KINH T V M

BI 1: GII THIU V KINH T V M

I. KHI QUT KINH T HC V M

- Kinh t theo quan im ca ngi phng ng: Kinh bang t th (cu kh gip cuc i).
- Kinh t theo ting Hy Lp: oiko-nornia (hnh vi ca nhng ngi ni tr, i ch).
- Ti nguyn lun t i. Hnh vi kinh t: vi ngun ti nguyn t i, phi tnh ton tha mn ti a nhu cu
nht c th.
- Th k XIX, nh kinh t hc ngi o, Ragnar Frisch chia Oiko-nornia thnh Micro-economics
(Mikros) v Macro-economics (Makros).
- Kinh t hc v m: l mt chuyn ngnh ca kinh t hc nghin cu nhng hnh vi, nhng s kin, nhng
hnh ng, nhng lnh vc kinh t nh l mt tng th (as a whole) lin quan n c nn kinh t quc dn.
+ Nghin cu lm pht: hin tng gi c chung trong nn kinh t tng ln khin sc mua ca ng
tin gim.
+ Nghin cu tht nghip: l mt vn nn ca c nn kinh t, khng n thun l vn kinh t m
cn l vn x hi.
+ Nghin cu li sut.
+ Nghin cu t gi hi oi: gi tr ca mt n v tin t nc ny so vi n v tin t nc khc.
nh hng trc tip ln xut-nhp khu.
+ Nghin cu thng bng thu chi ngn sch:
Thu>chi: bi thu (khng tt cho 1 quc gia).
Thu<chi: bi chi (khng tt cho 1 quc gia), l nguyn nhn trc tip dn n lm pht. Cc
quc gia thng khc phc tnh trng ny bng 4 cch: pht hnh cng tri, tng thu, bn ti sn cng, in
tin.
+ Nghin cu chnh sch ti chnh (ti kha).
+ Nghin cu chnh sch tin t.
+ Nghin cu chnh sch ngoi thng.
+ Nghin cu khuynh hng tng ln trong tin lng v gi c.
+ Nghin cu khuynh hng trong thu nhp, tiu dng, tit kim, u t.
+ Nghin cu chu k kinh doanh trong ngn hn (short run), tng trng kinh t trong di hn (long
run).
Tng trng kinh t (tng ln v mt s lng, th hin trong cc ch tiu kinh t v m: GDP,
GNP) Pht trin kinh t (tng ln v mt cht lng). Khng phi lc no c tng trng cng dn n s
pht trin tng ng.
Chu k kinh doanh Chu k sn xut

Tu trung li, kinh t v m nghin cu 3 vn ln: tht nghip, lm pht, tng trng kinh t.

II. CC NGUYN TC CA KINH T HC

- Con ngi lun lun phi i mt, ng u vi mt s nh i no .
- Chi ph b ra cho mt ci g , c ngha l tm kim mt ci khc.
- Suy ngh khn ngoan ca con ngi bao gi cng dng li im bin t (Marginal).
- Con ngi lun lun c phn ng, p ng khi nhn c s khuyn khch, khch l no (kch cu).
- Mu dch lun lun lm cho con ngi tt hn.
- Th trng lun lun l con ng tt nht t chc cc hot ng kinh t.
- Nh nc cn can thip vo th trng ci thin nhng h qu ca n.
- Tiu chun sng ca mi quc gia ty thuc vo nng lc sn xut ra cc sn phm, dch v ca chnh
quc gia .
- Gi c c khuynh hng tng ln khi nh nc in ra qu nhiu tin.
- Trong ngn hn, bt k x hi no cng u phi ng u vi mi quan h ngc chiu gia lm pht v
tht nghip.

III. CC CH TIU CH YU CA KINH T HC V M
1. Hai ch tiu c bn nht: GDP, GNP
- GDP: Gross Donestic Product: tng sn phm quc ni. L ton b gi tr ca cc hng ha, dch v cui
cng c sn xut ra trong mt nc trong mt khong thi gian nht nh.
+ Hng ha, dch v cui cng: b qua cc sn phm dch v trung gian nh linh kin, cc b phn,...
+ Trong mt nc: sn xut trn lnh th 1 quc gia.
+ Trong mt khong thi gian nht nh: thng l mt nm, khp vi nm dng lch, khp vi
nm ngn sch, v khp vi nm k hoch.
- GNP: Gross National Product: Tng sn phm x hi (quc dn): thu nhp nhn c ca mt nc.
- Phn bit GDP v GNP: mun GDP=GNP, phi tr ra phn li tc rng ca nhng ngi nc ngoi lm
n trong nc gi v nc h v cng vo phn li tc rng ca nhng ngi Vit Nam lm n nc
ngoi gi v Vit Nam.
- GDP, GNP danh ngha v GDP, GNP thc t.
+ GDP, GNP danh ngha: tnh theo gi hin hnh. V d: GDP Vit Nam nm 2009, tnh theo gi
nm 2009 l 100 t USD, nhng tnh theo gi nm 2010 l 120 t USD (do s tng ln v gi c-lm pht).
+ GDP, GNP thc: tnh theo mc gi c nh. V d: GDP Vit Nam nm 2009 tnh theo 2005 l 100
t USD, nm 2010 tnh theo 2005 l 120 t USD. Do , GDP Vit Nam 2010 tng 20% so vi 2009.
2. National Income (NI): li tc quc gia (thu nhp quc dn)
- L thu nhp nhn c t cc yu t ca qu trnh sn xut, l t ai, lao ng (Labor), t bn
(Kgoods).
- Cch tnh NI:
GNP-khu hao=NNP (Nat National Product: sn lng quc gia thun).
NNP-thu gin thu=NI
+ Khu hao: phn tr hao mn, ph thuc vo tnh ch quan ca con ngi (d on).
+ Thu gin thu: phn bit vi loi thu trc thu. Thu trc thu l loi thu m ngi ng thu
cng chnh l ngi th thu (gnh chu thu). Thu gin thu l loi thu m ngi ng thu v ngi th
thu khc nhau.
V d: ngi bn xe nhp xe v vi gi 15 triu, phi ng thu 1 triu. Ngi ny bn vi gi 15 triu (gi
gc) + 1 triu (thu) + 1 triu (phn li nhun) = 17 triu.
3. GDP hoc GNP trn u ngi. (GDP, GNP per Capita)
- Tnh bng cch chia cho dn s (Population).
4. PPP per Capita (Purchasing Power Paraty per Capita).
- L sc mua ngang gi chung trn u ngi.
- Nu so snh cc nc vi nhau bng GDP hoc GNP trn u ngi th khng gii thch c mc sng
ca ngi dn.
V d: GNP/ngi ca Vit Nam l 1000 USD, Lo l 800 USD. Tuy nhin, cha chc chn mc sng ca
ngi Vit Nam cao hn ngi Lo. V mc gi sn phm, hng ha, dch v ca 2 nc l khc nhau.
- Mt gi hng (market basket) 2 nc s c gi khc nhau. Sc mua cng khc nhau.
V d: Ly 1 gi hng a v Vit Nam nh gi 1USD nhng a v Lo nh gi 0,7USD. Theo v d 1,
ngi Lo c mc sng cao hn ngi Vit Nam.
5. Chu k kinh doanh
- Ngi ta thy rng sn lng ca thi k sau ln hn thi k trc (tr cc trng hp c bit: cc nc
chm m trong suy thoi, bo lc, mu thun sc tc,...). V:
+ Dn s cng ngy cng tng ln nn cung cp lc lng lao ng cng ngy cng nhiu hn.
+ Cng ngy cng xy dng nhiu nh my, x nghip, my mc cng ngy cng c a vo nhiu
hn.
+ Cng ngy cng t chc, qun l, sn xut lao ng tt hn, lm cho nng sut lao ng tng ln,
tng sn lng tng ln.
- Tuy nhin, tng sn lng khng tng theo 1 ng thng m n tng theo 1 chu k kinh doanh.















Ko di thi gian tng trng, rt ngn thi gian suy thoi

BI 2. TNG CU V CHNH SCH TI KHA
Aggregate demand and fiscal policy

I. TNG CU
- Tng cu: l ton b nhu cu cn c tha mn ca c nn kinh t, i hi nn kinh t phi m bo tng
cung p ng, t trng thi cn bng.
- Theo Keynes, tt c mi vn nn ca nn kinh t u xut pht t tng cu. tc ng n tng cu, phi
a ra chnh sch ti kha. ng a ra nim Total Product = Total Income = Total Demand. ng a ra
s chu chuyn sn lng v thu nhp ca nn kinh t.





















S chu chuyn sn lng v thu nhp ca nn kinh t (Keynes)

Tc ng cu = Tng thu nhp = Tng sn lng
+ Ngn hng: c coi l t chc ti chnh trung gian.
+ Theo Keynes, nn kinh t t trng thi cn bng: E = Y. E: Tng cu (Aggregate Demand).
Keynes gi nh iu ny trong nn kinh t ng. Sn lng nn kinh t lm ra cng l thu nhp ca nn
kinh t . V vy GDP = GNP (khng c hot ng xut nhp khu).

Output
Time
nh
Suy thoi Chu k kinh doanh
Khuynh hng tng trng
Pht trin
Household Section
Khu vc h gia nh
Business Section
Khu vc doanh nghip
Financial Section
Khu vc ti chnh
National Section
Khu vc nh nc
Y
Chi tiu C
Material (M
1
), Labor (L)
Thu nhp
Tit kim (S) u t
Thu (Tax) Chi tiu nh nc
C + I + G = AD = E
C: Consumption, chi tiu ca cc h gia nh.
I: Investment, nhu cu u t ca cc doanh nghip.
G: Government Spending, nhu cu tiu dng ca nh nc.
Y = C + S + T
C: chi tiu tiu dng.
S: Saving, tit kim.
T: Taxes, thu.
I + G = S + T
c khon u t ca doanh nghip, phi da trn c s tit kim ca nn kinh t. Cn m bo chi
tiu nh nc th phi da trn thu.
- Chi tiu ca cc h gia nh l b phn quan trng nht trong tng cu, v n chim 60-70% GNP ca 1
nc v n cng c v tr trung tm trong l thuyt xc nh thu nhp ca Keynes. Hm chi tiu tiu dng
ca cc h gia nh c th hin nh sau:
Cc yu t tc ng n C: quy m tiu th, khuynh hng tiu th.













Y
D
: thu nhp kh dng (hu dng)
Y
D
= Y - T = C + S
a>0, 1>b>0
b: MPC: khuynh hng tiu th bin t.
a: chi tiu tiu dng t nh
b: dc ca ng chi tiu tiu dng, c tnh bng (s tng ln hoc gim i trong chi tiu
tiu dng) chi cho

(s tng ln hay gim i trong thu nhp kh dng).

- Hm tit kim:














MPS: khuynh hng tit kim bin t.
a: chi tiu tit kim t nh.
a

D
=

D

S
-a

D
1 =

1-b: s tng ln hay gim i trong tit kim trn s tng ln hay gim i ca thu nhp kh dng (
dc).
- u t I
Theo Keynes, nhu cu u t ca cc doanh nghip cng l yu t t nh, tc l n khng ph thuc thu
nhp. Theo Keynes, trong ngn hn th u t ca cc doanh nghip ph thuc vo 2 yu t: li sut v k
vng ca cc doanh nghip vo tng lai ca cc nn kinh t.
- Chi tiu nh nc G
+ Theo Keynes, chi tiu nh nc cng l 1 yu t t nh, n ph thuc vo nhng ngi lm ra
chnh sch (policy maker). Theo Keynes, thu cng l 1 yu t t nh, n cng ph thuc vo nhng ngi
lm ra chnh sch.
Y = E
Y = C + I + G
Y = a + bY
D
+ I + G
Y = a + b(Y-T) + I + G
Y = a + bY - bT + I + G
Y - bY = a - bT + I + G
(1-b)Y = a bT + I + G
=

: h s nhn chi tiu t nh. H s nhn chi tiu t nh cho bit sn lng s thay i bao nhiu
khi c s thay i mt n v trong mc chi tiu khng ph thuc vo thu nhp. V 0<b (MPC) <1, nn h
s nhn chi tiu t nh lun lun ln hn 1. ln ca h s nhn chi tiu t nh ph thuc vo MPC v
MPS. Kt qu l, nhng thay i nh trong tiu dng v u t s c h s ny khuch i ln nhiu ln.
Chnh nh tc dng khuch i ny, h s nhn chi tiu t nh c mt ngha quan trng trong kinh t hc.
=
1
1

=
1
1

=
1
1

=
1
1

=
1
1

=
1
1

+ khi tng thu thu nhp hu dng gim chi tiu tiu dng gim tng cu gim sn lng
thu nhp gim.





















II. CHNH SCH TI KHA
- Chnh sch ti kha l bt k chnh sch no lm thay i chi tiu nh nc v thu, trong khi lng cung
tin trong nn kinh t khng i.
- Thay i chi tiu nh nc l tng hoc gim chi tiu nh nc. a s cc nc c xu hng ngy cng
tng chi tiu nh nc.
- nh nc c thm tin tng chi tiu nh nc:
+ Tng thu: khi tng thu th lng tin lu thng trong nn kinh t khng tng l v tng thu ch l
hot ng phn phi li lng tin (ti ngi ny sang ti ngi kia).
+ Vay mn ca nhn dn hoc cc doanh nghip (bn cng tri).
+ Bn ti sn cng ca nh nc.
+ In thm tin nhng y khng phi l mt chnh sch ti kha thun ty v in thm tin s lm tng
lng tin lu thng.
+ Thay i thu.

BI 3. TIN T V CHNH SCH TIN T

I. S RA I, PHT TRIN V CC CHC NNG TIN T
- Lch s, pht trin
- Cc chc nng ca tin t:
+ Chc nng phng tin lu thng v thanh tonhng ha c th i t ni ny sang ni khc, t
ngi ny sang ngi khc.
+ Chc nng d tr gi tr.
+ Chc nng hch ton.
- Cc loi tin:
+ Tin do ngn hng nh nc hoc trung ng c quyn pht hnh v c gi l tin c s. i
b phn tin ny nm trong lu thng, b phn khc nm trong cc qu ca nh nc.
+ Trong nn kinh t th trng c rt nhiu dng ti sn ti chnh (tin mt, ti khon ngn hng,
thng phiu, chng khon, tn phiu, c phiu,), nhng da vo tnh cht thanh ton ca n m ngi ta
chia thnh cc loi tin nh sau:
++ M
0
: ton b tin mt ang lu hnh di nhiu mnh gi khc nhau. Mc d khoogn sinh
li nhng kh nng thanh ton ca n l ln nht.
++ M
1
: bao gm M
0
v ti khon ngn hng m c th pht hnh thnh sc.
++ M
2
: bao gm M
1
v tin gi tit kim ngn hn ngn hng. Thng thng cc nc ly
M
2
lm lng tin ch yu.
++ M
3
: bao gm M
2
v tin gi cc nh ch ti chnh khc.
++ M
4
: bao gm M
3
v nhng chng khon ngn hn c tnh lng cao.
II. NGN HNG NH NC V CHNH SCH TIN T
- Ngn hng nh nc Vit Nam l c quan ngang b, trc thuc chnh ph. L c quan qun l nh nc v
mt tin t v ngn hng. Ngn hng nh nc khng trc tip tham gia cc hot ng kinh doanh.
- Chc nng ca ngn hng nh nc:
+ L ngn hng ca chnh ph v chnh ph cng l mt thc th, cng c hot ng thu chi. H tr
cho cc hot ng cng tri ca nh nc, lm i l cho vay i vi kho bc nh nc.
+ L ngn hng ca cc ngn hng thng mi. Tt c cc NHTM u phi m ti khon ti ngn
hng nh nc. NHNN tin hnh thanh ton b tr cho NHTM v qun l cc hot ng lin ngn hng ca
cc NHTM. L ni cui cng thc hin vic cho NHTM vay.
+ H tr v gim st hot ng ca th trng ti chnh.
+ T chc thc hin chnh sch tin t quc gia.
- Chnh sch tin t l bt k chnh sch no lm thay i ngun cung tin trong nn kinh t nhng chi tiu
nh nc v thu l khng i.
- NHNN tin hnh t chc thc hin chnh sch tin t thng qua cc cng c:
+ Thng qua hot ng hoc nghip v th trng m: mua, bn cng tri v cc giy t c gi khc.
V d, quan im ca NHNN l mun tng lng cung tinmua cng tri.
+ Quy nh t l d tr bt buc i vi cc NHTM. Nu nh quan im ca NHNN l mun tng
lng cung tinh thp t l d tr bt buc v ngc li.
+ Quy nh li sut chit khu v ti chit khu i vi cc NHTM. Nu quan im ca NHNN l
tng lng cung tingim li sut cho vay. (Thng phiu: do cc ngn hng v cng ty ln pht hnh).
- S vn dng ca nh nc thng qua m hnh ISLM (Investment Saving Liquidity Monetary).
+ Ngi pht trin: J.Hicks, da trn quan im ca Keynes.
+ H gi nh rng: nn kinh t cha c s can thip ca nh nc (cha c chi tiu chnh ph), nn
cha c thu; nn kinh t c gi c n nh, m vn cn ti nguyn nhn ri cha s dng ht.
C + I = C + S
I = S
tt c cc khon tit kim u dnh ht cho u t, ca ci dnh sn xut ra sn phmtng quy m
sn xut ra hng ha, dch v.
+ Hm u t ca m hnh ny: = () ; i: li sut.

;
u t ph thuc li sut (ngc chiu).
+ Hm tit kim: = =
()

+ Phn tch th trng sn phmng IS.
















+ ng IS l ng t hp cc mi quan h gia li sut v thu nhp m trn c s u t bng tit
kim.
+ Th trng tin t:
n gin trong phn tch, h gi nh ch c 2 ti sn ti chnh: tin mt v cng tri (Bond), v
gi ca cng tri trn th trng bng:

Trong , A
n
l thu nhp c nh t cng tri, i l li sut trn th trng. V d: cng tri 1 triu c
thi hn 5 nm, li sut 10% A
n
=100 ngn.
Nu li sut trn th trng tng ln th gi ca cng tri gim v ngc li.
+ M hnh ISLM cho rng m bo cn bng trn th trng th cu tin=cung tin (M
d
=M
s
).
Cu tin: yu cu nm gi 1 lng tin m bo cn bng trong nn kinh t. Cu tin l mt hm
ph thuc vo:
++ Li sut: ngc chiu.
++ Sn lng thu nhp Y: cng chiu.

= ( )

0


+ Cung tin khng ph thuc vo li sut, v vic cung tin l ph thuc vo ngi lm ra chnh sch.








Cung tin cng nhiu, li sut cng thp v ngc li.
+ ng LM l t hp nhng mi quan h gia li sut I v thu nhp Y trn c s cung tin bng
cu tin (cn bng trong th trng tin t).











+ Cn bng trong c 2 th trng: sn phm v tin t (The Keynesian ISLM model).
+ Cch tng Y
0
:
++ Dch chuyn ng IS sang phi: vic lm ny ch c th thc hin c thng qua chnh
sch ti kha. IS dch chuyn sang phi, phi:
+++ tng chi tiu nh nc;
+++ gim thu (thu nhp hu dng tngtng chi tiu tiu dngtng cu v sn
lng tng thm).
+++ Tng thu
+++ Pht hnh cng tri
+++ Bn ti sn cng
Gi s nh nc tng 1 n v thu v dng ht 1 n v cho chi tiu. Hi trong ,
sn lng v thu nhp tng nh th no, bit MPC=0,8.
E=C+I+G (C gim 0,8; G tng 1) tng cu E tng 0,2.
Vy khi tng chi tiu bng cch tng thu th sn lng thu nhp tng nh hn 1, cn 2
cch cn li th tng ln hn 1.
Thc hin chnh sch ti kha tng Y
0
(dch chuyn IS sang phi)tng li sut iu t I
gim. (y l hin thng tc ng ht ra ca u t Crowding out).
++ Dch chuyn ng LM sang phi: vic lm ny ch c th thc hin c bng chnh sch
tin ttng lng cung tin: mua cng tri, h thp li sut chit khu v t l d tr bt buc, in tin. Khi
LM dch chuyn sang phili sut i gimu t I tng (tc ng x v ca u t Crowding in).
++ Dch chuyn c IS, LM sang phi: thc hin bng cch kt hp c chnh sch ti kha v
chnh sch tin t. Y
0
tng nhng li sut c th tng, gim hoc khng i. Vic ny l vn cc k phc
tp, i hi nhng ngi lm v m cc k gii, tnh ton cc k chnh xc.
Trong thc t, ng LM:

(1)
(2)
BI 4. TNG CUNG V CHU K KINH DOANH
- Tng cung l kh nng cung ng ca nn kinh t.
- Lao ng l yu t quan trng nht nh hng n tng cung ca nn kinh t. V vy, khi nghin cu tng
cung th ngi ta lun gn trong mi quan h vi th trng lao ng.











WR: tin lng thc t. N: lao ng.
+ Theo trng phi c in, tin lng v gi c bin i rt linh hot, gi tngtin lng tng
iu chnh chi tiuh cho rng th trng lao ng lun cn bng, khng c tht nghip.
+ Theo Keynes th tin lng v gi c khng linh hot, v vy th trng lao ng lun lun khng
cn bng, thng xuyn c tht nghip.
+ Chnh s khc nhau trn ca 2 quan im dn n quan im khc nhau ca ng tng cung.










Theo trng phi c in Theo Keynes
+ Sau ny, khi nghin cu:
++ Trong ngn hn th Keynes ng.
++ Trong di hn th trng phi c in ng.
++ Nhng trong thc t th ng tng cung c dng:









- Chu k kinh doanh: Thc t l ng sin. C 2 nhm yu t nh hng n chu k kinh doanh
+ Yu t bn ngoi nn kinh t: nhng s bin ng, bt n v chnh tr; thin tai; s tng trng qu
mc v dn s; p lc v dn s. Nhng yu t bn ngoi ny s gy cn sc ban u sau s ly lan vo
nn kinh t n cc yu t ni ti. M nhng yu t ni ti ny l nhng nguyn nhn trc tip gy ra chu
k, n s tip nhn nhng cn sc ri sau khuch i hnh thnh nn chu k.
+ Yu t ni ti: nguyn tc s nhn; nhn t gia tc (quyt nh u t, tng u tsn lng nn
kinh t tngu t tng, n mt lc no sn lng gim u t gim, thm ch l m).
Vic nh nc nghin cu chu k kinh doanh m a ra nhng chnh sch nhm gii quyt cc bin c c
th xy ra.
SN
DN
N*
WR*
WR
N
P
P
AS
AS
P*
Y* Y Y
Y
P
AS
BI 5. THT NGHIP V LM PHT
I. THT NGHIP
- Va l vn kinh t (lin quan n vic s dng lao ng), va l vn x hi.
- Nhng ngi trong tui lao ng l nhng ngi m theo lut, h c quyn v ngha v lao ng.
- Lc lng lao ng l s ngi trong tui lao ng ang c vic lm hoc cha c vic lm nhng ang
tm kim vic lm.
- Nhng ngi c vic l nhng ngi ang lm vic trong nhng c quan kinh t, gio dc, vn ha,
- Nhng ngi tht nghip l nhng ngi cha c vic lm nhng mong mun v ang tm kim vic lm.
- Nhng ngi khng nm trong lc lng lao ng: ang i hc; ni tr; au m, thng tt hoc khng c
kh nng lao ng; nhng ngi vi l do no , h khng mun lm vic.
t l tht nghip: l % s ngi tht nghip trong tng s ngi l lc lng lao ng.
- Phn loi tht nghip
+ Theo loi hn tht nghip: theo gii tnh, tui, vng lnh th, chng tc.
+ Theo l do: b vic, mt vic, mi vo, quay tr li.
+ Theo ngun gc:
++ Tht nghip tm thi: bt k x hi no cng c dng tht nghip ny.
++ Tht nghip c cu: xy ra khi c s mt cn i cung-cu ca cc loi lao ng. Loi ny
gn vi nhng bin i c cu kinh t v kh nng iu chnh cung ca th trng lao ng.
++ Tht nghip do thiu cu: xy ra khi nn kinh t i vo giai on tr tr, suy thoi, khng
hong.
++ Tht nghip do cc yu t ngoi th trng hay cn gi l tht nghip theo l thuyt c
in. Khi h n nh tin lng cao hn mc cn bng ca th trng th cc doanh nghip tm cch thi lao
ng.
- H thp t l tht nghip:
II. LM PHT
- Lm pht l hin tng gi c chung trong nn kinh t tng ln. Ngi ta o lng lm pht thng qua ch
s gi tiu dng CPI (Consume Price Index).
- Cc loi lm pht:
+ Lm pht 1 con s: y l lm pht thng, c th chp nhn c v ngi ta cha lo s loi lm
pht ny.
+ Lm pht 2 con s: lo lng v pht huy nhng vn tiu cc n n i sng kinh t. Ty theo
tc tng ca n m ngi ta gi l lm pht phi m hay lm pht tn bay.
+ Lm pht bn b, dai dng: lm pht t nm ny qua nm khc, thp nin ny sang thp nin khc
v n c tc ng cc k nguy him n nn kinh t.
+ Siu lm pht.
- Cc nguyn nhn ca lm pht: c 2 quan im
+ Theo Keynes: c 2 nguyn nhn
++ Do cu ko (Demand Pull) ++ Do chi ph y (Cost Push)









Demand Pull: ban u sn lng cn bng ti Y
0
, P
0
nhng do nhng nguyn nhn no lm
cho AD tng ln n AD
1
dn n Y
1
, P
1
lm pht
Cost Push: Chi ph tngsn lng gimgi tng.
+ Theo trng phi trng tin (Milton Friedman), lm pht bt k u v bt k lc no u l mt
hin tng tin t.
M = k.P.Y
P
Y
AS
AD
1
AD
0
Y
0
Y
1
P
0
P
1
AS
AS
AD
Y
1 Y
0
P
0
P
1
Trong : k l hng s, ch vng quay ca ng tin, M l lng tin trong nn kinh t, P l mc gi
chung.
Khi M tng mnh, Y khng tng kp th P phi tng ln. Khi lm pht xy ra th lun lun c mt b
phn chu thit hi nhng li c mt b phn c hng li.
III. MI QUAN H GIA THT NGHIP V LM PHT
- 11/1968, trn tp ch Economica ng ti mt cng trnh nghin cu ca nh kinh t ngi Anh, Phillips:
nghin cu kinh t nc Anh 97 nm t 1871 n 1968, pht hin ra mt quy lut th hin mi quan h gia
tht nghip v lm pht Anh v mi quan h th hin qua ng Phillips











ng Phillips m rng: cch ng Phillips ban u 1 khong tnh tin ln trn bng P
e
.
Tht nghip v lm pht c quan h ngc chiu. Tht nghip cao th lm pht thp, v ngc li.
= (

)
Trong : dc ca ng Phillips; u: t l tht nghip thc t; u*: t l tht nghip t nhin.
Trng phi c in mi cng dng ng Phillips nhng:
=

)


2,5 5,5 u (tht nghip)
w (lm pht)
2%
P
e