Arenavirusi

Lat. Arena- pijesak. Ime su dobili po zrncima koja su vidljiva pod elektronskim
mikroskopom i koja su karakteristina za njih. Ta zrnca su zapravo ribosomi koje
su uzeli od stanice domaina, a poslijedica su nepreciznog pakiranja estice zbog
toga to im nedostaje unutarnji protein matriksa koji regulira pakiranje. Ribosomi
nisu nuni za sintezu proteina i replikaciju estice.
Prodica je podijeljena na viruse Novog i Starog svijetas obzirom na geografsko
podruje na kojemu su rasprostranjeni. Virusi starog svijeta (Lassa virus, Lujo
virus, LCMV virus limfocitnog koriomeningitisa) prisutni su u Aziji, Africi, Europi,
dok su virusi Novog svijeta (Junin virus, Machupo virus) karakteristini za
Sjevernu i Junu Ameriku te izazivaju tee oblike bolesti.
Virus prenose ivotinje (zoonotski patogeni), prvenstveno mali glodavci poput
mieva i takora, a rijetko i imii aerosolom ili direktnim kontaktom s dlakom
zaraene ivotinje. Virusni protein prihvaanja, VAP (virus attachment protein) se
vee za alfa distroglikan i receptore za transferin koji su veoma konzervirani i
eksprimirani na razliitim tipovima stanica. Poslijedica toga su bolesti sa irokim
spektrom razliitih simptoma koji oteavaju dijagnosticiranje bolesti. Zajednikim
imenom se nazivaju hemoragijske groznice, a najei simptomi su vruica i
razliita krvarenja, glavobolja, proteinurija, upala plua, konjuktivitis,
encefalopatija, gluhoa.
Arenavirusi su virusi s ovojnicom. Veliine su 60-300 nm. Genom arenavirusa je
bisegmentirana ss (-)RNA. Mali ili S-segment je veliine 3,5 kb i kodira za
nukleokapsidni protein (NP) i glikoproteinski prekursor (GPC) koji se
postranslacijski modificira i daje produkte GP1 i GP2. Veliki ili L-segment je
veliine 7,2 kb i sadri gene za RNA ovisnu RNA polimerazu (protein L) i protein Z
koji ima zinc finger domenu i vaan je za sastavljanje estice i pupanje iz stanice.
Oba su lanca ambisense i sadre po dva gena koji su u suprotnoj orijentaciji
razdvojeni nekodirajuom intragenskom regijom. Krajevi segmenata su
konzervirani i vani za vezanje mainerije za replikaciju, veliine 19 nt.
Trimeri GP1/GP2 se nalaze na povrini stanice i omoguuju vezanje za receptore
na stanicama i endocitozu. Virusi starog svijeta ulaze endocitozom klatrin
neovisnim putem, dok virusi novog svijeta ulaze u stanice klatrin ovisnim putem.
estice se prenose u rane endosome gdje dolazi do fuzije s lizosomina i nastanak
kasnih endosoma. Nizak pH je nuan kako bi se virus oslobodio ovojnice i mogao
otpustiti RNA polimerazu u citoplazmu. Replikacija se dogaa u citoplazmi.
S obzirom na to da su ti virusi karakteristiniji za siromanija podruja, jedni su od
najzanemarivanijih porodica virusa. Nema licenciranog cjepiva, a terapije su vrlo
neselektivne. U upotrebi je lijek Ribavirin analog gvanozina koji e inhibirati
replikaciju i postavljanje 5' kape, ali ima irok spektar djelovanja i izaziva jake
nuspojave. Ukoliko se bolest na vrijeme otkrije najuinkovitije je transfuzija
plazme osobe koja je prebolila hemoragijsku bolest. Argentina je jedina drava do
sada u kojoj je dozvoljeno cjepivo Candid No.1 za LCMV.