Vous êtes sur la page 1sur 149
LOL NOI DAU ‘Trong chung trinh dio tgo oie nganh 6 ign quary dn cx be ‘ec trudmg Dai hoe Téng hp va cée trudmg Dai bee KF thuat ts true ‘ho déh nhiing mim glin diy 4a trinh bay nhing mén lage ey thé: si bin vGt liu, If thuyét dn bBi, ly thuyét do. eo hoe cbt Wong, chi lei, thy Iye, co két eu viv... Cée-mén 4 duge trink, bay mot ede <4b¢ lip, doi phn tring lp vé ki nigm va kign thie, mat khée kn néu duge nhizng quan diém chung vé mit ov hoc VA Vat: cia cde 48 trong, 46, Nhlim trang bj cho agudi hge vi nghiéa eiru co hoe nhimng nguyé Ig vA quy Init ce hoe chung, nhiing phueme php chung nhs dé ehié lip vA g)al efe bai toén co hge, tg0 ra mét céch nkin téng thé nbd ‘quén vé méi quan hp chit ch gta ede mon hoe cy thé neu trén, dn thoi tit kigm thi gian dio tao, trénh tring lp kién thé, & nhib nite di dra vio chyong trinh ging day mén cx hoe magi trvdng Wi tue (CHMTLT) Co hoe mei tring lia tye Ib abt inn koa hgs-ghitn eu of shud dng vind cla mdi tnutog & ce, Wing kOe Ngods aba ‘moi truimg, vat cht thong thu’mg, CHMTLT of xét ee moi truby (e bige nh e&e truég dién ti, bite xa, trong trading. ‘> Nauti ta dura vio kdl nigm co bin vB méi trang vge chit va of bam dic trumg cho méi trugmg, cé ham ny xe dinh trang théi bé trong, chuyén ding vi tuong tée cia eée phitn ti mét trugmg, Thi 1p ite cfc him ny ning quan be hitu hen hofe vi tke phan dé mi ‘8 che tinh chit wAt ty cia mai trig, ce quy IMB ma n6 tun th (hu bio todn kisi ugg, xung lvgng va ning Luong) v8 ee Ba kis ‘gn; dtu kiém hand IA dG timmg ca CHMTLT, ‘Ve mit lh sk CHNTLT phat trifn song song véi co hoe Iy thuyét 6 6 nghién cira chuyén dng cia chat diém, cic he chSt den rb ra v vat ran tuyét déi, CHMTLT da thira hudng nhimng §-trong, bing: Ong cu eda co Wy thuvét,nhwng khong phi la tt ch. CHMTLT 06 hg én d8 héa ring cle n6, of nhime phucmg pbép die. thi dé nghien cn tinh ch ut trang vA ph tin ede phuong php toda hoe phe vacha.né. Noting de thi dé khdng thé Tm shag td dge biog ese phnomg pip cba coe by Chay, Khtng eh vcd 6 ct dfn ln, ma con & ch ba thn tng tin cla tng chuyéa dng cia chat dim 46 cha nt v8 ce tinh chit v1 md ca chuyén dg ea con be. ‘rong CHMTLT vis thé duge xem nhir thye thé, d6 mdi tnedng uit chit ip_Aiy lien tue mat mila néo dé hoge todn khong. gin, kbodng cich gia cde dim cba ching thay Adi trong aud tri. chuyén ding. Ciing cin chinh xée héa Gi nigm didn, vi nb 06 thé la idm khong gian, cing o6 thé Ia did eda m6i truimg Uén tye. BE trénh shia lin dank ti, ta ding “aiém” 48 cb v ti trong khong gian 6 dink, com phn hose hat dé cl wit et chia trong phan eth teh v6 cng ahb cle moi trmdnglia tue (chit i). ‘Tra quan diém bio tugng wif nghiatrung bh ngubi to da veo cic khéi nigm mit dd, chuyin vi vA vin tée, ning hong trong, nhigt.40, entrOpi va ding nhiét nhur nhing him vi phin Win tuo.cis toa dO vA thd cian News ta co dus vio ofc Endl niém ing suse ‘ign dang va gid Uife thn tal quan bé gia ching. Trong CHMTLT oi long cc pune sinh co ban cla dng ive hoe bb bite dng eva cqulige thing ke. ma trude hét li ede dinb tugt_béo toan khdt berm, sundae, uae luere vA ciidaliaecalco! (Cie phuomg php cla CHMTLT cho phép doéa nhin v6i dl chinh ng. gas hin hie In suong vim trang this abs, phn tich vi chon nhing tham 36 chide ki cho cde kt fu, cing ta, e&e cng cy my me vB fe Qué teak CHMTET ts mde Khoa hee kbs rag vA phim whim, bao gdm Ij earns hoy din bi, din wht, nb da BB, do va i igo dy hing lve, 1 thuyét pasta, dng hee hoc che mi truag voice dq tinh Kg cn bing, thay 4B tr vA pha chuyda tgp ‘Ung dung cda CHMTLT cing Kad rong 185 trong ch tao my, xy dung, luyén kim, tinh tosn mé, nghién eu eu tgo ela Tr dt vi wi tra, diy bdo dng dt, Kt erg thy van va nib tin wwe Kise, ching han co sinh hoe v.v... (Gio trinh gm 6 chee: tong chuong I eink bay ng gon mit 33 ht ni eo bin cha pgp Mah tena dire sk dung trong ee chug, sau. Nhimg vn d® dng hoe ela mi truing lién tye ahw choyéa vi van te, gia tS cia pin tr mi enzbng, ec dei loons dc tram cho snr thay 48 Hinh ge oda mdi trubog (tno Dida dang, tenxe tS 45 ‘ign dang) drge Ko st crong chong TL ‘Cowon IIT tri bay cée fe trang hifu qué twong te bin trong rnb trvémg kal ning te dung ben ngodi: temo tng su va e6e 4s ong vt 17RD rin ce dnh Int obs vi ee inh I tog aust thi a ji (ex lin tye DE cép mbt ich tg qust v8 aus lnk. cla ‘Hing mf ug, véu (5 quan ong Wap kin bf pu tenb.ca bi ‘toa bign CHMILT. CChwong IV dha ra mt 86 mo bin kin dia cin mai trubng en tye, 46 la phiin eo e¢ efia cée mén Khoa hoc quen biét nhu ly thuyét an hdi, eo hoc chat ling va chét khi. Thiét lap quan hé gitta img ‘Abid dang va lip hi kin ce phuong tinh cba bai ton dd vi mot 6 mi trwing o6 tinh chit phic tap nb cht Ing abt pi tuyén, IF hye do, thay di nb. i vio chi tft ening gio in twong tng nhu Lf thuyét in iif], Co 56 f thay do [5], trong Chong V eh tinh bay mde 6 vin 6 chung cla Nhiét dn bBi tuvén tinh. (Mgt link vye ebm it duge gif thigu I Khi Kido st trang thé! ing swat cla mi rug king a dyng aguyén If Cau, trong vat thé: ‘rn tal goal ing mult cou mémen sing sult, hon nia teoxo tong sust hi @6i sing, ‘Thong chong VI tein by mipt Gi trrbng os tinh eke aku vy: ship nvin eda If thoyét dia Bi phi 661 xing, _Cudi mi dong of mgs lugng bai tap eich dng &8 ngui dec op ‘iém trn kin thie cha minh. 4p éa vichi dln gi8i che BA tap duge: ‘inh biy 4 phn cudi cuss sch, Cie ebug ete, thi du, bai tap & ce chong doge dah #3 bing hat chr «6, din chl chung, 96 sau ch thi ty, Két dle mB thi du duge ghi ahd tng du 6, Séch os thé ding lim thi lgu inge tip cho sith vién ec trwdng Bai Jnos tf igu tbam ko cho ee cn bp) thud Ilén quan dé Co hoe. Gio trinh derge hon think nh sir quan tsa vA tg0 dP kiée da Bak dpo khoa Tosa - Co - Tin hoe vi. inh dao truéng Dai hoe Khoa hhge Tw nhién, Dai hoe Quée gla Hi wi, ede the gid bby 43 ti edun om chin thish. (Gée tae gi cin sroug cde. om Nhi xust bin Xay dug dit higt ‘inh gitip 46 trong vide mut bin ex sch, Mong nhin duge oy ap $ aa ben doe via Ming ngbip vb mgt ng dung vis ech teeth by. Ha Néi - 2000 Cle toe gi Cheong 1 MOT 86 KHAI NIEM CO BAN TRONG PHEP TINH TENXO ‘Trong chuoug my lob Day mt eéch so luge nhirg Kad nif co ‘bin vA mt 36 phy tinh Adi edi tenxg, Muyo dich a8 ching ca Ira quen ‘ai cng eu toda lige ny treng nghién eis e&e vn @ cba Cer hoe mt srving len tye LA. ‘Tenxa’ trong hé toa 66 décde vudng gée ata He thing ep ites i thing kg hea tome php tin ten ng vai xd et qua rong Gic ky Mibu ny de trumg, bi mit hay nia chi 63, chang han ay, a4, Giya, vow... Ba quy w6c alu sau: céc chi sé bing chit la tink léy cfc gid {1,24 Do 46 a; bide thi mde trong ba phn ok 04, a2, a3; a5; bid +h) mt trong chin pEn Ur ann, ei 2, ea, ms an, don, Ast ds yg bu he ee trong 27 pla Uk yan Guay. 1g eng pln ik abu oy ch pag ebupe vio moGt chi 36, gol li he i fi, boo ge: 3 phn ub, ng phn Ue ago Tk than pi ca hy Uhdog Tayo hé Cdn, pla the ci la thé Jang bs, 25 Ino gm 3? 0 pin eb, Teng quit hé ng ph the reli eT hg ahing hang a, 26 bao gen phat 1.2. Quy ade vB chi «Ss ‘Trung mit bid ee, cb 6 Fp lek fan, 99 bia th tog eo chi sho tr | dn 8, Chi s6 ww viy gol ef er, ta thd thay dling chir khée. ‘Thi du: ahs = ayby + aaty + asbs = andr. Chi 8 suit ldo ge Hn got Ih clo do, cha v1 a8 ‘Tal di oth bp tog gm ay, 09, 11.8. He théng dt xing va phn 461 ting Gil st ta 6b thong ay; én thay €d ed cs bai eb 36 cho nha, ee thant phda eta be thOng Rng thay 46) du vi ai tr iM oy = a5 thi Ag ebGg ,; got JA ne théng A sing. Mc ng cho ng tng ob nia chi o6, bp thong di ximg vi bai chi af mdo day, au thin plan cain 35 Ktdng thay dc, Kh dl eh hai chi a8 46 cho nia Chg ban Db thing ase AG ing eheo al ch <6; hl oy = oy Ky higu Kronecker Ib twas hep die bit oa i thing dé xing Sand ‘To goi hé thug ai; lA pho 404 zxing, nu ki thay dB vf to ela bal eh 1866 cho has, nh palin cha hé théng chi hay d& dja mi khong, thay Gigi tr tuys A, ghia I ay Te diy suy ra ay; — age = ong = 0, Cling tag tyr nine brn ha thing, Gi nhl chi 56 ¢6 thé phin déi xing vii ha ehl no dy, Kg igu Levi-Civita ei Phi thing phar dé xitug véi ce think pita nb san aye kh 6, i 68 bat Uy bling nhaw, eye} 1, Ki ese chi sf ip shia boda ¥ chin cba 1 23, I, Eni ede ch 66 1p Chinb hos vi Ie ce 129, 1.1.4. HB vecto eo ab ‘ veto ao, (= 1,2, ola i to 8 cae ving ac eng gla Och 3 chu tb tng cn co aha bye ote Jn kin voote R.trong Hong glan may (tong ig wit didn P nd day} bidu thi qua weetg oo #2 mot ede dy nhs i; Renetne tne =e, rong 46 24 yo li thinh pin ea weoto hay toe do aba dim P, 2 . Bay git xt aay thay 4 cin be vector co sth, Goi eh veto co cir eh, ce vector ny du ef tha bide thy que fe veeto ey con® GEE 3) 6) trong im éréaphép bide Al oy, Th nt mis tra true gino va 8 ‘Bick ink thie Det ag| 0. Ki a6 tin tal ma tren natch Bo Bi hep biga 48 [a tind chien ta cb or= By aay vi jy = bx. Tit hal iu thie tréa tao aya een y= ere), smb ee begs ‘Vecto R bit biéa qua phép bién. 42 hé og st Ra aye5= He, his (1.2) tir ay say ra ony Int bin A a de Un pny 4) fon Byars = 0432, bay la {24 | = [ on 4) \on oe 2) (2) on on) \z (La) 1A. Vector hay tense hang abit Vorto a wong n8 8 8. tear shibu c6 uhé bu diém trong bé co 98 tye chun o died! dang = aie: 5 18: +0700 + a3es, % goi Fe ce thinb phikn ea veeto a hay tena hang mbt a Do sinh bit bign oa veets a qus phép biéa AG be toa db (1.1), nén be thant pain cia né big dét ong ey abo (1.3) = Baas hay U4 theo (1.2) ta 0 a= a5 a9 ‘Thi dy 1.1, Hg true toa do diese méi nbn duroc tit_bg od bling eéch uy @ quarh tayc eg, Hay xde jah ca ine cha php bide dh: vi cae tah phn eda wate v Tacs ay =e, 0) = eosle.0,), nin any = ensfel es) = cost, era = ens(ee2) = sind, _ O39 = aot c=) =0 vA a ~~ ()-(FF9G) (Ce kph ein veto (ay tema ana mh) i of le ue ayty = nome t vaso US aayuy = Uy in + ap on8d v= ony [Nguoi ta co thé ly hé thite (14) 48 dink ghia mgt he thing a, no slay TA tena ang nl 4 Dinh nahin Mi og ode Ba gH 109 54 thay 48 theo quy luat (1.1), ede Ukink pia cba n6 thay 1 tho ts leit (14), th bb thing nay fap hn et ten Ian hit hay mot weet. "Ta éyré vo ede phép Uh dd vi vector 2) Phip td dame the = (a +5)e, b) Tich wii mgt 86 €) Tich v6 hnsing ab = ae ye, = adjey-e) abhi = anh, ay Bab = ah; +03be + eb ‘Béi hi newdi ta cin oi I phép cue theo bai cht 8, J Fic veto’ axpoaeeayes= bv dem satya es — eden ey axoe[n BB = (aaby — naba)en + (aabs — axbr)en + Carbs ~ aabs es. @) Tich hn hep. fax BY e= eeyeahg ey Cats = euaeabser, Ay la hop bia da 6 oo oi (1.1) ee chan phiin cha tenxe aby big fxwealt 2% esto ny leds san (Ax dhe li ba ty oy = Bint . a2 ‘ Chat = einen ty e0Crmnee = eabaes + anbye, + asbyex — ashes ~aabycy ~ aby, ang temo dou 1 hag bin JW tens o6 che than hn er ~ aabacy — a sreing rp Heng, a * Sana que Kj hb dust a) Tie fia tj aoe kj tngu Kronecker dug dang 1 8Od~ am ale; = abe oe, I= Hl6 bin + Bab s0s0mee SMS 8 sd ar. Thong aa i oa hj tich ny bing edch viet len: * Sere eB S) 91) 2a} Jin x6t. Ta chi § dn tah it quan togng ca tonto: mii Chih Btn caso ston hj oo ob ani la py bie ack ela oe Chih pin tensa t20ng hb a7 30 ei. Do 66, na tat che thao phitn cs tena bg hing ton é ae pt, thi cing eng bag ken trons be mt nb phep biéa 3 (L1}, a * Bal i tem hang hai vs Lena ang caw cing 6 wien php eis tong rr nh dt v6 Lense bang mht 2) Phép tdng. Phép tng duge thye hign ge of tena cine beng. ‘Thi dy 1.2. ‘ng cia hal tenvo hang be cho ta teone hang be A my th abaatee > aeb Dai long e, e, ¢6 thé xem mit ech hinh thvte nhw woto eo 9 (it) Tih tenxe hal eno hang nt cho ta msc tena hang ha 1.1.6. Teneo hang hai. Teaxy hang hang cao 4, OS OM Ey cto cok is Be cho ee ten hang A= 00.0; ‘ue psi bin BE co 8 (1.1), too A khong thay Ad euneiejes A bineiesee = (Gan tA) e; ee: Vly ogc thinh phin ela tenxo © A= dentin = 0hs0/0, say in Ceo t bse sop ting om nent as) 5) Phép mk. Phép obi oS ta thye hi vo vem 68 hang crank ep ring. eno hang halo fc thn phn nw ey bidu MM LIN eh rng, teh ecto v8 Toma}, Ncsecher qo Uk eves dom ving pa Thi du 13, ich v6 huring oa tenno hang bai A vi temo hong nist } » T= Syee;, — ° + ‘Taong ti ao thé dah ghia shang Cae 96 hl dah nga ene hang ea hom, cig han tens Dobe ene, Bees = aubnetey es) ~ abet — Ob ‘Thi dy 1.4. Tied ois hai tenxe hang bal A vB I 6 thé bu big vai mbt udu tich hee had da tb C= Cypee.eserer, EE ISLS Chang hen, ta cd he thie: As = axsese, -buerey auhreesedtes 01) = aydeiSxei0e ausbye0e. aij Rae ‘fe rng 6 Bch phn cia tonne ce inh bang mht, by Ms Ub Hida ci teaco hang fo ty J, tafe, jE) ele Ta chi pi cla nakie 8, rong phép han ¢ham gia vecto thi hai cla hf opal pp nx ee i besa teaxa thy nit A va vecto thie nbat cia eg a tenxo thir had hap nbin nay eon gg I phép cugn theo bai chi 33 j,k VGi mk dw tien weet a6, 5,8) = ogee gi dB cin ch Ib tenxo bye phi hoe tod ey. “Troy hep cing quaa trong, ci muh & tren; wid si x34, 34 18 Ahi pin eda be vecta ty 9, nu bit aziz 1b ge bat bign, ta tthe At lob 2 Ih thih phn ea tenno hang ba. Déi Id gud ta ding tinh cht ndy €@ dinh neha tenxe Ai vi php bidn A vy ea AB ay breoier(0s x 04) = eye tisbaetiCtOm (ii) Néw gia ofe tone A VA ob hai dia tich thi du trén phé obi ahw vt mé td, cin dt hr : sb tenxo the bai B 1.7. Gid trl chinh va trye chink cha temxe él xing ham rs 1. Hung se din 561 ves dom vi gli huréng ebinh ca tems ining hang hai A, néu nhw vector An ding phtong v6i vectr w, iti 6 ALI = aise, : Barone = eburdbie= ashe ANB = ayese,Xbaceate = ayjbele; en) x ee) = Gasbarb teem = Poem) t2s wsburkes -e4)(@s +e) An Lit) Teh conxo cia hai tense hgug bat A vA B cho ta tenxa Fehr AB oss0, bueseer = arybusvesenee. © Thi du 1.5, Tich cia temso hang hai A vit tenxo hang bén © hay Bh (ub) ae Bg 55 & go Th gid ti chiuh cla tenxr A di vbl hing chink. Viet ‘arbng minh be phinomg tinh tren ta ob Ax 6,Cprceon, {oan — Km + arama + ear = 0, AEs ahem bits P0e1Pnta * ans + (6x5 ~ B)na + onan = 0, ‘Tore ty 66 thé thge Ble din ech mat in hoe mbidu li vk am tana (ony Hs = 0 tomxo bang cao be ¢) Diu bigu nguge fai v8 temo. G trén ab cic phép toh 164 68 tanxe tenn d9e temxo moi, G diy ta pit bid du gel tena dio dang don gn. ‘BS tm gid ue} chinh Va luging chigh, ta gal hé phurong exinh tx Wii cbc a 8, n, trong a5, rence ben te tinh Chios abt suy ea ane a as Detloy—ABsI=| a2 aK aas ais ay agg Phuong trinh way gol 5 iS Wichinh. Khas tiga rata dave PIL AE hy~0, song 46 Aman toma tag = b +[2 ms an 033 t 310857 ~ ee) Ins Detlauyl- Véi phtp bién 461 toa di, phony teinh nay king thay di dang nnghiém eis phuong trina (tide be gt Ts bit bién. Ce dal Ta, da, Ty bit bis Ta of thd ching minh ‘at cd nghiém ola phurong trink (1.5) 2A tye, Gid st k= a 448 tomy ing ns =, + iy, thay OE vi ‘inh (1.6), cn d&ng pha thu vA pha do ta duge ou ~ a8) + Abie, = 0, ig ~ ei igs 6A, Nhin phurmg wish du w6i a, com phoug tri tht hal yi {ek vébi Eh phuong tinh vn ea de, ea § no, BlbyAady + Bungt)) 0 Viring moi As, su khdug dng Odi bkng leking, tr day suy ea Do dé mot ngigm aba (1.8) dis hye vi noi gid elm, cdng thee 19 EE OS ON i chime mink céc hugmg chfub trye giao. ee tring bop coc Sci (9) Fe nba, Clas ou ng We oho, ta cic dia meg dng m] war! He (6) (as Aadgint 0 baba ‘ nl a bi nf, [Nh phtong,elnh tbe oat w6i ml”, pune trinh thir hai véi nf, tr v8 vi 96, Se F my ASL eng ta de by ~ kalbsgndng? = ti — banding? = 0, 77 = 0, tbe Bal veto n,n? eeu giao vhs # Rey wen at i ni “DL oie owe cj dc ehibnh phy la tensa (it dé dang me tran} dua vi dane due. co chin ho 0 a=[0 bo 0 0 iy, Phép bin 66 si be Oxizazy va hg trve chinh Ozjz$x} cho bi bang a oo nC ‘Tht dy 2.6. ‘Tim hwéng chink va gis tof ehinh cba tense hang teal it img A due bidu cig qua ma Gan 3 10 wi-(3 a ole 204 nw ‘Pe day nban Ange ma tran cua phep bien dar Bk ag Bak ‘| (= Hf@~ 473) o 1k (oy) = aA ‘bay la B14 1-8 =0-Na—gA-9 too tite as y= 1 hy, y= 4 dhe i () Soa rin (: 2 ‘) Gist nl Bese chink pha cia vecto don vi eta hudng chin foa 42v6tby 2 1. Kh d6 hoo (16) ta 0 (Qo vay theo (1.5) iy — Ae |. an +22 = 0, Ong 9 tg nf bed end ae ‘ta'06 th viet Guo dang ma ttn AY = ARAT oN 8 = Ol foe aya WE Ws a) ( 3 5\ (0 ie “) wa -aweo/\o oafli oo roe =(o20) . bod 2. HG thite Hamitton - Cayley. Bling ofc nba true tigp ma trén.ta thin duge bind pivnmg cia tenxo A, né chinb Ia tich v6 hudng v6i chih nd (AY" = AA. Két qua aban duge cing la tency hang hal e& thent phn asuaus, Toone ti hiy thita ba (AJ = (AA) «A cing ia Fenxe hang hai 08 thin phn Grarmdn;, ¥.v.. Do a pine A dn 2 i te iy suy ra nd 1 nd = £1, vay wf © Volk; =2 he phanmg trinh (1.6) cho ta ma = 0, my +09 0, =r =O, fb Be nd 1 Junta (et {0.0.21} 3) ‘Tee nhoing Kit gud may eho thiy tence A vi ci lay thin nga oda ‘di cing hing enh. 8 ‘Tat ch cr ti chit thé mia plnong tah (18), mtr bigo hi ede thin pho eta (A)" of dang dieme chéo chinh nw seu, ag bia than eax A. cing thda fn phi tein {18} (A) — (a)? + 20a) = 1906) = 0, trong 46 8 la tenxo don vj, ‘H6.thikc nly of tin goi JA BZ thir Hamilton Coxtiey. ‘hit ning hai WE vl Av choy VE ta dine (a) = Kia)" ~ play? + 10a), Ibi (A)" Ur ha bg white ny dn an (4) = 0? - bya)? + (anal + nai) ‘Teip tue quy trinh ny ta ain duge mei ly thira nguyén eda A da ‘cc td hep tayén tink ea (AJ, (8) vi (B). 1.1.8. Phép tinh vi phén 61 vii tena ‘DE Uinin tiga 06 thd ky higu dso him vibng ee think phn eda temo theo mgt trong nimg dang sau & Fe sas ea, Dua vie vest 1Uhwo ring eheo ton 48 tuoag tng, Vead vA the hin mot 98 dang tich oa vecto ny wii mat vecte bof temo 2) Tich v8 hurd oe Vea V 6 cfc thanh phn I ky hie dao = 6 = diva ei Néu tich nay thy aida véi abt terse th ky ‘igu div vidt dui dang eh hoa. v = e1dk beer = hate Div u ) Tich vecta Vx am 0.8 x aye; = 25901 x 6; = exAayste rota, sei sot ola vector a, VB — 048 x bjneyen = eiynbjaenen = Roth ©) Tih tener Va~eidaje, — ajo; = Croda soi Fadien gh veto a. Név voeto V nhin tenxo véi vo bums 6 tedinoe gaa Vo =e = doer = grads. "Ta con dng co phé> tinh vi phan sau diy 1 DE Bae 0109) = hey audnes TrkA = sintoaatinantie Gist m veto ship tua do v oh mbt Mn tro $ gi ban iba ston en mene, my Kihi 46 d6i vi vector ta 06 cfng tite Gauss - Ostrogradshy chuyén tir ca phan kh sang teh phan mit Ifforse= [fon [Jfoa- [fama “ Mé wing cing thie nay eho trudng, lene hang iat [frst ff mas Caste « (ap hay 18 Wa 16 ca git Stokes cho php chuyé tich phan dum cia yectr w dpe piey dig kin £ sang teh phan theo mist hal phia bat kp 9 eo bag earns fom fjonn 1.2. Tenxo trong hé tga 48 cong. Tenxo metric 1.2.1. HE toa 49 cong Veeto bin dink Rola dit # bit ky trong bp tga dd dteae (O.€,.09)05) bi dn ok dane © bay 1 OP = R= ¥e,. Rie Seca coi, 18 King 48, ly gi ta st cine veto trong Beto 66 cong bit Ky. 2%. 2° the Th R= Re, 22.39) trong do ook Iida 2 és he wi tom 8 Aen yteong enn dang xs bine pop bien ‘8 Chon aghicn its tye vi phn dive, daa th, Bitu dé ce sana taro) VA nage lat vs ollet 23,24, as) ‘Jecablen each ai phép bigs M6 thug neich du ke king Jada SET 6: Tees ato Op ~ Sek WStae imu igew ene sein 2h @ ay te ems he =) 0h tao wating he. Ch 9 eam mt hin min obs ob yc ee 6 BE) v8 (SE) nth loca neva kg seh a ham ten tenis 15 Wa wy = Fy 1,2,9), gh nb es ching tebe wet

Ee aan Vi gay = Bis = Rog cho mia th (1.7) - (1.20) ob thé abn due Misa te = Re (127) - (0.20) c6 thé abn Ne hé toa th ton cae wang g6e th ech higu Chi NGM 8 i 960 1H cheb higu Chita Tye els, NG hi toa cong tre ao, kj iu Crate! e6 dang: Geyer ed, © eatre Tee Ms (eM, Tae poor re Th 1 PoP done Te (ehng tag theo vi). ‘Thi du 1.9, Gée thinh pilin cla iy higu Chrisialfl trong hd con 48 hu 06 dang ‘Che thin pltin oon Ia ca PA bw bBng Khong, ‘Trong toa 48 tru céc than pilin eda ky higu Christo! ef dang Ce think phi klaie Bu bang Bhdng« 1.8.2, Dao him eda v0 hing Taek vas Re Gigi W gi tri cin 9 Ri thay BL tom 9 snag 2, th Vy: dpe fi ring ela mit wd hung tao think tao higp bid bong i. 1.3.8, Dao him higp bign ela m§t vecte (tenxer hang abit) 1, Trong hi toa 45 cong z¢ cle vecto co sb gy tao thinh rpc shay dd tating did. Ta. x6 veeter a 6 ede thank phan pia big (24,4, 2") aie din tai répe dia phuoog aos. ‘Néi eluui tr i ém din Yn a°-+ do ehh wort 9 ted Laub vects a+ da, wocbo may King xe dh tel rape: gra, a. al pe méi gs +e: “Vin dB fe rt mad Dida thj bin thin da cia vecta a qua tox dip 2, try rang chink 6 led hd ele 099.48 2° 4 do* trong repe 1&4 ag. Do do plied quan apphin gta hm wepe gy wa gi + dg ‘Lay vi pin bidu Unie eda veeto a da = peda! + od, to thy dat bg pis Ib thant phi phn biGe ela da, tn sung burp toa dp apehie (dg, = 0}. Ching ta ein bid Ci dg qua toa 46 2 tai pe mi, theo {147} ta gy = Tere. ‘Thay Un vio he Ehie eb da. bt doe d= deg. Chwidsty, — aie aaa ie lis cae think pia phn bin Coking han, <ét dap hn ble _. cea lena ang ha A. Tae Val x dal Tyalded (a, + Pye tiga LM th tage 5 da thao phn a! eda voto a. Th {1-22} va dé big nz tat ela toneo thi at la weep gn hit, ngoii ra dr! cing i touxo phin bién hang ahet be de rath, oases Vi pir hal vébidu thie ay ie = dol as olds +a gy val Si dyng vio Ady Bg thie (1.12) ta dupe Ah = (da! + Taal dst 4 Thode hg, ‘sip bien eda tenxa phan bid hang nit a di ri biéy se 4 frong hill Vi phan waygt déi cla céc thanh phi a¥ eda causa A ob dang Gall Tyee 4 Th aidah Do: trong ring hep nly d= nen a vo! va doo hi bigp bi cia cing Yo ln he & ag vA dng cig thie (221) 24 Vaal? all Pye 4 a fa das ade = Vy (v5 sna phi rn 8 tS dng Ky do Ba ep i ea “ones sess eg vit og Ig. Chg Yo, dy — Pade! Vo, go itv pho tnd 4 ca chon pao, cba vata hing ta Bn thie vi abe Voss ead = (aia ria) 24 That — Day — Pia. igo hin higp biga cla tense cling IB tora, vi vy e6 thé ading hale na chi si dice, ebing ban vey Faas = 4 ~ Dyes (225) 1a bi hs deo hn Lip igo oa temas tip bin bang abit, ‘THE MG tne (1.22) (129) va (1.24), (125) twa fin ta dy a 1 Bip bin 48 vat Ching ta din ta diy Ké quis alt Ty deo Ni ving Wh ch cing tuo re ya bn the Bh =e = ven! Vile") = pyot 4 eVie, ‘Vulafas) = {aes} 234, Bpo him hig Digna tones gg be Ky Sia, theta eihg Lup nie tr ebing ta to hi higp bigs eda cea Sy on eign iin nh ching ta pe lp bia cba Teta) agen Usa at 20 BS di Ritchie. Deo ham higp bién cia tenza métric bing khéng trong| i I toa 6. Qui vi: Thay thé vio he thite vira nhan done cho ta két quis Yagi, = 0. “Taong ty abie véy: viet vag! i Vatea vas} Hig qua. a) Phép cudn tense vi dan bia higp bido of thé giao hosin Auge Pay, Veal, =EPVaai, 1) Phép ha Wa ng el 5 ao hoi vk do hima hit bia: Vea = Value’) = ga Vea*. 1.8.5, Dgo him higp bign ofp cao Do him higp bin mot teuxo tgo thank mit tense Khe, néu ll tz0 him higp bién tomo vira nbn dure thi Bs qu lien ue ten ‘Ta gpl tens miy th dan hare gp bign ep hai. Néu tip tye qua tin (6 ching ta 98 26 dao hen higp bidn odp thy J. ‘Bay ald ching ta xé+ do him higp bia oy hal cla wota higp bidn ‘a, So moe 56 tin tos ta ban doe Vaite = Vite = Rep (126) trong dé: Tee Poe THB — TT 2 Hg eng Ry 50 Ua tence Riemann Christoffel. Néx ha oki oS p, ta sah Age nee Bt ho yest = Soak: Tenner ny 06 thé vidi dod dang Fyne = Hopers + Benge Srast~ Gta) $9" Ceaml an Trt pen) Te thiy (ona Ry) ob nig tink chit sat, Denvin Byra Pbk 8 xtmg 96 tig 08 el 25 pv AS lng vit odp por st, 9 why chal tn tg 6 Uhh pn de Fiyan. Ream Foam Raise, Hones Rone enzo Riomane-Christofel bing kidng trong hf ton 9 déeie, vi lai v8 ee (1.26) bang Do Ai tener ni bg king trong miei Re toa 46 ota khéng gion Buctge. ‘Tuong ty club dgo bam bigp bién bac hal ota vem hang, hal Wats — Petes = Mop e + Conk oa Vesa! — Vagal? = a Rlaey — 0 Ring: (1a) [Xen tinh tenxo trong King pian Euclid, oh the (1.26), (1.27) din ofe ddng tate sau Fret = Vinod, Vide = Vetey Vous = Vinee Gid a a 1 bi bie, ta nde phony trinh Via~o, du hg eh 3S tséa, phuons ‘rink so dang: ore ‘Trong bi toa 49 8 ede phirong tinh of dang dow gin ap =O (tag theo #), ‘Ham 96 thda min phwong trinh ny goi Ia hém didu Ado hay fame ‘Tiong br ube vay, phurong telah Vyaeo, trong toa dB dB che of dog, Gyan =O (téog theo r, “HRam of théa man dita kigm niy gol Ib hdr lrdng did hoa. 1.3.6. Cie edng thite 48% v6 vector Trong ton di dene vung ae cde cing thite @6i wb vecto di tri bay trong 1.1.8 ‘Mi rng cho trong hop ton AB cog, theo dinh nghia ta eé ed p = eR" diva =V.0"; POF = Ve OV Fae; ‘uhimg him nay bat big 43 v3 php bién A tag qua. Ky bide toda to ae One oe ce be thie trén 06 thé vie dd dang: (1.28) oc rg F ex thet) xe Vie 8 Fite To ob iv grad y = Ap = Velg"e.) = ol Veet trong di ky higu 4 1b odin tk Laplace. yar chung ta thlde Mp cdng thie Gans Octrogradsky In hi ita teh phan kbd v8 ich phim mit, Néu a Ta veeto ade dinh eroag imiin V 4 han béi mat S vin Ti vecto dom vj ca phép tuyén voi ind: 5, tbl cing thite Gauss Ostrogradsicy 0 dang: [ffeomer~ ffs. rong 6 [Nhe hg thnte (1.28) ebing ta vide cbng thike Gauss Ostrogradsky “se If vatav [fess Cud aang ta vist cong tite Stokes Hin he gta tich phiin mbt vB ick phi ding, Néu ala vecto abe diah tré mitt dwec dinh Inxoag S si6i han bah dudg Cl Tis psp tuydn ms 8, th cdg thite Stokes “ene [oar [foams ES Cong thite nay vit dueéi dang temo: f ada = J [f re o.asns. 1.8, Cho tenxa hang hai 48t xérag T ‘Hay dim gid tr chinh ota tenxo (T)* vB cbl ra ring hudng chinh eile 6 tog yGi hnéng chinh cia tenxo . Si dung kit qua aby hay tir tex 1.8, Dig cing Chie Hamilton - Coyle, xe dh (B)* ai wi tensa boo -t\ > B-(o 30 10-2 Rai tip chuong 1 ‘et Tiong tg ian ba ci, cig mined id Uc su dy 12, eo hg minh he i the 1.20, Chi ra ring AB li tenxo bang nbét, biét ring A th teane hang oatey eB tone ae ba On big ly 1:1. Phép in deta hai bp ton 4) Oz} va Oxs25ey cho b6i 4) na, Bh temee phn 43) xing. big amn 1.8. Cho tenxe phi dot img by vi veto 06 thank pin dving minh 18g bay = epg. 1d. Gli a6, Ia tense phia dBi sohog, edn a4 Ai wag, eng an hg ayhy = 0 aad 2.5. Chitug minh ring dish thie 2 28 8 e YSVE VE a/v a 4s 0 8/8 x -3/SvB VE -4/5vE 1 pend 4) Chi ra ring phép bia dai ndy tha mén Aiba kiéa tye giao 4, Au An Ars iB = Bj tig = bye DetlAuh=|An Aor Aas ‘) Hay ade dnb’ tromg Ib 56 mnéi Aide o6 én kinh voete R= 4 dg Ass Pee 1) Trong hg ton 48 m6i phuromg teink raft phi 21 ~ 22 + 82q= 1 6 dang abe thé nie. 112. Cho hava J = agaity, rong 46 ag TA nbing bing 65, chiro inh vlog 5 U8 vit 6 dang eg day Aas Aye 2.6, Chir ehng ay + uy tb thi pin ca tease hang ha ho Bid a, vi hy Ith pin cn ng bese hag ade et. Chéag minh hog dang tats phone Dy2ys, thing A, nba hay tener Dy bag pind xing cba ads? MOM of # tytenes fe astes 36 a EP UESEO TS 8008 (0) Ya hn tk cbr, chivag mink cag Vier) = Fr} > trong 46 R= {,29,25) Vite) = Asie) = pe) LOD 2.14. Ching moh 0g a, oxy bE id i vi phi bik dl Ueda Be ipa 1.18. Ding cg the Ga Outro, cing minh ag ff anja = V6, trong 46 V 1a thé ch gidt han bbi mat Sn YA thin phn eka veoto php tuydn don vj ebm mit 6. 1-16. Dang cdng thie Gause-Ostrogradsly, ching minh rng [forvnas ay trong 46 RB voeta bin hab dim, a lk vac kh a be 4. Fp) ang mit Hag oe dns thie a1 = ger = o30 = 1, gy {6 #3} Th ait a cn vb aa tga lk hg car vaoag aoe Fie igchine ih ring cin cin cc ae gin ec true ton xe inh tag cing thite conly 2:29. Ching mish tog bi phan trish ou ~ Bex nog dong dh Ne ay = Bee 1.20. Ching minh stag ab = ab! 1-21, Ching minh ring, x8 ton 49 tre giao, th 20 GeH 1.22, Ching minh 2hag gana ?a? vk gt; W obi tena a6 xing. 1.23. Hay cab ra Tye vALY, 40 xi theo 4, J, 1.24, Ching minh ring Vote = Vyas = ae 1.25. Ching minh rag 8) ValGya!) = gyVaa" b) Valet) = aM + aVaat °} Elson! (Fra, + ab Feb) 1.26, Hy ch ra ede thanh pits eda vecto rot a trong hé toa &5 cong rowers a \: — Bary, 58-8) 5G-B) 4E-B 1.27, Ching inh cing the Greos [rast = ff ($2 - 2) aries 4 ey Cheong HL DONG HOC CAc MOI TRUONG LIEN TUC 1, Cée khai niém chung. Phuong phép bi dién chuyén dong cia moi tring lien tuc 244. Khai nig chung, "Ta xt edo vt thi ds in a véa phn thd ti hd dV cia eh ting chéo ks mba phia th, do vdy 4k 6) cde mito by Yat thd ob tad ci vio Kha nid oe de lwoug VE alin me {VEL ChE, cup vy, vn #6, gin te, Ie aged ing rang, trong rv “6s nahi tung bn then ng thé. Ly cdg ia wet thé thet CHIMTLE ch hige & ohd ta xem tt dt ch ete dj hye. rong CHMTUT eb iu x8 oie tung. de eo hilt tae cane ci iy, 5s Ki 6 tink nce te ch hae ‘Cie dat hmong, trén dug bidu didn quo cée dé tirgag ton hoc, ta temo cae bang: temo hang khong hay v0 huréng (mit 45, 0 Ing. ]; seaxo hang nha hay vector (vecto bn kink diém, i tc, ia te, dng ait) eens hag ba (tense bién dn temo tng su...) Lena hang bn (tema cae hg 95 vat iE, Ricniann-Christotlel vv.) Ge tenxa nay ln tuc, kha vi dn 98 ln Git, ‘Tiong cde ching, mus tip then 68 an dn lam sng mv ‘se mdi treme qian gia ching. Khéng g Aue dong & ey A Mhdng an Fanci bo iby, obey Ut git A461 Vise chen hd toe 48 hin ton Cy Ce ad vam ton ie A one oho ese bien tome, vit If phils Kg phy Chu: vo el ey 1 toa 46, cin che quay lake x8 I, cr hge pha du din qua ee ‘trou nay bang. eh thir toa hye bat bido 46 voi phe bia Wi ton a8, 2.1.2, Nehién etm chuyén doug theo Lagrange va Buler "Tai thin dim ¢ abo diy, thé tich V ole mai treimg lea tye liga Bhi mit 5 chidi mite D ndo day ofa khing gan, Néu trong, lig 190 4 xc dinh, ta chi ra sy tng teog gio ce pan ti eba i teh méi trig hen tue Voi ede dig cba Khong glan do ching hid 40 pO ‘ev tal hi ime 4, Ui ba abiding tal nb dn 46 A bit Ai Us {fe edu tinh) cm re erg Hn 9 Bign dang Ia sy thay 4a: hinh dang cia mOl iruing tir hinh thi syn dou nao thy (chon bign dng) dn Reb th ip theo (id dao), vate cl hide dave ta HhGng cin hr jee Nin ¢hat trun ans hung nghien cu sw chay {trang théi choyéu ding lién tue chs mai treue) phai che # dém qué crinh thay 4ai binh thai. Boke (i= 1.2.3) la be veer cara re chad ct 8 toa inh colo, eh . ela er0y= ais ‘iti enaime ign tye chuyda ng vA bin dang tc th giant a ththdidm ban dau fo n6 cides wisn ob thé tic Vi, én thin din ¢ ‘hier thd ich V cha bg cin tok 48, Ta nt mal tering chy tr nh chai hod dz & sang Win ti dr ch die Gib hj ign Mier + Aree + Xres = Xie [ban Ki vector (%; Ik tga 48) ea den vat chit P bo Aly tai thir eo ty. cb Renate tes Tan kin vecto eing oa chit ddan AS tai thbi dtm ¢. Kbi 66 ta of wee Qa) ol ls weet conga ca chit dim P G mab hank that 06 thé chon von db riéng cla nd. DG dom gidn ta. o6 {he liy he toa dicae ving gf mét hh thé no dy. KE 6 be 1, 6. enung, pal Th hd toa 49 cong thy thuje vio wi big dang cia rei trutmg, Diba d6 68 nea la ta o6 thé Ky hi ton 4 décae voding fede gn Uba wi nh thi ban Su (5) Cub i ban df, fon a5 & inh Uh bida dang (a,) tai tht didn ta IK bi tp 9 cong hoe nage Ia Cm ja. mij trudng liin we xem nbu bilt duos, nw molt ta biét quan he guia Rv, boe la et week R= 6K Xa. X.0> 22 a hay Ha i che ea ee a pin FAL AAs) = 1.2.3), ‘ving bigu thi quy Inf chuyén dng oda cée plan tt indi trod, Hih 2 Cc hn 0:(%y, X2y Xqut) kd vi lin tye bign Xs, 1; quan he gira Rv’ r wa mdi # tune ting uhét ~ nh eh nn Jacobien cba he (22) Khe khéag. Or Oa, am Ok aX BX Do dé 0d thé gif nguge lat P= Wlenzazt), aay 2 Xs Wlenanzs8) ( @ 18 wecto him se din trey vOK me 4, nd tha mt dies OX, Xa. Ks,te) =F hay PK, Xa Xaste) = Xe 2 (am @ cli m6 td tng ana Who hoe gite binh tail ban din Ky va nik hai ip theo Ke (Cae bin @ vi a phd lén «ye theo ede bién IA t9a 46 va thn glan, hin sit chuyén dog che méi erudmy lien tue ta ehip who gud biet 7a) Ho dim vat chit 6 vite Tin cin ode nbau trong bin thé ban . i, cing vin 4 ln ca ela nha tong tit ed ede Binh thai tp *b) Cée die vt ct cin trong Bah that y mgt mio en tng io iy, th ering sing hid init lien thing eng ep trong Ky (0h et, mit, Ag cong), min uit chil. dich ehuyae theo 5} Cae dim vat che nbn bén troug mgt mBt kin mio dy trong Ko, Issa lon kre tong eo8tkin dich ehuyo te moe tds. a) Nge bia ia mdi tru 1B mkt vt ch Cé bal phuows phy biéu dis nya dong a ori in tas: phoune phdp Lagrange vA phvoug phdp Baler 1. Phugng php Lagronge mbt 36 ai Bin theo bs, Tir hg tae (22) ta thdy ay (F = 1,2,8) ae a vf bg UE a é 2,8) tah he di oe jn Ms. 1 eke te ade dink oy two dye cd. idm cla ia | 24 ép san. Cich bide dtu OX chuyén doug nhs vax goi la bigu din thea Lagrange, cic: bin X,, Xe, Brg, Ofc img lag pn tengo mrtg INL la et Bi Lagrange. Néu Xy, Xo, X3 6 inh, t thay AB 2 (22) cho guy nd shuyén dong cin mat lin ht x8 dinh, né ma tA sity dan cv ng wha phn tt ndy cho dudi dang tham 36. Néa Xa, Xa, Xa thay an ¢o6 dia th (2.2) cho sw phn bé cfc phn th moi trots, al ta di a6; cor néu Xa, Xa Xa vat thay doi eo (22) ade dian quy uit chav dng cla nfl uraing. C6 thé not i td Lagrange amd fActeo ate tan Phuong phép Lagrange di Lagrange va ng edu chayda ding cia ci pin Gk rh tone bin rst tot inno ch Whar sda eh en Xa cho bi kinh vector ta thumg ding vecto euyn vi u(X1, Xa, Xast) Vi tos dh Lagrange tal t nd chung Whcong, thong np sian xia ah et eae bid thie vA phone tsnh phic tap a6 wi che Ae cris oi: tring, haus we thé ela nS 1b cho théng tin Bodn ebinh vé cc Shem 6 Ken qua én nC en to ang wt (6 oh ee), Tons 2. 2,8). Fo. ¢ trong toa dé Lagrange, obn oie hé thie Khe ing phuvag pip Bub fie pent, 1 supe ng suis va bia dang nbs, phwong pip Lagrange din dén| et ed dom gid vi 30 ran. ‘Téa lai, aghién ctu chuyén ding theo Lagrange diya txén Hh ciuuyée ding cla tae phiin mat tnving ben tye, fe Bk quan Bp auy fost thay dt cia ee dl fog eRe terug i voi phn Ui tesa mk trims iy gi ta Khing quan ton fa ib st choy ng ela pa ridng, oh mun biét edi dS xv a kb ce fda. ngprif quae ast qua ede choi dda she ohew; tei diém king dijeae oki vk kide ahou ela iad) ubag chy qua, tke Ma quan 8a ‘Ain quy Init thay dé eda ee dai lugag die rug tal mot oak teas, 81.401 Jy dign-shuyéa yg (hso Buber. Céc toa 0 Akhéng ian 35.22, va (hot glam é gi lt igs Baler. Nbr vy i thé xay ctr trndmg cdc thar 48 cin thist trong Khéng ian ef din ctia-ngteoi quan sit, (5 thé Sy trong he Loa @6 décac vans we) Cong thie (2.3) cén vi bién Lagrange ¥® bién Euler 26 dlink 2, 22423, hg tite (2.8) chi ra nig, phi W(X, Xa X5) 1ni err aqua dee Ws, xan cho tre tee th Alden kh Sau my ta thay ede phuong tinh xe inh eta moi trudg did hue tien hem. 2.1L. Vin tbe, gia te Chuyée ding vi ou ebay diag 48 mob wp thay 46 te thi ben tye cia hinh thai mdi trirag lin tue, Co thé ida ty cya ‘bi teubug lin tye theo Lagrange (tga. vét chit) (22) hoge © ler (toadd Khang gan) (23). wae ate ‘Tie € thay Aff theo thoi glan cia dai hromg die tng nia day ‘ee phan Lt rng bigt cla moi srwbng chuyén dug goi Ib dao ham veh chat theo thir gian cia dai ao a6 (cdm got 1é dao hmm toin phi 16 xor uhar te d9 thay 42) cha 4gi hong dang xét duoc xée dink gud quan sat cimg chaydn dog vGi phko Gh m6l tautag. Dao bi vt chat too ¢hbi gan eda vi Ut phiin Ub gp Ib un te te #hoi ne aa ve myn uo ea) MB ving cho dai lugug bit Ky die trung cho tinh chit ela msi rwimng, ching han dat lime A 6 cée thiah phn o,,,, n6 ¢6 the la hung, vecta hase tensa, Bp. = ey. a, Xa. Kast (Ui da ban vB chit theo thd gian 06 dang dog. aus (Ki Xa, Xt a as vi tgs dX; khong Adi (tome tag vi ng ret phn wh}, iy theo Euler 443. S Oy. (128.2948), thi dan hm vit elit cho ta as. _ eis Menta tart) , Oy orza tt) doe de am Ory <7 fing Ores ar “de, Mm ee (26 hang tir nie de trmmg te dB thay di ela dpi ivorg. tai diém ong, gan o inh, oi i t6c dda phirong, $6 dane thi hat wet le 16d do theo do chyén ding ein cde pln ti trong tring thay 48. cin 495 lune 4 cho} “Temong va tde (24) 06 thé ede dfmh qua vector chuyén ahd ha thie (21). Ta od vw bay ta ‘Theo Lagrange uy = ws X4y Xa, Xovth tht Vi Saoobien cia plép bid ad fo Oa Ka a ut ay a On Pua ayy y 2A a oe OG y [oe SE oe th ler = teat in ie ie om th Baler = 613,850 Ee Basi) Deed ke OX ‘re edtet-189, hay te oa thé bida did nguge lat ou Bev we: ‘chng thite vin t6e dudi dang thing hidn, vi dw phi cing 06 gi4 ti ny. ‘Bao him vit chit theo thoi gian ea vin t6 cho ta gia the, Theo| Lagrange to 06 =) ym nlet-1) Ti aye t aT Ce think pin vin t8c theo bién Lagrange cé dang 4 Xa aa. e * Joba eéc thinh phn gia te bay Li aut nxt, ye ete Mee, n= Sea Meets wn = SP = Xe ‘bn theo Euler a Tir day xéc dink ede think phan vin tde theo big Evler bing cach i bay X12, _Oulenzn20t) , Oalenz208), | sd me of w= Sans vena, Viigras'o bay ta emt ~ \ tag we May ren a Leadst vate. "Thi dy 2.2. Cho quy nat chuyéa jug ee mei trad Xt ale = Y) Xb Xe Xi " Hay xe dinh tring vin tée vA gis t6e theo bién Lagrange vA Eoler 6 a ‘Ta 6 thé dB ding kidm tra Ii cic hid te eda gia ‘6 too bign E Unk theo efng thie _ Ov, Oe wn GET Bet gmt pel, TAK du 2.2. Cho tnudne van te aa més ting ia, takes, t=O, b> 0. aye ih oy a yea da cn rage ta 9 rt ovate hae aa a NS tek pgs Hetty, 8g a Te dt ro Pn so ¢ pong ah tht lv sk ag ung nh ee ey ethan =0. Phuong trin nay e6 nghiém 25 = Cleaskt +Cyaindt, hay vo phos trinh thit nb edn Bé cho ta Cysin et — Cyeewt, may 4 = Xi, a Xa, thay ce hg thi cia 24,29, say re G oe Quy lufe chuyén ding cin moi ermine ef dong 8; = Xs cost ~ Xasiatt, 2 = Xp alnkt +X o0s kt, aX ida difa mange lat X; =n conkt + zgsink, My = ny sinkt + 24 c08kt, Xp =a. (Cir thin phltn chuyén vj theo bién Lagrange ty = 24 ~ Xi = ~X{L ~ cost) — Xan bt, uy = 2 — Xp Xi sind — Xa{l — cow kt), ts =p Xa =0, chu thoo bigo Euler (1.~ cont) — ayant, sia kt + 29(1 — coe), we uy =0. (Cc tah phiin vn te theo big Lagrange = R(X sin At + Xa coke), va = W(X, comkt — Xa sin kt}, = 0, #0 com bt = Xp int), HC, sn he + Xo coe kt), 0 Hay, uy 5 ‘Tong he ton dQ cong (theo bid Euler) bidu thie ola vn te vi i to 08 dang, ou, oo va Bu, ov, ov watt we, ‘Virtus nén cde thanh phiin ofa vin te vA chyyn qua cde thinh phn vat if te disge Bu aba evant, OF oaipet = Bs vet Tht dy 2.3, Vide che thanh pin vit ly cfs veto gia te que thin phin wat I eda veto vn te trong bP toa dd ey. ‘ong bg tom 46 try (2, 22,23) o (rz) gn = A= (2), my =9 (AD) ang iy dao chayén ding Ih avons vach bM phn ti trong qué tink ‘onyyén dang corg khong gian ngudi quan sét_ Nl tia nd bit quy Tut chuyén ding ca phi td, 1B ta bit iy da chuyen bog ca phn 1 ny. NEw bd ie cha mst trig, th he teioh se dinh guy deo obs wei z cic think phn phiin vat eda ewevr zt, tla, =X (an ‘Dy Ik be phone tinh vi phn WOH be a2, 3,3 Ibm ci bia ‘in oc thin phn vt es ia tbe age xe dink toms t s iy jib ta dura vio ho eke duimg cong inh hoc 09 § nghia trong bdo sit chuyn dng oda mi trabmg hén ‘Tai mgt tht did T cho trade, mg ta eg. ong Gog gan yb quan a Aho ohne cueag bao hinh oa lgwing vin tGe_v. ith 46 ob nghin lk, dvemg dong cua tratng van (5 tal me thoi didi T' cho trade no dy ls dag cong, tgp Tuyen tai mii diém eda né tring vor mudng vin tBe tai didm dy wesw wy auts wu! Tourn wie FE acolo ari emet, frag bom 6 tel 6 ys Thy = 1%, Me Wing Ede na . aR = byl, 22,24.7), Be tek yore et ake a etry Bet Bey Out =e ge tet agg La is. dy es Ge ea aT) 8 30 a ‘iy JABS ion pacomg, tein vt phan thoo hin, 5,25. Nha slong trong hong xian agul quas eit tal thoi idm cho true ‘9t ho ning diag cong. inh hoe hai tham Kéog nén nbiim Ihr lira during ding va guy dao vi § aghte W ela ching iin tod kde nha, VE mit toda hoe he (27] ea (2. ‘cing ban ton be uhau, trong hg (2.2) thbi ian ¢ 18 bién, ode (28) this gion of inh, ‘Troug th dy 2.2 ta 4a xée dink quy lnét capa 480g 1 © Xycomkt— Nosinks, By = Xisinkt + Xpouekt, Kis ta deve aby dao dhuyge ding 2342} ~X2423 ane, 18 abs dong tron nk tréa mkt phing xy = cont, sting aiing, nf ening va te khéng phi thug hién vo0 that EGE ne et nN oe, 068 = Yang afl ANE one on the es hg = ca nv $Y so. Me 2.7) in a6 doe doy, aa its des “eo thay ode bidu thie ela % vio ta dune dan ten _ dey ky “a, 3" wale tz)” Ces Sana) * Blenzn aa)" hing hot son tring vi phuong telah xe din Aude dg, ‘bi shir am xc Amb 7, hom niza ns cing kndng phy tude 7. Ki fy ese ay do lip than ho ede datmg cong hints lige al th 86 tring hoa ton vii ho eae dune dong, ede ho dung vay cbt ‘hing thay di Wen thi gion. vs Wo mest) RE (2.7) dav muy ta zy = const, xd + andre = Lalo + 23} = 0. Vay 25 = const Fito} = cout, cio dims dbug cing lho ofc dims tre tam O és wait phog 25 = const Thidy 2.5. Cho cinyén 46mg cia mdi trig. xie Alon bi . doy = wayne; sar, Bar, w=0, aro iy sic di ede dime dg ti Cd ie 7, bia dfn thoo Lagrange cto dg iy: Day chases ding dng. Cle dvbng ding vay dao tring abou ‘i-khing phy tude thbi gian, ching ning hypecbén. Qué vay, ts ° dey _ dey _ dry a Tan 0 ‘Ho du aad ~ nyeg = Hated — nf) = Ova ay = Xq. Tih phi len & dpe ho ee ding dn Hoax, ‘échi raring, mB Lh bl toin ink hye duve gid gust haya dp Wibg thay dot Zhi chi gian ty da (Chuyén doug, go nike ding, nf trun via te 06 dang eeleaaees.t) = Aolan, ta) Te 06 thé chi ea rng eae dudeg dng cong hing thay dé theo tian, ede aliy dao lap chin he dum cong hinh ge hal thai 2 ing v6 cdr diroug en ThE dy 2.4. Cho thrbng vn ide eka mi trating abu trong thi dy 2 HBr xe dink aay dan chayéa ding via doong ding. Chi range 53 y= Xs, pan es Savy 1b ofe hypecbin tréa mat ping 5 = 2 = Bida dim chuyén dng thoo Lagrange I bide din theo ay Gide phzoog erin Pian ob mt dan du 45° v6i hadag weet phip tuyén eda wb 1, cé chide phi Ur d5 voi bung nf, ky higu lb dS, Khi 46 aa Sass, =O &_. as =17ex,, & do 86 a 4 as) £ (79% or ag 8 z easy = 2 (se)ax, — Bas, — %, ied (I Fee) es Bets gets 220) ‘yh itu ign tg thi dm # = 0, mj =X, ta doe quy Test ch ing » him Vét eit ea pha ti drbag cho ta 21 Xidhat+ Xshat, Pe bio Kuhoe ttncon Sa = Ktdnte) = 24 tree, nak ne iy dg0 whim durae bing cfc Kh & tir eke he thnks trim in én “ fan) = 1 Pax, = Many ‘ic dutmg hypecbén néu ten. at) aha, 881 = aR Bu Oe ay _ Ov Be BGO 5g 2.1.4. Dyo him vgt ehit theo thé gian cia phan td thé t phan 6 mst va phan t6 duéng, cia tich phn khéi, tieh pl mit vA tich phin dutmg doa Do ciuyn gt ean ean i & thd in ty 41 thés dang, xée & ehei diém t, che phiin tik mai truong du ten chi om 3 U8 Ube sth Va chin yu UV “ ‘Nob ee cong Lbite trén ta tinh dgo ham vit chat eda tich phan Khéi Wy = AX AKAN, Eff ow = ff son Uf Po Sher ff Be homie Dring cons thine Ceuss- Onteogzadak vio diy ta doe S [ffs oa = [J eos fom. nts. om 55 Oy ay 8a AV = deydrattng = eye 28 Ha Or, = bet = yn Sp TEE STE AMX = Je yo hin vt chi theo ¢ ta duce. Been = S.say - Lavy, C8 eh ob vw -Xet trong toa 49 Lagrange = dsj = dR: dR - dr: dr (2h tet ae. BK, aM BE, By dXidXs, ce erg tp ee Si wi tieh pha at A ffs cts = ff (Mier Bar )55~ ff ns Be fan yen Wi 8S wf Ach pin ei E fov tity [Meds [Bronte — a af a 2.2, Tenxo bién dang 2.2.1, Bid dang toi lin en didm mat truémg liéa tue. Te bign dong hitu hon Y¥ tudng v2 bide dng bao hae sty thay A kioing ech gira pia 18. Chdag haa, trong moi tering phiing lwai ede dba Tuk eubng 6 trang thi ban dia xe Orion hn ut cong 2 tr this biéa dang Tai lin cin mie didm nio diy cle mii rung 4 hag to rs, (9 thay In vung biéa dang Lhd lod hinb bin hat Bin dang eta mi tring li tue dure. xem 1a bit, nd ti i ‘bt kj no day aa nd (06 toa a6 ban dtu ge ong bai ba. inh 1) & thd digo thy ¢ ea hide bien dang cia moi phin to vit chit ld len cin diém 6. ‘Tw cic suy iugn hinh hoc biga dang the bite & thay dG: ich thude dit cia dogn vé cing abd bét KF dr My tie dig Dang song tuyda tink Qi Qy Ta Aiden tan con ea Py, tie TB PoQe oda ech ¥9 cng nth Fao bg, (28) ae = are we Sang hioh bai big dang Pp cig vier P. Qo chim vi er Q 2.18) lin can P, ta.c6 PQ = dR va ay? = aR dR, Ih tonao tte dog (twoug Ging @ Mf toa 06 X; viz). Ching Ae rong rag i ng i cu i cn md rg, Teen Ry 6 tinh ee A ig, ee Dk ds} cho tw 46 do bin dang tai lin ejn iém ein ume wate Fu a” va si tong trudne hop khong sien (2,4 = 1,3, ‘Ti ede he the trong ie tga 4} dae vudng ie ta Xie, R= se, ‘ong 46 x, Ha hg vbi X theo (2.2) hate (2.3); ta the hon Green “Viét ou thé ee thinb phiin 745 al(GE) + Ge) BY, a a lls)" + Gey + BY 4. Bayt bene oes (ae) + Ge)" + Gey a). Ua be, dos dey dy OX, Ry * Deo BH gl 5 bus on aaa) ‘wong tos thé viét ee than phn Fy ‘Thi dy 2.6. Cho auy luge chuyin dng a ei trvime, ns Xe tale = 1), va = Kat Xoet—e8, nye Ky. 58 5 Cir phibn dé lip eds 26 be trong rng bgp png (i) 2.3) in ee toh din thiét v8 eae tich vé hag ‘trong ec bp thito (2.16), (2.16) sibs aoe 1 /2ex Brg a(ptaet ~&)> 1 (4, BRO 3(%- 82, dz; tee eh en inti 2 ‘hing gin cia bign dang, Tenxv 08 td got enzo Bien dang jes hss 0 ye ie Hay sind ee tenxo bign dng Biku hyn Green vi Almansi. Cie this pilin cin tenxo ign dary bin hyn Green, eon. om maa HE ows Ve eyp wae, m0. 1 tinh ee thank pin cla tes bién dang Almansl ti quy fat chuyén dg to bidu da ngage Is Kan Aa = rnc ApS nem} baylet 4) 9 Kh ds Bae, 1, Pte), He-enacetet + 2.22, Biéu didn tonne bi6a dang qua che thin phiin chuyda vi Ti he thie (2.1) tab, a a aR ow Oa” 8x,” Be, ay vito h thie (2.15) va (2.16) din ia 1/u Or | uae ow ow 2\BX OX, OX, BRR ae . jy-i(28. oR, 2 OR ow ow Os; Be; * Be, Br, Bay B21 1. Tenxo bidn dang teong he toa a9 decac vung gc 18) Thee toa a6 X; {6 hiah thai ban an) ta 08, dom thay vio (2.19) tu nh duage bids thie ela veweo bién dang hi bban Green cue ric thénh pilin chuyén 1 (BU | BU dt Bax; * ax. * ax, Bx, 2 a, Bai logng > gui Wh geadion vat chit ed chuyda vj. Ta v6 rma Fy aT eraon vt cht cn chuyda vi, tinh efe think pln ela teuxe nay any (B)), Ve BX OX, mn) Ge) + Gey) ae + alle)’ + GR) + (ae) (2204 2 tH, As aU uy XOX: * AK BN, * OX, Bs! AU, A, | Me Wy | By As: ONz Ky * Xp Xs * ON, AN. BiB, Us Bs Hh Bey X35 OX, © AX,9X, ” GXsAX,!" by) Thur tao, (mh tha ign dang) e2 m Bete ler Fy Bat) e iu On, Ory 5,9" . Une hida cde php tink trong (2.29) ta dg bigu the eta tense big ddgug hu han Abmansi que ege thin pla ebuyén v 2 _ Ou dy (222) Gs, Or Bas: ‘Tony by nbs ten ob thd it emg ann cc thin phi cia sense on " aly. Da bow 2 raion dng gan ia cn. Phi dy 2.7. Cho uy lute chuyée dng cbs mol uaa aah, ae Kit Ke* 0, XK 1) lay vit c&e thanh phn cit tomxa bidm dang hirs lan theo cbuyén vi (Cle thanb phn chuyén vi thea toa aX, U=0, exe "1, vy=Mle*=0, a ‘Theo (220 tin ede thoh pin eis tenn bin dang Bru han Green ong ty nu vy, ong ih tha biéo dang aR ay = B Yer wetes 0%, ou (2m - ge on™ = (GE ~The. 4; J seco co 86 eh Ohl ia dang, con Vl go a Ap bla thin og bp co then towns mre ay = ey Thay Yo (2.20), 096i ts ta dine ewe bi da late ong hon one \ (Bray + Vet — 9" eta Vta) ay ‘Ce thiuh phiin ehuyén ¥ theo toa 22 Tn bi dango rh hy vt oh 5 he ea ‘sch. nl cnt yeh equi aha ke 56 lung bac hai trong (2.19), {2.20) ta di dn cde bp thie cila tense ‘thé dung hd hay tenza bien dang tuyén tinh. 1 Tomi dang tt ne 8 ac aig de Gig sng faves era a us mle ™— 1} wy =ale*—1) "Thus (2.22) tinh ee thanh phiin ela tenxo biga dgug hu han Ales feo, 1 Hb, a, FeO oa ae ax,) (25 2. Tenxo bidin dang trong, hé toa 05 cong = 2 (Om 4 Oar Theo ton a9 tnt cb db te rae, on) Yi erodien chuyén vj vi bia Gm ehuyén vi Ta ahd, na or kde bide fen Coa dp vat chit vd. tga a long gian cina phn uk mos trebug, ring ang ke do 6 xem hal tenxo ign dang nh név tren bing ‘han. 6 06 thé ly mt trong hai dang (2.28). Ta quen gol bb ebire ‘la ej 16 b@ thie Cauchy. Ce thd phn eda né ob dang a oni oa m Gay gla ag voeko ca of cla hind thi ban di, AF hid Ch =} oF lua Ha chee tense mutric 9, = g°,-e°, a hinh thai ban din, 2a ‘va hg chée (2.19), ta éeae tenxo blén dang Green trong hé tow 1 Puy cong Tas =e) 4 $5, FSud as ey = (28 4, y= HOHE site, ena h(E 2 (05 thd lp itu a8 dub dang ena tr Tey i nt em i tg hl vB hay 0 (xetm 1.1 Chaong T) ede than phin eta tease bin dane ig 09 9b m6 of dane eh Tay git du § nabia cia cdc thinh pilin tense bign dang. ‘Te Ihét xit 9 din tong dios cia ohn el dirmg ds; doc theo did toa di 7. Theo dinb nghia ta 06 zi «SS ‘Thay bidu Unie cba def va de, din dn ViFF a ‘Tip din xt ge git hai phn i dudng toa a5 ds, vad cla vie sau kht bign dang. Ta 06 as, ds, sds c08 212 2 OS ET Misr x8 46 din swan 454 ea phn U8 ding bat hj. Goi tng of pilin 69 Poo = ae te m= SE va AS hi Ta diy tng 64 ro ng tae A aRANy | 4 ay I JTF Ras — “ rel bey Drarany ‘th In dang ne eee be Uhite tm soy ce ere, cosas Sey (EDI, (226) ee = Bm. Vga wat Yea (2.26) Hin rg hi thie tbe he cho ta tse dai rong sy, €20. 6s bid thi 9 dan teomp a cba ee ag vie chat touvre bid Dida dang Ruvime tho ee tae toa di. He ate kha shi ra sang ee dad leymg 2esay 2ezs, Zen, bid Uj cusin en pie gia bi phn Ub curing sau Ki bién dang, mi tric KA Higa dang ing drning theo tue toa dB. onsen, = eo [5 ~ (E+ 61] ky =sinl6 +6) Reith ay eae tink 4 leone 1 pi ty A ge shal pin agente Va a io dag, Vi iy Sea, 2g Ben De thse thy 38g gi oe Abn 1 tatag ma true thi ia dae eg hang Phe ton, Nabi tn cba gl ching ich dang tre a § rag Yenc a dang ah ph tute ty tn wap tha sha byw. nn ta lt bleu dang doe tapen rk Na Thi dy 2.8. Oho trong chuyda vin1 = Xy+ANa, 25 = Xo-+ AN, 2.2 Ne~ AX, v6 A= const. Tin tenxo bin dng ab Chen bi 2o56 vi bie Baler, sp ab xy bi A itn Cie think phim chmyén vi thoo big Lagrange {; ~ AX, Uh = Mo Uy = AN. Theo céng thie (225) tn cA think phe wan ‘ing mks 66 a) Sinwin © wa © sole. Bia didn ngage lai Xz qua zi, ede thnh phn chuyéa vi theo bin Baler 06 dang ‘Tho céng thie (2.25) tinh ce tadmh phi tonne bigs dang nha thea big Fler q A-# 2 ao Aw 2 tifaew @a=Tp Voi Avie oh (A 1) cya i mh, ta a ero vd (rng unas, « 2. Temas bign dying ob trong hb E99 6 cong bat Kj ‘Tir (2.23), 24) b8 qua oe a hang tic ta suy eg = Vay + Dy. en or ats vi ido dang uhé tonxc bia pug th theo bin thi fi va Hind thai bigm dang Khdng hie ist, "T thibag xd tnx 1 trong, toe 43 cong trv gi (taa ei, ton 69 try, 10a 5 cme) anh pio vf eis tease (227) 06 dang 6 45 DA, Bidy Oe" Soy ThA os AV bug “ut Ay, 95" Ody Ay x ~ Aydy Bat * AA, De? dfay 8 73g) ae 2 2a ae Gh) * 8 (228) . ane een alae rung, 6 alin (°) a8 ci ee thbnb phiin vie If, ebm A, = yi Wb 8 Lomé oba tua db cong trve giao (xem mye 12 Charing I Trudug hop ren, 5) Dik ws Bg toa A6 Une (79,2 (Cae chu phn vt Ij cin wecto ebuyéa vi Leong toa AG ny Ay hig ft ay Use, HOE TA Wf = the Yat Is edn tenxe bid dove ef, = eon. €8, = E80, ha = Sees Te = Ero a fee chr = ear. Peta td among 06 cong 1s? det 4 + ds, (ir 8 ne ph ce he 86 Lam (29, bh) Bat Wi toa 30 eve (nA). . "Ta xét cfe thinb pin tenea ign dang trong triog bop phiag. Kini dé u. = 0 vi up, ng kag phy tude ve, €i ole he thie (229), say a (2.0) 6) Si uti AE toa 45 ctw fr.) a ‘Ta ky hidu ode thin pin vat I cla veety hyn vi Ia wy, ‘va c&e thamh phia vAt If eda tenxe bign dang Ia eye, &60, Egy SP. C8 Ege. Phan tir dutmg ¢6 dang ast = apt Pin peo + Pap, do A Aga rsing, Ay ‘Thay ese gid tr may vit hg thie (2.28) ta nha drge biéu tha tenxo big dang, trong toa 4 ca 23 3. Bit bidn cia temer bign dang. Truc chinh, Bién dang chish ‘fenxo bin dang ahd cj, li anxo a6! abng hare ha, nen 8 thé kp dong phuong php xc dak hudng chink ofa tenna ni A trick Diy trong 1.1.5 Chuong I. Trong toa 6 décac pinnomg, trinh xe dh eo done (eu beta my =O, 22) ‘rong d6 ng 14 aban chi hodng cia vecto dem x theo hag chin, ea) a gti chink ea tense big, dang. 28 phwong tinh tren vide diol dang tang miak Gea — oi) teams teary 212% + ea Ga3a ea (sr) sr Herne + (ex gaps = Vink tnd +n = 1, ede 56 te my king ding eh bing king, phuong trinh (2:32) ¢6 nghtém ka inh th Detles eal Kas if sa ta due hay — Seebay + Extiny ~ £0 (2.3) srg 28 Ese tea ten cai, (le elle eels sei} ~Heuey— ei 35 Nehigm cia piuomg tinh (238) gid ein ola tense ba long. hay oi go lath dong chinh Yoke 9 dan chink” Cae hag oo hth nage i gcc hy ag ee 45 vo py ‘nh (2:2) 08g. Cas ng wceong Po ve eB ome chink €}, €2, es may true glao voi nhay vs P thank Asedng chinah digi] . pi lk 46 din frung dink | (Nhy vy Kbi tim duge hung chinh va bln doug chit, ta 06 thé dt bién dang ea mOi tredug ake tép hep esha ba dé din tuong eéi {de lap theo ba huGng trye giao v6i phan, Tai mi Hin en dita tn huge be burdg, theo dé chl 06 ede thanh phn divs cheo cia tenxer bia dang khée khdng. Theo ese hung nay a9 din trang ai 0d gi featete, f2~ (creat exes tevta) Sis eieres Git 4 Hi chin lug phy thuge vio eich chon be tow 49, nbn ode tal won, Ex 1 gos che bat Bich cla tenzo bids dang a av. Jor fmatetes Ch i hncin dn Pi i agree ua inet a oc Pe lt ae a hes aan Sane eer i ge J de at OE ade ah ‘Bg 05 thd tic bing v 1 +erddos(h i endestes}te SO tebe tesidedreday, vviy =) _ av oe ‘hoo bi thie ein Bat ido & tac eats by oy utente Be dive. SP ‘Bét bidn the nhat bigu thi ev hay di toons A6i cia thé tich, te “ tng rb cdc lp Las nba vy tuo th nll hte (2.38). {Qua vag, theo cong thir (2.26) 45 dan tuemg A6ieGa pin tt roa 5 rong n bat hy 08 dang, eurany, ng ‘Tin ee tr cae, véi du kidy nny = 1 din (i ten oye ti eda en F = sigrany ~ eayhrny — Us 55 ey 8 Ada apne Tyan Deter at or in ‘a nhin. ii hé phuomng trink (2.92) (655 ~ etasbuly = ‘rong sing ¥6i btn dang eich & ta xée dink hudeg chink nf (is 1,2,3) 1 he the ten inl (b aun 2.3) ‘Thi du 2.9, Biéa dane tuyén tinh {nhd) cho bab thie ws = zs — Sr Sty, ue = ny Ten, uy = Sy + Ste + Ay, HBy tm bién dang ‘hinh vi has chin bid dang n ‘Si dung hd thge Couchy xSe dh tense bin dang nho Oy 1a ene Mag, eneea=3(5e Es 1H wnat, nae UR a =a ena Baa, exmen=3(Fe ver aoe feg= fo 7 2 024 1 phoong tink x6e dina hnéag.chinh (4d) + Oma + Omg On, +2n) + (4— rrnkend (Cac gid trim, khéng dng thi bing khong, nén us 00 0 7-a 2 o 2 4-2 (4 a)? = 11 +24) =0. (Géc biéa dang chink 1b nghiém cba phuong trata nay a8 oe hag wi ds = 8 tw es 2g = Any = 0, nhenbega i, say = Oona = Leh yg tie 2 fa, ar) “pent hg Wi By Ate shin dye nl ={£1,0.0} cn Cg 6 Dg weft rd) Buvecto na, nl! xécdinh ba buxing chinh biga deng, trong bi toa 0 Hy mong ehinh Wen truc ton 46, venue bign dang c6 dang ding. fhe bial B00 40 003 ‘quit vay. Lir ofing thite £* = AEAT ta cd O28 ga aR (243) 2 a) o7 2) ae oh ea BOB 5 4. Mat bign dang Pay pi cng ta xéscdch bide didn Aink Age trong hit biéu ‘si lke ean di P. ° ons Too cing shic (2.20) oan exons ai cin pha ok ang ob Soong m bat hw dba kign id dang nh o4 dane eS eynity. 8 Gang tne tren chi ra ing, ¢ din omomg 6 cia phn ut du 270 06 wing n bis ti qua ede thax 98a tonxa igh gg tal di Ph ce esin chi ing, Kéo eA PQ din mbt dea Py ato dy. Ki bigu PA, = 1 py = Xing = Y, hing = 2 la tea do cl iden Bi Ki thd vi (2.26) de dang Wide: Blukt ben¥t end? + deaXY +2 Z +2928) 1 Bunna, ‘Tai mai uring m ldy didon Py sao cho tr] 82 kong dd, an ta nhjn dive pking trish mit bee hai OfK.Y,Z) = euuX? + caa¥? bee? + 2X Begg Zo egy ZX = const ‘Ta gpl mit hy Fa mat din dang Cauchy. Mit nay 6 tinh cha. 9 dia twong dG cin col vie edt It ky, ude past tir diem P, tf which wi Binh phuong bén Kkinh eta mit bin dang of cng vai ay wk chal de, ‘his mgt biéx dang, c6 thé xa dinh duce chuyén vi ea ida iy trong, edn dies P. Qua v4y: af, ox nXen¥ bead ar pp reek ten tend = 4 b Br eeN tend bent = at day I trong 6 sg = [POY con 8° ade cin pita verte chuyéa wn da bign dang tila ty. Do 48 vecto chiydn vf niy eb digas Q Invi song sg wi vet pred f; godt rad It Ab dan toons A 4 cio soi vit cit PQ, the Ia bit vf tof Minh chiéo Q" ttn hung PP, ca didi iu mit QF vecta 6 = QQ! Vi viy, vector 8° Auge Hoan tin stink (xem Binh 5}. Hol ding kich thie va hudoe ca wat bids Aang tel mi cm P(ssotavts) ole, vit thé bie dang hog nr nha, n6 thay dt + dfn did kde. Név mat bign dang tai mdi diz ah hain, thé of tare tha bidn dang tnita nha. Mae bién dang Ib mds bic hl of tm, tc 1A elipxdit bof hypeebisit (hay la suy bién cb cies) Hoh Hoi 6 2Séu mi ido dang epi th bi pint ong su ht silane, ge du i qany vue No mgt lnpeeholi (mgt ci hype em hop) th ov et ay di, {fog Hh 06 wt cht Ws trong gv hye a hop Ba Snes, Spin eh ui mate gp naa hin no tiem en te Sng wi hig wo ve cto 8 es Hg Ming, ae Ib hee bien ang “ve dt bt, twa Tun 0 ti pnb ee Ae tinh a ° hoo ode mung dg glia ci trye kh in dane kong thay di Mit bic hai os di vb dang ehinh the. Theo eich xie dja ort th fue rink eta tenzo big dang tring wi tre ebinh ela mit bite dong. Ly bg ruc X7Y'Z theo Iudng ehinh bin deng, mit bin dang x6 6 6, Twa quay tuyée tinh Cis did P ob chuyén vf w, khi 46 dim Q & ta ci ca dian P do siuh Oem ee 8 05 chuyda vila w+ da. Dal hugmg dia chuyéa trong it ole @ lw Pee ehh pin cla we rob a 8 Seas vUGng ge oO tad vst dg dang FH 16 4 Maes y Bigg — Oe i, = tes 4 don 4 oa” +e, + oat Ox; Pia th gradion chuyé vj hin hai hh phi potus 0 xe Tg ane Ree sip cho vige nein etka cde lf thayét ota Go hoe Vat in big sau nay. ‘Thay bidw thito ois ey vio diy ta duye vt eu ~ €xa)? + (exa ~ ess)? + (eas — Sua}? + Ole Fo + 4 eral ra arta aF w Vector w gol Ib veets quay tuyén tink, ‘Néu temo biéa dang ding nbit khéng, thi tai lin cin didn P >sit, uy vi teeny 4% ay Guay cw 6 thé: dd; = este = esas hay duswxdR. Nar vay chayén vj tai lin cn diém Dao gm pin chnyén vi gay bin dang thu ty eye, vi ehuyén dng quay whe othe vi. 2.2.4, Digu kign twong thich bign dang ‘Néu ede think phim tenxo bin dang, ¢, cho duréi dang hid 1 hams cha toe 43, chi si phuong teinh (2.25) xem ubur Ia su twink dae hien neg dé xée dish ba thin phn chuyda vi a. BE dink céc tanh phin chuyén vj én tye va dom tr, ce thnb pn ‘dang phi chiu rang bade nBo dy. Dé 1b ec dieu kiga tac thc bi sang. Tein 1/2 _ Ou ale, ~ Be, = My dao hn theo bi ‘Bg0 him lin thi hai theo 24, ta din din Bony Pim Peg Digits ~ AxyOry— Bebe ‘Thay 401 thé Ur My dao him ta dirve Pen Pep * Vi tina thc mt rung 8p hop Aid ea ing gan Buc Bo fet dao han kg thay 6 i he Pein Pejm Ben Pen Bn,Bn,” Bnbty ~ Bejdz_ Br dtm day Ping Deyn B5Bin, Fase Taday Day 18 be phucong trinh tong thich bi hag do tank est Per a ong ge 81 phony tc, Risa = Ryo Fisom = ~Rasnos Bijmn = Rin nn hi ob 6 phzong tinh fe tp, ama ta quen got Ik phony tinh tang thich Saini - Venant « pena Fey | Pen 5 Dee “Gl * eh Fears Pea | Pena Pers 33 Ry “Ordey" ex Pr en ea ‘ea Sn , Bris Ba! Oey a os 0 (den Bou ann Babe, ~ Bex ee * Sey) Pegs Od: Bem _ Dery bras Bes ae, * Gan ~ Sop) _ Tons tring bow bi ton &9 cong bit ky phy teat trong thich nein ai dove ee ‘cach Thm twomg ty, they dao him thmvag, VVns in + VyVain — VrPutin — V5Von Ching han, ¢@ nhéa dupe phuorg trinh twomg thieh biéa dang trong 14 tri ky igo Christoffel trong com, tite x igo dang, Son 0a) Piree) , Perse) a erae Bete ot yes Lefer) ai) + 7 a8! [Dé nin Mage cée phong trlah beng thich trong tewtg her quét ndt, ching ta xudt phat tir chi moi ming hie tue & Riuh th Dan dint, ding ahve & binh thai bién dang @éu 1A tAp hop dim Kho wn Euclide ba chit, Do 45 tenxo Riemann - Christoffel trong c& be ns thai d6 dw bing Khéng, or Vide bidu thite ea ee temxo nay va thye biba mndt 36 phép th va dit cha tn (*) Ope 2.3, Tenxo t6e 4) bién dang (Gide bit van ede mai trvdag tg didn dang xé (ching han tb (P) 6 thay clio 1 va cae dao ham cha 26 theo toa 45 cong tei Adon ‘Ta 06 thé whan duge ciag thie tiab vn tBe cing 3 eat didn 8 idem Q bat ky huge lan edn idm P, Dé thuan tn chon gée toa of {Gee chy dam HP Bo Hay Di, NAS Dy he Que ws 3A NG 80 tai din Pe Ih Lea €8 dvsn P(0,0,0), cin idm Qf. 2025) 50 wi 323 weevan sat v(0 0.0 + (2) 214 (SL) ar =wo.00.0+ (2) ry bd qua ning shang chia 2 tir hc hl tr én, v0.0.0, “vin te tai dm P_ Chiga lin ode argc tga 8, ta dtroc name (4) tay typ + Bayt Bhan t Bn, tant Boy + Bon + Bn, vaste t ida dita dai gag du 1/00. Buy Ba, * 2\0a; * Ox, Tense 23 wing mg bas aay) Boi tenes tie a6 bide dang, Cie ehanh phitn ele no 06 dane Oe Aden, Bow fuse setae) Oty da , Bey nage nas + SB). Bey 18s, Om ean ge ney Set Bea) a “trang hop bid dang rhd ‘a ob in bi gia eamea te 46 big 4, vi tenn big dang nd abr sa 8 ey~ Bey) eae pia 8 og 1/0u_& =k de) @ 01 Be tenze andy ude te. N6 oS ba think pilin de lip etn = Hats = Hoc hn hae sng pin dic lip cila Vis, gpi lA vecto zody win t6e: Van, Oe te 8 cong bt A}, tenny We i dag 6 dang a Yin, My Via “Trang hs 1 fy = inet Yosh om temxe nay vain We Mig= HV = Sh Bid Ui qua ede think pln vl ly trong be tea 45 cong une a (rg, eve, din,..), ching 3 dang teung ap nh teuxe biga dane vb ease quay’ Laven tinh ea ‘Ta vide cng thie phan b6 vin te digi dane, Sw Heyty + May Fe bite my ob thd vist dui dang vecta vow xR, 2%) cong dv got I un te bin dang, Hin chidu ea né lén ede trye ho hd cong the (48), = cuts bay Ia wi ean tate + coms, oY eazy tenes +n, WS Stan beset dns. ing hie (2.37) cho ta ti doe vin we & thin didn ¢ i ain @ tht enue lin of digexP, nda cing 6 thd ide uy bit vu (i, oct oy vin te vs enn te bin dan ta dn P- Cg the (2S7] tas mi ring cho mdi trudng gn tye eng tke ak vn Se ao thé i do trong ehuyés dong dag gust abst. DA véi oth wit = 0. Neo ra divi él tog Len tye vere ody VED Ne al Ain dang no ng 9 vec vn Se Boe tong mem pS the “avo ne tose bin dang a cng PAE lel tenn 1 Dia ng Chia te lech vi ers 85 = by +s trong 6 by Ey — Ay, Yea vio dai rong y” Bi Ik cong dG sie dg ifm dons, duce xse dink qua bik biga thi bat ha tenxe Beh te dB bign dang ‘Thi dy 2.10. Cho traing vin tée cds mdi rung vs (rho ztper + t}zze: + 2i}en. Hy xe dind tenxo we 46 bida dang, tena xoky vin te via svete ody vin 160 tg iden PCI, 2,3) ee “Theo ong thie 2.35} tah ef thinh pin cia tenxcr we dé big Toi din P(,1,3) hat term mdb 6 gt ® 208 ° eath=fo1 0 2 5 2°68 3 bn tense xosy vin te Bai tap chuong IL 2A, Cho quy Twat chuyiin ding eda mdi eri, nak By eX H AGE HON GY? By EXE IG) 4 — Vd ‘ile din ede think phan win t6e theo bid Lagrause v8 bin Euler 2.2. Cho tng vin te Brafil+ 8. ‘Tim céc than phan gia te thea tiga Euler vi bié Lagrange, 2.3. Ching minh ring, uéo trnimg vin t&e theo big Euler oS dene 81 = say(2)rj th wecto chuyéa vi taong ing Ha him tuyén cnn ea tp 4 Lagrange . Dil wl trudug van te erong hai ton 2, biy im dimong dine ‘ily du. Ching mina rng ening rang nha 2.5. Chhing minh cSog, néu emg vn 16e hen bign Euler & dang, = eae, troug ds 5 - ee Bg 68, ti cic ding dong vA qiy dao tring nhat, 26, Cho modu van te ny = Aes Srp, v2 = Sey, 2 = 4s, fe inh cic thant phn gia te tai dim P(b, 0,0) x8 QUO, 4b, 30) bing lh rang tering va té= Luong tg vos er quay ola eS thé vi vin 3° ge bling 5 quanh teuc buréng taco vesto @ — (46a + 3es)/5- 27. Cho tens, vin tle oy =~ Xp, ty = Xp, vy = 2 Tim ee ‘anh pn gin te trong bign Euler. 2.8. Chimg mini ring, ai Gi trum vi te wartsh wonieltzed, =o. Abng dang IA Abe tr, 2.0. Cio quy luit chuyén dng oi a eon 210, Cho seoto chayén vf w= AXPo, + Nader + Xi Jen. Xt ad tr mdi cha phn te mi ban du ai mon sel iin 1, 0.2), 2.17, Moi rubug thye bién chuyén vi = [8X2 — 4Xs)ey + 2K; — Naor + [4X2 — Niles ‘ile dink vi tef mdi ea vocter nt phn Uh A(T, 6,2) #8 (26,6), 2.18, Moi Curdng lkin tye chi bid dang = Mat As, 1X5 4+ AN, hong 46 A= const. Hay nh tenxo tie dang Green. 2.19. Cho treémg chuyén vi Be MtANy me X2+ AN, 2 tuomg dé A = const. Hy tinh tenxo bin dang ub (tayo tinh) theo ia Lagrange va bign Enler. So sénb ha tone why kot re ab. 2.20, ©) Me + Aalet 0, 2 = Ned Kale), ey = Xe Chi ra shag J 40 va thm ce thin phn vn té trong bin 1 vi bign Euler. 2.20. Che quy lait chayén dng AEX, Het Me* I, SAMMY nak, om ay tin van t5c, ia te oa chuyén dig trong bién Lagrange v8 bi Euler. 2.11, Yocte chusén vi, trong bién Lagrange ed dang, Xt AX: Xai —1) fet — 1), up = Kae 1), ag ‘Tin wocter vn t6e-v theo bién Ruler, gid thiét ving khi¢ =O, 2 2.12, Veet chuyéa vj trong biéa Lagrange eé dang trarag ohne vi ~~ sales + (22+ 2y}e3 ~ ener. ty = Ail eos be] Nysinke ug = Xi sin ~ Xp(1~ cost) a0 Hay unk tense bign dang nh, exe quay tayén tinh VA veeter cas sai dm FOG,2,—D. 2.21. Cho sruéme bién dang thin nht 1 3 3 BL 226 I bidn dang chin va hugng ehinh 2.92, ‘The lip bids thik cia tense bién dang nhé trong hi tow a5 era eet) 223.1 we bién dang ahd hit thite Lp fe ploy ‘ub ewong thick bidn dgng, Xe thie trang Odi bid dane ea mh (24%) ‘Tim truimg vosto vin to vb woot gn te tong bign Bale. 2.18, Tim bida thie ela thinh pin vf lea vector eia Se ona ‘han pi v6t ly oe veewo vin te trong hé ton 48 cBn. 2.14, Cho teving chavén vt cia md trvimg lan tue 1 = Xi, Xz + AN, my = Xp4 AX trong a A = const. Hay xo doh ‘hh phitn weet chuyén vi trong bido Lagrange vi bid Bur. 2.15, Voi try chayén vj 5 bai 214, hiy de dinh vf tf ob & hin vi, mn bass din ching lap thinh: 2) Mas tom 26 itn 22+ AB = re omg mat gM ') Minh lp pnemg of ean na tan ee true tp dv ob ax, 2X. Py aie 86 sr phueng trinh twang thich ob thda man hay kha? 2.24, Cho trwimg eiuyda vi MeN +ANs, y= Xe AXs, Xy— AN, + AX: xc dioh tome bign dang hw han Grovn, Cal ra xhug nu A 1 thi chy Bap quay of eh Any +322, he 2.25. Cho tring ey vi ue 32 — Ba, wg = ‘im fenxe biga dang nbd. Thm quan be gta Av B dé khéng ob bid dang bs, 2.26. Cho trun vin tbe 6, ns a= Aleta = Fe (ong 6 A vi B = const. Tinh temeo te a hién dang v2 tense vn te tal dé, PCL, 0,8) & then digs = 9. 2.27. Cho chuyén dna no X, mkt MEF 1, 40"), ‘Flay tink tenxa tide 49 bign dang va tenxo xoay vin téc. So siinh ter (ea bin dang v6 tence $45). 2.28. Ching min rhog tren vn te (Ary ~ Ban)oy + (Boy ~ Crsjea + (Cry — Ars)ey Dida tht sur quay’ ela 6 tha 2.28, Moi tratmg chuvén ding wa win te Saye) — Anges + (421 ~ Bees bay xe diuh tenxa xoty va-cdl ra v= 0% Dy tro hing chink vi git ehinh cia tense t&e A bin dang. 2.91. Ching minh 18ing gie WoW 06 thé vidt dui dang av _ ov 1 we Ba yoy sev 4 Merete? =F srotv ny hen av 1 Rem vot 2.82. Cho tring vs ig =a tsh ma ns}- a, a0. iy tong hick ea tenn te bia dang tt in be 2283. Clo guy lage ya dug cis msi terug Ank Xa + Xah/2 + (Sa —3}/2, HG Ma )/9~ 04a = 9/2 Chia sin sting Hi = 0 woe te 6 in cg bbs tere 4) Su sth bal tense by Wb = 05 234. Hy vid bia tte ola eee te A bie dang (gua ee Haka Ss eff) trong Be toa dt wh ta 9 ou, 2.95, Chg nih tg a a deevi= ar, (Chong 11 DONG LIC HOC CAC MOI TRUONG LIEN TYC 3.1, Trang thai vg sua Do kt qui eda bie dang, a ap 4 de pin tv chit 9p 03 thi toac = ree sg edt qul-vra nbn Gage 06 thd ish hos boa Minh hoe do Mi mat as ‘Ti (S.11) gid ra theo mg, m2, ng! go tls —eadlen ~ on), 1 on = oN = aay " Tea= osNoa— 03) nj = Bt lon — aio — 02) Pes ens v6 a > oy > ay avy ra 12+ (on — 22)(0q ~ 29) 20, 72+ (on~ 25)(m— 21) <0, Tht (on er)lon~ 94) 20, ‘Bing thoi thin roan fe bst dng thitetrén, wae sult wip cy vi ting sed ti phAi nd roag mléa bl gach trén mat pie fon ra} con bind 9, ink 9 AB = tag = 2 tuong dng vi tg suds php, am Ug teyc chinh Otago} lite he voi he truc Oxxha4, dng aut esp ‘Dib ede 26 ti nby who ce i thie cans, nayns ta nh doe core da theo gi thi ren cho bing bing a bist va oa, mao ‘phi dy 3.2. Tal didi no d8y cba ma srwtmg che tense ing suit sae w=(3 ¢ °) co spo nh my. Chl z “ony gh wag bn Orn oh dae trén mit phing chia d6l Boe 1 1 tenet tak roa hag aut chinh xe dinh sir hg eke (3.9) wo B°R\ponlfareR w=] 1 0] fo8o)|% 1% ‘ ap ijteasy[i) f a ao a i Sos -(2 89 nahi ia 28 a8 « sth gl i nh 8 19 2 ‘Hueéng chinh sag wSi oy = 9 duge wie dinh ti (38) ns ng =0, tg 20 va ap tn td = Viy H ae w= {at 40 2 {#Ja tH “Tang ti ace din budng chin = (0,41) ag wt 2 = 8 4 ‘inh 0 tg al = (igh 0 fa 8 ng suse pcre di ive ‘TBC dy 8.8. Cle ng at cin ti ti Pin bb 6 nhau bo N& nie 26 — 05 + oe. Bay xc dink vesto phy rwyéa don vic tet iin qua P. tei di 0, =e vary = SLD, 102 108 Te (whe tach st08) gdp, VFS hon + nf LD) a fog = BES, ho v6 of end 8 sy rem = my. Tp nce cng thee au) tae agp _ (orto? ay perton ‘gt vio phuong sinh my ny =m die niet +3) + any re fost sa "Tht dy 3.4. Xéy dimg ving te2n Mohr cho ba trudng ho tng. ning pes oe oo (soe 20}: »(a a0}; a (0 ¢ 3) AE D8, 000, a (G & 10% 3.1.6. Mat img sult ‘Trang thai ting suit tai mgt diém 1A tap hyp veeto dng suse tie ‘tung tin vo 35 rét hin di qua ddan 46. ‘Ts 68 thé bi thy Binh bo ang thi dng nt ny Nis eng thie (3.10) xe dink thin phi phép tuyéa eda vector ring sudt tat et dign e6 phép tiv a day Fe = CUM + onaTd + aan} + 2oyaniny + Borgrans + 2oasnsm. ‘Tin hardng phap tuyé eta mdi tft dige di qua dé dang xt P ky ‘Sogn 9 Git, didea dau et Q els u6 e6 toa 66 X'— ing, ¥ — fing, 2 = fons trong ag, vSi he toa 9 din phurong of ge la idee P. XA uy hich eta dim @ san cho nA = const. Khi 6 tir hé thie érén SUA? + oe¥? + 028+ 2aXY 4 res¥ Z4 Dry ZX = F(X, Y, Z) = const (3.18) Che dig Q wun trey ut be bai ed ta, ta i us Cauchy. MB ny o6 thé 2 elimi hos slat lia hp (hay suy-bidn cha ehsing). Mitt of tinh ct: a) Binh phuong bn kink veeto cha nat . ting ust 6} We ughich vik dag suit php ‘ai Ait didn 06 hung trig v6 hsm bn ‘suk a +9) Tir (3) vA (9.13) suy om 1 fevad = ‘ecto arg suit ta ie dign of php tuyén 2 houg, song véi vecta php tuyén eda wt Ying su tai dies nda bn dhe lo theo honing m gk mit tng ue Binh 19 0s ‘sno bai tact ti, ne bt mit mg et cg OH CT didn ao S89 ba Gh ta ob th ao inn ape vt dng suk To En pe ea la i ch vb ng 0 oe pl cha vide dba a ring v6 wos. cha a Se ae eet cn a ing way th hag nt bong eg eth veto ug ub oh ie ln 6 hem rong ‘phap tye. eo ig uit a te dang, ag su Ea NE ME eee ni, Vi vy ye ch ova mt ig eus tring oF SHE chin ov suueng tinh £3.13).d Va] enzo ving su. ‘Sgn eye en Sam Wb tue ta 4, ca hi a aX? + on? +002" ving hop ug aut peng. (69 = 6 ches an) i ng 80 Sp ib ha), tI haan adm cone be hai (oli hoe hypect aoa grt cit (on ~ 23 = 0) es bien thi mt Goan 8 “Tt dy 8.5. Cho trang ha ug suit sai ids P 200 wa-(5 1 ‘) 008 (chi ca cing sndt ng, su lips Phong tim mal ing subs 05 dang 2 9 0\ (x wxya(o ie) (y )=atertestae oo s)\z dusy 1 ke Diy w aipstites bao tne vt . 2.7. Phbn Ulch tenn dng sult thin tomes Hic vB tenxe ‘Tense sing sudt a, 06 thé bigu dif du dang tg hal temo By +54 wong a6 Sy “ea fy iW ene sa 0 RE ag ei i i ton ny Ha it TOUS gua ah one gue Har of hat Hh ‘uling khdng- Sat a eh p98 J = Sy + Suz + $33 = Sa = 9. ‘Bat bidh thi hal ea tensa lech of dang, 1 Lis.sy <8) =} 0 i [toa — ens)” + (ex ~ ons} + (es ~ on)? + 80h + 08 + 0%) ida th qua efe ng suat evi ta 08 I= Flios — an)? + lon ~ aa)? + (os — oy] ‘ “Tov tr nh 8 Tse tw tenn ny, & Ay Ha ee i er eh cha tengo 5i,. Cae site} chink 7, tinh due He phen tnt Det ~reiBul = 9 hay & aha t Hatta) — BaP i th ang rain ehrge nga gab ni a ogous ign chinh 5) (012.3). TB tind chat ob mgt oe ani 7 . ‘ola nghiein phony AMinb bie he dp dhing vio trang, nop my 4 08 nénin=e 107 ‘By cal TA Abu kign tog sult tp chin pha théa min abr nda mye tone ‘VO J neha neu teen, ta goi dai Toga. Ta Vika (bsu8u)' "= Breed heady nic 0 weavir= (8858)! 0) Wa ong 6 sng sult Toye bid tela If vio day ta dae # Vier ae Flee = oa ea fern — on)? + (on — oma) + (209 — On) + oh, + oy + we ‘Troi hop cru thuin Uy, mg oxy Ting, sudt trv “Teor ty 9 Ubi oy Bm = ay = (a a3? + (ea — a1? Bion =a +n = ta Vn eu eh He Ai “Tring hyp dia don aida, moi ay) = 0 tt xy = 04 £0 ta ob oy Ta dng sult dan, . (C6 li cht ra dai lung T, ox Lis he w5l ting sudt tp 8 di Xéc Let din 06 bag bit dife ed dw ede true ehinh Oeiron = 7 £ Ota T uve mam ‘ho cg thie (810) sh ag aust php it cba ans Heitor ton) =2 08 ‘lag gst php trong Binh ga ip bat din os 2 VIET = 5 Veo lon a Osa? =e (Chi sai khge 7, 0, moe be 5f aha. ‘Thi dy 3.6, Hy cht ra ng vige phn tick tense tng st toh tng coxa Teck va tenzo clu tng auit Ib duy hat Gia i tn tg hai eich phan tie 4 = My #55 = MBs +S, ‘song 46 Sig = 0 vB Sy =O. KWi 45.05, ant vay Ay +S ~My +S) ay 00 $= So ‘Thi du 8.7. Xée dinh i tr eink cia tener Wh hog sue, cho Diét eax Ung aust 420 f=(2 4 a). oon rae ns (oon sing sat thi tag cia tome leh vk tense oe 1 2 0 a0 0 wtey=(-2 7 0 js (esa 0 0 2 008 ‘Teme lich tng east 06 dang Ung sudt phap toung bind o = Se 8, Phin teh : | 109 Moi moi truimg vit cht do of tinh chit co bn TB Xbd! lung. Kihei wong téng cing ola pila tk ni diy cla mdi truvng Nn toe ‘chidun thé sien Wing giam V ty cht dif t bida dibs dud dana we fff devevescer trong 4 p24) Wham lién tue ein ton 46, 2 it do tan Kadi Jugngkhing inh ring, Kh lms cia bn ms ring. ny ir aay khéng 4 tog qu tinh es Dod ey Ap dung cing tate (2.8) Churong 2 vio day ta. chro: Lf] Gopher =o Phe tid V chon tiy J, te ABy suy ea bide Unie dd Hu teh big eg (au ‘To viét phugone. frinh sug dang wet ding cho moi hé toa. © pavvea | # pavwno Laat] Phuong trlub ny gol lb phwong tinh lidn tye theo bin Euler, ta he vist nb dig doug ke no ayes be ‘Bougméit ion aé ec ni ioong a pn \ Rng ot tha in a, ee 2 = 0, phoma (24) ea one tm, de Pr Poo my geeee, ‘Khi 46 trwéng van tée v 06 thé biéu thi nhy aay: Pe tg seua5et hay lh vt, hina s(23, 9.25) goi thé wecte a vin tae v. Phuong til én tue chng 06 thé viet dudi dang bin ‘be dif Aig bdo von Radi ong ta phas of If 061,22, Xs 0} = fff tovenenan 4 day i eh phi ly theo cing nbn pa 8 eta mi ring wi So aie ¥ Me tich ctre ede phiin tk mdi tru’mg md & this then #=0 hing cif tne weh by, Ding (22) Chavng Svat tg aV = JalVo ta bin Adi he thite trén fins 22) Cro Sf] eissoave= ff rien. m0%. 9 2u%n0,t 0% cs fs = [fone Do thé Lich Vo cagn thy ¥, tir day suy ca G15) ‘iu nay 66 nein a eb pJ iho, phy thuge vio thd ginn, ee IB 4 Hesi=o. nn Phyoug tulnh (8.18) hoge (9.18) goi l& phone trich lién tue theo Legtange 3.3. Dinh ly bién thién dng h Phuong tinh chuyén dng, phuong trinh edn bing cha mdi trudpg lien tue (Gis tal th di t, xt thé tch V gibi han bit mat S cia ‘bg lién oye chuyén dng. Trong todn thé teh xc dink srudmg, vin te v 98 chiv te dung cla tne kh K, cin trén mit hia § tah moi man ni ch tac dong cba vectg ng std Ty, ong lng, ng cag (ha Grats cha trong V bing am fffomer ‘Tho din Wy x dng mone: bide thin On umzag aia mia inp dy cist mot trudng bang tng ine re dig len itn 48, “[fjow [foe [fm 0 3.3.1, Phuwng trinh chuyén ding trong hé ton df dcac vung {86c. Thay T, ‘Tis va0 tich phan mt vi dni céng thite Gaus Oscrogganisky ‘8 bin’ ties phn uby vB tich pha kisi, tw doa hung trinh trén ¥ dang, $ [ffoo- If Boo él tie pha alffow= |{flgor+ ote “ifs or ae [foe nm slo 06 86 thee (3.14). Phong trink exin din én. [Bom Sy Vithé ties V tay ¥, nen bidu the andi fu ch pha bling kh, oN bw. a7) wong triok chayén dong cia ut. Chigu len cae tre toad ta dro Bony Fe + 0k = pM = ow, 1) tay ow Boa Oe oon 4 Pom, Ben coy ny} Say * Ory OG Seu, Sem , Bon 2 Bex * Bay TOM Pe Nin ew le, (3.7) say em pone tn con Hing ca ‘no ena i aay (219) 3.3.2. Phuong trinh chuyén dng trong hg tga 6} cone. Véi ‘lek an tema i hw prog tinh (816), hr thy Ty = Teg °8) én pong tein eye dng sa diy etek na 3. Trang hi toe 66 edu (1,2, ) ons y ing 5 loa) - Vert en Goce 180%e ” rang 00 tT Bp * rong 28 ; “vs ott = 88 pro + Phat, + [ore ~ 286 ~ Oye ~ SrylBie) + AB = prs = ah _ ce thio pba ta vids phong toh via mb. diye dasi dang, che tip i a veal + KF = pu (3.20) + ene + 0.2) + 0K = pr, Beg, 1 D00g 4 Loop, aay Or rang Be rap to _ oo wie oe ahve. aa dé cong thurs ding ls hp toa.d6 cong tne giao, ching ba ee ee aay ve one cu. Teg gen a aie grit Cat, eee pap ei inte Sa to phaomg tinh chuyén dong, (3.20) trong cde Bé toa do néu tr Te ake ab (9. Bee ar Br6 + erg + (aap ~ O00 }t8 + OH, = pty 3.4, Dinh ly bign thién mé men ng hrgng “Theo inh ghia, denen dg tnong eda pia mdi tradag cup eo oboe trong hh 7 06 dag ox 4 Se at we [ffrxoer 28 «yy = 26 5 Met gypsy 45. in Mn vc a eke ide mt ning tn 8 wh HH 4 oKy = pes oe ib e6 inh O nbn Ady, civ lk vbn te ca ch ze i cir v la vin te cha ching. te 4 Best 4 Se ok = te ‘iat f bin tién uemen ng hong Khe ish rng, po him thoo Ue gan méman dng, lyons, cia phi m6} rubs chia trong th Lies V iy 9 Gh vit didn of dink bat hy Ding momen (cing AS: vOE idm 46) eda Ie ki va Ive mit te dung ln pie mk tretmg ffm son = ff nase ff] oan ff 2. trong i tg ee (2) ; 2 ene dong os cae vin nn doe ee yah # hg Hing ve A TE khong, ph shud Bp. a @ hoo ngusén iF tg sult Cauchy M = 0, tw xy dung IY thoy pt oe ‘nie ea mol Lntong hin te. ya us Pauong trink ny lbéng cho ta mat phn ri vi pha mba. Q vy. thoy Ty = Tyny vba tich phn mit vA bie dai tick phan nay el phan kh ta doe [frase [J ros = foe Bors ff] a His the trén dna VE dang, Iffoim-or> [foo ) = [ffue sw [f] Bona Ding es ee [lf Borers [fos Do ¥ tig §, tir day suy ro 86 X05 = epee =O, foie Ta dua vB hit qut cig miah trong Wf thupé phi amen & eng sit 0 tinh JB xg, 3.5, Bao toan ning hrong: Dinh lugt thir cia oc. Phuong trinh ning h 8.5.1. Mot sé ERaY alga ec bin ‘True ki di vin xd ef co mhigt dong hve cba mai ering tye, ta dua ra mér 6 Ends nigm oo ban, ‘BG trong agbién ei esc ign tmpug vit ly @ day lk mei erubag Gt 0614 got Lemp bb vat IS. PSN oba Iga khong phy thuge ne 18 mdi ning bao quanh. HE eée dung lén mal trem beo quant ve nse la ml rug bap quan Tie dung len, Nea 246 dang cea trot wd bao quank lén bé rit 9é0 (xem aha kong dng ke. st i ¢a-28 60 ap vba Khing. 6 rao 48 ki ag ¥6i mo (roe tes quan om 08 KD. Sa hi ki. "Trang thal ea hé nit dng hye (ut tru) xae diab ba mit 3h 4a} Img mbit ng hoe, ee dei non ny go A thar 96 rong th (Cae thar s3 nay chia re shew sf agohi vA (bala s6 trope. He TA iain nha wd ei tham 1 trong Raing phy thuge vf oi dit. Cie ‘aan 3 nd hing phai tt c& Aba Tip. ge ceiog ion hm sie rhcong fei fear thi, than 36 dave ma ta bang ee paso ‘eh nay pots him irare shit N6ucds tham sd trang thal klong ps gr oc gin, hs Be 9 teqne that can bag niet dona ine cean bag vo iy eda bag unit). Nhigt dd a.cham x6 Gani de ug do oan, bg ct. ‘Vigo cuyén ti trang tha ay sang trang that Khe gi Yh gute igt ng dc, sone aud tink 6 tat cede thaon i rang thal a 6 theo choi eian Ne te dp thay 4 rang thi ia be cheo the an cit nh, sao cto hi cnyén mbt ofeh lin tye qua che tran thal cin Blng lien ics Ab gud inh nue way gp la gud ink tg fiat ‘Qu tinh bign 4h nba cde tang thé! 20 inh hing die tinh nbigt ing Upc, neu abi dO Wine thay i, rao od Kang cy ro 4 bie ea ME euig Io qua tn ob gud ti dom et ‘Qui srinh nbigt ng lire eth aang nghich bike King thus ohick Qu tinh chun gh ray ra, hi © thd tra rang ti bax ia eds hg vi moi teeing bao quanb. Qui trina Ia kang thud Delish, néu khong tha man Bu ge vine Dish Lut Ud nhtabiet dng Bue hoe phi bid ne un a Fin hau gleco mie, +3 ur, gi ‘Tis chad v8 khang Ubi nghie th a trong nh ud ha ha niet erg ice hoe, tht Ip vr han ck 48 vt entrdps. 5.5.2. Dinh lugt bao todn ning hryng co hee ‘éu hi Mhing thu nid@e ino trutmg ban quank, c&e tham 66 tng a thi icc dai trons ho, hi in to oka ag Luo hoc eita thé tich V méi tritmg lién tuc 66 thé nhan diye tir phucr teh ern (3.12). Qu vy han 8 ng ha ve (2.17) wen sbi tich phan theo thé tich V ta duce [fricoo = [ff Bio + [fos if Spot If Pinas |ffoemar I frtear— [If Gow 4 for lf [ff 3 thee dink aghia lA ding nding cia thé tich V méi trirdng, Xét eich pk [pf i007 [ff Reo [ff bee Ting coag shire Gauss-Ostrogradkt bidn 48. tich phn Uh abst & bhai va thay trang tieb phi thie ha 3 Bae, ~ Be) =H YH 6 ca ¥ rng 5, Mes 0 do 0; Bi xing, Vi, phin aoing ta Ange [fests |ff este na Thay thé ede két qui nbn duge vio ph trinh (3:25) dla dea So fforser= [fons ff ose = [foots [ff see ‘YE phi biga th cong gut ev he (eb extn mt dom vf thor glen) BB [fous [ffs nd bing ung cing suét ede ine mit tae dung Ko anbt § vA cng sust Ie a6 te dng trong thé vieh Tich pha bin vé trai [foo Dido thi ce db day dl ming beovg biden dang, hay cOng bide dong trén 223t dora vb choi ginn. Dink Just bio toan nfing heemg oy hoe othe vet Gobi dang le ow oA Ie aw a+e-9 (3.25) day dia & era ring gia 56 txomg ting king phai A vi phin ding clo mot him mo day. VE ti cho ta t8e 46 thay Ati ea mang rong ‘ce hc toi pia en th Uh eds erating ¥. 35.3, ‘Dinh luge thir nbét cba nhigt ding lye hoc, Phuong tink nang lagng Xv ugaai ning hapng ew boc con tisk dé ec dqng khée cla ming Joong. thi dint luke hdo cola niing luomg, ddl wi qué trinh nhige déng Je ae Af pine bide i st Te dG én thién theo thdt gian oa €ong nang wining kupng tony [ng scng cing co hoe ea lye ngodi trén mgt dom x) Oi gian v8 co ing ning feang thas tein don 14 thoi gion. ng Dug ong lngng 06 thé Ib nit ming, ning hngng hia hoe, ning: tg dién tir. Sau day ta ch tinh nang herog co he vi mig lng ‘ong, ki dé dint fat thi nbs cha abil dug le 8 nbn drm ‘ded thir vio BG Uke {8.25} luong mbiét thu cuge tir mt erg quanh vao mot trudmg dang xét eoén mou dom vi tht gian aE att 5A , 80 6, +e ice ae trong do la we ao thay dl ci nag rong srg U ik wh tg hc, 9 Eff [ffm ee li [fens [foe oe Wp oe foo) sin tt ig erg 638 : lffeSer |ffebe= [fee [forsee = ff 320 Thay Tr th vb dig cng thie biéo db tid phn ange v8 tic pha kidi, wal cf tien Vat ky ir phuong trinh tran ta di dn say tik ng gt og ide hy phony teh ig wong ia phon. aye a Lc, aS +) = pap co) Kies S528) 6 hong phvong tinh (9.17) wi v chi cho pea dpety 189 E(E) 1B + ip aE) paar Ken ‘rr vé v6i vé phuong trinh (3.28) wi phoong trink ny cho ta: du 1 18g | at ~ 58a, 98; Thay 2 mass + Vi, vA cn 9 im Vig ~ 0, toc Fe meas + Vs WA hl ¥ 6m phi = 0, tot fut 18g te hye, 18d Dig a Eo 7t0to~ pee = Grol B,C.) , dy trong 26 188 Live ts ding af rin 4 ste 18 Lave wang hit tn mt domo Wt Img Phuong tinh ning iugueg dja phuong Kaas dinh ring te 26 tha 6 ning teong trong bdng ting cia cOng suit ting eudt vb ding whet Ge ml tog, ‘Ging thik (8.28) cba eb thé vt 1 = dodo +d ewydey +a aa 3.54. Dinh lugt trayn nhigt Fourier ‘Dia bubt cuakn abit co bén thurimg hay sit dune vith phi hop yon thae 18 1b jt 5 tiub chit cing, te entrap toda phn bang td entrépi cl ede phn ae oie $2 Tr (3.33) ‘eevs dong nhigt va gradien cla abit 18 rang o ng n bs, ne EO. Hg o6 gol Ta Be 56 trap fl. THe «6 nay 5 “Ehigs e la Mec hit 9. . “Trmng hep b= cont, dng abl sn dom ot Kb hepa tring Ws dan sya f @ i se svawysurmn [£26 gah tn nue bg ane aa pei dng ye se aug seh ne "ay ae Se One ee sy a ec ncrie a eae aa eae Sa CEE A ee ‘ S1B) [Bre Ell xde dink chinh sie df met hing vé cing. Tie dy suy ra ast 3.6. Entropi. Dinh ludt thir hai nhigt ding Sete wen mt don vf kh gag, hoc, Bat ding thie Clausius. Ham hao tan 8.6.1. Dinh Int Ue hai ahigt dong lye hoe ‘DE Uuée lap dink loft eit ha, ngodd nhige A@ tuyet Adi Ty tw ‘vio hiam-trang thél di Ia enteion 5". Nhige 49 tay 464 7 I [khong dtm ca nhigt 3 thudng, edn entsSpi cing nh ning long la ham dom tr} ofa trang thé! hin tong ea he nie dBm Ke, Wtibe (ae) Bie i he phir tint ing taomg (8:0), ta tinh ding ten Be pte Boyt) 12 os leh tr ga eh eh hh hie ng nent £90 ox De gu ih & chen sk cubog egg tA a tang the eves thug nsiyh (8 end ag Bc ah Ceo Inu tegen i 6 tag dg fy gin A vb By ad oh {Rn thugs ght or ay Khe do ing siay-siae [ siy-siae f 2 aie ‘86: vO qué tah Khong chuan nghich nd hai orang thé vO etng AWB ines (os suy ra 4 ay 894+ 8g" (8 Dai img AQ" gs 18 whit emg Bhdag thee din bd. Thang hp ‘inh thun nghich &@” = 0, newoe lal 6Q" = 0 qué utnh di chang ot khng tun ugbich. Tie dj Iagt thi hal suy ca 6 iis he hie (3.37) vit che mdt don vj Khdt lugng mol srw Tas = eg + ae" @. Gace thik (8.20) vie (8.38) rt cin thi A ly dung cdc hin (Uh cia moi Uretng, ‘Tit cae db nds (én, ta thy dg? = 0 chvra phd lia Kign {ih hagn neh eda «us triah, Qua vay, trong trou. ap a” hay biéa thie ela dg theo (3.29) va (3.38) Tae va lily tich phan tren sean DO wat thé ta durgre Fie I] Raa If pz diing eng tate ‘Gamss-Osttogradsky van diy, din dén Fo [f po ff pat ‘Ss ch i i rn me ca no 3 ed it ti, eto ake ha a ny <0, shiny trong vit hin bi abit Kote dir fn eet 08 8 thas hoeee ene as ga = Lf ray ‘fing dln la traytn abige Rourlor vio diy ta ge aS: _ fy ko ar oo [[ rE Zass ‘lot vy enteip wi tng, 882. Tian chun Ghrtys Mt OM MhdOG hubs nghich, BEE ing ene “DE ae dn nee a gu hn te a5" = a8) 445%, Papert reais ; ein mn dn ce a a hh 8 13 cra eta eo Ban kp ase tamk: DA v5 ai sinh ehuga nghcn dS) oj alda tay fone 463: Ham hao tén ‘Faong o7 hoe méi trade Tn oye, Use thiét eng ea phan ge ing suit thank hai tharh phiia off +e om ar a 0 fp lf aa ‘theo dinh nghia ta phdi dst So fpe- eae = [flake “E ‘Tir diy 662 voi mat Ap entropi ta due ong 46 of" Te tome dp sudt bo tain, cin of?) 1h cng aut bas ti; eg, hgn hi nghien ctu cya dg eda cht ng abit, ng ‘ee tidy did dang dng cia dp suv ug sade nboe.Sawge a Sons i Hd lho, ng tg ohn ch tenn bic dang tanh ig dang dia Abi thudn nghich el) vi hidn dgog do iéog thud aghich "Phnom rink mke leone (2.99) i Ac dang 9) ds dd) lt anne 4 broms doPles 50518 te 5 hoo tn aling Ingng trén mbt doa vi hin Ee i ao wt eng 160 Ga ina agi 2 ng a Iihng co, theo (3.24) ds = Stir (3.42) suy ra dng whit thite Gibbs & z ®Nbu oyna sstnh hong thud aghich, ta co (8.42). ‘Ter (8.43) tin $. ‘He vio (3.42) sé ui dupe gu kién thu nghich la tole, a7 peta +E Gay ‘bn abu Kign King thug nghieh at) = oF oo, as 0, Ler, Teta ym es (oat) Oy epi in a ta Tracrag hop qué tinh khéng’thuén nghich doan nhiét (dz = 0) theo Sos has bie gg eho ‘Ds te bit dng thite Clausiue, dda dng thite tng wi qu tab t nghich, ein dia bit dug thie voi qui tinh ching shun nei. de Boa a 126 wr say ma him bao tim née dinh dros. 3.7. He kin cde phwong tink eda Co hoc trum Hén tuc vi mot 86 tah chat cla ching “Trong hd gian Euler ta chim ly bh pb hm co Wn Ta va tSe v(t dO plays) vo mide 46 P(e.) tong be toa décac vob géc of dik (41.22, t3). Kbi 46 ede phaong triah oo cetia co hoe mi trudag lien tue 88 1a: “ © Cée pheromg tein bids difn tear tde dp biéa dang dy vb xedy vin te Yi, qua veeto ¥ a0 toy Bipavwn Ae 6 toy Bi pdvves & Phtone tsiab chuyén ding, (Ge +t) = Sok, ® Day aw an, FE oe °F a ir; ng bute div cin tense tng suit vt wxto gia te SE vue ka use. 4. Che phnng ssn xc dinky m6 td bs eke i mi teu thé ‘Troug mét 36 tnxmg hop niu ly thuyét of didn ea chat chat khi, 19 thuyét cée vit rin ding heréng, cé tinh chat phite tap... Plueomg trash bia chi mdi quan he giita tenxo tée 49 bids dpng ( 128 in tée 2 salen on te shoo chi gan tenor ding suse oy. 420 him ton phn ela ns ay _ O05 4 Bris a Soa eh ot oy i 8 d dang ae iy 0, (8.48) ‘hited bit rage avs im ea (tt ee phone tinh (230) + (248) lap thin 8 kin nt phiomg ernh dao him wéng pb Say ddl wl viet w, taco, vam op, nh wt 10 phd im tt “Teng chrome sa 8 en thé a tit (9.48) cho tig mit err. 5. Phong trina erang thai khép in hé hn hoe tr pheog tri ng ene (3.2), nt bide pgm nary nang heyng trong ca Os aw PT 0G Ge ANE) ele aa (3.49) [Néia ade dinh entrdpi s v2 him hao tin D wong eriah (3.48) bing phurong trints (3.44) sie ute quy Taat tray nibs Fourier (3.31) dan dén pr = rare. (ss ‘¥6i cic pluong tinh xée dink, oS dong (8-48) ng, long trong & trop e thnrmg tk ham ea p, (7, Rhm hao tin D dn Tt him eda Tenxe tie do biéa dace went 120 3.8. Céch dit bai toan CHMTLT va didu bien ie hat tain ey thé oda Coie mdi towing li swe cS nga ls inde he hin Gong img ede phuong, tinh, cho trade ese le neo chon e&e dita lagn ben du tug ting a2 wl voote ebuyéa vi & cant sag sudt oy, hoge dia Kin him hop (Adi wii w vi oy) hi chon cae Ait kin 435 vai ubiét 46 7 ode ding nbist ¢, bode: hop (T si ¢} "Trin bién $ ela vat thé, cde dibu kiga bién oboe: thé Lk hoc, dng ipe hge va ia hop. Tiong tzabeg hop thi ahi hoa. ‘cho tre vecto chuyén of tr bien ut hoge vecta win te vd frudng hop thi hai cho vect hye ang B trong tere hop Ut hi thie veetu giim E, ul) hode 2, v'*). Then bién of thé chia ee mitt: mitn S, cho vecto euyéa vi ul® bode vO, min Sy Yocte lye mil 3, min Syy obo hf thir gia w®) Boge v8 voi hhh ela ching theo {bei gan vA spa 45, Mea Ts it cde ion fig ten co ee eh a trang. DAL CHMTLT v6; gid bide Rag bin S che mika vib thé due cho Gudi dang Ory. 22,2001) = 0 teong khong gian Ruler. ecto tayén dora vi cba mbt nay dage xe dink ida haf bide ding ie hye trén Sy thy Uauge vio tinh shat eta gt ine 8 ho hale W he ga py (pa prin ten Bai pap. sy vhs how chit Ling lf uring); hose Ha cho trade vec Ie nga B. rk tai U6. digm bat Ky te ob voeter ng andl = yng nn db vega thn eng sndt 8 dang tin $20, Ty =a,ne,=2 (3.5) bay amy + B19M2 touamy = Sy, Dram bare tozans = Ea, By Die hign biéa fd hop teén Sye bao gin vage cho (ea mae bin ‘= Chal (loge mét) think pha ola vecte v, vA ade (hote hal} tha, pau cia vesto 3, ca thy 2a du lige, ve Ta mée plan cho @ida ki (253), mot pian dieu kien 43.55) Chie ida ign co: bd oF mbt 9 Naw gan Sots cho whit erén se bia eat tren Rew ea ts) = ted) ain 80, T=TM0, (0) Mae btn @=0 pia ba pita: Su So ¥ Sue sete dy tn be ea mien ng hge ea Se thy habe vo Ua dit cha os dg ni wang cd thé nv he ho inde veeto va We tan: pin . oe Sects Cuyén vi), didug ban tn mt 06 duh =O ta 05 dibu win =9, n= Cant sn dln eae ton: Diu kan (9.56) 26 thd ay rm, vi trén btm ca hal wit ng log ei a5 @ = nbige da Oneemg nhtr non va iba hg (8.56) bic thy # lito tue cia while en 8 = 0, Néw cl teen mat = 0 Khang tao Mt th di ign (8.57) 6 thE xem abe dba Mito bi hd tinh Keo {orn doag abil qua mt; uf Gen mt 66 to nai (eng han do Na si ca bai vat sn mA © = 0) thi vé pho (9.57) sf bao gla in his tno ra vada Mbt vit ge cont abe ede phunoug tein choyén dng ca wo trata cite gi 75, shun. rin ray hig (ay te pom, erin ning gag) chia 0 tren Bei zn29) <0 faye cho tnd thi phiin ship tuyn ota veeto van te hay vi, ding han tein @ = 0, vim 0 -fhay um =) 1a shite may gol Ib au kidn Khng tha, 130 131 te dB thay Aa ni Jnén bién cba di ol cae di ie ban dn waitat: ee tirwznz 39 Be atos.z.20), wes song 10 9, W 8 ede vector cho trade ‘Bibu kid ban du si va mnie a wltat T= Aeneas) Bx) “Ten diy texte itu kin tn mie § (8 = 0) Th Bien pn, his rite V dang x eba mi tring eusén Ang. Trang. ede ba toin Ging ys oa CHSITUT cha phd tn fn Hk ng xu Lain ee nat fp dogn bia tong mia V- Wha ag 2st hiéa hay koe ahi fe mie nay do bin dit ia time m6 tig va cic tée uae Ine 4 bide 8 vio mai treme, Bai tap chong TIT Bal, Cho abe yoctr ng suit Ty vi Tae tal didn P rhe dung ewoag ‘ing ton ha tide ign 6 hurog a v8. Ching minh ring, Tew = Tym 3.2. Tema ting suit ta didn P of dang iy eae dint voet ving aust tal den P tne te din 6 ads 2 2 4), nade fet 5 4.8, Tui difm P cho toma img suit me 44 nn rong ee bit on ns ye neon iy [be fF —8o 38 Lo 12 ink sxe dink (ing soit tein dlign di qua did P vi sone ‘vei mgt phing ABC abo ‘inh 13 ‘Trang thi tng sudt cai dé bat ky oda mol tring cho bei teases Saye, 530 Saf 0 Ory 0 2 0 sxe dink vector dng suit ta Aiden P(2, 1,3) tren 8 diga Gy ni diém €6 eGi ang tru a} +29 = 4. Cho venxe img suit ta} bt dé bg Lom i 21 0 6 dg lngng oxy chun bit. Hy xe dioh os eno cho vecto ing Trin ude dig who dy qaa diéta ny bling khsing. ‘Thm veto phép in dv ia td ign dy. 5. Nae dinh Sg sudt chinh va teuc chish ela tenxo mg sus (5) Trang thi ing suit tei ma dime vat thé cho be tenxo ving suit 0 CH 0 Cy 0 Cx, oC 0 46. = sonat 1s 2) Hay obi rarhog néu hee khéi bing khong, thl w0¢hda man ph sah can ing, 1b) Tinh vecto ting suit tg did P(A, 4,7} xén mit phing 2p 20 ~ ay = —7 vi teen mgt cin of + 2h 4+ 9 = 8, . ‘¢) Xée doh eng ens chinh, sag suse ip ewe dai tei didn P. 3.8. Hay xéc din ting suit chinh cla hal temo our aie ror w (rat rio, 112 vi ebl ra cling ce true chinh eta hai tense my tring nau 3.9, Tramg tng uit ela msi turing xée dnd bOt ven aig (-sDa0 (028 fe Bey/9 0. a ° 2h Hay ade din ‘ar phn bie Kh, bu abo hoo ein cin Ding Os 1) sing suit chi sai didn Pla,0, 27): «) ing su tip exe da tai én P. 3.20. bog suit cab 19! dm P nh sou: oy = 12,99 = 0 Tay aici veto Gg sudt v3 thin phn phap tuyée cba uo ea iin od bao eich bn ce te chith qua dia 45, 3.11, Vit pm trek in 290 Co ton Kd aoe} 28, ev ioe = 2. aviovs=0 wong hj toa df cong tee win ht (theo bia Euler} 3.12. Vide phuong tein i eye gua ede thi pin vat Wala ‘in te cong he ta dB eu vi toa 3 3.12. Hiy (8 Igo phuong teab choyén dng (theo bién Bul) tc think pin wit I bia tenxo ting sudt vi vecto vin te trong 9a dG tra va BE ton 69 chu 1 3.14, Cho mei cutmg chuyén Ang khong xo8y. Hay ta Fong ti en tye tone cong hyp eben? a dane 3:5, Chg min hg vi gl lag Py or) ldo fff ors 0 = fff Bag 216. Cho tring va i= AE 61) 7 Am Ching minh ring n6 théa man phn trink lia tue of aon Fg ah sg og 5.17. Voi chuyén dong cla vit thé ob mot diém 06. iruug v4 te 06 dang ¥ =w x R, a aa ‘e ‘Ching minh ring véi chuyén dong dé phirong trinh B lffoamar~ [frase ffm mer du v8 phucng trinh mamen di bidt cila ding hre hoc 6 thé, 8.18, Gi a a, = —ply, hay ch ea ring cing sust cia dmg suse Pde, ’ ont 3:10, Thm dane ci phuomg trinh nog Ingng vi diéu kin ty = phy + Mb + By ‘coupe abt theo quy Luge Fourier. 220, Treng moi trang Khing nén duge sby 1a chuyée dng Khong ‘ty vai eh vim Ue yp. Hy née dich hima bao tén ole, nd bide 1261 towing 06 tinh cht * 135 3.21, Trong dng pking (e) =0) chi ing King aba ve, tone 22.425, Ty xde inh ein piin trong dng néu my = 0 khi x) = 0 véi mpi # va chuyén démg khing xody. Az ring diving ding Id duemg tba, jug nb 3.22. Gid st mdi truimg ofa bai toda 3.19 chuyén dug ob trains khong néx tage, Hay vid. phyong Gab chuyén dng biéu qua weet oy vn t6e 9 voi dieu Kia King 6 Ie Khoi vb mg ong da 3.28. Cho trong via tie ofa mai trutmg =p. Hay dt a, ‘eudng 06 mit 45 ub thd no dé phone evinh Bn tye taba ma) éu thie dng mang ‘hich ¥nghia vie Ip 3.24. Hiy tinh dao him toan phiin cia mi roimg chia treug thé ties V vi sB bang ahdn Auge. 3.25. Vide dng nbét thite Gibbs toag srudug hey mdi tri uo. tyinh de dinh ej = ~PE\s 4 3.28. Chimg minh ring dang Lagrange ip) = 0 oba phuomg lien tye enomg ducmg voi dang Euler cia 26 do, oy ait, =° 136 ( Chirong 1V MOT 86 MO HivH CUA MOI TRUONG LIEN TUC ‘Trona chuong ady tinh bby mBt 9 mé hind eda moi trumg be tue, Say JA cde phurong,trinb sie dinh m6 tA bin chat cha eimy mo sroiug cu thé, Cie 06 hina dom gli cha CHMTLT Wi cbt lng (ktu) By tng vi ch Iéogg Newton, cde vit thé din hiv If tudng. Ce m6 trumg ny ui ede tinh chit co bin eda cée-vét thé thyc rin va King, bé qua se vinh chit tht yo. ‘Thue ngtiéen chi ra ring quy leat 461 ait oie shu chit Wing thue, vat ra thye duge mé td hd chinh xe bing ode patong tink co ge méi truong lién tye. Chet feng trong CHMTLT la Gi trvime, mi ate coding trugt eda ne die (én king véi noi biga dang, néu Ue d8 bién dang bing khing Whi Khodng thai gian di kin (¢ ee} ‘Yat wie trong CHMYLT ta mdi trudug, mA sie chdng tract cia 16, shi cav gid tr oda cdc thinh phn tenxo bign dang khong di theo {ir sian, 9 vn kc kong va hiru han Xhi khosing thi gian a0 Kin (t+). Bidt ring, ting saét (fp owe ti tdc dung tai phiin Gk mdi trang & {hoi diém ¢ dunge xe dinh bling eae hé thibe azo ana zo Ry z ‘Theo doh aghia phba nk dang 4638 tA phn Ut ea chit Weg, né hi f= const VA 00, 7) = a fo, e502 =63=-Pe, oie Yh pin i oa vat edn, na kl ess = const to, Toa 2 Fe > 8, Mela Ubi tne, An fos tan. aa7 4.1. Ly thuyét dan hoi tuyén tinh 4.1.1, Dinh ludt Hooke mé réng Vat thé rin goi IA dan Adi ty tuéng, néu nhw trang théi tng tai méi diém théi diém bat ky chi phu thugc vao bién dang cing diém & tai diém dé va nhiét 46 ig = 05j(EmnsT). ‘Trong ly thuyét dan héi tuyén tinh, ta xem lién hé nay IA tuyén (bé qua hiéu ting nhiét) 243 = CrjmmEmn- a He thite (4.2) goi la dink ludt Hooke mé réng, cdc hé 86 Cijenn fi cdc héng sé dan Adi néu nbw moi trvdng dan hbi IA thuan nhét ( chat), tire 1a 6 tinh chét nh nhau tai moi diém cia méi trutng. ” day gid thiét chuyén vi va gradion cia né nhé, nén khéng phin gitra hai tenxo bién dang nhé Buler va Lagrange. : Bé qua higu tmg nhiét phuong trinh ning long (3.29) o6 dang du _ 1 dey; — = —g,,—2. at” pa Niing Itrong trong chi 1A dai lgng thuln tiiy ov hoc, nén ta goi la luong bién dang. Trong méi trudng dan hbi u Ja ham céa bién u= ules), do dd du _ ou dey de” Be; de So sdnh hai hé thtte vira néu, ta duge 1 14-24. po be3 Dua vio him W 1a mat 46 nang hrgng trén mot don vi thé tich W = p hé thite trén o6 thé vide 9 OR = Be” @ 138 Dua vao dinh lugt Hooke (4.1), tir day ta théy mat d6 ning Iwong bién dang IA him bée hai cla cdc thanh phiin bién dang 1 Ast = 5 ChomnEmn Es. (4.3) Do tinh bat bign cia dai lugng vo huéng W déi véi céch chon hé toa a6, suy ra Cyjmn 1& tenxo hang bén. Né gdm 34 = 81 thanh phan, nheng do tinh Adi xcéng cla a5, €4; va c6 thé hoén vii, j cho &, é, nén ta 06 Cup = Cjiran * Cijnm = Cyinm Vi Cijmn = Cmnij 36 thanh phn déc lap con 21. Néu méi trudng cin c6 nhimg tinh chat déi xieng khéc, thi cdc thanh phiin dgc lap sé gidm di. Diu nay lién quan dén khai niém méi truémg déng hudng va bdt ding hudng. Moi trurémg la dang huéng, néu tinh chat cia né nhw nhau theo moi huéng. Néu tinh chat cda né khdc nhau tai cde huréng khéc nhau, thi moi triromg 1A bat dang huéng. Méi trudng bat ding hung ciing 06 nhieng tinh chat déi ximg thudc nhieu loai, lam gidm mite dé bat dang huong. Néu cdu tao tw nhién cia vat ligu od mét mat phang déi xing, ching han mat (22,22). Khi 46 dig phép bién déi Rist, th=a2, w= cic Chinh phn bién dang khéc git nguyén, trir sig = £13, £43 = — E29. Qua phép bién déi dai long W bat bién, nén cdc s6 hang cila W chira “13, €23 bac nhat phai triét tiéu uns = Cunng = Cais = Canna = Caa25 = Conia = Crais = Cinna = 0, Si thanh phn dée lap edn 13. Néu vat ligu cé ba mat phdng 4éi xing, ta chon céc mat phdng 46 la mat phang toa dé, thi bing cde phép bién Adi trong tu nhw trén, ta nhan duge thém Cine = Coa12 = Casi2 = Cran = 0 139 s6 thanh phn déc lap cdn 9. Méi trgng nay goi la true hudng. ludt Hooke téng quat (4.1) cua méi trudng nay cé dang Or = Crier + Cii2a€22 + Crisz€sa; 22 = Crra2€11 + Co222€22 + Co23s€331 33 = Crissén + Co2s3€22 + Caaa3€33, O12 = 2C 212612, 023 = 2C2323£23, 031 = 2Caig1€31, Méi trudng tryc hudng goi 18 déi xtmg 4p phuong, néu céc cht cua né nhu nhau theo cd ba huéng. $6 thanh phan déc lap Cha = Cor00 = Ca333 = Cis Chizz = C2233 = C3311 = C2, Ciai2 = Coa23 = C3131 = Cs, dinh luat Hooke cé dang on = Cher + Ca(€22 + €33); 22 = Cyéo2 + Cr(€a3 + 11); 033 = C1€33 + Co(E11 + €22), ( O12 = 2C3é12, G23 = 2C3€25, 031 = 2C3é31. Thé dan hdi tong img 1 W= gOvleh + €hy te%3) + Co(err€as + €ag€11 + €11€00)+ + 2C03(€fy + €35 + h1)- t Néu vat ligu dang huong, tite JA cé tinh chat déi sxtg hoan toan, 3 mt phang bat ky ciing 1A mit déi xing. Ta dimg phép quay nhd 4 z= 2) cosw + r2sinw © 21 +.wa2, 7 2 = —2, Sinw + 22 Cosw % —wr, + 22, hay la , Tz = £3, 140 hay 1a ma tran phép bién déi cé dang 1 w 9 (aj)=[-» 1.0 0 O01 , fh = 11+ Qwey2, &49 = 99 — Qwe12, 43 = E33 yo re &93 = €23 — WEI3, £3, = E31 + WEa3, Et = E12 + W(E22 — €11); @ day bé qua sé hang nhé chtta w?. Dat cdc bigu thite nay vao cng thitc cla thé dan hdi W, gitt lai sé hang bic nhat véi w ta cd , W! = W + Qu(€22 — €11)(2C3 + C2 — Cr)ero. 2C3+C,~C, =0, Cy = Co +2C3 O11 = A(En + €22 + €33) + 2pers = AO + Qwers, 2a = A{Er1 + €22 + €33) + 2ueaa = AO + Byer, 33 = A(E11 + E22 + £33) + Ques = AO + Byers, O12 = 2uée12, : 723 = 2ue23, O31 = Ques, ig = ADE ig + 2Ueig = (Abn big + 2b mibng Ens . Qua phép bién déi nay cdc thanh phiin cta tenxo bién dang & hé toa 46 méi €;; = OimOjnEmn S€ 1B i Thé dan hoi W phai bat bién qua phép bién déi nay, tite lA W! = WS vi vay Dat C2 = A, Cs = yw, dinh lu&t Hooke cho méi trudng dang hudéng véi hai hing sé dan hoi cé dang (46) (4.6) 141 trong d6 8 = Emm = Ey Tw day suy ra tenxo hing sé din héi cd dang HBA + 2p) =E -médun dan b3i Yo Ath ung, Cijmn = A mnbij + 26 mibn;. soo = - 50 Poi +p) ese woisson, hing s6 A, i 1a hing 86 |. Bidu the é dan boi Cac hing s6 A, yw goi ld hing sé Lamé. Biéu thitc cha thé dan hdi he thite trén 06 dang i 242 12 =i 1 W = 5(A+ 2u)(ehy + ede + €By)+ 05 = BE" (0 - 06s), (47) + A(Ers€ 22 + €o2€33 + €as€11) + Qy(eF, + e2y + €2)) hay Ia 1 ay 1a = 500+ 2u) E11 + €22 + €39)?+ ley 3p 1 + 2ulEfe + 35 + £31 — 11622 — en2€a3 — €99€11); use nT 7°) ~ zen ~ (e202 + o38)], v 3v 1 hay IA ; fn = (cz -F 7) = Fleza — v(ou + 033)], QW = (A+ Qu)Ef + dubs. ess ee °) 1 v(o11 + 022)] . . = - = s[o33 — v(e; Lay téng theo vé ba phwong trinh dau cia (4.6), ta duoc quy £ 8 Te Ees rr o2a)), (4.7) thay aéi thé tich dan h3i en =o Bl : ~ l+v some =o= (a+ 5u)é. lt+p €31 = E73 Dai luong K = d+ 2 goi la mé dun dan né thé tich. Phan tich tenxo tmg sudt va tenxo bién dang thanh tenxo ciu tenxo léch ta viét (4.6’) duéi dang , Moi hang s6 dan hoi (A, u, H, K) déu c6 thit nguyén cia ing suat (tite 3 la kG/cm?), con v - khong tht nguyén. _ ; Trong bang sau day cho gié tri cdc h&ng s6 dan hdi cla mét vai vat 4 6:3 = (A+ 5) 05,5 + 2Qne;,. ‘ ng y gia tri cua mot vai va Sij +06 = (A+ 5H) 06 + 2p rdn (trong diéu kién binh thudng) Két hop véi quy ludt thay déi thé tich dan hoi, ta viét dinh ludt Hoo San aE (4.6”) nh sau Vat ligu E(kG/em?) v pg(kG/cm3) Si; = 2neiz, 7 2 Sat 2,1- 106 0,28 7,86 - 10-3 o= (a + 5H) e = K6. Dong 1,1-108 0,34 +8,93-10-3 Nhém 0,75- 10° 0,34 2,7-10-3 Gidi ngugc lai cdc hé thite (4.6), ta duge a _ Br 6: 1 Hé sd Poisson v ciia kim loai xp xi 0,3, cdn néi chung né nam trong fj = ~ Du(BA + 2p) 8 + i Pham vi ~1 clla 043, $ theo (4.19) va Cy dua phuong trinh trén vé dang a (A+ p)grad divu + pAu + pK — (3) + 2u)agrad(T — To) = Khi T = const, hé phwong trinh (4.22) din vé phuong trinh Lamé (4.13). de; 180;; Cy dv -i2t = pT( —---H%4e. 4 LYE Be; ( aarti t Tag) Théng qua dinh luft Hooke (4.16) tinh 22% — —~a(3n-+ 2) b,j vat c; theo dinh luat Fourier vao day ta nhan dugc phuong trinh nhiét cda nhiét dan hoi 4.3. Chat léng va chat khi ly tuwéng 4.3.1. Chat long (khi) ly tung nén dugc D6 1A méi trdng, trong 46 ham hao tén bang thong (D= 0) va ste khang trugt cla né bing khéng véi moi bién dang va téc 46 bién dang tai moi thai diém, tit IA voi t bat ky kAT = poy + (3+ 2p)aTd. (4 Dat cdc gid tri O85 (4. 16) vao phuong trinh chuyén dong ¢ Chuong 3 va tinh dén biéu thirc cla bién dang qua chuyén vj tan dugc 01 = 02 =03 =—p. : (4.23) a du; “Tai tide dign ci werd me py A+us—(54) + wu; + pK; — (34+ 2u)a- a (F—h) =e Tai tiét dién cd huéng n vecto tg sudt bing 8x; \Oz; Ox; . T, = Tin; = —pn, (4.24) 148 149 tite 1a né huéng theo phdp tuyén cua tiét dién. Do dé 4p sudt trén m tiét dién di qua diém dang xét cla méi trudng tai thoi diém dang x4 18 nhu nhau. Trong hé toa d6 décac vuéng géc cia khéng gian Euler tenxo sudt trong chat ldng ly tudng 06 dang don gidn 01g = — big. : (4. a Thay hé thite nay vao phwong trinh chuyén déng (3.18) Chuong is ta dugc a _ Ge a) > Viét dui dang vecto hé phyong trinh nay dv IK — grad p, Ge = p. grad p, hay la dv $+ Gurad? —v x rotv + Sgradp = K (4.2 ot C&c phuong trinh nay goi lA cde phuong trinh déng lve Euler. hop véi chting 14 phwong trinh lién tuc dp 4 F + pdivy =0 . (4% Hé (4.27), (4.28) 1a hé phuong trinh dao him riéng bac nhat 46i 4 vecto van téc v, 4p suat p va mat 46 p. Hé nay khong kin vi chi ob phwong trinh chika 5 an 1, v2, v3, P,P» 4.3.2. Chat long ly tuéng khéng nén dugc D6 1a ch&t léng ly tudng, mat dé cha mdi phan ti cha né khéd déi theo thoi gian. Néu khi t = tg mAt 46 po 1& hang sé, thi mat 4 - nay trong chat Iéng khéng nén duc van 1a hang sé khi ¢ > to, ché Iéng nhw vay goi 1a thudn nhdt. Néu khi t = to, po(a1, 22,03), thi van git nhu vay khi t > to, tire 1&8 p = po(z1, 22, 23)-chat long kor 150 thutin nhét. Phuong trinh chuyén déng Euler va diéu kién khong nén dugc trong khéng gian Euler cé dang (4.29) dv 1 a K+ peredp=0, div v = 0. (4.30) Ching ap thanh mét hé kin gdm 4 phwong trinh vi phan riéng bic nhat 46i véi bén ham cla toa 46 va thdi gian: v1, v2, v3, D. 4,3.3. Ch&t léng ly tudng barétrép Do 1a ch&t léng (khf) nén duge, dp sudt p cia né 1a ham xéc dinh cha mat 46 p= po), (4.31) trong 46 =# & = 77% re 4/2 Dai luong ¢ = (2) " goi la van tc dm. Hé gm phuong trinh chuyén d6ng (4.27) va phuong trinh lién tye (4.28), di véi chat Iéng barétrép duge khép kin béi phuong trinh thé nim (4.31). V6i gid thiét luc K cd thé va dua vao ham ép sudt po= [P= [an K = ~adu tt cdc phuong trinh aa, (4.28) ta duge te kin 46i véi v, p: % + gradi + grad P =0, (4.32) oe. pdivy =0, (4.33) et Pdivy =0, . Phuong trinh (4,32) cé thé viét duéi dang ov 2 F torad (U+P +5) =v x rotv. (4.34) 151 Nhan vé huéng phuong trinh (4.34) véi dR va lay tich phan doc duoéng dong (dR = kv) ta duoc tich phan Bernoulli ov v [Geet [oer su+2) .dR= C(t), hay la 2 vu ov prurSs [FZ a-criy. Néu chuyén déng dimg (= = 0), tich phan Bernoulli doc theo di dong cé dang 2 P+ut 5 = const. Néu rotv = 0 khi ¢ = fp thi rotv = 0 tai thdi diém ¢ bat ky (dj ly Lagrange) va chuyén déng sé la chuyén dng cd thé v = grad, | phurong trinh (4.34) ta duoc tich phén Lagrange 4 Op 1 —_= = 2 = ls at 3 (etad ¢) +P +U =C2(t) Phuong trinh bao ton khdéi long dua vé op a + grad - grad p + pAy = 0. D6i voi cdc chat Iéng yéu nén duge khi 4p sudt lon, van téc trong nhiéu trudng hop cd thé xem 14 khéng déi. Khi dé P = c’lnp, phuong trinh (4.32), (4.33) chi chita cdc ham v va P, trong 46 phi trinh lién tuc sé cé dang 1 dP Za tiv =0. 4.3.4, Khi loang ly tuéng Dé la khi ly tung tuén theo phuong trinh trang thdi Clapeyrort *) Chat khi nay cdn goi I khf hoin hdo 152 p= Ro, (4.35) trong 46 nang lrgng trong trén mét don vi khéi wong ty 1é thuan véi nhiét 46 Cy Pp =GQr=—%.2. . u=OyT = ; (4.36) Ta 06 oij6i3 = —p6, —pdiv v. Mat khdc tir phuong trinh lién tuc suy Ta 3 oa ldp divv = ar , do d6 phvong trinh nang long dua vé dang du = dq+ og . Thau w theo (4.36) vao day, din dén dq, CyaT = dq +3 , (4.37) tir day suy ra Cy chinh 14 ty nhiét khi thé tich khéng déi (¢ = const). Lay vi phan hai vé cla (4.36) va thay vao (4.37) ta duoc p(Cy + R)dT = pdq + dp Cy + R chinh la ty nhiét C, khi Sp sudt khéng déi (p = const). Do dé. tanhan dugc céng thirc Mayer Cp- Cy =R. V6i chat Iéng ly tong phuong trinh (3.44) Chong 3 cd dang Tds = dg. Tri vé véi vé phuong trinh (4.37) véi phuong trinh nay va st dung hé thite (4.35) cho ta _ CydT dp ds = T D 153 suy ra > s = CylnT — Ring + const = Cun + const, trong d6 y= i 1a hé sé Poisson (d6i véi kh6ng khi y = 1,4) Bé sung vao cdc an v, p, p trong hé chwa kin (4.27), (4.28) the méot an méi T hodc s lién hé véi p, p oho (4.35) hoe (4.38). i phvong trinh n&ng luong (4.37) cho ta mét phuong trinh nira dinp _ p—— =0, dt al | Oey eC a + Be; ding dinh lut truyén nhiét Fourier dua phwong trinh nay vé dang cy — kdiv grad T + pdivv = 0, (4. i ay cé 4 4.35) va (4.39) lap than hé k Vay cdc phuong trinh (4.27), (4.28), ( lap thant 6 phwong trinh déi véi 6 anv, v2, v3, P, p, T cha khi loang ly tud 4.4, Chat léng nhét tuyén tinh 4.4.1. Phyong trinh xd4c dinh cia chat léng nhét. Chat 160i nhét tuyén tinh Newton / . ; Trong cdc chat léng (khi) khi ding yén, vecto ‘tng suat Tn tai dién bat ky cing huéng theo phép tuyén tiét dién va cé gid tri n nhau theo moi huéng tai diém dang xét 4 T, =—pon hay la Thy = 043m = —Ponj, Do goi la dp sudt thily tinh. Tir day suy ra tenxo mg suat 6 dang” ij = —P0bij- Khi chuyén déng, ndi chung cdc thanh phan tng suat tiép khéc kh Hi Ta goi mdi truéng Idng la nhét néu tenxo img sudt cé thé biéu a duéi dang (44 Oig = — Sig + Tig 154 trong dé p 1a 4p suat, cin Taj BOI 18 teng sudt nhét. Moi chét idng thie déu 18 nhét va nén duoc. Chat léng ly tudng khdo sat & muc treéc 1A chat Iéng khéng nhét, trong a6 tenxo 743 déng nhét bing khong ngay cd khi chat léng chuyén déng. Déi véi chat idng nén dugc 4p suat p cd y nghia nhw trong nhiét déng hic. Theo (4.40) ta c6 1 B07 = Dt 3TH, 3 3 a ae 1 zo khi chét long ding yén 7; = 0, cdn 30% = ~Po, tire 1a p din vé pp. Trong chat Iéng nay 4p suat p, ty khdi p va nhiét d6 T lién hé véi nhau bang phuong trinh trang thai . P=p(0,T), (4.41) (chang han khi hoan hdo p = pRT, ch&t léng barétrép p = P(p), qua trinh dang nhiét trong chat Idng 1a trudng hop riéng). Déi voi chit long khéng nén duge, dp sudt p khéng thé xéc dinh déc lap véi cdc diéu kién co hoc, ma cing xem né nh dai lrong co hoc can tim. Xuéat hién tng sudt nhot cé lién quan dén sy hao tén ning yong. N6 dong vai trd of?) trong biéu thite cla him hao tan D. Lién hé gitta tenxo tig sudt nhét 74 véi tenxo téc 46 bién dang €i cho ta phuong trinh xée dinh cia cht Idng, ch&t khi, Néu lién hé nay phi tuyén TH = fig(Exe); Néu lién hé nay tuyén tinh ta cé chét long - ta cé chat Idng Stokes. Newton (4.42) tong 46 Kijmn 1A céc hé so nhét, ching lap thanh tenxo hang bén. Néu chat long Newton thuan nhat dang huéng, hé thitc (4.40) két hop VOi (4.42) dura v8 dang Tig = Kijmntmns O15 = —pbij + °O5;5 + 2s" Eis, (4.43) trong dé bn Om Ot : 1 2 a P= t= at ae t ag, = divy, 155 con cdc dai long A*, p* 1a cdc hing sé nhét khéng phy thudc vao bj dang va van téc, nhung ching c6 thé phu thudc vao nhiét 46. ' Ta vist (4.43) dui cdc dang thinh phan “ on=—pt M64 2w En, 022 = —p+ dO + 2p" E00, 033 = —p+ X°6 + 2p" ess, O12 = 2p*ér2, 23 = 2u"éa3, 031 = 2u"és1- Ky higuo = yokes tir (4.43) suy ra 1 «2 Vpn x6 o = gou = P+ (X +H )o=-p+x 6, trong 46 x” = A* + cut goi la hé sd nhét khéi. Digu trén cé nghia 1a img sudt trung binh o 1b ham khéng nhit cia téc 46 bién dang thé tich 6 = div v; né biéu thi quy luat khéi tuyén tinh. Phan tich tenxo img sudt va tenxo toc 46 chu va tenxo léch, hé thire (4.43) cd thé viét pién dang thanh Sj + 0615 = ~pbis + (M+ Za") 5 + 20s st dung quy nat nhot khdi, cho ta Sij = 2p" bij, o=-pt+ (x + cys. 4.4.2. Céch dat bai todn cia chat long Newton Céc phirong trinh co ban cla chat léng Newton trong bién Ewle dang sau day: 3 - phvong trinh lién tuc dp ou at * Pz, = @) - phuong trinh chuyén déng Soy dv; 82; + pK; = er , (b) - phuong trinh nang lugng du 1 1 Ge; an pret p8e;” (c) - phuong trinh xdc dinh chat Iéng nhét Newton ij = —Pbig + N*65;5 + 2wEay, (d@) ~ phuong trinh trang thai p=p(o,T), () - dinh luat truyén nhiét Fourier _ _,oT anne © ~ phuong trinh trang théi calori u= u(p,T), (e) ~ hé thite Cauchy : 1/dv;, | Ou; éj, = = (Ey " 3 (Se, + a): (h) Hé phyong trinh trén JA mét hé ki an he rnin { mé6t hé kin gdm 22 pn 4 + ‘ncén tim. Ta cé thé chon mat 86 &n co ban, ching howe ono > aD U1, V2, Us, P, D, 157 T; thiét lap mét hé kin phuong trinh cho cdc an nay; qua 46 xdc ching. Céc an khdc sé duoc xdc dinh tir cdc phyong trinh con lai. 1. Phuong trinh Navier-Stokes cla chat lang nhét nén dugc Ta viét phvong trinh chuyén dong theo cdc thanh phin van trong bién Euler, bang cdch thay cdc hé thie (d), (h) vao phuong ti (b) dv; op a6 | io ; et) SZ 4 tA; . Pt Be; tPRI+O +H)g StH U5, (4 Phvong trinh nay goi la phuong trinh Navier-Stokes, viét duéi vecto ta duoc dv ea —grad p + pK + (A* + p*)grad divv + "Av. (4. Phuong trinh Navier-Stokes (4.45) cing phwong trinh lién tuc dp . — dr = a + pdivv =0 lap thanh hé chua kin gdm 4 phwong trinh chiva 5 An v1, V2, Va, P Chuyén déng cia chat long nhét kéo theo hao tan nang luong. sudt cé thé xem nhw téng cia tng suat bao toan va tng sudt hao trong trong hop nay tg suét hao tén chinh 18 tng sudt nhot 73. a6 ham hao tén nding lugng trén mét don vi thé tich va trong mét vi thdi gian bang D = oP ey = Ty8ig = (Nig + 2p eiglErg = = NE? + 2p eij6i5- . Ham hao tdn xdc dinh dwong, vi vay hé s6 nhét A*, w* khong am. | 2. Phuong trinh chuyén d6ng cla chat lang nhét khéng nén Trong trudng hop nay phwong trinh lién tuc ¢6 dang div v = 0, (4 Phuong trinh Navier-Stokes véi * = const, p = const cé dang du; op , oa = Be; + pK; + pA0;, 158 hay 1a dv Oe = ~gradp+ pK -+y*Av. (4.47) Cée phuong trinh nay lép thanh hé kin 4 phuong trinh voi 4 an 1, va, v3, p» Ham hao tén tring vi cng tng sudt trén mot don vi théi gian D= oes; = o438i = Qe eizE iy. Phuong trinh (4.47) c6 thé viét duéi dang dv 1 == ~peradp + K+ v*Av, i (4.48) trong dé v* = * goi la hé 56 mhét déng hoc. Hé 86 nhét p* cha khi hau nh khéng phu thuéc 4p suat, cdn v* gidm ty 1é nghich véi dp suat. ay dv we 1 ad v2 dt =o + 58" vw" —v x rotv, va khi K = ~gradU/ tix phuong trinh (4.48) suy ra phuong trinh truyén xody S — rot (v x Q) = v*AQ. Gia tri v* cha mét vai ch&t Iéng chat khi Chat long Nhiét 46 (°C) vem? /s oO 0,0178 Nuéc 20 0,1000 50 0.0056 Thuy ngan 0 0,00125 100 6,00091 Khong khi 0 0,133 (Ap sudt = 105Pa) 20 0.150 100 0,243 159 Néu 46 nhét cia chat léng khéng nén dure phy thuge vao nhiét 4 - phuong trinh Navier - Stokes (p= const, pt = p"(T)), thi phuong trinh chuyén dong c6 dang di °F = ~gradp + pK + (0° + y*)grad divv + u*Av, oT doy = _1 Op + Kj t+u*Auj.+ wiesae . - phuong trinh lién tuc dt p Ox; ‘ (4.4 dp au; + ldy* = + adivv =0, —=0, (4 = pat . dt on; - phuong trinh trang théi Tir phuong trinh nang lugng (3.29) p=plp,T) ( u(p,T)): dtp dt 8 g lwong (khi biét T dt M* (div v)? + 2u Sij8ij va phnrong trinh (3.44) Chuong 3 p KAT — pdivv + vv)? * ds 1p. TE = pone + phuong trinh nay 1a sy mé réng cdc phwong trinh (4.39) va (4.50). Déi v6i khi nhét loding hé céc phuong trinh trén lap thanh hé kin di vi YM; V2, U3, P, p, T. Trong méi trong hop cu thé, cin bd sung thém diéu kién bién va diéu kién ban du déi véi van téc va nhiét d6 nhy da néu trong muc 38 Chuong 3. Chang han trong chat léng nhét ditu kién bién trén thanh cd dinh khéng thém qua duge, ddi héi phai cho cdc thanh phin phép tuyén va tiép tuyén cla van téc bing kh6ng, con trong chat long ly tuéng (khéng nhét) chi ddi héi thanh phan phép tuyén cla van téc bang khong, dq at’ voi chit ¥ oPéis = oij€ij, Suy TA du =Tds, trong dou =u), s=a(F Xem ty nhiét cla chat Idng dimg yén khong di, tire 13 éij =0, dq=CydT, ta tim duge u=CyT+const, s =CylnT + const, 44.3. Khdi niém v8 dong chay dirng, déng chay xody, dong chay c6 thé N _ Néu van téc khdp noi bing khéng, thi phuong trinh Navier - Stokes din dén phuong trinh cén bdng thiy tinh vi vay phuong trinh ning lrong (3.29) v6i dinh lugt truyen ns Fourier dan dén phtrong trinh sau dT “ k \w2 VY ebay: 7 on ( ke = a? AT + Gyre a a) > pK =gradp hay la pK, = 22. oz; Chuyén dong cia chat Iéng goi 14 ding, néu cdc thanh phan van téc khong phu thudc hign vao thoi gian t. Khi aé me bing khéng, cin dao ham 4 a é é déi voi cdc an 4 @ cd trinh (4.49), (4.50) lap thanh hé kin z me on, eh noe dong cha chat léng nhét, truyén nb khéng nén duge. q 3. Chat khi nhot lodng . C&c phuong trinh co ban gom 161 160 Chang han, chat léng ly twong barétrép chuyén déng dimg, ph trinh Euler (4.26) c6 dang ou ote 1 Op | 10a; pax; Dong chay, trong dé tenxo xody van téc _il Ov, Ovj\ _ War 9 ie Be) = bing khéng kh&p noi goi 1a déng khéng zody. Khi a6 vecto xody téc 9 cing bing khéng (tic 1a rot_v = 0) a6 18 diéu kién cin va db ton tai thé van téc y trong a6 v = grad hay la _ 9 "5 Ba," Dang khéng xody cdn goi 1a déng cé thé. Trudng hop ding cé cha chat Iéng khong nén duge, phuong trinh lién tuc en = 0 dua, 5 ; phwong trinh Laplace 4é xdc dinh ham ¢ Ay= Vy =0. 4.5. Céc mé hinh quen biét cha méi trong tinh chat phire tap Céc tinh chat co hoc cha mét 6 chat Iéng va vat ran khong Hi toan dan hdi ho&c nhét ma xen Jin nhau. Ching han véi vat pélime, céng nghé san xuét ching bao gom mién trang thai léng4 mi8n trang théi rén, tinh nhét va dan hSi déng vai trd quan ti Quy luat adi xt cha kim loai trong cdc qué trinh céng nghé va cdc két c&u thy thudc vao khoang nhigt 4 ma thé hién tinh chat nhét déo, dan déo hoc dan hei. z Sau day ta thiét lap quan hé gitta img suat va bién dang va lap, kin cc phwong trinh cia bai todn adi voi mot sé méi trudng cé tI chat phic tap. Trong nhiéu trudng hop gid thiét trudng nhiét 46 162 biét nén hé phuong trink CHMTL in tré he ing sult bigs ane T duoc khép kin trén co sé cdc quan 45-1. Chit Iéng nhét phi tuyén ; sree trudng hgp don gidn nbét khdc véi chat ldng kinh dién da xét bons cee 6 86 nhét phu thuéc vao tenxo téc d6 bién dang va nhiét w Pai vai chat ding mht phi tuyén dang huéng khéng nén duge, Z 6i voi chat Idng kinh dién, cd éch & A be {bin dong tle adi ne dién, cdc tenxo léch ing sudt va toc Sig = 2p"Giy = Byes (4.51) Nhan hai vé hé thie nay voi Si; va the hién phép cudn tenxe ta duc Sig Sig = Ap eage5. Sir dung biéu thitc cha cud 6 t ai 3 dang uovho diy to vd wong 46 tng sudt o,, va crdng dé tée 46 bién 2o, out = 224, # Buy, Do dé hé thite (4.51) 06 dang oh. a Ot 2ou O15 — 08:5 = Brey = 3, (4.52) mae trudng hop kinh dién chat long Newton khong nén dirgc hé 86d wl iT = const 18 mét hing sd. Trong trudng hop dang xét ha 28 ot u* 1& mét ham ca bat bién vy, sao cho o,, 0 khi v, 0 = hs Ou =P(u,T), wT =p" (vu); Yup (vy) 90 khi v, 30. (4.53) Ha nN / ‘am nay dugc xdc dinh tir thuc nghiém va chi phy thudc vao v, va T. Hé thite (4.51) din ai ae . g cho chat Iéng kinh dién ca a al Spee oe ex eB ea phot phi tuyén, n6 dién ta diéu kign tring hudng cia Se tao cose aM vy né biéu thi tinh chdt vecto cha méi trudng. aa é * oe “y aot ” € thirc gitra cde bat bign, nhw (4.53) goi 18 tinh chdt v6 hudng cia mei tru inh ché Tuong. Do vay, tinh chat vécto cia chat léng kinh dién va chat 163 ldng nhét dang xét tring nhau, cdn tinh chat vé hudéng cla ching hau. . ; 4 x Céng cha tng sudt trong mét don vi thi gian trong don vi thé tte theo diéu kién (4.51), bang téng céng cha tenxo léch Sj; va img sti trung binh a: le _ ” = o4j€ij = (Sig + 0653) (2x3 + jdivv6is) = = S163 + odivv = 0,0, + odivy, 1 6j;6;3 = 0 va Si36;3 = 0. oa i. “A vay, cong sust cia luc trong trén mét don vi thé tich cla long khong nén duge, tic 18 div v = 0, bing tich cla oy va vy éw dt 3 at na an toa iét hrong. Tham s6 tral Céng su&t nay hoan to&’n hao tén thanh nhigt ong. T 86 tre thai duy nhat adc lap cha chat léng dang xét 1a nhiét d6 7, va vi : #2 = Sijbig = Oud = Bp" v,. pdu = dg + 6W, pT ds =dqg+6W, p=const. Ty nhiét phy thuéc vao T, cho nén du ds =F, u= f Cv(TM + const. dang poy = KAT + 3y*0?. (4.3 Phuong trinh chuyén déng 80%; — 405, 02; + eK; =p dt’ i da 6 hé thi fu kién khong nén du khi di dt vao trong 46 hé thire (4.52), diéu kién chong nén du div v = 0 sé cing véi phuong trinh (4.54) lap thanh hé kin doi von v9, v3, 0, T. Diéu kién bién tring voi diéu kién chaly thuyét kinh 4 164 4.5.2. M6i trugng cimg déo ly tuwéng ding huéng Saint- Venant Do la vat rdn ly tuéng khong nén dugc 6 cdc tinh chat sau: 1) Cée thanh phan tenxo léch wg suat gidi ndi theo tri tuyét ddi, khi Ou < os = const thi vat thé con cting (tée 46 bign dang bang khéng), tmg su&t khong xéc dinh. 2) Néu tai mién nao dé cba vat thé v, > 0, thi théa man diéu kién déo: 35S: =o, =03, (4.55) trong 46 a, 1a hing sé vat liéu, durgc goi 1a gidi han chay khi kéo (véi nhiét 46 da cho). 3) Khi chéy déo tinh chat vecto ola vat thé tring véi tinh chat vecto cia chat Idng nhét, tiée la xée dinh béi hé thtte (4.52) Thuc nghiém trén nhiéu vat ligu dang huéng chi ra rang trang théi dan héi cia ching xdc dinh theo dinh luat Hooke chi tén tai véi cdc bién dang rat nhé khi ma cudng 46 ting sudt 0, < os. Didu kién xudt hién bién dang déo dau tién 0, = 0, goi la diéu kién déo Mises, Truéc 46 Coulomb va Saint-Venant da léy diéu kién tuong ty dudi dang Tmax = Ts = Ve (4.56) trong dé 7max 1 tng sudt tiép chinh lén nhat theo tri tuyét déi trong cdc ting suat tiép chinh S nm = 2a m= BO ry = FAT 2 Sy BRE BS Hé thite (4.56) goi la diéu kién déo Coulomb - Saint Venant, 7, - gidi han chay khi trugt. . Trong mién chay déo tir cdc hé thie (4.42), (4.55) ta cd Hién hé giita 1057 VA Bay 2o5 Bu, 7 Cig = Obi + (4.57) 165 Dat hé thire nay vio phuong trinh chuyén déng va bé sung diéu kh6ng nén direc div v = 0, ta dugc hé kin cdc phwong trinh déi véi's U2, 03 Va G- Néu nhiét dé thay déi, thi tir thyc nghiém ta biét hé thite 07% o,(T). Tinh dén dinh ludt truyén nhiét Fourier va xem cdc hé sé, nbiét Cy va truyén nhiét & khéng déi, phuong trinh truyén nhiét (cil b&ng entrépi) cé dang j poy = = KAT + ogvy. (4, Phuong trinh chuyén déng, ditu kién khong nén duge va cdc hé thi (4.57), (4.58) lap thanh hé kin déi véi v1, v2, vs, o va T. j Gi tri o, déi véi thép & nhiét 46 binh thuong (duéi 30°C) da d6ng trong khong 2-108 dén 2-104 kG/cm? ty thudc chat céu thai Trong khoang nhiét d6 tir 300°C dén nhiét 46 chdy (1200 - 1400°C)! gidm nhanh, ching han gidm 10 lin & nhiét 46 gin 1000°C. Trong 1 nhiét 49 cao xudt hién tinh chdt ti bién, tite 1A chdy voi van tée fi day khi img sudt khéng déi (theo thdi gian). 4.5.3. Méi trong nhét déo ly tuwdng dang huéng a D6 1a vat rén khéng nén duoc khi cd bién dang déo hiru han hé khi nhiét 46 va dp suat cao; dé cting cé thé 14 chat Iéng nhét trond voi cdc hat ran; déi voi méi trudng nay: 1) Tinh chat vecto tring voi tinh chat cla chat long nhét (4.5 (4.52). 2) Tinh chat v6 huéng dugc mé réng so véi nhét phi tuyén va d4 cy thé 1a i Ou = Fe t+ Pu), (4.4 trong 46 © - la ham da biét, phé dung cho moi qué trinh; luén luén 4 ® > 0 va hau nhr d®/dv, > 0. Mi trwong nay cé tinh te bién, vi ring khi o,, = const tir (4.59) nhan duge téc d6 tir bién khéng déi 7 Vy = O71 (oy — 05), nhung khéng cé tinh dao, vi khi v,, = 0 tire 14 khi bién dang khong & theo thi gian, thi o,, = 7, = const, tic 1A img sudt khéng gidm. 166 Hé kin cdc phuong trinh cha méi trong nay bao gdm céc hé thitc ¢ (4.51), (4.52), (4.59) va phuong trinh chuyén déng. 4.5.4. M6i truéng réi ly tuéng khéng nén durgc pe 18 vat ran mang tinh wéc 16 (chang han cét khé, cdc hat, ddt da): 1) Vat thé 1 lién tuc chi khi tng sudt phép tai tiét dién bat ky ob gid tri 4m; 2) Ung suét tiép cue dai chi phu thudc dp lyc phép trén tiét dién tuong tng; 3) Tinh chat vecte tring véi (4.51), (4.52) Diéu kién 1) trong hé toa dé truc giao cé dang On = o4jnin; <0, (4.60) trong, 46 n, 18 cosin chi phwong phdp tuyén n cia tiét dién. Diéu kién 4m ctia dang toan phvong (4.60) 14 diéu kién Sylvester: dinh thirc Det|o;;| va tét cd cdc mino cia dudng chéo chinh déu phai 4m, néi céch khéc tat ca cdc ng sudt chinh déu am. (Disu kién 2) rét phitc tap, vi ddi hdi phai cd biéu thitc hién cua img suat tiép cc dai qua cdc dai luong 043: Tmax = F(P), (461) t 1 1 . » ha rong d6 —¢ = = 3108s =p= —gu + 022 + 033), cdn F 1& ham phé dung. Chang han, do ma sét khé cla cdc phan ti cé thé léy quy nat Coulomb F(p) = fp. trong 46 f - hé sé ma sét trong (tg cia géc nghiéng ty nhién cia dé cat) Néu giika cdc phan tik ngodi ma sét con Ie bém dinh, thi F(p) = K+ fp, trong 46 k 1a hang sd bam trot. _ _Trong trudng hop téng quét cé thé thay diéu kién 2) bing hé thie gan ding ou = Fri), (4.62) Vi trong trong hop bién dang phing oy = TmaxV3, nén him F, cb thé bigu dian qua Fi(p) = V3F(p). 3p = —0% 3643. 167 isu kién 3) cho ta lién hé gitra tmg sudt va bién dang ig = 0853 + 3p Trong bai todn ddng ta sk dung biéu thirc nay vao phuong trinh chuyén dong, hé phuong trinh nhan duge cing voi didu kién khéng nén-) duoc lap thanh hé kin 46i voi vecto van t6c v va img suat trung binh 4 ° Bay gid ta viét hé kin cdc phuong trinh co ban cia méi trudng nay trong truéng hgp bién dang phang khi chuyén d6ng cham (bé qua len quan tinh trong cdc phuong trinh chuyén déng). Céc thanh phan mg suat ou + 922 = =—p, 013 = 023 =0 11, 922, 12) 933 = 2 Py 13 23 , (tire IA ba an d6c lap o11, 222, 712) théa man cdc phwong trinh cam bang Oo , Oo12 — + Kk, =0 On, + Oz2 + PRs , e012 , Go22 _ = +k. =0, On, + Bay 1? ? 1 — 0: 1 z act “Trong trwong hop nay Tmax = 1 7 2= av (11 — O22)? + 4o7q nén (4.61) cd dang 4 O11 — 922\? 2 _ g2(%u + o22 . (ge) soba (3) Vi vecto van téc khong tham gia trong ba phuong trinh viva néu ni ta nhan dugc hé kin dé xdc dinh céc thanh phan img suat. Hai th phan vecto van tée duoc xéc dinh tir digu kién khong nén dirge Ov, Ove _ wey = OME 4 OM 9, divv = 37 + Ste va m6t phuong trinh déc lap suy tir (4.63) Ov, | Ive for Ou ao 4 at - > = Org" 82, O11 — 022 01 168 ) 4 2Fi(p) bis (4.63) | 4.6. Bién dang dan déo nhé cia vat thé rfn ding huéng ban diu Néu ting suét trong vat thé rin ding huéng ban dau gidi han béi diéu kién déo, thi dudi tac dung cla tai trong khi oy < 0, vat thé ung xi nhy vat thé din hei ly tong. Céc kim loai va hgp kim & nhiét 46 thong thuong va nhigu vat thé khéc cé tinh chét nhw vay. Duéi tée dung cla 4p sudt lén p > o, thé tich vin bién dang dan hti, do vay lién hé gia 0 = 156; vag = soiubiy theo dinh luét Hooke: o=K0=3Ke. (4.84) Céec bién dang trugt chi JA dan hdi khi o, < 0, ching lién hé véi tenxo léch tng suat theo dinh luét Hooke Sig = Qpeis. (4.65) Khi o, 2 ¢, lién hé gitka Sj; ~ ej; sé tro nén phitc tap, phi tuyén nhung tinh chat vat liéu van dang thdi, tirc 14 trong vat khéng cé hién tuong tir bién va ddo. Ta xét mot sd ly thuyét mé td qué trinh bién dang dan déo. 4.6.1. Ly thuyét bién dang dan déo nhé Ly thuyét nay dua trén cdc tinh chét cha qué trinh dit tai don gidn thé hién trong vat thé. Ta o6 céc qué trinh nay, kbi cdc lyc ngoai ting hay gidm ty lé voi mét tham sé A. Tinh chat vecto cla vat thé biéu hién & chd cdc tenxo léch tng sudt vi bién dang ty 1é véi nhau, twong ty nhu (4.65), nhung hé 6 ty 1é phy thuéc vao tenxo bién dang Sig = Eig (4.66) Nhan hai vé véi ‘Siz va cuén theo chi 86 i, j ding thdi st dung biéu thttc cha ctrong dé img sudt oy, cudng a6 bién dang e,, ta dugc yp ou Pe Ben w 169 He thie (4.66) dura v8 dang 2 og — 0855 = Fees — €6i3)s la hay oa eye) ou = 3e, > 2o, 022-0 = e622 ~e), 1 20, 033-7 = Fe (638 —e), te 20, 12 = 3,0 2ou 023 = 30, 2 — o31 = Bey 31° Ung sudt trung binh o lién hé voi bién dang dan trung binh etl (4.64), cdn cong 46 tng sudt oy 1A ham cla cwdng 46 e, (tinh c v6 huréng): Ou = Bex) = 3Geu(1 — w(eu))- (4 Ham © duoc xdc dinh tir the nghiém va chi phu thude vao eae) Cée hé thite (4.64), (4.67) va (4.68) lp thanh he diy di xde quan hé gitta tmg sudt va bién dang cho vat liéu thyc hién qué t bién dang don gidn. ae ; Biéu thirc céng cla tng sudt theo ly thuyét nay co dang 4 8W = o4j5€13 = 050 + Sijbeig = 050 + Oud us , suy ra 7 Ke = t+ | Oudey- 2 0 Céc quy luat bién dang dan déo thiét lap 6 trén cho ta biéu 1 cla img suat 04; qua bién dang eij, c6 nghia 13 qua chuyén vi wi 170 a6 cdc phuong trinh chuyén déng sé lap thanh hé kin déi véi céc an U1, U2, U3. 4.6.2. Ly thuyét chay déo Ly thuyét bién dang néu trén cho lién hé hiru han gitra tenxo img suat va tenxo bién dang, ly thuyét chay déo cho lién hé vi phan gitta cdc tenxo trén. Gia s6 bién dang toan phan bing téng cia gia sé bién dang’dan hoi va gia sé bién dang déo dea; = det; + de? (4.69) trong 46 bién dang dan hBi lién hé voi tg sudt theo dinh ludt Hooke lt+v 3v defy = * (dois - acts), (4.70) con tenxo léch tmg suat véi tenxo gia sé bién dang déo ty 1é véi nhau de? = drSi, (4.71) Két hop (4.69) + (4.71) cho ta cdc hé thitc ca ly thuyét chay déo 1 3y deg = 35 (doy - Tes) +dXo%; — 0645); (4.72) trong dé ‘ Me C= H= TaD _ Phan tich tenxo gia sd img sudt va gia sé bién dang thinh tenxo ech va tenxo cAu, két hop véi quy luat bién dang thé tich (4.64), ta wiét lién hé (4.72) duéi dang 1 des; = FadSy + AAS, 1 de = 3K (4.73) 171 thay thé de;; vao biéu thirc SW = K650 + S,;8e:3, ta dugc SW = K660-+ gro.bou+ Zino? = OW, + 6Wp, trong dé 9 bW, = zou. Xét mot vai trong hgp riéng: 1. Ly thuyét Prandtl - Reuss aéi vi vat ligu déo ly tuéng G trang théi chdy déo cia vat ligu ta luén ludn cd Ou = Os: hay IA : Suita = 55 tir (4.74) suy ra _ 36W, ar= 2 02 Hé thirc (4.72) c6 dang 1 av 36W, . tess = 95 (dow — yp 8s) + 9p (OHH) 2. Ly thuyét Prager - Reuss déi véi vat ligu tai bén thda man diéu kién . dW, = ¥'(ou)deu, 172 = Khi cudng 46 bién dang tang, thi cudng 46 tng sudt cing Ou> Oss oe > 0, ta néi vat ligu o6 tinh t4i ben. Néu voi vat igo VE, Dai long dA xdc dinh tir biéu thirc céng bién dang déo: qua va tic 14 cong bién dang déo 14 ham cia cudng 46 img sudt, thi tir (4.74) suy ra 3 ¥'(ou) d\= = 2 of doy = F(ou)dou; (4.76) hé thtre (4.72) cé dang 1 3v dss = 325 (dou - FL pdobis) + Flou)doulors— 06s) (4-77) Hé thitc (4.72), (4.64) va phwong trinh chuyén déng 0055 _ Ou; Ba; + pKj=p eb? két hop voi di8u kién (4.75) (cho vat ligu déo ly tudng) hod (4.76) (cho vat ligu déo t4i bén) sé lp thanh hé kin cdc phvong trinh cia ly thuyét chay déo. 4.7. Ly thuyét dan hdi nhét tuyén tinh Ly thuyét tuyén tinh cla méi trudng dan nhét dang hudng lién quan dén céc vat rin cé cdc tinh chat, ma trong pham vi bién dang nhé khé gin giti v6i cdc tinh chat cla vat liéu pélime: cao su thién nhién va nhan tao, pélime khéng dinh hinh. Tay thudc vao nhiét 46 cdc vat ligu nay cé trang théi dic trung nhu thay tinh khi nhiét 46 thap, khi 46 ching gin nhu dan hoi ly tudng; trang théi dan hOi cao khi nhiét 46 cao, khi 46 véi img sudt nhé chting cing bién dang dang ké va thé hign khé 16 tinh thdi gian (dao, tir bién). Méi trudng dang xét 14 tuyén tinh, c6 nghia 1a piéu dién quan hé gitra ing sudt va bién dang tinh dén yéu t6 thdi gian théng qua cdc todn te tuyén tinh. Sir dung céch biéu diém nay vao tenxo léch img suat Sj; va dp sudét trung binh p, ta duge céc hé thire co ban cha ly thuyét dan nhét tuyén tinh t Sis(t) = { Tt —rexs(r)dr, oO e4j(0-) = $i;(0_) = 0; (4.78) T(t — 7)6(r)dr. 173 Céc ham T(t ~ 7), F,(t — 7) phé dung cho ting vat ligu, ching dug goi trong img lA nhan dao trugt va nhan dao thé tich. Ky higu r = bigu thi din t6i khong bén tri. Thay cho hai déi s6 (¢,7) trong biéu thie cla chting chi chira (t — 7), ttkc 1a gid thiét cdc tinh ché khéng phu thugc vio géc tinh thdi gian (to = 0, to # 0). Xem (4. nhu phvong trinh tich phan Volterra déi v6i bién dang €:;(t), O(¢) xem ring c6 thé gidi dugc (vi cho qué trinh dat tai oij(¢) hodn toan thé xéc dinh bién dang), nén ta cé e:j(t) = | K(e—n)Sig(nar, 0 a} -6(t) = | Kye r)p(r)ar. 0 Céc hé thirc (4.78), (4.79) phai chira dinh luat Hooke nu trudng hop riéng. Néu qué trinh bién dang hodc img suat thie hign nhanh trong khoang 0 ~ t > 04, thi cdc vat ligu nay phai c6é tinh dan hai ly tudng. Vi vay, néu bién dang e;; tang ttre thoi (t > 04} khong dén gid tri hiru han e,;, thi ta phdi cd 34; = 2Geij. Trén co (4.78) aiéu nay chi cé thé trong trudng hop, néu nbén cd tinh chat ham Dirac 6(2). Hé thite (4.79) ding véi moi qué trinh dit tai. Dat Sij(t) = Cis6(t), —P(t) = 26(t), trong dé Cij, c 1a hing sd, ta tim duge tir (4.79) eij(t) = Cy X(t), 9(t) = eK (t)- Dat cdc gid tri nay vao (4.78) va khi cdc hing 86 ta duge phuong tich phan lién hé gitta K va I: | Kee — 1dr = 60), 0 / Rat — rar = 4(0). 0 Bay gid cé thé khtt tinh Ac biét trong cde nhan K vat, dat K@)= aailt) +K(), ~ (4.81) Fie) = 2ce(e) - 10, Ry(e) = Olt) + Katt), as) F,(@) = Kat) - Tit), trong 6 K, G la hang 86, duge goi 1A cdc médun tite thdi, K(t), P(t) la céc hAm tron. Tir (4.78) nhén dugc ‘ Sy = 2Geu— | Tener), 0 . (483) -—p= K6- [re —7)6(r)dr. QO con tir (4.79) t 8, ey = SE + | K(t—1)Sis(r)dr, . ry \ ° (4.84) ~=84 / Ky(t—r)p(r)ar. 0 Céc phuong trinh tfch phan (4.80) déi véi nhan tron cé dang t KW) =T@)+ / K(r)T(¢— 7)dr; a (4.85) t Ku) = 130 +f Kurata. o 175 Nhan K(t) cé thé tim duge tir thc nghiém te bién, sau 46 xdc 4 T(¢) tix (4.85). Nhung I(t) cfing od thé tim duge tir thue nghiém nén cé thé ding dé kiém tra ly thuyét véi thyc nghiém. Nhan Ky, xéc dinh khé khin, vi cdc vat liéu pélime it nén duge. Véi dieu khéng nén duge (K = oo, div 0, do 46 e:; = ej), bd qua tir thé tich (K, =Ty = 0), ta cé cdc hé thirc thir nhat trong (4.83), (4. (4.85). J Xét trong hop kéo don gidn doc theo truc 21, khi d6 oj; = 0 moi i, j trv i = j = 1; €22 = €33 = —5e11, €12 = £23 = Es1 = 0. hiéu o1 = o11 - tng sudt kéo, €; = €1 - 46 dan, tir (4.83), (4.84 duoc e t ox(t) = 3Ge1(t) — ; | T(t—7ex(r)dr, 0 e1(f) = a + 5 [xe —7)oi(r)dr. 0 Trong thi nghiém tir bién ta dit nhanh va gift cho tmg suat 01 adi (01 = const) va quan sét sy phat trién cla bién dang ¢;(¢). thirc thir hai (4.86) ta tim duoc 3° dey(t) KO =a ae tite IA nhan K(t) ty 1é voi téc dé tir bién, né phai khéng phu thudc 4 gid tri a, cla tg sudt dat vao. 4 Trong thé nghiém dao ta dan tic thoi dén khi dat duge bién €1 va giit né khong ddi, quan sét su gidm tng sudt. Tir hé thitc’ nhat (4.86) xéc dinh duoc I(t). Céc nhan K(t), P(t) tim duge cde thi nghiém-nay duoc ding trong moi bai ton CHMTLT cla liéu d cho. Chang han, trong mé hinh Maxwell K(t) = 1/2Gt. = const, ti 46 t, goi lA thai gian déo. Phuong trinh thir hai (4.86) c6 dang 3GE, — 01 = 01 /ta, 176 giai phuong trinh nay ta duoc t 0 = 3Ge; - {= exp (- ear. oO Do dé nhan dao T= exp (- z): Céc hé thite (4.83), (4.84) thadng ding duéi dang t t Su) = [ Re-ndesir), v0 = f RGe—raBK0), oO oO ' ' (4.87) exj(t) = | W(t—7)dSiz(7); -O(t) = f Th(t- 7)dp(7). 3 [ 7] 1 Tap Mé6t phwong phép biéu dién khdc qua cdc todn tt vi phan tuyén tinh theo thdi gian: Peis = Q5i;, (4.88) trong dé \ m dé n dé P= Vaz 5 Q=) aay: a atk & dtk m, n- 86 nguyén, Dk, ge - cdc hing sé. Day 1a cdc mé hinh Maxwell va Kelvin suy réng cla nhét dan hoi. ; Phuong trinh chuyén d6ng cling céc. quy luat (4.83) lap thanh hé kin ddi véi u. 4.8. Anh hwéng cia trudng dién tir Trong tat cd céc mdi trong bi bién dang hode ‘ding yén ta déu quan sét thay.anh hwéng it ho&c nhiéu cla trudng dién tir dén chuyén - dong vA dén trang théi vi mé cia méi trdng va ngugc Jai, chuyén dong cha méi trudng anh huéng dén trudng dién tir. Céc 46i tong thé hién sw twong téc vi mé giita trong dién tir va méi trong - dé 177 Ja cdc dién tich cla méi trugng va cdc dong dién qua né, va vi vay sy tuong téc sé khdc biét déng ké trong cdc méi trudng khdc nhau (vg d&n dién, ban dan, dién méi). Chuyén dng cla céc méi trudng dan dién (kim loai, chat Ing chat khi ién héa, vat ban dan) khi cé trutmg dién tir sé kéo theo sa xudat hién dong dién, dong nay dugc xdc dinh béi méi trong da cho ¥ tinh ch&t cha chuyén dong. Twong tac ctla cdc dong voi tir trudng, ¢ phan minh, sé din dén sy thay déi truéng dién tir va xudt hién thé luc lam thay déi chuyén déng cla méi trudng. Trong nhiéu trun hop hién twong phan cc dién va tir héa cha mdi trudng trong tI dién tir cing co anh hudng déng ké. Vi vay xudt hién sw cn thiét ph khdo sdt ding thdi cdc hién tuwong co hoc va dién tir. j Trwong dién tir dic trung bdi crdng dé dién truong E va cudng 4 tir truong H. Sy phan cue dién va tir héa ca méi trudng dc trung tuong img bang vecto cam img dién D va vecto cam tng tir B ») Truong dién tir trong chan khéng hodc trong céc méi trong tru hda dién va tir duge mé ta bing cdc phuong trinh Maxwell cd dién roth = 1H divH =0, va 10E (4 rotH = 7 3P> divE = 0. Trong trong hop tong quat cla cdc méi trudng dan dién, phan-ey dién va tir héa, phuong trinh Maxwell cé dang 3 roE=-2 2, divB = 0, (4.9 , rot = 25422, divD = 4p, 4 , trong a6 c - van téc énh sng (= 3-108 m/s), j 1a mat 46 dong: af xudt hién trong méi trudng, pe - mat d6 dién tich. Tir (4.91) suy. quy luat bdo toan dién tich Ope a +divj =0. (44 +) Xem chuong VIII “Phép tinh tenxo vA ting dung trong vat ly, co hoc” cua Huy Bich. NXB DH va THCN 1977. a 178 Thay cho céc vecto D, B thong ding vecto phan cuc dién P va vecto tir héa M xdc dinh béi cdc hé thite D=E+4z?P, B=H+4cM. Céc hé thire (4.89) + (4.93) ba&t bign adi véi phép bién’ déi Lorentz. Bai todn xdc dinh E, H déi véi mién chuyén d6ng cla mdi trudng voi s6 diéu kién nao day sé trd nén xdc dinh, con cdc phuong trinh (4.90), (4.91) l& kin, néu nhw cho trade pe. va biét cdc quy ludt phan ewe dién va tir héa cing nhu cdc déng xuat hién, c4c quy luat nay goi li cdc hé thire vat ligu hay cdc biéu dién tinh chat dién tir cha méi trudng. Trong khéng gian ngwéi quan sét cdc hé thie vat liu cé dang (4.93) D=cE-(1—pe)~ xH, S (4.94) B= yH+(1—pe)= x H, : v =p to(B+ pe x H), (4.95) trong d6 v(2;,t) 1A van téc chuyén déng cia\cdc diém méi trudng, p - hé 86 tir tham, ¢ - hé sé phan cwe dién, o - hé s6 din dién. Tir (4.94) va (4.95) cé thé xdc dinh vecto phan cyc dién P va vecto tir héa M. Téc dung cia méi trudng chuyén déng lén trong dién tir khong nhing do anh hwéng cia van téc v, ma cdn do nhiét 46 va bién dang (mat a6 p). Téc dung cia trudng dién tir lén méi trudng phitc tap hon: trén méi don vi thé tich méi trwong, trwdng dién tir tic dung luc thé tich pF, (luc Lorentz) va trao déi céng sudt Qe: 1 PF e = PeE + 73x B~ fue, Qe =j-E+ Que, (4.96) 179 Phwong trinh chuyén déng va phuong trinh lién tuc cia méi trong lién tuc trong toa d6 Euler cé dang ‘ ov ov oT; A a eae ge + div(pv) = 0, + pK + pF., trong d6 T; = o4;¢;. 4 Hé cdc phuong trinh (4.90), (4. 91), (4: 94), (4,95), (4.97) c6 tinh dé (4. 96) sé lap thanh hé kin trong mién chuyén déng cla méi trudng li ia tuc chiu anh hudng cha trudng dién tir, néu nhu duge bé sung phony trinh xdc dinh cla mdi trudng, ttre 1 cho quan hé gitra tenxo tmg s Ei oi; v6i vecto van téc v va cdc vecto E, H hodc D, B. Néu trond nhiét dé trong méi trudng chwa biét, thi con phai thém phwong trin\ truyén nhiét, tir 14 dua vao cdc him nhiét déng luc. Van dé lién quan dén cdc phyong trinh x4c dinh va quy luat nhig dong luc cdc qua trinh khong thuan nghich khi c6 trudng dién tir trong méi trudng lién tuc khéng cé Idi gidi dp nhdt quan. Trong mét s trudng hop gia thiét ring, lién hé gitta tmg sudt, bién dang, van nhiét d6 ho&c entrépi khi cé trong dién tir van gitt nguyén nhu kj khéng 6 trudng a6. Trong mét s6 trudng hop ngudi ta ding cdc i thiét khdc d&n dén lién hé nay con phy thuéc vao céc dc trung dig tir. Ta xét trudng hop déng lec hoc chat Idng ti tinh, Xem rang, of ham nhiét d6ng lc va tmg sudt o;; khéng phy thudc vao cdc vecto Ty B, khéng cé hién tong phan cic dién va tir héa, do dé p=e=1 bé qua dong dién dich 2 = 0. Phwong trinh Maxwell (4.90), (4.99 cé dang " rotE = 198 divH =0, 4 c Ot (4.98 4 . rot H = =i, div E = 47p¢, con lyc Lorenz 1 pF. = peB + ix H. Trong trudng hop chat léng barétrép, phuong trinh trang thai né cé dang P = P(p), phuong trinh chuyén déng va phuong trinh lién 180 tuc dv z + grad P(p) Es pdivy =0, (Plo) = [*) cing véi (4.99), phwong trinh Maxwell (4.98) va dinh ludt Ohm (4.95) lap thanh hé kin 13 phwong trinh déi véi 13 ham v, p, EB, H, j. Khi gidi cdc bai todn thu tién cla déng hye hoc chat Iéng tir tinh ngudi ta ding cdc hé phuong trinh don gién héa khéc nhau. Do phan bé dién tich nhé ta dit p. = 0. Trong mét sd _trudng hop chang han Gi voi cdc chat khf ién héa manh, cing cé thé xem ring méi trudng c6 d6 dan dién o lén v6 cing. Khi dé hé phwong trinh sé don gidn héa di ddng ké. Déi voi méi trudng cé 46 dan dién vé han, do mat d6 dong dién j hitu han tir dinh luét Ohm (4.95) ta duge p. = 0, o = 00, =K+F, (4.100) 1 E=~-\vx Hl], (4.101) . + . wa ge oD con tir phuong trinh (4.93), bd aya dong dién dich (= = 0): an, i = rotH. (4.102) Phuong trinh Maxwell (4.92) va biéu thtrc lc Lorenz (4.99) cé dang oH _ sot |v x HI, pF. = ixrot xH. divH =0, (4.103) Ciing nhan manh ring, asi v6i méi trong cé dan dién v6 han nhiét lugng Joule bing khéng ae =0). Nhyv vay, hé kin (4:100), * (t 103) nhan duge chi chia m6t ham vecto dién tir 14 cudng dé tir trréng H, van téc v va mat dé p. 181 Bai tap chuong IV 4.1. Hay bién déi phwong trinh dong luc Euler dv Py = PK — gradp vé phuong trinh chuyén déng cila chat long ly tuéng duéi dang Grome vtamb wt 1 ra + gerade? +rotvxv=K— perade. 4.2. Hay viét phuong trinh déng luc Euler qua cdc thanh phin vat: trong hé toa dé tru va hé toa d6 cau. - : 4.3. Hay xéc dinh phan bé 4p suat trong chat léng nang thuan hj khéng nén dugc & trang thdi yén tinh chia trong mién 0 < x3 <4 trén m&t thodng x3 = 0 téc dung 4p sudt khi quyén po. Xét tr oy hgp chat léng barétrép p = Ap*, », k = const. q 4.4, Xem khi quyén 18 chét khi hon hao, nhiét dO cia n6 thay dg tuyén tinh theo chiéu cao T = Ty — azg, trong 46 Tp - nhiét 46 trén ¥ mé&t trdi dat, cdn xg tinh tir m&t dt lén trén. Hay xdc dinh 4p s khf quyén nh ham eta x3 trong diéu kién thuy tinh. 4.5. Tim luc mit téng céng T téc dung lén mat kin S chita thé tich4 cha chat Iéng nhét Newton véi hé s6 nhét khdi bing khéng (x* = i. 4.6. Viét phuong trinh lién tuc va phwong trinh Navier - Stokes d chuyén déng khéng xody qua thé van téc y cla chat long nhét. 4.7. Cho dong chay dimng khéng xody cia chat long barétrép nén dugg Tir phwong trinh Euler va phuong trinh lién tuc hay viét phuong tril khi d6ng luc sau day vGi lye khdi bing khéng au; (26:3 - i) ae =0. 4.8, Chimg minh ring y = A(—2? — 23 + 203) 1a thé van téc cla ch Iéng kh6ng nén dirgc. Tim céc thanh phin van téc va dudng dong. 4.9. Hay viét phuong trinh lién tuc cho déng chay mét chigu cia cha long khéng nén duge trong éng ddng (mat bén cla 6ng dong dugc +thanh béi céc dudng dong). 182 4.10. Ngwdi ta néi 4p luc ké hinh chit U chita thay ng&n vao dng cé tiét dién thay ddi. Hiéu s6 cée mito trong 4p lyc ké cho ta hiéu 4p luc pi — D2 tai cdc diém A va B. Hay xéc dinh van téc v, cia chat Ing khéng nén durgc chay qua Ong, biét TE a hiéu p; — p2 va tiét dién ngang S44, Sp cha 6ng tai diém A va B. Hinh 1 4.11. Tim van téc dong chdy dimg cia khf loing ly tong trong dng déng manh, xem qué trinh 1d doan nhiét. Tim gié tri ln nhét cia van téc. 4.12. Chimg minh ring, ding vecto xody v4n téc 2 phwong trinh Navier - Stokes cila chat Idng kh6ng nén duge cé thé viét duéi dang w=K- TP ary xn c trong d6 v* = p*/p - hé sé nhét déng hoc. 4.13. Trong dong phang (v3 = 0) ca chat léng ly tudng, khéng nén duoc chuyén déng khéng xody, trong 46 thanh phan van téc 1, = ©, +22. Hay xdc dinh: a) thanh phn v2 trong dong 46, b) phan bé 4p suat p trong chat léng (khong tinh dén lc khdi). 4.14, Hay viét phuong trinh xéc dinh thé van téc y va 4p sudt p cia dong chay c6 thé cla ch&t léng thuin nh&t khéng nén duge, hye khéi cé thé. 4.15, Chimg minh rang véi chat ldng ly tuéng barétrép trong trudng hgp luc khéi cé thé, ta cé phuong trinh an a + rot(Q x v) = 0. 4.16, Lép chat Iéng ning khéng nén dugc cé 6 day A gidi han béi mat théang phia trén, cdn phia dudi - m&t phang cé dinh nghiéng mot 183 goc a véi phuong ngang. Xdc dinh chuyén dong cla chat Idng do tae dung cia trong lye. 2 4.17. Hay thiét lap phuong trinh Beltrami - Michell. 4,18. Chimg minh ring néu AAF, = 0, thi cdc thanh phan chuyén 4 1 Or 4 Ox ;02; q ue OH "w+ 1) . 1a nghiém cia phuong trinh can bing theo chuyén vi cha vat thé da hoi khi khéng cé hye khéi. 4.19. Déi voi ing suat phang (033 = 013 = 023 = 0) téc dung trong mat phang (1,22). Hay viét hé thite gitra tng suat va bién dang, sf dung cdc hé sé A, ut. 4,20, Ding cdc hé thtre cla bai todn (4. 19), viét phuong trinh cai b&ng theo chuyén vi cua bai todn tmg suat phang. q 4.21. Ching minh ring mat 46 ning luong bién dang W cua vat th dan hdi dang huwéng bing uw W= = + peijey hole W= la + Voijo45 — 9v07). Str dung cdc biéu thirc nay, chimg minh ow, aw OH Oe Bag i et 4.22, Méi truéng dan hdi tudn theo dinh ludt Hooke ¢ can bang dud téc dung cla lc khéi K va hye mat T,,. Chimg minh rang nang luongl bién dang bing ntra cong cla cdc lc ngoai trén chuyén vi u. 4.23. Tim céng thirc xdc dinh gid tri trung binh theo thé tich cla c& thanh phan tenxo tng sudt (ous) =4 Sf pf oydV) xuat hién trong thé dan hii duwéi téc dung eta luc mat 5. 4.24, Gid stk cdc ham ;(21, 22,23) va V(x, 22,23) 18 diéu hoa, vou diéu kién nao dé @a=const av uset(P-a)e—; r? a2 +03 423, 3 184 la nghiém cla phrong trinh Lamé khéng cé luc khéi. 4,25. Hay chi ra ring, nghiém cia phwong trinh Lamé khéng cé luc kh0i cé dang yaa Or3 3 ~—4v trong d6 H 1a vecto diéu hoa. Tim céc biéu thitc ctia tg sudt 013, 723) 733- 4.26. Hay viét biéu thitc cha 0 din né thé tich tuong d6i va vecto quay trong hé toa d6 tru r,0,z néu bién dang ddi xing déi véi truc z. Viet hé > Phuong trinh théa man céc dai lugng nay, néu vat thé la dan hoi tuyén tinh va dang hudng. 4.27. Hay chi ra réing, phwong trinh cén bing khéng cé hrc khéi théa man, néu d&t a7 aserad divH Pos | Py. ys ou ax2 " O28? 9" ~~ Brag? _ Pp, dy3 Pypr 722 = 6x3 Ox?’ 023 = ~ 6x03’ Fea a # 233 = On? Ga > 31> ~Basde . 1 4.28. Gid sk luc khéi bing khéng va trong chuyén vj 1a phang (a, = u(x, 22), Ug = U2(21, 22), ug = 0). Hay chi ra r&éng trang thai tig sudt cd thé biéu thi duéi dang &F ou= Ont ’ 2 or On’ o12.=— Or 022 = a Aa 0x,0x2 trong dé F 4 ham lwong diéu hoa (AAF = 0). 4.20 GiA si f - vecto ludng diéu hoa 0 (AAF= 0). Véi gié tri ndo cla hang sé A biéu thtre u = Af + Agrad divf 14 nghiém cla phuong trinh Lamé khéng cé luc khéi. 185 4.30. Hay tinh mat d6 n&ng rong bién dang 1 W= 785 : cua méi trong nhiét din hoi. 4.31. Hay viét lién hé tmg sudt - bién dang cla nhiét dan hoi tuyday tinh trong trudng hop bién dang phang (ug = 0, uw = us (21,72) up = u2(x1,B2)) va tng sudt phang (033 = o13 = 923 = 0). at 4.32. Cho chat léng nhét phi tuyén, tinh chat vecto cha né thé hiéng ché tenxo léch tng suat va tenxe téc dé bién dang ty 1é véi nhau, cd tinh chat vd hudng cho didi dang cdc hé thire ou But o=-pt (x + iu’) divy, (1+a02), Vu = Hay biéu dién tenxo téc 46 bién dang qua cdc thanh phin tenxd ing sudt. Viét cdc hé thire nay trong trudng hgp chat léng khong n@ duge. 4 4.33. Cho méi trudng ctmg déo ly tuéng Saint-Venant, hay viét b kin phwong trinh dé xdc dinh céc thanh phan tng sudt va thanh phag vecto van téc trong trong hop chay phang va khéng cé lyc khéi. Gj thiét bé qua luc quan tinh do qué trinh say ra cham. 4,34, Viét didu kién déo Mises qua c4c tng suat chinh. 4.35. Dién dat diéu kién déo Mises va Saint-Venant trong trudng trang thai tng sudt hai chiéu (o2 = 0). 4.36. Chimg minh ring tir phuong trinh Prandtl - Reuss suy ra tha 85 Logde (202 ~ 01 — o3)/(o1 — 93) bang dai lugng (2dep - det eB) (de? ~ de. : 4.37. Thiét lap bai to4n cta ly thuyét bién dang dan déo nhd ! chuyén vi. Xem rang qué trinh bién dang 1a tya tinh, trén bién Sy trudéc chuyén vi va trén S, cho luc mat. 4.38. Chat léng nhét phi tuyén khéng nén durgc cé.tinh chét nhy néu trong bai todn 4.32 chuyén dong thang tinh tién giira hai thanh som 186 song c6 dinh 22 = +h. Céc thanh phin van tée c6 dang v, = v(x), v2 = v3 = 0. Hay xéc dinh v(x). , 4.39. Hé thite giita img sudt oj; va téc 46 bién dang é;; cha méi trud 4, ‘oe ° . won, cing déo ly tudng Saint-Venant cé dang " 6 205. ig = 08:5 + 3008 ; Hay chi ra ring, digu kién khéng nén dugc div v = 0 va didu kién Mises ay = 0, 14 hé qua cia cc hé thitc trén. 4.40. Nghién ciru dong chay dimg cla méi trudng nhét déo trong éng hinh try tron gay ra bdi su ha 4p doc theo éng. So sinh nghiém nhan due. véi nghiém cia dong chay Poizel chat long nhét kinh dién trong ong hinh try tron. 4.41. Chimg minh ring 4éi voi vat ligu Prandtl - Reuss gia s6 céng bién dang déo dW, = oyde?. 4.42. Cau réng bén kinh trong a, ban kinh ngoai b, duéi tac dung cla ap suat trong p ting din. Ding diéu kién Mises, hay tim gid tri cha ap sudt dé xuét hién bién dang déo dau tién. : 448. Ching minh ring diéu kién déo Mises oy = 0, 06 thé viét duéi ang 97 + 52 + $2 = 27? trong 46 S; 1 ting sudt léch chinh (S;= 0; — 0), cdn t, = 04/V3. 4.44, Viét quan hé gitra img sudt va bién dang cla mé hinh dan nhot Maxwell va Kelvin (trréng hop mdt chiéu). 4.45, Ung suat oy va bién dang e:; trong ly thuyét dan nhot tuyén tiah, khi dan né thé tich khong cé tinh chat nhét, lién hé voi nhau bang hé thirc , . Sis(t) = / T(t — r)eij(r)dr, oO o=3Ke. Tim quan hé gitra tmg sudt va bién dang dudéi dang vi phan cla m trudng Maxwell, nhan dao truet I(t) cé dang poe (— trong dé G, y* - 1& h&ng 36, 6(t) - ham Dirac. 4.46. Hé thitc tg suat - bién dang nhy bai 4.45. Gidi theo bién daig cho ta ' en(t) = f Kt=)S.(r)dr, 0 o 3K’ trong 46 K(t) - IA nhén tir bién trugt, K - mé dun dan né khéi. e= quan hé vi phan giira ung suét va bién dang cho méi trudng Kelvin nhaén K(t) c6 dang = we exp (- oD) 4.47, Lién hé giira img sudt oj; va bién dang e,; cla ly thuyét dy nhét tuyén tinh cho duéi dang Si(t) -| R(t r)deis(r),o(t) = KOC), gidi theo bién dang ta cd f 1 y(t) = [Mt-r)asy(), 6) = Rol 0 R(t) va II(¢) 1A ham dao va ham tir bién. Ding phép bién di Laplace véi tham sé thuc p To) =p f erat oO 188 vao hé cdc phyong trinh co ban cla bai todn bién ly thuyét dan nhot. Hay chi ra ring bai, todn nhan duge theo ham anh tring véi bai todn ly thuyét dan hdi cd dién tuong tng, titc IA chi viée thay thé trong bai todn dan héi: 1 = 2G > R, ae 71 $475, 0%, &j yj, 078, wot, Ror. 4.48. Gid st nghiém cua bai todn dan hoi cd dang S= Pfr) t+ Kufe(ri2) +0 [PA (rn) + Kuff? (ri2)|+ + [PAM (ru) + Kuff (ru) P W = Fal ran) + ual? (ran) + [E96 (rar) + ug$ (r20)]+ 1,P ¢ + set (rar) + ugh? (r22)]- S06 the meer) luc, W cé tht nguyén d6 dai, K - médun né& khéi, -2Qv -iK Tee dai long riz 1a tap hep cdc kich thwéc hinh hoc cia vat. Ding két qua bai 4.47 hay tim nghiém (S,W) cia bai todn ly thuyét dan nhét tuwong tng. 4.49. Dia cé d6 day khéng déi bin kinh b quay véi van téc géc thay déi Q(t), Nghiém cua bai toén dan hoi cho chuyén vi kinh W = u, trén chu tuyén r = b bang — G=v)PO _ Plie* (2 + 1) , P - luc cho truéc, u - chuyén vi cho truéc. Cac 4E 36K trong dé P(t) = pN(¢). Hay xéc dinh W cia bai ton dan nhét. 4.50. Nghiém cia bai todn (4.49) ddi voi tng sudt J =o9¢ trén chu tuyén r ="b cé dang Se Poe 1- Por. 1+ 20 ( d= ofa" 189 Tim nghiém cia bai todn dan nhét tuwong tng. 4.51. Ong tru réng chiu téc dung cla 4p sudt trong p. Nghiém todn dan héi 6 dang Tim nghiém cia bai todn dan nhét tuong tng. 190 Chuong V MOT S6 VAN DE CUA LY THUYET NHIET DAN HOI Xay dung ly thuyét va cdc bai todn déi voi cdc méi trudng cu thé da c6é nhitng gido trinh riéng tiéng Viét nh Ly thuyét dan hoi [4], Co sd ly thuyét déo [5]. Trong chuong nay giéi thigu mét sé van dB chung cia ly thuyét nhiét dn hi. Bai todn cua ly thuyét nay duoc quan tam gidi quyét 14 do su phat trién cla nhiéu inh vyc ky thuat nhy trong tinh todn cdc két céu cia tuéc bin hoi nude, tuée bin khi, cdc co c&u bay, trong qué trinh nhiét luyén, trong cong nghiép héa hoc va dic biét trong vat ly hat nhan, trong 46 thudng gp phai cdc van dé cé lién quan dén tng sudt nhiét. 5.1. Phuong trinh vi phan nhiét din héi va phuong phap giai 5.1.1. Hé phuwong trinh co ban Trong muc 4.2 Chuong 4 da thiét lap phuong trinh xdc dinh, tic 1A quan hé gitra tg sudt, bién dang va nhiét a6 cha ly thuyét nhiét dan hdi duéi dang hé thtéc (4.16) O15 = NO5;; + Qwex; — 4(T — To) 5:5. (5.1) trong d6 y = (3A + 2y)a. Lién hé giita bign dang va chuyén vi theo hé thite Cauchy gp wh (Oey Oui con (G+ BY) 2 Céc thanh phn ting sudt va chuyén vi théa man hé phvong trinh vi phan chuyén dong 804; Ou; / i ~=p—2. a) f Fat + OK; = eS (53) Thay (5.1) c6 tinh dén (5.2) vio hé phuong trinh (5.3) din dén bé (4.21) Chuong 4. : 06 Pu a . ~= pe ——(T —T). 5.4) (ey +55, + Au; + pK; =p ai Hg, TM). —. (5-4) 191 Dé khép kin hé nay ta c6 phirong trinh truyén nhiét (4.20) Chuong 4 c6 tinh dén nguén nhiét g: a aie RAT ~ pOv 5 -4T6+G=0. (5.8)" trong 46 A 1a todn tt Laplace. Phyong trinh nay 18 phuong trinh phi, 2 zm T tuyén. Nhung trong bidu thie T-— Ty = T hay 8 T = To(1+ Ph Onn tir trang thdi ty nhién, ta xem phuong trinh (5.5) ta duge ~ 17% , Q AT- aH (5.6) trong dé ky hiéu gat, 7a GAtweh 1 g_ 4 pCy’ k k? pCy a Hé kin (5.4), (5.6) céc phuong trinh vi phan eda nhiét din hoi gem phwong trinh véi 4 an ham: chuyén vi u; va nhiét 46 T. Lyc khéi, nguén nhiét nung néng, dong nhiét trao di qua mat, J gidi han mign V, ofing nhu diéu kién dau 1A nguyén nhan gay ra tron| vat thé trudng chuyén vi, ciing nhu trong nhiét 46 kem theo. 4 Diu kién bién co hoc cho dudi dang chuyén vi u; hodc hrc mi 3, = oun; tren mBt bién $. Digu kidn bién nhiét 49 xdc dinh bing sd trao déi nhiét qua mat S cé thé cho dudi dang, hodc 18 nhiét d6 t bién f= TO) (a;,t) trén S, (-1R hoic 1A bién edch nhiét FT Lo trén S, $ trong 46 n 1a phdp tuyén don vi cha mit bién 9. 192 Didu kién ban dau cho duéi d i thoi did eu kign ban di lang tai thoi diém ban = chuyén vi u;, van téc v; va nhiét do T lb nbiag ben te hoe =) Ui(Tnst)| rg = fi(z1, 22,23), (nyt) lrg, = 9:(21) 22, 23), (5.8) T(2n5t)|e4, = A(z, 22, 28). 5.1.2. Phuong phap giai 1. Dua hé phuong trinh co sé v8 ph i ura hg rong trinh séng den gian . He Phuong trinh (5.4), (5.6) khé phitc tap, nén tim céch dua hé nay vé dang nhirng phuong trinh séng don gian. , phaens ty hat trong ly thuyét dan hoi, sw don gidn dat duoc khi ‘ich vec’ uyén vi va vect di thinh phan thé va phi Phone ob ere 0 luc khdi tl phan thé v& phan Ta dit: u=gradé+roty, K = grad } + rot W, hay la __ Ove ao ay, “= Be + eine K;= iar te GE (5.9) trong d6 ¢, © la ham v6 huéng; p va W 1a dai lrong ti i cA : . ai leo . Voi at (5.9), phuong trinh (5.4), (5.6) din dén mae och 1 Of — mT = — ae (5.10) ORs = -@e (5.11) DT -ndg= -§, (5.12) trong dé kj hidu C= 1, a=, m= Oss - 193 Khé F tir phuong trinh (5.10), (5.11) ta duge phwong trinh séng dod: a Do —- 1 pg me. G a a 2D — mn— =- (nip mn aA)e Phuong trinh (5.11) mé ta s6ng ngang. Chi ¥ ring trong diéu k bién cdc ham ¢, 7, ¢6 lién quan véi nhau. Khtr ¢ tir phuong trinh (5.10), (5.12) ta durge phwong trinh o\s 2 mnt = (cio mn aA)t z Phwong trinh (5.13), (5.14) cé cling dang, cAu tric cha nhitng phi trinh nay chimg té cé séng t&t din. Trong khéng gian dan hai v séng doc va séng ngang truyén déc lap voi nhau. Ta xét mot sé trudng hgp riéng _ a. Gia thié ring nguyén nhan cla chuyén d6ng 14 nguén nhiét Q, lire khéi cé thé Ki = x. Khi dé UY, = 0 vi néu diéu kién du lid quan véi phuong trinh (5.11) Ja thuan nhdt, thi trong todn bé khi gian y, = 0. Trong khéng gian v6 han chi phat sinh séng doc, khi ta cé do ao = ba, “> O2,8x;’ a O15 2u( ae aey ~ 5M) + pig (5 ~ ®). 6 = Ad, i b. Néu trong khéng gian v6 han téc dung lye, khéi K = rot ®, " G =0, & = 0 véi didu kien dau O(a, to) = 0, 98 (ist) = 0, thr 6 him ty khée khéng, cdc ham khée ¢ = 0, T = 0 trén toin mitq Trong khéng gian v6 han chi truyén 6 séng ngang voi van téc truy@ song C2 = Séng nay khéng kém theo sy thodt nhiét, ta 6 trong trong hop nay a = au; , Ou = ee ge 6-0, F=0, ay =u(5e + Ze): a ‘Z é 194 Trong treéng hop téng qudt vé nguyén tac phat sinh cd hai loai s6ng, Nghiém cia phuong trinh (6.11), (5.13) gdm hai phn: nghiém riéng cia nhimng phuong trinh nay 9°, #2 va nghiém téng quét cia phuong trinh thuan nhat tuwong ing a (cp - mA) ¢" =0, yl =o. Céc ham ¢ va yf duge chon sao cho théa man dugc t&t cd cdc diéu kién bién 2. Dura hé phuong trinh co sé ve hé cdc phurong trinh é6c lap Ta dua vio vecto him , ham v6 huéng p va biéu dién chuyén vi va nhiét d6 qua cdc ham nay: = # ap uy = (9545 - 5am)? +B. _ Pe , > (5.15) T= "FtBe, 25 +(14+Q)0i¥, trong dé 2 = (1+ 00RD —wnged, T=aD- son, At 3A + 2u)a ca Att, y= £ — =1. Dat cde biéu thie (5.15) vao hé phuong trinh (5.4), (5.6) ta nh4n duge 4 phirong trinh tach biét déi vdi yi va Y a Ki 2(q2p —nmZ A). + ae . oR (cD nmsA)e+ cA (5.16) a uQ 21D — nme = . (ip mms A) + oF 0. (6.17) Cn thém vio céc phuong'trinh nay diéu kién bién va digu kién diu. Su don gidn cha hé (5.16), (5.17) duge dénh aéi bing dang phirc tap cia diéu kién bién. Do vay ching chi duge sit dung khi khao sat chuyén 195 dig cia mGi trudng chita trong khéng gian vé han, chuyén vi va ating khong v6 cing, luc khéi va nguén nhiét phan bé trong hin ban. 3 Bai toan tya tinh cha nhiét dan hoi Néu biét lye khéi, nguén nhiét va su nung nong bé mat séy ra chai thitrong phuong trinh chuyén dong cé thé bé qua lye quén tinh va i tos xem nhv tya tinh. Phuong trinh tya tinh nhiét dan hdi cd dang a0 ar 4 x =y—- . ( +55, Ep,’ om 1g , @ nag AP Oe (a Ngigm ¢ cia hé phuong trinh nay d6i véi méi trudng dan hoi v6 bi duge biéu dién dace biét don gidn, khi trong mdi trudng dé tac du ngwin nhiét Qva luc khéi cé thé K; = s. Chuyén vi nhiét din ii i a 6 dang uj = 3. tt (5.18), (5.19) ta nhan duge f_-1T_ @ 1a =mr-* Ot - 2 =-a-aH Oe=mT- a 3 i Tee € =nma" (5.5 Nuigt 46 T durge xée djnh tir phuong trinh dao ham riéng loai parabd c6 edu tric nhu phuong trinh truyén nhiét cd dién. Mét phwong phap khdc dugc d8 xudt béi Biot M. A. Khi dua b i thie cla entropi ; s=to+ Se (6 p q vio phvong trinh (5.18), (5.19) va gid thiét rang @ = 0, K; = 0, nhgn duge hé phuong trinh j Os oa a 08 , = lt er ( a Wee," os be amo (5.23 196 . TM A+ 2 trong 46: 6 = 778, B= a a= OS 4B 7 = (8A+ 2p)Ja. Tir (5.23) gidi ra dé tim s, sau dé gidi (5.22) dé tim u. Nghiém cia phuong trinh (5.22) cé thé cho duéi dang thé Papcovic - Boussinesq 2t+rAt+6 Bates’ a uy = ~ Fa, (Yo + £393) + By, (5.24) Dy voi gid thiét ring ham vecto 2; 1A diéu hoa, tirc 1A Ay); = 0. Dé xde dinh ham 7%, #; ta cé phuong trinh Av=0, Avg=o, (A- ao) = =0, (5.25) 0 2 Bi trong dé: oo = vo + WG. Sau khi xéc dinh 7, % théa man diéu kién bién va diéu kién dau, ta xéc dinh duge chuyén vi theo céng thitc (5.24). Néu gid thiét chuyén dong say ra trong diéu kién khéng cé sy trao déi nhiét gitra cdc phan khdc nhau cta vat, thi * =0 va tir (5.21) ta nhan duge: “ = —na?6, sau khi tich phan véi diéu kién dau thuan nhét din dén _ T = —na"6. (5.26) Phvong trinh nay thay cho phuong trinh truyén nhiét. Dat (5.26) vao (5.4), ta nhaén duoc phuong trinh d6ng lyc hoc dan hoi cé dién dudi dang chuyén vi uy 00 : a + pK; = rae : wads + (As + He) om (6.27) J : trong dé As, Hs ld cdc hing s6 Lamé. Khi 46 tenxo tng sudt 6 dang Fig = WgEig + AgO64;. Trong ly thuyét tng sudt nhiét khi nghién ctru anh hudng cla sw nung néng mat vat va tac dung cia nguén nhiét lén trang thdi img sudt bién 197 dang cia vat, ta thay anh huéng cia sé hang 76 chita trong phuo ng. i trinh truyén nhiét lén bién dang cia vat l& khong dang ké, thuc té og thé bé qua. Hé phuong trinh (5.4), (5.6) din dén hé hai phuong trink; déc lap d a6 Fu; oT - ur Au; + (Ar + ur \oe, = FE + Wag; : (5.28] ap-12 __@ (5.29 Tir (6.29) xée dinh duge 7, biét duoc su phan bé nhiét 7 06 thé tim duge chuyén vi tir phuong trinh (5.28). Bai todn cia ly thuyét suat nhiét sé dugc trinh bay sau chi tiét hon trong muc 5.5. 5.2. Dinh ly bién phan nhiét dan hoi 5.2.1. Thiét lap dinh ly bigén phan Dinh ly gdm hai phan, phan thtr nhat cha dinh ly dya vio nguyé ly D’Alembert | if, if oujbeijdV = | ff if (Ki — ty) budV + | TriSudS, Vv Vv s trong 46, 6u; - gia 86 chuyén vi do, S¢;; - gia s6 bién dang do, du chéd chi dao ham cua dai iugng dé theo thai gian. Gid thiét ring éu;, 6eq Ja ham lién tuc tiy ¥ khéng phy thudc théi gian va tudn theo nhit diéu kién han ché dat lén chuyén dong cia vat. Dai long T,,; 1a tha phan vecto tmg suat tac dung trén mat S. 4 Nguyén ly D’Alembert dung véi moi mdi trudng, tic 1a ding moi quan hé gitta img sudt va bién dang. Dt (5.1) vao phuong tring (5.30), ta duoc 1 = ti)SugdV + l f TribudS +7 J ff fF. Toedv, (6.319 wu |ffae v= fff (ueisers + 30°) av. (5.361 trong dé 198 Phin thtr hai cia dinh ly dya vao quy ludt truyén nhiét. Déi voi quy luat nay ta dp dung mdi lién hé giira dong nhiét, nhiét 46 va entropi or Oc. oT Sb = prs = 18% r. ok 3ej’ ~ Oxy Tos = y0To + pCyT. (5.33) Ta dua vao vecto him H lién hé véi entropi va dong nhiét bang cong thtre _ om on ps = aa,” o = Loi, khi 46 tir (5.33), ta nhan duge . F HH; x . Tol = KE, nH = =pCvF+Tor, (6.34) nhan phuong trinh thir nhét trong (5.34) véi gia sé 40 6H; va tich phan theo toan thé tich ca vat ta cé: [le Bién déi tich phan nay cé chi ¥ dén phwong trinh thir hai trong (5.34) di dén phuong trinh oe ff tora +? ff H,6H,aV+ ° Vv + f TéHindS +7 ii iE Feodv = 0. s Vv . Phuong trinh nay chika s6 hang f/f T60dV tring véi s6 hang chéa Vv trong cong thitc (5.31). Khe 86 hang nay tir (5.31) va (5.35) ta nhén dugc dang héu han cia anh Ug bién phan: 6(U+P4D) = J iff o(K;—ii,)6ujdV + I if Thi6u,d5— I f F(nj6H)AS, (5.36) + 2a) bH,dV =0. (5.38) 199 trong dé: oe a I Pav, D= 3% To wl (Hav. G day cong nhan ring: 6D = Ddt, 6H, = Hidt, him P goi la thé | , nhiét, D 14 ham hao tan Truong hop riéng 1. Néu trong phuong trinh (5.31) thay T = —nra?6 nhw (5.26), thi phwong trinh nay dan vé bu) = f ff f pK; — tt)6usdV + | TriduidS, (5.37) Vv Ss a ds UM = If (wets + Ze av, Vv Hs, As lA hang sé Lamé doan nhiét. Phuong trinh (5. 37) | Ia cdch dién dat nguyén ly D’Alembert déi véi déng luc hoc dan hdi cé dién. y 2. Trong ly thuyét img sudt nhiét ta da bd qua tinh tuong hé gitt bién dang va nhiét dé, tire 1a bd qua s6 hang yTo. Phuong trinh (5.35 dan dén trong dé: 6(P+D)+ f T(n5H;dS) = 0. (5.38), s Phuong trinh (5.38) trinh bay dinh ly bién phan déi v6i bai todn truyént nhiét khéng lién quan cé dién. Trong ly thuyét img sudt nhiét ta hai phwong trinh (5.31) va (5.38), trong dé xem T nhw da biét. 5.2.2. Dinh ly nang hong co ban nhiét dan hdi oy Gia thiét ring cdc gia s6 do du;, b€;;, 6H;,... tring véi gia s6 5 thu’ ’ khi chuyén tir thoi diém t dén t + dt. Khi dé x bu; = dt = vidt, 6H, = Aidt = han ce (5.89) 200 D&t (5.39) vio (5.36) ta duge: d gerusr+n= [ffoxnavs [[tamas+§ [[ Fas v s 1 (5.40) trong dé: B= 50] [| voav - déng nang, v D=K=—> aI [lee , oF af reer “4 con a= Bn, 5—Ni, n; - thanh phan vecto phdp tuyén don vi n cla mat Phuong trinh (5.40) biéu dién dink lj ning legng co bdn nhiét dén hoi 5.2.3. Dinh ly duy nhat nghiém cia bai todn nhiét dan hoi Ta tng dung dinh ly vé nang hong dé chimg minh tinh duy ahat nghiém cia phuong trinh nhiét dan hdi. Muén vay, Bid thiét rng phvong trinh nhiét dan hoi théa man adi v6i hai c&p ham uj, Tva ul, qT". Hiéu cua céc nghiém nay 1a: U; = uf ~ uy , T= 7-7". D&t @, T vao phuong trinh (5.4), (5. 6) ta nhan duoc nhing phuong trinh thuan 1 nhat véi diéu kién dau va diéu kién bién thu’n nhét. Do a6 ham 4, T twong tng voi vat thé nhiét dan hi, ma bén trong khéng cd nguén nhiét, lic khéi, sy dot néng bé mit va trong diéu kién ban dau nhiét d6 bing khéng. Phwong trinh (5. (5.40) khi 46 cd dang: d i lye _ a (arn estat +5247’ )av = 2na? “all Fe ana <0. Tich phan 6 vé tréi cha phuong trinh nay tai thdi diém ban dau bing khong, vi cdc ham %, &j, 7,0; théa man di’u kién diu thuan nhat. 201 Mat khdc bat dang thite nhan duge chtimg té ring vé trdi ho&c nha gid tri 4m ho&e bang khéng. F Vi biéu thite duéi dau tich phan la téng cdc binh phuong, hon ni ical lai nbn gid tri khong khi t = to, do 46 vé tréi chi od thé bing khougi Két qua la ta nhan duge: 9; = 0, Ejj = 0, T =O khit > to. Vig sud lién hé tuyén tinh véi bién dang va nhiét d nén Oij =Okhit> to. Vi vay chi tn tai mét nghiém duy nhét cia phwong trinh nhiét dan hij 5.3. Séng phang diéu hda Ta xét song phing diéu hda truyén doc theo truc x gay ra do nguyéd nhan co hoc ho&c nhiét 46 méi trudng. Vi chuyén vi uj va nhiét 46 9 chi phu thudc vao bién 2; va ¢, nén ta dat uj = Re[uj(t1,w)e**], T= Re[T* (x wwe 4], Phuong trinh chuyén dng va phvong trinh truyén nhiét dua vé (Sa to?) =n, (ga+ar + 19a? Set =0, (= +77) ug =0, (& +7?) uj = 0, trong do: ee, poet lle ~ OF? ~ CR? gt Khir nhiét 46 7* tir hai phuong trinh (5.41), ta due: a 7, (cep + °°) (Gop +2) + age] ut = (5.49 a 2) yt PF a) 2 (az +7 )4 =0, (sat? us =0, €= mma’. Phuong trinh dau (5.43) 1a phuong trinh ddi véi séng doc, hai phuony trinh sau déi véi song ngang. Néu trong hai phwong trinh (5.41) at, ul = uel, T+ = TO pikes, 202 dan dén uo Khe 7 tir hai hé thite nay, ta nh4n duge phuong trinh dai sé kt — [07 + g(1 + €)} +. qo?, (5.44) phuong trinh nay cé nghiém 1 a= 5{0 +a(1 +e) + [(o? + 9(+e))? - 4ao?}"}, nghiém nay 1a ham cua tham sé e: ky = ky(e), ko = ko(e). Nghiém cia hai phuong trinh (5.41) cé dang w= Ay exp [ ~ Qut + ikyx1] + Agexp [— twt — tkyx]+ ik; : : . . + ag axp [ —iwt+ tkez] — Byexp [ — iwt — ikges)}, T=B, exp[—iwt + ikea] + Bo exp[—iwt — ikea ]+ 2. + He Ay exp[—iwt + ik, 2] ~ Ag exp[—iwt — ikx,}}. ‘ (8.45) Vi, vi T lA ham thue nén trong (5.45) can léy phn thue. Séng ngang dugc xdc dinh béi hé thitc: Z1 . Ty =F ~iw(t-2)] + exp | -iw(t+ 2)], weReo[-o(-B)]rnem[-o(+2)) us = Diexp [ ~in(t— 2] + Doeep | 4a Séng ngang dugc truyén véi van téc khéng ddi Cy = (5) . Séng nay khéng gay ra su thay déi thé tich va trudng nhiét 46. Ky hiéu vg-(@ = 1,2) la van tée pha, vg 14 46 gidm loga w ug = =——, vg=Im(kg) B=1,2, 8 Re(ka) ‘B ‘B. 203 sta bién déi cong thie (5.45) vé dang = Avexp [-io(~2) na] + Agexp [— iw(t-+ 3) + vim + + {Bao [-in(Z) —n — Byexp [ ~iw(t+ 2) + vo } P= Brexp|—iw(t- 3) - va | + Brexp|—iw(t+ 2) +vani]+ 1 (onl) =m ~ Arexp[-io(t+ ) +z] }. Ta thay ca hai séng wy va F au la séng tat dan va cé hao tn, vi va téc pha % | phy thudc vao tan sé w. Y nghia vat ly eda (5.47) tré nd r6 rang, néu so sdnh ching, véi song trong méi truéng gid dinh, dj trung béi hé sé din né tuyén tinh « c6 gid tri bing khéng. Khia = = tire 1a khi 7 = 0, m = 0, hai phwong trinh (5.41) cé dang (Sateryu=0, (Fa+a)T=0. Nghiém cia chting 18 ham: T= Arep[—io(t- G)] + Are [-iw(t+ Z)], 6. T = Byexp | -iu(t- 2) — mre] + Brexp[ (+2) + trong dé Q= (eter) Te = (2aw)?, Ty = (23) 204 Trong (5.48) @j 1a séng thuan tdy dan hdi truyén theo hudng truc +21 hoc —z, véi van téc khong déi 3, = C. Séng nay kh6ng cé can, khéng 6 hao tan, 7 1a song nhiét thuan tuy t&t din cé hao tén, tat din dugc dic trung béi hé sd: 1/2 Bq = Im(2) = (3) . Hao tdn say ra vi van téc pha 1A ham cua tn sé: = mn = (2a Pw)? Hé thite (5.47) m6 ta séng doc bién thé ud séng nhiét bién thé. So sinh cdc phuong trinh (5.47) va (5.48) ta thay nghiém k(e) dic trung cho séng twa dan hdi, vi ky(0) = o = e dac trung cho séng thuin tiy din hdi. Twong tw nghiém ke(e) dic trung cho séng tua nhiét, vi ko(0) = Ao = @ dac trung cho séng nhiét thuan tiy trong méi trudng gia dinh. Dang chi ¥ 1a trong séng doc bién thé chtra cd sé hang tra dAn hdi: A; exp [- iw(t = 2) - un], Aj exp [- iw(t+ 2) +21] va sé hang twa nhiét: By exp [- w(t - 3) - voc], Bz exp [ = iuo(t+ 3) + vee]. Hinh anh tuong ty duoc minh hoa cho séng nhiét bién thé. pe nghién ctru ky hon nghiém ky, ke hofic dai rong vg, vg (8 = 1,2), t dua vao ky higu méi: 2 1 4 _w f= 5h wa xem a khi 46 phuong trinh (5.44) din dén dang don gian: — 2 +ix(1 +e} tix? =0. (5.49) 205, Nghiém £1, € cla phuong trinh nay 1a ham cua tham sé € va x = w/wty Dai long ¢ = nma? khéng déi va phu thudc vao nhiét dé va tinh chag co hoc cla vat ligu, cbn x thay ddi theo sy thay adi cua w. Dai luon w* IA dai lrgng d&c trung déi véi vat liéu da cho. hy Tan s6 dao déng w bi han ché béi dai hrong: 3p jy” We = 2n(Ci)s| Fay Trong céng thirc nay M 1 khéi hrong nguyén tk cla vat chat tao ni vat thé dan hdi va As + 2tts\¥/? (Se) > (1), = & day Az, 4s 1a hing sé Lamé déi véi trang thdi doan nhiét, p 1& m dé, con hé sé tit din vf? khi x = oo cho béi céng thire 1 ew oO “3G. Dui day la bang cdc d&c trung chinh cla mét vai vat liu dién h ‘ Nhom Dong Thép Thiée (Ci)s, cm/s 6,32-10° 4,36-10° 5,80-10° 2, 14- 10° €, 3,56-10-? 1,68-10-? 2,97-10-? 7,33-10-? w*, s-? 4,66-10!2_ 1,73-10 1,75-10!? 1,91- 10"? vee, em? 1,31-104 3,29-108 4,48-10? 3,27- 104 we, st 9, 8-108 7,55- 10! 9,95-1013 3,69- 108 ‘y Chi ¥ rang w, 16m hon nhiéu so véi w*, thi nghiém dao déng sié 4m tn sd cao cho thay We > w* Dw. Nhu vay déi véi dao déng co hoc thong gap trong thyc cté, cé thé di w/o <1, 206 é mQo aruing | agp oon gian cia séng phang jguon nhiét phi curong d6 Qo coswt tdc dung tro. at x, =0. Trong truéng hop nay ching ta nhan duge: ng mB phing wo Fiera glow (tet) na) ~ exp (—iw(t~ 2) ~z1)]}, z>0 T= Bae peg ES em (—in(t— 2) - nen) 50) kK? - 0? . ay -“h exp (-ia(t- 2) -na)]}, 2, >0. Van téc pha vg va hé sé tat din vg lay tir cong thir = (C, = f= (Ci)n(A +i), eae trong d6 véix <1, vy Cr(1+e)¥?, Qy \1/2 mea(Ty) > we x2e2 Oy(1 + €)3/2 2(1 + 2)? “Pagel nee are| ye = 0, Néu trong phuong trinh truyén nhiét bé qua 86 hang 76 ig 78 thi ky (e), ko(e) duoc thay bang (0) = 0, ko(0) = va va tir cong thitc (5.50) ta nhan duge nghiém xap xj cla ly thuyét img sudt nhiét zat {sea g [em (— Hott Z) — exp ( - iv eee F Pere ae us (5.51) 207 Chuyén vi uw 1 tong cha cdc think phan: séng dan hdi khong tét ding truyén véi van tdc C va song tat dan khuyéch tén cé hao tan. nghiém cada phwong trinh (5.54) 1a ham: eikar ev thar a = At +B, a 5.4. Séng tru va séng chu r Ta xét phwong trinh séng doc nhiét dan hoi . payors 6 1 = (0j5-&)(@-&), F123. qrong khong gian nhiét dan hoi v6 han nghiém biéu dién séng phan ky 06 dang: O26 = mf, (5. DT —7ndd=0. (5.58 Néu gid thiét ring chuyén déng s6ng séy ra diéu hda theo thdi gian 4 trong 46 dat) =o" (ainwle™, F=T(anwe™, Va _ w © Re(ka) ’ Chi nhimg nghiém nhu thé nay mdi cé y nghia vat ly. b) Déi voi séng try: Khi n = 2 tire 1A m = 0 ta duge thi tir phuong trinh (5.52), (5.53) ta nhén duge phuong trinh: (A+ #)(4 + (Gs T") = 0, (5.4 & day ky, ko 14 nghiém cla phuong trinh (5.44). Bay gid ching ta x4y dung nghiém cua phuong trinh (5.54) trung bang tinh ky di tai diém € va 1A ham cia khodng cach r gi diém R{a,} va €. Ky higu nghiém nay 1a 3(r), 06 thdéa man phud trinh 7 Py na lapy , pays ee 1,2, trong d6n=3 A6i véi bai todn 3 chiéu, n = 2 déi voi bai todn 2 Nghiém téng quét cla phurong trinh nay cé dang: eh (r) = AHS) (kat) + BHY (Kir), r? = (2j—&)(aj-&). = 1,2 4 ‘Trong khong gian v6 han khi gid tri cha r di Ién ta 6 6g Re[e~2*tH6" (kor) ad cos (kar — aL wt). 4 2 trke Song nay li séng phan ky truyén theo huéng r tdng. Chi y. Nhimng nghiém ee" /r, Hf’ (kar) cin théa man diéu kién bite xa 6 v6 cling * 1 Go = Sp [AHD (har) + BH (har)] ™ & day H2), H® 1a ham Hankel cép m loai 1, loai 2 a) Déi vdi séng cu. Khin = 3 tire la m = 1/2 ta cd: _ [Revie HUD (kar) = 4 tho 2 2 en ikar Hier) =f 8 setkar cikar ; n=3: — i = elke Q(p-? ( ; ) the 7 eFerQ(r-?) va > 0, a Hp (HE? (Kar) ~ Raby (har) = e087) Ya > 0. a=1,2 2 . Cong thire nay néi vé tinh ding dfn cia nghiém co ban 6 lan can diém xa v6 cling. : 209 Néu xét lop nghiém ca phuong trinh (5.55) ma 6 v6 cing C6 tity . ikar 4 chat twong ty nh -*, HS (ker); thi ham ¢* = ¢j + $$ cling cing thdéa man diéu kién sau day 6 vd cing 4 n=3 ee — ikadt, = 70(r), Va 20; n=2 Oba kody, = elkerg(r3/?), va 20. H or A Ngoai ra cin bé xung thém diéu kién vé tinh hiru han cia ham y o,=0 khi roo. Song doc sdy ra duéi tdc dung cua nguon nbiét va hye khéi c6 thé trou khong gian v6 han ho&c trong khéng gian v6 han c6 16 hong cau vi diéu kién bién déi xing tam. ; 5 Qua vay voi tic dung nguén nhiét diém Qoe*6(r), nghiém eq phuong trinh (5.55) cé dang ot = 1 (Ae + Aaci”). Cac hing s6 Ay, Ag xde dinh tir digu kign dong nhiét qua mit caus +0 bing cudmg 48 nguon nbigt va up = 52 = 0 hi r = 0. Dd ham @ va T cé dang = m@o__ ~iw(t- ©) - = ame | w(t) nr| - exp [-iw(t- 2) - url}, atta {8 -oDew[-m- B)-) ” “te _vieo[-m—E)—nl ¢ T= trong dé vq — hé 86 t&t dan, vq - van téc pha cua song. 3 Ham ¢, T tat dan, cé hao tan théa man digu kién bic xe ve tinh g di tai diém r = 0. Biét ham ¢ cé thé xéc dinh chuyén vi-kg 1p xd Ur = ae 210 5.5. Bai todn cia ly thuyét wng sudt nhidt nhiét do khéng dirng gé: Trdg ¢ y ra ti radng chuyén vi thay déi theo théi gian. Ve nguyen | ee cue make ig ding du din oe habe d6ng lye cua ly thuyét nhiét aa he -_Néu trudg nbig chm theo thdi gian, o6 thé an gid thiét bd qua sé h uén wong ti hah ange? ge ta cé bai toén twa ‘in tink trong Phuong tinh chuyén dng, V6i trudng nhiét 46 ding, tng sudt, bién d é Z phy thuéc thdi gian, ta cd bai toén tinh cla ahige ane ‘i khéng mnaitnvtt «ing suét nhiét 18 truéng hop don gidn ca ly thuyét nhig hbi dua trén gid thiét bd qua 36 hang —n6 cd lién quan dén thc a thoy aa thé teh veong A6i trong phuong trinh truyén nhiét, Dudi day tinh bay mé nét vé bai todn til i 1 ee tinh tng suét nhiét va bai toén d6ng 5.5.1, Bai todn tinh wat 1. Cac hé thie co s& ‘mg suit nbige Trong myc nay 48 cAp dén img sudt sinh ra béi trudng nhi ding. Ta giéi han trong pham vi a bebe be nee or co 2 nhiét cia vat ligu xem nhy thong oe A ofe Bf 96 bi th tah ‘ong qué trinh ding moi yéu té téc d6ng vio ston vat thé va céc hé a cba ching khéng phy thude vao thoi gian, ma chi la ham cia toa Phuong trinh truyén nhiét (5.6) véi déng dimg dua vé dang Af= 5. (6.57) Can két hi ee pea pe bign ni a re trinh nay v6i diéu kign bién, chdng han cho trén T=T(2,) trén S, hoke gradien cia nhiét 4 or Fa = NO (a) tren 5, hoe té hop cia cdc dai lwgng nay trén bién. 211 Giai phuong trinh vat ly ton (5.57) ta nh4n dugc sw phan bé nhiéty a6 trong vat thé nhir ham da biét. 2 Khi d6 hé phuong trinh co sé cla bai todn tinh tng suét nhiét b gom - phuong trinh cén bang | Be + pK; =0, - phuong trinh xdc dinh (5.1) og = NObig + 2weig ~ YT 6:5, - hé thtre Cauchy 1 ej = 5 Ou; Bua, Duy Ox; Ox; (ae, * ae) Sir dung cdc hé thtrc (5.59), (5.60) ta dua hé phwong trinh (5.58)¥ dang a6 or Otmae + pu; + pK; — Se; on 7 (6 hay 1a (A+ p)grad divu + pAu + pK — ygradT = 0. (5.614 Diéu kién bién cho dudi dang téng qudt: trén phn mat bién S, chil truéc chuyén vi A (6) Wi =U; trén S,, con trén phan S, cho luc m&t og, = (NObig + 2ne45 — YTis)m; = Dy tren Sy. ‘Trinh ty gidi bai todn_tinh img sudt nhiét 14 gdm hai bude, trud@ hét tim trudng nhiét 46 T bing cach gidi phuong trinh (5.57) voi die kién bién vé nhiét, tiép dén dua gid tri T vao hé phwong trinh (5.617% 212 oe oT cdc 86 hang pK; — "35 tré thanh ham 44 biét, ching dong vai trd nhw céc thank phan luc khéi mdi. Két hop véi digu kién bién v8 luc hodc chuyén vj phwong trinh (5.61) cho phép x4c dinh trudmg chuyén vi trong vat thé. Nghiém téng quét cla phuong trinh (5.61’) c6 dang usu tu?) + yu), trong dé u* 1a nghiém téng quét cla phuong trinh thuin nhét tuong img cta (5.61’), u(7) 1a nghiém riéng cha phuong trinh khéng thudn nhat voi K = 0, cdn u*) 18 nghiém riéng cda phuong trinh (5.61’) khéng thu’n nhét véi T = 0. Nghiém ut 06 thé léy duéi dang nghiém Papcovic-Neuber ut = grad(p +R) —4(1 - va, trong d6 y, P 1a cdc ham diéu héda, tic 18 Ag=0, Ap=0. Theo Papcovic - Goodier lay nghiém riéng u7) duéi dang u7) = grad ®, thay vao (5.61’) v6i K = 0 ta duoc Ad= wth oF = mF. l-v Sau khi xdc dinh chuyén vi, cdc thanh phan img sudt nhiét duoc tinh ( theo céng thitc (5.59). 2. Cac dinh ly bién phan Nguyén ly céng do 6 dang f if, if oujbegdV = f if if pK6u;dV + f ii TysbusdS. 213 Dat biéu thtrc (5.59) cha oj; vao day ta duge > -o fff T60dV = fff pkbudv + f x:6usdS, (5.62) 4 v Vv So & ¥ trong a6 = If if Wav = If f (Ae? + nese tich phan m&t trén phan bién S,, bing khéng vi 6u,; = 0, con trén phe bién S, ta c6 Ty = X4. ia Khi lay bién phan cia chuyén vi, vi hye khdi, luc m&t va nhiét 4g khong thay déi, nén hé thie trén cé viét dudi dang Day chinh ld dinh ly bién phn (5.31) ép dung cho bai todn tinh hia dan hoi, khi d6 sé hang qudn tinh bang khéng. Ky hiéu biéu thirc trong déu ngode vudng 1a H ta duoc Il = 0, TI goi 1a ham thé ndng cha vat thé. Dinh ly. Trong cde vi tri can bing khd di thi chi cé vi tré cén bat thue ctla vat thé tai dé ham thé nang II dat cue tiéu. Bay gid ta bién déi sé hang [Jee I] ee = [la ae Ft ~ 35] - [fans] a, 214 dura hé thire (5.62) vé dang aT x = | ff if (0K -75—)éua¥ + | (5+ -7Fni)éudS. (6.64) i vo Se Dem so sdnh biéu thite nay véi biéu thirc cia céng do trong vat thé c6 cling dang va cing vat liéu, chiu téc dung cla le khéi pK} va luc m&t 2} nhung T = 0: = [ff oxcouav + [[ si6mas, v Se ta nhan dugc tuong ty tdéc dung. Chuyén vi va bién dang trong vat bi at néng cing sé nhu trong vat khéng bi dét néng néu trén phan bién S,, cho truéc : chuyén vi nhw nhau, trén phan bién 5, cho trudéc hrc mat Up =X, 4+ yn, con luc khéi lay gid tri or oo _- oo pK} = pK; "8a; Trong bai toan tinh tmg sudt nhiét cing stk dung nguyén y cuc tiéu cha ning long phy. Gid thiét ring tg sudt Oj nhan gia sé 40 5045. Dai long 504; 14 cdc ham lién tuc, déc lap cé gid tri vd cing nh va adi hi o4; + 604; va Di + 6D; 1a la kha di tinh hoc, cé nghia la 60:4; phai théa man (5.65) va $0,jn; = 65; trén So. (6.66) Trén Sy dai luong 6Ta: = 6oejn; Ia tity y. Trén phn bién S, cho trade E; thi 65; = 0. Biéu thie cha céng.phu cd dang w= ff WodV = Lf (Geure a0" )av, (5.67) 215 trong dé © = ox, = 30. a St dung quan hé tng suat - bién dang cia nhiét dan hoi (4.1 chuong 4. lt+v ey = 1M (oy - y = ~ z Tay Ph) + aT b,j, (5. ta thay eo ~ fu = yyy We + aT). Nhan hé thite nay véi 60;; va tich phan trén toan thé tich V II e~aee Beg" +aF@)] S0,jav =0, hay 1a | if / e4j6043dV = / fi Oe boyd + | fi if oT 60dV. Vv Vv 8 Vv Bién déi tich phan bén vé tr4i dua phvong trinh nay vé dang | f fo,jnjuudS — I ff eis dV = 6U, + / i if ase, Ss Vv 7 Vv is va tinh dén (5.65), (5.66) ta dugc [Ue + If / afeav - I if Tasty) = 0. (6: Ky hiéu II* 1a biéu thie trong déu ngo&c vuéng din dén é* =0. Ham II* goi la ham nding lweng phu ca vat. thé. Dinh ly. Trong cdc trang thdi cin bing khd di tinh hoc thi trang can bdng thuc dugc thec hién chi khi ham Il" dat cyc tiéu 216 Néu trén toan bién S$ chi tac dung cia luc mat thi dinh ly nay c6 5[U. + If if aFeav] = 0. 3. Dink ly duy nhat nghiém Gia str t6n tai hai nghiém uj va u!, trong ung véi ching IA bién dang é; va e!!;. Ky higu * ato et oat elt * at ” Up SU Up, Fag Sig — Fag, MG = i — Fir Cac dai long nay théa man hé phuong trinh G0, ij oz; %, « 1 dup du; (5.70) = alae + iat): of, = N"Sij + Dye. Phuong trinh cén bing theo chuyén vi tré thanh phuong trinh thuan nhat 36 . (A+ “on + phut =0. Dieu kién bién ciing tré thanh thuan nhét uj =0 trén S, va ofjn; = 0 trén Sy. (5.71) Xét tich phan T= /| ff f otet,aV, (6.72) thay biéu thitc cla of; vio déy cho ta (5.73) I= I if, ii (00"? + Quetet,) av. Z 217 Biéu thirc dwéi dau tich phan bing 2 lin cong bién dang trén mét don vi thé tich. N6 14 ham khéng am. Mat khéc nh (5.70) bién déi biéu thirc J ta duge O,,. Oot; I= [anon I jauav = ff Tich phan khéi bing khong do phuong trinh thir nhat (5.70), ti phan mat bing khéng do (5.71). Vay I = 0. Biéu thitc dudi déu phan (5.73) phai bing khéng. Tir day suy ra ef; = 0, hay lB ay = vi uj = ul, Tinh dén hé thitc thir ba (5.70) ta duge of; = 0 hay Oj = OH. 4 Dinh ly duy nhat nghiém cia bai todn tinh nhiét dan hdi dugc chit minh. 4 4, Dat bai todn theo ung suat F ‘Trong nhiéu bai todn dan hoi nhiét dimg véi diéu kién bién cho the ‘ aa updV. gyn; =X; trén S Dé bao dam chuyén vi lA ham don tri ta phai bd sung phuong till twong thich (2.34) chuong 2. Ta phai bién déi hé phuong trinh tuony thich theo img sudt. Cach lam hoan toan tong ty nhu déi voi phyod trinh Beltrami-Michel trong ly thuyét dan hbi tuyén tinh (xem muc chuong 4), vai trd luc khéi 6 day 1a pK — ygradT, bién dang xdc dinl qua tng suat theo cong thirc (5.68), cudi citing ta nhan dug hé phuon trinh 3 a6 +») OKa aK; (L4+)O0u 4 9555 + Toy Poe, 8 TOP “(Se + 0.) 4 l+v oT i 5. + Ba(— PAT 6 + ae -\ = 6 218 a thiét l4p hé phuong trinh nay ta di st dung phuong trinh cin sng Gidi hé (5.75) véi diu kién bién (5.74), ta xde dinh tng suat, tiép dén theo (5.68) tim duoc bién dang. Chuyén vj nhan duge bing céch tich phan hé thie Cauchy (5.60) 5.5.2. Bai todn tya tinh img suat nhiét Trong nhiéu bai todn nhiét dan hbi ta thudng gap & ad trudng nhiét 6 thay déi r&t chém theo thdi gian. Khi dé trong phuong trinh chuyén d6ng c6 thé bé qua sé hang quén tinh, ta c6 bai todn tua tinh nhiét dan bot (xem hé phuong t trinh (5.18), (5.19)). Hon nita, néu khong tinh dén anh hudng cha sd hang —76 trong phuong trinh (5. 19) lén sy phan bé cha nhiét dé, ta cé thé xay dung ly thuyét img sudt nhiét dua trén hé phurong trinh ar Ot na t+ wAui + pK = 95," (5.76) ‘ = 17 @ AP Fo (5.77) Giai bai todn theo hai giai doan. D&u tién gidi phuong trinh truyén nhiét (5.77) véi diéu kién bién va diéu kién dau vé nhiét. Sau dé dat biéu thire cla nhiét dé dé biét vao vé phai cha phwong trinh (5.76) va gidi hé phwong trinh nay nhu da gidi trong bai todn tinh tng sudt nhiét, xem thdi gian ¢ chi nhu mét tham s6. Do vay hodn toan cé thé sir dung céc phuong phdp da néu trong muc truéc. Chang han nghiém riéng u‘?) cla phuong trinh (5.76) lay dang u‘7) = grad &, trong 46 © théa man phuong trinh _ AG=mT. Khi dé ® cé thé biéu dién dudi dang TE,t “e/ ff PSP aaa, trong dé T 14 nghiém cha phong trinh (5.77), cOn ( ®(2;,t) = r= [(ai —&)(2i - &)] ua 219 5.5.3. Bai todn dng luc tng suat nhiét Trudng nhiét 46 thay adi cham theo thdi gian ta cé thé bé qua wilt hang quan tinh. Nhung néu nhiét 46 thay déi dot ngdt, khong thé b qua sé hang nay dugc, ta cé bai todn dong luc. 3g Bai todn dong luc tng sudt nhiét vép phai nhiéu khé kh&n vé nig todn hoc. Dén nay méi chi nhan-duge nghiém trong mét 36 bai tod mét chiéu. 1. Cac phuong trinh co ban 28 Cac phuong trinh co ban cia ly thuyét ing sudt nhiét nhan dt tir hé phvong trinh (5.4), (5.6) bing céch bé qua sé hang —n6 trc phwong trinh truyén nhiét trong a6 = o( OK; , Niy is OKn) maa- Oz; wry Ot, /? 2. Nguyén ly cong 40. Nguyén ly Hamilton D&t vao phuong trinh biéu dién nguyén ly cong 40 If | (ok: — pis)busav + I f Taibusds = If |f ossbewav hé thite if Of oF Og = NOGij + Ywerz — YT6,3, 06 8g. oT > * ade didn kian bid < ae 5 a +o + udu + pK, =p = +15 va luu y¥ cdc diéu kién bién, ta di dén phuong trinh ~ 1a 6 f i if (0K; — piia)dugdV + I / DjbujdS = 6U. — fi if, if Té0dV, (5.81) A4r—- ea @. Vv So Vv Hé phwong trinh nay tuong duong véi hé sau trong 46 we U. = If (> + pergess) AV. B05 + pK; = Puy v i= , oe; oe Hé thite (5.81) bidu thi nguyén ly céng do cda ly thuyét tng sudt nhiét. 1a Q C6 thé dua hé thirc nay vé dang @-3ayr--$. = Tr. Oj = wei; + 96ij — YT 6:3, I if, if (ok ~ 15 pi; )bujdV + f if (Bi + myP buds = Ue. € 3 (ou + out) . v Se 1 28a; * Oa Véi céch biéu dién nay cé thé xem tuong ty nhw nguyén ly céng 4o cha vat thé d trang théi khéng bi dét néng chiu téc dung cia luc khdi pK; ~ ot, lyc m&t 5; + yniT trén S, va cho truée chuyén vi u? "On, trén S,. Gia thiét bign phan Su; 1A gia s6 thwe, tire 1& du; = vjdt, con 6U. = U-dt, phvong trinh (5.81) din dén dink ly ning leeng co ban cia ly thuyét tng sudt nhiét: S(E+U.) = If if pkudV + i if DiuidS +7 If Fav, (5.82) 221 C&n thém vao hé nay diéu kién bién va diéu kién dau. Dé dang viét cdc phuong trinh cha ly thuyét nay theo img | st tuong tu nhu céch lam dé dura vé hé phwong trinh (5.75) cla bai to tinh: q 24+") 90 1 1\e0 D2¢,,- S05 ks se )ee 2° + 3\ 5 Oy Oxiday (a a) of PT 3r0+2n BA+ 4 eT Beda; N+ OT Tes) - 5 N+ ae OF + 2u0( 855 + Gg 220 trong d6 B= 5 | if f v'dV - dong nang cla vat thé. v Tir dinh ly nay cé thé suy ra dinh ly duy nh&t nghiém cha bai todn' img suat nhiét nhw da lam trong muc 5.2.3 Tir nguyén ly céng do (5.81) ta x4y dung nguyén ly Hamilton ct ly thuyét ting sudt nhiét. : ° Tich phén phuong trinh nay theo thdi gian tir to dén t; va xem: rang 6u;(r_, to) = Suj(z_,t1) = 0 ta duoc 4 ty t1 ti 5 [U.~Bde= | bAaar+y | at [ff Fooav, to to Vv to bA= [ff osstuav+ ff sibuds. v Se = de * b= [ff (+n. sav 7 ff Toav, Vv Vv dua phuong trinh vé dang ty hh 6 [G.— Bae = f saan to to Néu luc ngoai cd thé V, thi trong a6 Ky hiéu 5A = bu, = -0v, Ou; va dua vao him Hamilton II = 0 + V, nguyén lj Hamilton 6 dang! + s forma to (5.83); 222 ‘Trudng hgp bai todn tinh ho&e tya tinh, phwong trinh (5.83) ci nguyén ly Hamilton dua vé nguyén ly thé ning cue tiéu ol=0. 3. Nghiém cia phuong trinh vi phan ly thuyét tng sudt nhiét Hé phuong trinh chuyén déng theo chuyén vi (5.78) véi luc khéi bang khéng : 60 & or Ot wae tabu = eae + (6.84) hay la i u ~- (A+ wgrad divu + pAu = p—> + ygradT, 6 thé gidi bing nhigu phong phép. Phuong phdp thurong sir dung IA biéu dién chuyén vj duéi dang u = grad@ + roty, hay la, a a wp “= 3. tea ta dua phuong trinh (5.84) vé hé phwong trinh séng Otd = mE, (5.85) trong dé 1 3 A+2, 2 — 7 _ dad # Oa =A- Gara ™= ip’ C= ? , or a Phuong trinh truyén nhiét (5.79) viét lai dudéi dang DT =-, (5.86) 198 trong d6 D=A— 2H 223 Khir 7 kh4i cdc phuong trinh (5.85), (5.86) dan dén ofDs =- 5 O3v; = 0. Tir cdc phon t trinh (5.87) xéc dinh ¢ va yy, nhw vay hoan toan x4¢! dinh dugc chuyén vi. ‘s Truong hop riéng. Gia thiét lc khéi bing khong va diéu kién thuan nhat, pam pe 0, ta c6 trudng khong xody. Dé xdc dinh chu; vi u; trong itn vé han ta cé thé tim nghiém riéng cla phuong t thir nhat (5. 35) F(6,t- Elf trong dé r 1a khodng cach gitra diém a; va diém &. o(a:,#) BG a ae att, rsat 1/2 r = [(2: - &)(ai — &)] Khi 44 xé¢ dinh dugc ¢ ta 66 thé x4c dinh duge chuyén vi uj = ao. = va img suat 02,02; va Wng bién dang ei; = ae on = (5 aay a. - 0543) + see : 224 Chiong VI LY THUYET DAN HOI KHONG DOI XUNG Trong cdc chuong trudc, khi nghién citu trang thai tg sudt ta di str dung nguyén ly Cauchy, din dén tenxo tng suat cé tinh ddi xing. Str dung khai niém nay cho vat thé dan hoi ta xdy dung ly thuyét dan hoi d6i xing. M6 hinh dan hoi déi xtmg phi hop voi thyc nghiém tién hanh trén cdc vat liéu nhu thép, nhém, bétong..., khi img sudt van 6 trong giéi han dan hoi. Sy khdc biét r&t lém gitra ly thuyét vi thc nghiém néy sinh trong trong hop, khi gradien tng suat di lon. Diéu nay cd y nghia thuc sv khi tén tai tap trung tng sudt xung quanh 16 réng. Su khéc nhau gira ly thuyét va thyc nghiém ciing xudt hién khi truyén song ho&c dao déng cudng bite tan sé cao. Ly thuyét dan hbi doi xg khong mé ta duge chinh xc nhing hién tugng say ra trong méi trudng hat voi su khic xa cla séng 4m qua tinh thé, qua c&u tric da tinh thé ho&e pélime. Nhimg thiéu sét nay cia ly thuyét dan hdi ddi xing 06 thé khde phuc bang cach khéng st dung nguyén ly Cauchy, ma phai gid thiét thém vé sy tuong téc qua phan té m&t dS ngoai vecto chinh T,dS, cdn cé momen chinh MdS. Gid thiét nhu vay dan dén cdc yéu té téc dung ién phan t6 thé tich dV kh6ng nhimg tng sudt o;;, ma cdn mémen tng suat p4;;, déng thoi dan dén su khéng déi ximg cla cdc tenxe o4j, Hi;- Trong chong nay trinh bay mét cach ng4n gon nhitng vén dé co sd cua ly thuyét dan hoi khong déi xing [15]. 6.1. Phuong trinh chuyén déng Xét mi&n V tay ¢ ola vat thé, gidi han béi mat bién S. Ky hiéu T,,dS 1 vecto lyc, MdS 1a vecto momen téc dung qua phan t6 mat dS tix mién ngoai vao mién trong V cia vat thé. Ky hiéu K 1a vecto luc khéi va Y 14 vecto mémen khéi. Phuong trinh can bing déi véi thé tich V tay ¥ ola vt [[ 295+ [[[ omar =o (6.1) 225, Ti phyong trinh (6.4), 6 cht ¥ dén phuong trinh thr hai cla (6.5) suy ra: Jfflene Vi thé tich V la tity ¥ va chu ¥ dén (6.6), ta di dén [ferme +nons {[ferxocsnav =, of trong dé R - ban kinh vecto diém cua vat. Trong hé toa dé décdc vuéng géc, phuong trinh (6.1), (6.2) viét nhv sau: Jf tas [ff orev =o, Ss Vv I fs (cisujTan + ms)d5 + f i ff (cjatpKe+Y¥dV =0, Gy s v “a (i, 9,8 = 1,2,3). Dé xéc dinh biéy thite cla Ty; va m; ta dp dung phuong trinh (6.3 (6.4) déi véi phan t6 vd cing bé 6 lan can diém P nao day c6 dif tur dién vdi 3 mat bién 14 3 m&t cia hé toa dé truc giao. Gid sik thanh phan cia vecto php tuyén don vi n déi vi cdc mt bién. hiéu oj; va jj; 1A thinh phan tng sudt va mémen tng suét, lun ye thanh phan hc va mémen tdc dung lén bén mat bién cia hinh tir di khtk tich phan thé tich tir cdc phuong trinh (6.3), (6. (6.4) va thie lay tich phn theo cdc mat cua tir dién, (tuong ty ‘nbw céch lam t1 xéy dung tenxo tg sudt trong chong 3) dan dén (hinh 15): Ops wt + pK) + CijkOgk + = 82; # + yay = 0. Ong CijkO jk + BH + ¥, = 0. 6.7, ana BM (6.7) Tenxc ting suat oj; khéng adi xing, tenxo nay ddi xing khi khéng cé mémen khéi Y¥; vi mémen tng suat 1453. Phuong trinh (6.6), (6.7) 18 phwong trinh can bing é trong vat thé, phwong trinh (6.5) 14 phuong trinh cén bang trén mat vat thé. Thi = F4jNg, Me = Mya. Céng thitc nay cho phép biéu dién céc thanh phan cua vecto tng sil va mémen tng suat tai diém P trén tié dién cé hudng n bit ky af cdc thanh phan cla tenxo tng suat va tenxo mémen img sudt. 3 4 Tir phuong trinh (6.3), ¢6 chit ¥ dén hé thiic thir obat (6.5) suy Hinh 15 Hé thite (6.5) cé thé xem nhu diéu kign bién vé tng suat. Trong bai todn dng lic theo nguyén ly D’Alembert cin thém vio thanh phan yc quén tinh. Phuong trinh chuyén ding cé dang ‘) 00%; my Sif =— + pk;)dV =0, Oo = pot = oii 6.8 Z (ae ) / 4 Be, + PK = 0S = Pits (6.8) Vi thé tich V la tiy ¥, nén ta nhan dugc phuong trinh: eigeOje + us +¥= seat = = Jix, (6.9) Ba 54 Be; + pK; = 0. (9 Déu chém biéu thi dao hm theo thdi gian 226 227 trong dé: p la mat d6, J - dac trung déng lye cia mdi trudng (d6 dgj mute dé quén tinh khi quay), w - vecto quay 6.2. Quy luét bdo todn ning long, Can bik entropi 6.2.1. Phong trinh ning hrgng 4 Quy luat bao toan nang lveng 4p dung déi véi thé tich V, gidi hg béi mat S cé dang: alff [F (eo: + Jwzw;) + pulav = [ffx + rare | + f if (Tait + myw,)dS — f if end 5, “f trong d6: vj = ti, ws = dj, u- ning luong trong d6i voi don vi lugng, ¢; - thinh phan cia vecto dong nhiét. Sé hang 4 vé tréi cla phuong trinh (6.10) IA lwong bién thién o d6ng n&ng va nang wong trong. S6éhang dau & vé phai 1A céng sul eta lye khéi va mémen khéi, sd hang tht hai 18 céng suét cua luc m va mémen mit, sé hang cudi cing 18 long nhiét di qua mat S vao d tich V bang cdch truyén nhiét. Chuyén cdc tich phan mit vé tich phan khdi nho dinh ly Gan Ostrogradsky, chi y dén phyong trinh (6.8), (6.9), phong trinh (6: dan dén Ifo es em) Phuong trinh nay ching di vi thé tich V tiy y. Néu bidu thir d ix dau tich phan lién tuc, thi ta cd hé thie: | + 5a }ay <0, a . : : Oc; . , Pus O5¢Ig + Mir — (6.1 i 4 trong dé: Ou; a Wi = By ~ Cesky G5 = (6.125% a 228 "4 > tenxo bién dang khéng déi xing, 25, - tenxo udn xodn. Phuong trinh (6.11) goi la phuong trinh nang lugng dia phuong 6.2.2, Can bang entropi Phyong trinh can bing entropi cé dang: [ffoser = ]f Seas dav. (eas Vé tréi cla phvong trinh nay 1a lrgng bién thién cla entropi, trong dé: s-entropi trén mot don vj khdi long; sé hang dau cia vé phai la luong bién thién entropi sinh ra do cé sy trao déi entropi véi méi trudng ngoai; sd hang thir hai biéu dién sy tao thanh entropi do truyén nhiét. Bigén déi tich phn m&t trong phwong trinh (6.13), nho dinh Vy Gauss-Ostrogradsky, ta dugc lw [flo 16c c OTF Tax + Tl dn; (6.14) Tuong tng v6i qué trinh nhiét déng luc khong thuan nghich phai théa man diéu kién 6 > 0. Khir tix phwong trinh (6.11), (6.14) dai long st va dua vo dai =0, suy ra: ps =6- lugng nang lugng tu do f = u-— sT, ta cd: ;_1, . . n T(z o OT 6.15) f= Closiss + wits) — To —2 (0+ Pin): (6. Vi nang long ty do 1 ham otla cdc bin déc lap 74;, 2¢j1, T nén: , of, . Of, . fe f= On + Bog + are Gia thiét rang cdc ham 6, ¢j,... +0; ji khong phu thudc hién vao se ham theo thdi gian cla ham yj, 24;;, T’ va xdc dinh entropi s = oF ta nhan duge ; =pOf yap Of 5-8 5,4 TL 6.16) OF = Pay? Hi = PRT = ar’ 9+ Tag, =° (6.16) 229 Quy nat thir hai nhiét dong lc dugc thyc hién khi 6 > 0. Tir dé suy. 4 ra -3 Bar > 0, bét dang thirc nay théda man nhd quy luat trayén nhiét Fourier or ~ = ys 17) j & day a ke hs ku ki 21 keg keg} > 0, ko kop >0, ky >0. ksi gags Tir phuong trinh (6.14) chi y dén phuong trinh (6.16), (6.17), ta 06: 2: Teoh oT a Tada (6.18) Déi voi vat thé déng nhdt ding hudng, hé thtrc nay trd thanh: __k OT _k T3= aan = hh (6.19) & day hé sé truyén nhiét k 14 dai lvgng khong déi. 6.3. Phuong trinh xdc dinh Dat F = pf - nang luong ty do trén mét don vi thé tich va wna trién ning lvong ty do F(-7,;,2¢;,T) trong lan cn trang thai ty nhién $ (vy = 0, 3; = 0, T = Tp) thinh chudi Taylor va bd qua vé cing bé bac lén hon 2 ta duce: "3 a a v+eE pf = B= gag + WMG + Fe Yan + SQ 7654 yV—-eée 4 ei7ts + & sen — YVex(T ~ To) . a4 h (6.20). Khai trién (6.20) ching déi véi vat thé déng nhét, ding hudng va adi a xtmg tam. ~ xoan(T ~ 1) — EP - Toy’. 230 & Nee cdc céng thitc (6.16) va (6.20) ta nhan duoc phwong trinh xdc 1m} OF : O58 = Bs = (H+ a) age + (ures + [ree — 1T — To) 5p, a (6.21) OF Hi = B= =U +e) qi t+ (v — €) 2053 + [Boren — x(T — To)] 6,3, # (6.22) PS = Vek + XH + m(T — To). (6.23) Hé thie (6.21), (6.22) 06 thé viét dudi dang tong duong O85 = Bw ygy + 2a V5) + ree ~ 1(T - To)] 5:5, (6.24) Hig = Wwe gay + Lere¢ag + [Breen — x(T — To)]6ij, (6.25) © day p, - hing so Lamé, a, v, €, @ - hing sé dan hoi méi, cdc dai lvong nay tng véi trang thai dang nhiét. Cac hing s6 y, x phu thudc chang nhirng vao tinh cht co hoc ma cdn vio tinh chat nhiét. Cac ky hiéu () va () ky hiéu phan 4éi xing va phan phan xtmg cia tenxc. Gidi nguge lai phuong trinh (6.24), (6.25) déi véi dai lrong 7; va xj ta duge: ig = 04613 + 2p! 053) + 2a’ oy + 6:5 ORR, (6.26) Hig = Or6igT + 2v' egy + 2€' Magy + Bij ber, (6.27) 1 1 1 1 » y= =— =— f= = -—, trong dé: po! = a a! Ta’ uv bw rea Xr ; uk B x i = Q= B= eg: = aK: 83g) K= A+ Fi Bt gy Chii y rang: bién thién nhiét dé cé thé chi gay ra bién dang, nhung khéng gay ra quay. Do dé x = 0, & = 0. Dai long a 1a hé 86 nc nhiét tuyén tinh. Vi vay cé thé cho dang cuéi cing cla phuong trinh xéc dinh: og = 2wyagy + 2oryesgy + Pree — (T — To)] 5:5 (6.28) pag = 277 (43) + LEH ig) + Prenn diz, (6.29) ps = Ke + m(T — To). (6.30) 231 ede hé this 1c _ ds uns Tir cdc hé thitc (6.14), (6.16) ta cd T3 = 2 Ba: =e mat khac the (6.30) s = 8(yji1,T). Do a6 “a Os. Os a ="(55 yi + at): tir day ta thay 7s = Cy ar 7 Cy ty nhiét khi bién dang khong déi. Vi phan hé thitc (6.30), tinh dén két qua vira nhan duge ta cé pds = ydyen + Mar. (6.31) 4 Tich phan phuong trinh nay véi gid thiét ring s =.0 trang thai a, nhién, ta dugc : T PS = V7kk + Cvlng : Gia thiét sing | 7 <1, sau dé khai trién m(i+7Z*) than 0 chudi va chi git tae 36 hang dau, tir ddy suy ra T 4 P83 = YY¥er + ve , (6.32)q ° i trong dé T=T-Th. 6.4. Phuong trinh truyén nhiét va phuong tr: chuyén déng theo chuyén vi 6.4.1. Phyong trinh truyén nhiét Dao ham (6,31) theo théi gian pT8 = Y¥erT + Ov. vaso sinh véi phuong trinh (6.19) ta duge af 57 - m(1+ P)awa= 0, ‘ k To trong dé a? = Fone =e » divu= yp. _Phvomg trinh (6. 33) a phi tuyén, phuong trinh nay cé thé tuyén =| «1 Gia thiét ring trong ve thé cd téc dung ngudn nhiét cudng a6 §, ta cé phwong trinh truyén nhiét dang tuyén tinh khong thuin nhét: ~ le ~ G at -47-mava=—-§%, a= (6.34) Déng chi y la trong phuong trinh truyén nhiét chita bat bién bién dang thi nhat 74% = divu, nhung khong chita 24. Cang chi y ring phwong trinh truyén nhiét nay cing twong dong v6i phuong trinh truyén nhiét trong trudng hop dan hoi déi ximg. Khi gidi phuong trinh (6.34) cin cé thém diéu kién bién va diéu kién dau. Trén bién S cd thé cho hoc nhiét 46 hoe dong nhiét: T=T(e;,t) tren S. Diéu kién du tai t = to cd dang T(a;,to) = h(a, 22,23). 6.4.2, Phuong trinh chuyén dong theo chuyén vi Phuong trinh theo chuyén vi nhan dirge, khi thay o;;, ij tinh thec céng thitc (6.21), (6.22) vao phvong trinh chuyén d6ng (6: 8), (6.9), sau a6 dua vao (6.12) thay yj, 2: theo chuyén vi u; va géc quay 4, ta duge hé phwong trinh theo chuyén vi (A + 2u)grad div u — (w+ @)rotrot u+ 2arotw + pK = pi+7 grad(i (6.3 (8 + v)grad divw — (v + €)rot rotw + 2arotu— daw + ¥ = Jw (6.3 Hé phuong trinh (6. 34), (6. 35), (6.36) 1& hé day ad ota nhiét dan ho khong déi xtmg. Hé gém 7 phwong trinh chira 7 n (3 an uj, 3 an uw mét. an T). Nghiém cia hé phuong trinh nay cho phép xéc djnh dug bién dang, tng suat. 23: Khi gidi cdc phuong trinh nay cin cé thém diéu kién bién, digukién dau, Néu trén m&t $ cho chuyén vi vA géc xoay, thi digu kién bién od, dang: 4 uultmt) = filet), wiltrt)=gGilent), tren. (6.37) | Di’u kién dau biéu dién bang hé thitc ‘4 ui(tn,to) = &iltn), tte(@ns to) = Kiln), q wiltasto) = 9:(@n), dilate) = tlm), (6.38) trong d6 &;, ki, gi, ti 18 cdc him cho truée. “ Néu trén bién $ cho lye m&t E va mémen M, thi Tr = z vid 3 M =M hay 1a ‘9 = ¥ Tri = 997 = Fag, (6.39, ma = pying = Mi 6.5. Phuong trinh tong thich WG = az, — €njiWhs (6.40): Bo eal} wg = jt Ox; Céc ham yi, 24): khong thé tiy ¥, ma cin théa man diéu kién phi, diéu kién nay bdo dam cho sy tén tai nghiém lién tuc, don tri ui, aad Diéu kién phy nay goi la diéu kién tuong thich cho béi Sandrou Ong ching minh ring diéu kién cin va du dé hé déng hoc (6.40), (6.40}4 tich phan dugc trong mién don lién 18 phai théa man 18 phuong inh} tuong thich: q Bj: Ovens 4 = 6.42).4 Ory Oz; ( ne Gre _ Oe + €nigHee — Cnei2ejk = 0. (6-48) 4 Or; Oxe 234 Hé thitc (6.42) nhan dugc do vi phan truc tigp (6.41). Hé thtre (6.43) tim dugc nhé viée xét tich phan: : P’ Pp ule) = w(at) + fdug= ub + f Sde,, Po pod & day u9(x2) 1& chuyén vi tai diém P®, uj(2/,) 14 chuyén vi tai diém P’ Chi ¥ dén (6.40), (6.41) ta bién Adi hé thie ndy v8 dang Pp Pp wud + [86 — &kij fovates —2) Pe Po Pp = ul + ensjwh(ag — 2) + | [res + enig (25 — 4) een] doce po Pp = ul + ensue a} — 25) + / Usdee, (6.44 po trong dé Uei = Yei + Cnig (@j — 25) 4eh- (6.45 Vi chuyén vi ui phai khong phu thuée yao dudng léy tich phan, né bigu thite duéi ddu tich phan phai 1A vi phan toan phan. Diéu kign d dé (6.44) la vi phan toan phan, c6 thé viét: Wes it (6.4 Oz; Oze Tyr (6.45), (6.46) suy ra (6.43). Néu trong (6.42), (6.43) thay yi, 21 b&ng o4j, wij ta nhgn duc i8u kién tong thich viét theo tng sudat, twong ty nhu phuong trin Beltrami - Michell. 6.6. Phiong trinh séng 1. Bay gid ta bidu dién (6.35), (6.36) duéi dang khdc Cou + (A+ p~ a) grad divu + 2arotw + pK = ygradt’ (6.47) j Ow + (8 +v —e)graddivw + 2arotu+ ¥ =0, trong a6 a e 3 | C= (Wta)d-p5q, Mae +e)d—da- Jaq (6.48) § Dat todn tir div vao céc phuong trinh (6.47) va ky higu O=divu=ex, T= divw = rn, ta nhan dwgc phuyong trinh song: 06+ pdivK =yAT, O30 +divY =0, (6.49) trong d6 a # Th = (A+ 2H) ~ pae, Os = (8 + vA — da - Jag- Phuong trinh du cha hé (6.49) biéu thi sy truyén séng din nén, nfl khéng khéc véi phuong trinh tong tng trong ly thuyét dan hoi dos xtmg. Phuong trinh thir hai biéu thi sw truyén séng xon. Chu ¥ rit trong khéng gian dan hoi v6 han, trudng nhiét 4d 6 thé 1a ngu nhan ca sy truyén séng din nén. Phuong trinh thir hai cla (64 } kchéng phu thude vao nhiét dé. us 2. Khtt tir phuong trinh (6.48) triéc hét 1A him w, sau dé 1a ham iy, ta nhan dwgc hé phwong trinh: . “4 (GeOg + 407A) + [A+ 2 - @)O4 — 4a”|grad div u+ + pO4K — 2arot Y = yOagradT, (6: (CeO + 407A) +-[(6 + v — €)O2 — 407 Jgrad divw+ +02Y — 2aprot K = 0. 236 Biéu dién vecto u thanh phn thé va phan xoéy u=gradd+roty, dive=0. (6.51) Khai trién tong tu: K =gradS+rotW, Y = J(gradé + roty), ta nhén duoc hé hai phwong trinh séng: Td + pb =F, (C204 + 407A)p + pOy¥ — 2aJrotn = 0. (6.52) Trong phvong trinh thir hai cha (6.50) thay: w =grad¢+rotL, ta duge: 36+ Jé =0 (GeO, + 407 A)L + JOon — 2aprot ¥ = 0. (6.53) Phuong trinh truyén nhiét, tinh dén (6.51), c6 dang: = _9,, 9 18 iy DT -meAd=-G, D=A-~ Se. (6.54) Khé nhiét 46 T tir phuong trinh dau cia (6.52) va (6.54), ta nhan duge phuong trinh déi véi séng doc oO ~ (a:D- rmx) o+ pD& + 36 =0. (6.55) Tuong ty néu kh ham ¢ tir phuong trinh dau cia (6.52) vi (6.54), thi suy ra phuong trinh . aN a 1_ . (ap - ms A)T + nop A® + gang =0. 3. Bay gio ta xét su truyén song trong khong gian dan hdi vd han. Truéc hét gid thiét ring dai luong W, , & bing khong, diéu kién diu 237 adi voi cdc ham ¢, #, L la thuan nha&t. Truong hep nay trong khéng ae gian dan hdi vé han chi cd séng doe, gay ra béi tac dung nguon nhiét Q, béi phan thé cia luc khdéi K va béi diéu kién d3u déi voi ham ¢. Phuong trinh (6.55) mé ta viée truyén song doc, tring voi phuong 4 trinh tim duge d6i véi méi trong dan hoi cé dién. Ta biét ring séng m6 ta béi phyong trinh nay 1a sdng tdt dan va ; q 7 cé hao tén vi 2;; = 0, nén ao “ O(3) = (5555) = 5jAd) +p(@—-%), o4; =0, wig =O. Néu dai lvong Q, &, Y, 7 bing khéng, con diéu kién dau dé6i voi ham | : 6, %, Lila thu’n nh&t, thi trong khéng gian dan hdi vé han ching ta 4 chi c6 song xodn C, séng nay théa man phuong trinh diu cla hé (6.53)14 Trudng hop nay ching ta cd: (epg Oh ree, = Oi OY b Hid) = Chi Ga Ba ~ Oa,80; gh Tenxe +3 déi xtmg, tir day suy ra tenxo mémen tng suat cing dai? xing Lig ui = 0; wi = Be» Yea) =O ae Maj) = waa 35) + B6jAC, myuzy = 0. d Trong vat ton tai trudng tmg sudt o4; trong dé oG;) = 0, cK) = 2aexjiz—. Vide truyén s6ng xoan khong gay ra trudng nhiét do. song IS Or, nay khéng lam thay déi thé tich ma chi lam thay déi hinh dang cia n6gm 6.7. Nguyén ly céng ao Goi Suj va 5a; tong img 18 gia s6 v6 cing nhd cia cdc thanh h phat chuyén yj va vecto quay, nhan hai vé phuong trinh (6.8) véi du; va hai vé phuong trinh (6.9) vi 6w;, réi cong lai va tich phan trén toan, thé tich V, sau mét 86 bién déi ta durge I) if, / [(oK:— pitg)Bus + (Vi — Jes, )Buas]aV + I (TrgSuy + msbur)AS. “Sf (agiS yj + Myiboej4)dV. 238 D&t vo vé phai Phuong trinh nay hé thite xée dinh (6.28 nhén duoc nguyén ly céng do cé dang: (628), (6.28), te If lf [os ~ pis)ous + (¥i — J)Bux]aV + ff crt-+ mibuiyis = Ss =6U-7 I if, [f TorundV, (6.56) vo trong dé: ou = / if, f (2urnan bray + 2arvesy On + Beoup Bocas Vv f if, 6Wav. v Cig phuong trinh (6.56) can bé sung thém phuong trinh truyén nhiét: -rf, If fi PondV = I | f Foss Has + J) TéTav +2 elf H,bH,dV. (6.57) trong dé vecto truyén nhiét H lién hé véi vecto dong nhiét c va entropi 8 béi sy phu thudc sau: F Qe ve¢i3) Bae¢63) + AVY + Br.18%an)dV = c=TH, ps = —divH. Dat (6.57) vao (6. 56) ta, nhan duge nguyén lj céng do déi vi nhiét dan hoi khong ai xitng: 50 +P +D) = fff [oki - pis)bus + (Wi ~ Jas bus]aV+ Vv + [ fs (Taibuug + mibus,)4S — I if Tri5HdS, (6.58) 239 trong dé C P= If F?dv la thé nhiét 46, 2T vo con D - ham hao tan 6D= Ff H,6H,dV. Vv Neguyén ly cong do cé thé dugc stk dung dé rit ra dinh ly nang long téng quat. . 7 7 Ky hiéu ham u,, w;, T biéu thi trang thai thyc tai diém P va thoi 7 diém t, con cdc ham u;+duj, w; + dw;, T +7 biéu thi trang thai thuc 4 & cing diém P nhung tai thdi diém ¢ + dt, khi dé ta c6: bu; =uidt, dw; = widt, 6T =Tdt, - k OT = Hat = ea, 6H; = Hydt Toa” D&t cdc dai rong nay vio (6.58) din dén ZeesurrysK= fffionnrvonav + ff dan + mamas v s 3 ko ff OF the =— ——nid. 6.59), elfen ton Ss trong dé x; Ox; entropi. “4 Hé thntc (6.59) biéu thi dink ly ndng leong tong qudt cia ly thuyét 4 - dan hdi khong ddi ximg 240 E= § ff foav 5 fff wsmcav - dong ning of v v 4 Ka d= F [ff FE av > 0- dai tog 1 wi dgo him ci | 0 Vv Dinh ly ning luong cé thé 4p dung dé ching minh tinh duy nhét nghiém cta bai todn déi voi vat thé don lién. 6.8. Dinh ly téng quat cha dong lyc din hbi khong déi ximg 6.8.1. Dinh ly ning lvong trong diéu kién doan nhiét Trong déng lye dan hoi co digén, da gid thiét ring bién dang sdy ra trong diéu kién doan nhiét, Gid str s = 0, tir (6.32) ta co hé thite: a To F-- Gy Vick (6.60) Dat hé thitc nay vao phuong tritlh xdc dinh (6.28), (6.29) ta duoc ig = Bag) + 2a His) + AsYHKd:S, (6.61) Mig = We 55) + Ler «3 + BrxKnbij, (6.62) 2Ty 8 diy: As = Ar + 7G, as = ur = 118 cée hing 66 Lamé ai v6i trang thai doan nhiét. Timh dén hé thitc (6.60), ta dua phuong trinh chuyén déng theo chuyén vi (6.35), (6.36) v8 dang (As + 2u)grad div u — (u + a) rot rot u + 2a rotw + pK = pi, (6.63) (8 + 2v) grad divw — (v + e)rot rotw + 2a rot u — 4aw + ¥ = Ja. (6.64) Néu dat hé thite (6.60) vao nguyén ly cong do (6.56), ta duoc: Jf fies sou. + 0% ~ sos)oui)av vo + J [cs + mj6u;)dS = 6U, (6.65) s trong dé éU = I i if uray + Levis Sag) + Woe ag beg) + v + 282¢(53)82¢03) + ASO Yan + B2KKb4rn dV. 241 Tir phuong trinh (6.65) suy ra dinh ly nang long, viét nh sau: a om Se +U)= | ff (pK in; + Yiw))dV + f (Tain; + miwi)dS (6.66) a $ Ss ‘ 6.8.2. Nguyén ly Hamilton Tir phuong trinh (6.65) ta cing cd thé nhan dugc nguyén ly Hamil; ton mé réng cho bai todn ly thuyét dan hdi khong déi ximg. 4 Tich phan theo thdi gian tir tp dén t, hai vé phyong trinh (6.65) #& duge: ty 4 ty 6 [va [saa f at(o fff asuav +s [ff stunav to to to Vv v & day bA= [wens wef (Tag5uy + m:6u2,)4S 4) wthidV + 5 ffs oes eof By bsbus)aV ~ fff ars +9 [ff gqetooar —4 [ff aaa S6 gia 6u;, dw; duoc chon sao cho 6uj (tn, to) = 6ui(tnjt) =0, Sw;(Tn, to) = 6wi(tn, ti) = 0. Tich phan biéu thifc 6E theo théi gian tir to dén t; chu y dén diéu 3 néu din dén a ty a th a 5 [ Edt = —p / at I! if ij5ujaV — J [ at If if dyad. ony 242 Khtt nhimg sé hang chung tir (6.67), (6.68), ta nhan duoc nguyén. ly Hamilton dudi dang (6.69) Néu lye ngoai cé thé V, thi ov ov 6A= Hy Bux abu, khi 46 phuong trinh (6.59) biéu thi nguyén ly tc dung téi thiéu Hamil- ton cé dang 6 / (II — E)dt = 0, (6.70) to trong dé : II =U + V - thé nang toan phan, E — I - ham Lagrange. 6.9. Dinh ly bién phan trong ly thuyét dan hbdi tinh khéng d6i xing 6.9.1. Dinh ly cye tigu thé ning toan phin 1. Gid st vat thé & trang thai ty nhién, & trang thai nay cd bién dang va chuyén vi déu bing khéng. Qué trinh dugc xem 1a dang nhiét, khi thiét lap bién dang khéng cé ngudn nhiét va su d6t néng, cdc dai lrong nhy dich chuyén u, géc quay w tré thanh déc lap véi thoi gian, cdn T =T—Tp)=0. Phuong trinh xéc dinh cho bédi céng thitc ig = Aw ij) + Zaryizy + AVMRS:G, Mig = Q74(63) + Ler 43) + Breen 5i5, & day p, \- hing sé Lamé i v6i trang théi ding nhiét. Bé sé hang quén tinh trong phwong trinh, ta dugc Jf forbs + visuyav + [f crntus+mibux)ds = 60. (67) Vv Ss 243 & day: 4s 6U, = | ff f [2161 8%:5) + Laryisy OY Ggy + v2 45 Se; + vo $ dem¢iyy 5243) + Ven OYnn + Bree 6% an] dV. Vi luc khdi va mémen khéi cing nhw lyc mit va mémen m3t cho trude | 4 nén khéng bién thién, phvong trinh (6.71) cé thé viét duéi dang 4 Ue ~ | if (Kins + Yuu)dV — I /f (By + Meux)as] = 0 (679 ; Vv Se 4 F & day 4a gid thiét ring trén phin S, cla mit S cho chuyén vi, trén Sgyj cho luc mat. Vi Sui = 0 trén mat S,, nén trong phuong trinh (6. oa chi cdn tich phan theo phan mat Sz, trén 46 Ty; = D;, mi = Mi- hiéu biéu thre trong d&u ngo&c vuéng qua TI, ta cé om =0. Dai luong II, thé ning todn phan cua vat thé, dat cuc tri. Ciing ni trong ly thuyét dan hi déi xtmg, c6 thé ching minh ring phiém h TI dat cyec tiéu. 4 Hé thie (6.73) biéu thi dinh ly cuc tiéu thé ning toan phn trofi ly thuy&t dan hoi phi d6i xing. ; Dinh ly. Chuyén vi u, géc quay w, trong trang thdi can bang thecee' (thda mén diéy kién can bang vd diéu kién bién) khdc vdi moi trong’ thdi kha di é chd tng vdi ching thé ndng todn phan nhén gid tri cugy: tiéu. 3 ‘Truong hop riéng Ki = ¥; = 0; u, w 18 nhitng ham da cho trén mat J S, tir (6.72) ta nhin duge phuong trinh biéu thi dink ly v8 cec tiéu 4 thé dan hii. 3 2. Dinh ly vé cuc tiéu thé ning toan phan 6 thé dién dat dudi vont 4 khac. Ching ta ‘xét trudng chuyén vi u; va trudng gée quay w;, t 4 tng véi ching Ia trudng wg suat oj;, wij, cing nh bién dang ae 4 wij. 3 Gia sk trudng u, w la tring thc théa man-phuong trinh can bing’ 4 va ditu kién bién trén bién Sy, Sz 4 244 Ky hiéu qua u*, w* la trudng chuyén vi va géc quay khéc chi thde man diéu kién dong hoc trén Sy. Tenxo of;, uf; tuong img voi him uj wt . Ung suat 0: OF;, Wy; 06 thé khéng théa man phvong'‘trinh can bing Dai luong uf — uj = 6uj, wt — w; = 6w; chinh 1a bién phan cia chuyér vi va géc quay. Nhan phvong trinh thir nhat trong cdc phuong trinh can bing vé (uf — u,), phuong trinh thir hai voi (wf —w,), sau dé tich phan thec thé tich vat thé, ta duoc | if (2H + eK) (uf — uj)dV =0, (6.75 Vv 5 f rf (exsnojy + CHa + Y)(of-udv=0. (6.76 On; Vv Sau cdc phép bién adi don gidn, cd thé dua vé dang i ff if pK,(ul — wi)aV + I f Si(uf —u)ds = [f+ oeheaay, Il ¥,(w} -soers [fos (wf - «dS = sy [Xoo = = eign oge(Wt — war tich phan mat trén S, bing khéng vi bu =up—uj=0, buy = wf —w; = 0. Voi cht ¥ ring Out — On; Be — Wi t engilwi — we), nén phurong trinh (6.77) ¢6 thé viét lai dudi dang: 24 If [Kj (uf — ui) + Yilwt ~ wi) ]dV+ ff (uf — us) + Mi(uf -u)]as = =/| i if [orsilyje — ys) + mgiloed, Ky hiéu Ue (731, 2%) - cOng bién dang lién quan véi trong chuyén vid Ui, Wis 4 Uz (vfs. 2ef,) - Cong bién dang tuong img voi tredng chuyén vi te w, trong dé: 4 ~ xj )|aV 6. Ue= | i / (Haan ran + Oren MEA Tea + YEG vo B sernrean)aV, x + E163) 113) + ZERO + 3 Uelfe — Wes fi — 2694) 1A cOng bién dang lién quan dén hiéu uf — w Cac dai long nay 18 nhitng dang toan phuong xéc dinh duong. ; Tir cdc biéu thire nay ta cé Ue(ji — Wyss Ga — 2441) = ON (Yjis 2G.) - ff for -wrenav — [ffs Vv Vv va tinh dén (6.78) ta nhan duge bat dang thitc sau: Ut “J i fi (oK jul + Yust)av — I ff (Siut + Mwf)dS > >U- f If fous + Yun)aV l if (Bie + Myws)AS. — Vel gis 254)— — ji) ugidV > 0, (6.79) q 246 Dinh ly. Thé nding todn phén ting véi trudng thyc uw, w, (thda man diéu kién bién vd phuong trinh can béng) luén luén nko hon thé nang todn phiin tng vdi treong khd di ut, wt (chi théa man didu kién bién trén Sy, khéng théa man diéu kién can béng). 6.9.2. Dinh ly crc tiéu nang long phu 1. Ta xét tich phan [= | fi [] (5:80 95 + 25:6 4g) AV, “ v trong 46 50;;, 64; 1A nhimg gia sé Ao cha img sudt va momen o4;, p14 Ky hiéu W, - céng bién dang trén mét don vi thé tich 18 ham cla 044, Hiya, Vi vay (6.80) We | _ We Boj" Opji” W= khi d6 tich phan (6.80) c6 thé viét didi dang: /| if, fi (ysberse + 25:5 us) = IK ff Tf ( eo + Frets AV = Us (6.81 trong 46 Us = fi i if Wad, We = wos os +O’ o uj rant Vv x B + yTeko nn + U pigyleagy + Bag Bay + yHkKnn- (6.82 Bién déi vé trai cha phwrong trinh (6.81), biét ring dai long 60:3, 544; théa man phuong trinh c4n bing va diéu kién thuin nhat trén 5, B6oj¢ _ Ob uj: _ Be; 0, ijn 505% + 3a; 0, 62; = b0;inj =0, 6M; =bpyiny =0, trén So, ta di dén cong thirc ‘80, — | if (uj6Tyi + widm,)dS = 0. (6.83 Su Vi chuyén vi u; va géc quay w; khong bién thién trén S,,, phuong trinh*; (6.83) 6 thé viét duéi dang él" =0, / (6.84) trong 46 II* =U, - J frau + miwi)dS Su 1a ham nang lugng phy cla vat thé. Ciing nhy dan hoi déi xing, 4 day cé thé ching-minh II* dat cuc tiéu. E Phuong trinh (6.84) 1 sy mé réng ainh ly vé cc tri cla ndng lug phu trong trudng hgp dan hoi khéng 46i xing. Dinh ly. Trang thdi ting sudt thuc (théa man diéu kién can bang, cé diéu kién bién vd diéu kién tuong thich) khde véi moi trang thdi & sudt khd di (chi théa man diéu kién cén bang vd mét phan diéu kién bién trén Sz) & ché ting uéi trang thdi nay ndng long phy dat gid tng cuc tiéu. 2. Dinh ly nay 6 thé dién dat duéi dang khde ; Ta xét trudng img sudt oj;, 43; théa man phvong trinh cin bing + va diéu kién bién 04 M4 = Hying = Mi, trén So, u=fi, wWi=gi, trén Sy. The = 75:7 Bign dang 7;; va thanh phn tenxo 3¢;; cin théa man digu kién twong_ thich. Bay gid chting ta dua vao trudng tig sudt of, Hj, khdc voi 248 a oss) q trudng img suat oj, 4; va yéu cau ring img suat of;, 4}, théa man phvong trinh can bing dat, Our, 9 0, ejay + 6.87 a2, cosnojn + oz; (6.87) diéu kién bién trén S, Th, = 9}, = Di, mp = Hany = Mi (6.88) Ta khéng yéu cau trudng 03, 4}; théa man diéu kién déng hoc trén S,, va diéu kién tuong thich. 7 . Ky hiéu Uo(o;i, 431) V8 Uo (oF, wj;) 1a cOng bién dang tuong mg v6i trudng oj:, fyi va trudngoy,, WI; Uslof — O96 Hj ~ Byi) 1a cong bién dang tuong tmg véi trudng oF; — oF4, Uji ~ Hs Cac cong bién dang nay lA céc dang toan phuong xdc dinh duong. ae ‘Tir cong thite x4c dinh cng bién dang (6.82) ta 06 thé nhan duoc hé there : Uslo} nj) — Volos 4s) — ff fo} — osrrsav Vv - | ff (ufs — M38) AV = Uo (OF — O44 je ~ Mss) > 0» Vv Sir dung hé thtrc i OM w= Oj —EkjWk, 7 = 3a;’ tir day suy ra Uso} ah) — Volos mn) — f [Usa ~ Tada + (me mad} d+ s 05, aus, sk Oy + fff (aa + Ge + eignojn oi v. — (FH + enon )us]aV > 0 (6.89) ey 249 Tich phan thé tich trong (6.89) bang khéng.vi phwong trinh can b& (6.85), (6.87). Vi tinh déng nhat cia diéu kién bién (6.86), (6.88) phan mit Sj, nén tich phan m&t trén S, bang khong. . Bat dang thie (6.89) co thé viét dwéi dang Uz - [[riow + mfw;)dS > Us — [fours +mwi)dS (6.908) Su Su . Vé tréi cha bat dang thite nay 18 cong phy cla trudng of, 143,, vé ph 1a cong phu cla trudng o5;, fyi. “§ Dinh ly. Nang lugng phy déi voi trang thdi ung sudt thyc (théa diéu kién can bang, diéu kién bién, diéu kién tuong thich) luén nhoé hon nang lugng phu d6i vdi trang thdi tng sudt khd di (théa phuong trinh cén bang, va mét phan diéu kién bién). 6.10. Nghiém cia phuong trinh vi phan chuyé dong , Phuong trinh vi phan chuyén d6éng theo chuyén vi cé dang: (Ag + 2u)grad div u — (4 + a)rot rot u + 2arotw + pK = pii, Dé thiét lap phuong trinh song ta d&t u=gradd+roty, divy=0 w=grad¢+rotL, divL=0 6. K=grad6+rotW, Y= J(gradé + rot). D&t (6.93) vao phuong trinh theo chuyén vi (6.91), (6.92), ta nh ay dugc hé phuong trinh séng: Oid+p&=0 Os¢ + Je =0 (O20, + 407A) = 2aJrotn — pO,W, (B.D, + 4a7A)L = 2aprot YW — Joan. Phuong trinh thir nhat cia hé (6.94) mé td séng doc, thir hai mo td song xo&n, thit ba, thir tu mé ta séng xodn ngang. Phuong trinh th 3 khi a = 0 din dén phwong trinh song ngang trong ly thuyét dan hoi cé dién: a (ud — Pan )¥ + of =0 va phuong trinh thir tw khi a = 0 c6 dang or (vte)A- J5q|L+ Jn =0. Phuong trinh sau mé td séng xo&n trong méi trudng duge xét, trong méi truéng a6 06 thé chi cd géc quay, khéng cé dich chuyén. Néu tir phwong trinh (6.91), (6.92) truéc hét khé w, sau dé kh u ta nhan dugc hé phwong trinh Qu + grad divl'u + pO4K — 2a rot ¥ = 0, 6.95 Qw + grad divTw + O2Y — 2aprot K = 0, (6.95) & day Q = Oy044 407A, T= (A+ p—a)Oy — 407, T= (8+ —e)0g— 40”. Truéc hét xét phuong trinh dau cia hé (6.95), ta viét lai dudi dang todn tt: OY, a Lig(tj) + pOaKy - doesn ae =0 i,j,k =1,2,3, (6.96) 3 trong a6 Ly =96,;,+ 2-24 ag WG + OF eT Dura vio ham €, cdc thanh phin chuyén vi biéu dién qua é; béi hé thitc & Liz Lis In & Ly tu =|& Log Log], u2=|Lo & Las], & Lsz bsg Ls, 3 Las 251 In Le & us=|Lo Lo. &2|- Ls Lae & Sau mét vai phép bién déi don gidn, ta cd lién hé u = Oi 04€ — graddivTé. (6.97) Tuwong ty déi véi phwong trinh thir hai cia (6.95), ta nhan duge w = DeOgy — grad divIy, (6.98) & day ¢ 1a vecto ham thit hai cla song tmg suat. . Dt (6.97), (6.98) vao (6.95), ta dugc hé hai phuong trinh doc lap, 00 D4 = —pO4K + 2orot Y, NO2D3y = —O2Y + 2aprot K. C&c phuong trinh nay khé gidi, vi vé phai chita todn tt vi phan déi! véi hrc khéi va momen khéi. Song néu u, w biéu dién duéi dang: u =, (04€ — grad div € — 2a rot Osy, 6.99} w = OeO3y — grad div Ip - 2arot Mg, ( i i. & day &, g 1A ham tng sudt mdi, thi khi dt (6.99) vao (6.95), O4(QD€ + pK) — 2arot(NOsy + Y) = 0, + O2(NO39 + Y) — 2arot(NO,€ + pK) = 0, ta di dén hé phuong trinh don gidn sau day TM + pK =0, Os~+¥ =0. (6.100) | ‘Ta xét phvong trinh (6.100) khi khéng cé hye khéi va mémen khéi ONE =0, O30 =0, : nghiém cia ching cé thé biéu dién duéi dang tong: €=04+6", p=y'tyo", (6.101) | 252 céc ham €’, ”, yo’, y” cin théa man phwong trinh thé’ =0, €" =0, Ose’ =0, %" =0. D&t (6.101) vao (6.99) tinh dén cdc hé thitc vita nhan duoc ta cé: u= 0) 04€” — grad divI'(€’ + €”) — 2arot O39", w = C2039" — grad divII(y' + 9") — 2arot 0.€". (6.102) Str dung cdc hé thirc rotrotu = graddivu—- Au, Q = OyD, + 407A = 0,04 ~ AP = O203 - HA, biéu thre (6.102) cé thé viét lai dudi dang u= —grad div é’ — 2a rotO3y” — rot rote”, w = —grad div Ig’ — 2a rotO,€” — rot roty”. (6.103) Mat khac ta cd u=grad¢ +roty, w = grad¢ + rot L. So sénh (6.103), (6.104) ta duoc (6.104) $=-divlé’, p= —2atlse” ~ rot TE”, C= -divlé’,, L = -200,€” — rot ly”. D6 1A méi ign hé gitra cdc thé 4, C, p, L va cdc ham tg suat & v. 6.11. Séng phang Ta xét song phang truyén theo huong truc 2}. Gid st trong phwong trinh truyén séng thuan nhat Oi¢=0, Os¢=0, M=0, QL=0, (6.105) 253 trong d6 2 =O204+ 407A, cdc ham ¢, ¢, #, L chi phu thudc vao zy, va t. Dit $ = Aexp(—iwt-+ike,) vio phuong trinh thir nhat ctta (6.105) = ta nhan duoc van téc pha cla séng s 1/2 C= (A + H\ : : % p Van téc nay chinh 1 van téc pha cla séng doc trong ly thuyét dan hoi cé dién. Dat ¢ = Bexp(—iwt + ikz1) vio phuong trinh thir hai cua, # (6.105), ta nhan duoc van téc pha cla séng xoin a Cs 2_ 4 a (Bam? C= E> it wpoy’ oT C= ( J ) . Tir céng thite nay suy ra song quay nhd ton tai véi diéu kién w > w,. Khi w — co van téc pha dan téi C3. § DAt vdo phuong trinh thir ba cia hé (6.105) ham # dudi dang th = Cexp(—iwt + ikx), ta tim duge phuong trinh sau day dé xde dinh van téc pha: iA C3C? + [w2C? — w?(CF + CPA? - ww? -w?)=0, (6.106) | trong dé : _ (ebay? _ pute? fey Cam (A) = (FA) = (0) Biét thtre A cia phwong trinh (6.106) cho béi céng thitc A = [?(C} — ©2) —u203]? + 4w*u262(C2 - C2). A Ré rang rang biét thirc nay luén luén duong, do dé véi w bat ky phyong. trinh (6.106) cd hai nghiém k. 4 C6 thé ching minh ring khi w < w, phvong trinh (6.106) c6 4,3 nghiém duong k, cdn khi w > w, cé hai nghiém dvong. Tir day suy ra. khi w < w, tén tai mét séng ngang, khiw > w, tn tai hai song ngang: 254 - 6.12 Bai todn tinh cia ly thuyét dan hi phi déi xung Gia thiét vat thé 4 trang thai ty nhién bién dang va chuyén vi bang khéng. Véi qué trinh bién dang dimg va khéng cé ngudn nhiét va dét néng céc dai hrong chuyén vi u va vecto quay w déc lap véi thdi gian, con T = 0, tire 14 T=T. C&c phuong trinh xdc dinh cé dang Fig = Ww ijy + 2a; + AMVER6:G, 6.107). Mig = Ww 3) + 2s G3) + Brew digs ( ) trong d6 A, ys 14 hang sé Lamé img véi trang thdi dang nhiét. Céc phwong trinh can bang nhan duge tix cde phuong trinh chuyén dng bing cach cho cdc dao ham theo théi gian bing khéng, ta dugc (u+a)Au + (A+ — a)grad divu + 2arotw + pK =0 (6.108) (v + claw + (8+v —e)graddivw — daw + 2aroctu+Y¥ =0. Ta bién di céc phuong trinh nay. Biéu dién tenxo 7;, qua phn d6i xing va phan xtng _1/0u; , Ouy Wa = 3 (Se, + a) 1 Ou; Vai) = 2 5) — CijkWh- Phan phan ximg j;;) = exjxyft 06 thé viét duéi dang vecto 1 1 Ou, y= grotu—w hay y= gehen ae — Wk. Dat w = dota — 4 vao phuong trinh thuan nh&t twong tmg cia (6.108) ta duoc pAu+ (A+ p)graddivu = 2arot-y4, (6.109) (v+e)Arotu. Nie (uv + e)Ay4 = dary + (8+ - a)graddivy4 = 255 Chi y ring vé tri cla phuong trinh thir nhat (6.109) twong ty nhw trong ly thuyét dan hoi 4éi xing 6 dién. : Khi khong cé luc khéi phuong trinh theo chuyén vi cla ly thuyét dan hoi déi ximg cé dang pAu* ++ p)graddivu* =0, Arotu’ =0. (6.110) | Ham rot u* 14 ham diéu hda va y4 = 0. Néu gia thiét u* = u, 74 = 0 va cht ¥ dén (6.110) thi phuong trinh ca dan hdi khéng déi xtmg (6.109) théa man. Do vay ham u* = u, 4 = 0 cé thé xem la nghiém riéng cda phirong trinh (6.109). Ro rang méi trang théi can bing cla méi trwdng dan hoi cé dién cing 18 trang, thai cha méi trong phi d6i ximg Cosserat. q Tir nghiém riéng nay u* = u, w= vot va cdc thanh phin mémen tg suét 4 i 0 ta xdc dinh vecto “quay, ' w= protu’, dai lugng 743 = Mig = 2v3¢¢55) + 2E2 45) + Bxnn bij. Viy4 = 0 nén tenxo ting sudt o;; déi ximg va phuong trinh cAn bang thir hai c6 dang Oni ~ d Ding nghiém riéng u = u*, 74 =0 ta dé dang nhan duge nghiém téng quat cla hé phwong trinh (6.109). Biéu dién 74 duéi dang =0. 4 = grad y + rot rot x, (6.111) va dit hé thire (6.110) vao phuong trinh thir nhat (6.109) ta dugc u=u'— aeirot x: (6.112) Dt biéu thitc (6.111) vao phuong trinh (6.109), cé tinh dén (6.112) sé | uhan duoc hé phyong trinh - Ap-s*p=0, : aon (6.113) Ax —o*x =0, 256 ga 40 —__4an | 2+ Bp’ ~ + ee-ra)- Trinh ty tim nghiém nhuw sau: Gidi hé phrong trinh 6. 113) tim duge y va x Toi dem dat vao (6. 111), (6.112). Dya trén biéu thie (6. 112) ta két luan réng nghiém téng quat cia hé phwong trinh (6.109) cia ly thuyét dan hoi khéng déi xting bing téng cia nghiém u* cla ly thuyét dan hii ¢é dién va nghiém bé sung ~2 Tt x. 6.13. Ly thuyét tng sudt nhiét Bé sé hang —74 trong phvong trinh truyén nhiét, nhiét 46 théa man phuong trinh cé dién don gidn: 1 8) Q (a- aH) -3 (6.114) Phuong trinh theo chuyén vi khéng thay déi: (A+ 2u)grad div u — (+ a)rot rot u + 2arotw + pK = pii+ ygradT, (6.115) (6 + 2v) grad divw — (v + €)rotrotw + 2arot u — daw + Y = Ju, (6.116) & day hang sé py, » déi véi trang thai dang nhiét. Phuong trinh (6.114) déc lap déi véi céc phuong trinh (6.115), (6.116). Tir (6.114) xdc dinh duge nhiét dg T va xem né nhu ham 48 bié trong phuong trinh (6.115). Sau khi tim duge nghiém cba hé (6.115), (6.116) ta xdc dinh dugc thanh phan cla tenxe 77; va 22, con tmg sudt tim dugc theo cong thitc 05g = wag + 2a) + [Aye — 76:5, (6.117) Mig = Wwe (43) + 2e>H(55) + Brn 6ij- Nguyén ly cong ao cé dang /| Tf Hf pK — tou; + (Yi + Jisi)bu;]dV + I (TniSuy + mj6w;)dA = = 6U. - | f TorendV, (6.118) 257 & day nbiét do T 1A ham 4a biét. Cang nhuw ly thuyét img suat nhiét voi tenxo tng, suat di xing, cé thé thiét lép mét vai dinh ly bién phan: dinh ly thé nang cuc tidy ning luong phu cuc tiéu. Ta xét mét hé qua dang chu ¥ vé thay déi thé tich cla vat thé gay ra béi truéng nhiét dd. Nhan phuong trinh can bang véi 2; roi ie phan theo thé tich vat thé don lién: 80% . OK) a dV = utiO ont ebie t¥i2,\dV =0. 8 HIG Gatto adv = 0, fff (isntioet Beat ¥in)aV = 0. | Vv Vv (6.119) § Thay Tri = 0j:nj, Mi = jin; va Ap dung dinh ly Gauss - Ostrogradsla ta duoc: I if TritidS + i i if pKinidV = I if, if ond, (6.120) [Joss J] rt + fff ens [ff vsav. j Chi ¥ rang Che = 3K kk — wr Hak = 304K, a4 trong d6 K = At En N=B+= 3, ta mban duge: [f[[osee = sel (/tusias fff ona) +80 ff iw) II sand = 5 ( [fess || [rca + |ffwnagat) 3 Tich phan [f[frwav = AV 1886 gia thé tich, tir céng thitc.(6.122) ta 3 v ; thay rang s6 gia nay chi phu thudc vao luc m&t Thi, luc khéi Ki; va 86° 3 gia nhiét 46 T. Dai long (6.123) 14 tich phan divw theo thé tich vat 4 thé. Tich phan nay phu thudc vao tat cd cdc nguyén nhan tac dung © lén vat. ‘ 258 a Néu trén vat thé don lién khong téc dung luc ngoai thi AV =3 | if, Tav = 3a I fi (T ~T)av. (6.124) Vv Vv Mat khéc tir (6.120), khi B; = 0, ta 0b / i if onedV =0. (6.125) Vv Cong thite (6. 124), (6.125) dong t nhat véi nhimng cong thitc nh§n duoc trong khuén khé nhiét dan hoi cé dién. 6.14. Bai todn 2 chiéu cia ly thuyét img sudt nhiét Gia thiét rang cd chuyén vj va cd géc quay khéng phy thuéc vao x3. Khi d6 trang thai bién dang phang mé ta bdi vecto u = (u;,U2,0), w= (0,0,w3). Tenxe bién dang duoc dc trung bdi dai lrong _ Ou _ Oug _ dug _ ou ya = On’ 22 = Bay’ N12 = an w3, Ya = Bz +43, _ Jug _ w3 m= Gee =3 (6.126) Tir cdc phwong trinh nay suy ra: Oy ON Oy. — Oy _ O23 _ O13 6.197 6a, On, 73 On, Ory. 7 Oxy 0x2” (6.127) hodc c 8 oe e a a ‘ — -—, =. - =—{—. + =— 93], 3a"? ~ Gx?! ~ Brida (122-78) (a5, 8" Ben ) a a ° —_ =-—. = 6.128) dn, 123 ry 313 = 0, ( ) Oe ax? Y22 ant 711, = 8x 1023 12 +, F221 . 259 Day 1a diéu kién tuong thich hinh hoc déi véi trang théi bién dang hai img suat nhu sau: chiéu. Tenxo tmg suat duge dic trung bdi ma tran _@F ay OP ay ou oi O 0 0 fs ou = 8x3 Ox,0z2’ O22 = Ox} + Sp,0a° [o]=}e2 o2 Of, f=] 0 0 ‘| ; OF ay OF | &y 0 0 933 H31 #32 «(0 2 =~ or On, Oa8 o21 = ~Ba10z9 + On?’ Co —— ayy chiing lién hé véi bién dang theo céng thie M3 = 5) #3 = Be (6.132) Nhéy (6.130) bigu didn dibu kién tong thich (6.128) qua tg sudt ta 06 033 = Aye —9T, ore = (U4) not (4 - ym a1 = (ut a)yit (u-a)y2, Mas = (vt e)on3, Has = (V+ )203, Bai = (¥—€) 213, (6.129} Hag = (YU —€)323, Yee = 1 +722. Oe aap? * nz 2A Fp) a A+ pot ~ Ox 0x2 Alou + 022)+ (o12 + 921), (o22 ral Fa) loa +om)]+ (6.133) + 4 & Gidi phuong trinh (6.129) dé tim céc thanh phan +;;, ta duoc - a 82,0r2 “ a ay. + qos - on) + oe ute “Se fas + O22 re) =0, 6 T (on +012) + —], a Oa, 3 = Bay /* 20 + 1) O11 = 2p + Mice — YT, 22 = Qperyna + naw — YT, = x [0 -__A_ yu = mu il 20+H) (011 + 022) + a vf 2(A + 2) mara) 1 1 n= qlee +02) + 7 (012 — on), 1 Y22 = On [oz _ Dat cdc biéu thie (6.132) cla cde thanh phin img suat ta duge 3 phvong trinh Aar+ “LaF =0, 1 (orn + om) — E( ) = (oe. 21) — —— — + ‘Ya. th 12 24 ta 712 — P21 34% a ae beh A(PA — 1) = 0, (6.134) Déi -véi trang thai bién dang phang ta cé 3 phi trinh cAn bai ig ang phang phuong ing. ay Oy pe (atmv+e) | Gon , Gor _ 9 Bor , Bor _ 9 ( Ba0r2, Order’ few On, Ome 8 an Ore Phvong trinh thir nhat a biét tir nhiét dam hdi cé dién. Phuong trinh O12 — On + oe + oo =0. (6.131) nay d6i voi bai todn dimng cé thé viét dudi dang 1 2 : a. . wed AAF =60, B= ey Phuong trinh (6.131) dwoc théa man néu biéu dién cdc thanh phan: A ~ (A+ 2u)a? 260 ‘ 261 Néu khéng cé nguén nhiét (Q = 0) thi phuong trinh vira nhén duga, tré thanh phwong trinh lwong diéu hda. Phuong trinh thit hai 6. 134) .. van khéng thay déi. Ham F va w khong déc lap, né lién hé voi nhau ip béi hé thite (6.127). Khi biéu dién cdc dai long trong hé thite (6. 127) qua F’, ¥, ta nhan duge mW PAY) = ~ Ag AR - aot, ie PAY) = sDarsoe Ly HAF mwMYre) B_ te) 4p +p) ? 20 +4) Dé thiét lap bai todn cin két hop véi di’u kién bién. Ta hinh dung . trang thai bién dang phang say ra di véi vat thé dudi dang mét hinh § try dai v6 han véi truc song song véi truc x3. Tai trong trén mat sudn. khéng phy thudc vao 23. Bai todn dua vé xét mét tiét dién, khi dé trén mat sudn hinh tru, titc 14 trén chu tuyén cua tiét dién théa man diéu kién: Zy = 911M +912N2, Le = 021m +0222, Mz = 431M +p32N2 (6.135) 6 day n = (n;,n2,0) - phdp tuyén don vi ddi voi chu tuyén cha tiét dién x3 = const, trong dé dio ari = = dey = dry = = — = — m1 = cos(n, #1) = mia) ™@ cos(n, 2) = an ds Biéu dién ting sudt qua ham F, # ta viét didu kién (6.135) duéi dang: OF aby _ OF | Opy_ Gaz; ~ ae;) =" de Sey + Beg) =~ Ow Bay! + 9g = Ms, hay 1a OF oy - ib Oza Bx, ~ fe Bay + Bag fh On 262 a trong dé ky hiéu : . f=- / Yelsds, fy = / Ei (s)ds. 80 50 Diéu kién (6.136) tuong duong voi didu kién aF | op nts = fim + fana, oF 8 Fe - e = fam — fina (6.137) oy On = Ms. ‘Trudng hop dac biét trén chu tuyén tiét dién tite 1A mt swon cla hinh tru tu do aéi voi tai trong (Si = = 0, D2 = 0, M3 = 0), nguyén nhan duy nhat cha bién dang 14 nguén nhiét va su d6t néng m&t suém, didu kién (6.137) tré nén thuan nhat, ta cd oF ay OF ay | Ont as Bs 7% Sam 263 Zoos z : 1 DAP SO VA Cut DAN (Dig — Dyi)aiay = 0, Dyjxia; = 5(Dis + Dyi)aix;. Chuong I Pa 2 2 1.8. 1.1. * a) bis = 611 + 622 + 533 = 3, 9 0 0 V3 1/Vv¥3B 1/v3 b) 645513 = 515615 + 525603 + 635533 = 3, (vy=fo wo}, Ag 0 1/y2 -1/V2 C) 5:j5jn5ui = 51814 5ks + Siobon Sei + 6:363%5Ki = 3, ao 0 0 36 -2/V6 1/V6 1/V6 d) b:55jn = 5:1514 + Sinbon + 6:363n = Six, v3 0 0 ©) bij0ix = 515 01% + bajar% + 53503 = ajK- VvVR={0 2 0 1.2. 0 0 Vv a) eisnenij = Cighenis + Cajnenag + €ajneaj, lay téng theo j, gitr lai f cdc sé hang khdc khéng, roi lay téng theo k giir lai cdc s6 hang Khée © v2+ v2-2 v2-2 khong: 4 VA =ATVA*A= v2-2 V2+V64+1 V2-V6+1 B v2-2 V2-V6e+1 V2+Ve+1 1.9. Phong trinh dic trung Cijkkig = €123€312 + €132€213 + €213€321 + €231€123+ + e312€231 + €321€132 = 6. r b) Lay téng theo j, roi ldy téng theo k, gitr lai cdc sd hang kha? A 2D khéng. c) Thik ting c&p chi sd. d3 — 27 61 4+9 =0, vay 1 2 Bik = eigedy = — Cape (B)? — 2(B)? — 6(B) + 9(B) = _ 1 1 B)* = 2(B)® + 6(B)? — 9B, Cpgidi = pevaicisndjt = 3 Sribak — bpbqi dik = uy ra ) (B) ( ) 5) 1 1 = 5 (bpq — bap) = 5 (bpq + bap) = bpg. ‘ 5 0 7 (oa — ban) = 5 (bra + Bae) = bra (B)* = 10(B)? +3B-18B=|0 81 0 1.5. Suy tir cng thitc tinh tich hén tap 3 7 0 26 1,10. a a2 a3 _ . a-(bxc) =eijna;bjc~ =| b1 bp dg AB = a,;0:0; : bimn@kem@n C1 C2 C3 = dizbyin€n 6 thé dat a; = Ay;, bj = Ani, 0; = Agi. , 1.11. 3/5V2 Wa 4/5v2 16. = aime; Bo aman ‘ (aj) ={ 4/5 -3/5 Oj = CimOjnOmn, bij = OimOjnbmns a/v WW _4/5V3 Aaj; + H8iy = OimOjn(Admn + Hbmn). 1.7. a) Téng cha cdc tich cdc thanh phan tuong tng cla hai cét bat ky , 1 bing khong, téng binh phuong cia cdc thanh phan cia mét cét bat ky Dig = 5(Ds + Dy:) + 5 (Diz — Dit), bang 1. Twong tu déi voi hang. 264 265 b) R= 2,,lu, Bat Ee 5y2 1° 5? 2 Byo c) Via}, — 2 — 2V204 = 1. 1.12. of Ox; Or, = WRT, Oxy = Ajj 25 + OK, L; = (An; + 05%,)2;- Oz. 4 t+ ayes = ay jb: 0; + Gig bjati = Tyong tu cho dao ham cfp hai. 1,13. 1.14. 1.15. 1.16. Thi tre tiép bang cdch lay dao ham. J 1 moe ae T= AjLj, Ay = Aim jnOmny i yy = CimA%inOmn = SmnOmn = Imm: [[ +08 If Fee = fff sav = v6, v a CogiNpligkazTRdS = Fag, Paieiskag TRAV P ‘s v (vi a khéng déi) 1.17, 1.18. 1.19. 1.20. 1.21, 1.22. 266 Or = If nneipnas ged = | f{ [ote — Opbqp)dV = 2agV. Vv Vv Trong hé toa dé décac Jey] = 1, e;-€; = by. Bi By 0s 03; = a tele Stk dung ai, =g™amjx, 9 bing. Sk dung aj = g™amj,. bi = guid”. Sk dung gi-g;=0, 143, 9™omj = 5. GmnAA2 = Grma"al = Inna a™ 1.23. Suy truc tiép tir biéu thitc cia T;;,, rh: 1 Degk = 5 (Gib,g + 95.8 — Disk)» va tinh déi xing cla g,;. 1.24, Oa, Vs0r = Bae _ Om ors . 3a, va tinh déi xing TR =TR. Vrs = 58 — aml Our rs 1.25. a) Ve(9i30) = (Viegis)a? + gis Vana? = gij3Vn0%, vi Vegis = 0. b) Alona’) = V,(gija%b’), vi gijath? 14 v6 huéng, = (Vr gig)a°b! + gijb? Vea" + gisa'V 0) = = BV, gizal + a'V,gijb? = Va; +a'V,b;. 1.26. Theo dinh nghia rota = V x a, thanh phan cia V 1a cdc dao ham hiép bién. 1.27. Ap dung céng thitc Green (2 oP [ Pas + Oten= I On 3) rads = [( Bey En) )aerdea. Chuong II Phe 0, vp =et(Xp + X)/2—e7'(Xa — X9)/2, , ug = e!(Xq +.X3)/2 + e*(X2 — X3)/2. : v1, =0, vg =23, U3 = 22. 2.2. uy, =0. w = 2h ws = , 1+t’ (+t)? wy =0, we = 2X2, = 6X3(1+t). 267 dx; + ts 2.3. =a (t)2j, cil, = Xi, thm nghiém dang ao; = X;yi;(t). £ 2.4, Duong dong By? _ oy 2\3_ 2 a2\3 23)? (x) ~ X,’ (x) ~ X53" (%) =(%) . y LE Qiy dao: x1 = X1(1+t), w2 = X2(1+4)?, 23 = Xg(1+t)3; kh ¢ nhan duoc hé thtrc nhu dong dong. 2.5. Qiiy dao: de = a(t)dé Oj 2; d dr, Pi A 88 hy ty 18 cde vi phi da, Duong dong: Q1j2; ayy gj; tuong tng nhu nhau. 2.6. w(b,0,0) = —25be,, w/(0, 4b, 3b) = 0, w = dep + 38e3 = 5e, ve=wxR 2.7. w, =e "(xp + tz — 3), we =0, wg =2. 2.8. dz, _ dx 21 (x} + 23) ok vy = (Xi 4+ Xa)e', vw = X3(e’ +47), v3 =0, vy = 21 4+ @2—43(e'—e*), vg =-ag(e'+e7), v3 <0. 2.10. vy =0, v2 =—2Xye"**, v3 = -3Xye7**, wy, =0, we=4Xye"*, wg = 9X e7**, vy =0, vg=-2x1e%, vg = —8r, e734, wy =0, we =4aye"*, ws = Sr, 2.11. vy =hyx1, ve= kote, v3 = kgxg. 268 » ede, + x2dr2 = 0, 22 +23 = consid“ a 2.12. = —krg, wy = kay, v3 = 0, uw, = —ay, we = —k* x0, ‘wz = 0. 2.13. Hé toa d6 cu Oe, Or | V0 Oy Wy dy — Ht r= + Se t reing OO +7 ae ro? _ Ove ove ve Sve | Vy Due | YpUg + UyUEctEyp wo= a +’ oe tring 08 tr Opt or? _ Ove Ovg vg dy | Ve Avy | Udy — VEctgy we= a te trang 8 Tr apt 7 : 2.14, uy =0, U2 = AXz, ug = AX, A(x3 — Azz) A(a2 — Azs) ma0 wa Trg 7 B= Ta 2.15. a) ellip (1+ A?)x3 — Arges + (1+ A?)a3 = 1—- A?. b) Canh Xy = Xy, Xp = X3 = 0 chuyén vi uy = up = us = 0, canh X, = X2=0, X3 = X3, wu; = ug =0, ug = AX, canh X; = X3=0, Xp = Xo, ui = ug = 0, ug = AX. 2.16. R{5, 0,6}. 2.17. AB = 8e; + 7e2 + 25e3. 2.18. 1/9 9 0 ={|0 A? 24 2\0 24 A? 2.19. | AA 2 A-A® A-A °F 2 4 2 2 A A - oi | a-# 3» AA (L) = 7° 5] ()= 5 A 3 . 2 _ A2 AA 4g AAP AWA? ig 2.2 2 2 26 voi A rat nhé bé qua A?, A? ta 6 (L) = (E). LE 2.20. 2 0 -2 0 0 0 ej={ 0 2 1], wy=fo 0 1 —2 1°40 0-10 ‘ w1=—1, w,=w3=0. ° 2.21. ey=-2, eg =2, eg =8. nf = {1/V2,-1/V2,0}; nm! = {1/V3,1/v3,1/v3}; nll? — { -1/¥6,-1/V6,2/v6}. a d d Vay €ij3 = gia» Vij = yeu): 2.22. Xem cong thite trong muc 2.2.3 chuong 2. L 2.28. 2.23. Thda man. 0 -B A 2.24, 2 A 9 fig =0, Vig = Bo é " =| —A2 Az 5 ( A 4 .) 2.29. = de; + 3er, g A nhé, bé qua A?, 44; = 0, w = Ae, + Aen. v=Qx R= (de: + 3ez) x (ve: + r2eq + 23e3) = 2.25. . =3. — Argzeq + (4x2 — 32;)e3. A 3 0 bnegeA_B 31 — 4rzeo + (4x2 — 321)e3 ey=(3 -B ol, , 2.30. 0 0 of 6=0, A=B. 2.26, if 0 0 -1,54 0 Oo 1,54\$ éj={ 0 A -3A-]; Vg={ 0 0 -34 48 -1,54 -3A. -A -1,54 34 0 2.27. m0 w=a(e*-1), wy =ale*-y, ( wate OH Ot Oo (OH Oy Oe v1 =0, v2 = —2ry,e7**, v3 = —32,e7%*. E a Ot Oxy Gt Ox, Oa; Ox; 4 Ov; 1 A(v?) 1 0 e-%_1 eB : = By t 2veVin + 5 an? fj => |e -1 0 0 3 : 7 2 ent] 0 0 . w= FX sonnet iver 270 y 2.32. Qayrg a? +22 0 1 =0, éj= (| —a?+23 -2em. 0), & =-(ef +24), 9 9 0 é3 =a} + az. 2.33. uy =0, uy = a9 —e7 "(ag + 23) /2 — e* (ae — x3)/2, ug = 23 —€7*(a2 +.23)/2 + e' (a2 — 03)/2, vy =0, ve=23, v3 =a. 000 ég=]90 0 Lyi aga 010 d qi) = da t=0; y= ae 6=0,5; as AF (ei) 2.34. Hé toa dé tru: : dv, 1 due . fr = Be too = + =, fa = BP 272 eon HEME rR) enn HE +19) Hé toa d6 cau : : _ 1 du vpctgr 1p, err = 5 vy UetBy Yr, a or “= Fang og tt bop = Tats Erg = du . / 1(O 8), w(t 9), fog = ( 1 Ave , 1dv0 _ recta) 2\rsing 00° Tr og r 2.35. Se. Ox, Ox2 Oz: dV =JdVo, J =Det a? ° lax; ~ var 5X, OX, OX,” d dJ am™ = qi Fo eye Se See Bes, 981 Ove Gus , er Oey Buy dt “*" \8X, OX, OX, | OX, 9X, 0X, | OX, OX, OX, ax.) Oy, _ Ov; Oa, OX, 02, 0Xy’ as _ Ou | dma, Ou _ a dt Jan, + Jaq, +7 Ox "55, d _ OU; Ou giv) = Tz ave = Fav. Chuong III 3.1. T, -n* = Then, o4jnin} = oisning, vi ou = O54. 3.2. Ty = 4ey — Ben 3.3. 1 = 7(8er + 6€2 + 2e3), 1 ( Tn = 7(—9er + 5e2 + 1009). 3.4, : f=x3+23-4, Vf = 2r2e2 + 2z3e3, 1 n= xe + V3e3),. Th = Fer + 3e2 + V3e3. 273 3.5. 029 = 1, n= (e1 — 2ep + e3)/V6. 3.14, % + pAy =0. 3.6. 01 = 0, 02 = 0, 03 = 37, 3.15. 7 _ Hoy . d aP, n! = {-2/v¥6,1/Vv6, 1/v6}, n™ = {0, -1/V2,1/v3}, < [ffors. We If Fi Py (2+ ptt) av = _ Vv 1 = {1/V3,1/V3, 1/V3}. -/ ff pF av. 3.7. a) Thdéa man ) c 3.16. divy = S25 2 5 3S 9 thée man, T, = ~(14e1 + 18e2 — 8e3), Ey 2 ey, g (ler + 18e2 — Bes) 3.17, M - mémen cia lye khdi va luc mat déi véi gde toa 46, th T, = §(-28e1 + 16e3). dinh ly bién thién momen. déng lugng d d . c)a,=e 65, a2 = 0, 03 = —cV65, Tmax = +cV65- M=< ff Rx pvdv = 5 | [[ Rxw x Roa, 3.8. Vv Vv a) 01 = 2,02, =03=~-1, d b) o1 = 4, o2 = 03 = 1, cdc phwong trinh xdc dinh hwéng chinh cha Mi = he /ff CijkTjEkpqupTypdV = hai tenxo hoan toan giéng nhau. . y 3.9. d a) pK3 = —4a3, it J ff +066 — big5jp)j%qdV b) 01 =a, 02 = —a, o3 = 8a, “ v €) Tina = 4,50. =f stay = A wor, 3.10. Tr = (1ej + Be ~ Ge§)/V3; on = 3, ef theo huéng chinh. = 5 [% / / / Piptgty — tpti)dV| = 7 (Wplip) A(pe* : v 3.11. v9 +a dor v9) =0,9 = Det|gs;|. wo Ti, - mémen quan tinh. 3.12. Hé toa dé tru 7 3.18. Sk Oi;€ig = Ovi — 76; = —pdivv, 20 , Aervr) , ore) , AHere) ee Oe ° Bey , i a divy = 2, nde v pd’? 9 9 pat Hé toa do cau du d : / > a los . ( 3.19. p= F + (+ 2p") 0 — 2p F ~ eageag) + RAT. r? sin of +sin lore) +r Foe) losin guy) > $e) _ 9, 3.20. oa, ey se ° Lon 5g Fag = PH 02,02; Ox,0x;° 3.13. Xem cdc hé thite trong muc 3.3.2 chwong.3. va lu y cdc biéw.° (). thirc cua gia téc trohg bai ton 2.13. : Ay=0, oi" = Kaa )- 274 2 _ ee te ae 3.21. Tr Bu 5 We Ove =0 varotv =0, hay Ox, Oza Ou Ove . _ Ary Ban Ba =0 tim duoc v2 = 2? ae, _ dea 7 x? + 23 = const. U 3.22. om = -Vp+ p*Av, véi p = const, nhén vecto phiong trinh v6i toin i V cho ta @ = “ao, dt p 3.23. p = po/(1 +t). 3.24, dE ViVi dy; aa [foe [ffoae - _ ; (Su : = fffol Oz + pKi) av v = [ff exonav — [ff oseoav+ [[ tarnas. v v s 3.25. du =Tds — pd(1/p). 3.26, dJ dp | Guy) _ Sos) = ie stp r= =1(Z Pa) =0. Chuong IV 4.1. Nh& két qua bai todn 2.31 RAK pra xvsdvvtr=% 4 rotv x vt dorado? 4.2. Hé toa dé tru op pw, = pK, — Or? 18, = pK 12, pw, = pK, — 2. 276 Hé toa dé cau - op pwr = pKr~ a, 1 ap = pKy-——2 Pwo = Pa Ting 00’ = 1 Op ip = pK, rap con céc thanh phan cla vecto w xem trong bai todn 2.13. 4.3. p=po + pgts, Q _ = kpo (2 k-1/k == Eat! (e) |: \? Pe jk Po= () a3 Hinh 16 4.4. p=pR(T-—az3), K3=—-g, Op 4 ps =>, a - ° ar; aX i 3 P=Po (2 - Re) Ra 7 Hinh 17 45. a6. 2 277 4.7. op Op _ Om +p 5 On; > 0, op = 2 SP p=p(p), 3a’ dy (26 dp oe) Oe Hp Or,’ SOx; Bx; / Ox,0 “U= " 4.8. Thi vio Ay = 0, v= —-2Az, vg = —-2Ar2, v3 = 4Azr3. Dudng dong 2323 = const trong mat phang 2, z?z3 = const trong m&t phang zo. [ff oa =0— [fas Trén m&t éng dong n 1 v, [feonas= [[vacnsas+ [[ve-neds =o, $ Sa Sp VaA=—Nava, Ve =Ngvp, VASA = VpSg = const. 4.10. Ding tich phan Bernoulli va. hé thire v1 S'4 = v2Spg tir bai todn trén 1/2 "8 n= an 2) 3 3 - p (3 1) ” Hinh 18 4.11. p= po( 2 7 pa (P=, eaP pa Drs Ding tich phan Bernoulli, bd qua luc khéi, xem hiing sé trong hé thire tich phan déi véi éng manh Ia hing s6 phé dung. 4,12, Av = grad div v — rot rotv = -2V x, w=k-VP_ Hy xo. Pp 4.13. vg = 21-22, p= —po(x? + 23) + const 4.14. Ag =0, og ate (erade)? +2 +U = f(t) 4.15. St dung phwong trinh chuyén déng cia chat léng duéi dang Gromeco-Lamb (xem bai 4.1). 4.16. v; = u(z3) Ug = v3 =0, p= p(s), au ina=0, Het Pgsina= , dq Fey tPgeosa =, 273 Diéu kién: Z3=h, 033 =—Pp=—Po 013 = + du 13 = dz. z3=0, u=0. Nhan dugc P= po + (h— 23)pg cosa, — egsin Poses. 3(2h — x3). Qu 4.17. Nh& dinh luat Hooke va phuong trinh cén bang dé bién dé phvong trinh twong thich Saint Venant, dan dén phvong trinh Beltrami- Mishell 3 Bo (2 8K) vp OK 5 0. ij = Ao; + —— aa“ + TI 5 be,On; a On; * Oxi Tv dn, 4,18. Thi truc tiép phuong trinh Lamé Oug 00 A+tnar + Au =0, O= a 4.19. 933 = 013 = 023 =0, €13 = £23 = 0, A Sa (E11 + €22) = —~H-Oey e = E11 + E22, d 33 —\ 4 On N+ 2p Jo G25aa + Beas (a,6 = 1,2), i d “ab = ~Du(3d + Du) l+v = E ap - GAabap, 33 = ~ fie A, = 011 + O22. o, 2Ap 08 NF Op i. FE, a8 + 5 280 4.20. HA(3A + 2n) 00, Axtla — = HAYUa + V4 op az, + PKa =0, Qu Thi i= : ay \ bing Th HAxte + (N a = 0. 4.21. 1 W= gout = (A06;5 + Ques; ex; /2 = AO?/2+ peizer;, 141 W =o4;((1 + v)oa; — 3v06;;] BR = pg ll + Mowe — 9107). aw ow Thi lai Beg 78 Fog = OH 4.22. [] t0as= [founmas= ]ff (Gites ous) Ou Oo%3 "55, = O45E43, a, = -pKj, [fas If] on nav + [[fouesar 2 ff] vars [forever = [frames [ff oxsrav me =0, Uf eof a ftom [fous - Ij faa: =0, [fas =V(oik), s v s 4.23. 281 (oun) = sap ff ion + Bass. s 4.24. Viét hé phwong trinh Lamé dudéi dang 1 06 Our a = = =1-2v, ae +Au=0, 6 Bax? ¢ V; 1 OV ae P+ Digs, +24 on tel =0, _ pK 2( (1223 426 cb = Bry 4,25. PA, PH; 1 1. aFMh , OMe 1) aay 713 = “98 ono 3 — 4v Oz i Ww) 2 eo “32 5b his dag om 0? He Ps 1 = Ht 723 0x3 Bead 3—4y O29 seg ) 2 ~ 3-4 nae (div), of Hs 1-2 8 oss = 5a — 25g, By, (av) - a = (div H) 3-4 393 , 4.26, Up =U,(7,z), Us, =Uz(7,2), ue =0 Ot | Ue, Us _1/dup — Ouz O= arto +a a( as me) (l-v)00 | Ow =0 1-2 dr az’ (l-v)00 — 1A(rw) =0 1-282 7 Or 282 4.27. Thi trac tiép 2% 9, . Ox; 4,28. Oon | Oor2 = Box. Bon =0 Or, Oxy > Ax, ° Oz.” A(on1 + 22) = 0. Hai phwong trinh diu théda man déng nhét, khi: _ PF om = OF owe OF ou = og’ 9? ~ Oak? 9? ~~ Brag Thay vao phuong trinh thtt ba _OF . OF | oF AAF= Gxt +a raaF 022023 + or =0. 4.29. A= vl ee 21 = v) 4.30. W = N05; ;¢4;/2 + pweizeig — (8A + 2u)a(T — To)6j, 1 1 A, = 50? + meigeig — 5 (8A + 2H)00(T — To). 4.31. Bién dang phang 033 = v(011 + 022) — @E(T — To), Gap = abap + 20s — Fap(3A+ 2w)a(T — To), 6, = €11 + €22- Ung suat phang: ’ £9 = Fon + om) + a(T — Ta), 1 y Fang — FHabag + o(T — To)baps Eap = A, = 011 + O22. 4.32. 1 (o + p)6i5 + oat +202) (oi; — 0645). . 1 9 Bb le Chat Idng khéng nén durge 21 fi = ga (lt aot) (oi + bij). 4.33. v1 = 1 (21,22), V2 =ve(t1,22), v3 =0. dou 4 Oo12 _ Oe12 | Ao =0 Oz, ' Ot.’ Ox, Oza” 4 (011 — 022)? + dof, = 3 a3, Ov Ove 8m * Gay 7° . - Se _ Oe _ sa on (Om | Om), . Or2 Oz, 242 Org Ox,/’ ” 1 933 = 5 (011 + 922) 4.34. (01 — 92)? + (02 — 03)? + (a3 — 01)? = 20? 4.35. o2=0. Di8u kién Mises o? — 003 +02 = o Diéu kién Saint-Venant AB, ED : o; — 03 = t0,, DC, FA : 03 = +05, SC, EF : 0; = +0., Hinh 20 4.36. Tir phuong trinh Prandtl-Reuss (2de$ — def — deB) _ (25) ~ 5, ~ Sa)da (def = de5) (S1 — S3)dd _ [292 = 0) ~ (21 - 2) — (03 — 9} _ (202 — 01 ~ 23) 3 — 9)] (a1 — a3) 284 4.37. Ung suat biéu thi qua bién dang (chuyén vi) 20 oi = 3K eis + Hea), ~ €6;) (v) 7" Bai todn theo chuyén vi: tim 3 ham u; = ui(%1,22,23) théa man phvong trinh c4n bang 80%; Fat tei =0 (2) va diéu kién bién u; = fi(1,22,23) trén S,, oigny = Ui(z é (3) ijNj = Ui(r1,£2,3) trén Sy. 6 day, Ki, fi, D; - cdc ham cho trudc, tmg sudt O45 trong (2) va (3) biéu thi qua u; bing cong thitc (1) trong dé e,; biéu thi qua chuyén vi theo Cauchy au 8 1/du | Ou. AGB) 2\ Ge; * Bay)" 4.38. la 3 : = + SP p2 2 vane ge (ap ll+ 50(2P By (x? +23)]. 4.39. Cho i =j (lay tong), tir hé thtrc Saint-Venant ta dugc 2o5 =3o+ ips a he - éx = divv =0, 208, 42. / Si = Boat! SigSiz = m2 ding biéu thitc o,, vA v,, suy ra diéu cin tim. 4.40. . Up =g=0, = (7); ldv Ere = 5 api Grr = £00 = Ero = C62 = Exe = 0 285 Mu Bap? oj = 0b + (Ft +2u") és; Orr = 099 = Fx =F Org =T9, =0, Org =7(7) FO 3r(r) + ~d Tirh= Ar we Phuong trinh chuyén déng dig: Op Op _ drt _ dp __ a BGT Gta ae P=H9) Une =0 dan dén _ las 1Ap, 9 9 v= eit(a—1)— FB @ 9), = —_14P, 2 _ 2 . o,=0, ape? —r?) (Poizel) 1 dv 4.41, dW, = Side, = Sig Sid. Phuong trinh Prandtl-Reuss del, = Sijdd, defjde?, = Si S;jdd, 3 dep a=5S dW, = 3515S = =o,de? 4.42. Do vat thé va luc téc dung ddi xing tam, nén F098 = Spy = 11 = 02; Diéu kién déo Mises 286 Orr = 03. 998 — Orr = Og. Nghiém 6 trang théi dan hdi on=-e(-0/(-1) 204 = 60 = (55 +1) /(5 -1) Suy ra bién dang déo xuat hién d&u tién tai r = a, khi 205 a =F 0-5): 4.43. Ding két qua bai 4.34 (01 — 92)? + (02 — 93)" + (03 ~ 01)? = 203 = 672, o,=S: +09, (S1 — S2)? + (Sz — 83)? + (S3-— 1)? = Khai trién va nhém lai 5S? 453 + 82 — (81 + Sz + $3)?/3 = 272, Si +S2+53=0, $24 523+ 82 =2r?. 4.44, M6 hinh Maxwell we 6 _ . o ——rvevsewn [Fe Hinh 21 Bién dang toan phan bing ting bién dang 1d xo va chuyén vi pixtén, trong phan tir nhét e=eptep, €=eetép, Mé hinh Kelvin - oe og=og+0p o=Getprée 28 4,45. dei; _ doy 2G do _ 2 ae tla 7 1) F8s+ S pe (788 — ii). 4.46. d Oig = 2Geyy + (8K — 2G)ebj; + 2p" a (es — e6j;). 4.47, Bai ton bién ly thuyét dan hdi (khong luc khdi) Ooig _ . buy, du; Oa; fa = 3( + ): () 2\da; Ox: oijn; =¥, trén $,, us = fi, trén S, Siz =2Geij, o = KO (2) Bai toén bién tuong tmg cia ly thuyét dan nhét tuyén tinh nhan duge tir (1), (2), thay hé thire (2) bang hé thitc sau a Silt) = j RQ r)deij(r},_ o(t) = KA(t) @) 0 Ding phép bién déi Laplace oo Te)=p f sera a va chi ¥ ring ham f(t) cé dang t 10 = [ Fe-nav, 0 thi dnh cia né F(p) = Foo) 288 ta dugc Ba, Tynj =E; tren S,, a =F, trén S., Sij = Rey, T= KO. Néu gidi bai toén theo Gng sudt, ta phdi ding phuong trinh tuong thich vA hé thite es() = [Me-nasy7), ae) = Fold) a 0 Sau khi ding phép bién déi tim dwgc phwong trinh tuong thich cing c6 dang nhw vay déi véi &,;, cdn hé thie (4) >._-7 zi, @j = 1 5i;, = 70 (tuong tmg trong bai todn ly thuyét dan hoi 1a 1 1 Cig = 35 O= Ko Chi ¥ ring, ta con 06 cdc hé thire trong d6 mons _2G_1-% 4.48. Ding phép bién déi vao cdc biéu thite S, W, hru ¥ réng voi ham wb bat ky ta cé — 1—.— 1— —— y= Ry, pe =3KTy. 288 Tir cdc hé thtrc anh nhan dugec ta trd vé ham nguyén, chi y ring ham nguyén cia _ oe F(p) = Feb) a ham t 1) = [ Fe-nav(r) oO (1) = POA) + Kura) + Be [Re naPEry+ ° t +5 f / R(t — r)du(r) + 3K fO? / It — r)dP(r) oO t + 3K?) / I(t — r)du(r); 0 We oO 9 (rs1) + u(t)gO (ria) + +35 fs | me R(t ~7)dP(r)+ tao? / R(t — 7)du(r) + 39(- [oe Ii¢t +3K gf? / I(t — r)du(r). oO 4.49, Ding két qua ca bai todn 4.48. Nghiém cla bai todn dan nhét’ nhan dugc tir biéu thir cia S, W trong bai toén dan hdi bing phép thay P= P(t) | P(2+ +) + 2P(t) + 3K / I(t — r)dP(r) 290 Vay nghiém bai todn dan nhot dang xét IA Poe =o + [mena 4.50. Biéu dién gin ding 1+ QW Q+w 2 + = mL € (Woi0

Vous aimerez peut-être aussi