> Varant bugn balyor, riski ynetme zaman!

Varant nedir? Riskleri var m? Kimler yatrm yapabilir? te, btn bu merak edilen sorular
Deutsche Securities Trev rnler Direktr Albert Krespin'e sorduk. 'Varantlar ksa ve orta
vadeli yatrm aracdr' diyen Krespin'e gre parann tamamn varanta yatrmak riskli sonular
dourabilir.

Sermaye piyasalar bugnden itibaren yeni bir rnle tanyor:Varant. Hem ykselen hem
den piyasalara yatrm imkan salayan varant hisse senedi, emtia, bono ve dviz gibi eitli
varlklara endeksli karlabiliyor. Varant ileminde sermayenizin tamamn riske atmadan
gelecekteki d veya ykseli beklentilerinize gre kk bir primle bu rnlere yatrm
yapabileceksiniz.
Bata Almanya olmak zere svire, talya, Avusturya, Hong Kong, Singapur ve Gney Kore'de
yksek bir ilem hacmine sahip olan varant ihrac iin Trkiye'de ilk harekete geenler Deutcshe
Bank, TSKB ve Yatrm oldu. Almanya'da yaplandrlm aralar piyasasnda pazar lideri
olduklarn belirten Deutsche Securities Trev rnler Direktr Albert Krespin, bu piyasann
Trkiye'de almas konusunda 4 yldr altklarn belirterek yeni bir rn olduu iin eitim
almalarna ok nem verdiklerini ve banka bnyesinde yardm masas kurduklarn syledi.
Krespin, varantn riskli bir yatrm arac olduunu, yatrmcnn anlamadan kesinlikle yatrm
yapmamas gerektii konusunda uyarda bulunurken, bu rnn zellikleri, hangi rnlere
yatrm yapt, risklerinin neler olduuna ilikin sorularmz yle yantlad:
VADEL LEM ZELL VAR
l Varant nedir?
Varant, dayanak varl nceden belirlenen bir fiyattan belirli bir tarihte veya belirli bir tarihe
kadar alma veya satma hakk veren menkul kymet niteliindeki sermaye arac. Dayanak varl
deer kazandnda deer kazanyor, dayanak varl deer kaybettiinde deer kaybediyor.

1/3

> Varant bugn balyor, riski ynetme zaman!

Beklentiniz gerekleirse den ve ykselen piyasalarda size para kazanma imkan veriyor.
l Varanta konu olan dayanak varlk neler?
Dnyada varantlar, hisse senedi, emtia, hazine bonolar, dviz gibi eitli dayanak varlklara,
hatta iklim olaylarna endeksli ihra edilebilir. Trkiye'de ise balangta MKB'de ilem grecek
varantlarn dayanak varlklar, MKB 30 hisseleri, MKB 30 hisse senetlerinden oluan hisse
sepetleri ve MKB ana endeksleriyle snrl olacak.
KK BR BEDELLE YATIRIM
l Varant, bir eit vadeli hisse senedi alm satm ilemi mi?
Varant teknik adan menkul kymetletirilmi opsiyon. Size bir alm veya satm hakk veriyor.
Alm varantn bir rnekle aklayalm. A bankas zerine 6 lira kullanm fiyatl, 6 ay vadeli bir
alm varant aldnz. Bu varantn 0.75 TL olduunu varsayalm. Varant sahibi vade sonunda 6
liradan A bankas hissesi alma hakkn elde eder. Vade sonunda A bankasnn spot fiyat 6
lirann zerindeyse, ihra varant sahibine spot ve kullanm fiyat arasndaki fark der.Snrl
risk, bire bir getiri frsat

l VARANTIN VOB'dan farkllklar neler?

VOB'da den ile ykselen piyasada snrsz risk alyorsunuz. VOB'da aa ilem yaptnz. O
zaman endeks 30 bindi. Bugn endeks 76 bine geldi. Siz 46 bin lira kaybetmi oldunuz. Ayn
pozisyonu bir satm varant alarak alsaydanz, o satm varantnn o gnk deeri 5 bin lira
olacakt. Endeks 76 bine geldiinde kaybnz 5 bin lira ile snrl olacakt. Kar zarar profilleri ok
farkl. VOB bire bir size kayp ve kazanc yanstyor. Oysa varant kaypta snrl risk, kazanta
bire bire yakn bir getiri salyor. VOB'da teminatlandrma var. 700 lira yatrp 7 bin 600 liralk
pozisyon alabiliyorsunuz.

deal vade 4-8 ay

l Hangi vadelerde ilem grecek?
4 ile 12 ay aras olarak planlyoruz. SPK'nn teblii minimum 2 ay, maksimum 5 yl koulu
koyuyor. Fiyatlamalara ve kaldra seviyeleri kyasladnzda ideal vadeler 4 ile 8 ay olacak.

Uzun vade iin uygun deil

l Varantlara yatrm yapmann artlar ve eksileri neler?
Risk kontroll yatrm imkan var. Den ve ykselen piyasalara yatrm imkan. Hisse
senetlerinde zellikle den piyasalara yatrm imkan yok. stenildiinde kaldral yatrm
yapabilirsiniz. MKB'den alnp satlabileci iin ok kolay eriim imkan var. Sonuta menkul
kymetletirilmi obsiyon olduu iin benim tavsiyem yatrmc bunu iyice anlayarak girsin.
Varant.com.tr'de eitim materyallerimiz var. Ayrca yardm masamz olacak. Halka ak eitimler
srekli devam edecek. Varantlarla ok uzun vadeli yatrm yapmak ok da uyumlu deil.
Varantlar ksa ve orta vadeli yatrm aralar. Paranzn tamamn varanta yatrrsanz parann

2/3

> Varant bugn balyor, riski ynetme zaman!

tamamn kaybetme riski var. Kaldra kullanldnda hisse senedinden daha riskli.

Sokaktaki adam da alabilir

l Kimler yatrm yapabilir?
Bireysel ve kurumsal yatrmclar. Bankaclk sektrnde zel bankaclk kanalyla yatrm
yapanlar bu rnleri daha iyi tanyor. Sonrasnda sokaktaki yatrmcya da hitap edeceini
tahmin ediyorum. Risk kontroll yatrm imkan salad iin ok kk birikimi olan yatrmc
bile 75 kuruluk varantlardan 150-200 tane alarak eer bir piyasa beklentisi varsa bunu hayata
geirebilir.
l Yurtd piyasalarda ne kadarlk ilem hacmi var?
Almanya'da 2009 rakamlarna gre, toplam piyasann yzde 5-6's civar ilem hacmi var. Hatta
yzde 10'u diyebilirim. Hong Kong'da bu oran daha yksek. 3-5 sene sonra ilem hacminde
pozisyon bykl olarak bire bir noktaya geleceimizi kestirebiliyorum.
l Youn bir yatrmc ilgisi bekliyor musunuz?
Piyasadaki rn eitlilii az olduu iin zellikle arac kurumlar tarafnda ilgi baya yksek.
Piyasa aldktan sonra IMKB ile beraber eitim seminerleri de dzenleyeceiz. Ama arac
kurumlardan gelen ilgi yatrmc talebinin bir gstergesi. lgi ar yksek.

3/3