Vous êtes sur la page 1sur 7

DI THO 1 - BN V NHNG TNH TH LN TRONG THIN H

(Thin h i th lun)
(Thng 2-3 nm T c 16 tc thng 3-4 nm 1863)

Ti l Nguyn Trng T, b ti nc i Nam tng trn ra nc ngoi xin em nhng iu


m ti bit v thy mt cch chnh xc v s th trong thin h, mo ti knh bm.
Trm ngh vic trong thin h ch c th m thi. Ch th l ni bao gm c thin thi nhn
s. Cho nn ngi bit r th th khng tri tri, khng mt thi, khng hi ngi, khng hng
vic.
Hy ni v thin o trc. Kh t l t Bc n Nam, vn tri t Ty sang ng, theo H
(1) th thy v phng Bc, ha v phng Nam, kim phng Ty, mc v phng
ng. Thu th dit ha, kim dit mc, y l k t nhin ca tri t lun lun nh vy.
Ngy nay cc nc phng Ty, bao chim sut t Ty Nam cho n ng Bc, ton lnh
th chu Phi cho ti Thin Phng, Thin Trc, Min in, Xim La, T Mn p Lp, Tro Oa,
L Tng, Cao Ly, Nht Bn, Trung Quc v cc o ngoi bin, k c Ty chu, khng u l
khng b h chn hng bm lng. Nc Nga th t Ty Bc n ng Nam gm tt c cc nc
i Uyn, Ct Li Cn, Mng C v cc x pha Bc Mn Chu, khng u l khng chim
t v n dch dn nhng ni . trn lc a, tt c nhng ch no c xe thuyn i n, con
ngi i qua, mt tri mt trng soi chiu, sng m thm ng th ngi u u t chn ti,
nh tm n c nut, u thun vi h th phc, ch no tri vi h th ha; ai ha vi h th
c yn, ai c li th dng binh lc giao tranh; trong thin h khng ai dm khng c li h.
Nh th, nu khng phi l tri nh, a th xoay vn, th sao khng ly s ng ca bn
i chu m khng c li ngi Ty phng? Hung h nc Vit ta l mt nc b nh, ti
sao li mun tri o tri m lm nhng vic thin h kh lm c?
n nh a th Trung Hoa chim 1 phn 3 ng phng (2) nhn s n 360 triu, uy th ly
lng, ai cng phi thn phc h c, th m t thi Minh v sau, ngi Ty phng vt bin
sang ng, hai bn nh nhau, thy cht thnh ng, sau phi ging ha khng bit bao nhiu
ln. Cn nh ta l mt x nng, gn k Qu Hi (3), l trm ngh chn ca ngi Ty phng
trn ng sang ng. Con giao long khi thy m vc th ngh cch m mnh ch khng th
chu b m i.
Mi y, ngi Php tha th nh xong tnh Qung ng, a qun tinh nhu xung pha
Nam, lm Nng tht th. Khi y gi s ta c 10 vn qun, cng khng nh nhau c vi
h. Phm vic binh ct thn tc, h bit r rng qun ta mi nghe thanh th h phch lc
hn xiu ri, hn na cng Nng cch cc doanh tri (4) ta chng bao xa th ti sao h
khng tha th ch tre, xua qun tinh nhu tin ti m li thi? Sao c thong dong nhn h
khng cn li dng th tc chin? Hay v h ngh rng ta phng b cha kin c. Bi l ta cng
phng b kin c chng no th cng t r c ci nng lc cng ph ca h chng y. H
khng cn tha ch s h m nh xut k bt nh i vi nc ch c th lc ngang nga
vi h. Hn na, ngi Php n y, mt l hi ta v sao git hi gio s, hai l hi v sao khng
chu giao thip, ba l xin ta ct cho mt vi ch lm ng giao thng nh cc nc thng
lm. Lc u h khng c nh cp nc ngi. Nu nhng yu sch ca h c tha mn,
h s chm dt nhng hnh ng gy hn nh c nh ch u n ni dy da lan rng ra
nh th. Cng v nh nc lt, ngi hiu bit th thun theo th nc m cho chy xui,

nc chy v sng v bin th ht, nu ngn ng li th ng ni ngp g, tc li th tri nh tri


ca. Cho nn ngi kho tr lt, th vic lm ht sc n gin.
Hin nay qun Php chnh c thnh Gia nh v cc ph huyn thuc ht, h o kinh p
lu tr k lu di t ra khng chu i, nh h v rng, rng xung bin. By gi nh ta
mun c th thnh tr i cho h t lit th tht chng khc no mun qut sch l rng, tt cn
nc bin. Khng ha m chin, khc no cu la thm du, khng nhng khng cu c
m cn chy nhanh hn na.
Ti thng nghin cu s th trong thin h m bit rng ha vi Php l thng sch. Hn
na Chu u vic v b ch c nc Php l ng hng nht, hng mnh nht khng thua ai
c. H li c tnh khng khi, hiu chin, vi uy phong ca mt qun i c xe st. Tuy dng binh
nhng cng bit trng ngha gi li, khng nh cc nc ch chuyn th li. Khi ko qun i
nh th kh th hin ngang, thi hn hoan. Khi lm trn th xng pha ti trc, khng chu tt
li. Khi thng trn th c nc hoan h, d tn tht nghn mun ngi cng chng tic, ch sao
cho uy danh hng trng, quc th c bo ton lm trng. Cc tng th gan d, nhiu mu tr,
tho binh php, thu chin, lc chin u rt gii. Tht ng nh sch DOANH HON CH
LC chp vy.
Nu nh ngy kia Php a qun n th vic vt bin cng nh i trn t bng, tro non nh
i trn ng b. Nc ta t ni k bin, a th nh mt con rn di. Nu h dng ha thuyn
chia nhau nh ct cc tnh dc b bin, li cho cc tu u ngoi ca sng ln trit s vn
ti ng bin ca ta, li cho mt o qun ng gi Honh Sn chn ng tip t bng
ng b v ct ng qua li ca i qun Cn Vng, ri li b tin nh cc ch xung
yu, gp rt truyn hch khp Nam Bc, chiu m bn gic cp n nu dng lm bn dn
ng, th thu binh ca ta s tr thnh v dng. B binh th i l khng thng. Ch cn ng
Vn Tng, Ai Lao, Trn Ninh v t Cao Min th li him tr kh i mt nhiu ngy thng u
ui khng lin lc c vi nhau. Nu h nh mt trn th ta b ci th chia nm x by (5).
D cho c tr dng cng khng kp ra mu. i th mt, lng qun s la th cn ai nh
gic na? a li nh th th khng th trng cy vo u c.
Qun lnh ca ta li chuyn dng gm dao gy gc, khng tho sng ng, d phc binh ci by,
nhng trn nh vy ch hp cho nhng tnh th khng cp bch, ch nh c gn ch
khng nh c xa. Nu h dng sng trng t xa bn sut ti, th qun ta cha gip trn m
gm gio tan tnh. Khi h n gn th dng li l xung phong mt ngi ng c c
100 ngi, xng ln nh nc sng chy xit. Lc ngng li th nh ni dng, xng vo chng
qua cng nh chun chun lay ct m thi.
Hn na, h lo luyn chin trn nhng phng php ca ng phng nh d ch, kiu
binh, a li, ha cng, sp hm, thuc c h u bit c, d c ngi tr xo n my cng
khng nh c h. Hung chi vic thng bi li do nhu kh. H t xa n, dn thn vo ch
cht vi kh th mt ra i l khng tr v (6). Cn qun lnh ta xa nay vn nht gan, li cha
quen nh trn vi nc khc, mt ngy kia gp phi qun ch mnh m, tuy c lng dng cm
nhng kh th suy, li nh u thua , va mi nghe bng nghe gi mt ht hn va,
tham sng s cht l l thng tnh. Ch trc khi ra trn m c lng quyt thng ch th mi
khi cht. Nay bit h c th tt thng, ta c c d thua, li khng bit php ra qun ca h
bin ha nh th no m em qun nht nht ca mnh ra nh li qun v ch ca h tht
chng khc no nh bt mui i ni, em d u h, r rng l li tn cng nh vy khng
dng c na.
Theo binh php, mun c th phi c hai iu kin: mt l thnh tr, hai l nhn tm. Lc ch
mi n th phi gp rt chn nhng ch xung yu m ui n i. Nu k ch thc su vo
c im, th phi c thnh cao ho su hm k ch mt mi. l thng sch. Ngy nay
qun Php c ho thuyn vn ti th vic vt mun dm cng bng cho mt mi cho m
thi. Nu ta mun ngn b tuyt lng ca h cng khng th c. H mun tng thm

qun sang ta th theo ng Bin ch bn nm tun l n ni. Nu cn lm th gi giy


xin qun Anh ng n , Tc Lc, Hng Cng, Thng Hi th sm chiu l c th n
ni gip. Li c qun ca Y Pha Nho L Tng, n dn sc tn cng.
Qun Php nh thnh khng cn dng nhng phng php bc thang ng hm, xe kim,
bao t (7), m i pho bn ra th ni l g sp, thnh v, th ta tuy c lng tin nhiu,
gm gio sc v c phng php gi thnh cng tr nn v dng. Hn na, ngi Php nh
ta, tro thnh nh ln m gi, s d lu nay h cha dng n l v ct c g cn g phi dng
dao m tru. Nu gp i th th nh trn nh Bin en nm trc, Ty Ba S a Bc L l
mt thnh kin c nht thin h, Ng l mt nc cng ch bc nht trong thin h c trm
vn qun, gi vng trong hai nm, th m ri cng b hm. Ly ta so snh vi Nga cng nh
ly ng, Tit m so snh vi Tn, S (8). Nga nh th m chng khng c cn b nh tan
tnh, ta u c s him yu no c th mong cy c!
Hin nay tnh hnh trong nc ri lon. Tri th sanh tai bin cnh co, t th hn hn tai
ng, tin ca sc lc ca dn kit qu, vic cung ng cho qun binh mt mi, trong Triu
nh qun thn ch lm tr h cho vui lng vua, che y nhng vic h hng trong nc, ngn
chn nhng bc hin ti, chia ng lp phi khuynh lot nhau, nhng vic nh vy cng
nhiu; ngoi cc tnh th quan tham li nhng xng hng xng b tc phc tc oai, p bc tn
nhn k c th, bn rt m dn, c khot tu nc, vic xy ra t lu ri. Nhng k hn
i ght k gian t, nhng k tht ch vong mng, phn nhiu n np ni thao d, chnh l lc
Thng, Qung (9) s tha c ni dy. Th m sao i ngoi th khng c cch no ng n
mt my may lng ca qun Php, cng chng thuyt phc c ai gii vy cho, li i tn st
dn mnh, gin c chm tht, khin cho dn b ci hi chy nh v ly. Tht ng nh cu ni:
o ao ui c, ni gio cho gic. Cy ci trc ht t n h mc sau mi b su c; nc
mnh trc ht khng bit t gi th din th ngi ta mi khinh mnh; dn lon bn trong, ri k
ch mi nhn m vo. Nh th lon khng phi ch t bn ngoi m ngay trong nc vy.
Than i! Dn chng phng s quan trn, ng thu np t, mong c sng yn thn, th m
by gi li ly nhng th nui sng ngi lm hi ngi, n khin dn chng vp phi
ha binh ao, n tranh ginh ci nh m b ci ln, cng nh mun bo tn cnh l m li em
n c ci gc. Cho nn mi ni: khng s th gic ngang tng m s lng ngi ri rc. Lng
ngi ri rc, mun chng mt, th d c thnh tr bng kim loi, c ao nc si cng phi
b m chy, ai chu cht m gi cho!
S th hin nay ch c ha. Ha th trn khng cng li tri, di c th lm cho dn khi
kh, chm dt c s dm ng ca bn gian nghch, ngn chn c s tranh ginh ca nc
ngoi, tht l hay khng th k xit. Cn vic binh ao th tht l tai ha n l cho v go con ci,
tn thng ha kh ca tri t, sinh ra hn hn lt li. Thnh nhn bt c d mi phi dng
binh dp lon. Nu khng nh m khut phc c binh lnh ngi mi l nh gii. Nay c
nh h cng khng i, ha h cng khng i. H ch xin mnh ming t m thi, nu c kin
quyt khng cho, h s lp mu cp ht, t khch quay li lm ch. Nh th l tic mt hai
mnh t m em c nc trao cho h. Nu bit r, h n l khng i, h th vo nhng
nc khc, th nh vi h tc l mt ci ln khng ng mt m cn t ra mt l v bt lc,
khng hp tnh, khng ku ni g c; chi bng ha m chu mt ci nh khng th khng mt
m cn t ra mnh ngoi giao bit iu v l vic hp tnh hp l c hn khng? Nu bo qun ta
mnh, la go ta nhiu, cha chi vi ha s thin h ci ch chng? Ni nh th tc l
khng nhn nhc vic nh lm vic ln vy (10). Khng thy mt nc Trung Hoa to ln l th
m cn phi ct t cu ha. Li na, nh Thi vng b t Mn (11), Cu Tin th vua Ng,
vic ha thn ca Hn (12), vic cng np ca Tng (13), tt c u ly vic khng nh l hn,
m cn trng sinh mnh na. Lun vic ny c ai cho l tht sch u?
Hoc gi c ngi ni t ai t tin li khng c a gang tc no cho k khc. Nh vy
l qu cu chp m hng vic nc. Sao khng xem xa nay c ai l ch giang sn mi u.
Nh Tn b H (14) gy lon, Tng mt vo tay Nguyn, Minh mt vo tay Thanh, h ny thay th

h kia chng phi do s tri sp t sao? () T xa, cc bc vng, mi khi thay h i


ngi th con chu khng c t cm di, u do tic ci t mt ci nhiu.
Hn na, thin h l ca chung ca thin h, cc bc vng d nhin khng th em thin h
m cho ai, ch c iu l bit khng th cho c ri sau mi c th cho c. Nu khng tu
thi liu nh, cho m gi, chng may th s chuyn dn th r rng l phi a ht tt c cho
ngi ta. Th nn, Cu Tin chu nhn nhc c cn nc Vit, vua Vn Hong mn binh
lp c nghip, u l mun bo ton thin h c. Xa nay, cha c ai khng n nhn vic
nh m lm nn vic ln bao gi.
Theo cch ngy nay th nn qun lnh ngh ngi, ri lm theo chc Hn Cao T ct Quang
Trung cho Hng V ngay xa h gi b ci cho mnh, nh c h bo trong rng th chn co
khng dm bn mng ti. Th nhng mt tc t m nhn dn li v cng. Nh th chng phi
l lm vic chung cho thin h sao? Ngi xa cng lm nh th thi, khng th b cch
m theo mu khc c. Th l xoay chuyn mt ci m k sng ngi cht u chu n, tht l
sng r, r nh nh la ri chng cn hnh tch g ng ngh na c. Dn yn sau s khin k
hin ti vt bin, sang cc nc ln hc cch nh trn gi thnh, hc tp tr xo ca thin h,
giao thip vi h lu di, mi bit lng sc o ti, bit ht tnh trng ca h. Hc cho tinh vi mi
sinh k xo, rt mc k xo mi mnh, by gi s dng uy sc nhu, i thi hnh ng, mt
pha ng th ly li pha Ty, cng cha mun g. (15)
V li, nhng iu m nc Php xin, chng qua l m bn tu; lp ph x, thng ca b
bun bn, lp nh th ging o m thi. L thng nhng ni c bun bn, th tt khng
th m thng trng, lp c xng. Nh ngi Trung Hoa nc ta cng vy. Ly c i
khng, khin Nam Bc ha hp, ca ci hng ha lu thng, tiu dng tin li, cuc sng y
u nh c. Xa nay cha c ai bun bn m m mu chim nc ngi ta bao gi. Cn
nh gio s th h ch ly vic m rng o gio chng li gian t, lm trch nhim, chng lin
quan g n nhng vic tranh thnh tranh t c. S d h xin b vic cm o chng qua l
c s truyn o c d dng m thi. Nu ni h c m mu g khc th c Th T Cao
hong (16) vi gio s lu ngy tng cng bit t nhiu hnh ng ca h. Nu qu
nh ngi ta ni, ti sao khng phng ngn cm trc chi n nay mi cm, khin ngi
Php mn c trch ta? Nu ni h d d gio dn trc ri mi gy hn vi ta, th sao h
khng tha c khi ta mi bt u dng c nghip m em qun c nc nh ly c Nam Bc
phi i n hng chc nm di v sau mi tnh mu? Phi chng v h cha c thng
thng cho nn cha lp mu ly nc ta, th th ngy nay h thng thng c vi nc
ta u m c th thng c ta? Nu h quyt chin thng th d nh ly vt trong ti, i no
li chu ging ha vi ta. Nhng vic qu r, khng i phi ni mi bit c. Cn ta nu
khng chu ha, th h xa nay vn hiu thng, i no li chu thi. Cho nn ti ni ha vi h l
tin li, l mt vic rt tt ph hp vi l tri t. Tri t ha mi c ma mc ti nhun. Bn
ma ho vn vt mi sinh n. Hai nc ha b ci mi an ninh. Triu nh ha trm vic mi
chnh n. Xa nay cha c khi no bt ha m lm xong vic c.
Vy knh xin i nhn tu li y (17). Cho h mt ming t th chng nhng cc s phu trong
thin h mun lm quan Triu nh mnh, ngi bun trong thin h ua nhau n bun bn
trong nc mnh, m nc nh s c vng nh bn thch, l dn s trnh c kh lm
than, gi vng c nghip.
Ti nc ngoi lu bit r sc ca h, tinh tng tnh hnh ca h. Xa Hn D c ni:
Bit m khng ni l bt nhn; ni m khng ni ht l bt ngha. V vy, ti tuy thn giang h
m lng vn ni khuyt. Tht khng n lng thy t nc b chia ct, trm h b la tan,
cho nn khng ngh mnh a v thp hn, dm c gan n ra. nu nh li ti ni l gian tr,
hoc c ai xui khin ti ni th ti xin np mnh trc ca , lm chng sau ny. (18)
Ti xin gi km theo y mt bn ch gii r nhng iu ni trn y.

Knh xin soi xt. Sau ny nu c yn, ti xin ch thn n trnh by r ni lng ring by
lu p ca ti.
Nay bi bm
Ngy thng nm T c 16
Nguyn Trng T k

Ch thch
(*) Nguyn vn ch Hn: Hv 189/1 t 34-45; Hv 634/1 t 40-58; Hv 135 t 38-50; NAM PHONG,
s 100 trang 47-58.
- V ni dung, bn NAM PHONG, trong chi tit, c nhng li l di dng v khng chnh xc
bng ba bn kia.
- V ngy thng nm, th ch c Hv 189/1 l ghi T c thp lc nin, nguyt. nht.); cn ba
bn kia th khng ghi ngy thng. T Ngc Nguyn Ln, sd, c trch nhiu on ca Thin h
i th v ni: Khng r ngy thng.
- V u , thi NAM PHONG ghi: Nguyn Trng T iu trn Thin h i th nguyn tp
(nguyn danh quc t thng giao thng chi chnh sch). Hv 634/1 ghi: iu trn thnh ha i
Php quc khai ph thng thng, cn Hv 189/1 v Hv 135 khng c u th. Chnh Nguyn
Trng T, trong Trn tnh, ni: Thin h phn hp i th lun v trong cc bi vit sau ny,
nhiu ln ni n Lun phn hp. ng Nguyn Ln ni: Thin h i th; ng o Duy Anh
ni, Thin h i th lun.
T nhng d kin nu trn, chng ta c th tm kt lun l Nguyn Trng T vit, thuyt
phc Triu nh Hu phi ho vi Php, vo hai thi im khc nhau:
a. Theo bi Trn tnh, th nm 1861, Nguyn Trng T c gi cho Nguyn B Nghi mt bi
Bn v vic ha (Ha t), v trong Trn tnh c trch mt on ca Ha t, li l hon ton ging
nh trong bn NAM PHONG v cc bn Hv. Bn vn ng trong NAM PHONG c th l bi Bn
v vic ha ca nm 1861. Bi v bn NAM PHONG so vi cc bn Hv, li l khng chnh v
khng khc chit bng. Hn na bi Bn v vic ha hnh nh c vit cho nh vua c,
nn tc gi ni: Phc vng chun thn s kin: knh mong cc kin ca thn c chp
thun, trong lc cc bn Hv ni: i nhn c chuyn tu: knh xin i nhn tu li y .
Bn NAM PHONG li c ph : Nguyn danh: Quc t thng giao thng chi chnh sch.
b. Cng theo bi Trn tnh, th nm 1863, Nguyn Trng T cn c bi Thin h phn hp i
th lun. vit bi ny, Nguyn Trng T ch ly bi Ha t sa cha li cho chnh v gn
gng. Lc u, hnh nh Nguyn Trng T nh vit nh mt th vn c mo u, c nin hiu;
nhng sau c th sa cha gi km theo bi Trn tnh nh mt bi ngh lun, nn khng
c mo , khng c nin hiu. y l bn c sao chp li trong Hv 135 v Hv 634/1 m
cc tc gi nh Nguyn Ln, o ng V u tham kho v ni l khng r ngy thng.
Bn c sao chp trong Hv 189/1 c l l bn tho ban u c sao chp li gi cho Phm
Ph Th. u bi c ghi: Gi tp k d thn Phm Ph Th (Bn ny gi thn Phm Ph
Th). y c th l li ca Ni Cc hay Vin C Mt.

(1) H : Thi ng Phc Hy lm vua thin h, c con Long m i bc (tc l bc v) hin


ra sng H, ng Phc Hy theo ci vn bn trong bc y vch ra 8 qu ng vi 5 iu
thu, ha, kim, mc v th l gia bc .
(2) NAM PHONG ni: 2/3 ng, Nguyn Ln sd trang 129 cng ni: mt phn ba ng.
(3) Nam Hi.
(4) NAM PHONG ni: Nng i kinh ( Nng kh Kinh). Nhng ni nh vy l lc
Nguyn Trng T nh gi cha ng l do ti sao qun Php u nm 1858 khng tin nh
Hu m li hng vo Nam b.
(5) Nhng ch xin khng c trong NAM PHONG.
(6) Nguyn vn l Ph ph trm chu chi th. Do tch: Ngy xa Hng V em qun i nh Tn,
lc n gn chin trng ng bt p v ht c ni cho nu cm, nh m thuyn, ch
mang lng thc va n trong ba ngy, t cho qun s bit rng nht nh phi quyt
chin, nn ai ny phi liu cht.
(7) Xe kim: L mt loi xe ng trc c mi nhn bng st hc cho thng thnh, bao t;
dch ch th nang tc l bao ng t sp ng m tro thnh.
(8) ng, Tit l hai nc rt nh. Tn, S l hai nc rt ln thi Xun Thu (Trung Quc).
(9) Thng, Qung: Trn Thng, Ng Qung tng t tp nng dn, chng li Tn Thu Hong.
(10) y bn NAM PHONG c mt on nh sau: Ti trc y i Thanh thy nc Php
k ha c vi i Thanh ch c 5 ca bin m thi. Sau s bin Qung ng, Php bn cng
Anh chim Qung Chu. i Thanh li phi cho Php c t t Kinh Chu, Hn Khu xung
ca sng Dng T chn ly mt ni tt nht. n nm Hm Phong th 2, Tng Vng hu b
ha c v gy s, Php lin b Nng hp cng vi Anh nh Thin Tn, Tng Vng thua
chy ln pha Bc, Php tin ln Thng Chu nh thng vo Hu Uyn. Hm Phong chy sang
Nhit H sai Cung Thn Vng ging ha, chu bi thng 800 vn lng bc, li phi nhng
thm Thin Tn, ca sng i C v Lai Chu thuc tnh Sn ng, Qunh Chu, i Loan
thuc tnh Qung ng. Chuyn Trung Quc tht ng nh cu ni: Ging la khng ch nng
khng chu i tht l tht sch.
(11) Mn: tn c ca mt nc Trung Quc, a vc hot ng u tin ca thi Chu nay l
gip tnh Thim Ty.
(12) Hn ha thn vi Hung n.
(13) Np tin v hng ha cho nc Liu v nc Kim.
(14) Lon Ng H.
(15) y bn NAM PHONG c mt on nh sau: Vic y hin c cn c s tht. Ti xt
qua nhn ti cc nc phng ng thy t nc no hn nc mnh. Ngi Php cng phc
ngi Nam c nhiu tr xo. Ti tng cc nc xa v pha Ty nghe h u ni cc mn
Thin vn, a l, Cch vt, tr xo, ha xa, ha thuyn, ng h ngi Nam hc rt thng
minh lanh li. Nhng ci bnh ca ngi mnh l cu n th cu, chung vn chng, khng ra
khi nc nn thy, nghe cha rng, khin h ch ci. Nu cc danh nho cao s ca ta c
qua li giao thip vi cc nc th khng y 10 nm s nh Mc ni:

Giang ng cn lm ngi ti gii


Cun t trn v li c phen!
(16) Vua Gia Long
(17) NAM PHONG ni: Xin chp nhn cho kin ca thn. (Chun thn s kin).
(18) Bn NAM PHONG chm dt y.

Tc gi: Nguyn Trng T

Vous aimerez peut-être aussi