Crkva sv.

Petra
optina Bijelo Polje
Stanje na dan
9. jun 2004.

Komisija za utvrivanje stanja

nepokretne kulturne batine Crne Gore
Ministarstvo kulture i medija
Ministarstvo zatite ivotne sredine
i ureenja prostora

Republiki zavod za zatitu spomenika

kulture Crne Gore
Regionalni zavod za zatitu spomenika
kulture - Kotor

STANJE NEPOKRETNOG KULTURNOG DOBRA CRNE GORE

Naziv spomenika

Crkva sv. Petra

1

Mjesto lokalitet

Bijelo Polje
kat. parc. K. O.
952
Bijelo Polje, list 344, 98 m2

Vrsta spomenika:
2 Kategorija spomenika:
Rjeenje o proglaenju spomenika:

vlasnik
MCP Cetinje

korisnik

sakralna arhitektura
I (prva)
593/1 od 21. 09. 1949. godine

Istorijat i kratak opis:

Kontakt osoba: Ime i prezime

protojerej Darko
4
prota Jovan Tomovi mob. tel. 084/486-947

Kontakt zona
Nalazi se u urbanom dijelu Bijelog Polja. Objekat je ugroen zbog intenzivnog stacionarnog
5
saobraaja u njegovoj kontakt zoni.

Istraivanja, dokumentacija: izvori, literature, fotosi, crtei, projekti, planovi

Crkva sv. Petra i Pavla, Glavni projekat arhitekture, uraen i revidovan 1983. godine, sig. 13461347
Glavni projekat statika
V. Petkovi, Pregled crkvenih spomenika kroz povesnicu srpskog naroda, Beograd, 1950.
A. Deroko, Crkva sv. apostola Petra u Bijelom Polju, Glasnik Skopskog naunog drutva, knj. 78, Skoplje 1930
6
J. Nekovi, Konzervatorsko-restauratorski radovi na crkvi sv. Petra u Bijelom Polju, Starine
Crne Gore I, Cetinje 1963.
Istorija Crne Gore, knjiga 2, tom 1, Titograd 1970.
M. anak Medi, Arhitektura Nemanjinog doba, II, Beograd 1990.
T. Pejovi, Manastiri na tlu Crne Gore, Beograd 1995. godine
. Markovi i R. Vujii, Spomenici kulture Crne Gore, Beograd 1997. godine

Stanje spomenika (spoljanjost, unutranjost, konstrukcije, materijali, instalacije, dotrajalost,

oteenja)
U unutranjosti crkvene porte, na jugozapadnoj strani nalazi se privremeni prodajni objekat
(kiosk) metalne konstrukcije, dimenzija 2x2 cm. U sjeverozapadnom dijelu porte nalazi se
7
podijum krunog oblika, zidan u kamenu, visine 50 cm.
Napojni kablovi za crkvu su vazduno voeni, na sjevernoj strani (sl. 1). Spoljanjost crkve
ouvana (sl. 2, 3), ali jugozapadni dio nekadanje kule neodravan. (sl. 4)
2

U unutranjosti crkve uoene su vee palionice za svijee, koje su stvorile slojeve ai, kako na
ivopisu tako i na zidovima i svodovima. (sl. 5, 6, 7)
Elektro instalacija vidno postavljena u unutranjosti.
Ikonostas iz 30-tih godina XX vijeka je ouvan. (sl. 8, 9)
Ostaci parapetnih ploa oltarske pregrade su neadekvatno deponovani u prostoru zvonika. (sl. 10)

Faktori oteenja:
A) prirodni
B) investiciono odravanje nestruno sprovoenje elektroinstalacije
8
C) ostalo - tetno dejstvo svijea

Ocjena stanja
1) Dobro
2) Osrednje
3) Slabo
9
4) Loe
5) Izgubio svojstva kulturnog dobra

Nelegalno izvedeni radovi:

Privremeni prodajni objekat (kiosk) od metalne konstrukcije, dimenzije 2x2m.
10
Investitor:
SPC
Devastacija ugroavanje spomenike vrijednosti:
1. Urbanistiko-ambijentalna
2. Arhitektonska
3. Kulturno - istorijska
11
4. Autentinosti kontinuiteta
5. Umjetniko-estetska
6. Jedinstvenost - unikat

Degradacija:
12

Kulturnog dobra

DA

NE

Kontakt zone

DA

NE

Prijedlog mjera:
1) Administrativno-pravne mjere
2) Operativne mjere - Uklanjanje kioska i rjeavanje saobraaja
3) Sanacione mjere - Podzemno voenje instalacije elektrike i provjera gromobranskih instalacija
na kuli
ienje naslaga ai sa ivopisa i regulisanje paljenja svijea
13
Izvesti skriveno voenje instalacije unutar crkve
Prezentacija starih parapetnih ploa
4) Investicione mjere
5) Preispitati spomenike vrijednosti

14

Napomena:
Nedostaje tabla sa natpisom "Zakonom zatieno".

sl. 1

sl. 2
4

sl. 3

sl. 4
5

sl. 5

sl. 6

sl. 7

sl. 8

sl. 9

sl. 10
8