Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
ABSTRACT
Hakan KER
1. GR
ZET
Ferritik yapl kresel grafitli dkme demirlerde yksek
ekme mukavemeti, uzama, darbe dayanm zelliklerine
ulaabilmek iin retim ve kontrol proseslerinde baz
zel yntemlerin izlenmesi gereklidir. Bu yntemlerin
oluturduu prosesleri u ekilde sralayabiliriz ; ergitme,
sfero reaksiyonu, dkm scaklklar, alama ilemi,
dkm sonras parann souma hz, kalite kontrol ve
sonular. Tm bu proseslerin nda iletmemizde
retimi yaplan EN-GJS 400-18 LT (GGG 40.3) malzeme
zelliklerindeki parann detay bilgileri bu almada
anlatlmaktadr. almada konu olan para iin retim ve
kontrol sistemlerinde hedef sl ilemsiz retimdir. Burada
ama ekonomik bir avantaj salamaktr.
AKMA SINIRI
N/mm2 (min)
% UZAMA
(min)
SERTLK
(HB)
GGG 40
400
250
15
GGG 50
500
320
GGG 60
600
GGG 70
MALZEME
YAPI
3 Deney
Ortalama
1 Deney
135-180
170-230
380
190-270
700
440
225-305
Daha ok
Ferritik
Ferritik
Perlitik
Perlitik
Ferritik
Daha ok
Perlitik
GGG 80
800
500
245-335
Perlitik
GGG
40.3
400
250
18
130-175
12
Ferritik
26
DARBE DEER
Joule (min)
Bu almada iletmemiz artlar altnda dkmn gerekletirdiimiz parann sl ilem uygulamas yaplmadan
EN-GJS 400-18 LT (GGG 40.3) malzemesinin mekanik zelliklerinin salanmasndaki uygulama yntemlerini
inceleyeceiz.
Para Arl
Model Plakasndaki Figr Adedi
Bir Kalptaki Salkm Arl
Bir Kalptaki Toplam Para Arl
Parann En Kaln Kesit Kalnl
Parann En nce Kesit Kalnl
3,45 kg
6 adet
30,1 kg
20,7 kg
22 mm
11 mm
2. UYGULAMA YNTEMLER
2.1. ERGTME PROSES
Tm dkm proseslerinde olduu gibi ergitme prosesi EN-GJS 400-18 LT (GGG 40.3) malzemesinin mekanik zelliklerinin
salanabilmesi adna nemlidir. Ergitme prosesinde kullanlan hammaddeler ve bunlarn kompozisyonlar, karbon verici
kullanm, ergitme ileminde ocaktaki sv metalin max. scaklk deeri, ocak metali kimyasal kompozisyonu, ergitme
ilemi sonras ocak metalinin gereksiz yere ocakta bekletilmesi ve sonucunda ekirdeklenme zelliklerinin kaybolmas,
dkm ilemi srasnda ocaktaki metalin boaltlmasnda geen sreler ve ocaktaki sv metalin termal analiz deerleri
son derece nemlidir. Bu parametrelerin hepsi mekanik zelliklere direkt etki edecektir.
27
Teknik yaz
EN-GJS 400-18 LT (GGG 40.3) malzemesinin uygun mekanik zelliklerinin gereklemesinin ana esas mikro yapsndaki
ferritik yapsdr. Uygulamadaki ana ama yapda %100 e yakn ferritik yap oluturabilmektir. Ferritik yapnn
salanabilmesi iin ostenit ierisinde zlen karbonun tamamnn kresel grafite dnmeye zaman bulmas
gerekmektedir. Bu dnm neticesinde meydana gelecek malzemenin mikro yaps ferritik bir matris ve bu matris
ierisinde rasgele dalm kresel grafitten ibaret olur.
Teknik yaz
Si
Mn
3,75 3,85
1,40 1,50
Max 0,10
Max 0,04
Mn
Max.0,50
Max.0,05
Max.0,03
Sn
Cr
Ni
Cr
Ti
Pb
Max 0,010
Max 0,05
Max 0,05
Max.0,05
Max.0,015
Max.0,005
0,009
0,015
Mo
Cu
Al
Ti
Max 0,01
Max 0,10
Max 0,02
Max 0,01
Max
0,01
Mn
Max.0,05
Max.0,04
Max.0,015
Cr
Ti
Pb
Max.0,04
Max.0,005
Max.0,002
28
Teknik yaz
29
Teknik yaz
30
Si
Mn
3,55 3,75
2,10 2,60
Max 0,10
Max 0,04
Mg
Cr
Ni
Max 0,015
0,037 0,050
Max 0,05
Max 0,05
Mo
Cu
Al
Ti
Max 0,01
Max 0,10
Max 0,03
Max 0,01
Sn
Max 0,01
Max 0,010
TL ( C )
TElow ( C )
GRF1
GRF2
R
1145 - 1150
1145 - 1150
Min.80
Max.45
Max.5
izelge 7. Final metalde uygun mekanik zelliklerin salanabilmesi iin katlama sonras istenilen 5 ana termal analiz
deerleri ( Metalin tektik analizde olmas Ce = 4,25 4,35 )
31
Teknik yaz
Teknik yaz
MALZEME
EKME
DAYANIMI
N/mm2 (min)
AKMA SINIRI
N/mm2 (min)
% UZAMA
(min)
SERTLK
(HB)
EN-GJS 400-18 LT
GGG 40.3
400
250
18
130-175
DARBE DEER
Joule (min)
3 Deney
1
Ortalama
Deney
12
32
YAPI
Ferritik
Teknik yaz
ekil 6. Dkm para zerinden karlan numuneye uygulanm ekme test sonular.
33
Teknik yaz
ekil 7. Dkm para zerinden karlan numuneye uygulanm entik darbe testi sonular.
TEEKKR
E.Uur YAVUZ, Ay Dkm Makine Sanayi ve Ticaret A.., Genel Mdr
Rdvan ERDL, Ay Dkm Makine Sanayi ve Ticaret A.., Tnk. Gnl Mdr Yardmcs
KAYNAKA
5.1.Stephen Istvan Karsay, Ductile Iron Production Practices, American Foundrymens Society, USA, 1985
5.2.Stephen Istvan Karsay, Ductile Iron Production, The State Of The Art, USA, 1992
34