Sistema gastrointestinal terdiri dari Mulut (cavum oris) Pharynx Oesophagus Gater Intestinum tenue Intestinum crassum Organa sistema hepatica: o Hepar o Vesica felea o Lien o Pankreas
DINDING ABDOMEN VENTROLATERAL Batas kranial: cartilagines costales VII-XII & processus xiphoideus Batas kaudal: ligamentum inguinale & tulang-tulang pelvis Terdiri dari kulit, jaringan ikat subkutis, otot, fascia & peritoneum Terdiri dari: Kutis Subkutan (fascia superfisialis): Fascia camperi (lembar superfisial, banyak jaringan lemak) Fascia scarpae (lembar profunda, berupa selaput) Musculature: Lateral M. Obliquus externus abdominis M. Obliquus internus abdominis Ventral/Anterior M. Rectus abdominis M. Pyramidalis M. Transversa abdominis Peritoneum parietale Vagina musculi recti abdominis Sarung fibrosa panjang Membungkus m. rectus abdominis & m.pyramidalis Mengandung rami anteriores enam nervi thoracici bagian bawah & arteria, vena gastrica superior & inferior & pembuluh limfe Memiliki 2 lamina: Lamina anterior aponeurosis m.obliquus externus abdominis & m. obliquus internus abdominis Lamina posterior persatuan aponeurosis m. obliquus internus abdominis & m. transversus abdominis (bagian kaudal lembar ini tidak ada, permukaan dorsal otot bersentuhan dengan fascia transversalis
VASKULARISASI DINDING ABDOMEN VENTROLATERAL A. epigastrica superior A. epigastrica inferior A. circumflexa iliaca profunda A. circumflexa iliaca superficialis A. epigastrica superficialis
GASTER Letak: di bagian atas abdomen, terbentang dari permukaan bawah arcus costalis sinistra regio epigastrica & umbilicalis. Bagian kranial (fundus ventriculi) mengisi kubah diafragma kiri, sedangkan puncaknya terdapat setinggi spatium intercostalis V (cartilago costae VI) Berbentuk seperti huruf J Terdiri dari bagian: 2 ostium: ostium cardiacum & ostium pyloricum 2 curvatura: curvatura major & curvatura minor Cardia Fundus ventriculi Corpus ventriculi Pars pylorica: Antrum pyloricum Canalis pyloricus Pylorus
VASKULARISASI GASTER A. gastrica dextra A. gastrica sinistra A. gastro-epiploica dextra A gastro-epiploica sinistra A. gastricae breves
INERVASI GASTER N. vagus dextra et sinistra dan plexus sympaticus coeliacus
INTESTINUM TENUE Terbentang dari pylorus pada gaster ileocecal junction Terbagi atas tiga bagian: Duodenum Jejunum Ileum
DUODENUM Letak regio epigastrium dan regio umbilicalis Menghubungkan gaster dengan jejunum Berbentuk huruf C, P: 25cm Melingkar disekitar caput pankreas Bagian intestinum yang terpendek, terlebar & paling mantap kedudukannya Bagian-bagiannya: pars superior duodeni setinggi vertebrae thoracalis XII vertebrae lumbalis pars descendens duodeni setinggi vertebrae lumbalis III IV terdapat muara ductus choledochus, ductus pancreaticus Wirsungi, dan muara ductus pancreaticus acessorius Santorini pars horizontalis duodeni setinggi vertebrae lumbal IV pars ascendes duodeni naik menyilang garis tengah menuju flexura duosenojejunalis setinggi vertebrae lumbalis I II Vaskularisasi A. pancreatico-duodenale superior A. pancreatico-duodenale inferior Inervasi Plexus coeliacus dan plexus mesentericus superior Inervasi : Plexus coeliacus dan plexus mesentericus superior
JEJUNUM & ILEUM Panjang jejunum & ileum 6-7 m 2/5 jejunum 3/5 ileum Awal jejunum flexura duodenojejunalis Akhir ileum (biasanya di dlm pelvis) ileocecal junction Peralihan mereka tanpa suatu batas yang jelas. Jejunum terutama di regio umbilikal Ileum terutama di regio suprapubik & regio inguinal kanan Vaskularisasi cabang-cabang A. mesenterica superior & A. ileocolica Inervasi saraf simpatis & parasimpatis (n. vagus) plexus mesentericus superior
INTESTINUM CRASSUM Terbentang dari ileum anus Panjang 1-3 m. Diameter terbesar pada caecum, makin ke distal makin kecil Terbagi menjadi: Caecum Appendix vermiformis Colon ascendens Colon transversum Colon descendens Colon sigmoideum Rectum Canalis analis
CAECUM Letak: di fossan iliaca dextra P: 6cm Seluruhnya diliputi oleh peritoneum Terdapat 2 buah lubang : Ostium Ileo-caecalis Ostium appendicis vermiformis -- ditepi-nya terdapat valvula processus vermiformis Vaskularisasi A. caecalis anterior & posterior (mbtk A. ileocolica) Inervasi cabang saraf simpatis & parasimpatis (n. vagus) membentuk plexus mesentericus superior
APPENDIX VERMIFORMIS Bentuk seperti cacing Banyak jaringan limfoid Berhubungan dengan caecum di sebelah kaudal peralihan ileosekal P: 8-13 cm Vaskularisasi A. appendicularis cabang dari A. ileo-caecalis Inervasi saraf simpatis dan parasimpatis (n. vagus) dari plexus mesentericus superior
COLON ASCENDENS Letak: regio iliaca dextra Lanjutan dari caecum Membelok tajam ke kiri membentuk flexura coli dextra P: 13 cm Vaskularisasi A. ileocolica & A. colica dextra Inervasi plexus mesentericus superior
COLON TRANSVERSUM P: 38 cm Letak: diantara flexura coli dextra (flexura coli hepatica) dan flexura coli sinistra (flexura lienalis) Tergantung ke bawah pada mesocolon transversum Vaskularisasi A. colica media, A. colica dextra & sinistra Inervasi plexus mesentericus inferior
COLON DESCENDENS Letak: di regio iliaca sinistra P: 25 cm Berjalan dari flexura coli sinistra ke fossa iliaca sinistra dan melanjutkan diri menjadi colon sigmoid Vaskularisasi A. colica sinistra & A. sigmoidae Inervasi plexus mesentericus inferior
COLON SIGMOID Letak : mulai dari crista iliaca sampai ke discus intervertebralis Sacralis II Sacralis III Berbentuk gelung S Lanjutan colon descendens Berakhirnya taenia coli menunjukkan permulaan rectum Vaskularisasi A. sigmoideae Inervasi parasimpatis dari nervi slanchnici pelvici
RECTUM Lanjutan dari colon sigmoid mulai dari junctura rectosigmoidea setinggi ruas ketiga sacrum Panjang 12 15 cm dengan penampangnya dalam keadaan kosong 2,5 cm. Dapat berdilatasi sampai 7,5 cm. Bagian tersempit junctura rectosigmoidea ; bagian terlebar ampulla recti yang jika terisi akan timbul rasa ingin defekasi. Struktur : terdapat Plicae transversalis recti (valvula Houstoni) Vaskularisasi: A. rectalis superior, media, inferior Inervasi: saraf simpatis & parasimpatis dari plexus hypogastricus inferior
CANALIS ANALIS Bagian akhir dari intestinum crassum P: 2,5 4 cm Selalu dalam keadaan tertutup dan baru terbuka pada waktu defekasi (BAB) 3 otot pada canalis analis yaitu m. levator ani m. sphincter ani eksternus m. sphincter ani internus