KANTITATEAK, BESTE ZENBAKIAK

ETA ZERO

Kepa Arkauz eta Ane

Gartzia
Matematika II 2007-2008
Sarrera

Landu berri dugun testuan azaldu bezala. Haurrek oso txikitatik hartzen
dute kontaktua zenbakiekin: lelo, ipuin, abesti eta beste hainbati esker “bat”,
“bi”, “hiru”… esaten dakite, baina bakoitzak zer adierazten duten jabetu gabe
ordea.

Guri egokitu zaigu haurrek hurrengo pausua eman dezaten ariketak

planteatzea. Zenbakiak erabili gabe kantitateekin jolastuz azalduko dugu:
esate baterako, erregletei kantitatearen izena eman beharrean koloreaz
izendatuko ditugu; honela, korrespondentzia bera baina errepresentazio
ezberdina izango dute. Eta ondoren, zenbaki horien errepresentazio
matematikoa barneratzen saiatuko gara, zero zenbakiaren esanahia ere
azaltzen ahaleginduz.

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

1. Jarduera Matematika lantzeko jostailua

AZALPENA:
Erregletak jolas bezala irudika badaitezke ere, Adina: HH4. maila
kantitateak, segidak, kalkuloak, unitateak, neurriak, (5-6 urte)
geometria etab. lantzeko sortuak dira.
Materiala:
Beraz, lehen ariketa hau jolas librekoa izango da. Erregletak
Haurrei regletak ezagutu eta manipulatzen utziko diegu
eraiki eta sortzen duten bitartean euren kasara eduki Helburua: esku
matematikoak landuko baitituzte, bide batez, baita artean darabilten
motrizitate eta irudimena. tresna berrira
ohitzea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

2. Jarduera Regletak bilatu

AZALPENA:
Regletak euren balioaz izendatu beharrean, beste Adina:
edoizen izen emango diegu, gure kasuan berez daukaten
kolorea izango delarik. HH4. maila
Jada eurekin jolasteko tartea izan dute eta ez Materiala:
zaizkie arrotz egingo, beraz, honakoa proposatu
erregletak
diegu: Haur bakoitzari kolore bateko regletak eman eta
beraien artean ahal duten baliokide gehien bilatzera Helburua:
animatu. Honela taldeka batuko dira eta ondoren erregleta kantitateak,
horretan zenbat regleta txuri sartzen diren pentsatuko baliokideak
dute amaitzeko klase osoaren aurrean aurkeztuz.
topatzea
1. Naranja 6. Horia
2. Urdina 7. Arroxa
3. Marroia 8. Bere argia
4. Beltza 9. Gorria
5. Berde Iluna 10. Txuria
Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n
3. Jarduera Damak eta danbor-hotsa

AZALPENA: Adina:
Gelan dama jokuko fitxak banatuko dira, HH4. maila
bakoitzari hamar bat eta haur guztiak irakasleari adi
jarriko dira. Irakasleak ondoan danbor bat edukiko du Materiala:
eta serieka kolpeak emango ditu (batean bakarra, Dama jokorako
bestean bi, hurrengoan hiru…). Kolpea ematen duen fitxak eta danborra
aldiko, haurrek fitxa bat hartuko dute eta aparte utziko
dute serie bakoitza (Zenbat danbor-kolpe, hainbat fitxa Helburua:
biltzeko). Hasiera batean ordenean (1-2-3-4…) eta gero Balio berbereko
ordena nahastuz. objektuak
Saioa amaitzean, alderantziz egingo dute. Multzo erlazionatzea
bat ikasle bakoitzari egokituko zaio, eta dauzkan fitxa
bezainbeste kolpe eman beharo ditu.

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

4. Jarduera Kanika txiki

AZALPENA:
Adina:
‘Kanika txiki’ jolasa aurreko bi ariketekin uztartuko
dugu. Haurrak borobilean jarrita kantatuko dute. HH4.maila
Irakasleak bitartean kanikekin beharrean batekoen
Materiala:
regleta txuridun kopuru ezberdin batekin pasako da
eskuz-esku. Dadoak eskuetan utzi eta haurrak kajan Regletak
eskuan dituen regleta kantitate horren berdina
Helburua:
irudikatzen duena bilatu beharko du. Hiru kubo uzten
badizkio eskuetan, hiru hoien baliokide den regleta Kopuruak
berde argia aukeratu beharko du. erlazionatu eta
baliokideak bilatu

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

5. Jarduera Regletak ordezkatzea

Adina:
Adina:
AZALPENA:
Kantitateak barneratzean, zenbakiak ordezkatuko HH4.maila
HH4.maila
ditugu. Eta lehengo pausua regleta txuria da. Materiala:
Materiala:
Txuriari ‘bat’ deituko diogu, txuria ‘bat’ bada, regletak
gorria ‘bat eta bat’ izango da. regletak
10 arteko guztiak honela landu eta gero, banan Helburua:
Helburua:
banan bakoitzari bere izena gehituz joango ginateke, Lehenagotik
Lehenagotik
pixkanaka-pixkanaka, harik eta zenbakien berezko izen ezagutzen
ezagutzen dituzten
dituzten
guztiak ikusi arte. zenbatze-hitzei
zenbatze-hitzei
zentzua
zentzua eman
eman eta
eta
kantitateekin
kantitateekin
erlazionatzea.
erlazionatzea.

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

6. Jarduera Soin-adarrak neurtzen

AZALPENA:
Zenbakiak eta kantitateen artean lotura Adina:
sendotzeko, neurketak egingo dituzte haurrek. HH 4.maila
Euren soin adarren neurriak hartzea da
kontua, regletez baliatuz. Jarraian, zer zeinekin Materiala:
neurtuko dugun: Regletak
Helburua:
Oinak hirukoak berde argiak
Eskuak bikoak gorriak Kontatze-leloaz
gain objektuak
Behatzak batekoak txuriak manipulatuz
Besoak bostekoak horiak zenbatzea

Haurrek zenbat regleta behar dituzten kontatu

beharko dute.
Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n
7. Jarduera Irudiak zenbakietan

AZALPENA:
Adina:
Jarduera honetan zenbakien errepresentazio
matematikoa ikasteko zenbait truko topatuko dituzte. HH4.maila
Arbelaren aurrean jarrita, irakasleak 10 arteko Materiala:
zenbakiak idatziko dizkie eta zenbaki bakoitzak zer
irudikatu edo zeren antza duen eztabaidatuko dute Arbela eta tizak
guztion artean. 2ak ahate bat dirudiela, 3ak txoria, 7ak Helburua:
bibotedun baten sudurra, 8ak betaurrekoak.
Zenbakiak irudikatzen lagunduko die honek eta Zenbakien
honela, errezago eta atseginago egingo zaie haurrei adierazpen
ikasketa. matematikoa
barneratzen hastea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

8. Jarduera Regletak eta zenbakiak baliokidetu

AZALPENA:
Behin zenbakiez ordezkatuta 2. jardueran Adina:
egindakoa zenbakiekin ordezkatuko dugu, hots
zenbaki bakoitzari ahalik eta baliokide gehien HH4.maila
topatzea. Regletari konbinaketa gehienak topatuta,
zenbakiengatik ordezkatuko ditugu. Materiala:
Regletak, arkatza,
eta papera
5=1,1,1,1,1-2,1,2-3,2 … Helburua:
4=1,1,1,1-2,2-3,1-1,1,2...
3=1,1,1-2,1 Jada egin duguna
zifrekin
2=1,1 ordezkatuta lortzea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

9. Jarduera Zenbakien errepresentazioa

AZALPENA:
Adina:
Irakasleak arbelean, ikasitako zenbakien
errepresentazio grafikoa egingo du, haurrak HH4.maila
borobilean arbelera begiratzen dauden bitartean.
Honela, irakasleak zenbaki bakoitzaren Materiala:
errepresentazioa egitean, ahoz nola esaten den Arbela
esango du, haurrek 9.zenbakira iritsi arte
errepikatuz. Ondoren irakasleak jolas antzeko bat Helburua:
sortuko du ikasle guztiei zenbaki desberdinak bolo
boloka galdetuz. Ikasitako izenen
errepresentazioa
matematikoa zein
den jabetzea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

10. Jarduera Zenbakiak margotu

AZALPENA:
Adina:
Irakasleak, fitxa bana banatuko die haurrei,
fitxa bakoitzean puntuz osatutako zenbaki bat HH4.maila
agertuko delarik. Haur bakoitzak tokatu zaion
fitxan ageri den zenbakia birpasatuko du, puntuak Materiala:
lerro jarraien bidez. Ondoren dibertigarriagoa izan Arkatza, margoak
dadin, barruko hutsunea margotuz.
eta papera
Helburua:
Zenbakiak
errepresentatzen
ikastea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

11. Jarduera Zenbakiak identifikatu

AZALPENA:
Aurreko jardueran osatutako fitxak erabiliz,
Adina:
haurrekin jolas bat egingo dugu. Irakasleak
zenbaki bat esango du ahoz eta ondoren ikasleek HH4.maila
beraien fitxan zenbaki hori agertuz gero altxatu eta
arbelean zenbakiaren izenaren ondoan itsatsiko Materiala:
dute. Azken hau irakaslearen laguntzarekin egingo
dute, irakasleak lagunduko baitie arbelean idatzita Papera eta arbela
daueden hitzetatik zein datorren bat Helburua:
ahozkatutakoarekin. Amaitzeko klasean barrena
itsatsiko dituzte fitxak, alboan dagokion izena jarriz. Zenbakien izena,
bakoitzaren
errepresentazioarekin
identzifikatzea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

12. Jarduera Zenbakiak konposatu

AZALPENA:
Zenbakien errepresentazioa barneratu ostean,
hauetako desberdinekin zenbaki berriak Adina:
konposatzea lortuko dugu jarduera honekin. HH4.maila
Horretarako irakasleak regleta bana emango die
haurrei, eta hauek aurretik egin bezala regleta Materiala:
bakoitzari, dadoak zein beste regleta batzuk erabiliz,
dagokien kopurua jarriko diete. Orduan, irakasleak Arbela eta regletak
bakoitzak sortu duen konposizio desberdina Helburua:
zenbakien bidez arbelean idatziko du, pausoz pauso
regletak irudikatzen duen zenbakia lortu arte. Zenbakien arteko
erlazioarekin beste
zenbaki bat
konposatzea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

13. Jarduera Zenbakiak deskonposatu

AZALPENA:
Jarduera honetan, aurrekoan egindakoaren
alderantzizkoa egingo dugu, irakasleak haur Adina:
bakoitzari zenbaki bat egokituko dio. Orduan HH4.maila
haurrak zenbakiari dagokion regleta hartuko du eta
honi dado eta regleta txikiagoak erabiliz egin Materiala:
diezaiokeen konbinaketa posibleak egiten saiatuko
da. Amaitzean, irakasleak, deskonposizio bakoitza Regletak eta arbela
arbelean jarriko du, baina kasu honetan zenbakien Helburua:
bidez adieraziz, haurrek kontzeptuak barneratu
ditzaten. Zenbaki bat
deskoposatzea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

14. Jarduera Zero zenbakia

AZALPENA:
Zero zenbakiarekin lehenengo harremana Adina:
egiteko, ikasleei zenbaki honen errepresentazioa
irakatsiko diegu, arbelean hau irudikatuz. HH4.maila
Hainbat galdera egingo dizkiegu zenbaki Materiala:
honen balioaz jabetzeko, besteak beste, ba al
dago regleta horia bezalako luzera duen beste Regletak eta arbela
regletarik? Galdera honi ezetz erantzungo die
haurrek eta honela apurka zero kontzeptua Helburua:
azaltzen saiatuko gara beraiek ulertzen dihoazen Zero zenabakia zer
bitartean.
den ulertzea

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n

15. Jarduera Zero zenbakiarekin jolastu

AZALPENA:
Jarduera honetan jolas bat sortu nahian, Adina:
guztiok borobilean jarri eta irakasleak, kaxa batean
0tik 9-ra doazen zenbakiak idatzita dituzten HH4.maila
txarteltxoak sartuko ditu (0 zenbakidunak izango
dira geihenak). Haur bakoitzak txartel bana hartu, Materiala:
tokatutako zenbakia identifikatu eta bere txanda Kaxa eta txartelak
iritsi arte itxaron baharko du. Honela, haurrari bere
txanda iristean, tokatu zaion zenbakiak bezain Helburua:
beste txalo egin beharko ditu, gainontzeko haurrek
zenbat diren kontatuz. Geihenak zerodun txartelak Zero zenbakiaren
izango direnez gero, kasu hauetan haurrek ez dute esanahia zein den
txalorik egin beharko eta hor ikusiko dugu gaia jakitea
menperatu duten edo ez.

Kantitateak, beste zenbakiak eta zero HH-n