Vous êtes sur la page 1sur 15

VENTASIS RATAS

SENOJO IR NAUJOJO STATYMO arba TESTAMENTO


su Vulgatos tekstu
Vert ir komentori pridjo
Kauno Arkivyskupas-Metropolitas Juozapas Skvireckas
TURINYS

Senojo
Testameto
knygos:

Naujojo
Testamento
knygos:

MALAKIJO
PRANAYST

Pradios

Mato

Ijimo

Morkaus

1 perskyrimas

Kunig

Luko

2 perskyrimas

Skaitli

Jono

3 perskyrimas

Atkartoto statymo

Apatal darbai

4 perskyrimas

Jozus

Rymieiams

Teisj

1 Korintieiams

Rutos

2 Korintieiams

1 Samulio
1 Karali *
2 Samulio
2 Karali *
1 Karali
3 Karali *
2 Karali
4 Karali *
1 Kronik

Galatams

2 Kronik
Ezdro
Neemijo
Tobijo
Juditos
Esteros
1 Makabiej
2 Makabiej
Jobo
Psalmi
Patarli
Pamokslininkas
Giesmi giesm

Efezieiams
Pilypieiams
Kolosieiams
1 Tesalonikieiams
2 Tesalonikieiams
1 Timotiejui
2 Timotiejui
Titui
Filemonui
ydams
Jokubo
1 Petro
2 Petro
1 Jono
2 Jono
3 Jono
Judo
Apreikimas

Iminties
Ekleziastikas
Izaijo
Jeremijo
Raudos
Baruko
Ezekilio
Danilio
Ozjo
Jolio
Amoso
Abdijo
Jonos
Mikjo
Naumo
Abakuko
Sofonijo
Agjo
Zakarijo
Malakijo

* Taip ios knygos vadinamos


1921 met leidime

vada

?4>4=;<A BC4@4nIDEv%
LD 2 4 2 #
.+ KZldnmbg HZ^lgbc ikZ*  [m oblZb g^lnikZgmZfZl) c^b cbl
gZ dgr`ZoZ]bgZlb HZeZdbchikZ* e m^g iZm g^[m ch iZ`rkl) d^e*
gZrlm^+ <ib^Zlf^g) dnkl bZoZ*  ]ZfZl Zbdmg obl ]orebdhlHZ*
]bgZfZl HZeZdbcn) g^b iZbhc^ikZ* ^lgbc ikZgZ gnhi^egnl8 mh*
gZrlmc^) g^b dnk dbmnk ]Zn`bZn ]e bk b @deb+ dgr`hl ZnmhkbZnl
bgb g^kZg]Zf^+ FZ]Zg`b ^[k+ iZlb^e`bfh ]ZkhfZ boZ]Z) dZ]
+ ?LWiLVST# b dnkbh rkZ iZ]Z* c @s]kZl [nol ob^gZl HZ^lgbc
krmZl h]bl HZeZdbcZl)k^bdbZ7 fZ* b ikZgZ+
Fnkbnh f^mn HZeZdbcZl ch
gh l d ^ e [ c Z l  %fZgh Zg`^eZl&)
mh]e cZn eZ[Zb l^gZbl eZbdZbl rkZ ikZgZh iZk^b`Zl) `ZebfZ lnikZlmb
lnlb]Zkbnlb gnhfhg) dZ] mZb g* b ch iZmb^l h]b+ Eh eZbdZblr*
kZ mbdkZl Zlf^gl oZk]Zl) [^m mbd ]mZnmZg^mn chibegh lZoZkZgdb*
cZf iZo^lmhl iZk^b`hl iZoZ]bgb dnfh8 cb^ [noh oZe]hfb lo^mbfh
fZl+ ObdkZl mZm iZldnmbgbh ikZ* ob^mbgbgdh %ie`+ .) 5&) mh]e m^[^*
gZh oZk]Zl [noh Zk[Z oblZb g^* ikbdeZnl gnh i^kl8 [ZgrbZcZn
bghfZl) dZl [^ fZ dhoblZbg^* [noh [Zb`mZ lmZmrmb bk ?b^oh dne*
mbdmbgZ) Zk[Z HZeZdbcn iZlboZ]b*  mZl [noh oblZb lnmoZkdrmZl %ie`+
gl ikZgZZl [noh bghfZl lZ* 8 .) .-8 0) .+ .-&) dh ]Zk g^[noh
oh [^g]kZeZbdbZfldbmn oZk]n+Onh $ iZ]ZkrmZ ikZgZ <`ch bkTZdZ*
bghfn Zlf^gbfb bk HZeZdbch ikZ* u
 kbch eZbdZbl+ KZer`bgnl) d HZeZ*
gZrlml Znmhkbnfb ]Zn`^ebh gnh e dbcZl lZdh Zib^ ch eZbdhr] mZn*
iZm l^gbZnlb eZbd eZbdhfZl @s* mhl mkdnfnl bk r]Zl) lnI^^fb*
]kZl %os+ . @s]kh dg+oZ]&+ @d* ch m iZb ]Zerd ZikZrfn)ibe*
e^sbZlmbdh dgr`hl Znmhkbnl) dnkl gZb iZZbdcZ) dZ] HZeZdbcZl bk
`bkbZ %@+deb+ 16 i^kld+& oblnl r* I^^fbcZl mnkch `ro^gmb bk o^bdmb
fbnl r] mZnmhl o^bdcnl) mZki u
 mnh iZbn f^mn) m+ r+ Zib^1/2 f+
c Thkh[Z[e) Ehs^]^dhlg E* e ibkf Fk+ %Qs7+ I^^fbch dg+ oZ]&+
/+ EZn <`ch bk @s]kh eZbdZbl
s bk ih @s]kh Zmordnl KZe^lmb*
ghg b =Z[behgbchl I^^fbc) oblZb `knlb^cb b g^eZblol r]Zb [n*
g^fbgb @s]kh8 mhdl Zie^b]bfZl oh k^bdZebg`b licbf bk iZkZ`b*

Turinys

.+/

;2:2978= >@2<2XEAB\

gbf+ GZbdnb le^gdZgm) c [de


gch `^krg+ K^kl oZe]hfb^fl
r]Zfl bk morgc^ `ro^gbfZlmn*
kch [mb g^e^g`oZl) cnh eZ[bZn)
dZ] cb^ g^`Zech oblZb nfbkmb)
mb^lZ) l^gZb ]bg`nlbh lZoh mZnmhl
`Zk[bg`nfh) h obeb mnkch eZ[Zb
mheb lb^dbZgb+ HZeZdbcZl fnfl
kh]h r] mZnm ]^cnhcZgb) g^*
iZm^gdbgmZ lZoh ?b^on) g^l cZb
kh]lb)dZ]?b^ohikZgZiZld^e[*
mb iZZ]Zb eZbfl g^[noh `k^b*
mZb ordbgZfb8 cb g^m Z[^chch Zib^
Qb^iZmb^l `^knf bk m^blbg`nf8
mh]e [noh ikZ]cnlb obl eZ[bZn
Zilbe^blmb ?b^oh lZdrf ordbgb*
f^ bk ]^g`]Zohlb mnbZbl iZlb*
m^blbgbfZbl+ HZeZdbcnb mZm m^dh ln
bZbl g^`^knfZbl `ZgZ lfZkdbZb
dhohmb) m^dh lf^kdmb ]^cZobfnl bk
Zilbe^b]bfnl) m^dh ikbfbgmb cZn
lnm^bdmZl ?b^oh `ZkZ]Zkrlm^l bk
eZndmbglbZl+
HZeZdbch ikZgZrlml dgr`Z
rkZ ob^gZl be`^lgbl iZfhdleZl)
dnkbZf^ orkZncZiZi^bdbfZb) ikb^*
dZbmZb+ ?b^oh f^bel) dnkbrkZ iZ*

lbk^bdnlb oZbkbZbl []Zbl) g^o^k*


mbgZ g^b r] dngb`Zb) g^b mZnmZ+
Fngb`Zb g^mbgdZfhfbl Zndhfbl
bgb^dbgZ Qb^iZmb^l Zemhkb) mZn*
mZ) eZnr]ZfZ Qb^iZmb^l lZdr*
fnl) lnlbm^iZ oZbkbhfbl gnh]*
ffbl8 mh]e Qb^iZml) g^be`Zb
mkndnl) iZlbkh]rl dZbih m^blcZl
bk gn[Znl dZemnhlbnl8 mZbi cblikb*
k^g`l lZoh mZnm ikbbfmb H^lbc+
KkZgZrlm ikZlb]^]Z eZ[Zb
mknfiZ Zg`Z %.). } 2&) ih dn*
kbhl ibkfZf^ ldrkbnc^ %.)3}/)6&
[ZkZfb dngb`Zb ]e Zilbe^b]bf
?b^oh `Zk[bgbf^) h ZgmkZf^ %/)
.-}1)0& ln]kZn]bZfZ mZnmZ]e
oZbkb gnh]fb+ Oknfihc^ iZ*
[Zb`hc^ %1) 1}3& Z]ZfZl @ebch
`kbfZl+
HZeZdbch ikZgZrlml h]bZb
`ZgZ ]ZgZb fbgbfb IZnc+ O^lmZ*
f^gm^+ KZml D`ZgrmhcZl mh ikZ*
gZh h]bnl bZbdbgh Zib^ Ehg
Fkbdmrmhc %HZe+ 0) .8 ie`+ Hm+
..c .-&+ EZbl ikZ]^]ZfZ o+ Hhk*
dZnl ^oZg`^ebcZ %Hd+ .) /&+

Turinys

AC@A96E:2 >2=249:26& >2=2<:;@ AC2?2dGDE6


xqLYRL% ;% BL[PTVTXLT V`YTRLX^%
6L[`_ ;% . Jgnl o^k[b ? h*
' [P]^Vb]TXL^% . Qb^iZmb^l
fbgb Z] DlkZ^e bgfZgnHZeZ\abZ^+ h]bh gZm+ DskZ^ebnb i^k HZeZ*
/
?be^qb ohl) ]b\bm ?hfbgnl)
dbc+ / < frecZn cnl) lZdhQb^*
^m ]bqblmbl7 Dg jnh ]be^qblmb ghl; iZml) h cl lZdhm^7 Fnh mn fnl
Ihgg^ _kZm^k ^kZm @lZn DZ\h[) frecZb; <k`b @sZoZl g^[noh Eh*
]b\bm ?hfbgnl) ^m ]be^qb DZ\h[) d[h [khebl; lZdh Qb^iZml8 mZ*
0 @lZn Znm^f h]bh aZ[nb;^mih* bZn Z frecZn Ehd[) 0h @sZ*
lnb fhgm^l ^bnl bg lhebmn]bg^f) oh g^d^gbZn8 Z iZ]ZkbZn b ch
^m a^k^]bmZm^f ^bnl bg ]kZ\hg^l dZegmrknfbkb chmoZbgrlmlmr*
]^l^kmb+ 1Lnh] lb]bq^kbmD]nfZ^Z7 knf leb[bgZfl+ 1 J c^b D]nfcZ
?^lmkn\mb lnfnl) l^] k^o^k* lZdh7 H^l lngZbdbgmb)[^m f^l oe
m^gm^l Z^]b_b\Z[bfnl jnZ^ ]^* ZmlmZmrlbf^) dZl ln`kbZnmZ) mZb dZ*
lmkn\mZlngm7 CZ^\ ]b\bm ?hfbgnl k^bobc Qb^iZml lZdhmZbi7 Eb^ lmZ*
^q^k\bmnnf7 Dlmb Z^]b_b\Z[ngm) ^m mrl) h Z `kbZnlbn8 cb^ [nl oZ]b*
^`h ]^lmknZf7 ^m oh\Z[ngmnkm^k* gZfb [^]b^orlml Zebfb bk mZnmZ)
fbgb bfib^mZmbl) ^m ihinenl) \nb dnkbZb Qb^iZml klmbgZlb i^k Zf*
bkZmnl ^lm ?hfbgnl nljn^ bgZ^* bnl+ 2El Zdrl fZmrl) bk cl lZ*
%.).,&3$( Lm\i\tno km\nd_`_\ Y \ondh`i\ Rd`k\od`n b`m\_\mtnd+ 
t_ dm d_phed`d gdfdhj k\gtbd* o B hb gh ` hf(((4  h`n ojn h`dgn i`h\*
idhp %.).2&+ Pjgd\p k`dfd\hd fp* ojh`+  D l_]Th  Ab ^ U (  Jjmn Au\
idb\d) i`n \oi\\pe\ i`odif\h\n \p* q\n dm Fjf]\n ]pqj+ Eodfmd ]mjgd\d)
f\n Rd`k\dpd) fpmn$ kmdm`ibn n\p i`* ]`o @d`q\n ]` k\gtbdidhj _\pbd\p
npo`ko \pf %.)3..&8 ed` k\id`fdi\ h`dgn k\mj_` Fjf]j \did\hn) i`bp
@d`qj \gojmd) oj_g bm\nth\dn dm* n`* Au\qj) d_phdd`d\hn+ @d`q\n htg*
ijndjn n\i_jmjn kmdhdidhp m\bdi\* ej Eum\`gd) bmdi_\h\n t_pn d i`*
g\dnqn dm k\\__\h\n ed`hn b\m*
hd _\mtod \ob\dg %/).6&+
%.).& E TygT(  Ru+ J\phj .).+ Lm\* ]dibd\pnd \o`dod+ E_phed`dpn edn k\*
i\tnoe` bmnthp b\i\ _\pb) ijmn gdfj k\q`mbopn dm dnfg\d_topn) o\dk
tm\ eje` dm b`mp k\\_+ p@ @meTX_\h\( f\dk ]pqj kmi\ k\nf`g]o\ %=h+ .)
Jjmn bmpnde d i`g\dnqn thd ..+./8 F`m+ 16)4+++&+ @d`q\n _jq\ije\
_\pbph\ ]pqj Fp_j dm >`ie\hdij bd* dum\`gdo\hn 87 f\go`n) d_phed`dpn
hdidp \did\d) ]`o ed` q\_di\hd qdnjn k\gd`f\ i`g\dhe`) fpmd ed` ]pqj ip*
o`jfm\odin o\pojn q\m_p) Eum\`gdp) i`n ndk`gi n\qj ipndf\godh\dn+ @d`q\n
ed` epf tm\ @d`qj htgdhjej k\omd\m* k\ndb\dgd) fj k\ndb\dgod ijmd+  d*
o\dn j_d\dn i\p_je\nd q+ Ljqdg\n
fj Fjf]j*Eum\`gdj \did\d+
%/& 9y ` l_]Th(((  P\po\ i`f\i* n\qj g\df` %Njh+ 6).-.0&+  %0&
om\pe\) i`n i`h\oj ojn _d_`gn g\d* = m T i b a X^ Xa }\T h 4  ipndf\gopnd d_ph*
hn) fpmd Rd`k\on ]pqj e\d \_* ed`d i`k\ndb\dge\p) g`d_\p npi\d*
en+ Pj_g km\i\\n k\m`dfd\) f\_) fdiod ep fm\o) i`bmdi\p e d i`*
f\dk fdo\_jn Rd`k\on e dmdifj dm g\dnqn dm o+o+  J _\U\a T` f4  \f\g\hn+
e bgj]jej) o\dk dm _\]\m e o`]`*  %1& D Xf fhaT\^\ag\(  Opi\dfdij E_p*
htgd+ J`b\i\ oj) f\_ o\pojn _`e\* hejn. gd J`]pf\_i`^\m\n+ Ru+ F`m+
qdh\d opod8 ed tm\ i`_fdib\ dm i`* /4)0+++  = Ze\Thf\h(((  F`d d_ph*

Turinys

42-

H<G+ .) 2}.-

m^kgnf+ 2@mh\nebo^lmkb ob]^[ngm7 u


 drbm^7 O^[gZ `Zk[bgZfZl Qb^*
^mohl ]b\^mbl7 HZ`gb_b\^mnk ?hfb*  iZml DskZ^ebh iehm^
gnl lni^k m^kfbgnf DlkZ^e+
3
Abebnl ahghkZm iZmk^f) ^m 3
Ngnl `^k[bZ mo bk mZkgZl
l^konl ]hfbgnf lnnf7 lb ^k`h lZoh oZe]ho8 mZb`b c^b Z OoZl)
KZm^k ^`h lnf)n[b ^lmahghkf^* dZf^ rkZ fZgh iZ`Zk[Z; bk c^b
nl7 ^m lb ?hfbgnl ^`h lnf)n[b Z QZe]hoZl) dZf^rkZfZgh[Zb*
^lm mbfhk f^nl) ]b\bm ?hfbgnl f; lZdh dZk^bobc Qb^iZmlcnfl)
^q^k\bmnnf; Z] ohl) h lZ\^k]h* dngb`Zb) fZgh oZk]h gb^dbgmhcZb)
m^l jnb ]^lib\bmbl ghf^g f^nf) dnkb^ lZdhc^7 Fnhf^l iZgb^dbgh*
^m ]bqblmbl7 Dg jnh ]^li^qbfnl  f^ mZoh oZk]; 4 El ZndhcZm^
ghf^g mnnf; 4 J__^kmbl lni^k $ Zgm fZgh ZemhkbZnl lnm^im ]nh*
ZemZk^ f^nf iZg^f iheenmnf) ^m b g bk lZdhm^7 Fnh f^l lnm^if^
]b\bmbl7 Dg jnh iheenbfnl m^; Dg d mZo^; Onh) dZ] lZdhm^7 Qb^iZmb^l
^h jnh] ]b\bmbl7 H^glZ ?hfbgb d lmZeZl iZgb^dbgmZl+ 5 E^b cl ]Zkh*
]^li^\mZ ^lm+ 5Nbh__^kZmbl\Z^\nf D m^ Znd b Zdeh `ronebh) Zk`b mZb
Z] bffheZg]nf) ghgg^ fZenf g^ ibdmnfZl; bk c^b ZndhcZm^ kZb*
^lm; ^m lb h__^kZmbl \eZn]nf) ^m 7  Zk l^k`Zgm) Zk`b mZc g^ibdmn*
eZg`nb]nf)ghgg^ fZenf ^lm; h_* fZl; Ing^d c lZoh dngb`Zbd*
_^k been] ]n\b mnh) lb ieZ\n^kbm^b) bnb) fZmrlb) Zk cZf iZmbdl) Zk cbl
Znm lb lnl\^i^kbm _Z\b^f mnZf) ikbbfl mZo^ f^bebg`Zb) lZdh dZ*
]b\bm ?hfbgnl ^q^k\bmnnf+ 6 @m k^bobc Qb^iZml+ 6 OZb`b ]Z[Zk
gng\ ]^ik^\Zfbgb onemnf ?^b nm fZe]Zndbm^ ?b^oh o^b]) dZ] iZ*
fbl^k^Zmnk o^lmkb %]^ fZgn ^gbf c lb`Zbem cl %g^l cl mZb iZ*
o^lmkZ _Z\mnf ^lm ah\& lb jnh* ]ZkrmZ&) `Ze cbl ikbbfl cnlf^bebg*
fh]h lnl\bibZm _Z\b^l o^lmkZl) `Zb; lZdh dZk^bobc Qb^iZml+
]b\bm ?hfbgnl ^q^k\bmnnf+
FZl b cl n]Zkh ]nkbl
.-
Lnbl ^lm bgoh[bl) jnb\eZn* .-
]Zm hlmbZ) ^m bg\^g]Zm ZemZk^ f^* bk dnkbZ n`g Zgm fZgh ZemhkbZnl
ed`d\d dm \ondb\pn d`f od`f) epjn np*
odfn i\pejn i`g\dhn+  %2& A L I v U H 
N H Y I PU H T H Z &&&  =ijo `]m+ o+7 Rd`k\on
_d_dn) p7 do\ hdiodn opmd ]od t_\hn
qdnpjh`o _d_d\pnd k\bpj_\) i`o dm ep
q\mbpjn`+
%3. @ v U \ Z  N L Y I P H &&&  J`dm_\h\
_d_`gdp) Rd`k\od`n b`m\_\mtnd) o\p*
o\ i`k\mj_j e\h _fdibphj+ Ldm*
hje` qd`oje` km\i\\n k`dfd\ fpidbpn)
fpmd` i`o i`ijmd kmdndk\diod `n f\god+
 %4& @ \ [ L W [ p  K \ V U p ,  q\gbjh _\*
gtf) fpmn _g ]`o fpmdj omfphj tm\
i`q`mo\n) f\_ ]o \pfje\h\n Rd`*
k\dpd+ Gd`fqd`i\ \pf\ tm\ gtb fjfn
@d`qj kjftgdn)  fpm edn ndg`d_d\
hji`n+ G \gojmd\pn pbidn np_`bdi\)d
o\d dmdh\) f\dk d @d`qj kmddho _\*
gtf+ @d`q\n npo`k\h\n) e`d$e\h \o*
i\\pe\h\ npo`ko\ \pf\) dm opj ]p_p
edn k\id`fdi\h\n+  A \ V $ R H K  Z H R V [ L ,
n\qj dm_tn` o\dk h\ijo` dm n\qj k\*

nd`gbdhp o\d k\mj_jo`+  C P L k W H [ P L Z 


Rd`k\od`n \gojmdpn k\id`fd*
i\h\n opj) f\_ \io ej fpidb\d _mno\
_od i`odif\h\n) npo`ko\n \pf\n+ 
85& / R SV &&&  Ctqpgd\d np fgd\p_jhdn \p*
fjod ]pqj no\othj p_m\pno\+ Ru+
Gpi+ /2).6/28 =of+ .2)/.+  8 \ U P %
N H PR k n P\ P& 
A]m+ o+7 W H J O H O ,  qd`odidi*
f\n) fpmn k`mnp q\m_p q\g_ Fp_e+
}  / Y  Q H T  W H [ PR Z &&&  F`d epn i`h\ojo`)
f\dk i`odif\h\n tm\ en `gb`ntn)
k\hbdifdo`) k\nd`gbod k\i\d\d np
hjihdn+ Em f dod` \oh`o\) f\dk
en _mno\o` \pfjod @d`qpd<  %6&
4 H S QPZ  W Y P P T Z  Q \ Z  T L P S P U N H P .  J`) @d`*
q\n i`kmddhn) i`n o\d k\_\mto\ en)
fpmd` `n\o` ipnd_egd\d+
[

%.-& 8 H Z  Pk  Q v Z w &&&,  ijmn epn b\p*


i\o` phjf`ni) o\d\p @d`qj o\mit*
]je` \ogd`f\o` qdn\ i`odfpnd\d) qdnd dfd
k\nfpodid\h _\m]didifpd) fpmn fpmd\
pbi+ =ijo fdo `]m+ a  km\nh `n\iod
Z [ H SH Z &&& 

Turinys

H<G+ .) ..} .0

42.

nf `kZmnbmh; ghg ^lm fbab oheng*


mZl bg oh[bl) ]b\bm ?hfbgnl^q^k*
\bmnnf7 ^m fngnl ghg lnl\b*
ibZf ]^ fZgn o^lmkZ+ ~ < [hkmn
^gbf lhebl nljn^ Z] h\\Zlnf)
fZ`gnf ^lm ghf^g f^nf bg
B^gmb[nl) ^m bg hfgb eh\h lZ\kb*
_b\Zmnk) ^m h__^kmnk ghfbgb f^h
h[eZmbh fng]Z7 jnbZfZ`gnf^lm
ghf^g f^nf bg B^gmb[nl) ]b\bm
?hfbgnl ^q^k\bmnnf+
./
@m ohl iheenblmbl been]
^h) jnh] ]b\bmbl7 H^glZ ?hfbgb
\hgmZfbgZmZ ^lm7 ^m jnh] lni^k*
ihgbmnk) \hgm^fimb[be^ ^lm \nf
b`g^) jnb been] ]^ohkZm+ .0 @m ]b*
qblmbl7 @\\^]^eZ[hk^) ^m ^qln__eZ*
Nmbl been]) ]b\bm ?hfbgnl ^q^k*
\bmnnf) ^m bgmneblmbl ]^ kZibgbl
\eZn]nf) ^m eZg`nb]nf) ^m bgmn*
eblmbl fngnl7 gnfjnb] lnl\bibZf
been] ]^ fZgn o^lmkZ) ]b\bm ?h*

=^m cl lnm^im^ c mnh) dZ]


bg ./
lZdhm^7 Qb^iZmb^l lmZeZllnm^imZl
bk dZl Zgm ch ]^]ZfZ) gb^dbgmbgZ
]kZn` ln n`gbfb)odnkb mZb ikZkr*
cZ+ .0 El lZdhm^77 mZb db^doZk`h
bk cl lnm^iZm^ c) lZdh dZk^bobc
Qb^iZml8 cl Zmg^Zm^ biem)
kZb bk l^k`Zgm) bk ZmgZZncZm^
]hoZg8 Zk`b Z ikbbflbn cb c *
l kZgdhl; lZdh Qb^iZml+ .1 KkZ*
d^bdmZl deZlmbg`Zlbl) dnkl mnkb lZ*

ojfd7 en qdn\ _\mjo` q`gopd8 b`md\p


]pop) p_`mtod qd_\pn q`iojmd\pn
_pmdn dm i`fpmod pbid`n \io _`bdi\*
he \pf \gojmd\pn+ Lgb+ Eu+ .)..
.2+  2 V ] H U V Z &  A]m+ + T P U J O H O  m`d*
fd\ k\km\no\d i`fmpqdi\n) _pjidi`n
\pf\n8 d\) f\dk i`m`o\d dm fdopm) edn
opmd kg\o`ni km\nh dm m`dfd\ qdnj*
fd\n \pf\n+ Lgb+ Lm\_+ 1)18 . G\m+ /+
.4 dm f+  P\dbd @d`q\n \_\ \o*
h`nod qdn\n t_p \pf\n+  %..& ; L Z &e 
Rd`k\on i`]`kmddhn i`oj]pgp \pfp)
fpmdjn e\h t_ \pfje\hjn F`mpu\*
ge`) i`n e\h ]pn \pfje\h\ oj]pg\
\pf\ qdn\h` k\n\pgte`+
 A H \ [ V Z L &
P\dk ipmj_jhd I`ndej g\df\d) i`n @d`*
qj _d_`it]n kmdk\didh\n dm b\m]d*
idh\n qdn\h` k\n\pgte` tm\ qdn km\*
i\ nf`g]d\h\ I`ndej g\dfjo\mkdj
th+  8 P L R ] P L U V Q L  ] P L [ V Q L ,  i` odf
F`mpu\ge`) f\dk f\_ ]pqj `i+ P`*
no\h`io`+  / \ R V QH T H &  A]m+ +
W U PX [ H Y  m`dfd\7 _`bdi\hd nhdgf\g\d+
>`o dm dpj k\n\fthp d\ ipmj_jh\
odfm\ \pf\) i`n fd`fqd`ije` `i+
no+ \pfje` ]pqj _`bdi\hd dm nhdg*
f\g\d+  ; L Z \ [ L W [ H  H \ R H &  A]m+ o+ qg7
T P U J O H O  %qu+ .- `+&) i`fmpqdi\ \pf\+
P\dbd doje` .. `dg+ \_\h\n i\pe\n
@d`qj b\m]didhj ]_\n+ Fdn \_\h\n

\o`dd\d) i`n kdmh Gmdno\pn \oedhj


k\bjitn b\gej k\diod odfme @d`q
odf o\mkdidif\pe\io t_\hn) fpmd fp*
idb\d b\gej epjn k\hjfdiod odf \kd`
n\qj n`i\n F`mpu\gn \pf\n+ \_\*
h\n odfmjn \pfjn \ondm\_dh\n) \pfj*
e\hjn fd`fqd`ije` qd`oje`) i` hdnod*
in \pfjn) fjfd\ b\go ]od k\q\*
_dio\ qdnp h\g_\+ P\ i\pe\ \pf\
]pn T PU J O H O $  i`fmpqdi\ \pf\) ]`o i`
o\ k\od) fpmd ]pqj k\n t_pn dm fp*
md Rd`k\on \oh`o+  Jpj n`id\p*
ndp g\df >\itdjn oq\d dm m\toj*
e\d) kq_+) Em`i+ Fpno+ Apu`]+ =pfn\]+)
Fd`mji+ Gdkm+) npkm\oj do I\g\fdej
qd`o \kd` q`i+ f\o\gdf >\itdjn
hdd \pf+ Ru+ Pmd_`ioj ndij_j //
kjn+ . k`mnf+
%./& 8 H Z  H U [ QV  K L K H T H &&&  =ijo
`]m+ o+7 ej q\dndpn %ej h\dno\n& h*
gddiodi\n+ t_ fpidb\d n\qj `gb`ndp
k\id`fdi\ \gojmd) __\hd \io ej i`*
gdfpnd\n \pf\n+ Fd` i`o id`fdi\ qdn
n\qj k\\pfdh+  %.0&$ 8 P L R  ] H Y N V &
P\mi\qdh\n kmd` \gojmd\pn fpidb\hn
ipnd]j_j) k`m_\pb epjn q\mbdi\+ 
@ \ [L W H [ L  Q u ,  `gb`ndp k\mj_jo`) f\_ ej
i`f`id\o`+  6 k W S s k [ H &  Fd` \pfje\
i`o k\qjbo btqpgd+  2 V ] H U H &  A]m+
T PU J O H O & 
Ru+ \pf+ .- dm .. `dg+

]hoZgZb; < g^f`lmn cl) lZ*


dh dZk^bobc Qb^iZml) bk g^ikb*
bflbn ]hoZghl b cl kZgdhl+
.. I^l gnh lZnem^db bdb lZne*
e^b]b fZgh oZk]Zl rkZ ]b]bl
mZnmhl^) bk db^dob^ghc^ ob^mhc^Zn*
dhcZfZ bk ZmgZZncZfZfZgh oZk*
]nb g^lnm^imZ ZndZ) g^l fZgh
oZk]Zl rkZ ]b]bl mZnmhl^) lZdhdZ*
k^bobc Qb^iZml+

Turinys

42/

H<G+ .) .1}/) 2

fbgnl; .1HZe^]b\mnl]hehlnl)jnb oh [Zg]hc^ iZmbge bk ]Zkr]ZfZl


aZ[^m bg `k^`^ lnh fZl\nenf) Z] ZndhcZ Qb^iZbnb l^k`Zgm
^m ohmnf _Z\b^gl bffheZm ]^[be^ `rone8 g^l Z ]b]bl FZkZebnl)lZ*
?hfbgh7 jnbZ M^q fZ`gnl ^`h) dh dZk^bobc Qb^iZml) bk fZgh
]b\bm ?hfbgnl ^q^k\bmnnf)^mgh* oZk]Zl [Zblnl mZnmhl^+
f^g f^nf ahkkb[be^ bg B^gmb[nl+
(
[P]^Vb]TXL^% . ?Z[Z
> Z i n m DD+ . @m gng\ Z] ohl
fZg]Zmnf ah\) hlZ\^k] hm^l+/Nb mhdl rkZ lZdrfZl cnfl) h dngb*
ghen^kbmbl Zn]bk^) ^m lb ghen^kbmbl `Zb / E^b cl g^ghkbm^ deZnlrmb bk
ihg^k^ lni^k \hk nm ]^mbl `eh* c^b g^ghkbm^ bfmb lZn  bk]) dZ]
kbZf ghfbgb f^h) Zbm ?hfbgnl ]nhmnfm^ `Zk[ fZgh oZk]nb)
^q^k\bmnnf7 fbmmZf bg ohl ^`^l* lZdh dZk^bobc Qb^iZml) Z lb*
mZm^f) ^m fZe^]b\Zf [^g^]b\mbh* lbn cnfl g^mnkm bkikZd^bdlbn c*
gb[nl o^lmkbl) ^m fZe^]b\Zf beebl7 l eZbfbgbfnl8 Z ikZd^bdlbn cnhl)
jnhgbZf ghgihlnblmbllni^k\hk+ g^l cl g^fm^lZn bk]+ 0 mZb
0 @\\^ ^`h ikhbb\bZf oh[bl [kZ* Z gnf^lbn cnfl i^m bk ]k[lbn
\abnf) ^m ]bli^k`Zf lni^k one* cnfl  o^b] cl bdbefb fe)
mnf o^lmknf lm^k\nl lhee^fgbmZ* bk cbl gng^ cnl ln lZobf+
mnf o^lmkZknf) ^m Zllnf^m ohl
l^\nf+
1
@m l\b^mbl jnbZ fblb Z] ohl 1 Onhf^m clbghlbm^) dZ] Z
fZg]Zmnf blmn]) nm ^ll^m iZ\* lbngbZn cnfl bm lZdrf) dZ]
mnf f^nf \nf G^ob) ]b\bm ?h* [m fZgh lZg]hkZ ln G^obn) lZ*
fbgnl ^q^k\bmnnf+ 2 KZ\mnff^* dh dZk^bobc Qb^iZml+ 2 HZgh
nf _nbm \nf ^hobmZ^ ^m iZ\bl7 ^m lZg]hkZ [noh ln cnh `ro^gbfh
]^]b ^b mbfhk^f) ^m mbfnbm f^) ^m bk mZbdhl lZg]hkZ) Z ]ZobZn cZf

%.1& 8 SH Z [ PU N H Z PZ $ R \ Y Z &&&  =ijo `]m+


o+ d\ k\nh`mfd\hd _p ipndf\godh\d7
e`d f\n) `di\io no\othp) opmd \pfjod
btqpg k\odig) h`gpj_\h\n n\fjnd
ojfdj i`opmn dm oj_g \pfje\ h`if`n*
i8 dm e`d f\n k\_\mj \_ %fpmd\h
\odo`nod b\i\ k\o`gnx) \pfje\ i`nq`d*
f) n`mb\id k\o`g+ @g ojfdjn kdf*
ojn npfot]n \pfjoje\n q`mo\n @d`qj
km\f`dfdhj+  0 H P Z \ Z ,  _d_`gn k\*
b\m]jn q`mo\n+
%/)/& ; L [ \ Y [ p &  Jpndf\gopndpn i`*
fg\p\_\n g\iftn _d_d\pndjn i`g\d*
hn+  = Y H R L P R Z P \  Q v Z w &&&  Gpidb\d
opmej k\m`db g\dhdiod) o\d\p @d`*
q\n k\q`mn e g\dhdidhpn km\f`dfd*
hp8 q`gopd pnojn ed` k\n e o\po+ Fd`
i`b`m]d\ @d`qj) dm @d`q\n \odhn d
e ed`hn npo`dfo k\b\m]+ b / k  W Y H %
R L P R Z P\  Q\ V Z &  =ijo `]m+ o+7 o\dk) \
epjn dm km\f`dfd\p+  Lm\f`dfdh\n
tm\ e\p qtfn _\gtf\n+  %0& = L [ P&
G\d fpmdjn` \pfjn` fpidb\hn ]pqj
\od_pj_\h\n \pfje\hj btqpgdj k`otn
%qu+ Gpi+ 4)0.8 =of+ .5)0&+ >\pnh`d dd

ed` ej i`o`fn+ G]m+ o+ hdiodn b\g oj*


fd7 npi\dfdindp ephn _`mgdp+  7 v Z w 
i` h\ij P k R PS T P w ,  dfdghn` \pfje\*
hp btqpgdp+ J`_jmd \pfjoje\d ]pn
]e\pmd\d npo`kod \pfje\h btqpgd
hgp+  7 P Z  U \ U L k  Q \ V Z &&&  =ijo `]m+
o 7 dm ipi` epn np epj+  =pf bt*
qpgdp qd_pmd\d dm hg\n ]pqj di`*
\hd d77 np_`bdi\hd p hd`noj %qu+
E+ /6).18 kgb+ Hf+ .1)02&+
" / # 7 \ T Z  k P[p  u Z H R ^ T p ,  k`m km\*
gZ iZld^e[m n\fth) \pf+$ / `+ 
8 H K  I v [ w &&&  C`md\p \ijo `]m+ o+7 i`n
h\ij n\i_jm\ tm\ np H`qdp) o+ t+ epn
opmdo` pjgd\d \ogdfod n\qj k\m`db\n)
f\dk en kmjoqdn H`qdn tm\ k\nd*
\_en qdnjn o\pojng q\m_p+ H`qdj \o*
ndhdidh\n _pj_\ km\i\pd kmjbjn ip*
kd`od odfmj fpidbj q\du_+  %2& 4 ^ %
] L U P T V ,  btq`idhj bmt]d+ A H P R V Z 7
i`np_mphnd\hjn g\dhn+  O`ijqn
fpidbp k\qtu_tn opmd npf`gopepjn`
\_oe bmt]d omjfdh+ Cmt]n
]pqj k\\_ojn o\h odfmjhdn ngtbj*
didn+ F m`dfd\ g\dftodn+ Lgb+ Of+ /2)

Turinys

H < G  / ) 3 } .-

)'%

[Zbfl) bk cbl [$chch fZgl bk ]k^*


[ch ikb^ fZgh oZk]+ 3 Ob^lhl
lmZmrfZl [noh ch  [nkghc^) bk g^*
m^blr[l g^kZlmZ ch eihl^) mZb*
dhc^ bk m^blr[c^ cbl oZbdbhch ln
fZgbf bk ZmbmkZnd ]Zn`^e gnh
g^m^blr[l+ 4 I^l dngb`h eihl
mnkbl^k`mbbghcbf)bkbch [nkghl
[nl b^dhfZ lmZmrfh) g^l cblrkZ
dZk^bobc Qb^iZmb^l Nd^e[cZl+
5 =^m cl gndkrihm^ gnh d^ebh bk
iZibdmbghm^ ]Zn`^e lmZmrfh Zm*
obe`bn8 cliZgZbdbghm^ G^obh lZ*
g]hk) lZdh dZk^bobc Qb^iZml+
6
Kkhim^k jnh] ^m ^`h ]^]b 6 Oh]e bk Z iZ]ZkbZncnl iZ*
ohl \hgm^fimb[be^l) ^m anfbe^l gb^dbgmbgnl bk iZ^fbgmnloblhfl
hfgb[nl ihinebl) lb\nm ghg l^k* mZnmhfl) mZbi dZbi cl g^l^k`ch*
oZlmbl obZl f^Zl) ^m Z\\^iblmbl m^ fZgh d^eb bk bkchm^ Zlf^*
_Z\b^f bg e^`^+
g lmZmrfh Zmobe`bn+
Z  _Z\b^ghfbgblf^biZo^[Zm+ 3G^q
o^kbmZmbl _nbm bg hk^ ^bnl) ^m bgb*
jnbmZl ghg ^lm bgo^gmZ bg eZ[bbl
^bnl7 bg iZ\^) ^m bgZ^jnbmZm^ Zf*
[neZobm f^\nf) ^m fnemhl Zo^kmbm
Z[ bgbjnbmZm^+ 4' GZ[bZ ^gbf lZ*
\^k]hmbl \nlmh]b^gm l\b^gmbZf) ^m
e^`^f k^jnbk^gm^q hk^ ^bnl7 jnbZ
Zg`^enl ?hfbgb ^q^k\bmnnf ^lm+
5 Qhl Znm^f k^\^llblmbl ]^ obZ)
^m l\Zg]ZebsZlmbl ienkbfhl bg e^*
`^7 bkkbmnf _^\blmbl iZ\mnf G^ob)
]b\bm ?hfbgnl ^q^k\bmnnf+

;;% EL`_Z^ Y`ZOwXw^ T] GTPo[L_TP^ _PT^XL^% B]LYLob^_w^


[LMLTRL%

.-
Infjnb] ghg iZm^k ngnl 
.- <k g^ obl fl rkZ ob^*
hfgbnf ghlmknf; gnfjnb] ghg c gZl moZl; Zk`b g^ ob^gZl ?b^*
?^nl ngnl \k^Zobm ghl; jnZk^ 8 oZl fnl lnmok; OZb dh]e `b
./8 =of+ 00)5..+ @d`qj ]\dh k\* ) nq`odh\ghdn dm hjo`mtnd \m_th\n
ndm`dfd\ ej b\m]didhp dm o\mi\qdhp %/)..3&+ Of`g]d\h\ \oedh\n I`nd*
e\h+  %3& K \X f b f  fgT gl ` T f + =ijo ej f\dkj o`dnej %/).40)3& dm i`g\d*
`]m+ o+7 od`njn hjfdidh\n %hjfng\n&+ hn \kndg`d_d\iod`hn %0)4./&) ip*
O`ijqn fpidb\d ]pqj i`k`dfodid mj_jh\n nfdmoph\n o\mk b`me
hjfngj dm btq`idhj \oqdgbdp) q`_ kdfoe gdfdhj %0).01)0&+ Lm\i\tno
_\pb`gd ipj ]`_d`qtnon dm ipndf\god* ]\dbd\h\ k\\_edhp km\i\j Agdej
hp f`gdj \ob\g  k\h\g_php dm _j* bmdhj %1)13&+
knf + }  %4& E Xf ^h a \Zb +++ Lgb+ Gpi+
%.-& M \XaTf gi Tf(  dmdio k\m\*
.-)..8 =of+ .4).-+.+ Fngb` i Zk^b* w
 g`gduhj o\mk kdmhjej dm \iomjej n\fd*
b\ ]pqj dijod no\oth dm nf`g]od ed  idj) m`dfop h\itod) f\_ qd`ip oqp
o\po\d+  J ^ X _U ]T f 4  o\mkdidif\n %\i* d km\i\\n d\ q\_di\ k\o @d`q8 tm\
b`g\n& o\mk @d`qj dm hjid+  %5& w o\d\p i`h\\ \dfdiojep) fpmd` h\ij)
Ehb ^ X _\b 4  ipj @d`q n\fthp f`gdj) d f\_ d\ qd`ip oqp k\q\_dio\n =]m\*
fpmdj i` odf k\otn opmejo` g\dftodn) e jh\n %Fd`m+ Gdm+&+  B b W _ Z \ ^ \X ^ '
]`o dm fdopn< hjfdiod+  G Tc\^g\abgX((( Q i\XaTf(((  =ijo `]m+ o+7 fj_g bd h`n
=ijo `]m+ o+7 k\_\mo`) f\_ _\pb`gdn E `gbd\hn qd`i\n np fdop i`dodfdh\d+
npfgpkj no\oth`+
d E oj) f\_ @d`q\n tm\ qdnp ]`i_m\n o*
%6& G T W T e\T h  ]hf((( Jpndf\gpnd`hn  q\n) km\i\\n _\mj dq\_7 >_\hd
Rd`k\on i`]`_pj_\ dm i`]`_pjn oj) qd`ij oqj q\df\d) h`n opmdh` n\qj
f ]pqj k\\_en dodfdhd`hn+  @e o\mk` `gbodn f\dk ]mjgd\d) qd`id fdop
{ \ e]bgX T f` Xa 4  \dfdi_\hd no\ot*  i`id`fdiod) ]od qd`id fdod`hn dodfd*
hd< ]_\hd @d`qj q\df\d) opmdh` qdnd
h) en ]pqjo`< \gdfd+
/).-1)3+ L`dfd\hjn hjo`mtnon np e b`m]od fdo\_jn hn oqp k\_\mto
15

o+ MZmZl) o+ DQ+

Turinys

421

H<G+ /) ..}.2

^k`h ]^lib\bm ngnljnbljn^ ghl* db^dob^gZlflgb^dbgZlZoh [kh*


mknf _kZmk^f lnnf) obheZgl iZ\* e) eZnr]ZfZl fl mo lZg*
]hk;
mnf iZmknf ghlmkhknf;
En]Zl [noh g^bmbdbfZl) b
..
OkZgl`k^llnl ^lm en]Z) ^m ..
Z[hfbgZmbh _Z\mZ ^lm bg DlkZ^e) ^m iZlb[cZnkmbgZl ]ZerdZl ordh Ds*
bg D^knlZe^f7 jnbZ \hgmZfbgZobm kZ^erc^ bk E^knsZec^) g^l En]Zl
en]Zl lZg\mb_b\Zmbhg^f ?hfbgb) lnm^i Qb^iZmb^l o^gmho) dn*
jnZf ]be^qbm) ^m aZ[nbm _bebZf ]^b kb cbl freb) bk eZbd lo^mbfh ]b^*
Zeb^gb+ ./ ?bli^k]^m ?hfbgnl ob* oh ]ndm^k+ ./ =^m Qb^iZml bgZb*
knf jnb _^\^kbm ah\) fZ`blmknf) dbgl b Ehd[h iZ]Zg`b fh*
^m ]bl\binenf ]^ mZ[^kgZ\nebl eZ* `) dnkl mZb ]Zkh) fhdrmhc) bk
\h[) ^m h__^k^gm^f fngnl ?hfb* fhdrmbg) bk m) dnkl ZndhcZ ]h*
oZg dZk^bobc Qb^iZbnb+
gh ^q^k\bmnnf+
.0
@m ah\knklnf_^\blmbl) hi^* .5 Qe bkmZb cl ]Zkm^7 cl Zi*
kb^[Zmbl eZ\krfbl ZemZk^ ?hfbgb) ]^g`m^ Qb^iZmb^l Zemhkb o^kdl*
_e^mn) ^m fn`bmn) bmZ nm ghg k^* fn bk derdlfn) mZbi) dZ] Z
lib\bZf nemkZ Z] lZ\kb_b\bnf) g^\ ]Zn`bZn g^[^iZo^e`lbn  Znd
Z\\bibZf ieZ\Z[be^ jnb] ]^fZgn bk gb^dh g^ikbbflbn i^kfZe]Zob*
o^lmkZ+ .1 @m ]bqblmbl7 LnZf h[ fnb b clkZgdhl+ .1 El ]ZklZ*
\ZnlZf; jnbZ ?hfbgnl m^lmb_b\Z* dhm^7 Fh]e mZb; I^l Qb^iZml
mnl ^lm bgm^k m^) ^m nqhk^f in* [noh ebn]rmhcZl mZki mZol bk mZ*
[^kmZmbl mnZ^) jnZf mn ]^li^qblmb7 oh cZngrlml fhghl) dnkb mn
^m aZ^\iZkmb\^il mnZ) ^m nqhk_h^* iZgb^dbgZb) ghkl cb rkZ mZoh ]kZn*
]^kbl mnb+ .2 Ihgg^ ngnl _^\bm) ` bk mZoh lZg]hkhl fhgZ+ .2<k
n\i_jm\ np Rd`k\dp dm oj_g i``*
hdiod n\qn nepibjhdn np k\bjidhdn+
P\dk d\ _\mjh\ \gdpude\ d v`d_dh)
fpmd f\d fpmd` t_\d _\mt_\qj n\qj
]mjgd\hn) k\q\mt_\hd n\qj hji\n)
\i bd n`n`mdn \m _pfo`mdn %qu+ `h+
.0).2 `dg+&) dm  t_ hjo`mtno`n np
nq`odh\ghdn+ Ijo`mtnon np \hj*
md`d\dn) f\i\id`d\dn) gd`od`d\dn) k`m`*
d`d\dn dm e`]pud`d\dn ]pqj _g no\]*
h`g_tnon k\qje\pn no\othj p_m\pn*
ojn %E+ 01).38 =of+ 4)0+18 J`h+ .0)/2&+
B` >\]dgjij i`g\dnqn e\p Au_m\n
nh\mfd\d ]\m t_pn _g hjo`mtnd
np nq`odh\ghdn %Au_m+ 3 dm .- k`m*
nf+&8 o\dk k\o J``hde\n m`df\g\qj) f\_
np nq`odh\ghdn hjijhdn ]op k`m*
ndnfdmo\ %J``h+ .-)0-&8 ]`o h\ojh\d
fjq\ np o\ ]gjbt]` i`]pqj g`ibq\+
%EE& Ah W T f  Uhib a X\yg\^ \` T f4  d*
mdifojed @d`qj o\po\ k\od n\q` npo`*
k+ Pjgd\p e\p \dfd\d k\n\fjh\n t*
_p ipndf\godh\n+  M \XycTg\Xf yi Xa '
g b i X 4  q`io Rd`k\od`n o\po+  J i X '
g\` b W \Xi b  W h ^ gXe4  ojfd) fpmd f*
_dfdj \ond_\qdhp g\dfjnd nq`odhj _d`*
qj) o+ t+ no\]h`g_+  %./& D b ^l '
gb ]T  \e ` b ^l g\a 4  fd`fqd`i ipnd*

E f\dopnd) qdn od`f) \m edn ]pn \pfojn


e fdghn) \m `hjn) hjfto\n \m i`hj*
 fto\n) n`i\n \m e\pi\n+ A]m+ o+7 \*
w
 _di\iod dm \on\f\iod+  P\d k\o\md

+ pdn dndm`dfdh\n) fpmdj odfngd km\n*
7 h i`\dfd  K T& ^h ef Th ^b]T(((  \m
o\d ]pn fpidb\n) fpmn \pfje\ \pf
\io \gojmd\pn) \m d\dk e\p kdgd`odn)
fpmn \pf \oi`\+
%.0& 9_gbe\ TyTeb` \f(((  Ijo`mtn*
o np nq`odh\ghdn ]pqj kmd`\nodn)
f\_ ]pqj k\q\mjhjn kdmhjndjn hj*
ijn+ @\pb ep ej  ]\itd\ nfnodn
@d`qpd _g ejhn k\_\mtojn i`o`dnt*
]n+ F\ _`e\qdhpd dm \\m ]pqj od`f
_\pb) f\_ ejn) km\i\j. Ek\n\fthp)
nd`f i`o \gojmd+  %.1& A f  WTeS f T '
^ b g X 4  f\dk \ifnd\p fpidb\d) .)3+4+ 
E Xf M \XycTgf(((  Rd`k\on) fpmn dno`db
e hjo`mtno o\dk) f\_ ed opmd ]od i`*
k\`d_d\h\ dm i`\m_jh\ %Lm\_+ /)
8 /1&) tm\ o\dk k\o gdp_toje\n dm f`m*
8 edioje\n np_\mjhj k\qnoj hjo`mtn*
. gn mtdj %kgb+ Lm\_+ 0.)168 Pj]+ 4)
.2&+  B he\T gh c Ta \X^\a T\(  A]m+* o+7
Gpmd\d op _\]\m npg\p`d dodfdht]+
 K Ti b d fT a W b eb f { ` b a T 4  q`iop mt*
dp npepibo\ np o\qdh hji\) mtdp)

Turinys

H<G+ /) . 3 * 0 ) .

422

^m k^lb]nnf libkbmnl ^bnl ^lm; @m g^ ob^gZl c lnmok) bk Zk cb g*
jnb]ngnl jnZ^kbm)gblbl^f^g ?^b; kZ ch ]oZlbhl eb^dZgZ; bk dh ob^*
>nlmh]bm^ ^k`h libkbmnf o^lmknf) gZl b^dh)c^b g^ ?b^oh Zbgbchl;
^m nqhk^f Z]hb^l\^gmbZ^mnZ^ gh* NZn`hdbm^ mZb7 lZoh ]oZlb) bk lZ*
eb ]^lib\^k^+ ..2 >nf h]bh aZ[n* oh cZngrlml fhghl g^gb^dbgd+
^kbl) ]bfbmm^) ]b\bm?hfbgnl ?^nl .3 FZb mn g^d^gmb) iZe^bld) lZdh
DlkZ^e7hi^kb^m Znm^f bgbjnbmZl o^l* Qb^iZml) DskZebh ?b^oZl+ =^mg^*
mbf^gmnf ^bnl) ]b\bm ?hfbgnl m^blr[ Zi]^g`l ch ]kZ[n) lZ*
^q^k\bmnnf7 \nlmh]bm^ libkbmnf dh dZk^bobc Qb^iZml+ NZn`hdbm^
lZoh ]oZlb 7k g^gb^dbgdbm^+
o^lmknf) ^m ghebm^ ]^lib\^k^+
.4
GZ[hkZk^ _^\blmbl ?hfb* .4
El c^b]bZm^ Qb^iZm lZ*
gnf bg l^kfhgb[nl o^lmkbl7 ^m oh dZe[hfbl bk lZdhm^7 Fnh f^l
]bqblmbl7 Dg jnh ^nf _^\bfnl eZ* c ^b]f^; Onh) dZ] lZdhm^7
[hkZk^; Dg ^h jnh] ]b\bmbl7 Jf* db^dob^gZl) dnkl ]Zkh ibdmZ) rkZ
gbl jnb _Z\bm fZenf) [hgnl ^lm `^kZl Qb^iZmb^l ZdboZbs]hc^) bk
bg \hgli^\mn ?hfbgb) ^m mZe^l ^b mhdb^ cZf iZmbgdZ) h c^b g^) mZb
ieZ\^gm7 Znm \^km^ n[b ^lm ?^nl dZf^ rkZ m^blfh ?b^oZl;
bn]b\bb;
6L[`_ '''% . @\\^ ^`h fbmmh
)
[P]^Vb]TXL^% . mZb Z
Zg`^enf f^nf) ^m ikZ^iZkZ[bm D lbngbn lZoh ld^e[c) bk cbl ikb*
obZf Zgm^ _Z\b^f f^Zf+ @m lmZ* k^g`l d^eb mb^l fZgh o^b]n+ Dk
mbgb o^gb^m Z] m^fienf lnnf ?h* mnhcZn Zm^bl  lZoh[ZgrbQZe*

fij op i`b\gd npom\pftod) i`ipnd*


f\gn_\h\n @d`qpd+  % . 2 &  9 e a X i \X'
a Tf +++ Rtm\n dm hji\ \]p_p @d`qj
npoq`mod) \]p_p kmdkdg_tod ojn k\djn
@d`qj _q\ndjn) i`n) ijmn edn k\_\m
E`q\ d =_jhj) \]d`h o\d\p _\q oj*
fd\+ k\o nd`g)* npo`df_\h\n E`q\d o\mnd
o\d) f\n ]pqj gdf ej fqkdhj+ A]m+
o+ q`md\h\n o\dk7 o\dk i`nd`gbd\ i
Xd`i\n) fpmn _\m im\ ipnojen @d`*
qj _q\ndjn+  Ijo`mtnoe` m`dfd\
d`fjod i` b`d_pgd k\o`ifdidhj) ]`o
q\df) fpmd` ]o @d`qj o\mi\d) i`n
@d`q\n ijmd) f\_ ]o bdh_jh\ o\p*
m\) fpmd ]pn ej _q\ndjn kdgi\+ >`o
\m b\gd ojfdp q\df m\nodn d hjo`m)
fpmdjn o\mi\pe\ no\]\hn<  J X e Z ^ \'
gX gTg(((  =ijo `]m+ o+7 o\dbd \kn\p*
bjfdo` nqj _q\nd) dm dodfdht] o\*
qj e\pitnon hji\d o`bpg id`fpj*
h`o i`]i\ g\pjh\+  L\ndn\pbj*
fdo`) f\_ @d`qj _q\nd\ i`k\ndom\pfo
ipj, en qdn\d) e`d en g`dnopho` f*
idfd`hn b`d_pgd\hn n\q` qdn\d ip*
b\god+  %.3& B T\ gh aX^Xag\(((  Ad*
i\io qpgb\ojn o`fnop) d\ ]po i\pe\n
q_ kmd`f\do\n7 =m k\on @d`q\n im\
hphn g`d_n k\g`dnod n\qj hji\n)
f\d ejn ipdhn i`]`k\odif\< Lgb+ =of+
/1).+++ >`o `]m+ o+ m`dfo q`mnod fd*

o\dk7 i`n \ i`f`idp dndnftmdhj)


n\fj Rd`k\on) Eum\`gdj @d`q\n) dm f\n
o\d _\mj) \k_`mbd\ i`o`dnt]` n\qj
_m\]pd %qd`\d k\ndmj_j _d_`gn i`*
o`dnt]n \knpifdio\n&+ P\dk dm`df*
o\ `dg+ hdiodn b`md\p md\nd np) fji*
o`fnop) i`n d\ km\i\\n g\]\d k\g\d*
fj hjo`mtnon k\nojqph+ P\ hdi*
odn i`kmd`o\m\pe\ =of+ /1).+++8 i`n
`i+ Pno+ f\_ dm ]pqj g`dno\ f\d
f\_\ np\m_tod hjo`mtno) ]`o m`dfej
opmod nq\m]d kmd`\nd8 km\i\j
k`dfd\hd t_\d ojfd kmd`\nd i`op*
mej+ >` oj) hjo`mtnon np\m_th\n)
i`o `n\io o\h odfmjhn kmd`\nodhn)
]pqj
Rd`k\od`n g`dno\n t_\hn
odf _g e dm_d`n fd`ophj+  E X'
a \X^\a ^\gX(  A]m+ o 7  i`]fdo` i`dodfdhd+
% . 4 &  A f  {X\W{\TgX(((  Lm\i\j ]`i*
_m\g\dfd\d f`id\) _`epje\) f\_ bm\*
n km\i\ k\\_\d \kd` F`mpu\gn
\ono\oth _\m i`dqtfdiod dm f\_ ed`
ng`bd\hd kmd`) fpmd`hn) \ijo e) op*
mo ]od opje\p k\_\mto\n @d`qj o`dn*
h\n+ Lm\i\\n ed`hn \on\fj7 o`dn*
e\n \o`dn) ]`o dmfdo` k\otn n\qn)
\m en `n\o` odif\h\d kmdndm`ib kmd`
ej \oedhj) f\_ dm en i`ip]\pno+
J`n I`nde\n \o`dn f\dkj o`dne\n+
% 0 ) . &  = Z P\ U n PH &&&  Lm\i\\n qdn

Turinys

423

H < G + 0 ) / } 2

fbgZmhk) jn^f ohl jnZ^kbmbl) ^m ]hoZl) dnkbh cl b^dhm^ bk lZg *
Zg`^enlm^lmZf^gmb) jn^f ohlone* ]hkhl Zg`^eZl) dnkbh cl ghkbm^+
mbl+ @\\^ o^gbm) ]b\bm ?hfbgnl mZb cbl Zm^bgZ)lZdh dZk^bobcQb^*
^q^k\bmnnf7 / ^m jnbl ihm^kbm \h* iZml+ /=^m dZl `ZelfZgrmb Zib^
`bmZk^ ]b^f Z]o^gmnl ^bnl)^m jnbl ch Zmcbfh ]b^g) bk dZl beZbdrl
lmZ[bm Z] ob]^g]nf ^nf; Dil^ ch iZfZmrf; I^l cbl [nl dZbi
^gbf jnZlbb`gbl \hg_eZgl) ^mjnZ* mbki]Zgmb n`gbl bk dZbi ldZe[c
he+
lb a^k[Z _neehgnf7
Ebl Zmlbll mbki]rmb bk oZermb
0
^m l^]^[bm \hg_eZgl)^m^fng* 0
]Zgl Zk`^gmnf) ^m ink`Z[bm_bebhl lb]Z[kh) boZerl G^obh lgnl)
G^ob) ^m \heZ[bm ^hl jnZlb Znknf) o^bl cnhl dZbi Zndl bk dZbi lb*
^m jnZlb Zk`^gmnf) ^m ^kngm ? h* ]Z[k) bk cb^ ZndhlQb^iZbnb Zn*
fbgh h__^k^gm^l lZ\kb_b\bZ bg bnl* dZl m^blr[c^+ 1 Onhf^m iZmbdl
mbmbZ+ 1 @m ieZ\^[bm ?hfbgh lZ\kb* Qb^iZbnb En]h bk E^knsZel Zn*
_b\bnf Dn]Z) ^m D^knlZe^f lb\nm dZ) dZbi ]b^ghl^ ibkf Zfb bk
]b^l lZ^\neb) ^mlb\nmZggbZgmbjnb+ dZbi l^ghol f^mZbl+
2
@m Z\\^]Zf Z] ohl bg bn]b* 2 Onhf^m Z ikb^blbn ikb^ c*
] h ) ^m ^kh m^lmbl o^ehq fZe^_b\bl) l ln m^blfn bk [lbn `k^bmZl
^m Z]nem^kbl) ^m i^kbnkbl) ^m jnb ebn]rmhcZl ZomhcZfl) bklo^mbfh*
\ZenfgbZgmnk f^k\^]^f f^k\^gZ* m^kbZfl) bk ikb^lZbd eZnZgmb^fl)
kdmh\ kmdh`i\ Eu\dej km\i\tno %Eu+
1-)0&+ @d`q\n \ondn kdmh\o\fd+ P\d
opmej ]od Fji\n Gmdfotoje\n) f\dk
k\gdp_de\ Aq\ib`gde\+  6 Y  [ \ V QH \ &
A]m+ o+7 dm h\d+  @ H ] V  I H m U ^ n P H &
A]m+ o+7 n\qj mhpn+  F`mpu\gn
]\itd\ ]pqj g\dfjh\ @d`qj f\m\*
gd\pn mh\dn+  C H S K V ] H Z &  A]m+7 O H d%
do\n k\q\_didh\n d/ K V U  np
/ K V U &
\modfpgp) npodif\h\n fdopm `i+ Pno+
odf n`kotidn f\mopn) qdnpm epibd\h\n
np @d`qj q\m_p8 dm dd\ edn m`dfd\
@d`q) i`n n\fjh\) f\_ R\g_jq\n
\o`dn d n\qj ]\itd8 ojgd\p edn q\*
_di\h\n Rd`k\dp+  @ H U K V Y V Z  H U %
Fdn \o`dn f\dkj n\i_jmjn \i*
N L S H Z &
b`g\n) f\dkj k\ndpioditn) f\dkj k\\*
_ojndjn n\i_jmjn o\mkdidif\n+ I`*
ndej \nh`ite` d odfme ]pqj \odo`*
nod qdnd k\omd\mf\hn _pjod`ed k\\
_\d dm kdgi\d vqtfdio\ k\_\mtojed np
e\dn n\i_jm\8 edn \oi` qdnjf k\g\d*
hdidh dm qdn k\g\dhdidhj kdgit]+
R\g_jq\n d\ dm n\i_jmjn \ib`g\n tm\
o\n k\on \nhpj) f\dk k\mj_j k\m\g`*
gduh\n dm t_ k\no\oto\n fg\pndh\n)
\pf+ /).4+ >\itdje` fdo\_jn \knd*
m`df_\qj Rd`k\od`n b\m]dibph\n `*
gte` dm q\du_`) oj_g g\]\d odif\h\d
*\kndm`df I`nde\n n\qj o\po\d ]\it*
dje`) o\dk f\dk Gmdnopn tm\ o\d k\*
_\mn) Fjij /)1+  %/& 8 H Z  N H S s Z  T H %
@`e\ od`hn) fpmdpjn o`dne\n
U ^ [ P &&& 

m\n k\nf`i_pndpn ipj_hn`) ipj fp*


gd ed` i`k\ndno`ib \ondk\g\d_jod+ Pd`)
fpmd` i`f\iomd\d \pfd\) f\_ edn k\nd*
mj_to %\pf+ /).4&) opmd b`m\d k\nq\mn*
otod) \m$ ed` tm\ kmdndm`ib e k\ndodfod
%k&b+ =h+ 2).5&+  l V Ss &  A]m+ I V Y P[ O &
 Ipdgpd k\q\_pjod n`ijqe` ]pqj
q\moje\hjn f\d fpmdjn jgn+ Lgb+
Fj]j 6)0-8 F`m+ /)//+  P`dne\n k\*
q\mojn nh\mfd\pndp kmd`hjid ipnd*
f\godh\hn ipq\gtod++
%0& 9 L ] P V  Z v U \ Z &&&  P`dnh\n km\nd*
_n ipj @d`qj i\h) ipj o) fpmd`
opmd ]od fdod`hn k\qtu_dn+ R\du_\dn
@d`q\n _\m k\mj_j) fjfd kmdq\gph
opmd opmod ej q`iotfgjn o\mi\d+ 
j ] L P Z &  Rpgb+ J V SH I P[ $  fj+  7 P L  H \ %
Gpidb\d qg ]pn q`mod n\qj
R V Z &&& 
o^gm iZk^b`+ =pfd\p .).-+.. ]p*
qj k\nf`g]o\) f\n `i+ Pno+ \pfjn
]pn k\i\dfdiojn+ @d`q\n oj k\nf`g*
]dhj d\ i`\o\pfd\8 q\du_\dn) fpmdpjn
b\gej npkm\nod dm t_\d) edn \km\j
qd`i\odin J\pe+ O\i_jmjn \pfjn oj*
]pgph+ Fd d\ dm q\_di\h\ `]m+ o+7
[U PU J O H O &   %1& 7 \ K V  P Y  7 L Y \ _ H S s Z  H \ %
R H &
Em d\ \pf\ `]m+ o+ q\_di\h\
T P U J O H O &  F`mpu\ge` dm Fp_` ]pn h`*
ndedin f\m\gtnon km\_d\+ L\g`nod*
ijn %Fp_j dm F`mpu\gn& qd`oji nojn
qdn\n k\n\pgdn+ Lgb+ Eu+ .)/3+
%2& = Y PL PZ P\  W Y P L  Q v Z w &&&  Jpj g`*
qdo @d`qj o`dnh\n k`m`di\ \io qdnjn

Turinys

H<G+ ) $  3 * . .

.,.

bk mb^fl) dnkb^ ldebZnl]Zfb ln*


eZbdh lZf]bgbgdh nfhd^lg) le^*
`bZ gZe^l) gZeZbbnl bk lo^mbf*
Zebnl) bk g^[bch fZgl) lZdh dZ*
k^bobc Qb^iZml+ 3 I^l Z Q b^*
iZml bk Z g^lbd^bbn) mh]e cl)
En]h lgl) g^^lZm^ lngZbdbgmb
bdb `Zenb+
I^l gm7h iZm cl mo ]b^
4
< ]b^[nl ^gbf iZmknfo^l* 4
mkhknf k^\^llblmbl Ze^`bmbfblf^bl) c g cl Zmlmhchm^ gnh fZgh lmZ*
^m ghg \nlmh]blmbl+ M^o^kmbfbgb m bk c g^l^k`chm^+ Bkdbm^ c
Z] f^) ^m k^o^kmZk Z] ohl) ]b\bm fZg^) bk Z `kbn cnl) lZdh dZ*
?hfbgnl ^q^k\bmnnf+ @m ]bqblmbl7 ) k^bobc Qb^iZml+ OZbZn cl lZ*
Dg jnh k^o^km^fnk; 5 Nb Z__b* c dhm^7 Fnh f^lmnkbf^`kmb; 5 <k
`^m ahfh ?^nf) jnbZ ohl \hg* c oZebZ fh`nb n`Znmb ?b^o) dZ]
_b`bmbl f^; @m ]bqblmbl7 Dg jnh cl n`ZngZm^ fZg^; El lZdhm^7
\hg_b`bfnl m^; Dg ]^\bfbl) ^m bg c Fnh f^l mZo^ n`Zohf^; ?^*
ikbfbmbbl+ 6 @m bgi^gnkbZ ohl fZ* bfmbgfbl bk ibkfhgfbl+ 6 O h *
e^]b\mb ^lmbl) ^m f^ ohl \hg_b`bmbl ]e bmbgdZ cnl g^mnkmh ikZd^bdb*
`^gl mhmZ+
fZl) g^l cl ^b]bZm^ fZg^)cl)
oblZ `bfbg+
g^da^ oblZl ]^bfmbg^l
.-
Dg_^km^ hfg^f ]^\bfZf bg .-
ahkk^nf) ^m lbm \b[nl bg ]hfh > lZg]ebnl) bk m^[gZ fZblmh fZ*
f^Z) ^m ikh[Zm^ f^ lni^k ah\) D gh gZfnhl^8 ih mh f`bgdbm^
]b\bm ?hfbgnl7 lb ghg Zi^kn^kh fZg^) lZdh Qb^iZml) c^b Zg^Zmb*
oh[bl \ZmZkZ\mZl \Z^eb) ^m ^__n]^* ]Zkrlbn ]Zg`Znl nmoZgd bkg^*
kh oh[bl [^g^]b\mbhg^f nljn^Z] beb^lbn cnfl8 iZeZbfbgbfh g^m bdb
Z[ng]ZgmbZf) .. ^mbg\k^iZ[h ikh Zilmnfnb+ . < ln]kZnlbn ]e
oh[bl]^ohkZgm^f) ^m ghg \hkknf* cl m) dnkl krcZ) bkcbl g^[^`Z*
kbb) ob]nZl) ^m inibeehl) ^m hiikb*
fngm i^k^`kbgnf) g^\ mbfn^kngm
f^) ]b\bm ?hfbgnl ^q^k\bmnnf+
%b @`h ^gbf ?hfbgnl) ^m ghg
fnmhk7 ^m ohl _bebb eZ\h[ ghg ^lmbl
\hglnfimb+

o\pojn+ Em d\ tm\ \on\fth\n e /).4 dddn `n\o` ipndf\go+  8 \ V  T L Z  [ \ %


fg\pndh+ P\n \on\fth\n tm\ nh\m* Y P T L  N Y u m [ P&  Lm\i\j fg\pntoje\d o\dk
fpn k\bmnth\n I\g\fdej ]`i_m\g\d* npm\h]e) f\_ ed` i`o i`]`npkm\io\
fd\hn+ @d`q\n ]pn bm`do\n gdp_toj* Rd`k\od`n nkedh8 ed` n\p f\g]d*
e\n8 edn opje\p emj_tn fd`fqd`i\h ej ie\) f\_ ed` id`fp i`\kndg`d_ @d`*
ipndf\godh) o\dk f\_ i`]pn kmd`hj* q` o\mit]je`+ %Lgb+ \pf+ .)0&7  %5&
id ed k\ngkod \m]\ dq`ibod dmj_to B m N H \ [ P&  A]m+ o+ qdnpm doje` `dg+ qd`*
ipndf\godh gt_didjn ]\pnhn+ =kd` oje` pb\pod) m\i_\h` + X H I H c$  ipnpf*
\qojepn qu+ 4)..8 //).48 =of+ .5) od) kmdb\pod+  2 L k P T [ P U s T P Z  P Y  W P Y %
.-8 @\md+ /)/+ C\g` q\m_de\h\ qdnp T V U s T P Z &  Fd`7 i`_pj_\ _`dhodid dm
ipndf\godhp \godidn dm kmd`\nodn7 ed` f`gd\hpdp \pf %A]m+ o+&+ Lgb+ Gpi+
i`]dej Rd`k\od`n  % 3 &  ; L Z  H k  C P L k % 5).1+0/018 .0).1 dm f+ L\i\d\d _`*
epje\ J``h+ .0).-+
W H [ Z &&&  Rd`k\od`n i`fdio\hph\n tm\
%.-& A L I v U H  T H P Z [ V &&&,  ]\itdje`
g\d_\n) f\_ ej j_d\d ]pn qtfdiod+
 E XXfTgX Z \ U H PR P U [ P &&&,  en npbmjo` o\mi\pe\iod`hn fpidb\hn dg\dftod+ 
 n\qj oqti) opj o\mkp qdnjn fdojn 2 H U N H \ Z  \ m [ ] H U R w &  Ru+ Lm\_+ 4)..8
5)/+ `hn _`mgdibph\n mtop fm\*
o\pojn gdfj qdn\d npi\dfdiojn+
%4& ; L Z  U \ V  W H [ Q v Z w &&&  L\]\mdh opjn` qdn\d k\m`di\ ipj gd`o\pn b\p*
km\i\\n km\_`_\ ipmj_thp e\p ipj W nphj+  = H S H PT P U P T V ,  _`mgd\pn+[
n`id\pndp g\dfp o\poje` dnd\fidepndj %..& = Z \ K Y H \ Z P \ ,  =kn\pbjndp epnp
kdfophj7 i` qd`i f\mo) ]`o _\i\d e\qpn ipj qdnp f`ife+  A w $ R \ Y Z

Turinys

425

H<G+ 0) . / *. 4

i^m _kn\mnf m^kkZ^ o^lmkZ^7 g^\  ]bgl cl lZeb^l oZblbZnl) bk or*
^kbm lm^kbebl obg^Z bg Z`kh) ]b\bm  gnh`rgZl eZnd^ g^[^[nl [^k`s*
?hfbgnl ^q^k\bmnnf+ ./.
 @m [^Z* D ]bZl) lZdh dZk^bobc Qb^iZml+
0
mhl ohl ]b\^gm hfg^l B^gm^l7 ./ Onhf^m oblhl mZnmhl oZ]bgl
^kbmbl ^gbf ohlm^kkZ ]^lb]^kZ[bebl) e cnl iZeZbfbgmZbl) g^l cl [lbm^
fZehgbZnlbZ Zebl) lZdh dZk^bobc
]b\bm ?hfbgnl ^q^k\bmnnf+
Qb^iZml+
El h]bZb ikb^ fZg^
.0
DgoZen^kngm lni^k f^ o^k* .0
[Z o^lmkZ) ]b\bm ?hfbgnl+ .1 @m ]Zn`cZ) lZdh Qb^iZml8 .1cl lZ*
]bqblmbl7 Lnb] eh\nmb lnfnl \hg* dhm^7 d f^l dZe[chf^ ikb^mZ*
mkZ m^; ?bqblmbl7 QZgnl ^lm) jnb o^; El cnd lZdhm^7 o^emnb mZkgZn*
l^kobm ?^h7 ^m jnh] ^fhenf^g* cZfZ ?b^onb) bk d f^l i^egf^)
mnf jnbZ \nlmh]bobfnl ikZ^\^imZ dZ] l^k`chf^ ch lZdrfnl bk
^bnl) ^m jnbZ Zf[neZobfnl mkblm^l dZ] oZbdbhchf^ eb]gb dZk^bobc
\hkZf ?hfbgh ^q^k\bmnnf; .2 ^k* Qb^iZmb^l ZdboZbs]hc^; .2 OZb`b
`h gng\ [^Zmhl ]b\bfnlZkkh`Zg* f^l ]Z[Zk oZ]bgZf^ iZeZbfbgmZbl
m^l7 lbjnb]^f Z^]b_b\Zmb lngm _Z* ZdbieZl) g^l mb^) dnkb^ ^e`bZlb
\b^gm^l bfib^mZm^f)^m m^gmZo^kngm [^]b^obdZb) mZkilmZ) bk dnkb^`ng*
?^nf) ^m lZeob _Z\mb lngm+ .3Ong\ ]h ?b^o) mb^ b`^e[bfb+ .3 Onh*
eh\nmb lngm mbf^gm^l ?hfbgnf) f^m mb^) dnkb^ [bch Qb^iZmb^l)
ngnljnbljnZ^ \nf ikhqbfh lnh7 dZe[ch db^dob^gZl lZoh Zkmbfnb7
@m Zmm^g]bm ?hfbgnl) ^m Zn]bobm7 Qb^iZml mfbch bk deZnl) bk ch
^m l\kbimnl ^lm eb[^k fhgnf^gmb ZdboZbs]hc^ [noh iZkZrmZZmlbfb*
\hkZf ^h mbf^gmb[nl ?hfbgnf) gbfh dgr`Z mb^fl) dnkb^ [bch
^m \h`bmZgmb[nl ghf^g ^bnl+ .4 @m Qb^iZmb^l bk Zmlbf^gZ ch oZk]+
^kngm fbab) Zbm ?hfbgnl ^q^k\b* .4 Ob^) lZdh dZk^bobc Qb^iZml)
mnnf) bg ]b^ jnZ ^`h _Z\bh) bg m ]b^g) dnkbhc^ Z o^bdbn) mnkl
i^\nebnf7 ^m iZk\Zf ^bl) lb\nm fZg [mb fZgh gnhlZor[8 Z
e l ]T 4  nfmd+  %./& D T_ba\Thf\T y T ' d fg\pntod8 _g oj ed` \]`ejej i`o \kd`
_\f 4  P\dk) f\dk @d`q\n ]pqj \_en e @d`qj q`ioph dm o`dndibph+ %.3&
k`m Iju) =of+ 00)/6) dm km\i\\qn d K h b ` Xg4  f\d ]`_d`qd\d kdfoj_d\qj

k`m Eu\de. 3/)1+


dm fjej+ Lmd` ]`_d`qdpn no\ojhd
%.0& A f  { b W { \T \4  do\ km\i\tn* od`) fpmd` @d`qj ]dej+  B T _U ]b  ^ \X ^ '
i\XaTf(((  C\g f\dk F`m`h+ ./).+ I\*
on _\gdn b\g ]pqj I\g\fdej k\nf`g]*
o\) dgb`nid\h g\dfjo\mkdpd km\ngdifpn+ 8 otod ]`_d`qdpn g\dhdibpn ]pqj `i+
"\\po\ \omj_ gtb fd`f k\ndo\dndpnd7 Pno+ k\h\g_d`nd`hn epj npif`nidn
o\d\p odfmjn @d`qj ]\dhn _\m i`* 7 hbdidh\n) f\_ fdo\_jn `i+ Pno+ ]p*
]pqj qdnp dm_tn`+  %.1& C\Wa\(((4 7 qj k\\_o\n e\p d\ `he` phj*
f\dk f\_ _\mj od`) fpmd` k\nidif\pe\+ f`nidn _jmt]e) ipndf\godhpd bd ]pqj
t_\d o\mnd opj ]_p b\i\ k\mj_ . bm\njh\ _\m kmd` btqjn hjb\pn
k\b\m]jn Rd`k\dpd+ Fd` ]pqj n\p b\gqjn ]\pnhhdn+  G T e T y l gT  T gf\'
k\ndnftm k\nidifp) e\p hjfej _`* ` \a\` b(((  Rdnd) fpmd` kmdk\no\ @d`*
dhodi`n dm _pj_\qj \pf+ >`o f\dk qj dodfdht]) i`fdio\hph) _d_`it*
ojgd ]pqj e dm_dn ipj odfmj k\h\g* 7 ] dm o+o+) m\tod d @d`qj \kq`du_jn
dm qdn\dijedhj fitb+ @d`qpd im\
_phj) k\mj_j e hpmhedh\n+  %.2&
K T ec f gT 4 Ppmd_d_`g`n`hti\n)btq`i\ id`fj k\ngkoj) id`fj phdmoj+ 
k\ndopmdid\d+  > ha Wb4  Jpj_hhdn e ..4& < \XaT& ^ h e\b ]X T y  iX\^\h (  A]m+ o+7
q`_\ d mnot]+  @yZ X_U \` \4  F i`* _d`i) fpmd \ k\_\mtndp+  P\d ]pn
k\nd`fd\ @d`qj o`dnh\n8 ed` gd`f\ i`* 7 @d`qj o`dnhj _d`i\+  B T\c {` b'
k\gd`nod+  C\g k\i\d\d h\i t* d Zhf((( @d`qj o`dnhj _d`ije` ]pn e
_\d \kd` k`mnpn) fpmd qdn _\m opmej $ k\ndb\dgo\ _g _qd`e _\gtf7 f\_

Turinys

H<G 0) .5}1) 1

.,0

iZk\bm obk _bebh lnh l^kob^gmb lb[b+


.5 @m \hgo^kmbfbgb) ^m ob]^[bmbl
jnb] lbm bgm^k bnlmnf) ^m bfibnf7
^m bgm^k l^kob^gm^f ?^h) ^m ghg
l^kob^gm^f ^b+

iZlb`Zbelbn c)YdZbi fh`nl iZ*


lb`Zbeb lZoh lgZnl) dnkl cZf
mZkgZncZ+ .5 e$nhf^m cl oe fZ*
mrlbm^) dhdl rkZ ldbkmnfZl mZki
m^blbhch bk [^]b^obh bkmZki mZkgZn*
cZgbh ?b^onb bk mh) dnkl cZf g^*
mZkgZncZ+
*  [P]^Vb]TXL^% . I^l mZb
> Z i n m DQ+ . @\\^ ^gbf ]b^l
o^gb^m ln\\^glZ jnZlb \Zfbgnl7 Zm^bl ]b^gZ) dZbmbgmZdZbi dkhlgbl)
^m ^kngm hfg^l lni^k[b) ^m hf* bk oblb inbdb^cb) bk oblb) dnkb^ ^e*
g^l _Z\b^gm^l bfib^mZm^f lmbineZ7 `bZlb [^]b^obdZb) [nl i^eZb8Zm^b*
^m bg_eZffZ[bm ^hl ]b^l o^gb^gl) gZgmb ]b^gZ iZ]^`l cnhl) lZdh
]b\bm ?hfbgnl ^q^k\bmnnf) jnZ^ dZk^bobc Qb^iZml) bk cb g^iZebdl
ghg ]^k^ebgjn^m ^bl kZ]b\^f) ^m cb^fl g^b Zdgb^l) g^b ZmZehl+
`^kf^g+ / @m hkb^mnk oh[blmbf^g* / =^m cnfl) dnkb^ [bchm^ fZgh
mb[nl ghf^g f^nf Nhe cnlmbmbZ^) oZk]h) nm^dl m^blr[l NZne8
^m lZgbmZl bg i^ggbl ^bnl7 ^m lo^bdZmZ rkZ ih chl liZkgZbl8cl
^`k^]b^fbgb)^m lZeb^mbl lb\nm obmneb b^blbm^ bk hdbglbm^) dZbi [Zg*
]^ Zkf^gmh+ 0 @m \Ze\Z[bmbl bf * ]hl o^kbndZb+ 0 El fbg]bhlbm^
ibhl) \nf _n^kbgm \bgbl ln[ ieZg* [^]b^obnl) dZb cb^ [nl i^e^gZb ih
mZ i^]nf o^lmkhknf bg ]b^) jnZ cl dhc iZ]n m ]b^g) dnkbhc^
^`h _Z\bh) ]b\bm ?hfbgnl ^q^k\b* Z o^bdlbn) lZdh dZk^bobc Qb^*
mnnf+
iZml+
1
H^f^gmhm^ e^`bl Hhrlb l^k* 1
<mlbfbgdbm^ fZgh mZkgh Hh*
ob f^b) jnZf fZg]Zob ^b bg Ch* sl lmZmrf) dnk Z cZf ]ZobZn
ed` tm\ @d`qj nin) dm f\_ ed` e\h
o\mi\qj k\fgpnid\d dm dodfdh\d+) 
% . 5 &  7 v Z  ] s S  T H [ ^ Z P [ L &&&  J` qdnpjh`o
_pj_\ @d`q\n d\ `he` k\diod d
m`bdh btq`idhj qtfd) f\dk nfdm*
odib\n tm\ b\gpodi\n b`me dm kdfoe
ddfdh\n) o\d\p f\d f\_\ edn k\mj_j
nfdmoph \oqdm\d) f\dk gdp_de\ dum\`*
gdo dnojmde\+ Lgb+ E+ ..)4+ Gjfn bd
]pn nfdmoph\n k\nfpd) km\i\\n k\*
mj_j _\m g\]d\p 1).0+
% 1 ) . &  / [ L PU H  K P L U H &&&,  \pfd\p %0)
.4& k\hdiojed o`dnhj Cd`i\) fpmdje`
]pn ip]\pnod qdnd ]`_d`qd\d d t_
o\pojn dm d qdnp+ o\pop+ Fd` ]pn np*
_`bdiod f\dk k`g\d dm f\dk h`_dn+ Lgb+
Io+ 0)./8 H+f+ 0).4+  P\d ]pn qt*
fdio\ kdgi\d dm oj]pg\d k\nfpodid\h`
o`dnh` %Gdm+&+ P\d\p km\i\j j*
_dpn kg\d\ km\nh`) dmdio oj) f\n
k\n\fto\ \pf+ 0)/1) b\gdh\ npkm\nod
\kd` fd`fqd`i @d`qj o`dnh) fpm
@d`q\n k\n\pgdj dnojmdejn \hdpjn`
qtfdi\ k\h\g_de k\bpj_\d+ Pjfd
_d`i\ ]pqj F`mpu\gn npbmdjqdh\n) oj*
_g ed Aq\ib`gdeje` npbm`odi\h\ dm
epibd\h\ np k\nfpodidpjep o`dnhp

oIo+ /1)0 dm f+&+  % /& 0 L [  Q \ T Z &&&


P`dnhj _d`i\ ]\dnd odf kdfod`nd`hn8
k\h\g_d`nd`hn bd ed ]pn tk\odibj @d`*
qj b`mphje _d`i\+  A L P Z ^ I s Z  @ H \ Ss &
O\pg np n\qj nkdi_pgd\dn) fpmd` kmd*
kdg_j `h qd`njn dm dgdhjn) dm \*
_di\ btqt]) tm\ q\du_\n k\g\dhdioj
btq`idhj) fpm ed`hn o`dfd\ o`dndibp*
h\n+ G\_\ibd Gmdnopn tm\ db\ithj
\godidn dm f\dkj o`dne\n \oi`. n\qd`*
nd`hn qdn\) f\n b`m\) k\\gdi_\h\n
qdnjf nf\pnh dm o`df_\h\n \hdi
g\dh) edn o`dndib\d q\_di\h\n o`dnt*
]n O\pg` %Fd`m+ Gdm+&+  @ ] L PR H [ H 
^ Y H  W V  Q V Z  Z W H Y U H P Z ,  qdn\ b\dqdi n\p*
gn nkdi_pgd\d  8 H PW  I H U K V Z  ] L Y k P \ %
R H P ,  =ijo `]m+ o+7 f\dk $dg`dnodZO
oq\moj q`mdpf\d+$ . %0& 7 v Z  T PU K m P V %
Z P [ L &&&,  Ppjh`o k\ndm`df nfdmoph\n
o\mk o`dnde m ]`_d`qd+  0 \ Z  W L %
S L U H P ,  k\id`fjn q`mo\n _\gtf\n+
%1& / [ Z PT PU R P[ L &&&  Lm\i\j nked*
h\n n\qj ]`i_m\g\dfd\hn+  u Z [ H [ ^ %
T p $ R \ Y P&&&  Ru+ E+ /-8 =of+ 1)2)38 Io+
2).4+ no\oth\n opmd ]od t_\hn q\*
_jq\n  Gmdno %kgb+ C\g+ 0).6&+ Km`*
]j f\gij k\hdiedh\n opmd kmdhdiod

Turinys

43-

H<G+ 1) 2 * 3

k^[ Z] hfg^f DlkZ^e ikZ^\^imZ) Jk^[^ oblZf DskZ^ebnb) ]kZn` ln
lZdrfZbl bk m^blfbl+
^m bn]b\bZ+
2
@\\^ ^`hfbmmZf oh[bl@ebZf 2 mZb Z lblbn cnfl ikZgZ*
ikhia^mZf) Zgm^jnZf o^gbZm ]b^l  @ebc) ibkfZ g^`n Zm^bl ]b]b bk
?hfbgb fZ`gnl) ^m ahkkb[bebl+ eZ[Zb [Zblb Qb^iZmb^l ]b^gZ+ 3Ebl
= @m \hgo^km^m \hk iZmknf Z] _b* ) Zm`k mo bk]bl  lgnl bk l*
ebhl) ^m \hk _bebhknf Z] iZmk^l g bk]bl  c monl) dZ] Z Zm*
^hknf7 g^ _hkm^ o^gbZf) ^m i^k* cl g^n`ZnbZn Zeb^likZd^bdbfn+
\nmbZf m^kkZf ZgZma^fZm^+
ed`hn i`\kn\fjh @d`qj _d_`it] dm _p f\mo\n \onftm ipj \ifnotq`nid*
e) oqp odfedhj dm k\h\g_phj) dm \i
]\pbdi\iod no\othj k\nf`g]dh+ L md*
hdidh\n$ opmd nq\m]jn qdn\h Eum\`gdpd+ dm_dn bmdin \ob\g kmd` e oqp od*
fedhj dm btq`idhj+ Lgb+ Fjij 4
G\n ijmd kmdfg\pntod dmdifo\e\d o\p*
o\d) opmd g\dftodn qdnj no\othj %kgb+ k`mnf+ %Fd`m+&+ do\h` bmdidh` Agd*
e\n _\mtn o k\o) f edn ]pqj fdo\*
J``h+ 6)05.-)06&+
%2& G eT a T y  = _\]( Lgb+ Io+ .4)..8 _jn _\mn) 0 G\m+ .5)04+ Gdod \dfd*
i\ o\dk7 edn bmdin oqp dm_dn _m\pb
If+ 6)..8 Hf+ .).4+ P\n) fpmn \iom\*
h` Rd`k\od`n \oedh` \o`dn np n\qj np ep niphdn dm ni dm_dn _m\pb
np ep oq\dn) o+ t+ qdn\ o\po\ dm qd*
fip) \oej Fjij Gmdfotojej \nh`it*
e` np Agdej b\gd\ dm _q\nd\ %Fd`mji+&+ n\n `dhti\n %=pfn\]+&+  B TW T y 
Lgb+ Afgd+ 15).+ Eb\itoje\n k\on tm\ T g ] f w aXh{ZTh}\Th((( G q+ Ljqdg\n
%Njh+ ..)/2& \dfdi\ kg\d\p) o\d km\*
k\\dfdin) f\_ Agdej P`n]d`dj \o*
i\\n ipmj_j f`gd\dn j_d\dn dm ]\d*
edhj m`dfd\ g\pfod kmd` k\n\pgdj k\*
]\db+ P\dbd d\ I\g\fde\n dm nf`g]d\ bd\ n\qj km\i\tno` \km`dfdhp _d_`*
gdp Eum\`gdj o`dndp @d`qj f\m\gtnoe`)
o Agdej \oedh %P`mopg+ Ddg\m+ dm _\p*
d t_p den db\ithj nf`g]dh\n
bt] fdop q+ oqp&+  M \XycTg\Xf W \X '
a T 4 k\nfpodidj o`dnhj _d`i\+  %3& opmd k\nd`fod k\nfpodi n\qj kdgi qt*
A \ f  TgZey((( Fdn k\bt_tn) \odo\dntn w
 fdmedh dm n\qj k\nfpodi b\m]dibph
_d_`g \okpjgdh) fpmn qg`ni`n t* "d e k\dp bmdidhp kmd` @d`qj+

Turinys

Vous aimerez peut-être aussi