Vous êtes sur la page 1sur 83

n mn hc thit k xng nhit luyn

CHNG I: IU KIN LM VIC V LA CHN VT LIU


1.1 Khun t dp
1.1.1 Bn v chi tit

Page7

Hnh 1.1.1.Bn v chi tit khun t dp

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

1.1.2. iu kin lm vic


Tng quan v khun dp ngui: Khun dp ngui l loi khun chuyn dng
bin dng vt liu (kim loi) trng thi ngui. c nhiu loi khun dp ngui: t
dp, dp vut, dp su, khun ko, chut si.....Sn phm ca khun dp ngui rt a
dng v phong ph bao gm nhng vt dng trong cuc sng nh chu ra mt, ni,
cho, dng y t, cc sn phm trong cng nghip nh cc chi tit trong xe my.
Khun dp ngui c nhiu kiu loi khun a dng ty vo mc ch sn xut sn
phm.Thng c nhng loi khun nh khun t dp, khun dp vut, khun dp
su...
Hnh 1.1.1 l bn v chi tit trn minh ha khun t dp ct hnh
* iu kin lm vic ca khun t dp ct hnh :
- Chu va p
- Trong qu trnh lm vic khun chu ma st cao
- Lm vic trong iu kin chu mi mn cao,nh hng ti ch tip xc d gy trc r
b mt
1.1.3. Yu cu c tnh
Yu cu quan trng u tin cho khun t dp l cng cao ct c vt
liu dp, nhng khng nn cao qu v khun s d b nt m khi lm vic. cng
khun phi t n gii hn di 5662HRC v khng c cao qu 62HRC
trnh st m, nt khun.
Tnh chng mi mn cao l yu cu quan trng khun khng b mn, c th
lm vic lm vic lu di. Tnh chng mi mn km s lm cho khun d b hng do
ma st tip xc trong qu trnh lm vic, s to ra khe h gia chy v ci, sn phm
to ra c kch thc vt qu dung sai cho php v d tr thnh ph phm.
bn v dai m bo chu ti trng.
Kh nng chng dnh phi sn phm vi khun.Yu cu ny t nhiu c x
l bng vic bo dng khun, bi trn, mt lm vic nhn phng.
i vi a s cc loi khun, yu cu m bo lm vic nhit kh cao,
tnh cng nng nht nh.
1.1.4. Cc dng sai hng ca khun dp
Khun t dp to hnh v a s cc loi khun dp lm vic mc cao to
nhiu sn phm.Yu cu c v cht lng sn phm v s lng cn t. mc
do mt vi yu t do nhit luyn khng ng hoc do sn xut m dn n vic hng
khun.
Hin tng mi mn khun l dng sai hng hay gp nht. S mi mn khun
c th b nh hng bi nhiu nguyn nhn nh nhit luyn khng chnh xc, mc
sn xut, cng lm vic, lp t khun khng ng, s khng tng thch vt liu
sn phm v vt liu khun. Kh nng mi mn khun c th thay i ng k ph
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

n mn hc thit k xng nhit luyn


thuc vo cc yu t trn cng vi c im b mt khun, bi trn khun nh th
no.
Hin tng bong trc, bm dnh phi hay cn gi l hn lnh ca vt liu kim
loi cu to t trong khun. Lm gim mnh phn lm vic chnh xc trong khun.
Hin tng ny xy ra bi s cng ra vt qu gii hn phn kim loi lm vic do
khng bi trn y , bi dng c khng va v bi phn th trn b mt dng c
khun.
Hin tng nt v khun cng c th gp phi ngay trong qu trnh lm vic.
Nht l vi khun lm vic cng qu cao v c hnh dng phc tp, nhiu gc
cnh. Ngoi ra c th l do chuyn bin t chc sau nhit luyn khun khng u
nhau d gy nt, bin dng.
Ngoi ra ty tng loi khun vi ch nhit luyn khc nhau cn c hin
tng nh nt chn chim. Trong mi trng nung, nu khng c bo v d gy xy
ho v thot carbon. Hin tng thot cacbon b mt gy chuyn bin t chc khng
ng u gia b mt b thot cacbon v phn lin k b mt khng b thot cacbon
to ra mt lp ng sut ko, khi gia cng c tip theo ng sut tng ln c th ln
hn gii hn bn, rt nguy him v kh nhn ra ngay.
1.1.5.Mc thp s dng lm khun t dp
Mc thp Y8A (k hiu tiu chun Nga) tng ng vi mc thp CD80A theo
tiu chun Vit Nam. y l dng thp dng c cht lng cao.
- Thnh phn ha hc thp CD80A
Steel grade
CD80A

%C
0,75-0,85

%Si

%Mn

0,10-0,30

0,10-0,40

%Pmax

%Smax

0,030

0,030

EN ISO
4957

WERKSTOFF STAS
Number
1700

AFNOR DIN
35-590 17350
EN96

JIS
64401

GOST
1435

ASTM
AISI

C80U

1,1525

CT80
Y180

SK6

U8

W108

OSC8

C80W1

Page7

Bng1.1.2.Mc thp tng ng thp CD80A theo tiu chun cc nc


Mc thp thay th : 9XC 90CrSi
C85W

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Steel
grade
9XC

%C

%Si

%Cr

%Mn

%Ni

%W

%P,S

- Mangan: L nguyn t ha tan trong Austennit m rng vng do vy nhit ti


h thp hn mt cht, c tc dng tng thm ti vi h s xp x 4 .
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

0,851,200,950,30 0,35
0,20
0,03
0,95
1,60
1,25
0,60
C85W
0,800,25-----0,50-----------0,025
0,90
0,40
0,70
Bng 1.1.3.Mc thp thay th CD80A
Mc thp dng l Y8A dng thp dng c cht lng cao. Ph hp khun chu
ti trng khng ln. Do thm ti khng cao, nn vi kch thc 3040 mm li vn
c do nht nh, khun c kh nng chu va p, thch hp lm khun ct hnh
khng c cng dp cao. Mc thp ny khng t tuy nhin c u im hn ch.
Vi thm ti khng cao kh nng lm vic hay b ln, dt. Ngoi ra c th dng
mc thp thay th nh 9XC90CrSi vi nhiu u im hn nh thm ti cao hn,
mc d nhit luyn cn ch bo v d xy ra trng hp thot C. Mc thp ny
ngoi nh hng ca C cn c nh hng cc nguyn t hp kim. (ch yu Cr v Si)
D s dng mc thp no cng vy, s nh hng ca nguyn t C l quyt
nh ch yu. Mt nguyn t c nh gi l quan trng nht khi xt n c tnh, cu
trc t chc thp.
- Silic: L nguyn t khng to cc bt trong thp nhng ha tan vo thp cng c tc
dng tng thm ti ( thm ti khong 1,7), tng kh nng chng oxi ha cho thp
nhit cao, tng bn chng do. i khi vi lng Si v Mn khong 1-2% c
tc dng tng gii hn n hi

n mn hc thit k xng nhit luyn

1.2.2. iu kin lm vic :


- iu kin lm vic:
+ i vi khun dp ngui yu cu khi lm vic cn phi bin dng do c
kim loi nhit thng v vy khun dp ngui thng phi chu p lc rt ln,
chu un. c im ny nh hng trc tip v ln n bn chung ca ton b tit
din khun. Vic m bo c khng b nt, v khun l yu cu ti thiu v tin
quyt i vi khun.
+ Chu ma st ln khi dp, p, mit lm cho khun b mi mn. Yu t trnh
mi mn ph thuc rt ln vo cng b mt v cu trc ca vt liu. V vy m
bo cho khun chng mi mn tt th cng b mt v cu trc t vi ca vt liu
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

+ Cc bt ca Mn yu d b ha tan khi nung nng.


+ Nng cao bn v cng ca pha khi ha tan vo ferit, lm tng c tnh cho
thp, song lng mangan trong thp cng ch nn nm trong khong 0,5-0,8%
+ Ngoi ra con c tc dng hn ch phn no tc hi ca lu hunh.
i vi thp Y8A s dng lm khun thuc dng thp dng c vi hm lng
C cao m bo cng cho khun. Bn thn dng thp ny c s dng lm dao ct.
Li dng trit ng dng ca Y8A cho vic ch to khun ct hnh.
1.2.Khun dp ngui
1.2.1.Bn v chi tit khun dp vut

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

phi xem xt v la chn ph hp. V d: Vi khun dp vut v dp su th ma st


rt ln, ko di v vy nguy c b mn l khng th trnh khi. Ngoi ra khun cn b
nung nng do nhit c sinh ra trong qu trnh dp.
+ Khun cng phi chu va p khi dp, kh nng chu va p ca khun ph
thuc vo dai va p ak. dai ny phi tha mn iu kin cho khun khng b
bin dng do khi lm vic.
+ Ngoi ra khun cn lm vic trong mi trng ha cht, khng kh m lm
cho khun b n mn ha hc nh hng n cht lng sn phm cng nh tui th
ca khun.
+ Nh vy t iu kin lm vic c phn tch v a ra mang n cho khun
nhng yu cu kht khe, trong c mt s nhng yu cu mang tnh i lp. Bi
ton t ra l lm sao phi ti u ha cc iu kin t c ch tiu kinh t cao
nht.
1.2.3. Cc dng hng ca khun dp:
a. Cc dng sai hng: Khun dp trong qu trnh lm vic thng b nt hoc v, st
mp khun, b mi mn, bong trc b mt
b. Nhng nguyn nhn ny ch yu l do :
+ Vt liu lm khun khng hp l.
+ Phng php nhit luyn v gia cng cha chnh xc.
+ C lm dng kim loi vt qu kh nng lm vic cho php ca khun.
+ Cht bi trn dng thiu hoc khng ph hp.
+ Bin php s l b mt cha chun.
1.2.4. Yu cu c tnh ca khun:
- T iu kin lm vic nh vy khun dp ngui phi t c cc yu cu sau:
+ cng cao: Nhn chung khun dp ngui yu cu cng tng i cao vo
khong 58-62 HRC, ph thuc vo loi khun, chiu dy v cng ca thp l em
dp, bin dng. Khi dp ct cc l thp cng nh thp k thut in (tn Silic) hay
chiu dy ln cn cng 60HRC thm tr l 62HRC. Khi dp un cc l mng hay
c cng ch cn 56HRC. Khi cng hn 62 HRC khun d b nt m khi lm
vic.
+ Tnh chng mi mn cao: Bo m c hng vn-hng chc vn ln dp. Nu
khun c tnh chng mi mn km s to ra cc khe h gia chy v ci, khng lm
vic c.
+ bn v dai m bo: chu c ti trng t vo ln v chu va p. i
vi cc khun dp ln cn c thm yu cu v thm ti v t thay i th tch.

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn


1.2.5. Mc thp lm khun dp ngui 90CrSi v mt s mc thp tng ng.
1.2.5.1. Cc mc thp lm khun dp ngui :
- t c cc yu cu c tnh nh cp trn cc loi thp lm khun dp
ngui ni chung phi c thnh phn C cao, thng mc trn di 1%, trong trng
hp chu va p cao th hm lng C s t hn. Lng nguyn t hp kim ca thp
c quyt nh bi tnh chng mi mn, tnh cng nng. Cc nguyn t hp kim
thng dng hp kim ha l cc nguyn t lm tng thm ti, to cacbit v tng
tnh chng mi mn nh Cr, Mn, Mo,v.v..
- Chn thp hp kim dng c lm khun cn tun theo c tnh k thut ca tng
loi:
+ Vi khun c kch c trung bnh (b dy thnh khong 70-100mm) c th dng
cc loi thp hp kim thp nh 90CrSi, 100Cr, 100CrWMn, 100CrWSiMn do chng
c thm ti cao hn thp cacbon.
+ Khun chu va p va phi dng cc thp 40CrSi, 60CrSi v 40CrW2Si
+ Khun dp kch thc ln, chu ti n ng, yu cu chng mi mn cao, loi thp
cha khong 12% crom c s dng nh 210Cr12, 160Cr12Mo, 130Cr12V. Nhm
thp ny c thm ti ln v v y dng lm khun c kch thc ln. C th p dng
nhiu ch nhi t luy n khc nhau t c c tnh cng nh s n nh kch
thc ca khun theo yu cu s dng.
- T nhng yu cu v c tnh, tnh kinh t v sn lng bnh qun trong mt nm ca
khun khng ln lm nn chn thp hp kim 90CrSi lm khun dp vut.
Bng 1.2.1 Thnh phn ha hc ca thp 90CrSi v cc mc tng ng
Mc thp
Thnh phn % theo khi lng

SEA5990
100CrWSiMn

Cr
0,951,25
0,951,25
0,6-1,1

Mn
0,300,60
0,300,60
0,6-0,9

Si
W
0,20
1,201,60
0,20
1,201,60
0,65-1,0 0,5-0,8

Ni
0,150,35
0,150,35

Bng1. 2.2 Thnh phn ha hc ca thp thay th 90CrSi


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

P
0,0
3
0,0
3
0,0
3

S
0,0
3
0,0
3
0,0
3

Page7

90XC

C
0,850,95
0,850,95
0,901,05

n mn hc thit k xng nhit luyn

Mc thp

100 CrWMn

Thnh phn % theo khi lng


C
Cr
Mn
0,75-0,85 0,100,40
0,95-1,10 0,9-1,2
0,8-1,0

CD90A

0,85-0,95

Y8A

0,1-0,6

Si
0,1-0,3

W
-

<0,35

1,2-1,6

0,1-0,3

Ni
P
0,15-0,35 0,0
2
0,0
3
0,0
2

S
0,0
2
0,0
3
0,0
2

- Cc bon l nguyn t khng th thiu trong bt k loi thp no. Hnh v trn biu
din nh hng ca cc bon n c tnh ca thp. Hm lng cc bon trong thp quyt
nh phn ln n cng ca thp.
nh hng ca cc nguyn t hp kim :
- Crm : +L nguyn t quan trng trong thp hp kim ,Cr m rng vng .
+To cc bit phc tp nh Cr7C3 v CrC3
+ Tng thm ti cao khong 3,2 ln
+ Tng kh nng chng mi mn, to oxit bn trt Cr 2O3 chng oxi ha,
nhng khi hp kim vo thp gy gin ram II.
- Silic: L nguyn t khng to cc bt trong thp nhng ha tan vo thp cng c tc
dng tng thm ti ( thm ti khong 1,7) , tng kh nng chng oxi ha cho
thp nhit cao , tng bn chng do. i khi vi lng Si v Mn khong 1-2%
c tc dng tng gii hn n hi.

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

1.2. 5.2. Mc thp 90CrSi:


- Tng hm lng NTHK nm trong khong 2,5-10% thp HK trung bnh

n mn hc thit k xng nhit luyn


- Mangan: L nguyn t ha tan trong Austenit m rng vng do vy nhit ti
h thp hn mt cht, c tc dng tng thm ti vi h s xp x 4 .
+ Cc bt ca Mn yu d b ha tan khi nung nng.
+ Nng cao bn v cng ca pha khi ha tan vo ferit, lm tng c tnh cho
thp, song lng mangan trong thp cng ch nn nm trong khong 0,5-0,8%
+ Ngoi ra con c tc dng hn ch phn no tc hi ca lu hunh.
- W : + Thu hp vng v m rng , to cc bit mnh kh ha tan nhit thp
(thng >1200 C).
+ Tng bn nhit khi c ha tan trong thp hp kim to cc ccbit phn tn
bin gii ht gi ht nh to c tnh tt cho thp.
+ C kh nng ngn cn gin ram loi II khong nhit 500-600 C
- P, S: L thnh phn tp cht c hi trong thp c kh cng sch cng tt.
Hnh 1.2.3. l th biu din cng v dai ph thuc lng nguyn t HK:

Hnh 1.2.3. nh hng ca nguyn t hp kim n cng (a) v dai va p (b)

1.3. Khun dp vut


1.3.1. Bn v chi tit khun dp vut
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

- T th trn ta nhn thy khi %Cr tng ln th cng ca thp cng c tng
ln. Trong khong t (0-1)%Cr cng v dai va p cng tng nhng t 2%Cr
tr i cng vn tng trong khi dai va p gim mnh. i vi Si th khi hm
lng Si cng tng ln th cng ca thp tng nhng dai va p gim kh mnh.

1.3.2. iu kin lm vic


Khun dp ngui l dng c to hnh sn phm di tc dng ca p lc, phi
dng to hnh trng thi ngui (T < T ktl), thng c dng tm mng, nh thp
cacbon thp dng tm, thp khng g, hp kim nhm, hp kim magie... Ngy nay cng
nghip t, gia dng, cc ngnh cng nghip ph tr khc pht trin ko theo
mt s lng ln khun dp ngui cn c nh: khun t dp, khun dp su, khun
dp vut. Mi loi khun c nhng iu kin lm vic khc nhau. Di y l iu
kin lm vic ca khun dp vut:
Lm vic vi p sut v mi mn cao v thay i lin tc
Chu p lc dp rt ln v chu va p va phi
Chu ng sut un ln
Chu ma st cao v chu mi mn mnh
Trong iu kin lm vic v chu lc nh ni trn, khun dp thng gp
phi cc dng sai hng, nguyn nhn sai hng nh sau:
- Nt, v: Nguyn nhn c th do chn vt liu khng thch hp, nhit luyn c
cng qu cao. Chng hn i vi khun dp vut lm t thp SKD11 nu trc khi
em ch to m khng c nguyn cng rn th d dn n nt, v do t chc ca thp
SKD11 l cng tinh lbuarit dng xng c th, gin v vy phi em ph v t
chc t t chc nh mn, phn tn khi ch to khun s khc phc c
nhc im trn. Nt v cn c th do ng sut nhit. Chi tit khng ng u v tit
din, c phn dy, phn mng. Phn mng khi nung s t nhit trc phn dy, do
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

, trnh nt hoc cong vnh, cn nung chm hoc nung phn cp, to cn bng
nhit gia phn dy v phn mng, gia b mt v li. Lm ngui t ngt cng gy
ra ng sut nhit, SKD11 l thp hp kim cao, c tc ngui ti hn nh, lm ngui
chm cng nhn c mctenxit, nn khng cn lm ngui vi tc ln, thng s
dng du nng 60-800C hn ch ng sut. Khi nhit luyn cn c ng sut t chc
do qu trnh chuyn bin austenit thnh mactenxit vi th tch tng ln. S tng th
tch ca cc phn khng u cng l nguyn nhn gy ra nt.
- cng khng t: Mi trng ti, nhit ti khng ng, thi gian gi nhit
khng , chn khng ng mc thp, hoc ng mc thp nhng thnh phn khng
n nh. Hoc khi ram cn nhiu austenit d cng l nguyn nhn gy gim cng
v vy cn iu chnh lng austenit d ph hp vi cng yu cu. Thot cacbon
cng l nguyn nhn gy gim cng b mt v vy khi nung cn c bin php bo
v trnh hin tng thot cacbon.
- Mi mn khng u: Do cng trn b mt khun khng ng u, s phn b
khng ng u austenit d v cacbit sau ti c th gy ra im cng v im mm
dn n khun b mi mn khng u
- Trc r b mt do dnh khun: Trong qu trnh lm vic khun v phi lun tip xc
vi nhau di p lc ln, ma st cao v v y sau m t thi gian lm vi c trn b m t
khun c hi n tng trc r lm nh hng ti cht lng sn phm.
1.3.3. Yu cu c tnh v yu cu gia cng
p ng cc yu cu lm vic ca khun dp vut v nng cao tui th
ca khun, khun dp vut cn phi c cc c tnh sau:
- Tnh chng mi mn cao ci khng b mi mn do ma st nhm gi c
chnh xc kch thc ca sn phm v m bo iu kin lm vic lu di ca khun
- cng ca khun dp vut khong 58-60HRC
- i vi cc khun ln yu cu thm ti cao v t thay i kch thc sau khi
ti
- bn v dai m bo chu c ti trng va p
-Chng bm dnh
- Khun dp bin dng vi tc ln b mt lm vic c th b nung nng ti 3504500C cn tnh cng nng mc nht nh
1.3.4. La chn vt liu
1.3.4.1. Cc loi thp lm khun dp ngui:
Vt liu lm khun kh a dng, ngoi vic p ng cc yu cu c tnh, vt
liu lm khun cn c la chn trn c s sn lng sn phm yu cu, p ng
tui th ca khun. V vy c th s dng cc vt liu lm khun sau:
- Thp dng c Cacbon: CD100, CD120 dng lm khun nh (chiu dy thnh khun
nh hn 75mm), ti trng khng ln, hnh dng n gin, cng cao nhng chng
mi mn thp
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

- Thp dng c hp kim thp: 100Cr, 100CrWMn, 100CrWSiMn dng lm khun c


kch thc trung bnh (b dy thnh khun 70-100mm) hay khun nh c hnh dng
phc tp, chu ti trng ln,c thm ti cao hn thp cacbon. Cc mc c Mn sau
khi ti kich thc t thay i (do c mt lng nh austenit d)
-Thp dng c hp kim cao: 210Cr12, 160Cr12Mo, 130Cr12Vc c im:
+ C thnh phn cacbon rt cao (1.3-2.1%) nn lng d cacbit nhiu v vy chng
c tnh chng mi mn rt cao
+ C thm ti ln (100-200mm trong du) nn c th dng lm khun c kch
thc ln
+ C th dng nhiu ch nhit luyn (ti +ram) khc nhau t c ch tiu c
tnh cng nh s n nh kch thc khun theo yu cu s dng
- Thp dng c hp kim thp c hm lng cacbon trung bnh: 40CrSi, 60CrSi,
40CrW2Si. Sau khi ti v ram thch hp c th t cng 45-55HRC dng ch
to khun dp chu va p va phi
1.3.4.2. La chn vt liu lm khun dp vut:
Khun dp vut cn dai va p va phi, cng (58-60HRC) t c
c tnh nh vy, thnh phn ca thp lm khun cn phi c cc nguyn t, p ng
c cc iu kin sau:
+ Do i hi c cng cao, kh nng chng mi mn ln v khng i hi dai
va p cao nn hm lng cacbon c th ln ti (1,5-2,1)%. Cacbon l nguyn t quan
trng quyt nh ch yu n cng v kh nng chng mi mn ca thp lm
khun
+ Ngoi ra trong thnh phn ca thp c cc nguyn t hp kim c vai tr quyt nh
thm ti, do c th lm khun c kch thc tng ln. Cc nguyn t hp kim
cn c vai tr to ra nhiu ccbit, nu c kch thc nh mn, phn tn s c tc dng
quyt nh n kh nng chng mi mn. Thng dng cc nguyn t hp kim nh
Cr, Mn, Si, Mo, W.
Nguyn t s dng thng dng nht lm khun c kch thc ln, sn lng
cao l Crm. Vi hm lng khong (11-13)%, Cr lm tng kh nng thm ti. Cacbit
Cr c tc dng lm tng mnh kh nng chng mi mn cho thp. Ngoi ra, vi mt
lng nh Molipden c tc dng va tng thm ti, va chng gin ram. Vanadi
gi cho thp c ht nh khi ti...
Vi hm lng nguyn t hp kim > 10%, thp c th ti trong khng kh cng
t c mactenxit, gim cong vnh, bin dng.
Mc thp p ng cc iu kin trn l 160Cr12Mo, tng ng vi cc mc
thp theo tiu chun ca M, Nht, Nga... c a ra trong bng 1.1.
Bng 1.3.1. Thnh phn ha hc ca thp lm khun dp ngui 160Cr12Mo v tng
ng.
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

n mn hc thit k xng nhit luyn


Mc thp

Thnh phn % theo khi lng


Tiu chun
C
Cr
160Cr12Mo TCVN
1.4511.01.65
12.5
D2
AISI
1.42
11.2

Mn

0.35
0.4

SKD11

JIS

0.6

130Cr12V

TCVN

1.4-1.6 11.013.0
1.25111.45
12.5

Si
0.
4
0.3

Mo
0.4-0.6

0.
4
0.35 0.
4

0.8-1.2

0.8

V
P
0.15-0.35 0.0
3
0.0
0.2
3
0.0
0.2-0.5
3
0.0
0.7-0.9
3

C th dng mt s mc thp thay th sau:


Bng 1.3.2. Thnh phn ho hc ca mt s mc thp thay th dng
dp ngui.
Mc thp Thnh phn % theo khi lng
Tiu chun C
Cr
Mn
Si
Mo

210Cr12
TCVN
2.0-2.2
11.5-13.0
0.4
0.35
D3
AISI
2.25
12.0
0.1-0.6
1.0
AISI

2.35

12.0

1.0

0.03
0.03

0.03

lm khun

V
4.0

P
0.0
3
0.0
3
0.0
3

S
0.0
3
0.0
3
0.0
3

1.3.4.3. Vai tr ca cc nguyn t hp kim


a. Cacbon:

Cacbon l nguyn t quan


trng nht quyt nh ch yu
n t chc v tnh cht ca thp.
Khi lng cha ca cacbon trong
thp tng ln lng cacbt cng
tng ln tng ng v lm thay
i t chc t vi ca thp.
trng thi khi thnh phn
cacbon tng ln bn, cng
tng cn do v dai gim.
Hm lng cacbon cao m bo cng v tnh chng mi mn cho khun
b. Crm
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

D7

S
0.03

n mn hc thit k xng nhit luyn

CHNG II: QUY TRNH CNG NGH NHIT LUYN VI CC


CHI TIT C TH
2.1. Khun t dp
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Crm l nguyn t hp kim thng dng hp kim ho, l nguyn t to cacbit


trung bnh. Crm c th ha tan trong ferit, m rng , Khi hm lng crm cao, c
th to ra cc loi cacbit (Fe, Cr) 3C, Cr7C3 v Cr23C6, nhng cacbit ny ho tan vo
austenit khi nhit cao hn 900 0-10000C . Crm lm tng ng k thm ti v
tng c tnh tng hp, n cn c tc dng ci thin tnh chng ram v bn nhit
cao do n to cacbit nh mn khi ram tit ra nhit trn 250 0C, do n c tnh
chng ram n nhit 250 3000C, v th c tnh cng nng n 3000C. Ngoi ra,
Cr cn tng mnh tnh chng oxy ha do to thnh Cr2O3 rt bn.
c. Mlipen
Mlipen tng mnh thm ti, ci thin tnh chng ram do n to cacbit nh
mn phn tn khi ram nhit cao, lm gim s nhy cm i vi gin ram.
Mlipen cng vi Crm c i lc ho hc mnh vi cacbon to cacbit dng Me 6C
gi cacbon li trong mactenxit lm cho thp nng cao tnh chu nhit cao, tnh bn
nng v cng nng.
d. Vanai
Vanai to cacbit VC c cng rt cao, nh mn, nm bin gii ht ngn
cn s ln ln ca austenit khi nung. Vanai tng tnh chng ram v tng kh nng
chng mi mn cho thp. Cacbit VC kh tan (hu nh khng ha tan) vo trong
austenit nhit austenit ha, khi lng vanai tng tnh chng mi mn tng v
tnh mi gim.

n mn hc thit k xng nhit luyn


2.1.1. Quy trnh ch to khun t dp
Kim tra mc
thp

Nhit luyn
s b :

Gia cng
tinh

Gia cng
th

Nhit luyn kt
thc: ti + Ram

2.1.1.1. Kim tra mc thp


y l quy trnh u tin v quan trng m bo chc chn mc thp trc
khi ch to chi tit, trnh nhm ln
C nhiu phng php kim tra mc thp nh: phn tch bng phng php
ha hc, phn tch quang ph, tia la in
Nu cn xc nh nhanh vi mt s thp thng dng th thng c xc nh
bng phng php tia la in l ch yu trong hu ht cc phn xng ca Vit Nam.
Da vo mu sc cc tia v s lng hoa. Nu khng yu cu xc inh nhanh th
chng ta c th i kim tra c th thnh phn thp bng cch bn thnh phn ca mu
thp em ct iu ny gip xc nh hon ton chnh xc mc thp .
V d nh thp cc bon c mu vng sng v trn cc tia c cc hoa, lng
cc bon cng cao th chm sng cng rng, ngn v nhiu hoa, hoa c nhiu cnh
2.1.2. Nhit luyn thp Y8A lm khun t dp
Ch nhit luyn l mt trong nhng yu t quyt nh n bn khun,
tui th khun, c tnh lm vic ca khun cng nh cht lng sn phm.
Yu cu lm vic ca khun t dp l cn cng ct c vt liu dp v
chu va p nn cn dai nht nh. Khun lm vic trong iu kin ma st c p lc
v chu mi mn trong cng lm vic cao. V vy vic xc nh cng nh thc
hin quy trnh nhit luyn khun l rt quan trng.
Thp Y8A-CD80A l dng thp dng c cht lng tt vi hm lng C cao,
sau qu trnh x l nhit hp l s m bo v cng. thm ti khng cao nn
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Kim tra cht


lng sn
phm

n mn hc thit k xng nhit luyn


vi kch thc 3040 mm li vn m bo do nht nh, khun c kh nng chu
va p. Dng thp ny khng t v vy d s dng vo yu cu lm vic to nhiu
sn phm. Nh vy c th thy thp Y8A ph hp dng ch to khun t dp. Tuy
nhin vn trng tm l phi c ch x l nhit hp l t c c tnh ph
hp nh cp trn.
- Nhit luyn thp Y8A lm khun t dp phn ra thnh 2 quy trnh
+ Nhit luyn s b : khng hon ton
+ Nhit luyn kt thc : Ti + Ram thp

Page7

- Tng hp thnh quy trnh tng qut :


gia cng th ti ram gia cng tinh khun
2.1.2.1.Quy trnh nhit luyn s b
Nhit luyn s b nhm mc ch to iu kin thun li v t chc cho gia
cng ct gt v quy trnh nhit luyn tip theo.
khng hon ton
Thp CD80A l thuc thp dng c, thp cng tch vi hm lng %C =
0,750,85. V vy trc khi tin hnh nhit luyn kt thc ta phi tin hnh khng
hon ton. Khi khng hon ton do ch c nung thp (ch qu Ac 1 mt cht) bn
thn austenit to thnh cha kp tin hnh ng u ha thnh phn hoc vn cn cc
phn t Xementit ca peclit cha chuyn bin xong. S khng ng nht nh vy lm
cho s to thnh peclit ht d dng, d gia cng ct hn v thun tin cho bc gia
cng tip theo. Hnh 2.1 biu din quy trnh khng hon ton thp CD80A.
Nhit thp = Ac1 + (2030) = 750760C
Tc nung khng vt qu 250/h n 750760C (tc l thi gian t khi a
vo nung n 760 tng ng khong 3h) sau gi nhit ri lm ngui cng l
vi tc ngui Vng = 120150 /h

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

Hnh 2.1.1.S khng hon ton thp CD80A


2.1.2.2.Quy trnh nhit luyn kt thc
Sau khi gia cng th, gia cng c kh khun c tin hnh nhit luyn kt
thc t c c tnh ph hp nh mong mun.
a.Ti
Mc ch ch yu ca cng on ny l t cng cao nht sau kt hp
vi ram thp nhm nng cao cng v tnh chng mi mn nh ko di tui th
ca khun.
Thp CD80A l thp cng tch, nhit ti ly cao hn Ac3 tc l nung thp n
trng thi hon ton austenit. Cch ti ny gi l ti hon ton. Hnh 2.2 biu din
vng xc nh nhit ti thp CD80A.
Tti = Ac3 + (3050)
Thp CD80A vi %C=0,750,85 , Tti= 760790C

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

Hnh2.1.2.Biu xc nh vng nhit ti thp CD80A


Ti trong mi trng lm ngui: (Nc + 10 % NaOH) 2025C
cng c th t c sau ti : 63-64 HRC
- Vi thp 0,8%C, tc ngui ti hn khi ti khong : (250- 300)/s
- Thp CD80A khng c hp kim vi thnh phn %C > 0,7% nn chn thi gian gi
nhit 1520 pht.
b.Ram
Sau khi ti thc hin cng on ram thp vi mc ch lm gim ng k ng
sut bn trong, tnh do dai tt hn, kh b ph hy gin, cng gim t trnh c
hin tng nu thp sau ti cng cao qu. V ta bit khun vi cng cao
qu 62HRC s d b nt trong qu trnh lm vic do gin.
Mc ch ca qu trnh ram thp:
+ Lm gim ho c mt ng sut bn trong.
+ Bin i t chc mactenxit v austenit d sau ti thnh cc t chc khc c do
dai cao hn, nhng c cng v bn ph hp vi yu cu lm vi c ca chi tit.
Nhit ram chn 150200C thi gian gi nhit 2gi
Sau cng on ny em khun thc hin gia cng tinh.

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Hnh2.1.3.Quy trnh tng qut nhit luyn kt thc


2.2. Khun dp ngui (90CrSi)
2.2.1. Quy trnh ch to khun dp ngui 90CrSi :
Kim tra Mc
thp

Gia cng th

Rn phi

Nhit luyn
kt thc

Nhit luyn
s b

Gia cng tinh


(mi+nh
bong)

2.2.1.1. Kim tra mc thp:


y l quy trnh u tin v quan trng m bo chc chn rng mc thp
khi ch to chi tit, trnh nhm ln gy thit hi v kinh t v trong qu trnh ch to
c th c s nhm ln mc thp khu nhp khu hoc c kh .
C nhiu phng php xc nh loi thp sau khi nhp chun b tin hnh
ch to sn phm trong cng on tip theo. Nu cn xc nh nhanh vi mt s thp
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Kim tra cht


lng sn
phm

thng dng th thng c xc nh bng phng php tia la in l ch yu trong


hu ht cc phn xng ca Vit Nam. Da vo mu sc cc tia v s lng hoa. Nu
khng yu cu xc inh nhanh th chng ta c th i kim tra c th thnh phn thp
bng cch bn thnh phn ca mu thp em ct iu ny gip xc nh hon ton
chnh xc mc thp .
V d nh thp cc bon c mu vng sng v trn cc tia c cc hoa, lng
cc bon cng cao th chm sng cng rng, ngn v nhiu hoa, hoa c nhiu cnh .
2.2.1.2. Rn phi :
Rn : L nguyn cng u tin nhm loi b thin tch v t chc nhnh cy
trong thi c. y l nguyn cng din ra nhng nh my cn thp, trc khi em
thp hoc thng ha ri bn cho c s sn xut (trng thi cung cp ca thp).
Vi mc thp 90CrSi nhit bt u rn l 1120 0C v nhit kt thc rn l
khong 8408700C.
2.2.1.3. Nhit luyn s b :
Nhit luyn s b nhm mc ch to iu kin thun li v t chc cho gia
cng ct gt v quy trnh nhit luyn tip theo.
Vi mc thp hp kim (90CrSi) c % C >0,7% phng php nhit luyn s b
thng l khng hon ton.
Mc ch ca : + Gim cng (lm mm) r tin hnh gia cng .
+ Lm tng do d dng tin hnh bin dng ngui.
+ Lm gim hay lm mt ng sut bn trong gy nn bi gia cng
ct, c, bin dng do...
+ lm ng u thnh phn ha hc trn vt c b thin tch .
+ Lm nh ht.
i vi mc thp 90CrSi tin hnh khng hon ton :
0
TU
= Ac 1 + (20-30) 0 C = 750-760 0 C.
Do thp hp kim trung bnh nn chn nhit cao hn mt cht khong
790-810 0 C, lm ngui vi tc 20400C/gi xung n 5500C sau ngui cng
vi l hoc ngoi khng kh .
L do chn khng hon ton:
T chc to thnh sau khng hon ton l peclit ht v cc bt Crm . Nu hon
ton tc l nung qu Acm s c Austenit , khi lm ngui tip theo s chuyn bin
thnh Peclit tm c cng HB > 200-220 v c tnh gin cao . Khi khng hon
ton do ch c nung thp (ch qua Ac 1 mt cht) bn thn austenit to thnh cha
kp tin hnh ng u ha thnh phn mt khc cn cc phn t cacbit giai on
ny cng cha chuyn bin xong. S khng ng nht nh vy lm cho s to thnh
peclit ht d dng v cng HB < 200 d gia cng ct hn .
2.2.1.4. Gia cng th :
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

n mn hc thit k xng nhit luyn


Sau khi khng hon ton lm gim cng, phi thp c chuyn qua gia
cng c thnh khun dp ngui hon chnh vi hnh dng v kch thc nh hnh v.
2.2.1.5. Nhit luyn kt thc :
Nhit luyn kt thc bao gm hai nguyn cng l : Ti + ram thp .
Mc ch ca nhit luyn kt thc : Vi iu kin lm vic nh phn tch trn
khun dp ngui phi m bo b mt cng vng , chu ma st v chu mi mn cao.
Nhit luyn kt thc nhm m bo cho nhng yu cu c tnh ny .
T chc nhn c : Mactenxit ram + cc bt + Austenit d .
a .Ti :
Ti thp l phng php nhit luyn gm nung nng chi tit n nhit cao
hn nhit ti hn Ac1 hoc Ac3 ty thuc vo mc thp lm xut hin t chc ,
sau khi gi nhit chi tit lm ngui nhanh thch hp chuyn thnh mactenxit.
i vi khun dp ngui lm t thp hp kim 90CrSi t c cng yu
cu (58-62 HRC) sau khi gia cng c khun c em i nhit luyn .Quy trnh nhit
luyn :

Nung trong mi trng kh bo v


880oC

650o
C

150200oC
Du nhit
600-800C

90CrSi l thp hp kim trung bnh do v y chn qu trnh nung phn cp theo 2 giai
on :
+ Giai don 1: Yu cu nung ch m trong giai on u 25-6500C, v trong thp c
thnh phn (0,95-1,25%)Cr v (0,85-0,95%)C, thp c h s dn nhit nh hn so vi
thp cacbon. Khi nung, lp bn ngoi c nung nng trc gin n nhanh, trong khi
lp bn trong cha kp nng, do lp bn ngoi chu ng sut nn, lp bn trong
chu ng sut ko. Tr s ng sut ny ph thu c vo tc nung, tc nung cng
ln th s khc nhau v nhi t gia li v b m t cng ln nn ng sut nhi t gia
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Hnh 2.2.1 : Quy trnh nhit luyn ti+ram


thp khun 90CrSi

cc lp cng ln. Khi ng sut vt qu tr s gii hn bn ca v t li u, chi tit s nt


khi nung nn cn phi nung ch m. Nguy c tao vt nt ln nht khi nung trong
khong nhi t t 500-6000C, khi thp c tnh n hi cao trong khi tnh do li
thp nht. V v y cn gi nhi t trong khong nhi t ny lu ng u nhi t
gia li v b m t gim ti a to nt trong khi nung v thng nung vi tc
1000C/1h. y cng l nhit chun b cho cc cc bit c nung nng s b v s
c ha tan trong qu trinh nung ln hai di y.
+ Giai on 2: C chuyn bin ca Peclit vo Austenit bt u khong nhi t 7808200C. Nhi t tng ln n nhit 880-9000C chuyn bin tip tuc, ng thi
cacbt (Fe,Cr) 3 C bt u ha tan vo Austenit em theo C v nguyn t hp kim. Qu
trnh nung nng trong giai on ny nhanh hn giai on 1 v h s dn nhit cao hn
v thng vo khong 2000C/1h. Chuyn bin Peclit thnh Austenit l chuyn bin
khuch tn, t t chc ban u gm 2 pha (Peclit+cacbit) chuyn thnh dung dch rn
c thnh phn C tng i ng nht. Qu trnh khuch tn i hi phi c thi gian ,
lng nguyn t hp kim khng ch bn thn chng khuch tn ch m m cn lm
gim tc khuch tn ca C nn cn gi nhi t khong 8800C san bng nhi t
trong th tch, chuyn bin xy ra ng u.
- S ha tan ca cc nguyn t hp kim c ngha rt ln, v cc nguyn t hp kim
ch pht huy tc dng khi chng nm trong Austenit. Ty theo bn cht ca tng loi
cacbit m nhi t ha tan s khc nhau. Cacbt ha tan lm tng nng C v
nguyn t hp kim, ccbt khng ha tan c tc dng cn tr s ln ln ca ht
Austenit v tng tnh chng mi mn .
Ch : Trong qu trnh nung phn cp lm hai giai on trn do trong thp c hm
lng Si kh cao (1,20-1,60%) d gy thot cc bon trong thp lm gim cng v
c tnh ca khun bi vy cn c nhng bin php cn thit hn ch kh nng thot
cc bon :
Cch 1: Bc chi tit bng than trong hp, than phi c sy kh v p tht nh,
hp kn .
Cch 2: Dng kh bo v chi tit khi nung trong l, phng php ny phi m bo l
kn.
+ Sau khi nung nng khun c lm ngui trong du nng nhit t du nng 60800C, nu nht ca du tng ln lm chi tit ngu i khng u, nhi t du qu
cao khng c tc dng n kh nng lm ngu i m cn nguy him v c th lm du
bc chy cc b . . nht nh lm tng kh nng thm t, kh nng thot hi v
i lu m bo kh nng ngu i nhanh trong khong nhi t 600-7500C, trnh c
nhng chuyn bin trung gian, qu trnh tit cacbit v ngu i ch m trong khong
nhi t xy ra chuyn bin Mactenxit.
b.Ram :
Mc ch ca qu trnh ram thp:
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

+ Lm gim ho c mt ng sut bn trong.


+ Bin i t chc mactenxit v austenit d sau ti thnh cc t chc khc c
do dai cao hn, nhng c cng v bn ph hp vi yu cu lm vi c ca chi
tit.
Trong qu trnh ram thp hp kim ng thi xy ra 2 qu trnh tc dng ngc
chiu nhau:
+ S phn hy Mactenxt ti, qu trnh ny lm gim cng.
+ S bin cng phn tn do tit cacbt hp kim, qu trnh ny lm tng cng.
- Khun dp vut ch to t thp 90CrSi sau ti l quy trnh ram thp (180-200 0C) c
cc qu trnh sau xy ra:
+ ng sut do ti to ra gim c m t phn.
+ Mti chuyn thnh Mram, cacbit tit ra ch yu l M3C.
+ Ad cha chuyn bin.
T chc sau ram: Mram + Ad + Cacbt, cng sau ram l: 58 - 62HRC .
2.3. Khun dp vut SKD11
2.3.1. Nhit luyn thp SKD11 cho khun dp vut
Vn nng cao cht lng v tui th ca khun dp vut ang l mc tiu
quan tm ca cng nghip Vit Nam trong thi k i mi, nhm sn xut ra cc sn
phm c cht lng cao, gi thnh h, c tnh cnh tranh trong khu vc v trn th
gii. gii quyt c vn , cn phi c ch x l nhit hp l m bo
c tnh lm vic ca khun dp.
Tui th ca khun dp ph thuc vo bn, cng v kh nng chng mi
mn. Mun cho khun c cht lng lm vic tt, tui th cao, vic xc nh ng
bn, cng v kh nng chng mi mn l yu t quan trng. Thp c bn,
cng cao s c tnh chng mi mn cao. Khi cng ca thp ln hn 60HRC th c
tng thm 1HRC, tui th ca khun s tng thm 30%. Thp SKD11 trng thi
cung cp c tng hm lng cc nguyn t hp kim 14,35-17,25 % thuc h thp
lbuarit, sau khi c c lng cacbit ln dng xng c th. Yu t ny nh
hng rt ln n quy trnh nhit luyn v c tnh ca khun. V vy thp trc khi
c em ch to khun cn phi c rn cacbit xng c v vn, tr thnh nh
mn v phn tn.
Xut pht t yu cu lm vic ca khun dp vut, cng cn t t 5860HRC. Khun lm vic chu mi mn cao v thay i lin tc. Nh vy, mun khun
c tui th cao, ngoi vic chn cng thch hp cn phi chn ch x l nhit
sao cho trong t chc c nhiu cc bit nh mn phn b u. Vn c t ra y
l s kt hp gia cng vi t chc t vi thch hp t c mc tiu va cp
trn.
Di y l quy trnh tng qut nhit luyn thp SKD11 dng lm khun
dp vut:
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

Rn gia cng c nhit luyn kt thc gia cng tinh s dng


2.3.2. Nhit luyn s b:
Nhit luyn s b cho thp lm khun dp vut c th bao gm nguyn cng rn, .
2.3.2.1. Rn thp:
Thp SKD11 trng thi cung cp thuc h thp lbuarit cha nhiu cacbit khng
ng nht v kch thc, hnh dng v s phn b. Sau c phi thng c rn lm
cho cacbit dng xng c tr nn nh mn v phn tn, thun tin cho gia cng c kh
v x l nhit tip theo.
Trong trng hp kim tra t chc t vi ca thp cung cp thy cacbit cn dng xng
c th nht thit phi tin hnh rn.
Rn l phng php bin dng do nhit cao hn nhit kt tinh li.
Trong qu trnh bin dng nng xy ra ng thi hai qu trnh l qu trnh ho bn
v thi bn. Ho bn do bin dng do, hiu qu ha bn ph thuc vo tc bin
dng do v thi bn do kt tinh li, ph thuc vo tc kt tinh li.
Thp SKD11 c nung chm n nhit 1030 0C v gi ng u nhit, lc
bt u tin hnh rn. nhit ny thp c ostenit ho c do cao thun
tin cho qu trnh bin dng. Di tc dng ca lc, cacbit xng c s b v vn, nh
dn v phn b li. trnh b nt v th qu trnh bin dng cn c tin hnh
nhiu ln, mi ln mc bin dng l 30-40 %. Nhit kt thc qu trnh rn
khong 8500C.
2.3.2.2. :
Sau khi rn cn phi tin hnh ng nhit nhm gim cng v kh ng
sut sau rn chun b t chc thch hp cho cc nguyn cng tip theo
thp c thc hin khi thp cung cp qu cng. Phng php c la
chn cho SKD11 l ng nhit. Nhit ca thp SKD11 l A c1 + (20-30)0C
khong 8500-8700C. Khng nn nhit cao hn AC1 nhiu qu v khi t chc
peclit chuyn bin thnh Austenit vi kch thc ht, sau s nhn c peclit vi
kch thc ht ln, lm xu c tnh ca thp. Sau khi nung thp n nhit gi
ng nhit v c lm ngui trong mi trng nhit n nh l A r1 (20-30)0C
khong 7200-7300C khong 4 gi nhn c cc ht peclit. Sau ngui chm
cng l ti nhit 500 550 0 C nhm trnh ng sut nhit khi mi lm ngui
ngoi khng kh.
Do thp SKD11 c hm lng cacbon ln nn khi nung cn c bin php trnh
thot cacbon
S hnh 2.1 l quy trnh ca thp SKD11

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

850-8700C
0

C
720-7300C
ngui cng l
500-5500C

Khng kh

Thi gian

2.3.3. Nhit luyn kt thc:


2.3.3.1. Quy trnh ti:
Sau khi gia cng c kh, khun cn phi c nhit luyn kt thc t c
c tnh p ng yu cu lm vic ca khun. Thp SKD11 c rt nhiu ch ti v
ram t c nhng yu cu khc nhau v c tnh.
Thp SKD11 c ti 12% Cr, ccbt sau khi c c dng xng c. Hnh dng,
kch thc v s phn b ccbit trong t chc ph thuc rt nhiu vo qu trnh gia
cng trc nh rn
Khi nung ti thp, l tng nht l lm sao ho tan n mc cn thit cc
nguyn t hp kim c trong cacbit mactenxit c cng cao, nhng khng lm th
ht v gin. Khi lng cacbon v nguyn t hp kim ho tan vo austenit cng nhiu,
im bt u v kt thc chuyn bin mactenxit cng thp, sau khi ti nn lng
austenit d cng nhiu. Nhit ti cng cao, thi gian gi nhit nhit ti cng
di, lng austenit d cng nhiu. Nh vy sau khi ti t chc t vi gm mactenxit,
cacbit, austenit d. y l nhng t chc khng n nh v to ng sut d gy nt. V
vy, sau khi ti cn tin hnh ram kh ng sut v xy ra qu trnh chuyn bin
austenit d.
Trc khi c nung n nhit ti 1030 0C, thp cn phi c nung s b
nhm hn ch ng sut nhit, ng sut t chc, trnh hin tng nt ngay khi nung do
h s dn nhit ca thp hp kim nh. ng sut nhit sinh ra khi c s thay i nhit
, s thay i ny cng ln th ng sut nhit sinh ra cng ln. ng sut t chc sinh
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Hnh 2.3.1. S ca thp SKD11

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

ra do bin i t chc khi thay i nhit . Nu xy ra ng thi c hai loi ng sut


trn rt d gy bin dng, nt, v khun. V vy i vi thp SKD11 cn tin hnh
nung phn cp hai ln.
2.3.3.2. Nung s b:
Nung s b ln 1: Nhit nung s b ln 1 ca thp SKD11 khong 6500C, y l
vng nhit thp c tnh n hi cao trong khi tnh do li thp nn chi tit rt d
b nt. V vy cn nung vi tc chm (vi tc nung khng vt qu 150 0/1h)
n nhit khong 6500C, gi nhit lu khong nhit ny ng u nhit
trn ton b tit din.
T nhit 6500C tr ln dn nhit ca thp cao hn nn c th nung chi tit
vi tc cao hn rt ngn thi gian nhit luyn.
Nung s b ln 2: Nung vi tc khong 200 0/h n nhit 8500C gi nhit. Gi
nhit khong nhit ny c mc ch l ha tan mt phn cacbit Cr dng
(Fe,Cr)3C ng thi chun b cho vic ho tan cacbit crm dng (Fe,Cr) 7C3 v
(Fe,Cr)23C6 c th rt ngn c thi gian gi nhit ti, trnh c ln ht.
Tuy nhin khi nung n nhit 8500C xy ra chuyn bin th hnh peclit thnh
austenit, th tch ring ca peclit ln hn austenit nn c s ko co th tch khi chuyn
bin gy ra ng sut t chc. V vy cn gi nhit lu trong khong nhit ny
chuyn bin xy ra t t, trnh to ra ng sut t chc ln.
2.3.3.3. Nung kt thc n nhit ti
Nhit ti v thi gian gi nhit l hai yu t quan trng nht ca quy trnh
ny, trong nhit ti ng vai tr quan trng hn. Vi thp SKD11 c nung
n nhit ti khong 1030 1050 0C. Gi nhit nhit ny vi mc ch ho
tan ccbit Crm dng (Fe,Cr) 7C3 v (Fe,Cr)23C6 vo austenit v lm ng u thnh
phn cc nguyn t hp kim. Do nhit ti ca thp SKD11 l tng i cao nn ht
ln tng i nhanh v th thi gian gi nhit cn phi c hn ch. Nn chn thi
gian ngn nht c th. Thi gian gi nhit ny thng thng tnh theo kinh
nghim (2-2,5 pht/mm chiu dy chi tit vi chi tit mng, n 3ph/mm chiu dy
vi chi tit ln)
2.3.3.4. Lm ngui:

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Hnh 2.3.2. Biu thi gian-nhit -chuyn bin

Hnh 2.3.3. Biu s ph thuc cng vo nhit ram

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Thp SKD11 c hm lng nguyn t hp kim cao, t gin CCT ta thy ng


cong ch C dch chuyn nhiu sang phi v vy tc ngui ti hn nh. Sau qu
trnh nung ti, chi tit c lm ngui trong mi trng du nng 60 0-800C nhm
gim ng sut, hn ch cong vnh v nt ng thi m bo ti thu chi tit
2.3.3.5. Ram

n mn hc thit k xng nhit luyn

Tng th tch

Sau khi ti xong, chi tit cn c ram ngay khi chi tit ngui n 50 0-700 trnh
nt do ng sut t chc v trnh n nh ho austenit d. Chi tit c ram 1 n 2
ln nhit 5000-5500C gim hoc mt ng sut bn trong, ng thi austenit d
chuyn bin thnh mactenxit ram.

Phn hy martensite
thnh ferite v cementite
Chuyn bin
Austennite d >martensite
Chuyn bin
austenite >bainite

100

200

300

400

Tit carbide

500

600

700
800
Nhit ( C)
0

Hnh 2.3.4. Thay i th tch trong qu trnh ram

Page7

T biu hnh 2.4. cho thy s thay i th tch khi ram, ta thy khi ram nhit
cao th th tch s tr li gi tr ban u khi cha ti. S tng th tch din ra theo tng
giai on khc nhau. i vi thp SKD11 vi tng hm lng nguyn t hp kim cao
khi ram nhit 5000-6000C xut hin im cc i gi tr cng, y l cng
th 2, cng ny ch yu do cc ht cacbit tit ra dng phn tn, nh mn c tc
dng lm cho khun chng mi mn tt cng v bn cao.Hnh 2.3.5.l s
tng qut quy trnh nhit luyn kt thc thp SKD11 lm khun dp vut:

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn


1030

C
850

du nng
600-800

650

5000-5500

5000-5500

Khng kh

Ti

Ram ln 1

Ram ln 2

Thi gian

Page7

Hnh 2.3.5. S tng qut quy trnh nhit luyn thp SKD11 lm khun dp vut

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

CHNG 3: TNH TON CC THNG S C TH CA QUY TRNH


NHIT LUYN
3.1. Tnh ton cc thng s qu trnh nhit luyn khun t dp
- Vt liu lm khun: CD80A
- Khi lng khun: 3,2 kg
- Khi lng ring: 7,8 g/cm3
- Nhit dung ring C (kJ/kg)
TC
20
400
800
C
0,460
0,536
0,686
- H s dn nhit (kJ/m.h.K)
TC
20

154,9

400
125,6

600
118,8

1000
83,7

Page7

- Kch thc chi tit:

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

3.1.1. Tnh ton thi gian ti


3.1.2.1. S nung v gi nhit trong l ti
Nhit C
790

Nc + NaOH 10%

Thi gian

- Chn l ging RJ2 60-9 ca Trung Quc


Cng sut : 60kW
Kch thc bung l : 800 x 1000
Nhit lm vic ti a : 950C
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung theo cng thc 1.3.5[1] :
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Hinh3.1.2.S nung v gi nhit trong l ti

n mn hc thit k xng nhit luyn


(

T2 tb 4 1 T2 d 4
T
) .[(
) ( 2c ) 4 ]
100
2 100
100

Trong

T2tb: l nhit trung bnh ca vt nung


T2: Nhit ban u ca vt nung(oK)
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(oK)
T2= 25+273= 298oK
T2c= 790+273= 1063oK
T2tb = 895 K = 622C
Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c :
H s dn nhit ( nhit 622C) = 107,23 kJ/m.h.K =29,78 W/m.K
Nhit dung ring C ( nhit 622C) = 0.5927 kJ/kg.
Tra theo hnh 1.3.1[1] xc nh c h s truyn nhit nhit 622C : = 95
W/m2K

95
.0, 022 0, 07
H s Bi theo 1.4.2[1] : Bi .S

29, 78
Bi = 0,07 < 0,25 vt nung l vt mng.
- Cng sut hu ch ca l theo cng thc 1.4.1[1]:

Nh =

.N tk
0,8.60000

36923, 07(w)
(1,21,5)
1,3

: H s s dng hu ch ca l, = 0,70,8
Ntk : cng sut thit k ca l, Ntk = 60 kW
- S chi tit trong 1 m s dng ht cng sut hu ch ca l theo 1.5.11[1]:
Nh
36923,07
n=

=98,11
.F(t1 -kt 2c ) 95.0,03406(1073-0,9.1063)

- Do nung vt mi pha nn chiu dy vt nung c xc nh l :


S= 1/2 chiu dy = 22 (mm) = 0,022 m
* g :
Thit k g gm 5 tng g, mi tng g hnh trn c kch thc 600x600. G
c chia lm 5 tng, mi tng c t 18 chi tit. Trn mi tng ca g c c
90 l nh ng knh 25 mm c tc dng dn nhit t di ln.G mi tng dy 5
mm, c 4 thanh tr ng knh 10 mm cao 600 mm hn cc tng g lin kt cc
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

k: h s t l gia nhit t c giai on u v nhit nung cui cng cn


t , k = 0,85 0,95 chn k = 0.9
- Chn s chi tit trong 1 m l 90 ci.
- Khi lng chi tit trong 1 m l : Mct = 90.3,2 = 288 (Kg)
+ F : din tch b mt nung mt chi tit :
F = 2.0,059.0,1 + 2.0,059.0,07 + 2.0,07.0,1 = 0,03406 (m 2 )

n mn hc thit k xng nhit luyn


tng vi nhau. Mi tng hn 1 dy thp ng knh 5mm di 1,88m (khi qun trn
c hnh trn ng knh 600mm) bao quanh 4 tr v chi tit t bn trong.

600

Page7

Hnh 3.1.3.Hnh dng g 5 tng

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Chi tit

Theo bng 1.4.1[1] h s sp xp kx = 2,2.


- Khi lng ca g :
M ga =7800.(5.0,005..0,32 +4..0,0052 .0,6+5..0,00252 .1,88-5.90..0,01252 .0,005)=49,43Kg

- Khi lng 1 m xp l :
Mm = Mg + Mct = 49,43 + 288 =337,43(Kg)
- Din tch hp th nhit ca mi g :
Fga =2.0,3.0,005+2.0,32 -2.90..0,01252 =0,48m 2
- Din tch hp th nhit ca chi tit :
Fct = n.F = 90.0,03406 = 3,0654 m2
Fm = Fct + 5.Fg = 3,0654 + 5.0,48 = 5,4654 m2
- Kim tra iu kin: Cng sut nung nhit l khng thay i trong ton b qu
trnh nung:
.Fm .(t1 t2 d )
95.5, 4654.(1073 298)
60(kW ) N tk N kt 1, 2
1, 2
603,58( kW )
3
10 .
103.0,8
Chn h s hu dng = 0,8.
Ta thy Nkt > Ntk nn qu trnh nung n 790oC trong l ti phi tri qua 2 giai on:
+ Giai on 1: Nhit l thay i
- Khi kt thc giai on 1 nhit chi tit t nhit t2
t2, t

Nh
36923, 07
790
718,88o C
.Fm
95.5, 4654

- Thi gian nung giai on 1:


nung1

c.M m .(t1 t2 d ) c.M m 592, 7.337, 43.(800 25) 592, 7.337, 43

3813( s )
Nh
.Fm
36923, 07
95.5, 4654

nung 2

Nh
c.M
592, 7.337, 43
36923, 07
ln

ln
756( s )
.Fm .Fm .(T1 T2 d )
95.5, 4654
95.5, 4654.(1073 1063)

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

+ Giai on 2: nhit l khng thay i

n mn hc thit k xng nhit luyn


Thi gian nung 1 = (nung1 + nung2).kx= (3813 + 756).2,2 = 10051,8 s =167
pht=2,79 h.
* Tnh ton thi gian gi nhit qu trnh ti:
p dng cng thc 1.9.4[1]: gn =A+b.S
S : chiu dy trung bnh ca vt nung : S = 22 mm
Cc h s A,b c xc nh theo bng 1.9.3[1]: A=0, b=1
gn = 0 + 1.22 = 22 pht.
Qu trnh lm ngui trong mi trng (nc + 10%NaOH) 20-25C vi tc ngui
ti hn l 1200C
3.1.2.2. Thi gian lm ngui:
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5 [1] :
4

T2tb

100

1
.
2

T2 d

100

4
T2c

100

Trong :
T2tb : Nhit trung bnh ca vt nung
T2d : Nhit ban u ca vt nung (0K), T2d = 790 + 273 = 10630K
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(0K), T2c= (25 + 15) + 273 = 3130K
t1 : Nhit ca nc, t1= 250C
Thay gi tr vo cng thc trn ta c:

1 313 1063
T2tb



100
2 100
100

T2tb = 8950K = 6220C


Da vo th (1.3.1 [1]) suy ra:
l h s truyn nhit cho nc + NaOH 6220C : 634 W/m2K
- Tra bng 2.18 v tnh ton xc nh c:
H s dn nhit = 55 (W/moK)
Nhit dung ring c = 0,1675 (kJ/kg.)

634
0, 022 0, 2536
- H s Bi 1.4.2 [1] : Bi S

55
Bi = 0,2536 > 0.25 Vt nung l vt dy
- Thi gian lm ngui
F0 .S 2 8,5.0, 0222

97, 72 (s) = 1,6(pht)


a
4, 21.105

a: H s truyn nhit

55

4, 21.105 (m2/s)
c. 1675.7800

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Trong :

n mn hc thit k xng nhit luyn


F0: ch tiu F0. T biu Burin [3] tnh ton theo nhit b mt cho chi tit
dng khi vi Bi = 0,2536 v M 0, 019 xc nh c F0 = 8,5
M : Ch tiu nhit . M

t2c t1
40 25

0, 019
t2 d t1 790 25

-Thi gian lm ngui tnh n nh hng ca chi tit:


ng k x . 2, 2.1, 6 3,52 (pht)
Tng kt quy trnh ti :
Nhit C

790

Nc +NaOH 10%

2,79h

22 pht
Thi gian

Hnh3.1.5.S quy trnh ti


3.1.2.Tnh ton thi gian ram
3.1.2.1.S nung v gi nhit trong l ram

Page7

nhit

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn


200

Thi gian

Hnh 3.1.6.S nung v gi nhit trong l ram


- Chn l ram Lin X loi A-32-1 :
+ cng sut 30kW
+ Kch thc 500 x 650 mm,
+ Nhit lm vic ti a 650C
3.1.3.2.Tnh ton thi gian nung n nhit ram
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5[1]:
(

T2tb 4 1 T2 d 4
T
) .[(
) ( 2c ) 4 ]
100
2 100
100

Trong

T2tb: l nhit trung bnh ca vt nung


T2: Nhit ban u ca vt nung(oK)
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(oK)
T2 = 25 + 273 = 298 K
T2c = 200 + 273 = 473K
T ta c T2tb= 4120K= 139oC
- Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c :H s dn nhit = 40,487 W/mK
Nhit dung ring C = 0,484 kJ/kg.
- Tra theo hnh 1.3.1[1] xc nh c h s truyn nhit = 25 W/m2K
- Ch tiu Bi tnh theo cng thc 1.4.2[1] :

25
Bi= .S=
.0,022=0,0135<0,25

40,487

vt nung l vt mng.
- Cng sut hu ch ca l 1.4.1[1] :
.N tk
1,5

0,8.30.10 3
1,5

=16000 (W)

: H s s dng hu ch ca l, = 0,70,8
Ntk : cng sut thit k ca l, Ntk = 30 kW
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Nh =

n mn hc thit k xng nhit luyn


- S chi tit trong 1 m s dng ht cng sut hu ch ca l theo 1.5.11[1]:
n=

Nh
16000
=
=328
.F(t1 -k.t 2c ) 25.0,03406.(483-0,9.473)

+ k: h s t l gia nhit t c giai on u v nhit nung cui cng cn


t , k = 0,85 0,95 chn k = 0.9
+ F l din tch nung ca mt chi tit:
F = 2.0,059.0,1 + 2.0,059.0,07 + 2.0,07.0,1 = 0,03406 (m 2 )
- Chn s chi tit trong 1 m l 90 ci.
* g :
Chn g gm 4 tng kch thc 450x480 mm, mi tng dy 5mm.
Trn mi tng c 60 l nh ng knh 25 mm c tc dng dn nhit t di
ln.Thit k 4 thanh tr ng knh 10 mm cao 480 mm hn cc tng g lin kt
cc tng vi nhau.Mi tng hn 1 dy thp ng knh 5mm di 1,414m (khi qun
trn c hnh trn ng knh 450mm) bao quanh 4 tr v chi tit t bn
trong.3 tng di ta t kht tm 23 chi tit, tng trn cng t 21 chi tit.

Hnh 3.1.7.Hnh dng m t g 4 tng


- Khi lng ca g :
-Khi lng m xp : Mm = Mct + Mg = 288 + 26,8 =314,8 Kg

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

M ga =7800.(4.0,005..0,2252 +4..0,0052 .0,48+4..0,00252 .1,414-4.60..0,001252 .0,005)=26,8Kg

n mn hc thit k xng nhit luyn

- Din tch hp th nhit ca mi g :


Fga =2.0,225.0,005+2.0,2252 -2.60..0,01252 =0,266m 2

- Din tch hp th nhit ca chi tit :


Fct = n.F = 90.0,03406 = 3,0654 m2
Fm = Fct + 4.Fg = 3,0654 + 4.0,266 = 4,1294 m2
- Kim tra iu kin: Cng sut nung nhit l khng thay i trong ton b qu
trnh nung:
30(kW)=N tk <N kt =1,5

.Fm .(t1 -t 2d )
25.4,1294(1073-298)
=1,5
=35,8(kW)
3
10 .
103 .0,8

Chn h s hu dng = 0,8.


Ta thy Nkt > Ntk nn qu trnh nung n 200oC trong l ram phi tri qua 2 giai on:
+ Giai on 1: Nhit l thay i
- Khi kt thc giai on 1 nhit chi tit t nhit t2
t2, t

Nh
16000
200
45, 01o C
.Fm
25.4,1294

- Thi gian nung giai on 1:


nung1

c.M m .(t1 t2 d ) c.M m 484.314,8.(210 25) 484.314,8

286( s )
Nh
.Fm
16000
25.4,1294

+ Giai on 2: nhit l khng thay i


nung 2

Nh
c.M
484.314,8
16000
ln

ln
4045( s)
.Fm .Fm .(T1 T2c ) 25.4,1294 25.4,1294.(483 473)

Thi gian nung 1 = nung 23 = (n1 + n2).kx= (286 + 4045).1,4 = 6063,4 s = 101 pht
= 1,68 gi.
3.1.3.3. Thi gian gi nhit khi ram
S : chiu dy trung bnh ca vt nung : S = 22 mm
Cc h s A,b c xc nh theo bng 1.9.3[1] vi nhit ram 200C:
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

p dng cng thc 1.9.4[1]: gn =A+b.S

n mn hc thit k xng nhit luyn


A=120, b=1
gn = 120 + 1.22 = 142 pht = 2,36 gi.
Nhit

200

1,68h

2,36h

thi gian

Hnh 3.1.8.S quy trnh ram


3.2.Tnh ton cc thng s ca qu trnh nhit luyn khun dp vut.
- Vt liu: 90CrSi
- Trng lng: 4,5 Kg.
- Khi lng ring: 7,8 g/cm3.
- H s dn nhit (Kcal/mh.):
T,0C 20
200
400
600
37
34
30
26

- Nhit dung ring trung bnh C (KJ/kg.k):


T,0C 20
400
800
C
0,46
0,536
0,686

800
23

Page7

- Kch thc: Nh hnh v:

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

3.2.1.Tnh ton thi gian ti.


3.2.1.1.S nung v gi nhit trong l ti:
Chn l ging: RJ2-40-9 ca Trung Quc
Cng sut: 40KW
Kch thc bung l: 600x800
Nhit lm vic ti a ca l: 950 oC.
Khi lng trong 1 m l 380Kg
T

Nung trong mi trng kh bo v


880oC

Hnh

3.2.1.2.Thi gian nung v gi nhit cho giai on s b ln 1: (25 650) oC


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Du nhit
6080 oC

650oC

n mn hc thit k xng nhit luyn


Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5[1]:
(

T2 tb 4 1 T2 d 4
T
) .[(
) ( 2c ) 4 ]
100
2 100
100

Trong

T2tb: l nhit trung bnh ca vt nung


T2: Nhit ban u ca vt nung(oK)
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(oK)
T2= 25+273= 298oK
T2c= 650+273= 923oK
T ta c T2tb= 7780K= 505oC
Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c ti nhit 505 oC:
-H s dn nhit = 32,56 W/moK
-Nhit dung ring C = 0,574 kJ/kg.
Tra theo hnh 1.3.1[1] xc nh c h s truyn nhit trong mi trng c kh bo
v ti nhit 505 oC: = 48 W/m2K

48

H s Bi 1.4.2[1] : Bi = .S 32,56 .0,025 0,037 < 0,25


Trong S: 1/2 chiu dy truyn nhit ca vt nung y l chiu dy ca khun
Vt c nung mi pha v vy S = 1/2 chiu dy = 50,15/2 = 25,075mm = 0,025m
Bi = 0,0439 0,25 Vt nung l vt mng.
Cng sut hu ch ca l 1.4.1[1]:
Nh =

.N tk
1,5

0,8.40.10 3
1,5

=21333 (W)

: H s s dng hu ch ca l, = 0,70,8. Chn = 0,8.


Ntk : cng sut thit k ca l, Ntk = 40 kW
S chi tit trong 1 m s dng ht cng sut hu ch ca l theo cng thc
1.5.11[1] (sch Thit B Nhit Luyn):
n=

Nh
21333
= 48.0,06(933 0,9.923) =72,4 (chi tit)
.F (t1 kt 2c )

k: h s t l gia nhit t c giai on u v nhit nung cui cng


cn t , k = 0,85 0,95 chn k = 0.9
F l din tch nung ca mt chi tit:
F = 3,14.0,103.0,1 + 3,14.0,05.0,1 +2 [(0,05015) 2 - (0,025) 2 ] = 0,06 m
2

Page7

Chn s chi tit trong 1 m : n = 70 ci, 70 chi tit trn 1 g


Khi lng chi tit trong 1 m l : Mct = 70.4,5 =315 kg.
g :

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Hnh v 3.1.9. Hnh v m t g v cch sp xp chi tit vo g


Cch xp chi tit vo l: Chi tit c xp trong g hnh trn c kch thc
550x600. G c chia lm 5 tng, mi tng c t 14 chi tit. Trn mi tng ca
g c c 90 l nh ng knh 25 mm c tc dng dn nhit t di ln. g
dy 5 mm. Hnh trn c 4 thanh tr ng knh 10 mm cao 600 mm lin kt cc
tng vi nhau.
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

n mn hc thit k xng nhit luyn


Theo bng 1.4.1[2], h s sp xp kx = 2,2.
Khi lng ca g :
Mg = 7800.(5.3,14.0,275 2 .5.10 3 5.90.3,14.0,0125 2 .5.10 3 + 4.3,14.0,01 2 .0,6)
= 43,6 (kg).
Khi lng m xp : M = Mct + Mg =315 + 43,6 = 358,6 (kg).
Din tch hp th ca c m : F = Fct + Fg
Fct = n.F = 70.0,06 = 4,2 m2
Fg =2.3,14.0,275 2 + 0,55.3,14. 5.10 3 -2. 90.3,14.0,0125 2 ) = 0,4 m2
F = 4,32+5.0,4 = 6,32 m2
Kim tra iu kin: Cng sut nung nhit l khng thay i trong ton b qu
trnh nung:
40(kW ) N tk N kt 1,2

.Fm .(t1 t 2 d )
48.6,32.(983 298)
1,2
259(kW )
3
10 .
10 3.0,8

Chn h s hu dng = 0,8.


Ta thy Nktr > Ntk nn qu trnh nung n 650oC trong l ti phi tri qua 2 giai on:
+ Giai on 1: Nhit l thay i
- Khi kt thc giai on 1 nhit chi tit t nhit t2
t '2 = t -

Nh
.Fm

= 650 -

21333
48.6,32

= 579,67 oC

- Thi gian nung giai on 1:


nung1

c.M .(t1 t 2 d ) c.M


574.358,6.(650 25) 574.358,6

5351( s )
Nh
.Fm
21333
48.6,32

+ Giai on 2: Nhit l khng thay i


nung 2

Nh
c.M
574.358,6
21333
ln

ln
1323( s )
.Fm .Fm .(T1 T2 d )
48.6,32
48.6,32.(933 923)

Thi gian nung 1 = (n1 + n2).kx= (5351 + 1323).2,2 = 14683 s = 245 pht = 4,08 h.
Tnh ton thi gian gi nhit : Tnh ton thi gian gi nhit theo kinh nghim :
gn = (0,5-0,8).S.kx = (28,6-46,2) pht.
S = 1/2 chiu dy ca khun = 25,075 mm.
3.2.1.3.Thi gian nung v gi nhit cho khun n nhit 880 oC (650 880) oC.
Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5[1]:

Trong

T2tb 4 1 T2 d 4
T
) .[(
) ( 2c ) 4 ]
100
2 100
100

T2tb: l nhit trung bnh ca vt nung


T2: Nhit ban u ca vt nung(oK)
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(oK)
T2= 650+273= 923oK
T2c= 880+273= 1153oK

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn


T ta c T2tb= 10560K= 783oC
Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c nhit 783 oC:
- H s dn nhit = 26,74 W/moK
- Nhit dung ring C = 0,678 kJ/kg.
Tra theo hnh 1.3.1[1] xc nh c h s truyn nhit trong mi trng c kh bo
v nhit 783 oC: = 105 W/m2K.

105

H s Bi 1.4.2[1] : Bi = .S 26,74 .0,0253 0,099 < 0,25


Trong S : 1/2 chiu dy truyn nhit ca vt nung
Vt c nung mi pha v vy S = 1/2 chiu dy ca khun = 25,075mm = 0,025m
Bi = 0,099 0,25 Vt nung l vt mng.
Kim tra iu kin: Cng sut nung nhit l khng thay i trong ton b qu
trnh nung:
40( kW ) N tk N kt 1,2

.Fm .(t1 t 2 d )
48.6,32.(1163 923)
1,2
109( kW )
3
10 .
10 3.0,8

Chn h s hu dng = 0,8.


Ta thy Nktr > Ntk nn qu trnh nung n 650oC trong l ti phi tri qua 2 giai on:
Thi gian nung :
- Khi kt thc giai on 2 nhit chi tit t nhit t2
Nh
.Fm

t '2 = t -

= 880 -

21333
48.6,32

= 809,67 oC

- Thi gian nung giai on 1:


nung1

c.M .(t1 t 2 d ) c.M


678.358,6.(880 650) 678.358,6

1820( s )
Nh
.Fm
21333
48.6,32

+ Giai on 2: Nhit l khng thay i


nung 2

Nh
c.M
678.358,6
21333
ln

ln
1563( s )
.Fm .Fm .(T1 T2c )
48.6,32
48.6,32.(1163 1153)

Thi gian nung 1 = (n1 + n2).kx= (1820 + 1563).2,2 = 7443 s = 124 pht = 2,06 h.
Tnh ton thi gian gi nhit : Tnh ton thi gian gi nhit theo kinh nghim :
gn = (0,5-0,8).S = (13-21) pht.
S = 1/2 chiu dy ca khun = 25,3 mm.
3.2.1.4. Thi gian lm ngui:
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5 [1] :
4

1 T
. 2 d
2 100

T
2c
100

Trong :
T2tb : Nhit trung bnh ca vt nung
T2d : Nhit ban u ca vt nung (0K), T2d = 880 + 273 = 11530K
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

T2tb

100

n mn hc thit k xng nhit luyn


T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(0K), T2c= (50 + 20) + 273 = 3430K
t1 : Nhit ca du, t1= 500C
Thay gi tr vo cng thc trn ta c:
T2 tb

100

1 343
.

2 100

1153

100

T2tb = 971 K = 698 C


Da vo th (1.3.1 [1]) suy ra:
l h s truyn nhit cho du 6980C : 941 W/m2K
- Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c:
H s dn nhit = 28,49 (W/moK)
Nhit dung ring c = 648,5 (J/kg.)
- H s Bi 1.4.2 [1] :

Bi

941
S
0,025 0,825

28,49

Bi = 0,825 > 0.25 Vt nung l vt dy


- Thi gian lm ngui
F0 .S 2 2,7.0,025 2

299 (s) = 5 (pht)


a
5,63.10 6

Trong :
a: H s truyn nhit

c.

28,49
5,63.10 6
648,5.7800

(m2/s)

F0: ch tiu F0. T biu Burin [3] tnh ton theo nhit b mt cho chi tit
dng khi vi Bi = 0,825 v M 0,024 xc nh c F0 = 2,7
M : Ch tiu nhit . M

t 2 c t1
70 50

0,024
t 2 d t1 880 60

-Thi gian lm ngui tnh n nh hng ca chi tit:


ng k x . 2,2.5 11 (pht)

Page7

Tng kt quy trnh Ti :

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Nung trong mi trng kh bo v


880oC

650oC

Du nhit
6080 oC
4,08h

0,7h

2,06h

0,7h

3.2.2. Tnh ton thi gian ram.


3.2.2.1. S nung v gi nhit trong l ram.

3.2.2.2. Tnh ton thi gian nung n nhit ram.


Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5[1]:
(

T2tb 4 1 T2 d 4
T
) .[(
) ( 2c ) 4 ]
100
2 100
100

T2tb: l nhit trung bnh ca vt nung


T2: Nhit ban u ca vt nung(oK)
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(oK)
T2= 25+273= 298oK
T2c= 200+273= 473oK
T ta c T2tb= 4120K= 139oC
Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c nhit 139oC :
- H s dn nhit = 40,784 W/moK
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Trong

n mn hc thit k xng nhit luyn


- Nhit dung ring C = 0.484 kJ/kg.
Tra theo hnh 1.3.1[1] xc nh c h s truyn nhit nhit 139 oC = 20
W/m2K

20

H s Bi 1.4.2[1] : Bi = .S 40,784 .0,0253 0,0124 < 0,25


Trong S: 1/2 chiu dy truyn nhit ca vt nung y l chiu dy ca khun
Vt c nung mi pha v vy S = 1/2 chiu dy = 25,3mm = 0,0253m
Bi = 0,0124 0,25 Vt nung l vt mng.
Cng sut hu ch ca l 1.4.1[1]:
Nh =

.N tk
1,5

0,8.30.10 3
1,5

=16000 (W)

: H s s dng hu ch ca l, = 0,70,8
Ntk : cng sut thit k ca l, Ntk = 30 kW
S chi tit trong 1 m s dng ht cng sut hu ch ca l 1.5.11[1]:
n=

Nh
16000
= 20.0,06( 483 0,9.473) =232 (chi tit)
.F (t1 kt 2c )

k: h s t l gia nhit t c giai on u v nhit nung cui cng


cn t , k = 0,85 0,95 chn k = 0.9
F l din tch nung ca mt chi tit:
F = 3,14.0,103.0,1 + 3,14.0,05.0,1 +2 [(0,05015) 2 - (0,025) 2 ] = 0,06 m
2

Chn s chi tit trong 1 m : n = 64 ci, 64 chi tit trn 1 g


Khi lng chi tit trong 1 m l : Mct = 64.4,5 =288 kg.
g : Chn g hnh trn c kch thc 450x480. G c chia lm 4 tng, mi

Page7

tng c t 16 chi tit. Trn mi tng ca g c c 60 l nh ng knh 25 mm


c tc dng dn nhit t di ln. g dy 5 mm. Hnh trn c 4 thanh tr ng
knh 10mm cao 480mm lin kt cc tng vi nhau

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

30( kW ) N tk N kt 1,5

.Fm .(t1 t 2 d )
20.4,904.( 483 298)
1,5
34(kW )
3
10 .
10 3.0,8

Chn h s hu dng = 0,8.


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Hnh 3.1.10. Hnh v m t g v cch sp xp chi tit vo g


Khi lng ca g :
Mg = 7800.(4.3,14.0,225 2 .5.10 3 4.60.3,14.0,0125 2 .5.10 3 + 4.3,14.0,01 2 .0,48)
Mg = 24,9 (Kg)
Khi lng m xp : M = Mct + Mg =288 + 24,9 = 312,9 (kg).
Din tch hp th ca c m : F = Fct + Fg
Fct = n.F = 64.0,06 = 3,84 m2
Fg =2.3,14.0,225 2 + 0,45.3,14. 5.10 3 -2. 60.3,14.0,0125 2 ) = 0,266 m2
F = 3,84+4.0,266 = 4,904 m2
Kim tra iu kin: Cng sut nung nhit l khng thay i trong ton b qu
trnh nung:

n mn hc thit k xng nhit luyn


Ta thy Nktr > Ntk nn qu trnh nung n 200oC trong l ram phi tri qua 2 giai on:
+ Giai on 1: Nhit l thay i
- Khi kt thc giai on 1 nhit chi tit t nhit t2
t '2 = t -

Nh
.Fm

= 200 -

16000
20.4,904

= 37 oC

- Thi gian nung giai on 1:


nung1

c.M .(t1 t 2 d ) c.M


484.312,9.(210 25) 484.312,9

207( s )
Nh
.Fm
16000
20.4,904

+ Giai on 2: Nhit l khng thay i


nung 23

Nh
c.M
484.312,9
16000
ln

ln
4435( s )
.Fm .Fm .(T1 T2 c )
20.4,904
20.4,904.(483 473)

Thi gian nung 1 = nung 23 = (n1 + n2).kx= (207 + 4435).1,4 = 6499 s = 108 pht
= 1,8 h.
3.2.2.3. Thi gian gi nhit khi ram: ly theo kinh nghim 2 h.
Tng kt qu trnh ram:

3.3. Tnh ton, la chn cc thng s, khi lng ca khun dp vut SKD11
3.3.1. Cc thng s vt l thp SKD11:
Khi lng ring: 7,8 g/cm3
H s dn nhit:
0
t, C
20
95
205
315
425
540
W/(m.K)

20,0

20,9

22,5

24,2

25,3

25,6
Page7

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn


Nhit dung ring:
t, C
20
c, J/(kg.K)
460
0

400
536

800
686

Kch thc c trong bn v:

3.3.2. Khi lng v din tch hp th nhit ca khun dp vut:


- Ta c th tch hp th nhit ca chi tit:
V = (210.210.60 210.106.60 2.12.210.45).10-9 = 1,084.10-3 (m3)
- Khi lng ca mt chi tit:
m = 7,8.103.1,084.10-3 = 8.45 (kg)
- Din tch hp th nhit ca chi tit:
210
106
.10 3 ) 2 ( .106.10.3.60.10 3 2. .(
.10 3 ) 2 )
2
2
24.10 3
2. .(
) 0,067( m 2 )
2

( .24.10 3.45.10 3

3.3.3. Tnh ton qu trnh nung:


3.3.3.1. Chn s b l nung:
- L ti: HK 315 (l bung do c sn xut)
Cng sut thit k:
41 (kW)
Kch thc bung l:
630 x 1000 x 500
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

F .210.10 3.60.10 3 2. .(

n mn hc thit k xng nhit luyn


Nhit lm vic cc i: 13000C
3.3.3.2. Khi lng v din tch hp th nhit ca hp g:
Hp g chi tit c kch thc bn ngoi 480 x 900 x 360 mm c lm bng
thp CT3. Hp g gm 3 tng. Mi tng cao 120mm c cc tm ngn lm bng thp
tm c kch thc 480 x 900 mm dy 10mm c khot 472 l. Thnh hp gm c 4
thanh thp vung 10x10 mm di 360mm. Mi tng xp c 8 chi tit. Nh vy g s
xp c 24 chi tit
- Din tch hp th nhit ca g:
Fg 3.0,48.0,9 472. .(10.10 3 ) 2 4.0,01.0,01 0,852 (m2)
- Khi lng ca g:
Mg = 7800. [3.0,01.(0,48.0,9- 472. .0,012) + 4.0,01.0,01.0,36] = 67,5 (kg)

900
480

Page7

Hnh 3.3.1. G ng chi tit

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

900

480

Hnh 3.3.2. Cc l c khot trn tm ngn


900

12

48
0

20

900

Hnh 3.3.3. Cch sp xp chi tit trn g

3.1.3.3. Tnh thi gian nung phn cp 25 650 0 C :


- Chn nhit t1 = 6600C, t2c = 6500C, t2 = 250C
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5 [1] :
4

1
.
2

T2 d

100

T2c

100

Trong :
T2tb : Nhit trung bnh ca vt nung
T2d : Nhit ban u ca vt nung (0K), T2d = 25 + 273 = 2980K
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(0K), T2c = 650+273 = 9230K
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

T2tb

100

n mn hc thit k xng nhit luyn


Thay gi tr vo cng thc trn ta c:
T2tb

100

1 298
.

2 100

4
923

100

T2tb = 7780K = 5050C


Da vo th (1.3.1 [1]) nhit T2tb = 5050C suy ra: 45 (W/m2K)
- Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c:
H s dn nhit = 25,4 (W/moK)
Nhit dung ring c = 574 (J/kg.)
- H s Bi 1.4.2 [1] :

Bi

45
S
0,04 0,071

25,4

S : Kch thc c trng ca vt nung


Ta c Chiu dy vt nung D = 186 106 = 80 (mm)
Vt c nung 2 pha v vy S = r =

Bi = 0,071 < 0.25 Vt nung l vt mng


Cng sut lm vic hu ch ca l 1.4.1[1]:
Nh

.N tk
0,7.41.10 3

19133
1,2 1.5
1,2 1,5

(W)

: H s s dng hu ch ca l, = 0,70,8 Chn = 0,7


Ntk : cng sut thit k ca l, Ntk = 41 kW
- S chi tit trong mt m s dng ht cng sut hu ch ca l: theo (1.5.11[1]) ta
c:
n

Nh
19133

42
.F .(T1 k .T2 c ) 45.0,067.(933 0,85.923)

(chi tit)

k: H s t l gi nhit t c giai on u v nhit cui cn t:


k = 0,85 - 0,95 chn k = 0,85
F: din tch b mt nung ca 1 chi tit:
T1: nhit l: T1= 660 + 273 = 933oK
T2c: nhit cui ca giai on nung chi tit: T2c= 650 + 273 = 923oK
Chn s chi tit trong 1 m: n = 24 chi tit
Khi lng chi tit trong 1 m: Mct= 24.8,45 = 202,8 (kg)
Khi lng g: Mg= 67,5 kg
Khi lng m xp: M = Mct + Mg = 202,8 + 67,5 = 270,3 (kg)
Din tch hp th ca c m: F = Fct + Fg
Fct = nF = 24.0,067 = 1,068 (m2)
Fg = 0,852 (m2)
F = 1,068 + 0,852 = 2,46 (m2)
*) Kim tra iu kin ( cng thc 1.4.1 )
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

D
= 0,04 m
2

n mn hc thit k xng nhit luyn


N ktr 1,3

Fx (t1 t 2 d )
45.2,46.(660 25)
1,3
130,55 kW > 41 kW
3
10
10 3.0,7

Ta thy Nktr > Ntk nn qu trnh nung n 6500C trong l phi tri qua hai

giai on:
- S thay i nhit ca chi tit v l khi nung:
0

6600C

t
t2c1
t2

6500C

v2

t1 t2

v1

t2d
0

n2

- Giai on 1: Nhit l thay i


Khi kt thc giai on 1 nhit chi tit t nhit t2
t 2' t1

Nh
19133
660
487 oC
Fm
45.2,46

Thi gian nung giai on 1:

n1

c.M (t1 t 2 d ) cM
574.270,3.(660 25) 574.270,3

3748 (s)
Nh
Fm
19133
45.2,46

- Giai on 2: Nhit l khng thay i


n2

Nh
M .c
270,3.574
19133
ln

ln
3994 (s)
.Fm Fm (t1 t 2 c )
45.2,46
45.2,46.(660 650)

Thi gian nung 1 = (n1 + n2).kx=(3748 + 3994).3,2 = 24774 (s) = 6,88 (h)
Vi chi tit xp cch nhau 0,2d t th 1.5.3 [3] xc nh c kx = 3,2
- Tc nung giai on 1:
v1

k .t 2c t 2 d
(0,75.650 25).3600

139 (0C/h)
k x . n1
3,2.3748

Trong : k- h s t l gia nhit t c gian on u v nhit cui


cng cn t
Nh
19133
660
.Fm
45.2,46

0,75
t 2c
650

t1
k

- Tc nung giai on 2:
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n1

n mn hc thit k xng nhit luyn


v2

(1 k ).t 2 c (1 0,75).650.3600

46 (0C/h)
k x . n 2
3,2.3994

3.1.3.4. Tnh thi gian nung phn cp 650 850 0 C :


- Chn nhit t1 = 8600C, t2c = 8500C, t2 = 6500C
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5 [1] :
4

T2tb

100

1 T
. 2 d
2 100

T
2c
100

Trong :
T2tb : Nhit trung bnh ca vt nung
T2d : Nhit ban u ca vt nung (0K), T2d = 650 + 273 = 9230K
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(0K), T2c = 850+273 = 11230K
Thay gi tr vo cng thc trn ta c:
T2tb

100

1 923
.

2 100

1123

100

T2tb = 10370K = 7640C


Da vo th (1.3.1 [1]) suy ra h s truyn nhit 7640C l: 98 W/m2K
- Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c:
H s dn nhit = 25,8 (W/moK)
Nhit dung ring c = 668 (J/kg.)
- H s Bi 1.4.2 [1] :

98
S
0,04 0,152

25,8

Bi = 0,152 < 0.25 Vt nung l vt mng


Thi gian nung giai on 1:
n1

c.M (t1 t 2 d ) cM
668.270,3.(860 650) 668.270,3

1233 (s)
Nh
Fm
19133
98.2,46

- Giai on 2: Nhit l khng thay i


n2

Nh
M .c
270,3.668
19133
ln

ln
1552 (s)
.Fm Fm (t1 t 2 c )
98.2,46
98.2,46.(860 850)

Thi gian nung 2 = (n1 + n2).kx=(1233 + 1552).3,2 = 8912 (s) = 2,48 (h)
- Tc nung giai on 1: Nhit l thay i
v1

k .t 2 c t 2 d
(0,92.850 650).3600

121 (0C/h)
k x . n1
3,2.1233

Trong : k- h s t l gia nhit t c gian on u v nhit cui


cng cn t
Nh
19133
860
.Fm
98.2,46

0,92
t 2c
850

t1
k

- Tc nung giai on 2: Nhit l khng i


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Bi

n mn hc thit k xng nhit luyn


(1 k ).t 2 c (1 0,92).850.3600

49 (0C/h)
k x . n 2
3,2.1552

v1

3.1.3.5. Tnh thi gian nung phn cp 850 1030 0 C :


- Chn nhit t1 = 10400C, t2c = 10300C, t2 = 8500C
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5 [1] :
4

T2tb

100

1 T
. 2 d
2 100

T
2c
100

Trong :
T2tb : Nhit trung bnh ca vt nung
T2d : Nhit ban u ca vt nung (0K), T2d = 850+273 = 11230K
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(0K), T2c= 1030 + 273 = 13030K
Thay gi tr vo cng thc trn ta c:
T2tb

100

1 1123
.

2 100

1303

100

T2tb = 12230K = 9500C


Da vo th (1.3.1 [1]) suy ra h s truyn nhit 9500C l: 148 W/m2K
- Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c:
H s dn nhit = 25,9 (W/moK)
Nhit dung ring c = 775 (J/kg.)
- H s Bi 1.4.2 [1] :

148
S
0,04 0,228

25,9

Bi = 0,228 < 0.25 Vt nung l vt mng


Thi gian nung giai on 1:
n2

c.M (t1 t 2 d ) cM
775.270,3.(1040 850) 775.270,3

1505 (s)
Nh
Fm
19133
148.2,46

- Giai on 2: Nhit l khng thay i


n2

Nh
M .c
270,3.775
19133
ln

ln
955 (s)
.Fm Fm (t1 t 2 c ) 148.2,46 148.2,46.(1040 1030)

Thi gian nung 3 = (n1 + n2).kx=(1505 + 955).3,2 = 7872 (s) = 2,19 (h)
- Tc nung giai on 1: Nhit l thay i
v1

k .t 2 c t 2 d
(0,96.1030 850).3600

103 (0C/h)
k x . n1
3,2.1505

Trong : k- h s t l gia nhit t c gian on u v nhit cui


cng cn t
Nh
19133
1040
.Fm
148.2,46

0,96
t 2c
1030

t1
k

- Tc nung giai on 2: Nhit l khng i


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Bi

n mn hc thit k xng nhit luyn


v1

(1 k ).t 2 c (1 0,96).1030.3600

49 (0C/h)
k x . n 2
3,2.955

3.1.3.6. Tnh ton thi gian gi nhit


- Tng hm lng nguyn t hp kim ca SKD11= 14,35 17,25% >10%
1,4 1,6 cao
V vy thi gian gi nhit ca chi tit trong khong sau:
gn (0,5 0,8).D (0,5 0,8).80 40 64 (pht)
Trong : D l chiu dy ca chi tit, D = 80mm
chn thi gian gi nhit gn 60 (pht) = 1 (h)
3.1.3.7. Tnh ton thi gian lm ngui
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5 [1] :
T2tb

100

1 T2 d
.

2 100

%C =

4
T2c

100

Trong :
T2tb : Nhit trung bnh ca vt nung
T2d : Nhit ban u ca vt nung (0K), T2d = 1030 + 273 = 13030K
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(0K), T2c= (50 + 20) + 273 = 3430K
t1 : Nhit ca du, t1= 500C
Thay gi tr vo cng thc trn ta c:
T2tb

100

1 343
.

2 100

1303

100

T2tb = 10970K = 8240C


Da vo th (1.3.1 [1]) suy ra:
l h s truyn nhit cho du 8240C : 1111 W/m2K
- Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c:
H s dn nhit = 25,96 (W/moK)
Nhit dung ring c = 698 (J/kg.)
- H s Bi 1.4.2 [1] :

Bi

1111
S
0,04 1,72

25,96

Bi = 1,72 > 0.25 Vt nung l vt dy


- Thi gian lm ngui

F0 .S 2 1,5.0,04 2

503 (s) = 8,4 (pht)


a
4,77.10 6

Trong :
a

25,96

4,77.10 6 (m2/s)
c.
698.7800

F0: ch tiu F0. T biu Burin [3] tnh ton theo nhit b mt cho chi tit
dng khi vi Bi = 1,72 v M 0,02 xc nh c F0 = 1,5
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

a: H s truyn nhit

n mn hc thit k xng nhit luyn


M : Ch tiu nhit . M

t 2 c t1
70 50

0,02
t 2 d t1 1030 60

-Thi gian lm ngui tnh n nh hng ca chi tit:


ng k x . 3,2.8,4 27 (pht)
3.1.3.8. Tnh ton tng thi gian quy trnh nung ti chi tit
1 2 3 gn1 gn 2 gn 3 ng thao.tac 6,88 2,48 2,19 1 1 1 0,45 0,33

Page7

= 15,13 (h)
3.1.4. Tnh ton thi gian ram
3.1.4.1. Chn s b l ram:
- L ram: C3 6.6/7M1 (L ging do Nga sn xut)
Cng sut thit k:
37 (kW)
600 x 600
Kch thc bung l:
nhit lm vic cc i: 7000C
3.1.4.2. Khi lng v din tch hp th nhit ca hp g:
Dng gi, gi gm c 6 tng mi tng cao 80mm, gi c ng knh
450mm, chiu dy gi 20mm. Mi tng c khot 76 l vy tng s l trn gi l
456 l. Mi tng xp c 4 chi tit. Nh vy g s xp c 24 chi tit
Khi lng ca g : Mg = 7800.6.( .0,225 2.0,02 .0,012.0,02) 148,6
(kg)
Din tch hp th nhit ca g: Fg = 6. .0,225 2 76. .0,012 0,81 (m2)

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

3.1.4.3. Tnh ton thi gian nung 50 550 0 C


- Chn nhit t1 = 5600C, t2c = 5500C, t2 = 500C
- Tnh nhit trung bnh ca vt nung 1.3.5 [1] :
T2tb

100

1
.
2

T2 d

100

4
T2c

100

Trong :
T2tb : Nhit trung bnh ca vt nung
T2d : Nhit ban u ca vt nung (0K), T2d = 50 + 273 = 3230K
T2c: Nhit cui giai on ca vt nung(0K), T2c = 550+273 = 8230K
Thay gi tr vo cng thc trn ta c:
T2tb

100

1
.
2

323

100

823

100

- H s Bi 1.4.2 [1] :

Bi

35
S
0,04 0,055

25,3

S : chiu dy truyn nhit ca vt nung


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

T2tb = 6960K = 4230C


Da vo th (1.3.1 [1]) suy ra h s truyn nhit 4230C: 35 (W/m2K)
- Tra bng 1.5.1 [1] xc nh c:
H s dn nhit = 25,3 (W/moK)
Nhit dung ring c = 545 (J/kg.)

n mn hc thit k xng nhit luyn


Vt c nung 2 pha v vy S = r = 0,04 m
Bi = 0,055 < 0.25 Vt nung l vt mng
- Cng sut lm vic hu ch ca l 1.4.1[1]:
Nh

.N tk
0,7.37.10 3

17267
1,2 1.5
1,2 1,5

(W)

: H s s dng hu ch ca l, = 0,70,8 Chn = 0,7


Ntk : cng sut thit k ca l, Ntk = 37 kW
- S chi tit trong mt m s dng ht cng sut hu ch ca l: theo (1.5.11[1]) ta
c:
n

Nh
17267

55
.F .(T1 k .T2 c ) 35.0,067.(833 0,85.823)

(chi tit)

k: H s t l gi nhit t c giai on u v nhit cui


k = 0,85 - 0,95 chn k = 0,85
F: din tch b mt nung ca 1 chi tit:
T1: nhit l: T1= 560 + 273 = 833oK
T2c: nhit cui ca giai on nung chi tit: T2c= 550 + 273 = 823oK
Chn s chi tit trong 1 m: n = 24 chi tit
Khi lng chi tit trong 1 m: Mct= 24.8.45 = 202,8 (kg)
Khi lng g: Mg= 148,6 (kg)
Khi lng m xp: M = Mct + Mg = 202,8 + 148,6 = 351,4 (kg)
Din tch hp th nhit ca c m: F = Fct + Fg
Fct = nF = 24.0,067 = 1,608 (m2)
Fg = 0,81 (m2)
F = 1,608 + 0,81 = 2,418 (m2)
*) Kim tra iu kin (cng thc 1.4.1)
F (t t )
35.2,418.(560 50)
N ktr 1,3 x 13 2 d 1,3
80,16 kW > 40 kW
10
10 3.0,7

cn t:

Ta thy Nktr > Ntk nn qu trnh nung n 6500C trong l phi tri qua hai

Page7

giai on:
- S thay i nhit ca chi tit v l khi nung:

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn


0

5600C

1
t2c
t2

5500C
t1 t2

t2d

n2

- Giai on 1: Nhit l thay i


Khi kt thc giai on 1 nhit chi tit t nhit t2
t 2' t1

Nh
17267
560
356 0C
Fm
35.2,418

Thi gian nung giai on 1:

n1

c.M (t1 t 2 d ) cM
545.351,4.(560 50) 545.351,4

3394 =0,94(h)
Nh
Fm
17267
35.2,418

- Giai on 2: Nhit l khng thay i


n2

Nh
M .c
351,4.545
17267
ln

ln
6824 (s)
.Fm Fm (t1 t 2 c ) 35.2,418 35.2,418.(560 550)

= 1,9 (h)
Vi chi tit xp cch nhau 0,2d t th 1.5.3 [3] xc nh c kx = 3,2
- Tc nung giai on 1:
v1

k .t 2 c t 2 d
(0,65.550 50).3600

102 (0C/h)
k x . n1
3,2.3394

Trong : k- h s t l gia nhit t c gian on u v nhit cui


cng cn t
Nh
17267
560
.Fm
35.2,418

0,65
t 2c
550

t1
k

- Tc nung giai on 2:
v2

(1 k ).t 2c (1 0,65).550.3600

32 (0C/h)
k x . n 2
3,2.6824

- S lng chi tit m nung m bo hiu qu s dng nng lng cao nht:
n

Nh
17267

36 (chi tit) > chn


.F .(t1 k .t 2 c ) 35.0,067.(560 0,65.550)

Vy tng thi gian nung hai giai on l:


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n1

n mn hc thit k xng nhit luyn


t k x .( n1 n 2 ) 3,2.(0,94 1,9) 9,09 (h)

3.1.4.4. Tnh ton thi gian gi nhit.


Theo kinh nghim vi 25mm chiu dy chi tit cn thi gian gi nhit khong 60
90 pht. Nh vy khun dp c chiu dy l 80mm cn thi gian gi nhit l:
gn

60
.80 192 (pht) = 3,2 (h)
25

3.1.4.5. Tnh ton tng thi gian quy trnh ram


ram t gn thao.tac 9,09 3,2 0,33 12,62

(h)

Tng thi gian 2 ln ram:


(h)

CHNG 4: PHNG N HOT NG CA XNG


CC THIT B V TNH TON THIT K XNG
4.1. Tnh ton ch lm vic phn xng ch to khun t dp
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

2 r 2. ram 2.12,62 25,24

n mn hc thit k xng nhit luyn


4.1.1. Chn s ca kp
- Chn ngy lm vic 2 ca
4.1.2. Tnh cc c s thi gian
C s lm vic ca thit b tc l thi gian lm vic ca n trong 1 nm, tnh bng gi.
C s thi gian lm vic ca thit b theo cng thc :
tb qv .K 1 .K 2

Trong :
qv : L c s thi gian ch lm vic, xc nh theo cng thc:
qv N .C.G

Trong : N- S ngy lm vic trong 1 nm khng k cc ngy ngh


(365 52 ngy ch nht 14 ngy ngh l - 30 ngy bo dng thit b)
N = 365 52 14 30 = 269 (ngy)
C: S ca kp lm vic trong 1 ngy, C = 2 (ca)
G: S gi lm vic trong 1 ca, G = 8 (gi)
K1: H s mt mt thi gian sa l, K1 = 0,96
K2: H s mt mt thi gian thay i ch lm vic ca l, K2 = 0,98
Suy ra :
C s thi gian lm vic ca thit b l:
tb 269.2.8.0,96.0,98 4049, 2 (gi)
4.1.3. Tnh c s lm vic ca cng nhn
cn N .G.K 3

Trong : N: S ngy lm vic trong 1 nm khng k ngy ngh php hay t xut:
N = 269 ngy
G: S gi lm vic trong 1 ca, G = 8 (gi)
K3: H s mt thi gian do cng nhn ngh vic v cc l do khc nhau,
K3 = 0,88
cn 269.8.0,88 1893, 76 (gi)
4.1.4. Tnh ton v la chn thit b chnh.
4.1.4.1. L nung ti:
- Chn l ging RJ2 60-9 ca Trung Quc
Cng sut : 60kW
Kch thc bung l : 800 x 1000
Nhit lm vic ti a : 950C
a. Nng sut l nung ti k c g gp:
m( M g M ct )

1.(49, 43 288)
94, 78 (kg/h)
3,56

Trong :
m: S lng g lp, m = 1
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn


Mg: Khi lng ca g, Mg = 49,43 (kg)
Mct: Khi lng ca chi tit, Mct = 288 (kg)
: Thi gian ton b qu trnh.
= nung + gn + ngui + thaotc = 2,79 + 0,36 + 0,08 + 0,33 =3,56 gi
Nng sut thc t khng k g:
P

M 288

80,89 (kg/h)

3,56

b. S lng l s dng nung ti chi tit:


- S lng l nung ti cn thit theo l thuyt:
S
105

0,305 (l)
P. tb 80,89.4049, 2

Lcn thit =

Trong :
S: Khi lng sn xut trong nm, S = 100 tn = 105 (kg)
P: Nng sut thit b, P = 80,89 (kg/h)
tb : C s thi gian lm vic ca thit b, tb = 4049,2(h)
- S l thc t cn dng (Ltt):
Ltt

Lcanthiet 0,305

0,381
K
0,8

Chn 1 l ti.
4.1.4.2.L Ram
- Chn l ram Lin X loi A-32-1 :
+ cng sut 30kW
+ Kch thc 500 x 650 mm,
+ Nhit lm vic ti a 650C
a. Nng sut l ram k c g gp:
P

m( M g M ct )

1.(26,8 288)
72, 03 (kg/h)
4,37

Trong :
m: S lng g lp, m = 1
Mg: Khi lng ca g, Mg = 26,8 (kg)
Mct: Khi lng ca chi tit, Mct = 288(kg)
: Thi gian ton b qu trnh.
= nung + gn + nguoi + thaotac =4,37 (h)

M
288

65,9 (kg/h)

4,37

b. S lng l s dng ram chi tit:


Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Khi lng m nung : M = m.Mct = 1.288 = 288 (kg)


Ta c nng sut thc t (khng k g)

n mn hc thit k xng nhit luyn


- S lng l ram cn thit theo l thuyt:
S
105

0,374 (l)
Lcn thit =
P. tb
65,9.4049, 2

Trong :
S: Khi lng sn xut trong nm, S = 100 tn = 105 (kg)
P: Nng sut thit b, P = 65,9 (kg/h)
tb : C s thi gian lm vic ca thit b, tb 4049,2 (h)
- S l ram thc t cn dng (Ltt):
Ltt

Lcanthiet 0,374

0, 4675 (l)
K
0,8

Trong :
K: l h s cht nn ly K = 0,8 0,9, chn K = 0,8
Vy s lng l ram thc t cn dng l:
Ltt = 1 (l)
4.1.5. B lm ngui
Mi trng lm ngui trong dung dch (nc + NaOH 10%) 25-40C
Ta c khi lng nc ti thiu cn s dng lm ngui m chi tit l:
Mnc = Mm.

(Cdct .t dct -Ccct .t cct )


(681,31.790-473.40)
=337,43.
=2788,105 (kg)
c c
d d
(Cn .t n -Cn .t n )
(4190.40-4190.25)

Trong :
Mm: Khi lng ca chi tit: Mm = Mct + Mg = 288 + 49,43 = 337,43 (kg)
t ctd : Nhit ca chi tit thi im u, tctd 7900 C
C ctd : Nhit dung ring ca chi tit thi im ban u, C ctd 681,31 J/(kg.K)
c
t ct
: Nhit ca chi tit thi im kt thc, t ctc = 400C

C ctc : Nhit dung ring ca chi tit thi im kt thc, C ctc = 473 J/(kg.K)

tnc : Nhit ca nc thi im kt thc, tnc = 400C


Cnc : Nhit dung ring nc thi im kt thc: Cnc = 4,19 kJ/(kg.K) = 4190 J/(kg.K)
tnd : Nhit ca nc thi im ban u, tnd = 250C
Cnd : Nhit dung ring ca du thi im ban u, Cnd = 4190 J/kg.K

Th tch ti thiu b nc cn s dng:


M nuoc 2788,105
=
=2,7881m 3
nuoc
1000

Do chiu cao nht ca g l 600mm v vy chn chiu cao ca b nc l 800mm


Chn s b b nc hnh tr c kch thc s b l: 2000 x 1700 x 800 mm
Chiu su ca b nc cn thit khi nhng hp g xung nc khng b trn ra
ngoi l:
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Vn =

n mn hc thit k xng nhit luyn


h

(Vn Vme ) (2, 788105 43, 26.103 )

0,832 m
S
2.1, 7

Trong : Vme

M me 337, 43

43, 26 (dm3)

7,8

Nh vy chn b hnh tr cn c kch thc l: 2000 x 1700 x 900 (mm)


S lng b nc cn dng l : 1
4.2. Tnh ton ch lm vic ca v tr phn xng ch to khun dp vut
90CrSi
4.2.1. S ca kp
Thi gian hon thnh mt m sn phm khun dp ngui kh di nn ta chn s
ca lm vic l 2 ca gp phn nng cao h s s dng ca l.
4.2.2. Thi gian lm vic ca thit b (L)
- T cng thc tb k .(365 n).c.g ta xc nh c thi gian lm vic ca thit b
Trong : + k: l h s dng thit b sa cha hay x l s c thng ly 0,995.
+ c: s ca lm vic trong ngy (chn 2 ca).
+ g: s gi lm vic mi ca (thng chn 8h).
+ n: s ngy ch nht ngy l tt v bo dng thit b (54+14+30=98).
Vy thi gian lm vic ca thit b (tnh cho 1 nm) nh sau:
tb k .(365 n).c.g = 0,995.(365 98).2.8 = 4250 (h).
4.2.3. Tnh ton v la chn thit b trong xng
4.2.3.1. L nung Ti: RJ2-40-9 ca Trung Quc
- Cng sut: 40KW
- Kch thc bung l: 600x800
- Nhit lm vic ti a ca l: 950 oC
- Khi lng trong 1 m l 380Kg
a. Nng sut l nung ti:
P

m( M g M ct )

1.( 43,6 315)


41,3 (kg/h)
8,32

Trong :
m: S lng g lp, m = 1
Mg: Khi lng ca g, Mg = 43,6 (kg)
Mct: Khi lng ca chi tit, Mct = 70.4,5 =315 kg.
: Thi gian ton b qu trnh.

Khi lng m nung : M = m.Mct = 1.315 = 315 (kg)


Ta c nng sut thc t (khng k g)
P

M
315

37,86

8,32

(kg/h)

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

nung gn nguoi thaotac ( 4,08 2,06) (0,7 0,7) 0,45 0,33 8,32

n mn hc thit k xng nhit luyn


b. S lng l s dng nung ti chi tit:
- S lng l nung ti cn thit theo l thuyt:
S
10 5

0,62 (l)
Lcn thit =
P. tb
37,86.4250

Trong :
S: Khi lng sn xut trong nm, S = 100 tn = 105 (kg)
P: Nng sut thit b, P = 37,86 (kg/h)
tb : C s thi gian lm vic ca thit b, tb 4250 (h)
- S l thc t cn dng (Ltt):
Ltt

Lcanthiet
0,62

0,8
K
0,8

Trong :
K: l h s cht nn ly K = 0,8 0,9, chn K = 0,8
Vy s l nung ti thc t cn dng l:
Ltt = 1 (l)
4.2.3.2. L ram
A -32-1 ca Lin X :
- Cng sut : 30KW
- Kch thc bung l : 500x650
- Nhit lm vic ti a ca l : 650 oC
- Khi lng trong 1 m l 300Kg
a. Nng sut l ram:
P

m( M g M ct )

1.(24,9 288)
68,32
4,58

(kg/h)

Trong :
m: S lng g lp, m = 1
Mg: Khi lng ca g, Mg = 24,9 (kg)
Mct: Khi lng ca chi tit, Mct = 288 (kg)
: Thi gian ton b qu trnh.
nung gn nguoi thaotac 4,58 (h)
Khi lng m nung : M = m.Mct = 1.288 = 288 (kg)
Ta c nng sut thc t (khng k g)
P

M
288

62,88

4,58

(kg/h)

Lcn thit =

S
10 5

0,4
P. tb
62,88.4250

Trong :
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

(l)

Page7

b. S lng l s dng ram chi tit:


- S lng l ram cn thit theo l thuyt:

n mn hc thit k xng nhit luyn


S: Khi lng sn xut trong nm, S = 100 tn = 105 (kg)
P: Nng sut thit b, P = 62,88 (kg/h)
tb : C s thi gian lm vic ca thit b, tb 4250 (h)
- S l ram thc t cn dng (Ltt):
Ltt

Lcanthiet
0,4

0,5 (l)
K
0,8

Trong :
K: l h s cht nn ly K = 0,8 0,9, chn K = 0,8
Vy s lng l ram thc t cn dng l:
Ltt = 1 (l)
4.2.3.3. B lm ngui
Mi trng lm ngui c s dng l du cng nghip I-20A nhit 60-800C
Du cng nghip I-20A c nhit bt la 1700C, nht tuyt i 2,8-3,2P
Ta c khi lng du ti thiu cn s dng lm ngui m chi tit l:
(C ctd .t ctd C ctc .t ctc )
(690.880 471,9.80)
358,6.
4406,65 (kg)
Mdu = Mm. c c
d d
(2101.80 2029.60)
(C d .t d C d .t d )
Trong :
Mm: Khi lng ca chi tit: Mm = Mct + Mg = 358,6 (kg)
t ctd : Nhit ca chi tit thi im u, t ctd 880 0 C
C ctd : Nhit dung ring ca chi tit thi im ban u, C ctd 690 J/(kg.K)
c
t ct
: Nhit ca chi tit thi im kt thc, t ctc = 800C

C ctc : Nhit dung ring ca chi tit thi im kt thc, C ctc = 471,9 J/(kg.K)
t dc : Nhit ca du thi im kt thc, t dc = 800C
C dc : Nhit dung ring du thi im kt thc,

C dc

1,7 0,0034.t dc

1,7 0,0034.80
0,881

2,101 kJ/(kg.K) = 2101 J/(kg.K)

t dd : Nhit ca du thi im ban u, t dd = 600C


C dd : Nhit dung ring ca du thi im ban u

C dd

1,7 0,0034.t dd

1,7 0,0034.60
0,881

2,029 kJ/(kg.K) = 2029 J/(kg.K)

Th tch ti thiu b du cn s dng:


M dau
4406,65

5001,87 (dm3)
dau
0,881

Do chiu cao nht ca g l 600mm v vy chn chiu cao ca b du l 800mm


Chn s b b du hnh tr c kch thc s b l: 3000 x 2100 x 800
Khi nhng c g v chi tit vo b ti du s tro ln v chim mt phn th tch l:
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Vd

n mn hc thit k xng nhit luyn


Vme

M me
358,6

46 (dm3)

7,8

Chiu cao ca b phi tng thm khng b trn du qua b l:


h=

Vme
0,046

= 7,3 mm
S
3.2,1

Nh vy chn b hnh tr cn c kch thc l: 3000 x 2100 x 800 (mm)


S lng b du cn dng l : 1
4.3. Tnh ton ch lm vic ca v tr phn xng ch to khun dp vut
SKD11
4.3.1. Chn s ca kp
Khi tnh ton phn nhit luyn i vi khun dp ngui ta thy thi gian ko
kh di nn chn ngy lm vic 3 ca nng cao h s s dng ca thit b.
4.3.2. Tnh cc c s thi gian
C s lm vic ca thit b tc l thi gian lm vic ca n trong 1 nm, tnh bng gi.
C s thi gian lm vic ca thit b theo cng thc :
tb qv .K 1 .K 2

Trong :
qv : L

c s thi gian ch lm vic, xc nh theo cng thc:

qv N .C.G

Trong : N- S ngy lm vic trong 1 nm khng k cc ngy ngh


(365 52 ngy ch nht 14 ngy ngh l - 10 ngy bo dng thit b)
N = 365 52 14 10 = 289 (ngy)
C: S ca kp lm vic trong 1 ngy, C = 3 (ca)
G: S gi lm vic trong 1 ca, G = 8 (gi)
K1: H s mt mt thi gian sa l, K1 = 0,96
K2: H s mt mt thi gian thay i ch lm vic ca l, K2 = 0,98
Suy ra :
C s thi gian lm vic ca thit b l:
tb 289.3.8.0,96.0,98 6526 (gi)
4.3.3. Tnh c s lm vic ca cng nhn cn
Trong : N: S ngy lm vic trong 1 nm khng k ngy ngh php hay t xut:
N = 289 ngy
G: S gi lm vic trong 1 ca, G = 8 (gi)
K3: H s mt thi gian do cng nhn ngh vic v cc l do khc nhau,
K3 = 0,88
4.3.4. Tnh ton v la chn thit b chnh
4.3.4.1. L nung ti
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

cn N .G.K 3

n mn hc thit k xng nhit luyn


HK 315 (l bung do c sn xut)
Cng sut thit k:
41 (kW)
Kch thc bung l lm vic: 630 x 1000 x 500 mm
nhit lm vic cc i: 13000C
a. Nng sut l nung ti k c g gp:
m( M g M ct )

1.(67,5 202,8)
17,87 (kg/h)
15,13

Trong :
m: S lng g lp, m = 1
Mg: Khi lng ca g, Mg = 67,5 (kg)
Mct: Khi lng ca chi tit, Mct = 24.8,45=202,8 (kg)
: Thi gian ton b qu trnh.
nung gn nguoi thaotac (6,88 2,48 2,19) (1 1 1) 0,45 0,33 15,13

Khi lng m nung : M = m.Mct = 1.202,8 = 202,8 (kg)


Ta c nng sut thc t (khng k g)
P

202,8
13,4
15,13

(kg/h)

b. S lng l s dng nung ti chi tit:


- S lng l nung ti cn thit theo l thuyt:
S
10 5

1,14 (l)
Lcn thit =
P. tb 13,4.6526

Trong :
S: Khi lng sn xut trong nm, S = 100 tn = 105 (kg)
P: Nng sut thit b, P = 13,4 (kg/h)
tb : C s thi gian lm vic ca thit b, tb 6526 (h)
- S l thc t cn dng (Ltt):
Lcanthiet
1,14

1,27
K
0,9

Trong :
K: l h s cht nn ly K = 0,8 0,9, chn K = 0,9
Vy s l nung ti thc t cn dng l:
Ltt = 1 (l)
4.3.4.2. L ram:
- L ram: C3 6.6/7M1 (L ging do Nga sn xut)
Cng sut thit k:
37 (kW)
600 x 600
Kch thc bung l:
nhit lm vic cc i: 7000C
a. Nng sut l ram k c g gp:
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Ltt

n mn hc thit k xng nhit luyn


P

m( M g M ct )

1.(148,6 202,8)
13,92
25,24

(kg/h)

Trong :
m: S lng g lp, m = 1
Mg: Khi lng ca g, Mg = 148,6 (kg)
Mct: Khi lng ca chi tit, Mct = 24.8,45=202,8 (kg)
: Thi gian ton b qu trnh.
nung gn nguoi thaotac 25,24 (h)
Khi lng m nung : M = m.Mct = 1.202,8 = 202,8 (kg)
Ta c nng sut thc t (khng k g)
P

M
202,8

8,04

25,24

(kg/h)

b. S lng l s dng ram chi tit:


- S lng l ram cn thit theo l thuyt:
5

S
10
Lcn thit = P. 8,04.6526 1,91 (l)
tb

Trong :
S: Khi lng sn xut trong nm, S = 100 tn = 105 (kg)
P: Nng sut thit b, P = 8,04 (kg/h)
tb : C s thi gian lm vic ca thit b, tb 6526 (h)
- S l ram thc t cn dng (Ltt):
Ltt

Lcanthiet 1,91

2,12 (l)
K
0,9

Trong :
K: l h s cht nn ly K = 0,8 0,9, chn K = 0,9
Vy s lng l ram thc t cn dng l:
Ltt = 2 (l)
4.3.5. B lm ngui:
Mi trng lm ngui c s dng l du cng nghip I-20A nhit 600
80 C khng nn cao hn nhm trnh du b bc chy
Du cng nghip I-20A c nhit bt la 1700C, nht tuyt i 2,8-3,2P
Ta c khi lng du ti thiu cn s dng lm ngui m chi tit l:
(C ctd .t ctd C ctc .t ctc )
(760.1030 460.80)
351,4.
5657,54 (kg)
Mdu = Mm. c c
d d
(2101.80 2029.60)
(C d .t d C d .t d )

C ctd : Nhit dung ring ca chi tit thi im ban u, C ctd 760 J/(kg.K)

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Trong :
Mm: Khi lng ca chi tit: Mm = Mct + Mg = 202,8 + 148,6 = 351,4 (kg)
t ctd : Nhit ca chi tit thi im u, t ctd 1030 0 C

n mn hc thit k xng nhit luyn


c
t ct
: Nhit ca chi tit thi im kt thc, t ctc = 800C

C ctc : Nhit dung ring ca chi tit thi im kt thc, C ctc = 460 J/(kg.K)
t dc : Nhit ca du thi im kt thc, t dc = 800C
C dc : Nhit dung ring du thi im kt thc,

C dc

1,7 0,0034.t dc

1,7 0,0034.80
0,881

2,101 kJ/(kg.K) = 2101 J/(kg.K)

t dd : Nhit ca du thi im ban u, t dd = 600C


C dd : Nhit dung ring ca du thi im ban u

C dd

1,7 0,0034.t dd

1,7 0,0034.60
0,881

2,029 kJ/(kg.K) = 2029 J/(kg.K)

Th tch ti thiu b du cn s dng:


Vd

M dau 5657,54

6421,73 (dm3)
dau
0,881

Do chiu cao nht ca g l 800mm v vy chn chiu cao ca b du l 1000mm


Chn s b b du hnh tr c kch thc s b l: 3000 x 2000 x 1000
Chiu su ca b du cn thit khi nhng hp g xung du khng b trn ra ngoi
l:
h

(Vd Vme ) (6421,73 45,05)

10,78 (dm) = 107,8 (mm)


S
30.20

Trong : Vme

M me
351,4

45,05 (dm3)

7,8

Page7

Nh vy chn b hnh tr cn c kch thc l: 3000 x 2000 x 1200 (mm)


S lng b du cn dng l : 1
- Trong xng dng 1 b du chn b kch thc 3000 x 2000 x 1200 mm.Nh vy
2 v tr ch to khun dp vut s dng chung b ti ny.
4.4. Thit b ph
Trang b bao gm cc loi dng c v g, dng xp, d, hay vn chuyn chi
tit vo, ra hoc gi trong l, b ti, thng raCc dng c, g ny c s
dng trong cc thao tc th cng, cng nh trong cc thit b c c kh ha hay t
ng ha.
- H thng palng : khi lng lm vic :600kg, cng sut 2kWh

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

S dng xe y trong cc trng hp vn chuyn nh cho tin li.i vi sn


phm ln nh 1 m sn phm khi a vo l th cn cc c cu nng h nh palng
vn chuyn.
- Qut cng nghip: Dng lm ngui m chi tit ngay sau khi ti du v lm thng
thong phn xng

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

- Khay hng du v nc hnh ch nht kch thc: 800x1000 v 550x1000


- Thit b kim tra sn phm : my mi, my nn, my o cng, knh hin vi quang
hc..
- Ngoi ra dng cc loi km gp chi tit, xp chi tit
4.5. B tr cng nhn trong xng v vn tin lng
a. B tr cng nhn trong xng
- Cng nhn trong phn xng bao gm:
Qun c
1
Ph qun c
1
K s
3
K thut vin
3
- Cng nhn k thut :
S lng cng nhn trc tip sn xut da trn s lng thit b, my mc, trc
tip tham gia sn xut
Xng sn xut ch yu 2 ca, s cng nhn mi ca tm 10 ngi. Nu lm thm ca
3 s b tr cng nhn hp l.
b. Lng cng nhn
- Lng chnh: l tin lng, tin cng lm c s tnh cc ch cho ngi lao ng
theo quy nh php lut
Lng chnh = (lng ti thiu) x (h s lng) + (lng kinh doanh) + ph cp
Lng ti thiu = 812500 ng
- H s lng qun c tng u l 0,4: 4,00 4,40 4,8 5,2 5,6
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

n mn hc thit k xng nhit luyn

n mn hc thit k xng nhit luyn


- H s lng cng nhn sn xut l: 1,78 2,13 2,56 3,06 3,67 4,4
Lng cng nhn sn xut thay i tng hay khng ph thuc vo tay ngh, s nm
cng tc.
- Chuyn vin v k s th h s lng c bc 8:
2,34 2,65 2,96 3,27 3,58 3,89 4,2 4,51
Bng lng
stt
Chc v
S
H
s Ph cp
Lng
Tng
ngi lng
1
Qun c
1
5,2
500000
4225000
4725000
2
Ph qun c 1
4,8
500000
3900000
4400000
3
K s
3
3,27
500000
2656875
6313750
4
K thut vin 3
2,34
500000
1901250
7203750
5
Cng
nhn 6
3,67
500000
2981875
17891250
6/7
6
Cng
nhn 6
2,13
500000
1730625
10383750
4/7 5/7
7
Cng
nhn 15
1,78
500000
1446250
21693750
3/7
Tng = 72611250

CHNG 5: THIT K MT BNG NH XNG

Page7

5.1 Nhng yu cu chung


5.1.1 a im xy dng nh xng
- a im xy dng nh xng c b tr thun tin cho quy trnh sn xut ra sn
phm v ng thi ph hp vi quy hoch chung ca khu cng nghip.
- V tr xy dng nh xng c nn t cao, d thot nc, cu trc a cht vng
chc, n nh nm cui chiu gi khng nh hng n vn phng v cc nh
xng khc
- Hng gi ch o ca nh xng l: ng bc- Ty nam
5.1.2 Yu cu v mt bng nh xng
- m bo din tch cho sn xut, m bo iu kin tt cho cng nhn khi lm
vic c d dng
- Trong khu vc sn xut, cc thit b phi c b tr hp l ng vn chuyn
cng ngh ca cc chi tit nhit luyn phi n gin
- m bo v sinh, cc thit b c th gy c hi cn t cui hng gi.
- Nh kho phi c b tr thun li cho qu trnh nhp v xut sn phm

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn


- Phng cn b iu hnh, k thut, phc v cho sn xut cn b tr nh sang,
thong gi, thun li cho vic gim st sn xut d dng cng nh vic khc phc s
c.
5.2 Thit k mt bng nh xng.
5.2.1 Tnh ton thit k khung xng
5.2.1.1 Kiu nh
Theo bng 4.9[tr193.TBNL] ta c din tch cho mi l trong xng nhit luyn
dng c t 2530 m2. Tng s l cn b trong xng l 6 v 1 b ti du, 1 b
ti nc
Tnh s b kch thc xng:
- Din tch xng c tnh bng tng ca din tch sn xut, din tch phc v sn xut,
din tch ng giao thng.
Fxn

Fsx F pv Fgt

- Din tch sn xut l din tch chim ch ca thit b v din tch cn cho cng nhn thao
tc
Fsx

a .F
i

Thit b

Din
tch(m2)

S
lng

H
s Din tch cn b
din tch tr (m2)

L RJ2-60-9

3,5

14

L A-32-1

1,54

12,32

RJ2-40-9

L HK 315

1,35

5,4

L C3 6.6/7M1

2,02

16,08

B nc ti

3,4

3,4

B du ti

B ty ra

3,4

6,8

Khu cha chi tit trc v sau


12,6
nhit luyn

25,2

Kho cha sn phm

12,6

25,2

Kho cha ha cht

10,5

21

My nn

1,2

2,4

My mi

1,2

2,4

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

Trong : Fi l din tch chim ch ca thit b i (m2)


ai l h s quy c, thng ly bng 2-4
Bng thng k din tch nh sau:

n mn hc thit k xng nhit luyn


Khay hng du

0,8

3,2

Khay hng nc

0.55

2,2

Tng din tch

153,6

Din tch phc v sn xut l din tch phng qun c, phng ngh, phng KCS, nh kho,
khu v sinh
Bng thng k din tch nh sau
Phng
S lng
Din tch (m2)
Phng qun c
1
13,5
Phng ngh cng nhn
1
13,5
Phng KCS
1
11,7
Phng v sinh (nam+n)
2
18,9
Tng
5
57,6
Din tch ng i chnh: xe vn chuyn trong xng l xe nng nn ly chiu rng
ng i chnh theo tiu chun l 3m. Din tch ng i ly bng 30% din tch sn xut,
l 0,3.153,6 = 46,08 (m2).
Din tch sn xut chnh;
Fch = 153,6 + 46,08 + 57,6 = 257,28 (m2)
- Din tch ph cn thit phc v cho sn xut chim 40 50% din tch
chnh:
Fph = 0,5.Fch = 0,5.257,28 = 128,64 (m2)
- Din tch s b ton xng:
F = Fch + Fph = 257,28 + 128,64 = 385,92 (m2)
Chn din tch nh xng ph hp vi nhp nh xy dng v cn i vi cc phn xng
khc chn kch thc xng theo tiu chun nh sau: 12x30x9(m)
Chn kiu nh cng nghip mt tng p dng cho xng nhit luyn. B tr 2 dy l dc
theo nh xng nn chiu rng nh xng chn loi nhp L =12m. Chiu di nh xng
khong : D =

Khung xng nhit luyn kt cu b tng ct thp nn chn bc ct ngoi l


6m

S bc ct l

30
5
6

5.2.1.2 Thit k mt ct ng
gii quyt thng gi v chiu sng t nhin: Xng nhit luyn thng chn
cao H = 6 10 m. Chn H = 9m
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

F 360

30 (m)
L
12

n mn hc thit k xng nhit luyn


Nh vy kch thc nh xng l: 12 x 30 x 9 (m)
- Chn hnh thc mi: Xng nhit luyn chn loi dc 2 pha v chiu rng nh < 36
m, loi mi ny n gin, thot nc v thng gi t nhin tt. Kt cu mi nh s
dng khung thp, mi tn.
5.2.1.3 Chn kt cu bao che
Kt cu bao che cn thong nh, mng, thng gi t nhin tt. S dng tng
xy bao bng gch dy 300mm, tng ngn dy 100mm
Ca ra vo u v cui nh xng cho vic i vo xng v ra ngoi xng
c chiu rng 3m cao 4m
5.2.1.4. Chn kt cu mng tr
Chn kt cu mng tr c lm bng btng ct thp di mi tr vi chiu
su mng l 1,5m
5.2.1.5 Chn kt cu khung nh
Kt cu ct l btng ct thp c u im m bo bn vng cao, bin dng
t, t b xm thc bi ho cht, khng chy
Tit din ct nh c cn trc
Loi ct
Kch thc tit din ct
Phn trn vai ct
Phn di vai ct
Ct hin
400 - 400
400 - 800
Ct gia
400 - 600
400 - 800

Page7

5.2.1.6 La chn kt cu ca mi
Ca mi c tc dng thng gi v thng hi, thot nhit, thi kh c v chiu
sng. Chn nhp ca mi L= 6 m, chiu cao ca mi 2350mm, chiu cao cnh ca
1500mm.

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Trong xng nhit luyn thng xut hin cc loi kh c, bi bn v c bit


nhit trong khng gian lm vic lun mc cao hn nhit mi trng bn
ngoi. iu ny nh hng gin tip n nng sut lao ng.V vy cng tc an ton
lao ng phi c ch ngay t khi thit k xng.
6.1.An ton lao ng chung
6.1.1.Thng gi
m bo s thong kh v gim hi nng trong phn xng.
- Thng gi t nhin: cn chn hng gi, b tr h thng ca s, ca mi,ca vo
chiu cao nh.
- Thng gi nhn to: dng qut gi thay i khng kh trong phn xng lun
lun c thong sch, tuy nhin nu c hi khi c th phi b tr h thng ht c
khng cho lan ta ra mi trng xung quanh
- Cc yu cu v thng gi:
m bo yu cu kh hu v nhit ( m, vn tc kh trong xng)
Cung cp khng kh theo quy nh khng c a kh bn vo phn xng.H thng
dn kh c phi kn, c h thng van m bo an ton.
6.1.2. Chiu sng
Chiu sng thch hp to iu kin cho cng nhn d dng thao tc gp phn nng
cao nng sut lao ng.Nhim v c th ca chiu sng t nhin l phi kt hp vi

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

CHNG 6: AN TON LAO NG TRONG XNG NHIT LUYN

n mn hc thit k xng nhit luyn

6.3. Bin php phng v chng tai nn xy ra khi nhit luyn


6.3.1. Chng c hi
Ti ni c khng kh c phi tun theo mt s nguyn tc:
- Trc khi lm vic phi m ca, bt qut thong gi, sau 3-5 pht mi vo lm vic.
Khi lm vic nhng ni c c phi eo mt n, khu trang v tuyt i khng n
ung hay ht thuc.
- Trc khi ngh gii lao, n ung cn phi v sinh c nhn sch s
Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Page7

chiu sng nhn to m bo iu kin lm vic.Yu cu cng chiu sng phi


thch hp khng qu ti hoc qu sng khng c li bong ti trn li i.
6.2. Phng chy cha chy
6.2.1. Phng chy
Trong phn xng nhit luyn c cc yu t c th gy chy do c bin php
phng chy nh sau:
Phi c ni quy an ton v phng chy. Ti nhng ni c thit b d n, d chy
cn ghi r qui trnh v ch vn hnh. Cn phi tp hun cho cng nhn cng nh
cc cn b phn xng nhit luyn nhng thao tc trong phng chng chy n
6.2.2. Cha chy
Phi tin hnh khn trng khi pht hin m chy v phi bit s dng cc bin
php thch hp khi dp tt m chy.
Nguyn tc cha chy l: Khng k nc mi dng nc dp chy, cn cc
cht d chy nh xng, du th khng dng nc dp. Khi m chy cn nh bin
php tt nht l lm ngt.
Cn c ni quy hng dn s dng bnh cha chy cho cng nhn cng nh k s
hay k thut vin trong xng.

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

6.3.2. Phng chng bng


- Phi mang trang phc bo h lao ng khi lm vic: qun o bo v, gng tay, dy,
mt n cn thit
- Vn chuyn chi tit cn ang nng phi ng ng i
- Ni thao tc c nhit cao phi c chiu sng y .
- Dng c g lp chi tit phi ng ni quy nh v phi lm ngui v lm sch.
- Khi b bng do kim th ngay lp tc ra ch bng bng nc sau dng bng
nhng axit axetic ra.
- Khi b bng la, nu bng nh th c th dng bng tm dung dch thuc tm p
ln.Nu b bng nng th tt nht l chuyn ngay n nhng ni cha bng gn nht.
6.3.3. phng tai nn v mt
Tai nn v mt c th do mui bn, axit, bi, kim gy ra.Bin php hiu qu l
thng xuyn mang cc loi knh bo h ph hp vi iu kin lm vic ti tng ni
trong phn xng. Nu khng may gp tai nn v mt th tt nht mang ngay n nhn
ti trung tm y t gn nht.
6.3.4. Phng chng in git
phng in git ngi lm vic gn ni c ung dy in chy qua cn ch
:
- Trang phc bo h lao ng phi y
- Tt c cc thit b s dng in phi c ni t tt
- Trong cc thit b lm vic gin on th nn ngt mch trong thi gian khng s
dng.
- Ti nhng ni nguy him phi c bin bo ( nguy him cht ngi..)
- Khi khng may b tai nn phi nhanh chng a nn nhn ra khi ni c ngun
in, nu nn nhn b ngt th nhanh chng lm h hp nhn to.Ch nn ngng khi c
kin ca bc s.
6.4. Quy tc an ton tp th
Trong xng nhit luyn phi c cc thit b bo v cc ng dn in ca thit b
nung, ni lm vic phi sch s, cc thit b ph khi khng cn thit th phi ng
ni quy nh.nhng thit b sinh kh c th phi c b tr lm vic ti nhng ni
ring bit, phi thng gi ht c, phi kim tra tng chng ni t ca thit b, treo
bin bo nhng ni nguy him. Nn xng phi m bo bm dnh tt phng
trt ng.
6.5. An ton lao ng khi lm vic cc thit b
An ton khi lm vic ti cc l nung: khi gi m ti cn c dng c chuyn dng
nh xe goong cht gi gi ti, mc ko, km cpCn trang b bo h lao ng y
nh gng ta, mt n, khu trang..

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

n mn hc thit k xng nhit luyn

Page7

Khi lm vic my mi hay my ct phi eo knh trnh bi vo mt, khi mi cn


cm chc chi tit v ng ng v tr thao tc phng chi tit vng ra bn vo
ngi.
Trnh hin tng mi c th b v vng ra gy tai nn khng lng trc, cn b
tr khu vc t ngi qua li, cn phi c v bo v.
B ti du th phi c np y khi khng s dng;
Khi s dng cn trc khng cho php bt k ai i li hay lm bt c vic g di
khong khng gian cn trc ang lm vic.

Vt liu hc, X l nhit & B mt_K51

Vous aimerez peut-être aussi