is Opinie * Burgerschap + Participatie Insider lllya Soffer deed tien jaar geleden onderzoek naar goed burgerschapsgedrag onder inwoners van een gemeente. Voor goed burgerschap moet de gemeente actief blijven. f be S81: tha Sots sngs x Orwanisang ou "2" ledertn, ene. ! ‘mensen mer 2" **0hisch ziekcen aePe 1 met een boperking. Burgerschap, 1s niet eenzijdig “Het Was rond 2002 dat ik in opdracht van een grote sgemeente onderzock deed naar het toen nog fonkel- nieuwe begrip ‘goed burgerschap’. Ben adviesbureau thad uitgewerktwat goed burgerschapsgedrag was. Dat betekende dat inwoners meer verantwoordelifkheid ‘moesten nemen op het gebied van samenleven, werken, participeren en zorgen. Mijn opdracht was om in diepte- {interviews met heel verschillende burgers te verken- nen wat dat met hen deed. Zelden heb ik zulke heftige reactis gekregen. De geinterviewden maakten woedend ‘en in tranen gehakt van het concept. ‘Dit gaat niet over burgerschap, dit is afschuiven’. Good burgerschap is geen eenaijdige tzak, maar een wederkerigeafspraak. De titel van het onderzoek was Practice what you preach! ‘Mijn rapport verdween ongebruikt in een Ta Burgerschapsretoriek ‘We ain rum tien janr-verder. Dat burgerschap op een nogal eenzijdige manier wordt uitgedragen, vinden we biikbaar gewoon. Ook het debatrond de aanstaande de- centralisates op het gebied van zorg on werk kenmerkt zich door die burgerschapsretoriek. Higen rege, eigen kracht, elredzaambeid,partisipati; het zijn begrip- pen waarmee de overheid de burger canspoort minder afhankelijk te worden van de overheid, Alsof de burger niet zelfredzaam was, liever geen verantwoordelijk- +heid nam en weinig zelf deed. Niets is minder waar. Als Delangenbehartiger vor 250 organisaties voor men- sen met een beperking weten wij hoe hard ze hun best dloen om zeliredzaam te zijn. Hoe broos het gevonden ‘evenwicht vaakis tussen professionele zorg, mantelzorg ex hulp uit hn sociale netwerk. Uit onderzoek bli dat veel mensen met een zicte of beperking decentalisa- ties vrezen; ¢ zi bang dat de bevochten zelfredzaan heid zal worden verstoord, En dat cen groter beroep oP het eigen sociale netwerk de zeliredzaamheid eerder vvermindert dan versterit. Hoe paradoxaal. Dat brengt me terug bij die o belangejk gevonden wederkerigheid. Als we meer zelfredzaamheid verlan- sen, zal de overheid ook over de brug moeten komen ret een aanbod aan zorg en begeleiding waar nodig en cen goed vangnet voor mensen die het elf niet redden, Met extra inspanningen om mensen met een bepet~ king een plek te goven in de samenleving. Met wet-en regelgeving waarin eigen regie geen schaarnlap i, maar hat leidende principe. Bide juste voorwaarden lat de coverhed het nog vaak afweten. De nieuwe Wet langdu- daarvan een voorbeeld. Het is eigenlijk weer het oude, aanbodgestuurde verhaal. Zorgeanbieders en -kantoren maken productiafspraken; van eigen regie en keuzevrifhefd komt weinig, Waarom niet consequent _gekozen voor persoonsvolgende vormen van financie- ring? Zolang de overheid niet in praktijk brengt wat 2¢ predikt, zal zelfredzaambheid een loze krest ain. Met als resultaat boze en teleurgestelde mensen die vinden dat zeaan hun lot worden overgeaten. c 1.78 + jui2014 + siior LQ