Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
စံုေထာက္ေမာင္စံရွား
စံုေထာက္ေမာင္စံရွား
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
rmwdum
1/ wpfuRef;jyefwpfa,muftrI armifpH&Sm; pHkaxmufyHk
...4
. . .50
3/ ESpfxyfausmh
. . .94
4/ tqdyfaomufaoonfqdkaom trI
. . .108
5/ xl;qef;aom vlowfrIMuD;
. . .121
6/ ola|;uawmfwpfOD;trI
. . .132
7/ udk,fhudk,fudkowfjcif;avm olwpfyg;owfjcif;avm
. . .147
8/ ajrydkif&Sif vifr,m;trI
. . .162
. . .175
. . .189
. . .204
. . .221
. . .236
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
47/ av;yGifhqdkif
48/ &Sdrf;rum;&Gm vlowfrI
49/ OD;pH&Sm;toufudk vkyfMuHrI
50/ ausmufpD "m;ajrmif aysmufqHk;rI
51/ bHkeef;&dyfom tdrfBuD;ESifh ywfoufaomtrI
52/ aysmufaomol &SmvQif awGU
53/ bk&ifcHuawmf\ pmaysmufrI
54/ yef;qdk;wef; vlowfrI
55/ v,f0ef OD;omvlESifh ZeD; rcifwifh owfrI
56/ xl;qef;aom tqdyfcwfrI
57/ ayGvDtif;acG;MuD;trI
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
tcsdef r&Sdbl;? 'gESifh tazu t&ifjyefESifhvdkU ypnf;awG ,lNyD; vmESifhcJh? aemuf ola&mufvmawmh
olUtwGuf tpk olvmNyD; awmif;wmayghav? awmif;vmawmh igwdkUESpfa,muf ta0rnDMubl;aygh?
ta0rnDavawmh wpfa,mufwpfa,muf rdk;vm;uJvm;ESifh pum;rsm;NyD; aeMuwkef; zef;ceJqdk
oli,fcsif; armifom[efu a'gowMuD;ESifh xdkif&mu xvdkufyga&muG,f? xvdkufonfESifh
wpfydifeuf olU&ifbwf olESdyfNyD; a&SUxdk;toGm;? igvnf; qD;NyD; qGJvdkufr,fvkyfwkef;
rqGJrdbl;a[h? rsufESmESifh usoGm;&SmNyD; oHaowmESifh acgif;ESifh aqmifhoGm;NyD; Murf;ay:rSm
yufvufMuD; pif;aeyga&ma[h? onfawmh tazu xlr,fvdkUvnf; vkyfyga&m toufvnf;
r&Sd&Smygbl;? ckeifu ajymwJh ESvHk;a&m*gESifhyJ ao&Smavovm;? aowmESifh aqmifhrdvdkU
ao&Smavovm;? tazjzifh rajymwwfbl;uG,f? odkUaomf tazhvufcsufaMumifh ao&Smwmjzifh
r[kwfygbl;uG,f? tazvnf; aocgeD; ighom;rsm;udk vdrfNyD; rajymygbl;? 'gESifh tazvnf;
b,fhES,f vkyf&r,frod? 'gESifh thHtm;oifhNyD;aewkef; tdrfrSm cdkif;wJh tapcH ijym;u tcef;xJ
0ifNyD; vmwmudk;uGJ? vmvmjcif; olu wHcg;udk ydwfwJhNyD q&ma&U bmrS rpdk;&drfESifh?
uRefawmfwpfa,mufvHk; &Sdao;w,fwJh? q&m owfaMumif; b,folrS rodap&bl;? uRefawmf
EIwfvHkygw,f q&m&JUwJh? onfawmh onftavmif;udk tomuav; ryfypfvdkufvQif NyD;a&m
r[kwfvm; q&m&,fwJh? ajymwmudk;uGJ/ onfawmh igu ig rowfaMumif; ajymawmh olu
uRefawmf odygw,f q&mwJh/ q&mwdkU vufOD; pum;rsm;a&m? rsm;NyD; q&mu &dkufvdkufwJhtoH
uRefawmfMum;ygw,f? ruG,fygESifh q&m? uRefawmfhudk ,HkMunfhyg? EIwfvHkygw,f? udp r&Sdygbl;?
wpftdrfvHk;vnf; tdyfukefMuygNyD? tavmif;udk tomuav; vlrodatmif ryfypfvdkufvQif NyD;a&m
r[kwfbl;vm;wJh? ajymwmudk;uGJU? onfawmh udk,fhtapcHuawmif udk,fowfw,f xifaeNyD; Opm?
&Hk;usvQifvnf; ighpum;ukd ,HkMur,f r[kwfacsbl;? r,HkrSjzifh ig cufacs&JUvdkU atmif;arhNyD; ijym;
tBuHtwdkif; vdkufemNyD; tavmif;udk q&mwynfhESpfa,muf nwGif;csif; 0if;xJrSm wl;NyD;
ryfvdkufMuwmudk;uGJU} [k armifbdk;uJuajym&m rESif;nGefUvnf; zcif\ taMumif;rsm;udk Mum;od&
onfESifh rsuf&nf rqnfEdkifatmif &Sdae&Smav\/
if;aemuf armifbkd;uJvnf; qufvuf ]udkif; onfawmh onftrIrSm uRefawmfwdkU tjypf
r[kwfaMumif; xif&Sm;NyD r[kwfvm;cifAsm? 'gESifh tazu ajymwm qufNyD; uRefawmf
ajymyg&apOD;?
]igwdkUvJ tavmif;udk wl;NyD; ryf? ryfNyD;awmh avb xGufvmjyefwmudk;uGJU?
onftavmif;udk zHk;zdEkdifvQif ypnf;udkvnf; igrzHk;zdEdkifbl;vm;wJh? onfawmh onfypnf;awG
qdkif&m tarGcH tarGpm; rsm;udk cGJa0NyD; ray;bJ igcsnf; wpfa,mufwnf; ,l&vQif b,folu
odEdkifOD;rSmvJwJh? aAGazmufvm jyefwmudk;uGJU? udkif; udkif; ajymae pum;&Snfaea&mhr,f? ig
touf&SifpOftcg avmbEdkifiHvdkufNyD; ay;oifhonfh ypnf;rsm;udk olUorD;uav;tm; ray;bJ
&SdcJhaomfvnf; igaoNyD;wJhaemuf rif;wdkUu repfem&atmif ypkapmifha&Smuf&pfMuyguG,f?
ighom;rsm; ypnf;rsm;teufu wpf0ufudk olUorD;xH ay;ydkUvdkufMuygbduG,f? uJ uJ
ypnf;xm;wJhae&m taz ajymjyOD;r,f em;axmif? rif;wdkUem; tazyg;pyfem; uyfMuprf;uG,f?
ypnf;xm;wJh ae&muav;vdkU ajymum &Sdao;w,f? zef;ueJqdk rsufvHk;MuD;awG jyL;NyD;vmwmudk;
cifAs? vmNyD; vSJae&mu vufaxmufNyD; xrvdkUvkyf&m jywif; aygufqDudk vufdI;xdk;NyD;
[dktaumif r0ifygapESifh? vkyfMuyguG,f&dkU? [dktaumif r0ifygapESifhvdkU aMumuftm;vefUtm;ESifh
[pfNyD; atmfwmudkcifAs? onfawmh uRefawmfwdkUvnf; jywif;ayguf&Sd&m zef;ceJ Munfhvdkufawmh
vm; vm; cifAsm? jywif;ayguf tjyifbufu vlwpfa,muf rSefjywif;ESifh rsufESmESifh uyfNyD;
uRefawmfwdkU&Sd&m Munfhaewm awGU&wmudk; cifAs? onfvlUrsufESmu EIwfcrf;arG; aumif;aumif;
15
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
&Sm;/ /]tJ [kwfNyD? wpfa,mufu onftaygufu ud;ESifh wG,fNyD; wuf? wufNyD;vdkU olwdkU
udpNyD;awmh onfuyJ jyefNyD;qif;? usefwJh wpfa,mufu ud;udk jyefNyD; wif? wifNyD;
jywif;aygufudk twGif;uaeNyD; ydwf? ydwfNyD; oluawmh a&S;OD;pGm vmwJh vrf;u ol jyefa&mAs?
'gxuf opfom;ajcaxmufESifhvlu onfud;ESifh jyefNyD; tqif;rSm vufacsmfoGm;vdkU vufrSm
ta&awG yJhNyD; ud;rSm aoG;enf;enf; pGef;ae&pfwm usKyf awGU&w,f}
uRefawmf/ /]'guawmh [kwfygNyDwJhAsm? odkUaomf a&S;OD;pGm wufwJh wpfa,muf vluawmh
b,fvrf;u wufvdkU onftcef;xJ b,fES,fha&mufovJAs}
&Sm;/ /][m 'g [kwfw,f? onfwpfa,muf[mu awmfawmf xl;qef;wJh yk*dKvfAs? ol
xl;qef;wJhtwGuf tJonf trI[m awmfawmfuav; xl;qef;aywmyJ? onfjynfrSm onfvlrsdK;
usKyfwpfcgrS rawGUzl;bl;? odkUaomf tdEd,jynfrsm;rSmawmh onfvlrsdK; taMumif; usKyf
zwf&zl;w,f}
uRefawmf/ /] zwfzl;wm rzwfbl;wm tyxm;NyD; b,fyHk b,fenf;ESifh onfvl
onftcef;a&mufatmif wufw,fqdkwm ajymjyprf;ygOD;Asm? wHcg;vnf; ydwfxm;w,f? jywif;
aygufuvnf; wufvdkU ra&mufEdkifbl;? 'gjzifh b,fyHk wufvmovJAsm}
&Sm;/ /]cifAsm;u usKyf cPcP ajymaewJh enf;udk toHk;yNyD; rMunfhbJudk;As?
taMumif;wpfckudk qifjcifwJhtcgrSm tu,fpifppf rjzpfEdkifwJh tcsufawGudk z,fxkwfvdkufvQif
usefwJhtcsuf[m b,fvdkyif jzpfyHkray:aomfvnf; jzpf&r,fvdkU wGuf,l&r,fAs? udkif; onfawmh
onfvl[m jywif;aygufuvnf; rwufEdkifbl;? wHcg;uvnf; ydwfxm;vdkU r0ifEdkifbl;?
wHcg;rydwfcif tcef;xJrSm ykef;atmif;NyD;ae&rSmuvJ tcef;u usOf;usOf;? ykef;p&muvJ r&SdvdkU
rjzpfEdkifbl;? onfawmh ol b,fhES,f 0ifrvJAs? tcef;xJ a&mufatmif}
uRefawmf/ /]rsufESmMuufu taygufu ol 0ifr,f xifw,f}
&Sm;/ /]xifraeESifhAs? tppfyJ? udkif; udkif; onftaygufu usKyfwufNyD; Munfhprf;r,f?
wqdwfavmuf rD;jyprf;Asm/ udkodef;armif} [k ajymojzifh uRefawmfvnf; rD;tdrfudk ajrmuf
jyonfwGif armifpH&Sm;onf pm;yGJay:wGif ukvm;xdkifwpfckudk wifNyD;aemuf ukvm;xkdifay: odkU
wuf jzwfvwf ayghyg;aom olwpfa,mufjzpfonftwdkif; ckef qGJiifNyD;vQif bm;ay: odkU
wufonfh tvm;uJhodkU taygufi,frS aumhvdrf wufoGm;av\/ if;aemuf
&Sm;/ /]udkif; udkodef;armif? rD;tdrfay;vdkufAsm? cifAsm; wufEkdif&JU r[kwfvm;? prf;Munfhprf;?
wufom wufygAsm? usKyf qGJwifygr,f? aMomf 'gxuf rESif;nGefU ae&pf0Hh&JUvm;? udkausmfvSvJ
&Sdom;yJ}
nGefU/ /(owd&Sdaom oli,fr wpfa,mufjzpfonftwdkif; ) ]ae&pf0Hh ygw,f&Sif} [k
ajymojzifh uRefawmfvnf; armifpH&Sm;\ enf;wl taygufi,frS wuf tay: odkU a&mufavvQif
tcef;i,fozG,f&Sdaom taqmuftOD;wGif;odkU a&mufav&m tvsm; 10 ay? teH 6 ay tjrifhrSm 5
aycefUrQ &Sdojzifh uRefawmfwdkUrSm iHkUvsufomvQif aeEdkifMuav\/
armifpH&Sm;vnf; trdk;udk wD;acguf MunfhonfESifh wHcg;i,fwpfckudk awGU zGifhMunfh
vdkuf&m if;rSm trdk;ay: odkU a&mufaom taygufjzpfaMumif; awGU&Sd&ojzifh
21
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
25
pHkaxmuf armifpH&Sm;
26
a&TOa'gif;
twdkif;erf;Munfh&m
uw↦teHU
jyif;pGm
27
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/ /]udkif; udkif; usKyfwdkU udk,fudk armifrdk;oD; ae&mrSm xm;NyD; Munfhvdkuf MuOD;pdkU?
armifrdk;oD;[m axmifu vGwfvmNyD;wJhaemuf ol&xkdufaom ypnf;rsm;udk jyef&&efwpfaMumif;?
olUtay: rw&m;ojzifh yusifhoGm;wJh vlrsm;udk vufpm;acs&efwpfaMumif; vmcJhw,f? vmNyD;
*sr'g OD;xGef;ausmf aexdkifwJh t&yfudk olar;jref;pHkprf;vdkU awGUa&m? awGUawmhum twGif;vl
wpfa,mufESifh ol yl;aygif;a&m? yl;aygif;NyD; twGif;pum;rsm;&atmif wD;acgufMunfh? Munfhayr,fh
ypnf;ryfxm;wJhae&m ol rodbl;As? 'gESifh onfvdkaewkef; OD;xGef;ausmf renf;jzpfaew,fvdkU ol
owif;&a&m? &awmh OD;xGef;ausmfrsm; aooGm;&if ypnf;awG olr&&pfrSm pdk;&drftm;BuD;vGef;wmESifh
t&JpGefUNyD; 0if;xJ0if? 0ifNyD; jywif;aygufu acsmif;em;axmifaewkef;rSm aocgeD;qJqJ OD;xGef;ausmf
jrifoGm;w,f r[kwfvm;As? OD;xGef;ausmf aoNyD;wJhaemuf onfnrSmyJ tdrfxJudk olazmufNyD;0if?
0ifNyD; ypnf;awG arTaESmuf&Sm? &Smayr,fh rawGUavawmh tavmif;rSmawmif pmuyfNyD;
xm;cJhao;w,f r[kwfvm;As? rSwfrdw,f r[kwfvm;}
uRefawmf/ /]rSwfrdygw,f}
&Sm;/ /]udkif; OD;xGef;ausmf aoa&m? aoawmh onfu armifrdk;oD;u bmvkyfovJ? olu
wjcm;uaeNyD; ypnf;rsm;udk [dkolawG &Smwm? awGUw,f rawGUbl;qdkwmowif;em;axmif aewm
udk;As? aemufawmh ypnf;awG rsufESmMuufay:rSm awGUw,fqkdwm ol owif;&a&m? &awmh olu
awmh opfom;ajcaxmufBuD; rpGrf;roefjzpfavawmh tazmfwpfa,muf ac:NyD; tBuHtpnfy? ywJh
tBuHtwdkif;vnf; atmifjrifygay&JU? odkUaomf tazmfvkyfwJh vl[mu uw↦xJrSm ajccsrdvdkU
cuf&SmMuwmudk;As}
uRefawmf/ /]bdk;&GJudk owfwmu armifrdk;oD;u owfwmvm;? tazmfvkyfwJh vl[mu
owfwmvm;As}
&Sm;/ /]armifrdk;oD;u owfr,f r[kwfbl;? tazmf[mu owfw,f xifw,f? rdk;oD;u
&efid;BuD;wmu bdk;&GJwdkU taztay:rSmom &efid;BuD;wmudk;As? tcef;xJrSm olUajc&mawG eif;xm;
yHkMunfh&wmawmh olUtazmfu bdk;&GJudk owfxm;ESifhvdkU rdk;oD;u pdwfaygufNyD; Murf;ay:rSm
aqmifhBuD;atmifhBuD;ESifh eif;xm;wJh vuPmyJ? odkUayr,fh vGefNyD;wJh trIrdkU olrwwfEdkifavawmh
tavmif;udk tomxm;cJhNyD; ypnf;awG,lNyD; xGufoGm;Muwmudk;As? ukdif; onfhjyif cifAsm; bmrsm;
odcsifao;ovJ}
uRefawmf/ /]olUtazmftaMumif;ajymygOD;Asm?olUtazmf[mu vlxl; wpfa,mufyJ xifw,f}
&Sm;/ /]xl;ygaomfaumAsm? tifrwef xl;wJh vlaygh? odkUaomf olUtaMumif;cifAsm;
aemufawmh odygvdrfhr,f} [k ajym&if;qdk&if;ESifh avQmufvmMuojzifh MunfhjrifwdkifodkU a&mufvm
Mu&m if;t&yfum;vrf;topf jyifqifcif;usif;vsuf&Sdojzifh acG;vnf; eHab;rS avQmuf
ajy;oGm;av\/ wpfcPrQ MumavvQif acG;vnf; vrf;eHab;wGif &yfvsuf &Sdaom vSnf;i,f
uav;odkU ajy;oGm; vufajcwdkUjzifh ukwfjcpfum jrnfatmfvsuf &Sdav\/ if;vSnf;i,frSm
tjcm;r[kwf &efukefrdUay: vrf;rsm; jyifonfhtcg uw↦rsm;udk xnfh t&nfusdKaom
vSnf;i,fuav;yif jzpfavaMumif;/
uRefawmfwdkUvnf; rQavmuf tyifyef;cH vdkufvmNyD;aemufrS uw↦
vSnf;i,fwGif vrf;qHk;vsuf &Sdonfudk awGU&ojzifh armifpH&Sm;rSm tvGefw&m pdwfIyfaom
rsufESmxm; ESifh&SdonfwGifuRefawmfvnf;wpfcgrSavSmifajymif&eftcGifhay:ojzifh avSmifajymifum
30
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
33
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
rdwfaqGMuD; udkodef;armif
trI pdwfrcsonfjzpf usKyfudk,fwdkif vdkufacsNyD/ usKyf rjyefvmrD taMumif;xl;
onfjzpfap? tyem;jyefvm taMumif;Mum;onf jzpfap cifAsm; mPf&Sdoavmuf pDrHESifhygav/
armifpH&Sm;
if;nOfh uRefawmfonf trI\ taMumif;udkaomf vnf;aumif;? vufOD; trI&Sifjzpfol
q&mr rESif;nGefU\ taMumif;rsm;udk vnf;aumif;? rdwfaqG armifpH&Sm;\ taMumif;rsm;udk
35
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
39
pHkaxmuf armifpH&Sm;
40
a&TOa'gif;
41
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
awG qdkwmawmh rGaewmyJ cifAs? 'gESihf uRefawmfwdkU ausmufawG wpfvHk;pD wpfvHk;pD oa&rsm;
usatmif udkifMunfhMuNyD;? b,f[mu b,fESpfvHk;qdkwm pm&if;rSwf? rSwfNyD; aowmxJ
jyefxnfhMuwmudk; cifAs? 'gESifh reufrdk;vif;yga&m cifAsm}
&Sm;/ /]aeygOD;As? onfukvm;ykuav;u bmudp vmwmwJhwHk;}
oD;/ /]onfukvm;ykuav;u ausmufukefonfwJh cifAs/ oJuEm&xJc&D;oGm;&mrSm
"m;jyawG wdkufvdkU vlpkuGJNyD; xGufrdxGuf&m xGufajy;vdkU wl&uD ppfwyfxJ a&mufoGm;owJh cifAs?
a&mufawmh wl&uDppfAdkvfu olUrSm ypnf;awGygwm &dyfrdavawmh BuHpnfr,f vkyfavawmh olu
rouFmwmESifh t*Fvdyfppfwyfbuf ul;vmcJh&SmwmyJ cifAs? uRefawmfh ukvm; wpfa,mufESifh
aeUcif;uawGUvdkU olwdkU pDrHNyD;xifyg&JU cifAsm? onfawmh uRefawmfukvm;u ]t*Fvdyf ppfAdkvf
rsm;[m tifrwef w&m;ojzifh &SdaMumif;? &efoljynfom;jzpfaomfvnf; ppfom; r[kwfbl;qdkvQif
b,fvdkrS rvkyfwwfaMumif;? ypnf;rsm;ygvQifvnf; pdk;&drfzdkUr&SdaMumif; bmaMumif;ESifh ajymNyD;
aeUcif;uwnf;u El;xm;NyD;om;qdkudk;cifAs}
uRefawmf/ /]usm;aMumufvdkU &SifMuD;udk; &SifMuD; usm;xufqdk;qdkwmrsdK; usaewmudk; cifAs}
oD;/ /][kwfyg&JUAsm? 'gESifh reufrdk;vif;awmh uRefawmfwdkUvnf; pcef;ajymif;&yga&m
cifAsm? ajymif;&awmh ckeifu oHaowmudk uRefawmfwdkU ypnf;uav;awGxJ 0SufNyD; ,loGm;Mu
wmudk;cifAs? onfawmhum olwdkU ukvm;wyfESifh uRefawmfwdkU jrefrmwyfESifh uGJoGm;yga&m cifAsm?
uGJayr,fh wyfom uGJw,f? olwdkU wyfa&m uRefawmfwdkU wyfa&m udkifdkrdU a&mufMuudk; cifAs?
onftwGif;rSm ukvm;awGu ypnf;awGudk uRefawmf vufxJrSm xm;w,f? aomhawmh olwdkU
,lxm;w,f cifAs? 'gESifh udkifdkrdUvJ a&mufyga&m? uRefawmfvnf; ypnf;awG xdef;odrf;&wm
0efav;wmESifh av;a,mufom; oabmwl? yvDysufMuD; wpfckxJ oGm;NyD; ryfMuwmudk; cifAs?
ryfNyD; ryfwJhae&mESifh bmESifh aoaocsmcsm yHkpHawG bmawG qGJNyD; wpfa,muf wpfckpD ,lxm;
Muwmudk; cifAs? ,lxm;NyD; uRefawmfwdkU av;OD;om;? wpfOD;udk wpfOD; rjypfrSm;ygbl;?
wpfa,mufwnf; aumif;pm;zdkU b,ftcgrS rBuHpnfygbl;&,fvdkU opma& trsdK;rsdK;
aomufMu&wmudk; cifAs? onfvdkvJ 0SufNyD;a&m bmrS rajymESifh aemufwpfaeUrSmyJ uRefawmfwdkU
zrf;yga&m cifAsm? zrf;yHku onfvdkwJh cifAsm? wl&uDppfAdkvfBuD;u olUppfwyfu {nfhonf
olaX;wpfOD; aysmufoGm;aMumif; aysmufoGm;NyD;wJhaemuf
b,ftcsdef
b,fESpfem&DrSm
t*FvdyfppfwyfxJu b,fwJudk 0ifNyD; oGm;aMumif; jrifvdkufwJh oufaoESifhwuG pma&;NyD;
wkdifwef;wmudk; cifAs? wdkifwef;awmh uRefawmfwdkU pcef;cswJh ae&mrSm wl;azmfNyD; &Smawmh
ukvm;ykuav; tavmif;udk awGUwmudk; cifAs? onfawmh uRefawmfwdkU av;OD;om;udk zrf;NyD;ppf?
ppfawmh uRefawmfwdkUu uG,f? uG,fayr,fh tavmif;MuD;u xif&Sm;aeavawmh jypfrI xif&Sm;vdkU
wpfuRef;udk q,fESpfpD uscHap&ef pD&ifcsuf csvdkufwmudk;cifAs? csvdkufNyD;wJhaemuf *sr'g
ESpfa,mufESifh ppfom;av;a,muf apmifhMuyfNyD; uRefawmfwdkU av;OD;udk oabFmESifh wifNyD;
wpfuRef;ydkUvdkufwmudk; cifAs} [k ajymNyD;vQif armifrdk;oD;vnf; aq;vdyfudk awmif; rD;dSNyD;
aemuf qufvuf ajymjyefonfrSm
]'gESifh oabFmay:vdkufoGm;Muawmh...}
ckdif/ /]aeygOD;? ypnf;awGawmh razmfbl;vm;}
45
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
48
a&TOa'gif;
49
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
tcef; 2
armifausmfjronf rdrdBuD;wdkU\ tdrfrS qif;vmcJh ausmufaoG;wef;vrf; wpfavQmuf
vsifjrefpGm avQmufvmcJh&m jrif;&xm;wpfpD;udk awGUonfESifh wufpD;NyD;vQif jrif;&xm;orm;tm;
"m;wef;&yfuGufodkU armif;ESifapav\/ aps;csdKawmf ajrmufbuf&Sd "m;wef;&yfuGufodkU a&mufaom
tcg armifausmfjronf jrif;&xm;ukd &yfap &xm;cay;NyD;vQif tenf;i,f ajcusifavQmuf
NyD;aemuf wpfckaomwdkuftdkMuD;odkU a&muf rdrdtm; olwpfyg;wdkU jrifavoavm[k awmifajrmuf
av;yg;wdkUudk MunfhINyD;vQif rdrd\ tdwf ygaom aomhESifh wdkufwHcg;udk zGifh wdkufwGif;odkU
0ifoGm;av\/
twGif;odkU a&mufaomtcg armifausmfjronf wdkufwHcg;udk wzef ydwfNyD;aemuf rdrd\
tdwfxJ aqmif,lcJhaom vufESdyf"mwfrD;udk xkwf xkd;Munhf&m avScg; aumif;rGef oyf,yfpGm
0wfqifvsuf kyf&nfoem;urm; &Sdaom oli,fr wpfa,muf\ tavmif;onf acGvsuf
&Sdaeonfudk awGUjrif&av\/ xkdtcg armifausmfjronf xdwfvefU tHhMoonfh trlt&m tenf;rQ
r&SdbJ EIwfcrf;udk udkufum olli,fr\ tavmif;udk MunfhINyD;aemuf tavmif;ay:rSausmf
wdkufay: odkU avScg;rS wufoGm;av\/ if;wdkuftdkBuD;um; pm;yGJukvm;xdkif bDdkrS p tawmf
twef crf;em;oyf,yfaom tdrfaxmif ypnf;wdkUjzifh jynfhESufvsuf &Sdaomfvnf; xkdtcsdeftcg
vlwpfOD;wpfa,mufrQ r&SdbJ wdwfqdwfpGm &Sdaeav\/
wdkufay: odkU a&mufaomtcg armifausmfjronf wpfckaom pma&;pm;yGJodkU oGm;NyD;vQif
tHqGJrsm;udk wpfckNyD;vQif wpfck qGJEkwf twGif; &Sdaom t&m0wKrsm;udk arTaESmufum
&SmazGav\/ twGif;um; aMomf'DrefpmcsKyf? wHqdyfawmfacgif;? "mwfyHk oHk;av;ck? pma&;puLrsm;
tp&Sdonfh ypnf;wdkUudk awGUav&m armifausmfjronf wpfckpD wD;acgufum Munfhav\/ wpfck
aom tHqGJum; vdkPfoH ygonfudk Mum;av&m armifausmfjronf if;udk aocsmpGm pHkprf; MunfhI
onfwGif tzHk;wpfck yg&Sdonfudk awGU&Sd&av\/ xkdtcg armifausmfjronf rdrd toifhaqmif
,lcJhaom vufeufrsm;ESifh if;tzHk;udk prf;oyf zGifhav&m aemufqHk; tzHk;onf yGifhoGm;
twGif;um; acgufvsuf&Sdaom puLwpf&Gufudk awGU&Sdav\/ xdkpm&Gufudk jzefU rD;a&mifwGif
MunfhNyD;aomtcg armifausmfjronf pdwfauseyfonfh vuPmESifh rdrd\ tustdwftwGif;odkU
acgufxnfh wdkuf\ tay:rS qif;rnf yav\/
xdkaemufrS wpfzef tBuH&onfh vuPmESihf armifausmfjronf pm;yGJ&Sd&modkU wHkUjyef
vmNyD;vQif rdrd\ tdwfrS vufudkify0gudk xkwfNyD;aemuf rdrd udkifwG,fcJhorQaom t&m0wKwdkU
rdrd\ vuf&m rxif&pfapjcif;iSg vufudkify0gESifh aphiSatmif txyfxyf yGwfwdkufav\/
if;aemuf armifausmfjronf vufESdyf"mwfrD;udk xdk;vsuf avScg;rS qif;vmcJh&m oli,fr
\tavmif; teD;odkU a&mufaomtcg MuufoD;xrdav\/ odkU&mwGif pdwfudk wif;NyD;aemuf
tavmif;\rsufESmudk rD;a&mifESifh wnfhwnfh xdk;vsuf twefMum MunfhNyDvQif OD;acgif;udk&rf;vsuf
oufjyif;csrdav\/ xkdaemuf armifausmfjronf wdkufay:rS aqmif,lvmcJhaom pm&Gufudk
53
pHkaxmuf armifpH&Sm;
rQ zwfNyD;vQif
jr/ /(wpfa,mufwnf; pdwful;rdonfrSm) ]b,fhES,fvJ? puLudk oli,frvufrSm igSyfNyD;
xm;cJhygw,f? b,folu 0ifNyD; ,loGm;jyefygvdrhf? w,fusyfyguvm;}
if;aemuf qufvuf zwfjyefonfrSm
]OD;MumnGefUa&mufvmaomtcg wdkufwHcg;onf aumif;rGefpGm ydwfqdkUvsuf &Sdonf[k awGUjrif&
onf jzpfaomaMumifh oli,fronf wdkufwGif;odkU rnfonfhenf;ESifh 0ifa&muf if;tm;
owfoGm;aomolonf rnfonfhenf;ESifh xGufcGmonfudk rawG;awmwwfEdkifatmif &Sd&aMumif;/
oli,fr\ tavmif;udk ,ck tcg aq;HkBuD;odkU ydkUNyD;NyD jzpf&m q&m0efrsm;u if;oli,fronf
'Pf&m r&Sdojzifh rnfonfhenf;ESifh toufqHk;HI;&onfudk trSef rajymEdkifao;aomfvnf; aoG;dk;
54
a&TOa'gif;
tcef;(4)
armifausmfjronf rdrdBuD;ESifh xkdaeUnwGif awGUqHkNyD;onfUaemuf rdrdBuD;wdkU{/f tdrf
oGm;a&muf0ifxGufjcif;r&Sd jzpfcJhav&m wpfaeUo rdrdBuD;xHrS ta&;BuD;aom pmwpfapmifudk
&&Sdav{/f / if;pmrSm ...
wdkifyifar;jref;&ef &Sd uGsefrwdkUtdrfodkU ,aeUn qufqufvmcJhyg udkudkjr/
] rdrdBuD; }
armifausmfjronf xkdpmudk&&Sdaomtcg oGm;&rnf roGm;&rnfudk twefMumatmif
pOf;pm;NyD;aemuf aemufqHk; rnfonfUudpta&;BuD;aeonfudk od&SdvdkonfESifh t0wfrsm;vJvS,f
rdrdBuD;tdrfodkU xGufvmcJhav{/f / rdrdBuD;onf olwpfyg; rMum;apvdkaom pum;udk ajymvdk
onfjzpfaomaMumifh rdbrsm; r&SdonfU tcsdeftcgwGif rSmxm;vdkufjcif; jzpf&um; xkdn
armifausmfjr oGm;a&mufaomtcg ESpfa,mufwnf; pum;ajymcGifh &cJhav{/f /
a&mufvQifa&mufjcif; rdrdBuD;onf armifausmfjrudk udp tBuD;tus,f wpfpHkwpf&m
ray:aygufbJvsuf rdrdwdkU aetdrfodkU vrf;jzwf xm;onfudk jypfwifpum; ajymMum;aomtcg
armifausmfjru rdrd ,cifuyif wifBudKajymxm;aom pum;twdkif; tjypfwif rapm&ef awmif;yef
onfwGif rdrdBuD;u kwfw&uf
BuD;/ /]uGsefr wpfck ar;csifw,f? udkudk rSefrSef ajymrvm;}
jr/
jr /]ar;ygAsm? ajymwmaygh}
BuD;/ /]"m;wef;u OD;MumnGefU wnf;wJhwdkufrSm rdef;uav; wpfa,muf tavmif;
awGUw,fqdkwm udkudkjr Mum;&ovm;}
jr/
jr /]owif;pmrSm zwfrdygw,f}
BuD;/ /]aool rdef;uav;[m b,folvJvdkU udkudkjr rodbl;vm;}
jr/
jr /(tvGeftHhMoaomfvnf; rsufESmrysufapatmif[efaqmifvsuf) ]awmufwD; awmufwJh
ESr&,f? bmqdkifvdkU udkudk od&rSmvJ}
55
pHkaxmuf armifpH&Sm;
tcef;(5)
tdrfodkU a&mufonfESifh
awGU&Sdav&m if;rSm
wNydKifeuf
armifausmfjronf
pm;yGJ
pm&Gufi,fwpfckudk
a&TOa'gif;
57
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
tcef;(6)
aemufwpfaeU pHkaxmuf
pmwpfapmifudk &&Sdav{/f /
tifpydwfawmf
armifbwifonf
pmwdkufrS
atmufyg
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
]pHkaxmuf
aygufp
a,mifa,mif
awGUMua&mayghuG,f xGef;jrifh&,f}
bma,mifa,mifESifh
rif;ESifhig
'Dwpfcg
tcef;(7)
wpfaeUaom naecif;tcsdef jrif;&xm;wpfpD;onf ausmufaoG;wef;vrf;&Sd armifausmfjr
aetdrfa&SU qdkufa&mufNyD;aemuf rdrdBuD;onf armifausmfjr{/f tdrfay: odkU wufoGm; tapcH
OD;jrwfomtm; armifausmfjr r&Sdygoavm[k ar;jref;av{/f / xkdtcg tapcH OD;jrwfomu
armifausmfjrrSm ,ref eHeufuyif udpwpfckESifh a&Tbdke,fodkU oGm;aeaMumif; ajymjyonfwGif
rdrdBuD;onf OD;jrwfomtm; ar;vdkaom pum;tenf;i,f &SdonfjzpfaomaMumifh {nfUcef; 0if
xdkifav{/f / if;aemuf rdrdBuD;onf NyHK;csdKaom rsufESmxm;ESifh
BuD;/ /]b,fhES,fvJ OD;jrwfom? tckwavm &SifwdkU q&mBuD;u tvnftywf tm;BuD;
rsm;aew,f xifw,f}
om/
om /]rvnfygbl; rrav;&,f}
BuD;/ /]uG,fraeygESifh OD;jrwfom&,f? uGsefru tukefodNyD;om;yg}
om/
om /]umvom;qdkwm vnfwJhtcgvJ vnfwmaygh rrav;}
BuD;/ /]a&Tbdk oGm;umeD; bmrsm; rSmxm;cJhao;vJ}
om/
om /]rrav;twGufawmh bmrS rrSmcJhbl; rrav;&JU}
BuD;/ /]uGsefr twGuf rrSm&if b,folUtwGuf rSmcJhao;ovJ}
om/
om /]rcifMunfqdkwJh rdef;uav;wpfa,muf vmar;vdkU&Sd&if aps;csdKpmwdkufBuD;rSm
olUeHrnfESifh pmrsm; a&mufraebl;vm;vdkU oGm;NyD;ar;zdkU rSmxm;cJhw,f}
BuD;/ /]b,fu rcifMunfvJ OD;jrwfom&JU}
om/
om /]uGsefawmfvJ rjrifzl;bl; rrav;&JU}
BuD;/ /]edkU olwpfcgrS vmrar;ao;bl;vm;}
om/
om /]rvmao;bl; rrav;&JU}
BuD;/ /]'gjzifh udkudkjr rSmcJhwJh pum;vJ rajym&ao;bl;aygh}
om/
om /]rajym&ao;bl; rrav;&JU}
61
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
jr/
jr /]tr&yl& a&mufaew,fvdkU Mum;w,f}
e/ /]rawmfwq rcifMunfu rEav;rsm;oGm;NyD; olU oli,fcsif;
b,faeovJvdkU pHkprf;cJhvdkU &Sd&if usKyfwdkU tBuHtpnfawmh *Gusrukefaybl;vm;Asm}
rtkef;pdef
jr/
jr /]rpdk;&drfygESifhAsm? rawmfwq rEav; oGm;jyefvdkU &Sd&if usKyfwdkU tBuH ysufrukefatmif
usKyfu pmESifh a&;NyD;ygNyD}
e/ /]aeygOD;Asm? rcifMunfu rtkef;pdef aowJhtaMumif;udk wpfenf;enf;ESifh odroGm;
aybl;vm;Asm}
jr/
jr /]b,fenf;ESifh odedkifrSmvJ? tavmif;udkvnf; ol rjrif? tavmif; tu,fvdkU
oljrifapumrl aoNyD;wJhaemuf &dkufwJh "mwfyHk qdkwm kyfzrf;zdkU awmfawmf cufygw,fAs}
e/ /]'gjzifh usKyfwdkU pdk;&drfzdkU &Sdwm ESpfa,muf &Sdw,fvdkU cifAsm; ajymw,f? 'kwd,vlu
b,folvJAsm}
jr/
jr /]orm"dNrdKU0ef OD;vluav;&JU orD; rdrdBuD; ayghAs}
e/ /]rdrdBuD;vm;As? olu bmqdkifvdkU usKyfwdkU tBuH odedkifrSmvJ}
jr/
jr /]bmaMumifh odw,fvdkUawmh usKyf rajymwwfbl;? odkUaomf trSef rkcs enf;enf;
rouFmwJh vuPm &Sdw,f? usKyfuvJ r&ru twif;vJ rar;0Hh ygbl;As? ar;vdkuf&if omNyD;
rouFm jzpfoGm;rSm pdk;&ao;w,f}
e/ /]pdk;&drfzdkUyAsm? trsm;BuD; pdk;&drfzdkUy? aeOD; cifAsm;wdkU ESpfa,muf &efrsm; jzpfMuzl;ovm;}
jr/
jr /]rjzpf&ygbl;Asm? olYbmomol rouFm wmygyJ}
e/ /]cifAsm; udku enf;enf; vdkoGm;ygw,f? rlvuwnf;u rouFm rjzpfap&atmif
cifAsm;u vkyfzdkU aumif;w,f}
jr/
jr /]usKyftjypf r[kwfbl; rdwfaqG? olu b,fu b,fvdk owif;&NyD; usKyfudk
rouFmwm rqdkekdifbl;? 'DtaMumif;ESifh ywfoufNyD; usKyfudk zGifhar;zl;w,f}
e/ /]cifAsm;u 'Dawmh ouFmruif; jzpfwJhpdwf vHk;vHk;aysmufatmif ajymrjyvdkufbl;vm;}
jr/
jr /]ajymawmh vG,fw,f rdwfaqG? tvkyfqdkwm vkyfMunfUrS cufrSef; odwm}
e/ /]'gjzifh awmfawmf tusyfom;yJAsdKU? rdrdBuD; oabmudkvnf; usKyf odw,f? awmfawmf
pdwfBuD;wJh rdef;uav; wpfa,mufyJ? udk,fU&nf;pm; jzpfNyDaumvdkU csrf;omay;rJh rdef;uav;
wpfa,muf r[kwfbl;? r[kwfrcH csifwwfwJh oabm jywfawmufwJh pdwfoabmvnf; &Sdavawmh
trIESifh awGUvm&if udk,fU&nf;pm;&,fvdkU SmwmvdrfUr,f r[kwfbl;? enf;vrf; &Sdoavmufawmh
jyKvdrfUr,f xifw,f}
jr/
jr /]cifAsm; awG;wmvJ w,fr&dkif;bl;}
64
a&TOa'gif;
tcef;( 8 )
65
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
67
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
tcef; ( 9 )
a&Tbdk awmifvuf ocGyfawm&Gmonf teD;tyg; tjcm;aom &Gmrsm;uJhodkU wpfaygif;
wpfpnf;wnf; pkHk; zGJUpnf; pnf;dk;rsm; um&Hxm;jcif; r&SdbJ ig;tdrfvQif wpfpk q,ftdrfvQif
wpfpk tp&Sdonfjzifh tuGJuGJ tjym;jym; wjcm;pD &Sdaeaom &GmjyefUus,fBuD; jzpfavonf/
&Gm\ tpGef0,f ao;i,faom tdrfwpfaqmif twGif; armifausmfjronf
a[mif;EGrf;aya&aom txnfwdkUudk 0wfqifvsuf armifa'ge qdkolESifh wD;wdk; wdkifyifvsuf
&SdMu&m
e/ /]rcifMunfESifh awGYatmif oGm;r,fqdkwJh tBuH[m awmfr,f rxifygbl; udkausmfjr&,f}
jr/
jr /]bmaMumifhvJAs}
e/ /]ckae tcgrSm rEav;udk cifAsm; oGm;zdkU oifhawmfr,f vdkUudk usKyf rxifbl;}
jr/
/]b,fhES,f vkyfrvJ udka'ge? rcifMunfu rdrdBuD;ESifh awGUcJhw,fvdkU
jr
pma&;vdkufavawmh rdrdBuD;u 'DtrIrSm b,favmuftxd odw,fqdkwm usKyf aoaocsmcsm
odcsifw,fAs}
e/ /]'guawmh cifAsm; oabm ayghAsm? odkUaomfvnf; owd 0D&d,ESifhom oGm;ayawmh
udkausmfjr? armifxGef;jrifh qdkwJh vluvJ awmfawmf yg;wJh vlAs? rcifMunfESifh yl;aygif;NyD;
wpfywfdkufrSmudkvJ pdk;&ao;w,f}
jr/
jr /]cifAsm; pdk;&drfwmvJ w,frdkif;bl;? odkUaomf pdwfcsygAsm? owdwref Pfajruwkwf
qdkwJh pum;vdk owd 0D&d,udk raygh ravsmhapbJ onf&efudk usKyf BuHNyD; NzdKzsufcJhr,fAsm?
rpdk;&drfygESifh? udkif; ajymae Muma&mhr,f? rD;&xm;vnf; tcsdefeD;NyD xifw,fAsdKU? blwmudk
oGm;vdkufOD;rS awmfr,f? usKyf r&SdwJh tcgrSm cifAsm; uvJ rayghravsmh apESifhAs? MuyfMuyf
owdxm;&pfAsm? Mum;vm;}
e/ /]usKyf twGufawmh pdwfcs&pfyg udkausmfjr&,f}
if;aeU ajcmufem&D tcsdefcefUwGif armifausmfjronf aumif;rGef oyf&yfpGm qif,if
0wfpm;vsuf rEav; blwmodkU qdkufvmaom ppfudkif;&xm; ay:rS qif;oufNyD;vQif jrif;&xm;
wpfpD;ESifh tmV0Dvrf;&Sd [dkw,fodkU oGm;a&mufav\ / [dkw,fodkU qdkufa&mufNyD;aemuf
armifausmfjronf acsmifusaom tcef; wpfcef;udk 0ifoGm;NyD;aemuf pm;p&m tenf;i,fudk
rSmxm; apmifhqdkif;vsuf&SdpOf [dkw,fa&SU jrif;&xm;wpfpD; qdkufa&mufjyef rcifMunfonf
&xm;ay:rS qif;vmav\ / rcifMunfonfvnf; bdGKifukvm;udk ar;jref; armifausmfjr &Sd&m
tcef;odkU 0ifoGm;NyD;aemuf xdkol ESpfa,mufwdkUonf 0rf;ajrmuf 0rf;om EIwfqufMuav\/
if;wdkU ESpfa,mufonf oda[mif; uGsrf;a[mif; jzpfMuonfU twdkif; avmu0wf ysLiSm tmvmy
ovmy pum; ajymqdkMuNyD;aemuf
Munf/ /]tHhMoyg&JU&Sif? uGsefr vmr,f qdkwm od&ufom;ESifh wu,fvdkU udp ta&;BuD;wJh
twGuf ta0;NrdKU&Gm oGm;&apumrl tdrfrSmawmh rSmxm;cJhzdkU aumif;ygw,f}
69
pHkaxmuf armifpH&Sm;
jr/
jr /]rSmcJhom;yJudk;? rcifMunf pmwdkufrSm pmoGm;NyD; ,lzdkU OD;jrwfomu rajymbl;vm;}
Munf/ /]rajymyguvm;&Sif}
jr/
jr /(tHhMovsuf) ][m b,fhES,f r[kwfwm? OD;jrwfomu rajymbl;vm;}
Munf/ /(acgif;cgvsuf) ][ifhtif; bmrS rajymbl;&Sifh}
jr/
jr /]b,fhES,fvJAsm? rcifMunf vmvdkU&Sd&if aps;csdK pmwdkufBuD;oGm; rcifMunf emrnfESifh
pmwpfapmif ra&mufbl;vm;vdkU ar;zdkU usKyf rSmxm;cJhw,f}
Munf/ /]ajymvJ rajym? pmvJ r&bl;&Sifh}
jr/
jr /]OD;jrwfomBuD; b,fhES,f vkyfygvdrfhrvJ? w,f *Guswmudk;}
Munf/ /]'D[m aeygapawmh&Sif? vlcsif; awGUMuNyD? pmr&ayr,fh ta&;rBuD;yg&Sif? rtkef;pdef
wpfa,muf aysmufaewm cufvSw,f? ysOf;rem; oGm;w,fqdkvkdU oHBudK;dkufNyD; ar;awmhvJ olU
aqGrsdK;rsm; rtkef;pdef rvmwJh taMumif; oHBudK; jyefdkufygw,f? 'gESifh ol b,fudk
oGm;wwfwmudk udkausmfjr rodbl;vm;&Sif}
jr/
jr /][m usKyfvJ bmod rvJAsm? ta0; oGm;aewJh vlar;vdkU b,frSmajymedkifrvJ
rcifMunf}
Munf/ /]uGsefrjzifh rtkef;pdef twGufrS pdwfrat;bl; &Sif? olaewJh tdrfu ta':u
ajymawmhvJ ysOf;rem; oGm;wm 15 &ufavmuf &SdNyDwJh? uGsefruvJ 15 &ufavmuf twGif;uyJ
rtkef;pdefqDu rEav;rS aeNyD; ay;vdkufwJh pmwpfapmif &ao;w,f}
jr/
jr /]b,frvJAs? 'Dpm ygao;vm;}
Munf/ /]pmawmh rygbl;&Sif? tdrfrSm arhusef&pfcJhw,f}
jr/
jr /]bm taMumif;rsm;vJ Asm}
Munf/ /]tvGef ta&;BuD;wJh udp wpfck &SdvdkU uGsefrESifh wdkifyifcsif ygw,fwJh? uGsefruvJ
csufcsif; rtm;wmESifh rvmekdifbl;&Sifh? vmjyefawmhvnf; a[m olESifh rawGUbl;}
jr/
jr /]ta&;BuD;wJh udpqdkwm b,fvdk udpr sm;vJ rcifMunf rawG;rdbl;vm;}
Munf/ /]uGsefr awG;rdwmuawmh tdrfaxmif&ufom; jyKzdkU tBuHtpnf&SdvdkU uGsefrESifh
wdkifyifcsifw,f xifwmygyJ&Sif}
jr/
jr /]b,folESifhrsm; xifrdvdkUvJ}
Munf/ /][dkwkef;uawmh udkausmfjrESifh[m ta&mw0if aeMuavawmh &D;wD;&m;wm;
xifrdayw,f&Sif}
70
a&TOa'gif;
jr/
jr /]xif&ifvJ vGJrSmaygh rcifMunf? usKyfwdkUu armifvdk ESrvdk cspfcifMuwmyJ? usKyfrSmvJ
orm"dNrdKU0ef OD;vluav;&JU orD; rdrdBuD;ESifh awmif;awmh &rf;awmhr,f qJqJom;yJ}
Munf/ /]uGsefr odygw,f}
jr/
jr /]aeygOD;Asm? rcifMunfESifh rdrdBuD;ESifh b,frSm awGUMuwmvJ}
Munf/ /]&Sifh tdrfrSm awGUwmaygh}
jr/
jr /(rsufvHk; jyL;vsuf) ]aMomf [kwfvm;? b,fyHk awGUMuwmvJ Asm}
Munf/ /]uGsefru &SifESifh awGUcsifvdkU &SifhtdrfoGm;awmh ola&mufESifh aevdkU qD;NyD;
{nfUcHw,f&Sifh? 'Dawmh uGsefrwdkU {nfUcef;rSm xdkifNyD; &Sifh taMumif;udk twefMumBuD; ajymMu
ao;w,f}
jr/
jr /]aeygOD;Asm? rtkef;pdef taMumif;rsm; ygMuao;ovm;}
Munf/ /]BuHBuHpnfpnf&Sif? vlwpfbufom;udk remvdk 0efwdkwJh pdwf jzpfay:apatmif
uGsefr tvum; vkyfyrvm; &Sif}
jr/
jr /]rSefayw,f rSefayw,f? 'gESifh rtkef;pdef b,foGm;w,fqdkwm usKyf odvdkufw,f
xifNyD; rcifMunfu usKyfqD vmar;wmayghav}
Munf/ /]&SifwdkU ESpfOD;[m tifrwef tuGsrf;0ifwJh rdwfaqG jzpfavawmh odwef
aumif;yg&JUvdkU ar;&wmygyJ&Sif}
jr/
jr /(pOf;pm; pdwful;aeonfU vuPmESifh twefMum qdkif;iHh aeNyD;aemuf) ]xGufoGm;wm
15 &ufavmuf &SdNyD? pm&wmuvJ 10 &ufavmuf &Sdao;w,f? awmfawmfawmh tawG;&
usyfwmyJAsdKU}
Munf/ /]tawG;& cufwm
rwwfedkifbl;vm;? udkausmfjr}
aeygOD;&Sifh?
wqdwfavmuf
ulnDNyD;
&Smay;zdkUaum
jr/
jr /]w,fcufw,fAs? rdrdBuD;ESifh r*FvmaqmifcgeD; qJqJ jzpfavawmh rawmfwq
olMum;oGm;rSjzifh rouFmp&m jzpfygvdrfhr,f rcifMunf&,f}
Munf/ /]uGsefr txif ajym&rSmjzifh rdrdBuD;u tckvJyJ &Sifh tay:rSm rouFmbl; xifw,f}
jr/
jr /]bm rouFmwmvJ rcifMunf}
Munf/ /]bm&,fvdkUawmh uGsefr rajymedkifbl;? ol ajymyHk qdkyHk ar;yHk jref;yHk axmufcsifhNyD;
MunfU&wm &Sifh tay:rSm ouFmruif;bl;vdkU uGsefr xifw,f}
jr/
jr /(wkefvIyfaom trlt&mESifh) ]rtkef;pdef taMumif;awmh ol odyHk r&ygbl;aemf?
rcifMunfu bmrS pum;pyfNyD; rajymcJhbl; r[kwfvm;}
71
pHkaxmuf armifpH&Sm;
Munf/ /]rajymygbl;&Sif}
jr/
jr /]aumif;ygw,fAsm}
Munf/ /]'gwJh aeygOD; udkausmfjr&,f?
0g;&rf;ajy;aeovdk bmvdkvdk xifaeMuyguvm;}
ckwavm
&Sif
rEav;u
cGmNyD;aewm
jr/
jr /(rsufvHk;jyL;vsuf) ]tvdk b,folawGu xifwmvJ rcifMunf&JU}
Munf/ /]rdrdBuD; ajymyHk qdkyHk axmufMunfU&awmh 'DvdkyJ xifyHk&w,f? wdkufdkufBuD;awmh
zGifhNyD;ajymwm r[kwfbl;aygh? &SifhrSm bmrIvJ&Sifh b,ftwGufvJ&Sifh}
jr/
jr /]xifcsifovdk xifMuygapAsm? aemufqHk;wpfaeUusawmh bGif;bGif;BuD; ay:ygvdrfhr,f}
Munf
Mun/ / ]aeygOD;? bmrIvJ ajymprf;ygOD;&Sifh}
jkr/ /]ckawmh rajymyg&apeJU rcifMunf? odkUaomf rcifMunfwpfck usKyfudk uwdxm;&
vdrfhr,f}
Munf
Mun/ /]bmrsm;vJ&Sif}
jr/
jr /]'DuaeU rcifMunfESifh awGUqHkwJh taMumif; b,foludkrS rajymygbl;qdkwm
uwdxm;apcsifw,fAsm}
Munf
Mun/ /]rajymygbl;&Sif? pdwfomcsyg}
xdktcgum; bGdKifukvm;wpfa,mufonf tcef;wGif;odkU 0ifvm ykvdyft&m&Sd
wpfa,mufu ]rdef;rqyf} tm;awGUvdk tjyifrS apmifhqdkif;vsuf &SdaMumif; ajymqdkonfwGif
ESpfOD;pvHk;wdkUrSm &ifwGif; xdwfceJ jzpfoGm;Muavaomfvnf; jyifyrll rsufESmrysufapbJ
rcifMunfu csdKomaom toHjzifh ]ac:cJhyg? ac:cJhyg? 0ifcJhygap} ajymvdkufojzifh bGdKifukvm;onf
tjyifodkU xGufoGm;av\/
tcef;(10)
(10)
bdGKifukvm; xGufoGm;NyD;onfESifh wNydKifeuf armifausmfjronf xdkif&mrS kwfw&uf x
]rcifMunfudk usKyf rSmxm;yg&apaemf? ckeifu xm;cJhwJh uwdudk rarhygESifh? udkif; usKyf oGm;OD;r,f}
[k ajymNyD; armifausmfjronf xrif;csuf pm;yGJrsm; &SdonfU [dkw,f tapcHrsm; &Sd&m rD;zdkbufodkU
aemufaz;wHcg;jzifh xGufoGm; rD;zkdacsmifodkU a&mufaomtcg tdrfom oGm;rnfa,mifa,mif
jyKNyD;aemuf [dkw,faemufaz; wdkufwHcg;rS xGufoGm;av{/f /
,if;odkU &SdpOf pHkaxmuf armifbwifonf rcifMunf&Sd&m tcef;wGif;odkU 0if
72
a&TOa'gif;
73
pHkaxmuf armifpH&Sm;
Munf/ /][if 'gjzifh &SifvGJaeNyD? ckeifu xoGm;wJh vlu udkausmfjr r[kwfbl;? udkMumnGefU
wJh&Sif}
wif/ /]b,fu udkMumnGefU&rSmvJ? armifausmfjryg usKyf odygw,f}
Munf/ /]udkausmfjr jzpfjzpf udkMumnGefU jzpfjzpf? b,fvdk trIESifh awGUcsifvdkUygvJ &Sif?
zrf;qD;csifvdkUygvm;? bmrIrsm;vJ}
wif/ /]bmrI jzpfjzpf cifAsm;ESifh rqdkifygbl;}
xdktcg pHkaxmuf armifbwifonf if;oli,fronfum; csdef;ajcmuf &rnf r[kwfaom
oli,fr wpfa,muf jzpfaMumif;udk od&SdonfESifh acsmharmh ar;jref;OD;rnf[k tBuHESifh
wif/ /]b,fvdk trI &,fvdkUawmh zGifhNyD; ajymzdkU usKyf ta&;rydkifbl; As? odkUaomf tpdk;&
t&m&Sd qdkwm vlaumif; olaumif;rsm; Nidrf;csrf;om,mpGm aexkdifedkifMuzdkU vlqdk; olqdk;rsm;udk
zrf;qD; ESdyfuGyfzdkU 0w&m;&SdwJh twGuf 0w&m;twdkif; aqmif&Guf&jcif; jzpfygw,fAsm? 'Dawmh usKyf
ar;wmudk rcifMunfu rSefrSef ajymprf;yg? ckeifu vl[m udkausmfjryJ r[kwfvm;}
Munf/ /]uGsefr odorQjzifh udkMumnGefU&,fvdkU odcJhzl;ygw,f&Sif}
wif/ /]b,f udkMumnGefUrsm;ygvdrfhrvJ Asm? "m;wef;u vlowfrIESifh ajzmifhcsufay;xm;wJh
udkMumnGefUrsm; jzpfava&mUovm;? olUpm t&rSmawmh olUudk,fol owfNyD; aoawmhr,f? tck
raobJ &SdaecJhw,f qdkvQif 'DtrI[m Iyfonfxuf IyfaxG;ukefjyef awmhrSmyguvm;? udkausmfjr
jzpfap udkMumnGefU jzpfap ckeifu vl[m vlqdk;As? 'Dawmh vlqdk;udk zrf;zdkU rcifMunf ulnDapvkd
w,fAsm}
Munf/ /]b,fvdk ulnD&rSmvJ&Sifh}
wif/ /]ol tck b,frSm aew,f qdkwm rcifMunf rodbl;vm;}
Munf/ /]b,fu odrSmvJ &Sif? udpu
av; wpfck &SdvdkU 'Dae&mrSm awGUqHkzdkU aMu;eef;
dkufvdkufavawmh qHkrdMujcif; jzpfygw,f? b,frSm aew,f vdkUawmh uGsefr trSef rodyg}
xkdtcgum; armifbwifonf rcifMunfxHrS if;taMumif;ESifh ywfouf owif;xl;
&&Sd&ef rarQmfvifhawmhonf jzpfaomaMumifh [dkw,frS xGufoGm; ykvdyf t&m&SdwdkUtm; rD;&xm;
blwmHk? oabFmqdyf tp&SdonfU ae&mwdkUrS apmifhqdkif; MunfUI&ef apvTwfvsuf &Sdav{/f /
tcef; (11)
txufyg tjcif;t&mwdkU jzpfysufcJhonfU aemufwpfaeU eHeufcif; tcsdefwGif rdrdBuD;onf
a&SUae armifxGef;jrifh{/f tvkyfcef;udk 0ifoGm;&m armifxGef;jrifhonf aumif;rGefpGm ae&mxdkfifcif;
ay;NyD;aemuf armifausmfjronf rcifMunfESifh tmV0Dvrf; [dkw,f tcsdef;tcsuf ay;
,refaeUuyif awGUqHkaMumif;? if;taMumif;udk pHkaxmuf armifbwifu owif;& oGm;a&muf
74
a&TOa'gif;
75
pHkaxmuf armifpH&Sm;
76
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
tcef; (12)
wpfaeUo a&SUae armifxGef;jrifhonf rdrd tvkyfcef; owif;pm wpfapmifudk
zwfIvsuf&SdpOf tapcH wpfa,mufonf tceff;wGif;odkU 0ifvm rdrdrSm rddrdBuD;xHrS
apvTwfvdkufol jzpfaMumif;? rdrdBuD;u vlowfrItaMumif;ESifh pyfvsO;f armifxGef;jrifhESifh txl;
wdkifyif&ef taMumif;wpfck &SdaMumif;? rcifMunfESifhvnf; awGUNyD;jzpf owif;xl; wpfck ESpfck
Mum;od&aMumif;? tdrfvnf; trdtzwdkU r&Sdcdkuf jzpfojzifh armifxGef;jrifh tm;vyfygu ,ck
csufcsif; vma&mufapvdkaMumif;ESifh ajymMum;onfwGif armifxGef;jrifhu rMumrDtwGif;
vmcJhygrnf[k rSmxm;vdkufojzifh tapcHonf jyefoGm;av\/
tapcH jyefoGm;NyD;aemuf armifxGef;jrifhonf trIudpESifh pyfvsOf; wpfa,mufwnf;
qifjcifpOf;pm;vsuf&Sd&m rcifMunfonf rdrdBuD;tm; rnfonfU owif;xl;udk ajymMum;
aeavoenf;? rcifMunfESifh armifausmfjrwdkU ESpfudk,fUwpfpdwf jzpfaeMuonfUjyif rcifMunf
udk,fwdkifuvnf; tvGefw&m yg;eyfaom rdef;uav; jzpfaomaMumifh armifausmfjr
vGwfapavmufatmif owif; wpfpHkwpf&mudk &ygrnfavm ponfjzifh awG;awm pdwful;
jrif;&xm; wpfpD;ESifh rdrdBuD;\ tdrfodkU vmcJhav\/
armifxGef;jrifhonf rddrd\ tvkyfcef;wGif a&SUrS jrif;&xm;ay: odkU wufvsuf&SdpOf
vlESpfa,mufwdkUonf reD;ra0;&Sd vrf;Mum;i,f wpfckrS if;tm; acsmif;ajrmif; MunfUIvsuf
&SdMu&m armifxGef;jrifhonf jrif;&xm;ESifh xGufoGm;onfudk jrifonfESifh wNydKifeuf xkdol
ESpfa,mufwdkUonf rddrdwdkU tcsif;csif; tenf;i,f wdkifyifMuNyD;aemuf t&yfav;rsufESmodkU
arQmfMunfU armifxGef;jrifh\ tvkyfwdkufodkU oGm;a&mufMuav\/ tvkyfwdkufrS wHcg;udk aomhESifh
cwf ydwfqdkU xm;&avum; xkdol ESpfa,mufwdkUonf rdrdwkdU\ tjyKtrludk tjcm;olwdkU
jrifavoavm[k apmifharQmf MunfUI MuNyD;aemuf wpfa,mufaomolonf rdrd\ tustdwfrS
aomhwpfacsmif; xkwfNyD;vQif wHcg;udk zGifhav\/ wHcg; zGifhNyD;aemuf xdkolESpfa,mufwdkUonf
wkdufwGif;odkU 0ifMuNyD;vQif wdkufwHcg;udk twGif;rS ydwfxm;cJh armifxGef;jrifh\ tvkyfcef;udk
0ifMuav\/ xkdol ESpfa,mufwdkUrSm tjcm;r[kwf? armifausmfjrESifh armifa'ge wdkUyif jzpfav\/
armifausmfjrrSm cgwdkif;uJhodkU oyf&yfaumif;rGefpGm 0wfqifvsuf r&SdbJ a[mif;EGrf; aya&
tvkyfMurf; oGm;zdkU 0wfqiffwwfaom csnfvHkcsnfESifh &Syftustpkwf wdkUjzifh omvQif 0wfqif
vsuf &Sdav\/ tcef;wGif;odkU a&mufMuaomtcg
jr/
jr /]udkif; q&ma&U jrefjref vkyfrSyJ? w,fBuD; MumMum oGm;wJh vuPm r&Sdbl;? csufcsif;
jyefvmvdkU rdaerSjzifh 'ku a&mufukefMuvdrfYr,f}
78
a&TOa'gif;
pDrHMuNyD;aemuf
jr/
jr /]armifxGef;jrifh qdkwJh vlu awmfawmfyg;wJh vl q&ma&U? usKyfwdkU olU tcef;rSm
arTaESmufoGm;aMumif; olrodatmif ajc&m vuf&m rusef&pfaprS awmfr,f? rawmfwq
&dyfrdoGm;cJhvdkU &Sd&if &uf&Snf vrsm; tqif;&J tyifyef;cHNyD; BudK;pm;cJhorQawG tvum;
jzpfukefvdrfUr,f} [k ajymNyD;aemuf armifausmfjronf a&S;OD;pGm tvkyfpm;yGJ thHqGJ&Sdaom
aomhaygufudk rdrd\ aomhwGJ&Sd aomhrsm;ESifh wpfacsmif; NyD;vQif wpfacsmif; wyfvQdK prf;oyfvsuf
&Sdav\/ aemufqHk; pm;yGJ thHqGJ yGifh oGm;aomtcg xdkESpfa,mufwdkUonf tHqGJ twGif;
vSefavSm arTaESmuf &SmazG&m rdrdwdkU tvdk&Sdaom t&m0wKrsm;udk rawGUojzifh yxr tHqGJudk
ydwfNyD;vQif 'kwd,tHqGJudk zGifhMujyefav\/
,if;uJhodkU tHqGJ wpfckNyD;vQif wpfck zGifhvSpf&SmazG atmufqHk; tHqGJudk zGifhrdaomtcg
rlum; ydk;BudfK;jzifh txyfvdkuf pnf;aESmif xm;aom pmwpfxkyfudk tHqGJ twGif; awGU&SdMuojzifh
0rf;ajrmuf0rf;om xkwf,l zwfIMuonfwGif yxrpmrSm rdef;rvufa&;jzifh a&;om;xm;&Sdaom
pmwpfapmif jzpfaMumif; od&Sdav\/ xkdpmudk zwfNyD;aemuf
jr/
jr /]w,f,kwfrmwJh vlwpfa,mufyJAsdKU? MunfUprf;ygAsm? rdef;rom; wpfOD;wpfa,mufudk
ajcmufvSefUNyD; aiGSpfawmif; owJh? aumif;edkifao;&JUvm;Asm? 'Drdef;ru 0efaxmufuawmf
rESif;arwJh? usKyfESifhvJ enf;enf;yg;yg; odw,f? 'D ieJu a&SUae jzpfavawmh trIwpfckESifh
ywfoufNyD; a&SUaevdkuf&pOf tcgu rESif;ar i,fi,fu tjzpftysuf taMumif;awGudk
odavawmh olUudk aiGay;&ifay; ray;cJhvdkY&Sd&if olUa,musfm; 0efaxmufBuD;udk i,fusdK; i,fem
tukefazmfNyD; ajymvdkufr,fvdkU Ncdrf;ajcmufvdkufwJh twGuf jyefpma&;vdkuf&SmwJh vuPmyJ?
w,f,kwfrmwJhvlAsm}[kajymNyD;aemuf armifausmfjronf if;vufa&;ESifh 'kwd, pmwpfapmifudk
awGU&Sd&jyefav&m if;pmrSm atmufygtwdkif; jzpfav\/
]pma&;vdkufonf udkxGef;jrifh? uGsefronf &Sif ESdyfpufcJhorQudk cHcJh&onfrSm MumvSygNyD? &Sif
awmif;qdkcJhorQ aiGudk ay;cJh&onfrSmvnf; rsm;vSygNyD? ,ck aemufqHk; awmif;aom aiG 300 rSm
uGsefra,musfm; rodatmif b,fenf;ESifhrQ uGsefr rBuHpnfwwfyg? odkUjzpf if;twGufukd
onf;cHapvdkygonf? tu,f &Sifu r&vQif raeedkif[k twif;tusyf jyKvkyfcJhygvQif uGsefrrSm
vlUjynf aeekdifawmh&ef taMumif; r&Sd? ESpf v rsm;pGm &Sif\ ESdyfpufjcif; cH&onfU
taMumif;rsm;udk pmjzifh pHkvifpGm a&;om;cJhNyD;vQif uGsefr\ touf qHk;IH;atmif pD&if
vdkuf&ygawmhonf/
79
pHkaxmuf armifpH&Sm;
ESif;ar }
pmudk zwfNyD;onfYaemuf armifausmfjronf armifxGef;jrifh\ tay: trsufjyif;pGm
xGufonfU vuPmESifh vufoD;qkyfum tHBudwfumjzifh usHK;0g;NyD;aemuf xdkpmudk rdrdtustdwf
twGif;odkU xnfUxm;vdkufav\/
tcef; (13)
ppfudkif;NrdKU ig;xyfBuD;bk&m; ESifh reD;ra0;&Sd r&rf;NcH wpfNcHtwGif; oyf&yf aumif;rGefpGm
aqmufvkyfxm;ojzifh tvGefw&m om,m Nidrf;csrf; pcef;oifhwifh aecsifhpzG,f &Sdaom tdrfBuD;
wpfaqmif &Sdav\/
xdktdrfBuD;onfum; yifpif tNidrf;pm; 0efaxmufrif; OD;MumtHkESifh 0efaxmufuawmf
rESif;arwdkU aexdkifMuaom tdrfBuD;jzpfav&m OD;MumtHkrSm yxrr,m;BuD; aoqHk;NyD;aemuf
tkyft&nfESifh jynfUpHkaomfvnf; twefi,f EGrf;e,fyifyef;aom rESif;artm; xdrf;jrm;
vufxyfcJhav&m rESif;arrSm t&G,ftm;jzifh 0efaxmufBuD;xuf tESpf ESpfq,fcefUrQ i,fonf
jzpfaomaMumifh 0efaxmufBuD; OD;MumtHku txl;ojzifh cspfcif MuifemcJhNyD;vQif t&m&mrsdK;
rESif;ar tvdktwdkif; omvQif vdkufemavh &SdcJhav\/
wpfaeUo jrif;&xm;wpfpD;onf tdrfa&SU &yfNyD;vQif armifausmfjronf &xm;ay:rS
qif;ouf tdrfwGif;odkU 0ifoGm;NyD; tapcH wpfa,muftm; rif;uawmf r&Sdygoavm[k
ar;jref;onfwGif tapcHonf armifausmfjrtm; {nfUcef; xdkifapNyD;aemuf rif;uawmfxH
taMumif;Mum;&ef tdrfay: odkU wufoGm;av\/
wpfcPMumvQif rif;uawmf rESif;aronf tdrfay:rS qif;vmcJh armifausmfjrESifh
oda[mif; uGsrf;a[mif; jzpfonfU vuPmjzifh 0rf;ajrmuf0rf;om EIwfcGef; qufoav&m
ar/
ar /]b,fursm; b,fvdk tBuH&NyD; aygufvmcJh ygovJ&Sif? rawGU&wm oHk;av;ESpf
&SdoGm;vdkU arhaeMuNyD atmif;arhw,f? ,ckvdk trSwfw& 0ifvmazmf &wmrsm;
0rf;ajrmufvSygw,f&Sif? 0efaxmufrif;vJ udpuav; wpfck&SdvdkU NrdKUxJ oGm;aeao;ygw,f? ol
jyefatmif qdkif;ygOD;aemf? udkausmfjr}
jr/
jr /]rD;&xm; xGufzdkUu wpfem&D ausmfausmfavmuf vdkao;avawmh 'DtawmtwGif;
0efaxmufrif; jyefvmaumif;yg&JU Asm}
ar/
ar /]atmifr,f rD;&xm;awG aygvGef;vdkU&Sif? 'Dwpfpif; rrD aemufwpfpif;eSifh vdkufwmaygh?
0efaxmufrif;u udkausmfjr taMumif;udk cPcP ajymaeygw,f? ra&mufpzl; a&mufvmwJh
tcgrSm awGU&atmif apmifhoGm;ygOD;&Sif}
jr/
jr /]'gwJh uGsefawmf wpfck ar;yg&ap rESif;ar? udkxGef;jrifh wpfa,mufaum
awGUrdao;vm;}
80
a&TOa'gif;
ar/
ar /(xdwfvefUaom trlt&mESifh) ]rawGU&yguvm;&Sif? b,fvdk taMumif;aMumifh
ar;ygovJ}
jr/
jr /],ck uGsefawmf vmcJhjcif;[m olU udp twGuf vmcJh&jcif; jzpfygw,f? 'Dvl[m
rESif;arudk ESdyfpufNyD; aew,f qdkwmvJ uGsefawmf odygw,f? rESif;arrSm 'Dudp wdkdifyifp&m
rdwfaqG &if;&if;ESD;ESD;vJ r&Sdavawmh uGsefawmfwdkU oda[mif; uGsrf;a[mif; jzpfwJhtwdkif;
wdkifyif&ef&SdvQif wdkifyifedkifw,f rESif;ar? uGsefawmf ajymwJh pum;udkvJ wjcm;rSm raygufMum;bl;
qdkwm uGsefawmf wm0efcHygw,f}
ar/
ar /]wdkifyifp&m r&Sdyguvm; &Sif}
jr/
jr /]rSefrSefajymyg rESif;ar? rESif;arrSm ,cktcg tusOf;tusyf usaew,f qdkwm
uGsefawmf odygw,f? 'Dawmh uGsefawmfhudk armift&if;uJhodkU tm;xm;NyD; wdkifyifp&m &Sd&if
wdkifyifyg? uGsefawmfuvJ armift&if;uJhodkUyif aqmif&Gufygr,f rESif;ar}
ar/
ar /]udkausmfjr odw,f qdkwm b,fyHk odwmvJ}
jr/
jr /]udkxGef;jrifh qdkwJh taumifu rESif;arxHrSm aiGSpfNyD; awmif;aewm uGsefawmf
odygw,f rESif;ar? &SufvJ r&SufygESifh? aMumufvJ raMumufygESifh? ajymp&m&Sd&if ajymom ajymyg
rESif;ar}
ar/
ar /]aeygOD;&Sif udkxGef;jrifhESifh &SifESifh[m rdwfaqGBuD;awG r[kwfvm;}
jr/
jr /][kwfwkef;uawmh [kwfygw,f? tckawmh &efol jzpfaeNyD rESif;ar&JU? NyD;
onftaumif[m rESif;arxHrSm rw&m;ojzifh aiGSpfNyD;aew,f qdkwm odavawmh rESif;arudk
umuG,f apmifha&SmufzdkU vmcJhjcif; jzpfygw,f}
ar/
ar /]aus;Zl;wifygw,f udkausmfjr&,f? odkUaomf}
jr/
jr /]rodkUaomfygESifh rESif;ar? t&SuftaMumuf zufNyD; toufudk pGefUvTwfr,f qdkwJh
tBuHtpnf[m rawmfygbl; rESif;ar? ajymp&m&SdorQ zGifh[NyD;awmhom ajymyg? onfaumifh
vufu vGwfatmif uGsefawmf pDrHyghr,f}
ar/
ar /(rsuf&nffvnfvsuf) ]trSefyg udkausmfjr&,f? 0efaxmufrif;ESifh taMumif;ygcJhonfrS
p uGsefr pdwfxJrSm i&Jjynfudk vmcJhw,fvdkU xifrdygw,f&Sif? 0efaxmufBuD;uvJ uGsefrtay:rSm
tpp t&m&m ta&;ay;NyD; tifrwef tvdkvdkufcJh&Smw,f? 'Dtaumif ESdyfpufwJh twGuf uGsefrpdwf
wpfaeUrS rat;&ygbl;&Sif? tdrfoHk;p&dwf qdkNyD; wpf&mhig;q,f ay;wJh txJuyJ jcpfjcpfcsKyfcsKyfESifh
oHk;q,frsdK; av;q,frsdK; &atmif uG,f0SufNyD; olUudk ay;&ao;&JU &Sif? pdwfvJ rat;vdkU 0wfzdkU
pm;zdkU &wJh txJu wpfcsdKU wpf0uf cGJNyD; ay;&ao;&JU&Sif? rdbrsm; yHhydk;zdkU qdkNyD; av;q,frsdK;
ig;q,frsdK; rMumrwif awmif;NyD;vJ ay;&ao;&JU&Sif? 'Davmuf ay;wmawmif tm;r&ao;bJ
[dkwpfavmu aiGoHk;&m ay;&r,fqdkNyD; twif;awmif;aejyefNyD &Sifh? uGsefruvJ 0efaxmufu
awmif;wdkif; ay;&Smavawmh ]o'gvGef qGrf;awmf&yf} qdkwmvdk ay;wkdif; ,l&rSm tm;emvSNyD
udkausmfjr&JU? 'Dawmh uGsefrrSm 'Dwpfcgjzifh jzpfcsifovkdjzpf ray;awmhbl;vdkU atmif;arhawmhwmyJ
&Sif}
81
pHkaxmuf armifpH&Sm;
jr/
jr /]aeygOD; rESif;ar&JU? b,ftwGufaMumifh olawmif;wdkif; ay;ae&wmvJ? wqdwf
ajymjyygOD;Asm}
ar/
ar /]udkausmfjr ar;wm aeygOD;? 'DtaMumif; &Sif b,fu Mum;w,f qkdwm wqdwf
avmuf uGsefr odyg&ap&Sif}
jr/
jr /]uGsefawmfu udkxGef;jrifh tHqGJxJrSm vdkcsifwm wpfck &Sdavawmh oGm;NyD;&Smwkef; a[m'D
pmudk awGUcJhvdkU od&ygw,f rESif;ar}
[k ajymNyD;vQif armifausmfjronf armifxGef;jrifh\ tHqGJrS wdwfwqdwf xkwfEIwf
,lcJhaom pmudk rESif;artm; jy&m rESif;aronf pmudk zwfNyD;aemuf
ar/
ar /]rSefygw,f&Sif? 'DpmxJrSm a&;xm;wJh twdkif; pdwfnpfvGef;tm; BuD;vdkU vlUjynfrSmjzifh
raeawmhbl;vdkU 'DuaeUnyJ udk,fUudk,fudk tqHk;pD&ifvdkufzdkU BuH&G,fNyD; xm;rdygw,f&Sif}
jr/
jr /]udkif; BuH&G,fwkef; BuH&G,faywJh? ,ckawmh uGsefawmf wpfa,muf tm;udk;tm;xm;
ay:vmwJh twGuf 'DtBuHudk zsufNyD; ajymp&m&SdorQ pum;udkom xkwfazmfNyD; ajymygawmh
rESif;ar}
ar/
ar /]ajymvdkUvJ tydkyJ xifyg&JU&Sif? 'Du aiGoHk;&m a&mufatmif ydkU&ifydkU? rydkU&if
0efaxmufBuD;udk tukefvHk; ZmpfjrpfvSefNyD; ajymvdkufr,fwJh&Sif? 'Dvdkqdk&if uGsefrrSm 0efaxmufrif;
rsufESmudk b,frSm MunfU0Hhp&m &SdawmhrvJ&Sif? ae&wmxuf ao&wmuyJ oufomp&m &Sdao;&JU
udkausmfjr&,f}
jr/
jr /]rpdk;&drfygESifh rESif;ar? 'D taMumif;udk odavawmh 'DuaeU reufyJ rESif;arxHu qdkNyD;
aiGoHk;&mudk olU vufxJa&mufatmif vlvTwfvdkU ydkUNyD;ygNyD? 'D trI[m olUudk ywfatmif b,fvdk
aqmif&GufMur,f qdkwmom pDrHekdifatmif rESif;aru tusdK;taMumif;udk zGifhajymzdkU
vdkygawmhw,f}
ar/
ar /(oufomcGifh &aom vuPmESifh) ]aus;Zl;ygyJ armifBuD;&Sif? uGsefrrSm rif;uawmf
jzpfvdkU vuf0wfvufpm;awG tjynfUtpHk &Sdaomfvnf; vifa,musfm; rodatmif aygifESHzdkU
cJ,Of;avawmh aiGoHk;&m twGuf usyfwnf;aewJhtcg ,ckvdk apmifrMunfUIwm rsm;rsm;BuD;
aus;Zl;wifvSygw,f udkausmfjr&Sif}
jr/
/]wpfa,muf
taMumif;&Sd
wpfa,mufaygh
rESif;ar?
'DavmufBuD;
jr
aus;Zl;wifavmufatmif yifyef;BuD;pGm aqmif&GufcJh&ao;wmvJ r[kwfao;ygbl;? odkUaomf
tjzpftysufudk od&atmifom ajymjyprf;ygOD; rESif;ar? ,ck uGsefawmf ar;jcif;uvJ udk,fESifh
rqdkifwJh olwpfyg; udpudk oufoufrJh tjyif;ajy odcsifvdkU ar;jref;jcif;r[kwf? umuG,fedkifwJh
enf;vrf;udk &SmazGzdkU twGufom ar;jref;&jcif; jzpfygw,f}
ar/
ar /]rSefwJh twdkif; ajym&rSmjzifh uGsefr[m 'DuaeU b0qHk;atmif pD&ifvdkufawmhr,fvdkU
atmufarhNyD; jzpfwJh twGuf [kwfwdkif; rSef&m pHkvifpGm azmfjyNyD; 0efaxmufrif;xH pmwpfapmif
a&;cJhNyD; jzpfygw,f? 'Dpmudk zwfMunfU&if taMumif; rsdK;pHk ukefpifatmif od&ygvdrfUr,f?
zwfvdkUom MunfUygawmh &Sif}
82
a&TOa'gif;
tcef; (14)
armifausmfjronf pmudk zwf NyD;onfUaemuf tvGefw&m tHhMovSaom trlt&mESifh
rESif;ar\ rsufESmudk pdkufai;MunfUae&m
ar/
ar /]udkif; odNyD r[kwfvm; &Sif? 'Dawmhcg uGsefrrSm 0efaxmufriff;ESifh twlwuG
qufvufNyD; aexdkifzdkU&m tifrwef cJ,Of;w,f r[kwfbl;vm; &Sif udkausmfjr? aevdkUvJ
tusdK;&Sdr,f rxifygbl;&Sif}
jr/
jr /][m rawmfwmbJ rESif;ar&,f? 'Davmuf ta&;ESifh toufudk taocHvdkU awmfa&mh
rvm;Asm}
ar/
ar /]rawmfvdkU b,fhES,f vkyfrvJ&Sif}
jr/
jr /]uGsefawmf wpfck tMuHay;yg&ap? rESif;aru 0efaxmufrif;udk yxrOD;pGm
[kwfwdkif;rSef&m zGifh[NyD; ajymvdkufvdkU &Sd&if 0efaxmufBuD;uvJ uGsefawmf odwJhtwdkif;
pdwfoabm BuD;&ifhwJh vlBuD; wpfa,muf jzpfavawmh 'D tjypfuav;avmufESifhawmh tcspf
jy,fedkifr,f r[kwfygbl;rESif;ar&,f? trSeftwdkif; qdk&ifawmh ,ck tjypf[m rESif;ar tjypf
r[kwfygbl;? rsufeSmpHknDpGm zGifhNyD;awmhom ajymvdkufyg? ajymvdkU&Sd&if rESif;arrSm 'D0efxkyfBuD;
usoGm;ygvdrfUr,f? tJ'D tcgusawmhrS uGsefawmfwdkUu 'Dtaumifudk olUvSHESifh oljyefNyD; xdk;edkifzdkU
&Sdygw,f? pdwful; rvGJygESifh rESif;ar}
ar/
ar /]&Sif ajymwJh twkdif; uGsefr tjypf r[kwfbl; qdk&ifvnf; [kwfygw,f? uGsefr tjypfyJ
qdk&ifvJ [kwfwmygyJ &Sif? a&S;OD;pGm rEav;udk 0efaxmufrif; rodatmif oGm;wm uGsefr tjypf
vHk;vHk;BuD; jzpfaeygw,f}
jr/
jr /]'Davmuf tjypfuav;u ta&;rBuD;vS ygbl; rESif;ar}
ar/
ar /]'DtrI[m udk,fwdkifu ta&;rBuD; aomfvnf; 'DjypfrIudk taMumif;jyKNyD; uGsefr
t&Suf&apzdkU olwdkU vSnfUpm;jcif;u ta&;BuD;w,f&Sifh? tHhMoyg&JU? BuHpnf&ufMuygay&JU? uGsefrESifh
rif;uawmf rjruav;ESifh tifrwef cifw,f qdkwmvJ olwdkUu odw,f? tdrfrSm 0efaxmufBuD;
r&SdbJ e,fvSnfUxGufoGm;cdkufvJ jzpfwmudk olwdkUu odavawmh rjruav; trnfESifh vdrfNyD;
aMu;eef;dkufvdkufvdkU t[kwfrSwfNyD; oGm;rdwJh tcgrSm csdef;xm;wJh twdkif; rjruav;udk rawGU?
bpdefESifh awGUwmudk; &Sifh}
jr/
jr /]b,fu
armifbpdef[mvm;}
armifbpdefvJAsm?
rdaumif;bcif
om;orD;
jzpf&ufESifh
awav
ar/
ar /][kwfygw,f&Sif olygyJ? uGsefrvJ oda[mif; uGsrf;a[mif; jzpfavawmh tcef;xJrSm
xdkifNyD; armifbpdefudk pum; wpfcGef; ESpfcGef; ajymaewJh tcdkuf udkxGef;jrifhu tcef;xJ
83
pHkaxmuf armifpH&Sm;
84
a&TOa'gif;
ar/
ar /]'Dpm&awmh uGsefr pOf;pm;rdw,f? uGsefru 0efaxmufrif; rodatmif rEav;
oGm;rdwJh tjypfu trSef jzpfavawmh wu,fvdkU udkxGef;jrifh u 0efaxmufrif;udk r[kwfwkwf
vkyfNyD; wdkifwef;cJhvdkU &Sd&if 0efaxmufrif;u uGsefrudk wpfcgwnf; r,HkouFm rjzpfapumrl
pHkprf;ar;jref; vdrfUr,f? ar;jref;wJh tcgrSm rEav;udk oGm;zl;ovm;? roGm;zl;bl;;vm; qdk&if
oGm;zl;ygw,fvdkY 0efcH &vdrfUr,f? 0efcH&wJh tcgrSm vifom; rodatmif wpf&yfwpfaus;udk
oGm;0HhwJh rdef;rwpfa,muf[m udkxGef;jrifh ajymovdk tBuHtpnf &SdvkdUom oGm;jcif; jzpfw,fvdkU
,HkrSm;oHo, ruif;zG,f&m jzpfvdrfUr,f? wu,fvdkU uGsefru r[kwf&aMumif; ESifh usrf;opm
usdefqdk apumrl rEav;udkvJ vifrodatmif oGm;? jyefvmawmhvJ vifudk bmrS rajym
aecJhavawmh b,fenf;ESifh rqdk 0efaxmufrif; pdwfxJrSm ,kwfpGtqHk; ZaemifhZeif; jzpfp&m
&Sdw,fvdkU uGsefr awG;rdwmudk; &Sifh? 'Dawmh uGsefr tay: tpp t&m&mrSm tifrwef
tvkdvdkufvmcJhwJh vifom;wpfOD;[m pdwfrcsrf;om jzpfrSm pdk;&drfwmuvnf; wpfaMumif;? a&S;uvdk
ta&;ray;bJ vspfvsL Oayum xm;rSm pdk;&drfrdwmvnf; wpfaMumif;aMumifh olawmif;wJh
aiGwpf&mudk BuHpnfNyD; ay;vdkuf&yga&m&Sifh}
jr/
jr /]rESif;ar[m tp uwnf;u vGJoGm;wmAs? yxrwkef;u 0efaxmufBuD;udk
tusdK;taMumif; ajymNyD; 'Dpmudk jyvdkuf&if wpfcgwnf; udp NyD;oGm;rSmyJ}
ar/
ar /]uGsefr uvnf; 'DaiG wpf&mESifh wpfcgwnf; NyD;vdrfUr,fxifvdkU ay;rdwmudk&Sifh?
tckawmh armifrif;BuD;om;u wpf&mESifhvJ rat;? ESpf&m ESifhvJ rat;? ig;&m ESifhvJ rat;?
pkpkaygif;vdkuf&if olUudk uGsefray;wm aiG wpfaxmif ausmfoGm;NyDaum &Sifh}
jr/
jr /]jzpf&avAsm? udkif; odkUaomf vGefwm vGefygapawmh? tckawmh olUudk aiG ray;wJh
tjyif olUtwwfESifh olUywfatmif BuHpnfMuzdkU &Sdawmhwmaygh rESif;ar}
ar/
ar /]jzpfedkifyrvm; udkausmfjr&,f? 0efaxmufrif;u uGsefr tay:rSm tjypfuif;&
avatmif wwfedkifMuyrvm; &Sif}
jr/
jr /]rpdk;&drfygESifhAsm?
rESif;artwGuf uGsefawmfu
uGsefcHygr,fAsm}
ar/
ar /]uGsefcHwm aeygOD;&Sif? rEav; uGsefr oGm;jcif;[m dk;dk;om;om; oGm;jcif;
jzpfaMumif;udkyJ 0efaxmufBuD; ,HkMunfatmif &Sif b,fhES,f ajymrvJ}
jr/
jr /]b,fvdkyJ ajymonf jzpfapOD;awmh wm0ef&,fvdkUom &J&J vTJtyfyg? 'DtaumifawG
vufuvJ vGwfatmif uGsefawmf Pf&SdorQ xkwfNyD; aqmif&Gufay;r,f rESif;ar? pdwfomcsyg}
ar/
ar /]'D tawmtwGif;rSm udkxGef;jrifhu aiG xyfNyD; awmif;cJh&ifaum &Sif}
jr/
jr /]rESif;arESifh rawGU&bJ uGsefawmfESifh awGUygvdrfUr,f}
ar/
ar /]b,fyHk awGY&rSmvJ udkausmfjr}
jr/
jr /]uGsefawmfuvJ olESifh Pfcsif;NydKifNyD; olyJ edkifedkif? igyJ EdkifEdkif ? rEdkifol HI;pwrf;
qdkNyD; Pfprf;xm;wJh udpuav; &Sdao;w,f? tJ'gaMumifh}
85
pHkaxmuf armifpH&Sm;
tapcH
wpfa,mufu
rESif;arwdkUonf
jr/
jr /]b,fhES,fvJ rESif;ar? udkxGef;jrifhu bmrsm; ajymoGm;ao;ovJ}
ar/
ar /]&SifydkUvdkufwJh aiG oHk;&mawmh &ygNyDwJh? odkUaomfvnf; tckwavm olUrSm tifrwef
aiGvdkaewJh twGuf we*FaEG wpfywftwGif; aiG ESpf&mavmuf vkdaejyefNyD wJh}
jr/
jr /]ckepf&uf wpfywfwJh? [kwfuJhvm;? ckepf&uf wpfywftwGif; aiGESpf&myJ &rvm;?
b,folyJ bmjzpfrvJ MunfU&ao;wmyghAsm}
ar/
ar /]b,fvdkvkyfzdkU tBuHtpnfrsm; &SdygovJ &Sif}
jr/
jr /]aoaocsmcsmBuD;awmh rpDpOf&ao;bl;As? odkUaomfvnf; wpfckawmh pdwfomcsyg
rESif;ar? rMumrD twGif; 'Dtaumifvufu vGwfNyD; 0efaxmufrif; tay:rSmvJ emrnf
rysufbl;qdkwm pdwfcsNyD;om aeygAsm}
ar/
ar /]aeygOD;&Sif? &Sifh tBuH[m b,fvdk b,fuJhodkU t&dyftjrGufavmufuav; eJeJyg;yg;
ajymrjyekdifbl;vm; &Sif}
jr/
jr /]tckawmhjzifh ajymzdkU&mvJ tcsdefrusao;ygbl;? rESif;ar onf;cHygOD; Asm}
ar/
ar /]ol rw&m;aMumif;udk &Sif odxm;wJhjyif onfUjyif tcsufawGrsm; &Sdao;ygovm;}
jr/
jr /]tyHkBuD;ayghAsm? odkUaomf rESif;aru usKyfudk vHk;vHk;BuD; ,HkMunf&JUvm;}
ar/
ar /]b,fhES,f r,HkMunfbJ aervJ udkausmfjr&,f}
jr/
jr /]'gjzifh uGsefawmf ar;p&muav; wpfcGef; ESpfcGef; &Sdygao;w,f? rSefrSef ajzrSmvm;
rESif;ar}
ar/
ar /]tdk b,fhES,f ajymygvdrfY? udk,fYtwGuf 'Davmufawmif tyifyef;cHNyD;
aqmif&GufaewJh vlwpfOD; wpfa,mufudk b,fhES,faMumifh vdrfajymrvJ &Sif? &Sif ar;p&m&Sd&if
ar;yg? uGsefr rSefrSefajzr,f}
86
a&TOa'gif;
jr/
jr /]udkxGef;jrifhwdkU armifbpdefwdkUESifh rESif;ar oda[mif; uGsrf;a[mif; ayghaemf}
ar/
ar /]rSefygw,f}
jr/
jr /]'gjzifh rtkef;pdefqdkwJh oli,fr wpfa,muf taMumif;udk olwdkU ajymoHrsm;
Mum;zl;ygovm;}
ar/
ar /(twefi,f pOf;pm;awG;awm NyD;aemuf) ]rMum;zl;yguvm; &Sif? bmjzpfvdkUvJ}
jr/
jr /]bmaMumifh&,fvdkUawmh r[kwfygbl;Asm? uGsefawmf odcsifvdkUygyJ}
if;aemuf armifausmfjrESifh rESif;arwdkUonf rdrdwdkU aqmif&Guf&ef udpESifhywfouf
tenf;i,f qufvufwdkifyifMuNyD;vQif rESif;aronf aemufqHk;&xm;ESifh ppfudkif;odkU jyefoGm;
av\/
tcef; (15)
xkdaeU nae 7 em&DcefUwGif pHkaxmuf armifbwifESifh Xmemtkyf armifoef;azwdkUonf
rdrdwdkU &&Sdaom owif;t& [dkw,fodkU a&mufvmMuNyD;vQif refae*sm vkyfoltm; armifausmfjr\
vlyHkyef;udk ajymNyD;aemuf xkdolwpfa,muf vma&mufygoavm [k ar;jref;&m refae*smu
xdkyHkyef;oPmefwlaom vlwpfa,mufonf naeuyif vma&muf trnfrod *kPfoa&&Sd
rdef;rwpfa,mufESifh wpfem&DcefUrQ pum;ajymqkdMuNyD;vQif xGufoGm;MuaMumif;ESifh jyefajymav\/
xdktcg armifbwifu if; rdef;ronf rnfoljzpfonfudk rodygoavm[k xyfavmif;
ar;jref;onfwGif refae*smu if;rdef;ronf &Hzef&Hcg [dkw,fodkU vma&mufzl;onf[k
xifrSwfaomfvnf; rnfolrnf0g jzpfonfUtaMumif;udkrl rrSwfrdaMumif;ESifh ajymqdkav\/
xdktcg ykvdyfESpfa,mufwdkUonf tcsif;csif; wdkifyifMuNyD;aemuf armifausmfjr
&Sdavmufonf[k xifrSwf&aom ae&mt&yfwdkUodkU vSnfUywfpHkprf; axmufvSef; ar;jref;vsuf
&SdMuavonf/
xdktcsdeftcgum; if;wdkU &SmazGvsuf&Sdaom 0&rf;ajy; armifausmfjronf rEav;NrdKU
taemufjyif tif;bJ&yf&Sd wpfckaom tdrfi,ftwGif; armifa'ge? rcifMunfwdkUESifh
wdkifyifESD;aESmvsuf &SdMuav\/ yxr armifausmfjrESifh armifa'gewdkU pum;ajymqdkvsuf
&Sdaeonfudk rcifMunfonf teD;rS em;axmifvsuf &Sd&m aemufqHk; armifausmfjru
rcifMunfbufodkU vSnfU
jr/
jr /]aeygOD; rcifMunf? rtkef;pdefESifh armifbpdefESifh oduGsrf;zl;ovm;? rtkef;pdef
armifbpdef taMumif; ajymwmrsm; Mum;zl;ovm;}
Munf/ /]vlyHk oem;urm;ESifh Mumorm; cyfqefqef vl[mvm;? rtkef;pdefqDudk ESpfcg
vmwm jrifzl;w,f}
87
pHkaxmuf armifpH&Sm;
jr/
jr /]awmfawmf tuGsrf;w0if &Sdvm;? orD;&nf;pm; tjzpfESifh cspfBudKufw,fvdkU
xifrSwfzdkU&ef taMumif; &Sdovm;}
Munf/ /]r[kwfEdkifygbl; &Sif? rtkef;pdefu tm* rmeBuD;wJh rdef;uav; wpfa,muf?
awmfawmh vludk cspfBudKufr,fvdkU uGsefr rxifygbl;&Sif? armifbpdef taMumif;udk udkausmfjr
odcsifvdkUvm;? odcsifvdkU &Sd&if rtkef;pdefudk awGUatmif &SmNyD; ar;vdkU &Sd&if tpHktvif od&wmaygh?
'gwJh tckwavm rtkef;pdeftaMumif; owif; rMum;&awmhbl;vm;&Sif? Mum;Mu&if odyg&ap?
awGUrS awGYygOD;awmhrvm; &Sif}
jr/
jr /]aowJhvl Mum&ifarh? aysmufaomvl &Sm&ifawGU qdkwJh pum;yHkawmh &Sdwmaygh
rpdefMunf&JU? wpfaeUaeUawmh awGUaumif;ygw,f Asm}
Munf/ /]uGsefrjzifh olU taMumif;awG;&if tm;BuD; pdwfav;w,f&Sif? uGsefr olUudk
'Db0rSmjzifh awGU&r,f rxifawmhbl;&Sif? olwpfyg; vufcsufESifh toufrsm; xdavNyD xifyg&JU}
jr/
jr /]b,fhES,faMumifh 'Dvdk awG;EdkifovJ rcifMunf}
Munf/ /]b,fhES,faMumifh&,f uGsefr rajymwwfbl;? uGsefr pdwfxJrSm 'DvdkyJ xifrdygw,f}
jr/
jr /]vlqdkwm udk,fawGUcsifwJh vludk kwfw&uf rawGUNyD qdkrSjzifh pdwfav;NyD;
awG;rdawG;&m xifrdxif&m xifwwfwmrsdK;rdkUyg rcifMunf&,f?xifwdkif;vJ r[kwfEdkifygbl;As?
'Davmuf pdwfrylygESifh}
*********
aemufwpfaeU nae a&SUae armifxGef;jrifhonf r*Fvmaps;teD; "mwf&xm;ay:rS
qif;oufcJhNyD;vQif aps;\ awmifbuf&Sd wpfaqmifaom tdrfay: odkU wufoGm; rdrdESifh
rdwfaqG&if; jzpfaom armifbpdef qdkolESifh awGUqHk tusdK;taMumif; wdkifyifMu&m
pdef/ /]b,fhES,fvJ q&ma&U? bmrsm; owif;xl;ao;vJ}
jrifh/ /]rxl;ygbl;Asm? odkUaomf [dktaumifawmh vGwfoGm;jyefNyD AsdKU? t&ifwpfcgu vdkyJ
vufrwifuav; vGJoGm;jyefNyDwJh? odkUaomfvnf; 'DuaeU nawmh rvGJEdkifygbl;? rkcs rdawmhrSmygyJ}
pdef/ /]cifAsm; b,fhES,faMumifh odEdkifovJ}
jrifh/ /]usKyfwdkU udk,fwdkif pDpOf cJhvdkUAsm}
pdef/ /]b,fyHk pDpOfcJhovJ}
jrifh/ /]rdrdBuD;u olESifh awGU&atmif nq,fem&Davmufudk wdwfwqdwf
tdrfaemufvmcJhygvdkU pma&;NyD; rSmvdkufNyDAs? rdrdBuD;u rSmw,f qdk&if {uef olvmrSmyJ?
vm&ifawmh udk,fYvlawmh 'kuyJ}
pdef/ /]pDpOfyHkawmh oyf&yfyg&JUAsm? odkUaomfvnf; ae&musyrvm;}
88
a&TOa'gif;
armifausmfjrESifh
89
pHkaxmuf armifpH&Sm;
tcef; (16)
rEav;NrdKU taemufjyif *kPfwef&yf&Sd orm"dNrdKU0ef OD;vluav; tdrf xdkaeUn 9 em&D
tcsdefcefUwGif vlwpfpk wdkUonf pnf;a0;wkdifyifvsuf &SdaeMuav\/ if; vlpkwdkU teuf a&S;OD;pGm
qdkufa&mufvmaom olwdkUrSm armifausmfjr? armifa'geESifh rcifMunf wdkUjzpfavonf/ if;wdkU
wufvmonfudk jrifonfESifh wNydKifeuf rdrdBuD;onf 0rf;ajrmuf0rf;om c&D;OD;BudKjyK
armifausmfjrtm; rdrd txif&Sdonf rsm;udk awmif;yefpum; ajymqdkNyD;aemuf armifausmfjru
vGefcJhonfU &uftenf;i,f twGif; rdrdjyKrlyHkrsm;udk axmufcsifh cJh rnfolrqdk txiftjrif
vGJap&ef &SdcJhonf jzpfaomaMumifh rdrdtm; awmif;yef&ef taMumif; r&SdaMumif;ESifh ajymqdkav\/
xdktcg
BuD;/ /]txifvGJwkef;u vGJwm &SdygOD;awmh? tckvJ [kwfrSefwJh twkdif; taotcsm
rod&ao; ygbl;&Sif? ajymjyygOD; udkausmfjr&JU}
jr/
jr /]od&csdef eD;ygNyD rdrdBuD;&,f? cPav; onf;cHvdkufygOD;? "m;wef;&yfu rdef;uav;udk
b,fol owfw,f? if; rdef;uav; b,fol b,f0g jzpfw,f? b,f taMumif;aMumifh owfw,f?
b,fenf;ESifh owfw,f qdkwm awmfawmfMum&if od&ygawmhr,f}
if;aemuf rdrdBuD;ESifh rcifMunfwdkUonf oda[mif; uGsrf;a[mif; uJhodkU &SdaeMuNyD;
rdef;uav;wdkU bm0 rdrdwdkU txifvGJMuonfudk &,farm ajymqdkvsuf &SdMupOf 0efuawmf
rESif;arvnf; qdkufa&muf vmav\/ xdktcg armifausmfjru rdef;r tcsif;csif; todtuGsrf;
zGJU ay;NyD;aemuf rESif;aru armifausmfjr qdkolonf om;r,m; a&G;cs,fonfU t&mXme rsufpd
rdkif;aMumif;? touft&G,f tawmftwef BuD;&ifhatmif vlysdKBuD;vkyf vmcJhjcif;rSm aemufqHk;
apmifhqdkif;&usdK; eyfayonf jzpfay&m ]vufzufaumif; pm;vdkvQif yavmif awmifwuf aES;&rnf}
qdkaom pum;yHk twdkif; ,lqygaMumif;rsm;ESifh &,farm ajymqdkaeMu&if;yif tcsdefonf ukefrSef;
rod ukefvmcJhav\/
,if;odkU ajymqdk &,farmvsuf &SdMupOf tm;vHk;aom olwdkUonf wpfpHkwpf&mudk
arQmfvihfapmifhqkdif; &Sdbd ouJhodkU vrf;odkU rMumrMum arQmfMunfU rdMuav&m q,fem&D xdk;csdef
eD;avvQif pHkaxmuf armifbwifonf tdrfay: odkU wufvm a&mufESifhol {nfUy&dwfowf
wkdUtm; &Tifvef; tm;&&Sdaom trlt&mESifh EIwfcGef;qufvsuf &Sdav\/
if;aemuf armifbwifonf armifausmfjr\ teD;odkU csOf;uyf
wif/ /]cifAsm; ajymwmESifh bpdef\ taMumif;udk trIwGJrSm vSef&Smawmh jypfcsuf oHk; av;
csuf &Sdzl;wJh taumifyJ As? aemufqHk; jypfcsufu vdrfvnfrIESifh 0g;&rf; xkwfxm;wm? tckxufxd
rrddao;bl;}
jr/
jr /]rdapraygh Asm? pdwfomcsyg}
xdkcP jrif;&xm; wpfpD;onf tdrfa&SU &yfwefU armifxGef;jrifhonf &xm;ay:rS
qif;vmonfESifh wjydKifeuf 0if;x&H teD;rS acsmif;ajrmif;um apmifhaeaom ykvdyf
90
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
3 / ESpfxyfausmh
,ckacwf umv t*Fvdyfpm wwfajrmufol ta&twGufonf wpfaeUwpfjcm;
wkd;wufrsm;jym; vmcJh&m rsm;pGmaomolwdkUonf if;pmudk wwfajrmufonfESifh wjydKifeuf
t0wftpm; taetxdkif trlt&mrSp rsm;pGm bdkqef oGm;wwfMuav\/ a&S;tcgurl
a,musfm;oli,frsm;omvQif ,if;uJhodkU trlt&m ajymif;vJjcif; &SdwwfMuonf jzpf&m ,ckacwf
tcg rlum; t*Fvdyfpm wwfajrmufol rdef;uav; ta&twGufonfvnf; tqrsm;pGm
ydkrdkwdk;wuf vmcJhJNyD jzpf&um; bdkqefaom rdef;uav;wdkU\ ta&twGufonfvnf; if;
tcsdK;tpm;t& wdk;wuf aygrsm; vmcJhacs\/
vGwfvyfjcif;wnf; [laom tcGifhta&;onf pifppftm;jzifh aumif;aom tjcif;t&mwpfck
jzpfonf rSefay\/ odkU&mwGif [D&dMowy t&mXme urmwpf0Srf;vHk;\ csD;rGrf;jcif;udk
cHxkdufayaom uGsEkfyfwdkU jrefrm rdef;rrsm;rSm vGwfvyfpGm aexkdifjcif;wnf; [laom
taemufwdkif;olwdkU\ tavhtusifhudk twkcdk; enf;,lcJhygrl ysufpD;jcif;odkUwkdif a&muf&ef
enf;vrf;rsm;pGm jzpfay:wwfacsonf/ ,ck a&;om;azmfjy vwHUaom 0wKrSmvnf;
bdkqefMuonfUtwGuf roifhrwifh tcsif;rsm;&mrS p aemufqHk; 'kuBuD;pGm BuHKawGU&aom
tjzpftysuf tjcif;t&myif jzpfayonf/
wpfaeUaom rGef;wnfU tcsdef tpdk;&pHkaxmufzuf qdkif&m tifpydwfawmf
armiftkef;azonf romr,maom rsufESmxm;jzifh uGsefawmfESifh armifpH&Sm;wdkU aexdkif&m
wdkufcef;odkU wufvmNyD;vQif yufvufukvm;xdkifwpfck ay:wGif ypfvSJ xdkifav\/ xdktcg
armifpH&Sm;u ]a&TrsufESmdk bm tvdkrus ovJ udktkef;az &JU} [k ysuf&,fjyK ar;onfwGif
az/
az /]odyfNyD; *GuswJh trIyJ cifAsm? vufonfay:zdkU rcJ,Of;bJESifh ay:atmif
rvdkuf0hHwJhtwGuf 'Dtwdkif; cHae&NyD; um,uH&Sif ESpfOD;pvHk;rSm 'kuBuD; a&mufawmhrvdkU
jzpfaejyDaum q&m}
&Sm;/
; /]tpu pNyD; ajymjyprf;ygOD; As? usKyfwdkU wwfEdkif&ifvJ ulnD&wmayghAsm}
az/
az /]'DtrIu pifppfawmh cifAsm;wdkU uGsefawmfwdkUESifh w,fNyD; qdkifwhJ trIrsdK; r[kwfygbl;
cifAsm? odkUaomfvnf; q&mu t&m&mrSmyJ PfoGm;wJh yk*dKvfwpfOD; jzpfwJhtwGuf
wkdifyifMunfU&ao;wmaygh q&m [k ajymNyD;vQif armiftkef;azonf 0wfvHkawmf& armifwifvS
vifr,m;\ trIudk ajymjyav&m tusOf;csKyfrSm atmufygtwdkif; jzpfav\/
0wfvHkawmf& armifwifvSonf bdvyfrS jyefvmNyD;aemuf trIrsm;pGm vufcH& tawmfyif
ausmfMum;aom 0wfvHkuav; jzpfay\/ 0wfvHkwum wdkUwGif txl;ojzifh bkdqefaom
0wfvHkwpfOD; jzpf uvyfrsm;pGmwdkU yg0ifNyD;vQif vlysdKb0 tawmfMumMumyif aysmf&TifpGm
aexdkifcJhav\/ wpfaeUo bDat twef;udk atmifjrifNyD; ausmif;q&mr tjzpfESifh
vkyfudkifaeaom roef;jrESifh awGUMu&mwGif jrifvQif jrifcsif; pHkrufMu vufxyfr*Fvm
94
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]udkwifvSaum Hk;oGm;NyD r[kwfvm;}
az/
az /]oGm;ygNyD q&m}
&Sm;/
; /]udkif; 'gjzifh vmprf;Asm? usKyf awGUprf;csifw,f}
az/
az /]awGUvdkU xl;r,f rxifygbl; q&m}
&Sm;/
; /]bmvdkU xl;r,f rxifovJ As? roef;jrESifh armifxGef;&DESifh[m wu,fyJ
aoG;dk;om;dk; oabmdk;ESifh [dknu twlwuG oGm;vm vnfywfMudk; rSef&if 'DtrIrSm usKyf
ulnDr,f? ekdUr[kwfcJh&if 'DvlrsdK;awG usKyf tjrifuyfw,fAsm? olwdkU 'kuESifh olwdkU b,fvdkyJaeae
usKyf rulnDcsifbl;? oabmdk; rdk;udk usKyfudk,fwdkif rsufpdESifh jrif&rS usKyf tuJcwfedkifr,f}
if;aemuf uGsefawmfwdkU oHk;a,mufonf 0wfvHkawmf& armifwifvS\ aetdrfodkU
oGm;a&mufMuav&m roef;jronf rsufESmyif r&Tifysaomfvnf; {nfU0wf ausyGefpGm jyLiSmaom
trlt&mESifh ae&mxdkifcif; ay;NyD;aemuf armifpH&Sm; ygvmaMumif;udk armiftkef;az ajymjyojzifh
od&Sd&onfESifh wNydKifeuf cdkudk;&mrJh &Sdaeaom trlt&mESifh armifpH&Sm;tm; tusdK;taMumif;
tjzpftysuf rsm;udk ajymav\/ aemufqHk;
jr/
jr /]uGsefrwdkU aeyHkxkdifyHk[mvJ aumif;aumif;BuD; vGJaMumif;udk uGsefr od&ygNyD OD;pH&Sm;
&Sif? 'Dwpfcgrsm; udkwifvSu uGsefr tay:rSm ,HkMunfvdkU tjypfvGwfr,f qdk&if uGsefrvJ
wpfoufvHk; b,fawmhrS bdkwk rcdk;awmhygbl; &Sif? rSwfygNyD}
&Sm;/
; /]armifxGef;&DESifh roef;jru oabmdk;yJ cifMuovm;}
jr/
jr /]rSefygw,f&Sif? i,fi,fuwnf;u ausmif;aezuf oli,fcsif;yJ? vlysdK tysdK b0
uwnf;u uGsefrwdkU 'DpdwfrsdK; rul;rdMuygbl; &Sif ,Hkygawmh? tck qdkwmrSmawmh uGsefr udkwifvS
tay:rSm rcHcsifwJh twGuf *kPfNydKifNyD; aygif;csif; aygif;&if a,musfm;xJu ,HkMunf pdwfcs&wJh
a,musfm;ESifh a&G;NyD; taygif;toif; NyKr,fvdkU atmufarhNyD; udkxGef;&DESifh oGm;azmf vmzuf
jyKrdygw,f &Sif}
&Sm;/
; /]armifxGef;&Du cspfpum; BudKufpum;rsm; ajymzl;ovm;}
jr/
jr /]tysdKwkef;uvJ rajymzl;ygbl;? tckvJ wpfcGef;rS rajymzl;ygbl; &Sif}
&Sm;/
; /]uefawmfBuD; vdkufwmawmh oabmwl vdkufwmyJ? [kkwfp}
jr/
jr /]rSefygw,f&Sif? wpfBudrfawmif ruygbl;? t&ifuvJ wpfcgESpfcg a&mufzl;ygw,f}
&Sm;/
; /]um;ay:wufrdawmh bmjzpfoGm;ovJ}
jr/
jr /]b,fvdkjzpfw,f rajymwwfygbl;? rl;ovkd a0ovdk jzpfNyD; owdarhoGm;ygw,f&Sif}
&Sm;/
; /]t&ufrsm; aomufrdovm;}
97
pHkaxmuf armifpH&Sm;
jr/
jr /]raomuf&ygzl;&Sif? b,fawmhrSvJ raomufzl;ygbl;? Aifwdk wpfcGufawmhjzifh
[dkw,frSm aomufrdygw,f}
&Sm;/
; /]aiG 5000 &atmif &Smedkifyghrvm;}
jr/
jr /]rwwfom&if azazhqDu &atmif awmif;&rSmaygh &Sif}
&Sm;/
; /]udkif; awmif;omxm;ESifh ? yHkawmf&ifvJ 'Dtwdkif; jyef&r,f? rvTJom&ifvJ aiGESifh
a&G;,l&vdrfhr,f Mum;vm;}
jr/
jr /]aumif;ygNyD &Sif}
if;aemuf uGsefawmfwdkUonf tdrfay:rS qif;vmcJhMu tdrfa&SU 0if;aygufodkU
a&mufaomtcg vlwpfa,mufonf 0if;xJodkU 0ifvmonfESifh &ifqdkifawGUMu&m xdkolu
a'goBuD;aom trlt&mESifh armifpH&Sm;tm;
]cifAsm;udk usKyf odw,f? cifAsm; pHkaxmuf udkpH&Sm; r[kwfvm;? cifAsm;wdkU pHkaxmufawG
usKyftdrfxJudk bmudpESifh 0ifMuwmvJ} [k ar; ykcHk;csif; ,SOfum &yfaeonfwGif armiftkef;azu
xdkol\ ykcHk;udk udkif
]t&m r[kwfbJESifh a'go BuD; raeprf;ygESifh udkwifvS&,f}
vS/ /]bmaMumifh t&m t[kwfovJAs? usKyftdrfxJudk pHkaxmufawG 0ifvm;xGufvm;
vkyf&atmif usKyfwdkU vlowfrI jzpfvdkUvm;}
az/
az /]r[kwfygbl;Asm? pdwfqdk;p&m &Sd&if usKyfudkom pdwfqdk;yg? OD;pH&Sm;udk pdwfrqdk;ygESifh?
usKyf ac:vdkU vdkufvm&SmwmygAs}
vS/ /]cifAsm;u bmvdkU ac:cJh&wmvJ}
az/
az /]cifAsm;wdkU vifr,m; roifhrwifh jzpfwJh udpr Sm }
vS/ /]tvdk vifr,m; &efjzpfwmESifh pHkaxmufESifh bmqdkifvdkUvJ As? pHkaxmuf ruvdkU
bk&ifcHcsKyfBuD; udk,fwdkif vmNyD; jzefajzayr,fh usKyfwdkU rat;bl;? cifAsm;wdkU rsufESmudk
aemufwpfcg rjrif&apESifh? oGm;MuAsm}
[k ajymNyD;aemuf armifwifvSonf tdrfay: odkU rwufbJ um;wpfpD; ay: odkU wuf
xGufoGm;av\/
uGsefawmfwdkU oHk;OD;onf 0ifaygufrS xGufavQmufvmMuaomtcg
&Sm;/
; /]'DtrIrSm usKyfawGUcsifwJh vlrsm;teuf ESpfa,mufudkyJ awGUzdkU usefawmhw,f?a&SUae
udkausmfwifh vdyf udkawmh usKyf odNyD? armifxGef;&D&JU vdyfESifh [dk bdkr qdkwJh vdyfudk ay;prf;Asm}
[k awmif;ojzifh armiftkef;azonf if;wkdU\ ae&yfrsm;udk ajym armifpH&Sm;u
a&;rSwfav\/ if;aemuf xdkolrsm;ESifh awGU&efrSm armiftkef;az vdkuf&ef rvdkawmhaMumif;ESif hajym
98
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]olwpfyg; tusdK;udk o,fydk;aqmif&Guf ay;wwfjcif;[mvJ aumif;jrwfaom
tavhtusifh wpfckayyAsm? 'gxuf tu,f roef;jru aiG 5000 ay;cJhvdkU&Sd&if aemufaemifudk
b,ftcgrS armifwifvS rodap&ygbl; qdkwm ,HkMunf pdwfcs&atmif b,fvdkrsm; cifAsm;wdkUu
tmrcHay;edkifrvJ}
wifh/ /]'DtrIrsdK;vdkdvdk [mawG uRefawmf auseyfatmif vkyfay;vmcJhaygif; rsm;vSygNyD
cifAsm? uRefawmf ajym&if ,HkMunfyg? aemufaemifudk b,ftcgrS udkwifvS rodap&ygbl;?
uRefawmfu wm0efcHygr,f? pdwfcsygawmh}
&Sm;/
; /]cifAsm;uawmh [kwfuJh? wu,fvdkU cifAsm;vlu pdwfcs&wJh vl r[kwf&if b,fhES,f
vkyfrvJAsm}
wifh/ /]'Dvl tay:rSm uRefawmf edkifwJh tcsuf &Sdxm;ygw,f cifAsm? pdwfomcsyg?
uRefawmfhudk wpfywfrdkuf0Hh ygbl; cifAsm}
&Sm;/
; /]'Dvludk usKyfudk,fwdkif aocsmatmif rcsnf rwkyf &bl;vm;}
wifh/ /]'Dvludk cifAsm; awGUcsifoaygh [kwfp? 'gawmh r&bl; q&mBuD;a&U? uRefawmfu
vGJvdkU cifAsm; b,folESifhrS awGUcGifh r&aybl;}
&Sm;/
; /]'gjzihf cifAsm; armifxGef;&D twGufaum wm0efcHekdif&JUvm;}
wifh/ /]armifxGef;&DESifh uRefawmfESifhawmh bmrS rqdkifbl; cifAs? odkUaomf roef;jrESifh
rdwfaqG oli,fcsif; jzpfavawmh oluawmhjzifh EIwfvHkaumif;yg&JUvdkU arQmfvifhzdkU &Sdygw,f cifAsm}
&Sm;/
; /]'gjzifh tusOf;csKyfvdkufawmh usKyfwkdUu aiG 5000d ay;&zdkU? if;aiGay;wJh twGufvJ
aemufaemif EIwfvHkygaphr,f qdkwm cifAsm; ajympum;avmuf &Sdwmayghav? 'Dxuf cdkifvHkatmif
cifAsm; bmrS rwwfekdifbl;aygh}
wifh/ /][kwfuJh uRefawmfu EIwfuwd xm;onfxufawmh ydkrdkNyD; bmrS rwwfekdifbl; aygh}
&Sm;/
; /]tu,f roef;jru aiG rxkwfekdifaomaMumifh jzpfap? cifAsm; ajympum;avmufESifh
r,HkMunfekdifaomaMumifh jzpfap 'DaiGudk ray;cJh&if b,fhES,fvJAsm}
wifh/ /]'Dvkdqdk&if vuf0wfvufpm;udk &orQESifh a&mif;pm;NyD; roef;jrESifh armifxGef;&DwdkU
ESpfa,muftaMumif;udk armifwifvStm; uRefawmf udk,fwdkif wyfwyftyftyf ajymjyzdkU uRefawmfhvl
pDrHxm;w,f? 'DtaMumif;udk vdkvdkr,fr,f qdkNyD; uRefawmfh vlu pmESifh a&;NyD; xm;wm
uRefawmfhqDrSm &Sdw,f? e*dk&furS armifwifvSu olUr,m;udk ouFmruif; &SdaewJh twGuf
'DtaMumif; Mum;&&if olUpdwfrSm b,fvdk jzpfr,f qdkwm cifAsm;vJ awG;rdw,f r[kwfvm;}
xdktcg armifpH&Sm;onf rnfodkUrQ ajzqdkjcif; r&SdbJ pOf;pm; pdwful;aeonfU vuPmESifh
&Sdae&m armifausmfwifhu qufvuf
wifh/ /]vGwfvyfwm BudKufw,fqdkwJh vlrsdK;[m udk,fom vGwfvyfwm BudKufwm cifAs?
udk,fhr,m;u vGwfvyfjcif;udk BudKufjyefw,f? xifovdk vkyfcsifjyefw,f qdkawmh rBudKufedkifbl;?
'Dawmh udkwifvS[m ... }
100
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]aumif;NyDAsm ay;ygawmhr,f? odkUaomf 5000d qdkwJh aiG[m enf;wJh aiG
r[kwfavawmh &SmzdkU azGzdkU &ufuav; enf;enf;awmh ay;OD;Asm}
wifh/ /]b,fESpf&ufavmuf vdkcsifovJ}
&Sm;/
; /]5 &uf xm;Asm}
wifh/ /][m 5 &ufawmh Mumw,fAsm? 3 &ufyJ xm;pdkU&JU? 'DuaeU Mumoyaw;aeU? 3
&ufqdkawmh we*FaEGaeUudk &atmif vkyfMuAsm}
&Sm;/
; /]&SdapAs? 3 &ufyJ xm;awmh? odkUaomf roef;jru olU ypnf; [kwfr[kwf rSefrrSefudk
ol udk,fwdkif MunfUcsifayvdrfhr,f?'DtrIESifh ywfoufNyD; pdwfnpfvdkU aeraumif; xdkifrom &SdvdkU
oludk,fwdkifvJ cifAsm;qDudk rvmedkifaybl;? 'Dawmh ypnf;awGudk cifAsm; udk,fwdkif we*FaEGaeUrSm
udkwifvS tdrfudk ,lcJhayawmhAsm? pdwfcsygAs? vkr,lygbl;? r,Hk&if cifAsm; wpfa,mufxJ rvmESifh?
tazmfrsm; ac:csifac:cJhekdifygw,f}
wifh/ /]udkif; uRefawmf vmr,f? we*FaEGaeU b,fESpfem&DvJ}
&Sm;/
; /]em&Djyef wpfcsuf xm;Asm}
wifh/ /]udkif; vmr,f? odkUaomf OD;pH&Sm;? wpfck uRefawmf owday;vdkufr,f? cifAsm;[m
pHkaxmufbufrSmawmh awmfawmfyJ PfoGm;yg&JU? uRefawmfvJ csD;rGrf;ygw,f? odkUaomf Oya'
vkyfief;rSmawmh cifAsm; uRefawmhfhavmuf ruRrf;usifbl;As? onfawmh uRefawmhfudk
wpfywfdkufr,frsm;awmh rBuHESifh? cifAsm; vifr,m; wpfcgwnf; uGJoGm;r,f em;vnfvm;? 'D 3
&uftwGif; cifAsm; udk,fwdkifvJ toGm;tvm wqdwfavmuf qifjcifaevkdufyg? cifAsm; tdrfudk
usKyfbufu pHkaxmufawG 0dkif;NyD; apmifhaeaphr,f? wu,fvdkU enf;enf;uav; rouFmp&m
jzpfay:vmw,fvdkU qdk&if cifAsm; ajymwJh aeUudk usKyf qdkif;aerSm r[kwfbl;? armifwifvS vufudk
ckeifu ajymwJhpm wpfcgwnf; usKyfudk,fwdkif oGm;ay;vdkufr,f? 'Dawmh tpp t&m&m
owdxm;NyD; vkyfygvdkU owday;vdkufyg&ap OD;pH&Sm;BuD;Asm}
&Sm;/
; /]we*FaEG em&Djyef wpfcsufwdwd [kwfp}
if;aemuf uRefawmfwdkUonf a&SUae armifausmfwifh\ tvkyfwdkufrS xGufvmcJhMu
armifxGef;&D\ aetdrfodkU oGm;a&mufMu&m vrf;c&D;
&Sm;/
; /]b,fhES,fvJ udkodef;armif? tm* Zuf&JwJh vlwpfa,mufyJ [kwfp}
uRefawmf/ /]uRefawmfjzifh 'Dvl ajymyHk? vkyfyHkawGudk Mum;uaeNyD; rcHcsifvdkufwm cifAsm;?
tpdk;& Oya'uvJ 'DvlrsdK;udk b,fES,frS rwwfekdifawmhbl;vm;}
&Sm;/
; /]b,fhES,fvkyfrvJ udkodef;armif? olUudk zrf;zdkUawmh usKyf BuH&if tvG,fav;aygh?
odkUaomf olUudk zrf;vdkuf&if roef;jr vifr,m; 'kua&mufoGm;rSmudkvJ pdk;&drfaeao;w,fAs?
odkUaomf 'DvdkESifhawmh usKyf raeao;ygbl;av? ol awmif;wJh aiGudkvJ ay;NyD; olUudkvJ
wpfenf;enf;ESifh trIywfrdatmif usKyf BuHygOD;r,f}
101
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]vmjyefNyD? olU ypnf; ayrJh cifAsm; ac:vdkY olvdkuf&wm? 'DaiGudk cifAsm;u
xkwfay;zdkU aumif;w,f}
&D/ /]uRefawmhrSm aiGvJ r&Sdygbl; cifAsm}
&Sm;/
; /]udkif; 5000d vHk; ray;ekdif&if 'Dvdk vkyfayawmh ? cifAsm;u 2500d? roef;jru 2500d
ay;aphr,f}
&D/ /]2500d xm;vdkU 25 usyfawmif uRefawmfhrSm r&Sdygbl; cifAsm}
&Sm;/
; /(armifxGef;&D\ rsufESmudk aphaphMunfUum twefMumatmif pOf;pm; aeNyD;rS) ]aMomf
'Dvdkvm;? wefawmh wefawmh usKyf &dyfrdNyD}
&D/ /]bm&dyfrdwmvJ cifAs}
&Sm;/
/]awmfygayw,fAsm? awmfygayh? cifAsm;rSm aiGMuyfaew,fvdkU owif;
;
enf;enf;yg;yg;awmh Mum;yg&JU? ekdUayr,fh onfenf;ESifh aiG&Smw,fvdkUawmh usKyf rxifrdaybl;?
aeprf;ygOD;As? vlqdk;ukd b,favmufay;vdkU armifausmfwifhudk b,favmufay;&ovJ}
&D/ /(xdkif&mrS kwfw&uf x) ]cifAsm;u uRefawmfhudk ... }
&Sm;/
; /]'gaygh ,ckvdk jzpfzdkU[m e*dkuwnf;u cifAsm; pDpOfxm;NyD;om;yJ? usKyf &dyfrdygw,f}
&D/ /]r[kwfwmbJ cifAs? BuHBuHpnfpnf cifAsm; b,fhES,f vmNyD; }
&Sm;/
; /]tydkawGavmuf zsef;raeygESifh? ajymprf;yg vlqdk;vkyfwJh vlu b,folvJ}
&D/ /]cifAsm; ajymwmawG uRefawmf bmrS em;rvnfbl;}
xdktcg armifpH&Sm;onf armifxGef;&Dudk twefMumatmif aphaphMunfUNyD;rS...
]udkif; 'gjzifh &Sdap? wm0ef &SdorQudk rdef;rom; wpfa,mufwnf; vTJcsawmh ...
ay;&awmhrSmaygh? udkif;Asm roef;jr wpfOD;wnf;uyJ aiG 5000d ay;ygapawmhr,f? odkUaomf
aiGay;wJhaeUrSm oufaotjzpfESifh cifAsm;vmyg qdk&if vm&J&JUaemf}
&D/ /]roef;jru vmapcsif&if vmwmaygh cifAsm}
&Sm;/
; /]udkif; 'gjzifh usKyfwdkU jyefOD;r,f}
vrf;c&D; armifpH&Sm;u uRefawmfhtm;
&Sm;/
; /]b,fhES,fvJ udkodef;armif? armifxGef;&Dudk cifAsm; b,fvdk oabm&ovJ}
uRefawmf/ /]uRefawmfawmh 'DtrIrSm armifxGef;&DvJ tpkpyfygw,fvdkU xifw,fAs}
&Sm;/
m; /]tif; tpkpyfvm;? wpfOD;wnf;ydkifvm;awmh rajymwwfao;bl;? aiG 5000d &atmif
m;
PfqifwJh txJrSm olygwmawmh trSefyJ? [kdw,fu Aifwdk wpfcGufaomufNyD; owdarhoGm;w,f
103
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]roef;jru auseyfayr,fh usKyfu rauseyfekdifao;bl;? aemufudkvJ udkwifvS
ajymr,f ajymr,fESifh tBudrfBudrf xyfNyD; aiGSpfae&if b,fES,fvkyfrvJ? 'D[mawG tm;vHk;
armifxGef;&D pDrHwmAs? onfawmh olxdk;xm;wJh vSHudk ol jyefNyD; EIwfaprS ae&musr,f}
wifh/ /]cifAsm; 'Dvdk Iyf&if udkwifvSudk usKyf jyefajym}
&Sm;/
; /]aeMuOD; cifAsm;wdkU ESpfa,mufvHk;? roef;jr? cifAsm; em;axmifprf;? cifAsm;u
i,foli,fcsif;&,fvdkU ,HkMunfpdwfcsNyD; vmcJhwJh armifxGef;&D[m vl,kwfrm wpfa,muf
oufoufAs}
&D/ /]cifAsm; b,fenf;ESifh uRefawmhfudk}
xkdtcg armifpH&Sm;onf armifxGef;&D\ teD;odkU uyf tjcm;olrsm; rMum;&avatmif
pum;wdk;wdk; ajymvdkuf&m uRefawmfrSm armifxGef;&D teD;wGif xdkifaeonfjzpf atmufygtwdkif;
Mum;&av\/
&Sm;/
; /][kwfwJh twdkif; 0efcHaemf? 0efrcH&if aiGpuL vkyfwkef;u trIudk tukefazmfNyD;
ajymvdkufvdkU omNyD; trIBuD;oGm;r,f em;vnfvm;? 'DtrIrSm cifAsm;u a&SUoGm;vm;? ausmfwifhu
a&SUoGm;vm; ajymprf;} [k ajymvdkufaomtcg armifxGef;&Donf xdwfvefU tHHhMoaom trlt&mESifh
armifpH&Sm;tm; MunfUvsuf
&D/ /]udkif; [kwfwdkif; rSef&m ajymygawmhr,f cifAsm? uRefawmf[m...}
wifh/ /]a[hvl b,fhES,f vkyfwmvJ}
&Sm;/
; /]udkausmfwifh cifAsm; wdwfwdwf aeprf;yg}
&D/ /]'D[mawG[m pifppf udkausmfwifh Pfay;NyD; aiGESifh rQm;vdkU uRefawmfuvJ
jywfjywfvyfvyf jzpfaewJhtcgESifh BuHKNyD; olajymwJh twdkif; AifwkdrSm aq;cyfNyD; roef;jrudk
uefawmfBuD; ac:ygw,f cifAsm? roef;jrESifh uRefawmfESifh [m cspfBudKufMuwmvJ r[kwf?
i,foli,fcsif; rdkUvdkU dk;dk;oabmESifh cspfcifMuwmvJ rSefygw,f/ [dknuvJ roef;jrudk
uRefawmfu vufzsm;ESifhrS rwdkUrddygbl;? udkausmfwifhu Pfqifay;wJhtwdkif; a&v,fuRef;rSm
owd&atmif apmifhNyD;aeygw,f? owd&vmwJh tcgrSm}
wifh/ /]a[hvl cifAsm;yg 'kua&mufoGm;r,faemf owdxm;}
&Sm;/
; /]olcdk; vkyfwmu b,folvJ}
&D/ /]udkausmfwifh cifAs}
xdktcg armifausmfwifhonf armifxGef;&Dtm; ]acG;rom; opmazmufwJh taumif} [k ajym
xdk;Budwfrnf jyKav&m armifpH&Sm;ESifh armiftkef;azwdkUu 0ifqGJ xm;&av\/ if;aemuf
armifpH&Sm;u ]AsdKU udkwifvS xGufcJhawmhAsm} [k ac:vdkuf&m armifwifvSonf wpfckaom
tcef;wGif ykef;atmif;ae&mrS xGufvm r,m;jzpfol roef;jr\ vufudk qGJudkifvsuf bdkqefaom
106
a&TOa'gif;
NyD;ygNyD/
107
armifxGef;&D
ESpfa,mufvHk;udk
pHkaxmuf armifpH&Sm;
4 / tqdyfaomufaoonfqdkaomtrI
uRefawmf\ rdwfaqG pHkaxmufarmifpH&Sm;onf oHk;yHkzJdkufjcif;? ppfbk&ifxdk;jcif; tp&Sdaom
Pfudk toHk;jyK&onfU upm;rsdK;wdkU tvGefw&m uRrf;usif vdrmol wpfa,muf jzpfav&m
tifpydwfawmf armiftkef;azonf if;ESifh zufjydKif upm;onfU tcgwdkif; xHk;acGxdonfom
jzpfaomaMumifh rcHcsifonfU oabmESifh &Hzeff&Hcg vma&mufupm;avh&Sd\/ wpfaeUo
uRefawmfwdkU oHk;OD;om;onf tdrfa&SU{nfUcef; oHk;yHkzJ upm;vsuf&SdMupOf tcef;wHcg;udk
acgufoHMum;ojzifh armifpH&Sm;u zGifhay;vdkufonfwGif aumif;rGefoyf&yfaom t0wftpm;rsm;udk
0wfqifvsuf toufav;q,fausmf t&G,fcefU&Sdaom &[l'DvlrsdK; wpfa,mufonf tcef;wGif;odkU
0ifvmav\/
armifpH&Sm;onf if;tm; ae&mxdkifcif; ay;ojzifh xdkolonf ukvm;xdkif xdkifrdavvQif
uRefawmfonf xdkol\ t*Fgkyfudk tuJcwfvsuf&Sd&m tom;rSm0gpyfpyf &Sdvsuf ESmacgif;onf
iSufEIwfoD; uJhodkU aumufcsdwfcsdwf &Sdonfudk vnf;aumif;? rsufpdESpfvHk;rSm wpfvHk;ESifh wpfvHk;
tvGefeD;vsuf wpfae&m Mum&SnfpGm pdkuf rMunfUbJ xdkrSrS ajymif;a&TUum MunfUwwfaom
0goem&Sdonfudk vnf;aumif;? tvGefus,f0ef;aom ezl;jyif &Sdonfudk vnf;aumif;? xlxyfaom
rsufcHk;ESifh EIwfcrf;arT;rsm; &Sdonfudk vnf;aumif; awGUjrif&av\/
xdkol/ /(t*Fvdyfbmomjzifh) ]uRekfyfemrnf a';Apf ac:ygw,f? aumfrD&Sifpm; tvkyfudk
vkyfygw,f? aexdkifwmu yef;qdk;wef;rSm aeygw,f} [k ajymNyD;aemuf armifpH&Sm; bufodkU
vSnfU
]OD;pH&Sm; qdkwm cifAsm; r[kwfvm;}
&Sm;/
; /][kwfygw,f / onf[mawGu uRefawmfh rdwfaqGrsm;ygyJ? wdkifyifp&m &SdvQif olwdkU
a&SUrSmyJ wdkifyifekdifygw,f? vkyfazmfudkifzufawG ygyJ}
a';Apf/ /]uRefkyfudpu enf;enf;ta&;BuD;ygw,f? wdkwdkwkwfwkwfyJ ajymyg&apawmh?
onfvdkyg cifAsm? onfuaeU reuf uRefawmfhrdef;rxHu pmwpfapmif &ygw,f? pmxJrSm olu
tifrwef pdwfnpfwJh twGuf olUudk,fol owfNyD; aoygawmhr,f wJh? if;pmESifh twl aowrf;pm
wpfapmifvJ ygygw,f? if;aowrf;pm t&rSmawmh olUrSm&SdorQ ypnf;Opm tm;vHk;udk
uRefawmfwpfOD;wnf; tarGcH tarGpm; tjzpfESifh vTJajymif;NyD; ay;cJhygw,f cifAsm? pm&&jcif;
uRefawmfu armfawmfum;ESifh olaewJh pwDAifqifvrf;udk oGm;awmh}
&Sm;/
; /]aMomf cifAsm;wdkU vifr,m;u twlwl raeMubJudk;}
a';Apf/ /]twlwl raeMubl; cifAs? &efjzpfNyD; cGJaeMuwm wpfESpfausmfausmf avmuf
&SdoGm;NyD? cGJaeMuayr,fh trSefajym&rSmjzifh wpfOD;ESifh wpfOD; arwm ukefMuwmawmh r[kwfbl;aygh
cifAsm? wpfOD;uvJ iguawmh 0efrcsbl;? olu 0efcs&if jyefaygif;r,f? wpfOD;uvJ igrSefvsufESifh
0efcsvdkUjzifh raygif;bl;? oluom 0efcs&r,f? onfvdk trIvKyfjyD; aecJh rdMuwmudk; cifAs?
onfuaeU&wJh pmxJrSmawmh uRefawmfu pwifNyD; 0efcsvdrfhr,fvdkU arQmfvifhNyD; aecJhwm &uf v
108
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
110
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]toufukefwm 8 em&Dxuf renf; &SdoGm;NyDAsdKU? aoyHkMunfU&wmawmh
tqdyfaomufNyD; aowmESifhyJ wlw,f} [k ajymqdkvsuf &SdpOf a';Apfonf tcef;wGif;odkU
0ifvdkufvmNyD;vQif NiD;wGm;aom toHjzifh
]&SdMuao;&JUvm; cifAsm? atmifr,fav;Asm? tusdK;enf;ygNyD Asm? usKyfr,m; ao&SmygNyDvm;
cifAsm} [k idkoHESifh ajymqdkvsuf&SdpOf tifpydwfawmf armiftkef;azonf wkdufay: odkU
wufvmonfwGif armifpH&Sm;u rsuf&dyfjyvdkufonfESifh armiftkef;azonf a';Apfudk tcef;jyifodkU
qGJiif ac: oGm;av\/
az/
az /]cifAsm; idkcsifvdkU&Sd&if a[m'DrSm xdkifNyD; tm;&atmif idk? usKyfwdkU tvkyf0w&m;udk
vmNyD; raESmuf,SufESifh Mum;&JUvm;} [k aigufief; ajymqdkdcJhNyD;aemuf uRefawmfwdkU &Sd&m
tcef;wGif;odkU 0ifvmcJhav\/
armifpH&Sm;rSmrl if;\xHk;pHtwkdif; tavmif;udkvnf;aumif;? tdyf&mudk vnf;aumif;
rSefbDvl;ESifh aocsmpGm MunfUIvsuf&Sd&m *g0eftzsm; aoG;pufi,fwpfckudk jrifojzifh
vufId;Tefvsuf
]b,fhES,f xifovJ udktkef;az}
az/
az /]aoG;pufyJ q&m }
&Sm;/
; /]aowmu tqdyfaomufvdkU aowJh vuPmyJ ? aoG;pufu b,fhES,f a&mufae
jyefovJ? rSef;prf;Asm? usKyf aoaocsmcsm MunfUprf;OD;r,f}
if;aemuf armifpH&Sm;onf tavmif;udk aocsmpGm MunfUIvsuf&SdpOf uRefawmfonf
pm;yGJay: aq;ykvif;i,fwpfckudk awGUjrifojzifh aumuf,lMunfUI&m q&m0efrsm; ay;avh&Sdaom
tdyfaysmfaq;ykvif; jzpfaMumif; pmudk jrifojzifh od&Sd&av\/ ykvif;twGif;um; aq;&nf
wpfpufESpfpuf rQomvQif usef&Sdavawmh\/ uRefawmfonf xdktaMumif;udk armiftkef;aztm;
ajymjy&m
armiftkef;azonf
aq;ykvif;udk
udkifwG,f
erf;Iyf
MunfUINyD;aemuf
]aq;rSmawmh bdef;ygw,fAsdKU? odkUaomf onfaq; wpfykvif;udk tukefaomufapumrl
toufaoedkifavmufatmifawmh &Sdr,f rxifbl;? aeOD;Asm NyD;rS q&mUudk jyprf;&atmif}
xdkcP armifpH&Sm;u ]tvdk...} [k thHMoavmufaom vuPmESifh vTwfceJ
ajymqdkvdkufonfudk uRefawmfwdkU Mum;&ojzifh if;&Sd&modkU MunfUvdkuf&m armifpH&Sm;onf
tavmif;\ vuf0Jbuf aygifwGif tyfxdk;&muJhodkU &Sdaeaom 'Pf&muav; wpfckudk
MunfUIvsuf &SdaMumif; awGUjrifMu&av\/
&Sm;/
; /]MunfUvSnfUprf;MuAsdKU ? onf[m cifAsm;wdkU b,fvdkxifovJ}
az/
az /]aq;xdk;wJh t&mrsm;vm; q&m}
&Sm;/
; /]tppfyJ? a[m'guaum bmvJ od&JUvm;} [k ajymvsuf armifpH&Sm;onf tvGefw&m
ao;i,fvSaom aiGcsnfjrifuav; wpfckudk uRefawmfwdkUtm; jyav&m armiftkef;azonf if;udk
udkifMunfU
111
pHkaxmuf armifpH&Sm;
az/
az /]odNyD q&ma&U? aq;xdk;wJh tcgrSm >yefudk tnpftaMu;rsm; rydwfrqdkU&atmif
wwfNyD;xm;wJh aiGcsnfjrifeJU wlw,f q&ma&U}
&Sm;/
; /]tppfyJ? aq;xdk;wJh >yefaum &SmMuprf; ? awGUMu&JUvm;}
uRefawmf/ /]rawGUygbl; cifAsm}
&Sm;/
; /]udk,fhaq;udk udk,fxdk;vdkU &Sd&if >yefudk tcef;xJrSm awGU&r,f r[kwfbl;vm;Asm?
usKyfxifwJh twdkif;ygyJ? onftrI[m dk;dk;trIuav; jzpfr,fvdkvkdESifh rdk;vSbl;Asmh?
awmfawmfuav; xl;qef;w,f}
if;aemuf armifpH&Sm;onf tcef;wGif;&Sd Murf;ay: pm;yJGay: ponfwdkU aocsmpGm
rSefbDvl;ESifh MunfUIjyef&m ckwifatmuf wpOf;i,fwpfckudk vnf;aumif; ? Murf;ay:
zefuJGuJhodkU tenf;i,fudk vnf;aumif; awGU&Sd&av\/
uRefawmf/ /]wpOf;uav;u aq;ykvif; vnfyif;udk wdkufNyD; zGifhvdkU? zefuGJu
ykvif;vnfyif;u uJGNyD; uswm? r[kwfbl;vm; cifAsm}
&Sm;/
; /]onftwkdif;ygyJ? >yefvJ rawGUbl;? aq;ykvifvJ rawGUbl;? onfawmhum;
udk,fhudk,fudk owfjcif; r[kwf...}
uRefawmf/ /]pm;yGJay:rSm aq;ykvif;awmh awGUw,fAsdKU}
&Sm;/
; /]rSef;prf; MunfU&atmif}
uRefawmfonf aq;ykvif;udk armifpH&Sm;tm; jyojzifh armifpH&Sm;onf ykvif;wGif &Sdaom
aq;&nf tenf;i,fudk vuf0g;ay: oGefcs erf;IyfMunfUINyD;aemuf
&Sm;/
; /]onfaq;ykvif;u wjcm;yJ ? bdef;ygwJh tdyfaysmfaq;uyJ? onf[mu wpfykvif;vHk;
aomufvdkU raoekdifbl;? >yefeJU xdk;vdkUvJ aoekdifwJh aq;rsdK; r[kwfygbl;Asm}
az/
az /]aoG;pufuaum q&m}
&Sm;/
; /]aq;ykvif;udk zGifh&mrSm aMumuftm;vefUtm;ESifh ysm,D;ysm,m zGifhavawm h
ykvif;uGJu vufudk &SNyD; vufuaoG;u *g0efrSm vl;wmayghAsm}
az/
az /]tcef;xJ a&mufatmif b,fhES,fvkyfNyD; 0ifovJ q&m? tdrfa&SUuvJ tcef;wHcg;
ydwfxm;yguvm;}
&Sm;/
; /]aemufaz; jywif;aygufu 0if[efwlw,f? rSef;prf; MunfU&atmif}
uRefawmfwdkUonf tdrfaemufaz; jywif;aygufqDodkU oGm;a&mufMunfUIMu&m armifpH&Sm;
awG;xifonfUtwkdif; jywif;aygufwHcg; yGifhvsuf&Sdonfudk awGUjrifMu&av\/ armifpH&Sm;onf
if;jywif;aygufrS atmufodkU iHkUMunfU&m ayghyg;zswfvwfaom vlwpfa,mufonf a&ydkufudk
wG,f wufNyD;vQif if;enf;twdkif; jyefqif;u tvG,fwul qif;ekdifaMumif; awGU&Sd&av\/
112
a&TOa'gif;
az/
az /]uRefawmfjzifh a';Apfudk rouFmbl; q&m}
&Sm;/
; /]bmaMumifh...}
az/
az /]onfrdef;r ao&if oltarG&r,fvdkU aowrf;pmu qdkw,f r[kwfvm; q&m?
olowfwm jzpfrSmaygh}
&Sm;/
; /]aowrf;pmudkvJ usKyf r,Hkbl;? olUudkvJ usKyf r,Hkbl;? odkUaomf oludk,fwdkif
owfwmawmh r[kwfbl;As}
az/
az /]b,fhES,faMumifhvJ q&m}
&Sm;/
; /]olUvufudk usKyf MunfUNyD;NyD? zefuGJ&SwJh 'Pf&m rawGUbl;? owfwJhvl[m vufrSm
'Pf&m &Sd&r,f}
az/
az /]olvJ vHk;vHk;awmh ruif;bl;aygh q&m}
&Sm;/
; /]ruif;bl; xifw,f? udkif; onfawmh usKyfwkdUu vufonftppf ray:rjcif;
a';Apfudk zrf;vdkU rawmfao;bl;? olUtay:rSm ouFmruif; &SdaMumif;udk olvHk;vHk; rodapbJ
ta0;u trSwfwrJh tomuav; acsmif;MunfUaeMurS awmfvdrfhr,f}
uRefawmfwdkUonf aemufaz;jywif;aygufrS tcef;wGif;odkU jyef 0ifvmMupOf ykvdyft&m&Sd
wpfa,mufonf wkdufay: odkU wufvm armiftkef;az apvTwfonfU twkdif; oGm;a&mufpHkprf;&m
,aeUeHeufapmapmu rpwm a';ApfxH pmwpfapmifudk pmydkUukvm;u oGm;a&mufay;ydkU&onf[k
xGufqdkaMumif;? rpufa';Apf\ toufudkvJ tdk&D,efw,f touftmrcH ukrPDwGif 5000
usyfESifh aygifxm;aMumif;udk pHkprf;od&SdcJh&aMumif;ESifh ajymqdkav\/
az/
az /]b,fhES,fvJ q&m? touftmrcH ukrPDu udk,fhudk,fudk owfaowJh twGuf
avQmfaMu; ray;bl; r[kwfvm; q&m}
&Sm;/
; /]rSefygw,fAsm ? odkUaomf onftrIu awmfawmf eufeufeJeJ qifNyD;xm;wJh
trIESifhwlw,f? tckawmh usKyfwdkU bm&,fvdkU aoaocsmcsmMuD; rawG;awmekdifatmif
&Sdaeao;w,f? odkUaomfvJ onfavmuf ajc&mcHrdrSawmh vufonfay:bdkU rcJ,Of;ygbl;
xifyg&JUAsm? udkif; udktkef;az tavmif;udk aq;HkydkUNyD; a';ApfudkvJ oloGm;csif&m oGm;ygap? olUudk
apmifhMuyfNyD; MunfUzdkUawmh usKyfudk,fwkdif pDrHr,fAsdKU? udkif; usKyfwdkU jyefOD;r,fAsm?
taMumif;xl;&if usKyftdrfudk vmcJhayawmh}
aetdrfodkU a&mufMuvQif armifpH&Sm;onf ,cifu awmif;,lxm;vdkufaom pmESifh
aowrf;pmudk aocsmpGm MunfUINyD;aemuf
&Sm;/
; /]udkif; udkodef;armif? onfpmESpfapmifrSm bmrsm; xl;jcm;ovJ? aoaocsmcsm
MunfUprf;Asm}
uRefawmf/ /(cdkif;aponfUtwdkif; MunfUINyD;aemuf)]ay;pmrSm yxrtydkif;u uavmifoGm;
wpfrsdK;? usefwJh tydkif;ESifh aowrf;pmu uavmifoGm;wpfrsdK; r[kwfvm; cifAsm}
113
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]rSefw,f? onfUjyifaumAsm}
uRefawmf/ /]vufa&;uawmh rdef;rvufa&;yJ}
&Sm;/
; /]rSefw,f? onfUjyifaum}
uRefawmf/ /]ysm,D;ysm,mESifh a&;yHk&w,f}
&Sm;/
; /]onfUjyifaum}
uRefawmf/ /][m onfUjyifawmh uRefawmf rajymwwfbl; cifAsm}
&Sm;/
; /]udkodef;armif enf;enf;nHUao;w,fAs? riftdk;rSmvJ rifenf;enf;om &Sdw,f}
uRef
uRefawmf/ /]aMomf [kwfvdrfhr,fAsdKU? ESpfvHk; oHk;vHk; a&;vdkuf&if; rifukefvdkU rdSefoGm;&if;?
rifxyfNyD; wdkU&&if;? [kwfNyDAsdKU [kwfNyD}
&Sm;/
; /]'kwd,tydkif;ESifh aowrf;pmuawmh azmifwdefESifh a&;wmESifh wlw,f? rifvdkufyHk
MunfUprf; ? wpfcgwnf; nDnDnmnm rifvdkufw,f r[kwfvm;}
uRefawmf/ /][kwfayoAs}
&Sm;/
; /]azmifwdefaum cifAsm; jrifcJhovm;}
uRefawmf/ /]rjrifcJhbl;AsdKU riftdk;awmh jrifcJhw,f}
&Sm;/
/]bmjrifrSmvJAsm?
onfvdkudk;?
aowrf;pm
a&;wJhtcgrSm
tem;rSm
;
vlwpfa,mufa,muf &Sdw,f? yxrOD;pGm uavmifwHESifh a&;a&m? rifenf;vdkU cPcPwdkU&a&m?
onfawmh tem;u vlu olUazmifwdefudk xkwfay;a&m? onfvdk rjzpfekdifbl;vm;Asm}
uRefawmf/ /][kwfvdrfhr,fAsdKU}
&Sm;/
; /]udkif; odkUaomf ? ae&pfayOD;awmh Asm? usKyf odcsifwmav; wpfckESpfck &Sdao;w,f?
oGm;NyD; pHkprf;acsOD;r,f}
[k ajym armifpH&Sm;onf wdkufay:rS qif;oGm;avvQif uRefawmfonf if;trIESifh
pyfvsOf; wpfa,mufwnf; qufvufpdwful;um &Sdae&pfcJhav\/
xdkaeUnae armifpH&Sm; jyefvmojzifh xyfavmif; od&Sd&onfrSm aovGefol
rpufa';Apfonf a';ApfESifh vufrxyfrDu qif;&J EGrf;yg;aMumif;? if;\ toufudk
taygifxm;onfrSm wpfESpfausmfausmfcefUrQ &SdaMumif;? if;aemuf a';ApfESifh roifhrwifh jzpfMu
uGJuGm
aexdkifMuNyD;aemuf
rsm;rMumrDtwGif;
OD;av;wpfa,muf\
tarGypnf;
oHk;aomif;ausmfcefUrQ &&SdaMumif;? ckwifteD; awGU&Sdaom aq;ykvif;rSm 'gv[kdZDvrf;(,ck
r[mAEKvvrf; &dS aq;qdkifwpfqkdfifodkU ,refaeUu t&yfjrifhjrifh EIwfcrf;arG; aumif;aumif;ESifh
bdkvdk0wfaom vlwpfa,muf vm 0,f,laMumif;? tavmif;udk &ifcGJHk cGJMunfUIonfU tcg
q&m0efu tpmtdrf tdyfaysmfaq;rsm; awGU&Sdaomfvnf; if;rdef;r aoqHk;jcif;rSm xdktdyfaysmf
114
a&TOa'gif;
/]aq;vm0,fwmu
t&yfjrifhjrifh
vdkUajymygw,f?
a';Apfu
t&yfvJ
&Sm;/
; /]a';Apf0,fwm r[kwfvdkUayghAsm? onftrIrSm onfUjyifvl wpfa,muf &Sdao;w,fvdkU
usKyfu tpuwnf;u rajymbl;vm;? udkif; odkUaomf udktkef;azwdkUqD oGm;NyD; vnfMuOD;pdkUAsm?
vdkufOD;rvm;}
uRefawmf/ /]vkdufwmayghAsm}
uRefawmfwdkUonf armiftkef;az&Sd&m XmemodkU a&mufMuojzifh trItaMumif;ESifh ywfouf&m
wkdifyifESD;aESmvsuf &SdMupOf
az/
az /]ae&mMuvdkufwm q&m}
&Sm;/
; /]bmrsm;vJAs}
az/
az /]a';ApfESifh oGm;azmfvkyfzuf vkyfwJh tDZ&mqdkwJh &[l'Dukvm;[m t&yfjrifhjrihf
EIwfcrf;arG;aumif;aumif;yJ q&ma&U}
&Sm;/
; /]aMomf axmufvSrf;rdNyDvm;? onfUjyifaum b,fol ygao;ovJ}
az/
az /]tJ'D tDZ&mESifh twlwl? 'guawmh a&bufum qdkwJh ukvm;rwpfa,muf &Sdw,f
q&m? owif;&yHkuawmh olwdkUESpfa,mufu a';Apfudk ajrmuf pm; aew,fvdkU Mum;w,f}
&Sm;/
; /]olwdkU ESpfa,muf rsufacs rjywfESifh AsdKU? Mum;vm;}
az/
az /]pdwfcsyg q&m}
xdkcP touf 40 ausmf t&G,fcefU&Sd ukvm;rwpfa,mufonf XmemodkU ysm,D;ysm,m
0ifvmNyD;vQif
ukvm;r/
m;r /]pwDAifqifvrf;? rpufa';Apfudk owfwm b,folrSef; q&mwdkU odMu&JUvm;}
az/
az /]pHkaxmufwkef;ygyJ}
ukvm;r/
m;r /]pHkaxmufraeESifh ? b,folrS r[kwfbl;? olUa,musfm; owfwm&Sifh ?
csufcsif;om oGm;NyD; zr;fMu}
az/
az /]xdkifygOD;As? cifAsm; b,fhES,f odovJ}
ukvm;r/
m;r /]a&mh a[mh'Dpmudk zwfMunfU} [k ajym pmwpfapmifudk pm;yGJay: odkU ypf
wifojzifh armifpH&Sm;onf if;pmudk ajzMunfU t*Fvdyfbmomjzifh a&;om;xm;aMumif;
awGU&Sd&av&m jrefrm t"dym,frSm atmufygtwdkif; jzpfay\/
115
pHkaxmuf armifpH&Sm;
116
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]onf[mu oufouf Pfrsm;wmuyJ As? onfudpudk olyJ pDrH? pDrHNyD;
owfwJhvlu owf? owfNyD; olUudk,fol vHkNcHKvSNyD qdkNyD; vmwdkifwmayghAsm? onfvdk udk,fhtrIudk
ukd,fuOD;atmif usKyfwdkUqD vmNyD; wdkifwef;wm wpfcg ESpfcg MuHK&zl;NyD r[kwfvm;As? udkif; udkif;
tDZ&m vifr,m;ESifh a';ApfwkdUudk usKyfudk,fwdkif wapmif;u acsmif;NyD; MunfUMu&atmifAsm}
xkdaeUrSp uRefawmfESifh armifpH&Sm;? armiftkef;az wkdUonf xkdoloHk;a,mufwdkU
wdkifyifpum; ajymMum;Murnfrsm;udk acsmif;ajrmif; MunfUIem;axmif&ef BudK;pm;Muygaomfvnf;
if;wdkU oHk;OD; awGUqHkMuonfudkomvQif awGUjrif& if;wdkU ajymqdkwdkifyifonfU pum;rsm;udkrl
Mum;edkifavmufatmif tcGifh r&&SdcJhMuacs/
wwd,aeU rlum; uRefawmfwdkU &nf&G,fonfUtwdkif; xajrmuf atmifjrifcJhav\/
xdknOfU uRefawmfwdkUonf tDZ&mvifr,m; aexdkif&m wdkufodkU oGm;a&mufpHkprf; Mu&m if;wkdUrSm
32 vrf;&Sd oHk;xyfwdkuf wpfwdkuf\ tay:qHk; xyf aexdkifvsuf &SdaMumif; od&SdMuojzifh
if;wdkuf trdk;ay: odkU wufMuNyD;vQif aumif;uif rSefjywif;aygufudk pdefESifh taygufi,f
jzpfatmif xGif;azmufNyD;aemuf apmifhqkdif;vsuf &SdMuav\/
nOfU 8 em&Dausmfavmuf &Sdvwfaomf tDZ&mwdkU\ tcef;rS ajcoHrsm; Mum;&NyD;aemuf
"mwfrD;rsm; kwfw&uf vif;vmav&m uRefawmfwdkUonf trdk;ay:rS acsmif;ajrmif; MunfUI
MuonfwGif tDZ&m vifr,m; a&mufvmMuaMumif; awGUjrifMu&av\/ if;wdkUonf
{nfUcef;pm;yGJ xdkifvsuf &SdMu&m tDZ&monf em&Dudk rMumrMum MunfUonfudk jrifojzifh
wpfpHkwpfa,mufaom oludk arQmfvifh apmifhqdkif;vsuf &SdaMumif; od&Sd&av\/
8 em&D cGJonfESihf wNydKifeuf a';Apfonf tcef;wGif;odkU 0ifvm pm;yGJteD; ukvm;xdkif
ay: xkdifNyD;vQif oHk;OD;om;wkdUonf pum;qlnHpGm ajymqdk jiif;cHkvsuf &SdaeMuav\/
tDZ&m/
&m /]aiGvdkw,fAs? aiG tm;BuD;vdkaew,f? wdkufcuvJ ylvS qlvSNyD? ykvdyfuvJ
usKyfwkdUudk rouFmwJh vuPm &Sdw,f? aiG&atmif jrefjref vkyfawmhAs? usKyfwdkU a0pkuav; ,lNyD;
tdEd,jynf oGm;csifvSNyD}
a';Apf/ /]b,fhES,fvkyfrvJAs? usKyfrSmvJ aiGr&Sdbl;? usKyfrdfef;r xm;cJhwJh tarGuav;
&zdkU[mvJ cifAsm; *Gvkyfwm r[kwfbl;vm;}
tDZ&m/
&m /]usKyfu wHcg;udkvJ ydwfxm;cJhw,f? >ywfudkvJ ,lcJhw,f? wdkufaemufab;uvJ
qif;vmcJhw,f? bmvdkao;vJ? cifAsm;u PfuGefUNyD; pHkaxmufawG wdkifvm;bmvm; vkyfvdkU
tm;vHk; *Gusukefw,f r[kwfvm;As}
a';Apf/ /]cifAsm;uaum tdyfaysmfaq;ykvif;udk arhNyD; xm;cJhw,f r[kwfbl;vm;As}
tDZ&m/
&m /]arh&ifaum bmjzpfovJ? 'gaMumifh aowmrS r[kwfbJ}
a';Apf/ /]'garhvdkU ykvdyfu ajc&mcHrd rSmayghAs}
rdef;r/
r /]&Sif onfvdkcsnf;yJ? aiGuav; ay;&r,f qdkawmh [dkvl vdkufcs? onfvl vdkufcs?
ay;yg&Sif aiG ? uRefrwdkU oGm;csifygNyD}
117
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
NyD;ygNyD/
120
a&TOa'gif;
5 / xl;qef;aom vlowfrIBuD;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
125
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]ar;ayr,fh rSefrSef rajymp&m taMumif; &Sdcsif &SdrSmayghAs? vufOD;awmh usKyf b,fvdk
awG;ovJ qdkawmh OD;wifazESifh roef;&if cspfBudKufaeMuwmudk a':jrESpfu &dyfrdvdkU pdwfqdk;NyD;
vifudk Budrf;vm;armif;vm; vkyfavovm;? 'gaMumifhyJ roef;&ifu NrHKNyD;aeavovm;vdkU
awG;rdw,f? 'Dvdk awG;jyefawmhvJ ]udkbdkifpyf}vdkU ac:vdkufwJh pum;u wpfcsuf? OD;wifazuvJ
olUr,m;udk &yfod&Gmod xl;xl;vGefvGef cspfcifjrwfedk;wmu wpfcsuf? 'DESpfcsufaMumifh usKyf
awG;awmwmuvJ rudkufjyefawmhbl;As? NyD;awmhumvJ vrf;u 0ifvmwJh vlu &Sdaeao;w,f?
onfawmhum OD;wifazESifh roef;&if[m cspfBudKufMuwmawmhjzifh r[kwfbl;? odkUaomf a':jrESpf
pdwfqdk;NyD; jyefvmwJh taMumif;udkawmhjzifh roef;&if odwefavmufuJhvdkU atmufarhwJh twdkif;
roef;&ifudk usKyf oGm;NyD; awGUwmudk;As? awGUwJhtcgrSm usKyfu b,fhES,f ajymovJqdkawmh
roef;&ifESifh a':jrESpf[m cspfcifMuwJh rdwfaqGcsif; jzpfonfUtwdkif; a':jrESpfrSm vifudk owfrIESifh
ykvdyfrsm;u zrf;qD;r,fhqJqJrSm roef;&ifu [kwfwdkif;rSef&m xkwfazmfNyD; rajymcJhvdkU &Sd&if
rdef;rBuD;rSm 'kua&muf&Smawmh rSmyJvdkU ajymwmudk;As? onfvdkajymawmh roef;&ifu awmfawmfyJ
pOf;pm;aew,f? aemufqHk;usawmhrS kwfw&uf pdwfudk qHk;jzwfvdkufwJh vuPmESifh usKyfbufudk
vSnfUNyD; 'Dtjzpftysufudk b,folUrS rajymygbl;vdkU a':jrESpfqDrSm y#dnmOf ay;NyD; jzpfygw,fwJh?
odkUaomf rdwfaqG wpfa,mufrSm ,ckvdk tMuyftwnf;ESifh awGUBuHKaew,f qdkjyefawmh uRefr
od&SdorQ ajymygawmhr,fwJh qdkNyD; [kdaeUu tjzpftysufudk jyefajymwmudk;As? onfvdkwJh As?
[kdaeUnu olESifh a':jrESpfESifh tpnf;ta0;u jyefvmMuawmh vrf;c&D; vljywfwJhae&m
rD;wdkifwpfckatmufrSm cg;ukef;ukef;ESifh txkyfBuD;udk ydk;vmwJh vlBuD;wpfa,mufESifh awGYowJh ?
'Dvlu tpawmh olwdkUudk rjrifbl;wJhAs? rD;wdkifatmufusrS kwfw&uf olwdkUudk jrifavawmh
jrifjrifcsif;yJ [kdvlBuD;u tHhtm;oifhNyD; txkyfBuD;rsm;udk vTwfcsvdkU ]tvdk rjrESpfygwum;} vdkU
ajymvdkufowJh As? onfawmhrS a':jrESpfu vSnfYMunfUNyD; [dkvlBuD;udk jrifjrifcsif; rsufESmrsm;
ysufNyD; MunfUuvd aMumifuavmif jzpfaew,fwJh As? onftcgrSm roef;&ifu ykvdyfac:&rvdkvdk?
bmvdkvdk jzpfaewkef; a':jrESpfu toHwkefwkef&D&DESifh ]udkcspfarmifudk rjrifwm tESpfESpfq,fawmif
MumvdkU uRefrrSm ao&SmNyDvdkUawmif rSwfrdayw,f}vdkU ajymowJhAs? onfawmh [kdvlBuD;u
]aow,fvdkU rSwfcsif&ifvJ rSwfMuayr,fayghav} vdkU cyfaxhaxh ajymvdkufowJhAs? onfawmhrS
a':jrESpfu roef;&ifudk cPuav; a&SUem;oGm;ESifhNyD; apmifhaeygvdkU ajymavawmh roef;&ifu
cyfvSrf;vSrf;u apmifhNyD;aeowJh As? onfawmh a':jrESpfESifh [kdvlBuD;[m rD;wdkifatmufrSm
ig;rdepfavmufMumatmif &yfNyD; pum;ajym ae&pfMuw,fwJh As? pum;ajymNyD;vdkU a':jrESpf
xGufvmcJhawmh [kdvlBuD;u vufoD;vufHk;rsm; wef;NyD; ae&pfowJh As? a':jrESpfuawmhjzifh
tifrwef wkefvIyfvmwJh vuPmESifh toHrsm;awmif wkefNyD; aea&mwJhAs? onfawmh roef;&ifu
b,folvJvdkU ar;vdkufawmh a':jrESpfu oda[mif;uRrf;a[mif; wpfa,mufyg? tckawmh qif;&JNyD;
ae&Smw,fvdkU ajymowJhAs? ajymNyD;wJh aemuf onftaMumif;udk b,folUrS rajymygESifhvdkU
a':jrESpfu roef;&ifudk uwdxm;cdkif; owJhAs? onfawmh roef;&ifu uwdxm;vdkuf& owJh?
'gygyJwJh Asm? onfUaemufudk olwdkU ESpfa,mufvJ cGJcJhMuyga&mwJh}
uRefawmf/ /]edkU OD;cspfarmifaumAsm}
&Sm;/
; /]aeOD; 'DtrIrSm OD;cspfarmif[m ta&;BuD;aMumif; usKyf &dyfrdavawmh olUudk
awGUatmif usKyfvdkufNyD; &Sm&jyefwmudk;As? roef;&if ajymwJhtwdkif; cg;ukef;ukef; ? acgif;wHk;ESifh
qHyifjzLjzL qdkawmh oefvsifNrdKUuav; twGif;rSm &Sddk;rSefvQif rcufvSbl;ayghAsm? rcufwJh twdkif;
awGUvJ awGUwmyJAsKdU? vufpoyfawmh 'DvlBuD;u rsufvSnfUq&mBuD;udkAs? a>rtvdrm,fvJ
[kwfw,f? olUrSm a>ra[mufBuD; wpfaumif ? ief;apmif;BuD; wpfaumifvJ ygw,f}
127
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]'gjzifh b,fol owfovJAsm}
armif/ /]olU 0w&m;ESifh ol ao&wmygAs? odkUaomfvnf; trSefudk zGifhajym&rSmjzifh
uRefawmfu tu,f uRefawmf BuH&G,f&if; twdkif; onfvludk owfcJhapumrl owfxdkufwJh
taMumif;vJ &Sdw,fAs? odkUaomfvnf; uRefawmfhrSm ygPmwdygwuH rajrmufapjcif;iSm
olUbmomol uRefawmfhudk jrifwmESifh vefUNyD; aoygw,fAsm? vJoGm;awmhudk touf&Sdw,fvdkU
rxifygbl;? jrifjrifcsif; rsufvHK;jyL;NyD; wpfcgwnf;aowmESifh wlygw,f}
&Sm;/
; /]cifAsm;wdkU twKywdudk Mum;yg&apvm;Asm}
armif/ /]Mum;csif&ifvJ ajymyghr,fAsm? xdef0Sufp&mvJ taMumif;r&Sdygbl;? 'DvdkAs?
aooGm;wJh udkwifaz&,f uRefawmf&,f &mZ0wfbufrSm ykvdyfom;tjzpfu pNyD; twlwl
trIxrf;cJhMuw,f? vGefcJhwJh tESpfESpfq,fausmfavmufu jrpfBuD;em;e,fpyfrSm wpf*wfwnf;
twl&SdpOfu olu pmoifAs? usKyfuawmh ykvdyfom;uav;yJ &Sdao;w,f? onftcgrSm
pmoifwpfa,muf&JU orD; jrESpfqdkwmu tifrwefrS kyf&nfacsmarmavawmh &mZ0wfbuf
om;awGrQ ru e,fbufu t&m&SdawGyg tukef0dkif;NyD; aemufydk;aeMuwmayghAsm? cifAsm;wdkUu
usKyfvlyHkudk tckjrif&awmh ,Hkaumif;rS ,Hkr,f? [dkwkef;uawmh awmfawmfyJ acsmw,fvdkU vlwdkif;u
csD;rGrf;jcif; cHcJh&ygw,f? kyf&nfacsmwJh twdkif;yJ rjrESpfu onfUjyifu &mZ0wftkyf? pmoif?
jrdKUtkyfrsm;udk rpHkruf ? usKyfESifh cspfcifpHkruf Muwmudk;As? zcifvkyfwJh oluawmh usKyfudk
oabmrwlbl;ayghav? edkUayrJh rjrESpfuawmh usKyfuvGJNyD; b,folUudkrS r,lbl;&,fvdkU opmqdkNyD;
jzpfvdkUrdkU usKyfuawmh cyfat;at;yJavAsm? 'DtawmtwGif; wpfaeUoawmh e,fu vlqdk;awG
x<uyga&mAs? onftcgrSm ppfom;rsm; ra&mufao;rD usKyfwdkU Xme t&m&Sda&m ykvdyfom;a&m
csufcsif;oGm;NyD; ESdrfeif;zdkU ta&;rSm ulnD&wmudk;As? usKyfwdkU vlpkudkawmh udkwifazu acgif;olBuD;
tjzpfESihf pDrHcefUcGJjcif; jyKw,f? wpfnoawmh udkwifazu uRefawmfhudk ac:NyD; jrpfBuD;em;NrdKUodkU
acsmpmydkU&ef udpwpfck ta&;BuD;aew,fwJh? awmfawmh vludkvJ ol pdwfrcsekdifbl;wJh? onfawmh
usKyfoGm;NyD; ydkYr,fqdk&ifjzifh &mxl;rsm;vJ wdk;wufzdkU&Sdygw,fwJh ajymaomtcgrSm uRefawmfu
&mxl;wdk;wm rwdk;wm tyxm;? jrpfBuD;em;a&muf&if rjrESpfESifh awGU&awmhr,fqdkwm
arQmfvifhwmESifh oGm;ygr,fvdkU 0efcHrdwmudkAs? 0efcHwJhtwdkif; n 12 em&DavmufrSm wpfa,mufxJ
ppfpcef; u xGufvmcJhyga&mAs? }
]xGufvmvdkU wpfrdkifavmufrS ra&mufao;bl;? vlav;a,mufu tqifoifh apmifhaewm
ESifh yufyif;yg awGUvdkUrdkU vufjyefBudK;ESifh csnfNyD; zrf;oGm;yga&mAs? ,ckvdk vrf;u apmifhaejcif;
[mvJ bmaMumifhvJ qdkawmh udkwifazu wdwfwqdwf vlqdk;rsm;qDudk pma&;NyD; uRefawmfhudk
zrf;zdkU twGuf pDrHNyD;jzpfw,fvdkU aemifawmhrS vlqdk;rsm;ajymvdkU od&wmudk;As? 'gESifh vlqdk;rsm;
vuf a&mufNyD;wJhaemuf wpfawmifausmf wpfawmifqif; tifrwefa0;wJh t&yfudk uRefawmfh
ydkUxm;NyD; uReftjzpfESifh toHk;jyKaeMuwmudk; cifAs? Sif;yef;ESdyfpufvdkufwm cifAsm;
bmajymp&m&SdrvJ? ao&wmu jrwfao;&JUvdkUawmif atmufarhrdygw,f? 'DtxJrSm rjrESpfudk
vGrf;wmu wpfrsdK;? txktdkuf tueftaMumuf cH&wmu wpfrsdK;? udk,fhe,fudk,f
jyefa&mufcsifwJh pdwfu wpfrsdK;? pdwfcsHK;NyD; vlvJyJ usef;rmw,fvdkU r&Sdbl; cifAs? xGufajy;zdkUvJ
3-4-5 cg BuHpnfyg&JU? BuHpnfaomfvJ txrajrmufcJhbl; cifAs? ta&;NyD;vdkU tpdk;&rSmom
udpNyD;w,f? uRefawmfwpfa,muf aysmufoGm;wJh taMumif;udk b,folurS owd&Mu[ef r&Sdbl;
cifAs? wu,fvdkU owd&apumrl udkwifazu aoygNyDqdkwm ,HkMunfavmufatmif ajymrSmaygh
cifAsm? 'DvdkyJ ajymw,fvdkUvJ vGwfvmwJh tcgusawmh owif;Mum;rdyg&JU? 'gESifh vlqdk;rsm;
129
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
*********
NyD;ygNyD/
131
pHkaxmuf armifpH&Sm;
6 / / olaX;uawmfwpfOD;trI
tcgwpfyg; uRefawmf\rdwfaqG pHkaxmufOD;pH&Sm;onf if;\ 0goemtwdkif; trItcif;
enf;yg;ojzihf ysif;&dxkdif;rdIif;aom trlt&m &Sdaeonfjzpf&m wpfaeUo rlum; uRefawmfonf
tdyf&mrS xvm tdrfa&SUcef; &Tifysaom rsufESmxm;ESifh xdkifaeaom OD;pH&Sm;udk awGUjrifav\/
uRefawmf/ /]b,fhES,fvJ q&mBuD;? trIwpfckvufcHxm;NyD rSwfw,f}
&Sm;/
; /]udkodef;armifvJ usKyfESifh aygif;vdkU tyHkBuD; wdk;aeNyD? rSefw,f? trIwpfck
vufcHxm;w,f? trIr&SdvdkU wpfveD;yg; ysif;aecJhwm wpfcgjzifh trI &jyefNyDAsdKU}
uRefawmf/ /]qdkprf;ygtHk;Asm}
&Sm;/
; /]'DvdkAs? yJcl;blwmu vrf;cGJoGm;wJh rD;&xm;vrf;rSm &pfuefqdkwJh blwm&Sdw,f? tJ'D
&pfuefrSmaewJh ajrydkif&Sif olaX;BuD; OD;rif;ausmf qdkwm &Sdw,f}
uRefawmf/ /]aMomf Mum;zl;w,fAsdKU ? [kde,frSm v,fajr taygqHk; qdkygvm;}
&Sm;/
; /]aygqdk bmajymp&m&SdovJ? v,fajr{uaygif; oHk;aomif;ausmf &Sdavawmh
[kde,fwGifru jrefrmjynf wpfjynfvHk;rSm olUavmuf v,fajraygwJhvl &Sdw,f rxifaygifAsm?
olUrdef;r ajrydkifolaX;uawmf a':ESif;jrtaMumif;udk cifAsm; Mum;NyD;yvm;}
uRefawmf/ /]aoewf'Pf&mESifh ao&Smw,f qdkwJh taMumif; owif;pmrSmawmh zwfrdyg&JU?
odkUaomf trItaMumif;udk aumif;aumif;rrSwfrdygbl; Asm}
&Sm;/
; /]usKyfvJyJ 'DtrI[m usKyfqD a&mufvdrfhr,f rxifwmESifh aumif;aumif;BuD;
*krpdkufrdbl;? rxifqdk 'DvdkAs? aoaomrdef;ronf olaX;uawmf wpfa,mufjzpfonfU twGuf
xdktrI taMumif;udk vlajymrsm;aomfvnf; trI toGm;tvmu IyfIyfaxG;axG; r&Sd ? tifrwef
&Sif;vif;[ef&Sdavawmh usKyfwdkUvdk vlrsdK; pHkaxmufzdkU rvdkaybl;vdkU xifrdayw,f? trIu
onfavmuf xif&Sm;avawmh wpfpHkwpf&m xl;xl;jcm;jcm; aemufxyfNyD; ray:aygufcJhvdkU &SdvQif
usKyf trIonf twGuf usKyf bmrS wwfedkifr,f rxifbl;}
uRefawmf/ /]cifAsm;udk b,folu iSm;vdkUvJ }
&Sm;/
; /]aMomf [kwfayom;? cifAsm;udk rajym&ao;yguvm;? a&mh a[monfpm zwfMunfUOD;}
[k ajym OD;pH&Sm;onf uRefawmftm; pmwpfapmifudk vSrf;ay;av&m atmufygtwdkif; zwfI
&av\/
132
a&TOa'gif;
&pfuef
awmfovif;vqef; 13 &uf/
pma&; tpD&ifcHygonf OD;pH&Sm; cifAsm;? uRefawmf awGUzl;orQaom rdef;rtaygif;wdkUwGif
jzLpifqHk;aom pdwfESvHk;&SdonfU rdef;rwpfa,mufonf r[kwfrrSefbJESifh &mZ0wfjypf'Pf cH&rnfudk
MunfU raeekdifojzihf aqGrsdK;r[kwfaomfvnf; 0ifa&mufu,fq,fvdkjcif; jzpfygonf/
uRefawmf\ rdef;rudk owfrIESifhzrf;xm; aom q&mr rBuD;a&Tonf rnfonfUenf;ESifhrQ
uRefawmf\ rdef;r rESif;jrudk owfjzwfonf r[kwfedkifyg/ q&mr rBuD;a&Tonf vl\ toufudk
rqdkxm;bd? oef;?Murf;ydk;rsm;udkyif rowf&ufavmufatmifodrfarGUaom pdwfESvHk;&SdaMumif;udk
uRefawmfudk,fwdkif cifAsm;xHvm tjzpftysufudk pHkvifpGm ajymjyygrnf/ OD;pH&Sm;onf
IyfaxG;aom trIrsm; &Sif;vif;ekdifaom tpGrf;&Sdonf[k uRefawmfMum;zl;onfU twdkif;rSefygvQif
xdktpGrf;udk 'DtrI toHk;jyKapvdkygonf/ aMu;aiG rnfrQyif ukefMu&ef &Sdonfjzpfap ta&;rMuD;
yg/ uRefawmf\ wm0ef &Sdygap/
xdkpmudk zwf&NyD;aemuf OD;pH&Sm;u
&Sm;/
; /]udkif; OD;rif;ausmf rvmcif 'DtrI taMumif;udk tusOf;csKyfuav; usKyfajymjyr,f
em;axmif? OD;rif;ausmf[m usKyf ckwifu ajymwJhtwdkif; tvGefw&m v,faygrsm;wJh
olaX;MuD;wpfOD; jzpfw,f? olUrdef;r a':ESif;jrqdkwmu i,f&G,fpOfu kyfqif;oPmefESifh jynfUpHkwJh
rdef;rwpfa,muf jzpfaomvJ OD;rif;ausmfxuf av;ig;&SpfESpfavmuf BuD;owJhAs? OD;rif;ausmfrSm
om;wpfa,muf orD;wpfa,muf &Sdw,f? onfuav;rsm;udk ausmif;odkU rydkUbJ rBuD;a&T qdkwJh
q&mrwpfa,mufudkiSm; tdrfrSm ynmoifay;apowJh? rBuD;a&TqdkwJh q&mru tifrwefvJ
vSowJh? olwdkU tdrfrSm twlaevJ jzpfowJh? wpfnoawmh 9 em&D tcsdefavmufrSm olwdkUtdrfESifh
wpfrdkifavmufa0;wJh wHwm;wpfckrSm olaX;uawmf a':ESif;jr&JU tavmif;udk awGU&owJh? ezl;rSmvJ
ajcmufvHk;jyL;aoewfu 'Pf&mwpfckudk awGU&owJh? tavmif;teD;tyg;rSmvJ aoewfrawGU&
bl;wJh tavmif;udk v,form; wpfa,mufawGUavawmh OD;rif;ausmfxH ajy;NyD; taMumif;
Mum;owJh ? b,fhES,fvJ &Sif;&JUvm;}
uRefawmf/ /]&Sif;yg&JUAsm? odkUaomf b,fhES,faMumifh q&mrudk zrf;owJhvJ}
&Sm;/
; /]zrf;qdk 'DvdkAs? q&mr\ AD&dkxJrSm usnfqHwpfcsuf ypfNyD;om; ajcmufvHk;jyL;aoewf
wpfvuf awGUowJh? xdkajcmufvHk;jyL;rS usnfqH[mvJ tavmif;\ ezl;rSm&Sdaom 'Pf&mESifh
udkufaeowJh? b,fhES,fvJ xif&Sm;w,f r[kwfvm;Asm? xdkUjyif wpfcsufuvJ aovGefol
a':ESif;jr\ vufxJrSm q&mr rBuD;a&Tu xdktcsdefrSm xdkae&m awGUzdkU csdef;vdkufwJh
pmwpfapmifudk awGUowJh? 'D[maum cifAsm; b,fhES,f xifovJ? aemufqHk;tcsufBuD; wpfck
&Sdao;w,f? OD;rif;ausmfqdkol[m ydkufqHvJayg vluvJ awmfawmf acsmowJhAs? 'Dawmhum
q&mracsmacsmESifh r,m;tdktdk &SdwJh olaX;acsmwdkU awGUwJhtcgrSm xkdq&mracsmacsmonf
olaX;uawmf jzpfvdkaompdwf rjzpfwwfaybl;vm;Asm? 'Dawmhum bdkqefqef q&mrqdkvQif
OD;rif;ausmf aoewfudk wdwfwdwf,lNyD; olaX;uawmfa[mif;udk jzKwfzdkU rBuHpnfwwfavbl;vm;
Asm}
uRefawmf/ /]rSefw,f? BuHr,fqdk BuHavmufygayw,f}
133
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]xdkUjyifvJ rBuD;a&Tonf xkdn xdktcsdefavmufu xdkwHwm;odkU a&mufaMumif;
oludk,fwdkif 0efcHw,f}
uRefawmf/ /]'gjzifh udpwHk;aewmayghAsm}
&Sm;/
; /][kwfuJh wHk;oavmuf ygayyJ? odkUaomf avSum;u wufvmwm OD;rif;ausmf
ajcoHESifh wl&JU? cyfapmapm BudKwifNyD; vm[efwlw,f}
uRefawmfonf xkdif&mrSx wHcg;udkzGifhay;aom tcg ydefydef&Snf&SnfESifh uysmuoD
trlt&m&Sdaom vlwpfa,mufonf tcef;wGif;odkU 0ifvm&m xkdolonf tcef;wGif;odkU
0ifNyD;onfUaemufyif vlrdaomusD;uJhodkU usduvd ausmifuavmif &Sdaeav\/
&Sm;/
; /]xdkifygAsm? bmudpvJ? ysm,dysm,m &SdvSacsuvm;}
xkdvl/ /]uRefawmfu ajrydkifolaX; OD;rif;ausmf udk,fpm;vS,f armifnGefUvlygwJh cifAsm;?
OD;rif;ausmfvJ tcka&mufygvdrfhr,f? ajymcsifwmav;&SdvdkU olra&mufcif OD;atmifajy;vmcJhygw,f
cifAsm;}
&Sm;/
; /]bmrsm; ajymcsifvdkUvJ}
vl/ /]uRefawmfwdkU q&m ajrydkifolaX; OD;rif;ausmf[m tifrwef qdk;oGrf;,kwfrmwJh
olwpfa,muf jzpfygw,f cifAsm;}
&Sm;/
; /]jyif;xefvSacsvm; q&m&,f}
vl/ /]Mum&Snf ajymzdkU tcsdefr&Sdavawmh jyif;jyif;xefxefyJ ajym&ygw,f cifAsm;?
OD;pH&Sm;xH olvmr,fh taMumif; odavawmh olUt&if OD;atmif uRefawmfu ajy;vmNyD;
olUtaMumif;udk ajymESifh&ygw,f cifAsm;}
&Sm;/
; /]cifAsm;u OD;rif;ausmf udk,fpm;vS,f qdk}
vl/ /]rSefygw,f odkUaomf xGufpmwifNyD;ygNyD? aemuf 15 &ufqdkvQif uRefwGif;u
vGwf&ygawmhr,f? tifrwef cufxefarmufrmwJh vlwpfa,mufyg cifAsm? uRefawmfjzifh 'DvdkvlvJ
rawGUzl;bl;? Mum;vJ rMum;zl;bl;? aemifudkvJ rawGUcsifygbl; cifAsm? vSLwJhwef;wJh ae&mrSmawmh
&ufa&mygav&JU? olwnfwJh bk&m;aygif;? olaqmufwJh ausmif;aygif;? oljyKwJh &Sifaygif;? olcHwJh
&[ef;aygif;? ra&rwGufekdifatmifbJ rsm;ygay&JU? ekdUayr,fh olESifh qufqHwJh vlrsm;tay:rSmawmh
tvGefw&m rSmrwm ukPmenf;wJh vlwpfa,mufygyJ cifAsm? olU'Pfudk trsm;qHk;
cH&oluawmh olUr,m;a':ESif;jrayyJ? a':ESif;jr[m b,folUvufcsufESifh ao&&Smw,fawmh
uRefawmf trSefrajymwwfaybl;? raorD twGif;rSm OD;rifausmfu ausmfraumif;
Mum;raumif;atmif ESdyfpufcJhwmawmh trSefyJ cifAsm? vla&SU ra&Smif? ola&SUra&Smif? rmefvm;
rJvm;? aigufvm; ief;vm;? Budrf;vm; armif;vm; vkyfavh&Sdwm uRefawmfwdkUwawGuawmif 'Dvdk
olaX;uawmf jzpf&vdkUjzifh bmta&;vJvdkU tcsif;csif; ajymrdMuygao;w,f}
&Sm;/
; /]qdkygOD;Asm}
134
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
ausmf/ /]ar;ygawmh}
&Sm;/
; /]OD;rif;ausmfESifh q&mr rBuD;a&TESifh[m b,fuJhodkU tajctaerSm &Sdw,fvdkU qdkwm
uRefawmfodvdkw,f}
OD;rif;ausmfonf pdwfqdk;aom trlt&mESifh ukvm;xdkifrS &kwfw&uf xNyD;rS trsufudk
csKyfwnf;
ausmf/ /]'Dar;cGef;udk cifAsm;u ar;cGifh&SdvdkU ar;wmESifh wl&JU}
&Sm;/
; /]uRefawmf 'DvdkyJ oabm&ygw,f}
ausmf/ /]uRefawmfESifh q&mr rBuD;a&TESifh[m armif&if; ESpfr&if;uJhodkU oabmxm;&kHru
uRefawmfhom;orD;rsm; rsufarSmufrS wpfyg; uRefawmfwdkU ESpfa,mufrSm b,ftcgrS rsufESm
csif;qdkif pum;rajymbl;yg}
xdktcg OD;pH&Sm;onf xkdif&mrS x
&Sm;/
; /]onf;cHyg OD;rif;ausmf? uRefawmfu tvkyfrsm;onfU vlwpfa,muf jzpfonfUtwGuf
tv[ pum;awG a&SmufajymzdkU tcsdefr&Sdyg}
xdktcg OD;rif;ausmfonfvnf; trsufxGufaom rsufESmxm;ESifh OD;pH&Sm;tm; MunfUum
xdkif&mrS wzefxvsuf
ausmf/ /]b,fhES,fajymvdkufwmvJ OD;pH&Sm;? usKyftrIudk vufrcHbl; qdkvdkovm;}
&Sm;/
; /]cifAsm;udk vufrcHcsifbl; qdkvdkw,f}
ausmf/ /]bmaMumifhvJ b,fvdk tBuHtpnf &SdvdkUvJ? aiGydkNyD; vdkcsifvdkUvm;? odkUr[kwf
aMumufvdkUvm;? bmaMumifhwkef; usKyfodcsifw,f}
&Sm;/
; /]odcsifvJ ajym&wmaygh? 'DtrI[m e*kdtm;jzif IyfaxG;ae&wJh txJrSm ajymwJhvlu
[kwfwdkif;rSef&m rajymcJhvdkU &Sd&if b,fawmh &Sif;vif;edkifrSmvJAsmh}
ausmf/ /]cifAsm;u usKyfudk rkom;qdkw,fvdkU pGyfpGJvdkw,faygh }
&Sm;/
; /]uRefawmfu ,Ofaus;wJh pum;ESifh ajym&mrSm cifAsm;u wdkuf&kdufajymapvdkvQif
'Dt"dym,f uswmaygh}
xdkpum;udk Mum;onfESifh wNydKifeuf OD;rif;ausmfonf tHBudwfNyD;vQif vufoD;udk
qkyfvsuf vufudk ajrmufvdkuf&m OD;pH&Sm;url cyfat;at; trlt&mESifh NyHK;&,fcgjzifh rdrd\
aq;wHudk vSrf;,lav\/
&Sm;/
; /]'D[mrsdK;awG rvkyfprf;ygESifh OD;rif;ausmf Asm? xrif;pm;NyD;vdkU 0rf;awmifhaewJhtcgrSm
vIyfvIyf&Sm;&Sm; rvkyfprf;yg&apESifh}
136
a&TOa'gif;
axmufjcif;jzifh
&Sm;/
; /]tppfyJ usKyfvJ 'DvdkyJ xifw,f}
uRefawmf/ /]q&mr rBuD;a&TESifh olUtjzpfudk cifAsm; b,fhES,fodovJ}
&Sm;/
; /]'guawmh jzef;vHk; udkodef;armif? oufouf jzef;vHk;yg? ol pma&;yHk? 'DtrIrSm ol
*&kpdkufyHkwdkUudk axmufjcif;tm;jzifh OD;rif;ausmf[m r,m;a':ESif;jr aoqHk;jcif;xuf q&mr
rBuD;a&T tzrf;cH&jcif; twGufudk om ylyefaMumif;udk od&w,f? ,ckvdk ylyefjcif;onf
xdkolESpfOD;wdkU &if;ESD;pGm qufoG,fjcif; &SdwJ htwGuf jzpf&r,fvdkU usKyfuawG;NyD; wyftyfaocsm
odwJhtaeESifh jzef;vdkufjcif; jzpfw,f}
uRefawmf/ /]ol jyefvmaumif;ygao;Asmh aemf}
&Sm;/
; /]{uefrkcs jyefvm&r,f? 'DtrIudk ,ckvdk wpfydkif;wpfpESifh b,fenf;ESifhrS ol
ypfrxm;edkifbl;? rkcs jyefvm&r,f? a[m ajym&if;qdk&if avSum;u wufvmwm olU
ajcoHrSwfw,f}
OD;rif;ausmfonf tcef;wGif;odkU wzefjyef 0ifvm&m if;\ rsufESmxm;rSm
xGufoGm;pOftcguuJhodkU SL;SL;&Sm;&Sm; r&SdawmhbJ trsufudk NrdKodyf xm;[ef&Sd\/
ausmf/ /]OD;pH&Sm; ajympum;udk wpfzefpOf;pm;MunfUawmh uRefawmfu vrf;rSm;[ef
wlygw,f? odkUaomfvJ rBuD;a&TESifh uRefawmfESifh tjzpftysuf[m 'DtrIESifh bmrS roufqdkifbl;vdkU
uRefawmf xifygw,f}
&Sm;/
; /]qdkif rqdkif qHk;jzwfzdkU[m uRefawmhf tvkyfjzpfygw,f}
ausmf/ /]&SdygapawmhAsm? ar;vdkU &SdrS ajym&wmaygh? udkif; cifAsm; odcsifwm ar;ygawmh}
137
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]rSefwJhtwdkif; tvHk;pHk uRefawmf odvdkw,f}
xdktcg OD;rif;ausmfonf ajEBuD;aom rsufESmxm;wpfrsdK; jyif atmufygtwdkif;
ajymjyav\/
ausmf/ /]rvTJomvdkUom ajym&? w,fNyD; ajymzdkU cufwmrsdK;uvm;Asm? wdkwdk&Hk;NyD;
ajym&rSmjzifh 'DvdkAs? uRefawmfESifh rESif;jrESifh taMumif;ygMuawmh uRefawmfu touf 25 ESpf?
olu tysdKBuD; touf 35 ESpf&SdNyD? acsmwmvSwm rawmh ajymp&m r&Sdygaybl;? uRefawmfh
rdef;rvdk[m &Sm;ygw,f? [kdwkef;uawmh olESifh uRefawmfESifh toufq,fESpf uGmwm[m
raxmif;wmao;bl; qdkOD;awmh? t&G,fyif &ifhaomfvJ tqif;u zHk;aewJh twGuf rxif&Sm;vSbl;
qdkOD;awmh? ,ckawmh uRefawmfu 45 ESpf? olu 55 ESpf qdkawmh tifrwef uGmjcm;NyD; 55
ESpform;[m wu,fh tr,ftdkBuD;jzpfaewmudk? uRefawmfwdkU aygif;oif;vmMuwm tESpfeSpfq,f
&SdMuNyD? uRefawmfuawmh rSefwJhtwdkif; ajym&rSmjzifh tr,ftdkBuD; jzpfaewm jrif&JUom;ESifh
[kdwkef;uvdk ESpfESpfoufouf r&SdEdkifygbl;cifAsm? oluawmh ESpfaygif;ESpfq,f MumaomfvJ arwm
rysufwJhtjyif a&S;uxufawmif wdk;NyD; uRefawmfhudk pGJvef;ESpfoufygw,f? vlqdkwmrsdK;[m
udk,fu rESpfoufbJ udk,fhudk olwpfxl;u tvGeftrif; pGJvrf;ESpfoufaewmudk awGU&NyD qdkrSjzifh
tifrwef taecufNyD; atmfuvD qefawmhrvdk jzpfwwfygw,f? tJ'gaMumifh uRefawmfhtay:rSm
arwmpdwf avsmhygapawmhvdkU oabmxm;NyD; olUudk rmefvdkuf rJvdkuf? Budrf;vdkuf armif;vdkuf
vkyf&jcif; jzpfygw,f? edkYayr,fh uRefawmfu &ufpufavav? olu uRefawmfhtay:rSm arwm
ydkavav &Sdaeygw,f? xdkuJhodkU &SdaewJh tawmtwGif;rSm q&mr rBuD;a&Tudk uRefawmfh
uav;ESpfa,muf twGuf tdrfrSm ynmoifzdkU iSm;rdygw,f? a&mufvmwJh q&mruvJ tifrwef
acsmvSwJh rdef;rwpfa,muf jzpfavawmh ykxkZOfwdkU oabmtwdkif; uRefawmfu ESpfoufpHkruf
rdayw,f? rBuD;a&Tudk cifAsm; jrif&vQif uRefawmfESpfoufonfUtwGuf tjypf rqdkaybl; vdkU
uRefawmfxifygw,f}
&Sm;/
; /][kwfuJh? ESpfouf&Hk ESpfoufvdkU awmh tjypf rqdkvdkygbl;? odkUaomf cifAsm;udk rSDcdkNyD;
ae&SmwJh rdef;uav;wpfa,muf jzpfonfUtwGuf cifAsm;u ESpfoufpHkrufaMumif; zGifh[NyD;
ajymr,fqdk&ifawmh tjypfqdkvdkw,f}
ausmf/ /]tjypf qdkcsifvJ qdkawmh? uRefawmfjzifh ajymrdayw,f}
&Sm;/
; /]aMomf 'Dvdkvm;}
ausmf/ /]r,m;i,ftjzpfESifh cspfBudKufedkifcJhvQif aiGwpfaomif; wifygr,fvdkU uRefawmfu
ajymrdw,f}
xdktcg OD;pH&Sm;u avSmifajymifvsuf
&Sm;/
; /]w,fNyD; &ufa&mygayoAsm}
ausmf/ /]uRefawmf ajymyg&ap OD;pH&Sm;? cifAsm;qDudk uRefawmfvmjcif;[m trItwGuf
aqmif&Gufay;zdkU vmjcif;jzpfygw,f? cifAsm; Mo0g'udk cH,lzdkU vmwm r[kwfygbl;}
138
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]rSefw,f? uRefawmfuvJ 'DtrIrSm aqmif&Gufay;vdkU &Sd&if cifAsm;twGuf r[kwf?
q&mruav;udk oem;ojzifh omvQif aqmif&Gufay;jcif; jzpfw,f?cifAsm;wdkUvdk ydkufqHaygwJh
vlawG[m igwdkU bmyJvkyfvkyf aiGESifh zHk;&if vHka&mhvdkU atmufarhwwfw,f? 'DvdkvlrsdK;udk
uRefawmfb,fawmhrS tm;ray;csifbl;}
ausmf/ /]rSefygw,f? cifAsm; ajymwJhpum; oifhavsmfygw,f? odkUaomf 'DudprSmawmh
uRefawmfu b,fvdkyif ajymaomfvJ rBuD;a&Tu uRefawmfh tBuHtpnfudk oabmrwlygbl;?
uRefawmfu ajymonfESifh wNydKifeuf rBuD;a&Tu tvkyfxGufzdkU pmwifygw,f}
&Sm;/
; /]'gjzifh bmaMumifh xGufroGm;ovJ}
ausmf/ /]uRefawmfu aemufudk 'DtaMumif;ESifh pyfvsOf;vdkU b,fawmhrS rajymawmhygbl;vdkU
y#dnmOfay;wmu wpfaMumif;? uRefawmf[m oabmcufxefol wpfaa,muf jzpfonfUtavsmuf
vufatmufi,fom;rsm;tm; pnf;urf;twdkif; wif;wif;MuyfMuyfjyKonfU tcgrSm ol0ifNyD;
ajymvQif xdkolrSm oufomcGifh &wwfygw,f? tJ'gaMumifh ol&SdaecJh vQif vufatmuf
qif;&Jom;rSm csrf;omcGifh&oGm;onfudk olawGUwmuwpfaMumif;? xkdtaMumif; ESpfcsuffaMumifh
tvkyfrS rxGufbJ qufvufNyD; aexdkifjcif; jzpfygw,f? xkdtawmtwGif;rSm rESif;jr aoqHk;jcif;
jzpfygw,f}
&Sm;/
; /]a':ESif;jr aoyHktaMumif; pyfvsOf; bmrsm;ajymzdkU &SdygovJ}
ausmf/ /]uRefawmfhr,m; rESif;jr? rBuD;a&Tonf uRefawmfhtay:rSm MoZm&Sdaeonfudk jrif
rdef;rwdkU "rwm tifrwef remvdkjcif; jzpfwmrSefygw,f? onfawmhu rBuD;a&Tudk awmf&mrSm
awGUzdkUcsdef;NyD; 'Dtdrfu xGufroGm; oGm;atmif uRefawmfh ajcmufvHk;jyL;ESifh Ncdrf;ajcmuf&mwGif
aoewfudk wpfa,mufESifh wpfa,mufvk&if; aoewfarmif; usoGm;NyD; Ncdrf;ajcmufwJhvludk
rSefoGm;w,fvdkU uRefawmf awG;rdygw,f}
&Sm;/
; /]uRefawmfvJ 'Dvdk awG;rdyg&JU}
ausmf/ /]odkUaomf rBuD;a&T udk,fwdkifu 'Dvdk r[kwfbl;vdkU ajymaew,f}
&Sm;/
; /]ajymayrJh aemufqHk;pum; r[kwfao;ygbl;av? aoewfudk ua,mifuwrf;ESifh
,loGm;NyD; xm;rdxm;&m olUAD&dkxJrSm 0Sufxm;vdkufua&m? aemif aoewfudk awGUawmhrS olUtay:
trIywfrSm pdk;avawmh t&Sif;uG,fwm jzpfcsifvJ jzpfedkifw,f? r[kwfaybl;vm;Asm}
ausmf/ /][kwfuJh rBuD;a&T oabmudk rodwJhvlawmh onfvdkawG;p&m &Sdyg&JU}
&Sm;/
; /]'gvJ rSefw,f? udkif; 'Dawmh rBuD;a&Tudk uRefawmf awGUcsifao;w,f? b,frSmxm;
ovJ? yJcl;rSm xm;ovm;}
ausmf/ /]rSefygw,f}
&Sm;/
; /]udkif; 'gjzifh yJcl;udk uRefawmfwdkU vdkufMuOD;pdkU}
139
pHkaxmuf armifpH&Sm;
udpu
av;wpfck
&Sdao;vdkU
uRefawmf
a&TOa'gif;
az/
az /]ezl;rSm? vufsmbufu q&m}
&Sm;/
; /]b,fyHk vJaeovJ}
az/
az /]yufvufvJ aew,fq&m? axG;vHk;owfykwfwJh ajc&mvJr&Sd? vufeufvJ r&Sd?
vuf0JbufvufrSmawmh rBuD;a&T a&;wJh pmwpfapmif qkyfudkifxm;wm awGUygw,f}
&Sm;/
; /]qkyfxm;ovm;}
az/
az /]qkyfxm;vdkUrS renf; jznf,l&w,f q&m}
&Sm;/
; /]tJ'g ta&;MuD;oAsdKU? aoNyD;rS olrsm; vmxnfhonf r[kwf? raorDu &SdaeaMumif;
xif&Sm;w,f? pmxJygwmu n 7 em&DrSm wHwm;OD;odkU vmcJhrnf? rBuD;a&TwJh r[kwfvm;}
az/
az /]rSefygw,f}
&Sm;/
; /]'Dpmudk rBuD;a&Tu ola&;aMumif; 0efcHovm;}
az/
az /]0efcHygw,f}
&Sm;/
; /]'DtaMumif; b,fvdk ajymovJ}
az/
az /]puf&SifkH;usawmhrS xkacsr,fvdkU ajymw,f}
&Sm;/
; /]'DpmawGUyHku awmfawmf tpOf;pm;&usyfw,fvdkU cifAsm; rxifbl;vm;}
az/
az /]uRefawmfjzifh tifrwef &Sif;w,fvdkU xifygw,f q&m}
xdktcg OD;pH&Sm;u OD;acgif;udk &rf;vsuf
&Sm;/
; /]'Dpmudk aetdrfrSm &NyD;wJhaemuf? csdef;wJh ae&mudk vmwJhtcgrSm 'Dpmudk,lvmzdkU
vdkao;ovm;Asm}
az/
az /]'gawmh ol,lwmudk; q&m}
OD;pH&Sm;onf aq;wHukd aq;jznfh NyD;vQif wHwm;vuf&ef;ay:wGif xdkif
IzGm&if;t&yfav;rsufESmudk vSrf;umvSrf;um Munfhrdav\/ xdkaemuf xkdif&mrS kwfw&uf x
tjcm;buf vuf&ef;odkU ul;oGm;NyD;vQif iHkUvQdK;um MunfhNyD;rS
&Sm;/
; /]'Dae&mrSm yJhaeyguvm;}
az/
az /][kwfuJh q&m? vufaqmhwJh uav;rsm; wkwfESifh &kdufoGm;w,f xifyg&JU}
uRefawmfonf teD;odkU csOf;uyf aocsmpGm MunfUIaomtcg opfom;vuf&ef;
wpfckaomae&mwGif ydefU0ifvsuf&Sdonfudk awGUjrif&av\/ OD;pH&Sm;onf vufrS udkifaom
wkwfaumufESifh vuf&ef;udk oHk;av;csuf &dkufMunfU&m &SdaeNyD;aom t&muJhokdU eufpGm
rxifaMumif; awGUjrif&av\/
141
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]awmfawmfjyif;jyif; xdrSefjcif;ESifh wlw,f? NyD;awmhvJ txufrS xdrSefjcif; r[kwf?
atmufrS xdrSefjcif; jzpf&r,f}
az/
az /]'Dae&mu tavmif;awGUwJhae&mESihf qdkawmh q,fhig;ayavmuf a0;yguvm; q&m}
&Sm;/
; /]rSefw,f? 'gaMumifhrdkU 'DtyJh[m ,cktrIESifh oufqdkifcsifvJ oufqdkifr,f? rouffqdkifcsifvJ
aer,f? axG;vHk;owfykwfwJh ajc&mawmh rawGUbl; qdkoaemf}
az/
az /]ajrBuD;uvJ rmw,f q&m}
&Sm;/
; /]udkif; &Sdap? OD;rif;ausmf tdrfudk ce oGm;vdkufMuOD;pdkU}
uRefawmfwdkUonf OD;rif;ausmf\ aetdrfodkU a&mufMuaomtcg ,cifu awGUzl;aom
OD;rif;ausmf\ udk,fpm;vS,f armifnGefUvlESifh awGU if;u OD;rif;ausmfonf tvGefw&m cufxef
armufrmaom vlwpfa,muf jzpfaMumif;ESifh xyfavmif; tppfcHav\/
&Sm;/
; /]olUr,m;a':ESif;jrudk &dkufvm; ykwfvm; jyKzl;ovm;}
vl/ /]'Dvdkawmh vufxdvufa&muf rjyKzl;ygbl; cifAsm? odkUaomf olajymwJh pum;awGu
&dkufoavmufru emusnf;atmif ajymwwfygw,f}
if;aemuf OD;pH&Sm;onf ajcmufvHk;jyL;aoewfudk awmif;,l aocsmpGm udkifMunfUNyD;vQif
wpfzef ay;tyfcJh blwm&HkodkU jyefvmMuav\/ vrf;c&D;
&Sm;/
; /]trItoGm;tvm MunfUvdkufawmhjzifh q&mr rBuD;a&Tudk pGyfpGJp&m taMumif;awG
rsm;aewm trSefyJ? wpfcsufyJ usKyfrBudKufwm &Sdw,f}
uRefawmf/ /]b,ftcsuf[mvJ Asm}
&Sm;/
; /]olU AD&dkxJrSm aoewfawGUw,f qdkwJh taMumif;[myJ}
uRefawmf/ /]b,fhES,fvJAsm? 'DtwGufaMumifh rBuD;a&T tay:rSm omNyD;awmh xifp&m&Sdw,f
r[kwfvm;}
&Sm;/
; /]'Dvdk r[kwfbl; udkodef;armif? vlwpfOD;wpfa,mufudk pGyfpGJawmhr,fqdkvQif pGyfpGJ&ef
taMumif;tcsufawG[m tm;vHk;nDnGwf&if ae&m rusbl;Asm}
uRefawmf/ /]aumif;aumif; r&Sif;aygifAsm}
&Sm;/
; /]aumif;NyD? usKyfajymjyr,f? rdef;rwpfa,muf[m tjcm;rdef;rwpfa,mufudk owfzdkU
wiful;BuHpnfNyD; ajcmufvHk;jyL;udk ,lxm;? pmESifh a&;NyD; aoaocsmcsmcsdef;? [kdrdef;r vmawmhudk
ypfowf? ,ckvdk aoaocsmcsm wiful; pDpOfNyD;wJh aemufrS aoewfudk eD;&m acsmif;xJ
ypfrxm;cJhbJ olUae&m jyef,loGm;NyD; olUAD&dkxJ0Sufxm;w,fqdkwm [kwfedkifyghrvm;}
uRefawmf/ /]ua,mifuwef;ESifh xm;rdxm;&m xm;&ifaumAsm}
142
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]rjzpfekdifbl; udkodef;armif? owfzdkU&mudk MudKwifNyD; pdwful;xm;cJhvdkU&Sd&if
ajc&mazsmufzdkUudkvJ MudKwifNyD; pdwful;xm;&r,f? q&mr rMuD;a&Tu 'DajcmufvHk;jyL;
a&mufaewmudk olrod&ygbl;wJh ajymw,f? olUpum; rSefcJhvdkU&SdvQif wpfa,mufu rBuD;a&T
tay:rSm trIywfatmif olUAD&dkxJ vmxm;r,f r[kwfvm;? 'DvdkqdkvQif xm;aomol[m
owfaomol r[kwfaybl;vm;? odkUaomf yJcl;a&mufrS rBuD;a&TESifh awGUNyD; aoaocsmcsm
qHk;jzwfMupdkUav}
uRefawmfwdkUonf yJcl;NrdKUodkU qdkufa&mufMuaomtcg tcsKyfcHae&aom rBuD;a&TESifh awGU&ef
tcGifh yefMum;NyD;aemuf if;\a&SUae OD;b0if;ESifh twl tcsKyfcef;odkU 0ifoGm;Muav\/
rBuD;a&TrSm kyfqif;oPmef pifppfjynfUpHkonfU rdef;rwpfa,mufjzpfay&m if;\ xl;jcm;aom
tcsufwpfckrSm if;\ rsufESmudk jrifvdkuf&onfESifh wjydKifeuf El;nHYodrfarGUaom
pdwfoabm&SdaMumif;rSm aumif;pGmxif&Sm;ay\/
&Sm;/
; /]udkif; q&mr? trIuawmhjzifh awmfawmfyJ Iyfaew,f? onfawmh q&mru
usKyfwdkUudk [kwfwdkif;rSef&m ukefpifatmif ajymavrS 'DtrIudk uGif;vHk;uRwfatmif usKyfwdkU
aqmif&GufekdifzdkU &Sdvdrfhr,f? r[kwfbl;vm; OD;b0if;}
0if;/ /]rSefygw,f}
rBuD;a&TrSm trI pHkaxmufBuD; OD;pH&Sm;udk,fwdkif aqmif&GufrnfUtaMumif; od&SdonfUESihf
wjydKifeuf tvGefId;EGrf; tm;avsmhvsuf&Sdaom rsufESmxm;rS Munfvif&Tifysaom rsufESmxm;odkU
ajymif;vJvmNyD;vQif ar;orQudk [kwfrSefonfUtwdkif; ajymygrnf[k 0efcHav\/
&Sm;/
; /]a':ESif;jrESifh q&mrESifh tajctaeudk ajymjyprf;ygOD;}
a&T/ /]a':ESif;jru olUa,musfm;ESifh uRefrudk txiftjrif vGJNyD; uRefrudk
tvGefw&m rkef;cJhygw,f? uRefru qif;&Jom; v,form;rsm; oufomcGifh &atmif wpfcgwpfav
0ifajymvdkU olUa,musfm;u em;axmifvQif olUa,musfm;tay:rSm uRefrMoZm pl;&rvm;qdkNyD;
uRefrtay:rSm &efId;zGJUvsuf &Sdygw,f}
&Sm;/
; /]a':ESif;jraowJh aeUu tjzpftysufudk ajymjyprf;ygOD;}
a&T/ /]xkdaeUu uRefr pmoifwJh pm;yGJay:rSm pmwpfapmif awGUygw,f? tJ'DpmxJrSm
a':ESif;jru n 9 em&DtcsdefrSm xdkwHwm;udk olESifhawGU&atmif vmzdkUtaMumif;? vmrnf
rvmrnfudk jyefpma&; 0if;wHcg;rSm Syfxm;zdkU taMumif;? olUpmudk zwfNyD;NyD;csif; qkwfypfzdkU
taMumif;ESifh pmudk awGU&ygw,f}
&Sm;/
; /]b,ftwGufaMumifh olUpmudk qkwfypfzdkU rSmowJhvJ}
a&T/ /]olUa,musfm; awGUoGm;&if olUudk Budrf;rSmpdk;onfU twGuf jzpfw,fvdkU xifygw,f}
&Sm;/
; /]q&mr jyefpmudkawmh odrf;xm;yguvm;}
a&T/ /][kwfuJh? olUvufxJrSm jyefpmawGUw,fvdkU Mum;awmh tHhMordygw,f}
143
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]ajymygOD;}
a&T/ /]'gESifh [dknu olrSmwJhtwdkif; uRefroGm;vdkU wHwm;a&mufawmh olu
apmihfaeESifhw,f? awGUawGUcsif; bmrS rajymygESifhawmh? tdrfrSmwkef; olUa,musfm;a&SUrdkU
atmifhxm;orQawG uRefrudk ajymvdkuf qdkvdkuf Budrf;vdkuf armif;vdkuf qJa&;vdkuf ay;pm;vdkufeSifh
,kwf,kwfrmrm rMum;0Hh remomawG 'vpyf &Gwfavawmh uRefrrSm rMum;0HhwmESihf em;udk ydwfNyD;
tdrfjyefajy;cJh&ygw,f? n 11 em&Davmuf usawmh [dkae&mrSmyJ tavmif;awGUw,fvdkU Mum;&NyD;
oGm;MunfUMuygw,f}
&Sm;/
; /]q&mr xGufvmawmh tdrfrSm OD;rif;ausmf &Sd&pfovm;}
a&T/ /]&Sd&pfygw,f}
&Sm;/
; /]jyefvmawmhaum &Sdovm;}
a&T/ /]&Sdygw,f}
&Sm;/
; /]q&mr bD&dkxJrSm awGUwJh aoewfudk t&ifu jrifzl;ovm;}
a&T/ /]rjrifzl;ygbl;}
&Sm;/
; /]aoewfudk b,fae&mrSm awGUovJ}
a&T/ /]t0wfawGxJrSm awGUygw,f}
&Sm;/
; /]'Dae&mudk aoewfa&mufaewm b,favmufMumNyDvJvdkU rajymekdifbl;vm;}
a&T/ /]reufcif;u 'dkbDvmvdkU t0wfxnfUawmh aoewf rawGUao;yg}
&Sm;/
; /]'gjzifh wpfa,mufa,mufu q&mr tay:rSm trIywfatmif wrifwum vmxm;
wmaygh}
a&T/ /]'gESifh wlygw,f}
&Sm;/
; /]'DtrI &Sif;vif;zdkUtwGuf bmrsm; ajymp&m usefao;ovJ}
a&T/ /]bmrS awG;r&yg}
&Sm;/
/]tavmif;awGUwJh wHwm;rSm
;
b,fvdkaMumifh qdkwm q&mr ajymekdifovm;}
opfom;enf;enf;yJhaewm
wpfckawGUw,f?
a&T/ /]rajymekdifyg}
xdktcg OD;pH&Sm;onf aq;wHudk rD;Sd aomufNyD;aemuf rsufarSmifMuKwfum
twefMumatmif ai;pkduf aeav&m uRefawmfESihf wuG a&SUaeOD;b0if;ESifh rBuD;a&TwdkUonf
if;\tuJudk cyfvsuf &SdaeMuav\/ twefi,fMumvwfaomf OD;pH&Sm;onf &kwfw&uf
tBuHay:vmonfU vuPmESifh aygifudk ykwfvsuf xkdif&mrS xNyD;vQif
144
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]vmAsdKU udkodef;armif? oGm;MuOD;pdkU}
0if;/ /]bmrsm;vJ OD;pH&Sm;}
&Sm;/
; /]pdwfcsaeyg q&mr? reufjzefcgawmh 'DtrIudk usKyf &Sif;vif;edkifygvdrfhr,f?
'Dwpf&ufawmh onf;cHNyD; apmihf&pfayOD;awmhAsm}
blwm&HkodkU a&mufMuaomtcg OD;pH&Sm;onf &efukefvufrSwf r,lbJ &pfuef
vufrSwfESpfapmifudk ,lvmcJhav\/ rD;&xm;ay: odkU wufrdMuaomtcg 'kwd,wef;wpfwGJvHk;
uRefawmfwdkUESpfa,mufomvQif &SdcJh&m OD;pH&Sm;onf rdrd ,laqmifcJhaom ajcmufvHk;jyL;aoewfudk
wudkifudkifESihf xkwf MunfUav\/ xdktcg uRefawmfonf if;\ trlt&mudk em;rvnfekdifonf
jzpf
uRefawmf/ /]aoewfudk bmaMumihf 'Davmufawmif xkwfxkwfMunfUae&wmvJAsmh? ,ck
oGm;r,fh vrf;u ab;tE&m,f jrifvdkUvm;}
&Sm;/
; /]r[kwfbl;Asmh? 'DtrIrSm tIyftaxG;udk 'Daoewfu &Sif;vif;vdrfhr,f}
uRefawmf/ /]cifAsm;[m em;rvnfaygifAsm? cifAsm;aoewfESifh 'DtrIESifh bmqdkifovJAs}
&Sm;/
; /]em;rvnf&ifvJ tomaeav? tcsdefwefawmh EGm;ydefuefvdrfhr,fvdkU pum;yHk &Sdw,f
r[kwfvm;}
&pfuefblwmodkU qdkufa&mufMuaom tcg OD;pH&Sm;onf usLv&mqdkif wpfqdkifodkU 0if
AefcsnfBudK;wpfxHk;udk 0,fNyD;vQif Xmemtkyf udkjrazudk ac: tavmif;awGU&m wHwm;odkU
oGm;Muav\/ wHwm;odkU a&mufMuaomtcg OD;pH&Sm;onf AefcsnfBudK;xHk;udk ajz wpfzufaom
tpESifh if;\ ajcmufvHk;jyL;aoewfudk csnfNyD;vQif tjcm;aom tpESifh ausmufcJBuD;wpfvHk;udk
csnfav&m uRefawmfESifh udkjrazwdkUrSm em;rvnfedkifojzihf tHhMopGmESihf MunfUaeMuav\/
if;aemuf OD;pH&Sm;onf BudK;csnfxm;aom ausmufwHk;udk wHwm;vuf&ef;ay:rS ausmfcs
aoewfudk udkif tavmif;awGUaom ae&modkU oGm;&yfae&m MudK;onf awmifhvsuf&Sdav\/
if;aemuf OD;pH&Sm;onf aoewfudk OD;acgif;qDodkU ajrmufjyD;aemuf &kwfw&uf vTwfvdkuf&m
wHwm;wpfzuf&Sdaom ausmufwHk;onf aoewfxufav;onf jzpfaomaMumifh aoewfonf
vufrS vTwfonfESifh wjydKifeuf ausmufwHk;&Sd&modkU oGm; wHwm;vuf&ef;ESifh &dkufNyD;vQif
ausmufwHk;a&m aoewfyg acsmif;xJodkU usoGm;av\/
OD;pH&Sm;onf pdwftm;BuD;pGmaom trlt&mESifh vQifjrefpGmajy;oGm; aoewfESifh vuf&ef;
&dkufrdaom ae&mudk iHkU MunfUNyD;aemuf 0rf;ajrmufvSaom trlt&mESifh uRefawmfwdkUtm;
ac:iifap\/ uRefawmfESifh udkjrazwdkUonfvnf; teD;odkU csOf;uyfMu&mwGif ,cifuawGU&aom
yJh&mteD; if;ESifh yHkoPmefwlnDaom 'kwd,yJh&mudk awGUjrif&av\/
xdktcg OD;pH&Sm;onf tHhMopGmESifh ai;MunfUaeaom uRefawmfwdkU ESpfa,muftm;
145
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
/]MunfUMuprf;ygOD;Asm? 'DxufaocsmwJh &Sif;vif;csuf b,frSm&SdedkifrSmvJ?
;
usKyfaoewfu 'DtrIudk aumif;aumif;MuD; &Sif;vif;vdkufayNyD? udkjrazu &Gmom;rsm;udk ac:jyD;
wHwm;atmufu acsmif;xJudk a&ikyfjyD; &SmapvQif usKyfaoewfESifh onfUjyifaoewf wpfvufa&m
ausmufwpfvHk;pDESifh csnfvsuf a&xJrSm awGUvdrfhr,f? awmfawmfPfoGm;wJh a':ESif;jrayyJ ?
olUudk,fol ypfowfjyD; rMuD;a&Ttay: trIywfatmif Pfqifxm;vdkufyHk b,favmufae&m
usovJ? udkif; udkjraz? cifAsm; aoewfESpfvufudk jyef&atmif vlpkNyD; ,lcdkif;&pfayawmh ?
usKyfwdkUawmh 'DuaeU OD;rif;ausmf tdrfrSm tdyfjyD; reufjzefusrS rMuD;a&T vGwfzdkU pDrH&tHk;r,f}
xdkn OD;pH&Sm;onf if;trI taMumif;udk atmufygtwdkif; &Sif;vif;ajymjyav\/
&Sm;/
; /]'DtrIrSm usKyfacsmfoGm;awmhr,fvdkU enf;enf; vdkawmhw,f? wHwm;vuf&ef;rSm
yJhaewJh t&muav;udk awGUayvdkU? edkUrdkU&if jzifh rMuD;a&TtwGuf cyfcufcufyJ? vlrsm;[m
w,fcufw,f? vlwpfa,mufudk tvGefUtvGef rkef;jyD qdkrSjzifh xkdolysufpD;atmif[m PfawG
xGufjyD;vmwwfw,f? a':ESif;jr vkyfyHk MunfUawmh Asm? q&mr rMuD;a&Tudk t&SufwuGJ
tusdK;enf;aoap&atmif b,favmufPfqifNyD; xm;vdkufovJ? rMuD;a&T qDu [kdae&mrSm
csdef;pm&atmif olu pwifjyD;a&;? olUpmudkawmh qkwfypfcdkif;? rMuD;a&T pmudkawmh olu ,lcJh?
olUa,mufsm; ajcmufvHk;jyL;aoewf wpfvufudk ,rf;awmifh wpfckavsmhatmif wpfcsuf
ypfazmufjyD; rMuD;a&T bD&dkxJrSm wdwfwdwf0Sufxm;? csdef;wJh tcsdefrSm wHwm;udkoGm;? rMuD;a&T
vmwJh tcgrSm olUpdwfxJ &SdwmawGudk tm;&atmifajym? rMuD;a&T jyefoGm;vdkU aoewfoH
rMum;avmufwJh ae&ma&mufawmhrS aoewfudk usKyfvkyfovkd vkyfjyD; olUudk,fol ypfowfwmudk
As? awmfawmfPfoGm;wJh rdef;rAsm? olUtMuHatmifzdkU[m enf;enf;uav;vdkawmhw,f? udkif;
bmrsm; r&Sif;wm &Sdao;ovJ}
uRef
uRefawmf/ /]vufOD;wHk;u acsmif;xJrSm bmaMumifh r&SmMuovJ Asm}
&Sm;/
; /]tif; olrsm;&Sif;jyD;awmh tMuH ay:wwfwmuvm; Asm? aemufrS tMuH&wJhvludk
b,fhES,f ac: owJhvJ}
uRefawmf/ /]&Sdygapawmh Asm}
*********
NyD;ygNyD/
146
a&TOa'gif;
7 / / udk,fhudk,fudk owfjcif;avm
;avm olwpfyg;owfjcif;avm
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
az/
az /]armifodef;wefa&m? olU t&ifvl oHk;a,mufa&m udk,fhudk,fudk owfaowm r[kwf?
olrsm; owfvdkU aowmcsnf; usKyfxifw,fAs}
uRefawmf/ /]'gjzifh b,fol owfovJAsm}
az/
az /]tJh'gaMumifh cufw,f r[kwfvm;? tdrfa&SUrSmawmh jrif;&xm; &yfw,fAsdKU? q&mrsm;
jyefvmwm jzpfygapAsm}
xkdcP wkdufa&SYwGif jrif;&xm;wpfpD;&yfonfU toHudk Mum;ojzifh uRefawmfwdkYonf
jywif;aygufrS arQmfMunfUMu&m armifpH&Sm;onf jrif;&xm;ay:rS qif;vmonfudk awGUMu&ojzihf
0rf;om tm;& jzpfMuav\/ wkdufay: odkU a&mufvmjyD;aemuf armiftkef;azu tusdK;taMumif;udk
tusOf;csKyfrQ jyefajymjyD;aemuf armifpH&Sm;u
]vmvmcsif; aqmufESifhxGif; qdkwJh pum;yHkvdk jzpfaeygjyDaumAsm? xdkifyJ rxdkif&ao;bl;?
trIu t&ifa&mufESifhaejyD? udkif; odkUaomf wwfedkiforQ ulnD&ao;wmyAsm? vm oGm;Mur,f?
tavmif;udk jzKwfjyD;jyDvm;}
az/
az /]tavmif;awmh jzKwfjyD; aq;&Hk ydkUvdkdufjyD q&ma&U}
&Sm;/
; /]aemufusoGm;w,f? odkUaomf &ifrcGJcif rDaumif;ygao;&JUvm;Asm? aq;&Hkudk t&if
oGm;MunfUpdkU? aMomf aeOD;AsdKU? tcef; tajctaeudk MunfUcsifao;w,f? jyD;rSyJ aq;&HkoGm;pdkUAsm}
if;aemuf uRefawmfwdkU oHk;OD;onf u&dvrf;&Sd a': odef;&if\ wkdufodkU oGm;a&mufMu&m
armifpH&Sm;onf tcef;wGif;odkU 0ifa&muf Murf;ay: av;bufwGm; vnf;aumif;?
ckwif\atmufodkU tvsm;arSmufum 0if vnf;aumif;? eH&Hrsm;udk wD;acguf vnf;aumif;
aocsmpGm pHkprf;MunfUIvsuf &Sd&m uRefawmfwdkUrSm armifpH&Sm; jyKNrJ "rwmrQom jzpfojzifh
wpfpHkwpfckudk ajc&mcHrdonf ? rcHrdonfudk if;\ rsufESmxm; rxif&Sm;atmif &dSaecJhav\/
xdkUaemuf armifpH&Sm;u MunfUI&ef&SdorQudk MunfUjyD;aMumif; ajymqdk aq;&HkodkU
oGm;a&mufMujyefav&m tavmif;rSm &ifcGJ&Hk twGif;&dS ausmufpm;yGJ ay: wifum &ifcGJrnfUqJqJ
&Sdaeonfudk awGU&SdMu&av\/ q&m0efBuD;vJ armifpH&Sm;tm; od&SdjyD; jzpfojzifh tavmif;udk
acwrQ ppfaq;cGifh jyKav&m armifpH&Sm;onf wpfudk,fvHk;udk ESHUpyfaocsmpGm MunfUI jyD;aemuf
tHhtm;oifhaom trlt&mESifh vnfyif;udk udkifvsuf
&Sm;/
; /]udktkef;az onf[m owdxm;rd&JUvm;}
az/
az /]bmvJ q&m}
&Sm;/
; /]vnfyif;u t&mudkav}
az/
az /]onf[m BudK;&maygh q&m&JU}
&Sm;/
; /]BudK;&mawmh [kwfygjyD? odkUaomf t&G,f b,fhES,faeovJ}
az/
az /]rajymekdifbl; q&m}
154
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]usKyf ajymr,f? BudK;&mudk MunfUprf;? ao;ao;uav;&,f? rD;jcpfqHavmufyJ &Sdr,f
[kwfp? uefUvefUumBudK;u b,favmufwkwfovJ cifAsm; jrifcJhw,f r[kwfvm;}
az/
az /]vufr avmuf wkwfw,f q&m}
&Sm;/
; /]vufr avmufwkwfwJh BudK;ESifh BudK;qGJcsjyD;aowm rD;jcpfqHavmufom BudK;&m
xifowJh ? b,fhES,f t"dym,fvJ}
az/
az /][kwfygjyD q&ma&U? aoatmifSpfowfwJh BudK;u wpfacsmif;? csnfxm;wJh BudK;u
wpfacsmif; xifw,f q&ma&U}
&Sm;/
; /]tppfyJ bmhaMumifh onfvdkvkyfovJ}
az/
az /]rodbl; q&m}
uRefawmf/ /]BudK;wpfacsmif;ESifh SpfowfjyD; udk,fhudk,fudk BudK;qGJcsw,f xifatmif
uefUvefUumBudK;ESifh tavmif;udk csnf xm;cJhwm [kwfvm; cifAsm}
&Sm;/
; /(uRefawmf\ ykcHk;udk ykwfvsuf) ]awmfw,fAsdKU udkodef;armif? olwdkU 0ifvma&m ?
0ifvmwJh tcgrSm armifodef;wefrSm rvIyfr&Sm;ekdifwJh tjzpfa&mufaejyDAs? onfawmhrS vnfyif;udk
BudK;ESifh SpfowfjyD; aojyDqdkawmhrS tavmif;udk BudK;ESifh csnfxm;cJhwmudk; As? udkif; odkUaomf
tcef;udk usKyf wpfcg MunfUcsifjyefjyDAsm? onf;cHjyD; vkdufcJhMuygOD;Asm}
a': odef;&if tcef;odkU a&mufMujyefaomtcg armifpH&Sm;onf tcef;wGif; a&S;uxuf
aocsmpGm MunfUIjyefav&m tcef;\ axmifh puL vHk;uav;wpfckudk awGU&Sd&av\/ xkdtcg
armifpH&Sm;onf if;udk aumuf ajzMunfU&m if;rSm pma&;puL wpf&Gufjzpf atmufyg tu&m
rsm;udk cJwHESifh rxifr&Sm; a&;om;xm;onfudkvnf; awGU&Sd&av\/
]vmjyD? a[m a[m x&Hu vif;vdkU ? b,fhES,f [mBuD;ygvdrfh}
uRefawmfwdkUonf armifpH&Sm;\ ykcHk;ay:rS ausmfzwf xkdpmudk awGUjrif&aomtcg
]b,fola&;wJh pmvJAsm}
&Sm;/
; /]armifodef;wef a&;wmayghAs}
az/
az /]b,fvdk t"dym,f..}
xkdcP a': odef;&ifESifh udkbarmfwdkUonf tcef;wGif;odkU 0ifvmMu rnfodkU
xl;jcm;ygao;oenf; [k ar;jref;&m armifpH&Sm;u armifodef;wef qdkolrSm pdwfuawmufuwuf
jzpf[efvuPm &SdaMumif;ESifh ajymqdk udkbarmf\ rsufESmudk pdkuf MunfUjyD;vQif wkdufay:rS
qif;vmcJhMuav\/ vrf;c&D; armifpH&Sm;onf uRefawmfwdkUtm; pum;wpfcGef;rQ ajymqdkjcif;r&SdbJ
aq;wHudk aomufum jidrfoufpGm vdkufygvmav&um; uRefawmfwkdUrSm armifpH&Sm;onfum;
wpfpHkwpfckudk tBuHxkwfvsuf &SdaMumif; od&SdMuojzifh ar;jref;jcif; rjyKbJ tuJudk omvQif
cwfvmMu&av\/
155
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
az/
az /]b,fvdkvkyf&rSmvJ q&m }
&Sm;/
; /]a': odef;&if tdrfESifh reD;ra0; avmufu aejyD; ykvdyf cyfawmifhawmifh
ajcmufa,mufavmuf&,f onfuaeU n q,fem&D avmufu pjyD; apmihfMuayawmhAsm}
az/
az /]jyD;awmhaum q&m}
&Sm;/
; /]jyD;awmh a': odef;&if wkdufxJu c&mrIwfoH Mum;onfESifh wjydKifeuf wdkufa&SU
a&mufatmif ajy;vmjyD; awmifbufwHcg;u av;a,mufapmifh&r,f? oHk;a,mufu a': odef;&if
wkdufay: ajy;wufcJh&r,f? em;vnfvm;}
az/
az /]awmifbufwdkufu w&kwfawG aewmvm; q&m}
&Sm;/
; /][kwfw,f? w&kwfwdkufa&SUuae apmifhjyD; xGufvmorQ vlawGudk tukefzrf;&r,f
em;vnfvm;}
az/
az /]aumif;ygjyD q&m}
&Sm;/
; /]cifAsm; vl rsm;rSm vufeuf tjynfUtpHk ygayhapAsaemf? awmfawmfqdk;wJh vlpkawG ?
,D;wD;,m;wm; vkyfvQif ajcmufvHk;jyL;ESifhom ypfowf Mum;vm;}
az/
az /]pdwfcsyg q&m}
&Sm;/
; /]udkif; cifAsm; jyefayawmh ? 10 em&D xkd;xdk;jcif; a&mufatmifvmcJhaemf}
az/
az /]aumif;ygjyD q&m}
udktkef;az qif;oGm;jyD;aemuf
&Sm;/
; /]udkif;? udkodef;armif? usKyfwdkU onfuaeUn a': odef;&if wdkufrSm tdyfMu&vdrfhr,f?
aMumufovm;}
uRefawmf/ /]raMumufygbl;Asm? cifAsm; wpfa,mufvHk; &Sdao;wmuyJ}
&Sm;/
; /]odkUaomf ? onfvdkAs ? usKyfwdkUu pHkaxmufoabmESifh tdrfudk 0ifzdkU r[kwfbl;?
{nfUonf oabmESifh oGm;jyD; wnf;Mu&r,f}
uRefawmf/ /]b,fvdk {nfUonfvJAs}
&Sm;/
; /]cifAsm;u tnmom; jzpfawmh rdk;ukwfjrdKUom; a,mifaqmifzdkU rsm;rsm;BuD; rcuf
ygbl; rSwfw,f}
uRefawmf
wmf/ /]BudK;pm;&wmyAsm}
&Sm;/
; /]aumif;ygjyD? cifAsm;u onfuaeU nae rEav;&xm; qkdufwJh tcsdefavmufrSm
0efpnfpv,f ypnf; tjynfYtpHkESifh rdk;ukwfu vmwJh ausmufukefonfBuD; a,mifaqmifjyD; a':
odef;&ifwdkU tdrfudk oGm;wnf;acs? rdk;ukwfom;ESifh wlatmif pum;udkvJ 0J0Jajym? Ausmufukefonf
157
pHkaxmuf armifpH&Sm;
ESifh wlatmif ausmufeD cyfrsm;rsm; ygzdkdUawmh usKyf wm0efxm;? usKyf iSm;jyD; ay;r,f? a&mufwJh
tcgrSm tdyfzdkU tcef;ay;awmh ESpfxyfrSm ay;vdkU&Sd&if cifAsm;u tdkufwwfvdkU atmufxyfrSm
rtdyfvdk? oHk;xyfrSm tdyfvdkaMumif;ajym? tu,f olwdkU vifr,m;u oHk;xyfu taMumif;udk
ajymjycJhvdkU &SdvQif onf[mrsdK; t,HktMunf r&SdwJh taMumif;ajym? Mum;vm;}
uRefawmf/ /]aumif;ygjyDAsm? ekdU cifAsm;uaum}
&Sm;/
; /]usKyfuvJ wpfenf;enf;ESifh a&mufatmif vmr,fayghAsm}
xdkaeUnae uRefawmfonf &Srf;abmif;bD? *GrfwHk;tus? pD-tdkif-'D OD;xkyf tp&Sdaom
rdk;ukwfom;rsm; 0wfqifwwfaom t0wftpm;rsm;udk armifpH&Sm; oifMum;jyoonfU twdkif;
usepGm 0wfqifjyD;aemuf vufqGJom;a&tdwf? oHaowm? tdyf&mvdyfrsm;yg jrif;&xm; ay: odkU
wif u&dvrf;&Sd a': odef;&if\ wdkufodkU oGm;a&mufav\/
tdrfodkU a&mufaom tcg a': odef;&ifonf tjyifodkU xGufoGm;cdkufjzpfonfESifh
udkbarmfonf rdk;ukwfrS qdkufa&mufvmaom ausmufukefonf wpfa,mufjzpfonf[k
Mum;&onfESifh wjydKifeuf aumif;rGefpGm c&D;OD;BudKjyKjyD;vQif uRefawmfwdkU arQmfvifhonfUtwdkif;
oHk;xyf &Sdaom tcef;wpfcef;odkU uRefawmf\ ypnf;rsm;udk tapcHomOD;tm; onfydk;
a&TUajymif;apav\/ odkU&mwGif if;tcef;rSm BudK;qGJcsaoaom tcef;r[kwf? if;ESifh
,SOfvsuf&Sdaom tcef;rQom jzpfavonf/
if;aemuf a': odef;&if a&mufvm tdrf&SifwdkUonf uRefawmftm; npmxrif;rsm;udk
aumif;rGefpGm wnfcif;auR;arG;vsuf &SdMuonf/ tdrfa&SU um;wpfpD; qdkufa&mufvmojzifh
udkbarmfonf oGm;a&mufMunfUIav\/ wpfcPrQMumvQif tapcHomOD;onf w&kwfaumfaZm
BuD;jzifh vdyfvsuf&Sdaom tdyf&mBuD;rsm;? om;a&aowmBuD;rsm;? w&kwfaq;Al;rsm; tp&Sdaom
axmifuJBuD;rsm;\ cefUjim;aom toHk;taqmifrsm;udk oGif;vmav&m if;aemufum; ydk;abmif;bD?
a&ToD;wyf ouvyftus? ouvyfOD;xkyf tp&SdonfwdkUudk 0wfqifvsuf &Sdaom aygufazmfBuD;
wpfa,mufonf 0ifvmav\/ xkdolrSm tjcm;r[kwf? uRefawmf\ rdwfaqG armifpH&Sm;yif
jzpfavonf/ wdkufwGif;odkU a&muf ukvm;xdkif xkdifrdavvQif
&Sm;/
; /]yJES,fvJAs? yGJpm;uD;aum b,fpGm;ovJ}
&if/ /]yGJpm;BuD; qHk;&SmjyD&Sif? axmifuJBuD;u b,fuvJ}
&Sm;/
; /]armfvNrdKifuyJ As? jzpf&avAsm? yGJpm;uD;ESifh tm;uD; cifwmyJ? b,favmuf MumyD;vJ
qHk;wm}
&if/ /]wpfESpfausmfausmfavmuf &SdygjyD&Sif}
&Sm;/
; /]tdk rodbl;As? jzpf&av tm;uD; 0rf;enf;w,f? armfvNrdKif a&mufwJhtcgrSm yGJpm;uD;
uRefawmfwdkU tdrfrSm wnf;wmyJ? uRefawmfvnf; ausmufaumif;aumif; av;ig;vHk;avmuf
vdkcsifwmESifh 0,fzdkUvmcJhw,f? rdk;ukwfu ausmufukefonfrsm; ra&mufbl;vm;}
&if/ /]&ekdifygw,f&Sif? &ekdifygw,f? tcefUoifhyJ rdk;ukwfu ausmufukefonf wpfa,muf
vnf; tckyJ a&mufygw,f? axmifuJBuD; onfrSmyJ wnf;zdkUayghaemf}
158
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]vrf;rawmfrSm rdwfaqG wpfa,mufawmh &SdwmyJ? yGJpm;uD; r&Sdawmh tm;emvdkU}
&if/ /]tdk b,fu tm;em&rvJ? 0efrav;ygbl;&Sif? uRefrwdkU wdkuf tus,fBuD;yg}
xdkcP udkbarmfonf axmifuJBuD; odkUr[kwf udkpH&Sm;\ ypnf;rsm;tm; wkdufay: odkU
omOD;tm; ,loGm;ap udk,fwdkif ae&mcsxm;vsuf &Sdav\/
if;aemuf a': odef;&ifonf armifpH&Sm;tm; npmxrif;udk uRefawmfESifh twl0if
pm;aomuf&ef wdkufwGef;av&m? armifpH&Sm;u rdrdrSm rD;&xm;[kdw,frS pm;aomufcJhjyD; jzpf&m
onf;cH&ef awmif;yefav\/
xrif;pm;aomuf NyD;Muaomf uRefawmfonf tusab;tdwf aqmif ,lcJhaom
ausmufeDrsm;udk a': odef;&if\ a&SUwGif armifpH&Sm;tm; jy&m armifpH&Sm;onf ausmufeD
oHk;av;vHk;udk qpfjyD;aemuf aps;wnfUonfESifh aiGrsm;acs 0,f,lvdkufav\/ xdkUaemuf yGJpm;BuD;
OD;zkef;ausmf\ taMumif;rsm;udk qufvufajymqdkMu twefi,f nOfUeufaomtcg omOD;onf
uRefawmfwdkU ESpfa,muftm; oHk;xyfodkU vdkuf ydkUav\/ armifpH&Sm;\ tcef;rSmrl BudK;qGJcs
aoaom tcef;yif jzpfav\/
tapcHomOD; qif;oGm;aomfvnf; wkdufay: "mwfrD;rsm; xGef;vsuf &Sdao;onf jzpf
armifpH&Sm;onf uRefawmfESifh &if;ESD;pGm pum;rajymao;bJ ,ckrS awGUMuaom oluJhodkU
[efvkyfum pum;ajymvsuf &Sd&m 10 em&D xkd;onfU tcgwGif armifpH&Sm;onf "mwfrD;rsm;udk
jidrf; tdyfcef;odkU 0ifav\/ uRefawmfvnf; armifpH&Sm;\ rsufESmuJ udk &dyfrd uRefawmf\
tcef;odkU r0ifbJ if;\ tcef;odkU 0if vdkufoGm;av\/ tcef;wGif;odkU a&mufvQif
armifpH&Sm;onf wHcg;udk ydwfvsuf "mwfrD;udk zGifhjyD;vQif wD;wdk;avoHjzifh
&Sm;/
; /]usKyf wGufudef;uav; udkufw,fAsdKU}
uRefawmf/ /]bmwGufudef;vJ Asm}
&Sm;/
; /]vifBuD;taMumif; vifi,fa&SUrSm ajymvkdU&Sd&if usKyfudk onftcef; ydkUvdrfhr,fqdkwm
usKyfwGufjyD;yJ As? 'gaMumifh usKyf a&mufa&mufcsif; OD;zkef;ausmf taMumif; pjyD; ajymw,f
r[kwfvm;? tJ'g onftcef;udk usKyfudk ydkUatmif ajymwmAs}
uRefawmf/ /]ae&musygayhAsm}
&Sm;/
; /]wdk;wdk; q&ma&U? onfavmuf rus,fapESifh? udkif; udkodef;armif anmif;w,fvdkU
ratmif;arhESifh? cifAsm; onfuaeU usKyfukwifatmufrSm 0ifjyD;apmihf&vdrfhr,f? ajymaeMuma&mh?
0ifayawmhAsm? awmfawmf nOfUeufoGm;jyD? aeOD; usKyfay;xm;wJh ajcmufvHk;jyL;yg&JUvm;? usKyf
rxrcsif; cifAsm; onfatmufu rxGufcJhESifhaemf}
uRefawmf/ /]aumif;ygjyDAsm}
&Sm;/
/]aMomf aeOD;AsdKU? uHaumif;vdkU arhvdkufwm MunfUprf;? tcef;wGif;rSm
;
teHUwpfrsdK;wpfrnf xl;xl;qef;qef; &cJhvdkU&SdvQif teHU&&csif; a[m'gESifh ESmacgif;0rSm qdkUxm;jyD;
159
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
NyD;ygNyD/
161
pHkaxmuf armifpH&Sm;
8/ / ajrydkif&Sif vifr,m;trI
a&TOa'gif;
az/
az /]tm;aeovm; q&m}
&Sm;/
; /]tm;wmawmh bmajymaumif;rvJAsm? tm;vGef; tm;BuD;vdkU ysif;rsm;awmif aejyDaum
udk,fhvl&JU? bmudprsm;vJ Asm}
az/
az /]'gjzifh? uRefawmfESifh uefBuD;axmifh&Gmudk vkdufcJhprf;ygvm; q&m}
&Sm;/
; /]yJcl;e,fu uefBuD;axmifh&Gmvm; As? usKyfwdkUvJ a&mufzl;ygw,f? bmrIvJAsdKU}
az/
az /]vlwpfa,mufawmh aowmyJ q&m? owfvdkUyJ aoovm;? bmomtavsmufyJ
aoovm;awmhjzifh rajymwwfbl;? onfreufyJ aMu;eef;&vdkU rif;BuD;u uRefawmfhudk
vTwfaew,f q&m? udkif; odkUaomf vrf;usrSyJ tusdK;taMumif; ajymyg&apawmh? uRefawmhum;ESifh
wpfygwnf; vkdufcJhMuygawmh cifAsm}
&Sm;/
; /]b,fhES,fvJ udkodef;armif? vkdufedkifyrvm;}
uRefawmf/ /]pdefvdkufAsm vkdufr,f}
if;aemuf uRefawmfwdkUonf vsifjrefpGm t0wftpm;rsm; vJvS,fMujyD;vQif wkdufay:rS
qif;vmMu armiftkef;az\ um;ESifh xGufvmMuojzifh vlolxlxyfaom vrf;rsm;udk
ausmfvGefMujyD;aemuf jynfvrf;wavQmuf armif;ESifrdMuaom tcg
az/
az /]onfvdk q&m&JU? uefaxmifhBuD;&Gmu yifpiftjidrf;pm; ajrpm&if; tifpydwfawmf
a[mif; OD;pHx,fqdkwJh tbdk;BuD;[m raeUu olUtdrfu txGuf wHwm;ay: wufvdkuf&mrSm
wHwm;usdK;NyD; acsmif;xJusvdkU ao&Smw,fwJh q&m}
&Sm;/
; /]'geJUjzifh bmrS rxl;jcm;ao;aygif Asm}
az/
az /]aeOD;q&m&JU? uRefawmf ajymOD;r,f? tdrfa&SUrSm cif;xm;wJh wHwm;uvJ
ysOfjym;uav; wpfcsyfxJyJ q&m? tbdk;BuD;u trSwfrJh avQmufvmawmh ysOfjym;usdK;NyD; acsmif;xJ
tusrSm ausmufpGef;ESifh acgif;ESifh &dkufrdNyD; aoyga&mwJh q&m&JU}
&Sm;/
; /]ysOfjym;u aqG;aevdkUvm;}
az/
az /]ysOfjym;u aqG;vdkU r[kwfbl;wJh q&m? wJwJuav;aeatmif vTeJUwdkufNyD;
wrifaxmifxm;w,fwJh q&m&JU}
&Sm;/
; /(&kwfw&uf wnfUrwfpGm xkdifvsuf) ]tvJh qdkprf;ygOD;Asm? tbdk;BuD;u b,folESifh
aewmvJ}
az/
az /]tbdk;BuD;u rkqdk;zdkBuD;wJh q&m&JU? olUrSm orD;ysdKuav; wpfa,muf&Sdw,f? om;tz
ESpfa,mufxJyJ aeMuowJh? olwdkUESifh tdrfeD;csif;uawmh udkbaX;qdkwJh ajrydkif&Sif vifr,m;
ESpfa,muf &SdMuw,f? olwdkUtdrf ESpftdrfrSm acsmif;jcm;aeavawmh ckeifu ajymwJh ysOfjym;wpfcsyfudk
wHwm;vkyfNyD; cif;xm;owJh q&m}
&Sm;/
; /]qdkprf;ygOD;Asm}
163
pHkaxmuf armifpH&Sm;
az/
az /]'gESifh tJonfaeU reufuawmh udkbaX;uvJ &efukefu olUtrrsm;xH
tvnfoGm;aecdkuf jzpfvdkU olUr,m; rjr&ifu OD;pHx,f&JU orD; rvGef;ar tdrfrSm
vufzuf&nfaomuf zdwfxm;vdkU wHwm;udk ul;r,fvdkU tvmrSm wHwm;usdK;NyD; OD;pHx,fvnf;
a&pyfrSmvJaewm awGUowJh q&m? onfawmhrS rjr&ifu tdrfa&SUu ac:NyD; orD; rvGef;arudk
tusdK;taMumif; ajymjyvdkU tapcHawG bmawGESifh tbdk;BuD;udk q,fwifawmh tbdk;BuD;rSm
acgif;uGJNyD; toufvHk;vHk; r&dSawmhbl;wJh q&m? onf[mESifh tkwfatmf aomif;eif; jzpfaewkef;
jzKef;qdk udkbaX;u &efukefu um;ESifh tjyif;armif;vmNyD; a&mufa&mufjcif; ] b,fhES,fvJ
b,fhES,fvJa[h? aemufrsm;usoGm;NyDvm;uG,f? ig rdkufwmyg? igudku rdkufrdwmyg} vdkU ajymNyD;
tl;vdk awmifajym ajrmufajymESifh olUr,m;rsufESmudk jrifawmhrS ]ig rdkufouGJU jrjr&,f? ighaMumifh
ao&Sm&ouGJU} vdkUajymowJh q&m&JU}
&Sm;/
; /]'gjzifh cifAsm; Opm vufonfay:aerifhyJ ? usKyfvdkufvdkU bmvkyfOD;rSmvJ Asm}
az/
az /]r[kwfao;bl; q&m&JU? wpfcku onfvdk &Sdaejyefw,f? OD;pHx,f raorD naeu
onfwHwm;ay:udk tapcH wpfa,muf avQmufao;owJh? onfwkef;uvJ taumif;BuD;yJ
&Sdao;owJh? onfawmhum wHwm;udk vTeJUwdkufwJh vl[m ntcgusrS wdkuf&r,f r[kwfvm;
q&m? onfnu udkbaX;vJ &efukefu olUtrrsm; tdrfrSmyJ tdyfw,f q&m? uRefawmf reufu
oGm;NyD; ar;jref;pHkprf;MunfUawmh udkbaX;[m [dknu tdyfcef;udk 0ifoGm;wm tapcHwpfa,mufu
aoaocsmcsm jrifvdkuf&aMumif;? tdyfcef;xJudk a&mufjyD;aemuf pmzwfaewJh vuPmESifh
"mwfrD;udk rjidrf;bJ aejyD;aemuf oef;acgifausmfausmfavmufrSm "mwfrD; cvkyfESdyfjyD; rD;jidrf;
vdkufwmudk oludk,fwdkif Mum;vdkuf jrifvdkufwJh taMumif; wyfwyftyftyfBuD; xGufqdkaew,f
q&m&JU? onfawmh yJcl;e,frSm &SdwJh wHwm;udk udkbaX;u nwGif;csif;oGm;jyD; wdkufjzwfzdkU&ef
tifrwef cJ,Of;aew,f q&m&JU}
&Sm;/
; /]udkbaX;udk ppfaq;awmhaum b,fhES,frsm; tppfcHowJhvJ}
az/
az /]bmwpfckrS ar;vdkUr&bl;wJh q&m&JU? yg;pyfudk a&iHkxm;ovdk wpfcgwnf;
ydwfxm;wmyJwJh q&m? odkUaomfvnf; olUrdef;ruawmh b,fenf;ESifhrS udkbaX;vkyfwm r[kwfbl;
vdkU ajymaew,f q&m&JU? cufaejyDaum q&m}
&Sm;/
; /]udkbaX;a&mufvmjcif;[m rarQmfvifhbJESifh &kwfw&uf a&mufvmjcif;ESifh wlw,f?
onfawmh onftcsufudk olUrdef;ru b,fhES,fxkacsowJhvJ? &efukefu tpfrrsm;uaum
olb,fenf;ESifh jyefoGm;w,fvdkU ajymovJ}
az/
az /]eHeufapmapm tdyf,mu xxcsif; jzKef;qdk pdwful;&jyD; olUtpfrrsm;udkawmif EId;jyD;
EIwfrqufekdifbJ wpfcgwnf; armfawmfum;ESifh xGufoGm;w,fvdkU ajymw,f q&m}
&Sm;/
; /]vlowfrIjyKwJh vlwpfa,muf[m rsm;aomtm;jzifh &nf&G,fcsuf wpfckck &SdwwfjrJyJAs?
bmvJ qdkawmh wpfpHkwpfckudk &vkdaomfvnf;aumif;? oufoufrJh rkef;aomfvnf;aumif;? rESifh
ywfouf remvdkaomaMumifh vnf;aumif; wpfckck jzpfwwfw,f? onftrIrSm b,fvdk
&nf&G,fcsufrsdK;ESifh owfw,fvdkU cifAsm; xifovJ}
az/
az /]tckjzifh rxifwwfekdifatmif &Sdaeao;wmyJ q&m}
164
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]udkbaX;uvGJjyD; onfUjyif b,folUudkrS xifp&m r&Sdbl;vm;? rjr&ifaum
b,fhES,fvJ}
az/
az /]uRefawmfjzifh rawG;wwfedkifatmif &Sdaeygw,f q&m}
&Sm;/
; /]onfUjyifaum bmrsm; cifAsm; ajymp&m &Sdao;ovJ}
az/
az /]ukefygjyD q&m? r&Sdygbl;}
xkdtcg armifpH&Sm;onf aq;wHudk aq;xnfU rD;Sdum aomufzGm&if; pOf;pm; pdwful;
vsuf&Sd&m armiftkef;azrSmvnf; um;udkomvQif vsifjrefpGm armif;ESifvsuf &Sdav\/
uefBuD;axmihf&GmodkU qdkufa&mufMuaomtcg awme,frS Xmemtkyfvnf; BudKqdkapmihfqdkif;
vsuf &Sd&m uRefawmfwdkUonf OD;pHx,f\ aetdrfteD; um;udk qdkuf&yf XmemtkyfESifh awGUqHkae
MuonfwGif
az/
az /]b,fhES,fvJ udkarmifwif? bmrsm; taMumif;xl;ao;ovJ As}
wif/ /]udkbaX;udkawmh csKyfxm;NyD;NyD cifAs}
az/
az /]csKyfvdkU awmfrS awmfyghrvm; Asm? [dknu &efukefrSm ol&Sdw,f qdkwmuyJ }
wif/ /]r[kwfbl; q&m? &efukefudk w,fvDzkef; qufNyD; ar;awmh [kdnu udkbaX;u
oef;acgifausmfavmufrSm tdkufvGef;vdkU rtdyfekdifbl; qkdNyD; um;ESifh xGufoGm;ao;w,f q&m&JU?
b,ftcsdefrS jyefvmw,f qdkwm b,folrS trSefrajymekdifbl; wJh? onfawmhum um;udk
cyfjyif;jyif; armif;r,fqdk&if rvif;cif &efukefudk jyefa&mufekdifwmudk; q&m}
&Sm;/
; /(avSmifajymifaom rsufESmxm;ESifh armiftkef;aztm; MunfUvsuf ) ]b,fhES,fvJ
udktkef;az ? cifAsm;vJ a&mufcJhw,fqdk? awmuaejyD; pHkprf;wJh vlu cifAsm;xuf pHkvifatmif
odaeygjyDaumvm;} [k ajymvdkufaom tcg XmemtkyfrSm tm;&ESpfouf jzpfvsuf armiftkef;azrSmrl
cyf&Suf&Suf rsufESmxm;ESifh &Sdav\/ if;aemuf
&Sm;/
; /]OD;pHx,fESifh udkbaX;[maiGaMu;ESifh ywfoufjyD; b,fvdkqufqHjcif;rsm; &Sdzl;ovJ }
wif/ /]udkbaX;u &efukefA[kdbPfrS aiGrsm; tyfESHxm;wJh teufu OD;pHx,fudk 200d wef
? 300d wef csufrsm; a&;jyD; cPcP ay;&zl;owJh q&m}
az/
az /]aMomf wefawmh q&ma&? OD;pHx,fu udkbaX; raumif;aMumif; wpfpHkwpf&mudk
odavawmh EIwfydwfc twGuf cPcP aiGSpfNyD; awmif;vdkUrdkU aemufqHk;wpfaeUusawmh
rcHekdifwmESifh udkbaX;u tqHk;pD&ifvdkufwmESifh wlw,f q&m}
wif/ /]uRefawmfwdkUvnf; onftaMumif;aMumifhyJ vdkU awG;rdygw,f cifAsm}
az/
az /][kwfNyDAsdKU? [kwfNyD ? 'gaMumifh owfwmudk;As}
165
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
az/
az /]b,fhES,fvJ q&m ? awGUcJhovm;}
&Sm;/
; /]onfu Muufaygifzdeyf&mawG awmhjzifh awGUcJhw,fAsdKU}
az/
az /]'gjzifh xif&Sm;aeNyDaum q&m? bmvdkawmhovJ? udkbaX; owfwm trSefyJaygh? udkif;
uRefawmfuawmh tpdk;& 0w&m;twdkif; aqmif&Gufp&m udpuav;awG &Sdao;w,f q&m?
udkodef;armifESifh q&mESifh &efukefudk jyefcsif&ifvJ uRefawmhfum;ESifh jyefESifhMu&if aumif;r,f
xifw,f? q&m qufvufNyD; aqmif&Gufp&m udp r&Sdawmhygbl;q&m}
&Sm;/
; /]b,fhES,f udp r&SdovJ? rjr&ifu usKyfudk iSm;xm;wm &Sdao;oaum}
az/
az /]iSm;ayr,fh bmvkyfawmhrSmvJ q&m? onfavmuf xif&Sm;aeNyD; Opm ? olUbufu
q&m aqmif&Gufp&m b,fudp &SdawmhovJ q&m}
&Sm;/
; /]&Sdonfjzpfap r&Sdonfjzpfap? usKyfodorQu usKyfudk trIonfwpfa,mufu
iSm;vdkU&Sd&if qHk;cef;wkdifa&mufatmif raqmif&Guf&rcsif; ypfxm;cJhwJh xHk;pHr&Sdbl;As}
az/
az /]'gjzifhvJ q&mhoabmyAsm}
&Sm;/
; /]udkif; 'gjzifh vmAs? udkpHx,ftdrfudk wpfqdwfavmuf 0ifMunfUvdkufMuOD;pdkU} [k
ajym uRefawmfwdkUonf aovGefol OD;pHx,f\ tdrfwGif;odkU 0ifMurnftjyKwGif armifpH&Sm;onf
wpfpHkwpfckaom t&m0wKudk pmtdwfwGif xnfUydwfNyD;aemuf armiftkef;az\ vufodkU ay;tyf
vsuf
]a&mh udktkef;az? a[mhonf[muav; wpfck odrf;xm;prf;Asm? usKyf awmif;awmhrS
xkwfNyD;ay;ayawmh }
az/
az /( ydwfxm;aom pmtdwfudk ,liif prf;oyfMunfUvsuf ) ]bmrsm; ygovJ q&m }
&Sm;/
; /]tzdk;wef ypnf;wpfck ygav&JUAsm}
if;aemuf uRefawmfwdkUonf OD;pHx,f\ tdrfodkU oGm;a&mufMu twGif;odkU
a&mufMuonfwGif tcef;qD;rsm; pm;yGJrsm; ukvm;xkdifrsm;rS p tdrfaxmifypnf;rsm;udk awGUjrif
&aomtcg aovefol OD;pHx,frSm yifpifaiGuav;ESifh ravmufri&Sd eJeJESifh BuJBuJ0dkif; [laom
pum;uJhodkU jcpfcsKyfukwfuyf [efvkyfum aexkdif&aMumif; xif&Sm;av\/
{nfUcef;um; toufESpfq,fausmf t&G,fcefU&Sd &kyf&nfacsmarm vSyvsuf wif;rmaom
rsufESmxm; &SdonfU oli,frwpfa,mufonf uRefawmfwdkUtm; {nfUcHpum;ajymqdkav&m if;rSm
OD;pHx,f\ orD; rvGef;aryif jzpfav\/ rvGef;aronf uRefawmfwdkU vlpktm; wpfcPrQ
pdkufMunfU rnfolonf tBuD;trSL;jzpfonfudk tuJ cwfNyD;aemuf armifpH&Sm;tm;
ar/
ar /]raeUu vkdufvmwJh pHkaxmufBuD; OD;pH&Sm;qdkwm rSwfygw,f&Sif}
&Sm;/
; /]rSefygw,f rdef;uav;&,f? rdwpfqdk; jzpf&wJh txJrSm zcifu ,ckvdk &kwfw&uf
ysufpD;oGm;jyefawmh tifrwef 0rf;enf;zdkU aumif;ygayw,fAsm}
167
pHkaxmuf armifpH&Sm;
ar/
ar /]rSefygw,f&Sif? rdcifqHk;NyD;wJhaemuf arG;ozcifuvJ t*d&wfbufrSm odyf0goemygNyD;
aeUa&m na&m t*d&wfwJxJu rxGufygbl;&Sif? [kdwkef;u pkaqmif;xm;wJh ypnf;uav;awG
qdk&ifvJ rD;aoG;ESifhyJ ukefygNyD&Sif}
&Sm;/
; /]aMomf OD;pHx,fu onfbufu 0goem ygoudk;}
ar/
ar /]0goemygwmawmh rajymygESifhawmh? a[m[dk 0if;axmifhu wJ[m zdkxkd;wJh wJygyJ&Sif?
&orQ yifpifuav;[mvJ pm;&aomuf&w,fvdkU onfavmufr&Sdygbl;? vHkbdk; rD;aoG;bdk; 'kwmbdk;
vufcsm;bdk;ESifhyJ ukef&wmygyJ &Sif? wpfaeUaomfvnf; "mwfaygufvkNyDwJh ? wpfaeUaomfvnf;
udpNyD;vkNyDwJh? b,fawmhrS NyD;ekdifw,fvJ r&Sdygbl;&Sif? a[m tck &kwfw&uf aoqHk;oGm;jyefawmh
uRefrzdkU wpfjym;wpfcsyfrS xm;cJhw,fvdkU r&Sdygbl;&Sif} [k rdrd\ 'kursm;udk nnf;nLwkdifwef;
av\/ xkdtcg armiftkef;azonf tcsnf;ESD;jzpfaom pum;rsm;udk ajymqdkjcif;tm;jzifh tcsdefrukef
vdkonfU vuPmESifh pum;jzwf
az/
az /]OD;pHx,fudk owfwJh w&m;cH udkbaX;udk zrf;xm;wm rvGef;ar odw,f r[kwfvm;}
ar/
ar /]Mum;ygw,f&Sif}
&Sm;/
; /]ypnf;uvJ cdkifvHk? olUr,m;uvJ acsmygbdoESifh b,fvdkrsm; &efpvdkU owfw,f
xifovJ rvGef;ar}
ar/
ar /]rajymwwfygbl;&Sif? olUr,m; rjr&if cjrmrSmawmh 'kuygyJ ? udk,fcsif;pmNyD;
oem;vkdufyg&JU&Sif}
&Sm;/
; /]b,folu b,folUudk oem;zdkU aumif;ovJAs}
ar/
ar /]aMomf uRefrrSmawmh aoNyD;om;rdkU pdwfcsvufcs yl&vdkU awmfygao;w,f&Sif?
cjrmrSmawmh aorSmvm;[Jh? vGwfrSmvm;[Jh? waEG;aEG;ESifh aeUrat; nrat; ? awmifajy;&rvdk
ajrmufajy;&rvdk? omNyD;awmh qdk;vdrfhr,fvdkU xifygw,f&Sif}
[k ajymaomtcg armifpH&Sm;onf
rvGef;artm; xl;qef;aom rsufESmxm;eSifh pdkufMunfUum &Sdaeav\/ if;aemuf armifpH&Sm;onf
xkdif&mrS &kwfw&ufx
&Sm;/
; /]OD;pHx,f zdkxkd;wJh t*d&wfwJudk wpfqdwfavmuf MunfUyg&ap rdef;uav;&,f} [k
ajymonfESifh rvGef;aronfvnf; &kwfw&ufx uRefawmfwdkUtm; 0if;axmifh&Sdaom wJi,fodkU
ac:iif
oGm;av\/
wJtwGif;um;
vHkBuD;vHki,fwkdUonf
<uufavQmufay:
oyf&yfaumif;rGefpGm pDpOfxm;vsuf vkyf&yfbufqdkif&m ud&d,mwdkUrSmvnf; ae&mwus odkrSD;
xm;onfudk awGU&Sd&av\/ wpfckaom cHk&Snfuav;ay:um; &THUEGHrsm; aypGef;vsuf&Sdaom
tuswpfxnf wifvsuf&Sd&m armifpH&Sm;onf if;udk vufId;Tefvsuf
&Sm;/
; /]onftusu b,hfES,f[mvJ}
ar/
ar /]aMomf tazhtavmif;udk acsmif;xJu wifvmwkef;u toufrsm; ygOD;rvm;vdkU
cHkay:rSmwifNyD; tusudk cRwfay;Muwm rSwfygw,f&Sif? uRefrvJ pdwfnpfwmESifh bmrS rodrf;rd
rqnf;rdbJ onfUtwdkif;yJ xm;vdkuf&ao;wmyJ&Sif} [k ajymNyD;aemuf jywif;aygufteD;odkU
oGm;a&muf vufaxmufNyD;vQif tjyifodkU arQmfMunfU&if; pdwfnpfnL;onfU trlt&mESifh &Sdae&m
168
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
170
a&TOa'gif;
]zdeyfrsm;aum rif;zdeyfvm;}
]rSefyg\}
xdkcP armifpH&Sm;onf xdkif&mrS x w&m;olBuD;xH tcGifhyefNyD;vQif txkyfi,f wpfckudk
ajz pdefem;uyf wpfzufudk xkwfjyvsuf
]onf&Gmom;rsm;teuf onfem;uyfudk b,folrsm; jrifzl;MuygovJ}
171
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
onftaMumif;udk
tukef
odvsufESifh
NrHKNyD;
rajymbJ
aeedkifwm
aX;/
aX; /]b,fhES,fvkyfrvJ jrdKUtkyfrif;? tifrwef qDavsmfaeavawmh uRefawmfu &Sif;vif;
ajymjyonfUwkdifatmif ,HkMunfMurSmvJ r[kwfygbl; cifAsm? onfUjyif wpfaMumif;uvJ
173
pHkaxmuf armifpH&Sm;
NyD;ygNyD/
174
a&TOa'gif;
175
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]udkif; 'gjzifh ae&pf? wpfa,mufxJ ae&pfvQif vmNyD;pm;rSm raMumufbl;vm;}
xkdol/ /]trav; rvkyfygESifh ? vkdufygawmhr,f cifAsm}
xkdUaemuf uRefawmfwdkUonf tvGefw&m aMumuf&GHUwkefvIyfvsuf&Sdaom xkdoludk
tv,frSxm;jyD;vQif jrifcJhonf qdkaomae&modkU oHk;a,mufom; oGm;a&mufcJhMu\/ ig;rdepfcefU
oGm;rdcJhMuavvQif xkdolonf opfyifwpfyif\ t&dyfudk vufndK;Tef jyav&m uRefawmf
wdkUonf Tefjy&m t&yfodkU MunfUvkdufonfwGif vlwpfa,mufonf ajray:wGif yufvuf
vSefvsuf ajcwpfydkif;onf t&dyfwGif; usaeojzifh wpfydkif;omvQif va&mif jrifMu&av\/
teD;tyg;um; tjcm;ol wpfa,mufrQ rawGUrjrif&acs/ armifpH&Sm;onf xkdolu teD;odkU
roGm;&ef qGJiifxm;onfudk z,f&kef;NyD;vQif teD;odkU csOf;uyfMunfUI&m xkdol\ vnfyif;rSm
jywfvkrwwf&Sdatmif 'Pf&mBuD;wpfckESifh aoqHk;vsuf&dSaMumif; awGU&Sd&av\/ aoqHk;onf
rSmvnf; rMumao;onf jzpf aoG;wdkUrSm ,dkpD;xGufvsufyif &Sdao;\/
&Sm;/
; /]a[hvl? 'D&Gm bm&Gm ac: ovJ}
xkdol/ /]uRef;awmukef; ac:ygw,f}
&Sm;/
; /]aool[m 'D&Gmom;vm;? rsufESmudk MunfUprf;}
xkdol/ /(r&Jw&J MunfUvsuf) ] jrifawmh jrifzl;ovkdvdkyJ? 'D&Gmom;awmh r[kwfbl; cifAs}
&Sm;/
; /]cifAsm; emrnf b,fhES,fac: ovJ}
xkdol/ /]armifaygufp ygwJh cifAsm}
&Sm;/
; /]'D&Gmom;yJ [kwfp}
xkdol/ /]rSefygw,f cifAsm}
&Sm;/
; /]udkif; 'gjzihf ? tavmif;udk usKyfwdkU apmifhaer,f? &GmolBuD;ESifh &Gmom;
av;ig;a,mufavmuf oGm;NyD; ac:acsayawmh}
xkdol/ /]uRefawmf wpfa,mufwnf;jzifh roGm;0Hhygbl; cifAsm? ocsKif;ukef; vGefatmif
jzpfjzpf vdkufydkUMuygOD; cifAsm}
if;aemuf uRefawmfESifh armifpH&Sm;wdkUonf xkdoludk vkdufydkUMu&m ESpfzmvHkrQ oGm;rdvQif
okomefodkU a&mufMuav\/ if;udk ausmfvGefrd armifpH&Sm;u xkdoltm; wpfa,mufwnf;oGm;&ef
ajymaomtcg armifaygufpu arSmfq&mBuD; OD;ay:odkif; onf &GmwGif; raexdkdifbJ ocsKif;ukef;
ESifh wpfzmvHkuGmavmufwGif wpfa,mufwnf;aexkdifaMumif;? ,ckrSm if;\ tdrf vlolwpfOD;
wpfa,mufrQ aexkdifjcif;r&Sdonf jzpf if;tdrfa&SUrS jzwfoef; roGm;0HhaMumif;? odkUjzpf
if;tdrfudk ausmfvGefonfU wkdifatmif vkdufydkUMuyg&ef awmif;yefjyefonfwGif uRefawmfwdkUonf
vkdufydkUMu&jyefav\/ wpfzmvHkc&D;rQ avQmufrdMuaomtcg usm;vQmNcHKrsm; um&Hvsuf&Sdaom
tdrftdkBuD;wpfaqmifudk awGU&SdMuav&m armifaygufpu if;tdrfBuD;onf OD;ay:odkif; \ tdrfjzpf
aMumif;? OD;ay:odkif; rSm atmufvrf;q&m wpfa,mufjzpfonfU twkdif; o&Jobufrsm;udk arG;jrL
177
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]vlraebl;om qdkw,f? xl;qef;vSyguvm; udkodef;armif}
uRefawmf/ /]owif;pmawGu vlaoNyD;wJhaemufrS a&mufwJh owif;pm rdkUvkdUvm;?
vydkif;ESifh rSmNyD; zwfwJhvljzpfawmh vlaoayr,fh &ufraphrcsif; owif;pmwkdufu qufNyD;
ydkUaerSmayghAs}
&Sm;/
; /]cifAsm; ajymyHkawmh owif;pmydkUwJh ukvm;u tdrfxJ0ifjyD; owif;pmawGudk
azmufazmufNyD;rS csxm;w,fayghav}
uRefawmf/ /][kwfw,fAsdKU? 'gawmhvJ xl;qef;w,f}
&Sm;/
; /]'gjzifh onf[mawGudk b,folazmufMunfUovJ}
uRefawmf/ /(aemufqHk;&ufpGJudk MunfUNyD;aemuf)] wpfa,mufa,mufawmh onfuaeU
onftdrfxJudk trSef0ifw,fAsdKU? 0ifNyD; owif;pmawG awGUwmESifh azmufMunfU[ef &Sdw,f}
&Sm;/
; /]onfuaeU wpfaeUwnf; rubl;As? aeUwkdif; 0ifNyD; MunfU[ef&Sdw,f}
uRefawmf/ /]b,fhES,faMumifhvJAsm}
&Sm;/
; /]onfwpfaeUwnf; 0ifNyD; MunfU&if owif;pmawG[m azmufrdazmuf&m azmufzwf
vdkU a&maeSmNyD; ae&r,fAs? tckawmh olU&ufpGJ ESifh ol Murf;ay:rSm tpOfvkduf xyfNyD; xm;wm
awGU&w,f? aeUwkdif; zwf[ef oPmefwlw,f? odkUaomf aeOD;} [k ajym armifpH&Sm;onf
rdrdaqmifNrJjzpfaom rSefbDvl;udk xkwfNyD;aemuf owif;pm wpfapmifpD aocsmpGm MunfUINyD;vQif
&Sm;/
; /]usKyfxifwJh twkdif;yJ udkodef;armif? owif;pm tzHk;wkdif;rSm jrLuav;awG wifNyD;ae
w,f? wpfapmifzwfNyD; csxm;&if jrLwifae&if wpf&ufyJ ? tm;vHk;azmufNyD; zwf&if tay:qHk;
owif;pm rSmom jrLwif&r,f r[kwfbl;vm;Asm}
uRefawmf/ /][kwfygayw,fAsm}
&Sm;/
/]odkYaomf bmowif;rsm; awGUcsifvdkU aeUwkdif;rSefrSefvmNyD; zwfovJ
;
MunfUprf;&atmifAsm} [k ajym armifpH&Sm;onf owif;pmrsm;udk wpfckpD vSefavSm MunfUINyD;vQif
&Sm;/
m; /]tvdk MunfUprf;AsdKU udkodef;armif? a[m'gu OD;ay:odkif; tedpa&mufaMumif;udk
m;
"mwfyHkESifhwuG xnfUxm;yguvm;} [k ajymNyD;aemuf owif;pmudk uRefawmhftm; vSrf;
ay;ojzifh MunfUIonfwGif OD;ay:odkif; \ "mwfyHkwpfjcrf;ESifh wuG tedpa&mufonfU taMumif;udk
tusOf;csKyf a&;om;xm;&SdaMumif; awGU&\/ "mwfyHkwGif awGU&Sd&onfU twkdif; axmufcsifh&aomf
OD;ay:odkif; onf ESmacgif;cRefcRef rsufcHk;wkwfwkwf em;&Gufum;um; yg;pyfNyJNyJ &Sd\/
tawmftwef cufxefonfU vuPmvnf; &Sd\/ uRefawmfonf "mwfyHkudk MunfUNyD;aemuf
ocFg&oabmw&m;udk rvGefqefekdifonfU taMumif; awG;awmvsuf &dSpOf avSum;rS vQdKU0SufpGm
qif;oGm;aom ajcoHrsm;udk Mum;&ovdkvdk &Sd\/ OD;acgif;rsm; BuD;NyD; MuufoD;rsm;xvsuf
armifpH&Sm;\ rsufeSmudk MunfUvkduf&m armifpH&Sm;vnf; uRefawmfuJhodkU Mum;&[ef&Sd em;pdkufum
&Sdaeav\/
179
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
181
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]rSefw,f? 'Dajc&mavmufBuD;wJh vl[m tenf;qHk; tjrifh 15 ayavmuf &Sd&r,f?
usKyfwdkU jrifwJhvl[mvJ omrn t&yftarmif;yJ jzpfr,f}
uRefawmf/ /]'gjzifh emembm0 aygh}
&Sm;/
; /]emembm0 qdk&ifvJ ajc&mxifzdkU raumif;bl;As}
uRefawmf/ /]acsmufjcm; csifwJh twGuf ajc&mudk wrif xifatmif vkyfxm;csif xm;ekdif
wmayghAsm}
&Sm;/
; /]rSefw,f? acsmufjcm;vdkwJh twGuf ajc&mvkyfxm;cJhw,f qdkwm usKyf oabmwl
w,f} [k ajymNyD;aemuf armifpH&Sm;onf rsufESmwpfrsdK;ESifh &Sdae&m uRefawmfrSm rnfonfU
twGufaMumifh xkdodkUaom rsufeSmxm;rsdK; &Sdaeonfudk xdktcgrawG;awmwwfbJ &SdaecJhav\/
if;aemuf uRefawmfwdkUonf &GmolBuD;tdrfodkU jyefvmcJh&m vrf;c&D; armifpH&Sm;onf
uRefawmftm; pum; wpfcGef;rQ rajymbJ if;\ xHk;pHtwkdif; aq;wHudk jyif;xefpGm SLdIufum
pOf;pm;pdwful;vsuf vkdufygvmcJhav\/
&GmolBuD;tdrfodkU a&mufMuaomtcg ausmif;q&mruJhodkU oyf&yfpGm 0wfqifxm;aom
rdef;rwpfa,mufonf apmifhqdkif;vsuf&Sd&m &GmolBuD;u if;oli,frrSm aovGefol OD;ay: odkif; \
tarGpm; tarGcH jzpfaMumif;? &efukefNrdKUu rdef;uav;ausmif; q&mrtvkyfudk vkyfudkif
trnfrSm rBuD;a&TjzpfaMumif;eSifh todtuRrf;zGJU ay;avonf/
a&T/ /]onfuaeU ausmif;ydwfwmESifh armfawmfum;ESifh a&mufvmcJhygw,f&Sifh? OD;pH&Sm;
a&mufaew,f Mum;vdkU uRefrrSm 0rf;omrdygw,f&Sif? tvum;yg&Sif ? awmom;awG[m xifr
xif&m avQmufavQmufNyD; ajymwwfMuygw,f? uRefrwdkU OD;av;udk atmufvrf;q&mqdkNyD; o&J
jzpfoav;? obufjzpfoav;ESifh oGm;ykwfavvGifh ajymaeMuwm yaysmufatmif wqdwf
vkyfay;cJhyg&Sif}
&Sm;/
; /(oli,fr\ rsufESmuJ udk cwfvsuf)] OD;ay:odkif; [m touftmrcHrsm; xm;ovm;}
a&T/ /]5000d xm;w,fvdkU ajymygw,f&Sif? uRefrudkyJ tarGcH tarGpm; tjzpfESifh tmrcH
ukrPDrSm trnfoGif;NydD;xm;cJhygw,f? tckawmh cufaewmu olvJ aoa&m ukrPDpmcsKyf
awGuvJ b,frSmxm;cJhrSef; rodvdkU tckxufxd aiGrxkwf&ao;atmif &Sdaeygw,f&Sif? 'gaMumifh
tdrfxJrSm wpfcgxyfNyD; &Smr,fvdkU uRefr vmcJhjcif; jzpfygw,f}
&Sm;/
; /]OD;ay:odkif; aoqHk;pOf tcgu rdef;uav; vmao;ovm;}
a&T/ /]uRefru acgif;oGif;NyD;rS a&mufygw,f&Sif}
&Sm;/
; /]bma&m*gESifh tedpa&mufovJ}
a&T/ /]avoifwkef;rdvdkU &kwfw&ufqHk;w,fvdkU ajymMuygw,f&Sif? &Gmom;awGu OD;ay:
odkif; qdk&if b,favmuf raMumufwwfw,f? aMumufwwfw,f rajymESifhawmh? aowmawmif
tdrfay:udk rwufMubl;? okb&mZm vuftyfNyD; acgif;oGif;cdkif;Muygw,f&Sif}
182
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]'gjzifh tavmif;udk q&mrvJ rjrif? &Gmom;xJuvnf; b,folrS rjrifvdkuf
Mu&bl;vm;}
a&T/ /]rSefygw,f}
&Sm;/
; /]oN*K[fNyD;aemuf pmcsKyfawG &Sma&m qdkygawmh}
a&T/ /]rSefygw,f ? toufaygifxm;w,f qdkvdkU pmcsKyfudk &Smvdkufwm? wpftdrfvHk;ESUH
aeyga&m&Sif? b,frSmrS rawGUbl;? 'gaMumifh pdwfrauseyfao;vdkU ,cktcg xyfNyD; &SmzdkU
vmcJhygw,f}
&Sm;/
; /]tavmif;udk rD;oN*K[fNyD;rS *loGif;ovm;? onftwdkif; oGif;ovm;}
a&T/ /onftwdkif;yJ uRefr *loGif;xm;ygw,f &Sif? udkif; OD;pH&Sm;ESifh pum;ajymae&wmawmh
aumif;yg&JU? odkUaomf uRefrudpav; NyD;pD;atmif tcsdef&Sdcdkuf oGm;NyD; &Smprf;yg&apOD;&Sif} [k
ajymNyD;aemuf rBuD;a&Tonf &Gmom; oHk;av;a,mufwdkUESifh OD;ay: odkif;\ aetdrfodkU oGm;av\/
&GmvlBuD;vnf; ,refaeUnu tavmif;eSifh ywfouf aqmif&Guf&ef&Sdaom udprsm;udk
aqmif&Gufvsuf&Sd&m
uRefawmf/ /]b,fhES,fvJ udkpH&Sm;? b,fvdkxifovJ}
&Sm;/
; /]uRefawmfawmh OD;ay: odkif; aow,f rxifbl;}
uRefawmf/ /]touftmrcH ukrPDudk vdrfvnfNyD; aiGxkwfzdkU BuHpnfMuw,f xifoaygh
av}
&Sm;/
; /]tppfyJ}
uRefawmf/ /]'gjzifh aiGxkwf&if OD;ay: odkif; xkwfrSmaygh}
&Sm;/
; /]olrxkwf&if b,folxkwfrvJ ? 'gaMumifh pmcsKyfawG rawGYbJ jzpfaewmaygh}
uRefawmf/ /]'gjzifh touftmrcH ukrPDudk taMumif;Mum;zdkU rvkdbl;vm;Asm}
&Sm;/
; /]bmqdkifovJ ? usKyfwdkUudk touftmrcH ukrPDu iSm;xm;wmrS r[kwfbJ?
odkUaomfvnf; ,ck vlowfrIrSm vufo,f[m b,folb,f0g jzpfw,f? OD;ay:odkif; \
tavmif;xifrSwfNyD; *loGif;xm;wJhol[m b,foljzpfw,f qdkwmudkawmh usKyfwdkU pHkaxmuf
Mu&vdrfhr,f}
uRefawmf/ /&kwfw&uf tBuH& ]aMomf wefawmhAsdKU? acgif;xJrSm tavmif; ygw,f rygbl;
qdkwm b,folrS trSefrajymekdifbJ? wu,fvdkU cyfav;av;&Sdatmif wpfckck xnfUNyD;xm;&ifvJ
&Gmom;awG ,HkMunf&r,f r[kwfvm;Asm}
&Sm;/
; /]rSefw,f}
uRefawmf/ /]'gjzifh *lazmufNyD; MunfUMu&if raumif;bl;vm;Asm}
183
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]usKyfvJ onfvkdyJ BuHpnfaew,f? odkUaomf azmufMunfUzkdU qdk&if trdefUawG bmawG
cHaeMu&vdrfhr,f? trdefUcHaew,f qdk&if Mumaevdrfhr,f? usKyfwdkUvJ rapmifhekdifbl;}
uRefawmf/ /]'gjzifh b,fhES,fvkyfrvJ Asm}
&Sm;/
; /]onfuaeUn ESpfa,mufxJ wdwfwdwfuav; zGifhNyD; MunfUvkduf&atmif}
uRefawmf/ /]vkyfavAsm}
*****
aeUvnftcsdefcefU q&mr rBuD;a&Tonf uRefawmfwdkU&Sd&m olBuD;tdrfodkU vmNyD;vQif OD;ay:
odkif; \ aetdrf wpftdrfvHk; tESHYtjym; &SmazGcJhaomfvnf; rnfonfUae&mrS pmcsKyfudk
rawGU&SdaMumif;? rdrdrSmvnf; Mum&SnfpGm raeedkifonf jzpf jyef&rnf jzpfaMumif;ESifh ajymqdkNyD;vQif
uRefawmfwdkUtm; EIwfquf armfawmfum;jzifh jyefoGm;av\/
if;nOfU 12 em&Dausmf tcsdefcefUwGif wpf&GmvHk; tdyfaysmfvsuf &SdMuonf jzpf&m
uRefawmfESifh armifpH&Sm;wdkUonf vufESdyfrD;wpfckESifh &GmolBuD;\ tdrfrS vQdKU0SufpGm qif;vmNyD;vQif
okomefodkU oGm;Muav\/ OD;ay: odkif; \ *lodkU a&mufMuaomtcg uRefawmfwdkUonf
vufESdyf"mwfrD;eSifh *l0odkU xdk;MunfUonfwGif *lrSm oHwHcg;jzifh ydwfxm; aomhcwfvsuf&SdaMumif;
awGU&Sd&av\/ xkdtcg armifpH&Sm;rSm ydwfxm;aom aomhcavmufudk zGifhonf t&mXme
olcdk;rsm;xufyif uRrf;usifol wpfa,mufjzpfav&um; rdrdygaom vufeuf ud&d,mrsm;ESifh
prf;oyfzGifhvSpf&m em&D0uftwGif; aomhyGifhav\/
xkdtcg uRefawmfwdkUonf oHwHcg;udk qGJzGifh twGif;odkU "mwfrD;jzihf xkd; MunfUonfwGif
omrnopfom;jzihf oifhavsmfatmif jyKvkyfxm;aom acgif;wpfckudk awGU&Sd&av\/ if;aemuf
ESpfa,mufom;wdkUonf acgif;udk vufudkifrS udkif qGJxkwfMu&m tawmftwefyif
av;vHonfjzpf wpfckck xnfUoGif; xm;aMumif;udk ,HkrSm;zG,f&m r&Sdacs/
acgif;udk ajray: odkU csNyD;aemuf armifpH&Sm;onf acgif;zHk; pkyfxm;aom 0uftlrsm;udk
0uftlvSnfUjzifh vSnfU zGifh&m 0uftlwpfacsmif;udk zGifhrdyifvQif ykyfa[mifaom teHUwdkUonf
acgif;twGif;rS axmif;ceJ xGufvmonf jzpf wpfpHkwpfa,muf\ tavmif;yg&SdaMumif;udk
od&SdMu&av\/ 0uftlwpfacsmif;NyD; wpfacsmif; zGifhavav? ykyfpyfaom teHUwdkUonf wdk;wdk;
vmavav &SdcJh&m uRefawmfwdkUrSm vufudkifyk0grsm;jzifh ESmacgif;yg;pyfwdkUudk vHkNcHKatmif
Muyfwnf;pGm pnf;Mu&av\/
aemufqHk;0uftl zGifhNyD;aomtcg armifpH&Sm;onf acgif;udk acgif;&if;zufodkU wGef;z,f
vufESdyf"mwfrD;jzifh xdk;MunfUaomtcg ESpfa,mufom;wdkUrSm tHhMopGmESifh ai;vsuf&SdaeMu&av\/
uRefawmfwdkU\ xifjrifcsufrSm xkdtavmif;onf OD;ay: odkif;\ tavmif; r[kwf[k
aumif;aumif;BuD; awG;xifMuNyD; jzpf&m uRefawmfwdkU jrifMu&aom tavmif;rSm
q,f&ufcefUMumNyD jzpf ykyf&dvsuf &Sdaomfvnf; ESmacgif;cRefjcif;? rsufcHk;wkwfjcif;? yg;pyfNyJjcif;?
em;&Gufum;jcif; tp&Sdaom tjcif;t&mwdkUudk xif&Sm;pGm awGUjrif&onf jzpfaomaMumifh OD;ay:
odkif;\ tavmif;ppfppf jzpfaMumif; od&Sd&av\/
184
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]OD;ay: odkif; ? rSefrSef tppfcHrvm;}
odkif;/ /]cHygawmhr,fAsm}
&Sm;/
; /]udkoHcJudk owfwm cifAsm;awmh r[kwfbl; [kwfvm;}
odkif;/ /]r[kwf&ygbl;Asm? t&ufrl;NyD; aowmyg}
&Sm;/
; /]cifAsm; 0Sufxm;wm b,favmufMumNyDvJ}
odkif;/ /]wpfvavmuf &SdygNyD}
&Sm;/
; /]olaooGm;awmh cifAsm;ESifh &kyfqif;wlavawmh touftmrcHaiGudk cifAsm;
vdrfvnfzdkU BuHpnfw,f [kwfp}
odkif;/ /]rSefygw,f}
&Sm;/
; /]'gavmufESifhrsm; vlwpfa,mufudk aemufxyfNyD; owfypfygayw,fAsm}
odkif;/ /]onfvlu aocsifawmh usKyfESifh yufyif;yg awGUNyD; cifAsm; aow,fqdk
bmvkyfaeovJwJh ar;awmh usKyfu usKyftrI ay:rSm pdk;wmESifh vkyfrdvkyf&m vkyfvkdufrdygayw,f}
&Sm;/
; /]udkif; udkodef;armif? usKyfwkdU jyefzdkU &Sdawmhw,f}
NyD;ygNyD/
188
a&TOa'gif;
w&m;cHudk
az/
az /(EIwfcrf;arG;udk owfvsuf) ]pHkaxmufvkdU ay:wJh trIyg q&m? q&m r&Sdayr,fh
uRefawmfvJ wpfrIwpfavawmh ay:atmif pHkaxmufekdifygao;w,f}
&Sm;/
; /]tifrwef xif&Sm;ovm;Asm}
az/
az /]xif&Sm;qdk onfUxuf xif&Sm;wJh trI b,frSm &dSao;ovJ q&m? w&m;cHawmh
MudK;u b,fvGwfrvJ}
&Sm;/
; /]udktkef;az onfuaeU nae rtm;bl;vm;}
az/
az /]tm;ygw,f q&m? bmjyKvkdUvJ}
&Sm;/
; /]tm;vkdU&Sd&if usKyfwkdUtdrfudk naeavmuf tvnfvmapcsifw,fAsm}
az/
az /]vmwmaygh q&m? ig;em&Davmuf a&mufatmif vmcJhygr,f}
&Sm;/
; /]vmjzpfatmif vmcJhprf;ygAsm}
189
pHkaxmuf armifpH&Sm;
****************************************
abmif'&Dvrf; ("rapwDvrf; ) OD;jym;awm&ESifh teD;wGif odkufjrdKufcrf;em;aom
bkdtdrfBuD;rsm;onf pDwef;vsuf&Sd&m wpfckaom wkdufcHtdrfBuD;um; pufolaX; OD;atmif'Gef;eSifh
if;\ ZeD; pufolaX;uawmf rapmNrdKif wkdU aexkdifcJhav\/ OD;atmif'Gef;rSm caemifwkdbuf
qefpufMuD; ESpfvHk; &SdcJhonf jzpf&m rdrd\ yxr r,m;BuD; aoqHk;onfU tcgwGif om;orD;vnf;
rusef&pf? t&G,frSmvnf; 50 eD;yg;rQ &SdcJhNyD jzpf&um; BuD;yGm;wkd;wufvkdaom
pdwfqEukefcrf;cJhNyD;vQif if;qefpufvkyfief;udk rdrd\ nDwpfa,mufrS aygufzGm;cJhaom
armifxGef;pdef qkdol rdrd\ wltm; vTJtyfvkyfudkif apcJhav\/ if;pufrsm;udk armifxGef;pdeftm;
vTJtyfcJhonfUtcg wl0&D;ESpfa,muf y#dnmOfjyKMuonfrSm armifxGef;pdefu qefpufeSpfvHk;udk
190
a&TOa'gif;
191
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
r[kwfvm;As?
wif;epfupm;oGm;&mrSm
az/
az /]q&m 0ifIyfvQifawmh uRefawmhf[mawG tlaygufukefawmhr,f? tdrfay:u
OD;atmif'Gef;u a'gowBuD;eSifh aoewfudkifNyD; qif;vmawmh wl0&D; ESpfa,muf pum;rsm;NyD;
armifxGEf;pdefu olUvufxJu aoewfqGJvkNyD; olUjyefypfvQifaum q&m}
&Sm;/
; /]tapcHawGvJ
Mum;MuzdkUaumif;w,f}
ekd;aew,fqdk
r[kwfvm;?
wu,fqkdawmh
pum;rsm;MuvQif
az/
az /]rdk;uvJ &Gm? tdrfBuD;uvJ BuD;awmh wpftdrfvHk;vHk;awmh Mum;aumif;rS Mum;Mur,f
q&m&JU? NyD;awmhvJ wl0&D;eSpfa,mufu enf;enf;rS oifhjrwfMuwm r[kwfbl;? cPcPvJ
&efjzpfMuw,f? NyD;awmh OD;atmif'Gef; ao&ifvJ armifxGef;pdefrSm wpfv aiG 1500 usyf
tay;&Nidrf;oGm;r,f? [kdnuvJ wHcg;udk twefwef acgufvkdacguf ac:vkdac: jyKvsufESifh
zGifhray;vkdU pdwfqdk;NyD; ae&wJhtxJ OD;atmif'Gef;u vmwnfUNyD; rcHcsifatmifajymr,fqkdawmh
jyKrdjyK&m rjyKrdaybl;vm; q&m? NyD;awmh wpfcsufuvJ aiGwkduf0efaxmuftdrfrSm [kdnu
195
pHkaxmuf armifpH&Sm;
196
a&TOa'gif;
vlqdk;qdkwm
csdKaygufwmrS
r[kwfbJ
&Sm;/
; /]'gxuf [kdnu OD;atmif'Gef;&JU zdeyfrSm &THUawG vl;aew,fvdkU Mum;ygw,f? wqdwf
MunfUyg& apAsm}
NrdKif/ /]&THUawGawmh &Sdrxifygbl;&Sif? okwfypfvkdufNyD xifyg&JU? zdeyfawmh MunfUcsif
MunfUekdifygw,f}
if;aemuf rapmNrdKifonf tapcH bkd;rSeftm; zdeyfudk ,lcJh&ef apvTwfvkduf&m bkd;rSefonf
w&kwfcsKyf ywLzdeyf ta[mif;wpf&Hudk tcef;wGif;rS ,lvmcJhav\/ xkdtcg armifpH&Sm;onf
zdeyfudk udkif rSefbDvl;eSifh aocsmpGm MunfUINyD;aemuf ..
&Sm;/
; /]onfzdeyfudk OD;atmif'Gef; toHk;rjyKwm awmfawmfMumNyD xifw,f}
NrdKif/ /][kwfuJh&Sif? wpfcg wpfcgrS olpD;w,f}
&Sm;/
; /]onfzdeyfwpfzuf uRefawmf zsufMunfUyg&apAsm}
NrdKif/ /]zdeyfta[mif;BuD;uyJ &Sif? zsufcsif zsufwmaygh}
xkdtcg armifpH&Sm;onf ywLtxnfudk armif;cs"m;ESifh vSD;jzwfNyD;aemuf twGif;rS
atmufcHom;a&udk aocsmpGm rSefbDvl;ESifh MunfU&m rdrdarQmfvifhonfU twkdif; wpfpHkwpfckudk
awGU&SdonfU vuPmESifh rsufpcsDvsuf &Sdav\/ xkdtjcif;t&mudk rapmNrdKifonf rsufpdvQifol
wpfa,mufjzpf awGUjrif&aomtcg
NrdKif/ /]bmrsm;awGUvkdUvJ &Sif OD;pH&Sm;}
&Sm;/ /]onfzdeyfudk OD;atmif'Gef; rpD;wm MumwJhtaMumif; awGU&vkdU ygAsm? OD;atmif'Gef;
rpD;ay;r,fh [kdnu wpfa,mufa,muf pD;wJh vuPm &Sdw,f}
197
pHkaxmuf armifpH&Sm;
198
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
wD;wkd;pum;
ajymMum;vsuf
&Sd&m
ae/
ae /]tdrfay:u qif;oGm;vkdU tdrfatmuf a&mufwJhtcgrSm bmudkawGUovJ}
NrdKif/ /]OD;atmif'Gef;\ tavmif;udk awGUygonf}
ae/
ae /]tavmif;em;rSm bmawGUovJ}
NrdKif/ /(armifpH&Sm;\ rsufeSmudk jzwfceJ armfMunfUNyD;aemufacgif;iHkUvsuf ) ]bmrS rawGUyg}
ae/
ae /]pOf;pm;NyD;ajymyg rapmNrdKif? bmrS rawGUbl;vm; olUvufxJrSmav}
NrdKif/ /]bmrS rawGUyg}
ae/
ae /]ajcmufvHk;jyL;aoewfudk awGUw,f r[kwfvm;}
NrdKif/ /]r[kwfyg}
ae/
ae /]ajcmufvHk;jyL;aoewfudk awGUawmh awmifajrmufav;yg;udk MunfUNyD; bmvkyfovJ}
NrdKif/ /]tapcHrsm;udk EId;ygonf}
ae/
ae /]tapcHrsm;udk rEId;rD tdrfay:udk wpfzef jyefNyD; wufoGm;w,f r[kwfvm;}
NrdKif/ /]r[kwfyg}
ae/
ae
/]tdrfay:a&mufawmh
wpfzefqif;vmcJhw,f r[kwfvm;}
OD;atmif'Gef;&JU
ywLzdeyfBuD;udk
vufu
udkifNyD;
NrdKif/ /]r[kwfyg}
ae/
ae /]zdeyfudkif qif;vmNyD; tavmif;em;a&mufawmh zdeyfudk pGyfNyD; OD;atmif'Gef;vufu
ajcmufvHk;jyL;aoewfudk ,l? ,lNyD; tdrfaemufuxGuf ? 0if;wHcg;em; oGm;NyD; aoewfudk
vTifhypfcJhw,f r[kwfvm;}
NrdKif/ /( idkoHygESifh ) ]r[kwf&yg}
ae/
ae /]NyD;awmhrS tdrfaygufu 0ifvmNyD; zdeyfudk cRwfNyD;rS tapcHrsm;udk EId;w,f r[kwfvm;}
xkdcP rapmNrdKifonf a&SUae\ ar;cGef;udk ajzqkdjcif; rjyKekdifbJ rsufeSmudk vuf0g;eSifh
tkyfum idk,dkvsuf &Sd&m y&dowftm;vHk;wdkUrSm tHhtm;oifhvsuf uRefawmf\ rdwfaqG
armifpH&Sm;rSmrl tm;&0rf;om&Sdaom rsufeSmxm;eSihf uRefawmftm; wpfcsufwpfcsuf vSrf;
MunfUav\/ xkdtcg w&m;olBuD;onf rapmNrdKiftm; rnfonfUtwGufaMumifh idk,kd&ygoenf;[k
201
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
203
pHkaxmuf armifpH&Sm;
204
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]vufa0SUyGJrSm rsufeSmpkwfatmif xkd;wmu udp r&Sdbl;uG? yGJjyifrSm &rf;um;NyD;
owfvm;jzwfvm; vkyf&if raumif;bl;? 'gxuf MunfUjrifwkdif urf;em;vrf;u uaZmfqkdifrSm
tcsD;,m; qkdwJh a*:&if*sDukvm;udk owfwJh trI[m b,fheS,fvJa[h? b,fvJuG oGm;awmhrvm;}
xkdolonf &kwfw&uf rsufESmysuf oGm;NyD;vQif tvGefw&m xdwfvefUwkefvIyfaom
trlt&mESifh aemufodkU ajcwpfvSrf; qkwfum
]tcsD;,m; aowmESifh usKyfESifh bmqkdifovJ As?
tcsD;,m;aowkef;u &efukefrSmawmif usKyfr&Sdbl;? rEav; oGm;aeygw,f}
&Sm;/
; /]at;yguG,f? 'DtvHk;rsdK;awGESifh w&m;olBuD;udk om jzef;yg? ighudkvmNyD; rjzef;ygESifh?
tJh'Dtcgwkef;u igu rif;eSifh pdef[kwf qkdwJh w&kwfudk ajc&mcHaeqJ jzpfvkdY...}
xkdol/ /]rqkdifygbl; q&m? uRefawmfESifh 'DtrIESifh bmrS rqkdifygbl; q&m&,f}
&Sm;/
; /]at;uG,f awmfNyD? rif; oGm;vkduf? vkdcsifwJh tcgrSm rif;udk zrf;,lr,f}
xkdol/ /]tck uRefawmfvmwJh twGuf b,fvkdrS pdwfr&SdygESifh q&m aemf}
&Sm;/
; /]rif;udk b,folu vTwfvkdufw,f qkdwm rSefrSef ajym&ifawmhjzifh ig pdwfr&Sdbl;?
ekdUrkdU pdwfwifru vufxdyfyg &Sd&vdrfhr,f armif}
xkdol/ /]ckwifu q&m ajymwJhvlu vTwfvkdufwmygyJ q&m}
&Sm;/
; /]pdef[kwf [kwfvm;? olUudkaum b,folu ckdif;wmvJ}
xkdol/ /]'gawmh uRefawmf rodbl; q&m? olu uRefawmfhudk a[h oHvufoD; ukdpH&Sm;udk
rif;oGm;NyD; owday;vkdufprf; qkdvkdU uRefawmf vmcJhwmyJ}
&Sm;/
; /( aq;wHudk ,rf;vsuf ) ]oGm; oGm;}
[k ajymvkdufonfESifh wpfNydKifeuf oHvufoD;onf wufvmpOftcgu uJhodkUyif ysm,d
ysm,mESifh qif;ajy;av\/
xkdol qif;oGm;NyD;aemuf armifpH&Sm;onf aq;wHrS aq;jymrsm;udk cgxkwf aq;topf
xnfUNyD;vQif rD;Sdum dIuf&if; &,farmvsuf
&Sm;/
/]cifAsm;u usKyf twGuf pkd;&drfvkdU &Sm;eSpfwkwfMuD;udk qGJ,lvkdufwm
;
usKyfjrifvkdufygw,f? 'DtaumifrsdK;udk cGeftm;jcif; wkdufzdkU rvkdygbl;? pdwfwefcdk;ESifh eSSdrfvkduf&if
NyD;wmyJ? olwkdUu b,fvkdyJ jyL;wl;jyJwJ vkyfNyD; xkd;r,f Mudwfr,f? ajcmufvm; vSefUvm; vkyf&if
udk,fu cyfat;at;ESifh raMumufr&GUH rwkefrvIyf aevkduf&if tvkdvdk zdef;oGm;wmyJ ? ckwifu
ajymwJh pdef[kwfwkdU? oHvufoD;wkdU ? qdk;awwkdU qkdwJh taumifawG[m wpfBudwfwnf;
wpfPfwnf; taumifawGyJ? olwkdU vlpkudk usKyf wpfaeUaeUawmh jzKwfvdrfhr,f? olwkdU txJrSm
pdef[kwf qkdwJh w&kwfujym;u AdkvfyJ ? olu awmfawmfuav; PfoGm;w,f? olwkdU tvkyfu
aMumufwwfwJh vludk acsmufvSefU zdef;&Sdef;NyD; aiGSpfwJh tvkyf jzpfw,f? odkUaomf usKyfwkdUudk
,ckvmNyD; ajcmufwJh trIrSm yif&if; b,folvJvkdU usKyf odzkdU vkdw,f}
uRefawmf/ /]aeygOD;Asm? bmaMumifh cifAsm;udk olwkdU vmajcmuf&wmvJ}
205
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]a[m'Du BudKUukef;rIayghAsm? ckeifu ta&;rBuD;bl;xifvkdU trIudk vufrcHbl;
vkdUawmif atmif;arhrdw,f? tckawmh usKyfudkawmif vmNyD; ajcmufvm; vSefUvm;ESifh vkyfwm
ta&;rBuD;bJESifhawmh rvkyfbl;? 'gaMumifh vufcHvkdufrSyJ awmfr,f}
uRefawmf/ /]bmrIvJ cifAsm}
&Sm;/
; /]trdefUawmf& uawmf a': pdefcifqDu raeUu pmwpfapmif&w,f? raeUuawmh
vufcH&aumif;yghrvm;vkdU pOf;pm;aerdw,f? a&mh a[m'DrSm zwfMunfUprf; udkodef;armif}
[kajym armifpH&Sm;onf pm;yGJtHqGJrS pmwpfapmifudk uRefawmfhtm; ay;av\/ if;pmrSm
]qkHk;&SmNyD
206
OD;pH&Sm;&JU?
tr&yl&rSm
NrdKUtkyfvkyfaewm?
a&TOa'gif;
&Sm;/
; /]aMomf jzpf&av? vlvHk;vlxnfu acsmoESifh? axmifaxmif armif;armif; oefoef
rmrmBuD;? awmfwmh a&m*gESifhrsm; aoekdifavmufp&m r&Sdbl; cifAsm? b,fwkef;u qHk;ygvdrfh}
cif/ /]wpfvavmufyJ &Sdygao;w,f? OD;pH&Sm; [kdwkef;u jrifzl;wmudk;? aocgeD; rjrifap
&&Sif? rpm;ekdif raomufekdif wkefwkef&D&D jzpfoGm;vkdufwmaemufqHk;Muawmh wkwfauG;a&m*g 0ifvm
vkdU vwfpowfoGm;yga&m&Sif}
&Sm;/
; /]rpm;ekdif raomufekdifwmu bma&m*g aMumifhvJ cifAsm}
cif/ /]&ifuGJem aygh&Sif}
&Sm;/
; /]aMomf wefawmh rdef;rrIudk;}
cif/ /]rdef;r r[kwfygbl;&Sif? 'DaumifrrsdK; vl&moGif;NyD; .... odkUaomf 'DtaMumif;
pum;jzwfvkdufMuygpdkU&Sif? uRefr udpudk ajymyg&apawmh}
&Sm;/
; /]trdefU&Sdyg cifAsm}
cif/ /]'Dvkdyg&Sif? 'DtdrfrSm uRefr wpfoufvHk;aevmwm tckrSyJ vmNyD; xl;xl;qef;qef;
BuHKawGU&ygw,f? vGefcJhwJh oHk;&ufavmufu tdrfyGJpm;wJh&Sif vlwpfa,mufaygufvmygw,f?
uRefraewJh tdrfudk 'Dhjyif vlwpfa,mufu vkdcsifvkdU ar;jref;pHkprf;zdkU vTwfvkdufygw,f wJh?
a&mif;r,fqkdvdkU &Sd&if tzkd;udk rjrifygbl;wJh ajymvmwmudk;&Sifh? 'Dawmh uRefrrSmvJ om;uav;
wpfa,muf &Sdwm qHk;oGm;avawmh 'DtdrfrSm oli,fi,fu ajc&mvuf&muav;awG jrifwkdif;
jrifwkdif; ylaqG;'kujzpf&avawmh raecsifwmESifh tcefUoifhyJ jzpfaew,f? odkUayrJh a&mif;&r,f
qkdawmh ESarsmarsm &SdwmeSifh aps;rwJhatmif&,fvkdU wefzdk;xuf aiGoHk;axmifavmufwifNyD;
qkdvdkufoudk;&Sifh? 'Dawmh tdrfyGJpm;u wpfjym;wpfcsyfrS rqpfbJ uRefr awmif;wJh tzkd;ukd
ay;ygr,fwJh? ekdUaomfvJ tdrfwGif; y&dabm* tdrfaxmifypnf;awGudkvJ a&mif;apvkdygw,fwJh?
tzkd;udkom qkdygwJh? 'Dawmh uRefru 0efyJayghao;&JU vkdU atmufarhNyD; tzkd;cyfjrufjrufuav;yJ
wifqkdvkdufw,f? qkdwJh tzkd;twkdif;yJ olu ay;w,f? NyD;awmh uRefrrSmvJ od[dkVfuRef;wkdU?
bk&m;yGifhawmfrl&m Ak'*g,mwkdUudk bk&m;zl;oGm;csifwmESifh tifrweftcefUoifhwmyJ vkdU atmufarh
rdw,f? 'gESifh aemufwpfaeUawmh tdrfyGJpm; a&mufvmNyD; pmcsKyfudk vufrSwfxkd;zkdU ,lvmcJhw,f?
uRefruvJ pmcsKyfay;w,f qkdwm ta&;BuD;rSef; odavawmh uRefrrwf a&SUae armifatmifbudk
oGm;jywmudk;&Sifh? 'Dawmh armifatmifbu pmcsKyfudk zwfMunfUNyD; 'DpmcsKyfa&;yHk[m tifrwef
xl;qef;wmyJ wJh? 'Dtwkdif; vufrSwfxkd;rdcJhvkdU&Sd&if udk,fhcg;u t0wfawmif csefxm;cJh&rvkd
jzpfaeyaum wJh? 'gESifh 'DtaMumif;udk tdrfyGJpm;tm; jyefNyD; tdrfaxmifrIudkom uRefra&mif;aMumif;
ajymawmh yGJpm;u r[kwfbl;? tvHk;pHk a&mif;rS 0,fekdifr,fwJh? 'gjzifh vuf0wfvufpm;awGyg
ay;cJh&rSmvm;vkdU ar;awmh 'Davmuf MuyfMuyfwnf;wnf; MuD;awmh r[kwfygbl;wJh? ,lcGifhjyK
oifhwmawmh jyKygvdrfhr,fwJh? okdUaomfvJ pmcsKyfxJrSmawmh tvHk;pHkqkdwJh pum;udk xnfYNyD;csKyf&rSyJ
0,fekdifr,fwJh? 'Dawmh uRefru 'gjzifh ra&mif;ekdifbl;&SifvkdU ajymawmh yGJpm;vJ jyefoGm;a&m?
oljyefoGm;NyD;wJhaemuf 'DtaMumif;udk awG;avawG;av; xl;qef;avav &SdwmeSifh OD;pH&Sm;udk
wkdifyif&&if....}
xkdcP uRefawmfwkdUonf xl;qef;aom taeSmifht,Suf wpfrsdK;ESifh awGUBuHK&av\/
armifpH&Sm;onf a': pdefcifudk pum;ajym&yfpJ&ef vufjy xkdif&mrS vQifjrefpGm xoGm;NyD;vQif
207
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]uRefawmf tckawG;vkdU &wmawmh? a': pdefcifvufxJrSm tzdk;wefypnf; wpfpHkwpfck
&Sdw,f? tJh'gudk zGifhajymNyD; aiGESifh 0,fvkdU ra&mif;aybl;qkdwm odwJh twGuf tm;vHk;jcHKNyD;
0,fvdkwJh oabmyJESifh wlw,f}
uRefawmf/ /]uRefawmfvJ 'DvkdyJ xifw,f}
&Sm;/
; /(tenf;i,f NyHK;vsuf) ]udkodef;armifvJ 'DvkdyJ xifowJhAsdKU? olxifawmh
{uE[kwfNyD}
cif/ /]aeygOD;&Sif? b,fvkd ypnf;rsdK;rsm; jzpfekdifrvJ}
&Sm;/
; /]udkif;
b,favmufMumNyDvJ}
udkif;
uRefawmfcGJNyD;
ppfr,f?
'DtdrfrSm
a':
pdefcifwkdU
aewm
a&TOa'gif;
211
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]at; aumif;NyDaemf? owday;vkdufygay&JU? a[m[kd tdrfrSm aewJh a': pdefcifqkdwm igh
trIonfuGJU? wpfckck jzpfvkdU&Sd&if rif;'kuyJ}
oD;/ /]aumif;ygNyD q&m}
if;aemuf uRefawmfwdkUonf qufvufarmif;ESif oGm;Mu&m armifpH&Sm;u
]oHvufoD;qkdwJh taumifawmh usKyf zdef;vkdufwm awmfawmf &dSef;oGm;NyD? taMumif;&Sd&if
usKyfwkdU vlyJ? odkUaomf 'DudprSm oleSifh yl;aygif;zkdU rvdk? yJcl;qm;udk awGUatmif &SmNyD; odcsifwm
uav;awG wpfcGef; eSpfcGef; avmufyJ ar;zkdU vkdawmhw,f}
yJcl;qm; qkdolrSm uvyfaygif;pHk ? toif;aygif;pHk ? [dkw,f aygif;pHk wkdUudk a&muf
&efukefNrdKU tIyftaxG;taMumif;udk a&;om;&rnfqkdaomf qD;jzLoD;udk vuf0g;ay:wGif wif
MunfUbdouJhodkY uGufuGufuGif;uGif; wwfwwftyftyf a&;om;ekdifojzihf yJcl;qm; trnfjzifh
owif;pm ? *sme,f tp&Sdonf wkdUudk a&;om;ay;ydkUavh&Sdaom aqmif;yg;a&;olvnf; jzpf\/
zJorm;vnf; jzpf\/ awav tBuD;pm;vnf; jzpf\/ ta&;MuD;onfU owif;wpffckudk
tvkd&SdonfUtcg ? armifpH&Sm;uvnf; txufwef;pm; vlarmfvl<um;wdkU\ twif;pum;udk
toHk;0ifojzifh Mum;vkdaomtcg xkdol\ xHodkU oGm;&av\/ rnfonfU pufydkif\
r,m;vifi,faeonf? rnfonfU 0wfvHk\ r,m;onf 0wfvHkESifh &pOfu tysdKpifppf r[kwf?
rnfonfU0efaxmufonf rnfonfU t&yf taysmftyg; vkdufpm;onf tp&Sdaom owif;wdkUonf
xkdolonf tpOfrjywf qnf;yl; rSwfom;xm;avh &dS\/
tdrfodkU jyefa&mufMuaomtcg armifpH&Sm;onf xkdaeUwpfaeUvHk; aysmufae nOfUvnf;
b,ftcsdefrS jyef vmonfudk uRefawmf rodacs/
aemufwpfaeU eHeuf uRefawmfESihf armifpH&Sm;wkdUonf aumfzDaomufvsuf &SdMupOf
uRefawmfu armifpH&Sm;tm; trItaMumif;ESifh pyfvsOf; ar;jref;ojzifh armifpH&Sm;u odoifh
odxkdufoavmufudk od&NyD jzpfaMumif;ESifh ajymqkd pum;rqHk;rD aMu;eef;wpfapmif a&muf
vmav\/ if;rSm ...
tjrefvmyg ? tdrfudk nu olckd;rsm; 0ifygonf/
armifatmifb
aMu;eef;udk zwfNyD;aemuf
&Sm;/
; /]usKyfwGufudef;xufawmif jrefaeygao;ovm;? usKyfMum;wJh owif;t&qkd&ifjzifh
jrefr,fqkdvJ jrefxkdufayw,f? aMu;eef;&kdufwJhvlu udkatmifbwJh ? olUrwfyJ ? vwfpowfawmh
cyfzsif;zsif;vleJY wlw,f? nu tdrfudk apmihfzkdU xm;cJhrdwm usKyfrSm;oGm;w,f As? udkif; odkUaomf
oGm;MuOD;pdkUAsm}
uRefawmfwkdYonf a': pdefcif\ aetdrfodkY a&mufMuaomtcg if;tdrfrSm ,refaeUn
uuJhodkU wdwfqdwfpGm r&Sdacs/ &Gmom;av;ig;q,fcefUwkdUonf 0if;a&SU pk&Hk;um MunfUIvsuf
ykvdyfom;ESpfa,mufwkdUonfvnf; 0if;twGif;&Sdyef;O,smOf xJwGif ajc&maumufvsuf &SdMuav\/
212
a&TOa'gif;
tm;enf;yHk&vkdufwm?
nu jzpfyHkudk jyefvkdUrS
213
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
215
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
217
pHkaxmuf armifpH&Sm;
jynfUpHkvHkavmufwJh
vlwpfa,mufudk
&Sm;/
; /]'Dxuf rkdufwm &Sdao;w,f? bmvJ qkdawmh udk,fhtaMumif;udk reufjzefay: rvm;?
obufcg ay:rvm; pdwfrcs&wJh vlqkd;awGESifh yl;aygif;NyD; ? awmfawmfMum&if olwkdU aiGSpfwkdif;
xkwfay;ae&atmif pDrHvkdufyHku omNyD;awmh rkduf&musw,f rusifNrdKif}
NrdKif/ /]onfavmufawmif awmhvnf; uRefr rrdkufygbl;&Sif? trSef zGifhajym&rSmjzifh
pdef[kwfESifh rapmwif uvGJvkdU uRefrtaMumif;udk b,folrS rodygbl;? olwkdU qkdwmrSmawmh
wpfwufpm;vJ MuufoGef? ESpfwufpm;vJ MuufoGef qkdwmrsdK;vkd cdkif;apaeMu jzpfaeawmh
rxl;ygbl;&Sif}
&Sm;/
; /]aMomf onfvkdvm;}
NrdKif/ /]rSefygw,f? prf;NyD; oyfNyD;om;awGyg}
&Sm;/
; /]ekdUayrJh vlqkdwm rsdK;[m azmufjyefwwfw,f Asaemf? rawmfvkdU azmfvkdufvQif
b,fhES,fvkyfrvJ? ykvdyfu olwkdUudk azmufxGif;rIESihf tck zrf;awmhr,f Mum;vm;}
NrdKif/ /]zrf;vQifvJ uRefr bmudp& SdovJ ? olwkdU auseyfavmufatmif ay;NyD;om;uyJ?
uRefr ygp&m bmrS r&Sdbl;}
&Sm;/
; /]usKyfu azmfvkdufvQif b,fhES,fvkyfrvJ}
NrdKif/ /]&Sif onfvkd rvkyfaybl;qdkwm uRefr odNyD;om;uyJ? onfavmufawmif
pdwfoabmxm; jrifhjrwfaewJh vlwpfa,muf[m rdef;r wpfa,mufudk t&Suf rcGJaybl; qkdwm
uRefr ,HkMunfNyD; om;uyJ}
&Sm;/
; /]udkif; 'gjzifh pm&GufawG jyefNyD;ay;ygAsm}
xkdtcg rusifNrdKifonf vufckyfvuf0g; wD;um &,farmNyD;aemuf uRefawmfwkdU
ESpfa,mufukd rD;zkdacsmifodkU ac: oGm;NyD;vQif rD;zkdudk jy&m jymrsm;onf txyfxyf &Sdaeonfudk
awGUjrifMu&av\/
218
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
Mum;NyD; jzpfwJh twkdif; &kd;&dk;enf;ESifh uRefr &atmif 0,f,lygw,f&Sif? 'gayrJh &SifodwJh twkdif;yJ
0,fvkdUr&bl;? r&awmhrS onfUjyifwpfenf;eSifh &atmif uRefr BuHpnf&wmyg&Sif? armifnGefUaz
uav; tay:rSm uRefr qkd;rdwmvJ qkd;rdyg&JU? ekdUayrJh wpfoufvHk; tBuHtpnfawG ysufukefrSm
pdk;avawmh jyKrdjyK&m jyK&awmhwmyJ OD;pH&Sm;&JU}
&Sm;/
; /( twefMum pOf;pm;aeNyD;aemuf ) ]tif; tpdk;& odvQifawmh xdefcsefrI
jzpfOD;awmhrSmyJ ? 'gxuf tdEd,jynfudk tazmfwpfa,mufESifh yxrwef;pD;NyD; avQmufvnfvQif
b,favmufukefrvJ} [k ar;aom tcg rusifNrdKifonf tHhMoaom rsufESmxm;ESifh armifpH&Sm;tm;
MunfUaeonfwGif
&Sm;/
; /]3000 usyf avmufyghrvm;}
NrdKif/ /]avmufaumif;yg&JU&Sif}
&Sm;/
; /]udkif; rusifNrdKif? 3000 usyfwef csufpuL wpfckudk vufrSwfxkd;Asm? a': pdefcif
vufudk aiGvJNyD; usKyf ydkUvkdufr,f? crsmrSmvJ bk&m;zl; oGm;csifaewm MumvSNyDwJh}
[k ajymNyD;aemuf csufpuLudk &aomtcg armifpH&Sm;onf vufdI;ukdk axmifum
,rf;vsuf
]owdxm;aemf rusifNrdKif? owdxm;? rD;udk ta&m0ifNyD; upm;wJh
wpfaeUaeUusawmh vufudk avmifwwfoAsaemf? rusifNrdKif owdxm;vkdufyg}
*********
NyD;ygNyD/
220
uav;[m
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
223
pHkaxmuf armifpH&Sm;
224
a&TOa'gif;
aw/
aw /]onfpmavmufESifh aiGoHk;axmifusyf
udk,fem;vSnfUNyD; ajymvkduf&if NyD;a&maygh}
ay;NyD;0,fovm;Asm?
udk,hfr,m;uyJ
pHkaxmuf armifpH&Sm;
t&SufruGJyg&apESifh?
*********
wpfaeUo uRefawmfESifh armifpH&Sm;wkdUonf owif;pmrsm;udk wpfa,mufwpfapmifpD
udkifvsuf vSefavSm zwfIaeMupOf uRefawmfonf atmufygtjcif;t&mrsm;udk owif;pmwGif
awGU&Sdonfjzpf armifpH&Sm;tm; em;axmif&ef ajymNyD;vQif zwfjyav\/
226
a&TOa'gif;
xl;qef;aomvlowfrItaMumif;
orkdif;NrdKU txufjrefrmjynfrS a&SUaeOD;ausmfOD; qkdolonf ]udk;ZD;ADvm} trnf&Sdaetdrfudk
iSm;&rf;aexkdifNyD;aemuf vGefcJhonfU we*FaEGaeUu aysmufjcif;rvS aysmufoGm;onf[k owif;
jzpfyGm;vsuf &SdcJhaMumif;? tdrfeD;yg;jcif;wkdUonf wHcg;udkzGifhvsuf ntcgvnf; rD;xGef;Sdjcif;
r&SdbJ arSmifESihfrnf;rnf; &SdaeonfU tdrfBuD;udk oHk;av;&ufrQ apmifhqkdif;MunfUIMuNyD;aemuf
ouFmruif;jzpfonfESifh ykvdyfXmemodkU wkdifwef;MuaMumif;? xkdtcg Xmemtkyf armifb&SifESifh
ykvdyfom;ESpfa,mufwkdUonf t&yfvlBuD;rsm;ESifh tqkdygtdrfBuD; twGif;odkU 0ifa&muf&SmazG&m
yxr tdrf&Sif OD;ausmfOD;udk rawGUbJ &SdMuaMumif;? if;aemuf tdrf\txufatmufrS p
rD;zkdacsmifrusef vSefavSm&SmazGMuonfU tcg wpfckaomtcef;twGif;&Sd AD&kdBuD;wpfvHk;teD;
,ifrrnf;&kdif;rsm; ajrmufjrm;pGm pk&Hk;vsuf &Sdonfudk awGU&Sd&aMumif;? xkdtcg ykvdyft&m&SdwkdUvnf;
aomhcwfvsuf&Sdaom if;AD&kdBuD;udk oHwl&Gif;rsm;eSifh uefUvefUzGifhMuav&m OD;ausmfOD;\
tavmif;udk AD&dktwGif; awGU&Sd&aMumif;? tavmif;rSm &ifbwf aoewf'Pf&mwpfck
awGUjrifMu&m ykwfodk;zl;a,mifvsuf&SdonfU t&mudk axmufIaomf tenf;qHk;ig;&ufcefUrQ
Mum&SdNyD[l awG;xif&ef&SdaMumif;/
xkdwe*FaEGaeU tdrfeD;csif; OD;wkwfaygESifh if;\tdrfol tdrfom;wkdUonf OD;ausmfOD;tdrfrS
aoewfoHvkdvkd Mum;&NyD;aemuf aAsmuftkd;rsm;aygufuGJvsuf &Sdonfudk awGUjrifMu&ojzifh
aAsmuftkd;azmufonf[l xifrSwfMuaMumif;? if;tjyif xkdn OD;ausmfOD;\ um;udkvnf;
armif;ESifoGm;onfudk OD;wkwfaygwkdU awGUjrifMu&onfjzpf&m OD;ausmfOD;onf um;ESifh tvnf
tywf xGufoGm;onf xifrSwfojzihf ta&;w,l r&SdcJhMuaMumif;? if;um;rSm ,ck aysmufqHk;ae
onfjzpf&m ykvdyft&m&SdwkdU\ xifjrifcsufrSm OD;ausmfOD;udk owfaomolonf um;ukd ckd;,l
aomolESifh wpfOD;wnf;yifjzpfrnf[k awG;xifvsuf&SdMuaMumif;/
uRefawmfonf owif;pmudk zwfjyNyD;aemuf
&Sm;/
; /]we*FaEGaeUuwJh [kwfvm;? onfaeUu usKyfwkdU qkd;aw tcsKyfaxmifu
xGufajy;wJh aeU r[kwfvm;}
uRefawmf/ /]cifAsm;uvJ Asm? &efukefNrdKUESifh teD;tem;w0kdufrSm jzpforQtrIawG[m qkd;aw
vufcsufcsnf; jzpf&awmhrSmvm;As}
&Sm;/
; /]onfvkdvJ rqdkvkdygbl; udkodef;armif? okdUaomf aeUcsif;uyfaewJh taMumif;
usKyfpdwfrSm ay:vmvkdU ajymrdwmyg? a[m ajym&if;qkd&if; avSum;ay:u wufvmwJh ajcoH[m
udktkef;az ajcoHrsm;vm;Asm}
xkdcP uRefawmfonf wHcg;udk acgufonfESifhx zGifhay;&m tifpydwfawmf
armiftkef;azonf vufqGJom;a&tdwfwpfvHk;udk ukdifvsuf tcef;wGif;odkU 0ifvmav\/
&Sm;/
; /]b,fhES,fvJ udktkef;az&JU? orkdif;udk roGm;bJESifh b,fudkoGm;tkef;rvkdUvJ]
az/
az /]orkdif;u trIudk udkbwif vkdufygvdrfhr,f q&m? uRefawmfu pufykdifolaX;
rif;wkdifyiftrwf OD;pHrif;&JU pdefxnfa&TxnfawG aysmufoGm;wJh trIudk aMu;eef;&kdufac:vkdU
vkdufrvkdUyg q&m}
227
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]aMomf OD;pHrif;vm;? awGUzl;yg&JUAsm? b,favmufzkd; ygoGm;owJhvJ}
az/
az /]renf;bl;q&m? oHk;aomif;zkd;avmuf ygoGm;w,f? wwfekdif&if vdkufcJhygOD;vm; q&m}
&Sm;/
; /]cifAsm; pdefaysmufrIuav;ESifh usKyf rvkdufekdifygbl;? tvkyfwpfydkif; wpfpawG
&Sdygao;w,f}
az/
/]aysmufyHku awmfawmfxl;qef;w,f
az
rD;cHaowmudkvnf; rzsufqD;bl;? aomhvJ raysmufbl;}
q&m&JU?
tdrfwHcg;vnf;
ryGifhbl;?
&Sm;/
; /]rvkdufekdifao;ygbl; udktkef;az? &SdygapOD;awmh} [k jiif;y,fonfESifh armiftkef;az
onf om;a&aowmudk vufqGJvsuf wkdufay:rS qif;oGm;av\/
aemufwpfaeU uRefawmfonf tvkyfwkdufodkU oGm;rnftjyKwGif armifpH&Sm;\trnfESifh
aMu;eef;wpfapmifudk aMu;eef;ukvm; vma&mufydkUay;onfESifh uRefawmfonf vufrSwfxkd;
,lNyD;aemuf armifpH&Sm; r&Sdckdufjzpfojzifh ta&;BuD;aom aMu;eef;jzpfrnfavm[k azmufzwf&m
if;aMu;eef;rSm atmufyg t"dym,ftwkdif; yg&Sdav\/
tifpydwfawmf armiftkef;az xl;xl;qef;qef;aysmuf oGm;ygonf/ csufcsif;vkdufcJhyg/
ukefusorQp&dwf uRefawmf\ wm0efjzpfygonf/
pHrif;
uRefawmfonf if;aMu;eef;udk zwf& tHhMovsuf&SdpOf uHtm;avsmfpGm armifpH&Sm;onf
wkdufay: odkU wufvmonfESifh aMu;eef;udk jyonfwGif
&Sm;/
; /]pdefaysmufwmawmh ta&;rBuD;bl;AsdKU? vlwpfa,mufvHk; aysmufw,fqkdawmh
odyfta&;BuD;vmNyD? vkdufOD;rS awmfr,fxifw,f? b,fhES,fvJ udkodef;armif? vkdufekdifyghrvm;}
uRefawmf/ /]oGm;ygOD;awmhAsm? ckwavm uRefawmf tvkyfawG rsm;aeao;w,f?
wu,fxl;qef;vdkY &SdvQifvJ jyefawmhrS ajymygawmh? uRefawmf 0wKa&;prf;yg&apAsm}
xkdaeUnae uRefawmfonf tvkyfrS jyefvmaomtcg armifpH&Sm;rSm armfawmfum;ESifh
rif;wkdkifyiftrwf OD;pHrif;\xH oGm;a&mufESifhNyD; jzpfaMumif; od&Sd&av\/
aemufwpfaeU eHeuf uRefawmfonf tdyf&mrS x vufzuf&nfaomufrnf[k pm;yGJrSm
xkdifvsuf&SdpOf pHkaxmuftifpydwfawmf armifbwifonf ysm,D;ysm,m wkdufay: odkU wufvm
NyD;vQif aMu;eef;wpfapmifudk ta&;wBuD; uRefawmftm; jyojzifh uRefawmfonf aMu;eef;udk
zwfMunfU&m atmufygtwkdif; awGU&Sd&av\/
udkpH&Sm; aysmufoGm;jyefygNyD/ tjrefvm axmufvSrf;ygOD;/
pHrif;
aMu;eef;udk zwfNyD;aemuf uRefawmfESihf armifbwifonf armifpH&Sm;wkdUrSm rnfonfU
t"dym,fESihf wpfa,mufNyD;wpfa,muf aysmufqHk;oGm;&avonfudk pOf;pm;pdwful;vsuf &SdpOf
228
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
233
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
NyD;ygNyD/
235
pHkaxmuf armifpH&Sm;
eufygonf?
tavmif;awGUaom
ae&m
a&TOa'gif;
rwufekdifp&m
taMumif;
r&Sdyg?
tvG,fwulESifh
pHkaxmuf armifpH&Sm;
a&TOa'gif;
239
pHkaxmuf armifpH&Sm;
apmifhaeawmhr,f?
&Sm;/
; /]aumif;NyDav ? oGm;eSifhayawmh? uRefawmfwkdU vmcJhr,f? 'gxuf olBuD;awmh
vkdufcJhygOD; cifAsm}
olBuD;/ /]vkdufygr,f cifAsm? <uMuyg}
if;aemuf uRefawmfESifh armifpH&Sm;wkdUonf q&m0efESifh &GmolBuD; wkdUESifh twl 'kdufOD;NrdKU
aq;&HkodkU oGm;a&mufMuav\/ vrf;c&D;wGif
0ef/ /]uRefawmfu tpmtdrfxJu &wJh a&ukd ta&;BuD;rvm;vkdU ,lcJhwm ? w&m;olBuD;u
w,fNyD; ta&;BuD;[ef rwlygbl; cifAsm}
&Sm;/
;
/]ta&;BuD;vSaygh cifAsm? aemifcgawmh toHk;jyKcGifh ay:vmygvdrfhr,f?
csdwfwHqdyfcwfNyD; bD&kdxJrSm aumif;aumif;rGefrGef odrf;xm;vdkufprf;yg cifAsm}
0ef/ /]ppfaq;vkdUyJ NyD;NyD[m ? b,frSm toHk;uszkdU &SdawmhrvJAsm}
&Sm;/
; /]aemifawmh toHk;ay:vmygvdrfhr,f? uRefawmfajymovkdom odrf;xm;vkdufyg
q&m0efBuD;}
0ef/ /]trIuawmh awmfawmfxif&Sm;aeNyDaum As}
&Sm;/
; /]b,fyHkxif&Sm;wmvJ As}
0ef/ /]a&u wdrfw,f? rawmfwq usvkdU&Sd&ifvJ rwufekdifavmufatmif r&Sd? t&ufvJ
rl;wm r[kwf? 'Pf&m"'PfcsufvJ ajymavmufatmif r&Sd? axG;vHk;owfykwfMuwJh t&dyfvuPm
vJ rawGU&bl;? raocif wpf&ufavmufuvJ awGawGa0a0 xkdif;xkdif;rIdif;rdIif; &Sdw,fvkdU
Mum;&w,f? onfawmhum udk,fhudk,fukd owfaMumif; xif&Sm;w,f r[kwfbl;vm; OD;pH&Sm;}
&Sm;/ /][kwfuJh xifp&mygyJ? odkUaomfvnf; tpuae tqHk;MunfUMuzkdU 0w&m;
uRefawmhfrSm &Sdao;wmudk;cifAs? [kda&SUu[m aq;&HkyJ r[kwfvm;}
uRefawmfwkdUonf &ifcGJ&Hk twGif;odkY 0ifrdMuvQif ausmufpm;yGJay: t0wfzHk;vsuf&Sdaom
tavmif;wpfckudk awGUjrifMuav&m q&m0efonf teD;odkY csOf;uyf t0wfudk ajz;Sif;pGm
vSefvkdufonfwGif tom;jzLjzL rsufcHk;wkwfwkwf ESmwHay:ay: toufav;q,fausmf t&G,f
240
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
/][kwfygvdrfhr,f? odkYaomfvJ awGUatmif
;
tavmif;awGUwJh ae&mudk onfu b,favmuf a0;ovJ}
&SmzkdYawmh
aumif;ao;w,f?
a&TOa'gif;
pHkaxmuf armifpH&Sm;
&Sm;/
; /]a&uefqD csdK;oGm;wJh vrf;uav;em;rSm [kwfp? udkif; udkif; OD;omarmifu
arQmfvSa&mhr,f? oGm;vkdufMuOD;pdkYAsm}
uRefawmfwkdYonf blwm&HkodkYa&mufMuaomtcg rD;&xm;ESifh wpfNydKifeuf twl0ifMu&ef
csdef;xm;bdouJhodkY rD;&xm;vnf; 0ifvmojzifh OD;omarmifu 0,f,lxm;ESifhaom
vufrSwfrsm;eSifh uRefawmfwkdYonf vGwfvyfaom 'kwd,wGJ wpfwGJay: odkY ckefwufMuNyD;aemuf
rD;&xm;vnf; xGufoGm;av\/ &xm;xGufonfeSifh wpfNydKifeuf armifpH&Sm;onf aq;wHudk
aq;xnfU pnf;pdrfESifh SLzGm&if;
&Sm;/
; /]OD;omatmifESifh aemufqHk;awGUvkduf&pOfu awGawGa0a0&Sdw,fqkdwm b,fvkdvJAs?
ab;tE&m,f wpfpHkwpf&mudk pkd;&drfwJh vuPm&Sdovm;}
armif/ /]pkd;&drfwJhvuPmawmh &Sdw,fAs? bmaMumifhvJ qkdawmh touftmrcH ukrPDudk
aemufqHk;t&pftwGuf ay;oGif;cJhwJh ajypmjzwfydkif;udk uRefawmhfqDvmNyD; *&kwpdkufay;vmw,f}
&Sm;/
; /]onfUt&ifuaum ray;zl;bl;vm;}
armif/ /]onfUt&ifuvJ ay;awmhay;yg&JU? ekdYayrJh vrf;BuHKrSyJ ay;wmyJ? [kdaeUuawmh
csufcsif;yJ vmNyD; tyfw,f}
&Sm;/
; /]olUrSm &efolrsm; &Sdw,fvkdY Mum;zl;ovm;}
armif/ /]rMum;rdygbl;cifAsm? odkYaomfvJ r&Sdbl;vkdYawmh rajymekdifbl;
uRefawmfhtpfudku pum;tenf;om;? olUtaMumif;udk w,fNyD; ajymwwfwJhvl r[kwfbl;}
cifAs?
&Sm;/
; /]cifAsm;qDu aiGoHk;axmifudk b,ftwGuf olacs;ovJ}
armif/ /]olUrdwfaqGwpfa,muf twGuf tmrcHa<u; rdoGm;vkdYwJh cifAs}
if;aemuf trIpum;udk jzwfNyD;vQif armifpH&Sm;onf tjcm;pum;rsm;udk &,farmum
qufvufajymoGm;Mu&m &efukefodkYa&mufaomtcg OD;omarmifrSm if;\aetdrfodkY oGm;ojzifh
uRefawmfwkdYvnf; vrf; 40 &Sd uRefawmfwkdY aetdrfokdY jyefcJhMuav\/ tdrfokdYa&mufNyD;aemuf
npmxrif; pm;NyD;Muojzifh aq;vdyfudk,fpD aomufSLvsuf &SdMupOf
244