Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Mathmatiques S3
www.Semestre123456.meilleurforum.com
Algbre linaire
&
Calcul Matriciel
Exercices 4 & 5 & 6
Partie 1
Exercice 4
Rappel:SoitEunespacevectorielsurIRde
dimensionn:
Festlafamilleconstituedespvecteurs,,,
deE
F estunefamillegnratricedeEsitoutvecteur
deEestcombinaisonlinairede,,,
n ) E dim( =
1
u
2
u
p
u
1
u
2
u
p
u
Exercice 4
F estunefamillelibresi:
F estunebasedeEsiF estlafoisgnratrice
etlibre(danscecasonaforcement:n=p)
0 0 u ... u u
p
2 1
p
2 2 1 1
...
p
= o = = o = o o o o + + + =
IR
p
2 1
,..., , e o o o
Exercice 4
Thorme:SoitEunespacevectorielsurIRde
dimensionn
UnefamillegnratricedeEcontientaumoinsn
vecteurs
UnefamillelibredeEcontientauplusnvecteurs
UnebasedeEcontientnvecteurs
Exercice 4
Thorme:SoitEunespacevectorielsurIRde
dimensionn
ToutefamillegnratricedeEcontenantn
vecteursestunebasedeE
Toutefamillelibrecontenantnvecteursestune
basedeE
Exercice 4
Thorme:SoitEunespacevectorielsurIRde
dimensionn
Festunefamillecontenantnvecteurs.Ona:
FestlibreF estgnratriceFestunebase
dterminant(F )
0 =
Exercice 4
1) Lespaceconsidrest.
Festlafamilleconstituepar:
;.Fcontient2vecteurs,
det(F )
doncFestunefamillelibreetgnratricede.
Festunebasede
2
IR
) 2 , 1 ( u =
1
) 1 , 1 ( u =
2
2 )
2
IR dim( =
0 3 2 1
1 2
1 1
= = =
=
2
IR
2
IR
Exercice 4
LafamilleF estconstituede:
.Fcontient1vecteur,Fnepeutpastre
gnratrice.Vrifionssiellelibre.
Soit
doncFestunefamillelibremaisnongnratrice.
Fnestpasunebasede
) 4 , 1 ( u =
1
0 ) 0 , 0 ( ) 4 , ( ) 0 , 0 ( ) 4 , 1 ( 0 u
1
= o = o o = o = o
2
IR
IR e o
Exercice 4
LafamilleF estconstitueduvecteurnul:
.Fcontient1vecteur,Fnepeutpas
tregnratrice.Vrifionssiellelibre.
Soit
parexemple::pourtant
Fnestpasunefamillelibre.Ellenestpasgnratrice.
Fnestpasunebasede
) 0 , 0 ( 0 u = =
1
0 ) 0 , 0 ( ) 0 , 0 ( ) 0 , 0 ( ) 0 , 0 ( 0 u
1
= o => = = o = o
2
IR
IR e o
5 = o
) 0 , 0 ( ) 0 , 0 ( 5 u
1
= = o
0 = o
Exercice 4
LafamilleF estconstituedesvecteurs:
,,
Fnepeutpastrelibre,vrifionssielleestgnratrice.
OnremarquequonpeutextrairedeFunebasede
Prenonsparexempleet:
estunebasededoncF estunefamille
gnratricede.Fnestpasunebasede
) 2 , 1 ( u =
1
2
IR
) 3 , 2 ( u =
2
) 0 , 1 ( u =
3
1
u
3
u
0 2 2 0
0 2
1 1
) u , u det(
3 1
= = =
=
) u , u (
3 1
2
IR
2
IR
2
IR
Exercice 4
2) Lespaceconsidrest.
Festlafamilleconstituepar:
;.Fcontient2vecteurs,
doncFnepeutpastregnratrice.Vrifionssielle
estlibre.
Festunefamillelibre. Fnestpasunebasede
3
IR
) 1 , 2 , 1 ( u =
1
) 1 , 0 , 1 ( u =
2
3 )
3
IR dim( =
3
IR
) 0 , 0 , 0 ( ) 1 , 0 , 1 ( ) 1 , 2 , 1 ( 0 u u
2 1
= | + o | o + =
= |
= o
= | | + o o o
0
0
) 0 , 0 , 0 ( ) , 0 , ( ) , 2 , (
Exercice 4
LafamilleFestconstituepar:
;et
Fcontient3vecteurs,oncalculesondterminant:
Festunefamillelibreetgnratricede.
Festunebasede
) 9 , 6 , 7 ( u =
1
) 6 , 4 , 1 ( u =
2
3
IR
) 2 , 6 , 3 ( u =
3
6 9
4 6
3
2 9
6 6
2 6
6 4
7
2 6 9
6 4 6
3 1 7
) F det( + = =
0 154 0 3 42 28 7 ) F det( = = + + =
3
IR
Exercice 4
LafamilleFestconstituepar:
;.Fcontient2vecteurs,
doncFnepeutpastregnratrice.Vrifionssielle
estlibre.
Festunefamillelibre. Fnestpasunebasede
) 2 , 6 , 3 ( u =
1
) 4 , 12 , 6 ( u =
2
3
IR
) 0 , 0 , 0 ( ) 4 , 12 , 6 ( ) 2 , 6 , 3 ( 0 u u
2 1
= | + o | o + =
) 0 , 0 , 0 ( ) 4 , 12 , 6 ( ) 2 , 6 , 3 ( = | | | + o o o
= |
= o
= | o
= | + o
0
0
0 2
0 2
Exercice 4
LafamilleFestconstituepar:
;.Fcontient2vecteurs,
doncFnepeutpastregnratrice.Vrifionssielle
estlibre.
Fnestpasunefamillelibre. Fnestpasunebasede
) 6 , 4 , 2 ( u =
1
) 9 , 6 , 3 ( u =
2
3
IR
) 0 , 0 , 0 ( ) 9 , 6 , 3 ( ) 6 , 4 , 2 ( 0 u u
2 1
= | + o | o + =
) 0 , 0 , 0 ( ) 9 , 6 , 3 ( ) 6 , 4 , 2 ( = | | | + o o o
2 1
u u 0 3 2
3
2
3
2
= o = | = | o
Exercice 4
LafamilleFestconstituepar:
;et
Fcontient3vecteurs,oncalculesondterminant:
SiFestunebasede
SiFnestnilibre,nignratrice.
) 2 , 6 , 3 ( u =
1
) 3 , 0 , 1 ( u =
2
3
IR
) c , b , a ( u =
3
3 2
0 6
a
c 2
b 6
c 3
b 0
3
c 3 2
b 0 6
a 1 3
) F det( + = =
c 6 b 7 a 18 ) F det( =
0 c 6 b 7 a 18 =
0 c 6 b 7 a 18 =
Exercice 5
Soit,ettroisnombresrels(scalaires):
car(,,)estunefamillelibre.
NousallonsutiliserunPivotpartielpourrsoudrece
systmelinaire:
0 ) u u ( ) u u ( ) u u
1 3 3 2
2 1
( = + + + | + + o
= + |
= | + o
= + o
0
0
0
0 ) ( ) ( )
3 2 1
u u u ( = + | + | + o + + o
o
|
1
u
2
u
3
u
Exercice 5
= + |
= | + o
= + o
0
0
0
3
2
1
L
L
L
0
0
0
1 1 0
0 1 1
1 0 1
2
L L
L
L
L
L
L
3
2
1
3
2
1
0
0
0
2 0 0
1 - 1 0
1 0 1
=
= |
= o
=
= |
= + o
0
0
0
0 2
0
0
3
1 2
1
3
2
1
L
L L
L
L
L
L
0
0
0
1 1 0
1 - 1 0
1 0 1
Lafamilleestdoncune
famillelibre
) u u , u u , u u (
1 3 3 2 2 1
+ + +
Exercice 5
Soit,,etquatrenombresrels(scalaires):
car(,,,)estunefamillelibre.
0 ) u u ( ) u u ( ) u u ( ) u u
1 4 4 3 3 2 2 1
( = + + + + + | + + o
= +
= + |
= | + o
= + o
0
0
0
0
0 u ) ( ) ( ) ( )
4 3 2 1
u u u ( = + + + | + | + o + + o
o
|
1
u
2
u
3
u
4
u
Exercice 5
= +
= + |
= | + o
= + o
0
0
0
0
4
3
2
1
L
L
L
L
0
0
0
0
1
0
0
1
1
1
0
0
0
1
1
0
0
0
1
1
4 4
3 3
1 2 2
1 1
L L
L L
L L L
L L
0
0
0
0
1
0
1 -
1
1
1
0
0
0
1
1
0
0
0
0
1
4 4
2 3 3
2 2
1 1
L L
L L L
L L
L L
0
0
0
0
1
1
1 -
1
1
1
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
3 4 4
3 3
2 2
1 1
L L L
L L
L L
L L
0
0
0
0
0
1
1 -
1
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0
0
1
Lederniertableaucorrespondausystmesuivant:
Lesystmeadmetdoncuneinfinitdesolution:
lafamillenestpaslibre,
elleestlie.
Exercice 5
quelconque ;
0
0
0
= = +
= | = |
= o = + o
) u u , u u , u u , u u (
1 4 4 3 3 2 2 1
+ + + +
Exercice 6
1) LafamilleBestconstituepar:
;et
Bcontient3vecteurs,oncalculesondterminant:
DoncBestunebasede
) 0 , 1 , 1 ( u= ) 1 , 1 , 0 ( v=
3
IR
) 1 , 0 , 1 ( w=
0 2 1 1
1 0
1 1
1 1
0 1
1 1 0
0 1 1
1 0 1
) B det( = = + = + = =
Exercice 6
Soitlabasecanoniquede.
Levecteurtscritdanslabasecanonique:
LevecteurtscritdanslabaseB:
Nousvoulonsexprimerx;y;zenfonctiondex;yetz
,
,onremplacedans(2):
) e , e , e (
3 2 1
3
IR
(1)
3 2 1
ze ye xe t + + =
(2) w ' z v ' y u ' x t + + =
2 1
e e u ) 0 , 1 , 1 ( u + = =
3 2
e e v ) 1 , 1 , 0 ( v + = =
3 1
e e w ) 1 , 0 , 1 ( w + = =
Onobtient:
Etenidentifiantavec(1),onobtient:
+ =
+ + =
+ =
= +
= +
= +
) z y x ( ' z
) z y x ( ' y
) z y x ( ' x
z ' z ' y
y ' y ' x
x ' z ' x
2
1
2
1
2
1
Ainsi,lescoordonnesduvecteurtdanslabase
Bsontdonnespar:
Parexemple,silescoordonnesduvecteurt
danslabasecanoniquesont(1,2,3),alorsses
coordonnesdanslabaseBsont(0,2,1)
;et
Bcontient3vecteurs,oncalculesondterminant:
Pourquellesvaleursdema-t-on:?
) 3 , 1 , m ( u= ) 1 , m , 0 ( v= ) m , 0 , 1 ( w=
1 m 3 m
1 3
m 1
m 1
0 m
m
m 1 3
0 m 1
1 0 m
) B det(
3
+ = + = =
0 1 m 3 m
3
= +
Letableaudevariationdelafonctionmontrequil
existe3valeurspourlesquellesona:
) 1 x ( 3 3 x 3 ) x ( ' f
2 2
= =
f(x)
+ 0
+
3
Ilsuffitdtudierlafonction:
1 x 3 x ) x ( f
3
+ =
f
0 ) x ( f =
1
0 +
-1
f(x)
-1
+ x
Ainsi:,
ettelsque:
Pourcestroisvaleursdemona:
etdoncBnestpasunebasede
[ 1 , ] m
1
e -
0 ) m ( f ) m ( f ) m ( f
3 2 1
= = =
Exercice 6
[ 1 , 1 ] m
2
e -
[ , 1 ] m
3
+ e -
0 ) B det( =
3
IR