Vous êtes sur la page 1sur 14

KOTAVA Tela Tamefa Golerava

Piskura : Kotava.org gesia ~~ www.kotava.org

Bamanavafa kuda

Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008)

L’Homme mauvais
ɔkɔ
(Mɔ ɔ juku)
Fable bambara

Traduction : Abdoulaye Coulibaly (2008)


Mɔkɔ juku Tel rotik

Dɔnkili fɔlɔ Taneaf dank


Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Jenni ye mɔkɔ juku lɔn ba ? Toktan va tel rotik gruper ?
Mɔkɔ juku ! Jaka mɔkɔ juku tɛ lɔn ! Va tel rotik ! Denon, tel rotik me zo gruper !
I mana fudu duman tiɲɛlen ye, Ede kalafa kurera zo joar ?
Mɔkɔ juku nɔ do. Tir golde tel rotik.
I mana kanu duman salen ye, Ede milgafa renara zo empar ?
Mɔkɔgu le nɔ a di. Tir skura ke tel rotik.
I bira ka sinji bodonkolilen sɔrɔ, Ede berik va sint seled ?
Awa ! Mɔkɔ juku le nɔ. Djay ! Tir skura ke tel rotik.
Teria duman mana dɔtiɲɛ, Zijnafa naca zo joar ?
He ! Mɔkɔ juku y’a di. Ex ! Tir gan tel rotik.
De duman sara, Kurenhera zo griaskir,
Mɔkɔ juku y’a di. Tir gan tel rotik.
Dee-ni-faya sara, Gildunhura ke nasbeikeem is gadikye mea tir,
Mɔkɔ juku tɛ wa ? Me tir golde tel rotik ?
Den-ni-baya sara, Gildunhura ke nasbeikeem is gadikya mea tir,
Mɔkɔ juku le nɔ. Tir skura ke tel rotik.
Fere satɔ Dolerayera zo tatcer,
Mɔkɔ juku y’a dɔ. Tel rotik al walpir.
Fadenya sara, Gildura ke vuwikeem zo empar,
Mɔkɔ juku y’a di. Tir gan tel rotik.
Badenya sara, Gildura ke berikeem zo empar,
Mɔkɔ juku y’a di. Tir gan tel rotik.
Ta tukunda merifamuku la, Gejagoa zo teyar,
Gwalo bɔra, Volkalaca artar,
Kulekan jɔkɔlen bɛ, Jontika iepera zo gilded,
Safe bolen. Gael demon zo tukotrar.
K’â y’i wɔyɔ, makari banda ! Arubac ! Sa mea tir.
Baï bɛɛ ŋuntan ! Kota gadikya brer !
Woyikonba ! n sɔrɔ ! Kax ! Jinaf gadikyaf koepak !
Kunba tɛgɛra ka bɔ kanba da la Takapa zo gaber ise sol bergapa zo solparsar,
Cɛrɔgɛrɛnni koɲuman kɛ tɛ Dajken budik tir eaftaf.
Karafe donda. Okol zo fexar.
Karafe bɔnda. Okol zo basfexar.
Dɔ kɛ jɔn ye, dɔ k’i firinfirin. Tan tid flintaf, artan ilblid.
Su tɛ kesi, a t’i kɔ fɛnɛ na. Awalkik me soborer, ise me dimpir.
Jɔn kan’a jik’a jɔnɲɔkɔn na ban ! Ayik va nuxik me zinulal !
Jɔn tɛ jɔr’a jɔnɲɔkɔn na dɛ ! Metan va nuxik zegar.
Fritifrata ! ko ɲabɔbeli ! Mevunucaja ! Merodivana debala !
Cɛ ye cɛ bolo, makari banda. Ayik rotion gu artan. Sa mea tir !
Benbeliso beli bonya, Dace widapa ede megildura koeon gazar,
Lon kelen tomu ! Rawawera tanvielon titir !
Jiri kelen beli bony’a tɛ tuba bɔ. Dace aalap va aalxo me miltar.
K’an kɛ wɔyɔ, k’an kɛ sundu Iet, iepet, arubat !
Milinsinmalansan ! Yona polasa melanaca !
Feritalen tora ! Gadikiskik al awalker.
Sa bɛ mɔkɔ domu. Awalt va ayik koartokar.
A t’i tɔkɔ domu na. Voxe va inaf yolt me koartokar.
Cɛ ye kesi, ɲaji tɛ bɔ la. Budik borer, ikuza me traspud.
An bɛ sumu, sumu tɛ lakira. Krodoet voxe koe kaikexo min me rokrodoetet.
Sa tɛ mɔkɔ to, k’i y’i diya, sa tɛ mɔkɔ to k’i y’i goya. Awalk va kulaf ok wawaf metan sokayder.
Sa tɛ jɔn to. Awalk va levetirik me sokayder.

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 2 / 14
A tɛ hɔrɔn to dɛ ! Denon va nuyik me sokayder.
Kɛba cɛɲi bɛɛ warila, Kot listaf budik al xonukad.
Mosoba bɛɛ wara min ? Tokliz kota listikya al lanid ?
An kɛ solon, Daavon kapat !
Solon tɛ lakira. Koe ara tamava meka kapa.
Jenni ye bilisi lawili kokura ? Toktan va bat degrik al toldivmodar ?
Aï ɲan tɛ Mɔkɔ juku lɔlen na ba ? Kas va ranhes Tel Rotik batlize me wic ?
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Jenni ye Mɔkɔ juku lɔn yan ? Kle toktan va tel rotik batlize gruper ?
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! Va tel rotik vol grupet !

Dɔnkili filanan Toleaf dank


Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Jenni ye Mɔkɔ juku lɔn ba ? Toktan va tel rotik gruper ?
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! Va tel rotik vol grupet !
Mɔkɔ juku wilira, Tel rotik al ranhar
K’ale ye mori di, Bevulason tujdesik,
Wuridi ntanba, Prakaptik,
Gafeba tiki. Nevapaptik.
Mɔkɔ juku nara, Tel rotik al pir,
K’a ye besi lɔn, Kalison da va selaropa gruper,
Furabɔ ŋana, Ise tir wayotiasik,
Bandalu kala. Is akolacenhesik.
Kurubu-karaba, In kaliarson artlanir,
K’a ye lolan di. Bevulason diveik.
Dugu se ma gwɛ, Abdi da afizar
K’a ye dukuren di. In kalir da tir widaf.
Teriya nara, Nuca tir keyaksera ?
K’a ye teri sɛbɛ. In kalir da tir kotunaf nik.
Kanu nara, Rena tir keyaksera,
K’ale kanuɲɔkɔn ɲuman. In kalir da tir renanhasik.
Furusiri selen, Kurera zo fiptar,
K’ale furuɲɔkɔnba. In tir donaf kurenik.
Tinbitanba ! Ox ! Bizakuca !
Mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! Va tel rotik me grupet !
Sɔkɔmada la, Vanawalton,
A gwɛlen pewu-pewu. In tir batakanhaf.
Wura ma se, Men sielar
A finnen mɔnimɔni ! In tir ebeltapaf.
Sufɛla nalen, Ba mielara,
A wule pɔrɔtɔtɔ ! In tir varon keraf.
Tele kunan nalen, Ba miafiz,
A kɛlen wɛrɛtɛtɛ, In dure tir gemon kretsakiraf.
A ɲɛgɛnni ka ban, In ixam tir lukoptapaf,
Ka t’i malɔn fyéwu. Kalir da va rin me gruper
Sinji kɛ wɔyɔ ! Vuwikeem borer !
Sikiɲɔkɔn kɛ kule ! Vegungikeem ikuzedar !
Lɔnbaka kɛ ŋunan ! Grupenikeem brer !
Cɛ lafili, Ortara va kurenikye,
Moso manɔrɔnkɔli, Kifura va kurenikya,
Wasulu tonkan, Mijeralor koe Wasulu,
Kɛlɛ ni wɔyɔ, Yon meld isu ie,
Tonkan ni kiri, Yon motc isu jiz,
Nson fɔra nson kɔ, Dubien dubiesik,

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 3 / 14
Jikiwaro banda. Gripokolera tir varafa.
‘Ntɛ’ te ban di faama bolo dɛ ! ‘Me’ wetce vewara gan gazik me zo krafiar.
Kintikantan ! Polasa debala !
Hinɛ banda. Sa mea tir.
Fɛn tɛ mɔkɔ bol’a, Ayik va mecoba digir
Jikiya tɛ ban. Inafa pokolera me tenuwer.
Juku tɛ mɔkɔ la Antaf volnik ke ayik
Banda kelen kɔ. Tir akola.
Sabaka bɔnɔlen Ilblisik tir volkalaf.
Tobaka banda Xonukasik tir tena.
ŋana de ŋana domu, Ede drendik va ar co-gralomer,
Baran dɔ kɛra Co-tir akoyeson.
Wolo tɛ konaya sa Ayikya grunasbar voxe va nasbeik me rodir.
Makariko ye ! Tir saca !
Sen bɔ, sendon Illanira num koridara va int,
Janfa jusiki. Tir toza ke relmera.
Jeli jatigi n’a jatɛkɛ Emudesikanh va reizusik is ‘ortasik’,
Tɛ kelen ye dɛ ! Me tir milcoba.
N teri ni n tereke Nik is brostasik
Fɛnɛ tɛ kelen ye. Dere tid amidaf.
Gwadalu mana wɔyɔ, Viele zanisik va sint mijed,
Muku tɔ na bɔ. Zavzaks ke regelta awid.
Ko tɛ den na ‘Velik me roter’
O tɛ ba hɛnɛ dɛ ! Batcoba va gadikya me karavaldur.
Njaka, njaka, En, en,
Mɔkɔ juku man ɲi. Tel rotik me tir kiewaf.
Jenni ye n juku ye ? Toktan va jinaf volnik al wir ?
Mɔkɔ juku bɛ min ? Toklize tir tel rotik ?
Mɔkɔ juku ! Tel rotik ?
Jenni ye Mɔkɔ juku lɔn ba ? Kle toktan va tel rotik gruper ?
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn na. Va tel rotik vol grupet !

Dɔnkili sabanan Bareaf dank


Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Jen ye Mɔkɔ juku lɔn ba ? Toktan va tel rotik gruper ?
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn ! Va tel rotik vol grupet !
Mɔkɔ juku wilira jukuya la. Tel rotik gorayar da tegijir.
Mɔkɔ juku k’ale bɛna dɔlɔnin don. Tel rotik kaliyir da va abic plebotekot fu iar.
A tagara ba-tan-segiɲɔ kɛ ji rɔ, Ko lava va vodapasa kita dem plebot plekuyur,
A d’a bila ka fɛden, Keter da in welketer,
A d’a lawili, Aze va in nariyir,
A de ɲɔ felen lawili, Va welkeyes plebot nariyir,
A d’a yɛrɛkɛ tele la fɛrɛ-tɛ-tɛ, Leve awalt manton divatceyer,
A d’a susu koto-koto, ‘Kotokoto’ ayezvayar,
A d’a tenten yɛkɛ-yɛkɛ, ‘Yekeyeke’ flanceyer,
A d’a nɔɔni dru tutu-tutu, ‘Dru tutu tutu’ koe lava diareyer,
A d’a siki ta rɔ yɛkɛwu. Mo tey obrason plekuyur.
A d’a wili fuyayi-fuyayi, ‘Fuyayi fuyayi’ lembieyer,
A d’a lamaka bukayi-bukayi, ‘Bukayi bukayi’ kebuyur,
A d’a sensen jiro-totototo, ‘Jiro toto toto’ espayar,
Coro totototo, ‘Koro toto toto’ basplawayar,
A d’a siki sere-tete-tete, Keter da in aulon kaluber,
K’a jurunin ta k’a bil’a ju la bukanwu. In va wazdelam aze ludevon ic plawa parvuon plekuyur
Dɔlɔ wilira fuyayi-fuyayi, ‘Dolo’ ‘fuyayi fuyayi’ kacaweyer,
Ka n’a kanka la tototo. Aze skael vion daykaweyer.
Mɔkɔ juku wilira k’a bɛ teri ɲini. Tel rotik laniyir ise aneyayar va intaf nik .

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 4 / 14
ɲi kelen faga, Atara va tanaf nik,
Ko gɛlen tɛ wɔ, Batcoba tir drikafa,
A filanan sɔrɔ, Voxe porfeon trasira va toleaf,
Ko gɛlɛn ye dɛ ! Bancoba tir voldrikafa !
Mɔkɔ juku bɛnda ni njɛbɛrɛnin ye. Tel rotik va suroga ve kakeveyer.
N teri njɛbɛrɛnin lee ! Ex, suroga nik !
Iyo ? En !
Ne na dɔlɔnin syɛnni don, Va abico ‘dolo’ al egá,
Ne t’a fɛ ka mɔkɔ kil’o ma, Va artan me djugané
F’e kelen pe, i bɛ na wa ? Vols anton rin, pitil ?
Lon jenni don ? Ba tok viel titir ?
Ani bɛ bɛn wojuma lon na. Teveavielon va sint kabelcatat.
Dɔlɔnin dɔ n’an fila bɔ. Bato abico ‘dolo’ mu kottol titir umo.
N bɛ na han ! Lanon pití !
Mɔkɔ juku wara ɲɛ fɛ. Tel rotik losumon laniyir.
A bɛnda ni syɛnin di. Va wil ve kakeveyer.
N teri syɛnin ye lee ! Ex, wil nik !
Iyo ! En ?
Ne na ka dɔlɔnin don, a man siya. Va abico ‘dolo’ al egá, voxe me jontikote.
Ne t’a fɛ ka si si wele o la f’e kelen pe, Va artan vols anton rin me djugané,
I rɔja ka na. Yawal da pil.
Lon jenni don ? Ba tok viel titir ?
Ani n’a min wojuma lon. Teveavielon ulitit.
Dɔlɔnin ka dɔgɔ sa, ‘Dolo’ keskeon tir abico, en,
Nk’a n’an bɔ. Vexe batcoba titir uma.
Wo don na diya ne ye, Bat viel fudjer,
N bɛ na. Pití.
Mɔkɔ juku tɛmɛnd’iko. Tel rotik wan laniyir.
A bɛnda ni kolonkari di : Va karvukol ve kakeveyer :
N teri kolonkari lee ! Ex ! Karvukol nik !
Iyo ? En ?
Ne na ka ɲɔnin kɛ ji rɔ, Ko lava va abic plebot al plekú,
Ne nun t’a fɛ, e kelen pe kɔ, Okie djumé da, vaxe anton rin,
Mɔkɔ si k’o nɛkɛnɛkɛ Metan vaon votar.
N b’i del’i k’i rɔja Vay, yawal da pil
Ka na n dɛm’a la. Enide va jin pomatal da ulití.
Dɔlɔnin ka dɔkɔn sa Jinafo ‘dolo’ tir abico
Nk’a n’an fila bɔ bɛdɛ. Voxe mu kottol en titir umo.
Lon jenni ? Ba tok viel ?
Wojumalon sɔkuma. Gazdon teveavielon.
Tabarikala ! n na na ! Lorik zo kumzilir ! Pití !
Mɔkɔ juku tɛmɛnda. Tel rotik wan laniyir.
A ni dosokɔrɔ kunbɛnda teru. Va vakolap boreon ve kakeveyer.
A ko : ‘N teri dosokɔrɔ lee ! Ve kaliyir : « Vakolap jinaf nik ! »
Naamu ? En ?
N na dɔlɔnin don. Va abico ‘dolo’ al egá.
A na bɛn wojuma lon sɔkɔmala ma. In gazdon teveavielon titir kiewaf.
N don t’a fɛ ka mɔkɔ wɛrɛ wel’e kɔ. Okie va artan vols rin me djugané.
O bɛnni n m’a diyara n ye, Batcoba tir kiewafa ise va jin puvegar,
N na na. Nume pití.
Dɔlɔnin n’an bɔ bi yo. Batabico ‘dolo’ en titir umo.
Mɔkɔ juku brɔɔ ka tɛmɛ. Tel rotik keyuyur ise wan laniyir.
A ni bolokalan kunbɛnda. Va narmol ve kakeveyer.
A k’o ma : ‘N teri fɔlɔkɔ lee ! Ve kaliyir : « Ex ! Iyepta nik ! »
Iye ! En !
N na ka dɔlɔnin don Va abico ‘dolo’ al egá,

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 5 / 14
N t’a fɛ fyɛwu mɔkɔ gwɛrɛ k’o nɛkɛnɛkɛ Djumé da rin vaon votal,
N’e kelen pe tɛ. Anton rin.
A mintɔ lon jenni ? Bak tok viel ulitit ?
A ! N n’a ni dɔbɛn k’a siki wojuma lon kan. Ta firvira teveavielon al egá
Sɔkɔma ba ? Kas gazdon titir ?
Ɔn hɔn, sɔkɔma jati. En, gazdon.
N na wa. Pití.
Mɔkɔ juku tɛmɛni Tel rotik losumon laniyir,
A ni Jaturufin bɛnda. Va ebeltaf dikdatol ve kakeveyer.
A ko : ‘ N teri nama lee ! Ve kaliyir : « Ex ! Nama nik ! »
Iye ! En ?
An bɛnko ɲara : ne na dɔlɔ don. Minafa kakevera sokinhir, va ‘dolo’ al egá.
Ne nun tɛ mɔkɔ si kil’o kama, Okie va artan me gané
N’e kelen tɛ. A na bɛn wojuma ma. Vols anton rin. In teveaviel titir gadiaf.
I n’i rɔja ka n’o lon han ? Batvielon yawatal da pil, mex ?
Uwi ! ne na to kɔ. Ox en, me gracetel.
Mɔkɔ juku walen ɲɛ fɛ, Tel rotik losumon laniyir,
A ni Jara d’a la ɲɔkɔn tɛkɛ tɛru. Lente krapol ve tiyir.
A ko : ‘ N teri Jara lee ! Ve kaliyir : « Ex, krapol nik ! »
Iyo ? En ?
N na ka dɔlɔ don. Va ‘dolo’ al egá.
N b’a fɛ e kelen kɛ na n dɛmɛ k’o min, Djumé da rin anton pil aze va jin pomal da ulit
I rɔja ka na, n fa. Yawal da pil, pusik.
Lon jenni ? Ba tok viel ?
Wojumalon kɛ ! Ironokon teveaviel.
N na n’o lon. Ba bat viel pití.
Mɔkɔ juku bɔra yen ; Tel rotik batlizu ve mallaniyir ;
A ni tutu dankalan kunbɛnda : Va klantasa zamhala ve kakeveyer :
N teri dankalan de ! Ex ! Zamhala nik !
Han ? Eim ?
I tɛ na wojuma lon ka n dɛmɛ Teveavielon me lanitil aze va jin pomatal
Ka k’na dɔlɔnin min wa ? Da va jinafa eksa dem ‘dolo’ ulitit ?
E kelen kɔ, ne tɛ mɔgɔ si wele. Rade rin anton, va metan gané.
Dɔlɔnin n’an bɔ. Jinafo abico ‘dolo’ titir umo.
Ɔnhɔn, n na na. Kiewafa, pití.
Mɔkɔ juku ni donsokɛ bɛnda. Tel rotik va tcabanhesik ve kakeveyer.
A k’o ma :’Karamɔkɔ de ! » Pu in ve kaliyir : « Ex ! Feliik ! »
Iyo ! En ?
Ne na dɔlɔnin don Va abico ‘dolo’ al egá
K’a bɛn wojuma lon ma. Ta da in teveavielon titir gadiaf
N b’i kelen pe kil’o ma. Va rin anton gané,
I bɛ na wa ? Kas pitil ?
Ee yo, n bɛ na. Ex en, pití.
Wo kɔ, Mɔkɔ juku ni Nkɛɛrɛnin bɛnda. Porfeon, tel rotik va jaxok ve kakeveyer.
A ko : ‘ N teri Nkɛɛrɛ lee ! Ve kaliyir : » Ex ! jaxok nik ! »
Iyee ? En ?
Ne ne dɔlɔnin don. Va abico ‘dolo’ al egá.
E kelen dunduguma y’o di, Batcoba tir ickrileks mu rin anton,
I bɛ na wojuma lon na wa ? Teveavielon pitil ?
An k’a min, an fila ? Ta da ulitit ?
N na nâ kɛ ! Denon, pití !
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Heiyo ! Mɔkɔ juku nakan ! Kax ! Boralor ke tel rotik pis !
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
K’ale ye soma d’iko. Espur da tir wetasik
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Heiyo ! Mɔkɔ juku donkan ! Kax ! Boralor ke tel rotik kolanis !

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 6 / 14
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
K’ale ye cɛnmasa di, Espur da tir diepilesik,
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Heiyo ! Mɔkɔ juku nalen, Kax ! Tel rotik al pir.
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
K’a ye doma d’iko. Espuson da tir diwedik.
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Hawa ! Mɔkɔ juku ko ten : Ex en ! Tel rotik va batcoba kaliyir.
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
K’a ye jina yela di. Kaliyir da va norlik wir.
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Aï ma Mɔkɔ juku ye ba ? Va tel rotik me wiyil ?
Mɔkɔ juku ! Jenni ye Mɔkɔ juku lɔn ba ? Va tel rotik ! Toktan va tel rotik gruper ?
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! En ! Va tel rotik vol grupet !

Dɔnkili naaninan Balemeaf dank


Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Jenni ye Mɔkɔ juku lɔn ba ? Toktan va tel rotik gruper ?
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! En ! Va tel rotik vol grupet !
Wojumalon sɔkɔma, Gazdateveavielon,
Mɔkɔ juku sorida poï ka wili, Tel rotik waveon ve divmodeyer,
A d’a ɲa lako Va vola tcateyer,
K’a sen mako, Va nugeem tcateyer,
K’a bolo mako, Va nubeem tcateyer,
K’ale ye mori di, k’i kun li. Bevulason tujdesik. Inafa taka ve zo tipokeyer.
K’ale tuubilen ye, Bevulason warzaf dewelenik,
Ka sakawolonin ta, Va alma ke namulol ve nariyir,
K’i sik’a ya lukɛnɛ m’a, Koe vultexo moon ve debanhayar,
Sibon da la k’i seli : Kabdue intaf kiray, aze toz blikeyer :
‘Al’ a fɔ k’i biri : « Allax kalir da senhat,
Moso k’i la la la, i la’ Da ayikya batliz senhar… senhal ! »
K’a y’a kɔrɔsi labɔ : In va intafa praka ve nariyir :
‘cɛ ma n kɔrɔsi, « Ede ayik va jin me karolar,
moso na n kɔrɔsi, Ayikya karolatar ;
moso ma n’kɔrɔsi, Ede ayikya va jin me karolar,
n yɛrɛ n kɔrɔsi.’ Miv karolatá ».
Njɛbɛrɛnin nara vɛyɛvɛyɛ Suroga askison va ‘weyeweye’ ve arttalayar
A k’o ma : ‘N teri Mɔkɔ juku, i sɔkɔma ! Pu in ve kaliyir : « Tel rotik nik, kiavá ! »
Nba, i sɔkɔma ! Grewá, kiavá !
Dɔlɔnin cogo di de ? Tokinde tir ‘dolo’ arienta ?
Don so kɔn’i k’a rɔgwɛ. Ta da grivutel, va kiray kolanil !
Njɛbɛrɛ donda. Suroga ve kolaniyir.
A de koronin ta, Va tiawama ve nariyir,
K’o tunu dɔlɔ rɔ, Ko ekot vaon ve plekuyur,
K’o fa min. Kotron ve uliyir.
K’a fɔ : I ya dɔlɔ kɛ di kosɛbɛ ! Aze ve kaliyir : « rinafo dolo tir donafo ».
A y’i kurundu Va vakrillaniyir
K’i biri dɔlɔfaga jukɔrɔ ɲɛku ! Ayateson poke rumela dem ‘dolo’.
Syɛnin nara Wil ve artlaniyir
A ko : ‘N teri Mɔkɔ juku, i sɔkɔma !’ Ise ve kaliyir : « tel rotik nik, kiavá ! »
Mandeman ! Kiavá !
Dɔlɔko di bɔ ? Tokinde tir ‘dolo’ arienta ?
A ! N fa, ne na n na dɔlɔnin dɔbɛn, Ax ! dositik, va jinafo ‘dolo’ al eganhá,
Njɛbɛrɛ nalen tɛ ba Kas suroga me al piyir

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 7 / 14
K’i da juku tur’o dɔ ? Ta da va gariza plekur
F’i man’ a da tɔnin dɔgwɛ sa kɛ ! Nume va inaf zavzaks dure ulitil ?
Han ! Njɛbɛrɛnin bolo ! Va tokcoba ? Ke suroga !
Njak’a dɔlɔko dô na diya bi yo ! Ex, kiewafa, bata ‘dolo’ arienta tenulenheter,
A bɛ minni ? Toklize in ?
A bugulen tɛ faga ju fɛ yen ? Kas batlize leve rumela me ayater ?
Syɛ donda Wil ve kolaniyiir,
Njɛbɛrɛ yel’a f’a di kan to : Wison va suroga, ve divieyer :
‘Ah ! Njɛbɛr’i d’i gwalo ye !’ Ax ! suroga, diwedaja pu rin !
a y’a sogin k’a fɛrɛfɛrɛ In va in ve oralayar nume ve spikonayar
k’a lakunu paki ! Aze tanon ve fixayar.
syɛ dɛ koro fa k’o min Wil va finhega kotrayar aze uliyir
k’i bugun myɛ faɲan jukɔrɔ Aze poke rumela vion ve kurdayar.
Mɔkɔ tɛ syɛ c’a taman dɔ k’a ɲa kɛ hakɛ to. Tazera va wil is ixerura pu inafa ita me rotid…
Kolonkari nada. Karvukol ve artlaniyir.
A ko : ‘ N teri Mɔkɔ juku lee, Ve kaliyir : « Ex ! tel rotik nik,
Keni hɛrɛ sira ? Kas va mielcekanh al askil ? »
Mɔkɔ juku ko : ‘Hɛrɛ.’ Tel rotik ve dulzeyer : « Va donaf ! »
Dɔlɔninko cogo di dun ? Tokeke ‘dolo’ arienta tir ?
Ah ! n fa ! Ax ! Dositik !
Syɛ sorilen tɛ ka n’a da juku turu Wil gazdon me al divmoder enide va oralaj plekur
N na dɔlɔ dɔbɛn’n koɲuman d’e ɲɛ ba Ko jinafo eganhayano ‘dolo’ abdi rin
K’o kɛ fisa e da ma ? Kalison da batcoba tir kiewarsafa tori rinaf art ?
Ehe ! njaka ! a dɔlɔko na diya ! Ex, ex ! Bata ‘dolo’ arienta jiadawenheter.
Syɛi bɛɛ y’a jam’a rɔ ! Dace wil fornar !
A ye minni bi ? Toklize in ?
‘A bukulentɔ di bokuyo In intotcon ayater
Faɲan jufɛla dɔ yen.’ Banlize poke rumela.
Kolonkari donda, Karvukol ve kolaniyir,
Sufɛ wɔlɔlɔ Deksaf gu tsondera mielon
Tilefɛ mɔlɔsi Is preyutara afizon
A d’i dɛrɛ syɛ kan gwaraw : Va wil ve ipeyer aze ve vangiyir :
Kaarɔ ! kaarɔ ! N k’a rɔ ! N ye n k’a rɔ !’ « Rotuxara, rotuxara, meú, meú ! »
Wo d’o kan kɛri gwaraw Karvukol va kapray ve empayar
K’o ɲimi fɔlɔmannin. Ise taneon vumbeyer.
A dɛ koro fa dɔlɔ dɔ k’o l’i kan Azon, va finhega ve tukotrayar aze ve grikotrayar
K’i buku faɲan ju fɛ mɔku ! Aulon ayateson pok rumela.
Dosokɔrɔ y’o nɔ kan ka na. Karvolap vanion ve artlaniyir.
Bi kɛ jan, sini kɛ jan Gaveon batvielon, gaverson eldeon
ɲaa ɲaa ! ɲaa ɲaa ! ‘Nhaa’, ‘nhaa’ !
dosokɛkɔrɔ ko : Karvolap ve kaliyir :
N teri Mɔkɔ juku, i sɔkɔma Tel rotik nik, kiavá !
Marahaba, n teri ! Til drumbaf, nik !
Dɔlɔko di ? Tokinde tir ‘dolo’ arienta ?
Ah ! N fa ! Ax ! Dositik !
kolonkari nalen t’a da juku turu a dɔ ba ? Karvukol me al pir enide va garizaja plekur
k’o rɔtiɲ’e ma ? Nume tori rin al fur ?
awa ! kolonkari bolo ? Ax ! Ax ! yoltoe karvukol ?
Ɲadonnaba ! A ye minni bɔ ? Mana jlokaca ! Toklize in ?
A birilen tɛ faɲan jukɔrɔ Poke rumela me ayater
Yen bi gwɔkisɔ ? Banlize ton sivaja ?
Wulu donda bon kɔnɔ Karvol va kiray ve kolaniyir
K’i bi ka kolonkari birilen sɔrɔ Va kurdanaf karvukol ve trasiyir
K’i j’o kan, k’o kan kɛri warawu ! Aze va in ve ipeyer aze cuon ve bergempayar !
K’o ɲimi-ɲimi kɔrɔ ! Aze ven vumbeyer.
A dɛ koro ta k’o fa dɔlɔ rɔ, Aze va finhega ve nariyir aze dem ‘dolo’ ve tukotrayar,

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 8 / 14
K’o min k’i kan to : Aze ve grikotrayar ise ve divieyer :
‘ N teri Mɔkɔ juku, dɔlɔ don kɛ di ! « Tel rotik jinaf nik, rinafo ‘dolo’ tir donafo ! »
wulu d’i yɛlɛma k’i la yen. Vakol ve dimlaniyir aze batlize ve senhayar.
Ɲɔnkerin srusru ka na Narmol welveson ve piyir.
A ko : ‘N teri Mɔkɔ juku, i sɔkɔma ! Ve kaliyir : « Tel rotik jinaf nik, kiavá ! »
Nba, i sɔkɔma ! Grewá, kiavá !
N nalen dɔlɔko rɔgwɛ la. Ta ‘dolo’ arienta pí.
N teri bolokalan Bolokalan jinaf nik
Wulu na ɲadonnaba k’e la : Vakol va rin al kantapar.
Wulu nal’a da juku Vakol va pezayaj al plekur
Turu d’o dɔlɔ duman dɔ n’e ma na. Ko jinafo sutkafo ‘dolo’ abdi da pil.
A ye yila jenni ? Toklize in ?
A y’o di so kɔnɔ. In koe kiray tir.
Fɔlɔkɔ d’i pan prɔɔ ! Narmol oriwon ve welveyer
Kur’i sonsoron. Aze ve kalubeyer ise ve kotirkayar.
Bondakun da kan, Moe pikay ke kiray,
Ka wulu ye, Va vakol ve wiyir
K’i ton wo kan gworo ! Aze va in welveson ve ipeyer
K’o rɔfara fɛsɛfɛsɛ. Aze ve lipupuyur.
A dɛ koro ta Va finhega ve nariyir
K’o fa dɔlɔ rɔ, k’o min Aze dem ‘dolo’ ve tukotrayar aze ve grikotrayar.
Warakalan y’i la so kɔn’iko Kretsakoraf snavol koe kiray dere ve senhayar
K’a ɲa wusu iko sikilolo fila. Aze va iteem oltavaf gu toloy gazdabitej ve fekeyer.
Cu-cu ! cu ! Nama nara, Tciu tciu tciu ! Dikdatol ve artlaniyir
Ka foli kɛ k’i siki. Aze ve kiavayar aze ve denhayar.
Kunkotiki nara, Molajiomaik ve artlaniyir,
Dankalan nara, nkɛɛrɛnin nara ; Lorzamhala ve artlaniyir, jaxok ve artlaniyir.
Woï bɛɛ ɲɔkɔn kɔ. Bantan moi battan.
U bɛɛ dɛ Mɔkɔ juku fo. Kottan va tel rotik ve kiavayar.
Mɔkɔ juku d’u lamina, Tel rotik icde sinafa kiavara ve dulzeyer
A k’u ma : Ise ve kaliyir :
‘Bisimilayi ! Bisimilayi ! « Bisimilayi ! Bisimilayi !
N teriɲɔkɔnlu, Nik, win evarton artlanic,
Aï bɛnd’aï sen ma : dɔlɔnin n’aï bɔ.’ Tori kot win umo ‘dolo’ titir. »
U bɛɛ d’i siki. Kottan ve debanhayar.
Nkɛɛrɛnin d’i kan to : Jaxok toz pulviyir :
‘Eh ! Mɔkɔlu ! « Ex, kot weltik,
A dɔlɔmin dɔ jɔrɛ ne la ; Bato ulitino ‘dolo’ va jin tucubesar.
an kɛ k’an fabeli Bak da min men tit grijaf,
an bɛɛ k’an tana fɔ ɲɔkɔn ye, Kottan va intafa ‘tana’ pu ar min kalir
fɔ kɛlɛ kana b’a rɔ dɛ ! Ta abdiweyonara va kota motcara !
Tɔï d’o min’o da la : Bat artan va in ve gezayad.
E fɔlɔ k’i tana fɔ !’ Rin taneon, va intafa ‘tana’ kalil !
Nkɛrɛnin ko : Jaxok ve kaliyir :
‘Ne tana tɛ foyi foyi di, Tela lokantara
jɔ n’dɔ kɔ Tir metarkara :
n kɛ dɔgɔ bɛdɛ haali Jin tí pinapaf
nka si kana jɔ n dɔ kɔyi : Vexe metan va jin metarkar !
bonya kɛ di fɛndɔgɔn dɔ.’ Pinik va poraca sokalbar. »
Namakɔrɔ ko : Dikdatol ve kaliyir :
‘Ne ɲakisɛ fila le kɛ gwɛlɛn n ma, « Va iteem lotipí,
N na yelikɛfirinan fil’oï di su fɛ : Va jinaf toloy gum mielon tuwisanhas.
Buguri kana k’oï rɔ !’ Metan va gopolk momimar ! »
Bolokalan ko : Narmol ve kaliyir :
N ko : n bɛ na yan tuma min, « Luxe jin, viele batliz al pí
Va ikagadikya al denlaní enide va inafu lujoroykirafu modivatcesiku
Ne walen n biranmoso ya birifinikalan sing’a la
beitú,

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 9 / 14
Mɔkɔ si kan’o nɔgɔ fyewu, Metan va batu decenar !
N tana bɛ o di.’ Batcoba va jin volpuveper. »
Tutu Dankalan ko : Lorzamhala ve kaliyir :
‘Fɛn min bɛ gwɛlɛn ne ma, Jinaf lotiks
O n biranmoso ya konnɛgɛnin di Loeke tir bata marna ke ikagadikya.
(Fɛn jenni gwɛr’a ku kɔ) (elimon tir inaf ault)
o n’o kɛrifa n ma Va in al odiú.
ko n k’a mara kosɛbɛ : Inya al juiker da obrapason va in sú.
Mɔkɔ kana mak’o la dɛ !’ Metan uzar ! »
Jara k’o banni Moi bata pulvira, krapol ve kaliyir :
Cɛmɔkɔba tana man siya : « Abiccoba pu Jiomaik volpuver,
Mɔkɔ kin’i ɲa wusu n ɲa rɔ !’ Metan va iteem ben tel jinaf feker ! »
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Aï tɛ Mɔkɔ juku lɔn ba ? Mɔkɔ juku ! Va tel rotik me grupel ?
Njaka ! Mɔkɔjuku tɛ lɔn na. Tel rotik ! Tel rotik me zo gruper
Jenni ye Mɔkɔ juku lɔn ba ? Va tel rotik ! Toktan va tel rotik gruper ?
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Njaka, mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! Tel rotik me zo grupemer !
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Aï tɛ mɔkɔ juku lù‹n ba ? Va tel rotik me grupel ?
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Awa ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! Benje ! Tel rotik me zo gruper !

Dɔnkili lolunan Alubeaf dank


Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Jenni ye mɔkɔ juku lɔn ba ? Toktan va tel rotik kle gruper ?
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ lɔn na : Va tel rotik vol grupet !
Mɔkɔ juku bɛ ko latɛgɛ Tel rotik va rotuca remayer
K’a sen ko Aze va nugeem tcater,
K’a bolo ko Ise va nubeem tcater
K’i b’a rɔ pewu ! Nume dakter da tir guon volgunapaf
‘He, he Jara ko ten Djay ! krapol ve kaliyir
Jaturufin ma Pu ebeltaf dikdatol
Dɔlɔ tɛgɛ, an k’an min k’an fa. « Va ‘dolo’ zanival aze akenon ulit,
An fɛn juku dama don !’ Kot min tit vartik ! »
Suluku dɛ koro ta Dikdatol va finhega ve nariyir
K’o fa k’o l’i kan, Aze ve tukotrayar aze pu int ve gayar,
K’a fa k’o di nkɛɛrɛ ma Aze ve tukotrayar aze pu jaxok ve ziliyir,
K’a fa k’o l’i kun Aze ve tukotrayar aze pu int ve gayar,
K’a fa k’o di nkɛɛrɛ ma Aze ve tukotrayar aze pu jaxok ve ziliyir,
‘ I ma bonya ni di.’ « Batcoba tir rinafi poraki. »
Bolokalan ko : Narmol ve kaliyir :
‘Aï ya dɔlɔ tɛkɛ ni kiya di ? Tok bat bask ta zanivara va ‘dolo’ tir ?
A fɔ : nkɛɛrɛnin kɛ fisa an tɔï di ? Kalil, jaxok lodam kot min tir ?
Minni kolandiya ni di tan ?’ Toklizu bata lodamaca tir ?
Nkɛɛrɛnin ko : Jaxok ve kaliyir :
Hn ! Bolokalan, « Stapesa, narmol !
I ye n dɔkɔya ! Rin va jin voltarkal !
N d’a fɔ dɛ ...’ Voxe al dakté… »
Nkɛɛrɛnin fununda, Jaxok ve mibuweyer,
K’i furuku Ve exukeyer ;
A diminda ! Toz zideyer !
Ah ! Fɛnnincinin kanbafɔ ! Ax ! tisikam dem pudapa !
Nkɛrɛ m’a fa y’a m’a ba ye, Jaxok va gadikye is gadikya me al wir
A dun b’a fa kan fɔ Voxe va ava ke gadikye pulvir

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 10 / 14
K’a ba kan fɔ Va ava ke gadikya pulvir !
Tele rɔ dugutunu Afizon, leve sid griawir,
Su rɔ wɔyɔ ko ! Mielon, semason ieper !...
A bera duku sen na, Va sid toz suxayar
K’a b’i tunu duku jukɔrɔ Enide lev sid griawir :
Ko dɔkɔya maloya tɛ kun Kinokuca tir merotcizana bagera
Ale ma banko kan. Dolge in moe tawava ;
A b’a yɛrɛ latunu dɛ, In boreon va int fu kosuxedar,
A ye fukuri tan tan Va gopa levmadar,
A ya damansensoli fila bɛɛ la, Kan toloyi kawodafi tresiki,
K’a seri kɔ fɛ : toï toï Kadimon divmimason : ‘toy’, ‘toy’ !
O buguri dɔ kɛra namakɔrɔ ɲa rɔ. Abicbata gopa ko ita ke dikdatol ve lubeyer.
Nama ko : Dikdatol ve kaliyir :
‘Eh ! Eh n tana bada tiɲɛ !’ « Ex, ex ! jinaf djaz su zo jukloter »
Nama d’i gwan prɔɔ Dikdatol ven welveyer
K’a b’i drɛ nkɛɛrɛ kan, Ta da va jaxok vangir.
Nkɛɛrɛ d’i seri, Jaxok vakrilon ve grableyer
K’i nɔrɔ warakalan na. Ise ben snavol va int ve rumkayar.
Jaturufin, cu-cu nama, Ebeltaf dikdatol ‘tyu tyu nama’ ve evieyer,
Cɛ jitɔ, cɛ kesɛ Tit vudaf, tit takrelaf !
Suluku man’a bil’a la Viele dikdatol toz evier
Dukutaka fɛ Monion isti mielcek,
Dɔï ko : « cɛbakɔrɔ kan ye !’ Lantan kalir : « Tir puda ke vartik ! »
Dɔï ko : ‘bamoso kan ye !’ Artan kalir : « Tir puda ke deaxolgadikya ! »
Mɔkɔ si ma i bolo don a jukɔrɔ Metan lev dey va nuba plekur
K’a cɛya n’a musoya lɔn ! Ta da va ikra ageltar !
Nama y’i drɛ Nkɛɛrɛ kan Dikdatol va jaxok ve ipeyer,
K’o dɔfɛdenkɛ Nume papteyer
Bolokalan ya feni ɲekin kan Moe lujoroykirafe vage ke narmol
K’o ji k’o la. Nume va inaf batakaf fortey ve mopleyer.
Warakalan ko ! Kretsakoraf snavol ve kaliyir :
Ɲaari ! N tana tiɲara ! « Nhaari ! Volkalafa ! Jinaf djaz zo jukloter ! »
Cɛ ɲakuna diminda, Udutafe ayedikye ve ziadgayar,
Kungwɛrɛn li fununda, Tel rodon tipokes ve mibuweyer,
Ɲagwɛrɛn ci furukuda, Tel semas va galafa ita ve perleyer,
A d’i gwan ka Jatru mina Ve welveyer, va dikdatol ve vangiyir
K’o kɔnɔ far’a sɔrin na fwan ! Nume kan ‘fwan’ kotceem ve jivotgabeyer !
Nama wad’i la Dikdatol ve lubeyer.
A banni kɛl’o la Va in atayason,
Ɲɔri d’i ɲɛ muru Jara la, Narmol va krapol ve kevdisukeyer
K’i ɲa wus’o rɔ, k’i kan to : Ve modisukeyer aze ve kaliyir :
‘Kɔrɔ Jara, « Krapol jiomaik,
E kɛ ni ɲadonna dɔgwɛ beni !’ Va bata bagera wil ! »
Jara ko : Krapol ve kaliyir :
‘hn ! I mana n tana tiɲɛ ! n n’a fɔ ko n tana « Ex ! Rin va jinafa poura aksal ! Al kalí da coba va jin kantasa
Ɲawolo n dɔ ye de ?’ Tir modisukera va jin ! »
Jaraba furukuda, Krapolap ve perleyer,
Koloba kɛri Jara, Krapol empas va niskapa,
Wula dɔ cɛferin, Molaciik
Sudan ko kelen Kan tanoya welvera va wivga zomes,
So kɔnɔ cɛferin Ciafe ayedikye koe wida,
Cɛkuru de jɛnsɛn mansa Gazik gwardes va budikeem,
Kɔba la korondo, Tel kene kuksa krapolies
Ni ba la korondo Tel kene bostdomega krapolies
Jeli kɛndɛ min faama, Sersik va idulaf fortey ulis,
Kunnɛ rɔ forontobaga, Va keraya senges,
Ka nogokɛndɛ kɛ Va idulanhaf lanhey naris

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 11 / 14
Jalamuku ye Ta askira va delor,
Jaraden sal’a tɛ binkɛndɛ dun na. Krapoloc awalker lodame werdestur.
Sotiki, kungotiki Feliik koe oga, feliik koe mola.
Brrru ! u vruu vruu ! Bru ! vru ! vru !
Fɔlɔkɔ d’i koro iko ntɛbɛnjaran Dum rodafa waspla narmol ve senhayar.
Jara d’o kan kɛri warawu ! Krapol va inaf kapray ‘warawu’ ve empayar!
K’o jeli kalanman min. Aze va idulanhaf fortey uliyir.
Tutu ni Jara Lorzamhala is krapol
Bira dɔlɔmin na ko kura. Va ‘dolo’ toz toluliyid.
Donsokɛ nara Tcabanhesik ve artlaniyir.
A dɛ Mɔkɔ juku fo : Va tel rotik ve kiavayar :
N teri Mɔkɔ juku, i sɔkɔma ! « Tel rotik nik, kiavá ! »
Nba, i sɔkɔma, karamɔkɔ. « Grewá, kiavá, feliik !
E ma na joona dɛ ! Rin gaveon artlanil !
Dɔlɔnin tɛrɛ na ban e kɔ sa dɛ ! Cin a rin va ‘dolo’ fu tenukev !
Don so kɔnɔ, u y’a kan.’ Va mona kolanil, cin dun uliv. »
Donsokɛ donda, Tcabanhesik ve kolaniyir,
K’i siki da kɛrɛ fɛ. Aze pok tuvel ve debanhayar.
Kɔrɔ Jara k’a ma : Krapol jiomaik pu in ve kaliyir :
‘Karamɔkɔ, i tana mini di ?’ « Feliik ! Toke rinafe volse tir ? »
Donsokɛ ko : Tcabanhesik ve kaliyir :
‘Ne tana o tana tɛ « Jinafe antafe ‘tana’ volse
Fɔ dɔgwɛdenni.’ Tir dajkera. »
Jara ko : Krapol ve kaliyir :
‘Wa ! dɔlɔ tɛk’an k’a min.’ « Kiewafa ! Va cinon ulino ‘dolo’ zanival ! »
Donsokɛ dɛ koro fa Tcabanhesik va finhega dem ‘dolo’
Dɔlɔ rɔ k’o min, Ve nariyir nume ve uliyir,
K’a tɛkɛ k’a di Jara ma, Va ‘dolo’ ve lirdeyer aze pu krapol ve ziliyir,
K’a tunu k’a di Va finhega ve plekuyur aze ve ziliyir
Dankalan ma, Pu lorzamhala.
Ka kuru k’a fa Toleon va finhega tukotrayar
K’o l’i kun. Aze pu int gimayar.
A ko : ‘Ah sia ! Ve kaliyir : « Ax, kiewafa !
Mɔkɔjuku ya dɔlɔnin kɛ di !’ ‘Dolo’ ke tel rotik tir sutkafo ! »
A y’a fa k’o min, Va finhega tukotrayar nume ve uliyir,
K’i ɲa wolowolo Jara dɔ. Aze va krapol ve modisukeyer.
Jara ko : Krapol ve kaliyir :
‘Nhun ! I ye n tana tiɲɛ !’ « Nun ! Va jinafa poura su aksal ! »
O d’i pan k’i sonsoro Ve welveyer aze ve kurdayar
Bondakun da kan, Moe tuvelpikay,
Ka korondo Ve krapolieyer,
Ka songo Iepeyer,
Ka korondo Krapolieyer,
Ka wurundu. Yatkon buudayar.
Donsokɛ ko : Tcabanhesik ve kaliyir :
‘Karamɔkɔ, hakɛ to : « Feliik, va jin ixel,
N tun t’i tana lɔn, Jin va rinon volpuvesa coba me grupeyé,
An kana kɛlɛ han ! N b’i solon.’ Me kevaliet, eim ! Va rin bliké ! »
Jara m’o mɛn. Krapol va in me rwaveyer.
Minnɔgɔ rɔmina, In va siput grutcizas,
Ni kɔngɔ rɔmina, Va ael grutcizas,
Tankun bili kɛlɛbaga Va ‘tankun’ sulemye grudilfus,
Sikidan tora kungo ; Va ayadol koe mola grubalies,
Sensen kuru kɛlɛbaga, Va ‘sensen milk grukevalies,
Sɔn kuru kɛlɛbaga, Va ‘son’ milk grugwardes,
Kɛsɛ fentren fili, In, oblif kabusik,
Jara m’a mɛn ! Krapol va in me ve terektayar !
Solon ma mɛn ! Inafa blikera me ve zo rwaveyer !

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 12 / 14
So kɔnɔla dɔ yen, Koe ban kiray,
Yiri fan kelen sa dɔ lɔlen, Zielt tir ton tidafa gasiza,
O lɔlen k’i den dɛnɛ la Tir keve rebava,
Njaka ! Njaka ! Njaka ! Ex en ! Ex en ! Ex en !
Jara tɛ sabari la ! Krapol me vandiliweyer !
A fora k’a la donsoba kan, Va tcabanhesik fu ipeyer,
K’i kɔ kuru Dimelanimiyir,
Ka fo a kan, k’a la a kan, Toleon ve grableyer ta da iper,
K’i mabɔ, Ve illanimiyir,
K’i da biri duku la Kev sid va gasiza ve plekuyur,
Ka korondo. Aze yatkon ve krapolieyer.
Sanene gwɛrɛnd’a dɔsilanda ! Sanene ve zo dajkeyer, zo kovudayar !
Cɛ dɔgwɛnni koɲuman kɛ tɛ Dajken budik va kiewuca me xoler,
Cɛba dɔsilanni bɔdaɲuman tɛ ! Kovudan budik va kiblaranha me dir !
Kɔntrɔn d’a bolo lase Kontoron va zielt
Mosoba juba ma. Plekuver.
Jara k’i solon to Krapol va inafa blikera ikudar,
Kɔntrɔn tɛ kɛ. Kontoron va batcoba me tcizar.
Cɛba dɔgwɛdenni Kategira ke dajken ayikap
Dabari kɛ juku ! Tir eaftapafa !
Kala lɔ ko saba, In va flam baron madar,
Jara tɛ to. Krapol me ixer.
Donsokɛ d’i toɲo Tcabanhesik ve epitaplekuyur
K’a lad’a ma. Ise ve kulmeyer.
Kidun ! ... ‘Kidun’ lor !
Kɛsɛ d’a rɔsan. Vilt va in ve remruyur.
K’a t’a kun na Va taka ve koayar
Kur’a b’a kɔkɔ rɔ/ Aze va ast ve divayar.
Jara y’i yɛlɛma fulaï. Krapol vadimon ve lubeyer. Fulay !
Kɔntɔrɔn d’i kɔlɔbɔkalaba Kontoron ve ipeyer
K’a b’a tɔ lase. Nume ten atayar.
Muru ye minni ? « Toklize jinaf wed ?
Takaran, i bɛ min ? Kufta, toklize til ? »
Njaka ! Tutu lalen Kax, zamhala senheyer
K’i rɔsama fɔlɔlɔlɔ Abrotcanhon,
Donsokɛ nar’i sen l’o ku kan Tcabanhesik mo ault va nuga ve plekuyur.
Ah ! Gwalo ! Ax ! Volkalafa !
Ko min fila tɛ k’o ye ! Batcoba, me tolon zo gilaskir !
Dankaran d’a k’a kan puyin ! (kɛ) Zamhala va in ve ipeyer : ‘Puyin’ !
Donsokɛ dɛ muru bɔ Tcabanhesik va wed ve nariyir
K’o laji fraaa ! Nume va jivot ve sollipayar
K’a t’a ku ma f’a kun na gwɛ ! Aulttakon ‘gwe’ !
Donsokɛ d’i l’u da fɛ Tcabanhesik pok kot artan ve senhayar
K’i rɔsama. Va int divatceson.
Dɔlɔfɛrin ni sabaga tɛ kun na. Pofo ‘dolo’ is perakejort tid meguces,
Olu saba nikun bɔda ɲɔkɔn fɛ. Baroy belcon ve divgaelayad.
Donsokɛ sara, Tcabanhesik tir awalkaf
Kônba war’i la. Gradilik al senhar
Tutu sara, Zamhala tir awalkafa,
Dankaran lara, Al senhar.
Jara bera, Krapol al luber,
Kunba cira, Zegodafa taka tir empanafa.
Fɔlɔkɔ sara, Narmol tir awalkaf,
Warakalan war’i la. Kretsakoraf snavol su senhar.
Namakɔrɔ beda, (bira) Dikdatol al luber
Jaturu wada, Al divblir.
Nkɛɛrɛnin banda. Jaxok mea blir.
Wulu bɔnɔra. Vakol al xonukar

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 13 / 14
Kolonkɛdi ɲiminda Lotkol tir vumbeyen.
Sisɛ sara. Wil tir awalkaf.
Njɛbɛrɛnin war’i la. Suroga tir senhayas.
Mɔkɔ juku ya dɔlɔ ma ban min na ! Voxe ‘dolo’ ke tel rotik zo ulinsiyir.
Segi kelen dɔlɔ, ma ban min na ! ‘Dolo’ iano kan plebotkita, me kotron zo rotulir,
Ba kelen dɔlɔ ‘Dolo’ vodaso va decitoy talolk,
Dɔlɔ ma ban ! Bato ‘dolo’ me tir jiadayano.
K’an kɛ sumu ! Krodoet !
Sumu tɛ lakira. Koe kaikexo me krodoera tir !
Lakira dingɛ, Bup ke ara tamava,
Dingɛ ma fa. Bat bup me tir kotraf.
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Ah ! N ko : mɔkɔ juku tɛ sɔn ! Ax ! Pu win kalí, tel rotik tir volsaas !
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Njaka ! Mɔkɔ juku tɛ kɛ ! Denon ! Tel rotik me tir kiewaf !
Mɔkɔ juku ! Tel rotik !
Njaka mɔkɔ juku tɛ lɔn na ! Va tel rotik vol grupet !
Mɔkɔ juku ! Va tel rotik !
Aï ma mɔkɔ juku ye ba ? Kas va tel rotik al wic ?
Mɔkɔ juku Va tel rotik !
Awa ! mɔkɔ juku tɛ lɔn ! Djay, tel rotik me zo gruper !

Kotava.org Tel Rotik. Kalkotavaks : Abdoulaye Coulibaly (2008) All rights reserved 14 / 14

Vous aimerez peut-être aussi