Vous êtes sur la page 1sur 6

TEXTOS ESENCIALES

1) ONTOLOGA Met IV 1 (1003a 20) Hay una ciencia que contempla el Ente en cuanto ente y lo
que le corresponde de suyo. Y esta ciencia no se ienti!ica con nin"#na e $as %#e $$a&a&os
'a(tic#$a(es) '#es nin"#na e $as ot(as es'ec#$a en "ene(a$ ace(ca e$ Ente en c#anto ente) 25 sino
%#e) *a+ieno se'a(ao a$"#na 'a(te e ,$) consie(an $os accientes e ,sta- 'o( e.e&'$o) $as ciencias
&ate&/ticas. Y) '#esto %#e +#sca&os $os '(inci'ios 0 $as ca#sas &/s a$tas) es e1iente %#e se(/n
necesa(ia&ente '(inci'ios 0 ca#sas e cie(ta nat#(a$e2a en c#anto ta$. 3o( consi"#iente) si ta&+i,n $os
%#e +#sca+an $os e$e&entos e $os entes +#sca+an estos '(inci'ios) ta&+i,n $os e$e&entos ten4an %#e
se( e$ Ente no accienta$) 30 sino en c#anto ente. 3o( eso ta&+i,n nosot(os e+e&os co&'(ene( $as
'(i&e(as ca#sas e$ Ente en c#anto ente.
Met IV 2 (1005a) 3e(tenece) en e!ecto) a #na so$a ciencia consie(a( no s6$o $o %#e se ice se"7n #na
so$a cosa) sino ta&+i,n $o %#e se ice en o(en a #na so$a nat#(a$e2a- '#es ta&+i,n esto) en cie(to
&oo) se ice se"7n #na so$a cosa. Es) '#es) e1iente %#e ta&+i,n 15 'e(tenece a #na so$a ciencia
conte&'$a( $os entes en c#anto entes. 3e(o sie&'(e $a ciencia t(ata '(o'ia&ente e $o '(i&e(o) 0 e
a%#e$$o e $o %#e e'enen $as e&/s cosas 0 'o( $o c#a$ se icen. 3o( consi"#iente) si esto es $a
s#+stancia) e $as s#+stancias ten(/ %#e conoce( $os '(inci'ios 0 $as ca#sas e$ !i$6so!o. Y) e
c#a$%#ie( ",ne(o) tanto $a sensaci6n co&o $a ciencia es #na so$a e #no so$o- 'o( e.e&'$o) $a
G(a&/tica) %#e es #na so$a) 20 consie(a toas $as 1oces. 3o( eso ta&+i,n conte&'$a( toas $as
es'ecies e$ Ente en c#anto ente) 0 $as es'ecies e $as es'ecies) es '(o'io e #na ciencia
"en,(ica&ente #na.
3o( consi"#iente) c#antas sean $as es'ecies e$ 8no) tantas se(/n $as e$ Ente) ace(ca e $as c#a$es
co((es'one a #na ciencia "en,(ica&ente #na conte&'$a( $a %#iia- 'o( 35 e.e&'$o) co((es'one a
#na ciencia "en,(ica&ente #na conte&'$a( $o I,ntico 0 $o Se&e.ante 0 $as e&/s cosas ta$es. (9).
3e(o $i&it,&onos) (1004) en c#anto a ,stos) a$ est#io %#e *ici&os en $a Seleccin de los Contrarios.
Y tantas son $as 'a(tes e $a :i$oso!4a c#antas son $as s#+stancias. 3o( tanto) #na e e$$as se(/
necesa(ia&ente :i$oso!4a '(i&e(a) 0 ot(a) :i$oso!4a se"#na. E$ ente) en e!ecto) (0 e$ 8no) 5 tienen
i(ecta&ente ",ne(os. 3o( eso ta&+i,n $as ciencias $es aco&'a;a(/n. 3#es e$ !i$6so!o es co&o e$
$$a&ao &ate&/tico. 3o(%#e ta&+i,n ,sta tiene 'a(tes) 0 *a0 en $as &ate&/ticas #na ciencia '(i&e(a)
0 ot(a se"#na) 0 ot(as a contin#aci6n.
(100<a) As4) '#es) %#e es '(o'io e #na so$a ciencia conte&'$a( e$ Ente en c#anto ente) 0 $os at(i+#tos
%#e $e co((es'onen en c#anto ente) es &ani!iesto) 0 ta&+i,n es &ani!iesto %#e es $a &is&a $a ciencia
%#e conte&'$a no s6$o $as s#+stancias) sino 15 ta&+i,n s#s at(i+#tos.
2) TEOLOGA Met VI 1 (102<+ 2<) Y) '#esto %#e ta&+i,n $a :4sica es #na ciencia %#e 1e(sa 20 so+(e
cie(to ",ne(o e$ Ente ('#es t(ata e a%#e$$a s#+stancia %#e tiene en s4 &is&a e$ '(inci'io e$
&o1i&iento 0 e$ (e'oso)) es e1iente %#e ni es '(/ctica ni !acti1a (9)- e s#e(te %#e) si toa
o'e(aci6n e$ enteni&iento es '(/ctica o !acti1a o es'ec#$ati1a) $a :4sica se(/ #na ciencia
es'ec#$ati1a) 'e(o es'ec#$ati1a ace(ca e #n ente ta$ %#e sea ca'a2 e &o1e(se) 0 ace(ca e $a
s#+stancia) se"7n e$ en#nciao "ene(a$&ente) 'e(o no se'a(a+$e (9).
Ta&+i,n $a Mate&/tica es es'ec#$ati1a (9). Y) si *a0 a$"o ete(no e in&61i$ 0 se'a(ao) es e1iente
%#e s# conoci&iento co((es'one a #na ciencia es'ec#$ati1a) 'e(o no a $a :4sica ('#es $a :4sica t(ata
e cie(tos se(es &o1i+$es) ni a $a Mate&/tica) sino a ot(a ante(io( a a&+as. 3#es $a :4sica 1e(sa so+(e
entes se'a(aos) 'e(o no in&61i$es) 0 a$"#nas (a&as e $a Mate&/tica) so+(e entes 15 in&61i$es) 'e(o
sin #a no se'a(a+$es) sino co&o i&'$icaos en $a &ate(ia. En ca&+io) la Ciencia primera versa
sobre entes separados e inmviles. (9) 3o( consi"#iente) habr tres filosofas especulativas: la
Matemtica la !sica y la "eolo#a (pues a nadie se le oculta que 20 si en al#$n lu#ar se halla lo
divino se halla en tal naturale%a y es preciso que la ms valiosa se ocupe del #&nero ms valioso).
As4) '#es) $as es'ec#$ati1as son &/s no+$es %#e $as ot(as ciencias) 0 ,sta) &/s %#e $as es'ec#$ati1as.
'odra dudarse en efecto si la !ilosofa primera es universal o si trata de al#$n #&nero o de al#una
naturale%a en 25 particular ()*. 'ues bien si no hay nin#una otra substancia aparte de las
2
constituidas por la naturale%a la !sica ser Ciencia primera+ pero 30 si hay al#una substancia
inmvil &sta ,la teolo#a- ser anterior y !ilosofa primera y universal precisamente por ser
primera+ y a &sta corresponder considerar el Ente en cuanto ente su quididad y las cosas que le son
inherentes en cuanto ente.
3) Sto. To&/s) 3(oe&io e$ Co&enta(io a $a Meta!4sica
5) =o$!!) >i1isi6n e $a !i$oso!4a
<) C(4tica e $a ?a26n 3#(a Prlogo de la primera edicin, en el ao 1781 (Trad. M.
Garca Morente)
La (a26n *#&ana tiene) en #na es'ecie e s#s conoci&ientos) e$ estino 'a(tic#$a( e 1e(se acosaa
'o( c#estiones %#e no '#ee a'a(ta() '#es $e son '(o'#estas 'o( $a nat#(a$e2a e $a (a26n &is&a) 'e(o
a $as %#e ta&'oco '#ee contesta() 'o(%#e s#'e(an $as !ac#$taes e $a (a26n *#&ana.
En esta 'e('$e.ia cae $a (a26n sin s# c#$'a. Co&ien2a con '(inci'ios) c#0o #so en e$ c#(so e $a
e@'e(iencia es ine1ita+$e 0 %#e a$ &is&o tie&'o se *a$$a s#!iciente&ente "a(anti2ao 'o( ,sta. Con
e$$o e$,1ase (co&o $o $$e1a consi"o s# nat#(a$e2a) sie&'(e &/s a((i+a) a coniciones &/s (e&otas.
3e(o '(onto a1ie(te %#e e ese &oo s# ta(ea *a e 'e(&anece( sie&'(e inaca+aa 'o(%#e $as
c#estiones n#nca cesan- se 1e '#es o+$i"aa a (e!#"ia(se en '(inci'ios %#e e@ceen too 'osi+$e #so
e $a e@'e(iencia 0 %#e) sin e&+a("o) 'a(ecen tan $i+(es e toa sos'ec*a) %#e inc$#so $a (a26n
*#&ana o(ina(ia est/ e ac#e(o con e$$os. 3e(o as4 se '(eci'ita en o+sc#(iaes 0 cont(aicciones-
e one '#ee co$e"i( %#e en a$"#na 'a(te se oc#$tan (ec6nitos e((o(es) sin 'oe( e&'e(o
esc#+(i($os) 'o(%#e $os '(inci'ios e %#e #sa) co&o se sa$en e $os $4&ites e toa e@'e(iencia) no
(econocen 0a 'ie(a e to%#e a$"#na en $a e@'e(iencia. E$ teat(o e estas is'#tas sin t,(&ino $$/&ase
Metafsica.
A#+o #n tie&'o en %#e esta ciencia e(a $$a&aa $a reina e toas $as ciencias 0) si se to&a e$ eseo
'o( $a (ea$ia) cie(ta&ente &e(ec4a tan *on(oso no&+(e) 'o( $a i&'o(tancia '(e!e(ente e s# o+.eto.
La &oa es a*o(a &ost(a($e e$ &a0o( es'(ecio 0 $a &at(ona "i&e) a+anonaa 0 &a$t(ec*a) co&o
Aec#+aB modo ma.ima rerum tot #eneris natisque potens / nunc trahor e.ul inops. (O1iio)
Metamorfosis).
S# o&inio e&'e26 sieno desptico +a.o $a a&inist(aci6n e $os do#mticos. 3e(o co&o $a
$e"is$aci6n $$e1a+a a7n en s4 $a t(a2a e $a anti"#a +a(+a(ie) es*42ose 'oco a 'oco) 'o( "#e((a inte(io()
en co&'$eta anarqua y los esc&pticos es'ecie e n6&aas %#e (e'#"nan a toa const(#cci6n
#(ae(a) es'ea2a(on caa 1e2 &/s $a ci#aana #ni6n. Mas e(an 'ocos) 'o( !o(t#na) 0 no '#ie(on
i&'ei( %#e a%#e$$os o"&/ticos t(ata(an e (econst(#i($a e n#e1o) a#n%#e sin conco(a( en '$an
a$"#no. En $os tie&'os &oe(nos 'a(eci6 co&o si toas esas is'#tas !#e(an a aca+a(se- c(e06se %#e
$a $e"iti&ia e a%#e$$as '(etensiones i+a a se( eciia 'o( &eio e cie(ta !isiolo#a e$
enteni&iento (e$ c,$e+(e LocCe). E$ o(i"en e a%#e$$a s#'#esta (eina 0mmanuel 1ant Crtica de la
ra%n pura !#e *a$$ao en $a '$e+e e $a e@'e(iencia o(ina(ia- s# a((o"ancia *#+ie(a e+io 'o( $o
tanto) se( sos'ec*osa) con (a26n. 3e(o co&o (es#$t6 sin e&+a("o %#e esa #enealo#a en (ea$ia)
*a+4a sio i&a"inaa !a$sa&ente) si"#i6 $a &eta!4sica a!i(&ano s#s '(etensiones) 'o( $o %#e 1ino
too e n#e1o a cae( en e$ do#matismo antic#ao 0 ca(co&io 0) 'o( ene) en e$ es'(esti"io e one
se *a+4a %#e(io saca( a $a ciencia. A*o(a) es'#,s e *a+e( ensa0ao en 1ano toos $os ca&inos
(se"7n se c(ee)) (eina e$ *ast4o 0 #n co&'$eto indiferentsimo &a(e e$ Caos 0 e $a Noc*e en $as
ciencias) 'e(o ta&+i,n a$ &is&o tie&'o o(i"en) o 'o( $o &enos '(e$#io e #na '(6@i&a
t(ans!o(&aci6n e i$#&inaci6n) si $as ciencias se *an to(nao con!#sas e in7ti$es 'o( #n ce$o &a$
a'$icao.
Es in7ti$ en e!ecto %#e(e( !in"i( indiferencia ante se&e.antes in1esti"aciones) c#0o o+.eto no '#ee
se( indiferente a $a nat#(a$e2a *#&ana. Esos s#'#estos indiferentistas en c#anto 'iensan a$"o) caen e
n#e1o ine1ita+$e&ente en a%#e$$as a!i(&aciones &eta!4sicas) 'o( $as c#a$es ostenta+an tanto es'(ecio)
a#n c#ano 'iensen oc#$ta($as t(ocano e$ $en"#a.e e $a esc#e$a 'o( e$ *a+$a 'o'#$a(. Esa ini!e(encia
e&'e(o) %#e se '(o#ce en &eio e $a '(os'e(ia e toas $as ciencias 0 %#e ataca '(ecisa&ente
a%#e$$a) a c#0os conoci&ientos Dsi '#i,(a&os a%#i(i($osD (en#ncia(4a&os &enos !/ci$&ente %#e a
nin"#nos ot(os) es #n !en6&eno %#e &e(ece atenci6n 0 (e!$e@i6n. Es e1iente&ente e$ e!ecto no e $a
3
$i"e(e2a) sino e$ E#icio 3 &a#(o e $a ,'oca) %#e no se e.a se#ci( 'o( #n sa+e( a'a(ente- es #na
inti&aci6n a $a (a26n) 'a(a %#e e&'(ena e n#e1o $a &/s i!4ci$ e s#s ta(eas) $a e$ '(o'io
conoci&iento) 0 esta+$e2ca #n t(i+#na$ %#e $a ase"#(e en s#s '(etensiones $e"iti&as 0 %#e en ca&+io
aca+e con toas $as a((o"ancias in!#naas) 0 no 'o( &eio e a!i(&aciones a(+it(a(ias) sino se"7n s#s
ete(nas e in&#ta+$es $e0es. Este t(i+#na$ no es ot(o %#e $a Crtica de la ra%n pura &is&a.
3o( ta$ no entieno #na c(4tica e $os $i+(os 0 e $os siste&as) sino e $a !ac#$ta e $a (a26n en
"ene(a$) (es'ecto e toos $os conoci&ientos a %#e esta '#ee as'i(a( independientemente de toda
e.periencia+ 'o( $o tanto) $a c(4tica (es#e$1e $a 'osi+i$ia o i&'osi+i$ia e #na &eta!4sica en
"ene(a$) 0 ete(&ina) no so$o $as !#entes) sino ta&+i,n $a e@tensi6n 0 $4&ites e $a &is&a- too e$$o)
e&'e(o) 'o( '(inci'ios.
Ese ca&ino) e$ 7nico %#e %#ea+a $i+(e) $o *e e&'(enio 0o *o0 0 &e '(ecio e *a+e( conse"#io as4
a'a(ta( toos $os e((o(es %#e *asta a*o(a *a+4an i1iio $a (a26n) o'oni,no$a a s4 &is&a) c#ano
act#a+a sin +asa(se en $a e@'e(iencia. Y no es %#e *a0a e$#io s#s c#estiones) isc#$'/no&e con $a
inca'acia e $a (a26n *#&ana) sino %#e $as *e es'eci!icao toas 'o( '(inci'ios 0) es'#,s e *a+e(
esc#+ie(to e$ '#nto e esa1enencia e $a (a26n consi"o &is&a) $as *e (es#e$to a s# ente(a
satis!acci6n. Cie(to %#e $a contestaci6n a esas c#estiones no *a (eca4o co&o '#ie(a es'e(a($o e$
e@a$tao a!/n o"&/tico e sa+e(- '#es este a!/n no 'o(4a satis!ace(se &/s %#e con a(tes e &a"ia)
e %#e 0o no entieno. 3e(o ta&'oco es ese e$ estino nat#(a$ e n#est(a (a26n- 0 e$ e+e( e $a
!i$oso!4a e(a isi'a( $a i$#si6n nacia e #na &a$a inte$i"encia) a#n%#e 'o( e$$o *#+ie(a %#e ani%#i$a(
tan '(eciaa 0 a&aa i$#si6n.
>e$ 3(6$o"o a $a se"#na Eici6n
Si $a e$a+o(aci6n e $os conoci&ientos %#e 'e(tenecen a $a o+(a e $a (a26n) $$e1a o no $a &a(c*a
se"#(a e #na ciencia) es cosa %#e '#ee '(onto .#2"a(se 'o( e$ ,@ito. C#ano t(as e n#&e(osos
'(e'a(ati1os 0 a((e"$os) $a (a26n t(o'ie2a) en e$ &o&ento &is&o e $$e"a( a s# !in- o c#ano 'a(a
a$can2a( ,ste) tiene %#e 1o$1e( at(/s #na 0 ot(a 1e2 0 e&'(ene( #n n#e1o ca&ino- as4 &is&o) c#ano
no es 'osi+$e 'one( e ac#e(o a $os i!e(entes co$a+o(ao(es so+(e $a &ane(a c6&o se *a e 'e(se"#i(
e$ '(o'6sito co&7n- entonces '#ee tene(se sie&'(e $a con1icci6n e %#e #n est#io se&e.ante est/
&#0 $e.os e *a+e( e&'(enio $a &a(c*a se"#(a e #na ciencia 0 e %#e) 'o( e$ cont(a(io) es &/s
+ien #n &e(o tanteo. Y es 0a #n &,(ito e $a (a26n e$ esc#+(i() en $o 'osi+$e) ese ca&ino) a#n%#e
*a0a %#e (en#ncia() 'o( 1ano) a &#c*o e $o %#e esta+a contenio en e$ !in %#e se *a+4a to&ao antes
sin (e!$e@i6n.
(9)
La metafsica) conoci&iento es'ec#$ati1o e $a (a26n) ente(a&ente ais$ao) %#e se a$2a 'o( enci&a e
$as ense;an2as e $a e@'e(iencia) &eiante &e(os conce'tos (no co&o $a &ate&/tica &eiante
a'$icaci6n e $os &is&os a $a int#ici6n)) 0 en one 'o( tanto $a (a26n e+e se( s# '(o'io isc4'#$o) no
*a tenio *asta a*o(a $a !o(t#na e e&'(ene( $a &a(c*a se"#(a e #na ciencia- a 'esa( e se( &/s
1ie.a %#e toas $as e&/s 0 a 'esa( e %#e s#+sisti(4a a#n%#e toas $as e&/s t#1ie(an %#e esa'a(ece(
ente(a&ente) s#&ias en e$ a+is&o e #na +a(+a(ie est(#cto(a. 3#es en e$$a t(o'ie2a $a (a26n
contin#a&ente) inc$#so c#ano %#ie(e conoce( a priori (se"7n '(etene) a%#e$$as $e0es %#e $a
e@'e(iencia &/s o(ina(ia con!i(&a. En e$$a *a0 %#e es*ace( &i$ 1eces e$ ca&ino) 'o(%#e se
enc#ent(a %#e no con#ce a one se %#ie(e- 0 en $o %#e se (e!ie(e a $a #nani&ia e s#s 'a(tia(ios)
tan $e.os est/ a7n e e$$a) %#e &/s +ien es #n te((eno %#e 'a(ece '(o'ia&ente estinao a %#e e$$os
e.e(citen s#s !#e(2as en #n to(neo) en one nin"7n ca&'e6n *a 'oio n#nca *ace( $a &/s &4ni&a
con%#ista 0 !#na( so+(e s# 1icto(ia #na #(ae(a 'osesi6n. No *a0 '#es #a a$"#na e %#e s#
&,too) *asta a%#4) *a sio #n &e(o tanteo 0) $o %#e es 'eo() #n tanteo ent(e &e(os conce'tos.
A*o(a +ien Fa %#, o+eece %#e no se *a0a 'oio a7n encont(a( a%#4 #n ca&ino se"#(o e $a cienciaG
FEs acaso i&'osi+$eG Mas F'o( %#, $a nat#(a$e2a *a int(o#cio en n#est(a (a26n $a incansa+$e
tenencia a +#sca($o co&o #no e s#s &/s i&'o(tantes as#ntosG Y a7n &/s Hc#/n 'oco &oti1o
tene&os 'a(a con!ia( en n#est(a (a26n) si) en #na e $as 'a(tes &/s i&'o(tantes e n#est(o an*e$o e
sa+e() no s6$o nos a+anona) sino %#e nos ent(etiene con i$#siones) 'a(a aca+a( en"a;/nonosI O +ien)
si so$o es %#e *asta a*o(a se *a !a$$ao $a +#ena 14a) F%#, se;a$es nos 'e(&iten es'e(a( %#e en #na
n#e1a in1esti"aci6n se(e&os &/s !e$ices %#e $o *an sio ot(os antesG
5
J) Aeie""e() Se( 0 tie&'o) e'4"(a!e
!" #$% &' ()*+' )," -./-. (-0 1!-* 2!3*45* 46).0"*7" 819-." :"
;5<##645*) 1=.7 #7#">4?*-*, @)*+' , 1%A -!/ )," B9)*5., "/" C
D1!%E?.)*"
FPorGHe maniIeJtamente KoJotroJ eJtLiJ MamiliariNadoJ deJde Oace mHcOo
tiempo con lo GHe propiamente GHerPiJ decir cHando HJLiJ la eQpreJin ente; en
camRio, noJotroJ creamoJ otrora comprenderlo, pero aOora noJ encontramoJ en
aporaS1. TTenemoJ OoU Hna reJpHeJta a la pregHnta acerca de lo GHe
propiamente
GHeremoJ decir con la palaRra FenteSV We ningXn modo. YntonceJ eJ neceJario
plantear de nHeKo la pregunta por el sentido del ser. TZoJ OallamoJ OoU al menoJ
perple[oJ
por el OecOo de GHe no comprendemoJ la eQpreJin FJerSV We ningXn modo.
YntonceJ JerL neceJario, por lo pronto, deJpertar nHeKamente Hna comprenJin
para el Jentido de eJta pregHnta. \a elaRoracin concreta de la pregHnta por el
Jentido
del seriv eJ el propJito del preJente tratado. \a interpretacin del tiempo
como
OoriNonte de poJiRilidad para toda comprenJin del Jer en general, eJ JH meta
proKiJional.
Se( 0 tie&'o) K 1.
K 1. Necesia e #na (e'etici6n e@'$4cita e $a '(e"#nta 'o( e$ se(
(2) Ao0 esta '(e"#nta *a ca4o en e$ o$1io) a#n%#e n#est(o tie&'o se at(i+#0a
e$ '(o"(eso e #na (ea!i(&aci6n e $a L&eta!4sicaM. 3ese a e$$o) nos c(ee&os is'ensaos
e $os es!#e(2os 'a(a 1o$1e( a esencaena( #na NONPQRSTUPVWP XYZW R [
S \WP[. Sin e&+a("o) esta '(e"#nta no es #na '(e"#nta c#a$%#ie(a. E$$a &ant#1o
en 1i$o $a in1esti"aci6n e 3$at6n 0 A(ist6te$es) a#n%#e 'a(a en&#ece( ese entonces
2como pre#unta temtica de una efectiva investi#acin. Lo %#e e$$os a$can2a(on
se &ant#1o) a t(a1,s e &7$ti'$es &oi!icaciones 0 L(eto%#esM) *asta $a 3#ica e
Ae"e$. Y $o %#e) en e$ s#'(e&o es!#e(2o e$ 'ensa() $e !#e(a anta;o a((e+atao a $os
!en6&enos) si +ien !(a"&enta(ia e inci'iente&ente) se *a con1e(tio ese *ace
tie&'o en #na t(i1ia$ia.
No s6$o eso. So+(e $a +ase e $os co&ien2os "(ie"os e $a inte('(etaci6n e$
se() $$e"6 a constit#i(se #n o"&a %#e no s6$o ec$a(a s#'e(!$#a $a '(e"#nta 'o( e$
sentio e$ se() sino %#e) ae&/s) (ati!ica 0 $e"iti&a s# o&isi6n. Se iceB e$ conce'to
e Lse(M es e$ &/s #ni1e(sa$ 0 1ac4o. Co&o ta$) o'one (esistencia a too intento
e e!inici6n. Este conce'to #ni1e(sa$4si&o 0) 'o( ene) ine!ini+$e) ta&'oco necesita
se( e!inio. Too e$ &#no $o #sa constante&ente 0 co&'(ene 0a sie&'(e $o
%#e con ,$ %#ie(e eci(. >e esta &ane(a) $o %#e estano oc#$to incita+a 0 &anten4a
en $a in%#iet# a$ !i$oso!a( anti"#o) se *a con1e(tio en a$"o o+1io 0 c$a(o co&o e$
so$) *asta e$ '#nto e %#e si a$"#ien insiste en '(e"#nta( a7n 'o( e$$o) es ac#sao
e e((o( &etoo$6"ico.
A$ co&ien2o e esta in1esti"aci6n no es 'osi+$e isc#ti( en eta$$e $os '(e.#icios
%#e constante&ente s#scitan 0 a$i&entan $a con1icci6n e %#e no es necesa(io
(3) '(e"#nta( 'o( e$ se(. E$$os *#nen s#s (a4ces en $a onto$o"4a anti"#a &is&a.
]sta) 'o( s# 'a(te) s6$o 'o(/ se( aec#aa&ente inte('(etaa ^en $o %#e (es'ecta
a$ te((eno e one *an +(otao s#s conce'tos onto$6"icos !#na&enta$es) 0 a $a
.#ste2a e $a $e"iti&aci6n 0 e$ n7&e(o e $as cate"o(4as^ si"#ieno e$ *i$o con#cto(
e $a ac$a(aci6n 0 (es'#esta e $a '(e"#nta 'o( e$ se(. L$e1a(e&os) '#es) $a
isc#si6n e estos '(e.#icios tan s6$o *asta e$ '#nto en %#e '#ea 1e(se $a necesia
e #na (e'etici6n e $a '(e"#nta 'o( e$ sentio e$ se(. Estos '(e.#icios son
t(esB
<
1. E$ Lse(Ma es e$ conce'to L&/s #ni1e(sa$MB RS
_
Q \RO `PabcSd UecO\RP XeQRfQ1.
0llud quod primo cadit sub apprehensione est ens cuius intellectus includitur in omnibus
quaecumque quis apprehendit. L8na co&'(ensi6n e$ se( 0a est/ sie&'(e i&'$4cita en
too a%#e$$o %#e se a'(e*ene co&o enteM2. 3e(o $a L#ni1e(sa$iaM e$ Lse(M no es
$a e$ #&nero. E$ Lse(M no constit#0e $a (e"i6n s#'(e&a e$ ente en tanto %#e ,ste se
a(tic#$a conce't#a$&ente se"7n ",ne(o 0 es'ecieB S RY RS
_
NgQS[3. La L#ni1e(sa$iaM
e$ se( 4sobrepasa5 toa #ni1e(sa$ia "en,(ica. E$ Lse(M es) en $a no&enc$at#(a
e $a onto$o"4a &eie1a$) #n Lt(ascenenta$M (Lt(anscenensM). La #nia e este
L#ni1e(sa$M t(ascenenta$ !(ente a $a &#$ti'$icia e $os s#'(e&os conce'tos
"en,(icos %#iitati1os !#e (econocia 'o( A(ist6te$es co&o $a unidad de la analo#a.
Con este esc#+(i&iento) A(ist6te$es) 'ese a s# e'enencia (es'ecto e$ c#estiona&iento
onto$6"ico e 3$at6n) '#so e$ '(o+$e&a e$ se( so+(e #na +ase !#na&enta$&ente
n#e1a. 3e(o ta&'oco ,$ $o"(6 isi'a( $a osc#(ia e estas cone@iones
cate"o(ia$es. La onto$o"4a &eie1a$ isc#ti6 co'iosa&ente e$ '(o+$e&a) es'ecia$&ente
en $as esc#e$as to&ista 0 escotista) sin $$e"a( a #na c$a(ia e !ono. Y
c#ano) !ina$&ente) Ae"e$ ete(&ina e$ Lse(M co&o $o Lin&eiato inete(&inaoM)
*acieno e esta e!inici6n $a +ase 'a(a too e$ #$te(io( es'$ie"#e cate"o(ia$ e s#
3#ica si"#e &i(ano en $a &is&a i(ecci6n %#e $a onto$o"4a anti"#a) con $a 7nica
i!e(encia %#e e.a e &ano e$ '(o+$e&a) 0a '$anteao 'o( A(ist6te$es) e $a #nia
e$ se( !(ente a $a &#$ti'$icia e $as Lcate"o(4asM %#iitati1as. 3o( consi"#iente)
c#ano se iceB e$ Lse(M es e$ conce'to &/s #ni1e(sa$) e$$o no '#ee si"ni!ica(
%#e sea e$ &/s c$a(o 0 %#e no est, necesitao e #na isc#si6n #$te(io(. E$ conce'to
e Lse(M es) &/s +ien) e$ &/s osc#(o.
2. E$ conce'to e Lse(M es ine!ini+$e. Es $o %#e se *a conc$#io e s# s#'(e&a (4)
#ni1e(sa$ia5. Y con (a26n ^si definitio fit per #enus pro.imum et differentiam specificam.
En e!ecto) e$ Lse(M no '#ee se( conce+io co&o #n ente- enti non additur aliqua
natura: no se '#ee ete(&ina( e$ Lse(M at(i+#0,no$e #na entia. E$ se( no es e(i1a+$e
e!inito(ia&ente ese conce'tos &/s a$tos) ni '#ee se( e@'$icao &eiante
conce'tos in!e(io(es. 3e(o) Fse si"#e e e$$o %#e e$ Lse(M 0a no '(esente '(o+$e&asG
Ni &#c*o &enos. Lo 7nico %#e '#ee in!e(i(se es %#e e$ Lse(M no es a$"o
as4 co&o #n ente
+
. >e a*4 %#e esa !o(&a e ete(&inaci6n e $os entes) .#sti!icaa
ent(o e cie(tos $4&ites) %#e es $a Le!inici6nM e $a $6"ica t(aiciona$ ^$6"ica %#e
tiene) e$$a &is&a) s#s !#na&entos en $a onto$o"4a anti"#a^ no sea a'$ica+$e a$
se(. La ine!ini+i$ia e$ se( no is'ensa e $a '(e"#nta 'o( s# sentio) sino %#e
'(ecisa&ente in1ita a e$$a.
3. E$ Lse(M es #n conce'to e1iente 'o( s4 &is&o. En too conoci&iento) en too
en#nciao) en too co&'o(ta&iento (es'ecto e #n ente) en too co&'o(ta(se (es'ecto
e s4 &is&o) se *ace #so e$ Lse(M) 0 esta e@'(esi6n (es#$ta co&'(ensi+$e Lsin
&/sM. C#a$%#ie(a co&'(eneB Le$ cie$o es a2#$M- 4soy !e$i2M) 0 ot(as cosas se&e.antes.
Sin e&+a("o) esta co&'(ensi+i$ia e t,(&ino &eio no *ace &/s %#e e&ost(a(
#na inco&'(ensi+i$ia. Esta inco&'(ensi+i$ia 'one e &ani!iesto %#e en
too co&'o(ta(se 0 *a+,(se$as (es'ecto e$ ente en c#anto ente) s#+0ace a priori #n
eni"&a. E$ *ec*o e %#e 0a sie&'(e 1i1a&os en #na co&'(ensi6n e$ se( 0 %#e) a$
&is&o tie&'o) e$ sentio e$ se( est, en1#e$to en osc#(ia) e&#est(a $a '(inci'ia$
necesia e (e'eti( $a '(e"#nta 'o( e$ sentio e$ Lse(M.
La a'e$aci6n a $o o+1io en e$ /&+ito e $os conce'tos !i$os6!icos !#na&enta$es)
0 so+(e too con (es'ecto a$ conce'to e Lse(M) es #n #oso '(ocei&iento)
si es 1e(a %#e $o Lo+1ioM 0 s6$o $o o+1io ^M$os sec(etos .#icios e $a (a26n co&7nM
(hant)^ e+e se( 0 contin#a( sieno e$ te&a e@'(eso e $a ana$4tica (Le$ %#e*ace(
e $os !i$6so!osM).1
La consie(aci6n e $os '(e.#icios nos *a *ec*o 1e( %#e no s6$o !a$ta $a respuesta
a $a '(e"#nta 'o( e$ se() sino %#e inc$#so $a '(e"#nta &is&a es osc#(a 0 ca(ece
e i(ecci6n. 3o( consi"#iente) (e'eti( $a '(e"#nta 'o( e$ se( si"ni!icaB e$a+o(a(
e #na 1e2 'o( toas en !o(&a s#!iciente e$ planteamiento &is&o e $a '(e"#nta.
J
1 A(ist6te$es) Met. i 5) 1001 a 21.
2 To&/s e A%#ino) S. T*. I]II %. j5 a. 2.
3 A(ist6te$es) Met. i 3) jjk + 22.
5 C!. 3asca$) 3ens,es et O'#sc#$es (e. i(#nsc*1ie") J) 3a(4s 1j12) '. 1JjB On ne 'e#t ent(e'(en(e
e ,!ini( (lt(e sans to&+e( ans cette a+s#(it,B ca( on ne 'e#t ,!ini( #n &ot sans co&&ence( 'a(
ce$#i]ci) cmest) soit %#mon (ne@'(i&e o# %#mon $e so#s]entene. >onc 'o#( ,!ini( $mlt(e) i$ !a#(ait
i(e cmest) et ainsi e&'$o0e( $e &ot ,!ini ans sa ,!inition.
K J. La ta(ea e #na est(#cci6n e $a *isto(ia e $a onto$o"4a
Ae&os &ost(ao a$ co&ien2o (K 1) %#e $a '(e"#nta 'o( e$ sentio e$ se( no
s6$o no *a sio (es#e$ta) ni ta&'oco si%#ie(a s#!iciente&ente '$anteaa) sino %#e)
'ese a too e$ inte(,s 'o( $a L&eta!4sicaM) e$$a *a ca4o en e$ o$1io. La onto$o"4a
"(ie"a 0 s# *isto(ia) %#e toa14a *o0) a t(a1,s e i1e(sas !i$iaciones 0 isto(siones)
ete(&inan e$ a'a(ato conce't#a$ e $a !i$oso!4a) son $a '(#e+a e %#e e$ >asein
(22) se co&'(ene a s4 &is&o 0 a$ se( en "ene(a$ a 'a(ti( e$ L&#noM@@@i1) 0 e %#e
$a onto$o"4a %#e e este &oo *a nacio s#c#&+e a $a t(aici6n) #na t(aici6n %#e
$a e"(aa a $a conici6n e cosa o+1ia 0 e &ate(ia$ %#e *a e se( &e(a&ente
(ee$a+o(ao (co&o en Ae"e$). Esta onto$o"4a "(ie"a esa((ai"aa $$e"a a se( en $a
Ea Meia #n c#e('o oct(ina$ conso$iao. S# siste&/tica es too $o cont(a(io
e #n ensa&+$a.e en #n 7nico ei!icio e 'ie2as *e(eaas e $a t(aici6n. >ent(o
e $os $4&ites e #na (ece'ci6n o"&/tica e $as conce'ciones !#na&enta$es e$
se() to&aas e $os "(ie"os) *a0 en esta siste&/tica &#c*o t(a+a.o c(eati1o %#e a7n
no *a sio '#esto e (e$ie1e. En s# !o(&#$aci6n escolstica $o esencia$ e $a onto$o"4a
"(ie"a 'asa a $a L&eta!4sicaM 0 a $a !i$oso!4a t(ascenenta$ e $a ,'oca &oe(na
'o( $a 14a e $as 6isputationes metaphysicae e S#/(e2) 0 ete(&ina toa14a $os !#na&entos
0 !ines e $a 3#ica e Ae"e$. En e$ c#(so e esta *isto(ia) cie(tos o&inios
'a(tic#$a(es e$ se( ^ta$es co&o e$ e#o co#ito e >esca(tes) e$ s#.eto) e$ 0o) $a
(a26n) e$ es'4(it# 0 $a 'e(sona^ caen +a.o $a &i(aa !i$os6!ica 0 en $o s#cesi1o
o(ientan '(i&a(ia&ente $a '(o+$e&/tica !i$os6!ica- sin e&+a("o) e ac#e(o con $a
"ene(a$ o&isi6n e $a '(e"#nta 'o( e$ se() nin"#no e esos o&inios se(/ inte((o"ao
en $o %#e (es'ecta a s# se( 0 a $a est(#ct#(a e s# se(. En ca&+io) se e@tiene a
este ente) con $as co((es'onientes !o(&a$i2aciones 0 $i&itaciones '#(a&ente ne"ati1as)
e$ (e'e(to(io cate"o(ia$ e $a onto$o"4a t(aiciona$) o +ien se a'e$a a $a ia$,ctica
con 1istas a #na inte('(etaci6n onto$6"ica e $a s#stancia$ia e$ s#.eto.

Vous aimerez peut-être aussi