Vous êtes sur la page 1sur 34

81

DICIEMBRE
2014

Apicultura sin Fronteras


R E V I S TA A P C O L A D E D I S T R I B U C I N M U N D I A L

MERCADO
INTERNACIONAL
DE LA MIEL

Integratori

LA REDUCCIN

Productos

de variedad de flores
mata a las abejas?

Supplements

APCOLAS
Y AROMATERAPIA
juntos

Suplementos

81

DICIEMBRE
2014

CUADROS

desarmables

Suplments

ITALIANO ENGLISH PORTUGUES FRANCES


Salubrit dellalveare e controllo
della varroa

Fipronil and Imidacloprid Reduce


Honeybee Mitochondrial Activity

A alimentao energtica para


abelhas na entressafra

Altre Notizie

More News

Mais Notcias

Epidemiological situation of the infestation of apiaries in Italy by Aethina


tumida

Plus de Nouvelles

APICULTURA SIN FRONTERAS - Repblica Argentina - Ao VIII - N 81- DICIEMBRE de 2014

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

Reduccin de variedad de flores


mata a las abejas?
El rompecabezas que es el declive
generalizado de las abejas se complica an ms. La abeja europea (Apis
mellifera) y el resto de insectos antfilos (que aman las flores) ya tenan
que luchar contra el virus de las alas
deformes, el hongo Nosema ceranae,
el parsito Varroa destructor, sofisticados insecticidas como los neonicotinoides o el propio calentamiento
global. Ahora, un estudio aade un
enemigo ms: la reduccin de la diversidad de plantas y rboles florales
provocada por la moderna agricultura.
Los Pases Bajos es una de las
regiones del mundo donde ms ha
avanzado la agricultura. El 80% del
territorio que era natural a comienzos
del siglo pasado hoy es tierra cultivada. Por eso, es un gran escenario
real para estudiar el impacto que la
agricultura moderna est teniendo
sobre las abejas. Tradicionales aliados
de los agricultores, estos insectos
polinizadores estn desapareciendo
a un ritmo que alarma a stos, pero
tambin a los cientficos.
Un grupo de bilogos holandeses ha
descubierto que existe una conexin

entre el descenso de la diversidad


floral y el declive de las abejas. Su
trabajo se centra en las especies
silvestres pero sus conclusiones podran ayudar a desentraar el colapso
que sufren muchas colmenas de
abeja melfera.
Los efectos negativos del varroa, las
enfermedades o la carga de pesticidas pueden verse reforzados por
una limitacin de la disponibilidad de
comida, dice el eclogo de la universidad de Wageningen y coautor del
estudio, Jeroen Scheper. Al estar
en peores condiciones por un escenario de escasos recursos, las abejas
melferas pueden ser ms vulnerables
a estas amenazas. Y el mecanismo
puede funcionar a la inversa: los
efectos no letales de los pesticidas
pueden afectar negativamente a
la eficiencia forrajera de las abejas
obreras, lo que podra tener un mayor
impacto cuando la disponibilidad de
recursos florales es baja, aade.
Scheper y sus colegas recopilaron
ejemplares de varias colecciones de
taxidermistas y museos de ms de
50 especies de polinizadores silvestres. Queran saber de qu flores se
alimentaban antes de que, desde los
aos cincuenta del siglo pasado, la
agricultura se extendiera por casi todo
el territorio holands. Pero buscaban
ms el polen que el nctar.
El polen es un recurso alimenticio
crtico para las larvas de las abejas,
pero no se desarrollan con el polen de

Apicultura sin Fronteras

Edicin N 81 - Diciembre 2014 - Publicacin mensual de distribucin gratuita por mail.

Cantidad de pginas de este nmero:28


Cantidad de Suplementos includos: 3
Director de Contenido: Rodrigo Gonzlez
Redaccin: Jos Madonni - Luisa Noy Brisa Gonzlez
Colaboracin: Ulises Gonzlez
Publicidad: Vanina Gonzlez (ARG)
Rodrigo Gonzlez (Todos los pases)

Para comunicarse con nosotros: Tel-Fax:


(011) 4739-4124 - Cel.: (011) 15-5938-6600
Desde el exterior: (0054) 114739-4124
Web: www.noticiasapicolas.com.ar
Email: apiculturasinfronteras@hotmail.com
SKYPE: mundoapicola
WHATSAPP: (0054) 11 59386600
Administracin: Roxi Diez

todas las especies de plantas. Algunas especies de abejas solo crecen


con el polen de un nico gnero o
familia, mientras que otras especies
lo recolectan de una amplia variedad
vegetal. Pero an en este caso, las
abejas tienen preferencias por determinados taxones y se desarrollan
menos con las variedades que menos
las atraen, explica Scheper. Por
el contrario, las abejas son menos
exigentes con el nctar, es decir, las
especies que recolectan polen de
una nica variedad de planta tambin
recogen nctar de muchas otras variedades vegetales, aade.
Al comparar con el polen de los
insectos disecados, los investigadores comprobaron que las especies
actuales que estn en mayor declive
son precisamente las que se alimentan de flores de plantas silvestres o
semisilvestres que ahora escasean,
como algunas variedades de fabceas
(leguminosas) cultivadas como forraje
para la ganadera o como tcnica de
Diseo: RJG Comunicaciones

Roxi Diez
Propiedad intelectual: Registrada.
Prohibida la reproduccin parcial o total de
esta publicacin sin previa autorizacin escrita
por el responsable de este medio enviada por
correo con firma certificada. Ley de Propiedad
Intelectual vigente.
Los artculos son responsabilidad de los autores y no reflejan necesariamente la opinin
de los directivos de esta edicin.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

barbecho en el pasado.
Sin embargo, su estudio, recin
publicado en la revista PNAS, tambin seala que aquellas especies de
abejas especializadas en las rosceas
en vez de descender, han proliferado.
Adems de las rosas, esta familia
de plantas incluye a gran variedad
de flores, rboles frutales y muchas
otras plantas ornamentales de las que
los Pases Bajos son una potencia
exportadora.
Aunque Scheper insiste en que las
conclusiones de su trabajo solo se
centran en las especies silvestres de
abejas y abejorros, la menor diversidad de flores se une al cctel que
factores que tambin estn acabando
con las abejas melferas. El problema
es quiz de visibilidad. El estado de
las poblaciones silvestres, simplemente, se ha estudiado menos.
Posiblemente, su situacin sea an
peor, ya que no hay apicultores que
estn supervisando a las abejas
silvestres, recuerda el investigador de
la universidad italina de Udine, Francesco Nazzi. Junto a su colega de la
Universidad de Npoles, Francesco
Pennacchio, Nazzi acaba de publicar un trabajo en la revista Trends in
Parasitology que intenta sistematizar
qu est pasando con las abejas.
Su respuesta es que de todo. Lejos de
una explicacin simplista y monocausal, una especie de tormenta perfecta
en la que unos factores agravan los
efectos de otros sera la responsable
del declive de las abejas melferas.

Se trata de un problema simple,


la prdida de colonias de abejas
melferas en todo el mundo, sin una
respuesta simple, recuerda Nazzi.
Y no es simple porque intervienen
muchos factores. Aunque el virus de
las alas deformes fue descubierto a
comienzos del siglo pasado en el sur
de Asia, el caro parsito que usa
como vector no lleg a Europa hasta
los aos setenta y una dcada ms
tarde a Norteamrica. Los neonicotinoides, familia de pesticidas relacionados con el colapso masivo de las
colmenas, no empezaron a usarse
hasta los aos noventa. Nazzi tambin menciona el deterioro de sus
ecosistemas naturales por la expansin de la agricultura.
En su modelo, todas las piezas encajan y permiten interpretar cmo los
diferentes agentes estresantes pueden

interactuar sinrgicamente para interferir en las defensas inmunitarias de la


abeja, explica el investigador italiano.
Esto es muy importante ya que las
barreras inmunes son fundamentales
para mantener bajo control la difusin
de las infecciones virales que pueden
convertirse en destructivas en cuanto
cualquier factor de los mencionados
altera este frgil equilibrio, promoviendo una intensa replicacin patgena,
aade.
Para Nazzi, cualquier intento de luchar
contra el declive de las abejas tiene
que enfrentar cada uno de los factores que la amenazan. Desde intentar
mantener controlados a los patgenos
sin daar a las abejas hasta reducir su
exposicin a los pesticidas o mejorar la
gestin de la agricultura intensiva.
FUENTEhttp://elpais.com/elpais/2014/11/24/ciencia/1416847562_144983.html

Felipe Landa Chagua


Gerente General
IMLANDA E.I.R.L
Telf. (+51)064-331262
Telf Mv. (+51)965044446
RPM *6988882
felipelanda@comercial-landa.com
www.comercial-landa.com
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

Productos Apcolas y Aromaterapia


PRODUCTOS APCOLAS y ACEITES ESENCIALES CONTRA VARROA.

El campo de aplicacin de los aceites


esenciales se va ampliando cada vez
ms
Recientemente he descubierto que
la aromaterapia tambin ha llegado
hasta los apicultores y francamente
me alegro mucho.
El uso de sustancias naturales en
campos relacionados con cualquier
producto que llegaremos a ingerir es
desde luego mucho ms saludable,
y especialmente cuando adems
estamos hablando de la salud de las
abejas.

De su mano, he descubierto que los


aceites esenciales se estn utilizando
para evitar los daos causados por
un caro (llamado varroa destructor)
que coloniza las colmenas y afecta
gravemente al desarrollo de las larvas
de abejas dejndolas debilitadas o
de algunas manera minusvlidas
cuando ya son adultas.
Se conoce muy bien el poder anti-parasitario de algunos aceites esenciales
y en lo relacionado con la varroa se
ha descubierto que la molcula que
mejor resultados ha dado es el timol.

Sin lugar a dudas las abejas estn


ms que familiarizadas con las esencias sintetizadas por plantas aromticas, pues de alguna manera estn
en contacto con ellas cuando salen
a recolectar el nctar de las flores,
especialmente en nuestras regiones.

Esta molcula pertenece a la familia


de los fenoles y la encontramos en
cantidades importantes en aceites esenciales tales como el tomillo quimiotipo timol thymus vulgaris quimiotipo
timol (48,3 % a 62,5 %) , en el
aceite esencial de tomillo salsero quimiotipo timol thymus zygis (30,9
% a 74 %), en el aceite esencial de
ajowan trachyspemum ammi (36.9
% a 53,8 %), en el organo compacto
-origanum compactum (hasta 60 %).

Juan Luis Barral es un apicultor apasionado. Vive en Mallorca. Conocerle


me ha acercado a un mundo bien
bonito.

En cantidades menores podemos


mencionar la ajedrea satureja montana -, y en el serpol -thymus serpyllum.
Aunque Juan Luis empez recientemente a tratar las colmenas con una
mezcla de aceites esenciales (ver ms
adelante la frmula), ya est comprobando que la presencia de varroa en
las colmenas es notablemente inferior
a lo habitual.
El inters de poder extender esta
buena prctica al mundo de la apicultura reside en llegar a prescindir
de las sustancias qumicas que al fin
y al cabo daan a las abejas y dejan
residuos en lamiel que consumimos.
Se han llevado a cabo algunos interesantes estudios y espero que se
puedan ir realizando ms.
Desde hace unos aos se est anunciando a nivel mundial el peligro de
que se extingan las abejas por culpa
de sustancias qumicas utilizadas en

Foto de tapa de esta edicin


TAPA DE Apicultura sin Fronteras
Muchos tenemos fotos de nuestras colmenas y de la actividad apcola.
Si considers que tu fotografa es linda y penss que te gustara compartirla
con TODO EL SECTOR, envilas a apiculturasinfronteras@hotmail.com que
en la redaccin elegiremos las mejores y las utilizaremos en la tapa de
nuestro peridico.
SUMTE A DIFUNDIR LA APICULTURA DE TODO EL MUNDO

FOTO:
Armando Cruz Arce
(Salta - Arg)

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

la agricultura masiva. Esto sera una


gran catstrofe ecolgica puesto que
las abejas son vitales por su implicacin en la polinizacin natural de
muchas plantas.
Como sabemos la miel acompaa
frecuentemente la toma de aceites
esenciales. Es el mejor excipiente
para diluirlos y as suavizar su intenso
sabor. Personalmente consumo miel
desde hace muchos aos y aprecio
muchsimo la gran diversidad de
mieles disponibles. Me gusta descubrir mieles y una de las que ms me
ha gustado descubrir en Mallorca es la
de algarrobo: una autntica delicia. Es
precisamente una miel de temporada
y se recolecta en Noviembre.
Todos los productos fabricados o
secretados por las abejas son tiles
para fines teraputicas, y su uso tiene
un nombre: apiterapia
APITERAPIA Y AROMATERAPIA
un encuentro beneficioso:

La miel es considerada
muy frecuentemente como
un medicamento por sus
numerosas propiedades
curativas. Es una fuente de
energa rpida, en quinze
minutos pasa al torrente
sanguneo. Las abejas
fabrican la miel para alimentarse. Est compuesta
por fructosa y por glucosa,
contiene flavonoides (antioxidantes).
La miel tiene propiedades
antibacterianas y cicatrizantes. Se ha llegado a
usar en hospitales para tratar exitosamente llagas infectadas.
Desde esta perspectiva podemos
usar la miel como base para diluir aceites esenciales no solo para
tomarlos por va oral pero efectivamente para tratar heridas asociando
las propiedades de la miel y las de los
aceites esenciales concretamente el
poder anti-bacteriano y cicatrizante.
En una tesis de doctorado en farmacia Florence Mayer
us exitosamente un
preparado compuesto
por 95 a 99% de miel
y 1 a 5% de aceites
esenciales.
Pensemos pues en
el aceite esencial de
lavanda (Lavandula angustifolia), en el de jara
(Cistus ladaniferum), o
en el de espliego macho
(lavandula spica),

Hoja

El propleo es una mezcla de resinas


que recojen las abejas de los brotes,
yemas de rboles y arbustos que ellas
despus elaboran para proteger las
colmenas de posibles invasiones bacterianas o fngicas. Contiene flavonoides y es utilizado a nivel teraputico
para tratar infecciones bacterianas y
virales, ms concretamente anginas o
resfriados. Tambin se conoce y usa
por sus propiedades inmunoestimulantes.
Podemos asociar la toma de propleo
con el uso de aceites esenciales tales
cmo el de ravintsara (Cinnamomum
camphora qt cineol), mandravasarotra
(Cinnamosma fragrans), mejorana
silvestre (Thymus mastichina) o junto
con un tomillo qt linalol (Thymus vulgaris qt linalol).
El polen de abeja sirve de alimento
para las larvas. Est compuesto por

www.noticiasapcolas.com. ar

Lderes en
investigacin,
noticias e
informacin
del mercado

TODA LA ACTUALIDAD APCOLA MUNDIAL QUE HAY EN INTERNET EN UN SOLO LUGAR


En www.noticiasapicolas.com conts con noticias internacionales todos los das al instante, Economa Apcola, Investigacin,
Videos Apcolas propios todas las semanas.
Contamos con CORRESPONSALES PROPIOS en todo el mundo. En la actualidad somos 11 profesionales distribuidos en 8
pases y eso garantiza que el apicultor encuentre notas e investigaciones propias.

Noticias Apcolas vs. otros sitios apcolas

La mayora de estas pginas web no son actualizadas peridicamente, lo que trae consigo un uso ineficiente de la rpida disponibilidad de informacin de internet.
Tambin encontrs a inescrupulosos (vivos) que lo que solo saben hacer es pegar informacin de otros medios, no generan informacin, y lo peor es que duplican o confunden al apicultor al publicar cosas en fechas diferentes a las que ocurren los hechos o
cambian el sentido de la informacin.
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

La jalea real es reconocida


por su actividad adaptgena.
Se recomienda a las personas
debilitadas, convalecientes y
se le atribuyen propiedades
rejuvenecedoras (propiedades
actualmente no comprobadas cientficamente). Se usa
igualmente para tratar problemas hormonales en la mujer,
concretamente para aliviar
los sntomas de la menopausia. Unos estudios recientes
tambin apuntan a que la jalea
real es eficaz para tratar la
osteoporosis.
Es interesante destacar que genticamente hablando las obreras y
las reinas son iguales. Sin embargo
la reina, la nica en alimentarse
toda su vida con jalea real, vivir 40
veces ms tiempo que una obrera, su
tamao es casi el doble y es capaz
de poner ms de 2000 huevos por
da! En el mundo de las abejas queda
claro que somos lo que comemos!
La produccin normal de jalea real
para las necesidades de la colmena
es muy pequea e insuficiente si se
pretende distribuir este producto y
venderlo. Para poder extraer cantidades mayores es necesario crear
colmenas especficas cuyo propsito
ser la produccin de jalea real.
Algunos aceites esenciales u otras
sustancias me parecen ms adecuados que el uso de la jalea real para
obtener los mencionados efectos teraputicos sobretodo si no est clara la
procedencia de la jalea real
En aromaterapia Dominique Baudoux
atribuye propiedades adaptgenas a
los siguientes aceites esenciales:
Mirto verde (Myrtus communis)
Palo de rosa (Aniba rosaeodora)
Pino silvestre (Pinus silvestris)
Abeto negro (Picea mariana)

APIARIOS ECOMEL
Telefone: 555197669428
Estado: Rio Grande Do Sul
Brasil

aqu

anuncie

glcidos, protenas, cidos aminados,


grasas, vitaminas (principalmente
del grupo B), minerales (calcio, cloro,
cobre, hierro, magnesio, manganeso, fosforo, potasio, silicio, azufre).
Contiene una pequea cantidad de
antioxidantes y sustancias inmunoestimulantes.
Se le atribuyen propiedades estimulantes, fortificantes, antidepresivas y
energticas.
Si quisieramos reforzar estos efectos con el uso de aceites esenciales,
podramos usar katrafay (Cedrelopsis
grevei), eucalipto radiata, ravintsara
(Cinnamomum camphora qt cineol),
romero qt cineol (Rosmarinus officinalis qt cineol), por ejemplo.
Tambin es conocido por aliviar los
sntomas de la menopausia, concretamente los sofocos. El aceite esencial
que da buenos resultados para aliviar
los sntomas de la menopausia es el
de salvia romana (Salvia sclarea).
Es considerado como un alimento
prebitico, es decir que contribuye al
equilibrio de nuestra flora intestinal.
La jalea real es secretada por las
jvenes abejas nodrizas y sirve para
alimentar a las larvas durante los tres
primeros das de vida y es el alimento
exclusivo de la reina durante toda su
vida.
Contiene glcidos (fructosa y glucosa), protenas, grasas, vitaminas
(mayoritariamente del grupo B), minerales y oligo-elementos.

Hoja

SU
Comunicate al
Celular (0054) 11 59386600
Celular (0054) 2964 609122
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Mira y baj nuestro vdeo gratuito : Youtube

Ms de 970.000 visitas hasta SETIEMBRE 2014.


Mira y baja nuestro video: http://www.youtube.com/user/mundoapicola
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

El veneno de abeja (apitoxina) es


conocido por sus propiedades analgsicas y anti-inflamatorias. Se han
identificados parte de sus componentes a pesar de que existen pocos
estudios clnicos los beneficios de
las picaduras para tratar el dolor son
conocidos desde hace mucho tiempo.
Existen dos formas para inyectar
veneno de abejas: las picaduras
directas y la inyeccin de una solucin
con veneno diluido. La primera opcin
es al parecer ms eficaz, sin embargo
eso supone el sacrificio de tantas abejas como de picaduras requeridas!
A pesar de ello me parece interesante
para ciertos casos. Por ejemplo se
han obtenido muy buenos resultados
en personas que sufren de esclerosis
mltiple.
Tambin me resulta muy interesante
asociar los aceites esenciales conocidos por sus propiedades anti-inflamatorias y antlgicas (eucalipto azul
(Eucalipto citriodora), gaulteria (Gaultheria procumbens), katrafay (Cedrelopsis grevei) o manzanilla alemana
(Matricaria recutita) para mencionar
unos pocos) con la administracin de
veneno de abejas.
Para poder disfrutar plenamente de
las propiedades de todos los productos apcolas es imprescindible que
sean de primera calidad y sobretodo
evitar los que hayan sido pasteuriza-

80
OCTUBRE
2014

Apicultura sin Fronteras


PERIDICO APCOLA DE DISTRIBUCIN MUNDIAL

CMO EVITAR LA

ENJAMBRAZN

LLEGARON HACE UNOS


300.000 AOS

80
OCTUBRE
2014

QU ES EL

ESTRSS DE
LAS ABEJAS

Integratori

Supplements

Suplementos

LAVORI DEL MESSE DE


SETTEMBRE PASQUALE
Altre Notizie

They arrived about


300,000 years ago
More News

O QUE IRRITA AS ABELHAS


AFRICANIZADAS

No te s
a
pierd
esta
N
EDICI

Mais Notcias

APICULTURA SIN FRONTERAS - Repblica Argentina - Ao VIII - N 80- OCTUBRE de 2014

dos es decir la mayora de los


que se distribuyen a travs de los
supermercados.
PROPUESTA DE TRATAMIENTO AROMTICO PARA EL
TRATAMIENTO DE LA VARROA
La formula sugerida a continuacin nos ha sido propuesta por
el Dr. Pascal Debauche. El Dr.
Debauche estuvo implicado en
varios proyectos pilotos junto
con varios apicultores y conoce
particularmente bien el mundo
de las abejas. Aprovecho para
agradecer su ayuda y paciencia!
Frmula con poder acaricida antivarroa:
Tomillo qt timol (thymus vulgaris qt
timol) 3 ml
Ajowan (Trachyspermum ammi) 2 ml
Anis estrellado (Illicium verum) 2 ml
Cantueso (Lavandula stoechas) 1,5 ml
Menta piperita (Mentha x piperita) 1 ml
Clavo (Eugenia carryophyllus) 0,5 ml
Se usar la mezcla pura. Se depositan 10 gotas en un trocito de madera
que colocaremos en la la base de la
colmena (primer piso), o bien directamente en la madera de la colmena tal
como lo est aplicando Juan Luis Barral. Este tratamiento se debe realizar
cada tres a cuatro das durante dos
semanas.

De Gastn Freire y Mara de los ngeles Garbizu

Celdas reales, reinas fecundadas

Te.: 02266 493434 / 0111567057620


Mechongue (7605) Pcia. Bs.As. - Argentina
reinasaluen@hotmail.com

los aceites esenciales en el campo de


la apicultura pueda servir a muchos
ms apicultores.
Info:https://aromaterapiafamiliar.wordpress.
com/2014/11/21/api-aromaterapia-abejas-productos-apicolas-y-aceites-esenciales/

Espero que esta buena prctica con

REVISTA DIGITAL

APICULTURA SIN FRONTERAS


Te invitamos a que te tomes 5 minutos
Y RECORRAS NUESTRO MEDIO

PUBLICITE SU EMPRESA O PRODUCTO EN LA


REVISTA DE APICULTURA MS LEDA.
PROMOCIONES ESPECIALES PARA NUEVOS
ANUNCIANTES. SOLICITA TU PROPUESTA A TU
MEDIDA O ALCANCE QUE QUIERAS TENER.
ITALIANO ENGLISH PORTUGUES

Hoja

LANZAMIENTO DE NUEVAS MARCAS O PRODUCTOS.


POSICIONAMIENTO DE MARCA.
CAMPAAS PUBLICITARIAS

* EL MARKETING HA CAMBIADO, Anuncios en pginas amarillas, radio, televisin, son


muy costosos y estn perdiendo efectividad a gran velocidad.
* Internet es el medio ms efectivo porque el mensaje va directo al cliente.
* NUESTRO NEGOCIO ES HACER CRECER EL SUYO (apicultura)
* TE OFRECEMOS UNA AMPLIA COBERTURA EN COMUNICACIN PUBLICITARIA
* ABR TU NEGOCIO A POTENCIALES CLIENTES QUE PODEMOS NOSOTROS PRESENTARTE

ltimo
da
para
Anuncios

28 DE
ENERO

del prximo nmero


mes de FEBRERO
Para mes de ABRIL
CUPOS LIMITADOS

25 DE
MARZO

Comunicate al
Celular (0054) 11 59386600
Celular (0054) 2964 609122
E-mail: apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Vision desde Argentina


por Julio Fontan Presidente de CIPSA.
El mercado internacional est oscilando entre la necesidad y la prudencia,
debido principalmente a la escasez de
las cosechas en Argentina que en el
pasado era un gran proveedor de miel
y cuya calidad est fuera de discusin.
Dicha merma provoc un aumento
sustancial del precio, y di lugar a una
serie de medidas extraordinarias para
solventar esta situacin, por ejemplo
la bsqueda de nuevas fuentes de
provisin en pases no tradicionales,
y paralelamente la apertura al producto proveniente de China, siempre
cuestionado desde el punto de vista
sanitario pero con un precio sumamente atractivo.
En este momento hay una resistencia notable a superar la barrera
de los U$S 4.000 por tonelada, con
comportamientos distintos entre los
diferentes bloques de compradores,
con Japn manteniendo su poltica
de comprar segn su necesidad sin
cuestionar tanto el precio, EEUU con
reticencias y demoras ante el mismo,
y Europa que directamente decide no
convalidarlo salvo en ocasiones muy
puntuales.
En cuanto a la situacin interna se vislumbra un panorama bastante confuso
ya que las motivaciones de compra
al productor no siempre son las de
exportar un producto de gran calidad,
si no que hay necesidades distintas
segn el tipo de empresa que se trate.
As las necesidades polticas aparecen con mas fuerza que las econmicas en Argentina y por eso dar un precio generalizado sera una temeridad
por parte de cualquiera de los actores
de la cadena. El escenario de dlar
controlado con cierto nivel de inflacin
hace que se encarezcan los costos de
produccin, los de logstica y los de
transporte martimo, sumado a la dificultad de los bancos para conseguir
fondos en el exterior para financiar la
actividad.

Esto lejos de ser un problema insoluble, no es mas que un desafo


para los que como CIPSA honey
permanecemos fieles en el mercado
de la miel. Sabemos que el nmero
de apicultores y de colmenas ha
disminudo (los factores agrcolas,
climticos, econmicos, etc. que han
sufrido los productores ya fueron
mencionados en infinidad de oportunidades) pero creemos que una recuperacin rpida es posible aplicando
algn estmulo a la actividad. El transcurso del ao esperamos nos traiga
algn alivio a las incertidumbres que
ahora tenemos. Sin hacer futurologa
se puede suponer que la prxima
cosecha no ser superior a la de este
ao, con un volumen que no llegar
ni siquiera a las sesenta mil toneladas
exportadas. Esperamos y deseamos
que el 2015 sea un buen ao para la
apicultura argentina y que tengamos
unas fiestas en paz y concordia
Vision desde Mexico
Por Aurelio Paez Varela
La miel continua a la alza en los mercados internacionales
La agencia del gobierno de USA,

Hoja

APICULTURA NAVS
Telfono: 64600264
Catalua, Lleida
Espaa

APIARIOS
JIMNEZ
S.A.C.
Fijo: 511-2389037
Mviles: 511-980762067 (RPC)
511-991460284 (RPC)
Pase Los Patriotas N 203
Sayan- Huaura
Lima Per

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

aqu

anuncie

conocida como True Source Honey


Certification TM Program, cuya misin
es proteger a los consumidores,
revendedores y fabricantes de mieles
adulteradas, ha lanzado un comunicado sobre mieles importadas de
Turqua.
Su director executivo, el seor Gordon
Marks, advierte a ejercer salvaguardas al comprar la miel Turca, debido a
su baja pureza.
USA ha tenido problemas serios con
la miel importada de origen Chino,
y se suspendi toda su importacin
directa o indirecta, debido a sus
grandes niveles de contaminantes que
esta miel contiene. El seor Marks,
advierte que los Chinos, estn invadiendo todos los mercados internacionales con sus mieles contaminadas, y
estn tratando de disfrazar sus envos
a USA , utilizando otras naciones de
una manera fraudulenta y ficticia, al
explicar que el origen de las mieles
es de esos pases. Esta practica,
advierte el seor Marks; amenaza la
industria y apicultura en USA, al bajar
los precios justos de la miel verdadera, y al daar la reputacin de la miel
americana, conocida por su calidad y
seguridad al consumirse.
Segn cifras generadas por el Departamento de Agricultura de USA,
conocido por sus siglas como USDA,
estados unidos import mas de 4
millones de libras de miel, de Turqua
en el 2013, misma que equivale a tan
solo el 1% del volumen total que los
americanos consumen cada ao. La
miel turca, se esta ofreciendo a $1.27
dlares por libra, muy por debajo del
precio de la miel americana que ya
llego a cotizarse desde los $1.85 a los
$2.80, quedando el precio promedio
de todo el inventario, la cantidad de

$2.27 dlares por libra


en estos momentos.
Esta cifra, convertida
en pesos, si tomamos
la cotizacin o paridad
del peso con el dlar
de $13.00 pesos por
dlar, nos arroja que el
precio promedio en los
mercados norteamericanos de la miel, es
de $59.02 por kilo.
El seor Marks d que
los indicadores principales resumen que
una gran cantidad de miel China esta
invadiendo los mercados internacionales, haciendo que el valor de la miel
de buena calidad, sufra un desplome.
La miel China, ha logrado llegar hasta
USA bajo etiquetas y exportaciones
falsas que la hacen pasar como de
procedencia de varias naciones y
catalogada como azucares lquidos, o
jarabes endulzantes.
Un dato interesante en los mercados
de la miel es; una miel clara se vende
a granel en este momento por $2.27
dlares por libra, y la miel obscura, se
vende a $2.14 dlares por libra. En
Mxico, los acaparadores de la miel
ofrecen precios ridculos por la miel
obscura y la pagan hasta a $18.00 pesos por kilo o $0.69 de dlar por libra!
Yo solo hago este sencillo anlisis del
mercado actual, y las presiones que
el mercado internacional de la miel
esta sufriendo por la voracidad china.
Creo que es tiempo que nos unamos
todos, y hagamos un organismo certificador independiente, cuya misin
sea precisamente proteger a los
consumidores principalmente, luego al
productor, adems de vendedores por
menudeo y mayoreo, y cuya funcin
principal sea el de certificar la pureza
de lo que se compra, produce, vende,
y oferta.
No hace falta ser un profeta para
saber que la invasin de mieles adulteradas chinas ya esta prcticamente
como una obscura tormenta sobre
la industria de la miel mexicana. Si
tomamos la informacin a la ligera,
y tan solo dejamos las cosas a la
deriva, estara bueno que iniciemos
pues con clases de chino en las
escuelas, porque la siguiente invasin
comercial, cultural y econmica, ser
la China.

Hoja

SU
Comunicate al
Celular (0054) 11 59386600
Celular (0054) 2964 609122
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

RJG

Comunicaciones
Traducimos

Group

sus

PALABRAS en

IMGENES
Peridico
Suplemento
Diseo Grfico
Diseo de Folletos
Diseo de Packaging
Imagen Corporativa
Diseo Editorial
Asesoramiento de Imagen
Cartelera
Publicidad Grfica

Empresa Lider
en Medios de
Comunicacin
Comunicate al (00542964) 609122
Celular (005411) 59386600
E-mail: decorarenlared@yaho.com.ar
En Tierra del Fuego:
Comunicate al (00542964) 400382
E-mail:
nuevomueblestierradelfuego@yahoo.com.ar

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

10

El CCD o sndrome de desaparicin


de las abejas
Por Aurelio Paez Varela
Existe una serie de pesticidas llamadas Neonicotinoide que atacan el
sistema nervioso central de los insectos y afectan levemente a los vertebrados. Son ampliamente utilizados
por su gran eficiencia y el bajo costo
de produccin. Pero su impacto contra las abejas es de gran preocupacin en muchas naciones, tanto as,
que Francia prohibi o limito su uso,
desde los aos 90s, por el hecho de
habrsele comprobado que la desaparicin de abejas, o el famoso CCD,
estaba directamente ligado a su uso.
En Alemania, en el ao 2008, prohibi
su uso en el tratamiento de la semilla,
se pudo comprobar que contribuye a
la muerte masiva de abejas. Y ahora,
un nuevo estudio en USA indica y
asegura que la desaparicin de las
abejas, est directamente vinculada a
este pesticida.
Durante algn tiempo ya, se ha discutido que la poblacin de insectos
polinizadores est desapareciendo de
forma alarmante en todo el mundo,

su desaparicin, se le
otorga a diferentes culpables; telfonos celulares,
lneas de alta tensin,
virus zombis del apocalipsis, y creo que tambin le
han echado la culpa a la
madre Teresa de Calcuta.
Muchas rutas, al tratar de
buscar el culpable, llegan
a un qumico en particular; nuestro archienemigo
el pesticida Neonicotinoide. Pero hasta el
momento, nadie haba
documentado que es muy
posible, que el qumico este matando
las abejas al contaminar aguas
estancadas. Se condujo un estudio
cientfico utilizando mtodos que se
enfocaban a investigar residuos que
quedan en el agua, despus de plantar la semilla tratada del maz, un mes
despus de plantarlo. Las abejas, al
tomar agua de cualquier lugar que
mantenga agua en las inmediaciones
de los campos de maz bajo estas
condiciones, invariablemente fueron

Colabora con
APICULTURA SIN FRONTERAS

Para que podamos continuar nuestro


trabajo informando gratuitamente a
todos los Apicultores del Mundo

Colabora con una Donacin

expuestas a una cantidad significativa


de varios agroqumicos y pesticidas.
En todos los campos muestreados, se
encontr por lo menos un componente
de los muchos que existen como Neonicotinoide. Las concentraciones del
Neonicotinoide fueron superiores durante la primavera, indicando con ello,
que el veneno en las semillas tratadas, invariablemente es depositado en
los mantos acuferos y aguas de las
superficies. Los niveles txicos encontrados, fueron suficientemente fuertes
o en concentraciones que son letales,
no solo para la abeja como individuo,
pero para la colmena cuando la abeja
que se contamina bebiendo el agua
contaminada, la lleva y comparte en
la colmena. El riesgo y vulnerabilidad
es inmenso, ya que el pesticida se
encontr en inaceptables cantidades
en el polen, nctar y agua adentro
de las colmenas en el experimento
efectuado. Desafortunadamente, no
solo el maz est siendo tratado con
este pesticida, casi todos los cultivos
masivos utilizan el mismo tipo de pesticida, y bajo las mismas condiciones
que el maz.

Solicita ms informacin en: apiculturasinfronteras@hotmail.com


FICHA DE SUSCRIPCIN a Apicultura Sin Fronteras
Datos necesarios para el Alta de Suscripcin gratuita de Apicultura Sin Fronteras
APELLIDO y NOMBRE: _______________________________________________ LOCALIDAD:______________________________
PAIS:________________________________ EMAIL:______________________________________________________________
Si no recibiste directamente desde nuestro medio el peridico, pods suscribirte enviando estos datos a apiculturasinfronteras@hotmail.com
Te recomendamos poner los datos reales ya que adems participars de distintos sorteos que realizamos.
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

11

Creaciones Apcolas: Hoy cuadros


desarmables
Por OSCAR BELARDINELLI - Apicultor

El apicultor siempre tiende a simplificar en lo posible los utilajes apcolas,


tratando de realizar una apicultura
MAS simple, MAS fcil, MAS tcnica,
MAS econmica, permitiendo trabajar
con MAS colmenas con mucho menos
esfuerzo fsico, al que siempre debemos cuidar.
No deja dudas que el apicultor es un
constante inventor.
Desde la poca medieval, son pocos
los cambios habidos en la apicultura,
desde la etapa primaria que uno
dispone de una colmena hasta su
extraccin.
Es importante que las colmenas
dispongan de un sistema regulable
de aireacin y no disponer de las
alzas como un simple -DEPOSITO DE
HUMEDAD que provoca enfermedades, bacterias patgenas, moho,
etc.
Con el sistema de aireacin obtenemos una renovacin constante del
aire viciado de humedad muy perjudicial para la vida de las abejas.
Aparte de lo mencionado sobre aireacin regulable de las colmenas, seguimos mejorando la actividad apcola
con nuevos utilajes
que detallamos a continuacin :

Nuestros
PERIODISTAS
viajan por

LA COLMENA DESARMABLE: Con


sus lados quita y pon , podemos
tener piqueras en cualquier lugar de
las alzas; evitamos el propolizado de
las uniones encimadas de las alzas.
Trabajar con varias Reinas.
Poder llegar a su interior en cualquiera de las alzas.
Al ser desarmable podemos renovar
cualquier cantidad de alzas para su
desinfeccin.
Podemos curar directamente, y as
hacer ms efectivo el xito de los remedios al tener a todas las abejas a
nuestra disposicin y as dar batalla a
las enfermedades especialmente a la
VARROA que esta haciendo estragos
a la apicultura mundial.

Secretara de
Turismo de

COLOMBIA

Al ser desarmable podemos llegar a


todas sus partes incluyendo las partes
encastradas para su desinfeccin.
CUADRO INALAMBRICO
DESARMABLE Y SU SOPORTE
ARMADOR
Los cuadros inalmbrico desarmables, tipo estndar pueden ser de
madera o de plstico.
Este tipo de cuadros nos eximen
el uso del alambre tensor, ojalillos,
clavos. etc. Nos brinda la simplicidad
en el armado, por consiguiente ahorra
tiempo y elementos adicionales.
El diseo de este tipo de cuadro nos
permite cambiar cualquier parte del

Apicultura
Sin Fronteras
MUY PRONTO
en MXICO
gracias a

EN

CENTROAMRICA
VISITA

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

cuadro como as tambin su cera


labrada o no labrada, al ser desarmable para su desinfeccin podemos
llegar a todas sus partes encastradas.
Este sistema de cuadro, puede disponer de partes reversibles, lo que
le da facilidad al apicultor ha criarse
sus propias Reinas, hacindolo con
mucha simplicidad.
Al no encontrarse el panal y su miel
en contacto con el alambre tensor,
clavos ojalillos, etc., no existir el
proceso de herrumbre
que a veces suele ocurrir.
El cuadro con su lamina de cera
estampada puede ser armado en
cualquier momento aprovechando el
receso apcola.
ESTE CUADRO ES DE LARGA
VIDA.
Los cuadros actuales tienen inconvenientes en el armado y su posterior
uso - roturas al clavarlos - deformacin
de sus partes - estiramiento constante de
los alambres tensores
y la forma de almacenarlos ; situacin
esta, que no sucede
con el cuadro inalmbrico-desarmable.
USAR ALIMENTADORES Y BEBEDEROS
todos exteriormente.

BALANZA PORTATIL - permite saber


el estado de las colmenas.
SOSTENEDOR DE ALZAS - Con
el mnimo esfuerzo fsico - evitamos
lumbalgia - problemas en la columna
vertebral - citica, etc.
Nos permite cambiar cualquier cantidad de pisos en el momento; foco
constante de infeccin.

Hoja

12

RJG

Comunicaciones
Group

Mieles de todo el Mundo


REVISTA GRATUITA DE DISTRIBUCIN MUNDIAL

Edicin para ser impresa AO II - JULIO AGOSTO DE 2014

Beneficios de
la Apiterapia
para la

Mielato de
Roble

FIBROMIALGIA

CARETA - Con abertura regulable,


con visor para ver mejor el interior de
la colmena - tomar medicamentos secar los lentes empaados - hablar
por el celular - secarse el sudor etc.
etc.
Adems de todo lo detallado contamos con la inteligencia del APICULTOR - su experiencia - y su AMOR
por esta noble e importante profesin
para la vida humana .

BENEFICIOS
del uso de veneno de abejas

La mejor miel de
Colombia?
La efectividad de la

APITERAPIA
en algunas
enfermedades

ne
rapia tie
La Apite ntaja de
la ve entar
no pres ciones de
ca
di
in
contra icina qumica
la med

Recetas Apcolas
Pollo en salsa de Miel
Yogurt de fruta y Miel
Alitas de pollo con Miel
Tarta de manzana y Miel
Mermelada de naranja y Miel

BENEFICIOS DE LA APITERAPIA
pa r a e l d olor de es pal da

MIELES DE TODO EL MUNDO y algo ms - Edicin Electrnica para ser impresa - JULIO AGOSTO DE 2014

Revista Internacional
Gratuita de Distribucin por
correo electrnico a todo el
mundo
La finalidad es promocionar
productos y subproductos de
la colmena especial para que
los apicultores o empresas tengan contacto directo con todos
los consumidores y usuarios.
Para anunciar su publicidad o recibir
gratuitamente esta revista, suscribte
gratis mandando tus datos a
guiaapicola@yahoo.com.ar

Revista Internacional apicultura sin Fronteras ha abierto una seccin dedicada a todos los apicultores que quieran compartir sus experiencias.
Presentar un artculo.
Envenos un artculo si usted est interesado en compartir sus conocimientos con las personas que comparten la misma pasin con usted.
(Por ejemplo, la apicultura tcnica, enfermedad).
Regulacin
- El texto escrito debe ser enviado en formato Word acompaada de evidencia fotogrfica ( al menos una imagen ) a la siguiente direccin:
apiculturasinfronteras@hotmail.com
- El texto escrito por los autores no debe contener partes consideradas con derechos de autor , pero puede contener citas de otros textos debe
especificarse indicando la fuente.
- La elaboracin de apicultura revista internacional sin Fronteras se reserva el derecho , cuando se considere necesario o conveniente , para
intervenir en el texto para hacer correcciones en las faltas de ortografa o forma y mejorar la legibilidad de los ttulos y textos.
- Cualquier persona presentacin de un artculo que afirma ser el autor del texto que figura y acordar la publicacin de su nombre, apellido y
correo electrnico .
- Artculos enviar en espaol, ingls, italiano, francs o portugus.
- No ser publicado:
1 ) los textos demasiado cortos, no se cura o escrita a toda prisa clara.
2 ) Pulse consideran de poco inters para el lector, el texto slo pretende describir y promover las operaciones de negocio . Este servicio est
abierto a la industria de la apicultura.
Responsabilidad.
- No nos hacemos responsables en ningn caso puede atribuirse a la Revista Internacional Apicultura Sin Fronteras, que no es de ninguna
manera responsable de lo que est escrito por el autor.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

NUEVO CUADRO INALAMBRICO


DESARMABLE Y SU SOPORTE
ARMADOR
Estos cuadros soportan una temperatura de 130 grados para su desinfeccin. (abstenerse de usar material de
plstico)
Cuadro estndar de madera o plstico, no lleva alambre tensor, ojalillos, clavos y es desarmable, No es
necesario fijar la hoja de cera en el
cabezal, con cera fundida y tampoco
usar corriente elctrica para fijar la
misma.
El apicultor puede criar sus propias
reinas, ya que el cuadro dispone de
partes reversibles. Al ser desarmable
podemos llegar a su desinfeccin total hasta la parte encastrada, evitando
posibles enfermedades.
Los cuadros actuales tienen inconvenientes en su armado y posterior
uso.
Roturas al clavarlos
Deformacin de los laterales ( por
el estiramiento constante de los
alambres tensores)
Mejor forma de almacenarlo en la
poca invernal y estival por ser desarmable ocupa menos superficie
Al no encontrarse en contacto con el
alambre la miel en el panal no existir
el proceso de herrumbre que a veces
suele ocurrir.
El cuadro es de larga vida, simple en
su armado, ahorra tiempo y elementos adicionales
Les dir que dentro de mis proyectos
apcolas, aparte de lo enviado, mis
creaciones van ayudar a la humanidad siempre contando con la ayuda
de las abejas.
Se trata de que hoy cada apicultor
disponiendo de una colmena y con
el agregado de algunos elementos
creativos podemos disponer por da y
en temporada apcola de cientos de

Telfono +52 (313) 3240507


Mvil +52 (312) 3119363
Villa de lvarez, Colima
Mxico

Hoja

13

miles de abejas e inundar el mundo


de abejas y al fabricar material vivo de
abejas debemos plantar , para que las
abejas mantengan su alimentacin de
nctar - polen - agua - resina etc.; al
disponer de mayor cantidad de plantas mejoramos el aire que respiramos
, las plantas tomarn ms bixido de
carbono que nos est inundando la
atmosfera .
Se trata de una gran ayuda a la
humanidad mejorando la hambruna
que padecemos y mejorar el aire que
debemos respirar.
Mis creaciones ayudan a mantener
la colmena con mejor sanidad por
el proceso de armado y desarmado
(caso del cuadro que estoy enviando)
y la forma de criar abejas y reinas,
adems no hay que hacer ms ncleos las alzas salen completas como
en una colmena con su poblacin.

C/Los Beltranes n16


LOS REALEJOS
Tenerife - Espaa
Tel: 630-603-336

Ing. Alfonso Franky


Fijo: (+57 091) 6 81 06 55
Cel.: (+57 315) 3 41 03 36
Bogot - Colombia

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

DICIEMBRE

2014

Apicultura sin Fronteras

DICIEMBRE

2014

R E V I S TA T C N I C A A P C O L A D E D I S T R I B U C I N M U N D I A L

Gesende Kersfees en voorspoedige nuwe jaar


Merry Christmas ve Yeni Ylnz Kutlu Olsun
Merry Christmas and Happy New Year
Buon Natale e Felice Anno Nuovo
Joyeux Nol et Bonne Anne
Bo Nadal e Feliz Ano Novo

Rodrigo
Gonzlez

Director

Felices Fiestas y

Feliz Ao Nuevo 2015


Mutlu Noeller ve mutlu bir yeni yl
Feliz Natal e Feliz Ano Novo
Frohe Weihnachten und Happy New Year

APICULTURA SIN FRONTERAS LES DESEA FELICES FIESTAS Y FELIZ AO 2015

Apicultura Sem Fronteiras

Diciembre 2014

Exportao de mel cai 31,35% em outubro


Apesar das vendas menores ao
exterior, o preo mdio exportado
aumentou 15,5% em 2014
Pelo terceiro ms consecutivo, as
exportaes brasileiras de mel esto
sendo prejudicadas pela falta de
chuvas em poca de florao para
colheita em algumas regies produtoras do pas.
Em outubro, as vendas para o exterior recuaram 31,35% em relao a setembro. OBrasil exportou
1.121.634 kg, o corresponde em volume financeiro a R$ 4.499.294,00,
de acordo com a Associao
Brasileira dos Exportadores de Mel
(Abemel).
O desempenho mais fraco das exportaes est em linha com o resul-

tado da balana comercial brasileira,


que de janeiro a outubro acumula
dficit de US$ 1,9 bilho. No caso
do setor apcola, a boa notcia que
o preo mdio exportado do mel aumentou 15,5% este ano em relao
a 2013. O preo mdio exportado
subiu de US$ 3,34/kg no ano passado para US$ 3,86/kg (referente ao
perodo de janeiro a outubro).
Segundo a gerente executiva da
Abemel, Flvia Salustiano, esse
aumento do preo mdio exportado
reflete o trabalho de valorizao do
mel brasileiro no exterior, procurando aumentar o valor agregado do
produto, em parceria com a Agncia
Brasileira de Promoo de Exportaes e Investimentos (Apex-Brasil).
Apesar da queda nas exportaes
nos ltimos trs meses, o ano de
2014 continua sendo o melhor para
as exportaes brasileiras de mel.
O Brasil j exportou em 2014 38,27
% a mais que o mesmo perodo
em 2011, um ano tido como referncia das exportaes. De janeiro
a outubro, foram exportados US$
85.330.67.

O principal destino do mel brasileiro


continua sendo os Estados Unidos. As vendas para aquele pas
representam 77,58% do total em
2014. Os Estados brasileiros que se
destacam neste ano como maiores
exportadores so Santa Catarina
e So Paulo, que respondem por
42,03% deste total, o equivalente a
US$ 35.867.948,00.

Envie sua experincia


REVISTA INTERNACIONAL Apicutura Sem Fronteiras
abriu uma seo dedicada a todos os apicultores que querem compartilhar suas experincias
ENVIE UM ARTIGO
Envie-nos um artigo, se voc estiver interessado em compartilhar o seu conhecimento com pessoas que compartilham a mesma paixo com voc. (por exemplo, tcnicos de
apicultura, a doena).
REGULAMENTO
- O texto escrito deve ser enviado em formato Word, acompanhado por evidncias fotogrficas (pelo menos uma foto)
para o seguinte endereo: apiculturasinfronteras@hotmail.
com
- O texto escrito pelos autores no deve conter partes consideradas protegido por direitos autorais, mas pode conter
citaes de outros textos a ser bem especificado, indicando
a fonte.
- A elaborao de revista internacional Apicutura Sem
Fronteiras reserva-se o direito de, sempre que julgar ne-

cessrio ou desejvel, para intervir nos textos para fazer as


correes em quaisquer erros ortogrficos ou de forma e
melhorar a capacidade de leitura de ttulos e textos.
- Qualquer submeter um artigo afirmando ser o autor do
texto estabelecido e aceito a publicar seu nome, sobrenome e e-mail.
-No ser publicado:
1) Textos muito curto, no curada ou escrito com pressa
clara.
2) Pressione considerada de pouco interesse para os
leitores, textos que procuram apenas para descrever e promover servios comerciais. Este servio est aberto para o
setor de apicultura.
RESPONSABILIDADE
- Nenhuma responsabilidade pode, em caso algum, ser
atribudo ao jornal internacional Apicutura Sem Fronteiras,
que no de qualquer forma responsvel por aquilo que
escrito pelo autor.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

16

A alimentao energtica para abelhas


na entressafra
A apicultura uma atividade rentvel
que exige manejo diferenciado entre
o perodo produtivo e a entressafra.
Se na poca de produo de mel e
plen o apicultor precisa ter cuidado
para evitar que suas abelhas coletem
alimentos industriais, como o acar,
a rapadura e os refrigerantes; durante a entressafra falta alimento no
campo e o fornecimento de alimentao necessrio para garantir a
manuteno das colnias.
Existe, ainda, em algumas ocasies
especiais, a necessidade de alimentar as colnias durante o perodo
de florada. Como exemplo pode ser
citado o perodo de florescimento do
cip uva (Serjania sp.) na regio do
Crato, Cear, pois o teor de plen
produzido na regio nesta poca
no suficiente para manuteno
das crias. Nesse perodo, mesmo
na presena abundante de nctar,

se no houver uma suplementao


protica a produo de mel comprometida devido ao enfraquecimento
das famlias.
Outros exemplos em que necessrio
fornecer alimento s colnias em
pleno perodo de florada durante o
florescimento de plantas txicas para
as abelhas, com o objetivo de desvilas dessa fonte de alimento; em
servios de polinizao de algumas
culturas; para produo de rainhas,
entre outras atividades apcolas.
As colnias devem ser alimentadas
to logo seja identificado o enfraquecimento das mesmas, no existindo
uma poca certa para a alimentao,
uma vez que este perodo varia de
acordo com a regio e o objetivo da
criao. A quantidade de cria, o estado geral da colnia, a quantidade e
qualidade de nctar e plen coletados
pelas abelhas determinam a necessidade de fornecimento da alimentao
suplementar.
Para suprir a deficincia nutricional das abelhas no perodo de
escassez de alimento pode ser
fornecido alimento energtico,
protico ou energtico-protico. A
deciso vai depender dos recursos disponveis em cada regio e
poca do ano.

Todos os dias
voc pode seguirnos nas seguintes
redes sociais

mundoapicola

@notiapi

apiculturasinfronteras

Noticias Apcolas: La Apicultura del mundo en un solo lugar


Beekeeping News: Beekeeping in the world in one place
Nouvelles Apiculture: Lapiculture dans le monde en un seul endroit
Bienenzucht Aktuelles: Imkerei in der Welt an einem Ort
Apicoltora Notizie: Apicoltora nel mondo in un unico luogo
Notcias de Apicultura: Apicultura em todo o mundo em um s lugar
Aricilik Haberleri: Tek bir yerde dnyada aricilik

Os alimentos energticos mais utilizados so o xarope de gua e acar e


o xarope invertido. Para a fabricao
desse primeiro xarope, necessrio
misturar gua e acar na mesma
quantidade, colocar a mistura no fogo
e mexer at o acar se dissolver por
completo. Para evitar que se estrague,
o seu fornecimento deve ser feito no
mesmo dia que for produzido, tendose o cuidado de retirar das colnias
o alimento que no for consumido
pelas abelhas em 24 horas. Aps este
perodo, inicia-se a fermentao e o
alimento restante deve ser descartado. Para manuteno das colnias
pode ser fornecido 0,5 litro/semana/
colnia, contudo, quanto maior a
quantidade fornecida, maior a populao e a resistncia das colnias.
Colnias muito fracas no conseguem
consumir esta quantidade de alimento
no prazo necessrio, nesse caso,
deve-se fornecer uma quantidade
menor de alimento, evitando prejuzo

mundoapicola

Apicultura Sin Fronteras

Ahora la Apicultura Mundial


en 20 idiomas diferentes
Un ser vicio ms de
www.noticiasapicolas.com

www.noticiasapicolas.com.ar

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Outra receita de alimento energtico


difundida o xarope invertido. Produzido com 5 quilos de acar, 1,7 litros
de gua e 5 gramas de cido tartrico
ou cido ctrico, esse xarope permanece no fogo por 40 a 50 minutos.
O cido inverte a sacarose em glicose
e frutose, pr-digerindo o xarope e facilitando a absoro do alimento pelas
abelhas, mas tambm aumenta o teor
de hidroximetilfurfural (HMF), podendo tornar o xarope txico. Sendo
assim, alguns pesquisadores recomendam que o xarope seja fervido
somente por 3 minutos.
O HMF uma substncia naturalmente presente no mel e no xarope
de acar invertido e pesquisas
realizadas nos Estados Unidos
demonstram que pode ser prejudicial
sade das abelhas a partir de uma
concentrao de 150 mg/L. Pesquisas
realizadas na Embrapa indicam que o
tempo ideal para inverso do acar
no xarope ocorre com 63 minutos
de fervura. Entretanto, durante esse
processo, o HMF passou da concentrao de 49,370,62 mg/Kg aps 30
minutos de fervura, para 125,840,46
mg/Kg aos 45 minutos. Desta forma,
apesar de nesse perodo no haver
inverso suficiente do acar, o tempo de fervura no deve ser superior
aos 30 minutos devido ao teor HMF
formado.
Para conciliar a inverso da sacarose,
baixo teor de HMF e baixo custo de
produo, a Embrapa recomenda a
produo do xarope invertido com 5kg
de acar, 5 litros de gua e 5 gramas
de cido. A mistura deve permanecer
no fogo por 15 a 25 minutos aps a
fervura. Fornecer 500 mililitros uma
ou duas vezes por semana para cada
colnia.
Em algumas regies os apicultores
possuem dificuldade em encontrar o cido ctrico ou tartrico para
produo do xarope invertido. Estes
cidos podem ser substitudos pelo
suco de limo. Nesse caso, aps o
incio da fervura de 5 kg de acar

diludo em 5 L de gua , deve-se


adicionar o suco de quatro limes e
deixar a mistura permanecer no fogo
por 30 minutos. Com esse tempo de
fervura ocorre a inverso de 36% da
sacarose e a formao de somente
18,49 mg/Kg de HMF. Caso o produtor deseje uma maior inverso do
acar poder ferver o xarope at os
45 minutos, obtendo 50% de inverso
da sacarose e a formao 47,94 mg/
Kg de HMF. A utilizao de suco de
limo vantajosa porque ocorre
menor formao do HMF, quando
comparado utilizao do cido
ctrico.
A substituio do cido ctrico ou
tartrico pelo cido actico (vinagre),
tambm foi pesquisada. Contudo,
alm de no haver inverso do acar, o xarope fica com sabor e odor
de vinagre, demonstrando que essa
no uma opo vivel.
O enriquecimento do xarope com
aminocidos tem sido usado por
alguns apicultores. Contudo, muitos
produtores adquirem esse complemento em forma de p, nesse caso,
para evitar a precipitao, a quantidade colocada no xarope pequena.
Pesquisas realizadas na Embrapa
Meio-Norte no demonstram diferena entre o desenvolvimento das
colnias de Apis mellifera alimentadas com xarope, xarope invertido e
xarope enriquecido com formulao
de aminocidos em p. O xarope com
complemento do aminocido possui
um odor forte e estraga rapidamente,
devendo ser usado com cautela.
O fornecimento de alimento nos
perodos crticos reduz o abandono
das colnias no apirio e pode aumentar a produo em at quatro
vezes. Entretanto, a alimentao no
pode ser usada como nica forma de
manejo para evitar o enfraquecimento
e abandono. preciso ficar atento
para a falta de gua e de sombreamento, idade das rainhas, ataque de
inimigos naturais, mortandade das
abelhas e, principalmente, na flora
apcola da regio.

17

RJG

Comunicaciones
Group

78
MAYO
2014

Apicultura sin Fronteras

78

PERIDICO APCOLA DE DISTRIBUCIN MUNDIAL

ALIMENTACIN ALIMENTACIN DE
DE EMERGENCIA ESTMULO DE POSTURA

MAYO
2014

PREPARACIN DE
JARABES

NUTRICIN
PROTEICA

Su afluencia en los
niveles de reserva
corporales y la salud
de las abejas

Ventajas del uso


de la Fructuosa
Sobre el jarabe de azcar

Foto: Australia - Zona de Eucaliptus - Jhonny Rojas

Integratori

ITALIANO

Suplementos

LA SOSTITUZIONE DELLA REGINA


INSTALLAZIONE DI UN APIARIO
Altre Notizie

PORTUGUES
Alimentao - Alimentadores
Raas de abelhas
Mais Notcias

APICULTURA SIN FRONTERAS - Repblica Argentina - Ao VIII - N 78- MAYO de 2014

Revista
Internacional sobre

Apicultura

de Distribucin por correo


electrnico
Cuenta cada edicin con artculos
cientficos y tcnicos escritos en
espaol, ingls, francs, portugues
e italiano. Garantizando que su
publicidad se vea en ms de 380.000
lectores.
Para anunciar su publicidad o recibir
gratuitamente esta revista, suscribte
gratis mandando tus datos a
apiculturasinfronteras@hotmail.com

aqui

anuncie

tanto s abelhas, quanto ao produtor pela possibilidade de perdas de


enxames e de desperdcio de alimento.

Hoja

SUA

Contactar a
Celular (0054) 11 59386600
Celular (0054) 2964 609122
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

18

A organizao das colnias


As abelhas Apis mellifera L. so
insetos sociais que vivem em colnias organizadas, onde os indivduos
se dividem em castas e possuem
funes bem definidas. Numa colnia, em condies normais, existe
uma rainha, cerca de 5.000 a 100.000
operrias e de 0 a 400 zanges.
As rainhas e operrias so originrias
de ovos fertilizados e os zanges de
ovos infrteis. Geneticamente, uma
rainha idntica a uma operria,
qualquer ovo fertilizado pode originar uma rainha ou uma operria.
Entretanto, fisiolgica e morfologicamente essas castas so diferentes
em razo da alimentao diferenciada
que as larvas recebem e do formato
de clula em que se desenvolvem.
A rainha recebe, durante toda sua
vida, um alimento denominado gelia
real, que composto das secrees
das glndulas mandibulares e hipofaringeanas, localizadas na cabea
das operrias. As larvas de operrias
e zanges so alimentadas at o
terceiro dia com a secreo glandular,
aps esse perodo, passam a receber
uma mistura dessa secreo, mel e
plen.
A rainha a nica fmea capaz de
acasalar e fazer postura de ovos
fertilizados. Responsvel por manter
a unidade e a organizao da colnia,
a rainha produz substncias denominadas feromnios. Essas substncias
tm funo atrativa e podem: estimular a coleta de alimento e a produo
de cera, incentivar o cuidado com
as crias, inibir a produo de outras
rainhas e a enxameao, auxiliar
no reconhecimento da colmeia e na
orientao das operrias.

Jhon Fredy Bohorquez M.


Tcnico En Manejo de Abeja
Africanizada

E-mail: apijhon197@live.com
Cel: 312 786 1079 - 312 892 9552

A rainha est sempre acompanhada


por um grupo de 5 a 10 operrias,
encarregadas de aliment-la e cuidar
de sua limpeza. As operrias tambm
podem aproximar-se da rainha para
receber os feromnios e, posteriormente, repass-los a outros membros
da colnia.
A vida reprodutiva da rainha inicia-se
5 a 7 dias depois de seu nascimento,
quando ela realiza o vo nupcial. A
fecundao ocorre a cerca de 10
metros de altura e os zanges so
atrados pelos feromnios. Uma
rainha pode ser fecundada por at 17
zanges e o smen armazenado
num reservatrio especial denominado espermateca. Esse estoque de
smen ser utilizado para a fecundao de vulos durante toda a vida da
rainha. Cerca de trs a sete dias aps
o acasalamento inicia-se a postura.
As operrias possuem os rgos
reprodutores atrofiados, devido ao
alimento que recebem na fase larval.
Embora no sejam acasaladas, as
operrias podem realizar postura
de ovos infrteis. Os feromnios da
rainha inibem o desenvolvimento do
sistema reprodutor das operrias na
fase adulta, evitando a postura. Em
compensao, elas possuem rgos
de defesa e trabalho perfeitamente
desenvolvidos, muitos dos quais no
so observados nas rainhas e nos
zanges.
O tempo mdio de vida da operria
de 45 dias. Todo trabalho para a

manuteno da colnia realizado


por elas, que executam atividades
distintas de acordo com a idade,
desenvolvimento glandular e necessidade do ambiente interno. Em geral
as abelhas mais novas realizam as
atividades internas como: limpeza
da colnia, alimentao das larvas e
desidratao do mel. A coleta de alimento realizada, preferencialmente,
por abelhas mais velhas.
Os zanges so os indivduos machos da colnia, cuja nica funo
fecundar a rainha durante o vo
nupcial. Apesar de serem maiores e
mais fortes do que as operrias, no
possuem rgos para trabalho nem
ferro. Em contrapartida, os zanges
apresentam os olhos compostos mais
desenvolvidos, antenas com maior
capacidade olfativa, asas maiores
e musculatura de vo mais desenvolvida. Essas caractersticas lhes
permitem maior orientao, percepo
e velocidade para a localizao de
rainhas virgens durante o vo nupcial

Colabora com

APICULTURA SEM FRONTEIRAS

Para que possamos continuar nosso


trabalho informando Apicutores livre
a todo o mundo.

Collaborate with a Donacao


Mais informacoes sobre: apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

19

Abelha ainda no descrita pela cincia


Na Amaznia, cupuau, tapereb,
castanha-do-brasil, urucum, rambot
entre outras importantes culturas agrcolas e extrativistas so polinizadas
por abelhas. Agora, pesquisadores
da Embrapa descobriram que colocar
certo tipo de abelha no aa pode
aumentar a produtividade dos frutos
da palmeira em at 40% - e o aa
depende de polinizadores para seu
processo reprodutivo natural. Criadores de abelha e produtores de aa
comemoram a descoberta, que deve
aumentar a renda ao longo da cadeia
produtiva.

Essa abelha ideal, conhecida por


apicultores como abelha-canudo,
ainda est em fase de descrio
taxonmica portanto, no tem nome
cientfico de espcie. O pesquisador
Giorgio Venturieri conta ainda que
uma abelha do mesmo grupo de
espcies da tubuna (Scaptotrigona
bipunctata) de ocorrncia no Sul e
Sudeste do Brasil; e Scaptotrigona
mexicana de ocorrncia no Mxico,
ambas sem ferro, produtoras de mel
e criadas em larga escala dentro e
fora do Brasil.

Conhecida provisoriamente como


Scaptotrigona sp., nativa da regio
amaznica e no possui ferro. Giorgio Venturieri explica que so grandes
as vantagens de utilizar uma abelha
da regio. Um animal extico poderia
competir com os animais nativos,
explica. Alm disso, h a valorizao
do conhecimento local e, neste caso,
a facilidade de manejo e segurana
para o produtor.
O aa necessita de polinizao cruzada, ou seja, os gros de plen de
uma flor devem encontrar o estigma
(rgo reprodutor feminino) de uma
flor de outra planta da mesma espcie. Na prtica isso significa dizer que
o cruzamento acontece entre flores
de touceiras diferentes. Como recompensa por este importante servio, as
flores do aaizeiro oferecem nctar e
plen s abelhas.

Pesquisa - Um bom servio de polinizao gera muito mais frutos em uma

mesma plantao, destaca o pesquisador. E o primeiro desafio da pesquisa foi encontrar entre as diversas
espcies de abelhas nativas e exticas
a mais adequada polinizao do
aa, sob dois aspectos: eficincia e
facilidade no manejo.

No quesito eficincia, a pesquisa


buscou um animal de tamanho menor;
que necessita de quantidade de nctar
(alimento) proporcional produo
das flores do aa; e com autonomia
de voo adequada distncia entre as
palmeiras. J na questo do manejo,
a Scaptotrigona sp. abelha fcil de
criar e reproduzir, mais rstica e tem
resistncia natural a pragas. Uma
colnia dessa abelha tem de 10 a 15
mil indivduos, enquanto que a uruuamarela (abelha nativa mais popular
entre os criadores da regio), tem 4
mil indivduos. Ou seja, a Scaptotrigona sp. tem mais indivduos para
fazer o servio de polinizao, explica
Venturieri.

Novos mercados para criadores de


abelhas

O Par, graas domesticao e


difuso do uso de abelhas nativas, tem
hoje mais de 200 criadores de abelhas
sem ferro. As Scaptotrigonas representam apenas um grupo de espcies
entre as vrias existentes. Charles Andr Pereira cria abelhas h 12 anos,
atuando principalmente na multiplicao e comercializao de ninhos para
outros produtores. Ele j sabia que a
espcie excelente produtora de mel
e descobrir que poliniza o aa abre
boas perspectivas de mercado para os
criadores.

Charles Pereira possui 50 enxames


em sua propriedade, localizada em
Santo Antnio do Tau, regio nordeste do Par. O aa uma cultura
importante para o estado e pode
estimular a criao de um mercado de
aluguel e/ou venda de colnias para
polinizao, como acontece em outras
regies do Brasil e em outros pases
com a produo de laranja, ma e
melo.

O mtodo tradicional de diviso de nin-

hos de abelhas a diviso da colnia


em duas. Com a tcnica de produo
de minicolnias possvel obter at
oito novas colnias por ano a partir
de fragmentos de um ninho maior. As
novas colnias, porm, so frgeis e
requerem cuidados no manejo e na
alimentao, entre outros, explica o
pesquisador Giorgio Venturieri.

A Scaptotrigona sp. tem vantagens sobre outras abelhas na multiplicao de


colnias. Por ser um animal resistente
a pragas e com ninhos populosos,
a produo de minicolnias vivel
tanto para o pequeno produtor quanto
para bioindstrias.

Na prxima etapa do trabalho de


pesquisa, o estoque de colnias localizado na Embrapa Amaznia Oriental
ser transportado para uma rea de
produo comercial com o objetivo de
dimensionar a quantidade de abelhas
necessrias produo mxima de
frutos.
O pesquisador explica que o intuito dessa nova etapa do trabalho
valorizar o servio das abelhas. Isso
servir para quantificar benefcios contribuindo na valorizao dos servios
de aluguel e venda de colnias para
o setor agrcola regional, completa
Giorgio Venturieri. As colmeias, multiplicadas por meio de tcnicas de
criao racional e mantidas em caixas
adequadas, so mais adequadas ao
transporte e alocao nos plantios na
poca da florao, onde permanecem
durante os picos do perodo reprodutivo da cultura.

O que para a pesquisa a otimizao


de processos e mais uma possibilidade de utilizao sustentvel dos
recursos naturais da Amaznia, para
os criadores de abelha e produtores
rurais uma fonte de renda e eficincia na produo do aa, uma fruteira
que no para de atrair consumidores
e ampliar mercados por todo o mundo.

Ana Laura (MTb 1268/PA)


Embrapa Amaznia Oriental

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

Apicoltura Senza Frontiere

Dicembre 2014

Lavori
del mese di dicembre
Pasquale Angrisani
sono privi di portichetto,
con il tetto piano o che
non sono protetti da
apposite tettoie, devono
essere sempre tenuti
puliti dalla neve, perch
la neve potrebbero
ostruire completamente
le porticine dingresso,
provocando lasfissia
delle famiglie.
Se non sono state
ancora ristrette le porticine dingresso agli alveari, in questo
mese vanno fatte con una certa
urgenza, per evitare che vi entrano
topi campagnoli a nidificare allinterno
dellalveare distruggendo i favi del
nido. Se notiamo deiezioni, sul predellino di volo o intorno allapiario,
questi possono essere sintomi di
diarrea.
Le cause possono essere attribuita
ad un cattivo invernamento delle
scorte ( miele fermentato o miele di
melata). Un controllo che possiamo
fare in questo mese soppesare gli
alveari, alzando la parte posteriore
dellalveare, lesperienza ci indicher
la consistenza delle scorte allinterno
dellalveare.
In questo mese possibile fare
dei piccoli spostamenti, di alveari o
sciami, allinterno dell apiario, avendo laccortezza di non scuotere
troppo le famiglie, perch le api che
sono in glomere se dovessero cadere
sul fondo difficilmente con le temperature basse riusciranno a risalire
nel glomere I lavori pi impegnativi
dellapicoltore adesso sono trasferiti

in laboratorio, dove ferve il lavoro di


invasettamento del miele e di altri
prodotti dellalveare, la fusione dei
telaini vecchi e degli opercoli di cera
in pani, da poter scambiare con le
aziende di fiducia che la trasformano
in fogli cerei.

qui la

pubblicizzare

Questo il mese di quiete per tutti gli


alveari, dal Nord al Sud. La temperatura si abbassata ovunque e se nei
mesi precedenti si fatto un ottimo
invernamento (somministrazione di
nutrimento, coibentazione degli alveari, restringimento delle famiglie), le
api avranno gi formato il glomere.
In questo mese vanno fatte solo le
visite esterne agli alveari, controllando
che i tetti degli alveari non siano stati
scoperchiati e gli alveari rovesciati.
Durante le visite si pu appoggiare
lorecchio allesterno degli alveari per
evidenziare il ronzio interno, sintomo
di vitalit dellalveare. A secondo del
tipo di ronzio lapicoltore esperto pu
capire se le api sentono freddo, caldo
o vi siano delle anormalit.
In questo periodo vanno controllati i
fondi antivarroa, per cercare di risalire
alla percentuale di varroa caduta.
Per chi non ha ancora effettuato
lintervento risolutivo contro la varroa
deve assolutamente farlo in una bella
giornata di sole.
Il prodotto consigliato in questo periodo lApi-Bioxal, quando la temperatura si mantiene per alcune ore oltre i
10 per dare il tempo alle api di asciugarsi. Il prodotto si usa sciogliendo
completamente il contenuto dellintera
confezione da 35 g di API-Bioxal in
500 ml di una soluzione acquosa (1:1)
acqua e saccarosio. Il trattamento va
fatto in ununica somministrazione
gocciolando la soluzione sugli alveari
con unapposita siringa, nella dose
di 5 ml per favo/telaio occupato dalle
api.
I predellini di volo degli alveari, che

TUA
Si prega di telefonare
Celular (0054) 2964 609122
Celular (0054) 11 59386600
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Guardate e gi libera nostri video dal : Youtube

Oltre 970.000 vista SETTEMBRE 2014.


Guardare i nostri video: http://www.youtube.com/user/mundoapicola
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

21

La riproduzione della varroa


In ogni ciclo la varroa depone dalle 5
alle 6 uova a intervalli di 30 ore.
Dal primo uovo nasce un maschio,
gli altri danno origine a femmine.
Il maschio raggiunge per primo la
maturit sessuale e si accoppia con la
prima femmina non appena questa
adulta.
Ad intervalli di 30 ore segue unaltra
femmina matura che viene fecondata
pi volte.
Questo rapporto sessuale unilaterale
a favore dei discendenti femmine si
rivela utile per la riproduzione della
specie.
Prima di lasciare la celletta per le
femmine devono venir fecondate
dal fratello o dal maschio di unaltra
famiglia (in cellette con pi madri), in
quanto al di fuori della celletta non vi
sono maschi.
Le giovani femmine che non vengono
fecondate prima dello sfarfallamento
dellape rimangono sterili. Il tasso di
riproduzione viene cos limitato dalla
durata dellopercolazione.
Gli accoppiamenti avvengono, nella
maggior parte dei casi, nei pressi di
una zona ben specifica della celletta,
sul fondo di questultima la madre
deposita uno strato di feci sopra
laddome della larva dellape In seguito tutti i discendenti depositeranno le
loro feci in questo luogo, che funge da
punto di incontro per la famiglia degli

acari. Tale comportamento garantisce


che le giovani femmine e i maschi
possano accoppiarsi immediatamente
dopo la muta immaginale.
(Su 187 accoppiamenti osservati, il 90
% ha avuto luogo vicino allo strato di
feci).

qui la

pubblicizzare

Forse non tutti sanno che il maggior


danno per lapicoltura avviene per
mano delle femmine di varroa, i maschi dellacaro infatti, vivono solo per
brevissimo tempo e allinterno delle
cellette. Nei nostri cassettini cadono
dunque solo le femmine trasportate
dalle api nella loro fase foretica.
Ma come avviene la riproduzione di
questultime?
Per riprodursi, queste femmine entrano in una celletta di covata pronta
per lopercolazione, risaputa la loro
predilizione verso le celle maschili per
ovvi motivi di durata dellopercolatura,
(sembra siano attratte dallalimento
presente in quantit nelle celle contenenti larve di fuco). Qui i giovani acari
vengono alla luce e allevati.
Le femmine fecondate escono dalla
celletta con la giovane ape.
Prima di entrare a loro volta in una
celletta di covata per la riproduzione,
trascorrono un certo tempo sulle api
nellapiario.
Alcune femmine di acaro passano attraverso pi cicli di riproduzione.
I maschi invece vivono unicamente
nelle cellette chiuse e periscono
quando lape sfarfalla.
Lo sviluppo e il comportamento degli
acari si adattano in modo ottimale
allospite. Se mancassero tali presupposti il parassita non si rivelerebbe
tanto efficace.

TUA
Si prega di telefonare
Celular (0054) 2964 609122
Celular (0054) 11 59386600
E-mail:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Il telaino Come procedere allinserimento


di un foglio cereo su un telaino
Per iniziare qualsiasi tipo di attivita
apistica e utile sapere come armare
un telaino, sia esso di melario che
di nido, di foglio cereo. Per questa,
relativamente, semplice operazione
e opportuno armarsi di alcuni oggetti
determinanti per la buona riuscita
delloperazione; essi saranno: un
normale caricabatterie per auto da 6\8
ah, uno zigrinatore e ovviamente fogli
cerei e telaini (gia armati con filo di
acciaio .

E bene effettuare tale operazione in


un ambiente caldo poiche il foglio
cereo e molto delicato , un ambiente
freddo , infatti , potrebbe causarne
lirrimediabile rottura ; loperazione
preliminare da fare e la zigrinatura del
filo con lapposito attrezzo (cio serve
per far si che il foglio non scivoli).
Dopo avere attaccato il carica batterie alla rete elettrica si procede con
il situare i due morsetti alle rispettive estremita del telaino , quindi si

procede stendendovi sopra il foglio


cereo , a questo punto accendendo il
carica batterie si vedra il filo fondere
la cera sovrastante a questo punto
delicatamente e con molta attenzione
si attendera finche il tutto non sara
ben inserito quindi si togliera la corrente: ecco fatto il telaino e pronto per
essere inserito nellarnia.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

22

Salubrit dellalveare e controllo


della varroa
Mi presento facendo una piccola
premessa: da circa trenta anni ormai
la mia professione quella di medico
chirurgo ospedaliero, mentre da qualche anno a questa parte lapicoltura
diventato un mio grande hobby al
quale mi dedico con sfrenata passione
e certosina dedizione.
La frequentazione di un corso base di
apicoltura mi ha dato le prime nozioni
per poter debuttare in questo fantastico mondo; la pratica sul campo, partendo dai miei due primi alveari fino al
mio attuale piccolo apiario di quindici,
mi ha aiutato a sviluppare una certa
esperienza in materia; i preziosi consigli di un grande amico apicoltore mi
son sempre stati utilissimi nei momenti
in cui la mia modesta esperienza e
le mie carenti nozioni non erano sufficienti a supportare lattivit pratica di
gestione delle famiglie; mentre la mia
grande voglia di conoscere e di sapere
mi ha fatto divorare innumerevoli
libri, scritti dai pi autorevoli autori ( sia
Italiani che stranieri), permettendomi
di acquisire importanti conoscenze
che si son poi rivelate utili per sviluppare delle convinzioni che, nellarco
di questi anni di pratica apistica, sono
divenute certezze imprescindibili in
grado di governare il rapporto fra me e
le mie api.
La mentalit medica mi impedisce di

credere che non si riesca a debellare


un semplice acaro; la cultura clinica
mi ha convinto che regni una gran
confusione nella ricerca e nellutilizzo
dei principi attivi antivarroa e che a
questa gran confusione spesso si
sovrapponga limpiego di tecniche
e strategie il pi delle volte nate
dallimprovvisazione se non addirittura
da intuizioni personali malsane; la
pratica professionale quotidiana mi
porta a credere che, come avviene
per gran parte delle patologie, spesso
ci si trovi a dover curare ci di cui si
sarebbe potuto evitare linsorgere
semplicemente attuando un appropriato stile di vita, una giusta alimentazione e/o delle corrette abitudini
comportamentali.
Proprio queste ultime: le corrette abitudini comportamentali, a mio avviso,
dovrebbero essere quelle che governano il nostro modo di rapportarci
con le api.
Teniamo questi meravigliosi imenotteri in uno stato di pseudo cattivit
fornendogli un habitat (larnia) insalubre e malsano cosa questa che contribuisce a produrre lindebolimento
della famiglia consentendo lo sviluppo
di un ottimo terreno di coltura per la
crescita ed il propagarsi di microrganismi e parassiti con conseguente
insorgenza di stati morbosi a carico

Rivista internazionale Apicutura Senza Frontiere ha aperto una


sezione dedicata a tutti gli apicoltori che vogliano raccontare le loro
esperienze
INVIA UN ARTICOLO
Inviaci un articolo se sei interessato a condividere il tuo sapere con
persone che hanno in comune con te la stessa passione. (es. tecnica
apistica, malattie.)
REGOLAMENTO
- Il testo scritto deve essere inviato in formato Word corredato da
documentazione fotografica (minimo una foto) al seguente indirizzo:
apiculturasinfronteras@hotmail.com
- Il testo scritto dagli autori non deve contenere parti ritenute sotto
copyright, ma pu contenere citazioni di altri testi che devono essere
bene specificate indicando la fonte.

dellintera famiglia.
E, a mio modesto parere, mantenendo questa insalubrit allinterno
dellalveare che, con sapiente maestria, siamo riusciti a creare le condizioni perfette per generare linvoluzione
dello stesso. Proprio partendo da
queste semplici convinzioni ho pensato a come poter fare per modificare
larnia togliendole quella sembianza
di carcere sovraffollato per trasformala in un ambiente apicentrico pi

- La redazione rivista internazionale Apicutura Senza Frontiere si riserva


il diritto, qualora lo ritenga necessario o utile, di poter intervenire sui testi
per fare correzioni su eventuali errori ortografici o di forma e per migliorare la leggibilit di titoli e testi.
- Chi invia un articolo dichiara di essere lautore del testo riportato e accetta di pubblicare il proprio nome, cognome ed email.
-Non saranno pubblicati:
1) Testi troppo brevi, non curati o scritti in chiara frettolosit.
2) Comunicati giudicati di scarso interesse per i lettori; testi volti solamente a descrivere e promuovere servizi commerciali. Il servizio rivolto
al settore apicoltura.
RESPONSABILITA
- Nessuna responsabilit potr in ogni caso essere attribuita ad rivista
internazionale Apicutura Senza Frontiere, che non in alcun modo
responsabile di quanto scritto dallautore.

Apicoltura

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

salutare e salubre in cui possano soggiornare in buona salute le nostre api.


Per perseguire questo obiettivo dallo
scorso anno ho cos dotato tutte le
arnie di un fondo a tubi tipo happykeeper per permettere una costante e buona aereazione allinterno
dellalveare, ho trasformato il normale
spazio Dadant in spazio Mussi per ottimizzare laereazione e per consentire
alle api di muoversi in territori meno
ristretti in cui eventualmente poter affinare la pratica del grooming ed infine
al di sopra del coprifavo ho sostituito
lusuale coperchio in lamiera con un
tetto a chalet coibentato internamente con fogli di sughero dello spessore di 2 cm.
Ho pensato che questi accorgimenti
si sarebbero rivelati molto utili per
diminuire lumidit allinterno dellarnia
, garantire un ottima ventilazione,
permettere unottimizzazione degli
spazi interfavo, contribuire al mantenimento di un microclima favorevole
ed evitare il surriscaldamento nei caldi
periodi estivi; condizioni, queste, che,
a mio avviso, dovrebbero consentire
di raggiungere un stato di salubrit
ottimale con necessario sensibile
miglioramento delle condizioni igienico sanitarie e quindi della qualit
della vita, della salute e della forza
dellintera famiglia.
Cos stato, dopo la met di luglio,
finita la raccolta del miele, ho esaminato con attenzione le mie api constatando una bassissima presenza
di varroa confermata anche dal test
dello zucchero a velo (non pi di una
varroa caduta dopo spargimento dello
zucchero), le famiglie si sono mostrate
in ottima salute, forti ed estremamente
tranquille; la varroa presente non
stata in grado di danneggiare lalveare.
Penso che con queste condizioni
ottimali si potrebbero evitare i trattamenti e soprattutto qualora si volesse
decidere di praticarli ugualmente lo si
possa fare evitando il blocco di covata
una metodica, a parer mio, innaturale diabolica e devastante. Unaltra
buona pratica nata dalle mie convinzioni e che utilizzo gi da qualche
anno, quella di nutrire comunque
e a prescindere le famiglie per evitare linsorgere di condizioni di stress
durante i periodi di scarso raccolto,
stress che porterebbe ad un sicuro

indebolimento delle stesse.


La nutrizione la comincio subito dopo
la rimozione dellultimo melario, a
fine raccolto, e la continuo fino al
gennaio dellanno successivo, utilizzando sempre nutritori a depressione
per la somministrazione di sciroppo.
Da met luglio fino alla fine di agosto
utilizzo uno sciroppo 1/1 (1 kg di zucchero ed 1 l di acqua), da settembre a
fine ottobre 2 kg di zucchero per 1 l di
acqua.
Lo sciroppo lo preparo io stesso aggiungo ad ogni litro di acqua il succo
di cinque limoni spremuti, porto ad ebollizione la soluzione ed ad inizio bollitura introduco una quantit di luppolo
da amaro (in pallet) e lascio bollire per
60 minuti (a fuoco lento e pentola coperta). Da met dicembre a febbraio
somministro candito addizionato con
proteine (lo si trova regolarmente in
commercio); con questi provvedimenti
ci ritroveremo a fine febbraio famiglie
splendide ed in condizioni ottimali per
la ripartenza.
Sempre seguendo quei criteri ispirati
alle corrette abitudini comportamentali, mi sono posto anche lobiettivo
di mantenere salubrit nellalveare
rinnovando con metodica cadenza la
cera dei favi. Per raggiungere questo
scopo dalla met di marzo, quando
la stagione si prepara a ricominciare,
sostituisco gradualmente i tre favi
pi vecchi di ogni arnia fornendo,
prima due telai con foglio cereo e poi
un terzo vuoto che far lavorare alle
stesse api.
E inoltre mia convinzione che per
ottimizzare lo stato di benessere e di
buona salute della famiglia sia indispensabile evitare tutti quei comportamenti e quegli atteggiamenti che
potrebbero esporre le nostre api a
condizioni di stress come per esempio
le frequenti e spesso inutili apertura
dellarnia. Le mie ispezioni sono limitate quasi esclusivamente al momento
in cui voglio formare dei piccoli sciami
(primavera ed estate) o devo controllare la sciamatura eliminando le celle
reali.
Per il resto se voglio avere delle
informazioni sullo stato di salute della
famiglia e/o su una sua eventuale
orfanit ottengo queste informazioni

Hoja

23

con la semplice osservazione della


porticina di volo.
Una corretta ed attenta osservazione
del predellino di volo, consente di ottenere tutte le informazioni che vogliamo avere sullo stato di salute, orfanit e di benessere della famiglia; solo
se da questa osservazione qualcosa,
nel comportamento delle nostre api,
non dovesse convincerci avremo la
giustificazione per disturbarle aprendo
larnia per una ispezione.
Nella figura 2 potete vedere un nucleo
fatto a met luglio, si pu osservare
lottimo stato in cui si trovano le
api (senza alcun trattamento), non
essendo possibile, per le dimensioni dellarnia, inserire un nutritore a
depressione ne ho confezionato uno
artigianale, utilizzando un biberon al
cui ciuccio ho praticato tre fori da 1
mm oltre a quello gi esistente.
Maurizio Ghezzi

Lavorare con Apicoltura


Senza Frontiere
Apicoltura Senza Frontiere dal
2006 e distribuisce relazioni e
presenti attrezzature scientifiche
e tecniche senza alcun costo.
E come una biblioteca gratuita.
E un luogo dove tutti possono
imparare ponsamentos, di condividere le conoscenze con gli altri.
Se pensate che il nostro lavoro
buono, viene richiesta una
donazione.
Non importa quanto pi possiamo lavorare insieme server ha
smesso di funzionare.
Per informazioni sulla donazione:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

24

Lanestetico in apicoltura
In apicoltura il protossido dazoto
(N2O) non molto usato, anche se in
molte occasioni pu facilitare la cattura, la manipolazione e la riunione di
pi sciami.
Esso si pu produrre dalla decomposizione termica di un composto
chimico, che il nitrato dammonio
(NH4NO3) impiegato in agricoltura
come fertilizzante, dato lelevato
contenuto dazoto. Esso reperibile
sotto forma di cristalli incolori e inodori
a basso costo in tutti i consorzi agrari,
( foto 1) molto solubile in acqua
(1920 g/l a 20C) e mediamente
solubile in etanolo (38 g/l a 20 C) ed
stabile a temperature ordinarie. Le
sue propriet come gas esilarante
sono state descritte per la prima volta
da un chimico inglese Sir Humpry,
Davy, (1778 -1829) e le sue propriet
narcotiche ne hanno favorito limpiego
anche in chirurgia come anestetico.
Anche in apiario lapicoltore pu produrre il protossido dazoto bruciando
nella caldaia dellaffumicatore acceso
allincirca 5 gr. di nitrato dammonio, a

questa dose non vi sono controindicazione e quando la combustione dar


luogo ad un fumo di colore bianco
e denso, che ricco di protossido
dazoto che ha un effetto anestetico, si
pu dirigere il getto di fumo sui telaini
per calmare laggressivit delle api.
Ci vogliono allincirca 15 20 secondi
a secondo la dose che viene inspirata
per riscontrare la perdita di conoscenza delle api che si protrarr per circa
15 minuti.(Cfr. foto 3 e foto 4 ). Con la
dose di circa 20 g. si riesce ad addormentare una famiglia.
Con questo sistema per, man mano
che il nitrato dammonio brucia la
quantit di protossido dazoto andr
pian piano diminuendo. Si consiglia,
per ottenere dallaffumicatore una
fuoriuscita costante del protossido
dazoto (N2O), di bruciare delle strisce
di juta immerse preventivamente in
una soluzione contenente nitrato
dammonio ed acqua nel rapporto 2
: 1 e fatte poi asciugare. (cfr foto 2)
Vi sono dei rischi diretti che possono
subire le api dovuti ad un cattivo dos-

Collaborare con
APICOLTURA SENZA FRONTIERE

aggio del nitrato dammonio immesso


nellaffumicatore. Questo ce n
possiamo accorgere quando stiamo
lavoriamo allaperto e incominciamo a
notare su di noi sintomi di sonnolenza
che scompariscono in pochi minuti
quando ci allontaniamo dalla nube di
fumo.
Questo ci sta ad indicare che la dose
che stiamo somministrando alle api
molto vicina a quella che li pu ucciderle. Vi sono dei rischi indiretti sulle
api, che si possono verificare, quando
lavoriamo con delle temperature esterne inferiori ai 15 C. Durante la cattura, le api anestetizzate che cadono a
terra rischiano di rimanere schiacciate
sotto i nostri piedi e se si raffreddano
moriranno di sicuro. Per salvaguardarle, a secondo il tipo dintervento
che stiamo facendo e la stagione, si
consiglia di raccogliere le api anestetizzate man mano che cadono, in un
recipiente abbastanza largo avente
laccortezza di non creare uno strato
eccessivo di api altrimenti moriranno
per surriscaldamento.

In modo che possiamo continuare il nostro


lavoro per informare gli apicoltori libero a
tutto il mondo

Collaborare con una Donazione


Richiedi maggiori informazioni: apiculturasinfronteras@hotmail.com

NUESTRO NEGOCIO ES HACER CRECER EL SUYO


TE OFRECEMOS UNA AMPLIA COBERTURA
EN COMUNIC ACIN PUBLICITARIA

Informacin en 5 Idiomas.... nica en el sector

Anuncia en la revista ms
leda en todo el mundo.

Para anunciar su publicidad o recibir gratuitamente


esta revista, suscribte gratis mandando tus datos a guiaapicola@yahoo.com.ar

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

Apiculture Sans Frontires

Dcembre 2014

Situation de linfestation des ruchers italiens par


Aethina tumida - Epidemiological situation of the
infestation of apiaries in Italy by Aethina tumida
56 foyers infests par Aethina tumida
ont t mis en vidence en Italie du
sud dont un en Sicile. Les zones de
protection autour des foyers (20km) et
de surveillance (100 km) sont mises
en oeuvre. Source: Plateforme-ESA
Les plus grandes prcautions doivent
tre mises en oeuvre en France si des
abeilles (reines, paquets dabeilles...)
ont t importes de quelque manire
que ce soit dItalie du sud.
Infestation par Aethina tumida
ethina thumida, communment appel
petit coloptre de la ruche, est un
ravageur des ruchers qui nest pas encore prsent sur le territoire franais,
ni jusqualors en Europe. Il fait partie
des dangers sanitaires de niveau 1, il
est trs contagieux et engendre des
pertes importantes dans les colonies.
Il est fortement conseill de ne pas
se fournir en reines ou essaims
provenant de pays o ce ravageur a
t dclar, dont lItalie suite ces
dclarations. Pour rappel cet insecte
est prsent principalement en Afrique,
en Amrique du Nord et en Australie.
Il est considr par ltat comme un
danger de premire catgorie, il est
donc lgalement obligatoire de dclarer toute dtection dans une ruche.
En cas dinfestation suspecte contactez immdiatement les Directions
Dpartementales de la Protection des
Populations (DD(CS)PP, ex DSV).

Si vous avez achet des reines ou


essaims, ou mme du matriel provenant dItalie, il est ncessaire de vrifier vos ruchers. Pour vous aider nous
vous recommandons :
* dans un premier temps, de bien
connaitre linsecte et sa biologie.
Vous pouvez consulter ce document propos par la plateforme
dpidmiosurveillance.
* dans un second temps, il vous faut
rechercher des signes cliniques indicateurs dune infestation potentielle :
- Cadres attaqus, dlaisss par les
abeilles
- Forte odeur due une fermentation
du miel
- Prsence dindividus au fond de la
ruche (fuyant la lumire)
- Rsidus de miel et de pollen souills
sur la planche denvol
- Perte de rcolte
- Effondrement de la colonie

larves ou des oeufs


- Par le sol en cas de dplacement
des ruchers
- Vol des coloptres adultes sur des
distances parfois de plus de 5 km
- Transhumance
Les meilleures mthodes pour viter
lintroduction dAethina tumida sont la
prvention et la surveillance.
Il est important de savoir do viennent
vos ruches et o vous les mettez. Une
surveillance rgulire de vos ruchers
permet une bonne gestion sanitaire de
ceux-ci. Des colonies fortes et saines,
avec des reines jeunes et vigoureuses
sont la base de toute prvention pour
nimporte quel type de danger apicole.

Le petit coloptre de la ruche peut


se propager selon les faons suivantes :
- changes dabeilles
- Achat dessaims infests
- changes de cadres contenant des
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

26

Pollinisation des plantes daltitude : les


mouches prennent le relais des abeilles
Abeilles et bourdons (hymnoptres)
sont les principaux pollinisateurs des
plantes fleurs, aussi bien cultives
que sauvages.
Dans les milieux daltitude des zones
tempres, les abeilles laissent la
place aux diptres en tant que principaux visiteurs de fleurs. Parmi eux, les
Empidinae sont les plus actifs : plus
de la moiti des plantes chantillonnes sont principalement visites par
ces insectes, qui savrent donc tre
un lment-cl du fonctionnement des
cosystmes alpins.
Cependant ils sont trs souvent accompagns, voire remplacs, par une
cohorte de pollinisateurs dits secondaires tels que des diptres, coloptres et lpidoptres. Dans les milieux
temprs froids, o les abeilles sont
naturellement moins abondantes , la
reproduction des plantes dpendrait
donc principalement de ces pollinisateurs secondaires, mais leur identit
et leur impact rel ne sont pas encore

prcisment connus.
Les chercheurs ont men une tude
dans une prairie su balpine du parc
national du Mercantour, dans le but
de dtecter ces pollinisateurs secondaires potentiels. La frquence des
visites de 19 plantes fleurs par les
diffrents groupes dinsectes a t
value pour construire le rseau
plantes visiteurs et dterminer les
principaux visiteurs pour chacune
delles.
Conformment aux attentes, dautres
groupes que les hymnoptres se

rvlent dimportants visiteurs de fleurs cette altitude mais les proportions


obtenues sont surprenantes : 23 %
seulement de ce s visiteurs sont des
hymnoptres contre 62 % pour les
diptres. Plus tonnant encore : plus
de la moiti des visites de diptres
sont dues un seul et mme groupe,
celui des Empidinae. Lorsquils sont
compars aux seuls abeilles et bourdons, ils sont les principaux visiteurs
de 10 des 19 plantes tudies contre
seulement quatre pour ces derniers.

Lapiculteur, un passionn
Amateur ou professionnel, lapiculteur est
un amoureux des abeilles et de la nature
qui, avec son cheptel, participe via la pollinisation la sauvegarde de la biodiversit.
Activit 100% cologique, lapiculture
nest pas aussi complique ou contraignante quon ne limagine. Toutefois, elle
ncessite un apprentissage afin de bien
connatre les abeilles et dacqurir des
savoirs techniques pour prendre soin des
ruches et procder la rcolte.
Des vtements couvrants, un chapeau
muni dun voile (la vareuse), des gants et
des bottes : tel est lquipement habituel de
lapiculteur.
Pour rendre visite ses ruches, lapiculteur
doit revtir une tenue qui le protge des
piqres des abeilles. Elle doit tre blanche
de prfrence, car les abeilles ragissent de
faon agressive aux couleurs fonces. En
revanche, le voile sur le visage est en tulle
noir ; il permet une meilleure vision que le
tulle blanc.

Lenfumoir, outil indispensable : pour viter


les piqres.
Lenfumoir est une sorte de bocal mtallique quip dun bec et muni dun souf-

flet, dans lequel lapiculteur fait brler des


combustibles appropris comme des herbes
sches ou des aiguilles de pins. Le but est
de produire une fume blanche et froide qui
dsoriente les abeilles et les pousse se
rfugier dans le corps de la ruche, moyen
efficace pour se protger de leurs piqres.
La visite des ruches se fait par temps sec et
sans vent.
Un apiculteur avis visite ses ruches par
temps sec et sans vent. La fin de la matine
dune journe ensoleille, quand les butineuses sont de sortie, est un bon moment.
Calme, minutie et rapidit sont les qualits
requises pour ouvrir les ruches afin de dranger le moins possible la colonie.
La rcolte du miel : le fruit du travail de toute
une anne dans les ruches.
Lapiculteur procde la rcolte du miel
quand la mielle est acheve.
1. Il collecte les hausses.
Dans un petit rucher, la collecte des
hausses seffectue cadre par cadre. Aprs
un enfumage discret, lapiculteur te les
cadres et les brosse pour ne pas emporter
les abeilles. Il vrifie que les rayons sont
bien operculs. Dans le cas contraire, le
miel ne se conservera pas, il convient alors
de reposer le cadre dans la ruche.

2. Il dsopercule les rayons.


la miellerie, les rayons sont dsoperculs
laide dun grand couteau : il sagit dter
la pellicule de cire qui ferme les alvoles
afin de permettre au miel de scouler.
3. Il extrait le miel.
Les cadres sont ensuite placs dans un
extracteur qui, par force centrifuge, fait jaillir
le miel hors des alvoles sans abmer les
rayons. Ces derniers pourront ainsi tre
rinstalls ultrieurement dans la ruche.
4. Il filtre et laisse maturer le miel.
Le miel obtenu contient des impurets (petits dbris de cire ou de propolis, pattes ou
ailes dabeilles, boulettes de pollen). Pour
les ter, lapiculteur filtre le miel avant de le
placer dans un maturateur, une cuve o le
miel repose temprature constante (entre
20 et 25C).
5. Il met le miel en pot.
Au bout de quelques jours de maturation,
les dernires impurets sont remontes
en surface. Elle forment une cume que
lapiculteur retire avant de procder la
mise en pot.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

27

La disparition des abeilles galement lie


la perte de diversit des plantes
Le dclin des populations dabeilles,
proccupant pour la pollinisation
dimportantes cultures, parat surtout rsulter de la rarfaction, ces
dernires dcennies, de plantes sur
lesquelles ces insectes prfrent
butiner, ont conclu des scientifiques
dans une tude parue aujourdhui.
En analysant le pollen contenu dans
des spcimens de 57 diffrentes espces dabeilles datant davant 1950
qui se trouvent dans des muses
dhistoire naturelle aux Pays-Bas, ces
chercheurs ont pu dterminer que ces
insectes avaient des plantes prfres
pour butiner. Ils ont pu ensuite tablir
un lien entre la disparition dans certaines rgions des Pays-Bas des plantes favorites des abeilles et limportant
dclin de leurs populations pendant la
mme priode.
Nous avons montr que le dclin des
varits de plantes prfres pour
butiner tait lun des deux principaux facteurs du dprissement des
abeilles, explique Jeroen Scheper,
chercheur lInstitut nerlandais
Alterra de recherche spcialis dans
lenvironnement, lun des auteurs de
ces travaux parus dans les Comptes
rendus de lacadmie amricaine des
sciences (PNAS).
La taille du corps des abeilles est
lautre principal facteur de la forte
diminution de leur nombre, car les
espces les plus grosses ont besoin
de plus grandes quantits de pollen,
devenu moins abondant, explique le
scientifique. Selon ces chercheurs, les
autres facteurs nfastes potentiels,
comme lallongement de la dure du
vol des abeilles pour aller chercher du
pollen ou la sensibilit au changement
climatique, ont t comparativement
moins importants pour expliquer le
dclin des populations dabeilles sauvages dans le monde au 20e sicle.
La perte despaces naturels dans
la plupart des rgions du globe,
comme les prairies de plus en plus

rares qui cdent le pas une agriculture intensive faible en biodiversit,


ont fortement appauvri les sources
dalimentation des abeilles. Un autre phnomne appel syndrome
deffondrement soudain des colonies
frappe depuis le dbut des annes
2000 de nombreuses ruches surtout
en Europe et aux tats-Unis, avec
dans ce pays des pertes de populations de 30% 90%.
Les abeilles domestiques et sauvages
ainsi que les autres pollinisateurs, qui
permettent dassurer la reproduction
de 70 80% des plantes fleurs, sont
essentiels pour lalimentation humaine. Plus de 70% des cultures, dont
quasiment tous les fruits, lgumes,
olagineux et protagineux, pices,
caf et cacao, en dpendent trs
fortement. Des scientifiques et des
apiculteurs pointent aussi du doigt les
pesticides agricoles.
La Maison Blanche avait ordonn en
juin aux agences fdrales de rexaminer les effets des agents chimiques sur les abeilles et les autres
pollinisateurs. Ce dcret prsidentiel
appelait aussi la mise en uvre
dune stratgie inter-gouvernementale
pour protger les pollinisateurs en
amliorant leur habitat, en plantant par
exemple des fleurs le long des autoroutes ou en tendant lhabitat dans
des zones de conservation.

RJG

Comunicaciones
Group
R

NM

NM

Nuevos

Nuevos

Muebles

Muebles

El lugar donde comprs


al mejor precio los
muebles de madera

www.nuevosmuebles.com.ar

EL PRIMER PERIODICO GRATUITO PARA DECORAR TU CASA Y DISTRIBUCION MUNDIAL


Edicin para ser impresa AO IX - JUNIO - JULIO DE 2014

TU DORMITORIO
es pequeo?

Nosotros te damos la solucin

TIPS

El lugar donde comprs


al mejor precio los
muebles de madera

www.nuevosmuebles.com.ar

Mesa Ratona
adaptable a todo

PARA
TAR SIN
DISFRU CASA
SALIR DE

La importancia del LUSTRE

IDEAS

para
BODAS EN
OTOO

Ideas originales para celebrar el Da del Padre

4 COLORES

QUE ILUMINARN
TU CASA EN OTOO

Ideas para

DECORAR
tu casa en otoo

ESPEJOS
en la
decoracin del hogar

NUEVAS TENDENCIAS
en mobiliario

DECORACIN DE JARDN
BOMBAS DE AGUA ANTIGUAS

DECORACIN en la red - Edicin Electrnica para ser impresa - Ao X - ABRIL MAYO JUNIO de 2014

Revista Gratuita

de Distribucin por correo


electrnico de Decoracin
Repleto de ideas, consejos, trucos
y fotos para decorar tu hogar e
inspirarte. Tendencias en decoracin, interiorismo, m obiliario.
Distribucin Bimensual entre 4.000.000
lectores de habla hispana.
Para anunciar su publicidad o recibir
gratuitamente esta revista, suscribte
gratis mandando tus datos a
decorarenlared@yahoo.com.ar

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

Beekeeping Without Borders

December 2014

Fipronil and Imidacloprid Reduce Honeybee


Mitochondrial Activity
New research published in Environmental Toxicology and Chemistry addresses the effects of two broad-spectrum systemic insecticides, fipornil and
imidacloprid, on honeybees. These
insecticides are widely used in agriculture, and the authors conclude that
fipronil and imidacloprid are inhibitors of mitochondrial bioenergetics,
resulting in depleted cell energy. This
action can explain the toxicity of these
compounds for honeybees. Scientists are urgently trying to determine
the causes of colony collapse disorder
and the alarming population declines
of honeybees. The cross-pollination
services they provide are required by
approximately 80 percent of all flowering plants, and 1/3 of all agricultural
food production directly depends on
bee pollination. As a result, there has
been a flurry of research on honeybee parasitic mite infestations, viral
diseases, and the direct and indirect
impacts of pesticides. The effects
of pyrazoles (e.g., fipronil) and neonicotinoids (e.g., imidacloprid) on the
nervous system are fairly weell documented. Daniel Nicodemo, professor
of ecology and beekeeping at the Universidade Estadual Paulista in Dracena, Brazil, and lead author of the study
states, These insecticides affect the
nervous system of pest and beneficial
insects, often killing them. Sublethal
effects related to insect behavior have
been described in other studies; even
a few nanograms of active ingredient
disturbed the sense of taste, olfactory learning and motor activity of the
bees. A key characteristic of colony

collapse disorder is the incapacity of


the honeybees to return to their hives,
and these disruptions have a direct
impact on that ability. In this study,
Nicodemo et al. looked at the effects
of fipronil and imidacloprid on the bioenergetics functioning of mitochondria
isolated from the heads and thoraces
of Africanized honeybees. Mitochondria are the power plants of a cell,
generating most of a cell's supply of adenosine triphosphate (ATP),
used as a source of chemical energy.
Honeybee flight muscles are strongly
dependent on high levels of oxygen
consumption and energy metabolism.
Mitochondrial oxidative phosphorylation drives ATP synthesis, which is required to contract the muscles during
flight. If something goes wrong, the
energy production is impaired, ex-

plains Nicodemo. Similar to a plane,


honeybees require clean fuel in order
to fly. Both fipronil and imidacloprid
negatively affected the mitochondrial
bioenergetics of the head and thorax
of the honeybees. While at sublethal
levels, insecticide damage may not be
evident, even such low level exposure
clearly contributes to the inability of a
honeybee to forage and return to the
hive, which could result in declining
bee populations.

Apicultura Sin Fronteras

@notiapi

Look and down free our videos since : Youtube

More of 970.000 reproducctions until SEPTEMBER of 2014.


Look up our videos en: http://www.youtube.com/user/mundoapicola
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

Hoja

29

Honey bees as biomarker of environmental pollution in the framework of territory protection


and possible impact on public health
a preliminary evaluation in the Venice lagoon area (north-eastern Italy)
Marianna Martinello, Chiara Manzinello, Nicoletta Dainese, Albino Gallina,
Franco Mutinelli*
National Reference Laboratory for
Beekeeping - Istituto Zooprofilattico
Sperimentale delle Venezie
Viale dellUniversit, 10 - 35020 Legnaro
(PD), Italy
*Tel: +39 049 8084287 e-mail: fmutinelli@izsvenezie.it

Abstract
Venetian lagoon is an environment
with a large human impact and the
aim of this study was the evaluation
of this area health conditions by
using honey bees and beehive matrices (beeswax, pollen and honey) as
bioindicators of environmental pollution. The presence of representative
xenobiotics and contaminants was
assessed: heavy metals, polychlorinated biphenyls (PCBs), polycyclic
aromatic hydrocarbons (PAHs), and
many pesticides (organohalogen,
organophosphorus and organonitrogen compounds). Sampling was
performed in ten monitoring stations
over 19 months. All honey samples
were contaminated with heavy metals

but in moderate amount,


compared to internationally agreed hazard
values. Any analysed
samples resulted contaminated with PCBs,
and traces of PAHs were
found in beeswax and to
a lesser extent in pollen.
Pesticides have proved
to be the most interesting
issue: 17% of beeswax,
9% of pollen and 33% of
honey bees samples respectively revealed presence of pesticides, mostly
acaricides in beeswax, and insecticides in pollen and honey bees. Experimental data revealed no particular
pollution concerns in the monitored
area and this study demonstrates the
suitability of honey bees as bioindicator of environmental quality.
Key Words: Apis mellifera, beeswax,
biomonitoring, honey bee, pollen,
residues
1. Introduction
Environmental quality evaluation may

International Journal Apicutura Without Borders

has opened a section dedicated to all beekeepers who want to


share their experiences
SUBMIT AN ARTICLE
Send us an article if youre interested in sharing your knowledge with people who share the same passion with you. (eg
technical beekeeping, disease.)

REGULATION
- The written text should be sent in Word format accompanied
by photographic evidence (at least one picture) to the following
address: apiculturasinfronteras@hotmail.com
- The text written by the authors must not contain any parts
considered copyrighted, but may contain quotations from other
texts to be well specified by indicating the source.
- The drafting international journal Apicutura Without Borders
reserves the right, whenever it deems it necessary or desir-

contribute to characterize the area


of interest and to highlight possible
risk factors for the citizen health. The
monitoring of the atmospheric pollution is now performed by technologic
equipment that provides very accurate measurements but related to
very limited areas. These acquisitions
are transformed in large-scale assessments through mathematic and
statistical elaboration [1], considering
atmospheric models of diffusion and
dispersion, but the reliability of these

able, to intervene on the texts to make corrections on any


misspellings or shape and to improve the readability of
titles and texts.
- Anyone submitting an article claiming to be the author of
the text set out and agree to publish their name, surname
and email.
-Will not be published:
1) Texts too short, not cured or written in haste clear.
2) Press judged to be of little interest to readers, texts
seeking only to describe and promote commercial services. This service is open to the beekeeping industry.

RESPONSIBILITY
- No responsibility can in any case be attributed to the international journal Apicutura Without Borders, which is not
in any way responsible for what is written by the author.

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

results has not a high confidence.


Biomonitoring is the use of living
organisms to collect information on
the surrounding environment. Honey
bees (Apis mellifera L.) are excellent
monitors of environmental quality,
they are highly susceptible to most
chemical products and so far they
have been employed as in situ bioindicators of contaminant exposure for
more than 30 years [2]. Honey bees
commonly forage within 1.5 km of their
hive and exceptionally as far as 10 or
12 km, depending on their need for
food and its availability [3], their body
is covered with hairs that can capture
atmospheric residues, and they can
be contaminated via food resources
when gathering pollen and nectar from
flowers or through water [4]. Consequently, during their foraging flights
they collect pollen, nectar, plant resins
and water, and they are also valid
samplers of organic and inorganic
chemicals in the environment, that are
often taken back to the colony. Hence,
both honey bees and their products,
as honey and beeswax, could be
used for analysis, also depending
on the physicochemical properties of
the pollutants being detected. There
are many good reasons to use honey

Hoja

30

bees as biomonitors, besides their


high mobility and flying range, they are
a worldwide diffused insect, with well
known and relatively short biological
cycle, easy to manipulate and numerous individuals with similar characteristics can be obtained at low cost, with
low costs of management [5].
Many studies demonstrated the
feasibility of honey bees as bioindicators of environmental pollution in the
evaluation of contamination by heavy
metals [6, 7 ], radionuclides [8,9] and
pesticides [10, 11].
2. Materials and Methods
2.1 Geographical area and sampling
The study area (Fig. 1), which has a
total area of 36,069 hectares (centroid:
45 30.822N; 12 12.031E), falls at
East of the Venetian lagoon, between
the Dese and Musone rivers. This
area is characterised by a relevant
presence of urbanised settlement
(both sparsely and continuous urban
fabric) and permanently irrigated
land cultivated with corn. The ten
monitoring sites have a mean distance among them of 8,828 meters
(maximum distance: 17,910 meters,
minimum distance: 82 meters). For
every monitoring site the flight range

was calculated and the land use that


falls inside those areas has been
analysed [12]. In the flight areas there
are an high presence of urbanised
areas (39.5% of the total area within
the flight ranges) followed by the field
cultivated with corn (17.8%); there is
also a valuable presence of agro-forestry areas (4.5%), vineyard (2.3%),
and a complex cultivation patterns
areas with scattered house inserted
within a patchwork structure dedicated to horticulture (4.3%). During
the matrices observation period, the
mean temperature measured by the 5
meteorological stations located inside
the area, was of 18,1C, with an aver-

www.noticiasapcolas.com. ar

Leader in research,
news and
market information

HONEY WHOLE WORLD IS IN INTERNET NEWS IN ONE PLACE


In www.noticiasapicolas.com news every day to instant Beekeeping Economics, Research, Videos Beekeeping own
every week.
We OWN CORRESPONDENT worldwide. Today we are 11 professionals distributed in 8 countries and ensures that
we find the beekeeper own notes and research.
Beekeeping News vs. other bee sites
Most of these sites are not updated regularly, which brings with it an inefficient use of the rapid availability of internet
information.
Also to write home unscrupulous (live) what they do is just paste information from other media, generate information,
and the worst is that duplicate or confuse the beekeeper to post things on different dates on which the events occur
or change the meaning information.

Look and down free our videos since : Youtube

More of 850.000 reproducctions until JUNE of 2014.


Look up our videos en: http://www.youtube.com/user/mundoapicola
Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

age relative humidity of 76.7%.


The selected sampling sites consisted
of two beehives, fitted with an underbasket cage, used for the collection of the dead honey bees. Pollen
was sampled by using pollen traps
located at the entrance of the hive
for one week. Not capped honey and
wax from the brood combs were also
sampled.
Sampling was performed by enrolled beekeepers from March 2007
to September 2008 and frequency,
amount and pollutants detected for
each matrix are illustrated in Table 1.
All samples were stored at -20C until
analysis.
Before analysis, beeswax and honey
bees were pulverized and homogenised with a grinder, cooled with
liquid nitrogen, and pollen was homogenized and pulverized in a mortar.
2.2 Reagents
All the solvents and chemicals used
in this study were of analytical reagent grade, acetone, acetonitrile,
concentrated hydrochloric acid (37%)
with ultra pure grade, cyclohexane,
dichloromethane, ethyl ether, hexane,
isooctane, isopropanole and anidrous
sodium sulphate were supplied by
Sigma Aldrich (St. Loius, MO, USA).
Distilled water was prepared from a
MilliQ ULTRA water purification system (Millipore, Bedford, MA, USA).
Different SPE cartridges were used:
Florisil 500 mg (Grace, Bannockburn,
IL, USA), Maxi-CleanTM Silica 600
mg (Grace), SDB 500 mg (JT Baker,
Center Valley, PA, USA).
2.3 Analytical standards
The certified analytical standards were
purchased from Sigma-Aldrich and
most of them were > 99% certified
purity. Concentrations of standard solutions were corrected by the certified
purity of the standards, whenever it
was below 99 %.
1000 mg L-1single stock standard solution of each pesticide was prepared
with acetone. Working mix standard
solution at a concentration of 10 mg
L-1 and 1 mg L-1 were prepared by
successive dilutions of the stock standard solutions with hexane. The single
stock solution and the mix standard
solutions were stored in amber glass
vials at -20C for 1 year.
Cadmium and lead standard solution

are commercially available at 1000 mg


L-1. Standard mix solution at 10 mg
L-1 was prepared with concentrated
nitric acid (70%) and water (1:100)
and stored at 4C for 6 months.
Commercial standard solution PCBs
Congener Mix 1 (10 mg L-1), was purchased and directly used as working
standard solution.
PAHs standard solutions are purchased 100 mg L-1, except for
Crisene, dissolved in acetonitrile 1000
mg L-1,and diluted to 100 mg L-1 with
isooctane:cyclohexane (1:2). Working
mix standard solutions were preserved at -20C for 6 months in amber
glass vials.
Working standard solution mixtures
are listed in Table 2.
2.5 Apparatus
Gel permeation chromatography
(GPC) system (Lab Service 18/3
WAY/AUTO), equipped with a column
(50 cm, 1 cm diameter) with stationary
phase BioBeads SX3, 200-400 mesh,
gelified cyclohexane:dichloromethane
(50:50), injector, multi looper, pump,
4 high speed valves. A grinder cooled
with liquid nitrogen (A11 basic IKAWerke GmbH & Co. KG, Staufen,
Germany) was used to pulverize and
homogenize honey bees and beeswax
samples.
Pesticides and PCBs detection were
performed by GC Hewlett Packard
6890, equipped with a split/splitless injector, autosampler, two 63Ni
ECDs (electron capture detectors) or
NPD (nitrogen phosphorus detector)
and two capillary columns Zebron
ZB5 (30m 0.25 mm0.25 m) and
ZB1701 (30m 0.25 mm0.20 m)
purchased by Phenomenex (Torrance,
CA, USA).
Heavy metal detection was performed
by an anodic stripping voltammetric
system 757 VA Computrace (Metrohm, Varese, Italy).
PAHs analysis was performed by using a HPLC Shimadzu LC-20 coupled
with a fluorescence detector RF-20A
XS, equipped with thermostated column compartment (Shimadzu, Tokjo,
Japan) and LC-PAH SupelcosilTM
column (150mm x 4.60mm x 5m),
purchased by Sigma-Aldrich.
2.5 Pesticides detection
2.5.1 Beeswax
1 g beeswax, was added with 5 mL

Hoja

31

hexane and dissolved in water bath


at 50C for 20 min. The sample was
centrifuged (4000 rpm, 10 min, -20C),
the supernatant collected and the
extraction repeated at the same conditions two times more. The supernatant
collected from the three extractions
was refrigerated 5 min at -20C and
centrifuged (4000 rpm, 10 min, -20C).
Florisil cartridges were added with
anidrous sodium sulphate (about 5
mm), washed with acetone (3 mL),
dried under vacuum and conditioned
with hexane (5 mL). The sample solution was poured into the cartridges,
washed with hexane (2+2 mL) and
eluted with acetone (3+3 mL). The
eluate was dried, reconstituted with
hexane (1 mL) and injected for GC
analysis.
Fortified sample (200 g kg-1) was
prepared adding the working standard
mixture to a blank matrix prior to extraction, and after standing for 30 min,
processed as described above.
A sample volume of 2 L was injected
in the splitless mode at an injector
temperature of 250C and detector temperature of 300C. The oven
temperature program for GC-ECD

Work with Beekeeping


Without Borders
Since 2006 Beekeeping Without
Borders has reported distributing technical and scientific
material, and currently free.
Its like a FREE library. It is a
place where we can all think, to
learn, to share our knowledge
with others.
If we consider that our work
is good you asked for a donation. No matter how much, but
together we can fix the servers
stopped working.
For information on donation:
apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

acquisition was set as follows: initial


temperature 60C (3 min), increased
by 30C/min to 130C and 2.2C /min
to 270C (8 min). The concentration of
the calibration standards was 200g/L.
For GC-NPD acquisition the oven temperature program was set as follows:
started at 60C (3 min), increased by
50C/min to 160C (0 min); 2C /min
to 175C (0 min); 5C /min to 190C (0
min); 15C /min to 310C (10 min).
2.5.2 Honey bees
20 g honey bees were weighted
in a 50 mL tube, added with
cyclohexane:dichloromethane
(50:50, 50 mL) and pulverized for
10 min with ultra-turrax (IKA). The
suspension was centrifuged (4000
rpm, 10 min), filtered (paper filter,
12-25 m particle retention, SigmaAldrich), dried and reconstituted with
cyclohexane:dichloromethane (50:50).
This solution was filtered again (0.45
m) and injected in the GPC system,
the eluate was dried and reconstituted
with 1 mL hexane and injected in GC
(same method described in 2.5.1).
Fortified sample (200 g kg-1) was
prepared spiking a blank sample with
working standard mixture prior to extraction, and after standing for 30 min,
processed as described above.
2.5.3 Pollen
0.2 g of pollen was added with 10 mL
hexane and left in water bath at 50C
for 15 min. The sample was centrifuged (4000 rpm, 10 min, -20C) and
the supernatant was poured into a Florisil cartridge with 5mm anidrous sodium sulphate on top, previously conditioned with 10 mL hexane, washed

with hexane (2+2 mL) and eluted with


ethyl ether (10 mL). The eluate was
dried, reconstituted with hexane (1
mL) and injected in GC (same method
described in 2.5.1).
Fortified sample (500 g kg-1) was
prepared spiking a blank sample with
working standard mixture prior to extraction, and after standing for 30 min.,
processed as described above.
2.6 Heavy metals detection in
honey
1g of well homogenized honey was
weighted in 10 mL volumetric flask;
1mL of concentrated hydrochloric acid
(37%)and 5 mL water was added to
completely dissolve the sample. It was
left 1 hour in water bath at 60C, and
when back to ambient temperature
made up to 10 mL. The instrumental
analysis was performed with a anodic
stripping voltammetric system (Metrohm 757 VA COMPUTRACE) adding

Hoja

32

1 mL of sample solution to 10 mL of
hydrochloric acid 0.4 mol L-1 in the
electrochemical cell for the analysis.
The electrochemical deposition was
obtained with a potential of -1.3 V
applied for 120 seconds. After 15
seconds of equilibration square-wave
potential scanning from -0.8V to -0.3V
was used with voltage step of 0.003 V,
pulse amplitude of 0.05 V and frequency of 125 Hz.
The quantification of the two metals
was performed by the standard addition method (Pb 200 g L-1 and Cd 40
g L-1 solution).
2.7 PAHs in beeswax and pollen
0.3 g beeswax (previously pulverized
in a grinder cooled with liquid nitrogen)
or 0.5 g pollen were weighted in a 15
mL tube, 10 mL isooctane:cyclohexane
(1:2) were added and shaken for 1
hour. The sample was centrifuged
(5000 rpm, 10 min.) and supernatant

Collaborate with

BEEKEEPING WITHOUT BORDERS

To continue our work to inform


beekeepers free to all the world

Collaborate with a donation


More information on: apiculturasinfronteras@hotmail.com

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

was poured into SDB cartridges,


that were previously washed with
dichloromethane (10 mL), vacuumdried for 5 min and conditioned with
isooctane:cyclohexane (6 mL). The
cartridges were dried for 5 min and
eluted with 6 mL dichloromethane.
The eluate was dried under a stream
of nitrogen and reconstituted with 0.5
mL of acetonitrile:isopropanole (1:4),
filtered through 0.45 m syringe filter
and injected for HPLC analysis.
Fortified beeswax and pollen samples
(5 g kg-1 beeswax, 3 g kg-1 pollen)
were added with IPA working standard
mixture into blank matrices prior to extraction, and after standing for 30 min,
processed as described above.
The injection volume was 10 L, with
flow rate 1 mL min-1 and the column
temperature was set at 30C. The
mobile phase employed was (A)
acetonitrile and (B) water mixed in the
gradient mode as follows: 75% A (5
min), 75-100% A (11 min), 100% A (6
min), 100-75% (1 min), 75% A (7 min).
Wavelengths selected were: 0-13 min,
270 nm for excitation and 390 nm for
emission; 13-20 min, 260 nm and 415
nm; 20-30 min, 290 nm and 500 nm.
2.8 PCBs in beeswax and pollen
4 mL of hexane were added to 0.2 g
of beeswax or pollen, let in water bath
at 60C for 10 min and vortexed. The
sample was centrifuged (4000 rpm,
10 min) and supernatant poured into
Florisil and Silica cartridges (stacked
in series) previously conditioned with 1
mL hexane. The liquid eluate from the
cartridge was collected and 5 times 2
mL were passed through the cartridge
and collected in the same test tube.
The eluate was dried under a stream
of nitrogen and reconstituted with 0.5
mL of hexane, filtered through 0.45 m
syringe filter and injected for GC-ECD
analysis.
A sample volume of 2 L was injected
in the splitless mode at an injector temperature set at 200C and a
detector temperature set at 300C.
The oven temperature program was
as follows: started at 60C (3 min),
increased by 30C/min to 130C;
increased by 2.2C /min to 270C (8
min). Nitrogen was served as make up
gas with a flow rate of 3.05 mL/min.
Fortified beeswax and pollen samples
(50 g kg-1) were added with PCBs
working standard mixture into blank

matrices prior to extraction, and after


standing for 30 min, processed as
described above.
3. Results and Discussion
In Table 3 are summarised samples
analysed, pollutants evaluated and the
number of positive samples detected
during the biomonitoring period, differentiated by the year of the study. In
general, the results evidence a small
number of positive samples detected,
except for honey bees, a third of
which was contaminated. There are
no significant differences in contamination between year 2007 and 2008,
except for a slight increase in pollution
by pesticides both in pollen and in
honey bees.
3.1 Honey
The concentration of heavy metals
was evaluated in 110 honey samples
collected during the biomonitoring
period. All the samples analysed
were contaminated with lead but with
concentrations that were lower than
the internationally agreed hazard
values. Lead mean concentration was
72 g kg-1, ranging from 24 to 275 g
kg-1. Cadmium was present in 63% of
honey samples, the mean concentration was 14 g kg-1, ranging from 5
to 23 g kg-1. It is noteworthy that no
limits for these two heavy metals in
honey are established by European
Union (EU) as in other foodstuffs
[13]. European Food Safety Authority
(EFSA) fixed a tolerable weekly intake
(TWI) for cadmium of 2.5 g kg-1 of
body weight and for lead of 25 g kg-1
of body weight [14, 15].
3.2 Beeswax
117 beeswax samples were analysed
for pesticides, PCBs and PAHs. 17%
of the samples analysed evidenced
the presence of one or more pesticides and most of them (80%) were
contaminated by acaricides (coumaphos and/or fluvalinate). Concentrations detected ranged from 11 to 124
g kg-1 of coumaphos, and from 10
to 2400 g kg-1 of fluvalinate. Other
pesticides found were -endosulfan
(11 g kg-1) and pp-DDE (45 and
192 g kg-1). PAHs were detected in
9% of the samples with concentration
between 0.9 and 2.5 g kg-1. PAHs
detected were mainly benzo(a)pyrene
and/or benzo(b)fluoranthene, and

Hoja

33

indene(1,2,3-c,d)pyrene, was detected


only in one sample. None beeswax
sample was found positive for PCBs.
In general a noteworthy contamination
in beeswax regarded the detection of
discrete amounts of coumaphos and
fluvalinate, revealing that the contamination is mainly caused by beekeeping activities, and not by environmental pollution. These active ingredients
are acaricides, used against Varroa
mite, one of the most important honey
bee parasite worldwide [16].
For this honey bee product maximum
residual limits (MRLs) are not provided
by EU because beeswax is not a
foodstuff.
3.3 Pollen
A total of 67 pollen samples were
analysed and a low contamination of
this matrix was observed. Any sample
contained PAHs and only in one
sample benzo(a)pyrene was detected,
at a concentration of 3 g kg-1. 9% of
the pollen analysed was contaminated
with pesticides, and the only compound revealed was heptachlorepoxid
trans, with concentration ranging from
25 to 212 g kg-1.
3.4 Honey bees
117 honey bees samples were analysed for pesticides during this work
and 33% were contaminated with at
least one pesticides. 13 different molecules were detected and the concentrations ranged from 0.002 to 0.146 g
per honey bee (Table 4).
Honey bees are the most contaminated matrix by pesticides, but at
concentrations that did not result in
any abnormal mortality during the
biomonitoring period.
4. Conclusions
The aim of this study was the evaluation of environmental quality of the
Venetian lagoon area characterised
by a high human impact. Honey bees
and their products were used as bioindicators, and this work confirms the
reliability of these biological matrices
for the assessment of contaminants in
the monitored area. Their suitability is
also due to the different physicochemical properties of the beehives matrices
and of pollutants, the more suitable
matrix can be selected depending
on the kind of contaminant being
detected. These insects can provide

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

APICULTURA SIN FRONTERAS - N 81 - DICIEMBRE DE 2014

a real-time and continuous detection


of pollutants with low management
costs.
The study revealed a low overall contamination in the biomonitoring period
in the Venice lagoon area, the most
contaminated matrix was honey bee
and the most detected pollutants were
acaricides and insecticides. During the
monitored period did not occur any
unexpected mortality, in fact pesticides
concentration detected was generally
low. These amounts cannot be associated to acute toxicity but eventually to
a chronic poisoning of the colonies.
No significant temporal differences of
the target compounds were observed
during the biomonitoring period, only a
slight increase in pesticides contamination both in pollen and honey bees.
5. Acknowledgments
The work was financially supported by
a grant from Ricerca Finalizzata Sanitaria of Veneto region DGR N. 4446
of 28 December 2006 Bioindicatori di
inquinamento ambientale come strumento di tutela del territorio e possibili
ricadute di salute pubblica.
Dr. Nicola Ferr and Dr. Claudia Casarotto are acknowledged for providing
information on the selected geographical area and map preparation.

References
D. Mackay, Multimedia Environmental Models.
The fugacity approach, Lewis Publishers, Chelsea, p.257, 1991.
G. Winston, R. Di Giulio, J. Bond, P. Van Veld,
N.E. Eldridge, S.R. Glisson, and S. Graber, AIBS
Peer Review to USACEHR on the cost and
benefit of using sentinel or alternative species
for environmental monitoring and human health
assessment, Scientific Peer Advisory and Review
Services Report, American Institute of Biological
Science, Sterling, pp. 1-24, 1999.
M.H. Pham-Delgue, Abeilles, La Martinire
editions, Paris, p.47, 1998.
O. Lambert, M. Piroux, S. Puyo, C. Thorin, M.
Larhantec, F. Delbac, H. Poliquen Bees, honey
and pollen as sentinels for lead environmental
contamination. Environmental Pollution, vol. 170,
pp. 33-43, 2012.
J. Devillers, M.H. Pham-Delgue, Honey bees:
estimating the environmental impact of the chemicals, Taylor and Francis, p. 332, 2002.
S. Ruschioni, P. Riolo, R.L. Minuz, M. Stefano,
M. Cannella, C. Porrini, N. Isidoro, Biomonitoring
with honeybees of heavy metals and pesticides
in nature reserves of the Marche region (Italy),
Biological Trace Element Research, vol. 154, pp.
226-233, 2013.
M.E. Conti, F. Botr, Honeybees and their
products as potential bioindicators of heavy metals
contamination, Environmental Monitoring and Assessment, vol. 69, pp. 267-282, 2001.
D. Tonelli, E. Gattavecchia, S. Ghini, C. Porrini, G. Celli, AM. Mercuri, Honeybees and their
products as indicators of environmental radioactive
pollution, Journal of Radioanalytical and Nuclear
Chemistry Articles, vol. 141, pp. 427-436, 1990.
U. Horn, M. Helbig, D. Molzahan, E.J. Hentshel,
The transfer of Ra-226 to honey and the possible
use of the honey bee as a bioindicator in the uranium mining area of the Wismut region (German),
Apidologie, vol. 27, pp. 211-217, 1996.

Hoja

34

S. Ghini, M. Fernndez, Y. Pic, R. Marn, F. Fini,


J. Maes, S. Girotti, Occurrence and distribution of pesticides in the province of Bologna, Italy,
using honeybees as bioindicators, Archives of
Environmental Contamination and Toxicology, vol.
47, pp. 479-488, 2004.
S. Girotti, S. Ghini, E. Maiolini, L. Bolelli, E.N.
Ferri, Trace analysis of pollutants by use of honeybees, immunoassays, and chemiluminescence
detection, Analytical and Bioanalytical Chemistry,
vol. 405, pp. 555-571, 2013.
European Topic Centre on Spatial Information
and Analysis, Corine Land Cover, CLC2000: http://
sia.eionet.europa.eu/CLC2000/ (last access:
02.12.2013)
COMMISSION REGULATION (EC) No
1881/2006 of 19 December 2006 setting maximum
levels for certain contaminants in foodstuffs. Official Journal of the European Union L 364: 5-24
EFSA Panel on Contaminants in the Food Chain,
Cadmium in food, EFSA Journal. 2009. 980: 1-139
EFSA Panel on Contaminants in the Food Chain,
Scientific Opinion on Lead in Food, EFSA Journal.
2010. 8(4):1570
COMMISSION REGULATION (EU) No 37/2010
of 22 December 2009 on pharmacologically active
substances and their classification regarding maximum residue limits in foodstuffs of animal origin.
Official Journal of the European Union L 15: 1-72

Apicultura Sin Fronteras y NoticiasApicolas.com.ar


recorriendo la Apicultura Mundial

Apicultura Sin Fronteras


y Noticiasapicolas.com.ar,
recorre el mundo Apcola
para promocionar la Apicultura, difundir lo que se
est realizando en cada
pais y difundirlo con todos
los apicultores del mundo
mediante notas, reportajes,
videos y contactos entre
ellos.

2012 Viaje PANAM 12 das


2011 Prximo Viaje
PER 35 das
2008 Viaje
CHILE 15 das

2015 Prximo
Viaje RUSIA

2010 Viaje 3 Meses


ESPAA - PORTUGAL
ITALIA - FRANCIA

2008 Viaje
COLOMBIA 1 Mes
2012 Viaje
BRASIL 20 das
2002 Viaje
URUGUAY 1 Mes

2015 Prximo
Viaje TURQUA

Rodrigo Gonzlez
Director
Apicultura Sin Fronteras
Noticias Apcolas

2015 Prximo
Viaje CHINA
2014 Viaje AUSTRALIA 2013 Viaje
NEW ZELAND 40 das AUSTRALIA 120 das
2011 Viaje
AUSTRALIA 20 das

2002 al 2011 Viaje


ARGENTINA Todo el Ao

Visite NOTICIAS APCOLAS: Seccin Polinizacin Noticias actualizadas las 24 horas: www.noticiasapicolas.com.ar

Vous aimerez peut-être aussi