SINFONIETTA, CUNG N RM MU

M NHC TRONG 1Q84

Tu Hy

Cho n ma h nm 2009, c gi Nht Bn mi mn ch i tc phm mi ca Murakami sut 5 nm ng vng

bng trn vn n chng lu li bt k thng tin g c th d on ni dung ng ang vit. Chnh v vy m khi tiu
thuyt nghn trang 1Q84 c tung ra, nh ngi b b i qu lu, h x tm mua cho bng c. Ngi Nht
ca x hi hin i nhng ngi rt thch th xp hng rng rn hng gi mua khuyn mi khin cho hn
mt triu bn bay vo ch trong vng 12 ngy sau khi pht hnh, gp phn y 1Q84 ln n v tr best-seller. Liu 3
nm sau, bn dch Vit ng va mi c Cty Vn ha & Truyn thng Nh Nam tung ra vo mt ngy chm thu 2012
ny, c li tut lng fan hng hu ca Murakami ti Vit Nam vo vng xoy xp hng ch i to ra s bng pht
ca tc phm nh tng xy ra ti Nht hay khng.

l fan ca Murakami thit ngh ai cng r, mun theo ui cu chuyn ca ng th iu kin tin quyt l phi
nm cho c nhng t kha c th ca ring ng. Cu trc truyn tng lp tht m li cun, li thoi gp gp ci hi
th x hi Nht hin i, nhng trn ht, ngn ngh tuyt k m tiu thuyt Murakami thu phc trn vn gii tr chnh
l: tnh dc, m nhc v m thc.
Beatles, Miles Davis, John Coltrane, Cream, Laura Nyro, ... nhng tn tui ly lng ca pop ca jazz hin din
ngt ngo trong cc tc phm trc y ca Murakami, v ln ny 1Q84 m nhc c in c s dng rt hiu
qu. Ngay dng u tin ca tc phm xut hin mt khc giao hng c m t nh sau,
Radio ca taxi ang pht chng trnh nhc c in i FM. Bn Sinfonietta ca Janacek. Ngi trong taxi ang
b vy khn bi giao thng tc nghn nh th ny th qu tht chng phi l th nhc thch hp nghe.
(quyn 1, trang 11)
Radio trong xe taxi ang pht chng trnh m nhc c in trn sng FM. l bn Sinfonietta ca Leos
Janacek. Ngi nghe bn nhc y trong taxi ang b dng xe c cht nch bao vy th c v khng c thch hp
lm
V t cho n cui tc phm, khng bit bao nhiu ln khc giao hng Sinfonietta vang ln mt cch huyn
b. khng, khng c dn nhc no tu n ln c m hnh nh gia nhng tng con ch lun lt lay mt m vng liu
trai ma qui ca Sinfonietta.
nh im l cnh nhn vt n chnh Aomame dng di p m mt ngi n ng. ng lc ting kn

trumpet but gi m mn Sinfonietta tri ln trong ci v lnh lng ca k git ngi. Sau khi m di p vo
gn c ngi n ng, Aomame lng l nhn ng h eo tay.
Tim c p thnh thch. Len vo nhng nhp p l hi kn lnh m mn Sinfonietta vang vng trong u c.
Ln gi mm mi thi bng qua bnh nguyn Bohemia xanh mt khng mt ting ng. C bit mnh ang b
phn ra thnh hai mnh. (quyn 1, trang 73)
C th nghe thy ting tim p thnh thch. Ha cng nhp p y, khc c ng m u bn Sinfonietta ca
Leos Janacek cng vang ln trong c nng. Cn gi nh nhng lng l thi qua tho nguyn Bohemia xanh ngt.
Nng bit mnh chia thnh hai na.
Phi ni on trn lt t ni tm hai mt ca Aomame rt tuyt vi. N gi nh n cnh Jekyll v Hyde ang i
vai thin-c cho nhau trong cun tiu thuyt lng danh Dr. Jekyll and Mr. Hyde ( c dng thnh film) ca nh vn
R.L. Stevenson. Mt kiu ngi mang hai nhn cch, trong ci c ngy mt ln mnh dn cn no v tnh thin sao
m xa hun ht. Dn ha tu ca Sinfonietta gy cm gic dn dp p o n k l, c nh y ngi c lm vo tnh
th phi lm chng nhn ng trc hin trng gi tanh ma mu y vy. Sinfonietta hon thnh xut sc nhim v
biu t ni tm d di ca Aomame sau khi h st, cng nh chng minh cho thy m nhc c mt sc mnh rt
huyn b, mt sc mnh khin ngi ta ai cng phi tha nhn. R rng Murakami khng s dng nhng khc giao
hng danh ting ca Mozart hay Beethoven m li dng bn nhc ca mt tc gi t c bit n nh Janacek. Chnh
iu lm nn cch nhn c c ca tc phm 1Q84.
Leos Janacek (1854~1928) sinh ra trong mt gia nh nng thn ngho Czech. Sut mt thi gian di bn rn vi
vai tr gio vin ca hai trng nhc, ch huy trng ca hai dn hp ca, ri lm bin tp cho tp ch m nhc, ng hu
nh khng cn thi gian dnh cho cng vic ng lun m c l sng tc. Trong cuc sng ring t, nh c s ng
h ca gia nh v m ng m c trng nhc nhng i sng hn nhn li khng c hnh phc. Nm 1890, ng mt
con trai. Nm 1903, ng li mt con gi. Mt cuc sng cn ci khng tnh yu ko di mi cho n nm 63 tui, ng
gp g v yu Kamila mt ph n c chng v nh hn ng 38 tui. Khng th tng tng c ng vit cho
ngi ph n ny trn 600 l th tnh, v tnh yu mun mng cng kp cho ng ly li phong sng tc. Nhng
kit tc cui i ca ng nh nhng li thch thc i vi m nhc th gii.
Sinfonietta l khc giao hng c t vit ring cho mt i hi th thao. Janacek s dng 12 cy trumpet kt hp
vi nhau cc k huyn hoc. Ngi ta nh gi n l khc nhc dnh cho dn hi m Janacek tnh ton n hiu qu
ca s kt hp mt cch trit . Th nhng, tht bt hnh, Sinfonietta ch c nhn nhn khi Janacek qua i. V
ngy hm nay, vi hiu ng 1Q84, Sony Music bn c 12 ngn CD bn Sinfonietta trong vng cha y ba tun l

sau khi 1Q84 pht hnh.

Sinfonietta ra mt u tin nm 1926 ti Hi qun th dn Praha nhn dp l cho mng i hi th thao Sokol (Sokol
Festival) ln th 8. Trc , nm 1925, Janacek cng vi ngi yu Kamila c d mt bui biu din ca dn nhc
qun i. Chnh t th ng din tu hng dng cng vi m hng c o ca dn solo trumpet ngu nhin khin
cho Janacek c c cm hng vit on m u Sinfonietta. Ngu nhin hay c tnh? Kamila l ph n c chng v
mt cu con trai, chi tit ny khin c gi lin tng n mi quan h gia nhn vt nam chnh l Tengo vi c bn gi
cng c chng l Yasuda Kyoko. Thm na, tnh yu ca Kamila kp gip Janacek ta sng li cho i nhiu
tc phm lng ly, cng ging nh c b Fukaeri mang n cho Tengo hng khi sng tc ra best-seller Kuki sanagi
(Nhng khng kh) vy.
Sokol trong ting Czech ngha l chim ng, l mt on th th thao mang tinh thn i quc m Janacek l thnh
vin trong . Nghe qua c v chnh tr nhng trn thc t th nhng ngi dn Czech n vi Sokol cng nhau rn
luyn thn th v giao lu vui v thn thin khng phn bit giai cp. Mt hot ng hon ton mang tnh dn ch vo
thi im . Bn giao hng ca Janacek vit cho Sokol khng nhng khin ngi c lin tng n Fukaeri v
Yasuda Kyoko qua cu chuyn ca Kamila m n cn c th gip ta hiu phn no tnh cch ca Aomame. Aomame l
mt chuyn gia th thao, c chm sc thn th rt tinh t v luyn tp c bp hng ngy. C thuc mu ngi ph n
lnh lng lun t mn vi v ngoi rn chc. Tuy nhin, nu nhn li ta thy Sokol hot ng vi ch trng lin kt cc
on th dn ch i quc ca dn tc Czech, cn hot ng ca Aomame th ngc li, hon ton c c. chnh l
im d bit ln nht gia hai tc phm Sinfonietta v 1Q84.
Lt li trang u 1Q84, lc Aomame ang m mng nghe on m u Sinfonietta pht ra t radio ca taxi. Trong
gii tc khc ca Czech th Janacek ch ng sau hai tn tui siu qun bt chng l Smetana (1824~1884) v Dvorak
(1841~1904) m thi. Tuy nhin, m nhc ca Janacek li rt t thm ch hu nh khng c ngi nghe.
Ch bit i ny c bao nhiu ngi nghe qua on m u bn nhc trn m on trng phc l Sinfonietta
ca Janacek nh. Chc l trong khong t rt t cho n hu nh khng c. Vy m khng hiu sao Aomame li
c th lm c. (quyn 1, trang 11).
Trn i ny liu c bao nhiu ngi ch cn nghe mt on u c th ni ngay l bn Sinfonietta ca
Janacek? E rng con s y hn phi nm gi t v cng v gn nh khng c. Nhng chng hiu v sao
Aomame li lm c.
So vi hai tc gia ng hng th ng l ting tm ca Janacek khng c nhiu ngi bit n cho lm, nhng
chnh m nhc ca ng ch khng phi ca ai khc c chn lm cha kha cho 1Q84. Ti sao nh vy. C th l

gii rng, nu l th m nhc qu ni ting nh nhc Dvorak th i vi Aomame cng lm cng ch l mt th kin
thc no tri nhanh vo qun lng ch khng th no khin c c c ci cm gic k l kh hiu khi c li c th
lm c nh vy. Chnh v c ri vo ci gii hn him hoi ca nhng k li c th lm c nn Sinfonietta
hon thnh s mnh nh mt si dy kt ni hai k nam n c c l loi Aomame v Tengo li vi nhau.