Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
(Thin h i th lun)
(Thng 2-3 nm T c 16 tc thng 3-4 nm 1863)
Knh xin soi xt. Sau ny nu c yn, ti xin ch thn n trnh by r ni lng ring by
lu p ca ti.
Nay bi bm
Ngy thng nm T c 16
Nguyn Trng T k
Ch thch
(*) Nguyn vn ch Hn: Hv 189/1 t 34-45; Hv 634/1 t 40-58; Hv 135 t 38-50; NAM PHONG,
s 100 trang 47-58.
- V ni dung, bn NAM PHONG, trong chi tit, c nhng li l di dng v khng chnh xc
bng ba bn kia.
- V ngy thng nm, th ch c Hv 189/1 l ghi T c thp lc nin, nguyt. nht.); cn ba
bn kia th khng ghi ngy thng. T Ngc Nguyn Ln, sd, c trch nhiu on ca Thin h
i th v ni: Khng r ngy thng.
- V u , thi NAM PHONG ghi: Nguyn Trng T iu trn Thin h i th nguyn tp
(nguyn danh quc t thng giao thng chi chnh sch). Hv 634/1 ghi: iu trn thnh ha i
Php quc khai ph thng thng, cn Hv 189/1 v Hv 135 khng c u th. Chnh Nguyn
Trng T, trong Trn tnh, ni: Thin h phn hp i th lun v trong cc bi vit sau ny,
nhiu ln ni n Lun phn hp. ng Nguyn Ln ni: Thin h i th; ng o Duy Anh
ni, Thin h i th lun.
T nhng d kin nu trn, chng ta c th tm kt lun l Nguyn Trng T vit, thuyt
phc Triu nh Hu phi ho vi Php, vo hai thi im khc nhau:
a. Theo bi Trn tnh, th nm 1861, Nguyn Trng T c gi cho Nguyn B Nghi mt bi
Bn v vic ha (Ha t), v trong Trn tnh c trch mt on ca Ha t, li l hon ton ging
nh trong bn NAM PHONG v cc bn Hv. Bn vn ng trong NAM PHONG c th l bi Bn
v vic ha ca nm 1861. Bi v bn NAM PHONG so vi cc bn Hv, li l khng chnh v
khng khc chit bng. Hn na bi Bn v vic ha hnh nh c vit cho nh vua c,
nn tc gi ni: Phc vng chun thn s kin: knh mong cc kin ca thn c chp
thun, trong lc cc bn Hv ni: i nhn c chuyn tu: knh xin i nhn tu li y .
Bn NAM PHONG li c ph : Nguyn danh: Quc t thng giao thng chi chnh sch.
b. Cng theo bi Trn tnh, th nm 1863, Nguyn Trng T cn c bi Thin h phn hp i
th lun. vit bi ny, Nguyn Trng T ch ly bi Ha t sa cha li cho chnh v gn
gng. Lc u, hnh nh Nguyn Trng T nh vit nh mt th vn c mo u, c nin hiu;
nhng sau c th sa cha gi km theo bi Trn tnh nh mt bi ngh lun, nn khng
c mo , khng c nin hiu. y l bn c sao chp li trong Hv 135 v Hv 634/1 m
cc tc gi nh Nguyn Ln, o ng V u tham kho v ni l khng r ngy thng.
Bn c sao chp trong Hv 189/1 c l l bn tho ban u c sao chp li gi cho Phm
Ph Th. u bi c ghi: Gi tp k d thn Phm Ph Th (Bn ny gi thn Phm Ph
Th). y c th l li ca Ni Cc hay Vin C Mt.