bk1 4 PDF

isto pravo savijanje
isto sloeno savijanje

Grede T ili preseka
BETONSKE KONSTRUKCIJE 1
Osnovne akademske studije, V semestar
Prof dr Stanko Bri
email: stanko@np.ac.rs
Departman za Tehnike nauke,

GRAEVINARSTVO
Dravni Univerzitet u Novom Pazaru
2014/15
Stanko Bri
Betonske konstrukcije 1

Grede T ili preseka
Sadraj
1

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje
Dvojno armirani pravougaoni preseci

Ekscentrino pritisnuti elementi - veliki ekscentricitet
Ekscentrino zategnuti elementi - veliki ekscentricitet
Grede T ili preseka

Opte napomene
Uproeni proraun T preseka
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Sadraj
1


Grede T ili preseka

Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Slobodno i vezano dimenzionisanje

Jednostruko armirani pravougaoni preseci
Dimenzionisanje poprenog preseka podrazumeva usvajanje
oblika i dimenzija poprenog preseka, ukljuujui i kvalitet
betona, kao i vrstu, kvalitet, koliinu i raspored armature u
preseku, kako podune, tako i poprene (uzengija)
Problem dimenzionisanja obuhvata dva osnovna sluaja:
Slobodno dimenzionisanje preseka
Vezano dimenzionisanje preseka
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Slobodno i vezano dimenzionisanje

Slobodno dimenzionisanje podrazumeva usvajanje oblika i
dimenzija betonskog preseka, kao i odreivanje potrebne
koliine armature
Projektant slobodno bira vrstu loma preseka, odn. usvaja
vrednosti dilatacija u betonu i armaturi
Vezano dimenzionisanje podrazumeva odreivanje potrebne
koliine armature za poznate dimenzije poprenog preseka
(iz nekih drugih uslova su poznate dimenzije preseka)
Kod vezanog dimenzionisanja veliina dilatacija u betonu i
armaturi je uslovljena geometrijskim i mehanikim
karakteristikama
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Slobodno dimenzionisanje
U sluaju slobodnog dimenzionisanja poznate su vrednosti
momenata savijanja Mi za odgovarajua eksploataciona
optereenja (i = g, p, ).
Broj nepoznatih veliina b, d, Aa je vei od broja jednaina
(dva uslova ravnotee)
Zbog toga se usvaja irina preseka b
Za uobiajene dimenzije AB greda, irina poprenog preseka se
bira u granicama 25 - 50 cm, obino se usvaja b = 30cm
Izbor irine zavisi od uslova pravilnog smetanja armature
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Dilatacije u betonu i zategnutoj armaturi b , a biraju se
slobodno, uz uslov da barem jedna od njih dostigne graninu
vrednost:
(1)
b = 3.5
(2) 0 b < 3.5
(3)
b = 3.5
i
i
i
3.0 a < 10
a = 10
a = 10
Ne vodi se (formalno, u pisanju) rauna o znacima napona i

dillatacija
Od izbora dilatacija zavisi visina poprenog preseka d
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Na primer, ako se usvoji manja dilatacija u armaturi
(a < 10), a maksimalna u betonu (b = 3.5), poveava
se s, odn. visina pritisnute zone u betonu x
Time se dobija i vea sila pritiska u betonu Dbu , a iz uslova
ravnotee normalnih sila, vea je i sila u zategnutoj armaturi
Zau = Dbu
Kako je Mu zadata veliina, a unutranje sile sprega su vee,
onda mora da bude manji krak sprega unutranjih sila z
Time dolazi i do smanjenja visine preseka
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Na taj nain, izborom razliitih dilatacija b i a , preseci
razliitih visina imaju istu graninu nosivost
Konstantan spoljanji granini momenat savijanja moe da se
prihvati presecima razliitih visina
Ipak, smanjenje visine preseka, na raun poveanja armature
bitno utie na granina stanja upotrebljivosti (na velinu
ugiba, pojavu prslina)
Ako ima vie zategnute armature u preseku, postoje i problemi
oko smetaja armature i pravilnog ugraivanja
Za dilatacije a [7 10] dobijaju se tehniki i ekonomski
opravdane dimenzije preseka i koliine armature
Stanko Bri

Grede T ili preseka

U zavisnosti od izabranih dilatacija odreuju se parcijalni
koeficijenti sigurnosti, pa se rauna granini momenat
savijanja:
X
izabrana a ui Mu =
ui Mui
i
Usvaja se kvalitet materijala: marka betona i vrsta elika

poznate su raunske vrstoe fB i v
Za usvojene dilatacije b i a iz tablica se odreuju koeficijenti
ki
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Tablice - lom po betonu b = 3.5
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Tablice - lom po armaturi a = 10.0
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Potrebna statika visina h se odreuje iz izraza:
s
Mu
h=k
b fB
Potrebna povrina armature se odreuje iz izraza:
Aa = b h =
bh
Stanko Bri
v
fB

Grede T ili preseka

Na osnovu sraunate povrine armature Aa bira se prenik i
broj profila
Raspored armature se vri tako to se potuje minimalan
razmak izmeu ipki, koji omoguava dobro ugraivanje betona
i odgovarajue zatitne slojeve, ukljuujui i usvojene uzengije
Izrauna se rastojanje a teita zategnute armature do
zategnute ivice preseka i dobija se ukupna visina preseka
d=h+a
Konana dimenzija d se usvaja zaokruivanjem (na gore!) na
cele santimetre (odn. na okruglu cifru)
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Mehaniki koeficijent armiranja
zavisi samo od dilatacija u
betonu i eliku:
= b s
Takoe, iz uslova ravnotee normalnih sila dobija se
= b s =
Aa1 v
v
=
b h fB
fB
gde je geometrijski koeficijent armiranja:

=
Stanko Bri
Aa1
bh

Grede T ili preseka


Za grede je definisan minimalan koeficijent armiranja min :

Aa1
0.25% GA
=
min gde je min =
0.20% RA
bh
Ni u jednom preseku AB grednog nosaa ne sme da bude
manje armature od minimalno propisane
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Jednostruko armirani pravougaoni preseci - primer 1

Odrediti visinu preseka i potrebnu koliinu armature za presek
pravougaonog oblika na koji deluju momenti savijanja usled
stalnog (Mg ) i povremenog (Mp ) optereenja. Dati su podaci:
- momenti savijanja . . . Mg = 60 kNm, Mp = 80 kNm
- irina poprenog preseka . . . b = 25 cm
- kvalitet materijala . . . MB 30, GA 240/360
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Granini momenat savijanja
Mu = 1.6 60 + 1.8 80 = 240 kNm
Za usvojeni materijal betona i elika je:
MB 30
fB = 2.05 kN/cm2
RA 240/360 v = 24.0 kN/cm2
Usvojene dilatacije u betonu i eliku (simultani lom)
b /a1 = 3.5/10
k = 2.311,
= 20.988%, b = 0.892
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Potrebna statika visina preseka
s
r
Mu
240 102
h=k
= 2.311
= 50.0 cm
b fB
25 2.05
Potrebna koliina zategnute armature
Aa =
b h fB
25 50 2.05
= 20.988
= 24.41 cm2
100 v
100
24
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Alternativno, potrebna povrina armature je
Aa =
Mu
240 102
Mu
=
=
= 22.42 cm2
z v
b h v
0.892 50 24
Usvojena armatura: 622 (22.80 cm2 )

Za irinu grede b=25cm ova armatura ne moe da se smesti u
jedan red
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Usvojene dimenzije grede - primer 1
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Alternativne dimenzije za razliita granina stanja
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Vezano dimenzionisanje
Vezano dimenzionisanje podrazumeva odreivanje potrebne
koliine armature za poznate dimenzije poprenog preseka
Kod vezanog dimenzionisanja veliina dilatacija u betonu i
armaturi je uslovljena geometrijskim i mehanikim
karakteristikama
Znai, kod vezanog dimenzionisanja poznato je:
- momenti savijanja od eksploatacionih optereenja Mi
- dimenzije poprenog preseka b, d
- usvojen kvalitet materijala fB , v
Nepoznato je:
- koliina armature u preseku Aa
- stanje dilatacija u preseku s
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Pretpostavlja se da je dilatacija u armaturi izmeu 3 i 10
(naravno, zatezanje), pa se izrauna granini momenat
savijanja Mu (usvajaju se minimalne vrednosti ui )
Pretpostavlja se veliina a (rastojanje teita zategnute
armature od zategnute ivice preseka) . . . uobiajeno je
a 0.1 d, pa se odredi statika visina h = d a
Sa odreenom statikom visinom h izraunava se koeficijent k:
k=q
h
Mu
b fB
Stanko Bri
iz tablica

Grede T ili preseka

Iz tabela za dimenzionisanje se, na osnovu izraunatog k
odredi mehaniki koeficijent armiranja
, pa se oitaju
dilatacije b , a
Kontrolie se da li su usvojene odgovarajue vrednosti
parcijalnih koeficijenata sigurnosti (provera da li je a > 3)
Odreuje se potrebna koliina zategnute armature iz izraza:
Aa =
bh
fB
v
Stanko Bri
ili Aa =
Mu
Mu
=
z v
b h v

Grede T ili preseka


Usvaja se prenik armature i dobijeni broj profila se rasporeuje
u poprenom preseku, vodei rauna o pravilnom rasporedu
Sraunava se stvarni poloaj teita zategnute armature a, a
time i stvarna statika visina h, pa se poredi sa
pretpostavljenom
U sluaju veeg odstupanja, proraun se ponavlja
U sluju da je dilatacija u armaturi a < 3, presek se dvojno
armira
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Odrediti potrebnu povrinu armature za presek zadatog
pravougaonog oblika na koji deluje granini momenat savijanja
Mu . Dati su podaci:
- granini momenat savijanja . . . Mu = 300 kNm
- dimenzije poprenog preseka . . . b/d = 40/60 cm
- kvalitet materijala . . . MB 30, RA 400/500
Stanko Bri

Grede T ili preseka


MB 30
fB = 2.05 kN/cm2
RA 240/360 v = 24.0 kN/cm2
Za pretpostavljeno rastojanje teita zategnute armature do
zategnute ivice a1 = 7cm, statika visina preseka je
h = d a1 = 60 7 = 53 cm
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Koeficijent k je dat sa:
k=q
h
Mu
b fB
=q
53
300102
402.05
= 2.711
Iz tablica se dobija: za a = 10, najblia vrednost za

k=2.711 je k=2.765, to odgovara dilataciji u betonu
b = 2.425
Za te dilatacije se oitava i
= 14.152%, kao i b = 0.924
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Potrebna koliina zategnute armature
Aa =
b h fB
40 53 2.05
= 14.152
= 15.38 cm2
100 v
100
40
Alternativno, potrebna povrina armature je

Aa =
Mu
Mu
300 102
=
=
= 15.31 cm2
z v
b h v
0.924 53 40
Usvojena armatura: 6R19 (17.01 cm2 )
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Usvojena armatura grede - primer 2
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Sadraj
1


Grede T ili preseka

Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Dvostruko armirani preseci
U pritisnutu zonu betonskog preseka uvek se postavlja
montana (konstruktivna) armatura
Smisao pritisnute armature je da povee uzengije i da povea
ilavost pritisnute zone betona
Prema tome, i jednostruko armirani preseci, sa raunskom
armaturom samo u zategnutoj zone preseka, imaju armaturu i
u pritisnutom delu
Meutim, pritisnuta konstruktivna armatura je relativno
manjih preseka, pa se, i pored ove armature, preseci tretiraju
kao jednostruko armirani
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Dvostruko armirani pravougaoni preseci

Dvostruko (dvojno) armiranje se primenjuje u sluajevima kada
jednostruko armiran presek nije u stanju da prihvati granini
momenat savijanja sa dilatacijom u armaturi a 3
Kod dvostruko armiranih preseka, osim armature u zategnutoj
zoni Aa = Aa1 , rauna se i armatura Aa2 u pritisnutoj zoni
Raunska armatura u pritisnutoj zoni zahteva i dodatnu
zategnutu armaturu Aa1 kako bi uslovi ravnotee bili
zadovoljeni
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Granina vrednost momenta nosivosti preseka na savijanje pri
punom iskorienju nosivosti jednostruko armiranog preseka,
odn. nosivost preseka pri dilatacijama b = 3.5 i a = 3
je oznaena sa Mbu :

Mbu =
h
k
2
b fB
Vrednosti k i
1 odreuju se iz tablica za dilatacije koje
elimo da zadrimo: b = 3.5 i a = 3
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Ako je granini momenat savijanja spoljanjih sila Mu vei od
momenta nosivosti jednostruko armiranog preseka Mbu :
Mu = Mu Mbu > 0
onda je potrebno dvojno armiranje
Razlika momenata Mu se prihvata spregom unutranjih sila
Dau i Zau , odn. pritisnutom i dodatnom zategnutom
armaturom
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Usvaja se da su obe armature ule u prag teenja:
a2 q
a1 v
a2 = q = |v |
a1 = v
elik se ponaa praktino isto i pri zatezanju i pri pritisku
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Dijagram napon - dilatacija za armaturni elik
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Prema tome, zategnuta armatura koja odgovara momentu
nosivosti jednostruko armiranog preseka sa punim
iskorienjem je data sa
Aa1 =
1 b h
fB
v
Aa1 =
ili
Mbu
Mbu
=
z v
b h v
gde je Mbu momenat nosivosti jednostruko armiranog preseka

Mbu =
h
k
2
b fB
Vrednosti k ,
1 , kao i b odreuju se iz tablica za dilatacije
b = 3.5 i a = 3
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Razlika momenata Mu = Mu Mbu se prihvata spregom
unutranjih sila Dau i Zau , odn. pritisnutom i dodatnom
zategnutom armaturom:
Mu = Dau (h a2 )
Dau =
Mu
(h a2 )
Prema tome, potrebna povrina pritisnute armature Aa2 je

data sa
Dau
Mu
Aa2 =
=
q
v (h a2 )
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Kako je, iz uslova ravnotee unutranjih sila Dau = Zau , to
je potrebna dodatna zategnuta armatura data sa
Aa1 =
Mu
v (h a2 )
Prema tome, ukupna povrina zategnute armature kod dvojno

armiranog pravougaonog preseka je data sa
Aa1 = Aa1 + Aa1 =
1 b h
Stanko Bri
fB
Mu
+
v
v (h a2 )

Grede T ili preseka


Alternativno, ukupna zategnuta armatura moe da se odredi i
prema izrazu
Aa1 =
Mbu
b h v
Mu
v (h a2 )
Potrebna pritisnuta armatura je

Aa2 =
Stanko Bri
Mu
v (h a2 )

Grede T ili preseka

Stanko Bri

Grede T ili preseka

Sadraj
1


Grede T ili preseka

Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka


AB elementi optereeni ekscentrinom normalnom silom
pritiska, sa napadnom takom u osi simetrije, nalaze se u
oblasti velikog ekscentriciteta ako se neutralna linija nalazi
unutar preseka
Znai, jedan deo preseka je zategnut, a drugi je pritisnut
To je sloeno savijanje, odn. istovremeni uticaj normalnih sila i
momenata savijanja
Normalna sila moe da bude sila pritiska ili sila zatezanja
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Potrebne veliine za dimenzionisanje pravougaonih preseka
odreuju se iz uslova ravnotee na isti nain kao i u sluaju
istog pravog savijanja
Poznati su eksploatacioni uticaji Mi i Ni (i = g, p, ), odn.
momenti savijanja i normalne sile za posmatrane sluajeve
optereenja
Sile u preseku Mi i Ni su odreene proraunom nosaa na
standardni nain, pri emu je osa nosaa geometrijsko mesto
teita poprenih preseka
Odrede se granini uticaji (parcijalni koeficijenti su za
a 3):
X
X
Mu =
ui Mi
Nu =
ui Ni
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Ekscentrino pritisnuti elementi - proraunski

model
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Postavljaju se dva uslova ravnotee, spoljanjih sila Mu i Nu ,
kao i unutranjih sila Dbu i Zau (rezultanta napona pritisaka u
betonu i napona zatezanja u armaturi)
Za redukcionu taku u ravnotei spregova bira se teite
zategnute armature:
P
Dbu Zau Nu = 0
PN = 0 :
Ma1 = 0 :
Dbu z Mau = 0
pri emu je momenat spoljanjih sila za teite zategnute
armature dat sa

d
a1
Mau = Mu + Nu
2
Stanko Bri
(1)

Grede T ili preseka


Transformisanjem jednaina (1) na isti nain kao i za sluaj
istog savijanja, dolazi se do analognih izraza
Razlika je u tome to se umesto Mu u svim izrazima kod
sloenog savijanja javlja Mau
Sve tabele koje se koriste za dimenzionisanje u sluaju istog
savijanja koriste se i u sluaju sloenog savijanja
Kao i kod istog savijanja, u dimenzionisanju preseka za sluaj
sloenog savijanja javljaju se sluajevi
- slobodnog dimenzionisanja
- vezanog dimenzionisanja
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Meutim, postupak slobodnog dimenzionisanja je iterativan,
jer se u izrazu za Mau pojavljuje i nepoznata visina preseka d
irina poprenog preseka se, u uobiajenim sluajevima, usvaja
u granicama od 30 do 50cm
Za usvojene dilatacije u betonu i armaturi iz tabela se oitaju
vrednosti koeficijenta k i mehanikog procenta armiranja
1
Poto visina preseka d nije poznata, usvaja se, u prvoj iteraciji,
da je Mau = Mu
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Potrebna statika visina u prvoj iteraciji h(1) odreuje se iz
izraza
s
Mu
h(1) = k
b fB
Da bi se odredila visina preseka u prvoj iteraciji, prema relaciji
d(1) = h(1) + a1 , pretpostavlja se da je rastojanje teita
zategnute armature do zategnute ivice preseka a1 priblino
a1 0.1 d
Prema tome, visina preseka u prvoj iteraciji je
d(1) = h(1) + 0.1 d(1)
Stanko Bri
d(1) 1.1 h(1)

Grede T ili preseka


Sa tom visinom se odreuje momenat spoljanjih sila za teite
zategnute armature:
!
d(1)
Mau = Mu + Nu
a1
2
Sa ovim se odreuje statika visina preseka u drugoj iteraciji:
s
Mau
h(2) = k
d(2) = h(2) + a1
b fB
Ukoliko se dobijena vrednost d(2) razlikuje od prethodne
vrednosti d(1) za vie od 1cm, postupak se ponavlja do
konvergencije
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Kada se postigne zadovoljavajua tanost za visinu preseka d,
potrebna povrina armature se odreuje iz izraza
Aa1 =
1 b h
Nu
fB
v
v
ili
Aa1 =
Mau Nu
z v
v
(2)
Mehaniki koeficijent armiranja

1 dobijen je iz tablica, kao i
koeficijent k, za usvojene dilatacije a i b
Prvi lan u izrazu za armaturu Aa1 identian je kao i izraz za
potrebnu armaturu u sluaju istog savijanja
Drugi lan u izrazu za armaturu Nu /v pretstavlja smanjenje
povrine zategnute armature zbog napona pritisaka koje
normalna sila pritiska Nu unosi u presek
Stanko Bri

Grede T ili preseka


U sluaju vezanog dimenzionisanja poznato je:
- statiki uticaji (Mi , Ni ) . . . sraunato je
- kvalitet materijala (fB , v ) . . . usvojeno je
- dimenzije poprenog preseka (b, d)
Nepoznato je:
- povrina armature (Aa )
- stanje dilatacija (s)
Na osnovu procenjenog rastojanja teita zategnute armature

a1 odreuje se statika visina preseka h i sraunava granini
momenat savijanja za teite zategnute armature Mau
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Sa odreenim Mau i statikom visinom h, izraunava se
koeficijent k:
k=q
Mau
b v
b , a1 ,
1
Potrebna povrina armature se odreuje iz izraza (2):

Aa1 =
1 b h
fB
Nu
v
v
ili
Aa1 =
Mau Nu
z v
v
gde je z = b h 0.9 h krak unutranjih sila Dbu i Zau

Stanko Bri

Grede T ili preseka


Na osnovu dobijene potrebne povrine zategnute armature
usvoji se prenik i broj ipki i rasporeuje se u poprenom
preseku, vodei rauna o pravilnom rasporedu
Odredi se stvarni poloaj teita zategnute armature i stvarna
statika visina
Stavrna statika visina se poredi sa pretpostavljenom i u
sluaju odstupanja (veeg od 5-10%) proraun se ponavlja sa
tanijom statikom visinom
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Sadraj
1


Grede T ili preseka

Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Ekscentrino pritisnuti elementi - veliki

ekscentricitet
Dvojno armiranje preseka
Ako se dobije da je a < 3, presek se dvojno armira, isto
kao i u sluaju istog savijanja
Za usvojene dilatacije u betonu i armaturi b = 3.5 i
a1 = 3 iz tablica se oitaju vrednosti k i
1
Sa ovim se izraunava moment nosivosti jednostruko
armiranog preseka Mabu :

Mabu =
Stanko Bri
h
k
2
b fb

Grede T ili preseka


ekscentricitet
Granini momenat koji treba da prihvate pritisnuta i dodatna
zategnuta armatura Mau je dat sa
Mau = Mau Mabu
Ukupna povrina zategnute armature (osnovne, koja odgovara
nosivosti jednostruko armiranog preseka i dodatne) je data sa
Aa1 =
1 b h
fB
Mau
Nu
+
v
v (h a2 )
v
Stanko Bri

Grede T ili preseka


ekscentricitet
Alternativno, ukupna povrina zategnute armature je data sa
Aa1 =
Mau
Mau
Nu
+
z v
v (h a2 )
v
Potrebna povrina pritisnute armature je data sa

Aa2 =
Stanko Bri
Mau
v (h a2 )

Grede T ili preseka

Ekscentrino pritisnuti elementi - dvojno armiranje
Stanko Bri

Grede T ili preseka


ekscentricitet
Dvojno armiranje preseka - usvajanje armature

U zavisnosti od dobijenih povrina pritisnute i ukupne
zategnute armature:
1
Aa2 Aa1 . . . i zategnuta i pritisnuta armatura se usvajaju u

skladu sa dobijenim povrinama
Aa1 Aa2 1.5 Aa1 . . . obe zone se armiraju simetrino sa
srednjom vrednou zbira povrina
Aa2 > 1.5 Aa1 . . . presek se armira simetrino, ali se povrina
armature odreuje primenom dijagrama interakcije M N
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Dvojno armirani pravougaoni preseci - primer 3

pravougaonog oblika na koji deluju sile u preseku usled stalnog
i povremenog optereenja. Dati su podaci:
-
stalno optereenje . . . Mg = 485 kNm, Ng = 600 kN

povremeno optereenje . . . Mp = 680 kNm, Np = 800 kN
dimenzije poprenog preseka . . . b/d = 40/90 cm
kvalitet materijala . . . MB 40, RA 400/500
Stanko Bri

Grede T ili preseka


MB 40
fB = 25.5 M P a = 2.55 kN/cm2
RA 400/500 v = 400 M P a = 40.0 kN/cm2
Granini uticaji Mu i Nu (u odnosu na teite)
Mu = 1.6 Mg + 1.8 Mp = 2000 kNm
Nu = 1.6 Ng + 1.8 Np = 2400 kN
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Za pretpostavljeno rastojanje teita zategnute armature do
zategnute ivice a1 = 8cm, statika visina preseka je
h = d a1 = 90 8 = 82 cm
Granina vrednost spoljanjeg momenta savijanja u odnosu na
teite zategnute armature:

d
Mau = Mu + Nu
a1 = 2888 kNm
2
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Bezdimenzionalni koeficijent k je
k=q
h
Mau
b fB
=q
82
2888102
402.55
= 1.541
Iz tablica se za k = 1.541 oitava: b = 3.5, kao i

a = 1.10
Kako je a = 1.10 < 3.0, presek se dvojno armira
Iz tablica se, za b = 3.5 i a = 3.0, oitava: k = 1.719
i
= 43.589%
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Granina nosivost jednostruko armiranog preseka za
b = 3.5 i a = 3.0
2
h
Mabu =
bfB
k
tako da se dobija

Mabu =
0.82
1.719
2
0.40 25.5 103 = 2321 kNm
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Razlika u graninim momentima:
Mau = Mu Mabu = 2888 2321 = 567 kNm
se pokriva spregom pritisnute i dodatne zategnute armature
Uz pretpostavku da je rastojanje teita pritisnute armature do
pritisnute ivice preseka jednako a2 = 5cm, pritisnuta armatura
je
Mau
567 102
Aa2 =
=
= 18.41 cm2
v (h a2 )
40 (82 5)
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Ukupna povrina zategnute armature je
Aa1 =
1 b h
Mau
Nu
fB
+
v
v (h a2 )
v
odnosno,
Aa1 =
43.589
2.55
2400
40 82
+ 18.41
= 49.55 cm2
100
40
40
Prema tome, povrine pritisnute i ukupne zategnute armature

su: Aa2 = 18.41 cm2 Aa1 = 49.55 cm2
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Kako je Aa2 < Aa1 , obe zone se armiraju prema izraunatim
povrinama armature
Usvaja se sledea armatura:
zategnuta armatura: Aa1 = 49.55 cm2 . . . usvojeno 8R28
(49.26 cm2 )
pritisnuta armatura: Aa2 = 18.41 cm2 . . . usvojeno 3R28
(18.47 cm2 )
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Usvojeno armiranje dvojno armiranog preseka
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Sadraj
1


Grede T ili preseka

Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka


U sluaju ekscentrinog zatezanja vae svi izrazi kao i za sluaj
ekscentrinog pritiska
Umesto pozitivne sile pritiska N u prikazane relacije sila
zatezanja Z se unosi sa negativnim znakom
Tako, na primer, granini momenat za teite zategnute
armature, za ekscentrino zatezanje, dat je sa

d
Mau = Mu Zu
a1
2
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Statika visina preseka se odreuje iz relacije
s
Mau
h=k
b fB
dok se potrebna povrina zategnute armature odruje iz izraza
Aa1 =
1 b h
ili iz relacije
Aa1 =
Stanko Bri
fB
Zu
+
v
v
Mau Zu
+
z v
v

Grede T ili preseka

Veliki ekscentricitet (sila zatezanja) - primer 4

pravougaonog oblika na koji deluju granini momenat Mu i sila
zatezanja Zu . Dati su podaci:
- granini uticaji . . . Mu = 770 kNm, Zu = 720 kN
- dimenzije poprenog preseka . . . b/d = 35/70 cm
- kvalitet materijala . . . MB 30, RA 400/500
Stanko Bri

Grede T ili preseka

MB 30
fB = 20.5 M P a = 2.05 kN/cm2
RA 400/500 v = 400 M P a = 40.0 kN/cm2
Pretpostavlja se rastojanje teita zategnute armature do
zategnute ivice: a1 = 0.1 d = 7 cm
Statika visina preseka
h = d a1 = 70 7 = 63 cm
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Granini momenat u odnosu na teite zategnute armature:

d
0.70
Mau = Mu Zu ( a1 ) = 770 720
0.07
2
2
Dobija se Mau = 568.4 kNm
Koeficijent k je jednak:
k=q
h
Mau
b fB
=q
Stanko Bri
63
568.4102
352.05
= 2.238

Grede T ili preseka

Za k = 2.238 iz tablica se oitava b /a = 3.5/9.05, kao i
1 = 22.576% i b = 0.884
Potrebna povrina zategnute armature
Aa1 =
1 b h
fB
Zu
+
v
v
Zamenom vrednosti se dobija

Aa1 = 22.576
35 70 2.05 720
+
= 43.51 cm2
100
40
40
Stanko Bri

Grede T ili preseka


Alternativno, potrebna povrina zategnute armature moe da
se odredi iz izraza
Aa1 =
Mau Zu
568.4 102
720
+
=
+
= 43.52 cm2
z v
v
0.884 63 40
40
Usvaja se 9R25 (44.18 cm2 )
Stanko Bri

Grede T ili preseka

Prikaz usvojenog armiranja
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Sadraj
1


Grede T ili preseka

Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T preseka
Grede T preseka - opte napomene
U betonskim konstrukcijama, posebno u zgradarstvu, veoma
este su grede T ili preseka
Tipian primer su AB ploe oslonjene na AB grede (monolitno
izvedene)
Uobiajeno je da su ploe iznad greda (mada ploe mogu da
budu i okaene o grede)
Takvi elementi se izvode u isto vreme i pretstavljaju monolitnu
celinu
Ukoliko su ploa i neki deo grede ispod ploe u pritisnutoj
oblasti, onda se greda i odgovarajui deo ploe posmatraju kao
grede T preseka
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Ukoliko je neki deo grede ispod ploe u pritisnutoj oblasti, onda
se greda posmatra kao standardna greda pravougaonog preseka
Kod tavanica koje ine AB ploe oslonjene na sistem greda,
obino u dva ortogonalna pravca, na mestu ukrtanja greda
nalaze se AB stubovi
Delovi greda u polju, dakle u srednjim zonama izmeu
oslonakih stubova, pretstavljaju grede T preseka (zategnuta je
donja zona)
Delovi istih greda u zonama iznad stubova pretstavljaju grede
pravougaonog preseka (zategnuta je gornja zona)
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Ivine grede u tavanici (ploa je samo sa jedne strane grede)
su grede preseka
Grede izmeu ivinih su grede T preseka
Ako je debljina ploe oznana sa dpl , a x je visina pritisnute
zone preseka, za T preseke mora da bude ispunjen uslov
x > dpl (neutralna osa mora da bude u gredi, odn. u rebru)
Ako je x dpl u pitanju je greda pravougaonog preseka B/d
(irina je jednaka irini ploe b ili B, a visina je jednaka d visina ploe i rebra ispod)
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Odgovarajui deo ploe levo i desno od grede, koji se tretira
kao deo grede T preseka, naziva se raunska aktivna irina
ploe B
Monolitnost veze izmeu ploe i rebra obezbeuju naponi
smicanja na spoju ploe i rebra
Osim toga, monolitnost veze ploe i rebra se obezbeuje i
odgovarajuom armaturom u ploi upravno na pravac rebra
(grede)
Raspodena normalnih napona na delu ploe, levo i desno od
rebra, je krivolinijska
Intenzitet normalnih napona u ploi se smanjuje sa udaljenjem
od rebra
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Aktivna irina ploe grede T preseka
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Aktivna irina ploe kod greda T preseka
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Nosai T preseka proraunavaju se kao pravougaoni preseci u
sluajevima kada se
1
2
neutralna linija nalazi u ploi x dpl

neutralna linija nalazi u rebru, ali se ploa nalazi u zategnutoj
zoni preseka (npr. iznad oslonaca kod kontinualnih nosaa)
U drugim sluajevima, kada je neutralna osa u rebru, a ploa

je pritisnuta, dimenzionsanje se vri kao za T presek
U zavisnosti od odnosa raunske aktivne irine ploe B i irine
rebra b, postoje razliiti pristupi proraunu
1
2
za B/b > 5 . . . uproeni postupak prorauna

za B/b 5 . . . taniji postupak prorauna
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Sadraj
1


Grede T ili preseka

Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Dimenzionisanje greda T preseka
Kada je ispunjen uslov B/b > 5, grede T preseka se
dimenzioniu po uproenom postupku
Osnovna pretpostavka uproenog postupka je zanemarivanje
nosivosti rebra: ukupna sila pritiska u preseku je sila pritiska u
ploi Dbu = Dbpu
Dodatna pretpostavka je da je napon pritiska po debljini ploe
konstantan i jednak naponu u sredini debljine ploe bp
(uproseeni su naponi pritisaka po debljini ploe)
Na osnovu toga, krak untranjih sila je poznat i iznosi
z = h dp /2
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Greka koja se ini u uproenom proraunu je relativno mala,
a proraun je jednostavniji
Kada je B/b > 5, ili jo vie, zanemarena pritisnuta povrina
betona na delu rebra je relativno mala u odnosu na povrinu
pritisnute ploe
Osim toga, u zoni pritisnutog rebra su i naponi b mali (blizina
neutralne ose)
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Druga pretpostavka je osrednjavanje stvarnog dijagrama
napona pritisaka u ploi na pravougaoni oblik
Ordinata pravougaonog dijagrama napona je jednaka naponu
bp ili bs u vlaknu na sredini debljine ploe (kome odgovara
dilatacija u betonu bp = bs )
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka
Dimenzionisanje greda T preseka - uproeni postupak

Zbog relativno velike pritisnute povrine betona, dilatacije u
betonu retko prelaze vrednosti b 0.5 1.5
Zbog toga, T preseci (po pravilu) dostiu granino stanje loma
po armaturi a = 10
Kao i kod obinih pravougaonih preseka, dimenzionisanje
preseka u sluaju istog ili sloenog savijanja svodi se na
- slobodno dimenzionisanje
- vezano dimenzionisanje
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Slobodno dimenzionisanje greda T preseka - uproeni postupak
Veliine potrebne sa slobodno dimenzionisanje T preseka
dobijaju se iz dva uslova ravnotee (kao i za dimenzionisanje
pravougaonih preseka)
Granina sila pritiska u ploi i granina sila zatezanja u
armaturi su
Dbu = Dbpu = B dp bp
Zau = Aa v
Uslov ravnotee normalnih spoljanjih i unutranjih sila (za

sluaj istog pravog savijanja) je:
X
N = o : B dp bp Aa v = 0
(3)
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Krak unutranjih sila, odn. krak sile pritiska do teita
zategnute armature je z = h dp /2
Uslov ravnotee momenata P
spoljanjih i unutranjih sila za
teite zategnute armature
Ma1 = 0 je:
Dbpu z Mu = 0
(4)
ili, unoenjem izraza za Dbp , kao i za krak sila

B dp bp (h
Stanko Bri
dp
) = Mu
2
(5)

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Ako se napon u sredini ploe bp unapred usvoji, onda se iz (5)
dobija nepoznata staticka visina preseka:
h=
dp
Mu
+
bp B dp
2
(6)
Napon u sredini ploe najee se bira u granicama

0.3 fB bp 0.75 fB
Ove granice za napon u sredini ploe daju ekonomine i
tehniki opravdane dimenzije preseka
Vee iskorienje napona pritiska u betonu dalo bi manju visinu
preseka, ali i veu koliinu zategnute armature
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Poloaj neutralne ose u odnosu na srednju ravan ploe x0
moe da se odredi iz slinosti trouglova i izrazi preko dilatacija
u betonu i armaturi (videti prethodnu sliku)

dp
h
x
+
0
2
x0
=
bp
a
odakle se dobija
bp
x0 =
bp + a

dp
dp
h
= s0 h
2
2
Stanko Bri
(7)

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Osim toga, potrebno je da se proveri da li je zadovoljen uslov
maksimalne dilatacije u pritisnutom vlaknu betona:
b = bp
x0 +
x0
dp
2
3.5
(8)
Napon pritiska u sredini ploe bp se usvaja u nekom iznosu,

obino u intervalu 0.3 fB bp 0.75 fB
Time je, takoe, usvojena i dilatacija bp u sredini debljine
ploe, zbog veze za beton:
f
B
za 0 b 2
4 (4 b ) b
b =
(9)
fB
za 2 b 3.5
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Naime, reavanjem veze (9) po b dolazi se do kvadratne
jednaine po b :
b
=0
2b 4 b + 4
fB
Reenja ove jednaine su
1,2
b
r
b
= 2(1 1
)
fB
Samo znak ima smisla, tako da je za usvojen napon u

sredini ploe bp odgovarajua dilatacija bp data sa
r
bp
bp = 2(1 1
)
(10)
fB
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Tako, na primer, za neke vrednosti napona bp u uobiajenom
intervalu dobija se
- za bp = 0.30 fB
- za bp = 0.50 fB
- za bp = 0.75 fB
Stanko Bri
bp = 0.327
bp = 0.586
bp = 1.000

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Ako se neutralna osa nalazi u ploi, x0 dp /2, presek se
proraunava kao pravougaoni, irine B
Ako je neutralna osa u rebru x0 > dp /2, potrebna povrina
zategnute armature se odreuje iz uslova ravnotee normalnih
sila:
B dp bp
M
u
Aa =
ili Aa =
d
v
v h 2p
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka
Vezano dimenzionisanje greda T preseka - uproeni postupak

U sluaju vezanog dimenzionisanja poznato je:
- statiki uticaji za posmatrane kombinacije optereenja (Mi )
- geometrija poprenog preseka (veliine B, b, d, dp )
- mehanike karakteristike (M B, v )
Nepoznato je, odn. potrebno je da se odredi:

- povrina potrebne armature (Aa )
- poloaj neutralne linije, odn. napon u sredini ploe (bp )
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Sraunaju se granini statiki uticaji
X
Mu =
ui Mi
Pretpostavi se rastojanje teita zategnute armature do
zategnute ivice a1 , pa se odredi statika visina
h = d a1
Iz uslova ravnotee momenata (5) se odredi napon pritiska u
sredini ploe:
M
u

bp =
d
B dp h 2p
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

U sluaju da se dobije da je bp > fB , postupak se prekida i
vri se taniji proraun (sa uzimanjem u obzir i nosiosti rebra)
Iz veze , prema relaciji (10), odredi se dilatacija u sredini
ploe:
r
bp
bp = 2(1 1
)
a = 10 s0
fB
Poloaj neutralne ose u odnosu na sredinu ploe je dat sa (7):

bp
dp
dp
x0 =
h
= s0 h
bp + a
2
2
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
x0 se uporeuje sa polovinom debljine ploe: ako je x0 > dp /2

neutralna osa je ispod ploe (u rebru)
Stanko Bri

Grede T ili preseka
Opte napomene
Grede T ili preseka

Dilatacija na gornjoj pritisnutoj ivici ploe mora da zadovolji
uslov (8):
d
x0 + 2p
3.5
b = bp
x0
Naravno, ako je neutralna linija u ploi (x0 dp /2), presek se
dimenzionie kao pravougaoni dimenzija B d
Ako je neutralna linija u rebru, odn. za x0 > dp /2, potrebna
povrina armature se odreuje iz relacije (uslov ravnotee
normalnih sila)
M
u
Aa =
d
v h 2p
Stanko Bri

bk1 4 PDF

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

bk1 4 PDF

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

isto pravo savijanje

isto sloeno savijanje

Departman za Tehnike nauke,

isto pravo savijanje

isto pravo savijanje

isto sloeno savijanje

Grede T ili preseka

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto sloeno savijanje

Grede T ili preseka

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Ne vodi se (formalno, u pisanju) rauna o znacima napona i

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Usvaja se kvalitet materijala: marka betona i vrsta elika

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Tablice - lom po betonu b = 3.5

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Tablice - lom po armaturi a = 10.0

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Jednostruko armirani pravougaoni preseci

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

gde je geometrijski koeficijent armiranja:

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Jednostruko armirani pravougaoni preseci

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Jednostruko armirani pravougaoni preseci - primer 1

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Jednostruko armirani pravougaoni preseci - primer 1

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Jednostruko armirani pravougaoni preseci - primer 1

Usvojena armatura: 622 (22.80 cm2 )

isto pravo savijanje

isto savijanje - slobodno i vezano dimenzionisanje

Usvojene dimenzije grede - primer 1

isto pravo savijanje