Promocija potencijala optine

Trebinje

Panorama Trebinja

Sadraj prezentacije

1. Osnovni podaci o optini Trebinje

2. Vizija budueg razvoja
3. Prirodna bogastva optine
4. Turistiki potencijali
5. Mogunosti ulaganja u razvoj turizma
6. Dugoroni ciljevi i pravci razvoja
7. Prednosti za ulaganja u optinu Trebinje

Osnovni podaci o optini

Trebinje

Geografski poloaj: jugoistoni dio

BiH (RS) na prosjenoj nadmorskoj
visini od 274 m u dolini rijeke
Trebinjice
Na tromei BiH, MNE i CRO, za koji se
kae da je grad sunca i platana
Ekonomski i kulturni centar regije
Istone Hercegovine
Sastoji se od 18 mjesnih zajednica
Optina zauzima povrinu od 904 km2
Prosjean broj stanovnika : 33.200
Klima: mediteranska sa prosjenom
godinjom temperaturom od 14,50 C
Reljef: dinarski kra
Prosjeno godinje 260 sunanih
dana
Bogato kulturno-istorisko naslee

Saobraajna povezanost
Udaljenost Trebinja od pojedinih
gradova, auto-puteva, luka, aerodroma
Dubrovnik(CRO)
Banja Luka
Herceg Novi(MNE)
Sarajevo
Zagreb(CRO)
Beograd(SRB)
Novi Sad(SRB)

36 km
357 km
40 km
214 km
557 km
481 km
493 km

Sarajevo
Dubrovnik(CRO)
Banja Luka
Tivat(MNE)
Podgorica(MNE)
Beograd(SRB)
Mostar

214 km
36 km
357 km
60 km
119 km
481 km
115 km

Dubrovnik(CRO)
Ploe (CRO)
Split (CRO)
Bar(MNE)

36 km
150 km
259 km
152 km

Vizija budunosti
Trebinje je meu najpoeljnijim manjim gradovima
u Jugoistonoj Evropi, jer:
uspostavlja jedinstven sklad duhovnog i
svjetovnog, kulturne i prirodne batine,
grada i sela, starog i novog...

gradi podmlaenu, kreativnu preduzetniku

zajednicu,

proizvodi najjeftiniju istu energiju,

proizvodi najbolje vino i najzdraviju hranu,
prua najkvalitetniji ivot,
nudi najzanimljiviji odmor...

Prirodna bogastva optine

Trebinje
Voda

rijeka Trebinjica sa dvije hidrocentrale

rijeica Suica i niz drugih manjih vodotokova
Trebinjsko i Bileko jezero bogato ribom
ista voda visokog kvalieta
velika koliina padavina
velike zalihe podzemne vode
mogunost navodnjavanja 90% poljoprivrednih
povrina

Prirodna bogastva optine

Trebinje
Rudna bogastva

Kameni agregat
Ukrasni kamen
Siga
Pijesak

Prirodna bogastva optine

Trebinje
Klima
Klima podruja optine je blaga primorskokontinentalna, koja omoguava razvoj
specijalno-intenzivne i visokokvalitetne
poljoprivredne, ratarske i stoarske
proizvodnje. Nesrazmjeran raspored padavina
mogue je nadoknaditi primjenom savremenih
agrotehnikih mjera, odnosno navodnjavanjem
i regulisanjem vodnog reima.

Prirodna bogastva Optine

Trebinje

Povoljne klimatske prilike pogoduju uzgoju voa, povra a posebno

vinove loze. Jabuka, vinja i ljiva su najzastupljenije voarske
kulture, a od povra je najzastupljeniji krompir
Podruje optine je jedino vinogorje u RS, a poznato je po
proizvodnji meda, duvana, ljekovitog i aromatinog bilja i uzgoju
ribe
Tipino tradicionalni proizvodi za optinu Trebinje su vino i med
Optina Trebinje posjeduje nezagaeno zemljite, zadovoljavajui
kvalitet vode, to predstavlja uslov za proizvodnju ekoloki ispravne
hrane

Prirodna bogastva optine

Trebinje

Poljoprivredno prehrambena proizvodnja biljei izvozni rast

tradicionalnih proizvoda:
vina iz vinarija Vukoje i Manastira Tvrdo ve zauzimaju
znaajna mjesta na listi vrhunskih prepoznatljivih vina ,
proizvodnja meda postaje sve vie traena roba na tritu,
raste proizvodnja i prodaja ljekovitog bilja i eterinih ulja
gotovo cijela koliina proizvedene ribe se izvozi.

Turistiki potencijali

Povoljan turistiko-geografski poloaj: Grad na samom jugu BiH,

ispod planine Leotar, na obodu Trebinjskog polja, udaljen 25 km od mora.
Kroz grad protie rijeka Trebinjica, jedna od najveih ponornica u Evropi.
Izuzetno povoljna klima: Odlikuje je veoma dugo, toplo i suno ljeto i
blaga, kratka i kiovita zima.
Prirodne ljepote kra: Trebinje je smjeteno ispod planine Leotar i
okrueno je manjim brdima na ijim vrhovima su vidljive tvave iz
Austrougarskog perioda. Prirodne ljepote optine su raznovrsne: izvori,
ponori, peine, jame, rijetke biljne i ivotinjske vrste, te atraktivni prirodni
lokaliteti za odmor, rekreaciju i turizam (tradicionalna hercegovaka sela
pogodna za razvoj turizma: Lastva, Zubaka Ubla, Jazina, Cerovac,
Ljubomir, Jasen, i dr.)

Turistiki potencijali

Raznovrsno kulturno-istorisko naslee:

Grad okruuju manastiri: Dobrievo, Dui, Tvrdo, Zavala, Petrov-Pavlov manastir i
Hercegovaka Graanica gdje je u kriptu ovog hrama, po izvrnom testamentu uvenog
Trebinjskog pjesnika Jovana Duia, sahranjeni njegovi posmrtni ostaci. Hram se moe
vidjeti sa svake take u Trebinju i to je najljepa sakralna graevina u cijeloj Istonoj
Hercegovini. Sa brda Crkvina, na kome se nalazi hram, prua se prelijep pogled na cijeli
grad.
U gradu se nalazi Saborni hram Preobraenja gospodnjeg, Osman-paina damija,
Katolika katedrala i mnogo manjih vjerskih objekata u prigradskim naseljima
U Trebinju ima nekoliko lijepih mostova koji se pruaju preko rijeke Trebinjice. Jedan
od ljepih je Perovia(Arslanagia) most, sagraen u drugoj polovini XVI vijeka sa
veoma zanimljivom istorijskom priom.

Turistiki potencijali

Izletita:
- Lastva (12km): prelijepi prirodni i vjetaki izgraeni bazeni, atraktivni u
ljetnom periodu u blizini motela Jazina i Vila Lastva (kojima je potrebna
rekonstrukcija)
- Zubaka Ubla (20km): planinska banja, gdje se u ljetnom periodu odrava
manifestacija posveena ouvanju narodne tradicije i obiaja sa bogatim
kulturno-umjetnikim programom, a zimi prua mogunost bavljenja zimskim
sportovima
- obale rijeke Trebinjice kao i Bilekog i Trebinjskog jezera privlane su za
zaljubljenike sportskog ribolova

Turistiki potencijali

Smjetajna ponuda:
- etiri hotela: Leotar, Platani DV, Viv i INN (uk.kapacitet: 370 leaja)
- motel Konak (105) i prenoita: Etage (50) i Porto Belo(15)
- privatni pansioni i planinski dom na Zubcima (cca 50)
Tradicionalne kulturne manifestacije:
- Trebinjske ljetnje sveanosti u okviru kojih su Duieve veeri poezije,
Festival festivala, koncerti sa nastupom poznatih imena muzike estrade,
skokovi sa kamenog mosta i dr.

Turistiki potencijali

Sportske manifestacije: Ljetna kola sporta meunarodni koarkaki

kamp Dejan Bodiroga, meunarodni dudo turniri, plivaki meunarodni
miting, moto skup, olimpijada u malom fudbalu, regata kajaka, planinski
pohodi na Orjen i Leotar, izbor sportiste godine i dr...
Institucije kulture:
Muzej Hercegovine (57 god. postojanja), Centar za informisanje i kulturu
(CIKO), Dom mladih, Zavod za zatitu spomenika i prirodnog naslijea,
Arhiv i Narodna biblioteka, Dvije radio stanice ( Radio Trebinje i Korona),
ITC Trebinje, HERCEG televizija

Turistiki potencijali

Turistike agencije:
- turistika organizacija Trebinje (TOOT) sa TIC-om (Turistiki informacioni
centar
- Agencija UBLA TOURS

- Agencija FRIEND TRAVEL

- Agencija UE TRAVEL

Mogunosti ulaganja za
razvoj turizma

Turizam na osnovu predhodno navedenih potencijala

mogue je ulagati na razvoju:
- turistikog aktiviranja i valorizacije atraktivnih arheolokih i
kulturno-istorijskih lokaliteta

- tranzitnog, religioznog i izletnikog turizma

- kongresnog i poslovnog turizma

- gastro turizma i razvoja kune radinosti rukotvorina i suvenira

Mogunosti ulaganja za
razvoj turizma
- stacionarnog sportsko-rekreacionog (aktiviranje atraktivnih
planinskih lokaliteta, intenzivniji razvoj sportskog turizma)
- revitalizaciju izletnikih mjesta, te seoskih podruja koji otvaraju
mogunost razvoja lovno-ribolovnog turizma, zimskog te etnoturizma
- izgradnje multistrukturalnog atraktivnog turistikog naselja

Uee optine Trebinje u

razvojnim projektima

Trebinje Resort multistrukturalno atraktivno turistiko naselje sa hotelima,

vilama, apartmanima i prateim programskim sadrajima (najvei golf, kazino i spa
resort u mediteranskom podruju). Partner na projektu je drutvo "Hosting" d.o.o.
Ljubljana a planiran je da bude smjeten na lokaciji udaljenoj est kilometara od
Trebinja, prema Dubrovniku i zauzima povrinu od 550 do 600 ha, to predstavlja
uee optine od 15% u vrijednosti projekta.

Aerodrom Trebinje JP koje je formirala Vlada RS. Planom se predvia da

kompleks budueg aerodroma na lokalitetu Zubci kod Trebinja obuhvata oko 137
hektara zemljita, neposredno uz magistralnu saobraajnicu prema Herceg Novom.
Uraena je studija izvodljivosti, koja je pokazala opravdanost projekta izgradnje
aerodroma. Vlada RS je usvijila Master plan Aerodroma Trebinje

Ovi projekti, nakon realizacije, kompletirae novi turistiki profil Trebinja.

Uee optine Trebinje u

razvojnim projektima

Izgradnja zaobilaznog puta za tranzitna vozila oko centra grada

(juni gradski izlaz je zavren a u toku je realizacija istonog dijela
obilaznice)

Industrijska zona Volujac I

smjetena uz magistralni put (M20) prema Dubrovniku (povrine 50 ha,
trafo stanica 35/10 kV, uraena vodovodna infrastruktura, pristupni put
asvaltiran, cijena 35-50 KM/1m2, u zoni su trenutno 4 preduzea)
Dogradnja gradskog sistema vodosnabdjevanja
(u poetnoj fazi realizacije)

Dugoroni ciljevi i pravci

razvoja optine Trebinje
Poljoprivreda omoguuje:
razvoj voarstva na povrinama krakih polja
vinogradarstvo (Popovo polje, Trebinjsko polje i
Lastva)
uzgoj duvana u rejonu Trebinjske ume
proizvodnja ranog povra
pelarstvo i pelarski proizvodi
govedarstvo, mini farme i mljekare
ovarstvo i kozarstvo na veem dijelu brdskoplaninskog prostora
sakupljanje, otkup i prerada ljekovitog bilja
proizvodnja kavezne ribe

Dugoroni ciljevi i pravci

razvoja optine Trebinje
ista industrija - proizvodna mala i srednja preduzea

kapaciteti mainske industrije

tekstilna industrija
graevinska industrija
pekarska industrija

Energetika i vodoprivreda

proizvodnja hidro-energije, energije vjetra i energije

sunca
vodoprivredna infrastruktura
navodnjavanje poljoprivrednih povrina

Prednosti za ulaganje u
optinu Trebinje
Pogodnosti za finansiranje

Optinski stimulativni krediti

- Namjena - izgradnja novih i proirenje postojeih privrednih kapaciteta
- Obaveza zapoljavanja
- Maksimalan iznos 250.000 KM
- Kamatna stopa 1,5%
- Mogunost ponovnog pristupa kreditnoj liniji, uz ispunjenje traenih
uslova
Subvencija dijela kamate na kreditne linije kod IRB RS
- Kamatna stopa za kredite IRB RS se kree od 4% do 5,9%, a optina
Trebinje subvencionie 1% kamatne stope

Prednosti za ulaganje u
optinu Trebinje
Usluge lokalne administracije
- Centar za usluge graanima (obezbjeuje brzu i efikasnu uslugu
gdje graanin na jednom mjestu, u najkraem moguem roku, mogu
da rijee zahtijev upuen optinskoj administrativnoj slubi)
- Centar za dozvole iz oblasti graenja i preduzetnitva (skraeni
postupak dobijanja raznih dozvola za gradnju u roku od 30 dana
odnosno registraciju preduzetnikih radnji u roku od 1-3 dana)

- Inspekcijski nadzor i usluge komunalne policije

Prednosti za ulaganje u
optinu Trebinje
Dostupne poslovne institucije:
1. Agencija za razvoj malih i srednjih preduzea:
-

izrada i implementacija razvojnih projekata

pruanje pravnih i konsalting/savjetovanja svojim klijentima
promocija preduzetnitva na podruju optine
organizovanje edukativnih dogaaja za potencijalne i postojee preduzetnik

2. Poslovni inkubator Trebinje:

- osnovan je od Optine Trebinje sa ciljem da prua pomo preduzetnicima na
nain da im na poetku pokretanja biznisa obezbjedi kvalitetan poslovni prostor
sa neophodnom infrastrukturom, pomo pri izboru i analizi poslovne ideje i izradi
poslovnog plana.

3. Privredna komora regije Trebinje

4. Advokati i notari, agencije za nekretnine
5. Finansijski sektor:
- 10 banaka (filijale ili ekspoziture)
- 6 mikrokreditnih organizacija i
- 9 osiguravajuih kua

Prednosti za ulaganje u
optinu Trebinje
Procedure za registraciju preduzetnitva i pravnih subjekata
- Registracija preduzetnika obavlja se u optinskon Odjeljenju za
privredu
i drutvene djelatnosti uz pomo Vodia koji su dostupni u
Centru za usluge graanima ili na optinskom sajtu www.trebinje.rs.ba.
Trokovi registracije se kreu od 80-300 KM, zavisno od vrste djelatnosti.
Broj preduzetnikih radnji na dan 30.06.2011.godine je 506.
- Registracija privrednih subjekata (MSP) se obavlja u Osnovnom
sudu Trebinje uz pomo Vodia za registraciju preduzea (doo) koji detaljno
objanjava tok registracije. Ukupni minimalni trokovi registracije preduzea
se kreu od 4000-4500 KM (sa min iznosom kapitala od 2000 KM).
Broj privrednih subjekata na dan 31.12.2010.godine je 248 (APIF).

Prednosti za ulaganje u
optinu Trebinje
Ljudski resursi sa kojima raspolae optina Trebinje
Na evidenciji Zavoda za zapoljavanje RS, Filijale Trebinje prijavljeno je:
VSS

= 324

SSS

= 1.152

KV

VS

= 168

VKV

NK/PK = 604

62

= 1.381

(znatno je uee obuene radne snage iz metalopreraivakog, graevinskog i tekstilnog sektora)

Obrazovanje
Na podruju optine Trebinje djeluju:
4 predkolske ustanove, 3 osnovne kole, osnovna i srednja muzika kola
3 srednje kole: Gimnazija Jovan Dui, Tehnika kola i Centar srednjih kola
3 fakulteta: Visoka kola za hotelijerstvo i turizam, Fakultet za proizvodnju i
menadment i Likovna akademija)
Trebinjsko visokokolsko obrazovanje uvodi neke obrise nove privredne strukture sa
ciljem da postane centar znanja i izvor kadrova za:
- rastuu industriju odmora i razonode,
- energetski menadment i proizvodnju energije za cijelu regiju
- preraivaku industriju koja e zadrati vaan udio u zapoljavanju
- razvoj kreativnih industrija
Na podruju optine djeluju 3 agencije za uenje stranih jezika

Prednosti za ulaganje u
optinu Trebinje
Lokacije za izgradnju privrednih kapaciteta poslovne zone
-Industrijska

zona Volujac I:

(povrine 50 hektara, udaljena od grada 4 km na putu prema Dubrovniku; pristupni put od 1 km

je asvaltiran; trafo stanica kapaciteta 35/10 kV; uraena vodovodna infrastruktura; cijena zemlje
35-50 KM/m2; u zoni su prisutna 4 preduzea; ima slobodnih parcela)
-Industrijska

zona Volujac II:

(zona je u pripremi, usvojen je regulacioni plan; povrina je 52,8 hektara; nema uraenu
infrastrukturu; kroz zonu je planirana zapadna obilaznica oko grada)
-Prostor

bive kasarne (juni dio)

(u zgradama bive kasarne smjeteni su: MUP, 3 fakulteta, muzika kola, studentski i aki
dom, Poslovni inkubator, Agencija za razvoj MSP, konjiki klub)

Promocija potencijala
optine Trebinje