UNIVERZITET U TUZLI

PRIRODNO - MATEMATIKI FAKULTET

ODSJEK : GEOGRAFIJA
ARNEL DEDI

PROSTORNO UREENJE SEOSKOG NASELJA

STANI RIJEKA
SEMINARSKI RAD

Mentori : Dr Sc Fadila Kudumovi-Dostovi doc.

Dr Sc Devad Meanovi doc

Tuzla, April, 2015. godine

SADRAJ

1. Uvod ..................................................................................................... 3
2. Geografski poloaj, granice i veliina prostora ................................... 4
3. Osnovne karakteristike prirodne strukture prostora ............................. 5
3.1 Geomorfoloke, geoloke i pedoloke karakteristike prostora ..........................
5
3.2 Klimatske karakteristike prostora ..................................................................... 6
3.3 Hidrogeografske karakteristike prostora ........................................................... 7
3.4 Biogeografske karakteristike prostora .............................................................. 7
4. Osnovne karakteristike drutvene strukture prostora ........................... 9
4.1 Zanimanje stanovnitva ................................................................................... 10
5. Funkcije seoskog naselja .................................................................... 10
6. Tipologija naselja ............................................................................... 11
6.1 Tumaenje o imenu sela .................................................................................. 12
6.2 Kua, dvor, okunica ..................................................................................... 13
7. Etnopsiholoke karakteristike ............................................................ 15
8. Plan seoskog naselja ...........................................................................
9. Zakljuak ............................................................................................ 16
10. Literatura ............................................................................................ 18

1. Uvod
2

Tema naeg seminarskog rada je prostorno ureenje seoskog naselja Stani Rijeka
Istraivali smo geografski poloaj, granice i veliinu sela, te osnovne karakteristike
prirodne strukture prostora. U drugom dijelu rada smo obradili osnovne karakteristike
drutvene strukture prostora. U zadnjem dijelu rada smo obradili tipologiju sela,
tumaenje o imenu sela,

kuu, dvor, okunicu, st te najvanije etnopsiholoke

karakteristike stanovnitva koje naseljava ovo seosko naselje. Cijeli rad je proet
slikama i tabelom koja upotpunjuje nae istraivanje.

2. Geografski poloaj, granice i veliina prostora

3

Stani Rijeka se nalazi u sjevernom dijelu nae Bosne i Hercegovine, na obodu Panonske
nizije. U geografskom smislu se nalazi u Banjaluko-dobojskoj regiji, tanije na
jugozapadnom obodu Trebave koji se zavrava du puta Doboj-Tuzla, i Spreanskom polju
juno od ove komunikacije. Povrina ovog naselja je oko 8 km 2. Podruje dananje Stani
Rijeke je podijeljeno Dejtonskim sporazumom na dva dijela. Zapadna odnosno tzv Prva
Stani Rijeka se nalazi u sastavu optine Doboj u sastavu manjeg bh entiteta, dok se istona
tzv Stani Rijeka nalazi u sastavu optine Doboj Istok u njenom krajnjem zapadnom dijelu.
Istoni dio sela pripada administrativno Tuzlanskom kantonu. Selo se nalazi izmeu sela
Gavrii u sastavu optine Doboj na krajnjem njenom istonom dijelu i Klokotnice u sastavu
optine Doboj Istok. Na sjeverozapadu se granii sa selom Svjetlia u sastavu optine Doboj a
na sjeveru sa selom Lukavica Rijeka u sastavu optine Doboj Istok. Na krajnjem jugu je
omeena rijekom Spreom preko koje se nalazi selo Joava koje pripada optini Doboj.
Magistralnim putem Doboj-Tuzla je dobro povezana sa regijom i ostalim dijelovima nae
drave. Selo je smjeteno na 44 43' 49 " sjeverne geografske irine i 18 8' 17 " istone
geografske duine.
Slika 1. Geografski poloaj Stani Rijeke na administrativnoj karti Bosne i Hercegovine

Izvor:
http://hr.wikipedia.org/wiki/Doboj_Istok#/media/File:DobojIstok_Municipality_Location.png
(20.03.2015.)

3. Osnovne karakteristike prirodne strukture prostora

4

Stani Rijeka je sa sjevera omeena obodima Trebave, sa sjeverozapada gorom Becanj a

sa juga rijekom Spreom. Podruje Stani Rijeke svrstava se u periopanansku oblast tj.
kontaktnu zonu Dinarida i Panonske nizije, takoe ima povoljan geografski poloaj. Teren je
blago nagnut sa sjeverozapada prema jugoistoku, znai ima Dinarski smjer pruanja.

3.1 Geomorfoloke, geoloke i pedoloke karakteristike prostora

Podruje Stani Rijeke spada preteno u predgorski pojas izraen uglavnom brdovitim
uzvienjima, kao to su npr : Hrkoje (471m), Haski kamen (382m), Stoina (298m),
Komarevac (169m), Begova Glavica (368m), ikarac (508m), Hodia Glavica (483m), zatim
u junim predjelima se nalazi dolina rijeke Spree koja ima prosjenu visinu od oko 150m od
srednjeg nivoa mora. Mehanizam vode donjeg toka Spree preteno je obiljeen procesima
fluvijalne akumulacije i oblicima meandrirajueg korita, naplavnih ravni i niskih rijenih
terasa. Rijeno korito je iroko, plitko i nestabilno. Zapunjeno je preteno sitnijim
suspendovanim nanosima. Vei dio terena izgraen je od pliocenskih sedimenata i diluvijalnih
nanosa. Postoje i gornjo-kredne naslage na uzvienjima ikarac i Stoina. Dubina ovih
naslaga je oko 250 m. Breuljkasti tereni izgraeni su od krednih lopora i kriljastih glina.
Neke povrine ine eocenski pjeari. U Spreanskom polju su aluvijalne ravni i manje
povrine movarnog zemljita. Smonice ili sionice su znaajne za ratarske kulture. Ovi tipovi
zemljita nastali su taloenjem pijeska, mulja i gline. Reljef, geoloka graa i vrste tala u
Stani Rijeci su uglavnom povoljni za poljoprivredne i industrijske aktivnosti.

Slika 2. Zalazak Sunca, Begova Glavica

Foto: Arnel Dedi ( 05.10.2014.)

3.2 Klimatske karakteristike prostora.

Prostor Stani Rijeke nalazi se u pojasu umjerenokontinentalne klime. Pobra Trebave
spreavaju prodor hladnih struja sa sjevera iz Panonske nizije, a masivi planine Ozrena ine
prepreku junim vjetrovima. Stoga je klima na prelazu izmeu umjereno-kontinentalne i
kontinentalne. To znai da su ljeta topla a zime umjereno hladne, prosjena godinja
temperatura dostie 10,5 C. Srednja mjesena temperatura je negativna u januaru. Od
februara temperature rastu, sa tendencijom poveanja, koje traje do augusta. Mjerenjima u
Doboju utvreno je da je u toku godine 38 dana temperatura ispod 0 C. Koliina padavina
tokom godine kree se od 900 do 1.100 mm. Klimatske odlike oituju se u naglom poveanju
temperature u proljeu, minimumom padavina u februaru, ujednaenosti padavina tokom
godine.

Najintezivnije

padavine

su

periodu

maj

juni,

kada

su

najpotrebnije poljoprivrednim kulturama, iji je zavretak esto praen sunim razdobljima.

3.3 Hidrogeografske karakteristike prostora

Najvei vodotok je rijeka Sprea ije korito karakteriu mnogobrojni meandri uz koje se
prostiru aluvijalne ravni. Visinska razlika od 35 m izmeu Puraia i Stani Rijeke ukazuje da
je protok vode koritom Spree usporen. Ponegdje se nalaze i manji brzaci koji su prije vie
decenija koriteni za pokretanje vodenica za mljevenje ita. Tada su se na ovom podruju
nalazila 3 mlina. Sprea je bila poznata po ribolovu koji je danas u velikoj mjeri smanjen zbog
prevelikog zagaenja. Pored Spree nalazi se i Stani rijeka koja se ulijeva u Spreu u
zaseoku Luke. Ova rijeka je duga oko 8 km i uglavnom je u prolosti sluila za pokretanje
vodenica i napajanje stoke dok danas i nema neku izrazitu svrhu.

3.4 Biogeografske karakteristike prostora

Na podruju Stani Rijeke sree se raznolika biljna zajednica. Sljedee rijeke Spree i
Stani Rijeke najee su vrba, topola i joha. Idui prema viim predjelima nailazimo na
umske zajednice: graba, bukve, hrasta kitnjaka, jasena, breze, cera, dok se na najviim
predjelima nalaze umske zajednice bora i smre koje su isprepletane grmolikim biljkama te
livadama. Od ljekovitih trava zastupljene su sljedee vrste: podbjel, majina duica, kantarija,
bijeli sljez, metvica, kamilica, ove vrste su najie i najprirodnije na brdskim uzvienjima
koja su odvojena znatno od puteva i kua. ivotinjski svijet je dosta oskudan, to je posljedica
ratnih razaranja koje je selo pretrpjelo te same male povrine sela i blizine kua. Meutim od
divljai mogu se vidjeti: divlja svinja, jazavac, srna, vjeverica, zec, lisica, puh, jastreb, ljuka,
eva, divlja patka...

Slika 3. Divlji zec

Foto: Arnel Dedi (juni 2014.)

4. Osnovne karakteristike drutvene strukture prostora

8

Prema predratnom popisu stanovnitva, koji je izvren 1991.godine na podruju sela

Stani Rijeka broj stanovnika je iznosio 1.823. Kako vidimo prema podacima iz tabele,
stanovnitvo je homogeno i najmnogobrojnije stanovnitvo je bilo muslimansko, to je i danas
jo vie do izraaja dolo. Prema posljednjem popisu selo dio sela koji pripada entitetu
Federacije BiH ima 749 stanovnika, dok je to u drugom broj stanovnika oko 1 100.

Tabela 1. Nacionalni sastav stanovnitva Stani Rijeke prema popisu iz 1991.godine

Stani Rijeka
Godina popisa
Muslimani (Bonjaci)

1991.
1.545

Srbi
Hrvati
Jugoslaveni
Ostali i nepoznato
Ukupno

164
11
44
59

(84,75 %)

1981.
1.356 (82,98 %)

1971.
1.155 (84,06 %)

(8,99 %)
(0,60 %)
(2,41 %)
(3,23 %)

175 (10,70 %)
11 (0,67 %)
84 (5,14 %)
8 (0,48 %)

183 (13,31 %)
10 (0,72 %)
18 (1,31 %)
8 (0,58 %)

1.634

1.374

1.823

Izvor: Knjiga: "Nacionalni sastav stanovnitva - Rezultati za Republiku po optinama i naseljenim mjestima
1991.", statistiki bilten br. 234, Izdanje Dravnog zavoda za statistiku Republike Bosne i Hercegovine, Sarajevo

Postoji vie razloga koji su uticali na prirodno i mehaniko kretanje stanovnitva kao
to su: rat, migracije, ekonomski faktori, socijalni, itd. Rat je ponajvie prisilio cjelokupno
stanovnitvo sela da migrira unutar nae drave i u inostranstvo. Preko 90% stanovnitva se
vratilo na predratna ognjita dok je ostatak ostao u dravama : Njemakoj, vicarskoj,
Sloveniji, Holandiji, SAD-u, Kanadi... Danas se procjenjuje da na podruju cijelog sela
obuhvatajui dio FBIH i dio RS-a ivi otprilike oko 1850 stanovnika. Danas se etnika
struktura u selu znatno izmijenjena. Skoro 95% je danas Bonjake nacionalnosti odnosno
islamske vjeroispovijesti, tek oko 5% je srpskog ivlja koje se nalazi u zaseoku Panii koje
danas administrativno pripada optini Doboj. Stanovnitvo je uglavnom koncentrisano uz
magistralni put Doboj-Tuzla te glavni seoski asvaltirani put koji povezuje Stani Rijeku i selo
Svjetliu.

4.1 Zanimanje stanovnitva

9

Stanovnitvo Stani Rijeke, kao i mnogih drugih sela zaposleno je u poljoprivredi.

Bavi se zemljoradnjom, stoarstvom, ratarstvom, voarstvom i drugim granama. Ratarstvo je
najzastupljenije u dolini rijeke Spree gdje se uzgajaju kukuruz, penica i jeam. Ostali vidovi
poljoprivrede su uglavnom zastupljeni u brdskim predjelima zbog samog zemljita. Na ovom
podruju se uzgajaju: grah, paradajz, paprika, krompir, bijeli i crni luk, krastavac, mrkva, itd.
Povoljna klimatski uslovi i breuljkast teren pogoduje za uzgoj voa: ljive, jabuke, trenje,
kruke vinje, itd. Veliki broj stanovnitva proizvodi voe, povre te mlijene proizvode na
vlastitim posjedima. Veinu prinosa prodaju na pijacama te zadrugama dok neznatan broj
ostavljaju za vlastite potrebe. Posebno ljeti je izraena tzv mini proizvodnja peradi u
privatnim gazdinstvima uglavnom kokoi i urki. U selu svaka trea kua posjeduje talu sa
ostalim prateim objektima u kojoj se uzgajaju uglavnom goveda. Znatan dio stanovnitva je
zaposlen u industriji i uslunim djelatnostima. U selu se nalazi pogon Flam to je
konfekcijska firma koja zapoljava oko pedesetak radnika, takoe se nalaze i autopevoznike i
transportne firme DMDE i RIAL koje zapoljavaju oko stotinu radnika, zatim mesnica
Omerovi, graevinarska firma Grimig, Deli...Takoe znatan procenat stanovnitva je
zaposlen u Sloveniji, Njemakoj, Hrvatskoj te uglavnom dolaze mjeseno kui. Do prije
nekoliko godina u slovenskoj firmi SCT je radilo oko trideset radnika iz ovog sela.

5. Funkcije seoskog naselja

U selu se nalazi jedna podruna kola do petog razreda devetogodinje, a od petog do
devetog razreda aci idu u Klokotnicu u kolu. U srednju kolu idu uglavnom u Veliku
Brijesnicu, Graanicu a neznatan dio ide u Doboj. Danas ovo selo ima oko tridesetak
studenata koji idu na fakultet u Tuzlu i Doboj. Pored kole se nalaze ambulanta, dvije
damije, te poligon za mali nogomet. U selu je registrovano nekoliko manjih preduzea koje
zapoljavaju uglavnom lokalno stanovnitvo. Pismenost stanovnitva je oko 95%, samo
neznatan dio starijih osoba nije zavrilo ni osnovnu kolu. U selu danas ivi neznatan broj
najstarijeg stanovnitva, tek njih oko desetak ih ima preko osamdeset i pet godina. Sam
ivotni vijek je znatno produen neposredno nakon Drugog svjetskog rata.

6. Tipologija naselja
10

Ovo seosko naselje se prostire du magistralnog puta Doboj-Tuzla te dva lokalna puta.
Stani Rijeka predstavlja tip okupljenog naselja, kue su okupljene oko magistralnog puta
Doboj-Tuzla, zatim dva lokalna puta, dvije damije, te osnovne kole koja ujedno predstavlja
i samu jezgru ovog sela. Zaseoci nisu odvojeni od putnih komunikacija, dok su njive i ume
odvojene od kua. Postoji nekoliko zaseoka: Komarevac, Kardai, Haskii, Polje, Luke,
Hodii, Dubokovac, Panii, Zabrenice, Belagii, Kruke. Svi ovi zaseoci su uglavnom
meusobno povezani, znai nema velikog razmaka izmeu kua, izuzetak je to na relaciji
Komarevac- Panii ili Komarevac- Hodii gdje se izmeu ovih zaseoka nalazi nalazi brdsko
uzvienje Rudina ispod kojeg se nalazi centralno seosko mezarje Smajlovaa. Zaseok
Belagii je prostorno udaljen od drugih, najblie je zaseoku Hodii. U tom zaseoku je prije
rata bilo osam domainstava. Nakon zadnjeg rata niko se u taj zaseok nije vratio, kue i
imanja su preputena zaboravu i unitenju da svjedoe o vremenu ivljenja. Veina
stanovnitva je otila da ivi u Doboj, Tuzlu, Graanicu...

Slika 4. Panorama Stani Rijeke ( pogled s Haski kamena)

Foto: Arnel Dedi ( april 2014.)

6.1 Tumaenje o imenu sela

11

Prostor Stani Rijeke bio je naseljen jo u davna vremena, ali zapisi nisu sauvani sve do
srednjeg vijeka, o emu govore brojni ostaci materijalne kulture, steci i niani, sauvani do
danas. Evidentirano je da se naziv

Stani Rijeka spominje 1533. godine u razliitim

dokumentima. Najvie historijske ostavtine na podruju sela ima iz perioda turske vladavine
a to su mezarja. Prema usmenoj predaji selo je dobilo naziv po istoimenoj rijeci. Pretpostavlja
se da je prije dolaska Turaka selo bilo pod posjedom Stania te je kao takvo preoteto od njega
i podijeljeno begovima. Za vrijeme turske vladavine selo se nalazilo podijeljeno od strane
nekoliko u to vrijeme porodica Dedia, Delia, Avdia, Humia, Jahia koje su i dan danas
ostale u ovom selu. Ove porodice su imale mnogo zemlje koja je vremenom rasparana
nasljednicima te jednim dijelom i oduzeta od bive drave. Pored ovih porodica neposredno
nakon Prvog svjetskog rata se u selo doselilo nekoliko porodica Durmi koji su porijeklom iz
evarlija kod Doboja te su se do dan danas zadrale u selu.
Slika 5. Nian iz turskog perioda na lokalitetu Haskii

Foto: Arnel Dedi (juli 2014.)

Slika 6. Ostaci steka na lokalitetu Glavica

12

Foto: Arnel Dedi (juli 2014.)

6.2 Kua, dvor, okunica
Nakon pada BIH pod Austrougarsku vlast sama struktura sela se znatno promijenila. U
selu je bilo ukupno dvadesetak kua koje su bile meusobno udaljene jedna od druge po
nekoliko stotina metara. U kui su uglavnom ivjela vie domainstava. Tako da se broj
ukuana nekada penjao i do tridesetak. Izgradnja kua i nain stanovanja zavisili su mnogo od
ekonomskih mogunosti stanovnitva. Takve kue su preteno bile skromne, raene bez
plana. U ovom selu je ostalo sauvano sasvim malo kua stare gradnje jer su mnoge sruene i
na njihovo mjesto izgraene nove kue. Do unazad desetak godina u selu se nalazila dva stara
mlina koja su bila preputena zaboravu. Prozori kod kua stare gradnje veinom su bili manjih
dimenzija zbog utede toplote. U kui se nalazila glavna pe- ognjite koja je sluila za
kuhanje i zagrijavanje same kue. Ognjite se tokom zimskog perioda nikada nije gasilo. Oko
njega su uglavnom sjedili ukuani, to je bilo centralno mjesto u samoj bosanskoj kui. Pored
kue, u avliji su bili izgraeni i drugi pomoni objekti kao to su:
-

hambar ili magaza (slui za ostavljanje itarica, voa i povra), ko ( slui za

ostavljanje kukuruza), kokoinjac (slui za smjetaj peradi), tala (slui za smjetaj
stoke), zahod (nunik).

Dananje kue se mnogo razliikuju od starih. Prije svega razlikuju se u materijalu od kojeg
su pravljeni, te veliini i rasporedu prostorija. Veliina kue je uvijek zavisila od ekonomskog
stanja samog domainstva. Sadanje kue imaju garae za automobile i upe za ostavljanje
drva i alata. Avlije su preureene u vrt i vonjake te su veoma uljepale sam ambijent.
Slika 7. Novi tip kue
13

Foto :Arnel Dedi (juli 2014.)

Slika 8 . Stari tip kue

Foto: Arnel Dedi (juli 2014.)

14

Na slici 8. je prikazana kua izgraena neposredno nakon Drugog svjetskog rata ( prije
1950e godine) danas je preputena vremenskom propadanju.

7. Etnopsiholoke karakteristike
Stanovnitvo Stani Rijeke je uglavnom veoma gostoprimivo i dobronamjerno za ljude i
okruenje. Izuzetak predstavlja nekolicina starijih ljudi uglavnom preko osamdeset godina
koji su zadrali konzervativan nain ivota. U prolosti su mnogo bila zapostavljena enska
djeca te se pravila odreena diskriminacija. Veoma mali dio djece je zavravao kolu, razlog
tome je uglavnom velika koliina poljopivrednih povrina koju je trebalo obraivati. Danas to
nije tako i skoro sva djeca zavre osnovnu i srednju kolu a poneki i fakultet. Danas se znatno
promijenila svijest same omladine prema starim osobama.Omladina se uglavnom sastaje u
centru sela kod kole, zatim u kafiu Milenijumu i kladionici Remi . Dok se starije
stanovnitvo sastaje kod centralne damije u zaseoku Komarevac te uz sam magistralni put
gdje se nalazi trgovina mjeovite robe Husakovi i restoran Putnik. Stanovnici Stani
Rijeke su umjereni vjernici, prije je to bilo znatno drugaije, svaki namaz se klanjao. Najvei
dio ljudi ide u damiju na dumu namaz, teraviju namaz i bajram namaz, dok nekolicina
starijih ljudi dolazi i na ostale namaze. Takoe u damiji postoji mektebska kola subotom i
nedjeljom. Svake godine se u mekteb upisuje desetak novih polaznika. Pored ovoga u Stani
Rijeci je prije nekoliko godina je osnovano kulturno umjetniko drutvo 2.juni Stani
Rijeka. Krajem 1996 godine je osnovana lovaka sekcija Stani Rijeka u okviru lovakog
drutva "FAZANKA" Doboj Istok koje je osnovano je 02.10.1996. godine. Lovaka sekcija
broji 45 lanova uzrasta od dvadeset do sedamdeset godina. Ova sekcija se svim naporima
trudi da sauva divlja koja je mnogo istrebljena ili emigrirala tokom jakih ratnih dejstava.
Svake godine se 2.6 obiljeava dan mjesne zajednice Stani Rijeka. To je dan kada su
borci Armije Republike BIH sauvali i odbranili ovo selo od etnika i domaih izdajnika. Taj
dan je poginulo oko dvadeset boraca iz Stani Rijeke i Svjetlie a mnogo ih je i ranjeno.
Svake godine se uprilie aktivnosti povodom ovog znaajnog datuma. Prvo se proui fatiha i
poloi cvijee pred centralni spomenik ehidima i poginulim borcima, zatim se izvede bogat
kulturno-umjetniki program uz folklor. Zadnjih godina se uprilii smotra folklora na koju
dolaze KUD-ovi iz okolnih mjesta ali i prijatelji iz Turske. Zatim se predvee organizuje
malonogometni turnir za sve one koji su dali ivote za ovo selo i nau dravu.
15

Slika 9. Smotra folklora

Foto: Arnel Dedi (juni 2014.)

Seosko naselje Stani Rijeka, danas ima dvije damije. Ove damije su meusobno
udaljene oko dva kilometra, to su damije iz perioda turske vladavine. Pored damija u selu se
nalazi jedno veliko centralno mezarje Smajlovaa i jo desetak manjih porodinih mezarja
koja su nastala uglavnom nakon Drugog svjetskog rata. Damije su obje poruene tokom
ratnih dejstava te su nakon rata u potpunosti obnovljene i vraene starom izgledu. Jedna
damija je sagraena u doba Osmanske vlasti dok je druga u doba Austrougarske uprave.
Damija Almirija ima kapacitet od oko stotinu dvadeset mjesta, dok druga damija ima
dvadesetak mjesta. Glavni imam demata je Senahid ef. Hodi koji je doao nakon rata iz
Lukavica Rijeke u ovo selo i tu je i ostao do danas.

16

Slika 11. Damija Almirija.

Foto: Arnel Dedi ( juni 2014)

17

9. Zakljuak
Zakljuujemo da je Stani Rijeka veoma zanimljivo ruralno podruje kako za
fizikogeografska tako i za drutvenogeografska istraivanja. Ovo podruje je bilo naseljeno
jo od davnina ali se u dokumentima spominje s poetka esnaestog stoljea, te je kao takvo
opstalo sve do danas. Na podruju Stani Rijeke se nalaze brojni dokazi o kulturi i tradiciji
koji su stanovnici prenosili s koljena na koljeno. Ovo selo je danas veoma zanimljivo kako
za prirodnogeografska tako i za drutvenogeografska istraivanja te kao takvo poprima svaki
dan druga obiljeja koja smanjuju karakteristike klasinog naselja ruralnog tipa. Podruje
ovog naselja danas poprima i neka druga obiljeja s velikim drutveno-ekonomskim
razvojem.

18

10.Literatura

1. Sjeveroistona Bosna Socio-ekonomski pokazatelji, Tuzla 2004

2. KUMUNIKACIJSKA STRATEGIJA OPINE DOBOJ ISTOK 2006.-2009.
3. Knjiga: "Nacionalni sastav stanovnitva - Rezultati za Republiku po optinama i
naseljenim mjestima 1991.", statistiki bilten br. 234, Izdanje Dravnog zavoda za
statistiku Republike Bosne i Hercegovine, Sarajevo
4. Geoloki sastav i geotektonika BIH, Safet ii, Sarajevo 2002.
5. Usmeni izvori od najstarijih itelja u selu: Ibrahim Dedi, ulejman Sinanovi,
Osman Husakovi...
6. Istraivanja na terenu
7. http://www.dobojistok.info (15.03.2015)

19