Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Cn nguyn, mt s yu t dch t,
lm sng, cn LS, chn on v T
PGS.TS. Phm Nht An
Pham Nhat An - NHP / HMU
Ni dung / Mc tiu
Cc thut ng, nh ngha; cc cn nguyn
vim no thng gp tr em
c im Dch t ca cc VN do cc virus
thng gp ti Vit nam
LS, cn LS v chn on cc loi Vim no
thng gp ti Vit nam / Vim no Nht bn
iu tr v phng bnh 3 loi vim no
thng gp ti Vit nam c bit l vim
no Nht bn
Pham Nhat An - NHP / HMU
I. nh ngha
Vim no l tnh trng vim (nhim) ti t chc
no do nhiu cn nguyn gy nn
Nguyn nhn ch yu l nhim khun - thng gp
nht l do virus nhng cng c th do mt s vi
khun, k sinh trng, n bo.
Cc nguyn nhn khc: cc bnh min dch t
min, ri lon chuyn ha, ng c
Khng xc nh c nguyn nhn.
Pham Nhat An - NHP / HMU
Mt s thut ng
Vim no tin pht (primary encephalitis) :
Vim no xut hin khi virus trc tip tn
cng no v ty sng (ty gai) chia 2 loi
- Vim no tn pht: Bnh c th xut hin
l t vo bt c thi gian no (sporadic
encephalitis)
Thut ng...
Vim no th pht ( Secondary
Thut ng...
Vim no-mng no (Meningoencephalitis):thc t
Japanese Encephalitis
Herpes Encephalitis (HSV1)
Enterovirus
CMV, EBV
Rubella, Measle, Mumb, Dengue...
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
...cn nguyn...
2.Vim no do vi khun
-
Nesseria Meningitidis
HIb
TB
S. Typhy
Others (mucoplasma pneumonie,
S.Pneumonia)
Pham Nhat An - NHP / HMU
...cn nguyn..
3. Vim no do K sinh trng
Granulomatous amoebic encephalitis
Naegleria Fowleri
Malaria
Toxoplasmosis
Angiostrongilus Cantonensis
Cc yu t dch t
Dch t: Ty theo loi virus
Ngun bnh
Vecter truyn bnh
a d
Ma
Tui
Chu k dch t
Pham Nhat An - NHP / HMU
Du hiu cn lm sng
Dch no ty: nh gi mu, p lc v xt nghim
Chn on xc nh
Ty theo cn nguyn:
1.1. Yu t dch t
Cn
nguyn
Ma
VN nht
bn
Tp trung cc
thng 5,6,7
VN do EV
VN do HSV
Quanh nm
Tr nh
Mi la tui,
SS
Tui
2-8 tui
Ngun
bnh/ng
ly truyn
Tnh cht
dch
++
+
Pham Nhat An - NHP / HMU
Ngi / H
hp, m
truyn
1.2. Lm sng
Cn
nguyn
VN nht
bn
Khi pht
Rt cp, au
u, vim long
HHvi nhiu
th bnh
VN do EV
Cp, ri lon
tiu ha, pht
ban, mn
phng
VN do HSV
Co git, lit
khu tr
Din bin nng Ngng th, suy Shock, suy tim, LS din bin
hay gp, tin
HH nng
ph phi
chm hn
trin
Pham Nhat An - NHP / HMU
1.3. Cn lm sng
Cn nguyn
VN nht
bn
Bch cu mu Thng
ngoi bin
tng
VN do EV
Dch no ty
SIMILA,
Pr. Tng t
SIMILA
SIMILA
Pr. Thay i Pr. Thay i
CT, MRI s
no
Khc
ELISA,
PCR
BT
PCR
VN do HSV
BT
PCR
1.3. Cn lm sng
1.3.1. Dch no-tu:
C ngha quan trng trong chn on,
Cn xt nghim dch no- tu khi nghi ng vim no.
- Dch trong, p lc thng tng
- T bo thng tng t vi chc n vi trm BC/mm3, ch yu BC
Lympho v n nhn;
- Protein bnh thng hoc tng , glucose v mui bnh thng.
Xt nghim chn on cn nguyn (nh PCR, ELISA, phn lp virus...);
ang sc,
Suy h hp nng.
Cc xt nghim xc nh cn nguyn:
- Tm khng th IgM c hiu: bng k thut th
nghim min dch gn enzym (ELISA): JE
- Tm khng nguyn c hiu: bng k thut phn
ng khuych i chui polymeza (PCR),
- Phn lp virus t dch no-tu, mu, bng nc
da, dch mi hng, phn:(Hand Foot Mouth...)
Mu
-
Cc xt nghim khc:
-
ng kinh.
- U no...
Pham Nhat An - NHP / HMU
2. iu tr
A. Nguyn tc iu tr c th:
* Bo m cc chc nng sng
Bo m thng kh, chng suy h hp, ri lon tun hon, sc;
* Chng ph no;
* iu tr triu chng
- H nhit;
- Chng co git;
- iu chnh ri lon nc, in gii, ng huyt (nu c).
* Chm sc v iu tr h tr
- m bo chm sc v dinh dng;
- Phc hi chc nng sm;
- Phng v chng bi nhim; nhim khun bnh vin.
* iu tr nguyn nhn
Pham Nhat An - NHP / HMU
B/ iu tr c th:
1/ Bo m thng kh, chng suy h hp
- T th: t tr nm nga, k gi di vai, u nga ra sau v nghing
v mt bn, ht m di khi c xut tit, ng.
- Nu suy h hp:
Th oxy:
Ch nh: co git, suy h hp, bo ho oxy SpO2 t 85 - 90%.
Th oxy qua ng thng, liu lng 1-3 lt/pht hoc
Th mt n, liu lng 5-6lt/pht theo la tui v mc suy h hp.
t ni kh qun v th my:
+ Ch nh: Ngng th hoc c cn ngng th, SpO2 < 85%.
Pham Nhat An - NHP / HMU
Phng php th my
Ch : th kim sot th tch
FiO2 ban u: 100%
Di 1 tui: 25 ln/pht;
T l ht vo/th ra (I/E):1/2
Ci t PEEP: ban u 4 cm H2O
Pham Nhat An - NHP / HMU
Nu khng c my th:
Tn s bp bng t 20 n 30 ln/pht.
Dng th my khi:
2. Chng ph no
Ch nh: khi c cc du hiu ca ph no nh
Li b, hn m
Phng php:
3/ Chng sc
Nu c sc:
4/ H nhit
Ung nc, ni qun o, chm mt
Nu st > 38.C:
Bi ph nc v in gii.
Thn trng khi c du hiu ph phi;
Tip tc cho tr b m.
Tr khng b c:Pham
vt Nhat
saAn- -
hoc n qua Sonde
NHPtha
/ HMU
CMV: Ganciclovir
9/ Thuc khng sinh
c ch nh trong nhng trng hp sau:
- Cha loi tr c vim mng no m;
- Khi bi nhim.
Pham Nhat An - NHP / HMU
Lu iu tr theo cc cn nguyn
VN nht bn VN do EV VN do HSV
iu tr c
hiu
Manitol
Dexameth.
Chng co git,
st
Phng, chng
Shock, suy tim,
ph phi
(-)
Thng dng
hiu qu
(-)
Thn trng
+++
t gp
+
Cn ch
trng
(+)
t dng
++
Him
4. Phng bnh
- Nm mn chng mui t
Pham Nhat An - NHP / HMU
Mi 1: bt u tim
Mi 2: 7 ngy sau mi 1
Mi 3: 1 nm sau mi 2
Phng bnh
Phng bnh ch ng
- Tim phng bnh (vi mt s loi virus
nh VNNB, Si, Thy u, Quai b)
Phng bnh th ng
- Dit mui, nm mn
- V sinh mi trng.
Pham Nhat An - NHP / HMU
UNKNOWN ORIGIN
Number
1,554
60,58
VIRAL
874
34,07
Bacterial
58
2,26
Parasite
51
1,99
Ricketsia
0,12
Fungal/HIV/AIDS
0,16
21
0,82
Numbers
Viral
874
86,45
Bacterial
58
5,74
Parasite
51
5,04
Ricketsia
0,3
Fungal/HIV/AIDS
0,4
21
2,08
13
170
371
19
221
515
30
26
186
514
12
33
245
600
60
22
46
189
565
356
160
68
29
137
1011
2565
HSV1
JE
EV
EBV
CMV
2008
30
94
19
11
2009
21
69
92
13
2010
27
79
15
2011
33
54
2012
47
158
Rub Others
ella Etiology
103
103
120
100
80
HSV1
JE
EV
60
EBV
CMV
Rubella
40
20
0
2008
2009
2010
2011
2012
Vim no nht bn
Dch t hoc: Ly do mui truyn bnh
- Tnh cht a l
-Theo ma
-Ngun bnh: Cc loi chim ln, cc i
gia sc
-Vecter truyn bnh: c tnh mui Culex
(tritaeniorhynchus v Vishnui)
Pham Nhat An - NHP / HMU
thnh.
- Thng xy ra thnh dch vo cc thng 5,6,7.
- Bnh gp mi la tui, nhiu nht l tr < 15
tui c bit t 2 -8 tui.
- Mui Culex Tritaeniorhynchus l vt ch trung gian
chnh lan truyn virt VNNB ti VN.
- C. Tritae. sinh sn ti mng mng, ng rung
ngp nc, v m mui ci a ht mu ng vt
c xng sng nh cc i gia sc, chim v c
ngi, sau bay tn pht i xa.
- Virus nhn ln trong mui vi hiu gi cao, sau
c kh nng truyn bnh sut i v c th truyn
virus sang th h sau qua trng.
Pham Nhat An - NHP / HMU
Mui Culex
VN do JEV
Lm sng: th in hnh thng nh
H/C no cp, nhng cng c nhiu th
bnh a dng, t nh n nng
Chn on:
c bit hnh nh CT, MRI s no:
iu tr: c bit l chng ph no
VN do JEV
VN do JEV
Lm sng: th in hnh thng nh
H/C no cp, nhng cng c nhiu th
bnh a dng, t nh n nng
Chn on:
- Ca bnh lm sng:
- Ca bnh xc nh: Vai tr ca CSF v
chn on hnh nh
Pham Nhat An - NHP / HMU
Cc th lm sng:
Th ti cp: st cao lin tc, hn m su, suy h hp, suy
a tng v dn n t vong nhanh.
Th cp tnh: din bin cp vi cc biu hin lm sng
nng, in hnh.
Th nh: ri lon tri gic mc nh v phc hi nhanh
chng.
Ch trong T VN do JEV
-
c bit l chng ph no
Kim sot thn nhit
Kim sot cn co git, co cng
Chng Suy h hp
Kim sot ni mi ( nc, in gii,
ng, kh mu nu c suy h hp)
Pham Nhat An - NHP / HMU
c im VN do Herpes
Subtype: HSV1
Dch t: Quanh nm, tr nh, ly ng H
hp
Lm sng:
Din bin
B hin TK khu tr
Cn LS:
iu tr: Acyclovir IV 21 ngy
Pham Nhat An - NHP / HMU
c im Vim no do EV
Subtype: ECHO, EV71
Dch t: Quanh nm, tr nh, ly ng Tiu
ho
Lm sng:
H/C tay chn ming v cc pht ban
B hin tiu ho
BH H hp
Shock
Cn LS:
iu tri: c bit l chng shock, ph phi, suy
tim.
Pham Nhat An - NHP / HMU
Cc loi VN do cn nguyn
khc
Do VK
Do cc loi VR khc
Si, thu u
Rubella
CMV
Quai b
HBV, EBV, HIV
Do cc cn nguyn khc: Sau tim
Vaccin, ng c, d ng
Pham Nhat An - NHP / HMU
Boy. 7yo/JE
T2WI
T1WI
FLAIR
DWI
JE
JE
Boy. 7yo/JE
T2WI
T1WI
FLAIR
DWI
JE
JE
HSV1
Girl, 2 yo HSV1
HSV1
Male, 5 yo.
CT scanner on
admission
Boy 11 MO / HSV1
T1W
T2W
T1W C+
T1WI
DIFFUSION
BTT ,Boy 14 yo
Cryptococus Neoformans
(Ampholip
Treatment)
T2WI
FLAIR
T1WI
T1WC+
TQH Boy 6 YO
ADEM
T2WI
FLAIR
DIFFUSION
Thank you
For your attention!
Question and Comment?