Rola ZSSR i USA jako supermocarstw powojennego wiata

Ju w trakcie drugiej wojny wiatowej, gdy paostwa koalicji antyhitlerowskiej zbliay si do

ostatecznego zwycistwa, sojusz zacz si kruszyd i rozpadad. Kade z paostw eliminowao kolejne
jednostki nazistw, jednak jednoczenie chcc jak najwicej zagrabid dla siebie. Gwnym celem
wojsk alianckich byli niemieccy naukowcy i inynierowie, ktrzy w trakcie wojny tworzyli tak
znakomite konstrukcje, o ktrych dowdcy paostw sprzymierzonych mogli tylko pomarzyd.
Najwikszym powodzeniem cieszya si ekipa konstruktorw rakiet typu V z Wernerem von
Braunem na czele. Rwnie niemieccy konstruktorzy wozw pancernych byli cennym upem dla
dowdcw paostw sprzymierzonych, midzy innymi: Ferdynand Porsche, ktry by przetrzymywany
przez Francuzw i zachcany do wsppracy. Amerykanie w trakcie II wojny wiatowej stworzyli
operacj pod kryptonimem Paperclip (spinacz), ktra miaa na celu przerzucenie czoowych
niemieckich naukowcw do USA. Byli to midzy innymi: wspomniany ju wczeniej Wener von Braun,
ale rwnie Bernhard Tessmann (ekspert w dziedzinie silnikw odrzutowych), Kurt Blome (wybitny
lekarz w dziedzinie mikrobiologii), Alexander Martin Lippisch (znawca aerodynamiki, twrca
samolotw z napdem odrzutowym), Hans von Ohain (twrca silnika odrzutowego), Hubertus
Strughold (wybitny lekarz, bada wpyw aerodynamiki na czowieka). To tylko najwaniejsze osoby,
ktre znalazy si w USA, a pniej pracoway dla tego paostwa. Rwnie ZSRR chciao pozyskad
wielkich naukowcw miedzy innymi: Helmut Groettrup, ktry w pniejszym okresie wsppracowa
z Siergiejem Korolowem w ramach rosyjskiego programu kosmicznego.
ZSRR i USA rywalizoway w wielu dziedzinach. Najwaniejsza z nich to chyba podbj kosmosu.
Ja uwaam to za najbardziej prestiow rywalizacj obu krajw, ktra przyczynia si do ogromnego
postpu technicznego. Kady kraj wydawa miliony na badania i tworzenie nowych technologii.
Przywdcy obu paostw doskonale wiedzieli, e ten, kto dokona przeomu bdzie postrzegany, jako
wielki. Rosjanie byli w trakcie podboju kosmosu cigle na prowadzeniu, jednak dali sobie wydrzed
pierwsze miejsce pod koniec rywalizacji. ZSRR, jako pierwsze paostwo umiecio na orbicie
sztucznego satelit. By to Sputnik I, ktry zosta wyniesiony 4.10.1957 roku. Rwnie Rosjanin by
pierwszym czowiekiem w kosmosie, Jurij Gagarin odby swoj podr na pokadzie rakiety Wostok I,
12.04.1961 roku. Aleksiej Leonow, jako pierwszy czowiek na wiecie odby spacer kosmiczny.
Wydarzenie to miao miejsce 18.03.1965 roku. Po raz kolejny ZSRR wyprzedzio USA w wycigu o
podbj kosmosu. Rwnie Zwizek Radziecki, jako pierwszy wykona udane ldowanie sondy na
planecie innej ni Ziemia. Wydarzenie to miao miejsce 1.03.1966 roku. Ale co z tego skoro wielkie i
potne ZSRR nie umiao utrzymad swojej przewagi do kooca. Ostatecznie przegrali rywalizacj ze
Stanami Zjednoczonymi, poniewa to czonkowie lotu Apollo 11 wyldowali na Ksiycu 20.07.1969
roku. Mao, kto wtedy pamita o poprzednich sukcesach rosyjskich naukowcw skoro przegrali
ostatni, a zarazem najwaniejsz bitw i w konsekwencji ponieli porak pomimo wczeniejszych
zwycistw. Wedug danych moment ldowania na Ksiycu ogldao 600 milionw ludzi na caym
wiecie, co oznacza, e to zdarzenie widziao okoo 17% cakowitej ludnoci wiata. Warto jednak
zauwayd, e rakieta zostaa wyniesiona przez konstrukcj Wernera von Brauna, Saturn V. To
pokazuje jak wielki udzia mieli niemieccy naukowcy w badaniach prowadzonych po zakooczeniu II
wojny wiatowej.
Nastpnym przykadem napid na linii Moskwa Waszyngton w mojej opinii s rnorakie
konflikty zbrojne, w ktrych powysze paostwa wziy czynny udzia i najczciej walczyy po
przeciwnych stronach teje wojny. Wszyscy znaj tak zwany konflikt kubaoski. Kade z paostw chciao
pokazad swoj potg a jednoczenie mied moliwod natychmiastowego ataku na przeciwnika w
razie ataku z jego strony. W tej sytuacji w latach 1959 1960 na terytorium Woch, Wielkiej Brytanii i
Turcji Amerykanie rozmiecili swoje rakiety redniego zasigu, mogce dolecied do Zwizku
Radzieckiego. Rewolucja na Kubie (1958) wywoana przez Fidela Castro wprowadzia system
komunistyczny w tym kraju oraz nastpio zdecydowane ocieplenie na linii Kuba ZSRR, a co za tym
idzie zerwanie traktatw z USA. W 1962 roku odbya si rozmowa w Moskwie, w trackie, ktrej
najprawdopodobniej zadecydowano o umieszczeniu sowieckich rakiet na Kubie. W sierpniu 1962 po
umieszczeniu rakiet przez ZSRR, USA dokonao blokady morskiej. Ostatecznie Nikita Chruszczow
musia ustpid i 28.10.1962 roku zadecydowa o demontau wyrzutni rakietowych na Kubie. W
zamian za to Amerykanie udzielili gwarancji nieagresji na Kub oraz obiecali wycofad rakiety z Turcji.
Po tym zdarzeniu mona jednoznacznie stwierdzid, e sowiecki przywdca by cakowicie
nieobliczalny, co przyznali nawet jego najblisi wsppracownicy. Ostatecznie Chruszczow zosta
odsunity od wadzy w 1964 roku a jego nastpca Breniew ju nie prowadzi a tak radykalnej
polityki i wojny z USA.
Nastpnym punktem, na ktry chc zwrcid uwag jest walka o wpywy na wiecie. USA oraz
ZSRR chciao przekonad do siebie jak najwicej paostw na wiecie, poprzez zawizywanie rnorakich
paktw i sojuszy. Pierwszy krok w tym celu wykonali Amerykanie, ktrzy 24.09.1949 roku powoali do
ycia NATO. W skad tego paktu weszy USA, Kanada oraz wiele paostw Europy Zachodniej Z drugiej
strony 15.05.1955 roku w Warszawie za spraw ZSRR zosta podpisany tak zwany Ukad Warszawski,
ktry zrzesza wszystkie paostwa socjalistyczne w Europie pod przewodnictwem ZSRR. Oba kraje tymi
dziaaniami chciay przekonad do siebie jak najwiksz czd wiata, gwarantujc im pomoc w razie
ataku drugiej strony. Oprcz zawierania umw i paktw midzynarodowych paostwa prboway
kupid wpywy. Po zakooczeniu II wojny wiatowej Georg Marshall zaproponowa w 1947 roku
wprowadzenie dla Europy Zachodniej planu pomocy finansowej na odbudow wojennych zniszczeo.
Na pewno jest to dobre dziaanie, jeeli chodzi o moliwod odbudowy paostw i ich powrt do
dziaania sprzed 1939 roku, ale z drugiej strony dochodzi do uzalenienia tyche krajw od USA. Z
drugiej strony ZSRR powoao 15.01.1949 roku do ycia RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy
Gospodarczej). W skad teje organizacji weszy kraje Europy Wschodniej, ale nie tylko one. RWPG
miao wspierad rozwj gospodarczy, techniczny paostw czonkowskich, podniesienie poziomu
industrializacji oraz poprawienie jakoci ycia mieszkaocw tych paostw. Jednym z przykadw takiej
pomocy moe byd Paac Kultury i Nauki w Warszawie wybudowany jako dar ZSRR dla Polakw.
Oczywicie w naszym paostwie wszystko byo odbierane na wesoo, wic Polacy zmienili skrt RWPG
z Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej na Rzd Wybra Pana Gierka, Gierek Wszystkim Podzieli
Rwno, czyli Rosji Wszystko Polsce Gwno. Rwnie skrt PRL by odbierany w latach 70 nie, jako
Polska Rzeczpospolita Ludowa, ale jako Prywatne Ranczo Leonida. Przedstawione hasa pokazuj, e
spoeczeostwo odbierao dziaania ZSRR bardziej, jako art i kpin anieli pomoc majc co dad. W
krajach Europy Zachodniej pomoc USA bya chyba odbierana bardzie pozytywnie anieli w
spoeczeostwie mieszkajcym w bloku komunistycznym.
Podsumowujc rywalizacja pomidzy oboma paostwami toczya si we wszystkich moliwych
dziedzinach. Jednak USA miao pienidze a ZSRR musiao zaciskad pasa spoeczeostwu, aby mc
dotrzymywad kroku przeciwnikowi. Tego typu dziaanie w koocu musiao si zakooczyd porak ZSRR i
jego ostatecznym rozpadem z 1991 roku.