31.10.

2007 KREDITNA MULTIPLIKACIJA

Pretpostavke modela:
o Obavezne rezerve na transakcione depozite u blagajni ili na računu kod CB su 10 %
o Obavezne rezerve ne donose kamatu zato banke odobravaju kredite
o Transakcioni depoziti su jedina obaveza banke a krediti su jedini oblik plasmana banke
o Nema odliva gotovine već se novac vraća u formi depozita

Banka 1
A P
Ukupne rezerve 100.000 Transakcioni depoziti 1.000.000
o Obavezne rezerve 100.000
o Višak rezervi 0

Krediti 900.000
1.000.000 1.000.000

A sada depozitar ulaže ček na 100.000 dinara vučen na neku drugu banku

Banka 1
A P
Ukupne rezerve 200.000 Transakcioni depoziti 1.100.000
o Obavezne rezerve 110.000
o Višak rezervi 90.000

Krediti 900.000
1.100.000 1.100.000

Banka 1
A P
Ukupne rezerve 110.000 Transakcioni depoziti 1.100.000
o Obavezne rezerve 110.000
o Višak rezervi 0

Krediti 990.000
1.100.000 1.100.000

Ukupna količina novca i kredita se ne menja kada se vrši prenos sredstava između banke 1 i 2

Bilans CB
A P
+100.000 kupljene dr. ob. +100.000 rezerve banke

Bilans banke depozitne

A P
+100.000 sredstva pl. re. +100.000 Tran. dep. bro.
 Kupovina odveznica od strane Banke 1
A P
Ukupne rezerve 200.000 Transakcioni depoziti 1.100.000
o Obavezne rezerve 110.000
o Višak rezervi 90.000

Krediti 900.000
1.100.000 1.100.000

Druge banke nemaju manjak rezervi

Banka 1
A P
Ukupne rezerve 110.000 Transakcioni depoziti 1.100.000
o Obavezne rezerve 110.000
o Višak rezervi 0

Krediti 990.000
1.100.000 1.100.000

Depozitar odlazi u drugu banku i kupuje akcije preduzeća

Banka 2
A P
Ukupne rezerve 90.000 Novi TD 90.000
o Obavezne rezerve 9.000
o Višak rezervi 81.000

Krediti 0
90.000 90.000

Banka 2
A P
Ukupne rezerve 9.000 Transakcioni depoziti 90.000
o Obavezne rezerve 9.000
o Višak rezervi 0

Krediti 81.000
90.000 90.000
Drugo preduzeće uzme kredit od 81.000 dinara

Banka 3
A P
Ukupne rezerve 81.000 Novi TrDe 81.000
o Obavezne rezerve 8.100
o Višak rezervi 72.900

Krediti 0
81.000 81.000

Banka 3
A P
Ukupne rezerve 8.100 Transakcioni depoziti 81.000
o Obavezne rezerve 8.100
o Višak rezervi 0

Krediti 72.900
81.000 81.000

MULTIPLIKATOR DEPOZITNE NOVČANE EKSPANZIJE

DT R = d · D D ® N :d

DTR d × DD
=
d d

1
· D TR = D D
d

Promena ukupnih rezervi (TR) promeniće ukupne depozite (D) za 1/d puta.

1/d je broj kojim se predstavlja mera rezervi u bankama, i koji se množi da bi se dobila količina novca
u privredi.

1
· 100.000 = 10 · 100.000 = 1.000.000
0.10