Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
,
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
,
,
,
,
,
,
.
.
.
,
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
:
50 DH
50 DH50 DH
2014 2014
2014 2014
2014 2014
50 DH
50 DH
50 DH
:
:
2013
30
2014 MO 0804
978 - 9954 - 28 - 172 - 7
5 .........................................................................
7 ..........................................................................
12 ..............................
12 ..........................................................................
.1 .1
13 .........................................................
.2 .1
.3 .1
.4 .1
17 ..........................................
22 .....................................................
:
.1 .2
29 .............................................
29 .................................................
.2 .2
:
.1 .3
38 ...........................................
40 ......................................
40 ..................................................................
.2 .3
.3 .3
16 .......................................
62 ...........................................
71 ..................................................................
.4 .3
74 ..............................................................
.5 .3
80 ..........................................................
:
.1.4
97 ..........................................................
.2 .4
106.....................................................
.3 .4
.4 .4
97 ......................................................
107........................................................
108......................................................
.5 .4
111................................................
113....................................
.1 .5
113.........................................................
.2 .5
135 ..........................................................
.3 .5
147 .......................................................
.4 .5
149 .......................................................
: 157...................................................
.1 .6
157 ......................................................
.2 .6
164 ......................................................
.3 .6
166 ...........................................................
.4 .6
168 ......................................................
.5 .6
169 ........................................................
: 176....................................................
.1 .7
176 ........................................................
.2 .7
179 ......................................................
.3 .7
182 .........................................................
.4 .7 /
183 ...............................................
186.............................................
.1 .8
186 ..........................................................
.2 .8
203..........................................................
.3 .8
212 ....................................................
.4 .8
224 .......................................................
:
.1 .9
230..............................................
231 ......................................................
.2 .9 /
239..............................................
246 .........................................................
.4 .9
253 ........................................................
.3 .9
266................................................................
276....................................................................
" "
. .
.
.
2008
. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
2003
) (
) (.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
.
.
8
.
.
. :
:
.
.
.
)
.(.... )
( .
:
.
.
.
.
:
.
:
.
. .
.
.
.
10
.
.
.
.
.
.
11
.
.
.
.
.
.
.1 :
)
( .2 .3
.
.1 .1
33 :
27 : ) (, ,
) (, , , , , , ,
) (, , ,
) (,
) (,
) (,
) (, ,
) (,
)(.
: "" )(. : - )(.
13
: 1 :1
) (2004 .16
14
: 2
2
.
.
:
:
2
15
* ""
* "/"
* ""
* ""
""
" "
""
.2 .1
:
:
) ) ch ( )ph (f (.
:
.
16
:
. 3
)
(.
:
) ( .
.
.3 .1
.
.1 .3 .1
:
: .
3 " :" /
"".
17
.
" :" ""
"" "".
:
) ( ) (.
"/"
4 :
""
""
.
.
)( )( :
)(
)(
.g = k 4 ) " "
(2006) Graphie et orthographe de lamazighe .160
18
:
:
.2 .3 .1 )(
:
""
][
:
][
"" :
:
"" ""
""
""
.1
.3 .3
:
.
. .
""
19
][
][ .
.
""
"".
.
) : ( "" )( "".
.
.4 .3 .1
:
. :
.
.
.
20
.5 .3 .1
:
][ ""
][ ""
:.
.6 .3 .1
:
""
][
""
][
: .
][ "" ][ ""
:
21
.
) ]" 5[:" (
) ][ "" (.
.4 .1
.
.1 .4 .1
.
.
5 .
22
.I
. .
:
""
""
""
.II
.
. ) (
.
""
][
23
""
][
.
:
""
][
.
. " ".
:
) [] ( +
" "
) [] ( +
""
[] ( + ][
"
"
]
24
.
:
) [] ( +
" "
) [] ( +
" "
[] ( +
"
)
"
:
""
" /
"
][
+ :
][
+ :
.2 .4 .1
:
.
25
.I
:
" "
" "
" "
][
][
][
.II
:
.
" "
][
.
" /"
][
!
" "
][
!
" "
][
.
" "
][
.III
:
.
" /"
][
26
.
.3 .4 .1
:
""
] [:
""
] [:
.
27
a
b
g
gw
d
e
f
k
kw
h
x
q
i
j
l
m
n
u
r
c
t
w
y
z
a
b
g
e
f
k
h
p
o
x
q
i
j
l
m
n
u
r
v
s
c
t
w
y
z
28
adrar
abrid
Agmar
Azgav
Afud
Aa
tettr
Afus
Akrkur
amddal
ahddun
apidus
aoban
Tixsi
aqrab
imi
Ajaif
Amlal
Aman
Irdn
udm
Urar
ba
avrum
Ils
abt
acwwal
Tussna
Ti
awal
ayyis
Amaziv
Ii
.
.1 .2
. :
: :
)( . :
: :
: :
.
:
" "
" "
" "
""
" "
/
) (/ /
.
:1
""
""
""
""
""
""
""
""
""
"
""
:
9
9
) :/
:
(
30
) : /
(
:
9
) ( :
, ,
,
9
:
:
, , ,
:
9
, ,
) ( , ) ,
.( , ,
) (
.
31
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
:
9
:
:
, ,
9
) (, ) ,
(,
9
" /"
" /"
/
/
32
:
.
""
.
" "
!
""
!
""
:
" "
" "
" "
" "
/ /
/
/ /
:
33
" / "
" / "
" "
"/ "
:
" /"
" /"
""
.
" ) :" " "
"" "" "" "" ""
"" "" "" .(...
" "
" "
?
?
34
" "
" "
"
" "
?
?
?
?
" "
" "
.
.
" "
" "
" "
.
.
.
) ( / :
" "
""
" "
" "
" "
!
!
.
.
!
35
" "
)(
" ! "
" "
" "
" "
:
:, ,
!
.
.
?
, , , , , , ,
" "
, .
" ! "
" "
" "
" "
" "
.
36
.
""
" ) ("
" ) ("
""
.
" "
" "
" "
.
.
.
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
37
.
" "
" "
""
.2 .2
. :
" "
""
""
:
:
""
>
38
""
:
>
" "
" "
:
>
" "
""
:
"
"
""
"/ "
39
.1 .3
.
) """ "" "(
) "" ""( ) ""
""" "(.
) ""/
""( ) """ /"(
) "" / ""(.
.1 .1 .3
.
.
:
.
.
.
.
.
.
: .
:
""
""
""
""
""
""
41
""
:
""
""
""
. :
""
""
""
:
" "
" "
" "
42
""
""
""
:
""
" "
""
""
"/"
""
:
""
""
""
.
...
:
""
""
""
43
""
""
""
- :
""
""
""
:
""
""
""
""
""
""
"/"
""
.I
:
""
""
""
""
""
""
:
44
""
""
""
""
:
""
" "
""
" "
""
"/ "
""
""
) : (...
""
""
""
45
""
""
""
.II
-, -, -
/
:
""
""
" "
""
""
)(
""
)(
.III
:
""
""
" "
""
""
" "
46
.2 .1 .3
:
.
.
:
) (
)(
.
.
)( )- - - - - - -
.(- -
47
-
.-
-
. -
.
- .
: -/-
. --
)(: -...-
""
""
""
""
:
""
""
""
""
""
-, -(), -(), -, -
48
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
. ) (
:
-/-
""
""
""
""
""
""
""
49
""
""
""
""
""
""
""
.
:-
""
""
""
""
" "
" "
" "
.
-, -
" "
""
""
""
""
""
.
.
.
50
""
""
""
""
""
""
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
""
""
" "
" "
" "
" "
""
""
""
""
""
""
51
""
""
.
:
""
""
""
" "
""
""
""
""
" "
""
.
.
.I
""
""
""
""
52
""
.II
""
""
""
.III
""
""
""
""
""
""
.3 .1 .3 :
) (
.
.
) ,
.(, ,
.
53
-
.....
.
. -
:
""
""
""
" "
""
""
. :
:
" "
" "
!
!
54
" "
" "
" "
?
" "
?
" "
?
" "
:
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
:
" "
" "
" "
" "
" "
.
, .
.
.
.
55
" "
" "
" "
?
?
.
)( :
" "
" "
" "
"/" "" :
" "
" "
.
.
"" :
" "
" "
.
.
""
56
""
""
""
" "
.
.
) ( )
(.
.I
:
)
( :
" "
" "
.
.
.
.
57
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
:
" "
)( ,,,,
" "
" "
" "
)(
:
" "
" "
" "
" "
""
" "
)(
)(
)(
58
.II
:
""
/-/
: - -
""
""
""
-/-/- : -/-
""
""
""
""
""
""
""
59
-/-/-
/-
""
""
" "
" "
: -- /-- /--
" "
""
""
""
" "
""
""
"/"
""
60
-
:
""
""
""
""
""
"
""
""
-/-
:
" "
"
""
" "
""
61
" "
----------
------/----
-------
----
----
)(----
----
----
c7--- c ----
-------
----
----
)(----
----
----
c--- c ----
)(----
)(----
)(----
)(----
)(----
----
----
----
----
----
----
)(----
)(----
)(----
)(----
)(----
----
----
----
----
----
----
----
)(c ----
----
)(c ----
.2 .3
.
7 c consonne
62
.1 .2 .3
.
.
.
.
.
) (
.
. :
-
-
)(---
-
63
) - (
.I -
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
64
.II - :
""
""
""
""
.III
""
""
""
""
"
"
"/"
""
""
"/"
""
" "
""
/
""
" "
""
" "
65
" "
""
""
""
""
" "
" "
""
" /"
""
" "
""
.V -
-
:
""
""
""
" /"
"/ "
""
"/"
""
66
.
.
.
.
.
.-, / -, -, - :
:
""
""
""
""
""
""
67
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
.
.
) ( .
- / :
""
""
""
""
""
" "
""
""
""
""
/
""
" "
""
""
68
"/"
""
"/ "
""
.2 .2 .3
.
.
.
. :
. + +
""
.
.
+ + .
:
" "
" "
" "
69
""
""
" "
" "
. +
:
""
. +
.
:
""
""
70
. +
:
""
""
""
""
"
. +
:
""
""
.3 .3
.
71
.
.1 .3 .3
:
.
:
""
""
""
"" /
. - /-
:
""
""
""
""
""
""
""
""
72
""
""
""
""
. - :
" " ""
. - : --
""
""
""
""
""
""
.2 .3 .3
.
) "" ""( ) ""
""( ) ) ( )
((.
: /
" "
" "
" "
73
:
" "
" "
" "
.4 .3
.
:
" "
" "
" "
.1 .4 .3 1
10
.
1 10
- :
""
""
74
""
""
""
""
2 10 :
)(
)(
" "
" "
)(
)(
" "
" "
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
, ,
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
75
, , /
.2 .4 .3 11
19
///
"" :
" "
" "
" "
" "
:
//
" "
" "
) (
)( :
" "
" "
" "
" "
76
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
.3 .4 .3
.
77
""
""
""
""
.4 .4 .3
20
:
" "
" "
)(
)(
"" ): (/
:
" "
" "
" "
" "
78
""
""
" "
.5 .4 .3
.
.
:
. :
/ :
""
""
".
""
""
""
""
""
""
"
" /".
79
. ""
-
"" " -" ""
:
""
""
+
+
.6 .4 .3
. :
/ :
""
" "
( ) /
( ) /
.5 .3
.
80
.
) (.
:
) (.
.
.
:
:
.
81
:
.
.1 .5 .3
.
:
:
""
""
""
:
""
:
""
:
""
82
:
""
. :
) .(2 .1 .8
" "
" "
""
""
" "
. "" :
" "
" "
" "
83
.2 .5 .3
.
)
( .
.
// : // : :
""
""
)(
) ( )
(.
) (
"" .
// //
:
""
84
""
" / /"
" //"
).(/
""
""
""
" "
" "
)(
.
.
:
" "
" "
" "
85
" "
" "
" "
" "
" "
.
/
" " ""
""" "" / " .
)( .
/ .
.
. .
...........
" "
" "
" "
)( )(
)(
)(
86
" "
:
" "
:
" "
, :
" "
" "
/ :
" "
/ :
" "
...... :
" "
" "
: , ,, , , :
87
" "
"
"
.
:
.
:
" "
" "
""
""
)(
)(
)(
)(
88
.
:
" "
" "
" "
" "
" "
" "
:
" "
" "
" "
" "
" "
/
/
/
89
" "
/
" "
/
" "
"" ""
) .5 .4 .3
(1 - - )
( .
:
/
" "
)(
" "
:
)(
" "
"/ "
. /
) (
:
90
)(
" "
)(
" "
, , , /, ,
" "
" "
" "
" "
" "
" "
"
" "
" "
" "
91
" "
" "
" "
/ /
" "
" "
" "
.
:
" "
" "
/ / / :
" "
" "
" "
" "
.
/ /
)( :
92
" "
" "
" "
.
.
) (. .
:
) (/
:
" "
/ :
/ /
" "
/ :
" "
/ /
93
. :
.
:
" "
""
""
.
.
:
" "
" "
.
) (1 .9
. :
/ :
" "
" "
94
" "
)( + + :
" "
" "
" "
)( + + :
" "
" "
.3 .5 .3
.
.
"":
" "
" "
" "
95
" "
" "
:
" , , :" :
" "
?
" "
?
" "
" " :
?
" "
" "
96
.
.
.
:
.1.4
:
. :
97
.
.
.1.1.4
:
) ( :
.
" "
.
" "
/ :
" "
" "
.
.
:
, .
" "
, .
" "
, .
" "
, .
" "
98
"( ) (.
)" " "
) (
:1
""
""
""
"
"
""
""
""
""
""
""
""
""
, ,
, ,
, ,
99
.2 .1 .4
.
:
, .
" "
, .
" "
:
"* "
*, .
.
.
.
100
) --- :
( ) --- ( ) --- ( ) --- :
( ) --- ( ) ---
( ) --- : ( ---
) --- ( .
.
:
) (1 .2.1.5
) .2.1.5
.(.2
.
:
.
.
101
: 2 ) (
) (.
:
+ +
". "
102
:
+ + +
" "
.
:
+ + +
?
" "
:
?
" "
.
:
103
)( )(
)(
) (.
) ( .
.
: 3 ) (
/ /
104
""
""
""
.
. ""
:
: 4
105
)" /"(.
:
" "
" "
" "
" "
""
:
" / "
""
" "
" "
.2 .4
)) -(
) -(( ) (//
) ( / ) (.
:5
106
/ /
/
/
/
/
/
/
.3 .4
-
) ) ( / / :(2.1.4
:6
(
107
: 7 ) -
(
.4 .4
.
"" .
.
" / /":
) :(3.2.1.5
?
?
108
?
?
]
/ /
""
)
: (3.1.5
?
" "
?
"
"
?
"
"
?
" "
/ /"
" /
:
/
) ("
"
/
) ("
"
109
) ("
"
) ("
"
" "
" "
/
/
?
?
:
/
""
/
""
" "
" "
" "
?
" "
?
" "
?
" "
?
" "
110
.5 .4
:
" "
. :
.
" "
.
" "
) (
"" " /"
"":
" !"
" "
" "
!
.
.
111
"/ / /"
//
/ /
//
" "
" "
" "
.
.
.
""
" "
" "
.
.
"":
" / "
112
""( ) .(, / ,
:
. .
:
) (, (, ), , , , ,
""
""
.1 .5
.1 .1 .5
.
.
"" "/" .
.
.
8 :.
) ( .
) ( .
.
)( ) ( )
( ) ( .
.
:
:
""
""
""
""
""
8 = =
114
:
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
:
""
""
""
""
115
.2 .1 .5
:
) (.1 .2 .1 .5 ).5
(.2 .2 .1 ).(.3 .2 .1 .5
.
: .
:
: 1
---- :
---- :
---- :
:
:
:
--- ----
----
---- :
---- :
---- :
:
:
:
--- ----
----
.
.
116
----
----
).(/
:
"/"
"/"
> + --
> + --
---
--- .
:
:2
:
:
----
----
---- / ---- /
----
:
""" ".
) (
) ( :
117
" "
" "
" "
.
. :
:
" "
" "
" "
: ---
) .(, ,
. ---
)( . .---
:
/ ---- :
/ ---- :
118
" "
" "
" "
" "
" "
" "
)(
)(
:
" "
.3 .1 .5
.
) (.4 .1 .5
:
""
""
""
" + "
" + "
" + "
119
.
:
""
" "
""
" "
:
"
".
,
, .
"
".
,
,
.
"
".
, ,
, .
120
: 3 ) (
""
""
""
""
""
""
""
""
"
""
""
""
:
][
][
][
][
][
""
""
""
""
""
121
.
.
) . .(1
.
:
""
""
""
""
""
"
:
""
""
""
""
""
""
""
""
122
)
(.
.
:
> :
""
""
""
""
""
""
>
:
""
""
"
:
123
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
"
""
""
""
"" :
124
: 4 "" :
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
""
"" ""
"" :
""
""
""
""
""
""
""
""
:
125
""
""
""
""
""
""
""
""
)
( / :
""
""
""
""
" /"
" /"
" /"
" /"
""
126
"/"
127
.
.
) .(1 .2 .8
) ( :
""
""
""
""
" "
" "
" "
" "
""
""
""
""
" "
" "
" "
" "
128
" "
""
.
.
. ///
/
.
:
.
.
: -
:
""
""
""
""
""
129
""
""
""
:
.
:
""
""
""
""
""
""
""
.
.
130
" /" /
""
""
""
""
""
""
""
:
""
""
""
""
""
""
)( ) .(,
131
.---
.
""
""
""
""
""
/ "
" /
""
:
""
""
""
132
""
""
""
""
""
.
"" "" "".
:
-
)"" .(< /
:
/
""
/
""
""
""
133
.4 .1 .5
: .
) : (2 .2 .1 .5
""
!
""
""
! /
! /
. :
!
""
)(
""
" / "
:
" / "
!
!
" "
" "
. .
134
) : (1 .2 .1 .5
" "
!
!
" "
.2 .5
/ : ./
: :
. :
.
.
.
.
.
!
" "
.
" "
""
135
" "
" "
""
.
!
.1 .2 .5
.
" "
" " .
.
:
""
""
""
""
""
""
136
""
""
) (, , .
:
""
""
""
""
""
""
""
""
-
:
"" ][
137
"" ][
""
][
""
][
-
) > .( > ,
-
.
:
""
""
""
""
""
""
""
""
.
.
.I
:
138
""
""
""
""
.II
:
.- .
: ) (
. .
:
""
""
""
139
""
""
""
"
""
""
""
""
:
""
""
) .(/
.2 .2 .5
.
.
140
//
" "
/ /
""
//
""
//
:
""
""
" "
/
/
- :
" "
" "
"
141
" "
-
) ( :
""
""
- : -
""
""
""
""
/ .
.
.
" " "
142
" "
" "
" "
.
.
" "
.
:
""
""
" "
""
""
143
:
""
""
""
.3 .2 .5 /
.
. ) - -
(- :
""
""
" "
:
144
""
""
""
""
""
""
""
""
-
:
"" ""
"" ""
""
"
.
.I
:
"" ""
"" ""
"" ""
"" ""
:
145
""
""
""
""
""
""
.II
: -
"" ""
""
""
"" ""
.4 .2 .5
:
""
""
""
146
" : "
"" "" "" .
-
)( )( .
- " :" " ".
.3 .5
. :
:
:
" "
""
" "
""
) ( :
.
.
:
" "
147
" "
" "
" )("
:
:
" "
?
" "
.
)(
148
.4 .5
.
:
""
"/ "
.
" :"
"".
:
)( + ) +(
) ( .
" )("
)(
) ( :
149
)( + ) +( ) + (
+
.1 .4 .5 :
) ( : , , :
" "
" "
""
.2 .4 .5 )(
. :
:
" "
:
" "
" "
:
" "
150
" "
:
" "
:
" "
)(
.3 .4 .5 :
:
" "
" "
" "
.4 .4 .5 :
"" "" .
:
) (1" . "
" . "
) (2" . "
" . "
151
) (3" . "
" . "
.5 .4 .5
/.
.
" ".
152
. :
:
" "
" "
" "
:
+ / :
" "
" "
" "
.6 .4 .5
)( )( .
.
.
153
:
" "
" "
" "
:
" "
" "
" "
:
" "
" "
""
.
:
:
" "
" "
154
" "
:
" ) ("
" "
:
" ) ( "
" ) ("
" ) ( "
" ) ( "
" ) ( "
:
?
?
?
?
?
" "
" "
" "
" "
" "
:
" "
!
155
" "
""
156
.
.
.
.
.1 .6
.1 .1 .6
: )( :
" "
" / "
" "
" "
/
" "
" "
" "
" "
" "
" "
.2 .1 .6 ""
)(
:
" "
" "
158
.3 .1 .6
) (
)( :
.
" "
.
" "
.
" "
""
:
+ / :
" "
+ "":" / "
159
" "
" "
.
.
"
"
" "
.4 .1 .6
.
.
" "
.
" /"
.
.
" "
" "
" "
160
.
.
.5 .1 .6
""
:
.
" "
.
" "
.
" "
.6 .1 .6
" "
::
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.7 .1 .6
" "
.
161
"" :
!
" !"
.
" ".
.
" "
.
" "
:
" "
" /"
" / "
.8 .1 .6
.
.
.
" " .
...
"" :
162
" !"
" !"
" "
" "
.9 .1 .6
!
!
.
.
:
" "
" ".
" ".
.10 .1 .6
.
.
.
""
: :
" "
" "
" "
.
.
!
163
.11 .1 .6
" /" .
:
" "
" "
" "
" "
.12 .1 .6
.
.
.
.
"" .
/ .
: :
" ) ("
.
.
" "
.2 .6
. .
164
) ( / )(
)( :
""
""
" "
""
""
""
""
""
""
" /"
""
""
" / "
" "
" "
" "
" "
/
/
, ,
/
/
/
.
.
.
.
.
165
.3 .6
:
.1 .3 .6
)
(
) ( ) (3.1.3
"" ""
:
" /"
""
" "
" "
" "
:
+
" "
][
166
.2 .3 .6
)
(
:
/
/ /
)(
""
"
"
"" ""
167
:1
/
/
/
/
/
/
/
/ /
)(
)(
) (,
/
) (,
/
.4 .6
.
.
:
9 .
168
" "
" "
.
.
.
:
:
, /, , , , :
:
/ , , :
:
:
// :
, ,
.5 .6
)
( . :
+
+
+
""
""
"
"
169
+
+
+
"
"
""
" "10
.1 .5 .6
) 1.3.6
.(2.3.6
:
" "
" "
" "
" "
" "
.
.
10 : ) , , , , ,
( .
170
) ) .4((
) (.4 .2 .1 .4
.2 .5 .6
.
:
) ( .
.
:
" "
" "
!
!
"" :
171
) (
" !"
" !"
" !"
:
)(
!
!
!
"
"
" "
" / "
/
" "
" "
172
.
) (
:
:
" "
" "
.
.
:
" "
" "
:
""
""
)
.(2.1.4
173
.
"" "" ) 1.6 . (2.6
:
" "
.
" "
" "
" "
" "
.
!
.
.
" "
" /
"
" "
/
" "
174
" "
" "
" "
.
.
175
:
" "
" "
.
) """ "" " ""( .
) "" " "(.
.
.1 .7
:
" , ,"
" "
" "
" "
" "
! /
!
?
?
" "
" "
/
" /" )( "" .
)(""
)("" )( ""(.
" , ,"
" "
" "
" "
" "
""
" "
" , , , "
...
" "
.
" "
.
" "
:
" / " :
177
" "
" "
" , ," :
""
" "
" "
"" :
!
!
""
" , ," :
"
"
" "
"" :
,
.
!
" "
.
" "
"" :
" "
?
?
" "
?
" "
178
) :(() , , ,
" "
?
?
" "
" " ?
?
" "
.2 .7
.
) ( " / "
.
" "
.
" "
" : "
" "" ".
" () ," :
" "
" "
.
.
", , ," :
179
" ".
" ".
".
, ,, ,
" "
"
".
, , , ,
" "
" ".
" ".
" , , , "
" ".
" ".
, .
.
" , "
"
".
180
,
.
" , "
.
" ".
!
" ".
" /"
" "
" , "
" ".
" ,"
" ".
" ".
""
.
.
" ".
" , , , , , ,"
.
" ".
.
" ".
!
" ".
" , (), :".
?
" "
181
" "
" "
?
?
.3 .7
" , / , /"
.
" ".
" ".
" ".
.
.
" , , ,"
" ".
" ".
" ".
" ".
.
.
" ".
.
" ".
, .
" ".
" "
" ".
.
" ".
.
182
" ".
.
" ".
.
" ".
, , :
"" :
?
" "
?
" "
?
" "
.4 .7 /
.
) +
( . ""
. :
,
" "
""
" "
,
""
,
" "
""
183
""
" / "
""
:
,
""
""
,
""
,
""
,
""
:
" "
/
" "
/
" "
" "
, :
" , (), , ()," :
" "
?
?
" "
?
" "
,
184
" "
?
185
.
.
.
.
.1 .8
. .
.1 .1 .8
.
:
) (1.5
:
.
" "
.
" "
" "
.
" "
:
+ + + +
"
"
"
"
.
.
.I
)(
) : .3.1.3(
:
187
" "
" "
.
.
:
" "
" "
.
.
) (:
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
" "
" "
.
.
" "
188
" "
" )("
" )( "
.
.
" "
" "
.
.
" "
" "
.
.
" "
" "
.
.
.II
189
.
)( .
)
( .
.
:
" "
" "
" "
, .
, .
, .
" "
" "
" "
, .
, .
, .
" "
" "
" "
190
, .
, .
, .
" "
" "
" "
" "
, .
, .
, .
, .
" /"
" "
" "
" "
, .
, .
, .
, .
" "
" "
" "
.
, .
, .
191
.III
:
.
" "
.
) (
):( ...
.
" "
.
" "
:
" "
" / "
() .
" "
192
" "
""
" "
" "
" "
.IV
:
" "
" "
193
:
" "
:
" "
" "
.
:
.
.I
:
.
" "
.
" "
194
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
:
.
" / "
.
" "
.
" "
.
" "
.
:
.
" "
.
" "
195
.II
:
" "
" "
" "
" "
, .
, .
, .
, .
.III
) (.
" "
" "
" "
" "
, .
, .
, .
, .
" "
, .
196
" "
" "
, .
, .
" "
" "
" "
" "
, .
, .
, .
, .
.
. .
:
+ + + +
"
".
.
)
+ + + +
197
"
.
+ + + +
" ".
+ + ++
:
" ".
) (
:
+ + + + +
:
"
".
+ + + + +
198
"
".
+ + + + +
"
".
++
. +
) (.2 .1 .1 .8
.2 .1 .8
.
.
199
) (...
:
.
" "
.
" "
.
" "
.
" )("
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
:
.
" "
.
" "
200
" "
""
:
.
" "
.
""
/
) ( :
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
.
.
.
201
.
:
:
.
"/ "
.
" / "
.
" / "
.
" "
/
:
.
" "
" "
""
""
!
/ / .
.
202
:
" "
" "
" "
.
.
.
:
" )("
" "
.
.
" "
" "
""
?
?
?
.2 .8
.
) (.
.1 .2 .8
" "
.
203
:
.
u ) (
.
) :(3.1.5
" "
" "
" "
.
.
.
:
"":
" "
" "
""
?
.
/ /
204
.
)
...(
) ... ... ... ... ...
(...
.
...
) ( .
" ".
" ".
" "
.
.
.
" "
:
.
205
/ ...
) (
. / :
.
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
.
..., ... ...
" "
" "
" "
...
" "
" "
.
.
.
.
.
206
" "
" "
.
.
)( :
" "
:
" "
.
" "
... ... ...... .../
... ...
.
:
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
207
" "
)(
... / :
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
:
" "
.
" / "
.
" "
.
" "
"... /.../ ......":
.
.
" "
.
" "
.
208
... .........
:
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
...
...
:
" "
" ".
" ".
" "
.
.
.
.
209
.2 .2 .8
) (2.1.8 ""
:
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
, .
" "
.
" "
210
""
.
.3 .2 .8
" "
" "
.4 .2 .8
.
.
:
.
" ) ("
.
" ) ("
.
""
.
" /"
.
""
.
" "
211
" "
" "
.
.
.3 .8
.
: )( )( .
.
""" "...
.
.1 .3 .8
:
.
.
"" "".
212
"" .
"".
.
.
""
" "
?
?
"/"
.
. .
"/ "
" /"
?
?
213
) ( ) :(2.1.8
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
" "
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
) (
:
" "
214
" ) ("
" "
" "
) (
:
" "
" "
" "
?
?
?
.
:
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
215
.2 .3 .8
. ) (
.
.
:
"" .
) / ( /
:
?
" "
?
" "
?
" ) ("
?
" "
?
" "
.
:
216
"
"
"
"
?
?
.
) :
( " " .
:
" "
" "
" "
" "
" "
" "
?
?
?
?
?
?
:
" /"
217
.
.
"" "" " "
" "
"
" "
" "
.
?
.
?
) ( ""( .
) (:
" "
" "
" "
" "
.
?
?
?
) """ "(
218
" ,"
" "
" "
" "
" "
) (
.
?
?
?
.
)
( .
"" .
:
?
" /"
?
" "
219
) ( /
: / /
?
" "
?
" "
?
" "
?
" "
?
" "
.
" "
] [ ?
""
:
:
" "
" "
?
?
220
" )("
" "
" "
"
"
?
?
?
?
:
" "
" / "
"
?
?
?
:
" "
" "
""
?
?
?
:
) +( +
" "
?
221
" "
:
" "
""
" "
""
?
?
?
:
"" :
" "
" "
" ) ("
" "
?
?
?
?
/ .
: "":
222
:
?
" "
?
" "
?
" "
/ :
?
" "
?
" "
?
" "
.
.
?
" "
?
" "
223
) :
(/ )( "".
) /
( .
?
" "
?
" "
?
" "
?
" "
?
" "
.4 .8
)
...( :
"!"
"!"
" /!"
!
!
!
224
:
" ) ("
" ! ) ("
" )("
.
!
?
) (
.1 .4 .8
:
"!"
" !"
" !"
" !"
!
!
!
!
225
:
" /"" / "
" !"
" ! / ! "
!
!
" / "
" !"
" !"
!
!
" ! "
" !"
" !"
!
!
!
.2 .4 .8
)
(2.3.8 :
226
""
) 1 (2 ) :(3
" !"
" !"
" !"
" )( !"
!
!
!
!
" /"
" !"
""
" !"
" !"
!
!
" "
" !"
" !"
" !"
!
!
!
227
""
)( !"
"
" "
" !"
" !"
" !"
!
!
!
/ .
" !"
:
" !"
" !"
!
!
) ( :
"!"
")("
!
!
228
"!"
"! !"
!
!
229
.
.
" "
" "
" "
.
?
, , .
""
.
) ( .
)(
.
.1 .9
.
.
.
.1 .1 .9
:
.
.
" "
.
" "
.
" "
:
.
.
" "
231
" "
" "
.
:
) ( :
.
" "
"
"
" "
.
.
:
:
" "
"
"
"
"
232
.
.
.
.2 .1 .9
.
.
.
. :
.
" "
.
" "
.
" "
. " :" ""
"" .
:
"
"
233
"
"
.
): (.2 .1 .5
" "
.
.
" "
" "
.
" "
.
.
"" .
:
)(
" "
"
"
234
)(
.
"
"
.
""
:
) (
] [ +] +[
.
.I +
" "
" "
" "
" "
* :
, .
, .
.
.
. .
235
" "
" "
" "
.
.
.II + :
:
:
" "
" "
" "
.
.
.
.3 .1 .9 :
:
" "
!
" / "
!
.
) .(,
236
.
. :
""
""
""
" "
""
""
""
" "
+
""
""
""
" "
""
/
/
237
""
/
""
""
" "
""
!
" "
.
" "
!
" "
"
!
"
" "
.
/
238
.4 .1 .9
:
"
"
" "
" "
" "
.
.
.2 .9 / :
.
.
.
.
: .
.
239
:
.
.1 .2 .9
:
.
:
" "
:
.
" "
" "
.
240
:
" "
.
.
" "
.
.
"" .
:
" / "
:
"
.
".
241
:
" "
?
.
"
"
" "
!
.
:
" "
.
.
" "
:
.
" "
:
.
" "
.
" "
242
. .
:
:
" "
.
.
" "
" "
!
" "
.
.
" "
.
:
" "
:
.
" "
" "
* .
.
243
:
" "
.2 .2 .9
.
.
:/
)
""
" /" (... ) /
"" "" "" ""
"" "" "" ""
"" (... ) ""(
) ""( ) ""(
.
:
" /" :
244
""
.
""
""
:
) ""(
) "" ""( )
""(.
.3 .2 .9
.
.
:
.
" "
.
" "
" . ".
245
:
" ".
.
.3 .9
.
" .... /"
.
.1 .3 .9
.
.
:
:
" "
" "
" "
.
.
.
246
.
:
" " ][ .
) ( -
:
][
" "
][//
" "
] [
.
.
.
" "
:
" "
" "
.
.
" "
247
" "
.2 .3 .9
.
.
"
"
"
"
"
/"
.
.
.
"" "" .
.
248
.
" "
" "
.
:
) (
"/"
" "
" "
" "
.
.
.
""
" /" :
" "
" "
" "
.
249
""
) ... .(1.6
.
"
"
" "
" "
" "
.
.
.
.
:
)("
"
" "
" "
.
.
.
250
.
:
" "
" "
.
.
.
"
"
" /"
" "
.
.
:
"
"
251
"
"
.3 .3 .9
)(
: ()/ :
")(
"
" )(
"
" )( "
() .
() .
() .
" "
" "
""
) (... :
" "
" "
.
?
252
" "
" ".
?
.
.4 .9
)( .
.
.
.
.
:
.
" "
.
:
" "
253
) ( )( )( )(
) ( )(
) : ("[] ".
:
...
.
) ( .
) (
.
) ( ) (
" " )(
) ( " " :
" ) (
"
254
" "
" "
.
.
.1 .4 .9
.
.
.
.
.
:
" "
""
""
" "
" "
" "
, ,
,
)(
)(
255
""
)(
)( ) (
.
/
:
" "
" / "
" )( "
" ".
" "
"
".
" /
"
" "
"
/ "
.
.
.
.
.
,
.
.
.
.
256
" "
.
. :
""
""
""
""
""
:
) ( .
" /"
,
.
" "
" "
.
,
.
"
"
,
.
257
"
"
"
"
"
"
" "
.
.
.
.
:
" "
" "
" "
) ( :
" "
" "
258
" "
"
"
" "
.
.
.
.2 .4 .9
.
() : ""
) (
:
" /
"
" /
"
" "
"
"
!
.
.
.
259
.3 .4 .9
" "
.
)( :
"
"
". "
"
" "
" "
" "
" "
.
.
.
.
.
.
.
260
" " :
" "
.4 .4 .9
. :
""
)( :
"
"
" )("
" / "
.
.
,
.
"" .
:
"
"
" "
261
.
.
"
"
" "
.
.
.5 .4 .9
.
)
( .
:
)(
" "
)(
"
"
"
)(
)(
.
.
)( )(
:
" /
262
"
" "
"
"
" "
.
.
.
,
.
.
.6 .4 .9
.
)( " "
:
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.7 .4 .9
263
. (/) :
""
:
" "
" "
.
.
" "
.8 .4 .9
.
) (/ )( .
:
" /"
" "
" /"
" /"
.
.
.
.
264
" "
265
(1991)
.
Abs, M. (1916), Manuel de berbre marocain, S. L., S. E., 147 p.
Assati, A. (1990), Nessawal tmazight : A Basic Course Book in
Berber Tarifit, Nimgue.
Akouaou, A. (1976), L'expression de la qualit en berbre : le verbe,
parler de base : le tachelhiyt de Tiznit, Thse de 3me cycle,
Paris V / EPHE.
Ameur, M. et al. (2004), Initiation la langue amazighe, Publications
de l'Institut Royal de la Culture Amazighe, Srie : Manuels-N1,
Imprimerie El Marif Al Jadida, Rabat.
Ameur, M. et A. Boumalk (Dir.) (2004), Standardisation de
l'amazighe, Actes du sminaire organis par le Centre de
l'Amnagement Linguistique Rabat les 8-9 dcembre 2003,
Publications de l'Institut Royal de la Culture Amazighe, Srie :
Colloques et sminaires-N3, Imprimerie El Marif Al Jadida,
Rabat.
Ameur, M. et al. (2006), Graphie et orthographe de l'amazighe,
Publications de l'Institut Royalde la Culture Amazighe, Centre
de l'Amnagement Linguistique, Srie : Etudes-N 6,
Imprimerie El Marif Al Jadida, Rabat.
Applegate, J. R. (1958), An Outline of the Structure of Shilha, New
York.
Applegate, J. R. (1963), The structure of Kabyle, Los Angeles-Univ.
of California.
Aspignon, R. (1953), Apprenons le berbre : initiation aux dialectes
chleuhs, Rabat, Moncho.
Basset, R. (1887), Manuel de langue kabyle, Paris, Maisonneuve et
Leclerc.
268
269
272
273
274
275
5 .........................................................................
7 ..........................................................................
12 ..............................
12 ..........................................................................
.1 .1
13 .........................................................
.2 .1
.3 .1
.1 .3 .1
16 .......................................
17 ..........................................
17 ....................................................
.2 .3 .1
)( 19 ........................................
.3 .3 .1 19 ..........................................................
.4 .3 .1
.5 .3 .1
.6 .3 .1
20 ...................................................
21 .........................................................
21 ................................................................
.4 .1
22 .....................................................
.1 .4 .1 22 ..............................................................
276
.I
23 ..............................................................
.II
.2 .4 .1
25 .....................................................
.I
26 ................................................
.II
.III
23 ...................................
26 ......................................
26 ............................................................
.3 .4 .1
27 ..........................................................
:
.1 .2
29 .............................................
29 .................................................
.2 .2
:
.1 .3
38 ...........................................
40 ......................................
40 ..................................................................
.1 .1 .340 ...............................................................
41 ................................................................
43 .............................................................
.I
44 ......................................................
277
.II
.III
.2 .1 .3
.
46 .................................... -, -, -
46 .......................................................
47 ...............................................................
47 ...............................................................
. )
( 49 ............................................
50 .............................
50 ........................................... : -, -
50 ......................................................
52 .................................................
52 ..................................................
.I
52 ..........................................
.II
.III
53 .........................................
53 ....................................................
.3 .1 .3 :
.
53 ........................
54 ...............................................................
57 ...............................................................
278
.I
.II
59 .......................................................
.2 .3
.1 .2 .3
.
57 .....................
62 ...........................................
63 ......................................................
63 ......................................................................
67 ...............................................................
68 ..................................................................
.2 .2 .3
. + +
. +
69 ........................................................
69 .............................................................
70 ...............................................................
70...........................................
. +
. + 71...........................................................
. +
71 ..............................................................
.3 .3
71 ..................................................................
.1 .3 .3
.2 .3 .3
72 .......................................................
73 ........................................................
279
.4 .3
74 ..............................................................
.1 .4 .3 1
.2 .4 .3
11 76 ......................................... 19
.3 .4 .3
.4 .4 .3
74......................................10
77 ................................................
78 ................................................... 20
.5 .4 .3 ...............................................
.
79
79 ...............................................................
. ""
80 ........................................................
.6 .4 .3 80 .............................................................
.5 .3
80 ..........................................................
.1 .5 .3
.
82 ..........................................
82 ................................................................
83 ........................................................
.2 .5 .3
.
84 ................................................
84 ......................................................
. ................................................
.
85
85 ............................................
280
86 .............................................................
88 .........................................................
/90 ................................................
.
.
92 ...................................................
92 .............................. / /
93 ......................................
. :
.
94 ................................................
.
.3 .5 .3
94 ...........................................
95 ......................................................
:
.1.4
94 .............................
97 ......................................................
97 ..........................................................
.1.1.4
98 ......................................................
.2 .1 .4
100 .....................................................
100 .....................................................
101 ..................................................
281
103 .....................................................
105 ..............................................
106.....................................................
.2 .4
.3 .4
.4 .4
107........................................................
108......................................................
.5 .4
111................................................
:
.1 .5
113....................................
113.........................................................
.1 .1 .5
113 .....................................................
.2 .1 .5
116 ...................................................
116 ........................................................
.
.
.3 .1 .5
.
117 ....................................................
118 ..................................................
119 ......................................................
119 ...............................................................
122 ..............................................................
282
.
.
128 .........................................................
129 ............................................................
.4 .1 .5 134 ..............................................................
.2 .5
135 ..........................................................
.1 .2 .5 136 ............................................................
136 ...................................................................
.
.I
138 ...............................................................
138 .................................................................
.II
139 ............................................................
.2 .2 .5
.
140 ..................................................
140 ...................................................................
143 ...............................................................
.3 .2 .5 /
.
144 ................................................
144 ...................................................................
.
.I
145 ...............................................................
145 .................................................................
283
.II
146 ............................................................
.4 .2 .5
.3 .5
146 ........................................
147 .......................................................
.4 .5
149 .......................................................
.1 .4 .5
150 ...................................................
.2 .4 .5
.3 .4 .5
.4 .4 .5
.5 .4 .5
151 ..........................................
151 .................................................
152 ....................................................
.6 .4 .5
)( 150 ............................
153 ...................................................
: 157...................................................
.1 .6
157 ......................................................
.1 .1 .6
157 .........................................................
284
.5 .1 .6 161 .........................................................
.6 .1 .6 161 ........................................................
.7 .1 .6 161 ................................................
.8 .1 .6 162 ........................................................
.9 .1 .6 163 ..................................................
.10 .1 .6 163 ......................................................
.11 .1 .6 164 ................................................... /
.12 .1 .6 164 ......................................................
.2 .6
.3 .6
164 ......................................................
166 ...........................................................
.1 .3 .6
.2 .3 .6
166 .................................
167 ...........................................
.4 .6
168 ......................................................
.5 .6
169 ........................................................
.1 .5 .6
.2 .5 .6
170 ......................................................
171 ...............................
285
171 ................................................
173 ......................................................
174 ....................................................
: 176....................................................
.1 .7
176 ........................................................
.2 .7
179 ......................................................
.3 .7
182 .........................................................
.4 .7 /
183 ...............................................
186.............................................
.1 .8
.1 .1 .8
186 ..........................................................
186 .....................................................
186 ................................................................
.I 187 ....................................................................
.II 189 .....................................................................
.III
192 ................................................................
.IV
193 .......................................................
286
194 .................................................................
.I
194 .................................................
.II
196 ..................................................
.III
.
.2 .1 .8
197 ..........................................
199 ................................................
. /
.
.
.2 .8
.1 .2 .8
196 .................................
200 ....................................
201 ..................................
202 ...................................................
203..........................................................
203 ......................................................
204 ..................................................................
.
.2 .2 .8
205 ............................................................
.3 .2 .8
.4 .2 .8
210 .................................................
211 ...................................................
211 .............................
287
.3 .8
212 ....................................................
.1 .3 .8
.
212 ...................................................
.
.2 .3 .8
.
212 ..................................................
215 .............................................
216 ..................................................
216 ......................................................
217 ..............................................
.
.
219 ..................................................
.4 .8
224 .......................................................
.1 .4 .8
.2 .4 .8
225 ...........................................
226 .................................................
:
.1 .9
218 ......................................
230..............................................
231 ......................................................
.1 .1 .9 231 ........................................................
.2 .1 .9
233 ...............................................
288
233 ............................................................
234 ......................................................
234 ..............................................
.
.I
235 .........................................
235 ............................................................... +
.II +
236 .......................................................
.3 .1 .9
236 ................................................
.4 .1 .9
.2 .9 /
239 .........
239..............................................
.1 .2 .9 : 240 ......................................
240 ...............................................................
242 ............................................................
243 ..............................................................
.2 .2 .9
244 ....................................................
.3 .2 .9
.3 .9
245 ..................................
246 .........................................................
289
.1 .3 .9
.2 .3 .9
.
246 ..................................................
248 ...................................................
248 ...............................................................
249 ..........................................................
.
.
249 ..................................................
250 .......................................................
251 ...................................................
.3 .3 .9
252 .....................................
.4 .9
253 ........................................................
.1 .4 .9
.
255 .............................................................
.
.
255 ..................................
257 ............................................................
258 .............................................................
.2 .4 .9
.3 .4 .9
259 ................................
260 ......................................
.4 .4 .9
261 ...........................
290
.5 .4 .9
262 ....................................
.6 .4 .9
263 ...............................
.7 .4 .9
.8 .4 .9
263 ..................................
264 ..................................
266................................................................
276....................................................................
291
.. .
,
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
,
,
,
,
,
,
.
.
.
,
,
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:
:
50 DH
50 DH50 DH
2014 2014
2014 2014
2014 2014
50 DH
50 DH
50 DH
:
: