Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Ih ksfoaYh
12 jk fY%aKsh
^2009 jIfha isg l%shd;aul f&
1'0 yekau
fodf<dia jk fY%aKsh i|yd m.Kl wOHdmkh yd neKq Ihhla h<s ykajdu msKsi wOHdmk wud;HdxYh u`.ska .kq ,enQ ;SrKhla u; 2002 jif
m<uq jrg idudkH f;dr;=re ;dCIKh (GIT) ykajd fokq ,eh' 2005 yd 2006 jirj, idudkH f;dr;=re ;dCIKh Ihh inkaOfhka cd;sl
ugf Nd. fojrla mj;ajkq ,eh' fuu Ihh ykajdu inkaOfhka bm;aa lrkq ,enQ wm%ldYs; mfhaIK jd;d folla kg mj;S' idudkH
f;dr;=re ;dCIKh Ihh ykajd jir y;rlg miqj tk 2006 jif cd;sl wOHdmk wdh;kh u.ska o fuu Ihh ms<sn| j wOHhkhla lrk ,'
fuu Ihud,d ixfYdaOkh i|yd Ihud,d ixjOk lgqj iska by; wOHhkfha wkdjrK yd Wla; mfhaIK jd;d foflys wkdjrK o
ie,ls,a,g .kq ,eh'
Ihud,dj h,s ieliSf my; lreKq ms<sn| j ie,ls,a,la laKs'
1'
2'
3'
4'
idudkH f;dr;=re ;dCIK Ihh b.ekau i|yd mj;sk uq ld,h ld,fo ixLHdj 60ls'
^meh 40 hs&
w'fmd'i ^id'fm& f;dr;=re yd ikaksfok ;dCIK Ihh yeu fkdl< isiqka idudkH
f;dr;=re ;dCIKh Ihh i|yd i,ld ne,sh hq;=h'
w'fmd'i ^W'fm& O Ih Odrdjka yodrk isiqkaf.a wjeis;d imqrd,k wdldrfha fmd
Ihhla f,i idudkH f;dr;=re ;dCIK Ihh ie,iq l< hq;=h'
oDYH l%uf,aLk mirhla fj;g mshke.=u i|yd mQj-ksjpkh lrk ,o l%uf,aLk
NdId w;=ka tlla f;dard .ekSf myiqlu .=rejrekag yd isiqkag" idudkH f;dr;=re ;dCIKh Ihh u.ska ,ndh hq;=h'
jer bf.kqu i|yd fhda.H f;dr;=re yd ikaksfok ;dCIKh mdGud,djla f;dard .ekqu i|yd Wmld f'
tfkod jev lghq;= i|yd fhda.H m.Kl fh ykd.ekSu i|yd Wmldf'
tfkod l%shdldrl i|yd f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKh Nd;d lsf yelshdj ,nd fohs'
tfkod f,dalfha isoa" f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKh weiqka w: .ekaug Wmld f'
f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIK fuj, we.hSu i|yd Wmldf'
ixjOkfha f;dr;=re yd ikaksfok ;dCIKfha N+ldj w.h fldg ie,lSu i|yd Wmld f'
iodpdrd;aul yd iudh iu;hkag ksisf,i .re lrka f;dr;=re yd ikaksfok ;dCIK fuj, Nd;dj i|yd Wmld f'
2
ld,fo ixLHdj
jdrh
m<uq jdrh
fojk jdrh
f;jk jdrh
ksmqK;d ugu
11
2.1, 2.2
02
3.1, 3.2
04
06 ( ld,fo 23 )
4.1, 4.2
04
05
6.1, 6.2
04
04
06 ( ld,fo 23 )
14
3.0 Ih ksfoaYh
ksmqK;dj
ksmqK;dj 1 :
ld,Sk m%;s,dN fk<d .ekSu
i|yd m.Klh yd tys
Njh .fIKh lrhs'
ksmqK;d ugu
1'1
1'2
Ih wka;.;h
x
x
x
m.Kl mrmrdjka
o la; lmdgh
o g%dkaisiagrh
o wkql,s; mm:
^Yd, mudKfha"
b;d Yd, mudKfha&
m.Klh ms<sn| ixl,amh
o;a; yd f;dr;=re
m.Klhl fldgia yd tajdfha ldhhka
o wdodkh
o ilikh ^wxl .Ks;
yd ;lk tallh"md,k
tallh&
o u;lh (iiNd m%fY
RAM)
o m%;sodkh
o oa;shsl wdphkh
u;l wdphk wdldr
ld,fo
01
02
ksmqK;dj
ksmqK;d ugu
1'3
Ih wka;.;h
1'5
1'6
ixLHd moaO;s
o oYuh
o oauh
o wIagl
o fidf<dia oYuh
ld,fo
01
01
x
x
01
m.Kl j.SlrKh
o iqms$uyd $uOHu$laIq ^fm!oa.,sl
m.Klh" jfgdr u;" w;a, u;&
o wxls;^ixLHdxl&$m%;siu
^wkq,l=re&$fouqyq
o fmd wjYH;d$ fYaI wjYH;d
o ,dlaIKslj,g wkqrEm fjkial
m%udKh
Od;dj
f.h
ksrjoH;dj
ldhlaIu;dj
msjeh
02
ksmqK;dj
ksmqK;d ugu
1'7
Ih wka;.;h
x
x
moaO;s uDldx.
o fufyhq moaO;s
o imdolhka$w: kHdilhka
jHjydl uDldx.
o wjYH;d u; ieliQ
.KldlrK
lghq;=
mqia;ld,
l<ukdlrK lghq;=
o , .; yels ^weiqre.;&
ldhd,
iajhxlrKh
;%l
ffjoH$ffcj
oHd;aul
bxfkare$ie,iq
(CAD)
f;dr;=re moaO;s j.SlrKh
o w;ahqre$m.Kl.;
o moaO;sfha ldhhkag wkqrEmj
o l<uKdld;ajfha O ug iy
f;dr;=rej, Nd;h wkqj
ld,fo
02
01
ksmqK;dj
ksmqK;dj 2:
tfkod ;fha
f;dr;=re ikaksfokh
M,odhS j yd ldhlaIu j
Nd; lrhs'
ksmqK;d ugu
2'1
Ih wka;.;h
x
x
ksmqK;dj 3:
f;dr;=re m%fYh yd
ikaksfokh i|yd
wka;cd,h ldhlaIu j
yd M,odhS j Nd; lrhs'
cd, j.
o ia:dkSh fmfoi cd, (LAN)
o mqrjr fmfoi cd, (MAN)
o mq,a fmfoi cd, (WAN)
cd, i|yd Nd;d jk wdmkak
o fudavuh
o rjqgrh
o cd, w;=reuqyqK;a ld m;
o iaph
o y
o fkd/yeka uQ,sl ia:dkh
x
x
x
ld,fo
01
01
02
ksmqK;dj
ksmqK;dj 4:
fufyhq moaO;sh ms<sn|
oekqj;alu u`.ska
m.Klh ldhlaIuj yd
M,odhSj Nd; lrhs'
ksmqK;d ugu
Ih wka;.;h
x
x
x
4'1
x
x
m.Klfha
l%shdld;ajh i|yd
fufyhq moaO;sfha
odhl;ajh uYkh
lrhs'
ld,fo
02
02
02
ksmqK;dj
ksmqK;dj 5:
O wdldrfha f,aLk
ieliSu i|yd joka
ieliq uDldx. Nd;
lrhs'
ksmqK;d ugu
5'1
Ih wka;.;h
x
x
5'2
5'3
x
x
x
x
ld,fo
01
03
01
ksmqK;dj
ksmqK;dj 6:
wdlIKSh nj bje
lr .ekqu i|yd oHq;a
bm;a ls idohs'
ksmqK;d ugu
6'1
6'2
ksmqK;dj 7:
ir, ixLHdkuh .eg
iu iy wkdjrK
bm;a lsu i|yd
me;=rem;a uDldx.
Nd; lrhs'
bm;alsf uDldx.j,
uQ,sl ,laIK Nd;fhka ksol
idohs'
Ih wka;.;h
x
x
bm;alsf uDldx.
bm;alsf fh ljqf ixrpl
o ysia bm;alsu
o ms ie,iqu
o oiqka
o kj ksolhla we;=<;a
lsu
o jH we;=<;a lsu
o yev;, .ekau
x
x
x
x
ijk wNsrelrKh
ksol ixl%uKh
ie,iq wpqj
ld,h fmryqre lsu
x
x
x
ld,fo
02
02
01
10
ksmqK;dj
ksmqK;d ugu
Ih wka;.;h
x
x
x
7'3
x
x
x
x
x
ld,fo
01
01
01
11
ksmqK;dj
ksmqK;dj 8:
f;dr;=re l<ukdlrKh
i|yd o;a; iuqodh
l<ukdlrK moaO;s
uDldx. Nd; lrhs'
ksmqK;d ugu
Ih wka;.;h
x
x
8'4
ld,fo
x
x
02
02
01
12
ksmqK;dj
ksmqK;dj 9:
ir, .eg iu i|yd
f;dard.;a Wiia ugf
m.Kl NdIdjla M,odhS
f,i Nd; lrhs'
ksmqK;d ugu
9'1
Ih wka;.;h
x
x
x
9'3
ld,fo
02
02
13
ksmqK;dj
ksmqK;d ugu
9'4
Ih wka;.;h
x
x
x
x
x
x
o;a; j. (m%rEm)
o integer
o real
o boolean
o char
o single
o double
o long
ksh;
p,H
o p,Hhka w: oelau
o w.hhka meju
.Ks; lu
wdodk yd m%;sodk j.ka;s
fldkafoais.; j.ka;s
o If j.ka;sh / case j.ka;sh
mqkrdj;k j.ka;s
o while j.ka;sh
.e,S igyka yd m.Kl l%uf,aL
o ir, .Ks; lu Nd;h
o ,l=Kq fY%aKs.; lsu
o j.c ilrKh iu
o l%udfrdams; ixLHd fiu
ld,fo
03
03
03
14
ksmqK;dj
ksmqK;dj 10 :
u. ch.ekqu i|yd
f;dr;=re yd
ikaksfok ;dlaIKh
ldhlaIu yd M,odhS f,i
Nd; lrhs'
ksmqK;d ugu
Ih wka;.;h
wOHdmkh
o bf.kqu$b.ekau
o b-bf.kqu$ria:
bf.kqu
o wOHdmk l<ukdlrKh
fi!LHh
o uYk fuj, MRI Scan, CAT scan
wdh
o fi!LHh wOHdmkfha iurEmK
o fg,s-ffjoH oHdj
lDIsluh
o .%dh lDIs m%cdj inkaO lsu
o mmd,kh iu. ikaksfokh lsu
o ld,.=Kh ms<sn| f;dr;=re
o m.Kl md,s; wdmkak
b-jHdmdr lghq;=
o ixpdrh yd mirh
o ud..; idmamq ijd
o nexl=lrKh i|yd f;dr;=re yd
ikaksfok ;dlaIKh ^fg, hka;%" Kh
m;a&
o ud..; /lshd
b-hymd,kh
o yekq m;a" hre n,m;a" .uka
n,m;a ksl=;a lsu
o Wmamekak" jdy yd urK iy;sl m;a
ksl=;a lsu
ld,fo
02
15
ksmqK;dj
ksmqK;d ugu
Ih wka;.;h
x
x
x
x
iodpdrd;aul
o m.Kl uDldx. wdY%s; fld,a,lEu yd
fidrl
o wkjir m%fYh
iudh
o wxls; fnu yd wxls; fia;=j
o ;dlaIKfhka ims /lshd
wdrlaIdj
o oDvdx. wdrlaIKh
o uDldx. wdrlaIKh
o fmr mfriaiu
fi!LHh yd iq/lau
o n,mE - weia reodj" fldkafo wudrej"
wmyiq;dj
o m.Kl mqre
o jevm, jHdhdu
ld,fo
01
01
02
16
17
18
;lafiarej yd we.hSu ms<sn| jevms<sfj< je hqKq lsfuka bf.kq - b.eka l%shdj,sh > l< yels h' fu fia bf.kqu yd b.ekau > lsu
i|yd uq,ska u l< hq;af;a l%shdldrl ika;;shg we;=<;a l%shdldrl" ldKav lSmhlg fjka lr .ekSu hs' isiq bf.kqu lis; l< yels m%fNao lSmhla ta
ta l%shdldrl ldKavh yd nef|k Ih ikaOdrh mok lr .kska fojkq j ykd .; hq;= h' f;dard .;a m%fNao mok lr f.k .=rejrhdg yd isiqkag
Wmfoia we;=<;a jk m bf.kq-b.eka l%shdj,sh > flfrk WmlrK ilid .ekSu B <`. Mshjr jk w;r iEu l%shdldrl ldKavhla wdrNfha
u fuu WmlrK isiqkag ykajd u .=rejrhd f.ka wfmalaId flf' f wkqj bf.kqu yd b.ekau > lsu i|yd .=rejrhl=g fhdod .; yels m%fNao
lSmhla u;= laf'
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
ixl,am is;sh
;a;s mqj;am;a
m%Yak pdrd;aul jevigyka
jdo
CIKsl l:d
N+ld rx.k
idlcd uKav,
iuka;%K
YsIH ldh idOk f.dkq
isiq ksudK m%oYk
m%Yak iy ms<s;=re fmd;a
idys;H uiq
fCIa;% fmd;a$iajNdj wOHhk k fmd;a
m%dfhda.sl mlaIK
19
20
mdi,a ugf iydh ,nd ug wjYH .=re WmfoaYljreka m;a lrk ;=re Ihfha m%.;sh kshuq lrKhg yd .=rejrekag wjYH m%;sfmdaIKh ,nd .ekSug"
mdi,a u`.ska imfha we;s m.Kl im;a uOHia:dk yd m<d;a f;dr;=re ;dlaIK uOHia:dk iu`. im inkaO;djla mj;ajd .kq ,ef hehs wfmalaId
flf' mdif,a wod< wxY m%OdkSkag yd fcHIaG .=rejrekag m%S;sckl bf.kq wjia:d isiqkag ,nd u i|yd YslaIK oHd lghq;= inkaOj idudkH
f;dr;=re ;dlaIKh W.kajk .=reNj;dg iydh oelah yelsh' fujeks lreKq i|yd" f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIK wOHdmkhg inkaO ishu
mdYjhka l,ska l,g hdj;ald,Sk lrkq ,ef'
mdi,a ugf idudkH f;dr;=re ;dlaIKh Ihh id:l ugfuka l%shd;aul lsu i|yd mdi,a u.ska f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKhg wkq.; jQ
ixialD;shla oyd oelah hq;=f' ffoksl l%shdldrlj, f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKh mdi,a mmd,khg yd WmfoaYk l%shdj,shg we;=<;a lr
.ekSu fujeks ixialD;shl .=Kdx. folls' mdif,a nyq;r YsIH ixLHdjla f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKhg h ugulska fyda yqre lr ;eu iy
mdi,a m%cdj u.ska f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIK wOHdmkh wkd.;fha /lshd ,nd.ekSu i|yd jQ fuj,ula f,i w.h lsu o jeo.;a f' fuu uq,a
lreK bgq lr .ekSu i|yd f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIK iudc msysgqu" m%oYk meje;au yd f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKh Nd; lrk
ixOdk kerug hdu i|yd mdi,a .kajkq ,ef' ;u m%foaYfha ;sfnk f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKh Nd;d lrk ludka; Yd,d iu.
ine|shdjla we;s lr .ekSu fojkqj lS lreK i|yd u. mdod fokq we;' fujeks wdh;k u.ska mdif,a f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIK tallfha
ixjOkhg iyfhda.h oelau yd mdi,a yerhkakjqkag /lshd ,ndu u.ska mdi,a m%cdj w;f f;dr;=re yd ikaksfok ;dlaIKh ckm%sh lrug
mdi,aj,g yelsjkq we;'
21