Access XP

Programi Microsoft Access XP

Nj nga programet e pakets Office sht edhe Microsoft Access. Ky program sht i
destinuar pr krijimin dhe manipulimin e Dataase!"e.
sht Database?
Dataase sht nj grup t dhnash t organi#uara n linja dhe kollona$ ashksia e t cila"e
prn taeln. Kshtu dy elementet a# m t rndsishme t nj dataase $ te
%uajtura me sakt ojekte$ jan linjat &recordes' dhe kollonat &fields'. ( dy kto
ojekte kan "etit e tyre specifike. Nj tael n t ciln "endosen t dhnat
&dataase' sht shum e ngjashme me nj flet )*cel. M posht do t shikojm
karakteristikat % ka programi Microsoft Access dhe se si ndryshojn taelat e tij nga
ato t )*cel!it.
Programi Microsoft Access
Kur hapni programin Access pr her t par n ekran shfa%et nj dritare e cila ju pyet nse
doni t krijoni nj dataase t ri apo doni t hapni nj e*istent.
Dritarja e database-it.
N programin Access duhet t dalloni %art dritaren e programit dhe at t dataase!it si+
tregohet n figurn e mposhtme.
N t djatht t dataase!it dalloni ojektet kryesore t saj,
Tables! sht ojekti i par i cili shren pr maga#inimin e informacione"e n
database.
(rajnimi -
Access XP
Queries! jan pyetje t cilat u drejtohen taela"e pr t n*jerr nj informacion t caktuar.
orms! jan dritare t cilat na lejojn t dialogojm me taelat e database!it. orms
jan nj metod e mir pr t par t dhnat n ekran.
!e"orts! jan nj metod e mir pr t par informacionin n letr$ pra prmes tyre mund
t printojm t dhnat e database!it.
Pages! ojekti pages na lejon t krijojm fa%e #$% pr t pulikuar informacionet e
database!it n i&ter&et.
Macros! jan nj grup komandash t programit Access pr t r nj "eprim t caktuar
si psh hapja e nj forme apo ek#ekutimi i nj 'uer(.
Modules! jan komanda n form teksti t prgatitura n gjuhn e programimit )isual
%asic for A""licatio&s.
Tabelat.
(aelat shrejn pr maga#inimin e informacione"e n dataase. Pr t krijuar nj tael
M./0O1O2( A//)11 na ofron disa metoda,
Datasheet "ie3
Design "ie3
(ale 3i#ard
.mport tale
4ink tale
Metoda e dshiruar mund t #gjidhet duke prdorur komandat % ndodhen n t djatht t
dataase!it apo n dritaren 5Ne3 (ale6 % hapet duke klikuar n ikonn 5Ne36.
Pr krijimin e taels do t prdorimin metodn Design 7ie3 % sht edhe metoda m e
rekomanduar. Prpara se t nisim ndrtimin e taels duhet t kemi parasysh se t
gjitha ojektet e programit Access kan dy gjndje, gjndjen Design n t ciln
ndrtohet ojekti dhe at 7ie3 n t ciln ojekti ndodhet n ek#ekutim.
Dritarja *Desig& )ie+,.
Pjest kryesore t ksaj dritareje si+ mund ta shihni edhe n figur jan,
8ona 2ield 9rid
8ona 2ield Properties
8ona e par prhet nga tre nn#ona,
2ield Name
Data (ype
Description.
4e t fillojm ndrtimin e nj taele t thjesht & lista emrore e nj klase'.
(rajnimi :
Access XP
N %eli#n e par t #ons ield -ame shkruajm emrin e kollons s par 5)mri6. N #onn
Data (ype #gjedhim tipin e t dhna"e. Pr m shum informacion shih, 5( kuptojm
tipet e t dhna"e6.
N #onn Description shkruajm nj prshkrim t shkurtr t kollons s par. N t njjtn
mnyr "a#hdojm me kollonat e tjera,
Miemri
Datlindja
Mosha
Adresa
Nr. (el
Pr t ruajtur taeln shtypni ikonn 1a"e dhe n dritaren 1a"e As shkruani emrin e taels
54ist emrore6.
(rajnimi ;
Zona Field Grid
Zona Field Properties
Access XP
T .u"tojm ti"et e t dh&a/e
Nj element i rndsishm i programit Access sht #gjedhja e tipit t t dhna"e. Duke
pasur parasysh se Access!i di t trajtoj n mnyr t "e+ant numrat datat apo tekstin
e thjesht$ sht e rndsishme % n taeln ton t prcaktojm %art tipin e t
dhna"e. 4e t marrim me rradh elementet e lists s #ons Data (ype.
Te0t1 "arg alfanumerik me gjatsi maksimumi 233 karaktere prfshir ktu
shenjat e piksimit dhe hapsirat.
Memo1 njsoj si tipi te0t$ por numri i karaktere"e 43 334.
-umber1 "arg numerik$ prfshin numrat e plot$ numrat dhjetor$ po#iti"$
negati".
Data5Time1 nj kollon e tipit data5time na lejon t regjistrojm datat kalendarike me
t cilat kompjuteri mund t kryej "eprime t ndryshme.
6urre&c(1 jepet mundsia e regjistrimit t "lera"e monetare.
Auto-umber1 sht nj numr i plot$ i cili rritet n mnyr automatike gjat regjistrimit
t recorde"e t reja.
7es<-o1 nj tip t dhnash % i lejon ruajtjen e t dhna"e t tipit True5alse8
7es5-o.
9:$ 9bject1 lejon regjistrimin e ojekte"e t tilla si ;mage apo Ti&gull.
<("erli&.1 lejon regjistrimin e t dhna"e t tipit Adres $-mail-i$ ose #$%.

Prca.timi i o"sio&e/e i ield Pro"erties i ti"it t t dh&a/e.
Pr secilin tip t dhnash mund t prcaktojm properti t "e+anta. Pjesa m e madhe e tyre
jan t prashkta pr t gjitha tipet e t dhna"e$ megjithat secili prej tyre ka di+ka
specifike.
Property
ield =i>e, lejon prcaktimin manual t gjatsis s "argut alfanumerik.
ormat, lejon formatimin e tekstit.
;&"ut mas., lejon krijimin e nj maske pr t lehtsuar hedhjen e t dhna"e.
6a"tio&, lejon "endosjen e titullit pr kollonn.
Default "alue,lejon prcaktimin e nj "lere t parashkruar.
)alidatio& !ule, lejon "endosjen e rregulla"e n hedhjen e t dhna"e.
)alidatio& Te0t, personali#on shfa%jen e mesa#hit t error!it.
(rajnimi =
Access XP
!e'uired, e n t detyrueshme hedhjen e t dhna"e n kollonn
respekti"e.
Primary key
Primary key, sht nj element shum i rndsishm i taela"e t krijuara n Access. (
dhnat e hedhura n nj kollon t deklaruar si primary chey$ jan unike &t
paprsritshme'$ gjithashtu nj kollon e till nuk lejon %eli#a oshe. N nj tael
mund t ket "etm nj primary chey$ megjithat mund t deklarohen si primary key dy
kollona n t njjtn koh. Kjo nuk do t thot % do t krijohen dy primary chey$ por
n strukturn e tij hyjn dy kollona. Nj "eti shum e rndsishme pr Primary key
sht$ % ai prdoret pr krijimin e relacione"e ndrmjet taela"e t nj dataase.
T .u"tojm marrdh&iet &drmjet tabela/e
Pr kt le t shohim nj shemull t thjesht, 1upo#ojm se taela e ndrtuar m sipr
prfa%son listn e punonjs"e t nj firme. N nj tael t dyt do ruajm
informacionin pr shitjet % kryejn ata +do dit. N taeln e dyt duhet t hedhim
informacion +do dit$ ndrsa n taeln e par t dhnat hidhen nj her t "etme$ psh
kur punonjsit merren n pun. >do personi n taeln e par i takojn m shum
informacione t hedhura n taeln e dyt n "arsi t dits s puns. Kjo llogjik na
+on n prcaktimin e relacionit ndrmjet taela"e.
Ti"et e relacio&e/e
Ti"i i "ar1 Nj n Nj. 0eali#ohet athere kur nj re.ordi n taeln e par i
takojn nje dhe "etm nj re.ord n taeln e dyt.
Ti"i i d(t1 Nj n Shum. 0eali#ohet athere kur nj re.ordi n taeln e par i
takojn m shum re.orde n taeln e dyt.
Ti"i i tret1 Shum n Shum. Ky sht nj tip i "e+ant relacioni i cili reali#ohet
ndrmjet tre taela"e.
=i dhe .u .rijohet relacio&i
N rrjeshtin e ikona"e ndodhet nj ikon e %uajtur 0elationship. Klikimi i saj hap dritaren
e relacionit$ prpara s cils shfa%et nje dritare m e "ogl e cila %uhet 51ho3 (ale6$ e
cila na jep mundsin t #gjedhim taelat % do t prdorim pr t krijuar relacionin.
(rajnimi ?
Access XP
0elacioni krijohet duke trhe%ur me mouse kollonn e taels s par nga e cila do t filloj
relacionin dhe duke e lshuar mi kollonn e taels s dyt ku prfundon relacioni.
Ky "eprim hap dritare t re e %uajtur 50elationships6 e cila na lejon t prcaktojm
"etit e relacionit.
(rajnimi @
Access XP
)etia e "ar1 6ascade ?"date !elated ields.
8gjedhja e ksaj "etie n t mundur % ndryshimet e ra n kollonn e taels s par t
reflektohen n mnyr automatike n kollonn e taels s dyt.
)etia e d(t1 6ascade Delete !elated !ecords.
8gjedhja e ksaj "etie n t mundur fshirjen automatike t recorde"e t taels s dyt %
jan t lidhur me rekordin e taels s par.
Queries.
Aueries!jan pyetje t cilat u drejtohen taela"e pr t n*jerr nj informacion t caktuar.
Ti"et e Quer(-it1
1. =elect 'uer( lejon pr#gjedhjen e rekorde"e nga taelat.
2. Delete 'uer( lejon fshirjen e rekorde"e nga taelat.
3. ?"date 'uer( lejon rifreskimin e t dhna"e nga taelat.
@rijimi i &j 'uer( me metod& Q$%.
Duke klikuar n opsionin /reate Auery in Design 7ie3 hapet dritarja Design 7ie3$ n t ciln
fillojm ndertimin e %uery!t.
Pjest e dritares Desig& )ie+.
ield1 lejon #gjedhjen e kollona"e nga taelat. )mri i kollons mund t shkruhet
nprmjet tastiers ose t #gjidhet duke klikuar n list.
Table1 #gjedhim taeln % do t jet urim i kollona"e tona.
=ort1 lejon renditjen n rend rrits &B!C$ A!8' ose #rits &C!B$ 8!A'.
(rajnimi D
Access XP
=ho+1 n t mundur shfa%jen ose jo t kollons n 'uer(.
6riteria1 lejon "endosjen e nj kushti n a# t t cilit do t #gjidhen rekordet.
Or, lejon "endosjen e nj kushti t dyt pr #gjedhjen e rekorde"e.
Mas #gjedhjes s kollona"e % do t prdorim pr t krijuar %uerin jm klik n ikonn %
ka shenjn e pik+uditses $ e cila n t mundur ek#ekutimin e %uerit. Nj karakteristik
e rndsishme e %uery!it sht % na lejon t jm "eprime matematikore me t dhnat e
taels. Psh t jm "eprimin 5+mim * sasi6. 1upo#ojm % kemi nj tael shitjesh n t
ciln prfshihen dy kollona +mimi dhe sasia. Ndrtojm nj %uery duke u a#uar n metodn
e prshkruar m sipr$ #gjedhim t dyja kto kollona dhe pr t krijuar nj kollon ku het
llogaritja "eprojm n kt mnyr, n #onn 2ield shkruajm, 5total, cmim * sasi6.
8onn (ale e lem osh dhe ek#ekutojm %uery!in. 1intaksa e prdorur m lart ka kto
pjes, 5(otal,6 i jep t kuptoj programit % duhet t krijoj nj kollon t re t %uajtur 5(otal6$
pjesa e dyt 5+mim * sasi6 i jep t kuptoj programit % "lerat e ksaj kollone do t jen nj
re#ultat i shum#imit t "lera"e t kollons 5+mim6 me ato t kollons 5sasi6. N kt mnyr
mund t kryejm "eprime matematike me t dhnat e taela"e sado t komplikuara %ofshin
kto "eprime.
orms
2ormat jan dritare t cilat na lejojn t dialogojm me taelat e dataase!it. 2ormat jan nj
metod e mir pr t par t dhnat n ekran.
@rijimi i forma/e
Metoda m e thjesht pr krijimin e nj forme sht /reating 2orm Ey Fsing Gi#ard. Gi#ard!i
sht nj pro+edur standarde e cila na drejton n krijimin e forms. 4e t shikojm
pro+edurn e krijimit t nj forme.
Mas klikimit t metods
/reating 2orm Ey Fsing
Gi#ard shfa%et dritarja 52orm
Gi#ard6 n hapin e saj t par.
Pjest e dritares jan, nj list
e fshehur nga e cila #gjedhim
taeln % do t prdorim pr
ta lidhur me formn. Posht
saj gjndet nj kuti ku
rrjeshtohen kollonat e taels
s #gjedhur. N t djatht t
dritares gjndet nj kuti nt
ciln do t rreshtohen kollonat
e #gjedhura prej nesh.
8gjedhja e kollona"e het
duke prdorur katr utonat
% ndodhen ndrmjet dy
kuti"e t lartprmendura,
(rajnimi H
Access XP
-. prkatsisht #gjedhje teke
:. #gjedhje e shumfisht
;. fshirje teke
=. fshirje e shumfisht.
Pasi #gjodhm kollonat e dshiruara "a#hdojm pro+edurn duke klikuar utonin Ne*t.
N hapin e dyt t pro+edurs kemi mundsin t #gjedhim tipin e forms % do t krijojm
duke klikuar n njrin nga opsionet e rreshtuara n t djatht. Pas ksaj klikojm srish
utonin 5Ne*t6.
N hapin e tret kemi mundsin t #gjedhim pamjen e jashtme t forms$ duke #gjedhur nj
nga elementet e lists n t djatht. 2igura n t majt t dritares na para%et nj pre"ie3 t
forms % do t krijohet. 7a#hdojm duke klikuar utonin Ne*t.
(rajnimi C
Access XP
Iapi i fundit na jep mundsin tJi japi forms nj emr ta ruajm dhe ta hapim pr t par t
dhnat e taels me t ciln lidhm formn ton.
2ormat prdoren jo "etm pr t par informacionin nga taelat por gjithashtu edhe pr t
shtuar apo ndryshuar informacionin e taela"e. N strukturn e forma"e$ ek#akt n pjesn e
fundit t tyre$ para%iten gjithnj pes utone t "egjl$ t cilt na lejojn t l"i#im npr
recorde$ si dhe nj kuti# e "ogl % tregon numrin e recordit n t ciln ndodhemi.
!a"ortet
0eports!jan nj metod e mir pr t par informacionin n letr$ pra prmes tyre mund t printojm
t dhnat e dataase!it.
@rijimi i ra"orte/e.
1i+ tham pr format edhe tek
raportet$ metoda m e thjesht
pr tJi krijuar ato sht /reate
0eport Ey Fsing Gi#ard. 4e t
shohim metodn e krijimit t nj
raporti hap pas hapi. Pas klikimit
t metods /reate 0eport Ey
Fsing Gi#ard$ hapet dritarja
0eport Gi#ard
Pjest e dritares jan, nj list e
fshehur nga e cila #gjedhim
taeln % do t prdorim pr ta
lidhur me raportin. Posht saj
gjndet nj kuti ku rreshtohen
kollonat e taels s #gjedhur.
N t djatht t dritares gjndet
nj kuti n t ciln do t
rreshtohen kollonat e #gjedhura
prej nesh. 8gjedhja e kollona"e
het duke prdorur katr utonat % ndodhen ndrmjet dy kuti"e t lartprmendura$ prkatsisht
(rajnimi -B
Access XP
#gjedhje teke$ #gjedhje e shumfisht$ fshirje teke$ fshirje e shumfisht. Pasi #gjodhm kollonat e
dshiruara "a#hdojme pro+edurn duke klikuar utonin Ne*t.
Iapi i dyt i pro+edurs na lejon tJi grupojm informacionet n a# t njrs prej kollona"e. N t
majt t dritares gjndet nj kuti ku jan t rreshtuara kollonat e #gjedhura prej nesh$ n t djatht na
jepet nj pre"ie3 e grupimit % do t jm. N mes tyre ndodhen utonat % prdoren pr t
reali#uar grupimin. 7a#hdojm pro+edurn duke klikuar utonin Ne*t.
N hapin e tret kemi mundsi tJi rendisim t dhnat n rend rrits ose #rits n a# t nj apo m
shum kollona"e. M pas klikojm Ne*t.
N hapin e katrt
mund t #gjedhim
"endosjen e t
dhna"e n raport$
duke klikuar n
opsionet e grupit
layout. Opsionet e
grupit Orientation na
lejojn t #gjedhim
po#icionimin e flets.
2igura n t majt jep
nj pre"ie3 t raportit
% jemi duke krijuar.
Klikojme Ne*t pr t
"a#hduar pro+edurn.
N hapin e pest
mund t #gjedhim pamjen e raportit duke klikuar n nj nga elementet e lists n t djatht. 2igura n
t majt ofron nj pre"ie3 t raportit. Eutoni Ne*t na +on n hapin e fundit t pro+edurs$
(rajnimi --
Access XP
ku kemi mundsin t japim nj emr raportit$ ta ruajm at$ dhe ta hapim pr t par informacionin$ si
dhe pr ta kaluar at pr printim.
(rajnimi -:
Outlook XP
9utloo. XP
(Posta Elektronike)
<(rje & "ost& ele.tro&i.e Ae-mailB.
(rajnimi -;
Shufra e veglave
Dosjet e posts
elektronike. Shihni
Pasqyrn 10.3 pr
prshkrimin e tyre.
Klkoni ktu pr t
kryer nj nga
funksionet.
Mirosoft !utlook "#press sht programi i posts elektronike q prfshihet n
$in%o&s 'P.
Kompo(on nj
mesa(hi t ri.
Drgon mesa(het q
keni kompo(uar %he
shkarkon t rejat
)ap li*rin e
a%resave
+jen njer(,
mesa(he
ose tekst
Shufra e veglave e Mirosoft !utlook
"#press.
Shum njer( preferojn t pr%orin postn elektronike t
*a(uar n -nternet, si .ahoo, pasi ajo mun% t pr%oret ku%o
ku ka nj kompjuter t li%hur n -nternet.
sinan_divaKyahoo.com
Emri i Prdoruesit
Ky sht emri i llogaris s posts
elektronike t personit. /sht i ngjashm
me emrin e personit m*i (arf.
Emri i Prkatsis
Kjo sht ven%n%o%hja n internet e
llogaris s personit. /sht e
ngjashme me a%resn m*i (arf
0j a%res e posts elektronike n -nternet konsiston n %y pjes1 nj emr pr%oruesi %he nj
emr prkatsie, t n%ara nga njri tjetri me sim*olin 2 3et4.
Outlook XP
Me t "rtet ju ne"ojitet nj definicion pr postn elektronikeL Mu me siguri % e dini %
mund ta prdorni postn elektronike pr t drguar mesa#he stafit t puns$ apo njer#"e n
t gjith rru#ullin. Mu me siguri % e dini dhe % posta elektronike sht shum e shpejt
&pothuajse momentane' dhe ekonomike &shum llogari t posts elektronike jan falas'.
Ashtu sic duhet t dini adresn e nj personi kur do ti drgoni letr$ ju duhet ti dini adresn e
posts elektronike nse doni tJi drgoni nj mesa#h t posts elektronike. 2igura sht nj
shemull tipit i nj adrese t posts elektronike.
Gindo3s Xp "jen me nj program t posts elektronike t %uajtur Outlook )*press. Outlook
)*press sht nj "ersion i prmledhur i "ersionit t plot t programit t posts elektronike
Microsoft Outlook$ % "jen me paketn Microsoft Office. Outlook )*press ju lejon t
kompo#oni$ drgoni$ dhe t merrni mesa#het e posts elektronike n .nternet. 7ijimi i ktij
leksioni do tJju tregoj si t prmushni kto detyra.
Kaloni tek hapi i par dhe i "etm i ktij leksioni pr tJi hedhur nj sy t shpejt programit
Outlook )*press prpara se t msojm si t kompo#ojm$ drgojm dhe marrim me#ashe t
posts elektronike.
-. Iapni Outlook )*press duke klikuar utonin 9utloo. $0"ress mi shufrn e "egla"e
Auick 4aunch % gjendet n shufrn e #atime"e.
1hfa%et ekrani kryesor i Outlook )*press$ si+ tregohet n figur. 7reni dosjet n panelin
e majt t Outlook )*pressL Kto dosje ndajn t kategori mesa#het tuaja dhe punojn
si kutit e letra"e % mund t keni par n post. Pas%yra$ prshkruan seciln nga kto
dosje.
Megjithse do t punojm n Microsoft Oultook )*press gjat pjess s metur t leksione"e
t ktij kapitulli$ Outlook )*press nuk sht programi i "etm % ju mund t prdorni pr t
drguar dhe marr mesa#he t posts elektronike. Ka shum programe t tjeta t posts
elektronike % ju mund t pro"oni$ si )udora$ 4otus Notes$ etj. Nse jeni t lidhur n .nternet$
as nuk ju ne"ojitet fare nj program i posts elektronike pr t drguar dhe marr mesa#he$
pasi mund ta ni at nga .nterneti. Posta elektronike e a#uar n .nternet sht #akonisht
falas dhe ju lejon t kompo#oni$ drgoni dhe merrni mesa#he t posts elektronike duke
prdorur nj fa%e .nterneti n "end t nj programi t posts elektronike. 1hum njer#
aktualisht preferojn t prdorin postn elektronike t a#uar n .nternet$ sesa nj program t
posts elektronike$ pasi sht falas dhe mund t aksesohet kudo % ka nj kompjuter me
lidhje .nterneti. Nahoo$ % tregohet n figur sht nj program i posts elektronike i a#uar
n .nternet.
Dosjet e posts elektronike.
Dosja Prshkrimi
Inbox Ruan mesazhet q merrni nga t tjert.
Outbox Ruan prkohsisht mesazhet q ju keni kompozuar dhe q nuk jan drguar akoma.
Sent Items Ruan kopje t mesazheve q keni drguar.
Deleted Items Ruan mesazhe q ju keni fshir.
Drafts Ruan mesazhe q ju nuk i keni prfunduar s kompozuari akoma.
(rajnimi -=
Outlook XP
@om"o>imi dhe drgimi i &j mesa>hi.
Ma ku keni nj shpjegim t shpejt t mnyrs s kompo#imit dhe drgimit t nj mesa#hi t posts
elektronike.
-. Nse nuk sht e hapur akoma$ lshoni n pun Outlook )*press duke klikuar utonin 9utloo.
$0"ress t shufrn e "egla"e Auick 4aunch % gjendet n shufrn e #atime"e.
1hfa%et programi Outlook )*press.
:. Klikoni utonin 6reate Mail n shufrn e "egla"e t Outlook )*press.
Iapet dritarja Ne3 Message$ si+ tregohet n 2igurn -.?$ gati pr t shkruajtur nj mesa#h t ri
t posts elektronike. 9jja e par % duhet t ni sht t specifikoni adresn e posts
elektronike t marrsit n fushn To1
Nse adresa e marrsit t mesa#hit t posts elektronike nuk sht n lirin e adresa"e ose
nse ju doni ta shtypni "et adresn n fushn To1 kaloni n hapin tjetr. Ndrsa nse doni ta
#gjidhni emrin e marrsin nga liri i adresa"e &duke nnkuptuar % ai gjendet n lirin e
adresa"e' kaloni n hapin =.
;. 1htypni adresn e posts elektronike t marrsit n fushn To,
Nse ju ne"ojitet t drgoni nj mesa#h shum persona"e njhersh$ thjesht fusni adresat e
posts elektronike t t gjith marrs"e$ duke u siguruar % ti ndani ato me nga nj presje &$' si
psh, si&a&Cdi/aD(ahoo.com. Kaloni n hapin D kur t keni prfunduar.
(rajnimi -?
Drgon
mesa(hin
n !ut*o#
Kopjimi Prerja
Prerja 5nullimi Kontrollimi
%rejtshkrimor
Kontrolli i
emrave pr
ga*ime
6nia e
prioritetit
7ashkngjitja
e nj ske%ari
Mesa(h i enkriptuar
3i ko%uar4
Mesa(h i
firmosur
Shufra e veglave 0e& Message.
To: 8usni ktu a%resn e posts elektronike
t marrsit t mesa(hi.t
Cc: Drgojini nj kopje t mesa(hit
marrsve a%resat e tilve futen ktu.
Subject: 8usni su*jektin e mesa(hit.
Shufra e veglave Formatting:
Pr%oreni pr t aplikuar llojin e shkrimit %he
paragrafin e mesa(hit tuaj, pr t futur vija
%he ima(he.
Zona e Puns: Shkruajini ktu mesa(het
e posts elektronike, si t ishte nj program

prpunimi teksti.
Dritarja 0e& Message.
Outlook XP
=. Nse marrsi sht n lirin e adresa"e &Address Eook'$ klikoni utonin =elect !eci"ie&ts from a
list n t majt t fushs To1
1hfa%et kutia dialoguese 1elect 0ecipient$ si+ tregohet n 2igur.
?. Klikoni emrin e marrsit n fushn -ame list dhe klikoni utonin To,
Nse ju ne"ojitet t drgoni nj mesa#h m shum se nj personi njhersh$ mund t prsrisni
hapin ? pr t shtuar marrs t tjer. Kur t keni prfunduar$ kaloni n hapin "ijues.
@. Klikoni 9@.
Myllet kutia dialoguese 1elect 0ecipients dhe marrsi<t shfa%en n fushn To1
D. &1htes' Pr t drguar nj kopje t mesa#hit dikujt$ klikoni fushn 6c, apo %cc, dhe prsrisni
hapat ;!@ pr t futur adresat e tyre t posts elektronike$ "etm klikoni utonin 6c, ose %cc1 n
"end t utonit To1
Pas%yra jep nj prshkrim t /c, &kopje karoni' dhe Ecc, &Kopje e tret'. N "ijim$ duhet t fusni
sujektin e mesa#hit n mnyr % marrsi t kuptoj se pr +far ka t j mesa#hi. 1ujekti
do t shfa%et n kokn e mesa#hit n dosjen .no* t marrsit.
H. Klikoni fushn =ubject dhe fusni nj sujekt pr mesa#hin e posts elektronike.
(ani ju mund t shrypni nj mesa#h t posts elektronike.
C. Klikoni shenjuesin n fushn e tekstit$ n panelin e poshtm dhe m pas shtypni mesa#hin sikur t
ishit n nj program prpunimi teksti.
Majeni mend % n t gjith programet e prpunimit t tekstit n Gindo3s ju mund t prisni$
kopjoni$ ngjisni dhe formatoni tekstin.
-B. &1htes' Pr t kontrolluar drejtshkrimin e mesa#hit tuaj$ #gjidhni Tools="elli&g nga
menuja.
Outlook )*press kontrollon drejtshkrimin e mesa#hit tuaj$ nn"ij#on me t ku%e +do fjal % nuk
mund ta gjej n fjalor dhe sygjeron nj fjal alternati"e. Pr t #e"endsuar nj fjal t panjohur
ke nj sygjerim$ #gjidheni sygjerimin n #onn /hange (o dhe klikoni utonin /hange. Pr t
injoruar nj fjal % kontrolluesi i drejtshkrimit nuk i kupton$ por % jan t sakta$ klikoni utonin
.gnore All.
--. &1htes' pr t drguar nj skedar apo piktur ashk me mesa#hit tuaj klikoni utonin Atach n
shufrn e "egla"e dhe m pas #gjidhni skedarin n kutin dialoguese ;&sert Attachme&t.
-:. Kur t keni prfunduar me mesa#hin$ klikoni utonin =e&d Message n shufrn e "egla"e.
Mesa#hi drgohet tek dosja Outo* dhe do t drgohet kur t shtypni utonin 1end and 0ecei"e.
Kaloni n hapin -; nse doni ta drgoni menjher mesa#hin.
-;. Klikoni utonin =e&d a&d !ecei/e n shufrn e "egla"e t Outlook )*press.
Outlook )*press drgon t gjith mesa#he % jan t ruajtura n dosjen Outo* dhe merr t
gjitha mesa#het % gjen n ser"erin e posts elektronike.
Mnyrat e aktimit t a%resave t nj mesa(hi t posts elektronike.
Adresa Prshkrimi
o Drgon mesazhin marrsit q ju spe!ifikoni "e domosdoshme#
$opje $arboni "%!#
Drgon nj kopje t mesazhit nj marrsi q nuk sht i prfshir direkt& por mund t jet i
interesuar pr mesazhin.
$opja e tret "'!!# Drgon nj kopje t mesazhit nj marrsi ku askush nuk e di q ai e ka marr mesazhin.
(rajnimi -@
Outlook XP
=htimi i &j emri & libri& e adresa/e.
7etm nse kontaktoni me dy apo tre persona mund t memori#oni adresat e tyre t posts
elektronike$ n "e+anti kur ato kan adresa t posts elektronike % ngjajn me
thika.gota.ta"olinaKkarrigia.dora.europa.org. 2atmirshisht$ nse prdorni lirin e adresa"e
t Gindo3s$ ju nuk duhet t mani mend adresa t tilla. (hjesht fusni emrin e persona"e dhe
adresat e posts elektronike t cil"e i drgoni mesa#he rregullisht dhe nuk do tJju duhet
kurr t mani mend nj adres t posts elektronike t tmerrshme si ajo e shemullit. Ky
leksion do tJju tregoj si t shtoni nj adres t posts elektronike n lirin e adresa"e.
-. Nse nuk sht e hapur akoma$ lshoni n pun Outlook )*press duke klikuar utonin
9utloo. $0"ress t shufrn e "egla"e Auick 4aunch % gjendet n shufrn e #atime"e.
Iapet ekrani i fa%es kryesore t Outlook )*press.
:. Klikoni utonin Adress %oo. n shufrn e "egla"e Outlook )*press.
1hfa%et dritarja e lirit t adresa"e$ si+ tregohet n figur Dy lloje artikujsh shfa%en n
lirin e adresa"e t Gindo3s,
Contacts (kontaktet): Kontaktet jan marrs individual n librin e adresave.
Groups (grupet): Nj grup ju lejon ti drgoni mesazhe nj grupi personash
njhersh.
;. Klikoni utonin -e+ n shufrn e "egla"e t lirit t adresa"e.
(rajnimi -D
Dritarja e li*rit t a%resave. Kutia %ialoguese 9ontat Properties.
Shtojini lists To:
Shtojini lists Cc:
Shtojini lists Bc:
:hgji%hni marrsin apo marrsit.
Dritarja Selet 0ames.
Outlook XP
1hfa%et kutia dialoguese Ne3 )ntry me kokn Personal t akti"i#uar$ si+ tregohet n
figur. 8gjidhni +far lloj hyrje doni t krijoni dhe ku do ta "endosni at.
=. 8gjidhni ;&ter&et Mail Address n kutin =elect the $&tr( T("e dhe #gjidhni Perso&al
Address %oo. nga kutia Put this $&tr(. 8gjidhni 9@.
1hfa%e kutia dialoguese Ne3 Mail Address Properties.
?. 1htypni emrin dhe miemrin e marrsit n fushat prkatse.
@. 2usni emrin e marrsit n kutin Dis"la( -ame dhe m pas fusni adresn e posts
elektronike.
Mu gjithashtu mund t klikoni n kokat e tjera t kutis dialoguese Ne3 .nternet Mail
Address Properties pr t shtuar informacion tjetr$ si psh$ numrin e telefonit t marrsit$
adresn e shtpis apo #yrs$ etj.
D. Klikoni 9@ pr t myllur kutin dialoguese.
F kthyet te liri i adresa"e i Gindo3s$ ku shfa%et kontakti i ri.
H. Klikoni utonin 6lose pr t myllur dritaren e lirit t adresa"e.

Marrja e mesa>he/e t "osts ele.tro&i.e.
Ky leksion do tJju shpjegoj si t merrni dhe le*oni mesa#het tuaja t posts elektronike me Outlook
)*press. Keni pr ta par % sht shum m e leht t merrni dhe le*oni mesa#he t posts
elektronike sesa t merrni dhe le*oni mesa#he t posts tradicionale. Nuk ka #arfa pr t hapur$ nuk
ka shkrim dore % duhet deshifruar$ etj.
(rajnimi -H
Kjo (on afishon mesa(hin n
(onn e (gje%hur. Klikoni %he
klikoni %y her mesa(hin q
%oni t le#oni.
Mesa(het q nuk jan le#uar
akoma shfaqen me shkrim t
theksuar %he kan pr*ri nj
(arf t m*yllur .
0j li%hs letrash nnkupton
ske%ar t *ashkngjitur.
Ktu shfaqet prm*ajtja e
mesa(hit t (gje%hur.
Dosja -n*o# e !utlook "#press.
Kompo(oni
nj mesa(h
t ri.
;eplikojini t
gjith marrsve
t mesa(hit
Shtypni n
letr mesa(hi
Drgoni
ose merrni
mesa(het
+jeni nj
kontakt ose
mesa(h
;eplikojini
%rguesit
t mesa(hit
Drgojini nj
mesa(h t le#uar
%ikujt tjetr
8shijeni
mesa(hin
)apeni li*rin
e a%resave.
Shufra e veglave -n*o# e Mirosoft !utlook "#press
Outlook XP
-. Nse nuk sht e hapur akoma$ lshoni n pun Outlook )*press duke klikuar utonin 9utloo.
$0"ress t shufrn e "egla"e Auick 4aunch % gjendet n shufrn e #atime"e.
Iapet ekrani kryesor i programit Outlook )*press.
:. Klikoni dosjen ;&bo0 n panelin e majt t dritares s 9utloo. $0"ress.
Prmajtja e dosjes .no* shfa%et n panelin e djatht!sipr t dritares Outlook )*press$ si+
tregohet n figur. 4e t kontrollojme nse ju ka ardhur ndonj mesa#h i ri.
;. Klikoni utonin =e&d a&d !ecei/e n shufrn e "egla"e t Outlook )*press.
Normalisht$ Outlook )*press automatikisht kontrollon ser"erin pr mesa#he t reja +do ;B
minura. Nse gjen ndonj mesa#h t ri n ser"erin tuaj t posts elektronike$ e shkarkon at dhe
e ruan n kompjuterin tuaj. Mu mund ta urdhroni Outlook )*press pr t krkuar pr mesa#he t
reja duke klikuar uonin 1end and 0ecei"e. Nse ju lidheni n .nternet me nj modem$ Outlook
)*press do t lidhet automatikisht n .nternet pr t kryer lidhjen me ser"erin tuaj t posts
elektronike.
Mesa#het tuaja t reja ruhen n dosjen .no*. >do mesa#h i ri e i pale*uar do t shfa%et me
grma t the.suara dhe do t ket ikonn e nj #arfi t myllur & ' pran tij. Ma si duhet t
hapni dhe le*oni nj mesa#h.
=. Klikoni mesa#hin % doni t le*oni.
Prmajtja e mesa#hit afishohet n panelin djathtas!posht t dritares s Outlook )*press dhe
informacion i drguesit dhe sujektit shta%et n maj t ktij paneli. Mu gjithashtu mund t hapni
nj mesa#h n dritare t "e+ant$ gj e cila sht e frytshme kur ju doni t le*oni nj mesa#h t
gjat. (hjesht klikoni dy her mesa#hin % doni t le*oni. Mesa#hi shfa%et n dritare t "e+ant.
Mu mund ta myllni dritaren e mesa#hit kur t keni maruar s le*uari at duke klikuar utonin
/lose t dritares.
Nse mesa#hi ka nj ose m shum skedar t ashkngjitur$ nj lidhse letrash do t shfa%et
n #onn e tij. Nse nj mesa#h prman ndonj ashkngjitje kaloni n hapin ? ose @ pr ta
hapur at.
?. &1htes' Pr t hapur skedart e ashkngjitur nj mesa#hi$ klikoni ikonn e lidhses e letra"e & '
dhe m pas klikoni skedarin % doni t hapni nga lista % shfa%et nga lidhsi i letra"e.
Disa her ju mund t doni t shtypni n letr nj kopje t mesa#hit. Ma si duhet t "eproni.
@. &1htes' Pr t shtypur n letr nj mesash$ #gjidhni ilePri&t nga menuja$ ose shtypni tastat
O6trlPQOPP. Klikoni 9@ pr t shtypur n letr mesa#hin.
!e"li.imi &ga &j mesa>hi.
(rajnimi -C
!utlook "#press ven%os
a%resn %he su*jektin n
ven%in tuaj.
Shtypni ktu replikn tuaj.
0j kopje e mesa(hit origjinal
prfshihet pr t<ju n%ihmuar
t %ini se ilin mesa(h po
replikoni.
=u mun% t replikoni mesa(het e marra.
Outlook XP
Mu mund t replikoni nj mesa#h$ ashtu si mund tJi prgjigjeni nj letre. Ky leksion shpjegon si
ta ni kt.
-. 9jeni dhe hapni nj mesa#h t cilit do ti ktheni prgjigje.
Mu tashm e msuar si t hapni dhe le*oni mesa#he n leksionin e kaluar$ N "ijim$
duhet t "endosni me k do t replikoni$ Keni dy #gjedhje,
Reply to Author: Ia drgon replikn vetm autorit t mesazhit.
Reply to All: Ia drgon replikn gjithkujt q e ka marr kt mesazh.
:. Klikoni opsion e replikimit % doni t prdorni, !e"l( to Author ose !e"l( to All.
1hfa%et nj dritare ku nuk t shkruani replikn tuaj.
;. 1hkruajeni replikn tuaj dhe klikoni utonin =e&d n shufrn e "egla"e kur t keni
prfunduar.
Mu mund t prdorni karaktere t "e+anta pr t shprehur emocionet n mesa#het tuaja
t posts elektronike. Pas%yra -.; jep disa nga m t #akonshmet. Disa prej tyre i
ngjajn fytyra"e nse rrotullohen anash.
Shprehja e emoioneve n mesa(het tuaja.
Shkurtimi Prshkrimi Shkurtimi Prshkrimi
(# ose ()# 'uzqeshja *+, -.etjet e prdorura m shpesh
(" ose ()" /rzitja I/0, -r opinionin tim
1# ose 1)# Shkelje s.ri 2O2 ,eshje me t madhe
(#3 ose ()#3 4xjerrje gjuhe RO*2 ,eshje duke u shtrir n d.sheme
(O ose ()O Surpriz *5D /esash i drguar.
3.4 Drgimi dhe fshirja e &j mesa>hi.
Pasi t keni le*uar nj mesa#h$ ju mund t shtoni komentin tuaj dhe ta drgoni dikujt tjetr.
Pr"e+ korespondences tipike t i#nesit$ shum persona parapl%ejn mesa#het e posts
elektronike % prmajn shakara apo fjal t urta.
-. 9jeni dhe hapni mesa#hin % doni t drgoni.
:. Klikoni utonin or+ard Message n shufrn e "egla"e.
1hfa%et nj dritare me mesa#hin % do t drgoni. Mu duhet t specifikoni se kujt do tJia
drgoni mesa#hin.
(rajnimi :B
Shtypni a%resn e posts
elektronike t marrsit t
mesa(hit
8usni n%onj koment q %oni
t<i shtoni mesa(hit origjinal.
Ktu afishohet mesa(hi
origjinal
=u mun% t %rgoni nj mesa(h t le#uar %uke i shtuar komentin tuaj.
Outlook XP
;. 1htypni adresn e posts elektronike t marrsit n fushn To, ose prdorni lirin e
adresa"e pr t futur adresn e marrsit.
Mu gjithashtu mund t shtoni komentet tuaja rreth mesa#hit % jeni duke drguar.
=. &1htes' Pr t shtuar komentin tuaj tek mesa#hi$ klikoni #onn e tekstit t mesa#hit dhe
shkruani komentet tuaja.
Mu jeni gati pr t drguar mesa#hin.
?. Klikoni utonin =e&d n shufrn e "egla"e pr t drguar mesa#hin.
Mani mend % klikimi i utonit 1end t drgon n dosjen Outo*. Mu duhet t klikoni
utonin 1end and 0ecei"e pr t drguar mesa#hin.
Kur nuk ju ne"ojitet m nj mesa#h$ ju mund ta fshini at pr t parandaluar mushjen e
dosjes .no* me shum mesa#he. 2shirja e nj mesa#hi sht shum e leht. Ma si
duhet t "eproni,
@. 8gjidhni mesa#hin % doni t fshini dhe shtypni tastn ODeleteP.
Mesa#hi fshihet nga dosja korente dhe drgohet tek dosja Deleted .tems.
(rajnimi :-
Outlook XP

(rajnimi ::