerit

et ininiunda.

Dicito

Vade,
;

innnunini-

de spiritus, erubesce niiser

iiuindus es tu
,

valde

qui

talia

infers

aurilnis

iiieis. Uisccdc a nie, seductor pessime non liabebis in nie parteiu ullani, scd Jesus niecum erit, tanquam bellator fortis, et tu stabis confusus. Maio niori et

onineni
scntire.
te

poenam subire, quam tibi conTace et obmutesce, uon audiam

licet

amiilius,

mihi plures

moliaris

Dominus illuniinatiu m e a e s a u s m e a q u e m t m e b o? .Si consistant adversum me camolestias.

t
I
:

stra, non timebit cor uieum. Dominus adjutor meus et redeml)t or ni e us.
.

Certa tanquam miles bonus

,

et

si

interdum ex fragiiitate corruis

vircs
fortiores
iirioribus
,

resumo
tlc

confidens

mea, ot multum praecave a vana complaccntia et superbia.

amiiliori

gratia

4.

IN.

-ili,

et;t.

|s,

1.").

in

I.,

Propter
ot
in

lioc multi

hi

errorem

(luciintur,

caecitatem

pacne

incurabilem

quandoque labuntur. Sit tibi in cautelam ruina liaec ct perpetuam huniilitatem superborum de se stulte praesumentium.

C
De occultanda

AP VT

VII.

gratia sub humilitatis custodia,

Fi, ili,

utilius est tibi

et

securius

devotionis gra-

tiam abscondere, nec, in

altum

te

efterre

nec

imultum iude loqui, neque Imultum ponderare sed Juiagis temet ipsum de,

spicere

et

tanquam indigno datani

est linic
aiitectioni

ti-

mere.

Non

tenacius

inliaereudum, quae citius potest mutari

in

contrarium.
et

Cogita iu gratia
soles

quam
gratia.

niiser

inops esse

sine

Xec

est in
,

eo tantum spiritualis vitae

profectus

cum

consolationis

habueris

gratiam, sed cura humiliter et abnegatc

patienterque tuleris ejus subtractionem

ita

quod tunc ab

orationis

studio

non

III.

7.

r\

nec reliqua opcra tiia ex iisu facienda oninino (lilal)i ])erniittas sed lisicut nieiius potueris et intellexeris
torpeas
, , , ,

benter quod est

in te facias,

nec

pro.

pter ariditatcm seu anxietateni nientis

quam
2.

sentis, te totaliter ncgligas.

Multi enim sunt qui, cuni non besuccesserit,

statini

ne

eis

iuipatientes

enim semper est in potestate hominis via ejus, quando sed Dei est dare et consolari
fiunt aut desides.
,

Xon

vult et

quantum
,

vult et

cui

vult,

sicut
\\'i

sibi placuerit

et

non amplius. Quidam

devotionis

incauti

propter

gratiam

sc

ipsos destruxerunt, quia plus agere

luerunt, quani potuerunt,

vo-

non pensantes
,

suae

parvitatis

niensuram

sed

niaj;is

cordis atfectuni sequentes

quam

ratiouis

judicium. Et quia majora pracsumpsprunt, quam Deo placitum fuit, idcirco gratiam
cito
viles

perdiderunt.
relicti,

Facti sunt inojjes et

in

qui
ut

coelum

posuerant

nidum
pennis

sibi,

humiliati et depauperati

discant non in alis suis volare. sed

nieis

sub

sperare.

Qui

adhuc novi

2. Jer. 10. Si.

111.

sunt

et

iniperiti

in

via

Doniini,
,

nisi

consilio (liscretoium se regant

faciliter

decipi possunt et illudi.

3.

Quort
aiiis

si

suuni sentire niagis sequi,

quam
erit

exercitatis

credcre voliint,
,

eis

periculosus
a

exitns

si

tamen

retrahi

proprio
ipsis

conceptu

noluerint.

Raro

silti

sapientes ab aliis regi

hiimiliter

patiuntur.

Melius est
et

sapere
intlie-

modicum cum humilitate

telligentia, qiiam

parva

magni scientiarum

sauri
tibi

cum vana complacentia. Melius est minus habere quam niultum unde
,

posses superbire.
inopiae
qui

Non

satis discrete agit,

,

qui se totum laetitiae tradit

pristinjie

obliviscens

Domini
l)it,

suae etcasti timoris gratiam oblatam timet

'

amittere.

Nec etiam
gravitatis

satis

virtuose
et

sa-

qui tempore

adversitatis

cujus-

cumque
gerit,

nimis

desperatc se
,

et

minus fidenter de me

quam

oportet. cogitat ac sentit.

4.

Qui tempore pacis nimis securus

et

esse voluerit, saepe tempore belli nimis

dejectus
scires

formidolosus reperietur.

8i

semper humilis et modicus in te permanere nec non spiritum tuum bene

f
iiioilcniri
(

et

rcgere,

non incideres
spiritu
sit

taui

ito

in i)criculuni et offensaiu. Consiliuui

liouinu est, ut fervoris

iiicditcris
liiniiue.
,

conccitto

quid futuruui

altscedeute
,

Quod
tibi
,

duui eoutigerit
auteni
Utilior

reco^ita

ct

denuo

lucera posse reverti, quani

uiihi

ad
est

cautelam
sacpe

ad
si

gloriaui

ad terapus
talis

subtraxi.
jirobatio,

enira

quam

seraper

pros}iera pro tua liaberes voluntate.

5.

Naui merita non suut ex hoc

,

ae-

stiuiauda

si

quis plures

visioues
si

aut
sit

cousolationes habeat, vel

iu

peritus

scripturis, aut iu altiori

si

du, sed

ponatur gravera fuerit hurailitate fundarepletus

;

tus et divina caritate

si

Dei

lionorem pure et iutegre semper quaerat; in veritate si se ipsura niliil rcputet et

dospiciat, atque ab
et
hurailiari
aliis

etiam

despici
lio-

raagis

gaudeat

quam

norari.

l^a^r

1
CAPUT
De
vili

vin.

aestimatione sui ipsius in oculis Dei.

q u ar

ad
,

num
iiie

meum
auiplius

um

D o m is m
i

pulvis et
ecce tu stas
et

cinis?
contra

'^m%

Si

rcputavero,

me,

dicunt

testimonium
Si

verum
vilificavero et
ct

iniquitates

nec possum contradicere.

meae autem me

ad nihiluni me redegero, ab omni propria reputatione defecero

atque, sicut suni, pulverizavero, eritmihi

propitia gratia tua, et vicina cordi

meo

lux tua

et ouinis aestimatio

quantula-

cuuque minima, in valle nihilitatis meae submergetur et peribit in aeternum. Ibi

f^

hi

ostendis
et

me
veni

mihi,
:

quid sum,

quid

fui,

quo

quia
mihi
;

nihil
si

sum,

et
ecce

nescivi.

Si

ipsi relinquor,

nihil et tota infirmitas

autem subito

me
1.

respexeris,

statim fortis efficior et

Gen.

IN, 27.

Ps. 72, 22.

f./^.iiArfi

novo repleor f^aiidio. Et iniruiii valde, quod sic repente sublevor et taui henigne a te eoinplector, qui proprio j^onderc seniper ad inia feror.
2.

7M

Facit lioc ainor

tuu.s,

gratis

i)rne-

veniens ine et iu tam muitis subvenien.s

necessitatibus, a gravibus

diens

me

periculis, ct

quoque custoab innniueris ut

,

vere dicam, eripiens malis.

,

Me

siquidem

male amando nie perdidi et te sohim quaerendo et ])ure amando nie et te pariter inveni, atque ex amore profundius ad

nihilum
et

o dulcissime,

facis

me redegi quia tu. mecum supia ineri:

tum omne
i.

supra id

quod

audeo
(piia,

sperare vel rogare.

Heneilictus
sis,

Dcus meus
et
infinita

iicet

ego omnilius bonis sim indignu>.

t;imen
nohilitas
hi)nit;i>

tua

mmqii;ini cessat benefacere etiam ingratis ;id

iX-Z^

ct longe
tc,

te aversis.

ut siinus grati,

Converte nos humiles et dcvovirtus

et

ti,

(|uia

salus

nostra tu es,

fortitudo nostra.

CAPUT
Quod omnia ad Deum
referenda.

IX.
ultimum sunt

sicut ad finem

-T

ili,

tinis

tuus

ego debeo esse supremus. Ex

purifica-

liac

intentione

bitur affectus tuus,

sae-

pius ad se

ipsum et ad creaturas male incurvatus. Nam si te ipsum in

statim
iu
te

aliquo
arescis.

quaeris

deficis

et

Oinnia ergo ad

me

principaliter

referas, quia

ego sum, qui omnia dedi.

sicut ex

Sic singula considera,

liono

summo

manantia

et ideo

ad me, tanquam

ad

suam
2.

originem,

cuncta sunt refeet

ronda.

Ex me
dives,

pusillus

magnus, pau-

per et

aquam
gratia

tanquam ex fonte vivo hauriunt vivam et qui mihi

;

sponte et libere deserviunt, gratiam pro

accipient.

Qui autem
in

extra

me
vero

voluerit gioriari vel

aliquo

privato
in

bono delectari, non

stabilietur

^i^aiidio

neqiKr

in

coide suo

(iiiatal)itur,

sed

uiultii)lititer iiupedietur et
Niliil

an^u.stiad.seri-

al)itur.

erf^o tihi

de boiio
hoiiiini

here debert, nec alicui

attribua.s,

virtuteii
.sine
(jihi

sed totuni da Deo,

nihii

habet honio.

Ego
volo,

M
tW

totuni dedi,

Cfro

totum rehabere
i.

et

cmu
qua
erit
,

nia;i?na

districtione gratiaruni actiones requiro.

Ilaec

cst

veritas,

fugatur
aliqua

^ioriae vanitas.

Et

si

intravcrit coelestis

nratia ct vera caritas,

non

invidia
Itrivatiis

nec

coutiactio

cordis

neque
onines

auior

occupaliit.
caritjis

Viucit eniin
dilatat

oiuuia divina

et

aniniac vires. Si recte sapis,

gaiidebis,
in

in uie solo

me

solo

sperabis,

quia

nisi solus Deus, qiii est super oumia laudandus et iu ouiuibus benediceudus.
:i.

nemo bonus,

Luc.

is,

l'.i.

111.

0.

CAPUT
Quod spreto mundo dulce

X.
est

servire Deo,

N,iinc
Duniiue
et
,

iteruiu

loquar
;

(liciuu iu

nuu silebo auribus Dei mei

et
uiei,

Kegis

qui est iu

exeelso.

quam mag-

quam
corde

na uiultitudo dulcediuis tuae, Domine, abseondisti timentibus te.

es

8ed quid
tibi

amantibus

te,

quid

toto

servientibus? Vere ineffabilis

conteniplationis
tuae,

dulcedo
:,i:^i

qiuim

amantibus te. In hoc maxime ostendisti dulcedinem caritatis tuae, quia, cum non essem fecisti nu^ et cum errarem longe a te reduxisti me,
largiris
,
,

ut servirem tibi, et praecepisti

ut

dili-

gam
2.

te.

fuus amoris perpetui

quid diol)li-

cam de
visci,

te?

Quomodo

potero tui

qui mei dignatus es recordari?

Et

1.

Ps. 30,

2(1.

postqiiam contal)iii et perii, fecisti ultra

omnem

spem misericonliam ciim servo omne meritum gratiam et amicitiam exhibuisti. Quid retribuam tihi pro j^ratia ista? Non enim omnibus datum est, ut omnibus abdicatis saeculo renuntient et monasticam vitam assutuo, et ultra

mant.

Numquid
cui

maji^num

est,

ut

tibi

serviam, tenetur?
servire
inihi et

omnis
sed

creatura
potius

servire

Non magnum
tibi,

mihi videri debet

^\

hoc

mirandura

apparet,

mag-num quod tam

in

l)auperem et indignum dignaris

nare.

ser-

vuui recipcre et dilectis servis tuis adu-

Ecce omnia tua sunt, quae habeo unde tibi servio. Verumtamen vice versa tu magis mihi servis, quam ego tibi. Ecce coelum et terra, quae in mii.

et

nisterium hominis creasti

tibi

praesto sunt
,

et

faciunt

quotidie

quaocunque
:

mandasti. Et hoc parum est

(piin

etiam

Angelos
ct

in

ministerium hominis creasti

ordinasti.

omnia,
dignatus

quod
es,

Transeendit autem haec tu ipse- homini servire

et
te

ipsum

daturum

ei

promisisti.

111.

10.

n>

4.

Qiiid

dabo

tibi

i)nj

oiunibus

istis

uiillibus

bouis? Utiuaui posseui

!

tibi ser-

vire cunctis diebus vitae nieae

vel

utinaui

uno die diguuui servitiuni exhibere sufficereni Vere tu es dij^nus oumi servitio, omni honore et laude aeterna. Vere Dominus meus es, et ego pauper
!

servils

tuus,
tibi,

qui

totis

viribus
iu

teneor
laudibus
desitu

servire
tuis

nec

unquam
mihi

debeo
et

fastidire.

Sic volo,

sic

dero,

quidquid

deest,

digneris supplere.
5.
l)i

Magnus honor, magna

gloria,

ti-

omnia propter te contemnere. Habebunt enim gratiam,magnam,

servire et
se

qui sponte

subjecerint tuae

sanctis-

simae servituti.

Invenient suavissimam
consolationem,
qui

.m
"^

Hpiritus sancti

pro

amore tuo omnem carnalem abjeceriut delectationem. Consequentur raagnam cordis libertatem, qui pro nomine tuo arctani ingrediuutur viam, et onniem

muudanam
l).

ueglexeriut curam.
veraciter

grata et Jucunda Dei servitus,

qua
latus

homo
! ,

efficitur

liber

et

sanctus

sacer status religiosi fanuiqui

hominem

Angelis

reddit

ra. 10.

14:

aequalein,
torriliileiii,
(laliiliiii
I

Deo
(!t

pliicabilein,

(laemouihuconinieuet

cuncti.->

fidelibus

iiuipli-cteudum

seniper
iiro-

(iptiinduni servitiuni,
niei-efnr Ikuuiiu,

quo

.snniniuni

et

gaudiuni
!

acqniritur

p
i m

sine tiue ])L'rnian.-Juniin

C
Quod
desideria

APUT
cordis

XI.
et

examinanda sunt

mo-

deranda.

i*

iii

oportet te
discere,

adluic

luiilta

quae ncc-

(Inin
^l^^^^yrCTTTmm

bene

didicisti.
,

Quac
pon:i>

sunt liaec

Doniine? Ir
tnuni

ilesiileriuni
riitaliter

secundiini benenienin,
et
tiii

Ijlacitniu

ipsius iuuator iion sis, sed uieae

tatis

voliin-

et aeuiulator. ainator cupidus Desideria te saepe acceudiint et veliesed considera, an nienter iinpeiluut,
}iropter lionorein meuin,

r./.^

an propter tuuin coininodum magis movearis. Si ego snin quouioin caiisa, bene conteutus eris, auteui si de ordinavero (locuniijne
:

proprio quaesitu aliquid latet, ecce

est,

hoc

quod te impedit et gravat. ergo, ne nimium 2. Cave

desiderio praeconcepto
,
,

innitarifs

mm
ilf^t4i^^'1

super

me non

ne forte postea poeniteat et displiceat, quod primo placuit et quasi

consulto

pro

meliore

zelasti.

Non enim omnis

W^m
^^^11^^
^S^^^^'^mm

affectio,

sequenda

m yt

affectio

quae videtur bona, statim est sed neque omnis contraria ad primum fugienda. Expedit
,

interdum refrenatione

uti, etiain in

bonis

studiis et desideriis, ne

per importuni,

aiiis

tatem mentis distractionem incurras ne per indisciplinationem scandalum

ali-

generes, vel etiam per resistentiam

(jrum subito turberis et corruas.
3.

Interdum vero
viriliter
,

oportet

violentia

uti

et

appetitui
,

sensitivo convelit

traire

nec

advertere
velit,

quid

caro

ct

quid non

sed hoc magis sata-

gere, ut subjecta sit etiam nolens spiri-

Et tamdiu castigari debet et cogi donec parata sit ad omnia paucisque contentari discat et simplicibus delectari, ncc contra aliquod inconvenieus murmurare.
tui.

servituti subesse

III,

11.

C A
Be informatione

l'

r T

xu.
advenus

-\^

patientiae et lactainine

concnpiscentias.

\%

m^p
2.

^f

-L/ouiiue Deus, ut video,

patieutia
est
;

uiilii

vaWe
eniiu

uecessaria

uiulta

iu liac vita

aceiduut eou-

craria.

Naui qualiteicuui-

que ^lii RyJiw

Ita
est,

ordinavero de pace

uiea,

non potest esse sine

bello et (lolore vita niea.

tili.

Non
,

eniui

volo

te

taieuj

quaerere paceiu
aut
te

(juae

tentationisentiat,

bus

careat

contraria

non

sed tunc etiani

venisse
,

existinia

paceui

in-

cum

fueris

variis

tribulationi-

bus exercitatus et in multis c(mtrarietatibus probatus. Si dixeris te non posse

uiulta

pati

quomodo tunc

sustinebis

ignem purgatorii? De duobus maiis semper luinus tameu est eligendum ut ergo
:

atiterna futura supplicia

possis evadere,

mala praeseutia sfudeas pro Deo aequa-

111.

12

^^'
'll^t

p"

nimiter tolerare.

An

putas,

quod homi-

nes saeculi hujus nihil aut parum patiantur? Nec hoc invenies, etiamsi delicatissimos qiiaesieris.

Wm
''Mk

Sed habent, inquies, multas delectationes et proprias sequuntur voluntates, ideoque parum ponderant suas tribula3.

tiones.
4.

Esto, ita

sit,

ut habeant, quidquid

voluerint: sed quamdiu, putas, durabit?

quemadmodum Ecce abundantes in saeculo,

,

fumus
et nulla

deficient
erit

re-

cordatio praeteritorum
et

^audiorum. Sed cum adhuc vivunt, non sine amaritutaedio

dine et
escunt.

ac

timore

in
re,

eis

quiibi

Ex eadem namque
concipiunt,

unde

delectationem
nt,

inde

doloris
illis

poenam frequenter
fit

recipinnt. Juste

quia

inordinate

delectationes

quaerunt et sequuntur, non sine confusi-

one

et araaritudine eas expleant.

quara

breves,
et turpes

quara falsae

quam
!

inordinatae

Verumtaraen prae non intelligunt, sed velut rauta animalia, propter modicum corruptibilis vitae delectamentum raortem animae incurrunt. Tu ergo, fili.

omnes sunt
et

ebrietate

caecitate

III.

r2.

i^ui^iimtint ii-'

post

eas, et a

concupiscent ias tuas non voluntate tua avertere. Deiectare in Domino, et dabit tibi petitiones cordis tui.
5.

Etenira

si

veraciter

vis
,

delectari
in

et

abundantius a me consolari ecce conteniptu omniura raundanorum et

tionura
tibi

in

abscissione
erit

oninium iufiraarum delectabenedictio tua

,

et

copiosa

Et quanto te plus ab orani creaturarura solatio subtraxeris tanto in rae suaviores et poreddetur consolatio.
,

tentiores

consolationes

invenies.
tristitia

Sed
et
la-

primo non sine quadam bore certaniinis ad has

sistet

pertinges.

Ob-

inolita

consuetudo,
devincetur.
spiritus

sed

nieliori

i'onsuetudine

lleraurmurabit
frenabitur.
te

caro,

sed

fervore
et

Instigabit

exacerbabit
aditus

serpens
;

antiquus
per
et

sed oratione fugabitiir

utili
ei

insu-

labore

raagnus

obstruetur.

ite

CAPUT
De

XIll.
exemplum

obedientia humilis subditi ad

Jesu Christi.

\/^

Fi

ili,

qui se

subtraliere

nititur

ab obedientia, ipse
,

se subtrahit a gratia

et

qui quaerit habere

vata,

pri-

amittit comniunia.

Qui non libenter et sponte

signum
et

est,

Jsuo superiori se subdit quod caro sua necdum per,

fecte sibi obedit

sed

saepe recalcitrat

munnurat. Disce ergo celeriter supesi carnem proriori tuo te submittere

,

priam

optas

subjugare.

Citius
,

nanique
interior

exterior

vincitur
fuerit

inimicus

si

homo non

devastatus.

molestior et pejor
tu ipse tibi,
tui.

Non est animae hostis, quam

spiri-

non bene concordans

si

Oportet enim te verum assumere tui

ipsius

contemptum.

vis praevalere ad-

versus carnem et sanguinem. Quia adhuc

nimis inordinate te

diligis,

ideo plene te

i'esignare aliorum voluntati trepidas.

IIi.

):?.

149

2.

Sed quid niagniim.

si

tu, qui pul-

vi8 cs ct nihil, propter I)euni te lioiuini

subdis,

quando ego oninipotens

propter
te

et altis,

simus, qui cuncta creavi ex

lioinini

nihilo

nie

subjeci

huniiliter/

Factus sura oinnium humiliiiuus et intimus, ut

tuam superbiani mea humilitate

Disce
obteniierare
,

vinceres.

pulvis.

^^:

(lisce

te

liuniiliare,

terra

et

limus,
:

et

sub omnium
subjectionem
;{.

pedibus
te dare.

incurvare
et

disce
onineiii

voluntates tuas frangere

ad
nec

Exardesce contra
te

te,

patiaris

tumoreni in te vivere, sed

et
te

pulverem

subjectum exhibe, ut onines super

ita

ainbulare possint et sicut

lutuin
,

pla-

tearuni

conculcare.

(juid

habes

honio

inanis, conqueri?
tor,
tibi,

Quid,

sordide pecca-

potes

contradicere

exprobrantibus
pepercit
fuit
tibi

qui toties

Deum

offendisti et toties

infernura

meruisti?
,

Sed

oculus
tua in

meiis

quia pretiosa
,

aninia

conspectu meo

ut cognosceres

dilectionem

nieam

et

gratus

beneficiis nieisexisteres, et

semper ad veramsubdaros

jectionem et humilitatem

te jugiter

patienteniiieproprium eontemptum ferres.

111.

i:).

CAPUT
De
in bonis,

XIV.

cccnltis Dei judiciis considerandis ne extollamur

.ntonas super
cia tua
,

mc
,

Jiuli-

Douiine

et ti-

niore ac treniore concutis

ex])avescit

omnia ossa mea, et anima mea

Sto attonitus et quia c o e 1 i

valde.

considero,

suut mundi in conspectu Si in augelis reperisti pravitatem, nec tamen pepercisti, quid fiet de me? Ceciderunt stellae de coelo, et ego pulvis quid praesumo? Quorum

non

tuo.

ceciderunt opera videbantur laudabilia ad infima, et qui coraedebant panem vidi siliquis delectari porangelorum
, .

corura.
2.
si maNulla est ergo sauctitas rctrahas, Domine. Nulla pro,

num tuam
deat

sapientia,

si

gubernare
II Petr. 2. 4.

desistas.

\;

1.

Job.

l.i,

15.

i.

l^.

III.

I.

w
Nulhi jiivat fortitudo, si conservare
y^'

h^

sinas. Xulla secura eastitas, si

deeam non
Nani
<iuippe
:

protegas. Nulla propria prodest custodia,

si

uon adsit tua sancta

et

vigilantia.

rclicti

niergimur et perinius, visitati vero

vivimus.
per
te

eriginuir

Instabiles

sunius,

sed

pescimus, sed a te
3.

confirmamur accendimur.
est

te-

quam
si

humiliter et abiecte

mihi
nihili
/,

de

me

ipso sentiendum

quam

pendcndum,

quid boni videar habere

quani profunde submittere me debeu sub abyssalibus judiciis tuis Domine,

,

ubi nihil aliud

nihil et
nihil.

me

esse

invenio,

quam

pondus immensum, o

pelagus intransnatabile, ubi nihil de me Ubi est ergo reperio quam in toto nihil
!

latebra gloriae,
tute concepta?
ria
K'l

ubi

confidentia de vir-

Absorpta est omnis glojudicionim tuoin

vana
4.

in profunditate

rum super me.

Quid est omnis caro
conspectu
tuo?

Numquid gloriabitur lutum

se?
,

'f$dk

contra forraantem
potest
erigi

Quomodo
cor
in

vaniloquio

cujus

4.

Jes. 4.\ .

UI. 14.

veritate subjectum

totus

Deo? Non eum quem veritas sibi nec omnium laudantium ore subjecit movebitur, qui totam spem suam in Deo
est
,

mundus
;

eriget

firmavit.

Nam
.

et

ipsi,

qui

loquuntur,

ecce omnes nihil, et deficient

cum

sonitu

verborum

manet

in

Veritas autem aeternum.

Domini

CAPUT
-C
re
:

XV.

Qualiter standum sit ac dicendum in omni

re desiderabili.

t^
ili
,

sic dicas in
si

omni

Doraine,

tibi pla-

citum

fuerit, fiat
,

Domine
tuo
:

si

fuerit

hoc ita honor

:

tuus, fiat hoc in

nomine
si

Domine,
da
mihi

mihi

videris expedire et utile

esse probaveris, tunc

ad honorem

tuura.

Sed

si raihi

hoc uti nocivum

saluti

fore cognoveris nec

animae raeae

prodesse, aufer

me

tale

desiderium.
est a Spiritu

Non enim omne desiderium

14.

Ps. 116, 2.

III.

i.i.

sancto, etianisi horaini videatur justuni,

recttim et
jiidicare,
te

2
I

bonum.
an

Difficile est

pro vero

spiiitus

impellat

ad
etiam

bonus aut maius desiderandum lioc vel

ex
proprio

illud,

an

movearis
,

spiritu.

Multi in fine sunt decepti

qui

primo bouo spiritu videbantur inducti. 2. Igitur semper cum timore Dci ct humilitate cordis desiderandum c.-<t
ct
ti

petcndum, ([uidquid desidera1)iie menoccurrit,

maximeque
milii
:

cum

propria

resignatione
est

totum committenduni

atque dicendum
est;

Domine.
fiat

tu

sci.-;

qualiter melius
sicut volueris.
vis
scis

hoc vel

illud,

Da quod
vis.
tibi

et et

quando
sicut

major honor
vis,
et

fuerit

vis et quantum Fac mecum, sicut et magis placuerit tuus. Pone me ulii
,

libore

agc

mecum
En
tibi

in

omnibus.
reversa
egi>

In

manu

tua ego sura, gyra

et

me

per circuitum.
sed

servus tuus

paratus ad omnia, quoniam non desido

ro mihi vivcrc,
ct perfecte
1 ,

utinam

dignc

Oratio pro heneplacito Dei faciendoi

.<.

Concede mihi, benignissirae

.lesu.

III.

i:

gratiam tuam,
laboret,

ut mecura sit et mecum mecunique usque in finem perseveret. Da mihi hoc semper disiderare et velle, quod tibi magis acceptum est
et carius placet.

et

Tua voluntas mea sit mea voluntas tuam semper sequatur

ei concordet.

et

optime
et

Sit

mihi unura

velle velle
nolis.
4.

nolle

tecura
,

aut nolle

nisi

nec aliud posse quod tu vis aut

mori,
te

Da

mihi omnibus
,

raundo sunt

et propter

quae in amare con-

terani et nesciri in

hoc saeculo.

Da

raihi

super orania desiderata in te requiescere et cor raeum in te pacificare. Tu vera

pax cordis
dura sunt

tu

sola
et

requies

extra te
In

omnia

inquieta.
est,

hac

pace
et

in id

ipsum, hoc

in te

uno

sumrao et aeterno bono,

dorraiam

et

requiescam. Amen.

, ,

(J

AV

i:

XVI.
Deo
est

Quod vertim solatinm

in solo

qnaerendum.

cogitare
tiuin

v^uidquid desiderare vtl possum ad sola-

meum,
,

tion hic ex-

^pecto, sed in posteruni.

quia

si

omnia

solatia

uiundi liujus haberem er

omnibus deliciis frui po.*quod diu durare non possent. Unde non poteris anima mea
seni.

certum

est,

plene
nisi

consolari
iu

nec

perfecte

recreari,

pauperum ac susceptore humilium. Exspecta modieum, anima mea, exspecta divinum promissum, et habebis abundantiam omniuiii bonorum in coelo. Si nimis inordinate ista appetis praesentia, perdes aetema

Deo

cousolatore

et

coelestia.

Sint

temporalia

in

usu
aliquo

aeterna in desiderio.

Non potes
,

bouo

temporali satiari

quia

ad

haec

tVuenda non es creata.

2. Etsi omnia creata bona haberes, non posses esse felix et beata sed in Deo, qui cuncta creavit, tota beatitudo
,

III.

i(i.

156

%
tua et felicitas consistit
toribus
Christi
,

detur et laudatur a stultis

,

non qualis vimundi amaboni

sed
fideles

qualem
et

exspectant

praegustant interdum
corde
,

spirituales

ac

mundi

quorum
:

conversatio estin coelis Vauum est et breve omne humanum solatium

verum solatium quod intus a veritate percipitur. Devotus homo ubique secum fert consolatorem suuni Jesum et dicit ad eum Adesto mihi, Domine Jesu, in omni loco et tempore. Haec mihi sit consolatio libenter velle carere omni humano solatio. Et si tua
beatum
et
,
, : ,

defuerit consolatio

sit

mihi tua volun-

tas et justa probatio pro

summo
i

solatio.
s c e r
i

N on

enira
i

ueque
2.

n perp etuum n aeternum com

i

r
i

s,

nabe

r is.

Phil. 3, 20.

Ps.

102, 9.

III.

lU.

f"

APVT
in

XVII.
Deo ponenda
eai,

Quod omms scUicitudo

JL

ili,

sine

me
volo
:

teciini

agore
scio,

quod

e^o
tibi

quid expediat
sicut

Tu
tibi

cogitas

lionio

tu sentis in multis, picir

humanus

suadt

affeetus.
dicis. verura est quod Major est sollicitudo tua pro me, quaui quam ego possem gerercomnis cura pro me. Nimis enini casualiter stat, qui non projicit omnem sollicitudinem suan

Domine,

in te.

Domine

dummodo

voluntas mt:'
,

recta et firma in te permaneat

fac

di

me quldquid
feceris.

tibi

placuerit.

Non

enin.

potest esse nisi bonum, quidquid de nu

Si

me

vis esse in tenebris,

si

sis

benedictus, et
sis

me

vis esse

in

luce,

iterum benedictus.
,

Si
,

me
et
si

dignaris

consolari
tribulari,

sis

benedictus

me

vis

sis

aeque semper benedictus.

II)

i:

'.i.

Fili,

sic oportet tc stare,

si

me-

cum desideras ambulare.

Ita

proiuptus

debes esse ad patienduui, sicut ad gaudendum. Ita libeuter debes esse inops
et pauper,
4.

sicut plenus et dives.

Domine,

libenter

patiar

pro

te,

quidquid
et

volueris

venire

super

me.

ludifferenter

volo de

malum,

dulce

et
et

manu tua bonum amarum laetum

,

et triste suscipere,

pro omnibus mihi

agere.
et

contingentibus

gratias

Custodi

me ab omni

peccato,

non

mortem nec infernum. Dumraodo

libro vitae,

timebo in ae-

ternum me non prqjicias nec deleas de non mihi nocebit, quidquid venerit tribulationis super me.

11]

H
ru.
17.
1!>

CAPUT

XVIII.
Christi

Quod temporales miseriae exemplo

aequanimiter snnt ferendae.

-C

ili,

ego dcscendi de
;

coelo pro tua saiute

cepi

sus-

tuas

niiserias

non

iiccessitate,

sed caritate
temporales

trahente,

ut patientiam
et

disceres
niiserias

non indignanter lciic^. Naui ab hora ortus mei usque ad exitum in cruce non defuit mihi tolerantia doloris. Defectum rerum teniporaliuni magnum habui. Multas querimonias de

me frequenter audivi, confusiones et opprobria benigne sustinui pro

,

beneficiis

ingratitudinera

recepi

pro

miraculis

blasphemias

pro

doctrina

reprehensiones.

Domine, quia tu paticns fuisti in maxime implendo praeceptum Patris tui dignum est ut ego misellus peccator secundum voluntatem tnam patienter me sustineam, et donec
2.

vita tua, in hoc

'^

m.

18.

ipse volueris, oniis corniptibilis vitae pro salute

mea

porteiu.

Xani

etsi

onerosa

sentitur praesens

vita,

facta est tanien

Jam per gratiam tuam valde mcritoria

atque, exemplo tuo et Sanctorum tuorum
vestigiis
,

infirrais tolerabilior et clarior,

,

sed et multo magis consolatoria

olim
in

quam

veteri

Testamento fuerat cnm

;

porta coeli clansa persisteret

et obscurior

etiam via ad coelum videbatur, quando

tam

regnum coelorum quaerere Sed neque, qui tunc justi erant et salvandi ante passionem tuam et sacrae mortis obitum coeleste regnum
pauci

curabant

poterant introire.
'i.

quantas

tibi

gratias teneor referre,

et

quod viam rectam

bonam dignatus
ad aeternum

es
re-

milii et cunctis fideb'bus

gnum tunm
lamus ad
te,

ostendere.

Nam

vita tua via

nostra, et per sanctam patientiam

ambu-

qui es corona nostra. Nisi tu

et docuisses, quis sequi

nos praecessisses

curaret? Heu, quanti longe retrocederent,

nisi tua praeclara exempla inspicerent Ecce adhuc tepescimus auditis tot signis tuis et doctrinis quid ficret si tantum lumen ad sequendum te non habereraus ?
: ,

III.

18.

mm
De

CAPUT
perhibetur.

XIX.
vems
patiens

tolerantia injuriarum, et quis

'uid Q.
tili?

est qiioil loquoris,

Cessa couqueri, eunet

sidera uieaui
S.uictoruui

alioniui

passioneui.

Nonduni
>

usquc
r e s t
i

ad
t
i

n g u i n e ra Paruni

sti.
liatcris
iu

est,
,

quod

tu

fouqinratione eoruui suut

,

qui taui
tentafi,

uiulta

passi

tain
,

fortiter
tani

tam

f;raviter tribulati
et exercitati.

uiuitiiiiiciter

proliali

alioruni
ut

graviora ad
feras tua

Oportet te igitur nientem rcducere,

niininia.
,

levius

Et

si

til)i

unniuia non videntur

vidc ne

et

lioc

tua taciat inipatientia.

sive uiagna siut
ferre.
2.
,

Sive tanien parva

stude cuncta patieuter

Quanto melius
,

ad i^atienduni

te

disponis
plius

tanto sapientius agis et

feres

am-

promereris;
Hi-lr. VI, 4.

quoque

levius,

1.

III.

l'.l.

162

B
animo et usu ad huc non scgniter paraNon valeo iiaec ab hotus. Nec dicas nec hujuscemodi mihi mine tali pati grave enim intulit dapatienda sunt muum et improperat milii, quae nunquam
:

cogitaveram sed ab alio libenter patiar, Insipiens est et sicut patienda videro.
;

talis cogitatio, quae virtutem patientiae non considerat, nec a qno coronanda erit, sed magis personas et olfensas sibi ilhitas

perpendit.

qui non visum fuerit et a quo sibi placuerit. Verus autem patiens non attendit a quo homine, utrura a Praehito suo an ab aliquo aequali aut inferiori utrum a bono et
3.

Non

est

verus patiens,
sibi

vult pati, nisi

quantum

sancto viro vel

exerceatur.

perverso

et

indigno

Sed indifferenter ab omni creatura, quantumcunque et quotiescunque ei aliquid adversi acciderit totum hoc de manu Dei gratanter accipit et iugens lucrum reputat quia niliil apud
, ,

Deum

quantumlibet parvum

pro

Deo

tamen passum, poterit sine merito transire. 4: Esto itaque expeditus ad pugnam
si

vis habere victoriam.

Sine certamine

III.

19.

uoti |)otcs vcnire

si

pati

non vls

ad paticiitiac coronaiii reeusas coronari. Si

Muteiii

coronari dcsideras, certa viriliter,

snstine patientcr. Sine labore non tenditur

iiitnr
.").

ad requieni, nec sine purna pervead victoriaiu.

Fiat
,

niilii

])o.ssibile
iiiilii

Doniine,

))er

.iriatiaui

quod
et

iiuiiossibile
,

videtur

pcr

iiaturaiii.

Tu

scis

quod niodicuni
dejicior
lcvi
luilii

possuui pati.

quod

cito

cxsurgente adversitate.

Efficiatur

quadibet

exercitatio

tribulationis
ojitabilis
;

pro
nani

iioiuine tuo aniabilis et

pati et vexari pro

te

valde

salubre est

aniniae uieae.

CAPCT
De
mzsenis,

XX.
-"Al

ccufessione propriae infirmitatis et hujus vitae

kf\

C
s

II 111

oiifiiobor adver111 c iuj ust ti;iiii

i

lueaiii;

confitebor

tibi,

Doniine, infirniitatom meaui.

(|iiae

Saepe parva
uie dejicit

res est,
et

cou-

tristat.

l'ropono luc for-

titer acturuiu,

sed cuui luodica teutatio

fit

venerit, uiagna raihi

vilis

angu.stia.

quandoque

res

est,

Valdc unde gravis

inveuio

teutatio provenit. Diim j^uto uie aliquau-

tuhim tutum,
lue
levi flatu.
2.

cum uon nonnunquam paenc

Vide
erg-o,

seutio,

devictiim

ex

Doiiiiuc,

liumiiitatciu

uudique uotam. Miserere, et eripe nic de luto, ut nou infigar, ne permaneam devictu.s usquequaque. lioc cst, quod me frequcnlueaiu et fragilitatem tibi
ter
1.

reverberat
Ps. 31,
5.

et
Ps.

coram
()b,
l.i,

te

coufuudit.

2.

III.

2(1

(|UO(l taiii

lahilis

siiiii

et intirimis

ad nsioinniiio
ctiaiu

stcndiiiii

i)assi(jnilms.
,

Etsi

noii
milii

ad
it

consensionuin
taodet

taiiien

molcsta et gravis
valde
Exliinc
,

est eaiuni
sic

insectatin
in

quotidie viveie
fit

lite.

nota

niihi

infinnitas

mh

uiea
-

quia

iiiulto faciliiis

iiruiint
,

abomidis-

naiKlac
(('(lunt.
'S.

seuiper pliantasiae

quam
Deus

l.'tinaui

fortis.^^iiue

Israel.

zelator
tui
illi

animarum
et
,

fidelium, respicias servi

laborem
in

doloreni

adsistasqiie

omnibus
liobora

ad

quaecunque
sjtiritui

per-

re.verit.

me

coelesti fortitudine, ne

vetus
l)K'ue
siis

liouio,

misera caro
certare

necduni

subjecta valeat dominari,

oportebit,

adver-

(juam
in

quamdiu

spiratur
(|ualis

hac

vita

miserrima.
ubi

Heu

est

haec vita,

non desunt

tribulationes et miseriae,
(|ueis et

ubi plcna laI

$,

hostibus sunt oninia

seii

Nam

una

tribulatione

tentatione recedente alia

priore
adliue

accedit

scd et
aliae

duraure
er

c(uitlictu,

plures

superveniuut

iuspcratae.
4.

lioiuinis,

Et quomodo potest amari vita tantas habens amaritudines et

III. 20.

tot

snbjecta

Civlaiiiitatibus

et

niiseriis ?

Quomodo

etiam dicitur vita, tot gene-

rans mortes et pestes? Et tamen

amar'ii|ff\v

tur, et delectari in ea quaeritur a multis.

Reprehcnditur tVequenter mundus, quod nec tamen fatani falhix sit et ^anus
;

cile

relinquitur

quia

concupiscentiae

'M

Sed alia traalia ad contemnenhunt ad amandum dum. Trahunt ad amorem mundi deside r u m c arn i s desideri um oc u lorum et superbia vitae; sed poenac ac miseriae sequentes ea odium mundi pariunt et taedium. delectatio 5. Sed vincit, proh dolor prava mentem mundo deditam, et esse
carnis nimis dominantur.
,

sub sentibus delicias

'l
tis

reputat,

quia Dei suavitateni et internam virtu-

amoenitatem nec vidit nec gustavit. Qui autem mundum perfecte contemnunt sub sancta disciplina et Deo vivere student isti divinam dulcedinem veris abrenuntiatoribus promissam non iguo,

rant,

et

quam

graviter

mundus

errat

et varie fallitur, vident.

III. 20.

CAPl T
Quod
in

XXF.
et

Deo super omnia bona

requiescendum
est,

dona

^iiper omnia
iiiea,

et

in

Dinnibiis retjuiesces.aninja
in

Domino
reqiiies.

scniper,

iiuia ipse e.st

Sanctonim

%v

aeterua

Da

niilii.

iluleissime

et

aniantis-

oiiiucm

omnem omuem omuem potentiam et dignitatem omuem scientiam et subtilitatem

,

sime Jesu, in te super creaturam requiescere, super salutem et pulduituilinem, super gloriam et honorem super
,

super

m w
m
I

super

omnes

divitias

et

artes

super

laetitiam et exultationem, siiper

onmem omnem
suavi-

famam
spem

et

laudem

super
,

omnem

tatem et

consolationera

super omuera

et promissioneni, super omne meritum et desiderium, super omuia doua et muuera, quae potes dare et iufundere,

omne gaudium et jubilationem, quam potest mens capere et sentire desuper

;

iiique supev

omnes Angelos

et

Archan-

gelos
et

et

super oninem exercitum- coeli,

super omnia visibilia et invisibilia et

quia tu

super omne,
es,
,

quod tu, Deus meus, non Domine Deus meus super

,

omiiia optimus es.

2.

Tu

solus altissimus, tn solus po-

tentissimus, tu soUis sufficientissimus et

pleuissimus, tu solus suavissimus et sobitiosissimus, tu

solus

pulclierrimus

et

amantissimns

tu solus nobilissimus et

gloriosissimus

super

omnia

in

quo
est

cuncta bona simul et

fuerunt et erunt.
et insufficiens,

perfecte sunt et

Atque ideo minus

te
te

quidqnid praetcr
de
ipso

ipsum
vel

mihi donas et
promittis, te

revehis

non viso nec plene adepto: quoniam quidem non potest cor meum
totaliter

veraciter requiescere nec

teutari
,

con-

nisi

in

te

requiescat et omnia

dona omuemque creaturam trauscendat. 'i. mi dilectissime sponse, Jesu

Clulste
,

aniator

purissime
!

dominator

universae creaturae

quis mihi det pen-

nas

verae

libertatis
in te?

pausandum
dabitur

ad vohandum et quando ad plenum

et

mihi

vacare

videre,

quam

Vl

III.

-21.

isnavi.s

es,

Doniine Deus meus? Quando

a<l

plennni

me

lecollif^^am

in to, ut

j^rae

uniore tno non sentiam me, aed te solum

snpni

omnem sensum non omuibus noto?

gemo
,

et

modum

in

modo
frc-

Nunc

auteni

(luenter

nieam cum dolore porto quia multa mala in hac valio miseriarum occurrunt quae me
ct infelicitateni
,

sacpiiis contnrltant et contristant et obniiliilant,

saciiins

iini^edinnt

et

distra-

liunt

alliciunt et implicant,
te,

ne liberum

liabeam acccssum ad
IVnar
licatis

et

ne jucundis

amplexibus
spiritil)ns.

praesto semper

cum

Moveat

te

suspirinm

nienm
4.

ct desolatio

mnltiplex in terra.

Jesn, splendor aoternae j^ioriac,

,

solamcn pcregrinantis animae apnd te cst os nicum sine voce et ailentium nicnm loquitur tibi. Usquequo tardat
,

])eus

meus venire? Veniat ad me paufaciat,

]icrculum stium et laetnm

inannni

mittat

snam,

ct

miscrum
hora

cripiat

dc
tc

onini auf^nstia.

Veni, veni, quia sine

,

nnlia crit lacta dies aut

lactitia

quia tn
incar-

mea, et sine

te

vacua est mcnsa

doncc

inea.

Miser sum et

quodammodo
,

ceratns et compedibus gravatus

III. 21.

liice

prae.sentiae
doiies,

tuae

me

reficias

ac

libertati

vultuinqiie

aniicabilem

reddas ac demoustres. 5. Quaerant alii pro

te

aliud,

quod-

Hii'

cunique libuerit; niilii aliud iuterim niDeus lul placet nec placebit, nisi tu
,

nieus, spes

ticebo

mea, salus aeterna. Non redonec nec deprecari cessabo

,

gratia tua

revertatur

miliique tu

intus

/^]

loquaris.
(i.

Ecce adsum, ecce ego ad

animae
tuae
humiliatio

te,

quia
et

r^^

invocasti me. Lacrj-mae tuae et

deside-

rium

tua
et

contritio cordis inclinaverunt

mc

adte et

duxerunt ad te. Doniine, invocavi 7. Et dixi

:

desideravi te frui, paratus omnia respucre propter te

:

tu eniui
te.

prior

excita.sti
fe:^

me

ut quaererem

Sis

ergo benedi-

ctus,

Domine, qui fecisti hanc bonitatem cura servo tuo secundum Quid multitudinem misericordiae tuae. habet ultra dicere servus tuus coram te, menisi ut humiliet se valde ante te
,

mor semper propriae

7. Ps. 118.
0.5.

initiuitatis et infir-

.r

m}
J,

m
III. 21.

'.^^v
171

niitatis et vilitatis?
tiii

Non

enini est siniili

in cunctis iuirabiiii)us coeli et terrae.

Sunt opera tua hona valde, L>ouiine, ju(licia vera, et providentia tim reguntur universa. Laus ergo tibi et gloria, o
Patris sapicntia os nieuui
.siuuil.
,
I

tc laudet

et

benedicat

aninia

luea

et

cuncta creata

Wk

('

APUT

XXll.

De

recordatioue multiplicium beneficiorum Dei.

>^\l)eri,

Doniiue, cor nielege

tua,
et
in

uui

in

piaeceptis tuis
.unbulare.
ligcrc

doee um
intei-

Da

niilii

voluutateni

tuani,

et

cum magna
in

reverentia

ac diligcnti

consider.iti(|uaui
liine

oue beuefieia tua tani

iu speciali lueiuorare,

generali

ut digue tibi

Veruni scio et confiteor, nec pro mininio puncto nie posvaleaui

retVrre.

gratias

sc debitas

gratiaruni

laudes persolvcre.
niilii

Minor ego sum omnibus bonis

])rae-

stitis;
(leficit

ot cuni tuani nobilitatem attendo,

prae

magnitudine

illius

spiritus

nieus.
2.

Oninia, quae in anima liabemus et

,

corpore
interius

et

quaecumque
vel

exterius

vel

naturaliter

supernaturaliter
beneficia,
et te

possidemus,

tua

sunt

beneficum, pium ac
phira
alius

bonum commendant,
accepit,

a quo bona cuncta accepimus. Etsi alius

,

pauciora

omnia

tameu tua sunt,

potest liaberi.

et sine te iiec
Ille
,

minimum
neque

qui majora accepit

non
quia

potest

merito

suo

gloriari

supcr alios extolli nec niinori insultare,

ille

major

et melior, qui sibi

minus

adscribit et in regratiando

humilior est

atque devotior
se existimat

et qui

omnibus viliorem

et

indigniorem se judicat,

aptior est ad percipienda majora.

'A.

Qui autem pauciora accepit, con-

tristari

non debet nec indignauter

ditiori

ferre

ncqiie

invidere,

sed

te

potius
lau-

attcndere et tuam bonitatem

maxime
,

dare
et

quod tam

affiuenter

tam

gratis

Hbenter sine personarum

acceptione
te, et

tua munera largiris.

Omnia ex

ideo in omnibus es laudandus.

Tu

scis.

III.

22.

quid iinicuique donari expediat

iste uiinus

et cur
,

et

ilie

auiplius

lialjeat

nostruni, sed tuuui est di.scernere,

nou apud

queui sinpfulorum definita sunt merita.

4.

Unde

Doniine Deus.
et

pro

magno

etiaui reputo beneficio,

unde

exterius

non niulta habere, secundum honnnes

;

laus et gloria apparcat

ita ut

quis conjjersonae

siderata i^aupertate et vilitate

suae

non modo nullam gravitatem aut

inde
concipi-

tristitiam vel dejectionera

at,

sed potius consolationem et hilaritu,

Tatem magnam, quia res et huuiiles atque

spectos
til)i

Deus

paupedotui,

huic

mundo deApostoli

m
n^R

clegisti in fauiiliares et
ipsi

uiesticos.
(|uos

Testes sunt

raui
les et

principes super omnem terconstituist i. Fuerunt enira sinc

humisimplices sine omni raalitia et dolo.

(luerchi couversati in raundo, t.am

ut etiam pati coutuinelias gauderent pio

uouiiue tuo
ipsi

et

aiiiplccterentur affectu
").

quae niundiis althorret. maguo.

Xihil ergo

amatorem tuum
tuoruui
ita

ct

co-

jiiiitorein

beneficiorum

laeti-

liciire

debet,

sicut

voluntas tua in eo
ilispositionis

ot

beneplacitum
:

aeternae

tuae
et

de qua
,

tantuni
ut
ita

contentari
velit

debet
esse

consolari

libenter

minimus, sicut aliquis optaret esse ma-

ximus
que

et ita pacificus et

contentus in
abjectus
sicut

novissiino loco, sicut in loco primo, atita libenter despicabilis

et

nullius

quoque nominis

et

famae,
in

ceteris lionorabilior et

major

mundo.
tui

Nam
solari

voluntas tua et amor honoris

niagisque
placere,

omnia excedere debet,

et phis euni con-

quam omnia

beneficia sibi data vel danda.

CAPIT
h'.M
ili,

XXIII.

De quatuor magnam importantibus pacem.

nunc docebo
et

^
te
li-

viaui

paci.s

verae

bertatirf.
2.

Fac, Domine, quod

quia lioc
niilii jrra-

(licis,

tuni est audire.

;{.

Stude,

fili,

alteri-

us

])otiu.s

facere voluntatem

quam

tnani.

Klige semper miuus

(^uaere

quam

plus

habere.
et

seniper

inferiorem

locum
fiat.

oniuibus subcsse. Opta semper et ora, ut

voluntas Dei iutegre

talis

in

te

Ecce.
et

homo

ingreditur

fines

pacis

quietis.
1.

Domiue,

sermo tuus

iste

brevi-

niultum in se continet perfectionis: parvus est dictu, sed plenus sensn et uber
in fructu.

m
^^

Nam

si

posset a

me

fideliter

custodiri,

non deberet tam

facilis in

me

turbatio oriri.

\am

quoties rae impacaliac

tum
na

sentio et gravatum, ab
recessisse
invenio.

doctrilu,

me

Sed

qui

UI.

2;!.

omnia potes et animae profectum semper diligis, adauge majorem gratiam, ut possira tuum complere sermonem et rae-

am

perficere salutem.
Oratio contra cogitationes malas.
5.

geris a

Domine Deus meus, ne elonme D eus m e us n aux ; ,

lium meura respice; quoniam

surrexerunt cogitationes vanae et
res

in

me

timo-

animam meara. Quomodo pertransibo iliaesus? quomodo

raagni
,

affligentes

perfringam eas?

ante te ibo, et 6. Ego, inquit, gloriosos terrae humiliabo: aperiam januas carceris, et arcana secreto-

rum revelabo
7.

tibi.

Fac, Domine, ut loqueris, et fugi-

ant a facie tua omnes iniquae cogitationes.

ad

te

Haec spes in omni

et unica consolatio

mea,

tribulatione

confugere,

tibi confidere,

te

ex intimo invocare et

patienter consolationem tuara exspectare.

Oratio pro illuminatione mentis.
8.

Clarifica

me, bone Jesu,

Jes.
4.j, 2,
:(.

ciaritate

5.

Ps. 70, 12.

(i.

III. 2.1.

177

lurainis et educ de habitaculo mei tenebras universas. Coliibe evajyfationes multas et elide vim faeieutes teutationes. Puj?na fortiter pro me et expugna malas bestias coneupiscentias

interni

cordis

dico illecebrosas,

utfiatpaxinvirtuhoc est
,

te tua, et abundantia laudis tuae resonet

in aula

sancta
Irapera

in

conscientia

pura.

ventis

et

terapestatibus,
'ne
fla-

dio mari 'quiesce',

veris'
9.
t
:

dic aquiloni

et erit tranquillitas

Emitte lucem

magna. tuara et veri,

ut luceant super terram

inanis
et

quia

terra

sum

vacua,
rore

mines
stra

me.

Effunde

donec illugratiam desuper,

coelesti
.

perfunde cor

meum

mini-

devotionis

aquas

ad

irrigandam

faciem terrae, ad producendum fructum

bonum et opimum. Eleva mentera pressam mole peccatorum et ad coelestia

,

totum desiderium
gustata
suavitate

meum

suspende

ut

supernae

felicitatis

pigeat de terrenis cogitare.

10.

Rape me

et eripe

ab omni crea,

turarum

indurabili

consolatione

quia

S.

Ps. 121.

7,

'J.

Ps. 42,3.

nuUa

res creata appetitum

meum

valet

plenarie

quietare

et

consolari.
dilectionis

Junge
vinculo,
et

me

tibi

inseparabili

quoniam tu solus sufficis amanti absque te frivola sunt universa.

CAPUT
De
vita.

XXIV.

evitatione curiosae inquisitionis super alterius

-T ili, noli esse curiosus nec vacuas jjerere sollicitudines.

Quid
ad
r e.
t

hoc
e?
t

Ve

11
(i

ud

me
ad
lis

s e
te,

ue

Quid enim
ille

utrum
,

sit

tasic

vel talis

aut iste

agit vel loquitur?

Tu non

indiges respon-

dere pro

aliis,

sed pro te ipso rationem

et cuncta,

reddes. Quid ergo te implicas? Ecce, ego

omnes cognosco,
quoque sit, quid ad quem finem
1.

fiunt, video, et scio,

qualiter

quae sub sole cum unovelit,

cogitet, quid

et

tendat

ejus

intentio.

Joan. 21, 22.

i;3i

Mihi

i.^itiir

(onniiittcnda isunt oninia

tu

vero scrva te in bona pace et dimittf

agitantem

agitare,

quantum

volui-rit.

^JllrlsM

Veuiet super eum quidquid fecerit vel dixcrit, quia me fallere non potest. 2. Non sit tihi cura de magni nomiuis

umbra, non de mnltorum famiiiaritatf

dc
in

nec
ista

irivata

hominum
obscuritates.

diiectionc
et

euim generant distractiones

corde

ma-

j^nas

Libenter

loquerer tibi
dita

revelarem,

verbum mcum et abscouadventum nieuni si

et

diligonter observai"es
niiiii

ostium
et

cordis

aperires.

Estoprndens

et

vite

gila in orationibus,
in

luimilia

omnibus.

2. I Petr. 4, 7.

"^^^

'^.,

CAPUT
In quibus firma

XXV.
et

pax

cordis

verus

profectus

consistit.

J.^ ili,

P a c e lu
bis,

ego locutus suni n q u o v ore

1 i

pacem meam do

vobis: non quomodo hic raundus dat, ego do vobis. Pacem omnes desidenint, sed quae ad veiam pacem pertinent, non omnes curant. Pax mea cum humilibus et manpax tua erit in multa suetis corde: patientia. Si me audieris et vocem meam
secutus fueris, poteris multa pace
2.

frui.

3.

Quid igitur faciam, Domine? quid In omni re attende tibi

,

fa-

cias et

quid dicas
et

et

omnem
nihil

intentiosoli

nem tuam ad hoc

placeas

dirige,

ut mihi

extra
et

me

cupias

vel

quaeras.
factis nil

de aliorum dictis vel temere judices,' nec cum rebus

Sed

III. 2.).

til)i

nou
fieri,

coiniiii^^^iis

ti-

iiiij^lice.s

et

pote-

rit

ut

parum

vel

raro

turberis.

Xunquani autera sentire aliquam turbationem, nec aliquam pati cordis vel corporis molestiam, non est praesentis temjioris,

sed status aeternae quietis.

te

Non

crgo aestimes
si

vcram pacem invenisso,

,

nec tunc nullam senseris gravitatem pateris si neminem totum csse bonum adversarium, nec hoc esse perfectura,
,

si

cuncta fiant secundum tuura affectum.

aliquid

Xcque tunc
specialiter

magni

te reputes aut
,

dilectum

existimes
aut

si

in

magna
quia

fueris devotione
in
istis

dulcedine

amator
4.

virtutis,

non cognoscitur verus nec in istis consistit

l)rofectus et perfectio hominis.

In quo ergo,

Domine?
tim

o.

In offerendo te ex toto corde

divinae,

voluntati

tua sunt, nec in

non quaercndo, quau magno, parvo nec in

in

nec in tempore
ut

nec

aeternitate,

ita

una aequali facie in gratiarum actione permaneas inter prospera et contraria, omnia aequa lance pensando. Si fueris tam fortis et longanimis in spe, ut subtracta
interiori

consolatione

etiam

ad

111.

2.'.

1V>

ainpliora sustinciida cor tuiim

veris,

praepara-

nec

te

justificaveris
,

quasi

haec

tantaque pati nou deberes

sed

me

in

justificaveris dispositionibus omnibus tunc in vcra et et sanctum laudaveris recta via pacis ambulas, et spes indubitata erit, quod rursus in jubilo facicm meam sis visurus. Quodsi ad plenum
:

tui ipsius contemptum perveneris, scito, quod tunc abuncbiutia pacis perfrueris

secundura possibilitatem

tui incolatus.

INRI.

CAPUT
De eminentia
liberae mentis,

XXVI.
quam supplex
lectio.

oratio

magis meretur quam

JLJomine,

lioc

opus est

l)erfecti viri,

nunquam ab
et
inter

inteutione coelestium ani-

mum

rclaxare

multas curas
cura transire,
torpentis
tiva
,

quasi sine

nou
nulli

more
crea-

sed praeroga-

quadam

liberae mentis,

turae inordinata aftectione adhaerendo.

III. iti.

2.

Ohaecro

te,

piissinie

Doinine Deus

nieus, praeserva

me

a curis liujus vitao,

ne nimis implicer, a multis necessitatilni3

ne voluptate capiar, ab animae obstaculis, ne molestiis fractus dejiciar: non dico ab his rebus. (|uas toto aflfectu ambit vauitas mundana, sed ab his miseriis, quae animam
corporis,

universis

servi tui comrauni maledicto

tis

mortalita-

poenaliter gravant et

retardant,

ne

in

libertatem

spiritus,

quoties libuerit,

valeat introire.
3.

Deus meu8, dulcedo

niilii

ineffabilis,

vcrte

amaritmlinem omnem consolationem carnalem, ab aetemorum aniore me abstrahentem et ad se intuitu

in

cujusdam boni delectabilis pnicsentis male allicientem. Non me vincat Deus nieus, non me vincat caro et sanguis, non me decipiat mundus ac brevis glonon me supph\ntet diabolus ria ejus,
,

et astutia

illius.
,

Da

mihi fortitudinem
tolerandi,

resistendi

patientiam

con-

stantiam perseverandi.

Da

pro omnibus

mundi consolationibus suavissimam spiritus tui unctionera, et pro carnali amore

tui

nominis infunde araorera.

III.

-iii.

jJri^^i^vi

|3

Ecce cibus, potus, ra utensilia ad corporis

4.

vestis ac

cete-

sustentaculuni

pertinentia ferventi spiritui

sa.

sunt onero-

Tribue talibus fomentis temperate Abuti, non tlesiderio nimio implicari. quia natura jicere omnia non licet,
et

sustentanda est requirere autem superfiua quae magis delectant, lcx sancta
; :

m p ^
E^-- m:mf,

proliibet

nam

alias caro

adversus

spi-

ritum

insolesceret.

Inter haec,
et doceat,

manus tua mc regat nimium fiat.

quaeso, ne quid

III. 26.

ijA

>-^ \V

/^

,-'

^y

\/'

^'^

"^

CAPUT
Jl
ili
,

xxvn.
retardat,

Qnod privatus amor a snmmo bono maxlme

oportet

te

(laic
niliil

totuni
tui

pro toto et
ess-e.

ijisius

Seito,

quod
ina|:fis

amor
nocet

tui
tibi
,

ipsius

quani

aliqua res hujus mundi.

Secunduin
affoctum,
vel

amorem

et

quom

geris, quaelibet res phis

tuu.s
eri.s

l)urus,

minus adhaeret, Si fuerit amor simplex et bene ordinatus,

sine captivitate rerum, Xoli concupiscert'.

(piod

non

licet

haberc

noli

haberc.
in-

quod

te potest

impedire et

libertiite

Mirum, quod non ex toto fuudo cordis te ipsum mihi committi.^ quae desiderare potcs cum omnibus
teriori privare.
,

vol habere.

Quare vano moerore consumeri.s? Sta ad curis fatigaris? et nullum patieri.s beneplacitum meum detrimentum. Si quaeris hoc vel iUud,
2.

cur

superfluis

ct volueris esse ibi vel ibi propter

tuum

commodum

et

propriura

beneplacitum
eris in quie,

magis habendum, nunquam

tudine nec liber a sollicitudine

quia in
,

omni re reperietur aliquis defectus in omni loco erit qui adversetur. igitur non quaelibet 3. Juvat
adepta
dicitus.
ris et

et

res

vel

multipHcata

exterius,

sed

potius contempta et decisa ex corde ra-

Quod non tantum de censu ae,

noris etiam ambitu

sed de hovanae laudationis desiderio, quae omnia transeunt cum mundo. Munit parum locus, si deest nec diu stabit pax spiritus fervoris
divitiarum intelligas

ac

illa

quaesita forinsecus,

si

vacat a vero
est:

fundaraento status cordis, hoc

steteris in

nisi

me, permutare

te

potes,

sed
et

non meliorare.

Nam

occasione orta

accepta invenies, quod fngisti et amplius.

Oratio pro purgatione cordis et coelesti sapisBtiai

Deus, per gratiam mihi virtutem corroborari in interiori homine, et cor meum ab omni inutili sollicitudine et angore
4.

Confirma

rae,

sancti Spiritus.

Da

evacuare,

desideriis trahi nec variis cujuscunque rei vilis aut pretiosae, sed

1S7

oiiinia ins])icere sicut transeu*ntia, et ine

^i

pariter

cnm

iliis

transiturum

quia nihil

pcrmanens sub

sole,

quia

omnia vaniquam

tasetafflictio spirituB.
sapicns, qui ita considerat
5.

jjientiam,

Domine, coelestcm sate super omnia quaerere et invenire, super omnia saj^ere ct diiij::ere, et cetera secundum ordimihi,

Da

ut

discam

neni sapientiae tuae, prout sunt, intellif,^ere.

Da
et

prudenter deciinare blandienpatienter

fcrre

tcni

adversanteni

non moveri onmi vento verltorum, nec aurem male

quia liaec
blandienti
sapientia,

magna

pracbere

Sirenae

sic

cnini

mi

incepta pergitur via secure.

III.

Ti.

APUT

XXVIII.
obtrectatorum.

Contra linguas

Jb
si

ili,

non aegre
de
et
te

feras
niale

qiiidani

senserint

dixerint,

quod uon

libenter audias.

Tu
j

deteriora

de
te

te

ipso

sentire debes et nemineni

infirmiorem
intra,

credere.

Si

ambulas ab

non multum pouextra.

derabis

volantia

verba ab

Est

non parva prudentia, silere in tempore malo et iutrorsus ad me converti, ncc

luimano judicio disturbari.

Non sit pax tua in ore hominum enim bene sive male interpretati fuerint, non es ideo alter homo. Ubi est vera pax et vera gloria? nonne in me? Et qui non appetit hominibns ph\multa fruetur cere nec timet displicere pace. Ex inordinato amore et vano timore oritur omnis inquietudo cordis et distractio sensuum.
2.

sive

CAPUT
kjit

XXIX.

Qualiter instante tribulatione Deua invocandus est.

nomen

tuuni, Donii-

ue, Ijeuedictuni in saecula,

qui voluisti hanc ten-

tatiouem et tribuiationem
venire

super

me.

Non
sed

possum eam
necesse
coufugere, ut
uiilii

eflfugere,

liabeo
et
iu

me adjuves

ad te bonuui

Domine, modo sum in tribulatione, et non est cordi meo benc, sed uuiltum vexor a praesenti passione. Et nunc Pater dilecte quid dicam ! Deprehensus sum inter angustias s a vifica me in hora hac. Sed proconvertas.
, ,
:

pterea veni in hanc horam, ut tu

clarificeris,

cum

fuero valde

humiiitibi

atus ct per te liberatus. Complaceat

Domine, ut eruas

rae

nara

ego

pauper
.'

quid agere possura, et quo ibo sine te Da patientiara Domine etiam hac vi, ,

1.

Joh. 12,27. sq.

m.

29.

bo,

adjuva me, Deus meus, et nou timequantuuicumque gravatus fuero. haec quid dicam? 2. Et nunc inter Domine, fiat voluntas tua. Ego bene
ce
:

merui

tribulari et
,

gravari.

Oportet ita-

que ut sustineam et utinara patienter, donec transeat tempestas et melius fiat. Potens est autem omnipotens raanus tua etiam hanc tentationem a me auferre et ejus impetura raitigare, ne penitus
succumbara,
saepius

queraadmodura

et

prius

mecum, Deus meus, raisericordia mea. Et quanto mihi

egisti
difficilius,

tanto tibi faeilior est

haec

mutatio dexterae Excelsi.

2.

Matth.

20, 42.

Ps. 58, 18.

Ps.

7(5,

11.

:^

III. 29.

191

CAPUT
De
divino petendo anxilio et

XXX.
confidentia

recnpe-

tv

randae gratiae.

-L* ili

eg;o

Doni
in

iniis

con fortans
t

bu a
1
,

rae

bcne.
xinie

cum tibi Hoc est, quod maiinpedit

die Veni a<l non fuerir

s.

consolati,

oneni
taidius
tc

coelesteni

quia

ad orationera. Nani antcquam me intente roges multa interim solatia quaeris et recreas te in exo(jnvertis
,

c-

ternis.

Ideoque

fit,

ut

parum
quia
;

prosint, donec advertas,

(jui

omnia ego suni

eruo sperantes in

me

nec est extra

me
])t()

valens auxilium neque utile, sed nespiritu

(lue durabile

remedium. Sed jara resunitempestatem reconvnlesce in luce miserationum mearum, quia prope sum, dicit Dorainus, ut restaurem universa, non solum integre, sed et abuudanter et cumulate.
post
1.

<r^

NaU.

1, 7.

III.

m.

r^r^^
Numquid
Ubi

2.

milii

quidquam
Sta

diftieile

est,

aut similis ero dicenti et non

est fides tua?
,

faciet

enti?

firniiter

perseveranter
fortis
:

esto

longanimis

et

vir

suo.

veniet tibi consolatio in tempore Exspecta me, exspecta veniam et curabo te. Tentatio est, quae te vexat,
:

et forraido vana,

quae

te exterret.

Quid

importat sollicitudo de futuris contingentristitiam super tristitiam habeas? Sufficit diei malitia sua.
tibus, nisi ut
3.

Vanum

est

et

inutile

dc

futuris

conturbari vel gratulari, quae forte nun-

quam evenient. Sed liunianum est, hujusmodi imaginationibus illudi, et parvi est adhuc animi signum tam leviter
,

trahi

a suggestione
curat,

iniraici.

Ipse enini

non

utrum veris an falsis illudat etdecipiat, utrum praesentium auiore an

futurorum formidine prosternat. Non er-

go turbetur cor tuum neque forraidet crede in me, et in misericordia mea

habeto fiduciam.

Quando tu te elongatum aestimas a me, saepe sum propinquior quando aestimas te totum perdi:

2.

Mattli. G, :U.

n'X#

III. io.

tum,
res

tiinc

saepe majus
est
in

lucrum.

Non

merendi instat totum perditum. quando

accidit

contrarium.

Non debes

judicare secundum praesens sentire, nec

sic gravitati alicui

adhaerere et accipere,
spes
4.
sit

undecumque venienti tanquam omnis

reiictum
tibi

ablata emergendi.

Noli putare te

ox

toto,

quamvis ad tempus

miserim aliquam

tribulationem vel etiam optatam subtra-

\^

l^' b-;3l\l

xerim consolationem sic enim transitur ad regnum coelorum. Et hoc sine dubio magis expedit tibi et ceteris servis meis,
;

quam si cunad libitum haberetis. Ego novi cogitationes absconditas, quia multum expedit pro salute tua, ut interdum sine saut

exercitemini adversis,

eta

pore relinquaris, ae forte eieveris in bono successu et tibi ipsi placere velis in eo, quod non es. Quod dedi, auferre possum et restituere, cum mihi placuerit.
5.

Cum

delero,

meum
tuli
,

est

cum

reest

traxero,

tuum non

quia

meum

^
fV.

omue datum optimum et omne douum perfectum. Si tibi immisero

5.

m
i

\3\

Jac.

1, 17.

^>/

h
gTavitatem aut quamlibet contrarietatem,

//

non indigneris, neque concidat cor tuum, quia ego cito sublevare possum et orane onus in gaudium transmutare. Verumtamen justus sum et recommendabilis multum, cum sic facio tecum.
6.

Si recte sapis et in veritate

aspi-

cis,

nunquam debes propter adversa tam

contristari
,

sed magis gaudere imo hoc unicum reputare gaudium, quod affligens te doloribus non parco tibi. Sicut dilexit me Pater, et ego vos diligo, dixi dilequos utique non ctis discipulis meis misi ad gaudia temporalia, sed ad magna certamina, non ad lionores, sed ad despectiones, non ad otium, sed ad labores, non ad requiem, sed ad afferendum fructum multum in patientia. Horum memento, fili mi, verborum.
dejecte
et gratias agere,
,

6.

Joh.

1.5, !l.

III.

:iO.

mm
De
i

CAPUT
neglectu omnia

XXXI.
nt

creatarae,

Creator

possit

'''( ^'<^^^~^THr i^ji-

^ mi 1
B'/ Ji
:

'oiiiiuo, ^l^ 1),

adhiic iudigou
,

luajori
[illuc

gratia

si
,

dobeo
ubi
lue

per\ enire
poterit

Inenio

uec
aliqua

uUa
Naiu
nie

creatura

iinpedire.

quanidiu
retinet,

res

non possuin
t

libere

ad

te volare.
(2

Cupiebat libere volare qui

i

dicebat

d ab

penna

&

sicut colunibae? et volabo et re-

quiescam. Quid
et

siiuplici

oculo quietius?

quid liberius
et

nil

desiderante in terris?
supertransire creaperfecte
deserere,

Oportet igitur

omnem
ipsum

turam

se

ac in excessu mentis stare et videre, te

oinniuiu
t^iiuile

conditorem

cum
,

creaturis

nil

habere.
fuerit

Et

nisi quis

cieatuiis

expeditus

ab omnibiis nou poterir.

libere intendere divinis.

Ideo eniin

pam

1.

Ps. :a.

7.

^
inveniuntur
sciunt
se

contemplativi

quia

pauci

a peiituris

creaturis

ad ple-

num
2.

sequestare.

Ad
Et

qu?ie animani ievet et supra

nipiat.
nisi

hoc niagna requiritur gratia, semet ipsnm

homo
et

sit

super

se

leva-

ab omnibus creaturis liberatus ac Deo totus unitus quidquid scit, quidquid etiam habet, non est magni ponderis. Diu parvus erit et infra qui aliquid magnuni aestimat jacebit immensum, aeternum nisi sohim unum bounm. Et quidqui(L Deus non est, nihil est et pro uihilo computari debet. Est
tus
in

spiritn

magna
ti

differentia inter

sapientiam

ilhi-

niinati et devoti viri et scientiam litera-

est illa doctrina

Multo nobiUor qnae desursum ex divina influentia manat, quam quae iaboatque studiosi
clerici.
,

riose
H.

humano
Plures

acquiritur ingenio.

reperiuntur

contemplatio-

neni desiderare, sed quae

runtur,

non

student

ad eani requiexercere. Est et

,

magnum impedimentum
et

quia in signis
,

sensibilibus

rebus statur

et

parum

de pertecta mortificatione habetur. Nescio quid est, et quo spiritu ducimnr, et

quid praetendimus
videuiur
,

qui

spiiituales
et

dici

quod tantnm laborem

soliicitudinem

am-

piiorem

pro
,

transitoriis

et vilibus rebus

agimus

et

de

interio-

ribus nostris
lectis
4.

vix

aut raro

plene recol-

sensibus cogitamus.

Proh dolor! statim post modicam rocollectionem foras erumpimus nec

,

opera nostra destricta examinatione tru-

Ubi jacent affectus nostri, non quam impura sint omnia nostra, non deploramus. Omnisquippe
tinamus.

attendimus, et

caro corruperat
ergo interior
sit,

ideo sequebatur diluvium magnuni.

affectus

viam suam, et Cum

noster

corruptus

necesse est ut actio sequens, index

corde
procedit fructus

carentiae interioris vigoris, corrumpatur.

Ex puro
vitae.
5.

bonae

Quantum
ex

quis fecerit

quaeritur
,

sed

quanta virtute

agit

non tam

studiose pensatur. Si fuerit fortis, dives,

pulcher, habilis, vel bonus scriptor, bo-

nus cantor
tur, sed

bonus laborator
sit

investiga-

quam pauper
6,

spiritu,

quam

4.

Gen.

12

111.

M.

patiens et mitis,
nus, a multis

quam devotus

et inter-

tacetur.

Natura exteriora ad interiora se

liominis respicit, gratia

convertit

illa

frequenter fallitur, ista in

Dcio sperat, ut

non dccipiatur.

CAPUT
De abnegatione
sui

XXXII.
abdicatione

ipsius et

omnis

cupiditatis.

-T

ili,

non potes perfecte

abneges temet Compediti sunt
cupidi,
,

possidere libertatem, nisi

totaliter

ipsum.

omnes
curiosi

proprietarii et sui
,

ipsius amatores
,

quacsemper curiosa et niollia, non quae Jesu Christi, sed hoc saepe fingenquod non stabit. tes et componentes quod non est Peribit enim totum hoc ex Deo ortum. Tene breve et consum-

gyrovagi

rentes

matura verbum
nies

Dimitte omnia, et inveet

omnia

dimitte cupidinem, et inve-

nies requiem.

cum

impleveris,

Hoc mente pertracta omnia intciliges.

m
:-"^^

non est opus unius imo in hoc brevi includitur omnis perfectio Religiosorum Fili, non debes averti nec statim dc2.

Domine,

lioc

(liei

nec ludus parvulorum

jici

.'>>.l

sed magi.s audita via perfectornm et ad miniiad subliniiora j^rovocari ad haec ex disiderio suspirare. Utinaii! sic tecum esset et ad hoc perveuisscs, sed ad ut tui ipsius amator non esses
,

-'7<^E

nutum meum pure

tibi

stares

et ejus

queni

praeposui, Patris.
tota

placeres, et
et

pace transiret.
,

Tunc mihi valdo vita tua cum gaudin Adhuc multa habes
,

W:-S^

quae nisi mihi ex innon acqiiires quod postulas. Suadeo tibi emcre a me aurum ignitum, ut locuples fias, omnia inid est, coelestem sapientiam tima conculcantem. Postponc terrenani
ad relinquendum
tegro resignaveris
,

sapientiam

omnem

ac

humanam

et

proprc-

priam coniplacentiam.
3.

Dixi, viliora tibi

et
altis

emenda pro

tiosis

in

rebus humanis.

Nam

vilis et

parva ac paene oblivioni tradita

IS.

2.

Apoc.

:t.

200

videtur vera coelestis sapientia, uon sapiens alta de se

rens in terra,
,

nec magnificari quaemulti ore tenus praedisseutiimt

;

quam

dicant, sed vita longe

ipsa

lamen

est

pretiosa

margarita

multis

abscondita.

CAPUT
De
instabilitate

XXXIII.
de intentione finali ad

cordis et

Deum
J-

habenda.

ili,

noli credere
:

affe-

ctui tuo cito

qui nunc est

in aliud.

mutabitur

Quamdiu
bilitati

vixeris,

mutaeris,

subjectus
;

etiam nolens
laetus

modo modo tristis, mout

do pacatus modo turbatus, nunc devotus nunc studiosus nunc nunc indevotus acediosus, nuuc gravis nunc levis inve,

niaris.

Sed
et
,

stat

sui^er

liaec

mutabilia
,

sapiens

attendens
parte
flet

bene doctus in spiritu non vel qua quid in se sentiat sed ut ventus instabilitatis
, ,

111.

;(:(.

201

intentio mentis ejus ad debitum optatum proficiat finem. Nam sic poteiit unus et idem inconcussusque permanere simplici intentionis oculo per tot varios eventus ad me impraetermisse
tot;i

et

directo.
2.

Quanto autem purior

oculus
itur
,

fuerit inteninter

tionis

tanto

constantius

diversas

procellas.

Sed

in
;

multis
respi-

caligat oculus
cit

purae intentionis

enim cito in aliquod delcctabile quod occurrit, et raro totus liber quis invenitur a naevo propriae exquisitionis. Sic Judaei olim venerant in Bethaniam non propter ad Martham et Mariam Jesum tantum, sed ut et Laza,

rum viderent.
intentionis

Mundandus
ut
sit

est ergo et

oculus,

simplex

rectus, atquc ultra

omnia varia media ad

me
2.

dirigendus.

Joan.

12,

it.

III.

:i;;.

C
Quod amanti

A P

TT

T XXXIV.
et in

sapit

Deus super omnia

omnibus,

^M^i 1 n dum K,^"^ m m^M mundum nec

et dulce
t
i

Xi/cce

Dcus meus

et

omnia. Quid volo ampliderare possum?

a an
sapi-

us, et quid felicius desi-

MJ|'

verbum, sed Verbum n o n

,

^IS

ea,

quae

sunt. Deus meus et omnia. Inteliigenti satis dictum est, et saepe repetere jucundum est amanti te siquidem praesente jucunda sunt omnia te autem absente fastidiunt cuncta. Tu facis cor tranquillum et pacem magnara
in
:

mundo

laetitiamque
sentire

festivam.

Tu
in

facis

bene
te

de

omnibus

et

omnibus
te

laudare, nec potest aliquid sine

placere
;

diu

sed si debet gratum esse et bene sapere, oportet gratiam tuam adesse, et condimento tuae sapientiae condiri.

1.

Joh.

2, \h.

III. :U.

20:{

'

UiJjLiili-il.1 Li iit

2.

Ciii

tu

.iipi.r,

qiiid

ei

n-itt;

iioii

sapiet? et cui tu non sapis, quid

ei

recte

ad

jucunditatera

esse

deficiunt in tua sapientia

tes et qui

Sed poterit ? mundi sapien-

carnem sapiunt, quia ibi plurima vanitas et hic mor.s invenitur. Qui
te

autem

per contemptum
esse

mundanorum
,

et carnis mortificationem sequuntur, voie

.sapieate.s

cognoscuntur

quia

de

vauitate ad

veritatem et de

came ad

spiritum transfernutur. Istis sapit Deus,

et quidquid boni inveuitur in creaturis, totum ad laudem referunt sui conditoris. Dissimilis tamen est et multum dissimilis

tatis

sapor cieatoris et creaturae, aeterniincreatac et lucis et temporis

,

lucis illuminatae.

cuncta creata 3. lux perpetua fulgura coruscatitranscendens lumina onem de sublimi penetrautem omnia cor,
,

dis
fica

mei intima.
ad

Purifica, laetifica, ciari-

et vivifica spiritum

meum cum
tibi

suis

potcntiis

inhaerendtim

Jubilo.sis

excessibus.
et

quando veuiet haec beata

desiderabilis hora, ut tua

sis

me
,

saties

praeseutia et
Quaiiidiu

mihi omuia in omnibus?

hoc

nou

datum

fuerit

nec

TT mTTTTTrrrm

rm

III. :U.

plenum gaudium
lor!

erit.

vivit

in

me
,

vetus

Adhuc proh dohomo non est

,
,

totus crucifixus

non

est

perfecte
fortiter
,

morcontra

tuus

adliuc concupiscit

m-

spirituni, bella

movet

iutestina

nec re-

gnum animae
4.

patitur esse quietum.

tu. qui dominaris potemaris et motum fluctuum ejus mitigas, exsurgc, adjuva me. Dissipa gentes, quae bella volunt; contere eas in virtute

Sed

stati

tua.

Ostende

et glorificetur

quaeso, magnalia tua, dextera tua, quia non est

,

spes alia nec refugium mihi

nisi

in

te,

Domine Deus meus.

4.

Ps. 88, 10.

4:(,

m.

t>7, :52.

III.

:m

CAriT
Qaod non
est secnritaB

XXXV.

a tentatione in hac vita.

ili,

nunquam
,

es secu-

rus in hac vita, sed quo-

ad vixeris
spiritiialia

seniper
tibi

arma
hostes

sunt ne-

cessaria.

Inter
,

versaris
sinistris

a dextris et a
impug^naris.
Si

ergo non uteris undique scuto patientiae

non

eris diu sine vulnere.

Insuper

si

non
vera

ponis cor

tuum

fixe

in

me cum
propter

voluntate cuncta patiendi

me,

non poteris ardorem istum sustinere nec ad palmam pertingere beatornm. Oportet te ergo viriliter omnia jjertransire
et

potenti

manu

uti

adversus

objecta.
et tor-

Nam vincenti datur manna,

penti relinquitur multa miseria.
2.

Si quaeris

in

hac

vita

requiein,

quomodo tunc pervenies ad aeternam requiem? Non ponas te ad multam

1.

Apoc.

2, 17

III.

35

206

&\

sed ad magnam patientiam. Quaere veram pacem non in terris, sed in coelis, non in hominibus nec in ceteris creaturis, sed in Deo solo. Pro amore
requiera,

Dei debes omnia libenter subire

res
scilicet

laboet

et

dolores,

tentationes
et

vexationes,
infirmitates
,

anxietates
injurias,

necessitates
,

oblocutiones

re-

prehensiones, humiliationes, confusiones, correctiones et despectiones. Haec ju-

vant ad virtutem haec probant Christi tironem, haec fabricant coelestem coro,

nam. Ego reddam mercedem jCeternam

pro brevi labore et infinitam gloriam pro
transitoria confusione.
3.

Putas

tu

quod semper habebis

pro tua voluntate consolationes spiritu-

4V
Sfibi

ales?

Sancti mei non habuerunt tales sed multas gravitates et tentationes va-

rias

magnasque desolationes. Sed patienomnibus,

,

ter sustiuuerunt se in
confisi

et

magis

Deo quam sibi scientes quia non sunt condignae passiones hujus temporis ad futuram
sunt

gloriam promerendam.
3.

Vis tu statim

Koiii. S,

18.

lU.

:i5.

'207

habere,

quod

imilri

post multas

lacry-

mas

et

magnos labores vix obtinuerunt?

viriliter
,

Exspecta Dorainum,
fortare
;

age

et

con-

noli

diffidere

noli

discedere

sed corpus et
ter

pro gloria Dei.

animam expone constanEgo reddam plenisomni tribulatione.

simo, ego tecum ero iu

CAPUT
Jili
,

XXXn.
jacta
in

Contra vana hominiiin jndicia.

firmiter

cor tuum Domino, et

liumanum ne metuas ju(liciuni,

tia

ubi te conscienet insonest et bea-

pium reddit

tem.

Bonum
et

tum
erit

taliter pati,

nec hoc
niagis

grave
sibi
,

huniili
ipsi

cordi

Deo
Multi

quam
benda.

confidenti.

multa

loquuntur

et ideo

parva

fides est adhi-

Sed

et

omnibus

satis

esse

non

omuibus stu(luit in Domino phvcere et omnibus omnia factus est tameu etiam i)ro minimo duxit quod ab humano die Judioatus fuerit.
est possibile.

Etsi Pauhis

III.

:jg.

fL,^AlLjt>faftv^

a
2.

Egit satis pro

et
:

alioruni

aedifica-

tione

salute,
se<l

quantum
aliis

in se

erat et

potei"at

ne ab

aliquando judica-

retur vel
potuit.

Ideo totum
et

non despiceretur, cohibere non Deo commisit qui

,

totum noverat,
tate

patientia ac

humiliaut
at-

contra ora loquentium

iniqua

etiam vana ac

mundana cogitantium

que pro

libitu

suo quaeque Jactantium

se defendit.

Eespondit tamen interdum

ne infirmis pro sua taciturnitate generaretur scandalum.

\,

Q u s t u u t t m e a s a ra o r a homine? Hodie est, et cras non comparet. Deum time, et hominum ter3
i
,

li

rores

non expavesces.
in
te

Quid potest
injuriis?

ali-

quis

verbis

aut

Sibi

quam tibi, nec poterit judicium Dei effugere quicumque est ille. Tu habe Deum prae oculis, et noli contendere verbis querulosis. Quod si ad praesens videris succumbere et confusionem pati quam non meruisti non indigneris ex hoc, neque per impatientiam minuas coronam tuam. Sed ad me popotius nocet
, ,

3. Jps.

,=)!,

1-

\w
fuT

tius respice in

coeium

qui

potens suni

eripere ub onini confusione et injuria, et

unicuique reddere secundum opera sua.

S
1^*^-

CAPUT
De pura

XXXVU.
sui

et integra resignatione

ad

obtinen-

dum

cordis libertatemi

Fiii,
venies

relinqiie te, et in-

me

sta

sine

electione et
tate,
ris.

et

omni propriesemper lucrabeet

Nam
ut
te

adjicietur

tibi

amplior gratia, staresignaveris

tim

uec resumpseris.
2.

in

quibus
3.

Domine, quoties me resignabo et me relinquam? Semper et omni hora, sicut in par,

vo, sic et in magtio.

in

Nihil excipio, scd

nudatum inveniri volo. Alioquiu quomodo poteris esse meus et ego tuus nisi fueris ab omni propria voluntate intus et foris spoliatus ? Quanto
omnibus
te
,

wm
Ul.
:iT

2111

celerius hoc .igis

et

tanto melius habebis,

et

quanto
plus

plenius
placebis

sincerius,

tanto
lucra-

mihi
beris.
4.

et

amplius
sed

Quidam

se
;

resignant,

cum

aliqua exceptione

non enim plene Deo

satagunt.
offerunt, sed

confidunt, ideo sibi providere

Quidam etiam primo totum

postea
tentatione

pulsante

ad

propria

redeunt, ideo minime in virtute proficiunt. Hi ad veram puri cordis libertatem

et jucundae familiaritatis meae gratiam non pertingent, nisi integra resignatione

et

quotidiana
;

sui

iramolatione

prius

facta

sine

qua non

stat nec stabit unio

fruitiva.
5.

Dixi
:

tibi saepissime,
,

et

nunc
,

ite-

rum dico Relinque te resigna te et frueris magna interna pace. Da totum

nil exquire toto pure et inhaesitanter in

pro

nil

repete
,

sta

me

et

habebis

me. Eris liber in corde, et tenebrae non hoc conculcabunt te. Ad hoc conare ora, hoc desidera, ut ab omni proprie,

tate

possis

exspoliari et
,

nudus nudum

Jesum sequi
liter vivere.

tibi

mori et mihi aeternadeficient

Tunc

omnes vanae

III.

:i7

pliaiitasiac

(oiitiirbationcs

iuiijuac

et

curae

superfluae.
tiuior,

Tunc

etiani

recedet

immoderatus
niorietur.

et inordinatus anior

CAPUT
De bono regimine
in
in

xxxvm.
externis et recursu

ad

Deum

pehculis.

r^

ili

ad istud diligen-

ter tendere debes, ut in

onini loco et actione seu

occupatione
intus liber

externa sis
et
tui ipsius

potens, et sint oninia sub

te et tu sis

non sub

eis,

ut

doniinus actionum tiiarum et

..

rector,

sed magis non servus nec emptitius exemptus verusque Hebraeus, in sortem
ac libertatem transiens filiorum Dei
terna
qui transitoria
sinistro
:
:

qui

stant super praesentia et speculantur ae,

intuentur

quos temposed ralia nou trahunt ad inhaerendum traliunt ipsi ea magis ad bene servienoculo et dextro coelestia
,

III.

;5S.

212

dum

prout ordinata sunt a

Deo

et

in-

stituta a

summo
autem

opifice, qui nil

inordi-

natum
2.

reliquit in sua creatura.

Si

in

omni eventu stas non

nec oculo carnased

in apparentia externa,
li

iustras

visa vel audita,

mox
in

in

qualibet causa intras

cum Moyse

ta-

bernaculum ad cousulendum Dominum audies nonnunquam divinum responsum

et redies instructus de multis praesenti-

wm

bus et futuris. Semper enim Moyses recursum habuit ad tabernaculum pro dubiis et

quaestionibus solvendis, fugitque

et

ad orationis adjutorium pro periculis

improbitatibus
cretarium,

hominum

sublevandis. Sic
tui

et tu confugere

debes in cordis
nainque

se-

divinum

intentius imploran-

do auxilium. Propterea
et
filii

Josue

Israel a Gabaonitis

leguntur de-

cepti, quia os

Doraini

non prius inter-

rogaverunt, sed nimium creduli dulcibus

sermonibus falsa pietate delusi sunt.

III. 38.

mihi committe Jt' ili semper causam tuam, ego bene disponam in tempore suo. Exspecta ordinationem meam, et sen,

ties

inde profectum.

2.

Domine

satis
,

li-

benter

tibi

oranes

res

committo

quia

parura potest

cogitatio

mea

proficere.

Utinam non raultum adhaererem futuris eventibus sed ad beneplacitum tuum

,

iiicunctanter
i. Fili,

me

offerrem

saepe

inenter agitat,

homo rem aliquam vehequam desiderat sed cum

:

ad eam pervenerit.
quia
affectiones
,

aliter sentire incipit,

circa

idem non
ergo

sunt

durabiles

sed magis

de uno ad aliud
est

nos impeliunt.

Non

minimum

etiam in minimis se ipsum relinquere. 4. Verus profectus hominis est abnegatio sui ipsius
,

et

homo abnegatus valde

Sed antiquus
hostis.

liber est et securus.

in.

3fl.

omnibus bonia adversans a tentatione non cessat, sed die noctuque graves molitur insidias, si forte in laqueum dece,

ptionis

possit

praecipitare

incautum.

Vigilate et orate, dicit Dominus ut non intretis in tentationem.

CAPUT
Qudd homo
nihil boni

XL.
nnllo

ex se habet et de
debet.

gloriari

J-J

omine,
,

quid est

mo

quod

memor

aut filius hominis, quiavisies

ejus,

tas
ruit

eum?
homo
, ,

Quid promeut dares

illi

gratiam tuam ? Domine

quid possum conqueri
si

me

deseris?
,

aut quid juste obtendere

quod peto
veritate

si possum nou feceris? Certe hoc in cogitare possum et dicere

,

Domine

nihil

sum

nihil

boni ex

me

habeo, sed in omnibus deficio et ad nihil

semper tendo. Ego,

nisi

a te fnero ad,

jutus et intenus infonnatus

cior topidus et dissolutus.
2.

totus effi-

Tu autem

Domine
in

semper

ideni

ipse es, et

pennanes

aeternum, seniper
et

bonus, justus et sanctus, bene, juste et

.sancte

agens

oninia
,

disponens

in

ad defectum sum magis pronus quam ad profectum non sum serapcr in unu statu perdurswis,
sapientia.

8ed ego

qui

quia

septem tempora rautantur

cito

super me. Verumtamen

fit,

melius
poriu

cum

tibi

piacuerit et
,

manum

rexeris

adjutricem

quia tu solus sine

luimano suffragio poteris auxiliari et

,

tantum confirmare ut vuitus meus amsed in te plius in diversa non mutetur

,

uno cor
3.

meum
si

convertatur et quiescat.

Unde

bcne scirem

omnem humasive

nam consolationem
devotionem

abjicere, sive propter

adipiscendam

propter

necessitatem, qua compellor te quaerere,

quia non est homo, qui

me

consoletur

tunc nierito possera de gratia tua sperare

L't

de dono uovae cousolationis exultare.

Dan.

i.

l,

l;l.

111.

1(1.

4. Gratias tibi unde totuni venit, quotiescumque mihi bene succedit. Ego autem vanitas et nihilum ante te in,

^tf

constans

homo
gloriari

et
,

infirmus.

Unde ergo

possum
tari?

aut cur appeto repu-

Numquid de nihilo? Et hoc vanissimum est. Vere inanis gloria mala pestis
traliit

vanitas maxima, quia a vera

et coelesti spoliat gratia.

gloria

Dum
;

enim homo

complacet
laudibus
tutibus.
5.

sibi, displicet tibi

dum
veris

iuhiat
vir-

humanis

privatur

Est autem vera gloria et exultatio

sancta, gloriari in te et non iu se, gau-

dere in nomine tuo, non in propria virtute

,

nec in aliqua

creatura

delectari

nisi propter te.

;

Laudetur nomen tuuni, non meura magnificetur opus tuum, non meum; benedicatur nomen sanctum tuum. uihil autera attribuatur mihi de laudibus hominum. Tu gloria mea, tu exul
tatio

cordis

mei.
die,

In

te

gloriabor

et

exultabo

pro me autera nihil, nisi in infirraitatibus meis.

tota
6.

Quaerant Judaei gloriam

quae ab

III. 40.

invicem est
a solo

ego hanc requiram

est.

qiiae

Deo

Omnis quidem
gloriae

gloria

humana, orauis honor temporalis, omnis

altitudo

mundana aeternae

tuae
veri-

comparata vanitas est

et stultitia.

tas raea et raisericordia raea,

Deus meus,

Trinitas beata, tibi soli laus, honor, virtus

et gloria per iufinita saeculorura saecula.

APrT
De contempta omnis

XLI.

temporalis honoris.

X
si
;

ili,

noli tibi attrahere,

videas alios honorari

te autera

et elevari,

de-

spici et humiliari.

Erigc
in coe-

cor

tuum ad me

lum, et non contristabit

te
in terris.
2.

conteraptus hominura
caccitate
Si

Domiue
cito

in

sumus
recte

et

vanitate

seducimur.

me

inspicio, nunquam mihi facta est injuria ab aliqua creatura, unde nec juste habeo conqueri adversura te. Quia autera fre-

III.

41.

21s

quenter et graviter peccavi

tibi

merito

IiTJf

/A

armatur coutra me omnis creatura. Mihi igiturjuste debetur confusio et contemptus, tibi autem laus, honor et gloria. Et nisi me ad hoc praeparavero quod
,

velim libenter ab omni creatura despici et

relinqui, atque penitus nihil videri,

non

possum

interius

pacificari

et

stabiliri,

nec spiritualiter illuminari neque plene

tibi uniri.

CAPUT
Quod pax non
est
,

XLH.

ponenda in hominibnsi

Fii ili si ponis pacem tuam cum aliqua persona propter tuum sentire et
convivere, instabilis eris
et implacatus. Sed si recursum habes ad semper viventem et maneutem non contristabit te amicus

veritatem

recedens aut moriens. In me debet amici dilectio stare, et propter me diligendus

est,

quisquis

tibi

bonus

visus

est

et

III.

42.

niiiltuin

carus in hac vita. Sine nie non

valet nec durabit amicitia, nec est vera

quam ego non copuio. mortuus debes esse talibus aflfectioquanut nibus dilectorum hominum tum ad te pertinet sinc omni huniano
et

niunda dilectio,

Ita

Tanto homo Deo quanto ul) omni Tanto solatio terreno longius recedit. etiam altius ad Deum ascendit quanto
optes esse
majj^is

consortio.

appropinquat

profundius in se descendit, et plus

ipsi

silu

vilescit.
2.

Qui autem sibi aliquid boni attriDei in se venire impedit, quia gratia Spiritus sancti cor humile
buit, gratiam

semper quaerit.
annihilare atque

Si

scires

te

perfectc

ab omni creato amore

evacuare, tunc deberem in te

gratia emanare.

cum magna
respicis ad

Quando

tu

creaturas, subtrahitur tibi aspectus Creatoris.

^%

Disce

te in
;

torem vincere
bis

omnibus propter Creatunc ad divinam valepertingere.

sit,

cognitionem

Quantuni-

cumque modicum
et vitiat.

si

quid inordinate

diligitur et respicitur, retardat a

summo

ir^

r
/r^

CAPUT
_r
ili
,

XLIII.

Contra vanam et saecularem scientiam.

non

te

nioveaut

pulchra et subtilia homi-

K.

num

Non enim n De e s t regnum n e s e d n v rs e rm

dicta.
i

tute. Attende verba mea quae corda accenduut

mentes illuminant, inducunt compunctionemet variam ingeruntconsolationem Nunquam ad hoc legas verbum, ut doet
ctior

aut sapientior

possis

videri
,

sed

stude mortiticationi

vitiorum
,

quia hoc
notitia

amplius

tibi

proderit

quam

multarum
2.

difficilium

quaestionum.

Cum

multa legeris et cognoveris

te redire prin-

H.

ad unum semper oportet

cipium.

Ego sum
,

qui doceo

hominem

scientiam

et

clariorem

intelligentiam

m
iri.
4:^.

parvulis tribuo,
doceri. Cui

quam ab homine possit ego loquor, cito sapiens erit

1.

Cor.

4, 20.

9%

et

multum

in spiritu proficiet.

Vae

illis,

multa curiosa ab hominlbus inquirunt, et de via mihi serviendi parum

qui
curant.
blt

wh

Veniet tempu.s, quando appare-

magister magistrorum Christus,

Do-

minus Angelorum, cunctorura auditurus singulorum examinaturus lectiones et conscientias. Et tunc scrutabitur Je-

rusalem
erunt

in

lucernis,

et

manifesta

ab.scondita

tenebrarum

tacebunt-

- 7

que argumenta linguarum. Ego surn, qui humilem in puncto elevo mentem, ut plures aeternae veritatis
.'i.

capiat rationes,

quam

si

quis decem an-

nis studuisset in scholis.

Ego doceo

sine

strepitu verborum,

sine

confusione opi-

tione argumentorum.

uionum, sine fastu honoris. sine pugnaEgo sum, qui doceo

tcrrena
despicere,

praesentia

fastidire,

aeterna quaerere, aetema sapere, honores

fugere,
in

scandala
ponere,

suflferre,

omnem spem
nil

me
4.

extra

me

cupere,

et

super omnia

me

ardenter amare.

Nam

quidam,

amando me
loquebatur

intime,

didicit

divina et

mirabilia.

III.

l:^.

Plus profecit in relinquendo oninia quani Sed aliis loquor in studendo subtilia
cominunia,
signis
et
aliis

specialia;

aliquibus in

figuris

dulciter
niulto

appareo, qui-

busdani
mysteria.

vero

in

lumine

revelo

Una vox

librorum,

sed non

omnes aeque informat,

quia intus

sum

doctor veritatis, scrutator cordis, cogitationum intellector, actionum promotor,

distribuens
dicavero.
singulis,

sicut

dignum ju-

CAPUT
De non attrahendo

XLIV.
rea
exteriores.

sibi

JC
te

ili,

in

multis oportet
et

esse inscium,

ae-

stimare te tanquam mortuuni super terram, et cui

totus
sit.

mundus

crucifixus

Multa etiam oportet

et

surda aure pertransire, quae tuae pacis sunt magis cogitare.

(j!^4Ct

Utilius est oculos a rebus displicentibus

avertere et unicuique

suum

sentire relin-

quere

quam

contentiosis

sermonibus

oo^

deservire.
et

Si

bene

steteris

cum Deo
facilius
te

ejus judiciura

aspexeris,

victum portabis. 2. Domine,

quousque venimus? Ecce daranum detietur teraporale, pro modico quaestu laboratur et curritur, et
spirituale

detrimentura
prodest,

in

oblivionem

transit, et vix sero reditur.

Quod parum
et

vel

nihil

attenditur,
est,

quod

summe necessarium
tcritur,

negligenter prae-

quia
et

totus
cito

homo ad
resipiscat,

externa
liben.s

doHuit,

nisi

in exterioribus jacet.

IIT.

11

'.hr

Quod omnibus non

est

credendum,

et

de facili

r^

lapsu verborum.

aux

i 1 i

u iii

f^]

de tribulatione, quia vana saus hominis. Quam

Doraine
,

saepe
tavi
reperi, ubi

ibi

non

inveni

fidem, ubi
!

me habere puetiam
!

quoties

ibi

minus praesumpsi Vana ergo spes in hominibus, sahis autem justorum in te, Deus. Benedictus sis, Domiue Deus meus, in omnibus quae accidunt
nobis.

Infirmi

sumus

et instabiles, cito

fallimur et permutamur.
'

ifm

2.

Quis est homo, qui

in

ita

caute et
custodirc

circumspecte

oninibus

se

valet, ut aliquando in aliquam deceptionem vel porplexitatem non vcniat?

Sed qui
l)Iici

iu te,

Domine,

confidit,

ac simfacilc

ex corde quaorit,

non

tam

1.

Ps. 59,

i;i.

hibitur.
liitiuncMn,

Kt

si

inoiderit in aliqnani tribiifuerit

quocinnqucniodo ctiani
te

iniplicatus, citius per

te

eruetur, aut a

consolabitur, quia tn

non desercs

in

te speranteni

usqne
cunctis

in fineni.

IJarus fidus

r^

aniicus,
Itressuris.

in

aniici

jierseverans
fidc-

Tu, Doniine, tu solus es

in

lissinius

oninibus,

et praeter te

non

cst alter talis.

^.

aninia,

quani bene sajtuit sancta illa quae dixit Mens mea solidata
:

est et in Cliristo fundata.

tbret,

8i ita niecuni

non

tani faciic tinior liunianus nie

>f^

s(jllicitaret,

nec verboruni Jacula niove-

rent.

Quis oninia praevidere, quis i^raecavere futura luala .sufficit? .Si jtraevisa
sacpe etiani laeduut,
jiiaviter feriunf?
(juid

iniprovisa nisi
niisero

Sed quare mihi

uou
iiec

nielius providi?

cur etiam tara fa-

cile aliis

credidi?

Sed homiues sumus,

aliud quani fraj,Mles liomines sumus,

etiaujsi an^cli a niultis aestiniamnr et diciuiur.

uisi tibi?

Cui credam, Doniine? cui credani Es veritas, (piae nou fallis,

potes.

nec

falli

Kt

rursum

Uuinis

homo mevHlax,
labilis

infii-iniis,

instabilis

et

maxiine

in verbis, ita

nt statim
in facie

vix

credi debeat,

quod rectum

sonare videtur.
4.

Quam

prudenter praeinonuisti, cab

n
i

vendu
i

m
c
i

esse a

li

m
d
i

n bu
i

s
i

e
i

quia
;

ho

s
,

(j

rn e s

eJ u s
r
i

ne

cre

dendu

qu

dixe

Ecce

hic, aut ecce illic. Doctus sum darano meo, et utinam ad cautelam majorem et non ad insipientiam mihi.

Cautus esto, ait quidani, cautus esto, serva apud te quod dico. Et dum ego sileo et absconditum credo, nec ille siquod silendum j^etiit, sed lere potest statim prodit me et se, et abiit. Ab hujusmodi rabulis et incautis hominibus
,

protege me, Domine, ne in manus eorum

incidam, nec unquam talia committam. Verbum verum et stabile da in os meum,
et

linguani

callidam

longe

fac

me.

Quod
5.

pati nolo,

omnimodo cavere debeo. quam bonum et pacificum de

nec indifferenter omnia cre-

aliis

silere,

dere, neque de facili ulterius effari, pau-

4.

Matth.

1(1,

17 et

:i(i.

U-M\\.

-Jl,

IM.

Ill

III.

1.-.

.-^
VAH se ipsuiii

revelarc

te seiiiper inspe-

ctoreni cordis quaerere, nec oinni verln-

rum vento
et externa

circuniferri, sed oninia intinia

liintatis

optare perfici.

secunduiu placituui tuae voQiiani tutuiii pro

coiiservatione coelestis gratiae liiiinanain

t'uj?ere

apiiarentiain, nec ajii^etere, tiuae

foris

adinirationein

videntur

praebere,

sed ea tota sedulitate sectari, quae vitae emendationein dant et fervoreni. Quain niultis nocuit virtus scita ac praepropere
laiidata!

servata

Qw.un sane profuit gratia silentio quae tota iii liac frafjili vita,

tentatio fertur et militia.

K'

CAPUT
De
confidentia in

XLVI.

Deo habenda, quando insurgunt

verborum jaculai

M
firniiter

ili,

sta

et

spera in nio.
sunt

verba

nisi

Quid enini verba?

Si

nihil

tibi

aerem voiant, sed non laedunt. Si reus es, cogita, quod libenter emendare te velis. conscius es, pensa, quod
per
iapitlem

velis

libenter

pro

Deo

lioc

sustinere.

Parum

satis est, ut

vel verba
fortia

interduni

sustineas,

qui

necdum

verbera
til)i

tolerare vales.

Et quare tam parva

ad cor transeunt, nisi quia adliuc carnalis es et homines uiagis quam oportet
attendis?

Nam quia despici metuis, reprehendi pro excessibus non vis et excusationum umbracula quaeris.
2.

Sed

inspice te

meiius,
in te

et

cognoet

sces, quia vivit

adhuc

mundus

Cum vanus anior placendi hominibus. enim bassari refugis et confundi pro de-

^S5^'
111. Ki

, :

UltitWtttl

fectibus, constat iitique,

huniilis
cifixus.
sis,

quod nec verus

tibi

nec vcre niundus

millia

cru-

Sed audi verlum meuni,

verba
te
si

et

non

Wi

curabis deceui
l-]cce
(liuie
,

homiuuiu.
diccrentur
,

cuncta contra
malitii).-)i.>i.siuie

fingi

possent

quid

tibi

nocerent,

si

ouinino transire ijcnuit-

\i

teres,

nec plus quani festucani perpentibi

deres? Nuuiquid vel untim capillum

extraliere posscnt?
;t.

Sed qui cor intus non habet nec

prae oculis, faciliter verbo niove-

Deum
^\
tur

vitupcrationis.

Qui autem

in

nie

confidit,
tit
,

nec proprio judicio stare appe-

Ej?o absque humano terrore erit. cnim sum judex et cognitor omnium se-

cretorum, ego scio, qualiter res acta

est.

ego

injuriantem

novi

et
,

sustinentem.

me

exiit

verbum

istud

teute

hoc accidit, ut

multis cordibus Ego reum et innocentera judicabo,

me peruiitrevelentur ex cogi tationes.

sed
ante probare

occulto Judicio utrumque

volui.
4.

Testimonium hominum saepe

fallit

;t.

L\ir. 2.

:t.'>.

fTfi j7T| rrn rn 1TJ0

III.

1f..

230

ineiim jiulicium vcruin est, stabit et

non

subvertetur.

Latet plerunique et paucis

;

ad singula patet nunquani tanien errat, nec errare potest, etiamsi oculis insi})iAd nie entiuni non rectum videatur.
ergo recurrendum est in omni judicio,

nec proprio innitendum arbitrio

tu

s
i-^

enim n o n
a

c o

t xi r

bab

Deo

ei

acciderit.
:

q ui d q ui d Etiamsi injuste
u
r
,

feii

aliquid contra

eum prolatum

fucrit,

non

multum curabit sed nec vanc

si

exultabit,

|*^!^^V^

per alios rationabiiiter excusetur. Pen-

sat

namque

quia ego

sum

s cr

utans

corda

et renes, qui non judico secundum faciem et humanam apparcuNam saepe in oculis meis reperitiam.
tur culpabile,

quod liominum Judicio cre-

ditur laudabile.

Judex Juste, fortis liominum nosti fragilitatem et pravitatem esto robur nieum et non enim mihi sufticit tota fiducia mea conscientia mea. Tu nosti, quod cgo non novi et ideo in omni reprehensione liu0.
,

Domine Deus
,

et patiens, qui

Sr

j^^

^\U
v'^/

miliare

me debui

et mansiicte sustinerc.

Ignosce ergo mihi propitius, quoties

sic

non

egi,

et

dona

iteruin

^atiiim anipliuiihi

oris sulferentiae.

Melior est enini

tua copiosa uiisericonlia ad consecutioueni

indulgentiae

quam

mea opinata

justitia pro defeusione latentis conscientiae.

Etsi nihil mihi conscius sum,

u ni q u i a remota misericordia tua iu conspectu
,

tameninhocjustificare me non
po
s s

noujustificabitur uo omnis vi vens.

t

VlCor.

4, 4.

Ps.

14-2. 2.

/2

111.

iti.

CAPUT
r
ili,

XLVII.
vita snnt toleranda.

Quod omBia gravia pro aeterna

non

te

frangant

labores, quos assunipsisti

propter nie

nec tribula-

tioncs te (lejiciant usque-

quaque, sed niea promissio in omni eventu te

roboret
et

consoletur.

Ego

sum ad reddendum supra onmeui modum et mensuram. Non diu

sufficiens

hic laborabis, nec seinper gravaberis doloribus.

Exspecta paulisper

et videbis

celerem finem malorum. Veniet una liora, quando cessabit omnis labor et tumultus.

Modicum est et breve omne, quod cum tempore.

2.

transit

vinea
Scribe

Age quod agis, fideliter labora in mea: ego ero merces tua.
,

lege

canta

geme

tace

ora

sustine viriliter contraria: digna est his

omnibus
2.

et raajoribus

praeliis

vita ae-

Gen.

15, 1.

III.

47.

, ;

tciiKi.

^'('niet

pax

in die una, <|u;ie nota

cst Duuiino.
luiju.s
tu:i
,

Non

cnini erit dies vel

,

uox

sciiicet

teniporis
inlinita,

sed lux perpeet re:

claritas

pax firma

(|ui('s

uic
li

Non dices tunc Quis liherahit de corpore mortis

securu.
ne((ue
1

u s?

clamabis
s

Heu m
r
I

h
t
,

i[

nc

atu

cst!
salus

quoniam
erit

o onga praecipitabitur mors

meus
,

us
et

^^^

indefectiva

anxieta.s

nulla
et

Jucunditas
decora.
;i.

beata,

societas

dulcis

si

vidisses Sanctorum

in

coelo

coronas perpetuas, quanta quoque nunc

cxultant
c:loria,

qui

liuic

muudo

olini

c()uteiu])tihiles et quasi

vita ipsa indi.nui

l)utabautur
us^jue

profecto statim te luimiliares

,

ad terram

et

affectares

i)otius

omnibus subesse, quam uni

praeesse

nec hujus vitae laetos dies concupisceres sed magis pro Deo tribulari gau,

deres, et pro nihilo

inter

honunes com-

putari

maximum

lucruni duceres.

4. si ti])i haec saperent et profuudc ad cor transirent, quouiodo auderes vel

1.

Rom.

7, 21.

Ps.

tm,

:->.

III.

17

semel conqneri? Nonne pro vita aeterna cuncta laboriosa sunt toleranda? Non est
parvuni quid, lucrari aut perdere regnum Dci. Leva igitur taciem tuam in coelum.

Ecce, ego et omncs Sancti mei mecum,

qui
in
lioc

saeculo

magnum habuerunt
sunt,
in

certamen, modo gaudent, modo consolantur,

modo

securi

modo

requi-

escunt, et sine fine

mecum

regno Patris

mei permanebunt.

OAPUT
De
die

XLVIII.
vitae angustiis.

aeternitatis

et hujus

O
mansio

supernae civitatis
beatissima
!

dies aeternitatis clarissi-

ma

(iuam

nox non

obdies

scurat, sed

summa
;

veritas

seniper

irradiat
laeta,

cura, et
traria!

semper senunquam statum mutans in conutinam dies illa illuxisset, et

temporalia

semper

cuncta haec
sent!

linem

accepis-

Lucet

quidem Sanctis

perpetua

clavitate splcnditla, scd iion nisi

:i

lonjio

et per speciilnni perogrinantibus in terra.

2.

Norunt

coeli cives,

quam gaudiosa
filii

sit

illa;

gcmunt exuies
parvi
,

aniara et taediosa sit ista.

teniporis
et et mali
,

Evae, quod Dies hujus

peccatis

pleni doloribns

angustiis
,

ubi

homo

multis

inquinatur

multis passionibus irretitur,

mnltis curis

niultis tinioribns stringitur,

distenditur, nmltis curiositatibus distrahitur, multis vanitatibus implicatur, ninltis

erroribus

eircumfunditur

multis la-

boribus atteritur, tentationibus gravatur

deliciis
;$.

enervatur, egestate cruciatur.

(jnando erit

finis

horum malomisera serviL)o-

runi? (juando
tute vitiorum?

liberabor a

quando niemorabor,

mine, tui solius? quando ad plenum lae-

tabor in te? Quando ero sine omni impedimento in vera libertate sine omni gravamine mentis et corporis? Quando pax imperturbabilis ot erit pax solida secura, pax intus et foris, pax ex omni l)arte firma? Jesu bone, quando stabo ad videndura te? quando contemplabor regni tui gloriam? quando eris mihi omnia in omnibus? quando ero tecum in regno
,
,

III. 4S.

tuo,

quod praeparasti
,

dilectis

tuis

ab

aeterno? Relictus sum pauper et exul in

terra hostili

ubi bella quotidiana et in-

fortunia maxinia.
4. Consolare exiliuni meuni niitiga dolorem nieum, quia ad te suspirat omne
,

desiderium meum.

Nam
hic

tum

est quidquid

mundus
:

onus mihi tooftert ad

Desidero te intime frui, sed opto inhaerere apprehendere coelestibus, sed deprimunt res temporasolatium.

nequeo

et immortificatae passiones mente omnibus rebus superesse volo, carni autem invite subesse cogor. Sic ego homo infelix mecura pugno, et factus sum miliimet ipsi gravis, dum spiritus sursum et caro quaerit esse deorsum. 5. quid intus patior, dum mente
les
:

coelestia tracto, et

mox

carnalium turba
n e e I o nin
ira

occurri t oranti

Deus meus

geris a me, neque declines

servo tuo.

Fulgura corusca tionem

emitte saet

tuam

et dissipa eas,

gittas tuas,

conturbentur omues

phantasiae iuimici. RecoIIige omnes sen-

5.

Ps. 70, 12.

143, 6.

III.

Is.

sus iiieos ad

tc, tac
,

iiie

oltlivisci

omuiuiu
ct

K^:

luuudanoruni

da cito abjit-ere
ut nulla
,

cou-

teiunerc pliantasiuata vitioruiii. Succurrc

uiilii,

actcnia ^'critas

uie

mo-

vcat vauitas.
tas,
tns.

Adveui
(juo(|U(;
,

coclestis

suavi-

et fugiat a facie tua

omnis impuriet uiiserlcor-

Iguoscc
iudulge
oratioue
,

uiihi

ditcr
iu

(juoties

praeter te aliud

revolvo.

Confiteor

etcuiiu

vere

(luia

valde
^saiu ibi

distracte

me babeic
sum
,

consucvi.
uli

multoties non
,

corporaliter sto

aut sedeo

sed

ibi

niagis sum,
suui,

quo cogitationibus

feror.

Ibi

ubi cogitatio

mea

est

ibi

est frc-

qucntcr cogitatio luea, ubi est quod auio.

Hoc
(i.

uiihi

cito occurrit,

quod uaturaliter

dclectat aut ex usu placet.

Unde
:

tu, Veritas aeterna, apertc

dixisti

Ubi enim est

thesaurus

tuus, ibi est et cor tuum. Si coelum diligo, libenter de coelestibus jienso. Si uuinduni aiiio, mundi felicitatibus cougaudco et de adversitatibus cjus tristor. 8i carnem diligo, quae caruis suut saepissime

imaginor.

Si spirituiii auio, dc

6.

Matth.

6, 20.

spiritualibus

cogitare

delector.

Quae-

cunique euim diligo, de his lil)enter loqnor et andio, atqne taliuni iniagines mecum ad domum reporto. 8ed beatus
ille

homo, qui propter

te

Domlne, omni-

bus

creaturis licentiam abeundi tribuit,

qui naturae vini facit ct concupiscentias

carnis fervore spiritus
crucifigit
tibi
,

ut se-

renata conscientia puram

offerat,

orationem

choris

dignusque sit angelicis interesse omnibus terrenis foris et intus

exclusis.

CAPUT
De
desiderio aeternae
vitaei

XLIX.
et

quanta.

sint cer-

tantibns praemia promissa.

Jc
nis
tis
}'-'
.

ili,

cuin

tibi

deside-

liuui aeteinae

beatitudi

desuper iuluudi sen,

et

de

tabcrnaculo

corijorisexireconcupiscis,
ut
claritateni lucaui sine

vicissitudiuis
teuiplari

umbra contuuui
,

possis

dilata

cor

et

ouini desiderio

hanc sanctani inspiratio-

ueui suscipe.

Iledde aniplissinias siiperardenter

proprio

uae bouitati gratias, quae tecuui sic di-

gnanter agit, clementer

excitat,

visitat,

potenter

sublevat,

ne

poudere ad terrena labaris. Xeque enim lioc cogitatu tuo aut conatu accipis, sed sola diguatioue supernae gratiac et divini respectus,

quateuus
praepares

in virtutibus et

uiajori humilitate proficias

et

ad futura
toto

certamina

te

uiiiiiquc

cordis affectu adliaerere ac ferveuti voluntate studeas deservire.

III.

V.K

\j

r
2.

Fili,

saepe

ignis ardet,

sed

sine

flamma non ascendit. Sic ct aliquorum desideria ad coelcstia flagrant, et tafunio

men
non

a tentatione carnalis affectus liberi

sunt.

Idcirco nec omnino pure pro

lionore Dei agunt,

quod tam desideranter

ab eo petunt. Tale est et tuum saepe desideriuni, quod insinuasti fore tam importu-

num. Non enim est hoc purum etperfectnm, quod propria commoditate est infectum. 3. Pete, non quod tibi est delectabile
et

commodum, sed quod mihi

,

est accesi

ptabile atque honorificum

quia

recte

judicas,
et

meam

ordinationem tuo desiderio

qui.

omni desiderato praeferre debes ac seNovi desiderium tuum, et frequentes

gemitus audivi.

Jam

velles csse in liber-

tate gloriae filiorura Dei, jara te delectat

plena; sed
est

domus aeterua et coelestis patria gaudio nondum venit hora ista, sed
adhuc aliud tempus tempus scilicet tempus laboris et probationis. Optas summo repleri bono, sed non potes hoc assequi modo. Ego sum exspecta me, dicil Dominus, d o n e c v e n i a t r e g n u m D e i.
,

belli,

3.

Luc.

22. IS.

4.
iii

l'i(jliiiii(lus

es adhiic

in

teriis

et
tibi

iiiiilti.s

exercitundiis.

Cunsolatio
igitur

iuterdum dabitiir, sed copiosa satietas

iion

conccdetur.
,

Confortare

te
in

esto robustus

tara in

agendo quam

patiendo nuturae contraria. Oportet te iiovuiu induere honiinem et in alteruni

virum
(|uod

niutari.

Oportet te saepc agere

non

vis, et

quod
aliis

vis ojiortet te re-

lin^iuero.

Quod
quod
pro
alii

placet, processum

liabebit;
ticiet.

tibi placet, ultra

Quod

dicunt, audietur;

tu

dicis,

niliilo

non pnjquod computabitur. Petu petes

teiit ulii

et accipient

nec im-

petrubis.
5.

de

te

illiid
iitilis

Erunt alii magni in ore hominum, autem tacebitur. Aliis iioc vel committeUir, tu autem ad nihil
judicabcris.

Propter
In

hoc
et

natura
si

(luan(lo(iue contristabitur, et silens

niagnum,

portuveris.
solet

liis

similibus

multis pioburi

fidelis

vus, qualiter se abnegare et in

Domini seromnibus
tale,

frungere quiverit.
in

Vix cst aliquid

indiges,

(juo

tantumdem mori
,

sicut

videre et pati

quue voluntati tuae adcuni discon-

versa sunt;

maxime autem,

^,^^

venieutia et quae minus utilia

parent,
fieri

tibi

ap-

jubentur. Et quia non audes

potestati,

resistcre

altiori

sub dominio

constitutus, ideo durura tibi videtur

ad

nutum
\/L

alterius

ambulare

et

omne pro-

prium sentire omittere. (1. Sed pensa, fili, horum fructum laborum celerem finem atque praemium nimis magnum et non habebis inde gravamen, sed fortissimum patientiae tuae
,
;

solamen.
tate,

Nam

et pro niodica hac volundescris, habebis

in coelis.

quam nunc sponte

invenies

semper voluntatem tuam

quippe

Ibi

omne

quod

volueris,

omne quod desiderare

tibi totius facultas

poteris. Ibi aderit

tendi.

Il)i

boni sine timore amitvoluntas tua, una semper nie-

cum,

nil

cupiet extraneum vel privatum.

Ibi uuilus resistet tibi,

nemo de

te

con-

querctur,
bit;

nemo

te impediet, nihil

obviare-

sed cuncta desiderata simul erunt

praesentia, totumque afFectum

ficient et
Ibi

tuum

adimplebunt usque ad summum. reddam gloriam pro contumelia perlaudis pro

pessa, pallium

mocrore

pro

loco novissimo
Ibi apiiarebit

sedem regni
fructus

in saecula.
,

obedientiae

gau-

III.

19.

(lcbit

hibor poeiiitentiae, et huiiiilis sub-

Jectio coronabitur gloriose.

7.

Nunc ergo

inclina te humiliter sub

oniiiiuni nianibus,

nec

sit tibi

curae, (juis

hoc

(lixerit

vel jusserit.

Sed hoc masive

i^l

gnopere

curato, ut

sive Praelatus

Junior aut aequalis aliquid a te

poscerit vel accipias
,

expototuni

innuerit

pro bono
voluntate

et

sincera

studeas
illud,

adiniplere.

Quaerat alius hoc, alius

in illo et iste in
:

giorietur

ille

isto.

lau-

(leturque millies mille

isto

tu

auteni nec in

nec iu

illo,

sed in tui ipsius gaude

est
tibi,

contemptu, et in mei solius beneplacito

ac honore.
sive per

Hoc optandum

ut

vitam sive per mortem Deus

semper

iu te glorificetur.

241

CAPUT
Qualiter

L.
in

homo

desolatns

debet se

manus Dei

offerre.

D. 'oinine
tennini

Deus

sancte

Pater, sis nunc et in ae-

benedictus, quia

sicut vis, sic iactum est,

et

quod
non

facis,
te

bonuin

est.

Laetetur in
us,

servus tu-

in se

nec in

ali-

quo
spes

alio

quia

tu solus laetitia vera, tu

,

raeum

tu gaudium et corona mea honor meus Domine. Quid habet serv us tuus nisi q uod a te accepit, etiam sine merito suo? Tua sunt omnia, quae dedisti et quae fecisti. P a u p e r s u m e t i n a b o r i 1) u s a j uventute mea, et contristatur anima

mea
et

mea nonnunquam usque ad

minentes passiones.
2.

lacr} nias

quandoque etiam conturbatur propter imDesidero pacis

Ps. 87, Ki,

gaudium

pacem

1.

lCor.

4, 7.

111. 50.

Hlioiiiiij

tiioruiii
;t

tlajrito,

(jiii

Hiiiiuie

con.solatioiiis

te

pascuutur.

81

das
crit

paceui,

si

gaudiuiu sanctuni infundis,

anima

servi tui plena niodulatione et desi

vota in laude tua. Sed

sicut saepissime soles,

te subtraxeris,

non poterit currere viain mandatoruni tuorum, sed magis ad tundondiiin pcctusgcnua ejus incurvantur, (juia non est illi sicut licri et nudiustcrtius,

(juando splendebat iucerna tua supcr

caput ejus, et sub umbra alarum tuaruiii protegebatur a tentationibus irruentibus. Pater juste et semper laudandc,
.'5.

vcnit

hora,

ut

probetur

servus

tuus.

Pater amande, dignum est, ut hac hora

])atiatur

pro te aliquid servus tuus. Pater

,

perpctuo

vcnerande venit hora quam ab aeterno praesciebas affuturam, ut ad

,

modicum tempus succumbat

tuus, vivat vero

foris servus

semper apud

te intus.

Paultiluin vilipcndatur, liumiiietur et dcfieiat

tciatur et languoribus, ut iterum

iu

coram liominibus, passiouibus coiitecum aurora uovae lucis resurgat et in coeclarificetur. et

lestibus
sic

Pater

sancte,

tu

ordinasti
est,

sic voluisti, et

hoc A\-

ctum

quod

ipse praecepisti.

2111

4.

Ilaec est

euim gratia ad aiiiicum

tuum, pati et tribulari in mundo pro amore tuo, quoticscumque et a quocumque et quomodocumque id permiseri.s
fieri.

sine

Sine consilio et providentia tua et Bonum causa nihil fit in terra.

mihi, Domino, quod liumiliasti nie, ut discam j u.stincationes tuas, et omnes clationes cordis atque praesumptiones abjiciam. Utile mihi, quod
confusio cooperuit facieni
potius

meam

ut te

quam homines ad consolandum

,

re^iuiram.
tabile

Didici etiam ex hoc inscrujudicium tuum cxpavescero qui aftligis justum cum imi)io, sed non sine

aequitate et justitia.

Gratias tibi quia non pepercisti 5. malis meis, sed attrivisti me verberibus amaris, intligens dolores et immittens an,

gustias foris et intus.

Non

est

qui

me

consoletur ex omnibus, (luue sub coelo coesunt, nisi tu, Domine Deus meus
,

lestis

medicus animarura, qui percutis

et sanas,

dcducis ad inferos

ct

4. 5.

Ps. IIS, 71.

Deut. 32,

;5it.

Tob.

t:i,

2.

111.

.)(

m m
roducis.
(>.

fP('

Disciplina tua super me, et

/i
-vr,;

virga tua ipsa nie docebit.

i^cce, Pater

dilecte,

in

manibus
\*^

rA

<t(

tuis

sum

ego, sub
:

virj^^a

correctionis tuae

nie

dorsum meum et collum meum, ut incurvera ad voluntatem tuam tortuositatem meam. Fac me pium
inclino

percute

et liuuiilem

discipulum, sicut bene facere

consuevisti, ut

tum tuum.
corrigcndum
corripi

Tibi

ambulem ad omnem nume et omnia mea ad

:

committo
in futuro.
tc

nielius

est

hic

quam
,

Tu
latet

scis in

omnia
ven-

et singula

et nihil

humana

conscientia.
tura, et

Antequam

fiant, nosti

uon opus

est tibi. ut quis te do-

ceat aut aduioncat de his. quae geruntur

in terra.

fectum
l)ulatio

Tu meum

scis,
,

quid expedit ad pro-

et

quantum deservit

tri-

ad rubiginem vitiorum purgandam. Fac mecum desideratum beneplacitum tuuui, ct ne despicias peccaminonulli melius nec clasiini vitam raeam rius quam tibi soli notam. 7. Da niihi, Domine, scire quod sciendum est hoc amare quod amandum
,

te.4

hoc laudare quod tibi summe phicet, hoc reputare quod tibi pretiosum apparet,
est,

hoc vituperaro quod oculis tuis sordescit. Non me sinas secundum visionem oculo-

'vii>

rum exteriorum

judicare, neque

secundum

auditum aurium

hominum imperitorum
atque

scntentiare, sed in judicio vero de visi-

bilibus et spiritualibus discernere,

super omnia voluntatem beneplaciti tui

scmper inquirere.
8. Falluntur saepe liominum sensus in judicando, lalluntur et amatores saeculi,

visibilia

tantummodo amando. Quid enim

melior,

homo
vanum
^P$V
,

inde

quia

reputatur ab

horaiue major?

Fallax
,

fallacem,

vanus
infir-

caecus caecum

infirmus

mum
magis
tuis

decipit,

dum

exaltat, et veraciter

confundit,

dum
non

inaniter iaudat.
in oculis

Nam quantum
,

unusquisque est

tantum

est et

aniplius, ait

hu-

milis

sanctus Franciscus.

/\

X^
III.
.'SO.

Quod hnmilihus insistendum

deficitur

est

operibus,

cum

a summis.

X
iii

ili,

iion

semiier vak-.s

tVrvcutiori
stiirc

dcsiderio

virtutuiu
altiori

nec

iii

{^radu

contcmplii-

tionis,

sed necesse

habo

intcrdum
(lcsccndcrc
ctiani

ob

originulcni
iiifcrior.i

corruptclain ad
,

ct
ct

ouus
cuiii

corruitibilis

vitac

invite

tacdio

iiortare.

(iuaiiidiu uiortalc

corpus gcris, tacdiuui

scnties et gravauien cordis. Uportct eryo

saepc in carne de carnis onere geiuerc.

00 (juod noii valcs spiritualibus studiis ct divinae coutciuplationi indcsinentcr
iuiiacrere.
2.

Tunc

cxiicdit

tibi

ad

huiuilia
et
in

ct

cxteriora opcra

confugcre,

bonis

actibus te recreare, adventuni nieuni ct supcrnam visitationem firma confidentia

cxspectare

cxilium tuum et ariditatem

sufferre,

uicntis patientcr

donec

itcruiu

111.

M.

me

visitcris et

ab omnibiis anxietatibus
faciam te laborum obliquiete perfrui.

libereris.

Nam
te

visci et interna

Expan,

dam coram

prata

scripturarum
dices

ut

dilatato corde currere incipias

viam man-

datorum meorum

et

Non sunt

condignae passiones hujustemporis ad futuram gloriam, quae

revelabitur in nobis.

CAPUT
Quod homo non reputet
se

LII.
consolatioue

diguum,

sed magis verberibus reum.

I)< 'omine
dignus

non

sum
tua

consolatione

ncc aliqua spirituali visitatione, et ideo juste

'

t^m

cum

agis,

mequando me

iiiopem et desolatum relinquis.

Si

enim ad ines.sem.

star maris lacrymas fundere possem, ad-

huc consolatione tua dignus non

Unde
2.

nihil

dignus suni,
is.

quam

Hagellari

Rom.

s,

^fl

Ul
111.
.V2.

ct

puniri,

quia

g^raviter

et

saepe

te

ortendi et in niultis vaUle deliqui.

Krgo
suni

vera pensata
(lignus
et

ratione

ncc

niininia
,

consolatione.

miscricors
tua,

Deus

Sed tu qui non

clemens

vis perire

()lcra

ad ostendenduni divitias bonitatis tuae in vasa misericordiae. etiani l)rnetcr onine proprium mcrituni dignaris ((nisdlari servum tiium supra humanum iiiudum. Tuae enim cousolatioues non sunt sicut liumanae confabulationes. 2. Quid egi, Domine ut mihi contcrres aliquam coclestem consohitionem
,

.'

Ego

nihil

boni

me

egisse
et

recolo,

sed ne-

scniper ad vitia

pronum

ad emendaest, et

tionem pigrum fuisse.

gare non possum.
stares contra
fenderet.
,

Verum

Si aliter dicerem, tu

me et non esset qui dcQuid mcrui pro peccatis meis, nisi infernum ct ignem aeternum ? In veritate coufiteor, quoniam dignus sum omni hidibrio et contemptu nec dccet me inter devotos tuos commorari. Et licet hoc aegrc audiam, tamcn adversum me pro veritate peccata mea arguam, ut tacilius misericordiam tuam nierear im,

petrare.

m.

Quid dicara reus et omni confuNon habeo os loquendi, Peccavi Donisi hoc tantum verbum miserere mei, ignosce miuiine, peccavi Sineme paululum, ut plangam lii,
3.

sione plenus?

dolorem meum, antequam vadam ad terram tenebrosam et opertam

r t

s c

1 i

g ne
i

Quid tam maxime

,

a reo et misero peccatore requiris

suis?

nisi

ut conteratur et humiliet se pro delictis

In vera contritione et cordis hunascitur

uiiliatione

spes veniae, recon-

ciliatur perturbata conscientia, recupera-

tur gratia perdita, tuetur

ira,

homo a
in

futura

et

occurrunt

sibi

mutuo,

osculo

sancto,
4.

Deus

et poenitens anima.

Humilis peccatorum contritio acest,

ceptabile tibi

Domine,

sacrificium,

longe suavius odoraus in conspectu tuo

quam
etiaui

tluuis incensum.

Hoc

est

gratum
pedibus

unguentum
et

quod

sacris

tuis iufundi voluisti,

quia cor

contri-

tum

humiliatum nunquam deIbi est locus refugii a facie

spexisti.

III. 52.

2.-.:)

irae inimici

ibi

ciiifiKlutur

et abluitiir,

quidquid aliunde contractum est et infiuinatiiia.

CAPUT
X*
ili,

LUI.

Qnod gratia Dei non miscetnr terrena sapientibns.

pretiosa est grafia

se niisce-

niea,
ri

non patitur

extraneis

rebus

nec

consolationibus

terrenis.

Abjicere
oninia
tiae, si

ergo

oportet

iuipedimenta gra-

iiem suscipere.
.'jolus

optas ejus infusioPete secretuin tibi, ama habitare tecum, nuilius reciuire con-

ad Deum devotam eflunde precem, ut conipunctam teneas mentem et puram conscientiam. Totum inundum uiliil aestima Dei vacationem omnibus exterioribus antcpone. Non enim potcris uiihi vacare et in transfabulationera, sed magis
;

M
-1:

itoriis

pariter delectari.
,

notis

et a teni-

caris oportet elongari

et

ab omni

porali

solatio

menteni tenerc privatam.

III.

,-):!.

Sic

obsecrat
taiuquani

beatus

Apostohis
et

Petriis, in

ut

advenas

peregrinos

hoc nuindo sc contineant Christi fidcles. 2. quanta fiducia erit morituro, queni
nullius
rei

alfectus

detinet

in

niundo.

Scd sic segregatum cor liaberc ab omnibus acger necdum capit aninius, nec animalis liomo novit interni hominis liber-

tatem.
ritualis,

Attamen
oportet

si

vere velit esse spirenuntiare tam re-

eum
a

motis
gis

quam

propinquis, et a nemine

ma-

cavere

quam

se
,

ipso.

Si

temet
facilius

ipsum perfecte
sul)Jugabis.
raet ipso

viceris

cetera

Perfecta victoria est de se:

triumphare

qui

enim

semet

ipsum
liic

subjectum

tenet,

ut sensualitas

rationi et ratio in cunctis obediat mihi,

vere victor est sui et dominus mundi.

.'<.

Si

ad liunc apicem

scaudere gli-

scis,

oportet viriliter incipere et securim

ad radicem poncre, ut evellas et destruas occultam et inordinatam inclinationem ad te ipsum et ad omne privatum et materiale bonum. Ex hbc vitio, quod homo semet ipsum nimis inordinate diligit, paene totum pendet, quidquid radicaliter vincendum est quo dcvicto et
;

III.

.'>;!.

pax iiiagua et trainiuillitas Sed quia pauci sibi ipsis perfecte mori iaborant, nec plene extra
subacto
niiilo

m
f

erit

continuo.

se tendunt, propterea in se impiicati reiiianent,

nec supra se in spiritu elevari

possunt.

Qui autem iibere

et

mecum

ani-

X^

\m

liulare

desiderat, necesse cst

ut oiiines

pravas

inordinatas

affectiones

suas

mortificet atque nulli

creaturae privato

amore concupiscenter inhaereat.

li
CAPUT
De
diversis motibus

LIV.

natnrae et gratiae.

-C

ili

diligenter adverto

luotus naturae et gratiac.

(luia

valde

contrarie

et
et
et

subtiliter

moventur

vix

nisi

a spirituali

intiuie illuminato

homine
quiideo

(lisceruuutur.

Omnes
;

dem bonum
suis dictis

appetunt, et aliquid boni in

vei
factis

praetendunt

\^

sub specie boni multi falluntur.

r]j

2.

Natura callida est et imiltos

ct
:

trahit,

illaqueat

decipit

et

se

semi)er pro

fine habet sed gratia simpliciter audjuhit, ab omni specie raala declinat, taliacias non praetendit, et omnia pure propter Deum

agit, in
3.

quo et finaiiter requiescit Natura invite vult mori, nec premi

gratia vero studet mortifica-

nec superari vuit nec subesse nec sponte

subjugari
;

tioni propriae, resistit sensualitati, quaerit

sul)jici,
a})2ietit

vinci

nec propria vult

sed sub

libertate fungi; sub discipiinaamat teneri,

nec alicui cupit dominfui

Deo

semper vivere, stare

pter

et esse,

atque pro-

Deum

ouini liumanae creaturae liu-

militer parata est inclinari.

4.

et

quid

Natura pro suo commodo laborat, lucri ex alio sibi j^roveniat, at-

teudit: gratia autem,

et

non quid

sibi utile

commodum
5.

sit,

sed quod multis pro-

ficiat,

magis cousiderat. Natura libenter lionorem et reve:

rentiam accipit

gratia vero

omnem

ho-

norem
G.

et

gloriam Deo fideliter attribuit.

Natura confusionem timet et cougratia autem gaudet pro nomine Jesu pati coutumeliam.

temptum

9i

7.

Natura
:

otiiini

l)oial('m

f^ratia

vcro

amat et quietcra corvacua csse non

et

potest, setl libenter amplectitur laboreni.

S.

Natura quaerit habere curiosa

;

pulchra, abhorret vilia et grossa

gratia

vero simplicibus delectatur et humilibusj,

a.spera
fuj^it
!i.

non aspornatur, nec

vetusti.s

ru-

indui pannis.

Natura respicit temporalia, gaudet tristatur de damno, terrena sed gratia iiritatur ievi injuriae verbo attcndit aeterna, non inhaeret temporaad lucra
,
:

libus, ncc in perditione rerum turbatui uequo vorbis durioribus acerbatur, quia

tliesaurum

suum

et

gaudium
,

in coelo, ubi

nihii perit, constituit.

lU.

Natura cupida est

et

libentius

accipit

quam

donat, amat propria et pri

vata

gratia

autem pia

est et communi.-.

vitat singularia, contentatur paucis, beatius dare judicat

1
1
.

quam

accipere.

Natura inclinat ad creaturas, ad carnem propriam, ad vanitatos et discursus sed gratia trahit ad Deum et ad
;

virtutes, renuntiat creaturis, fugit

mun-

(lum, odit carnis desideria, restringit eva-

^ationes. erubescit in publico apparere.

12.

Xatura libenter aliqiiod

,

^soiatiuiii

habet externum
sensuui
;

in

quo

deiectetur ad

sed gratia in solo

Deo

(juaerit

consolari et in suninio I)ono supor ouinia

visibilia deiectari.
13.

Natnra totuni agit

pro])ter Jucruni

et

coniniodum proprium,

niliil

gratis iacere
nielius,

potest, sed aut aequale

aut

aut

laudem vel favorem pro benefactis consequi

sperat, et

multum ponderari sua

quaerit,

gesta et dona et dicta concui^iscit: gratia

vero

nil

temporale

f^\

nec

aliud

praemium quam Deum

postuiat
,

soluni i)ro
(h'

mercede
liaec

nec ainplius

teniporalibus

necessariis desiderat, nisi

sibi

quantum

ad assecutionem aeternorum valeant

14.

Ol

O
Ql

deservire.

Natura gaudet de atnicis multis

et propinipiis, gloriatur de nol)ili loco et

ortu generis, arridet potentibns, blanditnr

divitibus, applaudit sibi similibus
:

gratia

autem etiam inimicos diligit, nec de ainicorum turba extollitur nec locuiii nec ortum natalium reputat, nisi virtus major
,

ibi fuerit;
viti,

favet niagis pauperi quain di-

coinpatitur plus innoceuti

quam poex-

tenti,

congaudet veraci, non

fallaci;

liurtatur seiupLT

bouos uieliora

cluirisiuata

aeuiulari, ct Filio
milari.
15.

Dei per virtutes assiet niolestia cito

Xatura de defectu
:

conqueritur
piaui.
l(j.

gratia constanter fert ino-

Natura ouinia ad se
et

reflectit,

pro

se

certat

arguit:
,

gratia

autem

ad

Deuui cuncta reducit emanant niliil boni

;

unde

originaliter

sibi

adscribit nec

arroganter praesumit

non contendit, nec

,

suam senlentiaui aliis praefert sed iu omni sensu et intellectu aeternae sapienexamini se submitlit. Natura appetit scire secreta et nova audire vult exterius apparere et desiderat multa per sensus experiri
tiae ac divino
17.
; ;

agnosci et agere, undc laus et admiratio

procedit.

Sed

gratia

non curat nova nec

niliil

curiosa percipere, quia totum hoc de vetustate corruptionis est ortum, cuni

uovum

et

durabile

sit

super

terram.

Docet itaque sensus restringere, vanam complacentiam et ostentationera devitare, hiudauda et digne miranda humiliter abscondere, et de omui re et de omui scieutia utilitatis fructum atquc Dei lau-

iiiiiuiiiiii
1

dem

et honorera quaerere.

Non

vult se

nec sua praedicari, sed

caritate largitur.

Deum

in

donis

suis optat benedici, qui cuncta ex niera

et

18. Haec gratia supernaturale lumen quoddam Dei speciale donum est, et

et pignus quae honiinem de terrenis ad coelestia amauda sustollit et de carnali spiritualem effieit. Quanto igitur natura amplius premitur et vincitur,

proprie electorum signaculum

salutis aeternae,

tanto major gratia infunditur, et quotidie

novis visitationibus interior

homo secun-

dum imaginem Dei

reformatur.

Ff TT

rm m rrm TTTf

III. 51.

('

1'

i:

Lv.

Du corruptione naturae et efficacia gratiae divinae.

-L^oiiiiue
uie et

Dcus

uieus, qui

m
f^M

creasti

siniilitudinem
milii

ad iniaginem tuam,
hanc graostendisti

concede
tiam
,

quam

cuui pcssiuiaui

tam uiagnam et necessariam ad salutem, ut vinuaturam meam, trahentem

Sentio ad peccata et in perditionem. cuim iu carne mea legem peccati, contradiceutem legi mentis meae et capti-

''%1

Mim
stere

nie

sualitati

ducentem ad obediendum seunec possum resiin multis

;

passionibus ejus, nisi assistat tua

cordi

sauctissima gratia,
iiifusa.
"2.

meo ardenter

Opus
al)

est gratia tua et nuigua gra-

ria,

ut viucatur natura,

ad maium semper
sua.

proua

adolesceutia

Xam

per

l^riuuuu liounuem

Adam

lapsa et vitiata

per peccatuui, iu

omnes homines poeua

hujus uuiculac dosceudit, ut ipsa uatura.

III.

quae
vitio

bon;i

et reeta a te eoudita

l'uit,

pro

jam

et infirmitate corruptae naturae

ponatur, eo quod motus ejus sibi relictus

ad malum et inferiora trahit. Nam modica vis, quae remansit, est tanquam scintilla

1
^^^':,

quaedam
ratio

latens in cinere.
,

Haec

est

ipsa

naturalis

oircumfusa magna

oaligine, adliuc

mali, veri falsique

judicium habens boni et distantiam, licet im-

potens

sit

bat, nec pleno

adimplere omne, quod approjam luniine veritatis, nec

sanitate affectionum- suivrum potiatur.

3. Hinc est, Deus meus, quod condelector legi tuae secundum interiorem homine m, seiens mandatum tuum fore bonum justum et sanctuni, arguens etiam omne mahim et peccatuni
,

^i

fugiendum.
peccati,

Carni

autem

servio

lege

dum magis

sensualitati

obedio

quam rationi. Hinc est, quod velle bonum mihi adjacet, perfic(!re autem non
invenio. Hinc saepe multa

sed quia

gratia deest

bona propono, ad adjuvandum

levi

infirmitatem
resiiio

meam

ex

resistentia

me^ m^ ^r''^]

\-C\U

et

deficio.

Hinc

accidit,

quod

^^^

yj

W
viam
iigere

perfectionis

agnosco
satis

et

qualiter
:

debeam

clare

video

sed

propriae corruptionis pondere pressus ad

perfectiora
4.

non assurgo.
ost niihi necessaria,

U quam maxime
,

Domine, tua gratia ad inchoandum bonuni ad proficiendum et ad perficiendum Nam sine te nihil possum facere, omnia autem possum in te, confortaute
I

m
1

me
sine

gratia tua.

vere coelestis gratia,

qua nulla sunt propria merita, nulia quoque dona naturae pondoranda Nihil
'

;irtes,

nihil

divitiae,
nihil

uihil

pulcliritudo
elo-

vel

fortitudo,

ingenium vel
,

quentia

valent apud te

Domine

sine

dona naturae bonis et malis sunt communia electorum autem proprium donum cst gratia sive dilectio, qua insigniti digni habeutur vita aetcrgratia tua.
:

Nam

na.

Tantum cminet

liaec gratia, ut

nec

tlonum proplietiae, nec signorum operatio,

nec quantalibet aita

speculatio ali-

quid aestimetur sine ea.

Sed neque

fides

neque spes neque

.'>.

aliae virtutes tibi ac-

ceptae sunt sino caritate et gratia.

boatissima gratia

quae paupeot

roui

spiritu virtutilius divitom facis,

2til

divitem nuiltis bonis humileni corde reddis.

Veni,

descende ad
tna, ne

me

reple

me

mane consolatione
lassitudine
niea.
,

deficiat prae

ariditate mentis anima et ut inveniam Obsecro Doniine gratiam in oculis tuis sufficit enim mihi ceteris non obtentis quae gratia tua
, ;

desiderat natura.

Si

fuero tentatus et
multis,
fuerit

vexatus
tua.

tribulationibus

non

ti-

mebo mala,
confert
et

dum mecum
auxilium.

gratia

Ipsa fortitudo mca, ipsa consilium

Cunctis hostibus
universis

potentior

est

et

sapientior

sapientibus.
6.

Magistra est vcritatis, doctrix dis,

ciplinae

himen cordis

solamen pressuabhitrix timoris,

rae, fugatrix tristitiae,

nutrix devotionis, productrix lacrymarum.

aridum lignum et ad ejiciendum? Tua ergo, Domine, gratia me semper et praeveniat

(^uid

sum

sine ea nisi

stirps inutilis

et

sequatur

ac bonis operibus jugiter

praestet esse intentum, per Jesuni Chri-

stum Filium tuum.

Amen.

III.

2(;5

CAPUT
Qnod no8
ipsos

LVI.
ChriBtnm imitari de'V

abnegare

et

benins per crncem.

-t: ili,

quantuui a

te vales

exire,

tantum

in

me po-

teris trausire.
liil

Sicut ni^

foris

concupiscere infacit,

tcrnam pacem
conjungit.
(liscere

sic

se interius reliuquere

Deo
adin

perfectam

Volo abnegationem

te
tui

voluntate raea sine contradictione et que-

Sequere me Ego sum via, veritas et vita. Sine via non itur, sine veritate non cognoscitur, sine vita non
rela.
!

vivitur.

Ego snm
,

via, quara sequi debes,

vita,

veritas

cui

credere debes,

quam
Ego

sperare debes.

Ego sum

via inviolabilis,

veritas infaliibilis, vita interminabilis.

sum via
in via

rectissima, veritas suprema, vita

vera, vita beata, vita increata. Si man.seris

mea, coguosces veritatem,

,

et veritas

liberabit te et apprehendes vitam

aeternam

2.

S i V i s a d V i ta m
Si
vis

ngre d

i,

8 e r

va mandata.
esse,

veritatem

co-

gnoscere, crede mihi. Si vis perfectiis

vcnde omnia.

Si vis esse disciSi vis

pulus meus, abnega temet ipsum.

beatam vitam possidere, praesentem vitam contemne. Si vis exaltari in coelo, liumilia te in mundo. Si vis reguare mecum, jiorta crucem mecum. Soli enim servi crucis inveniunt viam beatitudinis
et verae hicis.
3.

Domine

Jesu, quia arcta erat vita

tua et nuindo despecta, dona milii tecum

mundi despectum

imitari.

Non enim
s

m aj o r
d
i

s t
I

s e r

v us d omi no

o,

nec

pu us supra ceatur servus tuus

s c
i

mag
in

st r

um. Exertua, quia

vita

<

ibi est salus

(|ui(l

extra

mea et sanctitas vera. Quideam lego vel audio non nie

,

recreat nec deleccat plene.

4.

Fili,

quia

haec
si

seis

et ea.

legisti

Qui habet mandata mea etservat ea, ipse est, quidiligitme;et egodiorania, beatus eris,
feceris
2.

Matth.
i:!,

111.
\(\.

17.
l.

l'.i,

21.

:i,

Matth.

K, 21.

Joan,

.Joan. 14, 21.

in.

:.(;.

2(i7

ligam eum et manifestabo ei ni e ipsum, et faciam eum conaedere mecum

in

regno Patris mei.

5.

f
/aIii

Igitur,

Domine,
utique

sicut
fiat

dixisti

et

promisisti, sic

et
,

mihi prosucepi

mereri

contingat.

Suscepi
:

de

manu

tua crucem

portabo eam usque

ad mortem, sicut iraposuisti mihi. Vere vita boni monachi crux est, sed dux paradisi. Inceptum est retro abire non licct, nec relinquere oportet. I). Eia fratres! pergamus simul, Jesus Propter Jesum suscepierit nobiscum. mus hanc crucem, propter Jesum perseveremus in cruce erit adjutor noster, qui est dux noster et praecessor. En, Rex nostev ingreditur ante nos, qui pu, :

gnabit pro

nobis.

Sequamur

viriliter,

nenio motuat torrores; simus parati mori

fortiter iu

bello,

nec inferamus criuien

gioriae nostrae, ut fugiamus a cruce.

III.

.j(i.

M
CAPUT
Quod hoino non
sit

LVII.
dejeotus,

nimis

quando

in

aliquos labitur defectus.

_C

ili,

niagis

iiiilii

])laccnt
in

patientia et huinilitas

adversis
solatio

quam multa conet

devotio

in

Ut quid te contristat parvum factuni Si contra te dictum? amplius fuisset, commoveri non debuisses. Sed nunc pemiitte transire non est priinum nec novum nec ultimum erit si quamdiu Satis virilis es diu vixeris. nil obviat adversi. Bene etiam consulis,
prosperis.
;

et alios nosti

roborare verbis

sed

cum

ad januam tuam venit repentina tribuhiAttende tio, deficis consilio et robore.

magnam

fragilitatem tuam,

quam
;

saepius

experiris in modicis objectis

salute tua ista fiunt.
2.

tamen pro

Cum

pone, ut melius nosti, ex

te tetigerit tribulatio,

haec et similia contingunt, et si corde

;

non tamen dejiciat

2(i!i

^a
nec diu
iini)licct.

Ad

niinus sustine pa-

non potes gaudenter. Etiamsi minus libentcr audis et indignationem

tienter, si

sentis,

reprirae

te,

nec patiaris aliquid

Cito

inordinatuni ex ore tuo exire, unde parvuli

scandalizentur.

conquiescct

commotio
vertente

excitata, et dolor internus rc-

gratia
dicit
et

dulcorabitur.

Adhuc
te

vivo ego,
paratus
lari,
si

Dominus

juvare

sum

solito

amplius

conso-

confisus fueris in nie et devote

nic.

invocaveris
i.

Animac(iuior esto et ad majorem

sustinentiam accingcre.
tVustratum,
si

Non

est

totuni

te saepius

percipis tribu-

latum vel graviter tentatum.

ct

Homo

es.

non Dcus
tu

(^uoniodo

statu virtutis
fuit

non Angelus. posses semper in eodeui permanere, quando lioc dccaro

es,

et

^.

Angelo

in coclo et priu)o iiomiui

in

paradiso? Ego sum, qui nioeientes crigo

sospitate, et

suam cognoscentes
benedictiira
sit
t

intirmi-

tatem ad
4.
t

meam proveho
1

divinitateni.

Doraine,
ce s

verbuiu

uum d u

upe

me

fa

vu

ori

iii.

:.7

mr.
meo.

Quid facerem

in

tantis tribulatio-

nibus et angustiis meis, nisi

tares tuis sanctis sermonibus?

me

coufor-

Dummodo
perveuiam,

tandem
quid
ex
in

ad
?

portum
est,

salutis

miiii

curae

quae

sus fuero
lioc

Da

fincni

quanta pasbonum da felicem

et
,

milndo transitum. Memento mei,

intinere

Deus meus, et dirige me recto regnum tuum. Amen.

CAPUT
De
altioribus

LVIII.
Dei
judiciis

rebus

et

occultis

non

scrutaudis

Jj

ili,

caveas

disputare
et
:

de

altis

materiis

de
cur

occultis Dei judiciis

iste

sic relinquitur et ille

ad tantam gratiam assumitur,

tautuni

cur

etiam
et

iste
ille

affligitur

tam eximie exaltatur.

Ista

omnem

liu-

manam

facultatem excedunt, nec ad investigandum Judicium divinum ulia ratio

disputatio.

praevalet vel

Quaudo ergo

III.

.^s,

m\

haec

tibi

suggerit inimicus, vel

etiam
re-

quidaui cuviosi

inquirunt

houiines,

spuude
et illud
st
i

illud

Prophctae :Justuses, L)o-

niine, et
:

rectum judiciuui tuum; Judicia Doniiui vera, j u-

fi c a t a i n s em e t i p s a. Judicia mea uietucnda suut, luin discutienda, quia liu-

uiauo iutcUcctui sunt inconiprclicnsihilia. 2. Noli ctiam inquirere nec disputare

de meritis iSanctorum, quis alio sit sanctior, aut quis major sit in reguo coeTalia generant saepe lites et orum. nutriunt quoque contentiones inutilcs supcrbiam et vauam gloriam unde oriun, :

tur invidiac et disseusioues,

dum

istc illum

Sanctum
praefen-e.

et alius aliuui conatur

supcrbe
scire
,

^^

Talia autem velle

et

iuvestigare

nullum fructum
displicet, quia

affert

sed

magis Sanctis

non sum
pacis,

Deus

dissensionis,

scd

quac pax magis

3.

in liumilitatc vcra, (luani

it

iu propria exaltatiouc consistit.

Quidam

zelo

devotionis trahuutur

ad

hos

Sanctos

vel

ad

illos

auq)liori

affcctu, sed

humano
IS, 10.

potius (juam divino.

1.

Ps. IIS,

l;t7.

1.

1.

Cor.

14, :U.

Ego
riam.

suni, qui

cunctos condidi 8anctos

,

ego donavi

gr.itiam

ego pracstiti glonicrita

;

Ego novi singulorum

e o s
i

ego
s

praeVeni

n benedictionibu

dulcedinis meae.
lectos ante saecula
;

Ego

praescivi di-

cgoeos elegi de
pracelegerunt.
attraxi

mundo,
cordiam
varias.
ficas,
;

non

ipsi

me
,

Ego

vocavi per gratiam

per niiseri-

Ego

ego perduxi eos per tentatioues infudi consolationes magni,

ego dedi perseverantiam

ego co-

ronavi eorum patientiam.

4.

Ego primum

et

novissimum agnosco,

ego omnes inaestimahili dilectione aniplector. Ego laudandus sum in omnibus

ego super omnia benedicendus sum et honorandus in singulis, quos sic gloriose magnificavi et praedcstinavi sine ullis praeccdentibus propriis meritis. Qui ergo unum de minimis meis contempserit, nec magnum honorat, q u a
Sanctis meis
,

pusillum
qui derogat

et

magnum ego
,

feci.

Et

alicui

et mihi, et ceteris

Sanctorum derogat omnibus in regno coe-

3.
9.

Ps. 20,

4.

Joa

Sap.

0, S.

W,
lorimi.

Onines nniini sunt

in

i)er

caritatis
et

vincnluni, itlem sentiunt,

idem volunt

omnes
").

est,

unum se diligunt. Adhuc autem quod midto altin.^ plus me quam se et sua merita di,

lij^unt.

Xam

supra se rapti et extra pro-

priam dilectiouem traeti toti in amorem mei pergunt, in quo et frnitive quiescunt.
Niliil est

quod eos avertere possit aut

,

(leprimere

quippe qui aeterna veritatc

et

pleni igne ardescunt inextinguibilis caritatis.

Taceant igitur carnales

nisi privata

animales

liomines de Sauctorum statu disserore, qui

non norunt

gaudia diligcre
iuclinatione
veritati.
,

deninnt et addnnt pro sua

non prout placet aeternae

(j.

In

multis

est

ignorantia

eornm
dili-

niaxime, qui parum illuminati

raro ali-

quem
gere

i^erfecta dilectione

spirituali

nornnt.
et

Midtum

adliuc

naturali
lios

affectn

liunuina

amicitia ad

vel

ad

illos

trahuntur, et sicut in inferiori-

lius se liabent, ita et

de coelestibus

iiiia-

k
uF

ginanlur.
hilis

Sed

intcr ea,
(|iiae

est distantia incomparaquae imperfecti cogitant,

ct ca,

illuminati viri per rcvelatio-

ncm supernam

speculantnr.

III.

:>'i.

7.

(Jave

ergo

fili

cle

istis

curiose

tnictare, qiiae tiiam scientiam excedunt;

sed lioc niagis satage et intende, ut vel

iiiinimus
in

regno Dei

(jueas

inveniii.

Et

si

quispiani sciret, quis alio sanctior

vcl niajor liaberetur in
,

esset,

regno coeprodesset,

lorum
nisi

(juid

ei

liaec

notitia

se

ex

liac

cognitione

coram
nominis

nic
niei

liuniiliaret

et

in

majoreni

landcm exsurgerct? ;\lulto acceptius Deo facit, qui de pcccatorum suoruni niagnitudine et virtutum suarum parvitate
cogitat
,

et

.Sanctorum distat,

quam longe a perfectione quam is, qui de eoruni

Melius

majoritate vel parvitate disputat.

est Sanctos devotis precibus et lacrynns

exorare, et eorum gloriosa suiiVagia liumili niente implorarc,

quam eorum secreta vana inquisitione perscrutari. ^. Illi bene et optime conientantur, si
lionuucs scircnt contentari et vanihxiuia

sua conq^escere.
l)riis nieritis,

Non

gloiiantur dc jirosibi niliil

milii,

quippe qui

bonita-

tis

adscril)uut, sed

totum

qnoniani

ipsis

cuncta ex intinita caritate

mea doct

navi.

Tanto amore

divinitatis

gau-

dio superefflucnti

replentur, ut nihil eis

(lesit gloriae,

iiihilque possit

deesse fe-

licitatis.

Omnes

Sancti,

quanto altiores

in gloria,

tanto liumiliores in se ipsis,

et niiiii viciniores et dilectiores existunt.

mittebant coronas suas ante Deum, et ceciderunt in facies suas coram AgnO; et adoraverunt viventem in saecula saeculorum.
Idcoque liabes scriptura, quia
9.

Multi quaerunt, quis major

,

sit in

regno Dei, qui ignorant

inis eriint

an cum mini-

digni computari.
e.sse

Magnum
,

est

vel niiuiuium

in

coelo

ubi

omnes

uiagni sunt, quia

omnes

fiiii

Dei voca-

buntur et erunt.

mille, et
V

m m

Minimus erit in peccator centum annoe t u r. Cum enim quaererent

regno coe:

discipuli, quis uiajor esset in

lorum, tale audierunt responsum

Nisi

conversi fueritis et efficiamini sicut parvuli, non intrabitis in regnum coelorum. Quicunque

^i

e r

go

li

u uii

Ve

s e

ut par

8.

Apoc.

4, 10.
:!.

9.
1.

Jes.

(iO,

11. CO, 20.

Matth.

18, 1.

111.

27i;

Vu u
1

s t e,

hic

m aj o r
cum

es

re

gn

coelorum.
10.

Vae

eis,

qui

parvulis

se liu-

quoniam humiiis janua regni coelestis eos non adVae etiam divitibus, mittet intrare. qui habent hic consolationes suas, quia pauperibus intrantibus in regnum Dei, ipsi stabunt foris ejulantes. Gaudetc humiles et exultate pauperes, quia vestrura est regnum Dei, si tamen
miliare sponte dedignantur,
in veritate ambulatis.

10.

Luc.

tj,

24.

'MjI^'^'

WM
\/
('

A IM T LIX.
et fidncia in solo

Quod omnis spes

Deo

est figenda,

-&^'n
^i
f^

'oniine, D<
jcia

quae

est fiduin
liac

uiea

quam

Wfi Ivita
jus

liabeo, aut

quod
ineuni

nia-

solatiuni

ex

i
tiiit

ouinibus appareutibus sub

ffl

coelo? Nonne

tii,

Doniine
miseri-

Deus meus, cujus

cunliae non est nunicrus? Ubi

sine te? aut

niilii

bene

tuit

praesente
,

quando male esse poMalo pauper esse te?

dives sine
te.
,

l)ropter te

quam

Eligo

potius tecuni in terra peregrinari

sine te

quam

coelum possidere. Ubi tu, ibi coelum; atque ibi mors est atque infernus, ubi tu non es. Tu mihi in desiderio es, et ideo post te gemere. clamare
et

exorare necesse

est.

In
,

nullo

deni-

(jue

possum plene confidere

qui in ne-

cessitatibms auxilietur opportunius, nisi

in te soio

irrt:

tu

fiducia

Deo meo. mea tu

.

Tu

es

spes mea,

consolator meus et

la

fidelissimus in omnibus.

m.

&u 1 s ^^
Ks r
^^^

2.

Omnes, quae

siia

sunt, quaerunt

tu

salutem

meam

et

profectum
et

meum
bonum

solummodo praetendis

omnia

in

mihi convertis. Etiamsi variis tentationibus et adversitatibus exponas me, hoc totum ad utilitatem meam ordinas, qiii
mille
suevisti.
diligi

:m

i^ ^l Att
y

l^i'}'^

modis dilectos tuos probare coulu qua probatione non niinus debes et hiudari, quam si coele-

stibus consohitionibus
3.

me

repleres.

In te ergo,

Domine
et

Deiis
,

pono
in te

totam spem

meam

refugium

'^
1

omnem

tribulationem et angustiam

meam

constituo, quia totum infirnuim et instabile invenio,

quidquid

e.\tra te conspicio.

Non enim proderunt

fortes auxiliarii

multi

amici, neque
,

udjuvare poterunt

nec
ali-

i
yvv'

prudentes consiliarii responsum

utile dare,
,

^w

neque libri doctorum consolari nec qua pretiosa substantia liberare, nec
cus aliquis secretus contutari,
si

lo-

tu ipse

non

assistas, juves, confortes, consoleris,

% Mm
i'

instruas et custodias.
qiiae ad pacem 4. Oinnia namque videntur esse et felicitatem haben(him,
,

(\'

absente nihil sunt, nihikiue felicitatis in veritate conferunt. Finis ergo omnium
te

m.

mm

l)i(ii()ruiii

ct altitinlo vitae ct prDfumlita.s

;

('loquioruni tu es
.si^erare

et in te

super oninia

Ibrtissiuiuni

solatium

ser\orum
pater

tuoruni.
titlo,

A(l ti sunt oculi, mei in te connii.sericor(liaruni

I

Dcus mcus,

Dcnetlic et sanctifica aniniani nicain 1)C-

ucdictione

coele.sti, ut fiat Iiabitatio

santuae,
in-

cta tua, et sedes aetcrnae gloriae

uihilquc

in
,

templo

tuae

divinitatis

veniatur
otfcndat. bonitatis

quod
tuae et

oeulos

tuae

majestatis

Secnndum

magnitudineni

multitudinem misc rationum.tuarum respice in me,

exaudi orationem pauperis
servi
tui

ct

longe cxulantis

in

regione umbrac
tot

luortis.
scrviili

Protege et conserva animam

inter

tui

discrimina

vitac

corruptibilis, ac comit^mte gratia tua di-

riye ])cr

viam

paci.s

ad patriani perpetuae

claritatis.

Amen.
:(.

4.

Ps.

.)().

Jes.

!(,

-'.

III.

.V.l.

LIUEU

IV.

DE SACRAMENTO ALTAEIS.

m
t.

rc

iciam vos

dioit

Uominus.

rauis,

qucm cgo dabo, caro raea est pro mundi vita. Accipite et comeditc: hoc est Corpus meum, quod
commcmorationem. Qui uianducat meam carnem et bibit meum sanguinem, in me manet ct ego iu illo. Verba, quae ego locua sp r tu s e t v s u m V ob s t u s
i
,

pro V b in meam

t r

ade

hoc

fa c

sun t.

CAPUT
Cum
quanta

I.
sit

reverentia Christus

snscipiendns.

Vox

DiNcipuli.

Jiaec
Christc
,

suut

verba tua

veritas aeterna,

((uauivis
l^roiata

uon uno tempore

nec uno in loco
gratantor

conscripta. Quia ergo tua

?i
suiit

sunt

verba
et

mihi
accipienda.
protulisti; et
Matth.
11, 2h.
II, 21.

fideliter

cuucta
tu

Tua

sunt

et

oa

mea quoque
Joan.
.Joan.
fi,

sunt, quia pro

2(i, 2(>.

.V2.

Matth.
7, (>4.

if

Cor.

(i,

57.

IV.

I.

2Hi

salute

mea ea
nieo.
,

edidisti.

Libenter susoi-

pio ea ex ore tuo, ut arctius inserautur

cordi

Excitant

me verba
propria
,

tantae

pietatis

plena dulcedinis et dilectionis,

sed terrent

me

delicta

et

ad

capienda tanta mysteria

me

reverberat

inipura conscientia. Provocat me dulcedo verborum tuorum sed onerat me multitudo vitiorum meorum.
,

Jubes ut fiducialiter ad te accesi tecum velim habere parteni et ut immortalitatis accipiam aiimoniam, i^i acternam cupiam obtinere vitam et glori2.
,

dam

ani
(

Ven
1

e
t

inquis
8 e t

a d
r

me
t i

mnes
t
i

a bora

on e

es

ego reficiam vos.

bile

dulce et amica-

verbum

in aure peccatoris,

quod

tu,

Doniine Deus meus, egenum et paupereni invitas ad communionem tui sanctissinii

Corporis.
ut ad te
coe
1 i

Sed quis ego sum Doniine, praesumam accedere ? E c c e

,

coe
:

oru

non

ca

p iun

et tu dicis
3.

Venite ad me omnes.

tio et

Quid sibi vult ista piissima dignatam amicabilis invitatio? Quomodo

1

2.

Matth.

2s.

III

Reg.

8, 27.

2s.-,

11^<M
aiisus

ero

veiiiie

qiii

nihil

Ixjiii

iiiiiii

conscius suni, unde possini praesuniere/

WM

(^uoinodo te iutroduc.im in doniuni

(jui

meam,

saepiiis offendi benignissimain faciem

tuam-.' Ilcverentur

Angeli

et

Archangeli,
:

luotiiunt sancti et justi, et tu dicis

Ve-

n ite

ad

iiie

omnes.

Nisi tu.

Domine.hoc

(licores, quis

verum esse

crederof.' et nisi

tu juheres, quis accedere attentaret?

4.

Ecce, Noe, vir justus, in arcae faaniiis

brica contum

lahoravit

ut

cum

paucis salvaretur:
)totero

et

ego quomodo mo
,

una hora praeparare

ut

mundi

faljricatoroui
ses,

cum

reverontia

faimilus tuus,

sumam? ^loymagnus et specialis

amicus tuus,arcara ex lignis imputribilibus focit, quaui et mundissimo vestivit auro,

ut tabulas legis in ea roponeret
putri(hi croatura,
:

et ego,

audebo to, conditorem logis ac > itao datoreiu, tam faoilc suscisnpientissimus regum Salomou pere? templum magniticum septom anIsrael
,

nis in

laudem noniinis
diebus

tui aedificavit, et

m m

octo

fostum
in

dedicationis

ejus

(olobravit, luille liostias pacificas obtulit.

ot arcaiu ot

fooderis
iu

clangoro bucciuao
siiii

Jubilo

lociim

praeparatuui

soleiiiniter collocavit

et

ego

iiitelix

ot

pauperrimus

hominum, quomodo
introducara.qui vix
? et
!

te

in

domummeam

mediam
utinam

expendere devote novi horam

vel semel digne fere

mediam mi Deus, quantum illi ad placen5. diim tibi agere studuerunt! Heu quam pusillum est quod ago quam breve expleo tempus, cum me ad communicandum dispono Earo totus collectus,
,

M
^i

Wi

rarissime ab omni distractione purgatus.

Et certe
sentia

in

tua salutari Deitatis prae-

nulla

deberet occurrere indecens

^p^

cogitatio, nulla etiam occupare creatura,

sed Angelorum sum liospitio. Est tamen vahle magna distantia inter arcam foederis cum suis reli(juiis et mundissimuiii Corpus tuum cum suis

quia

non

Angehim

Dominum
(').

suscepturus

ineftabililtus virtutibus,

inter legalia illa

futurorum praefigurativa et veram Corporis tui liostiam, omnium antisacriticia

^%

v^''a

quorum
7.

saerificiorum completivam.
igitur

non magis ad tuam Cur non majori me praejjaro sollieitudine ad tua snncta sumenda, quanch:) illi antiqui
Quare
veniuabilem inardesco praesentiam?

P|/^

IV.

1.

2S7

saiicti

ratiiarcliae

ct

Propliotac, regcs

(luoque et principes

cum universo populo

afFe-

tautum devotionis denionstrarunt ctum crjca cuituui divinuni?

s.

>

'^

Saitavit

(lcvotissinius
totis

rex
,

David
fecit

corain arca
bencficia
diversi

Dci

viribus

recolens
;

olim

indulta
,

patril)us

generis organa

psalmos edidit,
laetitia
,

et cantari instituit et
\\)se

cum
in
;

cecinit

frequenter
affiatus

cithara

Spiritus

sancti

gratia

docuit

populuui
et

Isracl toto corde

Dcum

laudare,

ore
et

cousono diebus
l)raedicare.
tio
,

singulis

benedicere

'J^

Si tanta agebatur tunc devo-

ac diviuao laudis extitit recordatio

coram arca testamenti, quanta nunc miiii et omni populo Cliristiano liabenda est
rcverentia et devotio in praesentia 8a-

cramenti

in

sumptione

excellentissimi

Corporis Cliristi?
'}.

Curruut muiti ad diversa loea pro

visitaudis rcli(iuiis Sanctorum, et niirantur auditis gestis eorum anipla aedificia templorum inspiciunt, et osculantur scri;

Vm

cis et

auro iuvoluta sacra ossa ipsorum.

,

Et ecce
altari,

tu praeseus es hic
,

apud

nie in

Deus nieus

Sauctus Sanctoruui,

JV.

I.

..^^^

creatof hominiim et dominiis Angeloruni.

Saepe
cus

in talibus

videndis curiositas est

invisorum, et modifructus,

hominum
maxime

et novitas

reportatur

emendationis

ubi est tam levis sine vera con-

tritionc discursus. Hic autem in Sacramento altaris totus praesens es Deus meus, homo Christus Jesus ubi et copio,

sus

percipitur aeternae
fueris

salutis

fructus,

quotiescunque
susceptus.

digne
vero

ac

devote
trahit

Ad

istud

non

levitas aliqua, nec curiositas aut sensualitas

,

sed

firma fides

devota

spes

et

sinccra caritas.
10.

invisibilis conditor

quam

mirabiliter agis

mundi Deus, nobiscum quam

,

suaviter et gratiose

cum
!

electis tuis dis-

ponis, quibus temetipsum iu

Sacramento

sumendum proponis Hoc namque omneni

intellectura superat, hoc specialitcr devotorum corda trahit et accendit affectum. Ipsi enim veri fideles tui qui totani vitam suara ad emendationem disponunt, ex hoc dignissimo Sacramento magnam
,

vffh

Ifl

devotionis

gratiam

et

virtutis

amorem

frequenter recipiunt.

11.0

admirabilis et abscondita gratia

1
Vi

m
2S

Siicraiiiciiti,
fideiu.s
,

(iiiaiii

noriint taiitiiin

hristi

autem et peccatis serIn hoc vientes cxpeiiri non possunt Sacramento confertur spiritiialis gratia,
iiifi(lelc3
!

et reparatur in aninui virtus aniissa

l)er

et

peccatum deforniata redit pulcliriTanta est ali(|uando haec j^ratia, tudu. ut e.K plenitudiue collatae devotionis nou
ct debile

tantum mens, sed

12.

corpus

vire.s

\H

sibi i)raestitas sentiat

ampliores.
est et niiseranduni
et
nejijligentia

Dolendum tamen
sui)cr
(|ii()d

\al(le
iiostra,

tepiditate

non majori alfectione train qu(j liiuiur ad Christum sumondum tota spes salvandorum consistit et meritum. Ipse enim est sanc tificatio
,

^/M

nostra et redemptio,
viatorum
et
,

ipse cousolatio
fruitiu.

Sanctorum aeterna

iJolcndum itaque valde quod multi taui parum hoc salutare mysterium advertuut, (puid coeluni laetificat et mundum conservat uuiversum.
tia

lleu caccita.s et duri-

^^

curdis humani, tam iuertaliilc dunuiii

,

nun magis attendere ct ex quotidiauu usu etiam ad inadvortentiam deriuore

1

12.

(\>r.

1.

:(l.

fWf|

IV.

1.

euim lioc sauctissiimnn .Sacrai;i. Si luentum in uno tantum celebiaretur loco, et ab uno tantum cousecraretur sacerdote iu mundo, quanto putas desiderio ad illum locum et ad talem Dei sacerdotem homiues afficerentur, ut diviua mysteria celebrari videreut?

Nunc autem

multi

facti

sunt sacerdotes, et in multis iocis oftertur Christus, ut tanto major appareat

uratia
et

dilectio

L>ei

ad

hominem,
diffusa
,

i|iiauto latius est

sacra

Communio
tibi

per ouinem
l)one
ct
et
,

orbem.

Gratias
,

Jesu

pastor aeterne

qui nos paupercs

pretioso Corpore
,

exules dignatus es

Sanguine

tuo

reiicere

et

ad

liaec

mysteria percipienda etiam proprii oris Venite tui alloquio invitare, dicendo
:

me
r

o
i

mues
t
i

qu
t

abo
e fi c

r
i

at
a

oue

es

s,

go

v o

s.

i:t.

Mattli. II,

'2S.

IV.

1.

l^l^T^
CAPUT
Quod raagna bonitas
et caritas

II.

Dei in Sacramento

homini exhibetnr.

t\
tua
et

Vox

Diseipuli.

w^^ mBJI
'

>uper

bonitate

fe^

'''K

if
num
,

^ m
,

niagna misericordia tua, Domine confisus accedo

,

aeger ad Salvatorem, esuriens et sitiens ad fonteni

vitae
coeli
,

egenus ad Ilegem servus ad Domi,

desolatus crcatura ad Creatorera ad meum pium consolatoreni. Sed undc hoc mihi ut venias ad me? quis ego sum ut praestes mihi te ipsum? Quomodo audet peccator coram teapparerc? et tu quomodo dignaris ad peccatorem
,

venire?

Tu

nosti

quia

nil

boni in

servum tuum et scis, se habet, unde hoc illi

,

praestcs. Confiteor igitur vilitatera

meam,

agnosco tuam bonitatem, hiudo pietatem, et gratias ago j^ropter nimiam caritatem. Proptcr tenietipsuni euiin hoo facis non
,

])r()pte'r

niea merita, ut bonita.s tua mihi

IV. 2.

'>a>

M ll S l3 ^
l^Mi J

magis innotescat, caiitas ainplior ingelatur, et humilitas perfectius

tur.

commendeet tu sic
;

Quia ergo

tibi

hoc placet

fieri jussisti,

placet et niihi dignatio tua

utinam iniquitas mea uon obsistat dulcissime et benignissime Jesu, 2. quanta tibi reverentia et gratiarum actio
et

cum perpetua laude pro susceptioue

,

sacri

cujus dignitatem Corporis tui debetur nullus hominum explicare potens invenitur.

Sed quid cogitabo

in

nione,

accessu ad

in hac CommuDominum meum,

,

quem

debite venerari nequeo

et

tamen

devote suscipere desidero? Quid cogitabo melius et salubrius, nisi me ipsum totaliter

uitam

humiliando coram te, et tuam bonitatem exaltando supra

infi-

me?

Laudo te, Deus meus. et exalto in aeternum. Despicio me et subjicio tibi in profundum vilitatis meae.
3.

Ecce, tu Sanctus Sanctorum, et ego

:

sordes peccatorura

ecce

tu inclinas te

ad me, qui non sum dignus ad te respicere ecce, tu venis ad me, tu vis esse mecura tu invitas ad convivium tuum. Tu mihi dare vis coelestem cibum et p a n e m A n g e 1 o r u m ad manducand um
:

IV. 2.

non
et

aliuni sauc,

vivnui, qui
4.
liri

rte

quam te ipsum, pancui coelo descendisti

dilectio procedit, qua!

das vitam niundo.

Ecce

unde

dignatio

illucescit

Quam

nia^ae
In?-

irratiarum actiones et laudes tibi pro

(lel)eutur!

quam salutare et utile consilium tuum, cum istud instituisti quam cum te suave et jucundum convivium
!

il)sum in

rabilis operatio tua,

quani admicibum donasti Dounne, quam p(jtens

!

virtus tua,

quam

infallibilis veritas

tual

Dixisti enim, et facta sunt

omnia

et

hoc

iactum est, quod ipse jussisti. .5. Mira res et fide digna ac luananam

quod tu Domine Deus meus verus Deus et homo sub modica specie pauis et vini integer convincens intellectum
, , ,
,

tineris, et

sine consumptioue a sumente

uianducaris.
qui
nullius

Tu

Domine universorum,
,

habes indigentiam

voluisti
in uobis.

per Sacramentum

tuum habitare

Conserva

cor meum et corpus meum iunnaculatum, ut laeta et pura couscieutia

saepius tua valeam

celebrare niysteria,

:!.

Ps. 77,

2.'>.

Jnnn.

I\.

.M

si|.

IV.

-1.

>H4

et

ad lueaiii pevpctviam accipere saluteni, quae ad tuum praecipue honorem et memoriale perenne sanxisti et instituisti. (j. Laetare, anima mea, et j^ratias age

Deo pro tam

singulari
relicto.
lis

in

liac

Nam

munere et solatio lacrymarum valle tibi (luoties hoc mysterium reconobili

et Christi corpus accipis, toties

tuae

redemptionis'

opus

agis

et

particeps

omnium meritorum
tas etenim Christi

Christi efficeris. Cari-

nunquam minuiter

et

magnitudo propitiationis ejus uunqiiam Ideo nova semper mentis exhauritur. renovatione ad hoc disponere te debes, et magnum salutis mysterium attenta

maguum, Ita pensare. novum et jucuudum tibi videri debct, cum celebras aut missam audis, ac si eodem die Christus primum in uterum Virginis descendens homo factus esset, aut in cruce pendeus pro salute hominum
consideratione
pateretur et moreretur.

IV. 2.

CAPUT
Quod
ntile
sit

III.

saepe communicare.
Dlscipuli.

Vox

-tiicce, ego ad te venio, Domine, ut bene mihi sit ex munere tuo, et laetificer

m m
Jm

in

convivio sancto

Hy\

totum tu salus mea et redemptio, et debeo spes et fortitudo, decus et gloria. Laete

est

quod parasti in dulcedine tua pauperi Deus. Ecce in quod desiderare possura
tuo,
,

tifica ergo hodie

animam
te

servi

tui,

quoniam ad

te,
i.

Domine
Desidero
,

Jesu,

animam
te

m eam
ac

ev av

nunc devote
in

reverenter

suscipere
,

cupio

quatenus cum meara inducere Zachaeo merear a te benedici ac iuter

domum
filios

Abrahae computari.
,

Anima mea
cor

Corpus tuum concupiscit tecum uniri desiderat.

Ps. 57. 11.
5, 4.

meuui

1.

IV.

:(.

2.

Trade

te

mihi
et

et

sufficit;

nam
Sine

praeter te niilla consolatio valet.

te

esse

nequeo

sine visitatione tua

vivere non valeo.

Ideoque oportet

me

frequenter ad te accedere et in remedium

salutis

meae

recipere,

ne forte deficiam

in via, si fuero coelesti fraudatus alinionia.

Sic enim tu, misericordissime Jesu,

praedicans populis et varios curans lan-

guores,

aliquando

dixisti:

Nolo eos

dimitterejejunosindomumsuam,
ne deficiant in via. Age igitur hoc modo mecum qui te pro fidelium con,

sohitione
es
te

in

Sacramento
refectio

reliquisti.

Tu
qui

enim suavis

animae

et

erit

digne manducaverit, particeps et heres aeternae gloriae. Necessarium quiest

,

dem mihi
pecco
,

qui

tam saepe labor

,

et

tam

cito

torpesco et deficio

ut

per frequentes oratioues et coufessiones

ac sacram Corporis tui perceptionem me renovem, mundem et accendam, ne forte

diutius

abstinendo

sancto

proposito

defluam

mmm0M

2.

Matth. lo, 32.

IV. 3.

.'i .

nis

P r n oniiii ad nialuni
i

un
al)

se

us ho

aclolescentia
(livina

siia, et nisi succurrat

uiediciua,
Retraliit
,

labitur

liouio

niox ad pejora.

cYgo sancta Counuunio a nialo

fortat in bono.

et

cou-

Si eniui niodo taui saepe et tepidus,

uegligens

sum

quando conisi

uiunico aut celebro, quid fieret,

laiu

niede-

uon sunierem et tam grande juvauien nou quaererem ? Et licet ouini die nou siui aptus nec ad celelManduni beue di.sdabo tamen o]eraui cougrui.s positus
,

tcuiporibus

divina

pcrcipere

luysteria,

ac

tautae

gratiae participeni

me

]rae-

l>ere.
lis

Xam

haec est una priucipalis fide,

animae consolatio

quamdiu peregri,

uatur a te in mortali corpore

ut saepius

uiemor Dei sui dilectum suscipiat mente. mira circa nos 4.

diguatio,

suum devota
^

tuae

iietatis

tu, Domine Deus, creator omuium spirituum, ad pauperculam dignaris venire animam, et cum

quod

et vivificator

tota

diviuitate tua

ac
I

liumanitate ejus

impinguare esuriem
beata anima
:!.
,

(luae

U telix mcns et tc Dominum Deura

Opn.

S,

-21.

IV. 3.

suum
tui

meretur

devote suscipere
suscipit

et

in
!

susceptione spirituali gaudio repleri

quani

Dominum, quam dilectum inducit liospitem quam jucundum recipit sociuni quam fidelem quam speciosum et acceptat amicuin
,

magnum

nobilem amplectitur sponsum, prae omnibus dilectis et super omnia desiderabilia

amandum

Sileant a facie tua

,

dulcis-

coelum et terra et sime dilecte meus omnis ornatus eorum, quoniam, quidquid laudis habent ac decoris, ex dignatione
tuae est largitatis
est numerus.
,

nec ad decorem tui

pervenient nominis, cujus sapientiae non

IV. 3.

Quod multa bona praestantnr devote

cautibns.

communi

Yox

Discipnli.

JLJomine

Deus

meus,
in

praeveni servum tuum

benedictionibus
nis

dulcedi-

ad tuuni magnificum Sacramentum digne ac devote merear

tuae
,

ut

accedere.

Excita

cor

i
\

meum
A'isita

in te, et a gravi torpore

exue me.

me

in salutari

tuo ad gustandam

k4

in spiritu suavitateni tuam, quae in hoc Sacramento tamquam in fonte plenarie latet. Illumina quoque oculos meos ad intuendum tantum mysterium, et ad cre-

dendum

illud indubitata fide

me

robora.

Est enim oporatio tua, non humana potentia, tua sacra institutio,

non hominis
per
se

adinventio.
ct

Non enim ad haec capienda

aliquis

intelligenda

idoneus

M ^^0
1
'

reperitur,

quae angelicam etiam

subtili-

'"

"1

IV. 4.

tatem transcendunt. Quid ergo ego pecde tam cator indignus, terra et cinis
,

alto

sacramento potero

invcstigare

et

capere ?
2. Domine, in simplicitatc cordis mei, bona et firma fide et in tua visione

in

te cum spe ac reverentia accedo, et vere credo, quia tu praesens es hic in

ad

Sacraraento,

Deus

et

homo.

Vis ergo,
tibi in

ut te suscipiam et
ritate

me ipsum

ca-

uniam.

Unde tuam precor clemenad hoc imploro mihi

de nuUa aliena
intromittam.

tiam et specialem
et

donari gratiam, ut totus in te liquefiam

amore

pereffluara, atque

consolatione

amplius

me

Est enira hoc altissiraum et dignissimum Sacramentum salus animae et corporis, medicina ouinis spiritualis hmguoris, in

quo

vitia

mea

curantur, passiones

fre-

nantur, tentationes vincuntur aut rainuuntur, gratia major infunditur, virtus

incepta augetur, firmatur fides, spes rohoratur et caritas ignescit ac dilatatur.

3. Multa namque boiia largitus es, et adhuc saepius largiris in Sacramento di-

lectis tuis

nieus, susceptor aniraae nieae,

devote comraunicantibus, Deus reparator

i^'^^^^
IV. 4.

^y^rj^-^yi^f^^r
infirinitatis liunianae et tutiu.s

dator cun-

olationis

internac.

Nani

multani ipsis
tribula-

consoiationeni
tioues

advcrsus varias
et

infundis,

dc inio
j^iatia
(jui

dcjectionis
erif;i.-<,

propriac ad sjjem tuae protcctiouis

atijuc

^^J

nova quadani

eos intus rcanxii iiriniuni

crca.s et illustras,

ut,

ct sinc affectione sc ante

Connnunioncin

senscrant,

postea

relecti

coclcsti in melius se

cibo potuquc mutatos inveniant.

Quod

idcirco
,

cum
ut

electis tuis ita dispen-

santcr agis

veraciter

agnoscant
niliil

ct

patcnter expcriantur,
metipsis
liabcant,

quam
:

ex se-

gratiae ex tc

et quid bonitatis ac consequantur qiua ex se-

C-^i

nietipsis frij^idi, duri

et indevoti,
et

ex

te

auteni fcrventcs,

alacres

devoti

esse

mercntur.
tatis

Quis enim ad foutem suavi-

liuniilitcr

accedens

uon

modicum

suavitatis inde rcportat? aut quis juxta

copiosum ignem stans non parum caloris inde percipit? Et tu fons es semper plenus et superabundans, ignis jugiter ardens
ct

m
If

non licet liaurirc dc plcnitudinc fontis ncc usquc ad satietatem potarc, apponam tanicn os meuni ad
si

nunquam 4. Undc

deficiens.
niilu

l1
*^
IV.
t.

'iinmiiiij

!^!
kiL

foramen coelestis fistulae, ut saltera mo(licam iiulc guttulam capiam ad refociilaudam sitim raeam, ut non penitus exarescam. Et si necdum totus coelestis et tara igiiitus ut Clierubim et Seraphim esse possum, conabor tamen devotioni
insistere et cor

Hii

meum
vivifici

i^raeparare, ut vel

modicam
niili

divini incendii

flammam ex
Sacramenti

liu-

sumptione

con-

quiraiu. Quidquid autem milii deest, Jesu bone, Salvator sanctissime, tu pro

mc
ad

supple benig-ne ac gratiose, qui omnes

te

dignatus es vocare, dicens

e

nite ad
on era
5.
t
i

Veme omnes, qui laboratis et

:

es

s,

go

r e fi c

am vo

s.

Ego
,

quideni laboro in sudore vulmultis

tus mei, dolore cordis torqueor, peccatis

oneror
)ualis

tentationibus inquietor

passionibus iraplicor et prenior, et

non

est qui adjuvet,

non

est qui liberet

et salvuin faciat, nisi tu,

Doiniue Deus.

Salvator mcus, cui committo rae et omnia

nica,

ut

me

custodias

et

perducas

in

vitara aeternam.
et

Suscipe
tui,

me

in

laudem

gloriam nominis

qui Corj^us tuuui

Y\\i
r

>

/J

et Saiifijuinem

in

cibnm

ct

parasti

praesta, Doniine

potum mihi Deus salutaris

mysterii

meus,

ut

cum

frequentatione

tui crescat nieae devotionis affectus.

CAPUT
De

V.

dignitate Sacramenti et statn sacerdotali.

Vox

Dilefti.

m\

Si

haberes

angelicani

puritatem et sancti
tem,

Jo-

annis Baptistae sanctita-

non esses dignus hocSacramentum accipere nec tractare. Non enim

hoc meritis debetur honiinum, quod
Christi

homo

consecret et tractet

Sacramentum, et sumat in cibuni panem Angeiorum. Grande mysterium

et

magna dignitas sacerdotum, quibus datum est, quod Angelis non est concessum. Soli namque sacerdotos rite in
ecclesia ordinati potestatem habent celo-

brandi

consecrandi. et Corpus Christi Sacerdos (juidem niinister est Dei, utons

verbo Dei perjussionem

Dei; Deus autem
ctor
et
invisibilis

et institutionem

M\

ibi principalis est

an-

operator, cni

subest

omne quod
jusserit.
2.

voluerit, et paret

omne quod

Plus ergo credere debes Deo omniproprio

sensui

potenti in hoc excellentissimo Sacramento,

quam

aut

alicui

signo

visibili.

Ideoque cum timore et reverentia ad hoc opus est accedendum. Attende igitur et vide, cujus ministerium
tibi traditura est

episcopi.

per impositionem manus Ecce, sacerdos factus es et ad celebrandum consecratus vide nunc, nt
:

-p^
fideliter et

devote in suo tempore Deo

sacrificium offeras, et tc ipsum irrepre-

hensibilem exhibeas.

Non

alleviasti

onus

tuum, sed arctiori jani alligatus es vinculo disciplinae, et ad niiijoreiii teneris perfectionem sanctitatis. Sacerdos omni-

bus virtutibus debet essc ornatus

et aliis

bonae vitae exemplum praebere. Ejns conversatio non cum popularibus et communibus hominum viis, sed cum Angciis
in coelo aut
;i.

cum

perfectis viris in terra.

Sacerdos sacris
vices
gerit, ut

vestibus

indutns

Christi

Deum

pro se et

IV.

:>.

])r(

oium i)opulo

,su])i)lu'iter

ot

liuuiihti-r

roj^et.

Ilabet ante se et retro dorainicae

crucis

Christi passioneni.

signum ad nieniorandam jugitcr Ante se crucem iu

Po.-^t

casula ])ortat, ut Christi vestigia diligeniusi)iciat et sequi ferventer studcat.

!se

cruce signatus

est,

ut adversa quae-

libet

ab

aliis

illata

clenienter

pro

Deo
pro-

toleret.

Ante

se

crucem
;

gerit, ut

pria peccata lugeat

etiani et sc

post se, ut alioruni

et peccatoreui

commissa per compassionem deHeat,

medium

inter

Deum

coustitutum esse

sciat,

uec ab orationc

et oblatione sancta torpescat,

douec gra-

tiam et misericordiam impetrare niereatur.

Quaudo sacerdos
Angelos
vivos
adjuvat,
et sese

celebrat,

Deuui
re-

honorat,
aedificat,

laetificat,

ecclesiaui

defunctis

quiem praestat,
participem

omnium bonorum

efficit.

IV.

:.,

CAPUT
Vox

VI.
Communionem,

Interrogatio de exercitio ante

I)is('i|iiili.

c,inn
teui

tuain

dignitateni,

Doniine, et nieaiu vilitapenso, valde contre-

niisco et in

me

ipso con-

tuudor.

Si

enim
fugio

nou
;

accedo,
si

vitam

et

indigne

me

ingessero,

ofifensam

incurro.

Quid
et

ergo

faciam,

Deus meus,

auxiliator

consiliator iu

neeessitatibus ?

propoue 2. Tu doce uie vj;uu rectam breve aliquod eKercitium sacrae ComuiuUtile est enim scire, nioni congruum.
;

qualiter scilicet devote ac revereuter

tilii

praeparare

debeam cor meum, ad recipiendum salubriter tuum Sacramentum, seu etiam celebrandum tam maguum et

]V.

(i

CAPUT
De
discussione

VII.
et

propriae

conscientiae

emenda-

tionis proposito.

Vox

Dilccti.

8,uper omnia
nia huniilitate

cuui suni-

cordis

et

supplici

reverentia,
et

cum
tL''ti

plena

fide

pia inteu-

tione liouoris Dei, ad hoc

Sacramentum

celebranet

duui, tractandum

su-

meudum
tem.

oportet Dei accedere sacerdo-

>&4

Diligeuter

examina

conscientiam

tuam, et pro posse tuo vera contritioue

et

humili

coufessione
ita

eam

munda

et

clarifica,

ut

nil

grave

habeas aut

/^

quod te remordeat et liberura accessum impediat. Habeas displicentiam omniiim peccatorum tuorum iu generali, et pro quotidianis excessibus magis in Et si tempus si)ociaii doleas et gemas.
scias,

n
^.

patitur.
(onfitere
2.

Deo

in

secreto

cordis

cunctas

passiouum tuarum miserias. Ingemisce et doie, quod adhuc

ita

i^
:Ji>S

canialis sis et nnnulanus

ficatus

tara

immorti-

a passionibus,

tam pleuus con-

cupiscentiarum motibus, tara incustoditus in sensibus exterioribus, tam saepe

multis vanis pliantasiis implicatus,

tam

tam negligens adinteriora; tara levis ad risum tani durus ad tietum et dissolutionem tam promptus ad laet compunctionem xiora et carnis connnoda, tam segnis ad tam curiosus ad rigorem et fervorem nova audienda et pulcln-a intuenda, tam remissus ad humilia et abjecta amplectenda tam cupidus ad raulta habenda, tam parcus ad dandum, tam tenax ad

multum

inclinatus ad exteriora,.

retinendum

tara

inconsideratus

in

lo-

quendo, tara incontinens ad tacenduni tam incompositus in moribus, tam importunus in actibus tam elifusus super
;

cibum, tam surdus ad Dei verbum tam velox ad quietem, tam tardus ad labo:

rem

lentus ad

tam vigilans ad fabiUas, tam somnotam festinus vigilias sacras ad finera, tam vagus ad attendendum tam negligens in horis persolvendis, tam
; ;

tepidus

in

celebrando
;

tam

aridus

in
taiii

connnunicando

tam

cito distractus,

liiro

plenc

tibi

collectiis

tani

sul^ito

couiinotus ad inini, tani

rius disi)licentiani
;

tani

ad altejjronus ad judifacilis
;

candum, tam rigidus ad arj^uendurn tain laetus ad prospera, tam debilis ia adversis; tam saepe multa bona propoaeus, tam modicum ad efFectum perduceas.
:i.

Ilis

et

aliis

defectibus
displicentia

tuis

cum
fir-

dolore

et

magna

propriae

intirmitatis

confessis

ac deploratis,

nium statue propositum semper emeudandi vitam tuam et in melius proficiendi. Deinde cum pleoa resig-natioue et integra voluntate otfer te ipsum in honorem nominis mei in ara cordis tui hocct et

h)caustum perpetuuni, corpus tuum scilianimam mihi fideliter conunittendo, quatenus sic dignc merearis

ad

offeet

rendum

Deo

sacrificium

accedere,

.Sacramentum
suscipere.
4

Corporis

mei

salubriter

est enim oblatio dignior et major pro peccatis diluendis, quam se ipsum pure et integre cum oblatione Corporis Christi in Missa et ia Communione Deo offerre. Si fecerit homo, quod in se est, et vere poenituerit, quosatisfactio

Non

IV.

7.

tiesciuuquo pro venia et gratia ad

accesserit:

me

Vivo ego,

dici

Dominus,

qui uolo

mortem peccatoris, sed

magis ut convertatur et vivat, qupniam peccatorum suorum non recordabor amplius, sed cuncta sibi
indulta erunt.

CAPUT
De

VIII.
et propria

X'M

oblatione Christi in cruce,

resignatione.

Vox

Dilecti.

Siicut

ego me ipsum

expansis in cruce mani-

^
^

bus et nudo corpore pro

peccatis
tuis

Deo

Patri
niliil

sponte obtuli. ita ut

in

me remaneret, quin
in sacriticium divi:

totum

nae placationis transiret

ita

debes et tu
oblationem
in

temetipsum

raihi voluntarie in

puram
4.

et

sanctam,

quotidie

Missa

Ezech.

:i;j,

11.

IV.

8.

fum omnibus
a te

viiibus

et affectibus

tuis.

(|uant<j intimius vales, offerre.

Quid magis

requiro,

quara ut te stucleas mihi

ex integro resignare?
te

Quidquid praeter ipsum das, nihil curo, quia non quaero (latum tuum, sed te. 2. Sicut non sufficeret tibi omnibus habitis praeter me, ita nec mihi placeri'
quidquid dederis,
accepta oblatio.
te

poterit,

non

obhito.

Offer te mihi, et da te totura

et
erit

pro Deo.

Ecce,

ego

me

totum obtuli Patri pro te, dedi etiam totum corpus meum et sanguiuem in cibum, ut totus tuus essem et tu meus permaneres. Si autem in te ipso steteris. nec sponte te ad voluntatem meam ob-

non est plena oblatio, nec integra nos unio. Igitur omnia opera tua praecedere debet spontanea tui ipsius
tuleris,
erit inter

in

manus Dei

obUitio,

si

libertatem conse-

qui vis et gratiam.

Ideo enim tam pauci

Esr

illuminati et liberi intus efficiuntur, quia

se ipsos ex toto abnegare nesciunt.

N s qu s ren un riaverit omnibus, quae possidet,

firma sententia

mea

2.

Lnc.

14,

:t;!.

IV.

*<.

3 12

non potest meus esse discipulus. Tu ergo, si optas meus esse discipulus,
oifer te

ipsum mihi cum omnibus

alfe-

ctibus tuis.

CAPUT
Quod nos
et et

IX.
debemiis
offerre

omEia nostra Deo

pro omnibus orare.

Vox

Discipiili.

Dcomine
sunt,

omnia
in coelo

tua
sunt

quae

et in terra.

Desidero

me

ipsum

tibi in

spontaneam

oblationem oiferre et tuus

perpetuo permanere. Domine, in simplicitate cor(lis

mei ofFero

me ipsum

tibi

liodie

in

servitium sempiternum, in obsequium et

in sacrificium laudis perpctuae.

Suscipe

me cum hac sancta oblatione tui pretiosi Corporis, quam tibi hodie in praesentia
Angelorum
olfero,

invisibiliter

assistentiura

ut sit pro

me

et

pro cuncto po-

pulo tuo in salutem.

IV. 9.

2.

Duniint', otfero tibi

onmia pcccata
te

et delicta
et

mea, quae coraiuisi coram

potui,

sanctis Angelis tuis a die,

mura peccare
lianc

usque
altari

quo priad horam

ut tu

super

placabili

tuo,

omnia pariter incendas

caritatis tuae,
et

et

comburas igne

deleas universas

ma-

culas peccatorum
tiani

raeorum, et conscicn-

meam

restituas mihi gratiam

ab omni dilecto emundes, et tuam, quara pec-

cando amisi, orania mihi plene induigen(b) et in osculum pacis me misericorditer

assumendo. .5. Quid possum agere pro peccatis
nieis, nisi humiliter

ea confiteudo et la-

uieutaudo et tuam propitiatiouera incessautcr deprecaudo?

Deprecor te, exaudi coram te, Deus meus. Omuia peccata mea raihi uiaxime

me

propitius, ubi adsto

displicent, noio ea

unquam ampHus
doleo et
paratus

per-

petrare;
(juauidiu

sed

pro eis

dolebo,

vixero,

poeuitentiam
zx,

agere ct pro posse satisfacere. Dimitte mihi, Deus, dimitte raihi peccata raea,

nomen sanctum tuum; salva animam meam, quara pretioso Sanguine

propter
tuo rederaisti.

Ecce, committo rae mi-

IV. y.

seiicordiae
tuis
:

age

tuara,

tuae, re.siguo me luanibTis mecum secundum bonitatem non secundum meam malitiam et

iniquitatem.
4. Offero etiam tibi omnia bona niea, quamvis valde pauca et imperfecta, ut tu ea emendes et sanctifices, ut ea grata liabeas et accepta tibi facias, et semper ad meliora traluis, nec non ad beatum ac laudabilem finem pigrum me et inutilem homuncionem perducas. 5. Offero quoque tibi omnia desideria devotorum, necessitates parentum, ami-

corum,
aliis

fratrum,

sororum,
et

omniumque
milii vel

carorum meoruni,
propter
et qui orationes

eorum, qui

amorem tuum
et Missas
dici

benefecerunt,

pro se suis-

que omnibus
sive
sibi

me

desideraverunt

et petierunt, sive in carne

adhuc vivant,

jam

saeculo defuncti sint, ut oranes

protectionera a

auxilium gratiae tuae, opera consopericulis,

^^

lationis,

libe-

rationera a poenis
ut

advenire sentiant, et
tibi

ab oranibus malis erepti gratias

6.

magnificas laeti persolvant.

Offero etiam tibi preces et hostias
illis

placationis, pro

specialiter, qui

nie

lY.

-.1.

fm
in aliquo

laesenint, contristaverunt, aut

vituperaveriint, vel aliquod

damnum
his

vel

sravamen
omnibus,

intulerunt;

pro

quoque

quos

alJquando

contristavi,

conturbavi, gravavi et scandalizavi, verbis

vel tactis, scienter vel ignoranter, ut no-

bis

omniluis

pariter

indulgeas

peccata
suspi-

iiostra et

mutuas oifensiones. Aufer, Donostris

miue, a cordibus
,

omuem

indignationera, iram et discrecionem patiouem et quidquid potest caritatera

,

m
11

laedere et fraternara dilectionem minuere.

Miserere,

miserere,

Domine

raisericorin-

diam tuam posceutibus, da gratiam

(ligentibus, et fac

nos tales existere, ut

Wi

simns digni gratia tua perfrui et ad vitam proficiamus aeternara. Araen.

IV. 9.

CAPUT
Quod sacra Communio de
facili

X.
non
est relinquendai

Vox

Dili't!.

F,, equentcr
tiae

recurren-

duni est ad fonteni graet

divinae
totius

niiseri-

cordiae, ad fonteni bonitatis et

puritatis,

quatenus
j

passionibus

tuis et vitiis curari vale-

as

et

contru universas

tentationes

et

fallacias diaboli fortior atque vigilantior

effici

WUT^

merearis.

Inimicus sciens, fructum

in sacra

et reniedium

maximum

Commu-

nione positum, omni raodo et occasione

nititur fideles et devotos, quantuni prae-

valet, retrahere et impedire.

1.

Cum enim quidam

sacrae
,

Commu-

nioni se ajjtare disponunt

pejores sata-

nae immissiones et illusiones patiuntur.

Ipse

nequam
inter

spiritus, ut iu
filios

Job

scribitur,
illos

venit

Dei

ut

solita

nequitia sua perturbct, aut timidos nimi-

um

reddat et perplexos, quatenus

affe-

Te..

ctiim eoruiii iiiiimat vel

aiiferat,
.si

fideiii

imyiignando
accedant.

forte

automninoComiuuiiionem

reliuquaut,

aut
est

cum

tepore

Sed
bet

nou

quid((uam
et
liorridis,

curandum
,

de

versutiis et i)hauta.sii.s illius

turitibus

quantumli-

sed

cuucta
retoret
et

pliantasmata in caput ejus sunt

quenda.
deridendus

Contemnendus
,

est

miser

nec propter insultus ejus

, ,

commotiones
'.'>.

quas suscitat sacra est omitteuda Comraunio. Saepe etiam impedit nimia sollicitudo pro lievotioue liabenda, et anxietas

quaedain de confossione facienda. Age secundum consilium sapientum, et depone

anxietatem et scrupulum, quia gratia Dei impedit et devotionem mentis destruit.
Propter aliquam

parvam

tribulationem

vel gravitatem sacrain ne dimittas

,

Com-

m m

muuionem sed vade citius confiteri et omnes oifensiones aliis libenter indulge.
Si

vero tu

aliquera
,

otiendisti
et

veniaui
libenter

humiliter

deprecare
tibi.

Deus

iudulgebit
4.

Quid prodest diu tardare coufessiouem aut sacrain dittorre Comuiunionem? Expurga te (iiiam priiuum, cxspue

velociter

venenum, festina accipere rciuesenties

Si

dium

et

melius

quam

si

cliu

distuleris.
tuleris,

hodie propter istud dis-

cras forsitan aliud niajus eveniet,

et sic diu posses a et

magis

ineptus

Conimunione impediri Quanto citius iieri.

importat diu anxiari
trausire
se
,

vales, a praesenti gravitate et inertia te

excutias, quia

niliil

diu

cum
:

tribulatione

et

ob
se-

quotidiana obstacula
questrare

a divinis

imo plurimum nocet diu Comet gravem torProh dolor l)orem consuevit inducere. quidani tepedi et dissoluti moras confi-

muniouem protelare? nam

tendi libenter accipiunt, et

Comnumionem
,

al

sacram idcirco differre cupiunt ne ad majorem sui custodiam se dare teneautur.

5.

lleu

quam modicam
,

caritatem et
qui sacrani
I

(lebilem

devotionem liabent
tani faciliter

Communionem
Quani
felix ille

postponuut et Deo acceptus habetur,

tali
,

qui sic vivit et in

puritate conscien-

tiam suam custodit

esset,
ei

ut etiam omni die

et

communicare paratus
si
!

bene affectatus
nota
agere

liceret

et sine

posset
litntis

Si quis

interdum abstinet humilegitima

gratia

aut

impediente

N..

causa

laudaiulus est

rte

revcrentia.

Si

autem torpor obrepserit, se ipsum excitare debet et facere, quod in se est: et Doniinus aderit desiderio suo pro bona
voluutate
ti.
.

quani speiialiter respicit.

Cum

vero legitime praepeditus

est.

habebit
\3'.:

seni])er

bonam voiuntatem
,

et

piam iutentionem communicandi et sic non carebit fructu Sacraraenti. Potesr enim quilibet devotus orani die et omni hora ad spiritualem Christi communio-

uem
dere.

salubriter et sine prohibitione accecertis

u>e5

Et tamen tempore Corpus

bet suscipere
et

diebus

et statuto
cuiii

sui

Iledemptoris

atiectuosa reverentia sacramentaliter de,

raagis

laudem Dei
toties

et

lionorem praetendere, quara suam consohitiouom quaerere.

Nam

mvstice

communicat

et invisibiliter reticitur,

ties incaruationis Christi

quomysterium paset in

sionemque devote
ejus accenditur.
7.

recolit

amorein
nisi

Qui

aliter se

non praeparat
erit.

iustante
iA.

festo vei

consuetudine conipelBcatus.
oftert.

leute

saepius

imparatus
in

holocaustum quoties celebrat aut communicat.

qui
se

Domino

Non

]V. 10.

sis

in

celebrando
,

nimis

prolixus

aut

festinus

sed
,

serva

bonuni

communem
vivis.
et

modiim eorum
debes
aliis

cum quibus

Non
tae-

generare

molestiam
et

dium, sed

communem

servare viam secun,

dum majorum
aliorum servire

institutionem
utilitati

potius

quam

propriae

devotioni vel alVectui.

C
Quod Corpus

APUT
et

XI.
scriptnra

Christi

sacra

maxime

sunt animae

fideli

necessaria,

Vox

Disoipuli.

\J

dulcissime

Domine
,

Jesu, (pianta est dulcedo

dcNotae
ubi

animae

tecum

epulantis in convivio tuol

ei non alius cibus manducandus proponitur

nisi

tu

unicus

dilectus

ejus,

super omnia dcsideria cordis ejus desidcrabilis. Et milii quidem dulce

toret

iii

iiniL-soiitiii

tiia

ex

intiiiio

affectu

Magdalena pedes tuos lacrymis irrigare. Sed ubi

lacrynias fundere, ct cuni pia
est liacc devotio? ubi lacryinaruin sancta-

rum copiosa

effiisio?

Certe in conspectu

tuo et sanctorum Anj^elorum tuorum cor

iueiim ardere deberet et ex gaudio flere.

llabeo

enim
,

praesentem
cultatum.
2.

Sacramento vere in te quamvis aliena specie oc-

Nam

in propria et divina claritate

te

conspicere oculi niei ferre non possent,

sed neque totus

mundus
meae

iu fulgore

glo-

riae majestatis tuae subsisteret.

In hoc
,

ergo
te

indjecillitati

consulis

quod

Habeo sub Sacramento abscondis. vere et adoro, quem Augeli adorant in

coelo, sed

ego adhuc iuterim in

fide,

illi

autem
tidei

in

specie et sine velamine.

Me

oportet contentum esse in luniine verae

,

et in ea

ambuiare,

donec aspiret
et

(lies

aeteruae

ciaritatis,

umbrae
cesiu

tigurarum iuclinentur.
sabit usus

Cuni autem

venerit, quod perfectum est,

Sacramentorum. quia beati

4,
1

2.

Cant.

2, 2.

fi.

Cor.

l:i.

10.

'mli

IV. 11.

fS^^^^^^^^^
gloria
coelesti

^^M
,

sacramentali.
in

non ogcnt nicilicamine Gaudent enira sine fine praesentia Dei, facie ad faciem gioriam
abyssi Dcitatis transformati gu-

cjus speculantes, et dc claritate in clari-

tatem
stant
fuit

Verbum Dci carncm factum

initio et

sicut

ab
'.\.

manet

in

aetcrnum.

Meniori liorum
fit

mirabiliuni

grave
spiri-

milii

taedium ctiam quodiibet

quamdiu Dominum meum apcrte in sua gloria non video, pro niliilo duco omne, quod in mundo contualc solatium, quia,
spicio et audio.

Testis es tu niihi, Deus,

quod nulla

res

me
,

potest consolari, nulla

nisi tu,

creatura quietare

Deus meus,
contemplari.

quem desidero
Sed non
hac
est

aeternaliter

hoc possibile durante rae in Idco oportet ut rae ponam ad magnain patientiam et me ipsum in omni dcsiderio tibi submittam.
mortalitate.
,

Nam
jam
tura
illi

et Sancti
in

tui,

Doraine,

qui tccimi
,

regno coelorum exultant

tuae

in fide

et patientia

magna, dura viverent, advenexspectabant.

illi

gioriae

Quod
spera-

crcdiderunt, ego crcdo; quod

,

verunt

ego spcro

qiio

illi

pervencrunt,
confido.

per gratiam tiiam

me venturum

:i2:i

Aiiibulabo intcrim in
tbrtatus Sanctorura.

fifle,

exempiis conlibros

Habebo etiam
et

sanctos
jitquc

pro

solatio

vitae

speculo,

super haec omnia sauctissimum Corpus tuum pro singulari remedio et

rcfugio.
4.

Duo nanique
iu

niihi necessaria

pcrmavita.

xime sentio
importabilis

hac

vita, sine

quibus mihi

foret

ista

raiserabilis

In carcere corporis hujus detentus

duoet

bus

me

egere

fateor,

cibo

scilicet

luniine.

Dedisti itaque mihi infirmo sauce

crum Corpus tuum ad refcctionem mentis

t,'t

corporis, et posuisti

na

bus meis verbum tuum.

pediSiue his
;

nam duobus bene vivere non possera verbura Dei lux animae meae, et Sacramcntum tuum panis vitae. Haec possunt hinc et inde etiam dici mcnsae duae
,

in

gazophylacio sanctae ecclesiae positae.

sacri
altaris
,

Una mensa est pauem sanctura

,

id est

habens Corpus Christi

,

pretiosum

altera est divinae legis

con-

tlnens doctrinam sanctara, erudiens fidera

rectam, et

firmiter

usque ad

interiora

4. Ps.

118,

lO.S.

velaminis,

nbi

sunt

sanct.i

sanctorum,
lux

perducens.
5.

Gratias

tibi

Doraine Jesu
doctrinae

lucis

aeternae,
,

pro
nobis

sacrae
tuos

mensa

quam

per

servos

Proplietas ct Apostolos aliosque doctores

ministrasti.
(Jratias
tibi
,

Creator

ac

Redemptor liominum, qui ad declarandam toti niundo caritatem tuam coenam parasti magnam, in qua non agnum typiciim, sed tiuim sanctissinunn Corpus et sanguinem
proposuisti

manducandum
salutari
,

laetificans

omnes

fideles

convivio saero
in

ct

calice

inebrians

deliciac paradisi, et

quo sunt onmes cpulantur nobiscum

feliciori.

Angeli sancti, sed suavitate

().

()

quam magnum
,

et lionorabilc est

ofiicium sacerdotum

Dominum

majcstatis verbis

quibus datum cst sacris con-

secrare, labiis benedicerc,

manibus tenere
!

ore proprio sumere et ceteris ministrare

(_)

quam nuiudae debent esse mauus ili.ie, quam jiurum os quam sanctum corpus, quam innnaculatum cor sacerdotis ad quem toiies ingreditur auctor puritatis Ex ore sacerdotis nihil nisi sanctum,
, , !

Wj^-^'"^^-^--^!^

^^^M

niiiil

nisi

honestum

ct utile

proceilere

Mg ^Wi^^
'''
""

^33 K^!
r
1

IV. 11.

(lebet

verbuni
Oculi

qui

tani

saepe Christi
pudici,
:

accipit Sacranientum.
7.
(jui

ejus

simplices

et

Corpus solent intueri manus purae et in coelum eievatae quae creatorem coeli et terrae solent contrectare.
Christi
,

Sacerdotibus specialiter in lege dicitur

Sancti estote, quoniam ego sanctus sura, Dominus Deus vester. 8. Adjuvet nos gratia tua.. omnipotens
Deus, ut, qui officium sacerdotalo suscepimus, digne ac devote tibi in omni

bona famulari uon possumus in tanta iunocentia vitae conversari ut debemus, concede nobis tamen digne fiere mala,
puritate
et

conscientia
si

valeamus.

Et

quae gessimus, et in spiritu humiiitatis ac bonae voluntatis proposito tibi ierventius de cetero deservire.
Levit.

7.

U,

41.

IV.

11

C A P U
Quod magiia
diligentia se

XII.
communicaturus

debet

Christo praepararei

Yox

Dilectl.

E.^o

siun puritatis auia-

tor et dator
etitatis
:

omnis sancor puruni

locus

ego

(|uaero, et ibi est

ic(|uietionis nicae.

luilii
Ll.
t(^

Para coenaculum grande stratum, et faciam apud

8i vis,
et

pascha cuni discipulis meis.

ut veniam

ad

te

apud

te

maneam,
et

expurga
munda
tum
;

vetus

fermentum,

cordis tui habitaculum.

Exclude
1 i

totum sacculum et

onmem
ji

vitiorum tumulo
t

sede tancpiam

s s cr s

in tecto, et cogita excessus

tuos

in

amaritudine animac tuae. Omnis nauKpie amans suo dilccto amatori optimum et i)ulcherrimum praeparat locum, quia in hoc
cognoscitur affcctus suscipientis dilectum.

1.

lCor.

5, 7.

P.s.

101, S.

IV. 12.

!r2'

2.

Scito tanien te non

hiiic

posse

satisfa-

cere

praeparationi ex luerito tuae

actionis, etiamsi per integrum

annum

te

praeparares et nihil aliud in mente haberes.

Sed ex sola pietate

et gratia

mea

ad mensam meam accedere, ac si mendicus ad prandium vocetur divitis, et iile nihil aliud habeat ad retribuendum beneficiis ejus, nisi se humiliando
permitteris
et ei regratiando.

est,

et

diligenter facito,
,

Fac ergo, quod in te non ex concuni

et atFectu accipe
tui

suetudine

non ex necessitate, sed

timore, reverentia
jtus dilecti

Domini Dei

Cordignantis ad
deest
veni,

te venire.
fieri,

Ego sum

qui vocavi, ego jussi

tibi
:

et suscipe
3.

ego supplebo quod me.

Cum

gratiani
,

devotionis

tribuo.

gratias

non quia dignus age Deo tuo Si non es, sed quia tui misertus sum. habes devotionem sed magis te aridum ingemisce et insiste orationi sentis
,

pulsa, nec desistas, donec merearis

micam

aut guttam

gratiae

salutaris
tui

accipere.

Tu mei

indiges,

non ego

indigeo

nec tu nie sanctificare venis, sed ego te sanctificare et meliorare venio. Tu veuis.

IV. \2.

ut ex ut

me

sanctificeris

et

mihi

uniaris,

novam gratiam
gratiani
,

recipias, et de

novo ad
orani

emendationem accendaris. Noli negligere

lianc

sed praepara

cum

diligentia

cor

tuum

et

introduc ad te

dilectum tuuni.
4.

Oportet autem

ut

non solum
sollicite

te

praepares ad devotiouem ante

Commuconser-

nionem, sed ut etiara te

ves in ea post Sacramenti perceptionem.

Nec minor custodia post

devota
praeparatio

exigitur

quam

])rius.

Nam bona

postmodum custodia optima iterum est praeparatio ad majorem gratiam consequendam.

Ex

eo quippe valde indisposi

situs quis redditur,

statira fuerit

nimis

effusus ad exteriora solatia.

lo({uio
,

Cave a multiet

maue

in

sccreto

fruere

Deo

tuo

ipsum enira liabes, quera totus Ego raundus tibi auferre non potest. sum, cui tc totum dare debes, ita ut jam ultra non in te, sed in me absque omni
;

sollicitudine vivas.

IV. 12.

.320

CAPUT
Quod
toto
in

xni.

corde

anima devota Christi nnionem

Sacramento affectare debeti

Vox

Discipnli.

Q.nis milii
et

det, Doniine,
te

ut inveniam

solum,

apeiiam

tibi

totum cor

meum,
jam
veat
vel

et fruar te, sicut

desiderat anima mea, ct

nie

nemo
tu

despiciat,

nec ulla creatura

respiciat
,

me momihi

sed

solus

loquaris, et ego tibi, sicut solet dilectus

ad dilectum loqui
convivari?
totus
creatis

et

amicus cum amico

Hoc
,

oro, hoc desidero, ut tibi

uuiar

rebus

sacram

cor meum ab omnibus abstraham magisque per Communionem ac frequentem

et

celebrationem coelestia et aeterna sapere discam. Ah, Domine Deus, quando ero

tccum totus unitus

totaliter oblitus?

et absorptus in rae et

meique
te,

Tu

ego iu

et

sic

nos

pariter

in

unum

manerc

concede.

IV. 13.

330

Vere tu es d i 1 e c t u s ni e u s e e in quo coinplacuit ctus e X miIibus aniniae meae habitare omnibus diebus Vere tu es pacificus meus, vitae suae. in quo pax sunima et requies vera, cxtra
2.
,

queni labor et dolor ct infinita miseria.

Vere tu es

I) e

us

ab

s c

o nd

et

consilium tuum non est

cum

impiis,

sed

cum humilibus quam suavis

sermo tuus. Domine, spiritus tuus, qui, ut dulcedinem tuam in filios demonstrares, pane suavissimo de coelo descenet simplicibus
est,

dente

est alia natio

dignaris. Vere non tam grandis, quae habeatdeos appr opinquan tes sibi, sicuttu, Deus noster, ades uniillos reficere

versis fidelibus tuis

quibus ob quotidiet

anum
3.

solatium et cor erigcndum in coe-

bim, te tribuis ad

edendum
alia

fruendum.
in-

Quac

est

enim

gens tam
aut

quae creatura sub coelo tani dilecta, ut anima devota, ad quam ingreditur Deus, ut paclyta, sicut i^lebs

Cliristiana?

scat

eam carne sua

,

gloriosa?

inetFabilis
,

gratia

o admirabilis

dignatio

amor

2.

Caiit. 5, 10. Isai. 45, 13.

Deut.

4, 7.

IV. 13.

331

iiumeusus homini singulariter impensus

Sed quid retribuam Domino pro gratia ista, pro caritate tam eximia? Non est aliud, quod gratius donare queam, quam
ut cor

meum Deo meo

coniungam.

totaliter

tribuam

ot intime

Tunc exuitabunt omnia interiora niea, cum perfecte fuerit unita Deo anima mea. Tunc dicet mihi
ego volo esse esse mecum Et ego respondebo illi Dignare, Doniine, nianere niecura, ego volo libeuHoc est totum desidetcr csse tecum.
Si tu
vis
,

teouni.

rium uieum, ut cor

meum

tibi sit

unitum.

IV. li.

332

CAPUT
De

XIV.
ardenti
desiderio

quorumdam devotoTum
Corpus

ad

Cliristi.

Vox

Discipuli.

O quam
'

iiiuguii
1

muli

ud o d u ud
s t

c e
,

(1

tuae, Duuiine
a bsc
t
i i

quam
t
i

s t

meu-

bu

Qiiaudo recor-

dor devotoruui aliquorum

ad Sacramentum
Uomiiie,

tuum,
et aflfe-

cum luaxima devotione

ctu accedentium, tunc saepius in

me

ipso

confundor et erubesco, quod ad altare

tuum ot sacrae Communionis mensam tam tepide et frigide accedo quod ita
,

aridus et sine affectione

cordis maneo,

quod non sum

te

totaliter
ita

Dco meo, nec

accensus coram vehementer attra-

ctus et affectus sicut niulti devoti fuerunt,

qui prae nimio desiderio

seusibili cordis

amore a

fletu se

Communionis et non potu-

1.

Ps. 30,

2(1.

IV.

u.

frmit
ris

((iiitincn',

t<tMl

(ne cordis et corjKi-

fontcm viviini meduUitus inhiabant, suara esuricm non valentcs aliter temperare nec satiare, nisi Corpus tuum cuni orani jucunditate et
pariter
te

ad

Deum

spirituali aviditate acccpissent.

2.

vcre ardens fides eorura

pro-

babile existens arguraentum sacrae praesentiae tuae

!

Isti

enim veraciter cogno-

scunt Dorainura suura in fractione panis,

quorum cor tam valide ardet in eis de Jcsu ambulante cura eis. Longe proh
,

dolor, est a

me

saepe

talis

atiectus

et

devotio

tam vcliemens amor

,

et ardor.

Esto mihi propitius Jesu bone, dulcis et concede pauperi mendico et benigne
,

tuo

vel

interdura

uiodicura de cordiali

aifectu amoris tui in

sentire, ut fides raea

sacra

Communione

magis convalescat,

spes in bonitate tua proficiat, et caritas semel perfecte accensa et coeleste manna
experta,
3.

nunquam

deficiat.

Potens est autem misericordia tua, etiam gratiam desideratara mihi praestare, et in spiritu ardoris, cura dies bcneme clementissime placiti tui venerit
,

visitare.

Etenim

licet

tanto

desiderio

IV.

1-1.

:!3l

ardeo, tamen de gratia tua

tam specialimn dcvotoniin tuoruui uon illius magni

desiderii

iniiammati

desiderium

iiabeo,

orans et desiderans,

omnium

talium fervi-

fieri

dorum amatorum tuorum participem me aceorum sancto consortioannumerari.

--^v

CAPUT
Vox

XV.
et

Quod gratia devotionis humilitate

abnegatione acquiritur.
Dilecti.

sui

ipsius

Q^i
operari,

\-/portet

te

devotionis

gratiam instanter quaerere,

desideranter petere,
fiducialiter

patienter et

cxspectare, gratanter re-

cipere, liumiliter conser-

vare

studiose

cum ea
su-

ac iJeo tempus et

modum

pernae visitationis,
mittere.

donec veuiat, coni-

llumiliare praecipue te debes,

cuui paruni aut nihil devotionis interius

sentis,

sed non nimium dejici nec in-

IV.

i:..

Dat sacjje Deiis in uno brevi nioniento, quod longo uegavit tenipore dat quandoque in fine, quod in
ordinnte contristari.
:

priucipio orationis distulit dare.

2.

8i

sejnper cito gratia daretur et

pro voto adesset, non esset infirmo honiini

beue

j)nrtabile.

Propterea in bona

spe et

liuniili

patientia

exspectanda est
vel etiaui

devotionis gratia.
tis

Tibi tanieu et pecea-

tuis iniputa, cuni

non datur

occulte tollitur. Modicuni quandoque est,

quod gratiam impedit et abscondit si modicum et non potius grande dici debeat, quod tantum bonuui proliiSed si lioc ipsum modicum vel bet.
;

tanien

grande anioveris

et perfecte viceris, erit

quod
'i.

petiisti.

Statim namque, ut te

Deo ex

toto"

corde tradideris, uec hoc vel illud pro

tuo libitu seu velle quaesieris, sed integre te in ipso posueris, uuitum te invenies et pacatum, quia uil ita tibi sapiet
et

placebit,

sicut

benephicitum diviuae
ergo
intentionem

voluntatis.

Quisquis

sursum ad Deum levaverit, seque ab omni inordinato amore

suam
seu

simplici

corde

displicentia

cujuslibet

rei

creatae

"Tm
IV. l.V

cvacuaverit, apti.ssiuius gnitiae percipi-

endae ac dignus devotionis munere erit. Dat enim Doniinus ibi benedictioneiu Et suam, ubi vasa vacua invenerit.
quanto perfectius intimis quis renuutiat, et magis sibi ipsi per contemptum sui
moritur, tanto gratia celerius venit, copiosius intrat et aitius liberum cor elevat.
4.

Tuuc videbit
e
t

et affluet, et

mirabitur
iu ipso, quia

di latabi tur
in

corejus
illo est,

manus Domini

cura

ct ipse se posuit totaliter

manu

ejus

usquc
d
i

in
t

saeculum.

Eccc
qui
,

sic
uaerit

ce

ho

mo

(]

beneDeum

uec in vanum accipit animam suam. Ilic in accipiendo sacram Eucharistian^ magnam
in

toto

corde

suo

promeretur divinae unionis gratiam, quia non resi)icit ad pro])riaui devotiouem consolationem, sed ad Dei gloriam et
et

honorem.
Ts.

1.

Isai.

c.n,

:>.

l'.s.

127, 4.

-i:!,

1.

teM
IV.

CAPUT
Quod

XVI.
aperire et ejus

necessitates nostras Christo

gratiam postulare debemus.

Vox

Discipuli.

Wa

\J

diilcissime

atque

amantissinie
sidcio suscipere,

Douiine,

quem nunc devote detu sois

et

infirmitatem

meam

necessitatem,
tior, in
\

quam pagravatus,

quantis malis et
inquiuatus.

itiis

jacco,

quam saepe sum

et

tcntatus,

turbatus

Pro

rcuiedio ^d te venio, pro consolatione ct

sublevamine

te

deprecor ad omnia scien:

tem loquor,
consolari
et

cui mauifesta sunt

omnia

in-

teriora mea, et qui solus potes meperfecte

adjuvare.

Tu

scis,

quibus
quaui

bonis indigeo

prae

omnibus.

et

pauper sum
2.

in virtutibus.

Ecce, sto ante te

refice

pauper

et

nu-

dus, gratiam postulans et raisericordiam

implorans

esurientem mendicum

tuuni, accende frigiditatoin

nienm

igne

IV.

10.

amoris

tui,

illiimina

caecitatem

meam

claritate

praesentiae tuae.

Verte mihi

omnia terrena in amaritudinem, omnia gravia et contraria in patientiam, omnia

infinia et creata in

contemptum

et obli-

vionem.
,

Erigc cor meuin ad te in coelum et nc dimittas me vagari super terram. Tu solus milii ex lioc jam dulcescas usque in saeculura, quia tu solus

amor meus et gaudium meum, dulcedo mea et totura bonum meum. 3. Utinam rae totaliter ex tua praesentia accendas, comburas et in te transcibus et potus meus,

mutes,

ut

vmus tccum

efficiar

spiritus

per gratiam

internae unionis et lique!

factioncm ardentis amoris

Ne
te

patiaris

me jejunum
sed operare
rabiliter.

et

aridum a

recedcre,

mecum

miscricorditer, sicut

saepius opcratus es

cum
,

.Sanctis tuis
si

mite

Quid miruui
ct in

totus

ex

ignescerem
tu sis ignis
deficiens,

me

ipso deficerem,

semper ardens et

cum nunquam
et

anior corda purificans

in-

tellectum iliuminans.'

IV. 16

'

/
.vfe

CAPUT
De
ardenti amore
et

XVII.
desiderio
snsci-

vehementi

piendi Christnm.

Vox

Disoipuli.

nim c,
et

suinraa

devotioue
cuiii

ardenti
cordis

amore,
afFectu

toto

et
te,

fervore

desidero
multi

Domine, suscipere, quem-

admodum
ct

Sancti
in

devotae

persouae

comnuuucandi)
tibi

te

desideraverunt,

qui

maxime

in

sanctitate vitae placu-

^/^ \

erunt et in ardcntissima devotione fue-

Dous meus, amor aeternus, totum bonum uieum, felicitas interminarunt.

bilis,

cupio te suscipere

cum vehemenunquam
illa

tissimo desiderio et dignissima reverentia

,

quam
Et

aliquis

Sanctorum

habuit et sentire potuit.

2.

licet

indignus

sum omnia
habere,

sentimenta
oifero
tibi

devotionis

tamen

totum cordis
illa

mei affectum,
iutlanunata

3i^V

ac

si

ouuiia

H-ratissima

m.
ik^i
:uo

Sed et quaecumque potest pia mens concipere et desiderare, haec omnia tibi cum summa
desideria solus haberem.

veneratione et intirao fervore praebeo et

offero.

Nihil

opto mihi reservare,

tibi

sed

me

et

omnia mea

sponte et liben-

tissime immolare.

creator
tali

meus

et

Domine Deus meus, redemptor meus, cum

aftectu, reverentia, laude et honore,

tali tali

cum cum

gratitudine, dignitate et amore,

fide, spe et puritate te affecto hodie suscipere, sicut te suscepit et de-

sideravit sanctissima mater tua, gloriosa

Virgo Maria,
liter

zanti sibi incaruationis

quando Angelo evangelimysterium humiEcce, anac devote respondit

:

Domini, fiat dum verbum tuum.

cilla
3.

milii

secun-

excellentissimus

Et sicut beatus praecursor tuus, Joanues Sanctorum

,

Baptista, in praesentia

tua

hietabimdus

exultavit in gaudio spiritus sancti,

dum

adhuc maternis clauderetur visceribus, et postmodum cernens inter homines Jesura

ambuhmtem, valde

se Iiumilians, devoto

341

fiiiii

affectu (licebat

Amicus

aiiteiu

sponsi,
j,^audio

qui stat et

gaudet
sic et

audit euni, propter vocem

et sacris

sponsi:
corde

ego magnis

de-

sideriis opto iuflammari

et tibi

ex toto

i'^-

mc ipsum
aflfectus,

praesentare.

Undc

et

omnium devotorum cordium

ardcutes

jubilationes.

mentales exccssus, ac

supernaturales illurainationes et coelicas

visiones tibi offero et exhibeo

bus virtutibus
tiira in

et laudibus,

cum omniab omni crea-

coelo et iu terra celebratis et cele-

liiandis, pro

omnibus mihi in oraomnibus digne hiuderis et in perpetuum glorificeris. 4. Accipe vota mea, Domine Deiis
et

me

tione commendatis, quatenus ab

meus,
ac

et

desideria

infinitae

laudationis

immensae benedictionis, quae tibi secundum multitudinem ineffabilis magnitudinis tuae jure debentur. Haec tibi
reddo et reddere desidero per singulos dies et moraenta teraporum, atque ad red-

Fl

dendum mecum tibi gratias et laudes

onines

coelestes spiritus et cunctos fideles tuos

precibus et affectibus invito et exoro.

3.

Joan.

:3,

20.

IV. 17.

342

.").

et

linf!;ucae,

Laudent tc univcrsi populi, tribus et sanctum ac raellifluum nocuin

suninia jubilatione
et

nien

tuum

ardenti devotione magnificent.

Et qui-

cumqu(^ reverenter ac devote altissimum Sacramcntum tuum cclebrant et plena

fide recipiunt,

gratiam et misericordiara
exorent.
iruibili

apud

te

invenire raereantur, et pro rae

suppliciter

peccatore
o))tata
titi

Curaque

devotione ac

unione po-

fuerint, et

bene consolati ac mirifice

refecti serint,

de

sacra niensa coelcsti absces-

mei pauperis recordari dignentur.

IV. 17.

;u:j

CAPUT
Quod homo non
sit

xvm.

curiosus scrutator Sacramenti,

sed humilis imitator Christi, suhdendo sensum

suum sacrae

m m
%::

fidei.

Vox IHkcti.

Lyav( endum
curiosa
et

est

tibi

imitili

per-

scrutatione hujus profun(lissimi

Sacraraeuti

si

m aj
Plus

e s

is

uon vis in dubitationis profundum subraergi. Q u i sc ru tato r es t o p p r i m e t u r a g o r i a.

i

valet

Deus

operari

quam bomo
semper

intelligere potest.

Tolerabilis est pia et

lunuilis inquisitio veritatis. parata

doceri

et

per sanas Patrum sententias

studens ambulare.
2. Beata simplicitas quae difficiles quaestionum reiinquit vias et plana ac finiia pergit semita mandatorum Dei. Multi devotionem perdiderunt, dum alti, ,

\\[h

IV. 18.

ora scmtari voluerunt.

gitur et sincera vita,

Fides a te exi-

m
^^-r

non altitudo intellectus neque profunditas mysteriorum Dei. Si non intelligis nec capis quae
,

quomodo compreliendes, quae supra te sunt? Subde te Deo et humilia sensum tuum fidei et dabitur
infni te

sunt,

tibi

scientiae

lumen

prout

tibi

fuerit

utile
3.

ac necessarium.

Quidam
,

graviter tentantur de fide

,

et

Sacraraento

sed non est hoc

ipsis

imputandura
tuis,

sed potius inimico.

Noli

curare, noli disputare

cum

cogitationibus

nec ad immissas a diabolo dubita-

tiones responde,

sed crede verbis Dei, crede Sanctis ejus et Prophetis, et fugiet

a
te

nequam

inimicus.

Saepe multum

prodest, quod talia sustinet Dei servus.

Nam

infideles et peccatores
;

non

tentat,

quos secure jam possidet fideles autera devotos variis modis tentat et vexat.
4.

Perge ergo cum

,

siraplici et

indu-

bitata fide

et

cura

supplici reverentia

ad

intelligere

Sacramentum accede, et quidquid non vales, Deo omnipotenti secure comraitte. Non fallit te Deus fallitur, qui sibi ipsi nimium credit.

lY. is.

Giartitur
se

Deus cum simplicibus

revelat

liumilibus,

dat intellectum parvulis,

aperit sensiim puris mentibus, et abscondit

gratiam curiosis et superbis.

falli

Katio
,

liumana debilis est et

potest

fides

autem vera falli non potest. 5. Omnis ratio et naturalis investigatio fidem sequi debet, non praecedere nec infringere. Nam fides et amor ibi maxime praecellunt, et occultis modis in
hoc sauctissimo et superexcellentissimo

Sacramento operantur.
et

Deus aetenius immeusus infinitaeque poteutiae facit

et

magna
terra
,

inscrutabilia
est

in

coelo

et

in

nec
ejus.

investigatio

mirabilium

operum

Si talia essent opera Dei, ut

facile ab

humana

ratione caperentur, nou

essent mirubilia nec ineffabilia dicenda.

IV. i^.

C<*2L<

C-^5

CS^ 31

L
<

Ot
<. s:

<

L :

< C<1 cs c^_ cs CSL ^^

<
<^

^
<-

c:

c^
< c

CiC

'

t
C
T k^
tL
c:

i. cs.

t c:
:

C . s. CX CJC oc

C c
r
C

oc
CiC

ot

O!:

c
,.

*:.

C< ot CK
<3C

os OC oc
< <

c<
c

<

^_

csr

(c

(j^

Cr

Qc'

,^
:
:

u c:< -c

<

<jc

c<
CMC
<3<:

< i

<<tr _ cc /nir
c

<:*

(C
(c
<

oc:
ciic

<:<

r<:

cr
c

cc

c<*:

<c

< <

!_,<.-

University of Toronto
tuO

CQ

Library

05

LO -p H
H
0)

H -P
to

x:
1

ro

o
d o
C.3

Q)

H O, H s -P

<D

DO NOT REMOVE THE CARD FROM

THIS

i2

^
W
ej

-P H

^
E-t
1 1

e O

Q)

POCKET
Acme
Library Card Pocket
Pat. "Ref. Index

Under

FUe"

Made by LIBRARY BUREAU

E-i

Qi

<

rt/
<Cf.

<

cs '